K u l l a n l a b i l i r l i k

S z l

0-9 A B C-D E-F G-H -J K-L M-O P-S T-U

0-9

10 Dakika Kural 2.7 Milyar Dolarlk Soru 2 Saniye Kural 300 Milyon $lk Buton 3 Tk Kural 5 Saniye TesQ 7 2 Kural 80/20 Kural

10 Dakika Kural
Eitmen tara,ndan bir acemiye 10 dakika ierisinde re7lemeyen herhangi bir sistem ok karmak>r. Ted Nelson

Computer Lib/Dream Machines , 1974

2.7 Milyar Dolarlk Soru

Was this review helpful to you? (Bu deerlendirme size yardmc oldu mu?)

Amazon'un kullanclarna sorduktan sonra her yl 2,7 milyar dolar kazanmasna yardmc olan soru. Amazon.comda kitaplara yaplan binlerce yorum nceleri sadece yazlma tarihlerine gre sralanmaktayd. Amazon.com yararl yorumlarn kitabn sa>n etkileyeceini dnerek her yorumun al>na byle bir soru ekledi. Sosyal Validasyon ile sa>larnz ar>rabilirsiniz.

2 Saniye Kural
Bir kullancnn sisteme verecei tepkiler iin (uygulama balama zaman, uygulama dei7rme gibi) 2 saniyeden fazla beklemediini belirten bir kayplk prensibidir. Kullanclar sisteme girdiklerinde kalma veya gitme isteklerini ilk 2 saniyede gerekle7rirler.

2 saniye seenei ksmen planszdr; fakat akla uygun byklktedir.

300 Milyon $lk Buton

Kullanlabilirlik tes7 sonrasnda sorunlu olduu ortaya karlp zerinde bulunan 'Kayt Ol' yazs 'Devam Et' ile dei7rilerek bulunduu sitenin ilk ay 15 Milyon $, ilk yl da 300 Milyon $ kazanmasn salayan butondur.

Vaka Analizi : h_p://www.userspots.com/300-milyon-dolarlik-buton/

3 Tk Kural
Bir uygulamann veya sreteki her man>kl aamann herhangi bir zelliine ulamak 3 >ktan fazla srmemelidir. Bu kurala gre kullanc 3 >kta istedii bilgiye eriemiyorsa aramaktan vazgemektedir. Yine de 3 says ou durum iin anlamsz kalsa da, bu kural grevleri gerekle7rirken aamalarn en aza indirilmesini salayaca iin yararldr. Bylece sitenin hiyerarisinin ve navigasyonun anlalr olmas iin bir adm daha ileri gidilmi olacak>r.

3 >k kural bir kullanlabilirlik mi7 olabilir , genel geerli bir kural deildir.

5 Saniye TesQ
Kullancnn arayzle karla>ktan sonra be saniye iinde bu arayzn ne ile ilgili olduunu anlamas gerekir dncesinden yola karak oluturulmutur. Karla>rmal testler yaparak iki arayzn hangisinin ierii daha iyi yanstabileceine dair bilgi elde edilebilecei gibi 'Tklama Tes7' de yaplabiliyor.

5 Saniye Test Arac : www.vesecondtest.com

7 2 Kural
Bilgi ilem sreci srasnda insan beyninin bilgileri paralara blerek almaya al> dnlmektedir. nsandaki ksa sreli bellek ayn anda 5-9 aras olgunun ha>rlanmasn salar. Bu kuraln savunucularna gre navigasyon menlerindeki seenekler 7 2 kuralna gz nnde bulundurularak tasarlanmaldr.

Bu kural oluturan G. Miller, e-postasnda kuraln genellikle yanl yorumlandn belirtmektedir.

80/20 Kural
Elde edilen sonularn %80inin, varolan nedenlerin %20sinden kaynaklandn vurgulayan kuraldr. Arayz tasarmnda ise u ekilde ifade edilebilir: rn zelliklerinizin %20sini kullanclarn %80i kullanacak>r. O yzden sisteminize yeni fonksiyonlar eklemek yerine ana fonksiyonlarn ok iyi al>ndan emin olmak gereklidir.

Pareto Kural : h_p://en.wikipedia.org/wiki/Pareto_principle

A/B TesQ Aa TesQ Alan almas Anasayfa Anket Apple

A/B TesQ
A/B testleri ile bir sayfann farkl versiyonlarnn performansn llebilir. Versiyonlar ayn sayfann farkl tasarmlar olabilecei gibi, ayn tasarm iinde sayfa elerinin yerlerinin deimesinden de oluabilir.

A/B Tes7 rnekleri

Aa TesQ
Aa tes7, kullanclara bir men, bilgi mimarisi veya taksonomi verilip Televizyon almak isterseniz hangi men balna >klarsnz? gibi sorularla men yapnzn doruluunu test epiniz bir yntemdir.

Aa Tes7 Arac : h_p://www.op7malworkshop.com/treejack.htm

Alan almas
Bir rnn kullanlaca ortamda test edilmesini ya da re7ldii evrede test edilmesini ieren ve laboratuvar testlerinden farkl olan tespr. Alan almas, ok eitli etkileim problemlerini bulmakta yararl olabilir.

Alan almas nasl yaplr?

Anasayfa
Kullanclarn bir sitenin ismini taraycya yazdktan sonra karla>klar sayfadr.

Kullanclarn izledikleri yollarn ortalamas ve arayzn nem derecesi

Anket
Kullanlabilirlik tes7 sonrasnda ka>lmcya verilen, arayzn farkl parametreler asndan lmlenmeye alld ankepr.

Kullanlabilirlik Anketleri

Apple
Grak kullanc arayzne sahip ilk kitle- piyasa (mass-market) bilgisayar Macintosh tara,ndan 1984 ylnda tan>lm>r. le7m sistemi Mac OS olarak bilinmektedir. Xeroxun Alto laboratuvarlarnda re7len zgn arayz kavramlarndan etkilenerek Mac bilgisayarlar re7lmi7r.

Macintosh : h_p://en.wikipedia.org/wiki/Macintosh

Ban[ emas Balamsal Grmeler Banner Krl Basitlik Kanunu Bebek rdek Sendromu Bilgi Mimarisi Bireysel Grmeler Buraya Tklayn

Ban[ emas
Kavramlarn dzenlenmesi iin basit bir teknik7r. Tasarmclar kirlerini bir grup kart zerine yazar ve yakn kavramlar birbirine yakn yerle7rir. Anlalmayan bir alanda yaplarn ilikilerini gstererek anlalmasn kolayla>rmaktadr.

Gamestorming kitabnda Ban> emalar ana oyunlardan biri olarak belir7lmi7r.

Balamsal Grmeler
Kullanclar kendi ortamlarnda alrken onlar izlemeye ve dinlemeye gidersiniz. Bu grmeler o kiinin kendi ortamnda gerekle7i iin doal ve ou zaman daha gereki olur.
Aadaki gibi temel sorulara cevap vermeniz kolaylar: Kullancnn sosyal evresi neye benziyordu ve kullancya etra,nda yardmc olabilecek insanlar var m? Fiziksel evre nasld ve ne tr ile7im aralarna sahip7ler?

Gerry Ganey, balamsal grmelerin nasl yaplacan anla>yor.

Banner Krl
Banner krl, kullanclarn reklam gibi alglad her imgeyi yoksaydklar duruma verilen addr. Reklamlar sitenin bir paras gibi grndklerinde kullanclar tara,ndan daha fazla dikkat edilir. Gz zleme sonular bu tarz bir krln varln dorular niteliktedir.

Banner Krl : h_p://www.useit.com/alertbox/banner-blindness.html

Basitlik Kanunu
Grak tasarmc Janh Maedann yazd 10 basitlik kanununu ve basitlie ulamak iin 3 anahtar yolu ieren kitap.
Bu 10 kanun u ekildedir: 1. Azalt 5. Farkllklar 2. Dzenle 6. Balam 3. Zaman 4. ren 7. Duygu 8. Gven

9. Baarszlk 10. Bir

The Laws of Simplicity

Bebek rdek Sendromu

Bir sisteme alan kullanclarn benzer ie yarayan dier sistemleri srekli onunla karla>rmas durumudur. Web siteleri iin dndmzde yenilenen sitelerde al>klar eski arayz beenip yeni arayz beenmeme durumu olarak grlebilir. Ayrca kullanclarn Youtube ile al>klar zellikleri dier video sitelerinden bekleme dncesi de bu sendroma bir rnek7r.

Bebek rdek Sendromu: h_p://bit.ly/xRvBXb

Bilgi Mimarisi
Bilgi mimarisi, web sitesinin ierecei bilgilerin ve fonksiyonlarn yerleimi iin oluturulan bir plan ve yapdr.

Bilgi Mimarisi Ens7ts

Bireysel Grmeler
Bir kullancyla yzyze, telefonla ya da anlk mesajlama yoluyla grmeyi kapsar. Sresi 30 dakika ila 1 saat arasndadr. Bu grmeler bir kullancnn almalarn izlemeyi iermez. Bu yzden, kullanlabilirlik tes7 ya da ortam grmeleri srasnda kullanclarla rportaj yapmaktan farkldr. Sitenizi ziyaret eden kullanc prolini ayrn>l olarak anlamanz salar. Onlarn tutumlarnn, inanlarnn, isteklerinin ve deneyimlerinin derinine inebilirsiniz.

Bireysel Grmeler : h_p://www.usability.gov/methods/

Buraya Tklayn
Link vermek iin kullanlan ama kullanlabilirlik ve arama motoru op7mizasyonu adna olduka zararl olmasna ramen ska kullanlan bir ifadedir. Linklerin kullancnn gidecei sayfay net bir ekilde ifade etmesi beklendiinden Buraya >klayn linkler iin kullanlmas kullanc da bilinmeye doru gipi izlenimi uyandrr.

Googleda Buraya Tklayn aramas 3.200.000, Click Here aramas ise 1.050.000.000 sonu karyor.

C-D

CAPTCHA Dnm Oran

CAPTCHA
Captcha (Completely Automated Public Turing Test to Tell Computers and Humans Apart), bilgisayar ve insanlarn davranlarn ayrt etmek amacyla zellikle web formlarnda formlarn robotlar yerine insanlar tara,ndan doldurulduunu dorulanmas iin kullanlan tespr. CAPTCHA'lar robotlar engellerken okunmas zor baz rnekleri ile form tamamlama oranlarna nega7f etkisi bulunmaktadr.

Seomoz ara>rmasna gre CAPTCHA kullanm formun baar orann %3.33 dryor.

Dnm Oran
Dnm oran yap>nz sa> saysnn siteye gelen toplam ziyaretilerin saysna olan orandr. Benzer ekilde yelik formlar iinde formu doldurarak ye olan kullanclarn saysnn form sayfasn ziyaret eden toplam kullanc saysna orandr.

Conversion Rate Experts, dnm oran op7mizasyonu methodunu paylayor.

E-F

Ekmek Krn[lar Ergonomi Eriilebilirlik Etkililik Etkinlik F eklinde Okuma Fi`s Kanunu

Ekmek Krn[lar
Kullancnn u an nerede olduunu ona gsteren yer gstergelerine ekmek krn>lar (breadcrumbs) denmektedir.
rnek olarak: Ana Sayfa >> Blog Ana Sayfa >> Kullanlabilirlik >> Denek Says

Steve Krug, Dont Make Me Think kitabnda ekmek krn>larnn kullanmn anla>yor.

Ergonomi
nsan-bilgisayar etkileiminden nde gelen ve ilikili olan tasarm geleneidir. Ergonomi insan faktrleri ile e anlaml olarak kullanlr.

T Ergonomi Grubu

Eriilebilirlik
Web sayfalarnn engelli kiiler tara,ndan da kullanlabilmesi anlamna gelir. Eriilebilirlik saland takdirde, engelli kiiler web sayfalarn alglayabilir, anlayabilir, sayfalar arasnda dolaabilir, sayfalar ile etkileimde bulunabilir ve sayfalara katk salayabilirler. Ayn zamanda engelli olmayan kiilere de, (rnein yallk sebebiyle alkanlklar deien kiiler gibi) eitli avantajlar salar.

10 admda eriilebilir web sayfalar oluturabilirsiniz.

Etkililik
Kullancnn amalad grevi tamamlamasn kolayla>rma derecesidir. Genellikle hatalardan kanma ve grevlerin baaryla tamamlanmas derecesidir.

Grev baar oranlar hakknda bilmeniz gereken 10 ey

Etkinlik
Bir kullanc grevi doru ve baarl bir ekilde tamamlarken arayzn hz etkililii belirler. Daha hzl tepki sresi genellikle daha iyi olsa da, tutarl bir tepki sresi de nemlidir.

Sitelerin Etkinliini lmek

F eklinde Okuma
Gz izleme almalar sonucunda kullanclarn web'de ierik okurken F eklini izdii ortaya km>r.

Jacob Nielsenin F 7pi okuma ara>rmas

Fi`s Kanunu
Hedef nesnenin boyutuna ve uzaklna bal olan bireye iaret etmek iin geen sreyi hesaplayan bir modeldir. Fi_s Kanunu ve varyasyonlar fare kullanma ve dier giri aralaryla ekranda herhangi bir yere >klama sresini gsterir. Fi_s Kanunu, tasarmclar tara,ndan hedeeki butonlar (rn. form doldurulduktan sonra gelen gnder butonu) daha byk ve yakn dzenlenerek uygulanabilir.

Fi_s Kanunu Forml

G-H

Gerilla Kullanlabilirlik TesQ Grev Analizi Gz zleme Cihaz Graksel Kullanc Arayz Halo Etkisi Hata Mesajlar Hawthorne Etkisi

Gerilla Kullanlabilirlik TesQ

Kullancy laboratuvar ortamna sokmadan, mmknse onun bulunduu yere gidilerek yaplan hzl testlere denir. Bu testler ekran kayt program ve bir kamera ile kolayca gerekle7rilebilir. Sadece Mac OS X'de alan Silverback yazlm bu testlerin yaplmasn olduka kolayla>rmaktadr.

Userspots Gerilla Test Sayfas

Grev Analizi
Grev analizi kullanclarnzn amalarn, sitenizde ne yapmak istediklerini ve nasl al>klarn grmeniz iin kullanlan bir yntemdir. Bu yntem ile kullancya bir grevi bi7rmek iin gerekli btn admlar karlr ve analiz edilir. Grev analizini, kullanc analizinin tamamlaycs olarak dnebilirsiniz.

Grev analiziyle alakal bir sunum: h_p://www.slideshare.net/fcatak/grev-anaki

Gz zleme Cihaz
Gz izleme cihaz kullancnn ekranda nereye, ne kadar sre ve ka kere bak>na, anlk ve gemi dikka7nin nerede younla>na, niye7ne, zihinsel durumuna ilikin bilgi salamaktadr. Saysal ve grsel ekillerde sunulan bu bilgi sayesinde kullancnn arayz ile etkileiminin nasl olduuna dair kir yrtlebilmektedir.

lk Gz zleme Cihaz

Graksel Kullanc Arayz

Graksel Kullanc Arayz, bilgisayarlarda ile7len komutlar ve bunlarn k>lar yerine simgeler, pencereler, butonlar ve panellerin tmn ifade etmek iin kullanlan genel addr.

Steve Jobs XEROX PARC laboratuvar ziyare7ni anla>yor.

Halo Etkisi
Halo etkisi ksaca iyi bir arkadamzn kt zelliklerini grmemek durumu ile rneklendirebileceimiz 'bir insann sahip olduu bir olumlu ya da olumsuz zelliinin, onunla ilgili genel bir yargnn olumasna ve dier zelliklerinin bu erevede deerlendirilmesine yol amas' durumu olarak aklanabilir. Websitelerinde de kullanclar siteyi este7k buluyorlarsa sitenin kullanlabilir olduunu dnp baz sorunlar grmezden gelebiliyor.

Halo etkisi: h_p://en.wikipedia.org/wiki/Halo_eect

Hata Mesajlar
Kullanclar sk sk hata mesajlar ile kar karya kalrlar. Hatalar ve bu mesajlar can skcdr. Genellikle teknik bir dil ile yazldndan kullanclar tara,ndan anlalmazlar. Hata sayfalarn rnek verirsek ou zaman kullanlan 404 rakam kullanclar iin hibir ey ifade etmemektedir.

Gl hata mesajlar yazmak iin 10 ipucu

Hawthorne Etkisi
1927 ile 1932 yllar arasnda Harvard niversitesinden bir grup psikolog tara,ndan Chicago'da bulunan Hawthorne'da Western Electric'te yaplan ara>rma ile bulundu. alma sonucunda gzlenen kiilerin performanlarnn normalden daha fazla olduu ortaya km>r. Kullanlabilirlikte bu etkiyi kullanlabilirlik testlerinde gryoruz. Test esnasnda kullanclarn normalden daha iyi bir performans gsterdikleri Hawthorne Etkisi ile aklanabiliyor. Bu etki nedeniyle web zerinden yaplan testlerde alnan sonularn daha gereki olduunu syleyebiliyoruz.

Aslnda Hawthorne etkisinin bulunduu almada Hawthorne etkisi yoktur.

-J

erik Envanteri nsan Bilgisayar Etkileimi Jacob Nielsen Je Raskin

erik Envanteri
Sitenizin tm ieriklerinin listelendii yer, ierik envanteri olarak adlandrlm>r. Yeni bir web sitesi geli7rirken, almalarnz ierik envanteri oluturarak takip etmeniz nerilen bir yoldur. erik envanterini oluturabilmeniz iin sitenizin her sayfasnda bulunan bilgileri snandrarak tanmlamalsnz.

Adap7ve Path , ierik envanteri yntemini anla>yor.

nsan Bilgisayar Etkileimi

eitli bilimsel ve uygulama alanlarnn insanlarn bilgisayar nasl kulland ve bilgisayarlarn insanlar tara,ndan daha etkin kullanlabilmesi iin nasl tasarlanabileceini ara>rr. nsan-bilgisayar etkileimi alanna farkl alanlardan insanlar katk salamaktadr: bilgisayar bilimleri, psikoloji, ergonomi, biliim bilimleri, grak tasarm, sosyoloji, ei7m vb.

ODT nsan Bilgisayar Etkileimi Laboratuvar

Jacob Nielsen
Jacob Nielsen, Usability Engineriing ve Priori7zing Web Usability gibi nemli kitaplarn yazar ve kullanlabilirlik alannda 79 patent sahibi bir kullanlabilirlik uzmandr.

Jacob Nielsen, www.useit.com adresinde yap> almalar paylamaktadr.

Je Raskin
nsan-bilgisayar arayz uzman ve ilk Macintoshun tasarmcs.

Je Raskin : h_p://en.wikipedia.org/wiki/Jef_Raskin

K-L

Kat ProtoQpleme Kart Gruplama K.I.S.S Kullanc Deneyimi Kullanc Odakl Tasarm Kullanlabilirlik Kullanlabilirlik TesQ Luminosity Kontrast Oran

Kat ProtoQpleme
Herhangi bir arayzn kat stndeki taslaklar, ekran grntleri, ash modeller gibi farkl seviyelerdeki versiyonlarnn arayz tasarm sonlandrlmadan test edilmesidir.

Hanmail.net, etkileimli kat proto7pler ile yeni oluturaca sayfay test ediyor.

Kart Gruplama
Kart gruplama sitenin bilgi mimarisini oluturmak ve sitede bulunan ieriklerin ve ilevlerin birbirleriyle nasl ilikilendirileceini tespit etme amacyla yaplan almadr. Birbirine yakn ilevler belirlenerek sitenin navigasyon ve men yaps belirlenir.

Kart Gruplama Aralar: Xsort (Mac), Cardzort (Windows), Op7malsort (Online)

K.I.S.S
Kelly Jahnson tara,ndan bulunan bu ksaltma aslnda en bata 'Keep it simple and stupid' olarak kullanlmaktayd. Sonrasnda ise 'Keep it simple, stupid!' ve 'Keep it simple and short' olarak kullanlmaya baland. Bu cmle tasarmlar basit tutmak gerek7ini anla>p tasarm aamasnda minimalist bir yaklam sergilenmesi gerek7ini ifade ediyor.

K.I.S.S Hakknda Techcrunch Yazs

Kullanc Deneyimi
Kullanc Deneyimi (User Experience), kullanclarn bir sistem, rn veya servis ile etkileimlerinin tamamn kapsamakta ve bu srelerin kullancda yara etki olarak ifade edilmektedir.

Kullanc Deneyimi Tekerlei

Kullanc Odakl Tasarm

Geli7rilen rnn hitap epi kitlenin gereksinimleri dorultusunda biimlendirildii, kullancnn tasarmn her aamasnda dhil olduu tasarm yntemine 'Kullanc Odakl Tasarm' denmekte.

1982 ylnda K.D. Easton Kullanc Odakl Tasarm yntemini ema ile belirtmi7r.

Kullanlabilirlik
renebilirlik, ha>rlanabilirlik, etkin kullanm, gvenli kullanm ve kullanc memnuniye7nin kullanm kolayl ge7rdiini vurgulayan terim.

ISO Standartlarnda Kullanlabilirliin Tanm

Kullanlabilirlik TesQ
Kullanlabilirlik tes7 gerek kullanclarn sitenizi ve uygulamanz nasl deneyimlediini anlamann en iyi yoludur. Rportaj ve odak gruplarnn aksine kullanclarn kendi davranlar ve terchilerini raporlar. iyi tasarlanm bir kullanlabilirlik tes7 kri7k grevler zerindeki gerek performans ler.

Kullanlabilirlik Tes7 Yrtme Grsel Rehberi (pdf)

Luminosity Kontrast Oran

W3 konsorsiyumu tara,ndan hazrlanan Web erik Eriilebilirlii Ynergelerinin 2.0 versiyonunda arka plan rengi/yaz rengi kombinasyonlarnn kontrast deerlerini lmek iin nerilen algoritmadr.

Luminosity Kontrast Kontrol Arac : h_p://www.snook.ca/technical/

M-O

Memnuniyet Odak Grubu Okunabilirlik

Memnuniyet
Memnuniyet, kullancnn web sitesini kullanrken oluan olumlu veya olmsuz dncelerinin lsn ifade eder. Kullanlabilirlik testlerinde memnuniyet kullancnn yz ifadelerinden, web sitesini kullanrken yap> yorumlardan ve test sonras verilen anket sonular deerlendirilerek lmlenebilir.

Kullanc Memnuniye7ni lmek

Odak Grubu
Herhangi bir konuda farkl grleri olabilecek veya belirli bir hedef kitlesine uyan kk bir grubun tar>masyla derinlemesine zmleme yapmay amalayan bir bilgi toplama yntemidir.
Bu yntemin sonularnn doruluu hala tarPlmaktadr.

Odak Gruplar Neden e Yaramaz?

Okunabilirlik
Sayfalarn okunabilir olmas ieriin kullanclar tara,ndan ok daha kolay bir ekilde anlalmas iin (sayfa dilinin anlalr olmas ile birlikte) gereken ilk artlardandr.

Sayfalardaki me7nlerin okunabilirliini ar>racak bir ara : h_p://www.readability.info/

P-S

Paralel Tasarm Persona ProtoQp Sezgisel Analiz Scaklk Haritas Steve Krug SUS

Paralel Tasarm
Paralel tasarm tekniiyle, birok insan ayn gereksinimlerden balang tasarm yara>r. Her insan bamsz alr ve bi7rdiklerinde kendi kavramlarn grupla paylarlar. Tasarm takm her zm dnr ve her tasarmc onlarn zmn daha da geli7rmek iin en iyi dnceyi kullanr. Bu sre birok farkl, yaygn dnceleri kurmay ve her tasarmdan en iyi dnceyi kesinle7rmeyi salar.

Nielsen ve Fauberin Paralel Tasarm Makalesi

Persona
Kiilik kar> rnn/sitenin/yazlmn kullanc prolini tanmlamak iin hazrlanm tek bir insandan oluan tasarmdr. Kiilik kar>nda kullanlan insan gerek kiilerden seilmemi olup; ad, yz, tutumlar ve hedeeriyle rnnzn kullanclarnn hedef kitlesini yanstmaktadr. Kiilik kartlar, kii prolini renerek rnnzn zellikleri ve tasarm hakknda kararlar vermenizi salar. Tasarm ve Kullanlabilirlik almalarnda Kiilik Kartlar

ProtoQp
Herhangi bir somut nesnenin rnek tekil edebilecek ana fonksiyonlarn ortaya koyabilecek ilkel bir rneine denir. Web siteleri iin bu web zerinde gsterilebilecek taslaklar olduu gibi sitenin ablonunu kt stnde gsteren bir izim de olabilir.

Todd Zaki Warfel, proto7p aralar iin yap> anke7n sonularn paylayor.

Sezgisel Analiz
Sezgisel analiz (heuris7c analysis), bilgisayar yazlmlar iin kullanc arayz (UI) tasarmndaki kullanlabilirlik problemlerini tanmlamada yardmc olan bir kullanlabilirlik kontrol yntemidir. Bu yntem zellikle arayz deerlendirmeyi ierir ve deerlendirilen arayzn tanmlanan kullanlabilirlik prensibiyle uyumunu yarglar.

Sezgisel Analiz Yntemleri : h_p://en.wikipedia.org/wiki/Heuris7c_evalua7on

Scaklk Haritas
Gz izleme cihaz'nn gz bebeklerinin hareketlerini ve odaklanmalarn izleyerek kard haritaya verilen addr. Bu haritalarda krmz blmler kullanclarn en fazla odaklandklar blmleri gsterir. Odaklanma orann gsteren renkler krmz-turuncu-sar- yeil eklinde ok aza doru gitmektedir.

Yarbusun almasna gre (1967) scaklk haritalar kullanc amalarna gre deiir.

Steve Krug
Steve Krug Kullanl Web Siteleri Yaratma! kitabnn yazardr. Yurt dnda Dont Make Me Think ismiyle kan kitap kullanlabilirlik ve web tasarm zerine tecrbelerini aktard ok nemli bir kaynak>r. Steve Krug ayrca kullanlabilirlik konusunda altaylar dzenleyip kullanlabilirlik testlerinin nasl yaplacan ka>lmclara aktarmaktadr.

Steve Krugun The Least You Can Do About Usability adndaki sunumunu

SUS
SUS anket en yaygn olarak kullanlan ankettir. 1986 ylnda ofis elektroniklerinin kullanlabilirliini lmek amacyla John Brooke tarafndan oluturulmutur. 10 sorudan olumaktadr ve 1 den 5 e kadar puanlama ile yaplmaktadr. Elde edilen puanlar farkl bir sistemle toplanmakta ve elde edilen deere gre sistemle ilgili karmlar yaplmaktadr. Ticari bir kaynak olmamakla birlikte deerlendirme tekniinin doru yaplmas gerekmektedir.

Je Sauro, SUS skorunun global karln aklyor.

T-U

Tasarmc Krl Taslak Ters Piramit Userspots UPA

Tasarmc Krl
Tasarmc krl tasarm yapan kiinin arayzn mkemmel ve hatasz olduunu dnmesi olaydr. Ayrca tasarmc ve programc kiiler genellikle st dzey internet kullanclardr. ou kullanc sistemi onlarn kulland ekilde kullanmayacak>r. Bu yzden bir tasarmc kendi tasarlad arayzn kendisi rahat kulland iin kullanlabilir olduunu dnmemelidir.

Jacob Nielsenin 10 kullanlabilirlik sloganndan 5incisi: Tasarmclar Kullanc Deildir

Taslak
Taslak genel olarak daha bitmemi bir iin planlamasnn yapld halinin gsterimidir.

Will Evans taslak izmenin doru yntemini anla>yor.

Ters Piramit
Haber yazma eklini anlatmak iin kullanlan bir metafordur. Pirami7n stnde haberle alakal 5N (Ne?, Nerede?, Ne zaman?, Nasl?, Neden?) ve 1K (Kim) bilgilerinin verildii yer ters piramidin st blmdr. Kullanclar web zerinde ierikler tam okumayp tararlar. Bu yzden ters piramidin en stnde haberle ilgili tm bilgilerin verilmesi kullanlabilirlik asndan nemlidir. Kullanclar paragraarn %20sini, linklerin de ilk iki kelimesini okuyor.

Userspots
2009 ylnda kurulan ve kullanlabilirlik, kullanc ara>rmalar ve kullanc deneyimi alannda almalarna devam eden rma.

Bknz: Userspots Web Sayfas, Userspots Blog, Userspots Kullanlabilirlik Blteni :)

UPA
Usability Professionals Associa7on (UPA) kullanlabilirlik profosyonellerini biraraya ge7rmeyi amalayan bir oluumdur.

UPA Web Sitesi

www.userspots.com

Kullanlabilirlik Szl -

2012