Professional Documents
Culture Documents
1
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
2
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
3
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
rmwdum
23 t±S i f & m[k v m
2 cspfaomrdwfaqGnDtpfudkarmifESrrsm;odkU
ynma&;awmifawGæ æ/
uAsm 24 '*H k w m&m
5 aZmf * sD ordik ;f onfrqH;k /
1948 ckEpS f vGwv f yfa&;ae@wiG /f 28 armif o pf q if ;
6 &J & if h o uf Z G J olw@kd u, kd wf @kd æ æ/
ESpo f pf/ 37 ausmf v if ; Ed k i f
7 July aumif; vl@tE< vl@Amvrsm;/
ESpo f pfu;l vd@k æ æ 39 tH h a rmif
8 cd k i f a tmif a usmf ( ppf a wG ) yifv,fork'&N mæ æ
om;aumif;Zmenfæ æ 41 atmif r d k ; 0if ;
9 ES i f ; cg;rd k ; yg0g&@J jiif;ckerf _ æ æ
t±dk;pk/ 45 v_difbGm;
10 yef ; csD x d e f v if ; vlwdkif;odw,f/
trnfawGrsm;wJhæ æ 0wÅKwdk
17 atmif ' if 34 nD y k a v;
arareJ@pum;ajymjcif;/ npfywfw0hJ wWK/
18 tmum
ta0;a&mufom;/
txl ; aqmif ; yg;
21 nD n D a xG ; (e,f o mvef ) 11 nD v S r if ; a±$
neuftvGef/ OD;oef@&mjy!f+h yD/
26 Zmenf a rmif 13 xd e f v if ;
,Hk=unfxm;apcsif/ +idr;f csr;f a&;Adou
k m OD;oef@/
33 udkaomf(PRMG) ay;pm
rsufESm/ 27 =o&o
40 &J e D vGwv
f yfrq
_ w
d o
f Ok ;f wJæ
h æ/
ZD;uGuf/
47 0 Vm
tuf a q;
+yD;apawmh/ 15 rmvkpH
tarhtwGuEf pS o
f pf æ æ/
tawG ; tjrif E S i f h o k w ?&o aqmif ; yg;
?&oaqmif yg;//
armif t m[m&
19 &J & if h a tmif
2009 a0'emaumufa=umif;/ 46 armifatmifvD ( tm[m&pmapmif )
22 'Jh'dk; o½kyfaz:yHkrsm;
bmvky=f urvJæ æ/ armifatmifvD (tm[m&pmapmif)
4
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
2008rS 2009ok@d ul;ajymif;cJ+h yD? 2009ESpo f pfukd r*Fvm&Syd gapqdo k nfh qENrsm;jzifh }udKqdv k ukd &f ayonf? 2008ckEpS f ESpaf [mif;
um; jrefrmjynfojl ynfom;rsm;ESihf 'Dru kd a&pDbufawmfom;rsm;twGuf ta=uuGq J ;kH ±H;_ r_rsm;/ 0rf;enf;bG,&f mrsm;eJ@ &ifqikd cf hJ
=u&onfh ESpjf zpfc&hJ onf? jrefrmEdik if . H pyg;us[ D ak c:qdo k nfh jrpf0u|e;f ay:a'otygt0if &efuek w f ikd ;f / rGejf ynfe,f/ u&ifjynfe,f
ponfah 'orsm;udk }u;D rm;jyif;xefonfh em*pftrnf&q dS ikd u
f vke;f rkew f ikd ;f 0ifa&mufco hJ nht f wGuf jynfot l rsm;tjym; (wode;f cGJ
ausm)f aoqH;k cJ=h u&+yD; ESpo f ef;ausmf td;k rJt h rd rf jhJ zpfc=hJ u&onf? (ppftm%m&Sit f pd;k &. em*pfrek w f ikd ;f ESihf ywfouf+yD; aemufyikd ;f
wGiv f nf; u,fq,fa&;ESihf ae&mjyefvnfcsxm;a&;wd@k vGepf mG aES;auG;cJo h nft h jyif Edik if w H um. 0ifa&mufun l rD u_ ykd g aESmifah ES;
pGm vufccH jhJ cif;wd@k a=umifh tjypfro hJ nfjh ynforl sm; raooifb h J aoqH;k &r_rsm;ydrk rkd sm;jym;cJ=h u&onf? )xd@k jyif jynforl sm;twd
'kuaQ &mufae=uonft h csed w f iG f tcGiahf umif;,l+yD; e t zwd@k &moufyef ppfu|ejf yKa&; &nf&, G cf sujf zifh qENc, H yl uJG kd vdrv f nf
aumufusprf r_ sm;pGmjzifh wzufowf twnfjyKcJ=h uonf?
2007 -ckEpS f =o*kwv f twGi;f u jynfov l xl u k kd }uKd wiftoday;jcif;r&Sb d J avmifpmqDaps;E_e;f rsm;udk tqrwef jri‡ w hf ifc&hJ mrS
avmifpmqDaps;E_e;f usqif;a&;/ ukeaf ps;E_e;f usqif;a&;twGuf 88rsKd ;qufausmif;om;acgi;f aqmifrsm;jzpfonfh rif;udEk ikd /f udu k kd
}uD;/ rif;aZ,smwd@k OD;aqmifonfh ausmif;om;jynforl sm;ESihf ukx d ifausmOf ;D aqmifonfh jynforl sm;vrf;av#mufqENjycJ=h u&mrS
Edik if tH ES@H tjym; ul;pyfc+hJ y;D oHCmawmfrsm;yg yg0ifvmcJ=h uonf? ppftm%m&Siw f @kd rS +ird ;f csr;f pGm rajz&Si;f bJ/ +ird ;f csr;f pGm qENjyxkwf
azmfaeaom &[ef;&Siv f jl ynforl sm;udk t}urf;zufErdS ef if;ojzifh wEdik if v H ;kH &Sd oHCmawmfrsm; yg0ifvmonfh a&$0ga&mif awmfveS f
a&;}uD; jzpfymG ;cJ+h yD; ausmif;om;acgi;f aqmifrsm;/ &J&aJ wmuftEkynm&Sirf sm;/ pme,fZif;orm;rsm;/ &[ef;oHCmawmfrsm;/ N
LD tzG@J 0ifrsm;/ 'Dru kd a&pDta&; v_y&f mS ;cJ=h uolrsm;/ trsm;tjym;udk zrf;qD;cJ=h uonf? 2008ckEpS w f iG f ESp&f n S af xmif'%frsm;
(68 ESprf S tenf;qH;k 10ESp)f csrw S cf +hJ yD; a0;vHacgio f o D nfh e,fpeG ef ,fzsm;axmifrsm;od@k ajymif;a&$c› =hJ uonf? (10/ 20/ 68)ponfh
axmif'%f rsm;jzifh 'Dru kd a&pDta&;v_y&f mS ;olrsm;udk +crd ;f ajcmufjyvdu k jf cif;jzpfonf? pdw"f gwrf sm;udk ±du k cf sKd ;jymvdu k jf cif;jzpfonf?
ok@d aomf tzrf;qD;cHausmif;om;acgi;f aqmifrsm;ESihf 'Dru kd a&pDta&; vl@tcGit hf a&;v_y&f mS ;olrsm;u vH;k 0rwkev f y_ bf J }u;D rm;aom
axmif'%frsm;udk 68 ESpfxJvm;uGm? vHk;0ra=umufbl;/ ydk+yD;wm0ef&Sdvmw,f? rdrdwdk@}udKwifawG;xm;+yD;om;yg ponfh
&J&Jawmufpum; rsm;wHk@jyefr_rsm;jzifh OD;acgif;rsm;udk rwfjyvdkuf=uonf? b,fawmhrS OD;r!Gwfonfh pdwf"gwfrsm;udk
jyovdkuf=uonf? zrf;qD;cH&olrsm;u OD;r!Gwfonfh pdwf"gwfrsm;udk jyae=uovdk 2008ckESpfudk E_wfqufonfhtaejzifh
'DZbFm(30)&ufae@u jynfwiG ;f &Sd N L D tzG@J 0ifvil ,f (10)OD; uvnf; N L D ±Hk;csKyfrS ajreDukef;/ OD;0dpm&/ jynfol@&ifjyifxd
a':aqmifqef;pk=unf"gwyf EkH iS t hf wl oifajymcsi&f mudk ajymvdu k yf g? oifvyk cf si&f mudk vkyv f u kd yf g? oifh &Jxu J qENawGukd b,f
t&mu wm;qD;xm;&rvJ? &ifukd zGiI hf &Sio f efyg? ponfph mwrf;rsm;ygonfh ydpk wmrsm;udik af qmif+yD; csw D ufqENjycJ=h uonf?
ppftm%m&Siw f @kd . wzufowf pD&ifxm;onfh rw&m;Oya'rsm;jzifh csrw S x f m;onfh 65- ESp/f 68- ESpf ponfh }uD;av;onfh
axmif'%frsm;udk bmrxDonfh pdw"f gwrf sm;jzifh &ifqikd q f ENjycJ=h ujcif;yifjzpfonf? od@k aomfvnf; TuJo h @kd aom vky&f yftenf;
i,f/ vltenf;i,fr#jzifh e t z ppftm%m&Siu f kd jzKwfcsEikd rf nfavm/ z,f&mS ;Edik rf nfavm/ ab;rS vufcyk w f ;D ±H/k tm;ay;ulnD
=u±HEk iS hf atmifjrif=urnfavm? N L D tzG@J csKyftygt0if jynfwiG ;f jynfy&Sd 'Dru kd a&pDta&;v_y&f mS ;olrsm;taejzifh ppftm%m
&Siw f @kd . 2010a&G;aumufyu JG kd b,fv&kd ifqikd o f mG ;=urvJ/ +yKd zsu=f urvJ/ vlxu k kd rnfuo hJ @kd odr;f oGi;f pnf;±H;k =urvJ/ b,fvt kd pD
tpOfawGcsrw S =f urvJ/ taumiftxnfawGb,fvakd zmf=urvJ ponfh “vJ”aygi;f rsm;pGmudk ajz&Si;f =u&ayrnf? tcsed u f m; wESpf
ausmo f m &Sad wmhonf? wdak wmif;aom tcsed t f wGi;f rSm jynfwiG ;f jynfy&Sd tzG@J tpnf;toD;oD;[efcsun f n D D pkaygi;f 0dik ;f 0ef;+yD;
aqmif&u G yf grS 2009 - 2010ckEpS rf sm;[m r*Fvm&So d nfh ESpo f pfrsm;jzpfvmayrnf?
r*Fvm&So d nfh ESpo f pfrsm;jzpf&ef 0dik ;f 0ef;aqmif&u G =f uygp@kd ?
tm[m&0dik ;f awmfom;rsm;?
5
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
6
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
7
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
ESpo
f pf '%f&mawGAvyG
temw&rsm;pGmeJ@
b0ud'k &Gwqf JG
ESpfa[mif;udkcGJxm;cJh+yD?
tylaomu armor#awG
ESvHk;aoG;p rsuf&nfpawGeJ@
uHraumif;ta=umifrvScJhwJh
twdwfa[mif;
ESpfa[mif;rSmae&pfcJh
ESpfopfrSmar#mfvifhcsufeJ@
touf&Sifoefbdk@
}udK;pm;&kef;uef&OD;r,f?
&H_;edrfhjcif;&J@oufwrf;
jyefvnfprf;ppf=unfhwJhtcg
q&maZmf*sD&J@ aA'gvrf;uAsm
igtwGuf tm;aq;wvufjzpfcJh?
qHk;&H_;r_rsm;pGm&J@wbufurf;
awmufywJhtem*wfvrf;rSm
aA'gysH&J@ ZGJowWdtm;rmef
cdk0ifwG,f+id ,Hk=unfcsuftwdeJ@
ESpfopfudk igayG@zufrdw,f?
&J&ifo
h ufZJG
8
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
ESpo
f pfu;l vdhk b0twGuf/ wdkif;jynftwGuf
rif;bmawG vkyfcJhovJ?
bmawG wm0efauscJhovJ?
ppfbv D ;l udk b,favmuf c&D;a&mufcJhovJ?
a&&mwmr&Sd aocsmwmu
aemufjyefvSnfhr=unfheJ@
t!Sma_cG aemufa=umif;&,fu rat;?
wd@k bmvkycf v
hJ J?
a0zefa&;/ avuefa&;awG rsm;
ESpfukefapcJhovm;?
Unity / Strategy / Statement
avpum;awGeJ‹rsm;
tcsdefukefapcJhovm;?
udk,fhoGm;&nfeJ@
udk,fht±dk; udk,fudkufawmh
t±dk;eH@udk tom;xif
ab;ujrif&if vkrSma=umuf
tpm;rmefckwfvdk@ [efawmifrvkyfEdkif
‘w*D;*D; w*J*’J eJ@ &GmOD;ausmif;u acG;tkyaf wGvkd
tcsif;csif; udkufp&mr&Sd?
avxefa&qefudk
wufpHkzGifh &Gufukefv$ifh
òydifwlomavSmf a&muf&rSmrvGJ/
avScGufcsnf;usef a'gif;tvH rvSJapeJ@
armif;oHw'l'lxk csDwufwdkufzdk@
July aumif; wl;aomifpifEikd ;f (2009) rSm
t&l;aumif ppfbv D ;l udk 0dik ;f 0ef;ðzwfcsp@kd ? ?
9
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
om;aumif;Zmenf yDoap
oufOD;qHESif; jynfh&Sifrif;udk todw&m; jynfol=um;Ed_uf
ppfcGif;&efquf rsdK;&dk;zsufu rSwfom;wGif&pf t+rJjzpfae
q,foufaojyef wrvGef[k rcspfESpfol tkyfpdk;olESifh
&JrGefZmenf opPmwnfI twlae& aygi;f zuf&rdk h
r[DajrcGif urŠnf;wGifvdrfh 'kuQqif;&J tpOf+rJum
vl&Sifjynfol pk&Hk;ul+yD; &ifxJ*,uf cGyfvd_if;quf+yD;
nDwlnGwfaygif; tiftm;aumif;aomf avSmfwufryg &GufAvmrifh
&efa&Smifoif;yif; +idrf;csrf;jcif;jzifh wnf&mul;cwf "dXmefjywfom;
0rf;wGif;jynf&Gm wnfwHh&modk@ pGJrSwfxm;v#if jynfom;jynfol
a&S;pmqdkrsm; ¹ruf[xm;onf xHk;rlowWd 0D&d,wdk@
rSwfom;pH,l tHhbG,f[kvnf; nSd=upnf;=u pk&Hk;=uvsuf
jiLplpdwf0rf; vl@aygufyef;wdk@ tm*awmfvSef &JpdwfrGefESifh
&nfrSef;tkyfcsKyf rif;pdk;vkyfcsdef atmifvHwyfOD; vGifhuGef@jrL;I
i,f&kyfysdKrsm; &d_ufidk[pfaºu; =uL;=uL;&ifh[ef wyfvSef@oHrsm;
xGufIajy;=u cav;oli,f aomif;xdkuf=um;u cGeftm;jynfhonf
bdk;rsufuG,fyif a&Smifz,fa&SmifjyK awmfveS o f m;aumif; yDoap ? ?
awmifa0S;ckvsuf &yfrl&Gmajymif; Edik if cH sr;f jrvm;wwfap ? ?
ab;vGwfatmif;cJh rif;aumif;rJhjynf v$iyhf sahH w;oHcsKd jrap ? ?
ceJhca&mf urBmausmfum
aoaomfrSwnfh a=omfaumif;.[k
cdkifatmifausmf
(ppfawG)
10
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
t½kd;pkk
usaemfht½kd;awGukd usaemfaus;Zl;wifw,f
olwkdYutckxd usaemfhtay:aumif;wkef;yJ ar;aphEpS x
f yfeYJ ar;½k;d r&Sw
d ahJ umif
usaemfhcg;u tckxdrwfwkef;yJ tqDwxyftom;wxyfeJY ausm½kd;rygwJhaumif
usaemfhajcaxmufawGu tckxdtjrifhukdwufwkef;yJ tJ'aD umifudk usaemfrek ;f w,f
usaemfhvufzsHawGu tckxdjrefqefoGufvufwkef;yJ av;wGJUxkdif;rSKdif;pGm&yfvkdY
usaemfhpdwfoGm;&maemufukd oluvkdufwkef;yJ/ usaemfha&SUurSefxJrSm..
olYt½kd;awGuae olxGufajy;aewJhaumif/
usaemfth ½k;d awGu b,fwek ;f urS raysmhcb
hJ ;l
ckvnf; raysmhao;bl; t½k;d t&if;
usaemfowdvufvGwfjzpfvkdY tom;vkdvkdYt½kd;awmif;
usaemfuHraumif;vkdY t½kd;ay:ta&wif
usKd;wkef;uusKd;cJhbl; t½kd;uGJrStoJpGJ
NyD;awmhjyefaumif;wmyJ/ t½kd;xdatmifem
bmyJjzpfjzpf
ESpaf ygif;&maxmif t½k;d awG jyefw;l azmfawmh atmufqkH;ut½kd;awGukdawmh
t½kd;awGu vlwa,muf&JUykHyef;ukdajymjyowJh rarhMuygeJY/
t½kd;awGu vlwa,muf&JUb0ukdajymjyowJh
olwkdYoefrmcJhwm uarÇm'D;,m;ut½kd;awG ESif;cg;rkd;
olwkdYcsnfheJYcJhwm &0rf'gut½kd;awG Friday, December 12,
olkwkdYaysmf&TifcJhwm abmpeD;,m;ut½kd;awG 2008
olwkdYaMuuGJcJhwm [kad e&m 'Dae&mrSm
olwkdYNidrf;csrf;cJhwm rwl;&ao;wJht½kd;awG
olwkdYwkdufyGJ0ifcJhwm... vlrodolrodt½kd;awG../
t½k;d awGu rvdrb f ;l /
ukd,fhajcaxmufatmufukd,fjyefikHYMunfhvkdufw,f
t½kd;om;qkH;ESvkH;om;rsm;\tpkta0;ukd usaemfb,folYt½kd;ay:&yfaerdovJvkdY/
t½k;d pk[ak c:ygonf (aEGv,fae)
t½k;d pk qkwd u
hJ Asmpmtkyu
f av; rif;[migh&JUeH½kd;wacsmif;ygyJuG,fvkdY
wcguusaemfwkdYwnfaqmufcJhbl;w,f b,folYukdrSrajymjzpfcJhbl;
eH½kd;wlolcsif;/ usaemft
h ½k;d awGudk usaemfcspfw,f/ /
11
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
trnfawGrsm;wJt
h aMumif;
uif;ajcrsm;awGu ajcrsm;rSrsm;apawmh
oluuif;ajcrsm;/
trnfrsm;olrsm;rSmum; trnfawGtrsm;BuD;eJY
um;,m;um;,m;
wGm;oGm;ae&ovk?d wGm;oGm;ae&ovk?d
wGm;oGm;ae&vk/Yd
[kad uG[
Y w dk ufe?YJ 'DauG'Y w
D ufeYJ
auGaY wGrsm;oavmuf?
wufawGvnf;rsm;oavmufavmuf
emrnfawGvnf; rSKv d adk yguf? ajrGvadk yguf?
&Gm½kd;ukd;ayguf/
12
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
txl;aqmif;yg;
OD;oefh
ud,k if g;csOf uk,d cf sOw f ,fyJ ajymajym ukvor~ twGi;f a&;rSL;
csKytf qufquf usuo f a& t&Sq d ;kH / vlprG ;f vlptjrifq h ;Hk / acwf
pum;eJ@ajym&&if prwftusqHk;yk*~dKvf[m OD;oef@yv J dk@xifyg
&m_ynfh_yD
w,f?
wu,fah wmh OD;oef@[m awm+rKd @uav;wpf+rKd @u trsKd ;om;
ausmif;rSm ausmif;q&mb0eJ@t&d;k xkw+f yD;/ &efuek +f rdK@awmfu
owif;pm/ *sme,f/ r*~Zif;awGqD aqmif;yg;av;bmav;a&;yd@k
um at;at;aq;aq; aecsiw f o hJ yl g? 'gayr,fh OD;oef@[m vl
uaeawmif bke;f uraebl;qdw k hJ vlpm;rsKd ;?
ol@rdwfaqG tm;vHk;vdkvdku EdkifiHa&;orm;awG? ole@J t&if; w,f? tpd;k &tzG@J twGi;f pnf;u ‘ay:vpD rdwu f m’awGxrJ mS
tjcmqH;k udEk q k &kd if 1936'kw, d ausmif;om;ta&;awmfyrkH mS ta&;ygow l pfO;D jzpfvmw,f? 0ef}u;D csKyfO;D Ek ajymwJh rde@f ceG ;f t
pwi x f ifay:vm+yD;/ ocifygw0D if+yD;wJah emuf trsKd ;om;vGwf rsm;pk[m OD;oef@ a&;ay;cJw h mvd@k tqd&k ydS g w,f?
ajrmufa&; v_y&f mS ;r_&@J ta&;ygt&ma&mufwhJ xdyw f ef;acgi;f 0ef}u;D csKyt f wGi;f 0eftaeeJ@ OD;oef@[m 0ef}u;D csKy&f @J jynfyc&D;
aqmif ‘ocifE’k jzpfaecJyh g+yD? pOfwdkif;rSm vdkufygch&J ovdk EkdifiHwum{nfhonfawG Armjynf
'*kefwm&ma&;wJh uAsmxJuvdk “,ae@jrefrmordkif;[m tvnfvm&ifvnf; wm0ef,l{nfhcHcJh&w,f? EkdifiHwum&J@
ocifawG&@J qdk;aumif; ordkif;ygy”J qdkwht J wdkif; vGwfvyfa&; qufq&H mrSm tdajEo N u d mQ &S&d /dS jrefrmh*% k u
f kd aqmifEikd w f HJ OD;oef@
udk r&&wJhenf;eJ@,lzdk@ odEMdXmefcsxm;=uwJholawGyDyD *syeful udk 1957ckEpS rf mS awmh ukvor*~qikd &f m t+rw J rf;oHtrwf t
tnDe@J +Adwdo#udk wdkufxkwf+yD;wJhaemuf t"dywda'gufwm jzpf jrefrmtpd;k &u cef@xm;vdu k af wmhw,f?
AarmfO;D aqmifwhJ *syefacwftpd;k &tzG@J 0if 0ef}uD;awG jzpfvm ukvor*~ukd OD;oef@a&mufwt hJ csed u
f taxGaxGtwGi;f a&;
=uw,f? rSL;csKyf[m qG'D ifEikd if o H m; 'uf[rRm±_;d jzpfygw,f? ukvor*~
OD;oef@wpfa,mufwnf; awm+rdK@uav;rSm at;at;aq; tpnf;ta0;awGrmS OD;oef@[m ol@&@J taumif;qH;k t&nf t
aq; aezd@k tajctaeu cGirhf jyKawmhbJ Adv k cf sKyfatmifqef;eJ@ csif;awGudk azmfxkwf jyoEdkifcJhw,f? ol[m pum;ajym
ocifxeG ;f tkyw f @kd &@J ac:iifra_ =umifh +rdK@wufc&hJ um “jrefrm yh aumif;w,f? tm0Z…ef;&$ifw,f/ Oy"d&kyfaumif;+yD; rsufESmcsdK
nma&;jyefvnfjyKpka&;aumfrwD”rSm twGi;f a&;rSL; wm0ef,l w,f? vlcspfvlcifrsm;w,f? wnf=unf&ifhusufol/ tajrmf
+yD; tem*wfynma&;pDru H ed ;f udk a&;qGaJ y;cJ&h w,f? wdik ;f jynf tjrif&o dS t l jzpf Edik if wH um ud, k pf m;vS,}f uD;awG tv,frmS
xlaxmifa&;rSm OD;oef@vkd vl}u;D vlaumif;qef+y;D tajrmftjrif pef;yGichf w hJ ,f?
&Sw
d hJ yk*Kd~ vfawG r&Srd jzpfvt kd yfaecsed f r[kwv f m;? ol[m tm&Stmz&dutkypf rk mS a&S@wef;a&mufojl zpfvm
zufqpfawmfveS af &;t+y;D udv k ekd pD epfe*d ;kH csKyv
f ck sed f vGwv f yf w,f? ukvor*~&efyakH iG wd;k yGm;a&;tzG@J rSm OuUXwm0ef,l&
a&;&zd@k vufwpfurf;tvdrk mS Adv k cf sKyfatmifqef;vky}f ucH v H ukd f ovdk/ t,fvf*sD;&D;,m; vGwfvyfa&;aumfrwD0ifvnf; jzpf
&jcif;u OD;Ek aumif;pm;zd@k jzpfvmw,f? wpfE, G 0f ifwpfpifygqkd w,f?
ovdk 0ef}u;D csKyOf ;D EktaeeJ@ ol@ukd 0ef;&Hay;r,fh vl&if;awGta&; 1961 pufwifbmvrSm 'uf[rRm±d;_ wpfa,muf uGe*f Ekd ikd if H
w}uD;vdktyfaewJhtcsdefrdk@ r*~Zif;xkwfzdk@ &nf&G,fcsufe@J +rdK@ +idrf;csrf;a&;c&D;pOfutjyef av,mOfysHysufus+yD; &kwfw&uf
a&mufaewJh OD;oef@ukd zqrvtzG@J csKyfrmS jyef=um;a&;t&m&Sd uG,v f eG o f mG ;w,f? r&G,b f J apmfurJ if;jzpf qdo k vdk ukvor*~
cef@vu kd w f ,f? &mZyv†i[ f m OD;oef@twGujf zpfvmw,f? tJ't D csed u
f OD;oef@
vGwv f yfa&;&+y;D (5)vt=umrSm jyef=um;a&;Xme !$e=f um; [m uGe*f jkd zefajza&;aumfr&Sirf mS OuUXwm0ef,al e&+yD;/ ol@&@J
a&;0eftjzpf ajymif;vJwm0ef,&l w,f? r=umrD jyef=um;a&; 0ef aqmif&u G cf surf sm; tay: 'uf[rRm;±d;_ ud, k wf idk u
f vdv k m;
}uD;Xme 'kwd,twGif;0ef/ aemuftwGif;0ef/ 1952ckESpf axmufcH cJyh gw,f?
jynfawmfompDrHudef;pawmh pDrHudef;twGif;0efjzpfvmw,f? a&Su
› twGi;f a&;rSL;csKyEf pS q f ufrmS wpfO;D u aemfa0/ wpfO;D u
1954ckEpS rf mS 0ef}uD;csKyf&@J twGi;f 0ef/ 1955ckEpS rf mS pD;yGm;a&;eJ@ qG'D if/ Oa&myom;awGcsn?hf tck wwd,ajrmufy*k Kd~ vfuakd wmh
vlra_ &;bkwt f zG@J twGi;f 0eftjzpf wm0ef}uD;oxuf }uD;vm tom;a&mif&o dS al wGxu J wenf; tm&Stmz&dutkypf x k uJ
13
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
cef@xm;zd@k trsm;oabm udu k n f =D uw,f? b,fo@l uakd &G;rvJ urBmt h a&;rSm OD;oef@vkd oabmxm;r#wrSeu f efou l rsm;rsm;
'D&mxl;eJ@ xdu k w f efwo hJ [ l m OD;oef@rw S yg; tjcm;r&S?d 'Dvekd @J r&S?d wpfurBmvH;k u ‘OD;oef@rS OD;oef@’jzpfaeawmhw,f? 'Dy*k Kd~ vf
3 Ed0k ifbm 1961rSm OD;oef@ukd taxGaxGtwGi;f a&;rSL;csKk yt f jzpf awGxJ yky&f [ef;rif;}uD;vnf; a&Sq › ;kH uygw,f? ADwt kd m%m
vHkjcHKa&;aumifpD&@J axmufcHcsufe@J taxGaxGnDvmcH}uD;u &Sif tar&duefu, kd wf ikd u
f OD;oef@&@J AD,uferfppf&yfpaJ &;tqdk
uef@uu G o f rl &Sd wnDw!Gww f nf; cef@tyfvu kd w f ,f? cef@pOf jyKcsuu f kd vufcyH gr,fqw kd hJ uwd0efccH suaf y;+y;D OD;oef@ukd 'kwd
wke;f u [rRm;±d;_ &J@ vufuseo f ufwrf; wpfEpS yf ykd u kd kd ,m,Dxrf; ,oufwrf; qufvufxrf;aqmifz@kd arwWm&yfccH yhJ gw,f?
aqmifzdk@ cef@tyfchw J mjzpfygw,f? 'gayr,fh wpfESpfjynfhawmh 'Dv@kd e@J 2 'DZifbm 1966rSm tzG@J 0if 121Edik if &H w dS hJ taxGaxG
OD;oef@uykd J (5)ESpo f ufwrf;jynfx h rf;aqmifz@kd xyfrt H wnfjyK nDvmcH}uD;u axmufcHrJ 120/ ysufrJ 1rJ/ uef@uGufrrJ &Sde@J
=ujyefw,f? OD;oef@twGuf umv/ *wd/ ya,m*/ Oy"dor`wdW OD;oef@ukd 'kw, d oufwrf; qufvufxrf;aqmifz@kd wpfceJ uf
av;yg; jynfph w kH t hJ cgor,ygy?J cef@tyfc=hJ uw,f? 1968 ckEpS rf mS awmh OD;oef@wifjywJh AD,uferf
OD;oef@ ukvor*~taxGaxGtwGi;f a&;rSL;csKyf jzpfvmwJah e +idr;f csr;f a&;tpDtpOfukd oufqikd o f tm;vH;k vufcu H m aphpyf
&mrSm t"dutusqHk;tcsufu OD;oef@&J@ urBmh+idrf;csrf;a&; aqG;aEG;a&;pm;yGq J D wufa&mufc=hJ uw,f?
oabmxm;ygy?J ol[m ppfukd qef@usi+f yD; +idr;f csr;f a&;twGuf ukvor*~ taxGaxGtwGi;f a&;rSL;csKyf&mxl;udk 10ESp=f um
cdik u
f snw f t hJ jrif&w dS ,f? ppfat;wdu k yf uJG mv vuf0v J uf,m xrf;aqmif+y;D wJah emuf 1971ckEpS f 'DZifbmrSm OD;oef@t+ird ;f pm;
yÉdyuQrmS r#wwJh &yfwnfcsu&f w dS ,f? vuf0t J yk pf &k @J ar#mv f ifh ,lygw,f? OD;oef@&@J oDv/ OD;oef@&@J ynm/ OD;oef@&@J arwWm[m
csuu f kd olem;vnfovd/k vuf,mtkypf &k @J pd;k &dryf yl efru _ v
kd nf; aemufvmr,fh twGi;f a&;rSL;csKyf tqufquftwGuf pHerlem
olpmemEdik cf w hJ ,f? jy\emudk ppfe@J rajz&Si;f bJ aphpyfaqG;aEG; jyjzpfcw hJ ,f? oltwGi;f usus yg0ifjzwfoef;cJw h hJ 10ESpw f m urBmh
a&;pm;yG0J idk ;f rSm !SEd i_d ;f tajz&SmwJh enf;vrf;tay: oltcdik t f rm ordik ;f (1962 - 71)udk jyKpkae&if; vufprowfEikd cf if 25Ed0k if
&yfwnfw,f? “ukvor*~qikd &f m jrefrmoHtrwf}uD; OD;oef@ bm 1974rSm OD;oef@ b0wpfyg; ajymif;oGm; uG,v f eG cf yhJ gw,f?
ud;k uG,, f =kH unfaom bmomjzpfwhJ Ak'b < momonfyif OD;oef@ ruG,v f eG cf if ol@&@J aemufq;kH qENu pmtky+f y;D wmeJ@ jrefrmjynf
tm; ukvor*~a&;rSL;cef@&ef wefb;kd rjzwfEikd af om taxmuf tjrefq;kH jyef+yD; jrefrmvlrsKd ;awG&@J at;csr;f wnf+idrw f hJ b0udk
tuljzpfae+yD”vdk@ +AdwdefEdkifiHxkwf *g'D,ef;owif;pmu jyefvnf&,lz@kd jzpfa=umif; od&ygw,f?
rSwfcsufay;cJhovdk Ak'<&@J rZPdsryÉdy'gvrf;pOfuyJ urBmhta&; OD;oef@[m Ak'b < momjrefrmvl@tzG@J tpnf;u arG;xkwaf y;
tcif;awGrmS tpGe;f vGww f /hJ rSeuf efr#w "rR"Xd mefuswhJ oabm vdu k w f hJ om;aumif;&wemjzpfygw,f? ol@&@J avmutjrif[m
xm;jzpfay:apzd@k OD;oef@ukd vrf;jycJyh gw,f? Ak'b < momrSm tajccH+yD;/ ol@&@J b0[efyef[m jrefrmh,Ofaus;
twGi;f a&;rSL;csKyf yxroufwrf;twGi;f OD;oef@&@J ta&;}u;D r_ukd xif[yfw,f? jrefrmjynfqw kd mu Edik if uH vnf; r}uD;vS/
qHk;aqmif&Gufcsufu usL;bm;jy\emudk ta=umif;jyK+yD; vlO;D a&vnf; rrsm;vS/ 'gayr,fh ol@ordik ;f u&if+h y;D / ol@,Ofaus;
tar&duefe@J qdAk , D u±k&mS ; xdyw f u kd af wG@um ppfat;uae r_u jrifw h ,f? 'Dwikd ;f jynfuyJ urBmt h qifh vlc|ev f al umif;awG
ppfyq l D &kwjf cnf;ul;ajymif;oGm;awmhr,ft h a&;udk OD;oef@&@J pGr;f udk arG;xkwaf y;Edik w f ,fqw kd m OD;oef@u oufaojycJyh gw,f?
yum;eJ@ aphpyfajy+ird ;f apcJjh cif;yJ jzpfygw,f? 'Dta&;rSm yg0ifywf urBmrSm wm0eft}u;D qH;k urBmt h usKd ;awmfaqmif &mxl;}u;D
oufot l m;vH;k b,forl S tusKd ;r,kwb f /J odumQ &S&d dS ppfyq JG D udk atmifatmifjrifjrif wifhwifhw,fw,f xrf;aqmifchw J hJ
OD;wnfaewJh ajcvSr;f rsm; aemufqw k o f mG ;apzd@k ajzmif;zsjzefajz ODoef@[m jrefrmjynfom ausmif;q&mwpfO;D / pma&;q&mwpf
Edik cf w
hJ ,f? 'DprG ;f aqmifcsuaf =umifh wwd,urBmppfukd wm;qD; OD;jzpfw,fqw kd m acwfvil ,fawG rarhravsmh &S=d uzd@k vykd gw,f?
ol“urBmh+idrf;csrf;a&;ydokum”tjzpf armfuGef;wifcH&um/ jref r musuf o a&aqmif OD ; oef @ ud k 22Zef e 0g&D
OD;oef@&@J bke;f [ke;f [ke;f awmufwhJ umvjzpfcyhJ gw,f? 1909u arG;zGm;cJhwmrdk@ vmr,fh 22Zefe0g&D 2009qdk&if
OD;oef@&@J yxroufwrf;jynfwt hJ csed f tm&Swu kd uf AD,uf ESpfwpf&mwif; wif; jynfhawmhrSm jzpfygw,f? OD;oef@udkrS
erfppfy[ JG m t&Sed t f jrifq h ;kH udk a&muf&adS eygw,f? 'DppfrmS yg0if usaemf w d k @ *k % f r ,l &if usaemf w d k @ b,f o l @ ud k
ywfoufaewJh urBmt h iftm;t}u;D qH;k Edik if aH wGtay: em;csv@kd *k%f,lrvJ/ OD;oef@udkrS *k%frjyK&if usaemfwdk@ b,fol@udk
r&wJhtcsufu OD;oef@&J@ 'kwd,oufwrf; qufvufxrf; *k % f j yKrvJ / OD ; oef @ &mjynf h y G J u d k urB m wk e f atmif
aqmifcsipf w d u f kd qkwef pfapcJw h ,f? qifE$J=uygpdk@vdk@ Ed_;aqmfvdkufygw,f?
'gayr,fh urBm}u;D u enf;enf;rS twdr;f tapmif;rcHawmhwhJ
umv/ ppfat;wdu k yf &GJ @J tjrifq h ;kH tqifu h kd a&muf&adS ecsed ?f nDvSrif;a&$
14
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
txl;aqmif;yg;
_idrf;csrf;a&;
Adokum
OD;oefh
xdefvif;
tm&Swu kd &f @J yxrqH;k ukvor*~ twGi;f a&;rSL;csKyjf zpfchJ r*~Zif;&J@ bmomjyef+yKd iyf rJG mS 4}urd w f ikd w f ikd f yxrqk &&Scd o hJ l jzpfyg
wJh jrefrmEdik if o H m; OD;oef@[m vmr,fEh pS q f ef; Zefe0g&v D 22 w,f/ OD;oef@&@J yxrqH;k pmrl[m t*Fvyd v f kd a&;om;xm;wJh
&ufae@rmS touf 100 jynfyh g+yD/ ol@&@J &mjynfah rG;ae@u ol@&@J pmrljzpf+yD; touf 15ESpft&G,frSm yHkESdyfazmfjycHcJh&wm
‘psmye ta&;tcif;’34 ESpjf ynfh ESpyf wfvnfe@J eD;uyfaewm jzpfygw,f? +rKd @jyyHjk yifrsm;/ Edik if aH ygi;f csKyt f oif;}u;D ausmif;oH;k pm
vnf; owif;awGrmS =um;&vd@k o+d y;D jzpfaerSmyg? urBmu h v k or*~ tky/f ArmopfEiS hf ynmopf/ jynfawmfomc&D; (3 tkyw f )JG pwJh
wwd,ajrmuf twGi;f a&;rSL;csKyf OD;oef@&@J EpS f 100 jynfh arG;ae@ukd pmtkyfrsm;udk a&;om;cJhovdk EdkifiHa&; a0zefcsuf/ pmay
*k%jf yKwt hJ aeeJ@ ukvor*~u OD;oef@&@J &kyyf ekH @J wHqyd af cgi;f 3rsK;d a0zefcsuaf wG tyg0if ynma&;/ vlra_ &; qdik &f m aqmif;yg;
azazmf0g&v D 6 &ufae@rmS pwifxw k af 0rSm jzpfygw,f? jrefrm awGukd oDvê/ armifoef@/ OD;oef@ qdw k hJ uavmiftrnfawGe@J
jynfrmS uawmh a&$w*d akH pwDawmf awmifbufrck f teD;rSm&Sw d hJ a&;om;cJyh gw,f? pmay a0zefa&; Edik if aH &;a0zefcsuaf wGukd
OD;oef@&@J *lArd mefuakd wmif vGwv f w G v f yfvyf oGm;a&muf *g&0 a&;om;wJt h cg ol@&@J t,ltqawGukd yGiyhf iG v hf if;vif; a&;om;
jyKEdik rf mS r[kwyf gb;l ? vGwv f yfciG rhf &Sw d hJ usaemf wd@k wikd ;f jynfrmS cJo
h vdk ol@&@J tawG;tac: t,ltqawGuvnf; acwfrw D mudk
ouf&adS wGukd rqdx k m;eJ@ uG,vf eG o f al wG&@J *lArd mefawGawmif awG@&ygw,f?
taESmiftzG@J awG =um;rSmyJ &Sad ewJh oabm ygy?J atmufpzdk@'fwuUodkvfu 20 &mpk&J@ txifu&
OD;oef@ta=umif;udk ajym=uwJt h cg ukvor*~ twGi;f yk*K~ vd rf sm;ta=umif; pkpnf;xkwaf 0xm;wJh Who’s Who in
a&;rSL;csKyf jzpfwt hJ a=umif;/ ol@&@J psmye ta&;tcif;ta=umif; the 20th Century pmtkyr f mS OD;oefY&J@ta=umif; yg0if+yD;
awGuo kd m =um;&wwf+y;D ol@&@J pmaya&;om;r_e@J vGwv f yfa&;r Edik if w
H um ta&;tcif;rsm;udk rwkerf v_yb f J wnfwnf+idr+f idrf
&cifu ol@ ta=umif;awGukd odyf rod&ygb;l ? wu,fawmh ajz&Si;f Edik cf ohJ l jzpfw,fv@kd twˆKy`wt dW usO;f &J@tprSm qdx k m;yg
OD;oef@[m t*Fvyd f jrefrm 2 bmomeJ@xw k af 0wJh *E aW vmu w,f? wu,fvnf; OD;oef@u ol@vufxufrmS jzpfay:cJw h hJ t
15
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
a&;tcif;aygi;f rsm;pGmudk atmifatmifjrifjrif ajz&Si;f Edik cf o hJ l ay;tyfc+hJ y;D qke@J twl yg&w dS hJ tdE,
dN aiG &ly;D wpfoed ;f udk OD;oef@u
jzpfygw,f?txl;ojzifh usL;bm; 'Hk;vufeuf ta&;tcif; ukvor*~ EdkifiHwumqdkif&m ausmif;&efyHkaiGudk vSL'gef;cJh
(1962)/ uGe*f t kd a&;tcif; (1963)/ qdu k yf &yfpf jynfwiG ;f ppf ygw,f? rm&S,w f ;D wd;k u ay;tyfwhJ ,l*q kd vAfwcH eG b f @JG wq H yd f
(1964)/ tdE, dN - ygupPwef uuf&rfS ;D ,m; ta&;tcif; (1965)/ tjyif Edik if w H umu ay;tyfwhJ *k%x f ;l aqmifyg&*lb@JG aygi;f 17
tm&yf-tpPa&; 6 &ufppfyJG (1967)/ AD,uferfppf pwJh ta&;t bG@J &&Scd yhJ gw,f/ urBm+h idr;f csr;f a&; Edb k ,fvq f k ay;tyfz@kd awmif
cif;aygi;f rsm;pGmudk udik w f , G f ajz&Si;f Edik o f l jzpfygw,f? vsmxm;jcif; cHc&hJ ygw,f? jrefrmjynfu ay;tyfwhJ bG@J x;l awG
ol@&@J tawG@t}uHKawGe@J ywfouf+yD; View From the uawmh 0Àausmx f if/ oD&yd scH s/D pnfob l @JG eJ@ r[moa&
UN qdw k hJ pmtkyrf mS olyg0ifajz&Si;f cJ&h wJh tJ't D a&;tcif; awGt pnfob l @JG awGjzpf+y;D tm;vH;k u awmfveS af &;aumifpD tm%mr
a=umif; OD;oef@u a&;xm;ygw,f/ 'Dvakd jz&Si;f wJt h cg Edik if w H um odr;f cif 1962 ckEpS rf wdik cf ifu ay;tyfcw hJ mawGcsn;f jzpfygw,f?
acgif;aqmifawGudk wm0eft& csOf;uyfwmrsKd;awGtjyif awmfveS af &;aumifpaD cwfe@J rqv acwfawGrmS awmh bmqkrS
tjyeftvSef cifrifra_ wGe@J vnf; csO;f uyf&wmawG &Syd gw,f? ray;tyfcyhJ gb;l ? tJ'v D kd *k%jf yKwmawG rvkyw f t hJ jyif urBmu
'D=um;xJu xl;jcm;wJh wdu k q f ikd rf a_ wG &Scd yhJ u kH vkd nf; a&;om;xm; av;pm; todtrSwjf yKjcif; cHc&hJ wJh yk*v dk w f pfO;D &J@ psmyeudk awmif
ygw,f? AD,uferfppfyJG ta&;udpeP @J ywfoufv@kd ol@&@J tawG@ +yD;pvG,f wm0efaus vkyfzdk@wmplcJhwJh rqv tpdk;&udk
t}uHKawGukd a&;om;wJh txJrmS tar&dueforRw *|eq f ife@J ausmif;om;awGu tHwkawmfvSefcJhvdk@om 'Duae@ &SdaewJh
ole@J wlnw D t hJ csuaf wG &Syd u kH kd “olu usaemfx h uf 5v avmuf ae&mrSm OD;oef@&@J *Al rd mef &Sad ewmjzpfygw,f? wu,fv@kd rsm;
yd}k uD;ayr,fh ole@J usaemf aumvdyu f kd wcsed f wnf;a&mufwt hJ tJ'D psmye ta&;tcif; rjzpfay:cJ&h if b,fvjkd zpfomG ;r,fqw kd m
a=umif;/ ausmif;q&m jzpfwmvnf; wcsdefwnf;vdk@ olu rpOf;pm; &Javmufatmifygy?J
ajymjyygw,f? yd+k y;D tH=h ozd@k taumif;qH;k tcsuu f olvufxyf OD;oef@eJ@ywfoufvdk@ pma&;q&m wuUodkvfpdefwif
wJah e@e@J usaemf vufxyfwahJ e@ 1934 Ed0k ifbmv 17 &uf w &J@‘urBm+h idr;f csr;f a&; Adou k m OD;oef@’ qdw k hJ pmtkyu f vGv J @kd
&ufwnf; xyfwu l saeygy?J ol uG,f vGew f hJ 1973 ckEpS f Zefegê &v D OD;oef@&@J twˆKy`wpdˆ mtkyf jynfjh ynfph pkH kH r&Sad o;ygb;l ? 'ga=umifh
22 &ufae@[m usaemf&h @J 64 ESpjf ynfh arG;ae@jzpfygw,f” vd@k vmr,fh ESpq f ef;rSm usa&mufr,fh OD;oef@&@J &mjynfah rG;ae@rmS
a&;om;xm;ygw,f? pdwrf aumif;jzpf&wJt h csuu f awmh orRw OD;oef@ukd *k%jf yKwJh tcrf;tem;awG/ OD;oef@&@J pmayawGukd
*|eq f ifudk ol@wikd ;f jynfu *k%jf yKovdk OD;oef@ukd jrefrmjynfom; jyefvnf xkwaf 0wmawGpwJh trSww f & tpDtpOfawG jrefrm
awG *k%jf yKcGihf r&wJh tcsuyf gy/J jynfwiG ;f rSm usi;f yolu usi;f yvd@k / usi;f ycGiv hf nf; vGwv f w G f
Edik if w
H umrSm +idr;f csr;f a&;awG ay:ayguzf @kd }udK;yrf;aewJh vyfvyf&&if aumif;avpG vd@k wqufwnf; pOf;pm;rdygw,f?
OD;oef@[m jrefrmjynfu +ird ;f csr;f a&;zcifwpfO;D jzpfwhJ q&m}u;D 'gro S m jrefrmudk urBmu odatmifvyk cf o hJ l wpfO;D &Scd w hJ ,f
ocifu, kd af wmfri_d ;f udv k nf; =unfnKdav;pm;ol jzpfygw,f/ qdw k mudk rsK;d qufopfawG od&rdS mS jzpfygw,f? 'gayr,fv h nf;
1964ckEpS f Zlvikd v f 25 &ufae@rmS ukvor*~ twGi;f a&;rSL; jrefrmjynfrmS u 'Dvu kd pd rP sK;d awG &Sv
d mzd@k qw kd m xDx;kd wmxuf
csKyftjzpf jrefrmjynfukd a&mufvmwJt h cg q&m}u;D ocifu, kd f udk tcGit hf vrf; enf;yg;vSw,f r[kwyf gvm;? ?
awmfri_d ;f uG,v f eG cf sed ef @J wdu k q f ikd cf yhJ gw,f? q&m}uD;u ol r
a&mufcif 2 &uf Zlvikd v f 23 &ufae@u uG,v f eG cf whJ myg?
'ga=umifh q&m}u;D &J@ psmye xm;&S&d m prf;acsmif;u q&m}u;D ae xdev
f if;
tdru f kd Zlvikd v f 26 &ufae@rmS oGm;a&muf*g&0jyKcJyh gw,f?
(9? 12? 2008)
+y;D awmh vGr;f ol@rw S w f rf;rSm “jrefrmjynfo@kd acwWjyefa&mufvm
cdu
k w f iG f q&m}uD;tm; aemufq;kH *g&0jyKcGi&hf ojzifh auseyfyg
(2008 ckESpf 'DZifbmv 12 &ufae@ aemfa0;tajcpdkuf
onf/ q&m}uD; aumif;&mok*wd oGm;ap&ef qkawmif;&ef
'Dru
kd &ufwpfjrefrmhtoH. xkwv f i$ chf sut
f m; jyefvnfazmfjy
vdrk nf rxifyg? q&m}uD; b0wyg;ajymif;oGm;onfrmS jrefrm
ygonf/)
Edik if t H zd@k aewpfql uG,o f nfEiS hf wlygonf” vd@k a&;om;cJyh g
w,f/
1966 ckEpS f pufwifbm 26 &ufae@rmS OD;oef@ukd Edik if w H
um csp=f unfa&; em;vnfr_ &&Sad &;}uKd ;yrf;csut f wGuf ae&l;qk
16
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
17
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
wd&aervm;/ tarua&m olUom;av;ud'k v D tkd jzpfrsKd ;BuHK&vdrYfr,fb,fxifygYrvJ/'Dvykd ykH ef;b,fMunfU
&ufygYrvJ/&ifxaJ MuuGrJ yd g&JU/
-owif;"gwfyaHk wGrmS raMumufr&GUH a&SUwef;u OD;aqmifaeMuwJY vli,fav;awG? rm;rm; rwfrwfa&SUrSm&yf
aecJYMuwJYO;D yÍöi;f awG? ud&k ifav;awG? q,fausmo f ufvil ,fav;awGeUJ trsKd ;orD;av;awG&UJ ykaH wGuMkd unfU
NyD;olwYkw d awG tckb,frmS vJ r&Jw&J awG;MunfUrdygw,f/tzrf;cH&wJYpm&if;?towfc&H wJYowif;awGeYJnOfU
eufoef;aumif rD;cd;k wvlvl rwdww f YJr;D oN*dKvpf uftaMumif;awGMum;&awmY owif; "gwfyu Hk av;awGjyef
MunfUNyD; olwdkYav;awG b,fpm&if;rSm ygrvJ? quf rawG;&JawmYygbl;/aemufqHk;awmY olwdkYav;awG
tzrf;cH&wJY pm&if;xJu emrnfEpS af xmifausmrf mS yg ygapqkawmif;ay;rdygw,f/zrf;Ny;D tESyd pf ufc&H wmuw
aeYrmS olwYkad v;awG tareJYjyefawGUvrf;&SEd idk w f ,fr[kwv f m;/ r0HYr&Jjzpfapcsiw
f YJ aemufq;Hk qE´av; wckyg/
-tifwmAsL;wckrmS zwfcYJ b;l ygw,f/ jynfoYl qE´ukd ud, k pf m;jyKawmif;qdck YJ rv
d Ykd txdr;f odr;f cHxm;&wJY
vli,f(ausmif;om;)acgif;aqmifwOD;&JUrdcifu olr&JUom; tcsKyftaESmifc&H wmeJYywfoufNyD;ajymoGm;wJY
pum;? tifrwefeufew J YJ rdcifarwÅm pum;wcGe;f yg/
“ududk,fYom;av; tzrf;cH&w,fqdkawmY tarwa,muftaeeJY &ifxJrcsdbl;aygY/'gayrJY
udk,frvkyfEdkifwJY udpöudk ‘'Duav;awGu vkyfjyoGm;wm *kPf,lygw,f” qdkwm/
-ab;uxdik Nf yD; a0zefa&;eJYavuefa&; vkyaf eMuolrsm;qDu Mum;ae&wJYpum;awG em;xJrqefYygbl;/
vkyfaeMuwm b,fESpfcg &dSNyDvJ . . .
vkyfaecJYwm b,fESpfESpf &dSNyDvJ . . .
vkyfaeorQ bmjzpfvmvdkYvJ . . .
bmvdYk ‘'gawGqufvyk af eMuwmvJ . . qdw k mawG/oGm;ygrsm;c&D;a&muf . . wJY?a&S;&d;k qdpk um;&Syd gw,f/
wpwpeJYESJU&ifausmufaqmifausmufom;awmifyJYEkdifao;wmyJ/waeYwvHyk*Hb,fajy;rvJqdkwJYpum;
rarYMuygeJY/ t"du uawmY nDnw G jf cif;onfceG t f m;ygyJ/
-i,fi,fu taz ajymcJYb;l wJY pum;wck rSwrf yd gw,f/
pG e f Y p m;&J & if ? tBuH O mPf a umif ; &d S & if a&S U uae OD ; aqmif o G m ;/r[k w f v d k Y u awmY aemuf u
tomvdkuf . . . wJY/ab;uaeNyD;awmY vdkufuefYvefYrwdkufeJY . . wJY/
twlvufrwGyJ J uefYvefYvu kd w
f u
kd af eolawGxufpm&if ab;xdik af eolawGu ydo k mavrvm;?
r&Jw&J wdww f cd;k tawG;av; a0[ifrmS vGiYf arsmoGm;av&JU/
-ESpu f ek af wmYr,f tar/
'DwESpf tarYarG;aeYu NyD;oGm;ygNyD/
aemifEpS cf gtwGuf orD;BudKNyD; qkawmif;ay;ygw,f/
tarvnf; usr;f rmatmifaeyg/
tarYom;awGvnf; usrf;rmrSmyg/
tarYorD;awGvnf; usrf;rmygw,f/
(jynfwiG ;f jynfy&dS jynfoYl om;aumif;orD;aumif;tm;vk;H &JU rdcifrsm;odYk )
av;pm;vsuf
rmvkpH
18
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
'Duae@
arareJ@ pum;ajymjzpfw,f?
tHh=ord&J@
=unfE;l rd&@J
tESpaf v;q,fausmf tdrk if;cJw h hJ oHa,mZOf
atmif'if El;nHeh uf±i_d ;f &Sio f efaeqJ
('DZifbm 15/2008) b0&J@ rkew f ikd ;f awG =um;xJ æ ?
yxrqHk; &if;ESD;cspfcif&ol
yxrqH;k tm;xm;ud;k uG,&f ol
b0wav#mufv;kH ,H;k =unf&J cJ&h ol
aemufwmhvJ æ csecf GJ xm;&pf cJ&h ol?
a=uuGJrd&J@
ararh&@J txD;useq f ;kH ae@&ufawGrmS
usaemf wwfEikd w f mu
rdik f waomif;ausmf tuGmta0;u
jywfawmif;wke@f qikd ;f toHvi_d ;f rsm;om æ?
19
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
trd;k rvHk
tumrpHw k hJ
,dik w
f ,d ikd wf ikd f wJtx kd u
J
tar&JŒpum;
‘om; em;axmif’ wJ/h
‘jrifraumif;wJh =urf;ayguf
a'guaf xmufxm;wJh tdrw f idk f
cyf,ikd ,f ikd ef ‹J
rif;taz xkid cf w hJ ahJ e&m
zHw
k ufaeayg’h ?
igo
h m; æ
igo
h m;u taz/ tarh &ifaoG;
jynf&h ifaoG;yg
jynfot l wGuyf J jzpf&rSmayg?h
‘'Drukd a&pDqw kd m
wd‹k widk ;f jynfrmS &Sv
d mrS
igo
h m;av;jyefcyhJ g
ckawmh æ
tarhuckd sex f m;
xm;oGm;ygav’?
20
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
2009 - a0'emaumufaMumif;
tdyfrufawG &ifhrSnfhaewmawmif
&dwof rd ;f cGirhf &ao;bl;
nueufvGef;w,f ......?
tarSmifxrJ mS
neuftvGef tarSmifudk xGef;nSdMu
acwfwacwf&J hom;aumif;awG
acwfwacwf&J hom;aumifjzpfoGm;&
wcsdK hu
0HykavG&J h&kd;om;jcif;udk
nDnaD xG; yef;uk;H pGyaf y;aeMu
nueufvGef;w,f .......?
(e,fomvef)
7?12?2008 ,kHMunfrSKvufusefudk &SkdufzGm
aqmif;ESif;*DweJ h
ESpfopf&J htvSudkarSsmf
tarSmifawG t&nfaysmfoGm;&if
tvif;&SdrSm aocsmw,f/ / /
23
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
bmvkyfrvJ jywfom;zdk@vdkonf?
2010onfum; wajz;ajz;eJ@ eD;uyfa&G@yifvmacs+yD? e t z onfum; olvyk pf &m &So d nfukd rem;wrf;
'vpyfvyk af eonf? &yfwef@aeonfr[kw?f ESpaf ygi;f 20=um umv wavsmufv;kH olvyk cf siw f mawG vkyv f mcJwh m
jzpfvmwmawG &So d vdk rjzpfvmwmawGvJ &So d nf? rjzpfaomfvnf; ol@twGuf t±H;_ r&Sad cs? qH;k ±H;_ &onfu
Edik if aH wmf? 'gu jy\emr[kw?f ol @&nf&, G cf suu f tm%m rqH;k ±H;_ a&;om t"dujzpfonf? tm%mrqH;k ±H;_ a&;
twGuf bmrqdv k yk b f @kd 0efav;rnfr[kw?f owfp&m&Sw d m owfrnf? jzwfp&m&Sw d m jzwfrnf? rnfot l mcHrnf
enf;? tmcHrnfo h l vmcJ[ h k &J&0J 0hH hH pdeaf c:aeonf? Edik if w H um taexm;udk ol oabmayguo f nf? Edik if w H um
taejzifh ol@tm%m jyKwfEikd af vmufonftxd bmr# xda&mufatmif rvkyEf ikd [ f k ,H=k unfaeyH&k onf? wu,f
vJ Edik if w H um taejzifh bmrSxad &mufatmif rvkyEf ikd ?f 0rf;enf;ygw,f? jyif;xefpmG ±Hc_ svu kd o f nf qdw k mxuf
bmrS ryd?k Edik if w H um taetxm;udk yGiyhf iG v hf if;vif; ajym&v#if 'Dru kd a&pDtiftm;pk tawmfrsm;rsm; oabm
ayguaf o;[ef rwl? jynfwiG ;f tzG@J csKyf ajymcGi&hf olonfyifv#if odyo f abm ayguyf rkH &? a&'D,t kd ifwmAsL;wckwiG f
w±kwEf iS hf tdE, dN udk tm;rvdk tm;r& a0zef oH=um;vdu k &f onf? a&G;aumufyJG +y;D cgpu tzG@J csKyf±;kH udk yxrOD;qH;k
vma&muf+y;D uGe*f &ufusLav;&Si;f vkyw f m w±kwo f t H rwf}u;D yg[k w±kw&f @J axmufcrH _ r[kww f hJ Edik if aH &;r[m
rdwv f yk rf u
_ kd wrf;waeqJjzpfonf? tdE, dN uvJ tpu tm;ay;w,f? aemufyikd ;f usrS pD;yGm;a&;buf tm&Hak jymif;
oGm;wm[k oH;k oyfomG ;onf? 'Dru kd a&pDtiftm;pkawGu e t z ukvm;xdik ;f v_yaf tmif rvkyEf ikd af vawmhtrd ef ;D
csi;f Edik if aH wGu raxmufcw H m odyaf wmh rqef;vSyg?wu,fv@kd e t ztaetxm; ,dik ef @J vmv#if w±kw/f ukvm;
tygt0if tmpD,H zGwu f sm;vJ 'Dru kd a&pDtiftm;pkawGukd pyf+zpJ yf+zeJ @J vma&muftm;ay; axmufcv H mrSm aojcm
ygonf? e t zukvm;xdik f ,dik ef @J atmif rvkyEf ikd o f r# tdref ;D csi;f awG&@J axmufcrH u _ kd a,mifv@kd awmif rwrf;w
avESihf arm±Hb k J &Srd nf? tzG@J csKyfu wm0ef&o dS rl sm;taejzifh ,cktcsed o f nf awGa0ae&rnfh tcsed rf [kwaf wmhyg?
'l; atmf 'dik ;f a'giu f sus? jym; usus wAdv k uf s/ wAdv k w f uf wdu k yf 0JG ifcsed af &mufae+yD? tifwmAsL;av; vkyv f ukd ?f
a=ujimcsuaf v;xkwf uef@uu G vf u kd Ef iS hf tcsed f awG rjzKe;f oihaf wmhyg? tjyifuajymawmh vG,w f ,f[k qifjcifawG
ray;oifah wmhyg? txJu tm;rvdk tm;r&jzpfaewJh vlx&k @J toHawGukd tajccH+yD; ajymaejcif;ygonf? vlxu k
tzG@J csKyf vl}u;D awGukd odyt f m;r&yg? a0zefv#if e t zvlv@kd txifc&H rSm pd;k vd@k ra0zefjcif;jzpfygonf? tzG@J csKyaf cgi;f
aqmif a':pku ajymxm;+yD;+yD? taumif;qHk;udk ar#mfvifhovdk tqdk;qkH;twGufvJ jyifqifxm;ygqdkwm
oabmayguf &ayvdrrhf nf? aemuf bbOD;0if;wifu xGuaf yguf ydwaf ewmudk azgux f u
G =f ubd@k ajymxm;+yD;
+yD? 90 a&G;aumufyrJG mS vlxu k ay;tyfwhJ wm0efukd aus¹yefatmif xrf;aqmifb@kd tqd;k qH;k twGuf jyifqif+yD;
ydwq f @kd aewmudk azgux f u G rf vm;? e t z vkyo f r# iH@k c+H yD; 2010udk axmufc&H if; ajrmif;xJ vdu k yf gomG ;rvm;
tzG@J csKyrf S wm0ef&o dS al wG tcsed rf DS jywfjywfom;om; qHjk zwfvyk af qmifb@kd vdak =umif; ajymcsiyf gonf? vlxu k awmh
pdeaf c:&if tcsed rf a&G;jzpfaeonf? t"du wm0ef &So d u l bmvkyrf vJqw kd m jywfom;bk@d vdo k nf[k æ?
'Jh'dk; ? ?
24
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
ynma&;axmifawGukd NzdKvSMJ u
(t&Si&
f m[kvm)
uH[krlv/ orŠK'<wdk‹/ a[mjyonfrSm/ t&if;om&Sifh/ ynma&;[m bJ‹G om&w,f/ ynmu ygrvmbl;? 'Dvkd a&r
OpPmabm*/ ZZDD0dwESifh/ okcyGm;&ef/ TvlxHY/ ^m%f0D ygwJh cGuf}uD;awGeJ‹ aemufrsKd;quf ausmif;om;awGudk
&d , /ya,m*wnf ; ? 0dkif;ckwf=utHk;rSm jzpfygw,f? 'DvdkeJ‹ cGufpkwf ynma&;/
olawmif;pm;ynma&; jzpfae&wmyg?
Tvl‹urBmrSm touftdk;tdrf csrf;omr_/ vHkòcHr_/ ppftpdk;&&JŒ ynma&;twGuf oHk;pJGwJh toHk;p&dwf
wk;d wufra_ wG[m ^m%fe‹J 0D&, d ukd ðypkysK;d axmifr_ qdw k hJ [m umuG,af &; toH;k p&dwaf wGe‹J E_id ;f ,SO=f unf&h if “ZD;
vH‹k v tm;xkwjf cif; ya,m*[m t}uD;us,q f ;kH / tcrf; aphe‹J jrifrh &kd af wmif/ eH‹omqDe‹J tD;/ æ æ” avmufukd uGm
em;qH;k / ta&;}uD;qH;k jzpfygw,f? jcm;aeygw,f? 1999 ckESpfu ppftpdk;&xkwf pm&if;Z
,m;t& ynma&;0ef}uD;XmetwGuf toH;k p&dw[ f m 0ef
^m%feJ‹ 0D&d,udk ðypkysKd;axmifwwfzdk‹[m tajym }uD;Xmetm;vH;k &JŒ 7 '\r 5 &mcdik Ef e_ ;f om &ygw,f?um
vG,foavmuf/ vufawG‹azmfaqmif&mrSmawmh cufcJ uG,af &;0ef}uD;Xmeuawmh 40 &mckid Ef e_ ;f oH;k pJcG hJ w,fv‹kd
vGef;vSygw,f? t"du &ifqkdifae&wJh jy\emuawmh od&ygw,f?
vlom;&JŒ 0doravmu/ twW/ rme/ 'dÏd qdw k hJ qd;k &Gm;vSwhJ
w&m;awG&JŒ ESdyfpufr_udk tnHhcHjcif;ygyJ? cufcJvSwJh b0 rdef;wuUodkvfausmif;awG[m urRÏmef;ausmif;
xdx k akd wG jzwfoef;+yD;umrS &vmwJh rEk\wWbm0 'kvb † wku d af wGvkd wdwq f wd af e+yD;/ ausmif;awG&ŒJ a&SŒrSm oHq;l
tvSw&m;/ aoG;awG/ toufawG/ ay;qyfra_ wGe‹J a&;jcpf óud;/ *dwv f ufarmif;wHawG ydwq f ‹kd xm;wm[m wuUov kd f
&wJh vlom;uAsm[m pmrsuEf mS ay: wufrvmbJ/ a&tdrf }uD;awGukd ppftpd;k &u axmiftjzpfavmuf oabmxm;
oHk; puULb0ukd a&muf=uwJh vlawG/ acgif;aqmifawG wmyg? 'gawGudk wuUodkvf q&m}uD;awG udk,fwkdifenf;
ae‹pOfeJ‹tr# jrifawG‹=um;ae&wmyg? aygif;pHkoHk;+yD; azmufxGufrSom ausmif;om;awG&JŒ tem
^m%feJ‹ 0D&d,udk pepfwus oif,lwwfajrmuf *wf b0awG vSyvmrSmyg? wjynfv;kH rSm &Sw d hJ q&mawG
ysKd;axmifrSom vlom;&JŒ tem*wf tkd;tdrf touf&Sif/ [m ud, k u hf ,dk u
f dk u,fwifz‹kd / ausmif;om; vli,fawG&ŒJ
aexkid rf [ _ m vHòk cH/ at;csr;f / om,m0ajymrSm jzpfygw,f? tem*wfudk vrf;jyzdk‹/ enf;aygif;pHkeJ‹ óud;pm;zdk‹ tem*wf
'Dae&mrSm t"du wdu k ±f u
kd tf a&;ygwhJ ynma&;XmeawGukd EkdifiHawmf}uD;u awmif;qdkaeyg+yD?
tav;xm; aqmif&Guf&rSm jzpfygw,f?
jrefrmjynfrmS &Sw d hJ ynma&;XmeawG&ŒJ tajc tae ^m%f y nm&J Œ oabmtwG i f ; rS m +yD ; jynf h p H k j cif ;
uawmh “eifh td;k aeaeomom igawmif b,fusv‹kd us (Á'D<yg')/ pdk;rdk;Ekdifjcif; (Áuk+EdN,)/ wkdufzsufjcif; (Av)
&rSef;rod” qdkwJh pum;yHkvdk ausmif;om;awG&JŒ ynm pwJh twGi;f oabmawG yg&o dS vd/k 0D&,d &JŒ oabmrSmvnf;
a&;xuf q&m/ q&mrawG&ŒJ ynma&;/ pm;0wfaea&;u 'Doabmw&m;awG yg&ydS gw,f? tm;vH;k [m ^m%f}uD;}uD;/
yd+k yD;awmh rjynfph /kH rvHak vmuf jzpfae&ygw,f? pm;0wfae vHk‹v}uD;}uD;eJ‹ óud;pm;r,fqdk&if w&m;r#wwJh (orRm)
a&; rvHak vmufwt hJ wGuf ausmif;om;xk[m q&mawG&ŒJ 'Drkdua&pDEkdifiH}uD; wnfaqmufEkdifa=umif; a&;om;wif
aps;uGu}f uD; jzpfomG ;&w,f? rlvwef;ausmif;rS tjrifq h ;kH jyvdkuf&ygw,f?
wuUodkvf ynma&; Ph.D txd ausmif;ynma&;u
q&mawG&ŒJ tdyaf xmifxu J kd a&mufomG ;yg+yD? q&mawG&ŒJ OpP m abm*/ ZZDD 0 d w ES i f h ok c yG m ;&ef / Tvl x H Y /
ynma&;udk jr‡ifhwifray;EkdifwJhtwGuf ausmif;om;awG&JŒ ^m%f 0 D & d , / ya,m*wnf ; ?
25
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
txufwef;wGif ayguzf mG ;pwifaom yxrOD;qH;k pma&;q&m aom tdrrf sm;wGif aexdik =f uonf? olu taemufwikd ;f 0wfpkH
tzG@J jzpfaom jrefrmjynfpma&;q&m tpnf;t&H;k wGif 'D;'kwOf ;D 0wf xm;onf/ auí;arG;yHrk mS taemufqefonf?olonfvnf;
bcsKd EiS thf wl tr_aqmiftzG@J wGiyf g0if cJzh ;l onf? 'D;'kwOf ;D bcsKd u t*Fvef wGif ynmoif=um;zl;onf?
OuUX/ uGseaf wmfu tr_aqmiftzG@J 0if/ uGseaf wmfu ausmif; udkvdkeD twGif;0ef t*Fvdyf ppfAdkvfESifh pum;rsm;+yD;
om;tzGJ@0if/ OD;&efatmif/ OD;odef;azjrifh(xdktcguawmh xD;ESi&hf ukd of nf[ f k =um;&zl;onf? yHjk yifvm;/ wu,fvm;awmh
wufbek ;f }uD; ode;f az)wd@k rmS tr_aqmiftzG@J wiG yf g0if=uonf/ uGseaf wmfrod? u|eaf wmfu awmh ocifrsm;ud=k unfnKd aeonf/
uGseaf wmfx h uf touf t&G,}f uD;olrsm;jzpfonf? ocifatmifAvqdak om ocifwa,mufukd jrifz;l onf/ olu
,if;yxrOD;qH;k jrefrmjynf pma&;q&m tzG@J zG@J pnf; awmh taemufwikd ;f 0wfpEkH iS ahf wG@&wwf onf?olua&Sa› e?
&mwGif ocifp;kd vnf;ygonf? uGseaf wmfw@kd onf ,if;pma&; ocifav;armifudkawmh t+rJyifeDtusF DESifhawG@&
q&m tzG@J tpnf;}u;D . t pnf;ta0;udk ocifp;kd ESihf twlomG ;cJh wwfonf? olonf uGseaf wmfxuf 10 ESpaf usmaf usm}f u;D onf?
=uonf/ xdktcg 35 vrf;teD;&Sd aumfruf&Sifvrf;ay:wGif olonfuv kd ekd aD cwfu tapmqH;k bDtufppf aD c: odyb H` @JG &ynm
wnf&adS om ukvm;vufzuf&nfqikd w f iG f vuf zuf &nf twl wwfwpfO;D jzpf+yD;vSsif edik if aH &; tapmqH;k aqmif&u G o f x l w
J iG f
aomuf+y;D aemuf ausmif;od@k vmcJ=uonf? od@k aomf tr_aqmif yg0ifow l pfO;D jzpfonf? tifrwef oabmxm;}uD;onf? ol@
tzG@J zG@J aomtcg ocifp;kd onf tr_aqmiftzG@J wiG f olrygv[ kd k xuftoufrsm;pGm i,faomolrsm;u a0zefaomf vnf; ol
ajym+yD;jyefoGm;onf? uGsefawmfwdk@xuf 10ESpfausmf ausmf bmrSjyefrajym/ b,fawmhrS pdwq f ;kd onfr&S?d od@k aomf wpfcg
}uD;aom ocifav;armif / ocifvaS bmf polw@kd EiS hf xdawG@c&hJ wpf&H awmh pdww f w kd wfonf?
onf? jyefI=unfv h u kd af omtcg ,if;wd@k onf rsKd ;qufjcif; ocifp;kd udu k m; tay:tuFsED iS hf rawG@&wwf/olu &d;k &d;k
jcm;onfo h abm? 1952 wGi+f idr;f csr;f a&;tzG@J zG@J pnf;aomtcg yif 0wfqifonfuakd wG@&onf? r0,feikd af om vuf0pJ mtkyrf sm;
q&m}uD ; ocif u d k , f a wmf r d _ i f ; u OuU X ocif a v;armif / udk pmtkyq f ikd wf iG yf if &yfIzwfavh&adS =umif; od&onf/ ol@ukd
uGseaf wmfw@kd onf olw@kd xuf i,fonf?olw@kd xrH S ordik ;f acwf pdwf0ifpm;onf/txif}uD;cJh&onf/ ocifoef;xGef;uawmh
yHjk yif trsm;}uD;&onf? wpfrsdK;/ ol@udkt+rJwrf; ydk;tay:tusô/ ydk;vHkcsnfESifhvSvSyy
xdt k cgu q&m}uD;rSm touf 65 ESp?f 'D;'kwOf ;d bcsKd awG@&wwfonf? vlu cyfE@JG E@JG / uGseaf wmfw@kd ausmif;om;rsm;rSm
uawmh 50cef@jzpfonf? uGseaf wmfu xdt k cgu touf 20? 'dk@Armtpnf;t&Hk;rsm;rS ocifrsm;udk pdwf0ifpm;+yD; olwdk@
q&m}uD;u acgi;f aygi;f udk cyfzzG aG v;rSsom aygi;f wwfonf? vGwv f yfa&;twGuf ud, k uf sKd ;rzuf aqmif&u G jf cif;udk tm;us
q&m}uD;udk awmif&Snfykqdk;ESifh uGsefawmfawG@&wwfonf? rdcJhonf? ESpfoufpGJvrf;rdcJhonf/ ocifwifarmifqdkvSsif
q&m}u;D OD;bcsKd uvnf; acgi;f aygi;f ESi?hf yife&D ifz;Hk / a,mvHck snf qHyifaumufaumuf/ t+rJwrf; yifezD si=f urf;ESi?hf uGseaf wmfw@kd
uwˆyD gyed ;f wef;zdeyfp;D wwfonf? cyfE@JG E@JG tr_t&m/ ESKwfcrf; ar$; ausmif;aqmifrsm;od@k vmum pum;ajymjzpf=uonf? olonf
a&;a&;/ uGseaf wmfonf q&m}uD; OD;bcsKd xHo@kd vnf; a&muf ausmif;om;b0wGif &mZ0if*% k x
f ;l wef; wufonf/avSavSmf
vmwwfonf? apmif;wD;onfukd uGseaf wmf=um;zl;onf/ toif;wGif yg0ifo[ l o k &d onf? vGecf ahJ om tESpf 60 ausmu f
q&m}uD;ocifudk,fawmfr_dif;xHrS edkifiHa&;&mESifh uGseaf wmf cifrif&if;ES;D tm;usrcd ahJ om 'd@k Armtpnf;t&H;k 0if
ordik ;f acwfrsm;ta=umif; od&onf? q&mOD;bcsKd xrH mS awmh pm ocifrsm;. udk,fusdK;rzuf aqmif&GufyHkudk jyefay:vm
aya&;&m/ *Dwa&;&mrsm; udk =um;&onf? q&m}u;D wd@k . 0wfy/kH um ,ae@trsdK;om;EdkifiHawmf/ vGwfvyfaom EdkifiHtjzpf
pm;yHk / qif,ify/kH pum;ajym[ef/ pum;vH;k wd@k onf xdak cwfu wnf&SdcJhonfrSm olwdk@.}udK;yrf;aqmif&Gufr_yguvm;[k
xl;jcm;aeonf[k uGsefawmfcHpm;rdonf? trsdK;om;[ef&dS aus;Zl;udk owd&rd aeao;awmhonf?
=uonf? ocifrsm;. yHpk u H awmh wpfrsKd ;/ yifezD si=f urf;rsm; ppft+yD; ppfESifhawmfvSefa&;udk uGsefawmfjzwfoef;
0wfonf? vHck sncf yfww kd ?kd *syefacwfwiG f ocifoed ;f armifu t+yD;wGif pmayavmuok@d 0ifa&mufpjyKvmonf? xdt k cgu
xrif;pm; zdwfIuGsefawmfygoGm;onf? ocifA[def;uac:I uGseaf wmfjzwfoef;cJah om ppfEiS ahf wmfveS af &; tawG@t}uKH rsm;
ygomG ;jcif; jzpfonf? udAk [de;f rSm olomG ;wdik ;f uGseaf wmfu h akd c: jzifph mayrsm;udzk @JG E@JG ro d nf? r*~Zif;xkwaf 0cJ@onf? ordik ;f onf
onf? ocifodef;armifrSm xdktcgu tif;vsm;uefab;&Sd rqH;k æ æ æ?
tdrfwpftdrfwGifaeonf? bDtdkifatacwf (*syefacwfac:)/
Armhvw G vf yfa&; wyfrawmf acwfu ocifrsm;onf ,if;od@k &mjynfhtawG; aqmif; yg;rsm;pmtkyf (1997)rS
27
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
,Hk-unfxm;apcsif Zmenfarmif
28
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
vGwfvyfrIqdwfokOf;wJh
ae&mutjypfrsm;
cifAsm;uawmh odrmS r[kwb f ;l ? uaemfw@kd axmifuswm bm
tr_awGe@J v?J vl@tcGit hf a&; r&Sv d @kd q+kd yD; cifAsm;u owif;xJ
xnfhajymr,f? vGwfvyfpGm xkwfazmfajymqdkcGifh r&Sdvdk@qdk+yD;
owif;xJ xnfah &;r,f? usaemfw@kd ukd axmif'%ftESpf 20/ 30/ vm;? yGaJ wG t+ird ahf wG =unhw f muvnf; tjypfyv J m;? +y;D awmh
40/ 50/ 60 tJonfvkd tjypfawGcs/ jyefvnfacsyzd@k }uKd ;pm;awmh ajymao;w,f/ qlyl qENjywJah e&mawGukd oGm;vd@k w?hJ bk&m;awG
a&Sa› eawGuydk g axmifcs? [kwv f m;? usaemfw@kd ukd ta0;}uD;u rSm oHCmawmfawG pDwef;vSnv hf nf arwWmokwf &Gww f m[m
tusO;f axmifawGukd yd@k vu kd +f yD? qlylwmqdk&if/ tJ'DoHCmawmfawGudk 0dkif;,H+yD; vdkufrdwJh
usaemfw@kd u 88 rsKd ;qufawG/ 'g[m jrefrmjynfrmS tjypfwck usaemfw@kd rmS tjypf&w dS ,fv@kd olw@kd u qH;k jzwfvu kd +f y;D jzpfw,f?
yJ? tif; æ usaemfw@kd u twdu k t f cHygwu D ygw0D ifawG/ vli,f uJ æ tjypfu b,frmS vJ? Edik if aH wmf +idr0f yfyjd ym;r_ukd xdcu kd f
awG/ 'gvnf; tjypfwcky?J +y;D awmh tifwmeufwyfxm;wJh uGef atmif/ Edik if aH wmft}uD;tuJrsm; *k%o f u d mQ xdcu kd af tmif us
ysLwm oH;k pGeJ nf;awGukd wyg;olawGukd wyg;olawGukd oif=um; aemfw@kd bmawG vkyv f u kd rf od vJ? bmawG t=urf;zuf owf
jyoay;vd@k ? 'gawG[m usaemfw@kd ukd jypfra_ jrmufapwJh tajccH jzwf&u kd Ef u
S v
f yk v
f u
kd rf o d vJ?
awGcsn;f yJ? usaemfw@kd wawGe@J ow l @kd wawGe@J oabmcsi;f rwl=uwm[m
aemufxyf bmpGcJ suaf wG ajymcsiaf o;vJ? usaemfw@kd u 'DAD tjypfy?J &mZ0wfry_ ?J yk'rf 505(c)yJ? usaemfh t}udKufe@J olw@kd
'DtacGwckudk ul;rdvdk@/ odrf;xm;rdvdk@/ olrsm;udk ay;a0rdvdk@/ t}uKd uf rwln=D uwmudu k t}u;D us,q f ;kH aom Edik if aH wmfvyk f
[kwv f m;? qifqmu cGijhf yKwmwd@k bmwd@k usaemfw@kd b,fo@l }uHr}_ uD;yJ? tenf;qH;k axmif'%ftESpf 20 æ?
udk oGm;ar;&rSmvJ? 'DtacGawGudk =unhfrdwmudku tjypfjzpf usaemf}uKd ufwm usaemfxyfajymtH;k r,f æ usaemfw@kd }uKd uf
ae+yD? wjynfv;kH u jynfoal wGvnf; 'DtacG=unfzh ;l om;qd+k yD; wm usaemfw@kd a&G;cs,w f mu vGwv f yfr/_ w&m;r#wr_e@J 'Dru kd
oufaojyEdik &f if usaemfw@kd ukd v$waf y;rSmvm;? a&pD? olw@kd u ppftm%m&Sipf epf?
aemufxyf bmtr_awG&adS o;vJ? tifwmeuf vdypf mawG/ 'ga=umifh olwdk@u usaemfwdk@udk ajymw,f? usaemfwdk@rSm
tD;ar;vfvyd pf mawG&w dS mudu k jypfra_ jrmufapwJh tajccHawG tjypf&w dS ,f? axmif'%fEpS af ygi;f 20eJ@ txuf æ ?
wJv h m;? usaemfw@kd t;D ar;vfawGxrJ mS olrsm;awG vmyd@k xm;wJh wjynfv;kH u jynfoal wGu cifAsm;wd@k ukd r}uKd ufb;l / vufrcH
[moawG/ jyufvHk;awG/ umwGef;awG/ pmom;awG a&mufae bl;qdw k m w&m;±H;k rSm oufaoac: jyvdu k rf ,f? cifAsm;wd@k bm
wmeJ@ usaemfw@kd rmS tjypf&+dS yDwv hJ m;? cifAsm;wd@k pmwdu k yf ;kH xJ vkyrf mS vJ? w&m;±H;k udk zsurf mS vm;? aemufxyf axmif'%fEpS f
udk olrsm;awG xnfch siw f phJ mvmxnfw h mudk cifAsm;u vufr aygi;f 600vm;/ 6000vm;?
cHbaJ evd@k &rvm;? tJovdk pmawG/ pmom;awG/ umwGe;f awG (rd;k rcrSu;l ,lygonf)
awG@wmeJ@ tjypf&o dS mG ;+yDvm;? tJovdrk sKd ;vlawG wjynfv;kH rSm
-o&o
&Sad ew,fv@kd cifAsm;udk ajymjyEdik &f if cifAsm;u v$waf y;rSmvm;?
Edik if jH cm;oGm;wmuvnf; jypfra_ jrmufapwJh tajccHwv hJ m;?
pm=unhw f u
kd af wG oGm;wmvnf; tjypfyv J m;? bmwJh Ekid if aH &;
orm;awG oGm;vmwJhae&mawGudk oGm;rdwmudku tjypfwhJ 'DZifbm 19/ 2008
29
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
12345678901234567890123456789012
12345678901234567890123456789012
12345678901234567890123456789012vdrfhrnf/
12345678901234567890123456789012
12345678901234567890123456789012 pmayt&m roGi;f Muaom pmtkyrf sm;üyif olU acwf
12345678901234567890123456789012vlUtzGUJ tpnf;\ obm0udk t&dyt
12345678901234567890123456789012 f aiGUrSs avmufh awmh
12345678901234567890123456789012
12345678901234567890123456789012awGUEdkifwwfao;\/
olwYkd ud,k wf Ykd
12345678901234567890123456789012
12345678901234567890123456789012
12345678901234567890123456789012 ½Sm;avmh[rk ;f 0w¬Krsm;u qmtmomudk eif'KGd i;f wd&Yk yf
12345678901234567890123456789012½G m \tcsd e f p epf u d k tvk d t avsmuf a jymjyonf r S m
12345678901234567890123456789012
12345678901234567890123456789012obm0usygonf/ olw
12345678901234567890123456789012 l qYkd u
D tcsed pf epfqo kd nfrmS 'Dvkd
12345678901234567890123456789012ygvm;[k odvu
12345678901234567890123456789012 kd &f \/
31
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
b0yHpk u H tJ'v D /kd wd;k wufzUHG NzKd ;wJh Edik if aH wGrmS tcsed [ f m ]txl;taxG r½Syd gbl; .. BuKH v0Ykd ifvmwmyg}
rufv;kH jzpfomG ;w,f/ aiGjzpfomG ;w,f? b0u awmif;qdk ]r[kwb f ;l av? ußeG af wmf bmvkyf ay;p&m½So d vJ}
vmwJt h cg tcsed u f kd rav;pm;csiv f rYkd &? av;pm;vm&wm ]bmrS r½Syd gbl;? ußeG af wmf BuKH vYkd ..}
yJ? Mumawmh tusijhf zpfomG ;a&m}trSeaf wmh ußeG af wmfrh mS ]aMomf .. ußeG af wmfq h D vmvnfwmxifw,f}
jyóema[mif;BuD;xJodkY jyefvnf wdk;0if Munfhaejcif; ]tJ .. [kwyf gw,f}
omjzpfygonf/ b0u todudk jy|mef;ovm;? todu ]'gqdk cPapmifyh gOD;aemf}
b0udk jy|mef;ovm; [laom jyóemutp? ADZESifh r*¾Zif;pmtkyf tcsKd U,lay;um tjyifcef;ü apmifch idk ;f Ny;D
ywf0ef;usit f v,f? pdwef ½YJ yk f b,f[m t"duvnf; [l txJjyef0ifomG ;onf/ wpfem&Dvnf; xGurf vm? ESpef m&D
aom jyóema[mif;BuD;ü tqHk;owf &zG,f½Sdygonf/ Mumvnf; ay:rvm/ vlwpfcsKd Uu uGuMf unfh uGuMf unfh
xm;vdkufMuygpdkY/ vkyo f mG ;Mu\/ aemufq;kH aeYvnfpmpm;csed af &mufrS ud, k f
]ADZ aMumifyh jJ zpfjzpf? b0aMumifyh jJ zpfjzpf? tcsed jf yóem awmfacsmu NyKH ;NyKH ;Bu;D xGuaf wmfrv l mavonf/
rSmawmh ußeG af wmfwrYkd mS tJ'ED pS rf sKd ;vH;k tm;enf; csKd UwJch hJ ]vm .. rpöwmpH aumfzD oGm;aomuf&atmif} wJh
wmtrSeyf }J [k ordik ;f uxdu wpfO;D u qkyd gonf/ tJ'u D wnf;u ußeG af wmf ynm&vdu k w f ,f/ olwq Ykd D rSmu
...... udpö txl;r½SdbJeJY tvkyfcGifudk oGm;awGYavYr½SdMubl;/
(4) tvkyfcGifrSm {nfhonf vmcJw,f/ wpfa,muf eJYwpf
Mopaw;vsEikd if H qpf'eDNrKd U uaz;qdik w f pfqikd üf jrefrm a,muf awGUcsi&f if BuKd Ny;D csed ;f MuwmyJ? b,faeY b,fEpS f
trsKd ;om;wpfO;D aumfzD aomufae\/ aumfzw D pfiakH omuf em&D rSm vmawGUr,faygh? tJ'gvnf; csed ;f wJt h csed f twdt
vdu k f pD;u&uf wpf½u Id f zGmvdu k ?f vrf;rqDoYkd ai;vdu k f us oGm;&w,f/ aemufusveG ;f &if rBuKd ub f ;l / apmvGe;f &if
ESihf tawG;xJwiG f ußu HG s epfjrKyf aeavonf/ twefMum vnf;rBuKd ub f ;l / aemufus&if olt Y csed u f kd ud, k uf jzKe;f ypf
aom ol vIy½f mS ;vmNy;D aumfzzD ;kd ½Si;f &ef pm;yGx J ;kd udk ac: &ma&mufw,f/ apmvGe;f &ifvnf; ud, k thf csed uf kd jzKe;f ypf
vdu k \ f / pkpak ygif; av;a':vm usygonf [kqakd omtcg &ma&mufw,f/ ud, k uf apmifah e&awmhrmS ud;k / wpfcgu
ol rsufvHk;jyKL;oGm;avonf/ ygarmu©csKyef YJ awGb Y Ykd csed ;f xm;wJt h cg ußeG af wmf tcsed f
][ .. raeYu igaomufcyhJ gao;w,f? aumfzw D pfcu G f twdtusomG ;Ny;D wHcg;acguf vdu k w f ,f/ txJu toH
wpfa':vmyg? oH;k a':vmu b,fu ydv k mwmvJ} xGuv f mw,f/ ]Ok, my son, Mr. San, Come in} wJ?h 'Dt
pm;yGx J ;kd u pm;yGaJ b;odYk vufñ;Id ñTejf y\/ oliMYkH unfh csed rf mS wHcg;acgufwm b,foq l w kd m ol odNy;D om;av}
vdu k \ f / pm;yGaJ b;abmifwiG w f yfqifxm;onfh tcsed rf w S f Ny;D cJoh nfh arvxkwf uvsmr*¾Zif; wGiyf g½Sad om ywåjrm;
em&Dwpfv;kH / cif\ aqmif;yg; wpfy'k f zwfvu kd &f mwGif tar&duefoYkd
]wuwnf; aomufusKd ;enf;Asm? ußeG af wmfu ud, k q hf D tvnf a &muf v monf h tqd k a wmf a':rmrmat;\
wke;f uvdk warh warm xdik cf hJ rdwmud;k As? olwYkd qDrmS u tjrifukd awGUvdkuf&onf/
MumwJt h csed f twGuf tcay;&w,f? ud, k x f ikd af ewJh tcsed f ]ußeG af wmfu (a':rmrmat;) jrefrmhtoHrmS 0efxrf;vkyf
twGi;f *½kpu kd f apmifMh unfch awG bmawG nmawGeYJ qdak wmh vmwmqdak wmh tcsed u f kd puúeyYf ikd ;f txd wdik ;f wwfw,f?
av;a':vmay;cJh&oAsdKU/ aemufawmh MumMum rxdkif&J 'DrmS u tcsed u f ek f jrefvu kd wf m rrcif&m? jrefrmjynfrmS wke;f
awmhb;l As” [k pma&;q&m [de;f vwfu &,f&,farmarm uvnf; 'Dv ufywfem&DyJ ywfwmyJ? tar&dum;rSm vnf;
ajymjyygonf/ 'D vufywfem&D yJ ywfwmyJ/ bmjzpfvYkd tcsed af wGu jrefae
xdt Yk wlyif a&qif;wuúov kd uf q&mOD;armifarmifpH &wmvJvYkd wpfcgwpfcg pOf;pm;rdw,f? jrefrmjynfrmS vdk vl
(pma&;q&m Munfrif;? ausmaf pmrif;) Mopaw;vsoYkd bGUJ aw 0G wå&m; rausEikd Mf uwm [m tcsed f ray;Edik Mf uvdq Yk kd
vGeo f mG ;,lpOfu wpfaeYwiG f NrKd UxJ xGuv f nf&m olUrdwf wm oabm aygufvmw,f}
aqG wpfO;D ½So d nfh ½H;k Xmewpfck teD;odYk a&mufvm\/ BuKH &ifacgif;cGpJ w d u f k q&m0efBu;D OD;cifarmifat;uvnf;
wkef; 0ifawGYOD;rnf[laom tawG;ESifh½Hk;xJ0if awGUav t*FveftawGUtBuHKudkjyefajymif;ajymjyygonf/
onf/ rpöwm b,fob l ,f0gESihf awGUvdyk gaMumif; ajymjy ]xl;qef;wm wpfck ½Sw d ,fAs? t*FvefrmS aqmif;wGi;f us
Ny;D tjyifcef;üapmifah eonf/rMumrDorYl w d af qGG xGuv f m\/ vm&if em&DtcsdefawGudk jyifypfw,f? tJ'g av;ig;v
]a[; .. rpöwm pH? bm udp½ö v dS }J avmufMumw,f? a&'D,kd ½kyjf rifoMH um;uae aMujimNy;D jyif
32
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
wm? 'DvAkd s [krd mS aqmif;wGi;f us&if ½Spef m&Davmufxd ae olwdkYqDu qufoG,fa&;pHepfrSm acsmarGUatmif?
rjrif&ao;bl;? arSmifaewke;f yJ? naeusawmhvnf; ESpef m tcsed rf ukeaf tmif pDrx H m;aMumif;udk BuKH &olrsm;u wnDw
&Davmufqkd ae0ifomG ;a&m? 'Dawmh olwu Ykd eHuf 7 em&Dukd ñG w f w nf ; ajymMuonf / bwf p f u m;awG ? &xm;awG
8 em&DvjYdk yifw,f? nae av;em&Dq&kd if ig;em&Daygh .. tcsed rf eS yf ?kH vl*Y P k o f u d m© ESit
hf nD pD;&yH?k pepfusyrkH sm;udk
oabm uawmh tapmBu;D x &w,fvYkd rxif&atmif ajymjyonfrmS em;axmifaumif;vSygonf/
vkyw f ,feYJ wlygw,f/ wu,f tvkycf sed f uawmh twlwl ]*syefrmS ½H;k wuf ausmif;wufeYJ vlpnfum;wJh tcsed f
ygyJ/ ppcsif;awmh qef;ovkdayghAsm/ aemufawmhvnf; qd&k if &xm;awGu 3 rdepfwpfp;D xGuaf y;w,f? vk rwuf
tom;us oGm;wmygyJ} Mubl;/wef;pDNyD; wufoGm;MuwmyJ? vkwufp&mvnf;
]ußeG af wmf aewJah e&meJY aq;½Hek u YJ ra0;bl;As? vSr;f jrif rvkb d ;l av/ oH;k rdepfavmufapmifv h u kd &f if &xm;wpfpif;
ae&wmyJ? 'gayrJh ußeG af wmfu 5 rdepfavmuf aemufus xyf0ifvmwmud;k ? c&D;a0;awGrmS qd&k if Oyrm tdq k mum
aewwfw,f? olwu Ykd aemufusavh r½Sb d ;l / vlem vSnhf eJY em*d&k m qdyk gawmh? rdik f av;ig;&mavmuf c&D;a0;awGrmS
Munfh MuwJh tcsed rf mS 5 rdepf avmuf aemufus oGm;&if ig;rdepf wpfp;D xGuw f ,f/}
Case wpfca k vmufawmh vGwo f mG ;a&m? aemufr usatmif ]Ny;D awmh vufrw S pf pfwmu tqifjh rifw h ,f? blwmt0if
BudK;pm;&w,f} 0u vufrw S pf pfwhJ taygufav;xJukd vufrw S x
f ;kd xnfh
}olwdkYu tvkyfcsdefrSm wu,f tvkyfvkyfMuw,f? vdu k ?f wHcg;yGio hf mG ;r,f? vufrw S uf [kb d ufrmS jyefxu G f
em;csed rf mS wu,fem;Muw,f? tvkycf sed f reuf 7 em&Du vmw,f/ 'gudjk rifawmh uk, d u f ]vlEpS af ,muf vufrw S f
nae 5 em&DtwGi;f rSm em;csed f 2 csed ½f w dS ,f/ tJ't D csed rf mS wpfapmifeYJ 0ifomG ;&if b,fEh , S v f yk rf vJ} qdak wmh olwu Ykd
tjynfht0 em;MuwmyJ? tvkyftaMumif; rajymbl;/ ]0ifMunfah v} wJ?h 0ifMunfah wmh r&bl;As? acgif;avmif;awG
rcdkif;bl;/ wpfcgwkef;u em;csdefrSm aq;½Hk0efxrf; wpf rnfNy;D blwm&JawG ajy;vm Muw,f? ud, k u
f vnf; raus
a,mufudk tvkyftaMumif; ußGefawmfoGm;ajymrdawmh eyfwmeJY ]'gjzifh vlEpS af ,muf uke;f yd;k Ny;D 0ifr,fAsm qdak wmh
]'g[m olu Y , kd yf ikd t
f csed yf g? raESmif, h u S yf geJU} vkaYd jymw,fAs/ olwu Ykd &,fvu kd w f mav? rvkyyf geJaY wmhw?hJ olwq Ykd D rSm
tvkycf iG rf mS awmh tqifq h ifh av;pm;rI½ydS gw,f? em;csed rf mS vufrSwfwpfapmif twGufavmufeJY 'Davmuf rvkyf
awmh r&bl;} Muygbl;wJhAsm}
]Ny;D awmh olwu Ykd wpfEpS rf mS wpfv cGiahf y;xm;w,f/ rD;&xm;0efBu;D Xme ukepf nfXmerS OD;oefZY ifarmif \
r,lcsiv f rYkd &bl;l /,lu, kd &l wm?tJ't D csed rf mS oGm;csi&f moGm;? *syefavhvma&; tawGUtBuKH wpfuu G jf zpfygonf/
vnfcsif&mvnf? vkyfcsif&mvkyf? aq;½HkeJYvlemawGt ......
aMumif; acgif;xJ rxnfeh YJ vH;k 0 arhxm;vdu k af wmh? olwYkd (5)
t,ltqu tvkyw f pfcu k kd Mum½Snf vkyaf e&&if Ni;D aiGUNy;D
pGr;f &nf usomG ;wwfw,f/ 'gaMumifh tajymif;tvJ o ]pnf;urf;Bu;D wm? ud, k u
f sihf odum© apmifph nf;wm? cHpm;
abm ud, k v f yk cf siw f m? pdw0f ifpm;wm wpfcck k ajymif;vkyf rIudk xdef;csKyfEdkifwm? tcsdefudk ½dkaoav;pm;wmawG
apcsifMuw,f} rSmawmh urÇmrSm t*Fvyd af wGu emrnftBu;D qH;k yJ? tar&d
]Change of work is rest} [laom eydv k , D H \ pum; uefwYkd bmwdu Yk 'Davmuf r[kwb f ;l / 'gawmif t*Fvyd f
wpfceG ;f udk owd&rdygonf/ odaYk omf ,cktcsed f ußeG f awmfh awGvnf; tckawmh eJeJ avsmv h mMuNyD xifyg&JU/ wu,f
tm; awmhAsm ußeG af wmfwYkd Ak'¨ tqH;k trrSmvnf; tcsed &f UJ wef
]armifrif; ½H;k wm0efawGeYJ yifyef; Ni;D aiGUaeNy?D tvkycf iG f bk;d udk trsm;Bu;D a[majymxm;wmyg} [k q&mwufw;kd u
pGr;f &nf jyefw f uf vmatmif c&D;xGuNf y;D tem;,lacsyg} [k ajymjyygonf/
cGijhf yKwu kd w f eG ;f vmrnfuakd wmh pd;k &drrf yd gonf/ taMumif; pOf;pm;zG,af umif;ygonf/ ußeG af wmfwo Ykd nf yk*aH cwf
rSm jynfwiG ;f c&D;oGm;&rnfukd ußeG af wmfveG pf mG aMumuf½UHG uwnf;u Ak'b ¨ mom tqH;k tratmufwiG f aexdik Bf u;D
aeí jzpfygonf/ c&D;xGufjcif;onf tyef;ajzjcif;[k jyif;vmcJhMuonf/ tcsdefESifh ywfoufaom bmoma&;
r,HkMunfawmhonfrSmvnf; MumygNyD/ tyef;rajy½Hkru tqHk;trrsm;udkvnf; wjrnfjrnf oiftHcJhMu&onf/
½Spd rk phJ k tm;awGyif ukev f mEdik yf gao;onf/ xkjYd yif ordik ;f wpfauGUü pepf pnf;urf;Bu;D í tcsed f wdus
33
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
vSonf[k emrnfBu;D aom t*Fvyd Ef iS v hf nf; ESpaf ygif; wpf t&m½Sad ½SUUxdik rf cd sed w
f iG f ol ,HMk unfaom 0g'bufu
&m cefY aexdik cf MhJ uzl;onf/ odyYk gvsuEf iS hf ußeG af wmfw\ Ykd tpGr;f ukecf ck &H ef ol jyifqifNy;D jzpfonf/
]tcsed o f wd} rSm rnfojYkd zpfaeavoenf;/ tb,fah Mumifh ]cifAsm; apmapmu bmvkyaf eygovJ}
]jrefrmpHawmfcsed }f [laom ud, k u hf ,kd u f kd jyefoa&mf &onfh ]pmtkyf wpftyk u f kd bmomjyefaewm}
jyufv;kH wpfck ay:aygufc&hJ ygoenf;/ ]bmpmtkyv f }J
]'DvAkd s ußeG af wmfwu Ykd rd½;kd zvm Ak'b ¨ mom taeeJyY J ]um;vfrmhcf &JU t&if; usr;f }
aevmcJhMuwm? Ak'¨tqHk;trudk ajcajcjrpfjrpf eufeuf ]aumif;w,f? urÇmudk udik v f yI wf hJ pmtkyaf wGxu J wpftyk f
½dIif;½dIif;avhvm qnf;yl;cJhwmu vlenf;pkyJ jzpfcJhw,f? yJ? zwf&wm tcuftcJrsm; ½So d vm;}
trsm;pkuawmh tay:,HaMum avmufeyYJ J Ny;D aeMuwmud;k ? pma&;onf acwårsS awGa0oGm;um ]enf;enf;awmh
ewfawG? wefc;kd ½Siaf wGeyYJ J a&maxG;Ny;D tcsed u f ek cf MhJ uwm? ½Sdygw,f}
'guwpfaMumif;? aemufwpfaMumif;ut*FvdyfeJY twl ]aumif;NyD cifAsm;udk tck xac:ajym&wmu 'Dpmtkyf
aecJ&h ayrJh t*Fvyd q f u D aumif;wJh tusiahf wGukd r&cJh udkbmomjyefcsifw,fqdk&if tdrfrSm ,lNyD;bmomjyefyg/
bl;As? bmjzpfvdkYvnf; qdkawmh r,lcJhMuvdkY? ,lEdkifpGrf; vkt d yfwahJ e&mrSm ußEG yfk u f v kd nf; toH;k jyKEikd yf gw,f/ ½H;k csed f
r½Scd MhJ uvd?Yk ußeG af wmfwu Ykd t*Fvyd u f kd rke;f wmud;k ? vluv kd J rSmawmh ½H;k tvkyu f ykd J vkyaf pcsif ygw,f/ ½H;k rSm vkypf &m
rke;f w,f? olw&Ykd UJ wduswhJ pnf;urf;awGuv kd nf; rke;f w,f? awG ½Sad eygw,f/ ußEG yfk v f nf; jrefrmpm tkyw f pftyk u f kd
t*FvdyfeJY ywfoufwm tm;vHk;udk rkef;wmyJ? trkef;udk t*Fvdyfvdk jyefqdkzdkYBudK;pm;aeygw,f½Hk;csdfefr[kwfwJhtm;
ausmv f eG Nf y;D rMunfh Edik Mf uawmh olwjYkd rifovdk ußeG af wmfwYkd vyf&ufwpf&ufrmS cifAsm;eJw Y ikd yf ifcsiyf gao;w,f 'gygyJ?
rjrifEdkifcJhMubl; 'gaMumifh &efolqDu aumif;wJhtcsuf oGm;EdkifygNyD} t&if;½SifwdkY\ tm;aumif;aom y&d,m,f
awGukd r&vku d Mf uwmygyJ/ &cJw h hJ vlawGuv kd nf; bdq k ef wpfc[ k íl awmh ußeG af wmfjzifh rcHpm;rd½;kd trSeyf g/ tvkycf iG f
w,f? udef;BuD;cef;BuD;Edkifw,f bmnmeJY ußGefawmfwdkY tcsdefudkav;pm;ao mpdwf\aygufzGm;&m a&cHajrcHrsm;
rBudKufEdkifcJhMubl;av} taMumif;udk ußGefawmfawG;aerdygonf/
trke;f udk ausmv f eG Nf y;D rMunfEh ikd cf MhJ ubl;wJh &ifxrJ mS ......
pdru hf eJ jzpfomG ;&ygonf/ xdpk um;onf e,fy,fwikd ;f ESihf (6)
oufqdkifvdrfhrnfxifonf/ wpdrfhpdrfhpOf;pm;ae&if; u
q&mrBu;D a':cifrsKd ;cspaf jymjycJb h ;l onfh jzpf&yfav;wpfck þodEYk iS u hf rÇmBu;D onf ½GmBu;D wpf½mG jzpfívmonf/
acgif;xJ0ifvmjyefonf/ qufo, G af &;pHepfrsm; wd;k wuf jrefqefvmrIEiS hf pD;yGm;a&;
ppfrjzpfymG ;rD tcsed u f jzpfonf/ ½H;k wpf½;kH ü pma&;wpfO;D zGHUNzdK;BuD;xGm;vmrIwdkYrSm wpfom;wnf;jzpfí jzpfívm
onf pm;yGJwGif pmtkyfxlBuD;wpftkyfESifhtvkyf½Iyfae\/ onf/ zGUH NzKd ;wd;k wufrUI txda&mufq;kH enf;emrsm;? pDrcH efcY JG
xdkpmtkyfBuD;rSm um;vfrmhcf\ ]t&if;} usrf;BuD;jzpf rIrsm;udk tNyKd it f qdik f ½SmazGívmMuonf/ ,kad yguf? [m
avonf/ olonf xdkusrf;BuD;udk tywfwukwfbmom uGuf r½Sad p&atmif axmifah phaph tao;pdwaf vhvmMu
jyefqakd e\/ xkpd Ofcu dk w f iG f txuft&m½Sd t*Fvyd Bf u;D onf onf/ þwGif tcsed u f kd tusKd ; ½Sad tmifb,fvkd oH;k rvJ[l
xdpk ma&;\ pm;yGaJ b;odYkd vmí&yfonf/ pmtkyBf u;D udk wpf aom tcsdefudk pDrHcefYcGJrI (Time Management) onf
csuMf unfo h nf/ bmomjyef pmrlrsm;udk wpfcsuMf unfo h nf/ u@wpf&yftaeESihf yg0ifvmonf/
pma&;u armhMunfv h u kd cf sed rf mS awmh bmwpfceG ;f rS rajym ]pD r H c ef Y c G J r I bmom&yf r S m tcsd e f u d k x nf h p Of ; pm;
qdb k J ½H;k cef;qDoYkd vSr;f oGm;NyjD zpf\/ pma&;u vkyNf rt J vkyf vmMuwm[m olwdkYqDrSmawmif odyfrMumvSao;bl;As/
udk qufvkyfaevdkuf\/cPMumaomf rif;apwpfè;u ußG e f a wmf w d k Y q D r S m awmh xnf h r pOf ; pm;Muao;ygbl ; /
pma&;qDodkYcsnf;uyfívmonf/ rif;BuD;u awGUvkdyg tcsdefudkem;rvnfbJvnf; vkyfvdkYudkifvdkY &aeao;awmh
aMumif; taMumif;Mum;jcif;jzpfonf/ rpOf;pm;Mubl;aygh? aevdjYk zpfaeao;wmud;k ?tJ ... urÇm
pma&;onf av;yifpmG x&yfvu kd of nf/ olov d u dk Nf y/D Bu;D xJ 0ifw;dk Munfrh S rvG,rf eS ;f odMuvdrrhf ,f/ tck yHpk rH sKd ;
t*Fvyd af wG rke;f wD;aom uGejf rLepfpmtkyu f kd bmomjyefqrkd d eJaY wmh Edik if w H ume,fy,frmS 0ifqefzY Ykd rvG,af o;ygbl;}
jcif;twGuf olwpfpw kH pf&m ajz½Si;f &awmhrnf/ [k pD;yGm;a&;wuúov kd rf S q&mOD;wifaomif;u qdyk gonf/
34
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
om&ifaygif;+yD; nmpm;ae=uwJh
omaygif;nmpm;rsm; æ
omwJhbufudk vdkuf+yD; ul;ajymif;wwf=uwJh
omul;vdk@ac:wJh ta&+cHKrsm; æ
cGyfa'gif;trnfcH+yD; +cHpnf;±dk;ay:cGxdkifae=uwJh
opPmazgufavmufaumifrsm; æ
ajymrSod˜ xdrSem˜omrSae˜aorScifwwf=uwJh
vla,mifaqmifxm;aom rdp>mrsm; æ
ukd,hfjynf˜ udk,fh&Gm˜ wdk;wufa&;twGuf
wcsufav;rS apmif;iJhr=unfh
rdom;pk˜ aqGrsdK;˜ *k%foduQm˜tm%m
udk,fhusdK;pD;yGm;twGuf
'dk@wm0efta&; (4)yg;om =unfhwwf=uwJh
vlom;rqefwJh vlrdkufrsm; æ
}uD;pdk;v$rf;rdk;csKyfudkifcs,fvS,faeor#
jrefrmjynf omuD0ifrsdK;tm;vHk;
urBmhtv,frSm rsufESmi,fae&OD;rSmyJ æ?
udak omf
(PRMG)
]trSeaf wmh olweYkd YJ ußeG af wmfwu Ykd OmPf&nfrmS bmrS ruGmvSygbl;Asm? wcsKd Uae&mawGrmS ußeG af wmfwu Ykd awmif
omcsiyf gao;w,f? 'gayrJAh sm} q&mOD;cifarmifat;u quf rajymawmhbJ rJrh u hJ av; NyKH ;aeavonf/
þtaMumif;rsm;udk jyefajymjyawmh uGeyf sLwmoifwef;wufaeonfh aumifrav;u qHyifrsm;udk 0JueJcg&rf;vdu k \
f /
]'Dr,f .. tar&duefrmS wpfaeYvyk cf tenf;qH;k wpf em&D 4.35 a':vm½Sw d ,f/ ESpaf ':vmeJY xrif;pm;vd&Yk w,f?
tJ'vD rkd sm; tcsed [
f m aiG jzpfMunfph rf;yg/ oifah wmfwhJ vkycf udk em&DeaYJ y;wJh tvkyrf sKd ;awG ay:vmprf;yg/ ußeG rf wdt Yk csed f
awGtv[ó jzKe;f ypfae&atmif ußeG rf wdYk u bmom;eJY xkxm;wmrdv Yk ?J tcsed uf ½kd cdS ;kd aerSmaygh/ olwv
Ykd kd ud,
k phf m;&dwef YJ
ud,
k f ausmif;wufMurSmaygh½iS }f
ußeG af wmf bmrS jyefrajymEdik bf J tai;om; Munfah epOf vufzuf&nfqikd f uufqufxrJ S A'if\ aMuuGzJ , G af &½Gwf
jrnfwrf;oH xGufay:vmygonf/
]wdu Yk awmh } wdYk ]uawmh} wJ/h
(oifb
h 0? 1994? Zlvikd )f
armifopfqif;
35
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
vl@tE<EiS hf vl@Amvrsm;
ausmv
f if;Edik f
tukodkvfuH wdk@onf jyKump csufcsif; tusdK;ray;yg
tusdK;ay;+yDqdkv#ifawmh
um,uH&Sifudk avmif +rdKufapygonf?
Ak'<tqHk;trudk ESvHk;om;wGif tckdiftrm ,Hk=unfygonf?
vltcsi;f csi;f pmemaxmufxm;um rGejf rwfaom pdwx f m; olw@kd taejzifh bmomw&m;udk tav;rxm;=u/ bmomw&m;
o'Ngw&m;wd@k jzifh ulnaD qmif&u G jf cif;axmufyhH tm; . twdrt f eufuv kd nf; em;rvnfEikd =f uay? olw@kd onf avm
ay;jcif; tvkyrf sm;udk vkyu
f ikd f aqmif&u G af e=uonfrmS ordik ;f w b/ a'go vGeu f J =u.? arm[}uD;rm;ojzifh trSeu f kd rjrifEikd f
av#muf 'kEiS ahf '; =um;odjrifawG@chJ =u&ayonf? ud, k Ehf ikd if [
H wk f =uay? rdrad e@pOf jyKaeonfukd yif bm &,f[k rod=u? txufyg
onfjzpfap r[kwfonfjzpfap/ udk,fhvlrsdK;[kwfonfjzpfap tukov kd f p&du
k rf sm;a=umifh olw@kd jyKor#onf trSm;rsm;omjzpf
r[kwo f nfjzpfap vl [k qdv k u kd of nfEiS hf ta&;ygaom owW0g um avmuudk ysupf ;D &mysuf pD;a=umif;om jzpfae.?
yif jzpfonf[k odem;vnfum tpGr;f ukef uln, D ikd ;f yif;ae=u olwdk@onf avmbt&mwGif tvGeftrif;irf;irf;
onfrmS Tavmu. tvSty tESpo f m&yifjzpfygonf? ,if; wuf=uojzifh tm%mESiOhf pPm ypPn;f rsm;udk &onfeh nf;ESihf vk
pdw"f mwf ,if;t,ltqonf ,ae@ urBmtES@H wajy;nD&adS e ,ufodrf;ydkufum a'gov$rf;rdk;xm;ojzifh rdrd.twWudk
ayonf? xdyg;ygu rdb q&mudyk if &ufpufpmG !Si;f qJowfjzwf =urnf
39
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
{uHyifjzpfyg.? tqH;k pGeYf rdrw d @kd ud;k uG,q f nf;uyfygonf[k a'0'wfonf yapPuAk'<jzpfEdkifygv#uf ajr+rdKcH&um
toHaumif;[pfaom bmomw&m;. a&S@aqmifvrf;jy i&JwiG f uscaH e&onf? tZmwowfrif;onf Ak'u < =kd unf!&kd m
olawmfpifEiS t hf &d,m yk*Kd~ vrf sm;udyk g &uf&ufpufpuf owfjzwf wGif tomqH;k jzpfygv#uf rdrjd yKcJah om tukov kd u f aH =umifh
ESdrfeif;wwf=u.? aemufqHk;bmom w&m;wckvHk;udkyif i&JwiG f cH ae&.? tukov kd }f uD;rm;v#if ukov kd w f &m;wd@k u
r=unfh&uf r&_&ufEdkifyJ zsufqD;ypfwwf=u.? Todk@aom ru,fEikd af om om"ursm;yifjzpfyg.? oHCmudo k if; uGaJ tmif
vl@tE< vl@Amvwd@k avmuwGif ay:vm wwf+rJjzpfaomfvnf; jyKaom? oHCmawmfrsm;udk uHo;kH yg;jzifh jypfrmS ; ,Hk r#ru t
olwdk@.&yfwnfr_u oufwrf;r=umvSay/ tb,fa=umifh oufaoonf txd jyK&ufaom? oHCu d ydik af usmif; rsm;ud0k if
qdak omf olw@kd . trSm;rsm;u olw@kd ukd qH;k r=uaoma=umifh a&mufwu kd cf u kd zf suq f ;D um oHCu d ydik yf pPn;f rsm;udk vk,ufc;kd
yifjzpf.? wenf;qd&k aomf olw@kd . tukov kd f tjypfrsm;u ,laom pmoifom; oHCmawmfrsm;udk owfjzwfjcif; ausmif;
olwdk@udk qHk;raoma=umifhyifjzpfonf? EGm;Edk@onf !Spfpu wdkufrSESifxkwfjcif;ponfh tjypf}uD;rsm;u avmuwGif
EGm;Ed@k t&om r&Sad o;yJtwef =umrSom EGm;Ed@k "mwfjzpfay:vm xdk@xuf}uD;av;aom uHr&Sd+yD? oHCduydkifypPnf;[lonf
ouJo h @kd vlru kd /f vl,w k w f @kd usL;vGeaf om tukov dk wf @kd onf omoemawmfwGif &Sd=uaom oHCmawmfrsm;tm;vHk; ydkif
csucf si;f tusKd ;ray;ao;yJ tusKd ;ay;onft h cgY xdo k u l kd avmif qdik af yonf? ,ae@&[E mW rqdwo f Ok ;f ao;ay? qdv k o kd nfrmS
+rKd uaf ponfomjzpfojzifh tukov kd t f r_rsm;av tjypf}u;D av oHCu d ydik yf pPn;f qdo k nfrmS &[E mW rsm;vnf;ydik q f ikd o f nf[k
tusKd ;ay; }u;D rm;avjzpfygonf? qdv k . kd ? oef;a&$tyk pf o k nf oHCmawmfrsm; udv k nf;aumif;/
,ck rdrw d @kd u, kd uf kd Ak'b < mom [k toHaumif;[pf oHCduydkifypPnf;rsm;udkaomfvnf;aumif; !Sif;yrf;ESdyfpuf
ae=uaom jrefrmppftyk pf o k nf Ak'b < mom0if ppfppfw@kd vH;k 0 owfjzwf zsuq f ;D jcif;wd@k ukd jyK+yD;=uay+yD? jrefrmhordik ;f wGif
pdwu f ;l Iyif r&J=uaom t,kwn f q hH ;kH tr_w@kd ukd usL;vGecf =hJ u r}uHKpzl;aom tpGe;f txif;}uD;wckukd zefw;D vdu k =f uonf?
ay+yD? xdrk #ru ,cktcg jrefrmrdom;pkaygi;f rsm;jym;pGm tiwf u|Eykf w f @kd oufwrf; ESpaf ygi;f ajcmuf q,fausmf twGi;f
ab; aoab;rsm;qdu k f a&mufae onfuykd if rdrw d @kd twW ov†m wGif wcgr#yif r=um;bl;/ r}uHKbl;aom tedXm&Hrk sm;/ r}uHKbl;
zke;f xm;r_ rsm;a=umifh vpfvsL&_Eikd f =uayonf? b,foal oao aom vlq;kd vlnpfrsm;udk rsu0f g;xif xif}uHK& jrif=u&yg.?
iawrm&if+y;D a&m qdo k nfph um;onf "m;jyvlq;kd wd@k ajymp um; 4if;wd@k . vky&f yfa=umifyh if&[ef;&Siv f tl aygi;f wd@k a&m*g ab;qd;k /
avmb}uD;olw@kd . ajympum; yifjzpfonf? ,ckjrefrmEdik if rH S tiwfab;qdk;/ vufeufab;qdk;ESifh r&%ab;qdk;wdk@ESifh
oef;a&$onf xdkpum;xufydkvGefaom ,kwfedrhfr_jzifh tuk }uHKae=u&ay +yD? cHou l ta[mif; jyKolutopfom jzpfyg.?
odv k u f }H uD;rm;pGmjyKaeay+yD? oef;a&$EiS t hf wl b0tusKd ;ay; xyfrq H ykd grnf tukov kd u
f H wd@k onf jyKump csucf si;f
wlaom vl@atmufwef;pm;tkyfpkwdk@onfvnf; oef;a&$ESifh tusKd ;ray;yg tusKd ;ay;+yDqv kd #iaf wmh um,uH&iS u f kd avmif
wpdwfwnf; w0rf;wnf; b0wlawGyifjzpfonf? vlt +rdKufapygonf? Ak'<tqHk;trudk ESvHk;om;wGif tckdiftrm
avmif;rsm; pGmudk rsu0f g;xifxif awG@jrif=u&onf udyk if ,H=k unfygonf?
oHa0* ryGm;Edik =f uyJ ig;yl;wif;pm[lI l om tod^m%f EH@k enf;pGm odk@a=umifh vl@tE<vl@Amv tkyfpkonf }uD;rm;aom
ajymqd k = uayonf ? avmavmq,f a&m*gb,ab; tuk odv k t f jypf}u;D udk r=umrwifaomtcsed u f mvY {uefyifcH
qdu k af &muf aeolrsm;udrk l 'kuEQ x HG J rSvo l m;rsm;[k rjrifEikd =f uyJ =u&awmhrnf jzpfa=umif;ygAsm?
olwdk@twGuf r=unfhcsifp&mrsm;[kyif xifae=uayonf?
Tr#,w k ef rd hf aompdw&f o dS rl sm; taejzifh b0u tukov kd u
f H
ausmfvif;Edkif
rnfr#}uD; rm; onfukd cef@reS ;f Edik yf g.?
40
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
tar&duefowif;r*~Zif;rsm;rSmuJo h @dk usaemfw@kd armfueG o f armifxeG ;f om/ armifeef;a0/ ararvdi_ /f vif;,keaf rmifarmif/
wif;r*~Zif;rSmvnf; jynfwiG ;f a&;ESihf Edik if w H uma&;&mu¾rsm; armifwifa&$/ armifxeG ;f opf/ ode;f oef;xGe;f / armif0if;Edik /f armif
u t"dujzpfygonf? xdt k cef;udk usaemfwa,mufwnf; 'dik cf H av;jrifh polw@kd EiS hf twdik yf ifctH ,f'w D mrsm;rSm udak X;+rKd i/f jroef;
a&;onfom rsm;ygonf? pyfrI d ajym&v#if usaemfw@kd onf t wif/h armifae0if;/ eef;a0 (yef;cs)D / jrwfav;/ pdev f aS tmif/ pEN,m;
ar&duefowif;r*~Zif;yHpk EH iS hf a&;om;[efw@kd ukd ,laomfvnf; xdk cspaf qG/ cifarmifviG /f b*sr;f / b0if;/ armifr;kd ol/ armifoed ;f wef/
pOfu tar&duef0g'rsm;udrk u l m; r,l=uyg? jynfwiG ;f a&;wGif atmiford ;f Edik /f armifvaS 0 polrsm;jzpfI yHEk ydS x f w k af 0olrmS OD;
Edik if .H vGwv f yfa&;udk jynf0h yDjyifapI xde;f odr;f umuG,af &;/ pd;k vdi_ /f trSwf 90vSn;f wef;vrf;/ vrf;rawmf &efuek jf zpfonf?
trsKd ;om;pD;yGm;a&;udk zG@H +zKd ;wd;k wufatmif aqmif&u G af &;/ Edik if H a=umfjimrsm;udk OD;atmif'ifEiS hf OD;cifarmif!eG @f w@kd u wm0ef,l
jcm;udk trScD u kd if;pGmESihf wef;wl&nfwEl pS b f uftusKd ;&S&d dS yl;aygi;f aumufay;=uonf?
aqmif&u G qf ufqaH &;/ jynfwiG ;f +ird ;f csr;f a&;/ trsKd ;om;nD!w G f armfueG ;f owif;r*~Zif;udk 1961 'DZifbm 1rS 1962 Zlvikd f
a&;wd@k ukd t"duxm; a&;=uygonf? txd aygi;f 11apmifxw k +f y;D 1962Zlvikd v f wGif t,f'w D mtzG@J
Edik if w
H uma&;&mwd@k wiG f xdk 1961cef@u rD;cd;k tlvsu&f adS om . r*~Zif;rSm ua&mif;&Spcf sKd ;qdu k f (&wemrGerf *~Zif;uJo h @kd ) jzpfI
AD,uferfESifh tif'dkcsdKif;em;a'owv$m;wGif tar&duefESifh pmrsuEf mS omygonf? rsuEf mS zH;k rSm aºupuULjzpfI "gwyf rkH sm;udk
taygi;f ygrsm; usL;ausmw f ukd cf u
kd pf jyKvmonfh tE &W ,fukd qef@ omxnfo h nf? wefz;kd jym; 50? apmapmydik ;f u wvESp}f udr/f
usiaf &;om;=uygonf? xdrk #ru xdt k csed u f uGe*f /kd usL;bm;p aemufyikd ;f wv w}udrx f wk o f nf?
onfw@kd wiG f jynfyusL;ausmw f u kd cf u
kd rf r_ sm; &So d nfuv kd nf; azmf usaemfw@kd owif;r*~Zif;rSm vli,frsm;. pme,fZif;ynmprf;
xkwq f ef@usiaf &;om;cJ=h uygonf? tEkjrLvufeuf}uD;rsm;udk oufrr_ #om jzpf&m tbufbufrS ulnt D m;ay;r_rsm; &ygonf?
ydwyf ifa&;/ urBm+h ird ;f csr;f a&;/ taemufEikd if t H rsKd ;om;vGwv f yf od@k aomf r*~Zif;*sme,fwapmifukd a&&Snw f nfatmifvyk af &; rSm
a&;wd@k twGuv f nf; Ed;_ aqmfa&;om;=uygonf? pma&;wwf=u±HEk iS hf r+yD;bJ pD;yGm;a&;qdik &f m pDrw H wfru _ vnf;
r*~Zif;ay:vpDEiS hf ywfoufv#if usaemfw@kd onf ESv;kH onf; ta&;}uD;vSa=umif; usaemfw@kd ynm,l=u&ygonf?
yGwyf rm xde;f odr;f apmifah &Smuf=uygonf? usaemfw@kd onf Edik if H (3)
jcm;pmapmifrsm;rS bmomjyefjcif;/ owif;bmomjyefjcif;ponf pme,fZif;vdi_ ;f i,fuav;wck usaemfw@kd zefw;D cJ=h uygonf?
wd@k ukd vH;k 0rvkyo f avmufjzpfygonf? Edik if jH cm;pmapmiftrsKd ;rsKd ; pme,fZif; yifv,fork'&N mrSm }uD;rm;vSygb?d vdi_ ;f wHy;kd vnf;
udk &Edik o f avmuf &SI d zwf=uyg.? xd@k aemuf usaemfw@kd bmom xefvyS gb?d
a0zefqef;ppf+y;D usaemfw@kd oabmESihf usaemfw@kd }uKd uo f vdk a&;
=uygonf? &ooGif;a&;onfh[efudk toHk;rsm;=uygonf? tHah rmif
usaemfw@kd owif;r*~Zif;wGif tjcm;u¾rsm;vnf; pHak eatmif
(31/ 5/ 2007)
yg ygonf? pmay/ tm;upm;/ aw;*Dw/ &ky&f iS /f tEkynm/ ynm
a&;/ ausmif;om;/ trsdK;orD;/ ukefoG,fpD;yGm;/ v,form;/
tvkyo f rm;/ vli,f/ pme,fZif;/ yefwsm/ odyyH` nm/ vlrsKd ;pk/
yk*Kd~ vfa&;&mponfrsm;? ZD;uGuf
xdpk Ofu pmaytcef;udk armifvif;,ef/ rif;vS!eG =f uL;/ wcg
w&H '*kew f m&mwd@k a&;wwf=uonf? tm;upm;rSm udx k eG ;f om/ ZD;uGufvdk owW0gaumifudk
tvkyo f rm;a&;&mrSm udak v;jrif?h trsm;oligu
oD;jcm;aqmif;yg;rsm;vnf; ta&;&Sv d si&f o dS vdyk g ygonf? '*kef ‘vmbfaumifyg/ vmbfaumifyg’ vd‹k ,lq+yD;
wm&m/ Aef;armfwifatmif/ jroef;wif/h armifarwWmwd@k rpS I pm;yJGay:wif rSefvdk±_ayr,fh
u|r;f usiaf pwem&Sirf sm;u a&;=uygonf? pmrlcrSm b,fo@l ukd igt
h aeeJ‹ æ
r# wjym;r# ray;&yg? tm;vH;k arwWmESihf a&;=uygonf? yifwikd f nOfhiSuf[m nOfhiSuf?
t,f'w D mrsm;uvnf; vcwjym;r#r&=uyg?
usaemfw@kd t,f'w D mtzG@J rmS vnf; vlajymcH&avmufatmif
rsm;ygonf/ armifeEN/ ariftahH rmif/ armifarmif!e$ @f / armifjrifOh ;D / &JeD
42
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
tm[m&0dik ;f awmfom;wOD;?
46
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
vlwdkif;odw,f
a&SmufoD;aq;jym;onfMuD; vdIifbGm;
rae@u usaemfZh eD;onfEiS hf ta=umif;t&mwcktwGuf a&mif;aeaom rde;f r&Sm wa,muf. toHukd =um;&avonf?
tjiif;tckejf yK&onf? tjrifrwl=uI ESpOf ;D ESpb f uf qef@usif “taruvJ a&Smufo;D aq;jym;onfyg”[k usaemfu
I pum;ajym=u&mrS &efjzpfch&J onf? xdkta=umif;udk ,ae@ ajym vdu k af vonf?
usaemfjyefawG;=unh&f m/ qef@usib f ufjyK=uolw@kd wOD;ESiw hf OD; “at;av tJ'D a&Smufo;D aq;jym;onfu a,musmf ;
rke;f wD;vm=urnfavm/ rdr. d qef@usib f ufukd t+rw J ef; ESyd uf yG f vm;/ rde;f rvm;”wJ?h
I rac:rajymawmhb;l avmponfjzifh ar;cGe;f aygi;f rsm;pGmjzifh “taruvJ/ vlwikd ;f odw,f/ a&Smufo;D aq;jym;onfyJ
usaemf awG;aerdavonf? [m rde;f r&Smayg”h
xdpk Of tdraf &S@rS um;[Ge;f oH=um;I om;}u;D u wHcg;zGihf “at;av/ obm0twdik ;f qd&k if a,musmf ;vm;/ rde;f rvm;”
ay; vdu k &f m --- “a&m - cuf+yD a,musmf ;ayg”h [k usaemfu ajymvdu k f
“taza& tzGm;vmw,f”wJh? tarvmonfudk avonf?
om;}uD;u tcsuf ay;jcif;aywnf;? “'gayrJh olu qef@usizf ufukd vufrcHb;l ”
rae@u usaemfwdk@ESpfa,muf pum;rsm;=uonfudk (tarqdv k okd nfu/kd usaemfoabmayguv f u kd o f nf/
om;}uD; u zke;f jzifq h ufI ta=umif;=um;xm;jcif; jzpfayrnf rde;f r&Sm wd@k rnfonfrmS rdrEd iS q hf ef@usizf ufjzpfaom rde;f rrsm;udk
[k usaemf awG;rdonf? taruvJ c&D; a&mufrqdu k yf if “igx r}udKufyJ/ rdrdESifhvdifwl a,musFm;rsm;udkom pdwf0ifpm;I
rif;pm;+yD; naerS jyefr,f”[k ajymI tdrx f 0J ifvmonf? }udKuf=uonf r[kwyf gavm)
tarhukd awG@vu kd &f onfh tcsed w f iG f rae@u ZeD;onf toufuav; &vmI ydI k oabmayguv f monf?
tay: pdwfqdk;xm;aom udpPrsm; vGihfaysmufoGm;av+yD? avmu}u;D onf qef@usizf ufrsm;jzifh wnfaqmufxm;jcif;jzpf
aemufryS J jiif;ckex f m;onfh udprP sm;udk jyefvnf !SEd i_d ;f ,lrnf[k ayonf?
oabm xm;vdu k .f ? [efaqmifI tarudk {nfch ef;od@k ac:oGm; qef@usizf ufrsm;r&Sv d #if avmu}uD;wd;k wufrnfr[kw?f
avonf? tarudk awG@vu kd &f I ZeD;onftay:pdwq f ;kd jiif;ckef qef@usizf ufrsm;r&Sv d #if t"Ge@f &n S f wnfwef@rnfr[kw?f
p&mrsm; aysmufomG ;&jcif;rSm i,fpOfuav;b0rSpI tarc% qef@usizf ufrsm;r&Sv d #if rsKd ;ryGm;Edik yf J 'kuaQ &muf&ayrnf?
c%ajymcJah om ta=umif;t&mrsm; acgi;f xJwef;pDI 0ifa&muf xd@k a=umifh qef@usizf ufrsm;jzifh wnfaqmufxm;aom urBm
vmjcif;a=umifh jzpfavonf? }uD;wGif -
taru ajymzl;onf? “avmu}uD;onf qef@usifzufrsm; qef@usizf ufa=umifh arG;zGm;vmaom usaemfonf qef@
jzifh wnfaqmufxm;jcif;jzpfonf”wJ?h usif zufjzpfaom ZeD;udk cspcf if}uKd ufEpS o f ufI vufxyfcjhJ cif;
tarajymwJh qef@usizf ufqw kd m a&/ ajr/ av/ rD; "gwf jzpf+y;D qef@usizf ufukd &ifrmS ydu k I f rsKd ;qufopfrsm; yGm;vmjcif;
}uD; av;yg;? tyl/ tat;/ ae@/ n/ ae/ v/ zd/k r ponfjzifyh ?J jzpf onf? qef@usizf uf r&Sv d #if usaemfraeEdik /f qef@usizf ufukd
“om;awmifrS qef@usizf ufa=umifh vl jzpfvm&wm” epfematmifvyk I f rjzpf/ qef@usizf ufukd }uKd q&kd ayrnf? a&Smuf
wJ/h i,f i,fu usaemfrodcyhJ g? wcsed u f s&if “om;vJ qef@usif oD; aq;jym;onfvkd aevd@k rjzpf/ qef@usizf ufukd vufc&H ayrnf/
zufukd vufcv H mrSmyg”wJ?h bm pum;rSe;f rodcyhJ g? taru &ifqikd &f ayrnf/ &SmazG&ayrnf?
qufajymonf? “qef@usizf ufukd vufrcHb;l qdv k #i/f om; o xduk ohJ @dk pOf;pm;v#if -
bm0 rusawmhb;l / om;wckck rSm;ae+y”D qdyk ?J tJ'D pum;rsm;udk ,ae@jrefrmEdkifiH. EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;
taru usaemf tv,fwef; ausmif;om;b0rS pI awmuf ESihf zG@H +zdK;a&;aumifpt D zG@J 0ifEiS hf tpd;k &0ef}uD;rsm;onf olw@kd ukd
avsmufajym cJo h nf? ZeD;onfEiS hf &efjzpfwikd ;f vJ qef@usizf uf qef@usif aom vlrsm;udv k u kd vf zH rf;qD;I !Si;f yef;ESyd pf ufae=u
udk vufc&H rnfh ta=umif; trsKd ;rsKd ; Oyrmay;I ajymavonf? onf? olw@kd EiS hf oabmwlnrD #orl sm;udk vufwv JG su&f +dS y;D olw@kd
wae@tarh&@J qef@usizf ufw&m;rsm;udk em;axmifaepOf ESihf qef@ usiaf om vly*k Kd~ v t f zG@J tpnf;/ Edik if rH sm;udk vufrcH
taru “a[m - em;axmifprf;”wJ/h usaemfu tjyifrS toH yJ&&dS m e ³ t ³ z tzG@J 0ifw@kd onf qef@usizf ufukd vufrcH=uI
udk em;axmif=unh&f m tjyifwiG o f cD si;f qdI
k a&Smufo;D aq;jym; “vlwikd ;f odw,f a&Smufo;D aq;jym;onf}uD;”awGyaJ ygh? ?
47
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
48
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
_yD;apawmh
aEGyJa&mufa&muf
rdk;yJa&mufa&muf q,fpkESpfawG
aqmif;yJóuHóuH ESpfcgaºuGus ajrccJh+yD
rwkefv_yfvnf; +yD;cJhwmawG +yD;apawmh/
igu ausmuf±kyf wdk‹wawGu
r[kwfbl;av? nHhvdk‹rSr[kwfcJhwm
tm;rwefcJhwmudk
tm;jyefarG;&if;eJ‹
ESpfaxmifhwq,f
ra&mufcifrSm
wdkufppftopfawGeJ‹
EJ$=updk‹vm;?
0Vm
———————
49
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
50
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
51
trSwfpOf-95 Zefe0g&D 4-2009
52