Hyrje Ne Shkencat Islame

HYRJE NE SHKENCAT ISLAME
MUHAMED IBN MUKBIL ET-TEMIMI

2

SALIH IBN MUKBIL EL SALIH IBN MUKBIL EL SALIH IBN MUKBIL EL SALIH IBN MUKBIL EL- -- -USEJMI ET USEJMI ET USEJMI ET USEJMI ET- -- -TEMIMI TEMIMI TEMIMI TEMIMI
HYRJE N SHKENCAT ISLAME HYRJE N SHKENCAT ISLAME HYRJE N SHKENCAT ISLAME HYRJE N SHKENCAT ISLAME

THIRRJA N FEN E ALLAHUT THIRRJA N FEN E ALLAHUT THIRRJA N FEN E ALLAHUT THIRRJA N FEN E ALLAHUT

THIRRJA N FEN E ALLAHUT KONSIDEROHET VEPRA M
MADHORE DHE M E NDERSHME E NJERIUT. NDAJ, PROFETT E
ALLAHUT ISHIN T PART Q IU PRKUSHTUAN KSAJ RRUGE.
KJO VEPR SHT FISNIKE DHE E NDERSHME, SEPSE KUSHDO
Q I PRKUSHTOHET, N FAKT I SHT PRKUSHTUAR T
DREJTS DHE N T NJJTN KOH I FTON NJERZIT PR TE E
VRTETA ABSOLUTE, ADHURIMI I ALLAHUT NJ E T VETM.
SEPSE ALLAHU THOT N KURAN: XHINDET DHE NJERZIT I XHINDET DHE NJERZIT I XHINDET DHE NJERZIT I XHINDET DHE NJERZIT I
KAM KR KAM KR KAM KR KAM KRIJUAR VETM Q T M ADHUROJN IJUAR VETM Q T M ADHUROJN IJUAR VETM Q T M ADHUROJN IJUAR VETM Q T M ADHUROJN EDH-DHARIJAT
56. DUKE QEN SE KJO VEPR SHT KAQ FISNIKE DHE KAQ E
DASHUR TE ALLAHU EDHE SHPRBLIMI PR T SHT BR I
TILL. PROFETI MUHAMED (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT
QOFSHIN ME T), I THOSHTE ALIUT (ALLAHU QOFT I KNAQUR
PREJ TIJ): NSE ALLAHU UDHZON PRMES TEJE QOFT EDHE
NJ NJERI T VETM, DO T JET SHUM M MIR PR TY SE
SA T KESH THESARET E KSAJ BOTE
1
. SIGURISHT, NJ
SHPRBLIM I TILL I TAKON VETM SE NJ VEPRE FISNIKE DHE

1
E SHNON BUHARIU N LIBRIN MBI BETEJAT ME NUMR 4210 SI DHE MUSLIMI N
KAPITULLIN MBI VLERAT E SAHABVE ME NUMR 2406.

3

MADHORE. NDAJ I TAKON DO MYSLIMANI T MSOJ DHE T
DIJ CILAT JAN BAZAT DHE PARIMET E THIRRJES N FEN E
ALLAHUT DUKE U BAZUAR N RRUGN Q NDOQN
PARARENDSIT TAN N PUN DHE N MNYR T VEANT
THIRRSIN E PAR T ISLAMIT, FES S VRTET T
ALLAHUT, MUHAMEDIN (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT
QOFSHIN ME T), T CILIT ALLAHU I DREJTOHET N KURAN: O O O O
PROFET! NE T KEMI DRGUAR TY SI DSHMITAR, SJELLS T PROFET! NE T KEMI DRGUAR TY SI DSHMITAR, SJELLS T PROFET! NE T KEMI DRGUAR TY SI DSHMITAR, SJELLS T PROFET! NE T KEMI DRGUAR TY SI DSHMITAR, SJELLS T
LAJMIT T MIR DHE PARALAJMRUES; NJKOHSISHT (T LAJMIT T MIR DHE PARALAJMRUES; NJKOHSISHT (T LAJMIT T MIR DHE PARALAJMRUES; NJKOHSISHT (T LAJMIT T MIR DHE PARALAJMRUES; NJKOHSISHT (T
KEMI UAR) SI THIRRS, Q I FTON NJERZIT N RRUGN E KEMI UAR) SI THIRRS, Q I FTON NJERZIT N RRUGN E KEMI UAR) SI THIRRS, Q I FTON NJERZIT N RRUGN E KEMI UAR) SI THIRRS, Q I FTON NJERZIT N RRUGN E
ALLAHUT ME URDHRIN E TIJ ALLAHUT ME URDHRIN E TIJ ALLAHUT ME URDHRIN E TIJ ALLAHUT ME URDHRIN E TIJ DHE SI PISHTAR NDRIUES DHE SI PISHTAR NDRIUES DHE SI PISHTAR NDRIUES DHE SI PISHTAR NDRIUES EL-
AHZAB 45, 46.
MUHAMEDI (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T), SI
DHE NDJEKSIT E TIJ FTOJN N FEN E ALLAHUT ME DRITN E
FAKTEVE DHE T ARGUMENTEVE, SEPSE KSHTU I MSON
ALLAHU (XH.SH.): THUAJ: KJO SHT RRUGA IME: T THUAJ: KJO SHT RRUGA IME: T THUAJ: KJO SHT RRUGA IME: T THUAJ: KJO SHT RRUGA IME: T FTOJ FTOJ FTOJ FTOJ
DREJT ALLAHUT ME DITURI T PLOT, UN DHE DOKUSH Q DREJT ALLAHUT ME DITURI T PLOT, UN DHE DOKUSH Q DREJT ALLAHUT ME DITURI T PLOT, UN DHE DOKUSH Q DREJT ALLAHUT ME DITURI T PLOT, UN DHE DOKUSH Q
M PASON MUA. I PRLVDUAR QOFT ALLAHU; UN NUK JAM M PASON MUA. I PRLVDUAR QOFT ALLAHU; UN NUK JAM M PASON MUA. I PRLVDUAR QOFT ALLAHU; UN NUK JAM M PASON MUA. I PRLVDUAR QOFT ALLAHU; UN NUK JAM
PREJ IDHUJTARVE! PREJ IDHUJTARVE! PREJ IDHUJTARVE! PREJ IDHUJTARVE! JUSUF 108.
FTOJM N RRUGN E ALLAHUT : FTOJM N RRUGN E ALLAHUT : FTOJM N RRUGN E ALLAHUT : FTOJM N RRUGN E ALLAHUT :

1 11 1- -- - PR T PRHAPUR FEN E VRTET DHE ADHURIMIN E PR T PRHAPUR FEN E VRTET DHE ADHURIMIN E PR T PRHAPUR FEN E VRTET DHE ADHURIMIN E PR T PRHAPUR FEN E VRTET DHE ADHURIMIN E
DENJ, SI DHE PR TI DHN FUND MOSBE DENJ, SI DHE PR TI DHN FUND MOSBE DENJ, SI DHE PR TI DHN FUND MOSBE DENJ, SI DHE PR TI DHN FUND MOSBESIMIT ME T SIMIT ME T SIMIT ME T SIMIT ME T
GJITHA NGJYRAT DHE FORMAT E TIJ. GJITHA NGJYRAT DHE FORMAT E TIJ. GJITHA NGJYRAT DHE FORMAT E TIJ. GJITHA NGJYRAT DHE FORMAT E TIJ.

4

2 22 2- -- - SEPSE KSHTU NDJEKIM DHE PASOJM SHEMBULLIN M T SEPSE KSHTU NDJEKIM DHE PASOJM SHEMBULLIN M T SEPSE KSHTU NDJEKIM DHE PASOJM SHEMBULLIN M T SEPSE KSHTU NDJEKIM DHE PASOJM SHEMBULLIN M T
PRKRYER, MUHAMEDIN PRKRYER, MUHAMEDIN PRKRYER, MUHAMEDIN PRKRYER, MUHAMEDIN ( (( (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT
QOFSHIN ME T QOFSHIN ME T QOFSHIN ME T QOFSHIN ME T) )) ), , , , I CILI I FTONTE NJERZIT PR N FEN E
ALLAHUT PA PUSHIM, NAT E DIT. AI U PRPOQ PR FEN E
VRTET, ASHTU SI BN EDHE PROFETT E TJER PARA
TIJ. DUKE NA U DREJTUAR ME FJALT E NUHUT (PAQJA
QOFT ME T), ALLAHU THOT N KURAN: AI THA: O ZOTI AI THA: O ZOTI AI THA: O ZOTI AI THA: O ZOTI
IM, UN E THIRRA VRTET POPULLIN TIM NAT E DIT, POR IM, UN E THIRRA VRTET POPULLIN TIM NAT E DIT, POR IM, UN E THIRRA VRTET POPULLIN TIM NAT E DIT, POR IM, UN E THIRRA VRTET POPULLIN TIM NAT E DIT, POR
THIRRJA IME EDHE M TEPR I LARGOI (NGA E VRTETA) THIRRJA IME EDHE M TEPR I LARGOI (NGA E VRTETA) THIRRJA IME EDHE M TEPR I LARGOI (NGA E VRTETA) THIRRJA IME EDHE M TEPR I LARGOI (NGA E VRTETA). . . .
SA HER, Q I THIRRJA PR TI FALUR TI, ATA SHTININ SA HER, Q I THIRRJA PR TI FALUR TI, ATA SHTININ SA HER, Q I THIRRJA PR TI FALUR TI, ATA SHTININ SA HER, Q I THIRRJA PR TI FALUR TI, ATA SHTININ
GISHTRINJT N GISHTRINJT N GISHTRINJT N GISHTRINJT N VESH DHE MBULOHESHIN ME PETKAT E VESH DHE MBULOHESHIN ME PETKAT E VESH DHE MBULOHESHIN ME PETKAT E VESH DHE MBULOHESHIN ME PETKAT E
TYRE, DUKE KMBNGULUR ME MENDJEMADHSI (N TYRE, DUKE KMBNGULUR ME MENDJEMADHSI (N TYRE, DUKE KMBNGULUR ME MENDJEMADHSI (N TYRE, DUKE KMBNGULUR ME MENDJEMADHSI (N
MOSBESIM). PASTAJ I THIRRA ME Z T LART. M PAS UA MOSBESIM). PASTAJ I THIRRA ME Z T LART. M PAS UA MOSBESIM). PASTAJ I THIRRA ME Z T LART. M PAS UA MOSBESIM). PASTAJ I THIRRA ME Z T LART. M PAS UA
SHPALLA EDHE BOTRISHT, EDHE FSHEHURAZI SHPALLA EDHE BOTRISHT, EDHE FSHEHURAZI SHPALLA EDHE BOTRISHT, EDHE FSHEHURAZI SHPALLA EDHE BOTRISHT, EDHE FSHEHURAZI NUH 5-9.
KSHTU PRA NUHU (PAQJA QOFT ME T), U PRPOQ ME T
GJITHA MUNDSIT DHE I FTOI NJERZIT E TIJ
PANDRPRER N FEN E ALLAHUT. BILE AI KALOI NNT
QIND E PESDHJET VJET DUKE I THIRRUR ATA, PA NDJER
ASPAK LODHJE E DSHPRIM. E DUKE QEN SE KJO VEPR
SHT KAQ E DASHUR DHE KAQ FISNIKE, PROFETI MUHAMED
(PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T), IU
PRGJIGJ THIRRJES S ALLAHUT: THIRR P THIRR P THIRR P THIRR P R N R N R N R N RRUG RRUG RRUG RRUG N E N E N E N E
ZOTIT T ZOTIT T ZOTIT T ZOTIT T ND ND ND ND, THIRR THIRR THIRR THIRR PR PR PR PR TE ZOTI YT, SEPSE TI JE N TE ZOTI YT, SEPSE TI JE N TE ZOTI YT, SEPSE TI JE N TE ZOTI YT, SEPSE TI JE N RRUG RRUG RRUG RRUG
T TT T MBAR MBAR MBAR MBAR , THIRR P THIRR P THIRR P THIRR P R TE ZOTI YT DHE MOS U B R TE ZOTI YT DHE MOS U B R TE ZOTI YT DHE MOS U B R TE ZOTI YT DHE MOS U B J NGA J NGA J NGA J NGA
POLITEIST POLITEIST POLITEIST POLITEIST T TT T. DHE KSHTU PROFETI MUHAMED, VAZHDOI T
THRRAS N FEN DHE RRUGN E ALLAHUT DERI SA U NDA

5

NGA KJO JET, DUKE E LN KT VEPR POROSI DHE
TRASHGIMI PR PASUESIT E TIJ: PRCILLNI NGA UN,
QOFT EDHE NJ VARG KURANOR
1

3 33 3- -- - SEPSE EKZISTENCA E SEPSE EKZISTENCA E SEPSE EKZISTENCA E SEPSE EKZISTENCA E POLITEIZMIT, HERT E VON NDIKON POLITEIZMIT, HERT E VON NDIKON POLITEIZMIT, HERT E VON NDIKON POLITEIZMIT, HERT E VON NDIKON
N FEN E ALLAHUT DHE NSE NUK VAZHDON THIRRJA N N FEN E ALLAHUT DHE NSE NUK VAZHDON THIRRJA N N FEN E ALLAHUT DHE NSE NUK VAZHDON THIRRJA N N FEN E ALLAHUT DHE NSE NUK VAZHDON THIRRJA N
RRUGN E ALLAHUT, PASUESIT E ISLAMIT MUND T RRUGN E ALLAHUT, PASUESIT E ISLAMIT MUND T RRUGN E ALLAHUT, PASUESIT E ISLAMIT MUND T RRUGN E ALLAHUT, PASUESIT E ISLAMIT MUND T
PAKSOHEN PAKSOHEN PAKSOHEN PAKSOHEN. .. .
4 44 4- -- - PR T LARGUAR NDSHKIMIN DHE SHKATRRIMIN NGA PR T LARGUAR NDSHKIMIN DHE SHKATRRIMIN NGA PR T LARGUAR NDSHKIMIN DHE SHKATRRIMIN NGA PR T LARGUAR NDSHKIMIN DHE SHKATRRIMIN NGA
MYSLIMANT MYSLIMANT MYSLIMANT MYSLIMANT: : : : ALLAHU THOT N KURAN: RUAJUNI RUAJUNI RUAJUNI RUAJUNI
NGATRRESAVE, T CILAT NU NGATRRESAVE, T CILAT NU NGATRRESAVE, T CILAT NU NGATRRESAVE, T CILAT NUK I GODASIN VETM ATA Q K I GODASIN VETM ATA Q K I GODASIN VETM ATA Q K I GODASIN VETM ATA Q
BJN KEQ; DHE TA DINI SE ALLAHU DNON ASHPR BJN KEQ; DHE TA DINI SE ALLAHU DNON ASHPR BJN KEQ; DHE TA DINI SE ALLAHU DNON ASHPR BJN KEQ; DHE TA DINI SE ALLAHU DNON ASHPR EL-
ENFAL 25. NDRSA ZEJNEBE BINTU XHAHSH, KUR E PYETI
T DRGUARIN E ALLAHUT, A DO T SHKATRROHEMI EDHE
DUKE QEN T MIRT MIDIS NESH, AI IU PRGJIGJ: PO, NSE
SHTOHEN POSHTRSIT
2
.
5 55 5- -- - SEPSE NJERZIMI KA NEVOJ IMEDIATE PR FEN ISLAME SEPSE NJERZIMI KA NEVOJ IMEDIATE PR FEN ISLAME SEPSE NJERZIMI KA NEVOJ IMEDIATE PR FEN ISLAME SEPSE NJERZIMI KA NEVOJ IMEDIATE PR FEN ISLAME,
PR T SHPTUAR NGA KTHETRAT E SKLLAVRIS, PR TU
DHN ZGJIDHJE PROBLEMEVE ME T CILAT PRBALLET SI
DHE PR T PRMIRSUAR GJENDJEN E TIJ. T GJITHA KTO
MUND T GJEJN ZGJIDHJE VETM ME FEN E VRTET.
ALLAHU THOT N KURAN: KUSHDO Q I KTHEN SHPINN KUSHDO Q I KTHEN SHPINN KUSHDO Q I KTHEN SHPINN KUSHDO Q I KTHEN SHPINN
K KK KSHILLS SIME, DO T KET JET I SHILLS SIME, DO T KET JET I SHILLS SIME, DO T KET JET I SHILLS SIME, DO T KET JET I MJERUAR MJERUAR MJERUAR MJERUAR TA-HA 124.

1
E SHNON BUHARIU N LIBRIN E PROFETVE, KAPITULLI PR IZRAELITT, ME
NUMR 3461
2
E SHNON MUSLIMI N LIBRIN E SPROVAVE DHE SHENJAVE T KIAMETIT, ME NUMR
HADITHI 2880.

6

6 66 6- -- - PR TU BR BALL MISIONARVE DHE SEKTEVE T PR TU BR BALL MISIONARVE DHE SEKTEVE T PR TU BR BALL MISIONARVE DHE SEKTEVE T PR TU BR BALL MISIONARVE DHE SEKTEVE T
NDRYSHME Q PO PRPIQEN TI LARGOJN MYSLIMANT NGA NDRYSHME Q PO PRPIQEN TI LARGOJN MYSLIMANT NGA NDRYSHME Q PO PRPIQEN TI LARGOJN MYSLIMANT NGA NDRYSHME Q PO PRPIQEN TI LARGOJN MYSLIMANT NGA
FEJA E TYRE FEJA E TYRE FEJA E TYRE FEJA E TYRE
7 77 7- -- - PR TU BR BALL PARIMEVE DHE DOKTRI PR TU BR BALL PARIMEVE DHE DOKTRI PR TU BR BALL PARIMEVE DHE DOKTRI PR TU BR BALL PARIMEVE DHE DOKTRINAVE NAVE NAVE NAVE
SHKATRRUESE SI SHEKULLARIZMI, KOMUNIZMI, SHKATRRUESE SI SHEKULLARIZMI, KOMUNIZMI, SHKATRRUESE SI SHEKULLARIZMI, KOMUNIZMI, SHKATRRUESE SI SHEKULLARIZMI, KOMUNIZMI,
NACIONALIZMI E T NGJASHME NACIONALIZMI E T NGJASHME NACIONALIZMI E T NGJASHME NACIONALIZMI E T NGJASHME. .. .
FAR FAR FAR FAR SHT SHT SHT SHT THIRRJA N THIRRJA N THIRRJA N THIRRJA N RRUG RRUG RRUG RRUG N E ALLAHUT DHE KUSH N E ALLAHUT DHE KUSH N E ALLAHUT DHE KUSH N E ALLAHUT DHE KUSH
SHT SHT SHT SHT I NGARKUAR ME T I NGARKUAR ME T I NGARKUAR ME T I NGARKUAR ME T
THIRRJA N RRUGN E ALLAHUT SHT DETYR E DO
MYSLIMANI DHE MYSLIMANEJE, SIGURISHT SIPAS MUNDSIVE
Q KA, PASI ALLAHU THOT: LE T DAL PREJ JUSH NJ LE T DAL PREJ JUSH NJ LE T DAL PREJ JUSH NJ LE T DAL PREJ JUSH NJ
GRUP Q T THRRAS PR N MIRSI, T URDHROJ PR GRUP Q T THRRAS PR N MIRSI, T URDHROJ PR GRUP Q T THRRAS PR N MIRSI, T URDHROJ PR GRUP Q T THRRAS PR N MIRSI, T URDHROJ PR
VEPRA T MIRA E T NDALOJ PREJ VEPRAVE T VEPRA T MIRA E T NDALOJ PREJ VEPRAVE T VEPRA T MIRA E T NDALOJ PREJ VEPRAVE T VEPRA T MIRA E T NDALOJ PREJ VEPRAVE T
SHMTUARA... SHMTUARA... SHMTUARA... SHMTUARA... AL-IMRAN 104, SI DHE: JU JENI POPULLI M I JU JENI POPULLI M I JU JENI POPULLI M I JU JENI POPULLI M I
MIR I DAL PR NJERZIMIN: (SEPSE) JU URDHRONI Q T MIR I DAL PR NJERZIMIN: (SEPSE) JU URDHRONI Q T MIR I DAL PR NJERZIMIN: (SEPSE) JU URDHRONI Q T MIR I DAL PR NJERZIMIN: (SEPSE) JU URDHRONI Q T
BHEN VEPRA T MIRA, I NDALONI T KQIJAT DHE BESONI BHEN VEPRA T MIRA, I NDALONI T KQIJAT DHE BESONI BHEN VEPRA T MIRA, I NDALONI T KQIJAT DHE BESONI BHEN VEPRA T MIRA, I NDALONI T KQIJAT DHE BESONI
ALLAHUN... ALLAHUN... ALLAHUN... ALLAHUN... AL-IMRAN 110. NDRSA I DRGUARI I ALLAHUT
(PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) THOT:
CILIDO NGA JU Q SHEH NJ T KEQE LE TA NDRYSHOJ AT
ME DORN E TIJ, NSE NUK MUNDET, ME FJALN E TIJ E NSE
PRAP NUK MUNDET, ME ZEMRN E TIJ,PORSE KY SHT
BESIMI M I DOBT
1
. SHPREHJA PREJ JUSH E PRDORUR N

1
E SHNON MUSLIMI N LIBRIN E BESIMIT, KAPITULLI: NDALIMI I S KEQES SHT
PJES E BESIMIT DHE SE BESIMI SHTOHET DHE PAKSOHET, HADITHI NR 49.

7

KURAN N VARGUN: LE T JET PREJ JUSH..., TREGON SE KJO
DETYR I BIE NJ PJESE T MYSLIMANVE
1
.
FAR FAR FAR FAR DUHET T DUHET T DUHET T DUHET T KET PARASYSH THIRR KET PARASYSH THIRR KET PARASYSH THIRR KET PARASYSH THIRR SI SI SI SI

1 11 1- -- - DITURIN DITURIN DITURIN DITURIN: : : : THIRRSI DUHET T DIJ SE K DHE PR FAR
THRRET, SEPSE ALLAHU THOT: THUAJ: KJO SHT THUAJ: KJO SHT THUAJ: KJO SHT THUAJ: KJO SHT
RRUGA IME: T FTOJ DREJT ALLAHUT ME DITURI T PLOT... RRUGA IME: T FTOJ DREJT ALLAHUT ME DITURI T PLOT... RRUGA IME: T FTOJ DREJT ALLAHUT ME DITURI T PLOT... RRUGA IME: T FTOJ DREJT ALLAHUT ME DITURI T PLOT...
JUSUF 108. NDRKOH DITURIA NUK SHT NJ E TR DHE
E PANDASHME, PRKUNDRAZI E NDAR N PJES. KSHTU
KUSH KA DITURI PR NJ SHTJE T CAKTUAR, MUND T
THRRAS, NDRSA NUK SHT I SHTRNGUAR PR
SHTJE Q NUK I DI.
DO MYSLIMAN E KA PR DETYR T THRRAS N FEN E
ALLAHUT SIPAS MUNDSIVE DHE DITURIS Q KA, NDRSA NUK
BN T MARR PRSIPR AT PR T CILN NUK SHT I
AFT, SEPSE ALLAHU THOT: THUAJ (O MUHAMED): UN THUAJ (O MUHAMED): UN THUAJ (O MUHAMED): UN THUAJ (O MUHAMED): UN
PREJ JUSH NUK KRKOJ KURRFAR SHPRBLIMI PR KT PREJ JUSH NUK KRKOJ KURRFAR SHPRBLIMI PR KT PREJ JUSH NUK KRKOJ KURRFAR SHPRBLIMI PR KT PREJ JUSH NUK KRKOJ KURRFAR SHPRBLIMI PR KT
(KURAN) E AS PRETENDOJ T JEM DIKA Q SJAM (KURAN) E AS PRETENDOJ T JEM DIKA Q SJAM (KURAN) E AS PRETENDOJ T JEM DIKA Q SJAM (KURAN) E AS PRETENDOJ T JEM DIKA Q SJAM. NSE
THIRRJEN N FEN E ALLAHUT, DO TA KONSIDERONIM T
DREJT DHE DETYR VETM T ATYRE Q KAN DITURI T
MADHE, DUKE I PRJASHTUAR T TJERT NGA KJO, ATHER
NUMRI I ATYRE Q THRRASIN DHE FTOJN DO T ISHTE TEJET
I KUFIZUAR E PR PASOJ EDHE E KEQJA DO T PRHAPEJ M

1
NDOSHTA M MIR SHT T THEMI Q SHPREHJA PREJ JUSH, TREGON QARTSIM
DHE GJITHPRFSHIRJE.

8

LEHTSISHT. SIGURISHT THIRRSI DUHET T PRFITOJ SA M
SHUM NGA DIJETART MYSLIMAN, T MARR N
KONSIDERAT MENDIMET E TYRE DHE T LEXOJ LIBRAT DHE
BOTIMET Q ATA PUBLIKOJN.

2 22 2- -- - THIRRJEN N DO KOH DHE SITUAT THIRRJEN N DO KOH DHE SITUAT THIRRJEN N DO KOH DHE SITUAT THIRRJEN N DO KOH DHE SITUAT: :: : THIRRJA N FEN E
ALLAHUT NUK SHT SI FALJA, AGJRIMI, APO HAXHI, Q
KRYHEN N KOH DHE VENDE T CAKTUARA DHE T
NJOHURA E NUK BN T PRMBUSHEN JASHT VENDIT DHE
KOHS
1
. KUJTOJM PAK PROFETIN NUH, I CILI E THRRISTE
POPULLIN E TIJ, PA NDRPRER DIT E NAT, HAPTAS E
FSHEHTAS, APO JUSUFIN, I CILI EDHE N BURG, NUK RESHTI
S FTUARI... E SA E SA T TJERA!
PRA MYSLIMANI DUHET T JET THIRRS N FAMILJEN E TIJ,
N PUN, N TREG, ME SJELLJET DHE QNDRIMET E TIJ, N
MARRDHNIET ME T TJERT, KUDO DHE KURDO. ALLAHU
THOT N KURAN: THUAJ: N T VRTET, NAMAZI IM, THUAJ: N T VRTET, NAMAZI IM, THUAJ: N T VRTET, NAMAZI IM, THUAJ: N T VRTET, NAMAZI IM,
KURBANI IM, JETA IME DHE VDEKJA IME, I KURBANI IM, JETA IME DHE VDEKJA IME, I KURBANI IM, JETA IME DHE VDEKJA IME, I KURBANI IM, JETA IME DHE VDEKJA IME, I PRKASIN VETM PRKASIN VETM PRKASIN VETM PRKASIN VETM
ALLAHUT, ZOTIT T BOTVE ALLAHUT, ZOTIT T BOTVE ALLAHUT, ZOTIT T BOTVE ALLAHUT, ZOTIT T BOTVE EL-ENAM 162, NDRSA PROFETI

1
N DISA RASTE SHT E LEJUESHME Q FALJA T KRYHET PARA DHE PAS KOHS
N T CILN SHT DETYR, SI N RASTIN E UDHTARIT. PO KSHTU EDHE AGJRIMI
MUND T PRMBUSHET PAS KOHS S DETYRUAR, ASHTU SI EDHE ZEKATI MUND T
PAGUHET PARA SE T VIJ KOHA E VJELJES

9

MUHAMED( PAQJA QOFT ME T.): KIJE FRIK ALLAHUN KUDO
Q T JESH
1
.
3 33 3- -- - T MOS E NGARKOJ VETEN PR SA DHE SI I PRGJIGJEN T T MOS E NGARKOJ VETEN PR SA DHE SI I PRGJIGJEN T T MOS E NGARKOJ VETEN PR SA DHE SI I PRGJIGJEN T T MOS E NGARKOJ VETEN PR SA DHE SI I PRGJIGJEN T
TJERT THIRRJES DHE FTESS S TIJ TJERT THIRRJES DHE FTESS S TIJ TJERT THIRRJES DHE FTESS S TIJ TJERT THIRRJES DHE FTESS S TIJ: :: : ALLAHU THOT: I I I I
DRGUARI KA DRGUARI KA DRGUARI KA DRGUARI KA DETYR DETYR DETYR DETYR VETM T VETM T VETM T VETM T KUMTOJ KUMTOJ KUMTOJ KUMTOJ . PRA THIRRSI
DUHET T VAZHDOJ ANGAZHIMIN E TIJ EDHE SIKUR ASNJ
T MOS I SHKOJ PAS, SEPSE ATIJ I KRKOHET VETM T
FTOJ VAZHDIMISHT PA U DORZUAR, ASHTU SI BN ME
ADHURIMET E TJERA. KJO SHT PRAKTIKA DHE RRUGA E
PROFETVE T ALLAHUT! SHIHNI SE SI PROFETI NUH,
QNDROI PR GATI NJMIJ VJET DUKE E FTUAR POPULLIN E
TIJ T BESONTE, NDRKOH Q VETM NJ PJES SHUM E
VOGL I BESOI. BILE PATI PROFET T CILT VAZHDUAN T
FTONIN PR SHUM E SHUM KOH, NDRSA ASKUSH NUK IU
PRGJIGJ FTESS S TYRE. IMAM NEUEUIU, N SHPJEGIMIN E
PRMBLEDHJES ME HADITHE T MUSLIMIT THOT: POROSIA
PR MIR DHE NDALIMI I S KEQES, MBETEN DETYR E
THIRRSIT EDHE NSE ATIJ I DUKET SE KJO GJ NUK SJELL
REZULTATE, PASI ALLAHU THOT: PRKUJTO, SE PRKUJTO, SE PRKUJTO, SE PRKUJTO, SE
P P P PRKUJTIMI U BN DOBI BESIMTARVE RKUJTIMI U BN DOBI BESIMTARVE RKUJTIMI U BN DOBI BESIMTARVE RKUJTIMI U BN DOBI BESIMTARVE. PRA AI KA DETYR
T URDHROJ DHE T NDALOJ, JO T SHOH KUSH PO I
PRGJIGJET
2
.

1
E SHNON MUSLIMI 5/236, SI DHE TIRMIDHIU N LIBRIN:MIRSIA DHE
MARRDHNIET ME T TJERT, KAPITULLI MBI MARRDHNIET ME NJERZIT
HADITHI NR. 1987.
2
SAHIH MUSLIM, ME SHPJEGIMET E NEUEUIUT.

10

ALLAHU THOT N KURAN: KUR DISA PREJ TYRE THAN: KUR DISA PREJ TYRE THAN: KUR DISA PREJ TYRE THAN: KUR DISA PREJ TYRE THAN:
PRSE KSHILLONI, KUR E DINI SE ALLAHU DO T NA ZHDUK PRSE KSHILLONI, KUR E DINI SE ALLAHU DO T NA ZHDUK PRSE KSHILLONI, KUR E DINI SE ALLAHU DO T NA ZHDUK PRSE KSHILLONI, KUR E DINI SE ALLAHU DO T NA ZHDUK
OSE DO T NA NDSHKOJ ASHPR?! OSE DO T NA NDSHKOJ ASHPR?! OSE DO T NA NDSHKOJ ASHPR?! OSE DO T NA NDSHKOJ ASHPR?! KSHILLTART U KSHILLTART U KSHILLTART U KSHILLTART U
PRGJIGJN: PR TU ARSYETUAR PARA ZOTIT TUAJ DHE Q PRGJIGJN: PR TU ARSYETUAR PARA ZOTIT TUAJ DHE Q PRGJIGJN: PR TU ARSYETUAR PARA ZOTIT TUAJ DHE Q PRGJIGJN: PR TU ARSYETUAR PARA ZOTIT TUAJ DHE Q
JU T MUND T RUHENI NGA GJYNAHET JU T MUND T RUHENI NGA GJYNAHET JU T MUND T RUHENI NGA GJYNAHET JU T MUND T RUHENI NGA GJYNAHET EL-ARAF 164.
KJO PRA SHT ARSYEJA E VAZHDIMIT T THIRRJES EDHE
NSE NUK DUKEN REZULTATET. ZEMRAT JAN T GJITHA T
KOMANDUARA NGA SUNDUESI I TYRE, ALLAHU I
LARTMADHRISHM! KSHTU, NSE NDONJRI NUK PRANON
SOT, MUND T PRANOJ NESR. SHIHNI PAK HALIDIN E UELIDIT,
SUFJANIN E HARBIT APO HINDUN T BIJN E UTBAS, T CILT E
LUFTUAN FORT T DRGUARIN E ALLAHUT, POR M PAS U
BN THIRRS DHE FTUES N FEN E TIJ. SIKUR THIRRJA E
TYRE T MOS VAZHDONTE, ATHER PASOJAT DO T ISHIN
VRTET T TMERRSHME PR TA.
4- MSHIRA DHE BUTSIA NDAJ T THIRRURVE MSHIRA DHE BUTSIA NDAJ T THIRRURVE MSHIRA DHE BUTSIA NDAJ T THIRRURVE MSHIRA DHE BUTSIA NDAJ T THIRRURVE: I DRGUARI I
ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T),
GJITHMON KA QEN I KUJDESSHM DHE PRIREJ PR M T
MIRN, DUKE POROSITUR GJITHMON PR T DHE DUKE E
LUFTUAR T KEQEN, DUKE THIRRUR N RRUGN E ALLAHUT
DHE N FEN E TIJ. POR AI ISHTE M I MSHIRSHMI DHE M I
DASHURI ME MYSLIMANT, ME POPULLIN E TIJ. PRANDAJ
ALLAHU THOT PR T: TASHM JU KA ARDHUR NJ TASHM JU KA ARDHUR NJ TASHM JU KA ARDHUR NJ TASHM JU KA ARDHUR NJ I I I I
DRGUAR NGA GJIRI JUAJ. ATIJ I VJEN RND PR DRGUAR NGA GJIRI JUAJ. ATIJ I VJEN RND PR DRGUAR NGA GJIRI JUAJ. ATIJ I VJEN RND PR DRGUAR NGA GJIRI JUAJ. ATIJ I VJEN RND PR
GJYNAHET Q BNI JU, JUA DSHIRON T MIRN ME GJITH GJYNAHET Q BNI JU, JUA DSHIRON T MIRN ME GJITH GJYNAHET Q BNI JU, JUA DSHIRON T MIRN ME GJITH GJYNAHET Q BNI JU, JUA DSHIRON T MIRN ME GJITH

11

ZEMR Q JU T SHKONI RRUGS S DREJT DHE SHT I ZEMR Q JU T SHKONI RRUGS S DREJT DHE SHT I ZEMR Q JU T SHKONI RRUGS S DREJT DHE SHT I ZEMR Q JU T SHKONI RRUGS S DREJT DHE SHT I
BUT E I MSHIRSHM ME BESIMTART BUT E I MSHIRSHM ME BESIMTART BUT E I MSHIRSHM ME BESIMTART BUT E I MSHIRSHM ME BESIMTART ET-TEUBE 128.
BILE, KUJDESI I TIJ NDAJ MYSLIMANVE ARRIN DERI N AT
MAS SA THOT: SHEMBULLI IM DHE AI I UMMETIT
(MYSLIMANVE) SHT SI SHEMBULLI I DIKUJT Q NDEZ NJ
ZJARR N T CILIN FILLOJN E BIEN KAFSHT DHE
INSEKTET. E UN PRPIQEM TJU NDALOJ NDRSA JU RENDNI
T HIDHENI BRENDA
1
.
KSHTU PRA THIRRSI DUHET T KET SI NXITJE KRYESORE
T TIJN, FRIKN E NDSHKIMIT T MKATARVE. NDAJ EDHE
NUHU I DREJTOHEJ POPULLIT T TIJ: UN KAM FRIK SE DO T UN KAM FRIK SE DO T UN KAM FRIK SE DO T UN KAM FRIK SE DO T
BJER MBI JU DNIMI I NJ DITE T MADHE! BJER MBI JU DNIMI I NJ DITE T MADHE! BJER MBI JU DNIMI I NJ DITE T MADHE! BJER MBI JU DNIMI I NJ DITE T MADHE! EL-ARAF 56.
APO DHE BESIMTARI NGA FAMILJA E FARAONIT, I CILI I THOT
POPULLIT T TIJ, SI E PRMEND KURANI: O POPULLI IM, UN O POPULLI IM, UN O POPULLI IM, UN O POPULLI IM, UN
DRUAJ Q DO TJU ARRIJ DNIMI SI POPUJVE T MPARSHM DRUAJ Q DO TJU ARRIJ DNIMI SI POPUJVE T MPARSHM DRUAJ Q DO TJU ARRIJ DNIMI SI POPUJVE T MPARSHM DRUAJ Q DO TJU ARRIJ DNIMI SI POPUJVE T MPARSHM
GAFIR 30, SI DHE: O POPULLI IM, UN I DRUHEM VRTET DITS, O POPULLI IM, UN I DRUHEM VRTET DITS, O POPULLI IM, UN I DRUHEM VRTET DITS, O POPULLI IM, UN I DRUHEM VRTET DITS,
KUR DO T THRRISNI NJRI KUR DO T THRRISNI NJRI KUR DO T THRRISNI NJRI KUR DO T THRRISNI NJRI- -- -TJETRIN TJETRIN TJETRIN TJETRIN GAFIR 32.
THIRRSI DUHET TA DIJ SE PO MERRET ME T SMUR, T
CILT KRKOJN PRKUJDESJE, NDAJ DUHET T SILLET ME TA
ASHTU SI SILLET MJEKU ME PACIENTT.
SHUMICA E MKATARVE NUK E KUPTOJN RREZIKUN N T
CILIN NDODHEN, NDAJ DUHEN TRAJTUAR ME BUTSI, ME URTSI
DHE VETDURIM. KY PRA SHT SHEMBULLI DHE MODELI I T

1
E SHNON MUSLIMI N LIBRIN E VLERAVE, KAPITULLI MBI DHEMBSHURIN E T
DRGUARIT NDAJ UMMETIT MYSLIMAN, HADITHI NR 17.

12

DITURVE DHE I T URTVE. KUJTONI FAR U THA ALLAHU
MUSAIT DHE HARUNIT KUR I DRGOI TE FARAONI: TH TH TH THUAJI UAJI UAJI UAJINI NI NI NI
ATIJ FJAL ATIJ FJAL ATIJ FJAL ATIJ FJAL T TT T BUTA BUTA BUTA BUTA TA HA 44.
E NSE THIRRSI DUHET T JET I BUT DHE I KUJDESSHM
EDHE ME KRIMINEL T TILL SI FARAONI I CILI KISHTE
KAPRCYER DO KUFI, FAR MUND T THUHET PR T
TJERT?
MIRPO ASKUSH NUK DUHET T MENDOJ SE KJO SJELLJE
NNKUPTON PAJTIM ME MKATART, PRKUNDRAZI, E GJITHA
SHT URTSI, ME T CILN ATA T MUND T AFROHEN DREJT
SHPTIMIT.
THIRRSI DUHET T SHMANG VRAZHDSIN DHE EGRSIN E
T MOS I TRAJTOJ GABIMET DHE GJYNAHET E T TJERVE
ME ASHPRSI , SEPSE ALLAHU THOT: SIKUR T ISHE I SIKUR T ISHE I SIKUR T ISHE I SIKUR T ISHE I
ASHPR DHE I VRAZHD, ATA DO T LARGOHESHIN PREJ TEJE ASHPR DHE I VRAZHD, ATA DO T LARGOHESHIN PREJ TEJE ASHPR DHE I VRAZHD, ATA DO T LARGOHESHIN PREJ TEJE ASHPR DHE I VRAZHD, ATA DO T LARGOHESHIN PREJ TEJE
AL-IMRAN 159.
SIGURISHT, THIRRSI DUHET T TREGOHET SERIOZ DHE
MBROJTS I FES S ALLAHUT, POR KJO GJITHMON N
VARSI T ATIJ Q THRRET. KSHTU, MOHUESIT DUHET T
TRAJTOHEN NDRYSHE NGA MYSLIMANT, ME T CILT DUHET
T JEMI T KUJDESSHM.

VLERA E DITURIS VLERA E DITURIS VLERA E DITURIS VLERA E DITURIS

13

PARAQITJE: PARAQITJE: PARAQITJE: PARAQITJE:
DO MYSLIMAN DUHET TA DIJ SE KUR PRMENDET FJALA
DITURI DHE KUR ARGUMENTET FETARE FLASIN N
MBSHTETJE T SAJ, ATHER BHET FJAL PR DITURIN
FETARE, DUKE PRJASHTUAR N KT MNYR DITURIT DHE
SHKENCAT E TJERA
1
.
IBN HAXHERI THOT: ME DITURI FETARE KEMI PARASYSH
AT DITURI ME AN T S CILS ARRIHET NJOHJA E
DETYRAVE Q KA NGARKUAR FEJA, SIKURSE ADHURIMET,
MARRDHNIET SHOQRORE SI EDHE EMRAT DHE VETIT E
ALLAHUT... DHE KJO SHT FUSHA E STUDIMIT T TEFSIRIT
(KOMENTIMIT T KURANIT), HADITHIT (TRADITS PROFETIKE)
DHE FIKHUT (JURISPRUDENCS ISLAME)
2
.
NGA ARGUMENTET Q VRTETOJN VLERN E DITURIS
PRMENDIM:
NGA KURANI: NGA KURANI: NGA KURANI: NGA KURANI:
1- THNIEN E ALLAHUT: A MUND T KRAHASOHET AI Q A MUND T KRAHASOHET AI Q A MUND T KRAHASOHET AI Q A MUND T KRAHASOHET AI Q
FALET NATN, DUKE BR SEXHDE DHE DUKE QNDRUAR FALET NATN, DUKE BR SEXHDE DHE DUKE QNDRUAR FALET NATN, DUKE BR SEXHDE DHE DUKE QNDRUAR FALET NATN, DUKE BR SEXHDE DHE DUKE QNDRUAR
N KMB E Q RUHET PREJ JETS TJETR DHE N KMB E Q RUHET PREJ JETS TJETR DHE N KMB E Q RUHET PREJ JETS TJETR DHE N KMB E Q RUHET PREJ JETS TJETR DHE
SHPRESON N MSHIRN E ZOTIT T TIJ (ME SHPRESON N MSHIRN E ZOTIT T TIJ (ME SHPRESON N MSHIRN E ZOTIT T TIJ (ME SHPRESON N MSHIRN E ZOTIT T TIJ (ME

1
KJO NUK DO T THOT SE SHKENCAT E TJERA T DOBISHME NUK JAN T
NEVOJSHME, PRKUNDRAZI ATO JAN M SE T DOMOSDOSHME PR UMMETIN DHE
SE ATA Q MERREN ME KTO SHKENCA SHPRBLEHEN PR MUNDIN E TYRE NSE
KAN QLLIM T PASTR PR TI SHRBYER UMMETIT MYSLIMAN.
2
FETHUL BARI 1/141.

14

JOBESIMTARIN)?! THUAJ: A JAN T BARABART ATA JOBESIMTARIN)?! THUAJ: A JAN T BARABART ATA JOBESIMTARIN)?! THUAJ: A JAN T BARABART ATA JOBESIMTARIN)?! THUAJ: A JAN T BARABART ATA
Q DIN DHE ATA Q NUK DIN?! VETM MENDART I Q DIN DHE ATA Q NUK DIN?! VETM MENDART I Q DIN DHE ATA Q NUK DIN?! VETM MENDART I Q DIN DHE ATA Q NUK DIN?! VETM MENDART I
PRAN PRAN PRAN PRANOJN KSHILLAT! OJN KSHILLAT! OJN KSHILLAT! OJN KSHILLAT! EZ-ZUMER 9.
2- THNIEN E ALLAHUT: ALLAHU DO TI NGREJ N ALLAHU DO TI NGREJ N ALLAHU DO TI NGREJ N ALLAHU DO TI NGREJ N
SHKALL T LART ATA MIDIS JUSH Q BESOJN DHE Q SHKALL T LART ATA MIDIS JUSH Q BESOJN DHE Q SHKALL T LART ATA MIDIS JUSH Q BESOJN DHE Q SHKALL T LART ATA MIDIS JUSH Q BESOJN DHE Q
U SHT DHN DIJA U SHT DHN DIJA U SHT DHN DIJA U SHT DHN DIJA EL-MUXHADELE 11.
3- THNIEN E ALLAHUT: ALLAHU DSHMON, E PO ASHTU ALLAHU DSHMON, E PO ASHTU ALLAHU DSHMON, E PO ASHTU ALLAHU DSHMON, E PO ASHTU
EDHE ENGJJT, EDHE NJERZIT E DIJES, SE NUK KA ZO EDHE ENGJJT, EDHE NJERZIT E DIJES, SE NUK KA ZO EDHE ENGJJT, EDHE NJERZIT E DIJES, SE NUK KA ZO EDHE ENGJJT, EDHE NJERZIT E DIJES, SE NUK KA ZOT T T T
TJETR Q MERITON T ADHUROHET PRVE TIJ DUKE TJETR Q MERITON T ADHUROHET PRVE TIJ DUKE TJETR Q MERITON T ADHUROHET PRVE TIJ DUKE TJETR Q MERITON T ADHUROHET PRVE TIJ DUKE
MBAJTUR DREJTSIN... MBAJTUR DREJTSIN... MBAJTUR DREJTSIN... MBAJTUR DREJTSIN... AL- IMRAN 18.
NGA HADITHI I PROFETIT NGA HADITHI I PROFETIT NGA HADITHI I PROFETIT NGA HADITHI I PROFETIT ( (( (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT
QOFSHIN ME T QOFSHIN ME T QOFSHIN ME T QOFSHIN ME T) )) ): :: :
1- THNIEN E T DRGUARIT T ALLAHUT (PAQJA DHE
BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T): KRKUESIN E
DITURIS E MBULOJN MELEKT ME KRAHT E TYRE,
PASTAJ ATA NGRIHEN NJRI PRMBI TJETRIN DERI N
QIELL, SI SHENJ DASHURIE NDAJ ASAJ Q AI BN
1
.
BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T): DOKUJT Q MERR

1
MUNDHIRIU THOT: E SHNON AHMEDI DHE TABARANIU ME VARG T MIR
TRANSMETUESISH, NDRSA TEKSTI SHT I KTIJ T FUNDIT. E SHNON EDHE IBN
HIBBANI N SAHIHUN E TIJ SI EDHE HAKIMI, I CILI THOT SE HADITHI KA VARG T
SAKT E T SHNDOSH TRANSMETIMI. EDHE IBN MAXHEH E TRANSMETON KT
HADITH POR T SHKURTUAR.

15

RRUGN E KRKIMIT T DIJES, ALLAHU DO TIA
LEHTSOJ RRUGN PR N XHENET...
1

BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T): KUR NJERIU VDES I
NDRPRITEN PUNT E MIRA PRVE TRIAVE: LMOSHA
RRJEDHSE, DITURIA NGA E CILA NJERZIT PRFITOJN
DHE DJALI I MBAR I CILI LUTET PR T
2
.
FAR FAR FAR FAR THON THON THON THON T TT T PAR PAR PAR PAR T RRETH VLERS S T RRETH VLERS S T RRETH VLERS S T RRETH VLERS S DITURIS DITURIS DITURIS DITURIS

KSHTU MUADH IBN XHEBELI THOT: ME DITURI MBAHEN
LIDHJET FAREFISNORE DHE ME T DALLOHET E LEJUARA NGA
E NDALUARA. DITURIA SHT PRIJSI NDRSA PUNA N
ZBATIM T SAJ,AJO Q E PASON. AJO SHT DHUNTI E T
LUMTURVE NDRSA T MJERT NUK MUND TA GZOJN.
NDRSA IMAM AHMEDI THOT: NJERZIT KAN NEVOJ PR
DITURI M SHUM NGA KAN NEVOJ PR BUK E UJ. SA
HER MARRIN FRYM ATA KAN NEVOJ PR DITURI.
IBN EBI HATIMI TREGON: E KAM DGJUAR MUZENIUN DUKE E
PYETUR SHAFIIUN: SI SHT PASIONI YT PR DITURIN? DHE AI
IU PRGJIGJ: KUR DGJOJ NJ FJAL Q NUK E KAM DITUR M

1
E SHNON MUSLIMI N LIBRIN MBI PRMENDJEN E ALLAHUT DHE LUTJET, KAPITULLI
MBI VLERN E GRUMBULLIMIT GJAT KNDIMIT T KURANIT DHE PRMENDJES S
ALLAHUT, ME NR HADITHI 38. E SHNON GJITHASHTU EDHE EBU DAUDI ME T
NJJTIN TEKST N LIBRIN MBI DITURIN, KAPITULLI I NXITJES N KRKIM T DIJES
2
E SHNON MUSLIMI N LIBRIN E TESTAMENTIT, KAPITULLI: FAR SHPRBLIMESH I
VAZHDOJN NJERIUT PAS VDEKJES ME NR HADITHI 1631.

16

PAR T GJITHA GJYMTYRT SIKUR DUAN T KEN EDHE ATO
VESH VETM E VETM T KNAQEN ASHTU SI KNAQEN
VESHT E MI KUR E DGJOJN. PO KUJDESI YT PR DIJEN?- E
PYETI. SHT TAMAM SI KUJDESI I ATIJ Q PRPIQET FORT
PR T VN PASURI. PO SI E KRKON AT? I THAN. ASHTU
SI E KRKON NJ GRUA DJALIN E VETM I CILI I KA HUMBUR.
FAR FAR FAR FAR DUHET T DUHET T DUHET T DUHET T KET PARAS KET PARAS KET PARAS KET PARASYSH KRKUESI I DITURIS YSH KRKUESI I DITURIS YSH KRKUESI I DITURIS YSH KRKUESI I DITURIS

1 11 1- -- - SINQERITETI DHE ILTRSIA: SINQERITETI DHE ILTRSIA: SINQERITETI DHE ILTRSIA: SINQERITETI DHE ILTRSIA:
KRKUESI I DITURIS DUHET DOEMOS TA KT QLLIMIN E
PASTR VETM PR HIR T ALLAHUT, SEPSE PEJGAMBERI
MUHAMED THOT: KUSHDO Q MSON NJ DITURI ME T CILN
DSHIROHET KNAQSIA E ALLAHUT, POR E BN KT PR T
ARRITUR QLLIMET E KSAJ JETE, NUK DO TIA NDIEJ
AROMN XHENETIT
1

AI THOT GJITHASHTU: KUSH E KRKON DITURIN Q T
KRENOHET PARA T PADITURVE APO T MBAHET ME T
DITURIT, APO Q T TRHEQ VMENDJEN E NJERZVE, DO T
PRFUNDOJ N XHEHENEM
2
.
2 22 2- -- - PUNA SIPAS DITURIS PUNA SIPAS DITURIS PUNA SIPAS DITURIS PUNA SIPAS DITURIS

1
E SHNON EBU DAUDI N KAPITULLIN E KRKIMIT T DITURIS JO PR HIR T
ALLAHUT, HADITHI NR 3664, SI DHE IBN MAXHEH N MUKADDIMAH, KAPITULLI 23
HADITHI 252, I SAKTSUAR DHE VRTETUAR NGA ALBANI N SAHIH IBN MAXHEH...

2
E SHNON IBN MAXHEH, NDRSA ALBANI THOT SE SHT HADITH I SAKT.

17

DOKUSH Q MSON NJ DITURI DUHET S PARI T PUNOJ
SIPAS SAJ DHE TA VR AT N ZBATIM. ALLAHU THOT N
KURAN: O BESIMTAR, PRSE THONI AT Q NUK E BNI? O BESIMTAR, PRSE THONI AT Q NUK E BNI? O BESIMTAR, PRSE THONI AT Q NUK E BNI? O BESIMTAR, PRSE THONI AT Q NUK E BNI?
SHT SHUM E URRYER PR ALLAHUN T THONI AT Q NUK SHT SHUM E URRYER PR ALLAHUN T THONI AT Q NUK SHT SHUM E URRYER PR ALLAHUN T THONI AT Q NUK SHT SHUM E URRYER PR ALLAHUN T THONI AT Q NUK
E BNI! E BNI! E BNI! E BNI! ES-SAFF 1,2. NDRSA DUKE PRMENDUR FJALT E
SHUAIBIT (A,S,), ALLAHU THOT: ...UN NUK DSHIROJ T BJ ...UN NUK DSHIROJ T BJ ...UN NUK DSHIROJ T BJ ...UN NUK DSHIROJ T BJ
AT AT AT AT Q JUA NDALOJ JUVE... Q JUA NDALOJ JUVE... Q JUA NDALOJ JUVE... Q JUA NDALOJ JUVE... HUD 88.
NDRSA ALIU (R,A,) THOT: DITURIA I THRRET PUNS, NSE
KJO I PRGJIGJET QNDRON, E NSE JO LARGOHET.
1

3 33 3- -- - MOSNGUTJA N MOSNGUTJA N MOSNGUTJA N MOSNGUTJA N DHNIEN E MENDIMEVE DHE VERDIKTEVE DHNIEN E MENDIMEVE DHE VERDIKTEVE DHNIEN E MENDIMEVE DHE VERDIKTEVE DHNIEN E MENDIMEVE DHE VERDIKTEVE
N NN N FE FE FE FE
NXNSIT E DIJES DHE DIJETART NUK DUHET TU PRGJIGJEN
NJERZVE N GJITHKA POR VETM PR GJRAT Q DIN.
ATA NUK DUHET T DRUHEN T THON NUK E DIM, SEPSE KJO
SHT EDUKATA DHE TRADITA E T PARVE. JA SI THOT IBN
MESUDI: O NJERZ KUSH PYETET PR DIKA DHE E DI AT LE
T PRGJIGJET E NSE JO LE T THOT : ALLAHU E DI!. SEPSE
KUSH THOT: ALLAHU E DI, PR DIKA T PANJOHUR PR T,
VRTET SHT I DITUR. ALLAHU I THOT T DRGUARIT T
TIJ: THUAJ ( THUAJ ( THUAJ ( THUAJ (O MUHAMED): UN PREJ JUSH NUK KRKOJ O MUHAMED): UN PREJ JUSH NUK KRKOJ O MUHAMED): UN PREJ JUSH NUK KRKOJ O MUHAMED): UN PREJ JUSH NUK KRKOJ
KURRFAR SHPRBLIMI PR KT (KURAN) E AS PRETENDOJ KURRFAR SHPRBLIMI PR KT (KURAN) E AS PRETENDOJ KURRFAR SHPRBLIMI PR KT (KURAN) E AS PRETENDOJ KURRFAR SHPRBLIMI PR KT (KURAN) E AS PRETENDOJ
T JEM DIKA Q SJAM T JEM DIKA Q SJAM T JEM DIKA Q SJAM T JEM DIKA Q SJAM SAD 86.

1
VNIA N PUN E DITURIS NGA KHATIB EL- BAGDADIJ ME SAKTSIM T ALBANIT.

18

NDRSA N NJ TRANSMETIM TJETR SHNOHET SE IBN
MESUDI KA THN: I MENUR SHT AI Q THOT ALLAHU E
DI, NSE NUK KA DITURI PR AT Q PYETET. PO SIPAS TIJ,
KUSH PRGJIGJET PR GJITHKA Q PYETET VRTET SHT I
MARR.
NDRSA DARIMIU TREGON SE ALIU (ALLAHU QOFT I KNAQUR
PREJ TIJ) KA THN: KUR TJU PYESIN PR DIKA Q NUK E
DINI, IKNI PREJ SAJ! E SI T IKIM O PRIJS I BESIMTARVE?- E
PYETN. THONI: ALLAHU E DI! - U PRGJIGJ AI.
TRANSMETOHET NGA UKBETE IBN MUSELEM,SE KUR E PYETNIN
IBN UMERIN PR DIKA, AI SHPESH THOSHTE NUK E DI! M PAS,
-TREGON UKBAH,- AI KTHEHEJ NGA UN DHE M THOSHTE: A E
DI SE KRKOJN KTA? KRKOJN Q T NA E BJN
KURRIZIN UR PR N XHEHENEM
1
.
4 44 4- -- - TRHEQJA NGA MENDIMET DHE VERDIKTET E GABUARA TRHEQJA NGA MENDIMET DHE VERDIKTET E GABUARA TRHEQJA NGA MENDIMET DHE VERDIKTET E GABUARA TRHEQJA NGA MENDIMET DHE VERDIKTET E GABUARA
KRKUESI DHE NXNSI I DIJES, DUHET T JET I
NDRGJEGJSHM SE ME MENDIMET DHE VERDIKTET Q SHPREH
N FE, AI N FAKT PO V FIRMN N EMR T ZOTIT T
BOTVE. PR KT, IBNUL KAJJIMI, SHKROI DHE NJ LIBR T
CILIN E TITULLOI: NJOHJA E FIRMTARVE N EMR T ZOTIT NJOHJA E FIRMTARVE N EMR T ZOTIT NJOHJA E FIRMTARVE N EMR T ZOTIT NJOHJA E FIRMTARVE N EMR T ZOTIT
T BOTVE T BOTVE T BOTVE T BOTVE (Q---'- Q- Q--;-- >- )
ALLAHU THOT N KURAN: THUAJ: ME T VRTET, ZOTI IM THUAJ: ME T VRTET, ZOTI IM THUAJ: ME T VRTET, ZOTI IM THUAJ: ME T VRTET, ZOTI IM
KA NDALUAR VETM PUNT E PAHIJSHME, QOFSHIN T KA NDALUAR VETM PUNT E PAHIJSHME, QOFSHIN T KA NDALUAR VETM PUNT E PAHIJSHME, QOFSHIN T KA NDALUAR VETM PUNT E PAHIJSHME, QOFSHIN T

1
XHAMIU BEJANIL ILM 2/54.

19

HAPTA OSE T HAPTA OSE T HAPTA OSE T HAPTA OSE T FSHEHTA DHE GJYNAHET, DHUNIMIN PA T FSHEHTA DHE GJYNAHET, DHUNIMIN PA T FSHEHTA DHE GJYNAHET, DHUNIMIN PA T FSHEHTA DHE GJYNAHET, DHUNIMIN PA T
DREJT, TI SHOQROHET ALLAHUT (N ADHURIM) DIKA, PR DREJT, TI SHOQROHET ALLAHUT (N ADHURIM) DIKA, PR DREJT, TI SHOQROHET ALLAHUT (N ADHURIM) DIKA, PR DREJT, TI SHOQROHET ALLAHUT (N ADHURIM) DIKA, PR
T CILN NUK JU KA DHN KURRFAR T DREJTE DHE T T CILN NUK JU KA DHN KURRFAR T DREJTE DHE T T CILN NUK JU KA DHN KURRFAR T DREJTE DHE T T CILN NUK JU KA DHN KURRFAR T DREJTE DHE T
THONI PR ALLAHUN AT Q NUK E DINI THONI PR ALLAHUN AT Q NUK E DINI THONI PR ALLAHUN AT Q NUK E DINI THONI PR ALLAHUN AT Q NUK E DINI EL-ARAF 33.
PRA, NXNSI I DIJES DUHET T TRHIQET NGA MENDIMET DHE
VERDIKTET E PASAKTA, SAPO TA KUPTOJ Q KA GABUAR.
TRHEQJA NGA MENDIMET DHE VENDIMET E GABUARA SHT
TRADIT DHE SJELLJE E T PARVE TAN. KSHTU, TREGOHET
SE IBN ABBASI DHE ZEJDI PATN NJ MOSMARRVESHJE MES
TYRE N LIDHJE ME GRUAN N PERIUDHA, KUR DUHET T
LARGOHET NGA MEKA. SIPAS ZEJDIT, AJO NUK MUND T
LARGOHEJ PA KRYER RROTULLIMIN (TAVAFIN) E
LAMTUMIRS). NDRSA IBN ABBASI I KRKOI ATIJ T PYESTE
GRAT E FISIT T TIJ. DHE KSHTU ZEJDI SHKOI DHE I PYETI.
PASTAJ U KTHYE DUKE QESHUR DHE THA: AJO Q THE TI ISHTE
E DREJT.
IBN KETHIRI N TEFSIRIN E TIJ TREGON SE UMERI U TRHOQ
NGA PRCAKTIMI I VLERS S KURORS, PASI NJ GRUA IU
DREJTUA ATIJ: ALLAHU NA E JEP, NDRSA TI UMER PO NA E
NDALON?! DHE PR KT AJO U MBSHTET TE THNIA E
ALLAHUT: ...ASAJ Q I KENI DHN PASURI, MOS I MERRNI ...ASAJ Q I KENI DHN PASURI, MOS I MERRNI ...ASAJ Q I KENI DHN PASURI, MOS I MERRNI ...ASAJ Q I KENI DHN PASURI, MOS I MERRNI
NGA AJO (PASURI) ASGJ... NGA AJO (PASURI) ASGJ... NGA AJO (PASURI) ASGJ... NGA AJO (PASURI) ASGJ... EN-NISA 20. ATHER UMERI
THA: GRUAJA KA T DREJT, NDRSA UMERI GABOI!
5 55 5- -- - NDJEKJA E TRADITS PROFETIKE DHE SHMANGIA E NDJEKJA E TRADITS PROFETIKE DHE SHMANGIA E NDJEKJA E TRADITS PROFETIKE DHE SHMANGIA E NDJEKJA E TRADITS PROFETIKE DHE SHMANGIA E
IMITIMIT T IMITIMIT T IMITIMIT T IMITIMIT T VERB VERB VERB VERB R RR R

20

NXNSI I DIJES DUHET T KET PREOKUPIM T VETIN
NDJEKJEN DHE ZBATIMIN E TRADITS S PROFETIT MUHAMED
DHE T MOS BHET FANATIK I NDONJRIT NGA DIJETART,
APO SHKOLLAVE JURIDIKE. ALLAHU THOT N KURAN: NDIQNI NDIQNI NDIQNI NDIQNI
AT Q JU SHT ZBRITUR NGA ZOTI JUAJ E MOS NDIQNI AT Q JU SHT ZBRITUR NGA ZOTI JUAJ E MOS NDIQNI AT Q JU SHT ZBRITUR NGA ZOTI JUAJ E MOS NDIQNI AT Q JU SHT ZBRITUR NGA ZOTI JUAJ E MOS NDIQNI
MBROJTS T TJER, P MBROJTS T TJER, P MBROJTS T TJER, P MBROJTS T TJER, PRVE TIJ. SA PAK Q I PRANONI RVE TIJ. SA PAK Q I PRANONI RVE TIJ. SA PAK Q I PRANONI RVE TIJ. SA PAK Q I PRANONI
KSHILLAT! KSHILLAT! KSHILLAT! KSHILLAT! EL-ARAF 3. PO ASHTU THOT: AT DIT, AI DO AT DIT, AI DO AT DIT, AI DO AT DIT, AI DO
TI THRRAS, DUKE U THN: PRGJIGJE IU DHAT T TI THRRAS, DUKE U THN: PRGJIGJE IU DHAT T TI THRRAS, DUKE U THN: PRGJIGJE IU DHAT T TI THRRAS, DUKE U THN: PRGJIGJE IU DHAT T
DRGUARVE? DRGUARVE? DRGUARVE? DRGUARVE? EL-KASAS 65. PRA PRGJIGJE U DHAT T
DRGUARVE, E JO DIKUJT TJETR VE TYRE.
SOT N FAKT, FANATIZMI NDAJ QNDRIMEVE T CAKTUARA
N FE SHT SHUM I DUKSHM, MEGJITHSE SHPESH E
DREJTA SHT KREJT TJETR. PIKRISHT PR KT IMAMT E
SHKOLLAVE JURIDIKE, U DISTANCUAN NGA DO LLOJ IMITIMI
DHE FANATIZMI I BABAZI, DUKE U SHPREHUR SE E VRTETA
SHT SHKOLLA DHE ORIENTIMI I TYRE I VETM.
1-EBU HANIFE (ALLAHU E MSHIROFT): SHOKT E TIJ
PRCJELLIN NGA AI NJ SR THNIESH N T CILAT AI NXIT
PRANIMIN E HADITHEVE T T DRGUARIT T ALLAHUT
(PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) DHE HEDHJEN
POSHT T IMITIMIT T PABAZ. AI THOSHTE: NSE HADITHI
SHT I VRTET, ATHER AI MBETET ORIENTIMI IM. PO
ASHTU: ASKUJT NUK I LEJOHET T MARR PR BAZ AT Q
THEMI, PA E DITUR M PAR NGA E KEMI MARR.

21

2-MALIK IBN ENESI (ALLAHU E MSHIROFT): TREGOHET SE AI
KA THN: UN JAM NJERI EDHE IA QLLOJ POR EDHE GABOJ,
KSHTU Q SHIHNI NSE MENDIMI IM PRPUTHET ME KURANIN
DHE HADITHIN! NSE PO, PRANOJENI, E NSE JO, ATHER
HIDHENI TUTJE! PO ASHTU AI THOSHTE: PAS T DRGUARIT T
KUJTDO MUND TI PRANOHET MENDIMI OSE TI HIDHET POSHT.
3-SHAFIIU (ALLAHU E MSHIROFT): NUK KA NJERI Q T MOS
I MUNGOJ DIKA NGA HADITHET E T DRGUARIT T
PRANDAJ NSE DGJONI NGA UN DI, PRANDAJ NSE DGJONI
NGA UN DIKA Q PRPUTHET ME AT Q THOT I DRGUARI,
PRANOJENI, NDRYSHE HIDHENI POSHT. AI THOSHTE
GJITHASHTU: GJITHKA Q THEM DHE BIE NDESH ME FJALN
E T DRGUARIT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME
T) HIDHENI POSHT E MOS M IMITONI VERBRISHT.
4-AHMED IBN HANBELI (ALLAHU E MSHIROFT), THOSHTE:
MOS NDIQNI AS MALIKUN, AS SHAFIIUN, AS EUZAIUN E AS
THEURIUN, POR MERRNI NGA KAN MARR ATA.
AI THOSHTE GJITHASHTU: MOS NDIQNI PA BAZ, ASNJRIN
PREJ KTYRE, POR NDIQNI AT Q VJEN S PARI NGA I
DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN
ME T), M PAS NGA SAHABT (SHOKT) E TIJ E M PAS NGA
PASUESIT, NDJEKSIT E TYRE, NDRSA PAS TYRE SECILI KA T
DREJT T ZGJEDH.

22

PRA NSE KJO SHT METODA DHE RRUGA E IMAMVE,
ATHER PSE DUHET T BIESH NDESH ME TA?!
EDUKATA ME T EDUKATA ME T EDUKATA ME T EDUKATA ME T CIL CIL CIL CIL N DUHET T N DUHET T N DUHET T N DUHET T KARAKTERIZOHET NX KARAKTERIZOHET NX KARAKTERIZOHET NX KARAKTERIZOHET NX N NN N SI SI SI SI
DHE KRKUESI I DIJES DHE KRKUESI I DIJES DHE KRKUESI I DIJES DHE KRKUESI I DIJES
1-THJESHT THJESHT THJESHT THJESHT SIA SIA SIA SIA
2 22 2- -- -PAST PAST PAST PAST RTIA E DITURIS RTIA E DITURIS RTIA E DITURIS RTIA E DITURIS NPRMJET NPRMJET NPRMJET NPRMJET VNIES S VNIES S VNIES S VNIES S SAJ N SAJ N SAJ N SAJ N
SHRBIM T SHRBIM T SHRBIM T SHRBIM T NJERZVE NJERZVE NJERZVE NJERZVE
3 33 3- -- -HESHTJA DHE BUTSIA HESHTJA DHE BUTSIA HESHTJA DHE BUTSIA HESHTJA DHE BUTSIA
4 44 4- -- -Q QQ Q NDR NDR NDR NDRIMI LARG PUSHTETIT DHE AUTORITETIT IMI LARG PUSHTETIT DHE AUTORITETIT IMI LARG PUSHTETIT DHE AUTORITETIT IMI LARG PUSHTETIT DHE AUTORITETIT
SI DHE SHUM SI DHE SHUM SI DHE SHUM SI DHE SHUM T TT T TJERA ME T TJERA ME T TJERA ME T TJERA ME T CILAT NUK PO DUA CILAT NUK PO DUA CILAT NUK PO DUA CILAT NUK PO DUAM T M T M T M T
ZGJATEMI ZGJATEMI ZGJATEMI ZGJATEMI...
HYRJE N HYRJE N HYRJE N HYRJE N TEFSIR (INTERPRETIMIN DHE KOMENTIMIN E TEFSIR (INTERPRETIMIN DHE KOMENTIMIN E TEFSIR (INTERPRETIMIN DHE KOMENTIMIN E TEFSIR (INTERPRETIMIN DHE KOMENTIMIN E
KURANIT) KURANIT) KURANIT) KURANIT)

PARA SE T FLASIM PR TEFSIRIN (INTERPRETIMIN E
KURANIT) LE T NJIHEMI M PAR ME VET KURANIN, ME
VLERAT E TIJ SI DHE ME LIBRAT E TJER T SHPALLUR M
PAR.
S SS S PARI: PARI: PARI: PARI: KURANI DHE P KURANI DHE P KURANI DHE P KURANI DHE P RCAKTIMI I TIJ RCAKTIMI I TIJ RCAKTIMI I TIJ RCAKTIMI I TIJ

KURANI I LAVDISHM SHT FJAL E ALLAHUT Q I SHT
SHPALLUR PROFETIT MUHAMED NPRMJET MELEKUT XHIBRIL,

23

LIBR, KNDIMI I T CILIT PRBN ADHURIM DHE Q KA
ARDHUR TE NE N NJ SR RRUGSH E TRANSMETIMESH
MBSHTETSE T NJRA-TJETRS, LIBR SHPREHJET DHE
VARGJET E T CILIT PRBJN MREKULLI. KURANI SHT AI
Q ME LEJEN E ALLAHUT I NXJERR NJERZIT NGA ERRSIRA
N DRIT. ALLAHU THOT N KURAN: NSE NDONJ NGA NSE NDONJ NGA NSE NDONJ NGA NSE NDONJ NGA
IDHUJTART KRKON MBROJTJE NGA TI (MUHAMED), MBROJE, IDHUJTART KRKON MBROJTJE NGA TI (MUHAMED), MBROJE, IDHUJTART KRKON MBROJTJE NGA TI (MUHAMED), MBROJE, IDHUJTART KRKON MBROJTJE NGA TI (MUHAMED), MBROJE,
N MNYR Q T DGJOJ FJALN E ALLAHUT... N MNYR Q T DGJOJ FJALN E ALLAHUT... N MNYR Q T DGJOJ FJALN E ALLAHUT... N MNYR Q T DGJOJ FJALN E ALLAHUT... ET-TEUBE
6.
MYSLIMANT I KUSHTOJN RNDSI TEJET T VEANT KTIJ
LIBRI I CILI SHT NYJE N GRYKT E MOSBESIMTARVE DHE
DISKREDITUES I DYFYTYRSHVE . ATA I JAN PRKUSHTUAR
MSIMIT, STUDIMIT DHE NXNIES PRMENDSH T TIJ, DUKE U
BR PJES E ASAJ GARANCIE Q KA DHN ALLAHU PR
RUAJTJEN E TIJ: NE E KEMI SHPALLUR P NE E KEMI SHPALLUR P NE E KEMI SHPALLUR P NE E KEMI SHPALLUR P RKUJTUESIN RKUJTUESIN RKUJTUESIN RKUJTUESIN
(KURANIN) DHE NE JEMI RUAJTSIT E TIJ (KURANIN) DHE NE JEMI RUAJTSIT E TIJ (KURANIN) DHE NE JEMI RUAJTSIT E TIJ (KURANIN) DHE NE JEMI RUAJTSIT E TIJ EL-HIXHR 9.
PRANDAJ DO MYSLIMAN DUHET T MEDITOJ RRETH KURANIT
KUR TA LEXOJ AT, T MOS KALOJ NGA VARGU I PAR I TIJ,
PA E MSUAR KUPTUAR E ZBATUAR AT, SEPSE ALLAHU
THOT: VALL, A NUK PRSIATIN ATA PR KURANIN APO I VALL, A NUK PRSIATIN ATA PR KURANIN APO I VALL, A NUK PRSIATIN ATA PR KURANIN APO I VALL, A NUK PRSIATIN ATA PR KURANIN APO I
KAN ZEMRAT T KYURA?! KAN ZEMRAT T KYURA?! KAN ZEMRAT T KYURA?! KAN ZEMRAT T KYURA?! MUHAMMED 25, SI EDHE: A NUK A NUK A NUK A NUK
PRSIATIN ATA PR KURANIN! SIKUR AI T MOS ISHTE PREJ PRSIATIN ATA PR KURANIN! SIKUR AI T MOS ISHTE PREJ PRSIATIN ATA PR KURANIN! SIKUR AI T MOS ISHTE PREJ PRSIATIN ATA PR KURANIN! SIKUR AI T MOS ISHTE PREJ
ALLAHUT, DO T GJENIN N T SHUM KUNDRTHNIE ALLAHUT, DO T GJENIN N T SHUM KUNDRTHNIE ALLAHUT, DO T GJENIN N T SHUM KUNDRTHNIE ALLAHUT, DO T GJENIN N T SHUM KUNDRTHNIE EN-
NISA 82.

24

SAHABT E KUPTUAN RNDSIN E KURANIT DHE NUK U
NGUTN ASNJHER ME T. ATA KUR I MSONIN DHJET
VARGJE T TIJ, NUK NXITONIN T MSONIN M TEJ PA I
KUPTUAR, DHE ZBATUAR KTO T DHJETA M PAR. ALLAHU
THOT N KURAN: BESIMTAR T VRTET JAN VETM ATA, BESIMTAR T VRTET JAN VETM ATA, BESIMTAR T VRTET JAN VETM ATA, BESIMTAR T VRTET JAN VETM ATA,
ZEMRAT E T CILVE, KUR PRMENDET ALLAHU, ZEMRAT E T CILVE, KUR PRMENDET ALLAHU, ZEMRAT E T CILVE, KUR PRMENDET ALLAHU, ZEMRAT E T CILVE, KUR PRMENDET ALLAHU,
FRGLLOJN DHE, KUR U LEXOHEN SHPALLJET E TIJ, U FRGLLOJN DHE, KUR U LEXOHEN SHPALLJET E TIJ, U FRGLLOJN DHE, KUR U LEXOHEN SHPALLJET E TIJ, U FRGLLOJN DHE, KUR U LEXOHEN SHPALLJET E TIJ, U
FORCOHET BESIMI DHE VETM TE ZOTI I TYRE MBSHTE FORCOHET BESIMI DHE VETM TE ZOTI I TYRE MBSHTE FORCOHET BESIMI DHE VETM TE ZOTI I TYRE MBSHTE FORCOHET BESIMI DHE VETM TE ZOTI I TYRE MBSHTETEN TEN TEN TEN
EL-ENFAL 2, SI EDHE: SIKUR KT KURAN TIA SHPALLNIM SIKUR KT KURAN TIA SHPALLNIM SIKUR KT KURAN TIA SHPALLNIM SIKUR KT KURAN TIA SHPALLNIM
NDONJ MALI, TI DO TA SHIHJE AT (MAL) T PRULUR DHE T NDONJ MALI, TI DO TA SHIHJE AT (MAL) T PRULUR DHE T NDONJ MALI, TI DO TA SHIHJE AT (MAL) T PRULUR DHE T NDONJ MALI, TI DO TA SHIHJE AT (MAL) T PRULUR DHE T
COPTUAR NGA FRIKA E ALLAHUT COPTUAR NGA FRIKA E ALLAHUT COPTUAR NGA FRIKA E ALLAHUT COPTUAR NGA FRIKA E ALLAHUT EL-HASHR 21.
AUTORI I LIBRIT HISTORIA E BAGDADIT, TREGON SE EBU
HANIFE U FAL NJ NAT, VETM DUKE KNDUAR VARGUN
KURANOR: MADJE, ORA (E KIAMETIT) DO T JET TAKIMI I MADJE, ORA (E KIAMETIT) DO T JET TAKIMI I MADJE, ORA (E KIAMETIT) DO T JET TAKIMI I MADJE, ORA (E KIAMETIT) DO T JET TAKIMI I
TYRE DHE ORA DO T JET M E TMERRSHME DHE M E TYRE DHE ORA DO T JET M E TMERRSHME DHE M E TYRE DHE ORA DO T JET M E TMERRSHME DHE M E TYRE DHE ORA DO T JET M E TMERRSHME DHE M E
HIDHT HIDHT HIDHT HIDHT EL-KAMER 46.
PREJ KTEJ I DEL DETYR DO MYSLIMANI N VEANTI DHE
UMMETIT N PRGJITHSI T KAPEN FORT PAS KTIJ BURIMI
THEMELTAR E MADHSHTOR, TI NJOHIN MERITAT E TIJ, TA
VN AT N ZBATIM DHE T MOS I SHMANGEN PR ASNJ
AST.
ZBATIMI I ASAJ Q PRMBAN KY LIBR SI DHE KAPJA FORT
PAS MSIMEVE T TIJ, KRKON NJ SR PREOKUPIMESH DHE
DETYRASH, SIKURSE:

25

NXNIA PRMENDSH E KURANIT: NXNIA PRMENDSH E KURANIT: NXNIA PRMENDSH E KURANIT: NXNIA PRMENDSH E KURANIT:
ALLAHU THOT N KURAN: PRKUNDRAZI! AI (KURANI) PRKUNDRAZI! AI (KURANI) PRKUNDRAZI! AI (KURANI) PRKUNDRAZI! AI (KURANI)
SHT SHPALLJE E QART N ZEMRAT E ATYRE, T CILVE U SHT SHPALLJE E QART N ZEMRAT E ATYRE, T CILVE U SHT SHPALLJE E QART N ZEMRAT E ATYRE, T CILVE U SHT SHPALLJE E QART N ZEMRAT E ATYRE, T CILVE U
SHT DHN DIJA... SHT DHN DIJA... SHT DHN DIJA... SHT DHN DIJA... EL-ANKEBUT 49. NDRSA N NJ HADITH
KUDSIJ: T KAM DRGUAR PR T T VN N PROV DHE
GJITHASHTU PR T VN EDHE T TJERT N PROV
NPRMJET TEJE. T KAM SHPALLUR NJ LIBR T CILIN NUK
E LAN UJI DHE Q TI DO TA LEXOSH ZGJUAR DHE N GJUM
1
.
NEUEUIU THOT: I RUAJTUR N KRAHAROR, NUK NJEH
LARGIM PRKUNDRAZI MBETET ME KALIMIN E KOHVE
2
.
PRANDAJ PRAKTIKA DHE RRUGA E T PARVE ISHTE NXNIA
PRMENDSH E TIJ. DHE KTU DUHET T NDALEMI N NJ SR
PIKASH T RNDSISHME:
NXNIA PRMENDSH E KURANIT SHT E LEHT PR KDO. NXNIA PRMENDSH E KURANIT SHT E LEHT PR KDO. NXNIA PRMENDSH E KURANIT SHT E LEHT PR KDO. NXNIA PRMENDSH E KURANIT SHT E LEHT PR KDO.
ALLAHU THOT: VRTET, NE E KEMI BR KURANIN T LEHT VRTET, NE E KEMI BR KURANIN T LEHT VRTET, NE E KEMI BR KURANIN T LEHT VRTET, NE E KEMI BR KURANIN T LEHT
PR TU KUPTUAR DHE PR TU KUPTUAR DHE PR TU KUPTUAR DHE PR TU KUPTUAR DHE KUJTUAR KUJTUAR KUJTUAR KUJTUAR, PRANDAJ, A KA NDONJ Q , PRANDAJ, A KA NDONJ Q , PRANDAJ, A KA NDONJ Q , PRANDAJ, A KA NDONJ Q
T MARR T MARR T MARR T MARR KSHILL?! KSHILL?! KSHILL?! KSHILL?! EL-KAMER 17.
KURTUBIU N TEFSIRIN E TIJ THOT: E KEMI LEHTSUAR PR
TA NXN PRMENDSH DHE KUSHDO Q VENDOS TA MSOJ
AT, DO T KET NDIHMN DHE LEHTSIMIN E ALLAHUT.

1
E SHNON MUSLIMI ME NR HADITHI 7136.
2
SHPJEGIMI I HADITHIT NR 7136 TE MUSLIMI.

26

VLERA E NXNIES PRMENDSH T KURANIT VLERA E NXNIES PRMENDSH T KURANIT VLERA E NXNIES PRMENDSH T KURANIT VLERA E NXNIES PRMENDSH T KURANIT
1 11 1- -- - NDJEKJA E SHEMBULLIT T T NDJEKJA E SHEMBULLIT T T NDJEKJA E SHEMBULLIT T T NDJEKJA E SHEMBULLIT T T DRGUARIT T ALLAHUT DRGUARIT T ALLAHUT DRGUARIT T ALLAHUT DRGUARIT T ALLAHUT
( (( (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) )) ). SEPSE
ALLAHU THOT: N T DRGUARIN E ALLAHUT KA NJ N T DRGUARIN E ALLAHUT KA NJ N T DRGUARIN E ALLAHUT KA NJ N T DRGUARIN E ALLAHUT KA NJ
SHEMBULL T MREKULLUESHM PR AT, Q SHPRESON TEK SHEMBULL T MREKULLUESHM PR AT, Q SHPRESON TEK SHEMBULL T MREKULLUESHM PR AT, Q SHPRESON TEK SHEMBULL T MREKULLUESHM PR AT, Q SHPRESON TEK
ALLAHU DHE DITA E FUNDIT DHE E PRMEND SHUM ALLAHU DHE DITA E FUNDIT DHE E PRMEND SHUM ALLAHU DHE DITA E FUNDIT DHE E PRMEND SHUM ALLAHU DHE DITA E FUNDIT DHE E PRMEND SHUM
ALLAHUN ALLAHUN ALLAHUN ALLAHUN EL-AHZAB 21. SEPSE I DRGUARI I ALLAHUT
(PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) E MSONTE
AT PRMENDSH DHE E KNDONTE PARA XHIBRILIT,
NDRSA SHOKT E TIJ E KNDONIN PARA TIJ.
2 22 2- -- - BARTSIT E KURANIT JAN T ZGJEDHURIT E ALLAHUT DHE BARTSIT E KURANIT JAN T ZGJEDHURIT E ALLAHUT DHE BARTSIT E KURANIT JAN T ZGJEDHURIT E ALLAHUT DHE BARTSIT E KURANIT JAN T ZGJEDHURIT E ALLAHUT DHE
T VEANTT E TIJ T VEANTT E TIJ T VEANTT E TIJ T VEANTT E TIJ. IBN MAXHEH, SHNON NGA ENESI I CILI
TREGON SE I DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I
ALLAHUT QOFSHIN ME T) KA THN: : : : ALLAHU KA T
ZGJEDHURIT E TIJ MES NJERZVE! E PYETN: KUSH JAN
ATA O I DRGUAR I ALLAHUT? THA: JAN FAMILJA E
KURANIT, T ZGJEDHURIT E ALLAHUT DHE T VEANTT E
TIJ.
3 33 3- -- - BARTSI I KURANIT SHT M PARSORI PR T QEN I BARTSI I KURANIT SHT M PARSORI PR T QEN I BARTSI I KURANIT SHT M PARSORI PR T QEN I BARTSI I KURANIT SHT M PARSORI PR T QEN I
LUMTUR LUMTUR LUMTUR LUMTUR. KURANI KONSIDEROHET BURIM NJOHJEJE, DITURIE
DHE LARTSIMI. ALLAHU THOT: SHIKO, SI NE I SHIKO, SI NE I SHIKO, SI NE I SHIKO, SI NE I
PARAPLQEJM DISA NDAJ T TJERVE. KURSE BOTA PARAPLQEJM DISA NDAJ T TJERVE. KURSE BOTA PARAPLQEJM DISA NDAJ T TJERVE. KURSE BOTA PARAPLQEJM DISA NDAJ T TJERVE. KURSE BOTA
TJETR, N T VRTET, DO T KET SHKALLZIME TJETR, N T VRTET, DO T KET SHKALLZIME TJETR, N T VRTET, DO T KET SHKALLZIME TJETR, N T VRTET, DO T KET SHKALLZIME M T M T M T M T
MDHA DHE PARAPLQIME M T THEKSUARA MDHA DHE PARAPLQIME M T THEKSUARA MDHA DHE PARAPLQIME M T THEKSUARA MDHA DHE PARAPLQIME M T THEKSUARA EL-ISRA 21.
BARTSIN E KURANIT E KA NDERUAR DHE KA LARTSUAR
ALLAHU. KSHTU I DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA DHE

27

BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) THOT: ALLAHU ME
KT LIBR NGRE DISA DHE POSHTRON DISA T TJER
NDAJ AI Q E DI KURANIN PRMENDSH MERITON T JET I
LUMTUR PR MIRSIN Q ALLAHU I KA MUNDSUAR. I
DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT
QOFSHIN ME T) THOT: NUK KA ZILI PRVESE N DY
GJRA: NJ NJERI T CILIT ALLAHU I KA DHN KURAN DHE
E LEXON AT DIT E NAT SI DHE NJ TJETR T CILIT
ALLAHU I KA DHN PASURI DHE AI JEP LMOSH DIT E
NAT.
4 44 4- -- - SHPRBLIMI I MADH PR AT Q E KNDON DHE E NX SHPRBLIMI I MADH PR AT Q E KNDON DHE E NX SHPRBLIMI I MADH PR AT Q E KNDON DHE E NX SHPRBLIMI I MADH PR AT Q E KNDON DHE E NX
PRMENDSH KURANIN PRMENDSH KURANIN PRMENDSH KURANIN PRMENDSH KURANIN. .. . NJERZIT I GZOHEN PARAS,
NDRSA HAFIZT E KURANIT I GZOHEN DIKAJE SHUM M
MADHSHTORE DHE T PRJETSHME.
TRANSMETOHET NGA XHABIRI, I CILI TREGON SE I DRGUARI
I ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T)
KA THN: KURANI SHT NDRMJETSUES I PRANUAR DHE
DEBATUES MBROJTS. KUSH E V AT PARA VETES DO TA
KET PRIJS PR N XHENET, NDRSA AI Q E L PAS
SHPINE DO TA KET ZVARRITS PR N XHEHENEM.
PO KSHTU HAFIZIT T KURANIT DO TI THUHET DITN E
KIAMETIT: LEXO, NGRIHU DHE KNDO SI KE KNDUAR N
JETN E DYNJAS.
NDRKAQ IBN MESUDI TREGON SE I DRGUARI I ALLAHUT
(PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) KA THN:
KUSH LEXON NJ SHKRONJ NGA LIBRI I ALLAHUT DO T

28

KET SHPRBLIM ME T. DHE SHPRBLIMI SHT DHJET
FISH. NUK THEM Q ( ELIF LAM MIM) SHT NJ
SHKRONJ, POR (ELIF) NJ SHKRONJ, (LAM) NJ
SHKRONJ DHE (MIM) NJ SHKRONJ.

BESIMI N BESIMI N BESIMI N BESIMI N LIBRAT E SHPALLUR M LIBRAT E SHPALLUR M LIBRAT E SHPALLUR M LIBRAT E SHPALLUR M HER HER HER HER T TT T

NJOHJA E TYRE: NJOHJA E TYRE: NJOHJA E TYRE: NJOHJA E TYRE:
ATO JAN LIBRAT E SHPALLUR T CILT ALLAHU UA KA
SHPALLUR T DRGUARVE T TIJ SI SHENJ MSHIRE DHE
UDHZIMI PR NJERZIT. DHE NDR TO PRMENDIM, FLETT Q
IU SHPALLN IBRAHIMIT, TEURATIN Q IU SHPALL MUSAIT,
ZEBURIN Q IU SHPALL DAUDIT SI DHE INXHILIN Q IU SHPALL
ISAIT.
A AA A- -- - FAR PRBN BESIMI N TO! FAR PRBN BESIMI N TO! FAR PRBN BESIMI N TO! FAR PRBN BESIMI N TO!
BESIMI N LIBRAT E SHPALLUR SHT KUSHT PR
VRTETSIN E BESIMIT T SECILIT, PASI ASKUSH NUK MUND
T PRETENDOJ BESIM T SAKT NSE NUK BESON SE KTO
LIBRA JAN SHPALLJE E ALLAHUT. ALLAHU THOT N KURAN:
THONI: NE BESOJM N ALLAHUN, N AT Q NA SHT THONI: NE BESOJM N ALLAHUN, N AT Q NA SHT THONI: NE BESOJM N ALLAHUN, N AT Q NA SHT THONI: NE BESOJM N ALLAHUN, N AT Q NA SHT
SHPALLUR NEVE (KURANIN), N AT Q I SHT SHPALLUR SHPALLUR NEVE (KURANIN), N AT Q I SHT SHPALLUR SHPALLUR NEVE (KURANIN), N AT Q I SHT SHPALLUR SHPALLUR NEVE (KURANIN), N AT Q I SHT SHPALLUR
IBRAHIMIT, ISMA IBRAHIMIT, ISMA IBRAHIMIT, ISMA IBRAHIMIT, ISMAILIT, ISHAKUT, JAKUBIT DHE ESBATVE (12 ILIT, ISHAKUT, JAKUBIT DHE ESBATVE (12 ILIT, ISHAKUT, JAKUBIT DHE ESBATVE (12 ILIT, ISHAKUT, JAKUBIT DHE ESBATVE (12
BIJVE T JAKUBIT), N AT Q I SHT DHN MUSAIT E ISAIT BIJVE T JAKUBIT), N AT Q I SHT DHN MUSAIT E ISAIT BIJVE T JAKUBIT), N AT Q I SHT DHN MUSAIT E ISAIT BIJVE T JAKUBIT), N AT Q I SHT DHN MUSAIT E ISAIT
DHE N AT Q U SHT DHN PROFETVE NGA ZOTI I TYRE. DHE N AT Q U SHT DHN PROFETVE NGA ZOTI I TYRE. DHE N AT Q U SHT DHN PROFETVE NGA ZOTI I TYRE. DHE N AT Q U SHT DHN PROFETVE NGA ZOTI I TYRE.

29

NE NUK BJM KURRFAR DALLIMI MIDIS TYRE DHE VETM NE NUK BJM KURRFAR DALLIMI MIDIS TYRE DHE VETM NE NUK BJM KURRFAR DALLIMI MIDIS TYRE DHE VETM NE NUK BJM KURRFAR DALLIMI MIDIS TYRE DHE VETM
A AA ALLAHUT I PRULEMI LLAHUT I PRULEMI LLAHUT I PRULEMI LLAHUT I PRULEMI EL-BEKARE 136, SI EDHE: ... ... ... ...POR POR POR POR
MIRSIA SHT (CILSI) E ATIJ Q BESON ALLAHUN, DITN E MIRSIA SHT (CILSI) E ATIJ Q BESON ALLAHUN, DITN E MIRSIA SHT (CILSI) E ATIJ Q BESON ALLAHUN, DITN E MIRSIA SHT (CILSI) E ATIJ Q BESON ALLAHUN, DITN E
FUNDIT, ENGJJT, LIBRIN DHE PROFETT... FUNDIT, ENGJJT, LIBRIN DHE PROFETT... FUNDIT, ENGJJT, LIBRIN DHE PROFETT... FUNDIT, ENGJJT, LIBRIN DHE PROFETT... EL-BEKARE 177.
MYSLIMANI DUHET T BESOJ SE KTO LIBRA JAN T
ABROGUAR, PASI ALLAHU THOT: NE T KEMI ZBRITUR TY (O NE T KEMI ZBRITUR TY (O NE T KEMI ZBRITUR TY (O NE T KEMI ZBRITUR TY (O
MUHAMED) LIBRIN ME T VRTETN, SI PRM MUHAMED) LIBRIN ME T VRTETN, SI PRM MUHAMED) LIBRIN ME T VRTETN, SI PRM MUHAMED) LIBRIN ME T VRTETN, SI PRMBUSHS T BUSHS T BUSHS T BUSHS T
SHKRIMEVE T MPARSHME DHE MBROJTS T TYRE SHKRIMEVE T MPARSHME DHE MBROJTS T TYRE SHKRIMEVE T MPARSHME DHE MBROJTS T TYRE SHKRIMEVE T MPARSHME DHE MBROJTS T TYRE EL-
MAIDE 48.
MBI KT BAZ AI DUHET GJITHASHTU T BESOJ SE LIBRAT
E SHPALLUR M HERT JAN T DEVIJUAR DHE SE N TO KA
NDRHYRJE NGA DORA DHE MENDJA E NJERZVE PR
INTERESAT DHE QLLIMET E TYRE, NDAJ NUK MUND T
MERREN PR BAZ. DHE KT E VRTETOJN M S MIRI
FAKTET E MPOSHTME:
1- SE KTO LIBRA PRMBAJN PRSHKRIME T PALEJUESHME
PR ALLAHUN DHE T DRGUARIT E TIJ.
2- SHKPUTJA, BILE MOSEKZISTENCA E VARGUT
TRANSMETUES T TYRE.
3- PRZIERJA E TYRE ME FJALT E PRKTHYESVE,
HISTORIANVE DHE KOMENTUESVE.
4- MOSPRPUTHJA E DUKSHME E TYRE N NJOFTIMET, DHE
LIGJET Q SHPREHIN.
DHE KJO SHT M SE E MJAFTUESHME PR TU BINDUR SE
ATO NUK JAN PREJ ALLAHUT. NDRKAQ GJITHKA Q N

30

LIBRAT E PAR SHT N PRPUTHJE ME T VRTETN,
MBETET E ABROGUAR NGA KURANI.
S SS S DYTI: TEFSIRI (INTERPRETIMI I KURANIT) DYTI: TEFSIRI (INTERPRETIMI I KURANIT) DYTI: TEFSIRI (INTERPRETIMI I KURANIT) DYTI: TEFSIRI (INTERPRETIMI I KURANIT)

N KUPTIMIN GJUHSOR FJALA INTERPRETIM DO T THOT
ZBULIM DHE QARTSIM, NDRSA N KUPTIMIN TERMINAL
LIGJOR: SHKENC, PRMES S CILS KUPTOHET LIBRI I
ALLAHUT, SHPJEGIMI I PRMBAJTJES S TIJ SI DHE PRFTIMI I
LIGJEVE DHE URTSIVE Q PRMBAN AI.
RNDSIA E TEFSIRIT (INTERPRETIMIT T KURANIT) RNDSIA E TEFSIRIT (INTERPRETIMIT T KURANIT) RNDSIA E TEFSIRIT (INTERPRETIMIT T KURANIT) RNDSIA E TEFSIRIT (INTERPRETIMIT T KURANIT)

ALLAHU U KA MUNDSUAR BESIMTARVE Q TA ADHUROJN
EDHE NPRMJET KURANIT. N T KA SHUM FAKTE, LIGJE,
MORALE DHE SJELLJE, T CILAT NUK MUND T KUPTOHEN PA
INTERPRETIMIN E KURANIT DHE KJO SEPSE:
1- KURANI PRBN SHKALLN M T ARRIR T RETORIKS S
BUKUR. AI PRFSHIN KUPTIME T SHUMTA BRENDA
SHPREHJEVE T KUFIZUARA. NDAJ KJO KRKON MENDJE T
HOLL PR T SQARUAR DHE INTERPRETUAR AT Q
KURANI E SHPREH SHKURTAZI DHE PRMBLEDHTAZI.
2- KURANI PRMBAN N BRENDSI QLLIME T NDRYSHME NGA
ATO Q SHPREH N ANN E JASHTME, NDAJ DUHET Q KTO
KUPTIME T SQAROHEN.

31

3- DISA VARGJE KURANORE JAN SHPALLUR PR SHKAQE T
CAKTUARA DHE NUK MUND T DIHET CILI SHT KUPTIMI I
TYRE PA U NJOHUR M PAR SHKAQET E SHPALLJES. IBN
TEJMEJE THOT: NJOHJA E SHKAQEVE T SHPALLJES
NDIHMON N KUPTIMIN E VARGJEVE KURANORE, PASI
NJOHJA E SHKAKUT MUNDSON NJOHJEN E SHKAKTUESIT.
4- IBN ABBASI THOT: AI Q E KNDON KURANIN DHE NUK E
KUPTON AT SHT SI PUNA E BEDUINIT Q THUR VJERSHA.
NDRSA MUXHAHID IBN XHEBER THOT: KRIJESAT M T
DASHURA TE ALLAHU JAN ATO Q E NJOHIN M MIR AT
Q SHT SHPALLUR.
FILLIMET E TEFSIRIT FILLIMET E TEFSIRIT FILLIMET E TEFSIRIT FILLIMET E TEFSIRIT (INTERPRETIMIT T KURANIT) (INTERPRETIMIT T KURANIT) (INTERPRETIMIT T KURANIT) (INTERPRETIMIT T KURANIT)

1- SHOKT E T DRGUARIT T ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI
I ALLAHUT QOFSHIN ME T) E KUPTONIN KURANIN PASI AI
SHPALLEJ N GJUHN E TYRE. MEGJITHAT AI PRMBANTE
KUPTIME SHUM M T LARTA SE GJUHA Q ATA NJIHNIN,
NDAJ DUHEJ Q DISA PREJ TYRE T SHPJEGONIN T
TJERVE KUPTIMET Q NGRTHENTE KURANI. NJ PJES E
NJERZVE T DIJES, PRFSHIR KTU EDHE IBN TEJMIJEN,
THON: DUHET T DIM SE I DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA
DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) I SHPJEGONTE
KUPTIMET E KURANIT, ASHTU SI SHPJEGONTE EDHE
SHPREHJET E TIJ, SEPSE ALLAHU THOT: P PP P R TUA B R TUA B R TUA B R TUA B R RR R

32

T TT T QART QART QART QART NJERZVE AT NJERZVE AT NJERZVE AT NJERZVE AT Q QQ Q U U U U SHT SHT SHT SHT SHPALLUR SHPALLUR SHPALLUR SHPALLUR EN-NAHL
44.
2- INTERPRETIMI I KURANIT N KOHN E SAHABVE, NUK
DALLON NGA KOHA E T DRGUARIT T ALLAHUT (PAQJA
DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T), PASI ATA E
JETUAN VET KOHN E TIJ DHE MES TYRE KISHTE SHUM
NGA SAHABT E MDHENJ. PR KT N INTERPRETIMET E
TYRE PATI PAK PRZIERJE NGA TRASHGIMIA E POPUJVE
T MHERSHM. ATA NUK HYNIN SHUM N DETAJE Q NUK
PRBNIN INTERES. E MEGJITHAT ATA MBETEN M T
DITURIT N KURAN DHE KUPTIMET E TIJ. MJAFT Q ATA
ISHIN DSHMUES T SHPALLJES DHE BASHKKOHS T SAJ!
3- N KOHN E TABIINVE (PASUESVE T SAHABVE),
INTERPRETIMI I KURANIT KONSISTONTE VETM N AT Q
KISHTE ARDHUR E TRASHGUAR NGA KOHA PARA TYRE.
4- INTERPRETIMI I KURANIT N KOHN E DOKUMENTIMIT T TIJ,
KALOI NJ SR ETAPASH, MEGJITHSE PJESA M E
MADHE E DIJETARVE E PRFSHIN AT NN KAPITUJT E
HADITHIT (TRASHGIMIS DHE TRADITS PROFETIKE). POR
PR SHKAK SE NJ PJES E DOKUMENTUESVE FILLUAN T
SILLNIN VARGJE TRANSMETUESISH DHE TEKSTE T PA
ADRESUARA TE BURIMI I TYRE, LINDN SHUM
NGATRRESA DHE KEQKUPTIME. MIRPO ME GJITH
PRPJEKJET E KEQDASHSVE ALLAHU BRI T MUNDUR Q
DIJETART T ARRININ TE E VRTETA DHE TA MBRONIN E
ZHVILLONIN AT. MEGJITHSE N KT KOH U PRHAP

33

SHUM INTERPRETIMI SIPAS MENDIMEVE PERSONALE, T
CILAT HER ISHIN T PLQYESHME E HER JO, APO DHE I
ISRAILIATEVE (RRFIMET IFUTE DHE T KRISHTERA),
PRSRI DIJETART E INTERPRETIMIT T KURANIT
ARRITN TIA DILNIN ME SUKSES N INTERPRETIMIN DHE
KOMENTIMIN E QEN T KURANIT.
LLOJET E TEFSIRIT (INTERPRETIMIT T KURANIT) LLOJET E TEFSIRIT (INTERPRETIMIT T KURANIT) LLOJET E TEFSIRIT (INTERPRETIMIT T KURANIT) LLOJET E TEFSIRIT (INTERPRETIMIT T KURANIT)

TEFSIRI I KURANIT NDAHET DY LLOJESH: TEFSIRI I KURANIT NDAHET DY LLOJESH: TEFSIRI I KURANIT NDAHET DY LLOJESH: TEFSIRI I KURANIT NDAHET DY LLOJESH:
1 11 1- -- - TEFSIRI I KURANIT NPRMJET BURIMEVE T TEFSIRI I KURANIT NPRMJET BURIMEVE T TEFSIRI I KURANIT NPRMJET BURIMEVE T TEFSIRI I KURANIT NPRMJET BURIMEVE T
TRASHGUARA TRASHGUARA TRASHGUARA TRASHGUARA: DHE KTU PRFSHIHET INTERPRETIMI I
KURANIT ME KURAN, I KURANIT ME HADITHET E T
DRGUARIT T ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT
QOFSHIN ME T) DHE I KURANIT ME MENDIMET E SHOKVE T
T DRGUARIT T ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT
QOFSHIN ME T). T GJITHA KTO PR T VN N PAH
QLLIMIN Q ALLAHU SHPREH N LIBRIN E TIJ.
2 22 2- -- - TEFSIRI I KURA TEFSIRI I KURA TEFSIRI I KURA TEFSIRI I KURANIT SIPAS MENDIMEVE PERSONALE NIT SIPAS MENDIMEVE PERSONALE NIT SIPAS MENDIMEVE PERSONALE NIT SIPAS MENDIMEVE PERSONALE. KY LLOJ
INTERPRETIMI NDAHET N DY LLOJE: I PLQYESHM DHE I
PAPLQYESHM.
3 33 3- -- - PA HARRUAR T THEKSOJM SE KURANIT I JAN BR NJ
SR SHPJEGIMESH, SIKURSE AI JURIDIK, LIGJOR,
SHKENCOR, FIGURATIV, ETJ. VETM SE KA NGA ATA
DIJETAR T CILT E KRITIKOJN THELLIMIN N KTO LLOJE

34

INTERPRETIMESH DUKE E PAR KT SI TRAJTIM T
KURANIT ASHTU SI NUK SHT E DENJ PR T.
RRUGT E INTERPRETIMIT T RRUGT E INTERPRETIMIT T RRUGT E INTERPRETIMIT T RRUGT E INTERPRETIMIT T KURANIT KURANIT KURANIT KURANIT

A AA A- -- - INTERPRETIMI I KURANIT ME KURAN INTERPRETIMI I KURANIT ME KURAN INTERPRETIMI I KURANIT ME KURAN INTERPRETIMI I KURANIT ME KURAN. KY LLOJ INTERPRETIMI
LLOGARITET M I MIRI DHE M I PASTRI I T GJITHA
INTERPRETIMEVE. KSHTU, VARGJET E PRMBLEDHURA
VIJN T SQARUARA N VARGJE T TJERA. PRMENDIM
KTU HISTORIT E PROFETVE APO DHE T TJERA. BILE
NDODH Q BRENDA T NJJTIT KAPITULL (SURE) T VIJ
SHPJEGIMI I KUPTIMEVE T VARGJEVE T SAJ, SIKURSE
NDODH N SUREN ET-TARIK, N T CILN ALLAHU SHPJEGON
SE ET-TARIK (YLLI TROKITS) SHT YLLI Q SHPON ME
DRITN E TIJ.
B BB B- -- - INTERPRETIMI I KURANIT ME AN T TRADITS S PROFETIT INTERPRETIMI I KURANIT ME AN T TRADITS S PROFETIT INTERPRETIMI I KURANIT ME AN T TRADITS S PROFETIT INTERPRETIMI I KURANIT ME AN T TRADITS S PROFETIT
MUHAMED MUHAMED MUHAMED MUHAMED ( (( (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) )) ).
KSHTU, KUSH DSHIRON T DIJ KUPTIMET E KURANIT, S
PARI DUHET T KTHEHET TE VET KURANI, E NSE NUK
GJEN SHPJEGIM T ASAJ Q KRKON, LE T DREJTOHET TE
INTERPRETIMET DHE SHPJEGIMET Q KA LN TRASHGIM I
QOFSHIN ME T). PRMENDIM KTU INTERPRETIMIN E DITS
S HAXHIT T MADH ME DITN E PRERJES S KURBANEVE ,
APO INTERPRETIMIN E FORCS ME GODITJE, ETJ.

35

C CC C- -- - NSE NUK GJEN SHPJEGIM APO INTERPRETIM AS N KURAN, NSE NUK GJEN SHPJEGIM APO INTERPRETIM AS N KURAN, NSE NUK GJEN SHPJEGIM APO INTERPRETIM AS N KURAN, NSE NUK GJEN SHPJEGIM APO INTERPRETIM AS N KURAN,
AS N TRADITN E T DRGUARIT, ATHER , AI Q AS N TRADITN E T DRGUARIT, ATHER , AI Q AS N TRADITN E T DRGUARIT, ATHER , AI Q AS N TRADITN E T DRGUARIT, ATHER , AI Q
DSHIRON T DIJ KUPTIMET DHE INTERPRETIMET E DSHIRON T DIJ KUPTIMET DHE INTERPRETIMET E DSHIRON T DIJ KUPTIMET DHE INTERPRETIMET E DSHIRON T DIJ KUPTIMET DHE INTERPRETIMET E
KURANIT LE T KTHEHET TE MEDIMET DHE SHPJEGIMET E KURANIT LE T KTHEHET TE MEDIMET DHE SHPJEGIMET E KURANIT LE T KTHEHET TE MEDIMET DHE SHPJEGIMET E KURANIT LE T KTHEHET TE MEDIMET DHE SHPJEGIMET E
SAHABVE SAHABVE SAHABVE SAHABVE, SIDOMOS KUR MES TYRE KA NGA ATA PR T
CILT I DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I
ALLAHUT QOFSHIN ME T) SHT LUTUR Q ALLAHU TU
MUNDSOJ SHPJEGIMIN DHE INTERPRETIMIN E KURANIT.
INTERPRETUESIT M INTERPRETUESIT M INTERPRETUESIT M INTERPRETUESIT M T TT T NJOHUR T NJOHUR T NJOHUR T NJOHUR T KURANIT KURANIT KURANIT KURANIT

NGA RADHT E SAHABVE (SHOKVE T T NGA RADHT E SAHABVE (SHOKVE T T NGA RADHT E SAHABVE (SHOKVE T T NGA RADHT E SAHABVE (SHOKVE T T DRGUARIT T DRGUARIT T DRGUARIT T DRGUARIT T
ALLAHUT ( ALLAHUT ( ALLAHUT ( ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) )) )): ): ): ):
ALI IBN EBI TALIBI, IBN MESUDI, ABDULLAH IBN ABBASI, UBEJ
IBN KAABI, (ALLAHU QOFT I KNAQUR ME TA).
NGA RADHT E TABIINVE (PASUESVE T SHOKVE T T NGA RADHT E TABIINVE (PASUESVE T SHOKVE T T NGA RADHT E TABIINVE (PASUESVE T SHOKVE T T NGA RADHT E TABIINVE (PASUESVE T SHOKVE T T
DRGUARIT T ALLAHUT ( DRGUARIT T ALLAHUT ( DRGUARIT T ALLAHUT ( DRGUARIT T ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT
QOFSHIN ME T QOFSHIN ME T QOFSHIN ME T QOFSHIN ME T ) )) )) )) ):
MUXHAHID IBN XHEBRI, SEID IBN XHUBEJRI, ATAI, KATADEH,
EBUL ALIJAH, AMIR ESH-SHAABIJ DHE PAS TYRE SHUBAH IBN
HAXHXHAXHI, ABDU IBN HUMEJDI, ETJ.
SHKRIMET M SHKRIMET M SHKRIMET M SHKRIMET M T TT T NJOHURA N NJOHURA N NJOHURA N NJOHURA N TEFSIR TEFSIR TEFSIR TEFSIR (INTERPRETIMIN E (INTERPRETIMIN E (INTERPRETIMIN E (INTERPRETIMIN E
KURANIT): KURANIT): KURANIT): KURANIT):
1- XHAMIUL-BEJAN FI TEFSIRIL-KURAN I TABARIUT

36

2- MEALIMUT-TENZIL I BAGAIUT
3- TEFSIRUL-KURANIL-ADHIM I IBN KETHIRIT.
SHTJE T RNDSISHME Q KAN T BJN ME TEFSIRIN SHTJE T RNDSISHME Q KAN T BJN ME TEFSIRIN SHTJE T RNDSISHME Q KAN T BJN ME TEFSIRIN SHTJE T RNDSISHME Q KAN T BJN ME TEFSIRIN
(INTERPRETIMIN E KURANIT): (INTERPRETIMIN E KURANIT): (INTERPRETIMIN E KURANIT): (INTERPRETIMIN E KURANIT):
1- NXNSI I DIJES DUHET TU KTHEHET VAZHDIMISHT
INTERPRETIMEVE T T PARVE DHE PASUESVE T TYRE.
2- T SHMANG INTERPRETIMET E NJOHURA PR DEVIJIME
NGA BESIMI I DREJT, SIKURSE EL-KESHSHAF, I
ZAMAKHSHARIUT, N T CILIN SHFAQET HAPTAS PRIRJA
E TIJ DREJT SHKOLLS MUTEZILITE. SHTOJM KTU EDHE
INTERPRETIMET E SUFIVE, SHIITVE ETJ.

HYRJE N HYRJE N HYRJE N HYRJE N DOKTRIN DOKTRIN DOKTRIN DOKTRIN N E BESIMIT N E BESIMIT N E BESIMIT N E BESIMIT

PRCA PRCA PRCA PRCAKTIMI I SAJ: KTIMI I SAJ: KTIMI I SAJ: KTIMI I SAJ:
N KUPTIMIN GJUHSOR,FJALA DOKTRIN E BESIMIT VJEN NGA
FJALA ARABE AKIDAH, E CILA PRFTOHET NGA FOLJA
AKADE, QDO T THOT T LIDHSH DIKA, PRA TA
PRFORCOSH AT.
NDRSA N KUPTIMIN TERMINOLOGJIK T FES ISLAME, AJO
SHT BINDJA E PRER SE ALLAHU SHT ZOTI, SUNDUESI,
DREJTUESI DHE KRIJUESI I GJITHKAJE, SE AI DHE VETM AI E

37

MERITON ADHURIMIN DHE SE ATIJ I TAKOJN EMRAT M T
BUKUR DHE VETIT M T ARRIRA, BINDJE Q SHTOHET ME
VEPRA T MIRA DHE PAKSOHET ME MKATE.
RNDSIA E SAJ RNDSIA E SAJ RNDSIA E SAJ RNDSIA E SAJ
1- AJO PRBN THEMELIN E PASTR DHE T SHNDOSH T
BASHKSIS S MYSLIMANVE, PASI AJO BASHKSI E
CILA BESON DHE PRQAFON DOKTRINN E BESIMIT T
PASTR, MBETET E LIDHUR FORT DHE UNIKE N VETVETE,
NDRYSHE NGA SA NDODH TE PRQAFUESIT E DOKTRINAVE
T SMURA.
2- AJO SHT GJITHASHTU THEMELI I FES S DREJT DHE
ORIGJINA E TIJ, SI EDHE KUSHT I PATJETRSUESHM PR
PRANIMIN E PUNVE TE ALLAHU. ALLAHU THOT N
KURAN: KUSHDO Q MOHON BESIMIN, VEPRAT E TIJ DO T KUSHDO Q MOHON BESIMIN, VEPRAT E TIJ DO T KUSHDO Q MOHON BESIMIN, VEPRAT E TIJ DO T KUSHDO Q MOHON BESIMIN, VEPRAT E TIJ DO T
ZHVLERSOHEN DHE N JETN TJETR AI DO T JET I ZHVLERSOHEN DHE N JETN TJETR AI DO T JET I ZHVLERSOHEN DHE N JETN TJETR AI DO T JET I ZHVLERSOHEN DHE N JETN TJETR AI DO T JET I
DSHTUAR DSHTUAR DSHTUAR DSHTUAR EL-MAIDE 5, SI EDHE: ME T VRTET, T ME T VRTET, T ME T VRTET, T ME T VRTET, T
SHT SHPALLUR TY (O MUHAMED), SI DHE ATYRE Q SHT SHPALLUR TY (O MUHAMED), SI DHE ATYRE Q SHT SHPALLUR TY (O MUHAMED), SI DHE ATYRE Q SHT SHPALLUR TY (O MUHAMED), SI DHE ATYRE Q
KAN QEN PARA TEJE: NSE I SHOQRON ALLAHUT KAN QEN PARA TEJE: NSE I SHOQRON ALLAHUT KAN QEN PARA TEJE: NSE I SHOQRON ALLAHUT KAN QEN PARA TEJE: NSE I SHOQRON ALLAHUT
DIKA TJETR (N ADHURIM), ME SIGURI Q PUNT E TUA DIKA TJETR (N ADHURIM), ME SIGURI Q PUNT E TUA DIKA TJETR (N ADHURIM), ME SIGURI Q PUNT E TUA DIKA TJETR (N ADHURIM), ME SIGURI Q PUNT E TUA
DO T ZHVLERSOHEN DHE DO T JESH NDR T DO T ZHVLERSOHEN DHE DO T JESH NDR T DO T ZHVLERSOHEN DHE DO T JESH NDR T DO T ZHVLERSOHEN DHE DO T JESH NDR T
HUMBURIT HUMBURIT HUMBURIT HUMBURIT EZ-ZUMER 65. NDAJ DO MYSLIMAN DUHET T
PRPIQET FORT Q TA PRMIRSOJ DHE TA PASTROJ
BINDJEN DHE BESIMIN E TIJ, SEPSE VETM KSHTU MUND
T GJEJ SHPTIM.

38

3- DOKTRINA E BESIMIT T PASTR SHT THELBI DHE
THEMELI I THIRRJES S PROFETVE. ALLAHU THOT N
KURAN: DO POPULLI DO POPULLI DO POPULLI DO POPULLI NE I UAM NJ T DRGUAR (Q U NE I UAM NJ T DRGUAR (Q U NE I UAM NJ T DRGUAR (Q U NE I UAM NJ T DRGUAR (Q U
THOSHTE): ADHURONI ALLAHUN DHE SHMANGNI IDHUJT! THOSHTE): ADHURONI ALLAHUN DHE SHMANGNI IDHUJT! THOSHTE): ADHURONI ALLAHUN DHE SHMANGNI IDHUJT! THOSHTE): ADHURONI ALLAHUN DHE SHMANGNI IDHUJT!
EN-NAHL 36. NDAJ DHE I DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA
DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T), QNDROI N
MEK PR TREMBDHJET VJET DUKE I FTUAR NJERZIT
T PRQAFONIN BESIMIN E PASTR TE ALLAHU, NJ DHE I
VETM, SI DHE T HIDHNIN TUTJE DO PAGANIZM E
POLITEIZM. DERI EDHE N ASTET E FUNDIT T JETS AI
NA E LA AMANET T MOS I BJM VARREZAT VENDE
LUTJESH DHE ADHURIMESH.
BURIMET E T BURIMET E T BURIMET E T BURIMET E T PAR PAR PAR PAR VE N VE N VE N VE N DOKTRIN DOKTRIN DOKTRIN DOKTRIN N E BESIMIT N E BESIMIT N E BESIMIT N E BESIMIT
T PART TAN SI BURIM T TYRIN N DOKTRINN E BESIMIT
KAN PASUR KURANIN DHE TRADITN E PASTR T T
QOFSHIN ME T), NDAJ DHE NUK KA NDODHUR Q MES TYRE T
KET PASUR MOSPRPUTHJE N KT FUSH, NDRYSHE NGA
SA NDODH N FUSHN E JURISPRUDENCS ISLAME DHE
SHTJEVE Q KAN T BJN ME T
1

2
.

1
PR M SHUM SHIH: BURIMET E PRFTIMIT TE T PART TAN, I ABDURRAHMAN
IBN SALIH EL-MAHMUD.
2
BURIMI I TRET SHT UNANIMITETI:
I CILI PRBN MARRVESHJEN E PRBASHKT MES STUDIUESVE DHE KRKUESVE
NGA RADHT E UMMETIT MYSLIMAN, N KOHT PAS VDEKJES S T DRGUARIT T
ALLAHUT. KT E MBSHTET EDHE KURANI, SEPSE ALLAHU THOT: KDO Q E KDO Q E KDO Q E KDO Q E
KUNDRSHTON T DRGUARIN, PASI I SHT DHN UDHZIMI DHE NDJEK RRU KUNDRSHTON T DRGUARIN, PASI I SHT DHN UDHZIMI DHE NDJEK RRU KUNDRSHTON T DRGUARIN, PASI I SHT DHN UDHZIMI DHE NDJEK RRU KUNDRSHTON T DRGUARIN, PASI I SHT DHN UDHZIMI DHE NDJEK RRUG G G G

39

FAR DUHET T DIJ MYSLIMANI: FAR DUHET T DIJ MYSLIMANI: FAR DUHET T DIJ MYSLIMANI: FAR DUHET T DIJ MYSLIMANI:

S PARI: ISLAMI: I CILI NNKUPTON NNSHTRIMIN NDAJ
ALLAHUT NJ E T VETM SI EDHE BINDJEN NDAJ TIJ ME
PRULJE, ILTRSI , PASTRTI DHE LARGIM NGA POLITEIZMI
DHE ITHTART E TIJ.
FJALA ISLAM KA DY KUPTIME: FJALA ISLAM KA DY KUPTIME: FJALA ISLAM KA DY KUPTIME: FJALA ISLAM KA DY KUPTIME:
KUPTIMI I PAR KUPTIMI I PAR KUPTIMI I PAR KUPTIMI I PAR SHT SHT SHT SHT KUPTIMI I P KUPTIMI I P KUPTIMI I P KUPTIMI I P RGJITHSH RGJITHSH RGJITHSH RGJITHSH M MM M Q PRFSHIN
FEN E T GJITH PROFETVE T ALLAHUT. ALLAHU THOT N
KURAN: IBRAHIMI UA DHA KT POROSI FMIJVE T TIJ; PO IBRAHIMI UA DHA KT POROSI FMIJVE T TIJ; PO IBRAHIMI UA DHA KT POROSI FMIJVE T TIJ; PO IBRAHIMI UA DHA KT POROSI FMIJVE T TIJ; PO
ASHTU EDHE JAKUBI: O ASHTU EDHE JAKUBI: O ASHTU EDHE JAKUBI: O ASHTU EDHE JAKUBI: O BIJT E MI! PA DYSHIM, ALLAHU KA BIJT E MI! PA DYSHIM, ALLAHU KA BIJT E MI! PA DYSHIM, ALLAHU KA BIJT E MI! PA DYSHIM, ALLAHU KA
ZGJEDHUR PR JU FEN E VRTET, PRANDAJ MOS VDISNI ZGJEDHUR PR JU FEN E VRTET, PRANDAJ MOS VDISNI ZGJEDHUR PR JU FEN E VRTET, PRANDAJ MOS VDISNI ZGJEDHUR PR JU FEN E VRTET, PRANDAJ MOS VDISNI
NDRYSHE VESE DUKE QEN MYSLIMAN T NNSHTRUAR NDRYSHE VESE DUKE QEN MYSLIMAN T NNSHTRUAR NDRYSHE VESE DUKE QEN MYSLIMAN T NNSHTRUAR NDRYSHE VESE DUKE QEN MYSLIMAN T NNSHTRUAR
NDAJ ATIJ! NDAJ ATIJ! NDAJ ATIJ! NDAJ ATIJ! EL-BEKARE 132. KY KUPTIM MBETET I VLEFSHM
VETM PR KOHN PARA SE MUHAMEDIT (PAQJA DHE BEKIMI I
ALLAHUT QOFSHIN ME T), TI VINTE SHPALLJA, PASI ME
DRGIMIN E TIJ, KUPTIMI I PRGJITHSHM I ISLAMIT SHT
ABROGUAR DUKE MBETUR N FUQI VETM KUPTIMI I
PRVEM I TIJ.

TJETR NGA AJO E BESIMTARVE, NE E LM T EC ANDEJ NGA SHT NISUR DHE TJETR NGA AJO E BESIMTARVE, NE E LM T EC ANDEJ NGA SHT NISUR DHE TJETR NGA AJO E BESIMTARVE, NE E LM T EC ANDEJ NGA SHT NISUR DHE TJETR NGA AJO E BESIMTARVE, NE E LM T EC ANDEJ NGA SHT NISUR DHE
DO TA PRCLLOJM N ZJARRIN E XHEHENEMIT; EH, SA VENDBANIM I KEQ Q DO TA PRCLLOJM N ZJARRIN E XHEHENEMIT; EH, SA VENDBANIM I KEQ Q DO TA PRCLLOJM N ZJARRIN E XHEHENEMIT; EH, SA VENDBANIM I KEQ Q DO TA PRCLLOJM N ZJARRIN E XHEHENEMIT; EH, SA VENDBANIM I KEQ Q
SHT AI! SHT AI! SHT AI! SHT AI! EN-NISA 115. GJITHASHTU EDHE TRADITA E T DRGUARIT T ALLAHUT
E MBSHTET UNANIMITETIN E MYSLIMANVE, PASI, PROFETI MUHAMED THOT N
HADITH: DORA E ALLAHUT SHT ME ATA Q JAN GRUP I BASHKUAR

40

DHE KUPTIMI I P DHE KUPTIMI I P DHE KUPTIMI I P DHE KUPTIMI I P RVE RVE RVE RVE M I ISLAMIT M I ISLAMIT M I ISLAMIT M I ISLAMIT SHT FEJA ME T CILN
U DRGUA MUHAMEDI (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN
ME T), FEJA E VETME E PRANUAR TE ALLAHU. ALLAHU
THOT N KURAN: KUSH KRKON TJETR FE PRVE ISLAMIT, KUSH KRKON TJETR FE PRVE ISLAMIT, KUSH KRKON TJETR FE PRVE ISLAMIT, KUSH KRKON TJETR FE PRVE ISLAMIT,
NUK DO TI PRANOHET DHE AI N BOTN TJETR DO T JET I NUK DO TI PRANOHET DHE AI N BOTN TJETR DO T JET I NUK DO TI PRANOHET DHE AI N BOTN TJETR DO T JET I NUK DO TI PRANOHET DHE AI N BOTN TJETR DO T JET I
HUMBUR HUMBUR HUMBUR HUMBUR AL-IMRAN 85. KY VARG HEDH POSHT PRETENDIMET
E T GJITH ATYRE T CILT PROPAGANDOJN UNIFIKIMIN E
FEVE, NN T ASHTUQUAJTURN FE ABRAHAMITE, PASI
VARGU NA JEP T KUPTOJM Q FEJA E VETME E PRANUAR TE
ALLAHU SHT FEJA ISLAME, T CILN ALLAHU IA SHPALLI
T DRGUARIT T TIJ, MUHAMEDIT (PAQJA DHE BEKIMI I
ALLAHUT QOFSHIN ME T)
SHTYLLAT E ISLAMIT JAN PES: SHTYLLAT E ISLAMIT JAN PES: SHTYLLAT E ISLAMIT JAN PES: SHTYLLAT E ISLAMIT JAN PES:
DY DSHMIT, FALJA, ZEKATI, AGJRIMI DHE HAXHI. DY DSHMIT, FALJA, ZEKATI, AGJRIMI DHE HAXHI. DY DSHMIT, FALJA, ZEKATI, AGJRIMI DHE HAXHI. DY DSHMIT, FALJA, ZEKATI, AGJRIMI DHE HAXHI.
DIJETART MYSLIMAN JAN UNANIM N QNDRIMIN E TYRE,
LIDHUR ME AT Q I MOHON TRSISHT KTO SHTYLLA, APO
MOHON FJALN E DSHMIS, DUKE E KONSIDERUAR AT T
DAL JASHT BESIMIT DHE FES. NDRKOH PR NDONJRN
PREJ T TJERAVE EKZISTON NJ MOSPRPUTHJE MENDIMESH,
KU NJ PJES E KONSIDEROJN LNSIN E FALJES T DALA
NGA FEJA, NDRSA PJESA TJETR E SHOHIN SI MKATAR.
VLERA E DY DSHMIVE: VLERA E DY DSHMIVE: VLERA E DY DSHMIVE: VLERA E DY DSHMIVE:
I DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT
QOFSHIN ME T) THOT: KUSH DSHMON SE ALLAHU SHT
ZOTI I VETM DHE I VRTET T CILIT I TAKON ADHURIMI DHE

41

SE MUHAMEDI SHT I DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA DHE
BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T), DO T JET I SHPTUAR
NGA ZJARRI I XHEHENEMIT
1
. MIRPO NUK SHT MJAFTON
VETM THNIA E TYRE, POR EDHE BINDJA ME ZEMR SI DHE
ZBATIMI PRAKTIK I TYRE.
KUPTIMI I FJALS LA ILAHE IL-LALL-LLAH SHT: NUK KA
T ADHURUAR ME T DREJT PRVE ALLAHUT.
KJO FJAL KJO FJAL KJO FJAL KJO FJAL NGRIHET MBI DY BAZA: NGRIHET MBI DY BAZA: NGRIHET MBI DY BAZA: NGRIHET MBI DY BAZA:
BAZA E PAR SHT AJO E MOHIMIT, PASI, HIDHET POSHT
DHE MOHOHET EKZISTENCA E PERNDIVE, NDRSA BAZA E
DYT SHT POHIMI, APO VRTETIMI SE VETM ALLAHU SHT
I DENJ PR ADHURIM.
KUSHTET E PRANIMIT T FJALS S DSHMIS JAN SHTAT,
SI PRMENDEN N VARGJET E POETIT:
DITURI, SIGURI, SINQERITET E VRTETSI
EDHE PRANIM GJITHASHTU, BINDJE DHE DASHURI
1- DITURIA DITURIA DITURIA DITURIA: KJO DO T THOT T DISH DOMETHNIEN DHE
PRMBAJTJEN E KSAJ FJALE. ALLAHU THOT N
KURAN: DIJE SE NUK KA ZOT TJETR DIJE SE NUK KA ZOT TJETR DIJE SE NUK KA ZOT TJETR DIJE SE NUK KA ZOT TJETR Q QQ Q MERITON T MERITON T MERITON T MERITON T
ADHUROHET VE ADHUROHET VE ADHUROHET VE ADHUROHET VE ALLAHUT ALLAHUT ALLAHUT ALLAHUT MUHAMMED 19.
2- SIGURIA SIGURIA SIGURIA SIGURIA: KJO DO T THOT Q TI T JESH PLOTSISHT
SIGURT N AT Q DSHMON, PRA T MOS KET FIJE

1
E SHNON MUSLIMI N LIBRIN E BESIMIT, KAPITULLI:KUSH VDES ME BESIMIN SE
ALLAHU SHT NJ DHE I VETM HYN PA DISKUTIM N XHENET, HADITHI NR 29.

42

DYSHIMI N BINDJEN TNDE SE ALLAHU SHT ZOTI I
VETM DHE I VRTET, SEPSE ALLAHU THOT:
BESIMTAR T VRTET JAN ATA BESIMTAR T VRTET JAN ATA BESIMTAR T VRTET JAN ATA BESIMTAR T VRTET JAN ATA T CILT E BESOJN T CILT E BESOJN T CILT E BESOJN T CILT E BESOJN
ALLAHUN DHE T DRGUARIN E TIJ DHE PASTAJ NUK ALLAHUN DHE T DRGUARIN E TIJ DHE PASTAJ NUK ALLAHUN DHE T DRGUARIN E TIJ DHE PASTAJ NUK ALLAHUN DHE T DRGUARIN E TIJ DHE PASTAJ NUK
SHFAQIN ASPAK MDYSHJE SHFAQIN ASPAK MDYSHJE SHFAQIN ASPAK MDYSHJE SHFAQIN ASPAK MDYSHJE EN-NUR 62.
3- PRANIMI PRANIMI PRANIMI PRANIMI: KUSHDO Q E DSHMON KT FJAL DUHET T
PRANOJ AT Q AJO PRMBAN. PRA, AT Q IA THOT
GOJA TIA PRANOJ EDHE ZEMRA. DUKE PRMENDUR
POLITEISTT N KURAN, ALLAHU THOT: ATA ISHIN T ATA ISHIN T ATA ISHIN T ATA ISHIN T
TILL TILL TILL TILL T Q T Q T Q T Q KUR U THUHEJ: NUK KA T KUR U THUHEJ: NUK KA T KUR U THUHEJ: NUK KA T KUR U THUHEJ: NUK KA T ADHURUAR ME T ADHURUAR ME T ADHURUAR ME T ADHURUAR ME T
DREJT DREJT DREJT DREJT VE ALLAHUT B VE ALLAHUT B VE ALLAHUT B VE ALLAHUT B NIN MENDJEMADHSI NIN MENDJEMADHSI NIN MENDJEMADHSI NIN MENDJEMADHSI ES-
SAFFAT 35.
4- BINDJA BINDJA BINDJA BINDJA: PRA T BINDESH N DOMETHNIEN DHE
PRMBAJTJEN E KSAJ FJALE. ALLAHU THOT N
KURAN: KTHEHUNI TE ZOTI JUAJ KTHEHUNI TE ZOTI JUAJ KTHEHUNI TE ZOTI JUAJ KTHEHUNI TE ZOTI JUAJ DHE DORZOJUNI ATIJ DHE DORZOJUNI ATIJ DHE DORZOJUNI ATIJ DHE DORZOJUNI ATIJ
EZ-ZUMER 54.
5- V VV V RTET RTET RTET RTET SIA SIA SIA SIA, E CILA HEDH POSHT GNJESHTRN. I
QOFSHIN ME T) THOT: NUK KA NJERI Q DSHMON ME
VRTETSI DHE PASTRTI SE NUK KA T ADHURUAR ME
T DREJT VE ALLAHUT, E Q ALLAHU MOS TA
SHPTOJ AT NGA ZJARRI I XHEHENEMIT
1
.
6- SINQERITETI SINQERITETI SINQERITETI SINQERITETI: KJO NNKUPTON Q DSHMUESI I KSAJ
FJALE DUHET T JET I PASTR DHE I KULLUAR N
QLLIMIN E TIJ,DUKE E BR AT VETM PR ALLAHUN,

1
E SHNON MUSLIMI N LIBRIN E BESIMIT, HADITHI NR 32

43

LARG DO NJOLLOSJEJE ME MBETURINAT E PAGANIZMIT
DHE SHTIRJES. ALLAHU THOT: DIJENI PRA SE ALLAHUT I DIJENI PRA SE ALLAHUT I DIJENI PRA SE ALLAHUT I DIJENI PRA SE ALLAHUT I
TAKON BESIMI I SINQERT TAKON BESIMI I SINQERT TAKON BESIMI I SINQERT TAKON BESIMI I SINQERT EZ-ZUMER 3.
7- DASHURIA DASHURIA DASHURIA DASHURIA: PRA TA DUASH KT FJAL, DOMETHNIEN E
SAJ DHE T GJITH ATA Q E DSHMOJN. ALLAHU
THOT N KURAN: ND ND ND ND RSA BESIMTAR RSA BESIMTAR RSA BESIMTAR RSA BESIMTAR T E KAN T E KAN T E KAN T E KAN SHUM SHUM SHUM SHUM
M MM M T TT T FORT FORT FORT FORT DASHURIN DASHURIN DASHURIN DASHURIN P PP P R R R R ALLAHUN ALLAHUN ALLAHUN ALLAHUN EL-BEKARE 165.
FAR FAR FAR FAR BIE NDESH ME ISLAMIN BIE NDESH ME ISLAMIN BIE NDESH ME ISLAMIN BIE NDESH ME ISLAMIN DHE E B DHE E B DHE E B DHE E B N T N T N T N T PAVLEFSH PAVLEFSH PAVLEFSH PAVLEFSH M M M M
BESIMIN E NJERIUT BESIMIN E NJERIUT BESIMIN E NJERIUT BESIMIN E NJERIUT: :: :
1. 1. 1. 1. POLITEIZMI: POLITEIZMI: POLITEIZMI: POLITEIZMI: ALLAHU THOT N KURAN: ALLAHU NUK E FAL ALLAHU NUK E FAL ALLAHU NUK E FAL ALLAHU NUK E FAL
T TT T B BB B RIT ATIJ ORTAK RIT ATIJ ORTAK RIT ATIJ ORTAK RIT ATIJ ORTAK EN-NISA 48. .. .
2. 2. 2. 2. ND ND ND ND RMJET RMJET RMJET RMJET SIT TE ALLAHU SIT TE ALLAHU SIT TE ALLAHU SIT TE ALLAHU, T CILVE NJERZIT U LUTEN,
SHPRESOJN PREJ TYRE, I KAN FRIK ATA, U MBSHTETEN
ATYRE SI EDHE SHPRESOJN SE ATA MUND TI
NDRMJETSOJN TE ALLAHU. ALLAHU THOT N KURAN:
ATA ADHUROJN N VEND T ALLAHUT AT Q AS NUK U ATA ADHUROJN N VEND T ALLAHUT AT Q AS NUK U ATA ADHUROJN N VEND T ALLAHUT AT Q AS NUK U ATA ADHUROJN N VEND T ALLAHUT AT Q AS NUK U
BN DM, AS BN DM, AS BN DM, AS BN DM, AS NUK U SJELL DOBI NUK U SJELL DOBI NUK U SJELL DOBI NUK U SJELL DOBI JUNUS 18. NDRSA
PRMEND EDHE PRETENDIMIN E DISKREDITUAR T
PAGANVE, T CILT THON: NE U LUTEMI ATYRE NE U LUTEMI ATYRE NE U LUTEMI ATYRE NE U LUTEMI ATYRE VETM VETM VETM VETM
Q T NA AFROJN TEK ALLAHU Q T NA AFROJN TEK ALLAHU Q T NA AFROJN TEK ALLAHU Q T NA AFROJN TEK ALLAHU EZ-ZUMER 3.
3. 3. 3. 3. MOSKONSIDERIMI I PAGAN MOSKONSIDERIMI I PAGAN MOSKONSIDERIMI I PAGAN MOSKONSIDERIMI I PAGAN VE SI MOHUES, VNIA N VE SI MOHUES, VNIA N VE SI MOHUES, VNIA N VE SI MOHUES, VNIA N DYSHIM DYSHIM DYSHIM DYSHIM
E T E T E T E T QENIT T QENIT T QENIT T QENIT T TYRE T TYRE T TYRE T TYRE T TILL TILL TILL TILL , APO EDHE MARRJA P , APO EDHE MARRJA P , APO EDHE MARRJA P , APO EDHE MARRJA P R T R T R T R T
QEN QEN QEN QEN E RRUGS S E RRUGS S E RRUGS S E RRUGS S TYRE. TYRE. TYRE. TYRE. E GJITH KJO DO T THOT VNIE
N DYSHIM E ASAJ ME T CILN U DRGUA MUHAMEDI
(PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T). ALLAHU
THOT N KURAN: D DD DHE THOSHIN: NE NUK BESOJM N HE THOSHIN: NE NUK BESOJM N HE THOSHIN: NE NUK BESOJM N HE THOSHIN: NE NUK BESOJM N

44

MESAZHIN TUAJ. NE KEMI DYSHIM T MADH NDAJ ASAJ Q MESAZHIN TUAJ. NE KEMI DYSHIM T MADH NDAJ ASAJ Q MESAZHIN TUAJ. NE KEMI DYSHIM T MADH NDAJ ASAJ Q MESAZHIN TUAJ. NE KEMI DYSHIM T MADH NDAJ ASAJ Q
NA THRRISNI JU NA THRRISNI JU NA THRRISNI JU NA THRRISNI JU! !! ! IBRAHIM 9. GJITHASHTU EDHE PAJTIMI
ME RRUGN E TYRE SHT PO KAQ MOHIM DHE PR KT
PAJTOHEN MBAR MYSLIMANT
1
.
4. 4. 4. 4. T TT T KONSIDERUARIT E RRUGVE T KONSIDERUARIT E RRUGVE T KONSIDERUARIT E RRUGVE T KONSIDERUARIT E RRUGVE T TJERA M TJERA M TJERA M TJERA M T TT T MIRA, APO MIRA, APO MIRA, APO MIRA, APO
T TT T BARABARTA ME UDHZIMIN DHE LIGJIN Q BARABARTA ME UDHZIMIN DHE LIGJIN Q BARABARTA ME UDHZIMIN DHE LIGJIN Q BARABARTA ME UDHZIMIN DHE LIGJIN Q SOLLI I SOLLI I SOLLI I SOLLI I
DRGUARI I ALLAHUT ( DRGUARI I ALLAHUT ( DRGUARI I ALLAHUT ( DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT
QOFSHIN ME T QOFSHIN ME T QOFSHIN ME T QOFSHIN ME T) )) ). .. . ALLAHU THOT N KURAN: JO, PR ZOTIN JO, PR ZOTIN JO, PR ZOTIN JO, PR ZOTIN
TND, ATA NUK DO T JEN BESIMTAR T VRTET, TND, ATA NUK DO T JEN BESIMTAR T VRTET, TND, ATA NUK DO T JEN BESIMTAR T VRTET, TND, ATA NUK DO T JEN BESIMTAR T VRTET,
DERISA T T MARRIN TY PR GJYQTAR PR KUNDRSHTIT DERISA T T MARRIN TY PR GJYQTAR PR KUNDRSHTIT DERISA T T MARRIN TY PR GJYQTAR PR KUNDRSHTIT DERISA T T MARRIN TY PR GJYQTAR PR KUNDRSHTIT
MES TYRE; E MES TYRE; E MES TYRE; E MES TYRE; E PASTAJ, T MOS NDIEJN KURRFAR DYSHIMI PASTAJ, T MOS NDIEJN KURRFAR DYSHIMI PASTAJ, T MOS NDIEJN KURRFAR DYSHIMI PASTAJ, T MOS NDIEJN KURRFAR DYSHIMI
NDAJ GJYKIMIT TND DHE T NDAJ GJYKIMIT TND DHE T NDAJ GJYKIMIT TND DHE T NDAJ GJYKIMIT TND DHE T T BINDEN TY PLOTSISHT T BINDEN TY PLOTSISHT T BINDEN TY PLOTSISHT T BINDEN TY PLOTSISHT EN-
NISA 65.
5. 5. 5. 5. SHFAQJA E MOSPLQIMIT DHE URREJTJES NDAJ ASAJ ME T SHFAQJA E MOSPLQIMIT DHE URREJTJES NDAJ ASAJ ME T SHFAQJA E MOSPLQIMIT DHE URREJTJES NDAJ ASAJ ME T SHFAQJA E MOSPLQIMIT DHE URREJTJES NDAJ ASAJ ME T
CIL CIL CIL CIL N N N N SHT SHT SHT SHT DRGUAR MUHAMEDI DRGUAR MUHAMEDI DRGUAR MUHAMEDI DRGUAR MUHAMEDI ( (( (PAQJA DHE BEKIMI I PAQJA DHE BEKIMI I PAQJA DHE BEKIMI I PAQJA DHE BEKIMI I
ALLAHUT QOFSHIN ME T ALLAHUT QOFSHIN ME T ALLAHUT QOFSHIN ME T ALLAHUT QOFSHIN ME T) )) ) EDHE N EDHE N EDHE N EDHE N SE E ZBATON AT SE E ZBATON AT SE E ZBATON AT SE E ZBATON AT , , , ,
SHT MOHIM DHE DALJE JASHT FEJE SIPAS QNDRIMIT
UNANIM T DIJETARVE MYSLIMAN. ALLAHU THOT: KJO KJO KJO KJO
PR PR PR PR SHKAK SE ATA E URREJN AT Q KA SHPALLUR SHKAK SE ATA E URREJN AT Q KA SHPALLUR SHKAK SE ATA E URREJN AT Q KA SHPALLUR SHKAK SE ATA E URREJN AT Q KA SHPALLUR
ALLAHU, ANDAJ ALLAHU, ANDAJ ALLAHU, ANDAJ ALLAHU, ANDAJ AI I KA ZHVLERSUAR VEPRAT E TYRE AI I KA ZHVLERSUAR VEPRAT E TYRE AI I KA ZHVLERSUAR VEPRAT E TYRE AI I KA ZHVLERSUAR VEPRAT E TYRE
MUHAMED 9.
6. 6. 6. 6. VNIA N VNIA N VNIA N VNIA N LOJ LOJ LOJ LOJ E DIKAJE NGA FEJA E ALLAHUT, E DIKAJE NGA FEJA E ALLAHUT, E DIKAJE NGA FEJA E ALLAHUT, E DIKAJE NGA FEJA E ALLAHUT, SIKURSE
SHPRBLIMI DHE NDSHKIMI ETJ. ALLAHU THOT N KURAN:
THUAJ: A MOS VALL ME ALLAHUN, SHPALLJET THUAJ: A MOS VALL ME ALLAHUN, SHPALLJET THUAJ: A MOS VALL ME ALLAHUN, SHPALLJET THUAJ: A MOS VALL ME ALLAHUN, SHPALLJET DHE T DHE T DHE T DHE T

1
QARTSIM N ZBRTHIMIN E T KUNDRTAVE T ISLAMIT, SULEJMAN EL-ULUAN
26.

45

DRGUARIN E TIJ PO TALLENI?MOS U SHFAJSONI! JU E DRGUARIN E TIJ PO TALLENI?MOS U SHFAJSONI! JU E DRGUARIN E TIJ PO TALLENI?MOS U SHFAJSONI! JU E DRGUARIN E TIJ PO TALLENI?MOS U SHFAJSONI! JU E
MOHUAT FEN, PASI PATT BESUAR MOHUAT FEN, PASI PATT BESUAR MOHUAT FEN, PASI PATT BESUAR MOHUAT FEN, PASI PATT BESUAR ET-TEUBE 64, 65.
KTU NUK KA DALLIM NSE TALLJA BHET ME FJALT APO
VEPRAT, ME URDHRESAT APO NDALESAT.
7. 7. 7. 7. B BB B RJA E MAGJIS RJA E MAGJIS RJA E MAGJIS RJA E MAGJIS DHE PLQIMI I SAJ. DHE PLQIMI I SAJ. DHE PLQIMI I SAJ. DHE PLQIMI I SAJ. ALLAHU THOT N
KURAN: ... ... ... ...E SULEJMANI NUK ISHTE MOHUES, POR DJAJT E SULEJMANI NUK ISHTE MOHUES, POR DJAJT E SULEJMANI NUK ISHTE MOHUES, POR DJAJT E SULEJMANI NUK ISHTE MOHUES, POR DJAJT
ISHIN ISHIN ISHIN ISHIN MOHUES. ATA U MSONIN NJERZVE MAGJIN DHE MOHUES. ATA U MSONIN NJERZVE MAGJIN DHE MOHUES. ATA U MSONIN NJERZVE MAGJIN DHE MOHUES. ATA U MSONIN NJERZVE MAGJIN DHE
DIJENIN Q U ISHTE DIJENIN Q U ISHTE DIJENIN Q U ISHTE DIJENIN Q U ISHTE DRGUAR DY ENGJJVE N BABILONI DRGUAR DY ENGJJVE N BABILONI DRGUAR DY ENGJJVE N BABILONI DRGUAR DY ENGJJVE N BABILONI - -- -
HARUTIT E MARUTIT. KTA ENGJJ HARUTIT E MARUTIT. KTA ENGJJ HARUTIT E MARUTIT. KTA ENGJJ HARUTIT E MARUTIT. KTA ENGJJ NUK I MSONIN NDOKUJT NUK I MSONIN NDOKUJT NUK I MSONIN NDOKUJT NUK I MSONIN NDOKUJT
MAGJI, PA I THN: NE JEMI DRGUAR PR MAGJI, PA I THN: NE JEMI DRGUAR PR MAGJI, PA I THN: NE JEMI DRGUAR PR MAGJI, PA I THN: NE JEMI DRGUAR PR TJU VN N TJU VN N TJU VN N TJU VN N
PROV, PROV, PROV, PROV, ANDAJ TI MOS U BJ MOHUES (DUKE MSUAR APO ANDAJ TI MOS U BJ MOHUES (DUKE MSUAR APO ANDAJ TI MOS U BJ MOHUES (DUKE MSUAR APO ANDAJ TI MOS U BJ MOHUES (DUKE MSUAR APO
USHTRUAR MAGJIN)! DHE NJERZIT MSUAN NGA KTA USHTRUAR MAGJIN)! DHE NJERZIT MSUAN NGA KTA USHTRUAR MAGJIN)! DHE NJERZIT MSUAN NGA KTA USHTRUAR MAGJIN)! DHE NJERZIT MSUAN NGA KTA
T DY SE SI TI T DY SE SI TI T DY SE SI TI T DY SE SI TI NDAJN BASHKSHORTT. POR NDAJN BASHKSHORTT. POR NDAJN BASHKSHORTT. POR NDAJN BASHKSHORTT. POR
MAGJISTART NUK MUND TI BJN DM MAGJISTART NUK MUND TI BJN DM MAGJISTART NUK MUND TI BJN DM MAGJISTART NUK MUND TI BJN DM ASKUJT PA LEJEN E ASKUJT PA LEJEN E ASKUJT PA LEJEN E ASKUJT PA LEJEN E
ALLAHUT. E MEGJITHAT, NJERZIT MSOJN ATO GJRA ALLAHUT. E MEGJITHAT, NJERZIT MSOJN ATO GJRA ALLAHUT. E MEGJITHAT, NJERZIT MSOJN ATO GJRA ALLAHUT. E MEGJITHAT, NJERZIT MSOJN ATO GJRA
Q I DMTOJN E NU Q I DMTOJN E NU Q I DMTOJN E NU Q I DMTOJN E NUK U BJN DOBI. N T VRTET, ATA E K U BJN DOBI. N T VRTET, ATA E K U BJN DOBI. N T VRTET, ATA E K U BJN DOBI. N T VRTET, ATA E
DININ SE AI DININ SE AI DININ SE AI DININ SE AI Q E PRVETSONTE KT MJESHTRI, NUK DO Q E PRVETSONTE KT MJESHTRI, NUK DO Q E PRVETSONTE KT MJESHTRI, NUK DO Q E PRVETSONTE KT MJESHTRI, NUK DO
T KISHTE KURRFAR T T KISHTE KURRFAR T T KISHTE KURRFAR T T KISHTE KURRFAR T MIRE N JETN TJETR. EH, SA E MIRE N JETN TJETR. EH, SA E MIRE N JETN TJETR. EH, SA E MIRE N JETN TJETR. EH, SA E
KEQE SHT AJO PR T CILN SHITN KEQE SHT AJO PR T CILN SHITN KEQE SHT AJO PR T CILN SHITN KEQE SHT AJO PR T CILN SHITN SHPIRTRAT E VETA! SHPIRTRAT E VETA! SHPIRTRAT E VETA! SHPIRTRAT E VETA!
AH, SIKUR TA DININ ATA! AH, SIKUR TA DININ ATA! AH, SIKUR TA DININ ATA! AH, SIKUR TA DININ ATA! EL-BEKARE 102.
8. 8. 8. 8. P PP P RKRAHJA E POLITEIS RKRAHJA E POLITEIS RKRAHJA E POLITEIS RKRAHJA E POLITEIST TT T VE DHE PAGAN VE DHE PAGAN VE DHE PAGAN VE DHE PAGAN VE. VE. VE. VE. ALLAHU
THOT: KUSHDO PREJ JUSH Q KUSHDO PREJ JUSH Q KUSHDO PREJ JUSH Q KUSHDO PREJ JUSH Q I BN ATA MIQ, SHT ME I BN ATA MIQ, SHT ME I BN ATA MIQ, SHT ME I BN ATA MIQ, SHT ME
ATA ATA ATA ATA EL-MAIDE 51.
9. 9. 9. 9. T TT T BESUARIT SE NDONJRIT NGA NJERZIT I LEJOHET T BESUARIT SE NDONJRIT NGA NJERZIT I LEJOHET T BESUARIT SE NDONJRIT NGA NJERZIT I LEJOHET T BESUARIT SE NDONJRIT NGA NJERZIT I LEJOHET T
DAL DAL DAL DAL JASHT FES JASHT FES JASHT FES JASHT FES S SS S MUHAMEDIT MUHAMEDIT MUHAMEDIT MUHAMEDIT ( (( (PAQJA DHE BEKIMI I PAQJA DHE BEKIMI I PAQJA DHE BEKIMI I PAQJA DHE BEKIMI I
ALLAHUT QOFSHIN ME T ALLAHUT QOFSHIN ME T ALLAHUT QOFSHIN ME T ALLAHUT QOFSHIN ME T) )) ), SIKURSE I QE LEJUAR HIDRIT T

46

DAL NGA LIGJI I MUSAIT, SEPSE ALLAHU THOT: KUSH KUSH KUSH KUSH
KRKON TJETR FE PRVE ISLAMIT, NUK DO TI PRANOHET KRKON TJETR FE PRVE ISLAMIT, NUK DO TI PRANOHET KRKON TJETR FE PRVE ISLAMIT, NUK DO TI PRANOHET KRKON TJETR FE PRVE ISLAMIT, NUK DO TI PRANOHET
DHE AI N BOTN TJETR DO T JET I HUMBUR DHE AI N BOTN TJETR DO T JET I HUMBUR DHE AI N BOTN TJETR DO T JET I HUMBUR DHE AI N BOTN TJETR DO T JET I HUMBUR AL-IMRAN
85. FEJA ISLAME SHT GJITHPRFSHIRSE DHE ME T
ALLAHU KA ABROGUAR T GJITHA FET E MPARSHME.
AJO SHT E VETMJA FE E PRANUAR TE ALLAHU,
PAVARSISHT FAR THON DISA Q E KONSIDEROJN
VETEN SI MENDIMTAR MYSLIMAN
1
. NDRSA SA I PRKET
KRAHASIMIT Q BJN ME HIDRIN, IBN TEJMIJE SQARON SE
MUSAI (PAQJA QOFT ME T), NUK ISHTE I DRGUAR PR
HIDRIN DHE KY NUK ISHTE I DETYRUAR T ZBATONTE LIGJIN
E MUSAIT. KT E PRFORCON EDHE THNIA E HIDRIT
DREJTUAR MUSAIT: O MUSA, ALLAHU M KA MSUAR AT
Q NUK TA KA MSUAR TY, ASHTU SI T KA MSUAR TY
AT Q NUK MA KA MSUAR MUA. E GJITH KJO SEPSE
MUSAI ISHTE I DRGUAR VEMAS DHE POSARISHT PR
NJ POPULL T CAKTUAR, NDRSA MUHAMEDI (PAQJA DHE
BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) SHT I DRGUAR PR
MBAR NJERZIMIN DHE NUK KA T DREJT ASKUSH T
DAL JASHT LIGJIT T TIJ.
10. 10. 10. 10. HEQJA DOR HEQJA DOR HEQJA DOR HEQJA DOR NGA FEJA E ALLAHUT DHE MOSZBATIMI I NGA FEJA E ALLAHUT DHE MOSZBATIMI I NGA FEJA E ALLAHUT DHE MOSZBATIMI I NGA FEJA E ALLAHUT DHE MOSZBATIMI I
SAJ SAJ SAJ SAJ, SEPSE ALLAHU THOT: KUSH SHT M I PADREJT SE KUSH SHT M I PADREJT SE KUSH SHT M I PADREJT SE KUSH SHT M I PADREJT SE
AI Q, KUR I PRMENDEN SHPALLJET E ZOTIT T TIJ, NUK UA AI Q, KUR I PRMENDEN SHPALLJET E ZOTIT T TIJ, NUK UA AI Q, KUR I PRMENDEN SHPALLJET E ZOTIT T TIJ, NUK UA AI Q, KUR I PRMENDEN SHPALLJET E ZOTIT T TIJ, NUK UA
V VESHIN ATYRE? VRTET, NE DO T HAKMERREMI NDAJ V VESHIN ATYRE? VRTET, NE DO T HAKMERREMI NDAJ V VESHIN ATYRE? VRTET, NE DO T HAKMERREMI NDAJ V VESHIN ATYRE? VRTET, NE DO T HAKMERREMI NDAJ
KEQBRSVE! KEQBRSVE! KEQBRSVE! KEQBRSVE! ES-SEXHDE 22. NN KT GJYKIM JAN T

1
SHIH: BEKER IBN ABDULLAH EBU ZEJD: FJALORI I SHPREHJEVE T NDALUARA.

47

PRFSHIR T GJITH ADHURUESIT E SOTM T VARREVE,
POR EDHE ATA PARA TYRE, T CILVE U SHT BR E
QART E VRTETA DHE Q NUK I PRGJIGJEN THIRRJES S
BESIMIT. T TILLT JAN REFUZUES T FES ME T CILN U
DRGUA MUHAMEDI (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN
ME T). ALLAHU THOT N KURAN: E MEGJITHAT, E MEGJITHAT, E MEGJITHAT, E MEGJITHAT,
MOHUESIT SHMANGEN NGA AJO Q U SHT MOHUESIT SHMANGEN NGA AJO Q U SHT MOHUESIT SHMANGEN NGA AJO Q U SHT MOHUESIT SHMANGEN NGA AJO Q U SHT
PARALAJMRUAR PARALAJMRUAR PARALAJMRUAR PARALAJMRUAR EL-AHKAF 3. NDRSA ATA Q NUK DIN,
KUR U BHET E QART E VRTETA E PRANOJN AT,
PAGANT E KOHVE TONA VAZHDOJN ME KOKFORTSIN
E TYRE, DUKE MOS IA VN VESHIN THIRRJES S BESIMIT.
11. 11. 11. 11. KUND KUND KUND KUND RSHTIMI I NDONJRIT NGA EMRAT RSHTIMI I NDONJRIT NGA EMRAT RSHTIMI I NDONJRIT NGA EMRAT RSHTIMI I NDONJRIT NGA EMRAT APO VETIT APO VETIT APO VETIT APO VETIT E E E E
ALLAHUT, APO DHE DHNIA E KRIJESAVE NDONJ PREJ ALLAHUT, APO DHE DHNIA E KRIJESAVE NDONJ PREJ ALLAHUT, APO DHE DHNIA E KRIJESAVE NDONJ PREJ ALLAHUT, APO DHE DHNIA E KRIJESAVE NDONJ PREJ
KTYRE VETIVE DHE ATRIBUTEVE, APO DHE PRSHKRIMI I KTYRE VETIVE DHE ATRIBUTEVE, APO DHE PRSHKRIMI I KTYRE VETIVE DHE ATRIBUTEVE, APO DHE PRSHKRIMI I KTYRE VETIVE DHE ATRIBUTEVE, APO DHE PRSHKRIMI I
ALLAHUT ME AT ALLAHUT ME AT ALLAHUT ME AT ALLAHUT ME AT Q QQ Q NUK I TAKON , SI B NUK I TAKON , SI B NUK I TAKON , SI B NUK I TAKON , SI B JN JN JN JN ATA Q ATA Q ATA Q ATA Q
THON THON THON THON SE ALLAHU KA BIR, ND SE ALLAHU KA BIR, ND SE ALLAHU KA BIR, ND SE ALLAHU KA BIR, ND RKOH RKOH RKOH RKOH Q QQ Q ALLAHU THOT: ALLAHU THOT: ALLAHU THOT: ALLAHU THOT:
THUAJ: AI SHT ALLAHU, NJ DHE I VETM! ALLAHU THUAJ: AI SHT ALLAHU, NJ DHE I VETM! ALLAHU THUAJ: AI SHT ALLAHU, NJ DHE I VETM! ALLAHU THUAJ: AI SHT ALLAHU, NJ DHE I VETM! ALLAHU
SHT ABSOLUTI, T CILIT I PRGJROHET GJITHKA N SHT ABSOLUTI, T CILIT I PRGJROHET GJITHKA N SHT ABSOLUTI, T CILIT I PRGJROHET GJITHKA N SHT ABSOLUTI, T CILIT I PRGJROHET GJITHKA N
AMSHIM. AI AS NUK LIND, AS NUK SHT I LINDUR. DHE AMSHIM. AI AS NUK LIND, AS NUK SHT I LINDUR. DHE AMSHIM. AI AS NUK LIND, AS NUK SHT I LINDUR. DHE AMSHIM. AI AS NUK LIND, AS NUK SHT I LINDUR. DHE
ASKUSH NUK SHT I BARABART (A I KRAHASUESHM) ME ASKUSH NUK SHT I BARABART (A I KRAHASUESHM) ME ASKUSH NUK SHT I BARABART (A I KRAHASUESHM) ME ASKUSH NUK SHT I BARABART (A I KRAHASUESHM) ME
AT! AT! AT! AT! EL-IKHLAS 1-4, SI EDHE: ALLAHUT I PRKASIN ALLAHUT I PRKASIN ALLAHUT I PRKASIN ALLAHUT I PRKASIN
EMRAT M T BUKUR, ANDAJ THIRRENI AT (LUTJUNI ATIJ) EMRAT M T BUKUR, ANDAJ THIRRENI AT (LUTJUNI ATIJ) EMRAT M T BUKUR, ANDAJ THIRRENI AT (LUTJUNI ATIJ) EMRAT M T BUKUR, ANDAJ THIRRENI AT (LUTJUNI ATIJ)
ME TO DHE LARGOHUNI NGA ATA Q I SHTREMBROJN ME TO DHE LARGOHUNI NGA ATA Q I SHTREMBROJN ME TO DHE LARGOHUNI NGA ATA Q I SHTREMBROJN ME TO DHE LARGOHUNI NGA ATA Q I SHTREMBROJN
EMRAT E TIJ. ATA DO T NDSHKOHEN PR FAR KAN EMRAT E TIJ. ATA DO T NDSHKOHEN PR FAR KAN EMRAT E TIJ. ATA DO T NDSHKOHEN PR FAR KAN EMRAT E TIJ. ATA DO T NDSHKOHEN PR FAR KAN
VEPRUAR VEPRUAR VEPRUAR VEPRUAR EL-ARAF 180.

48

12. 12. 12. 12. P PP P RG RG RG RG NJESHTRIMI I T NJESHTRIMI I T NJESHTRIMI I T NJESHTRIMI I T DRGUARIT T ALLAHUT ( DRGUARIT T ALLAHUT ( DRGUARIT T ALLAHUT ( DRGUARIT T ALLAHUT (PAQJA PAQJA PAQJA PAQJA
DHE BEKIMI I AL DHE BEKIMI I AL DHE BEKIMI I AL DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T LAHUT QOFSHIN ME T LAHUT QOFSHIN ME T LAHUT QOFSHIN ME T) )) ) N NN N AT AT AT AT Q QQ Q AI KA AI KA AI KA AI KA
LAJMRUAR, QOFT LAJMRUAR, QOFT LAJMRUAR, QOFT LAJMRUAR, QOFT NGA LAJMET E SHKUARA ASHTU EDHE NGA LAJMET E SHKUARA ASHTU EDHE NGA LAJMET E SHKUARA ASHTU EDHE NGA LAJMET E SHKUARA ASHTU EDHE
ATO T ATO T ATO T ATO T ARDHME, APO DHE DETYRIMET N ARDHME, APO DHE DETYRIMET N ARDHME, APO DHE DETYRIMET N ARDHME, APO DHE DETYRIMET N FE, ETJ. FE, ETJ. FE, ETJ. FE, ETJ. ALLAHU
THOT N KURAN: : : : NSE ATA T QUAJN TY GNJESHTAR, NSE ATA T QUAJN TY GNJESHTAR, NSE ATA T QUAJN TY GNJESHTAR, NSE ATA T QUAJN TY GNJESHTAR,
DIJE SE EDHE PARAARDHSIT E KTYRE I KAN DIJE SE EDHE PARAARDHSIT E KTYRE I KAN DIJE SE EDHE PARAARDHSIT E KTYRE I KAN DIJE SE EDHE PARAARDHSIT E KTYRE I KAN
PRGNJESHTRUAR T PRGNJESHTRUAR T PRGNJESHTRUAR T PRGNJESHTRUAR T DRGUARIT E TYRE, Q U SOLLN DRGUARIT E TYRE, Q U SOLLN DRGUARIT E TYRE, Q U SOLLN DRGUARIT E TYRE, Q U SOLLN
PROVA T QARTA, SHKRIME DHE NJ LIBR NDRIUES. PROVA T QARTA, SHKRIME DHE NJ LIBR NDRIUES. PROVA T QARTA, SHKRIME DHE NJ LIBR NDRIUES. PROVA T QARTA, SHKRIME DHE NJ LIBR NDRIUES.
PASTAJ UN I DNOVA MOHUESIT; EH, SA I TMERRSHM KA PASTAJ UN I DNOVA MOHUESIT; EH, SA I TMERRSHM KA PASTAJ UN I DNOVA MOHUESIT; EH, SA I TMERRSHM KA PASTAJ UN I DNOVA MOHUESIT; EH, SA I TMERRSHM KA
QEN DNIMI IM! QEN DNIMI IM! QEN DNIMI IM! QEN DNIMI IM! FATIR 25, 26.
MOHIMI I KURANIT, QOFT EDHE I NJ PJESE T TIJ, APO VNIA
N DYSHIM E VRTETSIS S TIJ, LEJIMI I ASAJ Q AI E KA
NDALUAR, APO NDALIMI I ASAJ Q E KA LEJUAR, ETJ. N KT
PIK NUK BHET DALLIM MES ATIJ Q E KA SERIOZISHT APO
ME SHAKA, ATIJ Q E THOT KT ME DSHIR APO NGA
FRIKA
1
, PRVE ATIJ Q DETYROHET TA BJ KT. ALLAHU
THOT: KUSHDO Q MOHON ALLAHUN, PAS PRANIMIT T KUSHDO Q MOHON ALLAHUN, PAS PRANIMIT T KUSHDO Q MOHON ALLAHUN, PAS PRANIMIT T KUSHDO Q MOHON ALLAHUN, PAS PRANIMIT T
BESIMIT, (DO T DNOHET ASHPR), PRVE ATIJ Q SHT I BESIMIT, (DO T DNOHET ASHPR), PRVE ATIJ Q SHT I BESIMIT, (DO T DNOHET ASHPR), PRVE ATIJ Q SHT I BESIMIT, (DO T DNOHET ASHPR), PRVE ATIJ Q SHT I
DETYRUAR ME FORC, NDRKOH Q ZEMRA E TIJ SHT PLOT DETYRUAR ME FORC, NDRKOH Q ZEMRA E TIJ SHT PLOT DETYRUAR ME FORC, NDRKOH Q ZEMRA E TIJ SHT PLOT DETYRUAR ME FORC, NDRKOH Q ZEMRA E TIJ SHT PLOT
BESIM. NDRSA ATA Q IA HAPIN ZEMRN MOSBESIMIT, DO T BESIM. NDRSA ATA Q IA HAPIN ZEMRN MOSBESIMIT, DO T BESIM. NDRSA ATA Q IA HAPIN ZEMRN MOSBESIMIT, DO T BESIM. NDRSA ATA Q IA HAPIN ZEMRN MOSBESIMIT, DO T
KEN MBI VETE ZEMRIMIN E ALLAHUT DHE NJ DNIM T KEN MBI VETE ZEMRIMIN E ALLAHUT DHE NJ DNIM T KEN MBI VETE ZEMRIMIN E ALLAHUT DHE NJ DNIM T KEN MBI VETE ZEMRIMIN E ALLAHUT DHE NJ DNIM T
MADH MADH MADH MADH EN-NAHL 106.

1
D.M.TH. AI Q KA FRIK SE MOS HUMBET PASURIN DHE POZITN Q GZON.

49

D DD D SHMIA SE MUHAMEDI SHMIA SE MUHAMEDI SHMIA SE MUHAMEDI SHMIA SE MUHAMEDI SHT SHT SHT SHT I I I I DRGUARI I ALLAHUT ( DRGUARI I ALLAHUT ( DRGUARI I ALLAHUT ( DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA PAQJA PAQJA PAQJA
DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) )) )- -- -: :: :
AJO PRBN BINDJEN E PRER SE MUHAMEDI (PAQJA DHE
BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) SHT ROB I ALLAHUT DHE
I DRGUARI I TIJ, SI EDHE VULA E MBAR T DRGUARVE.
FAR NNKUPTON AJO! FAR NNKUPTON AJO! FAR NNKUPTON AJO! FAR NNKUPTON AJO!
DSHMIA SE MUHAMEDI SHT I DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA
DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) NNKUPTON BINDJEN
NDAJ ASAJ Q KA URDHRUAR, BESIMIN N AT Q KA
LAJMRUAR, LARGIMIN NGA AJO Q KA NDALUAR DHE
KRITIKUAR SI EDHE KRYERJEN E ADHURIMEVE ASHTU SI NA
KA POROSITUR DHE MSUAR.
PRA SA I PRKET T DREJTS S T DRGUARIT T ALLAHUT
(PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T), NE DUHET T
KEMI PARASYSH DY GJRA DHE T MOS I NDAJM ATO NGA
NJRA -TJETRA:
1- T QENT E TIJ ROB I ALLAHUT DHE KRIJES E TIJ.
ALLAHU THOT N KURAN: ...E I SHPALLI ROBIT T E I SHPALLI ROBIT T E I SHPALLI ROBIT T E I SHPALLI ROBIT T
ALLAHUT, AT Q I SHPALLI ALLAHUT, AT Q I SHPALLI ALLAHUT, AT Q I SHPALLI ALLAHUT, AT Q I SHPALLI EN-NEXHM 10.
2- T QENT E TIJ I DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA DHE
BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T): MUHAMEDI MUHAMEDI MUHAMEDI MUHAMEDI SHT SHT SHT SHT I I I I
DRGUARI I ALLAHUT ( DRGUARI I ALLAHUT ( DRGUARI I ALLAHUT ( DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT
QOFSHIN ME T QOFSHIN ME T QOFSHIN ME T QOFSHIN ME T) )) ) EL-FETH 29. PRA MUHAMEDI (PAQJA
DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) SHT ROBI I
ALLAHUT DHE I DRGUARI I TIJ.

50

BESIMI BESIMI BESIMI BESIMI

BESIMI SHT I PRBR NGA GJASHT SHTYLLA T
PRMENDURA N FJALN E ALLAHUT: MIRSIA NUK SHT T MIRSIA NUK SHT T MIRSIA NUK SHT T MIRSIA NUK SHT T
KTHYERIT E FYTYRS SUAJ NGA LINDJA DHE PERNDIMI, POR KTHYERIT E FYTYRS SUAJ NGA LINDJA DHE PERNDIMI, POR KTHYERIT E FYTYRS SUAJ NGA LINDJA DHE PERNDIMI, POR KTHYERIT E FYTYRS SUAJ NGA LINDJA DHE PERNDIMI, POR
MIRSIA SHT (CILSI) E ATIJ Q BESON ALLAHUN, DITN E MIRSIA SHT (CILSI) E ATIJ Q BESON ALLAHUN, DITN E MIRSIA SHT (CILSI) E ATIJ Q BESON ALLAHUN, DITN E MIRSIA SHT (CILSI) E ATIJ Q BESON ALLAHUN, DITN E
FUNDIT, ENGJJT, LIBRIN DHE PROFETT FUNDIT, ENGJJT, LIBRIN DHE PROFETT FUNDIT, ENGJJT, LIBRIN DHE PROFETT FUNDIT, ENGJJT, LIBRIN DHE PROFETT EL-BEKARE 177, SI
EDHE: VRTET, NE DO GJ E KEMI KRIJUAR ME MAS T VRTET, NE DO GJ E KEMI KRIJUAR ME MAS T VRTET, NE DO GJ E KEMI KRIJUAR ME MAS T VRTET, NE DO GJ E KEMI KRIJUAR ME MAS T
PARA PARA PARA PARACAKTUAR CAKTUAR CAKTUAR CAKTUAR EL-KAMER 49.
PRKUFIZIMI I BESIMIT PRKUFIZIMI I BESIMIT PRKUFIZIMI I BESIMIT PRKUFIZIMI I BESIMIT

NGA ANA GJUHSORE BESIM DO T THOT PRANIMI PRERAZI I
DIKAJE PR T VRTET. NDRSA N ASPEKTIN JURIDIK
ISLAM, BESIMI SHT FJAL, VEPRA DHE BINDJE, Q SHTOHET
ME VEPRA T MIRA DHE PAKSOHET ME GJYNAHE.
KUPTIMI I BESIMIT SHT: T BESOSH ALLAHUN, MELEKT,
LIBRAT E SHPALLUR, PROFETT E DRGUAR, DITN E MBRAME,
SI EDHE PARACAKTIMIN E ALLAHUT, SIDO Q T JET.
DIJETART I PRFSHIJN PUNT E NJERIUT N BESIM, NISUR
NGA THNIA E ALLAHUT: DIJENI SE ALLAHU NUK DIJENI SE ALLAHU NUK DIJENI SE ALLAHU NUK DIJENI SE ALLAHU NUK UA HUMB UA HUMB UA HUMB UA HUMB
BESIMIN TUAJ (D.M.TH. NAMAZIN Q KENI FALUR BESIMIN TUAJ (D.M.TH. NAMAZIN Q KENI FALUR BESIMIN TUAJ (D.M.TH. NAMAZIN Q KENI FALUR BESIMIN TUAJ (D.M.TH. NAMAZIN Q KENI FALUR NGA KUDSI NGA KUDSI NGA KUDSI NGA KUDSI) )) )
EL-BEKARE 143, SI EDHE HADITHI I T DRGUARIT T
ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T):

51

BESIMI SHT SHTATDHJET E CA DEG...
1
. IMAM SHAFIU
THOT SE SAHABT (SHOKT E T DRGUARIT T ALLAHUT)
(PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) DHE TABIINT
(PASUESIT E TYRE) JAN UNANIM N KT QNDRIM.
BRENDA PRKUFIZIMIT T BESIMIT HYN EDHE NJSIMI I
ALLAHUT (TEUHIDI) ME T TRIA DEGT E TIJ. NDRKAQ, N
HADITHIN E XHIBRILIT, VRTETOHET SE FEJA SHT E
PRBR NGA ISLAMI (PUNT E DUKSHME), IMANI (BESIMI N
BRENDSI) DHE IHSANI (APO VIRTYTI).
KUPTIMI I TEUHIDIT (NJ KUPTIMI I TEUHIDIT (NJ KUPTIMI I TEUHIDIT (NJ KUPTIMI I TEUHIDIT (NJ SIMIT T SIMIT T SIMIT T SIMIT T ALLAHUT) DHE LLOJET E TIJ ALLAHUT) DHE LLOJET E TIJ ALLAHUT) DHE LLOJET E TIJ ALLAHUT) DHE LLOJET E TIJ

TEUHIDI (NJSIMI I ALLAHUT) SHT T BESUARIT SE ALLAHU
SHT NJ ZOT I VETM, I VRTET DHE SE NUK KA ZOT DHE
T ADHURUAR ME T DREJT PRVE TIJ.
NDRSA NDAHET N TRI DEG: NDRSA NDAHET N TRI DEG: NDRSA NDAHET N TRI DEG: NDRSA NDAHET N TRI DEG:
N NN NJ JJ J SIMI I ALLAHUT N SIMI I ALLAHUT N SIMI I ALLAHUT N SIMI I ALLAHUT N QENIEN E TIJ ZOT QENIEN E TIJ ZOT QENIEN E TIJ ZOT QENIEN E TIJ ZOT (TEUHIDI RUBUBIJEH):
I CILI NNKUPTON VEIMIN DHE NJSIMIN E ALLAHUT N
KRIJIM, SUNDIM, FURNIZIM DREJTIM, ETJ. ALLAHU THOT: E E E E
PRA, ALLAHUT I TAKON KRIJIMI DHE PRA, ALLAHUT I TAKON KRIJIMI DHE PRA, ALLAHUT I TAKON KRIJIMI DHE PRA, ALLAHUT I TAKON KRIJIMI DHE SHTJA SHTJA SHTJA SHTJA EL-ARAF 54,
AI I DREJTON SHTJET AI I DREJTON SHTJET AI I DREJTON SHTJET AI I DREJTON SHTJET ES-SEXHDE 5, SI EDHE: ALLAHUT I ALLAHUT I ALLAHUT I ALLAHUT I
PRKET SUNDIMI I QIEJVE DHE I TOKS PRKET SUNDIMI I QIEJVE DHE I TOKS PRKET SUNDIMI I QIEJVE DHE I TOKS PRKET SUNDIMI I QIEJVE DHE I TOKS. KJO BINDJE SHT E
RRNJOSUR TE NJERIU SI NATYR E PASTR E TIJ DHE VETM
ATA Q E KAN HUMBUR KT NATYR E MOHOJN DHE E

1
SHIH SAHIHU MUSLIM , LIBRI I BESIMIT, KAPITULLI: BESIMI SHT SHTATDHJET E
CA DEG, 1/57, 58.

52

KUNDRSHTOJN AT. MIRPO T BESUARIT E KSAJ DEGE T
TEUHIDIT (NJSIMIT T ALLAHUT), NUK E BN NJERIUN
MYSLIMAN, SEPSE EDHE PAGANT E MEKS E BESONIN AT,
POR NUK U KONSIDERUAN MYSLIMAN. ALLAHU THOT: NSE I NSE I NSE I NSE I
PYET ATA SE KUSH I KA PYET ATA SE KUSH I KA PYET ATA SE KUSH I KA PYET ATA SE KUSH I KA KRIJUAR, ME SIGURI Q ATA DO T KRIJUAR, ME SIGURI Q ATA DO T KRIJUAR, ME SIGURI Q ATA DO T KRIJUAR, ME SIGURI Q ATA DO T
THON: ALLAHU! THON: ALLAHU! THON: ALLAHU! THON: ALLAHU! EZ-ZUKHRUF 87.
NJSIMI I ALLAHUT NJSIMI I ALLAHUT NJSIMI I ALLAHUT NJSIMI I ALLAHUT N NN N ADHURIM ADHURIM ADHURIM ADHURIM (TEUHIDI ULUHIJEH): I CILI
NNKUPTON VEIMIN DHE NJSIMIN E ALLAHUT N ADHURIM,
DUKE PRFSHIR KTU T GJITHA LLOJET E ADHURIMEVE PA
ASNJ PRJASHTIM, SIKURSE DASHURIA, FRIKA, SHPRESA,
MBSHTETJA, LUTJA, BINDJA, KURBANI, PREMTIMI,
PRGJRIMI, NNSHTRIMI, ETJ. ALLAHU THOT N KURAN:
THUAJ: N T VRTET, NAMAZI IM, KURBANI IM, JETA IME THUAJ: N T VRTET, NAMAZI IM, KURBANI IM, JETA IME THUAJ: N T VRTET, NAMAZI IM, KURBANI IM, JETA IME THUAJ: N T VRTET, NAMAZI IM, KURBANI IM, JETA IME
DHE VDEKJA IME, I DHE VDEKJA IME, I DHE VDEKJA IME, I DHE VDEKJA IME, I PRKASIN VETM ALLAHUT, ZOTIT T PRKASIN VETM ALLAHUT, ZOTIT T PRKASIN VETM ALLAHUT, ZOTIT T PRKASIN VETM ALLAHUT, ZOTIT T
BOTVE... BOTVE... BOTVE... BOTVE... EL-ENAM 163. SHT PIKRISHT KY LLOJ NJSIMI
(TEUHIDI) I CILI SHKAKTOI MOSMARRVESHJE DHE MOSPAJTIM
NDRMJET T DRGUARVE T ALLAHUT DHE POPUJVE T
TYRE. KJO NGAQ AI PRBN PASTRTIN DHE SINQERITETIN
E ADHURIMIT TE ALLAHUT NJ E T VETM, SI EDHE HEDHJEN
POSHT T DO NGJYRE APO FORME T PAGANIZMIT.
PRANDAJ MOHUESIT POLITEIST E KUNDRSHTUAN AT, DUKE
THN: A MOS KRKON AI, Q T GJITH ZOTAT TI BJ NJ A MOS KRKON AI, Q T GJITH ZOTAT TI BJ NJ A MOS KRKON AI, Q T GJITH ZOTAT TI BJ NJ A MOS KRKON AI, Q T GJITH ZOTAT TI BJ NJ
ZOT T VETM? VRTET Q KJO SHT NJ GJ E UDITSHME! ZOT T VETM? VRTET Q KJO SHT NJ GJ E UDITSHME! ZOT T VETM? VRTET Q KJO SHT NJ GJ E UDITSHME! ZOT T VETM? VRTET Q KJO SHT NJ GJ E UDITSHME!
SAD 5. PO PR KT I DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA DHE
BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) U NDESH DHE LUFTOI ME
PAGANT E KOHS S TIJ.

53

NJ NJ NJ NJ SIMI I ALLAHUT N SIMI I ALLAHUT N SIMI I ALLAHUT N SIMI I ALLAHUT N EMRAT DHE VETIT EMRAT DHE VETIT EMRAT DHE VETIT EMRAT DHE VETIT E TIJ E TIJ E TIJ E TIJ (TEUHIDUL
ESMAI UES SIFAT): I CILI NNKUPTON PRANIMIN DHE
VRTETIMIN E EMRAVE T ALLAHUT DHE VETIVE T TIJ,
ASHTU SI I PRSHKRUAN ALLAHU DHE I DRGUARI I TIJ, PA
KRAHASIME, SHMBLLIME, INTERPRETIME T DEVIJUARA,
ZHVLERSIME DHE PRSHTATJE, PASI KTO GJRA BIEN
NDESH ME KURANIN DHE HADITHIN E T DRGUARIT T
ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T).
ALLAHU THOT N KURAN: ALLAHUT I PRKASIN EMRAT M ALLAHUT I PRKASIN EMRAT M ALLAHUT I PRKASIN EMRAT M ALLAHUT I PRKASIN EMRAT M
T BUKUR, ANDAJ THIRRENI AT (LUTJUNI ATIJ) ME TO DHE T BUKUR, ANDAJ THIRRENI AT (LUTJUNI ATIJ) ME TO DHE T BUKUR, ANDAJ THIRRENI AT (LUTJUNI ATIJ) ME TO DHE T BUKUR, ANDAJ THIRRENI AT (LUTJUNI ATIJ) ME TO DHE
LARGOHUNI NGA ATA Q I SHTREMBROJN EMRAT E TIJ. ATA LARGOHUNI NGA ATA Q I SHTREMBROJN EMRAT E TIJ. ATA LARGOHUNI NGA ATA Q I SHTREMBROJN EMRAT E TIJ. ATA LARGOHUNI NGA ATA Q I SHTREMBROJN EMRAT E TIJ. ATA
DO T NDSHKOHEN PR FAR KAN VEPRUAR DO T NDSHKOHEN PR FAR KAN VEPRUAR DO T NDSHKOHEN PR FAR KAN VEPRUAR DO T NDSHKOHEN PR FAR KAN VEPRUAR EL-ARAF
180.
A- SHTREMBRIMI I SHTREMBRIMI I SHTREMBRIMI I SHTREMBRIMI I EMRAVE DHE VETIVE T EMRAVE DHE VETIVE T EMRAVE DHE VETIVE T EMRAVE DHE VETIVE T ALLAHUT ALLAHUT ALLAHUT ALLAHUT
(ILHAD (ILHAD (ILHAD (ILHAD) SHT SHMANGIA E TYRE NGA KUPTIMI I
VRTET Q ATO KAN
B- SHMBLLIMI SHMBLLIMI SHMBLLIMI SHMBLLIMI APO NGJASIMI APO NGJASIMI APO NGJASIMI APO NGJASIMI (TEMTHIL) (TEMTHIL) (TEMTHIL) (TEMTHIL) SHT
KONSIDERIMI I DIKUJT, APO I DIKAJE SI T NGJASHME ME
ALLAHUN, NDRSA ALLAHU THOT: ASGJ ASGJ ASGJ ASGJ NUK I NUK I NUK I NUK I
PRNGJET ATIJ DHE AI PRNGJET ATIJ DHE AI PRNGJET ATIJ DHE AI PRNGJET ATIJ DHE AI SHT SHT SHT SHT GJITH GJITH GJITH GJITH D DD D GJUESI, GJUESI, GJUESI, GJUESI,
GJITH GJITH GJITH GJITH SHIKUESI SHIKUESI SHIKUESI SHIKUESI ESH-SHURA 11.
C- INTERPRETIMI I DEVIJUAR (TAHRIF) INTERPRETIMI I DEVIJUAR (TAHRIF) INTERPRETIMI I DEVIJUAR (TAHRIF) INTERPRETIMI I DEVIJUAR (TAHRIF), SHT PRCAKTIMI I
EMRAVE DHE VETIVE T ALLAHUT, NDRYSHE NGA KUPTIMI
I TYRE N SHPREHJE DHE PRMBAJTJE.
D- ZHVLER ZHVLER ZHVLER ZHVLER SIMI SIMI SIMI SIMI (TATIL) (TATIL) (TATIL) (TATIL) SHT KUNDRSHTIMI DHE
RRZIMI I EMRAVE DHE VETIVE T ALLAHUT.

54

E- P PP P RSHTATJA (TEKJIF) RSHTATJA (TEKJIF) RSHTATJA (TEKJIF) RSHTATJA (TEKJIF), SHT KONSIDERIMI I VETIVE T
ALLAHUT SIPAS NJ FORME APO PRMBAJTJE T
CAKTUAR, T CILN NUK E MBSHTET AS KURANI E AS
HADITHI I T DRGUARIT T ALLAHUT (PAQJA DHE
BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T). ALLAHU THOT: DHE DHE DHE DHE
ATA NUK MUND TA P ATA NUK MUND TA P ATA NUK MUND TA P ATA NUK MUND TA P RFSHIJN RFSHIJN RFSHIJN RFSHIJN ALLAHUN ME DIJEN E ALLAHUN ME DIJEN E ALLAHUN ME DIJEN E ALLAHUN ME DIJEN E
TYRE TYRE TYRE TYRE TA-HA 110. POR EDHE SEPSE NJOHJA E NJ VETIE
T CAKTUAR KRKON TRI GJRA:
1- T TT T PAR PAR PAR PAR T E SAJ ME SY T E SAJ ME SY T E SAJ ME SY T E SAJ ME SY, GJ Q NUK NDODH N KT JET
2- T TT T PAR PAR PAR PAR T E DIKAJE T T E DIKAJE T T E DIKAJE T T E DIKAJE T NGJASHME NGJASHME NGJASHME NGJASHME, GJ Q NUK
EKZISTON: ASGJ ASGJ ASGJ ASGJ NUK I PRNGJET ATIJ NUK I PRNGJET ATIJ NUK I PRNGJET ATIJ NUK I PRNGJET ATIJ ESH-SHURA 11.
3- LAJMI I V LAJMI I V LAJMI I V LAJMI I V RTET RTET RTET RTET . DHE NE NUK NA KA ARDHUR ASNJ
LAJM QOFT NGA KURANI, QOFT NGA HADITHI I T
QOFSHIN ME T) N T CILIN PRSHTATET NDONJ NGA
VETIT E ALLAHUT...
LLOJET E MOHIMIT (KUFRIT) LLOJET E MOHIMIT (KUFRIT) LLOJET E MOHIMIT (KUFRIT) LLOJET E MOHIMIT (KUFRIT)

MOHIMI N MOHIMI N MOHIMI N MOHIMI N BINDJE DHE BESIM: BINDJE DHE BESIM: BINDJE DHE BESIM: BINDJE DHE BESIM: KY LLOJ MOHIMI E ON NJERIUN
PRJETSISHT N NDSHKIM (XHEHENEM) DHE E L AT
PRFUNDIMISHT JASHT FES ISLAME. NDRSA NDAHET N
PES DEG, T CILAT JAN:

P PP P RG RG RG RG NJESHTRIMI DHE KUNDRSHTIMI NJESHTRIMI DHE KUNDRSHTIMI NJESHTRIMI DHE KUNDRSHTIMI NJESHTRIMI DHE KUNDRSHTIMI: ALLAHU THOT: KUSH KUSH KUSH KUSH
SHT KEQBRS M I MADH SE AI Q TRILLON GNJESHTRA SHT KEQBRS M I MADH SE AI Q TRILLON GNJESHTRA SHT KEQBRS M I MADH SE AI Q TRILLON GNJESHTRA SHT KEQBRS M I MADH SE AI Q TRILLON GNJESHTRA

55

KUNDR ALLAHUT OSE MOHON T VRTETN Q I KA ARDHUR?! KUNDR ALLAHUT OSE MOHON T VRTETN Q I KA ARDHUR?! KUNDR ALLAHUT OSE MOHON T VRTETN Q I KA ARDHUR?! KUNDR ALLAHUT OSE MOHON T VRTETN Q I KA ARDHUR?!
VALL, A NUK SHT XHEHENEMI VEND PR JOBESIMTART?! VALL, A NUK SHT XHEHENEMI VEND PR JOBESIMTART?! VALL, A NUK SHT XHEHENEMI VEND PR JOBESIMTART?! VALL, A NUK SHT XHEHENEMI VEND PR JOBESIMTART?!
EL-ANKEBUT 68.
MENDJEMADH MENDJEMADH MENDJEMADH MENDJEMADH SIA DHE REFUZIMI SIA DHE REFUZIMI SIA DHE REFUZIMI SIA DHE REFUZIMI: ALLAHU THOT: ...PRVE ...PRVE ...PRVE ...PRVE
IBLISIT, I CILI NUK DESHI, U TREGUA MENDJEMADH DHE U B IBLISIT, I CILI NUK DESHI, U TREGUA MENDJEMADH DHE U B IBLISIT, I CILI NUK DESHI, U TREGUA MENDJEMADH DHE U B IBLISIT, I CILI NUK DESHI, U TREGUA MENDJEMADH DHE U B
MOSBESIMTAR MOSBESIMTAR MOSBESIMTAR MOSBESIMTAR
DYSHIMI, HAMENDSIMI DHE MOSBINDJA E PRER DYSHIMI, HAMENDSIMI DHE MOSBINDJA E PRER DYSHIMI, HAMENDSIMI DHE MOSBINDJA E PRER DYSHIMI, HAMENDSIMI DHE MOSBINDJA E PRER N NN N BAZAT E BAZAT E BAZAT E BAZAT E
BESIMIT QOFT BESIMIT QOFT BESIMIT QOFT BESIMIT QOFT EDHE N EDHE N EDHE N EDHE N NJ NJ NJ NJ R RR R N PREJ TYRE N PREJ TYRE N PREJ TYRE N PREJ TYRE. . . . LIDHUR ME KT,
ALLAHU PRMEND DEBATIN NDRMJET PRONARIT T
KOPSHTIT DHE NJERIUT BESIMTAR: ... ... ... ...DHE NUK MENDOJ SE DO DHE NUK MENDOJ SE DO DHE NUK MENDOJ SE DO DHE NUK MENDOJ SE DO
T ARRIJ NDONJHER ORA (E KIAMETIT). POR, EDHE NSE T ARRIJ NDONJHER ORA (E KIAMETIT). POR, EDHE NSE T ARRIJ NDONJHER ORA (E KIAMETIT). POR, EDHE NSE T ARRIJ NDONJHER ORA (E KIAMETIT). POR, EDHE NSE
DO T M KTHEJN TE ZOTI IM, SIGURISHT Q DO T GJEJ NJ DO T M KTHEJN TE ZOTI IM, SIGURISHT Q DO T GJEJ NJ DO T M KTHEJN TE ZOTI IM, SIGURISHT Q DO T GJEJ NJ DO T M KTHEJN TE ZOTI IM, SIGURISHT Q DO T GJEJ NJ
VEND M T MIR SE KY (KOPSHT)! SHOKU I TIJ I THA, DUKE VEND M T MIR SE KY (KOPSHT)! SHOKU I TIJ I THA, DUKE VEND M T MIR SE KY (KOPSHT)! SHOKU I TIJ I THA, DUKE VEND M T MIR SE KY (KOPSHT)! SHOKU I TIJ I THA, DUKE
BISEDUAR ME T: A BISEDUAR ME T: A BISEDUAR ME T: A BISEDUAR ME T: A E MOHON TI AT, I CILI T KA KRIJUAR E MOHON TI AT, I CILI T KA KRIJUAR E MOHON TI AT, I CILI T KA KRIJUAR E MOHON TI AT, I CILI T KA KRIJUAR
NGA DHEU... NGA DHEU... NGA DHEU... NGA DHEU... EL-KEHF 36, 37.
SHMANGIA NGA I SHMANGIA NGA I SHMANGIA NGA I SHMANGIA NGA I DRGUARI I ALLAHUT ( DRGUARI I ALLAHUT ( DRGUARI I ALLAHUT ( DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I PAQJA DHE BEKIMI I PAQJA DHE BEKIMI I PAQJA DHE BEKIMI I
ALLAHUT QOFSHIN ME T ALLAHUT QOFSHIN ME T ALLAHUT QOFSHIN ME T ALLAHUT QOFSHIN ME T) )) ), DUKE MOS E BESUAR APO
PRGNJESHTRUAR, DUKE MOS E PRKRAHUR APO
KUNDRSHTUAR. ALLAHU THOT: E MEGJITHAT, E MEGJITHAT, E MEGJITHAT, E MEGJITHAT, MOHUESIT MOHUESIT MOHUESIT MOHUESIT
SHMANGEN NGA AJO Q U SHT PARALAJMRUAR SHMANGEN NGA AJO Q U SHT PARALAJMRUAR SHMANGEN NGA AJO Q U SHT PARALAJMRUAR SHMANGEN NGA AJO Q U SHT PARALAJMRUAR EL-
AHKAF 3.
SHTIRJA, SHTIRJA, SHTIRJA, SHTIRJA, E CILA NNKUPTON SHFAQJEN E BESIMIT N
SIPRFAQE DHE FSHEHJEN E MOHIMIT N BRENDSI.
MOHIMI ME VEPRA. MOHIMI ME VEPRA. MOHIMI ME VEPRA. MOHIMI ME VEPRA. KY LLOJ MOHIMI NDAHET N DY LLOJE:

56

MOHIMI I MADH MOHIMI I MADH MOHIMI I MADH MOHIMI I MADH, I CILI E NXJERR NJERIUN TRSISHT NGA
BESIMI, SIKURSE ADHURIMI I DIKUJT TJETR VE ALLAHUT,
APO TALLJA ME KURANIN, APO VRASJA E PROFETVE, ETJ.
MOHIMI I VOGL MOHIMI I VOGL MOHIMI I VOGL MOHIMI I VOGL, I CILI NUK E NXJERR NJERIUN NGA BESIMI, POR
CENON T QENT E TIJ BESIMTAR ADHURUES I ALLAHUT NJ,
SIKURSE MOHIMI I T MIRAVE T ALLAHUT, VRASJA PA T
DREJT E MYSLIMANIT, AKUZAT DHE SHPIFJET N NDER,
VAJTIMI I T VDEKURVE, ETJ.
POLITEIZMI (BASHK POLITEIZMI (BASHK POLITEIZMI (BASHK POLITEIZMI (BASHK SHOQ SHOQ SHOQ SHOQ RIMI ME ALLAHUN N RIMI ME ALLAHUN N RIMI ME ALLAHUN N RIMI ME ALLAHUN N ADHURIM) ADHURIM) ADHURIM) ADHURIM)
POLITEIZMI I MADH POLITEIZMI I MADH POLITEIZMI I MADH POLITEIZMI I MADH, I CILI NNKUPTON BINDJEN SE ALLAHU KA
ORTAK, T NGJASHM DHE T BARABART DHE KSISOJ
ADHURIMIN E TYRE. ALLAHU THOT: VRTET, ALLAHU NUK VRTET, ALLAHU NUK VRTET, ALLAHU NUK VRTET, ALLAHU NUK
FAL Q T ADHUROHET DIKUSH APO DIKA TJETR FAL Q T ADHUROHET DIKUSH APO DIKA TJETR FAL Q T ADHUROHET DIKUSH APO DIKA TJETR FAL Q T ADHUROHET DIKUSH APO DIKA TJETR VE ATIJ VE ATIJ VE ATIJ VE ATIJ
EN-NISA 48. KTU HYJN ADHURIMET E VARREVE, SIKURSE
RROTULLIMI RRETH TYRE, KURBANET, KRKIMI I SHRIMIT DHE
SHPTIMIT, PRULJA PARA TYRE, ETJ. KY LLOJ POLITEIZMI E
NXJERR NJERIUN NGA RADHT E BESIMTARVE
POLITEIZMI I VOGL POLITEIZMI I VOGL POLITEIZMI I VOGL POLITEIZMI I VOGL. KTU HYJN T GJITHA GJYNAHET T
CILAT FEJA I CILSON SI POLITEIZM POR NUK ARRIJN
SHKALLN E POLITEIZMIT T MADH, SIKURSE BETIMI N DIK,
APO DIKA TJETR VE ALLAHUT, APO THNIA: SI T DOJ
ALLAHU E T DUASH DHE TI, KT E KAM PREJ ALLAHUT DHE
PREJ TEJE, NUK KAM TJETR VE ALLAHUT DHE TEJE, JAM
MBSHTETUR TE ALLAHU DHE TE TI, PO T MOS ISHE TI NUK DO
T NDODHTE KSHTU, ETJ, ETJ.

57

BRENDA KTIJ LLOJ POLITEIZMI HYN EDHE MASHTRIMI I
BESIMTARVE, MBAJTJA E HAJMALIVE, NDJELLJA TERS ME
DITT, NUMRAT, APO GJRAT E CAKTUARA, ETJ. KY LLOJ
POLITEIZMI NUK E NXJERR NJERIUN NGA BESIMI.
MIRPO FEJA ISLAME SHT TREGUAR E KUJDESSHME DHE E
KA NDALUAR KT LLOJ POLITEIZMI ME QLLIM Q AI T MOS
BHET RRUG PR TE POLITEIZMI I MADH, I CILI E NXJERR
NJERIUN NGA BESIMI. GJITHASHTU, AI NDALON NDRTIMET MBI
VARRE DHE BRJEN E TYRE VENDE ADHURIMI, APO TEPRIMIN
ME LVDATA PR NJERZIT E MIR, ETJ. E GJITH KJO VETM
E VETM PR T RUAJTUR T PASTR BESIMIN MONOTEIST,
LARG NJOLLAVE DHE PAPASTRTIVE T PAGANIZMIT DHE
POLITEIZMIT.
AFRIMI DHE AFRIMI DHE AFRIMI DHE AFRIMI DHE P PP P RGJ RGJ RGJ RGJ RIMI RIMI RIMI RIMI TE ALLAHU TE ALLAHU TE ALLAHU TE ALLAHU

AFRIMI DHE NDRMJETSIMI TE ALLAHU , DO T THOT TI
KRKOSH ALLAHUT DIKA NPRMJET PUNVE DHE VEPRAVE
ME T CILAT AI SHT I KNAQUR.
LLOJET E AFRIMIT DHE PRGJRIMIT: LLOJET E AFRIMIT DHE PRGJRIMIT: LLOJET E AFRIMIT DHE PRGJRIMIT: LLOJET E AFRIMIT DHE PRGJRIMIT:
AFRIMI DHE PRGJRIMIT TE ALLAHU SHT DY LLOJESH:
1- I I I I LIGJSHM LIGJSHM LIGJSHM LIGJSHM, KU HYJN:
A- PRGJRIMI DHE AFRIMI TE ALLAHU NPRMJET
EMRAVE DHE VETIVE T TIJ: ALLAHUT I PRKASIN ALLAHUT I PRKASIN ALLAHUT I PRKASIN ALLAHUT I PRKASIN
EMRAT M T BUKUR, ANDAJ THIRRENI AT (LUTJUNI EMRAT M T BUKUR, ANDAJ THIRRENI AT (LUTJUNI EMRAT M T BUKUR, ANDAJ THIRRENI AT (LUTJUNI EMRAT M T BUKUR, ANDAJ THIRRENI AT (LUTJUNI

58

ATIJ) ME ATIJ) ME ATIJ) ME ATIJ) ME TO... TO... TO... TO... EL-ARAF 180. KY SHT LLOJI M
MADHSHTOR I AFRIMIT DHE PRGJRIMIT
B- PRGJRIMI DHE AFRIMI TE ALLAHU NPRMJET PUNVE
T MBARA, SIKURSE THOT ALLAHU N KURAN: ZOTI ZOTI ZOTI ZOTI
YN YN YN YN NE BESUAM NDAJ NA I FAL NE GJYNAHET DHE NA NE BESUAM NDAJ NA I FAL NE GJYNAHET DHE NA NE BESUAM NDAJ NA I FAL NE GJYNAHET DHE NA NE BESUAM NDAJ NA I FAL NE GJYNAHET DHE NA
SHPTO NGA NDSHKIMI I ZJARRIT T SHPTO NGA NDSHKIMI I ZJARRIT T SHPTO NGA NDSHKIMI I ZJARRIT T SHPTO NGA NDSHKIMI I ZJARRIT T XHEHENEMIT XHEHENEMIT XHEHENEMIT XHEHENEMIT AL-
IMRAN 16. KUJTONI EDHE HISTORIN E ATYRE Q GURI UA
MBYLLI SHPELLN KU KISHIN HYR PR TI SHPTUAR
SHIUT
1
.
C- PRGJRIMI DHE AFRIMI TE ALLAHU NPRMJET LUTJES
Q BJN NJERZIT E DEVOTSHM. KSHTU SAHABT I
KRKONIN T DRGUARIT T ALLAHUT (PAQJA DHE
BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) T LUTEJ PR TA SA
ISHTE GJALL, NDRSA PAS VDEKJES S TIJ, ATA I
DREJTOHESHIN ABASIT, XHAXHAIT T PROFETIT, SEPSE E
DININ SE AFRIMI DHE PRGJRIMI NPRMJET T
VDEKURIT SHT I NDALUAR
2- I PALIGJSH I PALIGJSH I PALIGJSH I PALIGJSH M MM M, SIKURSE AFRIMI DHE PRGJRIMI
NPRMJET T VDEKURVE, KUSHDO QOFSHIN ATA, APO T
XHINDEVE, MELEKVE, ETJ. T GJITHA ARGUMENTIMET Q
SJELLIN SUFIT DHE GRUPET E DEVIJUARA, JAN T
DOBTA DHE T PAQENA, NDAJ NUK MUND T MERREN N
KONSIDERAT
2
.

1
SHIH: SAHIHU BUHARI, KAPITULLI PR QIRAXHIUN DHE SHPRBLIMIN E TIJ, HADITHI
NR 2272
2
PR M SHUM SHIH: RISALATUT-TEUESUL , ENUAUHU UE EHKAMUH T MUHAMED
NASIRUDIN EL-ALBANIT.

59

HYRJE N HYRJE N HYRJE N HYRJE N TRADIT TRADIT TRADIT TRADIT N E T N E T N E T N E T DRGUARIT T ALLAHUT ( DRGUARIT T ALLAHUT ( DRGUARIT T ALLAHUT ( DRGUARIT T ALLAHUT (PAQJA PAQJA PAQJA PAQJA
DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) )) )

TRADITA N TRADITA N TRADITA N TRADITA N KUPTIMIN GJUH KUPTIMIN GJUH KUPTIMIN GJUH KUPTIMIN GJUH SOR SOR SOR SOR, SHT RRUGA DHE MNYRA ,
QOFT AJO E MIR APO E KEQE. I DRGUARI I ALLAHUT
(PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) THOT: KUSH
NDRTON NJ TRADIT T MIR, DO T KET SHPRBLIMIN PR
T DHE GJITHASHTU EDHE SHPRBLIMET E ATYRE Q E
VAZHDOJN, PA U PAKSUAR ATYRE ASGJ NGA
SHPRBLIMET E VETA, NDRSA KUSH NDRTON NJ TRADIT
T KEQE, DO T NGARKOHET ME MKATET E SAJ DHE
MKATET E T GJITH ATYRE Q E VAZHDOJN, PA
PAKSUAR ASGJ NGA MKATET E TYRE, DERI N DITN E
KIAMETIT.
NDRSA N NDRSA N NDRSA N NDRSA N KUPTIMIN TERMINOLOGJIK ISLAM KUPTIMIN TERMINOLOGJIK ISLAM KUPTIMIN TERMINOLOGJIK ISLAM KUPTIMIN TERMINOLOGJIK ISLAM: DO GJ E
ARDHUR NGA I DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I
ALLAHUT QOFSHIN ME T), DUKE PRFSHIR FJALT, VEPRAT,
MIRATIMET DHE VETIT E TIJ MORALE DHE FIZIKE
1- TRADITA E FJAL TRADITA E FJAL TRADITA E FJAL TRADITA E FJAL VE VE VE VE SIKURSE THNIA E TIJ: PUNT JAN
SIPAS QLLIMEVE
2- TRADITA E VEPRAVE TRADITA E VEPRAVE TRADITA E VEPRAVE TRADITA E VEPRAVE, KU PRFSHIHEN T GJITHA VEPRAT
E T DRGUARIT T ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I
ALLAHUT QOFSHIN ME T), T PRCJELLA TE NE NGA
SHOKT E TIJ, SIKURSE ADHURIMET E NDRYSHME,

60

PRFSHIR, FALJEN, AGJRIMIN, HAXHIN, LMOSHN
(SADAKAN), ETJ.
3- TRADITA E MIRATIMEVE TRADITA E MIRATIMEVE TRADITA E MIRATIMEVE TRADITA E MIRATIMEVE, KU PRFSHIHEN T GJITHA
MIRATIMET E T DRGUARIT T ALLAHUT (PAQJA DHE
BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) PR PUNT E BRA
NGA SAHABT E TIJ, SI N RASTIN E FALJES S PASDITES
N BETEJN KUNDR FISIT IFUT T KUREIDHAS. I
QOFSHIN ME T) U KISHTE THN: MOS TA FAL NJERI
PASDITEN VETM SE KUR T ARRIJ TE FISI KUREIDHA.
NJ PJES E SAHABVE E MORN URDHRIN ASHTU SI
ISHTE N DUKJE DUKE E VONUAR FALJEN PAS AKSHAMIT
(FALJES S MBRMJES), NDRSA PJESA TJETR E
KUPTUAN URDHRIN SI NXITIM PR T ARRITUR N
VENDMBRRITJE DHE E FALN PASDITEN N KOH. DHE I
QOFSHIN ME T) IA MIRATOI SECILS PAL QNDRIMIN E
SAJ.
POZITA E TRADIT POZITA E TRADIT POZITA E TRADIT POZITA E TRADIT S PROFETIKE N S PROFETIKE N S PROFETIKE N S PROFETIKE N LIGJIN ISLAM LIGJIN ISLAM LIGJIN ISLAM LIGJIN ISLAM

TRADITA PROFETIKE LLOGARITET SI BURIMI I DYT I BURIMEVE
T LIGJIT ISLAM. ALLAHU THOT N KURAN: MBANI N MBANI N MBANI N MBANI N
MENDJE ATO Q LEXOHEN N SHTPIT TUAJA MENDJE ATO Q LEXOHEN N SHTPIT TUAJA MENDJE ATO Q LEXOHEN N SHTPIT TUAJA MENDJE ATO Q LEXOHEN N SHTPIT TUAJA PREJ PREJ PREJ PREJ
SHPALLJES S ALLAHUT DHE URTSIS (PROFETIKE)! SHPALLJES S ALLAHUT DHE URTSIS (PROFETIKE)! SHPALLJES S ALLAHUT DHE URTSIS (PROFETIKE)! SHPALLJES S ALLAHUT DHE URTSIS (PROFETIKE)! EL-

61

AHZAB 34, SI EDHE: ...TUA MSOJ LIBRIN DHE URTSIN ...TUA MSOJ LIBRIN DHE URTSIN ...TUA MSOJ LIBRIN DHE URTSIN ...TUA MSOJ LIBRIN DHE URTSIN
(RREGULLAT (RREGULLAT (RREGULLAT (RREGULLAT E FES)... E FES)... E FES)... E FES)... EL-BEKARE 129.
T GJITH DIJETART DHE STUDIUESIT MYSLIMAN JAN T
NJ MENDIMI N LIDHJE ME FAKTIN SE URTSIA SHT DIKA
TJETR VE LIBRIT (KURANIT). DHE KT URTSI, ATA E
SHPREHIN ME FJALN SUNET (TRADIT E T DRGUARIT T
ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T)).
IMAM SHAFIU THOT: URTSIA SHT TRADITA E T
QOFSHIN ME T). KT THNIE AI E PRCJELL NGA JAHJA IBN
EBI KETHIRI DHE KATADEH. NUK KA DYSHIM SE DUKE QEN E
PRMENDUR BASHK ME LIBRIN, AJO NNKUPTON DIKA
TJETR VE TIJ, NDRKOH Q NUK KA KUPTIM T JET GJ
TJETR PRVE SUNETIT (TRADITS PROFETIKE). NDAJ PR
KT, ALLAHU NA URDHRON TI BINDEMI T DRGUARIT T
TIJ: FARDO Q ALLAHU I DHUROI T DRGUARIT T TIJ SI FARDO Q ALLAHU I DHUROI T DRGUARIT T TIJ SI FARDO Q ALLAHU I DHUROI T DRGUARIT T TIJ SI FARDO Q ALLAHU I DHUROI T DRGUARIT T TIJ SI
PLAK (T MARR) NGA POPUJT E VENDBANIMEVE, I TAKON: PLAK (T MARR) NGA POPUJT E VENDBANIMEVE, I TAKON: PLAK (T MARR) NGA POPUJT E VENDBANIMEVE, I TAKON: PLAK (T MARR) NGA POPUJT E VENDBANIMEVE, I TAKON:
ALLAHUT, T DRGUARIT, T AFRMVE T TIJ, JETIMVE, T ALLAHUT, T DRGUARIT, T AFRMVE T TIJ, JETIMVE, T ALLAHUT, T DRGUARIT, T AFRMVE T TIJ, JETIMVE, T ALLAHUT, T DRGUARIT, T AFRMVE T TIJ, JETIMVE, T
VARFRVE DHE UDH VARFRVE DHE UDH VARFRVE DHE UDH VARFRVE DHE UDHTARVE T MBETUR RRUGS, N MNYR TARVE T MBETUR RRUGS, N MNYR TARVE T MBETUR RRUGS, N MNYR TARVE T MBETUR RRUGS, N MNYR
Q AJO T MOS QARKULLOJ VETM N DUART E T PASURVE Q AJO T MOS QARKULLOJ VETM N DUART E T PASURVE Q AJO T MOS QARKULLOJ VETM N DUART E T PASURVE Q AJO T MOS QARKULLOJ VETM N DUART E T PASURVE
NGA MESI JUAJ. FARDO Q TJU JAP I DRGUARI, MERRENI NGA MESI JUAJ. FARDO Q TJU JAP I DRGUARI, MERRENI NGA MESI JUAJ. FARDO Q TJU JAP I DRGUARI, MERRENI NGA MESI JUAJ. FARDO Q TJU JAP I DRGUARI, MERRENI
AT, E FARDO Q TJU NDALOJ, HIQNI DOR PREJ SAJ. AT, E FARDO Q TJU NDALOJ, HIQNI DOR PREJ SAJ. AT, E FARDO Q TJU NDALOJ, HIQNI DOR PREJ SAJ. AT, E FARDO Q TJU NDALOJ, HIQNI DOR PREJ SAJ.
FRIKSOJUNI ALLAHUT, SEPSE ALLAHU, DNON VRTET FRIKSOJUNI ALLAHUT, SEPSE ALLAHU, DNON VRTET FRIKSOJUNI ALLAHUT, SEPSE ALLAHU, DNON VRTET FRIKSOJUNI ALLAHUT, SEPSE ALLAHU, DNON VRTET
ASHPR ASHPR ASHPR ASHPR EL-HASHR 7.

62

ALLAHU GJITHASHTU E LVDON T DRGUARIN E TIJ: ...AI DO ...AI DO ...AI DO ...AI DO
TI URDHROJ ATA T BJN VEPRA T MIRA DHE DO TI TI URDHROJ ATA T BJN VEPRA T MIRA DHE DO TI TI URDHROJ ATA T BJN VEPRA T MIRA DHE DO TI TI URDHROJ ATA T BJN VEPRA T MIRA DHE DO TI
NDALOJ NGA T KQIJAT; DO TUA LEJOJ T MIRAT E DO NDALOJ NGA T KQIJAT; DO TUA LEJOJ T MIRAT E DO NDALOJ NGA T KQIJAT; DO TUA LEJOJ T MIRAT E DO NDALOJ NGA T KQIJAT; DO TUA LEJOJ T MIRAT E DO
TUA NDALOJ T KQIJAT, DUKE I LIRUAR NGA BARRT E TUA NDALOJ T KQIJAT, DUKE I LIRUAR NGA BARRT E TUA NDALOJ T KQIJAT, DUKE I LIRUAR NGA BARRT E TUA NDALOJ T KQIJAT, DUKE I LIRUAR NGA BARRT E
RNDA DHE VSHTIRSIT Q KAN PA RNDA DHE VSHTIRSIT Q KAN PA RNDA DHE VSHTIRSIT Q KAN PA RNDA DHE VSHTIRSIT Q KAN PASUR... SUR... SUR... SUR... EL-ARAF 157.
PRA, ALLAHU NA KA URDHRUAR TI BINDEMI T DRGUARIT
(PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T): BINDJUNI BINDJUNI BINDJUNI BINDJUNI
ALLAHUT DHE T DRGUARIT, PR T SHPRESUAR MSHIRN ALLAHUT DHE T DRGUARIT, PR T SHPRESUAR MSHIRN ALLAHUT DHE T DRGUARIT, PR T SHPRESUAR MSHIRN ALLAHUT DHE T DRGUARIT, PR T SHPRESUAR MSHIRN
(E ALLAHUT) (E ALLAHUT) (E ALLAHUT) (E ALLAHUT) AL-IMRAN 132. KSISOJ LE T JEMI ASHTU SI
SHOKT E TIJ T CILT I DREJTOHESHIN N DO SHTJE KUR
KISHIN PAQARTSI RRETH SAJ DHE RENDNIN KUSH E KUSH M I
PARI T ISHTE ZBATUES DHE PRCJELLS I URDHRAVE T TIJ.
ATA ISHIN AQ T PRPIKT N SJELLJET E TYRE SAQ BNIN
GJITHKA Q AI BNTE DHE PAJTOHEJ ME T DHE LININ
GJITHKA Q AI NUK E DSHIRONTE. KUR I DRGUARI I
ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T)
MBAJTI NJ UNAZ ARI, FILLUAN EDHE SHOKT E TIJ T
MBANIN T TILLA. POR KUR AI E HODHI AT DUKE THN: UN
NUK DO T MBAJ KURR NJ UNAZ ARI, EDHE SHOKT E TIJ I
HODHN UNAZAT E TYRE. ATA VAZHDUAN TA ZBATOJN
TRADITN E TIJ SEPSE E KUPTONIN Q URDHRESAT NUK
KISHIN T BNIN ME NJ PERIUDH T CAKTUAR,
PRKUNDRAZI ISHIN GJITHPRFSHIRSE N PRMBAJTJE
DHE KOH. PO KSHTU, KUJTOJM SE KUR I DRGUARI I
ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) E
NISI MUADHIN PR N JEMEN E PYETI: ME SE DO T GJYKOSH?

63

DHE MUADHI IU PRGJIGJ: ME LIBRIN E ALLAHUT! DHE PROFETI
(PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) E PYETI
SRISH: PO NSE NUK E GJEN N LIBRIN E ALLAHUT? ATHER
MUADHI I THA: DO T GJYKOJ ME SUNETIN (TRADITN E T
QOFSHIN ME T)).
PROFETI MUHAMED (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN
ME T) THOT: JU KAM LN DY GJRA PAS MEJE DHE NSE
MBAHENI PAS TYRE NUK DO T HUMBISNI KURR: LIBRIN E
ALLAHUT DHE TRADITN TIME. GJITHASHTU DUKE POROSITUR
SHUREJHUN, GJYKATSIN E TIJ, UMERI I THOT: NSE
PRBALLESH ME NDONJ SHTJE GJYKO SIPAS LIBRIT T
ALLAHUT DHE NSE NUK E GJEN N LIBRIN E ALLAHUT GJYKO
SIPAS TRADITS S T DRGUARIT T TIJ.
KUJDES NGA BRAKTISJA E SUNETIT (TRADITS S KUJDES NGA BRAKTISJA E SUNETIT (TRADITS S KUJDES NGA BRAKTISJA E SUNETIT (TRADITS S KUJDES NGA BRAKTISJA E SUNETIT (TRADITS S T TT T
DRGUARIT T ALLAHUT ( DRGUARIT T ALLAHUT ( DRGUARIT T ALLAHUT ( DRGUARIT T ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT
QOFSHIN ME T QOFSHIN ME T QOFSHIN ME T QOFSHIN ME T) )) ))!! )!! )!! )!!

1- ALLAHU NA TRHEQ VREJTJEN DHE NA URDH ALLAHU NA TRHEQ VREJTJEN DHE NA URDH ALLAHU NA TRHEQ VREJTJEN DHE NA URDH ALLAHU NA TRHEQ VREJTJEN DHE NA URDH R RR RON T ON T ON T ON T MOS MOS MOS MOS
E KUND E KUND E KUND E KUND RSHTOJM RSHTOJM RSHTOJM RSHTOJM T TT T DRGUARIN E TIJ DRGUARIN E TIJ DRGUARIN E TIJ DRGUARIN E TIJ: LE T LE T LE T LE T
FRIKSOHEN ATA FRIKSOHEN ATA FRIKSOHEN ATA FRIKSOHEN ATA Q KUNDRSHTOJN URDHRIN E TIJ, Q T Q KUNDRSHTOJN URDHRIN E TIJ, Q T Q KUNDRSHTOJN URDHRIN E TIJ, Q T Q KUNDRSHTOJN URDHRIN E TIJ, Q T
MOS I ARRIJ NDONJ SPROV OSE Q T MOS I GODAS NJ MOS I ARRIJ NDONJ SPROV OSE Q T MOS I GODAS NJ MOS I ARRIJ NDONJ SPROV OSE Q T MOS I GODAS NJ MOS I ARRIJ NDONJ SPROV OSE Q T MOS I GODAS NJ
DNIM I DHEMBSHM DNIM I DHEMBSHM DNIM I DHEMBSHM DNIM I DHEMBSHM EN-NUR 63.
2- ALLAHU NUK NA KA L ALLAHU NUK NA KA L ALLAHU NUK NA KA L ALLAHU NUK NA KA L N NN N MUNDSI ZGJEDHJEJE PARA MUNDSI ZGJEDHJEJE PARA MUNDSI ZGJEDHJEJE PARA MUNDSI ZGJEDHJEJE PARA
VENDIMIT T VENDIMIT T VENDIMIT T VENDIMIT T T TT T D DD D RGUARIT RGUARIT RGUARIT RGUARIT: NUK I TAKON ASNJ NUK I TAKON ASNJ NUK I TAKON ASNJ NUK I TAKON ASNJ

64

BESIMTARI APO BESIMTAREJE T VRTET Q, BESIMTARI APO BESIMTAREJE T VRTET Q, BESIMTARI APO BESIMTAREJE T VRTET Q, BESIMTARI APO BESIMTAREJE T VRTET Q, KUR KUR KUR KUR
ALLAHU DHE I DRGUARI I TIJ VENDOSIN PR NJ SHTJE, ALLAHU DHE I DRGUARI I TIJ VENDOSIN PR NJ SHTJE, ALLAHU DHE I DRGUARI I TIJ VENDOSIN PR NJ SHTJE, ALLAHU DHE I DRGUARI I TIJ VENDOSIN PR NJ SHTJE,
ATA T KEN T DREJT T ZGJEDHIN N AT SHTJE T ATA T KEN T DREJT T ZGJEDHIN N AT SHTJE T ATA T KEN T DREJT T ZGJEDHIN N AT SHTJE T ATA T KEN T DREJT T ZGJEDHIN N AT SHTJE T
TYREN. KUSH E KUNDRSHTON ALLAHUN DHE T DRGUARIN TYREN. KUSH E KUNDRSHTON ALLAHUN DHE T DRGUARIN TYREN. KUSH E KUNDRSHTON ALLAHUN DHE T DRGUARIN TYREN. KUSH E KUNDRSHTON ALLAHUN DHE T DRGUARIN
E TIJ, AI ME SIGURI KA HUMBUR E TIJ, AI ME SIGURI KA HUMBUR E TIJ, AI ME SIGURI KA HUMBUR E TIJ, AI ME SIGURI KA HUMBUR EL-AHZAB 36.
3- PRANIMIN E GJYKIMIT T PRANIMIN E GJYKIMIT T PRANIMIN E GJYKIMIT T PRANIMIN E GJYKIMIT T T TT T DRGUARIT T DRGUARIT T DRGUARIT T DRGUARIT T TIJ, ALLAHU TIJ, ALLAHU TIJ, ALLAHU TIJ, ALLAHU E E E E
KA B KA B KA B KA B R RR R BAZ BAZ BAZ BAZ T TT T FES FES FES FES DHE BESIMIT DHE BESIMIT DHE BESIMIT DHE BESIMIT: JO, PR ZOTIN TND, JO, PR ZOTIN TND, JO, PR ZOTIN TND, JO, PR ZOTIN TND,
ATA NUK DO T JEN BESIMTAR T VRTET, DERISA T ATA NUK DO T JEN BESIMTAR T VRTET, DERISA T ATA NUK DO T JEN BESIMTAR T VRTET, DERISA T ATA NUK DO T JEN BESIMTAR T VRTET, DERISA T
T MARRIN TY PR GJYQTAR PR KUNDRSHTIT MES TYRE; T MARRIN TY PR GJYQTAR PR KUNDRSHTIT MES TYRE; T MARRIN TY PR GJYQTAR PR KUNDRSHTIT MES TYRE; T MARRIN TY PR GJYQTAR PR KUNDRSHTIT MES TYRE;
E PASTAJ, T MOS NDIEJN KURRFAR DYSHIMI NDAJ E PASTAJ, T MOS NDIEJN KURRFAR DYSHIMI NDAJ E PASTAJ, T MOS NDIEJN KURRFAR DYSHIMI NDAJ E PASTAJ, T MOS NDIEJN KURRFAR DYSHIMI NDAJ
GJYKIMIT TND DHE T T BINDEN TY PLOTSISHT GJYKIMIT TND DHE T T BINDEN TY PLOTSISHT GJYKIMIT TND DHE T T BINDEN TY PLOTSISHT GJYKIMIT TND DHE T T BINDEN TY PLOTSISHT EN-NISA
65.
4- I I I I DRGUARI I ALLAHUT ( DRGUARI I ALLAHUT ( DRGUARI I ALLAHUT ( DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT
QOFSHIN ME T QOFSHIN ME T QOFSHIN ME T QOFSHIN ME T) )) ) NA POROSIT NA POROSIT NA POROSIT NA POROSIT: MOS I KUNDRSHTONI
URDHRAT DHE POROSIT E MIA NDRSA RRINI MBSHTETUR
N KOLLTUK, DUKE THN SE PRANOJM VETM AT Q
SHT N KURAN. DIJENI PRA SE MUA M SHT DHN
KURANI DHE BASHK ME T DIKA TJETR SI AI
1
.
LIDHJA NDRMJET KURANIT DHE TRADIT LIDHJA NDRMJET KURANIT DHE TRADIT LIDHJA NDRMJET KURANIT DHE TRADIT LIDHJA NDRMJET KURANIT DHE TRADIT S S S S S S S S T TT T DRGUARIT DRGUARIT DRGUARIT DRGUARIT
T ALLAHUT ( T ALLAHUT ( T ALLAHUT ( T ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) )) )

N MARRDHNIET ME KURANIN, TRADITA E T N MARRDHNIET ME KURANIN, TRADITA E T N MARRDHNIET ME KURANIN, TRADITA E T N MARRDHNIET ME KURANIN, TRADITA E T DRGUARIT T DRGUARIT T DRGUARIT T DRGUARIT T
ALLAHUT ( ALLAHUT ( ALLAHUT ( ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T T T T) )) )
NDAHET N TRI DEG: NDAHET N TRI DEG: NDAHET N TRI DEG: NDAHET N TRI DEG:

1
E SHNON EBU DAUDI DHE TIRMIDHIU.

65

1 11 1- -- - TRADITA MB TRADITA MB TRADITA MB TRADITA MB SHTET SHTET SHTET SHTET SE DHE PAJTUESE ME LIGJET E SE DHE PAJTUESE ME LIGJET E SE DHE PAJTUESE ME LIGJET E SE DHE PAJTUESE ME LIGJET E
KURANIT, SI N KURANIT, SI N KURANIT, SI N KURANIT, SI N THELB ASHTU DHE N THELB ASHTU DHE N THELB ASHTU DHE N THELB ASHTU DHE N DETAJE DETAJE DETAJE DETAJE. PRMENDIM
KTU HADITHET Q FLASIN PR DETYRAT E NDRYSHME
FETARE SI FALJA, ZEKATI, AGJRIMI, HAXHI, PA HYR N
SQARIMIN E KUSHTEVE DHE BAZAVE T TYRE. NSE N
KURAN ALLAHU THOT: KRYEJENI FALJEN DHE JEPNI KRYEJENI FALJEN DHE JEPNI KRYEJENI FALJEN DHE JEPNI KRYEJENI FALJEN DHE JEPNI
ZEKATIN ZEKATIN ZEKATIN ZEKATIN EL-BEKARE 43, I DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA
DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) E PRFORCON KT
ME HADITHIN: BESIMI ISLAM NGRIHET MBI PES BAZA:
DSHMIA SE ALLAHU SHT I VETMI ZOT I VRTET Q
DUHET ADHURUAR DHE SE MUHAMEDI SHT I DRGUAR I TIJ,
KRYERJA E FALJES DHE DHNIA E ZEKATIT
1
. NSE ALLAHU
THOT N KURAN: O BESIMTAR, MOS E PRVETSONI O BESIMTAR, MOS E PRVETSONI O BESIMTAR, MOS E PRVETSONI O BESIMTAR, MOS E PRVETSONI
PASURIN E NJRI PASURIN E NJRI PASURIN E NJRI PASURIN E NJRI- -- -TJETRIT N MNYR T PALEJUESHME TJETRIT N MNYR T PALEJUESHME TJETRIT N MNYR T PALEJUESHME TJETRIT N MNYR T PALEJUESHME
EN-NISA 29, I DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I
ALLAHUT QOFSHIN ME T) E MBSHTET KT ME THNIEN E
TIJ: NUK LEJOHET PREKJA E PASURIS S MYSLIMANIT PA
PLQIMIN E TIJ
2

2 22 2- -- - TRADITA SQARUESE E LIGJEVE T TRADITA SQARUESE E LIGJEVE T TRADITA SQARUESE E LIGJEVE T TRADITA SQARUESE E LIGJEVE T KURANIT KURANIT KURANIT KURANIT, SIKURSE:
A- KUSHTZIMI I T PAKUSHTZUARS: ALLAHU THOT N
KURAN: VJEDH VJEDH VJEDH VJEDH SIT DHE VJEDHSES SIT DHE VJEDHSES SIT DHE VJEDHSES SIT DHE VJEDHSES PRIJUANI PRIJUANI PRIJUANI PRIJUANI DUART, SI DUART, SI DUART, SI DUART, SI
SHPAGIM T SHPAGIM T SHPAGIM T SHPAGIM T ASAJ Q ASAJ Q ASAJ Q ASAJ Q B BB B JN JN JN JN EL-MAIDE 38. DHE TRADITA

1
BUHARIU 523
2
SAHIHU XHAMII NGA ALBANI ME NR 2780.

66

ALLAHUT QOFSHIN ME T) NA E BN T QART SE
PRERJA E DORS BHET N KY.
B- ZBRTHIMI I T PRMBLEDHURS. KSHTU, ALLAHU NA
URDHRON T FALEMI, NDRSA I DRGUARI I ALLAHUT
(PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) NA
MSON DETAJET E KSAJ DETYRE MADHORE.
C- VEIMI I T PRGJITHSHMES. KSHTU ALLAHU THOT N
KURAN: ALLAHU JU KSHILLON JU P ALLAHU JU KSHILLON JU P ALLAHU JU KSHILLON JU P ALLAHU JU KSHILLON JU P R F R F R F R F MIJ MIJ MIJ MIJ T TUAJ; T TUAJ; T TUAJ; T TUAJ;
MASHKULLIT PREJ TYRE I TAKON PJES MASHKULLIT PREJ TYRE I TAKON PJES MASHKULLIT PREJ TYRE I TAKON PJES MASHKULLIT PREJ TYRE I TAKON PJES SA P SA P SA P SA P R DY R DY R DY R DY
FEMRA... FEMRA... FEMRA... FEMRA... EN-NISA 11. NDRKAQ I DRGUARI I ALLAHUT
(PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T), VEON
PRJASHTIMIN E VRASSIT NGA E DREJTA PR T
TRASHGUAR...
KTO PRA JAN FORMAT E NDRVEPRIMIT T TRADITS S T
QOFSHIN ME T) ME KURANIN. NUK LEJOHET PR ASNJ SHKAK
Q AJO T LIHET PAS DORE DHE T NEGLIZHOHET N ATO
RREGULLA DHE LIGJE Q BUROJN PREJ SAJ, PASI KJO ON N
PARALIZIMIN E NJRIT PREJ BURIMEVE THEMELORE T FES
DHE DMTIMIN E SAJ.
TRANSMETOHET SE IMRAN IBN HUSAINI I THA DIKUJT: TI JE I
MARR! A MOS VALL KE PAR N KURAN SE FALJA E
MESDITS (DREKA) SHT KATR REKAT DHE SE GJAT SAJ
NUK KNDOHET ME Z? M PAS AI VAZHDOI DUKE I THN: A E
GJEN KT T SQARUAR N KURAN, PO KT, PO KT?

67

SHKENCA E HADITHIT SHKENCA E HADITHIT SHKENCA E HADITHIT SHKENCA E HADITHIT

SHKENCA E HADITHIT NDAHET N DY PJES THEMELORE T
CILAT JAN:
1 11 1- -- - SHKENCA E TRANSMETIMIT T HADITHIT : SHKENCA E TRANSMETIMIT T HADITHIT : SHKENCA E TRANSMETIMIT T HADITHIT : SHKENCA E TRANSMETIMIT T HADITHIT :
KTU PRFSHIHET SHKENCA Q MERRET ME PRCJELLJEN DHE
SHNIMIN E GJITHKAJE Q KA ARDHUR NGA I DRGUARI I
ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T), SI
FJALT, PUNT, MIRATIMET DHE VETIT.
2 22 2- -- - SHKENCA E STUDIMIT T HADITHIT SHKENCA E STUDIMIT T HADITHIT SHKENCA E STUDIMIT T HADITHIT SHKENCA E STUDIMIT T HADITHIT
KTU PRFSHIHET NJOHJA E RREGULLAVE PRCAKTUESE DHE
STUDIUESE RRETH TRANSMETUESIT DHE TRANSMETIMIT.
KSHTU TRANSMETUESI SHT PRCJELLSI I HADITHIT,
NDRSA TRANSMETIMI PRFSHIN GJITHKA Q I ATRIBUOHET
QOFSHIN ME T).
PRA LNDA E SHKENCS S STUDIMIT T HADITHIT PRFSHIN:
A AA A- -- - VARGUN VARGUN VARGUN VARGUN, PRA ZINXHIRIN E TRANSMETUESVE T
PASHKPUTUR T TEKSTIT.
B BB B- -- - TEKSTIN TEKSTIN TEKSTIN TEKSTIN, OSE THN NDRYSHE, PJESN Q VJEN PAS
VARGUT T TRANSMETUESVE.
PR SHEMBULL: BUHARIU THOT:

68

NA KA TREGUAR ISMAILI NGA MALIKU, KY NGA EBU ZINADI,
KY VET NGA ARAXHI DHE KY I FUNDIT NGA EBU HUREJRE, SE I
ME T) KA THN: ALLAHU THOT: O BIRI I ADEMIT SHPENZO
DHE JEP Q EDHE UN T T JAP TY
1
.
KSHTU VARGU PRFSHIN NJERZIT Q PRCJELLIN HADITHIN,
NDRSA TEKSTI SHT THNIA E T DRGUARIT T ALLAHUT
(PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T).
SHKENCA E STUDIMIT T HADITHIT SHT E RNDSISHME PASI
ME AN T SAJ DALLOHEN HADITHET E PRANUESHME NGA ATO
T PAPRANUESHME.
SHPREHJE SHPREHJE SHPREHJE SHPREHJE DHE TERMA T DHE TERMA T DHE TERMA T DHE TERMA T SHKENCS S SHKENCS S SHKENCS S SHKENCS S TERMINOLOGJIS TERMINOLOGJIS TERMINOLOGJIS TERMINOLOGJIS S SS S
HADITHIT HADITHIT HADITHIT HADITHIT

1 11 1- -- - HADITHI I PRCJELL NPRMJET DISA RRUG HADITHI I PRCJELL NPRMJET DISA RRUG HADITHI I PRCJELL NPRMJET DISA RRUG HADITHI I PRCJELL NPRMJET DISA RRUGVE VE VE VE (EL (EL (EL (EL- -- -
MUTEUATIR) MUTEUATIR) MUTEUATIR) MUTEUATIR)
KY LLOJ HADITHI PRFSHIN DO TRANSMETIM T ARDHUR NGA
NJ GRUP I MADH TRANSMETUESISH, T CILT N TRADITN E
TYRE NUK NJIHEN PR GNJESHTAR DHE NUK PAJTOHEN ME
GNJESHTRN DHE T CILT IA PRCJELLIN TRANSMETIMIN
NJ GRUPI TJETR T NGJASHM E KSHTU ME RADH,
NDRSA TRANSMETIMI I TYRE DUHET T JET PR DIKA T
PAR ME SY, APO T DGJUAR ME VESH NGA VET I

1
E SHNON BUHARIU ME NR 4684.

69

ME T), FJALA VJEN: E KAM PAR T DRGUARIN E ALLAHUT,
APO E KAM DGJUAR T DRGUARIN E ALLAHUT, ETJ.
HADITHI MUTEUATIR NDAHET N DY LLOJESH:
A AA A- -- - MUTEUATIR (I P MUTEUATIR (I P MUTEUATIR (I P MUTEUATIR (I P RCJELL RCJELL RCJELL RCJELL N NN N SHUM SHUM SHUM SHUM RRUG RRUG RRUG RRUG ) ) ) )
TEKSTUALISHT TEKSTUALISHT TEKSTUALISHT TEKSTUALISHT:
KTU HYJN HADITHET E PRCJELLA N KT MNYR SI N
TEKST ASHTU DHE N KUPTIM, FJALA VJEN: KUSH GNJEN
QLLIMISHT NDAJ MEJE, LE TIA BJ VETES GATI NJ ULSE
N XHEHENEM...
1

B BB B- -- - MUTEUATIR ( I P MUTEUATIR ( I P MUTEUATIR ( I P MUTEUATIR ( I P RCJELL RCJELL RCJELL RCJELL N NN N SHUM SHUM SHUM SHUM RRUG RRUG RRUG RRUG ) ) ) )
KUPTIMISHT KUPTIMISHT KUPTIMISHT KUPTIMISHT
KTU HYJN HADITHET E PRCJELLA N KT MNYR VETM
N KUPTIMIN E TYRE, SIKURSE HADITHET Q FLASIN PR
NDRMJETSIMIN E T DRGUARIT T ALLAHUT (PAQJA DHE
BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T), DITN E KIAMETIT.
KY LLOJ HADITHESH DUHET PRANUAR PRERAZI SI I VRTET
DHE DUHET PUNUAR SIPAS TYRE.
2 22 2- -- - HADITHI I SAKT HADITHI I SAKT HADITHI I SAKT HADITHI I SAKT (SAHIH) (SAHIH) (SAHIH) (SAHIH)
HADITHI I SAKT SHT AI HADITH I PRCJELL PA
SHKPUTJE NGA TRANSMETUES T DREJT DHE BESNIK , T
CILT E MARRIN AT NGA T NGJASHM, NDRSA NUK DUHET

1
SHIH BUHARI, NR HADITHI 107.

70

T JET I PRCJELL NGA NDONJ I BESUESHM N
NDRYSHIM NGA TRANSMETIMI I T TJERVE DHE I PACENUAR
NGA DEFEKTE Q E DMTOJN AT.
3 33 3- -- - HADITHI I SAKT JO VETVETIU (ES HADITHI I SAKT JO VETVETIU (ES HADITHI I SAKT JO VETVETIU (ES HADITHI I SAKT JO VETVETIU (ES- -- -SAHIH LI GAJRIHI) SAHIH LI GAJRIHI) SAHIH LI GAJRIHI) SAHIH LI GAJRIHI)
KY SHT HADITHI I MIR VETVETIU (EL-HASEN LI DHATIHI)
NSE VJEN I PRCJELL N DISA RRUG. THUHET GJITHASHTU:
HADITHI Q KUSHTET E TRANSMETIMIT I KA M T LEHTA SE
T HADITHIT T SAKT VETVETIU (ES-SAHIH LI DHATIHI).
4 44 4- -- - HADITHI I MIR (XHEJJID): HADITHI I MIR (XHEJJID): HADITHI I MIR (XHEJJID): HADITHI I MIR (XHEJJID):
SHT HADITHI I CILI NGRIHET NJ SHKALL MBI HADITHIN E
MIR VETVETIU, PA ARRITUR SHKALLN E HADITHIT T SAKT.
5 55 5- -- - HADITHI I MIR VETVETIU (EL HADITHI I MIR VETVETIU (EL HADITHI I MIR VETVETIU (EL HADITHI I MIR VETVETIU (EL- -- -HASEN LI DHATIHI): HASEN LI DHATIHI): HASEN LI DHATIHI): HASEN LI DHATIHI):
SHT HADITHI ME VARG T VAZHDUAR T PRCJELL NGA
TRANSMETUES T BESUESHM POR ME KUSHTE M T LEHTA
SE HADITHI I SAKT. SIPAS DIJETARVE, KY LLOJ HADITHI
SHT I BARABART N ARGUMENTIM ME HADITHIN E SAKT.
6 66 6- -- - HADITHI I MIR JO VETVETIU ( EL HADITHI I MIR JO VETVETIU ( EL HADITHI I MIR JO VETVETIU ( EL HADITHI I MIR JO VETVETIU ( EL- -- -HASEN LI GAJRIHI) HASEN LI GAJRIHI) HASEN LI GAJRIHI) HASEN LI GAJRIHI)
SHT HADITHI Q NUK MUND T PRANOHET PA PASUR NJ
FAKT Q E PRFORCON AT DHE E BN T PRANUESHM.
THUHET GJITHASHTU: HADITHI I DOBT I PRCJELL N SHUM
RRUG DHE NUK KA N VARGUN E TRANSMETUESVE T
AKUZUAR PR GNJESHTR APO SJELLJE T PADENJ.
7 77 7- -- - HADITHI HADITHI HADITHI HADITHI I DOBT: I DOBT: I DOBT: I DOBT:

71

SHT HADITHI Q NUK I PRMBUSH KRITERET E HADITHIT T
SAKT DHE AS ATO T HADITHIT T MIR.
8 88 8- -- - HADITHI I PAZAKONT( SHADH) HADITHI I PAZAKONT( SHADH) HADITHI I PAZAKONT( SHADH) HADITHI I PAZAKONT( SHADH)
SHT TRANSMETIMI I NJERIUT T BESUESHM NDRYSHE NGA
T TJERT, JO TRANSMETIMI I ASAJ Q ATA NUK E
TRANSMETOJN
9 99 9- -- - SHTESA E SHTESA E SHTESA E SHTESA E TRANSMETUESIT T BESUESHM (ZIJADATU TRANSMETUESIT T BESUESHM (ZIJADATU TRANSMETUESIT T BESUESHM (ZIJADATU TRANSMETUESIT T BESUESHM (ZIJADATU
THIKKAH) THIKKAH) THIKKAH) THIKKAH)
SHT DO SHTES Q PRFSHIN TRANSMETUESI I BESUESHM
T CILN E KA MARR NGA T NGJASHM ME T. SIPAS
MENDIMIT M T DREJT, AJO SHT E PRANUESHME.
10 10 10 10- -- - HADITHI MEUKUF HADITHI MEUKUF HADITHI MEUKUF HADITHI MEUKUF
PRFSHIN DO GJ T TRANSMETUAR NGA SAHABT, SI
FJAL, VEPRA DHE MIRATIME, QOFSHIN KTO TRANSMETIME
T NDRPRERA, APO T PANDRPRERA.
11 11 11 11- -- - HADITHI I KPUTUR (MAKTUU) HADITHI I KPUTUR (MAKTUU) HADITHI I KPUTUR (MAKTUU) HADITHI I KPUTUR (MAKTUU)
PRFSHIN DO TRANSMETIM I PANDRPRER Q ARRIN DERI
TE TABIINT (BREZI PASUES I SAHABVE).
12 12 12 12- -- - HADITHI KUDSIJ HADITHI KUDSIJ HADITHI KUDSIJ HADITHI KUDSIJ
PRFSHIN THNIET E ALLAHUT T PRCJELLA NGA GOJA E T
QOFSHIN ME T)

72

13 13 13 13- -- - HADITHI I TRILLUAR (MEUDUU) HADITHI I TRILLUAR (MEUDUU) HADITHI I TRILLUAR (MEUDUU) HADITHI I TRILLUAR (MEUDUU)
PRFSHIN DO THNIE T TRILLUAR DHE T FABRIKUAR NDAJ
QOFSHIN ME T).
GJITHASHTU THUHET: DO TRANSMETIM, PRCJELLSI I T
CILIT SHT GNJESHTAR, APO TEKSTI I T CILIT BIE NDESH
ME LIGJET DHE RREGULLAT E BESIMIT. PRCJELLJA E TIJ
SHT E NDALUAR N FARDO KUPTIMI PA E BR T QART
M PAR SE SHT HADITH I TRILLUAR.
14 14 14 14- -- - SHPREHJET E TRANSMETIMIT T SIGURT SHPREHJET E TRANSMETIMIT T SIGURT SHPREHJET E TRANSMETIMIT T SIGURT SHPREHJET E TRANSMETIMIT T SIGURT
T CILAT JAN: THOT, TRANSMETON, TREGON, ETJ.
15 15 15 15- -- - SHPREHJET E TRANSMETIMIT T DOBT E T DYSHIMT SHPREHJET E TRANSMETIMIT T DOBT E T DYSHIMT SHPREHJET E TRANSMETIMIT T DOBT E T DYSHIMT SHPREHJET E TRANSMETIMIT T DOBT E T DYSHIMT
SIKURSE: THUHET, TRANSMETOHET, PRMENDET, ETJ.
16 16 16 16- -- - RUAJTJA DHE DOKUMENTIMI RUAJTJA DHE DOKUMENTIMI RUAJTJA DHE DOKUMENTIMI RUAJTJA DHE DOKUMENTIMI
NNKUPTON RUAJTJEN E TRANSMETIMEVE DHE DOKUMENTIMIN
E TYRE, SI N MENDJE ASHTU DHE N LIBRA.
17 17 17 17- -- - E SHNOJN GJASHT E SHNOJN GJASHT E SHNOJN GJASHT E SHNOJN GJASHT
D.M.TH, BUHARIU, MUSLIMI , EBU DAUDI, TIRMIDHIU, NESAIU DHE
IBN MAXHEH
18 18 18 18- -- - E SHNOJN PES E SHNOJN PES E SHNOJN PES E SHNOJN PES

73

D.M.TH, AHMEDI, EBU DAUDI, TIRMIDHIU, NESAIU DHE IBN
MAXHEH
19 19 19 19- -- - E SHNOJN KATR E SHNOJN KATR E SHNOJN KATR E SHNOJN KATR
EBU DAUDI, TIRMIDHIU, NESAIU DHE IBN MAXHEH
20 20 20 20- -- - E SHNOJN TRE E SHNOJN TRE E SHNOJN TRE E SHNOJN TRE
D.M.TH, KATR T SIPRPRMENDURIT ME PRJASHTIM T IBN
MAXHES
21 21 21 21- -- - I PRCJELL N PAJTIM (MUTTEFEKUN ALEJHI) I PRCJELL N PAJTIM (MUTTEFEKUN ALEJHI) I PRCJELL N PAJTIM (MUTTEFEKUN ALEJHI) I PRCJELL N PAJTIM (MUTTEFEKUN ALEJHI)
JAN HADITHET E PRCJELLA SI NGA BUHARIU ASHTU DHE
MUSLIMI NPRMJET T NJJTIT SAHAB (SHOK T PROFETIT
A.S.S.)

HYRJE N HYRJE N HYRJE N HYRJE N SHKENC SHKENC SHKENC SHKENC N E JURISPRUDENCS ISLAME (FIKH) N E JURISPRUDENCS ISLAME (FIKH) N E JURISPRUDENCS ISLAME (FIKH) N E JURISPRUDENCS ISLAME (FIKH)

N NN N KUPTIMIN KUPTIMIN KUPTIMIN KUPTIMIN GJUH GJUH GJUH GJUH SOR SOR SOR SOR FJALA FIKH DO T THOT KUPTIM.
ALLAHU THOT N KURAN: KAN KAN KAN KAN K KK K TA NJERZ T TA NJERZ T TA NJERZ T TA NJERZ T CIL CIL CIL CIL T T T T
NUK KUPTOJN POTHUAJSE ASGJ NUK KUPTOJN POTHUAJSE ASGJ NUK KUPTOJN POTHUAJSE ASGJ NUK KUPTOJN POTHUAJSE ASGJ EN-NISA 78.
NDRSA N KUPTIMIN TERMINOLOGJIK FETAR: SHKENCA Q
STUDION LIGJET PRAKTIKE T FES DHE BESIMIT T
PRFTUARA NGA ARGUMENTET E TYRE T SHTJELLUARA.

74

ETAPAT N ETAPAT N ETAPAT N ETAPAT N P PP P R T R T R T R T CILAT KALOI JURISPRUDENCA ISLAME CILAT KALOI JURISPRUDENCA ISLAME CILAT KALOI JURISPRUDENCA ISLAME CILAT KALOI JURISPRUDENCA ISLAME

A AA A- -- - PERIUDHA E SHPALLJES (PROFETSIS) PERIUDHA E SHPALLJES (PROFETSIS) PERIUDHA E SHPALLJES (PROFETSIS) PERIUDHA E SHPALLJES (PROFETSIS)
GJAT KSAJ PERIUDHE MYSLIMANT NUK KAN PASUR
NDONJ MOSPAJTIM NDRMJET TYRE PR SHTJET E FES
DHE T BESIMIT, SEPSE MES TYRE KISHIN T DRGUARIN E
ALLAHUT, I CILI E MSONTE T PADITURIN DHE E KSHILLONTE
T SHKUJDESURIN, NDAJ FJALA E TIJ ISHTE VENDIM I
PAKUNDRSHTUESHM.
N PERIUDHN E SHPAL N PERIUDHN E SHPAL N PERIUDHN E SHPAL N PERIUDHN E SHPALLJES, JURISPRUDENCA ISLAME SHT LJES, JURISPRUDENCA ISLAME SHT LJES, JURISPRUDENCA ISLAME SHT LJES, JURISPRUDENCA ISLAME SHT
KULTIVUAR N DISA FORMA: KULTIVUAR N DISA FORMA: KULTIVUAR N DISA FORMA: KULTIVUAR N DISA FORMA:
1 11 1- -- - N NN N P PP P RMJET SHPALLJES S RMJET SHPALLJES S RMJET SHPALLJES S RMJET SHPALLJES S VENDIMIT NGA I VENDIMIT NGA I VENDIMIT NGA I VENDIMIT NGA I DRGUARI I DRGUARI I DRGUARI I DRGUARI I
ALLAHUT ( ALLAHUT ( ALLAHUT ( ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) )) )
P PP P R NGJARJE KONKRETE R NGJARJE KONKRETE R NGJARJE KONKRETE R NGJARJE KONKRETE, SIKURSE THNIA E TIJ:
VRITENI AT Q L FEN DHE BESIMIN E TIJ
1
, PRA KJO
THNIE SHT VENDIM NGA ANA E TIJ PR KT SHTJE.
GJITHASHTU PRMENDIM THNIEN E ALLAHUT N KURAN:
MOS MOS MOS MOS U MARTONI ME FEMRAT PAGANE, DERISA T U MARTONI ME FEMRAT PAGANE, DERISA T U MARTONI ME FEMRAT PAGANE, DERISA T U MARTONI ME FEMRAT PAGANE, DERISA T B BB B HEN HEN HEN HEN
BESIMTARE... BESIMTARE... BESIMTARE... BESIMTARE... EL-BEKARE 221. KTU VJEN VENDIMI
LIGJOR LIDHUR ME SHTJEN E MARTESS ME PAGANET.
2 22 2- -- - N NN N P PP P RMJET MIRATIMIT T RMJET MIRATIMIT T RMJET MIRATIMIT T RMJET MIRATIMIT T T TT T DRGUARIT T ALLAHUT DRGUARIT T ALLAHUT DRGUARIT T ALLAHUT DRGUARIT T ALLAHUT
( (( (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) )) ) P PP P R DISA R DISA R DISA R DISA

1
E SHNON BUHARIU, LIBRI I XHIHADIT DHE EKSPEDITAVE, NR 3017.

75

VEPRIME T VEPRIME T VEPRIME T VEPRIME T SHOK SHOK SHOK SHOK VE T VE T VE T VE T TIJ, APO REFUZIMIT T TIJ, APO REFUZIMIT T TIJ, APO REFUZIMIT T TIJ, APO REFUZIMIT T DISA DISA DISA DISA
VEPRIMEVE T VEPRIMEVE T VEPRIMEVE T VEPRIMEVE T TJERA, TJERA, TJERA, TJERA, SIKURSE
A- MIRATIMI NDAJ ATIJ Q U FAL ME TEJJEMMUM (PASTRIMI
SIMBOLIK ME DHE, SH.P.), NDRKOH Q NUK KISHTE UJ,
M PAS GJETI UJ PARA SE T KALONTE KOHA E FALJES
DHE I DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I
ALLAHUT QOFSHIN ME T) I THA: IA QLLOVE TRADITS
SIME
1
.
B- QORTIMI I USAMA IBN ZEJDIT, PR VRASJEN E POLITEISTIT
Q THA LA ILAHE IL-LALL-LLAH. KUR USAMA U
JUSTIFIKUA SE ARMIKU E THA KT FJAL PR T
SHPTUAR KOKN, I DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA DHE
BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T), IU DREJTUA
QORTUESHM: A MOS VALL IA NJOHE ZEMRN?
2

3 33 3- -- - PRHAPJA E NDONJ VEPRIMI T PRHAPJA E NDONJ VEPRIMI T PRHAPJA E NDONJ VEPRIMI T PRHAPJA E NDONJ VEPRIMI T CAKTUAR, T CAKTUAR, T CAKTUAR, T CAKTUAR, T CILIN AS CILIN AS CILIN AS CILIN AS
SHPALLJA E AS I SHPALLJA E AS I SHPALLJA E AS I SHPALLJA E AS I DRGUARI I ALLAHUT ( DRGUARI I ALLAHUT ( DRGUARI I ALLAHUT ( DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA DHE PAQJA DHE PAQJA DHE PAQJA DHE
BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) )) ) NUK E NDALONIN. NUK E NDALONIN. NUK E NDALONIN. NUK E NDALONIN. KJO
TREGONTE SE VEPRIME T TILLA ISHIN T LEJUESHME,
SIKURSE MARRDHNIET E MBROJTURA SEKSUALE,
SIKURSE TREGON XHABIRI (R.A): TRHIQESHIM PARA SE
T EJAKULONIM, NDRSA KURANI VAZHDONTE T
SHPALLEJ
3
.

1
E SHNON EBU DAUDI N LIBRIN E PASTRIMEVE ME NR HADITHI 338 DHE NESAIU ME
NR HADITHI 433.
2
E SHNON MUSLIMI, LIBRI I BESIMIT, HADITHI NR 158.
3
E SHNON BUHARIU, LIBRI I MARTESS, HADITHI 5208, 5209.

76

4 44 4- -- - PARAQITJA E RASTEVE URGJENTE P PARAQITJA E RASTEVE URGJENTE P PARAQITJA E RASTEVE URGJENTE P PARAQITJA E RASTEVE URGJENTE P R T R T R T R T CILAT I CILAT I CILAT I CILAT I
D DD D RGUARI RGUARI RGUARI RGUARI ( (( (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME
T T T T) )) ), PRISTE SHPALLJEN , PRISTE SHPALLJEN , PRISTE SHPALLJEN , PRISTE SHPALLJEN P PP P R T R T R T R T DH DH DH DH N NN N VENDIMIN RRETH VENDIMIN RRETH VENDIMIN RRETH VENDIMIN RRETH
TYRE TYRE TYRE TYRE, SIKURSE RASTI I DHIHARIT (BRAKTISJA E
BASHKSHORTES N SHTRAT).

PERIUDHA E KATR KALIFVE: PERIUDHA E KATR KALIFVE: PERIUDHA E KATR KALIFVE: PERIUDHA E KATR KALIFVE:

EDHE GJAT KSAJ PERIUDHE NUK KA PASUR SHUM
MOSMARRVESHJE PASI KJO PERIUDH ISHTE SHUM E AFRT
ME AT T SHPALLJES S KURANIT. SHTO KTU EDHE PRANIN
E KOKAVE T MDHA DHE T MENURA NGA RADHT E
SAHATEVE( SHOKVE T PROFETIT A.S.S.), FJALA E T CILVE
ISHTE PRFUNDIMTARE N SHUM PREJ SHTJEVE, T CILAT
DILINI N PAH. KJO GJ M DUKSHM U SHFAQ N PERIUDHN E
EBU BEKRIT (ALLAHU QOFT I KNAQUR PREJ TIJ). M PAS,
SA M SHUM KALONIN KOHT, AQ M SHUM SHTOHESHIN
MOSMARRVESHJET. KSHTU, N PERIUDHN E UTHMANIT,
MOSMARRVESHJET ISHIN M T THEKSUARA SE N
PERIUDHN E UMERIT, NDRSA N PERIUDHN E ALIUT, M T
DUKSHME SE N PERIUDHN E UTHMANIT. E GJITH KJO PR
SHKAK T ZGJERIMIT T TOKAVE T SHTETIT ISLAM SI DHE
KOHS M T MADHE Q I NDANTE NGA PERIUDHA E
SHPALLJES.

77

PERUDHA E BREZIT PASARDHS T SHOKVE T PROFETIT PERUDHA E BREZIT PASARDHS T SHOKVE T PROFETIT PERUDHA E BREZIT PASARDHS T SHOKVE T PROFETIT PERUDHA E BREZIT PASARDHS T SHOKVE T PROFETIT
( (( (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) )) ). .. .

GJAT KSAJ PERIUDHE, SIDOMOS NGA FUNDI I SHEKULLIT T
PAR HIXHRI, U ZHVILLUAN SHUM MOSMARRVESHJET N
LMIN E JURISPRUDENCS (FIKHUT). DHE KJO PAS DALJES N
SKEN T SHKOLLS S MENDIMIT (MEDRESETU RAJ), GJ Q
NXORI N PAH DY SHKOLLA:
- SHKOLLA E HADITHIT SHKOLLA E HADITHIT SHKOLLA E HADITHIT SHKOLLA E HADITHIT, E CILA MBSHTETEJ N HADITHET
ALLAHUT QOFSHIN ME T)
- SHKOLLA E MENDIMIT SHKOLLA E MENDIMIT SHKOLLA E MENDIMIT SHKOLLA E MENDIMIT, E CILA N FAKT NUK E REFUZONTE
HADITHIN, MIRPO PRHAPJA E TRILLIMEVE DHE
FABRIKIMEVE NDAJ T DRGUARIT T ALLAHUT (PAQJA
DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T), POR EDHE E
MASHTRUESVE T SHUMT, I BN ITHTART E KSAJ
SHKOLLE T ISHIN SHUM T NGURT N PRANIMIN E
SHUM HADITHEVE. KJO SHKOLL U THEMELUA N IRAK,
PR T CILIN DIKUSH NGA T PART PATI THN: DILTE
HADITHI NGA MEDINA NJ PLLMB DHE KTHEHEJ NGA
IRAKU NJ PASH.
BURIMET E JURISPRUDENC BURIMET E JURISPRUDENC BURIMET E JURISPRUDENC BURIMET E JURISPRUDENC S ISLAME (FIKHUT) S ISLAME (FIKHUT) S ISLAME (FIKHUT) S ISLAME (FIKHUT)

1 11 1- -- - KURANI KURANI KURANI KURANI: :: :

78

DO MYSLIMAN SHT I NDRGJEGJSHM SE GJYKIMET DHE
VENDIMET PR SHTJET E NDRYSHME NISIN S PARI NGA
KURANI. FJALA VJEN, I PAMARTUARI Q BN KURVRI,
FSHIKULLOHET 100 HER, SEPSE ALLAHU THOT: LAVIREN LAVIREN LAVIREN LAVIREN
DHE LAVIRIN, DHE LAVIRIN, DHE LAVIRIN, DHE LAVIRIN, TA RRIHNI DONJRIN PREJ TYRE ME NGA TA RRIHNI DONJRIN PREJ TYRE ME NGA TA RRIHNI DONJRIN PREJ TYRE ME NGA TA RRIHNI DONJRIN PREJ TYRE ME NGA
NJQIND GODITJE NJQIND GODITJE NJQIND GODITJE NJQIND GODITJE EN-NUR 2.
2 22 2- -- - TRADITA E T TRADITA E T TRADITA E T TRADITA E T DRGUARIT T ALLAHUT ( DRGUARIT T ALLAHUT ( DRGUARIT T ALLAHUT ( DRGUARIT T ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI PAQJA DHE BEKIMI PAQJA DHE BEKIMI PAQJA DHE BEKIMI
I ALLAHUT QOFSHIN ME T I ALLAHUT QOFSHIN ME T I ALLAHUT QOFSHIN ME T I ALLAHUT QOFSHIN ME T) )) ) (SUNETI) (SUNETI) (SUNETI) (SUNETI): : : :
N T MYSLIMANI GJEN GJYKIME DHE VENDIME PR SHUM
SHTJE, GJITHASHTU EDHE BAZAT E TYRE, SIKURSE THNIA
E T DRGUARIT T ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT
QOFSHIN ME T): : : : PRANONI NGA UN, PRANONI NGA UN!
ALLAHU U KA DHN ATYRE NJ RRUGDALJE! I PAMARTUARI
ME T PAMARTUARN FSHIKULLOHEN NJQIND HER DHE
DBOHEN NJ VIT
1

2
.
3 33 3- -- - UNANIMITETI (IXHMAI) UNANIMITETI (IXHMAI) UNANIMITETI (IXHMAI) UNANIMITETI (IXHMAI)
FJALA SHT PR PAJTIMIN E T DITURVE NGA RADHT E
MYSLIMANVE N FARDO PERIUDHE PAS VDEKJES S T

1
E SHNON MUSLIMI, LIBRI MBI PENALITETET, KAPITULLI MBI IMORALITETIN,
HADITHI NR 1690.
2
SHT FJALA PR GRAT T CILAT SHKELIN KURORN. LIDHUR ME KT ALLAHU
SHPALLI: PR ATO GRA TUAJA Q BJN KURVRI, KRKONI Q T DSHMOJN PR ATO GRA TUAJA Q BJN KURVRI, KRKONI Q T DSHMOJN PR ATO GRA TUAJA Q BJN KURVRI, KRKONI Q T DSHMOJN PR ATO GRA TUAJA Q BJN KURVRI, KRKONI Q T DSHMOJN
PR KT GJ KATR VET PREJ JUSH; NSE DSHMOJN PR KT GJ, I MBANI PR KT GJ KATR VET PREJ JUSH; NSE DSHMOJN PR KT GJ, I MBANI PR KT GJ KATR VET PREJ JUSH; NSE DSHMOJN PR KT GJ, I MBANI PR KT GJ KATR VET PREJ JUSH; NSE DSHMOJN PR KT GJ, I MBANI
ATO N S ATO N S ATO N S ATO N SHTPI DERISA TU VIJ VDEKJA OSE DERISA ALLAHU TU JAP ATYRE HTPI DERISA TU VIJ VDEKJA OSE DERISA ALLAHU TU JAP ATYRE HTPI DERISA TU VIJ VDEKJA OSE DERISA ALLAHU TU JAP ATYRE HTPI DERISA TU VIJ VDEKJA OSE DERISA ALLAHU TU JAP ATYRE
RRUGDALJE TJETR RRUGDALJE TJETR RRUGDALJE TJETR RRUGDALJE TJETR. DHE RRUGDALJA QE AJO Q I DRGUARI I ALLAHUT
PRMEND N HADITHIN E MSIPRM! (SH.P.)

79

QOFSHIN ME T), N LIDHJE ME SHTJE T CAKTUARA.
SIGURISHT, UNANIMITETI DUHET T NGRIHET MBI BAZAT E
KURANIT DHE TRADITS S T DRGUARIT T ALLAHUT
(PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T).
UNANIMITETI NNKUPTON FAKTIN SE T GJITH DIJETART
MYSLIMAN E KUPTOJN NJSOJ VENDIMIN LIGJOR Q SJELL
ARGUMENTI.
4 44 4- -- - ANALOGJIA (KIJASI) ANALOGJIA (KIJASI) ANALOGJIA (KIJASI) ANALOGJIA (KIJASI)
E CILA NNKUPTON TRAJTIMIN E NJ SHTJEJE T RE SIPAS
NJ TJETRE T NDODHUR M PAR DHE PR T CILN
EKZISTON VENDIMI DHE GJYKIMI LIGJOR FETAR, MBSHTETUR
N KURAN DHE TRADITN E PROFETIT (PAQJA DHE BEKIMI I
ALLAHUT QOFSHIN ME T), SHTJE Q KAN NJ SHKAK T
PRBASHKT. OSE SI THUHET NDRYSHE: TRAJTIMI I
SHTJEVE DYTSORE SIPAS ATYRE THEMELORE NISUR NGA
SHKAKU I PRBASHKT Q KAN, SIKURSE NDALIMI DROGAVE
(NARKOTIKVE) N ANALOGJI ME NDALIMIN E PIJEVE
ALKOOLIKE PR SHKAK T DEHJES.
5 55 5- -- - EKZISTOJN EKZISTOJN EKZISTOJN EKZISTOJN EDHE DISA BURIME T EDHE DISA BURIME T EDHE DISA BURIME T EDHE DISA BURIME T TJERA TJERA TJERA TJERA, SIKURSE:
APROVIMI, INTERESI KOLEKTIV, NDALIMI I SHKAQEVE,
THNIET E SAHABVE, TRADITA, ETJ, T CILAT NUK JAN
UNANIMISHT T PRANUESHME.

80

RREGULLAT JURIDIKE RREGULLAT JURIDIKE RREGULLAT JURIDIKE RREGULLAT JURIDIKE ISLAME. ISLAME. ISLAME. ISLAME.

DO T KUJTOJM SHKURTIMISHT DISA PREJ TYRE:
S PARI: SHTJET VLERSOHEN NGA QLLIMI S PARI: SHTJET VLERSOHEN NGA QLLIMI S PARI: SHTJET VLERSOHEN NGA QLLIMI S PARI: SHTJET VLERSOHEN NGA QLLIMI
MBSHTETUR N HADITHIN E T DRGUARIT T ALLAHUT
(PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T): PUNT JAN
SIPAS QLLIMEVE
1
.
PR SHEMBULL:
1- NSE DIKUSH BN NJ PUN T LEJUAR ME QLLIM
ADHURIMI DO T SHPRBLEHET PR T.
2- AI Q VRET DIK PA T DREJT DHE ME QLLIM MERR
DNIMIN E TIJ, NDRSA AI Q VRET GABIMISHT MERR
DNIM TJETR, PASI QLLIMI SHT THELBSOR.
S DYTI: SIGURIA NUK RRZOHET ME DYSHIM S DYTI: SIGURIA NUK RRZOHET ME DYSHIM S DYTI: SIGURIA NUK RRZOHET ME DYSHIM S DYTI: SIGURIA NUK RRZOHET ME DYSHIM
ALLAHU THOT N KURAN: SHUMICA E TYRE VEPROJN SHUMICA E TYRE VEPROJN SHUMICA E TYRE VEPROJN SHUMICA E TYRE VEPROJN
VETM SIPAS HAMENDJES. N T VRTET, HAMENDJA NUK E VETM SIPAS HAMENDJES. N T VRTET, HAMENDJA NUK E VETM SIPAS HAMENDJES. N T VRTET, HAMENDJA NUK E VETM SIPAS HAMENDJES. N T VRTET, HAMENDJA NUK E
ZVENDSON ASPAK T VRTETN ZVENDSON ASPAK T VRTETN ZVENDSON ASPAK T VRTETN ZVENDSON ASPAK T VRTETN JUNUS 36.
NDRSA I DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I
ALLAHUT QOFSHIN ME T) THOT: NSE NDONJRI PREJ JUSH
DYSHON GJAT FALJES DHE NUK E DI N KA FALUR TRE APO

1
E SHNOJN T GJASHTT.

81

KATR REKAT, LE TA LR DYSHIMIN MNJAN DHE T NISET
NGA AJO PR T CILN SHT I SIGURT
1
.
PR SHEMBULL:
1- NSE DIKUSH KA PR T PAGUAR NJ HUA DHE NUK
SHT I SIGURT N E KA PAGUAR APO JO, I MBETET TA
PAGUAJ AT .
2- NSE DIKUSH MERR AVDES PR FALJE, PASTAJ NUK E
MBAN MEND N E KA PRISHUR APO JO, MBETET ME AVDES
SEPSE E SIGURT SHT Q AI KA MARR AVDES, NDRSA
PRISHJA E AVDESIT SHT ME DYSHIM.
NN KT RREGULL PRFSHIHET EDHE KY RREGULL DYTSOR:
N NN N THELB, GJITHK THELB, GJITHK THELB, GJITHK THELB, GJITHKA MBETET ASHTU SI KA QEN A MBETET ASHTU SI KA QEN A MBETET ASHTU SI KA QEN A MBETET ASHTU SI KA QEN .
KJO DO T THOT Q DIKA E CILA KA PASUR NJ TRAJTIM N
T KALUARN VAZHDON T TRAJTOHET NJSOJ N VAZHDIM
NSE NUK KA FAKT Q E NDRYSHON.
ARGUMENTET E KTIJ RREGULLI JAN PO ATO T RREGULLIT
THEMELOR.
PR SHEMBULL:
NSE HUMB NJ PERSON DHE NUK DIHET A SHT GJALL APO
KA VDEKUR, KONSIDEROHET SI I GJALL, PASI N THELB JETA
E TIJ VAZHDON.
S TRETI: VSHTIRSIA SJELL LEHTSIMIN S TRETI: VSHTIRSIA SJELL LEHTSIMIN S TRETI: VSHTIRSIA SJELL LEHTSIMIN S TRETI: VSHTIRSIA SJELL LEHTSIMIN

1
E SHNON MUSLIMI ME NR. 571.

82

ALLAHU THOT: ALLAHU DSHIRON Q TJUA LEHTSOJ DHE ALLAHU DSHIRON Q TJUA LEHTSOJ DHE ALLAHU DSHIRON Q TJUA LEHTSOJ DHE ALLAHU DSHIRON Q TJUA LEHTSOJ DHE
JO Q TJUA VSHTIRSOJ EL JO Q TJUA VSHTIRSOJ EL JO Q TJUA VSHTIRSOJ EL JO Q TJUA VSHTIRSOJ EL- -- -BEKARE 185, SI EDHE BEKARE 185, SI EDHE BEKARE 185, SI EDHE BEKARE 185, SI EDHE: DHE : DHE : DHE : DHE
NUK JU KA VN ASNJ BARR N FEN TUAJ NUK JU KA VN ASNJ BARR N FEN TUAJ NUK JU KA VN ASNJ BARR N FEN TUAJ NUK JU KA VN ASNJ BARR N FEN TUAJ EL-HAXH 78.
NDRSA AISHJA (ALLAHU QOFT I KNAQUR PREJ SAJ)
TREGON SE KUR I DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I
ALLAHUT QOFSHIN ME T) ZGJIDHTE NDRMJET DY
SHTJEVE, GJITHMON MERRTE M T LEHTN NSE NUK AJO
NUK PRBNTE GJYNAH
1
.
PR SHEMBULL:
1- UDHTARI E KA T VSHTIR Q T NDALET PR DO
FALJE NDAJ I LEJOHET TI BASHKOJ ATO.
2- NSE DIKUSH E KA T VSHTIR T FALET N KMB
MUND T FALET ULUR.
S KATRTI: DOMOSDOSHMRIT LEJOJN GJRAT E S KATRTI: DOMOSDOSHMRIT LEJOJN GJRAT E S KATRTI: DOMOSDOSHMRIT LEJOJN GJRAT E S KATRTI: DOMOSDOSHMRIT LEJOJN GJRAT E
NDALUARA NDALUARA NDALUARA NDALUARA
ALLAHU THOT: POR KUSHDO Q DETYROHET NGA NEVOJA T POR KUSHDO Q DETYROHET NGA NEVOJA T POR KUSHDO Q DETYROHET NGA NEVOJA T POR KUSHDO Q DETYROHET NGA NEVOJA T
HAJ NDONJ GJ PREJ KTYRE, PA DASHUR T BJ GJYNAH HAJ NDONJ GJ PREJ KTYRE, PA DASHUR T BJ GJYNAH HAJ NDONJ GJ PREJ KTYRE, PA DASHUR T BJ GJYNAH HAJ NDONJ GJ PREJ KTYRE, PA DASHUR T BJ GJYNAH
DHE PA E KALUAR KUFIRIN, NUK DO T FAJSOHET... DHE PA E KALUAR KUFIRIN, NUK DO T FAJSOHET... DHE PA E KALUAR KUFIRIN, NUK DO T FAJSOHET... DHE PA E KALUAR KUFIRIN, NUK DO T FAJSOHET... EL-
BEKARE 173.
PR SHEMBULL:

1
E SHNON BUHARIU DHE MUSLIMI

83

NSE NDONJRI SHT I DETYRUAR T HAJ MISHIN E
KAFSHS S NGORDHUR PR TI SHPTUAR VDEKJES NGA
URIA, NUK BN ASNJ FAJ.
S PESTI: NUK S PESTI: NUK S PESTI: NUK S PESTI: NUK LEJOHEN LEJOHEN LEJOHEN LEJOHEN AS DMET E AS DMTIMET, APO: AS DMET E AS DMTIMET, APO: AS DMET E AS DMTIMET, APO: AS DMET E AS DMTIMET, APO:
DMI DUHET SHMANGUR. DMI DUHET SHMANGUR. DMI DUHET SHMANGUR. DMI DUHET SHMANGUR.
NISUR NGA HADITHI ME T NJJTN PRMBAJTJE I T
QOFSHIN ME T)
PR SHEMBULL:
NSE DRITARJA E SHTPIS S NDONJRIT BEZDIS FQINJIN E
TIJ, ATHER I DUHET TA MBYLL AT.
S GJASHTI: SHMANGIA E DMEVE SHT PARSORE NDAJ S GJASHTI: SHMANGIA E DMEVE SHT PARSORE NDAJ S GJASHTI: SHMANGIA E DMEVE SHT PARSORE NDAJ S GJASHTI: SHMANGIA E DMEVE SHT PARSORE NDAJ
PRFTIMIT T DOBIVE PRFTIMIT T DOBIVE PRFTIMIT T DOBIVE PRFTIMIT T DOBIVE
ALLAHU THOT: MOS I SHANI IDHUJT Q ATA I ADHUROJN N MOS I SHANI IDHUJT Q ATA I ADHUROJN N MOS I SHANI IDHUJT Q ATA I ADHUROJN N MOS I SHANI IDHUJT Q ATA I ADHUROJN N
VEND T ALLAHUT, N MNYR Q ATA T MOS E S VEND T ALLAHUT, N MNYR Q ATA T MOS E S VEND T ALLAHUT, N MNYR Q ATA T MOS E S VEND T ALLAHUT, N MNYR Q ATA T MOS E SHAJN HAJN HAJN HAJN
ALLAHUN ARMIQSISHT NGA PADIJA... ALLAHUN ARMIQSISHT NGA PADIJA... ALLAHUN ARMIQSISHT NGA PADIJA... ALLAHUN ARMIQSISHT NGA PADIJA... EL-ENAM 108.
PR SHEMBULL:
1- NDALOHET MBAJTJA E MJETEVE T RREZIKSHME EDHE
SIKUR ATO T PRDOREN PR QLLIME PRFITIMI.
2- NSE NJ GRUA SHT E DETYRUAR T LAHET POR NUK
KA PERDE MBROJTSE, MUND TA VONOJ LARJEN.
S S S S SHTATI: GJRAT N THELB MBETEN T LEJUARA SHTATI: GJRAT N THELB MBETEN T LEJUARA SHTATI: GJRAT N THELB MBETEN T LEJUARA SHTATI: GJRAT N THELB MBETEN T LEJUARA

84

ALLAHU THOT N KURAN: SHT AI Q PR JU KA KRIJUAR SHT AI Q PR JU KA KRIJUAR SHT AI Q PR JU KA KRIJUAR SHT AI Q PR JU KA KRIJUAR
DO GJ Q KA N TOK... DO GJ Q KA N TOK... DO GJ Q KA N TOK... DO GJ Q KA N TOK... EL-BEKARE 29, THUAJ: KUSH I THUAJ: KUSH I THUAJ: KUSH I THUAJ: KUSH I
KA PENGUAR STOLIT DHE USHQIMET E KNDSHME, T CILAT KA PENGUAR STOLIT DHE USHQIMET E KNDSHME, T CILAT KA PENGUAR STOLIT DHE USHQIMET E KNDSHME, T CILAT KA PENGUAR STOLIT DHE USHQIMET E KNDSHME, T CILAT
AI I KA KRIJUAR PR ROBRIT E VET? AI I KA KRIJUAR PR ROBRIT E VET? AI I KA KRIJUAR PR ROBRIT E VET? AI I KA KRIJUAR PR ROBRIT E VET? EL-ARAF 32, SI EDHE:
THUAJ: UN NUK GJEJ N AT Q M SHT SHPALLUR MUA, THUAJ: UN NUK GJEJ N AT Q M SHT SHPALLUR MUA, THUAJ: UN NUK GJEJ N AT Q M SHT SHPALLUR MUA, THUAJ: UN NUK GJEJ N AT Q M SHT SHPALLUR MUA,
ASGJ Q E NDALON NJERIUN T HAJ FAR T DOJ, ASGJ Q E NDALON NJERIUN T HAJ FAR T DOJ, ASGJ Q E NDALON NJERIUN T HAJ FAR T DOJ, ASGJ Q E NDALON NJERIUN T HAJ FAR T DOJ,
PRVE KAFSHVE T NGORDHURA, GJAKUT T DERDHUR, PRVE KAFSHVE T NGORDHURA, GJAKUT T DERDHUR, PRVE KAFSHVE T NGORDHURA, GJAKUT T DERDHUR, PRVE KAFSHVE T NGORDHURA, GJAKUT T DERDHUR,
MISHIT T DERRIT MISHIT T DERRIT MISHIT T DERRIT MISHIT T DERRIT SE KTO JAN T NDYTA SE KTO JAN T NDYTA SE KTO JAN T NDYTA SE KTO JAN T NDYTA DHE MISHIT Q DHE MISHIT Q DHE MISHIT Q DHE MISHIT Q
SHT THERUR N EMR T DIKUJT TJETR N SHT THERUR N EMR T DIKUJT TJETR N SHT THERUR N EMR T DIKUJT TJETR N SHT THERUR N EMR T DIKUJT TJETR N VEND T VEND T VEND T VEND T
ALLAHUT ALLAHUT ALLAHUT ALLAHUT EL-ENAM 145.
NDRSA I DRGUARI I ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I
ALLAHUT QOFSHIN ME T) THOT: E LEJUAR SHT AJO Q
LEJON ALLAHU, NDRSA E NDALUAR SHT AJO Q AI E
NDALON. NDRKAQ, GJRAT PR T CILAT NUK KA FOLUR,
JAN T FALURA, NDAJ PRANOJENI AT Q ALLAHU JUA KA
FALUR, SEPSE ALLAHU NUK HARRON ASGJ
1
.
PRA SI VARGJET E KURANIT EDHE HADITHET E T DRGUARIT
T ALLAHUT (PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T)
TREGOJN SE GJRAT N THELB MBETEN T LEJUARA.
PR SHEMBULL:
PR T GJITHA MJETET E KOMUNIKIMIT Q PRDORIM SOT,
SIKURSE MAKINA, TELEFONI, INTERNETI, ETJ, NUK KA NJ LIGJ
Q I NDALON, NDAJ MBETEN T LEJUARA PR PRDORIM.

1
E SHNON TABARANIU DHE BEZZARI.

85

PARIMET THEMELORE T PARIMET THEMELORE T PARIMET THEMELORE T PARIMET THEMELORE T LIGJIT ISLAM LIGJIT ISLAM LIGJIT ISLAM LIGJIT ISLAM

1 11 1- -- - MOSSHTRNGIMI MOSSHTRNGIMI MOSSHTRNGIMI MOSSHTRNGIMI: : : : ALLAHU THOT: ... ... ... ...DHE NUK JU KA VN DHE NUK JU KA VN DHE NUK JU KA VN DHE NUK JU KA VN
ASNJ BARR ASNJ BARR ASNJ BARR ASNJ BARR N FEN TUAJ... N FEN TUAJ... N FEN TUAJ... N FEN TUAJ... EL-HAXHXH 78.
2 22 2- -- - SHKALLZIMI N LIGJRIM SHKALLZIMI N LIGJRIM SHKALLZIMI N LIGJRIM SHKALLZIMI N LIGJRIM, SIKURSE NDALIMI SHKALL-
SHKALL I PIJEVE DEHSE.
3 33 3- -- - LEHTSIMI I DETYRIMEVE LEHTSIMI I DETYRIMEVE LEHTSIMI I DETYRIMEVE LEHTSIMI I DETYRIMEVE: : : : ALLAHU THOT: ...MOS NA ...MOS NA ...MOS NA ...MOS NA
NGARKO ME AT NGARKO ME AT NGARKO ME AT NGARKO ME AT Q QQ Q NUK MUND TA MBAJM... NUK MUND TA MBAJM... NUK MUND TA MBAJM... NUK MUND TA MBAJM... EL-BEKARE
286.
JURIST JURIST JURIST JURIST T E MDHENJ MYSLIMAN T E MDHENJ MYSLIMAN T E MDHENJ MYSLIMAN T E MDHENJ MYSLIMAN : :: :

N FUSHN E JURISPRUDENCS ISLAME KAN VN EMRIN E
TYRE SHUM E SHUM JURIST T SHQUAR. MIRPO M T
DALLUARIT PAS SHOKVE T PROFETIT (PAQJA DHE BEKIMI I
ALLAHUT QOFSHIN ME T) DHE PASUESVE T TYRE JAN
THEMELUESIT E KATR SHKOLLAVE T MDHA JURIDIKE DHE
KONKRETISHT:
1- EBU HANIFE: NUMAM IBN THABITI
2- MALIK IBN ENESI
3- MUHAMED IBN IDRIS ESH-SHAFII
4- AHMED IBN MUHAMED IBN HANBELI.
PRKTHEU: FLORI KOLA PRKTHEU: FLORI KOLA PRKTHEU: FLORI KOLA PRKTHEU: FLORI KOLA

86

P PP PRMBAJTJA RMBAJTJA RMBAJTJA RMBAJTJA
THIRRJA N FEN E ALLAHUT ....................................................... 2
FTOJM N RRUGN E ALLAHUT : ............................................... 3
FAR SHT THIRRJA N RRUGN E ALLAHUT DHE KUSH
SHT I NGARKUAR ME T .......................................................... 6
FAR DUHET T KET PARASYSH THIRRSI ........................... 7
VLERA E DITURIS....................................................................... 12
FAR THON T PART RRETH VLERS S DITURIS ....... 15
FAR DUHET T KET PARASYSH KRKUESI I DITURIS . 16
HYRJE N TEFSIR (INTERPRETIMIN DHE KOMENTIMIN E
KURANIT) ..................................................................................... 22
S PARI: KURANI DHE PRCAKTIMI I TIJ ............................... 22
NXNIA PRMENDSH E KURANIT: ......................................... 25
NXNIA PRMENDSH E KURANIT SHT E LEHT PR KDO.
.................................................................................................... 25
VLERA E NXNIES PRMENDSH T KURANIT ...................... 26
BESIMI N LIBRAT E SHPALLUR M HERT.............................. 28
S DYTI: TEFSIRI (INTERPRETIMI I KURANIT) ....................... 30
INTERPRETUESIT M T NJOHUR T KURANIT ...................... 35
HYRJE N DOKTRINN E BESIMIT ................................................. 36
BURIMET E T PARVE N DOKTRINN E BESIMIT .................. 38
FAR DUHET T DIJ MYSLIMANI: ........................................ 39
SHTYLLAT E ISLAMIT JAN PES: ............................................ 40

87

VLERA E DY DSHMIVE: ........................................................... 40
FAR BIE NDESH ME ISLAMIN DHE E BN T PAVLEFSHM
BESIMIN E NJERIUT: ..................................................................... 43
DSHMIA SE MUHAMEDI SHT I DRGUARI I ALLAHUT
(PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T)-: ................ 49
FAR NNKUPTON AJO! ......................................................... 49
BESIMI ........................................................................................... 50
PRKUFIZIMI I BESIMIT ............................................................ 50
KUPTIMI I TEUHIDIT (NJSIMIT T ALLAHUT) DHE LLOJET E
TIJ ............................................................................................... 51
LLOJET E MOHIMIT (KUFRIT) ................................................... 54
POLITEIZMI (BASHKSHOQRIMI ME ALLAHUN N ADHURIM)
.................................................................................................... 56
AFRIMI DHE PRGJRIMI TE ALLAHU .................................... 57
HYRJE N TRADITN E T DRGUARIT T ALLAHUT (PAQJA
DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T) ................................. 59
POZITA E TRADITS PROFETIKE N LIGJIN ISLAM............... 60
KUJDES NGA BRAKTISJA E SUNETIT (TRADITS S T
QOFSHIN ME T))!! .................................................................... 63
LIDHJA NDRMJET KURANIT DHE TRADITS S T
QOFSHIN ME T) ........................................................................ 64

88

SHKENCA E HADITHIT ................................................................. 67
SHPREHJE DHE TERMA T SHKENCS S TERMINOLOGJIS
S HADITHIT .............................................................................. 68
HYRJE N SHKENCN E JURISPRUDENCS ISLAME (FIKH) ...... 73
ETAPAT NPR T CILAT KALOI JURISPRUDENCA ISLAME .. 74
PERIUDHA E KATR KALIFVE: .............................................. 76
PERUDHA E BREZIT PASARDHS T SHOKVE T PROFETIT
(PAQJA DHE BEKIMI I ALLAHUT QOFSHIN ME T). ............... 77
BURIMET E JURISPRUDENCS ISLAME (FIKHUT) .................... 77
RREGULLAT JURIDIKE ISLAME. ................................................. 80
PARIMET THEMELORE T LIGJIT ISLAM ................................... 85
JURISTT E MDHENJ MYSLIMAN: ........................................... 85

Hyrje Ne Shkencat Islame

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Hyrje Ne Shkencat Islame

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

HYRJE NE SHKENCAT ISLAME

MUHAMED IBN MUKBIL ET-TEMIMI

You might also like