Bài giảng

Công nghệ Internet

TCP/IP
Địa chỉ IP
Giao thức truyền thông ?
 Nhiệm vụ của giao thức.
 Cắt thông tin thành những gói dữ liệu để có thể dễ
dàng đi qua bộ phận truyền tải trung gian.
 Tương tác với phần cứng của Adapter
 Xác định được địa chỉ nguồn và đích: Máy tính gửi
thông tin đi phải xác định được nơi gửi đến. Máy tính
đích phải nhận được đâu là thông tin gửi cho mình.
Giao thức truyền thông ?

 Định tuyến : Hệ thống phải có khản năng hướng dữ

liệu tới các tiểu mạng, cho dù tiểu mạng nguồn và đích
khác nhau về mặt vật lý.
 Có khản năng kiểm tra lỗi, kiểm soát và xác nhận lỗi
trong quá trình truyền (giữa máy tính gửi và nhận phải
có cơ chế sửa chữa lỗi trong quá trình truyền).
Giao thức truyền thông ?
7 Applicatio TÇng øng dông
6 n
Presentati TÇng tr×nh diÔn
5 on
Session TÇng phiªn
4 Transport TÇng giao vËn
3 Network TÇng m¹ng
2 Data link TÇng liªn kÕt d÷
1 Physical liÖu
TÇng vËt lý
Mô hình tham chiếu OSI

TÓM TẮT NHIỆM VỤ CHÍNH CỦA TỪNG

TẦNG
Tầng ứng dụng (Application Layer)
 Quy định giao diện giữa người sd và mô hình OSI, nó
cung cấp các phương tiện cho người sử dụng để truy
cập và sử dụng các dịch vụ của OSI.
 Điều khác biệt ở tầng này là, nó không cung cấp dịch
vụ cho bất kỳ một tầng nào của OSI (ngoại trừ tầng
ứng dụng ).
 Các ứng dụng mà tầng này cung cấp như các
chương trình xử lý ký tự, bảng biểu, thư tín…, tương
ứng với các dịch vụ hỗ trợ: HTTP, FTP, DNS, SNMP
SMTP, POP3, Telnet…
Tầng trình diễn (Presentation Layer)

 Tầng trình diễn chịu trách nhiệm chuyển đổi

các thông tin từ cú pháp người sử dụng sang
cú pháp lệnh để truyền dữ liệu, ngoài ra nó
có thể nén dữ liệu truyền và mã hoá chúng
trước khi truyền để bảo mật.
 Nói đơn giản hơn tầng này sẽ định dạng dữ
liệu từ tầng 7 gửi xuống,các chuẩn định dạng
của tầng này là: Gif, JPG, MP3….
Tầng phiên (Session Layer).
 Thực hiện việc thiết lập, duy trì và kết thúc
các phiên làm việc giữa hai hệ thống.
 Tầng giao dịch quy định một giao diện ứng
dụng cho tầng vận chuyển (transport layer)
sử dụng. Nó xác lập ánh xạ giữa các tên đặt
địa chỉ, tại các tiếp xúc ban đầu giữa các máy
tính khác nhau trên cs giao dịch truyền thông.
 Nó đặt tên nhất quán cho mọi thành phần
muốn đối thoại riêng với nhau.
Tầng vận chuyển (Transport Layer)

 Tầng vận chuyển xác định địa chỉ trên mạng, cách
thức chuyển giao gói tin trên cơ sở giữa hai đầu mút,
đảm bảo truyền tin cậy giữa hai máy đầu cuối (end to
end).
 Để đảm bảo việc truyền ổ định trên mạng, tầng vận
chuyển thường đánh số các gói tin và đảm bảo
chúng truyền theo đúng thứ tự.
 Tầng vận chuyển còn có chức năng điều khiển luồng
và kiểm soát lỗi. Các giao thức hoạt động ở tầng này
là : TCP, UDP.
Tầng mạng (Network Layer).
 Tầng mạng có nhiệm vụ xác định việc chuyển
hướng,vạch đường các gói tin trong mạng (chức năng
định tuyến), các gói tin này có thể đi qua nhiều chặng
trước khi đến được đích cuối cùng.
 Tầng mạng là tầng liên quan đến các địa chỉ logic trong
mạng. Các giao thức thường được sử dụng ở tầng này
là: IP, RIP, IPX, Apple Talk.
Tầng liên kết dữ liệu (Data link layer)

 Tầng Data Link có nhiệm vụ xác định cơ chế truy cập

thông tin trên mạng, các dạng thức chung trong các
gói tin, đóng gói và phân phát gói tin (dưới dạng
Frame).
 Tầng DataLink có liên quan đến địa chỉ vật lý (MAC
address) của các thiết bị mạng, topo mạng, truy cập
mạng, có các cơ chế sửa chữa lỗi và điều khiển luồng.
Tầng vật lý (Physical Layer)
 Là tầng thấp nhất của mô hình tham chiếu OSI, Có
chức năng truyền dòng bit không có cấu trúc qua
đường truyền vật lý .
 Cung cấp các chuẩn về điện, dây cáp, đầu nối, kỹ
thuật nối mạch điện, điện áp, tốc độ cáp truyền dẫn,
giao diện kết nối và các mức kết nối.
Chia mạng thành 7 lớp có ưu điểm.

 Chia hoạt động truyền thông thành các phần nhỏ hơn
và có thể dễ quản lý hơn.
 Tiêu chuẩn hóa các thành phần mạng để cho phép
có nhiều nhà chế tạo có thể phát triển và cung cấp
sản phẩm.
 Cho phép các loại phần cứng và phần mềm mạng
khác nhau có thể thông tin với nhau.
 Ngăn chặn các thay đổi tại một lớp ảnh hưởng đến
các lớp khác.
 Nó chia truyền thông mạng thành các phần nhỏ hơn
khiến cho việc học chúng dễ hơn.
Các giao thức làm việc tương ứng ở các
tầng.
Các thiết bị mạng hoạt động tương ứng
ở các tầng.

Router

NIC, Bridge, Switch

Repeater, Hub, NIC, Cable

Luồng dữ liệu được định dạng qua các
tầng.

Encapsulation Dencapsulation
Mô tả chi tiết gói tin đi qua các tầng.
Mô tả gói tin đi qua thiết bị mạng.

Qua trình làm việc của gói tin qua thiết bị

tương ứng với các tầng
Giới thiệu bộ giao thức TCP/IP.

Đầu những năm 1980, một bộ giao thức

mới được đưa ra làm giao thức chuẩn
cho mạng ARPANET và các mạng của
DoD mang tên DARPA Internet protocol
suit, thường được gọi là bộ giao thức
TCP/IP hay còn gọi tắt là TCP/IP
(Transmission Control Protocol/Internet
Protocol).
Kiến trúc bộ giao thức TCP/IP.
 Bộ giao thức TCP/IP được phân làm 4 tầng.
Kiến trúc tầng của bộ giao thức
TCP/IP

TÓM TẮT NHIỆM VỤ CỦA TỪNG

TẦNG
Tầng ứng dụng (Application Layer)

 Cung cấp các ứng dụng để giải quyết sự cố

mạng, vận chuyển file, điều khiển từ xa, và
các hoạt động Internet. Đồng thời hỗ trợ Giao
diện Lập trình Ứng dụng (API) mạng, cho
phép các chương trình được thiết kế cho một
hệ điều hành nào đó có thể truy cập mạng.
Các giao thức làm việc tại tânghf
ứng dụng (Application Layer)
Tầng vận chuyển (Transport Layer)

 Giúp kiểm soát luồng dữ liệu, kiểm tra lỗi và xác nhận
các dịch vụ cho liên mạng. Đóng vai trò giao diện cho
các ứng dụng mạng.
Tầng internet (Internet Layer)

 Cung cấp địa chỉ logic, độc lập với phần

cứng, để dữ liệu có giao thông và hỗ trợ việc
vận chuyển liên mạng. Thuật ngữ liên mạng
được dùng để đề cập đến các thể lướt qua
các tiểu mạng có cấu trúc vật lý khác nhau.
Cung cấp chức năng định tuyến để giao lưu
lượng mạng rộng lớn hơn, kết nối từ nhiều
LAN. Tạo sự gắn kết giữa địa chỉ vật lý và
địa chỉ logic.
Các giao thức hoạt động tại tầng
mạng (Internet Layer)
Tầng truy cập mạng (Network
Access Layer)

 Cung cấp giao diện tương tác với mạng

vật lý. Format dữ liệu cho bộ phận truyền
tải trung gian và tạo địa chỉ dữ liệu cho
các tiểu mạng dựa trên địa chỉ phần
cứng vật lý. Cung cấp việc kiểm tra lỗi
trong quá trình truyền dữ liệu.
Các giao thức hoạt động tương ứng
với các tầng TCP/IP.
Các giao thức hoạt động tương ứng
với các tầng TCP/IP.

 FTP (File transfer Protocol): Giao thức truyền

tệp cho phép người dùng lấy hoặc gửi tệp tới
một máy khác.
 Telnet: Chương trình mô phỏng thiết bị đầu
cuối cho phép người dùng login vào một máy
chủ từ một máy tính nào đó trên mạng.
 DNS (Domain Name server): Dịch vụ tên miền
cho phép nhận ra máy tính từ một tên miền
thay cho chuỗi địa chỉ Internet khó nhớ.
Các giao thức hoạt động tương ứng
với các tầng TCP/IP.

 SMTP (Simple Mail Transfer Protocol): Một

giao thức thư tín điện tử.
 SNMP (Simple Network Monitoring Protocol):
Giao thức quản trị mạng cung cấp những
công cụ quản trị mạng từ xa.
 RIP (Routing Internet Protocol): Giao thức
dẫn đường động.
 ICMP (Internet Control Message Protocol):
Nghi thức thông báo lỗi.
Các giao thức hoạt động tương ứng
với các tầng TCP/IP.
 UDP (User Datagram Protocol): Giao thức truyền
không kết nối cung cấp dịch vụ truyền không tin cậy
nhưng tiết kiệm chi phí truyền.
 TCP (Transmission Control Protocol): Giao thức
hướng kết nối cung cấp dịch vụ truyền thông tin
tưởng.
 IP (Internet Protocol): Giao thức Internet chuyển giao
các gói tin qua các máy tính đến đích.
 ARP (Address Resolution Protocol): Cơ chế chuyển
địa chỉ TCP/IP thành địa chỉ vật lý của các thiết bị
mạng.
Cấu trúc địa chỉ IP

Mạng Internet dùng hệ thống địa chỉ IP (32 bit)

để "định vị" các máy tính liên kết với nó.
Hệ thống địa chỉ này được thiết kế mềm dẻo qua
một sự phân lớp. Có 5 lớp địa chỉ IP là : A, B,
C, D, E. Sự khác nhau cơ bản giữa các lớp địa
chỉ này là ở khả năng tổ chức các cấu trúc con
của nó.
Địa chỉ IP
Cấu trúc địa chỉ IP

Trong hệ thống địa chỉ IP được chia ra 2 loại địa chỉ:

 Địa chỉ IPv4
 Địa chỉ IPv6

Trên thực tế nguồn tài nguyên địa chỉ IPv4 đang dần
cạn kiệt, địa chỉ IPv6 là một giải pháp nhằm dần thay
thế cho địa chỉ IPv4.
Tại Việt Nam chúng ta vẫn sử dụng loại địa chỉ IPv4
với lý do chúng ta con quá nhiều máy tính không hỗ trợ
cho địa chỉ IPv6.
Cấu trúc địa chỉ IP

 Địa chỉ IPv4 được cấu tạo bởi 32 bit và chia

làm 4 octet, mỗi octet chiếm 8 bit.
 Địa chỉ IP được cấu tạo bởi 2 phần chính là:
– Network ID (Địa chỉ mạng)
– Host ID (Địa chỉ host)

Network ID Host ID
Cấu trúc địa chỉ IP
Các lớp địa chỉ IP
Các lớp địa chỉ IP
Địa chỉ mạng
 Địa chỉ mạng thuận tiện trong việc cung cấp
các địa chỉ cho 1 mạng riêng hoặc 1 mạng con.
 2 host với các địa chỉ mạng khác nhau yêu cầu
được phân chia thành các mạng riêng biệt. Để
2 mạng này có thể truyền thông được với
nhau yêu cầu phải có 1 thiết bị Router.
 Địa chỉ mạng là một địa chỉ IP mà tất cả các bit
trong Host ID chứa toàn bộ các bit nhị phân là
các số 0.
Địa chỉ Broadcast

 Địa chỉ Broadcast có 2 loại:

 Địa chỉ Broadcast Direct: là địa chỉ IP mà tại
phần Host ID có chứa toàn bộ các bit nhị phân
là số 1 (VD: 192.168.20.255)
 Địa chỉ Broadcast Directed: là địa chỉ mà tại
phần NetID và Host ID có chứa toàn bộ bit nhị
phân 1. (VD: 255.255.255.255)
Địa chỉ Broadcast

Local Broadcast Address

Địa chỉ Broadcast

Directed Broadcast Address

Ví dụ: 172.16.20.200

 172.16.20.200 là địa chỉ IP thuộc lớp B

 Net ID : 172.16
 Host ID : 20.200
 Network Add : 172.16.0.0
 Broadcast Add : 172.16.255.255
Private IP address

 Địa chỉ mạng riêng (private IP address) là địa

chỉ có thể sử dụng địa chỉ riêng cho mỗi máy
trong mạng cục bộ (LAN).
 Chuẩn RFC 1918 quy định 3 dãy địa chỉ IP cho
mạng riêng:
– Class A: 10.0.0.0
– Class B: 172.16.0.0  172.31.0.0
– Class C: 192.168.0.0  192.168.255.0
Private IP address
Hãy cho biết địa chỉ nào là địa chỉ có
thể sử dụng trong mạng nội bộ

 150.100.255.255
 172.19.255.18
 195.234.253.0
 10.0.0.23
 192.168.221.176
 127.34.25.189
 203.162.217.73
Cơ chế ARP: Cơ chế phân giải địa chỉ IP
thành địa chỉ MAC

 Tại tầng Network của mô hình OSI , chúng ta

thường sử dụng các loại địa chỉ mang tính chất
quy ước như IP, IPX…
 Các địa chỉ này được phân thành hai phần
riêng biệt là phần địa chỉ mạng (NetID) và phần
địa chỉ máy (HostID).
 Cách đánh số địa chỉ như vậy nhằm giúp cho
việc tìm ra các đường kết nối từ hệ thống
mạng này sang hệ thống mạng khác được dễ
dàng hơn.
Cơ chế ARP

 Trên thực tế, các card mạng (NIC) chỉ có thể

kết nối với nhau theo địa chỉ MAC, địa chỉ cố
định và duy nhất của phần cứng.
 Do vậy ta phải có một cơ chế để chuyển đổi
các dạng địa chỉ này qua lại với nhau.
 Từ đó ta có giao thức phân giải địa chỉ:
Address Resolution Protocol (ARP).
Cơ chế ARP

Khi một thiết bị mạng nào đó muốn biết địa chỉ

MAC của một thiết bị khác mà nó đã biết trước
địa chỉ IP.
 Thực hiện gửi một ARP request bao gồm địa
chỉ MAC của nó và địa chỉ IP của thiết bị mà
nó cần tìm MAC trên toàn bộ miền Broadcast.
 Mỗi thiết bị nhận được request (yêu cầu) này
sẽ so sánh địa chỉ IP trong ARP request với địa
chỉ tầng mạng của mình.
Cơ chế ARP
 Nếu so sánh thấy trùng khớp với địa chỉ mạng
của mình thì thiết bị mạng đó sẽ Reply (gửi
phản hồi) lại một gói tin có đóng gói cả địa chỉ
MAC của mình lại cho máy đã gửi ARP
request.
 Thiết bị mạng nhận được gói tin này và sẽ lưu
lại địa chỉ MAC của máy đó ứng với địa chỉ IP
tương ưng của thiết bị đó. Địa chỉ IP và MAC
sẽ được lưu vào 1 bảng gọi là bảng ARP.
 Bảng ARP được lưu vào RAM.
ARP: Address Resolution Protocol
Cơ chế RARP: Cơ chế phân giải địa chỉ
MAC tìm địa chỉ IP
ARP table in host
Cơ chế hoạt động của ARP table
ARP request
Kiểm tra và so sánh địa chỉ IP
ARP Reply
Cập nhật địa chỉ MAC vào ARP table
ARP: Local Destination
Default Gateway

Là địa chỉ nằm tại cổng ra của một mạng này kết
nối với mạng khác hoặc kết nối với Internet.
Giao thức TCP
Giao thức TCP
 TCP là một giao thức hướng kết nối
(connection-oriented), hoạt động trên lớp giao
vận(Transport) của chồng giao thức TCP/IP.
 TCP cũng là một giao thức truyền thông tin cậy
 Các giao thức sử dụng trên TCP: HTTP, FTP,
SMTP, DNS, Telnet....

Đặc điểm của giao thức TCP bao gồm:

Giao thức TCP:
 Tạo cầu nối, một kết nối được thiết lập giữa các thiết bị
đầu cuối trước khi truyền.
 Tin cậy, điều khiển luồng (follow control) và có cơ chế
báo nhận (acknowlegement).
 TCP cắt bản tin(message) thành các Segment và gửi
đi.
 Tại nơi nhận nó lại tái tạo lại bản tin (message) từ các
Segment .
 Truyền lại bất cứ segment bị lỗi.
 TCP hỗ trợ các kênh ảo (virtual circuit) giữa các ứng
dụng đầu cuối.
Quá trình thiết lập kết nối!
Cơ chế bắt tay 3 bước:

Để 2 máy trong 1 hệ thống mạng có thể truyền

tin được cho nhau chúng phải tạo được 1 kế
nối đến nhau.
Quá trình đó được thực hiện như sau:
3. ULP B giả sử là một chương trình mail server
ở Mỹ. Do là server nên lúc nào nó cũng chờ
đợi sự kết nối.
Cơ chế bắt tay 3 bước:

1. ULP B giả sử là một chương trình mail server ở Mỹ.

Do là server nên lúc nào nó cũng chờ đợi sự kết nối.
2. ULP A là chương trình nhận thư điện tử của bạn. Để
kết nối, bạn gửi yêu cầu kết nối xuống cho tầng TCP.
3. TCP chuẩn bị một gói dữ liệu TCP với cờ SYN=1 yêu
cầu có sự đồng bộ hoá, SEQ có thể lấy bất kì giá trị
nào, ở đây là =100 và gửi cho TCP B.
4. Sau khi nhận gói dữ liệu có SYN=1, TCP B gửi trả lại
một thông báo có SYN=1, ACK=101, SEQ có thể lấy
bất kì giá trị nào, ở đây là =177.
Cơ chế bắt tay 3 bước:

5. TCP A nhận được gói dữ liệu từ TCP B sẽ gửi

tiếp một gói dữ liệu có ACK=178.
6. TCP A chuyển chấp nhận kết nối lên chương
trình A.
7. Sau khi nhận nốt gói dữ liệu có ACK=178,
TCP B chuyển chấp nhận kết nối lên chương
trình B.
Giao thức UDP

 UDP (User Datagram Protocol) là giao thức phi kết nối

(connectionless) hoạt động trên tầng giao
vận(Transport) của chồng giao thức TCP/IP.
 UDP cũng là một giao thức truyền thông không tin cậy.
 Các giao thúc sử dụng trên UDP: TFTP, SNMP,
DHCP, DNS.

Các đặc điểm của giao thức UDP:

Đặc điểm của giao thức UDP

 UDP đơn giản và hiệu quả, nhưng không tin cậy

 UDP là giao thức phi kết nối(connectionless)
 Không có cơ chế báo nhận(acknowledgement) để đảm
bảo dữ liệu đi đến đích.
 Không cung cấp cơ chế điều khiển luồng(follow
control).
 Tính tin cậy của dữ liệu sẽ được kiểm tra nhờ các giao
thức ở lớp trên.
Các cổng dịch vụ và dịch vụ.
Các cổng dịch vụ:

 Cả TCP và UDP đều sử dụng các chỉ số port

để chuyển thông tin lên các lớp trên.
 Các chỉ số port dùng để theo dõi các cuộc đàm
thoại khác nhau xuyên qua mạng cùng một lúc.
 Quy định phát triển phần mềm ứng dụng thống
nhất dùng các chỉ số port đặc biệt được kiểm
soát bởi IANA.
Các dải của chỉ số port được quy định:

 Các chỉ số Port nhỏ hơn 255 cho các ứng

dụng công cộng.
 Các chỉ số Port từ 255-1023 được gán cho các
công ty trong các ứng dụng thương mại.
 Các chỉ số port lớn hơn 1023 không được quy
định sắp xếp rõ ràng.
Giao thức IPX:

 Là bộ giao thức độc quyền của hãng Novell, hỗ

trợ hệ điều hành Novell Netware.
 Là giao thức có thể định tuyến trên các router
vì vậy có thể kết nối internet bằng giao thức
này.
 Phương pháp đánh địa chỉ dựa trên địa chỉ
MAC của các nốt mạng và chỉ số mạng do
người quản trị qui định.
Cấu trúc IPX:
Giao thức NetBios:

 Là một giao thức, công nghệ nối mạng của Windows.

 Được thiết kế trong môi trường mạng LAN để chia sẻ
tài nguyên dùng chung.
 Giao thức này thường được sử dụng trong mạng
ngang hàng P2P.
 Giao thức NetBios sử dụng tên máy để truyên thông.
 Thông thường một mạng dùng giao thức Netbios
thường là Netbios Datagram Service (Port 138),
Netbios Session Service (Port 139) hoặc cả hai.
Dịch vụ DHCP:

 Dịch vụ DHCP (Dynamic host Configulation

Protocol) là dịch vụ cấp phát địa chỉ IP động
cho các host trên mạng.
 Dịch vụ DHCP tự động cấp phát các địa chỉ IP
cho các host mà không cần người dùng cấu
hình bằng tay.
Cơ chế hoạt động của DHCP:
Yêu cầu:

 DHCP hoạt động theo mô hình client/Server.

 Yêu cầu bắt buộc trong mạng là phải sử dụng
1 DHCP server.
 DHCP server phải định nghĩa 1 dãy địa chỉ IP
dành để cấp phát cho các host trong mạng.
 Trên mỗi host trong mạng phải được thiết lập
cấu hình để sử dụng DHCP.
Cơ chế hoạt động:

 Khi mỗi host được khởi động nó sẽliên lạc với

server và yêu cầu được cấp phát địa chỉ IP.
 Khi đó DHCP server sẽ chọn ngẫu nhiên 1 địa
chỉ IP trong dãy địa chỉ mà nó được cấp phát
để cấp phát cho host yêu cầu.
Sơ đồ yêu cầu cấp phát và cấp phát IP
Các lựa chọn của DHCP

DHCP server có thể cấp phát cho các host các

tham số sau:
 IP address.
 Subnet mask.
 Default Gateway.
 DNS server.
Dịch vụ DNS.

 Mọi máy tính, thiết bị mạng (host) trên mạng

Internet liên hệ với nhau bằng địa chỉ IP.
 Để thuận tiện trong việc sử dụng người ta
dùng tên miền (Domain) để xác định host trên
mạng thay cho dãy địa chỉ IP khó nhớ.
 Hệ thống DNS server được sử dụng để ánh xạ
tên miền thành địa chỉ IP.
Hệ thống quản lý tên miền DNS
(Domain name System)

 Internet là môi trường nhiều địa chỉ và các tên miền

tương ứng, vì thế để quản lý, định tuyến một cách
chính xác cần phải có một hệ thống lưu trữ và xử lý
những địa chỉ và tên miền này, hệ thống này được gọi
là hệ thống quản lý tên miền (DNS).
 Trong phạm vi lớn hơn, các máy tính kết nối với
internet sử dụng DNS để tạo địa chỉ liên kết dạng URL
(Universal Resource Locators). Theo phương pháp
này, mỗi máy tính sẽ không cần sử dụng địa chỉ IP cho
kết nối mà chỉ cần sử dụng tên miền (domain name)
để truy vấn đến kết nối đó
Cấu trúc hệ thống tên miền.

 Hệ thống tên miền được sắp xếp theo cấu trúc phân
lớp.
 Mức cao nhất được gọi là Root và ký hiệu bằng dấu
chấm (.).
 Tổ chức quản lý hệ thống tên miền trên thế giới là The
Internet Coroperation for Assigned Names and
Numbers (ICANN).
 Tổ chức này quản lý mức cao nhất của hệ thống tên
miền.
Cấu trúc hệ thống tên miền.

 ICANN có quyền cấp phát các tên miền dưới mức cao
nhất này cho các tổ chức và các khu vực, các quốc gia
theo những chính sách nhất định.
 Hệ thống quản lý tên miền (DNS) là tập hợp của nhiều
máy chủ quản lý tên miền theo từng khu vực, theo
từng cấp trên mạng Internet, thực hiện chức nǎng
chuyển đổi từ tên miền thể hiện dưới dạng chữ sang
địa chỉ IP thể hiện dưới dạng số và ngược lại.
Cấu trúc hệ thống tên miền.
 Mỗi máy chủ quản lý tên miền (Domain Name Server –
dns) theo từng khu vực, theo từng cấp.
 Máy chủ đó phải đảm bảo thông tin dữ liệu riêng về
địa chỉ và tên miền trong khu vực, trong cấp mà nó
quản lý.
 có khả năng hỏi các máy chủ quản lý các khu vực
khác hoặc cấp cao hơn nó để có thể trả lời được các
truy vấn về những tên miền không thuộc quyền quản lý
của nó và cũng luôn sẵn sàng trả lời các máy chủ
khác về các tên miền mà nó quản lý.
Cấu trúc hệ thống tên miền.
Hệ thống các duôi dùng chung.

1- COM : Thương mại (Commercial) .

2- EDU : Giáo dục (Education) .
3- NET : Mạng lưới (Network).
4- INT : Các tổ chức quốc tế (International Organisations).
5- ORG : Các tổ chức khác (Other orgnizations) .
6- BIZ : Các tổ chức thương nhân (Business Orgnisations).
7- INFO : Phục vụ cho việc chia sẻ thông tin (Informations).
Hệ thống các duôi dùng chung.

8- AERO : Dành cho các nghành công nghiệp, vận chuyển

hàng không (aviation community) .
9- COOP : Dành cho các tổ chức hợp tác (Co-operatives) .
10- MUSEUM : Dành cho các viện bảo tàng .
11- NAME : Dành cho các thông tin cá nhân .
12- PRO : Dành cho các lĩnh vực chuyên nghiệp
(Professionals).
13- MIL : Dành cho các lĩnh vực quân sự (Military) .
14- GOV : Chính phủ (Government) .
 DNS: Resolve www.yahoo.com
Request
.
Reply

Addre
vn ss of com
com
Address
serve
of
r
yahoo.c
vnn om yahoo
server
Address of Address of
www.yahoo.com www.yahoo
.com
Hoạt động của DNS.

Giả sử PC A muốn truy cập đến trang web

www.yahoo.com và server vvn chưa lưu
thông tin về trang web này, các bước truy vấn
sẽ diễn ra như sau:
 Đầu tiên PC A gửi một request hỏi server quản
lý tên miền vnn hỏi thông tin về
www.yahoo.com Server quản lý tên miền vnn
gửi một truy vấn đến server top level domain.
Hoạt động của DNS.

 Top level domain lưu trữ thông tin về mọi tên miền trên mạng. Do
đó nó sẽ gửi lại cho server quản lý tên miền vnn địa chỉ IP của
server quản lý miền com (gọi tắt server com).
 Khi có địa chỉ IP của server quản lý tên miền com thì lập tức
server vnn hỏi server com thông tin về yahoo.com. Server com
quản lý toàn bộ những trang web có domain là com, chúng gửi
thông tin về địa chỉ IP của server yahoo.com cho server vnn.
Hoạt động của DNS.
 Lúc này server vnn đã có địa chỉ IP của yahoo.com rồi. Nhưng
PC A yêu cầu dịch vụ www chứ không phải là dịch vụ ftp hay một
dịch vụ nào khác. Do đó server vnn tiếp tục truy vấn tới server
yahoo.com để yêu cầu thông tin về server quản lý dịch vụ www
của yahoo.com.
 Lẽ đương nhiên khi nhận được truy vấn thì server yahoo.com gửi
lại cho server vnn địa chỉ IP của server quản lý www.yahoo.com.
 Cuối cùng là server vnn gửi lại địa chỉ IP của server quản lý
www.yahoo.com. cho PC A và PC A kết nối trực tiếp đến nó. Và
bây giờ thì server vnn đã có thông tin về www.yahoo.com cho
những lần truy vấn đến sau của các client khác.
Đinh tuyến trong liên mạng
 Mạng diện rộng (WAN): Là mạng truyền thông
dữ liệu mà nó kết nối các mạng có địa chỉ
mạng khác nhau, trong đó mạng Internet là
loại mạng diện rộng điển hình nhất.
 Router: Router là một thiết bị cho phép gửi các
gói dữ liệu dọc theo mạng. Một Router được
kết nối tới ít nhất là hai mạng, thông thường
hai mạng đó là LAN, WAN hoặc là một LAN và
mạng ISP của nó.
Mạng diện rộng:
Mạng diện rộng
Thiết bị Router:
Router:
 Router là thiết bị trung gian giữa 2 mạng LAN
và WAN do đó nó có 2 loại giao diện Ethernet
và giao diện WAN.
 Mạng LAN nhìn thấy Router thông qua địa chỉ
IP cục bộ được gắn ở port Internet hay người
ta còn gọi là Default Gateway.
 Bản chất của việc sử dụng Internet chính là
chúng ta sử dụng các địa chỉ IP do các nhà
cung cấp cấp cho các thuê bao.
Bảng định tuyến:

 Bảng định tuyến là bảng mà Router tính toán

ra quãng đường đi ngắn nhất cho các gói tin
từ mạng nọ sang mạng kia.
 Các Routing table được nằm tại các Host và
các Router.
 Địa chỉ đích trong bảng định tuyến có thể bao
gồm cả địa chỉ mạng, mạng con và các hệ
thống độc lập.
Bảng định tuyến:

 Bảng định tuyến có thể tạo ra từ người quản

trị (Định tuyến tĩnh) mạng hoặc sự trao đổi
thông tin giữa các Router với nhau bằng các
giao thức định tuyến động.
 Các thông tin của bảng định tuyến bao gồm:
Các thông tin của bảng định tuyến:
 Địa chỉ đích của mạng, mạng con hoặc hệ thống độc
lập.
 Địa chỉ IP của giao diện Router kế tiếp phải đến.
 Giao tiếp vật lý trên Router phải sử dụng để đến chặng
kế tiếp.
 Mặt nạ mạng của địa chỉ đích.
 Khoảng cách quản trị.
 Thời gian (tính theo giây) từ khi Router cập nhật lần
cuối.
Bảng định tuyến trên một Router:
 
Xây dựng một bảng định tuyến.
Các giao thức định tuyến:

Sự cần thiết phải có các giao thức định tuyến:

 Chọn đường dẫn tốt nhất cho các gói tin.
 Cung cấp các tiến trình để chia sẻ thông tin
định tuyến.
 Cho phép Router liên lạc với các router khác
để update và duy trì bảng định tuyến.
Phân lớp các giao thức định tuyến:

Có hai họ giao thức định tuyến là

 IGP: Trao đổi các tuyến đường bên trong một
hệ thống mạng tự trị.
 EGP: Trao đổi các tuyến đường giữa các hệ
thống mạng tự trị.
 Trong giao thức IGP người ta lại chia thành hai
lớp giao thức Distance vector và Link state:
Các họ giao thức định tuyến:
Giao thức định tuyến Distance
vector.

 Xác định topo mạng theo các liên kết với các
router hàng xóm.
 Thêm các vector khoảng cách từ router này
đến router kia.
 Cập nhật các bảng định tuyến theo địn kỳ.
 Gửi các copy của bảng định tuyến đến các
router hàng xóm.
Distance vector:
Giao thức Link-State
 Xác định toàn bộ topo của mạng
 Tính toán đường dẫn ngắn nhất tới các router
khác
 Cập nhật được bật tắt theo các biến cố mạng,
đáp ứng nhanh sự thay dổi của mạng
 Gửi các thông báo về trạng thái liên kết, để
làm tươi các trang thái liên kết đến các router
khác.
Giao thức Link-State.
Các dịch vụ Internet:

 Dịch vụ Web
 Dịch vụ thư điện tử
 Dịch vụ truyền File (FTP)
 Dịch vụ Telnet.
Dịch vụ Web:

Khái niệm World Wide Web:

 World Wide Web (WWW) hoặc Web là một dịch vụ của
Internet hoạt động theo mô hình client/server (web
brower/ web server) dựa trên giao thức HTTP.
 Web chứa thông tin bao gồm văn bản, hình ảnh, âm
thanh và thậm chí cả video được kết hợp với nhau.
 Web là kho thông tin khổng lồ: phong phú về nội dung,
đa dạng về hình thức, thường xuyên được cập nhật,
đổi mới và phá triển không ngừng
Dịch vụ Web:
Các chương trình Web:

 Web browser: Là các chương trình ứng dụng

nhằm duyệt các trang Web. Ví dụ IE, Avant
Browser, Opera, Moliza...
 Web server: Là các chương trình mà người ta
có thể cài đặt một trang Web lên đó để cho
các chương trình Web browser duyệt đến nó.
Ví dụ như IIS, Apache...
HTML và các trang Web:

 HTML (HyperText Markup Language) Ngôn

ngữ đánh dấu siêu văn bản
 Móc nối lẫn nhau nhiều loại hình thông tin
thành siêu văn bản: Text, hình ảnh, âm thanh
 Mối nối đến các trang khác (các trang web)
 Tập hợp các website liên kết với nhau tạo
thành WWW.
Dịch vụ thư điện tử:
 Electronic mail (E-mail) - Thư điện tử: Là một dịch vụ
của Internet giúp cho việc trao đổi thông điệp giữa
những người dùng hay nhóm người dùng trên mạng
 Dựa trên giao thức chuẩn Internet: Simple Mail
Transfer Protocol (SMTP)
 Khả năng gửi tới nhiều người cùng một thời điểm
 Nhanh chóng chuyển giao được tài liệu
 Chi phí thấp.
Dịch vụ thư điện tử (Email)

Các thành phần cơ bản:

 Mail server: Chương trình phục vụ thư
 Mail Client: Chương trình cho người sử dụng
 Cách thức giao nhận thư
Mail Server:

 Các phần mềm mail server miễn phí trên

Interet như: Pegasus Mail, Mecury,...;
 Các phần mềm thương mại như: Microsoft
Exchange, MDaemon,...
 Máy phải cài dặt chương trình có nhiệm vụ
nhận, chia và chuyển thư đến máy người
dùng.
Mail client:
 Máy người sử dụng cài đặt chương trình có nhiệm vụ
nhận, đọc thư, viết gửi thư.
 Các chức năng mở rộng khác như đính kèm tệp, lựa
địa chỉ vào sổ địa chỉ, lọc thư không mời mà đến
(Spam)
 Các phần mềm mail client miễn phí trên Interet như:
Edora, Mecury,...
 Các phần mềm thương mại như: Outlook Express,
IncrediMail Pro,..
 Giao diện microsoft oulook.
Các giao thức SMTP và POP3

 Giao thức SMTP và giao thức gửi và nhận mail

giữa 2 mail server.
 Giao thức POP3 là giao thức gửi và nhận mail
ngay tại mail client.
 Tài khoản thư điện tử: Bao gồm 2 phần:

Tên đăng ký
Tên miền
Dịch vụ FTP:
 Dịch vụ FTP (File Transfer Protocol): Dịch vụ
cho phép nhận và truyền file từ các host ở xa.
 Dịch vụ FTP hoạt động dựa trên mô hình
Client/Server và giao thức FTP.
 Dịch vụ FTP thường được sử dụng để Upload
các File, các trang Web lên các host được các
nhà cung cấp cho thuê. Tuy nhiên dịch vụ này
chỉ thực hiện được đối với các host có hỗ trợ
dịch vụ FTP.
Giao diện phần mềm FTP
Dịch vụ Telnet:
 Telnet là dịch vụ truy nhập các máy chủ từ xa.
 Phần mềm telnet client cung cấp khả năng login vào
trong các host trên internet có chạy ứng dụng telnet
server sau đó thực hiện các lênh từ command line như
đang ở trong chính host đó
 Dịch vụ Telnet: Dịch vụ truy cập máy chủ từ xa
 Lệnh: Telnet <tên host> hoặc <địa chỉ IP>
 Trong đó: <tên host> là tên máy chủ muốn truy cập.
 <địa chỉ IP> là địa chỉ của máy chủ muốn truy cập
Quá trinh gửi nhận thư: