TEKNK A VE B SINAV SORU CEVAPLARI www.radyoamatorleri.

com
1) Duran dalga oran (SWR) aadakilerden hangisi olamaz? a) 0 b) 1 c) 10 d) Sonsuz

Duran dalga oran Sfr olamaz. SWR deeri RF enerjisini antene tayan transmisyon hatlarnda meydana gelen SWR deeridir..Duran dalga olarak adlandrlan ve transmisyon hattnn karakteristik empedansnn antenin allan frekanstaki karakteristik empedansna uygun olmamas durumunda Rf enerjisinin bir ksm geriye yansr..Yansmann miktar iki empedans arasndaki farka baldr.Transmisyon Hatlar yazmzda da belirttiimiz gibi : Giden takatin karekk + Yansyan takatin karekk SWR = ----------------------------------------------------------Giden takatin karekk - Yansyan takatin karekk Olduundan SWR hibir zaman 1 den kk olamaz..SWR nin en iyi deeri 1 deeridir..Yani Zo empedans ile Zyk empedansnn eitlii durumunda deer 1 olarak kar..Formle gre sylersek : Zo Z yk Z yk Zo SWR = -------------- veya ---------------

olarak Zo veya Z ykten hangisi kkse o deer paydaya alnr. Burada Zo = 50 ohm , Z yk 50 ohm ise SWR deeri = 50 / 50 = 1 olacaktr.. Zo = 60 ohm, Zyk = 50 ohm ise 60 / 50 = 1,20 SWR vardr.. Zo = 50 ohm, Z yk = 60 ohm ise deeri kk olan paydaya aldmzdan SWR deeri = 60 / 50 = 1,20 olacaktr..Bylece her durumda SWRnin deerinin 1 den kk olamayaca aktr.. Bu halde a kk iaretlenecektir..

-------------------------------------------------------------------------------------------------------2) Besleme hatt tiplerinden biri olan plak iki telli hat, izolatr ubuklar ile sabit mesafede tutulurlar. ki tel arasndaki mesafe aadakilerden hangisine baldr? a) Karakteristik empedansa b) Kullanlan telin direncine c) Havadaki nem oranna d) Hibirine ki tel arasndaki mesafe telin Karakteristik empedansna baldr.Bu bilgi ayni zamanda bize, ift nakilli nakil (Twin Transmisyon line) hatlarnda istediimiz empedansta nakil hatt yapmamza yardmc olur.Bu tip hatlarn muhtelif isimleri

vardr : Kedi merdiveni,merdiven basama,ikiz hatlar vs.. Doru cevap a kk olacaktr -------------------------------------------------------------------------------------------------------3) 1 W ve 1 Mohm luk bir direnten geirilebilecek maksimum akm aadakilerden hangisidir? a) 10 ss-6 A b) 10ss-3 A c) 0.1 mA d) 10ss-12 A

Ohm kanunu formllerinden biri yledir : P = I kare x R Yani Bir elektrik devresindeki G, o devreden geen akmn karesi ile devrenin ohm olarak rezistans deerinin arpmna eittir.imdi, Sorudaki deerleri yerlerine koyarsak : 1Mohm = 1.000.000 ohm olduundan ve P = 1 wat verildiinden : 1 = I kare x 1.000.000 olur.

Basit aritmetik ilemi ile I kare yi yalnz brakrsak : 1 ------------------ = I kare olacaktr. . 1.000.000 1 Buradan : Karekk ----------- = I olur 1.000.000 0.001 ayni zamanda 10 ss -3 olduundan sorunun cevab b kk olacaktr Yani 10 ss 3 Amper. Buradan = 0.001 deerini elde ederiz.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------4)

SWR metre daima TX cihaznn kna balanr.Bylece cihazn k empedans ile

hattn karakteristik empedansnn uyuup uyumadn grrz.Modern TXRX cihazlarnn hepsinin k empedanslar 50 Ohm olduundan Radyofrekans (RF) enerjisini yke tayacak nakil hattnnda 50 ohm empedansta olmas istenir..Cevap A noktas olacaktr. O halde a kk dorudur.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------5)

ekildeki hat 50 ohm karakteristik empedansl bir koaks kablo parasdr.Ancak uzunluu dalga boyunda olduu ve bir ucu ksa devre yapldndan devrede paralel rezonans devresi gibi davranr.Paralel rezonans devrelerinde devrenin empedans ok yksektir, adeta sonsuz gibidir.Dolays ile ekildeki bu devreninde empedans sonsuza yakn deerdedir. Bu durumda doru cevap (d) kk olacaktr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------6) Giriine 10 kilohertz frekansnda bir sinyal verilen bir frekans katlaycdan 120 Kilohertzlik bir k isteniyorsa, aadaki devrelerden hangisine ihtiya duyulur? a) Frekans drtleyici b) Bir frekans drtleyici ve bir frekans ikileyici c) Bir frekans leyici ve bir frekans ikileyici d) Bir frekans drtleyici ve bir frekans leyici Frekans katlayc devreler, giri iaretini, kta istenildii oranda katlayarak ihtiyacmz olan frekanslara ulamamz salayan devrelere verilen isimdir.Sorudaki 10KHz lik giri iaretini 120 KHz e ykseltmek iin frekans katlayc devrenin giri frekansn 12 kere katlamas gerek olduu aktr. 120 / 10 = 12 Bylece cevaplardaki (d) kkndaki devre nce 4 kere sonrada 3 kere katlama yapabildii iin 4 x 3 = 12 kere katlama yapmaktadr.. 12 x 10 KHz = 120 KHz Doru cevap (d) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------7) SWR deerlerindeki dzensiz deiikliklerle ne gsteriliyor olabilir? a) Verici modle ediliyor

b) Besleme hatt veya anteninizdeki gevek balant c) Verici ar modle ediliyor d) Dier istasyonlardan karma sinyalinizi bozuyor SWR deerindeki dzensiz deiiklikler besleme hatt veya anten balant noktalarndaki gevek balantya iaret eder..Besleme hattndaki geveklik, besleme hattnn iki ucuna balanan konnektrlerde oluabilir.Antendeki geveklik de yine anten balant konnektrnden ileri gelebilir. Doru cevap (b) kkdr..

-------------------------------------------------------------------------------------------------------8 ) Bir sperheterodin alc 880 Khze ayarlanmtr. Alcnn ara frekans 455 Khz olduuna gre lokal osilatr frekans aadakilerden hangisidir? a) 1335 Khz b) 1790 Khz c) 2000 Khz d) 880 Khz Sperheterodin alclarda lokal osilatr frekans daima alma frekansnn stnde ve ara frekans ile toplam kadardr..Yani Alma FRx + FI = LOF, deerleri yerine koyarsak Lokal osilatr frekans 880 KHz + 455 KHz = 1335 KHz olacaktr. Doru cevap (a) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------9) Bir SSB vericisinin k katnda hangi ykselte tr kullanlr? a) A snf b)B snf c) C snf d) AB snf

Amplifikatrler yani ykselteler 4 snfa ayrlrlar: A snf, B snf, AB snf , C snf. A snf ykselteler yksek sadakatli ( high fidelity)ka mukabil d.c. besleme devresinden olduka yksek miktarda akm ekerler.Yani randman (efficiency ) oran dktr.Bir amplifikatrde iki giri gc kullanlr,birisi Giri iareti gc, ikincisi ise d.c takat gcdr, bunlarn birbirine oran amplinin verimlilik, yani randman deerini oluturur. Yksek sadakatli k, girie uygulanan iareti hi bozmadan ykselterek ka vermek demektir. B snf ykselteler zayf sadakatli ama randman oran biraz daha iyi ykselteler olarak bilinirler. AB snf ykselteler A snfndan biraz daha zayf sadakatli ve verim oran biraz daha iyi ykseltelerdir. C snf bunlarn en az sadakatli olan tipidir.Buna mukabil verim oranlar ok iyidir. SSB vericilerinde giri iaretinin kta hi bozulmadan alnmas esas olduundan veriminin azlna baklmakszn A snf ykselteler kullanlr. Doru cevap (a) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------10) 455 Khz ara frekansl bir alc, 3775 Khzi dinlemek zere ayarlanmtr. Lokal osilatr frekans sinyal frekansndan byk olduunda bu alcnn hayal frekans (image frequency) nedir? a) 4685 Khz b) 3320 Khz c) 4230 Khz d) 2865 Khz Sperheterodin alclarda antenden gelen iaret ile lokal osilatrden gelen iaret bir kartrc devresinde kartrlarak nc bir frekans retildiini biliyoruz.,Buna Ara frekans (IF) denildiini biliyoruz.Genellikle bu frekans alclarda 455 KHz olarak seilir.Lokal osilatr frekans gelen iaretten byk ise Lokal osilatr frekans Fs + FI olacaktr.Kartrc knda : Flokal + Fs , ve Flokal - Fs olarak iki iaret retilir. Sorudaki rnekte verilen deerlere gre, alc 3775KHz frekansnda yayn yapan bir vericiye ayarlanmtr.Ara frekans 455KHz olduuna gre ve Lokal osilatr frekans gelen iaretten byk olduuna gre : 3775 + 455 = 4230KHz olacaktr.imdi 4230 + 3775 = 8005 KHz , dieri 4230-3775 = 455 KHz. Grld zere birinci rn iimize yaramamaktadr.kinci retilen iaret 455 KHz olduundan IF katndan geerek istenilen k retecektir.Alclarda yaplmakta olan Heterodin ilemi budur..Ancak blgede 4685 KHz frekansnda alan olduka gl bir verici daha faaliyettedir.Bu sinyalde lokal osilatr frekans ile mikserde kartrlacandan ve neticede de 455KHz lik ikinci bir ara frekans daha retileceinden bu iareti de alcnn knda duyulacaktr.Nasl olur diyorsanz hesab yapalm : 4685 KHz 4230 KHz = 455 KHz.te bu ikinci frekansn alcda iitilmesi olayna kinci kanal kartrmas ( Second channel interference) veya Hayal frekans (Image frequency) denilmektedir. Hayal frekansn bulmak iin bir forml vardr : Fs + (2xIF ) Buna gre yukardaki hayal frekansn bir daha bulalm..Deerleri yerlerine koyarsak : 3775 + ( 2x455 ) = Hayal frekans = 3775 + 910 = 4685 olacaktr. Doru cevap (a) kk olacaktr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------11) Bir SSB vericisinin dengeli modlatr knda aadakilerden hangileri vardr? a) b) c) Tam tayc ve ift yan band Tam tayc ve tek yan band Sadece ift yan band

d)

Sadece tek yan band

Dengeli modlatrler kendilerine uygulanan tayc (Carrier) ve modle edici (modulating signal) iaretlerin iinde bulunan taycy (Carrier ) bastrr yani filtre eder ve sadece ift yan bandn ( double side band ) kna msaade ederler.. Doru cevap ( c ) kk olacaktr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------12) Bir yarm dalga anteninin boyu 7.5 metredir.Bu antenin yaklak rezonans frekans nedir? a) 15 MHz b) 20 MHz c) 25 MHz d) 30MHz

Anten yarm dalga boyunda olduuna gre nce tam dalga boyunu bulalm : 7.5 x 2 = 15 metre olacaktr. Dalga boyu ve frekansla ilgili formller yledir : 300 000 300 Lamba (metre) = -----------Lambda =----------F (KHz ) F (MHz) Lambda = Metre cinsinden frekansn dalga boyu iin kullanlan Yunanca Lambda harfi F (KHz) = KHz cinsinden frekans KHz = KiloHertz = 1000 Hertz Lambda (metre) veya F (KHz) = ------------------------------3 x 10 ss 5 =300 000

Soruda antenin rezonans frekans sorulduundan ikinci forml daha uygun olacaktr.Deerleri yerlerine F (KHz) = koyarsak : 300 000 ---------------- = 20 000 KHz 15 (Metre) 1000 KiloHz = 1 Mega Hz olduundan 20 000 KHz = 20 MHz olacaktr.

Antenin rezonans frekans 20 MHz ve sorunun cevab ( b ) kk olacaktr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------13 ) Bir verici istasyonun frekans yerine bazen bir uzunluk verilir.Metre cinsinden verilen bu uzunluk aadakilerden hangisinin lsdr?

a) b) c) d)

Elektromanyetik dalgalarn yayulabilecei en uygun yksekliin Yayn yaplan frekansa karlk gelen dalga boyunun Antenin yerden yksekliinin Anteni vericiye balayan iletim hattnn ideal boyunun

Frekans yerine uzunluk verildii zaman frekansn lambda boyu veriliyor demektir.12 inci soruyu dikkatlice incelediyseniz, radyo dalgalarnn boluktaki hz, frekans ve dalga boyu arasnda bir doru orant vardr.Buradan cevabn (b) kk olacan bulabilirsiniz.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------14 ) 10 MHzde rezonansa gelen eyrek dalga bir antenin boyu yaklak olarak aadakilerden hangisidir? a) 7.5 m d) 30 m b) 15 m c) 20 m

eyrek dalga anten deyimi, dalga boyundaki anten iin kullanlan bir deyimdir.imdi cevaba dnelim, frekans verilmi, dalga boyu verilmi, Radyo dalgalarnn hz da belli .Formle uygularsak : 300 lambda = ------------- x = 30 x m olacaktr. 10 MHz Doru cevap (a) kkdr. 4 30 = -------- = 7.5

-------------------------------------------------------------------------------------------------------15 ) ekildeki yaylm kalb, hangi anten tipine aittir.

ekildeki yaylm kalb yarm dalga dipoln yaylm kalbdr.Doru cevap (a) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------16 ) Aadaki antenlerden kazanc en yksek olan hangisidir? a) zotropik anten c) eyrek dalga Markoni b) Yatay dipol d) Yagi

Yagi antenler iki Japon bilim adamnn (Yagi ve Uda) bulduu ve tantt anten tipi olup hem ynl hem de kazancl antenlerdir.Sorudaki anten tiplerinin hepsinden daha fazla kazancldrlar. Doru cevap (d) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------17 ) Aadaki ekilde grlen antenin tipi nedir?

a) END FED (dipten beslemeli) c) Cubical quad

b) Basit dipol d) Trap dipol (kapan dipol)

ekildeki antenin iki kolunda da birer tane paralel rezonans devresi grlmektedir.Paralel rezonans devrelerinin rezonansa geldikleri frekanslardaki empedanslarnn ok yksek olduunu biliyoruz.O halde kapan olarak kullanlabilirler, yani devrenin bir kolundan dier koluna geirmek istemediimiz bir frekans varsa araya o frekansta rezonansa gelen kapan devreleri (Trap) koymak akllca bir i olacaktr.Bir nevi band geirmeyen yani band durduran filtre gibi kullanlabilirler.Burada da antenin iki koluna birer tane konulduuna gre bu anten bir Trap dipol antendir.Bunu yapmakla bir anteni iki frekansta altrarak bir tala

iki ku vuruyoruz. Ksaca ve basit olarak olay yle izah edebiliriz: ekildeki antenin nce traptan nceki soldaki ve sadaki iki paras alaca frekansta rezonansa gelecek boyda kesilmitir.kinci paralar arasna birinci blm frekansnda rezonansa gelen trap ler yerletirilmitir.Yani birinci blm frekans ile trap lerin frekans aynidir.Bunlar birinci blmden ikinci blme, birinci blmn frekansnn gemesini nleyerek antenin birinci blmnn istenilen frekansta almasn salarlar.birinci blm frekansndan farkl ikinci blm frekans uygulandnda, birinci blm + trap + ikinci blm olarak rezonansa geleceklerdir.Trapler ikinci blmn frekansnda rezonansa gelmedikleri iin bu frekansn geiine engel olmayacaklar ve antenin bir paras gibi davranacaklardr.Bylece anten ikinci bir frekansta da alacaktr.Yani ok bandl bir antendir. Doru cevap (d) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------18) Trap ( kapanl ) antenin kullanm avantaj nedir ? a) Ynl anten olmas c) ok banda alabilmesi b) Tam dalga anten olmas d) ok kazanl olmas

17. sorunun cevabn incelediyseniz bu sorunun cevabn da kolaylkla vereceksiniz. Doru cevap ok banda alabilmesidir.O halde ( c ) kk doru cevap olacaktr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------19 ) ehir merkezine konacak bir rle anteni iin aadakilerden hangisi uygundur? a) Yagi b) eyrek dalga dikey c) Yatay dipol d) Hibiri

ehir merkezine konulacak bir rlenin anteninin her yne yayn yapabilen bir anten olmas gereklidir. Yukardaki antenlerden sadece eyrek dalga dikey anten bu grevi yapabilir. Doru cevap ( b ) kkn iaretlemek olacaktr.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

20 ) Yukarda izimi yaplan direncin deeri ve tolerans aaidakilerden hangisidir? a) 120 ohm, %5 c) 10 ohm , %10 b) 120Kohm , %10 d) 12 Kohm , %5

Ohm, elektriki devrelerde kullanlan diren birimidir ve bunu bulan bilim adamnn soy ad ile adlandrlmtr ve Yunan harfi Omega ile gsterilir. Birinci renk Kahverengi = 1 rakamn ifade eder. kinci renk Krmz = 2 rakamn ifade eder. nc renk Turuncu = 3 adet sfr konulacan ifade eder. Altn rengi tolerans belirtir ve %5 toleransl bir diren demektir. Yzde 5 tolerans direncin deerinin, yzde 5 kadar altnda veya stnde olabileceini ifade eder.imdi renklerin deerlerini yerine koyarsak : 1 rakam 2 rakam ve 3 sfr deeri 12000 ohmdur. 12000 ohm = 12Kohm olduundan,( 1000 ohm = 1Kohm ) altn rengi de %5 tolerans gsterdiinden ekildeki diren 12Kohm ve %5 toleransl bir direntir. Doru cevap (d) kkn iaretlemek olacaktr. : 12000 Direncin

-------------------------------------------------------------------------------------------------------21) Paralel bal 12 pf, 15 pf, 20 pf lik kondansatrn toplam deeri (edeer kapasitans) nedir? a) 5 pf b) 47 pf c) 8 pf d) 56 pf

Kondansatrler paralel olarak balandklarnda toplam kapasiteyi bulmak iin kullandmz forml yledir :

Ctoplam

= C1 + C2 + C3 + C4 +

Yani, paralel balanan kondansatrlerin toplam kapasitans deeri, her birinin kapasitans deerlerinin toplamna eittir. Sorudaki verilen deerleri formldeki yerine koyarsak : Ctoplam = 12pf + 15pf + 20pf = 47pf olacaktr. Bu hesaba gre (b) kk dorudur.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------22 ) letim halinde olan bir germanyum diyodun ular arasnda ki voltaj dm yaklak ne kadardr? a) 0.3 V b) 0.6 V c) 0.7 V d) 1.3 V

Diyotlar iki ters polariteli yar iletken maddenin birletirilmesi ile imal edilirler. Bu maddeler P tipi ve N tipi maddelerdir.malat sonucu meydana gelen devre elemanna Diyot denilir ve PN veya NP tipte olabilirler.letim halinde iken yani bir devrede alrken diyotlarn ular arasnda bir miktar voltaj dm olur.Bu d Germanyum diyotlarda 0.3 V , silisyum diyotlarda 0.7 V olarak grlr.Bu voltajlar ayni zamanda Junction barrier voltajlardr. Doru cevap (a) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------23) Aadaki devre ne devresidir?

a) Basit bir alc c) Dorultucu

b) Basit bir verici d) Basit bir alc verici

Devre grld zere bir anten bir RF transformatr devresi ve arkasnda bir RF ayarl devresi ve st ucunda bir diyot devresi grlmektedir.Diyot burada RF iaretini rektifiye ederek nabazanl doru akma evirir.Bu akmn k bir yke baldr.Byle bir devrenin kna yk olarak bir kulaklk balanldnda ayarl kondansatr evirdiinizde yayn yapan istasyonlar duyabilirsiniz.Duyacanz istasyonlar devre elemanlarnn deerlerine bal olarak deiecektir. Byle bir devre en basit bir alc devresidir. Doru cevap (a) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------24) Aadaki elektronik paralardan hangisi alternatif akmn endksiyon yolu ile bir devreden baka bir devreye aktarlmas prensibi ile alr? a) Kondansatrler c) Transformatrler b) Transistrler d) Direnler

Bu elektronik devre elemanlarndan sadece transformatrler kendilerine uygulanan alternatif akm endksiyon yolu ile baka bir devreye yine alternatif akm olarak aktarrlar Doru cevap ( c ) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------25) ekilde grlen devrede I2 akmnn deeri nedir?

a) 1.25 A

b) 1 A

c) 2 A

d) 0.5 A

A = Amper, akm birimi olarak kullanlr. ekilde grld zere 50 voltluk bir DC akm kaynana, aralarnda paralel bal

50 er ohmluk iki diren ve bunlara seri bal 25 ohmluk bir direnten oluan bir yk balanmtr. Burada Ohm kanunu uygulayarak soruyu zebiliriz.nce devre akmn bulalm : I= V/R Burada R yi yazabilmek iin nce toplam direnci bulmamz gereklidir. Paralel bal direnlerin deerinin bulunmas iin eer iki adet ise farkl,eer oklu ise farkl iki forml vardr.Burada iki adet olduu iin u formul uygularz : R1 x R2 Rtoplam = ----------------R1 + R2 Verilen diren deerlerini yerine koyarsak : 50 x 50 50 + 50 2500 100

Rtoplam = ----------- = -----------= 25 ohm

Paralel direnlerin devredeki toplam deeri 25 ohmdur.Dikkat ederseniz eer iki eit deerde diren paralel balanmsa bunlarn toplam direncini bulmak formle gitmeden de mmkndr.Birinin deerini ikiye blersek toplam deeri bulabiliriz. Seri bal direncin de deeri 25 ohm olduuna gre seri bal direnlerin toplam deerleri : Rtoplam = R1 + R2 + R3 + .:.. Forml ile hesaplanr.R1 = 25 ohm olarak hesapland R2 25 ohm olarak verildiinden bu deerleri yerlerine koyarsak : Rtoplam = 25 + 25 = 50 ohm Devredeki diren deeri 50 ohmdur.imdi Ohm kanununu uygulayalm :

I=V/R

de bulduumuz ve verilen deerleri yerine koyarsak : I = 50 / 50 = 1 A devreden geen akm 1 Amperdir.

imdi I2 akmn bulalm.Direnleri eit paralel kollarda bulduumuz devre akm deerini Eit Paralel kol saysna bleriz.Bylece paralel kollardaki akm da bulmu oluruz. Burada eit iki kol var.O halde 1 amperi ikiye bleriz : I2 = 1 x 1 / 2 veya 1 x 0.5 = 0.5 amper.

I2 akm 0.5 amperdir. Doru cevap (d) kk olur.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------26) ekildeki devrede 27 ohmluk direnten geen akmn deeri aadakilerden hangisidir?

a) 0.5 A

b) 0.6 A

c) 0.3 A

d) 0.1 A

Yukardaki 25. soruya benziyor.Ancak dikkat ederseniz diren balants farkl. Bizde farkl bir yoldan gideriz.nce aralarnda seri bal 27 ohm ve 33 ohmluk direnlerin toplam deerini buluruz.Seri direnlerin toplam deerinin nasl hesaplandn artk biliyoruz.Diren deerlerini toplayacaz : 27 + 33 = 60 Ohm. imdi bu iki dirence ( 60 ohm ) paralel bal 120 ohm deerinde bir diren var. Hesabn biliyoruz artk : 60 x 120 60 + 120 Devrenin akm 7200 180

Rtoplam= ------------ = ------- = 40 ohm.

Itoplam= V / R olduundan bu devrede ki akm deeri

6 volt / 40 ohm = 0.15 amper olacaktr. imdi bu deere gre 120 ohm zerinden geen akm bulursak dier koldan geen akm deeride bulunmu olacaktr :

I = 6 / 120 = 0.05 Amper Toplam akm 0.15 amper olarak bulmutuk. imdi : 0.15 - 0.05 = 0.1 amper olacaktr.

27 ve 33 ohmluk direnler seri olduklarndan ve seri kollardaki akm ayni olduundan her ikisinden de 0.1 amperlik akm gemektedir. Buradan 27 ohmluk direnten 0.1 amperlik akm gemekte olduunu buluruz. Doru cevap (d) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------27) Sins eklindeki bir dalgann etkin (RMS) deeri 200 volttur.Bu gerilimin tepe deeri ne kadardr? a) 200 volt b) 141 volt c) 282 volt d) 380 volt

Sins eklindeki bir dalgann etkin (RMS) deerini bulmak iin tepe (peak value) deerini 0.707 rakamna bleriz.Etkin (RMS) deeri bulmak iin de bu ilemin tersini yapmak gerekir. Verilen etkin deer 200 volt olduuna gre 200 / 0.707 = 282.8 volt kacaktr. 282.8 deerini 282 volt deerine yuvarlayacak olursak : Doru cevap ( c ) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------28) Aadaki ses ykselte devresinde, transistor n emitr ucuna bal RE direnci ksa devre edilirse :

a) Kazan azalr c) Kazan deimez

b) Kazan artar c) Uultu artar

Devrede emitr ve asi arasnda bal RE direnci zerindeki emitr akm sebebiyle bir miktar voltaj der.Eer bu direnci ksa devre edersek bu voltaj dmesi olmayaca iin devrenin toplam k voltaj artacaktr.Dolays ile devrenin kazanc artacaktr. Doru cevap (b) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------29) ekilde grlen devrede, 3 Ohmluk dirente harcanan g nedir?

a) 10 watt

b) 1 watt

c) 5 watt

d) 3 watt

nce devrenin toplam direncini bulalm : Rtoplam = 6 + 3 + 1 = 10 ohm. imdi devrenin akmn bulabiliriz: I=V/R = 10volt / 10 ohm = 1 amper

Seri kollarda akm aynidir demitik.O halde 3 ohmluk direnten geen akm 1 amperdir.imdi Ohm kanunundan :

P = I kare x R olduundan, (Bilindii zere 1 in karesi 1 dir.) Doru cevap (d) kkdr.

P = 1 kare x 3 = 3 wat

-------------------------------------------------------------------------------------------------------30 ) Bir g kaynann besledii devrede yk akm geni snrlar iinde hzla deiiyor ise, bu g kaynann knda hangi tip filtre kullanlmaldr?

a) b) c) d)

RC filtre Kondansatr filtre Girii ok bobinli kondansatr filtre Filtre kullanlmamaldr.

Bir g kaynann akm deiikliine kar koyacak ekilde yani ykteki akm deiikliini nlemek iin yani g kayna knda akm deiiklii meydana gelmeyecek bir dzende olmas iin hem ok bobini hem de kondansatr kullanmalyz.nki ok bobinleri geni akm deiikliklerine kar koyan deve elemanlardr.Yani ok bobinli kondansatr filtre kullanmalyz. Doru cevap ( c ) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------31) Bir RF filtrede kullanlacak kondansatr aadakilerden hangisidir? a) Alminyum elektrolitik c) Seramik b) Tantalyum elektrolitik d) Polikarbonat dielektrikli

RF filtrelerde rezonans frekansnn sabit olmas istenir bunu salamak iin de seramik kondansatr kullanlr..Bu tip kondansatr kapasitif deerlerinin kararl olmas sebebiyle tercih edilmektedirler.. ki tip seramik kondansatr vardr : Dk dielektrik sabiteli seramik ve yksek dielektrik sabiteli seramik kondansatr.. Bunlardan dk dielektrik sabiteli olanlar nisbeten byke kapasitrlerdir ve HF devrelerinde mika kondansatrler kadar kararl ve iyi alrlar.Yksek dielektrik sabiteli olanlar nisbeten kk ve kapasitif deerleri pek kararl deildirler.Bu sebeble genellikle kuplaj ve bypass ilerinde kullanlrlar. Doru cevap c) kk olacaktr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------32- Bir ykseltete k gc dBm cinsinden veriliyor.Ayni gcn Watt cinsinden deeri hesaplanrken alnan referans arpan deeri aadakilerden hangisidir? a) 10 watt b) 1 watt c) 1 miliwatt d) 10 miliwatt

k gc dBm cinsinden verildiinde referans deeri miliwatt alnm demektir.

Yani :

P dBm = ---------1 mW Olarak hesaplanr.

Burada dBm deerini watt deeri cinsinden hesaplamak iin 1 mW referans arpan olarak kullanrz. Doru cevap c) kkdr.

..Notu: Bu soruda ve cevabnda phelerim var.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------33) Aada gsterilen seri rezonans devresinin rezonans frekans nedir?

a) 0.5 MHz

b) 1 MHz

c) 5 MHz

d) 0.01 MHz

Seri rezonans devrelerinin frekanslarnn hesab u formle gre yaplr : 1 f = ------------------------------2 pi x Karekk LxC Bu forml radyo frekans devreleri iin ok geni bir formldr bu sebeble aadaki forml kullanlr : 10 ss6 f = ----------------------------2pi x Karekk LxC f = frekans kiloHertz olarak (KHz), C= kapasitans pikofarad olarak (pF), Pi = 3.14 olarak alnacaktr. ekildeki bobin deeri L = 1000/pi mH olarak verilmitir. 1000/pi mH = 318,4 mikroHenry 1000/pi pF = 318,4 ve kondansatr deeri C = 1000/pi pF kiloH = 1000 Hertz

L= endktans mikrohenry olarak(mikroH),

pikoFarad olur. Bu deerleri formldeki yerlerine koyarsak : 1000000 f = ---------------------------------------2x3.14 x karekk 318,4 x318,4 1000000 f = --------------------------------- = 6,28 x 318,4 Devrenin rezonans frekans 500 KHz olacaktr. 1000 KHz = 1 MHz (Megahertz) olduundan 500KHz = 0,5 MHz olacaktr. Doru cevap a) kkdr. 1000000 ---------------= 500,1 1999.55

-------------------------------------------------------------------------------------------------------34) Aada blok emas grlen bir CW vericisinde hangi blm kontrol etmelidir?

a) A

b) B

c) C

d) D

Maniple Buffer devresini kontrol eder nk Osc devresinde maniple kullanmak devrenin frekans kararlln bozacaktr veya bozabilir.Buffer devresinin kontrolu hem bu etkiyi nler hemde k gc dk RF katnda maniplenin almas o devrenin almasn etkilemez . Doru cevap b) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------35) Zener diyot kullanlmasnn ana amac nedir? a) RF dedeksiyonu c) Grlty azaltma b) Kazan elde etme d) Sabit gerilim elde etme

Bilindii zere zener diyotlar elektronik devrelerde sabit gerilim elde etmek iin kullanlmaktadrlar. Doru cevap d) kkdr

-------------------------------------------------------------------------------------------------------36 ) Toprak ( Yer) dalgalar hangi tr haberlemede kullanlr? a) b) c) d) Yksek frekans - ksa mesafe Yksek frekans - uzun mesafe Alak frekans ksa mesafe Alak frekans uzun mesafe

Yer dalgalar ( Toprak) daha ziyade alak frekansl olup uzun mesafe muhaberesi iin kullanlrlar. Doru cevap d) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------37) Gne lekelerinin ve buna bal patlamalarn, yksek frekans haberlemesini etkiledii bilinmektedir.Bu etkinin periyodu nekadardr? a) 15 yl b) 11 yl c) 13 yl d) 6 yl

Gneteki patlamalar ve lekelerin periyodu 11 yldr. Doru cevap b) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------38) Aadakilerden hangisi geni bandl ve devaml bir enterferans kaynadr? a) b) c) d) Bir elektrik kayna Bir floresant lamba Bir mikrodalga vericisi Kolektr ve fra temas zayf bir elektrik motoru

Bunlardan d) kkndaki elektrik motoru geni bandl ve devaml bir enterferans kaynadr.

Doru cevap d) kk olacaktr

-------------------------------------------------------------------------------------------------------39 ) Fading olay nasl oluur? a) b) c) d) Atlama blgesinde sinyal alnmamas durumunda Verici antenden binlerce km uzaklkta sinyal alnmamas durumunda ok atlamal eitli dalgalarn , birbirlerini bazen yok ederek bazen de Tek atlamal sinyalin dierine nazaran kuvvetli olmas nedeni ile

kuvvetlendirerek ayn noktaya erimeleri halinde

Cevap sorunun iinde mevcuttur.Bilindii zere rf dalgalarnn muhtelif yollardan geerek ayni noktaya ulatklarnda dalgalarda faz farkllklar sebebiyle birbirlerini yok etme veya birbirlerini kuvvetlendirecek fazda ulamalarndan meydana gelen olaya Fading ( feyding olarak okunur ve kullanlr) diyoruz. Bu ekilde radyo cihazmza ulaan sinyallerde azalma ve oalmalar hepiniz duymusunuzdur.Bunun cihaznzla ilgisi yoktur merak etmeyin. Doru cevap c) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------40) Aadaki verici k kat tiplerinden hangisinde nispeten daha ok harmonik retilir? a) C snf b) B snf c) AB snf d) A snf

Tiplerinden C snf tipi en ok harmonik reten devredir.nk yksek k alabilmek iin devre, hatti (linear) olmayan alma dzeninde dizayn edilmitir.Hatti (Linear) almayan her devre harmonik retir. Doru cevap a) kkdr

-------------------------------------------------------------------------------------------------------41) Geni bandl bir g kuvvetlendirici knda aadakilerden hangisi kullanlr? a) Yksek geiren filtre c) Direnli bastrc b) Alak geiren filtre d) ebeke filtresi

Geni bandl ykseltelerin k transformatrlerinden sonra Alak geiren ( Lowpass filter) filtreler kullanlr.Bunun sebebi kuvvetlendirici kndaki harmonik ihtiva eden akmlarn nlenmesi veya zayflatlmasdr.Bylece RF harmoniklerinin antenden yaylmas nlenmi olur. Doru cevap b) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------42) knda bir band geirgen filtre ile donatlm bir VHF verici : a) b) c) d) retilen tm frekanslar keser. retilen tm harmonikleri geirir. retilen tm alt harmonikleri geirir. Sadece istenilen frekanslar en az kaypla geirir.

Band geiren filtreler ( Bandpass filter) isminden de anlalaca gibi belirlenmi bir band geniliindeki frekanslar geirmek zere gerekli devrelere konulurlar .Bu ayni zamanda bandn alt ve stndeki istenmeyen frekans ve harmoniklerin durdurulmas anlamna gelmektedir.Bunu yaparken filtrelerin mmkn olan en az kaypla almas istenir.Bu tip Filtreler LC devre elemanlarnn muhtelif balant ekillerinde kullanlmas ile Alak ve Yksek geiren filtre olarak dizayn edilebilir.Chebyshev ( Rus matematiki ve bilim adam Pafnuty Chebyshev adna izafeten ) filtreleri bunlarn en nemli rnekleridir.Daha keskin kesme (Cut-off) frekansl filtrelerde genellikle seri ve paralel rezonans devreleri kullanlmaktadr. Gnmz elektronik devrelerinde ok eitli filtreler kullanlmaktadr. Doru cevap d) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------43) Bir amatr telsizcinin komusu, telsiz istasyonunun mzik setine yapt enterferanstan ikayetidir.Mmkn olan zm aadakilerden hangisi olabilir? a) b) c) d) Verici kna ferrit filtre konulmas. Verici k ular arasna bir kondansatr balanmas. Mzik setinin hoparlr balantlarnn ekranl kablo ile yaplmas . Vericinin knn plak iki telli hat ile yaplmas..

Komu, mzik setine yaplan enterferans sebebiyle hakl olarak ikayette bulunmutur. Bu tip olaylar bir ok arkadamzn bana gelmitir ve gelecektir.Amatr telsizci ,

telsizini kullanma hakkna sahiptir ancak komularnn mzik seti,TV, radyo cihazlarna sarkmas kabul edilemez.Bu gibi durumlarda genellikle hoparlr balant kablolarnn ildli yapda ( ekranl = screened , yani koaks kablolarnda olduu gibi) kablolarla deitirilmesi sorunu genellikle zmektedir.TV ve radyo cihazlarnda AC giri filtresi veya anten filtresi kullanlmas sorunu genellikle zmektedir. Doru cevap c) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------44) a) b) c) d) RF akmlar ile alan bir elektronik cihaz : Topraklanmamaldr. Batarya ile beslenmelidir. Mmkn olduunca iyi ekranlanmaldr. Hepsi.

RF akmlar ile alan elektronik cihazlar mmkn olduu kadar iyi ekranlanmaldr. Bunun iin genellikle cihazlarn d kaplar metalden imal edilmekte ve bylece ekranlanma (screening) temin edilmi olmaktadr.. ( Faraday kafesi ) Doru cevap c) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------Soru 45) 144 MHzin nc harmonii aadaki bandlardan hangisine der? a) UHF band c) Hava band b) FM broadcast d) SHF band

144 MHzin nc harmoniini bulmak iin 144 3 le arparz :

144 x 3 = 432 432 MHz frekans UHF band iinde yer alr . Doru cevap a) kkdr.

46) Sins eklinde bir dalgann efektif (RMS) deeri 12 volttur.Tepeden tepeye

deeri aadakilerden hangisidir? a) 16.97 Volt b) 24 Volt c) 33.9 Volt d) 36.4 Volt

Sins dalgasnn RMS deeri (Root Means Square) kelimelerinin ba harfleri alnarak oluturulmu bir deerdir yani Karekk deeri demektir.220 volt ehir cereyan ifadesi kullandmz AC voltajn RMS deeridir.Aklmzda bulunmasnda yarar var nk bazen imtihanlarda soru olarak gelebilir. Burada nce Vtepe (Vpeak) deerini bulmamz gerekir :

Vpeak = Vrms x Karekk 2 Karekk 2 alm 1.414 olacandan : Verilen RMS deeri 12 volt olduuna gre kacaktr. imdi tepeden tepeye deerini bulmak iin tepe deerini 2 ile arparz, nki bir AC voltajn tepe (peak) deeri pozitif alternanstaki veya negatif alternanstaki deeridir.Bir saykl yani sfrdan maksimum pozitif deere oradan sfra ve negatif maksimum deere oradan sfra gemesi sebebiyle meydana gelen sins dalgasnn toplam voltaj tepeden tepeye ( peak-to-peak ) voltaj olarak adlandrlmtr. Bylece tepe ( peak) deerinden tepeden tepeye ( peak-to-peak) deerini bulabilmek iin tepe (peak) deerinin 2 ile arplmas gerektii akca anlalr. Netice : 16.96 x 2 = 33.9 volt. Vpeak = Vrms x 1.414 Vtepe = olur.

12 x 1.414 = 16.96 volt

Doru cevap c) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------47) AGC katnn ilevi aadakilerden hangisidir? a) b) c) d) Amplifikatr g kontrolu Alt-geirgen dorulma Otomatik k kontrolu Otomatik kazan kontrolu

AGC ismi Otomatik kazan kontrolu (Automatic Gain Control) ifadesinin ba harflerinden oluturulmu bir ifade olup bu devre kullanld devrede otomatik kazan kontrolunu yapar.

Doru cevap d) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------48) Bir k katnn ar srlmesi : a) b) c) d) Yksek SWRye neden olur k gcn arttrr Yksek seviyeli harmonic retir k transistor n yakar

k kat olan herhangi bir elektronik devrede k katnn ar srlmesi demek, girie uygulanan iaretin seviyesinin normalinin stnde arttrlmas demektir.Byle bir ilem o katn alma erisinin ( Her devrenin bir alma erisi grafii vardr) hatti ( Linear) olmayan ksmnda almasna sebeb olacandan kta bol miktarda harmonikler retilir. Doru cevap c) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------49) Bir FM sinyalinin glendirilmesi srasnda kullanlacak en etkili glendirici snf aadakilerden hangisidir? a) A snf b) AB snf c) B snf d) C snf

Daha nceki sorulardan birine cevap verirken

amplifikatr snflarnn

kullanllarndan bahsetmitik.C snf amplifikatrler kesinlikle saturasyonda alrlar ve dolays ile alma erilerinin hatti olmayan ( Nonlinear) blmlerinde altrlrlar.Yani giri iaretinin tepe deerleri ile alma balatlacak ekilde giri iareti uygulanr.Bu hatt olmayan alma sebeble de ok miktarda harmonik retilir.FM sinyalinda taycnn genlii deimez sadece uygulanan modle edici sinyal ile frekans deitirilir.Ksaca FM sinyalinin genlii sabittir ancak uygulanan giri iaretine bal olarak genlii deiir..Bylece modulasyon iaretinin uygulanmasn toplam FM iareti genliinde deiiklik yapmaz. Bu zellik FM sinyalinin distorsiyonsuz olarak bir C snf amplifikatrde istenilen deerde ykseltilmesini mmkn klar. Doru cevap d) kkdr. 50) Bir yapay yk zerine uygulanan RF akm llmek istenirse, aadaki ampermetre tiplerinden hangisi kullanlr?

a) Hareketli bobinli b) 50 Hze ayarl, demir gbekli c) Thermocouple cihazl d) Hibiri Bir devredeki RF ( Radio Frequency) akmn lmek iin Thermocouple miliampermetre veya ampermetreler kullanlr.Thermocouple alglad s derecesine gre bir dc akm reten ve ayr cins metallerin birletirilmesiyle oluturulan bir devre aparatdr.Devresine eklenmi alak deerde bir resiztans, zerinden geen RF akm ile snr ve bu s thermocouple elemann harekete geirir.Isnan eleman ufak miktarda bir DC akm retir.Bu voltaj bir DC miliampermetreye (Ampermetreye ) uygulanr, bu metreler AC unitlere gre kalibre edildiinden RF akmn AC deerini gsterirler.Bylece RF akmnn deeri llm olur. Doru cevap c) kkdr. -------------------------------------------------------------------------------------------------------51) Bir akortlu devrenin rezonans frekans aadaki cihazlardan hangisi ile bulunur? a) DC Voltmetre b) Grid-dip metre c) Saysal frekans metre d) Ohm-metre

Akortlu devrelerde rezonans frekans Grid-dip metrelerle llr. zet olarak Griddipmeter, taklp karlabilen yani seyyar bobinleri olan, bu bobinlerin frekans bandlarna uygun olarak alan bir Osilatr (Oscillator = Salnm yapan ) olup yaklatrld devrede kendi rezonans frekansnda bir Rezonant devre varsa, bu devreyi yk olarak grr ve kendi akm bu ykn rezonans frekansna bal olarak der.Bu dmeyi zerindeki miliampermetrede okuyabiliriz.Dme ne kadar keskinse iki devrenin rezonans frekans birbirine okadar yakndr.Dipmetre zerindeki ayar kontrolu ile ayar yaparak daha fazla dme olup olmadn kontrol ederiz ve en dk noktay buluruz bylece rezonant devre frekansnn dipmetre frekansndan ne kadar farkl olduunu grebiliriz ve Rezonant devrenin frekansn, ayar yaptmz kabza ile hareket eden cihazn n yzndeki kalibre edilmi bir Iskaladan okuyabiliriz. Doru cevap b) kkdr. --------------------------------------------------------------------------------------------------------

52) Bir thermocouple eleman ile : a) Diren llr c) Elektrik alan llr b) Scaklk llr c) Manyetik alan llr

Bir thermocouple eleman ile Scaklk lldn daha nceki bir soruya verdiimiz cevaptan hatrlayacaksnz. Doru cevap b) kkdr.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

53) Harici antenler daima tercih edilir, nk: a) b) c) d) Daha az harmonik retirler Yaylmlar daha azdr Yaylmlar daha oktur Daha geni bandl alrlar

Darda ve mmkn olduunca yksee kurulmu antenler hem almada hemde gndermede tercih sebebimizdir.nk bu tip antenler daha fazla yaylm, (Inm olarakta biliniyor ve kullanlyor) (Radiation) ve daha fazla alma (Reception) yaparlar.. Doru cevap c kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------54 ) Mili ( m) ksaltmas aadakilerden hangisine e deerlidir? a) 1000000 b) 10 c) 1/1000 d) 1000

Mili ifadesi binde bir ( 1/1000) demektir. Mesela ; mililitre, miligram, milimetre gibi ifadelerin hepsinde litre, gram, metre birimlerinin binde birini gstermek zere kullanlr.Bu birimler Metrik l sisteminin birimleridir. Doru cevap c) kkdr. -------------------------------------------------------------------------------------------------------55) Bir tmleik devre : a) b) c) d) Pasif bir elemandr Bir kondansatr takmdr Birok aktif ve pasif elemann birlemesinden oluur Tek bir aktif elemandr

Bir tmleik devre ( Integrated circuit= IC ) yani dier ad ile entegre devre, iinde bir ok aktif ve pasif elemanlar barndran bir devre elemandr. Doru cevap c) kkdr

-------------------------------------------------------------------------------------------------------56) Bir CW vericisinin k gc 100 watttr, bu deer aadakilerden hangisine eittir? a) 10dBW b) 20dBW c) 22 dBW d) 26 dBW

Bu sorunun cevabn kk bir aritmetik ilemle cevaplayabiliriz: Soru 100 wattlk gcn dBW olarak deerini sormaktadr,

dBW deeri referans 1 watt olan bir logaritmik ifadedir. Yazarsak : P dBW = 10log10 ----------koyalm : 1 watt 100 dBW = 10log10 ------------ = 1 watt

buna gre verilen deeri yerine

10log10 x 100

imdi hesab tamamlayabilmemiz iin 10 tabanna gre yazlm logaritma cetveline ihtiyacmz var. Bu tip sorularda verilen rakamn logaritmasnnda verilmesi esastr yani ( 100n logaritmas 2 dir ) eklinde verilmelidir. .Cetvelde 100 rakamnn 10 tabanna gre logaritmasnn 2 olduunu bulabilirsiniz. imdi bunu formldeki yerine koyarsak : olarak kacaktr. Doru cevap b) kkdr. dBW = 10 x 2 olacaktr.Netice 20 dBW

-------------------------------------------------------------------------------------------------------57 ) Verici kna balanm bir koaksiyel kablonun dier ucu ak devre olursa, bu noktadaki voltaj: a) Yksek bir deere kabilir c) Verici kna eit olur b) Daima sfr olur d) Doru akma dner

Verici kndaki koaks kablonun dier ucu ak devre ise bu durumda hattn sonundaki akm sfrdr (Zero current) nk giden ve yansyan akumlar ayni genlikte ve 180 derece faz farkl olduundan birbirlerini ifna ederler, yani sfra indirgerler.Dier taraftan giden voltaj ile yansyan voltajlar ayni fazda olduklarndan birbirlerine eklenerek ak olan uta yksek bir deere ularlar.Bu gibi ak ulu koaks devrelerde ulardaki voltaj yksek olur. Mesela Manyetik Loop antenlerde (MLA ) ak utaki voltaj en kk bir takat uygulamasnda bile ldrc deerlere ulamaktadr.Bu sebeble bu antenlerle uraanlarn dikkatli olmalar salklar asndan ok nemlidir. Doru cevap a) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------58) Bir Quad antenin bir kenar : a) eyrek dalgadr c) 5/8 dalgadr b) Yarm dalgadr c) Tam dalgadr

Quad antenler kare eklindeki loop antenlerdir.Tek elemanl olabildikleri gibi ok elemanl da olabilirler.Genel olarak bir src (Driven) ve bir yanstcdan (Reflector) oluan kare eklindeki antenlere Quad antenler diyoruz.Bazen bir ynlendirici ( Director) da eklenerek 3 elemanl quad antenler yaplmaktadr.Bu tip

antenlerde karenin bir kenar lambda boyunda ve toplam tam dalga boyunda 4 x 1/4 olmaktadr.Yani bir kenar eyrek dalga boyundadr.Radyo amatrleri arasnda zellikle VHF ve UHF bandndaki quad antenler daha ok poplerdir. Doru cevap a) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------59) 10 MHzde yayn yapan bir telsiz verici cihaznn anteni lambda/4 (eyrek) dalga boyuna gre ka santim olmas gerekir? a) 30 cm b) 300cm c) 250cm d) 750cm

Byle bir vericinin anteninin eyrek dalga olmas iin kk birka aritmetik ilem yapmamz gerekir : Bir frekansn dalga boyunu hesap etmek iin kullandmz forml daha evvelki cevaplarmzdan hatrlayacaksnz.Hatrlayacaksnz diyorum nk bunlar ezberlemeniz lazm olduu kanaatindeyim. 300000 300 Lambda (Metre) = ------------------- = -----------F (KHz) F (MHz)

Forml olacaktr .

Frekansmz 10MHz olduuna gre MHz formln kullanarak : 300 Lambda = ------- = 30 metre 30 metre tam dalga boyu olduundan eyrek dalgay bulabilmek iin bu deeri 4 e bleriz : 30/4 = 7,5 metre Cevaplarda cm cinsinden sorulduundan ve bilindii zere 1 metre 100 cm olduundan 7,5 x 100 = 750 cm olarak kacaktr. Doru cevap d) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------60) Bir osiloskop un dikey (Y) girii neyi gsterir? a) Voltaj b) Kapasite c) Reaktans d) Zaman

Osiloskoplar girilerine uygulanan iaretlerin dalga eklini ekranlarnda gsteren aletlerdir.Genel olarak katod nl lamba ( Cathode Ray Tube= CRT) kullanrlar.Gsterdikleri ekilleri X ve Y dorultusundaki eri sisteminde gsterirler.Bunlardan X erisi yatay eri, Y erisi ise dikey eri olup yatay eri zaman, dikey eri voltaj gsterir.Bu tip almalar X-Y operasyonu olarak adlandrlr ve ift izli (Dual Trace) osiloskoplarla yaplr.ok eitli lmlerde kullanlabilen osiloskoplar yaplmtr.

Doru cevap a) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------61) Bir amatr telsizcinin cihaz, kendisinin ve komusunun telefonunu enterfere etmektedir.Her iki telefonda ayni model olduuna gre, enterferansn oluum sebebi en yksek olaslkla aadakilerden hangisidir? a) b) c) d) Elektrik ebeke hatlarnn RF tamas Direk telefon cihaznn i yaps ve telefon kablaj Vericinin lokal osilatr Vericinin AGCsinin ayarsz olmas

Bir verici iki ayni model telefona kartrma ( Interference ) yani enterferans yapyorsa , telefonlarda yapsal olarak enterferansa kar nlem alnmam olmasndan ve telefon kablajndan yani telefonun i balant kablolarndan kaynaklanr.. Doru cevap b) kkdr. -------------------------------------------------------------------------------------------------------62) 4700 ohmluk bir direncin tolerans %10 dur.Direncin gerek deeri aadaki snrlarn hangisinin iindedir? a) 4230-5170 b) 4653-4747 c) 4230-4747 d) 4653-5170 Ohm Ohm ohm Ohm

Direnlerde Tolerans, direncin yapsal olarak verilen deerinin altna ve stne ne kadar kayabileceinin bir ifadesidir.Bu deerler %5, %10, %20 olabiliyor. Burada %10 toleransl 4700 ohmluk diren sorulduuna gre hesabmz yapalm: 4700 x 10 ----------------- = 100 47000 -------------= 470 100

Grld zere tolerans deeri 470 ohm olacaktr.imdi bu deeri direncin deeri ile bir kere toplayarak bir kerede kararak hesabmz yapalm : 4700 + 470 = 5170 ohm , olacaktr.. yleyse 4230 - 5170 ohm aras doru cevabmzdr. Cevap a) kkdr. -------------------------------------------------------------------------------------------------------dier taraftan : 4700 470 = 4230

63) Aadaki ekilde grlen devre :

a) G dorultucusudur c) Bir varaktr tunerdir

b) Bir FM diskriminatrdr d) A.M. dedektrdr.

ekildeki devre temelde bir yarm dalga dorultma devresidir.Burada giriine 10.7 MHz lik bir IF ( Ara frekans ) iareti uyguland grlmektedir.Devre bir IF dedektr devresidir yani A.M. amplitd modulasyonu ( Genlik modlasyonu olarakta adlandrlr) dedektr devresidir. Doru cevap d) kkdr. --------------------------------------------------------------------------------------------------------

64) Aadaki ekilde A ve B noktalar arasndaki voltaj ne kadardr?

a) 2.2 volt

b) 5 volt

c) 8 volt

d) 5.6 volt

ekildeki devre transistorlu bir reglatr devresidir.Transistr devreye seri olarak balanm ve beyzindeki 5.6 voltluk zener diyotla 5.6 volt bayez verilmitir.Girie uygulanan 13 volt, reglatr knda : Vreg= Vzener Vbe Vbe = beyz-emitr de den voltaj. Bu voltaj genel maksatl transistrlerde 0.6 volt civarndadr. Vreg = 5.6 0.6 = 5 volt Doru cevap b) kkdr. --------------------------------------------------------------------------------------------------------

65) Bir vericinin k empedans 50 ohmdur.En yksek g aktarm iin yk direnci ne olmaldr? a) 50 ohm b) 75 ohm c) 100 ohm d) 150 ohm

En yksek g aktarm eit ohm deerindeki kaynak ve yk direnci arasnda gerekleir yani vericinin k empedanc 50 ohm ise yk direnci de 50 ohm olmaldr.Byle olduu durumlarda yansyan dalga olmayacak ve kaypsz bir g nakli olacaktr.deali de bu ekilde eit empedansl g naklidir.. Cevap a) kkdr. -------------------------------------------------------------------------------------------------------66) 1 mH lik bir bobin , 1 uF lk bir kondansatr ile paralel balanmtr.Devrenin rezonans frekans nedir? a) 0.5033 KHz c) 5.033 KHz b) 0.5033 MHz d) 5.003 MHz

Bir bobin (Coil) ve bir kondansatr (Capacitor) paralel olarak baladnz zaman meydana gelen devre bir paralel rezonans devresidir.Formlne gre yaplan hesapla belirlenen frekansta salnm yani osilasyon (Oscillating) yapar. Bunun hesabnn forml : 1 f =--------------------------2pi x Karekk (LxC) Bu forml radyo frekans devre hesaplamalarnda ok geni olduu iin aadaki forml kullanyoruz :

10 ss 6 f (KHz) = -----------------------------------------. (2x3.14) x karekk ( uH x pF)

olarak hesaplanr

Verilen deerlere tekrar gz atacak olursak 1 mH ve 1 uF olduklarn grrz.Hesaplamay yapbilmek iin bu deerleri formln kabul edecei deerlere evirmemiz gerekiyor. 1 1 1mH = ------------ Henry olduundan ve uH = ------------------------- olduu iin 1000 1000000 (10 ss 6) 1 mH = 1000 uH oluyor imdi kondansatr grelim : 1 uF verildii grlmektedir yani : 1 1uF = ---------------------------- Farad olacaktr.Formlmzde ise pikoF olarak gereklidir. 1000000 (10 ss6)

1 1 pF =-----------------Faraddr. 10 ss 12

1 yleyse 1pF = --------------------uF olarak kacaktr. 10 ss 6 Buradan 1000000 ( 10 ss 6 ) pF = 1 uF olarak deiimi yapabiliriz.

imdi rezonans formlmzdeki yerlerine koyabiliriz : 10 ss 6 10 ss 6 f = ------------------------------------------- = ------------------------------------ = 6.28 x Karekk ( 1000 x 1000000) 6.28 x karekk ( 10 ss 9 ) 1000000 1000000 ------------------ = ---------------- = 5.035 KHz 6.28 x 31622 198591 5.035 KHz = 0.5035 MHz dir.

0.5033 yerine 0.5035 kmasnn sebebi ksuratlar dikkate almamamdan kaynaklanyor. Kark bir ilem gibi grnse de tekrar tekrar gzden geirerek almanzda yarar var ve biraz pratik ve Deiimler tablosu (Conversion factors) ile ilgilenirseniz kolay olduunu greceksiniz. Mhim olan, Deiimler tablosu ve sfr saysna dikkat etmek gereidir. Doru cevap b) kkdr. Not : Bu hesaplamalar yaparken Deiim faktr (Conversion factors) denilen ve Pico, Nano, Micro, Mili gibi birimlerin birbiri arasndaki deiimleri ile ilgili Tablolar vardr.Hesaplamalar kolayca anlamanz bakmndan bunlar incelemenizde yarar var. --------------------------------------------------------------------------------------------------------

67 ) 3.73 MHz deki bir vericinin ikinci harmonii nedir ? a) 1.865 MHz b) 7.46 MHz c) 10.19 MHz d) Hibiri

Daha nceki sorularn birinin cevaplamas srasnda Harmonik hesaplamas yapmtk. 3.73 MHz frekansnn ikinci harmoniini bulmak iin kendisini 2 ile arparz : 3.73 x 2 = 7.46 MHz Doru cevap b) kkdr. -------------------------------------------------------------------------------------------------------68) SSB yaynlarn elde etmek iin kullanlan metod hangisidir?

a) b) c) d)

Faz kaydrma metodu Filtre metodu a ve b nin ikiside kullanlr a ve b nin hibiri kullanlmaz

SSB yaynlarn elde etmek iin bir balansl modlatr devresi kullandmz ve kta taycnn bastrlarak iki yan band elde edildiini artk biliyoruz.ki yan bandlardan birini elde etmek iin balansl modlatr knda bir filtreleme yaplarak st kenarband (Upper side band= USB) veya altkenar band (Lower side band = LSB ) seilerek SSB yayn elde edilir rld gibi hem faz kaydrma hem de filtre metodu kullanlmaktadr... Doru cevap c kkdr. --------------------------------------------------------------------------------------------------------

69) 300 ohmluk bir verici antenini alcmza 75 ohm deerinde bir koaksiyel kablo ile balamak istiyoruz.Araya konulmas gereken balunun sarg oran ne olmaldr? a) 1:1 b) 1:2 c) 1:4 d) 1:16

300 ohm empedans 75 ohm empedansna uygulayabilmek iin 300/ 75 = 4 , 300 ohm empedans 4e blerek 75 ohm empedansa uygulayacak bir baluna ihtiyacmz olduu grlyor.Bu durumda 1:4 sarg oranl balun kullanacaz.Cevap anahtarnda b) kk olarak belirtilmi ama 1:2 oran doru orant deildir.Eer kullanlan koaks kablo 150 ohm luk olsayd 1:2 oran doru olurdu. Doru cevap c kkdr. -------------------------------------------------------------------------------------------------------70) 12.5 voltluk bir besleme kayna k gc 90 watt olan bir g amplifikatrne balanmtr.Besleme kaynandan 16 A ekilmektedir.Bu amplifikatrn verimi nedir? a) %45 % 222 b) % 55 c) %100 d)

Bu amplifikatrn verimini hesap edebilmek iin nce besleme kaynandan ekilen gc grmemiz gerekir.Bunun iin kk bir hesaplama yaparz : Ohm kanununa gre P = E x I olduundan 12.5 x 16 = 200 watt harcanmaktadr. 200 watt harcanarak 90 watt k gc elde ediliyorsa 90 / 200 = 0.45 Amplifikatrn veriminin %45 olduu anlalyor. Doru cevap a) kk olacaktr.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

71) Yukardaki devrenin A ve B ular arasndaki toplam bobin deeri nedir? a) 1.33 H b) 3 H c) 3.5 H d) 6 H

Not : H = Henry = Endktans deeri birimi.ok byk bir deer olduundan genel olarak mH (miliHenry), uH (mikroHenry) gibi daha kk deerlerini kullanyoruz. Devrede 2 H lik bir bobinin yine 2 Henrilik fakat paralel bal 2 bobinle seri olarak balandn gryoruz. nce Seri bal endktanslar hesaplayalm : L = L1 + L2 + L3+. 1 1 1 1 Paralel endktanslar : ------- = -------- + ------- + ------- + .. buradan L L1 L2 L3 1 L = ---------------------------------1 1 1 ------ + ------- +------ + L1 L2 L3 Olarak hesaplanr.Ancak burada ayni deerde iki empedans paralel bal olduundan Direnlerdeki gibi birinin deerinin yars alnr. 2H / 2 = 1 H yleyse paralel iki endktansn devredeki deeri 1 H olacaktr. imdi seri bal 2H ve 1 H lik iki adet endktansmz oldu. L = L1 + L2 de yerlerine koyarsak L= 2 + 1 = 3 H olacaktr. Doru cevap b) kkdr. NoT : Direnlerin hesaplar ile ayni, kondansatr hesaplar ile ters olduunu fark ettiniz sanrm. -------------------------------------------------------------------------------------------------------72) farkl deerde kondansatr paralel balandnda toplam kapasite ne olur? a) b) c) d) En yksek deerli kapasiteden daha byk nn aritmetiksel ortalamas En dk deerli kapasiteden daha kk En yksek ve dk kapasiteli kondansatrler arasnda herhangi bir deer :

farkl deerde kapasite paralel balandnda kapasiteleri toplam kadar bir kapasite deeri meydana gelir.ok aktr ki toplam kapasite en byk deerli kapasitenin deerinden daha byk olacaktr.Paralel balant formln hatrlaynz : Ct = C1 + C2 + C3 + .

Doru cevap a) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------73 ) Aadakilerden hangisi yksek geirgen filtredir?

a)

b)

c)

d)

ekilde ikinci filtrede yani b) deki filtrede devreye seri kondansatr balanm.O halde bu bir Yksek geirgen ( High pass) filtredir.

Doru cevap b) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------74) 10uFlk iki kondansatr 10V,1KHz lik bir besleme kaynana paralel balanmtr.Akm ve gerilim arasndaki faz fark ne kadardr? a) 0 derece b) 45 derece c) 60 derece d) 90 derece

Sinusoidal dalga voltajl bir besleme devresinde, devreye paralel bir kondansatr balandnda devredeki akm ve voltaj arasnda 90 derecelik bir faz fark meydana gelir. Doru cevap d) kkdr.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

75) Aadakilerden hangi filtre HF vericinin kndaki harmonikleri minimuma indirir?

a)

b)

c)

d)

Filtrelerin erilerde gsterilen k deerlerine baktmz zaman b) deki filtrenin 30MHz lik iaretin sonunda k deerinin keskin bir biimde deer kayb ile sfra indiini gryoruz. Bu filtre 30 MHz in harmoniklerini minimuma indirir.

Doru cevap b) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------76) Aadaki devrelerden hangisi bir mikrofon devresinde bant geniliini minimum yapmak iin kullanlan bir alak geirgen filtredir?

a)

b)

c)

d)

ekildeki filtrelerden a) da gsterilen filtrede giri ve kta iki adet kondansatrn devreye paralel balandn grmekteyiz.Bu kondansatrler yksek frekanslar topraa aktaracaklarndan kta alak frekanslar kalacaktr.Bu devre bir alak geirgen (Low-pass) filtre grevi grecektir. Doru cevap a) kkdr.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

77) Aada bir amplifikatr devresi grlmektedir.R2 ve C1 zerinde akp D noktasna ulaan akm hangisidir?

a) b) c) d)

A transistornn k akmdr Negatif geri besleme akmdr Ykseltecin giri akmdr Pozitif geri besleme akmdr

R2 ve C1 ile geri beslenen akm emittrden (Emitr burada negatif voltajldr) alnd iin bir negatif geri besleme akmdr. Doru cevap b) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------78) Aadaki modlasyon eitlerinden hangisi genlik modlasyonu deildir? a) b) c) d) Seri modlasyon Transformatr modlasyonu ok modlasyonu Reaktans modlasyonu

Reaktans modlasyonu genlik modlasyonu deildir.Reaktans modlasyonu SSB modlasyonunda kullanlr. Doru cevap d) kkdr.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

79) ekilde grlen sinyal hakknda ne sylenebilir?

a) b) c)

%100 modlelidir %50 modlelidir Modlasyon yzdesi ok dktr

d)

Ar modleli sinyaldir.

ekildeki sins dalga ekillerindeki taycnn genliinin ok fazla dt akca grlmektedir.Dolays ile ar modulasyon olduu sylenebilir. Doru cevap d) kkdr

-------------------------------------------------------------------------------------------------------80 ) Yarm dalga dipol antenin fiziki uzunluu 81 metre olduuna gre vericinin yayn frekans aadakilerden hangisidir? a) 672 KHz b) 1.8 KHz c) 879 KHz d) 760 KHz

Bu soruda dalga boyundan frekansa gei hesab vardr.Bu forml : 300 000 Lamba = -------------- ( netice metre olarak kacaktr). f (KHz) Verilen deeri formlde yerine koyarsak ; 300000 300000 81 =------------- buradan f (Kz) = ----------- = 3703 KHz f(KHz) 81 Anten Yarm dalga dipol olduu iin bu deeri 2 ile bleriz : 3703 / 2 = 1.85 KHz Cevapta yuvarlak olarak 1.8 KHz alnd grlyor. Vericinin Yayn frekans 1.8 KHzdir Doru cevap b) kkdr. --------------------------------------------------------------------------------------------------------

81 ) ekildeki dedektr devresinin Eo knda elde edilecek esas iaret zerindeki dalgalanmay nlemek iin aadaki elemanlardan hangisinin seimi ok nemlidir?

a) Cp kapasitesi c) Ds kapasitesi

b) C kapasitesi d) C kapasitesi ve R direnci

ekildeki diyod devresinde k iaretindeki dalgalanmay nlemek zere ka C ve R den oluan bir filtre devresi konulmu olduu grlyor. Doru cevap d) kkdr.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------82 ) ekildeki devrede kprnn st ucu (+) ise ilk yar dnte aadakilerden hangisi dorudur?

a) b) c) d)

D3 ve D4 iletimdedir D2 ve D3 iletimdedir D1 ve D3 iletimdedir Her dnte RL zerindeki akmn yn deiir

Kprnn st ucu pozitifte ise kprnn alt ucuda negatiftedir.Bu durumda doru bayezde olan diyotlar D2 ve D3 olacaklardr. Doru cevap b) kkdr.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

83 ) Yukardaki devrede V2 voltajnn deeri nedir? ( I1 = 5A , R=50 ohm, n2/n1 = 10 ) a) 100 V b) 50 V c) 25 V d) 12,5 V

Klasik transformatr hesaplamalarnda kullanlan formller ile zebileceimiz bir sorudur bu soru. imdilik bize lazm olabilecek temel formlleri yazalm : 1) Vs = (ns/np) x Vp Voltaj orant forml,

2) Ip = (ns/np ) x Is Akm orant forml 3) Zp = (np/ns) kare x Zs Empedans orant forml 4) Zp/Zs = (np/ns) kare Empedans uygulama orants forml 5) Ohm kanunlarda lazm olacak Birinci devredeki akm belli ise ki burada verilmi (I1=5A) birinci devre voltajn bulmak iin ( nk ikinci devrenin voltajn bulmak iin lazm olacak) kullanacamz forml 3 nolu forml olacaktr.Bakalm karabilecekmiyiz? Zp=(ns/np) kare x Zs Verilenleri yerlerine koyalm : Zp= (1/10) kare x 50 1/10=0,1 olduundan Zp= 0,1 kare x 50 = 0,01 x 50 = 0.5 ohm. Evet birinci devre empedans 0.5 ohm kt. Ohm Kanunu V= I x R V= 5 x 0.5 = 2,5 Volt, imdi iimiz ok kolay : n2/n1 orants 10 olduundan yani ikinci devrede endklenen voltaj birinci devreye tatbik edilen voltajn 10 misli olaca iin : 2,5 x 10 = 25 volt olacaktr. Doru cevap c) kkdr.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------84) ekildeki dalga sisteminde A ve B noktalar arasndaki uzaklk 6 metredir.C noktasndan dakikada 7800 dalga getiine gre dalgann yaylma hz nedir?

a) 780 m/s

b) 130 m/s

c) 1300 m/s

d) 468 m/s

Burada ok dikkat etmemiz gereken bir ince i var.Nedir? derseniz, 6 metre dalga boyu A ile B arasnda, ama dalga boyu bundan uzun nk C ye ulamas iin bir eyrek dalga boyu daha uzamas gerekiyor.Yani dalga boyu 6,25 metredir.Bilmem anlatabildim mi?.imdi buna gre 6,25 metrelik dalga boyunun frekansn bulalm : Hatrlayacaksnz; Lambda = 300 / F (MHz) idi. Buradan F (MHz) = 300/ Lambda (metre) ye geebiliyorduk.Netice MHz olarak kacaktr. Verileni yerine koyalm : f (MHz) = 300 / 6,25 = 48 MHz = 48000 KHz =48000000 Hertz C noktasndan dakikada 7800 dalga geiyor.Saniyede gei says 7800 x 60 = 468000 gei olacaktr.imdi dalgann yaylma hzn bulalm : 300.000.000 / 468.000 = 641 m/s olacaktr. Benim kardm sonu cevaplardaki doruya uymuyor ( Doru cevap a) kk gsteriliyor cevap cetvellerinde).Belki de yanl yapyorum yada yanl dnyorum. Bu sorunun hesabnn yaplmasn tm amatrlerin dikkatine sunuyorum.Hep beraber belki

doru bir cevaba ulaacaz.Belki de doru cevap yok. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------85 ) Bir kondansatrn deeri yaltkan maddenin dielektrik sabiti ile hesaplanr.Mikann dielektrik sabiti 6, kadn ise 2 dir.Mika ve kat dielektrikli kondansatrler hangi deerler blgesinde kullanlr? a) 0.001-1 F c) 0.001- 1 pF b) 0.001-1 uF d) 0.001 1nF

Sorudaki anlamszlk bir tarafa benim bulduum deerlerde Kat kondansatrler 1nF-20uF arasndaki deerlerde kullanlr, mika kondansatrler 1pF-0.1 uF arasndaki deerlerde kullanlrlar.Listedeki cevap kkna uyalm. Doru cevap d) kkdr.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------86 ) 5 KHzlik bir giri verilen frekans oaltcdan 60 KHzlik bir k istenirse aadaki katlardan hangisine ihtiya duyulur? a) b) c) d) 2 frekans ikileyici ve 1 leyici 2 frekans drtleyici 1 frekans drtleyici ve 1 ikileyici 1 frekans drtleyici

stediimiz oaltc 60 / 5 = 12 misli oaltma yapmaldr. Bakalm : a) 2 x 2 x 3 = 12 b) 2 x 4 = 8 c) 4 x 2 = 8 d) 4x 1 = 4 Grld gibi a) kkndaki oaltc istediimiz oaltcdr. Doru cevap a) kkdr.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------87 ) yonosferde, yaz aylarnda en dk iyonizasyon derecesine sahip tabaka aadakilerden hangisidir. a) F2 tabakas b) F1 tabakas c) E tabakas d) D tabakas

Bilinen en alak ionize tabaka D tabakasdr ve dnya zerinde 60-92 kilometre ykseklikte yaylmtr..onizasyon seviyesi gnele doru orantldr.Gne ykselince artar gne alalnca der..Emilme olay frekansla ters orantl olduundan gndzleri 160 ve 80 metreler yksek emilme (absorption) sebebi ile ldrler.Akam zeri canlanmaya balarlar gece uzak mesafe QSOlar yaplabilir. Doru cevap d) kkdr.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

88 ) ekildeki devrede r ve R bilinmeyen direnlerdir.A ampermetresinin sfr gstermesi iin Rnin deeri ne olmaldr?

a) 3 ohm

b) 32 ohm

c) 6 ohm

d) 2,5 ohm

ekilde grlen devre bir Wheatstone kpr devresidir ve amatrler arasnda rezistans lmleri iin kullanlmaktadr.Bir ok ohmmetrede bu devre kullanlmaktadr.Temel olarak stteki direnlerle alttaki direnlerin ohm deerlerinin eitliinde ortadaki devrede voltaj veya akm sfr olmaktadr. Direnlerden birini ayarl diren olarak deitirirseniz bu direnci ayarlayarak ortadaki koldaki voltaj veya akm sfr yaparsanz kprdeki direnlerin eitliini salayan varyabl direnteki ohm deeri direncinizin deeri olacaktr. Kpr eklinde balanm direnler arasnda aadaki forml ile hesaplama yaplabilir. Kar direnlerin arpmlar dier kar direnlerin arpmlarna eit olur.Yazarsak : R1 x R4 = R3 x Rx 4 x 8 = 10 x Rx 32 = 10Rx 32 / 10 = 3,2 Ohm

Doru cevap grnmyor.32 ohmluk cevapta araya virgl konulursa doru olabilirdi.Belki ben yanl yapyorum.Bir kere de siz yaparsanz neticeyi mukayese ederiz.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

89 ) ekilde grlen devrede

C1 / C 2 = 1 / 2 ve Ce = 9 / 10 uF

olduuna gre , C1 ve C2 yi bulunuz .

a) 4 ve 8 uF

b) 3 ve 6 uF

c) 1 ve 2 uF

d ) 6 ve 12 uF

Seri bal kapasitelerde toplam kapasite formulu;

1/toplamC = 1/ca + 1/cb + ... + 1/cx diye gider Seri devrede 2 kapasite var ise;

1/toplamC = 1/ca + 1/cb olur, 2 kapasite eit ise, 1/toplamC = 1/ca + 1/ca veya 1/toplamC = 1/cb + 1/cb olur,

Bu durumda 1/toplamC = 2/ca veya 1/toplamC = 2/cb dir.

Pay ve paydalar ters evir, toplamC/1 = ca/2

Yani toplamC = ca/2

Yani, Toplam C, ca veya cb nin yars (ca=cb iken geerli olduunu unutmaynz).

O zaman ksaca unu syleyebiliriz. Seri bal kapasitelerin her birinin deeri birbirine eit ise , toplam kapasite iin kapasitelerden birinin deeri seri balanma saysna blnr.

Devreye baktmzda 2 adet 2uF deeri (eit seri) kolda seri ballar ama biri sada biri solda. Biz seri devre olmas sebebiyle her iki kapasiteyi de ayn tarafa alabiliriz. Yani ya saa ya sola.

Bu durumda 2 adet 2uF kapasite seri gstermek yerine 1 adet 1uF kapasite olarak gsterebiliriz. Bu durumda devre yle olur;

----------Paralel kapasiteler ise toplanarak edeeri bulunur. Yani, paralel koldaki kapasite toplamna Cp diyelim Cp = C1 + C2 olur. Devre yle olacaktr, Cp = C1 +C2

Seri devreyi tekrar formul edelim,

1/Ce = 1/C3 + 1/Cp Ce = 9 / 10 uF dendiine gre, 1/(9/10) = 1/C3 + 1/Cp bu formul yle dzeltilir, 10/9 = 1/C3 + 1/Cp Payda eitleyince, 10/9 = (Cp+1)/Cp ler dlar arpm, 10Cp = 9Cp + 9 Cp = 9 kar

Cp = C1 + C2 olduuna ve C1/C2 = 1/2 olduuna gre iler dlar arpm, C2 =2C1 olur, Cp de yerine koyalm, Cp = C1 + 2C1 Cp= 3C1 Cp = 9 idi, yerine koyalm 9=3C1 den C1=3 kar, Cp=9 ve Cp = C1 + C2 idi

9= 3 + C2 den C2=6 kar C1 / C2 = 3 / 6 = 1/2 olarak doruland. Doru cevap b) kk imi.!?

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------90 ) ekilde grlen deiken direncin ( R ) deeri kaa ayarlanmaldr ki 5 ohmluk direnteki g 20 watt olsun?

a) 16 ohm G, P=ExI E=IxR P=IxRxI P = I^2 x R I^2 = P / R I^2 = 20 / 5 I^2 = 4 I = 2 Amper

b) 10 ohm

c) 20 ohm

d) 32 ohm

Direncin stndeki voltaj, Er = I x R Er = 2 x 5 Er= 10V Paralel dier direnten geen akm, Iyirmiohm = 10 / 20 =0,5A

Paralel kol toplam akm, I ayarl = 2+0,5 =2,5A ( Bu akm ayarl direnten geer)

Eayarl = E - Er Eayarl = 50 - 10 Eayarl = 40V R ayarl = Eayarl / I ayarl R ayarl = 40 / 2,5 R ayarl = 16 ohm

Doru cevap a) kkdr. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------91 ) Hangi tip antenler drtl, ksa dalga ve anaktr? a)1985ten sonra icat edilen antenler b) Dng antenler c) Ynl veya ynlendirilmi antenler d) Amatr telsiz istasyonlar iin izin verilmeyen antenler Doru cevap c) kkdr ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------92) VHF II bandnda (88-108 MHz ) yayn yapabilmek veya dinlemek iin kullanlacak bir dipol antenin fiziki uzunluu nedir? ( f = 98MHz alnz.) a) 145,4 cm b) 160,9 cm c) 170,9 cm d) 106,9 cm olan

Bandn ortasn 98 MHz olarak verdiine gre formle vurabiliriz : 300 = --------- = 3,06 metre Yarm dalga olduundan 3,06 / 2 = 153 cm 98 Velocity faktr dnrsek 153 x 0.95 = 145,35 cm kacaktr. Doru cevap a) kkdr ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------93) Tayc frekans 7 MHz olan bir AM istasyonu yaynnda ses frekansnn 7 KHz olmas durumunda, yan bant frekanslarnn deerlerini hesaplaynz? a) 7207-7193 KHz c) 7507-7493 KHz b) 7707- 7693 KHz d) 7007-6993 KHz

Hesab kolay bir soru : 7MHz = 7000 KHz olduuna gre vede taycy modle eden ses frekans 7 KHz olduuna gre yan bantlar : 7000 7 = 6993 ve 7000 + 7 = 7007 olacaktr.

Doru cevap d) kkdr

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------94 ) 3000 KHz zerinden yayn yapan bir istasyon , ara frekans 350 KHz olan bir alcda hayal olarak duyulmaktadr.Dinlenmesi istenen istasyonunun frekans aadakilerden hangisidir? a) 3450 KHz b) 3700 KHz c) 2300 KHz d) 3350

Hayal Frekans yazm inceleyenler bu sorunun kolay bir soru olduunu ve bir alcda hayal frekansnn , dinlenmesi istenen istasyonun frekansndan ( 2 x IF ) kadar fazla olacan hatrlayacaklardr.3000 KHz hayal olarak duyulduuna gre : Dinlenmesi istenen istasyon 3000KHz (2xIF ) olacaktr . ( 2 x IF ) = 2 x 350 = 700 Hayal freknas ile fark 700KHz fazla olduuna gre : 3000 700 = 2300 KHz dinlenmesi istenen frekans olacaktr. Doru cevap c) kkdr. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------95) Bir telsiz alcsnn seicilii : a) b) c) d) Ayarland frekansn dndaki frekanslarda al kabiliyetidir. Ayarland frekansn dndaki frekanslar almama kabiliyetidir Isya kar duyarlldr arpmaya kar duyarlldr.

Arzal bir alcya bir yumruk vurduunuzda bazen alr ama bunun seicilikle bir ilgisi yoktur, seicilii salamak iin alcnz bir sobann stne koymazsnz herhalde? J Bir alcnn seicilii (Selectivity) sadece ayarland frekans alma kabiliyetidir.Baka bir deyile ayarland frekansn dndaki frekanslar almama kabiliyetidir. Doru cevap b) kkdr. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------96) SSB verici blok emasnda X ile iaretli kat aadakilerden hangisidir?

a) Dengeli modlatr c) Tayc dalga osilatr

b) Kenar band filitre c) Konvertr

ekildeki X iaretli kat iki giri iareti almakatadr.Biri ses amplifikatr katndan, dieri Osilatr katndan, bu halde devre bir Dengeli modlatr ( Balanced modulator) devresidir. Doru cevap a) kkdr ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------97 ) Bir paralel rezonans devresinde rezonans halinde devreden geen toplam akm :

a) b) c) d)

Minimumdur Maksimumdur Endktiftir Kapasitiftir

Paralel rezonans devrelerinde devre rezonansta ise devreden geen akm minimumdur.Eski tip lambal Verici k devreleri ayarlarnda, l aletinde daima minimum akm greceimiz pozisyonda ayar yaptmz hatrlatrm nk bunlarn k devreleri paralel rezonans devrelerinden oluur. Doru cevap a) kkdr. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------98 ) 50 ohmluk bir yk direnci , devaml dalga vericisinin kna balanmtr.Aadaki ekilde grld gibi devredeki ampermetre 1,2 A okunduuna gre gndermecin k gc ka Watttr?

a) 60 W

b) 42 W

c) 72 W

d) 50 W

Devredeki k gc yani P sorulduuna gre ohm kanunundan aadaki eitlii yazabiliriz :

P = I kare x R olacandan ;

P = 1,2 kare x 50 = 1,44 x 50 = 72 watt.

Doru cevap c) kkdr. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------99 ) Aadaki devrede toplam akm I ka amperdir.

a) 1 A

b) 1,5 A

c) 3 A

d) 4 A

ekilden de akca grlyor.lk koldaki akm 2A ve seri koldanda 1 A getiine gre toplam akm 3 A olacaktr.

Doru cevap c) kkdr. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------100 ) Bir SWR lerdeki hangi deer , anten ve besleme hatt arasnda mkemmel bir empedans uyumunu gsterir? a) 1 e 2 b) 3e 1 c) 1e 1 d) 1e 10

Bilindii zere SWR deeri bir orantnn neticesidir.En iyi deer 1e 1 orantsnn deeridir. Anten empedans 50 ohm,kablo empedans da 50 ohm ise orant : SWR = 50 / 50 olacaktr.Netice 1 dir.Bu sebeble SWR deeri 1 denilir.Bu da 1'e 1 orantsnn deeridir. Doru cevap c) kkdr. 101 ) Gndz ve gece HF bandnda alrken frekans seiminde genel olarak aadakilerden hangisine uyulur? a) b) c) d) Gece alak, gndz yksek frekans kullanlr Gece yksek, gndz alak frekans kullanlr Gece, gndz frekansnn yars kullanlr Gndz, gece frekansnn yars kullanlr

Gece bandn alak frekansl ksmnda alarak daha uzak mesafe QSO lar yaplabilir.Gndz bandn daha yksek frekansl ksmnda almak daha iyi sonular verir. Doru cevap (a) kkdr.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------102 ) Tayc dalgann frekans bir ses frekans sinyalinin genliine bal olarak deiirse bu modlasyon : a) Genlik modlasyonu c) Pals modlasyonu b) Frekans modlasyonu d ) Diversite modlasyonudur

Tayc dalgann frekansn deitiren modlasyon bir Frekans modlasyonudur. Doru cevap (b) kkdr.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Soru 103 ) Aada verilen k akm hangi ykseltelere aittir?

a) (1) A snf b) (1) A snf c) (1) C snf d) (1) A snf

(2) B snf (2) AB snf (2) AB snf (2) C snf

(3) AB snf (3) B snf (3) B snf (3) B snf

(4) C snf (4) C snf (4) A snf (4) AB snf

ekil 1 de grdnz gibi A snf amplilerde hem pozitif hem de negatif alternanslar kta tam olarak grlyor.O halde A snf almaya iaret ediyor ekil 2 de negatif alternanslar kta grlmyorlar.Bu durumda B snf alma grlyor ekil 3 de kda negatif alternanslarn bir ksm var.Bu ekilde de AB snf almann erisini gryoruz. ekil 4 de pozitif alternanslarn byk bir ksm kta yok.C snf almann en gzel erisi budur. ((Konu hakknda daha aklayc bilgiye buradan ulaabilirsiniz. )) Doru cevap (a) kk olacaktr. --------------------------------------------------------------------------------------------------------104 ) elemanl Yagi antende elemanlar ayn uzunlukta deildir.En uzundan en ksaya gre sralarsak : a) b) c) d) Yanstc, Dipol, Ynlendirici Dipol, Yanstc, Ynlendirici Ynlendirici, Dipol, Yanstc Yanstc, Ynlendirici, Dipol

3 Elemanl bir Yagi antende en uzun eleman Yanstc ( Reflector ) olarak adlandrlr. Ortadaki eleman Dipol ( Driven ) eleman, yani RF yaynn yapan elemandr ( Yayna Ima da deniliyor)

En utaki ise Ynlendirici ( Director) eleman olarak adlandrlr.oklu bir Yagi antende de sralama aynidir.Ancal Dipolden sonraki elemanlarn hepsi Ynlendirici 1, 2, 3 gibi numaralarla adlandrlrlar. Doru cevap : Yanstc, Dipol, Ynlendirici srasn gsteren (a) kkdr. --------------------------------------------------------------------------------------------------------105 ) Aada ekli verilmi genlik bindiriminin modlasyon endeksi katr?

a) 2

b) 1

c) 0.5

d) 1.75

Grld zere bu bir genlik (AM) modlasyonu tipidir. Genlik modlasyonunda taycnn (Carrier) genlii, modle eden iaret tarafndan kontrol edilir.Genlik modulasyonu (Soruda bunu Bindirim olarak adlandrm) amplitde modulasyonu olarak da anlr.Modulasyon faktr ki (Modulation Factor ) Modulasyon Endeksi ( Modulation Index ) olarak bazen de Modlasyon derecesi olarak adlandrlmaktadr, yle hesaplanmaktadr : Ep Ea Modlasyon endeksi m = ----------- = Ea Tepe zarf deerinden tayc genliinin karlmas ile elde edilenin tayc genliine blm suretiyle hesap edilir. imdi emaya bakalm ; Tepe zarf deerinin 1.5, Tayc deerinin 1, olduunu gryoruz.Formldeki yerine koyarsak : 1.5 1 0.5 m = ------------= --------= 0.5 1 1 Modlasyon endeksi 0.5 dir.Doru cevap ( c ) kkdr.. -------------------------------------------------------------------------------------------------------106 ) R ohm luk bir diren zerine frekans modlasyonunun oluturaca g hangi formlle ifade edilir? ( Ac tayc genlii ) a) (Ac2) / 2R b) (Ac2) / 4R c) Ac / 2R2 d) Ac(rms) _______ R

Ohm kanunundan P = E2 / R dir. Ac tayc genlii volt cinsinden sylendii iin E'nin yerine Ac'yi koyarsak P = Ac2 / R olacaktr. Bana gre A kkndaki R nin nnden 2 yi kaldrrsak doru cevap olacaktr. --------------------------------------------------------------------------------------------------------107 ) Aadakilerden hangisi dorudur? a) FMde tayc frekans modle eden sinyalin frekansndan byktr. b) FMde k kat lineer olmaldr. c) Modle eden sinyalin genliine gre tayc frekans deiiyorsa genlik modlasyonudur. d) FMde modle eden sinyalin frekans tayc frekansndan byk olmak zorundadr.

FM modulasyonunda tayc ( Carrier) frekans, modle eden (Modlating signal) sinyalin frekansndan daima byktr.. Doru cevap (a) kkdr --------------------------------------------------------------------------------------------------------108 ) 0.2 H endktansa sahip olan bir ok bobininin 100Hzdeki reaktans yaklak olarak katr? a) 1.250 ohm b) 400 ohm c) 125 ohm d) 40 ohm

Bobin hesaplarnda kullanlan endktif reaktans forml yledir :

XL = 2fL Verilenleri yerlerine koyarsak : XL = 2 x 3.14 x 100 x 0.2 Doru cevap ( c ) kkdr. -------------------------------------------------------------------------------------------------------= 125.6 ohm..

109 ) Aadaki devrede AC kazanc arttrmak iin ne yapmaldr ?

a) b) c) d)

Rcnin deerini azaltmak Renin deerini arttrmak Rcye paralel bir kapasite balamak Reye paralel bir kapasite balamak

Grdnz devre transistrl mterek emitr (Common emitter) olarak adlandrlan bir amplifikatr devresidir.Transistrl amplifikatrler devrede topraa bal olarak alan elemanlarna gre adlandrlrlar.Mterek beyz (Common base), Mterek Kolektr (Common collector) , Mterek emitr (Common emiter) gibi..Bu devrede kdaki AC kazanc arttrmak iin emitr zerindeki Re ye paralel bir kapasitr balayarak AC geiini arttrr ve dolays ile beyz-emitr akmn artrrz.Bu kapasitre emitr atlama (Bypass) kapasitr de denilir.Beyz-emitr akmnn artmas transistrn kazancnn artmas demektir.Bu da kta daha fazla AC kazanc olarak grlecektir. Doru cevap (d) kkdr. -------------------------------------------------------------------------------------------------------110 ) 0.1 H lik (Henry ) bir bobinin tel direnci 10 ohmdur.50 Hz de bu bobinin edeer empedans nedir? a) 32.97 ohm b) 3297 ohm c) 1000 ohm d) 10 ohm

nce bobinin endktif reaktansn bulalm : XL = 2. F. L = 2x3.14 x 50 x 0.1 = 31.4 ohm , imdi empedans uygulayabiliriz : 2 2 Z=R+X formln

= (10x10) + (31.4 x31.4 ) = 100 + 986 = 1086

1086 saysnn kare kk = 32.95 ohm olacaktr. Doru cevap (a) kkdr.

111 ) Dengeli modlatr knda : ( SSB Vericide)

a) Tam tayc ve iki yan band vardr b) Tam tayc ve tek yan band vardr c) Bastrlm tayc ve iki yan band vardr d) Tayc yoktur ve tek yan band vardr

Dengeli modlatr (Balanced modulator) knda taycnn bastrldn (Supressed carrier)ve sadece iki yan band ( Double sideband) olduunu daha evvelki sorularda da belirtmitik. Bu izahata uyan doru cevap (c) kkdr. --------------------------------------------------------------------------------------------------------112 ) ekilde /2 uzunluunda bir katlanm dipol grnmektedir.ubuk ap her yerde ayni olduuna gre, A ve B ularndan grnen empedans nedir?

a) 75 ohm

b) 50 ohm

c) 600 ohm

d) 300 ohm

Katlanm dipol antenlerin besleme noktalarndaki empedanslar 300 ohmdur. ekilde grlen dipoln A ve B olarak gsterilen ular ayni zamanda besleme noktalardr.(Feeding ends) Doru cevap (d) kkdr. --------------------------------------------------------------------------------------------------------113 ) ekildeki devreden geen akm ka amperdir?

a) 0,50 A

b) 0,75 A

c) 0,25 A

d) 1,25 A

Devrenin voltajn bulalm : ki batarya srt srta balandndan ( Seri deiller ) E2 E1 = 4 2 = 2 volt. imdi devredeki toplam rezistans bulalm, Rezistanslar seri olduundan : 5 ohm + 2 ohm + 1 ohm = 8 ohm imdi akm bulalm : Ohm kanunundan I = E / R olduundan 2 / 8 = 0,25 A Doru cevap ( c ) kkdr. --------------------------------------------------------------------------------------------------------114 ) ekilde grlen devre eleman aadakilerden hangisidir?

a) Zener diyot

b) Triyak

c) Tnel diyot

d) Kapasitif diyot

ekilde grlen devre eleman tristr ailesinden olup ift ynl triyot tristrdr. Kullanlan ismi ile Triyaktr.(Triac)st taraftaki balant A2(Anot 2), alt taraftaki balant A1(Anot 1), soldaki balantda G (Gate) olarak adlandrlr. Doru cevap (b) kkdr. --------------------------------------------------------------------------------------------------------115 ) Aadakilerden hangisi merkez beslemeli yarm dalga dipol antendeki gerilim ve akm diyagramdr?

a)

b)

c)

d)

ekilde (c) kknda grlen ekildeki akm ve voltaj erisi yarm dalga Hertz antenindeki dalm gstermektedir. Doru cevap ( c ) kkdr.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------116) ekildeki devrede her birinin i direnci 1 ve emks 6 volt olan zde reteler bulunmaktadr.Devrede 15 ohmluk direnten geen akm iddeti ka amperdir?

a) 1 A

b) 2 A

c) 3 A

d) 4 A

Devrenin toplam voltajn bulalm : l paralel balanm l seri retelerin voltaj 3 x 6 volt = 18 volttur. ki adet 6 voltluk seri retele seri durumda olduklarndan : 18volt + 6volt + 6volt = 30 volt olacaktr. Devredeki diren 15 ohm olduuna gre ( direnler hesaba katlmaz. ) I = E / R = 30 / 15 = 2 Amper. Doru cevap ( c ) deil (b ) kkdr.(Bana gre ) Baka fikri olan varsa dinlemeye hazrz. --------------------------------------------------------------------------------------------------------117 ) Radyo ufku ne demektir? a) ki nokta arasndaki radyo sinyallerinin yerin eimi tarafndan blokland nokta b) Yerden yatay olarak monte edilmi antene kadar olan mesafe c) Anten kulenizin tabannda dururken grebileceiniz en uzak nokta d) Yer yzeyinde iki nokta arasndaki en ksa mesafe

ki nokta arasndaki radyo sinyallerinin blokland nokta radyo ufkumuzdur.Buna geometrik ufuk da denilmektedir( Geometric horizon = True horizon) Doru cevap (a) kkdr --------------------------------------------------------------------------------------------------------118 ) 15 pF lk kondansatr ile oluturulan seri rezonans devresinde frekans 28,2 MHze ayarlanmtr.L sabit olmak zere rezonans frekansn 14.100 MHze indirmek iin mevcut kondansatre ka pF lk kondansatr ne ekilde balanmaldr? a) 45 pF seri c) 60 pF seri b) 45 pF paralel d) 60 pF paralel

Dikkat etti iseniz frekans birincinin yarsna dryoruz: 28,2 MHz / 2 = 14,1 MHz Bu durumda seri rezonans devresindeki endktif reaktans deeri sabit kaldna gre kapasitif reaktans arttrmamz gerekecektir..Bunun iin de 15 pF lk kapasitre

paralel bir kapasitr daha balamalyz. Paralel balanacak dediimize gre bu poziyonda iki kapasitr var biri 45 pF dieri 60 pF.Yani (b) ve (d) kkndaki kapasitrlerden birini paralel balamalyz. Ancak nce L deerini bulmalyz.nk rezonans frekansndaki kapasitr deerini hesaplamak iin buna ihtiyacmz var. 1 L = --------------= 2 (2f) x C Buradan devam edecek bir arkadaa ihtiya var.Ya da baka ekilde hesaplayacak bir zekaya ihtiya var.Haydi bakalm grelim..Yapabilene bir di macunu hediye edeceim Doru cevap (b) kk imi. TA2CMC Osman beyin bu soru ile ilgili aklamas C belli, L deerini bulalm. Rezonans formul; F = 1/ 2LC LC deerini ayralm, ler dlar arpm yardm ile, F2LC = 1 olur LC = 1/F2 yada LC = 1/2F Karekkden kurtaralm. Bunun iin her iki tarafn kareleri alnr, (LC) = (1/2F) LC = (1/2F) L ve C deerlerini formule edelim L = ((1/2F) ) / C C = ((1/2F) ) / L F belli, C belli, biliniyor, Buradan L deerini buluruz, 28,2MHz iin L = 0,0000021256 Henri, yada L = 2,1256 H L deimeden frekans 14,1MHz (14.100.000 Hz) e indirmek iin C ne olmal? C = ((1/2F) ) / L formlnden deerlerini yerine koyarsak, C =0,000000000060 F yada C = 60pF kar Buradan sonras edit, Yani L deitirmeden gereken toplam C deeri 60pf nceki C deeri 15pf olduuna gre 45pF artmas lazm, Artma ise kapasiteleri paralel balayarak yaplr. Yani 45pF paralel kapasite balayacaz. Doru cevap b kk. --------------------------------------------------------------------------------------------------------119 ) dalga boyu uzunluunun metre deeri, f frekansnn Hertz deeri ise, bir radyo dalgasnn dalga boyu uzunluunu veren forml aadakilerden hangisidir? 6 a) 3x10 ____ f 8 b) 3x10 _____ f 10 c) 3x10 _____ f 5 d)3x10 _____ f

Formlmz : 300 Lambda = -----------= metre f (MHz) Frekans Hertz olarak veriliyorsa formlmz : 300.000.000 Lambda = -------------------= metre Olacaktr.. f ( Hertz ) 8 300.000.000 = 3x10 olduundan; Doru cevap (b) kkdr. --------------------------------------------------------------------------------------------------------120 = /2 dipol antenin fiziksel boyu, hesaplanan elektriksel dalga boyundan yaklak %5 daha kktr.Bunun sebebi aadakilerden hangisidir? a) Uzay yksek dielektrik sabitindendir b) Antenin empedansnn rezistif olmas iindir c) Atmosferin oksijen iermesindendir d) Hattaki yaynm hz uzaydaki yaynm hzndan dktr

Dipol antenin fiziksel boyunun %5 daha kk olmasnn sebebi radyo dalgalarnn herhangi bir hattaki hznn uzaydaki yani boluktaki hzndan daha dk olmasdr..Anten boyu hesaplamalarnda yapmda kullanlan maddeye gre o maddenin verilmi Hz faktr denilen (Velocity factor ) deeri daima hesaba katlmaldr. Doru cevap (d) kkdr..

121) Merkezden beslemeli yarm dalga dipol antenin empedans ka ohmdur? a) 37 Ohm ( ) b) 50 Ohm ( ) c) 73 Ohm ( ) d) 300 Ohm ( )

= Omega (Yunan harfi) Ohm ifadesinin ksaltmas olarak kullanlr. Merkezden beslemeli Yarm dalga dipol antenlerin besleme noktasndaki empedanslar 70-73 Ohm arasnda deiir.Doru cevap ( c ) kkdr. -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

122 ) ekildeki devrede 4

luk direncin ularndaki gerilim ka volttur?

a) 50 V

b) 60 V

c) 70 V

d) 80 V

Akm Kayna veya Gerilim Kayna devre zmlerinde kullanlan ve olduu varsaylan sanal bir kaynak eklidir. lgili herhangi bir noktadan geen akm deerine veya gerilim deerine gre, o noktaya bir akm kayna veya gerilim kayna yerletirilmesidir. Ayrca O noktann devre ile gerilim/akm ilikisine gre bir de empedans (diren) karakteristii vardr. Bu karakteristik eleman, Akm veya Gerilim kaynana uygun ekilde ilave edilir. Karakteristik Direncinin lave edilme ekli; Akm Kayna'nda paralel,

Gerilim Kayna'na da seri haldedir.

zm iin varsayp kullandmz bu kaynaklar sanal olarak var da, pratikte akm/gerilim kayna denen bir cihaz veya component veya bir devre paras yokmudur, elbette vardr. Ama burada incelediimiz durumda, daha ok "olduu varsaylan" sanal bir aktif elemandr ve devrenin zmne kolaylk salar. Bu kaynan deeri (akm veya gerilim), bir sabit ile gsterilmi ise, bunlara "Bamsz Kaynaklar" denir. Yani her artta o kadar akm veya gerilim veriyor demektir, herhangi bir artla snrl deildir

veya baml deildir. rnein 15Volt, 28Amper gibi. Bu deer bir Sabit deil de, bir fonksiyon olarak gsterilmise bunlara "Baml Kaynaklar" denir. rnein 2.v(4) Amper, 7.R(9) Volt gibi. 2.v(4) Amper demek, v(4) voltaj x 2 kat kadar Amper demektir. Yani akm, v(4) voltajnn 2 kat deeri kadar Amper demektir. 7.R(9) Volt demek, R(9) direnci x 7 kat kadar Volt demektir. Yani gerilim, R(9) direncinin 7 kat kadar Volt demektir.

Geri dnersek, Devrede O noktadan geen akm deerini elde ettik ve devrede "Akm Kayna" olarak yerine koyduk. Ancak devrenin bir baka yerinde de bir "Gerilim Kayna" koymak durumunda kaldk. Bu durumda devre bir akm bir de gerilim kayna barndrmaktadr (soruda getii gibi). Her ikisi de akm kayna veya gerilim kayna olsa idi iimiz daha kolay olurdu. Bu durumda yaplacak ilem kaynaklar aras dnm yapmaktr. Akm kayna ==> Gerilim Kaynana veya Gerilim Kayna ==> Akm Kaynana dnebilir. Bu ilem ok ksaca yledir, Akm Kayna ===> Gerilim Kayna Dnm: Akm Kayna'nn Akm deeri ile paralel zdiren deeri arplp Gerilim Kayna'nn voltaj deeri elde edilir. Ve zdiren bu gerilime seri olarak balanr.

Gerilim Kayna ===> Akm Kayna Dnm: Gerilim Kaynann Voltaj deeri, Seri bal olan zdiren deerine blnp akm elde edilir. Bu deer Akm Kayna'nn deeridir. Seri zdiren de paralel hale getirilerek akm kaynana balanr.

Sorumuza dnersek, devrenin sorulmu hali ile elemanlar ve balant ekli,

idi. Dnm iin akm kaynandan ===> gerilim kaynana olan tercih ettik ve devremiz u hale geldi,

Bu noktadan sonra stad Gustav Kirchhoff'u (Kirof) hatrlyoruz. O'nun Kol Akmlar ve Kol Gerilimleri kanunlar bizim iimizi zecektir. Bu hali ile Kollar iin Akm Yollar izelim. Akm ynlerini istediimiz tarafa izebiliriz. O kolun akm izdiimiz ynde deil de, ters akyor ise hesaplama ile elde edilen akm deeri - (eksi) kacaktr. Eksi sonu karsa akm ynn ters izdiimizi anlayacak ve ok ynn ters evireceiz.

Kollar eksik brakmadan (Kirof Kzar) Akm Yollarn izelim,

3 adet bilinmeyenle karlatk. Her trl sonu bunlar bilmekten geiyor. i_1 i_2 i_3 i_3 = i_1 + i_2 (Kirof dm kanunu) olduuna gre i_3 bilinmeyen olarak grmemize gerek yok. Bu durumda 2 bilinmeyene dtk. Sonu almak iin 2 bilinmeyenli denklemlerin zmn bilmemiz gerekir.imdi Kirchhoff'a uygun ekilde denklemleri elde edelim. 140 = 20.i_1 + 4.i_1 + 4.i_2 90 = 5.i_2 + 4.i_2 + 4.i_1 (aradaki noktalar arpm anlamndadr) Btn olay bu kadar. imdi sadeletirmeye balayalm. 140 = 24.i_1 + 4.i_2

90 = 4.i_1 + 9.i_2 2 bilinmeyenin birinden kurtulmak iin en basit yntem udur,Kolun birisinin denkleminin eitliinin her iki tarafn da - (eksi) bir deerle arparz. Eitliin her iki taraf herhangi bir deerle arplnca denklemin deeri bozulmaz. 90 = 4.i_1 + 9.i_2 Bu denklemin her iki tarafn -6 ile (eksi alt) arpalm. (-6) x 90 = [ 4.i_1 + 9.i_2 ] x (-6) arpmay uygulaynca, -540 = (-24.i_1) + ( -54i_2) Eksi ve art dzenlemesini yapnca, -540 = -24.i_1 - 54.i_2 2. kol denklemi bu hale gelir. Tekrar 1. kol ve 2. kol denklemini alt alta yazalm 140 = 24.i_1 + 4.i_2 -540 = -24.i_1 - 54.i_2 ____________________ toplayalm -400 = yani, -400 = -50.i_2 olur, i_2 yi artk bulabiliriz, her iki taraf da -50 ye blelim (-400 / -50 ) = ( -50.i_2 / -50 ) Eksiler birbirini g trr, i_2 = 8 Amper olarak bulduk, ve artk 1 bilinmeyen kald, i_2 yi yukardaki denklemlerden birisinde yerine koyarsak, 90 = 4.i_1 + 9.i_2 90 = 4.i_1 + 9.8 90 = 4.i_1 + 72 90 - 72 = 4.i_1 18 = 4.i_1 Her iki taraf 4 e blelim 0 - 50.i_2

18 / 4 = 4.i_1 / 4 i_1 = 4,5 Amper

Bizden sorulan 4 ohm zerinde den gerilim idi. Bir direncin zerinde den gerilim, diren deeri ile zerinden geen akmn arpmdr. Bu direncin zerinden geen akm i_3 olduuna, ve i_3, i_3 = i_1 + i_2 olduuna gre, i_3 = 4,5 + 8 i_3 = 12,5 Amper Diren gerilimi = Diren deeri x i_3 Diren gerilimi = 4 x 12,5 Diren gerilimi = 50V
Doru cevap (a) kkdr..

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------123 ) Bir vericinin k gc 100 Wattr.Bu vericiye ; kazanc 11 dB olan bir anten, 1 dB kayb olan koaksiyel kablo ile balandnda anten k gc( ERP ) ka wattr? a) 11 Watt b) 1,1 Watt c) 1000 Watt d) 2000 Watt

nce vericinin k gcnn dB olarak deerini bulalm : P2 100 dB = 10 log10 ----------- olduundan dB = 10log10--------= 10log10 x 100 P1 1 100 rakamnn logaritmas 2 olduundan : dB = 10 x 2 = 20 dBW olacaktr. imdi ERP olarak hesap edebiliriz ( EIRP ve ERP yazm okudunuz mu? ): ERP = 20 dBW + 11 dB 1 dB ( Biliyoruz ki deerler dB olarak verilmi ise birbirleri ile toplanr ve karlr..dB yazm okudunuz mu?) ) = 30 dBW imdi mutlak gc bulabiliriz : P 30 dBW = 10log ------- = 10 log P , 1 Her iki taraf 10 a blersek 30 / 10 = log P , buradan 3 = log P olacaktr

Buradan P nin yanndaki logu, 3 n yanna Antilog olarak alrz : Antilog 3 = 1000 olduundan ERP = 1000 Watt olur. Doru cevap ( c ) kkdr . ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------124 ) Aadaki devre hangi tip devredir? :

a) Elektrostatik Akort devresi b) Kapasitif akort devresi c) Magnetik kuplajl akort devresi d) Rezistif akort devresi Bu devre transformatrl bir manyetik kuplaj devresidir.Grld gibi iki ayarl devreyi kuple etmek iin nc bir transformatr devresi kullanlmtr. Doru cevap ( c ) kkdr. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------125 ) Aadaki devre :

a) b) c) d)

Ses amplifikatr devresi RF amplifikatr devresi Bir mikser devresidir BFO devresidir.

ekle baktnzda bir BC337 transistrnn kolektr knda bir kuplaj transformatr ve yk olarak da buna bal bir hoparlr iareti grmektesiniz. Bu devre ok aktr ki bir ses amplifikatr devresidir. Doru cevap (a) kk olacaktr. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------126 )

Yukardaki semboller ile gsterilen transistrlerin sras ile dizilimi aadakilerden hangisidir? a) PNP-NPN-FET-MOSFET b) NPN-PNP-FET-MOSFET c) NPN-PNP-MOSFET-FET d) NPN-FET-MOSFET-PNP nce bir tespit ve eleme yapalm : Birinci ekilde emitr oku darya doru o halde bu bir NPN transistrdr. kinci ekilde emitr oku ieriye doru o halde bu bir PNP transistrdr. nc ekilde bir FET transistr gryoruz. Drdnc ekilde bir MOSFET transistr grlmekte. Bu duruma gre doru sralama NPN-PNP-FET-MOSFET olacaktr. Dier klar yanltr. Doru cevap (b) kkdr..

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------127 ) VHF ve UHF radyo sinyalleri hangi tr radyasyondur? a) Gama radyasyonu b) yonlatrc radyasyon c) Alfa radyasyonu d) yonlatrc olmayan radyasyon

Doru cevap (d) kkdr. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------128 ) Siz iletim yapyorken birisi kazara anteninize dokunursa ne olabilir? a) Antene dokunmak televizyon karmna neden olabilir b) Arl bir RF yank yaras alabilirler c) Ne sylediinizi duyabilirler d) Hibiri Bir antende RF akm varken bu antene hibir zaman dokunmaynz.Hem arl hemde ar bir RF yaras alabilirsiniz.Ortalk ve dokunduunuz organnz pirzola yaplm gibi kokar.Cildinizin pirzola gibi olmasn istemezsiniz deil mi?...:-) Ltfen ok dikkatli olalm..Antenimizin etrafnda kimse olmadndan daima emin olmalyz.Bu kendi ocuklarmz veya aile fertlerimizden biri de olabilir.Antenin bulunduu atda birileri varsa kati surette ne mandala ne de manipleye basmamalsn.nsan hayatn ya da bir canlnn hayatn tehlikeye atma ihtimali sz konusu ise bizim hobimiz ikinci planda kalr, bu radyo amatrnn yazl olmayan kurallarndandr. Doru cevap (b) kkdr. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------129 ) Aadaki ekilde RLC devresinin empedansn bulunuz :

a) 32 Ohm

b) .33 Ohm

c) 13 Ohm

d) 14 Ohm

ekildeki seri RLC devresinin empedansn aadaki formlle bulabiliriz : _______________ Z = R2 + ( XL XC )2 Verilen deerleri yerlerine koyarsak : _________________ Z = (5x5) + ( 22 10 )2

_________________ = 25 + 144 ___ = 169 169 saysnn karekk = 13 kacaktr

Doru cevap ( c ) kk olacaktr. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------130 ) Gece boyunca yonosferde ka F tabakas bulunur?

a) 1

b) 2

c) 3

d) 4

Gndz Gne nlarnn etkisi ile F1 ve F2 olarak iki blme ayrlan F tabakas gece birleerek tek bir tabaka F tabakas halini alr. Doru cevap (a) kkdr ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------131 ) Bir amplifikatr devresinin giriindeki sinyal deeri 500 mW, kndaki sinyal deeri 50W ise bu devrenin g kazanc ka dBdir?

a) 0,5 W

b) 5 dB

c) 20 dB

d) 100 dB

Hesabmz dByi anlatan yazm okuduunuzu dnerek yle yapabiliriz : P2 dB = 10log10 ----- olduunu biliyoruz. P1 k deeri W olarak verildiinden 500mW Watt deerine eviririz : Buradan 500mW = 0,5 W olduundan , 50 Db= 10log10---------= 10log10 x 100 , 100 saysnn logaritmas 2 dir. 0,5 imdi devrenin g kazancn bulalm : 10 x 2 = 20 dB olacaktr. Doru cevap ( c ) kk olacaktr.Cevap anahtarnda doru cevap (d) olarak verilmitir ancak bu yanltr..Dikkatinize sunarm.. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------132 ) Bir bobinin deeri 100mH dir.Bu bobin 220V gerilim altnda 50Hz lik bir frekansta ne kadar reaktans gsterir.(pi=3) a) 10 ohm b) 20 ohm c) 30 ohm d) 50 ohm.

Endktif reaktans forml yledir : XL = 2fL Lnin deeri Henry olduundan 100mHyi Henry deerine evirelim: 100mH = 0,1 H olur.. Pi says 3 olarak verilmi.Frekansmz 50 Hertz olduundan verilenleri yerine koyalm . XL = 2 x 3(pi) x 50 Hz x 0,1H = 30 ohm. Doru cevap ( c) kk olacaktr. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------133 ) Aadaki ekilde grlen devre MOSFET mikser devresidir. Bu devrede L1 ve C1 in ayar ile aadakilerden hangisi ayarlanr?

a) RF sinyal frekans b) Ara frekans (IF) c) Osilatr frekans d) Hayal frekans Grld gibi mosfet transistrn kndaki devre bir paralel rezonans devresidir. Ayni zamanda bir ara frekans (IF) transformatr devresinin iinde birinci sarg olarak yer almaktadr.Yani L1 ve C1 in ayar ara frekans devresinin IF frekansna ayar demektir. Doru cevap (b) kkdr. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------134 ) Aadakilerden hangisi bir Genlik Modlasyonlu ( AM ) verici katlarndan deildir. a) Osilatr kat b) Modlatr kat c) RF Amp. Kat d) Linear Amp. Kat

Osilatr kat, Modlatr kat, RF amplifikatr kat Genlik modlasyonlu bir vericinin katlarndandr.Ancak Linear Amp. Kat genlik modlasyonun da yoktur. Doru cevap (d) kk olacaktr. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------135 ) Aadaki ekilde grlen filtre devresi iin aadakilerden hangisi dorudur?

a) Alak geiren filtre c) Yksek geiren filtre

b) Band geiren filtre d) Aktif filtredir

Daha nceki filtre sorularnda da sylediimiz gibi bir filtrenin st gei yolunda iki kapasitr varsa bu bir yksek geiren ( High pass) filtredir. Doru cevap c) kkdr.. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------136 ) Zener diyodun kullanlmasnn ana amac nedir? a) RF deteksiyonu c) Grlty azaltma b) Kazan elde etme d) Sabit gerilim elde etme

oumuzun bildii gibi Zener diyotlar genellikle takat kayna devrelerinde sabit gerilim elde etmek iin kullanlmaktadr. Doru cevap d) kk olacaktr.. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------137 ) Varaktr diyot : a) Deiken voltaj deerleri ile kapasite deerini deitiren diyotdur. b) Voltaj reglatr devrelerinde kullanlr. c) Osilatr akm kararln salamak iin kullanlr. d) ynl olup kontrol devrelerinde kullanlr. Varaktr diyotlar uygulanan voltaja gre kapasitif deeri deien tip diyotlardr.Bu zellikleri sebebiyle genellikle FM modlasyonu gerektiren devrelerde kullanlrlar.Bir osilatr devresine bir varaktr diyot koyarak diyota uygulanacak ses frekans voltaj ile varaktr diyotun kapasitif deerini deitirerek devrenin osilasyon frekansn deitirebilirsiniz.Bu olay FM modlasyonunun temelidir. Doru cevap a) kkdr. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------138 ) Silisyumdan yaplm bir bir transistr devresinde Beyz-Emiter Gerilim deeri nedir? a) 0,2 V b) 0,7 V c) 0,5 V d) 1 V

Silisyum transistrlerde beyz-emitr gerilimi genellikle 0,7 volttur. Doru cevap b) kk olacaktr. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------139 ) Aadakilerden hangileri transistorn elemanlardr? I Emiter

II- Gate III- Kollektr IV- Konnektr V Beyz VI- Osilatr a) I-III-V b) I-II-IV c) II-VI d) II-III-V

Sralamaya bakalm : Emiter-Kollektr-Beyz bir transistrn elemanlardr. Bu durumda I-III-V sralamas doru cevap olacaktr. Doru cevap a) kkdr. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------140) Elektronik devrelerde Phase Locked Loop devresi hangi amala kullanlr? a) Dengeli modlatr b) Frekans sentezleme c) Faz snrlayc d) Demodlatr PLL devreleri birok cihazda zellikle de kullandmz telsiz cihazlarnda Frekanslar sentezleme iin kullanlmaktadr. Doru cevap b) kkdr. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------141 ) ekildeki devrede akm kazanc 10 olduuna gre, transistr doyuma (burada ki kelime sansre takld)ren en kk beyz akmnn deeri nedir?

a) 0.5 A

b) 0.05 A

c) 5 mA

d) 20

Akm kazanc 10 olduuna gre 1 giriyor 10 misli kyor demektir. Devrede kollektr zerindeki akma bakalm : I = E / R olduundan I = 10 V / 2000 Ohm = 0,005 A = 5 mA Kazan 10 misli ise : 5 mA / 10 = 0,5 A kacaktr. Doru cevap a) kk olacaktr. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------142 ) ekildeki devrenin kndaki gerilim ve akm deeri nedir?

a) 6 V, 5 mA b) 5 V, 5 mA c) 5 V, 1 mA d) 12 V, 5 mA ki seri bal diyotlarn her birinin barrier voltajlar 0,5 Volttur. kisi devrede 0,5 x 2 = 1 volt drrler. Devreye uygulanan voltaj 6 volt 1 volt = 5 volt olacaktr. Akm 5 V / 5000 ohm (5Kohm) = 0,001 Amper = 1 mA olur. Doru cevap grlecei zere c) kk olacaktr. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------143 ) ekildeki ilevsel amplifikatrde gerilim kazanc neye eittir?

a) A= R1 + R2 b) A= R2 / R1 c) A= -R1 / R2 d) A= -R2 / R1

levsel amplifikatrn k yk R2 olduundan ve R1 le beraber negatif voltaj zerinde olduklarndan - R2 / R1 gerilim kazanc olarak dnlebilir. Doru cevap d) kk olacaktr. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------144 ) Maksimum 10 Amp lebilen bir Ampermetre ile 50 Amp llmek isteniyor.Ampermetrenin ii direnci 20 ohm olduuna gre yaplmas gereken ilem nedir? a) 10 ohmluk diren seri balanr b) 10 ohmluk diren paralel balanr c) 15 ohmluk diren seri balanr d) 5 ohmluk diren paralel balanr

Ampermetreler nt direnlerle alrlar.Yani paralel direnler balanr.Burada 20 ohmluk diren ile 10 Amp ltne gre 50 Amper lebilmesi iin paralel bir diren balayacaz.Bu diren mevcut 20 ohmluk direnci 5 misli kltmeli ki ampermetre 50 Amperi lebilsin.

20 ohm / 5 = 4 ohm.nt direncimiz 4 ohm olursa ampermetre 50 amperi lecektir. 20 ohm direnci 4 ohma drecek direnci bulalm; Bir kere 10 ohmluk direnle yapalm hesabmz : ki paralel direncin nasl hesaplandn hatrlyorsunuz zannederim : Rt =(20 x 10) / (20+10 ) Rt = 200/30 = 6,6 ohm bu iimize yaramaz. D kkndaki paralel direnle hesabmz tekrar yapalm : Rt = ( 20 x 5 ) / (20 + 5 ) Rt = 100 / 25 = 4 ohm. Grld gibi d kknda ki 5 ohmluk direnci paralel olarak balarsak iimizi grecektir. Doru cevap d) kkdr. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------145 ) Ara frekans (IF) deeri 10.5 Mhz olan bir sperheterodin alc 20-27 Mhz bandnda almaktadr.Bu cihazn osilatr frekans aral nedir? a) 30.5 - 37.5 Mhz b) 20.5 27.5 Mhz c) 41 48 Mhz d) 20-27 Mhz. Sperheterodin alclarda Osilatr kat genel olarak alma frekansnn stnde alrlar.Burada ki deerlere bakacak olursak osilatrn 20 + 10.5 = 30.5 Mhz ve 27 + 10.5 = 37.5 MHz aralnda alyor olmas gereklidir.(Heterodin yazm okudunuz mu?) Doru cevap a) kkdr. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------146 ) Kapasitif diyotlarn kapasite deeri hangi parametreye gre deiir? a) Gerilim b) Akm c) Frekans d) G

Kapasitif diyotlarda kapasite deeri gerilimle yani diyota uygulanan voltaj ile deiir. Doru cevap a) kkdr. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------147 ) Bir radyo dalgasnn dalga boyunun frekans ile nasl bir ilikisi vardr? a) Frekans arttka dalga boyu uzar b) Frekans arttka dalga boyu ksalr c) Frekans ile dalga boyu arasnda iliki yoktur. d) Dalga boyu, sinyalin band geniliine baldr. Dalga boyu formln hatrlyorsanz yledir : 3 x 105 metre = -----------f (KHz) Bu eitlie bakarak f (KHz) arttnda Lambdann yani dalga boyunun ksalacan grebiliriz.Pay sabit ise payda deeri arttnda netice klecektir. Doru cevap b) kk olarak grlyor. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------148 ) Frekans metre olarak dalga boyuna eviren forml aadakilerden hangisidir?

a) Metre olarak dalga boyu, 300le arplm Hertz birimindeki frekansa eittir b) Metre olarak dalga boyu,Hertz birimindeki frekansn 300e blnmesine eittir c) Metre olarak dalga boyu, Megahertz birimindeki frekansn 300e blnmesine eittir d) Metre olarak dalga boyu, 300n Megahertz birimindeki frekansa blnmesine eittir Bu formlleri yazalm : 1- f (KHz) = (3 x 10ss5) / metre 2- f (MHz) = (3x 10ss5 ) / santimetre 3- metre = 300 / f ( MHz) 4metre = (3x10ss5) / f (KHz)

Grld gibi d) kkndaki yazl olan izahat 3 nolu formle uymaktadr.Yani metre olarak dalga boyu, MHz birimindeki frekansa blnmesine eittir. Doru cevap d) kkdr. . ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------149 ) Alternatif bir akm, dk voltajl doru bir akma dntrmek iin hangi cihaz kullanlr? a) nverter b) Kompresr c) G kayna d) Demodulator Hepimiz ok iyi biliyoruz ki alternatif bir akm dk voltajl doru akma dntrmek iin G kayna (Power Supply) dier ad ile adaptr kullanyoruz.. Doru cevap c) kk olacaktr. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------150 ) Her bataryann ayni fiziksel bykle sahip olduunu farz ederek, bir el telsizi ile birlikte kullanldnda aada listelenmi batarya tiplerinden hangisi en uzun mr salar? a) Kurun-asit b) Alkalin c) Nikel-kadmiyum d) Lityum-iyon Bu bataryalar iinde en uzun mrllerinin lityum-iyon pili olduunu cep telefonlarmzdan biliyoruz. . Doru cevap d) kkdr. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------151) Bir bataryadan mmkn olan en fazla enerjiyi elde etmenin en iyi yolu aadakilerden hangisidir? a) b) c) d) Bataryadan mmkn olan en hzl biimde akm ekmek Bataryadan gereken en dk oranda akm ekmek Batarya arj seviyesine ulatnda, kutuplar deitirmek Bataryay mmkn olduunca sk arj etmek

Bataryadan gereken en dk oranda akm ekmek suretiyle uzun zaman ve en fazla enerjiyi elde edebiliriz. Doru cevap b) kk olacaktr. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------152 ) Aadaki lme birimlerinden hangisi RF radyasyonuna maruz kalmay lmek iin kullanlr? a) b) c) d) Santimetre kare bana miliwatt Metre kare bana megaohm Foot bana mikrofarad Saniye bana megahertz.

RF radyasyonuna maruz kalanlarda yaplan lmlerde santimetre kare bana miliwatt birimi ile l yaplr. Doru cevap a) kkdr ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------153 ) 2 ohmluk bir rezistansn iinden 0.5 amperlik bir akm geerse, voltaj ne olur? a) 1 volt b) 0.25 volt c) 2.5 volt d) 1.5 volt

Ohm kanununun voltaj formln hatrlyorsunuz E = I x R idi. Verilen deerleri yerine koyarsak : E = 0.5 x 2 E = 1 volt kacaktr . Doru cevap a) kk olacaktr. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------154 ) 10 ohmluk bir rezistansn iinden 2 amperlik bir akm geerse, voltaj ne olur? a) 20 volt b) 0.2 volt c) 12 volt d) 8 volt

Yine ohm kanununun voltaj formlnden zeriz : E = I x R idi. Verilenleri yerine koyarsak : E = 2 x 10 E = 20 volt olacaktr Doru cevap a) kkdr ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------155) 200 volta aprazlama balanm olan 100 ohmluk bir rezistansn iinden akm nedir? a) b) c) d) 20.000 amper 0.5 amper 2 amper 100 amper

Yine ohm kanunu bu defa akm forml : I = E / R dir. Verilenleri yerlerine koyarsak : I = 200 / 100 I = 2 amper olacaktr Doru cevap c) kkdr.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------156 ) 240 volta aprazlama balanm 24 ohmluk bir rezistansn iinden geen akm nedir? a) b) c) d) 24.000 amper 0.1 amper 10 amper 216 amper

Ohm kanunu yine iimize yarayacaktr : I = E / R idi. Verilenleri yerlerine koyalm : I = 240 / 24 I = 10 amper olacaktr. Doru cevap c) kkdr ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------157 ) Bir DC devresindeki elektrik gcn lmek iin hangi forml kullanlr? a) b) c) d) G (P), voltajn ( E ) akm (I) ile arpmna eittir G (P), voltajn ( E ) akma (I) blnmesine eittir G (P), voltajdan ( E ) akmn (I) karlmasna eittir G (P), voltaja ( E ) akmn eklenmesine eittir.

Ohm kanununun g formln hatrlyorsanz yledir : P = E x I bu forml okursak g P voltaj E ile akm I nin arpmna eittir. Doru cevap a) kkndaki tarifdir. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------158) 13.8 DC voltluk bir voltaj ve 10 amperlik bir akm ne kadarlk bir g anlamna gelir? a) b) c) d) 138 watt 0.7 watt 23.8 watt 3.8 watt

Ohm kanununu g forml P = E x I olduuna gre verilenleri yerlerine koyarsak : P = 13.8 x 10 P = 138 watt olacaktr. Doru cevap a) kkdr. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------159 ) Voltajn 120 volt DC ve akmn 2.5 amper olduu bir devrede ne kadarlk bir g kullanlmtr? a) b) c) d) 1440 watt 300 watt 48 watt 30 watt

G formlmz artk ezberlediniz sanrm : P = E x I idi. Verilenleri yerlerine koyarsak :

P = 120 x 2.5

P = 300 watt olacaktr. Kullanlan g 300 wattr.

Doru cevap b) kkdr. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------160) Gnderim yaparken, vericiniz tarafndan ka watt ekildiini nasl belirlersiniz? a) b) c) d) DC voltajn ln ve bunu 60 Hze bln Elektrik fiindeki sigortay, hangi byklkte olduunu grmek iin kontrol edin Vericideki AC voltajn ln ve gnderim yaptnzda ekilen akmla arpn Vericideki DC voltajn ln ve gnderim yaptnzda ekilen akmla arpn.

Vericilerde DC voltaj kullanldna gre vericinin gnderim esnasnda ektii akm lerek, uygulanan DC voltaj da lp, ekilen akmla arparsak verici tarafndan ka watt ekildiini buluruz.. ( Baz g kaynaklarnda voltmetre ve ampermetre bulunmaktadr, eer byle ise iimiz daha da kolaydr.) Doru cevap d) kkdr 161) Ka miliamper, 1,5 ampere eittir? a) 15 miliamper b) 150 miliamper c) 1500 miliamper d) 15000 miliamper

Mili bildiiniz gibi bir btnn 1/1000 i demektir. 1,5 amper x 1000 = 1500 1,5 amper 1500 miliampere eittir. Doru cevap (c) kkdr. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------162 ) 1.500.000 Hertzde salnan bir telsiz sinyalinin frekansn belirlemenin bir dier yolu nedir? a) 1500 KHz b) 1500 MHz c) 15 GHz d) 150 KHz Kilo = 1000 misli demektir = 10 ss 3 Mega = 1000000 misli demektir = 10 ss 6 Giga= 1000000000 misli demektir = 10 ss 9 imdi kk hesaplamalar yapalm : Verilen 1.500.000 Hertz , buradan ; Kilo deeri iin : 1500000 / 1000 = 1500 KHz Mega deeri iin : 1500000 / 1000000 = 1,5 MHz Giga deeri iin : 1500000 / 1000000000 = 0,0015 GHz Bu deerlerden 1500 KHz a) kknda grlyor. Doru cevap (a) kkdr.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------163 ) Genel anlamyla, duran dalga oran (SWR) nedir? a) Bir gcn bir vericiyle nekadar iyi eletiinin lmdr b) Bir besleme hattnda yksek empedansn alak empedansa orandr c) Verici etkinlik oran d) stasyon yer balantnzn kalitesinin bir gstergesidir. Genel olarak duran dalga oran bir vericinin kendisine balanan yk ile nekadar iyi eletiinin lmdr. Cevap klarnda doru cevap yoktur.(a) kkndaki ( G) kelimesini (Yk) olarak deitirirseniz doru k olabilir. Soru ve cevap hakknda baka fikirleri olanlarn paylamn rica ediyorum. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------164 ) Bir mikrovolt ka volttur? a) Bir voltun milyonda biri b) 1 milyon volt c) 1000 kilovat d) Bir voltun binde biri

Aadaki listede birimin alt deerlerini grmekteyiz. deci- 1/10 centi- 1/ 100 milli- 1/ 1 000 micro- 1/ 1 000 000 nano- 1/ 1 000 000 000 pico- 1/ 1 000 000 000 000 Verilen deer (Mikrovolt) olduuna gre volt biriminin milyonda biri olduu listeden anlalyor. Doru cevap (a) kkdr. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------165 ) Bir plastik anteni arabanzn iinde kullanmamanz iin aadakilerin hangisi iyi bir nedendir? a) Sinyaller siz aracn dndayken 10 ila 20 kat daha zayf olabilir b) Aracn iinde tutulan RF enerjisi sinyalinizi bozabilir c) Araba demenizde bir yangna neden olabilirsiniz d) SWR artabilir Sorudaki Plastik anten eer cop (Rubber duck) anten ise aracn iinde kullanmann birka mahzuru var: En nemlisi aracn karoserisinin Faraday kafesi olarak etki gstermesi ile RF sinyallerini arabann dna daha az salmas olacaktr yani zayflama sz konusudur..Bilirsiniz baz cep telefonlar da aracn iinde almaz.Ancak varsaymlara dayanan soru da pek makbul bir soru deildir diye dnyorum. Doru cevap (a) kk olarak grnyor. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------166 ) Grltl bir blgede, sinyalleri almanza yardmc olmas iin sradan bir hoparlr yerine ne kullanabilirsiniz?

a)Bir video ekran b)Bir alak geitli szge c)Bir kulaklk seti d)Bir mikrofon vinci Grltl bir blgede sinyalleri rahat duyabilmek iin en iyi are bir kulaklk seti kullanmaktr. Doru cevap (c) kkdr. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------167 ) Haberleme tehizat iin ayarl bir g kayna kullanmann sebebi nedir? a) b) c) d) Tehizat, voltaj dalgalanmalarndan korumak Ar akmdan korumak Sigorta veya devre kesicisi gc ayarlar Ayarl kaynaklar daha ucuzdur.

Kullandmz tehizat voltaj dalgalanmalarndan korumak iin ayarl g kaynaklar kullanrz. Doru cevap (a) kkdr --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------168 ) Parazit yaynlar azaltmak iin filtre nereye yerletirilmelidir? a) b) c) d) Vericiye Alcya G kayna istasyonuna Mikrofona

Parazit yaynlar azaltmann yolu vericiye gerekli filtreleri yerletirmektir.. Doru cevap (a) kkdr --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------169 ) Aadakilerden hangisi telsiz frekansnda karmann bir nedeni deildir? a) b) c) d) Temel ar yk Doppler kaymas stenmeyen yaynlar Harmonik

Ar yklenme, stenmeyen yaynlar ve Harmonikler telsiz frekansnda karmann nedenleridir.Burada (b) kknda gsterilen Doppler kaymas karma ile ilgili bir neden deildir. Doru cevap (b) kkdr. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------170 ) Hangi yayn tr en dar band geniliine sahiptir?

a) b) c) d)

FM ses SSB ses CW Yava taramal TV

FM ses, SSB ses, yava taramal TV, CWya nazaran daha geni band kaplarlar.Dolays ile CW en dar bandl yayn trdr. Doru cevap ( c ) kkdr. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------171 ) Tek yan bantl ses sinyalinin yaklak bant genilii nedir? a) b) c) d) 1 KHz 2 KHz 3 ve 6 KHz aras 2 ve 3 KHz aras

Tek yan bantl ses sinyalinin yaklak bant genilii 2 ila 3 KHz arasndadr.Esasen ses sinyalinin ( Audio signal) bant genilii de 300-3400 Hertz dir yani 0,3-3,4 KHz arasndadr.. Doru cevap (d) kkdr --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------172) Aadakilerden hangisi dijital haberleme yntemine bir rnektir? a) b) c) d) Tek yan bant ses Amatr televizyon FM ses Paket radyo

Bunlardan Paket radyo dijital haberlemenin yntemidir. Dierleri analog yntemlerdir. Doru cevap (d) kkdr --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------173 ) Mobil olarak altrldnda iyi bir verim sunan ve kolayca kurulup kaldrlabilen anten tr hangisidir? a) b) c) d) Mikrodalga anten Drtl anten Yryen dalga anteni Mknatsl dikey anten

Mobil olarak kullanlan en verimli anten tipi, dibinde byk bir mknats olan ve bu sayede aracn tavanna dardan kolayca konulan ve karlan dikey (Vertical antenna ) antendir. Doru cevap (d) kkdr ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

174 ) Ynlendirilmi anten nedir? a) b) c) d) Metal I- profillerden yaplm bir anten Tm ynlerde eit derecede gnderen ve alan anten Bir ynlerdeki sinyallere odaklanm bir anten Alnan sinyallerin fazn tersine eviren bir anten

smi stnde ynlendirilmi anten bir yndeki antene odaklanm yani o antenin bulunduu yne bakan bir antendir. Bu sebeble de gnderilen iareti daha yksek seviyede alr. Doru cevap ( c ) kkdr. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------175 ) Yarm dalgal ift kutup antenin fiziksel boyutu alma frekansyle nasl deiir? a) b) c) d) Frekans arttnda daha uzun olur Daha fazla g ilemek zorunda olduundan daha byk yaplmaldr Frekans arttnda daha ksa olur Frekans azaldnda daha ksa olur.

Herhangi bir antenin fiziki boyutu ile alma frekans arasnda ters orant vardr.Dalga boyu formln hatrlarsanz yle idi : 300.000 Lambda = -------------f (KHz) Bu orantda grld gibi f byrse yani frekans artarsa Lambda klr, f klrse yani frekans azalrsa Lambda byr.Burada Lambda, dalga boyu yani dier deyile anten boyunu ifade eder.. Doru cevap ( c ) kkdr. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ayrntl bilgi iin:

www.radyoamatorleri.com
Soru ve Cevaplar: zhan nder TA3BQ 89,90,118,122 Sorularn Cevaplar: Osman Gler TA2CMC PDF Creator: Abdlkadir TB3BAE