YABANCI UYRUKLULARIN ZGRLKLERNN KISITLANMASI VE SERBEST BIRAKILMALARININ BLDRLMES HAKKINDA GENELGE (ULUSLARARASI HUKUK VE DI LKLER GENEL MDRL)*

T.C. ADALET BAKANLII Uluslararas Hukuk ve D likiler Genel Mdrl Say : B.03.0.UG.0.00.00.06/010.06.02/8 01/01/2006 Konu : Yabanc Uyruklularn zgrlklerinin Kstlanmas ve Serbest Braklmalarnn Bildirilmesi. GENELGE No:70 (1) Bilindii zere; lkemizde iledikleri sular nedeni ile gzaltna alnan, tutuklanan veya hkml olduklar sular nedeni ile cezalarnn infazlarna balanan yabanc uyruklularn, zgrlklerinin kstlanmas ve serbest braklmalarna ilikin durumlarnn ve ad geenlerin ak kimliklerini ieren belgelerle birlikte isnat olunan sulara ilikin bilgilerin taraf olduumuz uluslararas anlamalar gereince Bakanlmza ivedilikle iletilmesi gerekmektedir. (2) Bu Genelge, yabanc diplomatik misyon mensuplarnn Bakanlmza yaptklar resm ziyaret ve yazmalarda bu konularn gndeme getirilmesi karsnda uygulamada aksaklklara meydan verilmemesi ve adl tekilatmzn bilgilendirilmesi amacyla hazrlanmtr. ( 3) lkemizin de taraf bulunduu, 20/05/1975 tarih ve 1901 sayl Kanun ile onaylanmas uygun bulunan ve metni 21/12/1984 tarih ve 18615 sayl Resm Gazete'de yaymlanan "Konsolosluk likileri Hakknda Viyana Szlemesi" ne A.B.D., Afganistan, Almanya, Andorra, Angola, Antigua ve Barbuda, Arjantin, Arnavutluk, Avustralya, Avusturya, Azerbaycan, Bahama, Bahreyn, Banglade, Barbados, Belika, Belize, Benin, Beyaz Rusya (Belarus), Birleik Arap Emirlikleri, Birleik Krallk (ngiltere), Bolivya, Bosna-Hersek, Brezilya, Bulgaristan, Burkina Faso, Bhutan, Cezayir, Cibuti, ek Cumhuriyeti, in Halk Cumhuriyeti, Danimarka, Dominik Cumhuriyeti, Ekvador, El Salvador, Ekvator Ginesi, Endonezya, Eritre, Ermenistan, Estonya, Fas, Fiji, Fildii Sahilleri, Filipinler, Finlandiya, Fransa, Gabon, Gana, Gine, Grenada, Guatemala, Guyana, Gney Afrika, Gney Kore, Grcistan, Haiti, Hrvatistan, Hindistan, Hollanda, Honduras, Irak, ran, rlanda, spanya, sve, svire, talya, zlanda, Jamaika, Japonya, Kamerun, Kanada, Kazakistan, Kenya, Krgzistan, Kolombiya, Kosta Rika, Kribati, Kuveyt, Kuzey Kore, Kba, Laos, Lesotho, Letonya, Liberya, Libya, Lihtentayn, Litvanya, Lbnan, Lksemburg, Macaristan, Madagaskar, Makedonya, Malavi, Maldiv Adalar, Malezya, Mali, Malta, Maral Adalar, Mauritius, Meksika, Msr, Mikronezya, Myanmar, Moolistan, Moldova, Moritanya, Mozambik, Namibya, Nepal, Nijerya, Nikaragua, Norve, zbekistan, Pakistan, Panama, Papua Yeni Gine, Paraguay, Peru, Polonya, Portekiz, Saint Vincent ve Grenadinler, Romanya, Rusya Federasyonu, Ruanda, Samoa,
*

www.mevzuat.adalet.gov.tr

Santa Lucia, Sao Tome ve Principe, Senegal, Seyel Adalar, Srbistan ve Karada, Slovenya, Slovakya, Somali, Sudan, Surinam, Suriye, Suudi Arabistan, ili, Tacikistan, Tanzanya, Tayland, Togo, Tonga, Trinidad ve Tobago, Tunus, Tuvalu, Trkmenistan, Ukrayna, Umman, Uruguay, rdn, Vanuatu, Vatikan, Venezuela, Vietnam, Yemen, Yeni Zelanda, Yeil Burun (Cape Verde), Yunanistan ve Zimbabve taraf bulunmaktadrlar. (4) Anlan Szlemenin; a) 36/1.b. maddesinde; "lgili talep ettii takdirde, kabul eden devletin yetkili makamlar, gnderen devletin bir uyruunun gnderen devlet konsolosluu grev evresinde tutuklanmasndan, hapsedilmesinden veya nleyici mahiyette veya herhangi bir ekilde gzaltna alnmasndan vakit geirmeksizin sz konusu konsolosluu haberdar edeceklerdir. Tutuklanm, hapsedilmi veya herhangi bir ekilde gzaltna alnm olan kiiden konsoloslua hitaben sadr olmu her trl haber, keza anlan makamlarca derhal konsoloslua intikal ettirilecek ve yine bu makamlar, bu bentle tannm olan haklar hakknda ilgili kiiye gecikmeksizin bilgi vereceklerdir." b) 36/1.c. maddesinde de; "Konsolosluk memurlar, hapsedilmi, nleyici mahiyette veya herhangi bir ekilde gzaltna alnm olan gnderen devletin uyruunu ziyaret etmek, onunla grmek ve muhaberatta bulunmak ve onun mahkemeleri nnde temsilini salamak hakkna sahiptirler. Konsolosluk memurlar, keza kendi konsolosluk grev evresinde bu hkmn yerine getirilmesi amacyla hapsedilmi veya gzaltna alnm olan gnderen devletin uyruunu ziyaret etmek hakkna sahiptirler. Bununla beraber, konsolosluk memurlar, hapsedilmi veya nleyici mahiyette veya herhangi bir ekilde gzaltna alnm bulunan bir vatandan aka muhalefet etmesi halinde bu vatanda lehine mdahalede bulunmaktan kanacaklardr." Hkmleri yer almaktadr. (5) Dier taraftan; 1963 tarihli "Konsolosluk likileri Hakknda Viyana Szlemesi"nin 73'nc maddesi aynen; "1. Bu Szleme hkmleri, yrrlkteki dier uluslararas anlamalara taraf olan Devletler arasndaki ilikilerde bu anlamalar haleldar etmeyecektir. 2. Bu Szlemenin hi bir hkm, devletleri, Szleme hkmlerini teyit eden, tamamlayan veya slah eden veya bunlarn uygulama alann genileten uluslararas anlamalar akdetmelerine engel olmayacaktr." Hkmn ngrdnden baz devletlerle daha nce yrrlkte olan iki tarafl konsolosluk ilikileri hakkndaki Szleme, Anlama ve Mukavelenameler yrrlkte olup, anlan ok tarafl Viyana Szlemesinin yrrle girmesinden sonra da lkemiz, konuya ilikin iki tarafl szlemeleri ve anlamalar da akdetmi bulunmaktadr. (6) Almanya, Arnavutluk, Azerbaycan, Belika, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Cezayir, in Halk Cumhuriyeti, ek Cumhuriyeti, Slovakya, Almanya, talya, Macaristan, Romanya, Tunus, Azerbaycan, Rusya Federasyonu, in Halk Cumhuriyeti, Msr Arap Cumhuriyeti, Grcistan, Suriye, Kazakistan, Trkmenistan, zbekistan, Krgzistan, Litvanya, Lbnan, Hrvatistan (Trkiye Cumhuriyeti ile Yugoslavya Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Arasnda Konsolosluk Szlemesi halefiyet yoluyla geerlidir), Polonya ve Ukrayna ile lkemiz arasnda ikili konsolosluk szlemesi bulunmaktadr. (7) mevzuatmzda, yakalanan veya tutuklanan kiilere, yakalama ve tutuklama sebepleri ve haklarndaki iddialarn yazl veya szl olarak derhal, toplu sularda ise, en ge hkim huzuruna karlncaya kadar bildirilmesi Anayasa'nn 19'uncu maddesinin 4'nc fkrasnda, yakalanan veya

tutuklanan kiinin durumunun yaknlarna derhal bildirilmesi ise Anayasa'nn 19'uncu maddesinin 6'nc fkrasnda ngrlmtr. (8) Bu balamda, tutuklamann amacn ihll etmemek koulu ile tutuklanan sann yaknlarna ve esasl bir alkas olan dier kimselere, tutuklanann istemesi halinde resmen haber verilmesi ve tutuklanan sann hkim nne karlmas halinde hkim tarafndan verilecek bir kararla durumun yaknlarna bildirilmesi, Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 107'nci maddesinde aka belirtilmi bulunmaktadr. (9) Ayrca, yukarda belirtilen ok tarafl Szleme ile iki tarafl Szleme, Anlama ve Mukavelenamelerin ilgili maddeleri ile yukarda belirtilen i mevzuatmz hkmleri de dikkate alnmak suretiyle uygulamann aksamalara yer verilmeyecek ekilde yaplmas uluslararas hukukun temel ilkelerinden olan ahde vefa (pacta sund servenda) gereidir. (10) Bu itibarla, yabanc uyruklu bir ahsn yakalanmas (gzaltna alnmas), tutuklanmas ve zgrl balayc nitelikte bir cezann infaz amacyla cezaevine alnmas ve serbest braklmas hallerinde, ekte rnei gnderilen "Yabanc uyruklularn zgrlklerinin kstlanmas ve serbest braklmalarnn bildirilmesine ilikin bilgi formu"nun eksiksiz olarak doldurularak kimlik belgelerinin onayl suretleri, tutuklama mzekkeresi veya mddetname rneiyle birlikte Uluslararas Hukuk ve D likiler Genel Mdrl'ne 24 saat ierisinde faksla (425 02 90) iletilmesi konusunda gerekli duyarllk gsterilmelidir. Yabanc uyruklularn zgrlklerinin kstlanmas ve serbest braklmalar halinde yukarda aklanan hususlar erevesinde ilem yaplmasn rica ederim. Cemil EK Bakan EK: Yabanc uyruklularn zgrlklerinin kstlanmas ve serbest braklmalarnn bildirilmesine ilikin bilgi formu YABANCI UYRUKLULARIN ZGRLKLERNN KISITLANMASI VE SERBEST BIRAKILMALARININ BLDRLMESNE LKN BLG FORMU INFORMATION SHEET ON ARREST, DETENTION AND RELEASE OF FOREIGNERS UYRUU : NATIONALITY 1-TUTUKLANMA ( ) 2-TAHLYE ( ) ARREST RELEASE KMLK BLGLER: PARTICULARS OF IDENTITY Ad: Soyad: Takma Ad: Baba Ad: Anne Ad:

Name Surname Fictitious name Father's name Mother's name ...................... .................... .......................... .................... .............. Doum Tarihi: Doum Yeri: Nfus Czdan No: Verildii Yer: (.. /. / ..) Place of birth Nr.of birth register Place of issue Date of birth certificate ............................................. ............................ ........................ Pasaport No: Verildii Yer: Verildii Tarih (.. /. / .):Meslei: Pasaport nr. Place of issue Date of issue Profession ........................ ...................... .......................... .................. Yurt dndaki ikamet adresi : Address of residence abroad ................................................................................................................................................................ 1-TUTUKLANMA ( ) ARREST Gzaltna Alnma Tarihi : Tutuklanma Tarihi : tham olunan su: Tutuklayan merci : (.. /. /

.) (.. /. / .) Charged offence Authority issuing Date of police custody Date of ................................................................ . Tutuklanma yeri : Konulduu Cezaevi: Place of arrestName of the detention-center ......................................... ................................... 2-TAHLYE ( ) RELEASE Tahliye Tarihi:Tahliye Edili ekli: Tahliye Eden Mercii : Tahliye Edildii Cezaevi (.. /. / .) Legal nature of release Releasing authorityName of the detentionDate of release a)artla ( ) .......................... center which the person Conditionally released b)Bihakkn ( ) Lawfully c)Dier ...................... Other Yurtdna k Yasa Konulup Konulmad : Whether a restraining order to leave the country is issued or not arrest the arrest warrant .......................................