You are on page 1of 474

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

NSAN HAKLARI DERNE HUMAN RIGHTS ASSOCIATION

Bu raporda yer alan bilgiler, HD ubelerine yaplan bireysel bavurular, HD ubelerinin oluturduu nsan Haklar nceleme ve Aratrma Komisyonlarnn raporlar, yerel ve ulusal basn ve yayn organlarnda yer alan haberler, dier sivil toplum rgtlerinin raporlar ve resmi kurumlarn verilerinden derlenerek, HD GENEL MERKEZ DOKMANTASYON BRM tarafndan hazrlanmtr.

Adres: Necatibey Cad. No:82/1112, Demirtepe Ankara Tel: 00 90 312 230 35 676869 Faks: 00 90 312 230 17 07 E-mail: posta@ihd.org.tr http://www.ihd.org.tr

| NDEKLER

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NDEKLER KISALTMALAR 2011 TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER BLANOSU 2011 TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU YAAM HAKKI 4 6 9 9

I.YARGISIZ NFAZ (KEYF LDRME, SLAH KULLANMA YETKSNN HLAL VE DUR HTARINA UYMADII GEREKESYLE LDRLEN VE YARALANANLAR) 9 I.1.Polis ve Jandarma Tarafndan ldrlen Ve Yaralananlar 9 I.2.Ky Korucular Tarafndan ldrlen Yaralananlar 13 I.3.Snr Blgelerinde ldrlen ve Yaralananlar 14 II. CEZAEVLERNDE LMLER 15 III.GZALTINDA LMLER 18 IV.FAL MEHUL SALDIRILAR 18 Faili Mehul Saldr Davalar 22 V. RESM Hata ve HMAL 23 Resmi Hata ve hmal Sonucu len ve Yaralananlar 23 Polis ve Asker ntiharlar/ntihar Teebbsleri 26 VI.SALDIRIYA URAYANLAR 29 VII.KAYIPLAR 37 VIII.ORTAYA IKAN TOPLU MEZARLAR 37 IX.SLAHLI ATIMALAR 38 X.MAYIN VE SAHPSZ BOMBA PATLAMASI SONUCU LEN/YARALANAN SVLLER 49 XI.YASADII RGT CNAYETLER/YARALANMALAR 52 XII.KUKULU LMLER 52 XIII.KENCE, KT MUAMELE, ONUR KIRICI VE KK DRC DAVRANI VE CEZALANDIRMA 56 XIII.1.Gzaltnda kence ve Kt Muameleye Maruz Kalanlar 57 XIII.2.Ky Korucular Tarafndan Yaplan kence ve Kt Muamele 68 XIII.3.Gzalt yerleri Dnda kence ve Kt Muamele 69 XIII.4.Cezaevlerinde kence ve Kt Muamele 86 XIII.5.Kolluk Gleri Tarafndan Tehdit Edilenler 91 XIII.6.Toplumsal Gsterilerde Gvenlik Glerinin Mdahalesi Sonucu Dvlen ve Yaralananlar 101 XIII.7.zel Gvenlik Grevlileri Tarafndan kence ve Kt Muameleye Maruz Kalanlar 124 XIII.8.Okulda iddet 124 XIII.9.len Kiinin Bedenine Ynelik nsanlk D Muamele 127 XIII.10.kence Davalar 127 XIV.NAMUS CNAYETLER 128 XV.EV DDET, TACZ VE TECAVZ 129 XVI.KADINLARIN YAAM HAKLARINA YNELK HLALLER 134 XVI.1.Kadn ntiharlar/ntihar Teebbsleri 142 XVI.2.Toplumsal Alanda Kadna Ynelik iddet ve Tecavz 147 XVII.OCUKLARIN YAAM HAKLARINA YNELK HLALLER 157 XVII.1.ocuk ntiharlar/ntihar Teebbsleri 159 XVII.2. Toplumsal Alanda ocua Ynelik iddet ve Tecavz 161 K GVENL VE ZGRL I.GZALTINA ALINANLAR, TUTUKLANANLAR ve SEYAHAT HAKKI ENGELLENENLER II.CEZAEVLER Cezaevlerinde Salk Hakk hlali Cezaevlerinde Haberleme Hakk hlali Cezaevlerinde Disiplin Cezalar Sevk Uygulamalar Cezaevlerinde Eylemler Cezaevlerinde Genel Koullar SIINMACI VE GMENLERE YNELK HLALLER Gzaltna Alnan Snmac ve Gmenler Yaamn Yitiren Snmac ve Gmenler 2 NDEKLER | 171 173 311 311 313 314 315 315 315 317 317 338

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

ADL YARGILANMA HAKKI FADE ZGRL Yasaklanan Etkinlikler Toplatlan, Yasaklanan ve ParaCezas Uygulanan Yayn Organlar Baskna ve Saldrya Urayan Gazete ve Yayn Organlar Engellenen nternet Siteleri 2011 Ylnda Dnce zgrlne Kar Alan Soruturmalar 2011 Ylnda Dnce zgrlne Kar Alan, Devam Eden ve Sonulanan Davalar Yargtay Kararlar NSAN HAKLARI DERNE YNETC ve YELERNE YNELK BASKILAR I.HD ubeleri Hakknda Alan Dava/Soruturma ve Basknlar II.Gzaltna Alnan, Tutuklanan HD Ynetici ve yeleri III.Tehdit Edilen,kence ve Kt Muameleye Maruz Kalan,Saldrya Urayan HD Ynetici ve yeleri IV.HD Yneticileri ve yeleri Hakknda Alan, Sonulanan ve Devam Eden Soruturmalar V. HD Yneticileri ve yeleri Hakknda Alan, Sonulanan ve Devam Eden Davalar TOPLANTI ve GSTER ZGRL Gvenlik Gleri Tarafndan Mdahale Edilen Toplant ve Gsteri Yryleri 2011 Ylnda Toplant ve Gsteriler Nedeniyle Alan Soruturmalar 2011 Ylnda Toplant ve Gsteriler Nedeniyle Alan, Devam Eden ve Sonulanan Davalar RGTLENME ZGRL Kapatlan/Kapatlmak stenen Siyasi Partier, Dernek ve Sendikalar Siyasi Parti, Sendika ve Dernek Ynetici/yeleri Hakknda Alan Davalar Baskn veya Saldrya Urayan Siyasi Partiler ve Dernekler SEME ve SELME HAKKINA YNELK HLALLER EKONOMK ve SOSYAL HAKLAR ten karlanlar i Sal ve Gvenlii Kazalarnda len ve Yaralananlar Sendikal Olduklar in Baskya Urayanlar Haklarnda Soruturma Alan Memurlar Srgn Edilenler alma Koullar ETM ve KLTREL HAKLAR Kltrel Haklara likin hlaller Eitim Hakkna likin hlaller niversitelerin Disiplin Kurullar Tarafndan Alan Soruturmalar niversitelerin Disiplin Kurullar Tarafndan Ceza Alanlar EVRE HAKKI YERLEM VE MLKYET HAKKI SALIK HAKKI DN VE VCDAN ZGRL ENGELL HAKLARI AYRIMCILIK DOAL AFETLER

338 338 338 341 345 346 347 349 374 374 374 374 376 376 376 377 377 405 409 424 424 424 425 435 436 436 439 440 450 451 452 453 454 454 454 456 456 456 459 463 467 467 467 470

| KISALTMALAR

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

AA : AKP : BBP : BDP : BDSP : BTS : CHP : ED : DAKAD : DEHAP : DEP : DEV-LS : DEV SALIK- DHF : DHKP/C : DHA : DSK : DKH : DSP : DSP : DTP : DTK : DYG : ETM-SEN : EKD : EMEP : ESP : GATA : GEN-SEN : HADEP : HDK : HEPAR : HES : HPG : IMF : HD : MKANDER : JTEM : KAMU-SEN : KCK/TM : KCK : KESK : KURD-DER : LMTER- : MEYA_DER : MHP : MKM-DER : MKP- HKO : MLKP : NAKLYAT- : DP : ODT : ZGR-DER : PKK : SDP : SES : SGD : SHEK : TAYAD : TBMM : 4

KISALTMALAR Anadolu Ajans Adalet ve Kalknma Partisi Byk Birlik Partisi Bar ve Demokrasi Partisi Bamsz Devrimci Snf Platf ormu Birleik Tamaclk alanlar Sendikas Cumhuriyet Halk Partisi evresel Etki Deerlendirilmesi Dersim Alevilik nan ve Kltr Akademisi Dernei Demokratik Halk Partisi Demokrasi Partisi Devrimci Liseliler Devrimci Salk ileri Sendikas Demokratik Haklar Federasyonu Devrimci Halk Kurtulu Partisi/Cephesi Dicle Haber Ajans Devrimci i Sendikalar Konfederasyonu Demokratik zgr Kadn Hareketi Demokratik Sol Parti Devrimci Sosyalist i Partisi Demokratik Toplum Partisi Demokratik Toplum Kongresi Demokratik Yurtsever Genlik Eitim ve Bilim Emekileri Sendikas Emeki Kadnlar Dernei Emek Partisi Ezilenlerin Sosyalist Platformu Glhane Askeri Tp Akademisi renci Genlik Sendikas Halkn Demokrasi Partisi Haklarn Demokratik Kongresi Hak ve Eitlik Partisi Hidroelektrik santralleri Hzn Parastina Gel (Halk Savunma Gleri) Uluslararas Para Fonu nsan Haklar Dernei nsan Mdafaa ve Kardelik Dernei Jandarma stihbarat ve Terrle Mcadele Trkiye Kamu alanlar Sendikalar Konfederasyonu Krdistan Topluluklar Birlii/Trkiye Meclisi Koma Ciwaken Kurdistan (Krdistan Topluluklar Birlii) Kamu Emekileri Sendikalar Konfederasyonu Krt Dili Aratrma ve Gelitirme Dernei Liman, Tersane Gemi Yapm-Onarm ileri Sendikas Mezopotamya Yaknlarn Kaybeden Ailelerle Yardmlama Dayanma ve Kltr Dernei Milliyeti Hareket Partisi Mezopotamya Kltrlerini Aratrma ve Gelitirme Dernei Maoist Komnist Partisi - Halk Kurtulu Ordusu Marksist Leninist Komnist Partisi Trkiye Devrimci Kara Nakliyat ileri Sendikas zgrlk ve Dayanma Partisi Ortadou Teknik niversitesi zgr Dnce ve Eitim Haklar Dernei Partiya Karkern Kurdistan (Krdistan i Partisi) Sosyalist Demokrasi Partisi Salk ve Sosyal Hizmet Emekileri Sendikas Sosyalist Genlik Dernei Sosyal Hizmetler ve ocuk Esirgeme Kurumu Tutuklu Aileleri Yardmlama ve Dayanma Dernei Trkiye Byk Millet Meclisi

KISALTMALAR |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU TCK TEKEL TEM / TM THV TT TKEP/L TKKO TKP TKP/ML TM TMY TP TPAO TTB TUHAD-FED TUS TUYAD-DER TMTS YAKAY-DER YDG YDG-M YGS YDER YK YSK : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : :

NSAN HAKLARI DERNE

Trk Ceza Kanunu Ttn, Ttn Mamulleri, Tuz ve Alkol letmeleri Genel Mdrl Terrle Mcadele ubesi Trkiye nsan Haklar Vakf Trk ntikam Tugay Trkiye Komnist Emek Partisi/Leninist Trkiye i Kyl Kurtulu Ordusu Trkiye Komnist Partisi Trkiye Komnist Partisi/Marksist Leninist Terrle Mcadele ubesi Terrle Mcadele Yasas Toplumsal zgrlk Platformu Trkiye Petrolleri Anonim Ortakl Trk Tabipleri Birlii Tutuklu ve Hkml Ailelerin Hukuk Dayanma Dernekleri Federasyonu Trk Ulam Sendikas Tutuklu ve Hkml Yaknlar Yardmlama ve Dayanma Dernei Trkiye Motorlu Tat ileri Sendikas Yaknlarn Kaybeden Ailelerle Yardmlama ve Dayanma Dernei Yurtsever Demokratik Genlik Yurtsever Demokratik Genlik Meclisi Yksekretime Geis Snav Yznc Yl niversitesi renci Dernei Yksekretim Kurulu Yksek Seim Kurulu

| KISALTMALAR

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

2011 TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER BLNOSU YAAM HAKKI HLALLERi L YARGISIZ NFAZ Dur htarna Uymadklar Gerekesiyle Gvenlik Gleri Tarafndan ldrlen ve Yaralananlar ve Silah Kullanma Yetkisinin hlali Ky Korucular Tarafndan ldrlen ve Yaralananlar Snr Blgelerinde ldrlen ve Yaralananlar TOPLAM CEZAEVLERNDE LENLER GZALTINDA LMLER FAL MEHUL SALDIRILAR Erkek Kadn ocuk TOPLAM RESM HATA VE HMAL Resmi Hata ve hmal Sonucu len ve Yaralananlar 31 Polis ve Asker ntiharlar / ntihar Teebbsleri 43 TOPLAM 74 SALDIRIYA URAYANLAR Siyasi Parti, Sendika ve Dernek Yneticisi / yesi Gazeteci retmen / retim yesi renci 1 Yerel Ynetici 1 i 3 Dier 35 TOPLAM 40 SLAHLI ATIMALAR Asker, Polis ve Geici Ky Korucusu 154 Silahl Militan 184 TOPLAM 338 YASADII RGT CNAYETLER ve YARALANMALAR 12 MAYIN VE SAHPSZ BOMBA PATLAMASI SONUCU LEN ve YARALANAN SVLLER Erkek 8 Kadn ocuk 5 TOPLAM 13 KUKULU LMLER Erkek 43 Kadn 11 ocuk 2 TOPLAM 55 96 3 99 65 2 4 43 34 76 224 285 19 304 26 38 25 63 YARALI

57 3 16 76 36 5 45 1 87

130 48 12 190 11

118 3 2 134

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU NAMUS CNAYETLER Erkek Kadn ocuk TOPLAM KADINLARIN YAAM HAKLARINA YNELK HLALLER Kadn ntiharlar Ev i iddete Urayan Kadnlar Toplumsal Alanda Kadna Ynelik iddet, Tecavz ve Taciz Fuhua Zorlanan Kadnlar TOPLAM OCUKLARIN YAAM HAKLARINA YNELK HLALLER ocuk ntiharlar Ev i ve Toplumsal Alanda iddete Urayan ocuklar Toplumsal Alanda ocua Ynelik iddet, Tecavz ve Taciz Fuhua Zorlanan ocuklar TOPLAM

NSAN HAKLARI DERNE

1 9 1 11 56 117 2 175 30 33 63

4 1 5 20 117 176 9 322 17 158 2 : 14 : 191

KENCE, KT MUAMELE, ONUR KIRICI ve KK DRC DAVRANI ve CEZALANDIRMA Gzaltnda kence ve Kt Muamele Gzalt Yerleri Dnda kence ve Kt Muamele Ky Korucular Tarafndan Yaplan kence ve Kt Muamele 1 Cezaevlerinde kence ve Kt Muamele Kolluk Gleri Tarafndan Tehdit Edilenler Toplumsal Gsterilerde Gvenlik Glerinin Mdahalesi Sonucu Dvlen ve Yaralananlar zel Gvenlik Grevlileri Tarafndan kence ve Kt Muameleye Maruz Kalanlar Okulda iddet TOPLAM K GVENL ve ZGRLNE YNELK HLALLER Gzaltna Alnanlar Tutuklananlar Gzaltna Alnan Snmac ve Gmenler Yaamn Yitiren Snmac ve Gmenler FADE ZGRLNE YNELK HLALLER Yasaklanan Etkinlikler 26 7 gazete toplam 11 kez, 9 dergi ise toplam 16 kez toplatld. 9 afi, 2 pankart, 3 kitap ve yasakland veya toplatld, 1 kitap hakknda inceleme balatld. 33 televizyona toplam 41 kez, 1 radyoya toplam 3 kez uyar cezas verildi. (RTK 2011 ylnda 20si radyo, 480 TV kanal olmak zere 89 tl para cezas, 383 uyar, 27 program durdurma ve 1 tebli cezas verdi./Bianet 2011 Medya Gzlem Raporu) 16 (1 Dergi Brosu, 10 Gazete temsilcilii, 1 Gazete Genel Merkezi, 3 Tv Kanal, 1 Kitap) 6504
2

310 517 15 724 102 1425 58 119 3252

12685 2922 4400 14

Toplatlan, Yasaklanan ve Para Cezas Uygulanan Yayn Organlar

Baskna Urayan Gazete ve Yayn Organlar Engellenen nternet Siteleri


1 2

Cezaevlerinde ikence ve kt muamele verileri HD 2011 Yl Cezaevleri Raporundan alnmtr. Bu blmdeki gzalt ve tutuklamalar, ifade, rgtlenme ve seyahat zgrl kapsamnda yaanan ihlaller ile keyfi gzaltlar olarak deerlendirilmektedir. | 2011 TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER BLNOSU 7

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

2011 YILINDA AILAN SORUTURMALAR 2011 Ylnda alan soruturma says 26.., kii says .61..

2011 YILINDA AILAN DAVALAR

2011 YILINDA DAVALAR

DEVAM

EDEN

2011 ylnda 205.. kii hakknda 35.. dava ald.

2011 ylnda devam eden dava says 38, yarglanan kii says 107.

2011 YILINDA SONULANAN DAVALAR 2011 ylnda 300 kiinin yargland 113 dava sonuland. Yarglanan 37 kii beraat etti. 262 kii toplam 921 yl hapis ve 205.948 tl. para cezasna arptrld.

TOPLANTI ve GSTER ZGRLNE YNELK HLALLER 312 (228 gsteri ve miting, 61 yry, 15 basn aklamas, 1 imza stand ve 2 anma etkinlii, 5 festival) 2011 ylnda 795 kii hakknda 43 soruturma ald. 2011 ylnda 1031 kii hakknda 139 dava ald. 2011 yl veya ncesinde alan 43 dava devam ediyor. Sonulanan 87 davada 491 kiiye toplam1561 yl hapis cezas verildi. 1 Kiiye 1 yl denetimli serbeslik cezas verildi. 32 kii beraat etti.

Gvenlik Gleri Tarafndan Mdahale Edilen Toplant ve Gsteriler

2011 Ylnda Alan Soruturmalar 2011 Ylnda Alan Davalar 2011 Yl veya ncesi Alan ve Devam Eden Davalar 2011 Ylnda Sonulanan Davalar RGTLENME ZGRLNE YNELK HLALLER Baskna veya Saldrya Urayan Siyasi Parti, Sendika ve Dernekler Kapatlan / Kapatlmak stenen Siyasi Partiler, Sendika ve Dernekler

173 6 (YARGI-SEN, Gen-Sen, Siirt ili ile Kurtalan lesinde bulunan Orhan Doan Eitime Destek Evleri, Batman Orhan Doan Eitime Destek Evi Kapatld, Halkevlerinin Kamu Yarar Stats kaldrld.)

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU YAAM HAKKI

NSAN HAKLARI DERNE

I. YARGISIZ NFAZ (Keyfi ldrme, Silah Kullanma Yetkisinin hlali ve Dur htarna Uymad Gerekesiyle ldrlen ve Yaralananlar) I.1. Polis ve Jandarma Tarafndan ldrlen ve Yaralananlar 8 Ocak 2011de Batman ili Beiri ilesinde, askeri lojmanda nbet tutan askerin at ate sonucu dkkan kepengine arpan kurundan saan paralar, 14 yandaki Y.Z.B.nin gzne isabet ederek yaralanmasna neden oldu. 8 Ocak 2011de, stanbulun Beyolu lesinde bir kavga srasnda yoldan geerken vurularak yaamn yitiren Aziz enelin, olaya mdahale eden bir polis memurunun silahndan kan kurunla yaamn yitirdii iddia edildi. 22 ubat 2011de Mardinin Dargeit lesinde, hastanede sra bekleyenler arasnda kan tartmada, uzman avu Tacettinin, silah ile etrafa rastgele ate at bildirildi. Silahtan kan mermilerin, henz isimleri renilemeyen yal bir erkein ayandan, birkz ocuun ise kolundan yaralanmasna neden olduu renildi. 3 Mart 2011de, Vann aldran ilesi gzler (Kam) ky yaknlarnda, mazot kaakl yapt iddia edilen evli ve bir ocuk babas Cihat Ylmaz (25), askerler tarafndan alan atele yaraland. 21 Mart 2011de Van'n Bakale lesi Brpek (Xank) ky yaknlarnda amcasnn ahrndaki koyunlara yem vermek iin evinden kan Nesim Aydnn, ky etrafndan pusu atan askerler tarafndan tarand iddia edildi. Hastanede tedavi altna alnan Aydn, kendisini askerlerin vurduunu syledi. 21 Mart 2011de, Van'n Erci lesi 10. Piyade Tugay Komutanl'nda askerliini yapan Diyarbakrl er Yakup Yorgun'un,uzman avu tarafndan darp edildii renildi. Ald darbeler sonucunda revire kaldrlan Yorgun, burada da bir yzbann iddetine maruz kald. kanama geiren ve kafasnda krk tespit edilen Yorgun, daha sonra Yznc Yl niversitesi Tp Fakltesi Aratrma ve Eitim Hastanesi beyin cerrahi servisinde tedavi altna alnd. Yorgun'un ailesi konuyla ilgili HD'ye bavurarak, hukuki yardm talebinde bulundu. 15 Nisan 2011de, Hakkari'nin emdinli ilesi Derecik (Rubarok) beldesi Koyiit (Geli) ky civarnda operasyona kan zel harekat timlerinin, yabani ot toplayan Yusuf etinkaya adl kyly (45) silahla yaralad iddia edildi. 16 Nisan 2011'de rnak'n Silopi ilesi Nuh mahallesindeki bir dn srasnda, sokakta polise ait zrhl aracn geii srasnda kk ocuklarn ta att iddias ile polis, gaz bombas kulland. Olayda, bakkalda bulunan 2 yandaki Elif Gngen'in kafasna isabet almas sonucu ar yaraland. Gngen'i yerden kaldrmak isteyen Mervan Demirta (20) isimli gencin de ayana isabet eden bir baka gaz bombas ile yaraland bildirildi. 20 Nisan 2011'de Diyarbakr'n Bismil ilesinde, Yksek Seim Kurulunun (YSK) milletvekili adaylklarn veto kararn protesto etmek iin yryen kitleye gvenlik glerinin at ate sonucu, 17 yandaki brahim Oru, kalbine saplanan kurun nedeniyle yaamn yitirdi. Olayda, 2 kiinin daha polis kurunuyla yaraland ve Diyarbakrdaki hastanelere kaldrld renildi. 21 Nisan 2011 de, O.A. adl kii, HD Adana ubesine yaplan bavuruda, sar ve dilsiz olan babas M.A.nn, evlerinin nnde oturduu srada gstericileri kovalayan polis aracnn arpmas sonucu yaralandn aklad. Polislerin olay yerinden uzaklaarak, yaraly hastaneye kaldrmad gibi, olayla ilgili soruturma almadn syleyen O.A., yardm talebinde bulundu. 21 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Kamile Koaa, 18 Nisan gn eim, 6 ocuum, evli kzm Zehra ve 2 ocuu ile evde iken, akam saat 22.30da byk bir grlt ve patlama sesi duyduk. Eim ile birlikte balkona ktk, caddede polis arabalar ile kaan insanlar grdk. Nereden geldiini grmediimiz bir cisim, ocuk odamzn camn krarak evimizin iine girmesi ile evimizin her tarafn gaz kokusu sard. ocuk odasnda yatan 2 torunumu ve ocuumu kucama aldm. Baygn vaziyetteydiler, ambulansla ocuk hastanesine gnderdik. Bizler de devlet hastanesine gittik. ocuklarma oksijen gaz verdiler. Hastaneden ancak sabah saat 04.00 gibi ayrlabildik. Doktorlardan istediim raporu savcla gndereceklerini sylediler. Evimizin her tarafn gaz kokusu kaplamt, ierisine girmek mmkn deildi, nefes almakta glk ekiyorduk. Bu nedenle 2 gn komularmzda kaldk. Bu konuda sizden yardm talep ediyoruz. dedi. 22 Nisan 2011de HD stanbul ubesine bavuran Sabri Teyfur, 20 Nisan gn yeeni Mehmet elikin (20), i k Taksimde arkadalaryla grrken gece saat 03.00 sralarnda Kkparmakkap Sokakta, boynunda | YAAM HAKKI 9

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

takl bulunan sar, krmz, yeil renkli puusunun iki kii tarafndan ekilerek siz Krtler hep bununla m gezersiniz? dediklerini, yeeninin de buna kar karak, ne yapmaya alyorsunuz? dediinde, Ahmet Edip Yaman adl polisin, bakla yeeninin boazn keserek ldrdn syledi. 24 Nisan 2011'de rnak ili Cizre ilesinin Nuh mahallesinde annesi ile beraber yolda yryen 12 yandaki N.A., polisin att gaz bombasyla yaraland. 25 Nisan 2011de, HD Adana ubesine bavuran A.G., yeeni A.O.nun, top sahasndan dnerken, hava alan askerlerince alan ate sonucunda ayandan yaralandn belirtti. 25 Nisan 2011de, HD Adana ubesine bavuran Y.D., 20 Nisan gn saat 17.00 de yeeni D.B.nin, kk kz kardeini Glbahesi lkretim Okulundan almak iin dar ktn, havaalan yaknnda gstericiler ve kolluk kuvvetlerinin arasnda kaldn, askerlerce ate almas sonucunda bacandan yaralandn ve kaldrld Adana Numune Hastanesinde tedavi altna alndn syledi. D.B.nin bacana 39 diki atldn syleyen Y.D. yeeninin tam olarak iyilememesine ramen ocuk ubeye gtrldn, bacandan kanlar aktn aktard. Adana Valisi lhan Atn, ocuklarn hava alanna zorla girmek istediklerini, bu nedenle askerlerin havaya ate ettiini sylemesine tepki gsterdi. 25 Nisan 2011'de HD Diyarbakr ubesine bavuran Mehmet Sabri Akar, 19 Nisanda, altm Diyarbakr Bykehir Belediyesinden dar karken, KCK durumas nedeniyle belediyenin nnde kalabalk bir grup bulunmaktayd. Kalabalk arasnda kargaa balad.Ne olduunu anlamadan yzme bir eyin arptn hissettim, yere dtm, yzmden kanlar geliyordu. Beni hastaneye gtrmeye altlar. Ancak polisler tm yollar kapatt ve kitleye mdahale etmeye devam ettii iin yaklak bir saat oralarda kaldm. Daha sonra tekrar belediyenin iine girip arka kapdan adliye tarafndaki ktan Alman Hastanesine getirildim. Yzme polisin att gaz bombas isabet etti. Belediye kapsna 510 metre mesafe uzaklktaydm. Bulunduum yerde bir ey de olmuyordu. Polisler bilinli bir ekilde hedef gzeterek attlar. Hukuki yardm talebinde bulunuyorum dedi. 27 Nisan 2011de, Diyarbakrn Bismil ilesindeki gsterilere polis ekiplerinin ateli silahlarla mdahale etmesi sonucu yaamn yitiren brahim Oruun (17) faillerinin bulunmas talebiyle yaplan yrye polis ekiplerinin gaz bombalaryla mdahale etmesi sonucu, gazdan etkilenen Kazm eker (60), yaamn yitirdi. 14 Mays 2011de, Mardin-Diyarbakr karayolunda kablo hrszl yaptklar iddia edilen 2 kii, dur ihtarna uymadklar gerekesiyle, jandarma ekibinin at ate sonucu yaamn yitirdi. 18 Mays 2011de rnakn Cizre ilesinde, polisin her hangi bir eylem ya da etkinlik yokken rastgele att gaz bombas evine isabet eden 95 yandaki Mehmet Arslan ar yaraland, evinin nnde oturan 6 aylk hamile Sabriye Erin (35) de yaralanarak hastaneye kaldrld. 22 Mays 2011'de anlurfada, Adalet ve Kalknma Partisi (AKP) Genel Bakan Recep Tayyip Erdoann katlaca seim mitingi ncesinde kente gelen AKP konvoyuna dzenlenen saldr nedeniyle kan olaylar sonucu 7si polis memuru 17 kii yaraland. 14 Haziran 2011de, Hakkrinin Yksekova ilesindeki Abdullah Canan Kprs karsndaki kavakta zrhl araca ocuklarn ta attklar gerekesiyle atlan gaz bombasnn azna isabet etmesi sonucu, 4 yandaki V. isimli ocuun yaraland belirtildi. 16 Haziran 2011de Erzincanda, geirdii sinir krizi nedeniyle evinin balkonundan havaya rastgele ate aan polis memuru Muhammed Demirin (27) silahndan kan kurunlarn isabet ettii, olay yerine gelen polis memurlarndan Yusuf Arslan (36) yaamn yitirdi, Hikmet akc adl komiser de yaraland. Vann zalp ilesine bal Aa Kokran kyne 13 Eyll 2007de dzenlenen basknda Ejder Demirin alan ate sonucu ldrlmesiyle ilgili, zalp le Jandarma Karakolunun komutan ve 10 asker hakknda alan davann 19 Nisan 2011de sonuland, 21 Haziran 2011de renildi. Van 2. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda tank ifadelerine ve otopsi raporuna ramen mahkeme heyeti, meru mdafaada bulunduklar gerekesiyle sanklar hakknda beraat karar verdi. 6 Temmuz 2011de Krkkalede Yavuzhan ahin ve Aydn zaydn adl 2 kiiyle alacak meselesi nedeniyle tartan Ankara Emniyet Mdrlnde grevli polis memuru O.A., beylik tabancasyla ate ederek, ad geenlerinn yaralanmasna neden oldu. 10 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

15 Temmuz 2011de, stanbulun Avclar ilesinde vapur iskelesinin bulunduu yerde, devriye grevi yapan polis ekibine ate atii iddia edilen Orhan D. (28) adl kii vurularak ldrld. 19 Temmuz 2011de Samsunun Havza ilesinde, kolluk kuvvetlerinin Halk Savunma Gleri (HPG) militan olduklar iddiasyla ve dur ihtarna uymadklar gerekesiyle 2 kiiye atklar ate sonucu Gkhan etinta (16) yaamn yitirdi. Olayda Habip etinta (18) ise yaralanmadan gzaltna alnd. 25 Temmuz 2011de rnakn Silopi ilesinde, son dnemde Krtlere ynelik rk saldrlar protesto etmek amacyla bir gn nce dzenlenen protesto gsterisine mdahale eden polis ekiplerinin kulland gaz bombalarndan birinin kapslnn kafasna isabet etmesi sonucu ar yaralanan Doan Teyboa (13), tedavi grd Diyarbakr Devlet Hastanesinde yaamn yitirdi. 29 Temmuz 2011de Diyarbakr'n merkez Sur ilesi Cemal Ylmaz mahallesinde, Mehmet irin ifti, polisin at ate sonucu yaamn yitirdi. Grg tanklarnn anlatmlarna gre; ifti, kardeinin mahalle giriinde polis tarafndan darp edilmesi zerine tepki gsterdi. Daha sonra olay yerinden ayrlan ifti'yi sivil polis, evinin nne kadar takip ederek kafasndan vurarak ldrd. Mahalle sakinleri, gelen polislerin sokaa giriine izin vermezken, kan atmada, Sleyman zner(19) isimli kiinin, polisin att gaz bombasyla yaraland renildi. 31 Temmuz 2011de Vann aldran ilesine bal Souksu (Sarksoy) kynn Uzunyol (Kevremya) mezrasnda,12 yandaki Sami tenylmaz (12), askerlerin ate amas nedeniyle yaamn yitirdi. Sarimen (Navr) kynde snrdan gelen bir grup atlya, ran ve Trkiye askerleri tarafndan ate almas sonucu attan den tenylmazn aya atn zerindeki ipe takl kald ve kye kadar atn arkasnda srklendi. Kyller tarafndan ar yaral hastaneye kaldrlmak istenen tenylmaz, hayatn kaybetti. 31 Temmuz 2011de Vann aldran ilesine bal Souksu kynn Uzunyol mezrasnda hayvanlarn otlatan kyllere, snrdan yasad yollarla getikleri gerekesiyle ve dur ihtarna uymadklar ileri srlerek, askerlerin at ate sonucu Ercan Uca (29) yaamn yitirirken; brahim Ecevet (24) ve Nejdet ifti (23) de yaraland. 8 Austos 2011de, HD Adana ubesine bavuran D.B., 7 austosta akirpaa Ova mahallesinde yaplan gsteri esnasnda evlerinin nnde oynayan ocuklarna polislerin saldrs sonucunda yaralandklarn, atlan gaz bombasnn birinin evinin ierisine dtn, ei, kk ocuu ve misafirlerinin ok kt ekilde etkilendiini syledi. 18 Austos 2011de HD Adana ubesine bavuran .G., saat 8.30 da Adana Yeni Sanayi civarnda kdem tazminat ile ilgili bildiri dattklar esnada, sivil polislerin gelerek kimlik bilgilerini aldn, resmi polisin kafasna telsizle vurduunu, yaralanmasna sebebiyet verildiini ve gzaltna alnp gtrld karakolda polislerin szl tacizine ve hakaretlerine maruz kaldn belirtti. 19 Austos 2011de, 2 Temmuz 2011de Uakta yolda yrrken nereden geldii belli olmayan kurunun bana isabet etmesiyle 7 gn sonra yaamn yitiren mdat naln (24) lmne neden olan kurunun, olay gn dn olan polis memuru Orhan Kahramann (28) tabancasndan kt belirlendi. 28 Austos 2011de Denizlide, hakknda arama karar bulunan ve dur ihtarna uymad iddia edilen .., alan ate sonucu vurularak ar yaraland. 2 Eyll 2011de, HD Adana ubesine bavuran S.G., Dalolu Karakolu nnden getikleri srada polislerin kendilerine plastik mermi sktklarn ve yaralanan arkada A.E.nin kaldrld Adana Devlet Hastanesinde ayana 3 diki atldn belirtti. 5 Eyll 2011de, Suriyedeki i karklk yznden Trkiyeye Hatayn Yaylada ilesine bal Gvei kynden gemek isteyen bir grup Suriyeliye askerlerin at ate sonucu 1 kiinin ld, 2 kiinin de yaraland iddia edildi. 6 Eyll 2011de, rnaktaki 2. Komando Tugaynda askerlik yapan anlurfa nfusuna kaytl er Murat Kln, nbet tuttuu adrdaki kedinin kaybolmas nedeniyle blk komutan binba hsan Gkolan tarafndan demir sopayla dvlerek yaraland renildi. 19 Eyll 2011de, stanbul Beyoludaki bir apartmanda kapclk yapan Aydn Eri, otomobilini park ettii yerden ekmek isteyen trafik polisleri ile tartnca darp edildi. Vcudunda ezilme olduu renilen Aydn Eriin ailesi su duyurusunda bulundu | YAAM HAKKI

11

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

21 Eyll 2011de, Diyarbakr'n Balar ilesi Kouyolu semtinde arkadalar ile gezmek iin evinden kan Mehmet zkan ifti isimli gencin polisler tarafndan vurulduu iddia edildi. Dicle niversitesi Hastanesi'nde tedavisi sren ifti'nin amcas Adil ifti'nin anlatmna gre, olay u ekilde meydana geldi: "Mehmet arkadalar ile birlikteyken 01.00'de Kouyolu park yaknnda polisler tarafndan durdurulmular. Yeenim ve iki arkada aratan iner inmez polisler hepsini hrpalamaya ve hakaret etmeye balam. Polis 'Ellerinizi kaldrn' dedikten sonra yeenim kollarn kaldrm ve arkadan da ate etmiler." Amca ifti, yeeninin vurulup yere dtkten sonra da polisler tarafndan iddet grdn, 2 saat kadar yerde dvldn iddia ederek, unlar aktard: "Polisler hem yeenimi vurmu hem de tekmeler atmlar. Vurulduktan sonra da lmesini beklemi, hastaneye ge gtrmler, fakat bize dn le saatlerinde haber verdiler. stelik polisler bize 'trafik kazas' dediler ama hastanede, onlar tarafndan vurulduunu anladk dedi. ifti, "Hukuki sreci takip edip hesabn soracaz, polislerden davac olacaz" dedi. 29 Eyll 2011de Bingl'n Karlova ilesinde, sara hastas olan Glistan Tosun(30), polisler tarafndan alan ate sonucu yaraland. Gsnden kurun yaras alan Tosun, Karlova'da yaplan ilk mdahalesinin ardndan Bingl Devlet Hastanesi'ne kaldrld. Karlova Belediye Bakan Ferit elik, olayn akam nasl gerekletiine dair net bilgi alamadklarn belirterek, Tosun, Emniyet lojmanlarnn arkasndaki konutlardan ile merkezine doru geldii srada polisler tarafndan ate ediliyor. Gsnde bir kurun yarasnn olduunu ve hayati tehlikeyi atlattn sylediler. Tosun, merkez kylerimizden olan Toklular'da ikamet ediyor" dedi. 29 Eyll 2011de, HD Siirt ubesine bavuran Nimettulah Tokay, Aabeyim Fetullah Tokay, 26 Eyllde kydeki evin cam erevelerini almak zere Batman iline gitti, ereveleri alp kye gndermi, sonraki arala dneceini sylemi, ancak eve gelmedi, telefonu ald halde cevap verilmiyor, basnda yer alan haberlere gre Batman ilindeki bir atmada bir inaat iisinin de yaamn yitirdii haberi yer ald. Kendisine ulalamasndan kaynakl kayglanyoruz. Hukuki destek istiyoruz.dedi. Ertesi gn, gn polis kurunuyla yaamn yitiren kiinin Fetullah Tokay olduu renildi. 4 Ekim 2011de, Vann Bakale ilesi'ne Zernek ky yaknlarnda yol kontrol yapan korucu ve sivil askerler, sigara kaakl yapt iddia edilen Nurullah Ik ynetimindeki arac, durmad gerekesiyle silahla tarad. Olayda yaralanan Ik adl kii, ameliyata alnd. 6 Ekim 2011de, rnak'n Beytebap (Elk) ilesi Hisarkap (Setkar) kyne gece saat 00.00 sralarnda Beytebap Alay Komutanl binasndan havan toplar atld. Edinilen bilgilere gre; ok sayda koyun telef olurken, obanlardan 1 kii de yaraland. 6 Ekim 2011de, rnakn Silopi ilesinde zrhl bir polis aracnn Sleyman Demirel lkretim Okulunun nnden geii srasnda bir rencinin araca ta att iddiasyla, polisleri de karlk olarak okulun bahesine gaz bombas atmas zerine, yaralanan 7 ocuk hastaneye kaldrld. 13 Ekim 2011de, askerlik hizmetini Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyetinde yapan Uur Kantarn 25 Temmuz 2011de disko olarak tabir edilen disiplin kouunda gn boyunca yemek ve su verilmeden grd ikence ve kt muamele nedeniyle komaya girerek Ankaradaki Glhane Askeri Tp Akademisinde tedavi altna alnd ancak, sren tedaviye ramen yaamn yitirdii akland. 31 Ekim 2011de, Mardin'in Derik ilesi Kkpnar mahallesinde arkadalar ile gezen M.A.O. (17) adl ocuk, "dur" ihtarna uymad iddiasyla polis tarafndan ayandan vurulduktan sonra gzaltna alnd. Fenalaan M.A.O., hastanede yarasnda diki atlp pansuman yapldktan sonra tekrar Emniyete gtrld 7 Kasm 2011de, Diyarbakr'n Dicle (Piran) ilesi Ziyaret tepesindeki zel harekt noktasna dzenlenen roketatarl saldrnn ardndan bir HPG'linin kan atmada yaamn yitirdii, Murat Gene adl1 sivil yurttan ise yaraland akland. Grg tanklar ise yaral yakalanan HPG'linin kafasna el ate edilerek infaz edildiini ileri srd. Kurunlardan birinin kafasnn sol tarafndan para kopard, bir kurunun kalasna ve bir kurunun da ayak bileine denk geldii belirtilen Murat Gene'in durumunun ar olduu ve hayati tehlikesinin devam ettii renildi. 11 Kasm 2011de Kocaelinde, 18 yolcuyla Glck seferini yapan Kartepe adl deniz otobsn karan silahsz HPG militan Mensur Gzel (27), ertesi sabah otobsn yaktnn bitmesi nedeniyle stanbulda Selimpaa aklarnda SAT komandolarnn dzenledii operasyon sonucu, bana ve vcuduna isabet eden er kurunla ldrld. 21 Kasm 2011de Sakaryann Hendek iesinde bir grup arasnda kan kavgann ardndan yaplan ikyet zerine olay yerine gelen polis ekibinin Yaln Acbal (18) ve arkadan darp ederek gzaltna almak istedii; olay yerinden kamak isteyen Acbaln polis memuru Z.K.nin ate etmesi sonucu bilek kemiinden yaralanarak 12 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Hendek Devlet Hastanesine kaldrld renildi. evredeki bir iyerinin gvenlik kamerasnda polis memurlarndan birinin Acbaln boazndan tutup yere yatrd grld. 30 Kasm 2011de, stanbul Sultanahmet meydanna gelen Libya uyruklu Samir Salem Ali Elmadhavri (36), elindeki silahla etrafa rasgele ate etmeye baladktan sonra Topkap Saraynda nbet tutan bir askerle bir zel gvenlik grevlisini yaralad. 27 Kasmda Trkiyeye giri yapan ve hangi nedenle silahl eylem yapt belirlenemeyen Elmadhavri, saraya giren zel harekt ekipleri tarafndan iki saat sren atmann ardndan bandan vurularak ldrld 7 Aralk 2011de, rnakn Silopi ilesindeki lisede ilenin nde gelen Tayan ile sperti airetlerine mensup renciler arasnda bilinmeyen bir nedenle kan tartma ksa srede kavgaya dnnce, okul ynetimince arlan polis kavgay ayrmakta glk ekince, olaya gz yaartc bomba ile mdahalede bulundu. Atlan gaz bombasndan etkilenen 35i kz 60 renci fenalaarak baygnlk geirdi 20 Aralk 2011de, Mardinin Nusaybin ilesine bal Akarsu beldesi Heybeli ky krsal kesiminde operasyona kan askeri birliin, HPG militan olduklar phesiyle su tesisat yapan iki kylye ate amas sonucu ar yaralanan Yusuf Akn (38), Mardin Devlet Hastanesinde yaamn yitirdi. Yaralanan Mehmet Erenin (48) de, tedavisiye alnd. 28 Aralk 2011de rnakn Qilaban (Uludere) ilesine bal Roboski (Ortas) kynde Irak snrna snr ticareti yapmak iin giden ve askerler tarafndan belirli bir blgeye ynlendirilen ounluu lise rencisi ocuklardan oluan 34 kyl, Genelkurmay Bakanlnn sava uaklar tarafndan atlan bombalarla ldrld. 29 Aralk 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Burhan Kan, u beyanlarda bulundu: Yeenim Kerem Kan, Uluderede yaanan olay nedeniyle polis ve eylemciler arasnda kan atma sonucu enesinden yara ald ve ameliyat edildi. Tp Fakltesi onkoloji blmnde tedavisi devam etmektedir. Ailesi maddi olarak zor durumdadr. Olaylarla hibir ilgisi yoktur. Hukuki yardm talep ediyorum. 31 Aralk 2011de, Diyarbakrn Kayapnar ilesi Huzurevleri semtinde bir eve baskn dzenleyen polis ekipleriyle ieride bulunanlar atma kt, evde bulunan 2 kiinin balkondan atlayarak intihar ettii; atmada ise 1 polis memurunun yaraland Diyarbakr Valilii tarafndan iddia edildi. Grg tanklar, baskn srasnda herhangi bir atmann yaanmadn; balkondan atlayan ve HPGli olduklar renilen 2 kiinin sokak ortasnda balarndan birer kurunla vurularak ldrldn sylediler. I.2. Ky Korucular Tarafndan ldrlen-Yaralananlar 19 Mart 2011de Mardin'in Nusaybin ilesine bal Dala kynde bir araya gelerek Newroz atei yakan genlere, aralarnda korucuba Mehmet Sait Ay'n da bulunduu bir grup korucu silah dipikleriyle saldrd. Ar hakaretlerde bulunan korucular Ahmet Bulun adl gencin burnunu silah dipii ile krd. 28 Mart 2011de, Diyarbakr Ergani'ye bal Hor mezrasnda Hasip Karako adl yurttan, jandarma ve korucular tarafndan gzaltna alnmak istenmesine engel olmak isteyen yeeni Tark Karako ile jandarma ve korucular arasnda kan arbedede, karakol komutan ile iki ky korucusunun Tark Karako'u darp ettii iddia renildi. 18 Nisan 2011de Diyarbakr'n Kulp ilesinde, Balolu kyne bal iftlik ky mezrasnda 18 yl nce korucular tarafndan el konulan arazilerini geri almak iin adliyeye gelerek savcla su duyurusunda bulunan Yaar ailesinin fertleri, 50 korucunun saldrsna urad. Olayda, Diyadin, hsan ve Hayrettin Yaar aldklar darbeler sonucu ar yaralanarak, evredeki hastanelere kaldrld. 21 Nisan 2011de Elaz'n Maden ilesi Aslanta kynde, geici ky koruculuu yapan ve aralarnda daha nceden husumet bulunan rfan Gn ile Cuma Doan arasnda kan tartmann bymesi zerine rfan Gn, tabancayla Cuma Doan'a ate ederek ldrd, olu lise rencisi Yasin Doan' ise yaralad. 7 Mays 2011de rnak'n Cizre ilesine bal Tepen (Batil) kynde, ocuklar arasnda balayan tartma ksa srede iki ailenin kavgasna dnmesi sonucu, korucuba Zahir Yldz ve olu Mustafa, zzettin Alp'in ailesine kalas ve talar ile saldrd. Olayda, Halime Alp ve olu Ramazan Alp vcutlarna aldklar kalas ve ta darbeleri ile yaralanarak hastaneye kaldrld. 1 Haziran 2011de, tutuklu olan rnak bamsz milletvekili aday Selma Irmak'n seim almasn yrten Bar ve Demokrasi Partisi ( BDP) yeleri, Uludere'ye bal enoba beldesinde korucu olan Babat ailesinin saldrsna | YAAM HAKKI

13

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

urad. Ta, sopa ve demir ubuklarla yaplan saldrda eitli yerlerinde yaralanan Ciger Babat, ivan Babat ve BDP Belde Bakan Faysal Babat, Uludere'ye getirildi. 8 Haziran 2011de, rnak bamsz milletvekili aday Selma Irmak iin seim gezisi yapan BDP konvoyu, Beytebap ilesine bal Mezra beldesinde, korucularn saldrsna urad. Talarla yaplan saldrnn AKP'li Belde Belediye Bakan Hsn Timur'un yaknlarnca gerekletii bildirildi. Aralarn tahrip edildii saldrda, Beytebap Belediye Bakan Yusuf Temel'in de aralarnda bulunduu 10 kii yaraland. 30 Temmuz 2011de, rnak Uludere ilesi enoba beldesindeki korucularn BDP yesi Yusuf Babat darp ettii bildirildi. Ayn zamanda yaknlar olan korucular tarafndan dvlen edilen Babat, Uludere Devlet Hastanesi'ne kaldrlarak bana 5 diki atld ve yznde ilikler ve morluklar olutu. 23 Austos 2011de Van'n Bahesaray ilesinde, 16 Austos'ta Koer aileleri arasnda kan silahl kavga sonucunda 2 kiinin yaamn yitirdii olayda abisini kaybeden mran Deyenka , geici ky korucusu olduklarn iddia ettii kiilerin gelip kylerini atee verdiini ve Bahesaray ilesinde konakladklar yayla nedeniyle aabeyi Rasim Deyenka'n nce kulan kestiklerini sonra da silahla ate ederek ldrdn syledi. 26 Austos 2011de, Siirt'te korucu olan Bayram ailesi ile Arzak ailesi arasnda yaanan tartmann kavgaya dnmesi sonucu korucularn Arzak ailesine ate amas sonucu Muhittin, Ramazan, Hseyin, Murat, Rza ve Hamit Arzak ile adlar renilemeyen 2 kii olmak zere toplam 8 kii yaraland. Yarallardan Muhittin ve Hseyin Arzak'n durumunun ar olduu renildi. 27 Austos 2011de HD Bingl ubesine bavuran Mahmut Kartal, 25 Austosta Aydar ailesinden 14 yalarnda bir ocuk, zrl torunumu kuytu bir yere gtrerek taciz etmeye alt. Olum bu olay grd. ocuk kat. Aileye ocuklarnn buradan uzaklatrlmasn talep ettik. Sonra kapmza gelip iftira ediyorsunuz diyerek silahla evimizi taradlar ve taciz ettiler. Silah skan, korucuydu. Emniyet gleri, iyerimizin kapsndayken korucu Kk Aydar, tabancayla el ate etti. Vahyeddin Kartal a bir kurun isabet ederek bacandan yaraland. Can gvenliimiz yoktur. Srekli tacize uruyoruz. Hukuki yardmnz iin talepte bulunuyorum. dedi. 15 Eyll 2011de, rnak'n Cizre ilesinde korucu olan Tayan ve Kan airetine bal aileler arasnda kan talsilahl kavgada biri polis 9 kii yaraland. Alnan bilgilere gre, bilinmeyen bir nedenden dolay Silopi yolu zerinde kan sopal kavgada 6 kii yaraland. Olaya polis ve zel harekat timleri mdahale ederken, bu srada alan ate sonucu biri polis 3 kii yaraland. 4 Ekim 2011de, Vann Bakale ilesine bal Zernek ky yaknlarnda yol kontrol yapan korucu ve sivil askerler, sigara kaakl yapt iddia edilen Nurullah Ik ynetimindeki arac, durmad gerekesiyle silahla tarad. Olayda yaralanan Ik, ameliyata alnd. 17 Ekim 2011de, Van'n Muradiye ilesi Beyda (Ut) kynde yaplan dnden dnen mer elik ynetimindeki ara korucu olduklar iddia edilen kiilerce tarand. Yaralanan elik, Van Blge Eitim ve Aratrma Hastanesi'nde tedavi altna alnd. Olayn grg tanklar, arala geri dndkleri srada kyn knda yolun talarla kapatldn grdklerini belirterek, "Biz yoldaki talar kaldrmaya altmz srada silahl ve maskeli 3 kii tarafndan aracmz tarand. " dediler. 26 Ekim 2011de rnak'n Beytebap ilesinde, bir hafta nce lise rencileri arasnda kan kavgann ardndan, AKP'li Mezra Belediye Bakan Hsn Timur'un olu, kardeleri ile aralarnda korucularn da bulunduu bir grupla Beytebap Lisesi'ni basarak 5 renciyi darp ederken, araya girmek isteyen 2 retmen de dvld. Olay duyan velilerin, okulu basan grup ile kavgas sonucu, 1 kii yaralanarak hastaneye kaldrld. I.3. Snr Blgelerinde ldrlen ve Yaralananlar 10 Ocak 2011de, Irak Krdistannn Diyanaya Xakurke alannda bulunan Geliy Reteki Bermiz kynde otomobili ile hareket halindeki Nizar smail, Trk askerlerinin arac taramas sonucu ar yaralanarak evredeki kyller tarafndan hastaneye kaldrld. 29 Ocak 2012de, Van'n zalp ilesi Yukar Tulgal (Axurka Jor) kynde, ran'dan mazot getirmeye giden kyller silahl saldrya urad. Askerlerinin at ate sonucu, Recep Dagezen (15), olay yerinde yaamn yitirirken, Cumali Altun (18), kolundan yaraland.

14

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

3 ubat 2011de Trkiye-ran snrn akaryakt kaakl yapmak amacyla yasad yollarla getii iddia edilen mer Pay (15) ve Suat Baykara isimli 2 ocuk, ran askerlerinin at ate sonucu yaamn yitirirken, Hsn Baykara yaraland. 23 Mart 2011de, Van'n Saray lesi'ne bal Korucan (Kurcan) Ky'nde ran'a mazot getirmeye giden Yaar Vural (15) ile Turgay Vural (17) dnte saat 01.00 sralarnda ran askerlerince tarand. Karnndan yaralanan ve 2 saat olay yerinde kalan Yaar Vural yaamn yitirdi. Arkadann yardmna koan Turgay Vural (17) de, yakn mesafeden askerlerin at ate sonucu yaraland. 12 Nisan 2011de, Van ili zalp lesi Aa Kokran Ky'nde ikamet eden Eyp Talayman (55) ile Adil Parkel'e (51) kaak yollarla ran'a getikleri ve snr ihlali yaptklar iddiasyla ran askerlerince ate ald. Gece 23.45 sralarnda meydana gelen olayda, Eyp Talayman olay yerinde yaamn yitirirken, Adil Pakel de yaral olarak gtrld hastanede yaamn yitirdi. 15 Mays 2011de, Hakkari'nin emdinli lesi Alan Karakolu'ndan ran'n Zive kentine bal Helece Ky'nden pancar toplamak iin 502 ve 503 rakaml snr talar yaknlarnda bulunan bir gruba top at yapld. Top atnda ran'n Zive kentine bal Helece Ky nfusuna kaytl Kadriye slami isimli kadn hayatn kaybetti. smi renilemeyen 3 kii ise yaraland. 27 Haziran 20112de, Trkiye-ran snrnda Geliy Gohi alannda Trkiye'ye getirdii mazotu braktktan sonra ran'a geen rzat (22) adl kii ran askerlerince ldrld. 31 Temmuz 2011de Vann aldran lesine bal Souksu Kynn Uzunyol Mezrasnda hayvanlarn otlatan kyllere, snrdan yasad yollarla getikleri gerekesiyle, askerlerin, kyllerin dur ihtarna uymadklarn ileri srerek at ate sonucu Ercan Uca (29) yaamn yitirirken; brahim Ecevet (24) ve Nejdet ifti (23) de yaraland. 21 Austos 2011de Trkiye'nin Kandil'e ynelik hava saldrlarnda TSK jetlerinin hava saldrsndan kamaya alan sivil bir arata bulunan 1i kadn, 4 ocuk 7 kii ld. 23 Kasm 2011de Mardinin Nusaybin lesinde snr gemek isteyen Suriye vatanda 2 kii, alan ate sonucu ar yaraland. Yaral 2 kii Nusaybin Devlet Hastanesine kaldrld. 23 Kasm 2011de, Federal Krdistan Blgesi'nde yerleim yerlerine dzenlenen hava saldrsnda oban Mehmet Bayiz'in yaraland ve 48 kk ba hayvann da telef olduu bildirildi. Yerel kaynaklardan alnan bilgiye gre, sava uaklarnn Sleymaniye'nin Ranya lesi'ne bal Soregul, Deregul, red ve Meredo kylerini dn akam bombalad. Meredo kynde Mehmet Bayiz adl obann ar yaraland, 48 kk ba hayvann ise telef olduu bildirildi. Mehmet Bayiz, kyler tarafndan Sleymaniye'ye gtrlerek hastanede tedavi altna alnd kaydedildi. I.4. Yargsz nfaz Davalar 21 Nisan 2011de, stanbulun Esenyurt lesinde 19 Kasm 2009da dur ihtarna uymad gerekesiyle polis ekibinin at ate sonucu ldrlen Alaattin Karadan lmyle ilgili olarak polis memuru Ouzhan Vural hakknda alan davaya, Bakrky 9. Ar Ceza Mahkemesinde devam edildi. Durumada sank polis memurunun durumalardan vareste tutulmas talebini reddeden mahkeme heyeti, tanklarn ifadesini ald. Duruma ncesinde olay yerinde keif yaplmamas nedeniyle keif yaplmas ynnde yeniden talepte bulunan mdahil avukatlarnn talebi reddedildi.

II. CEZAEVLERNDE LMLER


31 Ocak 2011de, Ald hapis cezas nedeniyle 25 Eyll 2008den beri Maltepe (stanbul) L Tipi Cezaevinde kalan ve cezaevinde kanser hastalna yakalanan; yaplan tm arlara ramen ancak 25 Ocak 2011de tahliye edilen Osman Kezlere (50) yaamn yitirdi. 1 Ocak 2011de, Bilecik M Tipi Kapal Cezaevinin mahede blmnde yatan yakmas sonucu kan yangnda yaralanan ve Eskiehirde Osmangazi niversitesi Tp Fakltesi Hastanesinde tedavi altna alnan mer Aydn (23), 6 Ocak 2011de yaamn yitirdi. Ayn olayda dumandan etkilendikleri iin tedavi altna alnan dier | YAAM HAKKI 15

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

mahkmlar Oktay Mcahit Akyldz, Recep Akkaya, Ahmet Sencer, Mehmet Sddk Seyit, Necmi Temizel ve mit Erginyrek ise taburcu edildi. 4 Ocak 2011de Mardinin Mazda lesinde bal Kert (Bilge) Kynde 4 Mays 2009da 8 akrabasyla birlikte gerekletirdii katliamla 44 kiiyi ldrd iddia edilen Sleyman elebi, tutulduu Sincan 1 Nolu F Tipi Cezaevinde l bulundu. elebinin intihar ettii iddia edildi. 6 Ocak 2011de skenderun (Hatay) M Tipi Cezaevinde kalan Zakir Karacann, ar kilo kayb nedeniyle kaldrld ukurova niversitesi Balcal Hastanesinin mahkm kouunda yer olmad gerekesiyle cezaevine gnderildii; ikyetlerinin gememesi nedeniyle 5 Ocak 2011de tekrar Balcal Hastanesine getirilen fakat yine mahkm kouunda yer olmad gerekesiyle hastaneye kabul edilmeyen Zakir Karacann skenderun Devlet Hastanesinde yaamn yitirdii renildi. 11 Ocak 2011de, Krklar (zmir) 2 Nolu F Tipi Cezaevinde kalan Nusret Akmercan, birlikte kald kou arkada Salih Seyhan ldrd iddia edildi. 16 Ocak 2011de, Isparta E Tipi Cezaevinde kalan N..nin pencere parmaklklarnda asl bulundu. Gmlek paralarn birbirine balayarak intihar ettii ne srlen olayla ilgili soruturma balatld renildi. 21 ubat 2011de,zmit C Tipi Cezaevinde tutuklu bulunan Necati Sar, siroz nedeniyle tedavi grd hastanede yaamn yitirdi. 27 ubat 2011de ki kez arlatrlm mr boyu hapis cezas istemiyle yarglanan Mehmet Batrkn (30), tutuklu bulunduu Eskiehir H Tipi Cezaevinde, tek kiilik kouunun pencere demirlerine balad iple kendini ast renildi. 8 Mays gn, Dzce B Tipi Kapal Cezaevinde kalan A.Y.nin (17) yaad psikolojik sorunlar nedeniyle intihar ettii ileri srld. A.Y.nin intihar etmesi zerine cezaevindeki mahkmlar topladklar eyalar atee verdi. Yaplan grmeler sonucu kan isyan sona erdirilirken kan arbedede bir gardiyann yaraland renildi. 11 Mays 2011de Elaz E Tipi Cezaevinde tutuklu bulunan A.K.nin (26) kald kouta bileklerini kestikten sonra ayakkab bayla kendisini ast iddia edildi. 26 Haziran 2011de Konyann Ereli Belediyesine 25 Mart 2011de dzenlenen operasyon sonucu ihaleye fesat kartrd iddiasyla tutuklanan hale Raportr brahim Ekicinin (44), Ereli B Tipi Cezaevinde kald kouta kire zc ierek intihar ettii iddia edildi. 29 Haziran 2011de Mersinin Silifke lesinde bulunan M Tipi Cezaevinde cinayet suundan kalan Mustafa Bacakszn kald kouta kendisini ast renildi. 21 Temmuz 2011de Ktahyada 9 Aralk 201da Dumlupnar niversitesinde bir rencinin lmyle sonulanan olaylar nedeniyle tutuklanarak Sincan (Ankara) F Tipi Cezaevine konulan Dumlupnar niversitesi rencisi Seyfettin Baln cezaevinde intihar ettii ileri srld. 2 Austos 2011de, Gmhane E Tipi Cezaevinde bulunan ve 12 gn nce bedenini atee verdii belirtilen Rahmi zen (20) isimli siyasi mahkmun tedavi edildii Trabzon Devlet Hastanesinde yaamn yitirdii renildi. 6 Austos 2011de Midyat (Mardin) M Tipi Cezaevinde kalan epilepsi hastas eyhmus Yaln adl mahkmunkouunda beyin kanamas geirerek yaamn yitirdii ileri srld. 9 Austos 2011de Antalya F Tipi Cezaevinde kald srede mide ve yumurtalk kanserine yakalanan Glay etinin (48) hastal nedeniyle Temmuz aynda yaamn yitirdii renildi. 3 Eyll 2011de Batman M Tipi Cezaevinde zorunlu askerlik hizmetini yaparken mifer giymedii gerekesiyle hakknda verilen 75 gnlk hapis cezas nedeniyle kalan Mehmet Sait Platinin (27) tahliyesine be gn kala cezaevinde intihar ettii iddia edildi. 5 Eyll 2011de Delice (Krkkale) Kapal Cezaevinde kalan Fatih Dzyurtun (19) kouunda ranza demirine balad yatak rtsyle intihar ettii iddia edildi.

16

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

16 Eyll 2011de, Cezaevi aracnda kan yangnda 5 tutuklu feci ekilde yanarak can verdi. Tutuklularn Van'dan stanbul'a nakledildikleri belirtildi. Alnan bilgilere gre olay, Kayseri'nin Pnarba lesi ile Sivas'a bal Grn le yolu arasnda, sabahn erken saatlerinde meydana geldi. Van'dan stanbul'a tutuklu ve hkml sevkiyat yapan cezaevi aracnn motor ksmnda yangn kt iddia edildi. kan yangnda tutuklu ve hkmllerin bulunduu blmn kapsnn almad ve ieride bulunan Medeni Demir, Akif Krnl, smet Evim, Sinan Aka ve Abdulseddar lmez adl tutuklu ya da hkmller feci ekilde yanarak can verdi. Cezaevi aracnda bulunan askerlerin ise salk durumlarnn iyi olduu akland. . 18 Eyll 2011de, Kars'n Sarkam ilesine bal Alisofu kynde eini dverek ldrd iddia edilen Mehmet.amlnn tutuklu bulunduu cezaevinde intihar ettii iddia edildi. 19 Eyll 2011de Bafra (Samsun) T Tipi Cezaevinde kalan Musa engnn kalp spazm geirerek yaamn yitirdii ileri srld 2 Ekim 20112de, Salk kurulunun `nfaz Durdurma Raporu`na ramen tahliye edilmeyen 62 yandaki Duran Doan isimli ifti, 9 ay kald Metris Cezaevi`nde hayatn kaybetti. 6 Ekim 2011de zmit T Tipi Cezaevinde kalan hkml Hasan zerin (21) cesedinin iple aslm halde bulunduu renildi. Cezaevi ynetimi olay intihar olarak aklarken tahliye olmasna 40 gn kalan Hasan zerin babas, olunun telefonla grtklerinde kendisini ldrmek istediklerini sylediini ne srd. 18 Ekim 2011de, Mardin E Tipi Kapal Cezaevi'nde Irak nfusuna kaytl Azat Cevher isimli tutuklunun intihar ettii ileri srld. Cevher'in neden intihar ettiine ynelik herhangi bir bilgi alnmazken, Cevher'in cenazesinin Mardin Devlet Hastanesi morgunda tutulduu belirtildi. 4 Kasm 2011de Bahecik (Trabzon) E Tipi Cezaevinde hkml olarak bulunan ve tahliye edilmesine drt ay kalan Necip Kadolunun (37) kendini arafla su borusuna asarak intihar ettii akland. 7 Kasm 2011de ukurova niversitesi Tp Fakltesi (Adana) Balcal Hastanesinin hakknda hazrlad n raporda hasta hastalnn son evresinde, cezaevi koullarnda yaamn srdremez dedii Krkler F Tipi Cezaevinde kalan ve siroz ile tberkloz hastal nedeniyle hastanenin mahkm odasnda tedavi edilen Latif Badur yaamn yitirdi. 18 Kasm 2011de mraniye (stanbul) E Tipi Cezaevinde kalan ve iki gndr kan kustuu gerekesiyle kaldrld hastaneden durumu acil deil denilerek cezaevine gnderilen Avni Karabulutun (74) ayn gece, kan kusarak yaamn yitirdii renildi. 22 Kasm 2011de Ergenekon Davasnn Oda TV Soruturmas kapsamnda 3 Mart 2011den bu yana Silivri (stanbul) 1 Nolu F Tipi Cezaevinde tutuklu bulunan ve ilk durumasna tutuklandktan 8,5 ay sonra kacak olan MT mensubu Kaif Kozinolu (56) ar spora bal kalp krizi nedeniyle yaamn yitirdi. 7 Aralk 2011de Antalya L Tipi Cezaevinde ayn kouta kalan drt mahkm arasnda kan kavga sonucu Metin M.nin (21) kavga ettii kiilerce nce jiletle yaralanarak, daha sonra eofman bacyla boularak ldrld renildi. 12 Aralk 20112de, ei F.'y (77) ldrd iddasyla tutuklanarak anakkale Kapal Cezaevine konulan Y. (86) cezaevinde yaamn yitirdi. Y.'nn kesin lm nedeninin belirlenmesi iin cenazesinin Bursa Adli Tp Kurumu'na gtrld renildi. . 18 Aralk 2011de Erzurum H Tipi Cezaevinde hkml bulunan ve Cumhurbakan Abdullah Gln talimat ile tahliye ilemleri iin Adli Tp Kurumuna sevk edilen fakat burada raporlar kmad iin serbest braklmayan kanser hastas Mehmet Aras (60) yaamn yitirdi. 25 Aralk 2011de, Erzurum H tipi Cezaevinde tutuklu bulunan Zahir Ersoy, henz belirlenemeyen nedenle arafla kendini asarak intihar etti. Mardin nfusuna kaytl olan Ersoy'un cesedi, Blge Eitim ve Aratrma Hastanesi morguna kaldrld. Olayla ilgili soruturma balatld. Sivas E Tipi Cezaevinde kalan ve akcier kanseri olmas nedeniyle tedavisinin dzenli olarak devam etmesi iin tahliye talebinde bulunan Naci Akyolun 2011 ylnn Aralk aynda yaamn yitirdi.

| YAAM HAKKI

17

NSAN HAKLARI DERNE Cezaevinde lm Davalar III. GZALTINDA LMLER

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

24 Ocak 2011de, stanbulun mraniye lesinde bir gn nce tartt babas Mehmet Bayolunu (76) baltayla ldren ve polis ekipleri tarafndan yakalanarak gzaltna alnan Fuat Bayolunun (32), gtrld Dudullu ehit smail Akkoyun Polis Merkezi Amirliinin nezarethanesinde, kendini asarak intihar ettii iddia edildi. 24 Ocak 2011de, Aksarayn Gzelyurt lesine bal Ihlara Beldesinde 18 Ocak 2011de, kiinin ldrlmesiyle ilgili olarak gzaltna alnan Eyp Iktann (55), gecesi keif iin gtrld olay yerinde bu azapla daha fazla yaayamam diyerek uurumdan atlad iddia edildi. 14 Mart 2011de, stanbulda gasp sulamasyla gzaltna alnan Murat Konuun (1976) gtrld Asayi ube Mdrlnde, nezarethaneye konmak iin st aramas yaplrken kalp krizi geirdii iddia edildi. Olayla ilgili soruturma balatan Cumhuriyet Savcl Murat Konuun lmn pheli lm olarak deerlendirerek tamamlad soruturmann sonucunda, Adl Tp Kurumu Murat Konuun ikence nedeniyle ldne dair rapor verdi. 30 Temmuz 2011de Trkiyeye kaak olarak gelen ve Edirnede yakalandktan sonra snrd edilmek zere Mersin Emniyet Mdrl Yabanclar ubesine gnderilen Kongo vatanda Hamedu Loufa Sayd (26), tutulduu Yumuktepe Polis Karakolunda l bulundu. Hamedu Loufa Saydn kalp krizi geirdii iddia edildi. 2 Ekim 2011de Antalyann Manavgat leside taknlk yapt gerekesiyle gzaltna alnan ngiltere vatanda Willem Tyasn (64), gtrld polis merkezinde belirlenemeyen bir nedenle fenalaarak yere yld ve yaplan mdahaleye ramen ld iddia edildi.

Davalar stanbulda 20 Austos 2007de polis ekibinin phe zerine gzaltna ald ve Beyolu Emniyet Mdrlne gtrd Festus Okeyin Beyolu Emniyet Mdrlnde polis memuru C.Y.nin silahndan kan kurunla ldrlmesine ilikin alan davaya 26 Nisan 2011de Beyolu 4. Ar Ceza Mahkemesinde devam edildi. Davann 14. durumasnda mahkeme heyeti davaya mdahil olmak isteyenlerin dilekelerinde mahkeme heyetine hakaret ierdii gerekesiyle dileke veren 70 kii hakknda daha su duyurusunda bulundu. Mahkeme heyeti Festus Okeyin kimliinin tespit edilmesi iin Dileri Bakanlndan gelecek yaznn beklenmesine karar vererek durumay 12 Temmuz 2011e erteledi.

IV. FAL MEHUL SALDIRILAR 28 Ocak 2011de, stanbulun Gaziosmanpaa lesinde, Kkkky Endstri Meslek Lisesinin bahesine atlan ses bombasnn patlamas sonucu 3 renci yaraland. 29 Ocak 2011 ve 3 ubat 2011 tarihlerinde Hakkari'nin Yksekova lesi'nde kimlii belirsiz 2 erkek cesedi bulundu. 15 Nisan 2011de Hakkari'nin Yksekova lesi Yenik Ky'ne bal Alack (atax) Mezras'nda hayvanlarn otlatan ve "Kurtlar srye saldracak" szleri zerine eve gidip silah getiren Muhsin Dilce (23), dn yolunda kimlii belirlenemeyen kii veya kiilerce alan ate sonucu yaamn yitirdi. 5 Mays 2011de Diyarbakr Hava Kuvvetleri Alay Komutanl'nn yannda bulunan evinin nnde oynayan 6 yandaki Sakine Gler, kafasna isabet eden ve nereden geldii belli olmayan kurun nedeniyle yaraland. 13 Mays 2011de, Kovanclar ilesine bal saaa kynde Ait Ylmaz (57), otlatt koyunlarn kye dnmesine ramen kendisi gelmedi. Haraba mevkiinde cesedi bulunan Ylmaza yaplan otopside bandan av tfeiyle vurularak ldrld belirlendi. Olayla ilgili soruturma balatld.

18

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

23 Mart 2011de, Batmann Hasankeyf lesinde devriye grevi yapan polis otosuna alan ate sonucu, 2 polis memuru ve 1 sivil yaraland. 1 Nisan 2011de, Emekli MT mensubu Tahsin Haluk Akter (63), Mulann Bodrum lesindeki evinde bandan kurunla vurulmu halde, l olarak bulundu. Tahsin Haluk Akterin MT adna alt dnemde rnakn Cizre lesinde de faaliyet yrtt renildi. 3 Nisan gn, stanbulun Baclar lesinde devriye gezen bir polis aracna ses bombas atlmas sonucu iki polis memuru yaraland. 6 Nisan 2011de, Sinopun Boyabat lesinde devriye grevi yapan polis aracna uzun namlulu silahlarla yaplan saldr sonucu 3 polis memuru yaraland 17 Nisan 2011de, Aydnnn Ske lesinde Emek, zgrlk, Demokrasi Blounun destekledii bamsz milletvekili aday Mehmet Bayraktarn konvoyuna Aal Kynde dzenlenen saldr nedeniyle 3 kii yaraland; 2 arala 6 iyerinde de madd hasar meydana geldi. 22 Nisan 2011de, stanbulun Tuzla lesindeki bir parkta meydana gelen patlama sonucu, patlamaya neden olan ses bombasn yerletirdikleri iddia edilen iki kii yaraland. 24 Nisan 2011de, Hakkrinin Yksekova lesinde, Cengiz Topel Caddesi zerinde dzenlenen silahl saldr sonucu Uzman avu Durdu apar yaamn yitirdi; Uzman avu Yaln Bozok da ar yaraland 23 Nisan 2011de, Sivasta evi polis kyafetli ve kar maskeli kimlii belirsiz kiiler tarafndan baslp darp edilen Mu nfusuna kaytl, Cumhuriyet niversitesi rencisi Fuat Kyba ar yaraland. 28 Nisan 2011de, Hatayn Samanda lesine bal Tekeba Beldesinde, CHP milletvekili aday Refik Erylmaz, bir kahvehanede seim konumas yapt srada kahvehaneye, pompal tfekle dzenlenen saldr nedeniyle 27 kii yaraland. 5 Mays 2011de, Hakkrinin Yksekova lesinde dzenlenen protesto gsterisine katlan grupla Mustazaf-Der yeleri arasnda kan arbede srasnda faili belirsiz alan bir ate sonucu Mustazaf Der yesi Ubeyt Durna (30), dernek binasnn balkonundan yere derek yaamn yitirdi. 13 Mays 2011de, Idrda bamsz milletvekili aday Pervin Buldann Aralk lesinde seim brosunun al dolaysyla yapt konumay dinleyen grubun zerine kimlii belirsiz bir kiinin aracn srmesi nedeniyle 2 kii yaraland. 15 Mays 2011de, Binglde devriye grevi yapan polis ekibinin kulland araca alan ate nedeniyle 1 polis memuru yaraland. 22 Mays 2011de, anlurfada AKP Genel Bakan Recep Tayyip Erdoann dzenledii seim mitingi ncesinde anlurfaya gelen AKP konvoyuna dzenlenen saldr nedeniyle kan olaylar sonucu 7 si polis memuru 17 kii yaraland. 5 Haziran 2011de, Erzurumda Cumhuriyet Caddesine BDP bayra asmak isteyen 2 kiiye dzenlenen bakl saldr nedeniyle 1 kii yaraland. 12 Haziran 2011de rnak merkezde milletvekil seimlerini adaylarnn kazanmas zerine kutlama yaplan alanda meydana gelen patlamada 1'i ar 12 kii yaraland. 22 Haziran 2011de Mersinde Siteler Polis Karakoluna atlan ses bombasnn patlamas sonucu 1 polis memuru yaraland. 26 Haziran 2011de Mardinin Nusaybin lesinde bir banka ubesinin nnde nbet tutan polis ekibine dzenlenen ses bombal saldrda, 3 polis memuru yaraland. 29 Haziran 2011de Hakkari'nin Yksekova lesi Van-Yksekova Karayolu Yksekova Devlet Hastanesi Kava'nda BDP eski ile yneticisi Naif Ylmaz'n da iinde bulunduu Alaadin Teken ynetimindeki 36 DC 1059 plakal ara, mavi bir Borodwey ve beyaz bir Toros iinden kimlii belirsiz saldrganlarca tarand. Otomobilde bulunan Naif Ylmaz, Alaaddin Teken ve Sinan Kaya adl kiiler yaraland. Saldr srasnda olay yerinde gemekte | YAAM HAKKI 19

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

olan ve Ergin Eren ynetimindeki 30 M 1013 plakal Yksekova Devlet Hastanesi'nin personel servisi de saldrnn hedefi oldu. Serviste bulunan Nurdan Caferolu, Ali Can Durmazer, Nazife Ouz yaraland. Saldrnn ardndan saldrganlar olay yerinden kat. Saldrda otomobilde bulunan Sinan Kaya ve Nurdan Caferolu ar yaraland. 1 Temmuz 2011de Bitlis'in Tatvan ilesine 5 kilometre uzaklkta bulunan Hamelma ile Tokal kyleri arasnda bulunan ormanlk alanda sabah Toyota marka bir otomobilin iinde bulunan 2 erkek cesedi bulundu. Cesetlerin Groymak ilesinin Glba Beldesi'nin Gltepe Mahallesi Muhtar 45 yandaki Mehmet Alp ile 34 yandaki Hakan Tademir'e ait olduu belirledi. Yaplan incelemede vcutlarnda birok kurun tespite edilen 2 kiinin neden ldrldyle ilgili soruturma balatld. 3 Temmuz 2011de Hakkari'nin emdinli ilesinde silahla ldrlm bir erkek cesedi bulundu. Bulunan cesedin, ile nfusuna kaytl 19 yandaki Abdurrahman Camiyeye ait olduu renildi. Edinilen bilgilere gre, Abdurrahman Camiye'nin cesedi, emdinli ilesine 5 kilometre mesafede bulunan Gnyaz ky (Qelak) Sure Mahallesi'ndeki evinin yaknnda bulundu. Silahla ldrlen Camiye'nin cesedi otopsi yaplmak zere emdinli Devlet Hastanesi morguna kaldrld. Olayla ilgili soruturma balatlrken, Camiye'nin neden ldrldne dair bir bilgi edinilemedi. 14 Temmuz 2011de Diyarbakr'n Lice ilesinde gece saat 23.00 sularnda ile merkezinde bulunan Muminaa Camii'nin nne iki ayr cenaze torbasna konulmu cesetler brakld. Polise haber verilmesi zerine olay yerine gelen savclk incelemelerde bulundu. Yaplan incelemede cesetlerin rm olduu ve byk oranda kemiklerin kald renildi. Cenazelerin daha nce yaamn yitirdii belirtilen 2 HPGliye ait olduu iddia edildi. 19 Temmuz 2011de Mardin Kzltepe Turgut zal Mahallesi'nde kesik kol ve ayak bulundu. Bir erkee ait olduu sanlan vcut paralarna ilikin soruturma balatld. 25-30 yalarnda bir erkee ait olduu sanlan sa el ve ayak incelenmek zere Adli Tp Kurumu'na gnderildi. lk etapta ksa sre nce kesildii sanlan vcut paralarnn kime ait olduunu renmek iin parmak izi taramas yapan emniyet yetkilileri, sabka kaytlarnda bir ey bulamad. 21 Temmuz 2011de Gaziantepte bir dnem mzisyenlere vokalistlik yapan Mustafa Ural, iyerinde l bulundu. Meyyet Ural, einin telefonlarna cevap vermemesi zerine kz Mge'yi de yanna alarak iyerine gitti. Yakn mesafeden akana isabet eden bilye atar tabancadan kan kurunla yaamn yitirdii ne srlen mzisyenin elinde sadece akmak olduu belirtildi. 25 Temmuz 2011de Diyarbakrn Hani lesine bal Gme Kynn krsal kesiminde hint keneviri ekildii iddia edilen tarlalara baskn dzenleyen askeri ekibe operasyon dn srasnda alan ate sonucu 4 asker ile 3 sivil yaraland. 26 Temmuz 2011de Diyarbakrda Sanayi Sitesinin iindeki Motosikletli Timler Amirliine atlan ses bombas sonucu 5 polis memuru yaraland. Olayn ardndan dzenlenen operasyonda ise 8 kii gzaltna alnd. 28 Temmuz 2011de Bingln Karlova lesinde Talay Ky Korucuba Hac Alan kimlii belirsiz bir kii tarafndan sokak ortasnda bandan vurularak ldrld. 30 Temmuz 2011de Kahramanmaran Ekinz lesinin krsal kesiminde, jandarma trafik timine dzenlenen saldr soncu 1 asker ld; 2 asker de yaraland. 1 Austos 2011de Gaziantep'te bacandaki ilik nedeniyle hastaneye gtrlen 8 yandaki ocuun, silahla vurulmas sonucu yaraland ortaya kt. ddiaya gre, bunaltc scaklar nedeniyle ailesiyle birlikte damda yatan 8 yandaki M.M.A., henz kimlii belirlenemeyen bir ahsn rast gele havaya ate etmesi sonucu sol ayandan yaraland. Gece olayn farkna varmayan ocuk, sabah kalkt zaman ayann i olduunu grnce babasna haber verdi. Babas tarafndan Avukat Cengiz Gkek Devlet Hastanesi'ne getirilen M.M.A., burada tedavi altna alnd. Doktorlar, ocuun bacandaki ilii anlamak iin rntgen filmi ekti. Rntgen sonucuna bakan doktorlar, ocuun ayana mermi isabet ettiini grd. 6 Austos 2011de Muun Hasky lesine bal Ortanca Kynde yaayan kardeini ziyarete gelen geici ky korucusu zettin . kendisini karan kimlii belirsiz kii veya kiiler tarafndan ldrld. 8 Austos 2011de Hakkride Cumhuriyet Caddesi zerinde bulunan bir mobilya maazasna giren Bayram Gde adl polis kafasndan tabancayla vuruldu. Ar yaral olarak Hakkari Devlet Hastanesi'ne kaldrlan polis, tm mdahalelere ramen kurtarlamad. YAAM HAKKI |

20

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

8 Austos 2011de Hakkride ehir merkezinde yryen sivil giyimli polis memuru Bayram Gde, kimlii belirsiz bir kii tarafndan alan ate sonucu yaamn yitirdi. 9 Austos 2011de anlurfann Suru lesine bal Ynl Kynde kimlii belirsiz kii veya kiilerin bir akaryakt istasyonuna dzenledii silahl saldr sonucu istasyon sahibi Bilal elikten ve kardei Deyyan elikten yaamn yitirdi. 9 Austos 2011de Diyarbakr'n Hani ilesinde 21 yandaki Cafer Yldz, uzun namlulu silahla bandan vurulmu halde bulundu. 10 Austos 2011de Urfa'nn Suru lesi'nde, 8 Austos gn ocuklar arasndaki tartmann byyp akraba iki aile arasnda silahl atmaya dnt ve 3' kadn 5 yurttan lm ile sonuland olayn ardndan dn gece de Bilal ve Deyyen elikten isimli 2 karde, urad silahl saldrda yaamn yitirdi. 12 Austos 2011de Dersim in Nazimiye ile merkezinde oturan ve geici ky korucusu kadrosunda 15 yldr Hkmet Kona'nda bekilik yapt belirtilen Mustafa Akiek'in Nazmiye'ye 15 kilometre mesafedeki kye giden Akiek'in iinde bulunduu otomobilin n, kye 4 kilometre mesafedeki Doanta Ky yol ayrmnda bir grup tarafndan kesildi. Grubun, 56 yandaki korucu Akiek'i silahla ldrld belirtildi. 20 Austos 2011de ARInn Doubayazt lesinde maskeli 2 kii, 60 yandaki Zeytun Salman cadde ortasnda tabanca ile ate ederek ldrd. 22 Austos 2011de Elazn Alacakaya lesinde emniyet mdrl binas ve lojman ile kaymakamlk lojmanna dzenlenen roketatarl saldr sonucu 2 si polis memuru 3 kii yaraland. 22 Austos 2011de rnakn Cizre lesinde snr tesi hava operasyonunu protesto eden gruptan ald iddia edilen ate sonucu 4 polis memuru yaraland. lenin giriinde ise bir p konteynrna braklan ses bombasnn patlamas sonucu ise 2 polis memuru yaraland. 29 Austos 2011de Yeniehir lesi'nde bilinmeyen bir nedenden dolay Demiray ailesinin evine alan ate sonucu Sevgl Demiray (23) yaamn yitirdi, 11 yandaki kardei Y.D ise yaraland. 30 Austos 2011de Tuncelinin Ovack lesinde arkadalar ile birlikte ile merkezinin yaknlarndaki Aksu Deresinde piknik yapan taksi ofr brahim Ergil (42), silahl bir grup tarafndan karldktan sonra 31 Austos 2011de ldrlm olarak bulundu. 5 Eyll 2011de, Hakkari'nin Yksekova lesi'ne bal Dalca (Oremar) Ky'nn Yeilta (tazn) Mezras'nda 3 Eyll gecesi ldrlen Seyhan oruh ve Resul oruh adl koruculara ait cenazelerin Malatya Adli Tp Kurumu'ndaki otopsi ilemleri tamamland. Korucularn cenazeleri daha sonra topraa verilmek zere kye gnderildi. Hakkari Valilii, saldry PKK'ye mal ederken, kyller ise, bunun tersini sylyor. 12 Haziran seimlerinde Oramar Ky'ndeki tm oylarn Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou adayna verildiini kaydeden kyller, korucularn 5 yldr operasyonlara katlmad ve atmalara girmediini, bu nedenle askerlerle korucular arasnda sk sk szl tartmalarn yaandn hatrlatt. Kyller, "Taburun 20-30 metre uzanda her tarafta zel birliklerin konumland alanda HPG'liler nasl da oluyor gelip adamlarmz vuruyor ve askerin arasnda geiyor. Korucularmz taranrken, askerin tepki gstermemesi, ate dahi amamasnn anlam nedir. Askerler, korucularmz vuranlara karlk verseydi, vuran kii yarm metre dahi uzaklaamazd" dedi. 27 Eyll 2011de Hakkrinin Yksekova lesinde kimlii belirsiz kii veya kiilerin at ate sonucu Vali Erdoan Grbz lkretim Okulunda rehber retmen olarak grev yapt Kimya Mhendisi Engin Yldrm yaamn yitirdi, Hlya Kutlar ise yaraland. 2 Ekim 2011de, rnak'n Cizre ilesinde belediye zabtas olarak grev yapan erif Gven, bugn urad silahl saldrda yaamn yitirdi. Alnan bilgilere gre, Cizre Belediyesi'nde grevli zabta erif Gven, 73 DY 765 plakal zel otomobille evine doru giderken, Hz. Nuh Camii yaknlarnda kimlii belirsiz kii veya kiilerce silahl saldrya urad. Aracna ve vcuduna isabet eden kurunlarla ar yaralanan Gven yaamn yitirdi. 15 Ekim 2011de Tuncelinin Hozat lesine bal Yeniba Kynde jandarma karakoluna ekmek gtren arac kullanan Veli Sarsaltk (28) kimlii belirsiz kiilerce karldktan sonra ormanlk alanda ldrlm halde bulundu. 19 Ekim 2011de Vann Bakale lesine bal Ilcak Kynn Belliyurt Mezrasnda yaayan Halil rgnn (30) kamyonu ile seyir halindeyken kontrol noktasnda jandarma ekipleri tarafndan durdurulmak istendi. Dur ihtarna | YAAM HAKKI 21

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

uymad iddia edilen Halil rgn, arac ile kontrol noktasndan uzaklatktan sonra dalk alanda lm olarak bulundu. 4 Kasm 2011de, Hakkari ili, Yksekova lesi Gngr Caddesi civarnda Serter Gnen (28) isimli polis memuru kimlii belirsiz kii ya da kiilerin silahl saldrsna urad. Saldrda polis memuru Gnen ile Abucet Yakut (35) isimli bir yurtta yaraland. 9 Kasm 2011de, Diyarbakrda 28 Ekim gn evinden kan ve bir daha kendisinden haber alnamayan meslei saatilik olan Ramazan Alaca (50) adl yurtta, Adyamann Kahta lesi krsalnda bir aata asl bulundu. 28 Ekimden bu yana ailesi tarafndan aranan Alacann Malatyada gzaltna alnd ve 3 gn gzaltnda tutulduu renildi. Gzaltna alnd emniyet ve hastane kaytlarna da geen Alacann gzaltna alnma gerekesi ise, ailesinin srarna ramen sylenmedii bildirildi. 15 Kasm 2011de, Van'n Erci lesi'ne bal elebiba Beldesi'nde ran plakal araca silahl saldr dzenlendi. Edinilen bilgilere gre, Erci lesi'ne bal elebiba Beldesi yaknlarnda geen ran plakal yolcu otobsne silahl saldr dzenlendi. Yaplan silahl saldrda 25 yandaki Fatime Vahadi isimli kadn gsnden yaralanrken, otobste bulunan 40 yolcudan 6's ise krlan otobs camlarndan dolay eitli yerlerinden yaraland. 22 Kasm 2011de, Mardin'in Nusaybin lesi'nde zel bir araca dzenlen silahl saldrda le Jandarma Karakol Komutan Astsubay Oktay Aydoan yaamn yitirirken, yanndaki sivil memur Rfat Un da ar yaraland. 23 Kasm 2011de, Hakkari'nin Yksekova lesi'nin M. Sait Karay (30) isimli yurtta urad silahl saldr sonucu yaamn yitirdi. Akam saatlerinde Yksekova'nn Yenimahalle Mahallesi Dalca yolu zerinde Mehmet Sait Karay isimli yurtta, kimlii belirsiz kii ya da kiilerin silahl saldrsna urad. Ar yaral olarak Yksekova Devlet Hastanesi'ne kaldrlan Karay'n yaplan mdahalelere ramen yaamn yitirdii renildi. 24 Kasm 2011de, Batman'a 40 kilometre mesafede bulunan Kozluk lesi yaknlarndaki elmo petrol sahasna saat 00.00 sralarnda bir grup tarafndan yakn mesafeden silahl saldr dzenlendii bildirildi. ABD ye ait bir firma tarafndan iletilen sahada alan ii eref aalan ve kimlikleri renilemeyen 2 zel gvenlik grevlisi yakn mesafeden alan atele yaamn yitirdi. 3 Aralk 2011de BDPnin Diyarbakrda dzenledii Buradaym. rademe sahip kyorum mitingi sonras yaplan yrye polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu kan arbedede Yznc Yl niversitesi (Van) Tbbi Dokmantasyon Yksekokulu rencisi Murat Elibol (21), kimin ateledii belirlenemeyen bir silahtan kan kurunun srtna isabet etmesi sonucu ar yaral halde kaldrld hastanede yaamn yitirdi. Murat Elibolun yrye mdahale eden polis ekipleri tarafndan ldrld iddia edilirken konuya ilikin aklama yapan Emniyet Mdrl, kendilerinin bu trde bir silah kullanmadklarn belirtti. Baz grg tanklar ise Murat Elibolun, Hizbullah yesi olabileceini dndkleri sakall biri tarafndan ldrldn iddia etti. (08/077) 1990l Yllarda lenen Faili Cinayetlerle lgili Gelimeler 1990'l yllarda ilenen meydana gelen faili mehul cinayetlerle yapt itiraf sonucu tutuklanan eski zel harekt polisi Ayhan arknn savcya yeni itiraflarda bulunduu 19 Austos 2011de renildi. Ayhan arknn verdii ifadede iledikleri cinayetlerde kullanlan Uzi marka silahlar Korkut Ekenin verdiini; yaplan infazlarn tamamndan Korkut Eken, brahim ahin ve Mehmet Aarn haberdar olduunu syledi.Ayhan arkn ifadesinde Altnda (Ankara) Nfus Mdr Mecit Basknn ldrlmesinin ardndan Ayhan Aka ve Ziya Bandrmalolu ile yapt konumada kendisine Mecit Basknn bir numaral hedef olduunun sylendiini aktard. Ayhan arkn ifadesinde ayrca 1994 ylnda Krkkalede ldrlen Anavatan Partisi (ANAP) milletvekili Alparslan Pehlivanlnn katil zanllarndan Hac Vuraln aabeyi ANAP Keskin le Bakan olan Metin Vuraln da zel harekatlar tarafndan ldrldn itiraf etti.11 Austos 2011de ise Ayhan arknn itiraflar dorultusunda gzaltna alnan sekiz eski zel harektdan Ayhan Aka, Uur ahin, Seyfettin Lap, Ayhan zkan, Enver Ulu, Yusuf Yksel ve Ahmet Demirel, 1994te Salk Bakanl Mfettii Namk Erdoan, Altnda Nfus Mdr Mecit Baskn, DEP Ankara l Bakan Faik Candan ve Avukat Yusuf Ekincinin ldrlmeleriyle ilgili olarak tutuklanmlard . Faili Mehul Saldr Davalar 5 Haziran gn, Radikal Gazetesinde 22 ubat 2011de yaymlanan bir rportaj nedeniyle 1994 ylnda faili mehul bir cinayete kurban giden Avukat Yusuf Ekincinin yaknlarnn yapt su duyurusu zerine, 3 Haziran 2011de stanbulda gzaltna alnarak Ankaraya getirilen eski zel harekt mensubu Ayhan arkn, savcla verdii ifadesinde Yusuf Ekincinin yan sra faili mehul cinayet kurbanlar Salk Bakanl Tefti Kurulu Bakan Namk 22 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Erdoann, Altnda Nfus Mdr Mecit Basknn ve eski Demokrasi Partisi (DEP) l Bakan Avukat Faik Candann, kendisinin de iinde bulunduu ekipte yer alan Ouz Yorulmaz tarafndan ldrldn itiraf etti. Cinayetlerle ilgili keif yapldktan sonra karld mahkeme tarafndan tutuklanan Ayhan arkn adalet iin herkes yardmc olsun. Mdahiller bana gelsin. Btn dosyalar alacak, btn gerekler ortaya kacak dedi.

V. RESM HATA ve HMAL 16 Austos 2011de Hakkride ukurca lesine giden Vali Yardmcs Edip akcnn konvoyunun geii srasnda yola denen maynn patlatlmas len ya da yaralanan olmad. Resmi Hata ve hmal Sonucu len ve Yaralananlar 26 Ocak 2011de, Elaz`n Alacakaya ilesinde krom ocanda zerine kaya paras den ii Natik Erol (38) ld. 8 Mart 2011de Ar'nn Tutak lesi'ne bal pekkuak (oxbela) Ky'nde doum sanclar eken Senem Pursak yollarn kapal olmasndan dolay saatlerce kye gelecek olan paletli ambulans bekledi. Ambulansn kye ulamasyla hastaneye gtrlmeye allan Pursak, yolda doum yapt. Ancak doum srasnda karn delinen ocuun barsaklar dar tat. Ambulansla Ar Devlet Hastanesi'ne kaldrlan anne ve ocua burada ilk mdahale yapld. ocuun hayati tehlikesi bulunduu iin anne ve ocuk daha sonra Van'a sevk edildi. Van Devlet Hastanesi'nde yer olmad gerekesiyle kabul edilemeyen bebek iin Erzurum Devlet Hastanesi'ne telefonla bavuruldu. Ancak Erzurum da yer gerekesini gstererek, hastay kabul etmedi. Olaya isyan eden aile kendi imknlaryla minik bebei zel bir hastaneye gtrerek tedavi altna ald. 15 Nisan 2011de, Hakkrinin emdinli lesine bal Koyiit Kynn yaknlarnda operasyona kan asker birliin at ate sonucu yaban ot toplayan Yusuf etinkaya (45) ar yaraland. 17 Nisan 2011de, apa Tp Fakltesi, solunum gl eken kas hastasna bir hafta sonrasna randevu verdi. Hasta bir sre sonra ld. Hastane ynetimi 'Doktor az, hasta says ok' dedi. 17 Mays 2011de, rnak ili Uludere ilesin'de HPG'lilerin yaamn yitirmesinin ardndan kan olaylarda Kamil Karaca (12) adl ocua polis arac arpt. arpma sonucu bandan yaralanan Karaca, nar Devlet Hastanesi'ne kaldrld. 2 Haziran 2011de Ktahyada protesto gsterisi dzenleyen bir grubun yapt yry srasnda AKP seim brosunda bekleyenlerle grup arasnda kan atma sonucu 1 kii yaraland. 7 Haziran 2011de Mardinin Nusaybin lesinde bir dershanenin giriine braklan ses bombasnn patlamas sonucu 2 kii yaraland. 8 Haziran 2011de, rnakn Beytebap lesine bal Mezra Beldesinde seim almas yrten Emek, Demokrasi ve zgrlk Blokunun konvoyuna geici ky korucularnn talarla saldrmas sonucu 10 kii yaraland. 14 Haziran 2011de, Tuncelide operasyona kan Aatorunoba Jandarma Karakoluna bal asker birlikte yer alan Jandarma Uzman avu Samet Karsl, bulunduu yeri deitirdii esnada kendisine parolay soran asker grevlilere yant verememesi nedeniyle vurulmutu. Hastanede tedavi gren Samet Karsl yaamn yitirdi. 20 Haziran 2011de, Kkekmecede Lys-4 Sosyal Bilimler snav sonras kuzeniyle birlikte elenmek iin lunaparka giden Hatice Ataman (1993) Discovery adl oyun aletinden derek ar yaraland. Ataman kaldrld Sefaky zel Doan Hastanesinde yaplan tm mdahalelere ramen kurtarlamad. Gl kenarnda bulunan Kavakl Lunaparknda 17.00 sralarnda meydana gelen feci kaza iddialara gre yle geliti: Yaplan LYS-4 Sosyal Bilimler snavna giren Hatice Ataman teyzesinin kz ile birlikte lunaparka gitti. Lunaparkta bir sre gezerek snav stresini atan Hatice Ataman daha sonra kuzeni ile birlikte discovery adl oyun aletinin yanna geldi. ki kuzen daha sonra discovery adl oyun aletine bindi. Oyun aletine binen Hatice Atamann ykseldikten sonra henz belirlenemeyen nedenle emniyet kemeri ald. Bir anda dengesini kaybeden Hatice Ataman demirlere tutunamaynca yaklak 20 metre ykseklikten aa dt. Atamann yannda bulunanlar ise tutunarak dmekten son anda kurtuldular. Kanlar iinde yerde kalan Hatice Ataman olay yerine arlan ambulansla Sefaky zel Doan Hastanesine kaldrld. Ar yaralanan Hatice Ataman yaplan tm mdahalelere ramen kurtarlamad. | YAAM HAKKI 23

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

Kavakl lunaparknda discovery oyun aletinde 20 Maysta yine bir kazann yaand ortaya kt. Cihazn hareketi esnasnda emniyet kemerinin almas sonucu Bihlun K.(1994) ve Aykut G. (1994) yere derek yaralanmlar. Lunapark yetkilileri, bu kazann ardndan discovery isimli oyun konsolunu deitirdikleri ve yeni bir konsol aldklarn iddia ettiler. 27 Temmuz 2011de Siirtin Meelidere kynde yaayan Ali Demir'in, Botan ay kenarnda kepe operatrl yaparken, baraj kapaklarnn almas sonucu, ykselen su seviyesi nedeniyle Botan aynda boulduu ileri srld. Kontrolsz bir ekilde baraj kapaklarnn ald Botan aynda daha nce de bir ailenin tamamen yok olmaktan zor kurtulduu renildi. Vatandalar baraj yetkililerinin baraj kapaklarn halka uyar yapmadan amasna tepki gsterdi. 1 Austos 2011de Adyaman merkeze bal Hasanck beldesinde petrol sondaj kuyusundaki mekanizmaya vcudunu kaptran 12 yandaki Mehmet Gazi T. yaamn yitirdi. 8 Austos 2011de Diyarbakr'da 28 Temmuz tarihinde yksek ate ikyeti ile Diyarbakr ocuk Hastalklar Hastanesi'ne gtrlen, tedavi srasnda kendisine verilen seruma enjekte edilen ila sonras salk durumu ktye giden ve nceki gn yaamn yitiren Halime Baryank'n (12) cenazesi ailesi tarafndan Diyarbakr Mardin Kap Mezarl'nda topraa verildi. te yandan bbrek yetmezlii sonucu yaamn yitirdii belirtilen Baryank'n yanl tedavi sonucu yaamn yitirdii ileri srld. 25 Austos 2011de Hakkride Da ve Komanda Tugayna asker tayan aracn geii srasnda meydana gelen patlamada 15 asker yaraland. 28 Austos 2011de Hakkrinin emdinli lesine bal ve Kynn yaknlarnda askeri aracn geii srasnda meydana gelen mayn patlamas sonucu 3 asker ld; 3 asker de yaraland. 3 Eyll 2011de Diyarbakrn Yeniehir lesi'nde sk sk kazalarn yaand Seyrantepe Kprl Kavak Viyad'nde bir kaza daha meydana geldi. Edinilen bilgilere gre, viyade hzla giren bir ara, kardan karya gemeye alan 2 yurttaa arparak olay yerinden kat. simleri renilemeyen 2 yurttatan biri yaamn yitirirken, bir yurttan da ar yaral olarak Diyarbakr Devlet Hastanesi'ne kaldrld. Kazann ardndan olay yerine gelen yzlerce yurtta, yaananlar protesto etmek iin oturma eylemi balatt. Olay yerine gelen evik kuvvet polisleri, yurttalara coplu mdahalede bulundu. Mdahale srasnda birok yurttan yaraland belirtilirken, yurttalarn oturma eylemi sryor. Ayn kavakta nceki gn de bir otomobil kardan karya gemeye alan Ramazan Akgn adl yurttan lmne neden olmu, yurttalar yolu trafie kapatarak tepki gstermiti. 4 Eyll 2011de, Hakkrinin Yksekova lesi'nde Van'a gelen ve iinde 16 yolcu bulunan, Sinan ervan Canan ynetimindeki 30 YC 437 plakal minibs Gzelsu Beldesi mevkiinde jandarmaya ait akrep tipi zrhl ara tarafndan, n kesilerek durdurulmak istenince yoldan kt. Kazada arata maddi hasar oluurken, baz yolcular da hafif ekilde yaraland. Kazadan sonra yolucular Glezsu Jandarma Karakolu'na gtrlerek, ifadeleri alnd. Zrhl aracn herhangi bir iaret vermeden aniden kendilerini durdurmaya altn belirten ara srcs Sinan ervan Canan, "Aniden bir zrhl ara nm kesmeye alt. Araca arpmamak iin arabam iindeki 16 yolcu ile arampole atmak zorunda kaldm. Aracmn takla atmamas iin byk aba sarf ettim. Az daha arataki 16 kii ile birlikte lme gidiyorduk. Bu kaza ile ilgili bir an nce inceleme balatlmas ve buna sebep olanlarn cezalandrlmasn istiyorum" dedi. 4 Eyll 2011de, 2010 yl sonunda su tutulmaya balanan ve 2011 yl balarnda elektrik retimine geen Siirt'tin Aydnlar lesi'ne bal Tabalta (Sewe) Ky yaknlarda bulunan Alkumru Baraj kapaklarnn uyar yaplmadan alp kapanmas, can kayplarna neden oluyor. Bugn de baraj kapaklarnn uyar yaplmadan almas sonucu Botan ay'nn sular aniden ykselince, serinlemek iin suya giren ayn aileden 3 kii bouldu. Alnan bilgilere gre; sabah saatlerinde 3 ocuu ile birlikte Kutmiz ve Billoris kyleri arasnda piknie giden Fehim zbey (39), len saatlerinde scaklarn artmasyla serinlemek iin ocuklaryla Botan ay'na girdi. Bu srada Alkumuru Baraj'nn kapaklar uyar yaplmadan alnca, sular aniden ykseldi. Suyun ykseldiini gren Fehim zbey ocuklarn sudan karmak iin byk bir caba sarf etti. Ancak tm abalarna ramen, ocuklar Serdar zbey (18), brahim zbey (11) ve Kader zbey (13) ile birlikte sulara kapld. Kader zbey daha sonra ay kenarnda bulunan yurttalar tarafndan kurtarlarak Siirt Devlet Hastanesi'ne kaldrlrken, Fehmi zbay ile ocuklar Serdar ve brahim zbey sulara kaplarak kayboldu. 7 Eyll 2011de, VAN'n Dzyol Mahallesi'nde oyun oynamak zere evden kan 8 yandaki irin Dalga, bir rgarda l bulundu. Yaknlar duruma isyan ederek, ocuklarnn ihmal sonucu ldn belirtti. Olay, dn akam saatlerinde Dzyol Mahallesi'nde meydana geldi. Oyun oynamak zere evden kan irin Dalga'dan uzun sre haber alnamaynca yaknlar aramaya kt. ocuklarn bulamayan aile, durumu polise bildirdi. Bunun zerine 24 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

mahallede kapsaml bir arama balatld. Yaplan aramalarda, irin'in yaad evin yaklak 200 metre uzanda bulunan Sosyal Yardmlama ve Dayanma Vakfna ait kmr datm merkezine ait alann ierisinde bulunan st ak kanalizasyon rgarna da bakld. Polis ve itfaiye ekiplerinin 4 metre derinliindeki rgarda fenerle yaptklar aramada kk irin, burada amura saplanm halde bulundu. 11 Eyll 2011de Hakkrinin emdinli lesinde le Emniyet Mdrlne ve le Jandarma Komutanlna roketatarlarla ve uzun namlulu silahlarla dzenlenen saldrda 1 asker ile 1 polis memuru ld; 7 asker de yaraland. Saldrnn ardndan ile merkezinde kan atma nedeniyle ise Necdet Greli, Tayyar Greli ve Osman Erta (14) Resul etin (25) adl 4 sivil lrken; 2 sivil de yaraland. 16 Eyll 2011de Vandan stanbula mahkm gtren cezaevi ring aracnda Kayserinin Pnarba lesinin yaknlarnda ara seyir halindeyken kt iddia edilen yangn sonucu kaplarn kilitli ve mahkmlarn ellerinin kelepeli olmas nedeniyle arata bulunan Abdlsetter lmez (35), Sinan Aka (18), smet Evin (33), Akif Karabal (24) ve Medeni Demir (47) yanarak yaamn yitirdi. 26 Eyll 2011de, Batman'da gece saat 23.30 sularnda Yavuz Selim Mahallesi Aydnkonak Kava mevkiinde atma meydana geldi. Olayda, arata bulunan 8 aylk hamile Mizgin Dorul ve 4 yandaki kz Sultan Dorul yaamn yitirirken, ei Talat Dorul ve 4 ocuu yaraland. Batman Valilii'nin aklamasna gre, HPG'liler ile polisler arasnda atma kt ve sivil yurttalarn arac, atma ortasnda kald. Valilik yapt aklamada 3 kiinin polis ekiplerini hedef alarak ate at ve sivillerin alan ate sonucu yaamn yitirdiini ileri srd. Valilik saldry gerekletiren 3 kiinin de olay ardndan kan atmada yaamn yitirdiini 2 polisin de hafif yaralandn bildirdi. atmada yaralanan Batman Emniyet Mdrl stihbarat ube Mdrl'nde grevli Komiser Yardmcs Adem lkkl ambulans helikopterle getirildii Kayseri'deki Erciyes niversitesi Gevher Nesibe Hastanesi'nde yaplan mdahaleye ramen kurtarlamayarak, yaamn yitirdi. 3 Ekim 2011de, Vann atak lesi'ne bal Kait Ky'nde dn aatan den Refik Aman ar yaraland. Aman'n yaralanmasndan sonra akrabalar 112 Acil Servisi arayarak ambulans talebinde bulundu. Ancak askeriyenin onay vermemesi zerine "gvenlik" gerekesiyle kye ambulans gnderilmedi. Kyllerin kendi imkanlaryla hastaneye getirdii Aman yaplan mdahalelere ramen kurtarlmayarak yaamn yitirdi. 6 Ekim 2011de, rnak'n Beytebap (Elk) lesi Kato Da eteklerinde bulunan Hisarkap (Setkar) Ky'ne gece saat 00.00 sralarnda Beytebap Alay Komutanl tarafndan havan toplar atld. Atlan ok sayda havan topunun bir ksm 500 koyunluk srye isabet etti. Edinilen bilgilere gre; ok sayda koyun telef olurken, koyunlar otlatan 2 obandan biri de hafif yaraland. 9 Ekim 2011de Hakkride devriye grevi yapan bir polis aracnn geii srasnda p ynna konulan patlaycnn infilak ettirilmesi sonucu 3 kii yaraland. 15 Ekim 2011de, Van n zalp lesi Damlack (Rekan) Ky snrnda ran'a mazot almaya giden kyller, dn yolunda ran askeriyle karlat. Kyller kamaya alrken, Erdal Ylmaz (22) askerlerin at ate sonucu sa bacandan iki ayr yerden vurularak olay yerinde kald. Ky sakinlerinin olay duymas ile olay yerine gitmek istedii, ancak ran askerlerinin buna izin vermemesi zerine Damlack Jandarma Karakolu'na giderek yaral Ylmaz'n alnmasn istedi. Fakat, karakol yetkililerinin "Gidin kendiniz aln, biz gitmeyiz" cevabn verdii iddia edildi. Ylmaz'n sabah saatlerine kadar olay yerinde bekletildii ve mdahale edilmedii iin kan kaybndan yaamn yitirdii belirtildi. 16 Ekim 2011de Adanada polis ekipleri bir gsteriye mdahale ederken p konteynrna braklan patlaycnn infilak etmesi sonucu 3 polis memuru ile 2 sivil yaraland, 1 polis memuru yaamn yitirdi. 20 Ekim 2011de, Vann Bakale lesine bal Ilcak Ky Belliyurt Mezras'nda ikamet eden Halil rgn isimli ahs, kamyonuyla mlteci geii yapmak isterken, askerler tarafndan durdurulmak istendi. Ancak dur ihtarna uymayan ahsn belli bir sre arac ile katktan sonra aracn brakarak dalk alana kat iddia edildi. Geceyi dalk alanda geirmek isteyen rgn'n donarak yaamn yitirdii iddia edildi. 12 Kasm 2011de, Mardin'in Midyat lesi'ne bal Glveren (Bahvar) Ky'nde PKK Lideri Abdullah calan'a uygulanan tecridi protesto etmek iin evlerinin damnda bedenini atee veren lise rencisi Frat zgin'in (15) hastanede jandarma tarafndan sorguland belirtildi. Aabey Mesut zgin, sorgu srasnda kardeinin PKK lehine slogan attn ve calan iin kendini yaktn sylediini kaydetti. zgin, gerekli mdahalenin yaplmasnn bu nedenle engellendiini belirterek, "Devlet bilinli olarak lme terk etti kardeimi." dedi. Midyat Devlet Hastanesi'ne kaldrlan Frat'n burada yaklak 2 saat boyunca bekletildiini belirten aabey, doktorlarnn dahi kendilerine Frat'n hastanede ok bekletildii ynnde bilgi verdiini syledi. Aabey zgin, "Zaten kardeim hastaneye | YAAM HAKKI 25

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

gittikten bir sre sonra le Jandarma Komutan hastaneye gitmi ve kardeimi sorgulam" diye konutu. Sorgu ncesinde jandarmann kendilerine helikopter sz verdiini belirten zgin, "O helikopter gelmedi bir trl" diyerek tepki gsterdi, Frat'n Midyat'tan Mardin Devlet Hastanesi'ne sevkinin yapldn belirten zgin, "Hastane burada koullarnn yetersiz olduunu bahane ederek kardeimi kabul etmedi. 7 saat boyunca da zel Mardin Park Hastanesi'nde tutuldu, ancak orada da yzde 80 yanm birine ancak serum verdiler" diye konutu. Kardeinin bile bile "lme terk edildiini" iddia eden aabey, "Trkiye'nin 81 ilinde yank nitesi bulunan hastaneleri aradk ama hepsi doluydu!" ifadesinde bulundu. "Mardin Devlet Hastanesi'ne yaarken kabul edilmeyen kardeimin cenazesi otopsi iin oraya gtrld. Yaatmak iin elinden gelen abay gstermeyen hastane, otopsi iin lm ile kabul ediyor" diyen aabey zgin, kardeini yitirmenin zntsn dile getiremeyeceini belirterek, "Gerekli itirazlar yapacaz. Kardeimizi yitirdik, 15 yandaki bir fidan gitti, bizim iin kolay deil. Ciddi bir mdahale yaplm olsayd u anda yayor olabilirdi. Son ana kadar da bilinci yerindeydi. Devlet bilinli olarak lme terk etti kardeimi." Dedi. 1 Aralk 2011de, Edirne Emniyet Mdrl'ne bal evik Kuvvet ekipleri, toplumsal olaylara hazrlk amacyla Kocasinan Mahallesi'ndeki Blge Trafik Mdrl arkasndaki bo alanda, biber gazlarnn da kullanld tatbikat gerekletirdi. Tatbikat geree dnnce 30 vatanda patlayan biber gazndan dolay yaraland. Vatandalar hastanelere kaldrlarak tedavi altna alndlar. 28 Aralk 2011de, Adyamann Kahta lesinde bir sre nce evden kaan ancak bulunarak ailesine teslim edilen Hacer.A. (21), darp edildii gerekesiyle bavurduu le Emniyet Mdrlne bal 3 polis memuruyla birlikte eyalarn almak zere gittii evinde babas Osman A. ve kardeleri zeyir A. (23) ve Mehmet A. (16) tarafndan polis memurlarnn arasnda baklanarak ldrld.

Polis ve Asker ntiharlar / ntihar Teebbsleri 1 Ocak 2011de Hakkride bir polis memurunun beylik tabancasyla ilk nce eini daha sonra da kendisini vurduu belirtildi. 17 Ocak 2011de Tekirda'da vatani grevini yapan Beiri'li Ercan zcan'n nbet esnasnda bulanma girerek kendi silahyla kendisini vurduu ailesine bildirildi. 24 Ocak 2011de Diyarbakr E Tipi Cezaevi'nde grev yapan bir askerin sabah saatlerinde zimmetine verilen silahla intihar ettii iddia edildi. ntihar giriiminde bulunan ve ismi renilemeyen asker, kaldrld Diyarbakr Asker Hastanesi'nde yaamn yitirdi. 26 Ocak 2011de Diyarbakr'da, Akkoyunlu Caddesi zerinde saat 17.00 sralarnda isminin Mehmet imek olduu belirtilen ve Pirinlik Jandarma Komutanl'nda asker olduu iddia edilen bir kii henz sebebi belirlenemeyen bir nedenden dolay kendini atee verdi, uzun sre hastanede tedavisi yaplan Mehmet imek 5 Mart gn yaamn yitirdi. 12 ubat 2011de, ASELSAN'da grev yapan ve askerlik grevini yerine getirirken pheli bir ekilde yaamn yitiren gen mhendis Burhaneddin Volkan'n Ergenekon'la ilgili ailesine nemli bilgiler verdii ve srekli takip edildii iddia edildi. Mhendis Volkan'n babas, emekli Baavu Mahmut Volkan'n, 'Casusluk' soruturmasn yrten zel Yetkili Savc Fikret Seen'e ulatrd dilekesinde, olunun psikolojisinin kimyasal maddelerle bozulduunu ne sryor. 15 ubat 2011de Hatay'n Krkhan lesi'nde 1. Hudut Tabur Komutanl'nda onba olarak askerlik grevini yapan ve tezkeresine 2 aydan az kalan sa Akdoan, 15 ubat'ta 'intihar etti' denilerek cenazesi ailesine teslim edildi. Aile, alnnn ortasndan girerek, bann arka ksmndan kan tek kurunla hayatna son verdii iddia edilen lme inanamdn ifade etti. 16 ubat 2011de, Kocaeli'de MT grevlisi Tevfik Ataseven evinde asl halde bulundu. MT, Taraf Gazetesinin Bilgi Edinme Kanunu kapsamnda pheli lmlerle ilgili bavurusuna, "Adli soruturmaya ve kovuturmaya ilikin bilgi veya belgeler bilgi edinme kapsam dnda tutulmutur" cevabn verdi. 27 ubat 2011de Sivasn arkla nfusuna kaytl 1990 doumlu Jandarma Er Cemal Karakurtun Sorgun Jandarma Karakolunda nbet esnasnda kendini vurduu iddia edildi. Asker hayatn kaybetti.

26

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

28 ubat 2011de Gaziantep Emniyet Mdrl Gvenlik ube'de grevli polis memuru 50 yandaki Ali Uzun emniyet mdrlndeki odasnda kafasna ate ederek yaraland, hastaneye kaldrlan polis memuru yaplan btn mdahalelere ramen kurtarlamad. 9 Mart 2011de Mardin'in Nusaybin lesi'nde le Jandarma Komutanl Piyade Bl'nde askerlik yapan Doubayazt'n Bardakl Ky nfusuna kaytl Nesim Tarhann intihar ettii iddia edildi. Sabah saatlerinde askeri yetkililer, Tarhan'n ailesini arayarak oullarnn intihar ettii haberini verdi. Nesim Tarhan'n babas Mehmet Salih Tarhan, "Biz kesinlikle olumuzun intihar ettiine inanmyoruz. Biz gece olumuzla konutuk. Gayet normal bir hali vard. Herhangi bir sorunu yoktu biz ocuumuzun ldrldn dyoruz" dedi. 19 Mart 2011de, zorunlu askerlik hizmetini yaparken firar ettii gerekesiyle Kzlcahamam Asker Cezaevinde tutuklu bulunan er Gkhan itilin intihar ettii akland. ocuklarnn intihar ettiine inanmadklarn belirten Gkhan itilin ailesi, bileinde kelepe izleri ve vcudunun deiik yerlerindeki darp izleri olduunu iddia eti. 21 Mart 2011de, Vann Erci lesinde bulunan 10. Piyade Tugay Komutanl Hava Savunma Taburu Karargh Blnde zorunlu askerlik hizmetini yaparken intihar ettii ne srlerek hastaneye kaldrlan Diyarbakr nfusuna kaytl er Yakup Yorgun (20), Newroz kutlamalarn izledii gerekesiyle komutanlar tarafndan dvldkten sonra binadan atldn syledi. Baba Ahmet Yorgun ise sorumlular hakknda su duyurusunda bulunacaklarn belirtti. 03 Nisan 2011de zgr Gl isimli gen, Zonguldak'n Ereli lesi'nde Deniz stihkam Blnde er olarak grev yapt srada intihar ettii ileri srld. 11 Nisan 2011de Afyon'da askerliini yapan Van'n Bakale lesi'ne bal Kakol Ky nfusuna kaytl Cahit Ylmaz adl askerin intihar ettii iddia edildi. Sabah saatlerinde Gelenler Ky Tabur Komutan tarafndan Ylmaz ailesine oullarnn nbet srasnda intihar ettii haberi verildi. Afyon'da 9 aylk asker olan Ylmaz'n dn akam ailesiyle grtn ve hi bir sorununun olmadna iaret eden Ylmaz'n amcas ahabettin Ylmaz, "Biz intihar iddiasna inanmyoruz. Bize nasl kendini ldrd de sylenmedi. Ayrca askeri yetkililerin alel acele defnetmek istemesi de bizi kukulandryor dedi. 12 Nisan 2011de, Mardin'in Midyat lesi'ndeki 70. Mekanize Piyade Tugay'nda askerlik yapan Hakkari nfusuna kaytl 20 yandaki Nejdet Akan, 11 Nisan gn rnak yolu zerinde bulunan bo bir akaryakt istasyonunda vcudunun yzde 85'i yanm halde bulundu. Midyat Devlet Hastanesi'ne ardndan Diyarbakr Askeri Cezaevi'ne en sonunda Ankara GATA'ya sevk edilen Akan hayatn kaybetti. Askeri yetkililer, Akan'n lm nedenini "bunalma dayal intihar" olarak bildirdi. 23 Nisan 2011de Idrda askerlik yapan Uur Pamukun askerliinin bitimine 40 gn kala nbet kulbesinde kendi silahyla intihar ettii ve cenazesinin ailesine gsterilmedii renildi. 24 Nisan 2011de Batman'n Kozluk lesi'nde bal Gmrg Karakolu'nda grev yapan ermeni asll asker Sevak ahin Balk'nn (25) arkadayla akalarken vurularak yaamn yitirdii iddia edildi. 06 Mays 2011de Bilecik 2. Jandarma Er Eitim Tugay Komutanlnda Mardin doumlu 20 yandaki Mehmet Mbarek Ylmaz adl er, kald bln tuvaletinde tavana asl halde bulundu. Ylmaz'n intihar ettii iddia edildi. 07 Mays 2011de Diyarbakr Emniyet Mdrl evik Kuvvet ube Mdrl'nde grevli 2 yllk polis memuru Seluk Aknc (22), geici grevle geldii Diyarbakr'da polis evinde intihar ettii iddia edildi 7 Mays 2011de Malatya 2.Ordu Komutanl nn Klas'nda saat 18.00 sralarnda Adana nfusuna kaytl er Hasan Karata enesine dayad G3 piyade tfeiyle intihar ettii iddia edildi. 8 Mays 2011de Ar'nn Patnos ilesinde geici grevle Doubayazt ilesindeki Jandarma Komando Bl'ne gelen Kars nfusuna kaytl Jandarma er Emrah Mama'nn G3 piyade tfei ile intihar ettii iddia edildi. 25 Mays 2011de Hakkari'nin emdinli lesi'nde 34. Hudut Tugay Komutanl'nda grevli olan bir askerin nbet dnm esnasnda bacandan kendini vurarak yaraland iddia edildi. 25 Mays 2011de Dalaman'da Hava Meydan Merkez Komutanl Deniz s Komutanl'nda 4 aylk asker olduu belirtilen dris imen'in len saatlerinde nbet esnasnda, silahn enesine dayayp ateleyerek intihar ettii iddia edildi. | YAAM HAKKI

27

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

5 Haziran 2011de Hakkari nin Yksekova lesi'nde bulunan Harunlu Jandarma Karakolu'nda asker olan Zeki zel'in cenazesi "intihar etti" denilerek ailesine teslim edildi. 8 Haziran 2011de Hakkari Valilii, emdinli lesi 34. Hudut Tugay Komutanl'nda astsubay olan Fikret Kaymak'n intihar ettiini aklad. 10 Haziran 2011de Balkesir'in Erdek le Jandarma Komutanl'nda askerlik yapan Van'n Erci lesi'ne bal Hocaali (Xocal) Ky nfusuna bal Erhan Mete'nin intihar ettii iddia edildi. 27 Haziran 2011de Urfa'nn Viranehir lesi'nde Timur Snmez(26) isimli polis memurunun gece 23.00 sralarnda Yeniehir'de kald dairede henz belirlenemeyen bir nedenden dolay tabancasyla kafasna bir el ate ederek intihar ettii iddia edildi. 6 Temmuz 2011de Balkesir'in Dursunbey lesi'nden askerlik yapmak zere Kilis'e giden 21 yandaki Piyade Er Ramazan Bulut, askerlik yapt birlii olan erif Kaya Hudut Karakolunda kulbede nbet tuttuu srada kendisine zimmetli tfekle bana ate ederek intihar ettii ileri srld. 24 Temmuz 2011de Arnn Doubayazt 1. Mekanize Piyade Tugay Komutanl'nda askerlik yapan Sivas Kangal doumlu Gkten T. (21), birliinde iple asl halde bulundu. Arkadalar tarafndan nbeti subaya haber verilmesi zerine ilk mdahalesi olay yerinde yaplan asker, daha sonra ambulansla Doubayazt Devlet Hastanesi'ne kaldrld. Yaplan tm mdahalelere ramen Gkten T. kurtarlamad. 27 Austos 2011de Siirt'in Pervari ilesine bal Kpray Karakolu'nda grev yapan Uzman avu Sami atkn, karakolda l bulundu. Uzman avu'un intihar ettii ileri srld. Cenazesi Siirt Devlet Hastanesi'ne kaldrlan Uzman avu'un intihar ettii ileri srlrken, olayla ilgili soruturma balatld. 7 Eyll 2011de, Bitlis'in Ahlat lesi'nde askerlik yapan Sedat Durgun isimli bir Krt gencinin intihar ettii ileri srld. Terhisine 4 ay kalmasna ramen intihar ettii iddia edilen Sedat Durgunun ailesi oullarnn intihar ettiine inanmadklarn belirtti. 28 Eyll 2011de, Bitlisin Tatvan lesi 10'uncu Motorlu Piyade Tugay Komutanlnda askerliini yapan, Ordunun nye ilesi nfusuna kaytl er Selim Alc, 25 Eyll gn len saatlerinde klada kendini tavana balad ipe asarak intihar etmek istedii iddia edildi. Arkadalar tarafndan ipten alnan er Alc, gtrld Bitlis Devlet Hastanesi de yaamn yitirdi. 4 Ekim 2011de, Erzincanda 8 aydr askerlik yapan Ardahan Gle nfusuna kaytl Murat Durak' n intihar ettii ne srld. 6 Ekim 2011de Kayseri Komando Taburu'nda yemekhanede grevli olan ve geici grevle rnak'a gnderilen 1990 Diyarbakr'n Hazro lesi Dada Ky doumlu Recep Can'n 4 Ekim gn gece saat 01.00 sularnda silahla intihar ettii iddia edildi. 9 aylk asker olan Can'n cenazesini alan ailesi Hazro'ya bal Dada Ky'nde dn akam topraa verdi. ocuklarnn yaamn yitirmesinden phelenen ve intihar ettiine inanmayan ailesinin HD Diyarbakr ubesi'ne bavuraca renildi. 11 Ekim 2011de, Sivasn Suehri ilesinde bulunan Gkekent Jandarma Karakolu'nda askerlik yapan ve Ar nfusuna kaytl 20 yandaki Jandarma er dem alan' n karakolda kendi silahyla kendisini vurduu iddia edildi. Sol omzundan yaralanan alkan, Cumhuriyet niversitesi Aratrma ve Uygulama Hastanesi Acil Servisi'ne kaldrld. alan' n yaklak 3 ay nce askere gittii belirtilirken, olay ile ilgili olarak idari ve adli soruturma balatld belirtildi. 14 Ekim 2011de, (AA) nn haberine gre, Geva Kaymakam Yusuf Gni, polis memuru E.A.'nn, ileye bal Yuva Ky yaknlarnda, yol kenarnda l bulunduunu belirterek, "Yoldan geen vatandalar, yol kenarndaki arazide bir insann cansz yattn grnce, le Jandarma Komutanl'n arayarak ihbarda bulunmu. Ekiplerimiz olay yerine gittiklerinde sivil kyafetli polis memurunu, elinde beylik tabancasyla cansz bir ekilde buldu. u an bilgiler kesin deil. Ancak ekipler, olayn intihar olabilecei ynnde gr bildirdi" dedi. 21 Ekim 2011de, rnak merkez Atatrk Mahallesi Karayolu Kava'nn karsndaki apartmann 2. katnda oturan Mara nfusuna kaytl Mehmet Ksayrek'in (29) intihar ettii ileri srld. Silah sesinin duyulmasyla olay yerine gelen ok sayda polis ve yurtta, olayn saldr m yoksa intihar m olduunu ilk bata anlayamad. Eve girilmesiyle polisin kanlar iinde yerde yattn gren polisler olay yerine gelen ambulansla meslektalarn rnak Devlet YAAM HAKKI |

28

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Hastanesi'ne kaldrd. akandan vurulduu tespit edilen polisin tm mdahalelere ramen kurtarlamayarak hayatn kaybettii bildirildi. 24 Ekim 2011de, Kars'ta 14'nc Mekanize Piyade Tugay'nda askerlik yapan Muhammet Mustafa Durmu isimli askerin, sabah saatlerinde nbet tuttuu kulbede piyade tfeiyle bana ate ederek intihar ettii ne srld. ddiaya gre, Durmu'un bulunduu nbet kulbesinden silah sesi gelmesi zerine kulbeye koan askerler, Durmu'un cesedi ile karlat. Burada askeri savclka yaplan incelemenin ardndan Durmu'un cesedi Kars Devlet Hastanesi Morgu'na kaldrld. Durmu'un cenazesi ilemler tamamlandktan sonra memleketi Afyonkarahisar'n ay lesi'nde topraa verilecek. 22 Kasm 2011de, Silopi lesi Tank Taburu'nda askerlik yapan ve ad renilemeyen Aydn nfusuna kaytl olduu belirtilen askerin, nbet tuttuu kulbede piyade tfeiyle karnna ate ederek intihar ettii iddia edildi. Dn gece Silopi Devlet Hastanesi morguna kaldrlan askerin cenazesinin otopsi yaplmak zere Diyarbakr Asker Hastanesi'ne gtrlecei renildi. 25 Kasm 2011de, Manisa'da er olarak 7 aydr askerlik yapan Batmanl Sinan Tirki isimli gencin, 20 gnlk iznin ardndan dnd birliinde enesine silah dayayarak intihar ettii ileri srld. Memleketi Batman'a ailesinin yanna gelerek 20 gn kalp birliine dnen Tirki'nin babas Nezir Tirki, "Sinan birliine teslim olduktan sonra bizleri arad. Sohbet ettik. zin dnnden bir gn sonra telefon aan bir askeri yetkili 'olunuz nbet srasnda enesine tfek dayayarak intihar etti' dedi" diye konutu. Baba Tirki, olunun intihar ettiine inanmadklarn syledi. 29 Kasm 2011de, Hakkari de grev yapan polis memuru Muharrem Oul (29), Valideba Korusu'nda kendisine ait tabancayla intihar etti. Komiser Yardmcl Kursu'na devam ettii renilen polis memurunun izinli olarak stanbul'a geldii renildi. Hakkari'de grev yapan Muharrem Oul'un Komiser Yardmcl Kursu iin Diyarbakr'da bulunduu, izin alarak Diyarbakr'dan stanbul'a geldii renildi. Muharrem Oul'un kendisine ait 9 milimetre kalibrelik silahla bana ate ettii ifade edildi. 18 Aralk 2011de, PKK Lideri Abdullah calan'n bulunduu mral Adas ile irtibat salayan Mudanya mral rtibat skelesinde grevli 1 asker, saat 03.00 sularnda bilinmeyen bir nedenle denize atlad. Askerin cep telefonu ile yapt grmenin ardndan denize atlad ileri srld. 30 Aralk 2011de Hakkrinin Yksekova lesi 34nc Piyade Tugay Komutanlnda askerliini yapan 21 yandaki er Ahmet Sezgin ve ismi henz renilemeyen bir asker kurun yarasyla yaamn yitirdi. Olay, ailelere iki askerin yanllkla silah kazas sonucu birbirlerini vurduu eklinde aklanrken, aslen Batman'l olan Sezgin ailesi oullarnn lmnn pheli olduu gerekesiyle HDden hukuki yardm talebinde bulundu. 31 Aralk 2011de Kastamonunun nebolu ilesinde Jandarma Komutanlnda askerlik yapan 22 yandaki Doukan Kahyaolunun nbet tutan arkadann tfeini alarak intihar ettii iddia edildi. Malatya doumlu olan Kahyaolunun ailesi de olayn soruturulmasn istedi. 31 Aralk 2011de Antep Islahiyede askerlik yapan Urfann Siverek ilesi nfusuna kaytl Semih iftinin nin ylba gecesi intihar ettii iddia edildi. 31 Aralk 2011de Elaz Poyraz Ky Jandarma Karakolunda askerlik yapan, Van Muradiye nseli Beldesi nfusuna kaytl 19 yandaki Ltf Esmer isimli askerin de nbet esnasnda bilinmeyen bir nedenle intihar ettii ileri srld.

2010 TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU Resmi Hata ve hmal Davalar VI. SALDIRIYA URAYANLAR 6 Ocak 2011de, HD Stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Yunus Kele: Okula gitmek iin Niantandan geerken okulun bulunduu sokakta 10 kiilik bir lkc grubun saldrsna uradm. Elimden, bileimden ve kafamdan yaralandm. Dner ba ile saldrdlar. Elimde tendon kopmas nedeniyle ameliyat oldum. Kafama diki atld. Vcudumun eitli yerlerinden yaralandm. ili Basavclna bavurdum. 2010/46855 sayl soruturma evrak savclkta bulunuyor. 6 Ocak 2011 gn ifade verdim. Etnik kimliimden dolay okuldaki lkcler, dardan gruplar getirtip bana saldryorlar. Hocalar ve polis rklk faaliyeti yrtenlerin arkasnda duruyor. 4. snfta olmama ramen byle giderse okulu brakmay dnyorum. diye belirtti.

| YAAM HAKKI

29

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

8 Ocak 2011de, HD Stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan nder Aydodu (1987); 3 Ocakta arkadam Emel Grenle Beikta sahiline doru yrrken T Elektrik Mhendislii rencisi Resul Kkdemir ve bir grup arkadann saldrsna uradk. Bamdan kanlar gelince panikleyip katlar. lk Yardm Hastanesine gidip darp raporu aldm. dedi. 14 Ocak 2011de Gabar ve rav blgesindeki Grmek askeri s blgesine malzeme tayan Nezir Bertan ynetimindeki aracn s blgesine 500 metre kala geii srasnda meydana gelen patlamada Nezir Berdat yaraland. 17 Ocak 2011de stanbul Esenyurtta kan Alternatif Dou gazetesinin imtiyaz sahibi etin Ylmaz, Belediye Bakan Necmi Kadolunun korumalarnca darp edildiini iddia etti. Ylmaz, Bakan beni ete lideri diye hedef gsterince koruma ve yandalar Ekin TV'ye ait kameramann kasetini zorla aldlar; beni tartakladlar. Devlet Hastanesi'nden darp raporu aldm ve ikayette bulundum dedi. 23 Ocak 2011de, Elaz`da bir kii, eski enitesini av tfeiyle vurarak ldrd. Srsr Mahallesi Eski Balar Sokak`ta karlkl apartmanlarda oturan, aralarnda husumet bulunan H.E. (55) ve M.. (61) binalarnn kapsnn nnde baladklar tartmann kavgaya dnmesi zerine, H.E, M.`y av tfeiyle vurarak ldrd. 28 Ocak 2011de, sabah saat 11:00 sularnda stanbul Gaziosmanpaada Kkky Endstri Meslek Lisesi'nin bahesine atlan ses bombasnn patlamas sonucu renciler 3 renci yaraland. 31 Ocak 2011de Bakrky Adliyesi 3. Ar Ceza Mahkemesi'ndeki duruma sonrasnda bindikleri taksi ierisinde silahl saldrya urayan Eylem Gndodu ve babas Ali Haydar Kointar, kaldrld hastanede hayatn kaybetti. Olayn Niyazi idem'in olu zer idem'in Mehmet Gndodu tarafndan ldrlmesinin ardndan intikam almak iin yapt iddia edildi. 12 ubat 2011de HD Stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Songl Alc: Olum Aykut Alc (1990), abisi ile beraber bir grupla kavga ettikten sonar, Kkekmece kitelli Karakolundan yardm istemelerine ramen, polisler onlar geri gndermiler. Olaydan 5 saat sonra da olum Aykut evimizin nnde baklanarak ldrld. u ana kadar hibir dava almad. u an 2 kii ieride; fakat onlar da susma hakkn kullanyor dedi. Soruturmann hala K.ekmece Cumhuriyet Savcl tarafndan yrtldn belirtti. 2 Mart 2011de stanbul'da grev yapan Hakim E.A.'nn otomobiline G-3 mermisi ile ate edilmesinin ardndan ayn blgede Ergenekon ve Balyoz gibi kritik davalara da bakan hkim ve savclarn oturduu lojmanlarn evresinde de benzer olaylar yaand. Bu kez, kurunlardan biri 4. Etap 2. Ksm'da oturan bir ailenin ocuk odasna geldi. Nereden geldii belli olmayan kurun, odann camn krd. Dier kurun ise 5. Etap'ta benzinlikte ykama yapan Cemil Bodur'un aracna isabet etti 9 Mart 2011de Yldz Teknik niversitesinin Beikta Bulvar'nda bulunan kampsnde, Trkiye Komnist Partisi yeleri ile Demokratik Yurtsever Genlik yeleri arasnda afi kavgas kt. Yaanan kavgada yaralanan 11 renciden 2'sinin durumunun ar olduu belirtildi. ddialara gre, TKP'li bir grup renci tarafndan "Komnizm iktidara gelirse, Krtler ayrlk politikalarndan vazgeer" yazl afiinin aslmasna, DYG yeleri tepki gsterdi ve afiin kaldrlmasn istedi. Kaldrlmaynca DYG'li renciler ile TKP'li renciler arasnda yaanan tartma daha sonra kavgaya dnt. ie ve sopalarn kullanld kavgada her iki gruptan 11 renci eitli yerlerinden yaraland. Kavga sonras niversiteye ok sayda polis ve ambulans sevk edildi. Edinilen bilgiye gre, yaralanan rencilerden 6's Okmeydan SSK Hastanesine, 4' Taksim lkyardm Hastanesi, 1'i ise ili Etfal Hastanesi'ne kaldrld. Hastaneye kaldrlan rencilerden 2'sinin ald darbeler nedeniyle durumlarnn ar olduu bilgisine ulald. 9 Mart 2011'de Van'n Saray lesi'nde sabah saatlerinde Krt renciler ile MHP'li olduklar belirtilen renciler arasnda kavga kt. MHP'li renci grubunun Krtleri aalayc ifadeler kullanmas zerine kylerden tamal eitim sistemiyle ileye gelen Krt renciler tepki gsterdi. Bunun zerine snflarda balayan kavga, daha sonra okul bahesine tand. retmenlerin ve polisin araya girmesi ile sonlanan kavgada 3 rencinin yaraland renildi. 10 Mart 2011de Vann Bakale ilesi eski Belediye Bakan AKP'li Ejder Yazer'in kardei etin Yazer ve olu Lokman Yazer, BDP le binasn basarak ieride bulunan BDP ile yneticileri Nurettin Gler, Senar Yeilrmak ve Salih Tayfun'u darp etti. 18 Mart 2011de okula gitmek iin evlerinden kan Ardahan niversitesi rencilerinden Mehmet Bayk ve Hayrettin Dime, MHP ve AKP'li olduklar belirtilen bir grubun saldrsna urad. niversite yaknlarnda yaplan 30 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

saldrda 2 renci bakland. Saldr esnasnda AKP'li Ardahan Belediye Bakan'nn ofr Bar Yldz'n da Krt rencilere silahla ate ettii ileri srld. 19 Mart 2011de Ardahan niversitesi renci Dernei'ne (AD), akam saatlerinde Ardahan lk Oca'na ye olduu belirtilen 1 kii tarafndan silahl saldr dzenlendi. Ayn saatlerde Vali Hurit Caddesi'nden dernee doru gelen dernek yesi Hakan Sural'n da baka bir lkc grup tarafndan saldrya urad ve kafasndan yaraland belirtildi. 21 Mart 2011de Malatya nn niversitesi kampsnde DYGli rencilere lkc rencilerin saldrd ve sonrasnda ise kavga kt bildirildi. kan kavgada yaralanan 4 renciden 3'nn Turgut zal Tp Merkezi'nde tedavi edildii renildi. Malatya Devlet Hastanesinde tedavi edilen ve DYGli olduu bildirilen Mehmet nat adl rencinin ise, tedavisi bitmeden polis tarafndan ifadesi alnaca gerekesiyle, gzaltna alnd. 6 Nisan 2011'de Erzurum Atatrk niversitesi'nde lkc olduu belirtilen bir grubun Krt rencilere sopa, cop, ve baklarla saldrs sonucu yaralanan Nesim zbaheci, Atilla ahin ve Feyat ner adl renciler tedavi olmak iin gittikleri Blge Hastanesi Acil Servisi knda polis tarafndan gzaltna alnd. Saldrya maruz kalan Hseyin Ylmaz, Yavuz Gne, Bozan Yldz, Turgay Bingl ve Z. K.de okullarnda gzaltna alnd. Gzaltna alnan 8 kii, Erzurum Emniyet Mdrl'ne gtrld. Polisin youn nlem ald kampste, Krt rencilerin derse girmesine izin verilmedii renildi. 13 Nisan 2011de Hakkari'nin emdinli lesi Konur (Nixayla) Ky yaknlarnda meydana gelen patlamada Rzgar in adl ky korucusu yaamn yitirdi, 8 yandaki kardei Mehmet Emin in ise yaraland. 14 Nisan 2011de rnak ili Uludere ilesi Yemili ky blgesinde bir patlama sonucu; tarlada alan 1 Geici Ky Korucusu yaraland. 19 Nisan gn, stanbulda Taksim Meydannda yryen Mehmet elikin (21) boynunda sar-krmz-yeil renklerden oluan bir pou nedeniyle, 1 i polis memuru alkoll 3 kii tarafndan, boaz kesilerek ldrld iddia edildi. Zanllardan Serkan Eki (30) tutuklanrken; polis memuru A.E.Y. ve dier zanl serbest brakld. 21 Nisan 2011de, Sakarya niversitesi'nde Mustafa Arkboa ve Mehmet Cahit ztan isimli iki Krt rencinin 20 kiilik lkc grubun saldrsna uramas zerine niversitede gerginlikler yaand. 25 Nisan gn de kamps ierisinde 30-40 kiilik lkc grup, Mustafa Arkboa adl Krt renciye baklarla saldrd, saldr sonucu Mustafa Arkboa elinden yaraland. 23 Nisan 2011de Sivas Cumhuriyet niversitesi Sosyal Bilgiler son snf rencisi Fuat Kyba'nn, Yeniehir Mahallesi'nde kald ev saat 20.30 sularnda polis kyafeti giyimli kar maskeli kiiler tarafndan basld ve saldrganlarn Fuat Kyba'n darp ederek karn boluuna iki el kurusk silahla ate ettikleri renildi. 25 Nisan 2011de Hakkri ili Yksekova ilesi merkezinde, kimlii belirsiz kii ya da kiilerce dzenlenen silahl saldr sonucu; 1 Uzman avu yaraland 1 Uzman avu ise yaamn yitirdii renildi. 1 Mays 2011de Urfa'nn Siverek lesi'ne bal Eriay Ky lk retim Okulu'nda grev yapan Cokun nver, Serkan Bayhan, Durmu Ahmet ve Oktay Gkta isimli retmenler kimlii belirsiz kiilerin saldrsna urad. 2 Mays 2011de Mardin'in Midyat ilesinde 22 yl aradan sonra topraklarna dnen Elbeendi Ky papaz yardmcs Sryani papaz yardmcs ammas Demir, arazide koyunlarn otlatan bir ahs tarafndan pompal tfekle vuruldu. 13 Mays 2011de, Hatayda ESP destekledii bamsz milletvekili aday Hayrettin Arslana ve yanndaki gruba CHP yesi olduklar iddia edilen bir baka grubun eki ve baklarla saldrmas sonucu ESP yesi 2 kii yaraland. 13 Mays 2011de, Trabzonun Akaabat lesinde ayakkab boyacl yapan Celal Batan, seim almas yapan AKP yelerinin datt seim brorn almad iin darp edildiini savunarak Emniyet Mdrlne ikyette bulundu. 14 Mays 2011de, Elazn Kovanclar ilesinde Ekrem Yldzn av tfeiyle eini ve aabeyini ldrd, olunu da yaralad, olayn ardndan kaan zanlnn yakalanmas iin Jandarma ekiplerinin operasyon balatt belirtildi.

| YAAM HAKKI

31

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

17 Mays 2011de Yksekova Emniyet Mdrl'nde korucu kadrosuyla ayclk yapan Telli Korkmaz'n emniyet binasndan kp 50 metre uzaklat srada silahla vuruldu. Korkmaz'n yaknlarna "Ben emniyetten ktktan sonra polisler beni arkadan vurdu" dedii iddia edildi. 19 Mays 2011de, Manisada seim yry yapan BDP yesi grubun yry srasnda CHP seim brosunun talamas nedeniyle bir kii yaraland. 22 Mays 2011de, stanbulun Bayrampaa lesinde bamsz milletvekili aday Srr Sreyya ndere ait seim aracna dzenlenen tal saldr nedeniyle 1 kii yaraland, arata da madd hasar meydana geldi. 22 Mays 2011de, stanbulun Esenyurt lesinde, Adalet ve Kalknma Partisine (AKP) ait park halindeki seim aracna ses bombas atlmas sonucu, 1 kii yaraland. 23 Mays 2011de, Yeniehir'de BDPnin yapm olduu basn aklamasna, ile halkndan ve sa grl olduklar belirtilen bir grup gen tepki gsterince tartma kt, 4 Haziran gn gece saat 00.00 sralarnda karlanca iki grup arasnda yeniden tartma kt. Szl tartma ksa srede ta, sopa, bak ve satrlarn kullanld kavgaya dnt. Kamil Clz ve 22 yandaki Hseyin Saka, kan kavgada bandan kesici aletlerle yaraland. evredeki esnafn haber vermesi zerine Saka ve Clz, ambulansla hastaneye kaldrlarak tedavi altna alnd. Clz ve Saka'nn yaraland haberini alan arkadalar nce hastaneye akn etti. Ardndan saylar ksa srede 100' aan ve Heykel Semtinde toplanan fkeli kalabalk, Krt ailelerin oturduu Ylmaz Mahallesi'ne doru yrye geti. evredeki baz ara ve evlerin hasar grd olaylar nedeniyle Bursa ve negl'den ileye takviye evik Kuvvet ekipleri sevk edildi 26 Mays 2011de, stanbulun Beikta lesinde bal Etiler Semtinde Nispetiye Caddesi zerinde elektrikli bir bisiklete yerletirilmi para tesirli ve zaman ayarl bir bombayla dzenlenen saldr sonucu 2 si ar 7 kii yaraland. Yarallardan patlama srasnda aracnda bulunan Ayten Baln baca koparken bir baka yaral Yazgl ubatlnn da nefes borusunda ve yznde ciddi yanklar olutu. 27 Mays 2011de, rnak'n Cizre ilesi dil Caddesinde bir erkek renci yurduna yaplan molotofkokteyli, havai fiek ve tal saldrda 3 renci yaraland. rencilerden birinde ikinci dereceden yanklar olduu belirtildi. 27 Mays 2011de, Diyarbakrda askeri lojmanlarn nne atlan ses bombas nedeniyle yoldan geen 2 kii yaraland. 29 Mays 2011de, stanbulun Kkekmece lesinde, bamsz milletvekili aday Abdullah Levent Tzelin seim konvoyuna dzenlenen saldr sonucu, 3 kii baklanarak yaraland. Saldrya karlk verilmesi zerine MHP Kkekmece ile yneticisi Erkan Kurumlu enesinden ve boynundan yaraland. Olaya mdahale eden polis ekipleri 8 kiiyi gzaltna ald. 29 Mays 2011de, Kocaelinde bamsz milletvekili aday Emrullah Bingln seim almalar kapsamnda at stantta bulunanlarla, MHP yesi olduklar iddia edilen bir baka grup arasnda balayan szl tartmann kavgaya dnmesi sonucu 2 si bakla 12 kii yaraland, olaya mdahale eden polis ekipleri ise 10 kiiyi gzaltna ald. 30 Mays 2011de, zmitteki Yeni Cuma Parknda BDPli olduu ileri srlen bir grup ile lkc olduklar belirtilen grup arasnda kan kavgada 2 kii bakla, 10 kii de ta ve sopa darbeleriyle yaraland. Yeni Cuma Parkndaki banklarda oturan BDPli olduu belirtilen 5 kii ile lkc olduklar iddia edilen 7 kii arasnda tartma kt. Tartmann kavgaya dnmesi zerine BDPli olduu ileri srlen Frat Dere ve Ceren Can, kalalarndan bakland. Ksa srede olay yerine polis ekipleri sevk edildi. 2 yaral Kocaeli Devlet Hastanesi Acil Servisinde tedavi altna alnd. Polis olayla ilgili 5 kiiyi gzaltna alrken, kavga srasnda arkadalarnn kesici aletlerle yaralandn renen ve saylar ksa srede 100' aan fkeli kalabalk Krt kkenli ailelerin oturduu mahalleye doru yryp, evredeki ev ve aralara zarar verdi. 30 Mays 2011de, Siirtte Baykan karayoluna nceden denmi maynn patlamas sonucu Murat Uysal (24) ve Murat Aydn (33) adl 2 kii yaraland. 4 Haziran 2011de Rizenin slam Paa Mahallesi'nde bulunan bir inaatta alan Krt iilerine yaplan saldrda 3 ii yaraland. Adli bir olayla balayarak karakola intikal eden ve karakolda ikyeti olmayan sanklar, karakoldan ktktan bir sre sonra aralarnda Rize Eitim ve aratrma hastanesinde zel gvenlik grevlilerinin de bulunduu yaklak 30 kiilik bir gurupla iilere saldrd. Saldrda silahta kullanan grevliler M.H, C.K ve B. y yaraladlar. Yarallar tedavi altna alnd. YAAM HAKKI |

32

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

7 Haziran 2011de, Mardinin Nusaybin lesinde bir dershanenin giriine braklan ses bombasnn patlamas sonucu iki kii yaraland. 9 Haziran 2011de, stanbulda bamsz milletvekili aday Srr Sreya nder adna seim almas yrten Emrah Fidan ile Nadire Gl, ar sac 5 kiinin satrlarla saldrmas sonucu yaraland. Yarallardan Emrah Fidann durumunun ar olduu renildi. 10 Haziran 2011'de, stanbulun Pendik lesinde Bamsz Milletvekili Aday brahim iek adna seim almas yrten grubun saldrya uramas sonucu 2 kii yaraland. 22 Haziran 2011de Tuncelinin Nazmiye lesine 500 metre uzaklkta bulunan Dereova Ky yolunda meydana gelen mayn patlamas sonucu, 2 polis memuru yaamn yitirdi. 23 Haziran 2011de Frat niversitesi Eitim Fakltesi'nde bir grup Krt rencinin sar-krmz-yeil renklerinden oluan dvizler zerinde hazrlanm devlerini faklte panosuna asmasnn ardndan 100 kiilik lkc renci grubunun saldrsna urad renildi. Saldrda Yunus Ko, Hasan Alper, Ahmet Cennet adl renciler vcudunun eitli yerlerine aldklar darbelerle yaraland. 26 Haziran 2011de Mardin'in Nusaybin ilesinde akam saatlerinde Vakfbank ubesi nnde nbet tutan polislere ses bombas atld. Patlamada 3 polisin yaraland belirtildi. 26 Haziran 2011de Ordu ili Mesudiye ilesi Topam beldesi Salk Ocann bahesin de patlaycnn infilak sonucu 2 Uzman Jandarma avu yaraland renildi. 27 Haziran 2011de Diyarbakr'da Kayapnar ilesi Huzurevleri semti Stk Gral Caddesi zerinde bulunan Serhat2 apartmannn giriine kimlii belirsiz kii veya kiilerce para tesirli bomba atld. Patlama esnasnda bina giriinde bulunan 9 ve 15 yalarndaki iki ocuk bombadan kan paralarn bacaklarna saplanmas ile yaraland. 27 Haziran 2011de Diyarbakr Merkez Yeniehir ilesi ilesinde Ali Emiri 7. Sokak'ta bulunan Askeri Lojmana gece saat 00.10 sralarnda kimlii belirsiz kii veya kiiler tarafndan atlan el yapm ses bombas nedeniyle yoldan gemekte olan 2 sivil vatanda yaraland. 5 Temmuz 2011de Hakkrinin Yksekova lesinde, grev yerine gitmek iin evlerinden kan Uzman avu Yahya Karakaya (27) ile Murat Kozanolu (25) alan ate sonucu yaral olarak kaldrldklar hastanede yaamlarn yitirdi. 15 Temmuz 2011de Diyarbakrn Silvan lesinde 14 Temmuz 2011de kan atmann ardndan, Aydnn Germencik lesine bal Bozkyde bir termal otelin inaatnda alan Krt iilere, ar sac bir grubun ve ky halknn saldrmas sonucu 1 ii yaraland. 16 Temmuz 2011de 18. stanbul Caz Festivali kapsamnda Harbiye Cemil Topuzlu Ak Hava Tiyatrosunda Buika, La Shica ve Sandra Carrasconun da yer ald Suyun Kadnlar-Mujeres de Agua adl konserde sahne alan Aynur Doan, Krte arklarn seslendirdii srada ar sac bir grup Aynur Doan yuhalayarak ve sahneye ellerinde bulunan cisimleri atarak Aynur Doann Krte ark sylemesini engelledi. 16 Temmuz 2011de, BDP Beyolu le binasna yaplan saldr esnasnda binada bulunan, BDP le Yneticisi lhan Kalkmaz, koluna isabet eden kurunla yaraland. 17 Temmuz 2011de Diyarbakrn Silvan lesinde 14 Temmuz 2011de kan atmann ardndan, Erzurumun Aziziye lesinde ar sac bir grup, Krt inaat iilerine saldrd. Olayda 1 ii nin yaraland renildi. 18 Temmuz 2011de Diyarbakrn Silvan lesinde 14 Temmuz 2011de kan atmann ardndan, Trabzonda bir parkn al nedeniyle toplanan ar sac bir grubun lokantada yemek yiyen Krt iilere saldrmas sonucu 3 ii yaraland. 22 Temmuz 2011de Diyarbakrn Silvan lesinde 14 Temmuz 2011de kan atmann ardndan sosyal paylam siteleri zerinden rgtlendikleri iddia edilen rk grubun stanbulun Zeytinburnu lesinde BDP yelerine ve ile binasna ynelik saldrlar devam etti. 26 Temmuz 2011de Eskiehirin Mihalk lesine bal merkye daha dk crete ve gvencesiz olarak almak zere tarm iisi olarak gelen Krt iilerle kyller arasnda kiraz toplama nedeniyle kan tartma rk | YAAM HAKKI 33

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

saldrya dnt. Trk bayra ap stiklal Mar okuyan kyller, iilere saldrmas sonucu 8 ii bakla yaraland; Saldr nedeniyle kyde bulunan Krt iiler memleketlerine dnmek zorunda kald. 28 Temmuz 2011de, stanbul kitellide sa grte olduu bilinen mahalle muhtarnn tarad Dersimli 3 kardeten Hseyin Ardoan hayatn kaybetti. Mehmet Akif mahallesinde arabasyla evine doru gittii srada yolda arkadalar ve akrabalaryla oturan Muhtar Naim Kangaldan yol isteyen, bunun zerine balayan tartma ardndan silahl saldrya urayan Hseyin Ardoan (1976) birok yerinden hafif yaraland. Olay renen kardeleri Haydar ve stn Ardoan da mdahale edince, muhtar silahn ekti ve 3 kardei taramaya balad. Hseyin Ardoan olay yerinde hayatn kaybederken, stn ise komaya girerek hastanede uzun sre tedavi altnda kald. 29 Temmuz 2011de Dicle niversitesi ntaniye Servisi'nde grevli Doktor rem Akdemir, tedavi etmeye alt hasta yaknlar tarafndan saldrya urad. SES Diyarbakr ubesi ve Diyarbakr Tabip Odas, meslektalarna yaplan saldry protesto etti. 30 Temmuz 2011de, Fatih'te, askerlikten firar eden .F.K birlikte olmak iin evine gittii ve sosyal paylam sitesi Facebook'ta tant Didem Soral takma isimli Abdlkadir akmak'n travesti olduunu grnce nce tartt, ardndan da bakla saldrd. Boaz ve vcudunun eitli yerlerinden yaralanan Abdlkadir akmak olay yerinde hayatn kaybederken, devriye grevi yapan polisler, grlt zerine girdikleri evden kamaya alan .F.K.'y gzaltna ald. Didem Soral takma isimli travestinin arkadalar olay yle anlatt: "Didem bizim yan komumuzdu. Kendisini ldren kiiyle internet zerinden tanm, mteri olarak evine gelmi. Biz barma sesleri zerine darya ktk. Olay annda Didem'in arkadalar da evdeydi. Didem'e saldrnca onlar da darya kamlar." 12 Austos 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Ahmet Yldz, Antalya Serik ilesinde almaktaym. dnnde lojmana giderken 8 kii tarafnda darp edildim ve bu olay polise intikal ettim. Gerekli yasal ilemler yaplmad. Bu olay yaptran kii ayn saatte serbest brakld. Savcya ifadem gitmeden nasl serbest braklr anlam deilim. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. Demitir. 15 Austos 2011de Siirtin Eruh lesine bal Grendoruk Kynn yaknlarnda jandarma karakoluna gda maddesi tayan Mustafa etinkayaya ait sivil bir minibsn geii srasnda nceden yola denmi maynn patlamas sonucu 2 kii yaraland. 27 Austos 2011de Mardinin Midyat lesine bal enky Beldesinde nbet deiiminden dnen geici ky korucularna alan ate sonucu 1 geici ky korucusu ld; 4 geici ky korucusu da yaraland. 28 Austos 2011de, stanbul'da polis memuru .A., boanma davas sren karsnn erkek kardeleri Muhterem Eren ve Devrim Eren'i ldrd. .A., kan tartmada karsnn akrabalar, B.E., E.E. ve M.E.'yi de yaralad. .A. gzaltna alnd. 3 Eyll 2011de Alveri yapmak amacyla zmirin Seluk lesine bal Zeytinli Kynde bir markete giren Kemal nsal, Orhan Yakal, Mahsum Esen, Azad Esen ve mer Sezak adl Krt genlere adl 5 Krt gencinin, kendilerine nce szl satamada bulunan ar sac bir grubun fiziki saldrsna maruz kaldklar renildi. Olay yerinden geenler tarafndan hastaneye gtrlen 5 kiinin tedavileri tamamlanmadan gzaltna alnarak Seluk le Jandarma Komutanlna getirildikleri ve burada da ikyeti olmaktan vazgemeleri iin darp edildikleri ileri srld. 3 Eyll 2011de Hakkrinin Yksekova lesine bal Yeilta Kynde yapm devam eden karakol inaatnda nbet tutan geici ky korucularna alan ate sonucu 2 geici ky korucusu ld; 1 geici ky korucusu ile 3 ii de yaraland. 3 Eyll 2011de, Bank Asya Ligi'nin yeni ekibi olan Elazspor ile Diyarbakrspor arasnda dn akam oynan ve ilk yars 1-1 tamamlan mata "PKK dar" ve "ehitler lmez vatan blnmez" eklinde tezahrat yaplmas zerine kavga kt. Kavgada polisin zafer iareti yapt iddia edilen Diyarbakrsporlu taraftarlara coplarla sert mdahalede bulunduu ve 5 Diyarbakrsporlu taraftarn yaraland belirtildi. Olaylarn ardndan polisin zellikle Diyarbakrspor taraftarn bulunduu tribnde nlem almas dikkat ekerken, Elazsporlu taraftarlara olaylar srasnda ve sonrasnda herhangi bir mdahalenin yaplmad belirtildi. 5 Eyll 2011de,HD Diyarbakr ubemize bavuran zel Sar, u beyanlarda bulundu: Aydn Germencikte bir aya yakn alyordum. Diyarbakr ili Silvan ilesinde meydana gelen atmada 13 askerin yaamn yitirmesi olay zerine, altmz yerde bulunan lkcler ve evre il ve ilelerden lk ocaklarnn rgtlemesi ile gelen binin zerinde insan bize saldrd. Biz orada 8 saat rehin kaldk. Bize pompal tfeklerle ve talarla saldrdlar, sklan pompal silahlardan biri bana isabet etti. Dier bir arkadam bakla vurdular, bazlarnn atlan talar nedeniyle 34 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

kafalar krld. Olay yerine gelen jandarma da hibir mdahalede bulunmadan olay izlediler. Beni yaral bir ekilde hastaneye gtrdler, ondan sonra olayn nasl bittiini bilmiyorum. Hastanede de bana iyi davranmadlar, orada hem hemireler hem de doktorlar bana kt davrandlar. Birbirlerine ite askerlerin lmne halay ekerek sevin gsterisinde bulunan ahstr. Srekli kt davranyorlard, en son Krt bir doktor beni onlardan alp zmir Atatrk Aratrma Hastanesine sevkimi yapp orada ikinci defa ameliyata alndm, nceki ameliyatm Aydn Devlet Hastanesinde yanl yapmtlar. Ben hem bize saldranlarn hem de benim sigortam yapmadan beni altran mteahhit firmadan ikayetiyim. Bu konuda bana yardmc olmanz diliyorum. 9 Eyll 2011de,HD Diyarbakr ubemize bavuran Perihan Kaya, u beyanlarda bulundu: 11 Aralk 2009 akamst tiyatro almas yapmak zere okulun tiyatro salonunun kapsnda bir grup renci(Balarnda Egemen KALECK adl biri) nereli olduumu sorduklarnda Diyarbakrl olduumu syleyince siz erefsizler Krdistan m kuracaksnz vs. gibi szler sarf ederek hem fiziki hem de kaba bir ekilde saldrya uradm. Ayrca tarih hocamz Ahmet AKBAYIR da ayn dnemde ve sonrasnda defalarca beni snftan atarak, ayrmclk yaparak aalamtr. Gerek okulda gerekse de yurtta(KYK) bu tr olaylar yaaynca ikametimi Krehir merkeze gtrdm. Bu olaylar yaamamn tek nedeni Krt olmamd. 20 Eyll 2011de Ankara Kumrular Caddesinde park halindeki bir arata bulunduu tahmin edilen bombann patlamas sonucu 5 kii yaamn yitirdi, 32 kii de yaraland. 20 Eyll 2011de Siirtte Polis Meslek Yksek Okuluna ve okul istikametine giden bir otomobile uzun namlulu silahlarla ve el bombalaryla dzenlenen saldr sonucu arata bulunan 5 kii yaamn yitirdi; Glcan Olga (27) ve Nuran Evin de ar yaraland. 21 Eyll 2011de, Diyarbakr'n Balar lesi'ne bal Yeniky Mahalle Muhtar 45 yalarndaki Dervi zkaplan evinde l bulundu. Alnan bilgiye gre, ocuklar ve ei Adapazar'nda fndk toplamaya giden ve yaklak 20 yldr muhtarlk yapan zkaplan'n evli olu sabah babasn kahvaltya armak istedi. Telefonla arad babasna ulaamayan olu, eini eve gnderdi. Evden ses kmamas zerine ak olan pencereden ieri giren olu ve gelini, zkaplan'n cansz bedeni ile karlat. Onlarca bak darbesi ile ldrlen ve boaz kesilen zkaplan, Dicle niversitesi Tp Fakltesi morguna otopsi iin kaldrlrken, olay yeri inceleme ekipleri de eve gelerek incelemelerde bulundu. 22 Eyll 2011de Diyarbakrn Sur lesine bal Mardinkap Semtinde devriye grevi yapan polis ekibine alan ate sonucu 1 polis memuru ld; 2 polis memuru ile 2 sivil de yaraland. Olay sonrasnda saldry gerekletirdikleri iddiasyla 7 kii gzaltna alnd. 26 Eyll 2011de, HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Mehmet zdemir: Yeenim, Hseyin Gazi zdemir (1985), 18 Eyll gn Deniz ar ve beraberinde 3 kii tarafndan pusu kurularak ldrld. Olayn arkasnda polis memuru Seluk ve jandarma yzba var dedi. Mehmet zdemir, olayn provokasyon amal olduunu dndklerini dile getirdi. 5 Ekim 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuruda bulunan dris Kalender, u beyanlarda bulundu: kamet ettiim kasabada gnde 4-5 kez hrszlk olaylar yaanmt. Bunun zerine belediye bakannn azmettirmesiyle baz ahslar beni ormanlk alana gtrdler. Bana yumruklarla vurmaya baladlar. Olay nedeniyle raporum bulunmaktadr. Ben alkolden konuamaynca talimatla beni ple attlar. Daha sonra el arabasyla arkadamn evine braktlar. Bana dayak atp hakaret eden bu ahslardan davac ve ikayetiyim. Ayrca onlarla uzlamak istemiyorum. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 7 Ekim 2011de, Mardin Nusaybin Devlet Hastanesi doktorlarndan Kemal Atayolu'nun, daha nce ameliyatla dalan ald N.A'nn, dn salk kurulunda baka bir isimle heyet raporu almaya geldii belirtildi. Ancak Dr. Atayolu, tanyp heyet raporu almasna engel olduu gerekesiyle N.A'nn saldrsna urad. Ald darbeyle burnunda krk olduu belirtilen Atayolu, hastanede tedavi altna alnrken, polis olayla ilgili soruturma balatt. 14 Ekim 2011de, Eitim Sen Kzltepe Temsilcilii, Bahelievler lkretim Okulu'nda retmenlik yapan sendika yesi mer Bozkurt okul idarecisi Taylan Karadeniz tarafndan iddete urayarak, hastanelik edildi. Bugn meydana gelen olayda Bozkurt'un 5 gn i gremez raporu ald. 18 Ekim 2011de, Malatya'da 21 Mart tarihinde niversite kampusnde kan kavga sonras gzaltna alnp tutuklanan Murat Karaytu ve Ebubekir Akyz isimli Krt rencilerin 3. durumas Malatya 1. Ar Ceza Mahkemesi'nde grld. Mahkemenin grld esnada lkc olduklar belirtilen bir grubun adliye iindeki Krt rencilere saldrd belirtildi. nce satama ile balayan olay daha sonra adliye dna tat. kan kavgada 2 Krt rencinin yaraland renildi. Yaral renciler Malatya Devlet Hastanesi'ne kaldrlrken, olayla ilgili 2 | YAAM HAKKI 35

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

kiinin gzaltna alnd bildirildi. Olayn polisin gzleri nnde gerekletiini ve polisin hibir mdahalede bulunmadn ifade eden Krt renciler, adliye binasna giren lkclerin zerinde silah grdklerini ve polisin bunlara bile ses karmadn ileri srd. 18 Ekim 2011de Bitlisin Groymak lesinin yaknlarnda daha nce yola denmi maynn bir polis aracnn geii srasnda patlamas sonucu 5 polis memuru ile 1 i ocuk 5 sivilin yaamn yitirdi. 23 Ekim 2011de Bursann Osmangazi lesinde Hakkrinin ukurca lesindeki baskn gereke gsteren bir grup, 4 Krt yurtta lin etmek istedi. 23 Ekim 2011de Gaziantepte yry yapan bir grup, evinin camndan zafer iareti yapan 5 yandaki ocuk ve ailesini lin etmek istedi. 23 Ekim 2011de stanbulun Esenyurt lesinde BDP ile binasna bir grubun saldrmas sonucu 3 kii yaraland. 23 Ekim 2011de stanbulun mraniye lesinde BDP ile binas nnde toplanan bir grup, binay iinde bulunan 25 kiiyle birlikte iki kez kundaklamaya alt. 4 Kasm 2011de Hakkrinin Yksekova lesinde evinden le Emniyet Mdrlne giden polis memuru S.G.ye alan ate sonucu S.G. ile 1 sivil yaraland. 5 Kasm 2011de, ukurca lesi Kazan Vadisi'nde kimyasal silah kullanld ileri srlen operasyonda yaamn yitiren HPG'lilerin cenazelerinin blgede kaldklar belirtilmesinin ardndan DTK, BDP, HD ve aileler tarafndan Kazan Vadisi'nde (Geliy Tiyar) yaplan arama sonucu bulunan ve dn Malatya'da alnan HPG'li Cevdet rta'n (Hamza Botan) cenazesi, kitlesel olarak topraa verildi. Cenaze trenini takip eden DHA muhabiri 5 kiinin saldrsna urayarak, kameras alnmak istendi. Kitlenin fark etmesi zerine 5 kiilik grup olay yerinden kaarak uzaklat. 24 Kasm 2011de Batmann Kozluk lesinin yaknlarnda bulunan petrol sahasna kimlii belirsiz kiiler tarafndan dzenlenen silahl saldr sonucu 2 zel gvenlik grevlisi ve 1 ii yaamn yitirdi. 25 Kasm 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Hasan Karahan, u beyanlarda bulundu: Ben ve arkadam 15.09.2011 tarihinde Kayseri ili Sarz ilesinde ii olarak altk. Bizi altran mteahhit paramz vermeden kat. Bizde kaymakamla bavurduk. Kaymakamlktan ktktan sonra arabamza doru yrrken iki gen bize ne bakyorsunuz diye seslendiler. Biz aldr etmeden yolumuza devam ettik. Arkamzdan seslenerek siz nerelisiniz diye sordular. Bizde Diyarbakrl olduumuzu syledik. Sonra oradan ayrlp sanayiye gittik. Sanayiye girdikten sonra bu iki hsn da aralarnda olduu ve yaklak 20-30 kiilik bir grup bize saldrmaya baladlar. Biz kiiydik ve mze de saldrdlar. Saldr sonucunda ok ar bir ekilde yaralandk. Bu grubun bize saldracaklarnn anlaynca polisi aradm. Polisin ne zaman geldiini bilmiyoruz. Bizi hastaneye kaldrmlar ve yaramz ar olduunda dolay Kayseri devlet hastanesine sevk ettiler. Orada ifade vermek istedim. fademi almadlar. Bize satr ve demir ubuklarla saldrdlar. Yzm ve enem krld iin doktor yzme platin taklmas ve ameliyat olmam gerektiini bunun iinde belli bir sre beklemem gerektiini syledi. Bende burada mmkn olamayacan Diyarbakra sevkimi istedim. Tedavim hala devam ediyor. Yaanan olayn adli bir olay olmasna ve talebim olmasna ramen hibir yetkili tarafndan ifadem alnmad. Dier arkadalarmn ifadesi alnm ve polis bask edip ikyeti olmamalarn istemiler. Bize ynelik yaplan bu rk ve faizan saldry dzenleyen kiilerden davac ve ikyetiyim. Bu konuyla ilgili sizden hukuki yardm talep ediyorum. 15 Aralk 2011de zmirin Aliaa lesinde bir bara elenmeye giden Gazi Akbayrn, Zazaca trk istedii iin tartt bir grup tarafndan nce baklanarak sonra da silahla vurularak ldrld; cinayeti ileyenlerden kiinin gzaltna alnd, bir kiinin ise arand 18 Aralk 2011de renildi. 27 Aralk 2011de, 29 Ekim gn Binglde kent merkezinde canl bomba olduu iddia edilen 1 kiinin zerindeki patlayclar infilak ettirmesi sonucu yaralananlardan, tedavisi Ankarada devam eden Veysel Belgin (16), yaamn yitirdi. Saldr Davalar Hatayn Drtyol lesinde 26 Temmuz 2010da drt polis memurunun lmesiyle sonulanan saldrnn ardndan, BDP Drtyol le rgt binasnn ve Krtlere ait baz iyerlerinin atee verilmesiyle balayan rk saldrlarn sona ermesinin ardndan balatlan soruturma kapsamnda iyerlerini yama ve tahrip etme, kundaklama ve halk 36 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

kkrtma sular nedeniyle tutuklanan 14 kii hakknda alan davaya 4 Ocak 2011de devam edildi. Drtyol 2. Asliye Ceza Mahkemesindeki durumada ifadelerinin alnmasna devam edilen sanklar sulamalar reddetti. Bir nceki durumada olaylara karan baka kiilerin de tespit edilmesi isteyen ve bunun iin kan olaylarla ilgili fotoraflar mahkeme heyetine sunan mdafi avukat Aynur Pnar Acar savunmasn tekrarladn dile getirdi. Savunmalarn ardndan mahkeme heyeti, fotoraflarn incelenerek, gerekli olduu takdirde kan olaylarda yer aldndan phe edilen dier kiilerin tespit edilmesine karar vererek durumay 29 Mart 2011e erteledi. VII. KAYIPLAR 19 Mays 2011de HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Bryar Fatah Ahmed; kardei Anjam Ahmedin, Sleymaniyeden stanbula geldiini ve daha sonra kendisinden hi haber alamadklarn belirtti. Konu hakknda giriimlerin yaplmas konusunda yardm talebinde bulunduunu syledi. Kayp Davalar VIII. ORTAYA IKAN TOPLU MEZARLAR 5 Ocak 2011de, Bitliste yaplan kazda 1990l yllarda kaybolan insanlarn ailelerinin HD araclyla yaptklar bavuru nedeniyle Bitliste Mutki lesinde bo bir arazide 12 kiiye ait kemikler bulundu. 12 ve 13 Ocak gnlerinde Bitlis Temsilciliimiz tarafndan almas iin bavuruda bulunulan toplu mezarla ilgili Bitlis Cumhuriyet Savclnn kaz almas yaptrd fakat sonu alnamad daha sonra 20 Ocak 2011 tarihinde tekrar kaz almas yapld ve bu kazlarn 21 ve 22 Ocak 2011 tarihine kadar srd, bu toplu mezar kazsnda 8 kiiye ait kemiklerin bulunduunun tahmin edildii ancak 6 kiiye ait kemikler bulunduu tespit edilmitir. 20 Ocak 2011de Bitlis'in Mutki lesi'nde Mutki Jandarma Karakolu'nun bahesinde bulunan ve iinde 36 PKK'liye ait cesedin bulunduu belirtilen "Toplu mezar" ile ilgili ilk noktada balatlan ve 12 kiiye ait kemiklerin bulunduu kazlarn ardndan, bir baka nokta olan Mutki plk alanndaki kazlarda da 8 kiiye ait kemikler bulundu. 21 Ocak 2011de, Bitlisin Mutki lesinde Jandarma Karakolunun yaknndaki plk alanda yaplan kazda 2 kiiye ait kemik paralar bulundu. 26 Ocak 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan H.K. 1990 ylnda aabeyi M..nn 1993 ylnn sonunda PKK ye katldn, 1993 ylnn sonunda Bitlisin Mutki ilesi evresinde kan atmada yaamn yitirenler arasnda aabeyinin isminin okunduunu syleyen M.. aabeyin Bitliste tespit edilen toplu mezarlarda olduunu dndn belirtmekte ve Bitliste alacak olan tolu mezarlar ile ilgili HD Adana ubesinden hukuki yardm talep etmektedir. 8 ubat 2011de, 1990l yllarda kaybolan insanlarn ailelerinin nsan Haklar Dernei (HD) araclyla yaptklar bavuru nedeniyle Bitlisin Mutki lesinde le Jandarma Komutanlna ait bir araziyle plk bir alanda yaplan kazlarda bulunan kemik paralaryla ilgili olarak, bir aklama yapan Jandarma Genel Komutanl, 1999 ylnda bir atmada ldrlen 15 militann kaz yaplan alanlara gmldn; bulunan kemik paralarnn ise hayvanlara ait olduunun tahmin edildiini iddia etti. 10 ubat 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan H.K. 1991 ylnda olu E.K.nin PKK ye katldn, 1998 ylnda Erzinde meydana gelen atmada yaamn yitirenler arasnda olunun isminin okunduunu syleyen H.K. olunu Erzindeki toplu mezarlarda olduunu dndn belirtmekte, Erzindeki toplu mezarn tespiti iin HD Adana ubesinden hukuki yardm talep etmektedir. 10 ubat 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan H.B. 1991 ylnda olu S.B.nin PKK.ye katldn, 1998 ylnda Erzinde kan atmada yaamn yitirenler arasnda olu S.B.nin isminin olduunu syleyen H.B. olunun Erzindeki toplu mezarlarda olduunu dndn belirtmekte, Erzindeki toplu mezarn tespiti iin HD Adana ubesinden hukuki yardm talep etmektedir. 14 ubat 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan O.K. 1995 ylnda kz kardei A.K.nin PKK ye katldn, 2010 ylnda ROJ TV haber programnda 1996 ylnda Tunceli blgesinde kan atmada yaamn yitirenler arasnda kz kardeinin isminin okunduunu syleyen O.K. kz kardeinin Tuncelide tespit edilen toplu mezarlarda olduunu ve Tuncelide alacak olan toplu mezarlarla ilgili konun takipisi olunmas iin HD Adana ubesinden hukuki yardm talep etmektedir.

| YAAM HAKKI

37

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

22 ubat 2011de, derneimize bavuruda bulunan E.K. olu T.K.nin 1994 ylnda PKK ye katldn ve yaamn yitirmi olduunu, son zamanlarda alan toplu mezarlarda olabilecei dncesiyle HD Adana ubesine bavuruda bulunmutur. 23 ubat 2011 tarihinde Bitlis Mutki lesi le Jandarma Komutanl bahesi: Mutki le Jandarma Komutanl bahesinde Mutki Savcsnn gzetiminde gerekletirilen kazlarda 6 para kemie ulald. Kemiklerin bir atmada sa yakalanarak Jandarma Komutanlna getirilen ve daha sonra infaz edilen 5 PKK militanna ait olduu belirtildi. 23 Haziran 2011de tiraf ve eski JTEM eleman Abdlkadir Aygann aklamalar zerine, Diyarbakr Cumhuriyet Basavclnn talimatyla, Mardinkapdaki kimsesizler mezarlnda yaplan kazda, 4 kiiye ait kemik paralar bulundu. Kemiklerin 1994 ve 1996 yllarnda faili mehul cinayete kurban giden Fethi Yldrm ile Hakk Kayaya ait olup olmadnn incelenmesi iin bulunan kemikler Adl Tp Kurumuna gnderildi (ntvmsnbc.com, 23 Haziran). 12 Austos 20011 tarihinde Dersim emigezek lesi Aliboaz: Ailboaz mevkiinde kan atmada yaamn yitiren 24 PKK militannn birka noktaya toplu halde gmld ileri srlen Ailboaz mevkiinde savcln gzetiminde iki ayr noktada yaplan kazda 7 kiiye ait kemikler ortaya kt. 13 Austos 2011 Dersim emigezek lesi le Jandarma Komutanl bahesi: Ailboaz mevkiinde kan atmada yaamn yitiren 24 PKK militanndan emigezek le Jandarma Komutanlna toplu halde gmlenlerden 7sinin kemiklerine tarihinde savcln denetiminde yaplan kaz sonucu ulald. 23 Kasm 2011de, HD Mardin ubesinin yapm olduu aklamada; ubemize farkl tarihlerde bavuran kayp yaknlaryla balatm olduumuz hukuki mcadele sonunda Mardin li Derik lesi Kaliko Mezarlnda Kimsesizlerin gmld alanda 22.11.2011 tarihinde kaz almalarna balanld. Kaz almalarnn ilk gnnde 2 kiiye ait, sonraki gnde de 2 kiiye ait olmak zere toplam 4 kiiye ait ceset bulunmutur. Bavurucu ailelerin ve kayp edilen baka yurttalarn ailelerin DNA eletirilmesi iin yeteri kadar rnek alndktan sonra ivedi olarak adli tp kurumuna savclk tarafndan gnderilecektir. Denilmitir. IX. SLAHLI ATIMALAR 15 Mart 2011de, rnak'n Glkonak lesinin krsal kesiminde kan atma sonucu 3 militan yaamn yitirdi. 18 Mart gn, Bingln Ki ile Adakl ileleri arasnda kan atmada 4 militan yaamn yitirdi, 1 asker ile 1 geici ky korucusu yaraland. 23 Mart 2011de Batmann Hasankeyf lesinde polis otosuna yaplan silahl saldrda 2si polis, 3 kii yaraland. 1 Nisan 2011de, Hatayn Hassa lesinde kan atma sonucu 7 militann yaamn yitirdii ileri srld. 01 Nisan 2011de, Osmaniyenin Hasanbeyli lesine bal Kaypak Kynn yaknlarnda kan atmada 1 asker yaamn yitirdi, 5 asker de yaraland. 4 Nisan 2011de, rnakn dil lesinde arazide arama tarama faaliyeti yrten asker birliin geii srasnda, nceden denmi maynn patlamas sonucu meydana gelen patlamada 2 si subay, 4 jandarma uzman avu olmak zere, toplam 6 asker yaraland. 4 Nisan 2011de , Hakkrinin ukurca lesine bal zml Kynn yaknlarnda asker konvoyun geii srasnda nceden denmi maynn patlamas sonucu 1 asker yaraland. 4 Nisan 2011de Hakkri ili ukurca ilesi Karata ky blgesinde, el yapm patlaycnn, askeri aracn geii esnasnda infilak etmesi sonucu, arata bulunan 1 Astsubay ile 1 Er hafif ekilde yaralanmtr. 7 Nisan 2011de Sinop'un Boyabat lesi'nde, le Emniyet Mdrl Polis Lojmanlar nnde devriye grevi yapan polis aracna uzun namlulu silahlarla alan ate sonucu arata bulunan, Sinan Erten, Ycel Satc ve Mustafa Gk isimli polis memurlar yaraland. 8 Nisan 20112de rnak ili Silopi ilesi ardakl ky blgesinde kan atmada; 1 subayn yaraland, 2 rgt mensubunun silah ve tehizat ile birlikte sa olarak yakaland renildi.

38

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

13 Nisan 2011de, Hakkrinin emdinli lesine bal Konur Ky yaknlarnda nceden denmi mayna basan geici ky korucusu 1 kii yaamn yitirirken; yannda bulunan 7 yandaki kardei de yaraland. 14 Nisan 2011de , rnakn Uludere lesine bal Yemili Kynde meydana gelen bir patlama sonucu geici ky korucusu 1 kii yaraland. 16 Nisan 2011de Hakkri ili emdinli ilesi Derecik beldesi krsalnda Geici Ky Korucular ile bir grup rgt mensubu arasnda kan atmada; 1 Geici Ky Korucusunun yaraland renildi. 20 Nisan 2011de , Diyarbakr Valisi Mustafa Toprakn yapt aklamada, Diyarbakrn Kulp lesinin krsal kesiminde 19 Nisan 2011de kan atmada geici ky korucusu 1 kiinin yaamn yitirdii; 3 geici ky korucusunun da yaralandn belirtti. 20 Nisan 2011de , Kahramanmaran Pazarck lesinin krsal kesiminde kan atmada 3 militan yaamn yitirdi. 24 Nisan 2011de Bingl ili Gen ilesi Toygar Tepe blgesinde, gvenlik gleri ve silahl militanlar arasnda kan atmada 1 askerin yaraland renildi. 28 Nisan 2011de , Tuncelinin Plmr lesinin krsal kesiminde, kan atmada 5 militann yaamn yitirdii belirtildi. 2 Mays 2011de Hakkri ili ukurca ilesi dalk arazi kesiminde alan ate sonucu 1 askerin yaraland renildi. 3 Mays 2011de, Hakkrinin ukurca lesinin krsal kesiminde, kan atmada er Rdvan Adam, kullanmak istedii el bombasnn patlamas sonucu yaamn yitirdi. 4 Mays 2011de, Kastamonuda seim mitingi dzenleyen AKP Genel Bakan Recep Tayyip Erdoann seim otobsne dn yolunda korumalk yapan polis ekipleri, Kastamonu-ankr karayolunun 25. kilometresindeki Ilgaz Dann Souksu mevkisinde el bombal ve silahl saldrya urad. Saldr nedeniyle 1 polis memuru yaamn yitirdi, 1 polis memuru da yaraland. 5 Mays 2011de, Tuncelinin Plmr ile Nazimiye ileleri arasnda kan atmada 1 militann yaamn yitirdii iddia edildi. 6 Mays 2011de, Mardinin Kzltepe lesinin giriinde bulunan 4. Hudut Alay 3. Hudut Taburuna atlan para tesirli bomba nedeniyle 1 asker yaraland. 6 Mays 2011de Mardin ili Nusaybin ilesi dalk arazi kesiminde, gvenlik glerince yaplan operasyonda silahl rgt mensuplaryla temas salanm, kan atma sonucu 2 rgt mensubu yaamn yitirmitir. 11 Mays 2011de, rnakn Silopi lesinde polis lojmannn nnde nbet tutan polis memurlarna dzenlenen silahl saldr sonucu 2 polis memuru yaamn yitirdi. 12, 13 ve 14 Mays 2011de, rnakn Uludere lesinin dalk arazi kesiminde, kan atmalar sonunda 12 militann yaamn yitirdii akland. 14 Mays 2011de Bingl'de devriye gezen bir polis aracna ate ald ve 2 polisin yaraland bildirildi. 14 Mays 2011de, Hakkri ili ukurca ilesi zml ky blgesinde, gvenlik glerince icra edilen faaliyet esnasnda, zml - ukurca kara yolunun Irak snrna yakn mevkide maynn infilak etmesi sonucu 1 Jandarma askerin yaamn yitirdii renildi. 19 Mays 2011de, Bitlisin Kayalba Kynn krsal kesiminde, kan atmada 1 militann yaamn yitirdii renildi. 27 Mays 2011de, Kastamonuda 4 Mays 2011de seim mitingi dzenleyen AKP Genel Bakan Recep Tayyip Erdoann seim otobsne dn yolunda korumalk yapan polis aracna, Kastamonu-ankr karayolunun 25. kilometresindeki Ilgaz Dann Souksu Mevkiinde yaana saldrnn ardndan balatlan asker operasyon kapsamnda, hsangazi lesinin dalk kesiminde kan atmada 1 militan ldrld. | YAAM HAKKI 39

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

14 Haziran 2011de, Sivasn mranl lesinin krsal kesiminde kan atmada 3 militan yaamn yitirdi. 20 Haziran 20112de Hakkri ili ukurca ilesi Asayi tepe mevkiinde bulunan yeni Jandarma hizmet binasna, bir grup rgt mensubu tarafndan roketatar ve uzun namlulu silahlarla ate alm, alan atee karlk verilmesi zerine 1 J.Uzm. v.un yaraland bildirildi. . 26 Haziran 2011de Van ili Saray ilesi renbur ky blgesinde, intikal halinde bulunan askeri araca yaplan silahl saldr sonucu, arata bulunan 1 Astsubayn yaamn yitirdii 3 askerin yaraland renildi. 27 Haziran 2011de Tunceli ili Ovack ilesi dalk arazi kesiminde kan atmada 3 silahl militann yaamn yitirdii renildi. 28 Haziran 20112de Hakkari'nin Yksekova lesi Ham Petrol Kava'nda meydana gelen patlamada patlama zge Duran Demirba adl polis yaraland. 30 Haziran 2011de Tuncelinin Gzlayr Kynn krsal kesiminde kan atmada, 2 militann ld renildi. 30 Haziran 20112de Tunceli ili emigezek ilesi dalk arazi kesiminde, kan atmada 2 silahl militann yaamn yitirdii renildi. 30 Haziran 2011de Hakkrinin ukurca lesinde bulunan Haksel Da blgesinde, meydana gelen mayn patlamas sonucu 1 asker ld. 30 Haziran 2011de rnakta kent merkezinde polis ekiplerine atlan ses bombas nedeniyle 3 polis memuru yaraland. 1 Temmuz 2011de ukurca 20. Jandarma Snr Tugay Komutanl'na bal askerler Haskel Da'nda srdrlen askeri operasyonda kan atmada, le Jandarma Komutan Yzba Ethem Kara'nn yaraland belirtildi. 2 Temmuz 2011de Hakkrinin ukurca ilesinde 29 Haziran da yaplan operasyonda kan atmada Kdemli Astsubay Baavu Erkan Durukan'n yaamn yitirmesinin ardndan zel kuvvetlerde grevli Astsubay Baavu Kalender zdemir (38) de hayatn kaybetti. 3 Temmuz 2011de Bingln Gen lesinin krsal kesiminde karakol inaatna malzeme tayan araca alan ate sonucu 1 asker ld, 1 asker ile 1 sivil de yaraland. 7 Temmuz 2011de Tuncelinin Plmr lesine bal akrkaya Kynn krsal kesiminde kan atmada, 2 asker yaraland. 8 Temmuz 2011de Dersim'in Plmr ilesi krsalnda havadan ve karadan balatlan operasyon sonucu kan atmada, 1 askerin yaamn yitirdii, 3 askerin de yaraland bildirildi. 12 Temmuz 2011de Erzincann Refahiye lesinde asker birliin arama tarama faaliyeti yapt srada kan atmada 1 militan ld. 12 Temmuz 2011de Samsunun Ayvack lesine bal Uurlu Kynn ormanlk kesiminde kan atmada 1 militan yaraland. 12 Temmuz 2011de Diyarbakrn Hazro lesinde le Jandarma Karakol Komutanlna dzenlenen roketatarl saldr sonucu 3 asker yaraland. 13 Temmuz 2011de Siirtin Eruh lesine bal Trik Kynn krsal kesiminde kan atmada 1 askerin ld ileri srld. 14 Temmuz 2011de Hakkrinin ukurca lesinde kimlii belirsiz kiilerin at ate sonucu 1 polis memuru yaraland. 14 Temmuz 2011de Diyarbakrn Silvan lesine bal Bayramba Beldesinin krsal kesiminde kan atmada 13 asker ld 7 asker yaralad. Ayn atmada 7 militan ld, 6 militanda yarand. YAAM HAKKI |

40

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

15 Temmuz 2011de Bingln Karlova lesine bal Hasanova Kynn krsal kesiminde kan atmada 1 militan ldrld. 16 Temmuz 2011de Siirtte devriye grevi yapan polis aracna dzenlenen saldr sonucu 1 komiser ld, 1 polis memuru da yaraland; saldr sonrasnda balatlan operasyonda da 1 militan ldrld (ntvmsnbc.com,16 Temmuz). 22 Temmuz 2011de Hakkrinin emdinli lesine bal Tekeli Kynn krsal kesiminde, kan atmada 2 militan ld; 2 asker de yaraland. Yaral askerlerden 1 i tedavi grd hastanede yaamn yitirdi. 23 Temmuz 2011de Mardinin merli lesine bal kipnar Kynden Jandarma Karakoluna gelen askerleri tayan araca alan ate sonucu, arata bulunan 3 asker ld. 25 Temmuz 201de Diyarbakr'n Hani ilesinin Gme ky yaknlarnda PKKliler tarafndan dzenlenen saldrda 4' asker 7 kii yaraland. Vali Mustafa Toprak, aklamasnda, ihbar zerine Gme ky krsal kesiminde yaplan aramada ele geirilen 600 bin kk Hint kenevirinin imha edildiini syledi. Hint kenevirlerinin imha edilmesinden sonra ile merkezine dnen askeri araca rgt mensuplar tarafndan silahl saldr dzenlendiini belirten Vali Toprak, "Saldrda, 2 astsubay, 2 asker, muhtar, ziraat teknisyeni ve uyuturucu phelisi yaraland" dedi. 26 Temmuz 2011de Diyarbakr merkez Yeniehir le snrlar ierisinde bulunan Oto Tamir Sanayi Sitesi Polis Karakolu'na kimlii belirsiz kiiler tarafndan para tesirli ses bombas atld. Ses bombasnn dt karakol bahesinde bulunan 5 polis, eitli yerlerinden yaralanrken, karakolda maddi hasar meydana geldi. 27 Temmuz 2011de Hakkrinin emdinli lesinin krsal kesiminde, kan atmalarda 1 asker ile 1 militan ld; 3 asker de yaraland. 28 Temmuz 2011de Bingln Karlova lesi'ndeki Fatih Caddesi'nde saat 15. 00 sralarnda Talay Kynden (rk) korucuba Hac Alan, HPGli olduu ileri srlen kimlii belirsiz bir kii tarafndan bana tabanca ile ate edilerek ldrld. 28 Temmuz 2011de Mara'ta askeri aracn geii srasnda meydana gelen patlamada,1 asker yaamn yitirdi, 4 asker de yaraland. 29 Temmuz 2011de Hakkari'nin emdinli lesi'nin Irak snrnda bulunan Akttn (Bzele) Ky'nn Mehende mevkiinde nceki gn atee verilen aralarn bulunduu alanda operasyona kan askerler ile HPG'liler arasnda atma kt bildirildi. Yaanan atmada srasnda ismi renilmeyen 1 uzman avuun yaraland 2 askerin ve 1 militann yaamn yitirdii iddia edildi. 29 Temmuz 2011de Hakkrinin emdinli lesi'ne bal Derecik (Rubarok) Beldesi'nden Federal Krdistan Blgesi snrna asker sevkyat yapan aralarn geii srasnda Yeilova (Navberojan) Ky'ne bal Beyazgl (Gedamij) Mezras yaknlarnda meydana gelen patlamada 2 askerin yaraland renildi. 30 Temmuz 2011de Hakkrinin emdinli lesi'ne bal Beyyurdu (Bdev) Ky yaknlarnda yaanan atmada Kayseri nfusuna kaytl 22 yandaki er Mustafa Bulut yaamn yitirdi. 30 Temmuz 2011de Mara'n Ekinz lesi Kandil Danda kan atmada 1 astsubay'n yaamn yitirdii, 3 askerin de yaraland belirtildi. 1 Austos 2011de Vann Bakale lesinin Gedikba Ky yaknlarnda askeri araca dzenlenen el bombalaryla ve uzun namlulu silahlarla dzenlenen saldr sonucu 3 asker ld. Olayda 4 asker ile o srada olay yerinden geen Bakale Kaymakam Bilgihan Bayer ve 1 koruma grevlisi de yaraland. 5 Austos 2011de Tokatn Readiye lesinin krsal kesiminde kan atma sonucu 1 militan yaraland. 5 Austos 2011de Bingln Bilalolu Beldesinin yaknlarnda askeri konvoyun geii srasnda uzun namlulu silahlarla alan ate sonucu 3 asker yaraland. 7 Austos 2011de Bitlis in Hizan ile merkezinde bulunan kaymakamlk konutuna gece saat 23.00 sularnda yaplan silahl saldr sonucunda 1 polis yaamn yitirdi, 1 polis ve 1 asker de yaraland.

| YAAM HAKKI

41

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

7 Austos 2011de Hakkrinin ukurca lesinde devriye grevi yapan polis aracnn geii srasnda meydana gelen mayn patlamas sonucu 1 polis memuru ld; 3 polis memuru da yaraland. 8 Austos 2011de Vann Erek Mahallesinde hrszlk ihbar zerine olay yerine giden polis ekiplerine ate almas sonucu 1 polis memuru yaraland. 9 Austos 2011de Ordunun Mesudiye lesine bal avdar Ky ile ardakl Ky arasndaki krsal kesimde kan atmada 1 militan ld. 9 Austos 2011de Ardahann Gle lesine bal Senemolu Yaylasnn yaknlarnda kan atmada 1 militann ld ileri srld. 13 Austos 2011de rnakn enoba Beldesinde meydana gelen mayn patlamas sonucu 1 asker yaraland. 13 Austos 2011de rnak'n Beytebap lesi giriinde bulunan ikinci kpr ile birinci kpr arasndaki Kelere mevkiinde HPG ile askerler arasnda atma kt bildirildi. atmada 1 i yzba 3 asker yaamn yitirdi. 15 Austos 2011de Vann zalp lesine bal Keikayas Ky ile renbur Ky arasndaki yolda askeri aracn geii srasnda nceden denmi maynn patlamas sonucu 3 asker yaraland. 15 Austos 2011de Osmaniyenin Zorkun Yaylasnn krsal kesiminde kan atmada 1 asker ld; 1 asker yaraland. 15 Austos 2011de Vann Saray lesi'ne bal Keikayas (Kavlik) ile ayba (Runexar) kyleri arasnda askeri konvoyun geii srasnda meydana gelen patlamada 3 asker yaraland. 15 Austos 2011de Osmaniye'nin Zorkun Yaylas'na bal Habel mevkiinde balatlan operasyonda kan atmada 1 asker yaamn yitirdi, askerlerden Ramazan Kou ise yaraland. 17 Austos 2011de Hakkrinin ukurca lesinde meydana gelen drt ayr patlamada 8 asker ile 1 geici ky korucusu ld; 15 asker de yaraland. len askerlerden Erhan Arn cesedine ise ulalamad. 18 Austos 2011de Tuncelinin Ovack lesinin krsal kesiminde kan atmada 2 militann ld akland. 18 Austos 2011de Siirt Eruh'a bal Bilgili (Eski Eruh) Jandarma Karakolu'na akam saatlerinde dzenlenen saldrda, 2 asker ile 1 militan yaamn yitirdi, 1 astsubay ile 3 uzman avu yaraland. 18 Austos 2011de Siirt'in Pervari lesi'nde le Jandarma Komutanl ve Emniyet Mdrl'ne uzun namlulu silah ve roketatarla dzenlenen saldrda 4 asker yaraland. Ayn saldrda evre ve Orman le Mdrl binasnn da hedef alnd renilirken, saldr sonucu kan yangnda 4 sivil yaraland. 19 Austos 2011de Bitlisin Tatvan lesinde Binkar Jandarma Karakoluna dzenlenen saldr sonucu 1 asker ld. 20 Austos 2011de ileri Bakanl'nn internet sitesinde yer alan aklamada, 18 Austos ve 19 Austos gnlerinde kan atmalarda 4 HGP'linin yaamn yitirdii ve 1 HPG'linin ise teslim olduu bildirildi. 21 Austos 2011de Tuncelide Sarta Jandarma Karakoluna dzenlenen saldr sonrasnda kan atmada 1 militan ld. 22 Austos 2011de Elaza bal Alacakaya ilesinde emniyet binas ve lojman ile kaymakamlk lojmanna dzenlenen saldrda 2 si polis 3 kii yaraland. 22 Austos 2011de Hakkri kent merkezine 4 kilometre uzaklkta, Hakkari Da ve Komando Tugay Komutanlna askeri personeli tayan sivil plakal minibsn geii srasnda, yol kenarna denen patlaycnn infilak ettii, patlamann etkisiyle minibsn devrilmesi sonucu 2 askerin yaralandn, hafif yaralanan 13 askerin de ayakta tedavi edildiini bildirdi. 23 Austos 2011de Diyarbakrn Ergani lesinin krsal kesiminde askeri kontrol noktasna alan ate sonucu yaralanan 5 askerden biri olan Astsubay Ahmet Yumak (30), Ankarada tedavi grd GATA da yaamn yitirdi. YAAM HAKKI |

42

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

27 Austos 2011de Mardin'in Midyat lesi enky Beldesi'nde bulunan jandarma karakoluna uzun namlulu silah ve roketlerle saldr dzenlendii bildirildi. Saldrda karakolda nbet tuttuklar belirtilen koruculardan biri yaamn yitirirken 3 korucu da yaraland. 28 Austos 2011de Hakkrinin Yksekova lesine bal Dalca Blgesinin Karata Mevkiinde meydana gelen atma sonucu 2 militan ld. 28 Austos 2011de Hakkrinin emdinli lesi'nden askeri konvoy geii esnasnda patlama meydana geldi. Patlamada, 3 asker yaamn yitirdi, 3 asker de yaraland. 3 Eyll 2011de Tuncelinin lga Kyne bal Esenyurt Mezrasnn yaknlarnda arazi tarama faaliyeti yapan askeri ekibe alan ate sonucu 2 asker ld. Saldr sonrasnda balatlan askeri operasyonda ise 1 asker yaraland. 3 Eyll 2011de Hakkrinin Yksekova lesine bal Yeilta Kynde yapm devam eden karakol inaatnda nbet tutan geici ky korucularna alan ate sonucu 2 geici ky korucusu ld; 1 geici ky korucusu ile 3 ii de yaraland. 3 Eyll 2011de, Bitlisin Tatvan lesi Esentepe Mahallesinde Tatvan 10uncu Motorlu Piyade Tugay Komutanlnda nbet deiiminden dnd bildirilen askeri araca uzun namlulu silahlarla ate ald. Alan ate sonucu arata bulunan 3 asker yaraland. 4 Eyll 2011de, Dersim merkeze bal Geyiksu Ky krsalnda balatlan operasyonda 3 Eyll gn kan atmada temen Bahadr Fuat Buharalolu ile uzman avu Bekir Erciyes'in yaamn yitirdiine ilikin Tunceli Valilii yapt yazl aklamann ardndan devam eden operasyonda bugn de atma kt bildirildi. atmada 1 askerin yaraland belirtildi. 4 Eyll 2011de Tuncelide Munzur Mahallesinde hal saha ma oynayan polis memurlarna uzun namlulu silahlarla alan ate sonucu 1 komiser ile kendisini izlemeye gelen ei lrken; 3 ar 8 polis memuru da yaraland. Saldr sonrasnda kan atmada ise 1 militan ld. 5 Eyll 2011de, Bingl'n Gen lesi Kaymakamlk konutundaki polis noktasna uzun namlulu silahla saldr dzenlendi. Saldryla birlikte balayan atma bir sre devam etti. atmada polislerden Ali Helvac ile Abdullah Gke yaraland. 7 Eyll 2011de Erzurumun Hns lesinde le Emniyet Mdrlne ait binalara uzun namlulu silahlarla alan ate sonucu 1 polis memuru yaraland. Saldr sonrasnda kan atmada ise 2 militann yaraland ileri srld. 8 Eyll 2011de Vann Grpnar lesinde devriye grevi yapan polis otosuna alan ate sonucu 2 polis memuru yaraland. 9 Eyll 2011de rnakta dzenlenen bir protesto yryne mdahale eden kolluk kuvvetleri ile gstericiler arasnda kan atma srasnda atlan ses bombasnn patlamas sonucu 1 polis memuru yaraland. 11 Eyll 2011de Hakkrinin emdinli lesinde le Emniyet Mdrlne ve le Jandarma Komutanlna roketatarlarla ve uzun namlulu silahlarla dzenlenen saldrda 1 asker ile 1 polis memuru ld; 7 asker de yaraland. Saldrnn ardndan ile merkezinde kan atma nedeniyle ise Necdet Greli, Tayyar Greli ve Osman Erta (14) Resul etin (25) adl 4 sivil lrken; 3 sivil de yaraland. 12 Eyll 2011de Hakkri Valilii yapt aklamada emdinli lesinde 2 militann ldn ifade etti. 13 Eyll 2011de Kahramanmaran Pazarck lesinde, Blge Trafik Mdrlnde grevli polis aracna uzun namlulu silahlarla dzenlenen saldr sonucu 1 polis memuru ld; 1 polis memuru da yaraland. 14 Eyll 2011de, Hakkari'nin emdinli lesi Kl Mahallesi'nde HPG'li olduu ne srlen 3 kiiye ait cenazelerin bulunduu iddia edildi. Dalk alanda 3 gndr yrtlen operasyonlara katlan askerler tarafndan bulunduu iddia edilen 3 kiiye ait cenazenin nereye gtrld hakknda bilgi edinilemedi. 14 Eyll 2011de, Hakkari'nin emdinli ilesinde 3 gn nce kan atmada yaamn yitirdii belirtilen 2 HPG'linin cenazesinin Malatya'ya gtrld renildi. emdinli'de 11 Eyll akam kan atmada yaamn yitirdii | YAAM HAKKI

43

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

belirtilen Salman Gr (Rubar Hacelya) ve Fehmi Atdemir'in (Adl Rzan) cenazelerinin otopsi yaplmak zere Malatya Devlet Hastanesi'ne gnderildii renildi. 15 Eyll 2011de Diyarbakrda Silvan karayolunda Ali Gaffar Okkan Polis Meslek Yksekokuluna ait servis aracnn geii srasnda dzenlenen el bombal saldr sonucu 5 polis memuru yaraland. 16 Eyll 2011de Hakkrinin Yksekova lesinde emdinli yolu zerinde devriye grevi yapan zrhl bir polis aracna alan ate sonucu 1 polis memuru ld. 16 Eyll 2011de, Van Bakale'ye bal Albayrak 4. Hudut Tabur Komutanl'na bal Alev Piyade Bl askerlerince yaplan yol kontrol srasnda mayn patlad. Daha nceden yola denen maynn patlamas sonucu 1 Asker yaamn yitirdi. 17 Eyll 2011de, Bingl'n Gen (Dara Hn) lesi'nde, askerler ile HPG'liler arasnda atma kt belirtildi. atmada 1 askerin yaamn yitirdii 2 askerin de yaraland renildi. 17 Eyll 2011de Siirtin irvan lesine bal Ormanba Blgesinde kan atmada 1 militan ld. 21 Eyll 2011de Bitliste Polis Meslek Yksek Okuluna uzun namlulu silahlarla alan ate sonucu polis memuru aday 1 renci yaamn yitirdi; 4 renci de ar yaraland. 22 Eyll 2011de, Van'n atak lesi'nin Melkuan Yaylas'ndaki operasyonda er Doan Ger ile ky korucusu Bedri Esin'in yaamn yitirdii atmada l says 3'e ykseldi. Ar yaralanan ky korucusu Sabri Ikal kaldrld Van Askeri Devlet Hastanesi'nde yaamn yitirdi. 22 Eyll 2011de Diyarbakrn Sur lesine bal Mardinkap Semtinde devriye grevi yapan polis ekibine alan ate sonucu 1 polis memuru ld; 2 polis memuru ile 2 sivil de yaraland. Olay sonrasnda saldry gerekletirdikleri iddiasyla 7 kii gzaltna alnd. 22 Eyll 2011de rnakn Gabar Da blgesinde kan atmada bir militann ld renildi. 23 Eyll 2011de Mardinin Dargeit lesinde zel harekt polis ekibine ait aracn geii srasnda nceden yola denmi maynn patlatlmas sonucu 1 polis memuru yaraland. 24 Eyll 2011de Diyarbakrn Hani lesinde emniyet mdrl binasna dzenlenen silahl saldr sonucu 2 polis memuru yaraland. 24 Eyll 2011de Siirtin Pervari lesinde Belenolukta asker de yaraland. kan atma sonucu 6 asker ile 3 militan lrken; 11

22 Eyll 2011de Diyarbakrn Sur lesine bal Mardinkap Semtinde devriye grevi yapan polis ekibine alan ve 2 polis memuru yaamn yitirdi. 23 Eyll 2011de Batmann Kozluk lesinin krsal kesiminde bir askeri birlie alan ate sonucu 1 askerin ld ileri srld. 25 Eyll 2011de Siirtin Baykan lesine bal Ziyaret Beldesinde kan atmada 1 militann yaraland ileri srld. 26 Eyll 2011de, Batman'da gece saat 23.30 sularnda Yavuz Selim Mahallesi Aydnkonak Kava mevkiinde atma meydana geldi. Olayda, arata bulunan 8 aylk hamile Mizgin Dorul ve 4 yandaki kz Sultan Dorul yaamn yitirirken, ei Talat Dorul ve 4 ocuu yaraland. Batman Valilii'nin aklamasna gre, HPG'liler ile polisler arasnda atma kt ve sivil yurttalarn arac, atma ortasnda kald. Valilik yapt aklamada 3 kiinin polis ekiplerini hedef alarak ate at ve sivillerin alan ate sonucu yaamn yitirdiini ileri srd. Valilik saldry gerekletiren 3 kiinin de olay ardndan kan atmada yaamn yitirdiini 2 polisin de hafif yaralandn bildirdi. atmada yaralanan Batman Emniyet Mdrl stihbarat ube Mdrl'nde grevli Komiser Yardmcs Adem lkkl ambulans helikopterle getirildii Kayseri'deki Erciyes niversitesi Gevher Nesibe Hastanesi'nde yaplan mdahaleye ramen kurtarlamayarak, yaamn yitirdi. 27 Eyll 2011de Tuncelinin Plmr lesinde bir helikopterin askeri alana ini yapmaya alt esnada nceden denmi patlaycnn patlatlmas sonucu 1 asker yaraland. 44 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

28 Eyll 2011de,Dersim'in Plmr balantl Erzincan karayolunda geici ky korucusu smail Grbz'n HPG'liler tarafndan alkonulmas sonras askerlerin blgeye gitmesi esnasnda patlama olduu bildirildi. Patlamada ilk belirlemelere gre, 4 askerin ar yaraland ifade edildi. 30 Eyll 2011de, rnak'n Beytebap lesi'nde kinci Kpr mevkii ad verilen blgede 29 Eyll gecesi saat 22.00 sralarnda operasyona kan askerler ile HPG'liler arasnda kan atmada 2 asker yaamn yitirdi, 1'i ar 3 asker de yaraland. Yerel kaynaklardan alnan bilgilere gre, atmada 3 HPG'linin de yaamn yitirdii ileri bildirildi. Grg tanklar, 3 cenazenin askerler tarafndan yerde srklenerek Beytebap Alay Komutanl'na gtrldn iddia etti. 30 Eyll 2011de, rnak'n Beytebap lesi'ndeki Kato Da'nda balatlan operasyonda dn kan ve 2 askerin yaamn yitirdii, 3 askerin de yaraland atma sonras blgeye askeri birlikler sevk edildi. atma blgesi de havadan helikopterlerce bombalanrken, blgede devam operasyon srasnda bu akam saatlerinde yeniden atma kt. atmada ilk bilgilere gre 4 asker yaraland. 30 Eyll 2011de Bingln Ilcalar Beldesinin krsal kesiminde arama faaliyeti yrten askeri birlie uzun namlulu silahlarla alan ate sonucu uzman avu Ahmet Erdal yaraland. 30 Eyll 2011de Diyarbakrn Lice lesinde Engl Jandarma Karakoluna dzenlenen saldr sonucu 1 askerin ld iddia edildi. 2 Ekim 2011de, Kahramanmara Pazarck lesi'nin deli Mevkii'nde arazi arama taramas yapan jandarma timleri ile PKK'liler arasnda dn saat 21.30 sralarnda atma kt. atmada 1 PKK'li ld. 2 Ekim 2011de, HD Siirt ubemize bavuruda bulunan Minaz ailesi, ocuklar Abdurrahman Minazn 01.10.2011 tarihinde rnak linde TSK ile PKK militanlar arasnda kan silahl bir atma sonucu yaamn yitirdiini beyan ederek hukuki yardm talebinde bulunmulardr. 4 Ekim 2011de Hakkrinin emdinli lesine bal Ttnl Kynn yaknlarnda askeri aracn geii srasnda nceden denmi maynn patlatlmas sonucu 1 asker yaraland. 5 Ekim 2011de Diyarbakrda Bingl karayolunda kan atmada 1 militann ld akland. 6 Ekim 2011de Hakkrinin emdinli lesinde askeri konvoyun geii nceden denmi maynn patlatlmas sonucu 1 asker ld; 1 asker de yaraland. 6 Ekim 2011de Arnn Yukar Pamukta Kynde kan atmada 1 geici ky korucusu ile 1 militan ld. 8 Ekim 2011de Hakkrinin krsal kesiminde kan atmada 2 militann ld akland. 10 Ekim 2011de Tuncelinin emigezek lesinde le Emniyet Mdrlne ve polis lojmanlarna uzun namlulu silahlarla dzenlenen saldrnn ardndan gerekletirilen operasyonda 2 asker ile 2 militann yaraland akland. 10 Ekim 2011de TSK ait sava uaklarnn Irakn kuzeyine dzenledii hava saldrsnda 7 militann ld akland. 11 Ekim 2011de Siirtin Baykan lesine bal evrimtepe Kynn krsal kesiminde kan atma sonucu 3 geici ky korucusu ve 2 militan ld. 11 Ekim 2011de Dersim emigezek'te dn gece saat 22.00 sralarnda 4 ayr noktaya roketatarlarla saldr dzenleyen HPG'liler, gece 24.00 sralarnda ikinci saldry gerekletirdi. Gece ge saatlere kadar devam eden atma ile ilgili resmi bir aklama yaplmazken, 1 uzman avu ile 1 askerin yaraland belirtildi. 13 Ekim 2011de Hatayn skenderun lesine bal Denizciler Beldesinde polis merkezine dzenlenen saldr sonucu kan atmada 1 polis memuru ile 1 militan lrken; 3 polis memuru da yaraland. 13 Ekim 2011de Diyarbakrn nar lesinde le Jandarma Komutanlna ve lojmanlarna uzun namlulu silahlarla dzenlenen saldr sonucu 3 asker yaraland.

| YAAM HAKKI

45

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

14 Ekim 2011de rnakn Cizre lesinde seyir halindeki polis aracna dzenlenen silahl saldr sonucu 1 polis memuru yaraland. 15 Ekim 2011de Trk Silahl Kuvvetlerinin Hakkri ile rnak arasnda bulunan Kato Danda balatt askeri operasyonda HPG komutan olduu iddia edilen 1 kiinin ld renildi. 15 Ekim 2011de Hakkrinin ukurca lesinde askeri aracn geii srasnda nceden denmi maynn patlatlmas sonucu 1 asker ld; 2 asker de yaraland. 15 Ekim 2011de, Diyarbakr'n Bismil lesinde le Jandarma Karakolu'na silahl saldr dzenlendii ortaya kt. Akam saat 22.00 sralarnda dzenlenen saldrda 2 askerin yaraland belirtildi. 16 Ekim 2011de Mardinin Kzltepe lesinin krsal kesiminde balatlan askeri operasyon sonucu 2 militann ld ileri srld. 16 Ekim 2011de Adanada polis ekipleri bir gsteriye mdahale ederken p konteynrna braklan patlaycnn infilak etmesi sonucu 3 polis memuru ile 2 sivil yaraland, 1 polis memuru yaamn yitirdi. 17 Ekim 2011de rnakta bir gsteriye mdahale eden polis ekiplerine atlan ses bombas sonucu 3 polis memuru yaraland. 18 Ekim 2011de, Mardin'in Kzltepe lesi'ne bal Uzunkaya (Biloka) Ky krsalnda 16 Ekim gecesi balatlan askeri operasyon sonucunda HPG'li olduklar ileri srlen 2 kiinin yaamn yitirdii bildirildi. 18 Ekim 2011de Bitlisin Groymak lesinin yaknlarnda daha nce yola denmi maynn 1 polis aracnn geii srasnda patlamas sonucu 5 polis memuru ile 2 i ocuk 7 sivil yaamn yitirdi. 18 Ekim 2011de Bitlisin Groymak lesinin yaknlarnda meydana gelen patlamann ardndan balatlan askeri operasyonda 1 militann ld renildi. 18 Ekim 2011de, rnak'ta Cudi dana ynelik balatlan operasyon sonucu kan atmada 1 HPGlinin yaamn yitirdii belirtilirken, cenazenin Malatya'ya gtrld renildi. Yaamn yitiren ve HPG'li Nihat Kzl olduu belirtilen cenazenin Malatya'ya gtrlmesi zerine, ailesi tehis iin Malatya'ya geldi. zmir'den Malatya'ya gelen Kzl'n annesi, babas ve kardeleri, Malatya Adli Tp Morgu'na giderek cenazeyi tehis etti. 18 Ekim 2011de, Mardin ve merli lesi yolu zerinde Hop Geidi mevkiinde askeri konvoyun geii srasnda patlama meydana geldi. merli karayolu 25'inci kilometrede meydana gelen patlamada, 2 askerin yaraland belirtildi. 18 Ekim 2011de, Hakkari ile rnak arasnda bulunan Kato Da'nda kan atmada 3 HPG'li yaamn yitirdi. Yaamn yitiren HPG lilerden Van Bakale doumlu Emrah Bayer (Baz Mordem) ile Van doumlu Kasm Karaboa'nn (Bager Frat) aileleri MEYADER Van ubesi yneticileri ile birlikte cenazelerin akbetini sormak amacyla Hakkari'ye gitti. 19 Ekim 2011de Hakkrinin ukurca lesinde ukurca le Jandarma Komutanlna; ukurca Asayi Blk Komutanlna; ukurca Asayi Tepe s Blgesine; ukurca Sivri Tepe s Blgesine; TOK Polis Lojmanlarna; Gezitepe Jandarma Snr Komutanlna; Keklikkaya snr noktasna; Bankardi snr noktasna; Licedeki 2. Motorize Piyade Tugayndan blgeye lojistik amal giden birlie dzenlenen basknlarn ardndan gece boyu meydana gelen atmalarda ve sonrasnda balatlan askeri operasyonlarda, yetkililer 24 asker 21i militan toplam 45 insann ldn; 19 askerin ise yaralandn aklad. 20 Ekim 2011de, Mu un Korkut lesi'ne bal Altnova krsalnda Saat 07.30'da sralarnda operasyona kan askerlerin geii srasnda patlama meydana geldi. Patlamada Uzman avu Erturul Koer, er Turgay Kocatepe ve er Hasan Tzn yaraland. 20 Ekim 2011de, Hakkari ili ukurca ilesinde dn yaanan ve 24 askerin yaamn yitirmesine neden olan atmadan sonra bu gnde operasyona kan askerlerin geii srasnda patlama meydana geldi. leye bal 15 kilometre uzaktaki Kekliktepe Kavuak blgesinde meydana gelen patlamada 1 uzman avuun yaamn yitirdi. 20 Ekim 2011de Muun krsal kesiminde kan atmada 1 militann ld akland. YAAM HAKKI |

46

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

21 Ekim 2011de Siirtin Pervari lesinde Doanky blgesinde kan atmada 1 asker ld; 3 asker de yaraland. 22 Ekim 2011de, HPG ukurcann Guze Re ve Gunde Pre alanlarnda balatlan ve kimyasal silahlarn kullanld hava saldrlar ve iddetli atmalar sonucunda en az 24 militann hayatn kaybettiini duyurdu. 23 Ekim 2011de Hakkrinin emdinli lesinde Gkyz Jandarma Karakoluna ait birliklerin bulunduu askeri aralarn Gkyaz Kynden geileri srasnda nceden denmi maynn patlamas sonucu 2 asker ld. 23 Ekim 2011de, Bitlis'e bal Kayalba Ky krsalnda kan atmada yaamn yitirdii belirtilen ve HPG'liye ait olduu iddia edilen bir cenaze Devlet Hastanesi'ne getirildi. Askeri operasyonlarn srd blgede dn leden sonra kan atmaya ilikin yazl aklama yapan Bitlis Valisi Nurettin Ylmaz ise, Kayalba Ky krsalnda dn saat 13.45 sralarnda atmann yaandn ve HPG'li olduu iddia edilen 1 kiinin yaamn yitirdiini belirtti. 23 Ekim 2011de Hakkrinin ukurca lesinde Kazan vadisinde srdrlen askeri operasyon srasnda kan atmada 1 asker ile 4 militan ld; 6 asker de yaraland. 24 Ekim 2011de Vann Bakale lesinin krsal kesiminde jandarma karakoluna dzenlenen saldr sonucu 4 asker yaraland. 28 Ekim 2011de Osmaniyenin Zorkun Yaylas yolunda devriye grevi yapan polis aracna alan ate sonucu kan atmada 2 polis memuru ile 1 militan ld;1 polis memuru yaraland. 29 Ekim 2011de Mardinin Derik lesinin krsal kesiminde kan atmada 1 militan yaraland. 23 Ekim 2011de, Hakkari'nin emdinli lesi Tekeli (Gare) Snr Jandarma Taburu'nda keif yapan askerlerden 2'si mayn patlamas sonucu hayatn kaybetti. Gnlerdir operasyon ve atmalarn younlat Hakkari'nin ukurca lesi'ne bal Kazan Vadisi'nde 1 astsubayn yaamn yitirdii ve 6 askerin de yaraland bildirildi. 25 Ekim 2011de, Van'n Bakale (Elbak) lesi yaknlarnda askeri aracn geii srasnda patlama meydana geldi. Patlamada 4 asker yaraland. 28 Ekim 2011de, Osmaniye Kredi ve Yurtlar Kurumu'na ait renci yurdunun nnde grev yapan polislere ynelik yaplan saldrda, 2 polis yaamn yitirdi, 1 polis yaraland. Saldrdan sonra yaanan atmada 1 HPGlinin de yaamn yitirdii iddia edildi. 29 Ekim 2011de, rnakn Beytebap ilesine bal Setkar ve eman arasnda 29 Eyll gn yaanan atmada 17 askerin yaamn yitirdii iddia edildi.Yerel kaynaklardan edinilen bilgilere gre, 29 Eyll gn rnakn Beytebap ilesine bal Setkar ve eman arasnda geen askeri konvoya ynelik gerillalarn gerekletirmi olduu eylem ve sonrasnda yaanan atmalarda 17 asker yaamn yitirdii ileri srld. Alnan bilgilere gre, Trk ordusuyla ibirlii iinde bulunan Halit Ataman isimli bir kiinin atma alanna giderek, kendi arabasyla atma alannda bulunan 8 askere ait cenazeyi alp gtrd ifade edildi. Yine yerel kaynak ayn yerde yaanan bir ikinci atmada ise 9 askerin ldn belirtti. 3 Kasm 2011de, Hakkari merkeze 5 kilometre mesafede bulunan Ser Sola Viraj'nda polis aracnn geii srasnda patlama meydana geldi. Kentin 7 kilometre uzanda bulunan Depin polis arama noktasndan nbet deiimi iin kent merkezine gelen zrhl aracn geii srasnda yaanan patlamada bir polis yaraland. 3 Kasm 2011de Bitliste Diyarbakr yolunda askeri aralarn geii srasnda alan ate sonucu 1 asker yaraland. 4 Kasm 2011de Hakkrinin ukurca lesinin krsal kesiminde kan atmada 1 militann ld akland. 4 Kasm 2011de Diyarbakrn Dicle lesinde zel Harekt ube Mdrlne alan atein ardndan kan atmada 1 militann ld; 1 sivilin de yaraland ileri srld. 4 Kasm 2011de Siirtin Eruh lesinin krsal kesiminde kan iki ayr atmada 2 militann ld;1 geici ky korucusunun da yaraland akland. 5 Kasm 2011de Hzn Parastina Gel - Halk Savunma Gleri (HPG) 6 Kasm 2011de yapt aklamada, Hakkrinin ukurca lesinde bir karakola alan ate sonucu 1 askerin ldn ileri srd. | YAAM HAKKI

47

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

5 Kasm 2011de, Siirt'tin Eruh lesi krsalnda Siirt l Jandarma Komutanl tarafndan yrtlen operasyon sonucu dn kan atmada Siirt Valilii'nden yaplan yazl aklamada, Eruh lesi krsalnda kan atmada bir geici ky korucusunun yaraland belirtildi. Valilik aklamasnda ilk atmann ardndan ilerleyen saatlerde ikinci bir atmann daha kt ve bu atmada bir HPG'linin yaamn yitirdiini ileri srld. 6 Kasm 2011de, Diyarbakr'n Dicle (Pran) lesi merkezinde bulunan Ziyaret Tepesi'ndeki zel harekat noktasna dn akam 18.30 sralarnda roketatarl saldr dzenlendi. Saldrnn ardndan zel harekat noktasndan rasgele ate ald bildirilirken, evlere, i yerlerine ve belediye binasna da kurunlarn isabet ettii renildi. atmann uzun sre devam ettii belirtilirken, Murat Gene (18) adl 1 gen ar yaraland. Manavda alt renilen Gene Dicle niversitesi Tp Fakltesi Hastanesi'ne kaldrld. te yandan kan atmada 1 kii yaamn yitirirken, yaamn yitiren kiinin Ergani lesi'ne bal len Beldesi nfusuna kaytl ve soyad Erdoan olduu belirtilen HPG'li olduu ileri srld. 7 Kasm 2011de Batmann Gerc lesinin krsal kesiminde devriye grevi yapan polis aracna alan ate sonucu 2 polis memuru yaraland. 7 Kasm 2011de, Diyarbakr'n Dicle (Piran) lesi'nde bulunan Ziyaret Tepesi'ndeki zel harekt noktasna nceki gn dzenlenen roketatarl saldrnn ardndan bir HPG'linin kan atmada yaamn yitirdii, Murat Gene'in isimli 1 sivil bir yurttan ise yaraland akland. Grg tanklar ise yaral yakalanan HPG'linin kafasna el ate edilerek infaz edildiini ileri srd. Kurunlardan birinin kafasnn sol tarafndan para kopard, bir kurunun kalasna ve bir kurunun da ayak bileine denk geldii belirtilen Murat Gene'in durumunun ar olduu ve hayati tehlikesinin devam ettii renildi. 11 Kasm 2011de, saat 18.30'da zmit-Karamrsel seferini yaparken karlan ve ardndan stanbul Selimpaa'ya demir atan Kartepe isimli deniz otobsnde PKK'li olduu iddia edilen bir kii ldrld. te yandan Vali Hseyin Avni Mutlu'nun gazetecilere verdii demete "atma olmad, etkisiz hale getirildi" szleri ise infaz edildiine dair phelere neden oldu. 14 Kasm 2011de, Hakkari'nin ukurca lesinde gvenlik gleri ile PKKliler arasnda kan atmada 1 PKK'l l olarak ele geirildi. Hakkari Valisi Muammer Trker, 2 gn nce zml Snr Jandarma Karakolundan alnan bir grnt zerine, blgede operasyon dzenlendiini belirtti. Vali Trker, szma giriiminde bulunan bir grup PKKl ile girilen atmada bir PKK'lnn l olarak ele geirildiini syledi. 20 ve 22 Kasm 2011de Diyarbakrda kent merkezinde polis kontrol noktalarna dzenlenen saldrlar sonucu 6 polis memurunun ld iddia edildi. 28 Kasm 2011de Diyarbakrn Dicle lesinin krsal kesiminde kan atmada 3 militann ld ileri srld. 29 Kasm 2011de Bitlis-Baykan karayolunda nceden denmi maynn askeri konvoyun geii srasnda patlatlmas sonucu 6 asker yaraland. 30 Kasm 2011de, Topkap Saray'nn nne gelen silahl bir kii etrafa ate at. lk ate srasnda zel Gvenlik Grevlisi Mehmet Ballc (1977) ile saray giriinde nbet tutan Jandarma Eri erafettin Eray Topu (1988) yaraland. Polis, evrede geni gvenlik nlemleri alrken sarayn iinde yaklak bir saat sren atmann ardndan saldrgan ldrld. 2 Aralk 2011de Diyarbakrn Lice lesinin krsal kesiminde kan atma sonucu 3 militan yaamn yitirdi. 3 Aralk 2011de BNGL'n Karlova lesi'nde gvenlik gleriyle terristler arasnda kan atmada 1 PKK'l ldrlrken, 7 PKK'l da sa olarak yakaland. Karlova'nn Sudura Ky krsal kesiminde bu sabah saatlerinde arama tarama faaliyetlerinde bulunan gvenlik gleri, bir grup PKK'l ile karlat. Gvenlik glerinin 'teslim ol' arsna PKK'llarn ate aarak karlk vermesi zerine atma kt. atmada 1 PKK'l ldrlrken, 7'si de sa olarak yakaland. 7 Aralk 2011de rnakn Cudi Danda yaplan operasyonda PKKllara ait bir maara tespit edildi. Maarada bulunan 3 militan yaplan operasyon sonucu sa yakaland. Yakalanan militanlardan birinin yaral olduu renildi. 16 Aralk 2011de Bingl krsalnda kan atmada yaamn yitirdikleri belirtilen ve HPG'li olduklar ileri srlen 8 kiinin cenazesinin Elaz'a gtrld bildirildi.

48

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

18 Aralk 2011de Siirtin krsal kesiminde balatlan askeri operasyon srasnda kan atmada 1 militann ld renildi. 19 Aralk 2011de Diyarbakrn Dicle lesi ile Elazn Arcak lesi arasndaki Grese Danda balatlan askeri operasyonlar sonucu 20 militann ld ileri srld. 20 Aralk 2011de Diyarbakrn Dicle lesi ile Elazn Arcak lesi arasndaki Grese Danda devam eden askeri operasyon kapsamnda 1 militann ld akland. 20 Aralk 2011de rnakta Cudi Danda kan atmada 3 militann ld renildi. 21 Aralk 2011de Diyarbakrn Dicle lesi ile Elazn Arcak lesi arasndaki Grese Danda devam eden askeri operasyon kapsamnda 3 militann ld akland. 22 Aralk 2011de rnakn dil lesinin krsal kesiminde kan atmada 1 militann ld akland. 22 Aralk 2011de, Diyarbakr'n Dicle (Piran) lesi'nde bulunan Ziyaret Tepesi'nde 5 Aralk gn zel harekat noktasnda ynelik dzenlenen roketatarl saldr sonras 1 HPG'linin yaamn yitirdii ileri srld. 22 Aralk 2011de Hakkari'nin Yksekova lesi'ne bal Dalca blgesinde operasyona kan askerlerin geii srasnda mayn patlad. 11.30 sralarnda ile merkezine 25 kilometre uzaklkta Dalca blgesinde yaanan patlamada, 1 uzman avu yaamn yitirdi, 1 stemen yaraland. 23 Aralk 2011de rnak'ta Cudi Da'nda gnlerdir havadan ve karadan yaplan operasyonlar srerken, kan atmalarda uzman avu Mehmet Bostanolu'nun yaamn yitirdii belirtildi. 23 Aralk 2011de rnakta Cudi Danda devam eden askeri operasyonlar kapsamnda kan atmada 27 militan ile 1 askerin ld; 5 militann da yakaland akland. 26 Aralk 2011de Diyarbakrn Bismil lesinde devriye grevi yapan polis aracna uzun namlulu silahlarla alan ate sonucu 1 polis memuru ld; 1 polis memuru da yaraland. 27 Aralk 2011de HPG tarafndan yaplan aklamada Hakkride 25 Aralk gn devriye grevi yapan polis aracna alan ate sonucu 2 zel harekt polisinin ld; 1 zel harekt polisinin de yaraland iddia edildi. 29 Aralk 2011de Tuncelinin Baak Kynn krsal kesiminde devam eden askeri operasyon kapsamnda kan atmada 7 militann ld akland. 31 Aralk 2011de Diyarbakr'n merkez Kayapnar lesi'ne bal Huzurevleri Mahallesinde ihbar iddialar zerine 4nc Sokak 9 numaral apartmana ynelik sabaha doru dzenlenen basknda 2 kii yaamn yitirdi. atma sonras yaralandklar ve yakalanmamak iin balkondan atladklar iin yaamlarn yitirdikleri iddia edilen 2 kii, Dicle niversitesi Hastanesi Morguna kaldrld. atma sonras olay yerinde grnt ve bilgi alnmasna izin vermeyen polis, emrin Diyarbakr Valisi tarafndan verildiini belirtirken, olayn yaand bina ve evresinde geni nlemler devam ediyor. simlerini vermek istemeyen iki grg tan sabah 05.00 sularnda kar maskeli zel harekat timleri tarafndan baskn dzenlenen binann nce ablukaya alnd ardndan youn ate altna alndn iddia etti. Tarama sonras 3nc katta bulunan daireye baskn dzenleyen zel timlerin 2 kiiyi sa yakalayarak dar kardn ne sren grg tanklar, binann arka tarafna gtrlen 2 kiinin daha sonra infaz edildiini ileri srd. Ayn atmada yaraland bildirilen ve ayn hastanede tedavi altna alnan polisi hastanede ziyaret eden Diyarbakr Valisi Mustafa Toprak ve Diyarbakr Emniyet Mdr Mustafa Salam ise hastane knda ksa bir aklama yapt. Olayn Polis 155 hattna yaplan bir ihbar zerine gerekletiini savunan Toprak, sabaha doru baskn dzenlenen evde bulunan kiilerin polisi fark ederek ate at bunun zerine atma yaandn ne srd. atmann yaand anda evde bulunan 2 kiinin balkondan atladn da ileri sren Toprak, Bo evde yaplan aramada atma yaanrken patlam 2 el bombas, 2 uzun namlulu silah ile bir tabanca ele geirildi. Aaya atlamalar sonucu etkisiz hale gelen terristlerin zerinde ise patlamam bir el bombas daha bulundu iddiasnda bulundu. X. MAYIN VE SAHPSZ BOMBA PATLAMASI SONUCU LEN ve YARALANAN SVLLER

| YAAM HAKKI

49

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

8 Ocak 2011de, Batmann Beiri lesinde askeri lojmann yaknlarnda oynayan Y.B. (13), henz belirlenemeyen bir nedenle meydana gelen patlama sonucu ar yaralanarak Diyarbakr Devlet Hastanesine kaldrld. 17 Ocak 2011de, Siirtin Pervari lesine bal at Kynn yaknlarnda bulduu cismin patlamas sonucu Kemal Ak (17) ar yaraland. 15 ubat 2011'de Van'n Hacbekir Mahallesi Dumlupnar lkretim Okulu'ndan kan rencilerin bulduklar cisim elerinde patlamas sonucu 1 i ar olmak zere 5 ocuk yaraland. 20 Ocak 2011de, rnakn Beytebap lesinde bir minibsn geii srasnda yolda meydana gelen patlama sonucu aracn srcs Sait Belge ar yaraland. 16 Nisan 2011de, Arnn Patnos lesinde, 34. Gvenlik Mekanize Tugaynn yaknlarnda 3 ocuun bulduklar bir cisimle oynamas nedeniyle meydana gelen patlamada, Baran zyolcu (8) yaamn yitirdi; Mahsun Duru (10) ve Serhat Duru (8) da yaraland. 22 Nisan 2011de, Bitlisin Hizan lesine bal Xoros (Horozdere) Kynde hayvanlarn otlatan Refik dgen (15), yerde bulduu bir cismi kurcalarken meydana gelen patlama sonucu ar yaraland. 23 Nisan 2011de, HD stanbul ubemize gelerek kardei Glizar Turhan (1993) adna bavuruda bulunan Cemal Turhan, 22.04.2011 Cuma gn Tuzlada bir parkta patlama olduunu, o esnada kardei Glizar Turhann da orada bulunduunu, bu patlamadan dolay yaralandn, polislerin kendisini hastaneye gtrdn, pansuman yapldktan sonra, stanbul Emniyet Mdrl Terrle Mcadele ubesine gtrdklerini, ama tam olarak bundan da emin olamadn syledi ve derneimizden kardeinin nerede gzaltnda olduunu renmemizi talep ettiini syledi. Daha sonra Glizar Turhann stanbul Terrle Mcadele ubesinde olduu renildi. 24 Nisan 2011de, Muta Zafer Mahallesindeki 49. Motorlu Piyade Tugay Komutan Yardmclna ait at poligonuna tel rgy aarak giren A.A. (12), burada bulduu cisimle oynarken meydana gelen patlama sonucu yaraland. 25 Nisan 2011de Van'n Bostanii Beldesi Esendere Mahallesi Doan Sokak'ta A.Y. (6) isimli ocuk bakkaldan ald "torpil" ad verilen patlayc cismi cam ienin iine koyup atee vermesi sonucu meydana gelen patlamada yaraland. 5 Mays 2011de, Vann Erci lesine bal Yukar Akagedik Kynde Murat Polat (16), bulduu havan mermisinin patlamas sonucu yaamn yitirdi. 30 Mays 2011de, Siirtte Baykan karayoluna nceden denmi maynn patlamas sonucu Murat Uysal (24) ve Murat Aydn (33) adl 2 kii yaraland. 1 Haziran 2011de, Mardinin Nusaybin lesinin krsal kesiminde doalgaz arama almas yapan irkete ait aralarn evresinde gvenlik emberi oluturmaya alan zel gvenlik grevlisi Abdulselam Aknc, nceden denmi mayna basmas sonucu yaamn yitirdi. 4 Haziran 2011de rnak ili Merkez ilesi dalk arazi kesiminde meydana gelen patlama sonucu hayvan otlatan 1 vatandan yaraland renildi. 7 Haziran 2011de, Diyarbakrn ermik lesinde hayvanlarn otlatan 3 ocuun bulduklar cismi kurcaladklar srada meydana gelen patlama sonucu Umut Petekkaya (15) yaamn yitirdi. Davut Petekkaya ve brahim Aytekin ise ar yaral olarak hastaneye kaldrld. 18 Haziran 2011de Siirtin Pervari lesi'ne bal Yapraktepe (Ewrex) Ky em Kar Mezras krsalnda mayna basan Halit Kaya ar yaraland. 20 Haziran 2011de Diyarbakrn Ergani lesinde Mehmet Serhat Karadeniz (10) pte bulduu cisimle oynarken cismin patlamas sonucu kolu koptu. 11 Temmuz 2011de Diyarbakrda arazide bulduu cisimle oynayan Mehmet Atmann (11), cismin bombann patlamas sonucu sa el baparma koptu.

50

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

26 Temmuz 2011de Hakkrinin emdinli lesine bal Derecik Beldesinin Gelien Kynn yaknlarnda nceden denmi patlaycnn infilak etmesi sonucu yoldan geen arata bulunan 1 kii yaraland. 31 Temmuz 2011de Vann aldran lesine bal Souksu Kynde meydana gelen patlamada Emrah Damin (18) ar yaraland. 31 Temmuz 2011de anlurfaya bal Emirler kynde yaplan dn sonrasnda ocuklar, bulduklar mermiyi tala krmak isteyince patlama oldu. Olayda 11 yandaki Selahattin ASLAN yaraland. 1 Austos 2011de Hakkrinin ukurca lesine bal zml Kynde sivil bir aracn geii srasnda nceden denmi maynn patlamas sonucu Adil zer ar yaraland. 3 Austos 2011de Batmann Kozluk ilesinde . D. (15) isimli gen, yerde bulduu pet ieyi kurcalarken patlama meydana geldi. Yaralanan .D., yaknlar tarafndan Kozluk Devlet Hastanesine kaldrld. 15 Austos 2011de Siirtin Eruh lesine bal Grendoruk Kynn yaknlarnda jandarma karakoluna gda maddesi tayan Mustafa etinkayaya ait sivil bir minibsn geii srasnda nceden yola denmi maynn patlamas sonucu 2 kii yaraland. 26 Austos 2011de Antalyada Konyaalt Sahilinde kuma gmlen patlaycnn infilak etmesi sonucu 2 kii yaraland. 28 Austos 2011de Antalyann Kemer lesinde bir plajda kuma gmlen patlaycnn infilak etmesi sonucu 6 kii yaraland. 2 Eyll 2011de, Hakkari emdinli'nin Balar (Nehri) Ky'nn em (Navrezan) Mezras'nda ana yoldan bir kamyonetin geii srasnda patlama meydana geldi. Patlama sonucu plakas renilemeyen kamyonet ofr Resul Ylmaz ve Ercan Er adl iki yurtta yaraland. 19 Eyll 2011de, Siirt'in Eruh lesi'ne bal rpl (Misefra) Ky yaknlarndaki Zarova ay kenarnda dn piknik yapan Basri Ouz (55) isimli yurttan yerde bulduu cismi kurcalamas zerine elinde patlad belirtildi. 22 Eyll 2011de rnakta geimini hurda satarak salayan Hasan Bilir (21), ehir plnde bulduu cismin patlamas sonucu yaraland. 27 Eyll 2011de Diyarbakrn Sur lesinde ocuklarn pte bulduu bir cismin patlamas sonucu mer Bozkurt (7) ile Cihan Varl (7) yaraland. 28 Eyll 2011de rnakn Glkonak lesinin krsal kesiminde nceden denmi maynn patlamas sonucu 3 sivil yaraland. 10 Ekim 2011de Vann zalp lesine bal Yukar Kokran Ky ile Yukar Balkl Kynn arasnda bulunan Oymakl Piyade Takm Komutanlna su tesisat kurmak amacyla giden Kadir Aslann (39) kulland kamyonetin geii srasnda nceden denmi maynn patlamas sonucu Kadir Aslan yaamn yitirdi. 16 Ekim 2011de rnakn Silopi lesinde le Jandarma Komutanlna yakn bir blgede meydana gelen patlama sonucu patlamann meydana geldii blgede oynayan Ali Kara (11) ve brahim Ergin (11) ar yaraland. 17 Ekim 2011de, rnak'n Silopi lesi'nde Silopi Jandarma Komutanl'na 200 metre uzaklkta bulunan yeillik alanda dn patlama meydana geldi. Patlamada yaralanan ve Dicle niversitesi Tp Fakltesi Hastanesi'ne kaldrlan 2 oun tedavisi devam ederken, durumu ar olan 11 yandaki Ali Kara'nn hayati tehlikesi sryor. 18 Ekim 2011de Bitlisin Groymak lesinin yaknlarnda daha nce yola denmi maynn 1 polis aracnn geii srasnda patlamas sonucu 5 polis memuru ile 2 i ocuk 7 sivil yaamn yitirdi. 22 Ekim 2011de, rnak ili emdinli ilesinin Yeilova (Navberoja) Ky'ne bal Blek (Serekani) Mezras'na yaplan top atnn isabet ettii mdat Beer adl gen yaraland. 30 Ekim 2011de rnakta Cizre yoluna nceden denmi maynn bir aracn geii srasnda patlamas sonucu arata bulunan 4 sivil yaraland. | YAAM HAKKI

51

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

1 Kasm 2011de anlurfann Viranehir lesinde Hseyin Gzbebei adl kii, yolda bulduu cismin elinde patlamas sonucu ar yaraland. 12 Kasm 2011de, Mardin'in Avclar Ky mevkiinde 9 Kasm'da meydana gelen patlamada yaralanan obanlk yapan 69 yandaki Mahmut imdi isimli yurttan salk durumu ciddiyetini koruyor. imdi'nin tedavisi Mardin Devlet Hastanesi'nde devam ederken, yaknlarn patlamaya askeri mhimmatn neden olduunu belirtti. 14 Kasm 2011de Siirttin Ziyaret Beldesinde bir dinlenme tesisinde alan Salih Artrk (23), tesislerin arkasnda araziye p boaltrken bir cismin infilak etmesi sonucu meydana gelen patlamada yaamn yitirdi. 19 Kasm 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde Konak Mahallesi'nde bulunan le Jandarma Komutanl yaknlarnda bilinmeyen bir nedenden dolay patlama meydana geldi. Patlama sonucu F.A. (17) ile S.D. (13) isimli 2 ocuk yaraland. Patlamada yaralanan F.A., rnak Devlet Hastanesi'ne, S.D. ise Cizre Devlet Hastanesi Acil Servisi'nde tedavi altna alnd. 26 Kasm 2011de Bursann Orhaneli lesinde bal Gynkbelen Beldesinde bo arazide bulduklar fnyeyi incelerken fnyenin patlamas sonucu cismi bulan 2 kiinin yaraland renildi. 27 Kasm 2011de Batmanda bir marketin nne braklm ve beton ivileriyle desteklenmi el yapm bombann patlamas sonucu bir kii yaraland. 28 Kasm 2011de Mersinin Akdeniz lesinde el yapm bir bombann patlamas sonucu S.T. (18) ve F.C. (19) adl iki kiinin yaraland; yarallardan S.T.nin durumunun ar olduu renildi. 29 Kasm 2011de, Batman Bahelievler Mahallesi'nde bir market nnde beton ivileri ile desteklenmi, para tesirli, basn etkili, el yapm bombann patlatld ileri srld. Patlamada olay yerinde bulunan Y.B. adl bir kiinin yararland ve Blge Devlet Hastanesi'ne kaldrlarak tedavi altnda alnd belirtildi.

XI. YASADII RGT CNAYETLER, YARALANMALAR 3 Nisan 2011de stanbulun Baclar lesinde devriye gezen bir polis aracna, Apocu genlik nisiyatifi adl grup itarafndan ses bombas atlmas sonucu 2 polis memuru yaraland. 28 Temmuz 2011de Bingln Karlova lesinde Talay Ky Korucuba Hac Alann ldrlmesiyle ilgili eylemi, 30 Temmuz 2011de yapt aklamayla stlenen HPG, 14 Temmuz 2011de kan atmay dzenledii gerekesiyle Hac Alann ldrldn ifade etti. 19 Eyll 2011de Siirtin Eruh lesinde rnak karayolu zerine yol kesen silahl bir grubun alkoyarak yanlarnda gtrdkleri Abdullah ztrk, silahl grubun yol kestii blgeye yakn bir yerde silahla ldrlm halde bulundu. 20 Eyll 2011de, Siirt'te Polis Meslek Yksek Okulu yaknlarnda bir araca silahl saldr dzenlendi. Saldrda aracn iinde bulunan 4 kiinin yaamn yitirdii 2 kiinin de yaraland belirtildi. Yaamn yitirenlerden 4 kiinin de kadn olduu ve HPGli olduu ileri srlen 1 kiinin de yaamn yitirdii bildirildi. 30 Eyll 2011de Antalyann Kemer lesine bal Gynk Beldesinde le Jandarma Komutanlnn nndeki jandarma kontrol noktasnn yaknlarnda kimlii belirlenemeyen 1 kii, zerindeki patlayclar infilak ettirmesi nedeniyle paralanarak yaamn yitirdi. Olayda 2 kii de yaraland. 15 Ekim 2011de Tuncelinin Hozat lesine bal Yeniba Kynde jandarma karakoluna ekmek gtren arac kullanan Veli Sarsaltk (28) kimlii belirsiz kiilerce karldktan sonra ormanlk alanda ldrlm halde bulunmutu. Konuyla ilgili aklama yapan TKP/ML rgt, Veli Sarsaltk rgtn askeri kanad olan TKKO nun ldrdn duyurdu. 29 Ekim 2011de, Bingl'n en ilek caddesi olan Gen Caddesi zerinde bulunan AKP il binas yaknnda patlama meydana geldi. "Canl bomba" eylemi olduu ileri srlen patlamada evredeki binalar ve otomobiller de hasar grd. Bingl Valiliine gre, patlama, biri canl bomba olmak zere 3 kii yaamn yitirdi, 20 kii de yaraland. Yaralananlar Bingl Devlet Hastanesi'ne kaldrld.

52

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU XII. KUKULU LMLER

NSAN HAKLARI DERNE

1 Ocak 2011de Ar'nn Tutak (Dutax) lesi'nde Ayhan Daan (27) adl vatanda, Esmer Ky yolunda l bulundu. 4 Ocak 2011de Dersim merkeze bal Alacak (Xan) Mezras'nda 82 yandaki Kalman Erolu'nun cesedi bulundu. 7 Ocak 2011de tarihinde ubemize bavuran Kenan Yldrm, u beyanlarda bulundu: Bu sabah amcam olu mit Yldrmn anakkaledeki askeri birliinde kalp krizi geirerek, yaamn yitirdii ailesine bildirildi. Ancak biz ailesi olarak buna inanmyoruz. Kalp sorunu yoktu. ldrlm olabileceini dnyoruz. Askeri lmler ok younlat. Cenazemizi alp salkl otopsi yaptrmak iin ve lm sebebi belirlenmeden askeri tren yaptrmak istemiyoruz. Cenazemizi alma ve otopsi raporlar iin kurumunuzdan hukuki yardm talep ediyoruz. 13 Ocak 2011de, Elaz l Jandarma Komutanlnda grevli yedek subay tabip astemen Hseyin Karagl (28), kald Elaz Orduevi`ndeki odasnda sabah saatlerinde grevliler tarafndan l bulundu. Karagl`n cenazesi, otopsi iin Frat niversitesi Hastanesi`ne kaldrld. 14 Ocak 2011de Siirt merkez bal Yeni Mahalle Cengiz Topel Caddesi zerinde bulunan Siirt Jandarma Karakolu bitiiindeki inaat halindeki bir apartmann asansr boluunda Siirt'in Eruh lesine bal Bagze nfusuna kaytl 23 yandaki Sabri Betan cesedi bulundu. 17 Ocak 2011de, Gazi niversitesi Tp Fakltesi Kalp Damar Cerrahisi Anabilim Dal retim yesi Do. Dr. Veli Yldrm mren (42), geici grevle geldii Elaz Eitim ve Aratrma Hastanesindeki dinlenme odasnda l bulundu. ntihar ettiinden phelenilen mren`in yaplan ilk incelemesinde sol ayak ak kemii yannda enjeksiyon izi bulundu. Olayla ilgili soruturma balatld. 18 Ocak 2011de Urfa'nn Birecik lesi'ne bal Ayran Beldesi'nde 40 yandaki Abdulkadir Szeri, gs ve kafasnn zerinden traktr gemi ekilde l bulundu. 20 Ocak 2011 tarihinde HD Adana ubemize bavuran H.I., iddia ettiine gre Diyarbakr Hava ssnde szlemeli astsubay olarak alan 3 yllk einin kendisinin 06.01.2007 tarihinde Adanaya geldii srada evde l bulunduu haberini einin komutanlar tarafndan aranarak rendiini, Askeriye tarafndan einin memleketi olan Ceyhan/Adanaya getirilerek kendisine ve einin akrabalarna gsterilmeden buradaki 6 Ocak ehitliine defnedildiini, einin lmnn zerine kendisinin ve ocuunun yararlanmas gereken sosyal haklardan einin 5 yllk hizmet sresini doldurmad gerekesiyle yararlandrlmadn konuyla ilgili hukuki yardm talebinde bulundu. Eiyle ilgili lm raporu, Babakanl ve Savunma Bakanlna yapt mracaatlarn rnei ile cevabi yazlar da bavurusunda mevcuttur. 21 Ocak 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Abdulselam Hangl, u beyanlarda bulundu: Kardeim Mehmet Hangl, stanbul ilinde askerliini yapmaktayd. Geen ayn 15inde blnden arayp, intihar ettiini sylediler. Kardeim daha nce esrar kullanyordu. lmnden birka gn nce evi arayp kz kardeimle konumu. Kardeim de konumasndan phelenmi. Biz olayn intihar olmadndan pheleniyoruz. stanbula gittiimizde HDye bavurmutuk. HDden bir avukat bize yardmc oldu. Bizden veklet istedi. Ancak biz sonrasnda irtibata geemedik. Tabur komutan ile grtmzde, Mehmetin intihar edecek biri olmadn, ancak baz sorunlar olduunu syledi. 3 ubat 2011de Yeildere Mahallesi'nde bulunan Hac Abdullah Camii'nin bahesinde 30 yalarnda olduu tahmin edilen bir erkee ait ceset bulundu. 5 ubat 2011de, Elaz Hilalkent Mahallesi ta oca yolundan geen bir kii, antada battaniyeye sarl kz bebek olduunu grnce polise haber verdi. Polis ekipleri, bebein lm olduunu belirledi. Cumhuriyet savcsnn incelemesinin ardndan ceset, otopsi yaplmak zere Frat niversitesi Hastanesine kaldrld. 19 ubat 2011de Nusaybin'de Mardin Yolu zerinde 40 yanda Mazda nfusuna kaytl zettin zgen'in cesedine rastland. 3 Mart 2011de Silopi lesi'nde Hezil aynda bulunan cesedin Hisar Askeri Tabur'da askerlik yapan ve anakkale nfusuna kaytl olan askere ait olduu belirtildi.

| YAAM HAKKI

53

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

7 Mart 2011de Batman'da Mehmet irin Dalg (40) isimli yurtta, Glistan Caddesi zerinde bulunan evinde l bulundu. 8 Nisan 2011de Mardin ili Mazda ilesi Demirtepe mevkiinde, yol kontrol yapan gvenlik gleri tarafndan, anayol kenarnda bir patlama ukuru ve paralanm 1 erkek cesedi bulunmutur. 12 Mart 2011de Bismil'e bal Koyun kynde Galadena Gl'nn kysnda Mustafa Budak'n cesedi buldu. 17 Nisan 2011de, stanbul'da keman kursuna gitmek iin evden kan lise rencisi E..'nin (14) cesedi bir uurumun altnda bulundu. 22 Nisan 2011de Erzurum Blge Aratrma Hastanesi'nde (BEAH) 2 gn arayla 2 nbeti doktor l bulundu. 26 Nisan 2011de Siirt Newala Qasaba'da kr Ylmazn cesedi bulundu. 6 Mays 2011de Batman'n Gerc lesi'ne bal Vergili Karakolu'nda "Nbet kulbesinden dt" denilerek ar yaralanan Konya-Ereli nfusuna kaytl asker Ramazan Gke, kaldrld Glhane Askeri Tp Akademisi'nde yaamn yitirdi. 13 Mays 2011de Elazn Kovanclar ilesi Haraba mevkisinde Ait Ylmazn (57) cesedi bulundu. 13 Mays 2011 akam 19.30 sralarnda Mersinin Yeniehir ilesindeki bir bahede Tuba Gl Ate ve Hseyin Akncnn cesetleri bulundu. He ikisinin de birer kurunla ldrld tespit edildi. Olay yerinde silahn bulunmamas zerine intihar yerine cinayet phesi zerinden aratrmalar younlat. 16 Mays 2011de Datm izninden usta birliine ulamak iin Dersim'e gnderilen Hseyin Karatun'un iki gn sonra cesedi, doum yeri olan Hatay civarlarnda bulundu. 7 Haziran 2011de Tunceli 4. Komando Tugay Komutanl'nda askerlik yapan Cneyt Yksel isimli askerin nbet deiimi srasnda arkadann silahnn ate almas sonucu yaamn yitirdii iddia edildi. 8 Haziran 2011'de Hakkari'nin emdinli ilesinde, karakoldaki odasnda l bulunan Piyade Astemen Fikret Kaymak'n (23) ailesi, askeri yetkililerce intihar ettiinin sylendiini ancak buna inanmadklarn belirterek, olayn aratrlmasn istedi. 10 Haziran 2011de Hizan ilesinin Kolludere beldesi yaknlarnda DSP Bitlis 2'nci sra milletvekili aday 33 yandaki Bedri Aydn'n cesedi bulundu. 8 Temmuz 2011de Van'n zalp lesi'ne bal Krkal (Hezare) Ky'nde Meryem rek (26) isimli kadnn intihar ettii iddia edildi. ple kendini asarak intihar ettii belirten rek'in cenazesi otopsi yaplmak zere Van Eitim ve Aratrma Hastanesi'ne getirildi. Cenazeyle birlikte hastaneye gelen rek'in annesi Fatma zcan, kznn 6 yldr evli olduunu ve bu sre zarfndan srekli ei M. irin rek ve ailesinden iddet grdn belirterek, kzn intihar ettiine inanmadklarn syledi. 11 Temmuz 2011de Siirt'tin Baykan lesi'nde yaklak 15 gndr kendisinden haber alnamayan 60 yalarndaki Abdulkerim Erkan isimli korucunun cesedi bulundu. Bitlis Baykan yol gzergahnda bulunan ceset kesin lm nedeni iin Malatya Adli Tp Kurumu'na kaldrld. 11 Temmuz 2011de Diyarbakr'n Lice lesi'ne 15 kilometre mesafede bulunan Duru Karakol'una 100 metre uzaklkta 30-35 yalarnda olduu tahmin edilen bir erkek cesedi bulundu. zerinde kimlik bulunmayan kiinin cesedi otopsi yaplmak zere Lice Devlet Hastanesi'ne kaldrld. 13 Temmuz 2011de Van'n Bakale lesi'ne bal Krbal (Gerevan) Ky'nde oturan 20 yandaki Gnl Baran evin bir odasnda kafasna sklan kurunla l bulundu. Aile fertleri Baran'n silahla intihar ettii iddiasnda bulunurken, Savclk olayla ilgili olarak soruturma balatt. 19 Temmuz 2011de Sivasn Suehri lesinde Sabah saatlerinde D-100 karayolu kars tepe arkas mevkisinde tarlaya almaya giden Turan Ersan (80) isimli vatanda eve dnmeyince durumundan phelenen olu Ahmet Ersan'n tarlaya kontrole gitmesi zerine babasnn cansz bedeniyle karlat. Durumu 112 acil servise bildirilmesi zerine olay yerine gelen 112 acil ekipleri ve Suehri Emniyet mdrl ekipleri Turan Ersan'n yaamn yitirdiini tespit etti. 54 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

22 Temmuz 2011de Kars'ta bir ocuun alama sesi zerine ilingir vastasyla evin kapsn aan polis, kar kocann cesediyle karlat. Evin ierisine giren polisler Kars'ta minibs ofrl yapan ztrk Aras ve ei Semra Aras'n cesediyle karlat. Kar kocann tabancayla kafalarndan vurulduu tespit edilirken, ztrk Aras'n nce eini vurduu daha sonrada kendi kafasna skarak hayatna son verdii tahmin ediliyor. 28 Temmuz 2011de Bitlisin Mutki ilesine bal Kayran ky muhtar l bulundu. Meydan Deresine balk avlamak iin evinden ayrlan Veysi Gzelsoy gece karanlnn kmesine karn evine dnmeyince ailesi dere civarnda arama balatt. Arama neticesinde Kayran Ky Muhtar Veysi Gzelsoyun cesedi dere iinde bulunarak, otopsi iin Bitlis Devlet Hastanesine sevk edildi. Ayn zamanda korucu olan Kayran Ky Muhtar Veysi Gzelsoyun cinayete kurban gittiinden phelenildii, olayla ilgili soruturma balatld renildi. 30 Temmuz 2011de Trkiyeye kaak olarak gelen ve Edirnede yakalandktan sonra snrd edilmek zere Mersin Emniyet Mdrl Yabanclar ubesine gnderilen Kongo vatanda Hamedu Loufa Sayd (26), tutulduu Yumuktepe Polis Karakolunda l bulundu. Hamedu Loufa Saydn kalp krizi geirdii iddia edildi. 9 Austos 2011de Diyarbakr'n Hani ilesinde Cafer Yldz (21) isimli gen, evlerinin yanndaki metruk binada uzun namlulu silahla bandan vurulmu halde bulundu. Yldz'n lmnn intihar m yoksa cinayet mi olduu konusunda savclk soruturma balatrken, cesedi otopsi iin Diyarbakr Adli Tp Kurumu'na kaldrld. 23 Austos 2011de Van'da yabanc uyruklu bir kii, petrol istasyonunun tuvaletinde l bulundu. Olay yerine gelen Emniyet Mdrl Asayi ubesi Cinayet Masas ekipleri, cesedin ran uyruklu M. M'ye ait olduunu belirledi. M. M'nin lm nedeninin, otopsi sonras belirlenecei bildirildi. 26 Austos 2011de Siirt'in Eruh ilesinde, bir kii almak iin gittii bada l bulundu. lenin Bilgili kynde ikamet eden 77 yandaki Haydar Ylmaz, almak amacyla kyden yaklak 5 kilometre uzaklkta bulunan bana gitti. Eve geri dnmeyen Ylmaz' aramak iin baa giden ailesi, Ylmaz'n cansz bedeniyle karlat. Eruh Devlet Hastanesi'ne kaldrlan Ylmaz'n cesedi, otopsi iin Diyarbakr Adli Tp Kurumu'na gnderildi. 2 Eyll 2011de, Adyaman'da kaybolduu bildirilen 6 ocuk annesi kadnn cesedi, bir aata asl bulundu. Cesedin 6 ocuk annesi Fatma etinkaya (58) olduu ve yaklak 10 gn nce ld tespit etti. Ceset otopsi iin Adli Tp Kurumu'na gnderildi. etinkaya'nn olay yerine yakn bir blgede yaad ve 10 gn nce kt evine bir daha dnmedii, ailesi ve yaknlarnn polise bavurarak, etinkaya'nn kaybolduunu bildirdikleri renildi. 6 Eyll 2011de Diyarbakr'n Ofis Semti Ekinciler Caddesi'nde zkaracada Apartman'nn 5'nci katnda bulunan dairede Zeynel Demir (21) isimli gencin kafasna tek el ate ederek intihar ettii iddia edildi. Asker olduu ve izne geldii iddia edilen Demir'in cenazesi otopsi yaplmak zere Diyarbakr Devlet Hastanesi Morgu'na kaldrld. Olay yerine gelen Demir'in yaknlar fenalk geirirken, grg tanklar Demir'in intihar deil bir cinayete kurban gittiini iddia etti. 6 Eyll 2011de, Van zalp'n Aksorgu (Velecan) Ky'nde ran Nergi (30) isimli kadnn eyiz sandna koymaya alt av tfeinin ate almas sonucu karnndan yaraland iddia edildi. Yaralanan 4 ocuk annesi Nergi'in olay yerinde hayatn kaybettii belirtilirken, cenaze otopsi iin Van Devlet Hastanesi Morgu'na kaldrld. 7 Eyll 2011de, Mara Mekanize Piyade Taburluunda askerliini yapan Eren zel, sabah saatlerinde pheli bir ekilde hayatn kaybetti. Taburdan bir askerin aramas zerine oullarnn intihar ettii ynnde haber alan aile, bu lme pheli bakyor. Eren zelin kuzeni Nedim zel, Malatyalyz. Krt ve Aleviyiz. Erenin babas Edirne F Tipi Cezaevinde 20 yldr siyasi tutuklu. Eren daha nceki gece annesiyle konumu. yi olduunu sylemi. Sabahta byle bir haber alyorlar. Bizlere henz net bir bilgi verilmiyor. Bir intihar diyorlar bir de kaza sonucu ld diyorlar. Askerlik boyunca bir sorun yaamadn, yaasayd haberlerinin olacan belirten zel, biz bu lmden pheleniyoruz demitir. 8 Eyll 2011de, Batmann Beiri ilesinin Otluca ky, nceki akam Yaseminin intiharyla sarsld. Drt yl nce Batmandaki bir YBOdan mezun olan 20 yandaki Yasemin Bozkurtun acl ailesi, kendisini aaca asan Yaseminin intiharna anlam veremedi. nceki akam 19.30 sralarnda ky iinden geen dere kenarndaki aaca ip asarak canna kyan Yaseminin acl babas Latif Bozkurt, 9 ocuum var. kisi evli, 3 kz, drt erkek yanmda. Yasemin, nceki gn yemeimi hazrlad, sohbet ettik. Hibir sknts yoktu. lerleyen saatlerde evde olmadn grnce hepimiz onu aradk. Dere kenarnda Yasemini aaca asl vaziyette grnce ok olduk. Nasl olur da canna kyd. Hala inanamyoruz dedi.

| YAAM HAKKI

55

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

11 Eyll 2011de, Kars'ta askerlik yapan Konya Ereli nfusuna kaytl Er Celal Kzlkan'n kaza kurunu sonucu yaamn yitirdii iddia edildi. Olaydan sonra Kzlkan'n cenazesi otopsi yaplmak zere Erzurum'a gnderildi. Asker lmyle ilgili olarak aklama yapan Kars Valilii, "12 Eyll'de Sarkam hudutlar dhilinde operasyonel faaliyet icra eden Kars l Jandarma Komutanl Dapnar Jandarma Asayi Komando Blk Komutanl'nda grevli Jandarma Komando Er Celal Kzlkan (1990/4), meydana gelen silah kazas sonucu hayatn kaybetmitir. Olaya Sarkam Askeri Savcl tarafndan el konulmu olup, adli ve idari soruturma devam etmektedir" denildi. 12 Eyll 2011de, Mu'un Varto lesi'ne bal Dalz (Komagordu) Ky'nde oturan ve 3 yanda kk bir kz olan 23 yandaki ehriban Bingl, silahl intihar ettii iddia edildi. Kafasna sklm kurunla l bulunan Bingl'n cenazesi otopsi yaplmak zere Mu Devlet Hastanesi'ne kaldrld. 25 Eyll 2011de, Malatya'da sulama kanalnda bir erkek cesedi bulundu. Alnan bilgiye gre, Cemal Grsel mahallesi Kanalboyu caddesindeki sulama kanalnda ceset olduunu fark eden evre sakinleri, durumu emniyet ekiplerine bildirdi. Olay yerine gelen emniyet ekipleri, kanaln ierisinde bir erkek cesedi olduunu grd. Ceset, olay yerine gelen sivil savunma ve itfaiye ekipleri tarafndan kartld. Cesedin 46 yandaki Alettin Ara'a ait olduu tespit edildi. 2 Ekim 2011de, ukurca Gazi Tepe Askeri s Blgesi'nde askerlik yapan er Adem Tarhan'n kendi silahyla intihar ederek yaamn yitirdii iddia edildi. "Kendi silahyla karnna ate ederek yaamn yitirdii" iddia edilen Tarhan, Van Devlet Hastanesi'ne kaldrlrken, Erzurum'un Karayaz lesi'ne bal Sancaktar Ky'nde bulunan babas Tahsin Tarhan, olaydan bir gn nce oluyla grtn belirterek, "Olumun terhisine 80 gn kalmt. Nianlyd ve askerlii bittiinde evlenecekti. Ben olumla grtmde de hibir sknts yoktu. Bu intihar olamaz bu yzden gerekli btn mercilere bavuracam" diye konutu. Baba Tarhan, otopsi raporunda olunun karnnda 4 kurun olduunu belirterek, "4 kurunla intihar m olur?" diye tepki gsterdi. Aile taziyelerin hemen ardndan yasal yollara bavuracan ifade etti. 19 Ekim 2011de Bitlisin Tatvan lesinde 10. Motorlu Piyade Tugaynda zorunlu askerlik hizmetini yerine getirirken 14 Ekim gn firar ettii iddia edilen Konyann Cihanbeyli lesinin nfusuna kaytl er Ali nal, Yolalan Beldesinde yol kenarnda askeri elbisesi ve silahyla birlikte ldrlm olarak bulundu. 24 Ekim 2011de rnak'ta Akdizgin 6'nc Motorlu Piyade Tugay 2'inci Taburda Sivas doumlu Ahmet Turan Kargavu (20), dn nbetten dnerken doldur-boalt istasyonunda silahla yaraland. Yaralanan Kargavu rnak Askeri Hastanesi'ne kaldrld. Askeri hastanede yaplan mdahalelere ramen hayatn kaybetti. Olayn nbetten dnerken doldur-boalt yaparken yaand iddia edilirken, kazann nasl meydana geldii renilemedi. 1 Kasm 2011de, rnak'n Uludere ilesine bal Balca Jandarma Karakolu'nda askerlik yapan brahim Atar'n arkada tarafndan silahla vurulduu iddia edildi. Terhisine 3 ay kald belirtilen Jandarma Onba brahim Atar, dn saat 16.00 sralarnda iddiaya gre arkadann tfeinin kaza sonucu ate almas nedeniyle yaraland. Atar, kaldrld hastanede yaamn yitirdii ve cenazesinin memleketi Aksaray'a gnderilecei belirtildi. 7 Kasm 2011de Vanda Sevda Kaya(27) evinde kurunland. 9 Ekimde evlenen Sevda Kayann ei Alim Y. ile geimsizlik yaad biliniyordu. 10 gn boyunca youn bakmda kalp 17 Kasmda hayatn kaybeden Sevda Kayann intihar m ettii yoksa birinin ate etmesiyle mi ld henz bilinmiyor. 29 Aralk 2011de, Hakkari'nin Yksekova ilesi 21. Jandarma Snr Tugay Komutanl'nda askerliini yapan er Ahmet Sezgin (21) ve ismi henz renilemeyen bir asker, Tugay'da meydana gelen ve yetkililerce silah kazas olduu ileri srlen bir olayda hayatn kaybetti. 2 askerin cenazeleri, otopsi yaplmak zere le saatlerinde Malatya Adli Tp Kurumu'na kaldrld. Er Ahmet Sezgin cenazesinin yarn Nazilli'ye gnderilecei bildirildi. Konuya ilikin bilgi veren Hakkari Valisi Muammer Trker, "Olayn doru olduunu syleyebilirim. Ama u anda olayn mahiyetini bilmiyorum" dedi. Trker, olayla ilgili soruturma balatldn kaydetti. Yksekova'da askerliini yapmakta olan 1990 doumlu er Ahmet Sezgin'in, Nazilli Prof. Muammer Aksoy Mahallesi 1211 Sokak'ta ikamet eden ailesi, saat 15.00 sralarnda ocuklarnn lm haberini ald. Olayn nasl olduunu bilmediklerini ifade eden Ahmet Sezgin'in babas Abdurrahman Sezgin (57), "Kafamz ok kark. Tek sorumuz var, olayn nasl olduunu bilmek istiyoruz" dedi. Er Ahmet Sezgin'in terhisine 35 gn kald, birka gn nce ailesini arad ve uak biletini aldn belirttii, onlara "Merak etmeyin, artk uak biletimi de aldm geliyorum" dedii renildi. Kukulu lm Davalar XIII. KENCE, KT MUAMELE, ONUR KIRICI VE KK DRC DAVRANI VE CEZALANDIRMA

56

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

10 Mays 2011de stanbulun Beyolu lesinde aracn park ettii yerde kendisinden otopark paras isteyen kiileri ikyet etmeye gittii karakolda ayak ayak zerine att gerekesiyle polis memurlar tarafndan darp edilen di hekimi Mehmet avdarolunun yapt su duyurusu zerine bakomiser O.K. hakknda grevi ktye kullanmak suundan 2 yla kadar hapis cezas istemiyle; 15 polis memuru hakknda ise grevi ktye kullanmak ve insan yaralamak sularndan 2 yl 6 aya kadar hapis cezas istemiyle Beyolu Asliye Ceza Mahkemesinde alan davada mahkeme bakannn suun ikence olduu kanaatine vararak grevsizlik kararyla dosyay Beyolu Ar Ceza Mahkemesine gnderdii 2 Kasm 2011de renildi. XIII.1. Gzaltnda kence ve Kt Muameleye Maruz Kalanlar Artvinin Hopa lesinde 31 Mays 2011de Metin Lokumcunun (54) lmyle sonulanan AKP Genel Bakan ve Babakan Recep Tayyip Erdoann seim almalar kapsamnda gerekletirmek istedii miting ncesinde, hkmetin enerji politikasn ve HES leri protesto etmek isteyen gruba kolluk kuvvetlerinin mdahale etmesini Ankarada dzenledikleri eylemle protesto eden gruba polis ekiplerinin mdahale ederek gzaltna ald kiiler, 9 Haziran 2011de yaptklar basn aklamasyla gzaltna alnrken ve gzaltnda grdkleri ikence ve kt muameleyi kamuoyuyla paylat. Gzaltna alnanlardan biri, gzalt aracnda, nezarethanede, tutuklanmas talebiyle gtrld adliye binasnda ikence grdn, bir gznn hl mor olduunu ve salarndan srklenerek gzalt otobsne bindirildiini syledi. Bir baka ikence maduru ise kolluk kuvvetlerinin gzaltna alma ekline itiraz ettii iin, kendinin de gzaltna alndn syleyerek yarg emekisi olarak kolluk kuvvetinin grevi insanlar paralamak deil, salkl bir ekilde adaletin karsna kartmaktr. Ben bu yaadklarm anama anlatamadm, bu ikenceleri yapanlar yaptklarn analarna nasl anlatabiliyor? dedi. Gzaltna alnan kadnlarn urad cinsel tacize dikkat eken bir baka madur, kendisine metal kelepe takldn ve saatlerce o kelepeyle gzalt otobsnde bekletildiini syleyerek, hl morluk bulunan gznn o hale nasl geldiini hatrlamadn fakat kendisini grenlerin bir polis memurunun kendisine kaskla kafa attna tank olduklarn ifade etti. Gzaltna alnan bir avukat Gvenparkta gzaltna alnanlar grdn ve gzaltna alnanlarn 10-12 kiilik evik kuvvet ekiplerince lin edilircesine dvldklerini syleyerek, bu duruma mdahale etmek iin gzaltna alnanlarn yanna gittiklerini fakat olay yerinde bulunan emniyet amiri K.K.nin talimatyla darp edilerek ve demek terristlerin avukatln yapyorsunuz eklinde szl tacize maruz kalarak gzaltna alndklarn ifade etti. 5 Ocak 2011de Van'n Erci lesi'nde le Emniyet Mdrl'ne bal ekiplerin 3 Ocak'ta yapt ev basknnda gzaltna ald DYG yesi Adem Yldz, Kutbettin Salta ve Murat zkaya, kendilerine gz altnda ikence yapdn avukatlar araclyla bildirdiler. 06.01.2011de HD Siirt ubesine bavuran, Mahmut Teymur, Mehmet Salih Yardmc, Agit Ats, Eref Usluolu 05.01.2011 tarihinde saat 21.00 sularnda gzaltna alndklar ve kendilerine hakaret ile ikence yapldn anlatmlardr. 10 Ocak 2011de stanbulun Sargazi lesinde Parasz, Bilimsel, Demokratik Liseler stiyoruz, Alacaz! talebiyle kurulan adrn kaldrlmas iin mdahalede bulunan polis ekiplerinin gzaltna ald sekiz kiiden, Sancaktepe Emniyet Mdrlne gtrlen drdnn, gzaltnda darp edilmesi sonucu D.Y.nin burnunda, U.A.nn gznde, H.A.nn ve .A.nn ise el ve ayaklarnda morluklar olutu. 11 Ocak 2011de Hakkari merkezde DKH yesi 2 kiinin gzaltna alnmas protesto etmek amacyla 8 Ocak'ta yaplan basn aklamas sonras kan olaylarda gzaltna alnan ve daha sonra serbest braklan 3 ocuk, gz altnda ikenceye maruz kaldklarn anlatmtr. 13 Ocak 2011de Trkiye'ye giri yaparak snma bavurusunda bulunan ve 50 gndr Atatrk Havaliman Nezarethanesi'nde tutulan Filistinli Hasan Muhammed ve ei eitli sorgulamalarn ardndan havaliman polis yetkilileri tarafndan nezarethaneye kondu. Aradan 50 gn gemesine ramen Hasan Muhammed ve ei hakknda henz bir ilem yaplmad. Hasan Muhammed ve ei ne serbest brakld ne de geldikleri yere iade edildi. MazlumDer stanbul ubesi'ne yaplan bavuruya gre Hasan Muhammed, nezarethanede kald gnler ierisinde polis tarafndan kt muameleye maruz kald. Kendisine, nezarethanedeki dier kiilerden farkl tutularak ay dahi verilmediini ifade etti. Hasan Muhammed, kendisinin polis tarafndan darbedildiini ispatlayan grntleri de dernee ulatrd. Dernek, ileri Bakan Beir Atalay ile stanbul Valisi Hseyin Avni Mutlu'ya u sorular yneltti: "Bir ailenin 50 gn boyunca uluslararas bir terminalde bekletilmesi ve temel ihtiyalardan mahrum kalarak kt muameleye ve ikenceye maruz braklmas hangi gerekelerle izah edilebilir. Grntlerdeki darp izleri aktr ve sz konusu kii doktor tedavisine gtrldn ancak doktorun kendisine hibir rapor vermediini ifade etmitir. 15 Ocak 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Berfin Akan (1981), kardei Nibraz Akann karakola ifade vermeye giderken kendisini de yannda gtrdn, karakolda kardeine saatlerce ikence yaptklarn, | YAAM HAKKI 57

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

kendisini tartakladklarn ifade etti. Berfin Akan, babasn ve kendisini tehdit ettiklerini, Irakl Caferi olduu iin rk yaklamda bulunduklarn ve polisin ikinci evliliini alayl bir dille sorguladn belirtti. Bu yaadklarnn psikolojisini ok bozduunu ifade etti. 15 Ocak 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Nibraz K. Musa (1983), 14 Ocak gn polise ifade vermeye gittiini, fakat iddet grdn, kendisini saatlerce dvdklerini ve ailesini de tehdit ettiklerini syledi. ekilen tomografi sonrasnda iki kaburgasnn krk olduunun ortaya ktn, bu olayn kendisini ok olumsuz etkilediini belirtti. 21 Ocak 2011de, Bitlis temsilciliimize bavuruda bulunan nga VEKUA adl yabanc uyruklu kadn, Bitliste Hanedan Otelinin merdivenlerinde gzaltna alndn, gzalt ilemleri iin gtrld karakolda kendisine hakaret edilerek snr d edildiini bildirmitir. 27 Ocak 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Altun ahin (1951), polisin, kendisine, oluna, gelinine ve torununa psikolojik bask, fiziksel iddet ve silahla tehditte bulunulduunu ifade ederek 18 Ocak 2011 sabah saat 05- 06 sralarnda ailece oturduumuz apartmana Bedaa ynelik operasyon nedeniyle bir baskn dzenlendi. Kar maskeli ve sivil polisler olumu ldresiye dvdler. Beni ve gelinimi de dvdler, torunlarm ise tartaklayp zerlerine silah dorultarak tehdit ettiler. Torunlarm 61113 yalarnda. Ve en kk torunum korkudan altn slatt. Asl aradklar oluma ulaamadlar. Dier ocuklarm Kkky karakoluna gtrdler, onlar da olay uzamasn diye ve birazda ekindiklerinden ikyeti olmamlar. Ama imdi biz sulularn bize bunlar yaatanlarn cezalandrlmasn istiyoruz. O tarihten bu yana tm aile bireylerimizin psikolojisi ok bozuldu. dedi. 2 ubat 2011de, 3 Ocak gn Van ili Erci ilesinde Gnlk ile Azadiya Welat gazetelerini datan Murat zkaya polisler tarafndan kendisine srekli 'gizli tank olmas' ynnde basklar uygulandn, kabul etmedii iin gtrld emniyet mdrlnde kendisine ikence yapldn ifade etmitir. Kendisine ikence yaparak 'BDP'de genlik almalar yrten Adem Yldz ve Kutbettin Saltan'n eitli eylemler yaptn ve parti binasnda patlayc bulundurduklarn yazan bir kad imzalamak zorunda kaldn ve bu kiilerden tutuklandn belirtmitir. 4 ubat 2011de Babakan Recep Tayip Erdoann 27 Ocak 2011de Erzurumda kendisinin setii niversitelerin renci temsilcileriyle yapt grmeyi, stanbulda protesto etmek isteyen renci grubuna mdahale eden polis ekipleri 19 kiiyi gzaltna almt. Gzaltna alnanlardan N.K. ve B.B. gzaltna szl ve fiziksel tacize maruz kaldklarn belirterek, polis memurlar hakknda su duyurusunda bulunacaklarn aklad. 6 ubat 2011de, stanbulun Beyolu lesinde bir arkadayla grtkten sonra evine gitmek zere bekledii otobs duranda kendisine kimlik soran sivil polis ekibinin kimliklerini gstermesini isteyen Mikail Haskanl, polis ekibiyle yaad tartma nedeniyle darp edildi. Darp edilerek gtrld Taksim Polis Merkezinde de ayn muameleye maruz kaldn belirten Mikail Haskanl, iki gznde oluan morluklara ramen kendisine darp izine rastlanmamtr raporu verildiini syledi. 8 ubat 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Aziz Bayn, 17 Ocak gn ie giderken arkadayla birlikte polislerin bir minibs iinden kendilerine kimlik sormadan kaba muameleyle karlatklarn ve gzaltna aldklarn, ajanlk teklif ettiklerini ve kendisine ikence yaptklarn anlatmtr. 11 ubat 2011de, stanbulun Beyolu lesinde cep telefonuyla konuurken kendisine kimlik soran polis memuruna, bir dakika dedii iin balayan tartma zerine gzaltna alnarak gtrld Taksim Polis Merkezinde kendisine hakaret edilen tiyatro eitmeni .S., Konuyla ilgili konumak istediim komiser de bana k dar diye bard. stm soyarak arama yaptlar dedi. Su duyurusunda bulunan .S., polis memurlar hakknda su duyurusunda bulunmasna izin verilmediini ve kendisine de Kabahatler Kanununa gre 64 liralk para cezas verildiini ifade etti. 15 ubat 2011de Urfa'nn Viranehir lesi'nde binlerce kiinin katld 15 ubat eylemine polisin mdahalesiyle balayan olaylar sonras, olaylara katldklar iddiasyla 6 kii gzaltna alnd. Polisin gzaltna alnan ve ismi renilemeyen bir kiiyi darp ettii ve kolunun krld renildi. 15 ubat 2011de Urfa'nn Suru ilesinde 15 ubat protestosu yrynden sonra gzaltna alnan M. ., M. . ve . B. isimli ocuklar emniyetteki ilemlerin ardndan "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddias ile Suru Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edilmilerdir.. Mahkemede ifade veren ocuklarn, karakolda ikence grdklerini bu yzden kolluk kuvvetlerindeki ifadelerinin geerli olmadn syledikleri belirtilirken, ocuklarn ikence iddialarnn tutanaklara geirilmi ve 3 ocuk ifadelerinin ardndan tutuklanarak Urfa E Tipi Kapal Cezaevine gnderilmilerdir. YAAM HAKKI |

58

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

16 ubat 2011de Ar'nn Diyadin lesi'nde gzaltna alnan ve karld mahkemece tutuklanan Emrah zden'in babas Ahmet zden, olu'na ve onunla beraber gzaltna alnarak tutuklanan Devrim Kayal'ya ikence yapldn ifade ederek "Diyadin Emniyet Amirlii'ne getirilip orada zel timler tarafndan ikisine de ikence yaplp olum Emrah zden'in ayak parmaklar inenerek, sakallar yolunarak ikence ve hakarete maruz braklmt, dedi. Oluna hastanede 'ikence grmtr' raporu verilmesinede polisin engel olduunu belirten baba Ahmet zden su duyurusunda bulunacan belirtmitir. 22 ubat 2011de, Mardin'in Derik ilesinde15 ubat gn PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin 12'nci yldnmnde kan olaylarda gzaltna alnan daha sonra karld mahkemece tutuksuz yarglanmak zere serbest braklan ahin Ykler daha sonra tekrar gz altna alnm ve gz alt srecince ikence grdn belirtmitir, gzalt srecinde urad iddet nedeniyle vcudunun eitli yerlerinde yaralar bulunduu, yznde ilikler olduu ve bu nedenle yatakta tedavi grd belirtilmitir. 23 ubat 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Beritan Burakmak: 17 ubat gn Tem ube ekiplerince Bayramolu civarnda saat 14.00 civarnda gzaltna alndn, gzaltna alan polislerin kendisini boynundan tutup yerde srklediklerini ve Tem ubeye gtrdklerini, Tem ube de 8 saat kadar kaldn, srekli olarak tehdit edildiini, ocuk ubede 4 gn kaldn, 21 ubatta adliyeye gtrlerek serbest brakldn ama kendisine ikence yapan polislerden ikayeti olmak istediini belirterek derneimizden hukuki yardm talebinde bulunmutur. 26 ubat 2011de, Y.G. isimli kiinin HD Adana ubesine yapm olduu bavurusunda 23.02.2011 tarihinde evlerine yaplan basknda gzaltna alndn, gtrld Adana Emniyetinde psikolojik ve fiziki iddete maruz kaldn belirtmitir. 3 Mart 2011de, Adanada 28 ubat 2011de evinden dolamak iin kan fakat kaybolan epilepsi hastas Tamer Bayatn (31) kendisini bulanlar tarafndan gtrld akirpaa Polis Karakolunda yedii dayak yznden kolunun iki yerinden krld; gsne ve srtna ald darbeler sonucu akcierinde su toplanmas meydana geldii iddia edildi. 16 Mart 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Emrah Doan (1987) ve Eyp Teber (1993) parasz eitim iin Beiktata alk grevi adr atklarn, evik kuvvetin gelip zor kullanarak kendilerini ve arkadalarn gzaltna aldklarn belirttiler. Kelepeli olarak bekletildikleri polis arabasnda hakaret edildiini ve tartaklandklarn syleyen renciler, daha sonra gtrldkleri emniyette hem fiziki hem de psikolojik ikence grdklerini, parmak izini almaya gtrrken Emrah Doann soyularak plak olarak arkadalarnn nnde gezdirildiini ve onurunun rencide edildiini sylediler. Daha sonra tekrar hastaneye ve oradan da savcya gtrlen Doan ve Teber ifadeleri alndktan sonra gece 24.00 sularnda gzaltna alnan dier arkadalaryla beraber serbest brakldklarn ifade ettiler. 23 Mart 2011de Siirt ili Doan Mahallesi Mithat ktren Caddesi'nde Saat 12 sularnda el arabasyla hamallk yapan ve 31 yanda olan Epilepsi hastas Mehmet Sabri Baykara isimli yurtta yoldan geen bir bisiklet arpmas sonrasnda bisikleti kullanan kiiyle tartrken olay yerine gelen polis memurlarnn kendisini gzaltna aldn, gtrld karakolda kendisine hakaret edilerek dvdn iddia ederek, HD Siirt ubesine hukuki yardm talebinde bulundu. 25 Mart 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Sheyla Arslan (1971) olu zgrn Sargazide kaak sigara satt iin gzaltna alndn, gtrld Sancaktepe Karakolu ocuk ubede kendisinin gzleri nnde darp edildiini, kendisinin duruma mdahele etmesi sonucunda polisle aralarnda bir arbede yaandn ve kaytlarda bu grntlerin mevcut olduunu syledi. Polisin demokrat kimliklerinden tr kendilerini srekli taciz ettiini belirten Arslan kendisinin ve ocuklarnn psikolojisinin bozulduunu ifade etti. 2 Nisan 2011de, stanbulda stiklal Caddesinde akalaarak yrrken bir araca arpan C.A. (1995) ve H.E. (1995), aratan inen sivil polis memuru tarafndan dvlerek gzaltna alnd. Karakolda da darp edildiini iddia etti. iki ocuun yznde ve vcudunda morluklar olutu. 5 Nisan gn, Adanada dzenlenen protesto gsterisine mdahale eden polis ekipleri tarafndan gzaltna alnan S.. (16) ve .. (17), gzaltnda tutulduklar Dalolu Polis Karakolunda, beraber tutulduklar drt ocukla birlikte darp edildiklerini ifade ederek, 8 Nisan 2011de HD Adana ubesine bavurdu. 7 Nisan 2011de, .. adl kiinin HD Adana ubesine yapm olduu bavuruda, okuldan dnerken Dalolu Mahallesi Bahelievler Caddesinde genlerin yry yaptn ve kendilerinin oradan geerek olaylara karmamak iin bir eve sndn, polisin her grd genci gzaltna alnd belirterek, kendisinin snd evden

| YAAM HAKKI

59

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

polisler tarafndan gzaltna alndn ve eline ku lastii ve yrtk eldiven verdiklerini sonrada gzaltna alndn, gzaltnda polislerden ikence ve kt muamele grdn belirtmitir. 7 Nisan 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan S.Y. 05.04.2011 tarihinde iten eve gelirken kolluk kuvvetleri ve gstericiler arasnda kovalamacalar olduunu, o esnada sivil polislerin kendisini de gzaltna alarak kolunu kvrp yere yatrarak darp ettiklerini, daha sonra Dalolu karakoluna gtrp gzaltna alnan dier kiilerle birlikte tek sra halinde tek ayakstnde beklettiklerini, gzaltndaki ocuklarn, ocuk ubeye gtrldklerini ve orada diz ktrlerek tekmelendiklerini belirtmitir. 9 Nisan 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Burcu Yama bulduu telefonu Beyolu Emniyetine gtrmek zere yoldayken polisler tarafndan gzaltna alndn ve hrszlkla sulandn, ayrca Ekipler Amirlii Taksim Karakolunda polislerin saatlerce onurunu krc arama yaparak alay ve hakaret ettilerini, kendisine okutmadan evrak imzalatldn ve ailesine haber vermesine izin verilmediini syledi. 10 Nisan 2011de rnak'n Cudi Da'nda balatlan operasyonda kan atmada HPG'li olduu iddia edilen 2 kiinin sa olarak yakaland ve bu kiilerin 4 gn boyunca a ve susuz brakld kaydedildi. Silopi Devlet Hastanesi'nde muayene iin getirilirken, doktorun, "Byle a ve susuz braklan kiileri muayene etmem" dedii iddia edildi. Bu tepki zerine Baverimli Jandarma Karakolu'nda grevli asker ile doktor arasnda tartma kt belirtildi. 2 HPG'liye yemek verildikten sonra doktorun muayene ilemlerine balad kaydedildi. 24 Nisan 2011'de Diyarbakr'da, YSK'nn bamsz adaylar vetosu ile balayan olaylarda gzaltna alnan 12 kii dn Diyarbakr Adliyesi'nde savcla karld. Savclkta ifadeleri alnan 12 kiiden 4' serbest braklrken, aralarnda 15 yandaki A.S.'nin de bulunduu 8 kii de tutuklama talebiyle Nbeti Hakimlie sevk edildi. fadeleri alnan 8 kii, "rgt yesi olmak" ve "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek sulamalarndan tutuklanarak cezaevine gnderildi. .Tutuklanan A.S.'nin, kameralara yansyan grntlerinde evrede bulunan kadnlarn polislere engel olmaya alm, buna kar polisler, "Onun cenazesini vereceiz" demiti. l Emniyet Mdrl'ne gtrlen A.S. dn salk kontrol iin Diyarbakr Devlet Hastanesi'ne gtrld. Yznde, kollarnda ve belinde darp izleri bulunan ocuk daha sonra Dicle niversitesi Tp Fakltesi Hastanesi'ne sevk edildi. Ar darp edildiine dair rapor verilen A.S. daha sonra Diyarbakr Adliyesi'ne getirildi. Savclkta ifadesi alnmas iin salonda bekletilen A.S.'nin durumunun kt olduu ve yrmekte zorluk ektiinin gzlemlendii bildirildi. 25 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Mustafa Gl, 19.04.2011 tarihinde saat 14.00 civarlarnda olaylarn artmas zerine dkknma yakn olan kahvehaneye gitmek zere hareket ettim. O esnada kardan gelen 4 sivil giyimli polis bana ellerime arkadan plastik kelepe takp hibir ey sormadan beni darp etmeye baladlar. Sonra polis aracna bindirdiler. Aracn iinde de darp etmeye devam ettiler. Daha sonra beni 10 Nisan karakoluna gtrdler. Buradaki polislere size yeni birini getirdim diyerek o polislerde dvmeye baladlar. Burada fazla kalmayp beni TEM ubeye gtrdler. Benim konumama, kendimi savunmama hi frsat vermediler. TEM ubede de beni diz st ktrp iki kii dvmeye balad. Kafama, srtma, bacaklarma, kollarma vurmaya baladlar. Ayn zamanda kfr edip, hakaret ediyorlard. Bir gn sonra akam saatlerinde rapor almak iin Diyarbakr Devlet Hastanesine gtrdler. Doktor muayene etmeden rapor verdi. Darp edildiimi, vcudumda darp izleri olduunu sylediim halde rapora yansmad. Ben bu konuda soruturma balatlmas iin sizden hukuki yardm talep ediyorum. Demitir. 25 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Abdulkadir Savur, 23.04.2011 tarihinde 13.30 saatlerinde cezaevi st kede ben ayakkab tamircisine doru gidiyordum. Olaylarn iinde kaldm. Sayca fazla olan sivil polislerce olay yerinde yakalandm. Ve darp edildim. Beni yakaladklar gibi dvmeye baladlar. Beni TEM ubeye gtrdler. TEM ubenin giriindeki kamerasz odaya gtrp dvmeye baladlar. Yzm parmamdan zorla kardlar. Kafam duvara vurdular. Yzme, srtma, omuzlarma tekmeyle vurmaya baladlar. Kollarm srtma gtrp, o ekilde tutuyorlard. Ben kollarmn krk olduunu syledim. Ancak bunu yapmaya devam ettiler. Ayrca benden ajanlk yapmam istediler. Bunu kabul etmedim. Kafama vurup hakaret ettiler. Beni ertesi gn devlet hastanesine rapor iin gtrdler. Beni darp edenlerden ikyetiyim. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. Demitir. 27 Nisan 2011de rnak ili dil ilesinde YSK'nin bamsz adaylar veto etmesinin ardndan sokaa kan halka ynelik polis mdahalesi ve Bismil'de lise rencisi Halil brahim Oru'un polis kurunu ile ldrlmesini 21 Nisan'da protesto eden kitleye ynelik polis mdahalesiyle balayan olaylar srasnda ar merkezinde yryen Merkez Salk Oca doktorlarndan Mehmet irin Nas ve Lezgin Baykara isimli yurtta darp edilerek gzaltna alnmt. karldklar mahkeme tarafndan Nas ve Baykara, "polise ta attklar" iddiasyla tutuklanarak Midyat M tipi Kapal Cezaevi'ne gnderilmiti. Avukatnn itiraz zerine Nas, dn gece saatlerinden serbest brakld. Nas dil'e giriinde onlarca aralk konvoy eliinde havai fieklerle karland. Sevgi gsterileriyle ileye gelen Nas, yaadklarn anlatt. Gzaltna alnrken feci ekilde darp edildiklerini belirten Nas, Emniyet Mdrl'nde de 60 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

kamerasz odaya gtrlerek ikence edildiini syledi. Nas, "Kameralarn olduu nezarethaneye getirdiklerinde bize dahi yaklamyorlard. Ancak kameralarn olmad bir yere gtrp saatlerce ikenceden geirdiler. Dier gzaltnda bulunan Lezgin Baykara'nn hem alnna hem de ensesine ald dipik darbeleriyle kafasnda diki yerleri vard. Emniyet Mdr olduunu syleyen kii srekli Baykara'ya ve bana 'ya sulamalar kabul edeceksin ya da cesedini ailene teslim ederiz' diyerek tehditler savuruyordu" diye konutu. 2 Mays 2011de HD zmir ubemize bavuran Ltfiye likkan, olu Cem likkann 16 aydr Denizli de asker olduunu, zerinde cep telefonu yakaland iin kendisine 15 gn disiplin cezas verildiini, olunun bu tarihe kadar hibir salk sorunun olmadn ancak gardiyanlarn kendisine yatak vermediini, betonda yattn bu yzden akcierinin sa tarafnn tamamen bittiini ve u an hastanede yattn ve bu duruma neden olan blk baavuu Hasan rpan ve olumu Disipline atan subaylardan davac olmak iin derneimizden yardm talep etmitir. 6 Mays 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Olcay Batmaca, Esenyurtta A blgesi gvenlik timleri tarafndan sokak ortasnda dvldn, ne olduunu anlayamadn, gzaltna alndn ancak karakolda da dvlmeye devam edildiini ifade etti. Olcay Batmaca, polislerin gereke olarak uyuturucu sattn sylediini, olayn sanklar ve tanklar bahsedilen kiinin kendisi olmadn sylemelerine ramen polisler tarafndan braklmadn belirtti. Olcay Batmaca, ardndan savcla ktn ve dzenlenen tutanan altndaki isim ve imzann kendisine ait olmadn syledi. 11 Mays 2011 tarihinde HD Adana ubemize bavuru yapan M. (16) 15 ubat gn mahalledeki bir protesto yry esnasnda gzaltna alndn, gzalt esnasnda ikence grdn, daha sonra karld mahkemece tutuklandn. Gtrld Pozant ocuk cezaevinde ise askerler tarafndan rl plak soyularak arama yapldn bu esnada dayaktan geirildiklerini. Cezaevinde adli mahkmlarla birarada tutulduklarn, kou aalarnn paralarna el koyduunu, sabah saat 04te uyandrldklarn, tuvalet temizliini kendilerine yaptrldn, dileke ve bavuru haklarnn gasp edildiini belirtmitir. 16 Mays 2011de, Osmaniyeye tatil iin ailesinin yanna gelen Metin Serdar Gke, eve alkoll geldii iin babas ve kardeiyle yapt tartmann bymesi zerine komularnn ikyeti zerine gelen polis ekibi tarafndan gzaltna alnd. ehit Mehmet atal Polis Merkezine gtrlen Metin Serdar Gkenin karakolda 5 polis memuru tarafndan dvld; bu nedenle sa ayak bileinin iki yerden krld iddia edildi. Getirildii Osmaniye Devlet Hastanesinde ayana platin taklan Metin Serdar Gke, kameralarn grmemesi nedeniyle tuvalette darp edildiini savunarak polis memurlar hakknda su duyurusunda bulunduunu syledi. 17 Mays 2011de, Kocaelinde ESP destekledii milletvekili aday Aynur Akkemikin seim almasna katlan 5 kii, polis ekipleri tarafndan gzaltna alnd. Gzaltnda darp edildii iddia edilen 5 kii 18 Mays 2011de serbest brakld. 18 Mays 2011de Diyarbakrn Ergani lesinde, 17 Mays gn dzenlenen ezamanl ev basknlar sonucu gzaltna alnan M.G. (17), F.K. (17), M.B. (17) ve Ensari Saynn gzaltnda tutulduklar sre boyunca darp edildikleri ileri srld, tutuklanan 4 kiiden Ensari Saynn yznn darp nedeniyle morard ifade edildi. 19 Mays 2011de Diyarbakr'da dzenlenen protesto gsterileri srasnda gzaltna alnan 13 kiiden Ferdi Kaya, shak Fidan ve Eyp Ikta'n darp edildiine ilikin doktor raporu ald bildirildi. 22 Mays 2011 tarihinde, HD Diyarbakr ubesine bavuran Nurten Koyunyldz, 22 Mays 2011 tarihinde yeeni Ait Yldzn Diyarbakr Yeniky mezarlnda babasnn mezarln ziyareti srasnda iki sivil giyimli polis tarafndan darp edilerek Tem ubeye, oradan da ocuk ubeye gtrldn belirtmitir. Yeeninin darp izlerini doktor muayenesinde gstermesine ramen tekrar ocuk ubeye gnerdildiini ve bir gn kaldktan sonra savcla karldn, savclk ifade aldktan sonra da serbest brakldn anlatarak olaylardan davac ve ikayeti olduklar konusunda hukuki yardm talebinde bulunmutur. 29 Mays 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan R.. olu Ramazan .nn 20 Nisan gn saat 22.30 civarnda eve gelirken yolunu eviren polisler tarafndan puu takt gerekesiyle gzaltna alndn ve fiziki iddet uygulandn belirtmitir. 31 Mays 2011de, Hopadaki mdahaleyi Ankarada protesto etmek iin AKP il bakanlna yrmek isteyen gruba, kolluk kuvvetlerinin mdahalesinde 52 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnanlarn gzalt aralarnda darp edildii ve avukatlaryla grmelerine izin verilmedii renildi. kan olaylar srasnda 15 polis memurunun da yaraland bildirildi.

| YAAM HAKKI

61

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

29 Mays 2011de, stanbulun Kthane lesine bal Nurtepe Mahallesinde ezamanl ev basknlar dzenleyen polis ekipleri 10 kiiyi gzaltna ald. Gzaltna alnanlarn tamamnn darp edildii, Mehmet Gebenin (65) ve Cihan Grbeyin ise aldklar darbeler nedeniyle hastaneye kaldrld. 2 Haziran 2011de, Van ili Erci ilesi Van Yolu Caddesi zerinde zdal er'i tantan, Emek Demokrasi ve zgrlk Blou beyannamesini ieren bror ve er'in seim pusulasndaki yerini anlatan iki kii Erci Emniyet Mdrl'ne bal polislerce gereke gsterilmeden gzaltna alnd. Emniyete gtrlen Enis Tetik ve Mazlum Din ifadelerinin ardndan serbest brakld. Tetik ve Din, emniyette kendilerine hakaret edildiini eve BDP'nin seim almalar iinde yer almamalar ynnde tehdit edildiklerini iddia etti. 2 Haziran 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Kutbettin Fidancan, Olum Nurullah Fidancan, 13 yanda ve ortaokul rencisidir. 01.06.2011 tarihinde Namk Kemal Lisesinin bulunduu caddede polisler tarafndan gzaltna alnd. Olum daha nce sa ayak parmandan ameliyat oldu. Olumun ameliyat nedeniyle pansuman olmas gerekiyor. ki gndr ocuk ubede tutulduu iin pansuman olamad. Dn akam saat 19.30 civarnda kendisiyle grtm. Bana sylemedi ama polislerden ikence grd her halinden belliydi. Kolunda ikinlik ve kzarkllklar vard ve ok korkmutu. Bugn tekrar olumu grmek iin gittim ancak buna izin vermediler. 24 saat daha gzalt uzatma karar ktn sylediler. ocuumun salk durumundan endie duyuyorum. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. Demitir. 3 Haziran 2011de, Artvinin Hopa lesinde 31 Mays 2011de bir kiinin lmyle sonulanan AKP Genel Bakan ve Babakan Recep Tayyip Erdoann seim almalar kapsamnda gerekletirmek istedii miting ncesinde, hkmetin enerji politikasn ve HES leri protesto etmek isteyen gruba, kolluk kuvvetlerinin mdahale etmesi sonucu kan olaylarn ardndan devam eden gzalt operasyonlar kapsamnda ve Ankarada mdahaleyi protesto gsterisinde gzaltna alnanlarn tamamnn (52K) ikence grd belirlenirken, Hopada gzaltna alnan brahim Aksunun ald darbeler nedeniyle kaburgalarnn krld renildi. 6 Haziran 2011de stanbulun Beyolu lesinde sivil polis ekibiyle tarttklar iin gzaltna alnarak Beyolu Emniyet Mdrlne gtrlen Zekai Doan ve zg Kozan gzaltnda darp edildi. 6 Haziran 2011de, Devrimci Karargh rgt Davas nedeniyle tutuklandktan sonra tutuksuz yarglanmak zere serbest braklan Volkan Karaku, stanbulun Kartal lesinde alt iyerinin yaknlarnda 4 kiilik polis ekibi tarafndan gzaltna alnd. Polis otosunda darp edilen Volkan Karakuun gtrld Kartal Polis Karakolunda tekrar darp edildii renildi. Serbest braklan Volkan Karaku su duyurusunda bulundu. 7 Haziran 2011de, stanbulun Beyolu lesinde sivil polis ekibiyle tarttklar iin gzaltna alnarak Beyolu Emniyet Mdrlne gtrlen Zekayi Doan ve zg Kozann, gzaltnda darp edildikleri iddia edildi. 8 Haziran 2011de, stanbulun Kadky lesine bal Bostanc Semtinde .K., G.E. ve Y.. isimli kii fotoraf ekerken zafer iareti yaptklar gerekesiyle, evrede bulunanlar tarafndan darp edildi. Daha sonra gzaltna alnan bu kiiler gtrldkleri Kkyal Polis Karakolunun nezarethanesinde de darp edildiler. 15 Haziran 2011de, 10 Haziran gn Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou'nun grkemli mitinginin ardndan Bingl merkeze Bal Kasman Mesire alannda gzaltna alnan kapatlan DTP ve BDP'nin eski l Bakan Avukat mer Faruk Ersz emniyetteki ifadesinin ardndan savcla sevk edildi. Buradaki ifadesinin ardndan tutuklanmas talebiyle nbeti mahkemeye sevk edilen Ersz, "rgt yesi" olduu iddias ile tutuklanarak Bingl M Tipi kapal Cezaevi'ne gnderildi. Ersz'n avukat Zihni Karaaslan, mvekkili Ersz'n emniyete gtrld esnada ikenceye maruz kaldn belirtti. Ersz'n burnunda, kafasnda ve kaburgalarnda krklar, kol, bacak ve vcudunun eitli yerlerinde ise zedelenme ve rkler olduunu dile getiren Karaaslan, mvekkiline yol boyunca hakaretlerin de yapldn kaydetti. Karaslan, mvekkiline ikence yapan polisler hakknda savcla su duyurusunda bulunduunu belirtti. Ersz'n ikence grd adliyede ekilen fotoraf ile de ortaya kt. 16 Haziran 2011de Giresun niversitesi ebinkarahisar Meslek Yksek Okulunda kendilerini lkc olarak nitelendiren rencilerin saldrsna uradklarn, bu saldr da Levent Dayanan ve isimleri renilemeyen birok rencinin darp edildii, 9 rencinin can gvenliklerinin korunmas amacyla snmak zere gittikleri karakolun nnde polislerce coplanarak gzaltna alndklar bu srada Hatice Kutlar ve isimleri renilemeyen dier rencilerin eitli yerlerinden yaralandklar, yine karakolda polislerce szl kt muameleye maruz kaldklar, karakolda 4-5 saat bekletildikten sonra serbest brakldklarn belirterek HD zmir ubesine bavuruda bulunulmutur. 27 Haziran 2011de Mardin'in Derik lesi'nde emniyet amirliine ses bombasnn atlmasndan hemen sonra olay mahallinden geen birok kii gzaltna alnd. Gzaltna alndn ve darp edildiini belirten Engin Akkoyun adl 62 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

yurtta, Dicle niversitesi Aratrma Hastanesi'nde tedavi altna alnd. Akkoyun, gtrld emniyet amirliinde birok polisin kendisine fiziki ve psikolojik iddet uyguladn belirterek, kaburgalarnn krldn, ancak gtrld hastaneye kendisine ikence yapldna dair rapor verilmediini syledi. Serbest braklan Akkoyun grd ikence nedeniyle ailesi tarafndan getirildii Diyarbakr da hastaneye yatrlarak tedavi altna alnd. 28 Haziran 2011de, stanbulun Kartal lesinde trafikte aralaryla ilerleyen mit Karagz ile Niyazi Karagzn emniyet eridini kullanmak isteyen arac uyarmalar zerine arata bulunan sivil polis memurlar, mit Karagz ile Niyazi Karagz kendilerine kimlik sorduklar gerekesiyle darp etti. Gzaltna alnarak Yakack Polis Karakoluna gtrlen mit Karagz ile Niyazi Karagz gzalt merkezinde de darp edildi. Adli Tptan darp raporu olan Karagz kardeler, polisler hakknda su duyurusunda bulundu. Aldklar darp raporuyla su duyurusunda bulunan mit Karagz ile Niyazi Karagz: Bize tekme ve yumruk attlar. Yere yatrp kelepeleyip elimize bastlar. ikyeti olmamamz iin tehdit edip kt imzalattlar dediler. 11 Temmuz 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Mehmet Emin Karaca, Taksim Meydannda sivil polislerin kendisini kenara ekerek kimlik sormak istediini, kendisinin de itiraz ederek Herkesin iinde bakn dediini, bunun zerine polislerin kendisini kelepeleyerek polis aracna bindirdiini ve dvdn ifade etti. Mehmet Emin Karaca, daha sonra Taksim Ekipler Amirliine gtrldn ve orada da kendisine iddet uygulanmaya devam edildiini, sonra da evreyi rahatsz etmekten dolay 75 TL para cezas kestiklerini belirtti. Mehmet Emin Karaca, ayrca ldrlp Halie atlmakla tehdit edildiini syledi. 13 Temmuz 2011de, ran'da basklar yznden kaarak Trkiye'ye gelen ranl mlteci Ali Rezaf Zareei, Van'da ikenceye grdn syledi. Kendisini polis olarak tantan ve emniyette grdn belirttii kiinin evine brakt uyuturucudan dolay tutuklandn iddia eden Zareei, gzaltnda grd ikenceden dolay iki yerden ayann krldn belirtti. Sakat olarak cezaevine konulan Zareei, cezaevinde 22 gnlk alk grevi ve AHM'e yapt bavuru sonras tahliye edildi. 21 Temmuz 2011de Siirt l Emniyet Mdrl'ne bal kar maskeli polisler tarafndan dn geceden itibaren yaplan ev basknlarnda DTP eski Aydnlar Belediye Meclis yesi sa Adrt ile Zeki Sansor, Mesut Beydoan ve soyad renilemeyen Methi isimli bir kii daha gzaltna alnd. Kent genelinde dzenlenen ev basknlar srasnda gzaltna alnanlarn says 16'ya ykselirken, dn gece gzaltna alnan ve isimleri renilemeyen 2 kiinin emniyette youn ikenceye maruz kald ve baygnlk geirdikleri ne srld. 22 Temmuz 2011de gzaltna alnan HD Siirt ubesi Denetleme Kurulu Asil yesi Muhsin Beydoan, gzaltna alnd ve emniyette tutulduu srada polislerin hakaret, tehdit, bask ve ikencelerine maruz kalmtr. 25 Temmuz 2011de HD Siirt ubemize bavuruda bulunan 1970/Siirt doumlu Metin Beydoan: 21.07.2011 tarihinde Van Geva ilesinde bulunan arlarmn yanna giderken Bitlis yolunda nm polisler tarafndan kesildi ve gzaltna alndm. Beni araca bindirir bindirmez dvmeye baladlar, kalbimin skmas zerine beni Baykan devlet hastanesine gtrdler muayeneden sonra Siirt emniyet mdrlne gtrldm, Siirt emniyet mdrlnde youn ikence, kfr ve hakaretlere uradm, okutulmayan bir sr belge bana zorla imzalatld. Beni sadece klot kalacak ekilde rlplak soydular, bam masaya vuruyorlard, ayakta bekletiyorlard, tekme tokat atyorlard, tm ailemi tehdit ediyorlard, gzalt ikence ve hakaretlere maruz kaldm, can gvenliim yok Demitir. 25 Temmuz 2011de Ankarada iyeri komiteleri kurmaya, sendikalarda rgtlenmeye balkl bildirileri datrken gzaltna alnan Metal ileri Birlii yesi 3 kiinin gzaltna alnrken ve gtrldkleri Batkent Polis Karakolunda darp edildikleri renildi. 30 Temmuz 2011de HD Siirt ubemize bavuruda bulunan 1994/Kurtalan doumlu Hayrettin Ta, 29.07.2011 tarihinde Van atak devlet hastanesine gittim. Gerekli tahlillerim yapld ve reete verildi daha sonra ar merkezine indim. Dkknda olduum srada 10-15 kiilik sivil bir grup ieri girip kimlik ve eyalarm da alarak beni karakola gtrdler. Karakolda tehdit, hakaret ve dayaklarna maruz kaldm, lmle tehdit edildim. Demitir. 16 Temmuz 2011de zmirin Karabalar lesinde yaplan yol kontrolnde, yannda kimlii olmad gerekesiyle gzaltna alnmak istenen Fevziye Cengizin duruma direnmesi zerine darp edilerek gzaltna alnd ve gtrld Karabalar Polis Karakolunda da 10 dakika boyunca dvld renildi. 28 Temmuz 2011de Futbolda ike soruturmas kapsamnda 7 Temmuz 2011de tutuklanan eski futbolcu mit Karan, avukat araclyla yapt yazl aklamada gzaltna alndktan sonra tutulduu nezarethanede 3 gn boyunca tek bana kaldn ve 3 gnlk sre ierisinde psikolojik ikence grdn syledi.

| YAAM HAKKI

63

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

3 Austos 2011de Van'n Bakale lesi'nde askeri araca yaplan saldr ile ilgili bir ky muhtarnn gzaltna alnmasndan sonra, bugn de yaplan basknlarda 7 kii gzaltna alnd. Ky baskn esnasnda, ticaret yapmak amacyla Brpek (Xank) Ky'ne giden Bingl nfusuna kaytl 1984 doumlu Orin Aslan isimli yurtta da, gzaltna alnd. Gzaltna alndktan sonra darp edilen ve kafasnda krklar olutuu, vcudunda darp izleri bulunduu belirtilen Aslan, daha sonra serbest brakld. Kendisiyle birlikte gzaltnda bulunan dier 7 kiinin de darp edildiini belirten Aslan, gzaltnda bulunduu srada askerlerin srekli kendisini dverek, hakaret ettiini kaydederek, su duyurusunda bulunacan syledi. 4 Austos 2011de Batman'da Azadiya Welat ve zgr Gndem gazetelerinin datmn yapan Mazlum Bilmedi, bu sabah ar Mahallesi'nde polisler tarafndan gzaltna alnd. Bilmedi, gtrld Batman Emniyet Mdrl'nde tehdit edildiini ileri srd. 2 saat gzaltnda tutulan Bilmedi, ifadesi alndktan sonra serbest braklrken, gzaltnda polislerin kendisini "Bu ii brak yoksa senin iin ok kt olur" eklinde tehdit ettiini iddia etti. 5 Austos 2011de Vann Bakale lesinde 1 Austos 2011de askerin yaamn yitirmesine neden olan saldrdan sonra gzaltna alnan ve savclkta serbest braklan Groluk Kynn Muhtar Ali Arslan, annesi, babas ve smet ifti gzaltnda ikence ve kt muamele grdklerini belirterek sorumlular hakknda su duyurusunda bulundular. 8 Austos 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Levent Gney, Sargazi Atatrk Mahallesinde 21.07.2011 gn saat 17.30 sralarnda arkadalarn beklerken resmi polis aracnn yanna gelerek, polisin kimlik kontrol yaptn, daha nce gzaltna alnmasyla ilgili olarak kendisine Senin ne iin var rgtle, hala gidiyor musun, vatannz niye sevmiyorsunuz? gibi eyler sylediklerini ifade etti. Levent Gney, polislerin daha sonra stn aradklarn, yzne biber gaz sktktan sonra silah dipiiyle kafasna vurup yere yatrp ellerini arkadan kelepelediklerini, ve o halde 5 dakika boyunca darp ettiklerini, sonra kelepeyi karp Bu sana yeter, defol git dediklerini syledi. Olay gren mahalle sakinleri toplanp kendisini polisin ellerinden almaya alrken bir kargaa ktn, o esnada katn, destek ekip istediklerini ve kendisini aramaya baladklarn, girdii tekstil atlyesi sahibinin kendisini polise teslim ettiini belirtti. Polise teslim edildikten sonra, yaklak 15 dakika polisler tarafndan dvldn, ardndan nce Sargazi ocuk Bro Amirliine gtrldn, yaklak olarak orada 1 saat boyunca darp edildiini, dvldn, hakarete uradn, daha sonra Yenidoan Polis Karakoluna gtrldn, orada da darp edildiini belirtti. Gtrdkleri savcnn kendisini sulu gstermeye altn ve Polise neden saldrdn gibi ithamlarda bulunduunu ifade etti. 10 Austos 2011de Siirtte dzenlenen e zamanl ev basknlar sonucu gzaltna alnan 6 ocuun gzaltna alnrken ve gzaltnda darp edildikleri ileri srld. 11 Austos 2011de zmirin Balova lesinde trafik ekiplerince arac durdurulan Ahmet ngln (32) kendisinden alkol testi yerine kan tahlili isteyen polis memurlarna itiraz etmesi sonucu gzaltna alnarak gtrld Salih gren Polis Karakolunda gzlerine biber gaz sklarak darp edildii; ald darbeler nedeniyle Ahmet ngln gznde grme kayb olduu ve Dokuz Eyll niversitesi Hastanesi Gz Kliniinde devam ettii renildi. 12 Austos 2011de, derneimize bavuran brahim Halil arboa, Taksim Meydannda seyyar satclk yaptn, 10 Austos akam polislerin kendisini kelepeleyerek gzaltna aldklarn, Taksim Ekipler Amirliine gtrerek dvdklerini ve parasn eksik verdiklerini syledi. 18 Austos 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan .G. saat 8.30 sularnda Adana Yeni Sanayisi civarnda kdem tazminat ile ilgili bildiri dattklar esnada, resmi polislerin kendilerini gzaltna almak istediklerini, 10 dk. nce sivil polislerin gelerek kimlik bilgilerini aldn anlatan .G. resmi polisin kafasna telsizle vurulup yaralanmasna sebebiyet verildiini ve gzaltna alnp akirpaa karakoluna gtrldn, karakolda polislerin szl tacizine ve hakaretlerine maruz kaldn belirtmitir. 20 Austos 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Altan Acar- Kadir Ba, Bugn bir trafik kazas nedeniyle Diyarbakr Yeniehir Polis karakolundayken, yalar 1718 olan 4 ocuk gzaltna alnm halde karakola getirildiine tank olduk. Polisler gzaltna aldklar ocuklar darp etmekte hem de aza alnmayacak kfrler etmekteydiler. Gzaltna alnanlardan bir ocuk daha karakolun bahesindeyken darp edilirken kat. Gzaltna alnanlardan bir kii de daha sonra serbest brakld. Ancak soyadlarn bilmediimiz Mehmet ve Abdulrrezzak adl kiiler halen gzaltnda ve kt muamele gryorlar. Bu konuda sizden yardm talep ediyoruz. Demitir. 23 Austos 2011de, 17 Austos tarihinde Ankarann Mamak lesinde einin akrabalar tarafndan darp edilen Kemal Genin ikyeti olmak iin gittii Akdere Polis Karakolunda kendisini darp eden kiiyle konuan polis

64

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

memurlarnn neden olmakszn Kemal Genin zerine biber gaz sktklar ve Kemal Geni ters kelepeleyerek darp ettikleri renildi. 27 Austos 2011de TSK nn Federe Krdistan Blgesine ynelik balatt hava operasyonlarn protesto etmek iin 21 Austos 2011de stanbulda Taksim Meydannda dzenlenen gsteriye katlan DSP yesi Muhammed Cihad Saatiolu, yasad rgt yesi olduu sulamasyla tutukland. Muhammed Cihad Saatiolunun gzaltnda ikence ve kt muameleye maruz kald ileri srld. 3 Eyll 2011de Alveri yapmak amacyla zmirin Seluk lesine bal Zeytinli Kynde bir markete giren Kemal nsal, Orhan Yakal, Mahsum Esen, Azad Esen ve mer Sezak adl Krt genlere adl 5 Krt gencinin, kendilerine nce szl satamada bulunan ar sac bir grubun fiziki saldrsna maruz kaldklar renildi. Olay yerinden geenler tarafndan hastaneye gtrlen 5 kiinin tedavileri tamamlanmadan gzaltna alnarak Seluk le Jandarma Komutanlna getirildikleri ve burada da ikyeti olmaktan vazgemeleri iin darp edildikleri ileri srld. 5 Eyll 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Orhan Deniz (1986), 31 Austos 2011 gn saat 00.30 sularnda aracnn lastiini deitirmek iin benzin istasyonuna girdiini, oradaki bir grupla aralarnda tartma yaandn o srada olay yerinden geen nleyici hizmet polisi tarafndan karakola gtrldklerini, orada sivil polislerin kendilerini darp ettiini ifade etti. Daha sonra rapor iin Baclar Devlet Hastanesine gtrldklerini belirten Orhan Deniz, kelepeli muayene olmayacan syleyince aabeyiyle birlikte polis ve zel gvenlik tarafndan sopayla darp edildiini syledi. 7 Eyll 2011de Diyarbakrn nar lesinde yolda yrrken pheli olduu gerekesiyle gzaltna alnan Metin Arslann (31) nar Emniyet Mdrlnde grd ikence ve kt muamele sonucu fenalaarak nar Entegre Hastanesine kaldrld. Olay nedeniyle Metin Arslann ailesi su duyurusunda bulundu. 21 Eyll 2011de, 27 Kasm 2010 tarihinde Diyarbakr krsalnda kaza sonucu yaamn yitiren YJA-Star yesi UrfaSuru doumlu Tekoin ilan kod isimli Hilal Uur iin Urfa Suru'ta alan taziye adrn ziyaret etmek isteyen yurttalara, polis dn sert mdahale etti. Mdahale sonucu aralarnda BDP PM yesi, il bakan ve yneticilerinin de bulunduu 25 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnanlarn 6 s tutuklanarak cezaevine konuldu. Avukatlardan alnan bilgiye gre, gzaltnda bulunan Aynur Ylmaz'n kolu ve Faik Alaku'un ise kaburgalar krld, BDP Suru le Yneticisi kr Binici'nin de ikence grd, Fatma Doan'ndarp neeniyle kanlar iinde kald, Alaku'un Suru Devlet Hastanesi'nde tutulduu ve Urfa'ya sevk edilmesinin beklendii bildirildi. 22 Eyll 2011de, stanbul Aksaray Polis Karakolunda tutulan mvekkillerinin durumu hakknda bilgi almak amacyla karakola giden Avukat Blent Kurt, karakolda bulunan polis memurlarnn fiziki saldrsna maruz brakld. 24 Eyll 2011 tarihinde HD Adana ubemize bavuru yapan H.B isimli (16) ocuk zgr Halk dergisi datm yapt iin gzaltna alndn, polislerce darp edildiini, daha sonra tutuklanarak gtrld Mersin cezaevinde ve sevk edildii Pozant ocuk cezaevinde bask hakarete uradn adli mahkmlarla birarada tutulduunu, eyalarna el konulduunu belirtmitir. 4 Ekim 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuruda bulunan Muhsin Turan u beyanlarda bulundu: Olum Agit Turan, evinden kt srada kimlik sorgulamas sonrasnda gzaltna alnm ve tevkif edilmitir. Karakoldan Mahkemeye ktnda kendisiyle yakinen grebilme imknm oldu. Olumun yznde morluklar ve darp izleri vard. Darp edildii aka grlmekteydi. Olum Agit Karakolda ifadesi alnrken baskya maruz brakldn ve darp edildiini ifade etti. Ben HD Diyarbakr ubesinden hukuki yardm talep ediyorum. 7 Ekim 2011de stanbulun Maltepe lesinde bal Glsuyu Semtinde Erturul Gazi Lisesinde, Marksist gerilla lideri Doktor Ernesto Che Guevaray lm yldnm nedeniyle anmak isteyen rencilerin etkinliine biber gaz ve coplarla mdahale eden polis ekiplerinin darp ederek gzaltna ald 22 renci ile Etkin Haber Ajans muhabirinin gtrldkleri ehit Saffet Okumu Polis Karakolunda da darp edildikleri ve rencilere elektrikli copla vurulduu renildi. 9 Ekim 2011de Mersinde gzaltna alnan H.Y., F.. ve S..nn adl 3 ocuun gtrldkleri Mersin Emniyet Mdrlnde alt saat boyunca darp edildikleri ve kendilerine ajanlk teklif edildii ileri srld. 10 Ekim 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Deniz Kesgin, Ruen Ali Keskin, Goncagl Telek, mit Emrah Kse, Ali Tekta, Zelal Armutlu, Okan Danac, Dilan Karamanolu, Haim Bora Bilgili, ar Aydoan ve Serkan Hakvar; diplomalarn almaya gittikleri okulun bahesinde beklerken okulun penceresinden bir pankart

| YAAM HAKKI

65

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

sarktlm olduu iin Esenkent Saffet Okumu Polis Karakolundaki memurlar tarafndan gzaltna alndklarn ve darp edildiklerini, elektrook uyguladklarn, dayak ve ikencenin karakolda da devam ettiini sylediler. 11 Ekim 2011de Kahramanmaran Pazarck lesinin krsal kesiminde 2 Ekim 2011de kan atmada len HPG militan Sadk Kaya iin 4 Ekim 2011de Mersinde dzenlenen cenaze treninin ardndan trene katlan gruba polis ekiplerinin basnl su ve coplarla yapt mdahale sonucu gzaltna alnanlar arasnda bulunan oluyla ilgili bilgi almak iin Mersin Adliyesinin nnde bekleyen Emine Orhann darp edilerek gzaltna alnd ve gtrld Souksu Polis Karakolunda da darp edildii renildi. 12 Ekim 2011de Diyarbakrn Balar lesinde 10 Ekim gn gzaltna alnan ve Diyarbakr 5. Sulh Ceza Mahkemesi tarafndan patlayc madde bulundurduu gerekesiyle tutuklanan M.A.nn (17) gzaltnda ikence grmesi nedeniyle kol, srt ve sa bacanda darp izleri olduu belirtildi. 12 Ekim 2011de stanbul niversitesinin dzenlenen akademik al yl trenine katlan Babakan Recep Tayyip Erdoan protesto ettii gerekesiyle gzaltna alnan Umut Pamuk, gtrld Beyazt Polis Karakolunda ve stanbul Emniyet Mdrlnde darp edildiini; rlplak soyulmaya zorlandn aklad. 12 Ekim 2011de, Mardin'in Nusaybin lesi'nde Karakola gtrlerek 8 yandaki M.E.. 12 Ekim gn okul knda sivil polisler tarafndan "Bize neden ta atyorsun?" denildikten sonra gzaltna alndn belirterek, okul kaps nnde sivil polisler tarafndan sivil plakal bir araca bindirilerek karakola gtrldn syledi. M.E.., "Bana silahlarn gsterdiler. Birok soru sordular ta attm sylediler" dedi. Kendisini karakola gtren polislerin, yalnzca soru sormadn "ajanlk" da teklif ettiklerini anlatan M.E.., arkadalarnn isimlerini sylemesi karlnda kendisine dokunmayacaklar vaatlerinde bulunduklarn aktard. M.E.., "Ben bir ey bilmediimi syledim, beni nce dvdler. Dvdkten sonra beni ediler, sonra da tekme atmaya baladlar, sanki top oynuyorlard" diye konutu. M.E..'nin yz ve burnunun ezildii, dudaklarnn patlad, 2 diinin dt ve 1 diinin de krld grld. 12 Ekim 2011de, kardei Zeki Turgut gzaltna alna ve gzaltnda ikence gren Halil Turgut, Van Valiliinin 5 Ekim'de yapt aklamada, atak'ta yaplan operasyonda "4 rgt mensubu" ile birlikte ok sayda rgtsel dokman yakaland iddiasn yazl aklamayla duyurduunu, aklamadan sonra yakalanan ve 3' tutuklanan 4 kiinin kyller olduunu ifade etti. Tutuklanan Zeki Turgut'un abisi Halil Turgut'a cezaevinde kardeini ziyarete ettikten sonra yaananlarla ilgili olarak HD Van ubesi'ne bavurdu. Kardeine gzaltnda ikence yapldn belirten Turgut, "Baskn yaplan yer bizim kendi kymzdr. Kardeim zelikle blgede bulunan Koerlerden dzenli olarak peynir alp satyordu. O gnde peynir almaya giderken bizim kydeki evde yakalanm. Kardeimin gerilla olmadn herkes iyi biliyor. 3 ocuk babasdr. Son ocuu 3 gnlktr. Yani yaplan aklamann gerekle alakas yoktur" diye konutu. Tutuklamadan sonra dn Van F Tipi Cezaevi'ne giderek kardeiyle grtn kaydeden Turgut, grmede kardei Zeki Turgut'un anlatmlarn yle anlatt: "Askerler ky ablukaya aldktan sonra baskn dzenledi. Ev basknnda beni gzaltna aldlar. Gzaltna alnmamla birlikte rlplak beni soydular. Darbelerle kafam krdlar. Vcudumda darbe almadm yer kalmad. Bizlere resmen ikence yaptlar. Srekli baz eyleri kabul etmemiz isteniyordu. Ele geirilen mhimmat anda bir ilgimiz yok. Yaral bir ekilde tutuklanp cezaevine gnderildik." Kardeinin halen yaralar iinde olduunu aktaran Turgut, kardei ve onla birlikte yakalananlarn derhal tedavi edilmesini istedi. 13 Ekim 2011de, Zorunlu askerlik hizmetini TSK Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyetindeki klasnda yapan Uur Kantarn 25 Temmuz 2011de disko olarak tabir edilen disiplin kouunda boyunca yemek ve su verilmeden grd ikence ve kt muamele nedeniyle komaya girerek Ankarada bulunan Glhane Askeri Tp Akademisinde tedavi altna alnd, sren tedaviye ramen yaamn yitirdi. 14 Ekim 2011de 12 Ekim gn stanbul niversitesinin akademik yl alna katlan Babakan Recep Tayyip Erdoan parasz eitim istiyoruz talebiyle protesto etmek isteyen renci grubuna mdahale eden polis ekiplerinin gzaltna ald rencilerden 12 si gzaltnda ikence ve kt muamele grdklerini savunarak su duyurusunda bulundu. 14 Ekim 2011de Mersinin Toroslar lesinde adakent Lisesinde DEV-LS Dergisini okula almayan okul mdryle grmek amacyla okula SDP il rgt yneticilerinden Kadir Saraolu ve SDP yesi 1 kiinin okula arlan polis ekipleri tarafndan gzaltna alnd; Gneykent Polis Karakoluna gtrlrken polis aracnn iinde ve karakolda iki saat boyunca darp edildikleri renildi. 19 Ekim 2011de, stanbulun Ataehir ilesine bal Mustafa Kemal Mahallesinde gzaltna alnan 13 kii gtrldkleri rnek Mahallesi Polis Karakolunda ve stanbul Emniyet Mdrl Terrle Mcadele ubesinde ikence ve kt muameleye maruz brakld. Karakolun bodrum katnda tekmelerle haylara vurma, hay burkma, 66 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

srtta zplama, kulaklara sert ekilde vurma, yze tekme atma gibi ikence yntemlerine maruz kalan 13 kiiden Serhat Yldrm, duyu kayb yaad. Gzaltna alnanlardan Sercan Ahmet Arslan ise yasad rgt yesi olduu sulamasyla 23 Ekim 2011de tutukland. 28 Ekim 2011de, Eitim Sen Dersim ubesi, getiimiz hafta stanbul'da gzaltna alndktan sonra tutuklanan Eitim Sen Dersim eski ube Bakan Mehmet Ali Arslan'n Dersim Emniyet Mdrl'nde ikenceye maruz kald iddialarna ilikin ube binasnda basn toplants dzenledi. Toplantda konuan Eitim Sen Dersim ube Bakan Hasan lgn, eski ube bakanlar Mehmet Ali Arslan'n stanbul'da gzaltna alnarak Dersim'e getirildiini belirterek, olaya ilikin u bilgileri verdi: "Dosyasnda gizlilik karar var deyip avukat ile grtrlmemitir. Dier gn avukatlar grmeye gittiklerinde ise Malatya'ya gtrld bilgisi verilerek yasal hakk olan avukatlar ile grmesi engellenmitir. Baz iddialara gre arkadamz ilk muayeneye gtrldnde vcudunda herhangi bir darp izi yokken son kontrole gtrldnde ise yznde ilik ve morluklar olduu sylenmektedir. 29 Ekim 2011de, Diyarbakr'n Bismil lesi'ne bal kylerden ald yardmlarla geinen Mu nfusuna kaytl zihinsel engelli Sadettin ahin adl yurttan Tepe Belde Jandarma Karakolu'na bal jandarmalar tarafndan "PKK'li olduu" iddiasyla gzaltn alnp ikence edildii ne srld.Karakola giden yeen Suat ahin, daysn kanlar iinde grmesi zerine Bismil Devlet Hastanesi Acil Servisi'ne kaldrd. Hastanede yaplan tedavinin ardndan zihinsel engelli ahin'in vcudunun byk bir blmnde morluk ve darp izine rastland. ahin'in onlarca asker tarafndan yere yatrlarak silah dipikleriyle dvlp, yerde srkledikten sonra karakola gtrld ve kendisine yaplan ikence srasnda "Pimanlk yasasndan yararlanmak istiyor musun?" eklinde sorularn ynetildii belirtildi. Karakolda saatlerce ikence yapld ileri srlen ahin'in PKK'li olmad anlalmas zerine karakol komutannn ahin'in Mu'taki kardeini arad bildirildi. te yandan bir hafta nce Tepe Karakol Komutanl'nda grev yapan rtbeli bir asker tarafndan soyadn renemediimiz ve zihinsel engelli olan Metin adndaki bir yurtta darp ederek, hastanelik ettii renildi. 4 Kasm 2011de Zorunlu askerlik hizmetini TSK nn zmirdeki klasnda yapan Emrah Batann askeri eitim srasnda ayanda sorun olmas nedeniyle yatakhanede uyuduu gerekesiyle nbeti avu tarafndan tuvalete kilitlendii; gn boyunca sopalarla srekli dvld; iki gn boyunca yemek ve su verilmedii bu nedenle Emrah Batann akli dengesini yitirmesinden tr Ankarada bulunan Glhane Askeri Tp Akademisinde (GATA) tedavi altna alnd renildi. 11 Kasm 2011de, olu Askeri Pamuk (1980) adna derneimize bavuruda bulunan Ali Rza Pamuk: Olum Askeri Pamuk bayramn 2. Gn polis aramasna denk geldi; bir davas iin ifade vermediinden hakknda yakalama emri karlm. Olum, polislere Bayram gn beni idare edin, bayramdan sonra gidip ifade veririm demesine ramen polisler kabul etmeyince kam ama hemen yakalanm ve Kasmpaa Karakoluna gtrlm. Olum, karakolda polisler tarafndan dvlerek darp edildi. Olumun kulana 8 diki atld. Darp raporunu bize vermediler; ancak savc isterse biz gndeririz dediler. Olum, kendisini dven polisleri tehis edebilir dedi. Ayrca ekilebildii kadar olay esnas ve sonras bir CDyi de derneimize teslim eden Ali Rza Pamuk, kendisi ve bir tandnn karakola gittiklerinde polisler tarafndan merdivenlerden itilerek darp edildiini belirtti. 21 Kasm 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Muhammed ah Takesen (1982), 18 Kasm 2011 Cuma gn gece saat 02.00 sralarnda arkadam Muammer Akyz eve brakmak zere zel aracmla eve giderken polis tarafndan rnek Mahallesi Deniz Gezmi Park civarnda durdurulduk. Polis st aramas yapt ve daha sonra ara aramas yapmak istediklerinde arama izinleri olup olmadn sorunca karakola gtrldk ve orada bayltlana kadar arkadam ve ben iddet grdk. dedi. Muhammed ah Takesen, darp esnasnda, drt kez bayldn ve su ile ayltlarak her defasnda ikenceye devam edildiini syledi 29 Kasm 2011de stanbul Emniyet Mdrl nne gelen M.A. (50) adl mermer ustas bir kii, otomobilinin alnmas nedeniyle ikyet amal gittii polis karakolunda ikence ve kt muamele grdn savunarak elinde balta ve bakla plak protesto eylemi yapt. Polis memurlarnn mdahale ettii M.A. gzaltna alnarak ehremini Polis Karakoluna gtrld. 5 Aralk 2011de Hakkrinin Yksekova lesinde yaplan ev basknlar sonucu gzaltna alnarak le Emniyet Mdrlne gtrlen Tarkan amlnn gzaltnda grd ikence ve kt muamele nedeniyle hastaneye kaldrlarak tedavi altna alnd iddia edildi. 8 Aralk 2011de, S.B. isimli yurttan HD Adana ubesine yapm olduu bavuruda olu .B.nin polisler tarafndan sokakta gzaltna alnd, gzaltndayken oluna ikence yaplarak sulamalar zorla kabul ettirdiklerini belirtmitir.

| YAAM HAKKI

67

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

9 Aralk 2011de zmirde 2011 ylnn Temmuz aynda ailesiyle birlikte elenmeye gittii mzikhole gelen polis ekipleri tarafndan kimlii zerinde bulunmad gerekesiyle darp edilerek gzaltna alnan F.C.nin (37) Karabalar Polis Karakolunda iki sivil polis memuru tarafndan dakikalarca dvld ve cinsel tacize maruz kald; olaya tank olan dier polis memurlarnn da olaya mdahale etmedii ortaya kan kamera kayd grntleri sonucu renildi. 13 Aralk 2011de stanbulun Baakehir lesine bal Bayramtepe Mahallesinde yksek sesle mzik dinledikleri gerekesiyle polis ekipleri tarafndan darp edilerek gzaltnda alnan Mazlum imen ve Aykut Budakn gtrldkleri Gvercintepe Polis Karakolunda da darp edildikleri; sevk edildikleri mahkeme tarafndan ise grevli polis ekibine direndikleri iddiasyla tutuklandklar renildi. 16 Aralk 2011de Fastan Seyahat amal geldikleri zmirin Urla lesinde 4 Eyll 2011de bir elence merkezinde yaplan kimlik kontrolnn ardndan gzaltna alnan Fasl 3 kiiden ikisinin gtrldkleri Urla le Karakolunda fuhu yaptklarna dair ifadeyi imzalamadklar gerekesiyle dvldklerini ne srerek polis memurlar hakknda ikyeti olduklar renildi. 18 Aralk 2011de stanbulun Silivri lesinde esrar satt gerekesiyle yarglanan olunun 16 Austos 2011deki durumasnn knda polis memurlarna oluma tuzak kurdunuz diye baran Veysel Atabeyin (45) arld le Emniyet Mdrlnde yedi polis memuru tarafndan saatlerce dvld renildi. 18 Aralk 2011de Dini inanlar nedeniyle zorunlu askerlik hizmetini yapt Malatya 2. Ordu stihkm Alay Kprc Taburu Kprc Yzc Blnde vicdani reddini aklayan Muhammed Serdar Delice (28), stanbulun Beyolu lesine bal Kasmpaa Semtinde 27 Kasm 2011de gzaltna alnm ve emre itaatsizlik ettii gerekesiyle tutuklanarak Kasmpaa Askeri Cezaevine gnderilmiti. Serdar Delicenin cezaevinde baka nedenlerle tutuklu olan askerler tarafndan darp edildii ve eyalarnn da gasp edildii renildi. 20 Aralk 2011de stanbulun Silivri lesinde 1 Austos 2011de trafik kontrol uygulamasnda tartt polis memurlar tarafndan gzaltna alnan elektrik teknisyeni Serkan Aksunun (27) gzaltna alnarak gtrld le Emniyet Mdrlnde 20 kadar polis memuru tarafndan saatlerce dvld; baylmamas iin srekli souk su dkld; gtrld hastanede ise kendisine darp ve cebir izine rastlanmamtr raporu verildii renildi. 20 Aralk 2011de, HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Farz zmen (1984): 19.06.2010 gn iten km eve gidiyordum. Polislerle bir grup gen sokakta atyorlard. Bu arada oradan geerken polisler beni darp ederek gzaltna ald. Arnavutky karakoluna gtrdler ve orada ayama sopalarla vurarak, krdlar ve daha sonra serbest braktlar. En son 18.12.2011de kardeimle semtimizde gezerken yolumuzu kesen sivil polisler (polis olduklarn kendileri syledi) bizi arabaya bindirmeye altlar. Bu yzden ben ve ailemden birine bir ey olursa sorumlusu polislerdir. diyerek daha ncede 45 kez polisler tarafndan tehdit edildiini beyan etti. 24 Aralk 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Fatma Telek, u beyanlarda bulundu: Olum olan Bar Ylmaz, 22.12.2011 tarihinde akam saatlerinde Balar polis karakolunda bulunan polisler tarafndan gzaltna alnd. Olumu gzaltna alan polisler enesini krp daha sonra 112 servisini arayp ambulans armlar. imdiye kadar kendi abalarmzla olum da bulunan ikence izlerinin tespiti iin baz raporlar doktorlardan aldk. 17 yanda olan olum u an Dicle niversitesi Plastik Cerrahi Blmn de yatmaktadr. Bu olay gerekletiren ve u anda Balar Polis Karakolun da bulunan polislerden ve devlet hastanesi doktorlarnda davac ve ikayetiyim. Bu polislerin tmmn tespit edilip cezalandrlmasn talep ediyorum. XIII.2. Ky Korucular Tarafndan Yaplan kence ve Kt Muamele 4 Mart 2011de Diyarbakr'n Silvan ilesinde yaayan Tahsin Barut, Kulp ilesine bal Reika (Babu) Ky'nde dedesinden kalma arazisine Reika Ky korucusu olan Naim elik tarafndan el konulduunu ve bu nedenle kendisi hakknda Kulp Asliye Ceza Mahkemesi'nde dava atn syledi. Barut, Silvan'dan ocuklaryla ile beraber Kulp Asliye Ceza Mahkemesi'nde grlecek dava durumasna katlmak Kulp'a giderken korucu Naim elik ve beraberindeki korucularn tal sopal saldrsna uradn syledi. 29 Mart 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Salih Aslan, Ben 1986 ylndan 2009 tarihine kadar geici ky koruculuunu yaptm. Hem yamdan hem de kendi isteim zerine braktm. Braktmdan beri bana ve aileme bask, tehdit, yldrma, kyden karma srekli bask, dayak silahla ate etme gibi tehditler zerimizde vardr. Aabeyimin olu, brahim Aslan, karakol komutanlar, Adem Yldz, Uzman avu Murat Sunma tarafndan kyn karakolu nnde ar dayakla, ldresiye dverek yldrmak hatta evime ve ailemin bulunduu evlere ate ederek beni yldrmaya almaktadrlar. Aabeyimin olu brahim Aslan ky ve evresinde ajan ve JTEM 68 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

mensubu olarak tannmaktadr. Ynlendirilerek bask, srgne yollama tehditleri ve ar dvmek dayak atma artk dayanamyorum. Ne olur bu konuda bana yardmc olmanz istiyorum. 4 Nisan 2011de Diyarbakr'n Hazro lesi'ne bal Orman Kaya Ky'nde, 1991 ylnda koruculuk dayatld iin g eden ve 2006 ylnda kyne geri dnen Halil Akku'un (58) korucular tarafndan sopalarla darp edildii ne srld. nceki gn meydana gelen olayn ardndan Akku, korucular Hazro Kaymakaml'na ikyet etti. 28 Mays 2011de rnak'n Uludere lesi'ne bal enoba Beldesi'nde Korucuba Hazm Babat'n yeeni olan korucu Osman Babat'n Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou'nun seim aracnda ofrlk yapan BDP'li sa lmez'e, "Bir daha enoba'dan geersen seni ve araban da yok ederim" dedii iddia edildi. Kendisine ayrca hakaret ve kfr edildiini syleyen lmez, Babat hakknda Uludere Cumhuriyet Savcl'na su duyurusunda bulundu. 13 Haziran 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Mehmet Beke, Ben 12 Haziran genel seimlerde Bismile bal Gngeti kynde sandkta grevli ye memurdum. Oy verme ileminde kyn korucu ba olan Tevfik Suba adl kii kullanlmayan oylar kullanmak istedi. Buna kar knca korucu ba olan Tevfik Suba beni tehdit etti. 19 Ekim 2011de, Batman'n Kozluk lesi Bekirhan Beldesi Samanyolu (Kanike) Ky'nde ikamet eden Zeynep Kaplan (48) isimli yurtta, kydeki korucular tarafndan srekli hakarete maruz kaldklarn belirtti. Btn kyde korucu olmayan iki aileden biri olduklarn ve srf bunun iin sk sk korucularn basklarna maruz kaldklarn ifade eden 8 ocuk annesi Kaplan, karakola yaptklar ikyetlerin de sonusuz kaldn ifade etti. Daha nce de eiyle birlikte evde olmadklar bir srada evlerine baskn yapan korucularn ocuklarn hrpaladn ve byk kzlarnn kolunu krdn dile getiren Kaplan, ikyeti olduklarn ancak byklerin araya girmesiyle ikayetlerini geri aldklarn ifade etti. 2 gn nce korucularn bir kez daha kendilerine saldrdn ileri sren Kaplan, Makbul A. isimli kiinin yaanan tartma zerine "Ben devletim, ben hkmetim istersem tecavz de ederim, her eyi yaparm" dediini ve kendisine talarla saldrdn savundu. Bunun zerine Bekirhan Beldesi Jandarma Karakolu'na gidip ikayeti olduunu dile getiren Kaplan, jandarmann da bu konuda herhangi bir ey yapmadn syledi. Korucularn kendilerine saldrmalarnn tem amacnn koruculuu kabul etmedikleri olduunu belirterek, "Btn kyde sadece bir iki aile korucu deil. Daha nce de bir aileye yapld bu tr saldrlar. Ya korucu olacaksnz ya da bu kyden gideceksiniz baka aresi yok diyorlar" eklinde konutu. 26 Ekim 2011de, rnak'n Beytebap lesi'nde, getiimiz hafta Beytebap Lisesi rencileri arasnda kan kavgann ardndan AKP'li Mezra Belediye Bakan Hsn Timur'un olu, kardeleri ile aralarnda korucularn da bulunduu bir grup, Beytebap Lisesi'ni bast. Saldrganlar 5 renciyi darp ederken, araya girmek isteyen 2 retmen de darp edildi. Yarallar hastaneye kaldrlrken, olay duyan veliler, okulu basan grup ile kavga etti. Kavgada gruptan 1 kii yaralanarak hastaneye kaldrlrken, olay yerine gelen polis kavgay ayrd. te yandan, okulu basan grubun bir araca da hasar verdikleri ve aracn le Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. 28 Ekim 2011de, rnak'n Beytebap lesi'nde, getiimiz hafta Beytebap Lisesi rencileri arasnda kan kavgann ardndan AKP'li Mezra Belediye Bakan Hsn Timur'un olu, kardeleri ile aralarnda korucularn da bulunduu bir grup, iki gn nce Beytebap Lisesi'ni basmt. Ayn grup dn akam saatlerinde Ali Akda isimli bir yurttan evini ve iyerini bast. Akda'n ilettii terzihaneyi kullanlmaz hale getiren saldrganlar, daha sonra iyerinin stndeki eve saldrd. Saldrganlar silah dipikleriyle, ta ve odunlarla iyeri ve evin btn camlarn krd. Evin Mutfak odas, oturma odas ve ocuk odasnn camlarn kaya paralaryla kran grup, evin iine girmek isterken polisler tarafndan engellendi. Bu esnada evde olan aile yeleri ise byk korku yaad.Madur olan Ali Akda, "Hem iyerime hem de evime saldran Hsn Timur'un kardeleri ve akrabalar hakknda davacym" dedi. Davac olamamas iin polislerin Akda' ikna etmeye alt iddia edildi. XIII.3. Gzalt Yerleri Dnda kence ve Kt Muamele Babakan Recep Tayyip Erdoann 4 Ocak 2010da TBMM de, olaan AKP grup toplantsnn ncesinde milletvekili sralarna oturan Temel Yrekli, grup toplantlarna katlmas yasak olduu gerekesiyle sivil polis ekipleri tarafndan yumruklanarak zorla salon dna kartld. 2 Ocak 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan C.Y. 01.11.2011 tarihinde saat 19.00 sularnda iten karak eve gelen olunun, Barbaros Mahallesinde polisler tarafndan darp edilip gzaltna alndn, C.Y. daha sonra yapm olduklar aratrmalar sonucunda olunun iten eve gelirken gstericiler ve polisler arasnda kovalamaca esnasnda sebepsiz yere gzaltna alndn ve karld mahkemece tutuklandn belirtmitir. | YAAM HAKKI 69

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

11 Ocak gn, Arnn Patnos lesinde bulunan Orgeneral Cevdet Sunay Klasnn revirinde ocuk doktoru olarak grev yapan Astemen Eser Aynacnn Temen .C. ve Astsubay M.Y. tarafndan dvlerek baygn halde yol kenarna brakld iddia edildi. ikyet zerine soruturma balatan askeri yetkililerin 15 Ocak 2011de M.Y.yi tutuklayarak Ar Askeri Cezaevine gnderdii renildi. 11 Ocak gn zmirin nciralt Semtinde aralarnda oturan Serhat Tr, Bircan Ceyhan ve Levent Kesrinin kimliklerini kontrol eden polis ekibinin, arac aramak istemesi zerine polis memurlarna Serhat Trn izniniz varsa tabii ki arayabilirsiniz demesi zerine 3 kiinin polis memurlar tarafndan biber gaz skarak ve copla darp edilerek gzaltna alnd ve bir gn nezarethanede bekletildikleri iddia edildi. Polis aracnn iinde ve gtrldkleri karakolda da dvldklerini ifade eden Serhat Tr, darp raporu aldklarn ve su duyurusunda bulunduklarn aklad. 13 Ocak 2011de, anakkale 18 Mart niversitesinde kart grl renciler arasnda kan kavgaya mdahale eden jandarma ekiplerinin, gzaltna ald 22 renciden ikisine kelepe takt esnada iki rencinin bilekleri krld ve renciler Bir ay i gremez raporu aldlar. 15 Ocak 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran zcan Demirtuyi, 15.01.2011 gn hurdalk bulunan depomuz soyulduu iin olay bildirmek zere saat 08.45 sralarnda babam beni polis merkezine gnderdi. Polis merkezine geldiimde polis memurlar kahvalt yapyorlard. Ben olay polislere anlattm. Onlar ise kahvalt yapp olay yerine geleceiz dediler. Ben sonra eve geldim. Aradan bir saate yakn zaman geti. Kimse gelmeyince bu kez babam polis merkezine gitti. Babam ksa bir sre sonra eve tekrar geldi. Ve babamdan yarm saat sonrada polis ekipleri geldi. Babam bu gelen polis memurlarna nerede kaldnz dedi. Babam ve polis memuru arasnda ksa bir konuma oldu. Ben de ierden ktm ve onlarn yanna geldim. Kahvaltnz bir saatte mi yaptnz diye polislere sordum. Bu soru karsnda polis memuru zerime yryerek sen benim kahvaltma karamazsn lan diyerek zerime saldrd ve beni darp etti. Daha sonra beni babam arad ve polis merkezinden ardklarn syledi. Ben hemen polis merkezine geldim. Bekleme salonunda bulunduum esnada baka bir polis memurunun elime verdii gazeteyi okumaya alrken beni darp eden polis memuru; brak lan gazeteyi elinden, siz insan deilsiniz diyerek bana hakarette bulundu. Ben bu olayla ilgili olarak uzlamak istemiyorum. Bu konuda bana yardmc olmanz istiyorum.Demitir. 17 Ocak 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Mehmet elik, bugn olum Ycel elik gzaltna alnd srada polisler tarafndan darp edildiini kendimiz haber sitelerinde grntsn grdk. Kafas kanlar iinde bu ekilde de gzaltna aldlar. Ama olumu darp eden polislerden ikyetiyim. Hukuksal desteinizi istiyorum. 25 Ocak 2011de, Galatasaray-Sivasspor man izlemek zere iki alanyla birlikte Trk Telekom Arena Stadna giden Halkn Sesi Partisi (HAS PART) stanbul Genlik Kollar yesi Orhan mik (1980), Galatasaray tribnnde yer bulamaynca, Sivas Spor tribnnde ma izlemek zere bilet ald. Ma bitiminde uzun bir sre Sivas Spor taraftarnn kapal alanda bekletilmesinin gerekesini polise soran mik, nce hakarete, sonra 7-8 polisin saldrsna maruz kald. Ardndan gzaltna alnan mike, Kar takma kfretmekten 1500 TL para cezas kesildi. Hastaneden yumuak doku travmas raporu alan mik, mahkemeye bavuracak. 25 Ocak 2011de Diyarbakr Adliyesi'ne annesi ile beraber ablasnn yargland durumay izlemek iin gelen M.M. (17), polisler tarafndan "Yan uygun deil" denilerek adliyeye girmesine izin verilmedi. M.M. itiraz edince adliyede grevli polisler tarafndan dar kartlarak tekme tokat dvld. Elbiseleri yrtlan M.M.'nin barlar nedeni ile evredekiler ve avukatlar olaya mdahale etti. Araya avukatlarn girmesi ile adliyedeki polis brosuna gtrlerek gzaltna alnan M.M. hakknda nce "Polise mukavemetten" tutanak tutuldu, ardndan da salk kontrolnden gemesi iin hastaneye sevk edildi. 25 Ocak 2011de Ar ili Tutak ilesinde sabaha kar 14 ayr eve, e zamanl dzenlenen basknlarda en az 10 kii gzaltna alnd. Tutak'n Burnubulak Ky'nde BDP eski le Bakan kram Oul'un evine yaplan basknda, evdekilere hakaret edildii, jandarmalarn herkesi yere yatrarak kadnlarn kafalarna ayak bast ileri srld. Yaplan aramada evin altnn stne getirilmesinden sonra kram Oul'un yan sra 15 gn nce ameliyat olan ve yatakta bulunan ei Hanm Oul (55), BDP alan olu Suat Oul gzaltna alnd. 29 Ocak 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Gnl ahin (1974) ve ocuklar Delal (1999) ve Ali Haydar ahin (2005): 18 Ocak sabah cam ve kapnn almasyla uyandk. Giri katta oturuyorum. Kimsiniz diye soramadan camdan saldrmaya baladlar. Kar maskeli ve silahlydlar. Sivil polisler de vard. Ben zorla da olsa cam kapattm, stm giyinip koridora kana kadar kyamet kopmutu. Kaynvalidemi ve arama iznini soran kaynbiraderimi dvyorlard. Daha sonra benim evime girerek ocuklarn gz nnde bana vurdular, eimi soruyorlard. O anda 5 yandaki ocuumun altn slattn fark ettim.11 ve 5 yandaki ocuklarma silah 70 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

dorultarak onlar tuvaletin oraya sktrdlar. Komularm ocuklar karmak istediler ama ona bile izin vermediler. Elektrik saatimizi skp gtrdler, ertesi gn biz mracatla yeniden balattk. Olayn ardndan hemen her gn elektrii bahane ederek evimize 23 kii gelip gidiyor. Birileri mhrlyor, ertesi gn baka birileri gelip mhr karyor. Bu bahane ile eim Sinan sorup duruyorlar Neden eve gelmiyor, nerede kalyor? eklinde sorular yneltiyorlar. Eim Sinan daha nce Bedata almt. Bizim aile olarak psikolojimiz tamamen bozuldu, kaynvalidem srekli kriz geiriyor. Srekli geri gelecekler diye korkudan uyuyamyoruz. Dedi 6 ubat 2011de stanbulun Beyolu lesinde bir arkadayla grtkten sonra evine gitmek zere bekledii otobs duranda kendisine kimlik soran sivil polis ekibine kimliklerini soran Mikail Haskanl, polis ekibiyle yaad tartma nedeniyle darp edildiini ileri srd. Darp edilerek gtrld Taksim Polis Merkezinde de ayn muameleye maruz kaldn belirten Mikail Haskanl, iki gznde oluan morluklara ramen kendisine darp izine rastlanmamtr raporu verildiini syledi. 9 ubat 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Sinan ar (1984), arkada Mikail Haskanl ile 6 ubat gn Taksim mam Adnan Sokakta polisler tarafndan kimlik kontrol nedeniyle durdurulduunu, servise yetimek iin aceleleri olduu iin polislerle aralarnda hafif bir tartma yaandn, kimliklerini kardklarn ama polislerin srarla telsizle dier ekiplerden destek istediini, kendilerine hakaret edilerek tehditle kelepeleyip Taksim Ekipler Amirlii Karakoluna getirildiklerini ifade etti. Polislerin arkada Mikaili ve kendisini ikence yaparcasna dvdklerini belirtti. 11 ubat 2011de, stanbulun Beyolu lesinde cep telefonuyla konuurken kendisine kimlik soran polis memuruna, bir dakika dedii iin balayan tartma zerine gzaltna alnarak gtrld Taksim Polis Merkezinde kendisine hakaret edildiini belirten tiyatro eitmeni .S., konuyla ilgili konumak istediim komiser de bana k dar diye bard. stm soyarak arama yaptlar dedii, su duyurusunda bulunan .S., polis memurlar hakknda su duyurusunda bulunmasna izin verilmediini ve kendisine de Kabahatler Kanununa gre 64 liralk para cezas verildiini ifade ettii belirtildi. 12 ubat 2011de Babakan Recep Tayyip Erdoann ziyaret ettii Adapazarnda youn gvenlik nlemi alan zel harekt ekipleri, Sakarya Valiliinin evresinde dolaan ve durumlarndan phelendikleri 3 kiiyi cadde ortasnda yere yatrarak 15 dakika boyunca sorgulad. Kimlik sorgular ve st aramalar yaplan kiinin Sakarya Elektrik Datm Anonim irketinde grevli olduklar ve Babakann bulunduu srada Sakarya Valiliince elektrik hatlarnda meydana gelebilecek bir arzaya mdahale etmek amacyla grevlendirildikleri renildi. 12 ubat 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Veysi Yetiir (1997), kat toplaycs olduunu, zabtann gelip Siz ete olmusunuz diyerek kendisine kfr ettiini ve dvdn beyan etti. Veysi Yetiir, darp olaynn ardndan, gelen polislerin, kendisine ikayeti olup olmadn sorduunu, ikayeti olduunu syleyince de tokat attn ve hala ikayeti olup olmadn sorduunu ve kendisinin korktuu iin ikayeti olmadn syledi 15 ubat 2011de rnak'n Cizre ilesinde 1'i kadn 4 kiiyi gzaltna alan polisler, bir gencin elbiselerini paralayp dverek gzaltna ald grld 15 ubat 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Sleyman elik (1959), 14 ubat Pazartesi akam saat 22.00 sralarnda Terrle Mcadele ubesine bal kar maskeli polislerin ve sivil polislerin silahlarla evlerine girdiini, bardak ve tabaklarn krdklarn, kitaplarn, dergilerini ve CDlerini aldklarn ifade etti. Sleyman elik, zrl 10 yanda bir ocuu olduunu ve ocuun korkudan psikolojisinin bozulduunu, aslnda tm ailenin psikolojisinin bozulduunu belirtti. Aramann gece 01.00e kadar srdn ve evlerini ok kaba bir ekilde aradklarn, talan ettiklerini ifade eden Sleyman elik, ayrca: DHAya haber verdim, fotoraflar ekildi. Roj TVye verdim. Gzalt yaanmad. Gereke olarak, PKK ye yardm yataklk ettiimizi syleyerek, bir kadnn fotorafn gsterdiler (o kadn bizi sylemi), ben tanmadm syledim ve gittiler. Arama izinleri vard. Ama davranlar ok ktyd evimizi talan ettiler dedi. 16 ubat 2011de 15 ubat nedeniyle atmalarn yaand kentlerden Batman'da, Petrolkent Mahallesi'nde ate yakarak gsteri dzenleyen bir gruba polis panzerler eliinde mdahale etti. Mahallede 5 ocuk gzaltna alnrken, gzaltna alnan F.Y (10) adl ocuun annesi N.Y., "Olum kapnn nnde panzerlerden inen polislerce kovaland. Yakalaynca dvdler, biz ve komularmz onu kurtarmak isterken, bize de vurmaya baladlar. Polisler hakknda ikyeti olacaz" dedi. 17 ubat 2011de, HD zmir ubesinde basn aklamas dzenleyen transkadn Begm Gkay zgr, 13 ubat 2011de nnden getii Romanya Konsolosluunda grevli polis memurlaryla aralarnda kan tartmann bymesi zerine kendisini copla dvdn iddia ederek su duyurusunda bulundu. Begm Gkay zgr, | YAAM HAKKI 71

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

Alsancak Devlet Hastanesinde kana diki atldn ve yznn yan sra vcudunda da morluklar olutuunu aktard. 17 ubat 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran kan kanseri Nurten Naa, 15.02.2011 tarihinde 5 Nisan mahallesinde retmenler caddesinde yrrken bir anda yanma yzleri maskeli stlerinde polis yelekleri olan biri kadn 4 kiinin yanna geldiini ve gelir gelmez kendisine coplarla vurmaya baladklarn, yere dnce bir polisin karnnn stne tekme ile vurduunu, coplarla dvdklerini ve szle taciz ettiklerini, karnna ald darbeler sonucunda bayldn kendine geldiinde panzerden kendisine su skldn, panzerin skt su nedeni ile yerde srklendiini, orada bulunan kiilerin yardmyla oradan uzaklaabildiini anlatarak yardm talep etmitir. 23 ubat 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Beritan Burakmak, Ben 17 ubatta Tem ube ekiplerince Bayramolu civarnda saat 14.00 gibi gzaltna alndm. Beni gzaltna alan polisler boynumdan tutup beni yerde srklediler. Ben gzaltna alndmda ailem de benimle birlikteydi. Polisler aileme de kt davranp onlar da hrpaladlar. Tem ube de 8 saat kaldktan sonra ocuk ubeye gtrldm. ocuk ubedeyken annem yanma geldi. Benimle Krte konutu, diye polisler kzmaya balad. kinizi ldrmem iki saniye srmez diye bizi tehdit etti. Ben ocuk ubede 4 gn kaldm. 21 ubatta bizi adliyeye kardlar. Daha sonra serbest braktlar. Ben bana yaplan uygulamalardan dolay polislerden ikyetiyim. Bu konuda sizden hukuki yardm talebinde bulunuyorum. Demitir. 25 ubat 2011de, Ankarada organ ba yaplmasna ynelik kamuoyu oluturmak amacyla Yksel Caddesinde kurulan stand kaldrmak isteyen polis ekipleriyle stant grevlileri arasnda kan tartmann arbedeye dnmesinin ardndan sivil bir polis memurunun stant grevlisi bir kadn yumruklad evrede bulunan kameralar tarafndan grntlendii belirtildi. 26 ubat 2011 tarihinde F.G isimli ahs, Mersin Terrle Mcadele ekiplerince sabah saat 05.00 da evine silahl baskn yapldn ve kz N.G nin yaka paa gzaltna alndn ve gzaltna alnma srecinde kendisinin, kznn ve evdeki misafirlerinin hakaretlere uradn, gzalt srecinde de maduriyetinin devam ettiini belirterek ubemize bavuruda bulundu. 27 ubat 2011de, E.K isimli kadnn HD Adana ubesine yapm olduu bavuruda, 23.02.2011 tarihinde saat 5.15 sularnda Diyarbakr ermikteki evlerine yaplan basknda zel timlerin hakaretlerine maruz kaldklarn tehdit edilip darp edildiklerini, yaplan aramalar sonucunda E.K. ile birlikte gzaltna alnarak Adanaya getirildiini iki gn gzaltnda tutulduktan sonra karld adli tp kurumunda B.F. isimli doktorun muayenede erkek arkadalarn soymadan muayene ettiini, kadnlarn ise tm elbiselerinin soyulmasn dayatm olduunu belirtmitir. 3 Mart 2011de Hakkarinin Yksekova lesi Gngr Mahallesi'nde aralarnda kar maskeli zel harekat timlerinin de bulunduu polisler tarafndan ablukaya alnd ve .., E.S ve .S.'nin darp edildii renildi. Darp edilenler, ayn gece Yksekova Emniyet Mdrl'ne ikyette bulundu. Yaplan tehis ilemlerinde 3 kii kendilerini darp eden 3 polisi tehis etti. Tehis ilemi emniyet grevlileri tarafndan tutanak altna alnd. Ve yine darp edildiklerini iddia eden kiiler, polis gzetiminde gtrldkleri Yksekova Devlet Hastanesi'nden darba maruz kaldklarna dair rapor ald. 8 Mart 2011de anlurfada Dnya Emeki Kadnlar gn nedeniyle dzenlenen mitinge katlan Ferhat Yldrm, Gazali Yazar ve Hseyin Karann kendilerini durduran sivil polis memurlarna kimlik sorunca darp edilerek gzaltna alndklar renildi. Darp edildiklerine dair doktor raporu alan kii polis memurlar hakknda su duyurusunda bulundu. 9 Mart 20112de, 5 Mart gn Diyarbakr Bykehir Belediyesi letme ve tirakler Daire Bakanl bnyesinde alan otobs ofrleri, polis iddeti sonucu kolu yerinden kan ofr arkadalar Ali Aksoy'un durumuna ilikin basn aklamas yapt. Yeniehir'deki otobs duranda yaplan basn aklamasna ok sayda otobs ofr katld. Aklamaya, duraktayken durdurularak evraklar istenen, kendisininde trafik polislerine "Hangi trafik ihlalini yaptm?" sorusu zerine 3 trafik polisinin, kendisini darp eden ve 15 gn i gremez raporu alan Ali Aksoyda katld. 13 Mart 2011de Malazgirt-Bulank karayolunda zel aracyla evine giderken yolda daha nce kendisinden elektronik malzeme isteyen polislere borla malzemeyi vermedii iin tand polisler tarafndan durdurularak darp edilen Blent Atlaner, Malazgirt Devlet Hastanesi'nden ald 3 gnlk i gremez raporuyla polisler hakknda savcla su duyurusunda bulundu.

72

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

30 Mart 2011de, Elazda Belediye Vanspor ile Elazspor arasnda oynanan futbol karlamasnn ardndan, protokol odasna girmeye alan Van Belediye Bakan Bekir Kayann polis ekipleri tarafndan biber gazyla engellenerek darp edildii renildi. 30 Mart 2011de, ileri Bakan Osman Gnein Adana Valiliine yapt ziyaret ncesinde beyin kanamas sonucu geirdii ksmi felce ramen 18 aydr engelli raporu alamayan Yakup Ylmazn, iki ocuu ve eiyle yapt eyleme mdahale eden polis ekipleri, 4 kiilik aileyi darp ederek, Adana Valiliinin nnden uzaklatrd. 2 Nisan 2011de, stanbulda stiklal Caddesi'nde akalaarak yrrken bir araca arpan C.A. (1996) ve H.E. (1995)nin, aratan inen sivil polis memuru tarafndan dvlerek gzaltna alnd; darpn ardndan iki ocuun yzlerinde ve vcutlarnda morluklar olutu. 2 Nisan 2011de Diyarbakr'n Bismil lesi'nde dzenlenmek istenen yrye polisin izin vermemesi zerine oturma eyleminde bulunan kitleye hibir uyar yaplmadan polisin sert bir ekilde kitleye mdahale etmesi zerine Bismil le Emniyet Mdrl'ne bal polislerin olayla hibir alakas olmayan iitme engelli Ramazan Durar adndaki ocuu darp ederek hastanelik ettii renildi. 7 Nisan 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan S.Y. 05.04.2011 tarihinde iten eve gelirken kolluk kuvvetleri ve gstericiler arasnda kovalamacalar olduunu, o esnada sivil polislerin kendisini de gzaltna alarak kolunu kvrp yere yatrarak darp ettiklerini, daha sonra Dalolu karakoluna gtrp gzaltna alnan dier kiilerle birlikte tek sra halinde tek ayakstnde beklettiklerini, gzaltndaki ocuklarn, ocuk ubeye gtrldklerini ve orada diz ktrlerek tekmelendiklerini belirtmitir. 13 Nisan 2011de, stanbul Cevizlide 2. Zrhl Tugayda sabah itimas srasnda nav ekerken hata yapan bir er rlplak soyuldu. Bu dayak ve kt muamele olaynn tugayda sk sk yaand iddia etti.. 15 Nisan 2011de, stanbulda tiyatro ve sinema sanats Peker Akaln, tartt trafik polisinin artistlik yapma diye bararak kendisini itmesi nedeniyle kalp krizi geirdi. Elektrookla hayata dndrlen Peker Akalnn salk durumunun henz normallemedii renildi. 19 Nisan 2011'de HD Diyarbakr ubemize bavuran Selma zkan, Bugn leden sonra Adliyenin karsnda yrrken polislerin halka saldrmas sonucu panie kaplan insanlar kayordu. Kardeim Ahmet zkanla yolda yryorduk. Polislerin halka tazyikli su ve renkli su skmas zerine herkes maazaya snd. Ancak orada da su skmaya devam edildi. O esnada darda kardeim Ahmet zkanda polisler tarafndan srklenip, dayak atlarak ve coplanarak gzaltna alnd. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. Demitir. 20 Nisan 2011 tarihinde HD Adana ubemize bavuru yapan R. isimli ahs olu R. olunun mahallede yaplan rutin kontrolde boynundaki pui gereke gsterilerek gzaltna alnmak istendiini, buna direnen R. ye 10 a yakn polis tarafndan iddet uygulanarak darp edildiini ve 2 gn gzaltnda kaldktan sonra karld mahkemede tutuklanarak cezaevine gnderildiini belirtirmi ve gzaltnda kald sre ierisinde kaba dayak ve ikenceden geirildiini iddia ederek yardm talebinde bulunmutur. 21 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran R., 16 Nisan gn 10.00 sralarnda Ben-u Sen mahallesinde yrmekte iken, zerimize doru polisler gaz bombas attklarn, resmi giysili evik kuvvet polislerinin kendisini ve yannda bulunan iki kiiye saldrdn sonra Akrep diye tabir edilen bir polis aracna koyulup onun iinde de isimlerini bilmedii iki kiiyi dvdklerini, daha sonra bizleri tehdit, kfr, hakaretler eliinde Emniyet Mdrlne gtrdklerini, daha sonra kendisini ocuk ubeye gtrdklerini ve grd ikence yznden hastalandn anlatarak yardm talep etmitir. 22 Nisan 20112de HD Diyarbakr ubesine bavuran Hatip Baran, Ben Atatrk Lisesinde renciyim. 20 Nisan gn okulumuzun gerekletirdii Devlet Tiyatrosunda, tiyatroya gitmek zere Lezgin Avc caddesinde oturan arkadam almak iin evine gittim. Arkadam ile onun evinden ktk. Tiyatroya gitmek zere yrrken Lezgin caddesindeki polisler bana yaklaarak avucunun ii ile yzme tokat att. Ben biz bir ey yapmadk diye bardm sonra arkadam ile birlikte katk. Arkadamn evinin bulunduu binaya kaarken bizi yakaladlar. Coplarla bize saldrdlar. Arkadama da coplarla saldrdlar. Arkadam kat. Beni yakalayp darp ettiler. Sa gzm iki yerde patlad. uan ikinlik ve iki yerde ak var. Ben kendilerine vurmayn ben renciyim dediim halde vurmaya devam ettiler. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum Demitir. 22 Nisan 20112de HD Diyarbakr ubesine bavuran Oktay Alp, Ben kepe operatrym. 20 Nisan gn BDP il binasna yakn bir yerde kepenin iindeydim. Ben iindeyken polisler camlarn krarak gaz bombas attlar. Baylmm, polisler gelip beni kardlar ve dvmeye baladlar. Dier kepe operatr arkadam Mehmet Kln | YAAM HAKKI 73

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

da ayan krdlar. Bize ok ar iddet uyguladlar. Btn vcudumda darp izleri vardr. Polisler bize darbe indirdiler. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. Demitir. 25 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Mustafa Gl, 19.04.2011 tarihinde saat 14.00 civarlarnda olaylarn artmas zerine dkknma yakn olan kahvehaneye gitmek zere hareket ettim. O esnada kardan gelen 4 sivil giyimli polis bana ellerime arkadan plastik kelepe takp hibir ey sormadan beni darp etmeye baladlar. Sonra polis aracna bindirdiler. Aracn iinde de darp etmeye devam ettiler. Daha sonra beni 10 Nisan karakoluna gtrdler. Buradaki polislere size yeni birini getirdim diyerek o polislerde dvmeye baladlar. Burada fazla kalmayp beni TEM ubeye gtrdler. Benim konumama, kendimi savunmama hi frsat vermediler. TEM ubede de beni diz st ktrp iki kii dvmeye balad. Kafama, srtma, bacaklarma, kollarma vurmaya baladlar. Ayn zamanda kfr edip, hakaret ediyorlard. Bir gn sonra akam saatlerinde rapor almak iin Diyarbakr Devlet Hastanesine gtrdler. Doktor muayene etmeden rapor verdi. Darp edildiimi, vcudumda darp izleri olduunu sylediim halde rapora yansmad. Ben bu konuda soruturma balatlmas iin sizden hukuki yardm talep ediyorum. Demitir. 25 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Abdulkadir Savur, 23.04.2011 tarihinde 13.30 saatlerinde cezaevi st kede ben ayakkab tamircisine doru gidiyordum. Olaylarn iinde kaldm. Sayca fazla olan sivil polislerce olay yerinde yakalandm. Ve darp edildim. Beni yakaladklar gibi dvmeye baladlar. Beni TEM ubeye gtrdler. TEM ubenin giriindeki kamerasz odaya gtrp dvmeye baladlar. Yzm parmamdan zorla kardlar. Kafam duvara vurdular. Yzme, srtma, omuzlarma tekmeyle vurmaya baladlar. Kollarm srtma gtrp, o ekilde tutuyorlard. Ben kollarmn krk olduunu syledim. Ancak bunu yapmaya devam ettiler. Ayrca benden ajanlk yapmam istediler. Bunu kabul etmedim. Kafama vurup hakaret ettiler. Beni ertesi gn devlet hastanesine rapor iin gtrdler. Beni darp edenlerden ikyetiyim. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. Demitir. 26 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Zhre Sleymanolu, 21 Nisan gn olaylarn kmas zerine polisler mdahale etti. Polisler beni samdan ekip tekmelemeye baladlar. Beni gzaltna aldlar. Yol boyunca kfr ve hakaretlerde bulundular. Beni darp edenlerden ikyetiyim ve yarglanmalarn istiyorum. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. Demitir. 27 Nisan 2011de, A.T.nin HD Adana ubesine yapm olduu bavuruda, evlerinin nnde bulunan Demokratik Bar adrna yaplan polis saldrsnda kolluk kvetlerinin atm olduu gz yaartc gaz bombasndan rahatszlanan abisinin evden dar kmak zorunda kaldn ve ameliyatl olan abisini evlerinin nnde polislerin dverek gzaltna aldklarn, yaralanan abisi R.T nin kaldrld Adana Devlet Hastanesinde tedavi altnda tutulduunu belirtmitir. 5 Mays 2011de HD zmir ubesine bavuran Kadriye Erol; zmirde zm iin kurulan adrda polisin mdahalesi sonunda benim olum Jiyan ie gitmek zere evden karken Polisler tarafndan sokak ortasnda feci ekilde dvld. Polisler bununla kalmayarak btn sokak balarn tutmular gelen giden genlerimizi yanlarna aryor, onlara para veriyor ve kimin ne yaptn ve mahalledeki btn genlerin isimlerini reniyorlar, sonra evlere baskn yaparak gzaltna alyorlar. Benim 12 yanda bir olum var polis ona para vermi mahalledeki gelerin isim ve adreslerini sormu. Kk ocuklar para karlnda kelere sktrarak isim reniyorlar. Olaylarla hi alakas olmayan isimleri bile alp, susuz, gnahsz ocuklarn hayatlarn karartyorlar. Diyerek yardm talep etmitir. 6 Mays 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Olcay Batmaca, Esenyurtta A blgesi gvenlik timleri tarafndan sokak ortasnda dvldn, ne olduunu anlayamadn, gzaltna alndn ancak karakolda da dvlmeye devam edildiini ifade etti. Olcay Batmaca, polislerin gereke olarak uyuturucu sattn sylediini, olayn sanklar ve tanklar bahsedilen kiinin kendisi olmadn sylemelerine ramen polisler tarafndan braklmadn belirtti. Olcay Batmaca, ardndan savcla ktn ve dzenlenen tutanan altndaki isim ve imzann kendisine ait olmadn syledi. 9 Mays 2011 tarihinde HD Adana ubemize bavuru yapan E.A isimli kadn, ekonomik nedenlerle Mardinden stanbula oradan da Adanaya g etmek zorunda kaldklarn, Adana da bulunduklar bir yl zarfnda ise iki kez polis tarafndan evlerinin baslarak arandn, 06.05.2011 tarihinde yaplan basknda olu A.Ay gzaltna aldklarn ve evde bulunan herkese ok kt davranlarak hakaret ettiklerini belirten bavuruda bulunmutur. 10 Mays 2011 sabah stanbulda Okmeydan Terrle Mcadele ubesine bal ekiplerin Okmeydan Haklar ve zgrlkler Dernei, Genlik Dernekleri Federasyonu ile dil Kltr Merkezine dzenledii basknda gzaltna alnan Grup Yorum yesi Ali Arac, 12 Mays 2011de stanbul Emniyet Mdrlnn nnde yapt aklamada gzaltna alma ilemi srasnda darp edildiini ve yerde srklendiini ifade etti. Ayn operasyonda gzaltna alnan 74 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Genlik Federasyonu yeleri D.P. (1997) ile B.C..nn (1995) de gzaltnda darp edildikleri, kelepeli olarak bekletildikleri doktor raporuyla belgelendi. 11 Mays 2011de Aydnda aralarn park etmeye alan 2 kii ile arac nne park ettikleri bir baka aracn sahibi arasnda kan tartmada dier aracn sahibi olan Aydn Emniyet Mdr Tacettin Kurtun yanndaki polis memurlaryla birlikte Rahmetullah Gler, Tahsin Balkaya ile tartmay sakinletirmeye alan Veysel Gler ve Mahzar Gleri darp ederek gzaltna aldklar renildi. 12 Mays 2011de, stanbulda ilerine son verildii iin direnite bulunan PTT ve Onteks iileri, Boaz Kprsn, yaptklar zincirli eylemle bir sre trafie kapatrken, iilere sert mdahalede bulunan polis, 10 kiiyi yaka paa gzaltna ald. Kprnn Anadolu yakasna gei blmn trafie kapatan 1i kadn 10 ii, imizi geri istiyoruz pankart at. lerleyen saatlerde kprye gelen polisler iilere sert mdahalede bulundu. Polisin iileri yerlerde srklemesi nedeniyle az ve burunlarndan kan geldi. 12 Mays 2011de Silopi'de dn akam Emniyet Mdrl'nn yannda bulunan polis evinin nnde nbeti kulbesine dzenlenen silahl saldrda 2 polisin yaamn yitirmesinin ardndan baz evlere zel harekat timleri ve sivil polisler tarafndan baskn yapld. Baskn srasnda Azadiya Welat Gazetesi alan lyas Yaan'n polislerin ev aramasnda kaba dayaa maruz kald bildirildi. 12 Mays 2011de Urfa merkezde milletvekili aday brahim Ayhan iin seim brosu alnn ardndan BDP bayra ile evine dnen Ate ailesinin n polisler tarafndan kesildi. 16 yandaki brahim Ate'i tartaklayarak gzaltna almak isteyen polislere ailenin dier fertleri tepki gsterdi. Polis itiraz eden aabey Abbas Ate ve enite Halil Ate'i ailenin deer fertlerinin nnde dverek gzaltna ald. 13 Mays 2011de, stanbulda dur ihtarna uymayan bir otomobilin, polis ekipleri tarafndan kovalanmasnn ardndan durdurulan otomobildeki 3 kiinin darp edilerek gzaltna alnd, kameralar tarafndan grntlendi 13 Mays 2011de, anlurfada bamsz milletvekili aday brahim Ayhann seim brosu alnn ardndan BDP bayra tayan 1 ocuk polis memurlar tarafndan dvld. Olaya tepki gsteren ocuun 2 yakn da darp edilerek gzaltna alnd. 15 Mays 2011de, Uakta seim mitingi yapan AKP Genel Bakan Recep Tayyip Erdoann ara konvoyunun geii srasnda zafer iareti yapt gerekesiyle otomobilinde CHP bayraklar asl olan Bar Bahevann (22) polis memurlar tarafndan darp edilerek gzaltna alnd iddia edildi. 15 Mays 2011de, Urfa'da KURD-DER ubesi ve BDP Siyaset Akademisi'nin bulunduu binaya gece kimlii belirsiz kiilerce molotofkokteyli atlarak yakld. Bir gn nce Urfa'da Emek, Demokrasi ve zgrlk Blounun tutuklu aday brahim Ayhan'n seim brosuna da molotofkokteyli atld, saldry duyan yzlerce yurtta ise, bina nnde bir araya geldi. Polisle yurttalar arasnda gerginlik yaand. Polis gaz bombalar ile mdahale etti. Mdahale srasnda aralarnda BDP Merkez le Bakan zzet Ylmaz'n da bulunduu 9 kii tartaklanarak ve yerde srklenerek gzaltna alnd. 15 Mays 2011de rnak'n Cizre ilesi Nur Mahallesi'nde ikamet eden 70 yandaki Kumri C., 13 yandaki torunu M.C.'yi gzaltna almak isteyen polislere mdahale edince polisler tarafndan darp edildi. Bandan yaralanan Canduruk Cizre Devlet Hastanesi'ne kaldrld. te yandan ninesinin tm abasna ramen gzaltna alnan 13 yandaki M.C.'nin Cizre le Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. 16 Mays 2011de, Hakkari'de dn yaanan olaylarda gzaltna alnan bir yurttan Emniyet'ten katn ileri sren polislerin Keklikpnar Mahallesi'ne yapt ev basknlar saatlerce devam etti. Bir ok eve baskn dzenleyen polislerin, evleri datarak bir ok kiiyi tehdit ettii bildirildi. Polislerin yapt ev basknlarnda zgr Arslan adl bir gen gzaltna alnd. Grg tanklar polisin mahallede kadnlarn kafasna silah dayayarak, tehdit ettiini ve gzaltna alnan Arslan'n dakikalarca polis tarafndan dvldn iddia etti.. 22 Mays 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Tuncay Karaca direnite bulunan Ontex ve PTT iilerinin her hafta dzenledii yrye destek amacyla katldn, yry sonras Taksim meydandaki Burger King nnde nce sivil polisler sonra evik kuvvet tarafndan saldrya uradn, bu esnada atlan yumruk nedeniyle burnunda salk problemleri olutuunu syledi. Ayrca daha nce de polisin bir saldrs nedeniyle burnunun krldn ifade etti.

| YAAM HAKKI

75

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

22 Mays 2011de, Yldz Teknik niversitesi'nin Beikta'taki yerlekesinde bamsz milletvekili aday Srr Sreyya nder'in programna izin vermeyen polis ile renciler arasnda atma kt. Polisin kampus iinde gaz skt, ok sayda rencinin gazdan etkilendii renildi. Polis 12 renciyi darp ederek gzaltna ald. 23 Mays 2011de, Taksimde Aa Camii nnde polis tarafndan durdurulan S.E. polislerin kendisine "Cami avlusuna geip pantolonunu indir" dediini, bunun zerine gzaltna almakla tehdit edilince korkarak, dediklerini yaptn syledi. 23 Mays 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Nurten Koyunyldz, 22 Mays gn yeenim Agit Yldz, Diyarbakr Yeni Ky mezarlnda babasnn mezarln ziyaret ettii srada Yeni Ky mezarlnda toplumsal bir olay gerekleti. O olayda iki sivil giyimli polis memurlar tarafndan darp edilmitir. kan kargaada iki polis onu yakalayp dvmlerdir. Diyerek hukuki yardm talep etmitir. 24 Mays 2011de, rnak merkezde Babakan Erdoan'n mitingi sonras Yenimahalle'de akrep tipi zrhl araca ta atldn iddia eden polis bir ocuu gzaltna almaya alt. ocuun gzaltna alnmak istenmesine tepki gsteren Mevlan Glen (24) adl yurtta, polis tarafnda darp edildi. 25 Mays 2011de Mardin'in Nusaybin ilesinde evinde arama yapan polisler tarafndan darp edildiini ileri sren Yusuf Bayrak, su duyurusunda bulundu. Yusuf Bayrakn darp edildii iin devlet hastanesinden 5 gnlk ''i gremez'' raporu aldn renildi. 27 Mays 2011de, Hakkari'nin Yksekova lesi'nde de Emniyet Mdrl'ne bal polisler, Orman ve Gngr mahallerinde baz evlere baskn dzenledi. Basknlarda; Zozan Duru, erif Kekik, Cevdet Ayvar ve Mehdi Bor gzaltna alnd. Gzaltna alnan 4 kii le Emniyet Mdrl'ne gtrld. Baskn srasnda gzaltna alnan Cevdet Ayvar'n annesi Gulav Ayvar, polislerin ieri girmesinden sonra kendilerine aza alnmayacak hakaretlerde bulunduklarn iddia etti. Polisin arama srasnda kafalarna silah dayadn belirten Ayvar, Krte konumamalar ynnde kendilerini tehdit ettiklerini syledi. Polisin baskn srasnda kendilerini tartakladn syleyen Mehdi Bor'un annesi Kudret Bor ise, olunun polislerin olunu da tartaklayarak gzaltna aldn, konuyla ilgili su duyurusunda bulunacaklarn kaydetti. 27 Mays 2011de, niversite rencileri davet edilmedikleri "Uluslararas Yksekretim Kongresi"ne gr ve taleplerini sunmak isterken polisin sert mdahalesine maruz kald, 12 renci gzaltna alnd. renci Genlik Sendikas (Gen Sen), Halkevleri ve Eitim Sen stanbul 6 No'lu niversiteler ubesi yeleri Dolmabahe'de, aralarnda YDG, Ekim Genlii, Anaristlerin de olduu genlik rgtleri de Beikta'ta toplanarak kongrenin yapld Swiss Otel'e doru yrye geti. Otel nnde basn aklamas yaparak nasl bir niversite istediklerine ilikin hazrladklar dosyay sunmak isteyen renciler, otele yaklak 100 metre kala Maka Park giriinde polis tarafndan durduruldu. Gen-Sen yeleri, polis ile yaptklar grmede basn aklamasn kesinlikle Swiss Otel nnde yapacaklarn ifade ederken, Eitim-Sen yeleri ve renciler, bir sre bekleyiin ardndan basn aklamalarn polis barikatnn nnde yapt. Ancak otelin nne gitmekte kararl olan Gen-Sen, Devrimci Anarist Faaliyet, renci Kolektifleri, Kaldra, Ekim Genlii, Tm-GD, YDG ve DGH yesi genler, barikat nnde aklama yapan grubun gitmesinin ardndan polis barikatna doru yrye getiler. Polis genlere gaz bombas, tazyikli su, demir ubuklar ve coplarla saldrd. Yol zerine barikatlar kuran niversiteli genler ile polis arasnda yaanan atma 102 kii darp edildi. 29 Mays 2011de stanbulun Kthane lesine bal Nurtepe Mahallesinde ezamanl ev basknlar dzenleyen polis ekipleri 10 kiiyi gzaltna ald. Gzaltna alnanlarn tamam darp edildi. Mehmet Gebe (1946) ve Cihan Grbey aldklar darbeler nedeniyle hastaneye kaldrld. 31 Mays 2011de, AKP Genel Bakan ve Babakan Recep Tayyip Erdoann Artvinin Hopa lesinde seim almalar kapsamnda gerekletirmek istedii miting ncesinde hkmetin enerji politikasn ve HES leri protesto etmek isteyen gruba kolluk kuvvetleri ar/lsz/orantsz bir ekilde mdahale etti. Kolluk kuvvetlerinin mdahale srasnda youn bir ekilde kulland gaz bombasndan etkilenen emekli retmen Metin Lokumcu (54) geirdii kalp krizi nedeniyle yaamn yitirdi. Mdahale sonucunda AKPnin seim otobsnden den 1 polis memuru ile 8 kii yaraland. 31 Mays 2011de, rnakn Silopi lesinde aracyla evine giderken yol verme tartmas yaad polis memurlar tarafndan darp edilen Ramazan Kayara, yaral olarak gittii Silopi Devlet Hastanesinden 10 gn i gremez raporu verildi. 1 Haziran 2011de, Artvinin Hopa ilesinde kan olaylarda yaamn yitiren Metin Lokumcunun cenaze treninden dnen ESP yesi 15 kii darp edilerek gzaltna alnd. 76 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

1 Haziran 2011de, Recep Tayyip Erdoann Diyarbakrda yapaca miting ncesinde havaalannda Recep Tayyip Erdoann Diyarbakra gelmesini bekleyen Haber Trk Gazetesi muhabiri Ahmet Yuku kan tartma sonucu korumalar tarafndan darp edildi. Bacandan yaralanan Ahmet Yukua 3 gn i gremez raporu verildi. 5 Haziran 2011de, stanbulda Yry Dergisinin tantmn yapan 6 kiiyi durduran polis ekipleri, grupta yer alan Yeliz Kl hakknda arama karar olduu gerekesiyle darp ederek gzaltna ald. 6 Haziran 2011de, Devrimci Karargh rgt Davas nedeniyle tutuklandktan sonra tutuksuz yarglanmak zere serbest braklan Volkan Karaku, , stanbulun Kartal lesinde alt iyerinin yaknlarnda 4 kiilik polis ekibi tarafndan gzaltna alnd. Polis otosunda darp edilen Volkan Karakuun gtrld Kartal Polis Karakolunda tekrar darp edildii renildi. Serbest braklan Volkan Karaku su duyurusunda bulundu. 9 Haziran 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Glay Efe, Bostancda Dedikodulu Meyhanede arkadalaryla elendiklerini, kendi masalarnda fotoraf ektirirken zafer iareti yaptklarn, mekndaki hibir alanla ve oturanlarla bir tartma yaanmadn, hesaplarn deyerek saat 23.00 gibi kalktklar srada, kendisi ile beraber 3 kiinin mekann bodyguardlar ve alanlar tarafndan tekme tokat dvldklerini ifade etti. Glay Efe, daha sonra Kkyal Polis Karakolundan polislerin geldiini, onlarn da fiziksel iddetine maruz kaldklarn, ters kelepe takarak karakola gtrldklerini ve orada da iddetin devam ettiini, aldklar darbelerden dolay ie gidemediklerini syledi. 10 Haziran 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Leyla Kasm Parlak ngilterede yaadn, havaalanndan giri yapt srada Seim ncesi neden geldin? Ablan Suna Parlak m gnderdi seni? denilerek sorgulandn, daha sonra brakldn ifade etti. Bu olayn ardndan, seim almalarna katld iin polislerin kendisini srekli takip ettiklerini belirten Leyla Kasm Parlak, en son 9 Haziran akam evinin nnde 3 kiinin kendisini zorla bir araca bindirdiini, ajanlk teklif ettiini, elle cinsel tacizde bulunduunu ve tokatladn syledi. Ayrca Leyla Kasm Parlak: Ben 15 Haziranda ngiltereye geri dneceim. Bu sre zarfnda bama bir i gelirse diye sizinle bunlar paylamak istedim. dedi. 10 Haziran 2011de Diyarbakr'da Mardin Kap Semti'nde Gazi Kk bitiiinde ayr eve Diyarbakr Emniyet Mdrl'ne bal zel harekt timleri ve polisler tarafndan baskn yapld. Basknda BDP yesi Frat Gm, polisin kendisini ve evde bulunan erkek kardeini darp ederek, stlerindeki giysileri yrttklarn syleyen Gm, evlerinin de darmadan edildiini belirtti. 10 Haziran 2011de Diyarbakr da milletvekili adaylar iin yaplan ehir turu konvoyuna katldktan sonra Engin Gndz ynetimindeki arac durduran polisleri, aileye cop ve gaz bombalar ile mdahale ettii belirtildi. Polisin mdahalesi sonucu arata bulunan Engin Gndzn annesi Meral Yangil aabeyi Ferdi Gndz'n ald darbeler nedeniyle bana 8 diki atld, annesi Meral Yangil'in ise gaz bombalar nedeniyle olay yerinde fenalk geirerek, vcudunda ise ald cop darbelerinden tr morluklar olutu. 12 Haziran 2011de, AKP Batman aday Mehmet imekin bir koruma ordusu eliinde oy kullanmak zere Petrol Mahallesi'ndeki Metin Bostan lkretim Okulu'na geldi. imek'in okulda oy kulland srada tm mahitlerin dar karlmas zerine duruma itiraz eden blok mahitleri, imek'in korumalar ve polisler tarafndan darp edilerek dar karld. Olayda 3 mahit eitli yerlerinde yaraland. 16 Haziran 2011de HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Ferhan Abik, 15 Haziran 2011 gn saat 02.00 sularnda Meelik sokak civarnda (stiklal Caddesi zerinde) biri erkek biri kadn iki kiinin, sivil polis tarafndan durdurularak AkSanatn nnde dvldn ifade etti. Ferhan Abik, bu olay uzaktan izlerken telefonunun aldn, polislerin kendisinin bu olay grntlediini dndn, gn sonra gelip Abdullah Sokann iine gtrp darp ederek, telefonuna el koyduklarn, iinden hafza kartn karp krdklarn belirtti. Midye tezghn da krdklarn ifade eden Ferhan Abik, hala telefonla aranarak tehdit edildiini syledi. 18 Haziran 2011de Urfa l Emniyet Mdrl polislerinin seim gecesi adliye nne yryen kitle mdahalesi esnasnda gazdan korunmak iin bir binaya snan dershane retmeni Bilal Bozkoyun, polisler tarafndan darp edildiini belirterek, polisler hakknda Cumhuriyet Savcl'na su duyurusunda bulundu. 21 Haziran 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Caner Bakaya (1989), lkc gruplarn saldrs dolaysyla niversiteden toplu k gerekletirdiklerini, polisin yollarn keserek kendilerini tehdit ettiini, daha sonra slogan atmalar zerine saldrya getiini, tekmelediini ve biber gaz attn ifade etti. Caner Bakaya, kendisine dorudan biber gaz atldn ve sol koluna biber gaz kovan isabet ettiini syledi.

| YAAM HAKKI

77

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

26 Haziran 2011de, Sivas Katliam'yla ilgili bildiri datan Sami Tunca, Ezgi Keser ve zge Keser polisler tarafndan darp edilerek gzaltna alnarak Sancaktepe Polis Karakolu'na gtrld. Sami Tunca karakola gtrlmeden nce, ekip otosunu tenha bir yere eken polisler tarafndan elleri arkadan kelepeli bir ekilde dvld. Avukat Sevin Sarkaya, Sancaktepe Polis Merkezi'nde tutulan Sami Tunca, Ezgi Keser ve zge Keser'e ikence yapan polisler hakknda Kartal Cumhuriyet Savcl'na iletilmek zere ili Cumhuriyet Savcl'na verilen dilekeyle 22 Temmuzda su duyurusunda bulundu. 27 Haziran 2011de, stanbulun Sargazi lesinde bildiri datan Mcadele Birlii Platformu yesi 4 kiiden Sami Tunca hakknda yakalama karar olduu gerekesiyle yanndaki 3 arkadayla birlikte gzaltna alnarak ssz bir alanda polis ekibi tarafndan darp edildi. 6 Temmuz 2011 tarihinde HD Adana ubemize bavuran H.Y isimli kadn kz Y.Y (17) iin evlerine baskn yapan polislerin kzn evde sorgulamaya baladklarn kendisini mdahale etmemesi ynnde uyardklarn ama buna ramen yapt mdahaleden sonra giden polislerin tutumundan kaynakl, kzn mersinde ikamet eden daysnn yanna gnderdiini belirtmitir. 8 Temmuz 2011de Van'da Abdullah Savur adl bir yurtta, alt iyerinde karak Cumhuriyet Caddesinden geerken resmi giysili bir polisle omuz omuza arpt. arpma zerine polis, Savur'a kfr etti. Savur'un tepkisi zerinde polis, Savur'u Cumhuriyet Caddesi Tekel binas nnde srekli nbet tutan polislerin olduu yere srkleyerek, orada nbet tutan polisler tarafndan biber gaz skld. Tekme tokatlarla sokak ortasnda dvlen Savur, kafasna ald telsiz darbesiyle baygnlk geirdi. Hzn alamayan polis sokakta geerken tepki gsterenlere biber gaz skarak mdahalede bulundu. Mdahale sonras Savur yurttalar tarafndan Van Eitim ve Aratrma Hastanesi'ne kaldrld. Savur'un kafasna 5 diki atld. 9 Temmuz 2011de, stanbulun Beyolu lesinde bulunan stiklal Caddesine kan Mis Sokakta 15 yalarnda bir ocuk sivil polis memurlar tarafndan dvlerek gzaltna alnd. Ald darbeler nedeniyle kafas kanayan ocuk hastaneye gtrlmedi. 11 Temmuz 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Mehmet Emin Karaca, Taksim Meydannda sivil polislerin kendisini kenara ekerek kimlik sormak istediini, kendisinin de itiraz ederek Herkesin iinde bakn dediini, bunun zerine polislerin kendisini kelepeleyerek polis aracna bindirdiini ve dvdn ifade etti. Mehmet Emin Karaca, daha sonra Taksim Ekipler Amirliine gtrldn ve orada da kendisine iddet uygulanmaya devam edildiini, sonra da evreyi rahatsz etmekten dolay 75 TL para cezas kestiklerini belirtti. Mehmet Emin Karaca, ayrca ldrlp Halie atlmakla tehdit edildiini syledi. 18 Temmuz 2011de Diyarbakrn Kayapnar lesi'nde bulunan Park Orman'da yalar 10 ile 13 arasnda olan 3 ocuun evik kuvvet polisleri tarafndan "ta attklar" gerekesiyle darp edildii ileri srld. Parkta oynarken arkadalar ile akalatklarn syleyen .H.T (13) isimli ocuk, polisin bir anda kendilerini kovalamaya baladn syledi. Arkadalar S. (10) ve M. (12) ile birbirlerine ta attklar esnada parkn kapsnda bekleyen evik kuvvet polislerinin kendilerine seslendiini syleyen .H.T, "Niye ta attmz sordu. Polisler seslenince mz de kouturmaya baladk. Sonra bizi yakaladlar. Bize silah dayadlar ve parkn nnde bekleyen evik kuvvet otobsne aldlar. Orada cop, tekme ve tokatlarla bizi dvdler. Sonra da brakp tehdit ettiler" dedi. 19 Temmuz 2011de Siirt'in Yenimahalle Haydar Koyuncu Caddesi'nde devriye grevi yapan polis otosuna yaplan silahl saldrdan sonra Siirt merkez Conkbayr Mahallesi'nde balatlan operasyonda yaamn yitiren HPG'li Mahfuz Ayka'n (Demhat) cenazesinin kitlesel defnedilmesini engelleyen polisler, BDP'lileri darp etti. Cenazenin dini vecibeleri yerine getirildikten sonra mezarla gtrlmesi esnasnda camide bulunan BDP l Bakan Faruk Salam, Siirt Belediye Bakan Selim Sadak, Kurtalan Belediye Bakan Necat Ylmaz, BDP Kurtalan le yneticileri ve belediye meclis yelerine hakaret eden polis, Merkez le Bakan Guri Toprak' darp etti. Cenazenin dini vecibelerinin yerine getirildii Bilal Hebe Camisi'nde de cenaze namaz kldran Mele Mihemed isimli imamn da cami knda polis tarafndan tartakland bildirildi. te yandan Siirt Belediye Bakan Selim Sadak' takip eden belediye basn yayn brosu alan Emin Sadk darp edildikten sonra kelepelenerek gzaltna alnd. Ksa bir sre sonra Sadk serbest braklrken, yaanan olayda ok sayda kiinin yaraland renildi. 21 Temmuz 2011de HD Siirt ube yneticisi 1961/Siirt doumlu Hasan Ceyhan HD Siirt ubemize bavuruda bulunarak, 19.07.2011 gn HD Siirt ube yneticisi ve gzlemcisi olarak Siirt merkezde yaanan silahl atma sonras yaamn yitiren silahl militann ailesinin yapt bavuru zerine cenazeyi almak ve defnetmek zere yardmc oldum, savclk ve hastanede polisin baklar ve tavrlaryla bask kurmaya alyorlard. Camii nnde de sivil polis memurunun hakaretlerine ve coplarna maruz kaldm. Demitir.

78

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

25 Temmuz 2011de Ankarada iyeri komiteleri kurmaya, sendikalarda rgtlenmeye balkl bildirileri datrken gzaltna alnan Metal ileri Birlii yesi 3 kiinin gzaltna alnrken ve gtrldkleri Batkent Polis Karakolunda darp edildikleri renildi. 28 Temmuz 2011de Diyarbakr'n merkez Kayapnar ilesi Urfa yolu zerinde bulunan polis merkezine havai fiekli saldr dzenlendi. Aliian Erol Polis Merkezi'ne ynelik saldrda yaralanan olmazken, olayn ardndan havai fiek attklar iddiasyla 3 kii gzaltna alnd. Aye an Park yaknlarnda otomobil servisi gvenlik grevlileri tarafndan yakalanarak polise teslim edildii belirtilen 3 kiinin polis tarafndan yol ortasnda feci ekilde dvld belirtildi. 2 Austos 2011de Antalyada bir akaryakt istasyonunda kendisine ncelik tannmasn isteyen polis memuru C.A., beklemesini isteyen istasyon alan Dervi Mehmet Alparslan (39) darp etti. 8 Austos 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Levent Gney, Sargazi Atatrk Mahallesinde 21.07.2011 gn saat 17.30 sralarnda arkadalarn beklerken resmi polis aracnn yanna gelerek, polisin kimlik kontrol yaptn, daha nce gzaltna alnmasyla ilgili olarak kendisine Senin ne iin var rgtle, hala gidiyor musun, vatannz niye sevmiyorsunuz? gibi eyler sylediklerini ifade etti. Levent Gney, polislerin daha sonra stn aradklarn, yzne biber gaz sktktan sonra silah dipiiyle kafasna vurup yere yatrp ellerini arkadan kelepelediklerini, ve o halde 5 dakika boyunca darp ettiklerini, sonra kelepeyi karp Bu sana yeter, defol git dediklerini syledi. Olay gren mahalle sakinleri toplanp kendisini polisin ellerinden almaya alrken bir kargaa ktn, o esnada katn, destek ekip istediklerini ve kendisini aramaya baladklarn, girdii tekstil atlyesi sahibinin kendisini polise teslim ettiini belirtti. Polise teslim edildikten sonra, yaklak 15 dakika polisler tarafndan dvldn, ardndan nce Sargazi ocuk Bro Amirliine gtrldn, yaklak olarak orada 1 saat boyunca darp edildiini, dvldn, hakarete uradn, daha sonra Yenidoan Polis Karakoluna gtrldn, orada da darp edildiini belirtti. Gtrdkleri savcnn kendisini sulu gstermeye altn ve Polise neden saldrdn gibi ithamlarda bulunduunu ifade etti. 9 Austos 2011de Diyarbakrda trafik ekibinin durdurduu aracn ofryle polis memurlar arasnda tartma kmas zerine aracn ofrnn darp edilerek gzaltna alnd renildi. 9 Austos 2011de Ankarada yolda yrrken 3 polis memurunun bir anda kendisini dvmeye baladn ardndan ankaya Polis Karakoluna gtrldn savunan Lokman Acar HD Ankara ubesinden hukuki yardm talebinde bulundu. Ald darbeler nedeniyle kolu krlan Lokman Acar savcla su duyurusunda bulundu. 9 Austos 2011de, Siirt Emniyet Mdrl TEM ubesine bal polisler ile zel harekat timleri tarafndan Ulus, nn ve Kooperatif mahallelerinde birok eve dzenlenen basknda gzaltna alnan BDP Siirt Merkez ile yneticisi Muhlise Timurta ile M.E. (16), H. . S. (15), K.S. (17), A.S. (15) ve ismi renilemeyen 2 ocuun gzaltna alnd esnada darp edildikleri ileri srld. Aileler, evlerine yaplan basknlarda polislerin her taraf dattn belirterek, ocuklarnn da darp edildiini anlatt. 11 Austos 2011de Samsunda AKPnin Tekkeky Belediye Meclis yesi Recep Kl (40), iyerine malzeme tamak iin gelen aracn yolu kapatmas nedeniyle tartt polis memurlar tarafndan iyerinin nnde dvld ileri srld. 12 Austos 2011de Alparslan niversitesi (Mu) Rektr Prof. Dr. Nihat nan, niversitenin kampus inaatnn temel atma treni iin Mua gelen Gmrk ve Ticaret Bakan Hayati Yazcya polisevinde verdikleri yemein ardndan emniyet yetkilileriyle kan gerginlikte kendisinin ve basn danmannn bir emniyet mdr ile bir polis memuru tarafndan darp edildiini syledi. 14 Austos 2011de stanbulda Tarlabanda tezgh kurarak sigara satmaya alan Selma Yldrmn (47) Taksim Emniyet Mdrlne bal sivil polis memurlar tarafndan darp edildii iddia edildi. 16 Austos 2011de, Ar'da yayn yapan yerel ART Televizyonu muhabiri Ylmaz Ta, haber amal olarak gittii Hamur lesi'nde polisler tarafndan darp edildi. Edinilen bilgilere gre, Ar'da yerel yayn yapan ART Televizyonu muhabiri Ylmaz Ta haber amal gittii Haber lesi yolunda polislerle tartt. Tartma sonucu darp edilen Ta, Ar Devlet Hastanesi'nde tedavi altna alnd. Darp edilen Ta ise polislerin yolda aralarn solladndan dolay darp edildiini dile getirdi. 18 Austos 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan .G. saat 8.30 sularnda Adana Yeni Sanayisi civarnda kdem tazminat ile ilgili bildiri dattklar esnada, resmi polislerin kendilerini gzaltna almak istediklerini, 10 dk. nce sivil polislerin gelerek kimlik bilgilerini aldn anlatan .G. resmi polisin kafasna telsizle vurulup

| YAAM HAKKI

79

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

yaralanmasna sebebiyet verildiini ve gzaltna alnp akirpaa karakoluna gtrldn, karakolda polislerin szl tacizine ve hakaretlerine maruz kaldn belirtmitir. 18 Austos 2011de, rnak'n Beytebap lesi giriinde bulunan ikinci kpr ile birinci kpr arasndaki Kelere Mevkii'nde HPG'liler ile askerler arasnda getiimiz hafta kan atmada 1'i yzba 3 askerin yaamn yitirmesinin ardndan ismini vermek istemeyen bir ile sakini, bandan geen bir olay yle anlatt: "Ellerim arkamda bal polis noktasndan geiyordum. Nbet tutan polisler, nm keserek gsme silah dayayp 'Sakladn ellerinde ne var' diye bardlar. Elimi havaya kaldrarak bir ey olmadn syledim. Ancak o namluyu gsmde hissedince her an beni vurabilirler kaygsna kapldm." 18 Austos 2011de Hakkari'nin Yksekova ilesinde ar merkezinde dolaan zel hareket timleri, "hadi bize ta atan yok mu" deyince yurttalarla polisler arasnda tartma kt. Tartma zerine polislerin kitlenin iine gaz bombas att. Olayda 2 kii gaz bombasnn isabet etmesi sonucu yaraland. 20 Austos 2011de, Ankarada 27 Kasm 2010da Genlik Kltr Merkezine (GKM) dzenlenen baskn sonucu tutuklanan 11 kiinin yargland davann Ankara 12. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumasnda sanklarn sorulara Krte karlk vermesi zerine sanklara saldran jandarma erleri sanklar darp etti. 22 Austos 2011de, Ankarada 27 Kasm 2010da Genlik Kltr Merkezine (GKM) dzenlenen baskn sonucu tutuklanan 11 kiinin yargland davann Ankara 12. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumasnda sanklarn sorulara Krte karlk vermesi zerine sanklara saldran jandarma erleri sanklar darp etti. 23 Austos 2011de zmirin ili lesinde mvekkili Halil Biricik (30) ile yaknlarnn darp edilerek ili Polis Karakolunda nezarete atlmalarna mdahale etmek istediini syleyen avukat brahim Polat, kimliini zorla alan polis memurlarnn sen ne biim avukatsn. Bizim iimize karma diyerek kendisini de darp ettiklerini ileri srerek su duyurusunda bulundu. 28 Austos 2011de Adanada, kendisinden boanmak isteyen Ezgi Kseolunu (22) ldrdkten sonra bir eve saklanan Mehmet Kseolunu (30) yakalamak iin polis ekipleri tarafndan yaplan operasyonu izleyen bir kii, bir polis memuru tarafndan tokatlanarak olay yerinden uzaklatrld. 2 Eyll 2011de, rnak'n Silopi lesi Cudi Mahallesi'nde kendilerine ta attklar iddias ile 2 ocuu darp eden polisler ile yaananlara tepki gsteren esnaf arasnda arbede yaand. Olay yerine takviye ekip aran polisler, esnaflardan Rdvan Denli (35) ve Nizar Denli (22) isimli kardeleri gzaltna alarak Silopi le Emniyet Mdrl'ne gtrd. 5 Eyll 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Serdil Demir (1988) 01 Eyll gn Diyarbakr Havaalannda havaalan polisi tarafndan x-ray cihazndan getikten sonra hakarete uradn, bunun zerine kendisine neden hakaret ve kfr ettiini sorduunu, ismini istediini fakat polisin ismini vermediini ifade etti. Serdil Demir, o srada ailesini telefon ile arayp olay Krte anlatmaya baladnda, polisin birden gelip kendisine saldrdn syledi. Nedenini sorduunda ise polisin Neden Krte konuuyorsun, nereden bileyim bana kfr etmediini! dediini ifade etti. 5 Eyll 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Burhan Deniz (1985), 1 Eyll 2011 gn kardei Orhan Denizi tedavi amal gtrd Baclar Devlet Hastanesinde polisin ve zel gvenliin sopal saldrsna uradklarn syledi. 10 Eyll 2011de, Diyarbakr'n Yeniehir lesi'nde bulunan Cumhuriyet Lisesi yaknlarnda sivil polisler ile yurttalar arasnda nedeni bilinmeyen bir tartma kt. Tartma esnasnda polislerin Sinan Balk ve Recep Geler adl yurttalarn gzlerine sprey skarak, silah ektii iddia edildi. 17 Eyll 2011de, Erzurum'un Karaoban le merkezinde dolaan Yunus abuk ve Serhat Dada polisler tarafndan durduruldu. Polislerin ardndan iki genci duvarlara yaz yazdklar gerekesiyle yol zerinde darp ettii bildirildi. Vcutlarnda yaralar olutuu belirtilen genlerin daha sonra serbest brakldklar bildirildi. Olaya tepki gsteren aileler ise, su duyurusunda bulunacaklarn kaydetti. 19 Eyll 2011de stanbulun Beyolu lesinde bir apartmanda kapclk yapan Aydn Eri, otomobilini park ettii yerden ekmek isteyen trafik polisleri ile tartnca darp edildi. Vcudunda darp nedeniyle ezilme olduu renilen Aydn Eriin ailesi olay nedeniyle su duyurusunda bulundu.

80

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

20 Eyll 2011de, rnaktaki 2. Komando Tugaynda askerlik yapan anlurfal er Murat Kl, nbet tuttuu adrdaki kedinin kaybolduu gerekesiyle blk komutan Binba hsan Gkolan tarafndan demir sopayla dvld ve ar hakarete maruz kald. Kln arkada olan bir erin telefonuyla olaydan haberdar olan ve oullarnn yaral olarak revirde yattn renen ailenin ocuklaryla Krte konumak istemesi de engellendi. Konuya ilikin bilgi veren baba Halit Kl, rnaktaki yetkili personel Muratn sadece annesiyle telefon grmesi yapmasna izin verdi. Anne Trke bilmedii iin Krte Olum naslsn dedii anda kar taraftan telefonu olumun elinden alarak Krte yasaktr dediler ve konumay kestiler. Olumun darp edilmesi yetmezmi gibi bir de anlamsz gerekelerle grmemize, onun sesini duymamza izin vermediler diye konutu. 21 Eyll 2011de, Siirt'te Polis Meslek Yksek Okulu yaknlarndan bir araca yaplan silahl saldr sonucunda 4 kadnn yaamn yitirmesi ve 2 kadnn da yaralanmasnn ardndan Konutevler Mahallesi'nde akir Kaygu isimli yurtta gzaltna alnd. Gzaltna alnd srada polisler tarafndan feci bir ekilde dvld bildirilen Kaygu'nun ailesi, HD Siirt ubesi'ne bavurdu. Gzaltna alnma gerekesi renilmeyen Kaygu, Siirt Emniyet Mdrl'nde tutuluyor. 22 Eyll 2011de stanbulda Aksaray Polis Karakolunda tutulan mvekkillerinin durumu hakknda bilgi almak amacyla karakola giden Avukat Blent Kurtun karakolda bulunan polis memurlarnn fiziki saldrsna maruz kald ileri srld. 23 Eyll 2011de, 2011,HD Diyarbakr ubemize bavuran Felek Saydn, u beyanlarda bulundu, 23.09.2011 tarihinde sabaha kar saat 04.00 sularnda ikametgah adresim olan ehitlik mahallesi 38. Sok. Hilal ap. No: 16 yaniehir adresine polis olduklarn tahmin ettiim sivil veremsi kyafetli 15-16 kiilik bir grup evin kapsn krarak evimi bastlar. Hibir ekilde bize polis olduklarn ispatlayan kimlik belgelerini gstermediler. Bununla beraber talep etmemize ramen arama kararn hibir ekilde bize gstermediler. eri girer girmez bize bir ey sylemeden zerimize saldrdlar. Beni ve torunlarm hemen etkisiz hale getirdiler. Hibir ekilde konumamza izin vermediler. Torunlarmdan Zilan MENG n zerine yryerek hibir sebep yokken onu tehdit etmeye baladlar. Srekli olarak siz biliyorsunuz, hepiniz greceksiniz, yarn ayn eyler senin bana da gelecek tarznda saldrgan bir ekilde bizimle konuuyorlard. Daha sonra yaplan basknn haksz ve hukuksuz olduunu dile getiren dier torunum Bekes MENGn kafasna demir ile vurmaya baladlar. Kar kmaya kalktmzda srekli olarak hakaret ve kfrler ile kar karya kaldk. Evimizi darmadan ettiler. Ben ve torunlarm ne yapacamz bilmiyoruz. Can gvenliimiz tehlikededir. Bu konuda HDden hukuki yardm talep ediyorum. 23 Eyll 2011de M.Habip Yksel HD zmir ubesine yapt yazl bavuruda; ben, arkadalarmla 21 Eyll de gece Osmangazi parknda top oynayan ocuklar seyrediyorduk. resmi polis bize yaklap kimlik istediler oturduum yerde kimliimi uzattm. Ayak ayakstne atm oturuyordum. Biri bana tekme att indir ulan ayan bana kar neden sayg gstermiyorsun derken ben de ayaa kalktm. Dieri yzme biber gaz skt beni yere yatrp ters kelepe yaptlar rast gele yzme tokatlar patlatyorlard bu arada benim ailem de geldi hep beraber zkanlar karakoluna gtrdler. Esrar itiime dair tutanak tutmu bana imzalatmak istediler. Ben hayatmda kullanmadm esrar iin bu tutana imzalamadm. Onur krc davranlarda bulundular. Dvdler tutana imzala brakalm seni dediler yoksa seni yarn savcya karrz dediler. Sabaha kadar beklettiler ve beni savcla kardlar savclka serbest brakldm. Bu konuda HD nin bilgisi olsun demitir. 24 Eyll 2011de, Hakkari'de sabaha kar zel Harekat Timleri'nin de katlmyla Yeni Mahalle'de birok eve baskn dzenlendi. Yaplan basknlarda evi datlarak olu gzaltna alnan Besi Tarhan, eve baskna gelen ok sayda yz kar maskeli polis tarafndan darp edildiklerini iddia ederek, yle konutu: "Sabaha kar evimize baskn yapanlar bizleri yerlere yatrdlar. Baskn srasnda evdeki Kuran- Kerimi de indirip dattlar. Btn mahalleyi 20 zrhl ara ile ablukaya almlard. ok sayda kar maskeli polis vard. Olumu 'hakknda ikyet var' diye aldlar. Olumun bir suu yok biz bu mahalleye yeni tandk. Allah onlarn belasn versin. Baskn srasnda evimizin kapsn krdlar, evdeki kadnlar yere yatrp ensemize silahla bastlar. Bizi saatlerce plak bir ekilde yz st betonun zerinde beklettiler. Gitmeden ncede 'Bakn evlerinize ve eyalarnza bir zarar vermedik ona gre' diyerek adeta bizimle dalga getiler. Aracn iine dt dam iinde 'iki krek toprak atarsnz' dediler." Bir dier basknda ise, evlerinin daldn ve kendilerine aza alnmayacak hakaretler yapldn belirten Rdvan Kapalak'n babas Hac Kapalak kendilerine silah ekildiini iddia etti. Kapalak, "Baskn srasnda hepimizi yere yatrdlar. Olumu plak bir ekilde gtrmek istediler. Elbiselerini arkasndan yola kadar gtrdm. Olum susuzdur" dedi. 26 Eyll 2011de, Siirt'in Pervari lesi'nde HPG'lilerin Belenoluk (Heeta Berespi) Jandarma Karakolu'na dzenledii saldrnn ardndan asker ve zel harekat timleri tarafndan dzenlenen baskn ve operasyonlarda birok hak ihlali yaand. Operasyonlarda, kyllerin askerlerce srekli taciz ve hakarete maruz kald belirtildi. Telefonla grtmz bir kyl, olay yle anlatt: "Akam saatlerinde karakola yaplan baskndan sonra blgeye sevk edilen askerler kye baskn dzenledi. Kydeki btn evleri didik didik aradktan sonra 21 kyly | YAAM HAKKI 81

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

gzaltna aldlar. Gzaltna alnan kyller nce karakola gtrld. Ardndan Siirt merkeze gtrdler. atma akam karakola yakn olan 16 evden 2 tanesi tamamen yklrken, dier evler de oturulmaz hale gelmi." Karakol basknnda yaamn yitiren HPG'lilerin cenazelerinin de karakolda olduunu syleyen kyl, askerler tarafndan srekli hakaretler edilerek, "Erkek olan gelip bu cenazeleri alacak eklinde srekli kfrler ediliyor" dedi. atma akam 60 kkba hayvanlarnn da telef olduunu syleyen yurtta, "Bizim hayvanlar yayladadr. atma ktndan beri kyllerin dar kmas yasaktr. Operasyona kan askerler bizim obanlar da gzaltna aldktan sonra feci bir ekilde dvmler. Bir obann dilerini krmlar. obanlar ikence grdkten sonra serbest braklmlar. Belenoluk'ta askeri operasyon genileyerek devam ediyor" diye konutu. 29 Eyll 2011de,Van'n Bakale le merkezinde Metroloji Sokak'ta iyeri bulunan Fuat Zeylan'n iyerine gelen polisler, Zeylan ile tartt. Nedeni renilmeyen tartmann zerine polislerin nce Zeylan' tartaklad ve daha sonra iyerine ate ettii bildirildi. Olaya tepki gsteren dier esnaflar ise, polislerin uygulamalarn protesto ederek, le Kaymakamlk binasna kadar yry dzenledi. Yryten sonra Zeylan polisler hakknda su duyurusunda bulunurken, olay yerine gelen ile kaymakam ise sorumlular hakknda yasal ilem balataca szn verdi. Su duyurusundan sonra esnaflar eylemlerini sonlandrd. 2 Ekim 2011de stanbulda Beyolu Belediyesinin ay nce balatt sokakta masa ve sandalye yasa uygulamas ile ilgili olarak bir bara gelen zabta ekibinin masa ve sandalyeleri toplamak isterken kendilerine kar koyan iletmeci Adem Bayram darp ettikleri; Adem Bayrama bir hafta i gremez raporu verildii renildi. 10 Ekim 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Deniz Kesgin, Ruen Ali Keskin, Goncagl Telek, mit Emrah Kse, Ali Tekta, Zelal Armutlu, Okan Danac, Dilan Karamanolu, Haim Bora Bilgili, ar Aydoan ve Serkan Hakvar; diplomalarn almaya gittikleri okulun bahesinde beklerken okulun penceresinden bir pankart sarktlm olduu iin Esenkent Saffet Okumu Polis Karakolundaki memurlar tarafndan gzaltna alndklarn ve darp edildiklerini, elektrook uyguladklarn, dayak ve ikencenin karakolda da devam ettiini sylediler. 11 Ekim 2011de Rizede alkol aldktan sonra evine giden C.T. (54), Valilik binasnn duvarna iedii gerekesiyle polis memurlarnn kendisine tokat attn ne srerek su duyurusunda bulundu. l Emniyet Mdrl tarafndan yaplan inceleme sonucunda tokat iddiasn ispat edecek grnt veya alnm bir rapor olmad gerekesiyle inceleme takipsizlikle sonulandrld. 12 Ekim 2011de Mardinin Nusaybin lesinde okullardaki iddeti protesto etmek amacyla protesto yry yapmak isteyen ilkretim ve ortaretim rencisi ocuklarn eylemine mdahale eden kolluk kuvvetleri kamalarn engellemek amacyla maynlar araziye doru kovaladklar 19 ocuu darp ederek gzaltna ald. 12 Ekim 2011de Mardinin Nusaybin lesinde bir gsteriye mdahale eden kolluk kuvvetlerinin kendilerine ta attn iddia ettikleri M.E..yi (8) darp etmeleri nedeniyle M.E..nin vcudunda eziklik meydana geldii ve bir diinin krld renildi. 14 Ekim 2011de stanbulda zgr Benol ve Mine Selin Sayar adl kiiler Bakrky lesine bal ncirli Semtinden bindikleri metrobste biri sivil polis memuru olan kiinin, kendi aralarnda adalet zerine yaptklar konumadan rahatsz olduklar iin kendilerini darp edildiklerini akladlar. Aldklar darbeler nedeniyle yaralanan zgr Benol ve Mine Selin Sayarnn darp edilmesine metrobste bulunanlarn ahit olmalarna ramen karakolda bu ynde ifade veremedikleri renildi. 17 Ekim 2011de, anlurfa'da, 53 yandaki Ahmet Aslan, eker hastas olan 45 yandaki ei Saide Aslan' hastaneye gtrmek isterken, Yunus Emre Caddesi zerinde nnde giden polis aracndan korna alarak yol istedii iin durdurulduunu, polislerle aralarnda yaanan szl tartmann arbedeye dntn, olay yerinden geen ve kendisini korumak isteyen kiiler ile birlikte gzaltna alndn, kendisi ile birlikte Zekeriya elik ve Ekrem Atay n dvldn, polisler hakknda iddet uyguladklar gerekesiyle, polislerin de kendileri hakknda grev yaptrmamak iin direnme ve mukavemet gsterme iddiasyla savcla su duyurusundabulunduunu ifade etti. 20 Ekim 2011de, HD Bingl ubemize bavuran Metin Kulak, bavurusunda u beyanlarda bulundu: Karlova Sudura Ky muhtar azasym. Kendi zel arabamla 20.10.2011de saat 11.00 civar baheme gitmek zereyken Karlova Bingl karayolunun kymz mevkiinde bulunan ehitlik Ant yannda kylmz olan bir arkada beni durdurdu. Ben de arabam yolun sana ektim. Beni durduran arkadam Sait Erdoan ile konutuum esnada, Karlova istikametinden gelen beyaz bir minibs nmze geerek durdu. Arata sivil giyimli bir ofr ve niformal zel harekat polisini grdm. ofr ve niformal polis inerek bana kfr etmeye balad. Burada neden durmusun dediler. Arabam arad ve beni darp ettiler. Arabamn plakasn aldlar. Bana; Senin plakan gerekli 82 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

yerlere vereceim, bundan sonra sana ne olacan kendin dn dedi. Durumu Karlova Kaymakamna da yazl ve szl olarak bildirdim. Karlova Devlet Hastanesinden darp-cebir raporu aldm. ikayetiyim. ubenizden hukuki yardm talep ediyorum. 20 Ekim 2011de, Van da Zbeyde Hanm Caddesi zerinde zel aracyla geen bir yurtta ile kardan gelen ve iinde resmi polislerin bulunduu aralarn geileri srasnda "yol verme" konusunda tartma yaand. Polisler zel arata bulunan ahsn kendilerine korna alarak el iareti yapt gerekesiyle gzaltna almak istedi. Gzalt ilemine kar kan gen, uzun sre resmi araca binmeyi reddetti. Bunu zerine olay yerine arlan takviye polisler, ismi renilemeyen yurtta darp edilerek gzaltna alnd. Gencin yz kan iinde kalrken, olaya baz yurttalarn mdahale etmek istemesi polisler tarafnda engellendi. 28 Ekim 2011de, Van ili Erci ilesinde AKP Kocapnar Belde Tekilat'nn depremzedelere yardm datmas srasnda izdiham yaand ve tartma kt belirtildi. kan tartmalarn ardndan haber verilmesi zerine olay yerine gelen jandarma, mdahalede bulundu. Mdahalede Eyp Bedir adndaki yurttan gzaltna alnd, Orhan Deniz'in de darp edildii bildirildi. 21 Ekim 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Ekrem Akgl (1990), zel gvenlik memurlarndan stanbul niversitesine satr ve baklarla giren lkcleri dar karmalarn istediklerini, can gvenliklerinin olmadn sylediklerini dile getirdi. Ancak buna ramen, amirlerinin direktifiyle zel gvenlikler tarafndan saldrya uradn, sivil polislerle birlikte 15 kiilik grup tarafndan darp edildiini syledi 25 Ekim 2011de, 24 Ekim gn Artvinin Hopa lesinde oruh niversitesine bal Hopa Meslek Yksek Okulu rencisi 2 kiinin ar sac bir grup tarafndan darp edilmesi zerine okulda gvenlik nlemi alan polis ekipleri, olay protesto etmek iin toplanan gruba mdahale ederek rencileri darp ederek gzaltna ald. 22 Ekim 2011de, Hakkari ili Yksekova ilesinde Yeildere ve Kla mahallerinde zel harekt timleri evlere basknlar dzenledi. Basknlarda biri ocuk 4 kii gzaltna alnd. Gzalt gerekisi renilemeyen 4 kii Yksekova Emniyet Mdrlne gtrld. te yandan ilede Ziraat Bankas yannda bulunan Taksi Dura'nda bekleyen 4 kiinin de polisler tarafndandarp edilerek gzaltna alnd renildi. Gzaltna alnan 4 kii emniyete gtrldkten sonra serbest brakld. 24 Ekim 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Ahmet Aksu ve Zeyneddin elik (1993), (1990), 23 Ekim gn Kanaryada sahilden ahin Caddesine doru yrrken evik kuvvet ekibinin abuk buradan gidin. diyerek kendilerini tartaklamaya baladn, kimliklerine baktktan sonra dvdklerini belirtti. Ahmet Aksu, kendisinin asker olduunu ve kolunun ameliyatl olduunu sylediini, buna ramen yere yatrp dvmeye devam ettiklerini, siz Krtlerden ektiimiz nedir diyerek hakaret ve kfr etmeye baladklarn syledi. evreden gelen insanlar tarafndan kurtarldklarn belirtti. 25 Ekim 2011de, 24 Ekim gn Artvinin Hopa lesinde oruh niversitesine bal Hopa Meslek Yksek Okulu rencisi 2 kiinin ar sac bir grup tarafndan darp edilmesi zerine okulda gvenlik nlemi alan polis ekipleri, olay protesto etmek iin toplanan gruba mdahale ederek 11 renciyi darp ederek gzaltna ald. 26 Ekim 2011de, Malatyada kentin en ilek caddesinde plak dolaan ve Uganda uyruklu olduu renilen snmac bir kadn, polis ekipleri tarafndan youn bir ekilde biber gaz kullanlarak hareket edemez hale getirilerek gzaltna alnd. 27 Ekim 2011de, Malatya'da cenazeleri bekletildii iddia edilen 24 HPG'li iin Hakkari ili Yksekova ilesinde gn boyu sren olaylarda 4 kii gzaltna alnd. Olaylarn younlat Gngr Mahallesi'nde polisin kulland gaz bombasnn isabet ettii bir evde 4 kii zehirlenerek Yksekova Devlet Hastanesi'ne kaldrld. kisi 5 ve 7 yalarnda ocuk olan 4 kii hastanede yaplan mdahalenin ardndan taburcu edildi. Gngr Mahallesi'ndeki dz alanda genlere akrep tipi zrhl ara, panzerlerle mdahale eden zel hareket timleri, 4 genci darp ederek gzaltna ald. 28 Ekim 2011de Yahihanspor ile Krkkalespor arasnda oynanan futbol manda Yahihanspor oyuncularnn hakeme itiraz etmesi nedeniyle sahaya giren evik kuvvet ekiplerinin 15 futbolcuyu darp ettii renildi. 29 Ekim 2011de, Diyarbakr'n merkez Balar lesi'nin 5 Nisan Mahallesi'nde DTK ve BDP'nin ars ile Malatya'da bekletilen 24 cenaze iin gerekletirilen yry takip eden DHAnn stajyer muhabiri Mazlum Sezer, polisin yry srasnda bir genci darp ederek gzaltna alnmasn grntlerken, polisler tarafndan darp edildi. Grnt kasetini isteyen polise kaseti vermeyen Sezer polis tarafndan tokatland. Polisler Sezere "Bir daha seni burada grmeyelim kaybol" eklinde tehdit ederek kasetine el koydu. | YAAM HAKKI 83

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

29 Ekim 2011de, Diyarbakr'n merkez Sur lesi'nde yaplan yry takip eden DHA muhabiri Berxwedan Yaruk, ekim yapt srada polisler tarafndan durdurularak darp edildi. Yarukun makinesini elinden alan polisler ekilen tm fotoraflar silerek, Yaruk'un tantm kartna el koydu. Yaruk'a hakaret eden polis, "Seni tanmyor muyuz? bir saat sonra emniyette gel kimliini alabilirsen al" diyerek tehdit etti. 1 Kasm 2011de, Kars ili Kazman ilesinde sabah saatlerinde iki eve le Emniyet Mdrlne bal ekipler, zel hareket timleri ve kar maskeli polislerce baskn dzenledi. Evlerin didik didik arand basknda, Erkan Karata ve calan Gndz gzaltna alnd. te yandan gzalt ilemi srasnda olay yerinden geen Murat Karata ile 16 yandaki olu polisler tarafndan darp edildi. 5 Kasm 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Veysi Cancan, u beyanlarda bulundu: 05.11.2011 tarihinde Urfa kap civarnda arabamla trafikte seyir halindeyken nme geerek beni durduran 21 FF 241 plakal aratan inen ve polis olduklarn belirten sivil giyimli 2 ahs neden yava gittiimi sylediler.Kendilerine yol vermediini syleyerek bana hakaretlerde bulunmaya baladlar. Ben de kendilerine trafik kurallarna uyduumu ve yanl bir ey yapmadm belirttim. Ancak bu iki ahs bana hakaret etmeye devam ederek yumruklamaya baladlar. Ben bu ahslara kendilerini ikyet edeceimi belirttim. Ancak kime gidersen git diyerek beni tehdit edip darp etmeye devam ettiler. Aramza vatanda ve trafik polisleri girdii halde bana vurmaya devam ettiler. Beni haksz bir ekilde darp eden ve polis olduklar iin bu durumu bana kar stnlk olarak kullanan ahslardan hakaret, tehdit ve darp olayndan dolay ikyetiyim. Bu ahslarn tespit edilerek haklarnda gerekli soruturmann yaplmasn talep ediyorum. 8 Kasm 2011de, Hakkari l Emniyet Mdrlne bal polisler, Keklik Pnar Mahallesi'nde Sleyman Snmez'in evine baskn dzenledi. Evin didik didik arand basknda 18 yandaki Engin snmez gzaltna alnd. Baskn srasnda olunun darp edildiini ve srekli hakarete uradn belirten baba Sleyman Snmez, polislerin silah dipikleriyle kendilerini tartakladn dile getirdi. 12 Kasm 2011de, Hakkari'nin ukurca lesi Kazan Vadisinde yaamlarn yitiren HPG'lilerden Mizbah Ezer ile mer Erdoan'n cenaze treni iin Bayramolu Camii nnde toplanan 10 bini akn kiiye ynelik gerekleen polis mdahalesinin ardndan gzaltna alnan yurttalar, AKP Balar le Tekilatna gtrld. Olayn duyulmas ile beraber Balar le Tekilat nne gelen yurttalara BDP Bismil Belediye Bakan Cemile Eminolu ile BDP il ve ile yneticileri elik etti. Panzerle n kapatlan AKP Balar le Tekilat nnde bekleyen onlarca TOMA arac ve polisler, AKP Balar le Bakan Cevdet Kara ile beraber gzaltndakilerin parti binas iinde tutulmas gerektiini dile getirdi. BDP'lilerin itiraz zerine polisler iinde bulunduklar panzeri bina nnde bekleyen annelerin zerine srd. BDP Bismil Belediye Bakan Eminolu'nun ite kaka le binasna girmesi ile ierde gzaltnda tutulan 3 yurtta, polis aracna bindirilerek olay yerinden uzaklatrlmak istendi. Olay yerinde bulunan ve yaananlar kaydeden DHA muhabiri Berxwedan Yaruk ise polislerce darp edilerek, gzaltna alnmak istendi. Yaruk'u brakmayan yurttalar ile polisler arasnda arbede yaand. Grnt kaytlar sildirilen Yaruk'un sa eli ise aracn kaps arasnda brakld. Polislerin arbede esnasnda kadnlar merdivenden att ve balarna silah dayayarak, "1 haftanz var, hepinizi alacaz" demesi zerine gerginlik byd ve Eminolu da gzaltna alnmak istendi. Yurttalarn, "Ya hepimizi alrsnz ya da onlar da brakrsnz" demesi zerine polis aracna bindirilen Eminolu ve DHA muhabiri serbest brakld. 17 Kasm 2011de, N.B., HD Adana ubesine yapm olduu bavuruda, 1987 ylnda devletin basks sonucunda Adanaya g etmek zorunda kaldklarn, Olunun her toplumsal olayda gzaltna alndn belirten N.B. son olarak 15 Kasm 2011 tarihinde Ova Mahallesinde yaplan bir gsteri sonucunda olunun boynuna ip geiren polislerin, onu yerlerde srkleyerek darp ettiklerini ifade etmitir. 17 Kasm 2011de karld mahkemece tutuklanan H.B. Pozant ocuk Hapishanesine gnderilmi, olunun elinde hibir ey yakalanmadn syleyen baba, polisin olunun bana zorla puu takp eline molotof kokteyl vererek gsterici grnts verdiini belirtmitir. N.B. mahkemeye verilen resimlerin polis dzmecesi olduunu iddia etmitir. 18 Kasm 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Evin elikbilek, u beyanlarda bulundu: 17-18 Kasm tarihinde polisler tarafndan evime baskn dzenlendi. Arama kararn gstermelerini istedim kabul etmediler. Benim kaynbabam 1990 ylnda gzaltna almlar sonrasnda cenazesi bulunmutur. Polisler eim Velat elikbileki aradklarn ve onun akbeti de babas ile ayn olacan sylediler. Eimin arama gerekelerini sordum: grntlerinin olduunu, gelsin cezaevinde 9 yln geirsin bizi uratrmasn dediler. Ayrca karken bana bir belge imzalattlar ve okumama da izin vermediler. Bizi bu ekilde kfr, hakaret ve tehditlerde bulunan polislerden ikyetiyim. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 21 Kasm 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Mehmet Salih Karapnar, 19 Kasm gn lene doru saat 1112 civarlarnda alt inaata ara ile malzeme almaya giderken Uurmumcu-Yakack civarnda resmi polisler tarafndan durdurulduunu, arac ararlarken balarnda bekledii iin kendisine kzdklarn, 84 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

kendisinin Siz iinizi yapyorsunuz ben de bakyorum kusura bakmayn sizin iin demiyorum ama daha nce polisler tarafndan aralara uyuturucu konulduunu duymutum dediini, bunun zerine polis aracna bindirilerek darp edildiini ve Yakack Mezarlnda kuytu bir yere ekilerek hem tehdit ettiklerini hem de darp etmeye devam ettiklerini ifade etti. GBT sonras boynundaki puiden tutarak hakaret etmeye baladklarn belirten Mehmet Salih Karapnar, bileinde de sar-krmz-yeil renkte bir bileklik olduunu ve gtrld karakolda ikayeti olacan sylediini ifade etti. 22 Kasm 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Nesrin Bulut, u beyanlarda bulundu: Bu sabah saat 04.00 sularnda evimize TEM ube polislerin tarafndan evimize yaplan basknda kzm olan Zelal Sorgu gzaltna alnd. Kzmn ei cezaevinde olduu iin kzm benim yanmda kalyor. Gzaltna alnma gerekesi KCK rgt yaplanmasnn iinde yer almasdr. Evimiz aranld ve bilgisayar, cep telefonlarmza el konuldu. Arama esnasnda antamda bulunan ve HADEP yelik kartm da almaya altlar. Buna izin vermediim iin bana bararak yat yere, istediimi alrm dedi. Bende kzm iin gelmisiniz benim eyalarm alamazsnz buna hakknz yok dedim. Bunun zerine bana hakaret etmeye baladlar. Evimin camlarn krdlar. Beni madur ettiler. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 22 Kasm 2011de, Diyarbakr'da "KCK" ad altnda dzenlenen operasyonda evlerine baskn dzenlenen Glen ve rfan elik kardelere polisler tarafndan iddet uyguland ileri srld. Mevlana Halit Mahallesi'ndeki evlerine polisin sabah saatlerinde baskn dzenlediini ve 3 saatlik aramann ardndan polisin kendilerine hakaret ettiini ve iddet uyguladn syleyen anne Trkan elik, "Gzaltna alnan olum ve kzm BDP alanlaryd. Eve ok sayda polis baskn yapt. Apartmanmz embere alnmt. Baskn esnasnda 'KCK' operasyonudur dediler" diye konutu. Baskn esnasnda kadn polisin kz Glen'e iddet uyguladn syleyen anne elik, "Kzm uykudayken kadn polis onu dvmeye balad o esnada kzm korktu ve balkona koarak kendini atmaya alt. Polis onu tuttu. Sonra polis 'bizden kamaya alan zanl' diye tutanak tuttu" eklinde konutu. Anne elik, olu rfan'n da darp edilerek gzaltna alndn kaydederek, "rfan olumun bileklerine kelepeyi taktklar gibi yere yatrp srtna ayaklaryla basmaya baladlar. Ben de barp ardm ardndan polisler beni itmeye ve kfretmeye balad. Hepiniz 'Apocu'sunuz hepinizi gtreceiz" eklinde tehditlerde bulunduklarn ifade etti. Kalp ve tansiyon hastas olduunu syleyen anne elik, "Bu olanlara dayanmadm tansiyonum ykseldi. Polisler ambulans ard. Ben hastaneye geldikten sonra olumu ve kzm gtrmlerdi" ifadesinde bulundu. 22 Kasm 2011de stanbulun Kkekmece lesinde bal Halkal Semtinde 18 Kasm 2011de dzenlenen bir protesto eylemine mdahale eden polis ekiplerinin gzaltna ald ve parasz eitim talebiyle Babakan Recep Tayyip Erdoan protesto ederek yasad rgt yesi olduu gerekesiyle 18 ay tutuklu kalan Berna Ylmazn gzaltnda darp edilmesi nedeniyle burnunun krld renildi. 23 Kasm 2011de, Siirt'tin Alan ve Ulus mahallelerinde bu sabah yaplan ev basknlarnda aralarnda MKM aln ehmuz Timurta, eski DEHAP il yneticisi Arafat Aksu, Hesam Erzen ve Mustafa Klaslan'n gzaltna alnd ve gzaltna alnanlarn Siirt Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. Gzalt gerekesi renilemeyen 4 kiinin ailelerine polis tarafndan iddet uyguland ileri srld. Alan Mahallesi'nde yaplan ev basknnda gzaltna alnan ehmus Timurta'n ei Glcihan Timurta, ok sayda kar maskeli polisin ayakkablar ile evin iine girerek her taraf darmadan ettiini evde bulunan kz kardeinin duruma itiraz etmesi sonucu yerlerde srklenerek kapya kadar gtrldn ileri srd. Polisin kendilerini korkutmak iin havaya 2 el ate atn da syleyen Timurta, ocuklarn bundan dolay ok korktuunu, polisin kendisine de fiziksel iddette bulunduunu syledi. (23.11.2011/DHA) 24 Kasm 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Burak Aksoy (1989), bir renci arkadan ziyaret iin zmirde bulunduu esnada 23 Kasm 2011 sabah saat 07.30 sularnda saldrya uradn syledi. Saat 17.00ye kadar 4-5 kiilik bir grup tarafndan takip edildiini fark ettiini, daha nce polisler tarafndan tehdit edildiini, takip edenlerin belinde bulunan silahlardan da polis olduklarndan emin olduunu belirtti. Burak Aksoy, yasad takip edilmeyi engellemek iin konumaya yneldii esnada 34 kii tarafndan darp edildiini belirtti. 25 Kasm 2011de, kardei Mehmet Atilla (1996) adna HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Yldz Atilla, kardeinin daha nce gzaltna alndn, polisin birilerini tehis etmesi ynnde kendisine bask yaptn, kardeinin daha sonra serbest brakldn belirtti. Yldz Atilla, getiimiz gnlerde sivil bir polisin kardeini Esenyurtta dzenlenen kadn yryn kenardan izledii srada, zorla aracn iine aldn ve tehditle boazna bak dayadn, kardeinin bunun zerine kendisini dar atmak isterken boaznn kesildiini ve polisin tekmeleyerek kendisini aratan dar attn syledi. 26 Kasm 2011de, rnak'n Cizre lesi Nur Mahallesi'nde sabaha doru 2 ayr eve ok sayda polis akrep tipi zrhl aralar eliinde baskn dzenledi. Yaplan basknda Emin Akl ve Sait stn gzaltna alnd. Evleri didik didik arayan polisin bir bilgisayara ve ev ahalisinin cep telefonlarna da el koyduu renildi. Gzaltna alnan Emin | YAAM HAKKI 85

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

Akl'n ei Gler Akl, sabaha doru saat 03.00'da eve gelen polislerin her taraf darmadan ettiini ocuklarn muskalarnn iini bile ap baktklarn syledi. Sait stn'n ei Fatma stn ise, evlerine baskn yapan polise kapy aan olunun polis tarafndan tokatlandn, 17 yandaki kz Glistan'n korkudan baygnlk geirdiini ileri srerek, evin didik didik arandn ve btn cep telefonlarna dahi el konulduunu ifade etti. 27 Kasm 2011de, Diyarbakr'n merkez Sur lesi'nde surlarn Urfa Kaps'na len saatlerinde PKK'nin bayra asld. Bir sre sonra olay yerine polisler, bayra indirirken bir genci de hakaret ederek, yaka paa gzaltna ald. Grg tanklar ise, olay yerine gelen polisin surlarn zerinde fotoraf eken iki gence "Genler o bayra oradan alp bize atar msnz" demesi zerine, genlerden birinin bayra alp polislere att belirtti. Bayra polise veren gencin ise daha sonra hakaret edilerek, yaka paa gzaltna alnd belirtildi. 3 Aralk 2011de HD stanbul ubemize bavuran Ahmet Turgay (1992), resmi polislerin Fikirtepede bulunduu mahalleye gelerek fotoraf ektii esnada kimlik bilgilerini sorduklarn, GBTye baktklarn fakat bir ey kmadn, bu esnada kendisine Hazr olda dur dedikten hemen sonra vurmaya baladklarn, hakaret ettiklerini, bir sre fiziki iddet uyguladktan sonra arabalarna bindiklerini syledi. O esnada czdanndaki eyalar yere dkld iin onlar toplarken polislerin fotorafn ektiini, bunu fark eden polislerin hemen aratan inip tekrar kendisini darp ettiklerini ve makinesini elinden alarak o fotoraf ve beyaz bir bez ile kendi parmak izlerini sildiklerini, daha sonra da kfr edip gittiklerini belirtti. 6 Aralk 2011de nsan haklar ve dnce zgrl alannda almalar yrten Azerbaycanl Avukat ntikam Aliyevin (49), Avrupa Gvenlik ve birlii Tekilatnn (AGT) Litvanyada yapt bir toplantya katldktan sonra, lkesine gitmek iin geldii Atatrk Havalimannda (stanbul), pasaport kontrol kapsnda kendisini kmseyici ifadeler kullanan polis memurlaryla yapt tartmann sonunda darp edilerek gzaltna alnd ve drt saat penceresiz bir odada tutulduu renildi. Hakknda grevli polis memuruna hakaret ettii iddiasyla ilem yaplp snr d edilen ntikam Aliyeve bir yl Trkiyeye giri yasa konuldu. 13 Aralk 2011de stanbulun Baakehir lesine bal Bayramtepe Mahallesinde yksek sesle mzik dinledikleri gerekesiyle polis ekipleri tarafndan darp edilerek gzaltnda alnan Mazlum imen ve Aykut Budakn gtrldkleri Gvercintepe Polis Karakolunda da darp edildikleri; sevk edildikleri mahkeme tarafndan ise grevli polis ekibine direndikleri iddiasyla tutuklandklar renildi. 15 Aralk 2011de, Malatya Emniyet Mdrl'ne bal sivil polisler, Hasan Varol Mahallesi'nde nn niversitesi rencisi M.Y., K.E., M.G., S.A.'ya ait eve baskn dzenledi. Basknda arama iznini gstermeden zorla eve giren sivil polisler, evi didik didik arayp eyalar dattktan sonra evden ayrld. renciler, polislerden arama iznini sorduklarn, ancak polislerin zor kullanarak evi zorla aradklarn ifade etti. renciler, polislerin kendilerine hakaret ettiklerini ve kafalarna silah dayadn syledi. 16 Aralk 2011de, Siirt'in Kurtalan lesi'nde sabah saatlerinde belediye binas, BDP le rgt, Belediye Eitim Destek Evi, Belediye Kltr Evi ve ok sayda eve baskn dzenlendi. Operasyon erevesinde Kurtalan Belediye Bakan Necat Ylmaz'n da evine baskn yapld renildi. Belediye Bakan Ylmaz'n ocuklar Mesut ile Cemil Ylmaz'n polis tarafndan darp edilerek, gzaltna alnd bildirildi. 21 Aralk 2011de KCK Soruturmas ad altnda dzenlenen operasyonlar kapsamnda Terrle Mcadele ubelerine bal polis ekiplerinin sekiz ilde, bata DHA brolar olmak zere haber ajanslarna baskn dzenleyerek el koyduu dokmanlar belgelemek zere stanbul Emniyet Mdrlne giden avukat Azize Deniz Tademirin tuttuu notlar vermek istememesi zerine polis memurlar tarafndan darp edildii renildi. 25 Aralk 2011de, Hakkari'nin Yksekova lesi'nden Van'a giden bir aracn Yksekova knda bulunan arama noktasnda durdurularak, iinde bulunan 6 kiinin gzaltna alnd renildi. Edinilen bilgiye gre; 6 yurtta aratan indirildikten sonra yzkoyun bir ekilde karlarn zerine yatrld ve bir sre bu ekilde bekletildikten sonra gzaltna alnd. 6 kiinin gzalt gerekesi ise renilemedi. 30 Aralk 2011de stanbulun Beyolu lesinde Galatasaray Lisesinin nnde midye satan F.T.nin 10 kiilik bir zabta ekibi tarafndan dvld renildi.

XII.4. Cezaevlerinde kence ve Kt Muamele 28 Ocak 2011de Antalya E Tipi Cezaevinde kalan brahim Tciyi (22) grmeye giden Avukat Ayin Turna Glerin, mvekkilinin ceketini kanl ve yznde de darp izleri grmesi zerine yapt ikyeti deerlendiren 86 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

savcln, brahim Tciye verilen doktor raporunu da dikkate alarak, cezaevi ynetimi hakknda soruturma balatt renildi. 29 Ocak 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Adem Bayrak, u beyanlarda bulundu: Olum Atalay Bayrak, Rize Kalkandere Cezaevine nakil edildiinden beri srekli bask tehdit ve iddet gryor. Adalet Bakanlna ve baz kurumlara bu sorunlarn giderilmesi iin resmi giriimlerde bulundum. Bunlar yaptktan sonra cezaevindeki basklar ve iddet daha da artt. Yaplan basklarn sebebi onlardan neden ikyeti olduu ne srlyor. Biz ailesi olarak yaamna ynelik risklerin olabilecei endiesini tayoruz. 4 ubat 2011 de Van F Tipi Cezaevinde kapal grte aileleriyle Krte konuan Hamdi Kln, skan Aksa ve Aydn Ak adl mahkmun A Takm denilen gardiyan ekibi tarafndan darp edildii renildi . 4 ubat 2011de Tekirda 2 Nolu F Tipi Cezaevinden Kandra (Kocaeli) F Tipi Cezaevine istekleri dnda sevk edilen 11 tutuklu ve hkml adna aklama yapan Ender Bulhaz Aktrk, sevk esnasnda ve gtrldkleri cezaevinde, gardiyanlar tarafndan srekli darp edildiklerini ve kabul etmedikleri halde ince arama uygulamasnn yapldn ifade etti. 8 ubat 2011de stanbul 13. Ar Ceza Mahkemesinde yasad El-Kaide rgt yesi olduklar iddiasyla yarglanan 3 tutuklu yedi sann grlen durumas iin Kandra (Kocaeli) F Tipi Cezaevinden getirilen tutuklu sanklardan Mehmet Ali Trakn getirildii aracn iinde dvldn ileri sren yaknlarnn tepki gstermesi zerine jandarma ekipleri Mehmet Ali Trakn yaknlarna biber gazyla mdahale etti. 12 ubat 2011de, HD Hakkri ubesine bavuran 4 tutuklu ve hkml ailesi, Kalkandere (Rize) L Tipi Cezaevinde kalan yaknlarnn Vanda grlen durumalara gtrlrken kt muameleyle karlatklarn aklad. 13 ubat 2011de, Osmaniye T Tipi Cezaevinde bulunan mahkmlarn yazdklar mektuplardan edinilen bilgilere gre, gardiyanlarn sk sk mahkmlarn tamamen plak kalacak ekilde soyunmalarn istedikleri ve o haldeyken eilip kalkmalarn dayattklar renildi. Uygulamay kabul etmeyen mahkmlarn ise dvld ifade edildi. 21 ubat 2011de, Maltepe (stanbul) ocuk Cezaevinde kalan 14 ocuun aralarnda Krte konumasn gereke gsteren gardiyanlarn ve askerlerin ocuklarn kald kouu basp ocuklar dverek ldrmekle tehdit ettikleri bildirildi. 8 Mart 2011de, Kandra (Kocaeli) F Tipi Cezaevinde kalan Rza atakba, Selman Tk, Hseyin Tepenin revire kmak iin dileke yollamalar zerine mahkmlarn bulunduu koua giren gardiyanlarn, mahkmlar zorla dar kararak sngerli oda denilen bir yere kapattklar iddia edildi. 13 Mart 2011d Tekirda 1 Nolu F Tipi Cezaevinde kalan ve bacandan olduu ameliyat nedeniyle 25 tane cval tel dikii bulunan Kemal Ayhann, gardiyanlar tarafndan darp edilerek dikilerinin patlatld e renildi. 22 Mart gn, Van F Tipi Cezaevinde bulunan olu Tuncer Buldu ile birlikte 2 mahkmun kald koua arama yaplaca gerekesiyle giren gardiyanlarn, kouu dattktan sonra koutaki mahkmlar kameralarn grmedii bir blgede dvdn ileri sren Aynur Buldu, HD Van ubesine bavurarak hukuk yardm talebinde bulundu. 22 Mart gn, Tekirda 1 Nolu F Tipi Cezaevinde C-80 numaral kouta kalan 2 mahkmun, gardiyanlar tarafndan dvlerek istekleri dnda baka koulara nakledildii ileri srld. 29 Mart 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Gvercin Taruk, Olum Turhan Taruk, 7 yldr orum cezaevinde hkml olarak bulunmaktadr. Har hafta Pazartesi gnleri eve telefon aard. Bu hafta yani, 28.03.2011 tarihinde telefon amad. Daha sonra ismini vermeyen bir ahs evimizi arayarak olum Turhann durumunun ok kt olduunu syledi. kence edip hcreye atmlar ve kimseyle grtrmyorlar dedi. Olumun salndan endie duymaktayz diyerek derneimizden yardm istemitir. 29 Mart 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Mehmet Bayram, Olum Hamdullah Bayram, yaklak 78 yldr hkml olarak eitli cezaevlerinde kalmtr. uan Sinop Kapal Cezaevinde hkml olarak bulunmaktadr. Olum dn yani 19.04.2011 tarihinde beni arayarak kouumuzda sorun vard, beni bagardiyan Mustafa zer dverek baka koua ald. Beni o kadar ok dvd ki halen sol kulamda iitme kayb var. Ayrca bu esnada beni | YAAM HAKKI

87

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

tehdit etmeye balad. Ben burada su duyurusunda bulunamyorum. Ancak burada hayati tehlike ierisindeyim. dedi. Olumun hayati tehlike ierisinde olmas beni fazlas ile endielendiriyor diyerek yardm talebinde bulundu. 4 Nisan gecesi, Kalkandere (Rize) L Tipi Cezaevinde bulunan Murat Kran, kouuna giren gardiyanlar tarafndan dvld iddia edildi. Murat Kran Trabzon Devlet Hastanesine sevk edilirken, cezaevi ynetimi yapt aklamada Murat Krann dier mahkmlarca darp edildiini ne srd. 5 Nisan 2011de Rize Kalkandere cezaevinde siyasi tutuklu Murat Krann gece koua giren A takm ad verilen infaz koruma memurlar tarafndan dvld iddia edildi. Kran Trabzon Devlet Hastanesine sevk edilirken, cezaevi ynetimi ise yapt aklamada, Krann dier mahkmlarca darp edildiini ne srd. 20 Nisan 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Mehmet Bayram, u beyanlarda bulundu: Olum Hamdullah Bayram, 1 yldr Sinop Kapal Cezaevinde hkml olarak bulunmaktadr. Olum dn yani 19.04.2011 tarihinde beni arayarak kouumuzda sorun vard, beni bagardiyan Mustafa zer dverek baka koua ald. Beni o kadar ok dvd ki halen sol kulamda iitme kayb var. Ayrca bu esnada beni tehdit etmeye balad. Ben burada su duyurusunda bulunamyorum. Ancak burada hayati tehlike ierisindeyim. Olumun hayati tehlike ierisinde olmas beni endielendiriyor. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 11 Mays 2011 tarihinde HD Adana ubemize bavuru yapan M. (16) 15 ubat gn mahalledeki bir protesto yry esnasnda gzaltna alndn, gzalt esnasnda ikence grdn, daha sonra karld mahkemece tutuklandn. Gtrld Pozant ocuk cezaevinde ise askerler tarafndan rl plak soyularak arama yapldn bu esnada dayaktan geirildiklerini. Cezaevinde adli mahkmlarla birarada tutulduklarn, kou aalarnn paralarna el koyduunu, sabah saat 04te uyandrldklarn, tuvalet temizliini kendilerine yaptrldn, dileke ve bavuru haklarnn gasp edildiini belirtmitir.

5 Temmuz 2011de Rize Kalkandere L Tipi Cezaevi'ndeki tutuklu ve hkmllere kt muamelede bulunduklar gerekesiyle haklarnda daha nce HD tarafndan su duyurusunda bulunulan ve "A takm" ad verilen ikence timi ierisinde yer alan 4 gardiyan tutukland. Bir sre nce Rize Kalkandere L Tipi Cezaevi'nde kalan tutuklu ve hkml mahkumlar, kendilerine grevli infaz koruma memurlar Zafer.G, T.B, Sebahattin .M. ve Ycel.R.O. tarafndan kt muamelede bulunulduu gerekesiyle Rize Valilii ve Rize Cumhuriyet Basavcl'na bir ikayet dilekesi gnderdi. ikyet dilekesinin ardndan harekete geen Adalet Bakanl, cezaevine bir mfetti gndererek, mahkmlara kt muamele de bulunduklar iddia edilen sz konusu 4 memuru aa ald. Aa alnan memurlar alan soruturma sonras adliyeye kartld. 4 memur tutuklanarak cezaevine gnderildi. Yaklak 3 ay hapis yatan memurlar ilk durumada tahliye oldu ve ayni cezaevinde greve balatldlar. Yarglamalar ise devam ediyor. 16 Haziran 2011de, HD Diyarbakr ubemize Nezahat Kuzu araclyla Kandra 2 Nolu F Tipi Cezaevinden mektupla bavuran Hanefi Kuzu, u beyanlarda bulundu: Bulunduum Kandra 2 Nolu F Tipi cezaevinde keyfi uygulamalarn haddi hesab olmayan uygulamalarla kar karya ve yaamaktaym. Yaklak 4 ay nce d kantine bakan ilgili gardiyan benden habersiz ve bilgim olmadan adli bir hkmlnn kolisini hesabmdan yolluyorlar. Ne tesadf ki o srada da i hukuk yollar tkenmi ve evraklarm AHMe gndermesi iin avukatma yolladm. Bu AHMe gitmemeye dnk bir engellemeydi. Bunun zerine bende ilgililer hakknda su duyurusunda bulundum. lgili Cumhuriyet Savcs szl olarak dilekemi ileme koymayarak yolsuzluk denilen giriime gz yummas zerine bende dilekeyi infaz hkimliine yolladm. 04.02.2011 tarihinde saat 9.30 civarnda cezaevi mdryle grme talebi olmakszn odamdan zorla alnarak cezaevi idaresi tarafndan tutuklu ve hkmllerin grt odaya gtrldm. Sorgusuz ve sualsiz hakaret, tehdit ve antaj yapmaya baladlar. Dilekemi geri ekmeyeceimi sylediimde ikence timi olarak bilinen kiiler beni kameralarn olduu yerde ikence uyguladlar. Yukarda belirttiim bu husus cezaevi 2. mdr olan Servet isimli kii tarafndan yapld. Benim 4 Nisan da doktorla randevum olmasna ramen bana doktorun izne ayrldn sylediler. Yaplan ikenceler yetmezmi gibi bana 1 kapal grten men iin disiplin soruturmas ald. Bulunduum bu cezaevinde keyfi uygulamalar ve ikencelere tabii tutuluyorum. Yaklak 1 ay nce HDye faks ve mektup gnderdim. Uyduruk uygulamalar gereke gstererek mektup ve fakslarma el koydular. 11 Temmuz 2011de Kandra (Kocaeli) 2 Nolu F Tipi Cezaevinde kalan Hanefi Kuzunun yapt bir ikyet bavurusu nedeniyle gardiyanlar tarafndan darp edildii renildi. 22 Temmuz 2011de Krkkale 2 Nolu F Tipi Cezaevinde KCK/TM Davasndan tutuklu bulunan Ahmet Arslannn kouundan zorla karlarak gardiyanlar tarafndan darp edildii; revir doktorunun acil servise gnderilmeli demesine ramen hastaneye gtrlmedii Ahmet Arslann durumu ailesine haber vermesiyle renildi. 88 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

28 Temmuz 2011de Kepsut (Balkesir) L Tipi Cezaevinde tutuklu bulunan Ahmet Demirba, gardiyanlar tarafndan darp edildii Ahmet Demirban nsan Haklar Derneine gnderdii mektup sonucu renildi. 23 Austos 2011de Alanya (Antalya) L Tipi Cezaevinde kalan Glay Efendiolunun kouuna gelen gardiyanlar tarafndan darp edildii iddia edildi. 13 Ekim 2011de, Zorunlu askerlik hizmetini TSK Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyetindeki klasnda yapan Uur Kantarn 25 Temmuz 2011de disko olarak tabir edilen disiplin kouunda boyunca yemek ve su verilmeden grd ikence ve kt muamele nedeniyle komaya girerek Ankarada bulunan Glhane Askeri Tp Akademisinde tedavi altna alnd, sren tedaviye ramen yaamn yitirdi. 4 Austos 2011de Tekirda F Tipi Cezaevinde kalan Volkan Akku, Blent Kapar ile Ahmet Doann hcrelerine gelen gardiyanlar tarafndan darp edilerek hcrelerinin deitirildii iddia edildi. 16 Austos 2011de Bakrky (stanbul) Kadn Cezaevinde kalan ve hastalnn tedavisi iin tahliye edilmesi gereken Hediye Aksoyun tahliye edilmemesini protesto eden 22 tutuklu ve hkml gardiyanlar tarafndan darp edildii renildi. 21 Austos 2011de Tekirda 2 Nolu F Tipi Cezaevinde kalan Sinan Kse, Mehmet Samur, Berat Anl, Yavuz Dursun adl mahkmlarn 15 Temmuz 2011de koularna gelen gardiyanlar tarafndan darp edildikleri renildi. 22 Austos 2011de, Aileleri araclyla aklamada bulunan Van F Tipi Cezaevi'nde bulunan tutuklu ve hkmller tarafndan Metin Gezer, Yusuf Akn ve Osman Balar'n bulunduu koua gardiyanlar hibir gereke gstermeden baskn yaptklarn, basknda hakarete maruz kalan tutuklularn sonra tek kiilik hcrelere atld, bildirilmitir. 20 Eyll 2011de Sincan (Ankara) L Tipi Cezaevinde kalan Nehar Avc, Diren Yaan, Didem Ezgi Serap, Mzeyyen nar, Eda Dikaya adl 5 mahkmun darp edildikleri ve be mahkma bir gn boyunca yemek ve su verilmedii renildi. 24 Eyll 2011 tarihinde HD Adana ubemize bavuru yapan H.B isimli (16) ocuk zgr Halk dergisi datm yapt iin gzaltna alndn, polislerce darp edildiini, daha sonra tutuklanarak gtrld Mersin cezaevinde ve sevk edildii Pozant ocuk cezaevinde bask hakarete uradn adli mahkmlarla birarada tutulduunu, eyalarna el konulduunu belirtmitir. 26 Eyll 2011de, 2011 tarihinde Kandra 2 Nolu F tipi cezaevinden ubemize bavuran Hanefi Kuzu, u beyanlarda bulundu: Yaklak bir hafta nce ailemin aracl ile size ulatm. Mektubun ieriiyle ilgili yaadm sorunlarn her geen gn katmerli bir ekilde arttrlarak, her gn tehtid ve antajlarla kar karyaym. Size yazdm mektubun ieriinin aynsn 22.06.2011 tarihinde adalet bakanlna yazarak bu sorunlarda yer alan tm yetkililerin cezalandrlana kadar ve durumlar dzelene kadar lm orucuna baladm. Yaanacak tm olumsuz durumlarda bata cezaevi savcs, cezaevi 1. Mdr Mehmet KARAKAY, Servet adndaki cezaevi 2. Mdr ve adalet bakanl sorumludur. 27 Eyll 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Hasan Aslan, u beyanlarda bulundu, Benim aabeyim Hseyin Aslan, Malatya E Tipi Kapal Cezaevinde bulunmaktadr. dare tarafnda ikinci mdr olan Sekin bir takm itiraf kullanarak kardeime saldryor. kinci mdr tarafndan lmle tehdit ediliyor. Biz ailece abimin hayatndan endie duymaktayz. nsan Haklar Derneinden hukuki yardm talep ediyoruz. 3 Ekim 2011de Bakrky (stanbul) Kadn Cezaevinde kalan Yasemin Karadan geirdii beyin kanamas nedeniyle olduu ameliyatn ardndan kontrol amacyla gtrld hastanede yannda bulunan subayn kendisini yumrukla darp ettii renildi. 5 Ekim 2011de Karata (Adana) Cezaevinden Denizli D Tipi Cezaevine istei dnda sevk edilen zlem Aydnn, nakil srasnda ve sonrasnda gardiyanlar tarafndan darp edildii renildi. 9 Ekim 2011de, Mardin'in Kzltepe, Midyat ve Nusaybin ilelerinde yry dzenlemek isteyenlere polisin iddetli saldrsyla balayan olaylarda 15 kii gzaltna alnrken, Nusaybin'de 3 yandaki Y.E. ve 60 yandaki Hikmiye Akta polisin att gaz bombas sonucu yaraland. Balarnda vurulan Y.E. Nusaybin'den Mardin Devlet Hastanesi'ne sevk edilirken, Hikmiye Akta Nusaybin Devlet Hastanesi'nde tedavi altna alnd. Y.E'nin kaftasnda kme ve beyin kanamas riski tad bildirildi. Y.E. ile birlikte olaylarda yaralanan ocuk saysnn 7 olduu belirtildi. Y.A. (6), A.D. (10), S.A. (12) ve ismi renilemeyen 3 ocuun daha yaraland kaydedildi. | YAAM HAKKI 89

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

12 Ekim 2011de Alanya (Antalya) L Tipi Cezaevinde kalan Glay Efendiolu, ailesiyle yapt grmede hcrede birlikte kald Fadime zkann ve kendisinin gardiyanlar tarafndan darp edildiini bu nedenle vcudunda morluklar olutuunu aktard. 15 Ekim ve 10 Kasm 2011 tarihleri arasnda eitli tarihlerde kendileri ve yaknlar araclyla HD Diyarbakr ubemize bavuran Mahsum Oru, Mehmet Gne, Ahmet Boncuk, Edip Cinakl, Murat etin, Tahsin Aydn, ahin Akkan, Hasan Basri Bozdemir, Mehmet Tanrkulu, Cengiz etin, Ercan Yakut ve Salih Erbekler , eitli cezaevlerinden Samsun ili Bafra T Tipi Cezaevine istekleri dnda sevk edildiklerini, bu cezaevine geldikleri gnden beri cezaevi ynetiminden kaynakl, keyfi ve baskc tutum ve davranlarna maruz kaldklarn, en son saym esnasnda mdrlerin ynetiminde kendilerine ve arkadalarna saldrldn ve bu saldr sonucunda 2 arkadalarnn eitli yerlerinden darbe almak suretiyle yaralandn, cezaevi mzik dinleme sisteminden yksek sesle koularmza rk ve milliyeti duygular kabartan, provakatif marlar ve mzikler dinletildiini, sevk srasnda ok ar hakaretler yapldn, rl plak soyulup saatlerce ayakta beklediklerini, elbiselerinin tm verilmediini, belirterek HD den hukuki ve insani yardm talep etmilerdir. 18 Ekim 2011de Krkkale F Tipi Cezaevinde kalan Emrah Yaylann, TAYADa gnderdii mektup sonucu 21 Temmuz gn hcresinden zorla karlan Ahmet Aslann acil mdahale karakolu olarak tabir edilen kameralarn grmedii blgede gardiyanlar tarafndan darp edildii renildi. 18 Ekim 2011de Tekirda F Tipi Cezaevinde kalan Cokun imekin gnderdii mektup sonucu zcan Bayramn sabah saym srasnda gardiyanlar tarafndan darp edilerek sngerli odaya konulduu renildi. 27 Ekim ve 6 Kasm 2011 tarihleri arasnda eitli tarihlerde kendileri ve yaknlar araclyla HD Diyarbakr ubemize bavuran Fuat Pekdoan, emgin Durak, Haim zl, Muhyettin zsuba, Ahmet Humarta, Mehmet zel, Bilal Naa, mer Nadirolu,bulunduklar Rize ili Kalkandere cezaevinde kt muamele grdklerini, kendilerine hakaret edildiini, aalayc szler sarf edildiini, koularna gardiyan girdii zaman ellerindeki sigaralar atp esas durua girmeleri gerektiini, souk havalarda snmak amacyla giydikleri apka, klah gibi aksesuarlarn zorla kartldn, bu ve benzeri onur krc talepleri yerine getirmedikleri takdirde yeri ve zaman gelince zorla yaptracaklarndan bahisle tehdit ettiklerini ifade ederek hukuki ve insani yardm talebinde bulunmulardr. 31 Ekim 2011de Bergama (zmir) M Tipi Cezaevinde yasad slogan attklar sulamasyla tutuklu bulunan 3 ocuun cezaevi giriinde jandarma erleri tarafndan nce zorla stlerinin soyulduu sonra da darp edildikleri cezaevinden gnderilen mektup sonucu renildi. 10 Kasm 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Fince Denli, u beyanlarda bulundu: Olum olan Abdullah Altun eitli cezaevlerinde hkml olarak kald. 02.11.2011 tarihinde olum nedenini bilmediimiz bir ekilde Amasya cezaevine nakledildi. lk sevk edildiinde girite kendisine hakaret edildii ve soyunmas istenildii kabul etmeyince de ikenceye maruz kaldn, kaburgalarnn krldn beyan etti. Ben oluma yaplan ikence ve kt muameleden sorumlu olan kiilerin tespit edilip cezalandrlmalar iin gerekli ilemlerin yaplmasn talep ediyorum. 10 Kasm 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Mikail zkan, u beyanlarda bulundu: Benim oullarm olan Neytullah ve Azad zkan, Kahramanmara/Elbistan E Tipi Kapal cezaevinde hkml olarak kalmaktadrlar. Aldm duyumlara gre oullarm cezaevi idaresi tarafnda youn bask ve ikencelere tabii tutuluyorlar. Haftalk telefon grmeleri dahi gardiyanlar tarafndan kstlanyor. ocuklarmn hayatndan endie ediyorum. Ben ocuklarm iin kayglanyorum ve maruz kaldklar kt muamele ve ikenceye son verilmesini, bu durumdan sorumlu olanlar hakknda gerekli yasal ve idari ilemlerin yaplmasn talep ediyorum. 17 Kasm 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Abdulbaki Yava, u beyanlarda bulundu: Olum Hkim Yava, Diyarbakr cezaevinde tedavi amal 2 yl bulundu. 02.112011 tarihinde haberimiz olmadan Amasya Cezaevine sevk edildi. Amasya cezaevine nakli srasnda hakszlk yapldn, ikence yapld, a-susuz brakldn anlatt. Oluma yol boyunca yaplan bu aalanma, a-susuz braklma ve ikence eden kiilerden ikyetiyim. Bu nedenlerden dolay sizden hukuki yardm talep ediyoruz. 21 Kasm 2011de, HD Diyarbakr ubemize Diyarbakr E Tipi Cezaevinden bavuran H.., u beyanlarda bulundu: Bana yaklak olarak 3-4 hafta nce sabah saat 08.30da mahkemem olduu iin haber verdiler. Ama hasta olduum iin dileke yazp idareye verdim. Sonra revirden rapor almam gerektiini sylediler. Revir doktoru olan zkan Yumuak, kou kapsna geldi ve bana hastalmn ne olduunu sordu. Ben de adet olduumu ve kanamam olduu iin ok sancm olduunu belirttim. Kapda bulunan salk personellerinden bir erkek bir bayan olmak zere iki kii duruyorlard. Kameralarn karsnda benden petimi karp bakmak istediklerini sylediler. Ben 90 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

de bunu kabul etmedim. Aramzda tartma yaand. Doktor hibir ekilde mdahalede bulunmad ve ekip gitti. Bana yaplan bu tavr kiilik haklarma bir saldr olduundan ilgililerden ikyetiyim. 1 Aralk 2011de 2011 ylnn Ocak ayndan beridir tutuklu bulunan ve Vanda meydana gelen deprem nedeniyle Kalkandere (Rize) L Tipi Cezaevine nakledilen SES Bitlis ubesi eski Bakan Sedat Glerin nakil srasnda yaplmak istenen plak arama uygulamasna itiraz ettii gerekesiyle darp edildii renildi. 5 Aralk 2011de Bolu F Tipi Cezaevinde kalan Adem Erden adl mahkmun, grd ikence ve kt muamele nedeniyle cezaevi mdr ve psikologunu ikayet edince, cezaevi ynetimi tarafndan hcresine sokulan bir hkml tarafndan, nce ikayetinden vazgemesi iin tehdit edildii, daha sonra sa derisinden boynuna kadar tm yznn jilet ve bakla kesilerek ar yaraland ileri srld. 20 Aralk 2011de Deprem nedeniyle Van M Tipi Cezaevinden Erzurum H Tipi Cezaevine sevk edilen mahkmlarn gardiyanlar tarafndan darp edildikleri ve gardiyanlara hara vermeye zorlandklar renildi. 20 Aralk 2011de, srailin Filistine ynelik uygulamalarn protesto etmek iin Adanada 2009 ylnda katldklar bir yry nedeniyle tutuklanan ukurova niversitesi rencisi 4 kiinin, Krkler F Tipi Cezaevinden sevk edildikleri Osmaniye T Tipi Cezaevinin giriinde ince arama ad altnda plak arama uygulamasna kar kt iin gardiyanlar tarafndan darp edildikleri ve elbiselerinin zorla karld renildi. 24 Aralk 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Ayhan Nazler, u beyanlarda bulundu: Aabeyim olan Ramazan Nazler, 12 Aralk 2011 tarihinden Osmaniye T Tipi cezaevine sevk edildi. lk sevk srasnda tamamen soyulmak istenmi bunu kabul etmeyince grevliler tarafndan darp edildi. Aabeyim kendisine yaplan bu uygulamalar iin bir heyetin gnderilmesini ve kamuoyuna duyurulmasn talep ediyorum. Ayrca bir avukatn kendisiyle grmesini istiyorum. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. XIII.5. Kolluk Gleri Tarafndan Tehdit Edilenler 28 Ocak 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan ve kendisine ajanlk dayatmasnda bulunulduunu syleyen Hakan Kurt (1986) 21.01.2011 gn saat 15.43te kendisini emniyet mensubu polis olarak tantan ve adnn Tuncay olduunu syleyen bir kii telefonla beni arad. Kendilerine rgtler konusunda yardmc olmam iin beni aradn ve her trl maddi manevi destek sunacaklarn syledi. Ben reddedince, acele etmememi biraz dnmemi syledi. Beni tekrar arayacaklarn belirtti. Arayan tel numaras 635- 14- 50 dedi. 31 Ocak 2011de DYG yesi shak Teknal (13), Batman Ekin Genlik Kltr Merkezi'ne giderken, kltr merkezinin bulunduu binann koridorunda kar maskeli 2 kiinin silah gstererek, kendisini lmle tehdit ettiini belirtti. Hukuki yardm talebiyle HD Batman ubesi'ne bavurdu. 2 ubat 2011 tarihinde Orhan Akbudak isimli vatanda 01.02.2011 tarihinde akam saatlerinde eve giderken 3 sivil polisin nn keserek kendisinden kimlik istediini ve kendisini lm ile tehdit ettikleri gerekesi ile HD Siirt ubesine bavuruda bulundu. 4 ubat 2011de, Z.B. adl kiinin HD Adana ubesine yapm olduu bavuruda 03.02.2011 tarihinde evlerine 2 sivil polisin geldiini ve 8 Mart Dnya Emeki Kadnlar Gn dolaysyla etkinliklere katld iin gzaltna alndn ve ardndan polislerin nasihatler ad altnda kendisini tehdit ettiini belirtmitir. 5 ubat 2011de HD zmir ubesine bavuran Mert Can nal, Dokuz Eyll niversitesi rencisiyim, Yaadm barnma ve eitim giderleri konusundaki skntlar nedeniyle burs bavurulannda bulundum. Ayrca 03.02.2011 tarihinde saat 15.00 sralarnda niversite kapsamnda faaliyet gsteren renci Donanm Evine bavuruda bulundum. Bavuruda bulunduktan sonra kimliini bilmediim orta yal, sakall, bykl, kasketli birisi yanma gelerek sorunlarmla ilgili ben sana yardmc olabilirim eklinde konutu. Beni okulun yaknlarnda bulunan bir yerde ay imeye davet etti. Benim hakkmda epey bilgiye sahip olduunu ve yardm edeceini syledi. Konuma srasnda kendisinin emniyetten geldiini, okulda faaliyet gsteren renci gruplar ile ilgili kendisine bilgi aktarmam istedi. Ben kendisine yardmc olamayacam syleyince, tavr hemen deiti, benim Demokratik Haklar Dernei yesi olduumu bildiini, kz kardeimin renci olduunu bildiini, benim aileme yaptm maddi yardmdan haberdar olduunu bildiini syleyerek beni tehdit etti. Ben yesi olduum dernein, adresi belli olan, dernekler kanununa gre kurulmu ve faaliyet gsteren bir dernek olduunu syledim. stediklerini yapmam konusunda srarc oldu, ancak ben sylediklerini kabul etmeyince daha sert konumaya balad ve ak beni tehdit

| YAAM HAKKI

91

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

etti. Yaadm bu olay srekli takip edildiimi bana gsterdi. Bu durum hem kendimle ilgili, hem de ailemle ilgili olarak kayglanmama sebep oldu. Derneinizin bu durumdan haberdar olmasn istiyorum demitir. 5 ubat 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Kamil Murat Demir (1984), yaklak iki hafta nce Diyarbakrda tutuklanan arkada zgr Karagzn Facebook adresinden kendi Facebookuna yani kendisine bir mesaj geldiini, mesajda sanal ortamda illegal propaganda amal videolar paylatm iddiasyla (bu videolar, grntler Roj TVde, internet ortamnda yaynlanm grntlerdi) kendilerine ifade vermesi iin irtibata gemesini yazm olduklarn, eer irtibata gemezse kendisini bulacaklar eklinde tehdit edildiini ifade etti. Bunun dnda, 2009da stanbul niversitesi Avclar Kampsnde katld ve olayl geen Newroz kutlamalarndan dolay da hakknda soruturma alm olduunu ve savcnn kendisini sorduunu fakat bu konuyla ilgili kendisine herhangi bir tebligat ulamadn, bu bilgiyi Kkekmece Savclna giden bir arkadandan rendiini syledi. 7 ubat 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Onur alar Pipun (1990): Aksaray polis karakolunda grdm sivil polis 3 aydan beri srekli beni tehdit ediyor ve taciz ediyor. Kendisi iyerime kadar geldi, telefon numaram istedi. Sinemada altm iin cretsiz film gsterimine girmek istedi, ancak izin vermedim. Sokakta, mahallede karma kyor, gel karakola gideceiz diyor sonra vazgeiyor. Evrakn var diyor, evrak vermiyor. Eski komularma, muhtara vb kiilere beni soruyor. Nedenini anlayamadm bu durum benim psikolojimi de olumsuz etkilemeye balad. Annem ile karakola gittim, Ne istiyorsun, ne evrakm varm alaym dedim. Bunun zerine, Git bamdan seninle uraamam diyerek bizi kovdu. Kendisinin ismini bilmiyorum ama tehis edebilirim. Orada bir resmi polise beni rahatsz eden sivil polisi sordum; ancak Burada yle bir polis yok dedi; Eer bir daha seni rahatsz ederse 155i ara dedi. Ama polis deil denilen ve kendisini bana polis olarak tantan ahs ben karakolda grdm, onunla konutum. Olanlara anlam veremiyorum. Ayrca iki kez iyerinin terasnda le yemei yerken birer hafta arayla ayr ayr iki sivil polis geldi, masama oturup, Neden polis olmuyorsun bak biz 2 bin lira maa alyoruz dedi. 18 ubat 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan smail Bakr (1984) 24 Ocak akam Yenibosnada trafik klarnda dururken arabasna sivil giyimli 2 kiinin bindiini, kendisini BDPye ye olduu iin silah gstererek tehdit ettiklerini belirtti. smail Bakr, bu kiiyi tehis edebileceini syledi. Ayrca, bu olayn ardndan 5 ubat Cumartesi gn yine Yenibosna cemevi sokanda yunus ekipler tarafndan durdurularak tehdit edildiini, ayn gn baka bir saatte tekrar yunus polislerin kendisini durdurduunu ve tehdit ettiini belirtti. 18 ubat 2011de Hakkride 13 ubat'a yaplan ev basknlarnda evi baslarak, polisin kt muamelesine ve tehdidine maruz kaldn belirten Adile Akan ve kz Meryem Akan, HD Hakkri ubesi'ne bavurarak, sorumlular hakknda su duyurusunda bulunulmas iin hukuki yardm talebinde bulundu. 21 ubat 2011de Urfa Kltr Sanat Merkezi alan 14 yandaki Ferhat Gzek isimli ocuk, polisin kendisine fiziki iddet uyguladn, cezaevine atmak ve lmle tehdit ettiini belirterek HD Hakkari ubesine bavurdu. 23 ubat 2011de, F.G. HD Adana ubesine yapm olduu bavuruda saat 5.30 sularnda Adana emniyet mdrlne bal TM ekipleri evelerine yapm olduu basknda kz N.G. yi yaka paa gzaltna aldklarn aramalar esnasnda tm ev eyalarnn datldn ve evde bulunan misafirlerini tehdit ettiklerini belirtmitir. 23 ubat 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Beritan Burakmak, Ben 17 ubatta Tem ube ekiplerince Bayramolu civarnda saat 14.00 gibi gzaltna alndm. Beni gzaltna alan polisler boynumdan tutup beni yerde srklediler. Ben gzaltna alndmda ailem de benimle birlikteydi. Polisler aileme de kt davranp onlar da hrpaladlar. Tem ube de 8 saat kaldktan sonra ocuk ubeye gtrldm. ocuk ubedeyken annem yanma geldi. Benimle Krte konutu, diye polisler kzmaya balad. kinizi ldrmem iki saniye srmez diye bizi tehdit etti. Ben ocuk ubede 4 gn kaldm. 21 ubatta bizi adliyeye kardlar. Daha sonra serbest braktlar. Ben bana yaplan uygulamalardan dolay polislerden ikyetiyim. Bu konuda sizden hukuki yardm talebinde bulunuyorum. Demitir. 23 ubat 2011de, .D. isimli kiinin HD Adana ubesine yapm olduu bavuruda, demokratik eylemlere katld iin 23.02.2011 tarihinde Adana Emniyet Mdrlne bal TM ekiplerince evlerine baskn yapldn ve yaplan aramalar sonrasnda tehdit edildiini belirtmitir. 26 ubat 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan A.D.T. saat 5.20 sularnda Adana Emniyetine bal TM ekipleri tarafndan baskn yapldn, yaplan aramalar sonunda kendisini ve arkadalarn oturduklar apartman sakinlerine terrist olduklar ima edilerek tehir edildiklerini belirtmitir. A.D.T., TM ekiplerinin daha sonra kendisini bir odaya alp ajanlk teklif ettiklerini belirtmitir. 27 ubat 2011de, E.K isimli kadnn HD Adana ubesine yapm olduu bavuruda, 23.02.2011 tarihinde saat 5.15 sularnda Diyarbakr ermikteki evlerine yaplan basknda zel timlerin hakaretlerine maruz kaldklarn tehdit 92 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

edilip darp edildiklerini, yaplan aramalar sonucunda E.K. ile birlikte gzaltna alnarak Adanaya getirildiini iki gn gzaltnda tutulduktan sonra karld adli tp kurumunda B.F. isimli doktorun muayenede erkek arkadalarn soymadan muayene ettiini, kadnlarn ise tm elbiselerinin soyulmasn dayatm olduunu belirtmitir. 10 Mart 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Sleyman eker (1993) Bahelievler BDP genliinde altn, polis olduunu dnd kiiler tarafndan 2008 ylndan beri tehdit edildiini, kendisine hakaret edildiini syledi. Sleyman eker, polislerin kendisine, Aabeylerini elimizden kardk, seni karmayacaz. ldreceiz seni ortadan kaybedeceiz diyerek tehdit ettiini ve psikolojisinin bozulduunu ifade etti. Ailesiyle grtkten sonra bizden psikolojik destek talep edeceini ve bundan sonra bana ne geleceini bilmediini, bu nedenle bu yaadklarn bizimle paylamak istediini syledi 23 Mart 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Ylmaz Arslan (1981): ki aabeyim var. Biri cezaevinde, dieri 20 yldr kayp. Emniyetin elinde bu bilgi olduu halde srekli bahaneler yaratarak evimize gelip soruyorlar. zellikle 15 ubat, 21 Mart gibi gnlerde geliyorlar. Srekli telefonlarmz dinleniyor. zel numaradan aranp rahatsz ediliyorum. Can gvenliimizden endie ediyoruz. diyerek su duyurusunda bulunmak istediini syledi. 26 Mart 2011de Elaz'da Frat Datm irketi alan brahim Ersz, zgr Gndem Gazetesi datmcs olduunu, 25.03.2011 gn toplatma karar bulunan bir dergiden dolay gzaltna alndn, gzaltndayken olayla alakas olmayan bir takm sorular sorulduunu, bu i iin (gazete datmcln), ne kadar para aldn, kazand paradan daha fazla paray bilgi getirmesi halinde kendilerinin vereceklerini, gazete datm iine devam etmesi halinde srekli gzetimlerinde olacaklarn ve her an gzaltna alabilecekleri tehdidinde bulunduklarn syleyerek HD Elaz ubemizden yardm talebinde bulundu. 4 Nisan 2011de HD stanbul ubemize bavuran Hseyin As (1989) polis tehdidi altnda olduunu belirterek Geen yl ben BDP parti alanydm. 2010 ubat aynda ben ve btn yneticilerimiz gzaltna alndk. O tarihten bu gne kadar srekli eitli ekillerde tehdit ve tacizler devam etti. En son bu sabah plakasn aldm kango tipi bir ara iinde erkek bir kadn benim evimin nnde bekliyorlard. Beni ve evimi kameraya ekiyorlard. Kendilerine neden kameraya ektiklerini sordum dedi. Bu durum karsnda kendisini, ailesinin, arkadalarnn ve hatta i evresinin olduka tedirgin ve huzursuz olduunu ifade etti. 21 Nisan gn, Hakkrinin Yksekova lesinde ise 1 gazetecinin gaz bombas silahyla vurulmakla tehdit edildii, bir baka gazetecinin ise 3 polis memuru tarafndan darp edildii mdahale sonucu 1 ocuk bana isabet eden gaz bombas nedeniyle yaraland. 17 Mays 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Emral Pamuk (1978), 2009 ubat- Mart aylar iinde tanmad bir telefon numarasndan arandn ve isminin Hakan olduunu syleyen kiinin: Kimseye bilgi verme, Gazi karakolunun oraya gel, isizsin ekonomik durumun kt, borlarn kapatmak istiyorum dediini belirtti. Kendisinin gitmediini fakat aradan 23 ay getikten sonra Beyolunda stiklalde alrken yanna gelen iki kiinin kendisine ajanlk teklif ettiini syledi. ocuklaryla tehdit edildiini ifade etti. 20 Mays 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Zekiye Cingz, 1 yldan beri 3-5 sivil polisin ok sk biimde evlerine keyfi basknlar yaplarak ocuklarnn ve kendisinin psikolojisini bozduklarn ve ocuklarnn korkudan okula gitmediklerini syledi. Fransada olan ei ve ocuklarnn Newroza katlmas nedeniyle rahatsz edildiini, iki kez ev deitirmek zorunda kaldklarn, nereye gitseler rahatsz edildiklerini, kendisinin ve ocuklarnn can gvenliinin kalmadn ifade etti. Balarna bir ey gelirse, polislerin sorumlu olduunu syledi. 20 Nisan 2011de Elaz merkez Aksaray Mahallesi'nde YSK'nin bamsz adaylar veto etmesini protesto etmek iin dzenlenen basn aklamasna ilikin bildiri datan BDP Elaz l rgt yesi zkan Gm'n polis aracna zorla bindirilerek ehir dna gtrlp tehdit edildii iddia etti. Ceylan Tun HD zmir ubesine yapt bavuruda 21.04.2011 tarihinde saat 11.00 sralarnda Anafartalar Polis Karakoluna giderek antamn alndn bildirdim. Ben karakola antamn alndn bildirmek iin gittim ancak beni orada alkoydular. Beni sivil bir polis otosuna bindirdiler. Benimle beraber drt tane sivil kyafetli poliste bindi arabaya. Daha sonra Agoraya gittik. Yol boyunca bana yapmadm eyler konusunda bask yaptlar. Bilmediim tanmadm ahslarla ilgili sorular sordular. Bana srekli hakaret ettiler. Ben antamn alnmasndan sonra dileke ile savcla bavuracaktm. Karakolda dilekemi elimden aldlar, yolda bana -bu dilekeyi sen yazamazsn, bakalarnn zorlamas ile bunlar yazyorsun- dediler. Bana -Agorada kan eylemlere katldn kabul et seni serbest brakalm- dediler. Daha sonra karakola dndk. Beni bodrum katta bulunan iinde sadece bir masa ve sandalye bulunan bir odaya gtrdler. Benimle beraber drt tane sivil kyafetli polis memuru geldi. Polislerden birisi srekli oturduu sandalyeye tekme att, bana hakaret etti, birka kez kafama yumrukla vurdu. Srekli banaakll ol akll ol, sen hi Arka Sokaklar izliyormusun orada srekli adam dvyorlar bak biz yine de sana iyi | YAAM HAKKI 93

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

davranyoruz dediler. Daha sonra ifademi aldlar. Ben aa yukar alt saat karakolda kaldm. Ben karakoldan ayrldktan sonra akam evim aranm. Ablama biz ubeden aryoruz Ceylan evden kmasn deyip kapatmlar. Bu olaydan sonra sivil kyafetli polisler beni grdklerinde kafalarn sallamaya baladlar. Ben telefonumu aldrdktan sonra telefon hattm kapattrdm. Ancak telefonumdan rehberimde kaytl bulunan isimlere anlamsz mesajlar gnderilmi. Ben bu konuyla ilgili Vodafone mteri hizmetlerini aradm, bana telefonumun dinlendiini bir ey yapamayacaklarn sylediler. Benim telefonumdan hala mesajlar gnderiliyormu. Yaadm bu olay beni ve ailemi tedirgin ediyor. Beni arabaya bindirip Agoraya gtren ve Karakolda bana kt muamelede bulunan polisleri nerede grsem tehis edebilirim. Diyerek yardm talebinde bulunmutur. 20 Mays 2011de HD Siirt ubemize bavuruda bulunan 1985/Diyarbakr doumlu Siirt Eitim Fakltesi rencisi Emrah Kelekiler, 15 Mart 2011 tarihinde cezaevinden tahliye oldum. Burada okuduum iin Siirt merkezde kalyorum. Nisan ay bandan itibaren 3 kez sivil polisler tarafndan durduruldum. Kimlik kontrolnden sonra buraya niin geldiini biliyoruz, ayan denk al, akll ol, akll olmasan akln alrz vs. tehditlerde bulundular. Yaam hakk ve kii gvenlii hakkmdan endieleniyorum. Diyerek derneimizden yardm talebinde bulundu. 20 Mays 2011de Hakkari'nin Yksekova lesi'nde Dersim'de 7 HPG'linin yaamn yitirmesine neden olan operasyon protestosunun ardndan yaplan ev basknlarnda polisin tavr nedeniyle savcla su duyurusunda bulunan Musa Kurt isimli yurtta, "Su duyurusunu geri ek yoksa bana geleceklerden biz sorumlu olmayacaz" eklinde tehdit edildiini iddia etti. Kurt ikinci kez savcla bavurdu. 21 Mays 2011de rnak'n Cizre lesi'nde demokratik tepkilerin ortaya koymak iin sokaa kan kitleye mdahale eden polis 18 yandaki Canan Nayciyi 10 a yakn polisin sokak ortasnda baylncaya kadar darp ettii grld. Gzlerini hastanede aan Nayci'ye darp raporu vermek isteyen doktor ise polisler tarafndan tehdit edildi. 2 Haziran 2011de, Van ili Erci ilesi Van Yolu Caddesi zerinde zdal er'i tantan, Emek Demokrasi ve zgrlk Blou beyannamesini ieren bror ve er'in seim pusulasndaki yerini anlatan iki kii Erci Emniyet Mdrl'ne bal polislerce gereke gsterilmeden gzaltna alnd. Emniyete gtrlen Enis Tetik ve Mazlum Din ifadelerinin ardndan serbest brakld. Tetik ve Din, emniyette kendilerine hakaret edildiini eve BDP'nin seim almalar iinde yer almamalar ynnde tehdit edildiklerini iddia etti. 3 Haziran 2011de Mardin'in merli lesine Bal naralt (Rsine) Ky'nde Emek Demokrasi ve zgrlk Blou adaylar iin seim almas yrten BDP merli le Yneticisi Adnan Erdem'in telefonla srekli tehdit edildii belirtildi. Erdem, naralt Karakolu'nda grevli soyadn renemedii Kemal Baavu'n dn saat 16.03'te kendisini telefonla aradn ifade ederek, kendisine "Neden slogan atyorsunuz" dediini ve hakaretlerde bulunduunu srd. Erdem, kendisine son olarak "Ya bu kyden sen kacaksn ya da ben kacam" dediini ve telefonu kapattn aktard. Kendisine ynelik tehditlerin ilk olmadn da szlerine ekleyen Erdem, bununla birlikte 10 kez telefonla tehdit edildiini syledi. 6 Haziran 2011de Van Barosu nsan Haklar Komisyonu, HD Van ubesi ve MAZLUMDER, Van'n Akkpr Mahallesi knda bulunan Toprak Kale mevkiindeki maarada yzlerce insan cesedinin olduu ynnde 8 Nisan'da Van Cumhuriyet Savcl'na su duyurusunda bulundu. Su duyurusuna ramen bugne kadar toplu mezarla ilgili her hangi bir gelime yaanmazken, savcln olayla ilgili beyann ald MAZLUMDER Van Yneticisi Yakup Aslan polis tacizine maruz kaldn belirtti. Su duyurusundan sonra savcla giderek beyanda bulunduunu dile getiren Aslan, olaydan sonra polislerin evine giderek, ailesini tehdit ettiklerini, polis tacizinin devam etmesi durumunda su duyurusunda bulunacan kaydetti. 11 Haziran 2011de, zmir li Menemen ilesinde nce 3, daha sonra 7 liseli renciye polis tarafndan tehdit mektuplar gnderildii iddia edildi. Gnderilen mektuplarn ierisinde rencilerin 1 Mays ta ve YGS eylemlerinde ekilen fotoraflarnn da yer ald belirtildi. 13 Haziran 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Mehmet Beke, Ben 12 Haziran genel seimlerde Bismile bal Gngeti kynde sandkta grevli ye memurdum. Oy verme ileminde kyn korucu ba olan Tevfik Suba adl kii kullanlmayan oylar kullanmak istedi. Buna kar knca korucu ba olan Tevfik Suba beni tehdit etti. 16 Haziran 2011de HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Ferhan Abik, 15 Haziran 2011 gn saat 02.00 sularnda Meelik sokak civarnda (stiklal Caddesi zerinde) biri erkek biri kadn iki kiinin, sivil polis tarafndan durdurularak AkSanatn nnde dvldn ifade etti. Ferhan Abik, bu olay uzaktan izlerken telefonunun aldn, polislerin kendisinin bu olay grntlediini dndn, gn sonra gelip Abdullah Sokann iine gtrp darp ederek, telefonuna el koyduklarn, iinden hafza kartn karp krdklarn belirtti. Midye tezghn da krdklarn ifade eden Ferhan Abik, hala telefonla aranarak tehdit edildiini syledi. 94 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

21 Haziran 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Caner Bakaya (1989), lkc gruplarn saldrs dolaysyla niversiteden toplu k gerekletirdiklerini, polisin yollarn keserek kendilerini tehdit ettiini, daha sonra slogan atmalar zerine saldrya getiini, tekmelediini ve biber gaz attn ifade etti. Caner Bakaya, kendisine dorudan biber gaz atldn ve sol koluna biber gaz kovan isabet ettiini syledi. 26 Haziran 2011de rnak'n Silopi ilesinde YSK'nin Hatip Dicle'nin vekilliini drmesi ve "KCK davas"nda tutuklu 5 milletvekilinin tahliye taleplerinin reddedilmesi protestosuna polis gaz bombalaryla mdahale etti. Ayrca polislerin, haber takibini yapan DHA muhabiri Halil Cokun'u "O grntlerin hesabn vereceksin" szleriyle tehdit ettii bildirildi. 7 Temmuz 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Mustafa Kundakl, Saryerde ie giderken polislerin kendisini gzaltna aldn, hakaret uradn ve tehdit edildiini ifade etti. O srada ok korktuunu belirten Mustafa Kundakl, ayrca o gn ie gidemediini ve patronunun kendisini ie geri almayabileceinden endie ettiini syledi. 8 Temmuz 2011de, HD Siirt ubemize bavuruda bulunan 1993/Siirt doumlu ehmuz Gndz, 04.07.2011 tarihinde gece saat 23.00 sralarnda bir dnde dndm srada nm zrhl akrep tabir edilen bir ara kesti, beni araca aldlar. Siirt TEM ubeye gtrdler, resmi gzalt deildi, beni aldklarnda hakaret ve tehditlerde bulundular. Onlar iin almam istediler. Siirt merkezde yaanan olaylarda kimin gittiini ne yaptklarn kendilerine iletmemi istediler, tekrardan cezaevine gitmek istemiyorsan bize yardmc ol dediler, sonra serbest braktlar. 07.07.2011 gn Gap durandaki dkkna geldiler konumak istediklerini sylediler ben yok deyince ayrldlar. Beni telefonla da sk sk arayp rahatsz ediyorlar para ve yemek karlnda ajanlk teklif ediyorlar. Bama bir eylerin gelebilecei kaygsn tayorum. Demitir. 11 Temmuz 2011de, Dersim'de 9 Temmuz gn, 1994 ylnda Mirik Mezras'nda askerler tarafndan gzaltna alndktan sonra bir daha kendilerinden haber alnamayan Ik ve Sevin ailesinin 7 ferdi ile ayn dnemde yaknlarn merak ettii iin mezraya kan ve askerler tarafndan infaz edilen Ali Haydar Ik iin yaplan basn aklamasn haberletiren Evrensel Gazetesi Dersim Muhabiri Kemal zer, CHP milletvekili Kamer Gen tarafndan tehdit edildi. Ik'n infaz edildii yerde yaplan basn aklamasna Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou bileenleri ile HD Dersim ube Bakan Bar Yldrm, Dersim Barosu Bakan Fatma Kalsen ile sanat Ferhat Tun'un da aralarnda bulunduu ok sayda kii katlmt. 16 Temmuz 2011de, Ezilenlerin Sosyalist Partisi Malatya l Bakan Ayhan Yener, HD ube binasnda bugn basn toplants dzenledi. yeleri eyh Hamit Emre'ye kendilerini MT mensubu olarak tantan 2 kiinin Valilik adna yardmda bulunmak istediklerini syleyen Emre, "ki kiinin daha sonra para vererek partimiz ile benim ve Aye Ik hakknda bilgiler vermesini syleyerek ajanlk teklifinde bulunmulardr" dedi. 11 Temmuz 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Mehmet Emin Karaca, Taksim Meydannda sivil polislerin kendisini kenara ekerek kimlik sormak istediini, kendisinin de itiraz ederek Herkesin iinde bakn dediini, bunun zerine polislerin kendisini kelepeleyerek polis aracna bindirdiini ve dvdn ifade etti. Mehmet Emin Karaca, daha sonra Taksim Ekipler Amirliine gtrldn ve orada da kendisine iddet uygulanmaya devam edildiini, sonra da evreyi rahatsz etmekten dolay 75 TL para cezas kestiklerini belirtti. Mehmet Emin Karaca, ayrca ldrlp Halie atlmakla tehdit edildiini syledi. 12 Temmuz 2011de ubemize bavuran X.X., u beyanlarda bulundu: Ben Lice ilesi ky mezrasnda (Bavurucunun istei zerine gizlenmitir) ikamet etmekteyim. Yaklak 34 yl nce karakola Zafer adl komutan geldi. Geldiinden beri sknt yaamaktaym. Srekli kyller arasnda ajanlatrmaya ve tehdit etmeye balad. 2 yl nce kan davasndan kaynakl olarak 2 kyl yaamn yitirmiti. Bu konuda komutann ihmali oldu. Savcla gittim ancak ilgilenmedi ve kaytlara da gemedi. Benim bama her hangi bir olay gelmesinden korkuyorum ve de aileme de zarar verebilirler. Bama bir olay gelirse karakol komutan sorumludur. Ben bu hususlarn derneinize ve kaytlara gemesini talep ediyorum. Demitir. 30 Temmuz 2011de HD Siirt ubemize bavuruda bulunan 1994/Kurtalan doumlu Hayrettin Ta, 29.07.2011 tarihinde Van atak devlet hastanesine gittim. Gerekli tahlillerim yapld ve reete verildi daha sonra ar merkezine indim. Dkknda olduum srada 10-15 kiilik sivil bir grup ieri girip kimlik ve eyalarm da alarak beni karakola gtrdler. Karakolda tehdit, hakaret ve dayaklarna maruz kaldm, lmle tehdit edildim. Demitir. 4 Austos 2011de Batman'da Azadiya Welat ve zgr Gndem gazetelerinin datmn yapan Mazlum Bilmedi, bu sabah ar Mahallesi'nde polisler tarafndan gzaltna alnd. Bilmedi, gtrld Batman Emniyet Mdrl'nde tehdit edildiini ileri srd. 2 saat gzaltnda tutulan Bilmedi, ifadesi alndktan sonra serbest | YAAM HAKKI 95

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

braklrken, gzaltnda polislerin kendisini "Bu ii brak yoksa senin iin ok kt olur" eklinde tehdit ettiini iddia etti. 8 Austos 2011de Erzurumun Karayaz lesi'nde Kuafr dkkn olan Yunus Kam isimli yurtta son aydr ileye yerleen zel hareket polislerin srekli kendisini lmle tehdit ettiini belirterek, savcla su duyurusunda bulundu. leye gelen polislerin 28 Temmuz tarihinden itibaren srekli kendisine bask yaptn aktaran Kam, su duyurusu dilekesinde unlara dikkat ekti: "Ben 28 Temmuz'da beri srekli tehditler alyorum. lk nceleri takip vard. Takipten sonra tehditler balad. Polisler gruplar halinde beni takip ediyor. Bazen evin nne gelip saatlerce bekliyorlar. En son 1 Austos'ta kahvede oturduum srada gelip karmda oturdular. O srada bana bakarak kendi aralarnda burunlarn ektiler ve 'Kan kokusu geliyor buradan' diyerek ak bir ekilde tehdit ettiler" dedi. Son olarak i yerine gelen bir polisin tehditle kendisini tra etmesini istediini de dilekesinde ifade eden Kam, polisi tra etmedii iin i yerine baskn yapan 12 polis tarafndan gzaltna alnarak emniyete gtrdnn syledi. Polislerin kendisini emniyete gtrdkten sonra tekrar braktn dile getiren Kam, can gvenliinin olmad ve bana bir ey gelmesi durumunda le Emniyet Mdrl ile ilede grev yapan zel hareket timlerin sorumlu olacan kaydetti. 8 Austos 20112de Tokat'ta kan atmada yaral olarak yakaland ileri srlen HPG'li Mehmet Kurt'un ailesi, polisten tehdit aldklarn iddia etti. Kurt'un kardei dris Kurt, polisin kendilerine "Tokat' terk edin yoksa millet sizi lin eder" tehdidinde bulunduunu syledi. Tokat'n Readiye ve Baiftlik ileleri arasnda bulunan Elmack Ky krsalnda balatlan operasyonda kan atma sonucu yaral olarak yakaland ileri srlen HPG'li Mehmet Kurt'un ailesi, Tokat'a geldi. Kurt'un ailesine TUHAD-FED Genel Sekreteri Hasan Pene ve avukatlar da elik etti. Tokat Adliyesi'ne gelerek ocuklarnn durumunu renmek isteyen ailenin avukatlar savcla bavuruda bulundu. Avukatlarn savc ile grmesi esnasnda Terrle Mcadele ubesi'ne bal polislerin aileyi tehdit ettii ne srld. 11 Austos 2011de, Patnosun Kzkapan Kynden oban Ferzende Aslhan, yaad olay ANFye anlatt. Gece hayvanlar yanma getirdikten sonra tatan yaplm barakama girdim. Bir sre sonra dardan ieride misin diye ses geldi. Dar ktm. Eli silahl iki kii bana doru geldi. Bana biz arkadalarz-gerillayz diyerek yemek istediler. Ben de o srada yemek yiyordum, yemeim yerdeydi. Yemee davet ettim onlar. Gelip oturdular. Bir eyler yedikten sonra bana, bizim arkadalar hi buralarda grmedin mi diye sordular. Ben de grmemitim kimseyi, onlara da yle dedim. Sonra da gittiler. Aradan yarm saat geti gemedi askerler baskn dzenlediler. eriye girip beni yere yatrdlar. Sonra da komutanlarnn yanna gtrdler.Komutann nce kendisine, Sen buralarda hi yabanc grdn m? Ya da terrist falan diye sorduunu ifade eden Aslhan, Kimseyi grmediimi syledim. Bana, yalan syleme diyerek dvmeye balad. Sonra yine sordu, ben de iki kiinin geldiini ve yemek yiyip gittiini syledim. Bunun zerine ne biliyorsan bize anlat yoksa seni ldrrz' diyerek tehdit etti beni dedi. Komutana, yanna gelen iki sivili tanmadn, sadece yemek istediklerini sylediini anlatan Aslhan, unlar aktard: Yanma gelen kiilerin zerinde PKK kyafeti olmadn syledim. Bunu syler sylemez yine dvmeye baladlar. Gerillalar tandm ve yerlerini bildiimi iddia ettiler. Ben ne kadar da bilmiyorum dediysem de, bana inanmadlar ve vurmaya devam ettiler. Sonra beni tehdit ettiler. Bana bu hayvanlar kimin diye sordular. Benim olmadn, renper olduumu syledim. Komutan bana bu hayvanlar kaybolursa mr boyu alp paralarn deyemesin. Bize imdi terristlerin yerlerini gster' dedi. Ben de o iki kiinin gittii yolu gsterince bana kfr ederek. O deil, bu senin bildiin gerilla kyafetti giyenlerden bahsediyorum. Onlar da imdi dierlerinin yanna gitmi' dedi. Ben de, onlara bilmediimi syledim.Aslhan, evine gelip yemek yiyenlerin PKK militan deil asker olduunu belirterek, sonradan rendim ki gelip yemeimi yiyenler de evimi basan askerler de ayn kiilermi dedi. 14 Austos 2011de Batman'n Mehmet Sincar Halkevi Seyitler Mahallesi'nde sabah saatlerinde datm yapan Azadiya Welat ve zgr Gndem gazeteleri alanlar Hasan Baytar ve Ramazan Yaln 3 sivil polis tarafndan durdurularak tehdit edildikleri ileri srld. Polisin Baytar ve Yaln'a silah ektii ve daha sonra hakaret ettii bildirildi. Kimlik kontrolnden sonra Baytar'n gzaltna alnd, Yaln'n ise serbest brakld belirtildi. 10 Nisan Polis Karakolu'na gtrlen Baytar'n da ifadesi alndktan sonra serbest brakld kaydedildi. 21 Austos 2011de, stanbulda Taksim Meydanndaki Gezi Parknda oturan B.. (1984), yanna gelen 4 sivil polis memurunun, kendisinin fotorafn ektiini ve kendisini Bir daha buraya gelirsen demir yumruk iner diye tehdit ettiklerini syledi. Ecinsel olduu iin bu muameleye maruz kaldn ifade eden B. Biz, ecinseller kimseyi rahatsz etmiyoruz. Ama zerimizde artan inanlmaz bir polis basks var. Ben artk ksa ortla Taksimde dolamaya ekiniyorum dedi. 6 Eyll 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan C.G. (1993), 28 Temmuz 2011 gn annesi ile tarttn ve kendisini kimsenin sevmediini dnd iin polis merkezine gidip kendisini birka eyleme katld iin ihbar ettiini, polislerin kendisini ocuk yurduna teslim ettiini, baz kiilerin ismini verdiini, sonra yurttan 96 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

ayrlarak evine dnmek istediini sylediinde, yurt grevlisi Songl Kln BDP ve rgtn kendisini infaz etme, ldrme karar aldklarn syleyerek korkutup ehir dna gndermek istediini ve orada yzn deitireceklerini, kimsenin kendisini tanyamayacan sylediini ifade etti. Bu teklifi kabul etmediini ve ailesinin yanna dndn belirten C.G., buna ramen kendisini Vatan Emniyet Mdrlnden arayarak sk sk ifade vermeye ardklarn belirtti. 8 Eyll 2011de, Bitlis'in Ahlat lesi'nde dn nbet tuttuu esnada uzun namlulu silah ile intihar ettii ileri srlen stanbul doumlu Bingl K lesi nfusuna kaytl 21 yandaki jandarma er Sedat Durgun'un lmn incelemek isteyen HD Bitlis Temsilcisi Hasan Ceylan, engellemelerle karlat. Ceylan, ileye girer girmez ok sayda polis arac tarafndan takibe alnd. Ceylan'n olay blgesinde inceleme yapmasna cezaevi yetkilileri izin vermedi. Ceylan son olarak gittii Ahlat Cumhuriyet Basavcs'nn " Banza bir ey gelmeden buray terk edin" uyarsyla karlat. 10 Eyll 2011de, rnak'n Uludere le Belediyesi'nde alan F.Y. isimli personel, dn gece Hkmet Kona'ndaki nbeti polis tarafndan tehdit edildiini iddia etti. F.Y., gece mahallelere su tayan ebekelerin olduu yere giderek bir sorun olup olmadn kontrol etti. F.Y., bu srada yakn olan Hkmet Kona'nda gece nbeti olan polisin ortada hibir ey olmad halde durup dururken yanna geldiini, kendisine hakaret ve "ldrrm seni" diye tehdit ettiini ileri srd. 16 Eyll 2011de, rnak ili Uludere lesi ar merkezinde alan 4 belediye iisinin Uludere Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan "yolu kapatmsnz" gerekesiyle tehdit edilerek, hakarete maruz kald ileri srld. Yaanan gerginlik zerine ok sayda yurttan gelmesiyle polislerin olay yerini terk ettii bildirildi. iler Uludere Savcl'na bavurarak, polisler hakknda su duyurusunda bulundu. 19 Eyll 2011de Siirtin Pervari lesinde PTT ubesinde gvenlik grevlisi olarak alan brahim Cengiz, ile giriinde zel harekt polisleri tarafndan bulunduu minibsten indirilerek lmle tehdit edildiini savunarak HD Siirt ubesine bavurdu. 19 Eyll 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan B.K.yaklak 5 ay boyunca olu M.K. nin iyerine Adana Emniyetine bal TM ekiplerinin geldiini, BDP ve dier Krt kurumlarna rahat girip kabileceini, orada neler olup bittiini kendilerine sylemesi halinde ok para vereceklerini sylediklerini belirten B.K.oluna ajanlk teklif edildiini kabul etmezse kafana skarz diye tehdit edildiini belirtmitir. 20 Eyll 2011de, HD Siirt ubemize bavuruda bulunan (1963/Van doumlu) brahim Cengiz (PTT koruma gvenlik memuru) u beyanlarda bulundu: 18.09.2011 tarihinde Van ilinden Siirt ili Pervari ilesine geliyordum. Aracm saat 19.00 ile 20.30 arasnda polisler tarafndan durduruldu burada tacizlerine ve tehditlerine maruz kaldk, arata 2 hasta kadn vard. Grmeler sonrasnda serbest brakldk. Kaymakam konutu yannda tekrardan durdurulduk. Burada da hibir kimlik ve ara aramas yaplmad gibi tehditlerine maruz kaldk. Uzun namlulu silahlarn bize doru tutuyorlard. Daha sonra bize hibir ey demeden oradan ayrldlar. Bizde hastaneye gittik. Her iki durdurmamzda hibir arama ve kimlik kontrol yaplmad, bizleri taciz ve tehdit ediyorlard. Bu nedenle can gvenliimden endie ediyorum. ubenize bilgi mahiyetinde bavuruda bulunuyorum. 20 Eyll 2011de, HD Siirt ubemize bavuruda bulunan Ercan Temel, u beyanlarda bulundu: 18.09.2011 gn kydeki hastalarm brahim Cengizin aracna bindirerek Pervariye doru yolla ktk. Aracmz polisler tarafndan 2 kez durduruldu. Ara aramas ile kimlik kontrol yaplmad, uzun sre bekletildik, tacizlerine maruz kaldk, silahlarn bize dorultmulard, polislerin keyfi uygulamalar ile taciz ve tehditlerine maruz kaldk. Yaam hakkmzdan endie duyuyorum. 20 Eyll 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Cihan Gney (1985), uzun zamandr e-mail adresine tehdit mesajlar geldiini, bunun yannda srekli telefon ile ajanlk teklifi aldn, bunlar pek ciddiye almadn ama 05.09.2011 gn beyaz renkte Doan marka bir arabann stne srldn, arabann camndan polis olduunu dndm kiinin elini sallayarak Bu sadece balang diyerek kendisini tehdit ettiini syledi. 22 Eyll 2011de HD stanbul ubesinde basn aklamas yapan Cihan Gney, web tasarmyla uratn ve bir sredir web tasarmn yapt kurumlarla ilgili bilgi vermesi iin sivil polis memurlarnn kendisini tehdit ettiini savundu. 29 Eyll 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Felek Saydn, u beyanlarda bulundu: Polis tarafndan 13 yandaki torunum Beyhun MENG srekli tehdit edilerek, kendisine ajanlk dayatlmaktadr. Beyhunun babas 5 yl nce PKK saflarnda iken kan atmada yaamn yitirdi, annesi ise rgt yeliinden 7,5 yl ceza alarak yaklak bir yldr cezaevindedir. Torunum her gn karakola gtrlp, srekli bilgisayar oyunlar oynatlmakta ve | YAAM HAKKI 97

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

para ile kandrlarak polisler tarafndan ajanlatrlmaya allmaktadr. Torunumun hayatndan endie duymaktaym.22 Eyll gn Mardin Kap'da dzenlenen silahl saldr sonucu 2 polisin yaamn yitirmesinin ardndan sabaha kar 04.00'da kapmz krlarak, eve baskn yapld. Btn aile bireylerinin korku iinde olmasna karn Beyhun sakin bir ekilde glyordu."Mahalledeki ocuklar torunumun srekli para dattn sylyorlard. Takip etmeye baladm, srekli mahallede bulunan ehitlik Karakolu'na gittiini grdm. Aratrmaya baladm. Karakolda srekli bilgisayar oyunlar oynatp, para veriyorlarm. Torunumu ajanlatrmaya alyorlar. Srekli bizden kayor, evde yemek yemiyor. Eve gelen misafirler kendisine nenesini zmemesini ona bir ey olursa onlara kimin bakacan sylemelerine karn, Beyhun kendilerine polislerin bakacan sylyor. Polislerin para verip, kandrarak bir akam zeri ehitlik Karakolu'na gtrdn duydum, niin gtrldn bilmiyorum. Kendisiyle konutum polisin kendisine yapt basklardan korktuu iin her eyi inkr ediyor. Torunumun hayatndan endie ediyorum. Bu nedenle 3 gndr okula gndermiyorum. HD den hukuki yardm talep ediyorum. 29 Eyll 2011de, Almanya'nn Berlin kentinden gelen ve aralarnda milletvekili, tarihi, niversite rencilerinin de bulunduu 15 kiilik heyet, Diyarbakr ve Batman'daki temaslarnn ardndan Hakkari'ye geldi. Kentteki baz sivil toplum rgtlerini ziyaret ederek Krt sorunu, Demokratik zeklik ve atmalarda yaamn yitiren sivil vatandalarla ilgili bilgi alan heyet, HD Hakkari ubesi'ni de ziyaret ettikten sonra, basna aklamalarda bulundu. Heyet bakan Michaem Knopp, emdinli lesi'nde bir sre nce kan atmada yaamn yitiren sivillerle ilgili aratrma yaptklarn belirtti. Hakkari'ye gelirken tehdit edildiklerini de belirten Michaem Knopp, "Dn gelirken Depin Polis kontrol noktasnda bir OHAL blgesi gibiydi. Bizi brakmak istemediler. Silah dayatarak tehdit ettiler, bardlar, sert konutular, her eyi yapmaya alyorlar. Bizi bir ekilde uzaklatrmak istiyorlar" eklinde konutu. 5 Ekim 2011de Grup Yorum yesi Fatma Doan, yapt aklamada, stanbulda 21 Eyll 2011de sivil giyimli polis memurlarnn kendisini tehdit ettiklerini ve kendisine ajanlk teklifinde bulunduklarn syledi. 12 Ekim 2011de, Mardin'in Nusaybin lesi'nde Karakola gtrlerek 8 yandaki M.E.. 12 Ekim gn okul knda sivil polisler tarafndan "Bize neden ta atyorsun?" denildikten sonra gzaltna alndn belirterek, okul kaps nnde sivil polisler tarafndan sivil plakal bir araca bindirilerek karakola gtrldn syledi. M.E.., "Bana silahlarn gsterdiler. Birok soru sordular ta attm sylediler" dedi. Kendisini karakola gtren polislerin, yalnzca soru sormadn "ajanlk" da teklif ettiklerini anlatan M.E.., arkadalarnn isimlerini sylemesi karlnda kendisine dokunmayacaklar vaatlerinde bulunduklarn aktard. M.E.., "Ben bir ey bilmediimi syledim, beni nce dvdler. Dvdkten sonra beni ediler, sonra da tekme atmaya baladlar, sanki top oynuyorlard" diye konutu. M.E..'nin yz ve burnunun ezildii, dudaklarnn patlad, 2 diinin dt ve 1 diinin de krld grld. 17 Ekim 2011de HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Salih Eren (1977), 14.10.2011 gn Davutpaada Akam gazetesi tesisi iinde bulunan oto ykamada alt srada 4 polisin kendisini Merkezefendi Polis Karakoluna gtrerek ajanlk teklifinde bulunduunu, kendilerini tehis edebileceini syledi. 18 Ekim 2011de, Mardin'in Mazda lesi'nde Azadiya Welat ve haftalk Yeni Demokratik Yaam gazetelerinin datm engellendi. Azadiya Welat Gazetesi datmcs Nizamettin Ylmaz, datm iin gittii ilede sivil polisler tarafndan datm yapmasnn engellendiini belirtti. Ylmaz, polislerin gazete datm yapmasn engelledii gibi ileden kmas ynnde de tehdit ettiklerini syledi. 18 Ekim 2011de, Hakkari'nin emdinli lesi'nde Seferi Ylmaz'a ait Umut Kitabevi'nin bombalanmas olay ile ilgili JTEM elemanlar astsubaylar Ali Kaya ve zcan ldeniz ile itiraf Veysel Ate hakknda alan davann 2. durumasn izlemek iin Van Adliyesi nnde bekleyen basn mensuplarnn polis tarafndan saldrya uramasna ilikin adliye nnde basn aklamas yapld. Van Gl Gazeteciler Cemiyeti Ynetim Kurulu Bakan Yahya ylek, gazeteciler adna aklama yaparak, durumu yargya tayacaklarn syledi. Arbede srasnda 2 gazeteciye ait fotoraf makinasnn krldn aktaran ylek, yaanan durumun ilk olmadn belirterek, "Gazeteci arkadalarmz ekim yapmak isteyince evik polis ekiplerinin sert tavryla kalat. Polislerin 'ne malum suikast yapabilirsiniz' gerekesiyle engellendik. Arkadalarmz darp ederek lm ile tehdit ettiler. Cumhurbakan Abdullah Gl'n Van geliinde de ayn sorunla karlatk, bu olayda barda taran son damlayd. Polisin bu tutumunu knyoruz" diye konutu. 20 Ekim 2011de, HD Mardin ubemize bavuran Abdulaziz Dan, u beyanlarda bulundu; Derinsu karakol komutan Hakan Korucu tarafndan srekli tehdit ediliyorum. Can gvenliim yoktur. Derneinizden hukuki yardm talep ediyorum. 21 Ekim 2011de, rnak merkeze bal Kumat (Drgul) Beldesi'nde sabah saat 05.00'da iki yurttan evine polis ve zel harekat timleri tarafndan baskn yapld. Hac Bozkurt ve Kumat Belde Belediye Meclis yesi Ahmet Saltk'n evlerine, "PKK'ye yardm yataklk ettikleri" iddiasyla yaplan basknda Saltk'n evde olmad renildi. 98 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Baskn sonras Hac Bozkurt gzaltna alnd. Alnan bilgiye gre; 2 gn nce Kumat Belde Belediye Meclis yesi Ahmet Saltk'n gizli bir numaradan telefonla arand ve arayan kiinin Saltk'a, "BDP ileri sana m kalm git ocuklarnla ilgilen eer bu ileri brakmazsan iki gn sonra sana ne yapacam gstereceim" dedii renildi. 27 Ekim 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuruda bulunan O.A., u beyanlarda bulundu: Ben Dicle niversitesi rencisiyim. 26.10.2011 tarihinde saat 13.45 sralarnda 6 sivil giyimli polis Vana yardm paketleri gnderdiimiz niversitenin bulunduu petrol ofisinin yannda beni gzaltna aldlar. Gzaltna alr almaz devlet hastanesinin acil blmne gtrdler. Oradan da TEM ubeye gtrldm. niversitede bir patlama meydana geldiini onunla ilgimin olup olmadn sordular. fademi aldktan sonra serbest braktlar. fademin bir rnei verilmedii gibi fotoraf makineme de el koydular. Bana ok zel sorular sordular ve benimle sohbet etmeye baladlar. Benimle tekrar grmek istediklerini sylediler. Amalar ajanlatrmaya almaktr. Bu konuda ok tedirginim ne yapacam bilmiyorum. Ayrca fotoraf makinemin hafza kartn da vermediler. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 28 Ekim 2011de, Depremzedelere verilmek zerene eitli illerden TIR'larla gnderilen yardmlarn Erci Belediye Garaj'na gtrld ve buradan kamyonlarla belli kesimlere veya ailelere verildii iddias zerine garaja giden DHA Muhabiri Abdurrahman Gk, polis ve belediye grevlileri tarafndan engellendi. Garajdaki depolara alnan yardmlar eken Gk, iinde battaniye ve gda maddeleri bulunan midibsn fotoraflarn ekerken, belediye grevlileri ve sivil polislerce engellendi. nce "Niye ekiyorsun bu resmi aratr" denilerek engellenen Gk, ardndan aratan inen sivil bir polis tarafndan fotoraf makinesinden aracn olduu btn fotoraflar silindi. Ardn yeniden araca binen polis, "imdi gidiyorum, seni sonra bulurum" szleriyle Gk' tehdit ederken, baka bir polise de, "Buna dikkat edin, biz buradan kana kadar ekim yapmasna izin vermeyin" dedi. 29 Ekim 2011de, Diyarbakr'n merkez Balar lesi'nin 5 Nisan Mahallesi'nde DTK ve BDP'nin ars ile Malatya'da bekletilen 24 cenaze iin gerekletirilen yry takip eden DHA muhabiri Mazlum Sezer, polisin yry srasnda bir genci darp ederek gzaltna alnmasn grntlerken, polisler tarafndan darp edildi. Grnt kasetini isteyen polise kaseti vermeyen Sezer polis tarafndan tokatland. Polisler Sezere "Bir daha seni burada grmeyelim kaybol" eklinde tehdit ederek kasetine el koydu. 29 Ekim 2011de, Diyarbakr'n merkez Sur lesi'nde yaplan yry takip eden DHA muhabiri Berxwedan Yaruk, ekim yapt srada polisler tarafndan durdurularak darp edildi. Yarukun makinesini elinden alan polisler ekilen tm fotoraflar silerek, Yaruk'un tantm kartna el koydu. Yaruk'a hakaret eden polis, "Seni tanmyor muyuz? Bir saat sonra emniyette gel kimliini alabilirsen al" diyerek tehdit etti. 29 Ekim 2011de, Diyarbakr'n merkez Balar lesi'nin 5 Nisan Mahallesi'nde DTK ve BDP'nin ars ile Malatya'da bekletilen 24 cenaze iin gerekletirilen yry takip eden DHAnn stajyer muhabiri Mazlum Sezer, polisin yry srasnda bir genci darp ederek gzaltna alnmasn grntlerken, polisler tarafndan darp edildi. Grnt kasetini isteyen polise kaseti vermeyen Sezer polis tarafndan tokatland. Polisler Sezere "Bir daha seni burada grmeyelim kaybol" eklinde tehdit ederek kasetine el koydu. 2 Kasm 2011de, Hakkarinin ukurca lesinde bombardman sonucu yaamn yitiren ve kimyasal silah ile kazan bombalarnn kullanld ileri srlen Kazan Vadisinde inceleme yapan BDPli vekiller, yaanann vahet olduunu belirtti. te yandan atmann olduu blgede yaayan kyller, atma sonras askerlerin kylerine baskn yaparak, kafalarna silah dayadn, lmle tehdit ettiini, Devletin gcn gryorsunuz. Sizler hepiniz hayvansnz. Bunlara siz yardm ediyorsunuz. Sizin de sonunuz byle olacak diye tehditlerde bulunduklarn aktard. Kyller ayrca askerlerin Rubar Xanden akan suyun iilmemesini sylediini belirtilirken, bu da kimyasal silah kullanma ihtimallerinin yksek olduu phelerine neden oldu. 2 Kasm 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde dn askeri ve siyasi operasyonlar protesto etmek iin dil Caddesi'ni trafie kapatan bir gruba polis gaz bombalaryla mdahale etmiti. Mdahale srasnda burnuna polisin att gaz bombas isabet eden 11 yandaki Adil Aslan, dn akam ge saatlerde ameliyat edildi. Burnunda iki yerden krk olduu tespit edilen Aslan'n hayati tehlikesinin olmadn belirten doktorlar, yarna kadar taburcu olabileceini syledi. Dier taraftan polislerin aileyi ikayeti olmamalar iin ikna etmeye alt ve ikna edilmeyen ailenin tehdit edildii iddia edildi. Aslann ailesi ise, ne olursa olsun sorumlular hakknda davac olacaklarn kaydetti. 11 Kasm 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan brahim abuk (1976), zbekistanl bir kadnla 3 ay beraber yaadn, bir sre sonra kadnn: Buraya fuhu yapp para kazanmak iin geldim. Beni baka erkeklere satar msn? dediini, kendisinin bunun yz kzartc bir ey olduunu syleyerek reddettiini, daha sonra kadnn bir ete tarafndan satldn rendiini ve polise gittiini, polisin kendisini Bir daha buraya gelme seni dveriz ve | YAAM HAKKI 99

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

bu iin peini brak diyerek tehdit ettiini syledi. sim, telefon numaras, ev adreslerini bildii Yldrm, kke ve ehzade adndaki kiileri savcla dileke vermesine ramen sonu alamadn belirtti. 14 Kasm 2011de, Muradiye ve kylerinde yaanan sarsntlarla evleri oturulamayacak hale gelen kyller, ile kaymakamndan adr talebinde bulundu. Kyllerin grmek iin gittikleri kaymakamlktan kovulduklar belirtildi. Kyller, emniyet mdr tarafndan kaymakama laf syledikleri gerekesiyle tehdit edildiklerini kaydederek, kaymakamn hi kimseye yardmc olmadn dile getirdi. Herkesin darda naylonlarn iinde kaldn ifade eden kyller, "ldkten sonra m devlet bize el atacak" dedi. 16 Kasm 2011de, Mardin'in Mazda lesi'nde dn gzaltna alnan Azadiya Welat Gazetesi datmclar Nizamettin Ylmaz ile Yasemin Ylmaz emniyetteki ilemlerinin ardndan bugn savcla karld. Savclkta ifadeleri alnan Nizamettin ve Yasemin Ylmaz ifti, "rgt propagandas yapmak" iddias ile nbeti mahkemeye sevk edildi. Mahkemeye karlmak iin Mazda Adliyesi'nde bekletilen ve konuya ilikin altklar Frat Datm A. Avukat Serdar elebi'ye bilgi veren Nizamettin Ylmaz, polislerin haftalk Demokratik Toplum Gazetesi'nin "toplatma karar" olduunu gereke gstererek kendilerini gzaltna aldn belirtti. Sz konusu "Toplatma" kararnn henz kendilerine tebli edilmediini ve bu karardan bihaber gazete datmn yaptklarn syleyen Ylmaz, "Ortada bir mahkeme karar olduunu sylyorlar. Fakat bu karar henz bize ulatrlmadan, bizi gzaltna aldlar. Emniyete gtrdler. Ne emniyetteki sorgumuz srasnda ne de savclk aamasnda bizim avukat talebimiz kabul edilmedi. u ana kadar ki tm ilemler kanuna aykrdr" dedi. Mazda Savcs'nn hem haftalk Demokratik Toplum Gazetesi hem de gnlk yayn yapan zgr Gndem ve Azadya Welat gazetelerinin ileye sokulmamas talimatnn bulunduunu ve bu bakmdan defalarca "gzalt" tehdidi ile kar karya kaldklarn dile getiren Ylmaz, "Bize 'bu ileye kesinlikle gazete getirmeyeceksiniz' dedi. Ve bu ekilde polislere de talimat verdi. Aksi halde 'Gazetelerin toplatmas olsun ya da olmasn sizi gzaltna alrz' diye tehdit etti. Dattmz gazetelerin 'rgt propagandas' yaptn sylediler. Bu nedenle ileye getirilmesi kesinlikle yasaklanyor" dedi. 21 Kasm 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Mehmet Salih Karapnar, 19 Kasm gn lene doru saat 1112 civarlarnda alt inaata ara ile malzeme almaya giderken Uurmumcu-Yakack civarnda resmi polisler tarafndan durdurulduunu, arac ararlarken balarnda bekledii iin kendisine kzdklarn, kendisinin Siz iinizi yapyorsunuz ben de bakyorum kusura bakmayn sizin iin demiyorum ama daha nce polisler tarafndan aralara uyuturucu konulduunu duymutum dediini, bunun zerine polis aracna bindirilerek darp edildiini ve Yakack Mezarlnda kuytu bir yere ekilerek hem tehdit ettiklerini hem de darp etmeye devam ettiklerini ifade etti. GBT sonras boynundaki puiden tutarak hakaret etmeye baladklarn belirten Mehmet Salih Karapnar, bileinde de sar-krmz-yeil renkte bir bileklik olduunu ve gtrld karakolda ikayeti olacan sylediini ifade etti. 25 Kasm 2011de, kardei Mehmet Atilla (1996) adna HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Yldz Atilla, kardeinin daha nce gzaltna alndn, polisin birilerini tehis etmesi ynnde kendisine bask yaptn, kardeinin daha sonra serbest brakldn belirtti. Yldz Atilla, getiimiz gnlerde sivil bir polisin kardeini Esenyurtta dzenlenen kadn yryn kenardan izledii srada, zorla aracn iine aldn ve tehditle boazna bak dayadn, kardeinin bunun zerine kendisini dar atmak isterken boaznn kesildiini ve polisin tekmeleyerek kendisini aratan dar attn syledi. 1 Aralk 2011de, Yerel kaynaklardan edinilen bilgilere gre, Siirt merkeze bal Gneli (ems) Ky'ne 3 gn nce sabahn erken saatlerinde iki helikopterle onlarca sivil silahl kii indirildi. Tek tek ev ve ahrlar dolaan ve darmadan eden silahl kiilerin kylleri tehdit ettii ve hakaretlerde bulunduu belirtilirken, kyllere "rgte yardm ettikleri halinde balarna gelebilecekleri anlattklar" ve bu ekilde tehditler savurduklar kaydedildi. Kyde saatlerce sren aramann ardndan silahl kiilerin tekrar helikopterlerle kyden ayrld ifade edildi. 6 Aralk 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Talip ahin (1976), 5 Aralk 2011 gn saat 15.00 16.00 sralarnda Gngrendeki dkkanna gelen polislerin kendisini alarak Gngren Emniyetine gtrdklerini, orada kendisine ibirlikilik teklifinde bulunduklarn ve tehdit ettiklerini ifade etti. Talip ahin, daha nce 1993 ylnda Diyarbakrda polis tarafndan babas ile silahla vurulduunu, bu nedenle kez beyin ameliyat geirdiini, stanbula yerlemek zorunda kaldklarn; ancak uzun bir sredir zaman zaman kendisini yolda evirip tehdit ettiklerini syledi. Artk korktuunu ve bktn, ayrca can gvenlii olmadn ifade etti. 14 Aralk 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Mehmet Mehzer Tantekin, u beyanlarda bulundu: Olum olan Mustafa mdat Tantekin, uanda Diyarbakr E Tipi Kapal Cezaevinde bamszlar kouunda bulunmaktadr. Olum terrle mcadele ekipleri tarafndan tehdit edilerek ajanlatrmaya alldn beyan etti. Kendisine baz vaatlerde bulunulduu, nne kaln bir dosya konulduu, bu dosyadaki belgelerin imzalanmas halinde elini kolunu 100 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

sallayarak TEM ubeden elini kolunu sallayarak kacan sylemiler. Ayrca BDP il binasna giderek kendileri iin bilgi toplanmas halinde kendisini maaa balayacaklarn belirtti. Olum sadece dar kmak iin belgeleri imzaladn ancak ajanlk yapmay kabul etmediini syledi. Benim olum tanmad birok kii hakknda ifade verdiini, ancak bunu polis zoruyla verdiini belirtiyor. Bu durumu dzeltmek istiyor. Gerekirse mahkeme ifadesini deitirebileceini syledi. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 20 Aralk 2011de, HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Farz zmen (1984): 19.06.2010 gn iten km eve gidiyordum. Polislerle bir grup gen sokakta atyorlard. Bu arada oradan geerken polisler beni darp ederek gzaltna ald. Arnavutky karakoluna gtrdler ve orada ayama sopalarla vurarak, krdlar ve daha sonra serbest braktlar. En son 18.12.2011de kardeimle semtimizde gezerken yolumuzu kesen sivil polisler (polis olduklarn kendileri syledi) bizi arabaya bindirmeye altlar. Bu yzden ben ve ailemden birine bir ey olursa sorumlusu polislerdir. diyerek daha ncede 45 kez polisler tarafndan tehdit edildiini beyan etti. 29 Aralk 2011de, Diyarbakr'da, rnak'n Uludere (Qlaban) lesi'ne bal Ortasu (Roboski) Ky'nde yalanan katliam protesto etmek iin on bini akn kii BDP il binas nnde topland. Ardndan Kouyolu Park'na doru yrye geen kitleye polis izin vermedi. Yryte srar eden kitleye polis tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etti. Polislerin kitleye ikinci kez tazyikli su ile biber gazyla mdahalesi srasnda polis BDP l Yneticisi Arif Akkaya'y "Olum sen ldn, seni geberteceiz" eklinde lmle tehdit etti. XIII.6. Toplumsal Gsterilerde Gvenlik Glerinin Mdahalesi Sonucu Dvlen ve Yaralananlar 5 Ocak gn Ankarada niversite rencilerine ynelik iddeti ve niversitelere polis ekiplerinin girmesini protesto etmek amacyla ODT den, AKP ye yrmek isteyen rencilere polis ekipleri basnl su ve biber gazyla mdahale etti. Polis ekiplerinin ar ve lsz biber gazl mdahalesinin sonunda hibir renci gzaltna alnmazken mdahale srasnda kameramann yaraland renildi. 9 Ocak 2011de TGEM Ceylanpnar letmesi'ne 315 yeni iinin alnacan duyurmas zerine, iletmede taeron firmalarda alan ve iten karlma kaygs tayan iiler ar merkezinde bir araya gelerek basn aklamas yapmak isteyen kitleye, polisin izin vermemesi zerine gerginlik kt. Polisin biber gaz ve coplarla mdahale ettii mdahale srasnda biber gazndan etkilenen ve fenalk geiren 3 kii hastaneye kaldrld. 10 Ocak 2011de, stanbulun Sargazi lesinde Parasz, Bilimsel, Demokratik Liseler stiyoruz, Alacaz! talebiyle kurulan adrn kaldrlmas iin mdahalede bulunan polis ekiplerinin gzaltna ald 8 kiiyi darp ederek, Sancaktepe Emniyet Mdrlne gtrd. 26 Ocak 2011de Ar'nn ilelerinde yaplan ev basknlar ve gzaltlar protesto eden genlere polis mdahale etti. atma esnasnda bir gencin gaz bombas isabet etmesi sonucu yaraland renilirken, tutuklanma korkusuyla gencin hastaneye kaldrlmad bildirildi. 27 Ocak gn, Babakan Recep Tayyip Erdoann Erzurumda niversitelerin renci temsilcileriyle grmesini stanbulda protesto etmek isteyen rencilere gaz bombas ve copla mdahale etmesi sonucu 5 renci yaraland. 29 Ocak 2011 Hakkari ili Yksekova'da DYG yesi yaklak bin kiinin, ran hkmetinin Krt genci Hseyin Xizri'yi idam etmesini, DYG Yksekova Szcs Sedat Karada'n tutuklanmasn ve tutuklamalar protesto etmek amacyla dzenledii basn aklamasna polis mdahalede bulundu. Polisin att gaz bombalar, tazyikli su ve talardan dolay ok sayda iyerinin camlar krlrken, 3 kii de gzaltna alnd. Kafasna gaz bombas isabet eden bir ocuk yaralanarak Yksekova Devlet Hastanesi'ne kaldrld. 7 ubat 2011de Kamuoyunda Torba Yasa Tasars olarak bilinen 234 maddelik Baz Kanun ve Kanun Hkmnde Kararnamelerde Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun Tasarsn protesto etmek amacyla, 3 ubat 2011de Ankaraya gelen iilerin yapt eyleme mdahale eden polis ekiplerinin kulland gaz bombalarndan birinin kapslnn eyleme katlan Serap Turann (28) kafasna isabet etmesi sonucu kafatas kemiinin krld ve grme kayb yaad renildi. 8 ubat gn, stanbulun Saryer lesinde bir inaat irketinin Derbent Semtindeki amltepe Mahallesinde bulunan 40 evi satn almasnn ardndan, irketin evleri ykmak iin gnderdii i makinelerine tepki gsteren mahalle sakinlerine, polis ekipleri biber gazyla mdahale etti. Mdahale sonrasnda biber gazndan etkilenen bir kii hastaneye kaldrld.

| YAAM HAKKI

101

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

14 ubat 2011'de Hakkari'nin Yksekova lesi'nde sabah saatlerinde balayan gsterilere Polisin sert bir ekilde mdahale ettii bildirildi. Grg tanklar Cumhuriyet lkretim Okulu civarnda gzaltna alnan 2 ocuun polis tarafndan feci ekilde dvldn belirtirken, 10 yandaki bir ocuun da gzaltna alnanlar arasnda olduu ifade edildi. 14 ubat 2011'de Hakkari'de BDP'nin yapmak istedii basn aklamasna polisin mdahalesi ile balayan olaylarda Salih Abi (60), Esma Yorulmaz (79) ve Sleyman Bayram (19) adl kiiler yaraland. Salih Abi'nin srtna ve ayana gaz bombas isabet etmesi sonucu yaraland belirtilirken, evine gaz bombas isabet eden Esma Yorulmaz'n da fenalaarak baygnlk geirdii bildirildi. Slayman Bayram'n bir parmann koptuu belirtilirken, mdahaleden sonra Abi, Yorulmaz ve Bayram, tedavilerinin yaplamas iin Hakkari Devlet Hastanesi'ne kaldrld. 15 ubat 2011'de BDP Balar ile binas nnde bir araya gelen ve aralarnda BDP E Genel Bakan Gltan Kanak, BDP Diyarbakr l Bakan M. Ali Aydn, Diyarbakr Bykehir Belediye Bakan Osman Baydemir ile ile belediye bakanlarnn da aralarnda bulunduu binlerce kii, Emek Caddesi zerinden Polis Okulu'na doru yrye devam etti. Cadde zerinde barikat kuran polis, kitleye gaz bombas ve tazyikli su ile mdahale etti. Uzun sre devam eden atmalarda, 20'yi akn kii gzaltna alnrken, gzaltlar srasnda polis orantsz g kulland. Gzaltna aldklar erkeklerin ellerini arkadan ters bkerek gtren polis, kadnlar da salarndan tutarak karga tulumba gzaltna ald. 15 ubat 2011'de Hakkari'nin Yksekova lesi'nde 15 ubat nedeniyle yaplan yrye polisin mdahalesiyle balayan olaylarda, yzne gaz bombas isabet eden bir kii yaraland. smi renilemeyen yaral vatanda, hastaneye kaldrlrken, Olaylarda toplam 2 kiinin yaraland renildi. 15 ubat 2011'de Van'da PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin yldnm nedeni ile yaplmak istenen yrye polisin sert mdahalesi sonucu 1 kii karnna isabet eden bir cisim ile ar yaraland. smi renilemeyen kii Van Yznc Yl Aratrma Hastanesi'ne kaldrld. 15 ubat 2011 de Vandaki gsterilere polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu 5 kii; Erci lesinde ise alan ate sonucu 1 kii; Hakkride 2 kii; Mardinin Derik lesinde 4 kii; rnakn Silopi lesinde 5 kii; anlurfann Viranehir lesinde 2 kii yaraland. 15 ubat 2011'dec Urfa Birecik'te Heykel Meydannda basn aklamas yapan grup BDP le binasna doru, sloganlar eliinde yrye geen kitleye evik kuvvet polisleri coplarla mdahale etti. Polis, baz genleri de tartaklayarak gzaltna ald. Araya girmeye alan BDP ile Bakan Yusuf Yeiltepe ise, ile emniyet mdrnn hakaretlerine maruz kald. Polis mdahalesi sonucunda Yeiltepe'n parma krld. 15 ubat 2011'de Van merkezde sabah saatlerinde balayan olaylarda Abdulalim Baran ve Yunus Kurt adl kiiler yaraland. Yarallar Van Yznc Yl Eitim ve Aratrma Hastanesi'nde tedavi altna alnd. 15 ubat 2011'de Vann Erci lesinde BDP le binasnda bir araya gelen 2 bin kii Zeylan Bulvar'nda aklama yapmak zere yrye geti. Polis barikat kurarak yrye izin vermedi. Kitlenin yryn engelleyen polis daha sonra kitleye gaz bombas ve tazyikli su ile mdahale etti. Kitle polis mdahalesine talarla karlk verdi. Mdahale srasnda polis 3 kiiyi feci ekilde dverek gzaltna ald. Ald darbelerden dolay baylan bir kii yerlerde srklenerek gzaltna alnd. 15 ubat 2011'de Mardin ili Derik ilesinde yaplan protesto eyleminin ardndan polisin gaz bombalaryla mdahale sonucu isimleri renilemeyen 3 kiinin yaraland renildi. 15 ubat 2011'de rnak'n Silopi lesinde BDP le binas nnde bir araya gelen ve aralarnda BDP Silopi le Bakan Bahattin Alk, Belediye Bakan Emin Tourlu'nun da bulunduu kitleye polisin mdahalesi srasnda DHA muhabirinin kameras krld. Polisin att gaz bombas nedeniyle BDP le binasnn camlar krlrken, 5 yal kadn ise eitli yerlerinden yaraland. Yarallardan 60 yanda ve kolu krlan bir kadn Cizre Devlet Hastanesine kaldrlrken, dier 4' ise Silopi Devlet Hastanesi'ne kaldrld, ismi renilemeyen 6 kii de gzaltna alnd. 15 ubat 2011de Urfann Viranehir lesi'nde binlerce kiinin katld 15 ubat eylemine polisin mdahalesiyle balayan olaylar 6 kii gzaltna alnd. Polisin gzaltna alnan ve ismi renilemeyen bir kiiyi darp ettii ve kolunu krd ileri srld. 15 ubat 2011'de BDP Lice le Nujiyan Kadn Merkezi'nde yzlerce kiinin katld sinevizyon gsterimi ardndan, bir grup gen ar ve Karahasan Mahallesi'ne doru yrye geti. Uzun sre yaan kara ramen burada ateler 102 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

yakan genler, calan lehine sloganlar att. Polisin panzer ve TOMA aralaryla mdahale etmesi ile gstericiler de ta ve havai fieklerle karlk verdi. Uzun sre gstericilerin yollara kurduu barikatlardan dolay mahallelere giremeyen polisler geri dnte evinin nnde oyun oynayan A.B adl ocuu darp ederek gzaltna ald renildi. 15 ubat 2011'de Diyarbakr''da PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin 12'inci yl dnm nedeniyle akam saatlerinde Feritkk Mahallesi'nde toplanan genlerin bir kez daha yol da bekleyen polislere ait zrhl aralara molotof ve ta atmas zerine, polis mahalle aralarna gaz bombas atarak karlk verdi. Gsterilerin yapld mahalleyi abluka altna alan ok sayda polis, ara sokaklarda 2 kiiyi gzaltna ald. Ara sokakta bekleyen 22 yalarnda bir genci yakalayan onlarca polisin, gzalt srasnda ar iddet kullanmas dikkat ekerken, gzaltna alnan gen baygnlk geirdi. Bilinci yerinde olmad halde gencin polis aracna zorla bindirilmek istenmesi zerine, gencin son anda yere dmesi nlendi. Gzaltna alnan ve isimleri henz belirlenemeyen 2 kiinin Diyarbakr l Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. te yandan mahalle aralarna yaplan mdahale esnasnda atlan gaz bombalarnn isabet ettii iki katl evde yaayan kalp hastas Ramazan Karl (58) fenalk geirdi. Tm aile bireylerinin atlan gaz bombasndan etkilendii gzlenirken, aile bireyleri ile polisler arasnda ksa sreli gerginlik yaand. Yaanan gerginliin ardndan durumu arlaan Karl, polisin zrhl aracna bindirilerek, hastaneye kaldrld. 16 ubat gn, Diyarbakrda devam eden gsterilere mdahale eden polis ekipleri 7 kiiyi cop darbeleriyle yaralad. 16 ubat 2011'de PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin 12'inci yl dnm nedeniyle Batman'da Petrolkent Mahallesi'nde ate yakarak gsteri dzenleyen bir gruba polis panzerler eliinde mdahale etti. Mdahalede kullanlan gaz bombalarnn ve tazyikli suyun ev ve kahvehanelere de isabet ettii belirtilirken, evden kan ocuklarn da polisler tarafndan dvld bildirildi. Mahallede 5 ocuk gzaltna alnrken, gzaltna alnan F.Y (10) adl ocuun annesi N.Y., "Olum kapnn nnde panzerlerden inen polislerce kovaland. Yakalaynca dvdler, biz ve komularmz onu kurtarmak isterken, bize de vurmaya baladlar. Polisler hakknda ikayeti olacaz" dedi. 17 ubat 2011de Diyarbakrda 15 ubat gn nedeniyle yaplmak istenen yrye polisin sert mdahalesini knamak isteyen kitleye mdahale etti. Mdahale srasnda polis 6 genci sokakta gzaltna alarak feci ekilde dvd. Yzleri kan ierisinde kalan 6 gen, uzun sre elleri arkadan kelepelenerek yerde yatrld. Ayrca hastaneye gitmek zere olan kanser hastas A.Kadir Tadelen adndaki vatanda da, polisin kafasna vurduu silah dipii ile yaraland. 17 ubat 2011de Diyarbakr'da 15 ubat gsterilerinde polisin sert mdahalesi ve gzaltlar protesto etmek isteyen 20 bin kiiye polisin sert mdahalesiyle balayan olaylarda, 25 kii darp edilerek gzaltna alnd. Sava grntlerinin yaand sokaklarda gzaltna alnanlar arasnda yaral ve ocuklarn da olduu gelen bilgiler arasnda. 17 ubat 2011'de rnak ili Silopi ilesinde polisin eylemlerine sert mdahalesini protesto etmek iin Baak Mahallesinde bir araya gelen binlerce kiiye ynelik polisin gaz bombalar ve tazyikli su ile yapt mdahalede 2 ocuk yaraland. ocuklardan biri ayana, dieri ise bana isabet eden gaz bombas ile yaraland. Mahallenin abluka altna alnmasndan yaral ocuklar hastaneye gtrlmezken, mahalle ierisine girmeye balayan evik kuvvet polisinin ok sayda kiiyi gzaltna ald bildirildi. 17 ubat 2011de PKK Lider Abdullah calan'n Trkiye getiriliinin yldnm olan 15 ubat' protesto etmek iin nceki gn dzenlenen yrye polisin sert mdahalesini knamak iin bugn BDP Diyarbakr l binas nnden Kouyolu Park'na doru yrye geen kitleye yaplan mdahale, yine sert oldu. Mdahale srasnda ok sayda kiinin yaraland bilgisi gelirken, Hatboyu Caddesi'nde ara sokaklara giren polis 6 genci gzaltna alarak feci ekilde dvd. Yzleri kan ierisinde kalan 6 gen, uzun sre elleri arkadan kelepelenerek yerde yatrld. 25 ubat 2011de, Ankarada organ ba yaplmasna ynelik kamuoyu oluturmak amacyla Yksel Caddesinde kurulan stand kaldrmak isteyen polis ekipleriyle stant grevlileri arasnda kan tartmann arbedeye dnmesinin ardndan sivil bir polis memurunun stant grevlisi bir kadn yumruklad evrede bulunan kameralar tarafndan grntlendi. 26 ubat 2011de, stanbul'da Babakan Recep Tayyip Erdoan'n Erzurum'da renci temsilcileriyle grmesini ve Erzurum'a giden rencilerin her ilde GBT sorgusunda geirilmesini protesto etmek iin Yldz Teknik niversitesi (YT) Balmumcu Kampusu nnde bir araya gelen renci Kolektifleri, Dolmabahe'ye yrmek

| YAAM HAKKI

103

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

istedi. Ancak, gaz bombalar ve coplarla sert mdahalede bulunan polis 5 rencinin yaralanmasna neden oldu. Yaralananlar Taksim lkyardm Hastanesi'ne kaldrld. 2 Mart gn, anlurfada hazine arazine yaplan evlerin yklmas iin gelen belediye ekiplerine direnen ev sahiplerine, polis ekiplerinin orantsz ve ar g kullanarak mdahale ettii kamera grntlerine yansd. 8 Mart gn, Mersinde 1996 ylnda yaamn yitirmi olan bir militan iin kurulan taziye adrnn yanndan geerken, bir polis memurunun kendisine ate etmesi sonucu gzne plastik mermi isabet ettiini ileri sren M.U.nun (15) sol gznn grme yetisi yitirdii iddia edildi. 8 Mart gn, anlurfada Dnya Emeki Kadnlar gn nedeniyle dzenlenen mitinge katlan Ferhat Yldrm, Gazali Yazar ve Hseyin Karann kendilerini durduran sivil polis memurlarna kimlik sorunca darp edilerek gzaltna alndklar renildi. Darp edildiklerine dair doktor raporu alan 3 kii polis memurlar hakknda su duyurusunda bulundu. 16 Mart 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Emrah Doan (1987) ve Eyp teber (1993) parasz eitim iin Beiktata alk grevi adr atklarn, evik kuvvetin gelip zor kullanarak kendilerini ve arkadalarn gzaltna aldn belirtti. Kelepeli olarak bekletildikleri polis arabasnda hakaret edildiini ve tartaklandklarn sylediler. 17 Mart gn, zmirde Konak Belediyesinin sendikal haklar iin eylem yapmalar nedeniyle iten kartt, belediyenin temizlik ilerini yapan taeron irketin 115 alannn, bir sre nce belediye binas nnde balatt eyleme polis ekipleri cop ve gaz bombalaryla mdahale etti. Mdahale sonrasnda iiler gzaltna alnrken, 2 iini de yaraland renildi. 20 Mart 2011'de rnak ili Cizre ilesinde yaklak 50 bin kiinin katlm ile kutlanan Newroz'un ardndan kitle BDP Cizre le binas nnde kurulu olan "Demokratik zm adr"na yrmek istedi. Nusaybin Caddesine kmak isteyin kitleye polisin gaz bombalaryla mdahalede bulunmas zerine atma yaand, balad, polislerin aralksz gaz bombas atmas sonucu yaanan olaylarda 3 kiinin atlan gaz bombalar sonucu yaraland ve Cizre Devlet Hastanesi'ne kaldrld bildirildi. 20 Mart 2011'de Newroz kutlamasndan sonra Kouyolu Park'nda kadar dzenlenen yryn ardndan Ofis semtine yrmek isteyen kitleye yaplan polis mdahalesi sonucu, kutlamalar iin Diyarbakr'a gelen talyan heyetten Francesca Patrizi yaraland. Patrizi, Diyarbakr Eitim ve Aratrma Hastanesi'ne kaldrld. 20 Mart 2011'de Hakkari'de Newroz kutlamasnn ardndan "Demokratik zm adr"na yaplan yrye, polisin mdahalesiyle Keklikpnar, Dagl, Yenimahalle, Bulak ve Berelan mahallelerinde yollara barikat kurarak slogan atan genlere polis gaz bombas, tazyikli su ve biber gazyla mdahale etti. Bulak Mahallesi'nde 2 kii atlan gaz bombalar ile hafif ekilde yaraland. 20 Mart gn yapld. Newroz Parknda yaplan kutlamann ardndan taleplerini dile getirmek amacyla zm adrna yryen yzbinler, adrn bulunduu Kouyolu Parkna ulatnda polisin sert mdahalesiyle karlat. Polisin gaz bombalar ve panzerlerle yapt mdahaleden korunmak amacyla adra snan vatandalara, burada da mdahale edildi ve adra onlarca gaz bombas atlarak, adr tahrip edildi. Gvenlik glerinin mdahale ettii gsteriler srasnda onlarca kii yaralanrken, bilinen 10 kii de gzaltna alnd. Kurulan adrlar, "Toplant ve gsteri yrylerine uygun bir alan olmad" iddiasyla polislerce kaldrld. 20.Mart 2011'de Urfa'nn Viranehir lesi rnak Mahallesi'nde kutlanan Newroz'a katlmak iin binlerce kii yrd. Kitlenin yryne izin vermeyen polis halk gaz bombas ile datmaya alt. Kitle talarla polise karlk verdi. Atlan gaz bombalarnn dumanndan gz gz grmezken, ok sayda yurtta gaz bombasndan etkilendi. Olaylar srasnda 1 kii kafasndan, 1 kii ise bacandan hafif yararland. Daha sonra kitle Karacada Caddesi'nde talar ve p konteynrlar ile barikat kurdu. Karacada, Vatan, Su Deposu caddeleri zerinde polise ile eylemciler arasnda yaklak 3 saat atmalar devam etti. 20 Mart 2011'de Mardin'in Nusaybin lesi'nde, HPG'li Halime Ba'n cenaze treninin ardndan 15 bin kiinin katld yrye polis mdahale etti. 1992 Newroz'unda ehitler Kprs zerinde yaamn yitirenleri anmak isteyen kitleye polisin izin vermemesi zerine balayan olaylar tm ile geneline yayld. Polisin rasgele att gaz bombalar birok eve isabet ederken, kullanlan gaz nedeniyle ile duman alt oldu. Polisin sert tutumu nedeniyle atmalar byrken, ok sayda yaral olduu ve yarallarn gzaltna alnma ihtimali zerine hastanelere gitmedii renildi. Polisin att gaz bombas kafasna isabet eden 55-60 yalarnda yal bir yurtta ise yz gz kan iin Nusaybin Devlet Hastanesi'ne kaldrld. smi renilemeyen yal yurtta hastaneye getirilirken, "Polisler etrafm 104 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

sararak coplarla, demir ubuklarla beni dvmeye balad" dedi. Yine atlan gaz nedeniyle 40-45 yalarnda bir kadn da ayn ekilde yz gz kan iinde Nusaybin Devlet Hastanesi'ne getirildi. te yandan aa Caddesi zerinde 2 kiinin zerinde bulunduu motosiklet, kar ynden hzla gelen akrep tr polis aracnn altnda kalrken, zerinde bulunan 2 kii ar yaraland. Nusaybin Devlet Hastanesi'ne kaldrlan 2 kiinin durumlarnn ar olduu renildi. Yine Devrim Mahallesi'nde bulunan Atatrk Lisesi bahesinde, rencilerin oyun oynad bir srada, akrep tr bir polis arac okula girdi. Aratan inen sivil polisler, korkarak etrafa kaan rencileri coplad iddia edilirken, 3 rencinin yaraland belirtildi. 22 Mart 2011'de Nusaybin Bar Park'nda kurulan "Demokratik zm adr"na polisin gereke gstermeden mdahale etmesi srasnda Nusaybin Belediye Bakan Aye Gkkan, BDP PM yesi Erkan Pikin ve Mehmet Zahir Erta polise engel olmak isterken darp edildi. 23 Mart 2011'de Mardin'in Nusaybin lesi'nde, polisin Demokratik zm adr ve 92 Newroz'un da yaamn yitirenler iin ehitler Kprs'ne 10 bin kiinin katld yrye yapt mdahale ile byyen olaylarda ile adeta sava alanna dnd. Polisin kulland orantsz g sonucu 40'n zerinde kii yaraland. Yarallardan Bahattin Aydemir'in Mardin Devlet Hastanesi'nde, Hasan zel'in ise Nusaybin Devlet Hastanesi'nde tedavisinin devam ettii bildirildi. Her iki yaralnn durumu iyiye giderken, hastaneye kaldrlan dier kiilerin ise tedavilerinin ardndan taburcu edildii renildi. Ayrca polisin olaylarda kulland gaz bombas ve plastik mermiler sonucu yaralanan ok sayda kiinin gzalt korkusu ile hastaneye gitmedii bilgisine de ulald. 24 Mart gn, BDP ile DTK Krt meselesinin zmne ynelik ortak aldklar karar olan sivil itaatsizlik eylemleri kapsamnda Batmanda yaplmak istenen oturma eylemine polis ekipleri mdahale etti. Mdahale srasnda BDP milletvekili Bengi Yldz yerde srklendi. 25 Mart 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Remzi Mutlu, Ben 20.03.2011 gn Newroz kutlamalar amac ile park alanna gittim. Buradan yry yaplaca sylenince bende kitle ile yrdm. Kouyolu tarafna gelince polis panzerleri zerimize su skp saldrmaya balad. zerimize tazyikli su sklmas zerine yere dtm. Yere dtkten sonra da, panzer zerimize gelip bana arpt. Orada yaralannca bir taksi beni hastaneye gtrd. Bacam tamamen iti, dizimde yaralar ald. Belimde oluan yaralarda da 34- diki atld. Birok yerimden yaralandm. Halen hastaneye gidiyorum. Kollarmda da ilikler olutu. Bu ii yapanlardan ikyetiyim. Hukuki yardm talep ediyorum. Demitir. 27 Mart 2011'de Hakkari'nin Berelan Mahallesi'nde bir araya gelen genlerin sloganlar atmas sonucu olay yerine gelen polisler, olaya mdahale ederken, polislerin zrhl arac genlerin tel rgl barikatna takld. Uzun bir uratan sonra aracn lastiklerine dolanan tel rgy kartan polisler, gstericilere gaz bombas ile mdahale etti. Polisin att bir gaz bombasnn Mesiha Bozkurt'un evinin iine dmesi sonucu 4 kiilik aile gazdan zehirlendi. Gazdan zehirlenen 45 gnlk bebek de hastaneye kaldrlarak tedavisi yapldktan sonra taburcu edildi. 27 Mart gn, rnakn Cizre lesinde dzenlenen bir gsteriye mdahale eden polis ekiplerinin kulland gaz bombas kapsllerinden birisinin BDP Cizre le Bakan Esat Malkoa isabet etmesi nedeniyle yaral olarak Cizre Devlet Hastanesine kaldrlan Esat Malkoa 30 gn i gremez raporu verildi. 27 Mart 2011'de Mardin ili Nusaybin ilesinde Mitani Kltr Merkezi, irin Bulvar, 27 Mays Caddesi ve Sakarya Caddesi'nde bir araya gelen binlerce yurtta, Bar Park'na yrmek istedi. Kalabaln nn polis Cumhuriyet Caddesi'nde kesti. Polis engeline taklan binlerce kii drt ayr yerde oturma eylemi gerekletirdi, kalabala, polis gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahele ederken, baz polislerin vatandalara ta atmas da dikkat ekti. ok yakn mesafeden sklan tazyikli boyal su sonucu vcudunda yanklar oluan Nusaybin Belediye Bakan Aye Gkkan, Devlet Hastanesi'ne kaldrlarak youn bakma alnd. Ayrca polisin att gaz bombasnn srtna isabet etmesi sonucu 1 gencin yaraland belirtildi. 28 Mart 2011'de Kzltepe'nin zgrlk Meydan'nda alan "Demokratik zm adr"na kar maskeli polisler baskn dzenledi. Gece saat 04.00 sularnda 300'e yakn kar maskeli evik kuvvet polisle yaplan basknda, Kzltepe Belediye Bakanvekili erife Alp ve BDP le E Bakan mer Turgay ile ok sayda kiiye polisin silah dipikleri ve coplarla saldrda bulunduu belirtildi. Turgay ile birlikte 25 kiinin silah dipikleri ve coplarla darp edilerek gzaltna alnd belirtildi. 29 Mart 2011'de Mardin'in Kzltepe lesi'nde "Demokratik zm adr"na yaplan baskn sonucu gzaltna alnan 13 kiinin serbest braklmas iin Adliye nnde oturan binlerce kiiye polis, sert ekilde mdahale etti Kullanlan youn gaz nedeniyle cadde gaz bulutu altnda kalrken, ok sayda kii gazdan etkilenerek bayld. Polise talarla karlk verilen mdahalede, ismi renilemeyen bir genci aralarna alan polisler, coplarla darp etmeye balad. Yaralanan gen gzaltna alnmak iin bindirildii polis aracndan kaarak, kurtuldu. | YAAM HAKKI 105

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

29 Mart 2011'de Kzltepede Demokratik zm adrna yaplan polis mdahalesinin ardndan gn ierisinde yaanan olaylarda 5 kiinin polis tarafndan darp edilerek, gzaltna alnd bildirildi. Gzaltna alnan ve emniyetteki sorgular devam eden kiilerin Ferhat Aksoy, Veysi Rant, ehmuz Demita, Mehmet Ali ler ve ehmuz Bingl olduu renildi. Bu kiilerden ehmuz Bingln ayann krld ve kafasna on diki atld bildirildi. 30 Mart 2011'de Toplumsal gsterilerde polisin kulland ve sk sk lm ve yaralanmalara neden olan gaz bombalar Hakkari'de bir ocuun yznn yanmasna neden oldu. nceki gn Hakkari'de Pehlivan Mahallesi'nde yaanan gsteriler srasnda olaya mdahale eden polisin att gaz bombas bir evin bahesine dt. O esnada bahede oynayan Azat Aslan (6), grd gaz bombas kovann eline alp oynamaya balad. Bir sre sonra ellerini yzne srmeye balayan kk Azat'n yz yanmaya ve su toplamaya balad. Olayn ne olduunu anlayamayan ailesi Azat' hastaneye kaldrd. 2 Nisan gn, Ankarada Babakanlk binasnn nne gelerek parasz eitim talebiyle kendilerini Babakanlk binasnn demirlerine zincirleyen 3 renci, Babakanlk korumalar ve grevli polis memurlar tarafndan darp edilerek gzaltna alnd. 3 Nisan gn, Mardinin Nusaybin lesinde dzenlenen protesto gsterisine mdahale eden polis ekiplerinin kulland gaz bombalarndan birinin A.G.ye (14) isabet etmesi sonucu, A.G.nin yznden yaraland renildi. 6 Nisan 2011'de Askeri ve siyasi operasyonlar protesto etmek iin BDP rnak l binas nnden toplanan bini akn kii "Demokratik zm adr"na doru yrye geti. adrn bulunduu meydanda son bulan yryn ardndan basn aklamas yapld. Aklamann ardndan adra gemek isteyen genler polis tarafndan engellendi. Bu srada polis ile genler arasnda arbede yaand. Polis daha sonra adra ve genlere gaz bombalaryla mdahale etti. adrn ierisine girmek isteyen polise genler talarla karlk verdi. Mdahale srasnda polis 2 kiiyi gzaltna ald. te yandan mdahale srasnda polisin Gazi Paa lkretim Okulu bahesine de gaz bombas att ve 20 rencinin baygnlk geirdii belirtildi. 7 Nisan 2011de Hatayn Hassa lesinde kan atmada yaamn yitiren 7 militan iin, rnakn Cizre lesinde dzenlenen yrye polis ekiplerinin gaz bombas ve tazyikli suyla mdahale etmesi sonucu 2 kii yaraland (ANF, 7 Nisan). 9 Nisan 2011de rnak'n Cizre lesi'nde askeri operasyonlar protesto etmek iin yaplan yrye polis mdahalesi srasnda kan olaylarda Bilgi Petrol blgesinde kafasna gaz bombas isabet etmesi sonucu ar yaralanan ve 4 saat sren beyin ameliyat geiren 16 yandaki brahim Varl'nn Cizre Devlet Hastanesi'nde tedavisi tedavisinin srd renildi. 9 Nisan 2011de Hakkari ili Yksekova ilesinde Demokratik zm adr'nn kurulduu Musa Anter Park'nda bir araya gelen ve aralarnda kurum temsilcilerinin de bulunduu binlerce kii, Hatay'da 7 HPG'linin yaamn yitirdii operasyonu knamak amacyla yaptklar yrye polisin mdahalesi sonucu 2 kii gzaltna alnrken, 2 kii de gaz bombalarn isabet etmesinden dolay yaraland. 10 Nisan 2011'de Nusaybin'de Sakarya Caddesi askeri operasyonlar protesto eden bir grup "Demokratik zm adr"na doru yrmek istemesi sonucu kan olaylarda 3 kadn youn ekilde atlan gazlardan etkilenerek baygnlk geirirken, bir ocuk da ayana isabet eden gaz bombas nedeniyle yaraland. Yaralanan ocuk gzaltna alnma korkusuyla hastaneye gtrlmedi. 16 Nisan 2011de, stanbulda stiklal Caddesinde dzenlenmek istenen protesto eylemine mdahale eden polis ekipleri, 7 renciyi darp etti. 17 Nisan 2011'de "KCK davas" kapsamnda yarglanan Krt siyasetilerin 19 Nisan'da grlecek olan durumas ncesi "Krt siyasetilerine zgrlk" slogan ile BDP Cizre le rgt tarafndan binlerce kiinin katlm ile yry yaplmak istendi. Yryn henz banda polis uyar yapmadan kitleye gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale etti. Polisin att gaz bombasnn kafasna isabet etmesi sonucu 58 yanda bir yurtta yaraland. Yaral kiinin gzaltna alnmak korkusuyla hastaneye gtrlmedii bildirildi. Yine evinin nnde oynarken kafasna gaz bombas isabet eden 8 yandaki bir ocuk yaraland. Yaral ocuk Cizre Devlet Hastanesi'ne kaldrlarak tedavi altna alnd. adra gaz bombas atlmas sonucu ise Srtky (Deta Dar) Belde Belediye Bakan Nuri Akman yaraland. Cizrede gn boyu sren olaylarda toplam 20nin zerinde kiinin yaraland belirtildi.

106

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

17 Nisan gn, rnakn Silopi lesinde dzenlenen protesto gsterisine mdahale eden polis ekiplerinin, gsterinin yapld alann yaknlarnda yaplan bir dne de gaz bombas atmas sonucu gaz bombas kapsllerinden birinin isabet ettii Elif Gngen (2) ar yaraland. Mdahale srasnda Elif Gngeni yerden kaldrmak isteyen Mervan Demirtan (20) da ayana bir gaz bombasnn isabet etmesi sonucu yaraland renildi. 18 Nisan 2011'de YSK'nn, 12 bamsz milletvekili adaynn bavurularn reddetmesinin ardndan, BDP Diyarbakr l binas nnden bir araya gelen binlerce kii, BDP eski E Genel Bakan Selahattin Demirta'n yapt aklamadan sonra, AKP l binasna doru yrye geti. AKP l binas nne gelen kitleye polis gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale etti. Gazdan etkilenen 2 kk ocuk ve bir gen kadna salk grevlileri ilk mdahaleyi yaparken, olaylarda 2 polis de yaraland. 3 kii gzaltna alnd. 19 Nisan 2011'de YSK'nin "Emek, zgrlk ve Demokrasi Blou" adaylarnn bavurularn reddetmesini ve Diyarbakr'da grlen "KCK davas"nda Krt siyasetilerin yarglanmasnn protesto edildii Nusaybin'de, polis iddeti sonucu yaralanan 2 ocuun Devlet Hastanesi'nde tedavisi srerken bir ocuk daha yaraland. Bana plastik mermi isabet eden 14 yandaki Hamdullah Eldemirci, Nusaybin Devlet Hastanesi'ne kaldrld. 19 Nisan gn, Yksek Seim Kurulunun 18 Nisan 2011de ald kararla BDP nin destekledii bamsz adaylar Hatip Dicle, Leyla Zana, Sebahat Tuncel, Erturul Krk ve Gltan Kanakn da aralarnda bulunduu 12 kiinin bavurusunu eski mahkmiyetleri gereke gstererek iptal etmesi nedeniyle protesto gsterileri dzenlendi. Vanda kan atmalar nedeniyle 12 polis memuru ile 15 kiinin de yaraland renildi. 19 Nisan gn, Yksek Seim Kurulunun 18 Nisan 2011de ald kararla BDP nin destekledii Emek, zgrlk, Demokrasi Blounun milletvekili bavurusundaki 12 kiinin eski mahkmiyetleri gereke gstererek iptal etmesi nedeniyle protesto gsterileri dzenlendi. Gsterilere polisin mdahalesi sonucu Hakkrinin Yksekova lesinde 16 kii yaraland. 19 Nisan 2011'de Hakkari'nin Yksekova lesi'nde sabah saatlerinde balayan olaylarda bir kii yaraland. Oryen Merkezi'nin atsna kan polis hedef gzeterek att gaz bombas nedeniyle 18 yandaki bir gen gznden yaralanrken, 70 yandaki Zeynek Es adl yurttan evine isabet eden gaz bombas nedeniyle Es kalp krizi geirdi. Evde kundakta bulunan bebek de gazdan etkilenen bebek Yksekova Devlet Hastanesi'ne kaldrld. Baka bir eve isabet eden gaz bombas evdekilerin zor anlar yaamasna neden oldu. Aile genler tarafndan evin iinden karlmaya allrken, ev gazdan dolay girilemeyecek hale geldi. Ancak ierde kalan 6 yandaki ocuu genler gazn etkisinin gemesinin ardndan evden kard. 19 Nisan 2011'de Hakkari'de YSK'nn karar protesto etmek iin Demokratik zm adr nnde bir araya gelen kalabalk bir grup, buradan belediye nne kadar yaplan yry sonras yaplan aklamann ardndan Demokratik zm adr'na dnmek isteyen kitleye polis mdahale etti. Mdahale srasnda Belediye Meclisi yesi Selahattin Kurt yaraland. Yaralanan Kurt Hakkari Devlet Hastanesi'nde tedavi altna alnd. 19 Nisan 2011'de Eylemlerin gn boyunca devam ettii Hakkri merkez ile Yksekova'da lesi'nde yaraland. Yarallardan durumu ar olan Mjdat Ylmaz Van'a sevk edildi. 8 kii

19 Nisan gn YSK nn milletvekili bavurusundaki 12 kiinin eski mahkumiyetlerini gereke gstererek iptal etmesi nedeniyle Mardinin Nusaybin lesinde YSKnin bu kararn protesto eden gruba mdahale eden polis ekiplerinin kulland gaz bombas kapsllerinden birinin Yekbum Barana (2) isabet etmesi nedeniyle Yekbum Baran ar yaraland. Kullanlan gaz bombalarndan birinin de Gler Akmann (10) yzne isabet etmesi nedeniyle Gler Akmann yznde yanklar olutu, gn boyu atmalarn srd kentte 5 kii daha eitli yerlerinden yaraland. 19 Nisan 2011'de Van'da Akkpr, Hacbekir (Xaort), Yenimahalle ve Karyaka mahallelerinden kent merkezine yry dzenlendi. Cumhuriyet Caddesi'nde bir araya gelen binlerce kiiye polis gaz bombas ve tazyikli su ile mdahale etti. Olaylarda biri polis 3 kii yaraland, rfan Ylmaz adl bir gen kafasna ald darbe ile yaraland. Van Belediyesi Basn ve Halkla likiler Mdr Adnan Bilen de polisin kulland plastik mermilerin bacana isabet etmesi sonucu yaraland Mdahale srasnda polis Van Bamsz Milletvekili Aday Aysel Tuluk ve Van Belediye Bakan Bekir Kaya'y da darp etti. 19 Nisan 2011'de Van'da polis "Demokratik zm adr"na gaz bombas ve tazyikli su ile mdahale etti. Yurttalar yz koyun yere yatrarak ellerini arkadan kelepeleyen polis, adr terk etmeyen 100'e yakn kiiyi gzaltna ald. Gzalt srasnda engelli bir kii bana isabet eden gaz bombas sonucu ar yaraland. | YAAM HAKKI

107

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

19 Nisan 2011'de Cizre'de eylem yapan genlere ynelik yaplan polis mdahalesinde Hseyin Karane adl ocuun kafasna gaz bombas arpmas sonucu yaraland belirtildi. 11 yandaki Karane Cizre Devlet Hastanesi Acil Servisi'ne kaldrld. 19 Nisan 2011'de Diyarbakr Adliyesi nnde bir araya gelen kitleye ynelik yaplan polis mdahalesinde ok sayda kii yaraland. Onlarca kiinin yaraland olaylarda M. Sabri Akar ve ismi renilemeyen bir kii ar yaraland. Sur Belediye Bakan Yardmcs Glbahar Emek'in de bulunduu 7 kii Alman Hastanesi'ne kaldrld. Bykehir Belediyesi evre Zabta ube Mdr Nesrin ehriban Yasak da, alma odasnda bulunduu esnada polisin tazyikli su skmas sonucu krlan cam paralarnn kafasna isabet etmesi sonucu yaraland Mdahalede DHA muhabiri Bayram Bulut polis tarafndan darp edildi. Diyarbakr'da polis iddetinden nasibini alanlar arasnda bedensel engelli ses sanats Adnan Sevik de vard. atma ortasnda kalan Sevik'e ynelik polisin tazyikli su kullanmas ve darp etmesi sonucu iki ayan da kullanamayan ve tekerlekli sandalye zerinde olan Sevik'in polis mdahalesine kar iki elini kaldrarak 'durun' demesine aldrmayan polislerin tazyikli su atmas sonucu Sevik, yere yuvarland. 20 Nisan 2011'de Diyarbakrn Bismil ilesinde devam eden protesto olaylarnda 1 kii yaamn yitirirken 4 kii alan ate sonucu yaraland, yaralananlardan Gltekin Kuunun durumunun ar olduu bildirildi. Olaylar srasnda 20 den fazla kiinin gzaltna alnd, Sur ilesinde devam eden olaylarda ise gvenlik glerinin ate amas sonucu 3 kiinin ar olmak zere ok sayda kii yaralanmtr. 20 Nisan 2011'de, Diyarbakr'n Bismil lesi'nde YSK'nin veto kararn protesto etmek iin yryen kitleye polis sert bir ekilde mdahale etti. Gvenlik glerinin at ate sonucu 17 yandaki brahim Oru, kalbine saplanan kurun nedeniyle yaamn yitirdi. Ayrca 2 kiinin daha polis kurunu nedeniyle yaraland renilirken, yarallar Diyarbakrdaki hastanelere kaldrlarak tedavi altna alnd. 20 Nisan 2011'de YSK kararlarndan sonra Adanadaki eylemlere Mustazaf-Der yelerinin saldrmas nedeniyle, 7 kii yaraland. 20 Nisan 2011'de YSK kararlarndan sonra yaplan protesto gsterilerinde, Hakkride polis ekiplerinin mdahalesi nedeniyle 3 kii, Yksekova lesinde ise 8 kii yaraland. 20 Nisan 2011'de, stanbulda 14 Mart 2010da Babakan Recep Tayyip Erdoann katld bir programda parasz eitim talebini ieren pankart atklar iin tutuklanan Ferhat Tzer ve Berna Ylmaz adl 2 rencinin serbest braklmas amacyla Adanada nn Parknda alk grevi balatan Liseliler Federasyonu yesi 5 renciye zabta ekipleri mdahale etti. Kurmak istedikleri adrn direklerine sarlan rencileri zabta ekiplerinin srkleyerek parktan uzaklatrmaya alt renildi. 20 Nisan 2011'de rnakn Silopi lesinde YSKnin kararn protesto eden gruba mdahale eden polis ekiplerinin kulland gaz bombas kapsllerinden birinin Zeliha Kesike (9) isabet etmesi nedeniyle Zeliha Kesik yaraland. 20 Nisan 2011'de Mardin ili Nusaybin ilesin'de dn len saatlerinden itibaren YSK'y protesto etmek iin sokaa kan kitleye polisin sert mdahalesinin ardndan 3' ocuk 8 kii ise yaraland. Yaral ocuklardan 2'sinin durumunun iyi olduu belirtilirken bir ocuk ise hala youn bakmda tutuluyor. 20 Nisan 2011'de Diyarbakr'da YSK'nn bamsz adaylar veto karar ve 'KCK davas'n protesto etmek isteyen binlerce kiiye polisin mdahalesiyle kentte 28 Mart 2006'da yaanan olaylarn manzaras yaanrken, Bismil'de polis kurunu ile brahim Oru'un yaamn yitirdiinin duyulmasyla mahallelere de barikat kuruldu. Polis kitleye gaz bombas ve tazyikli su ile mdahale ederken, yer yer silah kullanld renildi. Sur lesinde polis silah ile 3 kiinin eitli yerlerinden yaraland belirtildi. 20 Nisan 2011'de rnak ili Cizre ilesin'de YSK'y protesto etmek iin akam balayan olaylar gece ge saatlere kadar srd. 3 kiinin yaraland bildirildi. 11 yandaki Hseyin Karane, bandan ald darbe sonucu yaraland ve Cizre Devlet Hastanesi Acil Servise kaldrld. Burada ilk mdahale yapld. Kafasna 10 diki atlan Karane, taburcu edildi. 21 Nisan 2011'de rnak ili dil ilesin'de YSK'nn bamsz adaylar veto etmesi ve Bismil'de brahim Oru'un polis kurunu ile ldrlmesini protesto etmek iin yry yapld. Yryn ardndan Adile Nait Caddesi'nde barikat kuran genlere zel hareket timlerinin mdalalesi sonucu 3 kii plastik mermi ile yaraland. Plastik mermi ile yaralanan 7 yandaki Y.O. adl ocuk ar yaraland.

108

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

21 Nisan 2011'de Ar'nn Doubayazt lesi'nde YSK'nin Krt siyasetiler iin ald veto kararn protesto etmek ve Diyarbakr'da polis kurunu ile yaamn yitiren brahim Oru iin yry dzenlendi. Aklamann ardndan yrmek isteyen genlere polis tazyikli su ve biber gaz ile mdahale etti. Polisin rastgele biber gaz, tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahalede bulunmas sonucu 53 yandaki Cihan Sad karnna isabet eden gaz bombas sonucu yaraland. Sad, olaylarn iinde olmadn ancak polisin rastgele ate etmesi zerine yaralandn belirterek, polisler hakknda su duyurusunda bulunacan belirtti. 21 Nisan 2011'de Mardin ili Kzltepe ilesinde yry yapmak isteyen binlerce kii Mehmet Sincar Park'nda bir araya gelerek belediye binasna doru yry balatt. Yrye polisin gaz bombalar ve panzerlerle karlk vermesiyle atmalar balad. Polisin att gaz bombalarndan aralarnda Derik Belediye Bakan alar Demirel ve Kzltepe Belediye Bakanvekili erife Alp'in de bulunduu ok sayda kii yaraland. 21 Nisan 2011'de dil'de YSK'nn bamsz adaylar veto etmesi ve Bismil'de brahim Oru'un polis kurunu ile ldrlmesini protesto etmek iin yry yapld. Yryn ardndan Adile Nait Caddesi'nde barikat kuran genlere zel hareket timlerinin mdalalesi sonucu 3 kii yaraland. Plastik mermi ile yaralanan 7 yandaki Y.O. adl ocuun durumunun ar olduu renildi. 21 Nisan 2011'de Mardin'in Nusaybin lesi'nde 100. Yl Park'nda bir araya gelen ve aralarnda BDP il ve ile yneticileri, Eitim Sen yeleri, KRDDER yeleri, Kzltepe Belediye Bakan Aye Gkkan ve belediye meclis yelerinin de aralarnda bulunduu ok sayda kii Newroz Alan'na doru yrd. Yola barikat kuran polis gruba tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etti. Olaylarda Hayrettin Alkan, lyas Poyraz ve ismi renilemeyen bir ocuk gzaltna alnd. Polisin att gaz bombalar nedeniyle M.A. srtna, N.. ise bana isabet eden gaz bombas nedeniyle yaraland. Gzalt korkusu ile hastaneye gidemeyen ocuklara evredeki yurttalara tarafndan tedavi edildi. 21 Nisan 2011'de Batman'da 19 Nisan gn len saatlerinden balayan ve gece boyunca sren olaylarda aralarnda ok sayda ocuk ve engellilerin de olduu yzlerce insan yaralanrken, 50'nin stnde kii de gzaltna alnd. Yzlerce kii ise youn gaz bombardman altnda yaraland. Batman'daki birok zel hastane yarallarla dolup tat. Polis iddetinden BDP Gurup Bakan Vekilleri Ayla Akat Ata, Bengi Yldz, Belediye Bakanvekili Serhat Temel, BDP l Genel Meclis Bakan Salih Aktan, BDP l Ebakan Saadet Becerikli'nin yan sra Duru Gazetesi muhabiri Mehmet Uar, Medya Gazetesi muhabiri Osman Arslan da nasibini ald. 21 Nisan gn, Diyarbakrda polis kurunuyla yaamn yitiren brahim Oruun cenazesinde kan olaylar srasnda polis ve polis helikopterlerinin youn havadan ve karadan gaz bombas atmas sonucu 12 yandaki bir ocuk yaraland ve 40 kii gz altna alnd. 21 Nisan gn, zmirde YSKnin kararn Demokratik zm adrnda protesto eden gruba polis ekiplerinin plastik mermiyle mdahale etmesi sonucu Behet Gltekin yaraland. 21 Nisan 2011de Van'da Belediye Garaj nnde bir araya gelerek, adliye binas nne yrmek isteyen binlerce kiinin arasnda bulunan 26 yandaki engelli yurtta Zana Turgut, polisin kitleye gaz bombal ve tazyikli suyla mdahale etmesinin ardndan snd Ezberciler Merkezi'nde bulunan zgr Center adl iyerinde polisin tekme ve coplarla mdahalesine urad. 21 Nisan gn, Diyarbakrn Bismil lesinde alan ate sonucu gsnden vurularak yaamn yitiren brahim Oruun ldrlmesini Diyarbakrda protesto eden gruba kolluk kuvvetlerinin mdahale etmesi sonucu 1 ocuk ar yaraland. 21 Nisan gn, YSK kararlarn protesto etmek amacyla yaplan Adanadaki gsteriler srasnda akirpaa Havaalanna ait askeri araca ta atld iddiasyla alan rastgele ate sonucu 3 ocuk yaraland. 21 Nisan 2011de Van'da, Diyarbakr'n Bismil lesi'nde yaplan protesto gsterisinde polisin at ate sonucu yaamn yitiren brahim Oru'un ldrlmesini protesto etmek iin bir araya gelen kitleye polisin mdahale etmesi sonucu Hac Aslan adl bir gen yaraland. 21 Nisan gn, Hakkrinin Yksekova lesinde ise 1 gazetecinin gaz bombas silahyla vurulmakla tehdit edildii, bir baka gazetecinin ise 3 polis memuru tarafndan darp edildii mdahale sonucu 1 ocuk bana isabet eden gaz bombas nedeniyle yaraland. 21 Nisan gn, kan YSK kararlarn protesto olaylarnda Vanda bana gaz bombas kapsl isabet eden 1 kii yaraland. | YAAM HAKKI 109

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

22 Nisan 2011'de Van'da 3 gn devam eden olaylarda aralarnda kadn ve ocuklarn bulunduu 152 kii gzaltna alnrken,100'e yakn kii yaraland. Yarallardan 20'si Van'daki devlet ve zel hastanelerde tedavi edilirken, kalanlar ise gzalt korkusundan dolay hastanelere gitmeyerek evlerinde kendi imknlaryla tedavi oldu. 22 Nisan 2011de Mardinin Nusaybin, Kzltepe ve Derik ilelerinde 20 Nisan'dan itibaren tepkisini gsteren halka kar polis uygulad iddet nedeniyle Nusaybin'de 6's ocuk olmak zere 11 kii yaraland. Kzltepe'de polis iddeti nedeniyle 10'a yakn kii eitli yerlerinden hafif yaraland. 22 Nisan 2011'de Hakkari'de iki gn sren gsterilerde 50 yi akn kii yaraland. Yarallardan durumu ar olan Mjdat Ylmaz Van'a sevk edilerek tedavi altna alnrken, olaylarda ounluu gaz bombasnn isabet ettii 50 yi akn kii kii yaraland. Yarallardan 3' Yksekova Devlet Hastanesi'nde tedavi altna alnrken, kalanlar ise gzalt riski nedeniyle hastanelere gitmedi. 22 Nisan 2011de Mardinin Nusaybin, Kzltepe ve Derik ilelerinde 20 Nisan'dan itibaren tepkisini gsteren halka kar polis uygulad iddet nedeniyle Nusaybin'de 6's ocuk olmak zere 11 kii yaraland. Kzltepe'de polis iddeti nedeniyle 10'a yakn kii eitli yerlerinden yaraland. 23 Nisan 2011'de Mardin'in Kzltepe lesi'nde Mardin-Diyarbakr Karayolu zerinde 8 Nisan'da meydana gelen patlamada yaamn yitiren HPG'li Beir Muhammed'in (Bengi Welat) cenaze treninin ardndan "Demokratik zm adr"na yryen binlerce kiiye polisi mdahalesiyle balayan olaylarda 2 kadn gaz bombas isabet etmesi nedeniyle yaraland. Ancak kadnlar gzaltna alnma korkusuyla hastaneye gtrlmeyerek evinde tedavi edildi. 23 Nisan 2011'de Diyarbakrda Yeniky Mezarl'nda HPG'li Kenan Topdemir'in cenazesinin defnedilmesinin adndan on binlerce kii Kurueme gzergahndan Dicleliler Yasevi'ne doru yrye geti. Kitleye polis gaz bombalar ve panzerlerle mdahale etti. Olaylarda 1i ocuk 3 kii polis tarafndan darp edilerek gzaltna alnd. 23 Nisan 2011'de Van ili Bakale ile merkezinde bulunan Atatrk heykeli yannda bir araya gelen ve aralarnda Emek, zgrlk ve Demokrasi Blou Van aday Nazmi Gr, Bakale Belediye Bakanvekili Hecer Saruhan, grevden alnan Belediye Bakan hsan Gler, l Genel Meclis yelerinin de bulunduu bine yakn kiinin aklamas srasnda polisin yapt mdahaleyle balayan olaylarda 1 gen de gaz bombasnn isabet etmesi sonucu yaraland. 23 Nisan gn, YSK nun, milletvekili aday 12 kiinin bavurusunu eski mahkmiyetleri gereke gstererek iptal etmesi nedeniyle dzenlenen protesto gsterilerinde, brahim Oruun (21) kolluk kuvvetlerinin at ate sonucu yaamn yitirmesini protesto etmek amacyla, Vann Bakale lesinde dzenlenen gsteriye kolluk kuvvetlerinin mdahale etmesi sonucu1 kii yaraland. 23 Nisan 2011'de Mardin'in Kzltepe lesi'nde Mardin-Diyarbakr Karayolu zerinde 8 Nisan'da meydana gelen patlamada yaamn yitiren HPG'li Beir Muhammed'in (Bengi Welat) cenaze treninin ardndan "Demokratik zm adr"na yryen binlerce kiiye polisi mdahalesiyle balayan olaylarda 2 kadn gaz bombas isabet etmesi nedeniyle yaraland. Ancak kadnlar gzaltna alnma korkusuyla hastaneye gtrlmeyerek evinde tedavi edildi. 23 Nisan 2011'de Kzltepe'de topraa verilen HPG'li Beir Muhammed iin ve askeri operasyonlara kar Nusaybin'de Newroz Bulvar'nda bir araya gelen genler yry yapmak istedi. Yrye polisin gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale etmesi zerine genler ta ve molotofkokteylleri ile karlk verdi. kan olaylar srasnda 1'i ar 3 ocuk yaraland. Ar yaralanan 13 yandaki H..'nin bana ve koluna gaz bombas, 11 yandaki E.D.'nin bana gaz bombas ve 12 yandaki F.A.'nn ayana gaz bombas isabet ettii renildi. Yaral ocuklar Nusaybin Devlet Hastanesi'ne kaldrld. 24 Nisan 2011de, BDP stanbul l rgt'nn, YSK'nn veto karar esnasnda yaanan polis iddetine tepki amacyla yapt basn aklamasna izin verilmedi. mam Murat Soka zerinde yaanan olaylar seyreden bir gen polisler tarafndan dvlrken, onu polislerin elinden kurtarmaya alan bir arkada da polislerin iddetinden nasibini ald. Dvlen 2 gen esnaf tarafndan polisin elinden zorla alnd. 25 Nisan 2011de, Diyarbakr'da, YSK'nn bamsz adaylar vetosu ile balayan olaylarda Balar lesi Bar Caddesi'nde polis tarafndan lin edilerek gzaltna alnan 15 yandaki A.S. de savcla karld. Savclkta ifadeleri alnan 12 kiiden 4' serbest braklrken, aralarnda A.S.'nin de bulunduu 8 kii de tutuklama talebiyle Nbeti Hakimlie sevk edildi. fadeleri alnan 8 kii, "rgt yesi olmak" ve "rgt yesi olmamakla birlikte rgt 110 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

adna su ilemek sulamalarndan tutuklanarak cezaevine gnderildi. Tutuklananlar ierisinde 1 kiinin daha darp sonucu yaral olduu belirtildi. 26 Nisan gn, YSK nn ald kararla, BDPnin destekledii bamsz milletvekili aday yedi kiinin bavurularn reddetmesi zerine dzenlenen gsterilerde, Muun Varto lesinde kan olaylarda 5 kii yaralanrken, AKP ile binas da eylemciler tarafndan atee verildi. 26 Nisan gn, Krt meselesinin demokratik ve barl yollarla zm amacyla Trkiyenin eitli kentlerinde kurulan Demokratik zm adrlarna polis ekipleri tarafndan baskn dzenlendi. zmir, Mersin, Tunceli, Adana, Batman, Adyaman, Diyarbakr, Bingl, Gaziantep, rnak, Siirt, Silopi, Kzltepe, Nusaybin, dil, Cizre, Van, Doubayazt, Bulank, Varto, Malazgirt, Manisa ve Idrda dzenlenen basknlar sonucu adrlar skld ve adrlardaki eyalara el kondu; Basknlar srasnda Tunceli bamsz milletvekili aday Ferhat Tun ile Doubayazt Belediye Bakan Canan Korkmaz yaraland. 26 Nisan 2011de Batman'da Belediye ay Bahesi yannda kurulan Demokratik zm adr'na yzlerce polis tarafndan yaplan basknda 1 yurttan ar yaraland bildirildi. Baskn srasnda nbet tutan ve adrdan kmak istemeyen soyad renilemeyen Hamza isimli yurttan polisler tarafndan silah dipii ile dvld renildi. 26 Nisan 2011de Bingl'n Karlova lesi'nde BDP le binas nnde kurulan Demokratik zm adr yzlerce polisin de katld baskn ile kaldrld. Baskn esnasnda adrda bulunan 3 yurtta polise tepki gsterdii iin polisler tarafndan darp edildii belirtildi. 26 Nisan 2011de Mu'un Varto lesi'nde Demokratik zm adr'nn polis tarafndan kaldrlmas nedeniyle yaanan atmalar srasnda okuldan kan 3 ocuun polisler tarafndan dvld iddia edildi. Emniyet Mdrl'nn yaknnda bulunan evlerine giden D.Y. (16), A.K. (15) ve S.A. (15) isimli ocuklar polisler tarafndan darp edilmeleri nedeniyle eitli yerlerinden yaraland. 27 Nisan 2011 tarihinde HD Adana ubemize yaplan bavuran A.T isimli ahs abisi R.Tnin mahallede kurulu bulunan Demokratik zm adrlarna ynelik yaplan mdahale srasnda tm mahalleyi kaplayan gaz bulutunu ve ne olup bittiini merak ettii iin dar kt bir esnada, polisler tarafndan darp edilerek yaralanmasna sebep olunduunu, daha sonra gzaltna alnarak emniyet mdrlne gtrldn belirtmitir. 27 Nisan 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan M.E.. 26.04.2011 tarihinde saat 22.30 sularnda akirpaa Mahallesinde bulunan Demokratik Bar adrnda televizyon izlerken, Adana Emniyetine bal sivil ve elik kuvvetlerce baskn yapld, yaplan basknda adrn yklp tm eyalarn krlarak datldn, kadn, yal, ocuk demeden herkesi kaln sopalarla dvdklerini aralarnda 15 yandaki olu F..nin kalas coplarla dvlp yznn ve dudann yrtlmasna neden olduunu belirtmitir. Olunun hibir eyleme katlmadn sadece demokratik zm adrnda kald iin darp edilip gzaltna alndn ve karld mahkemece tutuksuz yarglanmak zere serbest brakldn belirtmitir. 27 Nisan 2011de, Krt meselesinin demokratik ve barl yollarla zm amacyla Trkiyenin eitli kentlerinde kurulan Demokratik zm adrlarna 26 Nisan 2011de polis ekipleri tarafndan dzenlenen ezamanl basknlarn ardndan, Manisada yeniden kurulan adra polis ekiplerinin mdahale etmesi srasnda kafasna gaz bombas kapsl isabet eden Selim Ayta ar yaraland. 27 Nisan 2011 tarihinde HD Adana ubemize bavuran M.E. isimli kii 26 Nisan tarihinde saat 22.30 sralarnda olu F. (16) ile Demokratik zm ve bar adrnda oturduklar bir esnada, adra mdahale eden polisler tarafndan adrdaki her kes gibi darp edildiklerini ve olunun gzaltna alnarak emniyete gtrldn. Daha sonra savclk tarafndan serbest brakldn belirtti. 27 Nisan 2011'de Van'da Demokratik zm adr'nn kaldrlmasn proteste etmek amacyla yaplmak istenen basn aklamas ncesi polisler baz kk ocuklar gzaltna alrken, aklamann yaplaca Feqiy Teyran Park'n ise ablukaya ald. Abluka altna alnan parkta yaplan aklamaya polis gaz bombalaryla mdahale etti. Mdahaleyle birlikte 1 kii kafasna isabet eden plastik mermiyle yaraland. smi renilemeyen kiinin gzaltna alnma korkusu nedeniyle hastaneye kaldrlmadan bir arala evine gtrld bildirildi. 27 Nisan 2011de Mardin'in Nusaybin lesi'nde Demokratik zm adr'na 4. kez polisin el koymasn protesto etmek iin yry yapan genlere polis gaz bombalar ve panzerlerle mdahale etti. Mdahale srasnda gzne gaz bombas isabet eden 14 yandaki .A. yaraland.

| YAAM HAKKI

111

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

7 Mays 2011de, Hakkari Bamsz Milletvekili Aday Selahattin Demirtan kent merkezindeki seim brosunun al iin dzenlenen miting sonras bir grup ile polis arasnda kan tartma ksa srede atmaya neden oldu. Polisin gaz bombas ve tazyikli su ile mdahale ettii olaylar Gazi, Yenimahalle ve Pehlivan mahallerinde devam etti. Ge saatlere kadar devam eden olaylarda, Pehlivan Mahallesi'nde ismi renilemeyen 1 kiinin gzaltna alnd esnada sz konusu kiiyi polisin elinden kurtarmak isteyen 1 kadnn da polisler tarafndan darp edildii bildirildi. 9 Mays 2011de, Urfa ili Ceylanpnar ilesinde, Dersim'in Plmr ve Mardin'in Nusaybin ilelerinde yaamn yitiren HPG'lileri anmak amacyla gece saatlerinde bir araya gelen kitleye ar merkezinde polis mdahale etti. Gzaltna alnanlardan 2 kiinin polisin uygulad iddet nedeniyle hastaneye kaldrld renildi. 9 Mays 2011de, Ar ili Diyadin le merkezinde MHP'nin seim otobsnn geii esnasnda genler araca attklar yumurtalarla MHP'yi protesto etti. Polisin genlere yapt mdahale srasnda gzaltna alnmaya allan ve polisin kolunu bkt iin yaralanan bir genci de yurttalar polisin elinden kurtard. 12 Mays 2011de, stanbulda ilerine son verildii iin direnite bulunan PTT ve Onteks iileri, Boaz Kprsn, yaptklar zincirli eylemle bir sre trafie kapatrken, iilere sert mdahalede bulunan polis, 10 kiiyi yaka paa gzaltna ald. Polisin iileri yerlerde srklemesi nedeniyle az ve burunlarndan kan geldi. 15 Mays 2011'de rnak li dil ilesin'de 12 HPG'linin yaamn yitirdii operasyonlar knamak iin yry yapan kitleye polis mdahalesiyle balayan olaylarda Polisin gaz bombas ve tazyikli su ile yapt mdahale sonucu 2 kii yaraland. Polisler Ait Park'nda bulunan Demokratik zm adr'na da gaz bombas att. 15 Mays 2011'de Yaamn yitiren 12 HPG'li iin rnak'n Silopi lesi'nde sabahn erken saatlerinden itibaren BDP ile binas nnde toplanan kitle polise tepki gstermek iin ta att. Talara polisinde gaz bombalaryla karlk vermesiyle olaylar kt. Demokratik zm adr'na ynelen polisler ocuklar gzaltn alnmasn engellemeye alan kadnlar darp etti. Olaylar esnasna adrda oturan Hseyin Beyhan, 8-9 yalarnda bir erkek ocuu ve Sebahattin Koyuncu isimli yurtta ile isimleri renilemeyen 7 kii de eitli yerlerinden yaraland. 15 Mays 2011'de 12 HPG'linin yaamn yitirmesini protesto etmek iin Diyarbakr'n Balar lesi 5 Nisan Mahallesi'nde binlerce kii Emek, zgrl ve Demokrasi Blou'nun seim brosu nnde bir araya gelen kitleye polisler nce gaz bombalar ile mdahale etti, ardndan ise seim brosunun iine gaz bombalar ve tazyikli su skt. Temen Caddesi'ne yaylan atmalar srasnda birok kii gaz bombalarnn isabet etmesi sonucu yaraland. Kafasndan yaralana Ahmet Doan isimli yurttan hastaneye kaldrlarak, kafasna 10 diki atld. Kafasna gaz bombas isabet eden 1 ocuk Diyarbakr Eitim ve Aratrma Hastanesi'ne kaldrld. Polis aracnn arpt 1 ocuk ise yaraland. Bir evin camnda ieri giren gaz bombas nedeniyle evde bulunan 2 ocuk bayld. Birinin 7 yanda olduu belirtilen ismi renilemeyen 2 ocuk ambulansla hastaneye kaldrld. 16 Mays 2011'de rnak'n Uludere lesi krsalnda yaamn yitiren HPG'liler iin Arnn Doubayazt lesi'nde yaklak 10 bin kiinin bir araya gelerek yrye geen kitleye polis izin vermedi. Polisin kitleye gaz bombas ve tazyikli su ile mdahale etmesinin ardndan olaylarda ismi renilemeyen 4 kii gzaltna alnd. Doubayazt Belediye Bakan Yardmcs Mehmet Babayiit'in de aralarnda bulunduu 2 kii eitli yerlerine isabet eden gaz bombalar ile yaraland. 16 Mays gn, rnak ili Uludere ilesinde kan atmada yaamn yitiren 12 militan iin rnakn Cizre lesinde dzenlenen protesto gsterilerine mdahale eden polis ekiplerinin gzaltna almak istedii torunu M.C.yi (13) kurtarmak isteyen K.C. (70), polis ekibinin darp etmesi sonucu bandan yaralanarak Cizre Devlet Hastanesine kaldrld. 16 Mays 2011'de Diyarbakrda HPGlilerin ldrlmesini protesto etmek amacyla yaplan oturma eylemi sonras kan olaylarda 16nn zerinde kii gzaltna alnrken, gzaltna alnanlar arasnda 70 yandaki yal bir kiinin olmas dikkat ekti. Ayrca grg tanklar, Emek Caddesi Yama Ekmek Frn civarnda 60 yandaki yal bir yurttan polisler tarafndan feci ekilde darp edilerek, gzaltna alndn renildi. 16 Mays 2011'de rnak'n Silopi lesi'nde BDP le binas nnde bulunan Demokratik zm adr'na polislerin onlarca gaz bombas atmasyla adrdakiler fenalk geirdi. zellikle kadn ve ocuklarn younlukta olduu adra atlan gaz bombalar nedeniyle ok sayda kii eitli yerlerinden yaraland. Atlan gaz bombalarnn arasnda kalan 12 yandaki bir ocuk ise bayld. ocuk arlna ambulansla Silopi Devlet Hastanesi'ne kaldrld. 16 Mays 2011'de rnak'n Uludere lesinde operasyon sonucu kan atmada yaamn yitiren HPG'liler iin ilan edilen 3 gnlk yas nedeniyle dkkanlarn almad emdinli'de akam saatlerinde emdinli yolunu trafie 112 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

kapatan bir grup gen ile polisler arasnda gerginlik kt. Polisin gaz bombas kullanmas zerine genler de, ta ve molotof kokteylleri ile polise karlk verdi. kan olaylarda 9 yandaki Yaser Eren adl ocuk yaraland. Grubun dalmas zerine polis bu kez sokakta bekleyen yurttalar ve basn mensuplarna gaz bombas att. Atlan bir gaz bombasnn Yavuz Sultan Selim lkretim Okulu'nun bahesine atlmas sonucu birok renci gazdan etkilendi. 16 Mays 2011'de rnak'n Uludere lesinde krsalnda dzenlenen askeri operasyon sonras yaamn yitiren HPG'liler iin Diyarbakr'da Balar lesi 5 Nisan Mahallesi, Temen, Lezgin Avc, retmenler caddeleri ile Medine Bulvar evresinde genlerin protestosuna polis mdahale etti. Temen Caddeside yaanan atmada 14 yandaki V.T ile 18 yandaki Murat li polis tarafndan tartaklanarak gzaltna alnd. 17 Mays 2011'de rnak'n Uludere (Qilaban) lesi Yemili (Mergeh) Ky krsalnda yaamn yitiren ve cenazesi rnak Devlet Hastanesi'ne kaldrlan HPG'lilerden Hanifi Aydn'n cenazesi iin bir araya gelen binlerce kii askeri ve siyasi operasyonlar protesto eden sloganlar att. Gsteriye polis gaz bombalar ve tazyiki su ile mdahale etti. Konak Mahallesi'nde rnak yolu zerinde eve gitmek isteyen kadnlara polisin coplar ile mdahale ettii iddia edildi. Kadnlara aza alnmayacak kfrler ile hakaret ettii iddia edilen polislerin, Canan Nayc adl kadn yakalamaya alnca Nayc'nn korkudan bayld renildi. Polis iddetine tank olduu iin sinir krizleri geiren Nayc'y, komular Cizre Devlet Hastanesi'ne kaldrd. Sakinletirici ine ile sakinletirilmeye allan Nayci'nin bir sre sonra "Polis geldi, vurmayn beni vurmayn beni" eklinde lklar atarak saa sola kat grld. Nayc'y hastaneye getiren Bedri Acar, uzun sre psikolog beklediklerini ama ilgilenen kimsenin olmadn syledi. 17 Mays 2011'de Diyarbakr'n nar lesi'nde de HPG'li Abdulkadir Ay'n cenazesini Diyarbakr'a uurlayan kitle Cumhuriyet Mahallesi'ne doru yrye geti. Yry esnasnda polis ve genler arasnda gerginlik yaand. Polislerin kitleye tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahalesine, genler havai fiek ve talarla karlk verdi. lede balayan olaylar gece ge saatlere kadar srerken, 1 kiinin yaraland kaydedildi. 17 Mays 2011'de Mardin ili Cizre ilesi'nin Nur Mahallesi'nde bulunan Atatrk Lisesi'nde okuyan rencilere 12 HPG'linin yaamn yitirmesine neden olan askeri operasyonlar protesto etmek amac ile rencilerin derste "ehd mamirin" ve "Bij Serok Apo" sloganlar atmas zerine okulun hemen yaknnda bulunan Cizre Askerlik ubesi'nden okula doru ate almt. Kurunlarn okulun duvar ve camlarna isabet edildii olay bugn Atatrk Lisesi nnde protesto etmek isteyen renciler BDP Cizre le Binas nnde kurulan Demokratik zm adr'na doru yrye gemek istedi. rencilere henz yrye balamadan polis uyar yapmadan TOMA aralar, tazyikli su ve gaz bombalaryla mdahalede bulundu. Mdahale esnasnda okul bahesine atlan ok sayda gaz bombas nedeni ile rencilerden bazlar fenalk geirdi. Polisin rastegele att gaz bombalarndan biri bir eve isabet etti. Gaz bombasnn evine iine dmesi sonucu 95 yandaki Hac Mehmet Aslan baygnlk geirirdi, ismi renilemeyen bir kadn ise atlan youn gaz bombasndan tr fenalat. 2 kii ambulansla hastaneye kaldrld. 17 Mays 2011'de Uludere'de HPG'lilerin yaamn yitirmesinin ardndan 3 gnlk yas ilan edilen Diyarbakr ili nar ilesin'de, dn akam HPG'li Abdulkadir Ay'n cenazesini binlerce kii karlad. Cenazenin Diyarbakr'a uurlanmasndan sonra genler ile polis arasnda atma kt. kan olaylarda Kamil Karaca (12) adl ocua polis arac arpt. arpma sonucu bandan yaralanan Karaca, nar Devlet Hastanesi'ne kaldrld. 17 Mays 2011'de rnak ili Silopi ilesin'de bir grup gencin yolda toplanmas zerine polisler Demokratik zm adr'nn iine onlarca gaz bombas att. Kadn ve ocuklarn younlukta olduu adrda birok kii baygnlk geirdi. Gaz bombas yzne isabet eden 1 ocuk ise ar yaralanarak hastaneye kaldrld. 17 Mays 2011'de rnak'n Uludere lesi Ortaky (Aro), Kur no tepesi ve Yemili (Mergeh) Ky Bilican tepesi krsalnda askeri operasyon sonucu kan atmada yaamn yitiren HPG'liler iin, yas ilan edilen Batman'da, BDP il binas nnde toplanan on binlerce kii Blok adaylarnn merkez seim lokaline kadar yry yapmak istedi. Polis yrylere, tazyikli su, gaz bombalar ile mdahale ederken, kitle ta, havai fiek ve molotoflarla karlk verdi. Olaylar Milli Egemenlik Caddesi, Akyrek caddesi ve ar merkezine yaylrken, polisin gaz bombalarn her tarafa atmas dikkat ekti. Polisin sert mdahalesi sonucu birok kii yaralanrken, 70 yandaki bir kadn polisin att gaz bombas bana isabet etmesi sonucu ar yaralanarak hastaneye kaldrld. 17 Mays 2011'de Mardin'in Kzltepe lesi'nde, Uludere'de kan atmada yaamn yitiren 12 HPG'li iin Tepeba Mahallesi'nde bir araya gelen genlere Polislerin gaz bombalaryla saldrmas zerine genlerde talarla karlk verdi. Mehmet Sincar Parkna Kurulu bulunan Demokratik zm adr'na gaz bombasnn atlmasyla adrda bulunan ok sayda kii gazdan etkilendi. adrda bulanan ocuklarn polislere tepki gstermesi zerine polisler hedef gzeterek, gaz bombas att. Atlan gaz bombasndan dolay 12 yandaki Roni ldem yznden yaraland. Ar yaralanan ldem Kzltepe Devlet Hastanesi'nde tedavi altna alnd. | YAAM HAKKI

113

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

17 Mays 2011'de rnak'n Silopi lesi'nde, Demokratik zm adr'nda polisin gaz bombalaryla mdahale etmesinin ardndan 3 ocuk yaraland. S..'nn yzne gaz bombas isabet ettii iin elmack kemiklerinin krld renildi. M.'nin baygnlk geirdii yine 9 yalarnda ismi renilemeyen bir ocuunda bacana gaz bombas isabet etti. 17 Mays 2011'de rnak'n Uludere lesi'nde yaamn yitiren HPG'liler iin 3 gnlk yas ilan edilen Mardin'in Nusaybin lesi'nde bir grup gen 27 Mays Caddesi'nde yola barikat kurdu. Polis ise genlere polis gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale etti. Mdahale ardndan balayan atmalar srasnda 15 yandaki M.M. bana isabet eden gaz bombas nedeniyle ar yaraland. M.M.'nin kafatasnn ald belirtilirken, youn bakma alnd bildirildi. te yandan Devrim Mahallesinde bulunan seim irtibat brosuna gaz bombas atan polisler, 73 yandaki Menduh Demirkran' hastanelik etti. Ayana isabet eden gaz bombas nedeniyle Nusaybin Devlet Hastanesi'ne kaldrlan Demirkran, tedavi altna alnd. 17 Mays 2011de, Hakkari HPG'lilerin yaamn yitirmesini protesto etmek amacyla mahallerde balayan gsteriler srasnda sivil bir aratan inen ve uzman avu olduu belirtilen bir kii, G-3 piyade tfei ile gstericilerin zerine ate at. Kentte 6'si yurtta 3' polis olmak zere 9 kii yaraland. 17 Mays 2011'de BDP Batman l Tekilatnn yryne gvenlik gleri izin vermeyince yer yer olaylar kt. Batman Emniyet Mdrlne bal evik kuvvet ekipleri kitlenin zerine gaz bombas att. Cadde ve ara sokaklara dalan kalabalk topluluktan bazlar gaz bombasnn etkisiyle fenalk geirdi. Kentte bir sre gstericiler ile gvenlik grevlileri arasnda arbede yaand. Yzlerce gaz bombasndan etkilenen yaklak 8 kii ise evredeki hastanelerde ayakta tedavi edildi. 20 Mays 2011de Hakkrinin emdinli lesi'nde askeri operasyonlarn protesto edildii gsterileri izlerken polislerin darp edip hakaret ettii gazeteciler Vahap Bay ve Mazlum li, grevli polisler hakknda emdinli Cumhuriyet Savcl'na su duyurusunda bulundu. 20 ve 21 Mays gnlerinde, Ankarada parasz eitim talebiyle pankart atklar iin tutuklanan Berna Ylmaz ve Ferhat Tzer'in serbest braklmas amacyla Sakarya Meydannda adr aarak oturma eylemi yapmak isteyen Ankara Gelik Dernei yesi 29 renci polis ekiplerinin mdahalesi sonucu darp edilerek gzaltna alnd. 21 Mays 2011de rnak'n Cizre lesi'nde demokratik tepkilerin ortaya koymak iin sokaa kan kitleye mdahale eden polis 18 yandaki Canan Nayciyi 10 a yakn polisin sokak ortasnda baylncaya kadar darp ettii grld. Gzlerini hastanede aan Nayci'ye darp raporu vermek isteyen doktor ise polisler tarafndan tehdit edildi. 17 Mays gn, rnakn Uludere lesinin dalk arazi kesiminde ve snrn Irak tarafnda 12 ve 13 Mays 2011de kan atmalar sonunda 12 militann yaamn yitirmesi ile ilgili, Hakkride kan olaylarda 3 polis memuru olmak zere 9 kii yaraland, Yksekovada da vcuduna gaz bombas isabet eden Telli Korkmaz (33) ar yaral olarak Yksekova Devlet Hastanesine kaldrld . 17 Mays 2011'de rnak'n Uludere (Qilaban) lesi Yemili (Mergeh) Ky krsalnda yaamn yitiren ve cenazesi rnak Devlet Hastanesi'ne kaldrlan HPG'lilerden Hanifi Aydn'n cenazesi iin Mardinin Cizre ilesinde bir araya gelen binlerce kii askeri ve siyasi operasyonlar protesto eden sloganlar att. Gsteriye polis gaz bombalar ve tazyiki su ile mdahale etti. Konak Mahallesi'nde rnak yolu zerinde eve gitmek isteyen kadnlara polisin coplar ile mdahale ettii iddia edildi. Kadnlara aza alnmayacak kfrler ile hakaret ettii iddia edilen polislerin, Canan Nayc adl kadn yakalamaya alnca Nayc'nn korkudan bayld renildi. Polis iddetine tank olduu iin sinir krizleri geiren Nayc'y, komular Cizre Devlet Hastanesi'ne kaldrd. Sakinletirici ine ile sakinletirilmeye allan Nayci'nin bir sre sonra "Polis geldi, vurmayn beni vurmayn beni" eklinde lklar atarak saa sola kat grld. Nayc'y hastaneye getiren Bedri Acar, uzun sre psikolog beklediklerini ama ilgilenen kimsenin olmadn syledi. 17 Mays 2011'de Diyarbakr'n nar lesi'nde de HPG'li Abdulkadir Ay'n cenazesini Diyarbakr'a uurlayan kitle Cumhuriyet Mahallesi'ne doru yrye geti. Yry esnasnda polis ve genler arasnda gerginlik yaand. Polislerin kitleye tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahalesine, genler havai fiek ve talarla karlk verdi. lede balayan olaylar gece ge saatlere kadar srerken, 1 kiinin yaraland kaydedildi. 17 Mays 2011'de Mardinin Cizre ilesinin Nur Mahallesi'nde bulunan Atatrk Lisesi'nde okuyan rencilere 12 HPG'linin yaamn yitirmesine neden olan askeri operasyonlar protesto etmek amac ile rencilerin derste "ehd mamirin" ve "Bij Serok Apo" sloganlar atmas zerine okulun hemen yaknnda bulunan Cizre Askerlik ubesi'nden okula doru ate almt. Kurunlarn okulun duvar ve camlarna isabet edildii olay bugn Atatrk Lisesi nnde protesto etmek isteyen renciler BDP Cizre le Binas nnde kurulan Demokratik zm 114 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

adr'na doru yrye gemek istedi. rencilere henz yrye balamadan polis uyar yapmadan TOMA aralar, tazyikli su ve gaz bombalaryla mdahalede bulundu. Mdahale esnasnda okul bahesine atlan ok sayda gaz bombas nedeni ile rencilerden bazlar fenalk geirdi. Polisin rastegele att gaz bombalarndan biri bir eve isabet etti. Gaz bombasnn evine iine dmesi sonucu 95 yandaki Hac Mehmet Aslan baygnlk geirirdi, ismi renilemeyen bir kadn ise atlan youn gaz bombasndan tr fenalat. 2 kii ambulansla hastaneye kaldrld. 17 Mays 2011'de Uludere'de HPG'lilerin yaamn yitirmesinin ardndan 3 gnlk yas ilan edilen Diyarbakrn nar ilesinde dn akam HPG'li Abdulkadir Ay'n cenazesini binlerce kii karlad. Cenazenin Diyarbakr'a uurlanmasndan sonra genler ile polis arasnda atma kt. kan olaylarda Kamil Karaca (12) adl ocua polis arac arpt. arpma sonucu bandan yaralanan Karaca, nar Devlet Hastanesi'ne kaldrld. 17 Mays 2011'de rnak ili Silopi ilesin'de bir grup gencin yolda toplanmas zerine polisler Demokratik zm adr'nn iine onlarca gaz bombas att. Kadn ve ocuklarn younlukta olduu adrda birok kii baygnlk geirdi. Gaz bombas yzne isabet eden 1 ocuk ise ar yaralanarak hastaneye kaldrld. 17 Mays 2011'de rnak'n Uludere lesi Ortaky (Aro), Kur no tepesi ve Yemili (Mergeh) Ky Bilican tepesi krsalnda askeri operasyon sonucu kan atmada yaamn yitiren HPG'liler iin, yas ilan edilen Batman'da, BDP il binas nnde toplanan on binlerce kii Blok adaylarnn merkez seim lokaline kadar yry yapmak istedi. Polis yrylere, tazyikli su, gaz bombalar ile mdahale ederken, kitle ta, havai fiek ve molotoflarla karlk verdi. Olaylar Milli Egemenlik Caddesi, Akyrek caddesi ve ar merkezine yaylrken, polisin gaz bombalarn her tarafa atmas dikkat ekti. Polisin sert mdahalesi sonucu birok kii yaralanrken, 70 yandaki bir kadn polisin att gaz bombas bana isabet etmesi sonucu ar yaralanarak hastaneye kaldrld. 17 Mays 2011'de BDP Batman l Tekilatnn yryne gvenlik gleri izin vermeyince yer yer olaylar kt. Batman Emniyet Mdrlne bal evik kuvvet ekipleri kitlenin zerine gaz bombas att. Cadde ve ara sokaklara dalan kalabalk topluluktan bazlar gaz bombasnn etkisiyle fenalk geirdi. Kentte bir sre gstericiler ile gvenlik grevlileri arasnda arbede yaand. Yzlerce gaz bombasndan etkilenen yaklak 8 kii ise evredeki hastanelerde ayakta tedavi edildi. 17 Mays 2011'de Mardin'in Kzltepe lesi'nde, Uludere'de kan atmada yaamn yitiren 12 HPG'li iin Tepeba Mahallesi'nde bir araya gelen genlere Polislerin gaz bombalaryla saldrmas zerine genlerde talarla karlk verdi. Mehmet Sincar Parkna Kurulu bulunan Demokratik zm adr'na gaz bombasnn atlmasyla adrda bulunan ok sayda kii gazdan etkilendi. adrda bulanan ocuklarn polislere tepki gstermesi zerine polisler hedef gzeterek, gaz bombas att. Atlan gaz bombasndan dolay 12 yandaki Roni ldem yznden yaraland. Ar yaralanan ldem Kzltepe Devlet Hastanesi'nde tedavi altna alnd. 17 Mays 2011'de rnak'n Silopi lesi'nde, Demokratik zm adr'nda polisin gaz bombalaryla mdahale etmesinin ardndan 3 ocuk yaraland. S..'nn yzne gaz bombas isabet ettii iin elmack kemiklerinin krld renildi. M.'nin baygnlk geirdii yine 9 yalarnda ismi renilemeyen bir ocuunda bacana gaz bombas isabet etti. 17 Mays 2011'de rnak'n Uludere lesi'nde yaamn yitiren HPG'liler iin 3 gnlk yas ilan edilen Mardin'in Nusaybin lesi'nde bir grup gen 27 Mays Caddesi'nde yola barikat kurdu. Polis ise genlere polis gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale etti. Mdahale ardndan balayan atmalar srasnda 15 yandaki M.M. bana isabet eden gaz bombas nedeniyle ar yaraland. M.M.'nin kafatasnn ald belirtilirken, youn bakma alnd bildirildi. te yandan Devrim Mahallesinde bulunan seim irtibat brosuna gaz bombas atan polisler, 73 yandaki Menduh Demirkran' hastanelik etti. Ayana isabet eden gaz bombas nedeniyle Nusaybin Devlet Hastanesi'ne kaldrlan Demirkran, tedavi altna alnd. 17 Mays 2011'de Hakkari de HPG'lilerin yaamn yitirmesini protesto etmek amacyla mahallerde balayan olaylarda polisin sk sk silah kullanmasndan dolay mahalle silah sesleriyle yankland. Mahalledeki gsteriler srasnda sivil bir aratan inen ve uzman avu olduu belirtilen bir kii, G-3 piyade tfei ile gstericilerin zere ate at. Olaylarn srd kentte 6'si yurtta 3' polis olmak zere 9 kii yaralanrken, 10 kiide gzaltna alnd. 18 Mays 2011de Batman'da, rnak'n Uludere lesi krsalnda yaplan operasyon sonucu kan atmada yaamn yitirenler iin yaplmak istenen yrye izin vermeyen polis dn sert mdahalede bulundu. Atlan gaz bombalarnn bana isabet ettii 75 yandaki Lamia Talhan ar yaraland. 18 Mays gn, rnakn Uludere lesinin dalk arazi kesiminde ve snrn Irak tarafnda 12 ve 13 Mays 2011de kan atmalar sonunda 12 militann yaamn yitirdii olayla ilgili, Mardinin Nusaybin lesinde dzenlenen | YAAM HAKKI 115

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

protesto gsterilerine mdahale eden polis ekiplerinin kulland gaz bombalarnn isabet ettii Z.A. (3) ar yaraland. 18 Mays gn, rnakn Uludere lesinin dalk arazi kesiminde ve snrn Irak tarafnda 12 ve 13 Mays 2011de kan atmalar sonunda 12 militann yaamn yitirdii olayla ilgili, rnakn Cizre lesinde 17 Mays ve 18 Mays 2011de dzenlenen protesto gsterilerine mdahale eden kolluk kuvvetlerinin kulland gaz bombalarnn isabet ettii Mehmet Arslan (95) ile Sabriye Erin (35) ar yaraland . 18 Mays gn, rnakn Uludere lesinin dalk arazi kesiminde ve snrn Irak tarafnda 12 ve 13 Mays 2011de kan atmalar sonunda 12 militann yaamn yitirdii olayla ilgili, Mersinin Akdeniz lesinde mealeli yry dzenleyen gruba polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu 10 kii yaralanrken, 15 kii de gzaltna alnd. 22 Mays 2011de, anlurfada AKP Genel Bakan Recep Tayyip Erdoann dzenledii seim mitingi ncesinde anlurfaya gelen AKP konvoyuna dzenlenen saldr nedeniyle kan olaylar sonucu 7 si polis memuru 17 kii yaraland. 23 Mays 2011'de Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou'nun "KCK davas" kapsamnda tutuklu bulunan Mardin Bamsz Milletvekili Aday Glser Yldrm iin Midyat'ta BDP Genel E Bakan Filiz Koali ve BDP Van Milletvekili Fatma Kurtulan'n katlmyla seim irtibat brosunun al iin 22 mays gn yry yapld. Koali ve Kurtulan'n da aralarnda bulunduu binlerce kii, Midyat'n Cumhuriyet Bulvar'ndaki seim brosuna gelmeye balad. Gruba polislerin mdahalesiyle balayan olaylar gece ge saatlere kadar devam etti.Polislerin rast gele evreye att gaz bombalar sonucu bir kii ar yaraland. Yaralanan 21 yandaki Ahmet Ar, Midyat Devlet Hastanesi'ne kaldrld. Burada yaplan ilk mdahalenin ardndan Ar, Mardin Devlet Hastanesi'ne gnderildi. 24 Mays 2011de, rnak merkezde Babakan Erdoan'n mitingi sonras Yenimahalle'de akrep tipi zrhl araca ta atldn iddia eden polis bir ocuu gzaltna almaya alt. ocuun gzaltna alnmak istenmesine tepki gsteren Mevlan Glen (24) adl yurtta, polis tarafnda darp edildi. Gzaltna alnan Glen'in rnak Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. Gzaltna alnmak istenen ocuun ise mahalle sakinlerince polisin elinden alnd belirtildi. 31 Mays 2011de, AKP Genel Bakan ve Babakan Recep Tayyip Erdoann Artvinin Hopa lesinde seim almalar kapsamnda gerekletirmek istedii miting ncesinde hkmetin enerji politikasn ve HES leri protesto etmek isteyen gruba kolluk kuvvetleri ar/lsz/orantsz bir ekilde mdahale etti. Kolluk kuvvetlerinin mdahale srasnda youn bir ekilde kulland gaz bombasndan etkilenen emekli retmen Metin Lokumcu (54) geirdii kalp krizi nedeniyle yaamn yitirdi. Mdahale sonucunda AKPnin seim otobsnden den 1 polis memuru ile 8 kii yaraland. 1 Haziran gn, Hopadaki mdahaleyi Ankarada protesto etmek isteyen grupta yer alan Halkevleri MYK yesi Dilat Aktan kolluk kuvvetlerinin mdahalesi nedeniyle kala kemiinin krld ve alt ay i gremez raporu ald renildi 1 Haziran gn, Hopadaki mdahaleyi zmirde protesto etmek isteyen gruba polis ekiplerinin gaz bombalaryla mdahale etmesi sonucu youn gaz bombasndan etkilenen Turgut Eraslan (49) kalp krizi geirerek Alsancak Devlet Hastanesine kaldrld 1 Haziran gn, Recep Tayyip Erdoann Diyarbakrda dzenledii mitingin ardndan balayan protesto gsterilerine mdahale eden kolluk kuvvetlerinin rasgele kulland gaz bombalarnn isabet ettii 3 bebek 6 kii yaraland 2 Haziran gn, Hopadaki olaylar stanbulda AKP Mecidiyeky ile binasna yryerek protesto etmek isteyen gruba, gaz bombas ve basnl suyla yaplan mdahalede 1 i gazeteci 7 kiinin yaraland renildi 3 Haziran gn, Artvinin Hopa lesinde 31 Mays 2011de bir kiinin lmyle sonulanan AKP Genel Bakan ve Babakan Recep Tayyip Erdoann seim almalar kapsamnda gerekletirmek istedii miting ncesinde, hkmetin enerji politikasn ve HES leri protesto etmek isteyen gruba, kolluk kuvvetlerinin mdahale etmesi sonucu kan olaylarn ardndan devam eden gzalt operasyonlar kapsamnda ve Ankarada mdahaleyi protesto gsterisinde gzaltna alnanlarn tamamnn ikence grd belirlenirken, Hopada gzaltna alnan brahim Aksunun ald darbeler nedeniyle kaburgalarnn krld renildi 5 Haziran 2011de Denizlide Pamukkale niversitesi rencisi 28 kiinin gz altna alnmasn protesto eden guruba polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu 10 kii yaraland 116 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

5 Haziran 2011de, Urfa ili merkezde Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou'nun Urfa Bamsz Milletvekili adaylar brahim Binici ve tutuklu brahim Ayhan iin Topu Meydan'nda dzenlenen mitingin dalmasndan sonra, Atatrk Bulvar ve Bahelievler Mahallesi'ne doru yryen kitleye polis cop ve gaz bombalaryla mdahale etti. Aralarnda 3' kadn 8 kii darp edilerek, gzaltna alnd. 12 Haziran 2011 genel seimlerinde Siirt BDP il binas nnde bulunan kitleye saldran polis, 50nin zerinde kiinin yaralanmasna neden oldu. Saldrda hibir uyar yaplmazken direkt gaz bombas ve panzerlerle yaplan saldrda ar yarananlardan, M. Sefa isimli bebek (1 yanda), Halime Kayar (1949 ), Mehmet Altay(70), Selim Can (1956), Talat nan, Zeki Ogun, Hasan Nas, sa Esen, Hevil oban, Hakan Kalkan, Bahri Aslan, Adile Teymur, Yesuf Ta ile Resul Arslan hastaneye kaldrlmtr. 12 Haziran 2011'de Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou'nun Diyarbakr'daki 6 adayn zaferi kutlanrken, Diyarbakr BDP il binas nnde biriken yz binlerce kiinin sevin gsterisine polisin gaz bombas glge drd. AKP il binas nnde bir yurtta yere yatran evik kuvvet polisleri tekme tokat darp etti. Bu srada grnt almaya alan basn mensuplarna da mdahale eden polis, bir ocuu da darp ederek gzaltna ald. AKP Balar le binas karsnda evlerine giden 5 kii de polis tarafndan yerlerde srklenerek gzaltna alnd 12 Haziran 2011de Mardin ili Cizre ilesinde milletvekili genel seim sonucunda adaylarnn kazanmn kutlayan kitleye polisin gaz bombas atmas sonucu 54 yandaki Hatice din ar yaraland. 12 Haziran 2011de Siirtte blok aday Gltan Kanak'n milletvekilliini kazandnn kesinlemesinin ardndan kutlama yapan on binlerce kiiye polis gaz bombalar ve panzerlerle mdahale etti. Polisin sert mdahalesinde Frat Datm alan 70 yalndaki Ap Sofi olarak bilinen Mehmet Altay ar yaraland. 12 Haziran 2011de Mardin ili Cizre ilesinde blok aday Faysal Saryldz'n seimi kazanmasnn ardndan yaplan kutlamalara polis gaz bombalaryla mdahale etti. Gaz bombalarnda biri kafasna isabet eden 12 yandaki M.A yaraland. 12 Haziran 2011de, blok aday brahim Binici'nin oylarnn saym srasnda hile yaplmasn protesto eden binlerce kiiye gaz bombalar ve coplarla mdahalede bulunan polis ok sayda kiiyi gzaltna ald. Bana gaz bombas isabet eden Ali Polat isimli yurtta ar yaraland. 13 Haziran 2011'de Ar'nn Doubayazt ilesinde Halil Aksoy'un milletvekillii seimi kazanmas zerine binlerce kii sokaklara karak, kutlama yapt. Kutlama yapanlara mdahale eden polislerin skt tazyikli su srasnda ara zerinden yere den Mehmet Akba isimli yurttan kolu krld. Akba Doubayazt Devlet Hastanesi'nde tedavi altna alnd 13 Haziran 2011'de Van'da blok adaylardan 4'n kazanmas zerine binlerce kii sokaklara karak, havai fieklerle kutlama yapt. Yaplan kutlamaya polisler gaz bombas ve tazyikli suyla mdahale etti. Mdahale srasnda yzne biber gaz sklan 1 bebeinde bulunduu ok sayda kii yaraland. Polisin kutlama yapan onlarca aracn camn krarken, kutlamalara katlan BDP yesi Sddk Abi'nin aracnn camlarn krarak, Abi'yi lin etmek istedi. Polisin gece boyunca yapt mdahalede yaralan 3 kii hastaneye kaldrlrken, birok yurtta ise yaral olmasna ramen gzalt korkusundan dolay hastaneye gitmedi ve evlerinden tedavi oldu. 13 Haziran 2011'de Hakkari'de seim sonularnn aklanmasnn ardndan ei ve iki ocuunu da yanna alarak aracyla kutlamalara katlan Tark Yarc adl yurttan 5 yandaki olu atlan ta ile kafasndan yaraland. 14 Haziran gn, anlurfada 12 Haziran 2011 gecesi bamsz milletvekili aday brahim Binicinin seilemedii sylentisi zerine protesto yry dzenlemek isteyen grupta yer alan Mehmet Ali Fidan, Ajda nci ve Ali Polat darp edildikleri gerekesiyle, su duyurusunda bulundu. Mehmet Ali Fidan, sol elinin parmann krldn, Ali Polat ise vcudunun birok yerinde morluklar bulunduunu sylerken, Ajda nci ald darbeler nedeniyle yryemediini ileri srd 23 Haziran 2011'de Hakkari ili Yksekova ilesinde, YSK'nn Diyarbakr Milletvekili Hatip Dicle'nin milletvekilliini drmesini protesto eylemine mdahale eden polisin att gaz bombasnn srtna isabet ettii mit zveren adl yurtta yaraland. Yksekova Devlet Hastanesi'ne kaldrlan zveren, ardndan " kanama" phesiyle Hakkari Devlet Hastanesi'ne sevk edildi. zveren burada youn bakma alnd.

| YAAM HAKKI

117

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

23 Haziran 2011'de rnak ili Silopi ilesi Cudi Mahallesi'ndeki gsteriye polisin mdahalesiyle balayan olaylarda 17 yandaki A.T. adl ocuk gzaltna alnd. Polis'in rastgele att gaz bombasnn ilkretim 2. snf rencisi 8 yandaki Djvar Seviolu'nun kafasna isabet ettii renildi. 24 Haziran 2011de YSK kararn rnakn Silopi lesinde protesto etmek isteyen gruba kolluk kuvvetlerinin mdahale ettii srada 1 kii srtna isabet eden gaz bombas kapsl nedeniyle yaraland 24 Haziran 2011de, Hakkari ili Yksekova ilesinde YSK'nin Diyarbakr Milletvekili Hatip Dicle'nin milletvekilliini drmesini protesto eden gruba polisin mdahalesi ile balayan olaylarda1 i ar 3 kii yaraland. Aracnda seyir halindeyken polisin att gaz bombasnn arabann camn krarak kafasna isabet etmesi sonucu Selahattin Altan isimli yurtta ile olaylar srasnda Aydn Serdar ve ismi renilemeyen bir ocuk yaraland. 24 Haziran 2011'de Mardinin Nusaybin lesinde Hatip Diclenin vekilliinin drlmesini protesto etmek amacyla Adliye binasna binlerce kii tarafndan yry polislerin engeli ile karlat. Polislerin engeli ile karlaan binlerce kii cadde zerinde oturma eylemi yapt. Oturma eyleminin ardndan dalan kitleye polisler, gaz bombas ve tazyikli suyla mdahalede bulundu. Kitle ile polisler arasnda kan atmada 2 si ar olmak zere 5 kii gaz bombalaryla yaraland Polislerin saldrsna ta ve havai fiekle karlk veren binlerce kii, atlan youn gaz bombasndan dolay fenalk geirdi. atma srasnda kafasndan ar yaralanan 56 yandaki Nezir Gecidibi, yere yld. Yerde gaz bombas altnda kalan Gecidibiyi yurttalar uzanarak, atmann olduu alandan uzaklatrmaya alt. Polislerin, Gecidibiyi olay yerinden uzaklatran yurttalara da gaz bombas atmas mahallede bulunanlar tarafndan tepkiyle karland. Daha sonra Gecidibi bindirildii bir arala Nusaybin Devlet Hastanesine kaldrld. Kafasna isabet eden gaz bombas nedeniyle youn bakma kaldrlan Gecidibinin lm tehlikesinin bulunduu belirtiyor. atmada yaralanan 6 yandaki Baran Yaln da kafasna isabet eden gaz bombas nedeniyle Nusaybin Devlet Hastanesine kaldrld. 25 Haziran 2011'de YSK'nn Hatip Dicle'nin vekilliini drmesini protesto etmek amacyla Mardin'in Nusaybin lesi'nde yry yapan yzlerce kii, polislerin mdahalesine havai fiek ve molotoflarla karlk verdi. Uzun sren atmalarda ismi renilemeyen bir gencin kafasna gaz bombasnn isabet etmesi sonucu yaraland bildirildi. Genler tarafndan eylem alanndan uzaklatrlan yaral yurttan durumunun ar olduu bildirildi. te yandan dnden beri Nusaybin'de kan olaylarda gaz bombasndan yaralananlarn says da 6'ya kt. 26 Haziran 2011'de Mardin'in Nusaybin ilesinde Devrim Mahallesi'nde demiryolu stnde YSK kararn protesto etmek amacyla barikat kuran genlere polis gaz bombasyla mdahale etti. Mdahale esnasnda evini nnde bekleyen 65 yandaki Hasbiye Tun'un ayana gaz bombas isabet etti. Ayann krld belirtilen Tun, Nusaybin Devlet Hastanesi'ne kaldrld. 26 Haziran 2011de stanbulda dzenlenen protesto gsterilerine kolluk kuvvetlerinin gaz bombal mdahalesi sonucu 10 kii yaraland; mdahale sonrasnda ise 23 kii gzaltna alnd. Mdahale srasnda stanbul Milletvekili Sebahat Tuncelin de darp edildii renildi 29 Haziran 2011'de Krt siyaseti Orhan Doan' lmnn 4'nc yldnmnde mezar banda anma etkinlii sonras yrye geen kitleye, polis tarafndan gaz bombalar ve tazyikli suyla yapt mdahalede Polis TOMA aralaryla, kitleye mdahale ederken dil Caddesi'ndeki Katlav Markete de biberli tazyikli su skld. Tazyikli suyun market sahibi Hasan Katlav'n gzne arpmas sonucu hastaneye kaldrlan Katlav, yaplan tedavinin ardndan taburcu edildi. 29 Haziran 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Halet Caru, olu Hseyin Caruun 25.06.2011 tarihinde Nil Kolejinin yannda polis ile gstericiler arasnda yaanan atma srasnda oradan geerken olaylarn arasnda kaldn ve polisin oluna saldrmas nedeni ile sol gzn tamamen kaybettiini ifade ederek bu durumun raporlanmasn talep etmitir 3 Temmuz 2011de Mardinin Nusaybin lesinde dzenlenen bir protesto gsterisine mdahale eden kolluk kuvvetlerinin kulland gaz bombalarndan birinin, evinin nnde oturan Adile Savcya (73) isabet etmesi sonucu yaraland. 3 Temmuz 2011de Hakkrinin emdinli lesinin krsal kesiminde kan atmada yaamn yitiren HPG militan Bedran Kaya iin, Mardinin Kzltepe lesinde dzenlenen cenaze treninde bir araya gelen gruba, kolluk kuvvetlerinin cop ve gaz bombasyla mdahale etmesi sonucu 3 kii yaraland. 19 Temmuz 2011de Siirtte 16 Temmuz 2011de devriye grevi yapan polis aracna dzenlenen ve bir komiserin lm ile bir polis memurunun da yaralanmasyla sonulanan silahl saldr sonras kan atmada yaamn YAAM HAKKI |

118

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

yitiren HPG militan Mahfuz Aykan cenaze trenine mdahale ederek katlanlar datan polis ekipleri cenaze namazn kldran imam da darp etti 21 Temmuz 2011de Siirtte 16 Temmuz 2011de devriye grevi yapan polis aracna dzenlenen ve bir komiserin lm ile bir polis memurunun da yaralanmasyla sonulanan silahl saldrnn ardndan balatlan operasyonda yaamn yitiren HPG militan Mahfuz Ayka iin Siirtte kurulan taziye adrna yaplan ziyaret srasnda adra polis ekiplerinin biber gaz ve coplarla mdahale etmesi sonucu 50 kii yaraland 21 Temmuz 2011de rnakn Cizre lesi'nde BDP Cizre le rgt binas nnde son zamanlarda Krtlere ve BDP binalarna yaplan rk saldrlar protesto etmek amacyla kitlesel basn aklamas ve yry dzenlendi. Kitleye izin vermeyen polisler gaz bombalar ile mdahale etti. Gaz bombasnn 16 yandaki lyas Yldrm (16) kafasna isabet etmesi zerine Yldrm ar yaraland. 22 Temmuz 2011de Mardin'in Nusaybin ilesinde 29 Nisan'da evlere yaplan basknlarda gzaltna alnan 10'u tutuklu 17 kiinin yargland dava Nusaybin Asliye Ceza Mahkemesi'nde grld. Mahkemenin sonulanmas sonrasnda avukatlarn aileleri bilgilendirdii srada polis, kitleye gaz bombalaryla mdahale etti. Mdahale srasnda 50 yandaki kriye Doan adl kadn sol ayandan yaraland. 26 Temmuz 2011de rnak'n Silopi lesi Cudi Mahallesi'nde 24 Temmuz akam polisin att gaz bombas sonucu ar yaralanan ve ameliyat olduu Diyarbakr Devlet Hastanesi'nde yaamn yitiren 13 yandaki Doan Tayboa'nn cenaze treni ardndan Cudi Mahallesi'nde eylem yapan bir gruba, polis mdahalede bulundu. Polisin att gaz bombalar sonucu iki ocuk hafif ekilde yaraland. Kulandan yaralanan Zeynep . adl ocuk Silopi Devlet Hastanesi'ne kaldrlrken, bacandan yaralanan bir dier ocuk ise olay yerinden mahalleliler tarafndan uzaklatrld. 27 Temmuz 2011de rnak'n Silopi lesi'nde polis tarafndan atlan gaz bombasnn kafasna isabet etmesi sonucu yaamn yitiren 13 yandaki Doan Tayboa iin bir araya gelerek protesto gsterisinde bulunan kitleye polisin mdahalesi sonucu 12 yandaki re rn isimli ocuk kafasna isabet eden gaz bombas ile yaraland. 27 Temmuz 2011de Hakkrinin emdinli lesine bal Tekeli Kynn krsal kesiminde, 22 Temmuz 2011de kan atmada yaamn yitiren HPG militan Sdk ztrk iin, Arnn Doubayazt lesinde dzenlenen cenaze treninde bir araya gelen gruba, kolluk kuvvetlerinin cop ve gaz bombasyla mdahale etmesi sonucu 1 kii yzne isabet eden gaz bombas kapsl nedeniyle yaraland 27 Temmuz 2011de rnakn Silopi lesinde son dnemde Krtlere ynelik rk saldrlar protesto etmek amacyla dzenlenen bir protesto gsterisine mdahale eden polis ekiplerinin kulland gaz bombalarndan birinin kapslnn kafasna isabet ettii Z. . (8) yaraland 28 Temmuz 2011de rnakn Silopi lesinde son dnemde Krtlere ynelik rk saldrlar protesto etmek amacyla dzenlenen bir protesto gsterisine mdahale eden polis ekiplerinin kulland gaz bombalarndan birinin kapslnn kafasna isabet ettii .. (13) yaraland 3 Austos 2011de Hakkari'nin emdinli lesi'nde kan atmada yaamn yitiren HPG'li Bedran Kaya'nn (Andok Bagok) cenaze konvoyuna Mardin'in Kzltepe lesi'nde polis mdahale etti. Coplarla aralara mdahale eden polis, aratan indirdii yurttalar da cop ve tekme tokatla darp etti. Polis mdahalesinde yaralanan 3 kii hastaneye kaldrld. 5 Austos 2011de Mersinde dzenlenen protesto gsterine mdahale eden polis ekiplerinin kulland gaz bombalarndan birinin kapslnn dkknnda oturan Bedirhan Taa isabet etmesi sonucu Bedirhan Ta omzundan yaraland 8 Austos 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan D.B. 07.08.2011 tarihinde, akirpaa Ova Mahallesinde yaplan gsteri esnasnda evlerinin nnde oynayan ocuklarna polislerin saldrs sonucunda yaralandklarn, atlan gaz bombasnn birinin evinin ierisine dtn, evde bulunan ei, kk ocuu ve misafirlerinin ok kt ekilde etkilendiini belirtmitir. 13 Austos 2011de Van Belediyesi tarafndan Sphan Mahallesi'nde yaplmak istenen Ramazan enliine polisler baskn dzenledi. Baskn srasnda platform zerinden geen zrhl aralar ses dzeni ve platformu kullanamaz hale getirdi. Baskn sonras mahalleyi gaz bombas yamuruna tutan polisler, birok evin iine de gaz bombas att. Baskn srasnda gaz bombas omzuna isabet eden 7 yandaki idem Aytekin isimli ocuk yaraland. | YAAM HAKKI

119

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

20 Austos 2011de rnak'n Cizre lesi'nde Federal Krdistan Blgesi'ne ynelik hava harekt ve PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ile grmesinin engellenmesine ynelik 3 gndr balayan protesto gsterilerine mdahale eden polsin skt gaz bombas ve tazyikli su nedeniyle ar yaralanan gen Cizre Devlet Hastanesi'ne kaldrlarak tedavi altna alnd. 21 Austos 2011de Diyarbakr da yaplmak istenen ve millevekilleri, Belediye Bakanlar, Siyasi Parti Temsilcileri ile sivil toplum rgt temsilcilerinin bulunduu yrye polis izin vermedi ve kitleye gaz bombalar ile mdahale etti. Gaz bombalar ve tazyikli su ile yaplan mdahaleye kitle de karlk verince atma kt. Ahmet Doan isimli yurttan, gaz bombasnn kafasna isabet etmesi sonucu ar yaraland renildi. 23 Austos 2011de Adanada ukurova niversitesi Tp Fakltesi Balcal Hastanesinde taeron olarak grev yapan salk alanlarnn kendilerine tannmayan haklarn kazanmak iin yaptklar eyleme polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu 4 ii yaraland; 25 ii de gzaltna alnd 23 Austos 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde Federal Krdistan Blgesi'ne ynelik sren hava operasyonlarn protesto etmek iin yaplmak istenen yrye polisin izin vermemesinden sonra yaanan olaylarda 2'si ar 7 polis yaraland. 28 Austos 2011de TSKnin Federe Krdistan Blgesine ynelik balatt hava operasyonlarn protesto etmek ve operasyonlara kar canl kalkan olmak iin Hakkrinin ukurca lesine bal Narl Kynde eylem yapan gruba biber gaz, cop ve gaz bombasyla mdahale eden polis ekiplerinin kulland gaz bombalarndan birinin kapslnn grupta yer alan BDPli Van l Meclisi yesi Yldrm Ayhann gsne isabet etmesi sonucu Yldrm Ayhan yaamn yitirdi 1 Eyll 2011de, stanbulun Kadky lesinde Bar Gn nedeniyle dzenlenen mitinge polis ekiplerinin gaz bombalaryla mdahale etmesi sonucu aralarnda 8 kiilik tertip komitesinin de bulunduu 63 kii darp edilerek gzaltna alnd 5 Eyll 2011de Sinopun Gerze lesine bal Yaykl Kynn yaknlarnda termik santral kartlaryla polis ekipleri arasnda kan arbede sonucu 34 kii yaraland 6 Eyll 2011de, DTK'nn, "PKK Lideri Abdullah calan'a zgrlk" ve "Demokratik zerkliin resmen tannmas" talepleri ile balatt eylemler kapsamnda Diyarbakr'n merkez Kayapnar lesi Huzurevleri Mahallesi'nde mealeli yry ve basn aklamas dzenlendi . Aklamann ardndan grup dalrken, polisin ara sokaklarda kimlik kontrol yapt,. 2 ocuk ise slogan attklar gerekesiyle darp edilerek gzaltna alnd. 7 Eyll 2011de, PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlaryla grtrlmemesi ve uygulanan tecridin arlatrarak srdrlmesi DKH tarafndan rnak ili Cizre ilesinde dzenlenen yryte polisin gaz bombal ve tazyikli suyla mdahalesiyle kan olaylarda 2 gencin yaraland belirtildi. Bu mdahaleler sonucunda 19 yandaki Mahsun verendi isimli gen ayandan yaraland. verendi'nin yaral halde gzaltna alnd iddia edildi. smi renilmeyen 17 yandaki bir gencin de kolundan yararland bildirildi. 9 Eyll 2011de, rnak Bahelievler Mahallesi'nde bir araya gelen onlarca gen, PKK bayraklar aarak yrye geti. PKK Lideri Abdullah calan ve PKK lehine sloganlarn atld yrye izin vermeyen polis, gruba tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etti. Genlerin de ta ve molotoflarla karlk verdii mdahalede atma kt. Kullanlan youn gaz nedeniyle mahalleler adeta gaz bulutu altnda kalrken, sokaktan geen bir gen zel harekat timleri tarafndan dvld. Olay grntlemek isteyen gazetecilere ise izin verilmedi. 9 Eyll 2011de rnakta dzenlenen bir protesto yryne mdahale eden kolluk kuvvetleri ile gstericiler arasnda kan atma srasnda atlan ses bombasnn patlamas sonucu 1 polis memuru yaraland 14 Eyll 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde PKK Lideri Abdullah calan'n ailesi ve avukatlaryla grtrlmemesini protesto etmek amacyla yaplan yrye polisin izin vermemesi zerine balayan olaylarda 22 yandaki Yusuf Dayan atlan gaz bombasnn akana isabet etmesi sonucu ar yaraland. Yaknlar tarafndan Cizre Devlet Hastanesi Acil Servisi'ne kaldrlan Dayan'n daha sonra ameliyata alnd renilirken, hayati tehlikesinin devam ettii bildirildi. 17 Eyll 2011de, PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ile grtrlmemesi ve artan operasyonlar protesto etmek amacyla stanbul'da yaplmak istenen aklamaya polisin mdahalesi sonucunda yaanan olaylarda, polisin ar kulland gaz bombasndan etkilenen Milletvekili Sebahat Tuncel de hastaneye kaldrld. Yaanan saldrda 121 kii darp edildi. 120 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

18 Eyll 2011de rnakn Silopi lesinde KCK operasyonlarn protesto etmek amacyla eylem yapan gruba mdahale eden polis ekiplerinin kulland gaz bombalarndan birinin kapslnn isabet ettii E.K. (17) ar yaraland 19 Eyll 2011de, stanbulun Bahelievler lesinde Abdullah calann avukatlaryla grmesine izin verilmemesi uygulamasn protesto etmek amacyla yaplan gsteriye mdahale eden polis ekiplerinin gzaltna almak istedii R.M.nin (17) kamak istemesi zerine alan ate sonucu kala kemiinden vurulduu ve yaral halde gn gzaltnda tutulduu renildi. R.M. grevli polis memuruna mukavemet ettii iddiasyla tedavisi tamamlanmadan tutuklanarak Maltepe ocuk Cezaevine gnderildi 20 Eyll 2011de, Urfa'nn Suru lesi'nde YJA Star yesi Tekoin ilan kod isimli Hilal Uur iin alan taziyeyi ziyaret etmek isteyen kitleye, polis sert mdahalede bulundu. Mdahale sonucunda ok sayda kii eitli yerlerinden yaralanrken, kulana gaz bombas isabet ettii belirtilen smail Frat isimli yurtta ise hastaneye kaldrld. 22 Eyll 2011de, rnak ili Cizre ilesinde PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ve ailesiyle grtrlmemesinin protesto gsterilerine polisin mdahalesi ile balayan olaylar sona ererken, gaz bombasnn isabet ettii 2 ocuun yaraland belirtildi 24 Eyll 2011de, rnak merkez, Silopi, Cizre, dil ve Beytebap'taki gzalt ve tutuklamalar protesto etmek iin sabah saatlerinden itibaren tek tek ileleri dolaan BDP milletvekilleri Hasip Kaplan, dris Baluken ve yerel ynetimlerden sorumlu heyetin Silopi'den ayrlarak rnak'a hareket etmesi ardndan bir grup gen eylem yapt. Ara sokaklarda eylem yapan genler, polisin engeliyle karlanca polisle att. atma esnasnda bir ocuun ayana isabet eden biber gaz ile yaraland ileri srlrken, bir ara da biber gaznn isabet etmesi sonucu hasar grd. 7-8 Ekim 2011de Mardinin Nusaybin lesindeki gsterilere mdahale eden polis ekiplerinin kulland gaz bombalarndan birinin kapslnn isabet ettii Hikmiye Akta (60) bandan ald darbeyle olmak zere 5 kii yaraland 8 Ekim 2011de, rnak'n Cizre ilesinde 9 Ekim komplosu ve calan'a tecridi protesto gsterilerine saldran polis aralarnda ocuklarn da bulunduu 13 kiiyi yaralad. le merkezinde halen olaylarn Cudi ve Nuh mahalllerinde srd renilirken, baz evlere isabet eden gaz bombas nedeniyle yangn kt bildirildi. 9 Ekim 2011de, Hakkari ili Yksekova ilesinde 9 Ekim'i knamak amacyla yaplan basn aklama sonras yrye geen kitleye polisin yapt mdahaleyle balayan olaylarda gaz bombas isabet eden 2 kiinin yaraland renildi. 9 Ekim 2011de, Mardin ili Nusaybin ilesinde 9 Ekim nedeniyle yry yapmak isteyen kitleye polisin saldrsyla balayan olaylarda 4' 3, 6, ve 12 yalarnda ocuk olmak zere 5 kii yaraland. 9 Ekim 2011de, Mardin'in Kzltepe lesi'nde de 9 Ekim ve PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ile grtrlmemesi yry ile protesto edildi. 6 ayr mahallede bir araya gelen ve aralarnda Belediye Bakanvekili erife Alp, BDP le Ebakan Gurbet Tekin, belediye meclis yeleri ve yzlerce yurttan da bulunduu grup yrye geerek zgrlk Meydan'nda bir araya geldi. Burada aklama yapmak isteyen yurttalara izin vermeyen polis, gaz bombas ve tazyikli su ile mdahalede bulundu. ok sayda yurtta atlan gaz bombalarndan etkilenirken, Belediye Bakanvekili erife Alp de sklan tazyikli su ve atlan gaz bombalar sonucu fenalaarak Nusaybin Devlet Hastanesi'ne kaldrld. 9 Ekim 2011de, Mardin'in Kzltepe, Midyat ve Nusaybin ilelerinde yry dzenlemek isteyenlere polisin iddetli saldrsyla balayan olaylarda 15 kii gzaltna alnrken, Nusaybin'de 3 yandaki Y.E. ve 60 yandaki Hikmiye Akta polisin att gaz bombas sonucu yaraland. Balarnda vurulan Y.E. Nusaybin'den Mardin Devlet Hastanesi'ne sevk edilirken, Hikmiye Akta Nusaybin Devlet Hastanesi'nde tedavi altna alnd. Y.E'nin kaftasnda kme ve beyin kanamas riski tad bildirildi. Y.E. ile birlikte olaylarda yaralanan ocuk saysnn 7 olduu belirtildi. Y.A. (6), A.D. (10), S.A. (12) ve ismi renilemeyen 3 ocuun daha yaraland kaydedildi. 9 Ekim 2011de, Hakkari ili Yksekova ilesinde 9 Ekim'i knamak amacyla yaplan basn aklama sonras yrye geen kitleye polisin yapt mdahaleyle balayan olaylarda gaz bombas isabet eden 2 kiinin yaraland renildi. | YAAM HAKKI

121

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

10 Ekim 2011de, Mardin'in Kzltepe, Midyat ve Nusaybin ilelerinde dzenlenen Abdullah calan'n Suriye'yi terk etmesinin yldnm olan 9 Ekim'i (1998) protesto eylemlerine polisin gaz bombasyla mdahalesi sonucunda evrede bulunan 3 yandaki Y.E ve 60 yandaki Hikmiye Akta balarndan yaraland. 25 Ekim 2011de, Van'da DS Blge Mdrl l Affet Mdrl ile Mara Caddesi'ndeki enkaz almalarn srd blgede toplanan ve yardmlarn datlmamas ile kurtarma almalarn protesto eden gruplara, polisler mdahale etti. 1'i polis 3 kiinin yaraland mdahalede bir kii de gzaltna alnd. 27 Ekim 2011de, Federal Krdistan Blgesi'ne ynelik yaplan hava saldrsnda yaamn yitiren 24 HPG'li iin Hakkari ili Yksekova ilesinde gn boyu sren olaylarda 4 kii gzaltna alnd. Olaylarn younlat Gngr Mahallesi'nde polisin kulland gaz bombasnn isabet ettii bir evde 4 kii zehirlenerek Yksekova Devlet Hastanesi'ne kaldrld. kisi 5 ve 7 yalarnda ocuk olan 4 kii hastanede yaplan mdahalenin ardndan taburcu edildi. Gngr Mahallesi'ndeki dz alanda genlere akrep tipi zrhl ara, panzerlerle mdahale eden zel hareket timleri, 4 genci darp ederek gzaltna ald. 29 Ekim 2011de Malatya Adli Tp Kurumunda bir sredir bekletilen ve HPG militanlarna ait olduu iddia edilen 23 cenazenin kimliklerinin tespit edilmesi ve ailelerine teslim edilmesi iin Diyarbakrda yaplamak istenen protesto gsterisine mdahale eden kolluk kuvvetleri BDP Mu Milletvekilli Demir elik ile Batman Milletvekilli Ayla Akat Atay coplarla darp etti. 3 Kasm 2011de stanbulda YK n kurulu yldnmn (6 Kasm) protesto etmek iin Taksim Meydannda bulunan anta pankart asmak isteyen Genlik Federasyonu yesi Cemray Ba ve Mahir Bekta adl 2 renci polis ekipleri tarafndan darp edilerek gzaltna alnd 7 Kasm 2011de, BDP Silopi le rgt, Hakkri'nin ukurca lesi Kazan Vadisi'nde 36 HPG'linin yaamn yitirdii operasyonu protesto etmek amacyla AKP le binasna temsili tabut ile yry gerekletirmek istedi. Nuh Mahallesi'nde bir araya gelen binlerce kii, sloganlar eliinde yrye geti. Binlerce kiinin yryne izin verilmemesi zerine kitle oturma eylemi balatt. Oturma eyleminin ardndan slogan atarak tekrar yrye geen kitleye polis, tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etti. Polis mdahalesine kitle de ta ve molotoflarla karlk vermesi zerine atma kt. Mdahale srasnda Asiye Yiit (42) isimli yurttan gaz bombasyla yaraland, 3 kiinin de gzaltna alnd ve Silopi le Emniyet Mdrl'nde tutulduu belirtildi. 8 Kasm 2011de, Hakkarinin ukurca lesi Kazan Vadisi'nde, kimyasal silah kullanld ileri srlen operasyonda yaamlarn yitiren HPG'liler iin Yksekovada yaplan protesto eylemleri srasnda Yeildere Mahallesinde 4 kii polisler tarafndan gzaltna alnd. Gzaltna alnan 4 kiinin kimlikleri renilemezken, grg tanklar, polislerin sz konusu kiileri gzaltna alrken feci ekilde dvdkten sonra gzaltna aldn iddia etti. 9 Kasm 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde akam saatlerinde bir grup, askeri ve siyasi operasyonlar protesto etmek amacyla dil Caddesi'ni trafie kapatt. Bir sre sonra olay yerine gelen polis, gruba gaz bombalaryla mdahale etti. Yaplan mdahale srasnda 11 yandaki Adil Aslan adl ocuun burnuna polisler tarafndan atlan gaz bombas isabet etti. Burun kemii krlan Aslan, Cizre Devlet Hastanesi'ne kaldrld. te yandan Aslan ailesinin, ikayeti olmamas iin polis tarafndan tehdit edildii iddia edildi. 10 Kasm 2011de, Sabah saatlerinde Van Valilii nnde bir araya gelerek adr talebinde bulunan ve "Vali istifa" slogan atan gruba polis mdahale etti. Tazyikli su ile yaplan mdahalede 2 kii gzaltna alnrken, dalan depremzedeler ise, arama kurtarma almalarnn devam ettii Bayram Oteli enkazna geldi. Depremzedeler, burada tepkileri dile getirmeye devam ederken, olay yerine Babakan Yardmcs Beir Atalay geldi. Depremzedelerle grmeye alan Atalay, tepkilerin artmas zerine "Beni dinleyecek misiniz?" diye sorduktan sonra, elini sallayarak, olay yerinden ayrld. Ardndan ise polis gaz bombalar ile mdahalede bulundu. kan olaylarda, 2 kii yaralanrken, 3 kii de gzaltna alnd. 15 Kasm 2011de, PKK Lideri Abdullah calan zerindeki tecride dikkat ekmek iin kard Kartepe isimli deniz otobsnde dzenlenen operasyonda yaamn yitiren HPG'li Mensur Gzel'in cenaze trenine mdahale eden polis, cenazenin bulunduu ehitlik Camii'ne de gaz bombas att. Mdahale esnasnda cami iine de gaz bombas atlmas sonucu ok sayda yurtta fenalk geirdi. Kimi kadnlar baylrken, bir yurtta da atlan gaz bombasnn isabet etmesi sonucu yaraland. 16 Aralk 2011de Edirnede Fze Kalkan Deil Demokratik Lise stiyoruz talebiyle kurulan alk grevi adrna polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu Edirne Genlik Dernei yesi 3 renci darp edilerek gzaltna alnd YAAM HAKKI |

122

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

27 Kasm 2011de, Hakkride Abdullah calann ay akn bir sredir avukatlaryla grtrlmemesini ve Asrn Hukuk Brosu yesi avukatlarn KCK Soruturmas kapsamnda tutuklanmasn protesto etmek isteyen gruba kar polis ekiplerinin youn bir ekilde gaz bombas kulland srada yoldan geen Kezban Erol (17), bacana isabet eden gaz bombas kapsl ile yaraland 28 Kasm 2011de Mardinin Dargeit lesinde, PKKnin 33. kurulu yldnmn kutlamak isteyen gruba polis ekiplerinin gerek mermilerle ate amas sonucu Mehmet irin Aslan (18) ar yaraland 26 Aralk 2011de Antalyada Fze Kalkan Deil Demokratik Lise stiyoruz talebiyle kurulan alk grevi adrna polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu Antalya Halk Cephesi yesi 16 kii darp edilerek gzaltna alnd 28 Aralk 2011de, 24 Aralk gn TBMM, Meclis Bakan Cemil iekin giriimleriyle emekli milletvekili maalarna yaplan zamm Ankarada protesto etmek amacyla TBMMye yrmek isteyen SES Ankara ubesi yelerinden oluan gruba polis ekipleri gaz bombalaryla mdahale etti. Mdahalede, SES yneticisi 5 kii yaraland. 29 Aralk 2011de Ankarada alma ve Sosyal Gvenlik Bakanlnda 2011 ylnn asgari cretini belirlemek iin toplanan Asgari cret Tespit Komisyonunu protesto etmek isteyen Dev Salk- Sendikas yesi gruba polis ekiplerinin biber gazyla mdahale etmesi sonucu 1 kii gazdan etkilenerek hastaneye kaldrld. 29 Aralk 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Burhan Kan, u beyanlarda bulundu: Yeenim olan Kerem Kan, 30.12.2011 tarihinde Uluderede yaanan olay nedeniyle saat 01.00da sokakta yaplan eylemlerden dolay i k eve gitmek zereyken o srada polis ve eylemciler arasnda kan atma sonucu enesinden yara ald. enesinin krlmas nedeni polislerin att gaz bombasndan kaynaklanmaktadr. enesinin krlmas ve yrtlmas nedeniyle ameliyat edildi. Tp Fakltesi Onkoloji blmnde tedavisi devam etmektedir. Ailesi maddi olarak ok zor durumdadr. Olaylarla hibir ilgisi yoktur. Maddi ve manevi olarak madur edildiler. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 29 Aralk 2011de, Diyarbakr'da, rnak'n Uludere (Qlaban) lesi'ne bal Ortasu (Roboski) Ky'nde yalanan katliam protesto etmek iin on bini akn kii BDP il binas nnde topland. Ardndan Kouyolu Park'na doru yrye geen kitleye polis izin vermedi. Yryte srar eden kitleye polis tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etti. Mdahale esnasnda polisin att gaz bombalarndan biri BDP l e Bakan Zbeyde Zmrt'n ayana isabet etmesiyle Zmrt yaraland 30 Aralk 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde Roboski Katliam'n protesto etmek iin esnafn kepenk kapatt, rencilerin okulu boykot ettii derse girmeyen rencilere polis gaz bombalar ile mdahalede bulundu. Nur Mahallesi'nde bulunan Atatrk Lisesi rencileri katliam protesto etmek iin derslere girmeyerek okul bahesinde topland. Youn nlem alan polis, gaz bombalar ile rencilere mdahale etti. Mdahale esnasnda 16-17 yalarnda bir renci gaz bombas kapslnn kafasna isabet etmesi sonucu yaraland. Gzaltna alnma korkusuyla hastaneye kaldrlamayan renci arkadalar tarafndan hemen olay yerinden uzaklatrld. 30 Aralk 2011de, Diyarbakr ili Silvan ilesi Feridun Mahallesi Diyarbakr Caddesi zerine kan genler yolu trafie kapatarak Uludere'de yaanan katliam protesto etti. Bunun zerine olay yerine gelen polisler, genlere gaz bombas ve tazyikli su ile mdahale etti. Polisin att gaz bombas yzne isabet eden Kerem Kan isimli bir kii ar yaraland. Yurttalar tarafndan Devlet Hastanesi'ne gtrlen Kan'n hayati tehlikesinin olduu belirtildi. 30 Aralk 2011de, rnak'n Uludere lesi'ne bal Ortasu (Roboski) Ky'nde gerekletirilen bombardman sonucu 35 kylnn katledilmesini dersleri boykot ederek protesto eden Diyarbakr Dicle niversitesi rencilerinden gzaltna alnanlarn says 44'e kt. 30 rencinin ardndan 14 rencinin de gzaltna alnd, gzalt srasnda darp edilen rencilerin Eitim ve Aratrma Hastanase'ne getirilerek burada ayakta tedavi edildii ve ardndan Emniyet Mdrl'ne gtrldkleri bildirildi. Darp edilerek gzaltna alnan 14 rencinin isimleri yle: nder Aslan, Faris Mercan, Mehmet Emin elik, Mehmet Reitaaolu, Murat Akyz, Sefer Tetik, Feyzi Bakurt, Fatih Sipik, Hsn Esvet, Mehmet Yce, Tekin elik, Eser Sevgl, dris Ik, Ali zgen. 30 Aralk 201de, Van'n Bakale lesi'nde Hakkari ili kazan vadisinde yaanan katliam protestosuna polis mdahale etti. Yrye geen kitleye polis gaz bombas ve tazyikli suyla mdahalede bulundu. Polisin mdahalesine genler talarla karlk verdi. Olaylarda yzne gaz bombas isabet eden Fesih Erez isimli yurtta yaraland. Yaralanan Erez, Bakale Devlet Hastanesi'nde tedavi altna alnd. Olaylarn srd ilede aralarnda bir ocuun da bulunduu 5 kii gzaltna alnd. 16 yandan kk bir ocuun ise polisler tarafndan darp edilerek gzaltna alnd grld.

| YAAM HAKKI

123

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

30 Aralk 2011de rnakn Qilaban (Uludere) lesinde bal Roboski (Ortas) Kynde 28 Aralk 2011de Irak snrnda kyllerden 38inin Genelkurmay Bakanlna bal Trk Sava uaklar tarafndan bombalanarak ldrlmesini Cizrede protesto etmek isteyen gruba polis ekiplerinin gaz bombalaryla mdahale etmesi sonucu 1 renci bana gaz bombas kapsl isabet etmesi nedeniyle yaraland. 31 Aralk 2011de, Muta dzenlenen protesto gsterilerine yaplan mdahalede 1 kii yaraland 31 Aralk 2011de, Diyarbakr'n merkez Kayapnar lesi Huzurevleri Mahallesi 4. sokak 9 numaral dairede kalan 2 kiinin infaz edildii haberini alan binlerce kiinin, Ninova Alveri Merkezi nnde toplanarak olayn gerekletii yere yrmek istemesi ile balayan olaylar sona erdi. Yzlerce evik kuvvet ve sivil polisin mdahale ettii olaylar srasnda Ylmaz Yakut isimli bir yurtta, panzerin ayan ezmesi sonucu yaraland ve hastaneye kaldrld renildi. XIII.7. zel Gvenlik Grevlileri Tarafndan kence ve Kt Muameleye Maruz Kalanlar 17 Ocak 2011de stanbul Esenyurtta kan Alternatif Dou gazetesinin imtiyaz sahibi etin Ylmaz, Belediye Bakan Necmi Kadolunun korumalarnca darp edildiini iddia etti. Ylmaz, Bakan beni ete lideri diye hedef gsterince koruma ve yandalar Ekin TV'ye ait kameramann kasetini zorla aldlar; beni tartakladlar. Devlet Hastanesi'nden darp raporu aldm ve ikayette bulundum dedi. 5 Mays 2011de, BES stanbul 3 Nolu ube yelerinin performans uygulamas, personel eksiklii, zorunlu mesai uygulamalarna tepki gstermek iin SGK Kadky Mdrl nnde yapt aklamaya, zel gvenlik elemanlar ilk nce haberi izleyen gazetecilere engel olmak istedi. BES yelerinin araya girmesiyle zel gvenlikler geri ekildi. Daha sonra ube Bakan Ahmet Acarn aklama yapt srada SGK Mdr Mahmut Kotan aaya inerek zel gvenliklerin eyleme mdahale etmesini istedi. zel gvenliin mdahalesi zerine 10 kii darp edildi.. 23 Haziran 2011de Diyarbakr merkez Yeniehir lesi Ekinciler Caddesi Ofis Semti'nde Diyarbakr Bykehir Belediyesi temizlik personelleri p atma saatinin dnda gelii gzel olarak kaldrmn zerine attklar iin uyardklar NG Bank'n gvenlik grevlilerinin coplu saldrsna uradlar. Daha sonra olay yerine gelen Yeniehir le Emniyet Mdrl'ne bal polisler, belediyenin temizlik personellerini zorla karakola gtrmek istedi. 5 Eyll 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Burhan Deniz (1985), 1 Eyll 2011 gn kardei Orhan Denizi tedavi amal gtrd Baclar Devlet Hastanesinde polisin ve zel gvenliin sopal saldrsna uradklarn syledi. 21 Ekim 2011de Pamukkale niversitesinin (Denizli) dzenlenen akademik yl al trenine katlan Kltr ve Turizm Bakan Erturul Gnay protesto etmek isteyen 10 renci zel gvenlik birimleri tarafndan darp edilerek salon dna karld 21 Ekim 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Ekrem Akgl (1990), zel gvenlik memurlarndan stanbul niversitesine satr ve baklarla giren lkcleri dar karmalarn istediklerini, can gvenliklerinin olmadn sylediklerini dile getirdi. Ancak buna ramen, amirlerinin direktifiyle zel gvenlikler tarafndan saldrya uradn, sivil polislerle birlikte 15 kiilik grup tarafndan darp edildiini syledi 14 Aralk 2011de stanbul niversitesi ktisat Fakltesinin 75. kurulu yl dnm kutlamasna katlmak iin stanbul niversitesine gelen Cumhurbakan Abdullah Gl protesto etmek isteyen renci Kolektifleri yesi 11 kii polis ekipleri ve niversitenin zel gvenlik birimleri tarafndan darp edilerek gzaltna alnd 28 Aralk 2011de Akdeniz niversitesinin verdii fahri doktora unvann alma iin Antalyaya gelen Kltr ve Turizm Bakan Erturul Gnay protesto etmek isteyen 3 renci darp edilerek ve kelepelenerek trenin yapld salondan niversitenin zel gvenlik grevlileri tarafndan uzaklatrld 29 Aralk 2011de Trakya niversitesinde dzenlenen 4. Bykeliler Konferansna katlmak iin Edirneye gelen Dileri Bakan Ahmet Davutolunu protesto etmek isteyen 20 renci darp edilerek konferansn yapld salondan polis ekipleri ve niversitenin zel gvenlik grevlileri tarafndan uzaklatrld XIII.8. Okulda iddet

124

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

1 Ocak 2011de zmirin Buca lesindeki Rt nsal Polis Meslek Yksekokulunda 2009 ylnda eitim almalar srasnda, eitimci komiser yardmcsnn, polis memuru aday iki renciyi eitime ge kaldklar gerekesiyle tokatlayp dvd renildi. Bir rencinin cep telefonu kamerasyla kaydettii grntleri arkadalarna dattn renen okul ynetiminin okulda bulunan telefonlardaki tm grntleri sildirdii fakat rencilerden birinin grntleri okul dnda bir arkadana gndermesi sonucu okuldaki iddetin ortaya kt ileri srld. Konuyla ilgili aklama yapan okul ynetimi komiser yardmcs hakknda alan idari soruturmann sonulanmadn, olaydan sonra aa alnan bakomiser yardmcsnn baka bir ile tayininin kmasnn ardndan komiserlie terfi ettirildiini ifade etti. 12 Ocak 2011de Diyarbakr'n Silvan ilesi Balar Mahallesi'nde bulunan Atatrk lkretim Okulu'nda fen bilgisi retmeni N..arkadayla tartan 8. snf rencisi E.A.'y (14) arkadalarnn gz nnde dvd renildi. 18 ubat 2011 tarihinde Y.K.M tarafndan yaplan bavuruda 16.03.2011 gn saat 13.00 civarnda Yreir ilesi Cumhuriyet Lisesinde Adana Emniyet Mdrlne bal TEM ekiplerince yaplan panelde Krtler aleyhine provakatif sylemlerde bulunulduunu bunun zerine kendisinin sz alp yaptklarnn yanl olduunu ifade ettiini. Ve bunun zerine okul retmenlerinden biri tarafndan kendisinin okulun rencisi olmad sylemesi zerine polislerin kendisini dverek okul dna atldn ardndan okul mdrnn odasnda iki saate yakn keyfi bir ekilde tutulduunu belirtti. Ayrca okula girdii gerekesiyle kendisine 75 tl para cezas kesildiini ekledi. Bir renci olarak emniyet glerinin eitim alanna girmelerini protesto hakknn olduunu belirten Y.K.M. durumun takipisi olmamz talep etti. 23 Mart gn, Gaziantepte Aye Mehmet Sevcan lkretim Okulu rencisi M.K., Resim retmeni B.Y. tarafndan derste ayaa kalkt gerekesiyle dvld. ocuunun uykusunda retmenim ben bir ey yapmadm diye saykladn belirten anne S.K., aldklar darp raporuyla birlikte retmen hakknda su duyurusunda bulunduklarn syledi 31 Mart 2011de Urfa Dilnihat zyein Orta retim Kz Yurdu'nda, Orhan Gazi Lisesi 3. snf rencisi Bnev iek, doktora gitmek iin izin istenilecek retmenin yurtta olmamasndan dolay izinsiz doktora gittii iin Fatma Hocann kendisine 'Kzm sen daa m gideceksin, terrist mi olacaksn?' diyerek,hakaret ettiini ve tokat attn belirtti. 1 Nisan gn, stanbulun Maltepe lesinde Glensu lkretim Okulu rencisi F..nin (13), Fen Bilgisi retmeni E.. tarafndan, snfa gelen palyaoya gld gerekesiyle darp edilmesi sonucu, burnunda atlak tespit edildii, bildirildi. 1 Nisan gn, Adanada Sevim Tekin Lisesi rencisi M.H.nin (16), okul nnde sigara ien rencilerin adlarn okul mdr H..ye vermedii gerekesiyle H.. tarafndan darp edildii iddia edildi. ukurova niversitesi Tp Fakltesi Balcal Hastanesi Acil Servisinde kafasna diki atlan M.H., karakola giderek H..den ikyeti oldu 2 Nisan 2011de zmirin Karyaka lesinde bulunan Zbeyde Hanm lkretim Okulu 1. snf rencilerinin snf retmeni N.K. tarafndan darp edildiini ileri sren renci velisi .. 1 Nisan 2011de zmir l Milli Eitim Mdrlne dileke vererek ikyette bulundu 7 Nisan 2011de Ar ilinin Patnos ilesi Anadolu Lisesi'nin iki rencisi arasnda kan kavgadan sonra Polisin okul idaresinden izin almadan okulu bast ve btn kadn ve erkek rencileri dayaktan geirdii Polisin kendilerini dvmesine itiraz eden 5 renci gzaltna alnd. 10 Nisan 2011de, HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Kyaseddin lar, 13 yandaki olunun Glensu lkretim Okulunda retmeni tarafndan iddet grdn, olunu hastaneye gtrp grd iddetle ilgili rapor aldn ifade etti. 12 Nisan gn, Bitliste dershaneye giden 2 renci arasnda kan kavgaya karan 1 rencinin polis memuru olan aabeyinin arkadalaryla dershaneye gelerek 12 renciyi darp ederek gzaltna ald bildirildi 14 Nisan 2011de Edirnede Trakya Birlik lkretim Okulu rencisi B.E.nin (12) grlt yapt gerekesiyle Trke retmeni F.B. tarafndan, srann zerine yatrlarak parmann krld, renildi. Konuyla ilgili aklama yapan Mill Eitim Mdr erafettin Demirci olayla ilgili soruturma balattklarn belirtti 15 Nisan gn, anlurfada Cumhuriyet lkretim Okulu rencisi M.Y.nin (13), arkadalaryla tartmas zerine, retmen M.M. tarafndan dvld renildi. 5 gnlk i gremez raporu alan M.Y.nin ailesinin ikyeti zerine l Milli Eitim Mdrl olayla ilgili soruturma balatt | YAAM HAKKI 125

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

15 Nisan gn, Konyann Sarayn lesine bal Ladik Beldesinde Atatrk lkretim Okulu rencisi T.A.D.nin (14) derste konutuu gerekesiyle retmeni H..Y. (37) tarafndan dvlmesi sonucu, T.A.D.de %30 geici grme kayb meydana geldi 19 Nisan gn, Manisada ilkretim okulunun rencisi O.K.nin (14) mdr yardmcs tarafndan dvldn ileri sren anne N.K., mdr yardmcs hakknda su duyurusunda bulunduunu syledi 5 Mays gn, stanbulun Baakehir lesinde zel bir ilkretim okulunda, A.U.nun (14), Mdr Yardmcs A.N.A. tarafndan, yaramazlk yapt gerekesiyle dvld ileri srld. A.U.nun darp edildiine dair salk raporu alan babas, A.N.A. hakknda su duyurusunda bulunurken, A.N.A.nn okul ynetimi tarafndan aa alnd renildi 9 Mays gn, Mulann Marmaris lesinde Ahu Hetman lkretim Okulu Anasnf rencisi bir ocuun, N.. (45) adl snf retmeni tarafndan dvldnn cep telefonu kamerasyla grntlenmesi zerine ocuun velisi Marmaris Savclna ve Milli Eitim Mdrlne su duyurusunda bulundu 11 Mays gn, Balkesirin Burhaniye lesinde Atatrk Salk Meslek Lisesi rencisi F..nin okula bartyle gelmesinden tr retmeni B.H.nin barty zorla kararak kafasn duvara vurduu iddia edildi. Hastaneden darp raporu alan F..nin su duyurusunda bulunmas zerine l Milli Eitim Mdrlnn soruturma balatt akland 30 Mays 2011de, Urfa'da Eyp Gnc Lisesi rencisi R.P., polis tarafndan okula yaplan basknda dersten karlarak gzaltna alnd. Kz renci R.Pnin Eyybiye Mahallesi'ndeki evi daha nce de polis tarafndan defa baslmt. retmen ve rencilerin gzleri nnde elleri kelepelenerek okuldan karlan R.P.'nin gzalt gerekesi renilemezken, R.P., Emniyet Mdrl'ne gtrld. 3 Haziran 2011de Diyarbakr'n nar lesi'nde iki renci grubu arasnda kan kavgaya mdahale etmek iin okul nne gelen polisler ise, snflara girerek retmenlerin gz nnde rencileri darp ederek, gzaltna ald. 26 Ekim 2011de, rnak'n Beytebap lesi'nde, getiimiz hafta Beytebap Lisesi rencileri arasnda kan kavgann ardndan AKP'li Mezra Belediye Bakan Hsn Timur'un olu, kardeleri ile aralarnda korucularn da bulunduu bir grup, Beytebap Lisesi'ni bast. Saldrganlar 5 renciyi darp ederken, araya girmek isteyen 2 retmen de darp edildi. Yarallar hastaneye kaldrlrken, olay duyan veliler, okulu basan grup ile kavga etti. Kavgada gruptan 1 kii yaralanarak hastaneye kaldrlrken, olay yerine gelen polis kavgay ayrd. te yandan, okulu basan grubun bir araca da hasar verdikleri ve aracn le Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. 28 Eyll 2011de anlurfann Hilvan lesinde ilkretim 7. snf rencisi bir ocuun okuluna bartsyle girmek istemesi zerine okul grevlileri tarafndan darp edildii ileri srld 6 Ekim 2011de, rnak'n Silopi lesi Yeniehir Mahallesi'nde polisin Akrep tipi zrhl aracnn geii srada bir ocuun araca ta att ileri srld. Bunun zerine sivil polislerin de Sleyman Demirel lkretim Okulu bahesinde oyun oynayan rencilere gaz bombas att bildirildi. Bu srada bahede oynayan 7 ocuk gaz bombasnn etkisiyle baygnlk geirdi. renciler ambulanslarla hastaneye kaldrlrken, yalar 8 ile 12 arasnda olan rencilere oksijen verildi. 1 Kasm 2011de Diyarbakrda Eczaclar lkretim Okulu rencisi H.B.nin, Hristiyan olmasndan tr Din Kltr ve Ahlak Bilgisi dersinden muaf tutulma talebinin reddedildii ve H.B.nin ayn dersin retmeni A.D. tarafndan dua okuyamad gerekesiyle darp edildii renildi 8 Kasm 2011de HD Genel Merkezine bavuran Hlya Toprak, olu Alihan Toprakn Samsun 23 Nisan lkretim okulunda renci olduunu ve olunun renme gl ektiini snf retmeni Orhan Dikmenin olunu snfta kmsediini ve iddet uyguladn belirterek derneimizden yardm talebinde bulunmutur. 17 Kasm 2011de, HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Mehmet Halis Kaplan (1994), 16.11 2011 aramba gn TUYAP kitap fuarna gitmek iin okullarnn kiralad otobse bindiini, yer kalmad iin retmeninin kendisini ve arkadalarn indirdiini ardndan okul mdr yardmcs tarafndan darp edildiini belirtti. 7 Aralk 2011de, rnak ili Silopi ile Lisesinde, ilenin nde gelen Tayan ile sperti airetlerine mensup renciler arasnda bilinmeyen bir nedenle tartma kt. Tartma ksa srede kavgaya dnnce, okul ynetimi 126 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

polis ard. Polis kavgaya ayrmakta glk ekince, olaya gz yaartc bomba ile mdahalede bulundu. ok sayda ambulansn da arld okulda atlan gaz bombasndan etkilenen 35i kz 60 renci fenalaarak baygnlk geirdi. renciler hastanelere gtrlrken, olaya karan renciler okul dna kp, burada polise tal saldrda bulundu. Polisin gz yaartc bombayla mdahalesini srdrd olaylar srasnda ile sava alanna dnd. Esnaftan bazlar kepenk kapatrken, polis uzun sren almadan sonra kavgay nleyip, olaya karanlardan bazlarn gzaltna ald. Silopi le Milli Eitim Mdr Sait Uysal, kan kavgann sebebini henz renemediklerini, renciler arasnda kan kavgann btn okula yayldn ve gaz bombasndan etkilenen rencilerin ambulanslarla Silopi Devlet Hastanesine gtrldklerini belirtti. kan airet kavgas sonras okul yarm gn tatil edilirken hastaneye kaldrlan rencilerin salk durumlarnn iyi olduu belirtildi. Kavga daha sonra ile merkezine srad. Polislerin gaz bombas ile mdahale ettii kavgada esnaf kepenklerini kapatmak zorunda kaldlar. Polisin att gaz bombalar nedeniyle dersliklerdeki rencilerin de etkilenmesi sonucu okul tatil edilerek renciler evlerine gnderildi. XIII.9. len Kiinin Bedenine Ynelik nsanlk D Muamele 30 Eyll 2011de, rnak'n Beytebap lesi'nde kinci Kpr mevkii ad verilen blgede 29 Eyll gecesi saat 22.00 sralarnda operasyona kan askerler ile HPG'liler arasnda kan atmada 2 asker yaamn yitirdi, 1'i ar 3 asker de yaraland. Yerel kaynaklardan alnan bilgilere gre, atmada 3 HPG'linin de yaamn yitirdii ileri bildirildi. Grg tanklar, 3 cenazenin askerler tarafndan yerde srklenerek Beytebap Alay Komutanl'na gtrldn iddia etti. 31 Ekim 2011de, Hakkari'nin ukurca lesi'nde 22-24 Ekim tarihleri arasnda yaplan ve kimyasal silah ve napalm bombalarnn kullanld ileri srlen operasyonda yaamlarn yitiren 24 HPG'linin isimleri aklandktan sonra, aileler cenazelerin bekletildii Malatya'ya geldi. Savcla bavuran HPG'lilerden Siirt'ten Abdurrahman Entekin, rnak'tan Bereket Aan ile Mutan Oktay elik'in aileleri sivil polisler gzetiminde tehis iin Belediye ehir Mezarl Morgu'na gitti. Ailelere cenazeler gsterilmezken, bilgisayardan cenazelerin fotoraflar gsterildi. Grdkleri manzara karsnda ok olan aileler, paralanm ve yaklm olduu belirtilen cenazeleri tehis edemedi. HPG'li Oktay elik'in babas Seyithan elik, morg knda "2 cenazenin ba yoktu. Baz cenazeler de param parayd. Tannmayacak ekilde yandklar iin tehis edemedim" dedi. HPG'li Bereket Aan aabeyi Sevdin Aan da, "Cenazeler param parayd. Ondan dolay tehis edemedim. Tam bire vahet uygulanmt" diyerek grdkleri vahet fotoraflarn ifade etmekte zorland. Morga giren HPG'li Abdurahman Entekin, Enver Akay, Dervi zkan ile Suna zdemir'in aileleri de cenazelerini tehis edemedi. Baz ailelerin gsterilen fotoraflardan cenazeleri tehis ettii, ancak cenazeler gsterildiinde tehis edemedikleri belirtildi. XIII.10. kence Davalar 4 Mays 2011de, stanbul Boazii niversitesinde 24 Aralk 2009da gerekletirilen Bar iin Vicdan Retiler Kurultayna giderken Kabata Vapur skelesinde gzaltna alnan, ardndan da tutuklanarak Maltepe Asker Cezaevine gnderilen vicdan reti Enver Aydemirin ikence grmesi nedeniyle Maltepe Asker Cezaevi Mdr Albay Mustafa zmen ve Astsubay smail Smbl hakknda alan davaya, Selimiye 1. Ordu Komutanlnda devam edildi. Sanklarn katlmad durumada tanklarn ifadelerinin ve adres tespitlerinin beklenmesine karar veren mahkeme heyeti durumay 4 Temmuz 2011e erteledi. 18 Mays 2011de, stanbulun Kkekmece lesinde hrszlk sulamasyla 2 ubat 2004te gzaltna alnan C.B.ye elektrik ve tazyikli su ikencesi yapan polis memurlar Mustafa Erdoan ve Mjdat Arslan hakknda ikence suundan alan davann sonuland renildi. stanbul 4. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme heyeti suun sabit olduuna karar vererek polis memurlarna ikier yl altar ay hapis cezas verdii renildi. 25 Mays 2011de, stanbul Emniyet Mdrl Organize Sularla Mcadele ubesi eski Mdr Adil Serdar Saan ile yedi polis memuru hakknda, 12 Kasm 1999da gzaltna aldklar Bilim Aratrma Vakf yelerine ikence yaptklar iddiasyla alan davaya devam edildi. stanbul 7. Ar Ceza Mahkemesindeki durumada esas hakkndaki mtalaasn veren savc, gzaltna alnan 27 kiinin kaba dayak, sa ekme, srt ve yze vurma, askya alma, hay burma gibi ikence yntemlerine maruz kaldklarn belirterek, Adil Serdar Saanla birlikte iki sank hakknda ikence yapmak suundan sekiz yl hapis cezas istedi. Savc dier sanklar hakknda ise beraat karar verilmesini talep etti. Mahkeme heyeti sanklarn savunmalarnn alnmas iin durumay erteledi.

| YAAM HAKKI

127

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

14 Ekim 2011de, stanbulun Kartal lesinde ESP yesi Mustafa Diren Sayglnn, 22 Nisan 2010da yaplan kimlik kontrolnn ardndan gzaltna alnrken gtrld Yakack Polis Karakolunda ikence ve kt muamele grmesi nedeniyle iki polis memuru hakknda alan davaya baland. Kartal Sulh Ceza Mahkemesinde grlen durumaya katlan sank polis memurlar N.K. ve N.A.nn ifadelerini alan mahkeme bakan durumay 26 Mart 2012ye erteledi. 3 Aralk 2011de Yargtay 8. Ceza Dairesinin, 2002 ylnda PKKye kuryelik yapt iddiasyla Mardinin Kzltepe lesinde gzaltna alnan Hamdiye Aslana ikence yaptklar iddiasyla 5 polis memurunun Mardin 2. Ar Ceza Mahkemesinde yargland davada mahkemenin verdii beraat kararn dosya kapsamna gre ikence fiili sabittir diyerek bozduu renildi. Hamdiye Aslan, gzaltndan mahkemeye karld gne kadar srekli baygnlk geirince kez doktora gtrlmt. Hamdiye Aslann koltuk altlarnda dirseine kadar 25 santimetre morarmalar, yznde ve ayak tabanlarnda dem olumasna ramen doktorlar Hamdiye Aslann bedenindeki izlerin bnyesinden kaynaklandn belirterek ikence grmedii ynnde rapor vermilerdi. Tutuklandktan sonra cezaevi ynetimi tarafndan tekrar muayene edilmek zere hastaneye gnderilen Hamdiye Aslana 5 Mart 2002de verilen raporda ise Hamdiye Aslann copla tecavze urad bilgileri yer ald. Adli Tp Kurumu Diyarbakr ube Mdrlnn kararna ramen 3 Nisan 2008de Mardin 2. Ar Ceza Mahkemesi Bayram Ural, Nazm Ege, Abdulkadir zer, Hanife ennur Pat ve Levent Birselin beraatna karar vermiti 5 Aralk 2011de, orumda 27 Eyll 2002de yasad rgte yardm ve yataklk yapt gerekesiyle Merkez Seydim Jandarma Karakolunda gzaltnda tutulan ve gzaltnda tutulduu sre ierisinde ikence ve kt muamele gren Feride Kayann yapt su duyurusu zerine alan davann sonuland renildi.orum Ar Ceza Mahkemesinde sonulanan yarglama sonunda mahkeme heyetinin, Feride Kayann ikence grdne hkmettii ancak dokuz yldr yarglanan 2 askerin ikenceyi yapmadna kanaat getirerek sank askerlerin beraat etmesine karar verdii renildi. Feride Kayaya ikence grmesine ramen darp ve cebiz izine rastlanmamtr yazl raporu veren F.S. ve M.A. adl iki doktor da haklarndaki sulamann 7,5 yllk zamanamna uramas sayesinde iki doktor hakkndaki dava ortadan kalkt. Davaya konu olan iddianameyi hazrlayan savclk ise, doktor raporlarn ve bu raporlarla rten tank anlatmlarn esas alarak, Feride Kayann iki gn boyunca astsubaylar S.K. ve N.. tarafndan elektrik ve darp ikencesine maruz kaldn belirtmiti. orum Ar Ceza Mahkemesinde alnan kararda, gzaltna alnan Feride Kayann gzaltnda kald tarihte kt muameleye maruz kald hususunun kabul edildii ancak katlana kt muamelede bulunan kiilerin sz konusu iki sank olduuna dair mahkememizce tam bir kanaat olumad, bu hususun pheli kald anlaldndan, pheden sank yararlanr ilkesi gereince sanklarn beraatlarna karar verilmitir ifadesi kullanld. Mahkeme heyeti kararn ardndan basavcla ikence suunu ileyenlerin tespit edilmesi iin su duyurusunda da bulundu. Basavcln, olayn ardndan dokuz yl gemesine ramen sanklar tespit etmesi halinde yarglama yeniden balayacak XIV. NAMUS CNAYETLER KADIN 3 Ocak 2011de Idr ili Aa Erhac Ky'nde Ahmet . kz 10. snf rencisi Z.. nin, daha nce ailece almaya gittikleri Kars ili Arpaay ilesi Hasanavu Kynde tant Frat Y. nin kardn, arada kan anlamazlk nedeniyle Frat Y.nin babasnn Z.. yi karakola, karakolun da babasna teslim ettii ve Z.. yi 15 yandaki kardei .. nin baklayarak ldrd renildi. 17 Ocak 2011de Diyarbakrn Hazro lesine bal keksu Ky'nde oturan, baka bir erkekle kat iin hakknda 'lm' emri verildii iddia edilen pek Tekin ei Kadri Tekin tarafndan silahla vurularak ldrld. 24 Ocak 2011de Gaziantep'te Gndodu Mahallesi Turan Emeksiz Caddesi nde bir yaknlarnn evinde belirlenemeyen bir nedenle babas Mehmet E. (66) ile tartan Adile E., Mehmet E. tarafndan ldrld. Karakola teslim olan Mehmet E. verdii ilk ifadesinde, "Namus meselesi yznden ldrdm" dedii renildi. 14 ubat 2011de stanbul Ataehirde Salih Erdem kendisini aldatt iddasyla 38 yllk ei Saliha Erdemi apartman giriinde kurunlayarak ldrd. 10 Mays 2011de, stanbul'da tersane iisi C.E. (1971), biri 17, dieri 7 yanda olan ocuklarn okula gnderdikten sonra kars Y.E.'yi (1973) elektrik sprgesinin kablosuyla boarak ldrd. Polisi arayan C.E., olay yerine gelen ekibe teslim oldu. C.E.'nin 18 yllk karsn evlenmeden nceki sevgilisiyle grt iddiasyla, "kskanlk krizine girerek" ldrd ne srld.

128

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

24 Haziran gn, Dzce'de Y.., birlikte yaad Derya Trk' (1994) baklayarak ldrd. Bir saat sonra yakalanan Y..'nin, Derya Trk' baka bir erkekle mesajlat iin ldrd iddia edildi. 26 Haziran gn, Tekirda'da K.Y., imam nikahl hamile kars ..'yi kendisini aldatt gerekesiyle ikence yapt. .. ld, K.Y. tutukland. 8 Austos 2011de Ankarada 24 yandaki Tuba Kaya boanmak istedii ei Ylmaz Kaya tarafndan baka biriyle yayor gerekesi ile vuruldu. Tuba Kaya ar yaral olarak kurtuldu. 13 Eyll 2011de, Diyarbakr'da, bir tarlada cesedi bulunan 22 yandaki Mrvet Acar'n lmnde, tre infaz phesi arlk kazand. Mrvet Acar 22 yandayd. Ergani'ye bal Kavakl kynde 2 aabeyi, 12 yandaki erkek kardei ve anne-babasyla yayordu. Pazartesi gn, kye 2 kilometre mesafedeki tarlalarnda cesedi bulundu. Kyllerin ihbaryla olay yerine giden jandarma, gen kzn tfekle vurulduunu belirledi. Ceset otopsi iin hastaneye gtrlrken soruturma kapsamnda, baba ve iki aabeyinin ifadesine bavuruldu. Bu srada 12 yandaki erkek kardei de jandarmaya giderek teslim oldu. ocuk, ablasyla tarlaya gittiklerini, tarlada ylan olduu iin yanna ald tfein yanllkla ate almas sonucu da ablasn vurduunu syledi. fadesi alnan baba ve aabeyler de sabah abla ile kardein tarlaya gittiini, gerisini bilmediklerini anlatnca savclk sorgusunun ardndan baba ve oullar serbest kald. Ancak kyller, Mrvet'in lmnn kaza deil infaz olduuna inanyordu. ddiaya gre, gen kz lme gtren sre, geen ay kylerindeki bir dnde balamt. Gen kz, burada dn algcs M.K. ile tant. Birbirlerine k olan ancak evlenmelerine izin verilmeyeceini dnen ikili, 3 gn sonra kat. Mrvet'in ailesi duruma sert tepki gsterdi. Araclarla M.K.'nin ailesine, kzlarnn gnderilmesi iin bask yapmaya balad. Gen adam da tehditlerden korktu ve 15 gn nce Mrvet Acar' kyne geri gnderdi. Mutluluu sadece 2 hafta sren Mrvet de ailesinin "Affettik" demesi zerine normal hayatna dnd ve tarlada almaya balad. Fakat kye geldikten birka gn sonra cesedi bulundu. Kyde Mrvet iin taziye adr kuruldu. Ancak ne hikmetse gen kzn 2 amcas dnda babas bata olmak zere ailenin dier erkekleri taziyeye katlmad. Bu srada kyllerden bazlar, olayn tre infaz olduunu ileri srd. ddiaya gre savcya verdikleri ifadede M.K.'nin ailesini arayan birilerinin, "Biz zerimize deni yaptk. Kz ldrdk. imdi sra sizde. Siz de olunuzu ldrn" dediini n srd. 24 Eyll 2011de Yalovann narck ilesinde, 33 yandaki Meva Yayla, boand ei Mustafa Grmez tarafndan baka biriyle ilikiye girdii iddiasyla ldrld. 25 Eyll 2011de Diyarbakrda meydana gelen olayda 35 yandaki R.T., ei .Tyi evde baka biriyle otururken bulunca cinnet geirdi. Eini ve yanndaki adam baklayarak balkondan aa att. Ei ar yaral olarak kurtulurken yanndaki kii hayatn kaybetti. 26 Eyll 2011de, Elaz'da, 34 yandaki zcan D., kendisine tecavz edildiini, hamile kaldn, daha sonra da teyzesinin yardmyla dourduu bebei terk ettiini syleyen kardei 32 yandaki Ayegl D.'yi elleriyle boarak ldrd. Polise teslim olan zcan D. karld mahkemece tutuklanrken, olaydan sonra aratrma yapan polis, Ayegl D.'nin dourduunu syledii kz bebein 16 Eyll tarihinde bir mezarlkta terk edilmi olarak bulduu bebek olduunu belirledi. Bebein salk durumunun iyi olduu renildi. ERKEK 1 Mart 2011de Diyarbakr'n Hazro lesine bal Krmata Kynde taksi ofr Ylmaz Eryavuz aracna ald kiiyi Meeba Kyne gtrmek zere yola ktktan sonra kimlii belirlenemeyen kii ya da kiilerce uzun namlulu silahlarla tarand. Silahl saldr sonucu ara ofr Eryavuz yaralanrken, arata bulunan ve ismi renilemeyen 22 yandaki kiinin yaamn yitirdii renildi. Bu arada ldrlen kiinin Meeba Kynde korucu olduu belirtilirken iddialara gre, bu kiinin ksa sre nce bir kadn kard ve silahl saldrnn bu nedenle gereklemi olabilecei belirtildi. Namus Cinayeti Davalar XV. EV DDET, TACZ ve TECAVZ 15 Ocak 2011de, HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Trkan Arslan (1984), kardeinin zaman zaman uyuturucu madde kullandn, tedavi olmak istemediini, srekli saldrgan davranlar sergilediini, bakla kendisini tehdit ettiini dile getirdi.

| YAAM HAKKI

129

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

24 Ocak 2011 tarihinde HD Diyarbakr ubemize bavuran ..: Kz kardeinin V.K. ile 5 yl evli kaldn ve bu 5 yl boyunca einden iddet grdn, 7 aylk hamileyken eini terk ederek evlerine geldiini, rahatszland iin hastaneye gtrdklerini, doktorlarn bebein kardeinin karnnda oktan ldn ve annesini zehirlediini sylediklerini , kz kardeinin 8 Nisan 2010da yaamn yitirdiini, ancak lmeden nce polise, einin kendisini dvdn ve karnn tekmelediini sylediini, kendilerinin, kardelerinin lmne sebebiyet verdii iin eniteleri V.K. den ikayeti olduklarn ancak bu kiinin serbest brakldn belirterek, derneimizden hukuki destek talep etmilerdir. 26 Ocak 2011de Gaziantep'te iddiaya gre Ali Rza K.(38) 11 yldr birlikte yaad Hatice .(29) ile tartt. Kendisini aldattn iddia ettii Hatice .ye ikence yaptktan sonra kat. Komularnn polise haber vermesi zerine Hatice . hastaneye kaldrld, Ali Rza K. gz altna alnd. 2 ubat 2011de, anakkale'de E.B, annesi A.B.'yi (1927) darp ederek ar yaralad. Hayati tehlikesi bulunan A.B., anakkale Devlet Hastanesi'nin youn bakm nitesinde tedavi altna alnd. E.B. ise tutukland. 9 ubat 2011de, HD Adana ubemize bavuruda bulunan H.T grc usul ile evlendii ei (kuzeni) tarafndan devaml iddete uradn belirtip, birka kez kap baba evine snan E.T erkek kardeleri tarafndan dvlerek einin yanna gnderilmek istenmi, yaplan iddete dayanamayan kadn evden kam, can gvenliinin olmadn belirmitir. 5 Mart 2011 tarihinde HD Diyarbakr ubemize bavuran Z.G.: 17 yllk evli ve 4 ocuunun olduunu, evlilii boyunca ocuklarnn ve kendisinin srekli iddete maruz kaldn, son ikayetinden sonra einin eve gelip kendisini darp ettiini ve seni yaatmayacam diye tehdit ettiini belirterek kendisine yardmc olmamz istedi. 5 Mart 2011de Idr'n Karakoyunlu ilesine bal Mritali kynde yaayan Emine M., 6 yllk kocas Sleyman M.'den grd iddet nedeniyle hastanelik oldu, hastanede yaplan muayene sonucunda kadnn evde dk yapt ve yaklak 15 haftalk olan ocuunu kaybettii bildirildi. 8 Mart 2011de Urfa'nn Eyybiye semti Hacbayram Mahallesi'nde 24 yandaki Zekiye B. annesinin evine giderken evinin d kapsn ak brakt iin 26 yandaki ei Selahattin B. tarafndan bakland. Zekiye B. Hastaneye kaldrlrken Selahattin B. olay yerine gelen polisler tarafndan gzaltna alnd. 8 Mart 2011de Diyarbakr'n Bismil lesi'nde 18 yandaki M.A. kaynbiraderi S..'nin tacizine urad iin ailesinin yanna gitti. Damadnn ailesinin evlilik dneminde verdikleri balk parasn geri istemeleri zerine evine dnmesini istedii halde evine dnmedii iin baba F.A. kzn dvd. 10 Mart 201de, Bursada .A.B. z kz ve gelinine tacizde bulunduu iddiasyla tutukland. .A.B., iki yl nce komusunun 8 yandaki kzna tacizde bulunduu iddiasyla tutukland ve cezaevinden ay nce kt belirtildi. 11 Mart 2011de, HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan G. B. (1969), einin kendisini evlendii gnden bu yana 7 yldr srekli dvdn, 3 ve 5 yandaki oullarnn gz nnde kendisine tecavz ettiini, ayrca einin almadn ve artk dayanamad iin evden ayrldn syledi. Evine bir daha dnmek istemediini ve ayaklarnn stnde durmaya baladnda ocuklarn mahkeme kararyla almak istediini belirterek derneimizden yardm talep etti. 18 Mart 2011 tarihinde HD Diyarbakr ubemize bavuran N.E.: 18 yllk evli olduunu ve kaynbiraderlerinin kendisine ve kzna iddet uygulayp darp ettiini, ikayet ettii takdirde lmle tehdit ettiklerini belirterek bu konuda kendisine yardmc olmamz istedi. 30 Mart 2011de, HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan smail Altan, kz kardei Nursel Akbayn einin bir hafta evvel intihar ettiini, kz kardeinin, einin kardeleri ve intihar eden einin ilk einden ocuklar tarafndan tehdit edildiini ifade etti. 14 Mays 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran H.C.S.: 5 yldr R.S. ile evli olduunu, evlilii boyunca iddete maruz kaldn, kayn pederinin srekli cinsel tacizde bulunduunu tehdit ettiini ve birka gn nce einin akrabalar tarafndan evlerine saldr dzenlenip kzlarnn karlarak zmire gtrldn belirterek derneimizden hukuki destek talep etmitir. 16 Haziran 2011de Urfa merkeze bal Seksenren kynde alacakl olduunu iddia eden 44 yandaki Tahir Ok, kardei smail Ok ve 28 yandaki 8 aylk hamile ei Zekiye Ok'u zincirle dverek hastanelik etti. 130 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

22 Haziran 2011de, Balkesir'de S.., kars N..'y banyoya kilitleyerek ikence ve tecavz etti. Kadn ikinci kattaki evin penceresinden atlayarak kurtulan kadnn kocasn daha nce polise ikayet ettii renildi. S.. gn sonra yakalanarak gzaltna alnd. N.. ocuuyla birlikte bir snma evine yerletirildi. 25 Haziran 2011de, HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Bedriye Kolu, 17 yldr evli olduu 76 yandaki ei Fazl Kolunun eker hastas olduunu, Alzheimer hastas olduunu, bypass ameliyat geirdiini, gzlerinin grmediini ve sol taraf felli olduunu belirtti. ocuklar ve damatlarnn einin maa kartn kendisini tehdit ederek elinden almaya altklarn dile getirdi. 3 Temmuz 2011de Diyarbakr'da akli dengesi bozuk olduu ileri srlen ei 38 yandaki Ali Rza . tarafndan baklanan 29 yandaki Gner ., cann kurtarmak iin pencereden atlad. Gelen polislere, bu kez rehin ald olunu balkondan atmakla tehdit eden Ali Rza ., biber gazyla etkisiz hale getirildi. 5 Temmuz 2011de, HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan F.D., yaklak 3 ay nce ailesine bartsn amak istediini sylediini, bunun zerine kendisini eve hapsettiklerini, babasndan iddet grdn, days tarafndan da lmle tehdit edildiini dile getirdi. 18 Temmuz 2011de Ali B. ile ei Fidan B. arasnda kan tartma da Ali B., evdeki keserle eine saldrd, saldrda Fidan B. yaralanrken, anne ve babasn ayrmak isteyen zlem B. de babas tarafndan keserle darp edildii, vcudunun eitli yerlerinden keser darbesi ile yaralanan Fidan B. ve darp sonucu hafif ekilde yaralanan kz zlem B. ise, ambulansla anlurfa Eitim ve Aratrma Hastanesi'ne kaldrld renildi. 29 Temmuz 2011de anlurfa'nn Siverek ilesinde elerinden iddet grdn iddia eden 3 kadn, B. A, E. K. ve N. , polis merkezine giderek, kendilerine srekli iddet uyguladn ne srdkleri elerini ikyet etti. Gzaltna alnan S. A, O. K. ve M. , Cumhuriyet Savclnda ifadeleri alndktan sonra tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 1 Austos 2011de Kars'n Arpaay ilesine bal Tomarl kynde gelinini taciz ettii gerekesiyle gzaltna alnan kaynpeder tutukland. Jandarma Karakol Komutanl'na mracaat eden Z.G. isimli kadn, F.G.'nin kendisine tacizde bulunduunu iddia ederek ikayeti oldu. Arpaay Cumhuriyet Savcl'nca ifadesi alndktan sonra tutuklanma talebiyle nbeti mahkemeye sevk edilen F.G., Arpaay Nbeti Mahkemesi tarafndan ifadesi alndktan sonra tutukland. 6 Austos 2011de Urfa ili Yenice Mahallesi'nde 7 ocuk annesi Zeyihe D. (40), sabah saatlerinde ei Halil D. ile tartt. Ei tarafndan darbedilen 7 aylk hamile kadn yaraland. Komularn ard ambulansla Balklgl Devlet Hastanesine kaldrlan Zehiye D, burada yaplan mdahalenin ardndan Kadn Hastalklar ve Doum Hastanesine sevk edildi. Yaplan kontrollerde Zehiye D. ve bebein salk durumlarnn iyi olduu belirtildi. 8 Austos 2011de, Kocaeli'nde G.. (1980) adl kadn, kocasnn iddetinden kaarken beinci kattan dt. Kadn ve ailesini ldrmekle tehdit eden koca M.A.C., (1984) ifadesi alndktan sonra serbest brakld. 9 Austos 2011de, stanbul'da .. boanmak isteyen kars ..'yi dvd ve tecavz etti. ..'nin ikayeti zerine .., tutukland. 10 Austos 2011de, HD Adana ubemize bavuruda bulunan S.Hrn, 8 yl evli kald ei tarafndan darp edilip evden kovulduunu belirtererek derneimize bavurmutur. 16 Austos 2001de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan Z.A. isimli kadn 1998 ylnda Erol isimli ahsla evlendiini, einin bir baka kadnla resmi nikhl olduunu bilmediini ve bu evlilik sonunda 3 tane ocuklar olduunu anlatan Z.A. geen yl ei tarafndan darp edilip evden kovulduunu, hibir gelirinin, sosyal gvencesinin olmadn ve ocuklarnn kendisine gsterilmediini belirtmitir. 22 Austos 2011de anlurfa Sleymaniye Mahallesinde ise Emir Ugun (48) ile akam saatlerinde ailevi nedenlerden dolay ei Keziban Ugun (39) tartt. Ksa srede byyen olayda einden dayak yiyen kadnn yardm ars zerine eve gelen komular polisi arad. Yaral kadn hastaneye gnderildi, Emir Ugun gzaltna alnd. 22 Austos 2011de anlurfa Kamberiye Mahallesinde de Mahmut Ylmaz (41) tartt ei Ayfer Ylmaza (29) iddet uygulad. iddete maruz kalan kadnn ikyeti olmas zerine Mahmut Ylmaz gzaltna alnd. | YAAM HAKKI

131

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

23 Austos 2011de Erzurum Oltu lesi Cumhuriyet Mahallesinde ikamet eden Emrah zden, cep telefonu yznden tartt eini dverek komalk etti. Oltu Devlet Hastanesi Acil Servisinde mahede altna alnan Svel zden'in burnunun krld, omzunda atak olduu ve vcudunun eitli blgelerinde darptan kaynaklanan yaralanmalar olduu belirlendi. Hafza kayb yaand belirlenen Svel zden'in durumun ciddiyetini koruduu belirtildi. 24 Austos 2011de anlurfa'nn Hilvan ilesinde bir gencin internet kafeye gitmesine izin vermeyen annesini dvd iddia edildi. Alnan bilgiye gre, polis merkezine bavuran 56 yandaki Hatice A, 15 yandaki olu brahim A'nn internet cafeye gitmesine izin vermemesi nedeniyle, kendisini darp ettiini ifade ederek, ikyeti oldu. 26 Austos 2011de, Bolu'da S.M., kars N.M.'yi dvdkten sonra evden kovdu. Karakola snan kadn hastaneye kaldrld. 31 Austos 2011de, Sakarya'da Osman Kurt (1973) kars H.K.'yi dvd. Olay zerine H.K.'nin aabeyi A.K. (1961), Osman Kurt'u silahla ldrd. A.K. gzaltna alnd. 6 Eyll 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan S.B. einin inaat iisi ve alkol bamls olduunu ve kendisine iddet uyguladn, aile ierisinde iddete, hakarete dayal bir geimsizliin olduunu ve can gvenlii korkusu nedeni ile HD Adana ubesine bavuruda bulunmutur. 8 Eyll 2011de, Bitlis'in Ahlat lesi'ne bal Otluyaz (Xulk) Ky'nde Fatma Ylmaz (27) adndaki iki ocuk annesinin kaynbiraderi tarafndan tecavz edildikten sonra ldrld iddia edildi. Yerel kaynaklardan edinilen bilgilere gre, lmez'in einin cezaevinde tutuklu bulunduu ve kendisinin de einin ailesi ve kardeiyle beraber yaad belirtildi. Kynbiraderi tarafndan uzun bir sredir tecavze urad belirtilen lmez'in son zamanlarda kaynna kar koyduu ve E.. tarafndan ldrld belirtildi. u an cezaevinde bulunan E.. iin ailesinin deli olduunu iddia ettii ve bunun iin rapor alnmaya allaca ileri srld. 9 Eyll 2011de, Kars'n Sarkam ilesine bal Alisofu kynde oturan 74 yandaki M.. tartt ei Hayret .'yi (65) dverek ldrd. M., Sarkam Jandarma Komutanl'na gider teslim oldu. Bir sreden beri ekonomik problemleri bulunan M.. evde ei Hayret . ile tartt. Eine tekme ve tokat atan M., eline geirdii sopayla da vurdu. Hayret . ald darbeler sonucu hayatn kaybetti. Einin ldn anlayan M.. evden ayrlarak Jandarma Komutanlna giderek teslim oldu. M.'nin ifadesi sonucu kydeki evinden alnan yal kadnn cesedi otopsi yaplmak zere Erzurum'a gnderildi. 5 kz, iki erkek ocuu ky dnda yaayan kar koca arasnda bir haftadan beri tartma yaand bildirildi. 11 Eyll 2011de, zmit'te A.T. (1975), kuzeni .. (1957) adl kadna tecavz etti. Zanl ifadesi alndktan sonra serbest brakld. 14 Eyll 2011de, anlurfada oturan Fatma Zehra Atlolu, 8 yl nce ailesinin isteiyle akrabas Ramazan Yolcu ile imam nikahl olarak birlikte yaamaya balad. Fatma Zehra Atlolu 2 yl nce iddet grdn iddia ettii Yusuf Yolcu'dan ayrlp baba evine dnd. Atlolu, geen yl 73 yandaki Ahmet Atlolu ile evlendi. 2 ocuu ile birlikte evlendikten sonra airnabi Mahallesi 204. sokaktaki evinde yaamaya balayan Atlolu ifti arasnda sk sk ocuklar nedeniyle tartma yaanannca geen hafta ierisinde iddet grd iddiasyla eini polise ikayet etti. Polisin ifadesini aldktan sonra serbest brakt Ahmet Atlolu, kendisini ikayet eden ei ile 2 ocuunu eyalaryla birlikte sokaa att. 15 Eyll 2011de, anlurfa'nn Siverek ilesinde einden iddet grdn iddia eden bir kadn, polise bavurdu. Polis merkezine bavuran Sara K. einin kendisine "her gn iddet uyguladn" ne srerek, "Vcuduma stlm atal batrp, geceleri beni ayakta bekleterek, eziyet ediyor" dedii einden ikayeti oldu. ikayet zerine soruturma balatan polis ekipleri, ikayeti kadnn eini gzaltna ald. 23 Eyll gn, Bursa da R.K. (1986), imam nikahl kars M.A.'y (1988) dvd. Yedi aylk hamile kadn hastaneye kaldrld, koca gzaltna alnd. 28 Eyll 2011de, Gaziantepte, isiz Ali Rza Keskinkl 12 yl nce, kard Hatice arkla birlikte olmaya balad. 12 yllk birliktelikten 4 ocuklar oldu. 26 Ocakta kskanlk yznden kavga ettiler. Beni aldatyorsun dedii kadn 20 yerinden baklayan Keskinkl tutukland, ark ise tedavisinin ardndan Snma Evine yerletirildi. Bir sre nce tahliye olan Keskinkl, yaknlarn araya sokarak nikhsz ei ark evine dnmeye ikna etti. Bir haftadr tekrar birlikte yaayan ift arasnda dn sabah yine kskanlk yznden tartma kt. YAAM HAKKI |

132

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Keskinkl, nce mutfaktan ald ekmek bayla, ardndan da eline geirdii ile Hatice ark eitli yerlerinden yaralad. Grlty duyup gelen komular kadn hastaneye kaldrd. 28 Eyll 2011de, Adyaman Kayalk Mahallesi'nde 75 yandaki vey annesi N.A ile tartan Z.A isimli ahs, daha sonra vey annesini darp etti. Komularn ihbar zerine polis ekipleri olay yerine geldi. Vcudunun eitli yerlerinden darbe alan yal kadn olay yerine gelen polis ekipleri tarafndan hastaneye gtrld. 17 Ekim 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuruda bulunan .E., u beyanlarda bulundu: Eim olan H.E. ile 22 yldr evliyiz. Bu evliliimizin bandan beri aramzda srekli olarak sorunlar vard. En son ramazan aynda basit bir nedenden dolay tartma kt. Kzm ile birlikte karakola gidip ikyette bulunduk. ikyet sonras ben ve ocuklarm snma evinde 2 gn kaldk. Snma evinden ktktan sonra ailemin yanna sndm. Ailemin yannda kaldm renen eim kardeimi arayp, telefonda srekli olarak beni ve ocuklarm lmle tehdit ediyor. Ama kendisiyle grmek istemediim iin ocuklarmn okuluna giderek orada bana ve aileme kt ithamlarda bulunmu. Kt olduumu retmenlere sylemi. Tm bu nedenlerden dolay benim ve ailemin can gvenlii yoktur. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 24 Ekim 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuruda bulunan R.K., u beyanlarda bulundu: Eim olan S.E. ile 29 Kasm 2009 ylnda evlendik. Bir yl evli kaldk. Resmi nikhm olmad iin ocuuma kimlik karamadm. Eim beni terk etti. uan ailemle yayorum. ok zor durumdaym. Bunun iin eimden nafaka talebinde bulunmak istiyorum. 31 Ekim 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuruda bulunan S.B., u beyanlarda bulundu: Ben 44 senedir S.B. ile evliyim. Bu sre zarfnda srekli dayak, hakaret, psikolojik ikenceye maruz kaldm. Eim beni evden dar atp, kapnn kilidini de deitirip, giysi ve eyalarm dahi almama izin vermedi. 6 ocukla uan evli olan kzmn yann da kalyorum. Ve ok madurum. Artk eimle bir arada yaamak istemiyorum. Nafaka talebinde bulunmak istiyorum. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 8 Ekim 2011de, Mardin'de boanmak istedii avukat ei .B.'den iddet grd iddiasyla Gaziantep'teki ailesinin yanna gelen 4 ocuk annesi, 31 yandaki Fatma B. ei ve yaknlarnn ailesiyle kald akmak Mahallesi'ndeki eve baskn yaparak ellerinde demir ubuk ve sopalarla kendilerine saldrdn ne srd. 5 Kasm 2011de, Bursa'da E.K., boanma davas sren kars S.K.'y (1982) kalp krizi geirdiini syleyerek evine arp tecavz etti. Kadnn ikayeti zerine gzaltna alnan koca, adliye sevkinin ardndan tutkusuz yarglanmak zere serbest brakld. 23 Kasm 2011de, stanbul'da R.K. kars C.K.'yi dvd. Kadn hastaneye kaldrld, R.K. gzaltna alnd. 25 Kasm 2011de, HD Hakkari ubemize bavuran A.R. nin yaam hikayesi ; Suriye'nin Kamlo kentinde ikamet eden ve Arap kkenli olan 6 nfuslu ailenin en kk kz olan A.R. adl gen kadn, Hakkari ili Yksekova ilesine bal Dilekli (uke) Kamp'nda bulunan 70 yandaki Hseyin Ta ile para karlnda imam nikahyla evlendirildi. Bir ay nce Yksekova'nn Dilekli Kamp'na getirilerek imam nikah kylan A.R.'ye rzas olmadan defalarca tecavz edildii iddia edildi. Krte bilmeyen ve bu nedenle Hseyin adl kiiyle anlaamadn belirten ve gnlerce dvldn syleyen A.R., son olarak kaldklar evin camndan atlayarak, Yksekova BDP le binasna snd. Burada HD ve BDP'li yetkililerden yardm talep eden A.R., "Beni evime gnderin" talebinde bulundu. Gen kadnn pasaportunun halen Hseyin Ta adl kiinin elinde bulunduu renilirken, Ta A.R.'yi getirinceye kadar 25 bin lira masraf ettiini, bu paray verirse gidebileceini syledi. A.R., yaadklarna ilikin u bilgileri verdi: "Babam iki evli ayr yayor. Zor bir yaantmz vard. Babam benim rzam alarak geici ky korucu emeklisi olan Hseyin'le evlenmemi istedi. Ben buradaki yaamdan kurtulmak iin iyi insan dedikleri Hseyin'le evlenmeyi, gelenek greneklerimiz erevesinde kabul ettim. Ancak Muhammed'in stn abalar ve Hseyin'den ald paralar sonucundaki ikna abalar sonucunda evlenmeyi kabul ederek, Yksekova'ya getirildim. Buradaki yaanty grnce nasl bir pazarlamaya dntm fark ederek, geri gitmek istedim. Bunun zerine acilen bana imam nikah kyarak, bana zorla sahip oldu ve defalarca tecavz etti. Ben artk oraya geri dnmek istemiyorum. BDP ve HD bana yardm etsin 5 Aralk 2011de, stanbul'da hakknda evden uzaklatrma karar buluna R.K. (1971), eve giderek karsna saldrd. hbar zerine eve gelen bir polisi de av tfeiyle yaralad. Kars ve iki ocuu, olay yerinden uzaklatrld. Drt saatlik operasyon sonucunda R.K. yakaland. 12 Aralk 2011de, Adyaman'n Besni ilesinde, psikolojik tedavi grd iin einden ayr yaad belirlenen M., ikna edip eve gtrd karsn orakla ar yaralad. leye bal Saryaprak beldesinde yaayan G.. (28), kocas M.'nin (34) psikolojik sorunlar nedeniyle yaklak 4 ay nce kendisinden ayrlarak stanbul'da yaayan ailesinin | YAAM HAKKI 133

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

yanna yerleti. Yaklak 10 gn nce stanbul'a giden M., ayr yaad ei G.. ile grerek tedavi grp iyiletiini ne srp eini eve gelmesi konusunda ikna etti. ift birlikte stanbul'dan Besni ilesine bal Saryaprak beldesindeki evlerine dnd. Henz belirlenemeyen bir nedenle sinir krizi geiren koca M., evin bahesinde bulunan orakla ei G.'yi vcudunun eitli yerlerinden ar yaralad. G.'nin lklar zerine yardma koan komular, gen kadn kocasnn elinden zor kurtard. Kanlar ierisinde kalan gen kadn, 112 Acil Servis ekipleri tarafndan Besni Devlet Hastanesine kaldrld. Olaydan sonra yakalanan M., Besni le Emniyet Mdrl'nde gzaltna alnd. 14 Aralk 2011de, Tekirda'da M.E.K. adl erkek, karsn dvd, iki bacan krd. Kadn ikayeti oldu, M.E.K. tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 15 Aralk 2011de, stanbul'da yaayan sinema oyuncusu F.G. kendisini terk ederek Adana'ya giden kars Z.G'yi dvd, el ve ayaklarndan koli bandyla balayarak arabann bagajnda stanbul'a getirdi. F.G. trafik kontrolnde yakaland. Kadnn vcudunun birka yerinde darp izini gren polis F.G'yi ve yanndaki Y.. .Y ile A. Y'yi gz altna ald. 16 Aralk 2011de, HD Adana ubemize bavuruda bulunan D.Abike; 6 aylk ei M.A tarafndan darp edildii iin kendisinden ayrlmak istediini belirtmi. Einden ayrlmak istedii iin tehditler aldn ve can gvenliinin olmadn belirtmitir. 17 Aralk 2011de, Edirne'de B.A., kars B.A ve ocuu N.A.'y dvd. Kadn ve ocuk hastaneye kaldrld, koca tutuklanarak cezaevine gnderildi. 21 Aralk 2011de, stanbul'da B.Y. (1967), kars .Y.'yi dvd. Kadn ikayeti oldu. fadesi alnan B.Y. savclk talimatyla serbest brakld 21 Aralk 2011de, Kocaeli'de O.G. (1992) adl erkek, birlikte yaad sevgilisi R.K.'y dvd. Polis merkezine snan kadn almaya giden O.G. bir polis memurunu da bakla yaralad. 24 Aralk 2011de, Kocaeli'de E.K. (1989) adl erkek, kendisinden ayrlan sevgilisi .B.'nin (1990) evine kapy krarak girip kadn ve kz kardeini dvd. Balkona kp yardm istemek iin baran iki karde kimse duymaynca E.K.'den kamak iin camdan atlad. 25 Aralk 2011de, stanbul'da polis memuru E.E., boanmak isteyen kars D.E.'yi (1980) bakla tehdit ederek ocuklar istemeyeceine dair bir kat imzalatp dvd. Davalar XVI. KADINLARIN YAAM HAKLARINA YNELK HLALLER 25 Aralk 2010da Konyann Seluk ilesinde yanm bir kadn cesedi bulundu. Aratrmalar sonucu Fatma Yazana ait olduu bildirilen cesedin Ramazan Akn ve Halil Tadvenin itiraflar sonucu kendileri tarafndan tecavz edilip ldrld ve yakld sonucuna varld. Bu aratrmalar sonucu Yazann kznn ise vey babas Hasan Hseyin E. tarafndan cinsel tacize urad tespit edildi. 1 Ocak 2011de Hakkaride bir polis memurunun beylik tabancasyla ilk nce eini daha sonra da kendisini vurduu belirtildi. 1 Ocak 2011de Idr Karaaa Mahallesi Karaca Sokak'ta Gzel Bulut (40) adl kadn belirsiz kii yada kiilerce pompal tfekle bandan vurularak ldrld. 4 Ocak 2011de Malatya'nn Kale lesi'nde Karakaya Baraj Gl'nde Malatya merkez Duruldu ky nfusuna kaytl Fidan Gnaydnn (52) cesedi bulundu. 6 Ocak 2011de Balkesirin Karacabey ilesinde grevli Sosyal Bilgiler retmeni Hasan Aydn, eski sevgilisi olan Fen Bilgisi retmeni Funda Akba ve Murat Ekiciyi, Bandrmada tabancayla ldrd. Akban, kendisini rahatsz ettii gerekesiyle Hasan Aydn savcla ikayet ettii ve 3 bin lira para cezasna mahkum ettirdii renildi. 9 Ocak 2011de Kahramanmara'ta bir fabrika iisi olan A.. otomobiliyle evinin kapsn krarak ieri girdikten sonra av tfeiyle karsn ldrd, kzn yaralad. 134 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

16 Ocak 2011de Karamanda mirastan kendisine kalan parasn almak ve ayrlmak istediini syledii iin meyve bayla imam nikhl ei Muhammet S. tarafndan ldrlen Asuman Yrk(34)n cesedi evlerinin yanndaki harabede bulundu. 20 Ocak 2011de Urfa'da Beykaps Mahallesi 985. Sokak'ta Medine Takn, sokak ortasnda kimlii belirsiz kii ya da kiiler tarafndan kafasna silahla ate edilerek ldrld. 24 Ocak 2011de Adyaman'da Demet . isimli gen kz, ayrld sevgilisi .T. tarafndan aralarnda kan tartma sonucu tfekle yaraland. 25 Ocak 2011de Gaziantepte 33 yanda intihar ettii sanlan Hazal iekin, birlikte yaad sevgilisi Hasan K. tarafndan ldrld renildi 29 Ocak 2011de Samsunda kimlii belirlenmeyen kii ya da kiiler tarafndan baklanarak ldrlen 36 yandaki Serpil enin sonradan yaplan incelemeler sonucu sevgilisi tarafndan ldrld ortaya kt 30 Ocak 2011de Diyarbakr'n Sur ilesine bal Tanolu kynde enyiit ailesi, kzlar Figen enyiitin, muhtar M. ve ocuklar tarafndan, muhtarn olu M.H.'yle evlenmek istemedii halde, karld ve hayatndan endie ettii iin savcla su duyurusunda bulundu. 31 Ocak 2011de Bakrky Adliyesi 3. Ar Ceza Mahkemesi'ndeki duruma sonrasnda bindikleri taksi ierisinde silahl saldrya urayan Eylem Gndodu ve babas Ali Haydar Kointar, kaldrld hastanede hayatn kaybetti. Olayn Niyazi idem'in olu zer idem'in Mehmet Gndodu tarafndan ldrlmesinin ardndan intikam almak iin yapt iddia edildi. 1 ubat 2011de Gaziantep Karacaolan Mahallesi 60. sokakta ikamet eden Emire . (59) madde bamls olduu iddia edilen olu Aydn tarafndan ekmek bayla baklanarak ldrld. 1 ubat 2011de Nevehir, Nar Beldesi mezarlnn yaknndaki bir plkte yabani hayvanlarca paralanm bir kadn cesedi bulundu. Yaplan incelemeler sonucu cesedin 34 yandaki Telli Duvakloluna ait olduu tespit edildi. Beraber yaad sevgilisi Murat . gzaltna alnrken para konusunda anlaamad 5 aylk hamile olan sevgilisini boarak ldrdn sonrasnda da kadnn annesi Glnaz Karaay bir ba evinde baklayarak ldrdn itiraf etti. 2 ubat 2011de Bursa'nn znik ilesinde, smet . (52) isimli emekli polis memuru, alacak verecek meselesi yznden 33 yandaki Glcan ahini beylik tabancasyla vurarak ldrd. 6 ubat 2011de anlurfada 4 ocuk babas olan 45 yandaki Kadir akmak evliliklerini bitirme aamasnda olduu ei Remziye akmak (42) ile tartp ruhsatsz tabancasyla eini vurup kat. Hastaneye kaldrlan Remziye akmak vcuduna isabet eden 3 kurun yarasyla hayatn kaybetti. 7 ubat 2011de stanbul Bahelievlerde 2 ocuk annesi 25 yandaki Sakine Akku sokak ortasnda ldrld. Gen kadn ldren ei Erdal Akku gzaltna alnd. Edinilen bilgiye gre, Erdal Akku ile 11 yldr evli olan Sakine Akkuun iddet grd gerekesiyle 9 ay nce ocuklarn da brakarak, annesinin Necatibey Caddesi"ndeki evine snd ve ei Erdal Akkutan lm tehditleri ald renildi. 8 ubat 2011de Arzu Yldrm geim sknts yznden ayrlmak istedii ei Mustafa Metin ilingir (1957) tarafndan sokak ortasnda kurunlanarak ldrld. Arzu Yldrmn dini nikhl ei tarafndan tehdit edildii gerekesiyle lmnden 2 gn nce su duyurusunda bulunduu renildi. 14 ubat gn, Elaz`n Kovanclar ilesi ayba Mahallesi cadiye Sokakta oturan Abdurahman A. (40), einden ayrlarak baba evine dnen kz Glhan Alkan (18) av tfeiyle ate ederek ldrd. 16 ubat 2011de Elazn Kovanclar lesinde kaarak evlendii eiyle tartp baba evine dnen 18 yandaki Glhan Alkan, tartt babas 40 yandaki Abdurrahman A. tarafndan av tfeiyle vurularak ldrld. 17 ubat 2011de Gaziantep Yeditepe Mahallesi 210 Nolu Sokak'ta Gaziantep niversitesi Beden Eitimi ve Spor Yksekokulu 4. snf rencisi 21 yandaki P.T snf arkada E.G. tarafndan silahl saldrs sonucu hayatn kaybetti. | YAAM HAKKI 135

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

19 ubat 2011de anlurfa'da, einin zerine kuma getirmek isteyen 50 yandaki Mehmet Altun'un kald eve baskn dzenleyen 4 ocuu babalarn yakmak isterken, araya giren 82 yandaki babaannelerini zerine benzin dkp yaktlar. 23 ubat 2011de stanbul-skdarda Arzu Odaba (43) boanmak istedii ei tarafndan sokakta kurunlanarak ldrld. 23 ubat 2011de Adanada Semiha Karadal, boanmak istedii ei Sleyman Karadal tarafndan eyalarn almak iin gittii kocasnn ve ocuklarnn kald evde kocas tarafndan pompal tfek ile vurularak ldrld. 24 ubat 2011de Maltepede iki ocuk annesi ehri Filiz, Tark E. tarafndan baklanarak ldrld. Tark E. tarafndan bir sredir tehdit edilen ehri Filiz Kkyal Karakoluna bavurduu, bunun zerine polis tarafndan bir gece gzaltnda tutulan Tark E.nin ertesi gn gelip tehditlerine devam ettii, 24 ubatta ise Maltepe Fndkl Mahallesi Babyk Yolu zerinde ehri Filizi baklayarak ldrd renildi. 27 ubat 2011de stanbulda mer Dilek(35) ayrlmak istedii ei Tuba Dilek(34)i ldrdkten sonra intihar etti. 4 Mart 2011de Urfa'nn Erturul Gazi Mahallesi'nde, ablas 35 yandaki 2 ocuk annesi Songl Bengi'den para isteyen Abdlkadir Kl, "Param yok" cevab zerine, ablasna hakaret ederek, 5 yerinden baklayarak, ar yaralad. 5 Mart 2011de Tekirdada emekli astsubay C.B. (1967), dokuz ay nce boand kars ..'yi (1969) bana bir el ate ederek ar yaraladktan sonra intihar giriiminde bulundu. .. hastanede ld. C.B. ve .. arasnda nafaka yznden anlamazlk yaand, ..'nin nafakasn demeyen C.B.'yi icraya verdii ne srld. 8 Mart 2011de anakkale'de T.D., ayr yaad kars S.D.'yi sokak ortasnda baklad. Bir sre nce cezaevinden kan ve eitli sulardan sabkas bulunan T.D.'nin, bir baca engelli olan S.D.'yi dilenmeye zorlad iddia edildi. Ekmek bayla boazndan yaralanan S.D.'nin durumunun ar olduu belirtildi. 17 Mart 2011de Dersim Ali Baba Mahallesi Zeytin Tepe Sokak'ta oturan Dilber Erkmen (31) evinin odunluunda l olarak bulundu. 17 Mart 2011de stanbulda boanmak istedii ei H.K., Serpil K.y iyerinde ldrd. 22 Mart 2011de Bursada be ocuk annesi A.G.'yi (1976) boazn keserek ldren 1 kii, kadnn kolundaki tek bileziini aldktan sonra A.G.'nin olaya tank olan olu H.B.'yi (2005) de 17 yerinden baklad. Ar yaral ocuk, annesini enitesinin ldrdn syledi. 23 Mart 2011de Aksarayda boanmak istedii ei tarafndan vurulan Hlya Koak(46) tedavi altna alnrken olayn ardndan intihar eden Mustafa koak yaamn kaybetti. 25 Mart 2011de Elzda boanmak zere olduu ei tarafndan 12 yerinden baklanan Gamze Gezerolu(23) hayatn kaybetti. 25 Mart 2011de Kahramanmara'n Elbistan ilesi Tepeba Mahallesi Tahir Efendi Sokak'ta M.G. (29), annesi Nihayet A.'y (60) srada av tfeiyle vurarak ldrd. 26 Mart 2011de Balkesir'de, niversite rencisi M.S. (1990), kendisini aldattn ne srd sevgilisi .K.'yi (1992) av tfeiyle ldrd sulamasyla tutukland. M.S. ifadesine, .K. ile telefon hatt iin tarttklarn, bu srada duvardaki av tfeini eline aldn, .K.'nin kendisini silaha doru attn iddia etti. 30 Mart 2011de, Tekirda'da, S.B. (1948) sevgilisi Z.Y.'yi (1949) sokak ortasnda bakla yaralad iddiasyla tutukland. S.B., Z.Y. ile alt ay nce tanp iliki yaamaya baladklarn, yaklak bir hafta nce de ayrldklarn syledi. S.B., Z.Y.'nin barma teklif ettiini, bu teklifi kabul etmeyince de kendisine saldrdn ne srd. 6 Nisan 2011de Erzurumun Pasinler ilesinde retmenlik yapan 23 yandaki A.K., grev yapt okuldan evine giderken saldrya urad. kii tarafndan saldrya urad sanlan kadnn bana tala vurulduu ve 20 yerinden bakland tespit edildi ve youn bakma alnd.

136

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

8 Nisan 2011de, Kocaeli'nde C.A.., sekiz aylk hamile kars T..'y kalfa olarak altklar eczanede sekiz yerinden baklad. Ar yaralanan T..'nn bebei sezaryenle alnd. Bebein topuunda bak darbeleri sonucu kesik olutuu tespit edildi. 13 Nisan 2011de, stanbul'da dner ustas G.E. (1981), ayr yaad kars F.E.'yi (1980) boynundan kez baklayarak ldrd. Tekstil iisi olan F.E.'nin bir yl nce boanma davas at, drt ay nce dokuz ve 10 yalarndaki kzlarn yanna alp evinden ayrld renildi. G.E., karsn kendisini aldatt iin ldrdn syledi. 14 Nisan 2011de, Balkesir'de inaat iisi V.A. (1981), kendisinden ayrlmak isteyen kz arkada G.T.'yi (1990) iyerinin bahesinde pompal tfekle ldrd. Olaydan sonra kaan V.A., olaydan saat sonra yakaland. 18 Nisan 2011de, stanbul'da madde bamls olduu iddia edilen M.. (1991), annesi S.. ve kz kardei F..'yi bakla yaraladktan sonra oturduklar evin penceresine karak intihar etmek istedi. 24 Nisan 2011de Eski zmir semtinde Mehmet H. Akay ile 36 yandaki ei drt ocuk annesi ahnur Akay aralarnda kan tartma sonras Mehmet H. Akay bak ile ei ahnur Akay' yaralad. Gen kadn olay yerine gelen salk ekipleri tarafndan Atatrk Eitim ve Aratrma Hastanesi'ne kaldrlrken yolda hayatn kaybetti 24 Nisan 2011de Trkan Bacanak, Fethiye'de boand halde ayn evde kalmaya devam ettii, Mehmet Gezer tarafndan vurularak hayatn kaybetti. 24 Nisan 2011de Antalyada 39 yandaki Ayfer Yeni, ekonomik sebeplerden dolay tartt birlikte yaad, boand ei Orhan K. tarafndan 25 kez baklanarak ldrld.(hrriyet) 28 Nisan 2011de, stanbul'da ormanlk alanda 17 yerinden baklanm ve boaz kesilerek ldrlm halde bulunan Z.Y.'nin (1980) katil zanls olarak sevgilisi N.A. (1970) yakaland. N.A., dokuz yldr birlikte yaad Z.Y. ile bir sre nce ayrldklarn ve Z.Y.'yi olunu kendisine gstermedii iin ldrdn syledi 5 Mays 2011de Gaziantep Konak Mahallesi'nde bir anne ve 3 ocuu kafalarna silahla tek el ate edilerek ldrlm halde bulundu. 7 Mays 2011de Elaz'da evlenme teklifini kabul etmeyen lise rencisi 15 yandaki Nebahat Karakaya ve babas Cemal Karakaya saldrgan Burhan Demirel tarafndan av tfeiyle ldrld. 9 Mays 2011de Mardin'in Derik lesi Cevizpnar Mahallesi'nde Pelda Ekenek (19), kan tartma yznden ei Abdurrahman Ekenek'in (30) silahl saldrsna urayarak hayatn kaybetti. 14 Mays gn Kovanclar ilesinde Ekrem Yldzn av tfeiyle eini ve aabeyini ldrd, olunu da yaralad, olayn ardndan kaan zanlnn yakalanmas iin Jandarma ekiplerinin operasyon balatt belirtildi. 18 Mays 2011de stanbul Bykekmece Kumburgazda Hlya Tazegl(40), ayr yaad ei Turgay Tazegl(46) tarafndan sokak ortasnda vurularak ldrld.(hrriyet) 26 Mays 2011de Denizlide Uur K.(43) ekonomik sebeplerden dolay tartt ei Saliha K.(39)y bakla ldrdkten sonra kendini asarak intihar etti. 26 Mays gn, stanbul'da S.B. (1970), boanma davas ap annesinin evine yerleen ve hasta ocuklarnn tedavisi iin yaplan devlet yardmn kendisine vermek istemeyen kars C.B.'yi (1975) tabancayla ar yaralad, kaynvalidesi E.M.'yi (1959) ldrd. C.B.'nin daha nce aile mahkemesine bavurarak kendisine tehdit mesajlar yollayan kocas iin evden uzaklatrma karar ald renildi. 31 Mays 2011de Hakkari Yksekova'ya 10 kilometre uzakta bulunan Yoncalk Ky'nn (Pirzalan) evreli mezras(arduvar)nda ei Osman Acar tarafndan ldrld iddia edilen 19 yandaki Glhan Acar'n cesedi bulundu. 31 Mays 2011de Muta evlenmelerine izin verilmeyen iki sevgili Hataya kat. 27 yandaki Davut Seyhan nce sevgilisi Pnar Altunu(19) vurduktan sonra kendini ldrd. 7 Haziran gn, Bursa'da F.Y. (1950) Sosyal Gvenlik Kurumu (SGK) Blge Mdrl'nn giriinde, boanmak isteyen 41 yandaki kars K.Y'yi silahla ar yaralad. | YAAM HAKKI 137

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

11 Haziran gn, stanbul'da Mahmut Yldzolu (1959) sekiz aylk hamile sevgilisi N.A'y krtaj olmay kabul etmedii iin silahla ar yaralad. Evli olan M.Y. sevgilisini vurduktan sonra intihar etti. 11 Haziran gn, stanbul'da 60 yandaki M.Y., iliki kurmak istedii iddia edilen, Fatma Yksel ve 13 yandaki kz Elif Yksel'i tabancayla vurarak ldrd. M.Y'nin geen yl Fransa'dan gelen kzn kazayla ldrd ve hapis yatt renildi. 12 Haziran gn, Balkesir'de Remziye Filiz'in (1921) boynu krlm ve paraya ayrlm cesedi bulundu. Kayp ilan veren ve arama almalarna katlan olu Z.K. (1953) katil zanls olarak tutukland. Z.K'nin annesinden, babasnn emekli maan ipotek ettirip kendisi iin kredi ekmesini istedii, Remziye Filiz'in bu istei reddettii iddia ediliyor. 14 Haziran 2011de Diyarbakr'n Silvan ilesine bal Bayramba (Sdeqn) beldesinde psikolojik sorun yaad iddia edilen zkan Takrann ei Halime Takran'n kafasn paralayp ldrd iddia edildi. 15 Haziran 2011de Konyada, Yaln art (22), ei Havvanur arty (19) ldrdkten sonra tecavz edip, cesedi uvala koyduu iddiasyla cinayetten arlatrlm mr boyu hapis ve tecavz suundan da 15 yl hapis cezas istemiyle yarglanmasna baland. 17 Haziran 2011de Denizlide Fatma Bac(57) snma evinden kp ie giderken boanmak istedii ei Mustafa Bac(54) tarafndan ldrld. 21 Haziran 2011de Zonguldak'ta ikamet eden Rengiye M (42), ei Hasan M'nin (53) kendisi ve ocuklarna iddet uygulamas nedeniyle 6 ay nce ilkretim okuluna giden 2 kzn da alarak Bartn'n merkeze bal Serdar kynde yaayan babasnn evine dnd. Kzlarn Zonguldaka gtrmek iin gelen Hasan M. Tartt eini zerindeki tabancayla kzlarnn gz nnde ldrp olay yerinden kat. 23 Haziran 2011de Bitlis Zeydan Mahallesi Kureyi Sokak'ta, B.D. isimli kii 3 ay nce boand ei M.G.'yi ilettii kuafr dkkannda baklayarak ldrd. 24 Haziran gn, Kocaelinde U.P. adl erkek, 5 yl nce ayrld sevgilisi G.. (1988) adl kadn iyerinin nnde baklayarak ldrd. 26 Haziran 2011de Malatya Hac Abdi Mahallesi Hasanbey Caddesinde Sabahattin Kaya (35), silahla ei Nurgl Kaya'y (37) ldrp kendini ar yaralad. 1 Temmuzda Bursa'da M.Z. adl erkek, dnr Hacer Yavuz'u sokakta tabancayla vurarak ldrd. Jandarma M.Z.'yi gzaltna ald. 5 Temmuz gn, Tekirda'da .K. (1990), kars A.K.'yi (1993) baklayp balkondan aa att. Kadn hastaneye kaldrld. Koca ise, kars ikayeti olmaynca serbest brakld. 7 Temmuz 2011de Adanada, eve ge geldii gerekesiyle kocasyla tartan 21 yandaki Dudu . 4. kattaki evinin balkonundan derek hayatn kaybetti. elikili ifadeler veren koca Muhammed . cinayet sulamasyla adliyeye sevk edildi. 8 Temmuz 2011de Kahramanmara'n Elbistan lesi'nde 24 yandaki Adem Kl, kz arkada 18 yandaki Kbra Nur ahin'i elleriyle bodu. Gzaltna alnan Kl, le Jandarma Komutanl'nda tuvalete girince cam krp bileklerini kesti. Grlt zerine ieri giren jandarma tarafndan kanlar iinde bulunan Kl, Elbistan Devlet Hastanesi'ne gtrld. 9 Temmuz 2011de, stanbul'da .. 1 yl nce boand kars Tuba zbek'i (1973) zerine benzin dkerek yakt. Annesini kurtarmaya alan 11 yandaki olu da annesiyle birlikte yanarak ld. Olay srasnda evde bulunan Tuba zbek'in annesi, days, yengesi yaraland. Evde alan bir kadn da yangndan kamak iin nc kattan atlayarak yaraland. Koca .. de kaldrld hastanede 11 Temmuz'da ld. 10 Temmuz 2011de tatil iin gittikleri Orduda Aydn (41) ve Emine zbay (45) ifti belirlenemeyen bir nedenle tartmaya balad. Tartma srasnda ruhsatsz tabancayla eini bandan vurarak ldren Aydn zbay, ardndan bana bir el ate etti. Yaral olarak bulunan Aydn zbay da kaldrld hastanede hayatn kaybetti. YAAM HAKKI |

138

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

14 Temmuz 2011de Konyada kaybolan Meral Tahta(32), 18 Temmuz 2011de bir otobs duranda bulundu. Boand ei Mustafa Tahta(35) tarafndan 4 gn boyunca ikenceye maruz kalan kadn 45 gn sonra 31 Austos 2011de hayatn kaybetti 15 Temmuz 2011de boanmak isteyen ei Ebru Acay bandan vurarak ldren mer Faruk Acay daha sonra gsnden kendisini vurarak intihar etti. 16 Temmuz 2011de Bursa'da S.K. (1974) adl erkek, eski sevgilisi N.A.'y (1972) bacandan tabancayla vurdu. Kadnn diz kapa paraland. S.K. polise teslim oldu. 17 Temmuz 2011de Kocaelinde K.A. eski kars lknur Bykyazc'y (1975) arabadan ate ederek ldrd. Bir lisede fizik retmenlii yapan ve K.A. cinayetin ardndan Bakrky Ruh ve Sinir Hastalklar Hastanesi'ne kendi isteiyle yatt. Hastaneye giden polis K.A.'y gzaltna ald. 21 Temmuz 2011de Balkesir'de A.D., kars A.U.D.'nin (1982) zerine asit dkerek yaralad. Koca tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 23 Temmuz 2011de Adanada 26 yandaki Sevda Kantekin ikence grd iin boanma davas at ei tarafndan baklanarak yaraland 24 Temmuz 2011de Ankarada Salih Ekinci srekli iddet uygulad ei Naile Ekinciyi ldrdkten sonra intihar etti. 27 Temmuz 2011de Mersinde Kemal Saylr(52) sevgilisi Meliha Karaduman (37) vurduktan sonra intihar etmeye kalkt. 28 Temmuz 2011de stanbul Sultangazide Mzeyyen Yankba(41), boand ei Harun Tun(42) tarafndan sokak ortasnda vurularak ldrld 29 Temmuz 2011de Adanada bir aracn iinde gsnden 6 kurunla vurulan 30 yandaki Elem naln cesedi bulundu. Polis iddetli geimsizliklerinin bulunduu bilenen, daha nce de einin boazna bak dayayarak tehditte bulunan Muhammet nal cinayet phelisi olarak aryor 29 Temmuz 2011de Van'n Sphan Mahallesi'nde 28 yandaki Glnaz Erol ei Abdulbari Erol tarafndan boaz bakla kesilerek ldrld. 30 Temmuz 2011de Eskiehirde Rza Torul(42) kendisinden ayrlmak isteyen sevgilisi Derya Geni(23) vurarak intihar etti. Durumu ciddi olan kadn tedavi altna alnd. 30 Temmuz 2011de Vann Yniplik Mahallesi'nde oturan Abdulbari Erol isimli kii ei Gulfiye Erol'u yattktan sonra nce boazn bakla kesti, sonra baklayarak ldrd. Eini ldrdkten sonra tekbir getiren Erol'un son 6 yldr kentte cemaat evlerine takld ve srekli eine iddet uygulad iddia edildi 1 Austos 2011de Bursada baba S.. (1969), tartt kz E..'yi (1994) sokakta gsnn altndan bakla yaraladktan sonra kendisini kalbinden baklayarak intihara teebbs etti. " ldrmeye teebbs" ve "cinsel taciz" sularndan tutukland. 3 Austos 2011de Giresunda evlenmelerine izin verilmeyen Erdem C.(27) Merve .y(24) ldrdkten sonra intihar etti. 3 Austos 2011de Vanda taksicilik yapan 60 yandaki Sabri Dger ei Sevin Dger'i ocuklarn gz nnde silahla vurarak ldrd. 4 Austos 2011de, kz E..'yi (1994) bakla yaraladktan sonra kendisini baklayan S.. (1964), ldrmeye teebbs ve cinsel taciz sularndan tutukland. S.., kznn erkeklerle internetten yapt konumalar okuduktan sonra kznn vcudunda morluk" olup olmadn grmek iin kyafetlerini karttrdn iddia etti. 6 Austos 2011de Bursada T.F., kendisinden boanmak isteyen kars F.F.'yi (1977) pompal tfekle iki bacandan vurdu. F.F. hastaneye kaldrld.

| YAAM HAKKI

139

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

9 Austos 2011de Uakta Ercan zeliker boanmak istedii ei Yeim zeliker(27)i ldrdkten sonra intihar etti. 14 Austos 2011de stanbul'da G.S. (1971) ve M.R.K. (1989) adl erkekler, M.B. (1965) adl kadn evinde ldrd. Zanllar Van'da yakaland. 14 Austos gn, Boluda S.M., boand karsn yzne benzin dkp yakarak yaralad. 18 Austos 2011de stanbul'da A.. (1946), kars Kezban ncebacak' (1948) dverek ldrd. Kocann daha nce de eine iddet uygulamaktan hapse girdii, yakn tarihte cezaevinden kt belirtildi. 22 Austos 2011de, Diyarbakr Silvan, Yeniehir Mahallesinde oturan Y. B ile kars H. B arasnda kan tartmann bymesi zerine Y. B, ei H. B'ye tabancayla iki el ate etti. Y. B, ar yaralad ei H. B'yi Silvan Devlet Hastanesi'ne gtrd. 28 Austos 2011de, stanbul'da A.Y. (1974) adl erkek, eski sevgilisinin annesi S.P.'yi sokakta tabancayla vurmaya kalkt; o srada yoldan gemekte olan Mzeyyen orbac (1971) isimli bir kadn ldrd; K.. (1953) isimli bir kadn da yaralad. A.Y. gzaltna alnd. 28 Austos 2011de Adanada, kendisinden boanmak isteyen Ezgi Kseolunu (22) ldrdkten sonra bir eve saklanan Mehmet Kseolunu (30) yakaland. 30 Austos 2011de Sakaryada Ali Yaar zcan(42) tartt ei Asiye zcann(39) bana tabancayla 2 el ate ederek ldrd, sonra silah kendi kafasna dayayp ate etti. 31 Austos 2011de, Bursada H.A. (1970), boanmak isteyen kars H.A.'y (1976) baklayarak yaralad. 31 Austos 2011de, Kocaeli'de C.K. (1977), kendisinden ayrlmak isteyen imam nikahl kars E..'yi tabancayla yaralad. Kadn tedavi iin hastaneye kaldrld. 2 Eyll 2011de, Adapazarnda N.A. (1982), ayr yaad kars B.A.'y (1989) baklad. N.A. gzaltna alnrken; B.A. da hastaneye kaldrld. 3 Eyll 2011de, Bursada S.N. (1986), sevgilisi D.D.'yi (1986) tabancayla yaralad. 4 Eyll 2011de, Bitlis ili Groymak ilesi'nn Kmbet Mahallesi'nde oturan Resul A, henz bilinmeyen bir nedenle ei Ayten A. (40) ile tartt. Resul A., tartmann ardndan tabancayla bana ate ederek eini ldrd. Olay yerinde hayatn kaybeden Ayten A.'nn cesedinin otopsi iin Diyarbakr Adli Tp Kurumuna gnderildii, Resul A.'nn, Groymak le Emniyet Mdrlne giderek teslim olduu renildi. 5 Eyll 2011de, stanbul'da K.G.(1947), bayram izni alarak cezaevinden ktktan sonra kars Zeynep Gke'yi (1977) bakla ldrd. Cezaevine eski karsn yaralad iin giren K.G., cinayetten sonra intihara teebbs etti. 6 Eyll 2011de, Van'n Bakale lesine Bal Yurttepe (Pars) Ky'nde 5 Eyll gecesi bir eve yaplan silahl saldr sonucunda 1 kadn yaraland. Bakale'ye bal Albayrak (Dr) Ky'nde Ali Alkan ile ei T. Kzlta'n bilinmeyen bir nedenle tartt ve bu tartmaya Alkan'n akrabalar da kart. Bunun zerine T. Kzlta, Yurttepe (Pars) Ky'ndeki babasnn evine gitti. Alkan ve akrabalar da, T. Kzlta'n babasnn evine silahl saldrda bulundu. ok sayda merminin isabet ettii evde bulunan Mihrinaz Kzlta (22) kolundan ve bacandan yaraland. Olayn duyulmas zerine Alkan ve akrabalar olay yerinden kaarken yaralanan T. Kzlta ise Bakale Devlet Hastanesi'ne kaldrld. Savcln olay ile ilgili soruturma balatt belirtildi. 8 Eyll 2011de, Bitlis'in Ahlat lesi'ne bal Otluyaz (Xulk) Ky'nde Fatma Ylmaz (27) adndaki iki ocuk annesinin kaynbiraderi tarafndan tecavz edildikten sonra ldrld iddia edildi. Yerel kaynaklardan edinilen bilgilere gre, lmez'in einin cezaevinde tutuklu bulunduu ve kendisinin de einin ailesi ve kardeiyle beraber yaad belirtildi. Kaynbiraderi tarafndan uzun bir sredir tecavze urad belirtilen lmez'in son zamanlarda kaynna kar koyduu ve E.. tarafndan ldrld belirtildi. u an cezaevinde bulunan E.. iin ailesinin deli olduunu iddia ettii ve bunun iin rapor alnmaya allaca ileri srld. 9 Eyll 2011de, Kars'n Sarkam ilesine bal Alisofu kynde oturan 74 yandaki M.. tartt ei Hayret .'yi (65) dverek ldrd. M., Sarkam Jandarma Komutanl'na gider teslim oldu. Bir sreden beri ekonomik problemleri bulunan M.. evde ei Hayret . ile tartt. Eine tekme ve tokat atan M., eline geirdii sopayla da vurdu. Hayret . ald darbeler sonucu hayatn kaybetti. Einin ldn anlayan M.. evden ayrlarak Jandarma 140 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Komutanlna giderek teslim oldu. M.'nin ifadesi sonucu kydeki evinden alnan yal kadnn cesedi otopsi yaplmak zere Erzurum'a gnderildi. 5 kz, iki erkek ocuu ky dnda yaayan kar koca arasnda bir haftadan beri tartma yaand bildirildi. 19 Eyll 2011de Sakarya'da cezaevinden tahliye olan E.D., eski kars pek Akkoyun'u (1979) tekrar evlenme teklifini reddedince tabancayla ldrd. Ardndan kadnn sevgilisinin evine giden E.D., kapy aan Recep Kse'yi (1946) ldrd. 22 Eyll 2011de Boluda S.K. (1987), elektrik faturas yznden balayan tartmann ardndan kars Seher Kocaman' (1989) baklayarak ldrd. Cinayetin ardndan salk ekiplerini ve polisi arayan koca teslim oldu. 23 Eyll 2011de Denizlide Metin Cengiz (34) ile birlikte yaad Bircan Arslan (35) arasnda kan tartmada Cengiz, pompal tfekle bandan vurup ldrd. Ardndan da ayn tfekle intihar etti. 23 Eyll 2011de Krkkalede grev yapan polis memuru Alaattin G. 3 ocuunu ve eini ldrp, 1 ocuunu yaraladktan sonra intihar etti 26 Eyll 2011de, Kocaeli'de .. (1972) boand kars nci Sezer'i (1977) evinde bakla ldrd. 30 Eyll 2011de Mersin-Tarsusta 49 yandaki Hayriye Yakc, boanmak istedii ei tarafndan sokak ortasnda vurularak ldrld. 12 Ekim 2011de, Kahramanmarata bir baba, 15 yandaki kzn boarak ldrd. ddiaya gre, V.Y. (43), arkadan arayarak kz Y.Y.yi ldrdn syledi, cesedi gmebilmek iin arkadandan yardm istedi. V.Y.nin arkada ise telefon konumasnn ardndan polisi arayarak ihbarda bulundu. Polis ekipleri, V.Ynin oturduu evde arama yapt. Yaplan incelemede 15 yandaki Y.Y.nin cesedi bulundu. Olay Yeri nceleme Ekiplerinin evde inceleme yapt srada, baba mahallede gizlendii yerde yakaland. V.Y.nin ilk ifadesinde, Kzm Nizipte baz erkeklerle gryordu. Grmemesi iin Kahramanmaraa gelmitik. Burada da grtn renince kendisini uyardm. Ancak beni dinlemedi. ok pimanm dedii renildi. 13 Ekim gn, Balkesir Bandrma'da M.S.K (1975), boanma davas aan ve annesinin yannda yaayan kars Figen Ker'i (1979) i k sokakta baklayarak ldrd. 16 Ekim 2011de, Balkesir'de E.T. (1979), ayrlmak isteyen sevgilisi C.T.'yi (1986) bakla ar yaralad. 20 Ekim 2011de, stanbul'da .K. (1972), kendisinden boanmak isteyen kars Songl Karako'u (1980) bakla ldrd. 28 Ekim 2011de Ankarada 22 yandaki Gazi Akta, kendisinden ayrlmakta srar eden nianls zge Barkan (18) ve amcas Sadk Barkan (27) ldrdkten sonra intihar etti. 28 Ekim 2011de, Bursa da A.T., ayrlmak isteyen kars Dilek Tuncer'i (1981) bakla ldrd. 28 Ekim 2011de, Bursa da Yasemin zdemir (1975) sokakta bakla ldrld. 30 Ekim 2011de, Balkesir'de S.K. (1975), iddet grd iin annesinin evine yerleen kars F.K.'yi (1979) sokakta baklayarak ldrd. 7 Kasm 2011de Vanda Sevda Kaya(27) evinde kurunland. 9 Ekimde evlenen Sevda Kayann ei Alim Y. ile geimsizlik yaad biliniyordu. 10 gn boyunca youn bakmda kalp 17 Kasmda hayatn kaybeden Sevda Kayann intihar m ettii yoksa birinin ate etmesiyle mi ld henz bilinmiyor. 12 Kasm 2011de, Tekirda'da N.K., kars Nejla K'y (1965) sokakta baklayarak ldrd. 15 Kasm 2011de, stanbul'da E.., kars T.E..'yi (1970) av tfeiyle ldrd. E.. cinayetin ardndan camdan atlayarak intihar etti. 17 Kasm 2011de, Bursa'da F.K. (1960), boanma davas aan kars K.Y.'yi (1970) silahla vurdu. Hastaneye kaldrlan kadn fel oldu. . Bursa 2. Ar Ceza Mahkemesince tutuklu yarglanan F.K. hakknda 20 yl hapis cezas isteniyor. | YAAM HAKKI

141

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

18 Kasm 2011de, Balkesir'de M.. (1971) boanma davas sren kars S..'yi (1949) av tfeiyle ldrp intihar etti. 18 Kasm 2011de Diyarbakr'n Hani lesi'nde 25 yandaki Tahir alk, olu 1.5 yandaki Muhammed ile 5 aylk ikizleri Sultan ve brahim alk' bakla ldrd. Ei 22 yandaki Aye alk' da yaralayan uyuturucu bamls olduu ne srlen alk, polis tarafndan yakaland. 25 Kasm 2011de, Bursa'da A.K. adl erkek, komusu S.. (1990) adl kadn ve babas Y..'yi silahla vurarak ldrd. 27 Kasm 2011de, Bursa'da S.D. (1986) adl erkek birlikte yaad sevgilisi D.D.'yi (1986) dvd. Sonra evi terkeden kadn ayandan tabancayla yaralad. "Kasten ldrmeye teebbsten" yarglanan S.D. 5. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan 15 yl hapsi isteniyor. 5 Aralk 2011de, Denizlide iki yl nce boand ii emeklisi ei K.C. tarafndan pompal tfekle vurulan Reyhan Akyurt hayatn kaybetti. K.C. Reyhan Akyurtun annesi Glistan Doanba da tfekle yaralad. 11 Aralk 2011de, Hakkari'nin Yksekova lesi'nde cesedi bulanan 25-30 yalarnda olduu renilen kadnn kimlii tespit edildi. nce boazlanan, ardndan da 14 bak darbesi ile ldrlen kadnn Msrhan Cokun olduu renildi. Yksekova'da Kla Mahallesi'nde oturduu tespit edilen Cokun'un 5 ocuk annesi olduu ve einin cezaevinde olduu renildi. Cokun'un kim ya da kimler tarafndan neden ldrld ise renilemedi. 16 Aralk 2011de, Kocaeli'de N.E. (1960), kars Nazgl Erdem'i (1946) bakla ldrd. Koca, cinayetin ardndan nce kahvehaneye, oradan da karakola gidip teslim oldu. Daha nce de kuzenini ldrd, alt yl cezaevinde kaldktan sonra 2001'de artl tahliye olduu ortaya kt. 18 Aralk 2011de Amasyann Merzifon ilesinde kuruyemi bfesini bir sre nce kapatan ve iddiaya gre, i bulamaynca bunalma giren Selami Ssl (41), dn akam tabancayla nce ei emsiyeyi (36) ardndan einin yeeni Esengl Kseyi (16) tabancayla ate edip ldrdkten sonra intihar etti. 19 Aralk 2011de Malatyada 26 yandaki Sleyman Yldz, akna karlk vermeyen lise son snf rencisi 22 yandaki Havva Akyldz tabancayla ldrdkten sonra, ayn silahla intihar etti. 20 Aralk 2011de, Bursa'da E.Y. (1986) adl erkek, seks iilii yapt iddiasyla ablas olan M.Y. (1981) ve E.Y.'yi (1983) tabancayla yaraladktan sonra polise teslim oldu. 20 Aralk 2011de, Erzurum'un Hns lesi'ne bal Ortaky'de yaayan 1 ocuk annesi ve 3 aylk hamile olan 22 yandaki Aygl Blbl'n intihar etmedii, kocas tarafndan ldrld ortaya kt. Jandarmann titiz almas sonucu 12 Aralk gn saat 04.30 sralarnda Hns lesi'ne bal Ortaky'de ilenen cinayet aydnlatld. Zakir Blbl ile 2,5 yl nce grc usul ile evlenen Aygl Blbl, 10 aylk olu Resul'u babaannesi Glperi'ye uyutmas iin verdi. Ei ile ayn odaya giren gen kadnn av tfeiyle intihar ettii ne srld. Gen kadnn, kocasnn amcas olan ky muhtar Krolu Blbl'e ait av tfeini bana dayayarak intihar etmesi pheyle karland. Aynur- Fesih Ylmaz iftinin 6 ocuundan biri olan Aygl Blbl'n intihar ettiine inanmayan yaknlar, cumhuriyet savclna bavuruda bulundu. Baba 51 yandaki Fesih Ylmaz, kzn 10 gndr aras ak olan Zakir Blbl'n ldrldn iddia etti. Bunun zerine Hns le Jandarma Komutanl ve Erzurum l Jandarma stihbarat ube Mdrl tarafndan srdrlen soruturmada, Aygl Blbl' kocas Zakir Blbl'n kan tartma sonucu av tfei ile bandan vurarak ldrd ortaya karld. Suu itiraf eden Zakir Blbl, nbeti mahkemece tutuklanarak Hns Kapal Cezaevi'ne konuldu. 23 Aralk 2011de, Kocaeli'de .P. ve .., Bedia Yavuz'u (1968) gasp edip boarak ldrd. 23 Aralk 2011de, Kocaeli'de U.P. adl erkek, seneler nce ayrld eski szls G..'y sokakta bakla yaralad. 23 Aralk 2011de stanbulun Maltepe lesinde Sahilyolu blgesinde bekleyen trans kadnlar, drt kiinin kll ve dner bakl saldrsna urad. Saldr sonucu trans kadnlardan .Y.nin vcudunda derin kesikler olutu. 24 Aralk 2011de, Sakarya'da S.S. (1940), kars Aye S.'yi (1953) tabancayla ldrd. Ardndan intihara teebbs eden koca hastaneye kaldrld. 24 Aralk 2011de, stanbul'da drt erkek trans kadnlara saldrd, bir trans kadn bakla yaraland. Saldrganlar olayn ardndan yakaland, kadn hastaneye kaldrld. 142 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

28 Aralk 2011de, Adyamann Kahta lesinde bir sre nce evden kaan ancak bulunarak ailesine teslim edilen Hacer.A. (21), darp edildii gerekesiyle bavurduu le Emniyet Mdrlne bal 3 polis memuruyla birlikte eyalarn almak zere gittii evinde babas Osman A. ve kardeleri zeyir A. (23) ve Mehmet A. (16) tarafndan polis memurlarnn arasnda baklanarak ldrld XVI.1. Kadn ntiharlar / ntihar Teebbsleri 2 Ocak 2011de, Antalya Kata psikolojik tedavi gren Aliye Kolak tam teekkll hastanede tedavi olmas iin ei Metin Kolak tarafndan Antalya merkeze kardeinin yanna getirdi. Burada bulunduu 7. Kattaki evin balkonundan kendini atarak intihar ettii iddia edildi. 5 Ocak 2011de Urfa'nn Ceylanpnar lesi Ulu Camii Mahallesi'nde 40 yandaki Sabahat Turan ve 14 yandaki kz Tlin Turan amar suyu imek suretiyle zehirlendiler. 5 Ocak 2011de Urfa'nn Selahaddin Eyybi Mahallesi'nde oturan 35 yandaki Mine Kran ila ierek yaamna son vermek istedi. 11 Ocak 2011de Diyarbakr'n Bismil lesi bal Esentepe Mahallesi'nde bulunan babasnn evine misafirlie giden Adalet Akdoan (25) evde bulunan av tfeiyle intihar ettii iddia edildi. 15 Ocak 2011de Batman da niversite snavlarna hazrlanan 23 yandaki Gler aba, tavana ast iple canna kyd 18 Ocak 2011de Van'n Muradiye lesi'ne bal Tansu (Akrak) Ky'nde Tuba ztrk (18) adl gen kadn asl halde bulundu. 18 Ocak 2011de Van'n zalp lesi stasyon Mahallesi'nde oturan 17 yandaki Gler Elverin, kardei tarafndan oturduklar evin misafir odasnn tavanna asl olarak bulunduu iddia edildi. 26 Ocak 2011de Mu'un Bulank lesi'ne bal Kpryolu (Betul) Ky'nde Pnar Kayann pompal tfekle bir el ate ederek intihar ettii iddia edildi. 29 Ocak 2011de Batman irinevler Mahallesi'nde Melek Murat . (32) ailesiyle yaad evde tavana ast iple yaamna son verdi. 29 Ocak 2011de Vann zalp lesi Aa Turgal Ky'nde 6 ocuk annesi 55 yandaki Sdka Durmazel, evin bitiiinde bulunan ahra giderek kendini iple ast. 2 ubat 2011de Bursada 29 yandaki N. Akman, 9 yandaki olunu halasna braktktan sonra sevgilisine intihar edeceini syleyen Nurcan Akman kendini doalgaz borusuna asarak ldrd. 3 ubat 2011de Frat niversitesi Devlet Konservatuar 4'nc snf rencisi Seda elik, Frat niversitesi Hastanesi'nin 10'uncu katnda bulunan kafeteryann balkonundan atlayarak intihar etti. 4 ubat 2011de Mu'un Malazgirt lesi Seluklu Mahallesi'nde oturan 7 ocuk annesi 45 yandaki Adile Aslan eiyle yaad tartma sonras evin tavanna asl halde bulundu. 18 ubat 2011de Diyarbakr Dicle niversitesi Onkoloji Hastanesi'nde tedavi gren kanser hastas Hatt Saylr (56) adl kadn, hastane tuvaletinde asl bulundu. 20 ubat 2011de Batman'n Kozluk ilesine bal Ulal Kynde psikolojik sorunlar olduu renilen E.A (20), dedesine ait av tfeiyle kendisini yaralad. 23 ubat 2011de Diyarbakr'n Kulp ilesi Kayhan kynde ikamet eden T.O. (32) isimli kadn, kocasna ait korucu silahn enesine dayayp ate ederek intihar etti. 23 ubat 2011de Gaziantep Mithatpaa Mahallesi'nde 48 yandaki 3 ocuk annesi A.T. girdii psikolojik bunalm sonucu kendini evin tavanna asarak intihar etti. | YAAM HAKKI 143

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

24 ubat 2011de Adyamanda, einden boanan 4 ocuk annesi 47 yandaki Rabia Akbaba, kendisini iple merdiven boluuna asarak yaamna son verdi. 26 ubat 2011de Ar'nn Diyadin lesi Ondrt Nisan Mahallesi'nde Pamuk Gvenin (18) babas smail Gven'e ait olan silah ile intihar ettii iddia edildi. 27 ubat 2011de Diyarbakrda drt ocuunun istedii kahvalty hazrlayamayan Yksel Demir(25) yoksullua daha fazla dayanamayarak av tfeiyle kendini vurduu iddia edildi. 27 ubat 2011de Urfada eitli nedenlerden dolay bunalma giren 3 kadn hap ierek intihara kalkt. 19 yandaki M.Y. ailevi nedenlerden dolay bunalmda olduu, 42 yandaki N.A. eiyle tarttktan sonra intihar giriiminde bulunduu iddia edilirken 26 yandaki Z.A.nn ise neden intihar ettii bilinmiyor. 1 Mart 2011de Mu'un Malazgirt lesi Kalkanl Mahallesi'nde Zunnure Ta (33), kendisini evindeki banyonun tavanna asarak intihar ettii ileri srld. 7 Mart 2011de Siirt Devlet Hastanesi Caddesi ztekinler Apartman 4'nc katnda oturan Canan iek evlerinden aa atlayarak intihar etti. 8 Mart 2011de Siirtte Kooperatif Mahallesi'nde 22 yandaki A.'nin balkona kp 3. kattan atlayarak intihar ettii ileri srld. 10 Mart 2011de Siirt'te 25 yandaki N.G isimli gen kadn 60 adet Prozac ilac ierek intihara teebbs etti. 14 Mart 2011de Afyonkarahisarda polis memuru olan Feyza Sar(26) intihar ettii iddia edildi. 15 Mart 2011de Batman Belde Mahallesi Ta Konak Apartmannda ikamet eden ve psikolojik tedavi grd ileri srlen T.Y. (29) beinci katta oturduu evin penceresinden atlayarak intihar etti. 15 Mart 2011de Siirt'in Kurtalan lesinde 19 yandaki ahide Ayk isimli gen kadnn, babasna ait av tfei ile intihar ettii iddia edildi. 16 Mart 2011de Tuncelide 21 yandaki Tuba Korkmaz polis nianlsnn silah ile kendini ldrd iddia edildi 19 Mart 2011de Antalyada ei ve ailesiyle tartan M.K.(25) ila iip falezlere gelen kadn polisler tarafndan son anda kurtarld. 24 Mart 2011de anlurfa'nn Viranehir ilesinde ev kadn Y.Y, ocuklarnn yatak odasnda bulunan ranzaya kendini earbyla asarak intihar etti. 1 Nisan 2011de Erzurum'un Kprky ilesine bal Yaan Belde Belediye Bakan Ezalettin Karaduman'n ei N. Karaduman (58) Yaan Beldesi ehitler Mahallesi'ndeki evinde tabancayla kendini vurarak hayatna son verdi. 5 Nisan 2011de Diyarbakr'n Ergani ilesi merkeze bal Daaras kynde 19 yandaki K.S., kendini evin tavanna iple asarak intihar etti. 21 Nisan 2011de, Kocaeli'nde Z.K. (1993) niversite snavna hazrland dershanenin beinci katndan atlad. Ar yaralanan Z.K. hastaneye kaldrld. Z.K.nn pencereden atlamadan nce ise "Seni seviyorum, beni affet" yazl bir not brakt belirtildi. 23 Nisan 2011de, Bursada gvenlik grevlisi S.E. (1986), grev yapt havaalannn tuvaletinde silahyla intihar etti. S.E.'nin yanda bir erkek ocuu olduu renildi. 1 Mays 2011de Idr'n Tuzluca lesi'nde 18 yandaki Cansu Salman intihar etti. 18 Mays 2011de Siirt merkezde Bitlis doumlu H.A (18) intihar etmesi sonucu yaamn yitirdi. 23 Mays 2011de Van'n Bakale lesi'ne 60 kilometre uzaklktaki Yanal (Soreder) Ky'nde kran Deniz (25) adl gen kadnn, dn gecesi tavana ast iple intihar ettii iddia edildi. YAAM HAKKI |

144

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

23 Mays 2011de Kahramanmarata Selma Culban (41) kendini iple asarak yaamna son verdi. 24 Mays 2011de Mersinde boanmak isteyen kocasna kzan Rabia S. (37) kendini karnndan baklad. 30 Mays 2011de Mu merkeze bal Alagn Ky'nde yaayan 7 ocuk annesi Sultan Ertrk'n (40) tavana balad iple kendini ast ileri srld. 27 Haziran 2011de Batman Aydnlkevler Mahallesi'nde 3 ocuk annesi E.Y., earbn tavana balayp kendini asarak intihar etti. 5 Temmuz 2011de Hakkari'nin emdinli lesi Derecik Beldesi Yeilova (Navberoja) Ky'nde len saatlerinde Hatun Tekin adl (20) gen bir kadn evlerinin tavannda asl halde bulundu. 5 Temmuz 2011de anlurfa'da intihar giriiminde bulunan bir kadn hastaneye kaldrld. Edinilen bilgiye gre, anlurfa'nn Hilvan ilesinde ikamet eden N.U. girdii bunalm sonucu, ok sayda hap ierek intihara kalkt. Durumu fark eden aile mensuplar salk ekiplerinden yardm istedi. lk mdahalesi ambulansta yaplan gen kadnn, hastanede midesi ykand. N.U' nun hayati tehlikeyi atlatt renildi. 6 Temmuz 2011de anlurfann Hilvan lesi Yeni Mahalle Semtinde ikamet eden Z.S. isimli gen kz intihar teebbsnde bulundu. Evde bulduu ok sayda haptan alarak hayatna son vermek isteyen gen kz ailesi tarafndan son anda fark edilerek hastaneye kaldrld renildi. 12 Temmuz 2011de Batmann Kozluk lesi Tepecik mahallesinde oturan 32 yandaki Sadiye Boral, sabaha kar evinin tavanna asl olarak bulundu. 17 Temmuz 2011de Mu'un Bulank ilesinde 18 yandaki Evrim Demir, Diyarbakr 5 Nolu Cezaevi'nde yaanan vahete kar 14 Temmuz 1982'de balatlan lm orucunun yl dnmnde bedenini atee vererek hayatn kaybetti. 27 Temmuz 2011de Van'n Bakale lesi Ortayaz (Bjngr) kynde oturan ve psikolojik sorunlar olduu iddia edilen Adile Dede isimli kadn, evde bulunan av tfeiyle intihar ederek yaamna son verdi. 5 Austos 2011de Mardin Mazda lesi'nde son bir ay ierisinde artan kadn intiharlarn aratran kadn kurumlar, ilede 19 yandaki B.K., 18 yandaki N.Y. ve 18 yandaki M.D. intihar, 16 yandaki A.D.'nin ise kaza sonucu yaamn yitirdii iddia edilirken, Mazda ankaya Ky'nde ise 2 gen kadnn ayn anda tarm ilac ierek intihar giriiminde bulunduunu bildirdi. 5 Austos 2011de Van Bakale'ye bal Albayrak (Dr) Ky'nde oturan Hekime Aybar (21) isimli gen kadnn, evde bulunan av tfeiyle intihar ettii ileri srld. 8 Austos 2011de Batmanda iki ay nce doum yapan Rukiye Yaman, gittii aabeyinin evinde sahura doru balkona karak aa atlad. Hastaneye kaldrlan kadn tm mdahalelere ramen kurtarlamad. 12 Austos 2011de rnak'n Silopi lesi'nde ikamet eden Aye Edi'in, gece 02.00 sularnda korucu olan kaynna ait silah ile intihar etmek istedii ileri srld. rnak Devlet Hastanesinde youn bakm servisinde gzetim altnda tutulan Edi'in, hayati tehlikeyi atlatamad bildirildi. Aye Edi'in 15 ay nce Mahmut Edi ile imam nikah ile evlendirildii ve sorun yaandklar ne srld. 21 Austos 2011de Diyarbakr Silvan, Yeniehir Mahallesinde oturan Y. B ile kars H. B arasnda kan tartmann bymesi zerine Y. B, ei H. B'ye tabancayla iki el ate etti. Y. B, ar yaralad ei H. B'yi Silvan Devlet Hastanesi'ne gtrd. 23 Austos 2011de Diyarbakr'n Ergani ilesi Bozyel Ky'ne bal Tatepe mezrasnda oturan Perihan Kaya (18), henz belirlenemeyen bir nedenle babasna ait ruhsatsz tabancayla intihar etti. 24 Autos 2011de Van'n Bakale lesi'nde kran Gner (22) isimli gen kadnn evlerinin ahrnda intihar giriimde bulunduu bildirildi. Kendisini iple asmaya alrken kardei tarafndan fark edilen Gner, Bakale Devlet Hastanesi'ne kaldrld. lk mdahaleden sonra durumu ar olan Gner Van Devlet Hastanesi'ne sevk edildi.

| YAAM HAKKI

145

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

1 Eyll 2011de, Bingln Karlova ilesine bal Kalencik kynde 20-21 yalarndaki Hayriye Bakan isimli gen kadn dn saat 16.00 sralarnda evde pompal tfekle intihar etti. Gen kadnn intihar nedeni renilemezken cenazesi otopsi iin Malatyaya gtrld. 6 Eyll 2011de, Bitlis'in merkez Yolalan Beldesi'ne bal Kale Mahallesi'nde ailesi ile birlikte yaayan 26 yandaki Suna Yavuz isimli gen kadnn intihar ettii iddia edildi. ntiharn nasl gerekletii ve nedeni konusunda bilgi alnamayan Yavuz'un cenazesi Bitlis Devlet Hastanesi Morgu'na kaldrld. Bir ay nce de ayn beldede 15-16 yalarnda Glbeyaz stnda'n da intihar ettii ileri srlmt. 8 Eyll 2011de, Batmann Beiri ilesinin Otluca ky, nceki akam Yaseminin intiharyla sarsld. Drt yl nce Batmandaki bir YBOdan mezun olan 20 yandaki Yasemin Bozkurtun acl ailesi, kendisini aaca asan Yaseminin intiharna anlam veremedi. nceki akam 19.30 sralarnda ky iinden geen dere kenarndaki aaca ip asarak canna kyan Yaseminin acl babas Latif Bozkurt, 9 ocuum var. kisi evli, 3 kz, drt erkek yanmda. Yasemin, nceki gn yemeimi hazrlad, sohbet ettik. Hibir sknts yoktu. lerleyen saatlerde evde olmadn grnce hepimiz onu aradk. Dere kenarnda Yasemini aaca asl vaziyette grnce ok olduk. Nasl olur da canna kyd. Hala inanamyoruz dedi. 8 Eyll 2011de, Vann Muradiye ilesinde, ilkbaharda nianlanan ve iki hafta sonra evlenecei belirtilen A.D. isimli gen kz, dn akam saatlerinde belirlenemeyen bir sebepten kendini ahrn tavanna asarak intihar etti. Olay fark eden ailesi, kzlarnn bedenini asl olduu yerden indirerek kydeki bir arala Muradiye Devlet Hastanesi'ne yetitirmeye alt. Yaplan tm mdahalelere ramen hayata dndrlemeyen kzn cenazesi, Van Adli Tp Birimi'ne gnderildi. 8 Eyll 2011de, Van zalp'n Tepedam (Astecu) Ky'nde dn sabah saatlerinde Nimet Durdu (17) isimli gen kadnn evin tavanna ast iple intihar ettii iddia edildi. zalp Devlet Hastanesi'nin ardndan otopsi iin Van'a gnderilen cenazenin ayn kyde defnedildii belirtilirken, ile savclnn olay ile ilgili soruturma balatt renildi. Durdu'nun lmyle birlikte sz konusu Tepedam Ky'nde son 5 yl iinde 3' kadn 4 kiinin intihar iddiasyla yaamn yitirdii belirtildi. 17 Eyll 2011de, Van'n zalp lesi'ne bal Aa Akagl Ky'nde, 10 gn nce kzkardeinin intihar etmesi nedeniyle zmit'ten gelen 2 ocuk annesi 22 yandaki Senem Ak, girdii bunalm sonucu kardeinin intihar ettii ahrda tavana balad ipe kendini ast. Gen kadn, ahra giren annesi ipten kurtard. Van Yznc Yl niversitesi Hastanesi'ne getirilerek tedavi altna alnan Sanem Ak'n durumunun iyi olduu belirtildi. 19 Eyll 2011de, Mardin'ne bal Dara Ky'nde 45 yandaki Hasine Dereli adndaki 7 ocuk annesinin intihar ettii iddia edildi. ntiharn nasl gerekletii ve nedeni konusunda bilgi alnmazken, iddialara gre, Dereli'nin eiyle yaad iddetli geimsizlik nedeniyle intihara tevik edildii belirtildi. 11 Eyll 2011de, anlurfa'nn Ceylanpnar ilesine bal Birlik Mahallesi'nde bunalma giren 11 ocuk annesi H.A. (50), kendini bartsyle evlerinin banyosunda ast. Evde bulunan gelini F.A., kaynvalidesinin asl cesedini grnce durumu komularna bildirdi. arlan salk ekipleri, H.A'nn olay yerinde hayatn kaybettii belirledi. 4 Ekim 2011de, anlurfada eiyle tartan 17 yandaki bir kadn, amar suyunu ierek intihara kalkt. Edinilen bilgiye gre, Harran ilesinde Yukar yakn yol ky, Erdemli mezrasnda ikamet eden E.A. (17) adl kadn, eiyle tartmas sonucu evde bulunan amar suyundan ierek intihar etmek istedi. tii amar suyunun etkisi ile baylan E.A. yaknlar tarafndan Harran Devlet Hastanesine kaldrld. Burada tedavi altna alnan E.A.nn salk durumunun ciddiyetini koruduu renildi. 30 Ekim 2011de, Siirt'te daha nce evlenip boanm olan 30-35 yalarndaki bir kadnn akmak Mahallesi'nde bulunan evinde le saatlerinde kendini asarak intihar ettii iddia edildi. Ayn gn kadnn yaknlar tarafndan dini vecibeleri yerine getirildikten sonra kent merkezindeki mezarlkta topraa verildii renildi. Konuya ilikin yazl aklama yapan Berfin Kadn Danma Merkezi, "Bir kadnn Pazar gn bilinmeyen nedenlerden kaynakl kendini asmas, kadn cinayetlerinin kolay ilendii, lmlerinin stnn kapatld, rtbas edildii ve cezasz kaldn gstermektedir" dedi. 15 Kasm 2011de,TUNCEL'nin Ovack lesi'nde oturan 17 yandaki Esengl Akansel, akam saatlerinde evde amar suyu ve ok miktarda ila ierek intihar etti Akam saatlerinde eve giden Anne Sultan Akansel, d kapnn kilitli olduunu grnce kz Esengl'n dar km olabileceini dnerek komuya gitti. Bir sre sonra tekrar gittii evlerinin halen kilitli olduunu gren anne Sultan Akansel durumu polise bildirdi. Eve gelen polisler kapy krarak ieri girdiinde 17 yandaki Esengl Akansel'in cesediyle karlat. Esengl Akansel'in yaplan ilk muayenesinde amar suyu ve ok miktarda ila ierek intihar ettii belirlendi. ki kardei ve annesi ile birlikte 146 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

yaayan Esengl Akansel'in Lise'yi yeni bitirdii belirtildi. Evde yaplan incelemede ise Esengl'n brakt bir mektup bulundu. Mektupta Esengl Akansel'in, ilede yaayan G.D. adndaki kiinin kendisiyle zorla ilikiye girerek hamile braktn, bu nedenle intihar ettiini yazd kaydedildi. Ovack Cumhuriyet savcl olayla ilgili ok ynl soruturma balatrken, polis mektupta ad belirtilen ve ortadan kaybolan G.D.'yi aryor. 24 Kasm 2011de Aydnn ine lesinde, 34 yandaki Beyhan Ko, oturduu apartmann merdiven boluunda kendini asarak yaamna son verdi. Beyhan Koun, einin baka bir kadn karp, kendisini terk etmesi nedeniyle bunalmda olduu, bu nedenle canna kym olabilecei ileri srld. 24 Kasm 2011de, Ar'nn Doubayazt lesi'ne bal Halla (Helle) Ky'nde ikamet eden Zeynep Cengiz (20) isimli gen kadnn silahla bana ate ederek intihar ettii iddia edildi. Akam saatlerinde kimsenin evde bulunmad bir saatte, babasna ait av tfeiyle intihar ettii ileri srlen Zeynep Cengiz'in olay yerinde yaamn yitirdii bildirildi. Olay yerine gelen Doubayazt Cumhuriyet Savcs ile jandarma ekipleri, intiharn pheli olduu gerekesiyle Cengiz'in babasnn ve dier aile fertlerinin ifadelerini ald. Cenaze ise otopsi iin Trabzon Adli Tp Kurumu'na gnderdi. 25 Kasm 2011de, Ar'nn Doubayazt lesi'ne bal Halla (Helle) Ky'nde ikamet eden Zeynep Cengiz (20) isimli gen kadnn silahla bana ate ederek intihar ettii iddia edildi. Dn akam saatlerinde kimsenin evde bulunmad bir saatte, babasna ait av tfeiyle intihar ettii ileri srlen Zeynep Cengiz'in olay yerinde yaamn yitirdii bildirildi. Olay yerine gelen Doubayazt Cumhuriyet Savcs ile jandarma ekipleri, intiharn pheli olduu gerekesiyle Cengiz'in babasnn ve dier aile fertlerinin ifadelerini ald. Cenaze ise otopsi iin Trabzon Adli Tp Kurumu'na gnderdi. 18 Aralk 2011de, anlurfa'da, 7 katl bir inaatn atsna karak intihara kalkan 41 yandaki Hatice Dilbilir isimli kadn, inaat iileri tarafndan kurtarld. Olay, saat 15.30 sralarnda Bamyasuyu Mahallesi'nde yapm devam eden 7 katl inaatn atsnda meydana geldi. naatn atsna kan ve bararak aa atlamak istediini syleyen bir kadn grenler durumu polis ve salk ekiplerine bildirdi. hbarn ardndan olay yerine polis ve salk ekipleri sevk edilirken, bu srada inaat iileri, kadnn bir anlk dalgnlndan faydalanarak kendilerine doru ekti. iler tarafndan kurtarlan ve baygnlk geiren kadna, olay yerine gelen salk ekipleri tarafndan mdahale edildi. XVI.2. Toplumsal Alanda Kadna Ynelik iddet ve Tecavz 1 Ocak 2011de, stanbul'da ylba kutlamalar srasnda 19 ayr taciz olay yaand. Gzaltna alnan 19 kii hakknda "vcut dokunulmazln ihlal" suundan ilem yapld; 13' tutuklanarak cezaevine gnderildi. 11 Ocak 2011de Ramazan K. tarafndan karlan retmen Sevim Budayc, karan ahsn ailesinin yardmyla Diyarbakr'n merkez ilesi Yeniehir'in Dkmeta kynde bulundu. Sevim Budayc, hastanede yaplan salk kontrolnn ardndan ailesine teslim edildi. 14 Ocak 2011de Adana Glovas Kynde 20 yandaki Emrah K. tarihi yerleri gezen Alman turist 23 yandaki Tanja H.ye tecavz ettii iddia edildi. 16 Ocak 2011de Van merkeze bal Kalecik Ky yaknlarnda T.D., .C., N.E., .D., B. D. ve G.A.nn, A.. isimli kadna tecavz ettikten sonra antasn da gasp ettikleri belirtildi. 17 Ocak 2011de, stanbul'da yalnz yryen kadnlar taciz eden O.E. (1989) gzaltna alnd. O.E., son iki ayda Z.S. (1987), .. (17), S.T. (1983), .G. (1986) ve F.E.'ye (1986) elle tacizde bulunduu, E.G.'yi (1989) taciz edip antasn ald ne srld. siz olduu belirlenen zanl, biri ocuk yedi kadna cinsel saldr suundan adli makamlara sevk edildi. Madur kadnlar tarafndan tehis edilen O.E.'nin sulamalar kabul etmedii renildi. 20 Ocak 2011de Idrda Stl Mahallesi en Sokak'ta yabanc uyruklu Trk vatanda G.H.nin (40) evine zorla girip kadna tecavz ettikleri iddia edilen .. (19) ve E.A. (17), emniyetteki sorgularnn ardndan adliyeye sevk edilerek darp, gasp ve tecavz sulamalaryla tutuklandlar 20 Ocak 2011de Mersinin Silifke lesinde, 23 yandaki Habip Y., babaannesi 76 yandaki Fatma .ye tecavz edip parasn da gasp ettii sulamasyla tutukland. 27 Ocak 2011de zmirde gidecei yere brakacaklar gerekesiyle .O.D ve E.E. isimli iki genci araca aldktan sonra i.O.D.yi tartaklayp aratan attktan sonra E.Eyi viyadklerin altna gtrerek dvp defalarca tacavz eden | YAAM HAKKI 147

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

iki saldrgan, daha sonra yaadklarn polise anlatmamas iin tehdit ederek brakt. Yar baygn bulunan E.E.nin anlattklar ve aracn plaka bilgisinden yola kan polis, tecavz zanllar A.Y. (31) ile G.M.yi (24) yakalad. E.E. ile para karlnda birlikte olmak iin anlatklarn ileri sren iki zanl, hastaneden tecavz raporu gelince tutukland. 5 ubat 2011de Bodrumda ei S.O..y (36) boanmak isteyince kard ve bir hafta boyunca tecavz edip dvd ne srlen Koko Hakan lakapl gvenlik grevlisi Hakan . (30), dn gece annesinin evinde yakaland. 13 ubat 2011de, HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Iraz Karabacak (1970), kz Glsm Karabacakn cinsel saldrya uradn, kendinsin de bundan dolay psikolojik travma yaadn ifade etti. 19 ubat 2011de stanbulda Erkan Kara (35) hakknda, alan G.K.ye (26) iki kez tecavz ettii iddiasyla 12 yla kadar hapis istemiyle fezleke hazrland. 21 ubat 2011de gre Samsunda otomobil alm satm yapan Yunus . (56), arkadann giyim maazasnda tezgahtar olarak alan 24 yandaki M.K.ya tecavz edip, bunu da kameraya kayt ederek antaj yapt ve zorla 3 bin TLlik senet imzalatt iddiasyla hakim karsna kt. 22 ubat 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran S..; evlerde gidip temizlik yaparak geimini saladn, ie giderken bindii otobsn ofrnn kendisini szle taciz ettiini ve bununla da yetinmeyip, baka kiilere de kendisini gsterip tacizlerini srdrdn ifade ederek derneimizden yardm talep etti. 26 ubat 2011 tarihinde S.D isimli ahs, kz G.Dyi eylemlere katlmas dolaysyla tutuklanarak Adana Karata Kadn Cezaevine gnderildiini burada grevli Doktor B.F.nin salk kontrol esnasnda kadnlar taciz ettiini belirtmitir. 26 ubat 2011de, Tekirda'da M.A. evlerine misafir olarak gelen A.A.'ya (1993) nce zorla gtrd ormanlk alanda sonra da bir evde tecavz etti. ntihar giriiminde bulunan A.A. hastanede bandan geenleri anlatnca M.A. tutukland. M.A., A.A. ile evlenmeyi planladn syledi. 26 ubat 2011 tarihinde HD Adana ubemize bavuruda bulunan D.H. gzalt srecinde adli tpta yaplan grevli B.F.nin kadnlarn zerlerini soydurarak muayene yaptn ve bu muayene eklinin sadece kadnlara kar gerekletirildiini iddia ederek kendilerine cinsel tacizin uyguland bavurusunda bulunmutur 26 ubat 2011 tarihinde E.K isimli ahs, Diyarbakr/ermikte yaplan basknla gzaltna alnarak Adanaya getirildiini ve burada gzaltnn ikinci gnnde muayene iin gtrld adli tpta grevli Doktor B.F. tarafndan tacize uradklarn, B.F.nin kadnlara soyunmalarn sylediini ve bu tutumu sadece kadnlara kar sergiledii belirten bavuruda bulundu. 2 Mart 2011de G. C. Durakta otobs beklerken nnde ETT Personel Servisi yazan ara durarak G.Cyi gidecei yere gtrebileceini sylemesi zerine otobse binen kadn seyir halindeki arata dvlerek nce otobsteki S.T.nin ardndan ofr A.K.nin tecavzne urad. Ormanlk alanda da grup sekse zorlanan kadn dvldkten sonra yol kenarna atld. 3 Mart 2011de, stanbulda arkadalaryla bulumak iin yola kan G.G. (1966), bekledii otobs duranda duran 'ETT Personel Servisi' yazl otobse binince src ile beraberinde bulunan bir arkadann tecavzne urad. Otobs hzla otoyolda yol alrken gerekleen tecavzn ardndan bir ormanlk alana gtrlerek burada da grup sekse zorlanan kadn, atld yol kenarnda bir vatanda tarafndan bulununca iki tecavzc yakaland. Saldrganlar, kadnla para karl birlikte olduklarn ne srerek tecavz iddialarn reddetti. 5 Mart 2011de, Bursa'da boyac ustas H.H. (1958), ayn iyerinde alan erkek kalfa T.R.'ye (1992) defalarca tecavz ettii iddiasyla tutukland. 10 Mart 2011de, Bursada .A.B. z kz ve gelinine tacizde bulunduu iddiasyla tutukland. .A.B., iki yl nce komusunun sekiz yandaki kzna tacizde bulunduu iddiasyla tutukland ve cezaevinden ay nce kt belirtildi. 18 Mart 2011de Gaziantep Dztepe semtinde isizlik bahanesiyle birlikte yaad 30 yandaki F..yi erkeklere pazarlad ve kar gelince dvd iddia edilen Nuri Gler, Zorla fuhu yaptrmak ve kasten yaralama suundan adliyeye sevk edildi.

148

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

31 Mart 2011de, stanbul'da, bir sre nce evden kaan G..'ye (1995) bir hafta boyunca antajla tecavz ettikleri ile srlen, bei 18 yandan kk olan yedi kii tutukland. Savclk sorgularnn ardndan tutuklanmalar talebiyle mahkemeye sevk edilen yedi zanlya, kzn yaknlar saldrmak istedi. Durumann ardndan fenalk geiren G.. ise ambulansla hastaneye sevk edildi. 3 Nisan 2011de zmirin demi lesinde yalnz yaayan 85 yandaki yatalak hasta N.T.yi ldresiye dvp tecavz ettiler. 4 Nisan 2011de, stanbul'da Silivri Belediyesi'ne bal Gkhan Kurtulmu Huzurevi'nin mdr A.., bakclardan M.A.'ya (1970) tecavz ettii iddiasyla tutukland. Olay, alt yl nce einden ayrldktan sonra bakma muhta olduu iin ikisi engelli ocuuyla birlikte huzurevine bakc olarak yerletirilen M.A.'nn, Silivri Kaymakaml'na bavurmasyla ortaya kt. Sulamalar reddeden A.., "tecavz" ve "tehdit" sularndan tutukland. 5 Nisan 2011de, stanbul'da kimlii belirsiz bir kii, okul knda evlerine kadar takip ettii iki kz ocuuna tacizde bulundu. Polis, kendisini "anketr" olarak tantan ve boynunda tantm kart ile elinde siyah bir anta tad belirlenen 25-30 yalarndaki tacizciyi aryor. Kz ocuklar polisteki ifadelerinde zanlnn kendileriyle birlikte apartmana girdiini, asansrde birlikte yukar ktklarn, tacizcinin daha sonra zile basp zorla eve girdiini ve kendilerine tacizde bulunduunu anlatt. 21 Nisan 2011de, Bursada komusu .B.U.'ya (1989) tecavz ettii iddiasyla gzaltna alnan .M. (1977), tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. .B.U.'nun 15 gn nce evlendii H.U. (1985), .M.'nin karsna tacizde bulunduunu ispatlamak iin kamera ile tuzak kurduklarn ve karsnn H.U.'yu eve ardn ancak kendisi mutfakta beklerken tecavz olaynn yaandn ne srd. 27 Nisan 2011de, stanbul'da matbaa mdr M.A., yannda alan Y.G. (1982) ile M.F.'ye tacizde bulunduu iddiasyla gzaltna alnd. Savcla bavuran Y.G. ve M.F., ikayet dilekelerinde, M.A. ile arkadalarnn szle ve telefondan cinsel ierikli mesaj gnderip kendilerini taciz ettiini belirtti. ki kadn ikayet dilekelerinde M.A.'nn isteklerini yerine getirmediklerinde maa demediini, bu nedenle iten ayrlmak zorunda kaldklarn ancak tacizlerin bundan sonra da devam ettiini syledi. 30 Nisan 2011de, stanbul'da bir erkek, sokak ortasnda bir kadn dvdkten sonra zorla bir arabaya bindirip olay yerinden uzaklatrd, bu srada hi kimse kadna yardmc olmad iddia edildi. 5 Mays 2011de, Bursada tezghtarlk yapt nalbur dkknnn nnden geen kadnlar takip eden ve ara sokaklarda elle taciz ettikten sonra cinsel organn gsteren T.A.'y (1982), olay aratran kadn polisler yakalad. Madur kadnlarla yzletirilen T.A. suunu itiraf etti ve "cinsel taciz" suundan tutukland. 5 Nisan 2011de Diyarbakr Emniyet Mdrl'ne bal Ahlak Bro Amirlii ekipleri tarafndan dzenlenen, aralarnda travestilerinde bulunduu, 2si yabanc uyruklu 11i kadn 26 kiinin yakaland operasyonda 11 kadndan 5'inin tehdit yoluyla zorla altrld renildi. 7 Nisan 2011de Erzurumun Hasandede Mahallesinde retmen A.K.ya tecavz etmeye altklar tahmin edilen kii retmen A.K.'y 20 yerinden bakladktan sonra bana tala vurdular. Saldrganlarn elinden kurtulan A.K. 100 metre kadar uzaktaki anneannesi evini gitti, evde bulunanlarn olay polise bildirmeleri zerine gen retmen hastaneye kaldrld. 14 Nisan 2011de Antalyada Yeliz takma adl travesti A.S., cinsel ilikiye girmek iin anlat Mehmet C. ile 3 arkadann tecavzne urad. Polis, 4 pheliyi gzaltna ald. 20 Nisan 2011de ubat aynda, alverie kan S.K., sokakta karlat Akyzn srar zerine konumak iin evine gitti. kapy kilitleyen Akyz, cep telefonunu elinden alp, zorla elbiselerini kartt S.K.ya iddiaya gre 2 gn boyunca tecavz etti. Kimseye bir ey anlatmamas karlnda serbest brakt S.K., polise giderek ikyeti oldu. 25 Nisan 2011de Diyarbakr'n Kocaky lesi'nde 1 Nolu Aile Salk Merkezi (ASM) Doktoru Bahar Tekin, Kocaky Kaymakam Muhammet Grbz tarafndan, evine arld halde hastanede baka doktor olmadndan dolay gitmedii iin tekme tokat dvld. 16 Mays 2011 de, HD Adana ubemize bavuruda bulunan H.K, Kahraman Maratan Adanaya gelirken arabann iinde Erkek arkada tarafndan darp edilen tehdit edildiini ve can gvenliinin olmadn belirtmitir. | YAAM HAKKI

149

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

19 Mays 2011de Erzurum aykara Caddesi'ndeki bir maazann sahiplerinden A. . D. ile arkada S. M.'nin, maazayla ilgili kampanyalar bildirmek bahanesiyle telefon numarasn ald kiilere antaj yaparak, cinsel saldrda bulunduu iddia edildi. 24 Mays 2011de Malatya Yeilyurt ilesi Grg ky mevkisinde zorla bir otomobile bindirdii N.A.'y (31) Diyarbakr'daki bir gazinoda altrmak iin karmaya alan . K'. (29) gzaltna alnd. 26 Mays 2011 tarihinde HD Diyarbakr ubemize bavuran ..: 20 yldr .A.ya ait hamamda alrken keyfi yere iten karldn, sigortasnn yatrlmadn ve tazminat denmediini, eski patronunun evini temizletmek iin arp kendisiyle birlikte olmak istediini belirterek bu konulardaki maduriyetinin giderilmesi iin derneimizden hukuki yardm talep etti. 28 Mays 2011de Mulann Kavakldere lesinde, yalnz yaayan komusu 85 yandaki H.T.ye tecavz ettii ileri srlen 75 yandaki H.K. gzaltna alnd. H.K., karld mahkemece, 50 bin lira kefaletle tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 1 Haziran 2011de Urfa E Tipi Cezaevi'nde annelerini ziyarete giden kzlar Rozerin (14), Ruken(18) ve Dilan (20) E., grevli jandarma tarafndan arama noktasnda ince aramadan geirilirken tacize uradndan dolay kar ktklar iin, taciz ve darp eden jandarma tarafndan Grevliye mukavemet ettikleri" iddiasyla su duyurusunda bulunuldu. 2 Haziran 2011de Samsunda hamile komusu 36 yandaki F.Y.ye tecavz ettii iddiasyla yarglanan Mustafa ktem, 18 yl 20 gn hapis cezasna arptrld. 2 Haziran 2011de, stanbul Bykekmece'de Okul Mdr O.K. 4 kz renci ve bir kadn retmeni taciz ettii iddiasyla grevden alnd. O.K. cinsel istismar suuyla yarglanacak. 10 Haziran 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Leyla Kasm Parlak ngilterede yaadn, havaalanndan giri yapt srada Seim ncesi neden geldin? Ablan Suna Parlak m gnderdi seni? denilerek sorgulandn, daha sonra brakldn ifade etti. Bu olayn ardndan, seim almalarna katld iin polislerin kendisini srekli takip ettiklerini belirten Leyla Kasm Parlak, en son 9 Haziran akam evinin nnde 3 kiinin kendisini zorla bir araca bindirdiini, ajanlk teklif ettiini, elle cinsel tacizde bulunduunu ve tokatladn syledi. Ayrca Leyla Kasm Parlak: Ben 15 Haziranda ngiltereye geri dneceim. Bu sre zarfnda bama bir i gelirse diye sizinle bunlar paylamak istedim. dedi. 12 Haziran 2011de, Bursada bir hastanede radyoloji uzman olarak grev yapan E.A. (1975) hakknda, yannda alan sekreteri F.B.'ye (1979) szle ve elle cinsel tacizde bulunduu iddiasyla dava ald. E.A'nn 10 yl hapsi isteniyor. 19 Haziran 2011de, stanbul'da bir markette alan N.Y. (1992) poetlerini eve tamaya yardm ettii A.T. (1969) adl kadna tecavz giriiminde bulundu. Direnen kadnn enesi ve kaburgalarn kran N.Y. tutukland. 19 Haziran 2011de, Balkesir'de 19 yandaki N.D. adl kadn tecavze urad. Jandarmann yakalad A.. ve M.. isimli ahslar cinsel saldr ve kiiyi hrriyetinden mahrum klma sularna istinaden tutuklanarak Burhaniye Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 23 Haziran 2011de Balkesirde 3 ocuk annesi Nurgl zkan (35), 11 yllk ei Selami zkann (38), 2 gn boyunca iddet, ikence ve tecavznden kaarak zmir Torbaldaki baba evine snd. 24 Haziran 2011de, Kocaeli'nde kalaca yeri olmad iin garsonluk yapt iyeri sahibinin evinde kalan 37 yandaki B.G. adl kadn, patronu H.V., bir cezaevinde gardiyan olan M.A. ve ayn iyerinde garsonluk yapan T.K. tarafndan taciz ve tecavze urad gerekesiyle polise bavurdu. pheliler, "cinsel saldr", "tehdit" ve "hakaret" sulamasyla adliyeye sevk edildi. 27 Haziran 2011de, HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan H.K.D, Mays- Haziran dnemlerinde asistanlk yapt ve tercman olarak alt ili St Michel Lisesi okul mdr tarafndan cinsel tacize uradn, bunun sonularndan korkan okul mdr tarafndan tehditle ve sfr tazminatla iten karldn belirtti. 28 Haziran 2011de Adanann Ceyhan ilesinde Cumali Kk (25) zorla girdii evde bulunan 3 ocuk annesi B.B.(30)ye ocuklarnn gz nnde tecavz etti.

150

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

1 Temmuz 2011de Diyarbakr'da oturan 18 yandaki H.. aralarnda duygusal iliki olan Ali. K. ile 28 Mays gn evdeki para ve ziynet eyasn alarak Huzurevleri semtindeki bir inaata gelen H..'nin getirdii paralar ve ziynet eyasn alan Ali.K. ona tecavz ettikten sonra, otobs bileti almaya gidiyorum diyerek inaatta brakt H.. ye daha sonra birlikte geldii 3 arkadayla defalarca tecavz etti. Yoldan geen bir kyl H..'nin lklarn duyunca, polise haber verdi. Hastaneye kaldrlan H.. tedavisinin ardndan psikolog nezaretinde polise verdii ifadede bandan geenleri tm detaylaryla anlatt. Tre cinayetine kurban gidebilecei endiesiyle ailesine haber verilmeyen H.., devlet korumasna alnarak bir baka kentteki yurda yerletirildi. Tecavz sulamasyla yalar 18 ile 20 arasnda deien 5 pheli gzaltna alnd. Sorgularnn ardndan adliyeye sevk edilen bu kiilerden Ali K. , Fesih A. , Ekrem. B. ve Emin B. tutuklanrken, mer . tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 11 Temmuz 2011de Siirt'in Pervari lesi'ne bal Kilis Ky Salk Oca'nda grevli D.T. (23) isimli ebenin kald salk evinde tecavze urad belirtildi. Gece ge saatlerde demir parmaklklar keserek eve giren ve ebeye tecavz ettii belirtilen E.. isimli kyl, jandarma tarafndan gzaltna alnd. Gzaltna alnan E.. karld mahkemece tutuklanarak Siirt E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 12 Temmuz 2011de Vandan evlenme vaadiyle Manisaya getirdii 19 yandaki B.A adl kza silah zoruyla tecavz ettii iddia edilen 59 yandaki Gyasettin Budak tutukland. 18 Temmuz 2011de, anakkale'de Kltr ve Turizm Bakanl'na bal bir kurulda alan N.K. adl kadn, kurum amirinin cinsel tacizine urad. Durumu Koruma Kurulu mdrne anlatan kadn grevden alnarak baka bir pozisyona atand. 22 Temmuz 2011de Idr'n Tuzluca ilesinde yal bir kadn darp edildi. Edinilen bilgiye gre, Tuzluca'da hayvanclkla uraan G.G. isimli yal kadn, eeinin bakasnn merasna girmesi gereke gsterilerek darp edildi. 24 Temmuz 2011de Aydnda, 17 yandaki Aysun A. ve 19 yandaki Aye A. isimli iki vey kzna yllardr tecavz ettii iddiasyla polis tarafndan gzaltna alnan 40 yandaki B.A. tutukland. B.A., tecavz ettii vey kzlarndan birini oluyla evlendirdii ve tehdit ederek ilikiyi srdrdn kabul etti. 25 Temmuz 2011de Antalyann Muratpaa lesinde Hakan A. (26), bir sredir arkadalk yapt S.A.y (22) film izleme bahanesiyle evine getirdi. ddiaya gre Hakan A. S.S.ya tecavz etti. Erkek arkadann elinden kurtulmaya alan gen kz, 2nci kattaki dairenin balkona kp demirlere tutunarak atlad. Bacaklarndan yaralanan S.A. kamaya alrken, Hakan A. da, S.A.y yakalamak iin peinden balkondan atlad. Tartma sokakta devam ederken mdahale eden polislerce Hakan A. tutukland. 26 Temmuz 2011de, HD Adana ubesine Bavuruda bulunan E.I. eski einin gizlice evine girip kendisine tecavz ettiini, olay Adana ili Seyhan ilesi Denizli Karakoluna ikyet ettiini, Denizli Karakolunda grevli polis memurunun evlenirken iyi boanrken mi kt oldu kocan, ek git evine hibir hakka sahip deilsin diyerek kovduunu aktarmtr. Einden sk sk tehdit telefonlar aldn, i yerine gelip kendisini rahatsz ettii iin iten kovulan E.Y. can gvenliinin olmadn belirtmitir. 30 Temmuz 2011de stanbul Bakrkyde bir kafede garson olarak alan 2 ocuk annesi .A. (24), boanmak istedii ei tarafndan alar A.dan (30) zorla amcasnn evine gtrerek iddet uygulayp defalarca tecavz ettii ve 500 tlsini ve altn kolyesi ile telefonunu gasp ettii ileri srld. 31 Temmuz 2011de, Sakarya'da T.A. (1980) adl erkek, sevgilisi .Y.'yi (1990) dvp tecavz ettii iin tutukland. 31 Temmuz 2011de Kars'n Arpaay ilesine bal Tomarl kynde gelinini taciz ettii gerekesiyle gzaltna alnan kaynpeder tutukland. Jandarma Karakol Komutanl'na mracaat eden Z.G. isimli kadn, geen jandarma, kaynpederi F.G.'nin kendisine tacizde bulunduunu iddia ederek ikayeti oldu. Gelinine tacizde bulunduu gerekesiyle tutuklanan F.G. Kars Kapal Cezaevi'ne getirildi. 3 Austos 2011de, stanbul'da futbolcu .Tnin, kars A..'ye bir otelde iddet uygulad renildi. 5 Austos 2011de, stanbul'da tezgahtarlk yapan .A. (1981), boanmak isteyen kars .A.'y (1987) zorla bir akrabasnn evine gtrdkten sonra dvd ve tecavz etti. Daha nce de karsna iddet uygulad iin defa gzaltna alnan .A.nn, karsnn parasn, taklarn ve cep telefonu da ald renildi. 10 Austos 2011de, stanbul'da N.B. (1976) adl kadn, modellik yapmak iin bulutuu erkein cinsel tacizine urad. | YAAM HAKKI 151

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

10 Austos 2011de, HD Adana ubemize bavuruda bulunan S.Hrn, 8 yl evli kald ei tarafndan darp edilip evden kovulduunu ve hibir gelirinin olmadn belirterek, Adana valilii sosyal yardmlama vakfna bavuruda bulunduunu, sosyal gvenlik vakfnda ki grevlilerin, sen git ein gelsin diyerek kendisini kovduunu, kovulmasn insan haklarna aykr olduunu belirterek derneimize bavuruda bulunmutur. 10 Austos 2011de stanbul'da N.C. (1992) adl kadn, ort giydii iin belediye otobsnde bir yolcu tarafndan iddete urad. 11 Austos 2011de, Bursa da bir minibs ofr S.. (1986) adl kadn dvd. S..'nin ikayeti zerine soruturma balatld. 12 Austos 2011de, Balkesir'de M.O., G.G., S.A. ve G.O. adl erkekler, H.S. adl kadna otobs duranda tecavz etti. Kadn Edincik Jandarma Komutanl'na ikyette bulundu, drt erkek gzaltna alnd. 13 Austos 2011de Antalyann Aksu lesinde kocas E.D. (31) ile birlikte polise bavuran H.D. (30), komular ve ayn zamanda einin i arkada olan N.U.nun (38) kendisine tecavz ettii iddiasyla ikyeti oldu. 13 Austos 2011de Bursann Osmangazi lesinde 4 ocuk annesi F.D. (48) tant Selami Kaya (32) ve Gltekin Eren (40) in temizlik yaptrmak gerekesiyle evlerine gtrldkten sonra ikilinin tecavzne urad ve kameraya alnp antaj yapld. Polise giden kadnn ikayeti zerine Kaya ve Eren tutukland. 15 Austos 2011de Denizlide iki sevgili, Tekin Eli(51) ve Yeliz Glcklolu Sana i bulacaz diye kandrdklar N.K.(45) Mulaya gtrd. Eli, odaya kapatt kadna tecavz ederken, sevgilisi de cep telefonuyla grntleri kaydetti. ki sevgilinin uyumalarn frsat bilen N.K. kaarak Kyceiz le Jandarma Komutanlna snd. 18 Austos 2011de Samsunun Canik lesine bal Glalan Ky muhtar Selamet Karakurt (40) 3 ocuk annesi C.. (32) ile yaad tartma sonucu silah zoruyla bindirdii minibste tecavz etti. (Hrriyet) 19 Austos 2011de, Kocaeli'de E.K. (1980), ayrlmak isteyen sevgilisi S.K.'yi (1985) evinde dvd ve tecavz etti. Erkek tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 21 Austos 2011de anlurfada, Balarba Mahallesinde Mehmet ifti (32), boanma konusunda tartt ei Fatma iftiyi (33) dverek yaralad. Mehmet ifti gzaltna alnd. 22 Austos 2011de anlurfa Kadolu Mahallesindeki olayda geimsizlik nedeniyle babasnn evine giden Nazl Deniz (32), barma talebiyle yanna gelen, ayn yataki ei Ahmet Denize olumsuz yant verince iddete maruz kald. Nazl Denizin ihbar zerine eve gelen polisler, Ahmet Denizi gzaltna ald. 22 Austos 2011de Erzurumda dn akam saatlerinde merkez Yakutiye ilesine bal Yoncalk semti Ceylanolu Salk Oca civarnda bir kadnn iki erkek tarafndan sallama tabir edilen dner bayla kovalandn gren vatandalar, polise ihbar etti. Glba Polis Merkezi ve nleyici Hizmetler ube Mdrl`ne bal polis ekipleri, iki erkek tarafndan dner bayla yaya olarak kovalanan ve 3nc bir kii tarafndan da otomobil ile takip edilen kadn saldrganlarn elinden kurtard. Glba Polis Merkezi`ne gtrldler. Taraflarn burada birbirlerinden ikyeti olmadklar renildi. 24 Austos 2011de, A.E. (1986) adl erkek, arkadann sevgilisi D.T.'ye (1994) tecavze teebbs etti. Cinsel saldr suundan tutuklanan erkek 36 yla kadar hapis istemiyle Bursa 4. Ar Ceza Mahkemesi'nde yarglanacak. 28 Austos 2011de gemi dnemin CHP'li imdinin ise AKP'li Van'n Edremit lesi'ne bal iekli Beldesi Belediye Bakan Ylmaz Kl ile evlilik vadiyle uzun yllar birlikte yaadn ancak sonradan iddet grerek terk edildiini savunan Rahan ahin, kadn kurulularna hukuki yardm iin bavurdu. Belediye Bakan Kl'la bir akrabasnn vastasyla tantktan sonra uzun sre birlikte olduunu dile getiren ahin, Ylmaz'n daha sonra kendisini tehdit ederek, aile fertlerine dvdrdn aktard. Can gvenliinin olmadn belirten ahin, Van Belediyesi Kadn Danma Merkezi (VAKASUM) ile Van Barosu Kadn Danma Merkezi bata olmak zere birok yere bavuruda bulunarak hukuki destek talebinde bulundu. 1 Eyll 2011de, Diyarbakr'n Sur lesi'nde bulunan yeil alanda gezintiye kt srada kimlii belirsiz kii ya da kiiler tarafndan yzne, kollarna ve bacaklarna kezzap dklen Rojda Karagz (20) isimli gen kadn, ar yaraland. Karagz'n hayati tehlikeyi atlatamad bildirildi. 152 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

2 Eyll 2011de, yaamn anlatan Demet Toprak, Bitlisin Adilcevaz lesinde yaarken 14 yandayken amcasnn olu Metin Toprak ile rzas olmadan evlendirildi. Evlendikten sonra einin ailesinin evine yerleen Demet Toprak ile kaynvalidesi arasnda bir sre sonra geimsizlik balad. Bunun zerine Metin Toprak, zaman zaman iddete maruz kalan eini de yanna alarak kyden ayrlp 9 yl nce stanbula yerleti. Ei kap, pencere montaj iinde alrken, Demet Toprak da gnlk temizlik ilerine gitti. ift, bugn 9 yanda olan ilan ve 5 yanda olan Yusuf adnda 2 ocuk sahibi oldu. ddiaya gre Metin Toprakn ailesi kye geri dnmeleri isterken, Demet Toprak, stanbulda kalmak istedi. Bu nedenle ift arasnda sk sk tartmalar yaanmaya balad. Demek Toprak, einin zaman zaman kendisine iddet uyguladn ileri srerek, geen Haziran aynda evi terk edip boanma davas at. Einin kendisini ldrmek iin zmire geldiini renen Demet Toprak, kentten kap baka bir yere gitti. zmirde eini ararken inaatlarda almaya balayan Metin Toprak, geen temmuz aynda inaattan dp ld. Demet Toprak, 13 Temmuz gn kendisini arayan bir kiinin, "Metin ld, sen de leceksin, her yerde seni aryoruz. Az kald seni bulacaz" dediini syledi. Ald telefon sonras aileden gizli grt kiileri arayan Demet Toprak, einin gerekten ldn renince ocuklarn almak iin harekete geti. Toprak, "Eimin lmesi zerine ocuklarm almak iin aileyi aradm Ama bana, ocuklar unut mezara kadar bizde kalacak. Ensendeyiz. Seni bulduumuz yerde kafana skcaz diye tehdit ettiler" dedi. ocuklarnn kendisine verilmesi iin Cumhurbakan Abdullah Gl ile Babakan Recep Tayyip Erdoandan yardm isteyen Toprak, "Benim hakkmda lm karar karld iin kye gidemiyorum. Devlet byklerimin yardm edip, ocuklarm bana vermelerini istiyorum" dedi. 3 Eyll 2011de, Kocaeli'de S.P.(1982), sevgilisi N..'ye (1994) tecavz etti. S.P. cezaevine gnderildi. 8 Eyll 2011de Austos aynda Samsunda zel bir hastanede temizlik eleman olarak alan Hakan A.(32), i var diye ard mesai arkada .O.(29)u ameliyathanede tecavz ettii iddiasyla tutukland. 8 Eyll 20112de Antalyada evine gtrd eski sevgilisi 24 yandaki .P.yi elektrook cihazyla bayltp tecavz eden ve bu grntleri internete koyup ailesine de CD ierisinde gnderen 34 yandaki Mustafa .nin yakalanmas iin Antalya Emniyet Mdrlnde zel ekip oluturuldu. 9 Eyll 2011de, Kocaeli'nde futbolcu L.T., E.K. (1990) adl kadna tecavz etti. L.T. gzaltna alnd. 17 Eyll 2011de, Bolu'da S.. (1928) adl kadn, bilinmeyen bir kii tarafndan dvld ve tecavze urad. 22 Eyll 2011de, stanbul'da E.., bir otoparkta V.T.(1969), M.K. (1968) ve J.K. (1969) adl kadnlar taciz etti. V.T.'ye tecavz giriiminde bulundu. Otoparkn gvenlik grevlisinin etkisiz hale getirdii saldrgan tutukland. 24 Eyll 2011de stanbul'da H.G., RPM adl turist kadna tecavz etti. H.G. kadnn ikayeti zerine tutuklanarak cezaevine yolland. 10 yldan 22 yla kadar hapis istemiyle yarglanacak. 25 Eyll 2011de, stanbul'da P.O. (1981), N.G. (1978) adl kadn iyerinde dvp tecavz etti. Kadnn ikayeti zerine gzaltna alnan P.O., tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 26 Eyll 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran D.T., Benim eski eim A. T. ile yllarca ayr yaadk, srekli bana hakaret, fiziksel iddet ve ikence ediyordu. Benim 5 ocuum vard ondan dolay katlanyordum. Ancak daha sonra katlanlmaz hale gelince boanmak iin mahkemeye bavurduk ve boandk. Ben ocuklarm alarak stanbul a gittim. Orada alarak geiniyorum. Benim babamdan bana kalan tapusu bana ait olan evimi eski kocam kullanyor ve kmak istemiyor. Bu konuda HD den hukuki yardm talep ediyorum. (HD Diyarbakr ubesi) 28 Eyll 2011de, stanbul'da taksicilik yapan N.T., mterisi M.S. adl kadn drt ay boyunca rehin alarak tecavz etti, ardndan seks iiliine zorlad. Kadnn kamasnn ardndan, gmen olan M.S.'yi vizesi dolduu iin ihbar etti. Gzaltna alnan kadnn ikayeti zerine N.T. tutukland ve drt yldan 30 yla kadar hapis istemiyle yarglanacak. 1 Ekim 2011de, stanbul'da E.., boanma davas sren karsyla sokakta karlanca, dvp antasndaki 450 TL'yi zorla ald renildi. 1 Ekim 2011de, stanbul'da F.E. (1994) adl erkek, sevgilisi B..'ye (1994) tecavz giriiminde bulundu ve plak fotoraflarn yaynlamakla tehdit etti. Gen kadnn ikayeti zerine F.E'ye (17) 11 yl hapis istemiyle dava ald. 5 Ekim 2011de, Kocaeli'nde A.. (1993) adl erkek, S..'yi (1994) silahla tehdit ederek tecavz etti.

| YAAM HAKKI

153

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

5 Ekim 2011de stanbul polisi, Bakrky ve Bahelievlerde polis olduunu syleyen kiiler tarafndan gasp edilip tecavze uradklarn iddia eden yabanc uyruklu kadnlarn ihbar zerine harekete geti. 5 adrese yaplan ezamanl basknda Mesut S., Veysel K., Mansur B., Onur T., zgr G. gzaltna alnd. phelilerin 22 Maysta Grcistanl .B.nin (42) evine polis ekibiymi gibi baskn yaptklar, bilgisayar ile 270 lira aldklar, daha sonra iki phelinin kadna tecavz ettikleri iddia edildi. 6 Ekim 2011de Mulann Fethiye lesinde cam retim atlyesi ileten Aydn Ktk (47) nn yannda alan ii R.D. adl kadnn 13 yandaki kz .D.ye tecavz ettii iddia edildi. 8 Ekim 2011de, stanbul'da polis olduunu syleyerek yurtdndan gelen kadnlar gasp edip tecavz ettikleri iddiasyla 5 kii yakaland. 11 Ekim 2011de, stanbulda 35 yandaki .S. adl kadn bakl bir erkein saldrsna urad. 11 Ekim 2011de, Bursa da Y.B. (1987) adl erkek, ayrlmak isteyen sevgilisi E.K.'yi (1987) dvd. 11 Ekim 2011de Adanada Eyll aynda yurttan kaan D.K.y (16) Seni sokakta brakamam diye evine gtrp tecavz ettii iddiasyla tutuklanan dolmu ofr Mehmet Demir (27) hakknda 25 yla kadar hapis istemiyle dava ald. 14 Ekim 2011de Zonguldak Valiliine bavuran 63 yandaki H.K., mide ameliyat ardndan 22 Austosta kaldrld hastanenin youn bakm nitesinde 2 hasta bakcnn kendisine ve baka bir hastaya taciz, 40 yalarndaki baka bir kadna ise tecavz ettiini ileri srd. 17 Ekim 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuruda bulunan Z.B., u beyanlarda bulundu: Ben eski eim olan A.G.den 2007 ylnda boandm. Ancak eski eim boanmay kabul etmediinden 2007 ylndan beri srekli beni tehdit etmektedir. Kendisi ile barmak istemediim iin telefon ile veya yzme kar srekli tehditlerde bulunmaktayd. 2009 ylnda yzme kezzap atmaya almt. Tm bu tehditlerden dolay savcla defalarca ikyette bulundum. Ancak ikyetlerim neticesinde alan soruturmalar delil yetersizliinden tr takipsizlik ile neticelendi. Ben u anda Ergani ilesinde almaktaym. Daha nce Elaz ilinde ikamet etmekteydim. ikyetlerimi Elaz Savclna yapmaktaydm. Bir ikyetim ocuumun karlmasyla ilgiliydi. Elaz Sulh Ceza Mahkemesi bu konuyla ilgili ceza verdi ancak cezann ertelenmesine karar verdi. Diyarbakra geldikten sonra da tehditleri devam etti. Geen hafta Cuma gn ocuumun okuluna gitmi. Okulda ocuuma evimizin yerini gstermesini istemi. Evi gstermemi ancak ocuu takip edip evimizin yerini renmi. ocuum 2001 doumlu ve velayeti bende. Ayda 2 defa babas ile grmesi ynnde bir karar var. Elazda bulunan teyzem M.B.nin evini srekli arayp kfr ediyor. Tehdit ediyor. Teyzem birok olaya ahittir. Onlarn telefonlarnn dinlenilmesi durumunda edilen hakaretler ve tehditler tespit edilebilir. Benim telefon numaram yeni olduundan dolay bilmiyor. Savcla tekrar ikyet etmek ve koruma tedbiri alnmasn istiyorum. Beni son araynda Allahtan baka kimseden korkmuyorum, ya bana dnersin ya da ben patlamaya hazr bir bombaym nerede ne zaman patlayacam hi belli olmaz eklinde sylemleri oldu. Derneinizden hukuki yardm talep ediyorum. 24 Ekim 2011de,HD Diyarbakr ubemize bavuruda bulunan S.., u beyanlarda bulundu: Benimle evlenmek isteyen .K., bu talebini benimle paylat. Ben kendisiyle evlenmek istemediimi ve bunun mmkn olmadn defalarca belirtmeme ramen kendisi srarc oldu ve srar sonraki aamalarda tehdit basklara dnt. Bu bask ve tehditler 9 yldr devam ediyor. Bu sylediim ahs defalarca yolumu kesmi ve beni her seferinde de tehdit etmitir. Anneme dahi defalarca saldrmtr. Ergani yolu zerinde kardeimle birlikteyken bakla saldrd. Kardeim 8 bak darbesi alrken bende yaralandm. Ancak 3-4 ay cezaevinde kald. Cezaevinde bile tehditlerine devam etti. Tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. Onun darda olmas benimde can gvenliimin olmayaca anlamna geliyor. Korkuyorum. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 28 Ekim 2011de, zmit'te H.K. (1975) adl erkek, eski sevgilisi G.Y.'nin (1985) evine zorla girerek cinsel tacizde bulundu. 29 Ekim 2011de, Kocaeli'nde S.A. (1990) adl erkek, arkada B.A.'ya (1992) kiralad arata tecavz etti, ardndan aracn kirasn demek iin kadnn yzn ald. S.A. gzaltna alnd. 2 Kasm 2011de anakkalenin Biga lesinde, eiyle boanma davas sren 5 aylk hamile E.D.ye (17), 4 lise rencisinin tecavz ettikleri ileri srld. ddiaya gre Ayvackta yaayan E.D., 3 erkek arkadana, geen hafta 4 liseli gencin tecavzne uradn anlatt.

154

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

3 Kasm 2011de, stanbul'da H.M. (1965), barma talebini geri evirince ayr yaad karsn dvd. Kadn karakolda kocasndan ikyeti oldu 5 Kasm 2011de, stanbul'da'da taksi ofr D.F. (1970), mterisi kadn turist C.L.D.C.'ye (1981) bir otoparkta tecavz giriiminde bulundu. sulamalar kabul etmeyen D.F. stanbul Ar Ceza Mahkemesi tarafndan 12 yl ar hapis istemiyle yarglanyor. 6 Kasm 2011de, stanbul'da avukatlk yapan E.K. adl kadn, gittii saunada kendini doktor olarak tantan bir erkein cinsel tacizine urad. Baka bir grevliye haber veren kadn, onun da taciziyle karlat. ikayet zerine Beyolu Emniyet Mdrl ekipleri iki kiiyi gzaltna ald. 8 Kasm 2011de, stanbul'da askerlik yapan R.Y., grev yerinden kap sevgilisine tecavz etti. Kadnn ikayeti zerine R.Y hakknda dava ald. 11 Kasm 2011de, derneimize bavuruda bulunan brahim abuk (1976), zbekistanl bir kadnla ay beraber yaadn, bir sre sonra kadnn: Bir ete tarafndan satldn rendiini ve polise gittiini, polisin kendisini Bir daha buraya gelme seni dveriz ve bu iin peini brak diyerek tehdit ettiini syledi. sim, telefon numaras, ev adreslerini bildii Yldrm, kke ve ehzade adndaki kiileri savcla dileke vermesine ramen sonu alamadn belirtti. 15 Kasm 2011de, Samsunun Canik ilesinde yaayan zihinsel engelli F.K. (18) iddiaya gre evden kat. Ailesi, polise kzlarnn kayp olduunu bildirdi. F.K. de ayn akam Ankara ynne giden Mehmet Yntemli (37) ynetimindeki TIRa otostop yaparak bindi. Yntemli, iddiaya gre, Merzifona geldiklerinde TIR park ederek gen kza tecavz etti. Ardndan cebine para koyup, aratan indirdikten sonra yoluna devam etti. Polise giden F.K., TIR ofrnn kendisine tecavz ettiini bildirdi. F.K. ailesine teslim edilirken, yakalanan Yntemli, Hayat kadn olduunu zannettim. Zek zrl olduunu da anlayamadm dedii renildi. 18 Kasm 2011de, stanbul'da T.T., yry yapan A.K. (1959) adl kadna saldrd. enesi ve dileri krlan kadn hastaneye kaldrld. T.T. tesadfen olay yerinden geen polis tarafndan yakaland ancak sorguda olay hatrlamadn syledi. 22 Kasm 2011de, Bursa'da B.C. (1983), metro istasyonu ve otobs duraklar evresinde taciz ettii kadnlarn ikayeti zerine tutukland. 23 Kasm 2011de Samsunda, bir eczanede kalfa olarak alan evli Mehmet Y., 5 ay nce tant ila mmessili .C. ile arkadala balad. .C., daha nce bekar olduunu syleyen Mehmet Y.nin evli olduunu renince ayrlmaya karar verdi. Kararndan vazgeirmek iin .C.nin evine giden Mehmet Y., banyoda plak fotoraflarn ekti. Mehmet Y., bunlar internette yaymlamakla tehdit ederek .C.ye tecavz etti. .C.nin ikayeti zerine nceki gn gzaltna alnan Mehmet Y., tutukland. 27 Kasm 2011de, Kocaeli'de H.C. (1972), boand kars K.C.'nin evini basarak kadn dvd ve tecavz etti. 27 Kasm 2011de, Bursa'da tesisatlk yapan M.R., gittii bir evde N.K. adl kadna tecavze teebbs etti, direnen kadn yaralad. Yakalanan M.R. tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 28 Kasm 2011de, stanbul'da doktorluk yapan D.M. (1959) adl erkek, bir hastasn jinekolog olmad halde jinekolojik muayene yapt ve kadn taciz etti. D.M. "snrlarn ap cinsel saldr"da bulunduu iin 12 yl hapis istemiyle yarglanyor 2 Aralk 2011de, stanbul'da bir markette alan K.Y. adl kadn, mterilerin arasndan maaza sorumlusunun iddetine urad. 2 Aralk 2011de, stanbul'da M.K.(1965) A.E (50) ve A.E.(1973) ayn mahallede oturan 80 yandaki annesi ile birlikte yaayan ve akli dengesi yerinde olmayan Z.. (1961) adl kadn kararak bir eve kapatp tecavz etti. 2 Aralk 2011de, stanbul'da M.A. adl erkek, sevgilisi G.T.'ye tecavz edip kameraya ekti. Sonra grntlerle kadna antaj yapt. 2 Aralk 2011de, Bursa'da M.G. adl erkek, internetten tant S.M. adl kadnn internetten baka bir erkekle de yaztn renince evini basp kadn dvd. Kadn da ruhsatsz tabancasyla M.G.'yi vurdu. Erkek kaldrld hastanede ld, kadn ise tutukland. | YAAM HAKKI 155

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

2 Aralk 2011de, Bursa'da E.A (1984), bir kz ocuu ve drt kadnn ifadeleriyle otobs duranda kadnlar taciz ettii iin yakalanp tutukland. 6 Aralk 2011de, stanbul'da M.S.A. (1983), zorla evine girdii E.T. (1980) adl kadn bakla tehdit edip tecavz etti. Olaydan bir hafta sonra ayn mahallede yaayan N.A. (1961) adl kadna tecavz eden M.S.A. kadnn bilgisayarn ve banka kartlarn da ald. M.S.A. bankadan para ekerken yakaland. 7 Aralk 2011de, stanbul'da E.K., yannda staj yapan lise rencisi S.M.K.'ya (1994) fazla mesai yaptrp zorla kendisine masaj yaptrd. 10 Aralk 2011de, Bursa'da S.K. (1979), evinde temizlik iisi olarak alan F.D.'yi (1973) bakla tehdit edip tecavz etti. Evden kaan kadn yakalayan alt katta oturan G.D. (1971), kadn zorla tekrar eve soktu ve iki erkek F.D.'ye tekrar tecavz etti ve parasn gasp etti. 10 Aralk 2011de, stanbul'da O.A. adl erkek, otobste sevgilisi G.K.'ye yumruk att, olay engellemeye alan Z.. adl erkei ise baklad. 11 Aralk 2011de, stanbul'da C.O. (1969) adl erkek, evli olduunu renince kendisini terk eden sevgilisi L..'ye (1967) antaj yapt ve telefonla taciz etti. 12 Aralk 2011de gre Mersinde 37 yandaki C.T., A.i ve M. A. Tarafndan zorla ormanlk alana gtrlerek defalarca tecavze uradktan sonra dvlerek yol kenarna atld. Zanllarn ayrca ondan fazla hrszlk olayna kartklar belirlendi. Olay inkar eden zanllar tutukland. 14 Aralk 2011de, stanbul'da N.G. adl kadn, evine girerken biri kadn iki kiinin saldrsna urad. Bouma srasnda erkek saldrgan N.G.'yi karnndan baklad. Kadn hastaneye kaldrld. 14 Aralk 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan N.F. uzun yllar yurtdnda yaadn ve 4 yl nce Trkiyeye dn yaptn, 1996 ylnda einin ve ocuklarnn da Trkiyeye 26.02.2011 tarihinde dndn belirten N.F. einden ve ocuklarndan yardm almadn, hibir geliri ve sosyal gvencesinin bulunmadn, eitli kurumlardan kstl yardm aldn ve nafaka alabilmesi iin HD Adana ubesine bavuruda bulunup hukuki yardm talep etmitir 16 Aralk 2011de, stanbul'da taksicilik yapan E.A. (1965), havaalanna gitmek isteyen L.D. (1983) isimli turist bir kadn taciz etti. Kadn direnince silahyla kadna vurup bayltan E.A. antasndaki paralar ald. L.D.'yi baka bir taksici baygn halde buldu ve hastaneye kaldrd. 17 Aralk 2011de, Edirne'de B.A., kars B.A ve ocuu N.A.'y dvd. Kadn ve ocuk hastaneye kaldrld, koca tutuklanarak cezaevine gnderildi. 18 Aralk 2011de, M.K., eski kars S.B.'ye kendisini gidecei yere brakabileceini syledi ve kadn arabaya binerken tekmeleyerek arabadan att iddia edildi.. Bunun zerine velayeti annesinde olan ocuu alamaya balaynca ocuu dvd. Olayn grntleri gvenlik kameralarna yansd. Kadn savcla ikayette bulundu. 20 Aralk 2011de, stanbul'da S.K. (1988), ormanlk alanda arabada sohbet eden 2 sevgiliyi gasp edip, D.. (1993) adl kadnn boazna krk bir cam paras dayayarak tecavze teebbs etti. Kadnn sevgilisi E.E.'nin (1992) mdahalesiyle kaan S.K. yakaland. S.K. nin, karakolda, bir ay nce E.K. (1987) adl kadna da tecavze teebbs edip cep telefonunu ald ortaya kt. S.K. Kartal adliye'sine sevk edildi. 22 Aralk 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Arda Ate: 14 Aralk 2011 Perembe gn Mecidiyekyde ki AKP binasna astmz fze kalkan istemiyoruz yazl pankart sonras iki arkadamla gzaltna alndk. Karakola gtrldk ilemlerden sonra serbest brakldk. Bu gzaltndan sonra beni telefonla arayan bir polis memuru srekli beni taciz ediyor ve para teklifinde bulunuyor. Dedi. Konu hakknda hukuki ilem talebinde bulundu. 22 Aralk 2011de ADANAda sokakta lklar atan bir ocuk annesi S.G. (26), bulunduu evde alkol alan 4 erkekten birinin kendisini dverek tecavz ettiini, dierlerinin de tecavz etmek istediini syledi. 23 Aralk 2011de, stanbul- Trabzon seferi yapan bir uakta H.K. (1981), N.Y. (1986) adl kadn yolcuyu taciz etti. Kadn havaalan polislerine olay ikayet etti. H.K. hakknda ilem yapmak isteyen polis memuru M.A.'ya saldrp 156 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

silahn almaya alt. Havaliman Koruma ube Mdrl ekiplerinin gzaltna ald H.K. savclktaki sorgusunun ardndan karld mahkemede "cinsel taciz" ve "grevli memura mukavemet ve darp" sularndan tutukland.

Davalar XVII. OCUKLARIN YAAM HAKLARINA YNELK HLALLER 7 Ocak 2011de Kayseri'de bunalm geirdii iddia edilen annesinin, bir inaatn 5. katndan att 2 yandaki ocuk ld. 12 Ocak 2011de, stanbul'da tekstilci A.K., be aylk kz S.N.K.'yi "ok alad" gerekesiyle biberonla kafasna vurup bacaklarndan srarak ldrd. Sabah bebeini hareketsiz bulan anne H.K. polisi arad. Polis, A.K. ile birlikte kars H.K.'yi de gzaltna ald 16 ubat 2011de, Edirne'de ilkretim ikinci snf rencisi H.K.'nin (2003) cesedi, komularna ait bo bir evin odasnda gml olarak bulundu. Cinayetle ilgili olarak H.K. ve ailesinin komular S.. (1956) ve olu S.. (1994) gzaltna alnd. Anne ve olu "kasten insan ldrmek" sulamasyla tutukland. Tutuklanan kadnn, aabeyini ldrme suundan 12 yl cezaevinde yatt, artla Salverme ve Erteleme Yasas'ndan yararlanarak serbest kald renildi. 19 ubat 2011de Van'da 17 yandaki Cemil lper isimli ocuk l bulundu. 25 ubat 2011de Nusaybin'in pekyolu Mahallesi'nde 16 yandaki Bilal Ay'n cesedi bulundu. 18 Mart 2011de Tekirdan erkezky lesinde, 4 ay nce olu 9 yandaki Soner ldkten sonra bunalma giren ve Akn S.tarafndan da terk edilen 39 yandaki Nee S., orbalarna ok sayda ila katp 15 ve 13 yandaki ocuklarn zehirlemeye kalkt. 25 Mart 2011de Van-zalp karayolu zerinde bulunan ehir plnde alanlar poet ierisine konulmu henz 3 gnlk olduu belirtilen bir erkek bebek cesedi buldular. 27 Mart 2011de stanbul Sultangazide 9 yandaki Frat Sezer Grcistanl vey annesi ve vey anneannesi tarafndan baklanarak ldrld ve cesedinin paraland iddia edildi. 31 Mart 2011de Sivasta einin evi terk etmesine kzan enitesi tarafndan okul nnden karlan 13 yandaki Ahmet Karakaya, arazide ldrlm olarak bulundu.Gzaltna alnan enite M.A.G.'nin ilk ifadesinde kaynbiraderini ldrdn itiraf ettii belirtildi. 5 Mays 2011de Gaziantep Konak Mahallesi'nde bir anne ve 3 ocuu kafalarna silahla tek el ate edilerek ldrlm halde bulundu. 7 Mays gn Elaz il merkezinde oturan Burhan D. (30), Kovanclar ilesi ayba Mahallesi Levent Sokakta baheli bir evde oturan ve akrabas olduu belirtilen Cemal Karakaya (50) ile kz Nebahat'i (15) silahla vurdu. Nebahat Karakaya olay yerinde, baba Cemal Karakaya ise ambulansta hayatn kaybetti. Burhan D'nin Nebahat Karakaya ile evlenmek istedii, ancak aile ve kzn buna kar kt, bu nedenle de aralarnda tartma yaand renildi. 30 Mays 2011de Konyann merkez Seluklu ilesindeki Fadimana T. isimli anne 3 yandaki ocuu Frat P. nin halya idrarn yapmas nedeniyle bana nacan sapyla vurmas sonucu hayatn kaybettii renildi. 11 Haziran gn, stanbul'da 60 yandaki M.Y., iliki kurmak istedii iddia edilen, Fatma Yksel ve 13 yandaki kz Elif Yksel'i tabancayla vurarak ldrd. M.Y'nin geen yl Fransa'dan gelen kzn kazayla ldrd ve hapis yatt renildi. 18 Haziran 2011de Gaziantep'te kaybolduktan sonra evinin yaknnda cesedi bulunan 5 yandaki Fatma Demir'in katil zanls 16 yandaki V.Y. yakaland.

| YAAM HAKKI

157

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

9 Temmuz 2011de, stanbul'da .. 1 yl nce boand kars Tuba zbek'i (1973) zerine benzin dkerek yakt. Annesini kurtarmaya alan 11 yandaki olu da annesiyle birlikte yanarak ld. 14 Temmuz 2011de, stanbul'da G.D. (1995) adl kz ocuu, bir akrabasnn ocuuna bakclk yaparken eve zorla giren 20-25 yalarnda bir erkek tarafndan baklanarak ldrld Austos 2011de Bayburt'un Aydntepe ilesinde dn kaybolan 9 yandaki erkek ocuk . 'nin cesedi Ganis Deresi mevkisinde bulundu. 3 Austos 2011de Eskiehirde 27 yandaki A.., 3 aylk olunu alad iin tokat atp koltua frlatarak lmne neden olduu iddiasyla tutuklu yarglanyor. 21 yandaki ., mr boyu hapis cezas istemiyle yarglanan ei A..den ikayeti olduunu syleyerek "Eve alkoll geldi.ocuk alaynca tokat att, susmaynca bir ka kez koltua frlatt" dedi. 4 Austos 2011de Urfann Siverek ilesine bal aylar ba mevkiinde 14 yandaki H.T., evde bulunan ve babasna ait av tfei ile oynarken, tfein ate almas ile bandan vuruldu. Ar ekilde yaralanan H.T., yaknlar tarafndan Siverek Devlet Hastanesi'ne kaldrld. H.T., yaplan mdahalenin ardndan anlurfa Balklgl Devlet Hastanesi'ne sevk edildi. ocuk, burada yaplan tm mdahalelere ramen kurtarlamad. 9 Austos 2011de anlurfa Siverek ilesinde aabeyi ile koyun otlatan kz ocuu, av tfeiyle oynad srada silahn aniden ate almas sonucu ld. Olay srasnda D.Ynin yannda bulunan aabeyi M.Y. ifadesi alnmak zere jandarma karakoluna gtrld. 11 Austos 2011de Van'n zalp ilesinde, 6 yandaki ocuun oynad silahn ate almas sonucu 11 yandaki ablasn vurarak ldrd iddia edildi. Kk kzn cenazesi otopsi yaplmak zere Van Eitim ve Aratrma Hastanesi morguna kaldrlrken, soruturmann balatld belirtildi. 29 Austos 2011de Uakta 4 gn boyunca aranan ve 27 Austos Cumartesi gn Akse amlndaki bo bir su deposunda cesetleri bulunan Arzu (17) ve Zekiye oban (12) kardelerin cinayet phelisi olarak 2 kii gzaltna alnd. 5 Eyll 2011de, Batman'dan eitli ilerde almak iin Mu'a gelerek Arn Ky yaknlarnda adr kuran en ailesinin 25 gn nce kaybolan 1,5 yandaki bebei Rojin enin cesedi kyn st ksmlarndaki dalk alanda kafas ezilmi bir ekilde bulundu. Olaydan sonra aralarnda Rojin bebein akrabalarnda bulunduu 9 kii, gzaltna alnd. 18 Eyll 2011de ANLIURFA'nn Siverek lesi'nde oyun oynarken ortadan kaybolan 4 yandaki Abdlkadir Yamur'un, kaybolduktan 2 gn sonra bo bir binada uval ierisinde cesedi bulunan ve baklanarak ldrld belirlenen Abdulkadirin vey annesi tarafndan ldrld ortaya kt. Jandarmann gzaltna ald vey anne ile kendisine yardmc olduu iddia edilen kuzeni, karldklar mahkemece tutuklanarak cezaevine gnderildi. 23 Eyll 2011de Krkkalede grev yapan polis memuru Alaattin G. 3 ocuunu ve eini ldrp, 1 ocuunu yaraladktan sonra intihar etti 12 Ekim 2011de, Diyarbakr merkez Balar lesi Yeniky Mahallesinde dn akam saatlerinde 2nci Hava Kuvvet Komutanlna ait lojmanlarn d duvarna 2 kadnn bir poet braktn grenler polise bilgi verdi. Gelen polis, evrede geni gvenlik nlemi alarak, kat poet zerinde inceleme balatt. Kamera ile izlenen poette bebek olduunu belirlenince 112 Acil Servis arld. Ambulansla gelen salk ekipleri yaptklar incelemede poetin iinde 2-3 gnlk olduu tahmin edilen l bir erkek bebek olduunu belirledi. 18 Kasm 2011de Diyarbakr'n Hani lesi'nde 25 yandaki Tahir alk, olu 1.5 yandaki Muhammed ile 5 aylk ikizleri Sultan ve brahim alk' bakla ldrd. Ei 22 yandaki Aye alk' da yaralayan uyuturucu bamls olduu ne srlen alk, polis tarafndan yakaland. 23 Kasm 2011de zmir'in Buca ilesinde einden srekli iddet gren izofreni hastas 27 yandaki Meryem ., 7 yandaki ocuu Asiye . ile 6 yandaki Yahya .'y defalarca bakladktan sonra oturduu evin ikinci katndan aa att. Ar yaral olarak hastaneye kaldrlan iki karde yaamn yitirdi. 22 Aralk 2011de Kahramanmara'n Ahr Da'nda uval iinde cesedi bulunan 12 yandaki eyda Durgun'un cinayet phelisi olarak gzaltna alnan 19 yandaki Kazm C., kk kza tecavz ettiini, olay kimseye sylemesin diye boarak ldrdn itiraf etti. Dumlupnar Mahallesi Sait Zarifolu Bulvar'nda oturan 75'inci Yl 158 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

lkretim Okulu 7'inci snf rencisi eyda Durgun, 22 Aralk'ta okuldan evine geldikten sonra krtasiye malzemesi almak iin kt. Evlerinin bulunduu sokaktaki bakkaldan alveri yapacan syleyen kk kz geri dnmedi. Bunun zerine ailesi, eyda Durgun'un bulunmas iin polise bavurdu. Olayla ilgili polis alma balatrken, bir gn sonra Ahir Da eteklerinde mantar toplayan kyller, ormanlk alanda uval iinde bir kz ocuuna ait ceset bulunca durumu jandarmaya bildirdi. Yaplan incelemede cesedin kayp eyda Durgun'a ait olduu anlald. Kk kzn boularak ldrldkten sonra cesedinin uvala konularak, ormanlk alana atld belirlendi. Yaplan otopsinin ardndan eyda Durgun'un cenazesi topraa verilirken polis, olayn failini yakalamak iin alma balatt. Durgun Ailesi'nin oturduu sokaktaki btn evleri mercek altna alan polis, evlerden sadece bir tanesinde kimsenin olmadn tespit etti. Evde 21 yandaki brahim A.'nn yaad, olay gn de almak iin stanbul'a gittii saptand. Evde yaplan aramada kk kzn bakkaldan satn ald defter, el ii kad ve kyafetleri bulundu. Bunun zerine stanbul polisine bilgi verildi ve brahim A., kald bir inaatta yakaland. brahim A. olayla ilgisinin bulunmadn, evine kendisi gibi elektriki olan arkada Kazm C.'nin gelip gittiini, kap giriine gizledikleri anahtarn yerini de bir tek onun bildiini, i iin stanbul'a birlikte geldiklerini anlatt. Bu bilgi zerine stanbul'da olduu anlalan Kazm C. de yakaland. ki pheli sorgulanmak zere Kahramanmara'a getirildi. 6 aylk evli olduu belirlenen Kazm C. sorgusunda kk kz tecavz ettikten sonra ldrdn itiraf etti. C. ifadesinde unlar anlatt: "O gn eve geldim. Elimdeki iki ieleri ile ieriye girdim. Cam kenarnda oturup imeye baladm. erken kzn yoldan getiini grdm ve bunun zerine kapya ktm. 'Bir dakika bakar msn?' diye seslendim. Kendisi ekinerek yanma gelince, 'bayan kuafrne ben giremiyorum. Oradan birisini artacam. Bana yardmc olur musun?' dedim. Kapya doru iyice yaklanca da ieriye doru ittim. Bard takdirde kendisini ldreceimi syleyince ok korktu ve oka girdi. Sarhotum bu nedenle tam hatrlayamyorum ama tecavz ettiimi hatrlyorum. Olay sylerse bam belaya girer diye boarak ldrdm. Kafasna siyah bir poet geirdikten sonra elektrik kablosu band ile de iyice sardm. Sonra da bir torbaya koydum. Zeynel O. (26) isimli arkadam arayarak bana bir araba temin etmesini istedim. O da oto kiralama irketinden bir ara kiralam. Kendisinin ehliyeti olmad iin de dier arkadamz sa F.'nin (25) ehliyeti ile arac kiralam. Zeynel eve girdiinde cesedi grnce adeta oka girdi. Olay anlattm zaman da 'Ne halt ettin. Beni kartrma, al arabann anahtarn' diyerek kp gitti. Ceset bulunan uval koyarak Ahir Da'na gtrp attm ve kimseye de bir ey sylemedim. Daha sonra da arabann anahtarn Zeynel'e teslim ettim." XVII.1. ocuk ntiharlar / ntihar Teebbsleri 30 Ocak 2011de Diyarbakrn Dicle lesinde 11 yandaki lkretim okulu rencisi Ayenur Atalay, henz bilinmeyen bir nedenle intihar ederek yaamna son verdii iddia edildi. 30 Ocak 2011de Gaziantep'te Arif Nihat Asya Lisesi 1. snf rencisi olan 15 yandaki S.B. nin karnesinde 7 zayf bulunduu iin bunalma girip kendisini earpla tavana ast iddia edildi 9 ubat 2011de rnak'n Cizre lesi'nde 16 yandaki S.. isimli ocuun ailesi tarafndan istemedii biri ile evlendirilmek istendii iin Dicle Nehri'ne atlayarak intihar ettii ileri srld. 9 ubat 2011de rnak ili Cizre ilesi Cudi Mahallesi Cahferi Sadk Sokak'ta 16 yandaki lise rencisi N.C.'nin bilinmeyen bir nedenle av tfei ile intihar ettii ne srld. 15 Mart 2011de Urfa'nn Seluklu Mahallesi'nde 16 yandaki Aye Karkar evlenmek istemedii halde abisinin evlendirileceini sylemesi zerine yaanan tartmadan sonra kendisini tavana asarak hayatna son verdii iddia edildi. 16 Mart 2011de Siirt'in Kurtalan lesi'nde bulunan Kurtalan Lisesi 1'nci snf rencisi S.K adl kadn rencinin retmeni ile tarttktan sonra okulun ikinci katndan atlayarak intihar etmek istedii renildi. 28 Mart 2011de Van'n Grpnar lesi'ne bal Yolaan (Nrkox) Ky'nde 10 yandaki Melek Akbulut evlerinin kilerinde asl bulundu. 30 Mart 2011de Batman'da Sabri lker ilkretim Okulu 5. snf rencisi olan 13 yandaki M.B., tavana ast earbyla intihar ettii iddia edildi. 11 Nisan 2011de anlurfa'nn Ceylanpnar ilesi Yeiltepe kynde babasna ait ruhsatl 9 mm apndaki tabanca ile intihara teebbs eden lise 1. snf rencisi Y.K. (16) karn blgesine ald kurunla ar yaraland. Y.K. hastaneye sevk edilirken Viranehir ilesi yaknlarnda yaamn yitirdi.

| YAAM HAKKI

159

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

12 Nisan 2011de Bitlis'in Sakur Mahallesi'de Sevda Erylaz (16) isimli ocuun evinin banyosunda kendisini tavana asarak intihar ettii iddia edildi. 18 Nisan 2011de anlurfa Erturul Gazi lkretim Okulu'nda eitim gren 15 yandaki erkek renci girdii bunalm sonucu okulun penceresinden atlayarak intihar etmek istedi. 26 Nisan 2011de anlurfann Ceylanpnar lesinde ailevi nedenlerden dolay bir sredir bunalmda olduu ileri srlen A.D. (17), akam yemeinin ardndan odasna ekildi. Bir sre sonra kukulanp odasna giren yaknlar, baucunda 46 haplk bo kutu bulunan kz baygn halde Devlet Hastanesine gtrd. A.D.nin midesi ykand ve youn bakmda tedaviye alnd. 26 Nisan 2011de Kahramanmarata 16 yandaki Dervi K. kendisini iple tavana asarak yaamna son verdii iddia edildi. 26 Nisan 2011de anlurfann Bozova lesinde, Mehmet Takran (24) ile yaayan idem Takran (17), nceki akam zerine kilitledii odada bana tabancayla tek el ate ederek yaamna son verdi. Olayda kullanlan ruhsatsz tabancann sahibi olan Mehmet Takran gzaltna alnd. 28 Nisan 2011de rnak'n Uludere lesi'ne bal Yemili Ky'nde 17 yandaki V.B.nin, ky korucusu olan babas Gazi B.'ye ait silahla intihar giriiminde bulunduu renildi. 28 Nisan 2011de Diyarbakr'n Ergani ilesi merkeze bal imlihyk kynde 17 yandaki Hakan E. (17) girdii bunalm sonucu av tfeiyle intihar ettii iddia edildi. 19 Mays 2011de Malatya'da, Yeiltepe Yeilkaynak Mahallesi'nde oturan ve 10 Mays gn evden ayrlan Nurullah zelik (17) Karakaya Baraj Gl'nn Kmrhan Kprs mevkiinde balklar tarafndan l olarak bulundu. Yaplan otopsi sonucu intihar ettii anlald. 10 Haziran 2011de Siirt'in Baykan ilesine bal Ziyaret beldesi Atatrk Mahallesi'nde 15 yandaki H.A.nn babasna ait evde bulunan av tfei ile karnna ate ederek intihar ettii iddia edildi. 31 Mays 2011de orumda lkretim 5. snf rencisi P.D. (12) 3 metre yksekliindeki balkondan derek yaraland. P.D, orum Devlet Hastanesine kaldrld.P.D'nin, ifadesinde, babas H.D'nin erkek arkadalaryla evde alkol aldn ve yemek yapmad gerekesiyle kendisini balkondan attn, kardelerinin can gvenliinden de endie duyduunu syledii belirtildi.Olay meydana geldiinde alkoll olduu tespit edilen baba H.D. gzaltna alnd. 14 Haziran 2011de Diyarbakr'n Silvan ilesine bal Salk (Sloq) kynde 15 yandaki Gurbet Da isimli gen kadnn pompal tfekle karn boluuna ate ederek, intihar ettii iddia edildi 30 Haziran 2011de Mardinin Nusaybin ilesi Yenituran Mahallesi Bar Sokak'ta oturan Ferhat Aydn, amcas Yusuf Aydn'n dn nedeniyle evde kimsenin olmad bir srada, girdii bunalm sonucu pompal tfekle yaamna son verdi. Ferhat Aydn'n, yaklak 4 ay nce kulland ara ile Beyazsu yaknlarnda kaza yapt ve kazada iki arkadann lmesinden sonra psikolojik sorunlar yaad belirtildi. 5 Temmuz 2011de Batman'n Gerc lesi'nde 11 H.. adl kz ocuunun kendini evin tavanna asarak intihar ettii iddia edildi. 11 Temmuz 2011de Hakkari'nin emdinli lesi'ne bal Derecik Beldesi'nde 15 yandaki Ehvaz Kaynak'n intihar ettii iddia edildi. 17 Temmuz 2011de Batman'n Salk Mahallesi'nde bir gen kadnn intihar etti. 16 yandaki Z.. isimli gen kadnn odasndan uzun sre kmamas zerine ailesi durumdan phelenerek odaya girmeye alt. Kilitli olan kapy krarak ieri giren yaknlar Z..'nn cansz bedenini tavana asl halde buldu. 29 Temmuz 2011de anlurfann Kayalar Mahallesinde oturan Kl ailesinin 17 yandaki kz Berivan Kl henz belirlenemeyen nedenle tavana ast iple intihar etti. 25 Temmuz 2011de Mardinin Nusaybin lesinde seviye belirleme snavnda ald sonu zerine aabeyinin szlerine alnan 6nc snf rencisi 12 yandaki ocuk, yaamna son vermek istedi. Ailesi tarafndan asl olduu YAAM HAKKI |

160

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

ipten indirilen ocuk., ambulansla Nusaybin Devlet Hastanesine kaldrld. Burada yaplan ilk mdahaleden sonra uuru kapal olan ve nefes almakta zorlanan ocuk., Batman Blge Devlet Hastanesine sevk edildi. 29 Temmuz 2011de anlurfann Kayalar Mahallesinde oturan Kl ailesinin 17 yandaki kz Berivan Kl henz belirlenemeyen nedenle girdii bunalm sonucu tavana ast iple intihar etti. 15 Austos 2011de Batman'n Sason lesi'nde 11 yandaki Z.E. adl kz ocuu evlerine 200 metre uzaklkta aaca asl halde bulundu. Batman Blge Devlet Hastanesi'ne kaldrlan Z.E.'nin otopsisinin ardndan topraa verilecei kaydedildi 24 Austos 2011de Urfa'nn Siverek ilesinde 18 yandaki kalainkof tfekle intihar ettii iddia edildi. Mehmet Baytak, korucu babas Ali Baytak'a ait

25 Austos 2011de Mardinin Nusaybin lesi pek Yolu Mahallesi iftlik Kme Evleri'nde oturan Zeynep A., (16) odasnda tavana asl halde bulundu. Sahur vakti uyanan ailenin Zeynep A.'nn kapsnn kilitli olduunu ve cevap vermediini grmesi zerine kapy krarak ieri girdi. Kzlarn tavanda iple asl halde bulan aile, Zeynep A.'y hemen Nusaybin Devlet Hastanesi Acil Servisi'ne kaldrd. Hastaneye getirilirken yaamn yitirdii anlalan Zeynep A.'nn cenazesi otopsi yaplmak zere Diyarbakr'a gnderildi 30 Austos 2011de Adanada intihar giriiminde bulunan N.A.(15) kaldrld hastanede teyzesinin kaynbiraderi tarafndan tecavze uradn aklad. ddia zerine harekete geen polis, pheli B.K.yi Hatayda yakalad. ddialar kabul etmeyen B.K., adliyeye sevk edildi. 7 Kasm 2011de, Van'n zalp lesi'ne bal Hacali (Xecel) Ky'nde Ceylan Aun (17) adl gen kadn tandr evinde ipte asl bulundu. Saat 14:30'da tandr evine giren Aun'un imam nikahl ei Erkan Kurt'un annesi tarafndan tavana aslan ipte bulunduu iddia edilen Aun'un cenazesi, zalp Devlet Hastanesi'nde n otopsi ilemlerinin ardndan Erzurum Adli Tp Kurumuna gnderildi. Olayla ilgili Aun'un imam nikahl ei Erkan Kurt ve babas Bilal Kurt gzaltna alnrken, askerler tarafndan kyde inceleme yapld bildirildi. ntihar ettii ne srlen Aun'un babas Kubettin Aun ise, 2 aydr evli olan kznn intihar etmediini, ei ve einin ailesi tarafndan ldrldn iddia ederek, olay ile ilgili su duyurusunda bulunacan syledi. 12 Kasm 2011 de, Mardin'in Midyat lesi'ne bal Glveren (Bahvar) Ky'nde Frat zgin (15) isimli gen, evinin damnda bedenini atee verdi. 14 Kasm 2011de, Siirt'in Eruh lesi'ne bal Ortakl (Taxeke) Ky'nde 14 yandaki .. isimli kz ocuunun kyller tarafndan aaca asl halde bulunduu bildirildi. Psikolojik sorunlar olduu ileri srlen ..'nin ailesi ile de problem yaad iddia edildi. 22 Kasm 2011de, D.A adndaki gen kz intihar etmek istedi. Yaplan mdahalenin ardndan gen kz kurtarld. 26 Kasm 2011de, Malatya'nn Yeilyurt lesi Gndzbey Beldesi'nde lise renimini yarm brakan 17 yandaki Alper Kzlkaya ile ayn yataki Adgzel Volkan oban, dn gece bir aacn dalnda ayn iple aslm olarak bulundu. Sosyal paylam sitesi Facebook'ta profil fotoraflarn, 'ld' yazsyla deitirerek iki arkadan, ayn kz sevdii ve bu nedenle birlikte intihar ettikleri sanlyor. Okulu braktktan sonra kasap olan babasnn yannda alan Adgzel Volkan oban ile bir iftinin ocuu olan Alper Kzlkaya'nn, Gndzbey Beldesi'ndeki havuz mesire alannn yannda dn gece saat 22.30 sralarnda yaknlar ve gvenlik gleri tarafndan aacn dalna balanan ipin iki ucuna asl bulundu. Salk ekipleri iki gencin olay yerinde ldklerini belirledi. Polis, cesetlerin zerinde yapt incelemede oban'n cebinden babasna hitaben Hakknz helal edin yazl veda notu buldu. 28 Aralk 2011de Siirt E Tipi Cezaevinde Terrle Mcadele Yasasndaki uygulamalar nedeniyle tutuklu bulunan 10 ocuun 26 Aralk gn nasl edindikleri renilemeyen haplar ierek intihar giriiminde bulunduklar renildi. XVII.2. Toplumsal Alanda ocua Ynelik iddet ve Tecavz 24 Mart 2011de Devlet Bakan Selma Aliye Kavaf, Denizli'deki Florya ocuk Evi'nde yaplan rutin denetimlerde, koruma altndaki 7-9 ya aras ocuklara, bakm elemanlarndan Tuba Y.ile Havana Y.'nin kt muamelede bulunduunun belirlendiini, bakm elemanlarnn grevlerine derhal son verilerek, Cumhuriyet Basavclna su duyurusunda bulunulduunu bildirdi.

| YAAM HAKKI

161

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

8 Ocak 2011de, stanbul'da, evli ve ocuk babas M.. (1970) ile U.A., ilkretim okulu rencisi B.K.'ye (1999) tecavz ettii iddiasyla tutukland. B.K., SHEK tarafndan koruma altna alnd. 13 Ocak 2011de zmitte bir evde bir buuk ay boyunca alkonulup tecavz edilen 15 yandaki G.H. polis tarafndan kurtarld. Ankarada yaayan G.H., evlenme teklifini reddeden 25 yandaki O.K. tarafndan zmite karld. G.Hnin telefon kaytlarndan yola kan polis O.K.nin evine operasyon yaparak zanly yakalad. 15 Ocak 2011de Mulann Milas lesinde, G.O.(54), z kzna cinsel tacizde bulunduu iddiasyla gzaltna alnd. 18 Ocak 2011de HD zmir ubemize yaplan bavuruda zmir Nuriye Abdulkerim Toraman lkretim Okulunda din retmeni Mkerrem Doruzn bir rencisini (Ad kaytlarmzda mevcuttur) facebook zerinden yazrken okula ararak cinsel taciz ettii ve ikyet zerine gzaltna alnan retmenin tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld ve cinsel tacize urayan rencinin ailesine retmenin ve abisi ve arkadalarnn davadan vazgemeleri ynnden para teklifi yaptklar bildirilmitir. 22 Ocak 2011de, Bursa'da kalacak yeri olmad iin yanna snan T.R.'yi (1994) internet araclyla bulduu kiilerle birlikte olmaya zorlayan F.D. (1982) yakaland. Kadn satcl suundan kayd bulunan F.D., "ya kk kz fuhua tevik ve araclk" suundan karld mahkemede tutukland. 25 Ocak 2011de Diyarbakr Adliyesi'ne annesi ile beraber ablasnn yargland durumay izlemek iin gelen M.M. (17), polisler tarafndan "Yan uygun deil" denilerek adliyeye girmesine izin verilmedi. M.M. itiraz edince adliyede grevli polisler tarafndan dar kartlarak tekme tokat dvld. Elbiseleri hrpalanmadan dolay yrtlan M.M.'nin barlar nedeni ile evredekiler ve avukatlar olaya mdahale etti. Araya avukatlarn girmesi ile adliyedeki polis brosuna gtrlerek gzaltna alnan M.M. hakknda nce "Polise mukavemetten" tutanak tutuldu. 28 Ocak 2011de ukurova le Jandarma Komutanl ekipleri, bir ihbar zerine 5i kz 7 ocuk sahibi Fahriye ve Halit D. ifti ile Kemal A.y takibe ald. phelilerin Adana ve Mersinde oturan zellikle maddi durumu kt ailelerin ocuklarn bakmak iin ald, sonra para karl erkeklerle cinsel ilikiye zorladklar ne srld. phelileri 2 yl takip eden jandarma, sal gn 3 eve operasyon yapt. Evlerde zorla tutulan 7 kz ocuu kurtarld. Fahriye ve Halit D. ifti ile Kemal A. gzaltna alnd. phelilerden Fahriye D.nin, ei Halit D. ile ocuklarn nnde ilikiye girerek, onlardan da erkeklerle ayn ekilde ilikiye girmelerini istedikleri iddia edildi. phelilerin ilikiye girmek istemeyen ocuklarn plak fotoraflarn ektii, bu fotoraflar ailelerine gstermekle tehdit ettii ne srld. Kurtarlan 7 ocuk, ailelerine teslim edildi 4 ubat 2011de, Dzce'de kz ..'y (2003), birlikte yaad A.G. birlikte olmaya zorlad iddia edilen F.. ile sevgilisi A.G. tutukland. Dzce Valiliinin, kzn ilikiye zorlad iddiasyla tutuklanan F..'nn ocuunu koruma altna ald renildi. 7 ubat 2011de, stanbulda 13 yandaki kz ocuunu kandrp plak grntlerini web kamerasyla kaydeden ardndan da plak grnt vermesi iin zorlayan eski beden eitimi retmeni C.L. (1979) polis tarafndan yakaland. C.L.'nin oyun sitelerine girip, kendini 13 yanda kz ocuu olarak tantarak kz ocuklarn tuzaa drmeye alt belirlendi. C.L. tutuklanarak cezaevine gnderildi. 8 ubat 2011de, Bursa'da kaak sigara satan .. (36), sigara almak iin dkkanna gelen T.K. (15) adl erkek ocuuna tecavz ettii iddiasyla tutukland. 11 ubat 2011de Batman ilinde Grosmar kavanda sakz satan Celal Kolaldran (15) adnda ki ocuk sakz satt ayrca krmz kta duran arabalarn camn sildii' gerekesi ile Emniyet Mdrlne bal Yunus ekiplerince gzaltna alnm, gtrld karakolda bir polis memurunun kendisini tokatladn ve 4 saat boyunca nezarette tutulduunu anlatmtr. Ayrca ocua 154 tl para cezas verilmitir 20 ubat 2011 tarihinde Siirt merkezde 7 yandaki bir kz ocuuna tecavz ettii iddias ile 75 yandaki Z.B. ve 16 yandaki bir kz ocuuna cinsel istismarda bulunduu iddias ile M.T. isimli kimseler gzaltna alnarak 21 Mart 2011 tarihinde karldklar mahkemece tutuklanarak Siirt E tipi kapal cezaevine gnderildiler. 23 ubat 2011de Batman'da Metin Bostancolu lkretim Okulu'nda grev yapan ve 4 kz rencisine cinsel istismarda bulunduu gerekesiyle polis tarafndan gzaltna alnp adliyeye sevkedilen E.A. adl retmen tutuklanarak Batman Kapal Cezaevi'ne gnderildi.

162

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

23 ubat 2011de Denizlide 14 yandaki ilkretim rencisi .G.D.ye tecavz ettii iddiasyla gzaltna alnan 29 yandaki A.G. tutukland. 27 ubat 20112de Mulann Bodrum lesinde, evden kaan 17 yandaki S.M.ye, kendisini otel mdr olarak tantp tecavz ettii ne srlen inaat iisi 28 yandaki Murat Kalemden tutukland. M.K. ile birlikte hareket ettii belirtilen 17 yandaki M.. ise tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 8 Mart 2011de Mersinde 1996 ylnda yaamn yitirmi olan bir militan iin kurulan taziye adrnn yanndan geerken, bir polis memurunun kendisine ate etmesi sonucu gzne plastik mermi isabet ettiini ileri sren M.U.nun (15) sol gznn grme yetisi yitirdii renildi 5 Mart 2011de Antalya'nn Finike ilesinde 3 yandaki kz ocuu F., annesi H.T. ve imam nikahyla birlikte yaad vey babas R.K. tarafnda kanepeden dt belirtilerek Finike Devlet Hastanesi'ne kaldrld. F., durumunun ar olmas nedeniyle Akdeniz niversitesi Hastanesi'ne sevk edildi. 16 Mart 2011de anlurfa'da ailesi tarafndan nikahsz olarak evlendirildii 14 yandaki F.G anne oldu, reit olmayan kz ile ilikiye girmekten dolay dini nikahl ei .B. Cumhuriyet Basavcl'nda ifadesi alnmak zere savcla sevk edildi. 16 Mart 2011de Bursann znik lesinde berber Akif A. (26), iddiaya gre 2 ay nce tant lise rencisi A.A.ya (15) tecavz etti. A.A.yla tekrar ilikiye girmek isteyen ve olumsuz yant alan berber, okul knda bekledii kz dvp iliki srasnda ektii kamera grntlerini internette yaynlayaca tehdidinde bulundu. Kzn olay ailesine anlatmas sonucu gzaltna alnan Akif A. tutukland. 16 Mart 2011de, stanbul'da 12 yandaki bir ocuun 60 yandaki erif Mutlu adl kii tarafndan tecavze urad, tecavzc tutuklanrken, madur ocuun koruma altna alnd renildi. ocuun ailesi Beyolu Emniyet Mdrl ocuk ubesi'nden bilgi almak isterken, Polis 'olay kendi rzasyla olmu' demesi zerine, ailenin avukat Eren Keskin, polis hakknda su duyurusunda bulundu. 19 Mart 2011de Antalya'da annesinin evi terk etmesi nedeniyle babas tarafndan baklan 7 aylk kz bebek B.K. ise 'yetersiz beslenme' nedeniyle youn bakm nitesinde yatrld 24 Mart 2011de anlurfa'nn Birecik ilesinde Meydan Mahallesi Abdlkadir Erdil Caddesi'nde bulunan SadettinFeyhan Karaata lkretim Okulu nnde 18 yandaki E.K., szlenmek istedii H.K.K. ile konumak istedi. H.K.K.'nin konuma isteini reddetmesi zerine H.K.K.'yi, karn, srt ve kolunun 4 yerinden baklad. E.K., daha sonra ayn ba 2 kez de kendi karnna saplad. Her iki yaral da, retmenlerin ard ambulans ile Birecik Devlet Hastanesi'ne kaldrld. 24 Mart 2011de Bodrum Gltrkbkde market ileten M.D.(31), iddiaya gre; alverie gelen ilkretim okulu rencisi N.A.ya (14) cinsel tacizde bulundu 24 Mart 2011de Bodrum Gltrkbkde market ileten M.D.(31), iddiaya gre; alverie gelen ilkretim okulu rrencisi N.A.ya (14) cinsel tacizde bulundu 26 Mart 2011de bir tekstil atlyesi iletmecisi N..(36), yannda alan 17 yandaki S..ye saym yapacaz gerekesiyle ayrlmamasn syledi. Yalnz kaldklarnda N..nn tecavzne urayan S..nin ikayeti zerine N. . Tutukland. 29 Mart 2011de rnak'n Silopi lesi'nde yalar 25 ile 34 arasnda deien, H. K., R. ., F. G. ve R. T. 2 erkek ocua cinsel istismarda bulunduklar gerekesiyle adliyeye karlp savcya verdikleri ifadenin ardndan sevk edildikleri nbeti mahkemece tutukland. 30 Mays 2011de, Urfa'da Eyp Gnc Lisesi rencisi R.P., polis tarafndan okula yaplan basknda dersten karlarak gzaltna alnd. Kz renci R.Pnin Eyybiye Mahallesi'ndeki evi daha nce de polis tarafndan defa baslmt. retmen ve rencilerin gzleri nnde elleri kelepelenerek okuldan karlan R.P.'nin gzalt gerekesi renilemezken, R.P., Emniyet Mdrl'ne gtrld. 31 Mart 2011de, stanbul'da 13 yandaki iki ocuk, bak tehdidi ile 11 yandaki bir erkek ocuuna tecavz ettikleri iddiasyla gzaltna alnd. 11 yandaki ocua tehditle fiili livatada bulunduklar iddiasyla mraniye Adliyesi'ne sevk edilen pheli 2 ocuk, tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. | YAAM HAKKI

163

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

31 Mart 2011de, stanbul'da, bir sre nce evden kaan G..'ye (1995) bir hafta boyunca antajla tecavz ettikleri ile srlen, bei 18 yandan kk olan 7 kii tutukland. Savclk sorgularnn ardndan tutuklanmalar talebiyle mahkemeye sevk edilen yedi zanlya, kzn yaknlar saldrmak istedi. Durumann ardndan fenalk geiren G.. ise ambulansla hastaneye sevk edildi. 1 Nisan 2011de, Kocaeli'nde belediye evinde kalan S.. (1975), Ocak aynda ilkretim okulu rencisi 2 kz ocuunu szle ve elle taciz ettii iddiasyla tutukland. S..'nin evli olduu ancak almad iin einden ayr yaad ne srld. 1 Nisan 2011de, stanbul'da emekli Trke retmeni A.. (1953), sokakta oyun oynayan ilkretim okulu rencileri M.Y. (2002) ve A.G.'yi (2000) ikolata ve kolye ile kandrp evine gtrdkten sonra cinsel saldrda bulunduu iddiasyla tutukland. 2 Nisan 2011 stanbulda gecesi stiklal Caddesinde akalaarak yrrken bir araca arpan C.A. (16) ve H.E. (16), aratan inen sivil polis memuru tarafndan dvlerek gzaltna alnd 4 Nisan 2011de ailesi tarafndan M.D. isimli ahs ile dini nikahl olarak evlendirilen 14 yandaki N.Z. anne oldu. Reit olmayan gen kz ile cinsel ilikiye girmekten M.D. polis ekipleri tarafndan ifadesi alnmak zere karakola gtrlrken gen kzn babas .Z.'nin de ifadesine bavuruldu. 5 Nisan gn, Adanada dzenlenen protesto gsterisine mdahale eden polis ekiplerinin kulland gaz bombalarndan birinin 15 yandaki bir ocua isabet etmesi sonucu, ocuun ar yaral olarak Adana Devlet Hastanesine kaldrld renildi (ANF, 5 Nisan). 5 Nisan 2011de Mersinde 40 yandaki Neriman Tel, kznn bana ta atarak yaralayan 7 yandaki Glay Baaran dve dve hastanelik etti. Dileri ve burnu krlan kk kz 3 gn hastanede yattktan sonra taburcu edilirken, fkeli anne ifadesinin ardndan serbest brakld. 5 Nisan 2011de, stanbul'da kimlii belirsiz bir kii, okul knda evlerine kadar takip ettii 2 kz ocuuna tacizde bulundu. Polis, kendisini "anketr" olarak tantan ve boynunda tantm kart ile elinde siyah bir anta tad belirlenen 25-30 yalarndaki tacizciyi aryor. Kz ocuklarnn polisteki ifadelerinde zanlnn kendileriyle birlikte apartmana girdiini, asansrde birlikte yukar ktklarn, tacizcinin daha sonra zile basp zorla eve girdiini ve kendilerine tacizde bulunduunu anlatt renildi. 7 Nisan 2011de, stanbul'da okula gitmek iin annesiyle trene binen lise rencisi N.E.Y.'ye tacizde bulunan A.A.'ya (1959) yolcular saldrd. Taciz zanlsn yolculardan kurtaran grevliler, polise teslim etti. Karakoldan serbest braklan A.A.'nn 10 ay nce de trende bir kz ocuuna tacizde bulunduu ne srld. 8 Nisan 2011de, Kocaeli'nde annesi ile gittii hastanede alt aylk hamile olduu anlalan G.E.'nin (1997) durumundan phelenen hastane personeli, durumu hastane polisine bildirdi. Polis G.E. ve annesi K.N.E.'nin ifadesine bavurdu. K.N.E., kzna evlerine gelip giden Y.D.'nin (1989) tecavz ettiini, evreden ekindii iin durumu kimseye anlatamadn syledi. Y.D.'nin suunu itiraf ettii ve piman olduunu syledii ne srld. 14 Nisan 2011de psikolog nezaretinde ifadesi alnan A.D. 2 yl nce ablas ile evde yalnz olduklar srada mer D.nin nce ablasna, ardndan kendisine tecavz ettiini syledi. Abla E.D. ve kuzeni E.D.ye de tecavz ve tacizlerin tehditle devam ettii renildi. Gzaltna alnan mer D., sulamalar reddetti. 14 Nisan 2011de, stanbul'da H.A. (1953), bir alveri merkezinde ailesiyle dolaan ilkretim okulu rencisi G.N..'ye (1999), cinsel ierikli bir oyuncak gsterip tacizde bulundu. evredeki vatandalarn saldrmak istedii G.N..'nn alveri merkezinin gvenlik grevlileri tarafndan kurtarld renildi. 14 Nisan 2011de, Kocaelinde Trkiye 2.Lig Beyaz Grup takmlarndan Gebzespor'da oynayan 30 yandaki F.A., 14 yandaki F.C.'ye tecavz ettii iddiasyla tutukland. Gebzespor Kulp Bakan Fatin Eypolu, futbolcunun szlemesinin feshedildiini aklad. 16 Nisan 2011de, alt yandaki kz ocuuna cami tuvaletinde cinsel istismarda bulunurken vatandalarn grd .S.'yi (1991) linten polis kurtard. Zanlnn, hastanedeki tedavisinin ardndan gzaltna alnd renildi.

164

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

16 Nisan 2011de Zonguldakta, sevgilisi 17 yandaki .G.ye tecavz ettii iddiasyla hakknda 15 yla kadar hapis istemiyle dava alan 23 yandaki Tuna T., Zonguldak 2nci Ar Ceza Mahkemesinde ilk kez hkim karsna kt. 22 Nisan 2011de Diyarbakr ili ermik ilesinde ikamet eden 13 yandaki . savcla giderek, aabeyinin kendisine cinsel tacizde bulunduunu ve iledeki bir ok kiiye para karl sattn, abisinin isteklerini kabul etmediinde zaman, zaman sokak ortasnda dvldn, bu duruma ile halknn tank olduunu, ayrca 4 yldr kendisine aralarnda ehrin ileri gelenleri, esnaf, din grevlileri, asker ve polisinde bulunduu kiilerin tecavz ettiini, bu durumu polise bildirmesine ramen araya birilerinin girerek tecavz emniyet grevlileri ile ailesinin birlikte rtbas ettiklerini, durumundan phelenen retmenininide bu durumu polise bildirmesine ramen hibir ilem yaplamdn, muayeneye gtrld doktorunda tecavz bulgusu bulunamad dediini belirterek, kendisine ynelik cinsel taciz ve tecavzlerin srdn anlatp yardm istemitir. Sosyal Hizmetler ocuk Esirgeme Kurumu'na teslim edilen .. nin aabeyi vekendisine tecavz eden esnaf M. karldklar mahkeme tarafndan tutuklanmtr. 23 Nisan 2011de Bursada, bir ay nce 15 yandaki kza zor kullanarak ve tehdit ederek tecavz ettii ne srlen 20 yandaki pheli .K., Umre ziyareti dn tutukland. 23 Nisan 2011de, Sakaryada 23 Nisan ocuk Bayram etkinliklerinde protokol mensuplar pardsyle otururken, incecik kyafetle gsteri srasn bekleyen minik ocuklar dondurucu soukta tir tir titredii, retmenlerin ise yen ocuklar ovalayarak ve montlarnn arasna alarak stmaya alt grld. 30 Nisan 2011de Van'n abaniye Mahallesi'nde 28 Nisan gn devriye gezen polise ait akrep tipi ara, 13 yandaki B.T. (13) isimli ocua arpt. arpma sonucu sol bacann diz ksm tamamen deri ve kaslardan soyulan B.T., Yznc Yl niversitesi Tp Fakltesi Eitim Aratrma ve Uygulama Hastanesi'nde ameliyat edildi. Ortopedi Servisi'nde tedavisi devam eden ve kas yrtlmas nedeniyle yryememe riski ile kar karya kalan B.T., arkadalaryla top oynadktan sonra eve dnd bir srada mahallede dolaan polis aracnn kendisine arptn syledi. Polislerin kendisine arptktan sonra araca alarak tehdit ettiini iddia eden 13 yandaki B.T., "Beni yaral halde panzerin iine aldlar. Dverek tehdit ettiler. Ayamn kanadn grnce kfr edip ba kararak 'Bizim sana arptmz sylersen seni keseriz' diye tehdit ettiler" diye konutu. Yaral olduunu sylemesine ramen, polisin kendisini tokatlayarak inanmadn ifade eden B.T., "Ben alyordum, onlar da bana kfr ediyorlard. Ayamdan yaralandm sylememe ramen bana inanmyorlard. 'Sen yalan sylyorsun bir eyin yok' diyorlard. Sonra pantolonumu yrtarak baktlar. Ayakkabm kan dolmutu. Bu sefer de 'Ayan koltua vurma kirletiyorsun' deyip kfrettiler" diye konutu. B.T., polisin hastaneye gtrme yerine kendisini uzun sre mahallede panzerle dolatrp tehdit ettiini syledi. Olanlardan habersiz olunu arayan B.T.'nin babas Reit T. ise, mahalledekilerin kendisine verdii bilgi zerine Van'daki tm polis karakollarn dolatn ve en son olunu hastanede bulduunu ifade etti. Reit T. sorumlu polisler hakknda Van Cumhuriyet Savcl'na su duyurusunda bulunduunu belirtti. Mays 2011de Adana'da 36 yandaki matematik retmeni, 14 yandaki kz rencisiyle baraj amlnda cinsel ilikiye girmeye alrken, polis tarafndan yakaland. Mays 2011de Mula'nn Fethiye lesi'nde 12 yandaki rencinin, ayn okuldaki kz rencinin aabeyi, babas ve amcas tarafndan dvlerek bakland iddia edildi. Saldrganlar ise olay yerinden kat. ddiaya gre bir kz renci, 5'inci snfta okuyan kz rencinin, 6'nc snf rencisi tarafndan taciz edildii dedikodusunu kard. Bu olay duyan kzn aabeyi, babas ve amcas, okul knda 12 yandaki renciyi aralarna alarak dvmeye balad. Yere yatrlarak tekmeler atlan ocuk, daha sonra aabey tarafndan bakland 5 Mays 2011de Hakkari Devlet Hastanesi nnden geen askeri arataki askerlerin yurttalara kfr ettii ileri srld. Bu esnada orada bulunan 13 yandaki Y.K. isimli ocuun ise askerlere "Neden kfr ediyorsunuz" diye sormas zerine, arata inen yaklak 10 askerin Y.K.'y darp ettii iddia edildi. Hastane nnde bulunan polislerin de askerlere destek vererek Y.K.'y 3 metre derinliindeki ukura atp tartaklad belirtilirken, olaya tepki gsteren yurttalarla polisler arasnda tartma yaand. Y.K.'y askerlerin elinden kurtarmaya alan HD Hakkari ube Sekreteri Sait alayan ile Y.K ve Y.K.'nn babas Osman K. gzaltna alnd. 10 Mays 2011de Adanada G.Y. (15), iddiaya gre erkek arkada A.T.nin (17) Evlenelim demesi zerine 22 ubat 2011de evinden kat. A.T., arkada Erdal Songunun (28) evine gtrd G.Y.ye tecavz etti. Ertesi gn de yine tehdit ederek arkadalar Y.Y. (16), A.S. (16) ve Arif elik (19) ile ilikiye girmesini salad. 3nc gn ise kk kza Erdal Songu tecavz etti. Zorla alkoyduklar G.Y.ye, 3 hafta boyunca para karl fuhu yaptran A.T. | YAAM HAKKI 165

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

ile Erdal Songu, sonra da mer Bykkantarc (42) ile Nurhan Bykkantarc (30) iftinin evine gtrerek orada pazarlamaya devam ettiler. G.Y. eve misafir olarak gelen H.K.ye yaadklarn anlatnca H.K. olay polise bildirdi. 12 Mays 2011de Urfa merkezde milletvekili aday brahim Ayhan iin seim brosu alnn ardndan BDP bayra ile evine dnen Ate ailesinin n polisler tarafndan kesildi. 16 yandaki brahim Ate'i tartaklayarak gzaltna almak isteyen polislere ailenin dier fertleri tepki gsterdi 13 Mays gn, anlurfada bamsz milletvekili aday brahim Ayhann seim brosu alnn ardndan BDP bayra tayan 1 ocuk polis memurlar tarafndan dvld. Olaya tepki gsteren ocuun 2 yakn da darp edilerek gzaltna alnd 20 Mays 2011de Amasyada ilkretim rencisi 13 yandaki bir ocuk, 2 yl nce daysnn tecavzne urad, ardndan komular tarafndan aralarnda valilikte grevli bir st dzey brokratn da olduu kiilere para karl satldnn iddia edildii renildi. Olayla ilgili 9 kii tutukland 26 Mays 2011de, stanbul'da A.. (1960) deniz kenarnda balk tutarken yemek smarlayacan syleyerek evine gtrd ilkretim rencisi O.T.'ye (1999) tecavz ettii iddiasyla tutukland. Zanlnn daha nce de "hrszlk" ve "tecavz" sularndan sabkal olduu renildi. 30 Mays 2011de, stanbul'da erkek arkadann amcas B.. tarafndan karlarak tacize urad ileri srlen N.G.S. (1994), jandarma operasyonuyla kurtarld. B.. gzaltna alnd. 30 Mays 2011de Zonguldakta 16 yandaki D.E.ye tecavz ettikleri iddiasyla tutuklanan 3 kiinin ardndan 5 kii daha gzaltna alnd. phelilerden 19 yandaki Ferdi A.nn, plak fotoraflarn internete koymakla tehdit ettii D.E.yi baka erkeklere pazarlad iddia edildi. 2 Haziran 2011de, stanbul Bykekmece'de Okul Mdr O.K. 4 kz renci ve bir kadn retmeni taciz ettii iddiasyla grevden alnd. O.K. cinsel istismar suuyla yarglanacak. 8 Haziran 2011de Batman'da 16 yandaki G.., 4 ay nce komusu olan 60 yanda ve emekli imam olduu belirtilen M.G.'nin tecavzne urayp hamile olduunu fark ettikten sonra ailesinin renmesi zerine karakola gidip ifade verdi, M.G.nin "Gnll olarak benimle birlikte oldu, aramzda yasak ak vard" ifadesine inanan savc "ocuun rzas olmaz, istismardan ilem yaplr" ilkesini grmeyerek zanly serbest brakt. 14 Haziran 2011de, Hakkrinin Yksekova lesi'nde Abdullah Canan Kprs karsndaki kavakta zrhl aratan, ocuklarn zrhl araca ta attklar gerekesiyle atlan gaz bombasnn azna isabet etmesi sonucu 4 yandaki V. isimli ocuun yaraland belirtildi. 17 Haziran 2011de orumda le Emniyet Mdrlnde grevli Bakomiser M.M., 17 yandaki S.D. adl kz renciye tecavz ettii iddiasyla tutukland. 20 Haziran 2011de Ankarann Kzlcahamam ilesine bal Baren Kynde 17 yandaki A.D., iki hafta nce kendisine tecavz ettiini ne srd Fatih ztrk (23) ldrd. 28 Haziran 2011de Tekirdada, sevgilisinin 5 yandaki kznn vcudunu sran ve cinsel istismarda bulunduu iddia edilen erkek ile bu yaananlara gz yumduklar ne srlen babas ve kardei tutukland. 29 Haziran 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Halet Caru, olu Hseyin Caruun 25.06.2011 tarihinde Nil Kolejinin yannda polis ile gstericiler arasnda yaanan atma srasnda oradan geerken olaylarn arasnda kaldn ve polisin oluna saldrmas nedeni ile sol gzn tamamen kaybettiini ifade ederek bu durumun raporlanmasn talep etmitir 29 Haziran 2011de, Tekirda'da A.A. (1992) adl erkek, sevgilisi E.T.'nin be yandaki ocuuna iddet uygulad ve taciz etti. A.A. ile olaya gz yuman babas Y.A. ve kardei M.A. tutukland. 29 Haziran 2011de, Tekirda'da bir kz ocuunun zorla otomobile bindirildii ihbar alan polis arac durdurunca 15 yandaki G.B. annesinin ona zorla seks iilii yaptrdn syledi. Anne S.A. ile kzla para karlnda ilikiye girmek zere anlatklar iddia edilen 33 yandaki H.S., 34 yandaki V.A ve 35 yandaki B.. adl erkekler "kiiyi hrriyetinden yoksun brakma, cinsel taciz ve fuhua tevik" suundan tutukland. 6 Temmuz 2011de Konyada ilkretim okulu 3nc snf rencisi 9 yandaki F.K., iddiaya gre altn slatt gerekesiyle vey annesi 35 yandaki L.K., tarafndan banyoda cinsel organ, yz ve vcudunun eitli yerleri 166 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

atele tututurulan gazete katlaryla yakld iddiasyla hastanede tedavi altna alnd.Gzaltnda sulamalar kabul etmeyen vey anne L.K., sevkedildii nbeti mahkeme tarafndan tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 9 Temmuz 2011de, stanbulun Beyolu lesinde bulunan stiklal Caddesine kan Mis Sokakta 15 yalarnda bir ocuk sivil polis memurlar tarafndan dvlerek gzaltna alnd. Ald darbeler nedeniyle kafas kanayan ocuk hastaneye gtrlmedi. 12 Temmuz 2011de, Tekirda'da sevgilisinin 14 yandaki kz H.B.A.'ya tecavz eden V.Y. (1950) tutukland. Annesi inanmaynca olay polise anlatan H.B.A. yetitirme yurduna yerletirildi. 15 Temmuz 2011de, stanbul'a Kastamonu Ak Cezaevi'nden 1 haftalk zel izin alarak kp gelen E.A. (1983)nn, komusunun olu O..'ye (1998) tecavz ettii ve yeeni N.B. (1998) adl kz ocuuna tecavz giriiminde bulunduu renildi. 27 Temmuz 2011de HD Genel Merkezine, Siirt E Tipi Kapal Cezaevinden gnderilen mektupta cezaevinde kk ocuklara cinsel taciz uyguland iddia edildi. Mektupta, genel seimlerden sonra ta attklar gerekesiyle Siirt E Tipi Kapal Cezaevine 8 ocuun getirildii, daha sonra yaa 8 ocuktan byk olan ve sokaktan alnarak getirilen baka bir ocukta onlarn yanna yerletirildii ve ocuklarn bu kiinin hakszlklarna, hakaretlerine ve cinsel tacizine maruz kaldklarn, bu durumun idareye defalarca bildirilmesine ramen, konunun geitirdii bildirilmitir. ANLIURFAda, 31 Temmuz ve 1 Austos tarihleri arasnda hastaneye bavuran yalar 14 ile 17 arasnda deien 11 kzdan birisi doum yaparken, 10unun da hamile olduu ortaya kt. Pazar ve pazartesi gn pe pee hastaneye bavuran ve yalar 14 ile 17 arasnda deien, B.M., H.., S.M., .., T.B., .., Z.., K.M., S.. ve S.Ann da hamile olduu belirlendi. Muayenelerinin ardndan doktorlar, ya kk olan kzlarn durumuyla ilgili olarak polisi bilgilendirdi. ikayet zerine hastaneye gelen polisler, ifadesine bavurduu 18 yandan kk kzlar, kendi rzalar ve ailelerinin onayyla imam nikahl olarak birliktelik yaadklarn syledi. Bunun zerine harekete geen polis, kentin deiik semtlerinde oturan ve ounluu gen kzlarn akrabas olan Mahmut M. (24), Halil . (29), Ylmaz M. (30), Yasin . (26), Mahmut B. (24), iyar S. (25), dris . (18), Abdulvahap A. (25), Cumali M. (26) ve Cuma A. (27) gzaltna alnd. Gzaltna alnan ve poliste sorgulanan 11 pheli ilemlerinin tamamlanmasnn ardndan reit olmayanlarla cinsel iliki kurmak suundan adliyeye sevk edildi. Cumhuriyet Savcs tarafndan ifadeleri alnan pheliler, tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld 8 Austos 2011de Siirt E Tipi Kapal Cezaevinde adli ocuk kouunda kalan bir ocuun cezaevi pedagoguna ve savcya defalarca tecavze uradn aktard ve bunun zerine soruturma balatld renildi. ocuun tecavze uradn aktarmasnn ardndan Siirt Cezaevi Savcs'nn soruturma balatt belirtildi. Soruturma dosyasna ise gizlilik karar konulduu kaydedildi. 7 Austos 2011de Idr'da, nfus kaytlarnda 13 yanda grnen F.G., imam nikhyla birlikte yaad 30 yandaki kuzeni Ercan G. tarafndan dvlerek hastanelik edildi. Gzaltna alnan zanl, "Rahatszl nedeniyle baylyor. Aylsn diye tokat attm" diyerek kendini savundu. Merkeze bal Akyumak kynde yaayan ve nfusta 13 yanda grnen F.G. ile geen nisan aynda ailesi tarafndan 30 yandaki kuzeni Ercan G. (30) arasnda imam nikh kyld. Ancak iddiaya gre F.G. ilk gnden bu yana einden iddet grmeye balad. Geen perembe gn Ercan G., yine iddete bavurdu. Feci ekilde dvlen F.G. hastaneye kaldrld. Jandarma da Ercan G.'yi gzaltna ald. Ancak zanl, karsnn rahatszl nedeniyle srekli bayldn sylerek, "Dvmedim, sadece aylsn diye iki tokat attm" iddiasnda bulundu. Ercan G., F.G.'nin ailesi, "Kzmz 19 yanda. Nfusta ge yazdrdk" deyince tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 8 Austos 2011de anlurfa'da erken yata evlendirilen 16 yandaki gen kz anne oldu. Edinilen bilgiye gre A.T.(16) 11 ay nce ailesi tarafndan zorla Y.Y. (23) ile dini nikahl olarak evlendirildi. Evlenmelerinin 11. aynda hamile kalan gen kz, karn sancs ve mide bulants sonucu hastaneye kaldrld. Hastanede ilk mdahalenin ardndan doumu gerekletirilen A.T. 16 yanda anne oldu. Doktorlarn A.T.'nin yann kk olduunu polislere bildirmesi zerine hastaneye gelen polis ekipleri burada gen kzn annesi F.T. ile dini nikahl kocas Y.Y.'yi ifadeleri alnmak zere karakola gtrd. 8 Austos 2011de anlurfann Suru ilesinde 13 yanda doum yapan kk anne F.D.nin akrabas olan nikahsz ei Mehmet D.(19) gzaltna alnd. Kk annenin imam nikahl olarak birlikte yaad Mehmet D. Gzaltna alnd.

| YAAM HAKKI

167

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

10 Austos 2011de, stanbul'da SHEKdan kaan N.K. (1994), alveri merkezinde tant 1 erkein tecavzne urad. Ardndan arkada E.A.'nn evine snan gen kadna E.A. da tecavz giriiminde bulundu. E.A. tutukland, dier zanl aranyor. 11Austos 2011de anlurfa'nn Akakale lesi'nde, hastanede doum yapan N..'nin 13 yanda olduunun ortaya kmas zerine bir yldr imam nikahl olarak birlikte yaad kii gzaltna alnd. 14 Austos 2011de, Tekirda'da O.B. (1984), 11 yandaki kz yeenini taciz etti. Alayarak evden kan kz ocuu, seyyar satclk yapan A.B.'nin (1979) tecavzne urad. Zanllar tutuklanrken, ocuk, ocuk Esirgeme Kurumu'na yerletirildi. 15 Austos 2011de Adanada Facebooktan tant bir erkein evine giden 16 yandaki K.G., 16 gn boyunca tecavze urad. Yaadklarn ailesine anlatan kz, 23 kiinin adn verince polis harekete geti. 23 Austos 2011de anlurfann, Akakale ilesi'nde akrabasnn tecavzne urayan 11 yandaki F.B.'nin hamile kald ortaya kt. Kk kz, tre cinayetine kurban gidebilecei endiesiyle devlet korumasna alnd. 23 Austos 2011de anlurfa Viranehirin Krbal Kynn Kurumgazel Mezrasnda Dn gece Alo 156 jandarma ihbar hattn arayan bir kii, Kurumgazel Mezrasnda iftilik yapan 44 yandaki Mehmet K.nn, kzn zincirlerle eve balayp iddet uyguladn syledi. hbarn ardndan harekete geen jandarma, ailenin mezradaki evine gitti. Jandarma yapt aramada, evin bir odasnda 15 yandaki Z. K. y, ayaklarndan zincire vurulmu olarak buldu. Gen kz zincirlerden kurtarlrken, babas Mehmet K. ise gzaltna alnd. 24 Austos 2011de anlurfann Akakale lesinde ilkretim rencisi F.B.ye (11) ad aklanmayan 26 yandaki akrabas 3 ay (Mays) nce tecavz etti. Midesi bulanp kusmaya balaynca Akakale Devlet Hastanesine gtrlen, oradan da anlurfaya sevk edilen kk kzn tecavze urad ve 3 aylk hamile olduu ortaya kt. 25 Austos 2011de anlurfa'da, akam saatlerinde sanclar artan 14 yandaki K. A. , yaknlar tarafndan otomobille Akakale Devlet Hastanesi'ne gtrld. Yaplan kontrolde hamile olduu ortaya kan K. A. 'nn durumu doktorlar tarafndan polise bildirildi. Doktorlarn bavurusu zerine harekete geen polis, ifadesine bavurduklar K. A. 'nn, 1 yldr birlikte yaad akrabas 23 yandaki Mehmet K. 'y gzaltna alnd. 25 Austos 2011de anlurfa Kadn Hastalklar ve Doum Hastanesi'ne getirilen 15 yandaki F. G. 'nin yaplan muayenesinde hamile olduu saptand. Doktorlarn durumu bildirmesinin ardndan hastaneye gelen jandarma F. G. 'nin ifadesine bavurdu. F. G. ifadesini alan jandarmaya, 20 yandaki Abdullah K. ile 1 yl nce dini nikh kydklarn ve birlikte yaadklarn syledi. F. G. yaknlarna teslim edilirken, birlikte yaad Abdullah K. ise merkeze bal Salk Ky'nde gzaltna alnd. 25 Austos 2011de anlurfa Kadn Hastalklar ve Doum Hastanesi'ne getirilen 16 yandaki F. D. 'nin de hamile olduu belirlendi. Muayenenin ardndan doktorlar, durumu jandarmaya bildirdi. ikayet zerine hastaneye gelen jandarmann ifadesine bavurduu F. D. akrabas olan 27 yandaki smail . ile kendi rzas ve ailelerinin onayyla dini nikahl olarak birliktelik yaadn syledi. Harekete geen jandarma, Harran'a bal Byktrbe Ky'ne giderek, smail . 'yi gzaltna alnd. 30 Austos 2011de Adanada intihar giriiminde bulunan N.A.(15) kaldrld hastanede teyzesinin kaynbiraderi tarafndan tecavze uradn aklad. ddia zerine harekete geen polis, pheli B.K.yi Hatayda yakalad. ddialar kabul etmeyen B.K., adliyeye sevk edildi. 5 Eyll 2011de, Adyaman da 6 ocuk babas 49 yandaki .T isimli ahs Yeilyurt mahallesi Ticaret Meslek Lisesinin yanndaki parkta erkek ocua cinsel tacizde bulunduu gerekesiyle polis tarafndan gzaltna alnd. 5 Eyll 2011de, Diyarbakr merkez Yeniehir ilesi ehitlik semtinde yaayan H.G. (14) isimli kz ocuu le saatlerinde arkadalar ile grmek iin evden kt. Kzlarndan haber alamayan ailenin akam saatlerinde polis karakoluna kayp bavuru yapt dakikalarda nemli bir gelime yaand. Merkez arkl Beldesi'ndeki Hayvan Borsas nnde kk yata bir kzn baygn ve kyafetleri yrtlm halde bulunduu haberi ulat. Kesici aletle yaralanan kk kz hastanedeki tedavisinin ardndan Diyarbakr Emniyeti ocuk ube Mdrl'ne gtrld. Olaydan bir sre nce ailesinin karakola bavuru yaparak kzlarnn kaybolduunu bildirmiti. Polis olayla ilgili soruturma balatrken, Diyarbakr Cumhuriyet Basavcl'nn talimatyla H.G. psikolog ve pedagog gzetiminde ifadesi alnacak.

168

YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

8 Eyll 2011de, anlurfa merkeze bal bir kyde lkretim rencisi Z..'ye ad aklanmayan bir akrabas 3 ay nce tecavz etti. Hamile kalan Z.., midesi bulanp kusmaya balaynca anlurfa Eitim ve Aratrma Hastanesi'ne kaldrld. Hastanede yaplan muayenenin ardndan kzn tecavze urad ve 3 aylk hamile olduu ortaya kt. Kzlarnn hamile olduunu renen aile byk bir ok yaarken, kk kz bandan geen tecavz olayn ailesine ve hastane polisine anlatt. Tecavz renen aile fertleri, telefonla ulatklar yaknlarna tecavzcnn bulunmas iin haber gnderdi. Z.. ifadesi alndktan sonra tre cinayetine kurban gidebilecei endiesiyle devlet korumasna alnarak yurda yerletirildi. Jandarma ekipleri, Z..'ye tecavz ederek hamile brakan akrabay yakalamak iin harekete geti. 9 Eyll 2011de, Bursa'da .P. (1959), komusunun kz S.T.'yi (2000) taciz ettii iin tutukland. 19 Eyll 2011de, stanbulun Bahelievler lesinde Abdullah calann avukatlaryla grmesine izin verilmemesi uygulamasn protesto etmek amacyla yaplan gsteriye mdahale eden polis ekiplerinin gzaltna almak istedii R.M.nin (17) kamak istemesi zerine alan ate sonucu kala kemiinden vurulduu ve yaral halde gn gzaltnda tutulduu renildi. R.M. grevli polis memuruna mukavemet ettii iddiasyla tedavisi tamamlanmadan tutuklanarak Maltepe ocuk Cezaevine gnderildi 23 Eyll 2011 Eskiehirde arkadalaryla bir barda alkol alan Eskiehir Osmangazi niversitesi rencisi M.S. (18), evine dnmek zere yryerek yola kan M.S.nin yanna otomobille yaklaan Hseyin Ergin (34), Biz polisiz. Kimliini gster, daha sonra Seni brakrz diyerek M.S.yi araca ald. ddiaya gre, M.S. otomobilde kendisine ikram edilen ilal meyve suyunu itikten sonra gzlerini bir otel adasnda plak halde ve yannda Ergin ile at. Barp yardm isteyince otel grevlileri, polis ard. Ekipler, ifti Ergin ile arkadalar Hseyin Gller (45) ve Cengiz eni (39) gzaltna ald. phelilerin baylttklar M.S.ye otel odasnda tecavz ettii ne srlyor. 24 Eyll 2011de Samsunda rahatszlannca Samsun Kadn Doum ve ocuk Hastalklar Hastanesine kaldrlan S.Dnin karnndaki bebein ldn tespit edilerek ameliyatla alnd. Hastane yetkilileri S.D.nin yann kk oluu nedeniyle olay polise bildirdi. Hastanede polise ifade veren S.D., days Vahittin A.nn tecavzne uradn ve bu nedenle hamile kaldn, annesine de bu olay daha nce anlattn syledi 12 Ekim 2011de Mardinin Nusaybin lesinde okullardaki iddeti protesto etmek amacyla protesto yry yapmak isteyen ilkretim ve ortaretim rencisi ocuklarn eylemine mdahale eden kolluk kuvvetleri kamalarn engellemek amacyla maynlar araziye doru kovaladklar 15 ocuu darp ederek gzaltna ald 28 Ekim 2011de, Siirt Emniyet Mdrl'nden yaplan yazl aklamada, kk yataki kz ocuklarnn cinsel istismarna ynelik balatlan soruturma kapsamnda titiz bir alma yrtld belirtildi.Olayla ilgili 5 zanlnn gzaltna alnd bildirilen aklamada, zanllardan birinin terr rgt PKK'ya ynelik gerekletirilen operasyonda gzaltna alnd kaydedilerek, u ifadelere yer verildi.''almalar neticesinde H.S. (14) ve H.S. (13) isimli kk yataki kz ocuklarna nitelikli ekilde cinsel istismar olaynn gerekletiinin anlalmas zerine, Asayi ube Mdrl ekiplerince konu titizlikle aratrlmtr. Yaplan alma ve aratrmalar neticesinde, 25 Ekim 2011 tarihinde PKK terr rgtne ynelik yaplan operasyonda gzaltna alnan M.K'nn da aralarnda bulunduu toplam 5 erkek ahs tarafndan eitli zamanlarda kk yataki kz ocuklarna cinsel istismarda bulunulduu tespit edilmitir. Adli mercilere sevk edilen M.K. (17), Y.B. (17), .E. (19), B.E. (17) ve E.E'den (13) 4' tutuklanarak Siirt E Tipi Kapal Cezaevine teslim edilmitir, E.E ise serbest braklmtr.'' Kasm 2011de Krkkale'de, 16 yandaki bir erkek ocuunu daha ok emekli erkeklere pazarlayp, daha sonra bu kiileri tehdit ederek para szdrdklar iddia edilen 5 kiilik ebeke, polisin operasyonuyla kertildi Kasm 2011de Zonguldak'n Ereli lesinde 11 yandaki T.D., 15 yandaki T.K. ve 13 yandaki .K. adl kzlara cinsel istismarda bulunduklar iddiasyla 3 kii gzaltna alnd. Kasm 2011de Ankara'da 15 ile 16 ya arasndaki 4 kz ocuuna asansrde cinsel tacizde bulunduu iddia edilen 36 yandaki Deniz B. gzaltna alnd. 1 Kasm 2011de Diyarbakrda Eczaclar lkretim Okulu rencisi H.B.nin, Hristiyan olmasndan tr Din Kltr ve Ahlak Bilgisi dersinden muaf tutulma talebinin reddedildii ve H.B.nin ayn dersin retmeni A.D. tarafndan dua okuyamad gerekesiyle darp edildii renildi 21 Kasm 2011de stanbulun Fatih lesinde apa Atatrk lkretim Okulu rencisi B..nin (12) devini yapmad gerekesiyle ngilizce retmeni S.Y. tarafndan darp edildii renildi

| YAAM HAKKI

169

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

25 Kasm 2011de 2 ocuk babas Diyaddin Y., kz R.N.Y.yi annesi Kadriye A. ile birlikte oturduu evinden alp ktktan sonra, jilet ile nce kznn, daha sonra kendisinin iki bileini kesti, daha sonra da kk kz bomak istedi. Kzn lklarn duyan evrede spor yapanlar ve gvenlik grevlileri, Diyaddin Y.yi etkisiz hale getirerek kk kz kurtard. 29 Kasm 2011de Zonguldak'n Kilimli Beldesi'nde oturan 2 kii, 11 yandaki erkek ocua ormanlk alanda tecavz ettikleri iddiasyla tutukland. 1 Aralk 2011de Batmanda Ziya Gkalp lkretim Okulu rencisi ..nin (15) snfa ge girdii gerekesiyle nbeti retmen M.A.O. tarafndan darp edildii renildi. 4 Aralk 2011de, stanbul'da M.. (1965), mahallede oynayan .T. (2003) ve G.U.'ya (2003) cinsel istismarda bulundu. ocuklarn olay ailelerine anlatmasnn zerine M.. gzaltna alnd. 11 Aralk 2011de stanbulun Fatih lesine bal Eminn Semtinde sokakta yaayan Kadir Atakurt adl ocuu sivil giyimli bir polis memurunun elindeki telsizi vurarak darp etmesi nedeniyle Kadir Atakurtun sol gznn grme yetisini kaybedebilecei ileri srld. Hastaneden ald darp raporuyla Sirkeci Gar Karakoluna giden Kadir Atakurtun yapmak istedii su duyurusunun ise kabul edilmedii renildi 11 Aralk 2011de, Malatya'nn Krecik lesi'ne bal Kepez Ky'nde 2007 ylnda adam Kemal elik tarafndan yaptrlan Mehmet elik lkretim Okulu'nda bir retmenin 11 kz renciye szl ve fiziki istismarda bulunduu iddia edildi. 7. ve 8. snflarda okuyan A.A (12), B.K (13), E.A (15), E. (11), H.P (10), M.B (13), M.K (12), Y.H (12), Z.Y (13) isimli rencilerin retmenleri M.E.'nin kendilerine szl ve fiziki olarak cinsel istismarda bulunduunu aklamasyla olay ortaya kt. Sulanan M.E.. ismindeki retmen ise, sulamalarn ardndan istifa dilekesini le Milli Eitim Mdrl'ne verdi. stifa dilekesi kabul edilen retmen hakknda le Milli Eitim Mdrl tarafndan idari soruturma balatld belirtildi 12 Aralk 2011de, zmit'te M.E. (1992), Facebook'tan tant M.. (1996) adl kz ocuuna tecavz etti. 13 Aralk 2011de, Sakarya' da zel gvenlik grevlisi S.S. (1974) kendini polis olarak tantarak bir kz ocuuna cinsel istismarda bulundu. 17 Aralk 2011de, Edirne'de B.A., kars B.A ve ocuu N.A.'y dvd. Kadn ve ocuk hastaneye kaldrld, koca tutuklanarak cezaevine gnderildi.

Davalar 29 Eyll 2011de Erzurum ocuk mahkemesinde grlen durumada, 20 Temmuz 2011 gn Erzueum AKP il binasna yakn bir p kutusuna bomba koyduu iddasyla tutuklanan 3 kiden biri olan zgr S. (15) ye Yasa D rgt yelii ve Toplumsal nfial Yaratmak gerekeleri ile 4 yl 9 ay hapis cezas verildii renildi. 17 Mays 2011de HD zmir ubemize bavuran Murat Trkmenin annesi; 21.03.2011 tarihinden birka gn sonra kadife kalede bir eylem gerekletiini, olunun eve gelmekte iken polislerin eyleme katldn syleyerek, gzaltna aldklarn, ertesi gece serbest braktklarn, ancak olunun eyleme katldn syleyerek gzaltna alnmasn anlayamadn nk olunun akli dengesinin yerinde olmadna dair ellerinde raporun bulunduunu belirterek haklarnda alan dava ile ilgili derneimizden yardm talep etmilerdir. 22 Temmuz 2011de, HD stanbul ubesi'nde basn aklamas yapan HD ocuk Haklar Komisyonu Bakan Mir Deliduman, adil ve drst yarglama hakknn ihlal edildii ve ocuun yksek yararnn gzetilmedii bir adli yl geride braktmz ifade etti. Trkiye'nin de taraf olduu Birlemi Milletler ocuk Haklarna Dair Szleme ve ocuk Haklarnn Koruma Kanunda belirtilen "ocuklar hakknda zgrl kstlayc tedbirler ile hapis cezasna en son are olarak bavurulmas" gereken tedbir olmas gerekirken hemen bavurulan tedbir haline geldiine dikkat eken Deliduman, yarglamalarn uzun ve bktrc olduunu, yarglanan ocuklarn haklarnn etkin kullanlmasnn engellendiini ifade etti. 25 Austos 2011de Mardin E Tipi Kapal Cezaevi'nde tutuklu bulunan 8 ocuun durumas, Nusaybin Asliye Ceza Mahkemesi'nde grld. Durumaya tutuklu ocuklar ve avukatlar katld. "rgt yesi olmak" iddiasyla yarglanan 8 ocuk tahliye talebinde bulundu. ddia makam ocuklarn tutukluluk hallerinin devamn isterken, ara verilen mahkemenin ardndan hakim tutukluluk hallerinin devamna hkmederek durumay 21 Ekim tarihine 170 YAAM HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

erteledi. Durumay takip etmek iin ailelerle birlikte adliye nne gelen ve polisler tarafndan gzaltna alnan M.S.D. isimli ocuun ise hala emniyette tutulduu renildi.

K GVENL ve ZGRL Bu blmdeki gzalt ve tutuklamalar, ifade, rgtlenme ve seyahat zgrl kapsamnda yaanan ihlaller ile keyfi gzaltlar olarak deerlendirilmektedir. 26 ubat 2011de, Demokratik Haklar Federasyonu (DHF) yelerine ynelik, 23 ubat 2011de Adana merkezli olmak zere Mersin, Antakya, Zonguldak, Diyarbakr ve stanbulda dzenlenen operasyonlar sonucu, Halkn Gnl Gazetesi Yaz leri Mdr Hdr Grzn de aralarnda bulunduu 23 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnan 23 kiiden Halkn Gnl Gazetesi Yaz leri Mdr Hdr Grzn de aralarnda bulunduu sekiz kii karldklar mahkeme tarafndan tutuklandlar. 22 Mays 2011de HD stanbul ubemize gelerek kardei smail Bakr adna bavuruda bulunan Mehmet Bakr, 21.05.2011 gn sabah saat 09.00da mraniyede durakta halasna gitmek iin bir yaknn beklerken apar topar sivil giyimli, elinde telsiz olan kiilerin kendisini bir arabaya bindirip kardklarn, olayn grg tanklar olduunu, kardeinin arabaya bindirilirken Beni ldrecekler diyerek bardn ifade etti. Mehmet Bakr, mraniye Atakent Karakolunun gzalty nce kabul edip sonra reddettiini syledi. 14 Austos 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Zeynel Abidin elik, u beyanlarda bulundu: Olum Aykut elik, 12 Austos 2011 tarihinde hava deiimi nedeniyle eve gelirken Kulp-Mu yolu gzerghn da yaplan kontrol arama almas esnasnda al konulmutur. Bunu yapanlarn PKK rgt olduu bilgisine ulatk. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyoruz. 9 Temmuz 2011de Diyarbakr'n Lice ilesinin Ziyaret kynde dn gece saatlerinde HPG'liler yol kesti. Lice 2. Mekanizma Tugay Komutanl'nda grev yapan Astsubay Abdullah Speler, Uzman avu Zihni Ko ve Bingl'n Gen ilesinde alan Salk Memuru Aytekin Turhan Uz aralarnn yol kesilen blgede bulunduu bildirildi. Alkonulan kiilerden Salk Memuru Aytekin Turhan Uz 15.09.2011 tarihinde serbest brakld. 14 Temmuz 2011de HPG Dersim'de 3 kiinin iinde bulunduu sivil bir aracn durdurularak iindeki 2 kiinin alkonulduunu duyurdu. Aklamada, "Dersimde karakol inaatlarn stlenen Egemen naat isimli irket bnyesinde alan Mustafa Arkan ve Murat Keskin isimli iki kii gerillalarmz tarafndan tutuklanmtr denildi. Alkonulan kiiler 19.07.2011 tarihinde serbest brakldlar. 15 Temmuz 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Mehmet Aktan, 14.07.2011 tarihinde Tunceli blgesinde bir karakol inaatnda alan kayn biraderim ve yannda bulunan grevli bir kiiyle birlikte dn PKK Militanlar tarafndan karldn rendik. Biz ailesi olarak bu durumdan kayglyz. Bu konuda sizden destek bekliyoruz.demitir. 21 Austos 2011de HD Bitlis temsilciliimize bavuran Selahattin Borak olu Mehmet Borakn silahl rgt (PKK) tarafndan karldn ve olunun can gvenliinden endie duyduunu belirterek derneimizden yardm talep etmitir. 21 Austos 2011de HD Bitlis temsilciliimize bavuran Kazm Karaca olu Cezayir Karacann silahl rgt (PKK) tarafndan karldn ve olunun can gvenliinden endie duyduunu belirterek derneimizden yardm talep etmitir. 21 Austos 2011de HD Bitlis temsilciliimize bavuran Fevzi Turgut olu Niyazi Turgutun silahl rgt (PKK) tarafndan karldn ve olunun can gvenliinden endie duyduunu belirterek derneimizden yardm talep etmitir. 21 Austos 2011de HD Bitlis temsilciliimize bavuran Muhyettin Baak olu Adnan Baakn silahl rgt (PKK) tarafndan karldn ve olunun can gvenliinden endie duyduunu belirterek derneimizden yardm talep etmitir. 21 Austos 2011de HD Bitlis temsilciliimize bavuran Yakup Danman olu hsan Danmann silahl rgt (PKK) tarafndan karldn ve olunun can gvenliinden endie duyduunu belirterek derneimizden yardm talep etmitir. | K GVENL ve ZGRL 171

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

24 Austos 2011de Van'da Sanat Soka'nda sebze satan bir seyyar satc ile trafik polisi arasnda tartma yaand. evredeki esnaflarnda yaanan tartmaya mdahale etmesi zerine tartma yerine gerginlie brakt. Polis ve yurttalar arasnda gerginlik zaman zaman tartaklanmaya varrken, bir polis silahn kararak havaya ate at. Oluan tepki zerine polisler ile esnaf arasnda ksa sreli bir kovalamaca yaand. Polisin havaya ate amas ve yaanan gerginlik, polislerin olay yerinden uzaklamasyla son buldu. 8 Eyll 2011de, rnak'n Beytebap lesi'nde dn akam saatlerinde aralarnda Mahxura Aireti'ne mensup korucularn da olduu 4 kiinin, katldklar dn dn Mezra Beldesi'nde HPG'lilerce alkonulduu ileri srld. 10 Eyll 2011de, Van'n atak lesi'ne bal Bahelievler Mahallesi'nde bir polisin, silahl 3 kii tarafndan alkonulduu belirtildi. Edinilen bilgilere gre, dn gece saat 23.00 sralarnda atak'n Bahelievler Mahallesi'nde gittii dnden evine dnen ve ismi aklanmayan polis, silahl kii tarafndan alkonuldu. 14 Eyll 2011de HD Siirt ubemize bavuruda bulunan Alo Kozludere ile ke atak u beyanlarda bulundu: 10.09.2011 gn olum Hac ile 3 arkadann alt antiye baslm ve silahl kiiler tarafndan alkonulmutur. ubenizin gerekli giriimlerde bulunmasn talep ediyoruz. (HD Siirt ubesi) NOT: Alkonulan iiler 02.10.2011 tarihinde serbest brakldlar. 18 Eyll 2011de, Bingl ili Adakl lesi Kaynakdz Ky Karako Mezras'nda minibsyle giden Turan Fratolu'nu durduran PKK'liler, 'Hastamz var, onu gtrmemiz lazm' diyerek araca bindi. Fratolu'nu minibs ile birlikte Aa Yamurlu Ky'ne gtren militanlar, bu kyde Aa Yamulu Ky Muhtar Abdurrahim ztrk ile ad renilmeyen bir kyly de minibse bindirip ky dna kt. Militanlar minibs ky dnda terk ettikten sonra 3 kiiyi yanlarna alarak ormanlk alana kat. Militanlar, bu sabah Aa Yamurlu Ky yaknlarnda muhtar Abdurrahim ztrk ile ad alnamayan kyly serbest brakt. Serbest braklan 2 kii kye gidip durumu jandarmaya bildirdi. PKK'llarn minibs srcs Turan Fratolu'nu yanlarnda tuttuklar belirtildi. 23 Eyll 2011de, Bitlis'in Tatvan lesi'nde, baz istasyonlarnn bulunduu tepede bakm almas yrten 5 kii silahl kiilerce karld. Edinilen bilgilere gre, Tatvan lesi'ne 30 kilometre mesafedeki Yelkenli Ky yaknlarnda Turkcell- Avea ve Vodofone irketlerine ait baz istasyonlarnn bulunduu tepede bakm almalar yrten 5 kii, silahl bir grup tarafndan karld. 25 Eyll 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuruda bulunan Metin Gzba, u beyanlarda bulundu: Benim olum Licenin Baharlar Kynde retmenlik yapmaktadr. 22.09.2011 tarihinde saat 22:30 civarnda silahl bir grup tarafndan (kyller tarafndan PKK li olduklar ifade edildi) alkonulmutur. Olumun bulunup bana teslim edilmesi noktasnda yardmc olmanz talep ediyorum 27 Eyll 2011de, Elazn Arcak lesi Younbilek kynde retmenleri tayan servis aracnn nn kesen silahl bir grup saat 17.10 sralarnda okuldan kp araca bindikleri esnada, Younbilek, Gndodu kyleri gzergahnda retmenleri karldklar telefon ihbar ile renilmitir. Ayn gn Saat 18.00 srlarnda karlan ahslardan zge Akman, Aye Hakt ,Hadice Ouz ve Sevilay Ylmaz isimli kadn retmenler ile minibs ofr Ali Eren isimli ahsn ara ile birlikte evrecik Ky gneyinde serbest brakld, (Tamam Elaz li Nfusuna Kaytl) Erkek retmenlerin Diyarbakr li Snrlar ierisinde kalan Grese Da istikametinde yaya olarak gtrldkleri bilgisi alnmtr. Bu kiilerin rfan Sarkaya, smail Ycel, Abdullah Karan ve Gkhan Yldz isimli retmenler olduu tespit edilmitir. 28 Eyll 2011de, Diyarbakr Valilii, Diyarbakr'n Lice lesi Birlik Ky lkretim Okulu'nda grev yapan 3 retmenin dn gece HPG'liler tarafndan alkonulduunu aklad. Diyarbakr Valilii'nden alkoymayla ilgili yaplan aklamada, "27 Eyll 2011 tarihinde Diyarbakr'n Lice lesi Birlik Ky lkretim Okulu'nda grevli 3 retmenden gece haber alnamamas zerine yaplan incelemeler neticesinde retmenlerin HPG'liler tarafndan alkonulduunun anlald" belirtildi. 28 Eyll 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuruda bulunan Sleyman rn, u beyanlarda bulundu: Benim olum Ahmet rn Diyarbakrn Hazro lesi iftlibahe kynde 3 yldr snf retmeni olarak grev yapmaktadr. Dn gece saat 12.00 sralarnda eve gelen, ellerinde silah ve telsiz bulunan iki kii olumu alp gtrmtr. Bu kiiler Krte konumular. Sanrm PKK militanydlar. Olum gtrldkten sonra ei ky muhtarna haber vermi, o da karakola ve dier resmi yetkililere haber vermi. Ben dn sabah Hazro askeri karakolunda ifade verdim. Onlar olay aratracaklarn ifade ettiler. Olumun bulunup bana teslim edilmesi konusunda bana yardmc olmanz istiyorum.

172

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

28 Eyll 2011de, Dersim'de Plmr balantl Erzincan karayolunda geici ky korucusu smail Grbz'n HPG'liler tarafndan alkonulduu renildi. 29 Eyll 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Vesile Sava, u beyanlarda bulundu: Eim Diyarbakrn Lice lesi avundur Kynde retmenlik yapmaktadr. 26.09.2011 tarihinde saat 22.30 sralarnda okulun lojmanndan bilinmeyen silahl kiiler tarafndan alnp gtrlmtr. Milli Eitim Mdrlne haber verildi. Ei olarak Kayack komutanyla birebir grtm. Olay aynen anlattm. Durumdan haberdar olduklarn ve herhangi bir gelimede bizleri bilgilendireceklerini ifade ettiler. Eimin hayatndan endieliyim. nsan Haklar Derneinden insani ve hukuki yardm talep ediyorum. 30 Eyll 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Besra Main, u beyanlarda bulundu: 27.09.2011 tarihinde olum Talip Main, retmenlik yapt Zeng Kynde, kald lojmanlarda elektriklerin kesilmesi zerine baz gler tarafndan gtrldn rendik. Hayatndan endie etmekteyim. Olumun sa salim gelmesini bekliyorum. Sizden insani ve hukuki yardm talep ediyoruz 2 Ekim 2011de, HPG Basn rtibat Merkezi (HPG-BM), 1 Ekim gn rnakta karlan uzman avu Kemal Ekinci olayn stlenerek, askerin militanlar tarafndan tutuklandn bildirdi. 10 Ekim 2011de, Siirt rnak karayolunda bulunan bir kum antiyesini basan silahl bir grup aralar yaktktan sonra 1 iiyi de yanlarna alarak blgeden ayrld. 17 Kasm 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Hidayet zgen, u beyanlarda bulundu: Olum olan Nadir zgen, 09.Eyll 2011 tarihinde Van ili atak ilesinde akam saat 10.30da PKK tarafndan alkonuldu. Olumun sa salim bir ekilde teslim edilmesi konusunda destek bekliyoruz. Bu konuda sizin giriimlerde bulunmanz talep ediyoruz I. GZALTINA ALINANLAR, TUTUKLANANLAR ve SEYAHAT HAKKI ENGELLENENLER 10-11-12 ubat gnlerinde TEM ubelerine bal polis ekiplerinin dzenledii ev basknlar sonucu stanbulda 35 kii; Siirtte 8 kii; anlurfada 1 kii; Gaziantepte 10 kii; Hakkride 16 kii; Yksekova lesinde10 kii; Batmanda 6 kii; Vanda ise 13 kii gzaltna alnd 13 Ocak 2011de Dersim ve Urfa'da Diyarbakrda grlen KCK davasn protesto etmek iin yaplan yrylerin ardndan DYG yesi Leyla Kl Dersim'de, isimleri renilemeyen 2 kadn da Urfa'da gzaltna alnd. 23 ubat 2011de Demokratik Haklar Federasyonu (DHF) yelerine ynelik, Adana merkezli olmak zere Mersin, Antakya, Zonguldak, Diyarbakr ve stanbulda dzenlenen operasyonlar sonucu, Halkn Gnl Gazetesi Yaz leri Mdr Hdr Grzn de aralarnda bulunduu 23 kiinin gzaltna alnd bildirildi, gz altna alnanlardan 8 kii tutuklanarak cezaevine konuldu. 14 Mart 2011'de Kilis, Diyarbakr ve stanbul'da geen hafta yaplan ev basknlarnda gzaltna alnan 9 niversite rencisi, Kilis Emniyet Mdrl'ndeki ilemlerinin ardndan adliyeye sevk edildi. Cumhuriyet Savcs'na ifade veren 9 kii tutuklanma talebiyle Kilis Sulh Ceza Mahkemesi'ne gnderildi. Hakim, 8'i renciyi serbest braklrken, Faruk Pilis'i hakknda kesinlemi hapis cezas olduu gerekesi tutuklanmasna karar verdi. Pilis, Antep M Tipi Cezaevi'ne gtrld. 26 Nisan gn, Krt meselesinin demokratik ve barl yollarla zm amacyla Trkiyenin eitli kentlerinde kurulan Demokratik zm adrlarna polis ekipleri tarafndan basknlarda 113 kii gz altna alnd. 29 Nisan gn, KCK soruturmas kapsamnda dzenlenen ezamanl basknlar sonucu Trkiyenin eitli kentlerine 57 kii gzaltna alnd 5 Mays 2011de, Diyarbakr Cumhuriyet Basavcl'nn talimatyla Krtlere ynelik sekiz ilde dzenlenen operasyonlarda gzaltna alnan 17 kiiden 12si tutukland. Diyarbakr Valiliinin aklamasna gre Diyarbakr Cumhuriyet Basavclnn talimatyla stanbul, zmir, Diyarbakr, Adana, Mersin, Adyaman, Siirt ve rnak'ta e zamanl operasyonlar yapld. Operasyonda 8 kiinin Diyarbakr'da, 9 kiinin stanbul, zmir, Adana, Mersin, Adyaman, Siirt ve rnak'ta gzaltna alndklar belirtilirken, ifadeleri alnan bu 17 kiiden 12sinin tutukland, 5 kii ise tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld bildirildi.

| K GVENL ve ZGRL

173

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

6 Mays 2011de, Siirt ili, Eruh Cumhuriyet Savcl'nn balatt soruturma kapsamnda rnak merkez ve Silopi ilesinde 10 kii, Mardin'in Nusaybin lesi'nden 3 kii, stanbul'dan 3 kii, Idr'dan 1 kii, Kars'tan 1 kii ve Eruh lesi'nde 12 kii sabaha kar evlere yaplan basknlarla gzaltna alnmt. Teknik takip sonucu gzaltna alnan 30 kii, Eruh le Jandarma Komutanl'na gtrld. 9 Mays gn, Siirtin Eruh lesinde ve Diyarbakrn Bismil lesinde dzenlenen ev basknlarnda YSKnin bamsz milletvekili adaylarnn bavurularn reddetmesini protesto eden gsterilere katldklar gerekesiyle 38 kii gzaltna alnd 9 Mays 2011de, Urfa ili Ceylanpnar ilesinde, Dersim'in Plmr ve Mardin'in Nusaybin ilelerinde yaamn yitiren HPG'lileri anmak amacyla gece saatlerinde bir araya gelen kitleye ar merkezinde polis mdahale etti. Mdahalede 9 kii darp edilerek gzaltna alnd. Gzaltna alnanlardan 2 kiinin polisin uygulad iddet nedeniyle hastaneye kaldrld renildi 2 Haziran 2011de, Antep, Diyarbakr ve zmir'de 5 kii DYG yelii sebebiyle gzaltna alnd. Antep'te gzaltna alnan Nadir Dal, zmir'de gzaltna alnan Kadir Kl ile Diyarbakr'da gzaltna alnan, Gamze (?) DYG yelerinin de Ankara'ya gtrld. Yine Diyarbakr'da gzaltna alnan DYG yeleri Cevat (?) Mardin'e gtrlrken, brahim (?)in DYG ise Diyarbakr Emniyet Mdrl'nde tutuldu. 6 Haziran gn, stanbul, Adana, Bursa ve Gemlik lesinde dzenlenen ezamanl ev basknlar sonucu Halk Cephesi yesi 24 kii gzaltna alnd 6 Haziran 2011de, Elazda ve Malatyada 3 Haziran 2011de ev baskn dzenleyen polis ekiplerinin gzaltna ald Elaz ve Malatya Haklar Dernei yelerinden 10u karldklar mahkeme tarafndan tutukland. 7 Haziran gn, Adana ve Hatayda dzenlenen ezamanl ev basknlar sonucu yasad El-Kaide yesi olduklar sulamasyla 10 kii gzaltna alnd 12 Haziran 2011de, Diyarbakr, Batman, Mardin, Urfa, Bingl ve rnak'ta toplam 45 kii gzaltna alnd. Seim gnnn bilanosu blgede 63'e ykseldi 27 Haziran 2011de Ankara, stanbul, Bursa, Urfa ve zmirde Hizb-ut Tahrir rgtne ynetici olmak ve propagandasn yapmak sulamasyla toplam 25 kii gz altna alnd, gzaltna alnanlardan 9 u serbest braklrken 16 s Ankara ve zmir deki cezaevlerine konuldu 1 Ekim 2011de Gaziantep merkezli olmak zere stanbul, Diyarbakr, anlurfa, Mersin ve Adyamanda da BDP ye ve yneticilerine ynelik dzenlenen ezamanl operasyonlar sonucu KCK/TM operasyonu kapsamnda gzaltna alnan 19 kii 4 Ekim 2011de tutukland 8 ve 10 Ekim 2011 tarihlerinde stanbul merkezli olmak zere Diyarbakr, Batman, Ankara, Mardin, Adyaman, Siirt, zmir, anlurfa ve Gaziantepte de 4 Ekim 2011de dzenlenen e zamanl ev basknlar sonucu gzaltna alnan aralarnda BDP ye ve yneticilerinin de bulunduu 146 kiiden stanbulda sorgusu tamamlanarak adliyeye sevk edilenlerin 57si; Diyarbakrda 18i; Siirtte BDP merkez ile bakan yasad KCK rgt yesi olduklar gerekesiyle tutukland 18 Ekim 2011de Aydn, Mula, anlurfa, Mardin, Diyarbakr, Gaziantepte Mersin ve Ankarada Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii ev basknlar sonucu aralarnda BDP ye ve yneticilerinin, sendika yelerinin, insan haklar savunucularnn bulunduu 105 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnan 105 kiiden 30u Mardinde; 16s anlurfada; 14 Adanada; 13 Mulada; 12si Aydnda; 4 Mersinde; 4 Gaziantepte; 11i Diyarbakrda; nsan Haklar Dernei (HD) Siirt ubesi Sekreteri bir kii de Ankarada gzaltna alnd, gz altna alnanlarn 32 si tutuklanarak cezaevlerine konuldu 19 Ekim 2011de stanbul merkezli olmak zere yedi ilde dzenlenen ezamanl ev basknlar sonucu yasad ElKaide rgt yesi olduklar iddiasyla 12 kii gzaltna alnd, gz altna alnan 12 kii 21 Ekim gn tutuklanarak cezaevine konuldu. 22 Kasm 2011de KCK adl yaplanmaya ynelik devam eden KCK Soruturmas kapsamnda stanbul ve Diyarbakr bata olmak zere 16 ehirde Terrle Mcadele ubelerine bal polis ekipleri gzalt operasyonlar dzenledi. Operasyonlar sonunda 47si stanbulda ve 8i Diyarbakrda olmak zere 70 i avukat; en az 117 kiinin gzaltna alnd renildi. Gzaltna alnanlar arasnda eski milletvekili Mahmut Alnak, BDP Diyarbakr l Ebakan mer nen, Balar Belediye Bakan Yardmcs Derya Tamri, Balar Belediye Meclis yesi Kadri 174 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Gkdemir, avukatlar Baran Pamuk, Fuat Coacak, Nuri elik, Mehmet Nuri Deniz, BDP Balar le Bakan Ali Yce, Fatma Kzlkaya, afi Hayme ile Hakkrinin Yksekova lesinde drt avukatn bulunduu renildi 26 Kasm 2011de, 24 Kasm gn sabah saatlerinde PKK Lideri Abdullah calan'n doum gn olan 4 Nisan kutlamalar gerekesiyle Urfa merkezli, Antep, Diyarbakr, Mu ve Elaz'da e zamanl yaplan basknlarda gzaltna alnan 16 kiiden 5'i tutukland. Emniyetteki ilemlerin ardndan Adliyeye karlan 16 kii "rgt propagandas yapmak" sulamasyla nbeti hakimlie sevk edildi. Mahkemede de ifadeleri dinlenen 16 kiiden, TUHAD-FED yneticisi Mahmut Dou, mer Ko, Nusret Akn, Azat akc ve Hasan Uyank ayn gereke ile tutuklanrken, 11 kii ise tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 26 ve 27 Kasm 2011de Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin ve jandarma ekiplerinin dzenledii operasyonlar sonucu rnakn dil lesinde Belediye Bakan Yardmcs Hikmet Demir; Gaziantepte 8 kii; rnakn Cizre lesinde 2 kii; Hakkrinin Yksekova lesinde ise 6 kii gzaltna alnd 29 Kasm 2011de Ankara merkezli olmak zere Denizli, Eskiehir ve Boluda dzenlenen ezamanl ev basknlar sonucu gzaltna alnan Odak Dergisi okuru alt niversite rencisi 7 kii 2 Aralk 2011de yasad THKP/C Direni Hareketi rgt yesi olduklar gerekesiyle tutukland 3 Aralk 2011de Arda; Doubayazt lesinde; zmirde; Diyarbakrda; Bitliste ve Vanda dzenlenen ev basknlar sonucu gzaltna alnan aralarnda BDP l Bakan Mustafa Akyol ve Doubayazt Belediye Bakan Yardmcs Mehmet Babayiitin de bulunduu toplam 21 kiiden 15i KCK Soruturmas kapsamnda 6 Aralk 2011de tutukland 6 Aralk 2011de stanbulda ve Tekirdan orlu lesinde Ergenekon Soruturmas kapsamnda dzenlenen ev basknlar sonucu Aydnlk Gazetesi Genel Mdr Mehmet Sabuncunun da arasnda bulunduu 7 kii gzaltna alnd 10 Aralk 2011de stanbulda ve Antalyada 6 Aralk 2011de Devrimci Karargh Soruturmas kapsamnda dzenlenen ezamanl ev basknlar sonucu eylem hazrlnda olduklar iddiasyla gzaltna alnan 19 kiiden Haklarn Demokratik Kongresi (HDK) delegesi Mehmet Gnein de arasnda bulunduu 14 tutukland 13 Aralk 2011de Muun Bulank lesine bal Mollakent (Melekent) ve Uzgrr (Neynik) Beldeleri ile Gnbatmaz (Adgon) Kynde dzenlenen ev basknlarnda 11 kii; Mardinin Yalky Beldesinde dzenlenen ev basknlarnda BDP yesi 6 kii; Mersinin Tarsus lesinde ise BDP le Bakan Faik Altun; Erzincanda 7 renci gzaltna alnd 17 Aralk 2011de stanbulda ve Samsunda 13 Aralk 2011de zgrlkler Dernei, TAYAD yelerinin evlerine Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii ezamanl operasyonlar sonucu gzaltna alnan 23 kiiden 13 yasad rgt yesi olduklar sulamasyla tutukland 17 Aralk 2011de, Diyarbakr ve Hakkari'de biri Dicle niversitesi rencisi 3 kii gzaltna alnd. Diyarbakr'da gzaltna alnan 2 kii Erzincan'a gtrld. Dicle niversitesi'nde nceki gn gzaltna alnan Celil Bektaolu isimli gen ve Biar isminde biri, Erzincan'a gtrld. Erzincan'da ikamet eden Bektaolu ve Biar isimli ahs Enes Bedes Polis Karakolu'nda tutuluyor. Hakkari'nin Yksekova lesine bal Esendere Beldesi'nde ise, Ramazan Altnoluk (27) adl yurtta gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Altnoluk'un Yksekova Emniyet Mdrlne gtrld renildi. 20 Aralk 2011de KCK Soruturmas kapsamnda Terrle Mcadele ubelerine bal polis ekipleri 8 ilde bata Dicle Haber Ajansnn (DHA) brolar olmak zere haber ajanslarna baskn dzenleyerek ounluu gazeteci 58 kiiyi gzaltna ald 20 Aralk 2011de KCK Soruturmas kapsamnda 16 Aralk 2011de Terrle Mcadele ubelerine bal polis ekipleri Batmanda; stanbulda; Antalyada; Diyarbakrda; Siirtin Kurtalan lesinde ve Mersinin Akdeniz lesinde belediyelere baskn dzenleyerek Kurtalan Belediye Bakannda arasnda bulunduu 75 kiiyi gzaltna ald. Gzaltna alnanlardan 29u tutukland 21 Aralk 2011de, stanbul 12. Ar Ceza Mahkemesi'nden alnan arama karar ile zgr Gndem gazetesinin stanbul'da bulunan genel merkezi ile Dicle Haber Ajans'nn stanbul, Diyarbakr, Ankara, Urfa ve Van brolarnn da aralarnda bulunduu adreslere baskn dzenlendi. Operasyonda, DHA Ankara muhabiri Kenan Krkkaya, Diyarbakr muhabiri Mazlum zdemir, Semiha Alanku, ada Kaplan, Zuhal Tekiner, Van muhabiri Evrim Kepenek, Nahide Ermi, mer elik, idem Aslan, Cihan Albay ve DHA Haber Mdr Fatma Koak, Birgn ve | K GVENL ve ZGRL 175

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

ANF muhabiri Zeynep Kuray ve ETHA editr Arzu Demir gzaltna alnd. Etik Ajans mdrlerinden Davut Uar ile gazeteci Hseyin Deniz de bu sabah evlerinden gzaltna alnan isimler arasnda bulunuyor. Operasyon kapsamnda polisin bast adreslerden biri de Gn Matbaas oldu. Basknda, matbaa sahiplerinden erafettin Smeli gzaltna alnd. Van'da da DHA'nn bro olarak kulland adra baskn yapld ve tm hardisklere el kondu. Muhabir Evrim Kepenek, gzaltna alnd. DHA Urfa muhabiri Sadk Topalolu, Kahta'da gzaltna alnarak stanbul'a getirildi. Medya dalgasnda gzaltna alnan isimler arasnda Vatan muhabiri ada Ulus ile AFP muhabiri Mustafa zer de bulunuyor. stanbul Adliyesi'nde getirilen ve 15 saati akn sre savclk ilemlerinin ardndan tutuklanmalar talep edilen 42 gazetecinin nbeti hakimlikteki ifade ilemleri 8 buuk saat srd. stanbul 9. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan yrtlen soruturma kapsamnda gazetecilerin ifadeleri iin iki hakim grevlendirilirken, yarglama sabah saat 05.30'a kadar devam etti. Gazetecilerin yapt haberler nedeniyle sorguland yarglama sonucunda birinci gruptan Eylem Srmeli (zgr Gndem eski alan), Gne nsal (DHA ngilizce Servisi-stanbul) ve Enis Yaln; ikinci gruptan ise, eref Smeli (Frat Datm eski alan), Sevin Tuncelli (DHA eski alan) ile Arzu Demir (Etkin Haber Ajans Editr) tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, 36 gazeteci de 24 Aralk 2011de, "rgt yesi olmak" sulamasyla tutukland. 24 Aralk 2011de Mara Katliamnn 33. yldnm nedeniyle Kahramanmarata yaplmak istenen miting gvenlik gerekesiyle Kahramanmara Valilii tarafndan bir ay ertelenmiti. Karara ramen katliamda yaamn yitirenleri anmak amacyla 24 Aralk 2011de Kahramanmaraa gelenler, ehrin giriinde gvenlik gleri tarafndan durduruldu. Kahramanmaran Pazarck lesine bal Narl Beldesinde cem evi nnde toplanan gruba da gaz bombalar ve coplarla mdahale eden gvenlik gleri 30 kiiyi gzaltna ald 30 Aralk 2011de, eitli kentlerde dzenlenen protesto gsterilerine katldklar gerekesiyle, TEM ubelerine bal polis ekiplerinin dzenledii ev basknlar sonucu Muta 10 kii; Arnn Doubayazt lesinde 7 kii; Hakkrinin Yksekova lesine bal Esendere Beldesinin Duranl Kynde 5 kii gzaltna alnd. 31 Aralk 2011de, protesto gsterilerine katldklar gerekesiyle Hakkride 14 kii; rnakn dil lesinde alts ocuk 8 kii; anlurfada 52 kii gzaltna alnd. Adana 2 Ocak 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan C.Y. 01.11.2011 tarihinde saat 19.00 sularnda iten karak eve gelen olunun, Barbaros Mahallesinde polisler tarafndan darp edilip gzaltna alndn, C.Y. daha sonra yapm olduklar aratrmalar sonucunda olunun iten eve gelirken gstericiler ve polisler arasnda kovalamaca esnasnda sebepsiz yere gzaltna alndn ve karld mahkemece tutuklandn belirtmitir. 4 ubat 2011de, Z.B. adl kiinin HD Adana ubesine yapm olduu bavuruda 03.02.2011 tarihinde evlerine 2 sivil polisin geldiini ve , nceki yl (2010) 8 Mart Dnya Emeki Kadnlar Gn dolaysyla etkinliklere katld iin gzaltna alndn ve ardndan polislerin nasihatler ad altnda kendisini tehdit ettiini belirtmitir ) 10 ubat 2011de, Adanada yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla yarglandklar davadan aldklar onar ay hapis cezasnn Yargtay 9. Ceza Dairesi tarafndan onanan 10 kiiyle, ayn davadan alt yl sekiz ay hapis cezas alan Abdullah Temel, kararn kesinlemesi zerine tutukland 15 ubat 2011de dzenlenen protesto gsterilerine gaz bombas, biber gaz ve tazyikli suyla mdahale eden kolluk kuvvetleri Adanada 5 kiiyi gzaltna ald. 23 ubat 2011de, F.G. HD Adana ubesine yapm olduu bavuruda saat 5.30 sularnda Adana emniyet mdrlne bal TM ekipleri evelerine yapm olduu basknda kz N.G. yi yaka paa gzaltna aldklarn aramalar esnasnda tm ev eyalarnn datldn ve evde bulunan misafirlerini tehdit ettklerinii belirtmitir. 23 ubat 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan C.B., Adana Emniyetine bal TM ekipleri, C.B. ve 22 arkadann demokratik eylemlere katldklar gerekesi ile evlerine baskn dzenleyip gzaltna aldklarn iki gn boyunca sorgulandktan sonra karld mahkemece serbest brakldklarn belirtmitir. 24 ubat 2011 tarihinde stanbulda gzaltna alnan ube yneticimiz Hdr Grz yasad silahl terr rgt yesi olma sulamas ile gzaltna alnarak, karld mahkemede tutuklanmtr. Ynetici arkadamz halen bu davadan kaynakl cezaevinde kalmaktadr. 26 ubat 2011 tarihinde S.D isimli ahs, sabah saat 04.30 da 10-15 kiilik polis ekibinin ellerinde silahla evine girdiini, evi aradklarn ve kameraya kaydettiklerini ve kz G.Dyi eylemlere katlmas dolaysyla hakknda arama K GVENL ve ZGRL |

176

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

karar olduu gerekesiyle aradklarn sylediklerini belirtti. Daha sonra kznn tutuklanarak Adana Karata Kadn Cezaevine gnderildiini burada grevli Doktor B.F.nin salk kontrol esnasnda kadnlar taciz ettiini belirtmitir. 3 Mart 2011de, Adanada 28 ubat 2011de evinden dolamak iin kan fakat kaybolan epilepsi hastas Tamer Bayatn (31) kendisini bulanlar tarafndan gtrld akirpaa Polis Karakolunda yedii dayak yznden kolunun iki yerinden krld; gsne ve srtna ald darbeler sonucu akcierinde su toplanmas meydana geldii iddia edildi. 4 Mart 2011de, Adanada 2003 ylnda AKP protesto etmek iin dzenlenen basn aklamasna katld gerekesiyle hakknda 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet ettii iddiasyla kesinlemi 1 yl 4 ay hapis cezas bulunan Emine kmen (67), Trkiyeye giri yapt Habur Snr Kapsnda gzaltna alnarak tutukland 17 Mart 2011de, R.T. adl yurttan HD Adana ubesine yapm olduu bavuruda sabah saatlerinde Adana Emniyet Mdrlne bal polislerce evlerine baskn dzenlendiini ve ardndan polis tarafndan grnts var gerekesiyle gzaltna alndn belirtmitir. 18 Mart 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan Y.M. Adana Emniyet Mdrl TM ekipleri tarafnda Yreir ilesi Cumhuriyet Lisesinde panel verildiini, panelde Krtlere kar kkrtc ibareler kullanldn ve buna kar kt iin gzaltna alnp darp edildiini belirtmitir. 5 Nisan 2011de, Adanada dzenlenen protesto gsterisine mdahale eden polis ekipleri tarafndan gzaltna alnan S.. (16) ve .. (17), gzaltnda tutulduklar Dalolu Polis Karakolunda, beraber tutulduklar 4 ocukla birlikte darp edildiklerini ifade ederek, 8 Nisan 2011de HD Adana ubesine bavurdu 20 Nisan 2011de, YSK kararlarndan sonra Adanadaki eylemlere Mustazaf-Der yelerinin saldrmas nedeniyle, 6 kii gzaltna alnd. 20 Nisan 2011 tarihinde HD Adana ubemize bavuru yapan R. isimli ahs olu R. olunun mahallede yaplan rutin kontrolde boynundaki pui gereke gsterilerek gzaltna alndn belirterek yardm talebinde bulunmutur. YSK nn, milletvekili aday 12 kiinin bavurusunu eski mahkmiyetleri gereke gstererek iptal etmesi nedeniyle dzenlenen protesto gsterilerinde Adanada 21 kiiden 1 ocuk 10 kii; karldklar mahkeme tarafndan tutukland 25 Nisan 2011de, YSK nn 18 Nisan 2011de ald kararla, BDPnin destekledii bamsz milletvekili adaylarnn bavurularn reddetmesi zerine kan protesto eylemlerinde Adanada 5 kii gzaltna alnd 27 Nisan 2011de, A.T.nin HD Adana ubesine yapm olduu bavuruda, evlerinin nnde bulunan Demokratik Bar adrna yaplan polis saldrsnda kolluk kvetlerinin atm olduu gz yaartc gaz bombasndan rahatszlanan abisinin evden dar kmak zorunda kaldn ve ameliyatl olan abisini evlerinin nnde polislerin dverek gzaltna aldklarn, yaralanan abisi R.T nin kaldrld Adana Devlet Hastanesinde tedavi altnda tutulduunu belirtmitir. 27 Nisan 2011 tarihinde HD Adana ubemize bavuran M.E. isimli kii 26 Nisan tarihinde saat 22.30 sralarnda olu F. (16) ile Demokratik zm ve bar adrnda oturduklar bir esnada, adra mdahale eden polisler tarafndan adrdaki herkes gibi darp edildiklerini ve olunun gzaltna alnarak emniyete gtrldn. Daha sonra savclk tarafndan serbest brakldn belirtti. 28 Nisan 2011de, Krt meselesinin demokratik ve barl yollarla zm amacyla Trkiyenin eitli kentlerinde kurulan Demokratik zm adrlarndan Adanada kurulan adr, 15 Nisan 2011de ziyaret eden Adana Tabip Odas eski bakan Profesr Doktor Osman Kkosmanolu ve Huzurevleri Mahallesi Aile Sal Merkezinde grevli Doktor mer Eski, yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla gzaltna alnd. Tutuklanmalar talebiyle mahkemeye sevk edilen iki doktor ifadeleri alndktan sonra serbest brakld 9 Mays 2011 tarihinde HD Adana ubemize bavuru yapan E.A isimli kadn, ekonomik nedenlerle Mardinden stanbula oradan da Adanaya g etmek zorunda kaldklarn, Adana da bulunduklar bir yl zarfnda ise iki kez polis tarafndan evlerinin baslarak arandn, 06.05.2011 tarihinde yaplan basknda olu A.Ay gzaltna aldklarn ve evde bulunan herkese ok kt davranlarak hakaret ettiklerini belirten bavuruda bulunmutur.

| K GVENL ve ZGRL

177

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

11 Mays 2011 tarihinde HD Adana ubemize bavuru yapan M. (16) 15 ubat gn mahalledeki bir protesto yry esnasnda gzaltna alndn, gzalt esnasnda ikence grdn, daha sonra karld mahkemece tutuklandn. Gtrld Pozant ocuk cezaevinde ise askerler tarafndan rl plak soyularak arama yapldn bu esnada dayaktan geirildiklerini. Cezaevinde adli mahkmlarla birarada tutulduklarn, kou aalarnn paralarna el koyduunu, sabah saat 04te uyandrldklarn, tuvalet temizliini kendilerine yaptrldn, dileke ve bavuru haklarnn gasp edildiini belirtmitir. 16 Mays 2011de, Osmaniyeye tatil iin ailesinin yanna gelen Metin Serdar Gke, eve alkoll geldii iin babas ve kardeiyle yapt tartmann bymesi zerine komularnn ikyeti zerine gelen polis ekibi tarafndan gzaltna alnd. 23 Mays 2011de, rnakn Uludere lesinin dalk arazi kesiminde ve snrn Irak tarafnda 12 ve 13 Mays 2011de kan atmalar sonunda 12 militann yaamn yitirmesi nedeniyle, Adanada dzenlenen gsterilere mdahale eden kolluk kuvvetlerinin gzaltna ald 6 kiiden, Selahattin Yenign tutukland 24 Mays 2011de, Adanann Kozan lesine bal Hacbeyli Kynde, seim almas yapan AKP yeleriyle bir grup kyl arasnda kan tartmann kavgaya dnmesi nedeniyle 4 kyl gzaltna alnd 25 Mays 2011de, Adanada TEM ubesi ekiplerinin dzenledii e zamanl ev basknlar sonucu eitli sivil toplum kuruluu ve siyasi parti yesi 23 kii gzaltna alnd. 29 Mays 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan R.. olu Ramazan .nn 20 Nisan gn saat 22.30 civarnda eve gelirken yolunu eviren polisler tarafndan puu takt gerekesiyle gzaltna alndn ve fiziki iddet uygulandn belirtmitir 31 Mays 2011de, 23 Mays 2011 tarihinde Adanada bamsz milletvekili aday Murat Bozlak iin yrtlen seim almasna katldklar gerekesiyle 9 kii gzaltna alnd 9 Haziran gn, Adanada 6 Haziran 2011de dzenlenen ev basknlar sonucu gzaltna alnan Halk Cephesi yesi 11 kiiden 3 , yasad rgt yesi olduklar sulamasyla tutukland 21 Haziran 2011de Halen KCK/TM yneticisi olduu sulamasyla tutuklu bulunan ve 12 Haziran seimlerinde Diyarbakrdan bamsz milletvekili seilen Hatip Diclenin milletvekilliini, yasad rgt propagandas yapt gerekesiyle ald bir yl sekiz aylk hapis cezas nedeniyle, dren Yksek Seim Kurulunun kararn Adanada 30 Haziran 2011de protesto etmek isteyen gruba kolluk kuvvetlerinin mdahale etmesi sonucu 4 kii gzaltna alnd 22 Haziran 2011de Adanada Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii ezamanl ev basknlar sonucu BDP yesi 6 kii gzaltna alnd 12 Temmuz 2011de Adanada Terrle Mcadele ubesi ekipleri tarafndan dzenlenen ezamanl ev basknlar sonucu 2 si ocuk 4 kii gzaltna alnd 15 Temmuz 2011de Artvinin Hopa lesinde, 31 Mays 2011de Babakan Recep Tayyip Erdoann seim mitingi srasnda kan olaylar protesto etmek amacyla, Ankarada dzenlenen eyleme katld gerekesiyle Adanada gzaltna alnan DP parti meclisi yesi Eda Dkaya tutukland 16 Austos 2011de Adanann Ceyhan lesinde dzenlenen e zamanl ev basknlar sonucu 15 Mays 2011de yaplan bir basn aklamasna katldklar gerekesiyle 11 kii gzaltna alnd 18 Austos 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan .G. saat 8.30 sularnda Adana Yeni Sanayisi civarnda kdem tazminat ile ilgili bildiri dattklar esnada, resmi polislerin kendilerini gzaltna almak istediklerini, 10 dk. nce sivil polislerin gelerek kimlik bilgilerini aldn anlatan .G. resmi polisin kafasna telsizle vurulup yaralanmasna sebebiyet verildiini ve gzaltna alnp akirpaa karakoluna gtrldn, karakolda polislerin szl tacizine ve hakaretlerine maruz kaldn belirtmitir. 8 Eyll 2011de Adanada Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii e zamanl ev basknlar sonucu gzaltna alnan BDP il bakan ve yneticileri ile gazetecilerin de aralarnda bulunduu 17 kiiden BDP l Bakan Zeki Karatan da aralarnda bulunduu 11 kii yasad KCK/TM yesi olduklar iddiasyla 11 Eyll 2011de tutukland K GVENL ve ZGRL |

178

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

24 Eyll 2011 tarihinde HD Adana ubemize bavuru yapan H.B isimli (16) ocuk zgr Halk dergisi datm yapt iin gzaltna alndn, polislerce darp edildiini, daha sonra tutuklanarak gtrld Mersin cezaevinde ve sevk edildii Pozant ocuk cezaevinde bask hakarete uradn adli mahkmlarla birarada tutulduunu, eyalarna el konulduunu belirtmitir. 19 Ekim 2011de Adanada 16 Ekim gn dzenlenen bir protesto gsterisine mdahale eden polis ekiplerinin gzaltna ald 25 kiiden yedisi ocuk 10 kii yasad KCK rgt yesi olduklar sulamasyla tutukland 3 Kasm 2011de Adanann Kkdikili Beldesinde jandarma ekiplerinin dzenledii e zamanl ev basknlar sonucu BDP yesi 7 kii gzaltna alnd, gzaltna alnanlardan 3 yasad KCK rgt yesi olduklar sulamasyla tutukland 15 Kasm 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan E.A isimli yurtta, 1993 ylnda devletin basks sonucu Adanaya g etmek zorunda kaldklarn ve yaamlarn idame etmek iin ok zor artlar altnda altklarn ancak burada da kolluk kuvvetlerinin basklarna maruz kaldklarn belirtmitir. 1 Kasm 2011de, olu O.A.nn gzaltna alndn ve ayn gn serbest brakldn, bir gn sonra tekrar gzaltna alnarak karld mahkemece tutuklanarak Pozant ocuk Hapishanesine gtrldn belirtmitir. 15 Kasm 2011 tarihli sabah gazetesinin gney ekinde olu ile ilgili yaynlanan haberde olunun bombac olarak gzaltna alndnn ve serbest brakldnn yazmakta olduunu syleyen baba, olu hakknda yanl haber yapldn, haber kaynann polisler tarafndan hazrlandn belirtmitir. 17 Kasm 2011de, N.B., HD Adana ubesine yapm olduu bavuruda, 1987 ylnda devletin basks sonucunda Adanaya g etmek zorunda kaldklarn, Olunun her toplumsal olayda gzaltna alndn belirten N.B. son olarak 15 Kasm 2011 tarihinde Ova Mahallesinde yaplan bir gsteri sonucunda olunun boynuna ip geiren polislerin, onu yerlerde srkleyerek darp ettiklerini ifade etmitir. 17 Kasm 2011de karld mahkemece tutuklanan H.B. Pozant ocuk Hapishanesine gnderilmi, olunun elinde hibir ey yakalanmadn syleyen baba, polisin olunun bana zorla puu takp eline molotof kokteyl vererek gsterici grnts verdiini belirtmitir. N.B. mahkemeye verilen resimlerin polis dzmecesi olduunu iddia etmitir. 28 Kasm 2011de Adanann Ceyhan lesinde yaplan ev basknlar sonucu PKKnin 33. kurulu yldnmn kutlamadklar gerekesiyle 13 ocuk gzaltna alnd 8 Aralk 2011de, S.B. isimli yurttan HD Adana ubesine yapm olduu bavuruda olu .B.nin polisler tarafndan sokakta gzaltna alnd, gzaltndayken oluna ikence yaplarak sulamalar zorla kabul ettirdiklerini belirtmitir 11 Aralk 2011de Adanann Seyhan lesinde dzenlenen ev basknlar sonucu BDP yesi 4 kii gzaltna alnd 18 Aralk 2011de Adanada PKK lideri Abdullah calann avukatlaryla grtrlmemesini protesto etmek iin yryen gruba polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu 4 ocuk gzaltna alnd Adyaman 3 Ocak 2011de Adyaman'da 1 Ocak Altnehir Mahallesi'ndeki bir marketin giriine ve 2 Ocak'ta Fatih Mahallesi'ndeki PTT ubesi'ne ses bombas braktklar iddias ile gzaltna alnan niversite rencisi .A.D. ve C.K. emniyetteki sorgular ardndan adliyeye sevk edilerek tutukland. 16 ubat 2011de Adyaman'da PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin 12'nci yl dnmne ilikin BDP l rgt tarafndan yaplacak kitlesel basn aklamasna ar bildirilerini datan 6 kii gzaltna alnd. Akam saatlerinde il merkezinde 3 Khta ilesinde ise 3 kiinin gzaltna alnd renilirken, gzalt nedenlerini renmek iin l Emniyet Mdrl'ne giden BDP Adyaman l Bakan Mehmet Varol da polisler tarafndan gzaltna alnd. 26 Nisan 2011de, Adyaman'n Karapnar Mahallesi'nde kurulan Demokratik zm adr gece saat 02.00 sularnda yzlerce polis tarafndan basld. 8 kiinin gzaltna alnd basknn, Adyaman Valiliinin "Kamu dzenini tehdit ettii" iddiasyla skld belirtildi. 4 Haziran 2011de, Adyamanda 3 Haziran akam saatlerinde Xarxar Mahallesi'nde Bykahin'in seim brorlerini datan ve isimleri renilemeyen 2 kadnnn seim yasaklarn ihlal ettikleri gerekesiyle gzaltna | K GVENL ve ZGRL

179

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

alndklar renildi. Adyaman l Emniyet Mdrl'ne gtrlen 2 kii emniyetteki ifadelerinin ardndan serbest brakld. 5 Haziran 2011de, Adyamanda Haksen Sendikas tarafndan TEKEL iilerinden oluan 4-C'li personel kadro eylemi yapt. Eylemciler ile sivil polisler arasnda arbede yaand. Polis ekipleri olaylarla ilgili 1 kiiyi gzaltna ald. 6 Haziran 2011de, Adyaman Alita Mahallesi'nde akam saatlerinde seim almalar kapsamnda Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou Adyaman Bamsz Milletvekili Aday Veli Bykahin'in brorlerini datan Zel Karada ve soyad renilemeyen Doan isimli kii gzaltna alnd. Gzalt gerekeleri renilemeyen 2 kii Adyaman Emniyet Mdrl'ne gtrld. 31 Austos 2011de Adyaman'n Kahta (Kolik) lesi'nde, Bilal Topaloulu isimli yurtta le Emniyet Mdrl'ne bal TEM ube polislerinin evine dzenledii baskn sonras gzaltna alnd. Hakknda Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesi'nde hakknda "rgt yesi olmak" sulamasyla alan davada ifade vermedii gerekesiyle gzaltna alnma karar bulunan Topalolu'nun adliyeye karlmadan cezaevine gnderildii belirtildi. Afyon Ar 7 Ocak 2011de Ar'nn Diyadin lesi'nde sivil polislerin yapt basknlar sonucu Levent zden, Hanifi Sar ile Vedat Kaya iyerlerinde, Naim Sar adl vatanda ise ar merkezinde gzaltna alnd 16 Ocak 2011de Ar'da gece eylem yaptklar gerekesiyle sabah saatlerinde yaplan ev basknlar sonucu gzaltna alnan 5 kii tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 22 Ocak 2011de, Demokratik Toplum Kongresinin Arda dzenledii mitingin ardndan yaplmak istenen yrye polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu gzaltna alnan 22 kiiden 2 si yasad rgt propagandas yaptklar gerekesiyle 23 Ocak 2011de tutukland 26 Ocak 2011'de Ar'nn ilelerinde yaplan ev basknlar ve gzaltlar protesto eden genlere polis mdahale etti. Doubeyazt Byk Ar Caddesi'nde toplanan bir gruba polis mdahale etti. Polisin gaz bombas ve tazyikli suyla mdahalesi sonucu bir gencin gaz bombas isabet etmesi nedeniyle yaraland tutuklanma korkusuyla gencin hastaneye kaldrlmad bildirildi. Ksa sren atmann polis lyas Tanrverdi ve ismi renilemeyen 2 kiiyi gzaltna ald. 26 Ocak 2011de Ar'nn Doubayazt ve Tutak ilelerinde sabaha kar 14 ayr eve e zamanl dzenlenen basknlarda gzaltna alnan 8 kii ile, akam saatlerinde gzaltlar protesto eden gruba mdahale eden polisin gzaltna ald 3 kii tutukland Doubayazt Sulh Ceza Mahkemesine sevkedilen BDP alan Suat Oul, Sait Tayfur, MEYA-DER Doubayazt Temsilcisi Nedim Kokar, Metin Birdal, Adem Akku, Remzi Gegez, Hasan Bozman, Sinan Tanrverdi ile ismi renilemeyen 3 kii, rgt yelii ve polise mukavemet gerekesiyle tutuklanarak, Ar M Tipi Kapal Cezaevine gnderildi. 3 ubat 2011de Ankara Cumhuriyet Basavcl, Ar ili Doubayazt ilesinde ikamet eden Adem Karahan hakknda adna alm olan facebook hesabnda PKK Lideri Abdullah calan'n fotoraflar yaynland gerekesiyle soruturma balatt. "rgt propagandas yapmak" ve "Su ve suluyu vmek" iddiasyla balatlan soruturma kapsamnda, gece saatlerinde evine yaplan basknda Karahan, gzaltna alnarak Ar Emniyet Mdrl'ne gtrld. Burada alnan ifadesinin ardndan Karahan, savclk talimat ile serbest brakld. 11 ubat 2011de Ar'nn Doubayazt lesi'nde Uluyolu Polis Karakolu'na ses bombas ile saldr dzenlemek isterken elinde ses bombas patlad iddias ile gzaltna alnan DYG yesi Engin Akta, sabah saatlerinde adliyeye karld. Akta, savclktaki ifadesinin ardndan tutuklanma talebiyle Doubayazt Sulh Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne gnderildi. Hakimlike "rgt yesi olmak" iddias ile tutuklanmasna karar verildi. 15 ubat 2011de PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getirilmesi yldnm nedeni ile Ar'nn Diyadin lesi'nde yaplan protesto gsterisine polis tazyikli su ve gaz bombas ile gstericilere mdahale etti. Olaylarda Orhan Karip isimli bir gen gzaltna alnd. 16 ubat 2011de Ar'nn Diyadin lesi'nde dn ile merkezinde gzaltna alnan Devrim Kayal ve Emrah zden, karldklar mahkeme tarafndan tutukland. K GVENL ve ZGRL |

180

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

21 ubat 2011de Ar'da 3 gn nce Emniyet Mdrl'nde grevli polis memuru Halis Aslan'a ait 40 AV 632 plakal ve retmen Turgay elebi'ye ait 04 AE 666 plakal park halindeki otomobillerin atee verilmesinin ardndan evlere yaplan basknda gzaltna alnan 20 kii, emniyetteki sorgularnn ardndan savcla karld. 12 kii serbest braklrken, Emrah Aba, Ahmet Aba, Berat Tayfur, Berat Sar, Muhammet Kl, Sedat Hano ve soyad renilemeyen Ali ve Mehmet isimli 8 kii "Kamu malna zarar vermek", "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" gerekesi ile tutuklad. Tutuklanan 8 kii Ar M tipi kapal cezaevine gnderildi. 22 ubat 2011de Ar'nn Diyadin lesi'nde belediyeye ait Orhan Doan Eitim Destekevi'ne ve evlere dzenlenen basknda BDP le Bakan Musa Zorbay ve BDP le Sayman Fevzi Kahraman'n gzaltna alnmasnn ardndan 4 kii daha gzaltna alnd. "Yasak yayn bulundurmak" gerekesi ile Ar Emniyet Mdrl'ne bal zel harekat polislerinin ve Diyadin Emniyet Mdrl polislerinin ortaklaa yapt ev basknlarnda BDP ile yneticileri Ahmet Temel, Seyat Kaya, Nihat ifti, MEYA-DER Diyadin Temsilcisi Cenap lboa gzaltna alnd. 11 Mart 2011'de Ar'nn Diyadin lesi'nde, le Emniyet Mdrl'ne bal polisler ile zel hareket timleri tarafndan dn sabah saatlerinde yaplan ev basknlarnda gzaltna alnan 14 kiiden yalar kk olan M.P., M.K.,A.P., C.P. ve .G. emniyetten serbest braklrken, 9 kii ise adliyeye sevk edildi. Diyadin Cumhuriyet Savcl tarafndan ifadeleri alnan Medeni Durak, Edip Akkoyun, Murat Demir, Gkhan Akit, Adem Varol etin zden, mer Polatl, Levent zden ve Frat Tanrverdi tutuklanmalar talebiyle Diyadin Sulh Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimliine sevk edildi. Burada ifadeleri alnan 9 kiiden Murat Demir, Medeni Durak ve etin zden ise tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, Adem Varol, Edip Akkoyun, Frat Tanrverdi, mer Polatl, Gkhan Akit ve Levent zden "Yasad eylem yapmak", "rgt propagandas yapmak" iddialaryla tutukland. Tutuklanan 6 kii Ar M Tipi Kapal Cezaevine gnderildi. 19 Mart 2011'de Ar'nn Patnos lesi'nde Newroz bitiminin ardndan ar merkezine yrmek isteyen kitleye polisin gaz bombas ve tazyikli su ile mdahale etmesinin ardndan balayan olaylar sona erdi. Polisin mdahalesine tala karlk veren kitle ile polis arasndan yarm saat sren atmalarda baz kiiler hafif ekilde yaralanrken, olayda 14 kii de gzaltna alnd. Gzaltna alnanlarn Patnos Emniyet Mdrl'ne gtrld bildirildi. 21 Mart 2011'de Ar'nn Diyadin lesi'nde akam evine yaplan basknla gzaltna alnan Erman lboa (22), emniyetteki sorgusunun ardndan Diyadin Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. lboa, "Toplant ve gsteri yryleri kanununa muhalefet ettii" gerekesi ile tutukland. 30 Mart 2011'de Ar'nn Doubayazt lesi'nde 29 Mart gn gzaltna alnan 8 kiiden U.G. dn karld savclka serbest braklrken, A.Z, A.E ile M.G "rgt yesi olmak" ve "grevli memura mukavemet etmek" iddialarndan tutukland.Bugn Doubayazt Cumhuriyet Savcl'nca karlan Bar Geger serbest braklrken, Engin Gkta, Orhan Yerlikaya, smet Talat ise tutuklanma istemi ile Sulh Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne sevk edildi. Burada ifadeleri alnan 3 kii "rgt yesi olmak" ve "Grevli memura mukavemet etmek" iddias ile tutukland. 7 Nisan 2011'de Polisin Ar'nn Patnos lesi'nde Anadolu Lisesi rencilerini sra dayandan geirdii iddias ile yeniden gndeme geldi. ddiaya gre, Patnos Anadolu Lisesi'nin iki rencisi arasnda kavga kt. Polis okul idaresinden izin almadan okulu bast. Snflar basan polis, btn kadn ve erkek rencileri dayaktan geirdi. Polisin kendilerini dvmesine itaraz eden 5 renci gzaltna alnd. 20 Nisan 2011'de Ar'nn Doubayazt lesi'nde, gsterilere katldklar iddias ile mahalle aralarnda A.T., A.., M.K., E.K., Y.T., adl ocuklar ile Kenan Turak adl kii gzaltna alnd. Gzaltna alnan 6 kii Doubayazt le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 25 Nisan 2011de, Ar'nn Patnos lesi Atatrk Mahallesi'nde yalar 13 ile 17 arasnda deien bir grup ocuk son dnemlerde YSK'nn veto kararn protesto eylemlerine polisin sert mdahalesini protesto etmek iin ateler yakarak mahalle yolunu trafie kapatt. Olay yerine gelen polis gruba mdahale ederek, F. K. (15), Y.A. (13) ve .B.(17) gzaltna alnd. 2 Mays 2011de Ar'nn Patnos lesi'nde dn akam ar merkezinde dolaan F. K. (15), ve . B. (15) isimli ocuklar AKP seim brosuna molotofkokteyli attklar gerekesiyle gzaltna alnd. Gzaltn alnan 2 ocuk Patnos le Emniyet Mdrl'ne grld. 5 Mays 2011de, Ar'da Belediye Merkezi nnde bir araya gelen yaklak 200 renci, YGS'deki ifre iddialarna ilikin basn aklamas yapt. Aklamadan sonra yry yapmak isteyen kitleye polis mdahale ederek 9 lise rencisini gzaltna ald. renciler adna aklama yapan lise rencisi, "Uzun sreden beri Trkiye | K GVENL ve ZGRL 181

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

gndemini megul eden YGS'deki ifreleme olayndan sonra ALES'teki kitapklarn yanl basm ve son olarak YGS'deki puanlarn yanl hesaplanmas gibi birok olay biz rencilerin YSM'ye olan gvenini tamamen sarsmtr. Bylesi gvensiz bir ortamda geleceimizi ipotek eden ifreci iktidar 'Tatmin oldum' aklamalar ile bu iddialarn stne gitmesi yerine bunu kapatma abas iine girmitir" dedi. Aklamadan sonra Cumhuriyet Caddesi'nde yry yapmak isteyen rencilere polis mdahale ederek 9 lise rencisini gzaltna ald.Gzaltna alnan 9 renci Ar Emniyet Mdrl'ne gtrld. 9 Mays 2011de, Ar ili Diyadin le merkezinde MHP'nin seim otobsnn geii esnasnda genler araca attklar yumurtalarla MHP'yi protesto etti. Protesto gsterisine mdahale eden polis, genleri datmak iin havaya ate at. Polisin genlere yapt mdahale sonras 3 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnmaya allan ve polisin kolunu bkt iin hafif yaralanan bir genci de yurttalar polisin elinden kurtard. 16 Mays 2011de, Ar'nn Doubayazt lesi'nde, rnak'n Uludere lesi'nde 12 HPG'linin yaamn yitirdii operasyonlar protesto eden binlerce kiiye polis tarafndan mdahale edilmesinin ardndan balayan olaylar da 5 kiinin gzaltna alnd bildirildi. 12 Haziran 2011de, Ar merkez ve ilelerinde 3 semen ile 4 mahit, polisler tarafndan gzaltna alnd. Ar'nn Patnos lesi'nde Stlpnar lkretim Okulu'nda oy kullanmak isteyen Murat Kaya, Frat Kaya, Ramazan Kaya adl yurttalar ile Celal Savc isimli mahit gzaltna alnd. Patnos'ta gzaltna alnan mahit ve semenlerin gzalt gerekesi renilmezken, Patnos le Emniyet Mdrl'ne gtrld bildirildi. Ar merkezde de AKP'nin sandk grevlileri ile bamsz adaylarn mahitleri arasnda 15 Nisan lkretim Okulu'nda AKP'lilerin semenlere bask uygulad gerekesi ile kavga kt. Kavga sonras bamszlarn mahidi Turan Bar, Melik Bar, iyar Bar adl 3 mahit polisler tarafndan gzaltna alnd. Ar'da gzaltna alnan 3 mahit ise Ar Emniyet Mdrl'ne gtrld. 21 Haziran 2011de, Ar'nn Patnos lesi'nde Bilgin Hala, Fesih Yldz ve smail Tademir isimli yurttalar, ile merkezinde polisler tarafndan gzaltna alnd. rnak'n Uludere krsalnda yaamn yitiren 10 HPG'li iin yaplan basn aklamasndan sonra kan olaylarda polislere ta attklar gerekesi ile gzaltna alnan 3 kii le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 22 Haziran 2011de Arnn Patnos lesinde dzenlenen operasyonda gzaltna alnan, BDP ile bakan Bekir Acarn da aralarnda bulunduu, BDP yesi 3 kii yasad rgt yesi olduklar sulamasyla tutukland 22 Haziran 2011de, Arnn Patnos lesi'nde yaplan ev basknnda gzaltna alnan BDP le Yneticisi Nuri Kartal ve l Gene Meclis yesi Abdullah li, savcla sevk edildi. Buradaki ifadelerinin ardndan tutuklanmalar talebiyle Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen Kartal ve li, "rgt yesi" olduklar iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 23 Haziran 2011de, Ar'nn Doubayazt lesi'nde, BDP le Sayman Halit Oral gzaltna alnd. Hakknda kesinlemi hapis cezas olduu gerekesiyle, iyerine gelen polisler tarafndan gzaltna alnan Oral'n le Emniyet Mdrl'ne gtrld belirtildi. Oral, daha sonra tutuklanarak, Doubayazt Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 21 Temmuz 2011de Ar l Emniyet Mdrl'ne bal polisler sabahn erken saatlerinde Cezaevi ve Bykar mahallelerindeki birok eve baskn dzenlendi. Basknlarda 6 kii gzaltn alnd. Gzaltna alnan ve isimleri renilemeyen 6 kiinin Ar l Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. 29 Temmuz 2011de Ar'nn Patnos lesi'nde Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan yaplan ev basknnda gzaltna alnan Patnos MEYA-DER yneticisi Talip Kaln, tutuklanarak cezaevine gnderildi. 11 Ekim 2011de, Ar'da ehliyetini yenilemek zere l Emniyet Mdrl'ne giden Gazeteci Mirza en, gzaltna alnd. 30 Ekim 2011de Ar'nn Doubayazt lesi'nde Azadiya Welat gazetesi alanlar Mustafa Toprak ile Azad Aris, Emniyet Mdrl nnden getikleri srada polislerce gzaltna alnd. pheli olduklar iddiasyla gzaltna alnan Toprak ve Aris, le Emniyet Mdrl'ne gtrld 1 Kasm 2011de, Ar'da sabah saatlerinde yaplan ev basknnda Sena Efe isimli yurtta gzaltna alnd. Kars Kafkas niversitesi rencisi olan Efe'nin Kars'a gtrlecei belirtilirken, gzalt gerekesi renilemedi.

182

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

20 Kasm 2011de Ar'nn Diyadin lesi Gr Mahallesi'ndeki evine dn polis tarafndan dzenlen basknda gzaltna alnan, Diyadin Belediyesi'nde ii olarak alan Medeni Durak, savcla karld. Buradaki ifadesinden sonra, "Patlayc madde bulundurmak" iddiasyla tutuklanmas talebiyle Diyadin Sulh Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne sevk edildi. Durak, ayn gerekeyle tutuklanarak cezaevine gnderildi. 29 Kasm 2011de, Ar'nn Doubayazt lesi'nde sabah saatlerinde baz evlere baskn dzenlendi. Yaplan aramalarn ardndan isimleri renilemeyen 3 kii gzaltna alnd. Gzalt gerekeleri konusunda bilgi alnmazken, 3 kii, Uluyol Jandarma Karakolu'na gtrld 1 Aralk 2011de, Ar ili Doubayazt ilesinde iki gn nce Meryemana (Meyreman) Ky ile kent merkezinde yaplan ev basknlarnda gzaltna alnan 7 kiiden 5'i dn emniyetteki ifadelerinin ardndan serbest braklrken, BDP yneticisi Ercan Erku ile BDP alan Ahmet Cengiz, bugn adliyeye karld. Savclkta ifadeleri alnan Erku serbest braklrken, Cengiz ise tutuklan talebiyle Doubayazt Nbeti Sulh Ceza Mahkemesi'ne gnderildi. Mahkemede ifadesi alnan Cengiz, "Polise ta at" iddiasyla tutuklanarak Doubayazt Cezaevi'ne gnderildi. 3 Aralk 2011de, Ar'nn Doubayazt lesi'nde "KCK" ad altnda dzenlenen operasyonda gzaltna alnanlarn says 21'e ykseldi. Ar Cumhuriyet Savcl'nn talimatyla balatlan operasyonda, Doubayazt Belediye Meclis yesi Aydn Alkan Idr'da, BDP eski le Bakan Talha Kaya ile BDP yeleri Adem Kaya ve Adem ahin ise Doubayazt'ta gzaltna alnd. Kentteki operasyonda gzalt says 21'e ykseldi. Gzaltna alnanlar Ar Emniyet Mdrl'ne gtrld 6 Aralk 2011de, Ar ili Doubayazt lesi'nde KCK ad altnda gerekletirilen operasyonlarda gzaltna alnan BDP'li yneticiler Telat Akta ve Talha Kaya savcla karlmalarnn ardndan, tutuklama talebiyle gnderildikleri Sulh Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii tarafndan rgt yelii iddiasyla tutukland. Kaya ve Akta Ar M Tipi Cezaevi'ne gnderilirken, Yaar Karadeniz adl BDPli ise serbest brakld 6 Aralk 2011de, KCK operasyonlar kapsamndan Ar merkezde gzaltna alnan BDP Ar l Bakan Mustafa Akyol, Merkez le Bakan Hanifi Demir, BDP Genel Merkez alan Yaar Karaku ile Diyarbakr Bismilde gzaltna alnan Diyarbakr eski l yneticisi Sudan Gven, Emniyet ilemlerinden sonra savcla karld. Savclkta ifadesi alnan 4 BDPli tutuklama talebiyle Ar 2. Ar Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimliine sevk edildi. Mahkeme heyeti, 4 kiiyi rgt yesi olduklar iddiasyla tutuklayarak cezaevine gnderdi. 7 Aralk 2011de, Ar ve ilelerinde KCK operasyonlar kapsamnda gzaltna alnan ve savcla karlan BDP Genel Merkez alanlar Beritan Can ile Ajda nci, Doubayazt Belediye Bakan Yardmcs Mehmet Babayiit ve BADAY-DER imam Adil oban tutuklama talebiyle mahkemeye gnderildi. 4 kii "rgt yelii" sulamas ile tutuklanarak Ar Cezaevi'ne gnderildi. 14 Aralk 2011de Arnn Patnos lesinde polis ekiplerinin dzenledii operasyonda gzaltna alnan 5 kii yasad rgte yardm ve yataklk yaptklar iddiasyla tutukland 16 Aralk 2011de, Ar'nn Talay lesi Hrriyet Mahallesi'nde sabah erken saatlerde polis tarafndan dzenlenen ev basknlarnda Adem Arslan ile Nedim Kaya adl yurttalar gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Arslan ile Kaya, le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 27 Aralk 2011de, Ar ili Doubayazt ile Emniyet Mdrlne bal ekipler sabah erken saatlerde Azadiya Welat Gazetesi datmcs Azat Arisin kald eve baskn dzenledi. Baskn sonras gzaltna alnan Aris, le Emniyet Mdrlne gtrld. Arisin hakknda alan bir davada ifade vermedii gerekesiyle gzaltna alnd belirtildi. 30 Aralk 2011de, Ar ili Doubayazt le Emniyet Mdrlne bal ekipler sabah saatlerinde ilenin farkl noktalarnda ev basknlar dzenledi. Ev basknlarnda 10 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnan 10 kiiden 3 serbest braklrken, BDP le yneticisi Ercan Erku, Feyat Arslan, Erkan Tanrkulu ve Orhan ahinin de aralarnda bulunduu 7 kii ise halen le Emniyet Mdrlnde tutuluyor. Aksaray 22 Eyll 2011de Aksarayda esnaflk yapan anlurfann Birecik lesinin nfusuna kaytl A.S.nin, bir hafta nce tartt polis memurlar tarafndan kuzeni A.S. ile birlikte gzaltna alndklar renildi. Gtrldkleri ehit Vedat Ulusoy Polis Merkezinde saatlerce ayakta bekletildikleri ve Hepiniz zaten vatan hainisiniz eklinde hakarete maruz kaldklar ileri srld. Mvekkillerinin durumu hakknda bilgi almak amacyla polis merkezine giden Avukat Blent Kurtun ise karakolda darp edildii renildi | K GVENL ve ZGRL 183

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

Amasya Ankara 3 Ocak 2011de, Ankarada, toplu ulama 1 Ocak 2011den itibaren geerli olmak zere yaplan zamm Yenimahalle lesinde protesto eden CHP Genlik Kollar yesi 7 kii polis tarafndan gzaltna alnd. Haklarnda Kabahatler Kanunu uyarnca ilem yaplan 7 kii daha sonra serbest brakld. 19 Ocak 2011de, Ankarada YK Bakan Yusuf Ziya zcann niversitelerin renci temsilcileriyle yapt toplanty protesto etmek iin YKn nnde toplanan renci grubuna biber gaz ve tazyikli suyla mdahale eden polis ekipleri 2 renciyi gzaltna ald 21 Ocak 2011de, Ankarada polis ekiplerinin dzenledii ev basknlarnda sac rencilere saldr dzenleyebilecekleri ihtimalleri olduu gerekesiyle gzaltna alnan niversite rencisi 5 kii, 24 Ocak 2011de karldklar mahkeme tarafndan ayn gerekeyle tutukland 25 ubat 2011de, Ankarada organ ba yaplmasna ynelik kamuoyu oluturmak amacyla Yksel Caddesinde kurulan stand kaldrmak isteyen polis ekipleriyle stant grevlileri arasnda kan tartmann arbedeye dnmesinin ardndan sivil bir polis memurunun stant grevlisi bir kadn yumruklad evrede bulunan kameralar tarafndan grntlendi. Biber gaznn da kullanld olay sonrasnda 7 kii darp edilerek gzaltna alnd 2 Nisan 2011de, Ankarada Babakanlk binasnn nne gelerek parasz eitim talebiyle kendilerini Babakanlk binasnn demirlerine zincirleyen 3 renci, Babakanlk korumalar ve grevli polis memurlar tarafndan darp edilerek gzaltna alnd 4 Nisan 2011de, YGS da saysal sorularda ifreleme yaplarak yantlarn verildii iddialaryla ilgili olarak, Ankarada Mili Eitim Bakanlnn nnde kendilerini zincirleyen 7 kii, polis ekipleri tarafndan gzaltna alnd 4 Mays 2011de, Ankarada dzenlenen ev basknlar sonucu yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla Demokratik Yurtsever Genlik yesi 7 renci gzaltna alnd 5 Mays 2011de Ankara da 13 Mart gn dzenlenen bir mitingde Shhye Kprsne 13 Mart 1982de idam edilen Ethem Cokun, Seyit Konuk ve Necati Vardarn isimlerinin yer ald bir pankart astklar gerekesiyle Ankara niversitesi Fen-Edebiyat Fakltesi rencisi Bahadr Sylemez ile Siyasal Bilgiler Fakltesi rencisi zgr Alkan gzaltna alnd. 17 Mays 2011de, Ankarada dzenlenen ev basknlar sonucu yasad DHKP/C rgt yesi olduklar sulamasyla 12 kii gzaltna alnd 20 ve 21 Mays 2011de, Ankarada parasz eitim talebiyle pankart atklar iin tutuklanan Berna Ylmaz ve Ferhat Tzer'in serbest braklmas amacyla Sakarya Meydannda adr aarak oturma eylemi yapmak isteyen Ankara Gelik Dernei yesi 29 renci polis ekiplerinin mdahalesi sonucu darp edilerek gzaltna alnd. 23 Mays 2011de, zmirin Buca Belediyesine i yapan taeron bir firmada alrken sendikal faaliyetlerinden dolay iten atldn savunan Batgl Tunun, belediye ynetiminin CHP olmas nedeniyle Ankaraya gelerek kendisine destek olanlarla birlikte CHP Genel Merkezi nnde oturma eylemi yaptktan sonra, Yksel Caddesinden CHP Ankara l Bakanlna yrmek istemesi zerine polis ekiplerinin gruba mdahale etmesi sonucu 15 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnanlardan 1 kii 24 Mays gn tutukland 24 Mays 2011de, Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii operasyonlarda yasad KCK rgt yesi olduklar sulamasyla, Ankarada 14 niversite rencisi gzaltna alnd, gzaltna alnan renciler 26 Mays gn tutuklanarak cezaevine konuldu. 31 Mays 2011de, Hopadaki mdahaleyi Ankarada protesto etmek iin AKP il bakanlna yrmek isteyen gruba, kolluk kuvvetlerinin mdahalesinde 52 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnanlarn gzalt aralarnda darp edildii ve avukatlaryla grmelerine izin verilmedii renildi. kan olaylar srasnda 15 polis memurunun da yaraland bildirildi

184

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

3 Haziran 2011de, Doaya ve canl yaama zarar veren tm yatrmlarn durdurulmas amacyla eitli illerden yola kp yryerek Ankaraya gelen gruplarn, Ankaraya alnmamasn evre Bakanl nnde alk grevi yaparak protesto etmek isteyen gruba mdahale eden polis ekipleri, 10 kiiyi gzaltna ald 4 Haziran 2011de, Ankarada 31 Mays 2011de dzenlenen ev basknlar sonucu gzaltna alnan YDG yesi 11 kiiden 9 u tutukland 5 Haziran 2011de, Ankarada gzaltna alnanlarn 5 i, yasad rgt yesi olduklar sulamasyla tutukland 15 Haziran 2011de, Ankarada dzenlenen ev basknlar sonucu ise Halkevleri ve renci Kolektifleri yesi 18 kii gzaltna alnd 25 Temmuz 2011de Ankarada iyeri komiteleri kurmaya, sendikalarda rgtlenmeye balkl bildirileri datrken gzaltna alnan Metal ileri Birlii yesi 3 kiinin gzaltna alnrken ve gtrldkleri Batkent Polis Karakolunda darp edildikleri renildi 26 Temmuz 2011de Ankarada Tutuklu Aileleri Yardmlama Dernei (TAYAD) yelerinin 1997de bir atmada ldrlen Ali Yldzn mezar yerinin aklanmas iin yapmak istedikleri alk grevine mdahale eden polis ekipleri 10 kiiyi gzaltna ald 6 Austos 2011de, Ankarann Mamak lesinde dzenlenen bir protesto yry srasnda duvara yaz yazan Frat Barik (19) yasad rgt propagandas yapt sulamasyla tutukland 19 Austos 2011de Artvinin Hopa lesinde Babakan Recep Tayyip Erdoann, 31 Mays 2011de dzenledii seim mitingini protesto eden gruba yaplan mdahaleyi protesto etmek amacyla Ankarada dzenlenen gsteriye katld gerekesiyle, gzaltna alnan Cneyt akr tutukland 19 Ekim 2011de Ankaradaki Hopa Davas kapsamnda evine dzenlenen baskn sonucu 18 Ekim gn gzaltna alnan SDP Ankara l Sekreteri Erdal Kozan, yasad rgt yesi olduu, yasad rgt yararna faaliyette bulunduu, yasad rgt talimat ile kamu personelini kasten yaralad ve kamu malna zarar verdii sulamalaryla tutuklanarak Sincan 1 Nolu F Tipi Cezaevine gnderildi 29 Kasm 2011 Ankarada sabah dzenlenen ezamanl ev basknlar sonucu Odak Dergisi okuru 6 kii Terrle Mcadele ubesine bal polis ekipleri tarafndan gzaltna alnd. 28 Aralk 2011de, 24 Aralk gn TBMM, Meclis Bakan Cemil iekin giriimleriyle emekli milletvekili maalarna yaplan zamm Ankarada protesto etmek amacyla TBMMye yrmek isteyen SES Ankara ubesi yelerinden oluan gruba polis ekipleri gaz bombalaryla mdahale etti, mdahale sonrasnda SES Ankara ubesi Bakan brahim Kara gzaltna alnd 28 Aralk 2011de, Azadiya Welat Gazetesi mtiyaz Sahibi Menderes ner, Ankara ehirler Aras Otobs Terminali'nde (AST) gzaltna alnd. ner'in "KCK" ad altnda stanbul zel Yetkili 9. Ar Ceza Mahkemesi kararyla basn mensuplarna yaplan operasyon kapsamnda gzaltna alnd belirtilirken, ner'in stanbul'a gnderilecei renildi. ner ile birlikte Ferhan ner isimli bir yurttan da gzaltna alnd ve daha sonradan serbest brakld kaydedildi. 29 Aralk 2011de Ankarada alma ve Sosyal Gvenlik Bakanlnda 2011 ylnn asgari cretini belirlemek iin toplanan Asgari cret Tespit Komisyonunu protesto etmek isteyen Dev Salk- Sendikas yesi gruba polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu 30 kii gzaltna alnd 30 Aralk 2011de KCK Soruturmas ad altnda sren operasyonlar kapsamnda zgr Gndem Gazetesi eski editrlerinden Turabi Kiin Ankarada gzaltna alnd Antalya 15 ubat 2011de dzenlenen protesto gsterilerine gaz bombas, biber gaz ve tazyikli suyla mdahale eden kolluk kuvvetleri Antalyada 11 kiiyi gzaltna ald. 6 Nisan 2011de, YGS saysal sorularda ifreleme yaplarak yantlarn verildii iddialaryla ilgili olarak, Antalyada, Mili Eitim Mdrl binasnn nnde kendilerini zincirleyen Halkevleri yesi 6 kii, polis ekipleri tarafndan gzaltna alnd | K GVENL ve ZGRL 185

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

7 Nisan 2011de, YGS saysal sorularda ifreleme yaplarak yantlarn verildii iddialaryla ilgili olarak, Antalyada, Mili Eitim Mdrlne yrmek isteyen Halkevleri yelerinden oluan gruba mdahale eden polis ekipleri 22 kiiyi gzaltna ald 5 Mays 2011de, Antalyada dzenlenen ev basknlarnda Demokratik zm adr etkinliine katldklar gerekesiyle 5 kii gzaltna alnd 22 Mays 2011de, YGS saysal sorularda ifreleme yaplarak yantlarn verildii iddialarna dikkat ekmek amacyla, Antalyada 3 gnlk alk grevi yapmak isteyen Liseli renci Birlii yesi 10 renci gzaltna alnd 12 Temmuz 2011de PTTde taeron ii olarak alrken iten karlan yaklak 1000 taeron ii arasnda yer alan ve 188 gndr protesto eylemi yapan Rza Soylu ve Cafer Kala ile 2 iiye destek veren 4 kiinin Ankarada TBMM nnde yaptklar oturma eylemine mdahale eden polis ekipleri 6 kiiyi gzaltna ald 7 Aralk 2011de Antalyann Aksu lesinde dzenlenen ev basknlar sonucu BDP yesi Ramazan Sayan ile Seyithan Eray, Recep Kilboga, Seyit Kilboga gzaltna alnarak Antalya Emniyet Mdrlne gnderildi 26 Aralk 2011de Antalyada Fze Kalkan Deil Demokratik Lise stiyoruz talebiyle kurulan alk grevi adrna polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu Antalya Halk Cephesi yesi 16 kii darp edilerek gzaltna alnd

Ardahan Artvin 1 Haziran 2011de, Artvinin Hopa lesinde 31 Mays 2011de bir kiinin lmyle sonulanan AKP Genel Bakan ve Babakan Recep Tayyip Erdoann seim almalar kapsamnda gerekletirmek istedii miting ncesinde hkmetin enerji politikasn ve HES leri protesto etmek isteyen gruba kolluk kuvvetlerinin mdahale etmesi sonucu kan olaylarn ardndan ev baskn dzenleyen kolluk kuvvetleri 22 kiiyi gzaltna ald 1 Haziran 2011de, Artvinin Hopa ilesinde kan olaylarda yaamn yitiren Metin Lokumcunun cenaze treninden dnen ESP yesi 15 kii darp edilerek gzaltna alnd 2 Haziran 2011de, Artvinin Hopa lesinde 31 Mays 2011de bir kiinin lmyle sonulanan AKP Genel Bakan ve Babakan Recep Tayyip Erdoann seim almalar kapsamnda gerekletirmek istedii miting ncesinde, hkmetin enerji politikasn ve HES leri protesto etmek isteyen gruba, kolluk kuvvetlerinin mdahale etmesi sonucu kan olaylarn ardndan devam eden gzalt operasyonlar kapsamnda 5 kii gzaltna alnd 4 Haziran 2011de, Hopada gzaltna alnanlardan 8 i yasad rgt yesi olduklar sulamasyla tutukland 6 Haziran 2011de, Artvinin Hopa lesinde 31 Mays 2011de 1 kiinin lmyle kan olaylarn ardndan devam eden gzalt operasyonlar kapsamnda, gzaltna alnanlardan 4 kii daha tutukland 14 Haziran 2011de, Artvinin Hopa lesinde 31 Mays 2011de bir kiinin lmyle sonulanan AKP Genel Bakan ve Babakan Recep Tayyip Erdoann seim almalar kapsamnda gerekletirmek istedii miting ncesinde, hkmetin enerji politikasn ve HES leri protesto etmek isteyen gruba, kolluk kuvvetlerinin mdahale etmesi sonucu kan olaylarn ardndan devam eden operasyonlar kapsamnda, gzaltna alnan Artvin Halkevi Bakan Ferdi abanolu tutukland 20 Temmuz 2011de Artvinin Hopa lesinde Babakan Recep Tayyip Erdoann, 31 Mays 2011de dzenledii seim mitingini protesto ettikleri gerekesiyle, Halkevleri Karadeniz Blgesi sorumlusu Kamil Ustaba, Blent Ustaba, Taylan Kaya (3 kii) ifadeleri alnmak zere gzaltna alnd. Gzaltna alnanlardan Taylan Kaya 21 Temmuz tarihinde tutuklanarak cezaevine konuldu 25 Temmuz 2011de Artvinin Hopa lesinde Babakan Recep Tayyip Erdoann, 31 Mays 2011de dzenledii seim mitingini protesto ettikleri gerekesiyle, Eitim-Sen Hopa temsilcisi Osman Lokumcu, Mete Cihan ve Borka Halkevi yesi Yasin ztrk ifadeleri alnmak zere gzaltna alnd 25 Temmuz 2011de Artvinin Hopa lesinde Babakan Recep Tayyip Erdoann, 31 Mays 2011de dzenledii seim mitingini protesto ettikleri gerekesiyle, gzaltna alnan 3 kiiden Mete Cihan 26 Temmuz 2011de tutukland 186 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

25 Ekim 2011de, 24 Ekim gn Artvinin Hopa lesinde oruh niversitesine bal Hopa Meslek Yksek Okulu rencisi 2 kiinin ar sac bir grup tarafndan darp edilmesi zerine okulda gvenlik nlemi alan polis ekipleri, olay protesto etmek iin toplanan gruba mdahale ederek 11 renciyi darp ederek gzaltna ald 28 Ekim 2011de Artvinin Hopa lesinde Babakan Recep Tayyip Erdoann, 31 Mays 2011de dzenledii seim mitingini protesto ettikleri gerekesiyle, gzaltna alnan Mslm Karabulut, karld mahkeme tarafndan tutuklanarak Arhavi Cezaevine gnderildi Aydn 4 ubat 2011de, Aydnn Kuadas lesinde, kendisine kimlik soran sivil polis memurlarndan nce kendi kimliklerini gstermesini isteyen Muharrem Srenin darp edilerek gzaltna alnd renildi 11 Mays 2011de Aydnda aralarn park etmeye alan 2 kii ile arac nne park ettikleri bir baka aracn sahibi arasnda kan tartmada dier aracn sahibi olan Aydn Emniyet Mdr Tacettin Kurtun yanndaki polis memurlaryla birlikte Rahmetullah Gler, Tahsin Balkaya ile tartmay sakinletirmeye alan Veysel Gler ve Mahzar Gleri darp ederek gzaltna aldklar renildi. Grevli polis memuruna mukavemet ettikleri iddiasyla gzaltna alnan 4 kii karldklar mahkeme tarafndan tutuklanarak Aydn E Tipi Kapal Cezaevine gnderildi 12 Haziran 2011de, Aydnda gzaltna alnan Adnan Menderes niversitesi rencileri Naif Yargn ve Fatih Aydodu karldklar mahkeme tarafndan yasad rgt yesi olduklar sulamasyla tutukland 10 Kasm 2011de BDP Aydn l Yneticisi Suat ney yolda gzaltna alnarak Emniyet Mdrlne gtrld. Suat neyin gzaltna alnma gerekesi aklanmad Balkesir 26 Nisan 2011de, Balkesirde Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii ev basknlarnda Balkesir niversitesi rencisi 14 kii gzaltna alnd 20 Aralk 2011de Kamu emekilerinin ve salk alanlarnn hkmetin eitim ve salk politikalarn protesto etmek iin 21 Aralk 2011de yapaca genel grevin duyurusunu yaygnlatrmak amacyla Balkesirin Ayvalk lesinde Devlet Hastanesinin bahesinde SESin at standa mdahale eden polis ekipleri 4 kiiyi gzaltna ald Bartn Batman 12 Ocak 2011de Batman'da Krte zerindeki basklar protesto etmek ve Krte eitim talep eden Ziya GkalpAnadolu Lisesi rencilerinin dzenledii basn aklamasnn ardndan polis Mehmet irin Demir'i gzaltna ald. 13 Ocak gn BDP Batman l rgtnn, Diyarbakrda grlen KCK/TM Ana Davasnn durumalarn protesto etmek amacyla dzenlemek istedii yrye polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu gzaltna alnan 11 kiiden BDP Hezo (Kozluk) le rgt Ebakan Menderes Ekinci ve BDP yesi kriye Kurhan karldklar mahkeme tarafndan 15 Ocak 2011de tutukland 22 Ocak 2011de MEYADER Batman ube Bakan Fatma Kurhan'n kardei Yahya Kurhan'n gzaltna alndktan sonra, Yavuz Selim Mahallesi'ndeki evlerine polis baskn dzenledi. 22 Ocak 2011de Babakan Recep Tayyip Erdoan'n konvoyunun geii srasndan BDP Batman l rgt binas nnde bir araya gelen kalabalk gruba evik kuvvet ekipleri mdahale etti. Mdahale srasnda 1'i ocuk 2 kii gzaltna alnd. te yandan sabah saatleri itibariyle polisin gerekletirdii ev basknlarnda Batman niversitesi rencilerinden Adem Balyak gzaltna alnd. 4 ubat 2011de MEYA-DER Batman ubesi'nin, Siirt'te bulunan Newala Kasaba'daki toplu mezarn almas iin organize ettii ve HD ile Batman Barosu'nun da destek verdii yry kapsamnda Batman, Mardin, Diyarbakr, rnak ve Kurtalan'dan Siirt'te hareket eden binlerce kii, kent giriinde polisler tarafndan durduruldu. Uzun kuyruk oluturan konvoyda, kimlik kontrol yaplrken, Kasm zdemir adl bir gencin de gzaltna alnd renildi.

| K GVENL ve ZGRL

187

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

6 ubat 2011de Batmann Petrolkent Mahallesi'nde bir araya gelen yzlerce kii getiimiz hafta Seyitler Mahallesi zgr Yurtta Dernei alnda kitleye yaplan polis mdahalesini protesto etti. Dernek nnde son bulan yryn ardndan kitle dalrken BDP Merkez le rgt'ne ait minibs polisler tarafndan durdurularak, BDP Merkez le Yneticisi Salih Kele ile l Kadn Meclis yesi Aysel Gven gzaltna alnd. 7 ubat 2011de Batmann Petrolkent Mahallesi'nde dn akam bir araya gelen bir grup, ateler yakarak 15 ubat' protesto etti. Ardndan yrye geen gruba polisler zrhl aralarla mdahale etti. Molotofkokteyli ve havai fieklerle karlk veren grup, ara sokaklara dalrken, mdahalede H.A. ve H.Y. isimli ocuklar ile isimleri renilemeyen 2 ocuun gzaltna alnd belirtildi. 4 ocuun Batman Emniyet Mdrl ocuk ubesi'ne gtrld renildi. 12 ubat 2011de Batman'da polisin dn pragaz Mahallesi'nde yapt kimlik kontrolnde gzaltna alnan Rdvan Orhan ve M.A., B.K., A.V.A., M..D. ve V.T. Batman Emniyet Mdrl'ndeki ifadelerinin ardndan bu sabah Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. Tutuklanma talebiyle mahkemeye gnderilen 5'i ocuk 6 kii, "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi 12 ubat 2011de Batman'da polisin mahallelerde yapt kimlik kontrol srasnda gzaltna alnan, R.. (15) ve S.S. (15) adl 2 ocuk tutukland. Akam saatlerinde savcla karlan ve tutuklanmalar talebiyle nbeti mahkemeye sevk edilen 2 ocuk, "rgt yesi olma ihtimali ve eylem yapma ihtimali" iddiasyla tutuklanarak Batman M Tipi Cezaevine gnderildi. 15 ubat 2011de Batman'da PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin yldnm olan 15 ubat'tan dolay kenti ablukaya alan polis, dn gece birok eve baskn dzenledi. Yaplan ev basknlar sonucunda ok sayda kiinin gzaltna alnd bildirildi. Petrolkent Mahallesi'nde yaplan ev basknlarnda; Engin ner, Ahmet zer, Sami Demir ve Batman niversitesi rencisi Salih Karata'n gzaltna alnd renildi. 15 ubat 2011de Batmanda 11 ubat 2011 tarihinde Grosmar kavanda sakz satan Celal Kolaldran (15) adnda ki ocuk 'sakz satt ayrca krmz kta duran arabalarn camn sildii' gerekesi ile Emniyet Mdrlne bal Yunus ekiplerince gzaltna alnd. Gzaltna alnan 15 yanda ki ocuk daha Sonra Bahelievler ocuk ubesi'ne gtrlerek burada ifadesi alnd. fadesi alnan ocua 154 TL para cezas kesilerek, Babasna teslim edildi. 16 ubat 2011de 15 ubat nedeniyle atmalarn yaand kentlerden Batman'da, Petrolkent Mahallesi'nde ate yakarak gsteri dzenleyen bir gruba polis panzerler eliinde mdahale etti. Mahallede 5 ocuk gzaltna alnrken, gzaltna alnan F.Y (10) adl ocuun annesi N.Y., "Olum kapnn nnde panzerlerden inen polislerce kovaland. Yakalaynca dvdler, biz ve komularmz onu kurtarmak isterken, bize de vurmaya baladlar. Polisler hakknda ikyeti olacaz" dedi. 17 ubat 2011de, 15 ubat 2011deki protesto gsterilerinin ardndan dzenlenen ev basknlarnda Batmanda 12 kii; karldklar mahkeme tarafndan tutukland 20 Mart 2011'de Batman'da "Demokratik zm adr" nnde toplanan kitleye polisin mdahalesiyle balayan olaylarda u ana kadar 6s ocuk 30 kii gzaltna alnrken, olaylar halen devam ediyor. 24 Mart 2011de, BDP ile DTK Krt meselesinin zmne ynelik ortak aldklar karar olan sivil itaatsizlik eylemleri kapsamnda Batmanda yaplmak istenen oturma eylemine polis ekipleri mdahale etti. BDP milletvekilleri Bengi Yldz ve Ayla Akat Atann da katld eyleme, cop ve basnl suyla mdahale eden polis ekipleri, 96 kiiyi gzaltna ald. Gzaltna alnan 96 kiiden 3 yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yaptklar iddiasyla 27 Mart gn tutukland. 24 Mart 2011 Batmanda Pazar gnk Newroz kutlamasndan sonra "Demokratik zm adr"na yaplan yry ardndan kan olaylar sonucunda gzaltna alnan 14 kiiden 6 ocuk Batman l Emniyet Mdrl ocuk ubesi'ndeki ifade ilemlerinin ardndan serbest brakld, 8 kii ise savcla karld. Akam saatlerine kadar sren ifade ilemlerinin ardndan 8 kii tutuklanma talebiyle nbeti hakimlie sevk edildi. Burada ifadeleri alnan 8 kiiden, 4' serbest braklrken, 4 kii ise, "Gsteri ve toplant yryleri kanununa muhalefet etmek" iddiasyla tutukland. Tutuklanan 4 kii Batman M Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 24 Mart 2011 Batman Asliye Ceza Mahkemesi'nin "Demokratik zm adr"n "Su rgt eylemleri oda haline geldii" iddiasyla kapatma kararyla Yaam Hastanesi nnde kurulan adra polisin baskn dzenlemesi, adra ve malzemelere el koymas ve 29 kiiyi gzaltna almas tepki olarak yaplan oturma eylemi sonras aralarnda BDP Batman l Ebakanlar Saadet Becerikli, eyhmus Aslan, BDP PM yesi Dndar Mercan, l Genel Meclis 188 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Bakan Salih Aktan'n da bulunduu ok sayda kii gzaltna alnd. Yldz ve Ata ile birlikte kalabaln oturma eylemi devam ediyor. 5 Nisan 2011de, Batman'da Roj TV'ye katld gerekesiyle gzaltna alnan ve 10 ay tutuklu kaldktan sonra tahliye olan Azadiya Welat Gazetesi Batman Temsilcisi Deniz Kl, cezasnn Yargtay tarafndan onaylanmasnn ardndan tutukland. 19 Nisan 2011'de Batmanda 15 Nisan'da gzaltna alnan DHA Diyarbakr Blge Brosu Temsilcisi Kadri Kaya ve Batman muhabiri Erdoan Altan ile 6 kiinin Batman Cumhuriyet Savcl'ndaki ifade ilemlerinin ardndan brahim Kaya serbest braklrken, aralarnda Kaya ve Altan'n da bulunduu 7 kii ise tutuklanma istemiyle nbeti mahkemeye sevk edildi. Nbeti mahkemede ifadeleri alnan 7 kiiden ajansmzn Diyarbakr Blge Brosu Temsilcisi Kadri Kaya ve Batman muhabiri Altan'n yan sra hsan Dilayak ve Mehmet Kaya, "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklanrken, Remziye Ekinci, Mehmet Karaba ve Musa Balur ise tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld 21 Nisan 2011de, kan YSK kararlarn protesto olaylarnda, Batmanda Belediye Bakanvekili Serhat Temel ve BDP l E Bakan Saadet Becerikli ile 1 eylemci yaraland, Milletvekili Ayla Akat Ata polis ekipleri tarafndan tartakland, Bengi Yldzn zerine ise gaz bombas atld. Mdahale sonrasnda 60 kii gzaltna alnd. 22 Nisan 2011de, Batmanda gzaltna alnan 14 ocua 154er TL para cezas kesildii; 24 Nisan 2011deki gsterilere polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu ise, 52 kiinin gzaltna alnd renildi 25 Nisan 2011de, YSK nn 18 Nisan 2011de ald kararla, BDPnin destekledii bamsz milletvekili adaylarnn bavurularn reddetmesi zerine kan protesto eylemlerinde Batmanda, 21 Nisan 2011de gzaltna alnan 43 kiiden 14 karldklar mahkeme tarafndan, tutukland 26 Nisan 2011de, YSK nn ald kararla, BDPnin destekledii bamsz milletvekili aday yedi kiinin bavurularn reddetmesi zerine dzenlenen gsterilere katldklar gerekesiyle, Batmanda gzaltna alnan 27 kiiden 5 i karldklar mahkeme tarafndan tutukland. 27 Nisan 2011de, Batmanda 24 Nisan'da Krt sorununun demokratik zm iin ne srlen 10 talebi dillendirmek iin Demokratik zm adr nnde yaplan mitingin ardndan kitleye polis mdahalesiyle balayan olaylar srasnda gzaltna alnanlardan 7'si adliyeye sevk edildi. Savclk sorgusunun ardndan mahkemeye karlanlardan 4' tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, 3 kii tutuklanarak Batman M.Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 29 Nisan 2011de, Batman ve ilelerinde "Yasa d gsteriye katldklar" iddiasyla evlerine yaplan basknla gzaltna alnan 14 kii adliyeye sevk edildi. Savclkta ifade veren ve aralarnda BDP Gerc le Bakan kr Aslan'n da bulunduu 7 kii serbest brakld. "Yasa d gsteriye katldklar" ve "rgt yesi olduklar" iddiasyla nbeti mahkemeye sevk edilen Hikmet Keskin, Abdulsamet zbey, Abdulhakim Tekin, Ramazan Kl, Yaman Utan, Ersin Yourtu ve Hakk Baa ise tutuklanarak Batman M Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 4 Mays 2011de, Batman'da 2 gn nce evlerine yaplan basknla gzaltna alnan 9 kii emniyetteki ilemlerinin ardndan adliyeye sevk edildi. Savclkta ifadeleri alndktan sonra "rgt yesi olmak" ve "rgt propagandas" iddialaryla mahkemeye karlan 9 kii tutuklanarak Batman M Tipi Cezaevi'ne gnderildi. te yandan 2 gn nce MEYADER'in basn aklamasna katld esnada hakknda "Arama karar" olduu iddiasyla gzaltna alnan A. Celil Ta da karld mahkeme tarafndan tutukland. 20 Mays 2011de, rnakn Uludere lesinin dalk arazi kesiminde ve snrn Irak tarafnda 12 ve 13 Mays 2011de kan atmalar sonunda 12 militann lmesi nedeniyle Batmanda dzenlenen gsteriye mdahale eden kolluk kuvvetlerinin, gzaltna ald 17 kiiden 2 si ocuk 7 i kii tutuklanarak cezaevine konuldu. 11 Mays 2011de, BDP Batman ili Gerc le Bakan kr Aslan, 29 Nisan gn yaplan ev basknlarnda gzaltna alnm daha sonra savclk kararyla serbest braklmt. Bugn le saatlerinde ile merkezinde sivil polisler tarafndan tekrar "Hakknda yakalama karar var" iddiasyla gzaltna alnan Aslan, emniyet mdrlndeki ilemlerinin ardndan, Batman Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. Burada ifadesi alnan Aslan, tutuklama talebiyle mahkemeye sevk edildi. Mahkeme tarafndan "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklanan Aslan Batman M Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi.

| K GVENL ve ZGRL

189

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

12 Mays 2011de, Batman'da l Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan yaplan ev basknlarnda 1'i ocuk 4 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnan, Ferhat Ylmaz, Mahmut Gitmez, Murat Ylmaz ve Orhan Doan Destek Evi yelerinden dris Yakut olduu renildi 18 Mays 2011de, BDP Batman l Tekilatnn yryne gvenlik gleri izin vermeyince yer yer olaylar kt. le saatlerinde belediye saray nnde toplan BDPli kalabalk topluluk Turgut zal bulvar gzergahndaki BDP merkez seim lokaline yry dzenlemek istedi. Batman BDP il e bakanlar Saadet Becerikli ve ehmus Aslann gvenlik grevlileriyle yapt grmede olumlu sonu alnmaynca istenmeyen olaylar yaand. Batman Emniyet Mdrlne bal evik kuvvet ekipleri kitlenin zerine gaz bombas att. Kentte bir sre gstericiler ile gvenlik grevlilileri arasnda arbede yaand. Polis 10 kiiyi gzaltna ald. 20 Mays 2011de, Batman'da, rnak'n Uludere (Qilaban) lesi krsalnda 10 HPG'linin yaamn yitirmesine neden olan askeri operasyonlar knamak iin 17 Mays'ta yaplmak istenen yrye izin verilmemesiyle balayan olaylar srasnda gzaltna alnan 17 kii emniyet ilemlerinin ardndan adliyeye getirildi. Savclk ifadelerinin ardndan 10 kii serbest braklrken, 2'si ocuk 7 kii ise tutuklanma talebiyle mahkemeye karld. Mahkemece "rgt propagandas yapmak" sulamasyla tutuklanan 7 kii Batman M Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 12 Haziran 2011de, AKP Batman aday Mehmet imekin bir koruma ordusu eliinde oy kullanmak zere Petrol Mahallesi'ndeki Metin Bostan lkretim Okulu'na geldi. imek'in okulda oy kulland srada tm mahitlerin dar karlmas zerine duruma itiraz eden blok mahitleri, imek'in korumalar ve polisler tarafndan darp edilerek dar karld. Olayda 3 mahit eitli yerlerinde yaraland. Olaya tepki gsteren yurttalar ve mahitlerin aralarnda bulunduu 10 kii gzaltna alnd. 12 Haziran 2011de, Batman'da okul etrafnda bamsz adaylara oy vermeleri ynnde vatandalar ynlendirdikleri gerekesiyle 18 kii gzaltna alnd. Daha nce aranan 15 kii ise oy kullanrken gzaltna alnd. Gzaltna alnan toplam 33 kii emniyete gtrld. 12 Haziran 2011de, Batman'da sabah saatlerinde zel harekat ve sivil polislerden oluan yz maskeli yzlerce polis birok mahallede e zamanl ev basknlar dzenledi. Evlerde yaplan aramalarn ardndan BDP PM yesi Mehmet Candemir, BDP Batman l E Bakan Yardmcs Mizbeh Ok, l Yneticisi Fikret Takn ile BDP yeleri Aye Kana, A.Gafur Akgl, Mahmut Akl, Muzaffer nar, Medeni Yaman, Sddk Tekin, Ahmet Aydn, Abdullah , Abdurrahman Yaman, kr Ylmaz, mer Karaer, Fatma Kurhan, Veysi Taan, Asiye Akn, Muttazam ztekin, Sezen Doan, Mehmet Akil, Songl Entekin, Ahmet Aydn, Abdullah ile Gazeteci Hanefi Yetien ve eymuz Blbl gzaltna alnd. 12 Haziran 2011de, Batman'da seim sandklarnn ulunduu okullarn girilerinde polis tarafndan yaplan st aramalar vatandan tepkisine yol aarken, polisin sandk banda beklemesi ise ou zaman gerginlik st seviyeye kmasn neden oldu. Balar Mahallesi Seluklu ..O'da rnek oy pusulasn ceplerinde unutan 3 yal kadn oy kullandrlmayarak gzaltna alnd. Batman'da gzalt says 20'ye ykseldi. 19 Haziran 2011de, Batman Belediyesi Kltr leri Mdr Ali Sarpnar, l Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan gzaltna alnd. Kent merkezinde gzaltna alnan Sarpnar'n, seim ncesi Batman'a gelecek olan Babakan R. Tayip Erdoan'n gelii nedeniyle Demokrasi Platformu tarafndan billboardlara "Allah akna Batman'a niye geliyorsun" eklindeki afilerin aslmasna izin verdii gerekesiyle gzaltna alnd belirtildi. 4 Austos 2011de Batman'da Azadiya Welat ve zgr Gndem gazetelerinin datmn yapan Mazlum Bilmedi, sabah saatlerinde ar Mahallesi'nde polisler tarafndan gzaltna alnd. Bilmedi, gtrld Batman Emniyet Mdrl'nde tehdit edildiini ileri srd. 2 saat gzaltnda tutulan Bilmedi, ifadesi alndktan sonra serbest braklrken, gzaltnda polislerin kendisini "Bu ii brak yoksa senin iin ok kt olur" eklinde tehdit ettiini iddia etti. 14 Austos 2011de, Batman'n Mehmet Sincar Halkevi Seyitler Mahallesi'nde sabah saatlerinde datm yapan Azadiya Welat ve zgr Gndem gazeteleri alanlar Hasan Baytar ve Ramazan Yaln sivil polis tarafndan durdurularak tehdit edildikleri ileri srld. Polisin Baytar ve Yaln'a silah ektii ve daha sonra hakaret ettii bildirildi. Kimlik kontrolnden sonra Baytar'n gzaltna alnd, Yaln'n ise serbest brakld belirtildi. 10 Nisan Polis Karakolu'na gtrlen Baytar'n da ifadesi alndktan sonra serbest brakld kaydedildi 18 Austos 2011de, BDP Batman l rgt'nde genlik almas yrten Vedat Akel ve soy ismi renilemeyen Bahri adl kii, dn akam saatlerinde Atatrk Park'nda polisler tarafndan gzaltna alnd.

190

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

7 Eyll 2011de, BDP Batman Kadn Komisyonu, calana uygulanan tecridin kaldrlmas iin yaplmak istenen etkinlie izin verilmeyince Koerler bulvarnda partililer ile polis arasnda arbede yaand. Akam saatlerindeki gerginlik srasnda ocuk yata olan 5 gstericinin gzaltna alnd renildi. 10 Eyll 2011de, Batman 78'liler Giriimi Szcs Ahmet Aydn sabah saatlerinde Batman Emniyet Mdrl'ne bal sivil polisler tarafndan evine yaplan basknla gzaltna alnd. Gzalt gerekesine ilikin bilgi alnamayan Aydn'n Diyarbakr'a gtrld renildi. 10 Eyll 2011de, Batman'da Azadiya Welat ve zgr Gndem gazetelerinin datmn yapan Mazlum Bilmedi, bu sabah ile otogarnda gzaltna alnd. Gazeteleri almaya gittii srada gzaltna alnan ve gzalt gerekesi renilemeyen Bilmedi, Batman Emniyet Mdrl'ne gtrld. 16 Eyll 2011de, Batman'n nartepe Mahallesi'nde ismi renilemeyen bir ocuk polisler tarafndan gzaltna alnd. len saatlerinde alnan ve 14 yalarnda olduu belirtilen ocuk, PKK Lideri Abdullah calan'n koullarnn dzeltilmesi iin balatlan imza kampanyas metnini bulundurduu gereke gsterilerek gzaltna alnd ve Batman Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. 27 Eyll 2011de Batman'da sabah saatlerinde haftalk Yeni Demokratik Toplum Gazetesi'nin datmn yapan Frat Datm irketi alan Mevlt Aya, gzaltna alnd. Diyarbakr Caddesi'nde datm yapt esnada yanna yaklaan 3 sivil polis tarafndan gzaltna alnan Aya, emniyet mdrlne gtrld. Burada ifadesi alnan Aya, daha sonra serbest braklrken, zerinde bulunan yaklak 25 gazeteye ise "toplatmas olduu" gerekesiyle el konuldu. 5 Ekim 2011de, BDP Parti Meclisi yesi Mehmet Veysi Dileki, Batman'da gzaltna alnd. Batman Bahar Kltr Merkezi knda gzaltna alnan ve Batman l Emniyet Mdrl'ne gtrlen Dileki'nin gzalt gerekesi renilemedi. 12 Ekim 2011de, Batman'da 8 Ekim sabah dzenlenen ev basnlarnda 3' ocuk 11 kii gzaltna alnmt. DYG yaplanmasnda yer aldklar gerekesiyle gzaltna alnan .Y., A.T. ve S.B. isimli ocuklar, dn karldklar mahkemece tutuklanrken, dier 8 kii ise emniyetteki ifade ilemlerinin ardndan savcla sevk edilmiti. Savclk ifadesi ardndan tutuklanma talebiyle Nbeti Sulh Ceza Mahkemesi'ne gnderilen 8 kiiden M. erif Uran, Adnan ner, Vedat Akel serbest braklrken, Aziz Takn, Frat Boral, Sleyman ztoprak, M. afi Toy, Abdurhaman Akil ise "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklanarak Batman M Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 20 Ekim 2011de, Batman'da Azadiya Welat ve zgr Gndem gazetelerinin datmn yapan Muhittin Ik, len saatlerinde Balar Mahallesi'nde sivil polisler tarafndan gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Ik, Batman Emniyet Mdrl'ne gtrld 28 Kasm 2011de, BDP Parti Meclisi (PM) yesi Selim zalp, Batman'dan Siirt'e gittii srada yolda gzaltna alnd. Gzalt gerekesi hakknda bilgi edinilemeyen zalp'in, Batman Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. 18 Aralk 2011de, BDP'nin Batman'da dzenledii "Ez livir im" mitinginden hemen sonra Azadiya Welat ve zgr Gndem Gazetesi datmclarna yardm ederek gazetelerini datt esnada gzaltna alnan Mahmut Turan isimli gencin daha sonra serbest brakld renildi. 20 Aralk 2011de, Batman Belediyesi ile baz evlere 16 Aralkta yaplan basknlarda 54 kii gzaltna alnmt. Batman Emniyet Mdrl'ne gtrlen 54 kiiden aralarnda Ferit alar, Baki Evcil, Ahmet Yksel, Evin Balta Tuncelin de bulunduu 11 kii emniyetteki ilemlerinin ardndan serbest brakld. Savcla sevkedilen 43 kiiden Belediye Bakan Danman Veysel otak, belediye alanlar Serpil Acar, Nurettin Ar, Ergn Demir, BDP PM yesi Veysi Dileki, Erturul Tuncel savclk ifadesi ardndan serbest braklrken, dier 37 kii tutuklanma talebi ile nbeti mahkemeye sevk edildi. Nbeti mahkeme tarafndan 22 kii serbest braklrken geriye kalan 15 kii ise tutukland. Tutuklanan Belediye Teknik Bakan Yardmcs Hayrettin Caymaz, Belediye Meclis yesi Salih Altun, BDP PM yesi ve Yerel Ynetimler Komisyonu yesi Ercan Aslan, Muhasebe Mdr Abdurrahman al, mar Mdr Mehmet Demiral, naat Teknikeri Murat Ekmen ile Hseyin Usalan ve Oktay Onatl, Yeil Ik, Ycel Blkgiray, Sleyman elik, Abdullah Krk, Abdullah Bahudur, Aladdin Hoer, etin Balta Batman M Tipi Cezaevine gnderildi. 22 Aralk 2011de, Batman'da yaplan ev basknnda bir kii gzaltna alnd. Petrolkent Mahallesi'nde ikamet eden M. Emin Ouz adl yurtta, sivil polisler tarafndan evine yaplan basknn ardndan gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Ouz'un Diyarbakr Emniyet Mdrlne gtrld bildirildi. | K GVENL ve ZGRL 191

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

31 Aralk 2011de, protesto gsterilerine katldklar gerekesiyle Batmanda 30 kii gzaltna alnd 31 Aralk 2011de, Batman'da, Diyarbakr Caddesi zerinde bulunan Drtyol mevkiinde len saatlerinde ismi renilemeyen bir kiinin gzaltna alnd belirtildi. Gzalt gerekesi renilemeyen kiinin Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. Bayburt 25 Kasm 2011de, "KCK" ad altnda yaplan operasyonlarda tutuklanarak Bayburt M Tipi Cezaevi'ne konulan Bulank Belediye Bakan Yardmc Ali Topcu'nun ziyaretine giden kardei BDP Bulank eski ile yneticisi Vedat Topcu da gzaltna alnd. Ak gr yapmak zere cezaevine giden Vedat Topu'nun kardei ile grmesi, gr baladktan ksa bir sonra cezaevinde grevli jandarma erleri tarafnda kesildi. Ardndan gzaltna alnan Topu'nun jandarma karakoluna gtrld bildirildi. Gzalt gerekesi renilemeyen Topcu'nun ifadesi alnmak zere Bayburt Adliyesine getirilecei renildi.

Bilecik Bingl 1 Mart 2011de, Bingl Merkez ve Solhan lesi'nde 24 ubat gn gzaltna alnp serbest braklan 9 kii hakknda savcln bir st mahkemeye yapt itiraz zerine tutuklama karar karld. 9 kii hakknda "Gsteri ve yry kanuna muhalefet" ettikleri iddiasyla tutuklama kararnn kmas zerinde, polis BDP l Yneticisi Emin een, Baki Glek ve . B.'nin evine dn akam baskn dzenledi. Hikmet Gnay ise Solhan'dan Bingl Devlet Hastanesi'ne gittii srada yolda gzaltna alnarak tutukland. Gnay, Glek, een ve . B. Bingl M Tipi Kapal Cezaevine gtrld. 9 Mart 2011'de Bingln Solhan lesinde 30 Ocak 2011 tarihinde BDP'nin dzenledii bir mitingde slogan attklar gerekesiyle dn gzaltna alnan Orhan Demir (23), Kadircan Gayrinal (21) ve C.U. (17) emniyetteki ifadelerinin ardndan savcla sevedildi. C.U. savclktaki ifadesinin ardndan serbest braklrken, Demir ve Gayrinal tutuklanma talebiyle mahkemeye gnderildi. Demir ve Gayrinal, "rgt propagandas yapmak" iddiasyla tutuklanarak Bingl M Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 31 Mart 2011'de Bingln Yeni Mahallesi'nde dn Bingl l Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan dzenlenen ev basknlarnda gzaltna alnan Mehmet Boztimur ve Enes Konar adl yurttalar adliyeye sevk edildi. Savclkta ifadeleri alndktan sonra tutuklanmalar talebiyle Bingl Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen Konar ve Boztimur "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla tutukland. 15 Nisan 2011'de Bingl'de dn akam saatlerinde kent merkezinde sivil polisler tarafndan gzaltna alnan BDP Genlik Meclisi yesi Muhammed Bazzencir, "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklanarak Bingl M Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 26 Nisan 2011de Bingl'n Karlova lesi'nde BDP le binas nnde kurulan Demokratik zm adr yzlerce polisin de katld baskn ile kaldrld. Baskn esnasnda adrda bulunan 3 yurtta polise tepki gsterdii srada polisler tarafndan darp edildii belirtildi. Olay yerine gelen BDP Karlova le Bakan emsettin zen ve le Yneticisi mit z polisin sert tutumuna tepki gsterince zen, z ve adrda bulunan 3 yurtta polis tarafndan gzaltna alnd 7 Mays 2011de, Dersim'in Plmr lesi krsalnda dzenlenen operasyonda yaamn yitiren 7 HPG'liden, nceki gn Bingl Solhan lesi Bozlan Mezarl'nda defnedilen erefettin Can'n (Zerdet eleng) mezarn ziyaret ettikten sonra geri dnen 20'si kadn 67 kii ile knda gzaltna alnmt. Solhan Blge Trafik Amirlii'nde ifadeleri alnan 67 kiiden 61'i serbest brakld. 6 kii ise "pheli olduklar" iddiasyla Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. Savclk ifadelerinin ardndan "rgt propagandas yapmak" ve "rgte ye olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddias ile tutuklanmalar talebiyle mahkemeye sevk edilen 6 kiiden 3' tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. niversite rencisi Emine Ylmaz (24) ve lise rencileri Abdullah Balk (19) ile Aziz Davran ise tutuklanarak cezaevine gnderildi 18 Mays 2011de, Bingl'de 16 Mays gn yaplan ev basknlarnda 7 kii gzaltna alnm, bunlardan 5 kii Emniyet'teki sorgularnn ardndan serbest braklmt. Savcla karlan 2 kiiden Didem Polat savclktaki 192 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

ifadesinin ardndan serbest braklrken, Glsm Ko ise tutuklanma talebiyle nbeti mahkemeye sevk edildi. Mahkeme, Ko'u "rgt yesi olduu" iddiasyla tutuklayarak, Bingl M Tipi Cezaevi'ne gnderdi. 19 Mays 2011de, Bingln Gen lesinde Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan sabah saatlerinde mahallelerde birok eve baskn yapld. Basknlarn ardndan Mustafa Alay, Muharrem Anuk, sa Zorolan, Bilal Alabay, Ercan Kandemir ve Ergin etin gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen 6 kii, le Emniyet Mdrl'nde tutuldu. 24 Mays 2011de, Bingl merkezde Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou Bamsz Milletvekili Aday dris Baluken'in seim afilerini asan 6 BDP alan gzaltna alnd. Ulvikent Mezarl civarnda afileme almas yrten 6 kiinin belirlenen yerlerin dnda seim afileri astklar iddias ile gzaltna alnd renildi. 6 Haziran 2011de, Bingl'de iki gn nce gzaltna alnan BDP yesi Yksel Tartar ve Mahmut Burahan, Emniyet Mdrl'ndeki ilemlerinin ardndan adliye sevk edildi. Savclkta ifadeleri alnan Tatar ve Burahan, tutuklanma istemiyle nbeti mahkemeye gnderildi. Tatar ve Burahan, "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklanarak Bingl M Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 10 Haziran 2011de Emek, Demokrasi ve zgrlk Blounun mitinginin ardndan Bingl merkeze Bal Kasman Mesire alannda gzaltna alnan kapatlan DTP ve BDP'nin eski l Bakan Avukat mer Faruk Ersz emniyetteki ifadesinin ardndan savcla sevk edildi. Buradaki ifadesinin ardndan tutuklanmas talebiyle nbeti mahkemeye sevk edilen Ersz, "rgt yesi" olduu iddias ile tutuklanarak Bingl M Tipi kapal Cezaevi'ne gnderildi. 14 Haziran 2011de, Bingl'de len saatlerinde BDP'nin genlik rgtlenmesi olan Demokratik Yurtsever Genlik alan Mzeyyen Aslan, Fara li ve soyismi renilemeyen Dilan adl kiilerin gzaltna alnd renildi. Dilan adl kiinin evine baskn yapan polisin genleri l Emniyet Mdrl'ne gtrd renilirken gzalt gerekeleri hakknda bilgi alnamad. 14 Haziran 2011de, Bingl niversitesi rencisi kran Tamir, Bingl Emniyet Mdrl polisleri tarafndan hibir gereke gsterilmeden BDP l Binasnn nnde gzaltna alnd. O srada orada bulunan DHA Muhabiri Glsen Aslan gzalt gerekesini renmeye alrken polisler antasna zorla el koydu. 21 Haziran 2011de, Bingl'de 17 Haziran gecesi jandarma ve polisin dzenledii ev basknlarnda gzaltna alnan 3 kiiden, Nursel Karasu emniyetteki ilemlerinin ardndan serbest braklrken, Tahir Buur ve Edip Kaynar ise Bingl Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. Buradaki ifadelerinin ardndan tutuklanmalar talebiyle mahkemeye sevk edilen Kaynar ve Buur, "rgt yesi" olduklar iddiasyla tutuklanarak Bingl M Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 15 Temmuz 2011de Bingl n Karlova lesi Hasanova ky yaknlarnda kan ve 1 HPG'linin yaamn yitirdii iddia edilen atma sonras balatlan operasyonda Hasanova Ky Burmata (Xixiok) mezrasnda yaayan evket Sayak isimli bir kyl askerler tarafndan gzaltna alnd. 16 Haziran 2011de, Bingl'n Kltr Mahallesi'nde 15 Haziran gn yaplan ev basknnda gzaltna alnan DYG yesi Bingl niversitesi rencisi Fara li, emniyetteki ilemlerinin ardndan adliyeye karld. Cumhuriyet Basavcl'nca ifadesi alnan li, tutuklama talebiyle Bingl Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. li, ifadesi alndktan sonra mahkemece "rgt yesi olduu" iddiasyla tutuklanarak, Bingl Kapal M Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 31 Temmuz 2011de, Bingl'n Karlova ilesinde ev ve iyeri yakan korucularla ilgili hibir yasal ilem balatlmazken, lm tehdidi alan BDP'liler gzaltna alnd. Sabahn erken saatlerinde evine yaplan basknda BDP'li mit z gzaltna alnd. Yalnzhan (Alarizan) Ky'ne da baskn yapan askerler, Rza Karaba isimli yurtta gzaltna ald.leye bal Hasanova (Heznaw) Ky Burmata (Xixiok) mezrasnda yaayan 9 kiilik Sayak ailesi de gzaltna alnd. Hasanova'dan Erzurum'un at ilesine doru giden Alattin Sayak ve ocuklar Meral ile Erdal Sayak yol kontrolnde jandarma tarafndan gzaltna alnd bildirildi. 31 Ekim 2011de, Bingl'n Kalen Mahallesi'nde oturan BDP'li Bingl Belediye Meclis yesi Ahmet Demirba ve Ahmet Bazenci sabahn erken saatlerinde evlerine baskn dzenleyen polisler tarafndan gzaltna alnd. Bingl Cumhuriyet Basavcl'nn talimatyla gzaltna alnan Demirba ve Bazencinin Emniyet Mdrl'nde gtrld bildirildi. 13 Aralk 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Yahya elik, u beyanlarda bulundu: Kardeim olan Ozan elik, 08 Austos 2011 tarihinde beri kayptr. 09.12.2011 tarihinde saat 17.00da evimize gelen bir telefon Bingl jandarma karakolunda aradklarn ve ocuklarnn atmada yakalandn syledi. Olayn detayn renmek iin | K GVENL ve ZGRL 193

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

11.12.2011 gn Bingl jandarma komutanlna gittik. Olayn doru olduunu kardeimin de yakalandn rendik. Beni de orada gzaltna aldlar. Gemi davalardan dolay ifademe bavurdular. 24 saat gzaltnda kaldktan sonra serbest brakldm. Kardeimi mahkemeye karacaklar zaman bizi arayacaklarn sylediler. Kardeimin hayatndan endieliyim. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 22 Aralk 2011de Binglde Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin ve jandarma ekiplerinin dzenledii ev baskn sonucu BDP l Ebakan Yardmcs Fatih Da gzaltna alnd 26 Aralk 2011de, Bingln Karlova lesi'ne bal Yigitler Ky atak Mezras'nda 23 Aralk gn yaplan ev basknnda Abdullah ne, Bekir Ay, Kzlaa Ky'nden Eyip Bel, Zeki Kl, Aa Yamurlu Ky'nden Vahyettin Benzer, Doan Bellu ve Muzafer Gltekin, Adakl lesi'ne bal Xaruk Ky'nde yaplan ev basknlarnda ky muhtar Mahmut Ekenar, olu Ramazan Ekenar, gelini Tuba Ekenar, Kelko Ky'nden Ahmet Emici, Turan Firarolu ve ky muhtar Hseyin Dal, Seris Ky'nden ise soy ismi renilemeyen ky muhtar Selahattin ile Bingl Merkez'den Fatih Da, Mehmet Bulut isimli yurttalar gzaltna alnmt. Bingl l Jandarma Karakol Komutanl'nda ilemleri tamamlanan 16 kii, Bingl Adliyesi'ne sevk edildi. Savc, ifadesi alnan 16 kiiyi tutuklanma talebiyle mahkemeye gnderdi. "rgte yardm etmek" iddiasyla aralarnda ky muhtarlarnn da bulunduu 12 kii tutuklanrken, 4 kii de tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 28 Aralk 2011de Bingln Karlova lesine bal Hasanova Kynn Xixiok (Burmata) Mezrasnda dzenlenen ev basknnda gzaltna alnan Sava Sayak yasad rgt propagandas yapt sulamasyla ayn gn karld mahkeme tarafndan tutukland

Bitlis 19 Ocak 2011de, Bitlisin Tatvan lesinde dzenlenen ev basknlarnda gzaltna alnan 17 kiiden Eitim-Sen Tatvan Temsilcisi Yksel Ozan, aban Tan, SES Bitlis ubesi Bakan Sedat Gler ile Ferhat Ko, Erdin Tlay, Kerem Kurt, Abdulmenaf Orak, DHA muhabiri Sinan Aygn, Vanda 23 Ocak 2011de karldklar mahkeme tarafndan yasad rgt yesi olduklar sulamasyla tutukland 25 Ocak 2011,19 Ocak'ta Bitlis ve Tatvan'da yaplan operasyonlarla ilgili olduu gerekesiyle dn Tatvan'da gzaltna alnan ve bugn Van'a getirilerek adliyeye karlan BDP Genel Merkez alan aize elik, zel Yetkili Cumhuriyet Savcl'nda ifadesi alnd. elik, "rgt yesi olmak" sulamasyla Nbeti Ar Ceza Mahkemesi'ne gnderildi. Burada da ifadesi dinlenen elik, "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 17 ubat 2011de Bitlis merkez ile Groymak (Norin), Ahlat (Xelat) Hizan ve Tatvan (Tux) ilelerinde sabah saatlerinde yaplan ve basknlarnda gzaltna alnan 14 kii tutuklama istemi ile Asliye Ceza Mahkemesi Hakimlii'ne sevk edildi. Mahkemedeki sorgularnn ardndan BDP Tatvan le Ebakan Cevdet Turgut, Serap akmak, Mehmet Altun, Cafer Trkmen ve Nejat Oru tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, Behet Bilici, Necmettin Uur, Faysal Sava, Ergin Bak, Abdulsamet Aut, Vedat Yaln, Suzan Yaln, Ferhat Gezier ve Ali Ylmaz "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddias ile tutukland 22 ubat 2011de Bitlis'in Groymak (Norn) lesi'nde 21 ubat gn gzaltna alnan 13 kiiden zkan Sar, Fatih Damar ve Fesih Akn serbest braklrken, Gven Yaln, Sabahattin Calp, Mehmet Calp, Seyfettin Calp, Sezer Eres, Fesih Akn, Maallah Tokay, Serkan Ural, Menaf Gkta ve Harun Gl ise tutuklanmalar talebiyle Norn Sulh Ceza Mahkemesine sevk edildi. Mahkemede ifadeleri alnan 9 kii, "rgt propagandas" yaptklar iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. Gven Yaln ise tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 25 ubat 2011de Bitlis ili Tatvan le Emniyet Mdrl'ne bal polisler, sabah saatlerinde ile merkezinde 4 eve baskn dzenledi. Evlerin didik didik arand basknda, Dilge Akdeniz, Hacer Kara ve Baran Tlay gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen 3 kiinin Bitlis Emniyet Mdrl'ne gtrld bildirildi. 10 Mart 2011'de Daha nce gzaltna alnarak el konulan fotoraf makinesini almas iin Bitlis ili Groymak ile Emniyet Mdrl'ne arlan belediye basn biriminde alan slim Uan, hakknda "yakalama" karar bulunduu gerekesi ile adliyeye sevk edildi. Ylk iznini memleketi Antep'te kulland dnemde, 15 ubat'ta Groymak Belediyesi erzan Kurt Eitim Destekevi'nin duvarlarna PKK Lideri Abdullah calan'n fotoraflarn ast iddia iddiasyla Uan, tutuklanma talebiyle Groymak Sulh Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne gnderildi. Uan'n bahsi geen tarihte Groymak'ta bulunmad ynndeki ifadelere bakmayan Nbeti hakimlik Uan'n "rgt yesi K GVENL ve ZGRL |

194

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" ve "rgt propagandas yapmak" gerekesi ile tutuklanmasna karar verdi. 21 Mart 2011'de Bitlisin Tatvan lesi'nde gndz yaplan Newroz kutlamasndan sonra gece Esentepe, Fatih ve alayan mahallerinde ate yakan genlere polis mdahale etti. Polisin mdahalesine talarla karlk veren genler, uzun sre polisle att. Yaanan atma esnasnda mahalleden toplam 4 kiinin gzaltna alnd bildirildi. 12 Nisan 2011de, Bitliste dershaneye giden 2 renci arasnda kan kavgaya karan 1 rencinin polis memuru olan aabeyinin arkadalaryla dershaneye gelerek 12 renciyi darp ederek gzaltna ald bildirildi 24 Nisan 2011de Groymak le Emniyet Mdrl'ne bal polislerin yapt ev basknlarnda gzaltna alnan Sinan Caf, Eref Engin, Fethi Damar emniyetteki sorgularnn ardndan Groymak Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. Eref Engin ve Fethi Damar tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, Sinan Caf tutuklanarak Bitlis E Tipi Kapal Cezaevine gtrld. 3 Mays 2011de Bitlis'in Groymak (Norn) lesi'nde le Emniyet Mdrl ekipleri bir ok eve baskn dzenledi. Baskn dzenlenen adreslerin ounda hakknda arama karar karlanlar bulunmazken, BDP Groymak le Yneticisi Emel Tadik gzaltna alnd. Gzaltna alnan Tadik, le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 13 Mays 2011de, Bitlis'in Ahlat lesi'ne bal Ovakla (Prxus) Beldesi'nde yaayan Newroz kutlamasnda "yasad" slogan att gerekesiyle Kutbettin Bulut (28), Ahlat'a gzaltna alnd. Bulut, "rgt propagandas yapmak" iddiasyla tutuklanarak Bitlis Cezaevi'ne gnderildi 23 Mays 2011de, 19 Mays'ta Bitlis BDP l binasndan karken, polisler tarafndan gzaltna alnan ve 4 gn boyunca emniyette bekletilen DYG merkez alan Melike Dz, savcla karld. Savclkta ifadesi alnan Dz, "rgt yesi olduu" iddiasyla Ar Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne sevk edildi. Burada ifadesi alnan Dz, ayn gerekeyle tutuklanarak, Bitlis E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 9 Temmuz 2011de HD Bitlis Temsilcisi Hasan Ceylan, HD Blge toplants iin gittii Hakkari'de kald otelde polisler tarafndan gzaltna alnd. Otele gelen polisler tarafndan gzaltna alnan Ceylan, l Emniyet Mdrl'ne gtrld. Ceylan'n dn Bitlis Cumhuriyet Savcl tarafndan ifadesinin alnd, ancak hakkndaki yakalama kararnn kaldrlmadndan dolay gzaltna alnd renildi 7 Austos 2011de Bitlis Hizan ile merkezinde BDP Hizan le Yneticisi Osman imek, Hizan'a bal Stta (Gulpk) Ky'nden Nusret Aydn, Mehmet Emin Aydn, Faruk Aydn, niversite rencisi Caner Aydn ve stanbul'dan kydeki akrabalarn ziyarete gelen Gurbet Aydn ile merkezinde gzaltna alnarak le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 7 Austos 2011de Bitlis Hizan ile merkezinde balatlan ev basknlarnda, BDP Hizan le yneticisi Sait Tarhan evinden gzaltna alnarak le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 20 Eyll 2011de, Bitlis Tatvan'da 18 Eyll'de PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ve ailesiyle grtrlmemesini protesto eylemine polisin mdahalesi sonucu kan olaylarda gzaltna alnan Hamza Glhan ve Rdvan Gezici savcla karld. Burada ifadeleri alnan iki kiiden Rdvan Gezici serbest braklrken Hamza Glhan "rgt propagandas" yapt iddiasyla tutuklad 21 Eyll 2011de dzenlenen operasyonda gzaltna alnan 3 kii yasad rgte yardm ve yataklk yaptklar iddiasyla 26 Eyll 2011de tutukland 21 Eyll 2011de, BDP Parti Meclisi (PM) yesi Emrullah Bingl Van ile Bitlis'in Tatvan lesi arasnda bulunan Balaban arama noktasnda bindii otobsten indirilerek gzaltna alnd. 25 Eyll 2011de, Bitlis'te Polis Meslek Yksek Okulu'na 21 Eyll'de yaplan silahl saldrnn ardndan Bitlis'in Groymak lesi'ndeki iyerlerine dzenlenen basknda gzaltna alnan Vedat Yavuz, mit Yavuz ve ismi renilemeyen bir kii, Bitlis Cumhuriyet Savcl'na karld. Tutuklama talebiyle Bitlis Sulh Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne sevk edilen Vedat Yavuz, mit Yavuz ve ismi renilemeyen ahs "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklanarak, Bitlis E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 4 Ekim 2011de, Bitlis'in Tatvan lesi'nde 30 Eyll'de Bitlis Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan yaplan ev basknlarnda gzaltna alnan ve aralarnda BDP'li yneticiler, belediye bakan yardmclar ve belediye meclis | K GVENL ve ZGRL 195

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

yelerinin de bulunduu 13 kii dn Van'da savcla karlmt. Burada ifadeleri alnan 13 kiiden Kemal Akbay ve Sait Aydemir tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, 11 kii ise "rgt yneticisi olmak" ve "rgt propagandas yapmak" iddialaryla tutuklanmalar talebiy ile Van Ar Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne sevk edildi. Sabah saatlerine kadar sren yarglamada BDP Tatvan ile yneticileri Hseyin Gler, erif Bozan, Kemal Akbay, Sevim Karko ve Eref Akn tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, BDP le E Bakanlar Hayrettin aan ve Zahide Karadal, Tatvan Belediye Bakan Yardmcs Nedim Ik, Belediye Meclis yesi Nasr ler ve eski ile yneticilerinden Celal Orak ile zzet zbek ise ayn gerekeler ile tutuklanarak cezaevine gnderildi. 17 Ekim 2011de, Bitlis'in Groymak lesi'ne bal zmveren (avkis) Ky'nde belediyeye ait erzan Kurt Eitim Destekevi retmenlerinden Sefa zkan'n evine sabah saatlerinde baskn dzenlendi. zkan, gzaltna alnd. zkan'n Mula'da gzaltna alnan rencilerle balantl olarak alnd renildi. 2 Kasm 2011de, Bitlis'in Tatvan lesi'nde, BDP ile binas nnde bir araya gelen yzlerce kii, zerinde 35 gln bulunduu siyah bez ile PKK bayraklar aarak buradan Cumhuriyet Caddesi zerinde bulunan Hizan Dura'na kadar bir yry dzenlendi. Yry sonras aklama yapan BDP Bitlis l Bakan Orhan Bezirganolu, Kazan Vadisi'nde 35 HPG'liye kar yaplanlarn bir vahet olduunu belirtti. Basn aklamasndan sonra polisin PKK bayra aan 2 kiiyi gzaltna almak istemesiyle polisle yurttalar arasnda arbede yaand. Polis kitleye coplarla mdahale ederken, kitle de polise kar koyarak 2 kiinin gzaltna alnmasn engellemeye alt. Yaanan arbede sonras BDP Tatvan le Yneticisi Hayrettin Ta ve bayrak atklar iddia edilen 2 kii gzaltna alnd. 25 Kasm 2011de, HD Bitlis Temsilciliine bavuran Cevdet Ergn ve Necla Erdemir, yaknlar Murat Erdemir ve Rasim Ergnn gzaltna alndn kendilerinden haber alnmadn beyan etmilerdir. Bu konuda derneimizden yardm talep edildikten sonra gzaltna alnan ahslarn karakolda olduklarn ve mahkemeye karldklarn rendik 17 Aralk 2011de, Siirt ili Kurtalan ilesinde "KCK" operasyonu kapsamnda ok sayda kurum ve evlere dzenlen basknlar kapsamnda Bitlis'te de bir kii gzaltna alnd. BDP Genel Merkez alan Ylmaz Karsu'nun akam saatlerinde gzaltna alnd ve Siirt'e getirildii belirtildi. 21 Aralk 2011de, Bitlis ili Tatvan ilesi Yaam Alveri Merkezi nnde hakknda tutuklama karar olduu gerekesiyle gzaltna alnan DTP eski le Bakan lhami zer, le Emniyet Mdrlne gtrld. zerin 2007 ylnda DTP Tatvan le bakan iken yapt bir konuma nedeniyle yerel mahkemece hakknda alan ve 10 ay hapis cezas ile sonulanan davasnn Yargtay'ca karara balanmas sonucu tutukland renildi.

Bolu Burdur Bursa 20 Mart 2011de, Bursada dzenlenen newroz kutlamalarna mdahale eden polis ekipleri 12 kiiyi gzaltna ald 5 Haziran 2011de, Bursada DHKP-Cye ynelik olduu belirtilen e zamanl operasyonlarda 10 kii gzaltna alnd. Polisin 22 adrese baskn yapt. Operasyonun gerekesi konusunda bilgi alnamad. 10 kii Bursa Emniyet Mdrl TMne gtrld. 7 Haziran 2011de 5 Haziran 2011 tarihinde Bursann Yeniehir lesinde seim almas yrten BDP yelerine, HEPAR yelerinin saldrmas nedeniyle kan kavgaya polis ekipleri mdahale etti. Mdahale sonrasnda HEPAR yesi 17 kii gzaltna alnd 29 Eyll 2011de Bursada Uluda niversitesinin dzenlenen akademik yl al trenine katlan Babakan Yardmcs Blent Arn protesto etmek isteyen 16 renci gzaltna alnd 22 Kasm 2011de Bursada yaayan ve gazetenin yazarlarndan Avukat Aye Batumlu ile calann mral Gnleri adl kitabn da yazar olan Cengiz Kapmaz ve Asrn Hukuk Brosu'nun ofr Hseyin Karasu gzaltna alnd.

196

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU anakkale

NSAN HAKLARI DERNE

13 Ocak 2011de, anakkalede Onsekiz Mart niversitesinde kart grl renciler arasnda kan kavgaya mdahale eden jandarma ekiplerinin gzaltna ald 22 renciden ikisine kelepe takld esnada iki rencinin kolunun bileklerinden krld ve bir ay i gremez raporu aldklar renildi. Gzaltna alnan rencilerden 14 ise serbest brakld 24 Aralk 2011de anakkalede Fze Kalkan Deil Demokratik Lise stiyoruz talebiyle kurulan alk grevi adrna polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu anakkale Genlik Dernei yesi 21 renci darp edilerek gzaltna alnd 24 Aralk 2011de, BDP PM yesi amil Altan anakkale'nin Kkkuyu lesi'nde gzaltna alnd. Altan'n Halklarn Demokratik Kongresi'nin (HDK) Kkkuyu'da yapt toplant srasnda gzaltna alnd ve Ayvack Jandarma Karakolu'na gtrld renildi. Altan'n hangi gereke ile gzaltna alnd renilemedi. 25 Aralk 2011de anakkalede Fze Kalkan Deil Demokratik Lise stiyoruz talebiyle kurulan alk grevi adrna polis ekiplerinin 2. kez mdahale etmesi sonucu anakkale Genlik Dernei yesi 14 renci daha darp edilerek gzaltna alnd ankr orum 14 Haziran 2011de, orumda dzenlenen ev basknlarnda 1 Mays i Bayramnda gn yasad pankart atklar iddiasyla zgrlk ve Dayanma Partisi yesi 6 kii gzaltna alnd 19 Eyll 2011de orumda okullarda zorunlu din derslerinin kaldrlmasn talep eden bir basn aklamas yapmak iin Eti Lisesinin nne gelen Pir Sultan Abdal Kltr Dernei yesi 5 kiiyi darp ederek gzaltna ald 1 Aralk 2011de orumda Fze Kalkan Deil Demokratik Lise stiyoruz talebinin yazl olduu afileri asan orum Halk Cephesi yesi olan gruba mdahale eden polis ekipleri 5 kiiyi gzaltna ald.

Denizli 26 Nisan 2011de, Denizlide dzenlenen ev basknlarnda Demokratik Haklar Dernei yesi olan Mslm Kaymaz, Muhammed nal ve Aysun Dkn adl 3 kii gzaltna alnd 7 Haziran 2011de, 3 Haziran 2011 tarihinde Denizlide gzaltna alnan Pamukkale niversitesi rencisi 28 kiiden 13 tutukland. Diyarbakr 2 Ocak 2011de Diyarbakrn Sur lesi'ne bal Ali Paa Mahallesi'nde askeri operasyonlar protesto etmek iin bir araya gelen bir grup gen ile polis arasnda atma kt. Olaylarn ardnda polis 2 kiiyi gzaltna ald. 10 Ocak 2011de tHD Diyarbakr ubesine bavuran Meliha Bayram, Bu sabah kzm kendi evinden polis alp gtrm. O anda ocuklar varm. Bize ocuklar annelerinin polisler tarafndan gtrldn sylediler. Nereye, niin gtrdklerini bilemiyoruz. Bize bu konuda yardmc olmanz istiyorum. Diyerek yardm talebinde bulundu. 14 Ocak 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Abdusselam Bayram, 13.01.2011 Perembe gn kzm Roperi Bayram, okul dn Kayapnar BDP Parti Binasndaki bir arkadan ziyarete gitmi dnte polis tarafndan gzaltna alnmt diyerek kurumumuzdan yardm talep etmitir. 14 Ocak 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Mehmet Alsa, 13.01.2011 tarihinde olum Adnan Alsa gzaltna alnmtr Bu konuda bana yardmc olmanz istiyorum demitir. 16 Ocak 2011de Diyarbakr'n Silvan lesi'nde protesto yryne katlmak iin Selahaddin Eyybi Camisi nnde toplanan kitle ierisinde bulunan Mehmet Bakrolu adl kii polisler tarafndan gzaltna alnd.

| K GVENL ve ZGRL

197

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

17 Ocak 2011de, Diyarbakrn Silvan lesinde bir etkinlikte yapt konuma nedeniyle gzaltna alnan Krt Dili Aratrma ve Gelitirme Dernei (Kurdi-Der) yneticisi Mehmet Bakrolu karld mahkeme tarafndan yasad rgt propagandas yapt iddiasyla tutukland 17 Ocak 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Mehmet elik, bugn olum Ycel elik gzaltna alnd srada polisler tarafndan darp edildiini kendimiz haber sitelerinde grntsn grdk. Kafas kanlar iinde bu ekilde de gzaltna aldlar. Ama olumu darp eden polislerden ikyetiyim. Hukuksal desteinizi istiyorum 18 Ocak 2011de ubemize bavuran Mahir Tarhan u beyanlarda bulundu: kamet ettiimiz eve bugn sabah 05.00de sivil polislerce baskn dzenlendi. Kapy atmzda arama iznini bize gsterdiler. Bize olum Mazlumu sordular. Mazlum evde uyuyordu. Mazlumu gzaltna aldlar. Sonrada evimizi arama yaptlar. Mazlumun bilgisayarna ve telefonuna el koydular. Mazlumu ve malzemeleri aldktan sonra bize, gzalt gerekesini sylemeden evden ayrldlar Diyerek yardm talep etmitir 18 Ocak 2011de Diyarbakr'da Dicle niversitesi (D.) Eitim Fakltesi Tarih retmenlii blmnde okuyan Umut Deniz Erhankaya isimli renci polis tarafndan gzaltna alnd. 18 Ocak 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Uur Bozta, Dicle niversitesi rencisi Umut Deniz Ertem 18 ocak gn niversiteden ayrlrken polis tarafndan saat 01.00 sularnda takip edilmek suretiyle, yolu kesilerek, hakaret ve kfrlere maruz kalnarak gzaltna alnmtr. Biz arkadalar olarak HDden gereken yardm talep ediyoruz. Demitir 23 Ocak 2011de Diyarbakr'dan Adana'ya giden Star Diyarbakr firmasna ait yolcu otobs saat 15.30 sralarnda Urfa'nn Birecik lesi knda jandarma tarafndan durduruldu. Kimlik kontrol yapan jandarmalar Fato Akku isimli kadnn antasn da arayarak, gzaltna alnd 25 Ocak 2011de Diyarbakr Adliyesi'ne annesi ile beraber ablasnn yargland durumay izlemek iin gelen M.M. (17), polisler tarafndan "Yan uygun deil" denilerek adliyeye girmesine izin verilmedi. M.M. itiraz edince adliyede grevli polisler tarafndan dar kartlarak tekme tokat dvld. Elbiseleri hrpalanmadan dolay yrtlan M.M.'nin barlar nedeni ile evredekiler ve avukatlar olaya mdahale etti. Araya avukatlarn girmesi ile adliyedeki polis brosuna gtrlerek gzaltna alnan M.M. hakknda nce "Polise mukavemetten" tutanak tutuldu. 28 Ocak 2011de Krt siyasetilerine destek vermek iin bir arkadayla Diyarbakr Adliyesi nnde bekleyen Hamza zmen adl bir gen, polis tarafndan gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen zmen'in l Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. 7 ubat 2011de Diyarbakr Balar Merkez leye bal Uzunbahe Ky'nde (Balu) yaayan yurttalar trafo sorununu DEDA Mdr ile grmelerinin engellenmesi zerine zel gvenlikiler ile kyller arasnda arbedede yaand. Uzun sredir kylerinde yaanan trafo sorunun zlmemesinden dolay DEDA'a akn eden kyller, DEDA mdr ile grmek istedi. Grme talepleri geri evrilen yaklak 70 kyl ile zel gvenlikiler arasnda arbede yaand. Yaanan arbedede zel gvenlikiler silah ile havaya ate etti. Polis yaklak 40 kyly gzaltna ald. 8 ubat 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Aziz Bayn, 17 Ocak gn ie giderken arkadayla birlikte polislerin bir minibs iinden kendilerine kimlik sormadan kaba muameleyle karlatklarn ve gzaltna aldklarn, ajanlk teklif ettiklerini ve kendisine ikence yaptklarn anlatmtr 10 ubat 2011de Diyarbakrdan nar lesi'ne gitmek zere gittii Diyarbakr leler Garaj'nda iki gn nce gzaltna alnan Azadiya Welat gazetesi alan Sedat Ay, dn akam Diyarbakr Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. Burada ifadesi alndktan sonra tutuklanmas talebiyle Diyarbakr 5. Ar Ceza mahkemesi'ne sevk edilen Ay, "rgt adna su ilemek" ve "rgt propagandas" iddialar ile tutukland. Ay, Diyarbakr D Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 10 ubat 2011de Diyarbakr'da dn gece gzaltna alnan Adle Daal, Urfa'ya getirildi. Gzalt gerekesi renilemeyen Daal'n iki gn nce Kzltepe'de gzaltna alnan BDP yesi Mahmut ifti ve Yaar Cengiz ile birlikte yarn adliyeye sevk edilmesi bekleniyor. 11 ubat 2011de Hizbullah ynelik Diyarbakr'da dzenlenen operasyonlarda gzaltna alnan 11kiiden Cemal Tutar'n kardei rfan Tutar, Cemal Eleli, efket Gne, Abdullah Gl, ahin Korkut ve Hakim Aslan savclk tarafndan serbest braklrken, Mustazaf-Der Genel Bakan Yardmcs Alaattin Tonga, Halef Ylmaz, Fesih Gler, Cihat Syler ve Seyfettin Arman tutuklanma istemiyle nbeti mahkemeye gnderildi. Mahkeme Mustazaf-Der 198 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Genel Bakan Yardmcs Alaattin Tonga ve hakknda yakalama karar bulunan Hizbullah sanklarndan Edip Gm'n enitesi Halef Ylmaz'n tutuklanmasna, dier kinin ise tutuksuz yarglanmasna karar verdi. 14 ubat 2011de Diyarbakr'da, PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin 12. yldnm olan 15 ubat nedeniyle kentte olaanst gvenlik nlemleri alnd. Sur lesi'nde yaplan kontrollerde 2 kii gzaltna alnrken, gzalt gerekeleri ise renilemedi 15 ubat 2011de BDP Balar ile binas nnde bir araya gelen ve aralarnda BDP E Genel Bakan Gltan Kanak, BDP Diyarbakr l Bakan M. Ali Aydn, Diyarbakr Bykehir Belediye Bakan Osman Baydemir ile ile belediye bakanlarnn da aralarnda bulunduu binlerce kii, polis ablukasna ramen Emek Caddesi'ne kadar yrd. Cadde zerinde barikat kuran polis, kitleye gaz bombas ve tazyikli su ile mdahale etti. Uzun sre devam eden atmalarda, 20'yi akn kii gzaltna alnrken, gzaltlar srasnda polis orantsz g kulland. Gzaltna aldklar erkeklerin ellerini arkadan ters bkerek gtren polis, kadnlar da salarndan tutarak karga tulumba gzaltna ald. 15 ubat 2011de Diyarbakr Merkez Sur lesi'nde de, Sur dibi ve Melikahmet Caddesi'nde ate yakan genler yolu trafie kapatt. Bir sre eylemlerine devam eden genler, polisin olay yerine gelmesiyle dald. Yeniehir lesi'nde de Elaz yolunda ate yakan bir grup yolu uzun bir sre trafie kapatt. Gece ge saatlere kadar sren eylemlerde 3 kiinin gzaltna alnd renildi. 15 ubat 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Hidayet Adgzel Olum Serhat Adgzel, bugn saat 14.30-15.00 sularnda Balar Drtyol mevkiinde polisler tarafndan gzaltna alndn rendik. Bu konuda olumdan haber alabilmek ve mahkemeye karlmas halinde kurumdan destek bekliyorum. 15 ubat 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Halef Caru, Olum Rezan Caru, dn evden dar kt. Ben onu saat 16 sralarnda aradm. Rezan telefonu at. Ama konumad. Telefonu ak brakt. Telefondan telsiz sesleri geliyordu. Oradan bir ses arayan kim dedi olum babam dedi. Ve telefon kapand. Olumun gzaltna alnm olduunu anladk. Hemen polis okulunun olduu yere gittik. Onlar bizi Alian polis merkez amirliine gnderdiler. Alian polis merkezine gittik. letiim bilgilerimizi aldlar. Sizi arayacaz dediler. Biz tatmin olmadk. Yaklak iki saat sonra polis okuluna gittik. Bize byle bir ahsn gzaltna alnmadn sylediler. Bunun zerine ocuk ubesine gittik. 21.50de bizi biri arayarak ocuk ubesinden aradn Rezann gzaltnda olduunu sylediler. Biz ocuk ubesine gittik. Rezan ile 1 dakika kadar grtk. ocuk ubede Rezana avukat olarak M. Sdk Demirin atandn rendik. Avukat ile yaptmz grmelerde avukatn ocuk ubeye gittiini ancak 24 saat gr ve dosyada gizlilik karar olduu gerekesi ile Rezan ile gremediini syledi. Biz Rezann durumundan endie ediyoruz. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyoruz. 15 ubat 2011de Diyarbakr ili Lice lesi Nujiyan Kadn Merkezi'nde yzlerce kiinin katld sinevizyon gsterimi gerekletirdi. Kitlenin dalmasnn ardndan, bir grup gen ar ve Karahasan Mahallesi'ne doru yrye geti. Polisin panzer ve TOMA aralaryla mdahale etmesi sonucunda evinin nnde oyun oynayan A.B adl ocuu tartaklayarak gzaltna ald renildi 15 ubat 2011de, Diyarbakr ili Ergani ilesin'de aralarnda belediye bakanlar, BDPnin yapt yry sonunda 12 kii yolda ve evlere yaplan basknlar sonucu gzaltna alnd. Gzaltlar srasnda kaplarn zorla atrlp ev sahiplerinin tehdit edildii iddia edildi. 15 ubat 2011de Diyarbakrn Sur lesinde 15 ubat' protesto eden gruplar, Melikahmet Caddesi, Surii Mahallesi'nde lastik yakarak sk sk slogan att. Melikahmet Caddesi zerine gelen polisler, evrede bulunan herkesi gzaltna almak istedi. Yal kiileri yere uzatarak coplayan polisler, 9 kiiyi gzaltna ald. 15 ubat 2011de Diyarbakr ili Ergani lesi'nde BDP ile binas nnde toplanan yzlerce kii, zerinde "APO" yazl siyah bez afilerin yan sra, PKK Lideri Abdullah calan, Dersim syan Lideri Seyit Rza, Alier-Bes, Ar syan nclerinden Cibral Xalid Paa ve eyh Sait resimlerini tayarak ermik yoluna kadar yrd. Burada aklama yapan BDP le Ebakan Glten Yeil, onursuz bir yaam kabul etmeyeceklerini syledi. Aklamann ardndan polis, kitleye mdahale ederken, olaylarda 3 kii gzaltna alnd. 15 ubat 2011de Diyarbakr''da PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin 12'inci yl dnm nedeniyle sabah balayan protesto gsterilerine polis mahalle aralarna gaz bombas atarak karlk verdi. Gsterilerin yapld mahalleyi abluka altna alan ok sayda polis, ara sokaklarda 2 kiiyi gzaltna ald. polisin, gzalt srasnda ar iddet kullanmas dikkat ekerken, gzaltna alnan gen baygnlk geirdi. Bilinci yerinde olmad halde gencin polis aracna zorla bindirilmek istenmesi zerine, gencin son anda yere dmesi nlendi. Gzaltna alnan ve isimleri henz belirlenemeyen 2 kiinin Diyarbakr l Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. | K GVENL ve ZGRL 199

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

16 ubat gn, Diyarbakrda devam eden gsterilere mdahale eden polis ekipleri 7 kiiyi cop darbeleriyle yaralad, 22 kiiyi de gzaltna ald 16 ubat 2011de Diyarbakr'da dn PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin yldnm nedeniyle dzenlenen yrylere polisin mdahalesiyle balayan olaylarda 34 kiinin gzaltna alnmasndan sonra, bugn de 10 kiinin gzaltna alnd renildi. 16 ubat 2011de Diyarbakr'n Ergani lesi'nde dn yaplan protesto gsterilerinden sonra gzaltna alnan 8 kiiden 18 yandan kk C. B. ve A. G. ile Cihan elik ve Ahmet Tan "Toplant, gsteri ve yry kanununa muhalefet etmek", "Kamu malna zarar vermek", "patlayc madde bulundurmak", "rgt propagandas yapmak" ve "Grevli memura mukavemet etmek" sulamalar ile tutukland. Mahkeme dier 4 kiiyi ise tutuksuz yarglamak zere serbest brakt 17 ubat 2011de Diyarbakr'n Bismil lesi'nde 15 ubat'ta PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin 12. yldnmn protesto etmek amacyla gerekleen yrye polisin mdahalesiyle balayan olaylarn ardndan gzaltna alnan 3 ocuk, emniyetteki ifadelerinin ardndan savcla sevk edildi. ki ocuk savclk ifadesi ardndan serbest braklrken, N.. (15) ise tutuklanma talebiyle nbeti hakime gnderildi. N.. ifadesi ardndan tutuklanarak cezaevine gnderildi. 17 ubat 2011de Diyarbakr'da 15 ubat gsterilerinde polisin sert mdahalesi ve gzaltlar protesto etmek isteyen 20 bin kiiye polisin sert mdahalesiyle balayan olaylarda, 25 kii darp edilerek gzaltna alnd. Sava grntlerinin yaand sokaklarda gzaltna alnanlar arasnda yaral ve ocuklarn da olduu gelen bilgiler arasnda 17 ubat 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran M.N.T., u beyanlarda bullundu: Arkadamz rsan Eylem Vural bugn eve doru giderken eve yakn bir yerde akrep dedikleri polis aracna bindirerek gzaltna aldklarn rendik. Bu konuda hukuki yardm talebinde bulunuyorum. 17 ubat 2011de Diyarbakr'n merkez Balar lesi Kantar Mahallesi'nde 3 gn nce gzaltna alnan R.C (16) ve B.A (16) isimli ocuklar, l Emniyet Mdrl ocuk ubedeki ifadelerinin ardndan savcla sevk edildi. Buradaki ifadelerinin ardndan tutuklanmalar talebi ile Nbeti Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen 2 ocuk, "Patlayc madde bulundurmak" iddiasyla tutuklanarak, Diyarbakr E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 18 ubat 2011de Diyarbakr'daki 15 ubat protestolarnda gzaltna alnanlardan 19 kii sabah saatlerinde emniyetteki sorgularnn ardndan Diyarbakr Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. 19 kii ierisinden ifadeleri savclk tarafndan alnan 5 kii tutuklanma talebiyle Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Mahkemede grlen durumann ardndan 4 kii serbest braklrken, 1 kii ise tutukland. 19 ubat 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Mehmet elik, 17.02.2011 tarihinde olum Ycel elik gzaltna alnd srada polisler tarafndan darp edildiini kendimiz haber sitelerinde grntsn grdk. Kafas kanlar iinde bu ekilde de gzaltna aldlar. Olumun avukat onu grm, durumunun iyi olduunu bize syledi. Olum pazartesi gn mahkemeye karlacaktr. Ama olumu darp eden polislerden ikyetiyim. 19 ubat 2011de Diyarbakr ili Ergani ilesin'de 15 ubat olaylar nedeni ile gzaltna alnan BDP yesi Fikret Yldrm ve Zlkf zolu, Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. Tutuklanma talebiyle mahkemeye gnderilen Yldrm ve zolu, "Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu"na muhalefet etmek, "Kamu malna zarar vermek", "patlayc madde bulundurmak", "rgt propagandas yapmak" ve "Grevli memura mukavemet etmek" iddiasyla tutuklanarak Diyarbakr D Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 19 ubat 2011de Diyarbakr'da PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin 12'nci yl dnm nedeniyle meydana gelen olaylarda gzaltna alnanlardan 25 kii, savcla sevk edildi. 17 kii serbest brakrken, 8 kii hakknda ise, "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek", "rgt propagandas yapmak", "Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu"na muhalefet ve "Kamu malna zarar vermek" iddiasyla tutuklama karar verdi. 19 ubat 2011de, 15 ubat 2011 tarihinde Diyarbakrda dzenlenen protesto gsterisine mdahale eden polis ekiplerinin gzaltna ald 1 kii karld mahkeme tarafndan tutukland. 21 ubat 2011de Diyarbakr Bykehir Belediyesi Konukevi nnde bekleyen Fuat Bayram adl kii, polisler tarafndan gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Bayram, Diyarbakr Emniyet Mdrl'ne gtrld. 200 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

22 ubat 2011de, 18 ubat 2011de Diyarbakrda dzenlenen protesto gsterilerine katldklar gerekesiyle gzaltna alnan 20 kiiden 12 si, karldklar mahkeme tarafndan tutukland 23 ubat 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Beritan Burakmak: 17 ubat gn Tem ube ekiplerince Bayramolu civarnda saat 14.00 civarnda gzaltna alndn, gzaltna alan polislerin kendisini boynundan tutup yerde srklediklerini ve Tem ubeye gtrdklerini, Tem ube de 8 saat kadar kaldn, srekli olarak tehdit edildiini, ocuk ubede 4 gn kaldn, 21 ubatta adliyeye gtrlerek serbest brakldn ama kendisine ikence yapan polislerden ikayeti olmak istediini belirterek derneimizden hukuki yardm talebinde bulunmutur. 23 ubat 2011de, Diyarbakr'n Bismil lesi'nde, 15 ubat'ta PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye getirili yldnmnde yaplan yrye katld gerekesiyle dn gzaltna alnan Bismil Kltr Sanat Dernei (BKSD) alan Muharem Gne, "Polise ta atmak" ve "2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu'na muhalefet etmek" iddias ile tutuklanarak Diyarbakr D Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 23 ubat 2011de, Diyarbakr Emniyet Mdrl'ne bal polisler, 15 ubat'ta Diyarbakr'da PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye getiriliinin yldnmnde yaplan protesto yryne katldklar gerekesiyle merkez Balar le'de 3 ayr eve baskn dzenledi. Ev basknlarnda Yakup Demir, Mizgin Dzgn ve Vahap iek gzaltna alnd. Gzaltna alnan 3 kii l Emniyet Mdrl'ne gtrld. 28 ubat 2011de, ESP Sosyalist Kadn Meclisi (SKM) Temsilcisi . Eylem Vural, PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin yldnm nedeniyle Diyarbakr'da 17 ubat'ta dzenlenen yrye yaplan mdahalede evinin nnde gzaltna alnd. 4 gn gzaltnda kalan Vural'n yrye katlmad ortaya knca serbest braklmasna karar verildi, ancak zerinde bulunan, Venezella'da 4-8 Mart tarihlerinde yaplacak olan "Dnya kadn bulumas"nn 26-27 Aralk 2010 tarihinde Kerkk'te yaplan hazrlk toplantsnda ald notlar ve gazeteye yazd yazlar gereke gsterilerek tutukland. "Demokratik zgr Kadn Hareketi (DKH) ve KCK yesi" olduu iddiasyla tutukland. 2 Mart 2011de, Genelkurmay Bakanl yapt aklamada, Diyarbakrn Lice lesi ile Bingln Gen lesi arasnda kalan Toprak Tepeye 5 Mart 20115 Haziran 2011 tarihleri arasnda sivillerin giri ve klarnn yasaklandn ilan etti. 8 Mart 2011'de Diyarbakr'da 8 Mart Dnya Kadnlar Gn mitingine katlmak iin stasyon Meydan'na giden 12 kadn gzaltna alnd. 11 Mart 2011'de, Diyarbakr D Tipi Cezaevi'nde tutuklu bulunan kardeini ziyarete giden Bar Anneleri nisiyatifi yesi Nezahat Tekke gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Tekke'nin l Emniyet Mdrl TEM ubesi'ne gtrld bildirildi. 15 Mart 2011de, Diyarbakr'da dn gece saat 01.00 sralarnda Balar'n Fatih ve Krhat mahallelerinde polis iki eve baskn dzenledi. Basknlarda Dicle niversitesi rencisi Mehmet Duman ve Sayim Grenop gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Grenop ve Duman'n Diyarbakr Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. 16 Mart 2011de, Sabah saatlerinde Diyarbakr D Tipi Cezaevi'nde bulunan arkadan ziyarete giden Dicle niversitesi Matematik 3. snf rencisi smet Anal gr sonras gzaltna alnd. Terrle Mcadele ubesi'ne gtrlen Anal, sorgusunun ardndan adliyeye sevk edildi. Adliyede savc tarafndan ifadesi alnan Anal, tutuklu yarglanmak zere Nbeti Mahkeme'ye sevk edildi. zerine ifade verildii gerekesiyle gzaltna alnd renilen Anal, buradaki ifadesinin ardndan tutuklanarak Diyarbakr D Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 18 Mart 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Musa Sanmaz, u beyanlarda bulundu: Olum Serkan Sanmaz, 12 Mart 2011 Cumartesi Ofis semtinde arda amcas olu Azad Sanmazla gezerken sivil polisler tarafndan gzaltna alnarak Emniyet Mdrlne gtryorlar. evik Kuvvette Krt Siyasetilerin yargland tarihlerde yaplan yry, miting ve kan kargo saynn ekildii film izletilerek, ekimdeki bir kiinin kendisi olup olmad kendisine soruluyor. Olum da ekilen grntler de kendisine gsterilen kiinin kendisi olmadn, yry, miting ve gsterilerle bir ilgisinin olmadn sylyor. Olumun bu ifadesinden sonra 12 Mart 2011 Cumartesi akam saat 7-8 gibi braktlar. 14 Mart 2011 Pazartesi gn olum Ofiste gezerken gene sivil polisler tarafndan gzaltna alnd. 15 Mart Sal gn mahkemeye karlarak tutukland. Olumun herhangi bir suu yok. Grntlerde gsterilen kii olum deil. Olum hasta Hepatit B Aktif hastalna sahiptir. Hastal gerei kapal yerde bulunmamas gerekir. Dzenli ilalarn kullanmas gerekir. Perhizine dikkat etmesi gerekir. Bu konuda bana yardmc olmanz istiyorum. Demitir. | K GVENL ve ZGRL

201

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

20 Mart 2011de, Newroz Parknda yaplan kutlamann ardndan taleplerini dile getirmek amacyla zm adrna yryen yzbinler, adrn bulunduu Kouyolu Parkna ulatnda polisin sert mdahalesiyle karlat. Polisin gaz bombalar ve panzerlerle yapt mdahaleden korunmak amacyla adra snan vatandalara, burada da mdahale edildi ve adra onlarca gaz bombas atlarak, adr tahrip edildi. Gvenlik glerinin mdahale ettii gsteriler srasnda onlarca kii yaralanrken, bilinen 10 kii de gzaltna alnd. Kurulan adrlar, "Toplant ve gsteri yrylerine uygun bir alan olmad" iddiasyla polislerce kaldrld. 21 Mart 2011'de Diyarbakr'da 20 Mart'taki Newroz kutlamasnn ardndan Kouyolu Park'nda kalabala mdahale eden polisin 5 kiiyi gzaltna ald belirtilirken, gzaltna alnan Ekin Denli isimli Dicle niversitesi rencisi, karld Nbeti Mahkeme tarafndan Newroz kutlamas nedeniyle "Eylem hazrl yapt" gerekesiyle tutukland. te yandan dn akam saatlerinde ismi renilmeyen bir yurttan Balar'da gzaltna alnd renildi. 21 Mart 2011'de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Sultan Sol, 20.03.2011 tarihinde niversitede letme Blmnde okuyan Maallah zmen, Kouyolu park Belediye Konukevi blgesinde gzaltna alnd. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyoruz. Demitir. 24 Mart 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Osman Arslan, 24.03.2011 tarihinde Ofis Semtinde 4 kii gzaltna alnd. Olum Mehmet Arslanda onlarn arasnda olduu bize sylenildi. Barodan avukat grevlendirildii halde grememitir. 24 saat gemeden kimseyle grtrlemeyeceini polisler sylemi. Olum 2 yandayken iek hastal srasnda havale geirdi. Bu nedenlerden dolay salk sorunlar var. Olum iin kayglanyoruz. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyoruz. Demitir. 25 Mart 2011 BDP ve DTK e bakanlar ile BDPli milletvekilleri ve belediye bakanlarnn "Krt sorununun zm" iin Diyarbakr Bykehir Belediyesi Konukevi nnde balattklar ve binlerce yurttan destek verdii "sivil itaatsizlik" eylemine yaplan polis mdahalelerinde 7 yurttan gzaltna alnd renildi. Gzaltna alnan brahim Hayme, Ali Beyhan, Mehmet Aslan ile isimleri renilemeyen 4 kiinin sorgusunun Diyarbakr l Emniyet Mdrlnde devam ettii bildirildi. 30 Mart 2011'de Diyarbakrda BDP'li Ramazan Koyun, Bayndrlk Caddesi'nde ei ile beraber hastaneye giderken gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilmeyen Koyun, il emniyet mdrlne gtrld. 1 Nisan 2011de, Diyarbakrn Bismil ilesinde DTK ve BDP tarafndan sivil itaatsizlik eylemleri kapsamnda BDP Bismil le binas nnde bir araya gelen binlerce kiinin yrmesine polis tarafndan izin verilmedi. Yapmak istedikleri eyleme izin vermeyen gvenlik glerini protesto eden kitlenin, yaklak bir saat sren oturma eylemine, polis uyarda bulunmadan tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etti. Polisin mdahale etmesi zerine atma kt. Polisin sert mdahale ettii eylemde atlan gaz bombasndan etkilenen ok sayda kii ise baygnlk geirdi. Mdahale esnasnda TOMA arac tarafndan sklan tazyikli su, baz ev ve i yerlerinin camlarnn krlmasna neden oldu. Adeta sava alanna dnem stasyon Meydan'nda gzaltna alnan 2 gen, belediye avlusunda bulunan ok sayda yurttan tepkisine neden olurken, genlerin le Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. 1 Nisan 2011de, Diyarbakr'da iki gn nce Bayndrlk Caddesi'nde hastaneye giderken gzaltna alnan BDP'li Ramazan Koyun, "2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu'na muhalefet etmek" ve "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla tutukland. Koyun, Diyarbakr D Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 1 Nisan 2011de, Diyarbakr'da BDP yesi 6 ocuk annesi Meryem Soylu'nun (65) evine nce gn baskn dzenlendi. "rgte eleman kazandrmak"la sulanan Soylu, tutuklanarak Diyarbakr E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. Soylu'nun kalp, astm ve romatizma hastalklar olduu renildi. 1 Nisan 2011de, Diyarbakr'n Balar lesi 5 Nisan Mahallesinde Kouyolu Park'na doru yaplan yryte polis mdahalesi ile balayan olaylarda 3 kii gzaltna alnd. simleri renilemeyen 3 kiinin Emniyet Mdrl'ne gtrld belirtildi. 6 Nisan 2011'de Diyarbakrn Bismil ilesin'de HPG'lilerden ehmus zalp'in (Cigerxwin Mardin) cenaze treninin ardndan polis mdahalesi ile balayan olaylar sona erdi. Olaylarda 7 kiinin gzaltna alnd ve iledeki gerginliin devam ettii bildirildi. 6 Nisan 2011'de BDP Diyarbakr ili Ergani BDP le binasna gece saat 01.00'da polis tarafndan baskn dzenlendi. Diyarbakr Cumhuriyet Basavcl'nn arama izni ile yaplan baskn ncesi BDP Ergani le Bakan Halil Yaman, BDP le Bakan Yardmcs Mehmet Yergi, BDP yesi Hasri pek, polis tarafndan evlerinden alnarak ile binasna gtrld. Ardndan BDP Ergani le Bakan Halil Yaman gzaltna alnd. 202 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

8 Nisan 2011de, Diyarbakr Dakap Meydan'nda "Demokratik zm adr"n kurmak isteyen yurttalara evik polisi gaz bombalar ve tazyikli suyla mdahale etti, kan olaylar srasnda 2 kii gzaltna alnd. 9 Nisan 2011'de, Diyarbakr D Tipi Kapal Cezaevi'nde tutulan Ahmet Korhan, tahliye ilemleri bittikten sonra cezaevinden karken "ifadesi alnacak" gerekesi ile yeniden gzaltna alnd. Korhan, Diyarbakr l Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. 12 Nisan 2011'de Hatay'n Hassa lesi'nde balatlan operasyonda yaamn yitiren ve Diyarbakrn Ergani lesinde defnedilen HPG'li Aydn Baran'n cenaze trenine katld gerekesiyle Mustafa Yldrm (24) adl yurtta polis tarafndan gzaltna alnd. Yldrm, "Polise ta att" iddiasyla tutuklanarak, Diyarbakr D Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 15 Nisan 2011'de Diyarbakr ili Bismil ilesi Belediye Bakan Cemile Eminolu, Diyarbakr'da gzaltna alnd. Diyarbakr l Emniyet Mdrl'ne gtrlen Eminolu'nun gzalt gerekesi renilemedi. 18 Nisan 2011de, Yksek Seim Kurulu ald kararla BDP destekledii Emek, zgrlk, Demokrasi Blounun milletvekili aday Hatip Dicle, Leyla Zana, Sebahat Tuncel, Erturul Krk ve Gltan Kanakn da aralarnda bulunduu 12 kiinin bavurusunu eski mahkmiyetleri gereke gstererek iptal etti. Karar nedeniyle Diyarbakrda AKP Diyarbakr il binasnn nne yryen gruba polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu 3 kii gzaltna alnd 18 Nisan 2011'de Diyarbakr'n merkez Balar lesi Muradiye Mahallesi'nde bulunan zgr Yurtta Dernei akam saatlerinde Diyarbakr Emniyet Mdrl'ne bal polisler baskn dzenledi. Basknn ardndan dernekte bulunan 12 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnanlarn Diyarbakr Emniyet Mdrl Terrle Mcadele ubesi'ne gtrld bildirildi. 18 Nisan 2011'de YSK'nn, 12 bamsz milletvekili adaynn bavurularn reddetmesinin ardndan, BDP Diyarbakr l binas nnden bir araya gelen binlerce kii, BDP eski E Genel Bakan Selahattin Demirta'n yapt aklamadan sonra, AKP l binasna doru yrye geti. AKP l binas nne gelen kitleye polis gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale etti. Gazdan etkilenen 2 kk ocuk ve bir gen kadna salk grevlileri ilk mdahaleyi yaparken, olaylarda 2 polis de yaraland, 3 kii gzaltna alnd. 19 Nisan 2011de, Diyarbakr 6. Ar Ceza Mahkemesinde grlen KCK Davas ve YSKnn bamsz adaylar veto kararn protesto etmek iin Bykehir Belediyesi nnde kurulan Demokratik zm adr etrafnda binlerce kii bir araya geldi. Diyarbakr Adliyesi ve belediye nnde bir araya gelen kitleye ynelik yaplan polis mdahalesinde M. Sabri Akar ve ismi renilemeyen 1 kii ar olmak zere ok sayda kii yaraland. Bilinen 7 kiinin Alman Hastanesine kaldrld mdahalede aralarnda ocuklarn da bulunduu 150 yi akn kii gzaltna alnd. 19 Nisan 2011'de HD Diyarbakr ubemize bavuran Selma zkan, Bugn leden sonra Adliyenin karsnda yrrken polislerin halka saldrmas sonucu panie kaplan insanlar kayordu. Kardeim Ahmet zkanla yolda yryorduk. Polislerin halka tazyikli su ve renkli su skmas zerine herkes maazaya snd. Ancak orada da su skmaya devam edildi. O esnada darda kardeim Ahmet zkanda polisler tarafndan srklenip, dayak atlarak ve coplanarak gzaltna alnd. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. Demitir. 20 Nisan 2011'de Diyarbakr'n Silvan lesi'nde sabah saatlerinde polisin yapt ev basknlarnda Faysal Korkmaz ve Tark Ekmen adl 2 yurtta gzaltna alnd. Gzaltna alnan Korkmaz ve Ekmen "rgt propagandas yapmak" iddias ile tutukland. 20 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Servet Arda, u beyanlarda bulundu: Kardeim Tark Arda, 19.04.2011 tarihinde Diyarbakrda gzaltna alnmtr. 20.04.2011 tarihinde evimiz aranarak ailem bilgilendirilmitir. Ben kardeimin ne sebeple gzaltna alndn ve ne durumda olduunu merak ediyorum. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 20 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Sakine Kayaalp, u beyanlarda bulundu: 19.04.2011 tarihinde Adliye nnde kan olaylarda arkam olan Nasr Gne gzaltna alnmtr. Kendisi 45 yanda ve salk sorunlar var. Ei ve ocuklar salnda endie ediyorlar. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 20 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran brahim elebi, u beyanlarda bulundu: 19.04.2011 tarihinde Veysi Durgun arkadamz Adliye nnde kan olaylarda gzaltna alnmtr. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum.

| K GVENL ve ZGRL

203

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

20 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Yasin Kurt, u beyanlarda bulundu: 19.04.2011 tarihinde kan olaylarda Mustafa Kurt gzaltna alnmtr. Biz nerede, nasl ve niin alndn bilmiyoruz. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 20 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Ender Er, u beyanlarda bulundu: Dn 19.04.2011tarihinde arkadam Ali Gler Migrosun iinde oturuyorduk. kan olaylar nedeni ile insanlar migrosa snmlard. Polisler oray bast. Rastgele insanlar alyorlard. Arkadam Alide stnde pemal dediimiz kyafetler vard. Onu da aldlar. Ali orada ay-simit satyordu. Arkadamn akbetini merak ediyorum bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 20 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran brahim elebi, u beyanlarda bulundu: Dn 19.04.2011 tarihinde saat 14.20 15.00 gibi Fen Edebiyat Fakltesi nnde kz kardeim ve onunla birlikte 3 arkada gzaltna aldlar. Akam Tem ubeden arayarak haber verdiler. Neden ve niin alndklarn bilmiyoruz. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 20 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Ayfer Armal, u beyanlarda bulundu: Torunum Roza Vildan Armal, 19.04.2011 tarihinde olay yerinden geerken gzaltna alnm ve evik Kuvvette gtrlm. Durumunu merak ediyorum. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 20 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Neriman Erdin, u beyanlarda bulundu: Eim Mehmet Erdin, 19.04.2011 tarihinde Adliye nnde gzaltna alnm. Eim akcier hastas ve de raporlar var. Hastanede yatmas gerekiyor. Raporunu ve ilalarn TEM ubeye teslim ettik. Ona ulap ulamadn bilmiyorum. Salndan endie ediyorum. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 20 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Berivan Bat, u beyanlarda bulundu: Babam Abdullah Bat, 19.04.2011 tarihinde Diyarbakr Adliye binasnn nnde kan olaylarda gzaltna alnmtr. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 20 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Mustafa Sevin, u beyanlarda bulundu: Hatip Sevin 19.04.2011 tarihinde gzaltna alnmtr. Bu konuda sizden yardm talep ediyoruz. 20 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Ali nan, Olum Hsn nal, dn Batmandan Diyarbakra gelmiti. Belediye nnde kan olaylarda gzaltna alnmtr. Bu konuda sizden yardm talep ediyorum. 20 Nisan 2011de, Diyarbakrn Bismil ilesinde devam eden protesto olaylarnda 1 kii yaamn yitirirken 4 kii alan ate sonucu yaraland, yaralananlardan Gltekin Kuunun durumunun ar olduu bildirildi. Olaylar srasnda 20 den fazla kiinin gzaltna alnd, Sur ilesinde devam eden olaylarda ise gvenlik glerinin ate amas sonucu 3 kiinin ar olmak zere ok sayda kii yaralanmtr. 20 Nisan 2011de Diyarbakr'da dn "KCK" ad altnda Diyarbakr 6. Ar Ceza Mahkemesi'nde yarglanan Krt siyasetilere destek veren ve YSK'nin kararn protesto eden kitleye ynelik yaplan polis mdahalesinde gzaltna alnan 100' akn kii Diyarbakr Eitim Aratrma Hastanesi'ne getirilerek salk kontrolnden geirildi. ddiaya gre katld mitingin ardndan gzaltna alnan ve hastaneye vcudunun eitli yerlerinde darp izleriyle getirilen smail Karda'a hastane ierisinde de iddet uyguland. Bahekim Yardmcs Remzi Gne'in polislere mdahale edip hastane ierisinde bulunan hastaya bu ekilde mdahale edemeyeceklerini sylemesinin ardndan polislerin Karda' hastane dna kararak polis otosunda darp etmeye devam ettikleri bildirildi. 20 Nisan 2011de, Diyarbakrn Ergani lesinde seim bildirisi datan BDP yesi 7 kii gzaltna alnd 20 Nisan 2011'de Diyarbakr'da polis Kayapnar Belediyesi ara antiyesini kuatarak aralarn kna izin vermedi. Diyarbakr Valilii'nden gelen "Kayapnar Belediyesi antiye hizmet aralar dar kmayacak" emri ile le saatlerinde emniyetten gelen ekipler, aralarn kna izin vermedi. Kayapnar Belediyesi'nde alan 2 ara ofr de, YSK kararnn protesto edildii BDP Diyarbakr l binas yaknlarnda gzaltna alnrken, polis belediyeye ait bir 1 kamyon ve 1 kepeye de el koydu. 21 Nisan 2011 tarihinde HD Diyarbakr ubemize bavuran Mehmet Kara, Olum Hseyin Kara, 19.04.2011 tarihinde olaylarda gzaltna alnd. Bu konuda sizden yardm talep ediyorum. Demitir.

204

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

21 Nisan 2011de, Diyarbakrda polis kurunuyla yaamn yitiren brahim Oruun cenazesinde kan olaylar srasnda polis ve polis helikopterlerinin youn havadan ve karadan gaz bombas atmas sonucu 12 yandaki bir ocuk yaraland ve 40 kii gz altna alnd. 21 Nisan 2011de Diyarbakrn Silvan ilesinde evlerine yaplan basknda 3 kii gzaltna alnd. 21 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran R., 16 Nisan gn 10.00 sralarnda Ben-u Sen mahallesinde yrmekte iken, zerimize doru polisler gaz bombas attklarn, resmi giysili evik kuvvet polislerinin kendisini ve yannda bulunan iki kiiye saldrdn sonra Akrep diye tabir edilen bir polis aracna koyulup onun iinde de isimlerini bilmedii iki kiiyi dvdklerini, daha sonra bizleri tehdit, kfr, hakaretler eliinde Emniyet Mdrlne gtrdklerini, daha sonra kendisini ocuk ubeye gtrdklerini ve grd ikence yznden hastalandn anlatarak yardm talep etmitir. 21 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Mustafa Yaa, Aabeyim Aziz Yaa, 20.04.2011 tarihinde Tesisler Semtinde tavuk satcl yaparken gzaltna alnmtr. BDP il binasnn karsnda bir dkknda sipari alrken olaylar km. O da evrede bulunan bir binaya snm. Gaz bombasndan etkilendii iin etkisi gesin diye aa sonra inmi. ndii gibi binann nnde gzaltna almlar. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyoruz. Demitir 21 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Abdulkadir Saltan, Yeenim Seyithan Saltan, 20.04.2011 tarihinde gzaltna alnm. Bize dn akam TEM ubeden arayarak gzaltnda olduunu dair bilgi verildi. Nerede ve ne ekilde gzaltna alndn bilmiyoruz. Bize bu konuda hukuki yardm da bulunmanz istiyoruz. Demitir. 21 Nisan 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Fikri Aksakal, u beyanlarda bulundu: Aabeyim Mevlt Aksakal, dn yani 20.04.2011 tarihinde le yemeini yedikten sonra alt inaat alanna giderken BDP il binas nnde olaylarla hibir ilgisi olmad halde gzaltna alnyor. Bizi daha sonra TEM ube arayarak bilgilendirdi. Aabeyimin bu olaylarla hibir ilgisi yoktur. ine giderken yolda yakalanmtr. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyoruz. Demitir. 22 Nisan 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran skender Aslan, Kardeim Remzi Aslan, 20 Nisan gn tarihinde BDP l binas nnde kan olaylarda gzaltna alnmtr. Bugne kadar mahkemeye karlmamtr. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. Demitir. 22 Nisan 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Mehmet Sdk Trke, u beyanlarda bulundu: Olum Mehmet Trke, 21 Nisan gn Diyarbakrda kan olaylardan dolay BDP il binasna gitmiti. Buradaki polisler BDP il binasn basarak olumu ierden alarak gzaltna almlardr. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum 22 Nisan 2011de, Diyarbakr ili nar ilesinde sabah saatlerinde ok sayda polis Necati Ylmaz'n alt iyerine baskn dzenleyerek Ylmaz' gzaltna ald. Ayn saatlerde yaplan ev basknn da ise Resul Kurt (18) adl gen gzaltna ald. Gzaltna alnan 2 kii nar le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 22 Nisan 2011de, YSKnn bamsz adaylar veto etmesinin ardndan sokaa kan halka ynelik mdahale srasnda Diyarbakr ili Bismil ilesinde lise rencisi H. brahim Oru'un yaamn yitirmesini protesto gsterilerine sryor. Olaylarda Vedat Vural adnda bir ocuk gzaltna alnd. 22 Nisan 201'de, Diyarbakr'da Merkez Balar lesi Muradiye Mahallesi'nde bulunan zgr Yurtta Dernei'ne 18 Nisan gn Diyarbakr Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan dzenlenen basknda gzaltna alnan 13 kii ile YSK'nin BDP'nin destekledii bamsz adaylar veto etmesi karar ardndan yaanan protesto gsterilerinde gzaltna alnanlardan 6 kii emniyetteki ilemlerinin ardndan savcla sevk edildi. Savclkta ifadeleri alnan biri ocuk 19 sank tutuklama kararyla mahkemeye sevk edildi. Nbeti Mahkeme tarafndan ifadeleri alnan 19 kiiden aralarnda bir ocuunda bulunduu 11'i "Patlayc madde bulundurmak", "rgt yelii" ve "Gsteri ve Yry Kanunu'na muhalefet etmek" iddialaryla tutukland. 23 Nisan 2011de, Diyarbakrda Yeniky Mezarl'nda HPG'li Kenan Topdemir'in cenazesinin defnedilmesinin adndan on binlerce kii Kurueme gzergahndan Dicleliler Yasevi'ne doru yrye geti. Kitleye polis gaz bombalar ve panzerlerle mdahale etti. Polisin barikata mdahalesi ile balayan atmalar ara sokaklara yaylrken, olaylarda 1i ocuk 3 kii polis tarafndan darp edilerek gzaltna alnd. 23 Nisan 2011de, Diyarbakr'da son 4 gndr YSK'nn "veto" kararna kar balayan olaylar srasnda gzaltna alnanlardan onlarca kii, emniyetteki sorgularnn ardndan gruplar halinde Diyarbakr Adliyesi'ne getirilmeye | K GVENL ve ZGRL 205

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

baland. u ana kadar savcla karlan 86 kiiden isimleri renilen Mehmet Nuri akar, Bedri akmak, Hseyin psen, Sadk Ya, Tuba elebi, Sleyman Arslan, Kamil Karda, Fikret Doan, Mirza ztekin, Aydn Esmer, Tefik Ta, Devran Keklik, Nihat Baymi, Ycel Karaaslan, Bedih Korkmaz, Hasan Karaaslan, Ahmet rita, Mazlum Vural, Ruken Delek, Ayegl Ayaz, mer Samuran ve smail Karda "rgte ye olmamakla birlikte rgt adna su ilemek", "rgt propagandas yapmak", "Patlayc madde bulundurmak" ve 2911 Sayl "Toplant ve gsteri yryleri kanununa muhalefet etmek" iddialar ile tutukland. Tutuklanan 22 kii arasnda gzaltna alnma esnasnda ve emniyetteki sorgular aamasnda kaba dayaa maruz kaldklar ne srlen mer Samuran ve smail Karda'n gznde ve vcutlarnn eitli yerlerinde ok sayda darp izi bulunduu bildirilirken, ayn ekilde darp edilen dier tutuklular iin hastaneden rapor alnd renildi. 24 Nisan 2011'de, Diyarbakr'da, YSK'nn bamsz adaylar vetosu ile balayan olaylarda gzaltna alnan 12 kii dn Diyarbakr Adliyesi'nde savcla karld. Savclkta ifadeleri alnan 12 kiiden 4' serbest braklrken, aralarnda 15 yandaki A.S.'nin de bulunduu 8 kii de tutuklama talebiyle Nbeti Hakimlie sevk edildi. fadeleri alnan 8 kii, "rgt yesi olmak" ve "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek sulamalarndan tutuklanarak cezaevine gnderildi. .Tutuklanan A.S.'nin, kameralara yansyan grntlerinde evrede bulunan kadnlarn polislere engel olmaya alm, buna kar polisler, "Onun cenazesini vereceiz" demiti. l Emniyet Mdrl'ne gtrlen A.S. dn salk kontrol iin Diyarbakr Devlet Hastanesi'ne gtrld. Yznde, kollarnda ve belinde darp izleri bulunan ocuk daha sonra Dicle niversitesi Tp Fakltesi Hastanesi'ne sevk edildi. Ar darp edildiine dair rapor verilen A.S. daha sonra Diyarbakr Adliyesi'ne getirildi. Savclkta ifadesi alnmas iin salonda bekletilen A.S.'nin durumunun kt olduu ve yrmekte zorluk ektiinin gzlemlendii bildirildi. 25 Nisan 2011de, HD Diyarbakr ubesine bavuran Mustafa Gl, 19.04.2011 tarihinde saat 14.00 civarlarnda olaylarn artmas zerine dkknma yakn olan kahvehaneye gitmek zere hareket ettim. O esnada kardan gelen 4 sivil giyimli polis bana ellerime arkadan plastik kelepe takp hibir ey sormadan beni darp etmeye baladlar. Sonra polis aracna bindirdiler. Aracn iinde de darp etmeye devam ettiler. Daha sonra beni 10 Nisan karakoluna gtrdler. Buradaki polislere size yeni birini getirdim diyerek o polislerde dvmeye baladlar. Burada fazla kalmayp beni TEM ubeye gtrdler. Benim konumama, kendimi savunmama hi frsat vermediler. TEM ubede de beni diz st ktrp iki kii dvmeye balad. Kafama, srtma, bacaklarma, kollarma vurmaya baladlar. Ayn zamanda kfr edip, hakaret ediyorlard. Bir gn sonra akam saatlerinde rapor almak iin Diyarbakr Devlet Hastanesine gtrdler. Doktor muayene etmeden rapor verdi. Darp edildiimi, vcudumda darp izleri olduunu sylediim halde rapora yansmad. Ben bu konuda soruturma balatlmas iin sizden hukuki yardm talep ediyorum. Demitir. 25 Nisan 2011de, HD Diyarbakr ubesine bavuran Abdulkadir Savur, 23.04.2011 tarihinde 13.30 saatlerinde cezaevi st kede ben ayakkab tamircisine doru gidiyordum. Olaylarn iinde kaldm. Sayca fazla olan sivil polislerce olay yerinde yakalandm. Ve darp edildim. Beni yakaladklar gibi dvmeye baladlar. Beni TEM ubeye gtrdler. TEM ubenin giriindeki kamerasz odaya gtrp dvmeye baladlar. Yzm parmamdan zorla kardlar. Kafam duvara vurdular. Yzme, srtma, omuzlarma tekmeyle vurmaya baladlar. Kollarm srtma gtrp, o ekilde tutuyorlard. Ben kollarmn krk olduunu syledim. Ancak bunu yapmaya devam ettiler. Ayrca benden ajanlk yapmam istediler. Bunu kabul etmedim. Kafama vurup hakaret ettiler. Beni ertesi gn devlet hastanesine rapor iin gtrdler. Beni darp edenlerden ikyetiyim. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. Demitir. 25 Nisan 2011de, Bismil'de dn, Diyarbakr bamsz milletvekili aday Leyla Zana'nn da katld "Demokratik zm" mitinginin ardndan balayan olaylarda gzaltna alnan 17 yandaki .. Bismil le Emniyet Mdrl'nde ifadesi alndktan sonra Bismil Cumhuriyet Savcl'na karld. Tutuklanma talebi ile Asliye Hukuk Mahkemesi'ne sevk edilen .. "rgt propagandas" yapt iddias ile tutuklanarak, Bismil Cezaevi'ne gnderildi. 26 Nisan 2011de, Diyarbakr'n Balar lesi 5 Nisan Mahallesi'nde kurulan Demokratik zm adr gece 02.00 sularnda l Emniyet Mdrl'ne bal ok sayda polis tarafndan basld. Baskn srasnda adrda bulunan 4 kii polisler tarafndan gzaltna alnrken, adr ve adrda bulunan tm eyalara el konulduu renildi. 26 Nisan 2011de, Dicle niversitesi'nde 18 Nisan tarihinde bir grup kz renci arasnda yaanan tartmann ardndan, tarttklar Kadriye Dibudak adl rencinin ikayeti zerine bu gn gzaltna alnan Dicle niversitesi ada Trk Leheleri ve Edebiyat rencilerinden Tuba elebi ve Serap Tekiner karldklar Nbeti Mahkeme tarafndan tutukland. Yaanan tartma nedeniyle gzaltna alnan 2 renci, 8 Mart Dnya Kadnlar Gn kutlamas ve eitli basn aklamalarna katlmakla suland. Savclktaki ifadelerinde Kadriye Dibudak ile yaadklar tartmann kavgaya dnmediini belirten elebi ve Tekiner, dier etkinliklerle ilgili sulamalar ise kabul etmedi. Bunun zerine tutuklanma talebi ile Nbeti Mahkemeye sevk edilen elebi ve Tekiner, tutuklanarak Diyarbakr E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 206 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

26 Nisan 2011de, Diyarbakr ili Ergani ilesi Emniyet Mdrl polisleri tarafndan dn birok adrese dzenlenen basknlarla 7'si ocuk 9 kii Newroz kutlamalarna katlarak "Yasad slogan attklar" iddiasyla gzaltna alnmt. Gzaltna alnan 9 kii emniyet ifadelerinin ardndan adliyeye sevk edildi. Savclk ifadelerinden sonra 7 ocuk serbest braklrken Murat Karadeniz ve Mustafa Kan tutuklanma talebiyle mahkemeye karld. Karadeniz ve Kan mahkeme tarafndan ayn gereke ile tutuklanarak cezaevine gnderildi. 27 Nisan 2011de, Diyarbakr'n Silvan lesi'nde sabah saatlerinde evlerine yaplan basknla gzaltna alnan Selim Demir (19), Mehmet slam Satar (58), Recep Cangnl (27) ve Zeynep Parlak (23) emniyet ifadeleri ve salk kontrolnn ardndan adliyeye sevk edildi. Savclkta ifade veren 4 kii tutuklanma talebiyle mahkemeye karld. Mahkeme Newroz kutlamalarna katlarak "Yasad slogan attklar" iddiasyla 4 kiinin tutuklanmasna karar verdi. 28 Nisan 2011de, YSK nn 18 Nisan 2011de ald kararla BDP nin destekledii milletvekili aday 12 kiinin bavurusunu eski mahkmiyetleri gereke gstererek iptal etmesi nedeniyle dzenlenen protesto gsterilerinde, brahim Oruun (17) kolluk kuvvetlerinin at ate sonucu yaamn yitirmesini protesto etmek amacyla, Diyarbakrn Bismil lesinde dzenlenen gsteriye katldklar gerekesiyle gzaltna alnan 13 kiiden 9 u tutukland 28 Nisan 2011de, Diyarbakr ili Silvan ilesinin Salk (Sloq), Eme (Huseyna), Umur (Kort) ve Suluba kylerinde sabah saatlerinde birok eve jandarma tarafndan e zamanl baskn yapld. Baknlar sonrasnda Adalet Kaar, lhami Bilen, Mahsum Gl, Tuba Uak, brahim Dorul ve Mustafa Kaar gzaltna alnd. leden sonra adliye sevk edilen 6 kiiden Kaar ve Bilen savclk ifadelerinin ardndan serbest brakld. Gl, Uak, Dorul ve Kaar ise sevk edildikleri mahkeme tarafndan tutukland. 30 Nisan 2011de, BDP'nin genlik yaplanmas olan DYG yelerine ynelik "KCK-z Savunma Birimleri" olduklar iddias ile dzenlenen e zamanl operasyonlar sonucu gzaltna alnan 17 kiiden 12'si tutukland. Diyarbakr l Emniyet Mdrl'nde ifadeleri alnan 17 kii savcla karld. Savclktaki ifade ilemlerinin ardndan 4 kii serbest braklrken 13 kii ise tutuklama talebiyle nbeti hakimlie sevk edildi. Burada da ifadeleri alnanlardan biri tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, 12 kii ise "rgt yesi olmak" iddiasyla tutukland. 30 Nisan 2011de, Diyarbakr ili Ergani ilesinde polisin evlere yapt basknda ocuk olduklar renilen 3 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnan brahim Ylmaz, Hidayet Gl ve Mslm Can'n Hatay'n Hassa lesi'nde balatlan operasyonda yaamn yitiren 7 HPG'liden Aydn Baran'n (Mazlum Amed) cenazesine katldklar gerekesiyle gzaltna alnd belirtildi. Gzaltna alnarak Diyarbakr'a getirilen ocuklar savcla sevk edildi. Savclkta ifadeleri alnan ocuklar tutuklanma talebiyle mahkemeye karld. 3 ocuk "rgt propagandas yapmak", "Kamu malna zarar vermek" ve "Polise mukavemet etmek" iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 30 Nisan 2011de, Diyarbakr Valilii tarafndan yaplan yazl aklamada, Diyarbakr l Jandarma Komutanlnca bu sabah saat 05.00'te Diyarbakr, Elaz ve Malatya il merkezleri ile Dicle ve Lice ilesi ve kylerinde 47 ayr adreste e zamanl operasyon dzenlendiini belirtti. Operasyon sonucu 32 kiinin Diyarbakr Cumhuriyet Basavcl'nn PKKye lojistik destek salad iddias dorultusunda verilen talimat ile gzaltna alnd bildirildi. 32 kiinin gzaltna alnd basknlarda bilgisayar cep telefonlar ve CDlere el konulduu bildirildi. 30 Nisan 2011de, Diyarbakr'n Dicle (Piran) lesi'ne bal Bahr Boaz (Behro Jr), Krpnar, Gelincik ve Yokulu (ingrig) kylerine ynelik 30 Nisan tarihinde l Jandarma Komutanlna bal, jandarma, zel harekat timleri ve sivil ekiplerin e zamanl dzenledii ev basknlar sonras gzaltna alnan 33 kiiden 10'u serbest braklrken 23 kii "KCK'nin krsal yaplanmasna lojistik destek saladklar" iddiasyla tutuklanma talebiyle mahkemeye sevk edildi. Nbeti mahkemeye karlanlardan 7'si tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, 16 kii tutuklanarak Diyarbakr D Tipi Cezaevi'ne gnderildi 2 Mays 2011de, Diyarbakr ili Ergani ilesinde, Hatay'n Hassa lesi'nde balatlan operasyonda yaamn yitiren 7 HPG'liden Aydn Baran'n cenaze trenine katld ve alk tuttuu gerekesi ile sabah saatlerinde evine yaplan basknla gzaltna alnan Ramazan Bal adl yurtta emniyetteki ifadesinin ardndan savcla karld. Tutuklanma talebi ile Ergani Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen Bal, cenazede alk tutarak "rgt propagandas" yapt iddias ile tutukland. Bal, Diyarbakr D Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 5 Mays 2011de, Diyarbakr Cumhuriyet Basavclnn talimatyla sekiz ilde 1 Mays 2011de dzenlenen e zamanl operasyonlarda gzaltna alnan 40 kiiden 28i Yksek Seim Kurulunun bamsz milletvekili adaylarna ynelik kararn protesto gsterilerine katldklar gerekesiyle tutukland | K GVENL ve ZGRL

207

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

5 Mays 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Ylmaz Gzel, Bu sabah saat 04.00 sularnda evimize sivil giyimli polis olduklarn iddia eden 35 civarnda kii baskn yaptlar. Gelen ahslar evin etrafn sardlar. Bunlardan 7 kii eve gelerek evi aradlar. Ellerinde herhangi bir arama izni yoktu. Aabeyim arama izniniz yok evi arayamazsnz demesine ramen aramaya devam ettiler. Sonra kardeim Davut Gzeli fotoraf gstererek alp gtrdler. Evimizi izinsiz bir ekilde arayanlardan ikyetiyiz. Ayrca kardeim Davutu sadece bir resme bakarak gzaltna almalarn doru bulmuyoruz. Bize yaplan hukuksuzluun giderilmesi iin hukuki yardm talep ediyorum. Demitir 6 Mays 2011de, Diyarbakr'n Bismil lesi'nde polisin yapt ev basknlarnda 21 kii gzaltna alnd. Polisin baskn yapt evlerde gzaltna alnanlara ve ailelerine hakaret ettii belirtildi. Gzaltna alnma gerekeleri renilmeyen 19 kiinin isimleri yle: Ala Ser, Sira Ser, Fatih Ser, Cemal Baran, M. Sdk Baran, Davut Gzel, ehmuz Ayaz, Hakim Lale, Muzaffer Fidan, Serhat Keskin, Haie zmen, Glcihan Trk, brahim Can, Ferhat Tugan, Ercan zta, Sabit Zmrt, Yusuf Tun, Mustafa Fidan, Haci Sinba, Mehmet Kaplan." smi renileyen 1 kii ile birlikte toplam say 21 oldu 6 Mays 2011de, Diyarbakr Emniyet Mdrl'ne bal polis ekipleri, sabah saat 09.00 sralarnda HD Diyarbakr ube Yneticisi Necibe Gne Perinek'in Toplukonut 3. Etap'ta bulunan evine baskn dzenledi. Eruh Cumhuriyet Basavcl'nn yrtt bir soruturma erevesinde yapld renilen basknda polisler evde iki saat boyunca arama yapt. Perinek'in ei BDP PM yesi Mihdi Perinek'in evde olmad srada yaplan basknda, evde bulunan bir kitap, 2 bror, bilgisayar CD'leri ve bilgisayar hard diskine el koyan polisler, baskn sonras Perinek'i gzaltna ald. Perinek, l Emniyet Mdrl'ne gtrld. 7 Mays 2011de, Dersim'in Plmr lesi krsalnda 26 Nisan'da balatlan operasyon sonucu yaamn yitiren 7 HPG'liden Diyarbakr merkez nfusuna kaytl Uur Utan (Munzur Amed), Hakan Gem (Tekoer Amed), ehmuz Akak (Rizgar Amed), ve Batman doumlu Rojvan Serhat Baalak'n (Canfeda Soro) cenazelerinin defin edilmesinin ardndan kan olaylarda gzaltna alnanlardan 20'si emniyetteki ilemlerinin ardndan adliyeye sevk edildi. Savclkta ifadeleri alnanlardan 10'u serbest braklrken, 10 kii ise tutuklanmalar talebi ile Nbeti Hakimlie sevk edildi. Buradaki ifadelerinin ardndan 10 kii 2911 sayl "Toplant ve gsteri yryleri kanununa muhalefet" ve "rgt propagandas yapmak" iddialar ile tutuklanarak Diyarbakr D Tipi Cezaevi'ne gnderildi. ( 9 Mays 2011de, Diyarbakr'n Bismil lesi'nde le Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan dzenlenen e zamanl ev basknlar sonucu gzaltna alnan ve 4 gndr Diyarbakr l Emniyet Mdrl'nde sorgulanan 22 kii bu gn adliyeye sevk edildi. Mahkeme Glcihan Trk' tutuksuz yarglamak zere serbest brakrken, geri kalan Ala Ser, Sira Ser, Fatih Ser, Cemal Baran, M. Sdk Baran, Davut Gzel, ehmuz Ayaz, Hakim Lale, Muzaffer Fidan, Serhat Keskin, Hatice zmen, brahim Can, Ferhat Tugan, Ercan zta, Sabit Zmrt, Yusuf Tun, Mustafa Fidan, Haci Sinba ve Mehmet Kaplan ile isimleri renilemeyen 2 kiiyi tutuklayarak, Diyarbakr D ve E Tipi Cezaevi'ne gnderdi. 10 Mays 2011de, Diyarbakr ili Bismil le Emniyet Mdrl'ne bal polislerin le saatlerinde ile merkezinde bulunan bir internet kafeye yapt baskn sonucu Y.G adndaki bir ocuk gzaltna alnd. 10 Mays 2011de, Dicle niversitesi'nde okuyan beyt en adndaki renci Diyarbakr Emniyet Mdrl Terrle Mcadele ubesi polisleri tarafndan gzaltna alnd. Dicle niversitesi renci Dernei'nden (DO-DER) kt srada gzaltna alnan en, Diyarbakr Emniyet Mdrl'ne gtrld. 11 Mays 2011de, Diyarbakr Dicle niversitesi'nde okuyan 2 renci okul knda polisler tarafndan durdurularak gzaltna alnd. Soyadlar renilemeyen Dicle niversitesi Fen Edebiyat Fakltesi Matematik Blm 3'nc snf rencisi Bahattin ve Fen Edebiyat Fakltesi Felsefe blm 1'inci snf rencisi Emrah isimli iki renci dn okul k esnasnda Diyarbakr Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan gzaltna alnd. 11 Mays 2011de, Diyarbakr Dicle niversitesi Fen Edebiyat Fakltesi Matematik Blm 2. snf rencisi Raif lmez, Fen Edebiyat Fakltesi Felsefe Blm 2. snf rencisi Uur Bozta, Eitim Fakltesi ngilizce retmenlii Blm 3. snf rencisi Azize Koksun ve soyad renilemeyen Mhendislik ve Mimarlk Fakltesi 1. snf rencisi Diyar isimli 4 renci polisler tarafndan gzaltna alnd. Diyarbakr Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan gzaltna alnan rencilerin gzalt gerekesi renilemedi. 16 Mays 2011de, rnakn Uludere lesinin dalk arazi kesiminde ve snrn Irak tarafnda 12 ve 13 Mays 2011de kan atmalar sonunda 12 militann yaamn yitirmesinin protesto gsterileri nedeniyle TEM ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii operasyonlar sonucu Diyarbakrda 22 kii; gzaltna alnd

208

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

16 Mays 2011'de, Diyarbakrda HPGlilerin ldrlmesini protesto etmek amacyla yaplan oturma eylemi sonras kan olaylarda 16nn zerinde kii gzaltna alnrken, gzaltna alnanlar arasnda 70 yandaki yal bir kiinin olmas dikkat ekti. Ayrca grg tanklar, Emek Caddesi Yama Ekmek Frn civarnda 60 yandaki yal bir yurttan polisler tarafndan feci ekilde darp edilerek, gzaltna alndn syledi. 16 Mays 2011'de rnak'n Uludere lesi krsalnda dzenlenen askeri operasyon sonras yaamn yitiren HPG'liler iin Diyarbakr'da Balar lesi 5 Nisan Mahallesi, Temen, Lezgin Avc, retmenler caddeleri ile Medine Bulvar evresinde genlerin protestosuna polis mdahale etti. Temen Caddeside yaanan atmada 14 yandaki V.T ile 18 yandaki Murat li polis tarafndan tartaklanarak gzaltna alnd. 17 Mays 2011de, Diyarbakrn Ergani lesinde dzenlenen ezamanl ev basknlar sonucu gzaltna alnan M.G. (17), F.K. (17), M.B. (17) ve Ensari Saynn gzaltnda tutulduklar sre boyunca darp edildikleri ileri srld. 18 Mays 2011de tutuklanan 4 kiiden Ensari Saynn yznn darp nedeniyle morard ifade edildi 17 Mays 2011de, Diyarbakr ili Ergani ilesin'de polisin sabah saatlerinde yapt ev basknlarnda S.K ve S.B adl 2 ocuu gzaltna ald. Gzaltna alnma gerekeleri renilemeyen 2 ocuun Ergani le Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. 17 Mays 2011'de, Uludere'de HPG'lilerin yaamn yitirmesinin ardndan 3 gnlk yas ilan edilen Diyarbakrn ilesi nar'da, HPG'li Abdulkadir Ay'n cenazesini 16 Mays gecesi binlerce kii karlad. Olaylarda .G (13), .G (16), nal Arslan (18) ve Mehmet Nar (18) adl 4 gen gzaltna alnd. Gzaltna alnan 4 kii nar le Emniyet Mdrl'ndeki ifadelerinin ardndan sabah saatlerinde serbest brakld. 18 Mays 2011de, Diyarbakrn Bismil lesinde sabah saatlerinde le Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan Ziya Gkalp lkretim Okulu'nda okuyan ve ismi renilemeyen 2 ocuk okulda gzaltna alnd. 18 Mays 2011de, Diyarbakr'n Silvan ilesinde, eitli tarihlerde dzenlenen izinsiz gsterilerde PKK'nn propagandasn yaptklar iddiasyla gzaltna alnan F.K, T.E, M.G, .S, M.K, Z.B, S.D, .D, S.U, M.C, T.. ve N.E. polisteki sorgularnn ardndan savcla karld. Savclkta ifadeleri alnan 12 kii, tutuklanma talebiyle sevk edildikleri nbeti mahkemece tutukland. 18 Mays 2011de, rnakn Uludere lesinin dalk arazi kesiminde ve snrn Irak tarafnda 12 ve 13 Mays 2011de kan atmalar sonunda 12 militann yaamn yitirdii olayla ilgili, Diyarbakrda dzenlenen gsteriye mdahale eden kolluk kuvvetleri BDP Yeniehir ile binasna gaz bombas att. Mdahalenin sonunda 13 ocuk gzaltna alnd 18 Mays 2011de, Diyarbakr'n Bismil lesi'nde Uludere krsalnda HPG'lilerin yaamn yitirmesine neden olan askeri operasyonlar protesto etmek amacyla 17 Maysta yaplan yry sonras kan olaylarda gzaltna alnan Mustafa Gazer (19) adl gen Bismil le Emniyet Mdrl'nde ifadesi alndktan sonra savcla karld. Mahkemeye sevkedilen Gezer, "2911 sayl Gsteri ve Yry Kanuna Muhalefet Etmek" gerekesi ile tutuklanarak, Bismil Cezaevi'ne gnderildi. 18 Mays 2011de, Diyarbakr ili Ergani ilesi merkez ve karde (Giryan) Ky'ne 17 Mays gn asker ve polisler tarafndan evlere yaplan basknlarda M.G, F.K ve M.B ile Ensari Sayn gzaltna alnd. Gzaltna alnan 3' ocuk 4 kii Ergani le Emniyet Mdrl'ndeki ifadelerinin ardndan savcla sevk edildi. Savclktaki ifadelerinin ardndan Ergani Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen 4 kii "rgt propagandas " yaptklar gerekesi ile tutukland. M.G, F.K ve M.B adl 3 ocuk Diyarbakr E Tipi Kapal Cezaevi'ne, Sayn ise Diyarbakr D Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 19 Mays 2011de Diyarbakr'da dzenlenen protesto gsterileri srasnda gzaltna alnan 13 kii emniyetteki sorgularnn ardndan adliyeye sevk edildi. Savclk tarafndan ifadeleri alnan ve tutuklanma talebi ile nbeti mahkemeye sevk edilen Ferhat Sanak, Lokman Karacada, Mehmet Ekinci, Eyp Ikta, Hakan Ylmaz, mer Aslan, Ferdi Kaya, Ahmet Gzkr, Suzan Akyol, Nait Kzlkaya, Mehmet Ko, iar Akboa ve shak Fidan nbeti mahkeme tarafndan tutukland. "Toplant ve gsteri yryleri kanununa muhalefet etmek", "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" ve "rgt propagandas yapmak" iddias ile tutuklanan 13 kiiden Ferdi Kaya, shak Fidan ve Eyp Ikta'n darp edildiine ilikin doktor raporu ald bildirildi. 20 Mays 2011de, Babakan Erdoan'n konumas srasnda mitinge katlanlarn miting alann terk edip Sanat Soka ve Ehmed Xan Park'na doru yrmek isteyen kimi gruplara polis mdahalede bulundu. Mara Caddesi'nde onlarca zrhl arala halka mdahale eden polisler, plastik mermi skt. Gzaltna alnan 1 kiinin kameralar karsnda 10'a yakn polis tarafndan lin edilerek, zrhl araca alnmas dikkat ekti. Polisin tartaklama | K GVENL ve ZGRL 209

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

sahnesini eken gazeteciler de polislerin saldrsna maruz kald. Polislerin kepenk kapatan iyerlerine dahi plastik mermi skt olaylarda en az 5 kii gzaltna alnd. 22 Mays 2011de, HD Diyarbakr ubesine bavuran Nurten Koyunyldz, 22 Mays 2011 tarihinde yeeni Ait Yldzn Diyarbakr Yeniky mezarlnda babasnn mezarln ziyareti srasnda iki sivil giyimli polis tarafndan darp edilerek Tem ubeye, oradan da ocuk ubeye gtrldn belirtmitir. Yeeninin darp izlerini doktor muayenesinde gstermesine ramen tekrar ocuk ubeye gnerdildiini ve bir gn kaldktan sonra savcla karldn, savclk ifade aldktan sonra da serbest brakldn anlatarak olaylardan davac ve ikayeti olduklar konusunda hukuki yardm talebinde bulunmutur. 23 Mays 2011de, HD Diyarbakr ubesine bavuran Zmre Demir, kardei Serfiraz Demirin 13 Mays 2011 tarihinde Cuma namazndan sonra polislerce gzaltna alndn, herhangi bir eyleme katlmayan kardeinin gzaltna neden alndn bilmediklerini ve gzaltna alndktan sonra karld mahkemece tutuklanp cezaevine gnderildiini belirterek hukuki yardm talebinde bulundu . 24 Mays 2011de, Diyarbakr'n Balar lesi'nde, Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou'nun seim almalarnda yer alan 4 kiinin evlerine polisler tarafndan baskn dzenlendi. Sabah erken saatlerde ok sayda sivil ve zel harekat polislerinin yer ald e zamanl basknlarda, Balar lesi'nde bloun seim almalarnda yer alan Zlkf Koyun, Aye Yldrm, BDP Balar le Yneticisi Mehdi Doan ve Hseyin ahin gzaltna alnd. Basknlarda baz evlerin kaplarnn krld bildirilirken, gzalt gerekesi renilemeyen 4 kiinin Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. 27 Mays 2011de, Diyarbakrda Emine Ayna'nn seim blgesi olan Balar lesi Krhat Mahallesi'ndeki seim brosundan 2 kii polisler tarafndan gzaltna alnd. Gzaltna alnan Ahmet Ataman ve Gevriye Demir, Diyarbakr l Emniyet Mdrl'ne gtrlrken, neden gzaltna alndklarna ilikin bilgi alnamad. 27 Mays 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Enver Duman, saat 12.30 gibi Sivil Cuma namaz sonrasnda 2 sivil polis tarafndan arkadalar Sphan Noyann gzaltna alndn ve gzaltna alnma sebebinin belli olmadn belirterek hukuki yardm talebinde bulundu 29 Mays 2011de, Diyarbakr'da seim ncesi semenin nabzn tutmak iin anket almas yapan BDP yesi Ahmet Aman ve Gevriye Demir, iki uzman avu tarafndan silah zoru ile alkonulduktan sonra gzaltna alnd. Uzman avularn olay illegalize ettikleri belirtilirken, 2 bin yurttan toplanmas ardndan gzaltna alnan 2 BDP'li serbest brakld. 30 Mays 2011de, HD Diyarbakr ubesine bavuran Abdullah Aslan, kardei Adil Aslann Diyarbakr Kaynartepe mahallesinde temizlik iisi olarak almakta olduunu ve le molasnda seim brosuna gittiini; burada tartt ahsn Adil Aslan polise ihbar etmesi sonucu Adil Aslann polis tarafndan gzaltna alndn belirtmi olup bu konuda hukuki yardm talep etti 30 Mays 2011de, Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou Diyarbakr aday Emine Ayna'nn seim blgesi Kaynartepe'deki seim irtibat brosu nnde 2 BDP'li polis tarafndan gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Sabri Keklik ve Adl Aslan stasyon Polis Karakolu'na gtrld. 1 Haziran 2011de, BDP'yi "Terr rgt" olarak ilan eden Babakan R. Tayip Erdoan'n Diyarbakr'dan gitmesinin ardndan, Balar'da protesto gsterilerine ynelik polisin sert mdahalesiyle balayan olaylarda ismi renilemeyen 2 kiinin gzaltna alnd belirtildi. 2 Haziran 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Kutbettin Fidancan, Olum Nurullah Fidancan, 13 yanda ve ortaokul rencisidir. 01.06.2011 tarihinde Namk Kemal Lisesinin bulunduu caddede polisler tarafndan gzaltna alnd. Olum daha nce sa ayak parmandan ameliyat oldu. Olumun ameliyat nedeniyle pansuman olmas gerekiyor. ki gndr ocuk ubede tutulduu iin pansuman olamad. Dn akam saat 19.30 civarnda kendisiyle grtm. Bana sylemedi ama polislerden ikence grd her halinden belliydi. Kolunda ikinlik ve kzarkllklar vard ve ok korkmutu. Bugn tekrar olumu grmek iin gittim ancak buna izin vermediler. 24 saat daha gzalt uzatma karar ktn sylediler. ocuumun salk durumundan endie duyuyorum. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. Demitir. 3 Haziran 2011de, Diyarbakr'n nar lesi'nde iki renci grubu arasnda kan kavgaya mdahale etmek iin okul nne gelen polisler ise, snflara girerek retmenlerin gz nnde rencileri darp ederek, gzaltna ald.

210

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

3 Haziran 2011de, Diyarbakr'n Balar lesi'nde BDP yneticisi Mehmet Mehdi Doan ve BDP yesi Mehmet Zlfkar Koyun, BDP Balar ile binasndan ktktan sonra sivil polisler tarafndan yaplan kimlik kontrolnn ardndan Doan ve Koyun, gzaltna alnd. Gzalt gerekeleri renilmeyen Doan ve Koyun Diyarbakr l Emniyet Mdrl'ne gtrld. 12 Haziran 2011de, Diyarbakrn Kulp lesinde Sezgin Narin isimli yurtta oy kullanmak iin gittii Vali Nazif lkretim Okulu'nda oyunu kullanamadan "aramas" olduu gerekesiyle gzaltna alnd. 4 Haziran 2001de, Diyarbakrda Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou'nun Diyarbakr bamsz milletvekili adaylarnn stasyon Meydan'nda dzenledii ve 100 bin kiinin katld mitingin sona ermesinin ardndan, sloganlar eliinde dalmak isteyen kitle ile polis arasnda yer yer gerginlikler yaand. Kouyolu Caddesi zerinden Emek, retmenler ve Lezgin Avc caddeleri gzergahnda evlerine doru giden yurttalar 5 Nisan Mahallesi'ne kadar yzlerce polis tarafndan takip edildi. Oryl Petrol civarnda ise, srtna PKK bayra asan 18-19 yalarnda bir gen polisler tarafndan gzaltna alnd. 7 Haziran 2011de, Diyarbakrda Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou rnak adaylar; Faysal Saryldz, Selma Irmak ve Hasip Kaplan iin rnak merkezde dzenlenen miting sonras AKP seim brosu nnden geen binlerce kii seim brosunun nndeki evik kuvvet ekiplerini yuhalaynca brolarn nnde nbet tutan polislerle alandan ayrlan kitle arasnda gerginlik yaand. kan gerginlikte ismi renilemeyen 4 kiinin gzaltna alnd renildi. 9 Haziran 2011de, Diyarbakr'n Ergani ilesinde "AKP ile binasna ses bombas att" gerekesiyle E.Y. (17) adl lise rencisi tutukland. 8 Haziran'da Ergani Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan gzaltna alnan lise rencisi, karld mahkeme tarafndan "AKP ile binasna ses bombas att" gerekesiyle tutuklanarak Diyarbakr E Tipi Kapal Cezaevine gnderildi. 12 Haziran 2011de, Diyarbakr'n Merkez Balar lesi'nde oy kullanma ilemlerinde polisin sandk mesafesini ihlal etmesiyle yaplan uygulamalara tepki gsteren yurttalar ile polis arasnda yer yer tartmalarn kt okullarda 1 blok mahidi ile 4 semen gzaltna alnd. Kurueme Mahallesi'nde bulunan Kazm Karabekir lkretim Okulu'nda Hamit Gngzel adl blok mahidi polis tarafndan gzaltna alnrken, Muradiye Mahallesi'nde bulunan Fatih lkretim Okulu'nda Cevat imek, Yunus Emre Mahallesi'nde bulunan Birlik Lisesi'nde Eyp Yalnkaya ve Kaynartepe Mahallesi'nde bulunan Atatrk Lisesi'nde de ismi renilemeyen 2 kiinin gzaltna alnd renildi. Gzalt gerekesi renilemeyen 5 kii emniyete gtrld. 12 Haziran 2011de, Diyarbakr'n Silvan lesi'nde rnek oy pusulas tadklar gerekesiyle Hseyin Gle ve soyad renilemeyen Bahri isimli yurtta gzaltna alnarak Silvan Emniyet Mdrl'ne gtrld. Sur, Balar ve Kulp lelerinde de seim yasaklarna uymadklar iddiasyla toplam 6 kii gzaltna alnd. (12.06.2011/DHA) 12 Haziran 2011de, Diyarbakr ili ermik ilesine bal Kuruda Ky'nde Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou mahidi Hdr Aygn, jandarma tarafndan gzaltna alnd. 12 Haziran 2011de, Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou'nun Diyarbakr'daki zaferi kutlanrken, BDP il binas nnde biriken yz binlerce kiinin sevin gsterisine polisin gaz bombas glge drd. AKP il binas nnde bir yurtta yere yatran evik kuvvet polisleri darp etti. Bu srada grnt almaya alan basn mensuplarna da mdahale eden polis, bir ocuu da darp ederek gzaltna ald. AKP Balar le binas karsnda evlerine giden 5 kii de polis tarafndan yerlerde srklenerek gzaltna alnd 17 Haziran 2011de, Diyarbakr'n Bismil lesi'nde sabahn erken saatlerinde Bismil ve Diyarbakr Emniyet Mdrl'ne bal polisler evlere baskn dzenledi. Evlerde arama yapan polisler, belediye alanlar Bilal Aksu, Salih Diken, Mest Deniz ve Maal Srmsl ile Hamdullah elebi, Cemal Osanmaz, Aydn Baran, Veysi Araz, Murat Balyeci ve Metin Baran adl yurttalar gzaltna ald. "2911 Sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu"na muhalefet ettikleri iddias ile gzaltna alnan 10 kiinin, Diyarbakr l Emniyet Mdrl'ne gtrld. te yandan arama izni olmad halde Aziz Sher adl yurttan evinde arama yapld renilirken Sher'in arama izni olmadan evinde arama yaptklar gerekesiyle polisler hakknda Bismil Cumhuriyet Savcl'nda su duyurusunda bulunduu renildi. 19 Haziran 2011de, Batman Cumhuriyet Basavcl'nn talimat ile "KCK" operasyonu ad altnda gzaltna alnan 15 kii emniyetteki ifade ilemlerinin ardndan savcla karld. Savclkta ifadeleri alnan 15 kii tutuklama talebiyle mahkemeye gnderildi. 15 kiiden BDP PM yeleri Mehmet Candemir ile Berivan Etler, BDP Kadn Meclisi yesi Songl Entekin, MEYADER Yneticisi mer Karaer, eski BDP Diyarbakr l Yneticisi ehmus | K GVENL ve ZGRL

211

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

Blbl, BDP yeleri kr Ylmaz ile Nevin Gke ve DKH aktivisti Derya Aslan, "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderilirken, dier 7 kii ise tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 20 Haziran 2011de, Diyarbakr'n Bismil lesi'nde 3 gn nce Bismil ve Diyarbakr Emniyet Mdrl'ne bal polislerce dzenlenen ev basknlarnda gzaltna alnan 11 kii, Bismil Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. Burada ifadeleri alnan Bilal Aksu, Salih Diken, Mesut Deniz, Maal Srmsl, Hamdullah elebi, Cemal Osanmaz, Aydn Baran, Veysi Araz, Murat Balyeci, Metin Baran ve ismi renilmeyen bir yurtta, tutuklanmalar talebiyle hakimlie sevk edildi. Hakimlikte ifade veren 11 kii, "2911 Sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu"na muhalefet ettikleri iddiasyla tutukland. 21 Haziran 2011de, Diyarbakr'da gece yars yaplan ev basknnda Eitim Sen Van ubesi eski sekreteri Sinan Gndz gzaltna alnd. 21 Haziran 2011de, gnlk Krte yayn yapan Rojev Gazetesi Yaz leri Mdr Engin Pamuk'un Diyarbakr'daki evine polisler baskn dzenledi. Evde arama yapan polisler, daha sonra Pamuk'u gzaltna ald. Gzalt gerekesi renilmeyen Pamuk l Emniyet Mdrl'ne gtrld. Pamuk, hakknda 24 saat avukatlar ile grtrlmeme karar alnrken, dosyasna da gizlilik karar konuldu. 21 Haziran 2011de, Diyarbakr Emniyet Mdrl'ne bal polislerin, ev basknlarnda ve kent merkezinde 8 kiiyi gzaltna ald belirtildi. Gzalt gerekesi renilmeyen 8 kiinin l Emniyet Mdrl'ne gtrld bildirildi. 24 Haziran 2011de, Diyarbakr'da gn nce Ongzl Kpr yaknlarnda gzaltna alnan Veli Takran, emniyetteki ilemlerin ardndan adliyeye sevk edildi. Savclkta ifadesi alnan Takran, tutuklanma talebiyle nbeti mahkemeye gnderildi. Burada ifadesi alnan Takran, "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklanarak Diyarbakr E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi 25 Haziran 2011de, Diyarbakr Emniyet Mdrl stihbarat ve Terrle Mcadele ube Mdrlu ekipleri tarafndan yaplan operasyonda toplam 9 kii gzaltna alnd. Yakalanan 9 kii haklarnda tanzim edilen evraklar ile birlikte adli mercilere sevk edilirken, 1 kii Cumhuriyet Savcl'ndan, 1 kii de karlm olduu mahkemeden tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, 7 kii ise mahkeme tarafndan tutuklanarak cezaevine konuldu. 29 Haziran 2011de, Diyarbakr'n Bismil ilesinde sabahn erken saatlerinde Bismil ve Diyarbakr emniyet mdrlklerine bal polisler, Dicle Mahallesi'nde ikamet eden Mahmut Birgler'in evine baskn dzenledi. Evde yaplan uzun aramalarn ardndan gzaltna alnan Birgler, Diyarbakr l Emniyet Mdrl'ne gtrld. 30 Haziran 2011de, HD Diyarbakr ubesine bavuran Sleyman Ula, yaklak 30-35 gn nce evlerine gelen sivil polisler tarafndan Kastamonu saldrs ile ilgili olduu sylenerek kz Nemciye Ulan adliyeye gtrldn fakat ifadesini almadan Erzurum Savclnn tutuklama emri zerine kznn yaklak 21 gn Diyarbakr E Tipi Cezaevinde tutulduunu daha sonra da Giresun Cezaevine gnderildiini belirtmitir. Giresun Cezaevinde olan kznn hala ifadesinin alnmam olduunu syleyen Sleyman Ula ayrca kznn bronit anemi hastas olduunu belirterek konuyla ilgili hukuki yardm talebinde bulunmutur. 1 Temmuz 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Zeki Minta, Olum Bekir Minta, Sara hastasdr. 6 yldr kesintisiz bir ekilde tedavi ettirmekteyim. Dn sabah evimize TEM ube ekiplerince yaplan basknda gzaltna alnmtr. Benim olum ok hasta olup bizim yardmmz olmadan kendine bakacak durumda deildir. Polisler onu neden gzaltna aldn bilmiyoruz. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum.Demitir. 2 Temmuz 2011de, Yzde 43 zihinsel engelli 19 yandaki eyhdavut Bakan'n karld nbeti mahkeme tarafndan "patlayc bomba bulundurmak" iddiasyla tutuklanarak Diyarbakr cezaevine konuldu. 12 Temmuz 2011de, Diyarbakr'n Balar lesi Sakarya Caddesi'nde polislerin bir eve yapt basknda S.Y. (15) isimli ocuk gzaltna alnd. Polislere ta att ve molotof kokteyli kulland iddiasyla gzaltna alnan S.Y karld mahkeme tarafndan tutuklanarak Diyarbakr E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildii renildi. 22 Temmuz 2011de, Diyarbakr'n merkez Balar lesi'nde, BDP yesi Murat Utan, alnd. polis tarafndan gzaltna

24 Temmuz 2011de, Diyarbakr Merkez Balar lesi'nde rk saldrlar protesto etmek isteyen binlerce kiiye polisin izin vermemesi ile balayan olaylarda 1 ocuk gzaltna alnd.

212

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

25 Temmuz 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Berat Karada, Bahattin Erkmen, dn akam saat 23.00 sralarnda ikamet ettii evinde gzaltna alnd. Gzalt sebebi rgte adam kazandrmak sulamasyla gzaltna alndn rendik. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum.Demitir. 26 Temmuz 2011de, Diyarbakrda Sanayi Sitesinin iindeki Motosikletli Timler Amirliine atlan ses bombas sonucu 5 polis memuru yaraland. Olayn ardndan dzenlenen operasyonda ise 8 kii gzaltna alnd 28 Temmuz 2011de, Diyarbakr'n merkez Kayapnar ilesi Urfa yolu zerinde bulunan polis merkezine havai fiekli saldr dzenlendi. Aliian Erol Polis Merkezi'ne ynelik saldrda yaralanan olmazken, olayn ardndan havai fiek attklar iddiasyla 3 kii gzaltna alnd. Aye an Park yaknlarnda otomobil servisi gvenlik grevlileri tarafndan yakalanarak polise teslim edildii belirtilen 2 kiinin polis tarafndan yol ortasnda feci ekilde dvld belirtildi. Gzaltna alnan ve yaral olduklar belirtilen 3 kiinin Emniyet Mdrl Terrle Mcadele ubesi'ne gtrld renildi. 28 Temmuz 2011de, Diyarbakr'n merkez Kayapnar lesi'ndeki Sanayi Sitesi'nde 26 Temmuz'da polis karakoluna yaplan ve 5 polisin yaralanmasna sebep olan bombal saldrnn ardndan balatlan operasyonda gzaltna alnan Umut zer ve Murat Kozat, emniyet ilemlerinin ardndan Diyarbakr Adliyesi'ne getirildi. Savclkta ifadeleri alnan 2 kii, "patlayc kullanmaktan" Ar Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Burada ifadeleri alnan zer ve Kozat, ayn gerekeyle tutuklanarak, cezaevine gnderildi. 29 Temmuz 2011de, BDP Diyarbakr l rgt tarafndan ran'n Federal Krdistan Blgesi'ne ynelik operasyonu ve Trkiye'deki askeri operasyonlar protesto etmek iin dzenlenen ve binlerce kiinin katld yry polisin engeline takld. Bayndrlk Caddesi zerine gelen kitlenin nne zrhl aralar ve evik kuvvet ile barikat kuran polis, yrye izin vermedi. kan olaylarn ardndan 10'un zerinde kii gzaltna alnrken, gzaltna alnan kiiler AKP l binas nnde bekleyen polis aralarna bindirilerek Emniyet'e gtrld. Gzaltna alnanlar polis tarafndan darp edilirken, baz kiilerin vcutlarnn eitli yerlerinden yaraland renildi 2 Austos 2011de, Diyarbakr'n Bismil lesinde evlere dzenlenen basknlarda, isimleri renilemeyen 4 ocuk gzaltna alnd. Evleri baslan yurttalar, polislerin ellerinde bir listeyle dolatklarn syledi 9 Austos 2011de, Diyarbakrda trafik ekibinin durdurduu aracn ofryle polis memurlar arasnda tartma kmas zerine aracn ofrnn darp edilerek gzaltna alnd renildi 11 Austos 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Selma zkan, Kardeim Ahmet zkan, bugn saat 13.00 sularnda Sur belediyesi temizlik antiyesinde polislerce gzaltna aldlar. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum.Demitir 12 Austos 2011de, Diyarbakr'da gzaltna alnan Esmer Dayan adl renci Siirt'in Eruh lesi'ne getirildi. Dayan'n le Emniyet Mdrl'ne gtrld kaydedildi. 20 Austos 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Altan Acar- Kadir Ba, Bugn bir trafik kazas nedeniyle Diyarbakr Yeniehir Polis karakolundayken, yalar 1718 olan 4 ocuk gzaltna alnm halde karakola getirildiine tank olduk. Polisler gzaltna aldklar ocuklar darp etmekte hem de aza alnmayacak kfrler etmekteydiler. Gzaltna alnanlardan bir ocuk daha karakolun bahesindeyken darp edilirken kat. Gzaltna alnanlardan bir kii de daha sonra serbest brakld. Ancak soyadlarn bilmediimiz Mehmet ve Abdulrrezzak adl kiiler halen gzaltnda ve kt muamele gryorlar. Bu konuda sizden yardm talep ediyoruz. Demitir 27 Austos 2011de DTK'nin ars zerine Habur Snr Kaps'na doru yry balatan ve sabah saatlerinde Diyarbakr'dan yola kan aralarn tamam arkl Beldesi kndaki polis arama noktasnda durduruldu. u ana kadar 8 araca el konulup 2 bin ile 2 bin 500 TL arasnda para cezalar kesilirken, Mersin MKM sanats Rojbin "ifadesi alnacak" gerekesiyle gzaltna alnd. 6 Eyll 2011de, DTK'nn, "PKK Lideri Abdullah calan'a zgrlk" ve "Demokratik zerkliin resmen tannmas" talepleri ile balatt eylemler kapsamnda Diyarbakr'n merkez Kayapnar lesi Huzurevleri Mahallesi'nde mealeli yry ve basn aklamas dzenlendi . Aklamann ardndan grup dalrken, polisin ara sokaklarda kimlik kontrol yapt,. 2 ocuk ise slogan attklar gerekesiyle tartaklanarak gzaltna alnd. ( 7 Eyll 2011de Diyarbakrn nar lesinde yolda yrrken pheli olduu gerekesiyle Metin Arslan (31) gzaltna alnd.

| K GVENL ve ZGRL

213

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

8 Eyll 2011de, Diyarbakr merkez Sur lesi arkl Mahallesi'nde ikamet eden Azadiya Welat Gazetesi Adana eski Temsilcisi ehmus Kabak'n evine sabah saatlerinde baskn dzenlendi. Evde yaplan aramann ardndan Kabak gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Kabak, Adana'ya gtrld belirtildi. 10 Eyll 2011de, Diyarbakr'n Yeniehir lesi'nde bulunan Cumhuriyet Lisesi yaknlarnda sivil polisler ile yurttalar arasnda nedeni bilinmeyen bir tartma kt. Tartma esnasnda polislerin Sinan Balk ve Recep Geler adl yurttalarn gzlerine sprey skarak, silah ektii iddia edildi. Olay yerine gelen polis ekipleri tarafndan gzaltna alnan yurttalarn Yeniehir le Emniyet Mdrl'ne gtrld bildirildi. Gzaltna alnanlardan Sinan Balk'nn ablas Reyhan Tekin'in de Yeniehir Polis Karakolu nnde "Neden kardeime silah ekiyorsunuz" diye tepki gsterdii esnada, polisler tarafndan yaka paa gzaltna alnd. 10 Eyll 2011de, Diyarbakr'da 12 Eyll askeri darbesini protesto etmek amacyla gerekletirilmek istenen yry polis engeline takld. Kurum temsilcilerinden bir grubun yrd Diyarbakr E Tipi Cezaevi'ne krmz karanfiller brakld. Protestonun ardnda dalan kitle arasndan 2 ocuk polisler tarafndan gzaltna alnrken, neden gzaltna alndklarna ilikin bilgi verilmedi 15 Eyll 2011de Diyarbakrda, ESP l rgtnn yrtt alma kapsamnda Dakap Meydanna Adil, onurlu, demokratik bar istiyoruz yazl afi asan ESP yesi iki kii gzaltna alndktan sonra Kabahatler Kanununa muhalefet ettikleri iddiasyla 154er lira para cezas kesilerek serbest brakld. 15 Eyll 2011de, Diyarbakr'n merkez Yeniehir lesi Ofis Semti'nde 4 kii polisler tarafndan gzaltna alnd. Bir iyerinde gzaltna alnan Abdlserdest Tan, Semra uban ile soyad renilemeyen Velat ve ismi renilemeyen bir kiinin gzalt gerekesi renilemedi. Gzaltna alnan 4 kiinin l Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. 21 Eyll 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Mehmet Emin Boz, u beyanlarda bulundu: Benim babam Mehmet Emin Boz, 17.09.2011 tarihinde gzaltna alnd. Babamn gzaltna alnma gerekesini bilmiyoruz. 19.09.2011 tarihinde babam ifadesi alnmak zere Diyarbakr iline getirildii konusunda rnak Emniyet Mdrl bizi arayarak bilgi verdi. Dn adliyeye karldklar konusunda bilgi aldk. Ancak babam durumunu bilmiyoruz. Avukat olarak kimin ilgilendiini ve u an nerede olduunu renmek istiyoruz. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 22 Eyll 2011de, Diyarbakr'da polise ynelik silahl saldrnn ardndan, 7 kiinin "pheli" olduklar gerekesiyle gzaltna alndklar belirtildi. 24 Eyll 2011de, Diyarbakr'n Ergani ve Hani ilelerinde nceki gn evlere yaplan polisin baskn sonrasnda gzaltna alnan 5 BDP'liden 3' tutukland. Diyarbakr zel Yetkili Cumhuriyet Savcl'nn talimat dorultusunda gzaltna alnan 5 kii, Diyarbakr Adliyesi'nde savcla karld. Savclktaki ilemlerin ardndan tutuklama talebiyle nbeti mahkemeye sevk edilen 5 kiiden 2'si serbest braklrken, Ergani'de gzaltna alnan Selvi Aslanztrk ve Fahriye Savar ile Hani'den gzaltna alnan ahin Yiit tutuklanarak, cezaevine gnderildi. 24 Eyll 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran eyhmus Sevk, u beyanlarda bulundu: 21.09.2011 tarihinde saat 12:00 civarnda kardeim mer di tedavisi iin gitmi olduu hastaneden iki arkada ile birlikte dnerken yolda polis aramas yaplm bu esnada kardeimin arkadalarndan biri polisten kat. Ondan sonra kardeim ve yanndaki dier arkadan alp gtrmler. Polis okulundan sordum TEM ubede olduunu sylediler. Ancak hibir haber alamadk. 3 gndr hibir ekilde kendisine ulaamyoruz. Aile olarak kuku iindeyiz. HD den hukuki yardm talep ediyorum. 28 Eyll 2011de, tarihinde ubemize bavuruda bulunan Yusuf Karabulut, u beyanlarda bulundu: Aabeyim Askeri KARABULUT yaklak 40 gn nce Seyrantepe mevkiinde gzaltna alnd. Bir etkinlie katld gerekesi ile gzaltna alnm. Gzaltna alndktan sonra tutuklu yarglanmak zere cezaevine konulmu. Ceza evinde kald 35 gn sonunda (21.09.2011 tarihinde) tekrar mahkemeye karlm ve kendisine 6 yl 3 ay hapis cezas verilmitir. Abimin yarglanma srecinden hibir ekilde haberimiz olmamtr. Bu yzden kendisine avukat dahi tutamadk. Abimin yarglanma srecinin adil ve effaf iletilmediini kendisini savunma hakknn verilmediini dnmekteyim. Bu konuda HD den hukuki yardm talep ediyorum. 30 Eyll 2011de, Diyarbakr'n Ergani ilesinde PKK'nn ehir yaplanmas olan KCK'ye ynelik operasyonda gzaltna alnan .Y, F.S, S. ve F. emniyetteki ifadelerinin ardndan Adliye sevk edildi. Savckta ifadelerinin ardndan istemiyle mahkemeye sevk edilenlerden .Y, F.S ve S. tutuklanrken, F. tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld.

214

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

30 Eyll 2011de, Diyarbakr'n Silvan lesi'nde, getiimiz 28 Nisan'da Diyarbakr ve blge illerinde yaanan polis basklarn protesto etmek iin dzenlenen basn aklamasnda, basn metnini okuduu gerekesiyle iringl Dalku hakknda dava ald. Silvan Sulh Ceza Mahkemesi'nde grlen durumada Dalku, sulamalar kabul etmezken, mahkeme heyeti, "Basn aklamas yoluyla rgtn amacnn propagandasn yapmak" gerekesi ile Dalku hakknda tutuklama karar verdi. Dalku, Diyarbakr E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 3 Ekim 2011de, Azadiya Welat eski Genel Yayn Ynetmeni ve gazetenin yazar Tayyip Temel, Diyarbakr'da gzaltna alnd. Yeniehir Ofis Semti'nde polisler tarafndan gzaltna alnan Temel'in gzalt gerekesi renilemezken, Diyarbakr Emniyet Mdrl'ne gtrld. 4 Ekim 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuruda bulunan Muhsin Turan u beyanlarda bulundu: Olum Agit Turan, evinden kt srada kimlik sorgulamas sonrasnda gzaltna alnm ve tevkif edilmitir. Karakoldan Mahkemeye ktnda kendisiyle yakinen grebilme imknm oldu. Olumun yznde morluklar ve darp izleri vard. Darp edildii aka grlmekteydi. Olum Agit Karakolda ifadesi alnrken baskya maruz brakldn ve darp edildiini ifade etti. Ben HD Diyarbakr ubesinden hukuki yardm talep ediyorum. 4 Ekim 2011de, Diyarbakr'da "KCK operasyonu" erevesinde Ergani lesi'nde de ok sayda eve baskn dzenlendi. Evlere yaplan basknda aralarnda l Genel Meclis yesi Ahmet Knk, Ergani eski le Bakan Mehmet Duman, emsettin Kaplan, Arif Aslan ve Ali Aslan'n da bulunduu 12 kiinin gzaltna alnd belirtildi. 4 Ekim 2011de, Diyarbakr'da "KCK operasyonu" kapsamnda Balar Belediyesi Meclis yesi Hsamettin iek'in gzaltna alnd bildirildi. Saat 15.00 sularnda Balar lesi'nde bir iyerinde bulunan iek'in sivil polislerce gzaltna alnd ve emniyet mdrlne gtrld renildi. 4 Ekim 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Ecevit Okan, u beyanlarda bulundu: Zeynep Okan 30.09.2011 tarihinde saat 13.00 sralarnda Veni Vidi Hastanesinin bahesinde herhangi bir kimlik kontrol yaplmad halde, ellerinde eylem, etkinlik grntleri olduu gereke gsterilerek gzaltna alnd. 01.10.2011 tarihinde Nbeti Mahkemeye sevk edildi. Mahkemede Tutuklu Yarglanmak zere Diyarbakr E Tipi Ceza Evine Gnderildi. HD Diyarbakr ubesinden hukuki yardm talep ediyorum 5 Ekim 2011de, HD Diyarbakr bavuruda bulunan Hayfa Leyla Bar, u beyanlarda bulundu: Babam Hseyin Bar, bugn saat 13.54 sralarnda beni arayarak gzaltna alndn ve Emniyete gtrldn syledi. Ancak hangi karakola ve kimler tarafndan gtrldn bilmiyorum. Bu konuda derneinizden hukuki yardm talep ediyorum. 7 Ekim 2011de, BDP Mardin eski l Bakan Hilmi nc, Diyarbakrn Bismil lesi'nde bulunan i yerinde polisler tarafndan gzaltna alnd. Alnma gerekesi hakknda bilgi edinilmeyen nc'nn, Diyarbakr'a getirildii bildirildi. 7 Ekim 2011de Diyarbakrdan Bursaya hareket etmek isteyen otobsleri engelleyen polis ekipleri bir arac Diyarbakr Milletvekili Gltan Kanakn zerine srerken; Bingl Milletvekili dris Balukenin de darp edilmesi nedeniyle gzlnn krld; 3 kiini ise gzaltna alnd renildi. 8 Ekim 2011de, Diyarbakr zel Yetkili Cumhuriyet Basavcl tarafndan "KCK" ad altnda balatlan operasyon kapsamnda ev ve iyerlerine ynelik dzenlenen baskn ile gzaltna alnan ve aralarnda BDP'li belediye bakanlar, BDP il yneticileri, BDP Kadn Meclisi ve Kent Meclisi yeleri ile gazetecilerin de bulunduu 36 kii, dn adliyeye sevk edildi. 7 savc tarafndan ifadeleri alnan 6's kadn 36 kiinin 15 saat sren ifade ilemlerinin ardndan 6'sna adli kontrol ve yurt d yasa olmak zere 15 kii serbest brakld. Tutuklama talebi ile nbeti mahkemeye sevk edilen ve aralarnda Derik Belediye Bakan ve DTK Koordinasyon Kurulu yesi alar Demirel, BDP E Genel Bakan Yardmcs Erkan Pikin, BDP Genel Sayman Abdullah Bozkoyun, Sayman Yardmcs Salih Yldz, BDP Kadn Meclisi'nden Fatma Kaan, BDP Diyarbakr l Bakan Yardmcs Mehmet Aksnger, il yneticileri Ahmet lan, Nesip Gltekin, Mehmet Gzel ile eski l Yneticisi Resul Erkaplan, Azadiya Welat Gazetesi eski Genel Yayn Ynetmeni ve gazetenin yazar Tayyip Temel'in de bulunduu 21 kiiden 3' tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, 18 kii ise "rgte ye olmak" iddiasyla tutukland. 12 Ekim 2011de, Diyarbakr'n Balar lesi'nde 10 Ekim gn skanevleri'nde gzaltna alnan M.A. (17), dn savcla karld. Savclk ilemlerinin ardndan tutuklanma talebiyle 5. Sulh Ceza Mahkemesi'ne gnderilen M.A., "Molotof, ses bombas, el bombas gibi patlayc madde bulundurmak" iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. Tutuklanan M.A.'nn kol, srt ve sa bacanda darp izleri olduu belirtilirken, darp izlerinin hakime gsterildii ancak hakimin "Dmsn" diyerek dikkate almad renildi.

| K GVENL ve ZGRL

215

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

12 Ekim 2011de, Diyarbakr'n Balar lesi'nde Kouyolu Park civarnda BDP alan Mazhar ztrk sivil polisler tarafndan gzaltna alnd. Diyarbakr D Tipi Cezaevi'ne gnderildii belirtilen ztrk'n, Antep'te "KCK" ad altnda Krt siyasetilere ynelik dzenlenen operasyon kapsamnda gzaltna alndnn iddia edildii ve Antep'e gtrlecei renildi. 14 Ekim 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuruda bulunan Mrsel Pamuki, u beyanlarda bulundu: Bugn 14.10.2011 Cuma gn saat 04.00 saatlerinde aabeyim Ramazan Pamukinin evine TEM Polisleri tarafndan baskn yapld. Ellerinde Ankara Cumhuriyet Basavclnn arama ve gzalt karar vard. Ve bu karar ile babam Yakup, Aabeyim Ramazan ve Aabeyimin misafirleri olan hsan Akgl ve Ertan Yrek gzaltna alnarak Ankaraya gtreceklerini sylediler. Babamn, Aabeyimin ve aabeyimin misafirlerinin hayatlarndan endie etmekteyim. u anda nerede olduklarna dair bir bilgimiz yoktur. Bu konuda HD den hukuki yardm talebinde bulunuyorum. 17 Ekim 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuruda bulunan erafettin Filitolu, u beyanlarda bulundu: Olum olan mer Filitolu, Mula niversitesini bitirdi. Okuduu srada, erzan Kurtun ldrlmesi nedeniyle dzenlenen gsteriye katlm. Bu gsteri nedeniyle hakknda zmir ilinde soruturma balatlm. Bu gn sabah saat 6.30 sralarnda sivil giyimli polisler eve gelerek olum hakknda yakalama emri olduunu syleyip gzaltna aldlar. Polisler zmir ilinde mahkemesi olduunu ve ifadesinin alnmas nedeniyle yakalamas olduunu sylediler. Olum hakknda endieliyiz. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum 18 Ekim 2011de, Dicle niversitesi yol ayrmnda polis servis aracna ynelik bombal eylem gerekletirdii iddia edilen ve ar yaral halde gzaltna alndktan sonra Dicle niversitesi (D) Tp Fakltesi Hastanesi'nde tedavisi devam eden Beir Arcagk, sedye ile getirildii Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan tutuklanarak Diyarbakr D Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 18 Ekim 2011de, Diyarbakrda dn Kayapnar Belediyesi alan 2 temizlik iisi dahil 9 kiinin gzaltna alnd renildi. Dn belediye alan Bayram Ar ile Uur Topuz ve BDP yesi ehmus akar ve ismi renilemeyen 1 kiinin gzaltna alnd renilirken, bugn de soyad renilemeyen Fethullah, Mesut ile Mslm adl kiiler ve ismi renilemeyen 2 kiinin daha polisler tarafndan gzaltna alnd belirtildi. Gzaltna alnanlardan ehmus akarn savclktaki ifade ilemlerinin ardndan serbest brakld renilirken, dier 8 kiinin Emniyetteki ifade ilemlerinin devam ettii bildirildi. 18 Ekim 2011de, Krkkale'de 20 Eyll tarihinde tren garnda yakalanan bomba ile ilgili olarak Diyarbakr'da gzaltna alnan 7 kii, Ankara Adliyesi'ne sevk edildi. Savclk, bir kiiyi serbest brakrken, 6 kiiyi tutuklama talebiyle Ankara 12. Ar Ceza Mahkemesi'ne gnderdi. 2 kii, ifadeleri alndktan sonra tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, Yakup Pamuku, Ramazan Pamuku, Ertan Yrk ve soyismi renilmeyen shak adl kii ise "rgt yesi olmak" ve "devleti ykmaya teebbs etmek" iddiasyla tutukland. 19 Ekim 2011de, Diyarbakr'da Kayapnar Belediyesi alan 2 temizlik iisi dahil 9 kii gzaltna alnmt. Gzaltna alnanlardan BDP yesi ehmus akar savclk ifadesinin ardndan serbest braklrken, dier 8 kii de Emniyet Mdrl'nde tutuluyordu. Dn gzaltna alnanlardan soyad renilemeyen Mesut adl kii serbest braklrken, gzaltna alnan Kayapnar Belediyesi temizlik iisi Bayram Ar da karld mahkemede tutuklanarak cezaevine gnderildi. Aralarnda Kayapnar Belediyesi alan Uur Topuz'un da bulunduu 4 kiinin Emniyet'teki ifade ilemleri srerken, dn gzaltna alnan BDP alan Fethullah Yiit adl kiinin ise Ankara'ya gtrld renildi. 21 Ekim 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuruda bulunan Abdulkadir Kaya, u beyanlarda bulundu: 21.10.2011 tarihinde saat 06.00 sralarnda evimize polislerce baskn dzenlendi. Basknda bizim evimizi datarak ve krp dkerek aradlar. Grntleri videoya ektim. Ayrca iki olumu gzaltna aldlar. Evimin hukuka aykr bir ekilde arandn dnyorum. Baskn srasnda polisler plak silahlarla ve silahlar zerimize dorultarak ieriye girdiler. Bu nedenle kendilerinden ikyetiyim. Bu konuyla ilgili ve gzaltndaki oullarmla ilgili derneinizden hukuki yardm talep ediyorum. 26 Ekim 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuruda bulunan Muhlis Ergn, u beyanlarda bulundu: Kardeim Bar Ergn, Licede sivil polisler tarafndan evin nnden gzaltna alnd. Bir gn nce evlenmiti. Polisler bize kimliklerini ve arama izinlerini gstermediler. Kardeimi Lice Emniyetine gtrdler. Daha sonra baka bir ara vastas ile Diyarbakra gtrdler. Baro tarafndan atanan avukat Seda Tekin kendisiyle grm. Kardeimin Gzaltna alnma sebebini bilmiyoruz. Kardeim gece gndz frnda alyordu. Dier kardeim zcan Ergn Antalyadan dn amacyla buraya gelmiti. ki kardeimi de gzaltna aldlar. Maduruz hukuki yardmlarnz bekliyoruz K GVENL ve ZGRL |

216

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

29 Ekim 2011de, DTK ve BDP'nin ars zerine Malatya'da bekletilen 24 cenaze iin Diyarbakr ili Bismil ilesinde yaplmak istenen protesto gsterisine mdahale eden polis 3 kiiyi gz altna ald. 29 Ekim 2011de, Diyarbakr n Sur lesi'nde Melikahmet Caddesi zerinde bulunan Grin Park nnde toplanan bir grup gen ateler yakarak caddeyi trafie kapatt. Eylem srasnda olay yerine gelen polis tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etti. . Olaylar srasnda 1 ocuk gzaltna alnd. 29 Ekim 2011de Malatya Adli Tp Kurumunda bir sredir bekletilen ve HPG militanlarna ait olduu iddia edilen 23 cenazenin kimliklerinin tespit edilmesi ve ailelerine teslim edilmesi iin Diyarbakrda yaplamak istenen protesto gsterisine mdahale eden kolluk kuvvetleri 2 si ocuk 15 kii gzaltna alnd, gzaltna alnan kiilerden 13 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet ettikleri iddiasyla tutukland 29 Ekim 2011de, Diyarbakr'n Bismil lesi'ne bal kylerden ald yardmlarla geinen Mu nfusuna kaytl zihinsel engelli Sadettin ahin adl yurttan Tepe Belde Jandarma Karakolu'na bal jandarmalar tarafndan "PKK'li olduu" iddiasyla gzaltn alnp ikence edildii ne srld. 29 Ekim 2011de, Diyarbakr'n merkez Balar lesi'nin 5 Nisan Mahallesi'nde DTK ve BDP'nin ars ile Malatya'da bekletilen 24 cenaze iin gerekletirilen yry takip eden DHAnn stajyer muhabiri Mazlum Sezer, polisin yry srasnda bir genci darp ederek gzaltna alnmasn grntlerken, polisler tarafndan darp edildi. Grnt kasetini isteyen polise kaseti vermeyen Sezer polis tarafndan tokatland. Polisler Sezere "Bir daha seni burada grmeyelim kaybol" eklinde tehdit ederek kasetine el koydu. 31 Ekim 2011de, DTK ve BDP'nin ars zerine Malatya'da bekletilen 24 cenaze iin Diyarbakr'da yaplan yrye polis mdahalesi ile balayan olaylarda gzaltna alnanlarn says 29'a kt. Diyarbakr'da 2'si ocuk, 1 i engelli toplam 26 kii gzaltna ald renilirken, Bismil lesi'nde de 3 kii gzaltna alnd. Bismil'de gzaltna alnan Yldrm Sayn, Muhammed Emir Demir ile Ebedtin Arg dn gece Bismil Adliyesi'ne getirildi. Savclk ifadelerinin ardndan 3 kii tutuklama talebiyle mahkemeye sevk edilirken, Yldrm Sayn ve Muhammed Emir Demir serbest brakld. Ebedtin Arg adl gen ise "polise ta att" gerekesiyle tutuklanarak Diyarbakr D Tipi Cezaevi'ne gnderildi. Diyarbakr'n Balar, Kayapnar, Sur ve Yeniehir ilelerinde gzaltna alnan 2'si ocuk, biri engelli 26 kiinin isimleri yle: Cemil Da, Ayfer Arat, Mehmet Abdulah Yalvarma, Abdullah Yakolu, Adem Koun, Serdar Yaan, Mehmet Tan, Sidar Yalnkaya, Asl Calhan, Fatih Kaptan, Mehmet Kan, Mahmut Tora, Mazlum Gler, Hikmet Uru, Mehmet Ku, Mahmut Alar, Mehmet alar, Bilal Begn, aban Begn, Agr ncel, Mehmet Seluk, Seyithan Tekel, Ramazan Alaca ile B.A., A.. adl ocuklar ve Serdar Yldz adl engelli kii. 1 Kasm 2011de, Diyarbakr'da nceki gn Malatyada bekletilen 24 cenazeyle ilgili BDP ve DTK'nin yapm olduu arnn ardndan dzenlenen yry srasnda kan olaylarda gzaltna alnan 19 kiinin savclktaki ifadeleri tamamland. Savclktan ifadeleri alnan 6 kii tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, tutuklama talebiyle nbeti mahkemeye sevk edilen 13 kii ise mahkeme tarafndan tutukland. 2911 sayl Toplant ve Gsteri yryleri Kanuna Muhalefet iddiasyla tutuklanan 13 kii Diyarbakr D Tipi Kapal Cezaevine gnderildi. 5 Kasm 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Veysi Cancan, u beyanlarda bulundu: 05.11.2011 tarihinde Urfa kap civarnda arabamla trafikte seyir halindeyken nme geerek beni durduran 21 FF 241 plakal aratan inen ve polis olduklarn belirten sivil giyimli 2 ahs neden yava gittiimi sylediler.Kendilerine yol vermediini syleyerek bana hakaretlerde bulunmaya baladlar. Ben de kendilerine trafik kurallarna uyduumu ve yanl bir ey yapmadm belirttim. Ancak bu iki ahs bana hakaret etmeye devam ederek yumruklamaya baladlar. Ben bu ahslara kendilerini ikyet edeceimi belirttim. Ancak kime gidersen git diyerek beni tehdit edip darp etmeye devam ettiler. Aramza vatanda ve trafik polisleri girdii halde bana vurmaya devam ettiler. Beni haksz bir ekilde darp eden ve polis olduklar iin bu durumu bana kar stnlk olarak kullanan ahslardan hakaret, tehdit ve darp olayndan dolay ikyetiyim. Bu ahslarn tespit edilerek haklarnda gerekli soruturmann yaplmasn talep ediyorum. 12 Kasm 2011de Hakkrideki Kazan Vadisinde ve Diyarbakrn Dicle lesindeki operasyon ve atmada yaamlarn yitiren HPG militanlar Mizbah Ezer ve mer Erdoann Diyarbakrda dzenlenen cenaze treni iin toplananlara polis ekiplerinin gaz bombalaryla ve basnl suyla mdahale etmesi sonucu 16 kii gzaltna alnd 14 Kasm 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Hanife Ak, u beyanlarda bulundu: Dn yani, 13.11.2011 tarihinde saat 1.00 sularnda polisler tarafndan evimize baskn dzenlendi. Evimiz arand. Aramann sebebini sorduk. Kzm Emine Akn Kiliste gzaltna alndndan kaynakl dediler. Arama sona erdikten sonra kzm Zeynep, olum Serdar gzaltna aldlar. Eminyete gtrp ifadelerine bavuracaklarn sylediler. fadeleri alndktan sonra serbest braktlar. Kzm Eminenin niin gzaltna aldklarn sordum. Bana snrdan ieri girerken | K GVENL ve ZGRL

217

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

ve pasaportsuz olduklar iin gzaltna aldklarn sylediler. Biz kzmn hayatnda endie ediyoruz. Nerede olduu hakknda bilgeye ulamaya alyoruz. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyoruz. 15 Kasm 2011de Hakkri'nin ukurca lesi Kazan Vadisi'nde kimyasal silah kullanld iddia edilen operasyonda yaamlarn yitiren HPG'lilerden Mzbah Ezer ile Diyarbakr'n Dicle lesi'nde infaz edildii ileri srlen mer Erdoan'n cenaze treninin ardndan gzaltna alnan 13' ocuk 20 kiiden 7'si tutukland. Aralarnda 6 yandaki S.D.'nin de bulunduu 13 ocuk nceki gn ocuk ube Mdrl'nden serbest braklrken, 7 kii ise emniyetteki ilemlerin ardndan len saatlerinde savcla karld. Savclkta ifadeleri alnan Aydn zaydn, Remzi etinkaya, Erhan Gndodu, M. Selim Aykul, Abdurrahim Kaya, Ekrem pek ve Nimet Yldz, tutuklanarak, cezaevine gnderildi. 18 Kasm 2011de, Diyarbakr'n merkez Yeniehir lesi Ofis Semti'nde bulunan Etik Reklam Ajans'na, polis tarafndan dzenlenen basknda ajansn bilgisayarlarndan bazlarnn hard disklerine, bazlarnn ise kasalarna el konulurken, ajans tarafndan basm yaplan birok dergi ile BDP tarafndan sipari edilen afi, seim kampanyasnda kullanlan materyallere de el konuldu. Arama sonras Etik Reklam Ajans Mdr Hseyin Barut ile ajans alan Hayrettin elik, polis tarafndan gzaltna alnd. 18 Kasm 2011de BDP'nin Diyarbakr stasyon Meydan'nda yarn "Buradaym. rademe sahip kyorum" sloganyla yapaca miting iin kentte anons yapan BDP otobsne el koyan polisler, otobs ofr ve 3 yurtta gzaltna ald. Alipnar Kprs altnda durdurulan ve Demirok Tesisleri otoparkna getirilen ara iin tesise gelen TEM ube polisleri, ara ierisinde arama yapt. "Yasad paralar" ald gerekesiyle el konulan aracn iinde bulunan mzik CD'lerine ve bir laptopu alan polis, otobs ofr Ferhat Dalmzrak ve arata bulunan Emrah Ceylan, Hatip Erta ile Adnan Ycel isimli yurttalar gzaltna ald. 18 Kasm 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Evin elikbilek, u beyanlarda bulundu: 17-18 Kasm tarihinde polisler tarafndan evime baskn dzenlendi. Arama kararn gstermelerini istedim kabul etmediler. Benim kaynbabam 1990 ylnda gzaltna almlar sonrasnda cenazesi bulunmutur. Polisler eim Velat elikbileki aradklarn ve onun akbeti de babas ile ayn olacan sylediler. Eimin arama gerekelerini sordum: grntlerinin olduunu, gelsin cezaevinde 9 yln geirsin bizi uratrmasn dediler. Ayrca karken bana bir belge imzalattlar ve okumama da izin vermediler. Bizi bu ekilde kfr, hakaret ve tehditlerde bulunan polislerden ikyetiyim. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 22 Kasm 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Nesrin Bulut, u beyanlarda bulundu: Bu sabah saat 04.00 sularnda evimize TEM ube polislerin tarafndan evimize yaplan basknda kzm olan Zelal Sorgu gzaltna alnd. Kzmn ei cezaevinde olduu iin kzm benim yanmda kalyor. Gzaltna alnma gerekesi KCK rgt yaplanmasnn iinde yer almasdr. Evimiz aranld ve bilgisayar, cep telefonlarmza el konuldu. Arama esnasnda antamda bulunan ve HADEP yelik kartm da almaya altlar. Buna izin vermediim iin bana bararak yat yere, istediimi alrm dedi. Bende kzm iin gelmisiniz benim eyalarm alamazsnz buna hakknz yok dedim. Bunun zerine bana hakaret etmeye baladlar. Evimin camlarn krdlar. Beni madur ettiler. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 22 Kasm 2011de, Diyarbakr'da 2011 yl balarnda meydana gelen gsteriler srasnda gsterilere katldklar iddia edilerek tutuklanan ve haklarnda dava alan Murat li, Mesut Pehlivan ile Ekrem Yapc'nn yarglamasna Diyarbakr 7. Ar Ceza Mahkemesi'nde devam edildi. 3. durumas grlen davada tutuklu sanklar ile sank avukat Serkan Akba durumada hazr bulundu. Davaya konu olan iddialara ilikin "Karizma" ve "Adaptr" kod isimli gizli tanklarn beyanlarnn alnmadnn belirtildii durumada, mahkeme heyeti, gizli tanklarn dinlenilmesi iin emniyete yeniden mzekkere yazlmasna, sanklardan li ve Pehlivan tarafndan mahkemeye sunulan dilekede PKK Lideri Abdullah calan'a "Krt Halk nderi" denildii iin Cumhuriyet Basavcl'na su duyurusunda bulunulmasna karar vererek, durumay 11 Ocak 2012 tarihine erteledi. 22 Kasm 2011de, Diyarbakr'da "KCK" ad altnda dzenlenen operasyonda evlerine baskn dzenlenen Glen ve rfan elik kardelere polisler tarafndan iddet uyguland ileri srld. Mevlana Halit Mahallesi'ndeki evlerine polisin sabah saatlerinde baskn dzenlediini ve 3 saatlik aramann ardndan polisin kendilerine hakaret ettiini ve iddet uyguladn syleyen anne Trkan elik, "Gzaltna alnan olum ve kzm BDP alanlaryd. Eve ok sayda polis baskn yapt. Apartmanmz embere alnmt. Baskn esnasnda 'KCK' operasyonudur dediler" diye konutu. Baskn esnasnda kadn polisin kz Glen'e iddet uyguladn syleyen anne elik, "Kzm uykudayken kadn polis onu dvmeye balad o esnada kzm korktu ve balkona koarak kendini atmaya alt. Polis onu tuttu. Sonra polis 'bizden kamaya alan zanl' diye tutanak tuttu" eklinde konutu. Anne elik, olu rfan'n da darp edilerek gzaltna alndn kaydederek, "rfan olumun bileklerine kelepeyi taktklar gibi yere yatrp srtna ayaklaryla basmaya baladlar. Ben de barp ardm ardndan polisler beni itmeye ve kfretmeye balad. Hepiniz 'Apocu'sunuz hepinizi gtreceiz" eklinde tehditlerde bulunduklarn ifade etti. Kalp ve tansiyon hastas 218 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

olduunu syleyen anne elik, "Bu olanlara dayanmadm tansiyonum ykseldi. Polisler ambulans ard. Ben hastaneye geldikten sonra olumu ve kzm gtrmlerdi" ifadesinde bulundu. 26 Kasm 2011de, 22 Kasm gn KCK Soruturmas sonucu gzaltna alnanlardan 49 kiiden 36 s yasad rgt yesi olduklar ve suu ve suluyu vdkleri sulamalaryla Diyarbakrda tutukland 26 Kasm 2011de, Diyarbakr'n Silvan lesi Bayramba (Sdeqn) Beldesi'nin Dolapdere (lima) Ky'nde dn sabah saatlerinde askerler tarafndan yaplan ev basknnda gzaltna alnan Rza ve M. Sait Kzgn kardeler, fadeleri alndktan sonra tutuklanarak cezaevine gnderildi. 27 Kasm 2011de, Diyarbakr'n merkez Sur lesi'nde surlarn Urfa Kaps'na len saatlerinde PKK'nin bayra asld. Bir sre sonra olay yerine polisler, bayra indirirken bir genci de hakaret ederek, yaka paa gzaltna ald. Grg tanklar ise, olay yerine gelen polisin surlarn zerinde fotoraf eken iki gence "Genler o bayra oradan alp bize atar msnz" demesi zerine, genlerden birinin bayra alp polislere att belirtti. Bayra polise veren gencin ise daha sonra hakaret edilerek, yaka paa gzaltna alnd belirtildi. 27 Kasm 2011de, DTK Daimi Meclis yesi Ferhat Tarhan, yeeni ile birlikte Diyarbakr'n Bayramolu semtinde gzaltna alnd. Diyarbakr Emniyet Mdrl'ne gtrlen Tarhan ve yeeninin gzaltna alnma gerekesi renilemedi. 29 Kasm 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Zlkf Akdut, u beyanlarda bulundu: Olum olan Ahmet Akdut, 27.11.2011 tarihinde Ergani ile merkezinde arkada olan Nevruz Acer ile birlikte gzaltna alnd. Ayn gn saat 24.00da emniyet mdrlnden arayarak olumun gzaltnda olduunu bildirdiler. Bunun zerine olumla grmek iin emniyete gittim ancak grmemize izin vermediler. Grevlilerle grtm olumun Diyarbakra gtrleceini syledi. daha sonra Diyarbakr emniyeti de arayarak kendisinin gzaltnda olduu bilgisi verildi. Olumun durumundan endie duyuyorum. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 1 Aralk 2011de, Diyarbakr'n merkez Kayapnar lesi'ne bal Kantar Kava'nda Ali Ayna adl yurtta gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Ayna'nn, Diyarbakr Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. 2 Aralk 2011de, Diyarbakr'da polis, bu sabah bir eve baskn dzenledi. Balar lesi Fatih Mahallesi'nde zgn ailesinin evine baskn dzenleyen Diyarbakr Emniyet Mdrl TEM polisleri, evde bir sre arama yapt. Yaklak bir saat arama yapan polis, aramann ardndan aile fertlerinden 18 yandaki Muhammed zgn' gzaltna ald. zgn'n kentte dzenlenen baz gsterilere katld iddiasyla gzaltna alnd belirtildi. 2 Aralk 20112de, rnak Milletvekili Faysal Saryldz'n da aralarnda bulunduu 43' tutuklu 61 kiinin yargland davann Diyarbakr 6. Ar Ceza Mahkemesi'nde grlen 18'inci durumasnda, tutuklu Cengiz Doan'n annesi kriye Doan ve halas Hayat Akta, zlgt ekerek alk ald. Ardndan gzaltna alnan Doan ve Akta 6 saat gzaltnda tutulduktan sonra karldklar mahkeme tarafndan 2 gnlk disiplin cezasna arptrlarak Diyarbakr E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. Durumada hakimin Doan ve Akta'a, "Siz bana srpriz yaptnz. Ben de size srpriz olarak, 2 gn tutuklama veriyorum" demesi dikkat ekti. 3 Aralk 2011de, Diyarbakr'da Krt siyasetilerine ynelik gzalt operasyonlar devam etti. Diyarbakr'n Kayapnar, Sur ve Bismil ilelerinde sabaha kar evlere yaplan baskn sonucu 5 kii gzaltna alnd. Bismil'de BDP Diyarbakr eski l Yneticisi Sudan Gven'in Ar Cumhuriyet Savcl talimatyla gzaltna alnd bildirilirken, Sur lesi'nde gzaltna alnan Erdal elik, Ayhan Sevintek ve Mesut Sevintek kardeler ile Kayapnar lesi Huzurevler Mahallesi'nde gzaltna alnan Ajda nci'nin gzalt gerekeleri renilemedi. 6 Aralk 2011de BDPnin Diyarbakrda dzenledii miting sonras dzenlenen yryte faili mehul bir ekilde ldrlen Murat Elibolun nar lesindeki mezarn ziyaret etmek isteyen gruba polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu gzaltna alna 7 kiiden Ruhi Demirta, Agit Demirta, Kenan ztrk ve Mazlum Ekinci 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet ettikleri iddiasyla 7 Aralk 2011de tutukland 14 Aralk 2011de Diyarbakrda dzenlenen ev basknlar sonucu ahin Karhan ile ismi renilemeyen bir kii, Diyarbakrda 2009 ylnda dzenlenen bir gsteriye katldklar iddiasyla gzaltna alnd 15 Aralk 2011de, Diyarbakr D Tipi Cezaevi'ne gre giden Azadiya Welat Gazetesi mtiyaz Sahibi Menderes ner, ifadesi olduu gerekesi ile Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan gzaltna alnd. l Emniyet Mdrl'ne gtrlen ve burada ilemleri tamamlanan ner, Diyarbakr Adliyesi'ne getirilerek savcla karld.

| K GVENL ve ZGRL

219

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

15 Aralk 2011de, Diyarbakr'n Sur lesi'nde getiimiz gn evlerine yaplan basknlar sonucu gzaltna alnan ve 22 farkl eyleme katlmakla sulandklar renilen 13 kii, emniyetteki ilemlerin ardndan adliyeye sevk edildi. Savclkta ifadeleri alnan ve mahkemeye sevk edilen 13 kiiden Erdal elik, Ramazan Dikici, Ylmaz Surgu, Mesut Seviktek, Abdurrahman Karabulut, Yaln Konak, Muhammet Dzgn ve ismi renilemeyen bir ahs "rgt propagandas yapmak", "rgt yesi olmak", "Yry kanununa muhalefet etmek", "Patlayc madde bulundurmak ve kullanmak" sulamalaryla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 20 Aralk 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Hayriye Tekin, u beyanlarda bulundu: Kardeim olan Haydar Tekin bu sabah saat 05.00 sularnda polislerce yaplan basknda gzaltna alnd. Gzaltna alnma gerekesi stanbuldan gelen talimat zerinedir. fadesi iin stanbula gtreceklerini sylediler. Kardeim 2-3 yl nce muhabirlik yapyordu. uanda almyor. Evimizde birok eyamza el koydular. Bilgisayarn hard diski ve kardeime ait olan cep telefonu da aldlar. Kardeimin neden alndn bilmiyoruz. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. 21 Aralk 2011de Azadiya Welat Gazetesi Genel Yayn Ynetmeni Mehmet Emin Yldrm, Diyarbakrda gazete brosundan ktktan sonra sivil polis ekibi tarafndan gzaltna alnarak Diyarbakr Emniyet Mdrlne gtrld 22 Aralk 2011de, Diyarbakr'n Dicle (Piran) lesi'nde bulunan Ziyaret Tepesi'nde 5 Aralk gn zel harekat noktasnda ynelik dzenlenen ve 1 HPG'linin yaamn yitirdii ileri srlen roketatarl saldr sonras yaralanan sivil yurtta Murat Gene (18) gzaltna alnd. 3 gn nce tedavi grd hastaneden taburcu olduu bildirilen Genein evine zel harekat timleri tarafndan yaplan baskn sonucu gzaltna alnd kaydedildi. 24 Aralk 2011de, Diyarbakr Emniyet Mdrl tarafndan yaplan yazl aklamada, 21 Aralk gn Diyarbakr, Antep, Urfa, Batman ve Hakkari'de gerekletirilen e zamanl operasyonlarda 7 kiinin gzaltna alnd kaydedildi. Aklamada, gzaltna alnan 7 kiinin yurt dnda faaliyet yrten PKK'lilerden aldklar talimatlar dorultusunda zel ve kamu kurumlarna ait web sitelerini kerterek, rgtn propagandasn yaptklar iddia edildi. 24 Aralk 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Fatma Telek, u beyanlarda bulundu: Olum olan Bar Ylmaz, 22.12.2011 tarihinde akam saatlerinde Balar polis karakolunda bulunan polisler tarafndan gzaltna alnd. Olumu gzaltna alan polisler enesini krp daha sonra 112 servisini arayp ambulans armlar. imdiye kadar kendi abalarmzla olum da bulunan ikence izlerinin tespiti iin baz raporlar doktorlardan aldk. 17 yanda olan olum u an Dicle niversitesi Plastik Cerrahi Blmn de yatmaktadr. Bu olay gerekletiren ve u anda Balar Polis Karakolun da bulunan polislerden ve devlet hastanesi doktorlarnda davac ve ikayetiyim. Bu polislerin tmmn tespit edilip cezalandrlmasn talep ediyorum. 27 Aralk 2011de, 26 Aralk gn Diyarbakrn Bismil lesinde 1 polis memurunun lm ve 1 polis memurunun da yaralanmasyla sonulanan polis aracna silahl saldrnn ardndan Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii ev basknlar sonucu 20 kii gzaltna alnd 27 Aralk 2011de, Diyarbakr ili Bismil lesi'nde dn gece ge saatte polisler tarafndan dzenlenen ev basknnda Ramazan Fidan adnda bir gen gzaltna alnd. 28 Aralk 2011de, Diyarbakr'n Bismil lesi'nde getiimiz gn polis aracna ynelik silahl saldrnn ardndan dn sabah saatlerinde dzenlenen e zamanl ev basknlarnda polis kurunu ile yaamn yitiren H. brahim Oru'un babas mer Oru, akrabalar hsan Oru ve Veysi Oru ile Ramazan Fidan, brahim Trk, Ahmet Birgler, Mervan Erdem adl yurttalar gzaltna alnmt. Bugn sabah erken saatlerde Mezre Ky'nde askerler tarafndan dzenlenen basknlarda da BDP le Bakan Nizamettin Azad ile ayn kyde oturan Abdurrahman Yldz ve Ali Bengi adl yurttalar gzaltna alnd. Polis tarafndan ile merkezinde de bu sabah dzenlenen ev basknlarnda Eref Alsa, Hseyin Ek, irin iekli, Yaar Yldz ve Garip Sevim adl yurttalar gzaltna alnd. 29 Aralk 2011de, Diyarbakr ili Balar ile Belediyesi Meclis yesi Mjdet Gr, bu sabah saatlerinde otobs duranda bekledii srada polis tarafndan yaplan kimlik kontrolnn ardndan gzaltna alnd. "KCK operasyonu" kapsamnda gzaltna alnd renilen Gr, Diyarbakr Emniyet Mdrl'ne gtrld. 29 Aralk 2011de, Diyarbakr'da, Ortasu (Roboski) Ky'nde yaanan katliam protesto etmek iin yrye geen on bini akn kiiye ynelik polis mdahalesi ile balayan olaylarda 4 kiinin gzaltna alnd renildi. 30 Aralk 2011de, rnak'n Uludere lesi'ne bal Ortasu (Roboski) Ky'nde gerekletirilen bombardman sonucu 35 kylnn katledilmesini dersleri boykot ederek protesto eden Dicle niversitesi rencilerinden Aziz 220 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Tekta, Mahsun Kaya, Metin Adyaman, Emin Bozkurt, Diri ore, Veysel Kadandr, Faruk Bozan, Sava Avc, Baver Mzrak, lyas Tarm, Sultan Uruk, Serdar Ataman, Glistan Gl,Deniz zaydnl, Ak Vangl, Ramazan Bakr, Gurbet Yavuz, Hseyin zol, Berivan ren, Azat Tanman, Seyhan iltepe, Nergiz Akko, Hakim Marol, Mehmet Kele, Veysel Aras, Faruk Uygun, beyt Acar, Mesut Aydn, Fatih znur ve Cemal Aktan gzaltna alnanlarn ardndan 14 rencinin de gzaltna alnd, gzalt srasnda darp edilen rencilerin Eitim ve Aratrma Hastanase'ne getirilerek burada ayakta tedavi edildii ve ardndan Emniyet Mdrl'ne gtrldkleri bildirildi. Darp edilerek gzaltna alnan 14 rencinin isimleri yle: nder Aslan, Faris Mercan, Mehmet Emin elik, Mehmet Reitaaolu, Murat Akyz, Sefer Tetik, Feyzi Bakurt, Fatih Sipik, Hsn Esvet, Mehmet Yce, Tekin elik, Eser Sevgl, dris Ik, Ali zgen. 31 Aralk 2011de, Diyarbakrdaki protesto gsterilerine polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu BDP Diyarbakr Milletvekili Altan Tan darp edilirken, 54 kii de gzaltna alnd 31 Aralk 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Hasip nci, u beyanlarda bulundu: 31.12.2011 tarihinde saat sabah 04.00 sralarnda polisler tarafndan evime yaplan basknda evde bulunan kzm Rojda nciyi gzaltna almlardr. Aramalar yaklak olarak 4 saat srd. Arama esnasnda bilgisayar, fotoraf makinesi ve birok dokmanlarmza el koyduklar. Bu konuda sizden hukuki destek bekliyoruz. Dzce 4 Nisan 2011de, Dzcenin Beyky Beldesindeki 1. Organize Sanayi Blgesinde faaliyet gsteren MAS-DAF Makine Sanayinde grev yaptklar, i yavalattklar, fabrikaya mal giri klarn engelledikleri ve fabrika malna zarar verdikleri gerekesiyle i akitleri sona erdirilen 112 iinin fabrikay terk etmeyerek yaptklar eyleme, fabrika sahiplerinin talebiyle mdahale eden polis ekipleri 112 iiyi gzaltna ald 19 Temmuz 2011de, Dzcenin Beyky Beldesinde bulunan 1. Organize Sanayi Blgesinde faaliyet gsteren MAS-DAF Makine Sanayi Fabrikasndan yaklak drt ay nce iten karlan iilerin Ankaraya dzenlemek istedikleri protesto yryne mdahale eden jandarma ekipleri 15 iiyi gzaltna ald Edirne 6 Mays 2011de, Edirnede, parasz eitim talebiyle alk grevi yapmak amacyla, adr kuran Edirne Genlik Dernei yelerine mdahale eden polis ekipleri 7 kiiyi gzaltna ald 20 Aralk 2011de, Edirnede Fze Kalkan Deil Demokratik Lise stiyoruz talebiyle kurulan alk grevi adrna polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu Edirne Genlik Dernei yesi 20 renci darp edilerek gzaltna alnd Elaz 26 Mart 2011de, Elaz'da Frat Datm irketi alan brahim Ersz, dn polisler tarafndan gzaltna alnarak tehdit edildiini iddia etti. Ersz ehir merkezinde gezerken zgr Halk ve Demokratik Modernite dergisi bulunduu gerekesi ile gzaltna alndn ifade etti. zerinde bulunan 5 adet zgr Halk ve Demokratik Modernite Dergisi'ne el konulduktan sonra serbest braklan Ersz, Elaz HD ubesi'ne hukuki yardm bavurusunda bulundu. 16 Mays 2011de, Elaz il merkezinde renci evlerine yaplan baskn sonucunda 5 renci gzaltna alnd. Mahkemeye karlan rencilerden bir tanesi serbest braklrken 4 renci tutukland 3 Haziran 2011de,, Elazda ev baskn dzenleyen polis ekipleri Elaz Haklar Dernei yesi 6 kiiyi gzaltna ald 6 Haziran 2011de, Elazda ve Malatyada 3 Haziran 2011de ev baskn dzenleyen polis ekiplerinin gzaltna ald Elaz ve Malatya Haklar Dernei yelerinden10 kii karldklar mahkeme tarafndan tutukland 29 Haziran 2011de, YSK'nin adayln veto ettii Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou Elaz Milletvekili Aday sa Grbz ile BDP Elaz l Genel Meclis yesi Hac Ate, Elaz Belediye Meclis yesi Sefer Eray, Sabr Acar ve Sleyman Alagz, Malatya zel Yetkili Cumhuriyet Basavcl'nn talimatyla 27 Haziran gn gzaltna alnmt. Elaz Emniyet Mdrl'ndeki ifadelerinin ardndan Grbz ve beraberindeki 4 kii, Malatya zel Yetkili Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. Savclk ifadelerinin ardndan Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesi'ne gnderilen l Genel Meclis yesi Hac Ate, Belediye Meclis yesi Sefer Aray ile Sleyman Alagz serbest braklrken, blok | K GVENL ve ZGRL 221

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

Aday sa Grbz ile Sabri Acar, "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklanarak Malatya E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 13 Ekim 2011de, Elaz'n Arcak lesi'ne bal Bukardi Ky'nden Diyarbakr'n Dicle lesi'ne yolcu tayan Mehmet Ouz (30) adl minibs ofr gzaltna alnd. Arcak lesi nfusuna kaytl Ouz'un minibsnn nce Dicle giriinde bulunan jandarma karakolu arama noktasnda durdurularak kimlik kontrol yapld belirtilirken, ardndan braklan Ouz'un Dicle giriinde kendini sivil polis olarak tantan kiiler tarafndan gzaltna alnd. Sz konusu kiiler, minibste bulunan yolcular ileye braktktan sonra arac alarak gittii renildi. Evli ve 3 ocuk babas Ouz'un gzalt gerekesi renilemezken, nereye gtrld konusunda da bilgi edinilemedi. 13 Aralk 2011de, Frat niversitesi Teknik Eitim Fakltesi Yap Ressaml retmenlii rencisi Musa Kvan, getiimiz gn arda yrrken gzaltna alnmt. Kvan, emniyetteki ilemlerin ardndan savcla sevk edildi. Kvan, tutuklanma talebiyle nbeti mahkemeye gnderildi. Burada da ifadesi alnan Kvan, "rgt yesi olmak" sulamasyla tutukland. Erzincan 27 Mays 2011de, Erzincan Emniyet Mdrl'ne bal polislerin 24 Mays'ta Erzincan niversitesi rencilerinin kald 6 eve ve renci yurduna yapt basknlarda gzaltna alnan 10 niversite rencisinden 7'si tutuklanarak, cezaevine gnderildi. Savcla karlan rencilerden Hsamettin Karakayal ve Erkan Akel serbest braklrken, 8 renci "rgt yesi olmak" iddiasyla Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Burada da ifadeleri alnan rencilerden Sinan Salhan tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, Ali nal, Yeknur Yurtsever, etin imek, Vural Turgut, Ufuk Uygar Karakaya, Vedat Smer, Cihangir Ali Akkoyun isimli renciler ise ayn gerekeyle tutukland. renciler Erzurum H Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 13 Aralk 2011de, Erzincan niversitesi'nde eitim gren 7 kadn renci sabah saatlerinde gzaltna alnd. Edinilen bilgilere gre; kimi renciler evlerinde, kimileri okulda kimileri de arda gzaltna alnd. Gzalt gerekeleri renilemeyen kadn renciler; D.Y., R.., L., H.., Y.O., G.. ve S.G.'nin l Emniyet Mdrl'ne gtrld belirtildi. 21 Aralk 2011de, Diyarbakr'da gzaltna alnan ve Erzincan'a gtrlen Dicle niversitesi rencileri Yeliz Yorgun Bektaolu ve Bar Bilen, emniyetteki ilemlerinin ardndan Erzurum zel Yetkili Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. ki renci ifadelerinin ardndan tutuklanma talebiyle nbeti mahkemeye gnderildi. ki renci, "rgte yardm" ettikleri iddiasyla tutukland. Bu arada ayn operasyonda gzaltna alnan 5 renci de Erzincan Emniyet Mdrl'nde tutuluyor. 22 Aralk 2011de, Erzincan niversitesi'nde okuyan renciler 18 Aralk gn evlerine yaplan baskn ve ar merkezinde gzaltna alnmt. Gzaltna alnan 6 renciden .D. Erzincan l Emniyet Mdrl tarafndan serbest braklrken, K.T., T.K., Erzincan Demokratik renci Dernei Bakan Yakup Krmz ile dernek yeleri Abdullah Kzlkaya ve Leyla lgen isimli renciler emniyetteki ilemlerinin ardndan Erzurum Adliyesi'ne getirildi. Savclk tarafndan ifadeleri alnan K.T. ile T.K. serbest braklrken, Krmz, Kzlkaya ve lgen ise tutuklanma talebiyle Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Mahkeme tarafndan ifadeleri alnan 3 kii "rgte adam kazandrmak" iddiasyla tutuklanarak Erzurum H Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. Erzurum 19 Mart 2011'de, Erzurum'un Karayaz lesi'nde yaplan Newroz kutlamas srasnda Newroz'a Duruca Ky'nden katlan smail Ko adl yurtta "yasad slogan att" gerekesi ile gzaltna alnd. Newroz alannda gzaltna alnan Ko, Karayaz Emniyet Mdrl'ne gtrld. 6 Nisan 2011'de, Erzurum Atatrk niversitesi'nde lkc olduu belirtilen bir grubun Krt rencilere sopa, cop, ve baklarla saldrs sonucu yaralanan Nesim zbaheci, Atilla ahin ve Feyat ner adl renciler tedavi olmak iin gittikleri Blge Hastanesi Acil Servisi knda polis tarafndan gzaltna alnd. Saldrya maruz kalan Hseyin Ylmaz, Yavuz Gne, Bozan Yldz, Turgay Bingl ve Z. K.de okullarnda gzaltna alnd. Gzaltna alnan 8 kii, Erzurum Emniyet Mdrl'ne gtrld. Polisin youn nlem ald kampste, Krt rencilerin derse girmesine izin verilmedii renildi. 18 Nisan 2011de, Erzurum'un Tekman lesi'nde Newroz kutlamalarnda "rgt propagandas yaptklar" iddias ile haklarnda soruturma alan BDP le E Bakanlar Metin Bingl ve Berin Demirkaya ile ile yneticileri enol Suvariolu, Ersin Polat ve mit Gle gzaltna alnd K GVENL ve ZGRL |

222

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

6 Mays 2011de, AKP Erzurum Milletvekili Aday Adnan Ylmaz 2 Mays'ta Karayaz lesi'nde esnaf ziyaretleri srasnda esnaflar kepenk kapatarak ve yumurtalarla protesto etmiti. Bu protestodan dolay polis, 3 esnaf ve 1 BDP yneticisini gzaltna ald. Polis, ahabettin Toprak, rfan Krr ve Ferdi Krtl isimli esnaflar ile BDP Karayaz le yneticisi Sedat Yanar' gzaltna ald. Gzaltna alnan 4 kii emniyetteki ifadelerinin ardndan serbest brakld. 8 Mays 2011de, Erzurum'un Mahalleba Mahallesi'nde Erzurum Bamsz Milletvekili Sabahattin Ylmaz'n seim brosu al gerekletirildi. Al srasnda Nesim Sarkaya ve ismi renilemeyen 2 kii gzaltna alnd. 20 Mays 2011de, Erzurum'un Karayaz lesi'nde S.K. (12) isimli bir ocuk polisler tarafndan gzaltna alnd. ocuun, "Bayrak yakma" iddiasyla gzaltna alnd renildi. 25 Mays 2011de, Erzurum'dan Elekirt'e gelen Trkiye Bar Meclisi yesi Aygl Bidav, ile giriinde Aydntepe Jandarma Karakolu tarafndan yaplan kimlik kontrol srasnda gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Bidav'n Aydntepe Jandarma Karakolu'na gtrld bildirildi. 6 Haziran 2011de, BDP tarafndan Erzurum'da dzenlenen mitingin ardndan kentin baz semtlerinde yaanan olaylarla ilgili toplam 14 kii gzaltna alnd. Yaanan olaylar srasnda, lkc olduklar belirtilen kiiler tarafndan baklanan Ercan Demirel ile Osman Gk'n yan sra eref Demirel ile Sinan Demirel isimli yurttalar da gzaltna alnd. MOBESE ve polis kameralarnn incelenmesi sonucu grntlerde tespit edilen 10 kiinin daha gzaltna alnd kaydedildi. BDP l Bakan Rza Gler, gzaltnda sadece 4 arkadalarnn bulunduunu belirtti. 9 Eyll 2011de, Erzurumda 21 Mart 2011de dzenlenen Newroz kutlamasnda sahne alan Koma Gimgimin yesi Seyithan Karata, seslendirdii Krte arklar nedeniyle hakknda Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesinde alan dava kapsamnda tutukland Eskiehir 24 Mays 2011de, Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii operasyonlarda yasad KCK rgt yesi olduklar sulamasyla Eskiehirde kii; gzaltna alnd, gzaltna alnan 7 kiiden 2 si 25 Mays 2011 tarihinde tutukland. 10 Aralk 2011de, Anadolu niversitesinde gerekletirilen MSADn herkese ak olduunu duyurduu toplantsna katlmak ve etkinlii protesto etmek isteyen Genler Meydana nisiyatifi yesi 4 kii darp edilerek gzaltna alnd

Gaziantep 14 Ocak 2011de, Antep'te 24 yandaki Aysel zmen, sezeryanla doum yaptktan hemen sonra. hakknda "rgt yesi" olduu iddias ile alan bir davada ifade vermedii gerekesi ile karlan tutuklama kararna dayanlarak gzaltna alnarak Antep Adliyesine gtrld. Aysel zmen 1 gnlk bebei ile tutuklanarak cezaevine konuldu. 15 Ocak 2011de, Antepte dernek ve evlere dzenlenen basknlarda Rahmet Der Bakan M. Faik Doan, lim Der Bakan Mustafa zaslan, Bakan Yardmcs Haci Sadun, Mfit Yarar, Nurettin irin, Umut Der Bakan Yusuf Kiraz ve Muharrem Koua gzaltna alnd. Mustazaf Der Antep ubesinde ise yaplan aramann ardndan Dernek Bakan Mehmet Kaya ifadesine alnmak zere emniyete gtrld. te yandan eski Mustazaf Der ube Bakan Mustafa elik'in de gzaltna alnanlar arasnda olduu renildi. 24 Ocak 2011de, Antep'te gzaltna alnan DYG yesi Mehmet Zakir Temel, tutukland. Hakknda arama karar olduu gerekesiyle gzaltna alnan DYG yesi Mehmet Zakir Temel, Adana 6. Ar Ceza Mahkemesinin yargland bir davadan ifade vermedii gerekesi ile tutukland bildirildi. Temel Antep M Tipi Cezaevi'ne gnderildii belirtildi. 14 ubat 2011de, Antep'in merkez ahinbey lesi'nde iki gn nce polis tarafndan dzenlenen ev basknlarnda gzaltna alnan Delil Tekin, Ali Demir, Yunus Akgn, mer Kusur, Ali Erdem, Bakr ztrk, Dilan etinkaya, Erdem Eyalp, Hsne Kl, savcla sevk edilirken, ismi renilemeyen bir kii, emniyetten serbest brakld. Anten Cumhuriyet Savcl'nda ifade veren 9 kiiden Bakr ztrk serbest braklrken, 8 kii ise, "rgt yesi olmak" | K GVENL ve ZGRL 223

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

iddiasyla tutuklanmalar talebiyle Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. 8 kii buradaki ifadelerinin ardndan, ayn iddia ile tutuklanarak Antep M Tipi Cezaevine gnderildi. 18 ubat 2011de, Antep'in Vatan Mahallesi'nde nceki gece polis tarafndan yaplan ev basknlarnda gzaltna alnan 2'si ocuk 6 kii emniyetteki sorgularnn ardndan savcla karld. Savcla karlan R.A., F.E. isimli ocuklar ve Azadiya Welat alan Ferhat iftinin yan sra Hasan Baran Akba, Nuh Ta ve Sibel Mustafaolu tutuklanma talebiyle mahkemeye sevk edildi. Nbeti Mahkeme, 6 sanktan R.A. ve F.E. isimli ocuklar ile ifti, Ta ve Mustafaolunun "rgt adna su ilemek" iddiasyla tutuklanmasna karar verirken, Akba ise serbest brakt. 18 Nisan 2011'de, Bugn leden sonra Gaziantep ili Nizip ilesinin Karyaka ve Belkiz mahallerinde polis tarafndan yaplan ev ve iyeri basknlarnda 4 kii gzaltna alnd. Newroz Bayramna katldklar gerekesi ile gzaltna alnan Murat Kaplan, Halil ve Kemal Grbz ile Mustafa Ycel, Nizip le Emniyet Mdrlne gtrld. 19 Nisan 2011'de, 2011 Newroz kutlamalarna katlarak, "Yasad slogan attklar" iddiasyla aralarnda BDP Gaziantep ili Nizip le Bakan Yusuf Gler'in de bulunduu 6 kii polis tarafndan evlerine yaplan basknla gzaltna alnd. 26 Nisan 2011de, Antep'te Vatan Mahallesi'nde kurulan Demokratik zm adr'na dn gece saat 02.30 sralarnda Antep Emniyet Mdrl'ne bal yzlerce polisin katlm ile baskn dzenlendi. Baskn esnasnda 8 yurttan gzaltna alnd renildi. Gzaltna alnanlarn isimleri yle: BDP ehitkamil le Bakan Davut Dalsav, BDP merkez ahinbey le Yneticisi Salih nce ile Adem Uygun, Sultan Ama, Enver Bozkurt, Halil Yldrm, Emin Kavak, Halil Kaplan. 2 Mays 2011de Antep'in Frat ve Trkmenler mahallelerinde sabah saatlerinde polisin evlere yapt basknlarda 4 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnan BDP ahinbey le Yneticisi Tahir zmen, Bakr ztrk, Mslm Durmaz ve Mele Ahmet'in gzalt gerekesi renilmezken, 4 kii Antep l Emniyet Mdrl'ne gtrld. 4 Mays 2011de, Antep'te Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou Aday Akn Birdal iin alan seim brosuna giden Mehmet Sal adl yurtta gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Sal, Antep l Emniyet Mdrl'ne gtrld. 19 Mays 2011de, Antep'in ahinbey lesi'nde 18 Mays gn PKK li Haki Karer'i anmak iin lm yldnm vesilesiyle yaplan yryn ardndan, Frat Mahallesi'nde bulunan Emek zgrlk ve Demokrasi Blou aday Akn Birdal'n seim brosuna giden Nejdet ztrk, brahim ztrk, Ahmet Bozkurt ve Vedat Fidansoy yolda durdurularak, gzaltna alnmt. l Emniyet Mdrl'ndeki ilemlerinin ardndan 4 gen adliyeye sevk edildi. Savclk ifadelerinin adndan 4 kii tutuklanma talebiyle nbeti mahkemeye gnderildi. Nejdet ztrk, Ahmet Bozkurt ve Vedat Fidansoy, "Yasa d gsteriye katlmak" ve "rgt propagandas yapmak" sulamasyla tutuklanarak Antep H Tipi Cezaevi'ne gnderildi. brahim ztrk ise tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 24 Mays 2011de, Antep'te Vatan Mahallesi Mizgin Market Caddesi zerinde 23 Mays gn polis iddetinin protesto edildii eylem srasnda kan olaylarda gzaltna alnan 3 kii adliyeye sevk edildi. Savclk tarafndan ifadeleri alnan ve tutuklanmalar talebi ile nbeti mahkemeye sevk edilen smail Arslan, Yakup Karada ve Fikret Karada, "rgt propagandas yapmak" ve 2911 Sayl "Toplant ve gsteri yryleri kanununa muhalefet etmek" iddias ile tutuklanarak cezaevine gnderildi. 26 Mays 2011de, Antep'te gzaltna alnan niversite rencisi Ruken E. (25) ve lise rencisi S.. (17) emniyetteki ilemlerinin ardndan adliyeye getirilerek savclkta ifade verdi. Ardndan mahkemeye sevk edilen 2 renci "rgt yesi olduu" iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 4 Haziran 2011de, Antep'te stasyon Meydan'nda 40 bin kiinin katld seim mitingin sona ermesinin ardndan, PKK Lideri Abdullah calan'n posterleri ve KCK, PKK bayraklar atklar iddiasyla 4 kii mitingin yapld alana yakn bir yerde gzaltna alnd. 4 kii Antep l Emniyet Mdrlne gtrld. 12 Haziran 2011de, Antepin Gzelvadi lkretim Okulu nnde oy kullanan Osman Erdem adl yurtta gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Erdem Ocaklar Polis Karakoluna gtrld. 10 Eyll 2011de, Antep'te son 4 gn iinde gzaltna alnan ve aralarndan 2 ocuunda bulunduu 12 kii, emniyetteki ilemlerinin ardndan adliyeye sevk edildi. Savclkta ifadeleri alnan 2'si ocuk 3 kii serbest 224 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

braklrken, 9 kii tutuklanma talebiyle mahkemeye gnderildi. KURDDER ynetici Mehmet Sal'nn aralarnda bulunduu 9 kii, katldklar gsteride "rgt propagandas" yaptklar iddiasyla tutukland. 1 Ekim 2011de Gaziantepte BDP ye ve yneticilerine ynelik dzenlenen ezamanl operasyonlar sonucu 16 kii gzaltna alnd. 4 Ekim 2011de, Antep Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan 1 Ekim gn Antep merkez ehit Kamil ve ahinbey ilelerinde BDP yneticilerinin evleri ile KURD-DER ve Medya Kltr Sanat Merkezi binalarna dzenlenen basknlar sonucu gzaltna alnan 19 kii emniyetteki ilemlerin ardndan Antep Adliyesi'ne sevk edildi. Mersin muhabirimiz Aydn Yldz ve Mersin'de gzaltna alnan BDP PM yesi Filiz Ylmaz ile BDP Antep l E Bakan Habibe Tkaya, il yneticileri Abdullah Acar, Ahmet lba, kr zalp, Mahmut imek, ahinbey le Bakan smail Demir, ahinbey ile yneticileri Tahir zmen, Duri Kaygsz, kapatlan DTP'nin l Bakan Ali imek, DTP eski l Bakan Yardmcs brahim Yldz, DTP eski l Bakan Mustafa Tun, DTP ehit Kamil eski le Bakan Salih ari, KURD-DER Bakan Abdullah nce'nin de aralarnda bulunduu 19 kii, savclk ifadeleri ardndan tutuklanma talebiyle nbeti mahkemeye gnderildi. Nbeti mahkemede ifadeleri alnan 19 kii, "KCK yesi olmak" iddiasyla tutukland. 26 Kasm 2011de, Antep'te sabah saatlerinde l Emniyet Mdrl'ne ekipler tarafndan ok sayda eve baskn dzenlendi. Yaplan basknlar sonucu gzaltna alnan Ahmet elik, Frat Tzn, Hakan Zor, Zekeriya Ylmaz, Berivan Sabat, Hebat Genge, soy ismi renilemeyen Yunus ve MKM alan Semra elik, l Emniyet Mdrl'ne gtrld. 8 kiinin gzalt gerekesi ise renilemedi. 29 Kasm 2011de Gaziantepte 26 Kasm gn dzenlenen ev basknlar sonucu gzaltna alnan, aralarnda BDP ye ve yneticileri ile Gaziantep niversitesi rencilerinin bulunduu 20 kiiden 14 KCK Soruturmas kapsamnda tutukland 6 Aralk 2011de, Antep'in merkez ahinbey lesi'nde l Emniyet Mdrl Terrle Mcadele ube polisleri tarafndan yaplan ev basknlarnda gzaltna alnan 8 kiiden 3' tutukland. BDP Antep l Yneticisi emsettin Kaya, BDP ahinbey le Yneticisi Mslm Durmaz, BDP eski l Yneticisi Hasan Ylmaz, Mehmet Kutuz, HD ube Bakan Aynur Ak, EMEP l Bakan Mecit Bozkurt ile Refk Aka, Salih Becef ve Hasan Ylmaz isimli yurttalar emniyetteki ifade ilemlerinin ardndan savcla sevk edildi. Savclkta ifade veren 8 kiiden 5'i serbest braklrken 3 kii ise tutuklama talebi ile mahkemeye sevk edildi. BDP ahinbey le Bakan Mslm Durmaz, BDP Antep l Yneticisi emsettin Kaya ve BDP eski l Yneticisi Mehmet Kutuz, "rgt yesi olduklar" gerekesi ile mahkemece tutukland. 10 Aralk 2011de, Antep'te "KCK ehir yaplanmasnda yer aldklar" gerekesi ile evlerine yaplan basknla gzaltna alnan Remziye Erdem, Mzisyen Hayran Demir, KURD-DER Yneticisi Arif Seluk, Ahmet Slk ve Haydar Grgn, emniyetteki ilemleri ardndan adliyeye sevk edilirken, Perian Akn ise emniyette serbest brakld. Savclk ifadelerinin ardndan 5 kii tutuklanma talebiyle mahkemeye gnderildi. 5 kiiden 4 kii serbest braklrken, Remziye Erdem "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklanp Antep H Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 13 Aralk 2011de, Gaziantepte 11 Aralk gn dzenlenen ev basknlar srasnda evlerinde bulunmadklar iin gzaltna alnamayan BDP ahinbey ile yneticileri Emin Ktler, Halil ahin, Edip Songur ve Semra ensal, ifade vermeleri iin l Emniyet Mdrl'ne arld. Emniyet Mdrlnde gzaltna alnan 3 kiiden Emin Ktler, Edip Songur ve Halil ahin KCK Soruturmas kapsamnda tutuklanarak Gaziantep H Tipi Cezaevine gnderildi Giresun 16 Haziran 2011de, Giresun niversitesi ebinkarahisar Meslek Yksek Okulunda kendilerini lkc olarak nitelendiren rencilerin saldrsna uradklarn, bu saldr da Levent Dayanan ve isimleri renilemeyen birok rencinin darp edildii, 9 rencinin can gvenliklerinin korunmas amacyla snmak zere gittikleri karakolun nnde polislerce coplanarak gzaltna alndklar bu srada Hatice Kutlar ve isimleri renilemeyen dier rencilerin eitli yerlerinden yaralandklar, yine karakolda polislerce szl kt muameleye maruz kaldklar, karakolda 4-5 saat bekletildikten sonra serbest brakldklarn belirterek HD zmir ubesine bavuruda bulunulmutur Gmhane Hakkari

| K GVENL ve ZGRL

225

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

7 Ocak 2011de, Vandan Hakkariye giden DKH aktivistleri Remziye Sarca ile Necla Nergiz, Depin arama noktasnda polisler tarafndan gzaltna alnd. F 8 Ocak 2011de, Hakkari'de DKH yesi Remziye Sarca ve Necla Nergiz'in dn gzaltna alnmasna kar yaplan basn aklamas ardndan dalan gruptan polis 4 kiiyi gzaltna ald 11 Ocak 2011de, Hakkari'nin Yksekova lesi'nde jandarma kurunuyla yaraland belirtilen Sedat Karada'n durumuna dikkat ekmek amacyla 7 Ocak'ta hastane nne yaplan yry ve basn aklamasnn ardndan polisin yapt mdahalede gzaltna alnan 14'u ocuk 30 kii savcla karld. Gzaltna alnanlardan 3' ocuk 10 kii, "rgt propagandas yapmak" ve "Devlet malna zarar vermek" iddialaryla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 13 Ocak 2011de, Yksekova'da Diyarbakr'da grlen KCK davasna dikkat ekmek amacyla yaplan basn aklamas sonras yrye geen kitleye polisin yapt mdahale srasnda gaz bombas isabet eden 2 kii yaralanrken, 3 kiide gzaltna alnd. 16 Ocak 2011de, Hakkrinin emdinli lesinde 14 Ocak 2011de dzenlenen protesto gsterisine katldklar gerekesiyle gzaltna alnan 7 kiiden 3 yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla tutukland. 16 Ocak 2011de, Hakkari'nin Yksekova lesi'nde Cengiz Topel Caddesi'nde isimleri renilemeyen 17 - 18 yalarnda 2 gen Yksekova le Emniyet Mdrl TEM ubesi polisleri tarafndan gzaltna alnd. 16 Ocak 2011de, Hakkri BDP l binas nnde basn aklamas yapmak iin bir araya gelen kitleye polis gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale etti. kan olaylar sonras 3 kiinin gzaltna alnd renilirken, polisin Pehlivan Mahallesi'nde Hseyin Tekin'in evine gaz bombas att ve evdekilerin fenalat bildirildi. 22 Ocak 2011de, Hakkari ili emdinli ilesinden Derecik (Rubarok) Beldesi'ne gitmek isterken gzaltna alnan Metin Gezen ve Neirvan Han serbest braklrken, smet Derer ise "rgte eleman kazandrd" iddiasyla Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Derer, ifadesi alndktan sonra tutuklanarak cezaevine gnderildi. 23 Ocak 2011de, Hakkari ili Yksekova lesi'ne bal Aksu (Gagervan) Ky'nde korucuba olan Halit Akdoan, askerler tarafndan evinden gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilmeyen Akdoan hastanede salk kontrolnden geirildikten sonra le Jandarma Komutanlna gtrld 24 Ocak 2011de, Hakkarinin emdinli lesi'nden Derecik Beldesi istikametine giden bir arata bulunan Nizam Der, smail Tekin, Ekrem Der, Sthi Necat Arnasl, Rdvan Kaya, Bar ztrk, erif Eren ve Danyal Eren (8 kii) Ortaklar Jandarma Karakolu kontrol noktasnda yaplan kimlik kontrollerinin ardndan gzaltna alnd. 29 Ocak 2011'de, Yksekova'da DYG yesi yaklak bin kiinin, ran hkmetinin Krt genci Hseyin Xizri'yi idam etmesini, DYG Yksekova Szcs Sedat Karada'n tutuklanmasn ve son dnem gelien gzalt ve tutuklamalar protesto etmek amacyla dzenledii basn aklamasna polis mdahalede bulundu. Polisin att gaz bombalar, tazyikli su ve talardan dolay ok sayda iyerinin camlar krlrken, 3 kii de gzaltna alnd. 29 Ocak 2011de, Hakkari ili Yksekova'da 26 Ocak'ta Esenyurt Mahallesi'ndeki evine dzenlenen basknla gzaltna alnan Mesut ahinolu isimli gen, emniyetteki ilemlerinin ardnda savcla karld. ahinolu, "rgt yesi olduu" iddiasyla tutuklanarak cezaevine konuldu. 29 Ocak 2011de, Hakkari ili Yksekova'da DYG yesi yaklak bin kiinin, ran hkmetinin Krt genci Hseyin Xizri'yi idam etmesini, DYG Yksekova Szcs Sedat Karada'n tutuklanmasn ve tutuklamalar protesto etmek amacyla dzenledii basn aklamasna polis mdahalede bulundu. Polisin att gaz bombalar, tazyikli su ve talardan dolay ok sayda iyerinin camlar krlrken, 3 kii de gzaltna alnd. 30 Ocak 2011de, Hakkrinin Yksekova lesinde 29 Ocak 2011de yaplan basn aklamasnn ardndan kan olaylarda gzaltna alnan kiiden Erdal akr ve Etem Aybar, 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet ettikleri gerekesiyle karldklar mahkeme tarafndan tutukland 5 ubat 2011de, Hakkrinin Yksekova lesinde gzaltna alnan 11 kiiden Tark Aslan, Shat Atak, hsan Abu, Velat Atak, Serbest tak ve Mehmet Tatl, yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla karldklar mahkeme tarafndan tutuklanarak Van F Tipi Cezaevine gnderildi 226 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

11 ubat 2011de Hakkrinin Yksekova lesi'nde gece 02.30 sralarnda le Emniyet Mdrl Terrle Mcadele ube polisleri ve zel harekat timleri, ok sayda eve baskn dzenledi. Gngr, Esentepe ve Yeildere mahallelerinde yaplan basknlarda 10 kii gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Fatih Musan, adi Muhacir, Vedat Duman, Mazlum Harmanc, Mazlum Erta, nan Ta, smail Tekin, Yaar Erimi, Turan Erturul ve Dldar Bellier, Yksekova Emniyet Mdrl'ne gtrld. 12 ubat 2011de Hakkride Dagl Mahallesi'nde seyir halindeki bir arac durduran polis, arata bulunan 4 kiiyi gzaltna ald. 15 ubat'ta ar bildirilerini dattklar iddiasyla gzaltna alndklar belirtilen 4 kii ve aralar emniyete gtrld 13 ubat 2011de Hakkri Emniyet Mdrl'ne bal ekiplerin sabah erken saatlerinde Bier, Yenimahalle, Gazi, Karyaka ve Bulak mahallelerinde dzenledii e zamanl basknlarda Barzan ah, nder Kaar, Barani Yaln, mdat Turan, Murat Keeci, Azat Gezer, Ercan ifti, Resul Ta, Murat elik, Seyhan Yaln, Ramazan Demir, Mehmet Kara, Recep zkan, Mslm Teke, Bar Teke ve Muhsin ifti gzaltna alnd. Gzaltna alnan 16 kii l Emniyet Mdrl'ne gtrld 14 ubat 2011de Hakkari ili Yksekova ilesi ar merkezinde bir araya gelen genler ile polis arasnda atma kt. Mdahale srasnda bir kii gzaltna alnd. 14 ubat 2011de Hakkri'nin Yksekova lesi Gngr, Esentepe ve Yeildere mahallelerinde gzaltna alnan ve yalar 15 ile 17 aras deien ocuklardan F.M., .M., V.D., M.H., M.E., .T., Y.E., T.E., D.B., .T. ve ismi renilemeyen bir ocuk emniyetteki sorgularnn ardndan adliyeye sevk edildi. Savclkta yaplan sorgularnn ardndan tutuklama istemi ile Sulh Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne gnderilen ocuklardan .T. ve .M. serbest braklrken, 9 ocuk ise, "rgt propagandas yapmak", "gvenlik glerine mukavemet", "toplant ve gsteri yryleri kanununa muhalefet etmek", "kamu malna zarar vermek" iddialaryla tutukland. 14 ubat 2011de, Hakkrinin Yksekova lesinde yaplan protesto gsterilerine basnl su ve biber gazyla mdahale eden kolluk kuvvetleri 4 kiiyi gzaltna ald 15 ubat 2011de Hakkride 3 gndr devam eden olaylarda gzaltna alnan 21 kiiden 4' emniyetteki ilemlerinden sonra ifadeleri alnmak zere Van'a sevk edilirken, 17 kiinin ise Emniyet Mdrl'ndeki ilemleri sryor. 17 kiiden ocuk olan 7 kiinin savcla karlmas bekleniyor. 16 ubat 2011de PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin 12'nci yl dnmn protesto ettikleri gerekesiyle Hakkrinin Yksekova ilesinde gzaltna alnan 8 kiiden 7'si tutukland. Emniyetteki ifadelerinin ardndan adliyeye sevk edilen sanklar savclkta ifade verdi. fadelerinin ardndan "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla Yksekova Asliye Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen sanklardan 1 kii tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, dier 7 kii ise tutuklanarak Hakkri Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 17 ubat 2011de, Hakkrinin Yksekova lesindeki protesto gsterilerinin ardndan gzaltna alnan 14 kiiden 8 i karldklar mahkeme tarafndan tutukland. 17 ubat 2011de Hakkari'de 13 ubat'ta gzaltna alnan kiiler emniyetteki sorgularnn ardndan adliyeye sevk edildi. HakkriCumhuriyet Savcl'nca alnan ifadelerinin ardndan 11 kii, tutuklama istemi ile Hakkri Nbeti Sulh Ceza Mahkemesi Hakimlii'ne sevk edildi. "Kamu malna zarar vermek", "Toplant ve gsteri yryleri kanununa muhalefet etmek" iddias ile mahkemede sorgular yaplan 11 kiiden 10'u tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, Rdvan Turan ayn gereke ile tutuklanarak Hakkri Kapal Cezaevine gnderildi. 21 ubat 2011de Hakkri'nin Dagl, Berelan, Pehlivan, Smbl, Yeni Mahalle ve Kran mahallelerine, polis e zamanl ev basknlar dzenledi. Dzenlenen basknlarda, Basri Ta, smail Faruk, Bedran Seven, zal Aydemir, Azat Atan, Eyp Kaval, Mslm Doruk, Mslm Beyter ve Nida Dinler gzaltna alnd. 21 ubat 2011de, Hakkri'nin Yksekova lesi'nde Nihat Biller ve ismi renilemeyen bir kii ar merkezinde dolatklar esnada polis tarafndan gzaltna alnd. Gzalt gerekeleri renilmeyen iki kii, Yksekova Emniyet Mdrl'ne gtrld. 22 ubat 2011de Hakkari ili Yksekova le merkezinde Orient Merkezi'ni zrhl aralarla saran le Emniyet Mdrl bal polisler, ismi renilemeyen 1 genci gzaltna ald. 24 ubat 2011de Hakkarinin emdinli lesi'nden Derecik (Rubarok) istikametine giden 3 kii, Ortaklar (Bsosin) Jandarma Karakolu kontrol noktasnda aratan indirilerek gzaltna alnd. Gzaltna alnanlarn kimlii bilgileri ve neden gzaltna alndklar renilemedi | K GVENL ve ZGRL 227

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

26 ubat 2011de, Hakkarinin Yksekova lesinde Perembe gn Yksekova'da gerekletirilmek istenen bombal saldr eylemi protesto yrynden sonra gzaltna alnan Fatih Ayhan (18) adl gen, bugn karld Yksekova Sulh Ceza Mahkemesi tarafndan Kamu malna zarar vermek, polise tamak ve rgt propagandas yapmak' iddiasyla tutukland 28 ubat 2011de, Hakkri'nin Yksekova lesi'nde Ziraat Bankas ubesi nnde kimlik kontrol yapan polis, bir genci gzaltna ald. le Emniyet Mdrl'ne gtrlen gencin ismi ve gzalt gerekesi renilemedi. 2 Mart 2011de, Hakkri'nin Yksekova lesi'nde Zagros Merkezi yanndaki bir dkkana "bomba" konulmak istendii iddiasyla balayan ve 6's polis 13 kiinin yaralanmas ile sonulanan olaylar da Yarallarn ounun gzaltna alnma endiesi ile hastanelere bavurmad renilirken, olaylarda 10 kiinin gzaltna alnd bildirildi. 3 Mart 2011de, Hakkri'nin Yksekova lesi'nde, 8 Mart Dnya Kadnlar Gn nedeniyle 7 Mart'ta ahin Tepesi'nde yaplacak mitingin bavurusu iin Yksekova Emniyet Mdrl'ne giden BDP le Kadn Meclisi yesi pek Ylmaz gzaltna alnd. Emniyette tutulan Ylmaz'n gzalt gerekesi renilemedi. 6 Mart 2011'de Hakkri'nin Yksekova lesi'nde 2 Mart gn "Bomba konulmak istendi" iddialar zerine balayan olaylarda gzaltna alnan 10 kiiden 8'i yalar 15'ten kk olduu gerekesi ile emniyetteki ifadelerinin ardndan serbest braklrken, iki kii adliyeye sevk edildi. Adliyeye sevk edilen Haki Bor ve ismi renilemeyen bir kii savclktaki ifadelerinin ardndan tutuklanmalar istemi ile Yksekova Asliye Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Mahkeme Haki Bor'u "rgt yesi olmak" ve "rgt propagandas yapmak" iddiasyla tutuklayarak, HakkriKapal Cezaevi'ne gnderirken, dier kii ise tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 8 Mart 2011'de, Hakkari ili Yksekova ilesinde Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan bir nceki gn yaplan ev basknlarnda gzaltna alnan 14 kiiden 10'u tutukland. Suat Atilla, Abdusselam Bartn, Rza Bozkurt, Evliya oa, Cevat Yurtseven, Recep Terziolu, Z.K, A.A, Z.A ve C. ayn sulamayla tutuklanrken; Rdvan Duman, Ersin Altan,Tevfik Evin ve Halil brahim Menge ise tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 10 Mart 2011'de, Hakkri'ninYksekova lesi'nde kimlii renilemeyen bir kii, polisler tarafndan ile merkezinde gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen yurtta Yksekova Emniyet Mdrl'ne gtrld. 10 Mart 2011'de, Hakkri'ninYksekova lesi'nde "bomba konulmak istendi" iddialar zerine balayan olaylara katld gerekesi dn gzaltna alnan Behet Altekin ve Nevzat Kna emniyetteki sorgularnn ardndan adliyeye sevk edildi. Savclka yaplan sorgularnn ardndan tutuklama istemi ile Yksekova Sulh Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne sevk edilen Kna ve Altekin, "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" gerekesi ile tutukland. Altekin ve Kna tutuklanarak Hakkri Kapal Cezaevi'ne gnderildi 11 Mart 2011'de, Hakkri'ninYksekova lesi'nde 3 kii daha gzaltna alnd. Edinilen bilgiye gre, eski havaalan civarnda Cuma stekli ve ismi renilemeyen 2 kii TEM ube ekipleri tarafndan gzaltna alnd. Gzaltna alnan 3 kiinin Yksekova Emniyet Mdrl'ne gtrldkleri bildirildi. 15 Mart 2011'de, Hakkri'ninYksekova lesi'nde "KCK yesi olmak" iddias ile 11 Mart'ta yaplan ev basknlarnda gzaltna alnan ve dn Van'da Cumhuriyet Savcl'na karlan BDP Yksekova le Bakan Hsn Bulgan, BDP eski le Bakan Vahit ahinolu, kapatlan DTP eski le Bakan ahabettin Tamur, le Sekreteri Metin Yaar, BDP Kadn Meclisi yesi Songl ymen, Belediye Meclis yeleri Nahide Yldz ve Muhyettin nal, BDP le Yneticisi Ylmaz Gneyli ile BDP alanlar Arif Karay, Abidin Eni, Menaf Dzenci, Cemil Bor, Abdulhaluk zdel, Glhan Koyuncu, Emre Baaran'n ifade ilemleri sabah saatlerine kadar srd. 15 kii tutuklanma talebiyle Ar Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne gnderildi. 15 kiiden Emre Baaran ile Glhan Koyuncu serbest braklrken, BDP Yksekova le Bakan Hsn Bulgan'n da aralarnda bulunduu 13 kii "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 18 Mart 2011'de, Hakkri'nin Yksekova lesi'nde "Bomba konulmak istendi" iddialar zerine balayan olaylara katld gerekesi ile dn gzaltna alnan Murat tak, Ercan Sayg i "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" sulamasyla tutukland. Tutuklanan 3 kii HakkriKapal Cezaevi'ne gnderildi. 20 Mart 2011'de, Hakkari'de Newroz kutlamasnn ardndan "Demokratik zm adr"na yaplan yrye, polisin mdahalesiyle Keklikpnar, Dagl, Yenimahalle, Bulak ve Berelan mahallelerinde yollara barikat kurarak slogan atan genlere polis gaz bombas, tazyikli su ve biber gazyla mdahale etti. Olaylar srasnda ismi renilemeyen 1 kiinin gzaltna alnd belirtildi. K GVENL ve ZGRL |

228

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

23 Mart 2011'de, Hakkari ili emdinli ilesin'de 21 Mart'ta . (17), Muhammed Vural (22), Azat Duyuran (26), nder Kaar (21) yaplan ev basknlar sonucu gzaltna alnmt. Emniyetteki sorgularnn ardndan emdinli Cumhuriyet Savclna karlan 4 kii, savclk tarafndan tutuklanma talebiyle emdinli Sulh Ceza Mahkemesine sevk edildi. Mahkeme heyeti, mran li ile Muhammed Vural'n serbest braklmasna karar verirken Azat Duyuran ile nder Kaar hakknda "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklama karar verdi. Duyuran ile Kaar, HakkriKapal Cezaevine gnderildi 26 Mart 2011de, Van Cumhuriyet Basavcl'nn talimat ile 22 Mart'ta gzaltna alnan ve dn Van'da savcla sevk edilen 11 kiiden, 5'i serbest braklrken, 6 kii tutukland. Yksekova Haber Gazetesi imtiyaz sahibi Necip apraz ile Belediye Bakan yardmclar Hsn Beer, Reit Orbay, Belediye Meclis yesi Fahri Ik ve l Genel Meclisi yesi Tahir iek savclktaki ifadelerinin ardndan serbest brakld. Yksekova Belediye Meclis yeleri Abdulkerim Akdoan, M. Emin Seven, Esendere Belediyesi Belediye Meclis yesi Tacettin Safal, kapatlan DTP'nin Yksekova le Bakan Nazif Ataman, BDP alanlar Naif ztekin ve Remziye Yaar tutuklanmalar istemiyle Van Nbeti Ar Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Buradaki ifadelerinin ardndan Tacettin Safal serbest braklrken Abdulkerim Akdoan, M. Emin Seven, Nazif Ataman, Naif ztekin ve Remziye Yaar "KCK yaplanmasnda yer aldklar" iddias ile tutukland 29 Mart 2011'de, Hakkari'de MEYA-DER tarafndan dzenlenen yry sonras polisin mdahalesiyle balayan olaylarda 10 ocuk gzaltna alnd. Gzaltna alnan ve yalar 10 ile 15 aras olan ocuklarn Hakkri Emniyet Mdrl'ne bal ocuk ubesi'ne gtrld belirtildi. 9 Nisan 2011'de, Hakkari'de nceki gn dzenlenen ev basknlarnda gzaltna ald 14 kiiden bir kii hastaneye gtrlrken polisin elinden kurtularak kaarken, 12 kiiden, 18 yandan kk olan 6 kii serbest braklrken, Mehmet Altun, akir Tatl, Ercan ifti, Newroz Alkan ile D.A. (16), D.K. (17) ve E.A. (17) ise "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddias ile tutukland. 9 Nisan 2011'de, Hakkri'nin emdinli lesi'nde R.S.,H.. ve E.., Ortaklar (Bsusin) Jandarma Karakolu kontrol noktasnda dn akam durduruldu. Yaplan kimlik kontrol ardndan 3 kii gzaltna alnd. Hakkri Emniyet Mdrl'ne gtrld belirtildi. 9 Nisan 2011de Yksekovada Demokratik zm adr'nn kurulduu Musa Anter Park'nda bir araya gelen ve aralarnda kurum temsilcilerinin de bulunduu binlerce kii, Hatay'da 7 HPG'linin yaamn yitirdii operasyonu knamak amacyla yaptklar yrye polisin mdahalesi sonucu 2 kii gzaltna alnd.. 15 Nisan 2011'de, Hakkri'nin emdinli lesi'nde polis iinde "kaak sigara" olduu gerekesi ile Serment Caddesi'nde zel bir arac durdurdu. Uzun sre bekletilen aratakiler, olaya tepki gsterdi. Bunun zerine polisle aralarnda gerginlik kt. Olaylar srasnda M.E., adl kii gzaltna alnrken, BDP le Bakan Reit Erba'n araya girmesiyle olaylar yattrld 19 Nisan 2011'de, Eylemlerin gn boyunca devam ettii Hakkri merkez ile Yksekova'da lesi'nde aralarnda l Genel Meclis yesi Selahattin Kaya'nn da bulunduu 8 kii yaraland. Yarallardan durumu ar olan Mjdat Ylmaz Van'a sevk edildi. Hakkri merkez ve Yksekova'da 15 kiinin gzaltna alnd bildirildi 20 Nisan 2011de, YSK kararlarndan sonra lesinde ise 1 kii gzaltna alnd. yaplan protesto gsterilerinde, Hakkride 52 kii, Yksekova

21 Nisan 2011de, Hakkrinin Yksekova lesinde ise 1 gazetecinin gaz bombas silahyla vurulmakla tehdit edildii, bir baka gazetecinin ise 3 polis memuru tarafndan darp edildii mdahale sonucu 1 ocuk bana isabet eden gaz bombas nedeniyle yaralanrken, 5 kii de gzaltna alnd YSK nn, milletvekili aday 12 kiinin bavurusunu eski mahkmiyetleri gereke gstererek iptal etmesi nedeniyle dzenlenen protesto gsterilerinde Hakkride1 kii; karld mahkeme tarafndan tutukland 22 Nisan 2011'de, Hakkari''de YSK'nn veto karar ve Krt siyasetilerin yarglanmasn protesto gsterisi srasnda Demokratik zm adrna yaplan basknda gzaltna alnan 52 kiiden 26's dn gece emniyette serbest braklrken, 26 kii ise bu sabah saatlerinde savcla sevk edildi. Savclkta ifadesi alnan 26 kiiden 25'i tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, olaylar srasnda Keklikpnar Mahallesi'nde gzaltna alnan Recep zkan ise tutuklama talebiyle Sulh Ceza Mahkemesi'ne gnderildi. Mahkeme zkan' 'rgte yardm etmek" sulamasyla tutuklayarak cezaevine gnderdi.

| K GVENL ve ZGRL

229

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

24 Nisan 2011de, Hakkari Emniyet Mdrl'ne bal polisler, gece saat 02.00 sralarnda birok ev basknlar dzenledi. Saat 03.00'da ise Demokratik zm adr'na baskn yapld. Basknlarda BDP l Bakanvekili Orhan Koparan, Belediye Bakanvekili Nurullah ifti, Merkez le Bakan Kenan Kaya, BDP eski Merkez le Bakan Fahri Kurt, BDP yneticileri Maruf Engin, Rahmi Temel, Mehmet Yrr, Melek Atan, Faruk Aksa, belediye bakan yardmclar Hatice Demir ve Abdullah Kl, l Genel Meclis Bakan Ferzinde Ylmaz, l Genel Meclis yeleri Mehtap Datan Demirer, Selahattin Kurt, Kadir ahin, Pehlivan Mahallesi Muhtar sa Sakl gzaltna alnd. Gzaltna alnan 16 kii Hakkari Emniyet Mdrl'ne gtrlrken ayn saat 03.00 sralarnda ise Demokratik zm adr'na baskn yapld. Buradaki asknda ise Kadir elik, Ekrem dem, Mustafa dem ve Kasm Temel ile isimleri renilemeyen 15 kii gzaltna alnd.35 kiinin "KCK davas" ad altnda gzaltna alndklar belirtildi. 27 Nisan 2011de, Hakkaride Demokratik zm adr'na yaplan basknda gzaltna alnan 13 kiiden 11'i daha nce emniyette serbest braklrken, haklarnda arama karar bulunduu gerekesiyle Hakkari'de Sulh Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne karlan 2 kii ise tutuklanarak cezaevine gnderildi. 28 Nisan 2011de, Hakkari ili emdinli lesi'nde Derecik'e gitmekte olan Semiha lmez (19), Azmi Teker (19) ve Niyazi Beyazit (30) Ortaklar (Bsusin) Jandarma Karakolunun kontrol noktasnda durduruldu. Yaplan kimlik kontrol ardndan 3 kii askerler tarafndan gzaltna alnd 29 Nisan 2011de, Hakkari'de 25 Nisan'da yaplan ev basknlarda gzaltna alnan ve dn Van Adliyesi'nde savcla karlan 12 kiinin ifade ilemleri sabah saatlerine kadar devam etti. Savclktaki ifadelerinin ardndan tutuklamalar talebiyle Van Nbeti Ar Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen 12 kiiden BDP Hakkari l Bakanvekili Orhan Koparan, Belediye Meclis yesi Nurullah ifti, Abdullah Kl, l Genel Meclis Bakan Ferzinde Ylmaz, l Genel Meclis yesi Selahattin Kurt serbest braklrken, BDP Yneticisi Fadl Korkmaz, DTP eski merkez le Bakan Fahri Kurt, BDP Yneticisi Faruk Aksa, Kenan Kaya, smail Keskin, Maruf Engin, BDP l Sayman Ekrem dem ise "rgt yesi olduklar" iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 21 kiiden nceki gn Van Adliyesi'ne karlan BDP Hakkari l Bakan Yardmcs Rahmi Temel ile Selim Engin, Mehmet Yrr, kr Karaduman ve Kadir ahin da "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklanm, 4 kii ise serbest braklmt. Bylece gzaltna alnan 21 kiiden 12'si tutuklanm oldu. 29 Nisan 2011de, Hakkride 25 Nisan 2011de Demokratik zm adr ve evlere baskn dzenleyen polis ekiplerinin, KCK soruturmas kapsamnda gzaltna ald 35 kiiden13 tutukland 2 Mays 2011de, Van'dan Hakkari'nin Yksekova lesi'ne giden Sedat ztekin adndaki yurtta, HakkariYksekova yol ayrmnda bulunan Yenikpr jandarma arama noktasnda gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen ztekin Yksekova Emniyet Mdrl'ne gtrld. ) 5 Mays 2011de, Hakkari Devlet Hastanesi nnden geen askeri arataki askerlerin yurttalara kfr ettii ileri srld. Bu esnada orada bulunan 13 yandaki Y.K. isimli ocuun ise askerlere "Neden kfr ediyorsunuz" diye sormas zerine, arata inen yaklak 10 askerin Y.K.'y darp ettii iddia edildi. Hastane nnde bulunan polislerin de askerlere destek vererek Y.K.'y 3 metre derinliindeki ukura atp tartaklad belirtilirken, olaya tepki gsteren yurttalarla polisler arasnda tartma yaand. Y.K.'y askerlerin elinden kurtarmaya alan HD Hakkari ube Sekreteri Sait alayan ile Y.K ve Y.K.'nn babas Osman K. gzaltna alnd. 6 Mays 2011de, Hakkari'nin ukurca lesinde yaplan ev basknlarnda DYG yesi 17 gen gzaltna alnd. ukurca le Emniyet Mdrl'ne bal ekipler sabah saatlerinde birok eve baskn dzenledi. Emir aban, Yeil eme ve Cumhuriyet mahallelerinde yaplan basknlarda DYG yeleri Uur Kalkan, Halil Demirolu, Cuma Ertun, Mehmet Erdemir, Mehmet Ertun, Selim Arslan, Cengiz Arslan, smail Arslan, Ahmet Erdem, Faysal Tun, Ayaz Duman, Mervan Durdu, Tayan etin, ervan etin, Star Ayaz, Hogr Budakbeyolu ve Muharrem Parlak gzaltna alnd 7 Mays 2011de, Emek, Demokrasi ve zgrlk Blounun Hakkri Bamsz Milletvekili aday Selahattin Demirtan seim brosunun al iin dzenlenen miting sonrasnda, kolluk kuvvetleri 14 kiiyi gzaltna ald 7 Mays 2011de, Hakkari'nin ukurca lesi'nde 6 Mays gn sabah saatlerinde Emire aban, Yeil eme ve Cumhuriyet mahallelerinde polisin yapt ev basknlarnda gzaltna alnan 17 kii, emniyetteki ilemlerinin ardndan ukurca Cumhuriyet Savcl'na karld. Savclk ifadelerinin ardndan Mehmet Erdemir ve Ahmet Erdem serbest braklrken, 15 kii tutuklanmalar talebiyle ukurca Sulh Ceza Mahkemesi Nbeti Hkimlii'ne sevk edildi. Mahkemedeki ifadelerinin ardndan 8 kii serbest braklrken, 18 yandan kk olan U.K., T.. ile Cuma Ertun, Mervan Durdu, Ayaz Duman, Fettah Ayar, ve Faysal Tun, "Yasad slogan atma", "Yasad pankart tama", "Kamu malna zarar verme" iddialaryla tutukland. 230 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

8 Mays 2011de, Hakkari'nin emdinli lesi'nde 6 Mays'ta, polislerin dzenledii ev basknnda gzaltna alnan Ahmet Tire, Mevlt Sezer, Bar anak ve Macit Arslan, emniyetteki ilemlerinin ardndan emdinli Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. Buradaki ifadelerinin ardndan "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla tutuklanmalar talebiyle emdinli Sulh Caza Mahkemesi'ne sevk edilen 4 kiiden Ahmet Tire, Mevlt Sezer ve Bar anak tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, Macit Arslan ise ayn iddia ile tutuklanarak cezaevine gnderildi. 9 Mays 2011de, Hakkari ili Yksekova ilesin de 6 Mays gecesi evlere yaplan basknlarda gzaltna alnan Gurbet Kaya, Apti Duman, Cevat Ayhan, Hseyin Sungur ve Volkan ren isimli 5 kiiden 3' savcla karld. Savclkta ifadesi alnan Volkan ren ve Cevat Ayhan, "rg yesi olduklar" iddiasyla tutuklanarak Hakkari E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 10 Mays 2011de, Hakkari ili Yksekova ilesinde 9 Mays gecesi evlere yaplan basknlarda gzaltna alnan 5 kii savcla karld. Hakkari Cumhuriyet Savcl'nda ifadesi alnan Seyhan Gl, Nasr Dere ve ismi renilemeyen bir kii serbest braklrken, Hasan lmez ve Faruk Deenek, "rgt yesi olduklar" iddiasyla Hakkari Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Mahkeme, lmez ve Deenek'in ayn iddiayla tutuklanmasna karar verdi. 10 Mays 2011de, Hakkari de 7 Mays gn gzaltna alnan 14 kiiden 6 ocuk emniyetteki ifadelerinin ardndan serbest braklrken, 3' ocuk 8 kii de savcla karld. Buradaki ifadelerinin ardndan yalar 11 ile 13 arasnda deien 3 ocuk ile Murat Tacan ve Necati Svac serbest braklrken, Emrah Bier, Veysel Demirci ve Azat Tan tutuklanmalar istemi ile Hakkari Sulh Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne sevk edildi. Mahkeme 3 kiiyi "rgt yesi" olduklar iddiasyla tutuklayarak cezaevine gnderdi. 15 Mays 2011de, Yksekova lesi'nden Hakkari merkeze gelmek isteyen ve soyad renilemeyen Talat isimli BDP yesinin, Depin Kontrol noktasnda gzaltna alnd bildirildi. Gzaltna alnan BDP'linin, hakknda arama karar bulunduu gerekesiyle gzaltna alnd belirtildi. 15 Mays 2011de, rnak'n Uludere ilesinde kan atmada 12 PKK'linin yaamn yitirmesi ve blgedeki operasyonlar protesto etmek nedeniyle Hakkari merkez Keklikpnar, Yeni Mahalle, Gazi, Kran, Dagl, Pehlivan, Smbl ve Berelan mahallelerinden merkeze doru yrmek isteyen kitleye polisin yapt mdahalede 3 ocuun gzaltna alnd renildi. 16 Mays 2011de, rnakn Uludere lesinin dalk arazi kesiminde ve snrn Irak tarafnda 12 ve 13 Mays 2011de kan atmalar sonunda 12 militann yaamn yitirmesinin protesto gsterileri nedeniyle TEM ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii operasyonlar sonucu Hakkride 54 kii; gzaltna alnd 16 Mays 2011de, Hakkari'de dn yaanan olaylarda gzaltna alnan bir yurttan Emniyet'ten katn ileri sren polislerin Keklikpnar Mahallesi'ne yapt ev basknlar saatlerce devam etti. Bir ok eve baskn dzenleyen polislerin, evleri datarak bir ok kiiyi tehdit ettii bildirildi. Polislerin yapt ev basknlarnda zgr Arslan adl bir gen gzaltna alnd. Grg tanklar polisin mahallede kadnlarn kafasna silah dayayarak, tehdit ettiini ve gzaltna alnan Arslan'n dakikalarca polis tarafndan dvldn iddia etti. 17 Mays 2011de, Hakkari HPG'lilerin yaamn yitirmesini protesto etmek amacyla mahallerde balayan gsteriler srasnda sivil bir aratan inen ve uzman avu olduu belirtilen bir kii, G-3 piyade tfei ile gstericilerin zerine ate at. Kentte 6'si yurtta 3' polis olmak zere 9 kii yaralanrken, 10 kiide gzaltna alnd. 18 Mays 2011de, Hakkari'de, rnak'n Uludere (Qilaban) lesi krsalnda kan atmada yaamn yitiren 10 HPG'li iin yaplan gsteriler srasnda ve evlere yaplan basknlarla gzaltna alnan ve aralarnda ocuklarn da bulunduu 17 kii emniyet ilemlerinin ardndan Hakkari Cumhuriyet Savcl'na karld. Savclktaki ilemlerin ardndan bir kii serbest braklrken, 16 kii ise "rgt yesi olmak" iddiasyla nbeti mahkemeye sevk edildi. 8 kiilik 2 grup halinde mahkemeye karlanlardan 13' ayn iddiayla tutuklanrken, 3 kii de tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 19 Mays 2011de, Hakkari'de, rnak'n Uludere (Qilaban) lesi krsalnda kan atmada yaamn yitiren 10 HPG'li iin yaplan gsteriler srasnda ve evlere yaplan basknlarla gzaltna alnan ve Van'a getirilen 13 kii savcla karld. Savclkta ifadeleri alnan 13 kiiden 4' serbest braklrken, 9 kii ise "rgt yesi olduklar" iddiasyla tutuklama talebiyle Ar Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimliine sevk edildi. fadeleri alnan 9 kii ayn gerekeyle tutuklanarak cezaevine gnderildi.

| K GVENL ve ZGRL

231

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

27 Mays 2011de, Hakkari'nin Yksekova lesi'nde de Emniyet Mdrl'ne bal polisler, Orman ve Gngr mahallerinde baz evlere baskn dzenledi. Basknlarda; Zozan Duru, erif Kekik, Cevdet Ayvar ve Mehdi Bor gzaltna alnd. Gzaltna alnan 4 kii le Emniyet Mdrl'ne gtrld. Baskn srasnda gzaltna alnan Cevdet Ayvar'n annesi Gulav Ayvar, polislerin ieri girmesinden sonra kendilerine aza alnmayacak hakaretlerde bulunduklarn iddia etti. Polisin arama srasnda kafalarna silah dayadn belirten Ayvar, Krte konumamalar ynnde kendilerini tehdit ettiklerini syledi. Polisin baskn srasnda kendilerini tartakladn syleyen Mehdi Bor'un annesi Kudret Bor ise, olunun polislerin olunu da tartaklayarak gzaltna aldn, konuyla ilgili su duyurusunda bulunacaklarn kaydetti. 22 Haziran 2011de, Hakkari'nin Yksekova lesi, akam saatlerinde, polis ve zel timler tarafndan adeta ablukaya alnd. Dalca (Oremar) yolu zerindeki Kasaplar Kprs zerinde kimlik kontrol yapan zel hareket timler, 6 yurtta gzaltna ald. 23 Haziran 2011de, Hakkari'nin Yksekova lesi'nde, YSK kararn protesto gsterileri srerken, gsterilerin sonlandrlmas iin Hakkari milletvekilleri Esat Canan ve Adil Kurt, Yksekova Emniyet Mdrl yetkilileri ile grt. Grmede milletvekillerine "Kepenkleri kapatmak sutur. Kepenkler kapal olduu mddete gvenlik gleri sokaklarda olacak. Gsteriler dalsn. Biz ekilmeyeceiz" denildi. Milletvekilleri gstericilerle grrken, polis olaylara gaz bombas ve tazyikli su ile mdahalede bulundu. Milletvekilleri gazdan ve sudan korunmak iin ara sokaklarda snrken, yurttalar ise milletvekillerini olay yerinden uzaklatrarak Demokratik zm adr'na gtrd. ledeki olaylar srerken, Welat Bozkurt, Yusuf Akn ve R.D. ile ismi renilemeyen bir ocuk gzaltna alnd. Gnn sonunda gzaltna alnanlarn says 7ye ykseldi. 25 Haziran 2011de, Hakkri'nin Yksekova lesinde 24 Haziran 2011de dzenlenen ezamanl ev basknlar sonucu yasad gsterilere katldklar gerekesiyle gzaltna alnan 10 kii 26 Haziran 2011de tutukland. 27 Mays 2011de Hakkari'nin Yksekova lesi'nde de Emniyet Mdrl'ne bal polisler, Orman ve Gngr mahallerinde baz evlere baskn dzenledi, basknlarda; Zozan Duru, erif Kekik, Cevdet Ayvar ve Mehdi Bor gzaltna alnd. 5 Temmuz 2011de Hakkari'nin Yksekova lesinde uzman avular Yahya Karakaya (26) ve Murat zkozanolu'nun silahl saldrda ldrlmesinin ardnda ile havadan ve karadan ablukaya alnd. Saldr sonras helikopterlerin uu yapt ilede, helikopterler Kuruky, Cumhuriyet, Orman, Yeildere mahalleleri girileri ile Pinyanii, Vezirava ve Dostki blgelerine ok sayda asker indirdi. lenin etraf askerler tarafndan ablukaya alnrken, ile merkezinde ise polis ve zel harekat timleri ile askerler, evlere baskn dzenledi. Gzaltlarn yaand ilede ilk belirlemelere gre, saldrnn gerekletii Sevim Apartman yannda bulunan i yerlerinden 9 kii gzaltna alnd. 11 Temmuz 2011de Hakkri Yksekova ile merkezinde aralarnda zel hareket timlerin de bulunduu ok sayda polis, Yeildere ile Cumhuriyet mahallelerinde ki evlere yaptklar basknlarda 1 kiinin gzaltna alnd bildirildi. 14 Temmuz 2011de Hakkari'de 9 Haziran 2010'da evlere yaplan basknlar sonucu gzaltna alnarak tutuklanan 15 kii hakknda "rgt yesi olmak" iddiasyla alan davann ilk durumas, 3. Ar Ceza Mahkemesi'nde grld.Duruma sonras mahkemenin kararn protesto eden gruba polis adliye nnde mdahale ederek, 3 kiiyi gzaltna ald. 4 Austos 2011de Hakkrinin emdinli lesinin krsal kesiminde kan atmada yaamn yitiren HPG militan Bedran Kaya iin, 3 Temmuz 2011de Mardinin Kzltepe lesinde dzenlenen cenaze treninde bir araya gelen gruba, kolluk kuvvetlerinin cop ve gaz bombasyla mdahale etmesi sonucu gzaltna alnan 3 kiiden Sava Akgl yasad rgt propagandas yapt sulamasyla tutukland 8 Austos 2011de Hakkri ukurca'da polis tarafndan yaplan ev basknlarnda BDP ukurca le Bakan Sddk Gzel, Belediye Bakanvekili Didar Kara, Ramazan Dayan, Suphi etinkaya, Hdr Demirolu, Sleyman Yorgun, Hac etin, Ziro Ko, aban ve brahim Kanat, Gazi Ertun, mat Derin, mer Kanar, Haydar, Mesut ve Mehmet Erdemir, Kerem Ayar, Ferhem Akyz, Recep Kalkan, Cenk Yldz ve Ali Sara (Toplam 21 kii) gzaltna alnd. 10 Austos 2011de, 8 Austos gn Hakkri ukurca'da yaplan ev basknlarnda gzaltna alnan 21 kiiden 17 yandaki C.Y. tutuklama talebiyle ukurca Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. C.Y., "rgte yardm etmek" iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 10 Austos 2011de, Hakkrinin, ukurca ilesinden il merkezine gelen l Genel Meclis yesi Fuat Edi, Depin polis noktasnda gzaltna alnd. 232 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

23 Austos 2011de Hakkrinin Yksekova lesinde YDG yelerine ynelik dzenlenen operasyonda gzaltna alnan 12 kiiden 4 tutukland 7 Austos 2011de Hakkrinin ukurca lesinde devriye grevi yapan polis aracnn geii srasnda meydana gelen mayn patlamas sonucu 1 polis memuru ld; 3 polis memuru da yaraland. Patlamann ardndan dzenlenen operasyonlarda BDP yesi 20 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnanlardan 14 karldklar mahkeme tarafndan tutukland 12 Austos 2011de, Hakkride kente gelmek isterken, Depin polis arama noktasnda gzaltna alnan Kemal Orhan ve Necati Zirek'in gzaltna alndktan sonra Hakkari Emniyet Mdrl'ne gtrld bildirildi. Zirek ve Orhan'n hangi gereke ile gzaltna alnd renilemedi. 17 Mays 2011de, Hakkari'nin emdinli lesi'nde ve rnak'n Uludere lesi'nde HPG'lilerin yaamn yitirdii operasyonu protesto gsterilerinde polis gstericilere tazyikli su ve gaz bombas ile mdahalede bulundu. mer Kaya isimli 1kii gzaltna alnd 18 Austos 2011de, Hakkrinin Yksekova ilesi Dilimli (Keli) Ky'nden Yksekova'ya gelen F.K. (17) ile kimlii renilemeyen 1 kii, sivil giyimli zel hareket timleri tarafndan durduruldu. Polisler tarafndan dvld belirtilen F.K. gzaltna alnrken, yanndaki kii ise serbest brakld. 19 Austos 2011de, Yksekova'da 14 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnan Necdet Baki, Fazl Ak, Ali Terziolu, Hsn Turgut, Servet Kaya, Hseyin Baskn, kr Ta, Sava zmen, Mnir Soydan, Mehmet Bartn, lyas Yksek, Azat Ergder, Mahir Ak ve evket Kara Hakkari Emniyet Mdrl'ne gtrld. 19 Austos 2011de, Yksekova'da PKK lideri Abdullah calan'n grmesinin engellenmesi, iledeki polis basks ve operasyonlar protesto etmek iin yaplan basn aklamasndan sonra kan olaylar srasnda bana isabet eden gaz bombas sonucu bir kiinin yaraland belirtilirken, 2 kii de gzaltna alnd. 20 Austos 2011de, Van merkezden Hakkari'nin Yksekova lesi'ne giden Serhat ke adl yurtta Yeni Kpr arama noktasnda gzaltna alnd. 23 Austos 2011de, Hakkari'nin Yksekova lesi'nde 19 Austos'ta yaplan ev basknlarnda gzaltna alnan Van'a getirilen 12 kii, emniyetteki ilemlerin ardndan adliyeye sevk edilen kiilerden 4 "rgt yesi" olduklar iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 26 Austos 2011de zel Yetkili Van Cumhuriyet Basavc Vekillii'nin, yrtt soruturma kapsamnda, l Jandarma Komutanl ile l Emniyet Mdrl ekipleri sabah saatlerinde, kent merkezi ile kylerdeki baz adreslere operasyon dzenlendi. Operasyonda isimleri ve gzalt gerekeleri renilemeyen 22 kii gzaltna alnd. Hakkari Valisi Muammer Trker, Emniyet ve Jandarma ekiperinin deiik adreslere dzenledii operasyonda 22 kiinin gzaltna alndn dorulad. 28 Austos 2011de Hakkrinin ukurca lesi'ne 10 kilometre kala askerin at ate sonucu yaamn yitiren Van l Genel Meclis yesi Yldrm Ayhan'n durumunu renmek iin gittii ukurca Aile Salk Merkezi nnde panzerin arpmas sonucu yaralanan mer Aybar gzaltna alnd. 29 Austos 2011de, 17 Austos 2011de Hakkrinin ukurca lesinde 8 asker ile 1 geici ky korucusu lmyle sonulanan drt ayr patlamayla ilgili olarak 26 Austos 2011de gzaltna alnan 17 kylden 7 si tutukland 29 Austos 2011de Hakkri merkezde ve Aadibi (Keh) Ky'nde 26 Austos'ta yaplan ev basknlarnda gzaltna alnan ve bir blm dn gece serbest braklanlardan geri kalan 15 kii, emniyetteki ilemlerinin tamamlanmas ardndan Van Adliyesi'ne sevk edildi. Savclkta ifadeleri alnan 15 kii, tutuklanma talebiyle mahkemeye gnderildi. Ar Ceza Mahkemesi, 15 kiiden 8'ini serbest brakrken, 7 kiiyi ise "rgt yesi" olduklar iddiasyla tutuklayarak cezaevine gnderdi. 9 Eyll 2011de, Hakkari Yksekova'ya bal Bykiftlik (Xirvata) Beldesi'nde askerler sabah saatlerinde baz evlere baskn dzenledi. Basknlarda Necmettin elik ile yeeni Ayhan elik gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilmeyen 2 kii, Yksekova le Jandarma Komutanl'na gtrld. 10 Eyll 2011de, Hakkari'nin Yksekova lesi'nde askeri aracn geii srasnda byk bir patlama yaand. Patlamadan sonra yaplan ev basknlarnda Salih Bayrakl, Erkan Metin ve Mehmet tak adl yurttalar gzaltna | K GVENL ve ZGRL 233

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

alnd. Gzaltna alnan yurttalar, Yksekova Devlet Hastanesi'nde salk kontrolnden geirildikten sonra Yksekova le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 17 Eyll 2011de Hakkrinin emdinli lesinde dzenlenen ev basknlar sonucu aralarnda BDP ye ve yneticilerinin de bulunduu 55 kii yasad KCK rgt yesi olduklar gerekesiyle gzaltna alnd 20 Eyll 2011de, Hakkari emdinli'de 16 Eyll'de yaplan basknlarda gzaltna alnan ve dn Van'a getirilen 9 kii, Van Cumhuriyet Savcl'na ifade verdi. Buradaki ifadelerin ardndan 2 kii serbest braklrken, emdinli Belediye Bakan Yardmcs Naif Yaln, BDP l Genel Meclis yesi Mirpen Uysal, BDP le Bakan uayip Sevik, BDP yesi Sait Kaya, Kadri zcaner, Cebrail Can ve Erol Aydner, "rgt yesi" iddiasyla tutuklanmalar talebiyle Van Ar Ceza mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne sevk edildi. Sabah saatlerine kadar sren ifade ilemlerinden sonra Sait Kaya serbest braklrken, Belediye Bakan Yardmcs Naif Yaln, BDP l Genel Meclis yesi Mirpen Uysal, BDP le Bakan uayip Sevik, BDP yesi Kadri zcaner, Cebrail Can ve Erol Aydner ayn iddia ile tutukland. 21 Eyll 2011de, Hakkri emdinli'de Yavuz Sultan Selim lkretim Okulu nnde bekleyen polis ekiplerinin 2 ocuu gzaltna ald belirtildi. simleri renilemeyen 2 ocuun le Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. 23 Eyll 2011de, Hakkari Yksekova'da 21 Eyll'de evlerine yaplan basknla gzaltna alnan Umran Soydan, Resul Baykal, emsettin Ik ve Zafer akalolu, emniyetteki ilemlerin ardndan savcla karld. Buradaki ifadelerinin ardndan tutuklanmalar talebiyle Yksekova Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen 4 kii, "rgt propagandas yapmak" iddiasyla tutukland. 24 Eyll 2011de, Hakkari'de sabaha kar zel Harekat Timleri'nin de katlmyla Yeni Mahalle'de birok eve baskn dzenlendi. Yaplan basknlarda evi datlarak olu gzaltna alnan Besi Tarhan, eve baskna gelen ok sayda yz kar maskeli polis tarafndan darp edildiklerini iddia ederek, yle konutu: "Sabaha kar evimize baskn yapanlar bizleri yerlere yatrdlar. Baskn srasnda evdeki Kuran- Kerimi de indirip dattlar. Btn mahalleyi 20 zrhl ara ile ablukaya almlard. ok sayda kar maskeli polis vard. Olumu 'hakknda ikyet var' diye aldlar. Olumun bir suu yok biz bu mahalleye yeni tandk. Allah onlarn belasn versin. Baskn srasnda evimizin kapsn krdlar, evdeki kadnlar yere yatrp ensemize silahla bastlar. Bizi saatlerce plak bir ekilde yz st betonun zerinde beklettiler. Gitmeden ncede 'Bakn evlerinize ve eyalarnza bir zarar vermedik ona gre' diyerek adeta bizimle dalga getiler. Aracn iine dt dam iinde 'iki krek toprak atarsnz' dediler." Bir dier basknda ise, evlerinin daldn ve kendilerine aza alnmayacak hakaretler yapldn belirten Rdvan Kapalak'n babas Hac Kapalak kendilerine silah ekildiini iddia etti. Kapalak, "Baskn srasnda hepimizi yere yatrdlar. Olumu plak bir ekilde gtrmek istediler. Elbiselerini arkasndan yola kadar gtrdm. Olum susuzdur" dedi. 25 Eyll 2011de, Hakkari'de sabaha kar zel Harekat Timleri'nin de katlmyla Yeni Mahalle'de baz evlere baskn dzenleyen polis, 2 kiiyi gzaltna ald. Saat 04:00 sularnda maskeli zel Timler ve zrhl aralarla mahalleyi ablukaya alan polis, evleri didik didik aradktan sonra Rdvan Katalak ve ismi renilemeyen bir yurtta gzaltna ald. Gzalt gerekesi hakknda bilgi edinilmezken, iki yurttan Hakkari Emniyet Mdrl'nde gtrld bildirildi. 26 Eyll 2011de Hakkari'nin Krkda (Dz) kynde dne katlan mzisyen Halil Kaar, dn akam saatlerinde kent merkezine dnerken Depin polis noktasnda durduruldu. Kimlik kontrol ardndan Kaar gzaltna alnarak Hakkari Emniyet Mdrl'ne gtrld. Kaar'n gzalt gerekesi konusunda ise bilgi alnamad. 26 Eyll 2011de Hakkari'de parti almalarn yrten ve Diyarbakr'a dnmek zere yola kan BDP Genel Merkez alan Serdar Tolma, kent knda bulunan Depin Arama noktasnda gzaltna alnd. Hakkari Emniyet Mdrl'ne gtrlen Tolma'n gzalt gerekesi ise renilmedi 28 Eyll 2011de, Hakkari Yksekova'da Kaniheyder Mahallesi istikametine doru yol alan bir arac takibe alan polisler, Cumhuriyet Mahallesi'nde zrhl aralarla sz konusu arac ablukaya ald. Aratakilerin aratan atlamasyla birlikte grupla polisler arasnda ksa sreli atma yaand iddia edildi. Ksa sreli atmadan sonra 4 kiinin polisler tarafndan gzaltna alnarak, le Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. 28 Eyll 2011de, Hakkari'nin emdinli lesi'nde BDP yesi Mehmet Rahim Camiye polisler tarafndan gzaltna alnd. le Emniyet Mdrl'ne gtrlen Camiye'nin gzalt gerekesi renilemedi.

234

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

1 Ekim 2011de, Hakkari ili Yksekova'ya bal Esendere Beldesi'nde gece ge saatlerde eski BDP Belde Bakan Hamit Kaya ve Kahraman Ate isimli yurttan evlerine askerler tarafndan baskn dzenlendi. Esendere Snr Taburu askerlerince yaplan baskn sonrasnda Kaya ve Ate gzaltna alnd 2 Ekim 2011de, Hakkari'de PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlaryla grtrlmemesini protesto eden gstericilere yaplan mdahale ile balayan olaylar sona erdi. Pehlivan Mahallesi'nde akam saatlerinde balayan ve yaklak saat sren olaylarda, polisin att gaz bombalar iki eve isabet ederken, olay esnasnda yoldan geen iki ocuun gzaltna alnd renildi. 6 Ekim 2011de, Hakkari Emniyet Mdrl'ne bal polisler, sabah saatlerinde Yenimahalle'de evlere basknlar dzenledi. Basknlarda T.A. (14) isimli ocuk ile isimleri renilemeyen 5 kiinin gzaltna alnd renildi. Gzalt gerekesi renilemeyen 6 kiiden T.A., ocuk ubesi'nde dier 5 kiinin ise Terrle Mcadele ubesi'nde tutulduu bildirildi. 7 Ekim 2011de, 2008 ylnda Kelere alannda ran glerince yakalanan ve Trkiye'ye teslim edilen Doubayazt nfusuna kaytl HPG'li ehmuz Ylmaz ile Beritan Uyman, Hakkari Yksekova Jandarma Komutanl'ndaki ilemlerden sonra savcla sevk edildi. Ylmaz ile Uyman, "rgt yesi" olduklar iddiasyla tutuklanma talebiyle Yksekova Asliye Ceza Mahkemesi'ne gnderildi. Hakim, Ylmaz ile Uyman' ayn gerekeyle tutuklayarak cezaevine gnderdi. 8 Ekim 2011de, Hakkari Emniyet Mdrl'ne bal polislerin 6 Ekim gn Yenimahalle'de evlere dzenledii baskn sonucu gzaltna alnan biri ocuk 5 kii savcla sevk edildi. Savclk ifadelerinin ardndan T.A. (14) adl ocuk tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, Mazlum Demir, Erdal ncin, Numan Yeilgz ve brahim Kurt ise "rgt propagandas yapmak" iddiasyla tutuklanmalar talebiyle Hakkari Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Mahkeme ayn iddia ile 4 kii hakknda tutuklama karar verdi. 12 Ekim 2011de, Hakkari'de 9 Ekim'de eitli mahallelere polis tarafndan yaplan ev basknlarnda gzaltna alnan 18 kiiden 3 emniyetteki sorgularnn ardndan serbest braklmt. 14 kii ise sabah saatlerinde adliyeye sevk edildi. Savclk sorgularnn ardndan mahkemeye sevk edilen 14 kiiden 6s serbest braklrken, Mizgin Tetik, Recep ve Ali Ertun, Abdullah Bozkr, Evliya Engin, Nihat zek, Suat Kaya ve Seluk Duman tutuklama talebiyle Nbeti Mahkemeye sevk edildi. Mahkeme, 8 kiiye kentte yaanan gsterilere katldklar ve rgt propagandas yaptklar iddiasyla tutuklad. Gzaltna alnanlardan 1 kii ise halen Hakkari Emniyet Mdrlnde tutuluyor. 12 Ekim 2011de, Hakkari Yksekova'da 9 Ekim'de yaplan basknlarda gzaltna alnan 7 kii emniyetteki ilemlerinden sonra savcla karld. Savclkta ifadesi alnan 6 kii serbest braklrken, Mevlit Bartn isimli yurtta ise telefonundaki HPG'lilerin fotoraflar gereke gsterilerek, "rgt propagandas yapt" gerekesiyle tutuklama talebiyle Yksekova Asliye Ceza Mahkemesine gnderildi. Mahkeme, Bartn' ayn gerekeyle tutuklayarak cezaevine gnderdi. 12 Ekim 2011de, Hakkari merkeze bal Geitli (Peyanis) Ky'nden kent merkezine gelmekte olan bir ara iinde bulunan Seyfettin Temel, Lokman Kurt ve isimleri renilemeyen 4 kii dn akam saatlerinde kent giriinde polisler tarafndan gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen 6 kiinin Hakkari Emniyet Mdrl'nde tutulduu bildirildi. 20 Ekim 2011de, Hakkari ili Yksekova le merkezinde 18 Ekim'de okuduu Yeni Mahalle'de bulunan Sabanc lkretim Okulu'nda gzaltna alnan D.A. isimli ocuk, emniyet ilemlerinden sonra savcla karld. Savclkta tutuklama talebiyle Asliye Caza Mahkemesine sevk edilen D.A., "Kamu malna zarar vermek", "Grevli memura mukavemete bulunmak" iddiasyla tutuklanarak Hakkari Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 21 Ekim 2011de, Hakkari Emniyet Mdrl'ne bal polisler kent merkezinde 2 kiiyi gzaltna ald. Bulak Mahallesi Kayacan Caddesi'nde gzaltna alnan mer Balkesir ve Abdulkerim Take adndaki yurttalar, l Emniyet Mdrl'ne gtrlrken, Gzalt gerekesi renilemedi. 22 Ekim 2011de, Hakkari Yksekova'da Yeildere ve Kla mahallerinde zel harekat timleri evlere basknlar dzenledi. Basknlarda biri ocuk 4 kii gzaltna alnd. Gzalt gerekisi renilemeyen 4 kii Yksekova Emniyet Mdrlne gtrld. te yandan ilede Ziraat Bankas yannda bulunan Taksi Dura'nda bekleyen 4 kiinin de polisler tarafndan darp edilerek gzaltna alnd renildi. Gzaltna alnan 4 kii emniyete gtrldkten sonra serbest brakld.

| K GVENL ve ZGRL

235

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

27 Ekim 2011de, Malatya'da cenazeleri bekletildii iddia edilen 24 HPG'li iin Hakkari ili Yksekova ilesinde gn boyu sren olaylarda 4 kii gzaltna alnd. Olaylarn younlat Gngr Mahallesi'nde polisin kulland gaz bombasnn isabet ettii bir evde 4 kii zehirlenerek Yksekova Devlet Hastanesi'ne kaldrld. kisi 5 ve 7 yalarnda ocuk olan 4 kii hastanede yaplan mdahalenin ardndan taburcu edildi. Gngr Mahallesi'ndeki dz alanda genlere akrep tipi zrhl ara, panzerlerle mdahale eden zel hareket timleri, 4 genci darp ederek gzaltna ald 1 Kasm 2011de, Hakkari niversitesi'nde okuyan Van nfusuna kaytl nder Bedirhanolu isimli renci okulda polisler tarafndan gzaltna alnd. Hakkari l Emniyet Mdrl'ne gtrlen Bedirhanolu'nun gzalt gerekesi renilemedi. 5 Kasm 2011de Hakkrinin emdinli lesinde baz evraklar teslim etmek iin gittii Emniyet Mdrlnde gzaltna alnan BDP emdinli le Bakan Nusret Akba, yasad rgte yardm ve yataklk ettii sulamasyla ayn sulamayla gzaltna alnan 1 kii ile birlikte tutukland 6 Kasm 2011de Hakkride kontrol noktasnda durdurulan arata bulunan HD Hakkri ubesi Bakan smail Akbulut, Hakkri Belediye Meclis yesi Nusret Kurt ile Mehmet Demiralp ve Cezmi ifti gzaltna alnd, gzaltna alnan drt kiiden HD Hakkri ubesi Bakan smail Akbulut sevk edildii mahkeme tarafndan yasad rgt yesi olduu sulamasyla tutukland 8 Kasm 2011de, Hakkarinin ukurca lesi Kazan Vadisi'nde, kimyasal silah kullanld ileri srlen operasyonda yaamlarn yitiren HPG'liler iin Yksekovada yaplan protesto eylemleri srasnda Yeildere Mahallesinde 4 kii polisler tarafndan gzaltna alnd. Gzaltna alnan 4 kiinin kimlikleri renilemezken, grg tanklar, polislerin sz konusu kiileri gzaltna alrken feci ekilde dvdkten sonra gzaltna aldn iddia etti. 8 Kasm 2011de, Hakkari l Emniyet Mdrlne bal polisler, Keklik Pnar Mahallesi'nde Sleyman Snmez'in evine baskn dzenledi. Evin didik didik arand basknda 18 yandaki Engin Snmez gzaltna alnd. Baskn srasnda olunun darp edildiini ve srekli hakarete uradn belirten baba Sleyman Snmez, polislerin silah dipikleriyle kendilerini tartakladn dile getirdi. 10 Kasm 2011de, Hakkarinin ukurca lesi Kazan Vadisinde 22-24 Ekimde yaanan, 36 HPGlinin yaamn yitirdii ve kimyasal silah kullanld iddialarnn bulunduu operasyonu protesto etmek amacyla Hakkari-Van karayolunda gsteri yapan gruba polis gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale etti. Yaplan mdahale sonucunda ismi renilemeyen bir ocuun gzaltna alnd ve Hakkari Emniyet Mdrl ocuk ubesine gtrld bildirildi. 12 Kasm 2011de, Hakkari'nin ukurca lesi Kazan Vadisinde yaamlarn yitiren HPG'lilerden Mizbah Ezer ile mer Erdoan'n cenaze treni iin Bayramolu Camii nnde toplanan 10 bini akn kiiye ynelik gerekleen polis mdahalesinin ardndan gzaltna alnan yurttalar, AKP Balar le Tekilatna gtrld. Olayn duyulmas ile beraber Balar le Tekilat nne gelen yurttalara BDP Bismil Belediye Bakan Cemile Eminolu ile BDP il ve ile yneticileri elik etti. Panzerle n kapatlan AKP Balar le Tekilat nnde bekleyen onlarca TOMA arac ve polisler, AKP Balar le Bakan Cevdet Kara ile beraber gzaltndakilerin parti binas iinde tutulmas gerektiini dile getirdi. BDP'lilerin itiraz zerine polisler iinde bulunduklar panzeri bina nnde bekleyen annelerin zerine srd. BDP Bismil Belediye Bakan Eminolu'nun ite kaka le binasna girmesi ile ierde gzaltnda tutulan 3 yurtta, polis aracna bindirilerek olay yerinden uzaklatrlmak istendi. Olay yerinde bulunan ve yaananlar kaydeden DHA muhabiri Berxwedan Yaruk ise polislerce darp edilerek, gzaltna alnmak istendi. Yaruk'u brakmayan yurttalar ile polisler arasnda arbede yaand. Grnt kaytlar sildirilen Yaruk'un sa eli ise aracn kaps arasnda brakld. Polislerin arbede esnasnda kadnlar merdivenden att ve balarna silah dayayarak, "1 haftanz var, hepinizi alacaz" demesi zerine gerginlik byd ve Eminolu da gzaltna alnmak istendi. Yurttalarn, "Ya hepimizi alrsnz ya da onlar da brakrsnz" demesi zerine polis aracna bindirilen Eminolu ve DHA muhabiri serbest brakld. 17 Kasm 2011de Hakkari'nin Yksekova lesi'nde Sedat Kl ve Emrah Kl isimli yurttalar gzaltna alnd. Dn akam emdinli'nin Aksu Ky'nden Yksekova'ya gelirken, ile giriindeki polis kontrol noktasnda gzaltna alnan 2 kii le Emniyet Mdrl'ne gtrld. Gzalt gerekesi ise renilemedi. 26 Kasm 2011de, Hakkari'nin Yksekova lesi'nde polisler, gece Kaniheyder, Yeildere, Kuruky ve Cumhuriyet mahallelerinde evlere basknlar dzenledi. Basknlarda, un gzaltna alnd renildi. 27 Kasm 2011de Hakkrinin Yksekova lesinde gzaltna alnan 5 kiiden 2si KCK Soruturmas kapsamnda 30 Kasm 2011de tutukland 236 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

28 Kasm 2011de, Hakkrinin Yksekova lesinde Abdullah calann ay akn bir sredir avukatlaryla grtrlmemesini ve Asrn Hukuk Brosu yesi avukatlarn KCK Soruturmas kapsamnda tutuklanmasn protesto etmek isteyen gruba gaz bombas ve basnl suyla mdahale eden polis ekipleri 15 kiiyi gzaltna ald 29 Kasm 2011de, Hakkari ili Yksekova ilesinde 26 Kasm'da Kaniheyder, Yeildere, Kuruky ve Cumhuriyet mahallelerinde evlere yaplan basknda gzaltna alnan Kerem Karagz, Gkhan ren, Erhan Metin, Ertan ren, Turan Turul ve Tark Yorgun, emniyetteki ilemlerinden sonra adliyeye sevk edildi. 4 kii savclkta serbest braklrken, Karam Karagz ile Erhan Metin ise tutuklanma talebiyle Yksekova Asliye Ceza Mahkemesi'ne gnderildi. Karagz ve Metin, "rgt propagandas yapmak" iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 5 Aralk 2011de Hakkrinin Yksekova lesinde yaplan ev basknlar sonucu Tarkan aml gzaltna alnd. 11 Aralk 2011de, Hakkari'nin Yksekova lesi'nde dn gece, Gngr, Cumhuriyet ve Kla mahallerinde zel harekt timlerinin yapt ev basknlarnda Ramazan etinkaya, Cami Kaya, lyas Kanakan ve M. Korkut ner gzaltna alnd. Gzaltna alnanlar Yksekova Devlet Hastanesi'nde salk kontrolnden geirildikten sonra Yksekova Emniyet Mdrl'ne gtrld. 18 Aralk 2011de, Hakkari'de Nebi Kurt isimli yurtta, ar merkezinde bir lokantada yemek yedii srada sivil polisler tarafndan hibir gereke gsterilmeden gzaltna alnd. Kurt, Hakkari Emniyet Mdrl'ne gtrld. 19 Aralk 2011de, Hakkari'nin Yksekova lesi'ne bal Serindere (iemzn) Ky'nde ky imam Nurettin Kurt, Dervi Egder ve ismi renilemeyen 1 kii gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen 3 kiinin Hakkari Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. 20 Aralk 2011de stanbul merkezli olmak zere sekiz ilde KCK Soruturmas ad altnda Basn yayn alanlarna ynelik dzenlenen operasyon kapsamnda Hakkride 22 Aralk 2011de biri Dicle Haber Ajans (DHA) muhabiri olmak zere 2 kii gzaltna alnd 23 Aralk 2011de, BDP Hakkari l binasna polis tarafndan sabah erken saatlerde baskn dzenlendi. Dn gece saat 02.00 sralarnda Bulak Mahallesi'nde oturan BDP Merkez le Bakan Fikret Erik'in evine baskn dzenleyen polis, evi didik didik aradktan sonra Erik'i il binasna getirdi. Erik gzaltna alnrken, el konulan belgeler aralarla Emniyet Mdrl'ne gtrld. 25 Aralk 2011de, Hakkari'nin Yksekova lesi'nden Van'a giden bir aracn Yksekova knda bulunan arama noktasnda durdurularak, iinde bulunan 6 kiinin gzaltna alnd renildi. Edinilen bilgiye gre; 6 yurtta aratan indirildikten sonra yzkoyun bir ekilde karlarn zerine yatrld ve bir sre bu ekilde bekletildikten sonra gzaltna alnd. 6 kiinin gzalt gerekesi ise renilemedi 26 Aralk 2011de, 22 Aralk gn Hakkride BDP merkez ile binasna ve merkez ile bakan Fikret Erikin evine yrtlen bir soruturma kapsamnda baskn dzenleyen polis ekiplerinin gzaltna ald Fikret Erik yasad rgt yesi olduu sulamasyla tutukland 30 Aralk 2011de, Hakkari ili snr noktasnda bulunan Esendere Beldesi'ne bal Duranl (Ayvan) Ky'ne dn gece saat 22.00 sralarnda beyaz plakasz minibsle iinde sivil giyimli ve silahl askerler tarafndan baskn dzenlendi. Basknda kaklk yapld iddiasyla 5 kyl gzaltna alnd. Gzaltna alnan 5 kylnn aralarna da el konuldu. Gzaltna alnanlar aralaryla birlikte Ovaii (Basan) Jandarma Karakolu'na gtrld. Yaananlara tepki gsteren kyller basknn 90'y yllarda JTEM gibi yaplan basknlarna benzediini belirterek, yaananlardan endie duyduklarn dile getirdi.

Hatay 6 Ocak 2011de, Hatayn Drtyol lesinde zgr Halk Dergisini datarak yasad rgt propagandas yapt sulamasyla gzaltna alnan Cahit Baybaris (24), karld mahkeme tarafndan tutukland 15 ubat 2011de, Hatayn Drtyol lesinde gzaltna alnan 2 kii; karldklar mahkeme tarafndan tutukland 3 Mays 2011de, Hatayn Drtyol lesinde dzenlenen ev basknlar sonucu yasad KCK yesi olduklar iddiasyla 11 kii gzaltna alnd | K GVENL ve ZGRL 237

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

4 Mays 2011de, Hatayn Drtyol lesinde dzenlenen ev basknlar sonucu yasad KCK yesi olduklar iddiasyla gzaltna alnan 11 kiiden 3 tutukland 6 Mays 2011de, Hatayn Drtyol lesinde, 3 Mays 2011de dzenlenen ev basknlar sonucu, yasad KCK yesi olduklar iddiasyla gzaltna alnanlardan 7 si, tutukland 11 Temmuz 2011de Hatayn Drtyol lesinde 21 Mart 2011de dzenlenen Newroz kutlamasna katlarak yasad slogan att gerekesiyle evine dzenlenen baskn sonucu gzaltna alnan Mehmet Ede (18) ayn gn karld Drtyol Sulh Ceza Mahkemesi tarafndan tutuklanarak skenderun M Tipi Cezaevine gnderildi ( 9 Aralk 2011de, 7 Aralk gn Hatayn Drtyol lesinde dzenlenen ev basknlar sonucu gzaltna alnan 7 kiiden 6 s yasad rgte yardm ve yataklk yaptklar sulamasyla tutukland

el Idr 26 Ocak 2011de, Idr'da sabah saatlerinde yaklak 10 ev ve Doubayazt Caddesi'nde bulunan Azadiya Welat brosu ile BDP'nin genlik yaplanmas olan DYG brosuna baskn dzenlendi. Basknlarn DYG-M'ye ynelik balatlan operasyon erevesinde yapld belirtilirken, basknlardan aramalar yapld. Basknlarda Pnar Tikit, Mehmet Baydemir, Halil Kzlta, Melek Aras, Ufuk Demir, Cemile Din, Timur Aras, Mehmet Din ve Ali Sava gzaltna alnd. Gzaltna alnanlar Idr Emniyet Mdrl'ne gtrld. Azadiya Welat Idr Brosu'na yaplan baskn esnasnda ise bir bilgisayar, iki fotoraf makinesi, iki kamera, kasetler ve ok sayda haber materyaline el konulduu renildi. 27 Ocak 2011de, Idr'da YDG-M'ye ynelik balatlan operasyon kapsamnda Diyarbakr'dan gzaltna alnan Cihat k ve Ali Rza Yamalak, Idr Emniyet Mdrl'ne getirildi. Idr'da gzaltna alnanlarn ise halen emniyette tutulduu renildi. 30 Ocak 2011de, Evlerine yaplan baskn sonucu gzaltna ve dn karldklar Idr Asliye Sorgu Hakimlii'nce serbest braklan, ancak savcln itiraz zerine haklarnda yeniden yakalama karar kartlan Ufuk Demir ile Ali Rza Yamalak dn akam saatlerinde yeniden gzaltna alnd. Idr Asliye Ceza Hakimlii'ne karlan Demir ve Yamalak, "rgte yardm ve yataklk etmek" ,"rgte eleman kazandrmak" iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 15 ubat 2011de, Idr'da nceki akam polisin yapt ev basknlarnda gzaltna alnan Azadiya Welat Gazetesi'nin alanlar Ensar Tunca ve Emin Ark, emniyetteki sorgularnn ardndan Idr Adliyesi'ne sevk edildi. Savclktaki ifadelerinin ardndan Ark serbest braklrken, Tunca ise tutuklama talebiyle Idr Sulh Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne sevk edildi. Mahkeme, "rgte eleman kazandrma" ve "rgte yardm etmek" iddialaryla Ensar Tunca'nn tutuklanmasna karar verdi. 15 ubat 2011de, dzenlenen protesto gsterilerine gaz bombas, biber gaz ve tazyikli suyla mdahale eden kolluk kuvvetleri Idrda 3 kiiyi gzaltna ald. 17 ubat 2011de, Idr'da dn sabah saatlerinde yaplan ev basknlarnda 15 ubat protestolarna katldklar gerekesi ile Abdullah Karal, Adem Er, Kazm Bozkurt, Ertun Karal ve Emrah Adi gzaltna alnmt. Emniyetteki sorgular tamamlanan 5 kii savcla sevk edildi. Savclktaki ifadelerinin ardndan Abdullah Karal, Kazm Bozkurt, Ertun Karal ve Emrah Adil serbest braklrken, Adem Er ise, "patlayc madde bulundurmak" ve "kamu malna zarar vermek" iddiasyla Idr Sulh Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne sevk edildi. Burada sorgusu yaplan Er, ayn gereke ile tutuklanarak Idr Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 21 Nisan 2011de, YSK nn 12 milletvekili adayyla ilgili verdii karar sonras, karlkl youn ve ar iddetin kullanlmaya devam edildii eylemlerde, Idrda gzaltna alnanlardan 3 kii tutukland. 26 Nisan 2011de, Idr'da Demokratik zm adrlar yzlerce polis, zel harekatnn katld gece basknlar ile skld. Yaar Parim, Mustafa Tademir ve Yaar Aktal ile ismi renilemeyen 3 kii gzaltna alnd.

238

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

27 Nisan 2011de, Idr'da polisin dzenledii gece basknyla kaldrlan "Demokratik zm adr"n almak iin l Emniyet Mdrl'ne giden BDP Yneticisi Abdurrahman Ali ve BDP Halfeli eski Belde rgt Bakan mer Sefa gzaltna alnd 16 Haziran 2011de, 12 Haziran genel seimler dolaysyla Idr'da bulunan BDP Kadn Meclisi yesi Berivan Elter, dn akam saatlerinde Demokratik zm adr nnde gzaltna alnd. Polisler tarafndan gzaltna alnan Elter, l Emniyet Mdrl'ne gtrld. 26 Austos 2011de Idr'da Vilayet, Adliye, MT gibi kurumlar fotoraflayan 2 ranl ile onlara rehberlik ettii ileri srlen bir Trkiye vatanda gzaltna alnd.3 pheli, ilk sorgularnn ardndan, 'devletin gvenliine ilikin gizli belgeleri temin etmek' suundan tutukland. 30 Eyll 2011de, Idr'da iki gn nce Rza Yaln Caddesi'nde bulunan BM markete ses bombas attklar iddiasyla gzaltna alnan C.. ile B.B. isimli 2 yurtta emniyetteki ilemlerinin ardndan savcla sevk edildi. Idr Cumhuriyet Savcl'na ifade veren 2 kii, "rgt propagandas" ve "Patlayc madde bulundurmak" iddialar ile Idr Nbeti Mahkemesi'ne sevk edildi. Mahkeme ayn iddia ile 2 kiiyi tutuklayarak Idr Cezaevi'ne gnderdi. 10 Ekim 2011de, Idr'da Azadiya Welat ve zgr Gndem gazetelerinin datmn yapan Ersan Tunca, Doubeyazt Caddesi zerinde gazete dam yapt srada polisler tarafndan durduruldu ve kimlik kontrolne tabii tutuldu. Tunca daha sonra gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Tunca'n, Idr Emniyet Mdrl'ne gtrld belirtildi. 2 Kasm 2011de, Idr kent merkezinde sivil polisler tarafndan durdurulan Adem Atalay adndaki yurtta, gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Atalay'n l Emniyet Mdrlne gtrld belirtildi. 19 Kasm 2011de, Idr'da polis,18 Kasm gecesi BDP Genel Merkez alan Doan Aydn, BDP eski l Bakan yardmcs Hseyin Adigzel ve BDP yesi Hayati Kaya'nn bulunduklar evlere baskn dzenledi. Evlerde yaplan aramalarda cd ve kitaplara el konulduu belirtilirken, Aydn, Adgzel ve Kaya gzaltna alnd. 3 kiinin bugn Idr'da cenazesi defnedilecek olan HPG'li pek iek'in cenazesinde taknlk kartacaklar iddiasyla gzaltna alndklar belirtildi. Isparta stanbul 4 Ocak 2011de, stanbulun Maltepe lesinde BDP yeleri ve yneticilerinin evlerine polis ekipleri tarafndan dzenlenen basknlar sonucu gzaltna alnan 14 kiiden 6 s karldklar stanbul 12. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan 7 Ocak 2011de yasad rgt yesi olduklar sulamasyla tutukland 10 Ocak 2011de, stanbulun Sargazi lesinde Parasz, Bilimsel, Demokratik Liseler stiyoruz Alacaz! talebiyle kurulan adrn kaldrlmas amacyla mdahale eden polis ekipleri 8 kiiyi gzaltna ald 12 Ocak 2011de, Krt siyasetilerin yargland davann protesto edildii stanbuldaki gsteride gzaltna alnan 10 ocuk, savclktaki ifadelerinin ardndan serbest brakld. Diyarbakr'da Krt siyasetilerin yargland davay protesto etmek iin BDP stanbul l rgt'nn nclnde binlerce kiinin katld basn aklamas gerekletirilmiti. Aklamann ardndan Tarlaba'nda bulunan BDP l binasna yryen kitleye polis tarafndan mdahale edilmesinin ardndan 21 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnanlar arasnda bulunan 10 ocuk, stanbul Emniyet Mdrl'ndeki sorgularnn tamamlanmasnn ardndan Beyolu Adliyesi'ne getirildi. Getirildikleri adliyede Cumhuriyet Savcs tarafndan ifadeleri alnan 18 yandan kk 10 ocuk, savclk tarafndan serbest brakld. 17 Ocak 2011de, zorunlu din dersi uygulamasn protesto etmek iin stanbulda pankart aan ve kendilerini Galata Kprsne zincirleyen Liseli renci Birlii yesi 7 renci polis ekiplerinin mdahalesi sonucu gzaltna alnd 24 Ocak 2011de, Tanrya Mektuplar ve Ateist Tanr ile Sylei adl kitaplarn yazar Hasan Basri Aydn, Adalet Bakan olduu dnemde Cemil ieke yazd bir dilekede hakaret ettii iddiasyla hakknda Kkekmece (stanbul) 3. Sulh Ceza Mahkemesinde alan dava kapsamnda tutukland

| K GVENL ve ZGRL

239

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

25 Ocak 2011de, stanbul'un Baakehir lesi'nde Emniyet Mdrl Terrle Mcadele ubesi polisleri tarafndan tarafndan evlerine baskn yaplan 5 BDP yesi gzaltna alnd. Gzalt gerekesi ve isimleri renilemeyen BDP'lilerin l Emniyet Mdrl'ne gtrld bildirildi. 26 Ocak 2011de, stanbulda AKP Kadky le rgtne giren ve pankart aan SGD yesi 4 kii polis ekipleri tarafndan gzaltna alnd. 27 Ocak 2011de, Babakan Recep Tayyip Erdoann Erzurumda niversitelerin renci temsilcileriyle grmesini stanbulda protesto etmek isteyen rencilere gaz bombas ve copla mdahale etmesi sonucu 5 renci yaraland. Mdahale sonrasnda ise 29 renci gzaltna alnd 27 Ocak 2011de, stanbulda AKP Kadky le rgtne giren ve pankart aan SGD yesi 4 kii polis ekipleri tarafndan gzaltna alnd 28 Ocak 2011de, stanbul'da sabah saatlerinde Doruhaber Gazetesi'ne Terrle Mcadele ekipleri tarafndan baskn dzenlendi. Yaplan polis operasyonuyla balantl olarak Kayseri'de ikamet eden Doruhaber Gazetesi Genel Yayn Ynetmeni Mehmet Gkta, gazete yazarlarndan Mehmet Ali Gnl ve gazete yneticisi Fikret Gltekin'in de gzaltna alnd 1 ubat 2011de, stanbul Emniyet Mdrl TEM ubesi polisleri sabah saatlerinde stanbul'un birok ilesinde helikopter destei ile Baclar ve Kthane ilelerinde renci evlerine baskn yapt. Basknlarda, Ergn Koak, Bayram Ylmaz, Ahmet Soylu, Kayhan Tney, Meltem Yamur Bovkr, Cengiz Hoar, Murat Aygl, Mehmet Demir ile soyad renilemeyen Esra ve Hasan gzaltna alnd 6 ubat 2011de, Sabah saatlerinde stanbul'da yaplan operasyonlarda zgr Kuds platformu szclerinden Eyp Ik ile Davut Ik evlerine yaplan baskn ve arama sonrasnda gzaltna alndlar. Emniyetten gz altlarla ilgili herhangi bir aklama yaplmad. Ayrca zmit ve Gebze'de yaplan operasyon kapsamnda zmit Umut-Der Bakan zzet Kazak ve Gebze Dost-Der Bakan Selami ztrk ile dernek mdavimlerinden Taner ztrk ve Murat ztk gzaltna alnd. 13 ubat 2011de, HD stanbul ubemize gelerek kardei ehmus ncel (1991) adna bavuruda bulunan Mazlum ncel, 13 ubat gn sabaha kar Terrle Mcadele ubesine bal kar maskeli, zrhl arala gelen polislerin evde arama yapmak istediklerini sylediklerini, giyinmelerine msaade etmeden ieri girdiklerini, herkesi yere yatrdklarn, arama iznini tm ailenin srar sonucu gsterdikten sonra kardei ehmusu alp gtrdklerini syledi. 13 ubat 2011de, stanbul'da adeta olaanst hal ilan eden polis, yapt ev basknlar ve kimlik kontrolleriyle 50'nin zerinde kiiyi gzaltna ald. Gzaltna alnanlardan 1 ocuk tutukland. Evlerine yaplan basknlarla ou stanbul niversitesi ve Yldz Teknik niversitesi rencisi olmak zere 3' ocuk 35 kii gzaltna alnd. Tarlaba, Karayollar ve Okmeydan'nda ise, pheli olduklar gerekesiyle 16 kii polis tarafndan gzaltna alnd. Gzaltna alnan 3 ocuk Bakrky ocuk ubesi'ndeki sorgularnn ardndan Bakrky ocuk Mahkemesi'ne sevk edildi. Savclk ifadelerinin ardndan mahkemeye sevk edilen ocuklardan 2'si serbest braklrken 1'i "Ara kundaklama eylemlerine katld" iddias ile tutuklanarak, cezaevine konuldu. 14 ubat 2011de, stanbulda da gzaltna alnan 19 kii karldklar mahkeme tarafndan tutukland 15 ubat 2011de dzenlenen protesto gsterilerine gaz bombas, biber gaz ve tazyikli suyla mdahale eden kolluk kuvvetleri stanbulda 8 kiiyi gzaltna ald. 15 ubat 2011de, stanbulda gzaltna alnan DYG yesi 8 kiiden 5 i, karldklar mahkeme tarafndan tutukland. Daha nce de ayn operasyon erevesinde 19 kii tutuklanmt 18 ubat 2011de, stanbulda dzenlenen helikopter destekli ev basknlarnda yasad DHKP-C rgt yesi olduklar sulamasyla 18 kii gzaltna alnan 18 kiiden 10u 21 ubat 2011 tarihinde tutukland 23 ubat 2011de, derneimize bavuruda bulunan Demokratik Haklar Federasyonundan Serpil Karakaya: Bu sabaha kar 06.00 sularnda Cemal Doan ve Yorgun Glmez ile 20 arkadamz gzaltna alndlar. Dedi. Gzaltna alnanlardan 8i tutukland.

240

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

26 ubat 2011de, stanbul'da Babakan Recep Tayyip Erdoan'n Erzurum'da renci temsilcileriyle grmesini ve Erzurum'a giden rencilerin her ilde GBT sorgusunda geirilmesini protesto etmek iin Yldz Teknik niversitesi (YT) Balmumcu Kampusu nnde bir araya gelen renci Kolektifleri, Dolmabahe'ye yrmek istedi. Ancak, gaz bombalar ve coplarla sert mdahalede bulunan polis 20 renciyi gzaltna ald. 1 Mart 2011de, olu Frat lhan (1992) adna derneimize bavuruda bulunan Beir lhan, saat 14.00da Beyolu Ekipler Amirlii Karakolundan 3 sivil polisin hasta yatanda yatan olunu gzaltna aldklarn, nedenin ise bir hrszlk olay ile sulanan akrabalar zerine ifade vermesini istemeleri olduunu, olunun zrl ve hasta olmasna ramen karakolda tutulduunu syledi. HD avukatlarndan birinin karakola gitmesiyle Frat lhan serbest brakld. 3 Mart 2011de, derneimize gelerek olu Ercan M. Abozaid (1997) adna bavuruda bulunan Abozaid Mohammed Abozaid 1 Mart gn saat 12.00 sularnda sivil polislerin evlerine gelerek olu Ercan sorduunu, Ercann o srada evde olmadn, daha sonra eve geldiinde kendisine sylediklerini, kendi istei ile gidip ifade vereceini sylediini, daha sonra Taksim Karakoluna gittiini ve orada gzaltna alndn syledi. Ercan M. Abozaid akam 18.30dan sonra ocuk ubeye gtrld ve ertesi gn savcla karlarak serbest brakld. Ayrca, Abozaid Mohammed Abozaid karakolda polislerin olunu hrszlkla suladn ve zorla suu kabul et ve savclkta da ben yaptm diye ifade ver dediklerini, ama Ercann kabul etmediini ve savclkta da ben yapmadm dediini belirtti. 5 Mart 2011de, stanbulda devam eden Konut Kurultayn protesto etmek isteyen Halk Cephesi yesi gruba caddeyi trafie kapattklar gerekesiyle mdahale eden polis ekipleri 15 kiiyi gzaltna ald 6 Mart 2011de, Milliyet Gazetesi muhabiri Nedim ener ve gazeteci Ahmet kn da aralarnda bulunduu 11 kiinin stanbul ve Ankarada bulunan evlerine, 3 Mart 2011de Ergenekon Soruturmas kapsamnda dzenlenen basknlar sonucu gzaltna alnan 10 kiiden Nedim ener, Ahmet k, Messer Yldz, Doan Yurdakul, Suat akr, Yaln Kk ve Cokun Musluk karldklar mahkeme tarafndan Ergenekon yesi olduklar sulamasyla tutulandlar 8 Mart 2011de, derneimize olu Serdar lhan (1997) adna bavuruda bulunan Beir lhan, 13 yandaki olu lhann suiei kardn ve evde yattn, o srada evi basan polisin olunu yataktan alp gtrdn, olunu niin aldklarn bilmediini, olunun hasta oladuunu ve hayatndan endie ettiini, bundan ksa bir sre nce de zrl olunun alnp gtrldn, polislerin srekli kendilerini rahatsz ve tehdit ettiini ve polislere dava almasn istediini syledi. 14 Mart 2011de stanbulun Beikta lesinde parasz eitim talebiyle alk grevi yapmak isteyen Genlik Federasyonu yelerine mdahale eden polis ekipleri 26 kiiyi gzaltna ald 16 Mart 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Emrah Doan (1987) ve Eyp Teber parasz eitim iin Beiktata alk grevi adr atklarn, evik kuvvetin gelip zor kullanarak kendilerini ve arkadalarn gzaltna aldn belirtti. Doan ve Teber ifadesi alndktan sonra gece 24.00 sularnda gzaltna alnan dier arkadalaryla beraber serbest brakldn ifade etti. 18 Mart 2011de, derneimize gelerek kardei Ekin Demirkan (1984) adna bavuruda bulunan Serdar Demirkan, polislerin 17.03.2011 gn ikamet ettikleri yere gelerek, komulardan ve esnaftan kardei hakknda bilgi aldklarn, kardeinin 18.03.2011 saat 07.30da ie giderken evin nnden stanbul Emniyetine mensup kiiler tarafndan arala gzaltna alndn ve kardeinin kendisini arayarak Vatan Caddesindeki Emniyet Mdrlne gtrldn sylediini belirtti. 21 Mart 2011de, stanbulda 17 Mart 2011de gzaltna alnan Alnteri Gazetesinin okurlar Serdar Ben, Mrvvet Kk ve Ula mr yasad rgt yesi olduklar sulamasyla tutukland 30 Mart 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Mehmet Aknt (1978), 20 gn ncesinde mahallelerinden kendi ocuuyla beraber 4 ocuun operasyonla gzaltna alnarak skdar ubeye gtrldn, orada kendisiyle ilgili ifade vermeleri iin ocuklara bask yapldn ve bu durumu ocuklarn kendisine aktardn syledi. Bu 4 ocuk daha sonra Maltepe cezaevine gtrld. 31 Mart 2011de, derneimize gelerek kardei Ercan Kek (1991) adna bavuruda bulunan brahim Kek, kardeinin 31 Mart sabah 5 sralarnda ie gitmek iin evden kar kmaz polisler tarafndan gzaltna alndn, stanbul Terrle Mcadele ubesinde bulunduunu, emniyetten kendisini aradklarn ve kardeini 2 gn sonra mahkemeye karacaklarn sylediklerini belirtti. Ercan Kek tutukland, Metris Cezaevine gtrld. | K GVENL ve ZGRL 241

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

2 Nisan 2011 gecesi, stanbulda stiklal Caddesinde akalaarak yrrken bir araca arpan C.A. (16) ve H.E. (16), aratan inen 3 sivil polis memuru tarafndan dvlerek gzaltna alnd. 2 ocuun yzlerinde ve vcutlarnda morluklar olutuu ileri srld 3 Nisan 2011de, Beyolu'nda PKK lideri Abdullah calan'n zgrl ve askeri operasyonlar protesto iin gsteri yapan eylemcilere polis saldrd. Eylemciler de polise ses bombas ile karlk verdi. Beyolunda toplanan eylemciler, Trk ordusunun operasyonlarn ve PKK lideri Abdullah calann zgrl iin gsteri dzenlediklerini ifade ettiler 2 gsterici gzaltna alnd. 4 Nisan 2011de, YGS da saysal sorularda ifreleme yaplarak yantlarn verildii iddialaryla ilgili olarak, stanbulda, SYM binasnn nndeki diree kendilerini zincirleyen Devrimci Liseliler (Dev-Lis) yesi 9 renci polis ekipleri tarafndan gzaltna alnd. 9 Nisan 2011de, stanbulda Gazi Mahallesine helikopter destekli operasyon dzenleyen Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin Gazi Mahallesi zgrlkler Dernei ve evlere baskn dzenleyerek gzaltna ald 23 kiiden sorgusu tamamlanarak mahkemeye sevk edilenlerden alts 11 Nisan 2011de tutukland 10 Nisan 2011de, stanbul Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan ili ve Beyolu'nda dzenlenen ev basknlarnda 12 BDP ynetici ve yesi gzaltna alnarak stanbul Emniyet Mdrlne gtrld. Gzaltna alnanlarn isimleri yle: BDP Beyolu le Yneticisi Mahsun Bykkaya ve parti yesi Mehmet Reat Yamahan ile BDP yeleri, Serdar Aydodu, Emrah Korkmaz ve Abdulvahap Yldrm, Ali Altnkaya, Mahsun Er, mit Balk, Abdulkadir Oru, Lokman okun ve Mslm Ayg 11 Nisan 2011de, derneimize gelerek kardei dris elik adna bavuruda bulunan Beir elik, 11 Nisan gece 05.30 civarnda Beyolunda bulunan evlerine sivil giyimli yaklak 10 polisin baskn yaptn, evde bulunan 17 yandaki kardei dris elikin olaylara kart gerekesiyle gzaltna alarak Kadky ocuk Brosuna gtrdklerini syledi. 12 Nisan 2011de, stanbulda Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii operasyon sonucu yasad El-Kaide yesi olduklar iddiasyla gzaltna alnan 42 kiiden 22 si, 16 Nisan 2011de tutukland 12 Nisan 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Vecheddin neryldz (1975) 11 Ocak 2010 gn stanbul Emniyeti Terrle Mcadele ubesi polisleri tarafndan gzaltna alnan ocuunu sormak iin emniyete gittiinde polislerin ocuun hakknda bir dosya imzaladk, gelip imza atman gerekiyor. Savcya karp serbest brakacaz dediini, kendisinin de bunun zerine belgeyi okumadan imzaladn syledi 14 Nisan 2011de, YGS saysal sorularda ifreleme yaplarak yantlarn verildii iddialaryla ilgili olarak, stanbulda SYM skdar Brosunda eylem yapmak isteyen 12 kiilik renci grubu polis ekipleri tarafndan darp edildi. Mdahale sonrasnda 1 renci de gzaltna alnd 16 Nisan 2011de, stanbulda stiklal Caddesinde dzenlenmek istenen protesto eylemine mdahale eden polis ekipleri, 7 renciyi darp ederek gzaltna ald 19 Nisan 2011de, YSK nn milletvekili bavurusundaki 12 kiinin eski mahkumiyetlerini gereke gstererek iptal etmesi nedeniyle stanbulda Taksim Meydannda yaplan aklamadan sonra Aksarayda bulunan Demokratik zm adrna yryen grup dalrken gaz bombalaryla mdahale eden polis ekipleri 44 kiiyi gzaltna ald. YSK nn, milletvekili aday 12 kiinin bavurusunu eski mahkmiyetleri gereke gstererek iptal etmesi nedeniyle dzenlenen protesto gsterilerinde stanbulda 21 kiiden 19u; karldklar mahkeme tarafndan tutukland 23 Nisan 2011de, derneimize gelerek kardei Glizar Turhan (1993) adna bavuruda bulunan Cemal Turhan, 22.04.2011 Cuma gn Tuzlada bir parkta patlama olduunu, o esnada kardei Glizar Turhann da orada bulunduunu, bu patlamadan dolay yaralandn, polislerin kendisini hastaneye gtrdn, pansuman yapldktan sonra, stanbul Emniyet Mdrl Terrle Mcadele ubesine gtrdklerini, ama tam olarak bundan da emin olamadn syledi ve derneimizden kardeinin nerede gzaltnda olduunu renmemizi talep ettiini syledi. Daha sonra Glizar Turhann stanbul Terrle Mcadele ubesinde olduu renildi. 24 Nisan 2011de, stanbulun Aksaray lesinde bulunan Demokratik zm adr nnde eylem yapan gruba kolluk kuvvetlerinin mdahale etmesi sonucu, 30 kii gzaltna alnd; adr da kolluk kuvvetleri tarafndan skld K GVENL ve ZGRL |

242

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

24 Nisan 2011de, BDP stanbul l rgt'nn, YSK'nn veto karar esnasnda yaanan polis iddetine tepki amacyla yapt basn aklamasna izin verilmedi. Yaanan atmalarda BDP'li yneticilerin de aralarnda bulunduu 51 kii darp edilerek gzaltna alnd. 28 Nisan 2011de, derneimize gelerek kardei Sevda Serinyel adna bavuruda bulunan Mazlum Serinyel, kardeinin 26.04.2011 Sal gn sabah 6da evinden gzaltna alndn, stanbula getirildiklerini rendiini, neden gzaltna alndn ve stanbula getirildiini bilmediklerini syledi. 29 Nisan 2011de, stanbulda Demokratik zm adrna dzenlenen basknn ardndan gzaltna alnan 8 kii; karldklar mahkeme tarafndan tutukland 2 Mays 2011de, BDPnin genlik yaplanmas olan DYG yelerine ynelik dzenlenen e zamanl operasyonlar sonucu gzaltna alnan 17 kiiden 12 si, yasad rgt yesi olduklar sulamasyla tutukland. 4 Mays 2011de, HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Selin Demirel, 29.03.2011 gn Beikta 12. Ar Ceza Mahkemesinde yaknnn mebbetle sonulanan davasnn akabinde anlk tepkiyle kapya 1 kere eliyle vurduunu, devlet malna zarar verdii gerekesiyle tutuklanarak Bakrky Kadn Hapishanesine gnderildiini dile getirdi. . 6 Mays 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Olcay Batmaca, Esenyurtta A blgesi gvenlik timleri tarafndan sokak ortasnda dvldn, ne olduunu anlayamadn, gzaltna alndn ancak karakolda da dvlmeye devam edildiini ifade etti. Olcay Batmaca, polislerin gereke olarak uyuturucu sattn sylediini, olayn sanklar ve tanklar bahsedilen kiinin kendisi olmadn sylemelerine ramen polisler tarafndan braklmadn belirtti. Olcay Batmaca, ardndan savcla ktn ve dzenlenen tutanan altndaki isim ve imzann kendisine ait olmadn syledi 12 Mays 2011de, stanbulda ilerine son verildii iin direnite bulunan PTT ve Onteks iileri, Boaz Kprsn, yaptklar zincirli eylemle bir sre trafie kapatrken, iilere sert mdahalede bulunan polis, 10 kiiyi yaka paa gzaltna ald. 13 Mays 2011de, stanbulda dur ihtarna uymayan bir otomobilin, polis ekipleri tarafndan kovalanmasnn ardndan durdurulan otomobildeki 3 kiinin darp edilerek gzaltna alnd, kameralar tarafndan grntlendi 14 Mays 2011de, 10 Mays 2011 sabah stanbulun ili lesine bal Okmeydan Semtinde, Terrle Mcadele ubesine bal ekiplerinin Okmeydan Haklar ve zgrlkler Dernei, Genlik Dernekleri Federasyonu ile dil Kltr Merkezine dzenledii basknlarda gzaltna alnan, aralarnda Grup Yorum yesi 3 kiinin de bulunduu, 38 kiiden dokuzu yasad DHKP/C rgtyle balantl olduklar gerekesiyle tutukland 16 Mays 2011de, rnakn Uludere lesinin dalk arazi kesiminde ve snrn Irak tarafnda 12 ve 13 Mays 2011de kan atmalar sonunda 12 militann yaamn yitirmesinin protesto gsterileri nedeniyle TEM ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii operasyonlar sonucu stanbulda 56 kii; gzaltna alnd 16 Mays 2011de, stanbul'da operasyonlarn protesto edilecei Galatasaray Meydan polis tarafndan ablukaya alnrken, ilelerden yola kan aralar polislerce engellendi. Gazi Mahallesinde 30 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnan 30 kii arala birlikte Sultanbeyli Ahmet Yesevi Karakolu'na gtrld. 17 Mays 2011de, rnakn Uludere lesinin dalk arazi kesiminde ve snrn Irak tarafnda 12 ve 13 Mays 2011de kan atmalar sonunda 12 militann lmesi de protesto edilmeye devam ederken stanbulda gsterilere katldklar gerekesiyle 20 kii gzaltna alnd. 17 Mays 2011de, stanbulun Kkekmece lesinde AKPnin seim brosuna molotofkokteyliyle dzenlenen saldr nedeniyle broda maddi hasar meydana gelirken, olayla ilgili olduklar iddiasyla 5 kii gzaltna alnd 18 Mays 2011de, derneimize gelerek arkada Taylan Kesanbilici (1990) adna bavuruda bulunan Eylem Arslan, 17.05.2011 gn Okmeydan civarnda Taylann Terrle Mcadele ubesi tarafndan gzaltna alndn belirtti. 20 Mays 2011de, evlerine dzenlenen basknlar sonucunda gzaltna alnan ve stanbul'un eitli niversitelerinde okuyan 28 renci, stanbul Emniyet Mdrl'ndeki sorgularnn ardndan Beikta'ta bulunan stanbul Adliyesi'ne getirildi. Savclka sorgulanan rencilerden 5'i serbest braklrken, 23' ise "rgt yesi" olduklar iddiasyla tutuklama talebiyle nbeti mahkemeye sevk edildi, rencilerden 17'si hakknda tutuklama karar verildi. | K GVENL ve ZGRL 243

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

22 Mays 2011de, Gaziosmanpaa Karayollar Mahallesi Abdi peki Caddesinde gece 22.00 sralarnda Trk ordusunun operasyonlar protesto edildi. Polisin gaz bombas ve panzerle mdahale ettii eylemciler molotof ve talarla karlk verdi, kan olaylarda 3 gsterici gzaltna alnd. Yoldan geen baz vatandalar biber gazndan etkilendi. 23 Mays 2011de, Yldz Teknik niversitesinde (stanbul) bir sylei yapmaya gelen bamsz milletvekili aday Srr Sreyya nderin syleisinin, niversite ynetimi tarafndan ayn gn Fetih Konseri olduu gerekesiyle iptal edildiinin iddia edilmesi zerine konseri protesto eden gruba, polis ekiplerinin gaz bombalaryla mdahale etmesi zerine 12 renci darp edilerek gzaltna alnd. 27 Mays 2011de, stanbulda dzenlenen Uluslararas Yksekretim Kongresini protesto eden renci gruplarna polis ekiplerinin gaz bombas ve tazyikli suyla mdahale etti, 28 Mays 2011de devam eden gsterilere mdahale edilmesi sonucunda 20 renci gzaltna alnd 29 Mays 2011de, stanbulun Kkekmece lesinde, bamsz milletvekili aday Abdullah Levent Tzelin seim konvoyuna dzenlenen saldr sonucu, 3 kii baklanarak yaraland. Saldrya karlk verilmesi zerine MHP Kkekmece ile yneticisi Erkan Kurumlu enesinden ve boynundan yaraland. Olaya mdahale eden polis ekipleri 8 kiiyi gzaltna ald 29 Mays 2011de, stanbulun Kthane lesine bal Nurtepe Mahallesinde ezamanl ev basknlar dzenleyen polis ekipleri 10 kiiyi gzaltna ald. Gzaltna alnanlarn tamamnn darp edildii, Mehmet Gebenin (65) ve Cihan Grbeyin ise aldklar darbeler nedeniyle hastaneye kaldrld. 29 Mays 2011de, stanbulun deiik ilelerinde sabah saatlerinde stanbul Emniyet Mdrl Terrle Mcadele ube Mdrlne bal polisler tarafndan birok eve dzenlenen basknlarda, aralarnda 3 ocuun bulunduu 10 kii gzaltna alnd. 3 ocuk skdar ocuk Bro Amirlii'ne, aralarnda BDP Baclar le rgt Yneticisi Pnar Bahadr ile Ferhat Dner, Bar ahbudak ve Caner Gnderin bulunduu 7 kii ise stanbul Emniyet Mdrl'ne gtrld. Baskn ve gzaltlarn gerekisi renilemedi. 2 Haziran 2011de, Hopadaki olaylar stanbulda AKP Mecidiyeky ile binasna yryerek protesto etmek isteyen gruba, gaz bombas ve basnl suyla mdahale eden kolluk kuvvetleri 21 kiiyi gzaltna ald. 5 Haziran 2011de, stanbul'da l Emniyet Mdrl'ne bal polislerce yaplan ev basknlarnda 2'si ocuk 5 kii gzaltna alnd. stanbul Esenyurt lesi'nde evlere baskn dzenleyen polisler, 5 kii gzaltna ald. Gece saatlerinde balayan ve sabahn erken saatlerine kadar devam eden basknlarda C. G. ve M.. adl ocuklar ile isimleri renilemeyen 3 kii gzaltna alnd. ocuklar skdar ocuk ube'sine, 3 kii ise stanbul l Emniyet Mdrl'ne gtrld 5 Haziran 2011de, stanbulda Yry Dergisinin tantmn yapan 6 kiiyi durduran polis ekipleri, grupta yer alan Yeliz Kl hakknda arama karar olduu gerekesiyle darp ederek gzaltna ald 6 Haziran 2011de, Sultanbeyli lesi'ndepolis tarafndan baskn dzenlenen evlerden bazlarnn kap ve pencereleri krlrken, eyalar da datld. Aramalarn ardndan BDP le Yneticisi Cneyt Kandilci ile zcan Beyazel, Sedat Beyazel, Mevlide nedi, Sabri nedi, dris Kz ve Turan Ercele adndaki yurttalar gzaltna alnd. Gzalt gerekeleri renilemeyen 7 kiinin stanbul Emniyet Mdrl'ne gtrld belirtildi 7 Haziran 2011de, stanbulun Beyolu lesinde sivil polis ekibiyle tarttklar iin gzaltna alnarak Beyolu Emniyet Mdrlne gtrlen Zekayi Doan ve zg Kozann, gzaltnda darp edildikleri iddia edildi. 7 Haziran 2011de, Ankarada 4 Haziran 2011de misafir olarak bulunduu kardei Nejat Oran evine dzenlenen basknda gzaltna alnan ve stanbula getirilen BDP Parti Meclisi yesi Nihat Ora, yasad rgt yesi olduu iddiasyla tutukland 29 Haziran 2011de, halen KCK/TM yneticisi olduu sulamasyla tutuklu bulunan ve 12 Haziran seimlerinde Diyarbakrdan bamsz milletvekili seilen Hatip Diclenin milletvekilliini, yasad rgt propagandas yapt gerekesiyle ald bir yl sekiz aylk hapis cezas nedeniyle, 21 Haziran 2011de dren Yksek Seim Kurulunun kararn stanbulda dzenlenen eylemle protesto eden gruba kolluk kuvvetlerinin gaz bombal mdahalesi sonucu 42 kii gzaltna alnd. 42 kiiden 5i karldklar mahkeme tarafndan tutukland. 7 Temmuz 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Mustafa Kundakl, Saryerde ie giderken polislerin kendisini gzaltna aldn, hakaret uradn ve tehdit edildiini ifade etti. O srada ok korktuunu belirten 244 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Mustafa Kundakl, ayrca o gn ie gidemediini ve patronunun kendisini ie geri almayabileceinden endie ettiini syledi. 9 Temmuz 2011de stanbulun Beyolu lesinde bulunan stiklal Caddesine kan Mis Sokakta sivil polis memurlarnn belirlenemeyen bir nedenden tr 15 yalarnda bir ocuu dverek gzaltna ald renildi. 15 Temmuz 2011de, Birgn Gazetesi muhabiri Metin Demir, 12 Haziran'daki genel seimler ncesinde Okmeydan'nda yaanan olaylar provoke ettii iddiasyla gzaltna alnd. 22 Temmuz 2011de, Zeytinburnu'nda gece yaplan rk saldrlarda Krtlere ait 3 ev, bir manav ve 3 tekstil atlyesi tahrip edildi. Sabaha doru polislerin dzenledii ev basknlarnda ise 11 kii gzaltna alnd 26 Temmuz 2011de Diyarbakrn Silvan lesinde 14 Temmuz 2011de kan atmann ardndan sosyal paylam siteleri zerinden rgtlendikleri iddia edilen rk grubun stanbulun Zeytinburnu lesinde BDP yelerine ve ile binasna ynelik dzenledikleri saldrlar nedeniyle kan olaylarn ardndan dzenlenen operasyonlarda gzaltna alnan BDP yesi 22 kiiden 10 u tutuklanrken, saldry gerekletirdikleri iin gzaltna alnan 87 kiinin tamam serbest brakld 29 Temmuz 2011de stanbulun Kthane lesine bal Nurtepe Semtinde dzenlenen operasyon sonucu gzaltna alnan Temel Haklar ve zgrlkler Dernei yesi 7 kiiden Yusuf Aslan tutukland 30 Temmuz 2011de stanbulda bir ilem iin stanbul Emniyet Mdrlne giden Avukat zcan Kl, Devrimci Karargh rgt yesi olduu sulamasyla gzaltna alnd. Ayn sulamayla 3 kiinin daha gzaltna alnd renildi 19 Austos 2011de, Aydnlk gazetesinin ve Ulusal Kanal televizyonunun stanbuldaki merkezi ve Ankaradaki temsilciliklerine, baz gazetecilerin evlerine polis basknlar yapld. Aydnlk gazetesi muhabirleri Mehmet Bozkurt, Caner Tapnar, Zahide Ruhsar enolu ve zlem Konurusta ile Ulusal Kanal TV Genel Yayn Ynetmeni Turan zl ve muhabiri lyas Gmrk gzaltna alnd. Polis basknlarnn gerekesi olarak Babakan Recep Tayyip Erdoan ile eski KKTC Babakan Mehmet Ali Talat arasnda yllar nce yaplan telefon grmelerinin bu yayn kurulularnda haberletirilmi olmas gsterildi. 21 Austos 2011de stanbulda snr tesi askeri operasyonlar protesto etmek amacyla Taksim Meydannda toplanan gruba mdahale eden polis ekipleri 6 kiiyi darp ederek gzaltna ald (atilim.org, 21 Austos). 21 Austos 2011de, HD stanbul ubemize gelerek arkada zlem Tuna adna bavuruda bulunan Adem Yldzhan, 20 Austos Cumartesi akam saatlerinde Galata Kulesi yanndaki bo alanda Sosyal Dayanma sergileyen arkadann polisin alan boaltmak istemesine kar direndii iin gzaltna alndn syledi. 21 Austos 2011de, HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Zeynep Pekiner, Taksimde yaplacak olan basn aklamas ncesi polislerin youn saldrlarna maruz kalan ve gzaltna alnan einden haber alamadn syledi. 21 Austos 2011de, HD stanbul ubemize gelerek kardei Mukaddes Akyldrm adna bavuruda bulunan Muazzez Akyldrm, BDP tarafndan organize edilen basn aklamasna katlan kardeinin gzaltna alndn, bilgi alnmasn istediini syledi. Mukaddes Akyldrm ayn gn serbest brakld. 25 Austos 2011de, stanbul'da Kkekmece lesi Kanarya Mahallesi'nde yaplan ev basknlar ve kimlik kontrollerinde 20'yi akn kii gzaltna alnd. Aralarnda V.D., ve S. S., adl ocuklarn da bulunduu 20 kii, Kkekmece Emniyet Mdrl'ne gtrld. Ayrca, Sultanbeyli BDP le Bakan Subutay Ak'n evine polis dn gece baskn dzenledi. Basknda olu Serta Ak gzaltna alnan Subutay Ak, baskn srasnda polislerin kafasna silah dayadn ve kendisine hakaret edildiini belirtti. 26 Austos 2011de Yazar Edip Yksel, stanbulun Fatih lesinde iftarn amak iin geldii ehzadeba Camisinde gzaltna alnd. Edip Ykselin, sahibi olduu, www.19.org adl internet sitesinde yazd yazlar nedeniyle hakknda TCK 301. maddesi uyarnca alan davann durumalarna katlmad gerekesiyle yaplan ihbar sonucu gzaltna alnd renildi 27 Austos 2011de TSK nn Federe Krdistan Blgesine ynelik balatt hava operasyonlarn protesto etmek iin 21 Austos 2011de stanbulda Taksim Meydannda dzenlenen gsteriye katlan DSP yesi Muhammed Cihad Saatiolu, yasad rgt yesi olduu sulamasyla tutukland. | K GVENL ve ZGRL 245

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

1 Eyll 2011de stanbulun Kadky lesinde Bar Gn nedeniyle dzenlenen mitinge polis ekiplerinin gaz bombalaryla mdahale etmesi sonucu aralarnda 8 kiilik tertip komitesinin de bulunduu 63 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnanlardan 38 i karldklar mahkeme tarafndan tutukland 17 Eyll 2011de, PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ile grtrlmemesi ve artan operasyonlar protesto etmek amacyla stanbul'da yaplmak istenen aklamaya polisin mdahalesi sonucunda yaanan olaylarda 121 kii gzaltna alnd. Polisin ar kulland gaz bombasndan etkilenen Milletvekili Sebahat Tuncel de hastaneye kaldrld. BDP stanbul l rgt tarafndan Taksim Meydan'nda yaplmak istenen basn aklamasna izin vermeyen polisler, kitleye mdahale etti. Milletvekili Sebahat Tuncel'in de aralarnda bulunan bir grup partilinin kmay baard Taksim Meydan'ndaki oturma eylemine de polis biber gazl ile mdahale etti. Ayn anlarda meydana kmalarna izin verilmeyen Milletvekili Srr Sreyya nder'in de aralarnda bulunduu bir grup ise, Tarlaba Bulvar istikametinde BDP l binasna doru cadde zerinde yrmeye balad. Ancak, il binasna ksa bir mesafede polis buradaki gruba da gaz bombalar ile mdahalede bulundu. Bunun zerine BDP'liler de polise ta ve sopa atarak karlk verdi. Ara sokaklara yaylan olaylar bir sre sonra son bulurken, mdahalede yer alan stanbul Emniyet Mdrl Gvenlik ube mdrlerinden Mehmet Altnok, olaylarn ardndan Beyolu le Emniyet Mdrl nnde aklamada bulundu. Altnok, 121 kiinin gzaltna alndn syledi. 18 Eyll 2011de stanbulda Taksim Meydannda askeri operasyonlar protesto etmek amacyla oturma eylemi yapan gruba evik kuvvet ekiplerinin biber gazyla mdahale etmesi sonucu gzaltna alnan 35 kii serbest brakld 19 Eyll 2011de, HD stanbul ubemize gelerek olu Abdlkadir lhan (1986) adna bavuruda bulunan Beir lhan, olunun 18.09.2011 gn Beyolunda bir yrye katldi iin 19.09.2011 gn gzaltna alndn, iyerinden patronuyla alnan olunun polis tarafndan gzaltna alndnn kabul edilmemekte olduunu, patronunun verdii bilgiye gre Beyolu Emniyet Mdrlnde tutulmakta olduunu, ama Emniyetin bunu kabul etmediini syledi. Abdlkadir lhan daha sonra serbest brakld. 27 Eyll 2011de stanbulun Esenler lesinde Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii e zamanl ev basknlar sonucu 15 kii gzaltna alnd 30 Eyll 2011de stanbulda Terrle Mcadele ubesine polis ekiplerinin BDP yelerine ynelik dzenledii ev basknlar sonucu gzaltna alnan 13 kiiden 9 u tutukland. 1 Ekim 2011de stanbulun Avclar lesinde Abdullah calann avukatlaryla grtrlmesinin engellenmesini protesto etmek amacyla basn aklamas yapmak isteyen gruba mdahale eden polis ekipleri 37 kiiyi gzaltna ald 4 Ekim 2011de, Osman Kout ve Hasan Tayfur Onat adna derneimize gelerek bavuruda bulunan arkadalar Tamer Doan ve Aye Baykal Doan, sabah 06.30da Terrle Mcadele ubesinden polislerin evlerine gelerek 2 kiiyi gzaltna aldklarn syledi. 6 Ekim 2011de stanbulun Kadky lesinde 6 Ekim 2011de Malatyada kurulmas dnlen fze kalkan projesini protesto etmek iin AKP ile binasna pankart asmak isteyen SGD yesi 4 kii, polis ekiplerinin mdahalesi sonucu darp edilerek gzaltna alnd 7 Ekim 2011de stanbulun Maltepe lesinde bal Glsuyu Semtinde Erturul Gazi Lisesinde, Marksist gerilla lideri Doktor Ernesto Che Guevaray lm yldnm nedeniyle anmak isteyen rencilerin etkinliine biber gaz ve coplarla mdahale eden polis ekiplerinin darp ederek 22 renciyi gz altna ald. 10 Ekim 2011de HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Deniz Kesgin, Ruen Ali Keskin, Goncagl Telek, mit Emrah Kse, Ali Tekta, Zelal Armutlu, Okan Danac, Dilan Karamanolu, Haim Bora Bilgili, ar Aydoan ve Serkan Hakvar; diplomalarn almaya gittikleri okulun bahesinde beklerken okulun penceresinden bir pankart sarktlm olduu iin Esenkent Saffet Okumu Polis Karakolundaki memurlar tarafndan gzaltna alndklarn ve darp edildiklerini, elektrook uyguladklarn, dayak ve ikencenin karakolda da devam ettiini sylediler. 12 Ekim 2011de, Saat 11.00de balayacak tren ncesi ieri girmek iin uraan stanbul niversitesi renci Konseyi Genel Sekreteri ve Lojistik Blm 3. Snf rencisi Adnan Tetik gzaltna alnd. eri girmek isterken Fen Fakltesi nnde bekleyen sivil polisle tartan Tetik, gzaltna alnd. Gzaltna alnan Tetik, te grn niversite recilerini byle ieri almyorlar" diye bard. Tetiki apar topar gzaltna alnarak sivil polis aracna bindirildi. Tetik daha sonra sivil polis aracyla Fen Fakltesi nnden uzaklatrld.

246

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

12 Ekim 2011de stanbul niversitesinin akademik yl alna katlan Babakan Recep Tayyip Erdoan parasz eitim istiyoruz talebiyle protesto etmek isteyen renci grubuna mdahale eden polis ekipleri 37 renciyi gzaltna ald 15 Ekim 2011de stanbulun Fatih lesinde 11 Ekim gn yneticisi olduu YAKAY-DERin binasndan ktktan sonra gzaltna alnan Cemal Bekta, yasad KCK rgt yesi olduu iddiasyla tutukland 17 Ekim 2011de stanbulda ise bir eve Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii baskn sonucu stanbulda ise Yry Dergisi okuru Mehmet Ali Arslan gzaltna alndktan sonra tutukland. 19 Ekim 2011de, stanbulun Ataehir ilesine bal Mustafa Kemal Mahallesinde gzaltna alnan 13 kii gtrldkleri rnek Mahallesi Polis Karakolunda ve stanbul Emniyet Mdrl Terrle Mcadele ubesinde ikence ve kt muameleye maruz brakld. Karakolun bodrum katnda tekmelerle haylara vurma, hay burkma, srtta zplama, kulaklara sert ekilde vurma, yze tekme atma gibi ikence yntemlerine maruz kalan 13 kiiden Serhat Yldrm, duyu kayb yaad. Gzaltna alnanlardan Sercan Ahmet Arslan ise yasad rgt yesi olduu sulamasyla 23 Ekim 2011de tutukland. 19 Ekim 2011de, stanbul merkezli dzenlenen ezamanl ev basknlar sonucu yasad El-Kaide rgt yesi olduklar iddiasyla 12 kii gzaltna alnd. 20 Ekim 2011de, arkadalar Yolda Trkolu ve Mesut Kaya adna HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Bar Satlm 19.10.2011 gn akam saatlerinde sa grl bir grubun mahalleye yrmek istemesinden sonra mahalle sakinlerinin basn aklamas ve protestosuna polisin gaz bombalaryla mdahale ederek arkadalarn gzaltna aldn ve arkadalarn darp ettiklerini syledi. Ayrca toplam 14 kiinin gzaltna alndn belirtti. 21 Ekim 2011de, arkadalar Didem Arda ve Ersin en adna HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Doukan nl, lkclerin stanbul niversitesine gelerek satrlarla saldrda bulunmasnn ardndan 2 arkadann evine gitmek zere yolda yrrken gzaltna alndn syledi. Arda ve en daha sonra serbest brakld. 21 Ekim 2011de, Urfa Vakf Bakan Samet Atabay'n stanbul'da kald otelde gzaltna alnd belirtildi. Arkada eyhmus akrta' arayan Atabay'n "Beni gzaltna alyorlar, haberiniz olsun" dedii belirtildi. stanbul'da kald bir otelde gzaltna alnan Atabay'n ne iin gzaltna alnd ve nereye gtrld konusunda bilgi alnamad. 28 Ekim 2011de, HD stanbul ubemize gelerek kardei Mustafa Polat (1988) adna bavuruda bulunan Mehmet Polat 28.10.2011 gn sabah saat 05.30da stanbul Emniyetinden gelen polis memurlarnn evlerine gelerek kardei Mustafa Polat aradklarn sylediklerini, kardeinin Avclarda arkadalarnn evine gittiini ve evde olmadn, bu arada kendi aralarndaki konumalardan kardeini Avclardaki arkadann evinde gzaltna aldklarn rendiini, ayrca evlerinde arama yapan polis memurlarnn kendi ahsna ait olan iki bilgisayarn harddiskine, yaklak 1000 civar film cdsine, kitap ve elektronik eyaya el koyduklarn, bunlar tutanaklara getiklerini, kendisine tutana imzalattlar ama bir rneini vermediklerini syledi. 30 Ekim 2011de Hakkrinin ukurca lesinde 19 Ekim 2011de askeri birliklere dzenlenen basknlarn ardnda balatlan askeri operasyon sonucu yaamn yitiren 1 militann stanbulun Sultangazi lesinde dzenlenecek olan cenaze trenine katlabilecekleri iddiasyla 22 kii gzaltna alnd 30 Ekim 2011de, babas Ayhan Dikmen (1962) adna derneimize gelerek bavuruda bulunan Turan Dikmen, 04.10.2011 gn evlerine gelen polislerin kz kardei Fatma Dikmeni (BDP il e bakan) gzaltna alrken ailelerinin ortak birikimi olan 12.000 Dolar ile 5000 Euroya hibir yasal gereke gstermeksizin, yasalara aykr davranarak el koyduklarn, ayrca 4.5 yandaki kardelerinin korkudan burun kanamas geirdiini syledi. Ayrca Turan Dikmen, ikyeti olduklarn ve paralarnn en ksa zamanda iade edilmesini ve yetkililer- sorumlular hakknda su duyurusunda bulunmak istediklerini belirtti. Dr. Bra Ersanl ve Yazar Ragp Zarakolunun da bulunduu 46 kii karldklar mahkeme tarafndan yasad KCK rgt yesi olduklar sulamasyla tutukland 3 Kasm 2011de stanbulda YK n kurulu yldnmn (6 Kasm) protesto etmek iin Taksim Meydannda bulunan anta pankart asmak isteyen Genlik Federasyonu yesi Cemray Ba ve Mahir Bekta adl 2 renci polis ekipleri tarafndan darp edilerek gzaltna alnd

| K GVENL ve ZGRL

247

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

5 Kasm 2011de stanbulun Maltepe lesine bal Glsuyu Mahallesinde 2 Kasm 2011de gzaltna alnan zgr Gelecek Gazetesi okuru 2 kiiden Emri Ziya Bayer, zgr Gelecek Gazetesi Kartal Temsilcisi Suzan Zenginin cenaze trenine katlarak suu ve suluyu vd gerekesiyle tutukland 5 Kasm 2011de, stanbul'da 'KCK' ad altnda yaplan operasyonlar sonucunda 7 BDP PM yesi, 18 ile bakan, ebakan ve yneticisi ile saylar 58'i bulan parti yeleri, kurum yneticileri, belediye meclis yeleri ve zgr Gndem Gazetesi Editr Kazm eker olmak zere 83 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnanlar isimlerden ulalabilinen isimleri: BDP PM yeleri Hlya Yer, idem Klgn Uar, Cesim Soylu, Gyasettin Mordeniz, Emine aynak, Songl elik ve Deniz Zarakolu; stanbul eski ve yeni l Yneticileri Dursun Yldz, Aye Berktay, Aydemir Anl, Mehmet Kaymaz, Nural Doan, Pnar Tarlak, Mehmet Beyazt, Aziz Tun, Felemez Erkan, ehmus Erol, Cafer Seluk, smail Adanm, Osman Akda (Batman'da alnd); Baclar le Ebakan Eref Yaar ve parti yesi Ahmet Demirsoy; Bahelievler le Bakan Faruk Tur; Gaziosmanpaa le Bakan Arif Ylmaz; Arnavutky le Bakan Galip Ate; Sancaktepe le Bakan iek Arn; Gngren le Bakan Talip Mikailoullar; mraniye le Bakan Asuman Ergn; ili le Bakan Metin Eren; Esenler le Bakan Mehmet Tayyip Aslan; Kkekmece le Bakan Salih Baykal; skdar le Bakan Yardmcs Mehmet erif Mergen Esenler; Esenler le Bakan Mehmet Tayyip Aslan ile parti yeleri eyhmus Aydn ve zeyir Kutun; Bayrampaa DTK yesi Hikmet Kaymaz, BDP le Yneticisi Cumali Kaya ve ismi renilemeyen 2 kii; Sultangaziden Aynetu Bulut, Hatice Vural, Songl ayrl, Glen ayrl, Aziz Tlay, Selahattin Tekin, hsan Yelez, Muzaffer Gzel; Avclar le Bakan Hikmet Duma; Tuzla le Yneticileri Faik Takaya ve Yksel Gzde; Maltepe BDP yesi Akgl Bozda; Kthane le Yneticisi zeyir Akbulut; Beyolu le Ebakan Fatma Dikmen, 2. Ebakan Hayri Eser'in ei Cemile Eser ile YAKAY-DER Yneticisi Kemal Aydn, Tutuklu Aileleri Dernei (TUAD) yneticisi Ltfiye Grbz, zgr Gndem gazetesi alanlar Kazm eker ile Trkan kmen, lker zatik, Abdulhakim Szge, Canah elik, PM yesi Songl elik, Cahit zmaya ile ei Semra zmaya, Arnavutky Belediye Meclis yesi Hatice Ural, Vahap Nas, smail Erdoan, Yunus Akba ve Sosyalist Demokrasi Partisi (SDP) yesi nder Diliolu. 5 Kasm 2011de, stanbul Kadky Belediyesine yolsuzluk yapld iddiasyla baskn dzenleyen polisler, aralarnda Belediye Bakan Yardmcs Mustafa Demircann da bulunduu 18 kiiyi gzaltna ald. 10 kiinin Kadky Belediyesi Destek ve Ruhsat ubelerinin alanlar, 8 kiinin de ihalelere katlan firma temsilcisi olduu belirtildi. Kadky Belediyesi baskn ve gzaltlarla ilgili aklama yapt. Aklamada, "Uzun sredir, CHPli Belediyelere yaplan itibarszlatrma' operasyonlar, CHPli Avclar, Bykekmece Belediyelerinden sonra Kadky Belediyesine de uyguland. Bu sabah saat 06.30'da belediye bakan yardmcmz, 2 mdr ve 4 alanmz, evlerinde yaplan aramalardan sonra ifadeleri alnmak zere Gayrettepe ube Mdrlne gtrlmlerdir" dendi. 7 Kasm 2011de stanbulda Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii ezamanl ev basknlar sonucu 20 kii gzaltna alnd, gzaltna alnan 20 kiiden 12si eitli yasad gsterilere katldklar gerekesiyle tutukland 12 Kasm 2011de Kocaelinde karlan deniz otobs operasyonunun ardndan Mensur Gzelin ev arkada olduklar iddia edilen 2 kii ile hukuki yardm talebinde bulunmak iin HD stanbul ubesine bavuran Mensur Gzelin akrabas Mehmet Gzel gzaltna alnd 20 Kasm 2011de stanbulda Kazleme Meydannda dzenlenen rademe Dokunma mitinginin ardndan Kkekmece lesinde sivil polis ekibi tarafndan pui taktklar gerekesiyle gzaltna alnan D.C. (15) ile M.S.nin (12) Kanarya Polis Karakolunda darp edildikleri renildi 22 Kasm 2011de, ei Zeynep Arat adna derneimize gelerek bavuruda bulunan Bier Arat, sabah saat 05.00 sralarnda eve gelen polislerin 4 saat sren arama sonrasnda Zeynep Arat gzaltna alarak Vatandaki Emniyet Mdrlne gtrdklerini syledi. Zeynep Arat daha sonra serbest brakld. 22 Kasm 2011de stanbulun mraniye lesinde yolda seyir halindeyken kendilerini kimlik kontrol gerekesiyle durduran polis ekibine kimliklerini sorduklar gerekesiyle gzaltna alnan Muhammed ah Takesen ile Arda Muammer Akyzn gtrldkleri polis karakolunda darp edildikleri renildi 26 Kasm 2011de, 22 Kasm gn, KCK Soruturmas sonucu gzaltna alnanlardan Cengiz Kapmaz ile 33 avukat yasad rgt yesi olduklar ve yasad rgtn kurucu kadrosunda yer aldklar sulamalaryla stanbul da tutukland

248

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

29 Kasm 2011de stanbul Emniyet Mdrl nne gelen M.A. (50) adl mermer ustas bir kii, otomobilinin alnmas nedeniyle ikyet amal gittii polis karakolunda ikence ve kt muamele grdn savunarak elinde balta ve bakla plak protesto eylemi yapt. Polis memurlarnn mdahale ettii M.A. gzaltna alnd 5 Aralk 2011de, BDP Kadn Meclisi yesi Aye Irmak'n Diyarbakr'a gitmek zereyken stanbul Bayrampaa otogarnda polislerce gzaltna alnd renildi. BDP Kadn Meclisi yesi Aye Irmak, dn gece otobsle Diyarbakr'a gitmek zere gittii Bayrampaa Otogar'nda yaplan kimlik kontrolnn ardndan polislerce gzaltna alnd. Gzaltna alnma gerekesi renilemeyen Irmak'n Aksaray'da bulunan stanbul Emniyet Mdrl'ne gtrld belirtildi. 5 Aralk 2011de stanbulda Devrimci Karargh Soruturmas kapsamnda dzenlenen ezamanl ev basknlar sonucu 15 kii gzaltna alnd 5 Aralk 2011de, derneimize bavuruda bulunan Abdlkerim Sekin, olu Bayram Sekinin (1986) ayn gnn sabahnda saat 05.00-06.00 sralarnda stanbul Terrle Mcadele ubesinden olduunu syleyen polislerce gzaltna alndn, gereke olarak KCK olduunu sylediklerini, bir adet Laptop ve bilgisayarn hard-discini ve film CDlerini alp gtrdklerini belirtti. 6 Aralk 2011de Uluslararas Af rgtnn davetlisi olarak Londraya gitmek zere Atatrk Havaalanna (stanbul) giden vicdani reti Halil Savda, hakknda halk askerlikten souttuu gerekesiyle TCK 318. maddesi uyarnca kesinlemi hapis cezas olduu gerekesiyle gzaltna alnd 6 Aralk 2011de stanbulda ve Antalyada Devrimci Karargh Soruturmas kapsamnda dzenlenen ezamanl ev basknlar sonucu eylem hazrlnda olduklar iddiasyla HDK delegesi Mehmet Gnein de arasnda bulunduu 13 kii gzaltna alnd 6 Aralk 2011de BDP Kadn Meclisi yesi Aye Irmakn Diyarbakra gitmek zereyken stanbulda otobs terminalinde gzaltna alnarak stanbul Emniyet Mdrlne gtrld renildi 7 Aralk 2011de stanbulun Esenyurt lesinde PKKnin st dzey yneticisi olduu gerekesiyle gzaltna alnan Suphi Yalnkaya karld mahkeme tarafndan tutukland 9 Aralk 2011de stanbulun Sultangazi lesinde 6 Aralk 2011de dzenlenen ev basknlar sonucu gzaltna alnan 14 kiiden ikisi ocuk yedi Demokrat Yurtsever Genlik yesi olduklar ve yasad rgt adna su iledikleri sulamalaryla tutukland 8 Aralk 2011de, 22 Kasm 2011de KCK Soruturmas kapsamnda Abdullah calann avukatlarna ynelik dzenlenen operasyon sonucunda serbest braklan yedisi avukat 8 kii hakknda savcnn yapt itiraz kabul eden stanbul 11. Ar Ceza Mahkemesi, karar kapsamnda Mahmut Alnak ve Mehmet Ayatay tutuklad. 12 Aralk 2011de, stanbul Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan sabah erken saatlerde stanbul ve Samsun'da e zamanl ev basknlar yapld. Dzenlenen ev basknlarnda 20 kii gzaltna alnd. Ev basknlarnn yaand Nurtepe Semti'nde ise polis ablukas uzun sre devam etti. Basknlarda DHKP-C yesi olduklar iddiasyla 20 kii gzaltna alnd. stanbul'da gzaltna alnanlar l Emniyet Mdrl'ne gtrlrken, Samsun'daki gzaltlarn da stanbul'a getirilecei bildirildi. 13 Aralk 2011de stanbulun Baakehir lesine bal Bayramtepe Mahallesinde yksek sesle mzik dinledikleri gerekesiyle polis ekipleri tarafndan darp edilerek gzaltnda alnan Mazlum imen ve Aykut Budakn gtrldkleri Gvercintepe Polis Karakolunda da darp edildikleri; sevk edildikleri mahkeme tarafndan ise grevli polis ekibine direndikleri iddiasyla tutuklandklar renildi 13 Aralk 2011de stanbulda zgrlkler Dernei yelerinin evlerine Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii ezamanl operasyonlar sonucu 15 kii gzaltna alnd 13 Aralk 2011de, Deniz Gezmi ve arkadalarnn idam edililerinin yldnmnde istanbul niversites kampsnde yaplan anma etkinliine katlan Mesut Can Trk, Aylin Kaplan ve Yakupcan Telciye, iki dnem okuldan uzaklatrma cezas verildi. renciler, kamps koordinatrlnden izin alm olmalarna ramen rektrln etkinlie katlanlar hakknda soruturma atn ne srd. Deniz Gezmi, Hseyin nan ve Yusuf Aslan idamlarnn 38. yldnm olan 6 Mays 2010da anmak isteyen rencilerden 33 gzaltna alnd.

| K GVENL ve ZGRL

249

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

14 Aralk 2011de Diyarbakr nfusuna kaytl Talip ahin, yapt aklamada, stanbulda 5 Aralk gn gzaltna alnarak gtrld Gngren Emniyet Mdrlnde kendisine ajanlk teklifinde bulunulduunu ve tehdit edildiini syledi 14 Aralk 2011de stanbulda AKP ili le rgtnn binasna girerek Malatyada kurulmas planlanan fze savunma kalkan kart pankart asan SGD yesi 2 kii gzaltna alnd 14 Aralk 2011de, Abdullah Gl'n geliinden saatler nce stanbul niversitesi Beyazt Kampusu nnde polis nlem almaya balad. Seyyar satclarn dahi didik didik arand Beyazt'ta tezgahnda yumurta bulunan bir seyyar satc polis tarafndan durduruldu. Yumurtalarnn br ksmn yere dren seyyar satcnn tezgahna el koyan polisler satcy alandan uzaklatrd. Gl'n niversiteye girdii srada renci Muhalefeti yesi 5 renci, "AKP'yi niversitede istemiyoruz", "Gl okulumdan defol" sloganlar atarak protesto etti. Cumhurbakanl korumalarnn mdahale ettii renciler gzaltna alnd. Gl' protesto gsterileri kamps iinde de srd. Sloganlarla Gl' niversitede istemediini belirten 7 renci daha gzaltna alnd. 14 Aralk 2011de stanbul niversitesi ktisat Fakltesinin 75. kurulu yl dnm kutlamasna katlmak iin stanbul niversitesine gelen Cumhurbakan Abdullah Gl protesto etmek isteyen renci Kolektifleri yesi 11 kii polis ekipleri ve niversitenin zel gvenlik birimleri tarafndan darp edilerek gzaltna alnd 20 Aralk 2011de, HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Farz zmen (1984): 19.06.2010 gn iten km eve gidiyordum. Polislerle bir grup gen sokakta atyorlard. Bu arada oradan geerken polisler beni darp ederek gzaltna ald. Arnavutky karakoluna gtrdler ve orada ayama sopalarla vurarak, krdlar ve daha sonra serbest braktlar. En son 18.12.2011de kardeimle semtimizde gezerken yolumuzu kesen sivil polisler (polis olduklarn kendileri syledi) bizi arabaya bindirmeye altlar. Bu yzden ben ve ailemden birine bir ey olursa sorumlusu polislerdir. diyerek daha ncede 45 kez polisler tarafndan tehdit edildiini beyan etti. 20 Aralk 2011de, HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Hasan Erzi: Sabah saat 05.00 sralarnda polisler iyerimize gelerek arama yaptlar, her yeri dattlar. alanm erafettin Smeli ve Ali Fidan gzaltna aldlar. Gzaltna alnma gerekesinin KCK operasyonlar erevesinde olduunu belirtti. 20 Aralk 2011de, HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Necmeddin Ulus: Vatan gazetesinde alan olum ada Ulus (1986) 20 Aralk sabah saat 04.30 civarnda evimize gelen polisler tarafndan gzaltna alnd. Gzaltna alnma nedeninin KCK operasyonu erevesinde olduunu belirttiler. dedi. 20 Aralk 2011de, HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Belma Yldzta: 20 Aralk sabah 05.00 sralarnda evimize yaplan baskn ve arama sonras arkadam, gazeteci smail Yldz (1981) gzaltna alnd. Gzalt alnma nedeninin KCK operasyonu erevesinde olduunu belirttiler dedi. 22 Aralk 2011de,HD stanbul ubemize bavuruda bulunan Arda Ate: 14 Aralk 2011 Perembe gn Mecidiyekydeki AKP binasna astmz Fze kalkan istemiyoruz yazl pankart sonras 2 arkadamla gzaltna alndk. Karakola gtrldk ilemlerden sonra serbest brakldk. Bu gzaltndan sonra beni telefonla arayan bir polis memuru srekli beni taciz ediyor ve para teklifinde bulunuyor dedi. Konu hakknda hukuki ilem talebinde bulundu. 30 Aralk 2011de stanbulun Beikta lesinde tutuklu rencilere zgrlk yazl pankart AKP ile binasna asmak isteyen SGF yesi 5 renci ile Etkin Haber Ajans (ETHA) muhabiri Deniz Doruer darp edilerek gzaltna alnd zmir 10 Ocak 2011de, ESP yesi Canan Kaplan, yasad rgt propagandas yapt sulamasyla ald 15 ay hapis cezasnn kesinlemesi zerine 10 Ocak 2010da evinden gzaltna alnarak tutukland 21 Ocak 2011de, Trkiye Genel Hizmetler ileri Sendikas (GENEL-) yelerinin Torba Yasa Tasarsna kar zmirde dzenledii eyleme mdahale eden polis ekipleri 11 iiyi gzaltna ald 26 Ocak 2011de, zmirde Yamanlar zgrlkler Dernei, Doanay Yardmlama ve Dayanma Dernei, zmir zgrlkler Derneine baskn dzenleyen polis ekiplerinin gzaltna ald 7 kiiden 5 i, 28 Ocak 2011de karldklar mahkeme tarafndan, yasad rgt yesi olduklar sulamasyla tutukland 17 ubat 2011de, 15 ubat 2011deki protesto gsterilerinin ardndan dzenlenen ev basknlarnda Menemen lesinde 2 kii; karldklar mahkeme tarafndan tutukland 250 K GVENL ve ZGRL | zmirin

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

13 Nisan 2011de, zmirde Konak Belediyene bal taeron irketlerden karlan ve bu nedenle belediye binas nnde eylem yapan iilere mdahale eden polis ekipleri 48 iiyi gzaltna ald 23 Nisan 2011de YSK nn, milletvekili aday 12 kiinin bavurusunu eski mahkmiyetleri gereke gstererek iptal etmesi nedeniyle dzenlenen protesto gsterilerinde, zmirde gzaltna alnan 5 kiiden BDP Konak le E Bakan Mahmut Poyraz karld mahkeme tarafndan tutukland 26 Nisan gn, sabaha kar zmir, Mersin, Tunceli ve Adanada Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii operasyonlar sonucu, Demokratik zm adrlar skld ve operasyon dzenlenen illerden zmirde 30 kii, gzaltna alnd 28 Nisan 2011de, zmirde 26 Nisan 2011de gzaltna alnan 25 kiiden .M. (17) ile D.C. (27) ve 9 kii karldklar mahkeme tarafndan tutukland 17 Mays 2011de HD zmir ubemize bavuran Murat Trkmenin annesi; 21.03.2011 tarihinden birka gn sonra kadife kalede bir eylem gerekletiini, olunun eve gelmekte iken polislerin eyleme katldn syleyerek, gzaltna aldklarn, ertesi gece serbest braktklarn, ancak olunun eyleme katldn syleyerek gzaltna alnmasn anlayamadn nk olunun akli dengesinin yerinde olmadna dair ellerinde raporun bulunduunu belirterek haklarnda alan dava ile ilgili derneimizden yardm talep etmilerdir. 24 Haziran 2011de zmirde seim dneminde yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla gzaltna alnan 12 kiiden 4 ocuk tutukland 11 Temmuz 2011de, renci Kolektiflerinin zmirin Dikili lesinde dzenledii 6. Kolektif Yaz Kampna gelen rencileri tayan otobsleri durduran polis ekipleri otobslerde arama yaptktan sonra haklarnda arama karar olduu gerekesiyle 5 renciyi gzaltna ald 11 Temmuz 2011de, zmirin Menemen lesinde hakknda toplatma karar bulunan Halkn Gnl Gazetesini datan 4 erkek 8 kii yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla ayn gn karldklar mahkeme tarafndan tutuklandlar 16 Temmuz 2011de zmirin Karabalar lesinde yaplan yol kontrolnde, yannda kimlii olmad gerekesiyle gzaltna alnmak istenen Fevziye Cengizin duruma direnmesi zerine darp edilerek gzaltna alnd 23 Austos 2011de zmirin ili lesinde mvekkili Halil Biricik (30) ile yaknlarnn darp edilerek ili Polis Karakolunda nezarete atlmalarna mdahale etmek istediini syleyen avukat brahim Polat, kimliini zorla alan polis memurlarnn sen ne biim avukatsn. Bizim iimize karma diyerek kendisini de darp ettiklerini ileri srerek su duyurusunda bulundu 22 Eyll 2011de zmir merkezli olmak zere 6 ilde dzenlenen e zamanl ev basknlar sonucu aralarnda BDP ye ve yneticilerinin de bulunduu 38 kii yasad KCK rgt yesi olduklar gerekesiyle gzaltna alnd, gzaltna alnanlardan 30 u tutukland. 1 Ekim 2011de ESP zmir l rgtnn adr kurarak gerekletirmek istedii Bar Nbeti eylemine izin vermeyen polis ekipleri ESP yesi 4 kiiyi gzaltna ald 6 Kasm 2011de zmirde KCK soruturmas kapsamnda 5 Kasm gn gzaltna alnan BDP ye ve yneticisi 30 kii, ifadelerine bavurulduktan sonra serbest brakld 30 Kasm 2011de zmirde 27 Kasm 2011de PKKnin 33. kurulu yldnm dolaysyla yaplan etkinlie mdahale eden polis ekiplerinin gzaltna ald Mehti Erkan ve Hasan Dahan yasad rgt yesi olduklar gerekesiyle tutuklandlar 16 Aralk 2011de Fastan Seyahat amal geldikleri zmirin Urla lesinde 4 Eyll 2011de bir elence merkezinde yaplan kimlik kontrolnn ardndan gzaltna alnan Fasl 3 kiiden ikisinin gtrldkleri Urla le Karakolunda fuhu yaptklarna dair ifadeyi imzalamadklar gerekesiyle dvldklerini ne srerek polis memurlar hakknda ikyeti olduklar renildi

| K GVENL ve ZGRL

251

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

30 Aralk 2011de zmirde KCK Soruturmas ad altnda zmirde 29 Aralk gn dzenlenen operasyon sonucu gzaltna alnan S.O. (24) KCK/TM adl yaplanmann genlik sorumlusu olduu iddiasyla tutukland 30 Aralk 2011de zmirin Kemalpaa lesinde ve Manisada de 14 Aralk 2011de yasad El-Kaide rgt yesi olduklar iddiasyla gzaltna alnan fakat karldklar mahkeme tarafndan serbest braklan 6 kiiden E.A. (38) savcln itiraz zerine tutukland Kahramanmara 4 Ekim 2011de, 2 Ekimde Kahramanmaran Pazarck lesinin krsal kesiminde kan atmada len HPG militan Sadk Kaya iin Mersinde dzenlenen cenaze treninin ardndan trene katlan gruba polis ekiplerinin basnl su ve coplarla yapt mdahale sonucu 150 kii gzaltna alnd Karabk Karaman Kars 4 Mart 2011de, Karsta 2 Ocak 2011de BDP dzenledii bir etkinlikte Krte ark syleyerek yasad rgt propagandas yapt iddiasyla gzaltna alnan 1 kii tutukland 9 Mart 2011'de Kars Kafkas niversitesi Radyoloji Blm 1. Snf rencisi Selami Gemi, kent merkezinde sivil polisler tarafndan gzaltna alnd. Hakknda alan bir dava kapsamnda ifade vermedii gerekesiyle gzaltna alnan Gemi'nin Kars Emniyet Mdrlne gtrld renildi. 22 Nisan 2011'de Kars'n Kazman lesi'nde sabah saatlerinde polis ev basknlar dzenledi. Ev basknlarnda Ula Yldz, zcan Gndz, etin Kzl, Rdvan zkul gzaltna alnd. Gzaltna alnanlarn evlerinde yaplan aramalarda ok sayda kitap, CD ve bilgisayarlara el konulduu belirtilirken, evlerin de datld belirtildi. Gzalt gerekesi renilemeyen 4 kiinin Kazman le Emniyet Mdrl'ne gtrld belirtildi. 12 Mays 2011de, Kars'ta bir kafede arkadalar ile beraber oturan DYG yesi Abdurrahman ayak, polislerce gzaltna alnd. ayak'n Kars Emniyet Mdrl'ne gtrld belirtildi. 16 Mays 2011de, Kars'ta sabah saatlerinde evlerine yaplan basknla BDP l Yneticisi Tanju Kaya ve Kinne Tosun gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen 2 BDP'li Kars Emniyet Mdrl'ne gtrld. 23 Haziran 2011de Kars Emniyet Mdrl'ne bal polisler ve jandarma ekipleri tarafndan renci evlerine ynelik yaplan ev basknlarnda, polis ve jandarmann evin kapsn krp, yanlarndaki kpeklerle eve girdikleri belirtildi. Baskn esnasnda rencilere iddet uyguland belirtilirken, evde bulunan DYG alan Kafkas niversitesi rencileri Memduh Zirikli, Hicran Arslan ve Osman Konak ile stanbul niversitesi rencisi Emrah Zaraolan gzaltna alnd. 10 Eyll 2011de, Kars'ta BDP Genel Merkez adna alma yrten Beritan Can, Sarkam lesine giderken yolda yaplan kimlik kontrolnde hakknda alan bir davadan dolay gzaltna alnd. Sarkam le Emniyet Mdrlne gtrlen Can hakknda 2009'daki bir aklamasnda "su ve suluyu" vd iddiasyla alan davada ifade vermedii gerekesiyle gzaltna alnd renildi. 2 Ekim 2011de, Kars'n Kazman lesi'nde dn gece askerlik ubesi ve jandarma komutanlna el bombalar ve uzun namlulu silahlarla yaplan saldrdan sonra ahin Dere Mahallesi'nde oturan BDP eski le Bakan Yaar zl'nn evine baskn dzenlendi. Evde yaplan aramadan sonra zl ve stanbul'dan gelen iki misafiri gzaltna alnd. le Emniyet Mdrl'ne gtrlen kiinin ifadeleri ve parmak izleri alndktan sonra serbest brakld. 2 Kasm 2011de, Kars ili Kazman ilesinde dn sabah saatlerinde iki eve polis ve kar maskeli zel hareket timleri tarafndan yaplan basknlarda gzaltna alnan Erkan Karata ve calan Gndz, Emniyet ilemlerinden sonra savcla karld. Savclkta ifadesi alnan Gndz ve Karata tutuklama talebiyle Kazman Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Mahkeme, Gndz ve Karata "rgt yesi olduklar" iddiasyla tutuklad.

252

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

19 Kasm 2011de DTK heyetinin Kars'ta dzenledii mitingde slogan att gerekesi ile hakknda Kars Cumhuriyet Savcl tarafndan soruturma alan Hakk Cesimolu ifade vermeye giderken tutukland. Savclkta ifadesi alnan Cesimolu, "rgt propagandas yapt" gerekesiyle tutuklama talebiyle Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Mahkeme ayn gerekeyle Cesimolu'yu tutuklayarak cezaevine gnderdi. 25 Kasm 2011de, "25 Kasm Kadna Ynelik iddete Kar Uluslararas Mcadele Gn nedeniyle partisinin genel merkezince Kars' a gnderilen afileri almak iin ehirleraras otobs terminaline giden BDP l Yneticisi Tevik Aginer gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Aginer, l Emniyet Mdrl'ne gtrld. 30 Kasm 2011de, Kars Cumhuriyet Basavcl tarafndan DTK'nin blge gezisi srasnda Kars'ta yaplan mitingde slogan att gerekesiyle hakknda soruturma balatlan zgr Ababa hakkndaki soruturma kapsamnda ifade vermek zere Kars Cumhuriyet Savclna gitti. Savclkta ifadesi alnan Ababa, rgt propagandas yapt gerekesiyle tutuklama talebiyle Kars Nbeti Sulh Ceza Mahkemesine sevk edildi. Mahkeme ayn gerekeyle Ababay tutuklayarak cezaevine gnderdi. te yandan ayn soruturma kapsamnda daha ncede ifade vermeye arlan 3 kiinin daha tutukland renildi. 1 Aralk 2011de, Kars ili Kazman ile Cumhuriyet Savcl tarafndan Kazman'da yaplan bir basn aklamasnda slogan att gerekesiyle hakknda soruturma balatlan smail Karata, soruturma kapsamnda ifade vermek zere Kazman Cumhuriyet Savcl'na gitti. Savclkta ifadesi alnan Karata "rgt propagandas" yapt gerekesiyle tutuklama talebiyle Kazman Nbeti Sulh Ceza Mahkemesi Hakimliine sevk edildi. Mahkeme ayn gerekeyle Karata' tutuklayarak cezaevine gnderdi. 9 Aralk 2011de, Hakkari'nin ukurca lesi Kazan Vadisi'nde yaamn yitiren 36 HPG'li iin Kars'n Selim lesi'nde yaplan basn aklamasna katldklar gerekesi ile BDP'liler hakknda soruturma balatld. Haklarnda soruturma balatlan BDP Selim le Bakan lhan Yldrm, yneticiler Engin Duman, Harun Kzlgedik, Erdal Karako, Yldrm Altun, Birkan nar ifade vermek iin Emniyet Mdrlne arld. fadeye arlan 6 BDP'li "yasad slogan atmak" iddiasyla gzaltna alnd. 14 Aralk 2011de, Kars'n Selim lesi'nde, BDP genlik alan Emrah Duman gzaltna alnd. Evine yaplan baskn sonucu gzaltna alnan Duman'n gzalt gerekesi renilemezken, Duman'n Erzurum'a gtrld renildi. 15 Aralk 2011de, Kars'n Digor lesi'nde ses sanats Engin Anc, bir dnde Krte ark syledii gerekesiyle 14 Aralk gn polisler tarafndan Dapnar Beldesi'ndeki evinden gzaltna alnd. Emniyet Mdrl'ne gtrlen Anc, ilemlerin ardndan bugn savcla karld. "Oremar" arksn syledii iin "rgt propagandas yapmak" ile sulanan Anc, tutuklama talebiyle gnderildii mahkemece tutuklanarak cezaevine gnderildi. Anc'nn daha nce de Krte ark syledii iin gzaltna alnd ve hakknda dava ald belirtilirken, yargland davann da halen devam ettii renildi. 17 Aralk 2011de, Kars'n Kazman lesi'nde BDP ile yneticisi Necdet Karadal ile kardei Nevzat Karadal evlerine gece dzenlenen baskn sonucu gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Karadal, kardeler le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 26 Aralk 2011de, 24 Aralk gn Karsn Dapnar Beldesinde BDP belde binasna ve belediye Bakan Ayhan Erkmenin evine yrtlen bir soruturma kapsamnda baskn dzenleyen polis ekiplerinin gzaltna ald Ayhan Erkmen yasad rgt yesi olduu sulamasyla tutukland

Kastamonu Kayseri Krkkale Krklareli 12 Haziran 2011de, Krklarelinde dzenlenen ev baskn sonucu yasad El-Kaide rgt yesi olduklar gerekesiyle 9 kii gzaltna alnd.

| K GVENL ve ZGRL

253

NSAN HAKLARI DERNE Krehir Kilis

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

11 Mart 2011'de, Kilis niversitesi Meslek Yksek Okul rencisi olan lhan Zengin ve Diyar Zengin'in Ergani Sanayi Sitesi'ndeki iyerine Gaziantep Cumhuriyet Savcl'nn talimat ile baskn dzenlendi. yerinde arama yapan polisler, lhan ve Diyar Zengin'i gzaltna ald. Polisler, basknda bilgisayar ve ok sayda cd'yi de beraberinde gtrd. Gzaltna alnma gerekeleri renilemeyen 2 kii, Ergani le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 12 Mart 2011'de, Kilis'te nceki gece yaplan ev basknlarnda 7 Aralk niversitesi rencileri Mslm Altun, Serta Uurlu, Naif Polat, Mustafa Arslan, soyadlar renilmeyen Fatih ve Yusuf adl renciler gzaltna alnmt. Nedeni renilemeyen gzaltlar kapsamnda Diyarbakr'da dn gece gzaltna alnan Diyar Zengin ve soyad renilemeyen lhan adl genler ile stanbul'da gzaltna alnan Faruk Pilis'de Kilis Emniyet Mdrl'ne getirildi. Operasyonun devam ettii bildirilirken, Kilis Emniyet Mdrl'nde tutulan rencilerin yarn adliyeye sevk edilmesi bekleniyor.

Kocaeli 6 Nisan 2011de, Kocaelinde toplu tama cretlerine yaplan zamm protesto etmek iin yolu trafie kapatarak eylem yapmak isteyen rencilere biber gazyla mdahale eden polis ekipleri 11 renciyi gzaltna ald 25 Nisan 2011de, YSK nn 18 Nisan 2011de ald kararla, BDPnin destekledii bamsz milletvekili adaylarnn bavurularn reddetmesi zerine kan protesto eylemlerinde Kocaelinde 10 kii gzaltna alnd 17 Mays 2011de, Kocaelinde ESP destekledii milletvekili aday Aynur Akkemikin seim almasna katlan 5 kii, polis ekipleri tarafndan gzaltna alnd. Gzaltnda darp edildii iddia edilen 5 kiinin 18 Mays 2011de serbest brakld renildi 29 Mays 2011de, Kocaelinde bamsz milletvekili aday Emrullah Bingln seim almalar kapsamnda at stantta bulunanlarla, MHP yesi olduklar iddia edilen bir baka grup arasnda balayan szl tartmann kavgaya dnmesi sonucu 2 si bakla 12 kii yaraland, olaya mdahale eden polis ekipleri ise 10 kiiyi gzaltna ald 3 Haziran 2011de, Hopadaki mdahaleyi zmitte protesto etmek isteyen gruba polis ekiplerinin biber gazyla mdahale etmesi sonucu 10 kii gzaltna alnd 6 Haziran 2011de, Kocaelinde dzenlenen ev basknlarnda aralarnda bulunduu 16 renci gzaltna alnd DHA muhabiri smail Eskinin de

8 Haziran 2011de, Kocaelinin Gebze lesinde Bamsz Devrimci Snf Platformu (BDSP) yelerinin yrtt seim almasna mdahale eden polis ekipleri, BDSP yesi 2 kiiyi gzaltna ald 5 Kasm 2011de, Kocaeli'nde NATO'nun fze kalkan projesini protesto etmek amacyla bir avukatlk brosuna girerek pankart asan 2 kadn renci tutukland. 25 Kasm 2011de, Kocaelinde 22 Kasm sabah Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii ezamanl ev basknlar sonucu gzaltna alnan eitli siyasi partilere veya platformlara ye 24 kiiden 12si eitli tarihlerdeki mitinglerde yasad rgt propagandas yaptklar gerekesiyle tutukland 29 Kasm 2011de Kocaelinde Fze Kalkan Deil Demokratik Lise stiyoruz talebiyle kurulan alk grevi adrna mdahale eden polis ekipleri Kocaeli Genlik Dernei yesi 16 kiiyi gzaltna ald 30 Kasm 2011de Kocaelinde 29 Kasm gn Fze Kalkan Deil Demokratik Lise stiyoruz talebiyle kurulan alk grevi adrna polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu Kocaeli Genlik Dernei yesi 16 kiinin gzaltna alnmasn protesto etmek isteyen Kocaeli Genlik Dernei yesi 11 renci de darp edilerek gzaltna alnd 1 Aralk 2011de, Krecik'te kurulmas planlanan NATO'nun fze kalkanna kar zmit'te adr kurmak isteyen rencilere 4 gndr izin vermeyen polis ounluunu liselilerin oluturduu 32 kiiyi gzaltna ald. Ayrca, zmit Lisesi yannda kurulmak istenen adra sert mdahale eden polis 4 renciyi tartaklayarak gzaltna ald.

254

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

4 Aralk 2011de Kocaelinde Fze Kalkan Deil Demokratik Lise stiyoruz talebiyle kurulan alk grevi adrna polis ekiplerinin mdahale etmesini protesto etmek amacyla bir i hannda bulunan avukatlk brosunun camndan pankart asan Kocaeli Genlik Dernei yesi Meral Dnmez ve Glah Ikl adl iki renci yasad rgt adna konut dokunulmazln ihlal ettikleri gerekesiyle 6 Aralk 2011de tutukland Konya 13 Nisan 2011de, Konyada dzenlenen ev basknlar sonucu gzaltna alnan DYG yesi 20 kiiden 1 i,16 Nisan 2011de tutukland 22 Kasm 2011de, Konyada Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii ezamanl ev basknlar sonucu yasad El-Kaide rgt yesi olduklar sulamasyla 18 kii gzaltna alnd, gz altna alnanlardan 14 kii yasad El-Kaide rgt yesi olduklar iddiasyla tutuklanarak cezaevine konuldu. Ktahya 24 Mays 2011de, Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii operasyonlarda yasad KCK rgt yesi olduklar sulamasyla, Ktahyada 14 niversite rencisi; gzaltna alnd, gzaltna alnan rencilerden 9 u 27 Mays 2011 gn tutuklanarak cezaevine konuldu Malatya 21 Mart 2011de, Malatya nn niversitesi kampsnde DYGli rencilere lkc rencilerin saldrda yaralanan ve DYGli olduu bildirilen Mehmet nat adl rencinin tedavisi bitmeden polis tarafndan ifadesi alnaca gerekesiyle, gzaltna alnd renildi. 22 Mart 2011'de, Malatya'da nn niversitesi Kamps'nde dn Fen Edebiyat Fakltesi'nin nnde iki grup arasnda kan tartmann kavgaya dnmesi sonucu 3 renci bakla, 1 renci de ald darbeler sonucu yaralanmt. 2 ay nce verdii derslerde Krt, Alevi ve solculara hakaret ettii iin rencilerin hakknda ikayette bulunduu niversitenin tarih blm bakan Dr. Salim Chce'in lkc rencileri Krt rencilere kar kkrtt iddias zerine kavgann yaand belirtildi. Kavgann ardndan 7 renci ar merkezi ve niversiteden gzaltna alnd 25 Mart 2011de, Malatya nn niversitesi Kampusu Fen Edebiyat Fakltesi nnde 21 Mart Newroz kutlamalarnn ardndan yaanan kavgann ardndan gzaltna alnan 10 renciden 8'i serbest braklrken, 2'si tutuklanma talebiyle Malatya Asliye Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Mahkeme heyetti faklte nnde saldrya urayan Ebubekir Akyz ve soyad renilemeyen Mehmet isimli renciyi "Adam yaralamaktan" tutuklayarak Malatya E Tipi Cezaevi'ne gnderdi. 12 Mays 2011de, Malatya Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan DDER, Kredi Yurtlar Kurumu Battal Gazi Kz Yurdu ve baz evlere yaplan basknlarla gzaltna alnan nn niversitesi rencileri Ferit Akyol, Nevzat Tekel, Ahmet Yaar, brahim Bakr, Deniz zayr, Zeki Baltac ve Pnar Alka savcla karld. Buradaki ifadelerinin ardndan tutuklanmalar istemiyle Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen rencilerden brahim Bakr, Pnar Alta, Nevzat Tekel ve Zeki Baltac "Yasad gsteriye katlmak", "rgt propagandas yapmak" iddialar ile tutuklanarak cezaevine gnderildi. 3 renci ise tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 6 Eyll 2011de, Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesinde yarglandklar davada toplam 150 yl hapis cezasna arptrlan 18 kiiye, 6.5 ile 15 yl arasnda deien cezalar verilmiti. Aldklar ceza Yargtay tarafndan onan STK yelerinden Av. Mahmut ahin,Yavuz ner,Necati Karata, Harun Aya ve Mehmet Susatan bugn tutuklanarak Elaz E Tipi Cezaevine gnderildi. 30 Eyll 2011de, Malatyada ESP yesi Bedirhan Dnmezin, ellerinde telsiz olan sivil 4 kii tarafndan bir araca zorla bindirilerek gtrld renildi. nce Bedirhan Dnmezin gzaltnda olduu kabul etmeyen l Emniyet Mdrl daha sonra yapt aklamayla Bedirhan Dnmezin gzaltnda olduunu duyurdu 28 Ekim 2011de, stanbul'dan Van'a yardm gtren 1 TIR Malatya Kmrhan Kprs'nde arza yapt. TIR'n tamirat devam ettii esnada olay yerine gelen polisler TIR ile Van'a gitmekte olan DTK stanbul delegesi Birgl

| K GVENL ve ZGRL

255

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

Arvas' gzaltna ald. Gzaltna alnan Arvas'n stanbul'a gtrlecei renilirken, tamirat biten TIR Van'a doru hareket etti. 27 Kasm 2011de, Dini inanlar nedeniyle zorunlu askerlik hizmetini yapt Malatya 2. Ordu stihkam Alay Kprc Taburu Kprc Yzc Blnde vicdani reddini aklayan Muhammed Serdar Delice (28) stanbulun Beyolu lesine bal Kasmpaa Semtinde gzaltna alndktan sonra emre itaatsizlik ettii gerekesiyle tutuklanarak Kasmpaa Askeri Cezaevine gnderildi Manisa Manisada Demokratik zm adrna dzenlenen basknn ardndan gzaltna alnan 23 kiiden 1 i ocuk 6 kii; karldklar mahkemeler tarafndan tutukland 19 Mays 2011de, Manisada 16 Mays 2011de dzenlenen ev basknlarnda gzaltna alnan 11 kii Demokratik zm adrnn kaldrlmas nedeniyle dzenlenen gsterilere katldklar gerekesiyle tutukland 24 Mays 2011de, Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii operasyonlarda yasad KCK rgt yesi olduklar sulamasyla, Manisada 3 kii; gzaltna alnd Mardin 18 Ocak 2011de, Mardin'in Kzltepe lesi'nde, Emniyet Mdrl'ne bal polis ekipleri tarafndan birok eve baskn dzenlendi. Dzenlenen basknlarda A. Rahim Aydn, A. Rahim Eren, A. Rahman Budak, Ramazan Doan ve isimleri renilmeyen 3 kii gzaltna alnd renildi 4 ubat 2011de, Akam saatlerinde Mardin'den Kzltepe'ye gelen BDP Mardin l Bakan Yardmcs Engin Ayaydn, Kzltepe Emniyet Mdrl'ne bal polislerce evine yaplan basknda gzaltna alnd. Ayaydn'n grlen bir davas nedeniyle 10 ay kesinlemi hapis cezann bulunduu renildi. Kzltepe Emniyeti Mdrl'ne gtrlen Ayaydn, ifade ileminin ardndan tutuklanarak Mardin E Tipi Kapal Cezaevi'ne gtrld. 8 ubat 2011de, Mardin ili Kzltepe ilesinde Atatrk Mahallesi'nde yolda yryen 2 gen polis tarafndan pheli olduklar gerekesiyle durduruldu. Mahmut ifti ve Yaar Cengiz, Urfa'da yrtlen bir soruturmada isimleri getii gerekesiyle gzaltna alnarak Mardin Emniyet Mdrl'ne gtrld. ifti ve Yaar'n buradaki ilemlerinin ardndan Urfa'ya gnderilecei renildi. 14 ubat 2011de, Mardin'in Kzltepe lesi'nde PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin 13. yldnm nedeniyle pek Mahallesi'nde gsteri yapan genlere polis mdahale etti. Gstericilerin de talarla karlk verdii mdahaleyle balayan olaylar, eylemcilerin ara sokaklara dalmasyla sona ererken, ismi renilmeyen 6 kiinin gzaltna alnd bildirildi. 15 ubat 2011de, dzenlenen protesto gsterilerine gaz bombas, biber gaz ve tazyikli suyla mdahale eden kolluk kuvvetleri Mardinde 14 kiiyi gzaltna ald. 15 ubat 2011de, Mardin'in Nusaybin lesi'nde BDP ile binas nnde bir araya gelen binlerce kii Bar Park'na doru yrye geti. Yrye geen kitleye polis gaz bombalaryla mdahale etti. irin Bulvar, Sakarya Caddesi, ehirler Mezarl, aa Caddesi, ahin Caddesinde polisle gstericiler arasndan atmalar devam ederken, 2 kiinin gzaltna alnd bildirildi. 15 ubat 2011de, Mardin Kzltepe ilesinde polisin 15 ubat' protesto etmek isteyen kitleye mdahale etmesi zerine balayan atmalar sona erdi. kan olaylarda Z. T., H.Y., A. T., M.A., V. T., A . ve ismi renilmeyen 2 kii olmak zere toplam 8 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnanlarn Kzltepe Emniyet Mdrlne gtrld. Gzaltna alnanlarn 7'sinin ocuk olduu renildi. 16 ubat 2011de, Mardin'in Kzltepe ilesinde PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliin 12'nci yl dnmn protesto etmek amac ile yaplan gsteriler srasnda gzaltna alnan 11 kiiden 8'i tutukland. 2 kiinin ise emniyetteki ilemleri sryor. Savcla sevk edilen 7'si ocuk 9 kiiden biri serbest braklrken, dierleri "rgt propagandas yapmak iddiasyla tutuklanrken, ocuklar ise, "Propaganda ve mukavemet" iddialaryla tutukland. Tutuklanan 8 kii Mardin E Tipi Kapal Cezaevine gnderildi. 16 ubat 2011de, Mardin'in Dargeit (Kerboran) lesi'ndedn yaplan protesto gsterilerini ardndan bugn sabaha kar birok eve baskn yapld. Evlerde yaplan aramalarn ardndan Mehmet Kl, Yaar Altan, Bozan 256 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

ahin, M. irin Doan ve isimleri renilmeyen 2 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnan 6 kiinin Dargeit Emniyet Mdrl'ne gtrld belirtildi. Ayrca yaplan gsteriler sonras da 5 kiinin gzaltna alnd renildi. 17 ubat 2011de, 15 ubat 2011de dzenlenen protesto gsterilerine katldklar gerekesiyle Mardinde 25 kii gzaltna alnd. 19 ubat 2011de, DYG yesi Fatma Turan sabah saatlerinde Mardin Emniyetine bal polisler tarafndan gzaltna alnd. Kent merkezinde gzaltna alnan Turan'n daha nce yargland bir davadan dolay tutuklanma karar olduu gerekesiyle gzaltna alnd bildirildi. Mardin Emniyet Mdrl'ne gtrlen Turan'n savcla karlmas bekleniyor. 22 ubat 2011de, Mardin'in Derik ilesinde15 ubat gn PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin 12'nci yldnmnde kan olaylarda gzaltna alnan daha sonra karld mahkemece tutuksuz yarglanmak zere serbest braklan ahin Ykler daha sonra tekrar gz altna alnm ve gz alt srecince ikence grdn belirtmitir, gzalt srecinde urad iddet nedeniyle vcudunun eitli yerlerinde yaralar bulunduu, yznde ilikler olduu ve bu nedenle yatakta tedavi grd belirtilmitir. 24 ubat 2011de Mardin'in Dargeit lesi'nde PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin yldnm olan 15 ubat' protesto gsterileri srasnda gzaltna alnan ve tutuksuz yarglanmak zere serbest braklan 2'si ocuk 9 kii daha sonra "rgte ye olmamakla beraber rgt adna su ilemek" iddiasyla tutuklanarak Midyat M Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 11 Mart 2011'de Mardin'in Derik lesi'nde PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin yldnm olan 15 ubat gn kan olaylara kartklar gerekesiyle 13 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnan ve isimleri belirlenen Kahraman Demir, Feyzullah Erol, Cemil Akar, Sinan Erek, Aydn Vural, Agit Ykler ve dier kiiler Derik le Emniyet Mdrl'ne gtrlrken, gz altlarn artaca belirtildi. Gzaltna alnan lsemi hastas N..'nn annesi Glin . ocuunun lsemi hastas olduunu polislere sylemesine ramen polisin hasta ocuunu yatandan apar topar alarak gtrdn belirterek, "ocuumun hayatndan endie ediyorum" dedi. 17 Mart 2011de, Mardinin Kzltepe lesinde yaplan ev basknlarnda gzaltna alnan .A., R.., B.K., R.G., Y.B. adl 5 ocuk 15 ubat 2011de dzenlenen protesto gsterilerine katlarak grevli polis memurlarna mukavemet ettikleri gerekesiyle 18 Mart 2011de karldklar mahkeme tarafndan tutuklanarak Mardin E Tipi Cezaevine gnderildi 17 Mart 2011'de, Mardin ili Nusaybin ilesinde Bar Anneleri nisiyatifi'nin nclnde alan "Demokratik zm adr"nda nbet deiimi iin Kla ve Zeynelabidin mahallelerinde bir araya gelen yzlerce kii, 27 Mays Caddesi zerindeki Bar Park'ndaki adra doru yrd. adra gelen polis ekipleri, gaz bombalar ile gruba mdahale etti. Mdahalede BDP PM yesi Mahmut elik, Bar Park letmecisi Selahattin Tekin, temizlik iisi Behcet Dzgn ve ismi renilmeyen 2 kiinin de aralarnda bulunduu 5 kii tartaklanarak gzaltna alnd. Mdahalede birok kii de gazdan etkilenirken, Dr. Kamuran Yldrm, Nusaybin Belediye Bakan Aye Gkkan, BDP Mardin l Yneticisi mit Aar da tartakland. Mdahalede "Demokratik zm adrnda bulunan bir adet dizst bilgisayara el konuldu. 21 Mart 2011'de, Mardin Kzltepe lesi'nde 20 Mart'ta ile emniyet mdrlne bal polisler tarafndan gerekletirilen ev basknlar sonucu gzaltna alnan 3 ocuk emniyetteki ilemlerinin ardndan savcla karld. Savclk 3 ocuu tutuklanma talebiyle Kzltepe Sulh Ceza Mahkemesi'ne gnderdi. 3 ocuk, "rgt propagandas" ve "Polise mukavemet etmek" iddiasyla tutuklanarak Mardin E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 22 Mart 2011'de, Mardin'nin Savur lesi'ne bal Bernan Beldesi'nde de, gece saatlerinde Belde Jandarma Karakolu'na bal askerler tarafndan ev basknlar gerekletirildi. Basknlarda 15 kii belde de gerekletirilen Newroz kutlamasna katldklar gerekesiyle gzaltna alnd. Gzaltna alnanlarn Savur Elfan Jandarma Karakolu'na gtrld belirtildi. 22 Mart 2011'de, Mardin Derik lesi'nde ise 15 ubat olaylarna kart gerekesiyle daha nce gzaltna alnan, ancak mahkemede serbest braklan 7'si ocuk 14 kiinin tutuklanmasna ilikin Cumhuriyet Savcl itirazda bulundu. Tekrar gzaltna alnan 14 kii tutuklanma talebiyle Derik Sulh Ceza Mahkemesi'ne gnderildi. Hakim, H.P., C.A., .E., D.Y., C.A., AY., M.T., Aydn Vural, Delil Temel, Feyzullah Erol, Hamdin Aydn, Kahraman Demir, Mehmet Resul Durgut ve losemi hastas olduu belirtilen Hisamettin dn'n tutuklanmasna karar verdi. 23 Mart 2011'de, Mardin'in Nusaybin lesi'nde, polisin dn Demokratik zm adr ve 92 Newroz'un da yaamn yitirenler iin ehitler Kprs'ne 10 bin kiinin katld yrye yapt mdahale ile byyen olaylarda | K GVENL ve ZGRL 257

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

ile adeta sava alanna dnd. Polisin kulland orantsz g sonucu 40'n zerinde kii yaraland. Polisin dn akam yapt ev basknlarnda ise, 5'i renci olmak zere 7 kii gzaltna alnd. Ev basknlarnda lise rencisi olan R.B, H.E, S.A, V.B, S.O ve Sabire Demir ile Halil Demir'in gzaltna alnd belirtildi. Gzaltna alnan kiilerin Nusaybin Emniyet Mdrl'ndeki sorgularnn devam ettii renildi. 27 Mart 2011de, Mardin Mitani Kltr Merkezi, irin Bulvar, 27 Mays Caddesi ve Sakarya Caddesi'nde bir araya gelen binlerce yurtta, Bar Park'na yrmek istedi. Yolun trafie kapatld gerekesiyle polis gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahele ederken, baz olaylarda bir ocuun gzaltna alnd renildi. 28 Mart 20112de, Mardin'inin Kzltepe lesi'nde birok eve baskn dzenledi. Yaplan basknlarda 15 kiinin daha gzaltna alnd renildi. Gzalt gerekeleri renilmeyen 15 kiinin rnak l Emniyet Mdrl'ne gtrld bildirildi. 28 Mart 2011de, BDP ile DTK Krt meselesinin zmne ynelik ortak aldklar karar olan sivil itaatsizlik eylemleri kapsamnda, Mardinin Kzltepe lesinde yaplmak istenen oturma eylemine polis ekiplerinin cop ve silah dipikleriyle mdahale etmesi sonucu gzaltna alnan 25 kiiden 12 si 30 Mart 2011de tutukland 29 Mart 2011de, Kzltepede Demokratik zm adrna yaplan polis mdahalesinin ardndan gn ierisinde yaanan olaylarda 5 kiinin polis tarafndan darp edilerek, gzaltna alnd bildirildi. Gzaltna alnan ve emniyetteki sorgular devam eden kiilerin Ferhat Aksoy, Veysi Rant, ehmuz Demita, Mehmet Ali ler ve ehmuz Bingl olduu renildi. Bu kiilerden ehmuz Bingln ayann krld ve kafasna on diki atld bildirildi. 29 Mart 2011'de, Mardin'in Kzltepe lesi'nde Demokratik zm adrna gece yars yaplan polis basknnda darp edilerek gzaltna 13 kii, Mahkemede, Krte savunma yapmak istediklerini belirten 12 kiinin Krte savunma talepleri reddedilirken, sanklar ifade vermedi. Mahkemede sadece avukatlar savunma yaparken; mer Turgay, Hakk Turgay, Mehmet Salih Barolu, Reit pek, Ramazan Ay, Mehmet Sra Vural, Servet Turgay, Hayrettin Akansel, Celal Kurga, Hasan Aa, Mehmet Sira Koluman ve Fahri Doan "rgt propagandas" yapmak ve "polise mukavemet" iddiasyla tutukland. Tutuklanan 12 kii Mardin E Tipi Kapal Cezaevine gnderilirken, 18 yanda kk olan M.'nin ise mahkemedeki ifade ilemleri sryor.. 4 Nisan 2011de, Mardin'in Nusaybin lesi'nde yaamn yitiren 7 HPG'li iin protesto gsterisi dzenledi. Polisin gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahalesi sonucu okul kyafetli gen kzn gzaltna alnd bildirildi. 7 Nisan 2011'de, Mardin'de Azadiya Welat gazetesi alan 3 ocuk annesi Yasemin Ylmaz gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Ylmaz'n Diyarbakr Emniyet Mdrl'ne gtrld belirtildi. 19 Nisan 2011'de, Mardin'in Kzltepe lesi'nde YSK kararn protesto eden kitleye ynelik polis mdahalesi ile balayan olaylar ise gn boyu srd. Akam saatlerinde son bulan olaylar srasnda 5 kii gzaltna alnd. 20 Nisan 2011'de, Mardin ili Nusaybin ilesin'de dn len saatlerinden itibaren YSK'y protesto etmek iin sokaa kan kitleye polisin sert mdahalesinin ardndan 5 kii gzaltna alnrken 3' ocuk 8 kii ise yaraland. Yaral ocuklardan 2'sinin durumunun iyi olduu belirtilirken bir ocuk ise hala youn bakmda tutuluyor. 20 Nisan 2011'de, Mardin ili Kzltepe'de dn kan olaylar srasnda gzaltna alnan 5 kii adliyeye sevk edildi. 4 kii serbest braklrken Vedat Ablak "Polise mukavemet ettii" iddiasyla karld mahkeme tarafndan tutuklanarak cezaevine gnderildi. 21 Nisan 2011'de, Mardin'in Nusaybin lesi'nde 100. Yl Park'nda bir araya gelen ve aralarnda BDP il ve ile yneticileri, Eitim Sen yeleri, KRDDER yeleri, Kzltepe Belediye Bakan Aye Gkkan ve belediye meclis yelerinin de aralarnda bulunduu ok sayda kii Newroz Alan'na doru yrd. Yola barikat kuran polis gruba tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etti. Olaylarda Hayrettin Alkan, lyas Poyraz ve ismi renilemeyen bir ocuk gzaltna alnd. 22 Nisan 2011de, Mardinin Nusaybin, Kzltepe ve Derik ilelerinde 20 Nisan'dan itibaren tepkisini gsteren halka kar polis uygulad iddet nedeniyle Nusaybin'de 6's ocuk olmak zere 11 kii yaraland. Nusaybin'de gzaltna alnan 10 kiiden 1'i tutukland. Kzltepe'de polis iddeti nedeniyle 10'a yakn kii eitli yerlerinden hafif yaraland. 4 kiinin gzaltna alnd ilede 1 kii ise tutukland. Derik lesi'nde ise gzaltna alnan 1 kii tutukland. 22 Nisan 2011'de, Mardin ili Nusaybin ilesin'de dn YSK'nn veto kararn protesto etmek iin yaplan gsterilere katld gerekesiyle gzaltna alnan Alaattin Beyret ve Hayrettin Altan isimli yurttalar, emniyetteki ilemlerinin 258 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

ardndan savcla sevk edildi. Buradaki ifadelerinin ardndan tutuklanmalar talebiyle mahkemeye sevk edilen 2 kii, "Toplant Gsteri Yryleri Kanunu'na muhalefet etmek" iddiasyla tutukland. YSK nn, milletvekili aday 12 kiinin bavurusunu eski mahkmiyetleri gereke gstererek iptal etmesi nedeniyle dzenlenen protesto gsterilerinde Mardinde 16 kiiden 4 ; karldklar mahkeme tarafndan tutukland 24 Nisan 2011de, 8 Nisan'da Mardin Diyarbakr karayolu zerinde meydana gelen patlamada yaamn yitiren HPG'li Beir Muhammed'in cenazesinin Kzltepe'de topraa verilmesinin ardndan polisin mdahalesi sonucu balayan olaylara kartklar iddiasyla 14 kii gzaltna alnd. Mizgin Temel, Delil Gkta, Frat Ece, Birgl Yksel isimli yurttalar sokakta yaplan kimlik kontrolleri srasnda gzaltna alnd. smi renilemeyen 10 kiinin ise sabah saatlerinden itibaren evlerine yaplan basknlarla gzaltna alnarak Kzltepe Emniyet Mdrl'ne gtrld belirtildi. Akam saatlerinde de CarrefourSA nnde yryen biri engelli, 2 ocuk daha gzaltna alnd. Gzaltna alnan S. T. (17), T . (16) Kzltepe Emniyet Mdrl'ne gtrld 25 Nisan 2011de, Kzltepe'de dn HPG'li Beir Muhammed'in cenazesinin defnedilmesinin ardndan yry yapan kitleye polis mdahalesinin ardndan kan olaylara kartklar iddiasyla gzaltna alnanlar emniyetteki ilemlerinin ardndan Kzltepe Cumhuriyet Savcl'na karld. Savclkta ifadeleri alnan 16 sanktan 12'si serbest braklrken, 4 kii tutuklanma talebiyle mahkemeye sevk edildi. Mahkemeye sevk edilen 17 yandaki engelli S.T., F.E., D.G. ve Birgl Yksel Kzltepe 1. Asliye Ceza Mahkemesi'nde ifadeleri alndktan sonra "rgt yesi olmak" iddiasyla tutukland 28 Nisan 2011de, Mardin Emniyet Mdrl'ne bal polislerin sabah saatlerinde yapt ev basknlarnda Mardin Belediye Meclis yesi Gne pek ile Mahmut Aktay, gzaltna alnd 29 Nisan 2011de, Nusaybin Emniyet Mdrl polisleri tarafndan sabah saatlerinde birok eve baskn yapld. Basknlarda yalar 18'den kk olan B.C., H.B. ile yalar 18'den byk olan Mazlum A, Bar A, Nazm D. Peger . gzaltna alnd. 29 Nisan 2011de, sabah saatlerinde Mardin ili Kzltepe ilesinde zel harekat timleri ve polisler tarafndan evlere yaplan baskn sonucunda 1'i ocuk 6 kii gzaltna alnd. "KCK'nin genlik yaplanmasna ye olduklar" iddiasyla gzaltna alnan 6 kii Kzltepe Emniyet Mdrl'ne gtrld. 29 Nisan 2011de, Mardin Srgc Beldesi'nde jandarma tarafndan yaplan ev basknlaryla 3 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnan Abdulkadir Tray, Ramazan Altundere ve Meryem Ekmen, Mardin Emniyet Mdrl'ne gnderildi 29 Nisan 2011de, BDP'nin genlik yaplanmas DYG'ye ynelik Mardin ve ilelerinde 29 Nisan gn dzenlenen basknlarda gzaltna alnan 5'i ocuk 16 kii Mardin adliyesine getirildi. Savclk sorgusunun ardndan 1'i ocuk 2 kii serbest brakld. 4' ocuk 14 kii ise "KCK z savunma birlikleri'nde grev aldklar" iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 6 Mays 2011de,Mardin'in Nusaybin lesi'nde sabahn erken saatlerinde Mardin Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan yaplan ev basknlarnda 3 yurtta gzaltna alnd. Nusaybin'in Yeni Turan, Devrim ve Frat mahallelerinde yaplan basknlarda, Znar akr, Serhat zbey ve ismi renilemeyen bir yurtta gzaltna alnarak Mardin merkeze gtrld. 8 Mays 2011de, Mardinin Nusaybin lesi'nde polislerin ok sayda eve dzenledii basknda DYG adna Nusaybinde faaliyet yrttkleri gerekesiyle 6 kii gzaltna alnmt. Nusaybinde eitli gsterilerde molotof kokteyli atmak, tal ve havai fiekli saldrda bulunduklar iddiasyla gzaltna alnan 6 kii tutuklanarak, Mardin E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 11 Mays 2011de, Mardin'in Kzltepe lesi'nde polis tarafndan Demokratik zm adr ve evlere ezamanl baskn yapld. Basknlarn ardndan "Yasa d gsteriye katldklar" iddiasyla Burhan Ergl, Mehmet Nuri rnek, Servet Erdoan, Vedat Emen, Sabahat Emen, Murat Aksoy ve Mesut Emen gzaltna alnd. Kzltepe le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 11 Mays 2011de, Mardin ili Kzltepe lesi'nde polis tarafndan Demokratik zm adr ve evlere ezamanl dzenlenen basknlarda "Yasa d gsteriye katldklar" gerekesiyle 13 kii gzaltna alnmt. Gzaltna alnanlardan 2si Emniyet Mdrlndeki sorgularnn ardndan serbest braklrken, 5 ocuk ise tutuklanma | K GVENL ve ZGRL

259

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

talebiyle savclk sorgularnn ardndan Kzltepe Asliye Ceza Mahkemesine sevk edildi. Mahkeme, 5 ocuu tutuklayarak Mardin D Tipi Kapal Cezaevine gnderdi 15 Mays 2011de, Mardin'in Nusaybin lesi'nde KURDDER ubesi binas nnde bir araya gelen binlerce kii Krt Dil Bayram nedeniyle yry dzenledi. Yryn ardndan 27 Mays ve Ik nder mahallelerinde yolu trafie kapatan genler ile polisler arasnda atma kt. Mahallelerde balayan olaylarda 2 ocuk gzaltna alnd. Gzaltna alnan ocuklar Nusaybin Emniyet Mdrl'ne getirildi. 16 Mays 2011de, Mardin ili Nusaybin ilesin'de 15 Mays gn kan olaylarda gzaltna alnan 2 ocuktan biri serbest braklrken, sabah saatlerinde de 2 eve yaplan basknda 2 kii daha gzaltna alnd. 17 Mays 2011de, Mardin ili Kzltepe ilesin'de sabah saatlerinde evine yaplan basknla gzaltna alnan 3 kii adliyeye sevk edildi. Kzltepe Belediyesi Eitime Destek Evi Koordinatr Nurullah Tun savclk tarafndan serbest braklrken, BDP'li Belediye Meclis yesi Reat Kaymaz ve BDP yesi Hasan Dalm ise savclk ifadelerinin ardndan tutuklanma talebiyle Kzltepe Asliye Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Kaymaz ve Dalm "rgt yesi" olduklar iddiasyla tutuklanarak Mardin E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 21 Mays 2011de, Mardin'in Nusaybin lesi'nde iki gn boyunca yaplan ev basknlarnda 20 Maysta 4 kii gzaltna alnmt. Sabah kar polis kentte e zamanl olarak ok sayda eve baskn yapt. Basknlarn ardndan 15 yandaki kz ocuu B.E gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemezken gzalt saysn artabilecei belirtildi. 24 Mays 2011de, Mardin'in Saraolu Mahallesi'ne seim almas iin gelen AKP'li bir grup kadn ile mahalle sakinleri arasnda tartma kt. Tartmann bymesi zerine mahalleye BDP Mardin l Bakan Yardmcs Ahmet Bingl de geldi. Bu srada olay yerine gelen polis ise Bingl' gzaltna ald. Bingl, Mardin l Emniyet Mdrl'ne gtrld. 24 Mays 2011de, Mardin'de Azadiya Welat Gazetesi datmcs ahin Bayda, polis tarafndan gzaltna alnd. Saraolu Mahallesi'nde gezerken polis tarafndan gzaltna alnan Bayda'n hakknda alan bir soruturma kapsamnda ifade vermedii iin gzaltna alnd renildi. 26 Mays 2011de, Mardin'in Nusaybin lesi'nde nceki gn gzaltna alnan 3 kii adliyeye sevk edildi. Savclkta ifade verenlerden 2'si serbest braklrken Lokman Gndz tutuklanma talebiyle mahkemeye karld. Mahkeme "rgt yesi olduu" iddiasyla Gndz'n tutuklanmasna karar verdi. 31 Mays 2011de, Mardinin Kzltepe lesinde 30 Mays 2011de dzenlenen ev basknlarnda gzaltna alnan aralarnda Azadiyat Welat Kzltepe datmcs Delil Tekin ve Reber ldem'in de bulunduu 9 kii, yasad rgt yesi olduklar iddiasyla tutuklanarak Mardin E Tipi Cezaevine gnderildi 2 Haziran 2011de, Mardin ili Kzltepe ile Emniyet Mdrl'ne bal polisler, 17 yandaki S.A.'nn evine baskn yapt. Basknda "Kamu kurumlarna ve bankalara molotofkokteyli att" iddiasyla gzaltna alnan S.A.'nn Emniyet Mdrlne gtrld renildi. 3 Haziran 2011de, Mardin'in Kzltepe lesine bal enyur Beldesi'nde sabah erken saatlerde Polis ve askerlerin ortaklaa dzenledikleri basknlarda Devran Aaolu, Ali zdemir, Hasan Yldz ve Yusuf Uzun gzaltna alnd. Gzaltna alnan 4 kii enyurt Jandarma Karakoluna gtrld. Karakoldaki ilemleri tamamlanan 3 kii serbest brakld. Gzaltna alnan 4 kiinin eitli tarihlerde Emek, zgrlk ve Demokrasi Blou'nun etkinliklerinde slogan attklar iddiasyla gzaltna alndklar bildirildi. 4 Haziran 2011de, Mardin ili Nusaybin ile Belediyesi Basn Birimi'nde alan Yldz Orhan, grevli olarak Belediye Bakan Aye Gkkan'n almalarn takip ettii srada Cumhuriyet Caddesi'nde, "zinsiz ekim yapt" iddiasyla gzaltna alnd. Kamerasna el konulan Orhan, le Emniyet Mdrl'ne gtrld. Yaklak 7 saat emniyette bekletilen Orhan, ifadesi alndktan sonra serbest brakld. 4 Haziran 2011de, Mardin'de sabah saatlerinde polisler bir eve baskn dzenledi. Basknda ervan Ete adl yurtta gzaltna alnd. Dosyada "gizlilik" karar olduu gerekesiyle, gzaltna alnma gerekesi renilmeyen Ete Mardin Emniyet Mdrl'ne gtrld. 12 Haziran 2011de, Mardin'in Derik lesi'nde oy saymnn bitmesine ksa bir sre kala polisler sandklarn bulunduu odalara girmeye balad. Namk Kemal lkretim Okulu'nda polise tepki gsteren bir kii gzaltna alnd. 260 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

12 Haziran 2011de, Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou aday Glser Yldrm'n seim blgesi olan Mardin'in Yeilli lesi'nde mahitlere ynelik polis basks yapld iddia edildi. Gl Mahallesi'nde oyunu kullanmak isteyen bir yurtta ile sandk bakan arasnda yaanan gerginlik zerine mahalleye giden BDP Yeilli le Bakan Hasan Tekin polis mdahalesine maruz kald. Tekin'in zerine yryen polisler, tehdit etti. Yaanan gerginliin ardndan bamsz adaylarn mahidi Veysi Tekin gzaltna alnd. 16 Haziran 2011de, Mardin ili Kzltepe ilesi Yeni Mahalle'de polis, 6 eve baskn dzenledi. Ev basknlarnda Abdurrahim Bayat adl bir kii de gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Bayat, Kzltepe le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 18 Haziran 2011de, Mardin ili Kzltepe lesi'nde gzaltna alnan 6 kii emniyetteki ifadelerinin ardndan savcla sevk edildi. Savclktaki ifadelerinin ardndan 6 kii, tutuklanma talebi ile Kzltepe Asliye Ceza Mahkemesi'ne gnderildi. Rezzan Akikol, Velat Erdem, Sedat elik, Mehmet elik, Ali Tayfan ve Ali Akba, 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu'na muhalefet ettikleri iddias ile tutuklanarak Mardin E tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 20 Haziran 2011de, Mardin ili, Savur lesi'ne bal Srgcs Beldesi'nin k yolu gzerghnda akam saatlerinde silah sesi duyuldu. Silah sesinin geldii blgeye sevk edilen Belde Jandarma Komutanl'na bal askerler, olay yerinde bulunan 12-14 yalarndaki S.A. S.A. ve U.K. adl ocuklar gzaltna ald. Askerlerin, "Silah sesini duydunuz. Silahn kim tarafndan skldn biliyorsunuz" gerekesiyle 3 ocuk Srgc Jandarma Karakol Komutanl'na gtrd. 28 Haziran 2011de, Mardin ili Kzltepe ilesin'de iki bbrei de almayan diyaliz makinesine bal yaayan 27 Haziran gn i yerine dzenlenen polis basknnda gzaltna alnp emniyetteki ifadesinin ardndan savcla sevk edilen Hasan Aa, 27 Haziran akam saatlerinde nbeti mahkemeye sevk edildi. "rgt yesi" olduu iddiasyla tutuklanan Aa Mardin E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. Aa'nn, Mardin Devlet Hastanesi'nden ald heyet raporu olmasna ramen mahkeme tarafndan tutuklanarak cezaevine gnderilmesi dikkat ekti. 29 Haziran 2011de, Mardin ili Nusaybin ilesin de polisin dzenledii ev basknnda Mehmet Serhat Akbulut adl yurtta gzaltna alnd. Sabah saatlerinde evine dzenlenen basknda gzaltna alnan Akbulut le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 30 Haziran 2011de, Mardin'in Nusaybin lesinde 26 Haziranda Vakflar Bankas ubesi nnde nbet tutan polislere atlan ses bombas sonucu 3 polisin yaralanmas sonras, bu 3 polisi yaralad iddiasyla gzaltna alnan 14 yandaki M.S.A. adl ocuk, Emniyetteki ilemlerinin ardndan Nusaybin 1. Asliye Mahkemesine karld. Mahkemede ifadesi alnan M.S.A., tutuklanarak Mardin E Tipi Kapal Cezaevine gnderildi. 3 Temmuz 2011de Hakkrinin emdinli lesinin krsal kesiminde kan atmada yaamn yitiren HPG militan Bedran Kaya iin, Mardinin Kzltepe lesinde dzenlenen cenaze treninde bir araya gelen gruba mdahale eden polis 3 kii yi gzaltna ald. 9 Temmuz 2011de Mardin'in Kzltepe lesi'nde nceki gn evlerine baskn yaplarak gzaltna alnan, Glistan nc ve kran Erol 8 Mart Dnya Kadnlar Gn'ne katldklar ve "yasad slogan attklar iddiasyla tutuklanarak, Mardin E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 18 Temmuz 2011de Suriye'den Mardin'in Nusaybin ilesi'nde snr gemeye alan ve PKK yesi olduu iddia edilen Glistan Alta adndaki kadn gzaltna alnd. 25 Temmuz 2011de Mardinin Kzltepe lesinde birok eve ayn anda baskn dzenleyen le Emniyet Mdrl'ne bal polisler, 7 kiiyi gzaltna ald. le merkezinde dzenlenen eitli etkinliklere katldklar ve polise ta attklar iddiasyla gzaltna alnan, eref Dursun, Abdurrahim Ay, Delil Gken, Ramazan Tou ve ismi renilemeyen 3 kii le Emniyet Mdrl'ne gtrld. Gzaltna alnan 6's ocuk 7 kiiden 5'i tutukland. 25 Temmuz 2011de Mardin'in Derik lesi'nde gece saat 23.00 civarnda kimlii belirsiz kiiler tarafndan emniyet binasna ses bombas atlmas olay ile ilgili bir inaat iisi gzaltna alnd. Sabah saatlerinde ie giden Zerdet Oduncu isimli inaat iisi, Terrle Mcadele polisleri tarafndan gzaltna alnarak, emniyete gtrld. BDP le Genlik yesi Uur Ecer'in de gzaltna alnd bildirildi. Gz altna alnan 2 kii tutuklanarak cezaevine konuldu 2 Austos 2011de Mardin'in Kzltepe lesi'nde 21 Kasm 2004 tarihinde polislerin at ate sonucu babas Ahmet Kaymaz ile birlikte ldrlen Uur Kaymaz'n anmasna katldklar gerekesiyle gzaltna alnan Kzltepe | K GVENL ve ZGRL 261

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

Eitim Sen Temsilcisi Salih Kuday, ynetici Abdulkadir Demir, eski ynetici Mehmet Ali iek ve sendika yesi Erdal am tutuklama talebiyle Kzltepe Asliye Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Mahkemece "yasad rgt propagandas yapmak"tan tutukland. 3 Austos 2011de Mardin Kzltepe ilesinde HPG'li Bedran Kaya'nn cenaze trenine polis mdahale etti. Coplarla aralara mdahale eden polis, aratan indirdii yurttalar da cop ve tekme tokatla darp etti, ismi renilemeyen 3 kii de gzaltn alnd. 5 Austos 2011de Mardin'in Kzltepe lesi'nde 3 Austos gn gzaltna alnan 17 yandaki Sozdar Tekin adl gen Kzltepe Adliyesi'ne karld. Tekin'in 8 Mart Dnya Kadnlar Gn etkinliine katld gerekesiyle mahkemece ifadesi alndktan sonra "rgt propagandas yapmak" iddiasyla tutuklanarak, Mardin E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 2 Eyll 2011de, Mardin Nusaybin'de Dnya Bar Gn nedeniyle yaplan kutlamalarn ardndan yrye geen ve slogan atan kitleye polis gaz bombas ve tazyikli suyla mdahale etti. Gece ge saatlere kadar sren atmalarda 4 kiinin gzaltna alnd bildirildi. 8 Eyll 2011de, Mardin'in Kzltepe lesi'nde nceki gn Kzltepe Emniyet Mdrl'ne ifadeye arlan 4 ocuk gzaltna alnd. Kzltepe'de 6 ay nce eitli tarihlerde yaplan yrylere katldklar gerekesiyle ifadeleri alnan R.A., O.., C.. ve soyismi renilemeyen R. adl ocuklar, Kzltepe Savcl'na karld. Savclkta ifadeleri alnan 4 ocuk, tutuklanma talebiyle Nbeti mahkemeye gnderildi. 4 ocuk, "rgt propagandas yapmak" iddiasyla tutuklanarak, Mardin E Tipi Kapal Cezaevi'ne gtrld. 10 Eyll 2011de, Mardinin Nusaybin lesi'nde PKK Lideri Abdullah calan'a uygulanan tecridi protesto etmek iin yaplan yryn ardndan polis tarafndan 3 kii gzaltna alnd. Gzaltlar protesto eden genlere polisin mdahale etmesi zerine polis ve genler arasnda atma kt. Polisin gaz bombas ve tazyikli su ile mdahale etmesi zerine genler de polise talarla karlk verdi. 21 Eyll 2011de, Mardin'in Nusaybin lesi'nde BDP le rgt nclnde PKK Lideri Abdullah calan'n 56 gndr avukatlaryla grtrlmemesi ile artan askeri operasyonlar protesto etmek amacyla Hkmet Kona nne kadar yaplmak isteyen yrye polisin mdahale etmesi ile balayan olaylar da polisin tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etmesine genlerin de ta, havai fiek ve molotofkokteyli ile cevap vermesi zerine atma kt. Atlan gaz bombalar nedeniyle adeta mahalleler gaz bulutu altnda kalrken, olaylar srasnda ismi renilemeyen 14 yalarnda bir ocuun gzaltna alnd bildirildi. 23 Eyll 2011de, Mardin'in Kzltepe lesi'nde Kohisar Mahallesi'nde 16-17 yalarnda 3 ocuun gzaltna alnd renildi. 23 Eyll 2011de Mardin'in Kzltepe lesi'nde dnce ve teori dergisi zgr Halk ve Demokratik Modernite'nin 3. saysn kargodan almak isteyen . dergilerle birlikte gzaltna alnd. hbar olduu gerekesiyle Kzltepe Emniyet Mdrl Terrle Mcadele Ekipleri'nce gzaltna alnan . daha sonra serbest braklrken, zerindeki 600 dergiye ise el konuldu. 29 Eyll 2011de, Mardin Kzltepe Belediye Meclis yesi Adil Basaran'n Bahelievler Mahallesi'nde bulunan evine polisler tarafndan baskn dzenlendi. Basaran'n evine dn Silopi merkezde pheli olduu gerekesiyle olu Ferhat Basaran'n gzaltna alnmas nedeniyle baskn dzenlendii renildi. 2 Ekim 2011de, Mardin'in Kzltepe lesi'nde gece saat 21.00 sralarnda kimlii belirsiz kii veya kiilerce Carrefoursa Market'e molotofkokteyli atld. len ya da yaralanann olmad olayda markette kk apl maddi hasar meydana geldi. Olay yerinde incelemede bulunan polisin, zrhl aralar eliinde ile merkezinde yaplan aramalar sonucunda 3 kiiyi gzaltna ald renildi. 4 Ekim 2011de, Mardin ili Derik ile Belediye Bakan alar Demirel'in evi sabah erken saatlerde ok sayda polis tarafndan basld. Diyarbakr zel Yetkili Cumhuriyet Basavcs'nn talimatyla yaplan baskn esnasnda evdeki birok eya kullanlamaz hale getirildii bildirildi. Aramann ardndan gzaltna alnan Demirel zrhl polis aracna bindirilerek Diyarbakr'a gtrld. 6 Ekim 2011de, Mardin'in Nusaybin lesi'nde KCK gzaltlarn protesto etmek isteyen bir grup gsteri yapt. Polisin gstericilere mdahalede bulunmas sonucu atma kt. Gstericilerin de molotof kokteyli ve havai fieklerle karlk verdii olaylarda 1 kii gzaltna alnd. K GVENL ve ZGRL |

262

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

7 Ekim 2011de, Mardin Kzltepe'nin pek Mahallesi'nde dn akam saatlerinde aracnda seyir halindeyken gzaltna alnan BDP'li Mehmet Zana Dngel'in Kzltepe Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. Dngel'in gzaltna alnma nedeni renilemezken, ilemlerinin ardndan stanbul'a gtrlecei renildi 7-8 Ekim 2011de Mardinin Nusaybin lesindeki gsterilere mdahale eden polis ekipleri Nusaybin, Midyat ve Kzltepedeki mdahalelerde toplam 14 kiiyi gzaltna alnd. 9 Ekim 2011de, Mardin'in Kzltepe, Midyat ve Nusaybin ilelerinde yry dzenlemek isteyenlere polisin iddetli saldrsyla balayan olaylarda 15 kii gzaltna alnrken, Nusaybin'de 3 yandaki Y.E. ve 60 yandaki Hikmiye Akta polisin att gaz bombas sonucu yaraland. Balarnda vurulan Y.E. Nusaybin'den Mardin Devlet Hastanesi'ne sevk edilirken, Hikmiye Akta Nusaybin Devlet Hastanesi'nde tedavi altna alnd. Y.E'nin kaftasnda kme ve beyin kanamas riski tad bildirildi. Y.E. ile birlikte olaylarda yaralanan ocuk saysnn 7 olduu belirtildi. Y.A. (6), A.D. (10), S.A. (12) ve ismi renilemeyen 3 ocuun daha yaraland kaydedildi. 9 Ekim 2011de, Mardin ili Nusaybin ilesinde 9 Ekim nedeniyle yry yapmak isteyen kitleye polisin saldrsyla balayan olaylarda 4' 3, 6, ve 12 yalarnda ocuk olmak zere 5 kii yaraland. Abdulkadir Paa Mahallesinde kan olaylarda ise biri ocuk 2 kiinin gzaltna alnd bildirildi 10 Ekim 2011de Mardinde 6 Ekim gn gzaltna alnan BDP Parti Meclisi yesi Yusuf Ciril, yasad KCK rgt yesi olduu gerekesiyle stanbul 10. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan tutukland 12 Ekim 2011de, Mardin'in Mazda lesi'nde dn gzaltna alnan Azadiya Welat Gazetesi datmcs Yasemin Ylmaz, Emniyet Mdrl'ndeki ifade ilemlerinin ardndan savcla sevk edildi. Savclk ifadesinin ardndan tutuklanma talebiyle Mazda Asliye Ceza Mahkemesi'ne gnderilen 3 ocuk annesi Ylmaz, haftalk yayn yapan Demokratik Toplum Gazetesi'ni datarak "yasak yayn" bulundurduu iddiasyla tutuklanarak Mardin E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 12 Ekim 2011de, Mardin'in Nusaybin lesi'nde PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ile grtrlmemesini protesto etmek isteyen genlere polis mdahalesinin ardndan balayan olaylarda maynl arazi ile polis arasnda skan 19 ocuk gzaltna alnd. Gzaltnda bulunan ocuklarn salk kontrolnn ardndan savcla karlmas bekleniyor. te yandan gzaltna alnan ocuklarn panzerin arkasnda polisler tarafndan yere yatrlarak iddete maruz kaldklar da kameralar tarafndan tespit edilmitir. 16 Ekim 2011de, Mardin ili Midyat BDP le rgt'nn PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ile grtrlmemesini protesto etmek amacyla dzenledii yryn ardndan 11 ve 17 yalarnda olan iki ocuk gzaltna alnd. simleri renilemeyen 2 ocuun Midyat le Emniyet Mdrl'ne gtrld belirtildi. Abdullah calan iin Midyat'ta yaplan protesto yrynn ardndan gzaltna alnan 2 ocuk emniyetteki ilemlerin ardndan serbest brakld 17 Ekim 2011de, Mardin'in Nusaybin ilesinde sabah saatlerinde bir rencini evine baskn dzenlendi. Evde yaplan aramadan sonra Dndar Eren isimli niversite rencisi gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Eren'in Nusaybin Emniyet Mdrl'ne gtrld bildirildi. 18 Ekim 2011de, Mardin'in Kzltepe lesi'ne bal Uzunkaya (Biloka) Kynde baskn dzenledi. Kyde yaplan ev basknlar sonucu Alattin Aygn, Aydn Aygn, Resul Aygn, Sait Aygn, Nejmetin Bozan, Ferat Elatm ve ei Jandarma le Komutanl'na getirildi. Buradaki ilemlerin ardndan 7 kyl Kzltepe Adliyesi'ne sevk edildi 22 Ekim 2011de, Mardin ve ilelerinde 18 Ekim gn ev ve iyerlerine yaplan basknlar sonucunda gzaltna alnan 22 kii, dn savcla karld. Savclk ifadeleri ardndan 22 kii tutuklanma talebiyle nbeti mahkemeye gnderildi. Mahkeme ifade veren BDP l Bakan Tark Acar, eski BDP il bakanlar Cemal Veske ve Ali Aslan, eski BDP il yneticisi Hamza Vurgun, BDP yesi Orhan Ablak, Glten Yldz, Ahmet Temel, Eitim Sen Mardin eski ube Bakan Doan Angay, HD Mardin ube yneticisi Veysi Parlt, Kzltepe Belediye Meclis yeleri Osman Akkoyun, Hamit Turan, Adil Baaran, l Genel Meclis yesi M. Tahir Adal, "PKK Kongra-Gel yesi olduklar", "Yasa d eylem organize ettikleri ve bu eylemlere katlarak rgte bilerek ve isteyerek yardm ettikleri", "rgtn faaliyetleri erevesinde su iledikleri", "KCK sistemine bal olarak Mardin Kent Meclisi ad altnda illegal bir yaplanma oluturduklar" iddiasyla tutukland. 9 kii ise tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 23 Ekim 2011de, Mardin merkez ve ilelerinde 18 Ekim gn balayan gzaltlarda Nusaybin'de evine baskn yaplarak aranan, ancak annesi hastanede olduu iin gzaltna alnmayan Eitim Sen yesi Seyfettin Yavuz dn ifade iin arld Nusaybin Emniyet Mdrl'nden Mardin'e getirildi. Emniyetteki ilemlerinin ardndan savcla sevk edilen Yavuz, tutuklanma talebiyle mahkemeye sevk edildi. Mardin Asliye Ceza Mahkemesi'nde | K GVENL ve ZGRL 263

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

grlen durumann ardndan Yavuz, "KCK sistemine bal olarak Mardin Kent Meclisi ad altnda illegal bir yaplanma oluturduu" iddiasyla tutukland. Tutuklanan Yavuz, Mardin M Tipi Kapal Cezaevi'ne gtrld. 23 Ekim 2011de, Mardin'in Midyat lesi'nde, PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ile grtrlmemesini protesto etmek amacyla BDP Midyat le binasndan Bar ve Kardelik Park'na doru yrmek isteyen kitleye polisin izin vermemesi zerine kan olaylarda 10 u ocuk 25kii gzaltna alnd. Gzaltna alnan ve aralarnda BDP Midyat le E Bakanlarnn da bulunduu yurttalarn Midyat le Emniyet Mdrl'ne gtrld belirtildi 26 Ekim 2011de, Mardin E Tipi Kapal Cezaevi'ne gre giden Gler Peker adl kadn gr sonras polisler tarafndan gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Peker, l Emniyet Mdrl'ne gtrld. 27 Ekim 2011de, Mardin'in Kzltepe lesi'nde sabah saatlerinde evlerine yaplan basknda gzaltna alnan, BDP le Bakan Yardmcs Abdulvahap Gen, Ahmet Kava, Abdurrahim Temel ve Mahmut Kaymaz polisteki ifade ilemlerinin ardndan adliyeye karld. Savclk tarafndan ifadeleri alnan Ylmaz ve Gen "2011 Newroz Tertip Komitesi'nde olduklar"; Kava, Temel, Kaymaz ve Bar ise "Newroz'a katldklar" gerekesiyle mahkemeye sevk edildi. Kzltepe Sulh Ceza Mahkemesi de ayn gerekeyle 4 kiiyi de tutuklayarak, Mardin E Tipi Cezaevi'ne gnderdi. 27 Ekim 2011de, Mardin'in Kzltepe, Nusaybin ve Mazda ilelerinde polis evlere basknlar dzenledi. Basknlarda Nusaybin Belediye Bakan Yardmcs Ayhan Doan, Mazda Belediye Meclis yesi Ali zkan, belediye meclis yeleri Sakine Ylmaz ve Abdurrahman Duman ile KURD-DER ube Bakan Hamdiye Turgay ve Orhan Bar gzaltna alnd. Gzaltna alnanlar Mardin Emniyet Mdrl'ndeki ilemlerinin ardndan savcla sevk edildi. Tutuklama talebiyle mahkemeye karlan Doan ve zkan, "Mardin Kent Meclisi'ne ye olduklar" gerekesiyle tutukland. Tutuklanan Doan ve zkan, Mardin E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi 31 Ekim 2011de, Mardin'in Derik lesi Kkpnar Mahallesi'nde nceki akam arkadalar ile gezen M.A.O. (17) adl ocuk, "dur" ihtarna uymad iddiasyla polis tarafndan ayandan vurulduktan sonra gzaltna alnd. Gzalt srasnda fenalaan M.A.O., hastanede yarasnda diki atlp pansuman yapldktan sonra tekrar emniyete gtrld. Emniyetteki ilemlerinin ardndan Derik Cumhuriyet Savcl'na karlan M.A.O. buradaki ifadesinin ardndan tutuklanma talebi ile mahkemeye sevk edildi. Derik Sulh Ceza Mahkemesi'nde ifadesi alnan M.A.O. "rgt yesi olmak" iddiasyla tutukland. 1 Kasm 2011de, Mardin ili Nusaybin ilesinde DKH tarafndan dzenlenen yrye katlan yzlerce kadn, aralarnda kadn seilmilerin de bulunduu Krt siyasetilerin tutuklanmasn ve askeri operasyonlar protesto etti. Yryn ardndan belediyenin basn alan Abdurrahman Oru ise polis tarafndan gzaltna alnd. 16 Kasm 2011de, Mardin'in Mazda lesi'nde dn gzaltna alnan Azadiya Welat Gazetesi datmclar Nizamettin Ylmaz ile Yasemin Ylmaz emniyetteki ilemlerinin ardndan bugn savcla karld. Savclkta ifadeleri alnan Nizamettin ve Yasemin Ylmaz ifti, "rgt propagandas yapmak" iddias ile nbeti mahkemeye sevk edildi. Mahkemeye karlmak iin Mazda Adliyesi'nde bekletilen ve konuya ilikin altklar Frat Datm A. Avukat Serdar elebi'ye bilgi veren Nizamettin Ylmaz, polislerin haftalk Demokratik Toplum Gazetesi'nin "toplatma karar" olduunu gereke gstererek kendilerini gzaltna aldn belirtti. Sz konusu "Toplatma" kararnn henz kendilerine tebli edilmediini ve bu karardan bihaber gazete datmn yaptklarn syleyen Ylmaz, "Ortada bir mahkeme karar olduunu sylyorlar. Fakat bu karar henz bize ulatrlmadan, bizi gzaltna aldlar. Emniyete gtrdler. Ne emniyetteki sorgumuz srasnda ne de savclk aamasnda bizim avukat talebimiz kabul edilmedi. u ana kadar ki tm ilemler kanuna aykrdr" dedi. Mazda Savcs'nn hem haftalk Demokratik Toplum Gazetesi hem de gnlk yayn yapan zgr Gndem ve Azadya Welat gazetelerinin ileye sokulmamas talimatnn bulunduunu ve bu bakmdan defalarca "gzalt" tehdidi ile kar karya kaldklarn dile getiren Ylmaz, "Bize 'bu ileye kesinlikle gazete getirmeyeceksiniz' dedi. Ve bu ekilde polislere de talimat verdi. Aksi halde 'Gazetelerin toplatmas olsun ya da olmasn sizi gzaltna alrz' diye tehdit etti. Dattmz gazetelerin 'rgt propagandas' yaptn sylediler. Bu nedenle ileye getirilmesi kesinlikle yasaklanyor" dedi. 22 Kasm 2011de, Mardin ili Nusaybin ilesinde zel bir bankaya ilemleri iin girdii srada Nusaybin le Emniyet Mdrl'ne bal sivil ve resmi polisler tarafndan gzaltna alnan ehabettin Gler tutukland. Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan hakknda alan bir davadan 10 ay ceza ald ve cezasnn onayland belirtilen Gler, salk kontrolnden geirildikten sonra Adliyeye getirildi. Burada tutuklanma gerekesi yzne okunan Gler, Mardin E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 27 Kasm 2011de Mardinde, Nusaybin lesinde ve Kzltepe lesinde 25 Kasm gn dzenlenen ev basknlar sonucu gzaltna alnan, aralarnda BDP il bakan Abdullah Akikolun da bulunduu 11 kii KCK Soruturmas kapsamnda tutukland 264 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

27 Kasm 2011de, Mardin'in Nusaybin lesi'nde ise, yaplan eyleme polisin mdahalesi sonrasnda kan olaylarda zihinsel engelli 22 yandaki Nihat Cansu isimli yurttan gzaltna alnd bildirildi. Cansu Nusaybin le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 29 Kasm 2011de, Mardin'in Midyat lesi'nde sabahn erken saatlerinde polis evlere basknlar dzenledi. Basknlarda BDP Midyat le E Bakan Filiz Ik'n yan sra ile yneticileri Zeki Alkan, Berivan Acar, Sleyman Kamaz, Yusuf Aklar, Dirkan Soyaca ve ismi renilemeyen bir gen gzaltna alnd. Ik ve beraberindeki 7 kiinin Diyarbakr'a gnderildii kaydedildi. 30 Kasm 2011de, Mardin'in Dargeit lesi'nde PKK'nin 33. kurulu yldnmn kutlamak isteyen genlere polisin ate amas sonucu bacandan ve srtndan yaralanan dershane rencisi Mehmet irin Arslan (18), tedavi grd Mardin Devlet Hastanesi'nden taburcu edildi. Taburcu edildikten sonra Mardin Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan gzaltna alnan Arslan, Dargeit'e gtrld. 3 Aralk 2011de, Mardin'in Nusaybin lesi'nde Jandarma Karakol Komutan Astsubay Baavu Oktay Akdoan'n hayatn kaybettii, bir sivil memurun da yaraland saldryla ilikisi olduu gerekesiyle bir kii daha tutukland. Nbeti Mahkemece tutuklanan ve ismi renilemeyen kiinin Mardin E Tipi Kapal Cezaevi'ne gtrld belirtildi. 13 Aralk 2011de, Mardin Emniyet Mdrl'ne bal polisler, sabah saatlerinde Merkeze bal Yalnky Beldesi'nde (Mensuriye) evlere baskn dzenledi. Evlerde yaplan aramann ardndan BDP yeleri Semiha Aksin, Cihan Aksin, Ferhan Adin, Fatma Adin ve Mahmut Akpnar ile DTK delegesi Lamia Uslanmaz gzaltna alnd. Mardin l Emniyet Mdrl'ne gtrlen 6 kiinin gzalt gerekesi hakknda bilgi edinilemedi. 26 Aralk 2011de Mardinin Dargeit lesinde ev basknlar dzenleyen Terrle Mcadele ubesine bal polis ekipleri atmalarda len HPG militanlarnn cenaze trenlerine katldklar gerekesiyle 15 ocuu gzaltna ald Mersin 30 Aralk 2010da Tarsus lesinde dzenlenen ev basknlar sonucunda gzaltna alnan 7 kiiden 5i, yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla 31 Aralk gn tutukland 15 ubat 2011de, dzenlenen protesto gsterilerine gaz bombas, biber gaz ve tazyikli suyla mdahale eden kolluk kuvvetleri Mersinde 20 kiiyi gzaltna ald 18 ubat 2011de, 15 ubat 2011 tarihinde Mersinde dzenlenen protesto gsterisine mdahale eden polis ekiplerinin gzaltna ald 12 kii karldklar mahkemece tutukland. 22 ubat 2011de, Cumhurbakan Abdullah Gln Mersin niversitesini ziyaret etmesini protesto etmek zere bekleyen rencilere, polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu 40 renci gzaltna alnd 31 Mart 2011de, BDP ile DTKnin Krt meselesinin zmne ynelik ortak aldklar karar olan sivil itaatsizlik eylemleri kapsamnda, Mersinde yaplmak istenen oturma eylemine polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu 83 kii gzaltna alnd YSK nn, milletvekili aday 12 kiinin bavurusunu eski mahkmiyetleri gereke gstererek iptal etmesi nedeniyle dzenlenen protesto gsterilerinde Mersinde gzaltna alnan 7 kiiden 5 i karldklar mahkemeler tarafndan tutukland 26 Nisan 2011de, sabaha kar zmir, Mersin, Tunceli ve Adanada Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii operasyonlar sonucu, Demokratik zm adrlar skld ve operasyon dzenlenen illerden Mersinde 15 kii gzaltna alnd 18 Mays 2011de, rnakn Uludere lesinin dalk arazi kesiminde ve snrn Irak tarafnda 12 ve 13 Mays 2011de kan atmalar sonunda 12 militann yaamn yitirdii olayla ilgili, Mersinin Akdeniz lesinde mealeli yry dzenleyen gruba polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu 15 kii gzaltna alnd 31 Mays 2011de, Mersinde bamsz milletvekili aday Erturul Krk iin seim almas yrten 5 i ocuk 7 kii gzaltna alnd | K GVENL ve ZGRL

265

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

9 Haziran 2011de, Mersinde Bamsz Devrimci Snf Platformu BDSP yelerinin yrtt seim almasna mdahale eden polis ekipleri, BDSP yesi 5 kiiyi gzaltna ald 17 Eyll 2011de, Mersinde dzenlenen e zamanl ev basknlar sonucu gzaltna alnan 10 kiiden aralarnda BDP meclis yelerinin bulunduu 8 kii yasad KCK rgt yesi olduklar gerekesiyle tutukland 30 Eyll 2011de, Mersinde BDP il yneticisi Nevzat evik polis ekipleri tarafndan gzaltna alnd 1 Ekim 2011de, Mersinde BDP parti meclisi yesi Filiz Ylmaz ve DHA muhabiri Aydn Yldz, operasyonu kapsamnda gzaltna alnd KCK/TM

7-8-9 Ekim 2011 tarihlerinde Mersindeki gsterilere polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu 25 kii gzaltna alnd 8 ve 9 Ekim 2011 tarihlerinde Kahramanmaran Pazarck lesinin krsal kesiminde 2 Ekim 2011de kan atmada len HPG militan Sadk Kaya iin 4 Ekim 2011de Mersinde dzenlenen cenaze treninin ardndan trene katlan gruba polis ekiplerinin basnl su ve coplarla yapt mdahale sonucu gzaltna alnanlardan 15i ocuk 46 kii karldklar mahkeme tarafndan tutukland 11 Ekim 2011de, Kahramanmaran Pazarck lesinin krsal kesiminde 2 Ekim 2011de kan atmada len HPG militan Sadk Kaya iin 4 Ekim 2011de Mersinde dzenlenen cenaze treninin ardndan trene katlan gruba polis ekiplerinin basnl su ve coplarla yapt mdahale sonucu gzaltna alnanlar arasnda bulunan oluyla ilgili bilgi almak iin Mersin Adliyesinin nnde bekleyen Emine Orhann darp edilerek gzaltna alnd ve gtrld Souksu Polis Karakolunda da darp edildii renildi 11 Ekim 2011de, Mersinde BDP ye ve yneticilerine ynelik dzenlenen ezamanl operasyonlar sonucu KCK/TM operasyonu kapsamnda gzaltna alnanlardan BDP il bakan yardmcs Mahmut Karabulut ve il ynetici Hasan Cide yasad rgt yesi olduklar sulamasyla tutuklanarak Mersin E Tipi Cezaevine gnderildi 9 Ekim 2011de, Mersinde gzaltna alnan H.Y., F.. ve S..nn adl 3 ocuun gtrldkleri Mersin Emniyet Mdrlnde alt saat boyunca darp edildikleri ve kendilerine ajanlk teklif edildii ileri srld 14 Ekim 2011de, Mersinin Toroslar lesinde adakent Lisesinde DEV-LS Dergisini okula almayan okul mdryle grmek amacyla okula SDP il rgt yneticilerinden Kadir Saraolu ve SDP yesi 1 kiinin okula arlan polis ekipleri tarafndan gzaltna alnd renildi 17 Ekim 2011de, Mersin niversitesinin dzenlenen akademik yl al trenine katlan Ekonomi Bakan Zafer alayan protesto etmek isteyen 6 renci gzaltna alnd 1 Kasm 2011de, Mersinde polis ekiplerinin dzenledii ezamanl ev basknlar sonucu KCK operasyonlarn protesto ettikleri gerekesiyle 13 kii gzaltna alnd 4 Kasm 2011de, Mersinde gzaltna alnan 4 kiiden 3 yasad KCK rgt yesi olduklar sulamasyla tutukland 22 Kasm 2011de, Mersinin Akdeniz lesinde bir lokantada yemek yiyen O.B. ve M.K. adl iki ocuk polis ekipleri tarafndan gereke gstermeksizin gzaltna alnd 29 Kasm 2011de Mersinin Akdeniz lesinde 27 Kasm gn PKKnin 33. kurulu yldnm dolaysyla yaplan etkinlie mdahale eden polis ekiplerinin gzaltna ald Abdulmenaf Cengiz ile M.S.A. (15) ve S.K. (17) yasad rgt propagandas yaptklar ve kamu malna zarar verdikleri gerekeleriyle tutukland 8 Aralk 2011de, Mersinin Tarsus lesinde yasad rgte yardm ve yataklk yapt iddiasyla evine dzenlenen baskn sonucu gzaltna alnan A.N. ayn gerekeyle karld mahkeme tarafndan tutukland 14 Aralk 2011de, Mersinde dzenlenen ev basknlar sonucu yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla 3 kii gzaltna alnd 14 Aralk 2011de, Mersinin Tarsus lesinde dzenlenen ev baskn sonucu 13 Aralk gn gzaltna alnan BDP le Bakan Faik Altun yasad rgt yesi olduu ve yasad rgt propagandas yapt sulamalaryla tutukland 266 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

18 Aralk 2011de, Mersinde dzenlenen Ez li vir im. Buradaym, irademe sahip kyorum etkinliinin ardndan Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin 19 Aralk 2011de dzenledii ezamanl ev basknlar sonucu 12 kii gzaltna alnd Mula Mu 18 Ocak 2011de, Mu'un Varto lesi'nde esnaflk yapan ve ayaklarndan engelli olan e Gyasettin Barut isimli snafn, iyerine gelen 5 polis tarafndan dvld iddia edildi. Barut'un kendisinden kimlik isteyen polislere kimliini vermek istememesi zerine dvld belirtildi. Yaral halde iyerinde braklan esnaf daha sonra su duyurusunda bulunmak iin le Cumhuriyet Savcl'na giderken ayn polisler tarafndan yolda gzaltna alnarak le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 26 Ocak 2011de, Mu ili Bulank ilesinde 4 gn nce yaanan olaylarda gzaltna alnan 17 yandaki E.K. ile 15 yandaki S.. nceki gn karldklar Bulank Cumhuriyet Savcl tarafndan alnan ifadelerinin ardndan tutuklamalar talebiyle Bulank Sulh Ceza Mahkemesi'ne gnderildi. ki ocuk "rgt yelii" ile " Kamu malna zarar verme" sulamalaryla tutuklanarak Mu E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 30 Ocak 2011de, Mu'un Malazgirt lesi'nde "Ara kundakladklar" iddiasyla dn akam ile merkezinde gzaltna alnan iyar Keklik (19) ve Y.. (16) adndaki ocuk, emniyetteki ifadelerinin ardndan savcla karld. Buradaki ifadelerinin ardndan tutuklanmalar talebiyle Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen Keklik ile ztrk "rgte ye olmak" iddiasyla tutuklanarak Mu E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 5 ubat 2011de, Mu'un Bulank lesi'nde MEYA-DER temsilcisi Hakim Ka'n Bulank Merkezinde bulunan iyerine "Yasak yayn bulunduu" gerekesiyle dzenlenen basknda Ka'nn olu zgr Ka gzaltna alnd, iyerinde paket halinde bulunan 175 adet Yurtsever Genlik Dergisi'ne de el konuldu. 15 ubat 2011de, BDP Mu l Ebakan Halide Budak, gzaltna alnd. Budak'n PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getirilmesi nedeni ile 11 ubat'ta Mu'ta yaplan aklama gerekesi ile gzaltna alnd renildi. 28 ubat 2011de, Mu'un Malazgirt lesi'nde Faruk Blbl (25) ve Serdar Burhanl (24) isimli yurttalar, sabah saatlerinde ile merkezinde dolarken Malazgirt Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan gzaltna alnd. le Emniyet Mdrl'ne gtrlen 2 kiinin, BDP'nin yapm olduu basn aklamalarna katldklar ve slogan attklar gerekesiyle gzaltna alndklar belirtildi. 2 Mart 2011de, BDP Mu ili Bulank le yneticisi Vedat Topu, gr iin gittii Mardin E Tipi Cezaevinde polisler tarafndan gzaltna alnd. Hakknda Van'da alan bir davada ifade vermedii gerekesiyle Topu'nun gzaltna alnd bildirildi. 22 Mart 2011'de, Mu'un Bulank lesi'nde Newroz kutlamalarnn ardndan evlere dzenlenen basknlarda Suat Balk, Mithat Akyldz ve Emrah Tun ile 18 yandan kk olan E.E., A.S., C.., F.A. A.A., M.M., B.M., A.S., V.E., S.., M.T. ve N.G. gzaltna alnd. Gzaltna alnan 15 kii Bulank Emniyet Mdrl'ne gtrld bildirildi. Gzaltna alnanlarn Newroz kutlamalarnda "yasad slogan atmak" iddiasyla gzaltna alnd belirtildi. 23 Mart 2011'de Mu'un Yeilyurt Mahallesi'nde gece saatlerinde yaplan Newroz kutlamalarndan sonra polis ok sayda ev ve iyerine baskn dzenledi. Basknlar sonucu Okan Baykal, Vedat Aslan ve ismi renilemeyen iki kii gzaltna alnarak Mu Emniyet Mdrl'ne gtrld. 21 Nisan 2011de, YSK nn 12 milletvekili adayyla ilgili verdii karar sonras, karlkl youn ve ar iddetin kullanlmaya devam edildii eylemlerden Muun Malazgirt lesindeki eyleme polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu 3 kii gzaltna alnd. 22 Nisan 2011de, Mu ili Malazgirt ilesinde "Demokratik zm adr"nn aln gerekletiren halka polisin mdahalesiyle balayan olaylarda 6 kii gzaltna alnd. 26 Nisan 2011de, Mu'ta Malazgirt BDP le rgt'nn, Demokratik zm adr'nn polis baskn ile kaldrlmasna ilikin yapt aklama sonras, yrye gemek isteyen kitleye polisin tazyikli su ve gaz bombalar | K GVENL ve ZGRL 267

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

ile mdahalede bulunmas ile balayan olaylarda mit etinkaya, Kenan Keklik, Yusuf Keklik ve ismi renilemeyen 5 kii gzaltna alnd. 27 Nisan 2011de, Mu ili Bulank ilesinde Demokratik zm adrlarna yaplan mdahaleyi protesto etmek amacyla ehitlik Mahallesinde yolu trafie kapatarak yrye geen gruba, polis mdahale etti. Polisin mdahale etmesiyle, ara sokaklara dalan genler ta ve molotoflarla polise karlk verdi. Polis ile protestocular arasnda yaanan olaylarda 3 kiinin gzaltna alnd renildi. 29 Nisan 2011de, Mu'un Bulank lesi Erentepe (Liz) Beldesi'nde Erentepe Jandarma Karakolu ekipleri saat 04.00'da 3 eve baskn dzenledi. Baskn srasnda evler datlarak didik didik aranrken, evlerde bulunan zgr Halk Dergisi'nin saylarna da el konuldu. Haklarnda ihbar bulunduu gerekesi ile yaplan basknda BDP Belde yneticisi Sleyman Aygn ile Ahmet Yak ve Nihat Gzgn gzaltna alnd. 29 Nisan 2011de, 26 Nisan gn Mu'un Malazgirt lesi'nde polislerin gece baskn yaparak Demokratik zm adr'n kaldrmalarnn ardndan ilede yaplan protesto eylemine polisin mdahalesi ile balayan olaylarda gzaltna alnan 6 kiiden 3' dn tutuklanm, biri de serbest braklmt. 2 kii ise bugn savcla karld. Burada ifadeleri alndktan sonra tutuklanmalar talebiyle mahkemeye sevk edilen Yusuf Keklik ile sar ve dilsiz olan 40 yandaki Kenan Keklik, "2911 Sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu"na muhalefet ettikleri iddiasyla tutukland. 3 Mays 2011de, Mu'ta, BDP tarafndan dzenlenen mitinge katlan bir grup, AK Parti seim brosuna ve bir markete tal saldrda bulundu. Miting sonrasnda kan olaylarda, 8 kiinin de gzaltna alnd renildi. 11 Mays 2011de, Mu'un Malazgirt lesi'nde len saatlerinde YSK'nn bamsz milletvekili adaylarnn bavurusunu reddetmesi ile Malazgirt'e yaplan protesto gsterilerine katldklar gerekesi gzaltna alnan Daistan Paycu ve Mazlum Seden, emniyetteki ifadelerinin ardndan savcla sevkedildi. Savclktaki ifadelerinin ardndan Paycu ve Seden tutuklama talebiyle Malazgirt Sulh Ceza Mahkemesi'ne karld. Mahkeme "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su iledikleri" gerekesiyle Paycu ve Seden'in tutuklanmasna karar verdi. 13 Mays 2011de, Mu'un Malazgirt lesi'nde YSK'nn bamsz milletvkili adaylarn "veto" etmesi zerine ilede yaplan protesto gsterilerine katldklar gerekesiyle gzaltna alnan Frat Keklik, Halil Karasu ve Hakan Kahraman, le Emniyet Mdrl'nde yaplan ilemlerin ardndan Malazgirt Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. Savclk tarafndan "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla Malazgirt Sulh Ceza Mahkemesi'ne gnderilen 3 kii, ayn gereke ile tutuklanarak Mu E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 18 Mays 2011de, Mu'un Malazgirt lesi'nde, YSK'nn bamsz milletvekili adaylar hakkndaki veto kararn protesto ettikleri gerekesiyle gzaltna alnan Serkan Keklik, nder Ok ve Erbil Kln isimli yurttalar emniyetteki ilemlerinin ardndan savcla karld. Savclk ifadelerinin ardndan, "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla Malazgirt Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen 3 kii ayn gerekeyle tutuklanarak Mu E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 20 Mays 2011de, Mu'un Malazgirt lesi'nde, YSK'nin bamsz milletvekili adaylar hakkndaki veto kararn protesto ettii gerekesiyle gzaltna alnan zgr Yldz isimli yurtta emniyetteki ilemlerinin ardndan savcla karld. Savclk ifadesinin ardndan, "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla Malazgirt Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen Yldz tutuklanarak Mu E Tipi Cezaevi'ne gnderildi 25 Mays 2011de, Mu'un Malazgirt lesi'nde, YSK'nn bamsz milletvekili adaylar hakkndaki veto kararn protesto ettikleri gerekesiyle gzaltna alnan Muhammer Uurba, etin Dursun ve Newroz Gmta isimli yurttalar emniyetteki ilemlerinin ardndan savcla karld. Savclk ifadelerinin ardndan, "rgt yesi " iddiasyla Malazgirt Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen 3 kii ayn gerekeyle tutuklanarak Mu E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 25 Mays 2011de, HPG'li Hanifi Aydn'n Hasretpnar (Tendurek) Ky'nde defnedilmesinden sonra kan olaylarda askere ta att gerekesiyle Sinan Turan (27) isimli kii gzaltna alnd. Sinan Turan (27) savclktaki ilemlerinden sonra karld Malazgirt Sulh Ceza Mahkemesinde "rgte ye olduu" iddiasyla tutukland. te yandan Malazgirt'te YSK'nin bamsz milletvekili adaylar hakkndaki veto kararn protesto ettikleri gerekesiyle 2 kii daha gzaltna alnd. 26 Mays 2011de, Mu ili Varto ilesinde 21 Mart 201de ki Newroz kutlamalar srasnda slogan att gerekesi ile Cumhuriyet lkretim Okulu 6/B snfnda renci olan 13 yandaki .A. isimli kz ocuu okula gelen Varto 268 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan dersteyken gzaltna alnarak Emniyet Mdrl'ne gtrld. Varto Devlet Hastanesi'nde salk kontrolnn yaplmas ve cezai ehliyetinin olup olmadnn tespiti iin gtrlen . A., burada doktorun rapor vermemesi zerine polisler tarafndan Mu Devlet Hastanesi'ne gtrld. 26 Mays 2011de, Mu Alparslan niversitesi rencisi Yaln Peker, niversitede gzaltna alnarak Varto Cumhuriyet Basavcl'nda alnan ifadesinin ardndan tutuklanarak Mu Cezaevi'ne gnderildi. Peker'in slogan ve mar okuduu, bylelikle "rgt propagandas" yapt gerekesi ile tutukland bildirildi. 26 Mays 2011de, HPG'li Hanifi Aydn'n Hasretpnar (Tendurek) Ky'nde defnedilmesinden sonra kan olaylarda askere ta att iddiasyla gzaltna alnan Ceylan akar (28) isimli yurtta, savclktaki ifadesinin ardndan tutuklanmas talebiyle karld Malazgirt Sulh Ceza Mahkemesince "rgte yesi olduu" iddiasyla tutukland. 30 Mays 2011de, Varto'da (Gimgim) len saatlerinde mit Kzlta ve Yakup elik de gzaltna alnd. Gzaltna alnanlar Varto le Emniyet Mdrl'ne gtrld. Gzaltna alnanlarn Varto'da Belediye ay Bahesi'nde kurulan Demokratik zm adr'na 26 Mart tarihinde yaplan polis basknnn ardndan kan olaylara kartklar gerekesiyle gzaltna alndklar bildirildi 30 Mays 2011de, Varto'da len saatlerinde iyerinden gzaltna alnan Abdulkerim Yldz karld mahkemece tutuklanarak Mu Cezaevi'ne gnderildi. 26 Mart tarihinde Demokratik zm adr'na yaplan polis basknnn ardndan kan olaylarda polislere ta att iddias ile gzaltna alnan BDP yesi Yldz, savclktaki ifadesinin ardndan tutuklama talebi ile karld Varto Sulh Ceza Mahkemesi'nce "rgt yesi olduu" iddias ile tutuklanarak Mu Cezaevi'ne gnderildi. 30 Mays 2011de, Malazgirt lesi'nde de YSK'nin bamsz milletvekili adaylar hakkndaki veto kararn protesto ettii gerekesiyle gzaltna alnan Tekin Nayan isimli yurtta emniyetteki ilemlerinin ardndan savcla karld. Savclk ifadelerinin ardndan, "rgt yesi olduu" iddiasyla Malazgirt Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen Nayan, ayn gerekeyle tutuklanarak Mu E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 31 Mays 2011de, Varto'da 26 Mart tarihinde Demokratik zm adr'na yaplan polis basknnn ardndan kan olaylarda polislere ta att iddias ile gzaltna alnan Yakup elik, savclktaki ifadesinin ardndan tutuklama talebi ile karld Varto Sulh Ceza Mahkemesi'nce "rgt yesi olduu" iddias ile tutuklanarak Mu E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 1 Haziran 2011de, Mu'un Yeilce Mahallesi'nde seim almalar kapsamnda evlere giderek, aday tantm brorleri datan ve pusula zerinde yurttalara nasl oy kullanmalar gerektiini anlatan Drdane Sakk ve Pemba elik isimli kadnlar, Mu Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan herhangi bir gereke gsterilmeden gzaltna alnd. 1 Haziran 2011de, Muta ve Siirtte Emek, Demokrasi ve zgrlk Bloku adna seim almas yrten 5 kii gzaltna alnd 2 Haziran 2011de, Mu ili Varto ilesin'de 26 Mart tarihinde Demokratik zm adr'na yaplan polis basknnn ardndan kan olaylarda polislere ta att iddias ile gzaltna alnan Cihan Akbal ve Zbehir Karata, savclktaki ifadesinin ardndan tutuklama talebi ile mahkemeye sevk edildi. Akbal ve Karata, Varto Sulh Ceza Mahkemesi'nce "rgt yesi olduu" iddias ile tutuklanarak Mu E Tipi Cezaevi'ne gnderildi 8 Haziran 2011de, rnak'n Uludere krsalnda yaamn yitiren ve 17 Mays'ta Malazgirt'in Hasretpnar (Tendurek) Ky'nde defnedilen HPG'li Hanifi Aydn'n cenaze treninin ardndan kan olaylarda askere ta att gerekesiyle sabah saatlerinde arda gzaltna alnan Orhan Turan isimli yurtta savclktaki ilemlerinden sonra karld Malazgirt Sulh Ceza Mahkemesi'nde "rgte ye olduu" iddiasyla tutukland. 15 Haziran 2011de, Mu'un Bulank ilesinde BDP merkez alanlar Bedia Akkaya ile Nevin Gke polisler tarafndan gzaltna alnd. Gzalt gerekeleri renilemeyen Akkaya ve Gke'nin le Emniyet Mdrl'ne gtrld bildirildi. 20 Haziran 2011de, rnak'n Uludere krsalnda yaamn yitiren HPG'li Hanifi Aydn'n Malazgirt'in Hasretpnar (Tendurek) Ky'ndeki cenaze treni ardndan kan olaylarda askerlere ta att gerekesiyle Necati Kaya adl yurttan i yerine baskn dzenlendi. yerinde yaplan aramann ardndan Kaya, gzaltna alnd. Kaya, Malazgirt le Emniyet Mdrlne gtrld. Necati Kaya, emniyetteki ilemlerinin ardndan adliyeye sevk edildi. Malazgirt Cumhuriyet Savcl'na ifade veren Kaya, "rgt yesi olmak" iddiasyla Malazgirt Sulh Ceza Mahkemesi'ne gnderildi. Kaya, ayn iddiayla tutuklanarak Mu E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. | K GVENL ve ZGRL 269

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

4 Temmuz 2011de Mu ili Varto le Emniyet Mdrl'ne bal polis ekiplerinin, belediyeye ait Parke Ta retim antiyesi'ne yapt basknda gzaltna ald belediye iisi ve BDP yesi Zlkf Gmgm, karld mahkeme tarafndan tutukland. 8 Temmuz 2011de Mu ili Varto lesi'nde le Emniyet Mdrl'ne bal polis ekipleri, ile merkezinde 67 yandaki Bahattin Boz isimli yurtta gzaltna alnd. Boz, polislere ta att, "rgt propagandas yapt" ve "Devlet memuruna mukavemet" ettii iddiasyla tutuklama talebiyle Sulh Ceza Mahkemesi'nce tutukland. 11 Temmuz 2011de Mu Malazgirt lesi'nde polis ekipleri Murat Turanl'nn iyerine baskn dzenledi. yerinin arand basknda Murat Turanl gzaltna alnd. Gz altan alnan Turanl karld mahkeme tarafndan tutukland. 12 Temmuz 2011de Muun Varto lesinde gzaltna alnan BDP yesi Mesut Han, ayn gn karld Varto Sulh Ceza Mahkemesi tarafndan tutuklanarak Mu E Tipi Cezaevi'ne gnderildi 13 Temmuz 2011de Mu'un Malazgirt lesi'nde, getiimiz aylarda rnak'n Uludere krsalnda yaamn yitiren HPG'li Hanifi Aydn'n Hasretpnar (Tendurek) Ky'ndeki cenaze treni ardndan kan olaylarda askerlere ta att gerekesiyle mer Taydan gzaltna alnd. Taydan, ayn iddiayla tutuklanarak Mu E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 13 Temmuz 2011de Mu un Varto lesi'ne bal ayat (Gund Mra) nfusuna kaytl BDP yesi Nevzat Yldz, Varto aylar Jandarma Komutanl'na bal askerler tarafndan Karlova Yolu'nda kurulan arama noktasnda gzaltna alnd. Yldz "rgt propagandas yapmak" ve "rgt adna su ilemek" iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 18 Temmuz 2011de Mu'un Malazgirt lesi'nde, YSK'nin bamsz milletvekili adaylar hakkndaki veto kararn protesto eylemine katld gerekesiyle ar merkezinde gzaltna alnan Hikmet Ok "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla tutuklanarak Mu E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 24 Temmuz 2011de Mu'un Malazgirt lesi'nde YSK'nn bamsz milletvekili adaylar hakkndaki veto kararnn protesto edildii gsteride kan olaylarda polislere ta attklar iddia edilen M. Nuri Gmta ve Cemal merolu'nun evine baskn dzenlendi. Basknda Gmta ve merolu gzaltna alnd. Savclkta ifadesi alnan Gmta ve merolu'yu tutuklanma talebiyle Malazgirt Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Mahkeme Gmta ve merolu, "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla tutuklanarak Mu E Tipi Cezaevi'ne gnderdi. 25 Temmuz 2011de Mu'un Varto lesi'nde Bingl Dalar eteklerinde bulunan Varto yaylasnda bir eve dzenlenen basknda Erkan Akbal gzaltna alnd. Akbal, "rgt propagandas yapmak" ve "rgt adna su ilemek" iddiasyla tutuklanarak, Mu E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 27 Temmuz 2011de YSK nn bamsz milletvekili adaylar hakknda verdii veto kararn protesto eylemine katld gerekesiyle Mu'un Malazgirt lesi'nde sabah saatlerinde polisler tarafndan gzaltna alnan Alattin ztrk isimli yurtta, "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla tutuklanarak Mu E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 1 Austos 2011de Muun Malazgirt lesi'nde, YSK'nin bamsz milletvekili adaylar hakkndaki veto kararn protesto eylemine katldklar gerekesiyle gzaltna alnan Refik Bukan ve Yusuf Gezener isimli yurttalar, Malazgirt Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Mahkeme, Bukan ve Gezener'i, "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla tutuklayarak, Mu E Tipi Cezaevi'ne gnderdi. 10 Austos 2011de, Mu'un Varto lesi'nde Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan gzaltna alnan Orhan Cokun, Sulh Ceza Mahkemesi, Cokun'un "rgt propagandas yapmak" ve "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla tutukland. 12 Austos 2011de, Mu'un Varto (Gimgim) lesi'nde gzaltna alnan mer Karaaslan, Varto Cumhuriyet Savcl'na karld. Karaarslan, "rgt propagandas yapmak" ve "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddialaryla tutuklanarak, Mu E Tipi Cezaevi'ne gnderildi.

270

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

12 Austos 2011de, Mu'un Varto ilesinde de iyerine yaplan basknda gzaltna alnan Ahmet Karako isimli yurtta, emniyetteki ilemlerin ardndan adliyeye sevk edildi. "rgt propagandas yapmak" ve "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla tutuklanarak, Mu E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 17 Austos 2011de, Mu'un Varto lesi'nde Hsn Yeilbingl isimli yurtta Hrriyet Mahallesi'ndeki evine polisler baskn dzenledi. Yaplan aramann ardndan Yeilbingl gzaltna alnd. 22 Austos 2011de, Muun Malazgirt ilesinde Cevdet Kazanc adl yurtta gzaltna alnd. 22 Austos 2011de, Mu'un Malazgirt lesi'nde Ahmet Uak isimli yurtta gzaltna alnd 25 Austos 2011de Mu Varto Emniyet Mdrl'ne bal polisler ile merkezinde dolaan Faruk Bulak ve Devrim zgr' gzaltna ald. Savclkta alnan ifadelerinin ardndan tutuklama talebiyle Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen Faruk Bulak ve Devrim zgr, "rgt propagandas yapmak" ve "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddialaryla tutuklanarak, Mu E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 27 Austos 2011de DTK ars zerine Bitlis, Mu, Ar, Kars, Idr ve Ardahan'dan yola kan canl kalkanlar, Van'daki grupla birletikten sonra Hakkari'ye doru yola kt. Van'dan yola kan canl kalkanlar Gzelsu (Hoap) Ky yaknlarnda bulunan Zernek Jandarma Karakolu'nun arama noktasnda durduruldu. Askerler, haklarnda arama karar olduu gerekesiyle Mu l Genel Meclis yesi Medeni Doan ile Mu'tan yrye katlan Mehdi Akbal' gzaltna ald. 15 Eyll 2011de, BDP Parti Meclisi yesi Orhan Altun, gzaltna alnd. Mu Cezaevindeki tandklarn ziyarete giden Altun, kimlik kontrol srasnda aramas olduu gerekesiyle gzaltna alnd 5 Eyll 2011de, Muun Varto le Jandarma Komutanlna bal askerler, ileye bal ayat (Gnd Miran) Ky'nde Fesih zdemir isimli yurttan evine baskn dzenledi. Evin didik didik arand baskn sonras zdemir gzaltna alnd. 12 Ekim 2011de, Mu'un Varto lesi'nde gzaltna alnan Nurettin Tun, emniyetteki ilemlerin ardndan savcla karld. Savclkta ifadesi alnan Tun, tutuklama talebiyle Sulh Ceza Mahkemesi'ne gnderildi. Tun, "rgt propagandas" yapt iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 12 Ekim 2011de, Mu Varto Emniyet Mdrl'ne bal polislerin ile merkezinde sabah saatlerinde gzaltna ald Sait zcan, savcla karld. Burada ifadesi alndktan sonra tutuklanmas talebiyle Varto Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen zcan, "rgt propagandas yapmak" ve "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddialaryla tutuklanarak Mu E Tipi Cezaevi'ne gnderdi. 14 Ekim 2011de, Mu'un Malazgirt lesi'nde, mam Hatip Lisesi rencisi O.P. (17) sabah saatlerinde okulda polisler tarafndan gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilmeyen Peker Malazgirt le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 17 Ekim 2011de, Mu ili Varto ilesinde 5 Nisan 2006 tarihinde "Sayn Abdullah calan siyasi irademdir" kampanyasnda imza toplad gerekesi ile Behet Ylmaz hakknda Van. 4. Ar Ceza Mahkemesi'nde "rgt propagandas" yapt gerekesi verilen yllk hapis cezas, Yargtay'da onand. Cezasnn onaylanmas zerine Varto le merkezinde gzaltna alnan Ylmaz, adliyedeki ilemlerinin ardndan tutuklanarak Mu E Tipi Cezaevi'ne gtrld. 20 Ekim 2011de Muun Bulank, Malazgirt ve Varto ilelerinde dzenlenen ev basknlar sonucu Bulank Belediye bakan yardmcs Ali Topu, Varto Belediye zel Kalem Mdr Murat Aydn, Malazgirt BDP le Bakan Takyettin zkahraman ve Malazgirt Belediye Bakan Yardmcs Fahri Atalay gzaltna alnd, gz altna alnan 4 kii tutuklanarak 23 Ekim gn cezaevine konuldu 16 Aralk 2011de, Mu'un Bulank lesi'ne bal Bilcan Da eteklerinde bulunan kylerde 12 Aralk gn balatlan askeri operasyon kapsamnda dzenlenen ev basknlarnda 10 kii gzaltna alnm, bunlardan 2 kii jandarmadaki ifade ilemlerinin ardndan serbest braklmt. gnlk ek gzalt sresi istenen ve HPG'li olduklar iddia edilen kod ad Canfeda olduu belirtilen Mahsum Bulut, Siirt'in Pervari lesi nfusuna kaytl ve kod ad Emin olduu belirtilen Hseyin Batbey, Suriye vatanda ile kod ad Welat olduu belirtilen Ahmet Aziz ve Abdullah Demir, Zana Gne, Reat Demir ve Hseyin Aysel adl yurttalar jandarmadaki ifade ilemlerinin ardndan savcla sevk edildi. "rgt yesi olmak" sulamas ile tutuklanma talebiyle mahkemeye sevk edildi. Bulank Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen 7 kii ayn gereke ile tutuklanarak Mu E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. | K GVENL ve ZGRL 271

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

21 Aralk 2011de, Mu'un Bulank lesi'ne bal Mollkent (Melekent) Beldesi'nde nceki gn yaplan ev basknlarnda gzaltna alnn Cuda Aycan, jandarma karakolunda alnan ifadesinin ardndan bugn savcla getirildi. Buradaki ifade ilemlerinin ardndan tutuklama talebiyle mahkemeye sevk edilen Aycan, karld mahkemece "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 30 Aralk 2011de, rnak'n Uludere lesi Ortasu (Roboski) Ky'nde yaanan ve 34 yurttan yaamn yitirmesiyle sonulanan hava saldrsn knamak amacyla Mu merkezde dn gece bir araya gelen genler kitlesel yry dzenlemiti. Polisin mdahalesiyle balayan olaylar ge saatlere kadar devam etti. Olaylarn sona ermesinden sonra polis mahalle aralarnda ve yapt ev basknlarnda 10 kiiyi gzaltna ald. Gzaltna alnan irin Kanray, Agit Kanray, Davut Bozkurt, brahim Bozkurt, Emrah Bozkurt, smail Korkmaz, Saddam Korkmaz, Hasan Baran, Bar Gven ve Yavuz Bardak l Emniyet Mdrlne gtrld. Nevehir 17 Ekim 2011de, Diyarbakr zel Yetkili Cumhuriyet Basavcl tarafndan hakknda yakalama karar kartlan rnak ili Silopi Belediyesi Meclis yesi Serhat eviolu, Nevehir'de gzaltna alnd. Nevehir Emniyet Mdrl'ndeki ilemlerin ardndan adliye sevk edilen eviolu hakknda "yol tutuklamas" karar verildi. 11 Aralk 2011de, Nevehir niversitesi rencisi Veysi Demirin KCK Soruturmas kapsamnda gzaltna alnd renildi

Nide Ordu Osmaniye Rize Sakarya 12 ubat 2011de, Babakan Recep Tayyip Erdoann ziyaret ettii Adapazarnda youn gvenlik nlemi alan zel harekt ekipleri, Sakarya Valiliinin evresinde dolaan ve durumlarndan phelendikleri 3 kiiyi cadde ortasnda yere yatrarak 15 dakika boyunca sorgulad. Kimlik sorgular ve st aramalar yaplan kiinin Sakarya Elektrik Datm Anonim irketinde grevli olduklar ve Babakann bulunduu srada Sakarya Valiliince elektrik hatlarnda meydana gelebilecek bir arzaya mdahale etmek amacyla grevlendirildikleri renildi 7 Ekim 2011de, Sakaryadan Gemlike gitmek isteyen aralar da durduran polis ekipleri 12 kiiyi gzaltna ald. Samsun 31 Mart 2011de, Samsunda faaliyet gsteren British American Tobacco (BAT) Sigara Fabrikasnda i akitleri sona erdirilen 120 iinin fabrikay terk etmeyerek yaptklar eyleme 11 Nisan 2011de, fabrika sahiplerinin talebiyle mdahale eden polis ekipleri 120 iiyi gzaltna ald 26 Ekim 2011de, Samsunda polis ekiplerinin dzenledii ev basknlar sonucu zgrlk Genlik Dernei yesi 3 renci ile Hatayn Samanda lesinde de 19 Mays niversitesi (Samsun) mezunu 1 kii gzaltna alnd 13 Aralk 2011de,Samsunda Karadeniz zgrlkler Dernei yesi Seval Yaprak dernek binasndan kt srada polis ekipleri tarafndan gzaltna alnd 29 Aralk 2011de, Samsunda sendikal olduklar gerekesiyle altklar Gazi Devlet Hastanesinden atlan ve 11 aydr hastanenin bahesinde direnite olan taeron iiler Yksel Arslan, Selma Arslan ve Cemalettin Kmpenin Samsun Valisi Hseyin Aksoya taleplerini iletmek zere gittikleri Samsun Valilii nnde gzaltna alnd renildi Siirt

272

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

6 Ocak 2011de, Siirtte ve Dih (Eruh) lesinde jandarma ekiplerinin dzenledii ev basknlar sonucu yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla, BDP Eruh le Bakan Abdulkadir Toprakn da aralarnda bulunduu 5 kii gzaltna alnd 06.01.2011de, HD Siirt ubesine bavuran, Mahmut Teymur, Mehmet Salih Yardmc, Agit Ats, Eref Usluolu 05.01.2011 tarihinde saat 21.00 sularnda gzaltna alndklar ve kendilerine hakaret ile ikence yapldn anlatmlardr. 6 Ocak 2011de, Siirtte ve Dih (Eruh) lesinde jandarma ekiplerinin dzenledii ev basknlar sonucu yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla gzaltna alnan, BDP Eruh le Bakan Abdulkadir Toprakn da aralarnda bulunduu 5 kiiden 4 tutuklanarak Siirt E tipi cezevine konuldu. Siirtte ise yasad slogan attklar ve pankart atklar iddiasyla 5 kii gzaltna alnd 24 Ocak 2011de BDP PM yesi Nezir Glcan, BDP'nin almalarn yrtmek iin Mardin'den Siirt'te giderken il giriinde polisler tarafndan gzaltna alnd bildirildi. Gzaltna alnan Glcan'n sorgulanmak zere Siirt Emniyet Mdrl'ne gtrld belirtildi. Glcan'n gzaltna alnma gerekesi renilemedi 11 ubat 2011de Siirt'in akmak ve al mahallelerinde sabahn erken saatlerinde birok eve dzenlenen basknlarda BDP Merkez le Yneticisi rfan Baykara, Demokratik Yurtsever Genlik (DYG) yesi Mehmet Kaar, Mazlum Kaar ve mer Dayan, MKM sanats M. Zeki Akan, zgr Kays, Nusrettin Caymak ve ismi renilmeyen bir kii gzaltna alnd. 14 ubat 2011de Siirt'te BDP il binas nnde bir araya gelen yzlerce kii, kadn Bar Anneleri nisiyatifi nclnde Eitim-Sen Siirt ubesi'ne kadar yrd. 5 dakikalk oturma eyleminden sonra kitle BDP il binasna doru sloganlar eliinde yrd. Cumhuriyet Meydan'na gelen kalabalktan Fecri Ayman, Kadir Erkan, Bedri zkaya ve Xebat Sarac polis tarafndan gzaltna alnd. Daha sonra BDP il binasndan kan BDP il yneticileri Mahmut Kurt ve Reit Kaplan da gzaltna alnd. Kurt ve Kaplan da l Emniyet Mdrl'ne gtrld. 15 ubat 2011de Siirtte dn polis tarafndan aralarnda BDP Siirt l Bakan Faruk Salam, Bar Anneleri nisiyatifi yesi Taybet Tekinin de bulunduu 11 kii gzaltna alnda. Gzaltna alnan 11 kii karldklar Siirt Cumhuriyet Basavcl tarafndan ifadeleri alndktan sonra serbest brakld. 16 ubat 2011de Siirt'in akmak Mahallesi'nde yaplan gsterilerde gzaltna alnan Baki Kaar ve Hasan lhan, Siirt Emniyet Mdrl'ndeki ifadelerinin ardndan Siirt Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. Savclkta ifadeleri alnmasnn ardndan Kaar ve lhan "Yasad gsteriye" katldklar ve "rgt propagandas" yaptklar iddiasyla tutuklanma talebiyle Asliye Hukuk Mahkemesi'ne sevk edildi. Mahkemede ifadeleri alnan Kaar ve lhan, ayn iddialarla tutuklanarak, Siirt E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 22 ubat 2011de PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin yldnm olan 15 ubat gn BDP Siirt ili Kurtalan le binas nnde yaplan basn aklamasna katldklar gerekesiyle 7 kii gzaltna alnd. Birok mahallede e zamanl yaplan ev basknlarnda BDP Kurtalan le Bakan Hasan Polat, ile yneticileri Ekrem Akman ve Zekeriya Toymaz, dris Sezgin, Rezan Ylmaz, akir Balta ve Muhamet Demir adl kiiler gzaltna alnarak. Kurtalan le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 2 Mart 2011 Siirt ili Kurtalan ilesinde iki gn nce aralarnda ocuklarn da bulunduu 25 kii polisin yapt ev basknlar sonucu gzaltna alnmt. Gzaltna alnan 25 kiiden 4' ocuk olmak zere 9 kii Kurtalan le Emniyet Mdrl'ndeki ifadelerinin ardndan serbest braklrken, 16 kii ise savcla karld. 16 kiiden 3' tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, K. (14), K., .Y, M., Doan Yksekba, Mehmet Yksekba, Ferdi elik, Rzgar Ylmaz, Suat iek, Frat Keskinkaya, Mizgin Erdodu, Muhamet Demir ve Rezan Ylmaz ise "rgte ye olmamakla beraber rgt adna su ilemek" iddiasyla tutukland. Tutuklama sonras kan olaylarda Engin elik adl bir gen polisler tarafndan tartaklanarak gzaltna alnd. elik, Kurtalan Emniyet Mdrl'ne gtrld. 19 Mart 2011'de Siirt'in Kurtalan lesi'nde M. Emin Bilmi tedavi iin gittii Kurtalan Devlet Hastanesi'nde polisler tarafndan gzaltna alnd. Neden gzaltna alnd renilmeyen Bilmiin, Kurtalan le Emniyet Mdrl'ne gtrld bildirildi. 21 Mart 2011'de Siirtte yaplan Newroz kutlamasnda, polis arama noktasnda aramas olduu gerekesiyle bir kiiyi gzaltna alnd | K GVENL ve ZGRL 273

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

23 Mart 2011de Siirt ili Doan Mahallesi Mithat ktren Caddesi'nde Saat 12 sularnda el arabasyla hamallk yapan ve 31 yanda olan Epilepsi hastas Mehmet Sabri Baykara isimli yurtta yoldan geen bir bisiklet arpmas sonrasnda bisikleti kullanan kiiyle tartrken olay yerine gelen polis memurlarnn kendisini gzaltna aldn, gtrld karakolda kendisine hakaret edilerek dvdn iddia ederek, HD Siirt ubesine hukuki yardm talebinde bulundu. 24 Mart 2011'de Siirt'in Kurtalan lesi'nde evine yaplan basknda gzaltna alnan U.E. adl ocuk le Emniyet Mdrl'ndeki ilemlerinin ardndan Kurtalan Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. Buradaki ifadesinin ardndan tutuklanmas talebiyle Kurtalan Asliye Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen U.E. "rgte ye olmamakla birlikte, rgt adna su ilemek" iddiasyla tutuklanarak Siirt E Tipi Kapal Cezaevi'ne gtrld 28 Mart 2011de, Newala Qesaba yry iin Siirt'te gelen 1. Bar Grubu yesi Aygl Bidav, Newala Qesaba gmlen yaklak 200 PKK'li ierisinde ei Ali Ekber Bidav'n da bulunduunu belirterek, Siirt Cumhuriyet Savclna bavuru yapmak istedi. Bidav, savclkta tutuklamas var gerekesiyle gzaltna alnd. Savclk tarafndan tutuklama talebiyle nbeti mahkemeye sevkedilen Bidav, mahkeme tarafndan tutuklanarak Siirt E Tipi Kapal Cezaevine gnderildi 20 Nisan 2011'de YSK'nin karar Siirt'de de knand. Siirt Belediyesi alanlarnn da bulunduu 5 kii gzaltna alnd. Belediye alanlar serbest braklrken 2 kiinin hala emniyet mdrlnde tutulduu bildirildi. 22 Nisan 2011'de Siirt'in birok mahallesinde YSK'nn kararn protesto eden gruplara ynelik polis mdahalesinde 11 kii gzaltna alnrken, 5'i serbest brakld YSK nn, milletvekili aday 12 kiinin bavurusunu eski mahkmiyetleri gereke gstererek iptal etmesi nedeniyle dzenlenen protesto gsterilerinde Siirtte 9 kiiden 5 i; karldklar mahkemeler tarafndan tutukland 28 Nisan 2011de, Siirt'te 21 Mart gn Newroz kutlamalar srasnda "yasad slogan" attklar ve "rgt propagandas" yaptklar gerekesiyle bu sabaha kar saat 04.00 sularnda Ulus, akmak, Yeni Mahalle Afetevler ve emsika mahallerinde evlere sivil polisler ve zel harekat polisleri tarafndan baskn dzenlendi. Evlerde yaplan aramalarn ardndan Hamza Cellek, Mirza Sezek, Agit Gezici, S.G.(17), Halil Timurta, Mehmet Erzen, H.K. (14), Mervan Ekinci, Mahmut Faik Baykan, Bayram Demir ve Mehmet Emin Olgun gzaltna alnd. Gzaltna alna 11 kii Siirt Emniyet Mdrl'ne gtrld. Siirt Emniyet Mdrl'ne bal polisler, dn akam MKM Siirt binasna baskn dzenledi. MKM sanats Zeki Akan, "rgt yesi olmak" iddiasyla gzaltna alnd. Emniyetteki ifade ilemlerinden sonra karld savclk tarafndan olduu tutuklanma talebiyle Akan, nbeti mahkemeye gnderildi. Akan, ifadesi alndktan sonra serbest brakld. 29 Nisan 2011de, Siirt'te sabah saatlerinde gzaltna alnan Siirt niversitesi'nde okuyan bir renci Diyarbakr'a gnderildi. 29 Nisan 2011de Siirt'te dn 5 ayr mahallede yaplan e zamanl ev basknlaryla gzaltn alnan 7 kii Emniyet Mdrl'ndeki sorgularnn ardndan adliyeye sevk edildi. Savclkta ifade veren 4 kii serbest braklrken, 3 kii ise karld mahkeme tarafndan "rgt adna su iledikleri" iddiasyla tutuklanarak Siirt E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. te yandan 2 gn nce Diyarbakr D Tipi Cezaevi'nde tahliye olan Ahmet Korhan'da hakknda alan baka bir davada tutuklama karar bulunduu gerekesiyle tutuklanarak, cezaevine gnderildi. 12 Mays 2011de, Siirtin Eruh lesinde 9 Mays 2011de dzenlenen ev basknlarnda YSKnin bamsz milletvekili adaylarnn bavurularn reddetmesini protesto eden gsterilere katldklar gerekesiyle gzaltna alnan 19 kiiden 5 i, karldklar mahkeme tarafndan tutukland 16 Mays 2011de, Siirtte gece boyu devam eden eylemlerin ardndan sabah saatlerinde akmak, Ulus, Conkbayr, Alan, al ve Algl mahallelerine ynelik l Emniyet Mdrl'ne bal polis birimleri, zel harekat timleri eliinde ev basknlar dzenledi. Ev basknlarnn ardndan isimleri renilen . (17), .D (16), O.A, .O (17), C. B, M. Sdk Ta, Mahsun akar, Agit akan, brahim Sevilgen, Emrullah Batur, Yahya Bark, ahir Aybek, A.A. (16) ile isimleri renilemeyen 7 kiinin gzaltna alnd bildirildi. Gzaltna alnan 20 kii l Emniyet Mdrl'ne gtrld. 16 Mays 2011de, Emek Demokrasi ve zgrlk Blou Siirt Bamsz Milletvekili Aday Gltan Kanak iin al yaplan seim brosuna yaamn yitiren HPG'liler iin aslan siyah bezi indirmedii gerekesi ile BDP Kurtalan le Bakan Hasan Polat'n dn gece polisler tarafndan gzaltna alnd bildirildi. Daha sonra serbest braklan 274 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Polat'n sabah saatlerinde ar merkezinde polisler tarafndan ayn gereke ile tekrar gzaltna alnd ve l Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. 16 Mays 2011de, rnakn Uludere lesinin dalk arazi kesiminde ve snrn Irak tarafnda 12 ve 13 Mays 2011de kan atmalar sonunda 12 militann yaamn yitirmesinin protesto gsterileri nedeniyle TEM ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii operasyonlar sonucu Siirtte 28 kii; gzaltna alnd 17 Mays 2011de, Siirtin Kurtalan ilesinde Enise Esmer (Belediye meclis yesi) gzaltna alnd. Ayn gn karld mahkeme tarafndan serbest brakld. 17 Mays 2011de, Siirtin Kurtalan lesinde evine baskn yaplan Yusuf Keklik, Emin elik ve Saim Baysal adl genler polisler tarafndan gzaltna alnd. 18 Mays 2011de, Siirt ili, Kurtalan lesi'nde 15 Mays gece yars evlere yaplan basknlarda gzaltna alnan 11 kii Emniyet Mdrl'ndeki sorgularnn ardndan adliyeye sevk edildi. Nbeti mahkemeye karlan BDP Kurtalan le yneticileri Sedat Kul, Cafer Sara, BDP yeleri Nasr Ylmaz, Necmettin zdemir, Hamza Baer, Yusuf Kekelik, Emin elik ve Saim Baysal adl genler "rgt adna su iledikleri" iddiasyla tutuklanarak, Siirt E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 19 Mays 2011de, Babakan Recep Tayyip Erdoan seim almalar kapsamnda Siirtte yapt miting srasnda CHP il binasndan zafer iareti yapan 2 kii gzaltna alnd 19 Mays 2011de Siirtte ve Kurtalan lesinde 16 Mays 2011de dzenlenen ev basknlarnda gzaltna alnan 28 kiiden 18i yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla tutukland 21 Mays 2011de, Siirtin Eruh lesinde 20 Mays akam saatlerinde gzaltna alnan Musa Baykara adliyeye getirildi. Savclkta ifade veren ve tutuklanma talebiyle mahkemeye sevk edilen Baykara, "rgte yardm ve yataklk ettii' iddiasyla tutuklanarak Siirt E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi 21.05.2011 tarihinde 1993/Siirt doumlu Kervan Beyhan ar merkezinde Siirt emniyet mdrlne bal sivil ve resmi polisler tarafndan gzaltna alnd. Beyhan daha sonra karld mahkeme tarafndan tutuklanarak cezaevine konuldu 25 Mays 2011de, Siirt'in Kurtalan lesi'nde sabaha kar polisler tarafndan Cumhuriyet, Tekel, Smer ve Frat mahallelerinde evlere yaplan basknlar sonucunda Mazlum Sak, brahim Aliek, Mahmut, Yaz ve Muhammet Gergin adl lise rencileri polisler tarafndan gzaltna alnd. Kurtalan le Emniyet Mdrlne gtrlen rencilerin okul duvarlarna PKK lideri Abdullah calan lehine slogan yazdklar gerekesiyle gzaltna alndklar belirtildi. 25 Mays 2011de, Krt sorununun zm iin Demokratik zm adrlar Platformu'nun aklad 10 talebin yazl olduu pankartn asld BDP Siirt l binasna ok sayda polis baskn dzenledi. zel harekat timleri ve evik kuvvet polislerinin de yer ald basknda 10 talebin yazl olduu pankart indirildi. Kimsenin olmad anda yaplan basknda polis binada bulunan BDP alan Rfat en'i de gzaltna ald. Polisin pankarta da, hakknda toplatma karar olduu gerekesiyle el koyduu belirtildi 28 Mart 2011de Siirtte Kasaplar Deresinde yaplan miting sonrasnda dzenlenen yry srasnda kolluk kuvvetlerine ta attklar gerekesiyle yaplan operasyonda 18 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnanlardan 4 kii karldklar mahkeme tarafndan tutukland 1 Haziran 2011de, Kanak'n oy pusulasndaki yerini semenlere anlatmak iin Siirt ili Bahelievler Mahallesi'nde alma yrten BDP il yneticisi Emin am, Hasine Sercan ve Hasan engl gereke gsterilmeden polis tarafndan gzaltna alnd. Siirt Emniyet Mdrl'ne gtrlen 3 BDP'li 5 saat bekletildikten sonra yine gereke gsterilmeden serbest brakld 6 Haziran 2011de, Siirt'te 3 Haziran'da Ulus, al, Alan, akmak, Kooperatif mahalleleri ile Gkeba (Ciwanka) Beldesi'nde dzenlenen ev basknlarnda gzaltna alnan erfik Tun, etin Akn, Eref Tekin, Selamet Timurta, Zeynep Sevim, Feyzullah Sevim, Selahattin Sevim, Mustafa Klaslan, Kadri Ta, Mehmet Can, Remziye Kezer, Zahir Ta, Orhan Cengiz ve Selahattin etin, emniyetteki ilemlerinin ardndan adliyeye sevk edildi. Savclkta ifadeleri alnan 11 kii serbest braklrken, Feyzullah Sevim, Selahattin Sevim, Mehmet Can ve erfik Tun, tutuklanma talebiyle nbeti mahkemeye gnderildi. 4 kii, "Yasad gsteriye katlmak" iddiasyla tutuklanarak Siirt E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. | K GVENL ve ZGRL 275

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

12 Haziran 2011de, Siirt'te oy kullanma ileminin balamasnn ardndan 18 Mart lkretim Okulu'na gelerek oylarn kullanan 2 kii belirlenemeyen bir nedenle gzaltna alnd. simleri renilemeyen iki kii Siirt Emniyet Mdrl'ne gtrld 12 Haziran 2011de, Siirt ili Eruh lesine bal Sargl Mahallesi'nde Fatih lkretim Okulu'na oy kullanmak iin gelen Narin Ertan ve Kadri Ertan, yanlarnda rnek oy pusulas tadklar gerekesiyle gzaltna alnd. 12 Haziran 2011de, Siirt'te sanda giden semenlerde gzaltna alnan 5 kiiden 2'si serbest brakld. Merkez Ulus, Fatih ve Cumhuriyet mahallelerinde kurulan sandklarda polislerin sandk banda bekledii grlrken, evik Ersin Temel lkretim Okulu'nda ise oy kullanan bir kadn gzaltna alnd 13.Haziran 2011de HD Siirt ubemize bavuruda bulunan Serdar Snmez, Edip Doar, smail elik, Lokman Kaya ile Naci Badrok adl renciler, 11.Haziran gn, 03.00 civarnda Yeni Mahalle Ziraat cad. zerinde orba imek zere arya gittikleri srada caddede AKP Kadn kollar seim brosunda bekleyen sivil polislerin kfr ve hakaret ederek yanlarna gelmeleri zerine Niin kfr ediyorsunuz dedikleri srada gzaltna alndklarn, karakola getirilip her birine ayr ayr kabahatler kanununa muhalefet ettikleri iddiasyla 140 TL para cezas verdiklerini belirttiler 8 Temmuz 2011de Siirt'in Kurtalan ilesi Tekel Mahallesi'nde bulunan bir eve polisler tarafndan baskn yapld. Dersim Asma ve zgr Asma adl iki gencin gzaltna alnd. 20 Temmuz 2011de Siirtte 16 Temmuz 2011de devriye grevi yapan polis aracna dzenlenen ve bir komiserin lm ile 1 polis memurunun da yaralanmasyla sonulanan silahl saldr nedeniyle, dzenlenen ev basknlarnda 13 kii gzaltna alnd 20 ve 21 Temmuz 2011de Siirt'e bal Aydnlar (Tillo) lesi'nin Seydanlar ve Mcahit mahallelerinde ok sayda eve zel harekat timleri tarafndan basknlar gerekletirildi. Evinde olmayan yurttalarn kaplarnn krlarak ieriye girildii belirtilirken, sabaha kadar sren basknlarda 9 kii gzaltna alnd. Aralarnda HPG'li Mahfuz Ayka'n yaknlar, BDP ile eski yneticileri, taksici ve kahvehane iletmecilerinin de bulunduu 16 kiinin gz altna alnd. 22 Temmuz 2011de Siirt l Emniyet Mdrl nnden geen kapatlan DTP'nin Aydnlar (Tillo) eski le Bakan Metin Beydoan ve zgen Caddesi'nde bir kahvede oturan Halil Ene isimli yurtta sivil polis tarafndan gzaltna alnd. te yandan Yeni Mahalle'de ikamet eden ve Siirt Belediyesi Basn Yayn ve Halkla likiler departmannda alan Rdvan Ouz'un da evine yaplan baskn sonucu gzaltna alnd renildi. 24 Temmuz 2011de Siirtte 16 Temmuz 2011de devriye grevi yapan polis aracna dzenlenen ve bir komiserin lm ile bir polis memurunun da yaralanmasyla sonulanan silahl saldr nedeniyle, dzenlenen ev basknlarnda gzaltna alnan 25 kiiden 7 si tutukland 9 Austos 2011de, Siirt Emniyet Mdrl TEM ubesine bal polisler ile zel harekat timleri tarafndan Ulus, nn ve Kooperatif mahallelerinde birok eve dzenlenen basknda gzaltna alnan BDP Siirt Merkez ile yneticisi Muhlise Timurta ile M.E. (16), H. . S. (15), K.S. (17), A.S. (15) ve ismi renilemeyen 2 ocuun gzaltna alnd esnada darp edildikleri ileri srld. Aileler, evlerine yaplan basknlarda polislerin her taraf dattn belirterek, ocuklarnn da darp edildiini anlatt. 10 Austos 2011de Siirtte dzenlenen e zamanl ev basknlar sonucu 6 ocuk gzaltna alnd. 12 Austos 2011de, Siirt'te Ulus, nn ve Kooperatif mahallelerinde birok eve dzenlenen basknda gzaltna alnan BDP Siirt Merkez le Yneticisi Muhlise Timurta, ehmuz Gndz ile M.E. (16), H. . S. (15), K.S. (17), A.S. (15) ve ismi renilemeyen 1 ocuk, emniyetteki ifade ilemlerinin ardndan adliyeye sevk edildi. 5 ocuk savclkta serbest braklrken, Timurta ile Gndz, "rgt adna faaliyet yrttkleri" iddiasyla tutuklanarak, Siirt E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 12 Austos 2011de, Siirt in Eruh lesi'nde gzaltna alnan Aziz Alp ile Diyarbakr'da gzaltna alndktan sonra Eruh'a getirilen Esmer Kyar emniyetteki ifade ilemlerinden sonra karldklar savclk tarafndan tutuklanma talebiyle nbeti mahkemeye sevk edildiler. 13 Austos 2011de, BDP Siirt il yneticisi Leyla zalp, hakknda arama karar bulunduu gerekesiyle Diyarbakr'da polisler tarafndan gzaltna alnd renildi K GVENL ve ZGRL |

276

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

15 Austos 2011de, Siirt'te Kadn Doum Hastanesi yannda park halindeki aralar yaktklar gerekesiyle dn akam 4 gencin polisler tarafndan gzaltna alnd renildi. 18 Austos 2011de, Getiimiz gnlerde Siirt Emniyet Mdrl'ne bal ekipler tarafndan Ulus ve al mahallelerinde birok eve dzenlenen basknda gzaltna alnan 7 kii, emniyetteki ilemlerin ardndan adliyeye sevk edildi. Savcla karlan 7 kii, "rgt yesi olmak" ve "rgte yardm etmek"ten tutuklanma talebiyle hakimlie gnderildi. Burada da ifadeleri dinlenen 7 kiiden Muzaffer Akan ve Haci Aslan tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, BDP Siirt il Yneticisi Tahir Cengiz Memet bek, Celalettin Eliek, Mahmut bek ve ismi renilemeyen bir kii ayn gereke ile tutukland. Tutuklanan 5 kii Siirt E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 20 Austos 2011de, Siirt'in Pervari lesi'nde yaanan atmann ardndan gzaltna alnanlarn says 11'e kt. Belediye meclis yeleri, BDP yneticilerinin yan sra kapatlan Demokratik Toplum Partisi'nin (DTP) eski le Bakan Temer zer de polis tarafndan gzaltna alnd. 21 Austos 2011de, Siirt'in Kurtalan lesi'nde polisler tarafndan sabaha kar evlere ezamanl baskn yapld. Yaykdere, Bahelievler, Tekel ve Frat mahallelerinde yaplan ev basknlarnn ardndan Soner Acet, Kerim Ylmaz, Mervan Karaku, K.M., M.K. ve D.. (6) kiinin gzaltna alnd, Savclkta ifadeleri alnan kiiler, "rgt adna su ilemek" iddiasyla Nbeti Mahkeme'ye sevk edildi. Nbeti Mahkeme'de ifadeleri alnanlardan Soner Acet serbest braklrken, Ylmaz, Karaku, K.M., M.K. ve D.. "rgt adna su ilemek" iddiasyla tutukland. Tutuklular Siirt E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 27 Austos 2011de DTK ars zerine Siirtten yola kan canl kalkan grubu Siirt Eruh Karayolu kent knda da durdurularak kimlik ve ara kontrolnden geirildi. Burada yaanan gerginlik zerine HD yesi Tahir etin isimli yurtta gzaltna alnd 22 Eyll 2011de, HD Siirt ubemize bavuruda bulunan Mehmet Eliek, u beyanlarda bulundu: 22.09.2011 tarihinde amcaolum hsan Eliek Siirt merkez gap mevkiinde bir ay ocanda otururken Siirt emniyet mdrlne bal sivil polisler tarafndan gzaltna alnd. ubenizden hukuki yardm talebinde bulunuyoruz dedi. 24 Eyll 2011de, 21.09.2011 tarihinde gzaltna alnan akir Kaygu 24.09.2011 tarihinde karld mahkeme tarafndan tutuklanarak Siirt E Tipi Kapal cezaevinde knuldu. 26 Eyll 2011de, Siirt'in Pervari lesi'nde HPG'lilerin Belenoluk (Heeta Berespi) Jandarma Karakolu'na dzenledii saldrnn ardndan asker ve zel harekat timleri tarafndan dzenlenen baskn ve operasyonlarda birok hak ihlali yaand. Operasyonlarda, kyllerin askerlerce srekli taciz ve hakarete maruz kald belirtildi. Telefonla grtmz bir kyl, olay yle anlatt: "Akam saatlerinde karakola yaplan baskndan sonra blgeye sevk edilen askerler kye baskn dzenledi. Kydeki btn evleri didik didik aradktan sonra 21 kyly gzaltna aldlar. Gzaltna alnan kyller nce karakola gtrld. Ardndan Siirt merkeze gtrdler. atma akam karakola yakn olan 16 evden 2 tanesi tamamen yklrken, dier evler de oturulmaz hale gelmi." Karakol basknnda yaamn yitiren HPG'lilerin cenazelerinin de karakolda olduunu syleyen kyl, askerler tarafndan srekli hakaretler edilerek, "Erkek olan gelip bu cenazeleri alacak eklinde srekli kfrler ediliyor" dedi. atma akam 60 kkba hayvanlarnn da telef olduunu syleyen yurtta, "Bizim hayvanlar yayladadr. atma ktndan beri kyllerin dar kmas yasaktr. Operasyona kan askerler bizim obanlar da gzaltna aldktan sonra feci bir ekilde dvmler. Bir obann dilerini krmlar. obanlar ikence grdkten sonra serbest braklmlar. Belenoluk'ta askeri operasyon genileyerek devam ediyor" diye konutu. (Gzaltna alnan 25 kylden 3 "rgte yardm ve yataklk etmek" iddiasyla3 Eyll gn tutuklad) 26 Eyll 2011de, Siirt ili Baykan ilesi Ziyaret beldesinde karakola dn akam saatlerinde Jandarma karakoluna yaplan saldrda kullanlan ara bulundu. Arac kulland ileri srlen 1 kii de gzaltna alnd. 27 Eyll 2011de, Siirt'in Baykan lesi'ne bal Ziyaret Beldesi Jandarma Karakolu'na yaplan silahl saldr ile ilgili dzenlenen operasyonda gzaltna alnan D.S. (32), jandarmadaki ifadesinin ardndan mahkemeye karld. D.S. "rgte yardm etmek" gerekesiyle tutukland. 27 Eyll 2011de, Siirt merkezde Lazgin Caymak ile Hasan adnda 2 kii gzaltna alndlar. 29 Eyll 2011de, Siirt'e bal Pervari lesi Belenoluk (Heeta Berspi) Jandarma Karakolu'na dzenlenen ve 6 askerin yaamn yitirdii saldr sonras, balatlan gzaltlar kapsamnda dn gece Belenoluk Ky'nde ikamet eden Kudret Baydemir isimli bir kadn daha gzaltna alnd.

| K GVENL ve ZGRL

277

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

30 Eyll 2011de, 25.09.2011 tarihinde Siirt ili Baykan ilesi Ziyaret beldesinde gzaltna alnan 3 kii Cumali (Sevinkan, Selami Sunguralp) karldklar mahkeme tarafndan tutuklanarak Siirt E Tipi Kapal cezaevine gtrldler. 30 Eyll 2011de, Siirt'te dn evlere dzenlenen basknlarda gzaltna alnan 6 kii, emniyetteki ilemlerinin ardndan savcla sevk edildi. Buradaki ifadelerinin ardndan 3 kii serbest braklrken, 3 kii ise tutuklanmalar Siirt Ar Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. fadeleri alnan 3 kii, "rgte eleman kazandrmak" iddiasyla tutuklanarak Siirt E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 10 Ekim 2011de, "KCK operasyonlar" ad altnda 6 Ekim tarihinde Siirt Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan evlere ve BDP Siirt il binas, Siirt Belediyesi'ne bal Berfin Kadn Danma Merkezi ve Siirt MKM-DER binalarnda yaplan basknlar sonucu gzaltna alnan 6 kii savcla karld. Gzaltnda bulunan Siirt Belediye Bakan Yardmcs Musa Kurhan, BDP l Bakan Emin am, kapatlan DTP l Bakan Selahattin Cengiz, BDP Merkez le Bakan Guri Toprak, Berfin Kadn Danma Merkezi alan Zeynep Yldrm ve MKM alan Zeki Akan savclktaki ifadelerinin ardndan "rgte yardm" ettikleri gerekesiyle tutuklama talebiyle mahkemeye sevk edildi. 13 Ekim 2011de, Siirt'te dn Emniyet Mdrl tarafndan bir arata yaplan aramada M.G., H.A., Y.Y. ve S.B. isimli 4 kii gzaltna alnd. Bugn savcla karlan 4 kii, "rgte ye olduklar" ve "rgte eleman kazandrdklar" gerekesiyle mahkemeye sevk edildi. Burada da ifadeleri dinlenen 4 kiiden M.G, H.A ve Y.Y ayn gerekelerle tutuklanarak Siirt E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. S.B. isimli kii ise tutuksuz yarlanmak zere serbest brakld. 14 Ekim 2011de, Siirt ili Kurtalan BDP le Bakan Mehpare Yeilba, le Emniyet Mdrl'nden "ifadeniz var" denilerek, emniyete gelmesi istendi. Emniyet Mdrl'ne giden BDP Kurtalan le Bakan Mehpare Yeilba, burada gzaltna alnd. Yeilba'n her aramba gnleri yaplan basn aklamalarnda "Sayn Abdullah calan" dedii iin gzaltna alnd renildi. Yeilba, ifade ileminin ardndan serbest brakld. 17 Ekim 2011de, Siirt'tin Baykan lesi'ne bal Sardana (Mezr) Ky yaknlarnda 12 Ekim tarihinde HPG'liler ile korucular arasnda kan atma ardndan gzaltna alnanlar savcla karld. evrimtepe (Girdika) Ky'nde gzaltna alnan 14 kii Jandarma Karakolu'ndaki ifade ilemlerinin ardndan bugn savcla sevk edildi. Savclktaki ifade ilemlerinin ardndan 14 kiiden 11'i serbest braklrken, dier 3 kii ise tutuklama talebiyle mahkemeye sevk edildi. Mahkeme, 3 kiiden 2'sini serbest brakrken, Nimetullah Tokay (27) adl yurtta, "rgte yardm yataklk" ettii iddiasyla tutukland. 26 Ekim 2011de, Siirt'te nceki gn "KCK operasyonu" ad altnda gerekletirilen ev basknlar srasnda aramas olduu belirtilen Belediye Meclis yesi Feremez Kaya, ifade vermek zere gittii Siirt Adliyesi'nde savc tarafndan tutuklama talebiyle nbeti mahkemeye sevk edildi. Nbeti mahkemede hakim karsnda karlan Kaya, "rgte ye olmak" iddiasyla tutuklanarak, cezaevine gnderildi. 26 Ekim 2011de, Siirt'te dn sabah erken saatlerde Siirt Emniyet Mdrl'ne bal polis ve zel harekt timleri tarafndan ezamanl olarak yaplan ev basknlarnda gzaltna alnanlarn says 15'e kt. Aralarnda 4 ocuun da bulunduu 15 kiinin Emniyet Mdrl'ndeki ifade ilemleri srerken, gzaltna alnanlarn "rgte yardm etmekten" suland renildi. Gzaltndakilerden isimleri renilenler yle: "Ahmet Satc, M. Emin Sezek, Mesut Tan, Kamuran Aydan, Gaffar Akara, Kerem Solgan, Erdal Kezer, Haci Aslan, Emrullah Batur, Ali Kaya, .S., A.T., E.K." 31 Ekim 2011de, Siirt'te gece saatlerinde Siirt Emniyet Mdrl'ne bal polisler ile zel harekat timleri tarafndan gerekleen ev basknlarnda 1 kii gzaltna alnd. Ulus Mahallesi'nde yaplan ev basknnda Halil Timurta isimli yurtta gzaltna alnd. Gzalt gerekesi hakknda bilgi edinilemeyen Timurta'n emniyete gtrld renildi. 4 Kasm 2011de, Siirt'in Kurtalan lesi'nde bir HPG'linin yakaland iddia edildi. Siirt Valiliinden yaplan aklamada, Kurtalan lesi'nde bir ihbar zerine yaplan ev basknnda 1 HPG'linin yakaland ileri srld. 4 Kasm 2011de, Siirtin Baykan lesi Payaml kynde gzaltna alnan 8 kiiden 2 kii (biri ky muhtar) tutukland. 23 Kasm 2011 Siirtte Terrle Mcadele ube Mdrlne bal polis ekiplerinin sabah dzenledii ezamanl ev basknlar sonucu yasad gsteriye katldklar gerekesiyle 11 kii gzaltna alnd, gzaltan alnanlardan 5 kii yasad rgte yardm ve yataklk yaptklar sulamasyla 27 Kasm 2011de tutukland (Zaman, 23 Kasm). 278 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

5 Aralk 2011de 22 Kasm 2011de KCK Soruturmas kapsamnda Abdullah calann avukatlarna ynelik dzenlenen operasyonun ardndan hakknda arama karar kartlan Siirt Barosu avukatlarndan Mehmet Sabir, yurtdndan dndkten sonra karld stanbul Nbeti 12. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan tutuklanarak Cezaevine gnderildi. 1 Kasm 2011de, Siirt'te nceki gn evine dzenlenen basknda polis tarafndan gzaltna alnan Halil Timurta isimli yurtta emniyetteki ifade ilemlerinin ardndan adliyeye karld. Savclk tarafndan ifadesi alnan Timurta, tutuklanma talebiyle Siirt Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Timurta, "rgte yardm ve yataklk etmek" ile "rgt adna su ilemek" iddiasyla tutuklanarak, Siirt E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 23 Kasm 2011de, Siirt'tin Alan, Ulus, Bahelievler, Yeni ve Evren mahallelerinde sabah saatlerinde yaplan ev basknlarnda gzaltna alnanlarn says 10'a kt. Siirt Belediye Meclis yesi Reit Teymur, MKM alan ehmuz Timurta, kapatlan DEHAP'n il yneticisi Arafat Aksu, Hesam Erzen, Mustafa Klaslan, Abdullah elepkulu, Bayram Borak, Nurettin Erin, Ferhat elik ve Eyp Polat adl yurttalar polis tarafndan evlere yaplan basknda gzaltna alnd. "Yasad eylemlere katlmak" iddiasyla gzaltna alndklar renilen 10 kiinin Siirt Emniyet Mdrl TEM ubesi'nde tutulduklar renildi. 30 Kasm 2011de Samsunda Fze Kalkan Deil Demokratik Lise stiyoruz talebiyle kurulan imza masasna mdahale eden polis ekipleri Samsun Halk Cephesi yesi Demet Byktanr ve lhan Cibelik adl 2 renciyi gzaltna ald 8 Aralk 2011de, Siirtte Aliye TOK isimli bir kadn gzaltna alnd. karld mahkeme tarafndan tutuklanarak Siirt E Tipi kapal cezaevine konuldu 18 Aralk 2011de, Siirt merkez Tuzkuyusu ile evrimtepe kynde 5 kii rgte yardm-yataklk ettikleri gerekesiyle gzaltna alnd. 19 Aralk 2011de, Siirt merkez Eruh ilesi Dad kynde rgte yardm-yataklk ettikleri gerekesiyle 4 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnanlardan 3 kii tutuklanarak Siirt e Tipi kapal cezaevine konuldu. 20 Aralk 2011de, Siirt'tin Kurtalan lesi'nde 16 Aralk gn belediye binas, BDP le rgt, Belediye Eitim Destek Evi, Belediye Kltr Evi ve ok sayda dzenlenen basknlarda gzaltna alnan ve aralarnda Kurtalan Belediye Bakan Necat Ylmaz ve muhabirimiz Abdullah etin'in de bulunduu 19 kii, Diyarbakr Adliyesi'ne sevk edildi. Diyarbakr Adliyesi'ndeki ifade ilemleri dn gece ge saatlere kadar srd. Savclkta ifadeleri alnan 3 kii serbest braklrken, 16 kii tutuklanma talebiyle nbeti mahkemeye gnderildi. Burada ifadeleri alnan Esmer Baran ile Kurtalan Belediye Bakan Necat Ylmaz serbest brakld. Aralarnda muhabirimiz Abdullah etin ile birlikte 14 kii, "rgt yesi" olduklar iddiasyla tutukland. Kurtalan Belediye Bakan Necat Ylmaz ise 250 bin TL kefaletle serbest brakld. 29 Aralk 2011de, Siirt ilinde Deham Kaar ile Hseyin Kaar isimli kiiler kesinlemi 1 yl 3 ay hapis cezas nedeniyle tutuklanarak, Siirt E Tipi kapal cezaevine konuldu. Sinop

5 Eyll 2011de, Sinopun Gerze lesine bal Yaykl Kynn yaknlarnda termik santral kartlaryla polis ekipleri arasnda kan ve 34 kiinin yaralanmasyla sonulanan arbede nedeniyle gzaltna alndktan sonra serbest braklan 106 kylnn yeniden ifadesini alan savclk mit Kk, Murat Akgz, Nusret Kuruolu, lker zcan ve Fatih Arslan adl be kyly kolluk kuvvetlerine mukavemet ettikleri iddiasyla 30 Ekim 2011de tutuklad 6 Eyll 2011de, Sinopun Gerze lesine bal Yaykl Kynn yaknlarnda termik santral kartlaryla polis ekipleri arasnda kan arbede nedeniyle gzaltna alnan 4 kylden Volkan zcan kolluk kuvvetlerine mukavemet ettii iddiasyla tutukland

Sivas

| K GVENL ve ZGRL

279

NSAN HAKLARI DERNE anlurfa

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

10 Ocak 2011de, Urfa'nn Suru lesi'nde, vicdani retlerini aklayan brahim Kl ve mer Kurttekin adl genler, ile merkezinde polis tarafndan gzaltna alnd. 12 Ocak 2011de, Azadiya Welat Gazetesi Urfa alan Abdulbasir Yapc, Batman'dan Urfa'ya giderken, kent knda gzaltna alnd renildi. 15 Ocak 2011de,Urfa'nn Suru ikamet eden Yasin Aydeniz hakknda alan bir soruturma nedeniyle ifade vermek iin gittii karakolda gzaltna alnd. Suru Adliyesi'ne sevk edilen Yasin Aydeniz tutuklanarak, Urfa E Tipi Kapal Cezaevine gnderildi. 2 ubat 2011de, Urfa'nn Bahelievler Mahallesi'nde dn akam polisler tarafndan gzaltna alnan Harran niversitesi rencisi Evin Suleymanolu, emniyetteki ifadesinin ardndan Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. Sleymanolu, Siirt Cumhuriyet Savcl'nn hakknda kard arama gerekesinden tr tutuklanma talebiyle nbeti mahkemeye gnderildi. Suleymanolu, karld mahkemece tutuklanarak Urfa E Tipi Kapal Cezaevi'ne konuldu. 7 ubat 2011de, Urfada Emniyet Mdrl TEM ubeye bal polis ekipleri sabah saatlerinde kent merkezi, Viranehir, Siverek ve Ceylanpnar'daki 5 adrese e zamanl operasyon dzenledi. Operasyon dzenlenen adreslerden Hizbullah yesi olduu iddias ile 5 kii gzaltna alnd. 7 ubat 2011de, Urfada nceki gece Sleymaniye Mahallesi'nde dolarken gzaltna alnan 2 kiiden 17 yandaki .Y. Urfa Adliyesinde Cumhuriyet Savcl'nda ifadesi alndktan sonra serbest braklrken, Harran niversitesi rencisi Ferman Fidan (20) ise tutuklanmas talebiyle Urfa 1. Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Burada ifadesi alnan Fidan, "rgt yesi olmak", "rgt propagandas yapmak" ve "Kamu malna zarar vermek" iddialar ile tutuklanarak Urfa E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 11 ubat 2011de, Urfa'da, Eypkent Mahallesi'nde oturan Azad akc'n evine gece saat 00.00 sralarnda baskn dzenlendi. Basknda akc gzaltna alnd. Urfa Emniyet Mdrl'ne gtrlen akc'n gzalt gerekesi renilemedi. 11 ubat 2011de, Urfa'nn Siverek lesi Askerlik ubesi'nde grev yapan Yarbay Fatih Arslan, arabasyla arpt Mithat Kantarm'n lmne neden olmu ve Yarbay Arslan tutuklanmt. Yarbay Arslan, Diyarbakr'daki durumasn izleyen ve Adliye Binas'na girmek isteyen Kantarm'n yaknlarna polis, biber gaz ve copla mdahale etti. Polisin sert mdahalesi sonucu 8 kii gzaltna alnd. 14 ubat 2011de, Urfa'nn Birecik lesi'nde ise dn gece Devlet Hastanesi civarnda dolaan Kadir Ouz ve soyad renilemeyen Hikmet adl DYG yesi genler, polis tarafndan yaplan kimlik kontrolnden sonra gzaltna alnd. Gzaltna alnan genlerden Ouz, Birecik Emniyet Mdrl'nde serbest braklrken, Hikmet isimli gencin ise, hakknda arama karar olduu gerekesi ile le Emniyet Mdrl'nde tutulduu renildi. 14 ubat 2011de, Urfa'nn Viranehir lesi'nde de, dn gece polis karakoluna ve Hkmet Kona'na molotofkokteyli ve ses bombas atlrken, ilede bu sabah polisin yapt ev basknlarnda Tevfik nan, Sleyman nan ve H.E adl kiilerin gzaltna alnd renildi. le merkezinde yaplan gsteri ve yrylerden dolay gzaltna alndklar ileri srlen kiiler, Viranehir Emniyet Mdrl'ne gtrld. 15 ubat 2011de, Urfa'da da, dn gece Sigorta Mahallesi'nde oturan Mehmet Doan isimli vatandan evine polisler tarafndan baskn dzenledi. Gzaltna alnma gerekesi renilmeyen Doan, Urfa l Emniyet Mdrl'ne gtrld. 15 ubat 2011de, Urfa ili Viranehir lesinde, Dumlupnar lkretim Okulu nnde toplanan bin kii Kahrolsun 15 ubat komplosu" pankartn at. Aklamann ardndan kitle Karacada Caddesi'ne doru tekrar yrye geti. Burada polis biber gaz ile gstericilere mdahale etti. Mdahalenin ardndan 2'si ocuk 5 kii gzaltna alnd. 15 ubat 2011de Urfa'nn Eyybiye Mahallesinde de sabah saatlerinde evden kan Sabri tn isimli gen gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen tn, l Emniyet Mdrl'ne gtrld. 15 ubat 2011de, Urfann Suru ve Birecik ilelerindeki atmalar sona ererken, BDP Suru le binasnn kapal olmasna ramen polisin ablukas devam ediyor. Mdahale srasnda gzaltna alnan 5 kiiden 3 kii ile K GVENL ve ZGRL |

280

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

emniyetindeki ifadelerinin ardndan serbest braklrken, E.Y.adl ocuk ile bir ocuk daha gzaltnda tutuluyor. Birecik'te ise, 1'i ocuk 3 kii gzaltna alnd 15 ubat 2011de, dzenlenen protesto gsterilerine gaz bombas, biber gaz ve tazyikli suyla mdahale eden kolluk kuvvetleri anlurfada 15 kiiyi gzaltna ald. 15 ubat 2011de, Urfa'nn Suru ilesinde 15 ubat protestosu yrynden sonra gzaltna alnan M. ., M. . ve . B. isimli ocuklar emniyetteki ilemlerin ardndan "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddias ile Suru Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edilmilerdir.. Mahkemede ifade veren ocuklarn, karakolda ikence grdklerini bu yzden kolluk kuvvetlerindeki ifadelerinin geerli olmadn syledikleri belirtilirken, ocuklarn ikence iddialarnn tutanaklara geirilmi ve 3 ocuk ifadelerinin ardndan tutuklanarak Urfa E Tipi Kapal Cezaevine gnderilmilerdir. 15 ubat 2011de, Demokratik Yurtsever Genlik Meclisi yesi olan Hikmet ark'n daha nce Idr'da hakknda alan bir dava durumasna katlmad gerekesiyle Birecik'te gzaltna alnd ve Idr'da grlen mahkemeye gtrlmek zere tutukland renildi. ark, Idr'a gtrlmek zere Urfa Cezaevi'ne gtrld. 17 ubat 2011de, 15 ubat 2011deki protesto gsterilerinin ardndan anlurfada gzaltna alnan 2 ocuk karldklar mahkeme tarafndan tutukland 17 ubat 2011de, Urfa'nn Viranehir lesi'nde, 15 ubat'ta PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliini protesto etmek amac ile yaplan yryn ardndan kan olaylarda gzaltna alnan 5 kiiden D.K. Mehmet Tekin ve ismi renilemeyen bir kii serbest braklrken, Vedat Kalkan ve eyhmus Okamak "2911 Sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu'na" muhalefet ettikleri iddiasyla tutukland. Okamak ve Kalkan Urfa E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 22 ubat 2011de, Urfa ili Viranehir ilesin'de dn gece rnak Mahallesi'nde Olak Yolu zerinde toplanan bir grup, 15 ubat protesto etmek iin bedenini atee veren Mustafa Malko iin eylem yapmak istedi. rnak Mahallesi'ni zrhl aralar ve panzerlerle abluka altna alan emniyet gleri mahalleye giri ve klarda st aramas ve kimlik kontrol yapt. Yry yapan kitleye mdahale etmek isteyen polis, gstericilerin ara sokaklara dalmas zerine mahallenin giriini kapad. Yaplan kontrollerde pheli iddias ile gzaltna alnan 10 kii Emniyet Mdrl'nde alnan ifadelerinin ardndan serbest brakld. 2 Mart 2011de, anlurfada hazine arazine yaplan evlerin yklmas iin gelen belediye ekiplerine direnen ev sahiplerine, polis ekiplerinin orantsz ve ar g kullanarak mdahale etti. Mdahale sonrasnda 7 kii gzaltna alnd 7 Mart 2011'de, Urfa merkezde 2 kii gzaltna alnd. BDP Siyaset Akademisi alan Semiha Can'n, sabah saatlerinde markete giderken polisler tarafndan gzaltna alnd belirtildi. Hakknda yerel mahkemenin verdii 6 yl 3 ay hapis cezasnn Yargtay tarafndan onans nedeniyle gzaltna alnan ve savcla karlan Can, tutuklanarak Urfa E Tipi Kapal Cezaevi'ne gtrld.Urfa'da dzenlenen 8 Mart mitinginin ardn B.A. adl ocuun gzaltna alnd renildi. 8 Mart 2011'de, Urfa Topu Meydan'nda dn dzenlenen kadn mitinginden sonra gzaltna alnan Azadiya Welat gazetesi alan Hasan Baran Akba, emniyetteki ifadesinden sonra adliyeye sevk edildi. Savclktaki ifadesinin ardndan "Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu"na muhalefet ettii iddiasyla tutuklanma talebiyle Urfa 2. Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen Akba, ayn iddia ile tutuklanarak Urfa E Tipi Kapal Cezaevine gnderildi. 8 Mart 2011'de, Urfann Viranehir lesi'nde Mehmet engl (18) adl gen, polise molotofkokteyli att iddiasyla tutuklanarak, anlurfa E Tipi Kapal Cezaevine gnderildi. Akam saatlerinde evinden alnan engl, sabah karld Viranehir Ceza Mahkemesi tarafndan tutukland. 8 Mart 2011de, anlurfada Dnya Emeki Kadnlar gn nedeniyle dzenlenen mitinge katlan Ferhat Yldrm, Gazali Yazar ve Hseyin Karann kendilerini durduran sivil polis memurlarna kimlik sorunca darp edilerek gzaltna alndklar renildi. Darp edildiklerine dair doktor raporu alan 3 kii polis memurlar hakknda su duyurusunda bulundu 9 Mart 2011'de, 8 Mart akam saatlerinde Haran niversitesi renci Dernei'nden (HDER) ktktan sonra evine doru giden Deniz zdemir adl niversite rencisi, yolda polisler tarafndan gzaltna alnd. zdemir, 15 ubatta gerekletirilen gsterilere katld ve slogan att iddiasyla, savclk tarafndan tutuklanma talebiyle | K GVENL ve ZGRL

281

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

nbeti mahkemeye sevk edildi. Mahkemede ifadesi alnan zdemir, "rgt propagandas" yapt iddiasyla tutuklanarak, Urfa E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 14 Mart 2011'de, Urfann Siverek ilesinde cretli retmenlik yapan Haim Koyuncu, PKKye ye olduu iddiasyla grev yapt okulun lojmannda gzaltna alnd. 17 Mart 2011de, BDP Ceylanpnar le Bakan Yardmcs ve ayn zamanda Ceylanpnar Newroz Tertip Komitesi Bakan Cemil Tuncer "su ve suluyu vmek" iddiasyla gzaltna alnd, tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 17 Mart 2011'de, Urfa Suru lesi'nde nceki gn evlere dzenlenen basknlarda gzaltna alnan 16 yandaki A.A ve Y.Y. ile Ahmet Ong, Ahmet Yrekli, Ali Kl, Mslm Caymaz, Ali Baran ve Mazlum ahin, emniyetteki ifade ilemlerinden sonra adliyeye sevk edildi. Savcla ifade veren Ahmet Yrekli serbest braklrken, 2'si ocuk 7 kii ise tutuklanma talebiyle mahkemeye gnderildi. Suru Sulh Ceza Mahkemesi'ne karlan 7 kii, "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddias ile tutuklanp Urfa E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 19 Mart 2011'de, Urfann Birecik lesinde Newroz kutlamas, Birecik Futbol sahasnda yapld. Alann giriinde st aramas yapan polisler, Mslm ktem ve Yaar ktem adl iki kiiyi zerlerinde Demokratik Konfederazlizm bayraklar olduu iddias ile gzaltna ald. 25 Mart 2011de, 8 Mart Dnya Kadnlar Gn nedeniyle 6 Mart'ta yaplan etkinlikte Koma Nergize Botan'n seslendirdii "Em in Apoc" paras nedeniyle Viranehir Cumhuriyet Savclnn balatt soruturma kapsamnda evlerinden gzaltna alnan BDP'li Kadn Meclis yeleri Suna Ulutrken, Zhre Tatl, Servet Kl ve Aye Src ifadelerinin ardndan serbest brakld. 30 Mart 2011'de, Urfa'nn Viranehir lesi'nde, 20 Mart Pazar gn kutlanan Newroz kutlamas sonras kan olaylara katldklar ve Newroz'da alan pankart, poster, bayrak ve atlan sloganlar nedeni ile Newroz tertip komitesi yesi 3 kii ve Newroz'da sunuculuk yapan Med Kltr ve Sanat Merkezi Sanat Ynetmeni Mehmet Karak gzaltna alnd. le Emniyet Mdrlnde ifadeleri alnan 4 kii, daha sonra serbest brakld. 1 Nisan 2011de, Urfa'da dershane rencisi Hanm Tutal (18) Bahelievler Mahallesi'nde 16 yandaki kardei Emine Tutal ile birlikte dershaneden karken, polisler tarafndan durduruldu. Emine Tutal'n cep telefonuna el koyan polisler Hanm Tutal' ise gzaltna ald. Gzalt gerekesi renilmeyen Tutal'n Urfa Emniyet Mdrl'ne gtrld belirtildi. 5 Nisan 2011'de Urfa'da Cuma gecesi polisler tarafndan evlerine yaplan basknla gzaltna alnan Hanm Tutal, Tuba Bali, Kadriye elik, Deniz Ku ve Necmettin Ktz, Urfa Adliyesi'ne sevk edildi. 5 kiiden, Tutal, Bali ve elik tutuksuz yarglanmak serbest braklrken, Deniz Ku ve Necmettin Ktz adl yurttalar ise, "rgt yesi olmak" iddias ile tutuklanarak Urfa E Tipi Kapal Cezaevine gnderildi. 9 Nisan 2011'de Urfa ili Viranehir ilesin'de gn nce yaplan ev basknlarnda gzaltna alnan 9 kiiden 6s saerbes brakld, 3' tutukland. brahim Naci savclk tarafndan, zzet Kaman, Eref Kevci, Hseyin Gzbebei, Mehmet Krpe, Abdulkadir Glgr, Ahmet lba, Nezir zgezer ve Mehmet Ali Ekti tutuklanma talebi ile Viranehir Asliye Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Mahkemeye sevk edilen 5 kii serbest braklrken, Mehmet Ali Ekti "rgt propagandas" yapt iddias ile Ahmet lba ve Nezir zgezer ise "Su ilemek amacyla rgt kurma" gereke gsterilerek tutukland. 22 Nisan 2011de, Urfada Eyybiye Mahallesi'nde SODES kapsamnda yaplan "Kadn Destek Evi"ne yaplan molotoflu saldrnn ardndan gzaltna alnan Abdurrahman Bozkurt ve soyad renilemeyen Atilla adl ocuk hala gzaltnda tutulurken, sabah saatlerinde de Emin Baynaz evinden gzaltna alnd. 25 Nisan 2011de, YSK nn 18 Nisan 2011de ald kararla, BDPnin destekledii bamsz milletvekili adaylarnn bavurularn reddetmesi zerine kan protesto eylemlerinde anlurfada 4 kii; gzaltna alnd 25 Nisan 2011de, Urfa'nn Hilvan lesi'nde 2 gn nce evlerine yaplan basknla gzaltna alnan 4 kii, emniyet ifadelerinin ardndan adliyeye sevk edildi. Savclkta ifade veren Mustafa Saman, Mehmet Salih Hidi, Sinan Sedat al ve Metin Stpak, katldklar Newroz kutlamasnda "Yasad slogan attklar" iddiasyla tutuklanma talebiyle mahkemeye karld. 4 kii tutuklanarak Hilvan Kapal Cezaevi'ne gnderildi.

282

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

25 Nisan 2011de, Urfada Getiimiz Cuma gn Eyyubi Mahallesi'nde gzaltna alnan Abdurrahman Bozkurt, Emin Baynaz ve bir ocuk emniyetteki ifadelerinin ardndan adliyeye sevk edildi. Cumhuriyet Savcs'na ifade veren 1'i ocuk 3 kii "rgt yesi" olduklar iddiasyla tutuklanma talebiyle mahkemeye karld. 18 yandan kk olan kii, tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, Bozkurt ve Baynaz, tutuklanarak Urfa E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi 29 Nisan 2011de Urfa'nn Ceylanpnar lesi'nde Musa Anter Park'nda "Sivil Cuma" namazn kldran Seyday Melle Yasin, namazn ardndan polisler tarafndan gzaltna alnd. Gzalt gerekesi hakknda bilgi alnamayan Yasin, le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 2 Mays 2011de Urfa'nn Siverek lesi'nde akam saatlerinde BDP yesi Halit Ergin polisler tarafndan gzaltna alnarak Cumhuriyet Polis Merkezine gtrld. Erginin gemite olan bir davasndan dolay ifade vermedii ve bu nedenle gzaltna alnd renildi. 3 Mays 2011de Urfa Viranehir'de bu sabah saatlerinde ilenin deiik mahallelerinde ev basknlar yapld. Yaplan ev basknlarnda deiik tarihlerde "Yasa d eyleme katldklar" iddiasyla 5 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnanlarn Serdar Karatepe, Menduh Tavan, Hseyin Bozkurt, Mehmet Ali Yldrm ve Abdullah Gven olduklar renildi. te yandan gzaltna alnanlarn durumunu sormak iin le Emniyet Mdrl'ne giden BDP le Bakan Ferzende Ata hakknda arama karar olduu gerekesiyle gzaltna alnd. 3 Mays 2011de, nceki gece Urfa'nn Eyybiye ve Atatrk mahallelerinde yaplan ev basknlarnda M.C.F. (15) A.. (17) ve F.T. (17) isimli ocuklar ile Emin Tutal (18) ve Mehmet Fatih akc (18) gzaltna alnd. Gzaltna alnan 3' ocuk 6 kii emniyet sorgularnn ardndan adliyeye sevk edildi. Savclkta ifadelerinin ardndan 3' ocuk 4 kii serbest braklrken 2 kii tutuklanma talebiyle mahkemeye karld. Emin Tutal ve Mehmet Fatih akc, "rgt yesi olduklar" iddiasyla tutuklanarak Urfa E Tipi Kapal Cezaevine gnderildi. 3 Mays 2011de, anlurfada dzenlenen operasyonla Newroz kutlamasnda yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla 12 kii gzaltna alnd 6 Mays 2011de, Urfa'nn Viranehir lesi'nde haklarnda arama karar olduu iin emniyete giden Ahmet nak, Mehmet Gne ve Salih Seyhun, Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. Savclk tarafndan ifadeleri alnan 3 kii, tutuklanma talebiyle Viranehir Asliye Ceza Mahkemesi'ne gnderildi. nak, Gne ve Seyhun, "rgt propagandas yapmak" iddiasyla tutukland. 11 Mays 2011de, Urfa'nn Ceylanpnar lesi'nde, Dersim ve Mardin'de dzenlenen operasyonlarda yaamn yitiren 9 HPG'li iin 7 Mays'ta yaplan yrye mdahale eden polis, 8 kiiyi darp ederek gzaltna almt. Daha sonra yaplan ev basknnda da 1 kiinin gzaltna alnmas ile gzaltna alnanlarn says 9'a kmt. Emniyetteki ifadelerinin ardndan Ceylanpnar Cumhuriyet Savcl'na karlan 9 kii tutuklanma talebiyle nbeti mahkemeye sevk edildi. Mahkemeye sevk edilenlerden 7 kii serbest braklrken, Ahmet Ylmaz ve Kasm Yldrm, "rgt propagandas yapmak" ve "kamu malna zarar vermek" gerekesiyle tutuklanarak Urfa E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 12 Mays 2011de Urfa merkezde milletvekili aday brahim Ayhan iin seim brosu alnn ardndan BDP bayra ile evine dnen Ate ailesinin n polisler tarafndan kesildi. 16 yandaki brahim Ate'i tartaklayarak gzaltna almak isteyen polislere ailenin dier fertleri tepki gsterdi. Polis itiraz eden aabey Abbas Ate ve enite Halil Ate'i ailenin deer fertlerinin nnde dverek gzaltna ald 13 Mays 2011de, Urfa ve Ceylanpnar'da iki gn nce evlerine baskn yaplan aralarnda BDP Ceylanpnar le Bakan Yardmcs Sabri Benli'nin de bulunduu 7 kiiden, BDP le Bakan Yardmcs Benli ve BDP yesi Mslm Akahin ise "rgt yesi olmak" iddiasyla karldklar Urfa 2. Sulh Ceza Mahkemesi tarafndan tutuklanarak Urfa E Tipi Kapal Cezaevine gnderildi. 15 Mays 2011de, Urfa'da KURD-DER ubesi ve BDP Siyaset Akademisi'nin bulunduu binaya gece kimlii belirsiz kiilerce molotofkokteyli atlarak yakld. Bir gn nce Urfa'da Emek, Demokrasi ve zgrlk Blounun tutuklu aday brahim Ayhan'n seim brosuna da molotofkokteyli atld, saldry duyan yzlerce yurtta ise, bina nnde bir araya geldi. Polisle yurttalar arasnda gerginlik yaand. Polis gaz bombalar ile mdahale etti. Mdahale srasnda aralarnda BDP Merkez le Bakan zzet Ylmaz'n da bulunduu 9 kii tartaklanarak ve yerde srklenerek gzaltna alnd.

| K GVENL ve ZGRL

283

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

16 Mays 2011de, rnakn Uludere lesinin dalk arazi kesiminde ve snrn Irak tarafnda 12 ve 13 Mays 2011de kan atmalar sonunda 12 militann yaamn yitirmesinin protesto gsterileri nedeniyle TEM ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii operasyonlar sonucu anlurfann Suru lesinde 7 kii; gzaltna alnd 18 Mays 2011de, Urfa'nn Bozova lesi'ne bal Haclar Ky'nde gzaltna alnan Metin Kocaolu, Yaylak Jandarma Karakolu'ndaki ilemleri tamamladktan sonra adliyeye sevk edildi. Savclkta ifadesi alnan Kocaolu, tutuklanma talebiyle Bozova Sulh Ceza Mahkemesi'ne gnderildi. Mahkemede ifadesi alnan Kocaolu, "rgt propagandas yapmak" iddiasyla tutuklanarak Urfa E Tipi Kapal Cezaevi'ne gtrld. 21 Mays 2011de, Urfa'da 18 Mays gn yaplan ev basknlarnda gzaltna alnan 7 si ocuk 13 kii 20 Mays gn adliyeye sevk edilmi ve ocuklardan 1'i "rgt propagandas" yapt iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderilmiti. Gzaltnda tutulan dier kiiler ise emniyet ifadelerinin ardndan adliyeye getirildi. Savclk tarafndan tutuklanma talebiyle mahkemeye sevk edilen Vedat Demir, rfan Solmaz, Murat Altunda ve Mehmet Gazali Yazar, tutuklanarak, Urfa E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. ki kiinin ise halen gzaltnda olduu belirtildi. 23 Mays 2011de, anlurfa'da 21 Mays gn Babakan Recep Tayyip Erdoan'n konvoyunun gei gzergahnda taknlk yaptklar iddiasyla gzaltna alnan 94 kii, tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. Gzaltna alnan 94 kii, ''Kabahatler Kanunu'na muhalefet ettikleri'' gerekesiyle haklarnda ilem yapldktan sonra Cumhuriyet Savclnn talimatyla tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. Ayn gzerghta konvoya karan bir minibste bulunan ve protesto etmek isteyen 20 kiinin de gzaltna alnd renildi. 24 Mays 2011de, Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii operasyonlarda yasad KCK rgt yesi olduklar sulamasyla, anlurfada 6 kii; gzaltna alnd, gzaltna alnan kiilerden 5 i tutuklanarak cezaevine konuldu 24 Mays 2011de, Urfa l Emniyet Mdrl polisleri tarafndan sabah saatlerinde rencilerinin evlerine ezamanl olarak baskn yapld. Basknlarn ardndan Nihat Demirbilek, Mehmet Ta, Kenan Akgz, Yunus Durdu, Ubeydullah iftiler ve ismi renilemeyen 3 renci gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen biri liseli 7'si niversite rencisi 8 kiinin Urfa Emniyet Mdrl Terrle Mcadele ubesi'ne gtrld bildirildi. 25 Mays 2011de, Urfa'da 23 Mays gn evlere yaplan basknla gzaltna alnan 9 kiiden 3' emniyetteki ilemlerinin ardndan adliyeye sevk edildi. Cumhuriyet savcsna ifade veren mer Acma, Kenan Akgz ve Mustafa Karak, tutuklanma talebiyle nbeti mahkemeye gnderildi. Mahkemede ifadeleri alnan Acma, Akgz ve Karak, "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklanarak Urfa E Tipi Kapal Cezaevine gnderildi. 27 Mays 2011de, Urfann Suru lesi'nin Cumhuriyet, Sarayalt ve Hrriyet mahallelerinde sabaha kar yaplan ev basknlarnda gzaltna alnan 10 kiiden, 14 yandaki S..adl ocuk ile Arif Lain, smet Beyhan ve Halil Akta Suru Adliyesi'ne getirilerek, savclkta ifadeleri alnd. Daha sonra tutuklanmalar talebiyle mahkemeye sevk edilen 4 kiiden S. ile Arif Lain tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, Beyhan ve Akta, "rgt yesi olduklar" iddiasyla tutuklanarak Urfa E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 27 Mays 2011de, Urfa l Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan 2 gn nce rencilerin evlerine ezamanl olarak yaplan basknlarda 6 renci gzaltna alnmt. Gzaltna alnan Nihat Demirbilek, Mehmet Ta, Yunus Durdu, Ubeytullah iftiler, Bulut Ayana ve Hasan Berzan zbadem Emniyet Mdrl'ndeki ifade ilemlerinin ardndan Urfa Adliyesi'ne sevk edildi. Savclk tarafndan ifadeleri alnan 6 renci tutuklanma talebiyle Urfa 1. Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Mahkemede ifadeleri alnan rencilerden zbadem tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, Demirbilek, Durdu, Ayana, Ta ve iftiler "rgt yesi olduklar" iddiasyla tutuklanp, Urfa E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 30 Mays 2011de, Urfa'da Eyp Gnc Lisesi rencisi R.P., polis tarafndan okula yaplan basknda dersten karlarak gzaltna alnd. Kz renci R.Pnin Eyybiye Mahallesi'ndeki evi daha nce de polis tarafndan defa baslmt. retmen ve rencilerin gzleri nnde elleri kelepelenerek okuldan karlan R.P.'nin gzalt gerekesi renilemezken, R.P., Emniyet Mdrl'ne gtrld 31 Mays 2011de, Urfa'nn Viranehir lesi'nde 2011 Newroz kutlamalar srasnda "Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu"na muhalefet ettikleri ve "rgt adna eylem yaptklar" iddias ile 30 Mays gn gzaltna alnan Eref Kevci, Lokman Kaya, Hakan Ourlu ve Osman Furuncu savcla karld. Viranehir Cumhuriyet Savcl'nda ifadeleri alnan ve tutuklanmalar talebiyle mahkemeye sevk edilen Kevci, Kaya, Ourlu ve Furuncu, ayn gereke ile tutuklanarak, Urfa E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi

284

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

1 Haziran 2011de, Urfa'nn Yeniehir Mahallesi'nde ikamet eden Glten E. bir sre nce "rgt adna su iledii" iddiasyla tutukland. Urfa E Tipi Cezaevi'ne gtrlen annelerini 6 ay nce ziyarete giden Rozerin (14), Ruken (18) ve Dilan (20) E. grevli jandarma tarafndan arama noktasnda ince aramadan geirildi ve tacize urad. Tacize itiraz eden kz kardelerle jandarmalar arasnda arbede yaand. Ardndan anne Glten E. Adana Karata Cezaevi'ne srgn edildi kz kardee ise 3 ay gr yasa getirildi. Taciz ve darp eden jandarma ise "Grevliye mukavemet ettikleri" iddiasyla kz karde hakknda su duyurusunda bulundu. Sabah saatlerinde "fadeniz var" denilerek arldklar Yeniehir Polis Merkezi'nde giden kz kardelerden Ruken e Dilan E. haklarnda ikayet olduu gerekesiyle gzaltna alnd. 3 Haziran 2011de, Urfa Emniyet Mdrl polisleri, Haleplibahe Mahallesi'nde ikamet eden BDP yesi Ahmet Demir'in evine baskn yapt. Demir, "Hakknda arama olduu" gerekesiyle gzaltna alnarak, l Emniyet Mdrl'ne gtrld. 5 Haziran 2011de, Urfa ili merkezde Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou'nun Urfa Bamsz Milletvekili adaylar brahim Binici ve tutuklu brahim Ayhan iin Topu Meydan'nda dzenlenen mitingin dalmasndan sonra, Atatrk Bulvar ve Bahelievler Mahallesi'ne doru yryen kitleye polis cop ve gaz bombalaryla mdahale etti. Aralarnda 3' kadn 8 kii darp edilerek, gzaltna alnd. Emniyet Mdrl'ne gtrlenlerden 3' kadn 5 kii ilk ilemlerinden sonra serbest braklrken, Mehmet Taner, Agit ener ve Murat Dalan adl genler ise TEM ube'ye gtrld. 7 Haziran 2011de, Urfa ili Ceylanpnar ilesin'de sokakta yryen mer Ylmaz, Abdullah Bulut ve ismi renilemeyen bir kii "pheli" olduklar iddiasyla polisler tarafndan durduruldu. Kimlik kontrol yaplan genler gzaltna alnarak le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 12 Haziran 2011de, Urfa Batkent Mahallesi'nde bulunan TOK lkretim Okulu'nda Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou aday brahim Binici'nin mahidi olan brahim Halil Dozanl, polisler tarafndan okulda grevli olmasna ramen gereke gsterilmeden gzaltna alnd. Urfa merkez Ahmet Erseven lkretim Okulu'nda ise oy kullanan soyad renilemeyen Orhan isimli bir yurtta gzaltna alnd. 12 Haziran 2011de, Urfann Ceylanpnar lesi'ne bal Tekinler (Xirb Miho) Ky'nde oy kullanma esnasnda bir semen, mdahale ettii gerekesiyle sandk bakann darp etti. Ardndan olay yerine gelen jandarma ekipleri aralarnda Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou mahitlerinin de bulunduu 5 kiiyi gzaltna ald ve 5 kii Muratl Jandarma Karakolu'na gtrld. 12 Haziran 2011de, Urfa'nn Viranehir ilesinde Emek Demokrasi ve zgrlk Blou Urfa Bamsz milletvekili Aday brahim Ayhan'n 8 mahidi gzaltna alnd. Gzalt gerekeleri mahit kartlarnn zerinde sandk numaras bulunmamas ve birden fazla mahidin bir sandk banda olmas olduu renildi 17 Haziran 2011de, Urfa ili Viranehir ilesin'de polisin yapt ev basknnda gzaltna alnan Viranehir Belediye Meclis yesi Hdr Ardin le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 17 Haziran 2011de, Urfa Harran niversitesi'nde okuyan 2 renci gzaltna alnd. Kent merkezinde dolatklar srada ayr ayr yerlerden gzaltna alnan ve soyadlar renilemeyen Birgl ile zgr adl renciler, l Emniyet Mdrl'ne gtrld. ki rencinin gzalt gerekeleri renilemedi. 18 Haziran 2011de, Urfa'nn Viranehir lesi'nde 16 Haziran gn gzaltna alnan 7 kii emniyetteki ifadelerinin ardndan savcla sevk edildi. Savclktaki ifadelerinin ardndan 5 kii serbest braklrken, 2 kii de tutuklanma talebi ile Viranehir Asliye Ceza Mahkemesi'ne gnderildi. Mahkemeye gnderilen BDP yesi eyh Ali oban ve Hdr Argin "rgte eleman kazandrmak" iddias ile tutuklanarak Urfa E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 21 Haziran 2011de, Urfa ili Viranehir le Emniyet Mdrl'ne bal polisler, BDP ile yneticisi Mehmet Doan'n evine baskn dzenledi. Evde yaplan aramann ardndan Doan, gzaltna alnd. 22 Haziran 2011de, Urfann Hilvan ilesi ar merkezinde gezerken polis ekipleri tarafndan durdurulan Mehmet Kanat gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilmezken, Kanat'n Hilvan le Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. 30 Haziran 2011de, Urfa'nn Ceylanpnar lesi'nde 29 Haziran gn gerekleen ev basknlarnda 2'si ocuk 4 kii gzaltna alnmt. 30 Haziran 2011de, gzaltna alnan Yunus di (16), Halil Direk (16), Ahmet Sara (20) ve Nurullah Kalkan emniyetteki ilemlerinin ardndan savcla sevk edildi. Savclktaki ifadelerinin ardndan Yunus di (16), Halil Direk (16), Ahmet Sara (20) serbest braklrken, Nurullah Kalkan tutuklanma talebiyle mahkemeye | K GVENL ve ZGRL 285

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

gnderildi. Ceylanpnar Asliye Ceza Mahkemesi tarafndan ifadesi alnan Kalkan, "Devlet malna zarar vermek" iddiasyla tutukland. 5 Temmuz 2011de anlurfann Bozova lesine bal Aciller Ky'nde sabah saatlerinde jandarma tarafndan 2 ayr eve baskn dzenlendi. Basknda amca ocuklar olan Mustafa Kocaolu ile Mehmet Kocaolu gzaltna alnd. 8 Temmuz 20112de BDP Urfa l Bakan Mslm Kaplan, gr iin gittii Urfa E Tipi Kapal Cezaevi'nin giriinde kayt esnasnda gzaltna alnd 9 Temmuz 2011de BDP yesi Adem Daal, stanbul 12. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan hakknda alan dava nedeniyle Ceylanpnar lesi'nde gzaltna alndktan sonra sevk edildii mahkemece tutuklanarak Urfa E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 15 Temmuz 2011de Urfa'nn Suru ilesi Dikili Mahallesi'nde oturan BDP'li Hasan ve Bekir Acar kardelerin evlerine dzenlenen basknda Hasan ve Bekir Acar kardeleri evde bulamayan polisin Hasan Acar'n olu Velat Acar' gzaltna ald renildi 26 Temmuz 2011de Urfa'nn Ceylanpnar ilesi istikametinden Viranehir ilesine gitmekte olan bir arac durduran le Emniyet Mdrl'ne bal polisler, arata bulunan ve soyad renilemeyen Mehmet adl 1 kiiyi gzaltna ald. 27 Temmuz 2011de Urfa merkezde Terrle Mcadele ubesi polisleri, bir iyerine yaptklar baskn sonras lise rencisi Umut zol'u gzaltna ald 27 Temmuz 2011de "KCK Urfa soruturmas" ad altnda verdii "Beni krsala gnderecektiler" eklindeki ifadesi zerine, 1 Ekim 2010'da dnemin BDP l E Bakan olan Urfa Milletvekili brahim Ayhan ile l E Bakan Adile Fidan'n da aralarnda bulunduu 28 BDP'linin gzaltna alnmasna ve 9'nun tutuklanmasna neden olan 17 yandaki Glistan Enc, vicdan azab ektiini ifade ederek, hem emniyette hem de zel yetkili savcda bask altnda ifade verdii ve polisin kendisini oyuna getirdii ynnde DHA'ya aklamalarda bulunmasnn ardndan gzaltna, gzaltna alnd. 4 Austos 2011de, 15 ubat 2011de dzenlenen gsterilerde yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla anlurfann Suru lesinde BDP ile bakan Abdlkadir Ercan ile bakan yardmcs brahim Ourlu, tutuklandlar 5 Austos 2011de Urfa'nn Suru lesi'nde sabaha kar ok sayda polis ve zel harekat timi, birok eve baskn dzenledi. Basknlarda 6 kiinin gzaltna alnd bildirildi. Ramazan zkan, Olakl (Meik) Ky'nden Kemal Kolay, brahim Kolay, getiimiz gn tutuklanan BDP Suru le Bakan Abdulkadir Ercan'n kardei Halil Ercan ve Kadir Devir, Ramazan Yamurlu. 5 Austos 2011de Urfa E Tipi Kapal Cezaevi'nde tutuklu bulunan siyasi tutuklularn yaknlar haftalk olaan gr iin sabah saatlerinde cezaevine gitti. Gr ncesi st aramas srasnda gardiyanlarn aileleri sk sk aramas aileler ve gardiyanlar arasnda gerginlie neden oldu. Yaanan gerginlik zerine gardiyanlarn bir tutuklu yaknn tartaklamas gerginliin bymesine neden oldu. Cezaevine Urfa Emniyet Mdrl'ne bal evik kuvvet polisleri arld. Cezaevi yetkilileri ailelerin gr sonras dar kmasna izin vermedi. Cezaevinde 1 buuk saat sonra dar kan ailelerin kimlik kontrol yapld. Yaplan kimlik kontrol srasnda Azad Yardmc isimli yurtta gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Yardmc, l Emniyet Mdrl'ne gtrld. 11 Austos 2011de, Urfa'nn Suru ilesinde petrol istasyonu sahibi 2 kardein ldrlmesi ardndan ile merkezinde evlere yaplan basknlarda belediye alan Genel Sendikas yeri Temsilcisi Bekir Koti'nin de aralarnda bulunduu Hasan Uar, Tahir Yavuzer ve Halil Yavuzer adl BDP yeleri ile Sabri Kaya ve Enver imeksoy isimli kiiler gzaltna alnd. 17 Austos 2011de, Urfada ehrin merkezi yerlerinde son 3 gnde asayi kontrol ad altnda yaplan uygulamalarda 11 bin 251 kii st ba aramas ve kimlik kontrolnden geirildi. l Emniyet Mdrl'nden yaplan aklamaya gre; son gnlerde meydana gelen olaylarn nlenmesi iin yeni ekip grevlendirilmesi yapld, uygulama ve kontrollerin devam ettii bildirildi. Balklgl, Gmrkhan gibi i yerleri blgesinde grevli polislerin arttrldna iaret edilen aklamada, il merkezinde 13-14-15 Austos tarihleri arasnda Asayi/Trafik kontrolleri yapld ve bu uygulamalarda; 11 bin 251 kii, 4 bin 603 ara, 2 bin 83 motosikletin sorguland belirtildi. Bu uygulamalar sonucunda ise 31 kiinin gzaltna alnd kaydedildi 286 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

20 Austos 2011de, Urfa'nn Suru lesi'nde Azadiya Welat Gazetesi'nin alan Mehmet ahin gzaltna alnd. "rgt propagandas yapmak" iddiasyla hakknda arama karar olduu gerekesiyle gzaltna alnd belirtildi. 22 Austos 2011de, Urfa'nn Viranehir lesi'nde 4 Austos tarihinde BDP ile binasna dzenlenen baskna ilikin aklama yapan BDP le Bakan Ferzende Ata, savcla arld. Savcla giden Ata, tutuklanarak Urfa E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi 22 Austos 2011de anlurfann Viranehir lesinde gzaltna alnan BDP le Bakan Ferzende Ata yasad rgt propagandas yapt iddiasyla tutukland 25 Austos 2011de Urfann Siverek ilesinde sabaha kar yaplan ev basknlarnda Mahsun Gez, Dervi Src, Serkan Avc ve Kadir Kran isimli 4 gen gzaltna alnd. 26 Austos 2011de, Urfa'nn Viranehir lesi'nde seslendirdikleri arklar ile "su ve suluyu" vdkleri iddiasyla gzaltna alnan Koma Welat Roj yeleri serbest brakld.Urfa Viranehir'de belediyeye bal Med Kltr ve Sanat Merkezi'nde faaliyetlerini yrten Koma Welat Roj grup yesi Arif Adal, Axin Tatl, Rozerin Vural, Lokman zgezer, Ferhat zgezer ile Zeman zgezer ifadeleri olduu gerekesi ile gzaltna alnd. Savcla karlan grup yeleri tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld 28 Austos 2011de DTK ars zerine 27 Austos gn Urfa'dan yola kan canl kalkanlar ierisinde yer alan Demokratik zgr Kadn Hareketi (DKH) aktivisti Hlya Taar kimlik kontrol srasnda arand gerekesiyle gzaltna alnd, Taar, nbeti mahkemece "rgt propagandas yapt" iddiasyla tutuklanarak, Siirt E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi 30 Austos 2011de anlurfa Ceylanpnar'da Pnar Turan ve Celil Datekin isimli 2 gen, sokakta yrdkleri esnada polisler tarafndan gzaltna alnd. Gzalt gerekeleri renilemeyen BDP yesi 2 gencin Ceylanpnar le Emniyet Mdrl'ne gtrldkleri renildi. 30 Austos 2011de anlurfa nn Ceylanpnar lesi'nde ifadesi olduu gerekesiyle gzaltna alnan BDP le Bakan kr Kahraman, Emniyet Mdrl'nde ifadesi alndktan sonra serbest brakld. lede bugn yine polisler tarafndan gzaltna alnan BDP yeleri Pnar Turan ve Celil Datekin de, emniyette ifadeleri alnarak serbest brakld. 21 Eyll 2011de, 27 Kasm 2010 tarihinde Diyarbakr krsalnda kaza sonucu yaamn yitiren YJA-Star yesi UrfaSuru doumlu Tekoin ilan kod isimli Hilal Uur iin Urfa Suru'ta alan taziye adrn ziyaret etmek isteyen yurttalara, polis dn sert mdahale etti. Mdahale sonucu aralarnda BDP PM yesi, il bakan ve yneticilerinin de bulunduu 25 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnanlarn 6 s tutuklanarak cezaevine konuldu. Avukatlardan alnan bilgiye gre, gzaltnda bulunan Aynur Ylmaz'n kolu ve Faik Alaku'un ise kaburgalar krld. Alaku'un Suru Devlet Hastanesi'nde tutulduu ve Urfa'ya sevk edilmesinin beklendii bildirildi 24 Eyll 2011de anlurfann Viranehir lesinde BDP ynetici ve yelerinin evlerine ve iyerine dzenlenen basknlarda gzaltna alnan 8 kiiden 6 s yasad rgte yardm ve yataklk ettikleri sulamasyla tutukland 27 Eyll 2011de anlurfada ve Suru ilesinde Eitim-Sen ve HD anlurfa ubesinin ye ve yneticilerine ynelik dzenlenen operasyonlar sonucu 31 kii KCK/TM operasyonu kapsamnda gzaltna alnd, gzaltna alnanlardan 7 si tutukland. 1 Ekim 2011de, Urfa'nn Suru lesi'nde polis tarafndan, "halelerde yolsuzluk" iddiasyla 29 Eyll'de evlere ve Suru Belediyesi'ne e zamanl yaplan basknlarda gzaltna alnan 8'i belediye alan 14 kii akam saatlerinde Suru Adliyesi'ne sevk edildi. Savcya ifade veren Suru Belediye Bakanvekili Mehmet zkan, Bar Temizlik Limited irketi sorumlusu Muhittin Yener, Belediye Yaz leri Mdr Ali Yavuz, Belediye Bakan Yardmcs Sleyman Yldz, Fen leri Mdrl'nde alan mhendis Reit Aslan, lhan Kzmak, Yksel Tekinalp, Muhasebe Mdr Ahmet Vural, yardmcs Mehmet Yavuz'un da aralarnda bulunduu 14 kiiden biri serbest brakld. 13 kii ise tutuklanmalar talebiyle, nbeti mahkemeye sevk edildi. Burada yaplan yarglamada 13 kii "Yolsuzluk" ve "rgte yardm ve yataklk" iddialar ile tutukland. 13 kii, Urfa Cezaevi'ne gnderildi. 17 Ekim 2011de, anlurfa'da, 53 yandaki Ahmet Aslan, eker hastas olan 45 yandaki ei Saide Aslan' hastaneye gtrmek isterken, Yunus Emre Caddesi zerinde nnde giden polis aracndan korna alarak yol istedii iin durdurulduunu, polislerle aralarnda yaanan szl tartmann arbedeye dntn, olay yerinden geen ve kendisini korumak isteyen kiiler ile birlikte gzaltna alndn, kendisi ile birlikte Zekeriya elik ve | K GVENL ve ZGRL 287

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

Ekrem Atay n dvldn, polisler hakknda iddet uyguladklar gerekesiyle, polislerin de kendileri hakknda grev yaptrmamak iin direnme ve mukavemet gsterme iddiasyla savcla su duyurusundabulunduunu ifade etti. 21 Ekim 2011de, Urfa'da 3 gn nce evlere yaplan basknda gzaltna alnan ve savcla sevk edilen 12 kiiden Fadl Sarsu, Smeyra Ylmaz ve ismi renilemeyen 2 kii serbest braklrken, 8 kii tutuklama talebi ile mahkemeye gnderildi. "rgte ye olmak" iddiasyla 2. Ar Ceza Mahkemesi'ne sevk edilenlerden Abubekir Doan, Cezayir Gnbat, Zeynel Kayar, Metin zkan, Aye Ylmaz, Selcan Kurt, Asker Onar tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, Hanm Tutal tutukland. MKM leninde okuduu iirde "rgt propagandas" yapt iddiasyla tutuklanan Tutal, Urfa E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 28 Ekim 2011de, Urfa'nn Ceylanpnar lesi'nde le Emniyet Mdrl'ne bal polisler sabaha kar evlere baskn dzenledi. Basknlar sonucunda Yaar Koluman ve Ahmet Frat isimli yurttalar gzaltna alnd. ki kiinin, PKK Lideri Abdullah calan'n doum gn olan 4 Nisan'da Amara Ky'ne gerekletirilen ziyarete ilikin Halfeti Cumhuriyet Basavcl tarafndan alan soruturma kapsamnda gzaltna alndklar belirtildi. 2 kii Ceylanpnar le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 30 Ekim 2011de, anlurfada ve ilelerinde polis ekiplerinin dzenledii ezamanl ev basknlar sonucu 4 Nisan 2011de Abdullah calann doum gnn kutlamak amacyla Halfeti lesinin merli Kyne yry yapan grupta yer alan 24 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnanlardan 19u yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla 30 Ekim 2011de tutukland 14 Kasm 2011de, Kard Kartepe deniz otobsnde infaz edilen HPG'li Mensur Gzel'in stanbul'dan alnan cenazesini tayan konvoy Urfa giriinde "ihbar" olduu gerekesiyle polisler tarafndan durduruldu. Konvoyda kimlik kontrol yapan polisler, BDP l E Bakan Mehmet Vural ile Gzel'in akrabas olduu belirtilen Nafiz Ik' gzaltna ald 16 Kasm 2011de, Urfa'nn Suru lesi'nde Pazartesi ve Sal gnleri gzaltna alnan Ramazan zkan, Halil Kolay, Halil Ercan ve Ramazan Yamurlu, 12 Haziran seimleri ncesi dzenlenen mitingde kan olaylara kartklar gerekesiyle Suru Adliyesi'ne karld. Savclkta ifadeleri alnan 4 kii tutuklama talebiyle mahkemeye sevk edildi. 16 Kasm 2011de, Urfa'nn Suru lesi'nde niversite okuyan Halil Yldz isimli renci gzaltna alnd. Okuduu Harran niversitesi Suru Meslek Yksek Okulu'nda gzaltna alnan Yldz'n gzalt gerekesi renilmezken, Yldz'n le Emniyet Mdrl'nde tutulduu bildirildi. 19 Kasm 2011de, anlurfann Suru lesinde 15 Kasm 2011de dzenlenen ev basknlarnda 12 Haziran 2011 Genel Seimleri ncesinde dzenlenen bir mitingde kan olaylara kartklar iddiasyla gzaltna alnan Ercan Ergn, Fehmi Zorlu, Hseyin Erkan, sa Gkmen ve Mazlum Nergis ile M.. ve M.T. adl iki ocuk yas ad rgt yesi olduklar sulamasyla tutuklandlar 23 Kasm 2011de, Urfa ili Suru ile Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan bir eve sabah saatlerinde yaplan basknda M. Sedat rin adl kii gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilmezken, rin emniyet mdrlne gtrld. 24 Kasm 2011de, Urfa'nn Halfeti lesi'ne bal Yukar Gkl Beldesi ve beldeye bal Durak Ky'nde sabah saatlerinde 6 eve baskn dzenlendi. Basknlar sonucu gzaltna alnan ve gzalt gerekeleri renilemeyen Fatma Keskin, Abdullah Futsi, Aydn Canpolat, Serhat Canpolat, Abdullah Durak, Mehmet Eren ve Kemal akmak'n Urfa l Emniyet Mdrl'ne gtrlecei belirtildi. 30 Kasm 2011de, Urfa'nn Ceylanpnar lesi'ne bal Boncuklu (Mecburye) Mezras'na sabaha kar jandarma ekipleri tarafndan 3 eve baskn dzenlendi. Baskn sonras BDP ile yneticisi Hzni Kl, Abdurrezak alkan ve Rdvan Kl gzaltna alnd. Gzaltna alnanlarn Doruklu Ky Jandarma Karakolu'na gtrldkleri, evlerde bulunan kitap, dergilere de el konulduu renildi. Dzenlenen ev basknlarnda yaplan aramalarda evlerin darmadan edildii, duvarda asl bulunan Kuran, balamann da yerlere atldn syleyen Hzni Kl'n ei Yksel Kl, "Uyuyan ocuklarmzn beiklerini bile aradlar. ocuklarmz hala korkudan tir tir titriyor. Bu zulm nereye kadar devam edecek" diyerek tepki gsterdi 11 Aralk 2011de, Urfa'nn Sleymaniye Mahallesi'nde Cuma gn kimlik kontrol yapan polisler tarafndan iten dnerken 3 kii Sleymaniye Mahallesi'nde bulunan PTT binasna molotof attklar gerekesi ile gzaltna alnmt. Gzaltna alnan Umut zol, zgr Karada ve 17 yandaki S.B. emniyetteki ilemlerinin ardndan savcla 288 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

karld. Savclk tarafndan ifadeleri alnan 3 kii, tutuklama talebiyle Nbeti Mahkeme'ye sevk edildi. Mahkeme tarafndan ifadeleri alnan zol ve Karada serbest braklrken, S.B. ise "rgt yesi olduu" gerekesiyle tutukland. Tutuklanan S.B. Urfa E Tipi Kapal Cezaevi'ne gtrld 24 Aralk 2011de, Vcut fonksiyonlarnn yzde 96'sn kaybettii hastane raporlar ile kantl olan 29 yandaki Fadl zlen'in, mahkum olduu yataktan "rgt propagandas" yapt gerekesi ile gzaltna alnd renildi. Antep Avukat Cengiz Gkek Devlet Hastanesi doktorlar tarafndan vcut fonksiyonlarnn yzde 96'sn kaybettii iin 15 Mart 2011 tarihinde Fadl zlen'e engelli raporu verildi. zlen, 19 Aralk'ta TEM polisleri tarafndan Urfa Eyybiye Mahallesi'ndeki evinden gzaltna alnp, jandarmaya teslim edildi. Srrn Mahallesi'ndeki l Jandarma Komutanl'na gtrlen zlen, Diyarbakr'da bir durumas olduunu ve ifade vermedii iin gzaltna alndn rendi. zlen, kamasn engellemek iin bana dikilen 2 jandarmaya "Beni neden gzaltna aldnz" diye sorduunda, 2008 ylnda "yasal olmayan bir gazeteyi" Halfeti lesi'nde datt iin "rgt Propagandas" yapmaktan dolay Diyarbakr 2. Ar Ceza mahkemesi'nde dava aldn renir. 30 Aralk 2011de anlurfann Viranehir lesinde ev basknlar dzenleyen TEM ubesine bal polis ekipleri yasad rgte yardm ve yataklk ettikleri gerekesiyle 4 kiiyi gzaltna ald 30 Aralk 2011de, Urfa ili Suru ilesinde dn akam saat 21.00 sralarnda evlere yaplan polis baskn sonras BDP ile yneticileri Ahmet tn, Hakan Kotu, Mehmet Binici ve Feyzi nkol gzaltna alnd. Esnafa bask yaparak kepenk kapatmaya zorladklar iddiasyla gzaltna alnan BDP'lilerin gece yars 02.00'de brakld belirtildi. 31 Aralk 2011de, Urfa'da, Roboski katliamn protesto etmek iin yry yapmak isteyen ancak izin verilmeyince oturma eylemine geen kitleden gzaltna alnanlarn says 36'ya kt. Yaplan mdahale sonras aralarnda BDP Urfa l Ebakan Mehmet Vural, HD ube Sekreteri Nail etin, Adem Gler, Mustafa Gler, Mslm Gler, Mehmet Oymaz, Berivan kmen, brahim Kl, Fevzi Eri, Hasan Akba, M. Emin Yldrm, Yusuf Gm, Yaar And, Mustafa ahin, Mukadder Binici ve Azadiya Welat alan Eylem Bayku'un da bulunduu 36 kii gzaltna alnd. Her noktas polis ablukasna alnan kentte, giri klarn polislerce kontrol edildii ve kimlik kontrol yapld belirtildi.

rnak 3 Ocak 2011de rnak'n Balveren Beldesi'nde jandarma, sabah saatlerinde BDP yesi Metin Uysal ve Glen Bayram'n evlerine baskn dzenleyerek Uysal ve Bayram gzaltna ald. 5 Ocak 2011de rnak'ta, Emniyet Mdrl'ne bal ekipler ve jandarma tarafndan dzenlenen ev basknlarnda BDP rnak l Yneticisi brahim Halil Uur ve BDP yesi Havzullah Erin gzaltna alnd. Gzaltna lanan bu kiiler 6 Ocak gn tutuklanarak cezaevine konuldu 22 Ocak 2011de iki gn nce jandarma ve polisler tarafndan evine yaplan basknla gzaltna alnan rnak'n Cizre lesi'nin Cudi Mahallesi'nde oturan Azadiya Welat datmcs Haydar ke, "rgte eleman kazandrmak" iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 23 Ocak 2011de Federal Krdistan Blgesi'nden gelen Eyp Yural isimli kamyon ofr Habur Snr Kaps'nda Silopi Emniyet Mdrl Terrle Mcadele ube polisleri tarafndan gzaltna alnd. nce Silopi Emniyet Mdrl'ne gtrlen Yural'n, sabah saatlerinde Cizre Emniyet Mdrl'ne gtrld bildirildi. 1 ubat 2011de rnak ili Cizre ilesin'de dn gece Sur ve Cudi mahallelerinde evlere baskn dzenleyen polisler, A.A (13), A. (17), Sadk Parmak (22) ve ismi renilemeyen 3 kiiyi gzaltna ald. le merkezinde yaplan gsteri ve yrylere katldklar gerekesiyle gzaltna alnan 6 kii Cizre Emniyet Mdrl'nde tutuluyor. 1 ubat 2011de rnak ili Cizre ilesin'de dn gece Sur Mahallesi'nde bir eve baskn dzenleyen polisler, Emine Bayar adl kadn gzaltna ald. Gzalt gerekesi renilemeyen Bayar'n Cizre le Emniyet Mdrl'nde tutulduu renildi. 7 ubat 2011de rnak ili Cizre ilesinin Nur Mahallesi'nde Hizbullah yesi olduu iddia edilen kiilerin evlerin ve Mustazaf Dernei'ne dn gece yaplan basknlarda 3 kii Cizre Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan gzaltna alnd. Gzaltna alnan 3 kiinin emniyetteki sorgusu sryor. | K GVENL ve ZGRL

289

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

14 ubat 2011de, rnak ili Silopi ilesi'nin Cudi Mahallesi'nde polisler bir eve baskn dzenledi. Polis basknnda Cemil Orak adl bir yurtta gzaltna alnd. Gzaltna alnma gerekesi renilmeyen Orak, Silopi le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 15 ubat 2011de, rnak'n Silopi lesinde BDP le binas nnde bir araya gelen ve aralarnda BDP Silopi le Bakan Bahattin Alk, Belediye Bakan Emin Tourlu'nun da bulunduu kitleye polisin gaz bombalaryla mdahale etti BDP le binasnn camlar krlrken, 5 yal kadn ise eitli yerlerinden yaraland. Yarallardan 60 yanda ve kolu krlan bir kadn Cizre Devlet Hastanesine kaldrlrken, dier 4' ise Silopi Devlet Hastanesi'ne kaldrld. Alnan bilgilere olaylarda ismi renilemeyen 6 kii de gzaltna alnd. 15 ubat 2011de, dzenlenen protesto gsterilerine gaz bombas, biber gaz ve tazyikli suyla mdahale eden kolluk kuvvetleri rnakn Cizre lesinde 17 kiiyi, Silopi lesinde alt kiiyi gzaltna ald. 16 ubat 2011de, rnakn Cizre lesinde devam eden protesto gsterilerine de gaz bombas ve basnl suyla mdahale eden polis ekipleri 4 ocuu gzaltna ald 16 ubat 2011de, rnak ili Silopi lesi'nde 15 ubat nedeniyle yaplan yrye polisin mdahalesi sonucu kan olaylarn ardndan akam saatlerinde H. K. (12), H. E. ve A.P. (13) adl ocuklar gzaltna alnd. Gzaltna alnanlarn Silopi le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 16 ubat 2011de, rnak ili Silopi ilesi'nin Barbaros Mahallesi'nde PKK Lideri Abdullah calan Trkiye'ye getirili yldnm nedeniyle yaplan protestoya polis tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etti. Yaplan mdahale sonras evlerinin kaps nnde bekleyen Selahattin Tay, Ali Tay ve ore Tay adl kardeler, polisin yapt kimlik kontrolnn ardndan gzaltna alnd. Mahalle sakinleri, gzaltna alnanlarn serbest braklmas iin uzun sre polis ile tartrken, 3 karde Silopi le Emniyet Mdrl'ne gtrld. Bu arada BDP ile binas nnde toplanan kitleye yaplan mdahalenin ardndan yarallarn aralara bindirdii srada Musa Ayt adl kiinin de polis tarafnda gzaltna alnd renildi. 18 ubat 2011de, rnak ve ilelerinde polisin 15 ubat gsterilerine sert mdahalesini knamak iin Silopide dn yaplan yryte polis mdahalesinin ardndan gzaltna alnan 75 yandaki Salih Behem ile olay srasnda evine gitmekte olan Abdurrahman zler "rgt adna su ilemek" iddiasyla tutukland. 19 ubat 2011de, 15 ubat 2011 tarihinde rnakn Silopi lesinde dzenlenen protesto gsterisine mdahale eden polis ekiplerinin gzaltna ald Salih Behem (75) tutuklanarak cezaevine konuldu. 21 ubat 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin yldnm olan 15 ubat protestolarnda polisin yapt mdahaleler sonucu 24 kii gzaltna R.D., T. T., Kerem Akdoan, Mehmet Kayasz, brahim i, Mehmet Halil Oflaz, Yusuf Katla ve Mehmet efik Tun'u "Terr rgtne ye olmamakla birlikte rgt adna su ilemek", "zinsiz gsteriye katlmak" iddiasyla tutuklad. Tutuklanan 2'si ocuk 8 kii Cizre Kapal Cezaevine gnderildi. 28 ubat 2011de, rnak ili Cizre lesi'nde zel hareket polislerinin, Nur Mahallesi'ndeki bir eve dzenledikleri basknda gzaltna alnan 7 ocuk annesi Nebahat i, emniyetteki ilemlerin ardndan serbest brakld. i'in evine ikinci kez gelen polisler, Nebahat i'nin olu Naif i'yi gzaltna ald. Gzaltna alnma gerekesi renilmezken, i, le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 2 Mart 2011de, rnak Cumhuriyet Savcl'nn balatm olduu soruturma kapsamnda bu sabah Nusaybin Yenituran Mahallesi'ndeki 4 eve baskn dzenlendi. zel harekat timlerinin de katld basknlarda 3 kii gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilmeyen 3 kiinin rnak'a gnderildii renildi. 4 Mart 2011'de, Federal Krdistan Blgesi'ne akrabalarn ziyaretine giden 67 yandaki Emine kmen adndaki kadn, Habur Snr Kaps'nda sivil polisler tarafndan gzaltna alnd. Silopi Emniyet Mdrl Terrle Mcadele ube polisleri tarafndan gzaltna alnan kmen'nin 2003 ylnda Adana Merkez Seyhan lesi'nde AKP le binas nnde yaplan basn aklamasna katld gerekesiyle hakknda alan davada kesinleen 1 yl 4 ay hapis cezas bulunduu gerekesiyle gzaltna alnd belirtildi. kmen, tutuklanarak Mardin E Tipi Kapal Cazaevine gtrld. 15 Mart 2011'de, rnak'n Cizre lesi'nde polisler, Nur Mahallesi'nde bir eve baskn dzenleyerek Serdar Kartal adndaki genci gzaltna ald. Gzalt gerekesi renilemeyen Kartal Cizre Emniyet Mdrl'ne gtrld.

290

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

19 Mart 2011'de, rnak'n Cizre lesi Konak Mahallesi'nde akam saatlerinde evinin nnde bekleyen B.A. (17) adl ocuk Cizre Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilmeyen B.A.'nn emniyete gtrld renildi 20 Mart 2011'de, rnak'n Beytebap lesi'ne bal Taaras Ky'nde yaayan yurttalar Newroz kutlamas gerekletirdi. Newroz kutlanrken askerlerin kye yapt baskn sonucu ahbettin Ecer ve Metin Ecer gzaltna alnd. Gzaltna alnan 2 yurttan Taaras Jandarma Karakolu'na gtrldkleri renildi. 21 Mart 2011'de, rnak Silopi lesi'nde dn gece Nuh, Cudi ve Baak mahallerinde gerekletirilen Newroz kutlamasnn ardndan "Demokratik zm adr"na yaplmak istenen yrye mdahale eden polis ekipleri, 11 kiiyi gzaltna ald. 22 Mart 2011'de, rnak'n Silopi lesi'nde gzaltna alnan 11 kii, karldklar savclkta serbest braklrken, ilede 2 lise rencisinin de gzaltna alnd bildirildi. 29 Mart 2011'de rnak Silopi lesi'nde yaplan ev basknlarnda Yusuf Aras, dris Aras, Cahit Aras, Zeynel aatay, Dijvar Ormanl ve Kamil Demirhan gzaltna alnd. Gzalt gereksi renilemeyen 6 kiinin Silopi le Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. Nurettin Tekin adl yurtta ise Silopi'den rnak'a giderken Kasrik Jandarma Karakolu arama noktasnda gzaltna alp rnak Emniyet Mdrl'ne gtrld 1 Nisan 2011de, rnak'n Silopi lesi'nde 28 Martta gzaltna alnan 11 kii emniyetteki sorgularnn ardndan savcla sevk edildi. Savclktaki ifadelerinin ardndan tutuklanma talebi ile rnak Sulh Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen 11 kiiden Canan Kaplan serbest braklrken, Mesut Ayk, Osman Ayk, Mustafa Belge, Sleyman Gneri, Nurettin Tekin, Dijvar Ormanl, Zeynel aatay, Mehmet Ernal, Rdvan zdemir ve Zeki Yeil "rgte ye olmak" iddiasyla tutukland. 3 Nisan 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde BDP le rgt nnde kurulu bulunan "Demokratik zm adr"na ve ve mahalleye rast gele gaz bombas atlmasyla balayan olaylarda Metin din (19), H.U., (13) ve O. B., (14) isimli ocuklar gzaltna alarak Cizre Emniyet Mdrl'ne gtrd 6 Nisan 2011'de, operasyonlar protesto etmek iin BDP rnak l binas nnden toplanan bini akn kii "Demokratik zm adr"na doru yrye geti. adrn bulunduu meydanda son bulan yryn ardndan basn aklamas yapld. Polis daha sonra adra ve genlere gaz bombalaryla mdahale etti. Mdahale srasnda polis 2 kiiyi gzaltna ald. 6 Nisan 2011'de, rnak'n dil lesi'nde gece saat 02.00 sralarnda BDP le Yneticisi Adil Yaln'n evine dil Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan baskn dzenlendi.Evi ve iyeri darmadan eden polisler aramann ardndan Yaln' gzaltna ald. 7 Nisan 2011de, Hatayn Hassa lesinde kan atmada yaamn yitirenler iin, rnakn Cizre lesinde dzenlenen yrye polis ekiplerinin gaz bombas ve tazyikli suyla mdahale etmesi sonucu iki kii yaraland, 12 kii de gzaltna alnd 7 Nisan 2011'de, rnak'ta Hatay'n Hassa lesi'nde 7 HPG'linin yaamn yitirmesini protesto etmek iin yaplan yry sonras gzaltna alnan 2 kiiden E.E. serbest braklrken, Z.. tutuklanma talebi ile rnak Sulh Ceza Mahkemesi'ne gnderildi. "rgt yesi olmak" gerekesiyle tutuklanmasna karar verilen Z.., rnak Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 8 Nisan 2011'de, rnak'n Hezex (dil) lesi Atakent Mahallesi'ndeki evine 2 gn nce yaplan basknda gzaltna alnan BDP'li Adil Yaln, "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklanarak Midyat M Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi 13 Nisan 2011'de rnak'n Cudi Da'nda balatlan operasyon kapsamnda 4 gn nce akam saatlerinde kan atmada HPG'li olduu iddia edilen 2 kiinin sa olarak yakaland belirtildi. 2 kii, Silopi lesi Baverimli Beldesi (Vahst) Jandarma Karakolu'ndaki sorgularnn ardndan Silopi Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. Savclk ifadesinin ardndan tutuklanma talebi ile nbeti mahkemeye gnderilen 2 kii tutuklanarak Silopi Cezaevi'ne gnderildi. 17 Nisan 2011'de, rnak'n Cizre lesi'nde tutuklu Krt siyasetilerin yargland davann durumas ncesinde destek yry yapmak isteyen BDP'lilere polis uyar yapmadan sert mdahalede bulunmutu. BDP le binasna baskn yapan polis 26 kiiyi gzaltna ald. Gzaltna alnanlar arasnda BDP Silopi le Bakan Bahattin Alk, rnak l Genel Meclis yesi Hasan Atak da bulunuyor. 26 kiinin isimleri yle: "Murat Uar, Zekiye Vesek, Murat | K GVENL ve ZGRL 291

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

ukurderesi, Bahattin Alk, Hasan Atak, Aydn Gmen, Ali Bekta, Cumali Hoa, Altan ahin, Veli Akn Dal, Mehmet hsan eftali, Ali Kumak, Mehmet Kerkesar, Yasin Gler, Bereket Varin, Hasan Biriman, Saddam Aslan, Kamil Doan, Metin Yaprak, Ahmet Mendi, Lokman Mendi, Halil Gndz, Ramazan Acar, brahim Geven, smail Karaca, Seluk Demir." 19 Nisan 2011'de, rnak ili Cizre ilesin'de nceki gn gzaltna alnan 26 kiiden, 22'si serbest braklrken ek gzalt sresi alnan 4 kii len saatlerinde adliyeye sevk edildi. Cumhuriyet Savcl'nda ifadeleri alndktan sonra 3 kii serbest brakld, Yasin Turan isimli yurtta karld mahkeme tarafndan "rgt yesi" olduu iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 19 Nisan 2011'de, YSK'nn, "Emek, zgrlk ve Demokrasi Blou"nun destei ile seimlere bamsz girecek olan 12 adayn bavurusunu reddetmesi Cizre'de de protesto edildi. ounluunu Cizre Lisesi'nde kan rencilerin oluturduu grup, 'Demokratik zm adr'na yrd. Yrye panzer ve gaz bombalaryla mdahale eden polis 1'i ocuk 3 kiinin yaralanmasna neden oldu. 20 Nisan 2011'de, rnak'n Silopi lesi'nde YSK'nin adaylar vetosunu protesto etmek iin Baak, Nuh ve Barbaros mahallelerinde bir araya gelen ok sayda gen polisle att, 1 ocuk 2 kii gzaltna alnd. 21 Nisan 2011'de, rnak'n Cizre lesi dil yolunda YSK'nn kararn protesto etmek amacyla yry yapmak isteyen genlere polisin gaz bombalar ile mdahale etmesi sonucu genler de talarla karlk verdi. atma esnasnda ismi renilmeyen 11 yanda epilepsi hastas bir ocuun gzaltna alnd belirtildi. atmalar devam ediyor. 21 Nisan 2011de, rnakn dil lesindeki eyleme kolluk kuvvetlerinin mdahale etmesi nedeniyle kan olaylar sonucu 2 si zel harekt timi 12 kii yaraland(Evrensel; ntvmsnbc.com; DHA, ANF, 21 Nisan). 23 Nisan 2011de, YSK nn, milletvekili aday 12 kiinin bavurusunu eski mahkmiyetleri gereke gstererek iptal etmesi nedeniyle dzenlenen protesto gsterilerinde rnakn dil lesinde 2 kii; karldklar mahkeme tarafndan tutukland 24 Nisan 2011de, rnak'n Silopi lesi'nde sokakta oyun oynayan 2 ocuk, "Polise ta attklar" iddiasyla, kendilerini 3 zrhl arala kovalayan polisler tarafndan gzaltna alnmak istendi. BDP Silopi le binas nnde kurulan Demokratik zm adr'nn nne kadar polis tarafndan kovalanan ismi renilemeyen ilkretim rencisi 7 yandaki ocuklarn gzaltna alnmamas iin adrda nbet tutan BDP yesi Mehmet Onuk devreye girdi. Tm giriimlere ramen ocuklar gzaltna alnrken, duruma itiraz eden Onuk da tartaklanarak zrhl polis araca bindirildi. simleri renilemeyen 2 ocuk ve Onuk Silopi Emniyet Mdrl'ne gtrld. 25 Nisan 2011de, YSK nn 18 Nisan 2011de ald kararla, BDPnin destekledii bamsz milletvekili aday 7 kiinin bavurularn reddetmesi zerine rnakn Cizre lesinde dzenlenen gsterilere katldklar gerekesiyle, dzenlenen operasyonda 1 i, ocuk 9 kii; karldklar mahkeme tarafndan, tutukland 25 Nisan 2011de, rnak ve ilelerinde dzenlenen ev basknlarnda 16 kiinin gzaltna alnd renildi 27 Nisan 2011de, rnak ili dil ilesinde YSK'nin bamsz adaylar veto etmesinin ardndan sokaa kan halka ynelik polis mdahalesi ve Bismil'de lise rencisi Halil brahim Oru'un polis kurunu ile ldrlmesini 21 Nisan'da protesto eden kitleye ynelik polis mdahalesiyle balayan olaylar srasnda ar merkezinde yryen Merkez Salk Oca doktorlarndan Mehmet irin Nas ve Lezgin Baykara isimli yurtta darp edilerek gzaltna alnd. 30 Nisan 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde 29 Nisan gn evlere dzenlenen ev basknlarnda gzaltna alnan 9 kii emniyetteki ilemlerin ardndan adliyeye sevk edildi. Cizre Cumhuriyet Savcs tarafndan ifadeleri alnan DYG alan Yamur alayan ile Agit Gkhan, Uur Ertene, Zeki Yiit, Cemal Kolan, kr Erik, Gndz Kalpo, Mehmet Balca ve soyad renilemeyen Erdal, tutuklanma talebiyle mahkeme gnderildi. 9 kii "Yasad gsteriye katlmak" ve "Polise ta atmak" iddialaryla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 3 Mays 2011de, rnak'n Silopi lesi'nde dn akam saatlerinde ile merkezinde "fadeleriniz var" denilerek gzaltna alnan 4 kii emniyetteki ilemlerin ardndan adliyeye sevk edildi. Silopi Cumhuriyet Savcs tarafndan ifadeleri alnan 4 kii tutuklanmalar talebiyle mahkemeye sevk edildi. Mahkeme 3 kiiyi tutuksuz yarglanmak zere serbest brakrken lise rencisi Y.C. (17) "Yasad gsteriye katlmak" ve "Polise ta atmak" iddialaryla tutuklanarak rnak Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 292 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

6 Mays 2011de, rnak'ta sabaha kar Cumhuriyet, Dicle, Vakfkent, Yenimahalle, Yeilyurt, Bahelievler, mahalleleri ile Kumat Beldesi'nde birok eve e zamanl basknlar yapld. Basknlarda evlerde byk oranda tahribat yaplrken H. Lokman Birlik (25), Enes Ktler (33), Makbule Kabul (20), Mustafa din (22), Rdvan Katar (25), Rahmet zcan (23), Celal Ktler (24), Mehmet Ebuzeyitolu (58) Ahmet Kartal (35) ve Ahmet Salgn gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen 10 kiinin, rnak Emniyet Mdrl'ne gtrld bildirildi. 6 Mays 2011de, rnak'n Silopi lesi'nde sabaha kar Nuh Mahallesi'nde bulunan bir eve sivil polisler tarafndan baskn yapld. Basknda sa Asan ve kz Mhet Asan gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen baba-kzn Silopi Jandarma Komutanlna gtrld renildi. Baba-kz buradan ise Siirt Jandarma Komutanl'nn balatt soruturma kapsamnda Siirt'e gtrld. Bu arada ayn operasyon kapsamnda stanbul'da gzaltna alnan Zeki Altunta ve Musa Altunta'n da ayn soruturma kapsamnda Siirt'e getirilecei bildirildi. 6 Mays 2011de, rnakn Kumat Beldesinde yaplan operasyonla yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla 10 kii gzaltna alnd. 7 Mays 2011de, rnak'tan Cizre'ye giden bir yolcu minibsnde yaplan kimlik kontrol sonucu 1 kii gzaltna alnd. Konuya ilikin rnak Valilii'nden yaplan aklamada gzaltna alnan kiiyle birlikte minibste 500 gram arlnda A-4 olduu tahmin edilen patlayc madde ele geirildii iddia edildi. 7 Mays 2011de, rnak ili Cizre ilesinde Lokman Yanalak (18) adl bir gen, Drtyol mevkiinde gezerken polisler tarafndan durdurularak gzaltna alnd. Gzaltna alnan Yanalak Cizre le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 7 Mays 2011de, rnak'ta Cumhuriyet, Dicle, Vakfkent, Yenimahalle, Yeilyurt, Bahelievler mahalleleri ile Kumat Beldesi'nde polisin e zamanl yapt ev basknlarnda gzaltna alnan 10 kii emniyetteki ifadelerinin ardndan savcla sevk edildi. Savcla karlan Makbule Kabul (20), Mustafa din (22), Rahmet zcan (23), Ahmet Kartal (35), Celal Ktler (24) ve Rdvan Katar (25) ifadelerinin alnmasnn ardndan serbest braklrken, tutuklanma talebi ile mahkemeye sevk edilen rnak Belediye Meclis yesi Enes Klter "rgt yelisi olduu" gerekesi ile, H. Lokman Birlik, Mehmet Ebuzeyitolu ve Ahmet Salgn ise "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddias ile tutukland. 8 Mays 2011de, Polis, rnak ili Silopi lesi Cudi Mahallesi'nde sokakta oyun oynayan ocuklar "Ta attklar" iddiasyla 3 zrhl ara ve ok sayda evik kuvvet polisi kovalamaya balad. Devam eden kovalamaca srasnda 3 ocuk gzaltna alnd. 2 ocuk ise BDP le binas nnde kurulan Demokratik zm adr'na doru kotu. ocuklar adr nnde yakalayan polis gzaltna ald. Yalar 7 ile 10 arasnda deien toplam 5 ocuk gzaltna alnd. 9 Mays 2011de, rnak'n Balveren Beldesi'nde gece saat 02.00 sularnda jandarma ve rnak Emniyet Mdrl'ne bal polislerin ortak yapt ev basknnda Balveren Belde Belediyesi Meclis yesi Rauf Artu gzaltna alnd 11 Mays 2011de, rnak merkezde polisin yaptn ev basknnda gzaltna alnan Mutalip Kabul, emniyetteki ifadesinin ardndan savcla sevk edildi. Daha sonra Mahkemeye sevk edilen Kabul, "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddias ile tutuklanarak rnak Cezaevi'ne gtrld. 12 Mays 2011de Silopi'de dn akam Emniyet Mdrl'nn yannda bulunan polis evinin nnde nbeti kulbesine dzenlenen silahl saldrda 2 polisin yaamn yitirmesinin ardndan baz evlere zel harekat timleri ve sivil polisler tarafndan baskn yapld. Basknlarda gzaltna alnan 6 kii Silopi le Emniyet Mdrl'ndeki ifadelerinin ardndan serbest brakld. Baskn srasnda Azadiya Welat Gazetesi alan lyas Yaan'n polislerin ev aramasnda kaba dayaa maruz kald bildirildi. 15 Mays 2011de rnak'n Cizre ilesi Nur Mahallesi'nde ikamet eden 70 yandaki Kumri C., 13 yandaki torunu M.C.'yi gzaltna almak isteyen polislere mdahale edince polisler tarafndan darp edildi. Bandan yaralanan Canduruk Cizre Devlet Hastanesi'ne kaldrld. te yandan ninesinin tm abasna ramen gzaltna alnan 13 yandaki M.C.'nin Cizre le Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi 15 Mays 2011de, rnak ili dil ilesinde akam saatlerinde younlaan protesto gsterilerine polis mdahalesinin ardndan balayan olaylar uzun sre devam etti. Demokratik zm adr'na ikinci kez baskn yapan polisler Eref Babat isimli yurtta gzaltna ald. 16 Mays 2011de, rnak'n Uludere lesi krsalnda dzenlenen askeri operasyon sonras yaamn yitiren ve 9'unun cenazesine ulalan HPG'liler iin Diyarbakr'da yaplan gsterilerde yaanan atmada 14 yandaki V.T | K GVENL ve ZGRL 293

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

ile 18 yandaki Murat li polis tarafndan tartaklanarak gzaltna alnd. Balar'da yalar 13 ile 17 arasnda deien 5 ocuk gzaltna alnd. Yine 5 Nisan Mahallesi Yusuf slam Caddesi'nde bir apartmana giren polisler, 3 genci gzaltna alnd. 16 Mays 2011de, rnakn Uludere lesinin dalk arazi kesiminde ve snrn Irak tarafnda 12 ve 13 Mays 2011de kan atmalar sonunda 12 militann yaamn yitirmesinin protesto gsterileri nedeniyle TEM ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii operasyonlar sonucu rnakn Cizre lesinde 11 kii; gzaltna alnd 17 Mays 2011de, rnak'n Uludere (Qilaban) lesi Yemili (Mergeh) Ky krsalnda yaamn yitiren ve cenazesi rnak Devlet Hastanesi'ne kaldrlan HPG'lilerden Hanifi Aydn'n cenazesinde kan olaylarda, Kemal Akhan, Kadri Akhan, Serbest Beki, Mevlt Oun isimli kiiler polis tarafndan gzaltna alnd. Gzaltna alnan 4 kii le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 17 Mays 2011de, rnak ili Uludere ilesin'de HPG'lilerin yaamn yitirmesinin ardndan kan olaylarda .G (13), .G (16), nal Arslan (18) ve Mehmet Nar (18) adl 4 gen gzaltna alnd. Gzaltna alnan 4 kii nar le Emniyet Mdrl'ndeki ifadelerinin ardndan sabah saatlerinde serbest brakld. 17 Mays 2011de, rnak'n Uludere lesi'nde ar merkezinde polisler tarafndan kimlik kontrol yapldktan sonra gzaltna alnan DHA muhabiri Sleyman Yksel le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 17 Mays 2011de, rnak'n Uludere (Qilaban) lesi krsalnda kan atmada yaamn yitiren HPG'li Adem Akan'n (Canr empr) Hakkari'deki cenaze treninden sonra, kentin eitli mahallelerine dalan genler, operasyonu protesto etti. Protestolarn yaand Keklikpnar, Medrese, Dagl, Merzan mahallelerinde polis genlere mdahale etti. Polisin mdahalesine genlerin ta, molotofkokteyli ve havai fieklerle karlk vermesi zerine atma balad. kan olaylarda polis Dagl Mahallesi'nde, gsterilere katld iddiasyla Botan Seluk adl yurtta gzaltna ald. 19 Mays 2011de, rnak'n Uludere (Qilaban) lesi krsalnda kan atmada yaamn yitiren 10 HPG'li iin Nusaybin'de genlerin 18 Mays gn dzenledii yry srasnda bir bankaya molotof kokteyli atld. Polislerin mdahale ettii olaylarda 2 kiinin gzaltna alnd bildirildi. 2 kii Nusaybin Emniyet Mdrl'ne gtrld. 20 Mays 2011de, 18 Mays gn rnak'n Cizre ve dil ilelerinde, Cizre Cumhuriyet Savcl'nn balatt soruturma kapsamnda Nur, Cudi, Konak mahallerinde evlere dzenlenen basknlarda ivan Birlik (18), Abdulaziz Sevin (20), Zeki Altay (55), Mehmet Karain (65), Vedat diz, Fatih rteg ve dil Belediye Meclis yesi Hsn Babat gzaltna alnmt. Mahkeme, "rgt propagandas yapmak" ve "2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu'na muhalefet etmek" iddiasyla 7 kiinin tutuklanmasna karar verdi. 21 Mays 2011de, rnak ili, Silopi ilesii'nin Cudi Mahallesi'nde, "Polis aracna ta attklar" iddiasyla 4 ocuk gzaltna alnd. Yalar 12 ile 14 arasnda deien ocuklarn le Emniyet Mdrl'ne gtrld bildirildi. 22 Mays 2011de, rnak'n Uludere lesi krsalnda 12-14 Mays gnlerinde kan atmada yaamn yitiren 10 HPG'liden Ramazan Terziolu'nu Yksekovada yaklak topraa verilmesinin ardndan polisin mdahalesiyle balayan olaylarda akam saatlerinde 5 kii gzaltna alnd. Fesih Barin, Cevdet Sevin, Ebubekir akr, Erdem Er ve kimlii renilemeyen 1 kiinin gzaltna alnd renildi. Gzaltna alnan 5 kiinin Yksekova Devlet Hastanesi'nde muayene edildikten sonra Yksekova Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. 24 Mays 2011de, rnak merkezde Babakan Erdoan'n mitingi sonras Yenimahalle'de akrep tipi zrhl araca ta atldn iddia eden polis bir ocuu gzaltna almaya alt. ocuun gzaltna alnmak istenmesine tepki gsteren Mevlan Glen (24) adl yurtta, polis tarafnda darp edilerek gzaltna alnd. 29 Mays 2011de, rnak ili Cizre ilesin'de Orhan Doan Caddesi zerinde bulunan bir kafeye 4 gn nce baskn yapan polisler BDP PM yesi Mehmet Ali Gray' gzaltna almt. Ayn gn birlikte gzaltna alnd E.E (17) ile birlikte rnak Emniyet Mdrl'ne getirilen Gray, adliyeye sevk edildi. Savclk ifadesinin ardndan mahkemeye karlan Gray ve E.E, "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla tutukland. 30 Mays 2011de, rnakn Cizre lesinde Demokratik zm adrna baskn dzenleyen polis ekipleri 9 kiiyi gzaltna ald 31 Mays 2011de, rnak ili Silopi le Emniyet Mdrl'ne bal polisler sabah saatlerinde Cudi ve Nuh mahallelerinde evlere baskn yapt. Basknlarda Ahmet Avil, iwan Avil ve Haci Abay adl yurttalar gzaltna alnd. Gzaltna alnma gerekeleri renilemeyen 3 kii Silopi le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 294 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

2 Haziran 2011de, rnak ili Cizre ilesin'de 31 Mays gn yaplan ev basknlarnda gzaltna alnan 7 kiiden 4' adliyeye karld. 4 kii Cizre Adliye Saray'nda savclk sorgusundan sonra tutuklanma talebiyle mahkemeye sevk edildi. Mahkeme heyeti, Mazlum Mungan ve 18 yandan kk olan S.K. ve R.G.'yi "yasa d eylem ve gsteriye katldklar" iddialaryla tutuklarken, 1 kii ise serbest brakld. Tutuklanan 3 kii Cizre Cezaevi'ne gnderildi. 7 Haziran 2011de, rnak ili Cizre ilesin'de 3 gn nce polis tarafndan gzaltna alnan N.M (16) ile L.D (16) adl ocuklar ve Delil Eli (21) adl gen, Cizre Emniyet Mdrl'ndeki ifadelerinin ardndan savcla sevk edildi. Savclk ifadelerinin ardndan nbeti mahkemeye sevk edilen 3 kii, "rgt yelii" ve "2911 sayl Gsteri ve Yry Kanunu'na muhalefet etmek" iddiasyla tutuklanarak Cizre Cezaevi'ne gnderildi 9 Haziran 2011de, rnak ili Silopi ilesi Baverimli (Tilqebin) Beldesi'nde 8 Haziran gecesi jandarma tarafndan yaplan ev basknnda baba Halit zer ve ocuklar Hamdi, Nuri ve Reit zer gzaltna alnd. Gzaltna alnma gerekeleri renilemeyen baba ve oullar ifadeleri alnmak zere Silopi le Jandarma Komutanl'na gtrld. 12 Haziran 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde Drtyol mevkiinde seim yasana uymadklar belirtilen Yunus Emlek ve Ali Abak isimli genler gzaltna alnarak le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 12 Haziran 2011de, rnakn Cizre ilesin de Atatrk lkretim Okulu'nda oyunu kullanmaya giden Cemal Canoru isimli kii polisler tarafndan gzaltna alnd. Canoru'la birlikte Cizre'de gzalt says 3'e ykseldi. 12 Haziran 2011de, rnak ili Silopi ile merkezinde bulunan Cumhuriyet lkretim Okulu'nda Irmak iin mahitlik yapan Ali Kzl ile ismi belirlenemeyen bir kadn, "zerlerinde oy pusulas bulunduu ihbar olduu" iddiasyla gzaltna alnd. Gzaltna alnan 2 kii le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 14 Haziran 2011de, rnak'n Uludere Bulakba kynde ikamet eden Nurettin Ton ile kardei Fadl Ton sabah saatlerinde evlerine yaplan basknla gzaltna alnd. Ton kardeler le Merkez Komutanl'na gtrldler. 21 Haziran 2011de, rnak'n Yeilyurt ve Gazipaa mahalleri ile Geitboyu (Biryan) Ky'ndeki birok eve polis ve askerler tarafndan e zamanl baskn dzenlendi. Yaplan ev basknlarnda evler uzun sre aranarak datlrken, baskn sonrasnda BDP rnak merkez ile yneticisi Sdk Ktler, mer oban, Geitboyu Ky'nden Yusuf Ecer adl yurttalar gzaltna alnd. Gzalt gerekeleri renilmeyen Ktler, oban ve Ecer'in rnak 23. Snr Tmen Komutanl'na gtrld 21 Haziran 2011de, rnakta sabah saatlerinde evlere baskn dzenleyen ve 3 kiiyi gzaltna alan polisler, Arafat Gler ve Nuri akar adl yurttalar da gzaltna ald 21 Haziran 2011de, rnak'n Silopi lesi'nde sabahn erken saatlerinde Ofis Mahallesi'nde ikamet eden Tekin Sadak adl yurttan evine jandarma ve polis tarafndan baskn yapld. Yaplan aramann sonucunda evde bulunan cep telefonlarna ve bir bilgisayara el konulurken, Sadak gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Sadak, le Jandarma Komutanl'na gtrld. 21 Haziran 2011de, rnak'ta yrtlen bir soruturma kapsamnda rnak'tan gelen jandarma ve polisler, Mardin'e bal Yalmky Beldesi'nde ikamet eden Mehmet Nur akas adl yurttan evine sabahn erken saatlerinde baskn dzenledi. Dzenlenen baskn srasnda akas'n evinde uzun sre arama yapan polis ve jandarma akas' gzaltna ald. 23 Haziran 2011de, YSK'nn Diyarbakr Milletvekili Hatip Dicle'nin milletvekilliini drmesini protesto etmek amacyla rnak ili Silopi ilesi Cudi Mahallesi'nde bir araya gelen ve pek Yolu'na yrmek isteyen gruba, polisin mdahalesiyle balayan olaylara grup, barikat kurarak havai fiek ve talarla karlk verdi. evik kuvvet ve sivil polislerin mahalleye rastgele gaz bombalar atmasna mahalle sakinleri tepki gsterdi. Polisin kamera ve fotoraf ekimi yapmas ise dikkat ekerken, mdahale esnasnda 17 yandaki A.T. adl ocuk gzaltna alnd. 24 Haziran 2011de, YSK'nn Diyarbakr Milletvekili Hatip Dicle'nin milletvekilliini drmesi kararn protesto etmek iin esnafn kepenk amad rnakn emdinli ilesi, Beevler Mahallesi'nde bulunan Yavuz Sultan Selim lkretim Okulu yaknnda bir araya gelen ocuklar, ate yakarak karar protesto etti. Olay yerine gelen polis atei sndrerek, F. G. (12) ve M. B., (13) adl ocuklar gzaltna ald. 2 ocuk emdinli Emniyet Mdrl'ne gtrld. 24 Haziran 2011de, rnak'a bal kylerde birok eve 21 Haziran gn yaplan polis ve jandarma basknlarnda gzaltna alnan 9 kiiden 6's tutukland. Gzaltna alnan M. Nur akas, Tekin Sadak, mer oban, Sait Enc, M. | K GVENL ve ZGRL 295

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

Mahsun Acar, Arafat Gler, Sdk Ktler, Yusuf Ecer ve Ramazan Enc adl yurttalar rnak l Emniyet Mdrl'ndeki ifade ilemlerinin ardndan savcla sevk edildi. Asliye Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen 9 kiiden, M. Nur akas, Tekin Sadak, mer oban, Sait Enc, M. Mahsun Acar ve Arafat Gler "rgt yesi" olduklar iddiasyla tutuklanrken, Sdk Ktler, Yusuf Ecer ve Ramazan Enc ise tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 30 Haziran 2011de, rnakn Silopi lesi'nde polislerce birok eve dzenlenen basknlarnda gzaltna alnan Lale Kltr ve Sanat Merkezi tiyatro eitmeni Mslm ahin, Mazlum Yiit, irin ahin, Hanm Azma, Meryem kmen, Yunus Ernas, Azat Baki, Hasan Olu, Uur Altnboa ve Hseyin Olu adl yurttalar savcla sevk edildi. Gzaltna alnan 10 kiiden Mslm ahin, Mazlum Yiit, irin ahin, Hanm Azma, Yunus Ernas, Azat Baki ve Hseyin Olu ise, 2911 Sayl "Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu"na muhalefet ettikleri ve "rgt yesi" olduklar iddiasyla tutukland 27 Temmuz 2011de, rnak'n Silopi lesi'nde polis tarafndan atlan gaz bombasnn kafasna isabet etmesi sonucu yaamn yitiren 13 yandaki Doan Tayboa iin gn boyu kepenklerin almad ilede genler Cudi Mahallesi'nde bir araya gelerek protesto gsterisinde bulundu. Youn gaz bombasnn kullanld mdahale srasnda 3 gencin polisler tarafndan feci ekilde darp edilerek gzaltna alnd bildirildi. 27 Temmuz 2011de, rnak'n Beytebap lesi'nde hayvanlarn otlatmak iin Kato Da'nda Lale Yaylas'nda bulunan Ali Adyaman, Emin Ataman, Salih Ataman, Abdullah Temel ve Hazm Cin isimli yurttalar, ileye gelirken gzaltna alnd. 13 Austos 2011de, rnak Uludere karayolu zerinde zveren (Dehlab) kyne 200 metre uzaklkta yola denen mayn sabah saatlerinde yol kontrol yapan jandarmalar tarafndan tespit edilerek imha edildi. mhann ardndan kendi bahelerinde sulama yapan 3 ocuk M.G. (13). A.G. (15) ve M.K.G. (13) gzaltna alnarak rnak 23. Jandarma Snr Tmen Komutanl'na gtrld 18 Austos 2011de, BDP Cizre le rgt'nde genlik almalarnda yer ald belirtilen ve stanbul'a almak iin giden Aydn Akdoan isimli gen Antep Otogar'nda polisler tarafndan gzaltna alnd. 18 Austos 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde B.. (16) adl ocuk, Orhan Doan Caddesi'nde bisikleti ile seyir halindeyken, caddeden geen polis aracn talad iddiasyla gzaltna alnd. B.. Emniyet Mdrl'ne gtrlrken, yurttalar, ocuun polise ta atmadn syledi 19 Austos 2011de, Silopi'nin Cudi Mahallesi'nde PKK lideri Abdullah calan'n 3 haftay akndr avukatlar ile grtrlmemesi ve Federal Krdistan Blgesi'ne ynelik dzenlenen hava harektn protesto etmek iin pekyolu'na yrmek isteyen bir grup gence polis mdahale etti. Polisin mdahalesi sonucu 3 ocuun gzaltna alnd. 22 Austos 2011de, rnakn Cizre ilesinde dn akam saatlerinde, Kandil'e ynelik hava saldrn protesto etmek iin yaplan gsteri srasnda byk bir patlama meydana geldi ve gstericilerle polis arasnda atma kt. Olaylarn ardndan yaplan ev basknlarnda da 5 kii gzaltna alnd. 23 Austos 2011de, rnak'n Cizre lesinde meydana gelen patlamalarn ardndan polisin gece birok eve baskn yapt ve basknda O. T. (16), M. D. (16) ve S. D. (17) gzaltna alnd bildirildi. 23 Austos 2011de, rnak'n Cizre ilesinde dn akam Kandil'e ynelik hava saldrlarn protesto etmek iin yaplan gsteri srasnda patlama meydana gelmi ve gstericilerle polis arasnda atma kt, kan atmada polislerin yaralanmas ardndan yaplan ev basknlarnda da 5 kii gzaltna alnd. 2 Eyll 2011de, rnak'n Silopi lesi Cudi Mahallesi'nde kendilerine ta attklar iddias ile 2 ocuu darp eden polisler ile yaananlara tepki gsteren esnaf arasnda arbede yaand. Olay yerine takviye ekip aran polisler, esnaflardan Rdvan Denli (35) ve Nizar Denli (22) isimli kardeleri gzaltna alarak Silopi le Emniyet Mdrl'ne gtrd. 3 Eyll 2011de rnak'n Silopi lesi'ne bal Cudi ve Yeniehir mahallelerinde polisler, baz evlere baskn dzenledi. Baskn sonras Ali dk ile isimleri renilemeyen 2 yurtta, gzaltna alnd. 7 Eyll 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde Bar Anneleri nisiyatifi nclnde yaplan yrye de polis mdahale etti. Polisin gaz bombas ve tazyikli suyla yapt mdahale sonucunda kan olaylarda 19 yandaki K GVENL ve ZGRL |

296

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Mahsun verendi isimli gen ayandan yaraland. verendi'nin yaral halde gzaltna alnd iddia edildi. smi renilmeyen 17 yandaki bir gencin de kolundan yararland bildirildi. 16 Eyll 2011de, rnak ili emdinli ilesinde yaplan ev basknlarnda gzaltna alnan ve aralarnda emdinli Belediye Bakan Yardmcs Naif Yaln, BDP l Genel Meclis yesi Mirpen Uysal, BDP le Bakan uayip Sevik, BDP yesi Sait Kaya, Kadri zcaner, Cebrail Can, Ayhan ada'n da bulunduu 15 kii, emdinli'deki ilemlerinden sonra Hakkari Emniyet Mdrl'ne gtrld 18 Eyll 2011de, DTK E Bakan Aysel Tuluk ile BDP E Genel Bakan Selahattin Demirta, ok sayda BDP'linin gzaltna alnd rnakn Cizre ilesinden ayrldktan sonra olaylar kt. dil Caddesi'nde polise ta att gerekesiyle 3 ocuk gzaltna ald. 22 Eyll 2011de, rnak merkez ile ileleri Cizre ve Silopi'de "KCK" Kent Meclisi faaliyetleri iinde bulunduklar gerekesi ile gzaltna alnan ve dn Diyarbakr Adliyesi'ne getirilerin 22 kiiden 6's savclktaki ifadelerinin ardndan serbest braklrken, 16's ise tutuklanma talebi ile nbeti mahkemeye gnderildi. Gecenin ilerleyen saatlerine kadar yarglamalar sren 16 kii, nbeti mahkeme tarafndan "rgte ye olmak" iddias ile tutukland. Diyarbakr zel Yetkili Cumhuriyet Basavcl tarafndan yrtlen soruturma kapsamnda rnak ve ilelerinde son bir haftadr gzaltna alnan ve ifadeleri alnmak zere Diyarbakr'da sevk edilen 59 kiiden 47'si tutukland. 24 Eyll 2011de, rnak'tan Cizre'ye giden rnak Belediye Bakan Yardmcs Faruk rgen, rnak knda polisler tarafndan gzaltna alnd. Gzaltna alnan rgen'in rnak l Emniyet Mdrl'ne gtrld bildirildi. te yandan BDP rnak l Disiplin Kurulu yesi Mustafa Ebuzeyitolu ve Balveren Belediye Meclis yesi Sait Fidan da gzaltna alnarak rnak l Emniyet Mdrlne gtrld 24 Eyll 2011de, rnakta, Silopi lesinde ve dil lesinde rnak Belediye Bakan Ramazan Uysal, Silopi Belediye Bakan Emin Tourlu, dil Belediye Bakan Resul Sadak ile BDP Silopi le Bakan Bahattin Alk ve gzaltna alnan rnak Belediye Bakan Yardmcs Faruk rgen yasad KCK rgt yesi olduklar gerekesiyle gzaltna alndklar gn tutuklandlar 30 Eyll 2011de, rnak'n Beytebap lesi Hisarkap Ky'nde (Sertkar) obanlk yapan Sacit Temel isimli yurtta askerler tarafndan gzaltna alnd. Temel'in gzalt gerekesi hakknda bilgi edinilmezken, Beytebap le Jandarma Karakolu'na gtrld renildi. 7 Ekim 2011de, rnakta Silopi Lale Kltr Sanat Merkezi alan Yusuf Ouz, kltr merkezinden karken sivil polisler tarafndan gzaltna alnd. le Emniyet Mdrl'ne gtrlen ve ardndan Asliye Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen Ouz, buradaki ifadesinin ardndan daha nce yaanan eylemlere katld ve "ta att" gerekesiyle tutukland. 9 Ekim 2011de, PKK Lideri Abdullah calan'n Suriye'den k tarihi olan 9 Ekim'in yldnmn protesto etmek amacyla gece rnan Cizre lesi dil Caddesi'ne kp yolu trafie kapatan gruba polis mdahale etti. Olaylar esnasnda mahallede T. M. (16) isimli ocuun Mente ailesinin evine girdiini gereke gsteren polisin evin iine gaz skt ileri srld. Sklan gazlardan etkilenen ev sakinleri Cizre Devlet Hastanesi'ne kaldrlarak tedavilerinin ardndan taburcu edilirken, T.M. isimli ocuk ise gzaltna alnd. 10 Ekim 2011de, PKK Lideri Abdullah calan'n Suriye'den kartlmasnn yldnm olan 9 Ekim protestolar rnak ili Silopi ilesinde gece ge saatlere kadar devam etti. Baak ve Barbaros mahallelerinde bir araya gelen genlere, polis gaz bombalaryla mdahale etti. Olaylar esnasnda Trafik Denetleme Amirlii'ne ses bombas atld. Akrep tipi zrhl ara ve sivil polislerin gstericilere mdahalesi srasnda ismi renilemeyen 1 kii gzaltna alnd. 11 Ekim 2011de, rnakta ifade vermeye arld l Emniyet Mdrlnde gzaltna alnarak Diyarbakra getirilen Balveren Belediye Bakan Abdurrezak Yldz, yasad rgt ye olduu iddiasyla tutuklanarak Diyarbakr D Tipi Cezaevine gnderildi 11 Ekim 2011de, rnakn Silopi lesi'nde sabaha kar saat 03.00 sralarnda Cudi, Nuh ve Yeiltepe mahallelerinde evlere baskn dzenlendi. ok sayda sivil ve zel harekat polisi dzenledii basknlarn ardndan Nahide Ormanl, Yunus Sezer, Leyla ahin, Frat Levent, Yaar Levent ve isim renilmeyen 5 yurtta olmak zere 10 kii gzaltna alnd. 11 Ekim 2011de, rnak'ta, PKK Lideri Abdullah calan'n Suriye'den k tarihi olan 9 Ekim'in yldnm nedeniyle gerekletirilen protesto eylemlerine katldklar gerekesiyle gzaltna alnan 4 ocuktan 2'si tutukland. rnak Emniyet Mdrl'ndeki ifade ilemlerinin ardndan 2 ocuk serbest braklrken, 2 ocuk ise savcla sevk | K GVENL ve ZGRL 297

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

edildi. Savclkta ifadeleri alnan V. A. (12) ile R. . (14) isimli ocuklar tutuklanma talebiyle sevk edildikleri mahkemece tutuklanarak rnak Cezaevi'ne gnderildi. 12 Ekim 2011de, rnak'a bal Kumat (Dergule) Belde Belediye Bakan Mehmet Demir, dn akam Silopi'ye giderken Bota Jandarma Karakolu tarafndan gzaltna alnd. Jandarmann Demir'i Diyarbakr zel Yetkili Cumhuriyet Savcl'nn kard arama karar nedeniyle gzaltna ald bildirildi 14 Ekim 2011de, rnak'n Silopi lesi'nde Cudi, Nuh ve Yeiltepe mahallelerinde polis tarafndan nceki gn yaplan ev basknlarnda gzaltna alnan 10 kiiden 5 kiinin tutuklanmas ardndan, dier 5 ocuk da tutukland. Emniyetteki ilemlerin ardndan adliyeye sevk edilen M. T (17), E. A (14), H. L (17) ve M. L (14) kardeler ile Y. S (14) savclk ifadelerinin ardndan tutuklama talebiyle Nbeti Mahkeme'ye sevk edildi. Mahkeme, 5 ocuu "kentte yaanan gsterilere katldklar" ve "rgt propagandas" yaptklar iddiasyla tutuklad. Dn tutuklanan 3' ocuk 5 kiiden birinin 60 yandaki Bar Anneleri nisiyatifi yesi Nahide Ormanl olduu renildi. Bylelikle ev basknlarnda gzaltna alnan 8'i ocuk 10 kiinin tamam tutukland. 15 Ekim 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde nceki gn dzenlenen ev basknlarnda gzaltna alnan 10'u ocuk 15 kii emniyetteki ilemlerinin ardndan Cizre Adliyesi'ne gtrld. lede yaanan gsterilere katlmakla sulanan 15 kii savclk tarafndan ifadeleri alndktan sonra tutuklama talebiyle Nbeti Mahkeme'ye sevk edildi. Mezopotamya Yaknlarn Kaybeden Ailelerle Yardmlama Dayanma ve Kltr Dernei (MEYA-DER) yneticisi Abdurrahman Dadak, Ercan Tekin, Ramazan Urak, Sabr San ve Ali dek tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, R.., A.K.A., B.S., R.., K.E., S.D., S.S. ile isimleri renilemeyen 3 ocuk ise "Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa Muhalefet etmek" ve "rgt propagandas yapmak"iddialarylatutukland. 20 Ekim 2011de, rnak'n Uludere lesi Gne Mahallesi ve ileye bal enoba (Sergirke) Beldesi ile Bulakba Ky'nde dn akam saatlerinde jandarma, yz maskeli zel harekat timleri ve evik kuvvet polisleri tarafndan birok eve baskn dzenlendi. Gne Mahallesi'nde Uludere BDP le Yneticisi Cevher Altrk (40), ehmuz Altrk, Orhan Altrk, Gkan imek, enoba Beldesi'nde Mahmut Babat, Evindar Babat, Mehmet Babat ile Bulakba Ky'nden Serhat Tong ile Mesut Tong gzaltna alnd. Gzalt gerekeleri renilemeyen 9 kiiden Orhan Altrk, Gkan imek, Mahmut Babat, Evindar Babat, Mehmet Babat, Serhat Tong ile Mesut Tong emniyetteki ilemlerin ardndan serbest braklrken, Uludere BDP le Yneticisi Cevher Altrk ve ehmuz Altrk ise Uludere Adliyesi'ne sevk edildi. 21 Ekim 2011de, rnak merkeze bal Kumat (Drgul) Beldesi'nde sabah saat 05.00'da iki yurttan evine polis ve zel harekat timleri tarafndan baskn yapld. Hac Bozkurt ve Kumat Belde Belediye Meclis yesi Ahmet Saltk'n evlerine, "PKK'ye yardm yataklk ettikleri" iddiasyla yaplan basknda Saltk'n evde olmad renildi. Baskn sonras Hac Bozkurt gzaltna alnd. Alnan bilgiye gre; 2 gn nce Kumat Belde Belediye Meclis yesi Ahmet Saltk'n gizli bir numaradan telefonla arand ve arayan kiinin Saltk'a, "BDP ileri sana m kalm git ocuklarnla ilgilen eer bu ileri brakmazsan iki gn sonra sana ne yapacam gstereceim" dedii renildi. 23 Ekim 2011de, rnakn dil lesinde askeri operasyonlar protesto etmek amacyla gerekletirilen eyleme mdahale eden polis ekipleri 5 ocuu gzaltna ald 25 Ekim 2011de, rnak'n dil (Hezex) lesi'nde nceki gn kan olaylarda gzaltna alnan dris Malga isimli yurtta "Polise ta att" gerekesiyle karld nbeti mahkemesince tutuklanarak cezaevine gnderildi. 27 Ekim 2011de, rnak'n Cizre lesi'nin Sur Mahallesi'nde dn gece polisler tarafndan yaplan ev basknlarnda Cevher Acar isimli yurtta gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Acar'n Cizre Emniyet Mdrl'nde tutulduu bildirildi. 28 Ekim 2011de, BDP PM yesi Hasan zgne, le saatlerinde rnak'n Cizre lesi Nur Mahallesi'ndeki evinden karken sivil polisler tarafndan, "Hakknda tutuklama karar" olduu gerekesiyle gzaltna alnd. zgne'in Cizre Emniyet Mdrl'ne gtrld bildirildi. Ayrca dn gece Cudi Mahallesi'nde polisler tarafndan yaplan ev basknlarnda 4 ocuk annesi Hazal Oru isimli kadn gzaltna alnd. 29 Ekim 2011de, rnakn Kumat Beldesinde savcla ifade vermeye giden BDPli Belde Bakan Dursun akr, yasad rgt yesi olduu gerekesiyle tutuklanarak rnak Cezaevine gnderildi 29 Ekim 2011de, rnak'ta dn gece bir grup gen, PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ile grtrlmemesi ile Malatya Adli Tp Kurumu'nda bekletilen ve HPG'lilere ait olduu iddia edilen cenazeler iin protesto eylemi gerekletirdi. Bir sre sonra eylem yerine gelen polisler genlere tazyikli su ve gaz bombalaryla mdahale etti. K GVENL ve ZGRL |

298

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU Genlerin de ta ve havai fiek ile karlk vermesi zerine atma yaand. olaylarda 5 kiinin gzaltna alnd belirtildi.

NSAN HAKLARI DERNE Gece ge saatlere kadar sren

3 Kasm 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde nceki gn gzaltna alnan Halil Vesek isimli yurtta emniyetteki ilemlerinin ardndan adliyeye karld. Savclk tarafndan ifadesi alnan Vesek tutuklanma talebiyle Nbeti Mahkeme'ye sevk edildi. Mahkemede ifadesi alnan Vesek, "rgt yesi olmak" ile "Yasa d eylem ve gsteriye katlmak" iddiasyla tutukland. 7 Kasm 2011de, BDP rnak ili Silopi le rgt, Hakkri'nin ukurca lesi Kazan Vadisi'nde 36 HPG'linin yaamn yitirdii operasyonu protesto etmek amacyla bir araya gelen kitleye polsin polis, tazyikli su ve gaz bombalar yapt mdahale srasnda Asiye Yiit (42) isimli yurttan gaz bombasyla yaraland, 3 kiinin de gzaltna alnd belirtildi. 22 Kasm 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde BDP PM yesi Mahmut elik gzaltna alnd. le saatlerinde Mem Zn Kltr ve Sanat Merkezi'nden karken gzaltna alnan elik'in Diyarbakr'a gtrlecei bildirildi. 25 Kasm 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde kargo ile gelen Demokratik Modernite dergilerini almaya giden Gll Kalkan, polis tarafndan gzaltna alnd. 4 koli dergiye de el koyan polis, Kalkan' le Emniyet Mdrl'ne gtrd. 26 Kasm 2011de, rnakn dil (Hezex) lesi'nde rnak'tan gelen ok sayda asker, sabaha kar saat 05.00 sularnda dil Belediye Bakan Yardmcs Hikmet Demir'in evine baskn dzenledi. Demir, gzaltna alnarak rnak'a gtrld 26 Kasm 2011de, rnak'n Cizre lesi Nur Mahallesi'nde sabaha doru 2 ayr eve ok sayda polis akrep tipi zrhl aralar eliinde baskn dzenledi. Yaplan basknda Emin Akl ve Sait stn gzaltna alnd. Evleri didik didik arayan polisin bir bilgisayara ve ev ahalisinin cep telefonlarna da el koyduu renildi. Gzaltna alnan Emin Akl'n ei Gler Akl, sabaha doru saat 03.00'da eve gelen polislerin her taraf darmadan ettiini ocuklarn muskalarnn iini bile ap baktklarn syledi. Sait stn'n ei Fatma stn ise, evlerine baskn yapan polise kapy aan olunun polis tarafndan tokatlandn, 17 yandaki kz Glistan'n korkudan baygnlk geirdiini ileri srerek, evin didik didik arandn ve btn cep telefonlarna dahi el konulduunu ifade etti. 27 Kasm 2011de, rnakta, Cizre lesinde ve Silopi lesinde dzenlenen ev basknlar sonucu 28 kii KCK Soruturmas kapsamnda gzaltna alnd, gzaltna alnanlardan 15i KCK Soruturmas kapsamnda tutukland 1 Aralk 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde 3 kii gzaltna alnd. Cizre lesi'nde bu akam saat 21.00 sralarnda polisler, Meslek Yksek Okulu binas nnde bir arac durdurdu. Arata yaplan aramann ardndan isimleri renilemeyen 3 kii gzaltna alnd. Gzalt gerekesi konusunda bilgi alnmazken, 3 kiinin le Emniyet Mdrl'ne gtrld belirtildi. 6 Aralk 2011de, rnak'n Cizre lesi Cudi Mahallesi'nde sabaha doru 2 ayr eve ok sayda polis, akrep tipi zrhl aralar eliinde baskn dzenledi. Yaplan basknda mer Mbarek, Mustafa Altan ve iki olu rfan ile dris Altan gzaltna alnd. Evleri didik didik arayan polisin Mbarek'in evinde 30 karton sigaraya da el koyduu renildi. Gzalt gerekeleri renilemeyen 4 kiinin Cizre Emniyet Mdrl'ne gtrld belirtildi. 10 Aralk 2011de, DHA muhabiri Cengiz Ola, rnak'n Cizre lesi'nde gzaltna alnd. Cizre arsnda gzaltna alnan Ola'nn daha sonra Nur Mahallesi'ndeki evine dzenlenen baskn sonucunda da 3 adet bilgisayarna el konulduu renildi. "Hakknda ikayet olduu" gerekesi ile gzaltna alnd ileri srlen Ola, Cizre le Emniyet Mdrl'nde yaplan ilemlerin ardndan serbest brakld 11 Aralk 2011de rnakn dil lesinde 8 Aralk gn dzenlenen ezamanl ev basknlar sonucu eitli tarihlerde dzenlenen yasad gsterilere katldklar gerekesiyle 10 u ocuk 15 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnanlardan 5 i ocuk 10 kii tutukland 13 Aralk 2011de, rnak'n Silopi lesi'nde 2 Aralkta Silopi Lisesi'nde okuyan renciler arasnda bilinmeyen bir nedenden dolay kavga km ve kavga sonrasnda olay yerine gelen ok sayda sivil ve evik kuvvet polisi, lise bahesinde bekleyen rencilere gaz bombalar ile mdahale etmiti. Olayndan ardndan dn Silopi Lisesi'ne giden polisler olaya kart gerekesiyle 32 renciyi gzaltna ald. 18 yandan kk olan 32 rencinin emniyetteki ilemlerinin ardndan savcla karld. Savclkta ifadeleri alnan 32 renciden 20'si serbest braklrken, 12'si tutuklanma talebiyle Silopi Asliye Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. Mahkeme tarafndan ifadeleri | K GVENL ve ZGRL

299

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

alnan 12 renciden 4' serbest braklrken, 8'i ise, "Kamu malna zarar vermek" iddiasyla tutuklanarak, cezaevine gnderildi 21 Aralk 2011de, rnakta 16 Aralk 2011de dzenlenen, buradaym, irademe sahip kyorum mitinginin ardndan TEM ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii ezamanl ev basknlar sonucu KCK Soruturmas kapsamnda gzaltna alnan 22 kiiden 16s yasad rgt yesi olduklar sulamasyla tutukland 28 Aralk 2011de, rnak'n dil lesi'nin, ile merkezinde haber takibi yapan DHA muhabiri Mehmet Zeki iek, polislerle yurttalar arasnda yaanan gerginlii izledii srada gereke olmakszn polislerce gzaltna alnd. dil le Emniyet Mdrl'ne gtrlen iek, herhangi bir ilem yaplanmadan serbest brakld. 28 Aralk 2011de, rnaka bal Balveren Beldesinde KCK Soruturmas ad altnda dzenlenen ev basknlar sonucu Sebih Yldz ve Sekvan Uysal adl iki kii gzaltna alnd 30 Aralk 2011de, Roboski Katliam'n protesto etmek iin esnafn kepenk kapatt, rencilerin okulu boykot ettii rnak'n Cizre lesi'nde derse girmeyen rencilere polis gaz bombalar ile mdahalede bulundu. Nur Mahallesi'nde bulunan Atatrk Lisesi rencileri katliam protesto etmek iin derslere girmeyerek okul bahesinde topland. Youn nlem alan polis, gaz bombalar ile rencilere mdahale etti. Mdahale esnasnda 16-17 yalarnda bir renci gaz bombas kapslnn kafasna isabet etmesi sonucu yaraland. Gzaltna alnma korkusuyla hastaneye kaldrlamayan renci arkadalar tarafndan hemen olay yerinden uzaklatrld. 31 Aralk 2011de, rnak'n dil (Hezex) lesi'nde dn akam dzenlenen gsterilere polis gaz bombalar ve tazyik su ile mdahale etti. Mdahaleye ta ve molotof kokteylleriyle karlk veren genler, ilenin en ilek caddesi olan Adile Nait Caddesi'ni trafie kapatt. Olaylar srasnda S.A. (16), Z.B.(15), D.A. (17), R.T. (16), B.. (14), M.K. (13) ile birlikte 8 kii gzaltna alnd. Salk kontrolnden geirilmek iin dil Devlet Hastanesi'ne getirilen ocuklarn ellerinin arkadan plastik kelepelerle balandklar grld. 31 Aralk 2011de, rnak'n Silopi lesi'nde de devriye gezen polis aracna ta attklar gerekesiyle 3 ocuk gzaltna alnd. Barbaros Mahallesi'nde devriye gezen polis aracna ta attklar gerekesiyle gzaltna alnan . A. (16) ve ismi renilemeyen 2 ocuun le Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. Tekirda 7 Haziran 2011de, Tekirdan orlu lesinde 3 Haziran gn dzenlenen operasyonlarda gzaltna alnan 11 kii yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla tutukland 15 Ekim 2011de, Grev hakk olmakszn memurlarla toplu szleme yaplmasn protesto etmek iin Tekirdada Eitim-Senin dzenledii eyleme biber gazyla mdahale eden polis ekipleri 7 retmeni gzaltna ald Tokat 9 Austos 2011de, Tokatn Readiye ilesine bal Elmack ky krsalnda yaral olarak yakalanan "Zerzan" ve ''Salih Re'' kod adl Mehmet Kurt karldklar mahkemece tutukland. 27 Eyll 2011de, Tokat'n Readiye lesi'nde Hseyin Yldz adl vatandan gzaltna alnd belirtildi. 2 gn nce Dersim'den Readiye'ye giden Yldz'n nerede tutulduunun ise bilinmedii bildirildi. Trabzon 10 ubat 2011de, Karadeniz Teknik niversitesinde (Trabzon) evre ve Orman Bakan Veysel Erolunun katld sempozyumu protesto etmek iin HES ilgili basn aklamas yapmak isteyen renci Kolektifleri yesi rencilere, polis ekipleri mdahale etti. Kolluk kuvvetlerinin orantsz ve ar g kullanmasnn kamera grntlerine yansd mdahale sonrasnda 32 renci darp edilerek gzaltna alnd 23 Eyll 2011de, Trabzonun Of lesindeki Solakl Vadisinde bulunan derelere HES yaplmasn engellemek iin santrali yapacak irkete kar yaptklar eyleme jandarma ekiplerinin mdahale etmesi sonucu gzaltna alnan 6 kylden 3 tutukland. 4 Kasm 2011de, Trabzonun Of lesindeki Solakl Vadisinde bulunan derelere HES yaplmasn engellemek iin santrali yapacak irkete kar oturma eylemi yapan kyllere mdahale eden jandarma ekipleri 6 kyly gzaltna ald. 300 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Tunceli 12 Ocak 2011de, gzaltna alnd. Dersim'de mevsimlik ii Hakk algn ve niversite rencisi Mahir Kan, sivil polislerce

13 Ocak 2011de, Dersim'de dn BDP'nin dzenledii basn aklamas sonras gzaltna alnan BDP Genlik yesi Leyla Kl, tutuklanarak, cezaevine gnderildi. 17 Ocak 2011de Dersim'de polis ekipleri, Tunceli niversitesi rencisi Vahdettin ymen'i kald yurtta gzaltna ald. 25 Ocak 2011de, Dersim'de BDP yesi Emine Balta, BDP'nin 22 Aralk 2010 tarihinde dzenledii mealeli yrye katld gerekesiyle Cumhuriyet Mahallesi'ndeki evinden gzaltna alnd. 15 ubat 2011de, Dersim'de 22 Aralk 2010 tarihinde BDP'nin, "Uyuturucu ve askeri operasyonlar" protesto etmek amacyla yaplan basn aklamasna katld iin Tunceli niversitesi rencisi Naci Ataman gzaltna alnd. Ataman emniyet mdrlndeki ifade ileminin ardndan Tunceli Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. "rgt propagandas" yapt iddiasyla tutuklanmas talebiyle Tunceli 1. Ar Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen Ataman, ayn iddiayla tutukland. 29 Mart 2011de, Abdullah calann arsyla 29 Ekim 1999da bar elileri sfatyla Trkiyeye gelen grupta yer alan Trkiye Bar Meclis yesi Aygl Bidav, 1987 ylnda ldrlen einin Newala Qeasabada bulunan toplu mezarda olduu gerekesiyle savcla bavurduu srada 1987 ylnda Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesinde hakknda alan bir dava kapsamnda ifade vermedii, bu nedenle ayn mahkeme tarafndan yakalama karar karld gerekesiyle tutukland 25 Nisan 2011de, Dersim'de Seyit Rza Meydan'nda kurulan "Demokratik zm adr"ndan ktktan sonra evlerine giden Sinan Yldrm ve Aydn Cokun adl yurttalar polis tarafndan durdurularak kimlik kontrolnden geirildi. Yldrm ve Cokun, daha sonra gzaltna alnd. Emniyet Mdrl'ne gtrlen 2 kiinin gzalt gerekesi renilmedi 7 Mays 2011de, Tuncelinin Plmr lesinin krsal kesiminde 26 Nisan 2011de kan atmada yaamn yitiren 4 militan iin Diyarbakrda dzenlenen cenaze treninin ardndan kan olaylarda gzaltna alnan, 20 kiiden10 u tutukland 8 Mays 2011de, Dersim'in Nazimiye lesine bal Doluca Ky'nde Ali elik adl kyl PKK'lilere yemek verdii iddias ile 2006 ylnda gzaltna alnd. Gzaltna alndktan sonra serbest braklan 77 yandaki kanser hastas elik hakknda, Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesi'nde "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddias ile dava ald. Davay hi nemsemeyen elik hakknda mahkeme 6 yl 3 ay hapis cezas verdi. Ald cezadan bihaber amansz kanser hastal ile mcadele eden elik'in cezas ubat aynda Yargtay'ca onand. Nisan aynda Malatya Turgut zal Hastanesi'nde kemoterapi tedavisi gren elik apar topar cezaevine gtrld. Gzaltna almaya gelen polislere hastane yetkilileri ve yaknlar izin vermeyince polis 3 gn boyunca elik'in banda nbet tuttu. Daha sonra gzaltna alnan 77 yandaki elik, ailesine bile haber verilmeden apar topar Malatya E Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 24 Mays 2011de, Tuncelinin Hozat lesinde bamsz milletvekili aday Ferhat Tun iin seim almas yapan ESP yesi 8 kii gzaltna alnd 27 Mays 2011de, Tuncelide "KCK yesi" olduklar iddiasyla 25 Mays gn gzaltna alnan Tunceli niversitesi rencileri Ejder Doan, kr Yurtsever, Gkhan Gm, Nuri Tiryaki, Naci Ataman, Malatya zel Yetkili Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. fadeleri alnan 5 renci, tutuklanma talebiyle Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesi'ne gnderildi. Mahkeme ise telefon konumalarn gereke gstererek 5 rencinin, "KCK'nin genlik yaplanmasna ye olmak" iddiasyla tutuklamasna karar verdi. 9 Haziran 2011de, BDP Tunceli ili Nazimiye le yneticilerinden Hseyin Aslan ve Yksel Gkba ar merkezinde yrrken polisler tarafndan gzaltna alnd. Gzalt gerekeleri renilemeyen Gkba ve Aslan, l Emniyet Mdrl'ne getirildi.

| K GVENL ve ZGRL

301

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

21 Temmuz 2011de, Dersim'de yaplan bir basn aklamas nedeniyle hakknda Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan dava alan ve hakknda gyabi tutuklama karar verilen BDP Dersim l Bakan Suat Demir sabah saatlerinde gzaltna alnd. 15 Austos 2011de, Dersim'in Ovack lesi'nde iki gn nce 2 kii ile birlikte gzaltna alnan BDP'li Ovack Belediye Meclis yesi Akn Gedik, emniyetteki ilemlerin ardndan Dersim Adliyesi'ne getirildi. Savclka ifadeleri alnan Gedik ve beraberindeki 2 kii daha sonra "rgte yardm etmek" sulamasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 5 Eyll 2011de, Dersim'de zel harekt polislerine dn gece gerekletirilen saldrnn ardndan il genelinde evlere basnlar yaplmaya baland. Evlerin arand basknlarda imdiye kadar 20 kiinin gzaltna alnd belirtildi. 26 Eyll 2011de, Tuncelide dzenlenen ev basknlar sonucu yasad KCK/TM yesi olduklar gerekesiyle DAKAD Bakan Aysel Doan, Belediye Meclis yesi Nuray Atmaca, BDP eski l Ebakan Amber Kurtgz Bakray ile BDP il yneticisi Nevin Balta gzaltna alnd, gzaltna alnanlar 28 Eyll tarihinde tutuklanarak cezaevine konuldu. 17 Ekim 2011de, Tuncelide zgrlkler Derneine; Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii baskn sonucu Tunceli niversitesi rencisi Erman epni ile Umut Ayata; gzaltna alnd, Erman epni tutuklanarak cezaevine konuldu. 28 Ekim 2011de, Eitim Sen Dersim ubesi, getiimiz hafta stanbul'da gzaltna alndktan sonra tutuklanan Eitim Sen Dersim eski ube Bakan Mehmet Ali Arslan'n Dersim Emniyet Mdrl'nde ikenceye maruz kald iddialarna ilikin ube binasnda basn toplants dzenledi. Toplantda konuan Eitim Sen Dersim ube Bakan Hasan lgn, eski ube bakanlar Mehmet Ali Arslan'n stanbul'da gzaltna alnarak Dersim'e getirildiini belirterek, olaya ilikin u bilgileri verdi: "Dosyasnda gizlilik karar var deyip avukat ile grtrlmemitir. Dier gn avukatlar grmeye gittiklerinde ise Malatya'ya gtrld bilgisi verilerek yasal hakk olan avukatlar ile grmesi engellenmitir. Baz iddialara gre arkadamz ilk muayeneye gtrldnde vcudunda herhangi bir darp izi yokken son kontrole gtrldnde ise yznde ilik ve morluklar olduu sylenmektedir 5 Aralk 2011de, Tuncelide Demokratik Haklar Derneine ve drt eve ezamanl baskn dzenleyen polis ekiplerinin gzaltna ald ube bakan Evrim Konakn da arasnda bulunduu 5 kii yasad DHKP-C rgt yesi olduklar sulamasyla 6 Aralk 2011de tutukland 8 Aralk 2011de, Dersim'de iki gn nce "rgte yardm ettikleri" gerekesiyle gzaltna alnan gzaltna alnan 10 niversite rencisi halen l Emniyet Mdrl'nde tutuluyor. "PKK'li olduklar" eklinde medyada ilenen Dersim niversitesi rencilerinden Nedim Duman, Hafi Glen, Delil Kas ile soyadlar renilemeyen Servet, Hseyin, Erol ve isimleri renilemeyen dier rencilerin gzalt gerekeleri renilemedi. 13 Aralk 2011de, Tuncelinde Fze Kalkan Deil Demokratik Lise stiyoruz talebiyle kurulan alk grevi adrna polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu Tunceli Genlik Dernei yesi Gnl Bozkurt ve zgr smailoullar adl 2 kii gzaltna alnd Uak 15 Mays 2011de, Uakta seim mitingi yapan AKP Genel Bakan Recep Tayyip Erdoann ara konvoyunun geii srasnda zafer iareti yapt gerekesiyle otomobilinde CHP bayraklar asl olan Bar Bahevann (22) polis memurlar tarafndan darp edilerek gzaltna alnd iddia edildi. 19 Mays 2011de, Uakta dzenlenen ezamanl ev basknlarnda, Uak niversitesi rencisi 16 kii gzaltna alnd Van 2 Ocak 2011de, Vann Erci lesinde le Emniyet Mdrlne bal polis ekipleri, tarafndan DYG yesi Adem Yldz, Kutbettin Saltan ile soyad renilmeyen Kutbettin isimli bir gen gzaltna alnd 7 Ocak 2011de, Hakkrinin Yksekova lesinde 10 Aralk 2010da dur ihtarna uymad gerekesiyle jandarma ekibinin aracna at ate sonucu ar yaralanan ve Vanda tedavi grd hastanede alk grevine balayan K GVENL ve ZGRL |

302

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

DYG Yksekova Szcs Sedat Karadan durumuna dikkat ekmek amacyla yaplan yrye polis ekiplerinin basnl su ve gaz bombalaryla mdahale etmesi sonucu 35 kii gzaltna alnd 12 Ocak gn, Vanda polis ekiplerinin dzenledii e zamanl basknlarda gzaltna alnan YDER yesi 11 renciden 8 i yasad Ocakta dzenlenen polis basknnda gzaltna alnan dernek yneticisi Fatma Ik ile mahalle geliinden Bar Durmu, rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna faaliyet yrtmek iddiasyla tutuklayarak, cezaevine gnderdi. 19 Ocak 2011de, Diyarbakr'da, Krt siyasetilerin yargland davada mahkeme heyetinin Krteyi "Bilinmeyen rgt yesi olduklar iddiasyla 16 Ocak 2011de tutukland 19 Ocak 2011de, Van'n Hacbekir Mahallesi'nde faaliyet yrten Hacibekir Mahallesi zgr Yurtta Dernei'ne 17 dil" olarak tanmlamasn protesto etmek amacyla Van'da 12 Ocak'ta yaplan yry sonras gzaltna alnan 16 yandaki N.A. karld mahkeme tarafndan tutukland.rgt propagandas" yapmak sulamasyla tutuklanan N.A.'nn olay gn okuduu okuldan sevkli olarak hastaneye gittii ve belgelerinin bulunduu kaydedildi. 20 Ocak 2011de, Van l Genel Meclisi yesi Semira Varl, hakknda suu ve suluyu vd iddiasyla Van 1. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan verilmi olan iki ay hapis cezasnn Yargtay 8. Ceza Dairesi tarafndan onanmas zerine tutukland 24 Ocak 2011de, akam saatlerinde yzlerce asker Van ili Bakale ilesine bal Gedikba (ux) Ky'ne baskn dzenledi. "PKK'ye yardm ettikleri" ve "kaaklk yaptklar" gerekesiyle yaplan baskn sonucu kyden 9'u kadn olmak zere yaklak 20 kiiyi gzaltna ald renildi. Gzaltna alnanlardan bir ksmnn isimleri yle: Nazime elik, Nurten elik, Benaziye elik, Yazg elik, Nurgl elik, Zbeyde elik, Berivan elik, ehriban elik, Esmer elik, Hadi elik, efik Aytekin, Ebubekir Aytekin, Memduh Aytekin, Cihan Aytekin, Senar Seran, Sait Seran, Ayhan Gler, Erturul Gler. Gzaltna alnan 20 kiiden 18i serbest braklrken, Abdlhadi elik ve Ayhan Glerer ise tutuklama talebiyle mahkeye sevk edildi. Burada ifadeleri alnan elik ve Glerer, grevli memura mukavemet etmek gerekesiyle tutuklanarak, Bakale Kapal Cezaevine gnderildi. 1 ubat 2011de, Yksekova-Van karayolunda bulunan Albayrak Jandarma Karakolu'nda yaplan kimlik kontrol srasnda Yksekova'dan Van'a gitmekte olan kapatlan DTP'nin genlik yesi Rojhat zkan gzaltna alnd. Bakale Sulh Ceza Mahkemesi'ne karlan zkan, tutuklanarak Van F Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 2 ubat 2011de, 3 Ocak gn Van ili Erci ilesinde Gnlk ile Azadiya Welat gazetelerini datan Murat zkaya polisler tarafndan kendisine srekli 'gizli tank olmas' ynnde basklar uygulandn, kabul etmedii iin gtrld emniyet mdrlnde kendisine ikence yapldn ifade etmitir 5 ubat 2011de, Van'n Erci lesi'nde, 1 ubat'ta evlere ve BDP ile binasna dzenlenen basknda "rgte eleman kazandrmak" ve "rgte yardm etmek" gerekesi ile gzaltna alnan ve dn emniyetteki ilemlerinin ardndan Van Adliyesi'ne sevk edilen 7 kiiden 3' tutukland. Van zel Yetkili Cumhuriyet Savcl'nda ifadeleri alnan 7 kiiden Salih Tunla ve zzet Beyaz serbest braklrken, BDP Erci le Bakan Ramazan Alver, Maallah Albayrak, Engin Ulugana, ahabettin Demir ve Eref Koak ise "rgte eleman kazandrmak" ve "rgte yardm etmek" sulamasyla Ar Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne sevk edildi. Burada da ifadeleri dinlenen BDP le Bakan Ramazan Alver, ahabettin Demir ve Engin Ulugana ayn gerekeyle tutuklanrken, Eref Koak ve Maallah Albayrak ise tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 10 ubat 2011de, Van'n Hacibekir (Xaort) Mahallesi'nde bir araya gelen genler, kent merkezine doru yrye geti. Yrye, polisler gaz bombalar ve tazyikli suyla mdahalede bulundu. polis 2 kiiyi gzaltna ald. 15 ubat 2011de, PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye getiriliini protesto etmek amacyla kepeklerin byk blmnn kapal olduu Van'da binlerce kii Cumhuriyet Caddesi zerinde bir araya gelerek, gsteri yapt.. Yrye geen kitleye polis gaz bombas ve zrhl aralarla mdahale etti, olaylarda 1 kii yaralanrken, 34 kii de gzaltna alnd. 15 ubat 2011'de, Van'da PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin yldnm nedeni ile yaplmak istenen yrye polisin sert mdahalesi sonucu 1 kii karnna isabet eden bir cisim ile ar yaraland. smi renilemeyen kii Van Yznc Yl Aratrma Hastanesi'ne kaldrld. Olaylarda 7 kii gzaltna alnd. 16 ubat 2011de, Tutuklu bulunan arkadalarnn davasn izlemek zere Van Adliyesi nne giden Yznc Yl niversitesi rencisi Kadri Demirhan, adliye nnde polisle tartt gerekesiyle gzaltna alnd. | K GVENL ve ZGRL

303

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

17 ubat 2011de, Van'da 15 ubat ncesi Delila Kltr Merkezi ve evlere yaplan basknla gzaltna alnan 7'si ocuk 15 kii emniyetteki sorgularnn ardndan adliyeye sevk edildi. Dn gece ge saatlere kadar savclkta ifadeleri alnan 15 kii'den .A. ve C.H. serbest braklrken, 13 kii tutuklama istemi ile Sulh Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne sevk edildi. Nbeti hakimlikteki ifadelerinin ardndan E.B, C.D, K.A, A.K ve L.A. "rgt yesi" olduklar iddias ile tutuklanarak Van M Tipi Cezaevi'ne gnderildi. Ayn dosya kapsamnda gzaltna alnan ve tutuklama istemi ile Van Nbeti Ar Ceza Mahkemesi'ne gnderilen 8 kiinden 6's da "rgt yesi" olduklar iddias ile tutuklanarak Van F Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 18 ubat 2011de, Van'n Erci lesi'nde 15 ubat'ta yaplmak istenen basn aklamasna izin verilmemesi ile kan olaylardan sonra balatlan gzaltlar sryor. Sabah saatlerinde polis, BDP ile binasn arayarak le Bakan Veli Avc'ya, "15 ubat'ta kan olaylardan dolay" gelip kedisini gzaltna alacaklarn bildirdi. Bunun zerine Avc, polisin ile binasna gelmesini istemeyerek, Erci Emniyet Mdrl'ne giderek gzaltna alnd. 19 ubat 2011de, 15 ubat 2011 tarihinde Vanda dzenlenen protesto gsterisine mdahale eden polis ekiplerinin gzaltna ald 24 kiiden 7 si ocuk 13 kii karldklar mahkeme tarafndan tutukland 19 ubat 2011de PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin yl dnm nedeniyle Van'da yaanan olaylar srasnda gzaltna alnan ve dn Van adliyesine getirilen 15 kiinin ifade ilemleri gece ge saatlerde sona erdi. Savclk tarafndan tutuklama talebiyle Van Nbeti Ar Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen 15 kiiden 9'u "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 20 ubat 2011de, PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin yl dnm nedeniyle Van kent merkezinde yaplan basknlarda gzaltna alnan 12 kii Emniyetteki sorgularnn ardndan adliyeye getirildi. fadeleri alnan 12 kiiden 2 kii savclk sorgusunun ardndan serbest braklrken 10 kii ise tutuklanma talebi ile Van Nbeti Ar Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. fadesi alnan 10 kiiden 4' tutuksuz yarglanmak zere serbest braklrken, 6 kii ise, "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 6 Mart 2011'de, Van'n Erci lesi'nde 8 Mart Dnya Kadnlar Gn nedeniyle 5 Mart 2008 tarihinde yaplan yrye polisin mdahalesi srasnda kan olaylarda yaamn yitiren Mehmet Deniz'in mezarlk ziyaretine katlarak slogan attklar gerekesiyle gzaltna alnan 2 kii tutukland. 7 Mart 2011'de Van'n Erci lesi'nde Nihat imen adl yurtta, polisler tarafndan ile merkezinde gzaltna alnd. 9 Mart 2011'de, Van'n Saray lesi'nde sabah saatlerinde Krt renciler ile MHP'li olduklar belirtilen renciler arasnda kavga kt. MHP'li renci grubunun Krtleri aalayc ifadeler kullanmas zerine kylerden tamal eitim sistemiyle ileye gelen Krt renciler tepki gsterdi. Bunun zerine snflarda balayan kavga, daha sonra okul bahesine tand. retmenlerin ve polisin araya girmesi ile sonlanan kavgada 3 rencinin yaraland, 15 Krt rencinin ise gzaltna alnd ileri srld. 15 Mart 2011'de, Alnan bilgilere gre, Van MEYA-DER szcs shak Aslan, Belediye Merkezi'nden karken Van Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan durduruldu. Yaplan kimlik kontrol ardndan Aslan, Van Emniyet Mdrl'ne gtrld. Aslan'n gzalt gerekesi konusunda bilgi alnamad. 22 Mart 2011'de, Vanda 21 Mart gn Newroz kutlamas sonrasnda evlere ve iyerlerine baskn dzenleyen polis, 10 kiiyi gzaltna ald. "rgt propagandas" yaptklar gerekesiyle gzaltna alnanlarn 18 yan altndaki Z., N.B, H., Y. ve E. ile Hlya lmez, Esma ahin, Leyla ahin, Canan ahin ve Fatma ahin olduklar renildi. 5 Nisan 2011de, Van'n Erci lesi'nde TEM ube ekipleri, ile merkezinde Osman Akmaz, Sunullah Deniz adl kiileri gzaltna ald. 2 kii nce Erci Emniyet Mdrl'ne sonra da Van'a gtrld. 2 kiinin gzaltna alnma gerekesi konusunda bilgi alnamad. 9 Nisan 2011'de, Van Emniyet Mdrl'ne bal polisler Tamara Oteli nnde ismi renilemeyen bir kiiyi gzaltna ald. Polisler ahsn kendilerine bak ektii iddiasnda bulundu. Tartmalara ramen kii gzaltna alnd. 10 Nisan 2011'de, Van'n Bahesaray lesi'nde nceki gn bir kiiyi tehdit ettikleri iddiasyla gzaltna alnan BDP le Bakan Yardmcs Mehmet Saltk ve BDP le Yneticisi Mesut Tosun sevk edildikleri Bahesaray Sulh Ceza Mahkemesi Hkimliince tutukland. 13 Nisan 2011'de, Van Emniyet Mdrl TEM ubesi ekiplerince gece saatlerinde yaplan ev ve iyeri basknlarnda 10 kii gzaltna alnrken ev ve iyerlerinde yaplan aramalarda ok sayda El Kaide'ye ait "rgtsel 304 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

metaryal" ele geirildi. Ev basknlarnda aralarnda El Kaide'nin blge sorumlusu olduu iddia edilen F..'nin yan sra T.K., A..D., Y.,K., .E., .B., Y.K., K.A., M.A.T., ve Y.Y. gzaltna alnd 14 Nisan 2011'de, Van'n Muradiye lesi'nde polisler 2009'da drt kiinin nn keserek silahla tehdit ettii iddiasyla BDP Muradiye eski le Bakan Osman Baak'n evine baskn dzenledi. Baak, gzaltna alnd. Muradiye Emniyet Mdrl'ne gtrlen Baak daha sonra serbest brakld. 23 Nisan 2011de, YSK nn, milletvekili aday 12 kiinin bavurusunu eski mahkmiyetleri gereke gstererek iptal etmesi nedeniyle dzenlenen protesto gsterilerinde Vanda gzaltna alnan 102 kiiden 5 i ocuk 19 kii; karldklar mahkeme tarafndan tutukland. 23 Nisan 2011de, Van'da Krt siyasetilerin yarglanmas ve YSK'nn bamsz adaylar veto etmesini protesto etmek amacyla gn boyunca yaplan eylemlere polisin mdahalesiyle balayan olaylarda gzaltna alnanlardan sabah saatlerinde savcla karlan 20'si ocuk 49 kii'den 7'si tutuklanrken, 42 kii ise serbest brakld. 26 Nisan 2011de, Van'da 4 gn nce YSK'nn veto kararn protesto etmek amacyla yaplan gsteriler sonras ar merkezinde sivil polislerin gzaltna ald biri renci 3 kii emniyetteki ilemlerinin ardndan Van Cumhuriyet Savcl'na sevk edildi. Buradaki ifadelerinin ardndan tutuklanmalar talebiyle Van 3. Ar Ceza Mahkemesi'ne sevk edilen Yznc Yl niversitesi Fen Edebiyat Fakltesi Matematik 2. snf rencisi Fikri Akta ve ismi renilemeyen 2 kii "Toplant ve gsteri yryleri kanununa muhalefet etmek", "rgt yesi olmak" ve "rgt propagandas yapmak" iddiasyla tutukland. Tutuklanan 3 kii Van F Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 30 Nisan 2011de Van'n Erci lesi'nde 28 Nisan gn BDP le rgt'nn organize ettii ve Van Bamsz Milletvekili Aday zdal er'in katld yry sonras kan olaylarda gzaltna alnan 18 kiiden 3' tutukland. Emniyetteki ilemlerin ardndan 5 kii serbest braklrken, 13 kii ise sabah saatlerinde Erci Adliyesi'ne sevk edildi. Burada savclkta ifadeleri alnan 13 kiiden 7'si serbest braklrken, 6 kii ise "rgt yesi olmak", "rgt propagandas yapmak" ve "Grevli memura mukavemet etmek" sulamasyla Erci Ar Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. fadeleri alnan Vedat Beyaz, hsan elebi ve Sddk Tatan ayn gerekeyle tutuklanrken, 3 kii ise tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld. 4 Mays 2011de, Van'da Yznc Yl niversitesi'nde okuyan Edizer Diner adl renci, Sanat Soka'nda arkadalaryla dolarken Van Emniyet Mdrl polis ekiplerince gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Diner, Van Emniyet Mdrl'ne gtrld. 5 Mays 2011de, Diyarbakr Cumhuriyet Basavclnn talimatyla Vanda gzaltna alnan 10 kiiden 5 i, Yksek Seim Kurulunun bamsz milletvekili adaylarna ynelik kararn protesto gsterilerine katldklar gerekesiyle karldklar mahkeme tarafndan tutukland 9 Mays 2011de, Van ili Erci ile Emniyet Mdrl'ne bal ekipler Karakoyun Lisesi'nde okuyan E.G ile A.K isimli 2 renciyi gzaltna ald. Okul Bahesi'nde gzaltna alnan iki renci Emniyet Mdrl'ne gtrld. ocuklarn ilede yaanan olaylarda ta attklar iddiasyla gzaltna alnd renildi. 11 Mays 2011de, Van'n Edremit lesi'nde bulunan Trk Telekom Fen Lisesi'nde okuyan 4 renci, kaldklar lisenin yurduna yaplan basknda gzaltna alnd. Sabah saatlerinde yurdun yatakhanesine yaplan basknda rencilerden Ruken Altunli, Recep Duman, Abdullah Salgn ve Hasan Hseyin zgke gzaltna alnd. 11 Mays 2011de, Vanda DYG-M yelerine ynelik dzenlenen operasyon sonucu 7 i kii gzaltna alnd 14 Mays 2011de, Van'da 11 Mays'ta yaplan ev basknlarnda gzaltna alnan 5 kii, Emine Atabay, brahim Benek, Bayram ipal, Fatih Teknaz ve Erkan Glmez mahkemey karld. 4 kii serbest braklrken Bayram ipal "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklanarak Van F Tipi Cezaevine gnderildi. 16 Mays 2011de, rnakn Uludere lesinin dalk arazi kesiminde ve snrn Irak tarafnda 12 ve 13 Mays 2011de kan atmalar sonunda 12 militann yaamn yitirmesinin protesto gsterileri nedeniyle TEM ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii operasyonlar sonucu Vanda 6 kii gzaltna alnd 16 Mays 2011de, Van'da sabah saatlerinden itibaren BDP yesi 4 kadn, ehir merkezinin farkl yerlerinde gzaltna alnd. simleri renilemeyen 4 kadnn haklarnda arama karar olduu gerekesi ile gzaltna alnd belirtildi. Gzaltna alnan 4 kiinin Van Emniyet Mdrl'ne gtrld bildirildi. | K GVENL ve ZGRL

305

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

16 Mays 2011de, Van Bahesaray le Emniyet Mdrl'ne bal ekipler, hakknda Van'da tutukluma karar karld gerekesiyle BDP le yneticisi Ehdinur Elbir'i gzaltna ald. Elbir, le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 17 Mays 2011de, Van'n Bahesaray lesi'nde yaplan ev basknnda gzaltna alnan ve 16 Mays gn Van'a getirilen BDP yeleri Kenan demi ve Emin Orhan savcla karld. Savclkta ifadesi alnan demi ile Orhan, "rgt yesi olduklar" iddiasyla Nbeti Ar Ceza Mahkemesi sevk edildi. Mahkemeye ifade veren demi ve Orhan ayn gerekeyle tutukland. 17 Mays 2011de, Van Yznc Yl niversitesi renci Dernei, yaamn yitiren HPG'lileri anmak iin Van Gl'ne karanfil brakt.. Anmaya katlan 2 renci gzaltna alnd. 20 Mays gn, Vanda AKP Genel Bakan Recep Tayyip Erdoann dzenledii seim mitingini protesto ettikleri gerekesiyle gzaltna alnan 5 kii, 22 Mays 2011de tutukland 25 Mays 2011de, Van'n Muradiye lesi Kandahar Mahallesi'nde yaplan ev basknnda gzaltna alnan YY rencisi Sefa Baak, emniyetteki ilemlerinin ardndan savcla sevk edildi. Savclkta ifadesi alnan Baak, tutuklama talebiyle Ar Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne gnderildi. Mahkeme Baak' "rgt yesi" olduu iddiasyla tutuklayarak cezaevine gnderdi 26 Mays 2011de, Van'n Erci lesi'nde Karakoyun Lisesi'ne gelen evik kuvvet ve sivil polisler 2 renciyi dersteyken gzaltna ald. 31 Mays 2011de, Van'da 29 Mays'ta BDP'ten karken gzaltna alnan BDP Kadn Meclisi alan Zeynep Erdem, emniyetteki ilemlerin ardndan savcla karld. Savclkta ifadesi alnan Erdem, "rgt yesi olduu" iddiasyla tutuklama talebiyle Ar Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne sevk edildi. Mahkemede ifadesi alnan Erdem, tutuknarak cezaevine gnderildi 1 Haziran 2011de, Azadiya Welat ve Gndem Gazetesi Van alan Sinan Sayan gazete almas iin gittii Bakale lesi'nde gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Sayan'n ar merkezinde alnd ve emniyet mdrlne gtrld renildi 2 Haziran 2011de, Van ili Erci ilesi Van Yolu Caddesi zerinde zdal er'i tantan, Emek Demokrasi ve zgrlk Blou beyannamesini ieren bror ve er'in seim pusulasndaki yerini anlatan iki kii Erci Emniyet Mdrl'ne bal polislerce gereke gsterilmeden gzaltna alnd. Emniyete gtrlen Enis Tetik ve Mazlum Din ifadelerinin ardndan serbest brakld. Tetik ve Din, emniyette kendilerine hakaret edildiini eve BDP'nin seim almalar iinde yer almamalar ynnde tehdit edildiklerini iddia etti. 5 Haziran 2011de, Van'n Erci lesi Van Yolu Mahallesi'ne 2 Haziran sabah polislerce yaplan ev basknnda gzaltna alnan ve Van'a getirilen Baran Karada ve Erol Cengiz savcla karld. Van Cumhuriyet Basavcl'na ifade veren Karada ve Cengiz "rgt yelii", "Grevli memura mukavemet" ve "Kamu malna zarar vermek" iddialar ile tutuklanmalar talebiyle zel Yetkili Nbeti Mahkeme'ye sevk edildi. Mahkeme Cengiz'i tutuksuz yarglanmak zere serbest brakrken, Karada' ise tutuklad. Karada, Van F Tipi Cezaevine gnderildi. 12 Haziran 2011de, Van merkez ehit brahim Karaolan lkretim Okulu'na ok sayda evik kuvvet polisi ve zrhl aralar yerletirilirken, polislerin sandk bakan ve mahitler zerinde bask uygulad bildirildi. Polislerin gelmeyen mahitlerin yerine yedek mahitlerin oturtulmasna da msaade etmedikleri kaydedildi. Ayrca Hacbekir Mahallesi Kinyas Kartal lkretim Okulu'nda da polislerin oy kullanmak iin gelen semenleri tek tek aradktan sonra okula aldklar bildirildi. Selim Bey Mahallesi Fatih Sultan Mehmet lkretim Okulu'nda okuma yazma bilmeyen bir yurttaa mahidin yardmc olmas zerine polis mahidi salon dna kard. Polisler neredeyse sandk balarnda beklerken, yine okuma yazmas olmayan yurttalara yardmc olmaya alan Aynur pek ve Erdal pek isimli ahslar polis tarafndan gzaltna alnd. 12 Haziran 2011de, Van'n zalp lesi'ne bal Boduraa (Rean) Ky'nde boyunlarnda sar-krmz-yeil renkleri bulunduu gerekesiyle Emek Demokrasi ve zgrlk Blou sandk mahidi Orhan Mubar, kyllerden de Ali Rza Duvarolu ve Tark Sa gzaltna alnd. Hacali Jandarma Karakolu askerleri tarafndan gzaltna alnan 3 yurtta karakola gtrlrken, Ahmet . isimli korucunun ihbar zerine kyde jandarmann evlerde arama balatt bildirildi. 12 Haziran 2011de, Van'n Erci ilesi'nin Yeilova Mahallesi'nde Vefa Tatan isimli bir yurtta oy kulland esnada polis tarafndan gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Tatan, emniyet mdrlne gtrld. K GVENL ve ZGRL |

306

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

12 Haziran 2011de, Van'n Erci lesi'nde Yeilova Mahallesi Ziya Gkalp lkretim Okulu'nda YSK tarafndan grevlendirilen Nasr Tatan ile sandk bakan Mustafa Bayram polisler tarafndan gzaltna alnd. 12 Haziran 2011de, Van'n Erci lesi'nde sandk bakan ve sandk grevlilerinin ardndan Emek Demokrasi ve zgrlk Blou zdal er iin Yeilova Mahallesi Ziya Gkalp lkretim Okulu'nda mahitlik yapan 3 yurtta daha gzaltna alnd. 14 Haziran 2011de, Van'n Erci ilesinde genel seimlerin yapld 12 Haziran gn eitli okullarda mahit ve sandk grevlisi olarak grev yaparken gzaltna alnan Muhsin Tademir, Muhlis Dikmen, Vefa Tadan, Muhsin Demir ve Bar Gk, emniyet ilemlerinin ardndan savcla getirildi. Erci Cumhuriyet Basavcl'na ifade veren 5 kii "mkerrer oy kullanmak" ve "grevi ihmal" iddiasyla Erci Asliye Hukuk Mahkemesi'ne sevk edildi. Mahkeme, 5 kii hakknda ayn iddiadan tutuklama karar vererek, cezaevine gnderdi. 22 Haziran 2011de, Idr'dan Yksekova'ya giden Idr niversitesi rencileri Ercment Ylmaz ve Melike Saln'n Van'da gzaltna alnd bildirildi. Gzaltna alnan 2 kii Van Emniyet Mdrl'ne gtrld. 25 Haziran 2011de, Van'da 21 Haziran'da yaplan basknlarda gzaltna alnan Eitim Sen Van ube Bakan Selami zyaar, eski ube bakanlarndan Lezgin Botan ve Mzahit Karaku, ube yneticilerinden ve ayn zamanda KURD-DER Yneticisi olan Garip Yavi, eski ube sekreteri Sinan Gndz ve sendika yesi Hakan Yaman, emniyet mdrlndeki ilemleri ardndan adliyeye sevk edildi. Savclktaki ifade ilemleri 16 saat srerken, Mzahit Karaku, Eitim Sen eski ube Sekreteri Sinan Gndz ve sendika yesi Hakan Yaman serbest brakld, Eitim Sen Van ube Bakan Selami zyaar, eski ube bakanlarndan Lezgin Botan, ube yneticisi Garip Yavi ise tutuklanma talebiyle Ar Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne gnderildi. Sabah saatlerine kadar sren ifade ilemlerinden sonra zyaan, Botan ve Yavi, "rgt yesi olmak" iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 8 Temmuz 2011de, Vanda Abdullah Savur, bymesi zerine gzaltna alnd yrrken arpt sivil polis memuruyla yapt tartmann

8 Temmuz 2011de, Van Emniyet Mdrl'ne bal polisler, Bayrl Mahallesi'ndeki Sinan Dinerin evine baskn dzenledi. Evde yaplan aramann ardndan Sinan Diner adl yurtta gzaltna alnd 19 Temmuz 2011de, Vann Bostanii beldesi Gndodu Mahallesi'nde sabah saat 5.00 sralarnda Metin Peyan'a ait eve baskn dzenlendi. zel harekat timleri ve polisler tarafndan dzenlenen basknda, Metin Peyan gzaltna alnd 23 Temmuz 2011de, Van Belediyesi tarafndan dzenlenen Vangl Kltr Sanat ve Doa Festivali'nin ses dzenini salayan Veysel Tuncay "Yasak para ald" iddiasyla gzaltna alnd. 23 Temmuz 2011de, Van'da bir vatandan otomobilinin altna yerletirilen cep telefonu dzenekli plastik patlaycl bomba, kendiliinden yere dmesi sonucu olas bir faciann yaanmamasna neden oldu. Polisin olaydan ksa sre sonra olayla ilgili gzaltna ald ve adliyeye sevk ettii 5 kiiden 3' tutukland. 29 Temmuz 2011de, Van'dan Bakale lesi'ne yaknlarn ziyaret etmek iin gitmek isteyen ahin Avin ve Veysel Da isimli iki gen, Van-Grpnar yol ayrmnda bulunan polis kontrol noktasnda, haklarna arama karar olduu iddiasyla gzaltna alnd 3 Austos 2011de, Van'n Bakale lesi'nde askeri araca yaplan saldr ile ilgili bir ky muhtarnn gzaltna alnmasndan sonra, bugn de yaplan basknlarda 7 kii gzaltna alnd. Ky baskn esnasnda, ticaret yapmak amacyla Brpek (Xank) Ky'ne giden Bingl nfusuna kaytl 1984 doumlu Orin Aslan isimli yurtta da, gzaltna alnd. 3 Austos 2011de, Vann Bakale lesi'nde 2 gn nce askeri araca yaplan ve 3 askerin yaamn yitirdii saldrya ilikin balatlan ky basknlar sryor. Dn Groluk (Elenya) Ky Muhtar Ali Arslan'n gzaltna alnmasnn ardndan, bugn de Gedikba (x) Ky'ne askerler tarafndan baskn dzenlendi. Evlerde yaplan aramalarn ardndan Sabri Glerer, Hamza Mevdut, Yaar Sarka, Nihat Sarka, Fuat Mevdut, smet ifti ve ismi renilemeyen bir kii olmak zere toplam 8 kii gzaltna alnd.

| K GVENL ve ZGRL

307

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

5 Austos 2011de, Vann Bakale lesinde 1 Austos 2011de askerin yaamn yitirmesine neden olan saldrdan sonra gzaltna alnan Groluk Kynn Muhtar Ali Arslan, annesi, babas ve smet ifti ayn gn savclkta serbest brakld. 8 Austos 2011de, Van Emniyet Mdrl'ne bal ekipleri sabaha doru Cevdet Paa Mahallesi'nde oturan Suat Gml'nn evine baskn dzenledi. Evin didik didik arand baskn sonras Gml gzaltna alnd. 8 Austos 2011de 2005 ylnda Van'dan PKK'nin yurt dndaki kamplarna katlan ve 6 yl burada kaldktan sonra kaarak Irak'n kuzeyindeki blgesel ynetime snan H.K, 13 Temmuz 2011'de rnak'n Silopi ilesindeki Habur Snr Kapsnda gvenlik glerine teslim edildi. Sorgusunda akrabas L.K'nin tevik etmesiyle rgte katldn ifade etmesi zerine L.K. hakknda yakalama karar kard. Van Emniyet Mdrl Terrle Mcadele ubesi ekiplerince gzaltna alnan L.K, ''silahl rgte eleman kazandrmak'' suundan tutukland. 24 Austos 2011de Vanda Bahesaray le Emniyet Mdrlne bal polisler ile le Jandarma Komutanlna bal askerler, ile merkezi ile kylerde evlere basknlar dzenledi. le merkezinde slam Mahallesi'nde BDP le Bakan Mehmet Emin Tanrverdi ile BDP Yneticisi Sekin Sami'nin evlerinin kaplar krlarak yaplan basknda, evde arama yapld. Tanrverdi, evde bulunmazken, Sekin Sami ise gzaltna alnd. Ayn saatlerde merkeze bal nlce (Mezra ixan) ile Altndere (Arn) kylerinde, Tanrverdi, BDP yneticisi Nihat Mee ile Ehdinur Elbir'in evlerine baskn dzenledi. Basknlarda Nihat Mee'nin babas Haci Mee gzaltna alnrken, dier kiiler ise evlerinde bulunamad. Gzaltna alnan 2 kii, Van Emniyet Mdrlne getirilirken, gzalt gerekeleri konusunda ise bilgi alnamad. 25 Austos 2011de, Hakkri Karyaka Mahallesi'nde bir eve baskn dzenleyen polisler, BES ube Bakan Cahit Balkesir ile akrabalar Samettin Teke ve Yakup Teke'yi gzaltna ald. 26 Austos 2011de, Van atak le Emniyet Mdrl'ne bal polisler, askerlerle birlikte Elmack (Doktan) Ky'ne baskn dzenledi. Basknda BDP le Bakan Ekrem Tuci gzaltna alnd. 5 Eyll 2011de, Van'da 1 Eyll'de Dnya Bar Gn nedeniyle dzenlenen mitingden sonra gzaltna alnan 12 kii, adliyeye sevk edildi. Savclkta ifadeleri alnan 9 kii serbest braklrken, Aziz Aslan, evket ner ve Haydar Aslan ise tutuklama talebiyle Ar Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne gnderildi. Burada ifadeleri alnan Aslan, ner ve Aslan "rgt propagandas yapmak", "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla tutuklanarak cezaevine gnderildi. 6 Eyll 2011de, Van'n Bakale lesi'nde, Van Emniyet Mdrl'ne bal polisler gece ge saatlerde birok eve baskn dzenledi. Yaplan ev basknlarnda Sezer Aan (16), Habib Gngr (17), Kadir Karaman (16), Aykut Elter (16), Ferhat Atl (16) Cevat Atl (32) ve Suat Tezel (24) gzaltna alnd. Evinde ruhsatsz silah bulundurduu iddiasyla gzaltna alnd belirtilen Cevdet Atl ile 5 ocuk le Emniyet Mdrl'nde bekletilirken, Suat Tezel ise Van Emniyet Mdrl'ne getirildi. Gzaltna alnanlarn 6 kiinin ilede eitli tarihlerde kan olaylarda ta attklar gerekesi ile gzaltna alndklar belirtildi. 6 Eyll 2011de, Van'da Hacibekir Mahallesi'ndeki zgr Yurtta Dernei ile evlere dzenlenen basknda gzaltna alnan 6 kii, emniyetteki ilemlerin ardndan adliyeye sevk edildi. Savclkta ifadeleri alnan 5 kii serbest braklrken, Ahmet Aan ise tutuklama talebiyle Ar Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne gnderildi. Mahkeme heyeti, Aan' "rgt yesi" olduu iddiasyla tutuklayarak cezaevine gnderdi. 9 Eyll 2011de, Vanda atak lesinde markete gitmek iin evden kan bir polis memuru yanna gelen silahl 3 kii tarafndan bir araca bindirilerek karld. Olayn ardndan 10 Eyll 2011de Vanda ve atakta dzenlenen ev basknlar sonucu 29 kii gzaltna alnd 16 Eyll 2011de, Van'n atak (ax) lesi'nde nceki gn gzaltna alnan kapatlan DTP'nin l yneticisi Ramazan Kama ve Van MKM-Der alan Nurullah Aslan dn emniyetteki ilemlerinin ardndan savcla sevk edildi. Kama ve Aslan, "rgte yardm yataklk" ve "rgte eleman kazandrmak" iddiasyla Van Ar Ceza Mahkemesi'ne sevk edildi. 2 kii ayn iddia ile mahkemece tutuklanarak, Van F Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderildi. 20 Eyll 2011de, Vann atak lesinde aralarnda Almanya vatanda Andrea Wolfun da bulunduu 41 PKK militanna ait olduu iddia edilen toplu mezarda incelemelerde bulunmak iin Vana gelen sosyolog Martin Dolzer ile Martin Glasenapp yasad rgt propagandas yaptklar gerekesiyle gzaltna alnd 28 Eyll 2011de,Van'n Hatuniye Mahallesi'nde Van Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan dn gece saat 23.30 sralarnda Metin zcan'n evine baskn dzenledi. HPG'lilerin evde olduu iddiasyla yaplan baskn 308 K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

srasnda aile fertlerinin camdan bakmas srasnda polisler, eve direk ate at. Kurunlar, cam kenarlar ile duvarlara isabet etti. Baskn srasnda polisler kapy krarak eve girerken, polisler evde arama yaptktan sonra ayrld. Olay srasnda gzaltna alnarak emniyete gtrldkten sonra serbest braklan ev sahibi Metin zcan, polislerin direk eve ate atn belirterek, lmden dndklerini dile getirdi. Yaananlar vahet olarak deerlendiren zcan, "Polisler gelir gelmez eve ate at. Kurunlar eve isabet etti. Sonra evin kapsn krarak ieri girdiler. Yaanan olaylar srasnda kzm Alah zcan baygnlk geirdi ve hastaneye kaldrdk. Olaydan sonra evde arama yapan polisler su unsuruna rastlamadklar iin beni gzaltna alarak emniyete gtrd. Oradan ifadem alndktan sonra beni serbest braktlar" dedi. 4 Ekim 2011de, Van n Bakale lesi'ne bal Zernek Ky yaknlarnda yol kontrol yapan korucu ve sivil askerler, sigara kaakl yapt iddia edilen Nurullah Ik ynetimindeki arac, durmad gerekesiyle silahla tarad. Tarama srasnda ayandan yaralanan Ko Van Yznc Yl niversitesi Eitim ve Aratrma Hastanesi'nde tedavi altna alnd. 2 ocuk babas Ik ameliyata alnd. Olaydan sonra ayn yolda geen Mesut Ko, Cezmi Korkmaz ve Seluk Ko isimli yurttalar da gzaltna alnd 9 Ekim 2011de, an Van ili aldran ile Emniyet Mdrlne bal polisler, BDP'li Belediye Meclis yesi Ali hsan Ta ve BDP yesi Seyithan Acar'n evlerine baskn dzenledi. Evlerin didik didik arand baskndan sonra gzaltna alnan Ta ile Acar le Emniyet Mdrl'ne gtrldkten bir sre sonra serbest brakld. 12 Ekim 2011de, kardei Zeki Turgut gzaltna alna ve gzaltnda ikence gren Halil Turgut, Van Valiliinin 5 Ekim'de yapt aklamada, atak'ta yaplan operasyonda "4 rgt mensubu" ile birlikte ok sayda rgtsel dokman yakaland iddiasn yazl aklamayla duyurduunu, aklamadan sonra yakalanan ve 3' tutuklanan 4 kiinin kyller olduunu ifade etti. Tutuklanan Zeki Turgut'un abisi Halil Turgut'a cezaevinde kardeini ziyarete ettikten sonra yaananlarla ilgili olarak HD Van ubesi'ne bavurdu. Kardeine gzaltnda ikence yapldn belirten Turgut, "Baskn yaplan yer bizim kendi kymzdr. Kardeim zelikle blgede bulunan Koerlerden dzenli olarak peynir alp satyordu. O gnde peynir almaya giderken bizim kydeki evde yakalanm. Kardeimin gerilla olmadn herkes iyi biliyor. 3 ocuk babasdr. Son ocuu 3 gnlktr. Yani yaplan aklamann gerekle alakas yoktur" diye konutu. Tutuklamadan sonra dn Van F Tipi Cezaevi'ne giderek kardeiyle grtn kaydeden Turgut, grmede kardei Zeki Turgut'un anlatmlarn yle anlatt: "Askerler ky ablukaya aldktan sonra baskn dzenledi. Ev basknnda beni gzaltna aldlar. Gzaltna alnmamla birlikte rlplak beni soydular. Darbelerle kafam krdlar. Vcudumda darbe almadm yer kalmad. Bizlere resmen ikence yaptlar. Srekli baz eyleri kabul etmemiz isteniyordu. Ele geirilen mhimmat anda bir ilgimiz yok. Yaral bir ekilde tutuklanp cezaevine gnderildik." Kardeinin halen yaralar iinde olduunu aktaran Turgut, kardei ve onla birlikte yakalananlarn derhal tedavi edilmesini istedi. atak Sulh Ceza Mahkemesi tarafndan brahim Tekin'in 'rgte yardm etmek", Cahit Akan ve Zeki Turgut ise "rgt yesi olmak" iddialaryla tutuklanrken, 16 yandaki S.K. de serbest brakld 20 Ekim 2011de, Van da Zbeyde Hanm Caddesi zerinde zel aracyla geen bir yurtta ile kardan gelen ve iinde resmi polislerin bulunduu aralarn geileri srasnda "yol verme" konusunda tartma yaand. Polisler zel arata bulunan ahsn kendilerine korna alarak el iareti yapt gerekesiyle gzaltna almak istedi. Gzalt ilemine kar kan gen, uzun sre resmi araca binmeyi reddetti. Bunu zerine olay yerine arlan takviye polisler, ismi renilemeyen yurtta darp edilerek gzaltna alnd. Gencin yz kan iinde kalrken, olaya baz yurttalarn mdahale etmek istemesi polisler tarafnda engellendi 21 Ekim 2011de, Van'dan alnan Bayer'in cenazesinin Bakale (Elbak) lesi'ne bal Atllar (Hespistan) Ky'nde defnedilmesinin ardndan, trene katlan Van merkeze doru yola kt. Beblein Jandarma Karakolu'nda durdurulan yurttalar, kimlik kontrolnden geirilirken, Nurettin Demir (50) adl yurtta gzaltna alnd. 25 Ekim 2011de, Van'da DS Blge Mdrl l Affet Mdrl ile Mara Caddesi'ndeki enkaz almalarn srd blgede toplanan ve yardmlarn datlmamas ile kurtarma almalarn protesto eden gruplara, polisler mdahale etti. 1'i polis 3 kiinin yaraland mdahalede bir kii de gzaltna alnd. Olaylarda DHA'nn canl yayn arac da tahrip edildi. Protesto gsterileri srasnda basnn yanl haber yaptn belirten yurttalar, basnn ekimine de izin vermedi. 28 Ekim 2011de, Van ili Erci ilesinde AKP Kocapnar Belde Tekilat'nn depremzedelere yardm datmas srasnda izdiham yaand ve tartma kt belirtildi. kan tartmalarn ardndan haber verilmesi zerine olay yerine gelen jandarma, mdahalede bulundu. Mdahalede Eyp Bedir adndaki yurttan gzaltna alnd, Orhan Deniz'in de darp edildii bildirildi. 4 Kasm 2011de, Van'da Havaalan Kavanda bir arata gzaltna alnan ve HPG'li olduklar iddia edilen 4 kii, 4 gnlk gzalt sresinin ardndan, len saatlerinde Van Cumhuriyet Savcl'na sevk edilmiti. Savclk | K GVENL ve ZGRL 309

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

ifadelerinin ardndan 1 kii serbest braklrken M.E., M.H.H. ve M..., "rgt yesi" olduklar iddiasyla tutuklanma talebiyle mahkemeye sevk edildi. Mahkeme tarafndan haklarnda tutuklama karar verilen 3 kii Van F Tipi Cezaevi'ne gnderildi 10 Kasm 2011de, Sabah saatlerinde Van Valilii nnde bir araya gelerek adr talebinde bulunan ve "Vali istifa" slogan atan gruba polis mdahale etti. Tazyikli su ile yaplan mdahalede 2 kii gzaltna alnrken, dalan depremzedeler ise, arama kurtarma almalarnn devam ettii Bayram Oteli enkazna geldi. Depremzedeler, burada tepkileri dile getirmeye devam ederken, olay yerine Babakan Yardmcs Beir Atalay geldi. Depremzedelerle grmeye alan Atalay, tepkilerin artmas zerine "Beni dinleyecek misiniz?" diye sorduktan sonra, elini sallayarak, olay yerinden ayrld. Ardndan ise polis gaz bombalar ile mdahalede bulundu. kan olaylarda, 2 kii yaralanrken, 3 kii de gzaltna alnd. 11 Kasm 2011de, Van ilinde Bayram Oteli nnde bir araya gelen bir grup depremzede basn mensuplarna gerekleri yanstmadklar gerekesiyle tepki gsterdi. "Neden gerekleri yanstmyorsunuz, sadece babakan ve bakanlarn sylediklerini veriyorsunuz. Canl yayna kp yalan syleyeceinize gelin halkn sorunlarn dinleyin" diyerek basn mensuplarna tepki gsteren gruba polis biber gaz ile mdahale etti. Bir kiinin gzaltna alnd olaylar sona erdi. 22 Kasm 2011de PKK Lideri Abdullah calan'n avukatln yapan ve Van Barosu'na bal Avukat Sabahattin Kaya'nn Kald Edremit lesi'ndeki evine polisler, sabah saatlerinden baskn dzenledi. Evde yaplan aramann ardndan Kaya, gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Kaya, Van Emniyet Mdrl'ne gtrld. 25 Kasm 2011de, Vann Muradiye lesi'ne bal Yeniehir Mahallesi'nde oturan ve annesi yatalak olan Cihangir Bulut isimli yurtta, 14 Kasm'da AFAD tarafndan kullanlamaz ynnde rapor verdii evinin boaltlmas iin le Kaymakam Erol Tanrkulu'nun makamna gitti. Mahalle muhtar hsan Yay'la birlikte Kaymakamla giden Bulut, evinin boaltlmas iin adr talebinde bulundu. adr talebi kabul edilmeyen Bulut, Kaymakam Tanrkulu'yla tartmas zerine makamndan kovuldu. adr almadan Kaymakamlktan kovulan Bulut, 16 Kasm'da arld Cumhuriyet Savcl'nda "Grevli memura grevinden dolay hakaret etmek" sulamasyla ifadesi alnd ve tutuklanma talebiyle Sulh Ceza Mahkemesi Nbeti Hakimlii'ne gnderildi. Bulut, ayn sulamayla tutukland. Tutuklanan Bulut hakknda jet hzyla iddianame hazrlanrken, yaananlara ahitlik eden mahalle muhtar hsan Yay ise, Kaymakam Tanrkulu hakknda su duyurusunda bulundu. 15 Kasm'da tutuklanan Bulut hakknda Muradiye Cumhuriyet Savcs tarafnda 9 gn iinde iddianame hazrlanarak Muradiye Sulh Ceza Mahkemesi'ne sunuldu. Savclk tarafndan sunulan iddianame mahkeme tarafndan kabul edilerek Bulut'un "Grevli memura grevinden dolay hakaret etmek" suundan yarglanmas iin 13 Aralk'a gn verdi. Bulut 13 Aralk'ta hakim karsna kmay beklerken, Bulut'la birlikte ayn gn kaymakamn makamna giden mahalle muhtar hsan Yay ise, olayn yaand duruma dikkat ekerek, Kaymakam Tanrkulu'nun grevini ktye kullanmaktan dolay hakknda su duyurusunda bulundu. 14 Aralk 2011de, Van'n Bakale lesi'ne bal Albayrak (Beblen) Ky'nde askerler tarafndan kurulan arama noktasnda Yksekova'dan Van'a gelen zel Dara adl bir gen gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Dara, Albayrak Jandarma Karakolu'na gtrld. 16 Aralk 2011de, Van'da yaanan depremin ardndan gnll olarak alan ve KESK tarafndan kurulan adrda kalan Berivan Yasak (44) adl kadn polisler tarafndan gzaltna alnd. Sabah 05.30 sralarnda adr basan polis, Yasak'n eski bir davas nedeniyle gzaltna alnma karar olduunu belirtirken, Yasak'n hakknda alan bir davasnn olmadn syledii renildi. Gzaltna alnan Yasak Emniyet Mdrl'ne gtrld. 19 Aralk 2011de, Van'n Bakale lesi'nde Atilla Aydn isimli yurtta, ar merkezinde dolarken, hibir gereke gsterilmeden gzaltna alnd. Aydn le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 20 Aralk 2011de, Van'n Suphan Mahallesi Toptanclar Sitesi'nde bulunan Edremit Belediyesi'ne ait yardm malzemelerinin bulunduu depo polis tarafndan basld. Usulszlk olduu iddiasyla basld belirtilen depoda gnll olara alan Van Yznc Yl niversitesi rencisi Saffet Orhan, polislerce gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Orhan, Van Emniyet Mdrl'ne gtrld. 30 Aralk 201de, Van'n Bakale lesi'nde rnak ili Uludere de yaanan katliam protestosuna polis mdahale etti. Yrye geen kitleye polis gaz bombas ve tazyikli suyla mdahalede bulundu. Polisin mdahalesine genler talarla karlk verdi. Olaylarn srd ilede aralarnda 1 ocuun da bulunduu 5 kii gzaltna alnd. 16 yandan kk bir ocuun ise polisler tarafndan darp edilerek gzaltna alnd grld.

310

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

31 Aralk 2011de, Vann Bostanii beldesi Esendere Mahallesi'nde gece saat 3.00 sralarnda Nadir ak'ya ait eve baskn dzenlendi. zel harekat timleri ve polisler tarafndan dzenlenen basknda, Nadir ak gzaltna alnd.

Yalova "KCK" ad altnda yaplan operasyonlar protesto etmek iin "Ez li vir im/buradaym" kampanyas erevesinde kendini Yalova Savclna ihbar eden Yalova BDP l Bakan hsan Cokun'un da aralarnda olduu 15 BDP'li gzaltna alnd. "KCK tutuklularnn suland fiilleri ben de iledim" diyerek balatlan kampanya erevesinde daha nce BDP E Genel Bakanlar Selahattin Demirta ve Gltan Kanak, BDP'li milletvekilleri, il ve ile rgtlerinin yneticilerinin de aralarnda bulunduu ok sayda kii kendisini ihbar etmiti. Yalova'da gzaltna alnan 15 kiinin gzalt gerekesi olarak kendileri hakknda yaptklar ihbar esas alnd.

Yozgat Zonguldak II. CEZAEVLER Cezaevlerinde Salk Hakk hlali 1 Ocak 2011de, Sincan (Ankara) Kadn Kapal Cezaevinde kalan D.T.yi muayene iin Zekai Tahir Burak Kadn Hastalklar Hastanesine getiren erlerin, D.T.nin jinekoloji muayenesine girmek iin srar ettikleri, doktorun talebi kabul etmemesi zerine muayeneye D.T.nin bir kadn gardiyana kelepelenerek girmesinin istendii D.T.nin babas .T. tarafndan akland. .T. doktorun erlerin taleplerini kabul etmemesinden tr D.T.nin muayenesinin erler tarafndan engellendiini syledi Van F Tipi Cezaevinde kalan Fahrettin Yrmezin (56) grtlak kanserine yakaland ve cezaevinin koullar nedeniyle hastaln ilerledii fakat hastaln tedavisi iin gerekli koullarn salanmad belirtildi. 17 Ocak 2011de, HD Diyarbakr ubesinin yapt basn aklamasnda Erzurum H Tipi Cezaevinde hkml bulunan ve Cumhurbakan Abdullah Gln talimat ile tahliye ilemleri iin Adli Tp Kurumuna sevk edilen fakat burada raporlar kmad iin serbest braklmayan kanser hastas Mehmet Arasn (60) durumunun arlatn ve lm snrnda olduu bildirdi 30 Ocak 2011de, Gnlk Gazetesine ulaan ve Tekirda 2 Nolu F Tipi Cezaevinde kalan Celal Yalnun yazd mektupta, Glnaz Akkurt adl mahkmun, cezaevinde grme yetisini tamamen kaybettii ve tek bana hibir yaamsal ihtiyacn karlayamad bilgisi yer ald 22 ubat 2011de, Hasan Glbahar, Bafra (Samsun) T Tipi Cezaevinden THVe gnderdii mektupta, kapal cezaevinde 700 ve ak cezaevinde de 300 mahkmun bulunmasna ramen herhangi bir salk memurunun bulunmadn; aile hekiminin yetersiz kalmasndan dolay, revire kmann bavurudan bir hafta sonra ve hastaneye sevklerin de 10-15 gn sonra gerekleebildiini; Bafra Devlet Hastanesinde ve 19 Mays niversitesi Tp Fakltesinde yaplan muayeneler srasnda jandarma erlerinin aykr olarak muayene odasn terk etmediini belirtti 8 Mart 2011de, Kandra (Kocaeli) F Tipi Cezaevinde kalan Rza atakba, Selman Tk, Hseyin Tepenin revire kmak iin dileke yollamalar zerine mahkmlarn bulunduu koua giren gardiyanlarn, mahkmlar zorla dar kararak sngerli odaya kapattklar renildi 9 Mart 2011de, KCK/TM operasyonlar kapsamnda tutuklanan ve Mu E Tipi Cezaevinde tutulan MEYA-DER Van ubesi eski Bakan Ferzende Abinin (62) geirdii mide kanamas nedeniyle Dicle niversitesi Tp Fakltesi Hastanesine kaldrld renildi. Ferzende Abinin 13 yl cezaevinde kalmasndan kaynakl olarak hastaland ve yaplan giriimlere ramen tahliye edilmedii yaknlar tarafndan belirtildi

| K GVENL ve ZGRL

311

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

10 Mart 2011de, 1993 ylnda mayn patlamas sonucu iki gzn kaybeden ve cezaevinde gs kanserine yakalanan Hediye Aksoyun salk koullarnn cezaevinde kalmasna uygun olmadn aklayan arkadalar %85 orannda engelli olan Hediye Aksoyun yaamn tek bana srdremeyeceini belgeleyen hastane raporlarnn da olduunu belirttiler. 13 Mart 2011de, Tekirda 1 Nolu F Tipi Cezaevinde kalan ve bacandan olduu ameliyat nedeniyle 25 tane cval tel dikii bulunan Kemal Ayhann, gardiyanlar tarafndan darp edilerek dikilerinin patlatld iddia edildi. rnakn Cizre lesinde 19931995 yllarnda, Cizre Jandarma le Komutan Cemal Temizzn grev yapt dnemde ilenen 20 faili mehul cinayetle ilgili olarak alan davann, tutuklu sanklarndan Kukel Ata mesane kanseri olduu gerekesiyle 28 Mart 2011de tutuksuz yarglanmak zere tahliye edildi. Ayn hastalk nedeniyle 19 kez ameliyat olan Erol Zavarnsa, cezaevinde tedavisinin srebilecei ileri srlerek, tahliye edilmiyor 8 Nisan 2011de, Midyat (Mardin) M Tipi Kapal Cezaevinde, 18 yldr kalan hkml Ramazan zalpin, beyin felci geirmesi nedeniyle, dil Devlet Hastanesine kaldrldn fakat kapsaml bir tedavi yaplmadan tekrar cezaevine gnderildii renildi 30 Haziran 2011de Van F Tipi Cezaevinde kalan kapatlan DTP nin Yksekova ile rgt yneticisi Ahmet Grdaln (58) bbreklerindeki rahatszln tedavisinin yaplmamas nedeniyle, sol bbreinin alamaz hale geldii, renildi 5 Temmuz 2011de Bolu F Tipi Cezaevinde kalan ve eker hastas olan Ufuk Keskinin (35) rahatszlnn ilerlememesi iin almasnn zorunlu olduu diyet yemeklerinin; Adalet Bakanl Ceza ve Tevkif evleri Genel Mdrlnn talebin karlanmas ynndeki direktifine ramen, iae bedelinin karlanmamas gereke gsterilerek verilmedii renildi 13 Temmuz 2011de Krkkale F Tipi Cezaevinde kalan Osman Evcann vejetaryen olmasna ramen cezaevi ynetiminin uygun yemekler vermedii; uygulama nedeniyle Osman Evcann yazd ikyet dilekelerine el konulduu ve hastal nedeniyle gtrld hastanede doktor muayenesi srasnda kelepelerinin karlmad renildi 16 Temmuz 2011de Diyarbakr D Tipi Cezaevinde kalan ve yank vakas olarak hastaneye kaldrlan mer Sidek, hastanede yer olmad gerekesiyle tedavisi yaplmadan cezaevine gnderildi 28 Temmuz 2011de Krklar (zmir) 2 Nolu F Tipi Cezaevinde kalan Wernicke-Korsakoff hastas Zeynel Abidin oban, zerindeki basklar nedeniyle balad alk grevinin etkisi sonucu rahatszlanarak youn bakma kaldrld 22 Austos 2011de Diyarbakr D Tipi Cezaevinden bir sre nce Erzurum E Tipi Cezaevinde istei dnda sevk edilen lyak hastas Nesimi Kalkana son bir haftadr ilalarnn verilmedii iddia edildi 25 Austos 2011de Bakrky (stanbul) Kadn Cezaevinde kalan ve hastalnn tedavisi iin tahliye edilmesi gereken grme engelli mahkm Hediye Aksoyun muayene iin hastaneye gtrlrken cezaevi ring aracnda jandarma erleri tarafndan darp edildii iddia edildi. 25 Eyll 2011de Mu E Tipi Cezaevinde kalan Grgin Oktar, Hulki Gne, Fesih Cokun, Kasm Demir, hsan Altn, Sabahattin Aytek, Bahattin Bor, Sava Kahraman ve Mecit Hemo adl 9 mahkmun tedavilerinin devam etmesi amacyla yaptklar bavurularn sonusuz kald ve tahliye edilmedikleri renildi. 5 Ekim 2011de Kandra (Kocaeli) 1 Nolu F Tipi Cezaevinde kalan Sami zbilin crohn hastas olmasna ramen cezaevi ynetiminin hastala uygun diyet yemekler vermedii; bu nedenle sindirim kanallarnn iltihapland renildi 9 Ekim 2011de Mardinin Midyat lesinde 1991 ylnda gzaltna alnarak tutuklanan ve mebbet hapis cezasna mahkm edilen Latif Badurun (50) kald cezaevlerinin koullar nedeniyle nce siroz, ardndan tberkloz ve son olarak da kanser hastalna yakaland renildi. Latif Badurun durumunun arlamas zerine nce Midyat M Tipi Kapal Cezaevinden Diyarbakr Dicle niversitesi Tp Fakltesi Aratrma Hastanesine ardndan ukurova niversitesi Tp Fakltesi Balcal Hastanesine sevk edildii fakat tedavinin ge balamas nedeniyle durumunun ktye gittii belirtildi

312

K GVENL ve ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

15 Ekim 2011de Sincan (Ankara) 2 Nolu F Tipi Cezaevinde kalan Sarp Kurayn tedavi edilmedii takdirde krle neden olan glokom hastalna yakaland; muayene iin gittii cezaevi revirinde de kelepelerinin karlmad renildi 18 Ekim 2011de Mardin E Tipi Cezaevinde kalan Mesut Aslann (17) kemik tmr hastas olduu; fakat hastaln tedavisi iin Mesut Aslann rutin doktor kontrollerine gnderilmedii renildi 21 Kasm 2011de, HD stanbul ubemize gelerek ei Mahmut rey (59) adna bavuruda bulunan Vezire rey, einin haksz yere tutuklandn, defalarca safra kesesinde ta olduunu sylemesine ramen gerekli tedavi koullarnn salanmadn, en sonunda durumu arlanca ameliyat edildiini, Metris cezaevinde tek kiilik bir yerde tutulduunu ve kendisine bakacak durumda olmadn syledi. 22 Kasm 2011de, Kocaelinde TEM ubesine bal polis ekiplerinin dzenledii ev basknlar sonucu gzaltna alnarak tutuklanan Kocaeli niversitesi rencisi zzet Necati Hendenin (19) karacierdeki kaltsal bozuklua bal Gilbert Sendromu rahatszlnn bulunduu; ailesinin cezaevi koullarnn dzeltilmesi ve zzet Necati Hendenin dzenli doktor muayenesinin balamas iin Kandra 1 Nolu F Tipi Cezaevi ynetimine yazd dilekenin yantsz kald renildi 2 Aralk 2011de, Tekirda 2 Nolu F Tipi Cezaevinde kalan Glnaz Akkurtun grme yetisini kaybettii; tedavi olsa dahi grme ansnn %1 olduu, kendi ilerini yapabilmesinin nndeki fiziksel engelinin %85 olduu doktor raporlaryla ortaya kmasna ramen yaplan bavurularn sonusuz kald ve Glnaz Akkurtun tahliye talebinin reddedildii renildi 2 Aralk 2011de, Bakrky (stanbul) L Tipi Cezaevinde kalan Pnar evrimin cezaevi koullar nedeniyle kalp romatizmas ve kalp kapak sorunu yaad; ge tehis konulmas nedeniyle rahatszlnn hemen gemedii ve ilalar bittiinde gnlerce yeni ilacn Pnar evrime verilmedii ayrca tedavisinin darda yaplmas iin Pnar evrimin yapt tahliye talebinin reddedildii renildi Cezaevlerinde Haberleme Hakknn hlali Sincan (Ankara) 1 Nolu F Tipi Cezaevinde kalan Serkan Onur Ylmaza ziyaretisinin getirdii 1989 ylnda baslm ve 5 ciltten oluan Mao Zedunga ait Seme Eserler adl kitabn 1. ve 2. ciltlerinin 10 Ocak 1980de yasaklanm olmas nedeniyle Serkan Onur Ylmaza verilmesinin uygun bulunmad belirtildi 21 ubat 2011de, Sincan (Ankara) 1 Nolu F Tipi Cezaevi ynetiminin, HD tarafndan yaymlanan Hayata Dn Operasyonu, Koutan: Hcreler adl kitabn cezaevine alnmasna hkmlleri ayn eylemler konusunda cesaretlendirecei ne srlerek izin verilmedii belirtildi. 19 Mart 2011de, Kltr ve Turizm Bakanlnn Krte ve Trke olarak bast Krt air Ehmed Xannin eseri Mem Zn adl kitabn, Sincan (Ankara) 2 Nolu F Tipi Cezaevi idaresi tarafndan sakncal bulunarak tutuklu brahim Ekere verilmedii bildirildi. 26 Mart 2011de, Sincan (Ankara) Kadn Cezaevinde kalan Naciye Yavuza ziyaretisinin getirdii 1989 ylnda baslm ve 5 ciltten oluan Mao Zedunga ait Seme Eserler adl kitabn 2. ve 4. ciltlerinin 1976da ve 1983te yasaklanm olmas nedeniyle verilmedii belirtildi. 13 Nisan 2011de Silivri (stanbul) L Tipi Cezaevinde kalan tutuklu gazeteciler Ahmet k ile Nedim Grselin istedii Ermenice-Trke yaymlanan Agos Gazetesinin yabanc dilde olduu gerekesiyle bir ay boyunca cezaevi ynetimi tarafndan gazetecilere verilmedii renildi. Konuyla ilgili aklama yapan Adalet Bakanl, yaplan mracaatlar zerine gazetenin cezaevine giriine izin verildiini ifade etti 25 Austos 2011de, Mardin E Tipi Kapal Cezaevinde kalan Cengiz Doann 30 Mays 2011de gndermek istedii mektubun Mektup Okuma Komisyonu tarafndan sakncal bulunarak gnderilmedii ve Cengiz Doann itirazn reddeden Mardin nfaz Hkimlii ise mektupta bahsedilen ve 16 Eyll 2010da dokuz sivilin yaamn yitirmesiyle sonulanan Hakkrinin Geitli Kyndeki patlamada yaamn yitirenlerin terrist olduuna bu nedenle mektubun gnderilmemesinin yerinde olduuna hkmetti 5 Eyll 2011de, Kocaeli 1 Nolu F Tipi Cezaevi ynetiminin, mahkmlarn Derya Sazak, Nuray Mert, zgr Mumcu, Ezgi Baaran, Umur Talu, Hseyin Aykol ve Yldrm Trkerin aralarnda olduu 16 gazeteciye gnderdii mektuplara sakncal olduklar gerekesiyle el koyduu 25 Eyll 2011de renildi | K GVENL ve ZGRL 313

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

6 Aralk 2011de, Abdullah calanla grmek iin Gemlik (Bursa) le Jandarma Komutanlna gelen Asrn Hukuk Brosuna bal avukatlar Mazlum Din, Mahmut Ta ve Sinan Zincirin mral Adasna gidilerine, mral Yksek Gvenlikli F Tipi Cezaevine ulam salayan kosterin bozuk olduu gerekesiyle izin verilmedi 25 Aralk 2011de, Kandra (Kocaeli) 1 Nolu Cezaevinde kalan Murat Kaymazn Birgn Gazetesine gnderdii mektup sonucu cezaevi ynetiminin, tutuklu ve hkmllerin cezaevinde yaadklar sorunlar anlatmak iin baz gazeteci ve yazarlara yazdklar mektuplara izin vermedii renildi 30 Aralk 2011de, 27 Temmuz - 30 Aralk 2011e kadar geen 157 gnlk sre iinde avukatlaryla grtrlmeyen PKK lideri Abdullah calanla grmek iin Gemlik (Bursa) le Jandarma Komutanlna gelen Asrn Hukuk Brosuna bal avukatlar Mazlum Din, Hseyin Boatekin ve Aye Aciniklinin mral Adasna gidilerine, mral Yksek Gvenlikli F Tipi Cezaevine ulam salayan kosterin bozuk olduu gerekesiyle yine izin verilmedi

Cezaevlerinde Disiplin Cezalar 28 Nisan 2011de, Batman M Tipi Kapal Cezaevinde Yksek Seim Kurulunun bamsz milletvekili adaylarna ynelik kararn protesto etmek amacyla, alk grevi yapan tutuklu ve hkmllere er ay ak gre karlmama cezas verildii renildi 29 Nisan 2011de, Tekirda 1 Nolu F Tipi Cezaevinde kalan ehmuz Avcnn, 18 Aralk 2010da kouuna dzenlenen baskn nedeniyle kolunun krlmas zerine gardiyanlar hakknda yapt su duyurusu sonucu cezaevi ynetiminin ehmuz Avcya ay ak gr yasa verdii renildi 3 Mays 2011de, Vicdani reddini duyurarak zorunlu askerlik hizmetini yerine getirmeyi kabul etmeyen nan Suverin Manisa E Tipi Kapal Cezaevine nakledildii ve srdrd alk grevi nedeniyle 20 gn hcre cezas ald renildi 28 Mays 2011de, Krklar (zmir) 2 Nolu F Tipi Cezaevinde yaanan hak ihlallerine dikkat ekmek iin alk grevi yapan tutuklu ve hkmllere bir yl gr yasa verildii renildi 27 Mays 2011de, Tutuklu bulunduu anlurfa E Tipi Cezaevinde saym dzenine gemedii iddiasyla bamsz milletvekili aday brahim Ayhana, anlurfa 2. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan 3 ay iletiim yasa verilmesi nedeniyle, brahim Ayhann seim mektubu gnderemedii renildi 23 Temmuz 2011de, Artan asker ve siyas operasyonlar protesto etmek amacyla Diyarbakr E Tipi Cezaevinde bulunan tutuklu ve hkmllerin yapt alk grevi nedeniyle, aralarnda rnak milletvekili Selma Irmakn da bulunduu alt tutukluya birer ay gr yasa cezas verildii renildi 25 Temmuz 2011de, Tekirda F Tipi Cezaevinde kalan hkml aabeyi emsettin Yeri ziyarete giden, BDP yneticisi Hlya Yerin gardiyanlarla yapt bir tartma nedeniyle alt ay; emsettin Yerin de drt ay gr yasa ald renildi 22 Austos 2011de, 20 Temmuz 2011de, Ankarada 12. Ar Ceza mahkemesinde duruma esnasnda darp edilen tutuklu 11 sankla ilgili olarak Sincan F Tipi Cezaevi ynetiminin de jandarma tutanaklarna dayanarak birer ay gr yasa ve hcre cezas verdii renildi 2 Eyll 2011de, stanbulda 14 Mart 2010da Babakan Recep Tayyip Erdoann katld bir programda parasz eitim talebini ieren pankart atklar iin tutuklanan iki renciden Ferhat Tzere bulunduu cezaevinde trk syledii gerekesiyle alt ay gr yasa verildii renildi 19 Eyll 2011de, Ergenekon rgt Davas kapsamnda 7 Haziran 2009dan bu yana Silivri L Tipi Cezaevinde tutuklu bulunan Avukat Serdar ztrke gardiyanlarla tartt gerekesiyle 3 gn hcre cezas ile bir ay ziyareti yasa verildii renildi 16 Eyll 2011de, Karata (Adana) Kadn Cezaevinde gardiyanlarn durumaya gtrlen mahkmlardan kyafetlerini ve ayakkablarn karmalarn istemelerine mahkmlarn kar kmas nedeniyle darp edildikleri ve mahkmlara 12er gn hcre cezas verildii renildi K GVENL ve ZGRL |

314

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

21 Kasm 2011de, KCK Soruturmas kapsamnda dzenlenen operasyon sonucu tutuklanan ve Tekirda 2 Nolu F Tipi Cezaevine gnderilen Ltfi Balbal, Cneyt zil ve Recep Karagle, cezaevinde plak st aramas uygulamasn protesto ettikleri iin onar gnlk hcre cezas verildii renildi 28 Aralk 2011de, mral Yksek Gvenlikli F Tipi Cezaevinde kalan PKK lideri Abdullah calann cezaevi koullarnn dzeltilmesi talebiyle Bakrky (stanbul) Kadn Cezaevinde alk grevi eylemi yapan 67 tutuklu ve hkmlye bir ay ak gr yasa ve sosyal etkinliklerden men cezas verildii renildi Sevk Uygulamalar 4 ubat 2011de, Tekirda 2 Nolu F Tipi Cezaevinden Kandra (Kocaeli) F Tipi Cezaevine istekleri dnda sevk edilen 11 tutuklu ve hkml adna aklama yapan Ender Bulhaz Aktrk, sevk esnasnda ve gtrldkleri cezaevinde, gardiyanlar tarafndan srekli darp edildiklerini ve kabul etmedikleri halde ince arama uygulamasnn yapldn ifade etti 28 ubat 2011de, Ergenekon Davasndan tutuklu bulunan 54 kiinin, istekleri dnda tutulduklar Silivri (stanbul) 4 ve 5 Nolu Cezaevlerinden Silivri 1 Nolu Cezaevine sevk edildi. Ayn kouta kalan tutuklu sanklar Cumhuriyet Gazetesi yazar Mustafa Balbay ile Yeni Parti Genel Bakan Tuncay zkann da sevk sonrasnda tek kiilik hcreye konulduklar renildi. 14 Mart 2011de, Ergenekon Davasnn tutuklu sanklarndan i Partisi Genel Bakan Dou Perinekin avukat Hasan Basri zbey yapt aklamada, mvekkilinin bir sre nce sevk edildii ve henz tamamlanmayan Silivri 1 Nolu Cezaevindeki hcreleri lam suyu bastn iddia etti.Hasan Basri zbey, Dou Perinekin yan sra be tutuklunun daha hcrelerinin lam suyu olduunu ifade ederek konuyla ilgili olarak cezaevi ynetimine dileke verdiklerini ancak bunun kabul edilmediini syledi 3 Mays 2011de, Vicdani reddini duyurarak zorunlu askerlik hizmetini yerine getirmeyi kabul etmeyen nan Suverin Manisa E Tipi Kapal Cezaevine nakledildii ve srdrd alk grevi nedeniyle 20 gn hcre cezas ald renildi 5 Mays 2011de, Ermenek (Karaman) M Tipi Kapal Cezaevinde 28 Nisan 2011de gr hakknn engellenmesine itiraz eden Emrah Yayla, Arif Snmez ve Mehmet Sevikin gardiyanlar tarafndan dvldkleri sonra ise 3 mahkmun bir gn hcrede tutularak Sincan (Ankara) 1 ve 2 nolu cezaevlerine sevk edildikleri renildi 5 Ekim 2011de, Karata (Adana) Cezaevinden Denizli D Tipi Cezaevine istei dnda sevk edilen zlem Aydnn, nakil srasnda ve sonrasnda gardiyanlar tarafndan darp edildii renildi

Cezaevlerinde Eylemler 16 ubat 2011de, Midyat M Tipi Kapal Cezaevi'nde bulunan Murat Akta PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin yldnm olan 15 ubat' protesto etmek amacyla bedenini atee verdii bildirildi. 5 Mays 2011de, BNGL'deki M Tipi Kapal Cezaevi'nde tek kiilik bir odada kalan hkml T.A., henz belirlenemeyen bir nedenle kendini yakt. Cezaevlerinde Genel Koullar 10 Ocak 2011de, Tekirda F Tipi Cezaevinde kaloriferlerin yaklmamas nedeniyle Ferhat algan adl mahkmun souktan etkilenerek yz felci geirdii renildi 14 Mart 2011de, Ergenekon Davasnn tutuklu sanklarndan i Partisi Genel Bakan Dou Perinekin avukat Hasan Basri zbey yapt aklamada, mvekkilinin bir sre nce sevk edildii ve henz tamamlanmayan Silivri 1 Nolu Cezaevindeki hcreleri lam suyu bastn iddia etti. Hasan Basri zbey, Dou Perinekin yan sra be tutuklunun daha hcrelerinin lam suyu olduunu ifade ederek konuyla ilgili olarak cezaevi ynetimine dileke verdiklerini ancak bunun kabul edilmediini syledi Sincan (Ankara) 1 Nolu F Tipi Cezaevinde kalan Erol Zavarn cezaevi kantininde krmz kalem satnn yaplmamasna ilikin bavurusunu deerlendiren Ankara nfaz Hkimliinin ikyetin reddine karar verdii bildirildi. Karara gereke olarak ise krmz tkenmez kalem, krmz kurun kalem, renkli kt ve daksil gibi | K GVENL ve ZGRL

315

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

malzemelerin baz hkmller tarafndan rgtsel ierikli yaz, dokman ve rgte ait sembol ve bayrak yapmnda kullanlmas gsterildi 25 Mart 2011de, Ergenekon soruturmas kapsamnda Gazeteci Ahmet kn tutuklanmasna neden olan, henz baslmam kitab mamn Ordusunun taslann bir rneinin olabilecei phesiyle Ahmet kn Silivri L Tipi Cezaevindeki kouunun arand renildi. Arama sonrasnda kitabn taslann kouta bulunamad fakat baz fotoraflara el koyulduu bildirildi 28 Mart 2011de, Diyarbakr D Tipi Kapal Cezaevinde tutuklu bulunan Ferit Orakn kendisini yakt iddia edildi. Dicle niversitesi Tp Fakltesi Hastanesinde tedavi altna alnan Ferit Orakn durumunun ciddiyetini koruduu bildirildi 29 Mart 2011de, Trabzon E Tipi Cezaevi ile Of K-1 Tipi Cezaevi, Arakl K-1 Tipi Cezaevi ve Akaabat Ak Cezaevinde tutuklu ve hkmllerin yresel kyafet giymelerine izin verilmedii belirtildi 11 Mays 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan M.. 15.02.2011 tarihinde gstericilerin akirpaa Mahallesinde yry yaparken kendisinin de gzaltna alndn, gzaltnda bulunduu sre ierisinde Adana Emniyet Mdrlne bal ocuk ubesi polis memurlar tarafndan darp edildiini, daha sonra 2. Sulh Mahkemesince tutuklanarak Pozant ocuk Hapishanesine gtrldn, Pozant ocuk Hapishanesine ilk girite st soyulup kaba dayaa maruz brakldn aktard. lerleyen gnlerde sabah saat 04.00 da tuvalet temizlettirme, politik tutuklular adli koulara yerletirmelerin olduu, a brakldklarn ve hastane sevklerinin ge yapldn belirtmitir. 21 Mays 2011de, rnak'n Silopi lesi'nden bulunan kapal cezaevinde saat 17.40'ta silah sesleri gelmeye balad. Ardndan cezaevi etraf askerler tarafndan kuatlrken, 1 tutuklunun bana ald kurunla ar yaraland ve bir askerin de kolundan yaraland bildirildi 22 Mays 2011de, rnak'n Silopi lesi, Silopi Kapal Cezaevi'nde urad silahl saldr sonucu ar yaralanan ve kaldrld Diyarbakr Eitim ve Aratrma Hastanesi Youn Bakm Servisi'nde tedavi altna alnan PKK'li hkml Bedri rn'n hayati tehlikesi devam ettii ve yaralnn ailesine konuya ilikin yetkililerin hibir aklama yapmad belirtilmitir. 1 Haziran 2011de, Urfa'nn Yeniehir Mahallesi'nde ikamet eden Glten E. bir sre nce "rgt adna su iledii" iddiasyla tutukland. Urfa E Tipi Cezaevi'ne gtrlen annelerini 6 ay nce ziyarete giden Rozerin (14), Ruken (18) ve Dilan (20) E. grevli jandarma tarafndan arama noktasnda ince aramadan geirildi ve tacize urad. Tacize itiraz eden kz kardelerle jandarmalar arasnda arbede yaand. Ardndan anne Glten E. Adana Karata Cezaevi'ne srgn edildi kz kardee ise 3 ay gr yasa getirildi. Taciz ve darp eden jandarma ise "Grevliye mukavemet ettikleri" iddiasyla kz karde hakknda su duyurusunda bulundu. 22 (istanbul)/23 (Elbistan) Haziran 2011de, Elbistan E Tipi Cezaevinde kalan 1 mahkma gnderilen kitaplar inceleyen Kahramanmara 1. Sulh Ceza Mahkemesinin, 17 Haziran 2011de ald toplatma karar nedeniyle, stanbulda bulunan nsan Kitabevinde ve Idrda bulunan Serhat Kitabevine gelen polis ekiplerinin thaki Yaynlarndan kan Cengiz Kapmazn calann mral Gnleri adl kitabnn kopyalarna el koyduu renildi. 9 Temmuz 2011de, Artvinin Hopa lesinde Babakan Recep Tayyip Erdoann, 31 Mays 2011de dzenledii seim mitingini protesto ettikleri iin tutuklananlardan Erzurum E Tipi ve H Tipi Cezaevinde kalan 12 kiiden Ali Aksunun kamerasz bir odada dvld; 4 tutuklunun kald kouta fare bulunduu; tutuklulara zgr Gndem ve Birgn Gazetelerinin ve ders kitaplarnn verilmedii renildi 5 Austos 2011de, Urfa E Tipi Kapal Cezaevi'nde tutuklu bulunan siyasi tutuklularn yaknlar haftalk olaan gr iin sabah saatlerinde cezaevine gitti. Gr ncesi st aramas srasnda gardiyanlarn aileleri sk sk aramas aileler ve gardiyanlar arasnda gerginlie neden oldu. Yaanan gerginlik zerine gardiyanlarn bir tutuklu yaknn tartaklamas gerginliin bymesine neden oldu. Cezaevine Urfa Emniyet Mdrl'ne bal evik kuvvet polisleri arld. Cezaevi yetkilileri ailelerin gr sonras dar kmasna izin vermedi. Cezaevinde 1 buuk saat sonra dar kan ailelerin kimlik kontrol yapld. Yaplan kimlik kontrol srasnda Azad Yardmc isimli yurtta gzaltna alnd. Gzalt gerekesi renilemeyen Yardmc, l Emniyet Mdrl'ne gtrld. 14 Austos 2011de, Sincan (Ankara) 1 Nolu F Tipi Cezaevinde kalan Halil Gndoann 1988 ylnda Metris (stanbul) Askeri Cezaevinden tnel kazarak kat olay anlatan Metristen Munzura-Bir Firarinin yks adl kitabn ikinci cildinin taslana cezaevi idaresinin el koyu ve taslan yok edilmesine karar verdii renildi K GVENL ve ZGRL |

316

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

7 Eyll 2011de, HD Bingl ubemize bavuruda bulunan Zeynep Yurtsever; Erzurum E Tipi Kapal Cezaevinde tutuklu olan yeenimi ziyarete giderken ok ho olmayan eylerle karlatm. Arama noktasnda ok kt muameleyle karlatm, kendimi aalanm hissettim. Bu muamele sadece kadn arama noktasnda oluyor. Bu durumun insani bir durum olmadn dnyorum. Bir kadn olarak bu duruma daha uygun bir arama uygulanmasn istiyorum. Demitir. 9 Eyll 2011de, Erzurum E Tipi Cezaevinde her ayn ilk haftasnda yaplan ak gre gelen mahkm yaknlarna ince arama adyla arama yapld ve arama srasnda mahkm yaknlarnn i amarlarnn kartlmaya zorland renildi. Uygulamaya kar kanlarn ise ak gre alnmad belirtildi 5 Ekim 2011de, Erzurum H Tipi Kadn Cezaevinde kalan tutuklu ve hkmller aileleri araclyla yaptklar aklamada, kendileriyle gre gelen ailelerinin stlerinin plak hale getirilip uygunsuz bir ekilde iki kez arandn ve kendilerinin de srekli olarak szl ve fiziksel tacize maruz kaldklar ifade edildi. 4 Kasm 2011de, basn aklamas yapan HD stanbul ubesi, Tekirda F Tipi Cezaevinde doalgaza geilecei iddiasyla kaloriferlerin yaklmadn; koulara haftada bir gn bir saat sreyle temizlik amacyla su verildiini; iki aydr scak su verilmediini ileri srd 23 Kasm 2011de, Ergenekon Soruturmas kapsamnda Oda TVye dzenlenen operasyon kapsamnda tutuklanan Gazeteci Nedim enerin tutuklu bulunduu Silivri (stanbul) Cezaevi Kampsnde vakit geirmek iin saz kursuna yapt bavurunun gvenlik gerekesiyle cezaevi ynetimi tarafndan reddedildii renildi 2 Aralk 2011de, Adana F Tipi Cezaevinden talepleri olmakszn Antakya E Tipi Cezaevinde sevk edilen 7 mahkmun ayn davadan yarglanmalarna ramen ayn kouta kalamadklar; sevk edildikten sonra bir ay boyunca 7 mahkma yastk verilmedii; scak su kullanmnn haftada iki defa 20er dakika ile souk su kullanmnn ise gnn belirli saatlerinde snrl olarak verilmesi nedeniyle temizlik sorunu yaand renildi 4 Aralk 2011de, Futbolda ike Soruturmas kapsamnda Metris (stanbul) T Tipi Cezaevinde tutuklu bulunan Fenerbahe Kulb Asbakan ekip Mosturolunun sabah kouunda intihar giriiminde bulunduu renildi. 7 Temmuz 2011den beridir depresyon tedavisi grd ileri srlen ekip Mosturolunun Bakrky Ruh ve Sinir Hastalklar Hastanesinde tedavisinin tamamlanmasnn ardndan cezaevine gnderildii belirtildi. 12 Aralk 2011de, Devrimci Karargh rgt Soruturmas kapsamnda 10 Aralk 2011de tutuklanan Trkiye Gerei Dergisi yazar ve Halklarn Demokratik Kongresi delegesi Mehmet Gnein, sevk edildii Tekirda 2 Nolu F Tipi Cezaevinin giriinde ince arama ad altnda plak arama uygulamasna kar kt iin gardiyanlar tarafndan darp edildii ve tek kiilik bir hcreye konulduu renildi 19 Aralk 2011de, KCK Soruturmas kapsamnda Halkn Hukuk Brosuna dzenlenen operasyon sonucu 28 Kasm 2011de tutuklanarak Kandra 2 Nolu F Tipi Cezaevine sevk edilen avukatlardan Serkan Akba, Mehmet Bayraktar ve Mehmet Nuri Denizin ince arama ad altnda plak arama uygulamasna kar ktklar iin gardiyanlar tarafndan darp edildikleri renildi 26 Aralk 2011de, Kocaeli 1 Nolu F Tipi Cezaevinde kalan Sami zbilin yeni romann yazmak iin Adalet Bakanlna bilgisayar satn almak iin bavurduu; Adalet Bakanlnn talebi kabul etmesine ramen cezaevi ynetiminin eitli gerekeler ileri srerek Sami zbilin bilgisayarn kullanmasn engelledii renildi 31 Aralk 2011de, Hatay E Tipi Cezaevinde kalan Gler Bilenin tek kiilik hcrede tutulduu; kald koullar anlatmak iin bir akrabasna yazd faksn sakncal bulunarak kendisi hakknda soruturma ald; bir gardiyan tarafndan cinsel tacize urad HD Adana ubesine gnderilen mektup sonucu renildi

SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER Gzaltna Alnan Snmac ve Gmenler 1 Ocak 2011de, Kolluk Kuvvetlerince, rnak il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan, 4 Myanmar uyruklu ahs yakalanmtr. | SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER

317

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

3 Ocak 2011de, Elaz`da, Van`dan stanbul`a giden iki otobste, yurda kaak yollardan girdii belirlenen Afganistan uyruklu 10 kiiyi gzaltna ald. 5 Ocak 2011de, Kolluk Kuvvetlerince, rnak ve Mardin il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan, 4 Irak, 2 Somali ve 1 Suriye uyruklu olmak zere toplam 7 ahs yakalanmtr. 5 Ocak 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 5 Afganistan uyruklu ahs yakalanmtr. 5 Ocak 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Irak uyruklu 6 ahs yakalanmtr. 6 Ocak 2011de Kolluk Kuvvetlerince, anlurfa, Mardin ve Idr il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 20 Myanmar, 8 Filistin, 6 Kongo, 1 Azerbaycan, 1 Eritre ve 1 Sudan uyruklu olmak zere toplam 37 ahs yakalanmtr. 6 Ocak 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 2 Irak uyruklu ahs yakalanmtr. 7 Ocak 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 2 Suriye vatanda ahs yakalanmtr. 7 Ocak 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Ar, Hakkari ve rnak il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 9 Afganistan, 6 Myanmar, 1 Fas uyruklu olmak zere toplam 16 ahs yakalanmtr. 11 Ocak 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Ar il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 3 ran, 2 Filistin, 1 Fas ve 1 Myanmar uyruklu olmak zere toplam 7 ahs yakalanmtr. 11 Ocak 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen ran uyruklu 8 ahs yakalanmtr. 11 Ocak 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 3 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 12 Ocak 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Mardin il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 3 Fas, 1 Afganistan ve 1 Suriye uyruklu olmak zere toplam 5 ahs yakalanmtr. 13 Ocak 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Irak uyruklu 9 ahs yakalanmtr. 13 Ocak 2011de Trkiye'ye giri yaparak snma bavurusunda bulunan ve 50 gndr Atatrk Havaliman Nezarethanesi'nde tutulan Filistinli Hasan Muhammed ve ei eitli sorgulamalarn ardndan havaliman polis yetkilileri tarafndan nezarethaneye kondu. Aradan 50 gn gemesine ramen Hasan Muhammed ve ei hakknda henz bir ilem yaplmad. Hasan Muhammed ve ei ne serbest brakld ne de geldikleri yere iade edildi. MazlumDer stanbul ubesi'ne yaplan bavuruya gre Hasan Muhammed, nezarethanede kald gnler ierisinde polis tarafndan kt muameleye maruz kald. Kendisine, nezarethanedeki dier kiilerden farkl tutularak ay dahi verilmediini ifade etti. Hasan Muhammed, kendisinin polis tarafndan darbedildiini ispatlayan grntleri de dernee ulatrd. Dernek, ileri Bakan Beir Atalay ile stanbul Valisi Hseyin Avni Mutlu'ya u sorular yneltti: "Bir ailenin 50 gn boyunca uluslararas bir terminalde bekletilmesi ve temel ihtiyalardan mahrum kalarak kt muameleye ve ikenceye maruz braklmas hangi gerekelerle izah edilebilir. Grntlerdeki darp izleri aktr ve sz konusu kii doktor tedavisine gtrldn ancak doktorun kendisine hibir rapor vermediini ifade etmitir. 14 Ocak 2011de Kolluk Kuvvetlerince, rnak, Hakkari ve Sivas il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 9 Irak, 8 ran ve 1 Filistin uyruklu olmak zere toplam 18 ahs yakalanmtr. 17 Ocak 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 ran uyruklu ahs yakalanmtr. 18 Ocak 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 3 Msr, 1 Somali uyruklu olmak zere toplam 4 ahs yakalanmtr.

318

SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

19 Ocak 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van ve Idr il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 3 Azerbaycan, ve 1 zbekistan uyruklu olmak zere toplam 4 ahs yakalanmtr 19 Ocak 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 10 in, 6 Pakistan, 6 Afganistan ve 2 Banglade uyruklu toplam 24 ahs yakalanmtr. 20 Ocak 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Irak uyruklu 2 ahs yakalanmtr. 20 Ocak 2011de Kolluk Kuvvetlerince, rnak ve Idr il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 3 Msr, 2 Irak, 2 Rusya ve 1 Filistin uyruklu olmak zere toplam 8 ahs yakalanmtr. 21 Ocak 2011de, Bitlis temsilciliimize bavuruda bulunan nga VEKUA adl yabanc uyruklu kadn, Bitliste Hanedan Otelinin merdivenlerinde gzaltna alndn, gzalt ilemleri iin gtrld karakolda kendisine hakaret edilerek snr d edildiini bildirmitir. 24 Ocak 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 4 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 25 Ocak 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Elaz ve Batman il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 19 Afganistan, ve 14 Filistin uyruklu olmak zere toplam 33 ahs yakalanmtr 25 Ocak 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Kilis ve anlurfa il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 6 Myanmar, 1 Filistin ve 1 Suriye uyruklu ahs olmak zere toplam 8 ahs yakalanmtr. 25 Ocak 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrolde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 6 Afganistan uyruklu ahs yakalanmtr. 27 Ocak 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Ar il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 5 Pakistan uyruklu ahs yakalanmtr. 28 Ocak 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen ran uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 30 Ocak 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Irak uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 31 Ocak 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Mardin ve Hakkari il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 3 ran, 3 Cezayir, 3 Suriye uyruklu olmak zere toplam 9 ahs yakalanmtr. 1 ubat 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Somali uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 2 ubat 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Hakkari, Hatay, Idr ve Erzincan il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 4 Banglade, 2 Azerbaycan, 1 Somali ve 1 Afganistan uyruklu olmak zere toplam 8 ahs yakalanmtr. 3 ubat 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 3 Suriye ve 2 Somali uyruklu olmak zere toplam 5 ahs yakalanmtr. 4 ubat 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Afganistan uyruklu ahs yakalanmtr. 4 ubat 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Mardin il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 8 Afganistan, 2 Filistin, 1 ran uyruklu olmak zere toplam 11 ahs yakalanmtr. 5 ubat 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Idr, Hatay ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 7 Filistin, 1 Azerbaycan, 1 zbekistan ve 1 Suriye uyruklu ahs olmak zere toplam 10 ahs yakalanmtr.

| SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER

319

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

5 ubat 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 3 Suriye, 1 Filistin uyruklu olmak zere toplam 4 ahs yakalanmtr 6 ubat 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Mardin il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 6 Somali ve 1 Suriye uyruklu olmak zere toplam 7 ahs yakalanmtr. 7 ubat 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Ar il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 16 Filistin, 3 ran ve 2 Afganistan uyruklu olmak zere toplam 21 ahs yakalanmtr. 9 ubat 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 4 Trk vatanda ve Suriye uyruklu 1 ahs olmak zere toplam 5 ahs yakalanmtr. 10 ubat 2011de Kolluk Kuvvetlerince, anlurfa il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 21 Filistin, 3 Eritre uyruklu olmak zere toplam 24 ahs yakalanmtr. 10 ubat 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 35 Afganistan, 10 Pakistan, 5 ran ve 2 Filistin uyruklu olmak zere toplam 52 ahs yakalanmtr. 11 ubat 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Mardin il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 3 Filistin uyruklu ahs yakalanmtr. 11 ubat 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 3 Trk vatanda ve 1 Suriye uyruklu olmak zere toplam 4 ahs yakalanmtr. 12 ubat 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Filistin uyruklu ahs yakalanmtr. 12 ubat 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Ar il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 14 Filistin, 5 Afganistan, 4 Pakistan, 2 Cezayir, 2 Uganda, 1 Gana ve 1 Gambiya uyruklu olmak zere toplam 29 ahs yakalanmtr 13 ubat 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen ran uyruklu 3 ahs yakalanmtr. 14 ubat 2011de Kolluk Kuvvetlerince, anlurfa, Hatay ve Ar il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 4 Myanmar ve 2 Suriye uyruklu olmak zere toplam 6 ahs yakalanmtr. 14 ubat 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 6 Somali ve 4 Eritre uyruklu olmak zere toplam 10 ahs yakalanmtr. 15 ubat 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Mardin il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 6 Somali, 4 Eritre ve 2 Suriye uyruklu olmak zere toplam 12 ahs yakalanmtr. 17 ubat 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 2 Afganistan, 1 Somali, 1 Fas, 1 ran uyruklu olmak zere toplam 5 ahs yakalanmtr. 18 ubat 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Hatay ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 9 Afganistan ve 2 Myanmar uyruklu olmak zere toplam 11 ahs yakalanmtr. 19 ubat 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye, uyruklu ahs yakalanmtr. 19 ubat 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Idr il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 8 Filistin, 5 Azerbaycan, 3 Krgzistan uyruklu olmak zere toplam 16 ahs yakalanmtr

320

SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

20 ubat 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan Afganistan uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 21 ubat 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Ar il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 10 Filistin, 3 Pakistan, 1 Grcistan uyruklu olmak zere toplam 14 ahs yakalanmtr. 21 ubat 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 22 ubat 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Ar Bitlis ve Idr il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 14 Filistin, 9 Afganistan, 5 Pakistan, 3 Grcistan, 1 Azerbaycan, 1 Irak ve 1 ran uyruklu olmak zere toplam 34 ahs yakalanmtr. 23 ubat 2011de Kolluk Kuvvetlerince, rnak il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 2 Irak uyruklu ahs yakalanmtr. 24 ubat 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 12 Filistin ve 5 Afganistan uyruklu olmak zere toplam 17 ahs yakalanmtr. 24 ubat 2011de Trkiye'den ran'a yasa d yollardan gemeye alan 1 ran uyruklu ahs yakalanmtr. 25 ubat 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Idr il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 2 Azerbaycan uyruklu ahs yakalanmtr. 25 ubat 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 sve vatanda yakalanmtr. 26 ubat 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Idr ve Mardin il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 11 Grcistan, 7 Azerbaycan, 3 Krgzistan, 1 Filistin ve 1 ran uyruklu olmak zere toplam 23 ahs ve bu ahslarla balantl 2 Trk vatanda yakalanmtr. 28 ubat 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Mardin / Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 6 Filistin, 3 Afganistan ve 1 Suriye uyruklu ahs olmak zere toplam 10 ahs yakalanmtr. 2 Mart 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Ar ve Bitlis il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 28 Pakistan, 5 Afganistan, uyruklu olmak zere toplam 33 ahs yakalanmtr. 3 Mart 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasad yollardan geen 3 Somali uyruklu ahs yakalanmtr. 3 Mart 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis ve anlurfa il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 8 Afganistan, 4 Azerbaycan, 2 ran, 1 Suriye, 1 zbekistan ve 1 Krgzistan uyruklu olmak zere toplam 17 ahs yakalanmtr. 4 Mart 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis ve Idr il merkezlerince icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 6 Afganistan, 6 Azerbaycan uyruklu olmak zere toplam 12 ahs yakalanmtr 4 Mart 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasad yollardan geen Irak uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 5 Mart 2011de Kolluk Kuvvetlerince, rnak ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 2 ran ve 1 Irak uyruklu olmak zere toplam 3 ahs yakalanmtr. 5 Mart 2011de ran'dan Trkiye'ye yasad yollardan geen ran uyruklu 2 ahs yakalanmtr. 8 Mart 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Somali uyruklu 3 ahs yakalanmtr.

| SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER

321

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

9 Mart 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Ar il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 5 ran uyruklu ahs yakalanmtr. 10 Mart 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Ar ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 9 Afganistan, 2 Filistin uyruklu olmak zere toplam 11 ahs yakalanmtr. 12 Mart 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Batman il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 6 Afganistan, 2 Suriye ve 1 Azerbaycan uyruklu olmak zere toplam 9 ahs yakalanmtr. 13 Mart 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Hakkari il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 1 ran uyruklu ahs yakalanmtr. 14 Mart 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Ar il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 6 Afganistan uyruklu ahs yakalanmtr. 14 Mart 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 3 Somali ve 2 Pakistan uyruklu olmak zere toplam 5 ahs yakalanmtr 15 Mart 2011de Suriyeden Trkiyeye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 15 Mart 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Mardin il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiyede bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 2 Pakistan, 1 Myanmar ve 1 Suriye uyruklu olmak zere toplam 4 ahs yakalanmtr. 16 Mart 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 16 Mart 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Afganistan uyruklu 10 ahs yakalanmtr. 17 Mart 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 7 Afganistan, 7 Pakistan, 2 ran ve 1 Moritanya uyruklu olmak zere toplam 17 ahs yakalanmtr. 17 Mart 2011de Kuvvetlerince, Bitlis il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 9 Filistin, 7 Afganistan, 2 ran uyruklu olmak zere toplam 18 ahs yakalanmtr. 17 Mart 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Ar, Artvin ve Bitlis il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 17 Pakistan, 5 Filistin ve 3 Afganistan uyruklu olmak zere toplam 25 ahs yakalanmtr. 18 Mart 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van, Ar ve Mardin il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 11 Filistin, 7 Pakistan, 6 Afganistan, 2 Suriye, 1 Trkmenistan uyruklu olmak zere toplam 27 ahs yakalanmtr. 18 Mart 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 19 Mart 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Idr il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 7 Azerbaycan ve 3 Komor uyruklu olmak zere toplam 27 ahs yakalanmtr 21 Mart 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 21 Mart 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Erzurum ve Batman il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 7 Afganistan, 1 Grcistan ve 1 zbekistan uyruklu olmak zere toplam 9 ahs yakalanmtr. 21 Mart 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 3 ran uyruklu ahs yakalanmtr.

322

SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

22 Mart 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 22 Pakistan, 4 Afganistan uyruklu olmak zere toplam 26 ahs yakalanmtr. 22 Mart 2011de Trkiye'den ran'a yasa d yollardan gemeye alan ran uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 22 Mart 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 3 Somali ve 1 Suriye uyruklu olmak zere toplam 4 ahs yakalanmtr. 23 Mart 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Lbnan uyruklu ahs yakalanmtr. 23 Mart 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis, anlurfa, rnak ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 8 Irak, 2 Afganistan uyruklu olmak zere toplam 10 ahs yakalanmtr 25 Mart 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van ve Hakkari il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 9 Filistin, 5 Afganistan ve 1 Irak uyruklu olmak zere toplam 15 ahs yakalanmtr 25 Mart 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 2 Filistin vatanda yakalanmtr. 26 Mart 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Kars ve Bitlis il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 5 Afganistan ve 1 Azerbaycan uyruklu olmak zere toplam 6 ahs yakalanmtr. 26 Mart 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Trk vatanda ve 1 Fas uyruklu olmak zere toplam 2 ahs yakalanmtr. 27 Mart 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 28 Mart 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 4 Afganistan, 1 Pakistan uyruklu olmak zere toplam 5 ahs yakalanmtr. 29 Mart 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 2 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 29 Mart 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Mardin, Hatay, Hakkari ve Batman il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 6 Irak, 5 Afganistan, 5 Grcistan, 2 Filistin, 1 ran ve 1 Fildii Sahili uyruklu olmak zere toplam 20 ahs yakalanmtr. 30 Mart 2011de Kolluk Kuvvetlerince, anlurfa ve Ar il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 1 Suriye, 1 Pakistan ve 1 Trkmenistan uyruklu olmak zere toplam 3 ahs yakalanmtr. 31 Mart 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Trk vatanda ve Suriye uyruklu 1 ahs olmak zere toplam 2 ahs yakalanmtr. 31 Mart 2011de Kuvvetlerince, Erzurum ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 2 Afganistan ve 1 Trkmenistan uyruklu olmak zere toplam 3 ahs yakalanmtr 1 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Ar ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 6 ran ve 3 Myanmar uyruklu olmak zere toplam 9 ahs yakalanmtr. 2 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrolde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 5 Afganistan uyruklu ahs yakalanmtr. 3 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrolde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 4 Afganistan uyruklu ahs yakalanmtr. | SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER

323

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

3 Nisan 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 2 Somali ve 2 Pakistan uyruklu olmak zere toplam 4 ahs yakalanmtr. 3 Nisan 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Irak uyruklu 5 ahs yakalanmtr. 4 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Artvin ve anlurfa il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 4 Suriye, 3 Grcistan ve 2 Irak uyruklu ahs olmak zere toplam 9 ahs yakalanmtr 5 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 4 Afganistan, uyruklu ahs yakalanmtr. 5 Nisan 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Irak uyruklu ahs yakalanmtr. 6 Nisan 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 6 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Hakkari ve Bitlis il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 24 Pakistan, 2 Afganistan, 2 Grcistan uyruklu olmak zere toplam 28 ahs yakalanmtr. 6 Nisan 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Myanmar uyruklu 7 ahs yakalanmtr. 7 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Kilis ve Ar il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 4 ran ve 1 Irak uyruklu olmak zere toplam 5 ahs yakalanmtr. 7 Nisan 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 7 Afganistan ve 6 ran uyruklu olmak zere toplam 13 ahs yakalanmtr. 8 Nisan 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 2 Irak ve 1 Trkmenistan uyruklu olmak zere toplam 3 ahs yakalanmtr. 8 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van ve Hakkari il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 31 Afganistan, 5 zbekistan, 2 Cezayir uyruklu olmak zere toplam 38 ahs yakalanmtr. 9 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Idr ve rnak il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 16 Filistin, 2 Irak ve 1 Azerbaycan uyruklu ahs olmak zere toplam 19 ahs yakalanmtr 10 Nisan 2011de Grcistan'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Myanmar uyruklu ahs yakalanmtr. 10 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Hakkari ve Mardin il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 7 Afganistan, 7 Banglade, 6 ran ve 1 Suriye uyruklu olmak zere toplam 21 ahs yakalanmtr. 12 Nisan 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 2 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 12 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Ar il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 3 Afganistan ve 1 Irak uyruklu olmak zere 4 ahs yakalanmtr. 13 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Ar il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 4 Afganistan, 2 Banglade, 2 Irak ve 1 Pakistan uyruklu olmak zere toplam 9 ahs yakalanmtr. 13 Nisan 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Irak uyruklu 9 ahs yakalanmtr. 13 Nisan 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr.

324

SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

14 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 6 Afganistan, 1 Filistin ve 1 Grcistan uyruklu olmak zere toplam 8 ahs yakalanmtr. 15 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Hakkari il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 4 ran uyruklu ahs yakalanmtr. 16 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 4 ran ve 3 Afganistan uyruklu olmak zere toplam 7 ahs yakalanmtr 17 Nisan 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Trkmenistan uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 18 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan Afganistan uyruklu 11 ahs yakalanmtr. 18 Nisan 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Banglade uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 18 Nisan 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Irak uyruklu 2 ahs yakalanmtr. 18 Nisan 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Filistin uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 19 Nisan 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 2 ahs yakalanmtr. 21 Nisan 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 8 Afganistan ve 2 Pakistan uyruklu 10 ahs yakalanmtr 22 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 4 Filistin ve 1 ran uyruklu olmak zere toplam 5 ahs yakalanmtr. 21 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 10 Filistin, 5 Afganistan, 3 ran ve 3 Grcistan uyruklu olmak zere toplam 21 ahs yakalanmtr. 24 Nisan 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 24 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Ar il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 18 Pakistan ve 6 ran uyruklu olmak zere toplam 24 ahs yakalanmtr. 25 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis ve Mardin il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 4 Suriye, 1 Rus ve 1 Pakistan uyruklu olmak zere toplam 6 ahs yakalanmtr. 25 Nisan 2011de Trkiye'den ran'a yasa d yollardan gemeye alan ran uyruklu 2 ahs yakalanmtr. 25 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis ve Ar il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 6 Filistin, 6 ran, 5 Afganistan, 3 Trkmenistan ve 2 Pakistan uyruklu olmak zere toplam 22 ahs yakalanmtr. 25 Nisan 2011de, HD stanbul ubemizi Kumkap Yabanclar ubesinden telefonla arayarak: Avclarda oturuyordum. TC vatanda olan ve u an Silivri Cezaevinde bulunan Murat Tz ile tam tarihi hatrlamamakla birlikte 2006 ya da 2007 ylnda resmi nikh yaptk. 3 ocuumuz var. ki ocuuma Avclardaki komularm dnml olarak bakyorlar fakat 2 yandaki olum Ceyhun Tz benim ile birlikte 3 aydr Kumkap yabanclar ubesinde tutulmakta. Polisler her gn gelip beni snrd edeceklerini sylyorlar. 6 Maysta fuhu sulamasndan dolay durumam var diye beyanda bulundu. 26 Nisan 2011de Trkiye'den Suriye'ye yasa d yollardan gemeye alan 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr.

| SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER

325

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

27 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 21 Afganistan, 4 Pakistan ve 2 Trkmenistan uyruklu olmak zere toplam 27 ahs yakalanmtr. 27 Nisan 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 2 Suriye ve 1 Filistin uyruklu olmak zere toplam 3 ahs yakalanmtr. 27 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 8 Irak, 6 Pakistan, 2 Afganistan ve 1 Cezayir uyruklu olmak zere toplam 17 ahs yakalanmtr. 28 Nisan 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 29 Nisan 2011de Trkiye'den ran'a yasa d yollardan gemeye alan ran uyruklu 2 ahs yakalanmtr. 29 Nisan 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Ar il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 8 Pakistan, 3 Afganistan ve 2 ran uyruklu olmak zere toplam 13 ahs yakalanmtr. 30 Nisan 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Irak uyruklu 4 ahs yakalanmtr. 1 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 2 Afganistan uyruklu ahs yakalanmtr. 1 Mays 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 2 ahs yakalanmtr. 2 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, rnak il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 4 Irak uyruklu ahs yakalanmtr. 2 Mays 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen ran uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 4 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis ve rnak il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 10 Afganistan, 5 Pakistan ve 1 ran uyruklu olmak zere toplam 16 ahs yakalanmtr. 5 Mays 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen ran uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 5 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Diyarbakr ve rnak il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 3 Suriye ve 1 Dominik Cumhuriyeti uyruklu olmak zere toplam 4 ahs yakalanmtr. 6 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 2 ran ve 1 Pakistan uyruklu olmak zere toplam 3 ahs yakalanmtr. 7 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Ar il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 10 Filistin, 2 Pakistan, 1 Libya uyruklu olmak zere toplam 3 ahs yakalanmtr. 7 Mays 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 2 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 8 Mays 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 2 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 8 Mays 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 ran uyruklu ahs yakalanmtr. 8 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan, 6 Filistin, 1 zbekistan uyruklu olmak zere toplam 7 ahs yakalanmtr.

326

SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

9 Mays 2011de Koluk Kuvvetlerince, Diyarbakr, Bitlis ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 15 ran, 6 Banglade, 3 Afganistan, 2 Filistin, 1 Suriye uyruklu olmak zere toplam 27 ahs yakalanmtr 10 Mays 2011de Trkiyeden rana yasa d yollardan gemeye alan ran uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 10 Mays 2011de Suriyeden Trkiyeye yasa d yollardan geen 8 Suriye ve 4 Somali uyruklu olmak zere toplam 12 ahs yakalanmtr. 11 Mays 2011de Trkiye'den Suriye'ye yasa d yollardan gemeye alan 2 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 11 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Ar il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 10 Filistin, 6 Afganistan uyruklu olmak zere toplam 16 ahs yakalanmtr. 13 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Hakkari ve Ar il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 9 Pakistan, 6 Fas, 3 Afganistan, 2 Filistin, uyruklu toplam 20 ahs yakalanmtr. 15 Mays 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 16 Mays 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen ran uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 17 Mays 2011de Trkiye'den Suriye'ye yasa d yollardan gemeye alan Suriye uyruklu 3 ahs yakalanmtr. 17 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van ve Idr il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 7 Azerbaycan, 7 Afganistan, 3 Filistin, 1 ran uyruklu toplam 18 ahs yakalanmtr. 18 Mays 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 10 Afganistan ve 3 Burma uyruklu olmak zere 13 ahs yakalanmtr. 18 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van ve rnak il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 6 Pakistan, 4 Afganistan, 1 Suriye uyruklu olmak zere toplam 11 ahs yakalanmtr. 19 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, rnak il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 3 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 20 Mays 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 20 Mays 2011de Trkiye'den Suriye'ye yasa d yollardan gemeye alan Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 20 Mays 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Afganistan uyruklu 2 ahs yakalanmtr. 22 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 4 Afganistan, 1 ran uyruklu olmak zere toplam 5 ahs yakalanmtr. 22 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Hakkari il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 13 Afganistan, 2 ran, uyruklu toplam 15 ahs yakalanmtr. 23 Mays 2011de Trkiye'den Suriye'ye yasa d yollardan gemeye alan Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 23 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 6 Afganistan, ve 2 Cezayir uyruklu olmak zere toplam 8 ahs yakalanmtr.

| SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER

327

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

24 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van ve anlurfa il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 50 Afganistan, 27 Pakistan, 2 Suriye, 1 ran uyruklu ahs olmak zere toplam 80 ahs yakalanmtr 25 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van ve Bitlis il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 8 Afganistan, 7 Filistin, 2 ran ve 1 Irak uyruklu olmak zere toplam 18 ahs yakalanmtr. 26 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Malatya ve Idr il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 18 Afganistan, 15 Pakistan, 9 Filistin, 4 Grcistan ve 2 Azerbaycan uyruklu olmak zere toplam 48 ahs yakalanmtr. 27 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan Afganistan uyruklu 7 ahs yakalanmtr. 28 Mays 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 28 Mays 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 9 ran uyruklu ahs yakalanmtr. 29 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Kars ve Ar il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 48 Pakistan, 6 Afganistan, 4 Trkmenistan, 3 Filistin, 3 ran uyruklu olmak zere toplam 64 ahs yakalanmtr. 29 Mays 2011de Trkiye'den Suriye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 30 Mays 2011de Trkiye'den Suriye'ye yasa d yollardan gemeye alan 1 Filistin ve 1 rdn uyruklu ahs yakalanmtr. 30 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis ve Hakkari il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 21 ran, 3 Filistin uyruklu olmak zere toplam 24 ahs yakalanmtr. 31 Mays 2011de Trkiyeden Suriyeye yasa d yollardan gemeye alan Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 31 Mays 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Diyarbakr, Van ve Ar il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiyede bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 35 Pakistan, 9 Afganistan, 2 Trkmenistan uyruklu olmak zere toplam 46 ahs yakalanmtr. 1 Haziran 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 1 Haziran 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Afganistan uyruklu 28 ahs yakalanmtr. 1 Haziran 2011de Suriyeden Trkiyeye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 3 ahs yakalanmtr. 7 Haziran 2011de Siirt merkezde beraber gezen 9 Pakistan uyruklu mlteci, polisin kimlik kontrolnde yakaland. Yakalanan mlteciler Siirt Emniyet Mdrl'ndeki ilemlerin ardndan Siirt Devlet Hastanesi'nde salk kontrolnden geirildi. Salk kontrolnn ardndan mlteciler snr d edildi. 2 Haziran 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van, Idr, Bitlis ve Ar il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 31 Afganistan, 16 Filistin, 7 ran, 2 Azerbaycan, 1 zbekistan, 1 Pakistan uyruklu olmak zere toplam 58 ahs yakalanmtr. 2 Haziran 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 2 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 2 Haziran 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 8 Pakistan, 6 Afganistan uyruklu olmak zere toplam 14 ahs yakalanmtr. 3 Haziran 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van ve Bitlis il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 5 Afganistan, 5 Pakistan, 1 zbekistan, 1 Grcistan uyruklu olmak zere toplam 12 ahs yakalanmtr. SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER |

328

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

4 Haziran 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Ar ve rnak il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 4 Filistin, 1 Irak uyruklu olmak zere toplam 5 ahs yakalanmtr 5 Haziran 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 19 Afganistan uyruklu ahs yakalanmtr. 5 Haziran 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 6 Haziran 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen, Suriye uyruklu 2 ahs yakalanmtr. 6 Haziran 2011de Kolluk Kuvvetlerince, rnak il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 3 Afganistan ve 3 Suriye uyruklu olmak zere toplam 6 ahs yakalanmtr. 7 Haziran 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Elaz il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 7 Haziran 2011de Grcistan'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Grcistan uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 7 Haziran 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen ran uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 8 Haziran 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 5 Suriyeli ahs yakalanmtr. 9 Haziran 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 18 Pakistan, 6 Irak, uyruklu olmak zere toplam 24 ahs yakalanmtr. 9 Haziran 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis ve Mu il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 22 Afganistan, 14 ran, 14 Pakistan, 1 Grcistan uyruklu olmak zere toplam 51 ahs yakalanmtr 9 Haziran 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 20 Afganistan ve 1 ran uyruklu olmak zere toplam 21 ahs yakalanmtr. 11 Haziran 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Mardin il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 2 ran ve 2 Suriye uyruklu olmak zere toplam 4 ahs yakalanmtr. 11 Haziran 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 2 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 12 Haziran 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 12 Haziran 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Mardin il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 14 Haziran 2011de Trkiye'den Suriye'ye yasa d yollardan gemeye alan 15 Suriye ve 1 Fransz uyruklu olmak zere toplam 16 ahs yakalanmtr. 14 Haziran 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 5 ahs yakalanmtr. 15 Haziran 2011de Trkiye'den Suriye'ye yasa d yollardan gemeye alan 14 Suriye, 1 svire uyruklu olmak zere toplam 15 ahs yakalanmtr. 15 Haziran 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 15 Haziran 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Irak uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 15 Haziran 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Mardin il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 5 Afganistan, 4 Suriye, 1 Pakistan uyruklu olmak zere toplam 10 ahs yakalanmtr. | SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER 329

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

16 Haziran 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Mardin, Gaziantep ve rnak il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 24 Filistin, 7 Afganistan, 9 Pakistan, 4 Irak, 2 ran, 1 Libya, 35 Suriye uyruklu olmak zere toplam 82 ahs yakalanmtr. 17 Haziran 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 ran uyruklu ahs yakalanmtr. 17 Haziran 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 3 Irak uyruklu ahs yakalanmtr. 18 Haziran 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Gaziantep ve rnak il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 14 Pakistan, 3 Irak, uyruklu olmak zere toplam 17 ahs yakalanmtr. 18 Haziran 2011de Trkiye'den Suriye'ye yasa d yollardan gemeye alan 2 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 19 Haziran 2011de Trkiye'den Suriye'ye yasa d yollardan gemeye alan Suriye uyruklu 11 ahs yakalanmtr 20 Haziran 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 18 Afganistan, 2 Pakistan uyruklu olmak zere toplam 20 ahs yakalanmtr. 21 Haziran 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 8 Irak uyruklu ahs yakalanmtr. 22 Haziran 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis ve rnak il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 16 Irak, 14 Afganistan, 4 Pakistan, 1 Grcistan uyruklu olmak zere toplam 35 ahs yakalanmtr. 23 Haziran 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 4 Afganistan, 2 Pakistan, 1 ran uyruklu olmak zere toplam 7 ahs yakalanmtr. 23 Haziran 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 5 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 24 Haziran 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 12 Myanmar, 1 Trkmenistan uyruklu olmak zere toplam 13 ahs yakalanmtr. 25 Haziran 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye vatanda yakalanmtr. 26 Haziran 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Idr il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 2 Azerbaycan uyruklu ahs yakalanmtr. 27 Haziran 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 30 Afganistan uyruklu ahs yakalanmtr. 28 Haziran 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 2 zbekistan uyruklu ahs yakalanmtr. 28 Haziran 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 33 Afganistan, 2 Libya uyruklu olmak zere toplam 35 ahs yakalanmtr. 30 Haziran 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Hakkari ve Mardin il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 20 Afganistan, 4 Irak, 2 Suriye uyruklu olmak zere toplam 26 ahs yakalanmtr. 30 Haziran 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 1 Temmuz 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 5 Afganistan ve 1 Filistin uyruklu olmak zere toplam 6 ahs yakalanmtr. SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER |

330

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

1 Temmuz 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 3 Suriye vatanda yakalanmtr. 2 Temmuz 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Afganistan uyruklu 5 ahs yakalanmtr. 2 Temmuz 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Mardin il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 3 Suriye, 1 Irak uyruklu olmak zere toplam 4 ahs yakalanmtr. 3 Temmuz 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 5 Irak uyruklu ahs yakalanmtr. 4 Temmuz 2011de Kolluk Kuvvetlerince rnak, Hakkari ve Mardin il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 27 Irak, 15 Afganistan, 12 Pakistan, 3 Grcistan, 2 Suriye, 1 Suudi Arabistan uyruklu olmak zere toplam 60 ahs yakalanmtr. 4 Temmuz 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 3 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 5 Temmuz 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 15 Afganistan, 3 Malezya, 2 ran ve 1 Pakistan uyruklu olmak zere toplam 21 ahs yakalanmtr. 5 Temmuz 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Irak uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 6 Temmuz 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 6 Temmuz 2011de Kolluk Kuvvetlerince, rnak il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 1 Irak uyruklu ahs yakalanmtr. 7 Temmuz 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 3 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 7 Temmuz 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Hakkari il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 40 Afganistan, 16 Pakistan ve 4 ran uyruklu olmak zere toplam 60 ahs yakalanmtr. 8 Temmuz 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Mardin, anlurfa, Hakkari ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 8 Myanmar, 3 Suriye, 2 Kenya, 1 ran, 1 Afganistan, 1 Gana, 1 Ermenistan ve 1 Grcistan uyruklu olmak zere toplam 18 ahs yakalanmtr. 9 Temmuz 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 9 Temmuz 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 6 Irak uyruklu ahs yakalanmtr. 10 Temmuz 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Mardin il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 7 Pakistan, 1 Afganistan uyruklu olmak zere toplam 8 ahs yakalanmtr 11 Temmuz 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Hakkari, Bitlis ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 8 Afganistan, 4 Irak, 4 Filistin, 3 Pakistan ve 1 ran uyruklu olmak zere toplam 20 ahs yakalanmtr 13 Temmuz 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 5 Irak uyruklu ahs yakalanmtr. 13 Temmuz 2011de Kolluk Kuvvetlerince, anlurfa ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 12 Irak, 4 Afganistan, 2 Pakistan, 1 ran uyruklu olmak zere toplam 19 ahs yakalanmtr. 14 Temmuz 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Hakkari il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiyede bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 5 Irak ve 2 ran uyruklu olmak zere toplam 7 ahs yakalanmtr.

| SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER

331

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

14 Temmuz 2011de Kolluk Kuvvetlerince, rnak ve Mardin il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiyede bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 12 Filistin, 8 Pakistan, 6 Afganistan, 4 Irak, 3 Suriye uyruklu olmak zere toplam 33 ahs yakalanmtr 15 Temmuz 2011de Trkiyeden Suriye'ye yasa d yollardan gemeye alan Suriye uyruklu 5 ahs yakalanmtr. 15 Temmuz 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Irak uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 16 Temmuz 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis ve rnak il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiyede bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 5 Pakistan, 5 Afganistan, 1 Irak uyruklu olmak zere toplam 11 ahs yakalanmtr 17 Temmuz 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Idr ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 19 Pakistan, 10 Afganistan, 4 ran ve 2 Azerbaycan uyruklu olmak zere toplam 35 ahs yakalanmtr. 18 Temmuz 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen ran uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 18 Temmuz 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Mardin il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 2 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 20 Temmuz 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 21 Temmuz 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 12 ran uyruklu ahs yakalanmtr. 22 Temmuz 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollarda geen 1 Irak uyruklu ahs yakalanmtr. 22 Temmuz 2011de Kolluk Kuvvetlerince, rnak il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 6 Irak uyruklu ahs yakalanmtr. 23 Temmuz 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 23 Temmuz 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Afganistan uyruklu 71 ahs yakalanmtr. 23 Temmuz 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Irak uyruklu 4 ahs yakalanmtr. 23 Temmuz 2011de Kolluk Kuvvetlerince, rnak il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 1 Irak uyruklu ahs yakalanmtr. 25 Temmuz 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Libya uyruklu ahs yakalanmtr. 25 Temmuz 2011de Kolluk Kuvvetlerince, rnak il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 7 Irak uyruklu ahs yakalanmtr. 26 Temmuz 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 5 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 27 Temmuz 2011de Trkiye'den Suriye'ye yasa d yollardan gemeye alan Kazakistan uyruklu 2 ahs yakalanmtr. 27 Temmuz 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 11 Afganistan, 5 ran uyruklu olmak zere, toplam 16 ahs yakalanmtr 28 Temmuz 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 6 ahs yakalanmtr. 28 Temmuz 2011de ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen ran uyruklu 3 ahs yakalanmtr.

332

SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

28 Temmuz 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Ar rnak ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 30 Afganistan, 28 Filistin, 24 Pakistan uyruklu olmak zere, toplam 82 ahs yakalanmtr 29 Temmuz 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 7 ahs yakalanmtr. 29 Temmuz 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Elaz ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 68 Afganistan, 9 Pakistan ve 2 ran uyruklu olmak zere toplam 79 ahs yakalanmtr. 31 Temmuz 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 7 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 31 Temmuz 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 3 Irak ve 1 ran uyruklu olmak zere toplam 4 ahs yakalanmtr 1 Austos 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 2 Austos 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 44 Pakistan, 26 Afganistan, 4 Irak uyruklu olmak zere toplam 74 ahs yakalanmtr 3 Austos 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 3 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 4 Austos 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 2 Filistin ve 1 Irak uyruklu olmak zere toplam 3 ahs yakalanmtr. 4 Austos 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 5 Austos 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 5 Austos 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 14 Pakistan, 7 Afganistan, 4 Grcistan, 3 ran ve 1 Irak uyruklu olmak zere toplam 29 ahs yakalanmtr. 6 Austos 2011de Kolluk Kuvvetlerince, rnak ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 37 Afganistan, 7 Pakistan ve 1 ran uyruklu olmak zere toplam 45 ahs yakalanmtr. 7 Austos 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 7 Austos 2011de Trkiye'den Suriye'ye yasa d yollardan gemeye alan 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 7 Austos 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 29 Afganistan, 6 Pakistan uyruklu olmak zere toplam 35 ahs yakalanmtr. 8 Austos 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 8 Austos 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 9 Irak ve 1 Afganistan uyruklu olmak zere toplam 10 ahs yakalanmtr. 8 Austos 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Hakkari il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 5 Afganistan, 1 ran uyruklu olmak zere toplam 6 ahs yakalanmtr. 9 Austos 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 2 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 9 Austos 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Irak uyruklu 3 ahs yakalanmtr.

| SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER

333

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

9 Austos 2011de Kolluk Kuvvetlerince, rnak ve Hakkari il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 44 Afganistan, 16 Pakistan, 7 Irak uyruklu olmak zere 67 ahs yakalanmtr. 10 Austos 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 2 ahs yakalanmtr. 10 Austos 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 17 Afganistan, 1 ran, ve uyruklu olmak zere toplam 18 ahs yakalanmtr. 12 Austos 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan gemeye alan 2 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 12 Austos 2011de Trkiye'den Irak'a yasa d yollardan gemeye alan 2 Irak ve 1 ran uyruklu olmak zere toplam 3 ahs yakalanmtr. 13 Austos 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan gemeye alan 3 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 13 Austos 2011de Kolluk Kuvvetlerince, anlurfa ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 53 Afganistan, 14 Pakistan, 4 Libya, 2 Suriye, 2 G.Afrika, 1 Cezayir, 1 ran ve 1 Grcistan uyruklu olmak zere toplam 78 ahs yakalanmtr. 13 Austos 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan gemeye alan 2 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 15 Austos 2011de Trkiye'den ran'a yasa d yollardan gemeye alan 1 ran uyruklu ahs yakalanmtr. 15 Austos 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Irak uyruklu ahs yakalanmtr. 15 Austos 2011de Trkiye'den Suriye'ye yasa d yollardan gemeye alan 2 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr 15 Austos 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 15 Austos 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Artvin ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 34 Pakistan, 24 Afganistan, 1 Hindistan uyruklu olmak zere toplam 59 ahs yakalanmtr. 16 Austos 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 16 Austos 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van ve Mardin il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 52 Pakistan, 21 Afganistan ve 2 Suriye uyruklu olmak zere toplam 75 ahs yakalanmtr 17 Austos 2011de Trkiye'den Suriye'ye yasa d yollardan gemeye alan 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 17 Austos 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van ve rnak il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 10 Pakistan, 4 Irak, 2 Afganistan ve 1 Gney Afrika uyruklu olmak zere toplam 17 ahs yakalanmtr. 18 Austos 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 18 Austos 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 2 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 19 Austos 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr.

334

SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

19 Austos 2011de Kolluk Kuvvetlerince, anlurfa il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 17 Suriye, 13 Afganistan, 1 Pakistan uyruklu olmak zere toplam 31 ahs yakalanmtr. 20 Austos 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 3 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 20 Austos 2011de, HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Said brahim: Srilanka Tamil Gerillas arkadam Polwaththe Weeramanlage Kalumnishantha. Deshpriyaweeraman Trkiyeye kat fakat yaklak 1,5 ay nce Adanada yakaland. u an Adana Yabanclar ubesinde tutuluyor. Eer kendisi snrd edilip, Srilankaya gnderilirse idam edilecek diye beyanda bulundu. 21 Austos 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van, Diyarbakr ve Malatya il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 51 Afganistan, 7 Pakistan, 1 Filistin uyruklu olmak zere toplam 59 ahs yakalanmtr. 21 Austos 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 5 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 22 Austos 2011de Trkiye'den Suriye'ye yasa d yollardan gemeye alan 3 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 22 Austos 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 16 Pakistan, 7 ran uyruklu olmak zere toplam 23 ahs yakalanmtr. 23 Austos 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Erzurum il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 19 Afganistan, 4 Pakistan, 2 Lbnan, 2 Cezayir, 1 Fas ve 1 Irak uyruklu olmak zere toplam 29 ahs yakalanmtr. 24 Austos 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van, Malatya ve Ar il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 25 Filistin, 19 Pakistan, 12 Somali, 28 Afganistan, 9 ran ve 1 Fildii Sahili uyruklu olmak zere toplam 94 ahs yakalanmtr. 25 Austos 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 25 Austos 2011de Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Irak uyruklu ahs yakalanmtr. 27 Austos 2011de Kolluk Kuvvetlerince, rnak il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 3 Pakistan, 2 Afganistan, 1 Irak, 1 Suriye uyruklu olmak zere toplam 7 ahs yakalanmtr. 28 Austos 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Siirt ve Van il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 27 Myanmar, 3 ran ve 2 Afganistan uyruklu olmak zere toplam 32 ahs yakalanmtr. 28 Austos 2011de, stanbul Emniyet Mdrl Yabanclar ubesi'nde snrd edilmeyi bekleyen gzaltndaki 6 mltecinin kendilerine verilen yemekten zehirlendikleri renildi. 29 Austos 2011de Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 29 Austos 2011de Kolluk Kuvvetlerince, rnak il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 5 ran uyruklu ahs yakalanmtr. 30 Austos 2011de yakalanmtr Trkiye'den Suriye'ye yasa d yollardan gemeye alan 1 Suriye uyruklu ahs

30 Austos 2011de Trkiye'den Grcistan'a yasa d yollardan gemeye alan eenistan uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 30 Austos 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Idr il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 13 Azerbaycan uyruklu ahs yakalanmtr.

| SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER

335

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

31 Austos 2011de Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 14 Pakistan, 1 ran ve 1 Grcistan uyruklu toplam 16 ahs yakalanmtr. 2 Eyll 2011de, Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 3 Eyll 2011de, Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 5 Irak uyruklu ahs yakalanmtr. 4 Eyll 2011de, Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 2 Suriye vatanda yakalanmtr. 4 Eyll 2011de, Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 2 Somali, 1 Filistin, 1 Afganistan ve 1 Hindistan uyruklu olmak zere toplam 5 ahs yakalanmtr. 5 Eyll 2011de, Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 5 Eyll 2011de, Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 10 Irak uyruklu ahs yakalanmtr. 5 Eyll 2011de, Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 5 Irak uyruklu ahs yakalanmtr. 6 Eyll 2011de, Kolluk Kuvvetlerince, rnak ve Bingl il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 13 Irak, 7 Pakistan, 4 ran, 3 Afganistan, 2 Grcistan, 2 Somali ve 1 Afrika uyruklu olmak zere toplam 32 ahs yakalanmtr. 7 Eyll 2011de, Kolluk Kuvvetlerince, rnak il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 4 Irak uyruklu ahs yakalanmtr. 8 Eyll 2011de, Trkiye'den Suriye'ye yasa d yollardan gemeye alan Suriye uyruklu 4 ahs yakalanmtr. 8 Eyll 2011de, Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 8 Eyll 2011de, Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 6 Irak ve 2 Banglade uyruklu olmak zere toplam 8 ahs yakalanmtr. 8 Eyll 2011de, Kolluk Kuvvetlerince, anlurfa il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 5 Pakistan ve 2 Somali uyruklu olmak zere toplam 7 ahs yakalanmtr 9 Eyll 2011de, Kolluk Kuvvetlerince, Mardin, Idr, Van ve rnak il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 18 Afganistan, 10 zbekistan, 5 Irak, 3 Suriye ve 1 Filistin uyruklu olmak zere toplam 37 ahs yakalanmtr. 10 Eyll 2011de, Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 3 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 10 Eyll 2011de, Kolluk Kuvvetlerince, rnak ve Ar il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 3 Pakistan, 2 Grcistan, 2 Irak uyruklu olmak zere toplam 7 ahs yakalanmtr. 12 Eyll 2011de, Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 12 Eyll 2011de, Kolluk Kuvvetlerince, Ar il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 12 Afganistan, 10 Banglade, 5 Pakistan, 4 Irak, 3 Grcistan uyruklu olmak zere toplam 34 ahs yakalanmtr. 13 Eyll 2011de, Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 13 Eyll 2011de, Kolluk Kuvvetlerince, anlurfa il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 2 Irak ve 1 Suriye uyruklu olmak zere toplam 3 ahs yakalanmtr SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER |

336

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

15 Eyll 2011de, Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 3 Suriye vatanda yakalanmtr. 15 Eyll 2011de, Kolluk Kuvvetlerince, Van ve Idr il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 27 Afganistan, 8 Pakistan, 5 ran, 3 Irak olmak zere toplam 43 ahs yakalanmtr. 16 Eyll 2011de, Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 5 Irak uyruklu ahs yakalanmtr. 18 Eyll 2011de, ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan gemeye alan Pakistan uyruklu 17 ahs yakalanmtr. 18 Eyll 2011de, Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan Afganistan uyruklu 14 ahs yakalanmtr. 19 Eyll 2011de, Kolluk Kuvvetlerince, Ar ve Artvin il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 23 Pakistan, 1 Tibet ve 1 Angola uyruklu olmak zere toplam 25 ahs yakalanmtr. 21 Eyll 2011de, Kolluk Kuvvetlerince, anlurfa il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 4 Irak, 2 Suriye, 1 ran uyruklu olmak zere toplam 7 ahs yakalanmtr. 21 Eyll 2011de, ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 12 Pakistan ve 3 Afganistan uyruklu olmak zere toplam 15 ahs yakalanmtr. 21 Eyll 2011de, Irak'tan Trkiye'ye yasa d yollardan geen Irak uyruklu 5 ahs yakalanmtr. 21 Eyll 2011de, Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen alan Suriye uyruklu 1 ahs yakalanmtr. 22 Eyll 2011de, ran'dan Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 ran uyruklu ahs yakalanmtr. 22 Eyll 20112de, Kolluk Kuvvetlerince, Bitlis, Ar ve Ardahan il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 15 Afganistan, 12 Pakistan ve 1 ran uyruklu olmak zere toplam 28 ahs yakalanmtr 23 Eyll 20112de, Kolluk Kuvvetlerince, rnak ve Gaziantep il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 5 Irak, 1 Suriye uyruklu olmak zere toplam 6 ahs yakalanmtr. 24 Eyll 2011de, Trkiye'den Nahivan'a gemeye alan 1 Azeri ahs yakalanmtr. 25 Eyll 20112de, Kolluk Kuvvetlerince, Van ve Idr il merkezlerinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 2 ran ve 1 Azerbaycan uyruklu olmak zere toplam 3 ahs yakalanmtr. 26 Eyll 20112de, Kolluk Kuvvetlerince, Idr il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 10 Afganistan, 6 Pakistan, 2 Azerbaycan uyruklu olmak zere toplam 18 ahs yakalanmtr. 28 Eyll 2011de, Kolluk Kuvvetlerince, Van il merkezinde icra edilen nleyici tedbirler kapsamnda yaplan kontrollerde, Trkiye'de bulunmas iin yasal gerekleri karlamayan 38 Afganistan, 20 Pakistan, 2 Irak uyruklu olmak zere toplam 60 ahs yakalanmtr. 29 Eyll 2011de, Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 2 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 30 Eyll 2011de, Suriye'den Trkiye'ye yasa d yollardan geen 1 Suriye uyruklu ahs yakalanmtr. 3 Ekim 2011de, Van'n Bakale ilesinde Trkiye'ye kaak yollarla giri yapt belirlenen Burma, Pakistan ve Afganistan uyruklu 25 kaak yakaland. Jandarma ekipleri tarafndan yaplan denetimlerde seyir halindeki bir ara durdurularak, yakalanan mlteciler, le Jandarma Komutanl'na gtrld. Kaaklar burada yaplan ilemlerin ardndan snr d edilmek zere Van Emniyet Mdrl Yabanclar ubesi'ne sevk edildi | SIINMACI ve GMENLERE YNELK HLALLER

337

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

26 Ekim 2011de, Malatyada kentin en ilek caddesinde plak dolaan ve Uganda uyruklu olduu renilen snmac bir kadn gzaltna alnd 19 Aralk 2011de, Bir istihbarat deerlendiren Bakale le Emniyet Mdrl ekipleri, Arak ky yaknlarnda 65 NU 385 plakal minibs durdurdu. Minibste yaplan aramalarda, yurda yasa d yollarla girdikleri belirlenen Pakistan uyruklu 20 mlteci yakaland. Mltecileri bat illerine yasa d yollardan gtrmek isteyen G. ve O.K. isimli ahslar gzaltna alnd. Yakalanan mlteciler snr d edilmek zere Emniyet Mdrl Yabanclar ubesi'ne sevk edildi. Yaamn Yitiren Snmac ve Gmenler 30 Temmuz 2011de Trkiyeye kaak olarak gelen ve Edirnede yakalandktan sonra snrd edilmek zere Mersin Emniyet Mdrl Yabanclar ubesine gnderilen Kongo vatanda Hamedu Loufa Sayd (26), tutulduu Yumuktepe Polis Karakolunda l bulundu. Hamedu Loufa Saydn kalp krizi geirdii iddia edildi 8 Ekim 2011de, stanbul Sultangazide, kan yangnda mlteci olduklar belirlenen 7 kiinin sndklar banyoda dumandan boularak ldkleri renildi. 10 Kasm 2011de, edirnede mltecileri tayan mininsn kaza yapmas sonucu 3 mlteci ld 9 mlteci yaraland. 27 Aralk 2011de, Meri nehrini yzerek Trkiye'den Yunanistan'a gemeye alan 3 gmenin donarak hayatn kaybetti.

ADL YARGILANMA HAKKI

FADE ZGRL

Yasaklanan Etkinlikler 19 ubat 2011de, Hak ve zgrlkler Partisinin Anadilde Eitim nndeki Engellerin Kaldrlmas balkl imza kampanyasna ynelik standn almasna stanbul Valiliince izin verilmedi. 31 Mart 2011de, Siirt ili irvan ilesine bal Tal (Gund Kewer) Ky'nde her yl 28-31 Mart tarihlerinde dzenlenen enlik nedeniyle Siirt Belediyesinin hizmet vermek iin kurmak istedii adra, irvan Kaymakaml hibir gereke gstermeden izin vermediini belirten Siirt Belediye Bakan Selim Sadak hukuki sre balatacaklarn syledi. (31.03.2011/DHA) 22 Nisan 2011de, Ynetmen Aydn Orakn 30. Uluslararas stanbul Film Festivalinde de gsterilen ve 1992 ylnda rnakn Cizre lesindeki Newroz kutlamalarnda meydana gelen olaylar konu edinen Bir Bakaldr Destan: Brvan adl belgeselin Kltr ve Turizm Bakanl tarafndan gsteriminin yasakland, yaplan bir basn toplantsyla kamuoyuna duyuruldu 25 Nisan 2011de,Van'n Muradiye lesi'ne bal Otlakba (Mezra) Ky'nde ocuklar tarafndan yar Trke yar Krte tercmanlk yapan bir vatandan durumunu anlatan ske oynand iin Akbulak Karakolu'na bal askerler okulun etrafn sararak, btn retmenleri karakola gtrp sorguladktan ve etkinlik srasnda ekilen grntlere el koyduktan sonra retmenleri serbest brakt belirtildi. 26 Nisan 2011de, Bingl'n Karlova lesi'nde BDP le binas nnde kurulan Demokratik zm adr yzlerce polisin de katld baskn ile kaldrld. Baskn esnasnda adrda bulunan 3 yurtta polise tepki gsterdii srada polisler tarafndan darp edildii belirtildi. Olay yerine gelen BDP Karlova le Bakan emsettin zen ve le Yneticisi mit z polisin sert tutumuna tepki gsterince zen, z ve adrda bulunan 3 yurtta polis tarafndan gzaltna alnd 338 ADL YARGILANMA HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

26 Nisan 2011de, Batman'da Belediye ay Bahesi yannda kurulan Demokratik zm adr'na yzlerce polis tarafndan yaplan basknda 1 yurttan ar yaraland bildirildi. Baskn srasnda nbet tutan ve adrdan kmak istemeyen soyad renilemeyen Hamza isimli yurttan polisler tarafndan silah dipii ile dvld renildi. 3 Mays 2011de, Kahramanmaran Nurhak lesinde Eitim-Sen Nurhak Temsilciliinin dzenlemek istedii " Baba Hasan" adl tiyatro oyununa le Kaymakaml tarafndan izin verilmedi. 25 Mays 2011de, stanbul niversitesi'nde yaplmas ngrlen sylei Rektrlk tarafndan syleiye bir gn kala izin geri ekilerek iptal edilmek istendi. Rektrln engeline tepki gsteren renciler Beyazt Kamps Ana Kaps nnde syleilerini gerekletireceklerini belirttiler. ki hafta nce bir siyasi partinin milletvekili adaynn okullarnda sylei yaptn hatrlatan renciler, Dekanlk ve Danman retim yelerinin izin vermesine ramen, Rektr Yunus Syletin etkinliklerine bir gn kala izni geri ektiini syledi. 31 Mays 2011de, Emek, Demokrasi ve zgrlk Bloku nclnde Taksim Gezi Parknda Bamsz Milletvekili Aday Srr Sreyya nder ve sanatlarn aln yapacaklar Bara Davet leni Beyolu Kaymakaml tarafndan engellendi. Aralarnda sanatlarn da olduu yzlerce kii Taksimde yaptklar yryle keyfi uygulamay protesto etti. 30 Haziran 2011de, Sivas Valilii yapt aklamayla, 2 Temmuz 1993te Sivasta 35 insann yanarak veya boularak ldrlmesiyle ilgili olarak olayn meydana geldii Madmak Otelinin nnde anma etkinlii yaplmasnn yasaklandn duyurdu 21 Temmuz 2011de, erkes Haklar nisiyatifinin 24 Temmuz 2011de Eskiehirde yapmay planlad erkes Haklar Mitingi, Emniyet Genel Mdrlne atanan Eskiehir Valisi Mehmet Kllarn mitinge turizmi engelleyecei gerekesiyle izin vermemesi nedeniyle iptal edildi 12 Austos 2011de, Siirtin Eruh lesinde 14-15 Austos 2011de yaplmas planlanan 3. rav Kltr Sanat ve Doa Festivali Eruh Kaymakaml tarafndan yasakland 16 Austos 2011de, Van Belediyesi'nin dzenlemek istedii Ramazan ay enliklerine mdahale edilmesinin ardndan dn gece de Ehmed Xan Park'nda yaplmak istenen enlik il valilii tarafndan yasakland. Van Belediye Bakan Bekir Kaya, Van Valisi'nin kendisini smrge valisi, Van' da bir smrge ehri olarak grdn belirterek, "Vali etkinliklerimizi keyfi olarak ayn 20'sinden sonraya atyor. Bu tavr Van halkn dman grmekten te bir tavr deildir" dedi. 20 Austos 2011de, Ar Kltr, Yardmlama ve Dayanma Dernei, Arl mer Polat'n eseri olan "Aladal Mho" isimli kitabndan esinlenen ve Diyarbakr Bykehir Belediyesi Tiyatro ekibinin oynad oyunun sahnelenmesi iin belediye ve Milli Eitim Mdrl'ne yaplan yer bavurular cevapsz brakld. Konuyla ilgili olarak yazl aklama yapan dernek ynetim kurulu, Ar'da sanat etkinliklerinin eksik olmas nedeniyle sosyal amal program hazrlayarak kentte bir tiyatro gsterimi yapmak istediklerini belirtti. Oyun iin ilk olarak belediyeye bavuru yapldna dikkat ekilen aklamada, "Belediyeye oyun iin Cumhuriyet Caddesi'nin giriinin bize tahsis edilmesini istedik. Dileke ile bavuruda bulunmamza ramen cevap dahi alamadk. ifay bavurularmzdan da cevap kmamas zerine bu kez de Ar Milli Eitim Mdrl'ne bavuru yaptk. Ancak ne salonda ne de sokakta izin alamadk. Bunun iin oyunu sergileyemedik" dedi. 10 Eyll 2011de, Urfa Demokrasi Platformu tarafndan dn PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ile grtrlmemesi ve operasyonlar protesto etmek amacyla kurulmak istenilen "Bar adr"nn valilik tarafndan engellendi 11 Eyll 2011de, Diyarbakrda 12 Eyll Askeri Darbesinin 31. yldnm nedeniyle dolaysyla Kouyolu Park Yaam Hakk Ant nnden Diyarbakr E Tipi Cezaevi nne yaplmak istenen yrye Diyarbakr Valilii tarafndan izin verilmedi 11 Eyll 2011de, Mara 5. Zrhl Tugay Komutanl'nda Perembe gn nbet arkadann silahndan kan kurunla yaamn yitiren Eren zel'in annesi Zeynep zel, Malatya'da bulunan 2. Ordu Komutanl nnde "pheli asker lmlerini" protesto etmek amacyla aklama yapmak istedi. Anne zel, askeriye nnde basn aklamas yapmak istediini sylediinde, polislerin engeli ile karlat. Bunun zerine zel, "ocuumu ben buraya salam teslim ettim. ocuumu ldrdler. Dier askerler lmesin" diyerek sesini duyurmaya alt.

| FADE ZGRL

339

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

20 Eyll 2011de, DTK tarafndan alnan "Okullar boykot" karar kapsamnda Siirtin Kurtalan lesinde TZP Kurd ile KURD-DER nclnde "anadilde eitim" talebiyle balatlan alternatif eitim kapsamnda, dn Ahmede Xani Park'nda Krte ders vermeye baland. Bugn ve daha sonraki dersler iin Kurtalan Kaymakaml, yasak karar ald. Yasak kararn emniyet mdrl ekipleri tarafndan Kurtalan Belediye Bakanvekili akir Evirgen ve Belediye Bakan Yardmcs aan Yorulmaz'a tebli eden polisler, etkinliin yaplmas durumunda Kaymakamlk talimatyla sert bir ekilde mdahale edeceklerini bildirdi. Bu tr etkinliklerin ilenin hibir yerinde yaplamayacan, yapld takdirde sert bir ekilde ocuklara mdahale edileceini syleyen polislerin, yaplmak istenen etkinliklerin kapal alanda yaplmasn istedii de ileri srld. 21 Eyll 2011de, Diyarbakr'da 25 Eyll tarihine kadar devam edecek olan Mezopotamya Sosyal Forumu'nun (MSF) al iin Dakap Meydan'nda Smerpark'a kadar yaplmak istenen yry, polis tarafndan engellendi. Meydanda toplanan binlerce kii, pankartlar aarak sloganlar eliinde yrye geti. Yryen kitlenin n ve arka ksmnda ikier TOMA ile ok sayda evik kuvvetin yerletirilmesi dikkat ekti. Polis, yryn Ali Emiri Caddesi'nden yaplmasna izin vermedi. Bunun zerine oturma eylemine geen kitle sk sk sloganlar atarken, Mu Milletvekili Demir elik yryn yaplmas iin polis yetkilileri ile grt. Grmelerden sonu alnamamas zerine ksa bir aklama yapan elik, her kesin bireysel olarak Smerpark'a gitmesini syledi. Bunun zerine gruplar halinde Smerpark'a doru giden kitle sk sk Diyarbakr Valisi Mustafa Toprak alehine sloganlar att. 21-25 Eyll 2011de, Diyarbakr merkez Yeniehir lesi Smerpark Kamps'nde dzenlenen Mezopotamya Sosyal Forumu'na (MSF), Avrupa, Ortadou ve Trkiye'den katlan onlarca kadn rgt, Demokratik zgr Kadn Hareketi'nin (DKH) balatt "Kadn krmna hayr" kampanyas kapsamnda bir araya geldi. Smerpark Kamps'nde, "Ji kirkirina jine ra na -Kadn krmna hayr-DKH", "iddeti yeneceiz", "Kadnlarn vicdan reddedin sava", "Kadnlar rgtlenirse dnya kurtulur" pankart aan kadnlar, "Kadn krmna hayr", "Dilimiz onurumuzdur", "Kimsenin namusu deiliz", "Jin jiyan azadi" ve "zgrln zgrlmzdr" dvizleri ve mealelerle birlikte Ofis Semti'nde bulunan Sanat Soka'na yrmek istedi. Kamps ana kapsna kadar gelen kadnlar burada polis barikatyla karlat. Bir sre kapda bekletilen kadnlara polis "Yabanc misafirleriniz var hava karard iin onlarn gvenliini dnyoruz" diyerek, yrylerine izin vermedi. Bunun zerine kadnlar, sloganlar atarak Balklar Caddesi'nde oturma eylemi yapt. Kardelen Kadn Evi Koordinatr Mukaddes Alata, btn kadn rgtleri adna konuarak, kadnlara kar kurulan polis barikatn knadklarn syledi. Yaplan aklamann ardndan oturma eylemi, Trke, Krte ve ngilizce "Basklar bizi yldrmaz" ve "Kadn, yaam, zgrlk" sloganlaryla sona erdi 30 Eyll 2011de, Diyarbakrda Eitim-Sen yesi retmenler ile KESKe bal sendikalarn yneticileri, siyasi parti temsilcileri, son dnemde yaanan tutuklamalar protesto etmek amacyla Ofis Sanat Sokanda biraraya gelen emekiler AKP Balar ile binas nne yrmek istedi. Yaplmak istenen yrye polis evik kuvvet ve panzerlerle yolu kapatarak engel oldu. Yaplan grmelerden grmelerden sonu alamayan emekiler durumu oturma eylemiyle protesto etti. Oturma eylemi ardndan yz metre ileri de olan AZC Plaza nne yryp basn aklamas yapmak istediklerini belirten emekilerin bu talebine olumlu yant verilmesinin ardndan burada basn aklamas yapld 7 Ekim 2011de, Bursa Valisi ahabettin Harput yapt aklamada, Abdullah calann avukatlaryla grmesine iki ay geen bir sredir izin verilmedii iin Tutuklu ve Hkml Aileleri Dayanma Dernekleri Federasyonu (TUHADFED) nclnde 9 Ekim 2011de Gemlik lesinde yaplmas planlanan yryn yasaklandn syledi. 9 Aralk 2011de, Diyarbakr Valiliinin, HD Diyarbakr ubesi, MAZLUMDER Diyarbakr ubesi, THV Diyarbakr Temsilcilii, Diyarbakr Barosu ve Diyarbakr Tabip Odas tarafndan 10-17 Aralk nsan Haklar Haftas etkinlikleri kapsamnda amay planlad nsan Haklar ve zgrlk adrnn kurulmasn yasaklad ve yaplmas dnlen nsan Haklar yryne izin vermedii renildi 15 Aralk 2011de, Batmanda Ylmaz Gneyin Geleneinden Gelecee Yryoruz sloganyla 2.si dzenlenen Ylmaz Gney Film Festivalinde gsterime girmesi beklenen, Bir Bakaldr Destan: Berivan adl belgesel filmin gsteriminin filmde yasad rgt propagandas yapld gerekesiyle Batman Valilii tarafndan yasakland renildi. 22 Aralk 2011de, Mara Katliamnn 33. yldnm nedeniyle Kahramanmarata 24 Aralk 2011de yaplmak istenen mitingin gvenlik gerekesiyle Kahramanmara Valilii tarafndan yasakland renildi

340

FADE ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

29 Aralk 2011de, Trabzonspor taraftarlarnn organize ettii "Temiz Lig in Yryedur" eylemine stanbul valilii izin vermedi. Galatasaray Lisesi'nden Taksim Meydan'na kadar yaplacak yryn iptal edilmesine gereke olarak da bu yry alann valilike gsteri ve yrylere izin verilen alanlardan olmamas gsterildi. Toplatlan, Yasaklanan ve Para Cezas Uygulanan Yayn Organlar 1 Ocak 2011de Krte ve Trke olarak iki aylk yaymlanan Keda Hviya Jin dergisi hakknda, dergide Aralk 2010-Ocak 2011 saysnda yer alan yazlarda yasad rgt propagandas yapld iddiasyla stanbul 11. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan toplatma karar verildi. 10 Ocak 2011de, RTK, Babakan yardmcs Blent Arn ve Saadet Partililerinin (SP) de tepki gsterdikleri Kanuni Sultan Sleyman' yanstan "Muhteem Yzyl" dizisi nedeniyle Show TV'ye uyar cezas verdi. 11 Aralk'ta tantm fragmanlar yaymlandnda ve bilboardlarda tantldnda bile dizinin yayndan kaldrlmas istenmiti. RTK, "toplumun mill ve manev deerlerine aykr yayn yapt" iddiasyla Show TV'yi uyard. 11 Ocak 2011de, Diyarbakr'da yaplacak olan 'Demokratik zerklik' mitingine ar iin billboardlara aslan Krte ve Trke afilere "rgt propagandas" ierikli olduu gerekesiyle Diyarbakr Ar Ceza Mahkemesi tarafndan toplatlma karar verildi. 5 ubat 2011de, Mu'un Bulank lesi'nde MEYA-DER temsilcisi Hakim Ka'n Bulank Merkezinde bulunan iyerine "Yasak yayn bulunduu" gerekesiyle dzenlenen basknda Ka'nn olu zgr Ka gzaltna alnd, iyerinde paket halinde bulunan 175 adet Yurtsever Genlik Dergisi'ne de el konuldu. 8 ubat 2011de, Radyo Televizyon st Kurulu'nun (RTK), NTV kanalna "Canl Ana Haber" blteni nedeniyle verdii program durdurma cezas idare mahkemesince durduruldu. Ayrca NTV, Kbrs Ynetimi Dileri Bakan Erato Kozaku-Marcoullis'in szlerini aktard iin uyar cezas Verdi. 4 Mart 2011de, Diyarbakrda DKH bileeni kadn kurumlarnn 8 Mart Dnya Kadnlar Gn etkinlikleri iin hazrlad el ilanlar ve afiler hakknda "rgt propagandas" yapld iddiasyla Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan toplatma karar verildi. 5 Mart 2011de, Siirtte Demokratik zgr Kadn Hareketi'nin (DKH) 8 Mart Dnya Kadnlar Gn dolaysyla Newroz Alan'nnda dzenleyecei len iin sahneye ast pankartlar gece polisler tarafndan toplatld. 8 Mart 2011de, Diyarbakr'da kutlanlacak olan 8 Mart Dnya Kadnlar Gn mitingi iin sahne arkasna aslan "Kadn krmna hayr Gnein zgrl bizim zgrlmzdr" yazl dev pankarta Gne'in PKK Lideri Abdullah calan' artrd gerekesiyle el konulup tertip komitesine haber verilmeden kaldrld. 15 Mart 2011de, Diyarbakr Cumhuriyet Basavcl, 20 Mart 2011de kutlanacak olan Newroz Bayramyla ilgili olarak BDP tarafndan hazrlanan afiler hakknda Siyas Partiler Yasas uyarnca toplatma karar verdi ( 16 Mart 2011de, Erzurum'un Karaoban lesi'nde BDP'nin ast Krte Newroz afileri "Siyasi partiler kanununa aykrlk" tekil ettii gerekesi toplatma karar verildi. 17 Mart 2011de, Ar Asliye Ceza Mahkemesi, Newroz iin datlan bildiriler ile billboardlara aslan afilerin "Siyasi Partiler Kanunu"na aykr olduu iddiasyla toplatlmasna karar verdi 23 Mart 2011de, HD Diyarbakr ubesine bavuran Mikail Barut: zgr Halk ve Demokratik Modernite adnda bir dergi kardklarn, ilk saysndan 2000 detini de kargo ile Diyarbakra gnderdiklerini, ancak kargodan kendilerini arayp polislerin geldiini, bir ihbarn olduunu sylediklerini, kargo irketine giden Kurtulu etin ve btn dergileri polis merkezine gtrdklerini belirterek hukuki yardm talep etmitir. (HD Diyarbakr) 23 Mart 2011de, Ergenekon Soruturmas kapsamnda tutuklanan Gazeteci Ahmet k tarafndan yazlan ve henz piyasaya srlmeden bilgisayarlardaki taslaklar imha edilen mamn Ordusu adl kitabn dokman ve taslann baslarak datm ve sat stanbul 12. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan yasakland. ileri Bakanl da 29 Mart 2011de Trkiye genelindeki tm kitapevleri ve krtasiyelere gnderdii yazyla karar tebli etti 26 Mart 2011de, Elaz'da Frat Datm irketi alan brahim Ersz ehir merkezinde gezerken zgr Halk ve Demokratik Modernite dergisi bulunduu gerekesi ile gzaltna alndn, zerinde bulunan 5 adet zgr Halk ve

| FADE ZGRL

341

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

Demokratik Modernite Dergisi'ne el konulduktan sonra serbest brakldn ifade edip Elaz HD ubesi'ne hukuki yardm bavurusunda bulundu. 10 Mays 2011de, BDP Van l rgt binasnda asl bulunan ve zerinde 10 talebin yazl olduu pankart, gece polisler tarafndan kaldrld. 9 Haziran 2011de, zgr Halk ve Demokratik Modernite dergisinin 2. Says toplatld. Derginin Yayn Kurulu adna yaplan yazl aklamada, stanbuldan Diyarbakra havayolu ile gnderilen zgr Halk ve Demokratik Modernitenin 2. saysna Diyarbakr Havaalannda polis tarafndan el konuldu. ddiaya gre rgtsel dokman muamelesi yaplan derginin nshalar savcya gtrld belirtildi. 12 Haziran 2011de, Gnlk Krte yaymlanan Azadiya Welat Gazetesinin 12 Haziran 2011 tarihli nshasnda yer alan haberlerde yasad rgt propagandas yapld iddiasyla stanbul 12. Ar Ceza Mahkemesi 13 Haziran 2011de gazetenin yaynnn 15 gn sreyle durdurulmasna ve 12 Haziran 2011 tarihli tm nshalarna el konulmasna karar verdi 22 Haziran 2011de, Babakanlk Kkleri Muzr Neriyattan Koruma Kurulu, Harakiri ve Size adl dergilerin ieriine 18 yandan kklere zararl etki yapaca gerekesiyle snrlama getirdi. Yaklak 150 bin liralk para cezasna da arptrlan Harakiri Dergisi yayn hayatna son verdi. 24 Haziran 2011de, Diyarbakrda 26 Haziran kenceye Kar Mcadele ve kence Grenlerle Dayanma Gn dolaysyla HD, Mazlumder, Diyarbakr Barosu, Trkiye nsan Haklar Vakf, Diyarbakr Tabip Odas ve KESK Diyarbakr ubeler Platformu ortaklnda, panolara aslmak zere hazrlanan ve zerinde kolluk kuvvetlerinin ikence yapmasyla ilgili fotoraflarn yer ald afilerde devletin asker ve emniyet tekilatn alenen aaland gerekesiyle afiler Diyarbakr 1. Sulh Ceza Mahkemesinin kararyla Trk Ceza Kanununun (TCK) 301. maddesi uyarnca toplatld 6 Temmuz 2011de, gazeteci-yazar Cengiz Kapmaz'n thaki Yaynlar'ndan kan calan'n mral Gnleri isimli almasna, yaynevi ya da yazara hibir hukuki bildirimde bulunulmad ve kitap hakknda toplatma ya da baka bir karar bulunmad halde polis tarafndan kitapevlerindeki bu kitaplara el konuldu. 8 Temmuz 2011 de, ki haftalk olarak yaymlanan zgr Gelecek Gazetesinin 08-21 Temmuz 2011 tarihli 13. saysnda yer alan TKP/ML TKKO Blge Siyasi Komiseri ve Blge Komutan ile Rportaj adl yaz nedeniyle gazetenin yayn, stanbul 14. Ar Ceza Mahkemesinin kararyla 1 ay sreyle durduruldu 16 Temmuz 2011de stanbul 14. Ar Ceza Mahkemesi ald kararla, aylk yaymlanan Yeni Demokrasi Genlik Dergisinde yer alana yazlarda suu ve suluyu vme ve yasad rgt propagandas yapma fiillerinin ilendii gerekesiyle derginin yaynn 1 ay sreyle durdurdu 19 Temmuz 2011de, Yeni Demokrat Genlik Dergisi (YDG), stanbul 14. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan TCKnn 215 sayl maddesi uyarnca su ve suluyu vd ve TMKnn 7/2 maddesi uyarnca terr rgt propagandas yapt gerekesiyle bir ay kapatld. 10 Austos 2011de, Batman'da Azadiya Welat ve zgr Gndem gazetelerinin datmn yapan Mevlt Ayak, bu sabah irinevler Mahallesi'nde 3 sivil polis tarafndan durduruldu. Polisler Ayak'n elinde bulunan Haftalk Demokratik Toplum Gazeteleri'ne el koydu. Ayak'n ifadesine gre, polisin kendisine "bir daha bu gazeteler satlmayacak" eklinde tehditlerde bulunduu ve "Senin burada ne iin var, git Zaman Gazetesi'nde al, orada para var" dedii ileri srld. 14 Austos 2011de Sincan (Ankara) 1 Nolu F Tipi Cezaevinde kalan Halil Gndoann 1988 ylnda Metris (stanbul) Askeri Cezaevinden tnel kazarak kat olay anlatan Metristen Munzura-Bir Firarinin yks adl kitabn ikinci cildinin taslana cezaevi idaresinin el koyu ve taslan yok edilmesine karar verdii renildi 11 Eyll 2011de, stanbul Cumhuriyet Savcl Halkn Gnl Gazetesinin 10-20 Eyll 2011 tarihli 18. saysnda yasad Maoist Komnist Partisi (MKP) propagandas yapldn gereke gstererek gazetenin tm nshalarnn toplatlmasna ve gazetenin bir ay yaynnn bir ay sreyle durdurulmasna karar verdi 12 Eyll 2011de, Dnce ve fikir dnyasna katk sunmak amacyla aylk periyotlarla getiimiz 22 Mart'ta basm tamamlanarak okuyucusunun karsna kan dnce ve teori (kuram) dergisi "zgr Halk ve Demokratik Modernite", henz raflardaki yerini dahi alamad piyasaya kt gnn ertesinde zel yetkili Diyarbakr Cumhuriyet Basavcl'nn talebi zerine, "PKK ve Abdullah calan propagandas yapt" iddiasyla yine 342 FADE ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Diyarbakr 6. Ar Ceza Mahkemesi'nce toplatld. Toplatlma karar ile birlikte okuyucuya ulatrlmak zere kargo yoluyla Diyarbakr'a gnderilen 1945 adet, Mersin'e ise 495 adet dergiye emniyet tarafndan el konuldu. El konulan dergiler, soruturma sonulanncaya kadar 2011/164 koduyla adli emanete konuldu 23 Eyll 2011de, Mardin'in Kzltepe lesi'nde dnce ve teori dergisi zgr Halk ve Demokratik Modernite'nin 3. saysn kargodan almak isteyen . dergilerle birlikte gzaltna alnd. hbar olduu gerekesiyle Kzltepe Emniyet Mdrl Terrle Mcadele Ekipleri'nce gzaltna alnan . daha sonra serbest braklrken, zerindeki 600 dergiye ise el konuldu. Eski saylarn toplatma kararnn kendisine gsterildiini ve toplatma kararnn yeni say iin de geerli olunduu ynnde bilgi verildiini syleyen .., savcya karldktan sonra serbest brakldn kaydetti. 27 Eyll 2011de, Batman'da sabah saatlerinde haftalk Yeni Demokratik Toplum Gazetesi'nin datmn yapan Frat Datm irketi alan Mevlt Aya, gzaltna alnd. Diyarbakr Caddesi'nde datm yapt esnada yanna yaklaan 3 sivil polis tarafndan gzaltna alnan Aya, emniyet mdrlne gtrld. Burada ifadesi alnan Aya, daha sonra serbest braklrken, zerinde bulunan yaklak 25 gazeteye ise "toplatmas olduu" gerekesiyle el konuldu 27 Eyll 2011de, Yeni Evrede Mcadele Birlii Dergisinin yaynnn dergide yer alan yazlarda yasad rgt propagandas yapld iddiasyla stanbul 12. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan bir ay sreyle durdurulduu renildi 27 Eyll 2011de, Yeni Demokratik Toplum Gazetesi: Polis, haftalk yaynlanan Yeni Demokratik Toplum Gazetesi'nin datmn yapan Frat Datm irketi alan Mevlt Aya, gzaltna ald. Aya, bir sre sonra serbest brakld, elindeki 25 gazeteye de el kondu. 30 Eyll 2011de, zgr Halk ve Demokratik Modernite Dergisinin 3. saysnda yer alan yazlarda terr rgt propagandas yapld iddiasyla Basn Kanununun 25. Maddesi uyarnca derginin sat ve datm Adana 7. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan Ayrca derginin baslm nshalarnn da toplatlmasna karar verildi. Discovery Channel, Kanal 7 ve Fox TVnin 4207 sayl Ttn rnlerinin Zararlarnn nlenmesi ve Kontrol Hakknda Kanunundaki "Televizyonlarda yaynlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, mzik kliplerinde reklam ve tantm filmlerinde ttn rnleri kullanlamaz, grntlerine yer verilemez" dzenlemesi kapsamnda toplam 184 bin 914 TL demesine karar verildi. RTK, 6112 sayl Radyo ve Televizyon Kurulu ve Yayn Hizmetleri Hakkndaki Kanunda Radyo ve televizyon yayn hizmetlerinde ocuk ve genlerin fiziksel, zihinsel ve ahlaki geliimine zarar verebilecek trde ierik tayan programlar bunlarn izleyebilecei zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanlmadan yaynlanamaz dzenlemesini ihlalden toplam 20 kurulua, Show TV (3), Show Trk (2), ATV, ATV Avrupa, Ulusal Kanal, Flash TV (3), Kanal 7, Smart TV, Star TV (2), TNT, Sinema TV, Kalan D, Turkcell Salon ve Kanal Trke uyar verdi. RTK, 6112nin nsan onuruna ve zel hayatn gizliliine saygl olma ilkesine aykr olamaz, kii ya da kurulular eletiri snrlar tesinde kk drc, aalayc veya iftira niteliinde ifadeler ieremez hkmne gre TNT, Show TV, drt kez; STV, Samanyolu Haber, Beyaz TV, Adana Akdeniz TV, CNNTrk, ShowTurk iki kez; Kanalturk, lke TV, Habertrk kanallar toplam 15 uyar ald. Ulusal Kanal, Kanal B ve STV, 6112nin Sulu olduu yarg karar ile kesinlemedike hi kimse sulu iln edilemez veya suluymu gibi gsterilemez; yargya intikal eden konularda yarglama sresince, haber nitelii dnda yarglama srecini ve tarafszln etkiler nitelikte olamaz" dzenlemesini ihlalden uyar ald. Mavi Karadeniz TV, 6112nin Hukukun stnl, adalet ve tarafszlk esasna aykr olamaz dzenlemesini ihlalden uyarld. HaberTrk tekzip metninin sadece akar yaz ile ekranda yer ald, szl olarak okunmad iin uyarld. Star Art FM, Radyo Klas kez; Show TV iki kez; ATV 6112nin Trkenin, zellikleri ve kurallar bozulmadan doru, gzel ve anlalr ekilde kullanlmasn salamak zorundadr; dilin dzeysiz, kaba ve argo kullanmna yer verilemez dzenlemesini ihlalden uyar ald. Flash TV 6112 uyarnca Kiileri fal veya batl inanlar yoluyla istismar edemez lkesinin ihlali nedeniyle uyarld. 9 Ekim 2011de Ezilenlerin Sosyalist Partisinin Askeri ve siyasi operasyonlar durdurulsun. Adil, onurlu, demokratik bar istiyoruz ifadelerinin olduu afileri hakknda Gaziantep 1. Sulh Ceza Mahkemesinin afilerle yasad rgt propagandas yapld gerekesiyle toplatma karar verdii renildi | FADE ZGRL 343

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

18 Ekim 2011de zgr Halk ve Demokratik Modernite Dergisinin 3. saysnda yer alan yazlarda yasad rgt propagandas yapld iddiasyla derginin sat Adana 7. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan derginin ilk iki says gibi yasakland. Ayrca derginin baslm nshalarnn da toplatlmasna karar verildi 19 Ekim 2011de, BDP Diyarbakr l Bakanlnn 22 Ekim 2011de yaplacak olan il kongresi billboardlara ast Trke ve Krte afiler hakknda Siyasi Partiler Yasasna muhalefet edildii gerekesiyle toplatma karar verildi 1 Kasm 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde bir araya gelen 7 gencin kard ve tamam Krte olan 2 aylk kltrsanat dergisi "Hawara Botan" toplatld. Krtenin gelimesinde ve Krt gazeteciliine byk katklar olan Celalet ve Kamuran Bedirxan kardelerin 15 Mays 1932 ylnda kardklar "Hawar" dergisinden esinlenerek, karlan Hawara Botan ilk say olan Eyll-Ekim says Cizre Sulh Ceza Mahkemesi tarafndan, iinde "Krdistan" ve "Gerilla" kelimeleri getii gerekesiyle toplatld. "rgt propagandas" yapld iddiasyla hakknda toplatma karar verilen derginin yazar Mesut Candoruk hakknda da ayn iddia ile Cizre Sulh Ceza Mahkemesi'nde dava ald. 18 Kasm 2011d,e Diyarbakr Cumhuriyet Basavcl, 19 Kasm 2011de yaplmas dnlen fakat youn yamur nedeniyle ertelenen BDP nin mitingiyle hazrlanan buradaym, irademe sahip kyorum yazl Krte ve Trke afiler hakknda Siyas Partiler Yasas uyarnca toplatma karar verdi 18 Kasm 2011de, getiimiz ay hakknda kapatma karar verilen haftalk yayn yapan Yeni Demokratik Toplum gazetesinin 14-20 Kasm tarihleri arasnda yaynlanan son saysna da hem kapatma hem de toplatma cezas geldi. Cumhuriyet Savcl'nn talebi ile mahkemenin verdii karara TMK'nin 6. maddesi gereke yaplarak "Baz sayfalarnda rgt aklamalarna yer vermesi" olarak gsterildi. Mahkeme yazlarla "rgt propagandas" yapld kanaatine vard. Gazeteye gnderilen kapatma yazsnda, "El konulmas, datm ve satnn yasaklanmas ve 1 ay sreyle kapatma cezas verildii" belirtildi. Ayrca, gazetenin yaz ileri mdr zlem zdemir hakknda ise soruturma balatld. Gazete avukatlar karara itiraz bavurusunda bulundu. 20 Kasm 2011de, Yenimahalle (Ankara) le Milli Eitim Mdrlnn Kiisel Hayat Konu Alan Metin Trleri kapsamnda Edebiyat profesr ve yazar Mina Urgann Bir Dinozorun Anlar adl kitabn rencilerine neren Mobil Anadolu Lisesi Edebiyat retmeni Suna Kayabatar hakknda inceleme balatt kitab da kfr iermesi, Allah inanc hakknda kuku yaratmas ve ikiye zendirmesi nedeniyle sakncal bularak kitap hakknda inceleme balatt 20 Kasm 2011de, Haftalk yaymlanan Yeni Demokratik Toplum Gazetesinin 14-20 Kasm 2011 tarihli saysnda yer alan haberlerde basn yoluyla yasad rgt propagandas yapld sulamasyla stanbul Cumhuriyet Basavclnn talebiyle gazetenin yaynnn bir ay sreyle durdurulduu ve gazetenin son saysnn tm nshalarna toplatma karar verildii renildi 26 Kasm 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde kargo ile gelen 644 adet Demokratik Modernite ve zgr Halk dergisine el koyan polisin, dergiyi almaya giden Gll Kalkan' gzaltna aldktan bir sre sonra serbest brakt renildi. Kargodan dergileri alan polisin, ne toplatma karar gsterdii ne de tutanak tuttuu belirtildi. 2 Aralk 2011de, BDPnin balatt Buradaym, BDP'ye ye oluyorum-ez li virim temal kampanyann afileri, zerinde Krte yaz olduu iin Idr ve Kars Valilikleri tarafndan Siyasi Partiler Yasasna muhalefet edildii gerekesiyle yasakland 7 Aralk 2011de, Haftalk olarak yaymlanan Yeni Demokratik Yaam Gazetesinin baz saylarnda kan haberlerde yasad rgt propagandas yapld gerekesiyle stanbul 10. Ar Ceza Mahkemesi gazetenin yaynnn bir ay sreyle durdurulmasna ve tm nshalarna el konulmasna karar verdi 20 Aralk 2011de, Haftalk yaymlanan Bamszlk, Demokrasi, Sosyalizm iin Yry Dergisinin 18 Aralk 2011 tarihli 299. saysnda yer alan haberlerde yasad rgt propagandas yapld gerekesiyle stanbul 9. Ar Ceza Mahkemesi derginin yaynnn bir ay sreyle durdurulmasna ve derginin basl tm saylarna el konulmasna kara verdi 26 Aralk 2011de, Haftalk yaymlanan Emperyalizme ve Oligariye Kar Yry Dergisinin 25 Aralk 2011 tarihli saysnda yer alan haberlerde yasad rgt propagandas yapld gerekesiyle stanbul 9. Ar Ceza Mahkemesi, derginin yaynnn bir ay sreyle durdurulmasna ve derginin basl tm saylarna el konulmasna karar verdi

344

FADE ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU Baskna ve Saldrya Urayan Gazete ve Yayn Organlar

NSAN HAKLARI DERNE

26 Ocak 2011de, Idrda Azadiya Welat Gazetesinin brosuna ve Demokratik Yurtsever Genlik Meclisine polis ekiplerinin dzenledii basknda broda bulunan bilgisayar, kamera ve fotoraf makinelerine da el konuldu 28 Ocak 2011de, stanbul'da sabah saatlerinde Doruhaber Gazetesi'ne Terrle Mcadele ekipleri tarafndan baskn dzenlendi. Yaplan polis operasyonuyla balantl olarak Kayseri'de ikamet eden Doruhaber Gazetesi Genel Yayn Ynetmeni Mehmet Gkta, gazete yazarlarndan Mehmet Ali Gnl ve gazete yneticisi Fikret Gltekin'in de gzaltna alnd 20 ubat 2011de, Van, Hakkari, Idr, Kars, Erzurum, Bitlis, Mu merkez ve ilelerinde Roj Tv'nin zellikle haber, Analiz ve Rojaktel programlarnn yayn saatinde gnderilen sinyaller tarafndan engellendii belirtildi. 23 Mart ve 24 Mart 2011de, Ergenekon soruturmas kapsamnda Gazeteci Ahmet kn tutuklanmasna neden olan, henz baslmam kitab mamn Ordusunu yaymlayaca iddiasyla polis ekipleri, thaki Yaynevinin stanbulun Kadky lesinde bulunan brosuna baskn dzenledi. Broda bulunan bilgisayarlarn harddisklerine el koyan polis ekipleri, yaynevine dzenlenen 2. basknn ardndan Radikal Gazetesine de baskn dzenledi. Ahmet kn basm ncesinde incelemesi iin kitabn kopyasn gnderdii Radikal Gazetesi Muhabiri Erturul Maviolunun bilgisayarndaki kitap kopyasn silen polis ekiplerinin kitapla ilgili yayn yapmas halinde, Ergenekon rgtne yardm ve yataklk yapmak suundan yarglanacana dair savclk tebligatn Erturul Mavioluna teslim ettikleri renildi 26 Mays 2011de, STAR gazetesine nne gelen yzlerce kii,lkc hareket engellenemez sloganlar atarak siyah elenk braktklar binaya saldrd. Binaya hasar veren saldrnn polis tarafndan durdurulmasndan sonra stanbul lk Ocaklar l Bakan Gkmen Kantar, gruba konuma yapt. Gkmen Kantar konuurken, hemen arkasnda bulunan kiinin elindeki ba havaya kaldrd grld. Saldrgan grup, binann duvarlarna Oyum MHPye dvizleri yaptrd ve lk Ocaklar ile MHP bayraklar ast. Saldrganlar harabeye evirdikleri STAR binasnn giriinde vandalizm hatras fotoraf ektirdikten sonra MHP seim otobslerine binerek uzaklat. MHPli grubun aklama sonras saldry ve topluluu grntlemek isteyen gazetecilere de saldrmalar dikkat ekti. Saldrnn ardndan stanbul Gvenlik ubede ifadesi alnan lk Ocaklar l Bakan Kantar, kendisini Ben grubu yattrmak iin gazetenin nne gittimdiye savundu. Ancak gn boyunca Kantar ismiyle yzlerce kii SMSlerle eyleme davet edildii ve aklama ncesi iddet grntlerinde Kantarn da yer ald belirlendi. 25 saldrgann kimlii tespit edildi Bu arada dn stanbul Valisi Hseyin Avni Mutlu ile stanbul Emniyet Mdr Hseyin apkn gemi olsun ziyaretinde bulundu. STAR Gazetesi Genel yayn Ynetmeni Mustafa Karaaliolundan saldryla ilgili bilgi alan Vali Mutlu ve Emniyet Mdr apkn olayn ok ynl soruturulduunu syleyerek 25 kiinin kimlik tespitinin yapldn belirtti. 23 Haziran 2011de, TT, Evrensel'in yaynlarn bahane ederek kanl tehditler savurdu. TT imzal "Ak mektup" balyla yaynlanan yazda Krt ve Ermeni halkn dman ilan etti ve Evrensel Gazetesinin yapt haberlerde, Trklere ve byk Trk Devletine hakaret boyutunda yazlar karttklarn ve bununla yanllarn arttrdklarn dile getirdiler. 15 Austos'a kadar taleplerinin yerine getirilmemesi durumunda Diyarbakr ve stanbul'da kanl eylemler yaplaca tehdidinde bulundu. Temmuz 2011de, daha nce de TT (Trk ntikam Tugay) tarafndan tehdit edilen Evrensel Gazetesi'ne 2. bir tehdit mesaj daha gitti. Daha nce Agos Gazetesi, eitli akademisyenler ve Krt siyasetilerle birlikte Evrensel Gazetesini de hedef alan tehditleri ynelten TT, tarih vermeden dorudan Evrensel Gazetesine bir tehditte daha bulundu. Evrensel'de de yaynlanan ilk tehdidin ardndan Emniyet Mdrl ve Terrle Mcadele ubesi'nden bir polis memuru gazeteyi telefonla arayarak konuyla ilgili bilgi almasna ramen tehdidi yapanlar hakknda bir aratrma yaplp yaplmadna dair gazete sorumlular bilgilendirilmedi. "Ergenekon yesi olmak" ve "devletin gizli belgelerini ele geirmek" sulamasyla Haziranda tutuklanan MT Mensubu Kaif Kozinolu adna alm e-mail adresinden "ntikam zaman" balyla atlan elektronik postada, Silvan'da yaamn yitiren askerlerin intikam ad altnda binlerce Krt'e ve PKK'ye destek verdii iddia edilen ahslara, dernek ve basn yayn kurulularna lm tehditleri savurduu ortaya kt. Gazetenin Yaz leri Mdr Fatih Polat, yapt aklamada halkn haber alma hakkna kar duyduklar sorumluluun gereini her zaman yerine getireceklerini, halklarn kardeliini esas alan yaynclk anlaylarndan dn vermeyeceklerini ifade etti ve bunu yaparken de bu trden tehditlere pabu brakmayacaklarn kamuoyuna bildirdi. 19 Austos 2011de, Aydnlk dergisi ve Ulusal Kanal'n bulunduu binaya gelen Terrle Mcadele ube Mdrl ekipleri aramalar yapt. 18 Kasm 2011de, Diyarbakr'n merkez Yeniehir lesi Ofis Semti'nde bulunan Etik Reklam Ajans'na, polis tarafndan dzenlenen baskn sona erdi. "rgtsel dokman" olduu iddiasyla yaplan baskn yaklak 4 saat | FADE ZGRL 345

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

srd. Arama sonras ajansn bilgisayarlarndan bazlarnn hard disklerine, bazlarnn ise kasalarna el konulurken, ajans tarafndan basm yaplan birok dergi ile BDP tarafndan sipari edilen afi, seim kampanyasnda kullanlan materyallere de el konuldu. 22 Kasm 2011de stanbulda bulunan Asrn Hukuk Brosu ve zgr Gndem Gazetesinin brosuna dzenlenen basknlarda saatler sren aramalar yapld ve tm bilgisayarlarn hard disklerinin kopyalar alnrken basl tm evraklara da el konuldu. 21 Aralk 20112de, stanbul 12. Ar Ceza Mahkemesi'nden alnan arama karar ile zgr Gndem gazetesinin stanbul'da bulunan genel merkezi ile Dicle Haber Ajans'nn stanbul, Diyarbakr, Ankara, Urfa ve Van brolarnn da aralarnda bulunduu adreslere baskn dzenlendi. Operasyonda, DHA Ankara muhabiri Kenan Krkkaya, Diyarbakr muhabiri Mazlum zdemir, Semiha Alanku, ada Kaplan, Zuhal Tekiner, Van muhabiri Evrim Kepenek, Nahide Ermi, mer elik, idem Aslan, Cihan Albay ve DHA Haber Mdr Fatma Koak, Birgn ve ANF muhabiri Zeynep Kuray ve ETHA editr Arzu Demir gzaltna alnd. Etik Ajans mdrlerinden Davut Uar ile gazeteci Hseyin Deniz de bu sabah evlerinden gzaltna alnan isimler arasnda bulunuyor. Operasyon kapsamnda polisin bast adreslerden biri de Gn Matbaas oldu. Basknda, matbaa sahiplerinden erafettin Smeli gzaltna alnd. Van'da da DHA'nn bro olarak kulland adra baskn yapld ve tm hardisklere el kondu. Muhabir Evrim Kepenek, gzaltna alnd. DHA Urfa muhabiri Sadk Topalolu, Kahta'da gzaltna alnarak stanbul'a getirildi. Medya dalgasnda gzaltna alnan isimler arasnda Vatan muhabiri ada Ulus ile AFP muhabiri Mustafa zer de bulunuyor.

Engellenen nternet Siteleri 28 Ocak 2011de Telekomnikasyon letiim Bakanlnn, grsel paylam ve tasarm sitesi olan ffffound.com adl internet sitesine eriimi idar tedbir kararyla engelledii 11 ubat 2011de renildi 23 ubat 2011de, Video paylam sitesi izlesene.com adl internet sitesinde yer alan baz videolar nedeniyle ili (stanbul) 2. Sulh Ceza Mahkemesinin kararyla Telekomnikasyon letiim Bakanlnn internet sitesine eriimi 23 Mart 2011de engelledii bildirildi. 1 Mart 2011de Google arama motorunun teknik bilgi gerektirmeden insanlarn kendi istedikleri eyleri basit dzenlemelerle oluturabildikleri, gnle benzeyen web sitesi hizmeti olan blogspot.com adresine eriim, Digiturk yetkililerinin giriimleri sonucu, 14 Ocak 2011de Diyarbakr 5. Asliye Ceza Mahkemesinin baz blog sayfalarnda futbol malarnn izinsiz gsterildii gerekesiyle, ald karar uyarnca, internet servis salaycs Superonline tarafndan kendi abonelerine ynelik olarak engellendi 23 Mart 2011de Video paylam sitesi izlesene.com adl internet sitesinde yer alan baz videolar nedeniyle ili (stanbul) 2. Sulh Ceza Mahkemesinin 23 ubat 2011 tarihli kararyla Telekomnikasyon letiim Bakanlnn internet sitesine eriimi engelledii renildi 18 Nisan 2011de ANF'nin, sanal saldrlar nedeniyle nu, org, com gibi deiik uzantlarla verdii hizmet Trkiye letiim Bakanl (TB) engellendi. 27 Mays 2011de, Ankara 14. Sulh Ceza Mahkemesinin MHP yneticilerinin zel yaamlaryla ilgili olan kaset grntlerinin internet zerinden indirilmesini salayan rapidshare.com ve fileserve.com adl internet siteleri hakknda 16 Mays 2011de verdii eriim yasa nedeniyle, Telekomnikasyon letiim Bakanl sz konusu internet sitelerine eriimi engelledi 20 Eyll 2011de TBMM ynetiminin, LGBT dernekleri olan Kaos GL ve Lambdastanbulun resmi web sitelerine eriimi engelledii ve TBMMnin internet andan sz konusu derneklerin internet sitelerine girmek isteyenlerin karsna, snrl eriim, homosexuality ve almalarnz iin gerekliyse form doldurun uyarlarnn kt renildi. Ayn sayfada yer alan ve doldurulmas zorunludur hatrlatmas bulunan formda ise, filtrelenen sitelere girmek isteyenlerin ad-soyad, sicil numaras, grevi, e-posta adresi, telefon numaras ve niin eriim istedii sorularnn yantlamasnn istendii bildirildi 6 Ekim 2011de, Frat Haber Ajansnn (ANF) yayn yapt firatnews.org uzantl internet sitesine eriimi Ankara 11. Ar Ceza Mahkemesinin 21/09/2011 tarih ve 2011/3177 nolu koruma tedbiri kapsamnda yasaklad renildi 346 FADE ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

15 Aralk 2011de, Sosyal medya sitesi olan inci.sozlukspot.com internet adresine eriimin mahkeme kararyla engellendii renildi

6103 web sitesine eriim Telekomnikasyon letiim Bakanl tarafndan engellendi. 200 web sitesine eriim mahkeme kararyla engellendi. 192 web sitesine eriim herhangi bir mahkeme karar belirtilmeksizin engellendi. 7 Wordpress Bloga eriim mahkeme kararyla veya Telekomnikasyon letiim Bakanl tarafndan engellendi. 2 Bloga eriim Telekomnikasyon letiim Bakanl tarafndan engellendi.( Kaynak, Engelliweb.com sitesi) 2011 Ylnda Dnce zgrlne Kar Alan Soruturmalar 18 Ocak 2011de, DTK tarafndan "iki dilli yaama" ilikin alnan karar nedeniyle 7 Ocak tarihinde Hakkari ili Yksekova ile Belediyesi'ne aslan iki dilli tabelalar iin, Yksekova Belediye Bakan Yardmcs Reit Orbay, Tm Bel-Sen Yksekova yeri Temsilcisi Tahir Tekinalp, Kent Konseyi Bakan Muhyettin nal ve BDP le Bakan Hsn Bulgan hakknda soruturma balatld. 24 Ocak 2011de, DTK tarafndan balatlan ve geni yank bulan "ki dilli yaam" kampanyasna destek veren BDP Hakkari ili ukurca le rgt, parti binasna Krte ve Trke yazl tabela asldndan dolay BDP ile Bakan Sddk Gzel ile 4 BDP'li ynetici "Siyasi Partiler Yasasna muhalefet" ettikleri gerekesi ile savclkta ifadeleri alndktan sonra serbest brakld. 3 ubat 2011de, Ankara Cumhuriyet Basavcl, Doubayazt'ta ikamet eden Adem Karahan hakknda adna alm olan facebook hesabnda PKK Lideri Abdullah calan'n fotoraflar yaynland gerekesiyle "rgt propagandas yapmak" ve "Su ve suluyu vmek" iddiasyla soruturma balatld. 19 ubat 2011de, Bitlis'in Tatvan lesi'nde kan atmada yaamn yitiren HPG'li Asiye Gndz'n Siirt'in Eruh lesi'nde geen yl yaplan cenaze trenini izleyen DHA Muhabiri Abdullah etine Siirt Cumhuriyet Basavcl tarafndan "rgt propagandas" yapt iddiasyla soruturma ald. 23 ubat 2011de, Diyarbakr Bykehir Belediye Bakan Osman Baydemir, Dersim'de 31 Temmuz 2010'da katld 10. Munzur Kltr ve Doa Festivali'nde yapt konuma ve 1993 ylnda katledilen DEP Milletvekili Mehmet Sincar'n 4 Eyll 2010'da mezar banda yaplan anma trenine katld gerekesiyle ifade verdi 25 Mart 2011de, 8 Mart Dnya Kadnlar Gn nedeniyle 6 Mart'ta yaplan etkinlikte Koma Nergize Botan'n seslendirdii "Em in Apoc" paras nedeniyle Viranehir Cumhuriyet Savclnn balatt soruturma kapsamnda evlerinden gzaltna alnan BDP'li Kadn Meclis yeleri Suna Ulutrken, Zhre Tatl, Servet Kl ve Aye Src ifadelerinin ardndan serbest brakld. 1 Nisan 2011de, DTK'nn "ok dilli yaam" projesi kapsamnda Krte ve Trke olarak deitirdikleri parti tabelasnn mahkeme kararyla indirilmesi ardndan BDP Diyadin le E Bakan Sevgi lboa ve Musa Zorbay ile yneticiler Fatih Demir, Seyat Kaya, Kemal Demir ve Fevzi Kahraman ve eski le Bakan Abdullah Tun hakknda "Siyasi Partiler Kanunu"na aykr davrandklar gerekesiyle soruturma balatld. 13 Nisan 2011de, BDP Dersim l Bakan Suat Demir, PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin yldnm olan 15 ubat'ta yapt basn aklamas nedeniyle hakknda gyabi tutuklama karar karld. 15 Nisan 2011de, Erzurum Cumhuriyet Savcl, PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ile yapt haftalk grme notlarnn Doubayazt'ta kurulan adrda okunduu gerekesi ile BDP le Bakan Talat Akta, BDP'li yneticiler Halit Oral, brahim Kaya, Nejla Alkan, zlem Akku, Abbas Karata, Ali Yavuz hakknda "rgt propagandas yapmak" iddias ile soruturma balatt. 18 Nisan 2011de Mu'un Bulank lesinde DTK ve BDP'nin "ok dilli yaam" projesi kapsamnda belediye birim odalarnn tabelalarn Trke ve Krte olarak deitiren Erentepe (Liz) Belde Belediye Bakan Mehmet Yak hakknda "Grevi ktye kullanma" gerekesiyle soruturma balatld.

| FADE ZGRL

347

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

10 Mays 2011de, Mardin'in Midyat lesi'nde, Midyat Cumhuriyet Basavcl, parti binasna aslan 4 dilli pankarttan dolay 11 kii hakknda "Trkiye Cumhuriyeti Devleti'nde siyasi parti faaliyeti erevesinde dil ayrm yaratmak, propagandalarnda Trkeden baka dilde levha kullanmak ve propaganday Trke dili dnda Krte yapmak" gerekesiyle soruturma balatt. 12 Mays 2011de Erzurum'un Karaoban lesi'nde Newroz'da Krte afi astklar iin haklarnda soruturma balatlan BDP'liler ifade verdi. 13 Mays 2011de, Ar'nn Patnos Belediye Bakan Yusuf Ylmaz hakknda, 19 Mart'ta ilede dzenlenen Newroz kutlamasnda, "Ankara'da ankaya Kk'nde Sayn Abdullah Gl ve mral'da bulunan Sayn Abdullah calan bir araya gelsinler 1 saatte bunu zerler" szleri nedeniyle "su ve suluyu vmek" iddiasyla soruturma ald. 25 Mays 2011de, Diyarbakr Cumhuriyet Basavcl Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou Diyarbakr Bamsz Milletvekili Aday Leyla Zana hakknda Hazro lesi'nde yapt konuma nedeniyle soruturma at. 9 Haziran 2011de CHP'nin Dersim Milletvekili Aday Avukat Hseyin Aygn, mvekkili Ali Au'yu (80) "Avukatlk cretini deyemedii" iddiasyla mahkemeye verdiini aklayan olu Binali Au'nun beyanlarn haberletiren DHA Dersim muhabiri Ferhat Arslan ile bu haberi yaynlayan zgr Gndem Gazetesi ve Evrensel Gazetesi sorumlu yazileri mdrleri hakknda "hakaret" iddiasyla su duyurusunda bulundu. 17 Haziran 2011de, 12 Haziran seimlerinde Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou'ndan Dersim Bamsz Milletvekili Aday gsterilen Ferhat Tun hakknda seim srecinde yapt konumalar nedeniyle 2 ayr soruturma ald. 3 Ekim 2011de, BDP tarafndan 2010 yl ierisinde resmi bayramlara katlmamalar ynnde belediye bakanlar ve bakanvekillerine genelgeler gnderildii ve belediye bakan ve bakanvekillerinin bu genelgelere uyduu gerekesiyle ileri Bakanl tarafndan soruturma balatld. BDP'nin resmi trenlere katlmamalar ynnde yaymlad genelgeler basnda yer almasna ramen Bakanln mlkiye mfettileri karar zerine, Siirt Belediye Bakan Selim Sadak ve Eruh Belediye Bakan Melihan Oktay hakknda 19 Mays Genlik ve Spor Bayram'na katlmadklar iin, Kurtalan Belediye Meclis yeleri akir Evirgen, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve ocuk Bayram'na katlmad iin, Selamet Tadik, 30 Austos Zafer Bayram'na katlmad iin, Hseyin Obut da, 19 Mays Genlik ve Spor Bayram'na katlmad iin haklarnda soruturma balatt. 20 Ekim 2011de, Diyarbakr Bykehir Belediye Bakan Osman Baydemir'in Alman Yeiller Partisi E Bakan Claudia Roth'un 9 Ekim'de Diyarbakr Bykehir Belediye Bakan Osman Baydemir'i ziyareti esnasnda "KCK" operasyonlarn eletirerek, "Umut dalara dnte olabilir" eklindeki szlerinden dolay Diyarbakr Cumhuriyet Basavcl "rgt propagandas" iddiasyla soruturma balatt. 29 Ekim 2011de, Yargtay Cumhuriyet Basavcl tarafndan, DTP hakknda alan kapatma davasnn iddianamesinin gerekelerinde yer verilen iddialar dorultusunda, Ankara Cumhuriyet Basavclnca balatlan soruturma, Basn Sular Soruturma Brosu Savcs tarafndan yrtlecek. Soruturma erevesinde, "2820 sayl Siyasi Partiler Kanunu'nun 117. maddesine muhalefet" iddiasyla eski milletvekilleri Osman zelik, Fatma Kurtulan ve Sevahir Bayndr'n nmzdeki gnlerde ifadeleri istenecek. Yasann sz konusu maddesi, demokratik devlet dzeninin, milli devlet niteliinin, devletin tekliinin korunmas ve blgecilik ile ilgili yasak fiilleri ileyenlerin, fiil daha ar bir cezay gerektirmedii takdirde, alt aydan az olmamak zere hapis cezas ile cezalandrlmalarn ngryor. 18 Kasm 2011de, getiimiz ay hakknda kapatma karar verilen haftalk yayn yapan Yeni Demokratik Toplum gazetesinin 14-20 Kasm tarihleri arasnda yaynlanan son saysna da hem kapatma hem de toplatma cezas geldi. Ayrca, gazetenin yaz ileri mdr zlem zdemir hakknda ise soruturma balatld. Gazete avukatlar karara itiraz bavurusunda bulundu 9 Aralk 2011de, Hakkari'nin ukurca lesi Kazan Vadisi'nde yaamn yitiren 36 HPG'li iin Kars'n Selim lesi'nde yaplan basn aklamasna katldklar gerekesi ile BDP'liler hakknda soruturma balatld. Haklarnda soruturma balatlan BDP Selim le Bakan lhan Yldrm, yneticiler Engin Duman, Harun Kzlgedik, Erdal Karako, Yldrm Altun, Birkan nar ifade vermek iin Emniyet Mdrlne arld. fadeye arlan 6 BDP'li "yasad slogan atmak" iddiasyla gzaltna alnd. 348 FADE ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

2011 Ylnda Dnce zgrlne Kar Alan, Devam Eden ve Sonulanan Davalar 1 Ocak 2011de Bitliste zgr Dnce ve Eitim Haklar Dernei (zgr-Der) Tatvan ubesi yneticilerinin 9 Austos 2010da yapt basn aklamasnda kullandklar Krdistan ve gerilla szckleriyle yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla zgr-Der Tatvan ubesi Bakan Ersin Snmezler ve zgr-Der Ynetim Kurulu yesi efik Akdeniz hakknda dava ald renildi. Ersin Snmezler ile efik Akdenizin TMYnin 7/2. maddesi uyarnca yarglanmasna 2011 ylnda devam edildi. 5 Ocak 2011de, Diyarbakr D Tipi Cezaevi'nde tutuklu bulunan Suru Belediye Bakan Etem ahin ve Aligor Belde Belediye Bakan brahim Parldar'a, "rgt propagandas" yaptklar iddias ile Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan 10'ar aylk hapis cezas verildi. 6 Ocak 2011de, PKK'nin nc kadrolarndan Mahsum Korkmaz'n (Agit) da aralarnda bulunduu 200'n zerinde kiinin, 22 yl nce Siirt Belediyesi ve askeriyenin plk alan olarak kulland ve ilk toplu mezar olarak bilinen Kasaplar Deresi (Newala Qasaba)'ne gmld haberinden sonra, mezarlarn almasn isteyen Korkmaz ailesinin talebine, Batman Cumhuriyet Savcl tarafndan dava ald. 6 Ocak 2011de, Hatayn Drtyol lesinde zgr Halk Dergisini datarak yasad rgt propagandas yapt sulamasyla gzaltna alnan Cahit Baybaris (24), karld mahkeme tarafndan tutukland. 7 Ocak 2011de, 29 Aralk 2010 tarihinde rnak'n Glkonak (Basa) lesi'ne bal Boyuncuk (Htma) Ky'ne giden ve l Genel Meclisi'nin ylsonu faaliyetleri, plan bte program ve kye yaplacak olan su kanalnn ihalesi konusunda halk bilgilendiren BDP l Genel Meclis yeleri Fadl Akt ve Mehmet Erbey ile onlara elik eden BDP Glkonak le Bakan Mahmut Erturul ve mer Karahan adl bir kyl "Halk kkrtma" ve "propaganda yapmak" sular sebebiyle Jandarma Karakolu'na ifade vermeye arld. Avukat iar Rivanolunun 3 Mays 2010da Roj TVde katld bir programda Krdistandaki btn siyasi cinayetlerin, komplolarn, Bota kuyularndaki katliamlarn, kitlesel katliamlar, tecavzlerin tamamn gizli bir biimde soruturacak bir komisyon istemek gerekiyor dedii gerekesiyle yarglanmasna 11 Ocak 2011de devam edildi. Adana 6. Ar Ceza Mahkemesinde TCKnin 220. maddesi uyarnca yarglanan iar Rivanolunun savunmasn alan mahkeme heyeti, bilirkii raporlarnn ulamamas nedeniyle durumay 10 Mart 2011e erteledi. Dava 2011 yl iinde sonulanmad. 11 Ocak 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan H.E. 2010 ylnda yapm olduklar basn aklamas nedeni ile kabahatler Kanunu kapsamnda hakknda soruturma aldn ve toplam 2.386.00 TL para cezas kesildiini belirtmitir. 11 Ocak 2011de, Diyarbakrda 1994 ylnda erif Avar ldren Uzman avu Gltekin Stnn dosyasna grevsizlik karar veren Askeri Mahkeme ile Diyarbakr 3. Ar Ceza Mahkemesinin kararlarn 17 Austos 2007de Dicle Haber Ajansna verdii rportajda eletiren THV Diyarbakr Temsilcisi Avukat Sezgin Tanrkulu hakknda adil yarglamay etkilemeye teebbs ettii gerekesiyle Siverek Ar Ceza Mahkemesinde dava ald. Tanrya Mektuplar ve Ateist Tanr ile Sylei adl kitaplarn yazar Hasan Basri Aydn, Adalet Bakan olduu dnemde Cemil ieke yazd bir dilekede hakaret ettii iddiasyla hakknda Kkekmece 3. Sulh Ceza Mahkemesinde alan dava kapsamnda 24 Ocak 2011de tutukland. 20 Ocak 2011de, BDP Karakoan le Bakan Abdulkadir Gl ile BDP yesi Zeynel Beyazt hakknda "rgt propagandas yapmak" iddias ile Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesi'nde alan davann kapsamnda ifade verdi. Van l Genel Meclisi yesi Semira Varl, hakknda suu ve suluyu vd iddiasyla Van 1. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan verilmi olan iki ay hapis cezasnn Yargtay 8. Ceza Dairesi tarafndan onanmas zerine 20 Ocak 2011de tutukland. 25 Ocak 2011de, Radikal Gazetesi Muhabiri smail Saymaz hakknda, Postmodern Cihad adl kitabyla terrle mcadele edenleri hedef gsterdii iddiasyla dava ald, renildi. smail Saymaz dava kapsamnda Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesinde 26 Nisan 2011de yarglanmaya balayacak | FADE ZGRL 349

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

25 Ocak 2011de, BDP Diyarbakr l Bakan Yardmcs Mehmet Aksnger ve BDP yesi Ahmet nal hakknda Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesi'nde "rgt yesi olmamak ile birlikte rgt adna su ilemek" ve "rgt propagandas yapmak" iddias ile alan dava sonucu her iki sana "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" fiilinden 6 yl 3 ay, "rgt propagandas yapmak" fiilinden ise 10'ar ay hapis cezas olmak zere toplam 14 yl 2 ay hapis cezas verdi. 25 Ocak 2011de, Hvya Jin Dergisi tutuklu eski mtiyaz Sahibi ve Yaz leri Mdr Berivan Eker hakknda dergide kan haber ve yazlardan dolay "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" ve "rgt propagandas yapmak" iddiasyla alan davada, Eker'in "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" fiilinden beraatna, iki kez "rgt propagandas yapmak" iddiasndan da toplam 2 yl 6 ay hapis cezasyla cezalandrlmasna karar verdi. Emek Partisi Aydn l Bakan Abdurrahman Sarann 21 Mart 2010daki Newroz kutlamasnda yapt konumas nedeniyle yargland dava 25 Ocak 2011de sonuland. Aydn 1. Sulh Ceza Mahkemesinde suu ve suluyu vd iddiasyla yarglanan Abdurrahman Sarann ifadesini alan mahkeme bakan, Abdurrahman Saran hakknda beraat karar verdi. 26 Ocak 2011de, Tuncelinin Nazmiye lesinde 2009 ylnda katld Dzgn Baba Festivalinde sahne ald konser srasnda, artk dalarmzda atmalar olmasn, bar gelsin, kimse lmesin. Mercan Dalarnda 17 gen silahsz ldrld. Artk bu sava son bulsun, biz kendi memleketimizde zgrce gezebilelim, bu topraklara bar gelsin diyen Trkc Pnar Sa hakknda, suu ve suluyu vd ve yasad rgt propagandas yapt gerekesiyle alan dava sonuland. Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme heyeti, Pnar Saa ve davann dier san Mehmet zcana TMYnin 7/2. maddesi uyarnca onar ay hapis cezas verdi. 27 Ocak 2011de, Mardinin Nusaybin lesinde 21 Mart 2010da dzenlenen Newroz kutlamasnn tertip komitesi yesi yedi kii hakknda etkinlikte yasad slogan atld gerekesiyle alan davann Nusaybin Asliye Ceza Mahkemesinde grlen durumasnda sanklarn Krte savunma yapmalarna izin vermeyen mahkeme bakan, durumay 29 Mart 2011e erteledi. Durumann 2011 ylnda sonulanp sonulanmadna dair bilgi edinilemedi. 27 Ocak 2011de, Tuncelinin Mercan Vadisinde 17 Haziran 2005te dzenlenen operasyonda ldrlen Maoist Komnist Partisi (MKP) militan 17 kiiyi, Nazmiye lesinde 12 Austos 2006da dzenlenen bir enlikte vd gerekesiyle yarglanan trkc Ferhat Tun, Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumada TCKnin 215. maddesi uyarnca bir ay hapis cezasna mahkm edildi. Mahkeme heyeti hkmn aklanmasnn geri braklmasna karar verdi. Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesinin daha nce verdii beraat kararn Yargtay 9. Ceza Dairesinin bozmas zerine Ferhat Tun yeniden yarglanmaya balamt. 28 Ocak 2011de, Radikal Gazetesi Muhabiri smail Saymaz hakknda, Radikal Gazetesinde 8 Haziran 2010da Ergenekonda Ak Oyunu balyla yaymlanan habere konu olan stanbul 13. Ar Ceza Mahkemesi Bakan Kksal engnn ikyeti olmas nedeniyle hakaret etmek, soruturmann gizliliini ihlal etmek ve adil yarglamay etkilemeye teebbs etmek sulamalaryla alan davaya Bakrky 2. Asliye Ceza Mahkemesinde baland. smail Saymazn ifadesini alan mahkeme bakan, dosyadaki eksikliklerin giderilmesi amacyla durumay 14 Nisan 2011e erteledi. 1 ubat 2011de anlurfann Suru lesinde 4 Nisan 2010da yaplan yrye katlanlarn Askerlik ubesi Bakanlnn nnden getikleri srada yry koordine eden aratan yaplan anonslar nedeniyle hakknda dava alan ara ofr Refik Krme, yasad rgt propagandas yapt iddiasyla Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesinde 9 Mart 2011de grlen karar durumasnda on ay hapis cezasna mahkm edildi. 1 ubat 2011de Diyarbakrn Sur lesinin Belediye Bakan Abdullah Demirba, Bykehir Belediye Bakan Osman Baydemir ile belediye meclis yesi iki kii hakknda belediye hizmetlerini Trke dnda Krte, Ermenice ve Sryanice verdikleri iin alan dava sonuland. Diyarbakr 2. Asliye Ceza Mahkemesinde grlen durumada savc, belediyenin ald kararn TCKnin 222. maddesinde dzenlenen apka ve Trk Harfleri Kanununa muhalefet etmek suunu tamadn belirterek beraat talep etti. Sanklarn savunmalarn ve savcnn talebini deerlendiren mahkeme bakan beraat karar verdi. 1 ubat 2011de, Siirt'te, Kurtalan Belediye Meclis yeleri Enise Esmer, Selamet Tadik ve Mesude Yasak "25 Kasm Kadna Ynelik iddetle Mcadele ve Dayanma" brorlerini bulundurduklar gerekesiyle "rgt propagandas" yaptklar iddiasyla Esmer, Tadik ve Yasak'a 10'ar ay hapis cezas verildi. 350 FADE ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

1 ubat 2011de, Bursada 2010 ylnn Haziran aynda Uluda niversitesine ait Ali Durmaz Mhendislik Fakltesinin binasnn alna katlan Babakan Recep Tayyip Erdoan protesto ettikleri gerekesiyle yarglanan iki rencinin karar durumas grld. Bursa 1. Sulh Ceza Mahkemesindeki durumada kamu grevlisine grevinden dolay hakaret ettikleri iddiasyla yarglanan Trkiye Genlik Birlii yesi ada Cengiz (22) ile Trkan Aygn (25) hakknda mahkeme bakan, rencilerin protesto giriiminin dnce aamasnda kalmasn gereke gstererek beraat karar verdi. 3 ubat 2011de, Aylk yaymlanan Devrimci Demokrasi Dergisinin 2004 ylnn Mart aynda kan 37. saysnda yasad Maoist Komnist Partisi (MKP) propagandas yapld gerekesiyle yarglanan derginin sahibi Erdal Gler, , stanbul 10. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda TMYnin 7/2. maddesi uyarnca alt ay hapis cezasna ve 440 lira adl para cezasna mahkm edildi. Diyarbakr Cezaevinde grd ikence sonucu, 18 Mays 1973te yaamn yitiren brahim Kaypakkayay anmak amacyla, 18 Mays 2010da Tuncelide basn aklamas yaptklar gerekesiyle yarglanan Demokratik Haklar Federasyonu yeleri Murat Kur, Evrim Konak ve Nihal Gl, 4 ubat 2011de Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda, suu ve suluyu vdkleri sulamasyla TCKnin 215. maddesi uyarnca onar ay hapis cezasna mahkm edildi. 5 ubat 2011de Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesi, Demokratik Haklar Federasyonu Dersim temsilcisi Murat Kur, Evrim Konak ve Nihal Gl'e, brahim Kaypakkaya'nn lm yl dnmnde yaptklar basn aklamasndan tr 10'ar ay hapis cezas verdi. 8 ubat 2011de ESP Adana il rgt bakan Seluk Gvercinin 20 Kasm 2010da yapt bir basn aklamasnda yasad rgt propagandas yapt iddiasyla Seluk Gvercin hakknda alan davann Adana 6. Ar Ceza Mahkemesinde grlen 2. durumasnda, mahkeme heyeti, yasad rgt propagandas yapt gerekesiyle Seluk Gvercine, TMYnin 7/2. maddesi uyarnca 10 ay hapis cezas verdi. 10 ubat 2011de Devlet Bakan ve Bamzakereci Egemen Ban, 18 Ekim 2010da Ankara niversitesine gelmesini protesto etmek amacyla Egemen Baa yumurta att gerekesiyle Ankara 6. Sulh Ceza Mahkemesinde kamu grevlisine grevinden tr hakaret ettii iddiasyla yarglanmaya balanan Nihal ark adl renci, suun unsurlar olumad iin ilk durumada beraat etti. 10 ubat 2011de Bar ve Demokratik zm Grubu Szcs Mehmet erif Gendaln, 21 Mart 2010da Diyarbakrda dzenlenen Newroz kutlamasnda yapt konumada yasad rgt propagandas yapt iddiasyla yarglanmasna, devam edildi. Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesindeki durumaya Mehmet erif Gendaln katlmamas zerine savcln talebini kabul eden mahkeme heyeti sank hakknda yakalama emri kararak durumay 17 Mart 2011e erteledi. Diyarbakrda 1994 ylnda erif Avar ldren Uzman avu Gltekin Stnn dosyasna grevsizlik karar veren Askeri Mahkeme ile Diyarbakr 3. Ar Ceza Mahkemesinin kararlarn 17 Austos 2007de Dicle Haber Ajansna verdii rportajda eletiren CHP Genel Bakan Yardmcs Sezgin Tanrkulu hakknda adil yarglamay etkilemeye teebbs ettii gerekesiyle dava ald 11 Ocak 2011de renildi. Dosya iin kendisini grevli kabul etmeyen mahkemenin san tahliye etmesi uygun deildir. Sank yanllkla yakalanp tutuklanm mahkemenin bu kararyla yanllk giderilmitir. Bu sonu benzer vakalar bakmnda bir mesajdr. yi ocuklar Trkiyede dokunulmazdr. Bunu da san sahiplenerek ortaya koymutur. 12 yl nce askerden uzaklatrld bilinen bir sann durumasnn takip edilmesi, bize gre bu durumu dorulamaktadr diyen Sezgin Tanrkulu hakknda hazrlanan iddianameyi Diyarbakr 2. Ar Ceza Mahkemesi 21 Ekim 2010da kabul ederek yarglamaya balad. Dava 11 ubat 2011de sonuland. Adil yarglamay etkilemeye teebbs ettii sulamasyla Diyarbakr 2. Ar Ceza Mahkemesinde yarglanmaya balayan Sezgin Tanrkulu hakknda mahkeme heyeti, sann suu ilediinin sabit olmadn belirterek beraat karar verdi. 14 ubat 2011de 'KCK' ana davas kapsamnda tutuklu bulunan Batman Belediye Bakan Nejdet Atalay, 2009 ubat aynda DTP Kurtalan le rgt'nn seim lokalinin alnda yapt Krte konumaya, Kurtalan Asliye Ceza Mahkemesi tarafndan dava ald. 16 ubat 2011de Mersinde 15 ubat 2010da dzenlenen protesto gsterinle katldklar gerekesiyle yarglanan 9 kiinin karar durumas grld. Adana 6. Ar Ceza Mahkemesinde yaplan yarglamada tutuklu 9 sank hazr bulundu. Son kez savunmalarn yapan sanklar, zerlerine atlan sular kabul | FADE ZGRL 351

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

etmeyerek beraat etmelerini talep ettiler. Kararn aklayan mahkeme heyeti, 9 kiiye yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yaptklar ve yasad rgt propagandas yaptklar gerekeleriyle sekizer yl sekizer ay hapis cezas verdi Ankarada 18 Aralk 2009da Cezaevleri Operasyonunun yldnm nedeniyle yaplan basn aklamasn okuyarak dnemin Ceza ve Tevkif Evleri Genel Mdr Ali Suat Ertosuna hakaret ettii sulamasyla TCKnin 125. maddesi uyarnca yarglanan HD Bakan Seluk Kozaal, 17 ubat 2011de Ankara 9. Sulh Ceza Mahkemesinde grlen durumada suun yasal unsurlarnn olumad gerekesiyle beraat etti. 18 ubat 2011de zmir'in Menemen lesinde 23 Kasm 2008de Azadiya Welat Gazetesinin datmn yapt srada gzaltna alnan Emine Kutal ve Seyran Er hakknda yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla alan davann 28 Aralk 2010da karara baland renildi. zmir 8. Ar Ceza Mahkemesi'nde grlen durumada mahkeme heyeti Emine Kutala Terrle Mcadele Yasasnn (TMY) 7/2. maddesi uyarnca 10 ay hapis cezas verdi 22 ubat 2011de, rnakn Uludere lesinin BDPli Belediye Bakan kran Sincar'a "rgt yelii" iddiasyla 6 yl 3 ay hapis cezas verildi. 23 ubat 2011de rnakn Uludere lesinin Belediye Bakan kran Sincar, 5 Aralk 2009da rnakn Cizre lesinde yaplan basn aklamasnda yapt konuma nedeniyle, Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesinde yargland davann grlen karar durumasnda, yasad rgt yesi olduu sulamasyla alt yl ay hapis cezasna mahkm edildi 26 ubat 2011de, Demokratik Haklar Federasyonu (DHF) yelerine ynelik, 23 ubat 2011de Adana merkezli olmak zere Mersin, Antakya, Zonguldak, Diyarbakr ve stanbulda dzenlenen operasyonlar sonucu, Halkn Gnl Gazetesi Yaz leri Mdr Hdr Grzn de aralarnda bulunduu 23 kii gzaltna alnd. Gzaltna alnan 23 kiiden Halkn Gnl Gazetesi Yaz leri Mdr Hdr Grzn de aralarnda bulunduu sekiz kii karldklar mahkeme tarafndan tutuklandlar. 27 ubat 2011de Bar ve Demokratik zm Grubu yelerine 3 Aralk 2009da Arnn Talay lesine gerekletirdikleri ziyarette iek buketi veren Elif Aslana yasad rgt propagandas yapt sulamasyla Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan 10 ay hapis cezas verildii; ziyareti dzenleyen BDP ile rgt ynetici Ethem Aslana da bir yl hapis cezas verildii renildi. 3 Mart 2011de, srailin Lbnan igaline kar kan srailli vicdan retileri destekleme amacyla 1 Austos 2006da yapt bir basn aklamas nedeniyle Sultanahmet (stanbul) 1. Sulh Ceza Mahkemesinin 2 Haziran 2008de Trk Ceza Kanununun (TCK) 318. maddesi uyarnca halk askerlikten souttuu gerekesiyle be ay hapis cezas verdii vicdan reti Halil Savdann cezas Yargtay 9. Ceza Dairesi tarafndan onand 3 Mart 2011de, Diyarbakr Bykehir Belediye Bakan Osman Baydemir, getiimiz yl 24 Aralk'ta 'KCK' ad altnda BDP'ye ynelik dzenlenen ve aralarnda belediye bakanlar ve Krt siyasetilerinin tutuklanmasna ynelik yapt aklamada nedeniyle hakknda alan dava sonucu, BDP'li Bykehir Belediye Bakan Osman Baydemire, 'Trkiye Cumhuriyeti devletini ve hkmetini, alenen aalamak' suunu iledii gerekesiyle 6 ay hapis cezas verildi, Mahkeme Bakan sann durumadaki davranlarn dikkate alarak, cezay 5 aya indirdi. Hapis cezas daha sonra 3 bin TL para cezasna evirdi. 3 Mart 2011de, srailin Lbnan igaline kar kan srailli vicdan retileri destekleme amacyla 1 Austos 2006da yapt bir basn aklamas nedeniyle Sultanahmet (stanbul) 1. Sulh Ceza Mahkemesinin 2 Haziran 2008de TCKnin 318. maddesi uyarnca halk askerlikten souttuu gerekesiyle be ay hapis cezas verdii vicdan reti Halil Savdann cezas Yargtay 9. Ceza Dairesi tarafndan onand. 4 Mart 2011de KCK/TM adl yaplanmaya ye olduklar sulamasyla Idrda 21 Ocak 2010da dzenlenen operasyonun ardndan, Idr Belediye Bakan Mehmet Nuri Gnein de aralarnda bulunduu, 14 tutuklu 30 sann yargland dava sonuland. Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda sanklarn savunmalarn alan mahkeme heyeti, yasad rgt yesi olduklar iddiasyla sanklardan Alaaddin Ham, Turan Kaya, ebap elik, Mehmet Haimoluna altar yl er ay hapis cezas; yasad rgt yesi olduklar ve kii hrriyetini tehdit ettikleri iddiasyla Mehmet Nuri Gne, Saim Erkmen, smail Tikite sekizer yl dokuzar ay hapis cezas; Necip Betaa 45 yl hapis cezas; Nusret Arasa 10 yl hapis cezas; Aziz ana 13 yl 6 ay hapis cezas; Abdulbari Tenike 12 yl 6 ay hapis cezas; Resul Yldza 9 yl FADE ZGRL |

352

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

hapis cezas; Tuncer Kanyara da 7 yl hapis cezas; Pimanlk Yasasndan faydalanan Halit Ere de bir yl 6 ay hapis cezas verdi. Davada dier sanklar ise beraat etti 4 Mart 2011de HD stanbul ubesinin yayn organ amzda Hukuk ve Toplum adl dergide kaleme ald bir yazda yasad rgt propagandas yapt iddiasyla hakknda dava alan Sosyolog smail Beikinin ve derginin Sorumlu Yaz leri Mdr Zeycan Balc imekin Terrle Mcadele Yasasnn (TMY) 7/2. maddesi uyarnca yargland dava sonuland. stanbul 11. Ar Ceza Mahkemesindeki durumada tutuksuz sanklar smail Beiki ile Zeycan Balc imekin son savunmalarn alan mahkeme heyeti, smail Beikiye bir yl ay hapis cezas, Zeycan Balc imeke de 16 bin 660 TL adli para cezas verdi 9 Mart 2011de, Siirt'te 8 Mart Dnya Kadnlar Gn erevesinde 3 Mart tarihinde Doan Mahallesi Mithat ktren Caddesi zerinde bulunan billboardlara "Biji 8' Adare" yazl afi asld ve sz konusu afiin Siirt Valilii tarafndan 2011/377 sayl karar ile yasakland gerekesi ile BDP Merkez le Ynetim Kurulu yesi Ayten Timurta'a, Kabahatler Kanunu'nun 32. maddesi uyarnca 154 TL para cezas kesildi. 9 Mart 2011de, Urfa'da 2010'da yaplan "Amara Yry"nde Suru Askerlik ube Bakanl ve Hudut Tabur Komutanl nnden getii srada BDP'ye ait anons aracndan yaplan anonslar nedeniyle hakknda dava alan ara ofr Refik Krme, "rgt propagandas yapmak" iddias ile 10 ay hapis cezasna arptrld. 9 Mart 2011de, PKK yneticilerinden Mahsum Korkmazn yaamyks hakknda ailesi ile yaplan rportajn 9 Austos 2010da Batman Postas Gazetesinde yaymlanmas nedeniyle Batman Postas Gazetesinin sahibi M. Kemal elik ve gazetenin Sorumlu Yaz leri Mdr Ercan Atay hakknda suu ve suluyu vdkleri iddiasyla Batman 2. Sulh Ceza Mahkemesinde alan davaya devam edildi. 10 Mart 2011de Belge Yaynlar tarafndan yaymlanan KCK Dosyas/Kresel Devlet ve Devletsiz Krtler adl kitabn yazar N. Mehmet Gler ve kitab yaymlayan Belge Yaynlarnn sahibi Ragp Zarakolu hakknda yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla alan dava sonuland. Diyarbakr 1. Kitap Fuarnda tantm yapldktan sonra kitap hakknda toplatma karar verilmesinin ardndan, stanbul 10. Ar Ceza Mahkemesinde alan davann karar durumasnda savcnn beraat karar talep etmesine ramen mahkeme heyeti, kitabn yazar N. Mehmet Glere bir yl ay hapis cezas; yaync Ragp Zarakoluya ise 16 bin TL para cezas verdi 10 Mart 2011de, BDP'li Batman Belediyesi Meclis yesi Tahir Kurt hakknda "rgt propagandas yapmak" ve "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla alan dava sonucu mahkeme heyeti Tahir Kurta, "rgt propagandas yapmak"tan kez ayr ayr 10'ar ay, "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla da 6 yl 3 ay hapis cezas verdi. 10 Mart 2011de Anayasa Mahkemesi tarafndan 11 Aralk 2009da kapatlan DTP nin Genel Bakan ve Mardin Milletvekili Ahmet Trkn eitli illerde yapt yedi farkl konumada yasad rgt propagandas yapt iddiasyla alan davaya Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesinde devam edildi. Durumada savcnn esas hakkndaki mtalaasn hazrlamas iin sre veren mahkeme heyeti durumay 16 Haziran 2011e erteledi. 17 Mart 2011de HD Diyarbakr ubesine bavuran Bayram Burakman: amcasnn olu Necmettin Burakmann pazardan geerken Pazar esnafna PKK propagandas yapt iddiasyla 15.02.2007 tarihinde 6. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan 6 yl 3 ay hapis cezas verildiini belirterek bu konuda derneimizden hukuki yardm talep etmitir. 17 Mart 2011de Radikal Gazetesi Yazar Oral allarn 22 Ocak 2010da kesinde Askere leceksin Diyen Mahkeme Karar balyla yazd yazda, Dalca Basknnda rehin alnan erlere hapis cezas verilmesini eletirmesi nedeniyle Oral allar ve Radikal Gazetesi Haber Mdr Hasan akkalkurt hakknda adil yarglamay etkilemeye teebbs ettii gerekesiyle alan davann Bakrky 2. Asliye Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme bakan, atl suun yasal unsurlarnn olumad gerekesiyle beraat karar verdi. 21 Mart 2011de, 17 Mart gn stanbulda gzaltna alnan Alnteri Gazetesinin okurlar Serdar Ben, Mrvvet Kk ve Ula mr yasad rgt yesi olduklar sulamasyla tutukland.

| FADE ZGRL

353

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

24 Mart 2011de Bar ve Demokratik zm Grubu"nun Kandil'den gelen yesi Elif Uluda hakknda, Siirt'in Eruh lesi'nde HPG'li Asiye Gndz iin 22 Mays 2010 tarihinde dzenlenen cenaze treninde yapm olduu konuma nedeniyle "rgt propagandas yapmak" iddias ile alan dava sonucu Elif Uluda'a "rgt propagandas yapmak" suundan bir yl hapis cezas verildi. 24 Mart 2011de Irakn kuzeyinde bulunan Kandil Dandan ve Maxmur Kampndan 19 Ekim 2009da Trkiyeye giri yapan 34 kiilik Bar ve Demokratik zm Grubunda yer alan Elif Uluda, 22 Mays 2010da Siirtin Eruh lesinde katld bir etkinlikte kulland ifadeler nedeniyle, hakknda alan davann Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesinde, grlen karar durumasnda, yasad rgt propagandas yapt iddiasyla Terrle Mcadele Yasasnn (TMY) 7/2. maddesi uyarnca bir yl hapis cezasna mahkm edildi 24 Mart 2011de Birgn Gazetesinde 9 Austos 2008de yaymlanan Tek Tarafl Atekes Sorunu Bytyor balkl rportaj nedeniyle Murat Karaylanla rportaj yapan Hakan Tahmaz, Birgn Gazetesi Sorumlu Yaz leri Mdr brahim emeciolu ve Birgn Gazetesi Sahibi Blent Ylmaz hakknda basn yoluyla yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla TMY 6/2. maddesi uyarnca alan davas sonuland. stanbul 10. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme heyeti, savcnn beraat karar istemesine ramen Hakan Tahmaza on ay hapis cezas; brahim emecioluna 16.600 TL para cezas verdi Birgn Gazetesinden 25 Temmuz 2007de alnm Aar: ddialar ve tesi balkl bir habere savaskarsitlari.org adl internet sitesinde yer verdii gerekesiyle habere konu olan emekli cinayet masas efi Ahmet Atelinin ikyeti ile Halil Savdann yarglanmasna 24 Mart 2011de devam edildi. Beyolu Sulh Ceza Mahkemesinde hakaret sulamasyla TCKnin 125. maddesi uyarnca grlen durumaya ikyeti Ahmet Atelinin katlmamas nedeniyle duruma 19 Nisan 2012ye ertelendi. 25 Mart 2011de Bingln Ki lesinde 8 Austos 2010da dzenlenen konserde yapt konumada gerilla szc kullanarak yasad rgt propagandas yapt iddiasyla, sanat Ferhat Tun hakknda Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan dava ald. stanbulda atalca Belediyesi tarafndan 1112 Temmuz 2010da dzenlenen Erguvan enliklerinde sahne alan Beyolu Kumpanyasnn 25 yesinden Esat Ba, alar zulu, Onur Tun, Il zkan, Duygu Sezgin, Halil brahim Serinkoz, zgr Palaz, Emre Yaln, Neval lknur, Volkan ahin, Cansu Demirta, Ozan oban, Ula Sancak, Emre Savc, Erman elik ve Gnselin Seda hakknda Tayyip Blues adn verdikleri arknn szlerinin arasnda yer alan portacsn Tayyip ifadesiyle Babakana hakaret ettikleri gerekesiyle Babakan Recep Tayyip Erdoann ikyeti zerine dava ald 14 Ocak 2011de renildi. Davaya 25 Mart 2011de devam edildi. Durumaya Recep Tayyip Erdoann avukat Abdullah Gler mazeret bildirerek katlmad. Durumada sanklarn ifadelerinin alnmas tamamland. Tanklarn da ifadelerini alan mahkeme bakan durumay erteledi. 18 Mays 2011de grlen durumann 8 Haziran 2011e ertelenen karar durumasnda mahkeme bakan sanklarn beraat ettiini aklad. 31 Mart 2011de Gney Dergisinin 21 Ocak 2010 tarihli nshasnda yer alan nanlmaz Bir Direniin 3 Gnlk Hikyesi balkl yazda yer alan ifadelerde ve derginin ayn saysnda yer alan bir karikatrde yasad rgt propagandas yapld iddiasyla, Gney Dergisi Sorumlu Yaz leri Mdr Aziz zer hakknda stanbul Cumhuriyet Basavcl tarafndan alan dava sonuland.Aziz zerin Terrle Mcadele Yasasnn (TMY) 7/2. maddesi uyarnca stanbul 9. Ar Ceza Mahkemesinde yargland davann karar durumasnda, mahkeme heyeti, Aziz zere bir yl alt ay hapis cezas verdi 4 Nisan 2011de Azadiya Welat Gazetesi Batman Temsilcisi Deniz Kl, Abdullah calan siyasi irademdir kampanyas erevesinde Roj TVde bir programa katlarak yapt konuma nedeniyle Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan Terrle Mcadele Yasas uyarnca verilen iki yl bir aylk hapis cezasnn Yargtay 9. Ceza Dairesi tarafndan onanmas zerine tutuklanarak Batman M Tipi Cezaevine gnderildi 5 Nisan 2011de, Batman'da Roj TV'ye katld gerekesiyle gzaltna alnan ve 10 ay tutuklu kaldktan sonra tahliye olan Azadiya Welat Gazetesi Batman Temsilcisi Deniz Kl, cezasnn Yargtay tarafndan onaylanmasnn ardndan tutukland 5 Nisan 2011de Eskiehirde 13 Mart 2009da Yksek Hzl Trenin sefere balamas nedeniyle dzenlenen trene katlan Babakan Recep Tayyip Erdoan pankart ap slogan atarak protesto ettikleri ne srlen sekiz kii hakknda alan dava sonuland. Kamu grevlisine hakaret ettikleri sulamasyla Eskiehir 2. Sulh Ceza Mahkemesinde yarglanan sekiz sann karar durumasnda mahkeme bakan sanklara FADE ZGRL |

354

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

TCKnin 125. maddesi uyarnca birer yl hapis cezas verdi. 11er ay 20er gne drlen hapis cezalar daha sonra mahkeme bakan tarafndan ertelendi. 6 Nisan 2011de Eskiehirde 2010 ylnda dzenlenen bir sempozyuma katlan Anayasa Mahkemesi Bakan Haim Kl yumurta atarak protesto ettikleri gerekesiyle iki renci hakknda alan dava sonuland. Kamu grevlisine hakaret ettikleri sulamasyla Eskiehir 1. Sulh Ceza Mahkemesinde yarglanan Tevfik Caner Ertay ve Yakup etinkayann karar durumasnda mahkeme bakan sanklara TCKnin 125. maddesi uyarnca verdii hapis cezasn yedier bin seksener lira para cezasna evirerek hkmn aklanmasn geriye brakt. 7 Nisan 2011de Azadiya Welat Gazetesi eski mtiyaz Sahibi ve Yaz leri Mdr Ozan Kln hakknda, 2009 ylnn Haziran aynda gazetenin 12 ayr saysnda yer alan haberler nedeniyle, alan davann Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesinde, grlen karar durumasnda, mahkeme heyeti, yasad rgt propagandas yapt sulamasyla Ozan Klna 6 yl 9 ay hapis cezas verdi 7 Nisan 2011de Trabzonda 19 Ekim 1995te dzenlenen 2. slam Dncesi Sempozyumuna izleyici olarak katlan Siracettin zyurtun, sempozyum ncesinde stiklal Mar okunurken ayaa kalkmayarak stiklal Marn alenen aalad iddiasyla, eski TCK 145/1. maddesi uyarnca ald iki yl alt ay hapis cezasna neden olan hkmn, yeni TCKnin 300/2. maddesine lehte uygulanmas iin yapt bavuru nedeniyle, Trabzon 2. Asliye Ceza Mahkemesine yeniden yaplan yarglamada mahkeme bakan, Siracettin zyurta be ay hapis cezas verdi ve hkmn aklanmasn geriye brakt 7 Nisan 2011de, Azadiya Welat Gazetesi'nin 2009 yl Haziran aynda kan 12 ayr saysnda yer alan haberler nedeniyle Azadiya Welat Gazetesi eski mtiyaz Sahibi ve Yaz ler Mdr Ozan Kln hakknda "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" ve "rgt propagandas yapmak" iddias ile alan dava sonucu, "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddias ile alan davadan beraatna karar veren mahkeme heyeti bir baka dosya olan "rgt propagandas yapmak" sulamasndan her hangi bir indirim maddesine gidilmeden 6 yl 9 ay hapis cezas verildi. (07.04.2011/DHA) 9 Nisan 2011de, BDP Van eski l Bakan Muhyettin Aksin hakknda, PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin yldnm olan 15 ubat nedeniyle 15 ubat 2009 tarihinde yapt basn aklamasnda, calan iin "Krt Halk nderi" ibaresini kulland iin Temmuz 2009'da alan dava sonucu "rgt propagandas" yapt iddiasyla 1 yl hapis cezas verdi. 12 Nisan 2011de Mersinde 12 Eyll 2010da yaplan Anayasa deiikliine ilikin referandumdan tr yrttkleri almalar nedeniyle tutuklanan Azadiya Welat Gazetesi alanlar Ali at, Abdulcebbar Karabe ve Mehmet ehap Demirin karar durumas Adana 8. Ar Ceza Mahkemesinde grld. Sanklarn son savunmalarn alan mahkeme heyeti, Ali at ve Abdulcebbar Karabee yasad rgte yardm ve yataklk ettikleri ve yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla yedier yl birer ay hapis cezas verdi. Mehmet ehap Demire de yasad rgt propagandas yapt iddiasyla 10 ay hapis cezas veren mahkeme heyeti, Mehmet ehap Demirin tutuklu bulunduu sreyi dikkate alarak tahliye edilmesine karar verdi. 12 Nisan 2011de, Avukat iar Rivanolunun, Adanada 4 Nisan 2010da bir portakal bahesinde aaca asl olarak bulunan Azadiya Welat Gazetesi alan Metin Alatan lmyle ilgili olarak yaplan basn aklamasnda, Emniyet Mdrlnn pheli olabileceini ifade etmesi nedeniyle, Emniyet Mdrl adna ileri Bakanlnn at 10.000 TL tutarndaki tazminat davasna devam edildi. Adana 2. Asliye Hukuk Mahkemesindeki durumaya iar Rivanolu, Emniyet Mdrl yetkililerinin kart eitli olaylarn haberlerinden oluan bir klasr sundu. Duruma klasrn incelenmesi iin 13 Eyll 2011e ertelendi. 14 Nisan 2011de, Mu'un Bulank lesi'nde Nisan 2010'da yaplan basknda tutuklanan ve "rgt yesi olmak" iddiasyla BDP Genel Merkez yneticileri Adem Artkboa ile Ercan Kocam hakknda alan davann karar durumas sonucu, Mahkeme heyeti telefon grmeleri ve ilede yaplan etkinliklere dayanarak, Artkboa ile Kocam'a "rgt yesi olmak" iddiasyla 12'er yl hapis cezas verdi. 14 Nisan 2011de zmirde 18 Ocak 2009da Alsancak Limanna demirli ABDye ait asker gemiyi protesto etmek amacyla dzenlenen bir protesto gsterisinde att yumurtann polis memuru ada Okyaya isabet etmesi nedeniyle Mehmet Kara hakknda alan dava sonuland. Kamu grevlisine hakaret ettii sulamasyla zmir 13. Sulh Ceza Mahkemesinde yarglanan Mehmet Karann karar durumasnda mahkeme bakan, sana TCKnin 125. maddesi uyarnca 11 ay 20 gn hapis cezas verdi. | FADE ZGRL 355

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

16 Nisan 2011de DEHAP 2005 ylnda Siirtin Kurtalan lesinde dzenledii Newroz kutlamasnda yaptklar konumalar nedeniyle, haklarnda dava alan Haydar Klolu, Sinin Ecer ve Tark Ylmaza yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan onar ay hapis cezas verildii renildi 19 Nisan 2011de Elaz'n Karakoan lesi'nde 2009 ylnda DTP'nin kapatlmasnn protesto edildii basn aklamasna katldklar ve 'Sayn calan' hitabn kullandklar gerekesiyle BDP Karakoan le yneticisi Abdulkadir Gl, Zeynel Beyazt hakknda Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesi'nde "rgt propagandas yapmaktan" dava ald. Davann karar durumasnda 2 BDP'li 1 yl hapis cezasna arptrld. Batman l Jandarma Komutanlnn 15 Nisan 2011de dzenledii operasyonda DHA Temsilcisi Kadri Kaya ile birlikte Roj TV muhabirlerinden oluan sekiz kii gzaltna alnd. Gzaltna alnan sekiz kiiden bei 19 Nisan 2011de karldklar mahkeme tarafndan yasad rgt yesi olduklar sulamasyla tutukland. 26 Nisan 2011de zmirde Bar ve Demokrasi Partisi (BDP) Gaziemir le rgtnn 4 Kasm 2010da gerekletirdii kongrede, Krte konutuu gerekesiyle hakknda dava alan, BDP Parti Meclisi yesi Alaattin Erdoana, zmir 18. Asliye Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda, Siyasi Partiler Yasasna muhalefet ettii gerekesiyle alt ay hapis cezas verildii, renildi (Evrensel, 26 Nisan). 26 Nisan 2011de, Radikal Gazetesi Muhabiri smail Saymaz hakknda, Postmodern Cihad adl kitabyla terrle mcadele edenleri hedef gsterdii iddiasyla dava ald, 25 Ocak 2011de renildi. smail Saymaz dava kapsamnda Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesinde yarglanmaya baland. Zaman Gazetesinin adliye muhabiri Bra Erdaln Ergenekon ve Balyoz davalarnda verilen tahliye kararlarna ilikin 2 ve 3 Nisan 2010da yapt haberler nedeniyle Zaman Gazetesinin Yaz leri Mdr Hayri Beer ve Ankara Muhabiri Metin Arslan ile birlikte yarglanmasna 2 ubat 2011de devam edildi. stanbul 11. Ar Ceza Mahkemesindeki durumada kendisine yneltilen sulamalar kabul etmediini belirten Bra Erdal, lehine olan delillerin toplanmas yoluna gidilmediini ve davaya konu olan haberde bahsi geen isimlerin hangi terr rgtne hedef gsterdiinin belli olmadn syledi. Mahkeme heyeti dosyadaki eksikliklerin tamamlanmas amacyla durumay erteledi. 27 Nisan 2011deki durumada esas hakkndaki mtalaasn aklayan savc, mteki hkimlerin hedef gsterildikleri iddia edilen Ergenekon yaplanmasna dhil olduklar gerekesiyle, yarglanan sanklar hakknda tahliye karar verdiklerini belirterek sz konusu iddiann kantlamayacandan tr sanklar hakknda beraat karar verilmesini talep etti. Mahkeme heyeti sanklarn savunmalarn hazrlamalar amacyla durumay erteledi. Radikal Gazetesinde 19 Haziran 2009da yaymlanan haberler kapsamnda rtica ile Mcadele Eylem Plan soruturmasnda zanl olarak gsterilen kiilere ait fotoraflarn basarak soruturmann gizliliini ihlal ettikleri gerekesiyle haklarnda dava alan gazeteciler Erturul Maviolu ile Timur Soykann yarglanmasna 2 Mays 2011de devam edildi. Bakrky 2. Asliye Ceza Mahkemesindeki durumada savunmasn yapan Erturul Maviolu, 12 Haziran 2009da Taraf Gazetesinde yaymlanan bir belgeye ilikin olarak Radikal Gazetesinde davaya konu olan analiz yazsn yazdn belirtti. Mahkeme bakan, Taraf Gazetesinde yer alan haberin dava dosyasna eklenmesine karar vererek durumay erteledi 3 Mays 2011de Hakkari'nin ukurca lesi'nde 21 ubat 2010 tarihinde tutuklamalara kar yaplan basn aklamasna katldklar gerekesiyle haklarnda "rgt propagandas yapmak" iddiasyla dava alan 12 BDP'liye hapis cezas verildi. Muharrem Kanar, Habip Kanar, Cihat Aksu, Blent Kanar, Habib Gzel, Beytullah Ertun, Sadun Aslan, dris Ertun, Mslim Ayaz, Burhanettin Budakbeyolu, Mehmet Ardemir ve Murat Budakbeyolu'nun karar durumas Van 3. Ar Ceza Mahkemesi'nde grld. Sank ve avukatlarn katlmad durumada, mahkeme heyeti aklama sonras yaplan yry ve atlan sloganlara dayanarak, 12 kiiye 1'er yl hapis cezas verdi. Verilen ceza daha sonra 10 aya indirildi. 4 Mays 2011de, Yasad rgt yesi ve yneticisi olduklar sulamasyla yarglanan Ali Glalkaya, Hatice Duman, Ahmet Doan, Glizar Erman, Hasan zcan, Necati Abay ve Sami zbilin karar durumas grld. stanbul 9. Ar Ceza Mahkemesinde yaplan yarglama sonunda mahkeme heyeti, Tutuklu Gazetecilerle Dayanma Platformu szcs Necati Abaya yasad rgt yneticisi olduu sulamasyla 18 yl dokuz ay hapis cezas; Atlm Gazetesi eski Yaz leri Mdr Hatice Dumana mebbet hapis cezas; dier sanklar Ali Glalkaya, Ahmet Doan ve Glizar Ermana mebbet hapis cezas; Hasan zcana ise 18 yl dokuz ay hapis cezas verdi. Sami zbilin savunmas alnamad iin dosyas ayrlarak duruma ertelendi. 5 Mays 2011de Aydnlk Dergisinin 23 Austos 2009 tarihli saysnda Fethullah ete Mercek Altnda ve 356 FADE ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Sahte Belgenin Anahtar 3 Polis balklaryla yaymlanan haberler nedeniyle haberi hazrlayan Ufuk Akkaya ile Aydnlk Dergisinin eski Sorumlu Yaz leri Mdr Zahide Ruhsar enolu hakknda kamu grevlilerini yasad rgtlere hedef gsterdikleri gerekesiyle alan davann stanbul 9. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme heyeti sanklara TMYnin 6/1. maddesi uyarnca onar ay hapis cezas verdi. 5 Mays 2011de Irakn kuzeyinde bulunan Kandil Dandan ve Maxmur Kampndan, 19 Ekim 2009da Trkiyeye giri yapan, 34 kiilik Bar ve Demokratik zm Grubunda yer alan M. irin Tun, 2 Aralk 2009da Arnn Diyadin lesinde katld bir etkinlikte kulland ifadeler nedeniyle, hakknda alan davann Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesinde, grlen karar durumasnda, yasad rgt propagandas yapt iddiasyla Terrle Mcadele Yasasnn (TMY) 7/2. maddesi uyarnca iki yl hapis cezasna mahkm edildi 9 Mays 2011de Sanat Heme Heci hakknda Mu'un Malazgirt lesi'nde 15 Austos 2009'da bir etkinlikte seslendirdii arklar ve yapt konumadan tr alan dava sonuland. Van 2. Ar Ceza Mahkemesi'nde alan davann karar durumas 18 Mart'ta grld. Durumaya Heci katlmazken, mahkeme heyeti, "rgt propagandas yapmak" iddiasyla Heci'yi 10 ay hapis cezasna arptrd. (09.05.2011/DHA) 9 Mays 2011de, Diyarbakr'da 2006 ylnda yaplan basn aklamasnda, "Sayn calan" ifadesini kullanan Batman Belediye bakan Nejdet Atalay hakknda "su ve suluyu vmek" iddiasyla alan davann durumas Diyarbakr 3. Sulh Ceza Mahkemesi'nde grld. Hakim, Atalay'a "su ve suluyu vmek" iddiasyla 5 ay hapis cezas verdi. Hakim, ceza hkmnn aklanmasnn geri braklmasna karar verdi. 5 Mays 2011de Irakn kuzeyinde bulunan Kandil Dandan ve Maxmur Kampndan, 19 Ekim 2009da Trkiyeye giri yapan, 34 kiilik Bar ve Demokratik zm Grubunda yer alan M. irin Tun, 2 Aralk 2009da Arnn Diyadin lesinde katld bir etkinlikte kulland ifadeler nedeniyle, hakknda alan davann Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesinde, grlen karar durumasnda, yasad rgt propagandas yapt iddiasyla TMYnin 7/2. maddesi uyarnca iki yl hapis cezasna mahkm edildi. 10 Mays 2011de Midyat Cumhuriyet Savcl, 17 Mart'ta Otogar Meydan'nda yaplan Newroz kutlamasnda "Trkiye Cumhuriyeti Devleti'nde siyasi parti faaliyeti erevesinde dil ayrm yaratmak, propagandalarnda Trkeden baka dilde levha ve pankart kullanmak" gerekesiyle 7 kii hakknda dava at. Yksekova 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 22 Mart 2011de, yuksekovahaber.com adl haber sitesinin yayn ynetmeni Erkan apraza, sz konusu internet sitesinde 27 Nisan 2010da Selim Sakl tarafndan Biz karde deiliz balyla yaynlanan yaznn halk kin ve dmanla tahrik ettii gerekesiyle TCKnin 216. maddesi uyarnca 10 ay hapis cezas verdii 10 Mays 2011de renildi. 11 Mays 2011de Ar'nn Doubayazt lesi Belediyesi park ve baheler almas kapsamnda 2007'de yapt parka Ehmed Xan ismi verdii iin eski Belediye Bakan Mukaddes Kubilay ve belediyenin 23 meclis yesi hakknda "Trk harflerinin kabul kanununa aykr davrandklar" gerekesiyle alan ve Doubayazt 1. Asliye Ceza Mahkemesi'nde sonulanan davada sanklara "x" cezas yad. Mahkeme eski Belediye Bakan Mukaddes Kubilay'a 6 ay hapis cezas, dier 23 meclis yesine de birer ay 20'er gn hapis cezas ve ayrca toplam 3 bin TL para cezas verdi. 11 Mays 2011de Yksekova Haber Gazetesinin yayn ynetmeni Erkan apraz hakknda, gazeteye ait yuksekovahaber.com internet sitesinde kapatlan DTP'nin eski E Genel Bakan Ahmet Trk'n Samsun'da saldrya uramasnn ardndan 27 Nisan 2010'da yaymlanan Selim Sakl'ya ait "Biz karde deiliz!" balkl yazdan dolay Yksekova 1. Asliye Ceza Mahkemesi'nde "halkn kin ve dmanla tahrik etmek" iddiasyla alan davann karar durumas grld. 22 Mart'ta davay karara balayan mahkeme, kararn 10 Mays gn apraza tebli etti. apraza "halk kin ve dmanla tahrik etmekten" bir yl hapis cezas veren mahkeme, taktir indirimini kullanarak cezay 10 aya indirdi. Mahkeme, apraz hakknda verilen cezann "hkmn aklanmasnn geri braklmasna" karar vererek, denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasna hkmetti. 12 Mays 2011de Diyarbakr'n Balar lesi'nde DTP'nin kapatlmasnn protesto gsterileri esnasnda Aralk 2009 tarihinde polis kurunu ile ldrlen Dicle niversitesi Fen Edebiyat Fakltesi Matematik Blm rencisi Aydn Erdem'in failleri olduu iddia edilen polisler hakknda servis ettii haber nedeniyle hakknda dava alan ve o dnem DHA'da alan gazeteci Ersin elik ile ilgili Diyarbakr 6. Ar Ceza | FADE ZGRL

357

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

Mahkemesi'nde karar durumas grld. Mahkeme heyeti gazeteci elik'i "Terrle mcadelede grev alm kamu grevlilerinin hviyetlerini aklamak" suunu iledii gerekesi ile 10 ay hapis cezasna arptrd. 13 Mays 2011de, "rgt propagandas" yapt gerekesiyle hakknda alan davadan 10 ay hapis cezas alan ve Yargtay'ca cezas kesinleen Rahmi zer isimli yurtta, tutuklanarak Hakkari Kapal Cezaevi'ne gnderildi. Ergenekon Davasyla ilgili yazdklar Kontrgerilla ve Ergenekonu Anlama Klavuzu ve Ergenekonda Kim Kimdir? adl iki kitapta soruturmann gizliliini ihlal ettikleri TCKnin 285. maddesi uyarnca haklarnda dava alan gazeteciler Ahmet k ve Erturul Maviolunun yarglanmasna 14 Nisan 2011de devam edildi. Kadky 2. Asliye Ceza Mahkemesinde Ahmet kn Ergenekon rgt yesi olduu sulamasyla tutuklu olarak yargland davann durumasnda karar kmas beklenirken mahkeme bakan, Ahmet kn tutuklu bulunduu Silivri L Tipi Cezaevinden ara olmad gerekesiyle getirilmemesi zerine durumay erteledi. 13 Mays 2011deki karar durumasnda mahkeme bakan, suun unsurlar olumad gerekesiyle gazeteciler hakknda beraat karar verdi. 25 Mays 2011de, Tutuklanan vicdani reti nan Suvere destek olmak amacyla Ankarada 31 Austos 2010da yaplan basn aklamasnn metnini okuyan Ezgi Sarta hakknda halk askerlikten souttuu sulamasyla alan davaya baland. Ankara 10. Sulh Ceza Mahkemesinde grlen durumada Ezgi Sartan savunmasn alan mahkeme bakan Trk Ceza Kanununun (TCK) 318. maddesi uyarnca yarglanan sann beraat etmesine karar verdi. Mahkeme bakan TCKnin 318. maddesinin Anayasaya aykr olduu gerekesiyle Anayasa Mahkemesine gtrlmesi talebini ise reddetti. 26 Mays 2011de Diyarbakr'da 16 Haziran 2010 tarihinde evinden katktan sonra HD Diyarbakr ubesi'ne gtrlen fakat ailesinin ihbar zerine gzaltna alnan Z.K. (15), HD Diyarbakr ubesi Hukuk Komisyonu yesi Av. Rehan Bataray ile kendisine yardm eden zgr Halk dergisi ve Frat Datm irketi alanlar hakknda ifade verdi. fade dorultusunda 5 kii hakknda alan davann durumas Diyarbakr 6. Ar Ceza Mahkemesi'nde grld. Mahkeme heyeti Avukat Rehan Bataray'n beraatna karar verirken, Atak, Barut, Mete ve Erdoan'a ise "rgte yardm ve yataklk" iddias ile 5'er yl hapis cezas verdi. Ancak mahkeme, sanklarn 3713 sayl kanun kapsamnda daha nceden ceza almalarn gereke gstererek, verilen cezay yar orannda artrp 7'er yl 6'ar ay hapis cezasna kard. Mahkeme heyeti sanklardan Faruk Mete'nin cezasn, durumadaki iyi halini gz nnde bulundurarak 6 yl 3 ay hapis cezasna indirdi. Haftalk yaymlanan Yeni Yorum Gazetesinin 20-26 Aralk 2010 tarihli saysnda yer alan bir yazs ile yine haftalk yaymlanan lkede Yorum Gazetesinin 8-14 Kasm 2010 tarihli saysnda Krt meselesine dair yer alan yazlar nedeniyle hakknda dava alan gazeteci Saadet Irmak, stanbul 10. Ar Ceza Mahkemesinde 26 Mays 2011de grlen karar durumasnda suu ve suluyu vd iddiasyla TCKnin 215. maddesi uyarnca bir ay 15 gn hapis cezasna; yasad rgt propagandas yapt iddiasyla da TMYnin 7/2. maddesi uyarnca toplam 20 ay hapis cezasna ve 16 660 TL adli para cezasna mahkm edildi. 31 Mays 2011de Yeniden zgr Gndem Gazetesi, Milliyet Gazetesi gibi eitli basn-yayn kurulularnda 2003 ylnn Mart ayyla 2004 ylnn ubat ay arasnda yer alan haberler nedeniyle Gazeteci Mehmet Ali Birandn, kapatlan DTP Milletvekili Aysel Tulukun ve BDP Milletvekili Ayla Akat Atann da aralarnda bulunduu 19 kii hakknda alan davaya devam edildi. stanbul 9. Ar Ceza Mahkemesinde yasad rgt propagandas yaptklar, yasad rgt iindeki hiyerarik yapya dhil olmamakla birlikte, yasad rgte bilerek ve isteyerek yardm ettikleri ve yasad rgte ye olduklar iddiasyla yarglanan sanklar hakknda esas hakkndaki mtalaasn aklayan savc, Aysel Tulukun avukatlk grevini ktye kullanmak suundan 12 yla kadar hapis cezasna mahkm edilmesini; Batman Milletvekili Ayla Akat Atann da dokunulmazlnn kaldrlmas iin dosyasnn TBMMye gnderilmesini talep etti. Gazeteci Mehmet Ali Biranda atl suun zamanamna uradn ifade eden savc, yedi sank hakknda hapis cezas; be sank hakknda beraat talep ederken, drt sank hakkndaki dosyann da ortadan kaldrlmasn istedi. Mahkeme heyeti sanklarn savunmalarn hazrlamalar iin durumay 4 Ekim 2011e erteledi. Ergenekon Soruturmas kapsamnda Silivri L Tipi Cezaevinde tutuklu bulunan Milliyet Gazetesi Muhabiri Nedim enerin 30 Eyll 2010da Devrimci Karargah Davasndan tutuklu eski Emniyet Mdr Hanefi Avcnn ei enay Avcyla yapt rportajla soruturmann gizliliini ihlal ettii gerekesiyle yargland davadan yarglanmasna 18 Nisan 2011de baland. Bakrky 2. Asliye Ceza Mahkemesinde TCKnin 285. maddesi uyarnca yarglanan Nedim ener savunmasn yaparak beraat etmeyi talep etti. Mahkeme bakan, dosyann karara balanmas iin durumay erteledi. 31 Mays 2011deki karar durumasnda mahkeme bakan, Nedim enerin beraat ettiini aklad. FADE ZGRL |

358

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

5 Haziran 2011de Erci'te 3 Ocak'ta yaplan ev basknnda gzaltna alnarak tutuklanan DYG yesi Kutbettin Saltan hakknda alan dava sonuland. "rgt propagandas" yapt gerekesiyle Van 3. Ar Ceza Mahkemesi'nde hakknda dava alan Saltan'n karar durumasn da mahkeme heyeti, Saltan', "rgt propagandas" yapt gerekesiyle 3 yl hapis cezasna arptrd. Mahkeme heyeti, Saltan'n mahkemede savunma yapmamasn ise "mahkemeye kar saygsz davran" olarak kabul edip ceza indirimine gitmedi. 6 Haziran 2011de Bingl'de iki yl nce katld bir konserde syledii Krte ark yznden hakknda dava alan sanat Kemal Amed'nin (Kemal Yaman) yargland dava sonuland. "rgt propagandas yapmak" iddiasyla Diyarbakr 6. Ar Ceza Mahkemesi'nde yarglanan Kemal Amed, 10 ay hapis cezasna arptrld 6 Haziran 2011de, Vicdan reddini 2001 ylnda zorunlu askerlik grevini yapt srada aklayan ve 6 Austos 2010da stanbulun Bayrampaa lesinde yaad evine dzenlenen basknla gzaltna alnarak asker kaa olduu gerekesiyle tutuklanan Krt Vicdan Ret Hareketi aktivisti nan Suverin izne gidip yeniden birlie dnmemek ve emre itaatsizlikte srar etmek sulamalarndan yarglanmasna Bayrakl Adliyesinde devam edildi. Durumada mahkeme bakan, asker hastanenin nan Suver hakknda verdii anti-sosyal kiilik bozukluu raporunun, mahkemeye gnderilmesine karar vererek, durumay 26 Eyll 2011e erteledi. 5 Austos 2010dan bu yana tutuklu bulunan vicdani reti nan Sver, Glhane Askeri Tp Akademisinin verdii psikolojik rahatszlk raporu Ege Ordu Komutanl Askeri Mahkemesi tarafndan cezasnn infaznn ertelemesi kararnn ardndan 9 Aralk 2011de tahliye edildi. 7 Haziran 2011de Doubayazt'ta 26 ubat gn yaplan ev basknnda gzaltna alnan Doubayazt DYG yesi lyas Tanrverdi hakknda, Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesi'nde, "rgt yesi" olduu iddiasyla alan dava sonuland, mahkeme heyeti Tanrverdi'ye 9 yl 9 ay hapis cezas verdi. 7 Haziran 2011de, Batman Gazetesinde 2010 ylnda yaymlanan bir haberde KCK Yrtme Konseyi Bakan Murat Karaylann aklamalarnn yer almas nedeniyle hakknda dava alan Sorumlu Yaz leri Mdr Ercan Atay, Batman 1. Sulh Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda suu ve suluyu vd gerekesiyle Trk Ceza Kanununun (TCK) 215. maddesi uyarnca 1 ay 7 gn hapis cezasna mahkm edildi. Taraf Gazetesinde 15 Ocak 2011de Erdoan ve Kof Kabadaylk balyla yaymlanan yazsnda Babakana hakaret ettii sulamasyla hakknda dava alan Taraf Gazetesi Genel Yayn Ynetmeni Ahmet Altann yarglanmasna 9 Haziran 2011de baland. Kadky 2. Asliye Ceza Mahkemesindeki durumada Ahmet Altann savunmasn alan mahkeme bakan dosyadaki eksikliklerin giderilmesi amacyla durumay 20 Ekim 2011e erteledi. Dava 2011 yl iinde sonulanmad. 9 Haziran 2011de Azadiya Welat Gazetesi eski mtiyaz Sahibi ve Yaz ileri Mdr Vedat Kurun hakknda alan ve 166.5 yl hapis cezas ile sonulanan davann Yargtay 9. Ceza Dairesi tarafndan bozulmasnn ardndan yeniden Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesi'nde grld, kararn aklayan mahkeme heyeti, Kurun'un "rgte ye olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddias ile alan davadan beraatna karar verdi. Mahkeme heyeti, Kurun'a "rgt propagandasn yapmak" suunu birden fazla kez iledii ve eylemi basn yolu ile gerekletirdii iddias ile 10 yl 6 ay hapis cezas verdi. Nedim enerin, 3 Nisan 2010da Fuar Yeri Kavgas Rvet Soruturmasna Dnd balyla Milliyet Gazetesinde yaymlanan haberde soruturmann gizliliini ihlal ettii gerekesiyle yargland davadan yarglanmasna 10 Haziran 2011de baland. Bakrky 2. Asliye Ceza Mahkemesinde TCKnin 285. maddesi uyarnca yarglanan Nedim ener savunmasn yaparak beraat etmeyi talep etti. Mahkeme bakan, sank avukatlarnn esas hakkndaki savunmalarn hazrlamalar iin durumay 1 Kasm 2011e erteledi Star Gazetesinde 29 Mart 2010da yazd ke yazsnda Balyoz Davasnn sanklarnn bir hkimin kararyla serbest kalacan iddia eden AKP Gaziantep Milletvekili aday amil Tayyar, Bakrky 2. Asliye Ceza Mahkemesinde 10 Haziran 2011de grlen karar durumasnda adil yarglamay etkilemeye teebbs ettii gerekesiyle 15 ay hapis cezasna mahkm edildi. Mahkeme bakan hapis cezasn 17.000 lira para cezasna evirdi. 11 Haziran 2011de Erzurum'un Karayaz lesi'nde haftalk Yorum Gazetesi datan Yunus Kam ile Fadullah Kam yaplan bir ihbar zerine 22 Kasm 2010 tarihinde gzaltna alnd. Bir gn gzaltnda kalan 2 gazete alan karld savclk tarafndan serbest brakldktan sonra Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesi'nde haklarnda "rgt propagandas" yapmak sulamasyla dava ald. Mahkeme heyeti iki | FADE ZGRL

359

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

gazete alanna "rgt propagandas" yaptklar gerekesiyle 1 yl hapis cezas verdi. Verilen Ceza daha sonra 10 aya indirildi 12 Haziran 20112de, Genel Seimleri ncesinde Erzurumun Tekman lesinde dzenlenen bir mitingde yaptklar konumalarda yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla haklarnda dava alan Emek, Demokrasi ve zgrlk Blokunun Erzurum aday olan Sabahattin Ylmaz ile BDP alanlar Zekeriya Pekgz, Necati Bozkr ve Emrah Yaprakn 16 Kasm 2011de Erzurum 4. Ar Ceza Mahkemesinde grlen ilk durumasnda sanklarn savunmalarn alan mahkeme heyeti, sanklara TMYnin 7/2. maddesi uyarnca onar ay hapis cezas verdi. 14 Haziran 2011de Ar'nn Doubayazt ilesinde 2010 ylnda sosyal paylam sitesi Facebook'da, "yasad szler" yazd gerekesiyle Adem Karahan hakknda Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesi'nin at dava sonuland. Mahkeme, Karahan'n kendi hesabnda yaynlad szlerden dolay rgt propagandas yapt gerekesiyle 2 yl hapis cezas verdi. 14 Haziran 2011de Ar'nn Patnos, Doubayazt ve Diyadin ileleri ile Van ve Mu'ta 13 ubat 2010 tarihinde dzenlenen operasyonda tutuklanan ve aralarnda BDP Genel Merkez alanlarnn da bulunduu 18 kii hakknda "rgt yesi olmak" iddiasyla alan davann karar durumas Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesi'nde grld. Mahkeme heyeti tutuklu yarglanan BDP Genel Merkez alanlar Hemit Dumana 16 yl, efika Biliciye 13 yl 6 ay, Nevzat Tekide 13 yl 6 ay, Gkmen ifti'ye 13 yl 6 ay ile tutuksuz yarglanan dnemin Ar BDP l bakan Mustafa Akyola 7 yl 6 ay, Patnos BDP le Bakan Mehmet irin Aka 7 yl 6, Doubayazt Belediye Bakan Yardmcs Mehmet Babayiit'e 6 yl 3 ay, gazeteci Mirza Mehmet en'e 6 yl 3 ay, Patnos Belediye Bakan Yusuf Ylmaz'a 6 yl 3 ay "rgt yesi olduklar" iddiasyla hapis cezas verilirken, lhan evik ve Cesim Gktepe'ye ise "rgt propagandas yaptklar" gerekesiyle 10'ar ay hapis cezas verildi. stanbulda 28 Austos 2009da dzenlenen operasyon sonucu yasad rgt yesi olduu iddiasyla tutuklanan, i Kyl Gazetesinin Kartal Brosu alan Suzan Zenginin yarglanmasna 15 ubat 2010de devam edildi. stanbul 10. Ar Ceza Mahkemesindeki durumada savcdan esas hakkndaki mtalaasn hazrlamasn isteyen mahkeme heyeti, tahliye edilmesi durumunda Suzan Zenginin ve dier be sann delilleri karartabilecei iddiasyla tutukluluk halinin devamna karar vererek durumay erteledi. 14 Haziran 2011deki durumada tahliye talebini kabul eden mahkeme heyeti, Suzan Zenginin tahliye edilmesine karar vererek durumay 3 Kasm 2011e erteledi. 14 Haziran 2011de Yargtay 9. Ceza Dairesinin Leyla Zana lehinde verdii bozma kararnn ardndan, yaplan yeniden yarglanmada suu ve suluyu vd iddiasyla Leyla Zanann cezalandrlmasn talep eden savcnn iddianamesini okuyan mahkeme heyeti karar vermek zere durumay erteledi. yaplan yeniden yarglanmada, mahkeme heyeti milletvekili seilen Leyla Zanann mazbatasnn beklenmesine karar vererek durumay erteledi. 15 Haziran 2011de BDP ve DTK'nin balatt "ki dilli yaam" kampanyas kapsamnda Ar'nn Doubayazt ilesinde BDP binasna aslan Krte ve Trke tabela sebebiyle, Krte tabelann Siyasi Partiler Kanunu'na aykr" olduu gerekesiyle BDP eski ile ebakanlar Dalha Kaya ve Smeyra Salaz Demir ile ile yneticileri Mustafa zer, Telat Akta, Halit Oral, brahim Kaya ve Nilfer Kaya hakknda 6 aydan 20 yla kadar hapis cezas istendi. 18 Haziran 2011de "KCK" davasnda halen tutuklu bulunan Hatip Dicle hakknda Ar'nn Diyadin lesi'nde yapt bir konumada "rgt propagandas" yapt iddiasyla alan davann durumasna Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesi'nde devam edildi. Mahkeme heyeti, Dicle'ye "rgt propagandasn yapmak" suunu dzenleyen "Terrle Mcadele Yasas"nn 7/2. maddesi uyarnca 2 yl hapis cezas verdi. Mahkeme Dicle hakknda verilen 2 yllk hapis cezasnn hkmn aklanmasnn geri braklmas ve veya ertelenmesine yer olmad ynnde karar verdi Tunceli l Kltr Mdrl konferans salonunda 2010 ylnda sergilenen Laz Marks adl tiyatro oyununda kulland ifadelerle suu ve suluyu vd iddiasyla hakknda Tunceli Sulh Ceza Mahkemesinde dava alan tiyatro oyuncusu Haldun Akszlnn 18 Haziran 2011de Beyolu Sulh Ceza Mahkemesinde talimatla ifadesi alnd. Oyunda adlarn and Mazlum Doan ve brahim Kaypakkaya hakknda kesinlemi mahkeme karar bulunmadn syleyen Haldun Akszlnn savunmasn alan mahkeme bakan oyunu izlemek istediini syleyerek durumay erteledi.

360

FADE ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

19 Haziran 2011de, Tunceli l Kltr Mdrl konferans salonunda 2010 ylnda sergilenen Laz Marks adl tiyatro oyununda kulland ifadelerle suu ve suluyu vd iddiasyla hakknda Tunceli Sulh Ceza Mahkemesinde dava alan tiyatro oyuncusu Haldun Akszlnn Beyolu Sulh Ceza Mahkemesinde talimatla ifadesi alnd. 21 Haziran 2011de, 2008 ylnda gerekgundem.com adl haber sitesinde yer alan okur yorumlar nedeniyle Cumhurbakanlnn yapt ikyet zerine Adalet Bakanlnn yarglama izni verdii internet sitesinin Genel Yayn Ynetmeni Bar Yarkada hakknda dava ald 6 Mart 2011de renildi. Cumhurbakanna hakaret ettii iddiasyla TCKnin 299. maddesi uyarnca be yla kadar hapis cezas istemiyle yarglanacak olan Bar Yarkadan ilk durumas grld. Dava 2011 yl iinde sonulanmad. Adli Tp Kurumu 3. htisas Dairesi Bakan Nur Birgenin, THV Ynetim Kurulu Bakan Prof. Dr. ebnem Korur ve gercekgundem.com adl internet sitesinin editr Bar Yarkada hakknda kendisine yayn yoluyla hakaret edildii gerekesiyle TCKnin 125. maddesi uyarnca at dava nedeniyle ebnem Korur Fincancnn ve Bar Yarkadan yarglanmasna Kadky 2. Asliye Ceza Mahkemesinde 21 Ocak 2011de devam edildi.Durumaya Prof. Dr. ebnem Korur ile Bar Yarkada ve avukatlar katlrken ikyeti Nur Birgen yine katlmad. Avukat Tanl Bakan, vekili olduu Nur Birgenin savclkta verdii ifadesiyle yetinilmesini talep ederek mvekkilim shhi nedenlerle gelememitir dedi. Nur Birgene ihtarl davetiye gnderilmesine; bir sonraki durumaya da katlmamas halinde Nur Birgenin sonraki durumaya polis zoruyla getirileceini belirten mahkeme bakan durumay erteledi. 14 Nisan 2011deki durumaya ikyeti Nur Birgen ilk kez katld ve ifade verdi. Durumada avukatlardan Efkan Bola, Nur Birgene ikence grm olmasna ramen neden kendisine salam raporu verdiini sordu. Duruma 9 Haziran 2011e ertelendi. 7 Temmuz 2011de grlen durumann 14 Eyll 2011e ertelenen karar durumasnda Prof. Dr. ebnem Korur ve Bar Yarkada isnat edilen suun unsurlarnn olumamas nedeniyle beraat etti. 27 Haziran 2011de Adanada Demokratik zm adrnda verdikleri anadilde salk konulu panel nedeniyle 29 Nisan 2011de gzaltna alnan Prof. Dr. Osman Kkosmanolu ve Dr. mer Eki hakknda alan davann, Adana 7. Ar Ceza Mahkemesinde grlen ilk durumasnda, sank iki hekimin ifadesini alan mahkeme heyeti sank hekimlerin beraat etmesine karar verdi. 5 Temmuz 2011de, Irakn kuzeyinde bulunan Kandil Dandan ve Maxmur Kampndan 19 Ekim 2009da Trkiyeye giri yapan 34 kiilik Bar ve Demokratik zm Grubunda yer alan Ylmaz Dnen, Ayla Yldrm, Mehmet erif Gendal ve Nurettin Turgutun, grubun Diyarbakrda karlanmas srasnda yaptklar konumalarda yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla haklarnda TMYnin 7/2. maddesinden alan davadan yarglanmalarna devam edildi. Diyarbakr 6. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumada Mahkeme heyeti, sanklar hakknda dier mahkemelerde alan dava dosyalarnn incelenmesine karar vererek durumay erteledi. durumada mahkeme heyetinin deimesi nedeniyle nceki durumalarn notlarn tekrar okuyan mahkeme heyeti, savcnn esas hakkndaki mtalaasn dinledikten sonra sanklarn esas hakkndaki savunmalarn hazrlamalar amacyla durumay 1 Kasm 2011e erteledi. 18 Temmuz 2011de Irakn kuzeyinde bulunan Kandil Dandan ve Maxmur Kampndan 19 Ekim 2009da Trkiyeye giri yapan 34 kiilik grubun, Diyarbakrda karlanmas srasnda gruba Krte ho geldiniz diyen sanat Ylmaz Dnen hakknda alan davaya, devam edildi. Diyarbakr 6. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumada esas hakkndaki mtalaasn sunan savc, Farqin olarak tannan Ylmaz Dnenin yasad rgt propagandas yapt ve yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna hareket ettii sulamalarndan 20 yla kadar hapis cezasna mahkm edilmesini talep etti. Mahkeme heyeti davay karara balamak zere durumay 1 Kasm 2011e erteledi. 19 Temmuz 2011de Yeni Anayasa tartmalarnn younlat 2007 ylnda Haklar ve zgrlkler Platformunun hazrlad Halk Anayasas Tasla adl alma nedeniyle gzaltna alnan 10 kii hakknda alan dava, sonuland. Ankara 11. Ar Ceza Mahkemesindeki karar durumasnda mahkeme heyeti, yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla sank 10 kiiye, TMYnin 7/2. maddesi uyarnca ikier yl altar ay hapis cezas verdi. 20 Temmuz 2011de Elaz'da 21 Mart gn stasyon Meydan'nda gerekletirilen Newroz programna katlan ve burada konuma yapan Bar Grubu yesi Aysel Doan hakknda Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesi'nde alan dava karara baland. Doan'n Newroz'daki konumasnda Mazlum Doan ve Glnaz Karata (Beritan)'a selam gnderdii gerekesiyle "rgt propagandas" yaptna hkmederek, 3 yl hapis cezas verdi.

| FADE ZGRL

361

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

25 Temmuz 2011de Hakkrinin Yksekova lesinde BDP Kadn Meclisi yelerinin 1 Nisan 2010da balatt fidan dikme kampanyasnda yapt aklama nedeniyle hakknda dava alan Yksekova eski belediye bakan Ruken Yetikinin yarglanmasna devam edildi. Yksekova Sulh Ceza Mahkemesinde yasad rgt propagandas yapt sulamasyla yarglanan Ruken Yetikinin Krte savunma talebini kabul eden mahkeme bakan, savunmay tercman araclyla Trkeye evirtti. Ruken Yetikinin ifadesini alan mahkeme bakan durumay 26 Aralk 2011e erteledi. 29 Temmuz 2011de Bar ve Demokrasi Partisi (BDP) Elaz l Bakan Mehmet Kltepe, 6 Mays 2011de dzenlenen basn aklamasnda syledii szler nedeniyle hakknda alan davann, Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda yasad rgt propagandas yapt sulamasyla TMKnin 7/2. maddesi uyarnca yl hapis cezasna mahkm oldu 29 Temmuz 2011de Avukat Mehmet Bayraktar 2009 ylnda Erzurumun Karayaz lesinde dzenlenen bir mitingde, calandan Krtlere selam getirdim dedii gerekesiyle, hakknda alan davann Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda yasad rgt propagandas yapt sulamasyla bir yl hapis cezasna mahkm oldu 31 Temmuz 2011de Ankara 12. Ar Ceza Mahkemesinin, 5 Kasm 2010da Ankarada SSK hanna YKe tecrit, paral eitime hayr yazl pankart ast gerekesiyle hakknda dava alan Mehmet Adgzele pankart asarken yaasn Dev-Sol, insanlk onuru ikenceyi yenecek dedii iin TMYnin 7/2. maddesi uyarnca, 10 ay hapis cezas verdii renildi. 2 Austos 2011de DTK Ebakan ve Van Milletvekili Aysel Tulukun 17 Mart 2010da Hakkrinin Yksekova lesinde yapt bir konuma nedeniyle hakknda yasad rgt propagandas yapt sulamasyla alan davann Van 3. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme heyeti Aysel Tuluka Terrle Mcadele Yasasnn (TMY) 7/2. maddesi uyarnca 2 yl hapis cezas verdi 3 Austos 2011de, Diyarbakrda 4 Aralk 2009da toplanarak Abdullah calann cezaevi koullarna dikkat ekmek amacyla basn toplants dzenleyen kapatlan DTPnin 98 belediye bakan ve 8 il genel meclis bakan hakknda Diyarbakr Cumhuriyet Basavcl tarafndan yasad rgt propagandas yaptklar ve yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna su iledikleri iddiasyla hazrlanan iddianamenin kabul edildii ve yarglamann nmzdeki gnlerde balayaca renildi 4 Austos 2011de BDP Malatya il yneticisi Zeki Klgedikin HPG militanlarnn cenaze trenlerinde ifade ettii szler nedeniyle hakknda alan davann sonuland renildi.Yasad rgt propagandas yapt iddiasyla Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesinde yarglanan Zeki Klgedike mahkeme heyeti Terrle Mcadele Yasasnn 7/2. maddesi uyarnca toplam 8 yl hapis cezas verdi Van Milletvekili Aysel Tulukun 2005 ve 2009 yllar arasnda Diyarbakrda baz etkinliklerde yapt 12 ayr konumada yasad rgt propagandas yapt sulamasyla yarglanmasna 27 Ocak 2011de devam edildi. Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesinde grlen mtalaaya kar savunmalarn hazrlayamadklarn belirten Avukat Fethi Gm sre talebinde bulundu. Talebi deerlendiren mahkeme heyeti, savunma iin son bir kez sre verilmesine karar vererek durumay erteledi. 24 Mart 2011de grlen durumada Aysel Tulukun avukat Fethi Gmn savunma yapmak iin talep ettii ek sreyi kabul eden mahkeme heyeti durumay erteledi. 26 Mays 2011deki durumada Aysel Tulukun avukat Fethi Gm mvekkilinin seim almalar nedeniyle durumaya gelemediini belirterek savunma iin sre talebinde bulundu. Talebi kabul eden mahkeme heyeti durumay erteledi. Davann 4 Austos 2011de devam eden durumasnda mahkeme heyeti, Van l Seim Kurulundan Aysel Tulukun milletvekili seildiine dair mazbatasnn istenmesine karar vererek durumay erteledi. 9 Austos 2011de, rnak'n Beytebap le Belediye Bakan Yusuf Temel 15 Austos 2010 ylnda Siirt Eruh Belediyesi tarafndan dzenlenen Kltr ve Doa Festivali'ne yresel kyafetlerle katld gerekesiyle 1 yl 8 ay hapis cezasna arptrld. 11 Austos 2011de Hakkrinin ukurca lesinde 7 Mart 2010da Dnya Kadnlar Gn dolaysyla dzenlenen etkinlikte sahne alan yerel sanat kran Turann okuduu iddia edilen Krte arkyla yasad rgt propagandas yapt iddiasyla hakknda alan davann Hakkri Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme heyetinin bir yl alt ay hapis cezas verdii renildi. 12 Austos 2011de Katlmad yerel televizyon ana haber blteninde dnemin Sanayi Bakan Ali Cokun, Basn Savcs Sacit Sava ve Vali Yardmcs Cumali Atilla'ya 'hakaret' ettii gerekesiyle, Diyarbakr 362 FADE ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Tuhafiyeciler ve Parfmericiler Odas Bakan Abdullah Kzlay'a 17 ay 10 gn hapis cezas verildi. Mahkeme, Abdullah Kzlay' 3 kamu grevlisine hakaret ettii gerekesiyle 1 yl 5 ay 10 gn hapis cezasna arptrd. Mahkeme, Kzlay'n ileride bir daha su ilemeyeceine dair olumlu kanaat edinerek cezay 5 yl sreyle erteledi. Konu hakknda ANF'ye aklamada bulunan Abdullah Kzlay, hibir zaman Gn TV ana haber bltenine katlmadn ve sz konusu cezalandrlmasna neden olan konumalar Youtube de yaynladn syledi. 16 Austos 2011de BDPnin Siirt il binasnn Temmuz 2010 tarihinde yaplan al treninde Krte konutuklar iin haklarnda dava alan Siirt Belediye Bakan Selim Sadak, kapatlan DTP'nin il yneticisi Selahhatin Cengiz, Siirt MKM alan Mehmet Naci zer ve Elif Uluda'a 6'ar ay hapis cezas verildi. 17 Austos 2011de Urfa'nn Viranehir lesi'nde BDP'li Belediye Meclis yesi Aye Src, "rgt propagandas yapt" iddiasyla 1 yl hapis cezasna arptrld. Mahkeme heyeti, Src'nn sz konusu sylem ve eylemi nedeniyle "rgt propagandas yapt"na hkmederek, 1 yl hapis cezas verdi 17 Austos 2011de stanbul 11. Ar Ceza Mahkemesinde yasad rgte yardm ettikleri iddiasyla yarglanan Abdullah calann avukatlarndan Ergn Canan, Servet Demir, Cengiz iek ve Davut Uzunkprnn grlen durumasnda mahkeme heyeti sank drt avukatn bir yl boyunca Abdullah calann avukatlndan men edilmelerine karar verdi. 22 Austos 2011de ESP Diyarbakr l Bakan Ramazan Karakaya, ESP'nin 14 ubat'ta Krte tabela eyleminde yapt aklama nedeniyle 10 ay hapis cezas ald. 25 Austos 2011 de devam eden, Irakn kuzeyinde bulunan Kandil Dandan ve Maxmur Kampndan 19 Ekim 2009da Trkiyeye giri yapan 34 kiilik Bar ve Demokratik zm Grubunda yer alan ve 19 Ekim 2009da Trkiyeye girerken yaptklar konumalarla yasad rgt yesi olduklar, yasad rgt propagandas yaptklar ve yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yaptklar sulamasyla yarglanan 10 kiinin durumas Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesinde 27 Ocak 2011de grld. Durumada sanklarn Maxmur Kampna dnm olmalar nedeniyle sanklar yerine savunma yapmak iin sre isteyen avukatlarn istedii sreyi kabul eden mahkeme heyeti durumay erteledi. 16 Haziran 2011deki durumaya katlan sanklarn savunmalarn alan mahkeme heyeti durumaya katlmayan sanklarn savunmalarnn alnmas iin bir sonraki durumaya getirilmelerine karar vererek durumay erteledi. 25 Austos 2011 de de devam eden durumaya katlan sanklarn savunmalarn alan mahkeme heyeti, sanklarn tutukluluk hallerinin devamna karar vererek durumay 18 Eyll 2011e erteledi. Dava 2011 ylnda sonulanmad. 8 Eyll 2011de Van Milletvekili Aysel Tulukun da aralarnda bulunduu 6 avukat hakknda, 7-14 Austos 2004te gazetelerde kan be haberlerle yasad rgt propagandas yaptklar ve yasad rgt yesi olduklar iddiasyla alan dava sonuland. stanbul 13. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumada, savcnn esas hakkndaki mtalaasna uyan mahkeme heyeti, sank alt kii hakknda beraat karar verdi. 15 Eyll 2011de Diyarbakrda, ESP l rgtnn yrtt alma kapsamnda Dakap Meydanna Adil, onurlu, demokratik bar istiyoruz yazl afi asan ESP yesi iki kii gzaltna alndktan sonra Kabahatler Kanununa muhalefet ettikleri iddiasyla 154er lira para cezas kesilerek serbest brakld. 22 Eyll 2011de, stanbulda 2006 ylnda dzenlenen operasyonda yaplan aramalar sonucu bilgisayarlarnda bulunan Grup Yoruma ait arklar nedeniyle Berivan Doan ve Ahmet Koibar hakknda dava alm ve 27 ubat 2007deki karar durumasnda stanbul 9. Ar Ceza Mahkemesi yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla yarglanan sanklar hakknda beraat karar vermiti. Temyiz edilen kararn Yargtay 9. Ceza Dairesi tarafndan 1 Haziran 2010da bozulmas zerine yaplan yeniden yarglama sonucu stanbul 9. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda sanklara TMYnin 7/2. maddesi uyarnca onar ay hapis cezas verdi. 22 Eyll 2011de Ergenekon Soruturmas kapsamnda Silivri L Tipi Cezaevinde tutuklu bulunan Milliyet Gazetesi Muhabiri Nedim enerin, 19 Kasm 2009da Milyon Dolarlk Evlilik Kontrat balyla Milliyet Gazetesinde yaymlanan haberde zel hayatn gizliliini ihlal ettii gerekesiyle yargland dava sonuland. Bakrky 2. Asliye Ceza Mahkemesinde yarglanan Nedim ener savunmasn yaparak haberi kamuoyunu bilgilendirmek amacyla yaptn belirterek beraat etmeyi talep etti. Mahkeme bakan, Nedim enerin zel hayat ihlal etmediine hkmederek Nedim enerin beraat etmesine karar verdi.

| FADE ZGRL

363

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

27 Eyll 2011de, Van'daki Newroz kutlamasnda yaptklar konumalardan dolay haklarnda, "rgt propagandas" yaptklar gerekesiyle BDP Van l E Bakan Cneyt Cani, Bar Anneleri nsiyatifi yesi Rukiye Aslan, BDP yneticisi Necmi Kalk ve Nurettin Demir hakknda alan davann durumas Van 3'nc Ar Ceza Mahkemesi'nde grld. Davann karar durumasnda yarglananlar ile avukat Taner Polat ve Sabahattin Kaya hazr bulundu. Krt siyasetileri, konumalarn ifade zgrl erevesinde yaptklarn belirterek, konumann ieriinde su unsuru olmad belirtildi. Mahkeme heyeti, Cneyt Cani, Rukiye Aslan, Necmi Kalk ve Nurettin Demir'a "rgt propagandas yapmak" iddiasyla 10'ar ay hapis cezas verdi. 28 Eyll 2011de, Yaklak 10 ay nce tutuklanarak Mardin M Tipi Kapal Cezaevi'ne gnderilen BDP rnak l Yneticisi brahim Halil Uur ile BDP yesi Havzullah Erin hakknda Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesi'nde alan dava sonuland. Karar durumasnda mahkeme heyeti Uur ile Erin'e, "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" gerekesiyle 6'ar yl, 6'ar ay hapis cezas verdi. 29 Eyll 2011de, Diyarbakr'da 2008 ylnda "Eer 'sayn' diye hitap etmek su ise ben de 'Sayn Abdullah calan' diyorum ve bu suu ileyip kendimi ihbar ediyorum" kampanyas kapsamnda dileke verildikten sonra Silvan Belediye Bakan Fadl Erdede ve l Genel Meclisi Grup Bakan Fatma Kzlkaya'nn da bulunduu 11 kii hakknda alan dava sonuland. Diyarbakr 6. Ar Ceza Mahkemesi'nde grlen durumada, tutuksuz yarglanan sanklar katlmazken, mdafi avukatlar Fethi Gm ve Aygl Demirta Gkalp hazr bulundu. Mahkeme heyeti Silvan Belediye Bakan Fadl Erdede, l Genel Meclisi Grup Bakan Fatma Kzlkaya, Fahri Azbay, Hasan Zor, Hsniye Dzel, Eref Gler, Enver Altun, Fikriye Tanrkulu, Hseyin Atay, Hsamettin iek ve Fatma Yldrm'a "rgt propagandas yapmak" iddiasyla 10'ar ay hapis cezas verdi. 30 Eyll 2011de, Diyarbakr'n Silvan lesi'nde, getiimiz 28 Nisan'da Diyarbakr ve blge illerinde yaanan polis basklarn protesto etmek iin dzenlenen basn aklamasnda, basn metnini okuduu gerekesiyle iringl Dalku hakknda dava ald. Silvan Sulh Ceza Mahkemesi'nde grlen durumada Dalku, sulamalar kabul etmezken, mahkeme heyeti, "Basn aklamas yoluyla rgtn amacnn propagandasn yapmak" gerekesi ile Dalku hakknda tutuklama karar verdi. Dalku, Diyarbakr E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 1 Ekim 2011de, Diyarbakr ve blge illerinde yaanan polis basklarn protesto etmek iin getiimiz 28 Nisan'da Silvan'da dzenlenen eylemde basn aklamasn okuduu gerekesiyle hakknda dava alan iringl Dalku tutukland. Silvan Sulh Ceza Mahkemesi'nde grlen durumada Dalku, sulamalar kabul etmezken, mahkeme heyeti, "Basn aklamas yoluyla rgt propagandasn yapmak" gerekesi ile Dalku hakknda tutuklama karar verdi. Dalku, Diyarbakr E Tipi Cezaevi'ne gnderildi. 4 Ekim 2011de, Van'n Bakale lesi'nde 1 Haziran'da haftalk yaynlanan Demokratik Toplum Gazetesi'nin datt srada gzaltna alndktan sonra serbest braklan Azadiya Welat ve zgr Gndem Gazetesi alan Sinan Sayan hakknda Ar Ceza Mahkemesi'nde dava ald. Van zel yetkili Cumhuriyet Savcs Halil Ylar tarafndan hazrlanan ve 3. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan kabul edilen iddianamede, Sayan'n "rgte yardm etmek" sulamasyla cezalandrlmas isteniyor. ki sayfalk iddianamede Savc Yllar, Sayan'n PKK faaliyetleri erevesinde alma yrtt iddiasnda bulundu. Sayan hakknda alan davann ilk durumas 29 Ekim'de Van 3. Ar Ceza Mahkemesi'nde grlecek. Mardin Milletvekili Ahmet Trk hakknda, 2008 ylnn Kasm aynda TBMMde milletvekillerine Ahmet Trk imzal mektubun ekinde gnderilen DTPnin Krt Sorununa likin Demokratik zm nerisi adl kitapk nedeniyle halk kin ve dmanla alenen tahrik ettii sulamasyla TCKnin 216. maddesi uyarnca alan davaya 6 Ekim 2011de devam edildi. Ankara 7. Asliye Ceza Mahkemesinde grlen durumada mahkeme bakan, Ahmet Trkn milletvekili seilmesi nedeniyle yarglamann durdurulmasna karar verdi. Kapatlan DEP eski milletvekili Hatip Diclenin kaleme ald Yarglayanlar Yarglanyor adl kitap nedeniyle yargland davaya 10 Mart 2011de devam edildi. Yasad rgt propagandas yapt Diyarbakr 6. Ar Ceza Mahkemesinde yarglanan Hatip Dicle hakkndaki mtalaasn okuyan savc hapis cezas talep etti. Hatip Diclenin avukat Devran etinin savunma hazrlamak iin talep ettii sreyi kabul eden mahkeme heyeti durumay 18 Haziran 2011e erteledi. 6 Ekim 2011deki durumada esas hakkndaki mtalaasn tekrarlayan savc, Hatip Diclenin Demokratik Toplum Kongresi (DTK) Ebakan seildii kongrede yapm olduu konuma nedeniyle de ayn sulamadan tekrar cezalandrlmasn talep etti. Mahkeme heyeti, avukatlarn esas hakknda savunma yapmalar iin durumay erteledi. 6 Ekim 2011de zmirde 8 Mart 2011de Dnya Kadnlar Gn dolaysyla yaplan etkinlikte yaplan konumalar Krteye eviren Hediye Tekin hakknda yasad rgt propagandas yapt iddiasyla alan 364 FADE ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

davann zmir 10. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme heyeti, Hediye Tekine ve SDP zmir l Bakan Semra Uzunoka birer yl hapis cezas; Nazime Cerene ise bir yl alt ay hapis cezas verdi. Durumada Avukat Canan Uar ise beraat etti. 6 Ekim 2011de, 8 Mart 2011 gn zmirde Dnya Kadnlar Gn dolaysyla yaplan etkinlikte yaplan konumalar Krteye eviren Hediye Tekin hakknda yasad rgt propagandas yapt iddiasyla alan davann zmir 10. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme heyeti, Hediye Tekine ve Sosyalist Demokrasi Partisi (SDP) zmir l Bakan Semra Uzunoka birer yl hapis cezas; Nazime Cerene ise bir yl alt ay hapis cezas verdi. Durumada Avukat Canan Uar ise beraat etti 7 Ekim 2011de Siirtte 27 Kasm 2010da dzenlenen bir etkinlikte yapt bir konuma nedeniyle hakknda yasad rgt propagandas yapt sulamasyla dava alan Siirt Belediye Bakan Selim Sadakn Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumasna kararn aklayan mahkeme heyeti, Selim Sadaka Terrle Mcadele Yasasnn (TMY) 7/2. maddesi uyarnca bir yl sekiz ay hapis cezas verdi 7 Ekim 2011de, Diyarbakr 5inci Ar Ceza Mahkemesi'nde grlen davada, tutuklu 4 sank hazr bulunurken, tutuksuz 1 sank durumaya katlmad. Sank avukatlar, dava dosyasnn hukuka aykr delillerle oluturulduunu iddia ederek, yaklak 4 yldr tutuklu bulunan sanklar hakknda beraat karar verilmesini talep etti. Tutuklu sanklar ise son savunmalarn Krte yapmak isteyince duruma tutanaklarna, Sann mahkememizin anlamad Krte dilinde beyanda bulunduu grld diye geirildi. Mahkeme heyeti, 5 sann 'rgt adna su ilemek', 'terr rgtnn propagandas yapmak' ve 'biliim sistemindeki verileri bozmak, yok etmek, eriilmez klmak, sisteme veri yerletirmek' sularndan 15'er yl 10'ar ay hapis cezasyla cezalandrlmasna karar verdi. 10 Ekim 2011de Arnn aldran lesinde 2010 ylnda, DTK nin ald ok dilli yaam kararna destek vermek amacyla BDP aldran ile binasna aslan Krte ve Trke tabela nedeniyle BDP le Bakan Metin Adugit ve Bakan Yardmcs Abbas Aksak hakknda alan dava sonuland. aldran Asliye Hukuk Mahkemesinde grlen davann ilk durumasnda mahkeme bakan, Siyasi Partiler Yasasnn 81. maddesine aykr davrandklar gerekesiyle sanklara beer ay hapis cezas verdi 10 Ekim 2011de, zel Yetkili Van Cumhuriyet Basavc Vekillii'nce, Tulukun 17 Nisan 2010 tarihinde Vanda yaplan BDP mitinginde yapt konuma hakknda balatlan soruturma tamamland. Savclk, Tuluk hakknda, 5 yla kadar hapis cezas istemiyle Van 3. Ar Ceza Mahkemesinde dava at. 10 Ekim 2011de Arnn Patnos lesinde 19 Mart 2011de dzenlenen Newroz kutlamasnda yapt konuma nedeniyle yarglanan Belediye Bakan Yusuf Ylmaz, Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumada yasad rgt propagandas yapt sulamasyla iki yl hapis cezasna mahkm edildi 11 Ekim 2011de Eskiehirde 1 Mays 2010da dzenlenen i Bayram kutlamasnda stiklal Mar alarken slk alp halay ektikleri ne srlen 35 kii hakknda alan dava sonuland. stiklal Marn alenen aaladklar gerekesiyle Eskiehir 4. Sulh Ceza Mahkemesinde TCK nn 300. maddesi uyarnca yarglanan 35 sanktan 33ne altar ay hapis cezas veren mahkeme bakan daha sonra hapis cezalarn 3 bin 600er TL para cezasna evirdi. Mahkeme bakan ifadeleri alnamayan Sami Geylani ve Semra Aslann dosyalarn ise ayrd 11 Ekim 2011de Irakn kuzeyinde bulunan Kandil Dandan ve Maxmur Kampndan 19 Ekim 2009da Trkiyeye giri yapan 34 kiilik Bar ve Demokratik zm Grubunda yer alan ve 19 Ekim 2009da Trkiyeye girerken yaptklar konumalarla yasad rgt yesi olduklar, yasad rgt propagandas yaptklar ve yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yaptklar sulamalaryla yarglanan 7 kiiye onar yl onar ay hapis cezas; tutuksuz sanklar Hac Sorgun, Kemal kten, Meneke Soydan ve Fatma zere de yasad rgt yesi olduklar, yasad rgt propagandas yaptklar gerekesiyle yedier yl birer ay hapis cezas verdi 11 Ekim 2011de, DTK nin ald "ok dilli yaam" kararna destek vermek amacyla BDP aldran le binasna 2010 ylnda aslan Krte ve Trke tabela nedeniyle BDP le Bakan Metin Adugit ve Bakan Yardmcs Abbas Aksak hakknda alan dava sonuland. aldran Asliye Hukuk Mahkemesi'nde, 2820 Sayl Siyasi Partiler Kanunu'nun "Trke dnda baka bir dil kullanlmaz" hkmn dzenleyen 81. Maddesi'nin C Bendinden alan davann ilk durumasna Adugit ve Aksak katlmazken, mahkeme davay karara balad. Mahkeme, siyasi parti binasna Krte tabelann aslamayacan gereke gstererek, Adugit ve Aksak hakknda 5'er ay hapis cezas verdi. | FADE ZGRL

365

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

11 Ekim 2011de Arnn Patnos lesinde 19 Mart 2011de dzenlenen Newroz kutlamasnda yapt konuma nedeniyle yarglanan Belediye Bakan Yusuf Ylmaz, Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumada yasad rgt propagandas yapt sulamasyla iki yl hapis cezasna mahkm edildi. 12 Ekim 2011de Vanda 25 Aralk 2009 gn, KCK operasyonlarn protesto etmek amacyla yaplan basn aklamasn okuyan Belediye Bakan Bekir Kaya, Van 3. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumada aklamada yer alan ifadelerle yasad rgt propagandas yapt sulamasyla iki yl hapis cezasna; 21 Mart 2010da dzenlenen Newroz kutlamasnda yapt konuma nedeniyle ise bir yl hapis cezasna mahkm edildi 12 Ekim 2011de, Diyarbakr zel Yetkili Cumhuriyet Basavcl tarafndan DTK E Bakan ve bamsz milletvekili Aysel Tuluk ile BDP'li Milletvekilleri Leyla Zana ve Nursel Aydoan hakknda seim ncesi yapm olduklar konumalar nedeniyle balatlan soruturma kapsamnda hazrlad 3 ayr iddianame, Diyarbakr 7. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan kabul edildi. 5 ayr su ile hakknda iddianame hazrlanan BDP Diyarbakr Milletvekili Leyla Zana'nn katlm olduu HPG'lilere ait cenaze trenleri ile seim almalar kapsamnda Bismil ve Hazro ilelerine bal kylerde yapt konumalarla "rgt propagandas" yapt iddia edildi. Yine Zana'nn stasyon Meydan'nda dzenlenen mitingde yapm olduu konumasnn da su olduu ne srld. ddianamede, Zana hakknda "rgt propagandas yapmak"tan 4 kez, "Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet etmek"ten 2 kez ve "rgt yesi olmamak ile birlikte rgt adna su ilemek"ten de 2 kez olmak zere toplam 45 yl hapis cezas isteniyor.BDP Diyarbakr Milletvekili Nursel Aydoan hakknda hazrlanan iddianamede ise, Aydoan, katld 4 ayr etkinlik ile sulanyor. 13-14 Mays 2011 tarihinde Uludere krsalnda kan atmada yaamn yitiren ve cenazeleri krsal alanda braklan 12 HPG'li iin Diyarbakr'da dzenlenen yrye katlmak ile sulanan Aydoan, yine Dersim'in Plmr lesi krsalnda kan atmada yaamn yitiren 7 HPG'liden 4'nn cenaze trenine katld belirtildi. Ayrca MEYA-DER tarafndan 1982 ylnda Diyarbakr Cezaevi'nde kendini yakan PKK'li 4 tutuklu ile Uludere krsalnda yaamn yitiren 12 HPG'li iin 18 Mays 2011 gn dzenlenen yrye katld ve bu nedenle su iledii iddia edilen Aydoan'n yine 20 Nisan 2011 gn Mara'n Pazarck lesi krsalnda yaamn yitiren HPG'li iin dzenlenen cenaze trenine katld iin su iledii iddia edildi. ddianamede Aydoan hakknda "rgt propagandas yapmak"ten 4 kez, "Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu'na muhalefet etmek"ten 4 kez ve "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek"ten de 4 kez olmak zere toplam 72 yla kadar hapis cezas istiniyor. DTK E Bakan ve Van Bamsz milletvekili Aysel Tuluk iin ise hazrlanan iddianamede, Tuluk'un Hatay'n Hassa lesi'nde 6 Nisan 2011 gn kan atmada yaamn yitiren HPG'li iin Ergani'de dzenlenen cenaze treni katld belirtiliyor. 5 Mays 2001 gn dzenlenen toplant ile 8 Mart 2011 gn stasyon Meydan'nda gerekletirilen "Dnya Kadnlar Gn" etkinliklerinde yapm olduu konumalar ile 11 Eyll 2011 de baz basn, yayn organlarna vermi olduu demelerinin su sayldn iddia edilen Tuluk'n HPG'li iin dzenlenen cenaze trenine katlmas da su kapsamnda deerlendirildi. Savc, Tuluk hakknda "rgt propagandas yapmak"tan 4 kez, "Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu'na muhalefet etmek" ve "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla toplam 33 yl hapis cezas istiyor. Nedim enerin 9 ubat 2009da Emniyetten lgin ema balyla Milliyet Gazetesinde yaymlad haberle Ergenekon Soruturmasnn soruturmann gizliliini ihlal ettii gerekesiyle yarglanmasna 13 Ekim 2011de baland. Bakrky 2. Asliye Ceza Mahkemesinde TCKnin 285. maddesi uyarnca yarglanan Nedim ener savunmasn yaparak beraat etmeyi talep etti. Mahkeme bakan, Nedim ener hakknda 5187 sayl Basn Kanununun 19. maddesinin uygulanmas ihtimalinin bulunduunu belirterek Nedim enerin 20 bin 5 liray, TCKnin 75. maddesi uyarnca yatrp, makbuzunu ibraz etmesi halinde kamu davasnn ortadan kaldrlmasna karar verileceini aklayarak durumay erteledi. Dava 7 Aralk 2011de sonuland. Durumada Nedim ener son kez savunmasn yaparak beraat etmeyi talep etti. Mahkeme bakan, Nedim ener suun yasal unsurlar olumad gerekesiyle beraat karar verdi. 17 Ekim 2011de, BDP Diyarbakr Milletvekili Altan Tan hakknda farkl tarihlerde yapm olduu konumalar nedeniyle alan ve 23 yl 6 ay hapsi cezas istenen davann durumas Diyarbakr 7. Ar Ceza Mahkemesinde grld. Tutuksuz yarglanan Tan ile avukatnn katlmad durumada mahkeme heyeti, sana tebligat yapld, ancak yaplan yoklamada hazr olmadn belirtti. Bunun zerine iddia makam, tebligat yaplan Tann durumaya katlmamas nedeniyle 14 Aralk tarihinde grlecek durumaya zorla getirilmesini talep etti. ddia makamnn talebini kabul eden mahkeme heyeti, Tann bir sonraki durumaya polis zoru ile getirilmesine karar verdi. 18 Ekim 2011de, Diyarbakr Milletvekili ve KADEP Genel Bakan erafettin Eli hakknda, "rgt propagandas yapmak", "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek", "zinsiz gsteriye katlmak" iddialar ile 33 yla kadar hapis cezas istemiyle dava ald. Diyarbakr zel Yetkili Cumhuriyet Savcl 366 FADE ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

tarafndan hazrlanan iddianamede, Eli'nin 13-14 Mays 2011 tarihinde rnak'n Uludere lesi'ndeki atmada yaamn yitiren 10 HPG'li iin Diyarbakr'da dzenlenen yrye katlarak, sayg duruunda bulunduu belirtildi. ddianamede, Eli'nin 14 Mays ve 4 Haziran'da Diyarbakr stasyon Meydan'nda gerekletirilen iki ayr mitingde yapt konumalarda "su unsuru" tespit edildii savunularak, "pheli Eli, konumasnda terr rgt PKK'dan 'zgrlk hareketi', mensuplarndan ise 'gerilla ve ehit' diye bahsederek, terr rgtnn propagandasn yapt anlalmtr" denildi. 12 Ekim 2011de Diyarbakrda 12 Haziran 2011de gerekletirilen milletvekili genel seimleri ncesinde yaptklar konumalar nedeniyle milletvekilleri Leyla Zana, Nursel Aydoan ve Aysel Tuluk hakknda balatlan soruturma tamamland. Soruturma sonunda Diyarbakr Cumhuriyet Basavcl tarafndan hazrlanan iddianamede Leyla Zana hakknda drt kez yasad rgt propagandas yapmak, iki kez 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet etmek, iki kez de yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yapmak sulamalarndan toplam 45 yl hapis cezas istendi. Nursel Aydoan ise drt kez yasad rgt propagandasn yapmak, drt kez de yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yapmak sulamalarndan toplam 72 yl hapis cezas istendi. ddianamede Aysel Tuluk iin drt kez yasad rgt propagandasn yapmak, bir kez 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet etmek ve bir kez de yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yapmak sulamalarndan 33 yl hapis cezas istendi. ddianameler, kabul edilmeleri amacyla Diyarbakr 7. Ar Ceza Mahkemesine sunuldu. 22 Ekim 2011de, Diyarbakr Cumhuriyet Basavcl, Frat Haber Ajans (ANF) adl internet sitesine giren Batman Duru Gazetesi eski Yaz leri Mdr imdiki Batman Medya Gazetesi Yaz leri Mdr Recep Okuyucu hakknda "terr rgt propagandas" yapmak suundan 5 yl hapis ceza istedi. ddianamede, Okuycu'nun 19/5/2010 ila 27/11/2010 tarihleri arasnda yaz ileri mdr olarak grev yapt Batman Duru Gazetesindeki bilgisayarlarn yaplan incelemede terr rgtnn propagandasn yapan video klipler, MP3 mzik dosyalar, Krtler, Krt corafyas ve PKK lehine yaynlar yapan ANF adl siteye eriim yapld kaydedildi.ddianamede, Okuyucu'nun bu sitelere girerek, "terr rgtnn propagandasn" yapmak suunu iledii gerekesiyle 5 yl hapis cezas ile cezalandrlmas istendi. 27 Ekim 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuruda bulunan mam Gne, u beyanlarda bulundu: Benim hakkmda Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan rgt propagandas yaptm gerekesiyle zerime atl sutan cezaya hkmedildi. Ben bu karar temyiz etmek istiyorum. Sizden hukuki yardm talep ediyorum. BDP stanbul Milletvekili Sebahat Tuncelin de arasnda bulunduu Anayasa Mahkemesi tarafndan kapatlan DTPnin Kadn Meclisi yesi 23 kiinin, suu ve suluyu vdkleri gerekesiyle, yarglandklar davann durumasna, Ankara 11. Ar Ceza Mahkemesinde 10 ubat 2011de devam edildi. Mahkeme heyeti, Sebahat Tuncelin duruma tarihinden nce zorla ifade vermeye getirilmesi kararna ramen, sank milletvekilinin ifadesinin henz alnmam olmas zerine, Sebahat Tuncelin ifade vermesi iin yeniden gnsz olarak zorla getirilmesine karar vererek durumay erteledi. Davann durumasna 29 Haziran 2011de devam edildi. Mahkeme heyeti, stanbul milletvekili Sebahat Tuncelin duruma tarihinden nce zorla ifade vermeye getirilmesi kararna ramen, sank milletvekilinin ifadesinin henz alnmam olmas zerine, Sebahat Tuncelin ifade vermesi iin yeniden gnsz olarak zorla getirilmesine karar vererek durumay erteledi. 27 Ekim 2011deki durumada mahkeme heyeti, stanbul milletvekili Sebahat Tuncelin duruma tarihinden nce zorla ifade vermeye getirilmesi kararna ramen, sank milletvekilinin ifadesinin henz alnmam olmas zerine, Sebahat Tuncelin ifade vermesi iin duruma gnne arlmasna karar vererek durumay erteledi. 1 Kasm 2011de stanbul Barosu avukatlarndan Turgut Kazan hakknda Ergenekon soruturmas kapsamnda mvekkili eski Erzincan Cumhuriyet Basavcs ve Denizli Milletvekili lhan Cihanerin yargland dava srecinde davann savcs Osman analn yapt su duyurusu sonucu kamu grevlisine grevinden dolay basn yoluyla hakaret ettii, adil yarglamay etkilemeye teebbs ettii ve kamu grevlisini hedef gsterdii sulamalaryla alan davaya devam edildi. Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesinde ylda kadar hapis cezas istemi ve avukatlk mesleinden men talebiyle yarglanan Turgut Kazann savunmasn alan mahkeme heyeti, durumay savcnn esas hakkndaki mtalaasn hazrlamas amacyla 6 Mart 2012ye erteledi. 1 Kasm 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde bir araya gelen 7 gencin kard ve tamam Krte olan 2 aylk kltr-sanat dergisi "Hawara Botan" toplatld. Krtenin gelimesinde ve Krt gazeteciliine byk katklar olan Celalet ve Kamuran Bedirxan kardelerin 15 Mays 1932 ylnda kardklar "Hawar" dergisinden esinlenerek, karlan Hawara Botan ilk say olan Eyll-Ekim says Cizre Sulh Ceza Mahkemesi tarafndan, | FADE ZGRL 367

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

iinde "Krdistan" ve "Gerilla" kelimeleri getii gerekesiyle toplatld. "rgt propagandas" yapld iddiasyla hakknda toplatma karar verilen derginin yazar Mesut Candoruk hakknda da ayn iddia ile Cizre Sulh Ceza Mahkemesi'nde dava ald. Mardinin Midyat lesinde hekimlik yapan Doktor Sadk ayan Mulamahmutolu hakknda muayene amacyla getirilen bir mahkmun muayenesi esnasnda jandarma erlerinin odadan kmasn istedii iin, grevini ktye kulland gerekesiyle TCKnin 257. maddesi uyarnca alan davaya 27 Temmuz 2011de baland. Hekimlerin tutuklu ve hkmlleri muayenelerinde hasta ve hekimin yalnz kalmasn nleyen l Protokol nedeniyle yarglanan Sadk ayan Mulamahmutolunun, Midyat Sulh Ceza Mahkemesinde grlen davann ilk durumasnda savunmasn yapan Sadk ayan Mulamahmutolu, hekimlik mesleinin uygulanmasnda hasta mahremiyetinin ok nemli olduunu ve tp eitimi sresince de hekim adaylarna bunun retildiini belirterek, kendisinin de hasta mahremiyetinin nemine uygun biimde davrandn syledi. Davaya konu olan olayla ayn gn, sabah bir baka tutukluyu da muayene ettiini belirten Sadk ayan Mulamahmutolu, kolluk glerinin muayene srasnda darya ktklarn ancak leden sonra gerekleen sz konusu olayda hastann mahkmiyet sebebi dolaysyla l Protokol gereince, muayene srasnda kolluk kuvvetlerinin odadan kmay reddettiklerini anlatt. Sadk ayan Mulamahmutolu, hastann rektal kanama ikyeti olduuna dikkat ekerek, bu muayenenin bakalarnn yannda yaplmasnn hasta haklarn ve mahremiyetini ihlal edeceini belirtti. Mahkeme bakan dosyadaki eksikliklerin giderilmesi amacyla durumay erteledi. Dava 2 Kasm 2011de sonuland. Savcnn esas hakkndaki mtalaasn ve Sadk ayan Mulamahmutolunun savunmasn dinleyen mahkeme bakan, sann beraat etmesine karar verdi 3 Kasm 2011de KCK/TM soruturmas kapsamnda 24 Aralk 2009da tutuklanan Mardinin Kzltepe lesinin belediye bakan Ferhat Trkn 29 Mart 2009daki Yerel Seimleri nedeniyle 4 Mart 2009da yapt seim almasnda yapt Krte konuma nedeniyle yargland davann Kzltepe 2. Asliye Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme bakan, Ferhat Trke Siyasi Partiler Yasasna muhalefet ettii sulamasyla be ay hapis cezas ve 3 bin Lira para cezas verdi Mardinin Kzltepe lesinde 21 Kasm 2004te babas Ahmet Kaymaz ile birlikte polis ekibi tarafndan evinin nnde ldrlen Uur Kaymazn (12) ansna heykel yaptran Diyarbakrn Sur lesinin Belediye Bakan Abdullah Demirba hakknda belediyeyi zarara uratt gerekesiyle dava alm ve Abdullah Demirba Diyarbakr 6. Asliye Ceza Mahkemesinde yaplan yarglama sonucunda beraat etmiti. Karar Yargtay 4. Ceza Dairesinin Abdullah Demirban suu ve suluyu vd iddiasyla yarglanmasna karar vererek bozmas zerine Abdullah Demirba Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesinde yeniden yarglanmaya balamt. 3 Kasm 2011de grlen durumada Abdullah Demirban ifadesini alan mahkeme heyeti, savcnn esas hakkndaki mtalaasn hazrlamas amacyla durumay 8 Ocak 2012ye erteledi. 8 Kasm 2011de Diyarbakr Bykehir Belediye Bakan Osman Baydemir hakknda, 27-28 Nisan 2011de Tuncelinin Plmr lesine bal Kzlmescit Kynn krsal kesiminde kan atmada yaamn yitiren HPG militan yedi kiiden drd iin 4 Mays 2011de Diyarbakrda yaplan cenaze trenine katld; BDPnin 30 Nisan 2011de gerekletirdii yryte yasad rgt propagandas yapt ve Abdullah calann Trkiyeye teslim ediliinin yldnm nedeniyle dzenlenen etkinlie katld gerekesiyle dava ald renildi. Diyarbakr Cumhuriyet Basavclnn hazrlad ve Osman Baydemir hakknda kez yasad rgt propagandas yapt; bir kez yasad rgte ye olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yapt ve bir kez de 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet ettii sulamalaryla 28 yla kadar hapis cezas istenen iddianameyi kabul eden Diyarbakr 7. Ar Ceza Mahkemesinde Osman Baydemirin yarglanmasna nmzdeki gnlerde balanacak 16 Kasm 2011de zmirde Dur ihtarna uymad iddiasyla kulland araca alan ate sonucu yaamn yitiren Baran Tursunun babas Mehmet Tursunun davada sahtekrlklar yapld demesi nedeniyle hakknda alan davann Karyaka 4. Sulh Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme bakan hakaret suunu dzenleyen TCKnin 125. maddesi uyarnca Mehmet Tursuna 11 ay 20 gn hapis cezas verdi. Chuck Palahnukun lm Pornosu adl kitabnn Trkeye tercmesini yapan Funda Uncu ile kitab yaymlayan Ayrnt Yaynclkn sahibi Hasan Basri plak hakknda mstehcen yaynlarn yaynlanmasna araclk etmek suundan 6 aydan 3 yla kadar hapis istemiyle dava ald 30 Eyll 2011de renildi. Davaya 17 Kasm 2011de baland. alayan 2. Asliye Ceza Mahkemesinde grlen durumada Hasan Basri plak ve Funda Uncunun ifadesini alan mahkeme bakan kitab incelemek iin durumay 18 Ocak 2012ye erteledi. FADE ZGRL |

368

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Ergenekon Soruturmas kapsamnda Silivri L Tipi Cezaevinde tutuklu bulunan Milliyet Gazetesi Muhabiri Nedim enerin 23 Ekim 2010da Rvet Paralar Ceplerden Tayor ve 3 Kasm 2010da Siyah anta Odada Yoktu balyla Milliyet Gazetesinde yaymlanan haberler nedeniyle Milliyet Gazetesi Sorumlu Yaz leri Mdr Hasan akkalkurt ile birlikte yarglanmasna 2 Haziran 2011de devam edildi. Bakrky 2. Asliye Ceza Mahkemesinde soruturmann gizliliini ihlal ettikleri gerekesiyle yarglanan gazetecilerin ifadelerini alan mahkeme bakan, durumay erteledi. Davann 1 Kasm 2011deki durumasnda gazetecilerin ifadelerini alan mahkeme bakan, sanklarn 20 bin 8er Lira 65er Kuru demeleri halinde davann ortadan kalkacan ifade ederek durumay 7 ubat 2012ye erteledi. Dava 2011 yl iinde sonulanmad. 17 Kasm 2011de, 12 Haziran 2011 Genel Seimleri ncesinde BDPnin seim almalar kapsamnda Erzurumda dzenlenen etkinlikte syledii arkyla yasad rgt propagandas yapt sulamasyla hakknda dava alan Halit Bilgi, Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda TMYnin 7/2. maddesi uyarnca on ay hapis cezasna mahkm edildi. 21 Kasm 2011de, Bar iin Vicdan Ret Platformunun yesi Sleyman Tatar hakknda Boazii niversitesinde dzenlenen bir etkinlikte yapt konumayla halk askerlikten souttuu gerekesiyle TCKnin 318. maddesi uyarnca alan davaya devam edildi. stanbul 31. Sulh Ceza Mahkemesinde grlen durumada savunmasn yapan Sleyman Tatar beraat etmeyi talep ederek kendisine hapis cezas verilmesi durumunda hkmn aklanmasnn geri braklmasn istemediini kaydetti. Mahkeme bakan, durumay dosyadaki eksikliklerin giderilmesi amacyla erteledi. 22 Kasm 2011de, Mardin Milletvekili Ahmet Trk hakknda Arnn Doubayazt lesinde 22 Ocak 2011de yapt konumasnda yasad rgt propagandas yapt sulamasyla Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesinde alan bir dava nedeniyle 15 Kasm 2011de Ankara 12. Ar Ceza Mahkemesinde Ahmet Trkn talimatla ifadesinin alnmas iin grlen durumaya Ahmet Trkn katlmamas zerine mahkeme heyeti, Ahmet Trkn ifadesinin alnmas iin bir sonraki durumaya zorla getirilmesine karar verilmiti. Karar gereince Ahmet Trkn 24 Ocak 2012de ifade vermesi gerektii; yarglamann ise Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesinde 28 Ocak 2012de grlecei renildi. 22 Kasm 2011de, Diyarbakr'da 2011 yl balarnda meydana gelen gsteriler srasnda gsterilere katldklar iddia edilerek tutuklanan ve haklarnda dava alan Murat li, Mesut Pehlivan ile Ekrem Yapc'nn yarglamasna Diyarbakr 7. Ar Ceza Mahkemesi'nde devam edildi. 3. durumas grlen davada tutuklu sanklar ile sank avukat Serkan Akba durumada hazr bulundu. Davaya konu olan iddialara ilikin "Karizma" ve "Adaptr" kod isimli gizli tanklarn beyanlarnn alnmadnn belirtildii durumada, mahkeme heyeti, gizli tanklarn dinlenilmesi iin emniyete yeniden mzekkere yazlmasna, sanklardan li ve Pehlivan tarafndan mahkemeye sunulan dilekede PKK Lideri Abdullah calan'a "Krt Halk nderi" denildii iin Cumhuriyet Basavcl'na su duyurusunda bulunulmasna karar vererek, durumay 11 Ocak 2012 tarihine erteledi 22 Kasm 2011de, Ankarada 11 Nisan 2008de Ankara Sanat Tiyatrosunda dzenlenen bir etkinlikte THKP/C rgtnn liderlerine ynelik anma etkinlii dzenlendii gerekesiyle haklarnda dava alan 11 kiinin karar durumas renildi. Ankara 11. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumada mahkeme heyeti, yasad rgt yesi olduklar ve yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla iki sana 11er yl 6ar ay hapis cezas; bir sana ayn sulamalardan 10 yl 6 ay hapis cezas; iki sana ayn sulamalardan 8er yl 9ar ay hapis cezas; sana yine ayn sulamalardan 7er yl 11er ay hapis cezas; sana ise yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla 10ar ay hapis cezas verdi. 24 Kasm 2011de Batmanda hakknda balatlan bir soruturma kapsamnda bilgisayar incelenen Batman Duru Gazetesi Yaz leri Mdr Recep Okuyucu hakknda Frat Haber Ajansnn (ANF) internet sitesine girerek ve Krte ark indirerek yasad rgt propagandas yapt sulamasyla TMYnin 7/2. maddesi uyarnca alan davann Diyarbakr 6. Ar Ceza Mahkemesinde grlen ilk durumasnda mahkeme heyeti, Recep Okuyucu hakknda beraat karar verdi. 25 Kasm 2011de, Erzurumda 21 Mart 2010da yaplan Newroz Kutlamasnda ve 12 Haziran 2011 Milletvekili Genel Seimleri ncesinde Emek, zgrlk ve Demokrasi Blokunun Erzurumda dzenledii mitinglerde Krte ark syledii iin hakknda dava alan yerel mzik grubu Koma Gmgmn solisti Seyithan Karatan karar durumas grld.Erzurum 4. Ar Ceza Mahkemesindeki durumada mahkeme heyeti, yasad rgt yesi olduu ve yasad rgt propagandas yapt sulamalaryla Seyithan Karataa 9 yl 6 ay hapis cezas verdi | FADE ZGRL

369

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

28 Kasm 2011de, zmir Cumhuriyet Basavclnn talimatyla, jandarma ekiplerinin 28 Mays 2009da balatt operasyona ilikin KESK yneticisi ve yesi 31 kiinin yargland dava sonuland. zmir 8. Ar Ceza Mahkemesindeki karar durumasnda mahkeme heyeti, mahkeme bakannn isnat edilen suun rgt yelii suunu douracak byklkte olmad gryle tm sanklarn beraat etmesi ynndeki muhalefet etme kararna ramen, yasad KCK/TMnin koordinasyonunda oluturulduu iddia edilen Demokratik Emek Konfederasyonu (KCK/TM-DEK) yesi olduklar sulamasyla yarglanan KESK ynetici ve yesi sanklardan aralarnda KESK Genel Bakan Lami zgenin de bulunduu 25 kiiye yasad rgt yesi olduklar sulamasyla 6ar yl 3er hapis cezas verdi. Sanklardan Seluk Haspolat, Faysal Ceylan, Murat Meri, Abdurrahim Dademir, Kemal Karakoyun ve Yksel Mutlu hakknda ise delil yetersizliinden beraat karar verildi 30 Kasm 2011de Siirt Belediye Bakan Selim Sadak, Siirtin Eruh lesinde 22-23 Austos 2010da dzenlenen 2. rav Kltr Sanat ve Doa Festivalinde yapt Krte konuma nedeniyle hakknda alan davann Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda yasad rgt propagandas yapt gerekesiyle iki yl hapis cezasna mahkm oldu 30 Kasm 2011de Siirt Belediye Bakan Selim Sadak, Batmanda 21 Mart 2007de Newroz Kutlamasnda yapt Krte konuma nedeniyle de hakknda alan davann Batman 2. Sulh Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda suu ve suluyu vd gerekesiyle Trk Ceza Kanununun (TCK) 215. maddesi uyarnca bir ay hapis cezasna mahkm oldu 30 Kasm 2011de Erzurumun Tekman lesinin Belediye Bakan Metin Bingl, Tekmanda gerekletirilen bir etkinlikte yapt konuma nedeniyle hakknda alan davann Erzurum 4. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda halk kin ve dmanla sevk ettii gerekesiyle TCKnin 216. maddesi uyarnca iki yl on bir ay hapis cezasna mahkm oldu. Kararn ardndan Metin Bingl tutuklanarak Erzurum H Tipi Cezaevine gnderildi 30 Kasm 2011de Metis Yaynclkn 2010 yl iin hazrlad llallah adl ajandasnda yer alan yazlarla dini deerlerin alenen aalanarak halkn kin ve dmanla sevk edildii sulamasyla Metis Yaynclkn Sorumlu Yayn Ynetmeni Semih Skmen hakknda alan davaya devam edildi 30 Kasm 2011de Diyarbakrda bir etkinlikte syledii Krte ark nedeniyle hakknda dava alan yerel sanat etin Oranerin yarglanmasna baland. Diyarbakr 7. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumada durumaya katlmad iin etin Oranerin ifadesini alamayan mahkeme heyeti, etin Oraner hakknda tutuklama karar kararak durumay 6 ubat 2012ye erteledi 30 Kasm 2011de Siirt Belediye Bakan Selim Sadak, Siirtin Eruh lesinde 22-23 Austos 2010da dzenlenen 2. rav Kltr Sanat ve Doa Festivalinde yapt Krte konuma nedeniyle hakknda alan davann Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda yasad rgt propagandas yapt gerekesiyle iki yl hapis cezasna mahkm oldu. 1 Aralk 2011de Babakanlk Kkleri Muzr Neriyattan Koruma Kurulunun verdii rapor uyarnca stanbul Cumhuriyet Basavclnn, Sel Yaynlarndan kan William Burroughsun kaleme ald Yumuak Makine adl kitapta mstehcenlie rastland iddiasyla Sel Yaynevi sahibi rfan Sanc ve kitabn evirmeni Sha Sertabibolu hakknda Trk Ceza Kanununun (TCK) 226. maddesi uyarnca at davaya devam edildi. 2006 ve 2009 yllar arasnda yapt yedi farkl konumada yasad rgt propagandas yapt iddiasyla Mardin Milletvekili Ahmet Trk hakknda alan davaya 16 Haziran 2011de devam edildi. Diyarbakr 6. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumada mahkeme heyetine esas hakkndaki mtalaasn sunan savc, Ahmet Trkn davaya konu olan yedi konumann ikisinden beraat etmesini be konumadan ise 45 yla kadar hapis cezasna mahkm edilmesini talep etti. Mahkeme heyeti, Ahmet Trkn esas hakkndaki mtalaaya savunmasn hazrlamas iin durumay erteledi. Davaya 7 Ekim 2011de devam edildi. Diyarbakr 6. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumada mahkeme heyetine esas hakkndaki mtalaasn sunan savc, Ahmet Trkn davaya konu olan yedi konumann ikisinden beraat etmesini be konumadan ise 45 yla kadar hapis cezasna mahkm edilmesini talebini yineledi. Mahkeme heyeti, Ahmet Trkn milletvekili seilmesi nedeniyle yarglamann durdurulmasn talep eden avukatlarn talebini reddederek avukatlarn esas hakkndaki mtalaaya savunmalarn hazrlamalar iin durumay erteledi. 1 Aralk 2011deki durumada mahkeme heyeti, Ahmet Trkn milletvekili seilmesi nedeniyle yarglamann durdurulmasn yeniden talep eden avukatlarn talebini yine reddederek avukatlarn esas hakkndaki mtalaaya savunmalarn hazrlamalar iin ek sre vererek durumay erteledi FADE ZGRL |

370

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

6 Aralk 2011de, Nedim enerin 29 Aralk 2009da Yol- Sendikasnda Organize Yolsuzluk balyla yapt haberle soruturmalarn gizliliini ihlal ettii gerekesiyle yargland davaya 8 Temmuz 2011de devam edildi. Bakrky 2. Asliye Ceza Mahkemesinde TCKnin 285. maddesi uyarnca yarglanan Nedim enerin savunmasn alan mahkeme bakan durumay erteledi. . Durumada Nedim enere mahkeme bakan, Basn Kanununun 19. maddesi gerei, Nedim enerin 20 bin TL demesi halinde davann drlebilecei teklifinde bulundu. Nedim enerin teklifi reddetmesi zerine mahkeme bakan, Anadolu Ajansndan servis edilen haberin bir rneinin Anadolu Ajansna sorulmasna karar vererek durumay 7 ubat 2012ye erteledi. 6 Aralk 2011de Uluslararas Af rgtnn davetlisi olarak Londraya gitmek zere Atatrk Havaalanna (stanbul) giden vicdani reti Halil Savdann, hakknda halk askerlikten souttuu gerekesiyle TCKnin 318. maddesi uyarnca alan bir davann durumasna katlmad gerekesiyle gzaltna alnd renildi. 14 Aralk 2011de grlecek durumayla ilgili olarak Halil Savdann avukat Senem Doanolunun durumay tesadfen renerek durumaya katldnn ortaya kmas zerine Halil Savda 7 Aralk 2011de serbest brakld. 7 Aralk 2011de Taksim (stanbul) Polis Merkezinde 2007 ylnda bir polis memurunun silahndan kan kurunla len Nijeryal Festus Okeyin lmyle ilgili olarak alan dava hakknda katld bir televizyon programnda yapt aklamalarla adil yarglamay etkilemeye teebbs ettii gerekesiyle hakknda dava alan Avukat Gray Dan yarglanmasna baland. 8 Aralk 2011de Atlm Gazetesi yazar Hasan Coar, 18 Mart 2010da Ankara 11. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan hakknda yasad rgt yneticisi olduu ve yasad rgt propagandas yapt iddiasyla verilen 10 yl 10 aylk hapis cezasnn Yargtay 9. Ceza Dairesi tarafndan bozulmasnn ardndan Ankara 11. Ar Ceza Mahkemesinde yeniden yaplan yarglamada mahkeme heyetince tahliye edildi. Duruma dosyann incelenmesi amacyla 8 Mart 2012ye ertelendi. 9 Aralk 2011de Taraf Gazetesinin 5 Nisan 2010, 6 Nisan 2010 ve 7 Nisan 2010 tarihli saylarnda Yazar Nee Dzelin Pazartesi Konumalar adl kesinde, PKK yneticilerinden Zbeyir Aydar ve Remzi Kartalla yapt mlakatn yaymlanmas nedeniyle Taraf Gazetesi Sorumlu Yaz leri Mdr Adnan Demir ve Taraf Gazetesi Yazar Nee Dzel hakknda alan dava sonuland. stanbul 11. Ar Ceza Mahkemesinde yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla yarglanan sanklar Nee Dzel ile Adnan Demirin son kez ifadesini alan mahkeme heyeti sanklarn beraat etmesine karar verdi. 12 Aralk 2011de Trkc Ferhat Tun hakknda 12 Haziran Genel Seimleri srecinde Emek, Demokrasi ve zgrlk Blokunun Tunceli aday olduu srada katld bir mitingde yaamn yitirmi olan PKK militanlar iin kulland ehit ifadesi nedeniyle alan davaya devam edildi. Nazmiye Sulh Ceza Mahkemesinde suu ve suluyu vd iddiasyla yarglanan Ferhat Tunun ifadesini alan mahkeme bakan durumay dosyadaki eksikliklerin giderilmesi amacyla erteledi. Trkc Ferhat Tun hakknda 12 Haziran Genel Seimleri srecinde Emek, Demokrasi ve zgrlk Blokunun Tunceli aday olduu srada katld bir televizyon programnda kulland Sayn calan ifadesi nedeniyle alan davaya 13 Aralk 2011de devam edildi. Tunceli Sulh Ceza Mahkemesinde suu ve suluyu vd iddiasyla yarglanan Ferhat Tunun ifadesini alan mahkeme bakan durumay dosyadaki eksikliklerin giderilmesi amacyla erteledi. 14 Aralk 2011de anlurfann Suru lesinde 15 ubat 2011de Abdullah calann Trkiyete teslim edilmesinin yldnm nedeniyle dzenlenen protesto gsterileri srasnda gstericileri alk ve zlgtla destekledii iddiasyla hakknda dava alan Anzelha elike Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme heyeti, yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yapt ve yasad rgt propagandas yapt sulamalaryla yedi yl bir ay hapis cezas verdi. Vicdani reti Enver Aydemirin Eskiehir Askeri Mahkemesinde tutuklu yargland durumaya gidenler hakknda Eskiehir Cumhuriyet Savcl tarafndan TCKnin 318. maddesi uyarnca dava ald 22 Ocak 2011de renildi. Halk askerlikten souttuklar iddiasyla yarglanacak olan Ahmet Aydemir, Davut Erkan, Fatih Tezcan, Halil Savda ve Mehmet Atakn ilk durumas 21 Nisan 2011de grld. Durumada sanklarn ifadelerini alan mahkeme bakan durumay erteledi. 6 Ekim 2011deki durumada sanklarn avukat Senem Doanolu, sanklarn att slogann su olmadnn ispat edilmesi iin bir jinekologun bilirkii olarak atanmasn talep etti. Mahkeme bakan talebi deerlendirmek zere durumay erteledi. 14 Aralk 2011de grlen durumada sanklarn avukat Senem Doanolunun doan bebeklerin zerinde niforma | FADE ZGRL

371

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

olup olmadnn tespit edilmesi iin bilirkii atanmas talebini reddeden mahkeme bakan durumay dosyadaki eksikliklerin giderilmesi amacyla 9 ubat 2012ye erteledi. 14 Aralk 2011de Aydnlk Gazetesinin eski Sorumlu Yaz leri Mdr Ruhsar enolu hakknda Aydnlk Gazetesinin 21 ubat 2010 tarihli basksnda yer alan haberlerle kamu grevlilerini yasad rgtlere hedef gsterdii ve adil yarglamay etkilemeye teebbs ettii gerekeleriyle alan davaya devam edildi. stanbul 14. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumada esas hakkndaki mtalaasn sunan savc, sann iddianamede yer alan gerekelerden tr 15 yla kadar hapis cezasna mahkm edilmesini talep etti. Mahkeme heyeti, sank avukatnn esas hakkndaki savunmasn hazrlamas amacyla durumay erteledi. 14 Aralk 2011de Birgn Gazetesi Muhabiri lkem Ezgi Aamn toplu mezarlarla ilgili Birgn Gazetesinde yaymlanan bir haberinde HD Bitlis ubesi adna Hasan Ceylandan ald drt cmlelik gr nedeniyle Ezgi Aam hakknda alan dava sonuland. Beikta 10. Ar Ceza Mahkemesinde grlen davann karar durumasnda Ezgi Aamn son kez savunmasn alan mahkeme heyeti, yasad rgt propagandas yapt sulamasyla Ezgi Aama bir yl hapis cezas verdi 15 Aralk 2011de, Kars'n Digor lesi'nde ses sanats Engin Anc, bir dnde Krte ark syledii gerekesiyle 14 Aralk gn polisler tarafndan Dapnar Beldesi'ndeki evinden gzaltna alnd. Emniyet Mdrl'ne gtrlen Anc, ilemlerin ardndan bugn savcla karld. "Oremar" arksn syledii iin "rgt propagandas yapmak" ile sulanan Anc, tutuklama talebiyle gnderildii mahkemece tutuklanarak cezaevine gnderildi. Anc'nn daha nce de Krte ark syledii iin gzaltna alnd ve hakknda dava ald belirtilirken, yargland davann da halen devam ettii renildi. 16 Aralk 2011de Diyarbakrda 2007-2011 yllar arasnda dzenlenen dokuz ayr miting ve etkinliklerde alnan ark ve marlara elik ettii gerekesiyle tutuklu yarglanan Dicle niversitesi rencisi Rdvan elik hakknda yasad rgt propagandas yapt sulamasyla alan dava sonuland.Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumada kararn aklayan mahkeme heyeti, bilirkii raporu dorultusunda Rdvan elike yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yapt; yasad rgt propagandas yapt ve 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet ettii sulamalaryla 14 yl 7 ay hapis cezas verdi 17 Aralk 2011de, Van'da yaanan depremde Van Adliyesi hasar grnce yarglamalar da adra tand. Van Erci lesi'nde 2009 ylnda dzenlenen bir mitingde, "Trkiye ve Ortadou'nun fay hatt mral'dan geer. Orada yaplacak bir skma patlamaya neden olur. ehit annelerin ellerinden pyorum" eklinde bir konuma yapan elebiba Belediye Bakan Veysel Keser ile BDP Erci le Bakan Veli Avc ve kapatlan DTP yneticisi Fadl Bartran hakknda alan davann durumas Van 4. Ar Ceza Mahkemesi'nde grld. Karar durumasnda mahkeme heyeti, Avc ile Bartran' beraat ettirirken, Belediye Bakan Keser'e, "rgt propagandas yapmak" iddiasyla 1 yl hapis cezas verdi.Keser verilen cezay temyize gndereceini belirtti. 19 Aralk 2011de Hrant Dinkin ldrlmesiyle ilgili olarak dnemin Trabzon Jandarma Alay Komutan Albay Ali z, Yzba Metin Yldz, Astsubaylar Gazi Gnay ve Hseyin Ylmaz, Astsubay Okan imek, Uzman avu Veysel ahin ile Uzman avular Hac mer nalr ve nder Arazn elde ettikleri istihbarat bilgilerini deerlendirmeyerek, grevi ihmal ettikleri gerekesiyle Trabzon 2. Sulh Ceza Mahkemesinde Trk Ceza Kanununun (TCK) 257/2. maddesi uyarnca yargland davann 23 Ekim 2009da grlen durumasnda Ali zn avukat Ali Srmene Siz de insan ldrmeyi iyi bilirsiniz deil mi? dedii iddiasyla Ali Srmenin Dink ailesinin avukatlarndan Hakan Bakrcolu hakknda at hakaret davas sonuland. Trabzon 2. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme heyeti, Hakan Bakrcoluna TCKnin 125. maddesi uyarnca bir yl hapis cezas verdi 19 Aralk 2011de Diyarbakrda 2011 ylnda dzenlenen baz miting ve etkinliklere katld gerekesiyle tutuklu yarglanan Dicle niversitesi rencisi Ubeyd en hakknda alan davann sonuland renildi. Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumada kararn aklayan mahkeme heyeti, Ubeyd ene yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yapt; yasad rgt propagandas yapt ve 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet ettii sulamalaryla 13 yl 6 ay hapis cezas verdi. 19 Aralk 2011de, erafettin Elinin bir anma toplantsnda yasad rgt propagandas yapld ve erafettin Elinin bunlarn engellenmesi iin giriimde bulunmad belirtilerek erafettin Elinin drt kez yasad rgt propagandas yapmak; bir kez 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa 372 FADE ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

muhalefet etmek ve yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yapmak sulamalarndan toplam 33 yla kadar hapis cezasna mahkm edilmesi talep edildi. Diyarbakr 7. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumasna erafettin Elinin katlmamas zerine mahkeme heyeti, bir sonraki durumaya kanser tedavisi gren sann zorla getirilmesine karar vererek durumay erteledi. 21 Aralk 2011de, Bitlis ili Tatvan ilesi Yaam Alveri Merkezi nnde hakknda tutuklama karar olduu gerekesiyle gzaltna alnan DTP eski le Bakan lhami zer, le Emniyet Mdrlne gtrld. zerin 2007 ylnda DTP Tatvan le bakan iken yapt bir konuma nedeniyle yerel mahkemece hakknda alan ve 10 ay hapis cezas ile sonulanan davasnn Yargtay'ca karara balanmas sonucu tutukland renildi. 22 Aralk 2011de Siirtte toplu mezarlarn bulunduu Kasaplar Deresine 28 Mart 2011de yaplan yrye katldklar ve basn aklamas yaptklar gerekesiyle aralarnda Siirt Belediye Bakan Selim Sadak ve BDP l Bakan Faruk Salamn da bulunduu 36 kii hakknda 18 yla kadar hapis cezas istemiyle dava ald. Diyarbakr Cumhuriyet Basavclnca hazrlanan iddianameyi kabul eden Diyarbakr 7. Ar Ceza Mahkemesinde 36 kiinin yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yaptklar; 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet ettikleri ve yasad rgt propagandas yaptklar sulamalaryla yarglanmasna 2012 ylnda balanacak. 23 Aralk 2011de zmirde 17 Kasm 2007de evine dzenlenen basknn ardndan hakknda dava alan Temel Haklar ve zgrlkler Dernei yesi Arif Pelitin (41) karar durumasnn 24 Ekim 2011de grld renildi. zmir 10. Ar Ceza Mahkemesindeki durumada savcnn beraat karar verilmesi ynnde gr bildirmesine ramen mahkeme heyeti, Arif Pelitin evinde bulunan Yry Dergisinin yan sra 19 akman hayatn olaan akna uygun dmei gerekeleriyle Arif Pelite yasad DHKP/C rgt yesi olduu sulamasyla yedi yl 6 ay hapis cezas verdi 26 Aralk 2011de, Batman l Jandarma Komutanlnn 15 Nisan 2011de dzenledii operasyonda gzaltna alnan ve 19 Nisan 2011de yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yaptklar ve yasad rgt propagandas yaptklar sulamalaryla tutuklanan Dicle Haber Ajans (DHA) Diyarbakr Temsilcisi Kadri Kaya, DHA Batman muhabiri Erdoan Altan, Mehmet Karaba, hsan Dilyak, Mehmet Kayann ve tutuksuz sann yarglanmasna 2 Kasm 2011de baland. Diyarbakr 7. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumada sanklarn Krte savunma taleplerini reddeden mahkeme heyeti, Mehmet Karaban tahliye edilmesine karar vererek durumay erteledi. Diyarbakr 7. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumada sanklarn Krte savunma taleplerini reddeden mahkeme heyeti, tutuklu sanklarn tutukluluk hallerinin devam etmesine karar vererek durumay 11 Ocak 2012ye erteledi. Kapatlan DTPnin milletvekillikleri drlen eski ebakanlar Aysel Tuluk ve Ahmet Trkn, 2006 ylndaki 1. Olaan Kongrede yaptklar konumalar nedeniyle haklarnda alan davadan tr yarglanmalarna 22 Mart 2011de devam edildi. Ankara 12. Ar Ceza Mahkemesinde grlen ve sanklarn katlmad durumada esas hakkndaki mtalaasn mahkeme heyetine sunan cumhuriyet savcs, Ahmet Trk hakknda beraat talebinde bulundu. Savc, Aysel Tulukun ise kongredeki konumann ieriiyle yasad rgt propagandas yaptn iddia ederek, be yla kadar hapis cezasna mahkm edilmesini istedi. Mahkeme heyeti dosyann karar iin incelemeye alnmasn kararlatrarak davay erteledi. 27 Aralk 2011de Ankara 12. Ar Ceza Mahkemesinde grlen ve sanklarn katlmad durumada avukatlarn esas hakkndaki savunmalarn alan mahkeme heyeti, suun yasal unsurlarnn olumad gerekesiyle Aysel Tuluk ve Ahmet Trk hakknda beraat karar verdi. Kandil Dana giderek Koma Civaken Kurdistan (KCK) Yrtme Konseyi Bakan Murat Karaylan ile yapt sylei, 28-30 Ekim 2010 tarihleri arasnda yaymlanan Radikal Gazetesi Muhabiri Erturul Maviolu hakknda, stanbul Cumhuriyet Basavclna bir kiinin bavurmas sonucu, yasad rgt propagandas yapt iddiasyla dava ald 11 Mart 2011de renildi. Erturul Maviolunun ve Hasan Kln yarglanmasna 6 Temmuz 2011de devam edildi. stanbul 11. Ar Ceza Mahkemesindeki durumada Erturul Maviolunun savunmasn alan mahkeme heyeti durumay erteledi. 9 Aralk 2011deki durumada savcnn esas hakkndaki mtalaasn alan mahkeme heyet, Erturul Maviolunun esas hakkndaki savunmasn hazrlamas amacyla durumay erteledi. Dava 28 Aralk 2011de sonuland. stanbul 11. Ar Ceza Mahkemesindeki durumada Erturul Maviolunun ve Hasan Kln esas hakkndaki savunmalarn dinleyen mahkeme heyeti haberde su ileme kastnn bulunmadna kanaat getirerek sanklarn beraat etmelerine karar verdi. 29 Aralk 2011de, Dini inanlar nedeniyle zorunlu askerlik hizmetini yapt Malatya 2. Ordu stihkam Alay Kprc Taburu Kprc Yzc Blnde vicdani reddini aklayan Muhammed Serdar Delice (28) | FADE ZGRL 373

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

stanbulun Beyolu lesine bal Kasmpaa Semtinde 27 Kasm 2011de gzaltna alndktan sonra emre itaatsizlik ettii gerekesiyle tutuklanarak Kasmpaa Askeri Cezaevine gnderildi. 24 Aralk 2011de Malatya Askeri Cezaevine nakledilen Muhammed Serdar Delicenin firar suunu iledii gerekesiyle yarglanmasna baland. Malatya Askeri Mahkemesindeki durumada Muhammed Serdar Delicenin tutukluluk halinin devam etmesine karar veren mahkeme bakan, haftay gememek artyla askerlie elverili olup olmadnn belirlenmesi iin Muhammed Serdar Deliceye askeri hastane tarafndan adli gzlem yaplmas isteyerek durumay 20 Ocak 2012ye erteledi.

Yargtay Kararlar 22 Mart 2011de Yasad KCK/TM yneticisi olduu sulamasyla tutuklu bulunan Emek, zgrlk ve Demokrasi Blokunun Diyarbakrda destekledii bamsz milletvekili aday Hatip Diclenin, 23 Ekim 2007de yapt bir aklamayla yasad rgt propagandas yapt gerekesiyle hakknda Ankara 11. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan 18 ubat 2009da verilen bir yl sekiz aylk hapis cezas, Yargtay 9. Ceza Dairesi tarafndan onanan kararn yaplan itirazn reddedilmesi zerine kesinletii 8 Haziran 2011de renildi. 6 Eyll 2011de, Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesinde yarglandklar davada toplam 150 yl hapis cezasna arptrlan 18 kiiye, 6.5 ile 15 yl arasnda deien cezalar verilmiti. Aldklar ceza Yargtay tarafndan onan STK yelerinden Av. Mahmut ahin,Yavuz ner,Necati Karata, Harun Aya ve Mehmet Susatan bugn tutuklanarak Elaz E Tipi Cezaevine gnderildi. Yargtay 9. Dairesi, bilgisayarnda Krte ve Trke Grup Yorum arklar bulunduu iin Berivan Doan hakknda verilen 10 aylk hapis cezasn yargtay tarafndan onayland. 17 Ekim 2011de, Mu ili Varto ilesinde 5 Nisan 2006 tarihinde "Sayn Abdullah calan siyasi irademdir" kampanyasnda imza toplad gerekesi ile Behet Ylmaz hakknda Van. 4. Ar Ceza Mahkemesi'nde "rgt propagandas" yapt gerekesi verilen yllk hapis cezas, Yargtay'da onand. Cezasnn onaylanmas zerine Varto le merkezinde gzaltna alnan Ylmaz, adliyedeki ilemlerinin ardndan tutuklanarak Mu E Tipi Cezaevi'ne gtrld. NSAN HAKLARI DERNE, YNETC ve YELERNE YNELK BASKILAR

I.

HD ubeleri Hakknda Alan Dava/Soruturmalar ve Basknlar

HD stanbul ubesi ile ilgili stanbul Valilii tarafndan kapatlmas iin stanbul Cumhuriyet Basavclna yaplan bavuru Savclka sonulandrlmamtr. Sre devam etmektedir.

II.

Gzaltna Alnan, Tutuklanan HD Ynetici ve yeleri

Diyarbakrda 14 Nisan 2009da gzaltna alnp tutuklanan HD Diyarbakr ube Yneticileri Roza Erdede ve Arslan zdemirin tutukluluu devam etmektedir. 26 Aralk 2009 gn gz alnp tutuklanan HD Genel Bakan Yardmcs Muharrem Erbeyin tutukluluu devam etmektedir. Aydn'da, polis ekiplerinin kent merkezi ve ilelerde 24 Mays 2010 gn yapt ev basknlarnda aralarnda HD Aydn ube yneticileri M. erif Sren ve Orhan iekin de bulunduu 21 kii Koma Ciwaken Kurdistan-Krdistan Topluluklar Birlii/Trkiye Meclisi (KCK/TM) adl yaplanmaya ye olduklar iddiasyla gzaltna alnarak tutuklanmtr. Tutukluluklar devam etmektedir.

374

NSAN HAKLARI DERNE, YNETC ve YELERNE YNELK BASKILAR |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Mardin ve ilelerinde dzenlenen operasyonlarda gzaltna alnarak 13 ubat 2010 gn, KCK/TM adl yaplanmaya ye olduklar sulamasyla tutuklanan HD Mardin ube Yneticisi Abdulkadir oatayn tutukluluu devam etmektedir. 24 Mays 2011de, Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesi'nin talimatyla Elaz'da yaplan ev basknlarnda HD Elaz yesi Hseyin Timur gzaltna alnd. Hseyin Timur, 27 Mays gn tutukland. Serbest brakldktan sonra yurtdna kt. 15 Ocak 2011de, HD Urfa ubesi tarafndan 10-17 Aralk tarihleri aras yaplan nsan Haklar Haftas etkinlikleri erevesinde datlan el ilanlar nedeniyle ube Sekreteri Nail etin ile dernek yesi Murat Yardmc'ya ayr ayr 154 TL para cezas verildi. 24 ubat 2011de, stanbulda gzaltna alnan ube yneticimiz Hdr Grz yasad silahl terr rgt yesi olma sulamas ile gzaltna alnarak, karld mahkemede tutuklanmtr. Ynetici arkadamz halen bu davadan kaynakl cezaevinde kalmaktadr. 15 Nisan 2011de Adanada kurulan Demokratik zm adrlarn ziyaret eden HD MYK yesi ve Adana Tabip Odas eski bakan Prof. Dr. Osman Kkosmanolu ve Huzurevleri Mahallesi Aile Sal Merkezinde grevli HD yesi Dr. mer Eski, yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla 28 Nisan gn gzaltna alnp ifadeleri alndktan sonra serbest brakld. Daha sonra haklarnda yasad rgte yardm etmek iddiasyla alan davadan beraat ettiler. 6 Mays 2011de, Diyarbakr Emniyet Mdrl'ne bal polis ekipleri, sabah saat 09.00 sralarnda HD Diyarbakr ube Yneticisi Necibe Gne Perinek'in Toplukonut 3. Etap'ta bulunan evine baskn dzenledi. Eruh Cumhuriyet Basavcl'nn yrtt bir soruturma erevesinde yapld renilen basknda polisler evde iki saat boyunca arama yapt. Perinek'in ei BDP PM yesi Mihdi Perinek'in evde olmad srada yaplan basknda, evde bulunan bir kitap, 2 bror, bilgisayar CD'leri ve bilgisayar hard diskine el koyan polisler, baskn sonras Perinek'i gzaltna ald. Perinek, gtrld emniyet mdrlnden serbest brakld 20 Temmuz 2011de, HD Bingl ube bakan Nihat Aksoy; 10 Aralk 2010 tarihinde, Sosyal Bilgiler retmeni olarak grev yapt Bingl 100. Yl lkretim Okulunda ocuk Haklar kulb rehber retmeni sfatyla yapm olduu konumasnda, her sabah rencilere okutulan andn da insan haklar formatna uymadn, dolaysyla bu durumunda insan haklarna aykr olduunu beyan ettii iin hakknda alan idari soruturma neticesinde l Milli Eitim Mdrlnce 1/30 orannda maa kesim cezas ile cezalandrlmtr. l Milli Eitim Disiplin Kuruluna yapt itiraz reddedilen Aksoy, ilemin iptali iin Elaz dari Mahkemesine dava at. Davas devam ediyor. 21 Temmuz 2011de HD Siirt ube yneticisi 1961/Siirt doumlu Hasan Ceyhan 19.07.2011 gn HD Siirt ube yneticisi ve gzlemcisi olarak Siirt merkezde yaanan silahl atma sonras yaamn yitiren silahl militann ailesinin yapt bavuru zerine cenazeyi almak ve defnetmek zere yardmc olmak zere gittii savclk ve hastanede polisin baklar ve tavrlaryla bask kurmaya allarak taciz edilmitir. Cenazenin camiye getirilii srasnda sivil polis memurunun hakaretlerine ve coplarna maruz kalmtr. 22 Temmuz 2011de gzaltna alnan HD Siirt ubesi Denetleme Kurulu yesi, Muhsin Beydoan gzaltna alnm ve gzaltnda kald sre iierisinde polislerin, hakaret, tehdit, bask ve ikencelerine maruz braklmtr. Muhsn Beydoan halen tutukludur. 27 Eyll 2011de, HD anlurfa uba Bakan Cemal Babaolu, ube Ynetim Kurulu yeleri Mslim icek ve Mslim Kna gn gzaltna alndlar. Ayn gn HD anlurfa ubesinde polis tarafndan arama yapld. HD Urfa ube bakan Cemal Babaolu ve Urfa ube yneticisi Mslim Kna 30 Eyll 2011 gn anlurfa Nbeti Sulh Ceza Hakimi tarafndan yasad rgt propagandas yapmaktan dolay tutukland. Mslim iek serbest brakld. ( lk durumada Cemal Babaolu ve Mslim Kna tutuksuz yarglanmak zere serbest brakld) 20 Ekim 2011de HD Siirt ube Ynetim Kurulu yesi Zana Aksu Ankarada gzaltna alnd ve 22 Ekim gn zmir zel Yetkili Ar Ceza Mahkemesi Hakimlii tarafndan zmirde tutukland. 28 Ekim 2011de HD Onur Kurulu yesi yaync ve yazar Ragp Zarakolu gn gzaltna alnd ve 1 Kasm 2011 gn stanbul Ar Ceza Mahkemesi tarafndan tutukland. | NSAN HAKLARI DERNE, YNETC ve YELERNE YNELK BASKILAR 375

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

1Kasm 2011 gn gzaltna alnan HD Mardin ube yneticilerinden Veysi Parlt 2 Kasm 2011 tarihinde tutuklanarak Mardin E tipi kapal cezaevine konuldu. 3 Kasm 2011de Karadeniz Blgesinde bulunan cezaevlerinde tutuklu ve hkmllere ynelik hak ihlalleri iddialarn aratrmak amacyla Karadeniz Blgesine gelen nsan Haklar Dernei heyetinde bulunan, Av.Serdar elebi ve Av.Pnar Akku bu kapsamda ziyaret etmek istedii Kalkandere (Rize) L Tipi Cezaevinde gardiyanlarn kt muamelesine ve psikolojik iddetine maruz kalmtr. 5 Kasm 2011de, HD Gaziantep ube bakan Aynur Ak gzaltna alnd. Akam saatlerinde savcla karlan Aynur Aka savc, elinde kendisiyle ilgili belgeler olduunu, kendi eliyle hayatn tehlikeye attn, yanan ateten ne kadar uzak durursa kendisi iin iyi olacan syledikten sonra serbest brakmtr. 6 Kasm 2011de, HD Hakkari ube Bakan smail Akbulut Hakkaride gzaltna alnm ve drt gn gzaltnda kaldktan sonra Van zel Yetkili Ar Ceza Mahkemesi Hakimlii tarafndan 10 Kasm 2011 gn Vanda tutuklanmtr. (2 ay Bayburt cezaevinde kalan smail Akbulut tutuksuz yarglanmak zere serbest braklmtr) 22 Kasm 201de, HD Doubayazt Temsilcisi Avukat aziye nder gzaltna alnm ve tutuklanarak cezaevine konulmutur. 22 Kasm 2011 gn Trkiyenin 16 ilinde 47 avukat gzaltna alnd ve 25 Kasm 2011de 36 s tutukland. Bu avukatlardan birou HD ubelerinin eski bakan ve yneticiliini yapm kiilerdir. 23 Kasm 2011de HD Siirt ubesi Ynetim Kurulu Asil yesi Reit Teymur, Siirt merkezde gzaltna alnm 25 Kasm 2011de karld mahkeme tarafndan eylemlere katlmak ve organize etme iddiasyla tutuklanarak Siirt E Tipi Kapal Cezaevine konulmutur. III. Tehdit Edilen, kence ve Kt Muameleye Maruz Kalan Ve Saldrya Urayan HD Ynetici ve yeleri 17 Temmuz 2011de HD Siirt ube yneticisi 1947/Eruh doumlu Ramazan Ural, HD Siirt ubemize yapt bavuruda: Evim (evde olmadm srada) 16.07.2011 gn saat 07:30 civarnda Siirt emniyet mdrlne bal polisler tarafndan aranm tm ev ve eyalar darmadan edilmi, arama bittikten sonrada ev halkna ahsm iin tehditlerde bulunarak evden ayrlmlar. Demitir. 8 Eyll 2011de, Bitlis'in Ahlat lesi'nde dn nbet tuttuu esnada uzun namlulu silah ile intihar ettii ileri srlen stanbul doumlu Bingl K lesi nfusuna kaytl 21 yandaki jandarma er Sedat Durgun'un lmn incelemek isteyen HD Bitlis Temsilcisi Hasan Ceylan, engellemelerle karlat. Ceylan, ileye girer girmez ok sayda polis arac tarafndan takibe alnd. Ceylan'n olay blgesinde inceleme yapmasna cezaevi yetkilileri izin vermedi. Ceylan son olarak gittii Ahlat Cumhuriyet Basavcs'nn " Banza bir ey gelmeden buray terk edin" uyarsyla karlat IV. HD Yneticileri ve yeleri Hakknda Alan Soruturmalar 31 Mays 2011de Ankarada yaplan Hopa Olaylarn protesto gsterisinden sonra gzaltna alnp ve ikence ve kt-muamele gren kiileri ziyaret iin Ankara Emniyet Mdrl nnde, basn aklamas yapan HD Genel Bakan ztrk Trkdoan ve birok kii hakknda 2911 sayl Kanuna muhalefetten Ankara Cumhuriyet Basavclnca soruturma almtr.

V. HD Yneticileri ve yeleri Hakknda Alan, Sonulanan veya Devam Eden Davalar 4 Temmuz 2011de Mardin'in Derik lesinde lesinde bir basn aklamasna katlan ve aralarnda HD Mardin ube Sayman Abdurrahman Kzlay, HD yeleri M.Salih Ektiren, mer Kran, Belediye Meclis yeleri ve Kapatlan DTP nin yneticilerinin de aralarnda bulunduu 29 kii hakknda "Toplant ve gsteri yryleri yasasna muhalefet" iddiasyla Derik Asliye Ceza Mahkemesinde grlen davann ikinci

376

NSAN HAKLARI DERNE, YNETC ve YELERNE YNELK BASKILAR |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

durumas yapld. Sanklarn Krte ifade verme taleplerini yenilemeleri sonucu duruma ileri bir tarihe ertelendi HD Bingl ube Bakan ve Bingl 100. Yl lkretim Okulu Sosyal Bilgiler retmeni ve ocuk Haklar Kulb'nde grevli Nihat Aksoy'a 10 Aralk 2010 tarihinde "Evrensel Dnya nsan Haklar Gn" dolaysyla dzenlenen etkinlikte, "renci andnn okutulmas insan hakk ihlalidir" dedii iin l Milli Eitim Mdrl tarafndan "1/30 orannda aylk kesme cezas" verildi. Sz konusu etkinlikte ksa bir konuma yapan Aksoy, rencilerine dnyada ve Trkiye'de insan hakk ihlallerinin devam ettiini sylemi ve konumasna "Her gn lkretim okullarnda, siz rencilere okutulan renci and da evrensel insan haklarna aykrlk tekil ettii halde, sizlere okutulmaktadr. Bu durum Evrensel nsan Haklarna uymayan bir formattr. Ben bir eitimciyim. Ayn zamanda bir insan haklar savunucusuyum. renci and evrensel nitelikli insan haklar formatna uymamakta, dolaysyla bu zel gnn anlamn da gz nnde bulundurarak ahsm olarak bu andn sizlere okutulmas taraftar deilim" demiti. 23 Aralk 2011de HD Diyarbakr ubesi Sekreteri Raci Bilici ve Kayp Komisyonu yesi Necibe Gne Perinek hakknda, Kayplar Bulunsun Failler Yarglansn talebiyle her hafta dzenlenen oturma eylemlerinden 5 ubat 2011de gerekleen 104. eylemde 2911 sayl Kanuna muhalefet ettikleri gerekesiyle dava ald renildi. Diyarbakr Cumhuriyet Savclnn hazrlad iddianameyi kabul eden Diyarbakr 6. Asliye Ceza Mahkemesi, Raci Bilici ve Necibe Gne Perineki 21 ubat 2012de yarglamaya balayacak

TOPLANTI ve GSTER ZGRL

31 Mays gn, Edirnede 27 Aralk 2009da basn aklamas yapan ve imza kampanyas dzenleyen Genlik Dernei yelerinin urad lin giriimine ilikin yaplan su duyurular sonucunda, 5 kii hakknda alan dava sonuland. Edirne 2. Asliye Mahkemesindeki karar durumasnda mahkeme bakan, sanklar Ayta Geyhan, Sercercan Kutlu, Alp Timuin Kselerden, Varol Ayhandan ve Tunay Fidann inan, dnce ve kanaat kullanlmasna engel olma suunu iledikleri gerekesiyle birer yl, sanklarn mevcut eylemi birden fazla kii ile bir araya gelerek iledikleri iin ise cezalarnn bir kat artrlarak, ikier yl hapis cezasna mahkm edilmelerine karar verdi. 1 er yl 8 er aya indirilen hapis cezalar ertelenerek hkmn aklanmas geriye brakld Gvenlik Gleri tarafndan Mdahale edilen Toplant ve Gsteri Yryleri 5 Ocak 2011de, Ankarada niversite rencilerine ynelik iddeti ve niversitelere polis ekiplerinin girmesini protesto etmek amacyla ODT den, AKP ye yrmek isteyen rencilere polis ekipleri basnl su ve biber gazyla mdahale etti. Polis ekiplerinin ar ve lsz biber gazl mdahalesinin sonunda hibir renci gzaltna alnmazken mdahale srasnda kameramann yaraland renildi 9 Ocak 2011de TGEM Ceylanpnar letmesi'ne 315 yeni iinin alnacan duyurmas zerine, iletmede taeron firmalarda alan ve iten karlma kaygs tayan iiler ar merkezinde bir araya gelerek basn aklamas yapmak isteyen kitleye, polisin izin vermemesi zerine gerginlik kt. Polisin biber gaz ve coplarla mdahale ettii mdahale srasnda biber gazndan etkilenen ve fenalk geiren 3 kii hastaneye kaldrld. 13 Ocak 2011'de Yksekova'da Diyarbakr'da grlen KCK davasna dikkat ekmek amacyla yaplan basn aklamas sonras yrye geen kitleye polisin yapt mdahale sonras gaz bombas isabet eden 2 kii yaralanrken, 3 kiide gzaltna alnd. 15 Ocak 2011de, stanbulda Beyoulu stiklal Caddesinde KCK davasn protesto etmek iin BDPnn yapaca basn aklamas polis mdahale etti. 25 Ocak gn, Torba Yasa Tasarsnn geri ekilmesi talebiyle TBMMye yrmek isteyen KESK e bal sendikalardan ve sivil toplum rgtlerinden oluan gruba, polis ekipleri biber gazyla mdahale ederek grubun yrmesini engelledi

377

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

26 Ocak 2011'de Ar'nn ilelerinde yaplan ev basknlar ve gzaltlar protesto eden genlere polis mdahale etti. Doubeyazt Byk Ar Caddesi'nde toplanan bir gruba polis mdahale etti. 27 Ocak gn, Babakan Recep Tayyip Erdoann Erzurumda niversitelerin renci temsilcileriyle grmesini stanbulda protesto etmek isteyen rencilere polis gaz bombas ve copla mdahale etti 29 Ocak 2011'de Yksekova'da DYG yesi yaklak bin kiinin, ran hkmetinin Krt genci Hseyin Xizri'yi idam etmesini, DYG Yksekova Szcs Sedat Karada'n tutuklanmasn ve son dnem gelien gzalt ve tutuklamalar protesto etmek amacyla dzenledii basn aklamasna polis mdahalede bulundu. 3 ubat 2011de Kamuoyunda Torba Yasa Tasars olarak bilinen 234 maddelik Baz Kanun ve Kanun Hkmnde Kararnamelerde Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun Tasarsn protesto etmek amacyla DSKin arsyla Ankaraya gelen iilerin eylem yapmasna izin vermeyen polis ekipleri gruba 1,5 saat boyunca biber gazyla mdahale etti 10 ubat 2011de Van'n Hacibekir (Xaort) Mahallesi'nde bir araya gelen genler, kent merkezine doru yrye geti. Yrye, polisler gaz bombalar ve tazyikli suyla mdahalede bulundu. polis 2 kiiyi gzaltna ald. 10 ubat 2011de Karadeniz Teknik niversitesinde (Trabzon), evre ve Orman Bakan Veysel Erolunun katld sempozyumu protesto etmek iin HES lerle ilgili basn aklamas yapmak isteyen renci Kolektifleri yesi rencilere, polis ekipleri mdahale etti 15 ubat 2011de Van'n Erci lesi'nde 15 ubat gn nedeniyle yaplmak istenen yrye polis mdahale etti. BDP le binasndan Zilan Park'na doru yrye geen kitleye polis gaz bombas ve tazyikli suyla mdahalede bulundu. Haber takibi yapan DHA Muhabiri Nazan Sala, polisin kfrl saldrsna maruz kalrken, ekim yapmas ise engellendi 17 ubat 2011de Diyarbakrda 15 ubat gn nedeniyle yaplmak istenen yrye polisin sert mdahalesini knamak isteyen kitleye mdahale etti. 22 ubat 2011de, Cumhurbakan Abdullah Gln Mersin niversitesini ziyaret etmesini protesto etmek zere bekleyen rencilere, polis ekipleri mdahale etti. 25 ubat 2011de, Ankarada organ ba yaplmasna ynelik kamuoyu oluturmak amacyla Yksel Caddesinde kurulan stand kaldrmak isteyen polis ekipleriyle stant grevlileri arasnda kan tartmann arbedeye dnmesinin ardndan sivil bir polis memurunun stant grevlisi bir kadn yumruklad evrede bulunan kameralar tarafndan grntlendi. Biber gaznn da kullanld olay sonrasnda gzaltna alnanlar olduu renildi. 5 Mart 2011de, devam eden Konut Kurultay'n protesto etmek isteyen Halk Cephesi yesi gruba "caddeyi trafie kapattklar" gerekesiyle polis mdahale etti. 14 Mart 2011de stanbulun Beikta lesinde parasz eitim talebiyle alk grevi yapmak isteyen Genlik Federasyonu yelerine polis mdahale etti 17 Mart 2011de zmirde Konak Belediyesinin sendikal haklar iin eylem yapmalar nedeniyle iten kartt, belediyenin temizlik ilerini yapan taeron irketin 115 alannn, bir sre nce belediye binas nnde balatt eyleme polis ekipleri cop ve gaz bombalaryla mdahale etti. 20 Mart 2011de Diyarbakr ili Newroz Parknda yaplan kutlamann ardndan taleplerini dile getirmek amacyla zm adrna yryen yzbinler, adrn bulunduu Kouyolu Parkna ulatnda polisin sert mdahalesiyle karlat. Polisin gaz bombalar ve panzerlerle yapt mdahaleden korunmak amacyla adra snan vatandalara, burada da mdahale edildi ve adra onlarca gaz bombas atlarak, adr tahrip edildi. Gvenlik glerinin mdahale ettii gsteriler srasnda onlarca kii yaralanrken, bilinen 10 kii de gzaltna alnd. Kurulan adrlar, "Toplant ve gsteri yrylerine uygun bir alan olmad" iddiasyla polislerce kaldrld. 21 Mart 2011'de rnak Silopi lesi'nde dn gece Nuh, Cudi ve Baak mahallerinde gerekletirilen Newroz kutlamasnn ardndan "Demokratik zm adr"na yaplmak istenen yrye polis mdahale etti.

378

TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

27 Mart 2011'de Mardin ili Nusaybin ilesinde Mitani Kltr Merkezi, irin Bulvar, 27 Mays Caddesi ve Sakarya Caddesi'nde bir araya gelen binlerce yurtta, Bar Park'na yrmek istedi. Kalabaln nn polis Cumhuriyet Caddesi'nde kesti. Polis engeline taklan binlerce kii drt ayr yerde oturma eylemi gerekletirdi, kalabala, polis gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahele ederken, baz polislerin vatandalara ta atmas da dikkat ekti. ok yakn mesafeden sklan tazyikli boyal su sonucu vcudunda yanklar oluan Nusaybin Belediye Bakan Aye Gkkan, Devlet Hastanesi'ne kaldrlarak youn bakma alnd. Ayrca polisin att gaz bombasnn srtna isabet etmesi sonucu 1 gencin yaraland belirtildi. 28 Mart 2011'de Kzltepe'nin zgrlk Meydan'nda alan "Demokratik zm adr"na kar maskeli polisler baskn dzenledi. Gece saat 04.00 sularnda 300'e yakn kar maskeli evik kuvvet polisle yaplan basknda, Kzltepe Belediye Bakanvekili erife Alp ve BDP le E Bakan mer Turgay ile ok sayda kiiye polisin silah dipikleri ve coplarla saldrda bulunduu belirtildi. Turgay ile birlikte 25 kiinin silah dipikleri ve coplarla darp edilerek gzaltna alnd belirtildi. 29 Mart 2011'de Mardin'in Kzltepe lesi'nde "Demokratik zm adr"na yaplan baskn sonucu gzaltna alnan 13 kiinin serbest braklmas iin Adliye nnde oturan binlerce kiiye polis, sert ekilde mdahale etti Kullanlan youn gaz nedeniyle cadde gaz bulutu altnda kalrken, ok sayda kii gazdan etkilenerek bayld. Polise talarla karlk verilen mdahalede, ismi renilemeyen bir genci aralarna alan polisler, coplarla darp etmeye balad. Yaralanan gen gzaltna alnmak iin bindirildii polis aracndan kaarak, kurtuldu. 29 Mart 2011'de Kzltepede Demokratik zm adrna yaplan polis mdahalesinin ardndan gn ierisinde yaanan olaylarda 5 kiinin polis tarafndan darp edilerek, gzaltna alnd bildirildi. Gzaltna alnan ve emniyetteki sorgular devam eden kiilerin Ferhat Aksoy, Veysi Rant, ehmuz Demita, Mehmet Ali ler ve ehmuz Bingl olduu renildi. Bu kiilerden ehmuz Bingln ayann krld ve kafasna on diki atld bildirildi. 30 Mart 2011'de Toplumsal gsterilerde polisin kulland ve sk sk lm ve yaralanmalara neden olan gaz bombalar Hakkari'de bir ocuun yznn yanmasna neden oldu. nceki gn Hakkari'de Pehlivan Mahallesi'nde yaanan gsteriler srasnda olaya mdahale eden polisin att gaz bombas bir evin bahesine dt. O esnada bahede oynayan Azat Aslan (6), grd gaz bombas kovann eline alp oynamaya balad. Bir sre sonra ellerini yzne srmeye balayan kk Azat'n yz yanmaya ve su toplamaya balad. Olayn ne olduunu anlayamayan ailesi Azat' hastaneye kaldrd 1 Nisan gn, Diyarbakrn Bismil ilesinde DTK ve BDP tarafndan sivil itaatsizlik eylemleri kapsamnda BDP Bismil le binas nnde bir araya gelen binlerce kiinin yrmesine polis tarafndan izin verilmedi. Yapmak istedikleri eyleme izin vermeyen gvenlik glerini protesto eden kitlenin, yaklak bir saat sren oturma eylemine, polis uyarda bulunmadan tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etti. Polisin mdahale etmesi zerine atma kt. Polisin sert mdahale ettii eylemde atlan gaz bombasndan etkilenen ok sayda kii ise baygnlk geirdi. Mdahale esnasnda TOMA arac tarafndan sklan tazyikli su, baz ev ve i yerlerinin camlarnn krlmasna neden oldu. Adeta sava alanna dnem stasyon Meydan'nda gzaltna alnan 2 gen, belediye avlusunda bulunan ok sayda yurttan tepkisine neden olurken, genlerin le Emniyet Mdrl'ne gtrld renildi. 3 Nisan 2011de Mardin'in Nusaybin lesi'nde akam saatlerinde PKK Lideri Abdullah calan'n doum gn nedeniyle yrye geen yzlerce kiiye polis gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale etti. Polisin mdahalesi srasnda biri ocuk olmak zere 3 kii yaraland. 4 Nisan 2011de, Dzcenin Beyky Beldesindeki 1. Organize Sanayi Blgesinde faaliyet gsteren MASDAF Makine Sanayinde grev yaptklar, i yavalattklar, fabrikaya mal giri klarn engelledikleri ve fabrika malna zarar verdikleri gerekesiyle i akitleri sona erdirilen 112 iinin fabrikay terk etmeyerek yaptklar eyleme fabrika sahiplerinin talebiyle polisin mdahale ettii renildi. 6 Nisan 2011de, Kocaeli'nde toplu tama cretlerine yaplan zamm protesto etmek iin yolu trafie kapatarak eylem yapmak isteyen renci grubuna, biber gazyla mdahale etti. 6 Nisan 2011'de operasyonlar protesto etmek iin BDP rnak l binas nnden toplanan bini akn kii "Demokratik zm adr"na doru yrye geti. adrn bulunduu meydanda son bulan yryn ardndan basn aklamas yapld. Polis daha sonra adra ve genlere gaz bombalaryla mdahale etti. Mdahale srasnda polisin Gazi Paa lkretim Okulu bahesine de gaz bombas att ve 20 rencinin baygnlk geirdii belirtildi. | TOPLANTI ve GSTER ZGRL 379

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

6 Nisan gn, Hatay'n Hassa lesi'nde gerekletirilen operasyonda yaamn yitiren HPG'li ehmus zalp'n (Cigerxwin Mardin) cenazesi Bismil lesi'nde defin ilemleri devam ederken, Polis kitleye gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahalede bulundu. lk belirlemelere gre 4 kiinin gzaltna alnd 8 Nisan gn, Diyarbakr Dakap Meydan'nda "Demokratik zm adr"n kurmak isteyen yurttalara evik polisi gaz bombalar ve tazyikli suyla mdahale etti 11 Nisan 2011de Samsunda faaliyet gsteren British American Tobacco (BAT) Sigara Fabrikasnda 31 Mart 2011de i akitleri sona erdirilen 120 iinin fabrikay terk etmeyerek yaptklar eyleme, polis fabrika sahiplerinin talebiyle mdahale etti. 13 Nisan 2011de zmirde Konak Belediyene bal taeron irketlerden karlan ve bu nedenle belediye binas nnde eylem yapan iilere polis mdahale etti. 14 Nisan gn, YGS saysal sorularda ifreleme yaplarak yantlarn verildii iddialaryla ilgili olarak, stanbulda SYM skdar Brosunda eylem yapmak isteyen 12 kiilik renci grubuna polis ekipleri mdahale etti. 16 Nisan 2011de, stanbulda stiklal Caddesinde dzenlenmek istenen protesto eylemine mdahale eden polis ekipleri, 7 renciyi darp ederek gzaltna ald. 18 Nisan 2011de, BDP stanbul l rgt'nn KCK davasnda yarglanan Krt siyasetilere destek vermek iin planlad eylem, YSK kararn protesto gsterisine dnt. Taksim'de eylem yaptktan sonra Aksaray'daki Demokratik zm adr'na yryen binlerce kiiye burada polis sert bir ekilde mdahale etti. 19 Nisan gn, Diyarbakr 6. Ar Ceza Mahkemesinde grlen KCK Davas ve YSKnn bamsz adaylar veto kararn protesto etmek iin Bykehir Belediyesi nnde kurulan Demokratik zm adr etrafnda binlerce kii bir araya geldi. Diyarbakr Adliyesi ve belediye nnde bir araya gelen kitleye ynelik yaplan polis mdahalesinde M. Sabri Akar ve ismi renilemeyen 1 kii ar olmak zere ok sayda kii yaraland. Bilinen 7 kiinin Alman Hastanesine kaldrld mdahalede150 yi akn kii gzaltna alnd. 19 Nisan 2011de Krt siyasetilerin Diyarbakr 6. Ar Ceza Mahkemesi'nde grlen durumas nedeniyle adliye binas nnde toplanan binlerce kiiye polisin sert mdahale etmesi srasnda Diyarbakr Bykehir Belediyesi DSK alan olan M. Sabri Akar kafasna gaz bombasna isabet etmesiyle ar yaraland. 19 Nisan 2011de Diyarbakrn Bismil ilesinde protesto gsterisi iin BDP le binas nnde bir araya gelen ve aralarnda Belediye Bakan Cemile Eminolu ile BDP'li yneticilerinin de bulunduu binlerce kiiye polis gaz bombalar ve panzerlerle mdahale etti. 20 Nisan 2011'de rnak'n Silopi lesi'nde YSK'nin adaylar vetosunu protesto etmek iin Baak, Nuh ve Barbaros mahallelerinde bir araya gelen ok sayda gen polisle att, 1 ocuk gzaltna alnd. Olaylarn yaand mahallerde ilkretim okulu 3. snf rencisi Zeliha Kesik isimli bir ocuk polisin att gaz bombasnn karnna isabet etmesi sonucu yaraland. 20 Nisan 2011'de rnak ili Cizre ilesin'de YSK'y protesto etmek iin akam balayan olaylar gece ge saatlere kadar srd. 3 kiinin yaraland bildirildi. 11 yandaki Hseyin Karane, bandan ald darbe sonucu yaraland ve Cizre Devlet Hastanesi Acil Servise kaldrld. Burada ilk mdahale yapld. Kafasna 10 diki atlan Karane, taburcu edildi. 20 Nisan 2011'de Diyarbakr'da YSK'nn bamsz adaylar veto karar ve 'KCK davas'n protesto etmek isteyen binlerce kiiye polisin mdahalesiyle kentte 28 Mart 2006'da yaanan olaylarn manzaras yaanrken, Bismil'de polis kurunu ile brahim Oru'un yaamn yitirdiinin duyulmasyla mahallelere de barikat kuruldu. Polis kitleye gaz bombas ve tazyikli su ile mdahale ederken, yer yer silah kullanld renildi. Sur lesinde polis silah ile 3 kiinin bacandan yaraland iddia edildi. 20 Nisan gn, Diyarbakr'n Bismil lesi'nde YSK'nin veto kararn protesto etmek iin yryen kitleye polis sert bir ekilde mdahale etti. 20 Nisan 2011de Diyarbakr'da dn "KCK" ad altnda Diyarbakr 6. Ar Ceza Mahkemesi'nde yarglanan Krt siyasetilere destek veren ve YSK'nin kararn protesto eden kitleye ynelik yaplan polis 380 TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

mdahalesinde gzaltna alnan 100' akn kii Diyarbakr Eitim Aratrma Hastanesi'ne getirilerek salk kontrolnden geirildi. ddiaya gre katld mitingin ardndan gzaltna alnan ve hastaneye vcudunun eitli yerlerinde darp izleriyle getirilen smail Karda'a hastane ierisinde de iddet uyguland. Bahekim Yardmcs Remzi Gne'in polislere mdahale edip hastane ierisinde bulunan hastaya bu ekilde mdahale edemeyeceklerini sylemesinin ardndan polislerin Karda' hastane dna kararak polis otosunda darp etmeye devam ettikleri bildirildi. 20 Nisan 2011'de Mardin ili Nusaybin ilesin'de dn len saatlerinden itibaren YSK'y protesto etmek iin sokaa kan kitleye polisin sert mdahalesinin ardndan 3' ocuk 8 kii ise yaraland. Yaral ocuklardan 2'sinin durumunun iyi olduu belirtilirken bir ocuk ise hala youn bakmda tutuluyor. 20 Nisan 2011de stanbulda 14 Mart 2010da Babakan Recep Tayyip Erdoann katld bir programda parasz eitim talebini ieren pankart atklar iin tutuklanan Ferhat Tzer ve Berna Ylmaz adl 2 rencinin serbest braklmas amacyla Adanada nn Parknda alk grevi balatan Liseliler Federasyonu yesi 5 renciye zabta ekipleri mdahale etti. Kurmak istedikleri adrn direklerine sarlan rencileri zabta ekiplerinin srkleyerek parktan uzaklatrmaya alt renildi 21 Nisan 2011de Van'da, Diyarbakr'n Bismil lesi'nde yaplan protesto gsterisinde polisin at ate sonucu yaamn yitiren brahim Oru'un ldrlmesini protesto etmek iin bir araya gelen kitleye polisin mdahale etti. 21 Nisan 2011de, kan YSK kararlarn protesto olaylarnda, Batmanda Belediye Bakanvekili Serhat Temel ve BDP l E Bakan Saadet Becerikli ile 1 eylemci yaraland 21 Nisan 2011'de Kzltepe'de yry yapmak isteyen binlerce kii Mehmet Sincar Park'nda bir araya gelerek belediye binasna doru yry balatt. Yrye polisin gaz bombalar ve panzerlerle karlk vermesiyle atmalar balad. Polisin att gaz bombalarndan aralarnda Derik Belediye Bakan alar Demirel ve Kzltepe Belediye Bakanvekili erife Alp'in de bulunduu 1'i ar 16 kii yaraland. 21 Nisan 2011'de Ar'nn Doubayazt lesi'nde YSK'nin Krt siyasetiler iin ald veto kararn protesto etmek ve Diyarbakr'da polis kurunu ile yaamn yitiren brahim Oru iin yry dzenlendi. Aklamann ardndan yrmek isteyen genlere polis tazyikli su ve biber gaz ile mdahale etti. Polisin rastgele biber gaz, tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahalede bulunmas sonucu 53 yandaki Cihan Sad karnna isabet eden gaz bombas sonucu yaraland. Sad, olaylarn iinde olmadn ancak polisin rastgele ate etmesi zerine yaralandn belirterek, polisler hakknda su duyurusunda bulunacan belirtti. 21 Nisan 2011'de Batman'da 19 Nisan gn len saatlerinden balayan ve gece boyunca sren olaylarda aralarnda ok sayda ocuk ve engellilerin de olduu yzlerce insan yaralanrken, 50'nin stnde kii de gzaltna alnd. Yzlerce kii ise youn gaz bombardman altnda yaraland. Batman'daki birok zel hastane yarallarla dolup tat. Polis iddetinden BDP Gurup Bakan Vekilleri Ayla Akat Ata, Bengi Yldz, Belediye Bakanvekili Serhat Temel, BDP l Genel Meclis Bakan Salih Aktan, BDP l Ebakan Saadet Becerikli'nin yan sra Duru Gazetesi muhabiri Mehmet Uar, Medya Gazetesi muhabiri Osman Arslan da nasibini ald. 21 Nisan 2011'de rnak ili dil ilesin'de YSK'nn bamsz adaylar veto etmesi ve Bismil'de brahim Oru'un polis kurunu ile ldrlmesini protesto etmek iin yry yapld. Yryn ardndan Adile Nait Caddesi'nde barikat kuran genlere zel hareket timlerinin mdalalesi sonucu 3 kii plastik mermi ile yaraland. Plastik mermi ile yaralanan 7 yandaki Y.O. adl ocuk ar yaraland. 21 Nisan 2011'de Mardin'in Nusaybin lesi'nde 100. Yl Park'nda bir araya gelen ve aralarnda BDP il ve ile yneticileri, Eitim Sen yeleri, KRDDER yeleri, Kzltepe Belediye Bakan Aye Gkkan ve belediye meclis yelerinin de aralarnda bulunduu ok sayda kii Newroz Alan'na doru yrd. Yola barikat kuran polis gruba tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etti. Polisin att gaz bombalar nedeniyle M.A. srtna, N.. ise bana isabet eden gaz bombas nedeniyle yaraland. Gzalt korkusu ile hastaneye gidemeyen ocuklara evredeki yurttalara tarafndan tedavi edildi. 22 Nisan 2011'de Hakkari'de iki gn sren gsterilerde 50 yi akn kii yaraland. Yarallardan durumu ar olan Mjdat Ylmaz Van'a sevk edilerek tedavi altna alnrken, olaylarda ounluu gaz bombasnn isabet ettii 50 yi akn kii kii yaraland. Yarallardan 3' Yksekova Devlet Hastanesi'nde tedavi altna alnrken, kalanlar ise gzalt riski nedeniyle hastanelere gitmedi. | TOPLANTI ve GSTER ZGRL

381

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

23 Nisan 2011'de Mardin'in Kzltepe lesi'nde Mardin-Diyarbakr Karayolu zerinde 8 Nisan'da meydana gelen patlamada yaamn yitiren HPG'li Beir Muhammed'in (Bengi Welat) cenaze treninin ardndan "Demokratik zm adr"na yryen binlerce kiiye polisi mdahalesiyle balayan olaylarda 2 kadn gaz bombas isabet etmesi nedeniyle yaraland. Ancak kadnlar gzaltna alnma korkusuyla hastaneye gtrlmeyerek evinde tedavi edildi. 23 Nisan 2011'de Diyarbakrda Yeniky Mezarl'nda HPG'li Kenan Topdemir'in cenazesinin defnedilmesinin adndan on binlerce kii Kurueme gzergahndan Dicleliler Yasevi'ne doru yrye geti. Kitleye polis gaz bombalar ve panzerlerle mdahale etti. Olaylarda 1i ocuk 3 kii polis tarafndan darp edilerek gzaltna alnd. 23 Nisan 2011'de Bakale ile merkezinde bulunan Atatrk heykeli yannda bir araya gelen ve aralarnda Emek, zgrlk ve Demokrasi Blou Van aday Nazmi Gr, Bakale Belediye Bakanvekili Hecer Saruhan, grevden alnan Belediye Bakan hsan Gler, l Genel Meclis yelerinin de bulunduu bine yakn kiinin basn aklamas srasnda polisin yapt mdahaleyle balayan olaylarda 1 gen de gaz bombasnn isabet etmesi sonucu yaraland. 23 Nisan 2011de Kzltepe'de bir araya gelen genler yry yapmak istedi. Yrye polisin gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale etmesi zerine kan olaylar srasnda 1'i ar 3 ocuk yaraland. 23 Nisan 2011de, BDP stanbul l rgt'nn, YSK'nn veto karar esnasnda yaanan polis iddetine tepki amacyla yapt basn aklamasna polis izin vermedi, yaanan atmalarda BDP'li yneticilerin de aralarnda bulunduu ok sayda kii gzaltna alnrken, Demokratik zm adr da polisler tarafndan skld. 24 Nisan 2011de, BDP stanbul l rgt'nn, YSK'nn veto karar esnasnda yaanan polis iddetine tepki amacyla yapt basn aklamasna izin verilmedi. 27 Nisan 2011de Diyarbakr'n Bismil lesi'nde 20 Nisan'da polisin mdahalesi sonucu yaamn yitiren Halil brahim Oru'un katillerinin bulunmas iin le Kaymakaml'na yrmek isteyen kitleye polis gaz bombalaryla mdahale etti. 27 Nisan 2011'de Van'da Demokratik zm adr'nn kaldrlmasn proteste etmek amacyla yaplmak istenen basn aklamas ncesi polisler baz kk ocuklar gzaltna alrken, aklamann yaplaca Feqiy Teyran Park'n ise ablukaya ald. Abluka altna alnan parkta yaplan aklamaya polis gaz bombalaryla mdahale etti. Mdahaleyle birlikte 1 kii kafasna isabet eden plastik mermiyle yaraland. smi renilemeyen kiinin gzaltna alnma korkusu nedeniyle hastaneye kaldrlmadan bir arala evine gtrld bildirildi. 27 Nisan 2011de rnak ili dil ilesinde YSK'nin bamsz adaylar veto etmesinin ardndan sokaa kan halka ynelik polis mdahalesi ve Bismil'de lise rencisi Halil brahim Oru'un polis kurunu ile ldrlmesini 21 Nisan'da protesto eden kitleye ynelik polis mdahale etti. 27 Nisan 2011de Mardin'in Nusaybin lesi'nde Demokratik zm adr'na 4. kez polisin el koymasn protesto etmek iin yry yapan genlere polis gaz bombalar ve panzerlerle mdahale etti. 7 Mays 2011de, Hakkari Bamsz Milletvekili Aday Selahattin Demirtan kent merkezindeki seim brosunun al iin dzenlenen miting sonras bir grup ile polis arasnda kan tartma ksa srede atmaya neden oldu. Polisin gaz bombas ve tazyikli su ile mdahale etti. 12 Mays 2011de, stanbul niversitesinde Uluslararas Anayasa Kongresinde yaanan polis saldrsn protesto eden rencilere polis tekrar saldrd. Fen Fakltesinde devam eden kongrede yaananlar protesto etmek iin Edebiyat Fakltesi Hergele Meydannda bir araya gelen rencilere, faklte iine eylemden nce gelen evik kuvvet saldrd. Polis faklte iinde biber gaz kullannca birok renci gazdan etkilendi. Amfilerde derste olan renciler de gazdan etkilenirken, astm hastas olan bir rencinin de fenalat renildi. 12 Mays 2011de, stanbulda ilerine son verildii iin direnite bulunan PTT ve Onteks iileri, Boaz Kprsn, yaptklar zincirli eylemle bir sre trafie kapatrken, iilere sert mdahalede bulunan polis, 10 kiiyi yaka paa gzaltna ald. Polisin iileri yerlerde srklemesi nedeniyle az ve burunlarndan kan geldi. 382 TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

15 Mays 2011'de Yaamn yitiren 12 HPG'li iin rnak'n Silopi lesi'nde sabahn erken saatlerinden itibaren BDP ile binas nnde toplanan kitle polise tepki gstermek iin ta att. Talara polisinde gaz bombalaryla karlk vermesiyle olaylar kt. Demokratik zm adr'na ynelen polisler ocuklar gzaltn alnmasn engellemeye alan kadnlar darp etti. Olaylar esnasna adrda oturan Hseyin Beyhan, 8-9 yalarnda bir erkek ocuu ve Sebahattin Koyuncu isimli yurtta ile isimleri renilemeyen 7 kii de eitli yerlerinden yaraland. 15 Mays 2011'de rnak li dil ilesin'de 12 HPG'linin yaamn yitirdii operasyonlar knamak iin yry yapan kitleye polis mdahalesiyle balayan olaylarda Polisin gaz bombas ve tazyikli su ile yapt mdahale sonucu 2 kii yaraland. Polisler Ait Park'nda bulunan Demokratik zm adr'na da gaz bombas att. 15 Mays 2011'de 12 HPG'linin yaamn yitirmesini protesto etmek iin Diyarbakr'n Balar lesi 5 Nisan Mahallesi'nde binlerce kii Emek, zgrl ve Demokrasi Blou'nun seim brosu nnde bir araya gelen kitleye polisler nce gaz bombalar ile mdahale etti, ardndan ise seim brosunun iine gaz bombalar ve tazyikli su skt. Temen Caddesi'ne yaylan atmalar srasnda birok kii gaz bombalarnn isabet etmesi sonucu yaraland. Kafasndan yaralana Ahmet Doan isimli yurttan hastaneye kaldrlarak, kafasna 10 diki atld. Kafasna gaz bombas isabet eden 1 ocuk Diyarbakr Eitim ve Aratrma Hastanesi'ne kaldrld. Polis aracnn arpt 1 ocuk ise hafif ekilde yaraland. Bir evin camnda ieri giren gaz bombas nedeniyle evde bulunan 2 ocuk bayld. Birinin 7 yanda olduu belirtilen ismi renilemeyen 2 ocuk ambulansla hastaneye kaldrld. 16 Mays 2011'de rnak'n Uludere lesi krsalnda yaamn yitiren HPG'liler iin Arnn Doubayazt lesi'nde yaklak 10 bin kiinin bir araya gelerek yrye geen kitleye polis izin vermedi. Polisin kitleye gaz bombas ve tazyikli su ile mdahale etmesinin ardndan olaylarda ismi renilemeyen 4 kii gzaltna alnd. Doubayazt Belediye Bakan Yardmcs Mehmet Babayiit'in de aralarnda bulunduu 2 kii eitli yerlerine isabet eden gaz bombalar ile yaraland. 16 Mays 2011'de Diyarbakrda HPGlilerin ldrlmesini protesto etmek amacyla yaplan oturma eylemi sonras kan olaylarda 16nn zerinde kii gzaltna alnrken, gzaltna alnanlar arasnda 70 yandaki yal bir kiinin olmas dikkat ekti. Ayrca grg tanklar, Emek Caddesi Yama Ekmek Frn civarnda 60 yandaki yal bir yurttan polisler tarafndan feci ekilde darp edilerek, gzaltna alndn syledi. 16 Mays 2011'de rnak'n Silopi lesi'nde BDP le binas nnde bulunan Demokratik zm adr'na polislerin onlarca gaz bombas atmasyla adrdakiler fenalk geirdi. zellikle kadn ve ocuklarn younlukta olduu adra atlan gaz bombalar nedeniyle ok sayda kii eitli yerlerinden yaraland. Atlan gaz bombalarnn arasnda kalan 12 yandaki bir ocuk ise bayld. ocuk arlna ambulansla Silopi Devlet Hastanesi'ne kaldrld. 16 Mays 2011de, Urfa'nn Suru lesi'nde HPG'lilerin yaamn yitirmesi ve ilede yaananlar protesto etmek amacyla yry gerekletirmek isteyen kitleye mdahale edildi. Kitlenin n panzer ve evik kuvvet polisleri tarafndan kesilence oturma eylemi yapld. Yaplan 12 dakikalk oturma eyleminin ardndan Namk Kemal Soka'ndan ar merkezine doru yrmek isteyen kitleye polis gaz bombalar ile mdahale etti. 16 Mays 2011de, Trk Silahl Kuvvetleri'nin PKK'ye ynelik gerekletirdii operasyonlar protesto eden yaklak bin kii Galatasaray Meydan'nda toplanarak oturma eylemi yapt, grup Taksim Meydanna girmek istemesine polisin izin vermemesi zerine grupla polis arasnda ksa sureli arbede yaand renildi. Galatasaray Meydannda oturma eyleminin ardndan Tarlaba'na doru hareket eden grupla polisler arasnda Beyolu le Emniyet Mdrl evresinde atma kt, polisin gaz bombas ve tazyikli su ile mdahele ettii renildi. 16 Mays 2011'de rnak ili Uludere ilesinde operasyon sonucu kan atmada yaamn yitiren HPG'liler iin ilan edilen 3 gnlk yas nedeniyle dkkanlarn almad emdinli'de akam saatlerinde emdinli yolunu trafie kapatan bir grup gen ile polisler arasnda gerginlik kt. Polisin gaz bombas kullanmas zerine genler de, ta ve molotof kokteylleri ile polise karlk verdi. kan olaylarda 9 yandaki Yaser Eren adl ocuk yaraland. Grubun dalmas zerine polis bu kez sokakta bekleyen yurttalar ve basn mensuplarna gaz bombas att. Atlan bir gaz bombasnn Yavuz Sultan Selim lkretim Okulu'nun bahesine atlmas sonucu birok renci gazdan etkilendi. 17 Mays 2011'de rnak ili Uludere ilesinde HPG'lilerin yaamn yitirmesinin ardndan 3 gnlk yas ilan edilen Diyarbakr ili nar ilesin'de, dn akam HPG'li Abdulkadir Ay'n cenazesini binlerce kii karlad. | TOPLANTI ve GSTER ZGRL 383

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

Cenazenin Diyarbakr'a uurlanmasndan sonra genler ile polis arasnda atma kt. kan olaylarda Kamil Karaca (12) adl ocua polis arac arpt. arpma sonucu bandan yaralanan Karaca, nar Devlet Hastanesi'ne kaldrld. 17 Mays 2011'de rnak'n Uludere (Qilaban) lesi Yemili (Mergeh) Ky krsalnda yaamn yitiren ve cenazesi rnak Devlet Hastanesi'ne kaldrlan HPG'lilerden Hanifi Aydn'n cenazesi iin bir araya gelen binlerce kii askeri ve siyasi operasyonlar protesto eden sloganlar att. Gsteriye polis gaz bombalar ve tazyiki su ile mdahale etti. Konak Mahallesi'nde rnak yolu zerinde eve gitmek isteyen kadnlara polisin coplar ile mdahale ettii iddia edildi. Kadnlara aza alnmayacak kfrler ile hakaret ettii iddia edilen polislerin, Canan Nayc adl kadn yakalamaya alnca Nayc'nn korkudan bayld renildi. Polis iddetine tank olduu iin sinir krizleri geiren Nayc'y, komular Cizre Devlet Hastanesi'ne kaldrd. Sakinletirici ine ile sakinletirilmeye allan Nayci'nin bir sre sonra "Polis geldi, vurmayn beni vurmayn beni" eklinde lklar atarak saa sola kat grld. Nayc'y hastaneye getiren Bedri Acar, uzun sre psikolog beklediklerini ama ilgilenen kimsenin olmadn syledi. 17 Mays 2011'de Diyarbakr'n nar lesi'nde de HPG'li Abdulkadir Ay'n cenazesini Diyarbakr'a uurlayan kitle Cumhuriyet Mahallesi'ne doru yrye geti. Yry esnasnda polis ve genler arasnda gerginlik yaand. Polislerin kitleye tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahalesine, genler havai fiek ve talarla karlk verdi. lede balayan olaylar gece ge saatlere kadar srerken, 1 kiinin yaraland kaydedildi. 17 Mays 2011'de Mardin ili Cizre ilesi'nin Nur Mahallesi'nde bulunan Atatrk Lisesi'nde okuyan rencilere 12 HPG'linin yaamn yitirmesine neden olan askeri operasyonlar protesto etmek amac ile rencilerin derste "ehd mamirin" ve "Bij Serok Apo" sloganlar atmas zerine okulun hemen yaknnda bulunan Cizre Askerlik ubesi'nden okula doru ate almt. Kurunlarn okulun duvar ve camlarna isabet edildii olay bugn Atatrk Lisesi nnde protesto etmek isteyen renciler BDP Cizre le Binas nnde kurulan Demokratik zm adr'na doru yrye gemek istedi. rencilere henz yrye balamadan polis uyar yapmadan TOMA aralar, tazyikli su ve gaz bombalaryla mdahalede bulundu. Mdahale esnasnda okul bahesine atlan ok sayda gaz bombas nedeni ile rencilerden bazlar fenalk geirdi. Polisin rastegele att gaz bombalarndan biri bir eve isabet etti. Gaz bombasnn evine iine dmesi sonucu 95 yandaki Hac Mehmet Aslan baygnlk geirirdi, ismi renilemeyen bir kadn ise atlan youn gaz bombasndan tr fenalat. 2 kii ambulansla hastaneye kaldrld. 17 Mays 2011'de rnak ili Silopi ilesin'de bir grup gencin yolda toplanmas zerine polisler Demokratik zm adr'nn iine onlarca gaz bombas att. Kadn ve ocuklarn younlukta olduu adrda birok kii baygnlk geirdi. Gaz bombas yzne isabet eden 1 ocuk ise ar yaralanarak hastaneye kaldrld. 17 Mays 2011'de rnak'n Uludere lesi Ortaky (Aro), Kur no tepesi ve Yemili (Mergeh) Ky Bilican tepesi krsalnda askeri operasyon sonucu kan atmada yaamn yitiren HPG'liler iin, yas ilan edilen Batman'da, BDP il binas nnde toplanan on binlerce kii Blok adaylarnn merkez seim lokaline kadar yry yapmak istedi. Polis yrylere, tazyikli su, gaz bombalar ile mdahale ederken, kitle ta, havai fiek ve molotoflarla karlk verdi. Olaylar Milli Egemenlik Caddesi, Akyrek caddesi ve ar merkezine yaylrken, polisin gaz bombalarn her tarafa atmas dikkat ekti. Polisin sert mdahalesi sonucu birok kii yaralanrken, 70 yandaki bir kadn polisin att gaz bombas bana isabet etmesi sonucu ar yaralanarak hastaneye kaldrld 17 Mays 2011'de Mardin'in Kzltepe lesi'nde, Uludere'de kan atmada yaamn yitiren 12 HPG'li iin Tepeba Mahallesi'nde bir araya gelen genlere Polislerin gaz bombalaryla saldrmas zerine genlerde talarla karlk verdi. Mehmet Sincar Parkna Kurulu bulunan Demokratik zm adr'na gaz bombasnn atlmasyla adrda bulunan ok sayda kii gazdan etkilendi. adrda bulanan ocuklarn polislere tepki gstermesi zerine polisler hedef gzeterek, gaz bombas att. Atlan gaz bombasndan dolay 12 yandaki Roni ldem yznden yaraland. Ar yaralanan ldem Kzltepe Devlet Hastanesi'nde tedavi altna alnd. 17 Mays 2011'de rnak'n Silopi lesi'nde, Demokratik zm adr'nda polisin gaz bombalaryla mdahale etmesinin ardndan 3 ocuk yaraland. S..'nn yzne gaz bombas isabet ettii iin elmack kemiklerinin krld renildi. M.'nin baygnlk geirdii yine 9 yalarnda ismi renilemeyen bir ocuunda bacana gaz bombas isabet etti. 17 Mays 2011'de rnak'n Uludere lesi'nde yaamn yitiren HPG'liler iin 3 gnlk yas ilan edilen Mardin'in Nusaybin lesi'nde bir grup gen 27 Mays Caddesi'nde yola barikat kurdu. Polis ise genlere polis gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale etti. Mdahale ardndan balayan atmalar srasnda 15 yandaki M.M. bana isabet eden gaz bombas nedeniyle ar yaraland. M.M.'nin kafatasnn ald 384 TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

belirtilirken, youn bakma alnd bildirildi. te yandan Devrim Mahallesinde bulunan seim irtibat brosuna gaz bombas atan polisler, 73 yandaki Menduh Demirkran' hastanelik etti. Ayana isabet eden gaz bombas nedeniyle Nusaybin Devlet Hastanesi'ne kaldrlan Demirkran, tedavi altna alnd. 17 Mays 2011de, Hakkari HPG'lilerin yaamn yitirmesini protesto etmek amacyla mahallerde balayan gsteriler srasnda sivil bir aratan inen ve uzman avu olduu belirtilen bir kii, G-3 piyade tfei ile gstericilerin zerine ate at. Kentte 6'si yurtta 3' polis olmak zere 9 kii yaraland. 17 Mays 2011de, stanbulda Galatasaray Meydannda yaplmak istenen protesto gsterisine kolluk kuvvetleri silah kullanarak izin vermedi. Mdahale nedeniyle stiklal Caddesinde ve Tarlaba Bulvarnda atmalar meydana gelirken kolluk kuvvetleri BDP il binasna da gaz bombas att. 17 Mays 2011de, Hakkari'nin emdinli lesi'nde ve rnak'n Uludere lesi'nde HPG'lilerin yaamn yitirdii operasyonu protesto gsterilerinde polis gstericilere tazyikli su ve gaz bombas ile mdahalede bulundu. 17 Mays 2011'de BDP Batman l Tekilatnn yryne gvenlik gleri izin vermeyince yer yer olaylar kt. Batman Emniyet Mdrlne bal evik kuvvet ekipleri kitlenin zerine gaz bombas att. Cadde ve ara sokaklara dalan kalabalk topluluktan bazlar gaz bombasnn etkisiyle fenalk geirdi. Kentte bir sre gstericiler ile gvenlik grevlilileri arasnda arbede yaand. 18 Mays 2011de rnak'n Uludere lesi krsalnda yaplan operasyon sonucu kan atmada yaamn yitirenler iin Batman'da yaplmak istenen yrye izin vermeyen polis dn sert mdahalede bulundu. 18 Mays 2011de Mardinin Nusaybin lesinde dzenlenen protesto gsterilerine polis gaz bombasyla mdahale etti. 18 Mays 2011de, BDP Batman l Tekilatnn yryne gvenlik gleri izin vermeyince yer yer olaylar kt. le saatlerinde belediye saray nnde toplan BDPli kalabalk topluluk Turgut zal bulvar gzergahndaki BDP merkez seim lokaline yry dzenlemek istedi. Batman BDP il e bakanlar Saadet Becerikli ve ehmus Aslann gvenlik grevlileriyle yapt grmede olumlu sonu alnmaynca istenmeyen olaylar yaand. Batman Emniyet Mdrlne bal evik kuvvet ekipleri kitlenin zerine gaz bombas att. Kentte bir sre gstericiler ile gvenlik grevlilileri arasnda arbede yaand. 21 Mays gn, evre tahribatna dikkat ekmek amacyla, Byk Anadolu Yry ad altnda Trkiyenin eitli blgelerinden yryerek Ankaraya gelen ve Ankarada miting yapmak isteyen grup, Ankarann giriinde polis ekipleri tarafndan durdurularak Ankaraya girilerine izin verilmedi 22 Mays 2011de, stanbulda Yldz Teknik niversitesi'nde lkcleri protesto etmek isteyen rencilere evik kuvvetin gaz bombasyla mdahale ettii, birok rencinin gzaltna ald renildi. rencilerin uzun sre okuldan kamad mdahale srasnda, gazetecilerin de okula girmesine izin verilmedii bildirildi. 27 Mays 2011de, stanbulda dzenlenen Uluslararas Yksekretim Kongresini protesto eden renci gruplarna polis ekiplerinin gaz bombas ve tazyikli suyla mdahale etmesi sonucu 10 renci gzaltna alnd. 28 Mays 2011de de devam eden gsterilere mdahale edilmesi sonucunda 10 rencinin daha gzaltna alnd renildi 31 Mays gn, AKP Genel Bakan ve Babakan Recep Tayyip Erdoann Artvinin Hopa lesinde seim almalar kapsamnda gerekletirmek istedii miting ncesinde hkmetin enerji politikasn ve HES leri protesto etmek isteyen gruba kolluk kuvvetleri ar/lsz/orantsz bir ekilde mdahale etti. 1 Haziran 2011de, Recep Tayyip Erdoann Diyarbakrda dzenledii mitingin ardndan balayan protesto gsterilerine mdahale eden kolluk kuvvetlerinin rasgele kulland gaz bombalarnn isabet ettii 3 bebek 6 kii yaraland 1 Haziran gn, Hopadaki mdahaleyi Ankarada protesto etmek isteyen grupta yer alan Halkevleri MYK yesi Dilat Aktan kolluk kuvvetlerinin mdahalesi nedeniyle kala kemiinin krld ve alt ay i gremez raporu ald renildi

| TOPLANTI ve GSTER ZGRL

385

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

1 Haziran gn, Hopadaki mdahaleyi zmirde protesto etmek isteyen gruba polis ekiplerinin gaz bombalaryla mdahale etmesi sonucu youn gaz bombasndan etkilenen Turgut Eraslan (49) kalp krizi geirerek Alsancak Devlet Hastanesine kaldrld 2 Haziran gn, Hopadaki olaylar stanbulda AKP Mecidiyeky ile binasna yryerek protesto etmek isteyen gruba, gaz bombas ve basnl suyla mdahale eden kolluk kuvvetleri 21 kiiyi gzaltna ald. Mdahalede 1 i gazeteci 7 kiinin yaraland renildi 3 Haziran gn, Doaya ve canl yaama zarar veren tm yatrmlarn durdurulmas amacyla eitli illerden yola kp yryerek Ankaraya gelen gruplarn, Ankaraya alnmamasn evre Bakanl nnde alk grevi yaparak protesto etmek isteyen gruba mdahale eden polis ekipleri, 10 kiiyi gzaltna ald (ANF, 4 Haziran). 5 Haziran gn, Denizlide Pamukkale niversitesi rencisi 28 kiinin gz altna alnmasn protesto eden guruba polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu 10 kii yaraland 5 Haziran 2011de, Urfa ili merkezde Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou'nun Urfa Bamsz Milletvekili adaylar brahim Binici ve tutuklu brahim Ayhan iin Topu Meydan'nda dzenlenen mitingin dalmasndan sonra, Atatrk Bulvar ve Bahelievler Mahallesi'ne doru yryen kitleye polis cop ve gaz bombalaryla mdahale etti. Aralarnda 3' kadn 8 kii darp edilerek, gzaltna alnd 12 Haziran 2011de Mardin ili Cizre ilesinde blok aday Faysal Saryldz'n seimi kazanmasnn ardndan yaplan kutlamalara polis gaz bombalaryla mdahale etti. 12 Haziran 2011de Siirtte blok aday Gltan Kanak'n milletvekilliini kazandnn kesinlemesinin ardndan kutlama yapan on binlerce kiiye polis gaz bombalar ve panzerlerle mdahale etti. 12 Haziran 2011de, blok aday brahim Binici'nin oylarnn saym srasnda hile yapldn protesto eden binlerce kiiye gaz bombalar ve coplarla mdahalede bulunan polis ok sayda kiiyi gzaltna 12 Haziran 2011'de Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou'nun Diyarbakr'daki 6 adayn zaferi kutlanrken, Diyarbakr BDP il binas nnde biriken yz binlerce kiinin sevin gsterisine polisin gaz bombas glge drd. AKP il binas nnde bir yurtta yere yatran evik kuvvet polisleri tekme tokat darp etti. Bu srada grnt almaya alan basn mensuplarna da mdahale eden polis, bir ocuu da darp ederek gzaltna ald. AKP Balar le binas karsnda evlerine giden 5 kii de polis tarafndan yerlerde srklenerek gzaltna alnd 13 Haziran 2011'de Ar'nn Doubayazt ilesinde Halil Aksoy'un milletvekillii seimi kazanmas zerine binlerce kii sokaklara karak, kutlama yapt. Kutlama yapanlara mdahale eden polislerin skt tazyikli su srasnda ara zerinden yere den Mehmet Akba isimli yurttan kolu krld. Akba Doubayazt Devlet Hastanesi'nde tedavi altna alnd. 13 Haziran 2011'de Van'da blok adaylardan 4'n kazanmas zerine binlerce kii sokaklara karak, havai fieklerle kutlama yapt. Yaplan kutlamaya polisler gaz bombas ve tazyikli suyla mdahale etti. Mdahale srasnda yzne biber gaz sklan 1 bebeinde bulunduu ok sayda kii yaraland. Polisin kutlama yapan onlarca aracn camn krarken, kutlamalara katlan BDP yesi Sddk Abi'nin aracnn camlarn krarak, Abi'yi lin etmek istedi. Polisin gece boyunca yapt mdahalede yaralan 3 kii hastaneye kaldrlrken, birok yurtta ise yaral olmasna ramen gzalt korkusundan dolay hastaneye gitmedi ve evlerinden tedavi oldu. 21 Haziran 2011de Halen KCK/TM yneticisi olduu sulamasyla tutuklu bulunan ve 12 Haziran seimlerinde Diyarbakrdan bamsz milletvekili seilen Hatip Diclenin milletvekilliini, yasad rgt propagandas yapt gerekesiyle ald bir yl sekiz aylk hapis cezas nedeniyle, dren Yksek Seim Kurulunun kararn Adanada 30 Haziran 2011de protesto etmek isteyen gruba kolluk kuvvetlerinin mdahale etti. 22 Haziran 2011de Hatip Diclenin milletvekilliini dren Yksek Seim Kurulunun kararn protesto etmek isteyen gruba, kolluk kuvvetleri gaz bombas ve tazyikli suyla mdahale etti. Taksim Meydanndaki mdahale nedeniyle evrede bulunan iyerlerinde madd hasar meydana geldii renildi

386

TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

23 Haziran 2011'de Hakkari ili Yksekova ilesinde, YSK'nn Diyarbakr Milletvekili Hatip Dicle'nin milletvekilliini drmesini protesto eylemine mdahale eden polisin att gaz bombasnn srtna isabet ettii mit zveren adl yurtta yaraland. Yksekova Devlet Hastanesi'ne kaldrlan zveren, ardndan " kanama" phesiyle Hakkari Devlet Hastanesi'ne sevk edildi. zveren burada youn bakma alnd. 23 Haziran 2011'de rnak ili Silopi ilesi Cudi Mahallesi'ndeki gsteriye polisin mdahalesiyle balayan olaylarda 17 yandaki A.T. adl ocuk gzaltna alnd. Polis'in rastgele att gaz bombasnn ilkretim 2. snf rencisi 8 yandaki Djvar Seviolu'nun kafasna isabet ettii renildi. 24 Haziran 2011de YSK kararn rnakn Silopi lesinde protesto etmek isteyen gruba kolluk kuvvetlerinin mdahale ettii srada 1 kii srtna isabet eden gaz bombas kapsl nedeniyle yaraland 24 Haziran 2011de Mersinde dzenlenen eyleme kolluk kuvvetlerinin mdahale etmesi nedeniyle kan atmada 1 polis memuru yaraland 24 Haziran 2011de Mardinin Nusaybin lesindeki protesto gsterilerine mdahale edilmesi sonucu ise 2 si ar 5 kii yaraland 25 Haziran 2011'de YSK'nn Hatip Dicle'nin vekilliini drmesini protesto etmek amacyla Mardin'in Nusaybin lesi'nde yry yapan yzlerce kii, polislerin mdahalesine havai fiek ve molotoflarla karlk verdi. Uzun sren atmalarda ismi renilemeyen bir gencin kafasna gaz bombasnn isabet etmesi sonucu yaraland bildirildi. Genler tarafndan eylem alanndan uzaklatrlan yaral yurttan durumunun ar olduu bildirildi. te yandan dnden beri Nusaybin'de kan olaylarda gaz bombasndan yaralananlarn says da 6'ya kt. 25 Haziran 2011de Diyarbakrda dzenlenen protesto gsterine kolluk kuvvetlerinin gaz bombal mdahalesi srasnda gzne gaz bombas kapsl isabet eden Hseyin Caruun (18) sol gznn grme yetisini kaybettii renildi 26 Haziran 2011'de Mardin'in Nusaybin ilesinde Devrim Mahallesi'nde demiryolu stnde YSK kararn protesto etmek amacyla barikat kuran genlere polis gaz bombasyla mdahale etti. Mdahale esnasnda evini nnde bekleyen 65 yandaki Hasbiye Tun'un ayana gaz bombas isabet etti. Ayann krld belirtilen Tun, Nusaybin Devlet Hastanesi'ne kaldrld. 26 Haziran 2011de stanbulda dzenlenen protesto gsterilerine kolluk kuvvetlerinin gaz bombal mdahalesi sonucu 10 kii yaraland; mdahale sonrasnda ise 23 kii gzaltna alnd. Mdahale srasnda stanbul Milletvekili Sebahat Tuncelin de darp edildii renildi 26 Haziran 2011de, Emek Demokrasi ve zgrlk Blokunun destekledii, tutuklu bulunduklar cezaevlerinden karlmayan milletvekillerinin yannda olduklarn gstermek isteyenler, saat 14. 00den itibaren eitli ilelerden otobslerle ili Meydanna geldiler. Bu srada terr rgt ba ve Hatip Dicle lehine sloganlar atld. Grup buradan hareket ederek Taksim Meydannda basn aklamas yapmak istedi. Polis izin vermeyince arbede yaand, polis biber gaz kulland. Biber gazndan trafik kesilmedii iin evredeki vatandalar da etkilendi. ili Etfal Hastanesinin yaknndaki zel bir hastanenin de bahesine biber gaz isabet etti. Daha sona yaklak 500 kii, mdahaleye ramen Divan Kavana kadar yrd. Polis, daha ileriye gitmelerini izin vermeyince grup, burada oturma eylemi ve basn aklamas yapt. Biber gazndan etkilenen milletvekili Srr Sreyya nder, aklama yapmak isterlerken gaz bombas atldn belirterek, polisin mdahalesini eletirdi. Aklamadan sonra grup dalrken bir polisin elindeki biber gaz tabancasnn yanllkla ate almas zerine, ortalk yeniden kart. Grup polise ta ve su dolu pet ieler atarken, polis biber gazlaryla karlk verdi. Olaylar srasnda 40 kiinin gz altna alnd, gzaltna alnan 42 kiiden bei 29 Haziran 2011de karldklar mahkeme tarafndan tutukland bildirildi. 29 Haziran 2001de, 12 Haziran gn Mardin ili Cizre ilesinde milletvekili genel seim sonucunda adaylarnn kazanmn kutlayan kitleye polisin gaz bombalaryla mdahale etti. 29 Haziran 2011'de Krt siyaseti Orhan Doan' lmnn 4'nc yldnmnde mezar banda anma etkinlii sonras yrye geen kitleye, polis tarafndan gaz bombalar ve tazyikli suyla yapt mdahalede Polis TOMA aralaryla, kitleye mdahale ederken dil Caddesi'ndeki Katlav Markete de biberli tazyikli su skld. Tazyikli suyun market sahibi Hasan Katlav'n gzne arpmas sonucu hastaneye kaldrlan Katlav, yaplan tedavinin ardndan taburcu edildi.

| TOPLANTI ve GSTER ZGRL

387

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

2 Temmuz 2011de Sivasta 35 insann yanarak veya boularak ldrlmesiyle ilgili olarak Sivasta anma etkinlii dzenleyen grubun olayn meydana geldii Madmak Oteline yrmek istemesi zerine kolluk kuvvetleri gruba biber gazyla mdahale etti 3 Temmuz 2011de Mardinin Nusaybin lesinde dzenlenen bir protesto gsterisine mdahale eden kolluk kuvvetlerinin kulland gaz bombalarndan birinin, evinin nnde oturan Adile Savcya (73) isabet etmesi sonucu yaraland. 12 Temmuz 2011de PTTde taeron ii olarak alrken iten karlan yaklak 1000 taeron ii arasnda yer alan ve 188 gndr protesto eylemi yapan Rza Soylu ve Cafer Kala ile 2 iiye destek veren 4 kiinin Ankarada TBMM nnde yaptklar oturma eylemine mdahale eden polis ekipleri 6 kiiyi gzaltna ald 19 Temmuz 2011de Siirtte 16 Temmuz 2011de devriye grevi yapan polis aracna dzenlenen ve bir komiserin lm ile bir polis memurunun da yaralanmasyla sonulanan silahl saldr sonras kan atmada yaamn yitiren HPG militan Mahfuz Aykan cenaze trenine mdahale ederek katlanlar datan polis ekipleri cenaze namazn kldran imam da darp etti 19 Temmuz 2011de Dzcenin Beyky Beldesinde bulunan 1. Organize Sanayi Blgesinde faaliyet gsteren MAS-DAF Makine Sanayi Fabrikasndan yaklak drt ay nce iten karlan iilerin Ankaraya dzenlemek istedikleri protesto yryne mdahale eden jandarma ekipleri 15 iiyi gzaltna ald 21 Temmuz 2011de Siirtte 16 Temmuz 2011de devriye grevi yapan polis aracna dzenlenen ve bir komiserin lm ile bir polis memurunun da yaralanmasyla sonulanan silahl saldrnn ardndan balatlan operasyonda yaamn yitiren HPG militan Mahfuz Ayka iin Siirtte kurulan taziye adrna yaplan ziyaret srasnda adra polis ekiplerinin biber gaz ve coplarla mdahale etmesi sonucu 50 kii yaraland 26 Temmuz 2011de Ankarada Tutuklu Aileleri Yardmlama Dernei (TAYAD) yelerinin 1997de bir atmada ldrlen Ali Yldzn mezar yerinin aklanmas iin yapmak istedikleri alk grevine mdahale eden polis ekipleri 7 kiiyi gzaltna ald 27 Temmuz 2011de Ar'nn Doubayazt lesinde HPG'li Sddk ztrk'n cenaze treninden sonra yrye geen kitleye polisin biber gaz ve tazyikli su ile mdahale etmesi ile balayan olaylarda Rahim Karahan (40) isimli yurtta yaraland. 27 Temmuz 2011de Hakkrinin emdinli lesine bal Tekeli Kynn krsal kesiminde, 22 Temmuz 2011de kan atmada yaamn yitiren HPG militan Sdk ztrk iin, Arnn Doubayazt lesinde dzenlenen cenaze treninde bir araya gelen gruba, kolluk kuvvetlerinin cop ve gaz bombasyla mdahale etmesi sonucu 1 kii yzne isabet eden gaz bombas kapsl nedeniyle yaraland 27 Temmuz 2011de rnakn Silopi lesinde son dnemde Krtlere ynelik rk saldrlar protesto etmek amacyla dzenlenen bir protesto gsterisine mdahale eden polis ekiplerinin kulland gaz bombalarndan birinin kapslnn kafasna isabet ettii Z. . (8) yaraland 27 Temmuz 2011de rnak'n Silopi lesi'nde polis tarafndan atlan gaz bombasnn kafasna isabet etmesi sonucu yaamn yitiren 13 yandaki Doan Tayboa iin bir araya gelerek protesto gsterisinde bulunan kitleye polisin mdahalesi sonucu 12 yandaki re rn isimli ocuk kafasna isabet eden gaz bombas ile yaraland. 3 Austos 2011de Mardin Kzltepe ilesinde HPG'li Bedran Kaya'nn cenaze trenine polis mdahale etti. Coplarla aralara mdahale eden polis, aratan indirdii yurttalar da cop ve tekme tokatla darp etti. 4 Austos 2011de Hakkrinin emdinli lesinin krsal kesiminde kan atmada yaamn yitiren HPG militan Bedran Kaya iin, 3 Temmuz 2011de Mardinin Kzltepe lesinde dzenlenen cenaze treninde bir araya gelen gruba, kolluk kuvvetlerinin cop ve gaz bombasyla mdahale etmesi sonucu gzaltna alnan 3 kiiden Sava Akgl yasad rgt propagandas yapt sulamasyla tutukland 5 Austos 2011de Mersinde dzenlenen protesto gsterine mdahale eden polis ekiplerinin kulland gaz bombalarndan birinin kapslnn dkknnda oturan Bedirhan Taa isabet etmesi sonucu Bedirhan Ta omzundan yaraland 388 TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

10 Austos 2011de rnak'n Cizre lesi'nde, Midyat M Tipi Cezaevi'nde yaamn yitiren PKK'li eyhmus Yaln ve hasta tutuklularn durumuna dikkat ekmek amacyla mealeli yry dzenlendi. dil Caddesi zerinde bir araya gelen yurttalar, mealelerle Drtyola doru yrye geti. Bir sre yryen kitleye, cadde zerinde barikat kuran polis gaz bombas ve tazyikli su ile mdahale etti 11 Austos 2011de 15 Austos gn 3'ncs yaplmas planlanan Eruh rav Kltr Sanat ve Doa Festivali'ne Kaymakamlk izin vermedi. Kaymakamlk yasaa, Siirt'te son iki ylda yaanan olaylar gereke gsterdi. 13 Austos 2011de Van Belediyesi tarafndan Sphan Mahallesi'nde yaplmak istenen Ramazan enliine polisler baskn dzenledi. Baskn srasnda platform zerinden geen zrhl aralar ses dzeni ve platformu kullanamaz hale getirdi. Baskn sonras mahalleyi gaz bombas yamuruna tutan polisler, birok evin iine de gaz bombas att 23 Austos 2011de rnak'n Cizre ilesinde dn akam Kandil'e ynelik hava saldrlarn protesto etmek iin yaplan gsteri srasnda patlama meydana gelmi ve gstericilerle polis arasnda atma kt. 14 Austos 2011de Eruh Belediyesi'nin dzenleyecei 3. Eruh rav Kltr ve Doa Festivali'nin Eruh Kaymakaml tarafndan yasaklanmasn protesto etmek iin blge illerinden Kurtalana gelen binlerce kii, mealeli yry ile 15 Austosu kutlamak istedi. Polisin yrye izin vermemesi zerine kitle, ellerindeki mealeleri zrhl polis arac ile polis barikatna att. Gaz bombalar ile mdahale eden polise tepki gsteren yurttalar bu kez polis barikatn ta yamuruna tuttu. Rastgele gaz bombas atlmas sonucu youn gaz altnda kalan ilede esnaf kepenkleri indirdi 15 Austos 2011de, stanbul Kkcekmeceye bal ahintepesinde dzenlenen ve yaklak 5 bin kiinin katld 15 Austos kutlamasna polisin gaz bombas ve tazyikli suyla mdahale ettii renildi. 18 Austos 2011de Diyarbakr Yeniehir lesi ehitlik Caddesi'nde bir araya gelen ok sayda kii yry yapmak istedi. Yrye geen genlere, polis gaz bombalaryla mdahale etti. Genler polislerin mdahalesine havai fiek atarak karlk verdi. 18 Austos 2011de Demokratik zgr Kadn Hareketi yeleri, PKK lideri Abdullah calan'la grmenin engellenmesi ve Federal Krdistan Blgesi'ne dzenlenen hava harekat yryle protesto etmek isteyen yzlerce kii, Cumhuriyet Caddesi zerinde evik kuvvet polislerinin engeline takld. Yaplan basn aklamasnn ardndan polisle kitle arasnda ksa sreli bir gerginlik yaand 18 Austos 2011de rnak'n Cizre lesi'nde Botan Kadn nisiyatifi, PKK Lideri Abdullah calan'n 4 haftadan beri avukatlaryla grtrlmemesini protesto etti. Kadnlarn eylemine ok sayda gen de destek verdi. Uzun sre yolu kesen genlere polis TOMA ve akrep tipi aralarla mdahale etmek isteyince genler de havai fiekler ve molotoflarla karlk verdi. Atlan bir molotofun TOMA aracna isabet etmesi sonucu ara alev ald. Ardndan polis ok sayda gaz bombas ile gstericileri datmaya alt. te yandan polisin att gaz bombalarndan bir tanesinin Cudi Mahallesi'nde damda yatan bir ailenin yataklarna isabet etmesi sonucu yataklar alev ald. 19 Austos 2011de rnakn Silopi ilesi Cudi Mahallesi'nde PKK lideri Abdullah calan'n 3 haftay akndr avukatlar ile grtrlmemesi ve Federal Krdistan Blgesi'ne ynelik dzenlenen hava harektn protesto etmek iin pekyolu'na yrmek isteyen bir grup gence polis mdahale etti. Polisin mdahalesine genler de molotofkokteyli, havai fiek ve talarla karlk vererek, sokaklarda ate yakt. 20 Austos 2011de Federal Krdistan Blgesi'ne ynelik yaplan hava saldrlarn ve artan askeri operasyonlar durdurmak iin Bar Anneleri nisiyatifi'nin nclnde Diyarbakr, Urfa, Mardin, Batman, Siirt ve ilelerinden rnak'a gelen binlerce canl kalkan, Ortasu (Rubask) Ky'n geerek snr noktasna geldi. Aralarla da yamacna kan yurttalar ardndan aralarndan inerek snra doru yrd. Yurttalarn bir sre yrmesinin ardndan da bandaki Snr Karakolu'na bal askerler canl kalkanlarn ilerlemesine izin vermedi. 20 Austos 2011de rnak'n Cizre lesi'nde Federal Krdistan Blgesi'ne ynelik hava harekt ve PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ile grmesinin engellenmesine ynelik 3 gndr balayan protesto gsterileri devam ediyor. Polislerin gaz bombas ve tazyikli su skmasyla cadde sava alanna dnd.

| TOPLANTI ve GSTER ZGRL

389

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

20 Austos 2011de, stanbul Demokratik Kent Konseyi'nin Taksim'deki eylemine polisin izin vermeyerek copla ve gaz bombasyla mdahale ettii renildi. Polis ekiplerinin 6 kiiyi gzaltna ald renildi. 20 Austos 2011de Federal Krdistan Blgesi'ne balatlan hava saldrlarna kar "Canl Kalkan Yry" balatan Van ve Hakkari'deki Bar Anneleri nisiyatifi yeleri ukurca ile Hakkari yol ayrmnda kurulan Depin arama noktasnda durduruldu. Asker ve polislerin kapatt yolda, kimlik kontrol yapldktan sonra canl kalkanlarn bulunduklar aralarn geiine izin verilmedi. 21 Austos 2011de, stanbul Kent Konseyi'nin Kandil'e ynelik hava operasyonunu knamak amacyla Taksim'de yapmak istedii aklamaya, stanbul Valilii tarafndan "Baka gruplar saldracak" gerekesiyle izin verilmezken, meydana kmak isteyen ve aralarnda milletvekillerinin de bulunduu gruplara polis mdahalede bulundu. Gltan Kanak, "Demokratik haklarn aramak isteyen insanlar, stanbul Valilii tarafndan OHAL ilan edilerek bastrlmaya allyor'' diyerek saldrya tepki gsterdi. Siyasi parti ve sivil toplum rgtlerinin oluturduu stanbul Kent Konseyi'nin, Kandil'e ynelik hava operasyonunu knamak amacyla Taksim'de yapmay planlad basn aklamasna stanbul Valilii tarafndan izin verilmedi. Sabah saatlerinden itibaren bata Taksim olmak zere BDP l binas ve birok yerde youn nlem alan polis, Taksim'e gitmek isteyen gruplara izin vermedi. 21 Austos 2011de Hakkrinin Yksekova lesi'nde operasyonlar protesto etmek amacyla yaplan yry ve basn aklamasndan sonra, yeniden yrmek isteyen kitleye polis mdahale etti. Genlerin de talarla karlk vermesiyle atma karken, Esnaflar kepenk kapatt. 21 Austos 2011de BDP Nusaybin le rgt, Federal Krdistan Blgesi'ne ynelik gerekletirilen hava operasyonunu protesto etmek amacyla Mitanni Kltr Merkezi nnden Musa Anter Park'na kadar yry gerekletirdi. Yaplan konumann ardndan yzlerce kii irin Bulvarn trafie kapatarak, snr tesi operasyonu knarken, polisler tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etti. Bunun zerine yzlerce kii havai fiek ve molotoflarla karlk verdi. Uzun sren atmann ardndan, kitle ara sokaklara dalarak, eylemine son verdi 21 Austos 2011de Batman l rgt, Federal Krdistan Blgesi'ne ynelik gerekletirilen hava saldrlarn ve artan askeri operasyonlar protesto etmek amacyla mealeli yry gerekletirdi. Kitleye Petrol Kent Mahallesi'nde polis gaz bombalar ve tazyikli suyla mdahale etti. Kitle polis mdahalesine havai fiek ve talarla karlk verdi. atma kitlenin ara sokaklara dalmasyla sona erdi.(21.08.2011/DHA) 21 Austos 2011de Federal Krdistan Blgesi'ne yaplan hava saldrsn ve blgede srdrlen operasyonlar protesto etmek iin Hakkari'nin ukurca lesi'ne giden Van ve Bitlis Bar Anneleri nisiyatifi yeleri snra 100 metre kala polisler tarafndan durduruldu. Snra 100 metre kala polis barikat ile karlaan anneler, geilerine izin verilmeyince oturma eylemine geti. 21 Austos 2011de Diyarbakr da yaplmak istenen ve millevekilleri, Belediye Bakanlar, Siyasi Parti Temsilcileri ile sivil toplum rgt temsilcilerinin bulunduu yrye polis izin vermedi ve kitleye gaz bombalar ile mdahale etti. 22 Austos 2011de Van'da snr tesi hava harekatn protesto eden gruba polis mdahale etti. Polisin gaz bombas ve tazyikli suyla yapt mdahaleye genler molotof ve talarla karlk verdi. Mahalledeki atmalar ge saatlere kadar devam etti 22 Austos 2011de Federal Krdistan Blgesi'ne ynelik hava saldrs ve blgedeki askeri operasyonlarn durdurulmas iin emdinli'nin snr noktasna gitmek iin yola kan ve BDP Hakkari Milletvekili Esat Canan, Hakkari Belediye Bakan Fadl Bedirhanolu, BDP Hakkari l Bakan Orhan Koparan, l Genel Meclis Bakan, Yksekova ve Esendere belediye bakanlarnn da aralarnda bulunduu konvoy, Demirkonak (Kaport) Ky'nde birletikten sonra emdinli'ye doru yola kt. Yola kan konvoya emdinli'ye 20 kilometre kala Harunan Geidi'nde durduruldu. Yzlerce askeri zrhl arala konvoyun durdurulduu noktann st kesimlerine yzlerce asker konumlandrld 22 Austos 2011de rnak'n Silopi ilesi Belediye ay Bahesi'nde sivil teravih namazn klan yzlerce kii, Federal Krdistan Blgesi'ne ynelik hava saldrlarn protesto etti. Yaplan aklamann ardndan kitle yry yaparak pek Yolu'na kp yolu 5 dakika trafie kapatmak istedi. pek Yol'a kan kitleye polis gaz bombalar ve TOMA aralar ile mdahale etti.

390

TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

22 Austos 2011de rnak'n Cizre ilesinde BDP ile binasnn nnde bir araya gelen yaklak 2 bin kii, hava operasyonunu knamak amacyla dil Caddesi'ne karak AKP ile binasna kadar yrmek istedi. Drtyol mevkiinde barikat kuran polis ekipleri, yrye izin vermedi. Ksa bir bekleyiten sonra kitle geri dnerken, polislerin bulunduu alanda byk bir patlama meydana geldi. Patlama panie neden olurken, patlamada 5 polisin yaraland belirtildi. 23 Austos 2011de Adanada ukurova niversitesi Tp Fakltesi Balcal Hastanesinde taeron olarak grev yapan salk alanlarnn kendilerine tannmayan haklarn kazanmak iin yaptklar eyleme polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu 4 ii yaraland; 25 ii de gzaltna alnd 23 Austos 2011de Federal Krdistan Blgesi'ne ynelik bir haftadr balatlan ve en son 7 sivilin yaamn yitirmesine neden olan hava saldrlarn protesto etmek iin Batman'da mealeli yry gerekletirildi. Petrolkent Mahallesi zgr Yurtta Dernei nnde bir araya gelen ve aralarnda BDP il ve ile yneticilerinin de bulunduu yzlerce yurtta, mealelerle yrye geen yurttalara polis mdahalede bulundu. 24 Austos 2011de, stanbul Bykehir Belediyesi Fatih tfaiyesi'de alan Belediye- Sendikas'na bal iki ynetici, drt iyeri temsilcisi ve 12 ye ii, Belediye-'ten Hizmet-'e gemeleri iin "srgne gnderme" tehdidi ile yaplan basky protesto etmek icin yaptklar eyleme, polisin cop ve biber gaz kullanarak ile mdahale ettii renildi. 26 Austos 2011de Hakkrinin Yksekova lesi'nde HPG'li Ferzad Nuciwan'n (Ayhan Gorse) cenazesi defnedildikten sonra yrye geen kitleye polisin yapt mdahaleyle balayan olaylar sryor. Olaylarn younlat Cengiz Topal Caddesi'nde kitle yola barikatlar kurarak, polisin gaz bombas ve tazyikli su mdahalesine talarla karlk verdi. 27 Austos 2011de Bar Anneleri nisiyatifi yeleri tarafndan 9 gn nce balatlan canl kalkan eylemine destek vermek amacyla Demokratik Toplum Kongresi'nin (DTK) ars zerine sabah erken saatlerde Diyarbakr'dan yola kan KESK Diyarbakr ubeler Platformu yeleri, Diyarbakr knda polis tarafndan durduruldu. Sur le'ye bal arkl Beldesi'nin knda durdurulan aralar polis tarafndan aranrken, ayrca aralarda bulunan sendikallarn da kimlik kontrolleri ve GBT'leri yapld. Aralarnda KESK'e bal Tarm, Orman, evre ve Hayvanclk Hizmet Kolu Kamu Emekileri Sendikes (Tarm Orkam Sen) Genel Bakan Metin Vuranok, Eitim Sen Diyarbakr ube Bakan Ecevit Odaba, KESK Genel Meclis yeleri Ylmaz Gne ve Zeyat Ceylan'n da bulunduu sendikallarn bekleyii devam ederken, aramann 22-30 Austos tarihleri arasnda alnan genel arama karar erevesinde yapld kaydedildi. 28 Austos 2011de TSKnin Federe Krdistan Blgesine ynelik balatt hava operasyonlarn protesto etmek ve operasyonlara kar canl kalkan olmak iin Hakkrinin ukurca lesine bal Narl Kynde eylem yapan gruba biber gaz, cop ve gaz bombasyla mdahale eden polis ekiplerinin kulland gaz bombalarndan birinin kapslnn grupta yer alan BDPli Van l Meclisi yesi Yldrm Ayhann gsne isabet etmesi sonucu Yldrm Ayhan yaamn yitirdi 28 Austos 2011de ukurca'ya 10 kilometre kala engellendikleri jandarma barikat nnde oturma eylemi balatan canl kalkanlara, Vali Muammer Trker'in emri zerine mdahale edildi. Demokratik Toplum Kongresi'nin (DTK) ars zerine Van, Bitlis, Mu, Ar, Kars, Idr ve Ardahan'dan yola kan ve ukurca'ya 10 kilometre kala jandarma engeline taklnca oturma eylemi balatan canl kalkanlara mdahale edildi. 30 Austos 2011de Hakkari'nin ukurca lesi'nde, canl kalkan Van l Genel Meclis yesi Yldrm Ayhan'n askerin at ate sonucu ldrlmesi knand. Ayhan'n ldrlmesini protesto eden ukurcallar, polisin mdahalesine ta ve molotofkokteyli ile karlk verdi. Olaylar ge saatlere kadar devam etti 1 Eyll 2011de, stanbulda 1 Eyll Dnya Bar Gn dolaysyla yaplan yrye polisin iddetli mdahalede bulunduu, mdahale srasnda ok sayda kiinin yaraland, miting tertip komitesi yesi 7 kiinin de gzaltna alnd renildi. 1 Eyll 2011de, Mardin'in Nusaybin lesi'nde 1 Eyll Dnya Bar Gn nedeniyle Musa Anter Park'nda basn aklamas yapld. BDP le rgt tarafndan dzenlenen aklamaya binlerce kii katlrken, aklamann ardndan Kla Mahallesi'ne doru yry dzenlendi. Sloganlarla yryen binlerce kii, Kla Mahallesi Demiryolu'nda polis barikatyla karlat. Barikata tepki gsteren genler, havai fieklerle barikat | TOPLANTI ve GSTER ZGRL

391

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

kuran polisin zerine yrd. Yrye gaz bombasyla mdahale eden polis ile kitle arasnda atmalar balarken, atmalar mahalle geneline yayld. 2 Eyll 2011de, Siirtli genler, PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ile grmelerinin engellenmesi protesto etti. Ulus ve Conkbayr mahallelerinde bir araya gelen ok sayda gen, nce havai fiek gsterisi ardndan da basn aklamas yapt. Genler adna yaplan aklamada, askeri operasyonlara tepki gsterilerek, calan ile avukatlarnn grmesinin engellenmesini protesto etti. Yaplan aklamann ardndan genler sloganlar eliinde yrye geti. Yrye izin vermeyen polis genlere gaz bombalar ile mdahale etmesi zerine kitle de havai fiek ve talarla karlk verdi. Uzun sre devam eden atma genlerin ara sokaklara dalmas ile son buldu. 4 Eyll 2011de, rnak'ta akam saatlerinde Yenimahalle'de eylem yapan genlere polis gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale etti. Mdahaleye eylemcilerin de karlk vermesiyle atma kt. Olaylar ara sokaklarda ge saatlere kadar devam ederken, gaz bulutu iinde kalan mahallede, BDP l Bakan Yardmcs Salih Glen'in evinde, gaz bombas isabet etmesi sonucu yangn kt. Ev sakinleri ve komularn yardm ile yangn sndrlrken, maddi hasar meydana geldi. 5 Eyll 20112de, Hakkri'nin emdinli lesi'nde, Federal Krdistan Blgesi'ne ynelik hava operasyonu ve PKK Lideri Abdullah calan zerindeki tecridin protesto edildii aklamann ardndan gruba polis mdahale etti. Gaz bombalar ve tazyikli suyla yaplan mdahalede, grup da, polise Molotof kokteyli ve talarla karlk verdi. 5 Eyll 2011de, Diyarbakr'da, DTK'nn "PKK Lideri Abdullah calan'a zgrlk" ve "Demokratik zerkliin resmen tannmas" ile ilgili arsnn ardndan Yeniehir lesi'ne bal Ben u Sen Mahallesi'nde bir araya gelen onlarca yurtta, mealeli yry dzenledi. Yeniehir Belediye Park istikametinden ehitlik Caddesi'ne doru yrylerine devam eden gruba kahvehane nnde bulunan yurttalar alklarla destek verdi. ehitlik Caddesi'nde bir sre slogan atarak bekleyie geen grup, ardndan ehitlik Polis Karakolu'na doru yrylerine devam etti. ehitlik Kava'na birka metre kala barikat kuran polisler, gruba gaz bombalar ile mdahale etti. Grup iinde bulunan yz kapal genlerin de talarla karlk vermesi zerine ksa sreli atma yaand. ehitlik Semti'ne polis ekipleri sevk edilirken, bir sre sonra olaylar sona erdi. 5 Eyll 2011de Sinopun Gerze lesine bal Yaykl Kynn yaknlarnda termik santral kartlaryla polis ekipleri arasnda kan arbede sonucu 34 kii yaraland 7 Eyll 2011de, Diyarbakrda DKH nclnde PKK Lideri Abdullah calan zerindeki tecridi ve artan askeri operasyonlar protesto etmek amacyla BDP Balar ile binas nnde binlerce kii bir araya geldi. Diyarbakr Havaalan'na doru yrye geen kitleye polisler gaz bombasyla mdahale etti. Polis mdahalesine genlerin de talarla karlk vermesi zerine gerginlik byd. Polis ve genler arasndaki atma ara sokaklara yayld. 7 Eyll 2011de, BDP Batman Kadn Komisyonu, calana uygulanan tecridin kaldrlmas iin Koerler bulvarnda partililer ile polis arasnda arbede yaand. Pazaryeri mahallesindeki Koerler bulvarnda toplanan BDPli kadnlar, aklama ncesi yrmek istedi. Gvenlik grevlileri yrye izin vermeyince, kalabalk topluluk arasndan polise ses bombas atlmas gerginlie yol at. Emniyet Mdr yardmclar enol Zeybek ve Samih Teymurun nne den ses bombas, evredekileri korkuttu. BDPli kitleye tazyikli su ile mdahale eden TOMA aralarna ocuklar tala karlk verdikleri gzlendi. Akam saatlerindeki gerginlik srasnda ocuk yata olan 5 gstericinin gzaltna alnd renildi. 7 Eyll 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde Bar Anneleri nisiyatifi nclnde yaplan yrye polis mdahale etti. Polisin gaz bombas ve tazyikli suyla yapt mdahale sonucunda kan olaylarda 19 yandaki Mahsun verendi isimli gen ayandan yaraland. verendi'nin yaral halde gzaltna alnd iddia edildi. smi renilmeyen 17 yandaki bir gencin de kolundan yararland bildirildi. 9 Eyll 2011de, rnak'ta Bahelievler Mahallesi'nde bir araya gelen onlarca gen, PKK bayraklar aarak yrye geti. PKK Lideri Abdullah calan ve PKK lehine sloganlarn atld yrye izin vermeyen polis, gruba tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etti. Genlerin de ta ve molotoflarla karlk verdii mdahalede atma kt. Yenimahalle Kltr Kava, Bahelievler Mahallesi Hekimevi arkas ve Yeil Yurt Mahallesi mer Kabak Meydan'na yaylan olaylarn bymesi zerine ok sayda evik kuvvet polisi ve zel harekat timi takviye edildi. Kullanlan youn gaz nedeniyle mahalleler adeta gaz bulutu altnda kalrken, sokaktan geen bir gencin zel harekat timleri tarafndan tartakland. Olay grntlemek isteyen gazetecilere ise izin verilmedi 392 TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

10 Eyll 2011de, rnakn Beytebap lesi'nde yurttalar, PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ile grtrlmemesini protesto etmek amacyla Elki, Karyaka, Mahallesi ile Cumhuriyet Caddesi'nde eylemler gerekletirdi. Ate yakarak slogan atan gstericilere Polis gaz bombalaryla mdahale etti. Sava alanna dnen mdahalelerde polis yetersiz kalnca devreye jandarma girdi. Eylem gece ge saatlere kadar devam ederken, gzaltna alnan ya da yaralananlarn olup olmad konusunda bilgi alnamad. 10 Eyll 2011de, PKK Lideri Abdullah calan'a uygulanan tecridi protesto etmek amacyla Yksekova BDP le binas nnde bir araya gelen kitle ile merkezine doru yrye geti. Yryten sonra kitle Oslo Oteli nne gelerek yolu trafie kapatt. Yolun trafie kapatlmasndan sonra KURD DER yneticisi Arife Kutlar aklama yapt. Yaplan aklamadan sonra grup yarm saat yolun zerinde oturma eylemi yapt. Oturma eyleminden sonra yrye geen kitleye polis gaz bombas ve tazikli suyla mdahale etti. Mdahaleyle birlikte yollara barikatlar kuran genler, polisa ta ve molotoflarla karlk verdi. 10 Eyll 2011de, Mardin'in Nusaybin lesi'nde PKK Lideri calan iin dzenlenen yryn ardndan 3 kiinin polislerce gzaltna alnmasnn ardndan irin Bulvar'nda polisler ve genler arasnda atma kt. Polisin gaz bombas ve tazyikli su ile mdahale etmesi zerine genler de polise talarla karlk verdi. 10 Eyll 2011de, Diyarbakr'da 12 Eyll askeri darbesini protesto etmek amacyla gerekletirilmek istenen yry polis engeline takld. Kurum temsilcilerinden bir grubun yrd Diyarbakr E Tipi Cezaevi'ne krmz karanfiller brakld. Protestonun ardnda dalan kitle arasndan 2 ocuk polisler tarafndan gzaltna alnrken, neden gzaltna alndklarna ilikin bilgi verilmedi. 11 Eyll 2011de, PKK Lideri Abdullah calan'a uygulanan tecridi protesto etmek amacyla Hakkari ili Yksekova ilesinde yzleri maskeli bir grup gen havai fieklerle eylem yapt. Oslo Oteli nnde toplanan genlerin gsterisine Eczaclar Soka'nda bekleyen polisler, gaz bombalaryla mdahale etti. Mdahaleyle birlikte esnaf kepenk kapatt. 12 Eyll 2011de, Bursa'da dzenlenen 12 Eyll darbesini protesto mitingine saldran lkc gruplarn 2 kiiyi yaralad, ta ve ielerle saldran gruplara polisin mdahale ettii renildi. 14 Eyll 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde PKK Lideri Abdullah calan'n ailesi ve avukatlaryla grtrlmemesini protesto etmek amacyla yaplan yrye polisin izin vermemesi zerine balayan olaylarda 22 yandaki Yusuf Dayan atlan gaz bombasnn akana isabet etmesi sonucu ar yaraland. Yaknlar tarafndan Cizre Devlet Hastanesi Acil Servisi'ne kaldrlan Dayan'n daha sonra ameliyata alnd renilirken, hayati tehlikesinin devam ettii bildirildi. 18 Eyll 2011de rnakn Silopi lesinde KCK operasyonlarn protesto etmek amacyla eylem yapan gruba mdahale eden polis ekiplerinin kulland gaz bombalarndan birinin kapslnn isabet ettii E.K. (17) ar yaraland 13 Eyll 2011de, Van'da aralarnda HPG'li olduu iddia edilen 4 kiinin de bulunduu gzaltna alnan 12 kiinin ifade ilemleri devam ederken, 12 kiinin ifadeleri alnd srada gzaltna alnanlarn yaknlar polisler tarafndan tartaklanarak zorla adliye dna karld. Adliye nnde bekleyen yzlerce kiinin bu durumu protesto etmesi zerine polislere kitleye mdahale etti. Baz yurttalar darp edilirken, polis adliyenin evresinde barikat kurdu 13 Eyll 2011de, Hakkari'nin Pehlivan Mahallesi ve Hastane Kava'na barikat kuran gstericiler PKK Lideri Abdullah calan'a uygulanan tecridi protesto etti. "calan'n zgrl zgrlmzdr" sloganlar atan gen grup "erxa oree" marn okudu. Bu srada gsterinin yapld blgeye gelen polis, gaz bombalar ve panzerlerle gstericilere mdahale etti. Polisin mdahalesine grup da, ta ve molotofkokteylleri ile karlk verdi. 13 Eyll 2011de Hakkari'nin Yksekova lesi'nde, emdinli'de nceki gece asker ve polisin at ate sonucu yaamn yitiren 3 sivil yurttan cenazesini karlayan ve yrye geen binlerce kiiye polis mdahale etti. Polisin gaz bombas ve tazyikli suyla mdahalesine genler ise havai fiek, ta ve molotoflarla karlk verdi. 14 Eyll 2011de PKK Lideri Abdullah calan'a zerindeki tecridi ve askeri operasyonlar knamak iin rnak'n Cizre lesi'nde yry gerekletirildi. BDP Cizre ile binas nnde toplanan binlerce kii, alk ve zlgtlar eliinde sloganlar atarak yrye geti. Yry esnasnda ileyi adeta ablukaya alan polis, | TOPLANTI ve GSTER ZGRL 393

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

Cudi Mahallesi'nde bulunan Nusaybin Caddesi'nde kitleye mdahale etti. Gaz bombalar ve tazyikli suyla yaplan mdahalede kitle polise ta ve havai fieklerle karlk verdi. ok sayda zrhl ara ve TOMA'nn sevk edildii mdahale blgesindeki atmalar sokak aralarna yayld. 15 Eyll 2011de Hakkari'nin Yksekova lesi'nde, emdinli'de 11 Eyll'de kan atmada polis ve askerlerin at rasgele ate sonucunda ar yaralanan ve kaldrld Van Yznc Yl niversitesi Hastanesi'nde dn yaamn yitiren Resul etin'in iin protesto gsterisi dzenleyen kitleye polis mdahale etti. leye getirilen etin'in cenazesinin emdinli'ye uurlanmasnn ardndan Cengiz Topel Caddesi'nde toplanan kitle, AKP aleyhine ve PKK lehine slogan atnca polis biber gaz ve tazyikli su ile mdahale etti. Genlerin de mdahaleye ta ve molotofkokteyleri ile karlk verdii ilede balayan olaylar devam ediyor. Atlan gaz bombalarndan dolay 5 katl bir binada yangn kt renildi. 16 Eyll 2011de rnak'n Bahelievler Mahallesi'nde bir araya gelen genler, PKK Lideri Abdullah calan'n grmelerinin 52 gndr engellenmesini protesto etti. rnak-Uludere karayolunu trafie kapatarak yol stnde lastikler yakan genler, PKK Lideri Abdullah calan lehine slogan att. Eylem yerine gelen polis, genlere gaz bombalar ve tazyikli suyla mdahale etti. Genlerinde polise havai fieklerle karlk vermesi zerine atma kt. 17Eyll 2011de rnak merkez ve ilelerinde ok sayda eve yaplan baskn sonucu onlarca kiinin gzaltna alnmasn protesto eden Cizre halk ile polis arasnda atmalar yaanyor. Protesto gsterisi yapan gruplara polis zrhl aralarla mdahale etti. 17 Eyll 2011de, PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ile grtrlmemesi ve artan operasyonlar protesto etmek amacyla stanbul'da yaplmak istenen aklamaya polisin mdahalesi sonucunda yaanan olaylarda 121 kii gzaltna alnd. Polisin ar kulland gaz bombasndan etkilenen Milletvekili Sebahat Tuncel de hastaneye kaldrld. Ayn anlarda meydana kmalarna izin verilmeyen Milletvekili Srr Sreyya nder'in de aralarnda bulunduu bir grup ise, Tarlaba Bulvar istikametinde BDP l binasna doru cadde zerinde yrmeye balad. Ancak, il binasna ksa bir mesafede polis buradaki gruba da gaz bombalar ile mdahalede bulundu. Bunun zerine BDP'liler de polise ta ve sopa atarak karlk verdi. Ara sokaklara yaylan olaylar bir sre sonra son bulurken, mdahalede yer alan stanbul Emniyet Mdrl Gvenlik ube mdrlerinden Mehmet Altnok, olaylarn ardndan Beyolu le Emniyet Mdrl nnde aklamada bulundu. Altnok, 121 kiinin gzaltna alndn syledi. 18 Eyll 2011de rnakn Silopi lesinde KCK operasyonlarn protesto etmek amacyla eylem yapan gruba polis mdahale etti. 18 Eyll 2011de stanbulda Taksim Meydannda askeri operasyonlar protesto etmek amacyla oturma eylemi yapan gruba evik kuvvet ekiplerinin biber gazyla mdahale etmesi sonucu 140 kii gzaltna alnd. 18 Eyll 2011de stanbulda Taksim Meydannda askeri operasyonlar protesto etmek amacyla oturma eylemi yapan gruba evik kuvvet ekiplerinin biber gazyla mdahale etmesi sonucu gzaltna alnan 35 kii serbest brakld 18 Eyll 2011de DTK E Bakan Aysel Tuluk ile BDP E Genel Bakan Selahattin Demirta, ok sayda BDP'linin gzaltna alnd rnak ili Cizre ilesinden ayrldktan sonra olaylar kt. DTK ve BDP heyetini rnak'a gndermek iin Cizre'nin k olan Dicle Nehri Kprs'ne kadar yry yapan kitleye, uurlamann ardndan Yafes Caddesi'nde oturma eylemi gerekletirdi. 5 dakikalk oturma eyleminden sonra bir grup dil Caddesi'ni ateler yakarak trafie kapatt. PKK Lideri Abdullah calan lehine sloganlar atan gruba, polis gaz bombalar ve tazyikli suyla mdahale etti. Polise, protestocular da talarla karlk verdi. Gerginlik Nur ve Cudi mahallelerine srad. Burada da polis eylemcilere gaz bombalaryla mdahale ederken, ok sayda yurtta atlan gazdan etkilendi. dil Caddesi'nde polise ta att gerekesiyle 3 ocuk gzaltna ald. Gerginliin ara sokaklarda devam ettii bildirildi 19 Eyll 2011de Bitlisin Tatvan lesinde dn akam saatlerinde genler tarafndan PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ve ailesiyle grtrlmemesi protesto edildi. lenin Cumhuriyet ve Tepeba caddelerinde gsteri dzenleyen ve Abdullah calan lehine slogan atan genlere, gsteri yerine gelen polisler tarafndan mdahale edildi 19 Eyll 2011de rnak Silopi lesi'nde rnak ve Cizre'de 35 kiinin gzaltna alnmasn protesto etmek iin pek Yolu'nda yrmek isteyen genlere, polis gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale etti. Grup da polislere ta ve molotofkokteylilerle karlk verdi. Mdahaleyle balayan atmada, molotofkokteylinin isabet 394 TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

ettii iki polisin yaraland belirtildi. Vcutlarnda yanklar olan polisler, Silopi Devlet Hastanesi'ne kaldrld. Sivil polislerden biri ayakta tedavi edilirken, dieri ise rnak Devlet Hastanesi'ne sevk edildi. 19 Eyll 2011de orumda okullarda zorunlu din derslerinin kaldrlmasn talep eden bir basn aklamas yapmak iin Eti Lisesinin nne gelen Pir Sultan Abdal Kltr Dernei yesi 5 kiiyi darp ederek gzaltna ald 19 Eyll 2011de, stanbulun Bahelievler lesinde Abdullah calann avukatlaryla grmesine izin verilmemesi uygulamasn protesto etmek amacyla yaplan gsteriye mdahale eden polis ekiplerinin gzaltna almak istedii R.M.nin (17) kamak istemesi zerine alan ate sonucu kala kemiinden vurulduu ve yaral halde gn gzaltnda tutulduu renildi. R.M. grevli polis memuruna mukavemet ettii iddiasyla tedavisi tamamlanmadan tutuklanarak Maltepe ocuk Cezaevine gnderildi 20 Eyll 2011de rnak'n Cizre lesinde rnak merkez, Cizre, Silopi ve Beytebap ilelerinde parti binalar ve ok sayda eve yaplan baskn ve gzaltlar protesto etmek iin ok sayda ocuk, Cizre-dil karayolunu trafie kapatarak ate yakt. Eylemde sk sk PKK ve PKK Lideri Abdullah calan lehine sloganlar atan ocuklara polisler zrhl aralarla ve gaz bombalar ile mdahalede bulundu. Bunun zerine ocuklar da polise talarla karlk verdi. ocuklarn mahalle aralarna dalmasyla eylem sona erdi. 20 Eyll 2011de rnak'n Cizre lesi'nde uluslararas pek Yolu zerinde bir araya gelen bir grup gen, ateler yakarak yolu trafie kapatt. PKK Lideri Abdullah calan lehine slogan atan grubun eylemi nedeniyle yolda uzun ara kuyruu olutu. Bir sre sonra olay yerine gelen polisler eyleme mdahale ederken, genler de talarlar ve havai fieklerle karlk verdi. Olaylar ge saatlere kadar sokak aralarnda devam etti. 20 Eyll 2011de rnak ve ilelerinde son gnlerde artan gzalt ve basklar protesto etmek iin AKP Silopi le binas nne siyah elenk brakan binlerce kiiye polis mdahale etti 20 Eyll 2011de rnak Belediye Bakan Ramazan Uysal, Silopi Belediye Bakan Emin Tourlu, dil Belediye Bakan Resul Sadak ve Silopi le Bakan Bahattin Alk evlerine yaplan ezamanl basknlarda gzaltna alnmalarna ilikin BDP Silopi ile binas nnde basn aklamas yapt. "Basklar bizi yldramaz" slogannn atld aklamann ardndan BDP ile binas nnde 5 dakikalk oturma eylemi yapld. Eylemin ardndan kitle alk ve sloganlarla ile merkezine doru yrye geti. Polis, kitleye Cudi Mahallesi'nde mdahale etti. 21 Eyll 2011de Hakkari'nin Yksekova lesi'nde, PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ile grtrlmemesi ile askeri ve siyasi operasyonlar protesto etmek iin gsteri yapld. Eski Cezaevi Kava'nda bir araya gelen yzlerce kii, sloganlar atarak Oslo Oteli'ne doru yrye geti. Yrye geen kitleye polisin gaz bombas ve tazyikli su ile mdahale etmesi ile olaylar balad. Halk Bankas binas atee verilirken, 2 ayr noktada patlama meydana geldi. 21 Eyll 2011de Mardin ili BDP Nusaybin le rgt, PKK Lideri Abdullah calan'n 56 gndr avukatlaryla grtrlmemesi ve askeri operasyonlar protesto etti. irin Bulvar'nda bir araya gelen ve aralarnda BDP Nusaybin le Bakan Ali Banar, Nusaybin Belediye Bakan Aye Gkkan yan sra yzlerce kiinin olduu grup, Nusaybin Hkmet Kona'na yrmek istedi. Polisin, Hkmet Kona nnde kurduu barikat amak isteyen genlerle ile polis arasnda atma kt. Polisin, gruba gaz bombalar ve tazyikli suyla mdahale etmesi zerine genlerde polis mdahalesine talara karlk verdi. 22 Eyll 2011de Hakkari'nin Yksekova lesi'nde, PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlaryla grtrlmemesi nedeniyle yaplmak istenen yrye mdahale ile balayan olaylar ikinci gnnde de devam ediyor. len saatlerinde Oslo Oteli nnde biraraya gelen ok sayda yz kapal gen, ateler yakarak PKK Lideri Abdullah calan lehine sloganlar att. Polis tazyikli su ve gaz bombalar ile genlere mdahale etti. Genlerin ta ve havai fieklerle mdahaleye karlk vermesiyle balayan olaylar nedeniyle esnafn tamam kepenk kapatt. 23 Eyll 2011de Trabzonun Of lesindeki Solakl Vadisinde bulunan derelere HES yaplmasn engellemek iin santrali yapacak irkete kar yaptklar eyleme jandarma ekiplerinin mdahale etmesi sonucu gzaltna alnan 6 kylden 3 tutukland. 22 Eyll 2011de, rnak ili Cizre ilesinde PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ve ailesiyle grtrlmemesinin protesto gsterilerine polisin mdahalesi ile balayan olaylar sona ererken, gaz bombasnn isabet ettii 2 ocuun yaraland belirtildi | TOPLANTI ve GSTER ZGRL 395

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

24 Eyll 2011de rnak merkez, Silopi, Cizre, dil ve Beytebap'taki gzalt ve tutuklamalar protesto etmek iin sabah saatlerinden itibaren tek tek ileleri dolaan BDP milletvekilleri Hasip Kaplan, dris Baluken ve yerel ynetimlerden sorumlu heyetin Silopi'den ayrlarak rnak'a hareket etmesi ardndan bir grup gen eylem yapt. Ara sokaklarda eylem yapan genler, polisin engeliyle karlanca polisle att. atma esnasnda bir ocuun ayana isabet eden biber gaz ile yaraland ileri srlrken, bir ara da biber gaznn isabet etmesi sonucu hasar grd. 25 Eyll 2011de rnak'n Cizre lesi Nur Mahallesi'nde bir araya gelen yzlerce kii, dil Caddesi'ne kadar mealeli yry dzenledi. Yryn ardndan, dil Caddesi'nde ate yaklarak, yol trafie kapatld. Bir sre sonra olay yerine gelen polislerle eylemciler arasnda atma kt. Saatlerce sren atmada ardndan dil Caddesi sava alanna dnerken, genler ara sokaklara dald. Youn kullanlan gaz bombalar nedeniyle ise yurttalar zor anlar yaarken, Nur ve Cudi mahalleleri polis tarafndan ablukaya alnd. 26 Eyll 2011de Hakkari Pehlivan Mahallesi'nde bir araya gelen bir grup gen, PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ile grtrlmemesi ile BDP yneticileri ve belediye bakanlarn tutuklanmasn protesto etti. Grup, calan lehine sloganlar atarken, olay yerine gelen polis ekipleri, gsteriye gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale etti. Mdahaleye genler de talarla karlk verdi. Grup, daha sonra hastane kavanda barikatlar kurarak yolu trafie kapatt. Olay yerine gelen ok sayda ekik kuvvet polisi, gruba mdahale etti. Bir sre devam eden atma, daha sonra sona erdi. 28 Eyll 2011de rnak'n Silopi lesi'nde PKK Lideri Abdullah calan'n iki ay akn sredir avukatlar ile grtrlmemesini protesto etmek isteyen yzlerce yurttaa polis gaz bombalar ile mdahale etti. BDP Silopi le binas nnde toplanan yurttalar, polisin mdahale etmesi sonucu ara sokaklara dalrken, ok sayda kadn baygnlk geirdi. 28 Eyll 2011de, Bursa Uluda niversitesi'nin alna katlan Blent Arn' protesto eden rencilerle polis arasnda arbede yaand, ardndan 16 rencinin gzaltna alnd renildi. 1 Ekim 2011de stanbulun Avclar lesinde Abdullah calann avukatlaryla grtrlmesinin engellenmesini protesto etmek amacyla basn aklamas yapmak isteyen gruba polis mdahale etti. 2 Ekim 2011de, Hakkari'nin Pehlivan Mahallesi'nde bir araya gelen genler, 67 gndr PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ve ailesiyle grtrlmesini protesto etti. Yolu trafie kapatarak yrye geen genlere polis gaz bombas ve tazyikli suyla mdahalede bulundu. Polis mdahalesine genler havai fiek ve talarla karlk verdi. 4 Ekim 2011de, rnak'n Beytebap lesi Kato Da'nda 29 Eyll gn kan atmada hayatn kaybeden rnak doumlu Ruken Cudi kod adl Heybet Gngen'in cenaze treninden sonra taziye adrna geen kitleye polis gaz bombalar ile mdahalede bulundu. 4 Ekim 2011de, 2 Ekimde Kahramanmaran Pazarck lesinin krsal kesiminde kan atmada len HPG militan Sadk Kaya iin Mersinde dzenlenen cenaze treninin ardndan trene katlan gruba polis ekipleri basnl su ve coplarla mdahale etti. 5 Ekim 2011de, PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ve ailesi ile grtrlmemesini ve gzaltlar protesto etmek amacyla Mardin'in Nusaybin lesi nder Caddesi'nde bir araya gelen bir grup gen, buradan ile merkezine yrmek isteyince polis engeli ile karlat. Genlerin yrmesine izin vermeyen polis tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etti. 5 Ekim 2011de, PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ve ailesi ile grtrlmemesini ve gzaltlar protesto etmek amacyla Hakkari'de, Gazi Mahallesi'nde bir araya gelen bir grup gen ate yakarak barikat kurdu. calan lehine slogan atan gruba bir sr sonra polis gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale etti. Eylemcilerin de talarla karlk vermesi sonucu olaylar kt. Olaylar mahalle aralarnda uzun sre devam etti. 5 Ekim 2011de, "KCK" ad altnda balatlan ve yzlerce kiinin gzaltna alnd "siyasi operasyonlar" protesto etmek iin Diyarbakr da yry dzenlendi. BDP Diyarbakr l binas nnden Kouyolu Park'na doru yrye geen kitle, Bayndrlk Caddesi'nde polis engeliyle karlat. Aralarnda DTK E Bakanlar Ahmet Trk ve Aysel Tuluk, BDP Diyarbakr milletvekilleri Nursel Aydoan, Altan Tan, Emine Ayna, DTK 396 TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Koordinasyon Kurulu yesi ve Batman Milletvekili Ayla Akat Ata, Ar Milletvekili Halil Aksoy ile BDP'li il ve ile bakanlarnn da bulunduu yurttalar adna milletvekillerinin polisle grt esnada, polis tazyikli su ile mdahalede bulundu. 6 Ekim 2011de, rnak merkezde gece Yeni Mahalle, Bahelievler, Vakf Kent ve Gazipaa mahallerinde PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ile grtrlmemesini ile askeri ve siyasi operasyonlar knamak iin genler protesto eylemleri gerekletirdi. Genler mahallelerin ara sokaklar ile ana caddelerinde ate yakp, yolu trafie kapatt. Polisin eylem yerine gelmesiyle birlikte genlere tazyikli su ve ok sayda gaz bombas atld 6 Ekim 2011de stanbulun Kadky lesinde 6 Ekim 2011de Malatyada kurulmas dnlen fze kalkan projesini protesto etmek iin AKP ile binasna pankart asmak isteyen SGD yelerine polis mdahale etti. . 7 Ekim 2011de stanbulun Maltepe lesinde bal Glsuyu Semtinde Erturul Gazi Lisesinde, Marksist gerilla lideri Doktor Ernesto Che Guevaray lm yldnm nedeniyle anmak isteyen rencilerin etkinliine biber gaz ve coplarla mdahale etti. 7-8 Ekim 2011de Mardinin Nusaybin lesindeki gsterilere polis ekipleri gaz bombalaryla mdahale etti. 8 Ekim 2011de, TUHAD-FED nclnde "calan'a zgrlk" iin Gemlik'e gerekletirilmek istenilen yry iin binlerce kii Diyarbakr'da sabahn erken saatlerinde onlarca aralk konvoyla yola kt. klarn balamasyla birlikte btn ilelerde polis aralar durdurarak geilere izin vermezken, Diyarbakr knda iki ayr nokta kurularak aralar burada engellendi. ok sayda zrhl arala Urfa yolu zerinde bekleyen polisler, ileri Bakanl tarafndan yryn yasaklandn belirterek, yrye izin vermeyeceklerini belirtti. kan olaylar yattrmaya alan Gltan Kanak'n zerine polis, TOMA arac srd. Ezilme tehlikesiyle kar karya kalan Kanak, son anda kitle tarafndan kurtarld. 8 Ekim 2011de, rnak'n Cizre ilesinde 9 Ekim komplosu ve calan'a tecridi protesto gsterilerine saldran polis aralarnda ocuklarn da bulunduu 13 kiiyi yaralad. le merkezinde halen olaylarn Cudi ve Nuh mahalllerinde srd renilirken, baz evlere isabet eden gaz bombas nedeniyle yangn kt bildirildi. 9 Ekim 2011de, Mardin'in Kzltepe, Midyat ve Nusaybin ilelerinde yry dzenlemek isteyenlere polisin iddetli saldrsyla balayan olaylarda 15 kii gzaltna alnrken, Nusaybin'de 3 yandaki Y.E. ve 60 yandaki Hikmiye Akta polisin att gaz bombas sonucu yaraland. Balarnda vurulan Y.E. Nusaybin'den Mardin Devlet Hastanesi'ne sevk edilirken, Hikmiye Akta Nusaybin Devlet Hastanesi'nde tedavi altna alnd. Y.E'nin kaftasnda kme ve beyin kanamas riski tad bildirildi. Y.E. ile birlikte olaylarda yaralanan ocuk saysnn 7 olduu belirtildi. Y.A. (6), A.D. (10), S.A. (12) ve ismi renilemeyen 3 ocuun daha yaraland kaydedildi. 9 Ekim 2011de, Diyarbakr'n Balar lesi bal Medine Caddesi'nde bir araya gelen ocuklar, 9 Ekim'i protesto etti. Yaktklar lastiklerle caddeyi trafie kapatan ocuklar, sk sk slogan att. Zrhl aracn gaz bombalar ile mdahalede bulundu. 9 Ekim 2011de, Diyarbakr'n merkez Sur lesi Balklarba Semti'nde toplanan bir grup, PKK Lideri Abdullah calan'n Suriye'den knn yldnmn protesto etti. PKK Lideri Abdullah calan lehine sloganlar atan gruba, polis gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale etti. Eylemciler de havai fieklerle ve talarla karlk verdi. Polisin youn gaz bombas kullanmasndan kaynakl evredeki yurttalar atlan gazdan etkilendi. Mdahale ile birlikte, eylemciler ara sokaklara dalrken, polis blgede youn nlem ald. 9 Ekim 2011de, rnak ili BDP Silopi le binas nnde bir araya gelen binlerce yurtta, 9 Ekim'in yldnm nedeniyle Nuh Mahallesi'ne kadar yry dzenledi. BDP le binasnn evresi polisler tarafndan ablukaya alnrken, binlerce kii, yrye geti. Youn nlemlerin alnd yry srasnda Nuh Mahallesi'nde bulunan Cumhuriyet lkretim Okulu nnde basn aklamas yapld. Yaplan aklamann ardndan kitlenin tekrar yry halinde BDP le binasna gitmek istemesi zerine polis kitleye tazyikli su ve gaz bombalaryla mdahale etti. 9 Ekim 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde, PKK Lideri Abdullah calan'n Suriye'den k tarihi olan 9 Ekim'i protesto etmek iin BDP le binas nnde bir araya gelen yzlerce kiiye, polis gaz bombalaryla mdahale etti. Kitlenin polisin mdahalesine talarla karlk vermesi zerine atma kt. Polisin ok youn gaz bombas kullanmasndan etkilenen kitle dalrken, Cudi ve Nur Mahalleleri'nin dil Caddesi'ne kan yollarda olaylar bir sre devam etti | TOPLANTI ve GSTER ZGRL 397

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

9 Ekim 2011de, Hakkari ili Yksekova ilesinde 9 Ekim'i knamak amacyla yaplan basn aklama sonras yrye geen kitleye polisin yapt mdahaleyle balayan olaylarda gaz bombas isabet eden 2 kiinin yaraland renildi. 9 Ekim 2011de, Hakkari'de bir grup gen, kentte yaplan gzaltlar ve 9 Ekim'i protesto etmek amacyla, Gazi Mahallesi Katramans Kprs ve Keklik Pnar Mahallesi Kantar Mevkii'nde, yola barikat kurup ateler yakt. Polis, gstericilere gaz bombalaryla mdahale ederken, gstericiler de polise talarla karlk verdi. Olaylar gstericilerin ara sokaklara dalmasyla son buldu. 9 Ekim 2011de, Mardin'in Kzltepe lesi'nde de 9 Ekim ve PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ile grtrlmemesi yry ile protesto edildi. 6 ayr mahallede bir araya gelen ve aralarnda Belediye Bakanvekili erife Alp, BDP le Ebakan Gurbet Tekin, belediye meclis yeleri ve yzlerce yurttan da bulunduu grup yrye geerek zgrlk Meydan'nda bir araya geldi. Burada aklama yapmak isteyen yurttalara izin vermeyen polis, gaz bombas ve tazyikli su ile mdahalede bulundu. ok sayda yurtta atlan gaz bombalarndan etkilenirken, Belediye Bakanvekili erife Alp de sklan tazyikli su ve atlan gaz bombalar sonucu fenalaarak Nusaybin Devlet Hastanesi'ne kaldrld 9 Ekim 2011de, 9 Ekim nedeniyle Mardin'in Midyat ilesinde de yaplmak istenen yrye polis mdahale etti. BDP Midyat ile binas nnde toplanarak Bar Park'na yrmek isteyen kitle alk ve sloganlarla yrye geti. Yryler polis barikat ile karlarken, Batman Caddesi zerinde oturma eylemi balatt. Oturma eylemi devam ederken gaz bombalar ile mdahale eden polis, ismi renilemeyen iki genci gzaltna ald. Gzaltna alnan 2 gen Midyat Emniyet Mdrl'ne gtrld. 10 Ekim 2011de, Mardin'in Kzltepe, Midyat ve Nusaybin ilelerinde dzenlenen Abdullah calan'n Suriye'yi terk etmesinin yldnm olan 9 Ekim'i (1998) protesto eylemlerine polisin gaz bombasyla mdahalesi sonucunda evrede bulunan 3 yandaki Y.E ve 60 yandaki Hikmiye Akta balarndan yaraland. 12 Ekim 2011de, stanbul niversitesi alna katlan Babakan Erdoan' protesto etmek isteyen ve "Parasz eitim istiyoruz" diyen rencilere polisin mdahale ettii ve ardndan 37 kiiyi gzaltna ald renildi. 15 Ekim 2011de Grev hakk olmakszn memurlarla toplu szleme yaplmasn protesto etmek iin Tekirdada Eitim-Senin dzenledii eyleme polisler biber gazyla mdahale etti 15 Ekim 2011de, Hakkari ile rnak arasnda bulunan Kato Da'nda kan atmada yaamn yitiren HPG'li Rabia Kaya'nn (Zozan Tolhildan) cenazesi otopsi iin Malatya'ya gnderildikten sonra yolu trafie kapatan genler, polisle atmaya balad. Hakkari-Van karayolu Keklikpnar Mahallesi Kantar mevkiinde toplanan yaklak 300 kiilik grup, yolu trafie kapatt. Kalabaln yolda ate yakp barikat kurarak yrye gemesi zerine polisler zrhl aralarla grubu mdahalede bulundu. Mdahale srasnda iki gen gzaltna alnrken, grup polis mdahalesine ta ve ses bombalar atarak karlk verdi 16 Ekim 2011de, BDP Midyat le rgt, PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlaryla grtrlmemesini ve Krt siyasetilerinin tutuklanmasn protesto etmek amacyla yry gerekletirdi. le binas nnde bir araya gelen BDP'liler, Batman Caddesi'ne doru yrye geti, "Yiit bir adasn sen 'mral'", "Biz mayn tarlasna srlen halkz" ve "Tecride son" dvizlerinin tand yrye, polis caddeyi akrep ve evik kuvvetle kapatarak barikat kurdu. Bunun zerine BDPliler ile polis arasnda tartma yaand. Yaanan tartmalar esnasnda polis 2 kiiyi gzaltna almak istedi. Olaya mdahale eden BDPliler gzaltna alnmak istenilen kiileri polisin elinden alarak barikat ap yrye devam etti 21 Ekim 2011de, Mardin'in Nusaybin lesi'nde, klnan "Sivil Cuma namaznn" ardndan ok sayda kii, gzaltna alnan eski Belediye Bakan Dr. Mehmet Tanhan, Belediye Bakan yardmcs Ayhan Doan'n aralarnda bulunduu 22 kiiye destek vermek ve askeri operasyonlar protesto etmek iin Yznc Yl Park'ndan belediye binasna doru yrye geti. Bir sre yryen kitle Lozan Caddesi zerinde TOMA ve akrep tipi zrhl aralarla barikat kuran polisler tarafndan durduruldu. "Yryn yasal olmadn" gereke gsteren polis yrye izin vermedi. 23 Ekim 2011de, rnak dil (Hezex) lesi'nde esnaf operasyon ve hava saldrlarn protesto etmek amacyla kepenk amazken, mahallelerde bir araya gelen genler ise, yolu trafie kapatarak protesto eylemi TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

398

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

gerekletirdi. Polis Adile Nait Caddesi ile Turgut zal Mahallesi'nde bir araya gelen genlerin yolu trafie kapatarak gerekletirdii eyleme gaz bombalar ile mdahale etti 23 Ekim 2011de, Mardin'in Midyat lesi'nde, PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ile grtrlmemesini protesto etmek amacyla BDP Midyat le binasndan Bar ve Kardelik Park'na doru yrmek isteyen kitleye polisin izin vermemesi zerine kan olaylarda15'e yakn yurtta gzaltna alnd. Gzaltna alnan ve aralarnda BDP Midyat le E Bakanlarnn da bulunduu yurttalarn Midyat le Emniyet Mdrl'ne gtrld belirtildi. 23 Ekim 2011de, rnak'n dil lesi'nde hava ve kara operasyonlarn protesto etmek amacyla sabah saatlerinde balayan gsterilere polisin mdahalesiyle balayan olaylar Turgut zal Mahallesi ve ara sokaklarda devam etti, Polisin youn gaz bombas kullandn olaylarda, eylemciler de talarla karlk verdi. Bir polisin elinden hafif yaraland olaylarda bir kii de gzaltna alnd. 24 Ekim 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde 10 Ekim tarihinde Xakurke ve Xinere alanlarna ynelik olarak dzenlenen hava saldrsnda KCK Konsey yesi Rstem Cudi (Rstem Osman), HPG Askeri Konsey yeleri iek Ki (Guhar ekirge) ile Alier Kogiri'nin (Ycel Halis) de aralarnda olduu 7 HPG'linin hayatn kaybetmesini protesto etmek amacyla dn gece yaklak 100 gen, dil Caddesi'ni trafie kapatt. Drt Yol Kava'na doru yrye geen gruba, polis zrhl aralarla mdahale etti. 24 Ekim 2011de, Van'da meydana gelen ve resmi rakamlara gre 239 kiinin yaamn yitirdii, bin 300 kiinin de yaraland depremden sonra halen yardmlar skntlar yaanrken, geceyi sokaklarda geiren yurttalar bu gn de sokakta kalmamak iin Kriz Masasna akn etti. Ancak kentte adr kentte sadece 250 adr kurulurken, yurttalarn adr talepleri ise reddediliyor. adr kentin nnde bekleyen ve adr talebinde bulunan yurttalarn tepkisi zerine polis gruba mdahale etti. Mdahale zerinde grup dalmak zorunda kald, Babakan Yardmcs Beir Atalay'n adr sknts olmadna ynelik aklamalarna ramen, uana kadar adr verilmedii iin yzlerce kiinin adr kentler nndeki bekleyileri sryor. 25 Ekim 2011de, Deprem nedeniyle duvarlarnda atlaklarn olutuu ve 120 kiinin firar ettii adli tutuklularn tutulduu Van M Tipi Kapal Cezaevi'nde balayan isyan sryor. erde grmeler devam ederken, darda ocuklarnn durumlar iin bekleyen ailelere ise, polis gaz bombalar ve tazyikli suyla mdahale etti. 27 Ekim 2011de, Hakkari'nin Yksekova lesi'nde 24 HPG'li iin eylem gerekletirildi. Binlerce Yksekoval sabahn erken saatlerinde Yeildere, Esentepe ve Gngr mahallelerinde bir araya gelerek eski cezaevi kavana yrd. Eski cezaevi kavanda kitle adna BDP Yksekova le Bakan Rstem Demir aklama yapt. Demirin konumasna devam ettii srada polis kitleye gaz bombalaryla mdahale etti 28 Ekim 2011de, Hakkari'nin Yksekova lesinde 24 HPG'li iin genler ar merkezi ve zgrlk Meydan'nda barikatlar kurarken, emdinli karayolu zerinde de ateler yakt. ar merkezinden sloganlarla yrmek isteyen genlere polis, panzer, TOMA ve zrhl aralardan attklar gaz bombalaryla mdahale etti. 29 Ekim 2011de, Kepenklerin kapal olduu rnak'n dil (Hezex) lesi'nde Turgut zal Mahallesi ve Adila Nait Caddesi'nde bir araya gelen ok sayda kii, Malatya'ya getirilen ve HPG'lilere ait olduu belirtilen 23 cenazenin tahrip edilmesi ve PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlaryla grtrlmemesini protesto etmek amacyla yrye geti. Eylem yerine polisin gelmesi zerine genler ve polisler arasnda atma kt. Polisin gaz bombalaryla mdahalesine genler de ta ve molotofkokteylleri ile karlk verdi. Olaylar srasnda Adila Nait Caddesi zerinde bulunan dil retmenevi'nde bilinmeyen bir nedenle kk apl yangn kt. kan yangn itfaiye ekiplerince sndrld. 29 Ekim 2011de, DTK ve BDP'nin ars zerine Malatya'da bekletilen 24 cenaze iin Ergani lesi'nde esnaflar kepenk amazken, yzlerce kii BDP Diyarbakr ili Ergani le binas nnde bir araya gelerek Kei oban Heykeli'ne doru yrye geti. Yryn ardndan basn aklamasn ardndan sloganlar eliinde tekrar BDP Ergani le binasna doru yrye geen kitleye polis Drtyol mevkiinde tazyikli, su ve gaz bombalar ile mdahale etti. 29 Ekim 2011de, Diyarbakr n Sur lesi'nde Melikahmet Caddesi zerinde bulunan Grin Park nnde toplanan bir grup gen ateler yakarak caddeyi trafie kapatt. Eylem srasnda olay yerine gelen polis tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etti. Genler de polise ta ve havai fieklerle karlk verince atma yaand. Olaylar srasnda 1 ocuk gzaltna alnd. | TOPLANTI ve GSTER ZGRL

399

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

29 Ekim 2011de, DTK ve BDP'nin ars zerine Malatya'da bekletilen 24 cenaze iin Diyarbakr ili Bismil ilesinde eczane ve frnlarn dnda esnaf kepenk amazken, aralarnda Bismil ile Belediye Bakan Cemile Eminolu, BDP Bismil le bakan Kerem Ama'n da bulunduu binlerce kii BDP Bismil ile tekilat nnde bir araya geldi. Sk sk sloganlar atan kitle Nato Caddesi'ne doru yrye geti. Nato Caddesi'nde basn aklamasnn ardndan tekrar yry yapmak isteyen genlere, polis kurunuyla yaamn yitiren Halil brahim Oru'un vurulduu yer olan Nato Caddesi stasyon yannda polis genlere tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etti 29 Ekim 2011de Malatya Adli Tp Kurumunda bir sredir bekletilen ve HPG militanlarna ait olduu iddia edilen 23 cenazenin kimliklerinin tespit edilmesi ve ailelerine teslim edilmesi iin Diyarbakrda yaplamak istenen protesto gsterisine kolluk kuvvetleri mdahale etti. 29 Ekim 2011de, Diyarbakrda DTK ve BDP'nin ars zerine Malatya'da bekletilen 23 cenaze iin Diyarbakr'da esnaflar kepenk amazken, binlerce kii Balar lesi 5 Nisan Mahallesi zgr Yurtta Dernei nnde bir araya geldi. Aralarnda DTK Koordinasyon Kurulu yeleri ve BDP'li milletvekilleri Ayla Akat Ata ve Demir elik ile BDP Diyarbakr Milletvekili Nursel Aydoan, BDP Diyarbakr l E Bakanlar Zbeyde Zmrt ve mer nen, ile belediye bakanlarnn da bulunduu kitle polis tarafndan zrhl aralarla abluka altna alnrken, helikopterler de alan zerinden uu yapt. Kitlenin toplanmasndan sonra, 5 Nisan Mahallesi zgr Yurtta Dernei nnde BDP Mu Milletvekilli Demir elik aklama yapt. Ancak elik'in konuma yapt srada polis kitleye gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale etti. Mdahaleye kitle de ta ve molotoflarla karlk verdi. Mdahale srasndan onlarca evik kuvvet polisi BDP Mu Milletvekilli Demir elik ile Batman Milletvekilli Ayla Akat Ata'nn zerine ullanarak coplarla darp etti. Ayrca milletvekillerine tazyikli su skld. 29 Ekim 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde BDP le binas nnde bir araya gelen binlerce kii, yry gerekletirdi. "Sava, tecride, siyasi soykrma hayr" ve "Glck depreminde en ok insani yardm yapan Botan halk, Van'daki drama sevinen ve bunu destekleyen faist yaklam knyoruz" pankartlarn aan kitle buradan Nur Mahallesi'ne doru yrye geti. Polislerin kitlenin nne gaz bombalar atmas zerine kitle baka bir sokaa dnp alk, zlgt ve sloganlar eliinde yrye devam etti. Nur Mahallesi'nden dil Caddesi'ne kan kitleye polis gaz bombalar ile mdahale etti. Newroz alannda yaplan aklamann ardndan kitle operasyonlar ve PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlar ile grtrlmemesini protesto etmek amacyla 5 dakikalk oturma eylemi yapt. Ardndan kitle dalrken, dil Caddesi zerinde polisler ile genler arasnda zaman zaman atmalar yaand 30 Ekim 2011de, rnak'n Bahelievler, Yenimahalle ve Yeilyurt mahallelerinde toplanan ok sayda kii, ateler yakarak yollar trafie kapatt. PKK Lideri Abdullah calan ile PKK lehine sloganlar atan gruba, bir sre sonra olay yerine zrhl aralarla gelen ok sayda evik kuvvet polisi tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etti. Genlerin de ta, Molotof kokteylleri ve havai fieklerle karlk verdii olaylar ge saate kadar srd. 30 Ekim 2011de, rnak'n dil lesi Adakent Mahallesi'ndeki Newroz alannda bir araya gelen yzlerce kii sloganlar eliinde Adile Nait Caddesi'nde yrye geti. Yry boyunca herhangi bir engelleme ile karlanmayan gruba polis dalma srasnda gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale etti. Kitlenin de mdahaleye talarla karlk vermesi zerine atma kt. 30 Ekim 2011de, rnak'n Bahelievler Mahallesi'nde, Malatya'da bekletilen cenazelere ynelik uygulamalara dikkat ekmek iin yolu trafie kapatt. PKK Lideri Abdullah calan lehine sloganlar atan genler, yola barikat kurdu. Olay yerine TOMA ve panzerlerle gelen polisler ise tazyikli su ve gaz bombalaryla genlere mdahale etti. Mdahaleye talarla karlk veren genler ile polis arasnda atma kt. Polisin att youn gazdan etkilenen yurttalar polise tepki gsterirken, polis ile yurttalar arasnda ksa sreli gerginlik kt. 31 Ekim 2011de, Hakkari'nin ukurca lesi Kazan Vadisinde (Geliy Tiyar) yaplan ve kimyasal silah kullanld iddia edilen operasyonda yaamn yitiren HPG'liler iin Keklik Pnar Mahallesi'ne gsteri yapld. Hakkari-Van Karayolunu ift tarafl trafie kapatarak eylem yaplrken, Kran, Medrese ve Halife Dervi mahallelerinde de gsteri yapld. Eylemlere polis tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale ederken, eylemciler de ta ve molotoflarla karlk verdi. 2 Kasm 2011de, Hakkarinin ukurca lesi Kazan Vadisinde (Gely Tiyar)de kan atmada yaamn yitiren HPGlilerden 4n cenazesinin atama blgesinde bulunmasn ardndan Hakkarinin Keklik Pnar ve Medrese mahallerinde yolara barikat kurarak genler, gsteri yapt. HPGlilerin cesetlerinin paralanmasn 400 TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

protesto eden genlere, polis gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale etti. Yaplan mdahaleye gstericilerde ta ve molotoflarla karlk verdi. Polisin youn olarak kulland gaz bombalarndan dolay Bier, Medrese ve Keklik Pnar mahallesinde birok yurtta etkilendi. 4 Kasm 2011de, Kars'n Selim lesi'nde BDP le rgt son dnemde artan askeri ve siyasi operasyonlar protesto etmek iin yry ve basn aklamas yapmak istedi. BDP Selim le binasnda bir araya gelen ve aralarnda BDP Kars l Bakan Halis zen, Dapnar Belde Belediye Bakan Ayhan Erkmen, BDP Kars il ve ile yneticileri ile ok sayda yurttan bulunduu grup, "Yaasn halklarn kardelii", "AKP sava istiyor. BDP bar istiyor" dvizleri ile Hakkari'nin ukurca lesi'nde yaamn yitiren 36 HPG'linin fotoraflarnn olduu pankart tayarak, "Bij Serok Apo", "ehd namirin" sloganlar ile ar meydanna kadar yrd. Meydanda basn aklamas yapmak isteyen kitleye evik kuvvet polisleri mdahale ederek, pankartlara el koydu. Pankartlarn alnmas ve engellemeye ramen aklama yapld. 4 Kasm 2011de, rnak'n Silopi lesi'nde, dn akam saatlerinde Barbaros Mahallesi'nde, Malatya'da bekletilen cenazelere ynelik uygulamalara dikkat ekmek iin bir grup gen yolu trafie kapatt. Olay yerine zrhl aralarla gelen ok sayda evik kuvvet ve sivil polisler gsteriye mdahale etti. Polislerin mdahalesinin ardndan balayan atma uzun sre srd. Ara sokaklarda genler ile polisler arasnda gece ge saatlere kadar kovalamaca devam ederken, yer yer silah seslerinin gelmesi dikkat ekti. Olaylar, eylemcilerin dalmasyla son buldu. 6 Kasm 2011de, Hakkari'nin ukurca lesi Kazan Vadisi'nde (Geliy Tiyar) kimyasal silah kullanld ileri srlen ve 36 HPG'linin yaamn yitirdii operasyonu protesto eden bir grup Hakkari-Van Karayolu'nu trafie kapatarak, ate yakt. Cadde zerine geen kitleye polis tazyikli su ve gaz bombalaryla mdahale etti. Genler de mdahaleye ta ve molotoflarla karlk verdi. Bu srada Keklikpnar Mahallesi'nde bir araya gelen grup da yrye geti, ancak burada da polis mdahale etti. 7 Kasm 2011de, rnak ili BDP Silopi le rgt, Hakkri'nin ukurca lesi Kazan Vadisi'nde 36 HPG'linin yaamn yitirdii operasyonu protesto etmek amacyla AKP le binasna temsili tabut ile yry gerekletirmek istedi. Nuh Mahallesi'nde bir araya gelen binlerce kii, sloganlar eliinde yrye geti. Binlerce kiinin yryne izin verilmemesi zerine kitle oturma eylemi balatt. Oturma eyleminin ardndan slogan atarak tekrar yrye geen kitleye polis, tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etti. Polis mdahalesine kitle de ta ve molotoflarla karlk vermesi zerine atma kt. Mdahale srasnda Asiye Yiit (42) isimli yurttan gaz bombasyla yaraland, 3 kiinin de gzaltna alnd ve Silopi le Emniyet Mdrl'nde tutulduu belirtildi. 7 Kasm 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde Hakkari'nin ukurca lesi Kazan Vadisi'nde 36 HPG'linin yaamn yitirdii operasyonlar protesto etmek amacyla bir grup gen, dil Caddesi'ni trafie kapatarak eylem yapt. Eylem yerine zrhl aralarla gelen ve yzleri maskeli polisler, gruba gaz bombalaryla mdahale etti. Yaplan mdahalenin ardndan grubun dalmasna ramen polislerin etrafa rastgele gaz bombalar atmaya devam etmesi dikkat ekti. Atlan youn gaz bombalarndan etkilenen Nur ve Cudi mahallelerindeki yurttalar, polise tepki gsterdi. 7 Kasm 2011de, Hakkari ili Yksekova ilesinde, ukurca lesi Kazan Vadisi'nde, kimyasal silah kullanld ileri srlen operasyonda yaamlarn yitiren HPG'li Aynur Krba ve Reat Aslan'n cenaze defin ilemlerinin ardndan yrye geen kitleye polis mdahale etti. PKK lehine ve AKP aleyhine slogan atarak ile merkezine doru yrye geen kitleye polisler gaz bombas ve tazyikli su ile mdahalede bulunduktan sonra genler Van Yolu, zgrlk Meydan ve Gngr Mahallesi'nde barikatlar kurarak polise karlk verdi. 8 Kasm 2011de, Hakkari'nin Yksekova lesi'nde bir araya gelen genler yola barikatlar kurarak ate yakt. Sk sk, "ntikam", "Krdistan faizme mezar olacak". "Gever ovas Apocular yuvas" sloganlarn atan grup, ile merkezinde yry dzenlemek isteyince polis gaz bombalar ve tazyikli suyla mdahalede bulundu. Genlerin de ta ve molotoflarla karlk verdii mdahaleyle birlikte atma kt. 9 Kasm 2011de rnakn Cizre lesinde BDPye ynelik operasyonlar protesto etmek iin dzenlenen gsteriye polis ekiplerinin gaz bombalaryla mdahale etti 10 Kasm 2011de Malatya Adli Tp Kurumunda bir sredir bekletilen ve Hakkrideki Kazan Vadisinde yaplan askeri operasyon sonucu yaamn yitiren HPG militanlarna ait olduu iddia edilen cenazelerin kimliklerinin tespit edilmesi ve ailelerine teslim edilmesi iin Hakkride protesto gsterisi yapan gruba polis gaz bombalaryla mdahale etti. | TOPLANTI ve GSTER ZGRL

401

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

10 Kasm 2011de, Sabah saatlerinde Van Valilii nnde bir araya gelerek adr talebinde bulunan ve "Vali istifa" slogan atan gruba polis mdahale etti. Tazyikli su ile yaplan mdahalede 2 kii gzaltna alnrken, dalan depremzedeler ise, arama kurtarma almalarnn devam ettii Bayram Oteli enkazna geldi. Depremzedeler, burada tepkileri dile getirmeye devam ederken, olay yerine Babakan Yardmcs Beir Atalay geldi. Depremzedelerle grmeye alan Atalay, tepkilerin artmas zerine "Beni dinleyecek misiniz?" diye sorduktan sonra, elini sallayarak, olay yerinden ayrld. Ardndan ise polis gaz bombalar ile mdahalede bulundu. kan olaylarda, 2 kii yaralanrken, 3 kii de gzaltna alnd. 10 Kasm 2011de, Hakkarinin ukurca lesi Kazan Vadisinde 22-24 Ekimde yaanan, 36 HPGlinin yaamn yitirdii ve kimyasal silah kullanld iddialarnn bulunduu operasyonu protesto etmek amacyla Hakkari-Van karayolunda gsteri yapan gruba polis gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale etti. Yaplan mdahale sonucunda ismi renilemeyen bir ocuun gzaltna alnd ve Hakkari Emniyet Mdrl ocuk ubesine gtrld bildirildi. 11 Kasm 2011de, Van ilinde Bayram Oteli nnde bir araya gelen bir grup depremzede basn mensuplarna gerekleri yanstmadklar gerekesiyle tepki gsterdi. "Neden gerekleri yanstmyorsunuz, sadece babakan ve bakanlarn sylediklerini veriyorsunuz. Canl yayna kp yalan syleyeceinize gelin halkn sorunlarn dinleyin" diyerek basn mensuplarna tepki gsteren gruba polis biber gaz ile mdahale etti. Bir kiinin gzaltna alnd olaylar sona erdi. 12 Kasm 2011de Hakkrideki Kazan Vadisinde ve Diyarbakrn Dicle lesindeki operasyon ve atmada yaamlarn yitiren HPG militanlar Mizbah Ezer ve mer Erdoann Diyarbakrda dzenlenen cenaze treni iin toplananlara polis ekiplerinin gaz bombalaryla ve basnl suyla mdahale etti 14 Kasm 2011de, Kard Kartepe isimli deniz otobsnde dzenlenen operasyonda yaamn yitiren ve stanbul Adli Tp Morgu'ndan ailesi tarafndan alnan HPGli Mensur Gzel'in cenazesi yzlerce aralk konvoyla Yeniky Mezarl'na getirildi. Drt ayr noktada polisler tarafndan durdurulan cenaze konvoyu, 75. Yol Doum Hastanesi Kava'nda, zrhl polis aralar ve ok sayda evik kuvvet polisi tarafndan n kesilmiti. Konvoyda BDP E Genel Bakan Gltan Kanak, Diyarbakr Bamsz Milletvekili Leyla Zana, DTK Koordinasyon Kurulu yesi Ayla Akat Ata, BDP'li belediye bakanlarnn yan sra binlerce kii yer ald. Cenazeyi Balar lesi 5 Nisan Mahallesi'nde bulunan eve gtrmek isteyen Gzel ailesinin istei, polis tarafndan reddedilirken, polis cenazenin Yeniky Mezarl'na gtrlmesini istedi. Ailenin srarlarna ramen izin vermeyen polis, cenazeyi yaklak 3 saat yolda durdururken, Diyarbakr'da trafik fel oldu. Cenazenin engellendii haberinin duyulmas zerine Balar 5 Nisan Mahallesi ile ehitlik Mahallesi'nde yzlerce kii toplanarak, polisin tutumunu protesto etti. ehitlik Mahallesinde yaplan protesto gsterisinde yurttalar, Yeniky Mezarl'na yrmek istemesi zerine polis kitleye gaz bombas ve tazyikli suyla mdahale etti. Kitlenin de talarla karlk vermesi zerine atma kt. Kalabaln dalmas ile olaylar sona erdi. 15 Kasm 2011de, rnak ili Cizre lesi'nde toplanan bir grup gen, PKK'nin kurulu yldnm ile PKK Lideri Abdullah calan zerindeki tecride dikkat ekmek amacyla dil Caddesi'ni trafie kapatt. calan ile PKK lehine slogan atan grup, daha sonra Drtyol Kava'na doru yrye geti. Drtyol Kava'nda barikat kuran polis, yry yapan genlere tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etti. Grubun da ta, havai fiek ve molotof kokteyller ile karlk vermesi zerine atma kt. atma srasnda polisin bulunduu alana atlan ses bombasnn byk bir grlt ile patlamas ksa sreli panie neden oldu. 17 Kasm 2011de, rnak ili Cizre ilesinde kaak elektrik kontrol yapld. Baskn eklinde gerekleen kontrole tepki gsteren yurttalar ve Menderes lkretim Okulu'ndan kan yzlerce renci ksa srede BDP ile binas nnde toplanmaya balad. "Basklar bizi yldramaz", "Kahrolsun AKP" ve "Bij Serok Apo" slogan atan rencilere polis plastik mermi ve gaz bombas ile mdahalede bulundu. Polis mdahalesine karlk renciler akrep tipi zrhl aralar ta yamuruna tuttu. Atlan gaz bombalarn polise geri atan rencilere civarda bulunan yurttalar alklar ile destek verdi. Cudi Mahallesi'ne zrhl aralar eliinde kaak elektrik denetimine giden polisler, burada da mahalle sakinlerinin tepkisi ile karlat. Polisin zrhl aralar ile baskn dzenlemesine tepki gsteren yurttalara polis gaz bombalar ile mdahalede bulundu. Polis mdahalesinde polisin rastgele att gaz bombasnn bana isabet ettii 10-12 yalarndaki Y. O. simli ocuk ar yaraland. Yaral ocuk Cizre Devlet Hastanesi'ne kaldrld. Olaylarn devam ettii Cudi Mahallesi'nde mahalle adeta sis bulutu ierisinde kalrken birok evin ierisine de gaz bombas atld grld. 18 Kasm 2011de, Hakkari'nin ukurca (el) lesi Kazan Vadisi'nde 22-24 Ekim tarihleri arasnda balatlan ve kimyasal silah kullanld ileri srlen operasyonda yaamn yitiren HPG'lilerden Glistan Ko 402 TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

(Zilan Hakkari), Cemil Erol (Serdar Mezrai) ve Giyasettin Kaval'n (Dlad Aryen) cenazeleri, onbinlerce kiinin katld trenle defnedildi. Trenden sonra bir grup Keklik Pnar Mahallesi'nde Hakkari-Van Karayolu'nu trafie kapatarak yrye geti. Yaplan yrye polis gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale etti. Mdahale ile birlikte olaylar Medrese Bier ve Smbl mahallelerine de srad. 18 Kasm 2011de, Hakkari'nin ukurca lesi Kazan Vadisi'nde kimyasal silahlarn kullanld iddia edilen operasyonda yaamn yitiren HPG'li Belkz Yeilyurt'un cenazesini Diyarbakr Eitim ve Aratrma Hastanesi kavanda durduran polis ile yaplan grmeler sonu vermedi. Cenaze aracna el koyan polis zrhl aralar eliinde cenazeyi Yeniky Mezarl'na doru yola kard. Ailenin cenazeyi Bayramolu Camii'ne getirip burada dini vecibelerini yerine getirdikten sonra topraa verme istediini kabul etmeyen polis yetkilileri, BDP Milletvekili Emine Ayna, BDP l E Bakanlar Zbeyde Zmrt ve mer ner'in grmeleri sonras da tavrlarndan vazgemedi. Grmelerin sonu vermemesi zerine yurttalar bir mddet yolu trafie kapatrken, polislerin zrhl aralarla cenazeye el koymas ve Yeniky Mezarl'na doru gtrmesi zerine, aralarna binen yurttalar polis aralarn takip etmeye balad 22 Kasm 2011de stanbulun Kkekmece lesinde bal Halkal Semtinde 18 Kasm 2011de dzenlenen bir protesto eylemine mdahale eden polis ekiplerinin gzaltna ald ve parasz eitim talebiyle Babakan Recep Tayyip Erdoan protesto ederek yasad rgt yesi olduu gerekesiyle 18 ay tutuklu kalan Berna Ylmazn gzaltnda darp edilmesi nedeniyle burnunun krld renildi 25 Kasm 2011de, rnak'n Silopi lesi Karyaka Mahallesi'nde toplanan yzlerce kii, PKK'nin 33. kurulu yldnmn kutlad. Kurulan ses sitemi eliinde yzlerce yurtta halay ekti. Havai fiek gsterisinin yapld kutlamada, sk sk PKK Lideri Abdullah calan ve PKK lehine sloganlar atld. Kutlama srasnda mahalleye gelen polis gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahalede bulunurken, genler de polise talarla karlk verdi. 26 Kasm 2011de, rnak'n Silopi lesi'nde PKKnin 33. kurulu yldnmn kutlamak amacyla Baak Mahallesi'nde len dzenledi. lene BDP le yneticileri, Bar Anneleri nisiyatifi yelerinin de aralarnda bulunduu yzlerce kii katld. Sayg duruu ile balayan lende kitleye hitaben konuan BDP le Yneticisi Kamil Demirhan, "27 Kasm dirili bayramn" cokuyla kutladklarn ifade ederek, "Dirili Bayram yok saylan, l toprayla rtl Krt halknn dirilerek kendine gelmesi ve zgrlne doru yol almasdr" dedi. Kurulan ses sitemi eliinde yzlerce yurtta halay ekti. Havai fiek gsterisinin yapld kutlamada, sk sk PKK Lideri Abdullah calan ve PKK lehine sloganlar atld. len srasnda, mahalleye ok sayda zrhl ara ve TOMA aracnn gelmesi ile polis gaz bombalar ve tazyikli su ile kitleye mdahalede bulunurken, genler de polise ta, molotof ve havai fieklerle karlk verdi. Yaral olup olmad konusunda bilgi edinilemezken, mahalleye gelmek isteyen ambulanslar da polis tarafndan engellendi. Genlerin dalmasyla ilede olaylar da son buldu. 27 Kasm 2011de, Blgesel Amatr Futbol Ligi 2'inci grupta mcadele eden Hakkari Zapspor ile rnakspor arasnda oynanan ve gerginliklerin yaand man sonucunda, polisin seyircilere gaz bombalar ile mdahale etti. te yandan 27 Kasm nedeniyle de birok mahallede gsteriler yapld. 27 Kasm 2011de, Hakkride Abdullah calann ay akn bir sredir avukatlaryla grtrlmemesini ve Asrn Hukuk Brosu yesi avukatlarn KCK Soruturmas kapsamnda tutuklanmasn protesto etmek isteyen gruba kar polis ekiplerinin youn bir ekilde gaz bombas kulland. 27 Kasm 2011de, PKK'nin kurulu yldnm nedeniyle Hakkari'nin Yksekova lesi'nde etkinlik dzenlenirken, rnak'n dil (Hezex) lesi'nde yaplan gsteriye ise polis mdahale etti. 27 Kasm 2011de, rnak'n dil (Hezex) lesi'nde, ilenin en ilek caddesi olan Adile Nait Caddesi'ni trafie kapatp gsteri yapan genlere polis gaz bombalar ve tazyikli suyla mdahale etti. Polisin mdahalesine genler de talarla karlk verdi. Mdahale srasnda gaz bombalarn baz evlerin baheleri ve balkonlarna dt bildirilirken, youn gazdan etkilenen yurttalar poliste tepki gsterdi. Olaylar sokak aralarnda bir sre devam etti. 27 Kasm 2011de, Mardin'in Nusaybin lesi'nde ise, yaplan eyleme polisin mdahalesi sonrasnda kan olaylarda zihinsel engelli 22 yandaki Nihat Cansu isimli yurttan gzaltna alnd bildirildi. Cansu Nusaybin le Emniyet Mdrl'ne gtrld. 28 Kasm 2011de Mardinin Dargeit lesinde, PKKnin 33. kurulu yldnmn kutlamak isteyen gruba polis ekiplerinin gerek mermilerle ate at renildi. | TOPLANTI ve GSTER ZGRL 403

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

28 Kasm 2011de, Hakkrinin Yksekova lesinde Abdullah calann ay akn bir sredir avukatlaryla grtrlmemesini ve Asrn Hukuk Brosu yesi avukatlarn KCK Soruturmas kapsamnda tutuklanmasn protesto etmek isteyen gruba gaz bombas ve basnl suyla mdahale etti. 29 Kasm 2011de Kocaelinde Fze Kalkan Deil Demokratik Lise stiyoruz talebiyle kurulan alk grevi adrna polis ekipleri mdahale etti. 30 Kasm 2011de Kocaelinde 29 Kasm gn Fze Kalkan Deil Demokratik Lise stiyoruz talebiyle kurulan alk grevi adrna polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu yaplan gzalt uygulamalarn protesto etmek isteyen kiilere polis mdhale etti. 30 Kasm 2011de, rnakn Cizre lesinde Cudi Mahallesi'nde bulunan 2 Nolu Salk Oca'na Cizre le Emniyet Mdrl'ne bal polislerin Mobese kameralar kurma giriimi ile balayan gerginlik srerken, mahalle sakinlerinin dn yapt protesto gsterisine polis tarafndan mdaha edildi. Polisin mdahalesi ile ksa srede atmaya dnen olayda, polislerin etrafa rastgele gazbombas att grld. Atlan ok sayda gaz bombas evlerin avlusuna isabet ederken, bata ocuklar ve yallar olmak zere ok sayda kii fenalk geirdi. Mahalle sakinleri, polisin mdahale esnasnda kalenikoflar ile havaya iki arjr mermi sktn iddia etti. Mobese kameralarnn dikilmek istendii gnden bu yana mahalleli olarak huzurlarnn kalmadn belirten yurttalar, Artk bktk her gn evlerimize rastgele gaz bombas atlyor. Gazbombalar ile Mehmet Uytun gibi ocuklar m ldrmek istiyorlar diye, tepki gsterdi. 1 Aralk 2011de Kocaelinde Fze Kalkan Deil Demokratik Lise stiyoruz talebiyle kurulan alk grevi adrna polis ekiplerinin mdahale etti. 6 Aralk 2011de BDPnin Diyarbakrda dzenledii miting sonras dzenlenen yryte faili mehul bir ekilde ldrlen Murat Elibolun nar lesindeki mezarn ziyaret etmek isteyen gruba polis ekipleri mdahale etti. 13 Aralk 2011de Tuncelinde Fze Kalkan Deil Demokratik Lise stiyoruz talebiyle kurulan alk grevi adrna polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu Tunceli Genlik Dernei yesi Gnl Bozkurt ve zgr smailoullar adl 2 kii gzaltna alnd 13 Aralk 2011de, stanbul niversitesi'ne gelen Cumhurbakan Abdullah Gl' protesto eden rencilere polisin mdahalede bulunduu ve yaklak 15 renciyi gzaltna ald renildi. 24 Aralk 2011de Mara Katliamnn 33. yldnm nedeniyle Kahramanmarata yaplmak istenen miting gvenlik gerekesiyle Kahramanmara Valilii tarafndan bir ay ertelenmiti. Karara ramen katliamda yaamn yitirenleri anmak amacyla 24 Aralk 2011de Kahramanmaraa gelenler, ehrin giriinde gvenlik gleri tarafndan durduruldu. Kahramanmaran Pazarck lesine bal Narl Beldesinde cem evi nnde toplanan gruba da gaz bombalar ve coplarla mdahale etti. 24 Aralk 2011de anakkalede Fze Kalkan Deil Demokratik Lise stiyoruz talebiyle kurulan alk grevi adrna polis ekiplerinin mdahale etti. 26 Aralk 2011de Antalyada Fze Kalkan Deil Demokratik Lise stiyoruz talebiyle kurulan alk grevi adrna polis ekiplerinin mdahale etti. 29 Aralk 2011de, Diyarbakr'da, rnak'n Uludere (Qlaban) lesi'ne bal Ortasu (Roboski) Ky'nde yalanan katliam protesto etmek iin on bini akn kii BDP il binas nnde topland. Ardndan Kouyolu Park'na doru yrye geen kitleye polis izin vermedi. Yryte srar eden kitleye polis tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etti. 29 Aralk 2011de, stanbul Taksim Meydan'nda Uludere Katliam'n protesto etmek amacyla toplanan ve aklama yaptktan sonra sloganlarla Tarlaba Bulvar'na doru yrmeye balayan kitleye, polisin gaz bombalar ve tazyikli su ile mdahale edildi. 29 Aralk 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde, Uludere lesi'ne bal Ortasu (Roboski) Ky'nde yaanan katliam protesto etmek iin ok sayda yurtta, BDP le binas nnde bir araya geldi. Yurttalar daha toplanmadan polis gaz bombas ve tazyikli su ile yurttalara mdahalede bulundu. Mdahaleye talarla karlk veren yurttalar ile polis arasnda kan atmalar yurttalarn ara sokaklara dalmas ile sona erdi. 404 TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

29 Aralk 2011de, Diyarbakr'da, Ortasu (Roboski) Ky'nde yaanan katliam protesto etmek iin yrye geen on bini akn kiiye polis mdahale etti. 29 Aralk 2011de, rnak'n Uludere (Qilaban) lesi'ne bal Ortasu (Roboski) Ky'ndeki katliam knamak iin BDP Hakkari Milletvekili Esat Canan, BDP le Bakan Rustem Demir ile sivil toplum rgt temsilcileri ile demokratik kitle rgt temsilcilerin de aralarnda bulunduu binlerce kii kalabalk bir grup, BDP ile binas nnde topland. lede kepenkler kapal bulunurken, grup, buradan Eski cezaevi kavana doru yrye geti. Okullu boykot eden renciler, toplu olarak yrye katld. Yaplan yry srasnda ilk olarak polis kitlenin nn zrhl aralarla kesti. Polisin tutumunu knayan kitle ise oturma eylemine geti. Oturma eyleminden sonra polisin geri ekilmesi zerine kitle, tekrar yrye devam ederek aklamann yaplaca kavaa kadar geldi. Yry sonras ilk olarak yaamn yitirenler iin bir dakikalk sayg duruu yapld. Sayg duruundan sonra BDP Hakkari Milletvekili Esat Canan konutu. Canan'n konumas srd srada polis ok sayda zrhl ara eliinde gaz bombas ve tazyikli suyla mdahale etti. Mdahale srasnda polis direk Milletvekili Canan'n zerine tazyikli su skarken, genler mdahale talarla karlk verdi. 30 Aralk 201de, Van'n Bakale lesi'nde Hakkari ili Uludere de yaanan katliam protestosuna polis mdahale etti. Yrye geen kitleye polis gaz bombas ve tazyikli suyla mdahalede bulundu. Polisin mdahalesine genler talarla karlk verdi. Olaylarn srd ilede aralarnda 1 ocuun da bulunduu 5 kii gzaltna alnd. 16 yandan kk bir ocuun ise polisler tarafndan darp edilerek gzaltna alnd grld. 30 Aralk 2011de, Diyarbakr ili Silvan ilesi Feridun Mahallesi Diyarbakr Caddesi zerine kan genler yolu trafie kapatarak Uludere'de yaanan katliam protesto etti. Bunun zerine olay yerine gelen polisler, genlere gaz bombas ve tazyikli su ile mdahale etti. 30 Aralk 2011de, Roboski Ky'nde F-16 sava uaklar ile katledilen 34 kyl iin Mu'un Yeilce Mahallesi'nde yaplan yrye polis mdahale etti. Polisin tazyikli su ve gaz bombalar ile mdahale etmesi zerine genler de ta ve molotof kokteylleri ile karlk verdi. 30 Aralk 2011de, rnak'n Uludere lesi'ne bal Ortasu (Roboski) Ky'nde gerekletirilen bombardman sonucu 35 kylnn katledilmesi Dicle niversitesi'nde dersler boykot edilerek protesto edildi. Derslere girmeyerek niversite ierisinde protesto gsterisi dzenleyen rencilere mdahale eden polis, 30 niversite rencisini gzaltna ald. 30 Aralk 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde Roboski Katliam'n protesto etmek iin esnafn kepenk kapatt, rencilerin okulu boykot ettii derse girmeyen rencilere polis gaz bombalar ile mdahalede bulundu. Nur Mahallesi'nde bulunan Atatrk Lisesi rencileri katliam protesto etmek iin derslere girmeyerek okul bahesinde topland. Youn nlem alan polis, gaz bombalar ile rencilere mdahale etti. Mdahale esnasnda 16-17 yalarnda bir renci gaz bombas kapslnn kafasna isabet etmesi sonucu yaraland. Gzaltna alnma korkusuyla hastaneye kaldrlamayan renci arkadalar tarafndan hemen olay yerinden uzaklatrld. 30 Aralk 2011de, rnak'ta, Uludere lesi'ne bal Roboski Ky'nde 34 kylnn yaamn yitirdii katliam protesto etmek iin yzlerce kii BDP rnak l binas nnde topland. Youn nlem alan polis, meydana varmadan kitleye gaz bombalar ile mdahale etti. Mdahaleye talarla karlk veren genler ile polis arasnda bir anda balayan atmalar kent geneline yayld. Sava alanna dnen kentte polis tm caddeleri trafie kapatt 31 Aralk 2011de, Diyarbakr'n merkez Kayapnar lesi Huzurevleri Mahallesi 4. sokak 9 numaral dairede kalan 2 kiinin infaz edildii haberini alan binlerce kiinin, Ninova Alveri Merkezi nnde toplanarak olayn gerekletii yere yrmek istemesi ile balayan olaylara yzlerce evik kuvvet ve sivil polis mdahale etti. 31 Aralk 2011de, Roboski Katliam'n protesto etmek iin Urfa Demokrasi Platformu nclnde yaplmak istenen eyleme tazyikli su ve biber gazyla mdahale eden polis ok sayda kiiyi gzaltna ald. 2011 Ylnda Toplant ve Gsteriler Nedeniyle Alan Soruturmalar 11 Ocak 2011de Lice Belediyesi tarafndan dzenlenen 2'nci Fis Kltr Sanat Festivali'ne katldklar gerekesi ile aralarnda Sur Belediye Bakan Abdullah Demirba, Balar Belediye Bakan Yksel Baran Lice Belediye Bakan Fikreye Aytin, nar Belediye Bakan Ahmet Cengiz, BDP PM yesi Fethi Gm, | TOPLANTI ve GSTER ZGRL 405

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

BDP Diyarbakr eski l Bakan Nijat Yaruk ve Yeniehir Belediye Bakan Selim Kurbanolu'nun da bulunduu 53 BDP'li hakknda soruturma balatld. 12 Ocak 2011de Hakkari'nin Yksekova ve rnak'n Silopi ilelerinde yaplan basn aklamalarnda polisin sert tutumunu protesto etmek iin 13 Aralk'ta rnak'ta dzenlenen yrye katld iin hakknda "Toplant ve gsteri yryleri kanununa muhalefet etmek" gerekesi ile rnak l Genel Meclisi Bakan Leyla Birlike soruturma ald. 12 Ocak 2011de rnak'n Beytebap lesi Belediye Bakan Yusuf Temel hakknda rnak'ta katld bir basn aklamas dolays ile "Toplant ve gsteri yryleri kanununa muhalefet etmek" gerekesi ile rnak Cumhuriyet Savcl tarafndan soruturma balatld. 18 Ocak 2011de Mardin'in Derik lesi'nde, askeri operasyonlar protesto etmek iin getiimiz yl 10 Temmuz'da dzenlenen yrye katldklar ve "Toplu gsteri ve yryleri kanununa muhalefet" gerekesiyle 37 kii hakknda soruturma ald. 18 Ocak 2011de, Diyarbakrda geen hafta grlen KCK durumasnda tutuklu bulunan insan haklar savunucular, seilmi belediye bakanlar ve siyasetilerin serbest braklmas iin Mardin E Tipi Kapal Cezaevinde bulunan, zlgt eken ve slogan atarak protestolarn yapan 23 mahpus hakknda cezaevi savcs soruturma balatt. 21 Ocak 2011de Mardin'in Derik Belediye Bakan alar Demirel, getiimiz yl Kzltepe'de "Kadna ynelik iddet ve tecavz kltrne hayr" sloganyla dzenlenen yry ve basn aklamasna katld gerekesiyle hakknda "Toplant ve gsteri yryleri kanununa muhalefet" iddiasyla soruturma ald. 25 Ocak 2011de BDP Van l rgt'nn 27 Kasm'da Ehmed Xan Park'nda dzenledii "Bar ve Demokrasi leni" ile ilgili BDP Van l Ebakan Cneyt Cani hakknda soruturma balatld. . 29 Ocak 2011de Elaz'n Karakoan lesi'nde, BDP le rgt tarafndan 8 Ocak'ta Krt dili zerindeki basklar protesto etmek ve anadilde eitim iin dzenlenen yrye katldklar gerekesiyle 46 BDP'liye "Toplant ve gsteri yryleri kanununa muhalefet" ettikleri iddiasyla soruturma ald 1 ubat 2011de BDP Bulank le E Bakanlar Mahinur Ta ve Rahmi elik ve 5 ile yneticisi, ile rgtnn hazrlad 2011 yl takviminde, DTP'nin kapatlmas nedeni ile 16 Aralk'ta dzenlenen yryte korucularn kitleye at ate sonucu yaamn yitiren Necmi Oral ve Kemal Aca ile etkinliklerde ekilen fotoraflar kullandklar iin haklarnda alan soruturma kapsamnda ifade verdi. 10 ubat 2011de Batman'da 1993 ylnda katledilen DEP Milletvekili Mehmet Sincar'n lm yldnm nedeniyle 2009 ylnda Mardin'in Kzltepe lesi'nde yaplan mezarlk ziyaretine katldklar gerekesi ile haklarnda soruturma alan tutuklu DEP eski Milletvekili Hatip Dicle ve kapatlan DTP'nin Diyarbakr eski l Bakan Frat Anl, Diyarbakr Cumhuriyet Basavcl'na ifade verdi 22 ubat 2011de Viranehir'de 15 ubat'ta yaplan gsteri nedeniyle, "Su ve suluyu vmek", "2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu'na muhalefet etmek" ve "rgt propagandas yapmak" sulamalarndan dolay 26 kii hakkndan soruturma balatld. 25 ubat 2011de Urfa'da 26 Aralk 2010 tarihinde BDP ve DKH tarafndan "Tecavz kltrn aalm, demokratik zerklii ina edelim" slogan ile dzenlenen yrye katlan aralarnda BDP il ve ile yneticilerinin de bulunduu 42 kii hakknda "Su ve suluyu vme" ve "Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu'na muhalefetten Urfa l Emniyet Mdrl tarafndan soruturma balatld. 2 Mart 2011de, Viranehir'de 21 ubat'ta BDP ile binas nnde "21 ubat Dnya Anadil Gn" nedeni ile aklama yapan belediye meclis yesi Aye Src, hakknda "2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu'na muhalefet etmek" iddiasyla alan soruturma kapsamnda emniyet mdrlne arld. 3 Mart 2011de Silopi Belediye Bakan Emin Tourlu, ilede yaplan eitli basn aklamalarna katld iin hakknda "Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu'na muhalefet etmek" gerekesi ile alan soruturma kapsamnda ifadesi alnmak zere Cumhuriyet Savcl'na arld. 8 Mart 2011de PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin yldnm nedeniyle 15 ubat'ta Urfa'nn Ceylanpnar lesi'nde yaplan protesto yry ve basn aklamasna katldklar gerekesiyle 52 406 TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

kii ve 1999 ylnda Nusaybin'e bal Bagok Da'nda kan atmada yaamn yitiren ve lm yeni aklanan PKK'li Mahmut Gven (Biar) iin yaplan taziye trenine katldklar gerekesiyle 150 kii hakknda soruturma balatld. 8 Mart 2011de Silvan'da aralarnda BDP ile yneticilerinin de aralarnda bulunduu 122 kii hakknda, 15 ubat 2009 tarihinde, PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliini protesto eylemine katldklar gerekesi ile soruturma ald. 24 Mart 2011de Diyadin Belediye Bakan Celal Tanrverdi, CHP Diyadin le Bakan Serhat zdemir, Diyadin Polat Dershanesi Sahibi Niyazi Polat, Diyadin Belediyesi Meclis yesi Orhan Tun ve esnaf Hanefi Tun, 15 ubat'ta Diyadin'de kan olaylarda kitleyi ynlendirdikleri gerekesi ile "Toplant ve gsteri yryleri kanununa muhalefet etmekten" dolay haklarnda balatlan soruturma kapsamnda ifade verdi. 25 Mart 2011de Viranehir'de 16 Mart gn Halepe Katliamnn yldnmnde protesto amal yaplan yry ve basn aklamasna katlan, aralarnda BDP le Bakan Ferzende Ata, Belediye Bakanvekili Mehmet Burun, Belediye Bakan yardmclar Nayif Aslan, Suna Ulutrken ve Av. Mevlt Gne'in de bulunduu 37 kii hakknda soruturma ald. 30 Mart 2011de Diyarbakr'n Silvan lesi'nde geen yl dzenlenen 19 Aralk Cezaevi Katliamna ilikin yry ve 29 Aralk 2010 tarihinde Krt siyasetileri ve insan haklar savunucularnn da aralarnda bulunduu ok sayda kiinin tutuklanmasnn protesto edildii yrye katld iin hakknda, "Toplant ve Gsteri yryleri kanununa muhalefet" etmek sulamas ile soruturma alan BDPli Silvan Belediye Bakan Erdede, Silvan Cumhuriyet Basavcl'na ifade verdi. 4 Nisan 2011de Demokratik Toplum Kongresi (DTK) ve BDP'nin "Ji bo jiyanek bi rmet an azad an azad (Onurlu bir yaam iin ya zgrlk ya zgrlk)" iar ile Elaz'da kutlanan Newroz Bayram soruturmalk oldu. 8 Nisan 2011de Van Belediye Bakan Bekir Kaya, hakknda 2010'da yaplan Krt dili etkinliklerine katld gerekesiyle "rgt propagandas yapmak" ve "Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu'na muhalefet etmek" iddiasyla soruturma ald. 13 Nisan 2011de Kars'ta hi bir olayn yaanmad 8 Mart Dnya Kadnlar Gn'ne katlan 5'i kadn 25'i erkek olmak zere 30 kii hakknda "Toplant ve gsteri yryleri kanuna muhalefet etmek" gerekesiyle soruturma ald. 18 Nisan 2011de Erzurum'un Tekman lesi'nde Newroz kutlamalarnda "rgt propagandas yaptklar" iddias ile haklarnda soruturma alan BDP le E Bakanlar Metin Bingl ve Berin Demirkaya ile ile yneticileri enol Suvariolu, Ersin Polat ve mit Gle gzaltna alnd. 24 Nisan 2011de 1999 ylnda Nusaybin'e bal Bagok Da'nda kan atmada yaamn yitiren PKK'li Mahmut Gven (Biar) iin 1 Mart 2011 tarihinde Ceylanpnar'da ailesi tarafndan alan taziyeye katlan 41 kii hakknda Ceylanpnar Cumhuriyet Savcl tarafndan soruturma balatld. 25 Nisan 2011de BDP Lice le rgt tarafndan, YSK'nn veto karar ve blgede yaanan polis iddetini knamak amacyla 22 Nisan'da ilede gerekletirilen yrye Lice Belediyesi'nde ofr olan Cuma Aksu, Maallah Yaan, Mzgin Tursun, aban Oru, Abdullah akr, Bayram Aytek ve Behet Beyhan hakknda "lede yaplan izinsiz gsteriye kamu aralaryla elik ettikleri ve ana yolu kapatarak trafii engelledikleri" gerekesiyle Lice Cumhuriyet Savcl tarafndan soruturma ald. 29 Nisan 2011de Diyarbakr'n ermik lesi'nde YSK'nin veto kararnn protesto edilmesi ve polis kurunu ile yaamn yitiren Halil brahim Oru iin yaplan basn aklamasna katlan BDP ermik le Yneticisi Mehmet Emin Takran hakknda "Krt Halk nderi Sayn Abdullah calan" ifadesini kulland iin "Suu ve suluyu vme" iddias ile savclk soruturma balatt. 1 Mays 2011de rnak'n Cizre lesi'nde aralarnda Cizre Belediye Bakanvekili Mehmet Sa, BDP le Bakan Esat Malko il ve ile belediye meclis yeleri ile BDP le yneticilerinin de bulunduu 15 kii hakknda "rgt yesi olmak" ve "rgt adna su ilemek" iddialar ile soruturma balatld. 31 Mays 2011de Uludere Belediye Bakan kran Sincar hakknda 8 Mart Dnya Kadnlar Gn ve Newroz Bayram'na katld gerekesiyle soruturma ald. | TOPLANTI ve GSTER ZGRL 407

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

3 Haziran 2011de Varto'da 26 Mart tarihinde Demokratik zm adr'na yaplan polis baskn sonras alan soruturma kapsamnda Varto BDP le Bakan Srr Sever ve BDP le yneticileri Hseyin Gne, Halime Cokun ve Serhat Geldi, Varto Cumhuriyet Savcl'na arld. 7 Haziran 2011de Mardinin Nusaybin ilesinde YSKnn Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou adaylarn veto etmesine 21 Nisanda protesto eden grup iinde yer alan BDP Mardin l Bakan Yardmcs Ahmet Bingle rgt propagandas yapmak ve Su ve suluyu vmek iddiasyla soruturma ald. 15 Haziran 2011de MEYADER nclnde 18 Mays 1982 tarihinde Diyarbakr Cezaevi'nde yaanan basklar protesto etmek amacyla bedenini atee veren Ferhat Kurtay, Eref Anyk, Necmi ner ve Mahmut Zengin'in lm yldnmnde "Mays ehitleri" slogan ile dzenledii yrye katld gerekesiyle "rgt propagandas yapmak" ile sulanan Avrupa Parlamentosu eski yesi Feleknaz Uca hakknda soruturma balatld. te yandan aralarnda BDP E Genel Bakan Filiz Koali, BDP Diyarbakr l Bakan Ali Aydn, Balar Belediye Bakan Yksel Baran, Yeniehir Belediye Bakan Selim Kurbanolu'nun da aralarnda bulunduu 15 kii hakknda da ayn gereke ile soruturma ald. 15 Haziran 2011de BDP Varto le Bakan ve Belediye Meclis yeleri hakknda, rnak'n Uludere lesi krsalnda balatlan operasyonda yaamn yitiren PKK'lilerin ansna, 12 gln bulunduu siyah bez astklar iin "rgt propagandas" iddiasyla soruturma ald. 22 Haziran 2011de Batman Cumhuriyet Savcl, BDP Batman l E Bakanlar Saadet Becerikli ve eyhmus Aslan'n yan sra il yneticisi ve parti yesi bir ok kiiyi, BDP'lilerin Batman'da gzaltlara kar yaptklar protestolar ve Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou'nun teekkr ziyaretlerine katldklar iin 2911 sayl "zinsiz toplant, gsteri ve yry kanuna muhalefet ettikleri" gerekesiyle ifade vermeye ard. 30 Haziran 2011'de Mu'un Varto lesi'nde BDP le Bakan Srr Sever, BDP yneticisi Serhat Geldi, Perver Birsin, Maallah Gmgm, Uygar Yava, Onur Geldi, Serhat Sever, Erhan Sever, Ylmaz zelik, Mehmet Ylmaz, 26 Mart'ta Demokratik zm adr'na yaplan polis baskn srasnda "yasad slogan" attklar gerekesiyle haklarnda soruturma ald. 7 Temmuz 2011de Urfa'nn Ceylanpnar lesi'nde 6 Haziran gn Halk Meclisi tarafndan alnan "Demokratik zerklik inasn hzlandrma karar"nn ardndan dzenlenen yry ve enlie katldklar gerekesiyle, BDP le Bakan ile le yneticileri ve belediye meclis yelerinin de aralarnda bulunduu 46 kii hakknda soruturma balatld. Hakknda soruturma alan 46 kiiden 15'i le Emniyet Mdrl'ne arlarak ifadeleri alnd. 7 Temmuz 2011de rnak'n Silopi lesi'nde BDP le Bakan Bahattin Alk, BDP le yneticileri, le Belediye Bakan Emin Tourlu ve belediye meclis yeleri ile ile meclis yelerinin de aralarnda bulunduu 11 kii eitli tarihlerde yaamn yitiren HPG'lilerin taziyelerini ziyaret ettikleri gerekesi ile ifade vermek zere ile savclna arld. Haklarnda soruturma balatlan 11 kiinin savclkta Krte ifade vermek istemesi zerine savclk Krte tercman bulunmad iin talepleri reddetti. Soruturma dosyas Diyarbakr zel Yetkili Cumhuriyet Savcl'na gnderildi 14 Temmuz 2011de Siirt Bamsz Milletvekili Aday Gltan Kanakn irvan lesinde yapt bro al esnasnda slogan attklar gerekesiyle Ferdi, Sedat, Aziz, ve Mslm Ant tarihinde irvan Cumhuriyet savclna ifade verdiler. 6 Austos 2011de, Tunceli niversitesi Tarih Blm retim yesi Yaln akmak hakknda, Cumhurbakan Abdullah Gln affettii kanser hastas hkml Gler Zere iin yaplan yrye katld iin rgt propagandas yapmaktan dava ald. akmak, alan davay Gle bir mektupla ikayet etti. Yaln akmak, tahliye edildikten sonra yaamn yitiren Gler Zere henz Cumhurbakan Abdullah Gl tarafndan affedilmeden, 2009da Tuncelinin Hozat lesinde dzenlenen Munzur Doa ve Kltr Festivalinde yaplan Gler Zereye zgrlk yryne katld 10 Austos 2011de, Erzurum'a bal Tortum lesi'nde, HES kurulmasn istemeyen 10 kyl iin yklenici inaat firmas Paldet naat Anonim irketi, "naata kar vatandalar provoke ettikleri" gerekesiyle su duyurusunda bulundu. 24 Austos 2011de, Diyarbakr'da farkl tarihlerde baz etkinliklere katld iin hakknda soruturma balatlan ve hazrlanan iddianame de Tan hakknda 2 kez "rgt propagandas yapmak" 2 kez "Toplant ve 408 TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

gsteri yryleri kanununa muhalefet etmek" ile "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek"ten 23 yl 6 aya kadar hapis istedi 3 Eyll 2011de, Askeri operasyonlara tepki olarak Hakkri'nin ukurca lesi'nde gerekletirilen 'Canl kalkan' eyleminde ateli silahla vurulmas sonucu hayatn kaybeden bar eylemcisi Yldrm Ayhan'n ldrlmesine tepki olarak "Yldrm Ayhan'n katili AKP hesap verecek" yazl pankart Antep'te bir st geide atklar iin ESP Antep l rgt yesi 2 kii hakknda soruturma ald. Antep Cumhuriyet Basavcl tarafndan ESP yeleri Sevda ada ve Velat Yldz, haklarnda balatlan soruturma kapsamnda Antep Emniyet Mdrl Gvenlik ube'de ifadeleri alnd 9 Eyll 2011de, Mardin li Kzltepe ilsinde 2006 ylnda PKK militanlarnn cenaze trenlerine katldklar gerekesiyle Kzltepe Asliye Ceza Mahkemesi tarafndan alan dava ile ilgili olarak 15 kiinin talimatla ifadesi alnd. 13 Ekim 2011de, rnak ili dil Cumhuriyet Basavcl, ran ordusu ve Trk sava uaklar tarafndan Kandil'e ynelik balatt kara ve hava operasyonunu 29 Temmuz tarihinde protesto eden belediye bakanlar, BDP'li yneticiler, il genel ve belediye meclis yeleri hakknda "rgt propagandas" yaptklar gerekesiyle soruturma balatt. Getiimiz gnlerde KCK operasyonu kapsamnda tutuklanan dil Belediye Bakan Resul Sadak, BDP dil le Bakan Niyazi evrim, Srtky (Detadare) Belde Belediye Bakan Nuri Akman, BDP Srtky Belde Bakan Abdullah Ballca, dil Belediye Bakan yardmcs, il genel ve belediye meclis yeleri ile BDP'li yneticilerin de aralarnda bulunduu 12 kiinin bir blm savclkta ifade verirken, dierlerin de daha sonra ifade verecei renildi. 1 Aralk 2011de, Kars ili Kazman ile Cumhuriyet Savcl tarafndan Kazman'da yaplan bir basn aklamasnda slogan att gerekesiyle hakknda soruturma balatlan smail Karata, soruturma kapsamnda ifade vermek zere Kazman Cumhuriyet Savcl'na gitti. Savclkta ifadesi alnan Karata "rgt propagandas" yapt gerekesiyle tutuklama talebiyle Kazman Nbeti Sulh Ceza Mahkemesi Hakimliine sevk edildi. Mahkeme ayn gerekeyle Karata' tutuklayarak cezaevine gnderdi. 2 Aralk 2011de, "Anadilde eitim", "Siyasi tutuklularn serbest braklmas", "Seim barajnn drlmesi" ile "Askeri ve siyasi operasyonlarn durdurulmas" talepleri ile Diyarbakr Bykehir Belediyesi Konukevi nnde 24-25 Mart tarihleri arasnda BDP ve DTK tarafndan yaplan "Sivil itaatsizlik" eylemleriyle ilgili Diyarbakr Cumhuriyet Basavcl soruturma balatt. 2911 sayl "Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu'na muhalefet etmek" iddiasyla alan soruturma kapsamnda DTK E Bakanlar Ahmet Trk ve Aysel Tuluk ile BDP E Genel Bakanlar Selahattin Demirta ve Gltan Kanak'n yan sra BDP Diyarbakr eski l Bakan Mehmet Ali Aydn ve ESP Diyarbakr l Bakan Ramazan Karakaya'nn ifadesinin alnaca belirtildi. 9 Aralk 2011de, Hakkari'nin ukurca lesi Kazan Vadisi'nde yaamn yitiren 36 HPG'li iin Kars'n Selim lesi'nde yaplan basn aklamasna katldklar gerekesi ile BDP'liler hakknda soruturma balatld. Haklarnda soruturma balatlan BDP Selim le Bakan lhan Yldrm, yneticiler Engin Duman, Harun Kzlgedik, Erdal Karako, Yldrm Altun, Birkan nar ifade vermek iin Emniyet Mdrlne arld. fadeye arlan 6 BDP'li "yasad slogan atmak" iddiasyla gzaltna alnd. 13 Aralk 2011de, rnak ili emdinli ilesinde 7 Eyll 2010 tarihinde kan atmada 8 arkadayla birlikte yaamn yitiren HPG'li Uur Kar (Haki Piling) iin rnak'n dil (Hezex) lesi'nde 14 Eyll 2010 gn yaplan cenaze trenine katldklar gerekesiyle 10 kii hakknda soruturma balatld. Haklarnda soruturma alan BDP le Bakan Niyazi evrim, Srtky (Detadare) Belde Belediye Bakan Nuri Akman, dil Belediye Bakan Yardmcs Hikmet Demir, l Genel Meclis yesi Hasan Yalman, Belediye Meclis yeleri Kudbettin Doan, Hamit Karagl, Tajdin Oru ve esnaf olduklar renilen Nevzat Ariz, Mahsum Yaln, Hayrettin Kl dil Adliyesi'ne giderek savcla konu ile ilgili ifade verdi.

2011 Ylnda Toplant Ve Gsteriler Nedeniyle Alan, Devam Eden ve Sonulanan Davalar 6 Ocak 2011de, Mu'un Bulank lesi'nde 16 Mart 2009 tarihinde Halepe Katliam'nda yaamlarn yitirenler iin nn Caddesi'nde bulunan DTP Seim Brosu nnde yaplan basn aklamasnda "rgt propagandas" yaptklar gerekesiyle BDP le Bakan Rahmi elik, le Yneticisi Ziya Bingl ve lise rencisi Uur elik hakknda alan dava sonucu basn aklamasn okuyan Rahmi elik'e ve slogan | TOPLANTI ve GSTER ZGRL 409

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

attklar iddia edilen Ziya Bingl ve Uur elik'e "rgt propagandas" yaptklar iddiasyla 10'ar ay hapis cezas verdi. 11 Ocak 2011de, kapatlan DTP eski Viranehir le Bakan Adnan Etliye, katld yry ve basn aklamalar nedeniyle hakknda alan 2 ayr davann durumas sonucu, "Toplu gsteri ve yry kanununa muhalefet" etmek suundan dolay her iki davadan 3'er yl olmak zere toplam 6 yl hapis cezas verdi 11 Ocak.2011 tarihinde H.E isimli kii 2010 ylnda katld basn aklamalarndan dolay kabahatler kanunu erevesinde hakknda alan birok davadan toplam 2.386.00 tl para cezasna arptrldn, karlat bu durumla ilgili hukuki yardm talep etmektedir 14 Ocak 2011de rnak'ta getiimiz yl Ocak aynda dzenlenen bir basn aklamasna katldklar gerekesiyle haklarnda rnak Asliye Ceza Mahkemesi'nde dava alan rnak Belediye Bakan Ramazan Uysal, Uludere Belediye Bakan kran Sincar, l Genel Meclis Bakan Leyla Birlik, BDP rnak eski l Bakan Sekvan Aytu, BDP rnak eski Merkez le Bakan Abdullah Gngen, Belediye Encmeni Fidan Gler ve BDP yeleri Songl Akar, Sddk Klter, Aye Saltana "Toplant ve gsteri yryleri kanununa muhalefet" ettikleri gerekesiyle 18'er ay hapis cezas verildi. 21 Ocak 2011de, Siirt'in Kurtalan lesi'nde BDP tarafndan yaplan referandum almalar kapsamnda 18 Austos 2010 tarihinde dzenlenen referandum mitingine katlan M.E (16)ye "rgt propagandas" yapt gerekesi ile 6 ay 20 gn hapis cezas verdi. 21 Ocak 2011de Krt siyasetilerinin Krte ifade vermesine izin verilmemesi zerine 6 Kasm 2010 tarihinde Viranehir'de BDP ile binas nnde yaplan basn aklamasn okuyan BDP'li Belediye Meclis yesi Aye Src hakknda Viranehir Cumhuriyet Savcl "Toplant ve gsteri ve yry yasasna muhalefet" ettii iddias ile dava at 24 Ocak 2011de Mersinde 21 Mart 2010daki Newroz kutlamasnda yasad slogan attklar gerekesiyle 107 renci hakknda alan davann Mersin 10. Asliye Ceza Mahkemesinde grlmesine baland. 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet ettikleri diasyla yarglanan rencilerden 35i durumaya katlarak ifade verdi. Mahkeme bakan, dosyadaki eksikliklerin giderilmesi ve dier sanklarn ifadelerinin alnmas iin durumay erteledi. 27 Ocak 2011de, Tuncelinin Mercan Vadisinde 17 Haziran 2005te dzenlenen operasyonda ldrlen Maoist Komnist Partisi (MKP) militan 17 kiiyi, Nazmiye lesinde 12 Austos 2006da dzenlenen bir enlikte vd gerekesiyle yarglanan trkc Ferhat Tun, Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesinde 27 Ocak 2011de grlen durumada Trk Ceza Kanununun (TCK) 215. maddesi uyarnca bir ay hapis cezasna mahkm edildi. 16 ubat 2011de Abdullah calann doum gn olan 4 Nisan 2010da aa diktikleri ve basn aklamas yaptklar gerekesiyle gzaltna alnarak tutuklanan Mehdi Ete, Bayram Eksik, Bar Yldz, Emrah Talayay, Haci nann karar durumas grld. Adana 6. Ar Ceza Mahkemesindeki durumaya tutuklu bulunan 5 sank katld. Sanklarn savunmasndan sonra sz alan Avukat Vedat zkan, mvekkillerinin tamamnn yasal olan bir aklamaya katldn syledi. Aa dikmenin ve basn aklamasna katlmann herhangi bir su tekil etmediini dile getiren Vedat zkan, mvekkillerinin beraat etmelerini talep etti. Mahkeme heyeti ise, be sank hakknda yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yaptklar ve yasad rgt propagandas yaptklar gerekeleriyle sekizer yl birer ay hapis cezas verdi (Gnlk, 17 ubat) 16 ubat 2011de Hakkrinin emdinli lesinde 2009 ylnda bir atmada ldrlen HPG militan Ayetullah Esenin taziyesine katldklar gerekesiyle haklarnda yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla dava alan 36 kiinin yarglanmasna devam edildi. emdinli Sulh Ceza Mahkemesindeki durumada sanklarn Krte savunma yapma taleplerinin reddeden mahkeme bakan, buna ramen sanklarn szlerini kesmeyerek ktibinden sanklarn szlerini evirmesini talep etti. Sanklar szlerini bitirdikten sonra ise mahkeme bakan sanklarn Trke dnda bir dil konutuklarn tutanaklara geirerek durumay erteledi. 17 ubat 2011de, Diyarbakr'da 2009'da yaplan ayr gsteriye katldklar iddiasyla Rojin Topdemir, Sinan elik, beyt Orak, Hseyin Kocakaya ve Mustafa Kaplan hakknda alan dava sonucu, mahkeme heyeti, Rojin Topdemir'e "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek", "rgt propagandas 410 TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

yapmak", "Patlayc madde bulundurmak", "kamu malna zarar vermek" iddiasyla toplam 13 yl 9 ay, ayn maddelerden Sinan elik'e 14 yl 5 ay hapis ile bin 320 TL para, beyt Orak'a 18 yl 8 ay hapis ile bin 320 TL para, Mustafa Kaplan'a 20 yl 9 ay hapis ile bin 320 TL para, Hseyin Kocakaya'ya ise, 6 yl 8 ay hapis ve bin 320 TL para cezas verdi 18 ubat 2011de Adanada 8 Mart 2010da Dnya Emeki Kadnlar Gn dolaysyla dzenlenen mitingde atlan sloganlar nedeniyle 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet ettikleri gerekesiyle yarglanan tertip komitesi yeleri Sevil Arac, Fsun zgren, Derya iek, Sultan Karaku Gl, Esra Arslan Ksele, Ezbihan Yldrm ve Sibel Turhal, Adana 1. Sulh Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda atl suun yasal unsurlarnn olumamas nedeniyle beraat ettiler. 21 ubat 2011de KESK ve HD'li kadnlarn "Kimliimin, bedenimin ve emeimin smrlmesine kar mcadele ediyor, bar iin yryorum" temasyla 8-12 Kasm 2010 tarihleri arasnda stanbul ve Hakkari'den balattklar yry kapsamnda Urfa'da 11 Kasm gn basn aklamasna izin verilmemiti, olaya ilikin Urfa Asliye Ceza Mahkemesi'nde haklarnda "Gsteri kanununa muhalefet" sulamasyla dava ald. 24 ubat 2011de rnakn dil lesinde, 21 Ekim 2008de dzenlenen bir protesto gsterisine polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu meydana gelen olaylarda yer aldklar iddiasyla yarglanan 26 kiinin karar durumas grld. Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesinde yaplan yarglamada, esas hakkndaki mtalaay deerlendiren mahkeme heyeti, 25 kiiyi yasad rgt yesi olduklar ve 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet ettikleri iddiasyla yedier yl on birer ay hapis cezasna mahkm ederken, sadece Zemihan Ugusun beraat etmesine karar verdi . 27 ubat 2011de Bar ve Demokratik zm Grubu yelerine 3 Aralk 2009da Arnn Talay lesine gerekletirdikleri ziyarette iek buketi veren Elif Aslana yasad rgt propagandas yapt sulamasyla Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan 10 ay hapis cezas verildii; ziyareti dzenleyen BDP ile rgt ynetici Ethem Aslana da bir yl hapis cezas verildii renildi 28 ubat 2011de Mardinin Kzltepe lesinin Belediye Bakan Yardmcs Haim Baday hakknda katld bir mitingde konumalar alklayarak yasad rgt propagandas yapt iddiasyla Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan verilen 10 aylk hapis cezasnn, Yargtay 9. Ceza Dairesi tarafndan onanmas zerine tutukland 1 Mart 2011de, PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getirilmesi nedeni 2010 yl ubat aynda Ar'nn Tutak lesi'nde yaplan protesto gsterilere katld ve "yasad slogan att" ileri srlerek hakknda "rgt propagandas yapmak" gerekesiyle dava alan Ferdi Oula 10 ay hapis cezas verildi. 2 Mart 2011de Siirt'in Kurtalan lesi'nde DKH'n "Tecavz kltrn aalm zgrlk mcadelesini ykseltelim" kampanyas erevesinde bildiri datan Kurtalan Belediye Bakan Necat Ylmaz, BDP Kurtalan eski le Bakan Abdulgafur Kubilay, BDP'li yneticiler Mehpare Yeilba, Berivan Yasak, Leyla Edeman, Zbeyir Yoltay, Esmer Baran, belediye meclis yeleri Ahmet Keklik, nal Bozyiit, Enise Esmer ile l Genel Meclis yesi Nail Asma hakknda "2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu'na muhalefet etmek" iddiasyla dava ald. 3 Mart 2011de, Cizre'de bir gsteriye katld iddiasyla taksi ofr Seyfettin Didmin'e, "rgt propagandas yapmak", "Toplant ve gsteri yryleri kanununa muhalefet etmek", "Grevi yaptrmamak iin direnmek" ve "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla 8 yl 9 ay hapis cezas verdi 4 Mart 2011de, Idr Belediye Bakan Mehmet Nuri Gne ile BDP il yneticileri ve belediye meclis yelerinin de aralarnda bulunduu 30 kii hakknda "KCK operasyonlar" ad altnda "rgt yesi olmak" iddiasyla alan davann 8. durumas sonunda, mahkeme heyeti, "rgt yesi olmak" iddias ile Alaaddin Ham, Turan Kaya, ebap elik, Mehmet Haimolu 6'ar yl 3'er ay, "rgt yesi olmak" ve "kii hrriyetini tehdit" iddiasyla Mehmet Nuri Gne, Saim Erkmen, smail Tikit 8'er yl 9'ar ay, Necip Beta'a 15 kez "rgt yelii" iddias ve "kii hrriyetini tehdit" iddias ile toplam 45 yl, Nusret Aras'a 2 kez "rgt yelii" iddias ve "kii hrriyetini tehdit" iddias ile 10 yl, Aziz an'a "rgt yesi olmak" ve 6 kez "kii hrriyetini tehdit" iddias 13 yl 6 ay, ayn gereke ile Abdulbari Tenik'e, 12 yl 6 ay, "rgt yesi olmak" iddias ile Resul yldz 9 yl, ayn gereke ile Tuncer Kanyar'a da 7 yl hapis cezas verdi. Pimanlk yasasndan faydalanan Halit Er'e bir yl 6 ay hapis cezas veren mahkeme, Resul Yldz, Aziz am ve Abdulbari Tenik hakknda ise tutuklama karar kartt. Mahkeme heyeti dier sanklar Mehmet Mobidik, Mecit Yldz, Sleyman Kalkan, Sddk Turan, Hlya Kaya, Resul Eiyok, Yaar Aras, sa elik, Aye elik, Enver Malk, Ekrem Yakut'un beraatna | TOPLANTI ve GSTER ZGRL 411

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

karar verdi. Dosya kapsamnda yarglanan, ancak durumalara katlmadklar iin dosyada "firari" olarak geen Cemit Kreki, Reis Glturan, Ahmet Mobidik, Mehmet Gven, Tahir Alagz hakknda ise yakalama karar verildi. 4 Mart 2011de Adanada 2003 ylnda AKPyi protesto etmek iin dzenlenen basn aklamasna katld gerekesiyle hakknda 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet ettii iddiasyla kesinlemi bir yl drt ay hapis cezas bulunan Emine kmen (67), Trkiyeye giri yapt Habur Snr Kapsnda gzaltna alnarak tutukland. 7 Mart 2011de, anlurfa'da 2009 ylnda yaplan Amara yry srasnda askerlerin att gaz bombal mdahalesi srasnda D.. rencisi Mahsum Karaolan'n yaamn yitirmesini protesto etmek amac ile okulu boykot ettikleri iin 4' tutuklu 5 kii hakknda alan davann 18'nci durumas sonunda, mahkeme heyeti, Abdullah Nas, Talat Uar, Sinan Kaplan ve Cihan Bahar, "rgt propagandas yapmak" sulamas ile 1'er yl 8'er ay, "Mala zarar verme" sulamas ile 1'er yl 3'er ay, "rgte ye olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" suundan 6'ar yl 3'er ay hapis, "Eitim ve retimin engellenmesi" iddiasyla ise verilen bir yllk hapis cezasn, Trk Ceza Kanunu'nun 119/1-b-c-d maddesi (eitimin engellenmesi) gereince 2'er yl 6'ar ay hapis cezas verdi. Okul boykotunu TMK ile ilikilendiren mahkeme heyeti, verilen 2'er yl 6'ar ay hapis cezasn nce 3'er yla kard, sonra sanklarn durumadaki iyi hallerini gz nnde bulundurarak 2'er yl 6'ar aya indirdi. 4 kiiye toplam 11'er yl 8'er ay, tutuksuz yarglanan Mehmet Aydn'a ise, "rgt propagandas yapmak", "eitim ve retim engellenmesi" ve "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddialaryla 10 yl 5 ay hapis cezas verildi. 8 Mart 2011de, Diyarbakr'da 9 Ekim 2009 tarihinde Sento Caddesi'nde yaplan gsterinin atmaya dnmesinin ardndan gsteriye ve yaanan olaylara katldklar gerekesi ile gzaltna alnarak tutuklanan 3 kii hakknda alan davann karar durumasnda mahkeme heyeti, sank hsan Tanrkut ile Razgl Zuurli hakknda "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" ve "Toplant ve gsteri yry kanununa muhalefet" suundan toplamda 7 yl 6 ay hapis cezas verdi.Sank Tark Mercan ise "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek", "rgt propagandas yapmak" ve "Toplant ve gsteri yryleri kanununa muhalefet etmek" sulamas ile toplamda 9 yl 2 ay hapis cezasna arptrld. 9 Mart 2011de, rnak'ta 15 ubat 2010 tarihinde dzenlenen protesto gsterisine katlan Aziz Dayan hakknda "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" ve "rgt propagandas yapmak" iddiasyla alan davann 5nci durumasnda mahkeme heyeti, Aziz Dayan'a, "rgt propagandas yapmak"tan 1 yl, "2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu'na muhalefet etmek"ten 10 ay, "Grevi yaptrmamak iin direnmek"ten 10 ay, "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek"ten 6 yl 3 ay hapis cezas verdi 9 Mart 2011de, rnak'n Uludere lesi'nde 11 Temmuz 2010 tarihinde HPG'li Mehmet rn'n cenaze treni srasnda yry gzergahnda bulunan Atatrk bstne hakaret ettikleri iddias ile Uludere Belediye Meclis yesi mer ren ve DKH aktivisti Heybet rene 1'er yl 6'ar ay hapis cezas verdi. 9 Mart 2011de anlurfann Suru lesinde 4 Nisan 2010da yaplan yrye katlanlarn Askerlik ubesi Bakanlnn nnden getikleri srada yry koordine eden aratan yaplan anonslar nedeniyle hakknda dava alan ara ofr Refik Krme, yasad rgt propagandas yapt iddiasyla Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda on ay hapis cezasna mahkm edildi 9 Mart 2011de, Hakkari'nin emdinli lesi'nde 27 ubat 2010 tarihinde Krt siyasetilerin tutuklanmasn protesto ettikleri gerekesiyle emdinli Belediye Bakan Sedat Tre, BDP le Bakan Reit Erba, eski Belediye Bakan Hurit Tekin'in de aralarnda bulunduu 17 kii hakkndaki "rgt propagandas yapmak" iddias ile dava ald. 9 Mart 2011de, emdinlinde 10 Ekim 2009 tarihinde PKK Lideri Abdullah calann Suriyeden karlnn yl dnm nedeniyle yaplan basn aklamasna katldklar ve rgt propagandas yaptklar iddiasyla Van 3. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan haklarnda dava alan 9 kii, talimatla ifade verdi. 10 Mart 2011de, BDP eski Viranehir le Bakan Yardmcs Adem Kapat hakknda 26 Austos 2010 tarihinde gerekleen anayasa "boykot" mitinginde nedeniyle "2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu'na muhalefet etmek" iddiasyla 1 yl 3 ay hapis cezas verildi. 12 Mart 2011de, Bostanii eski Belediye Bakan Glcihan imek, beldede 2008 ylnda yaamn yitiren bir HPG'li iin kurulan yas evine dzenlenen kitlesel ziyaret nedeniyle hakknda "2911 sayl Toplant ve 412 TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Gsteri Yryleri Kanunu'na muhalefet etmek" sulamas ile Van 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nde dava ald. 15 Mart 2011de Kapatlan Demokratik Toplum Partisinin (DTP) 2008 ylnda Diyarbakrda dzenledii oturma eylemine katlan 20 kii hakknda alan davann Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme heyeti, sanklara yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla Terrle Mcadele Yasasnn (TMY) 7/2. maddesi uyarnca onar ay hapis cezas verdi 16 Mart 2011de, DTP Genel Merkezi'nin Diyarbakr Bat Kent Meydan'nda Kasm 2008 tarihinde, organize ettii "Artk yeter Krt sorununa demokratik zm" etkinliinde, DTP'ye ait anons aracnda bulunan DTP'li yneticiler ile otobs ofr hakknda alan dava sonucu mahkeme "rgt propagandas yapmak" iddiasndan ise Abdulkadir Gle, Sleyman Kaya ve Musa zsat'n beraatna karar verirken, Celal Yolda, Ali imek, Mustafa Ocaklk, Mehmet Gzel, Turki Gltekin, Yakup elik, Zeynal Bar, Zbeyda Zmrt, Neide Dalan, Saime Zirek, Elham Kaar, eyhmus Blbl, Seyfettin Ate, Kemal Karada, Raziye Takran, Abdurrahman Turhall, Asiye Seyhan, Fadl Erdede, Mkail Karaku ve rfan Babaolu'na 10'ar ay hapis cezas verdi. Siirtin Pervari lesinde ilkretim rencisi bir ocuun kendisine ve ablasyla birlikte alt kiiye daha tecavz edildiini sylemesinin ardndan olay knamak amacyla yaplan protesto gsterisine katlarak soruturmann gizliliini ihll ettii gerekesiyle, hakknda dava alan renci Kolektifleri yesi Bar Atamann TCKnin 285. maddesi uyarnca 10 ay hapis cezasna mahkm edildii 28 Mart 2011de renildi. Eski Hava Kuvvetleri Komutan emekli Orgeneral brahim Frtnann Ergenekon Davas kapsamnda verdii savclk ifadesinin 5 Ocak 2010 tarihli Akam Gazetesinde yaymlanmas nedeniyle Akam Gazetesinin Sorumlu Yaz leri Mdr Mustafa Dolu ve eski sayfa editr Semra Pelek hakknda soruturmann gizliliini ihlal ettikleri gerekesiyle alan davaya 29 Mart 2011de devam edildi. Bakrky 2. Asliye Ceza Mahkemesinde yaplan yarglamada TCKnin 285. maddesi uyarnca yarglanan sanklardan Semra Pelek savunmasnda, sayfa editr olarak teknik bir i yaptm. Eser sahibi deilim dedi. Mahkeme bakan, dosyadaki eksikliklerin giderilmesi amacyla durumay 11 Austos 2011e erteledi. 31 Mart 2011de, Batman niversitesi Kamps'nde 2008 ylnda anadilde eitim iin yaplan oturma eyleminin ardndan alnan Oramar arksna alk alarak elik ettii ve halay ektii belirtilen niversite rencisi Z.K. hakknda "rgt propagandas yapmak" suundan 10 ay ile 3 yl arasnda deien hapis cezas verildi. 31 Mart 2011de, BDP'li Meclis yesi ve Belediye Bakan Danman A. Samet Durak'a, hakknda alan davann karar durumasnda 6 yl 3 ay hapis cezas verildi. 31 Mart 2011de, DTK Ebekanlar Aysel Tuluk ve Ahmet Trk'n katlmyla 10 Aralk 2010 tarihinde yaplan blge gezileri kapsamnda Kurtalan'da yaplan etkinlii organize ettikleri gerekesiyle haklarnda "rgt propagandas"ndan dava alan BDP'lilere ayr ayr 1 yl 8 ay hapis cezas verdi. 31 Mart 2011de Derik Belediye Bakan alar Demirel, grev yapt iki yl iinde BDP ve demokratik kitle rgtlerinin dzenledii toplant ve gsterilere katld gerekesiyle hakknda 15 ayr dava ald renildi. 1 Nisan 2011de Siirt'te aralarnda memur, esnaf ve AKP milletvekillinin akrabalarnn da olduu iddia edilen ok sayda kii tarafndan ilkretim okulu rencisi 2'si karde 7 ocua tecavz edilmesi olaynn aa kmasndan sonra 7 Mays 2010 tarihinde Siirt Kzlar Tepesi'nde cinsel istismar olayn dzenlenen yryle ilgili soruturma balatan Siirt Cumhuriyet Savcl, Siirt Belediye Bakan Selim Sadak, Kurtalan Belediye Bakan Necat Ylmaz, Eruh Belediye Bakan Melihan Oktay, 1. Demokratik zm Grubu yesi Yksel Gen, BDP PM yesi Nezir Glcan, BDP esik Kadn Meclisi szcs Fatma Kaan'n da aralarnda bulunduu 23 kii hakknda "2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu'na muhalefet etmek" iddiasyla dava at 5 Nisan 2011de Eskiehirde 13 Mart 2009da Yksek Hzl Trenin sefere balamas nedeniyle dzenlenen trene katlan Babakan Recep Tayyip Erdoan pankart ap slogan atarak protesto ettikleri ne srlen 8 kii hakknda alan dava sonuland. Kamu grevlisine hakaret ettikleri sulamasyla Eskiehir 2. Sulh Ceza Mahkemesinde yarglanan sekiz sann karar durumasnda mahkeme bakan sanklara Trk Ceza Kanununun (TCK) 125. maddesi uyarnca ceza verildi. 11er ay 20er gne drlen hapis cezalar daha sonra mahkeme bakan tarafndan ertelendi | TOPLANTI ve GSTER ZGRL

413

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

6 Nisan 2011de Eskiehirde 2010 ylnda dzenlenen bir sempozyuma katlan Anayasa Mahkemesi Bakan Haim Kl yumurta atarak protesto ettikleri gerekesiyle iki renci hakknda alan dava sonuland. Kamu grevlisine hakaret ettikleri sulamasyla Eskiehir 1. Sulh Ceza Mahkemesinde yarglanan Tevfik Caner Ertay ve Yakup etinkayann karar durumasnda mahkeme bakan sanklara Trk Ceza Kanununun (TCK) 125. maddesi uyarnca verdii hapis cezasn yedier bin seksener lira para cezasna evirerek hkmn aklanmasn geriye brakt 6 Nisan 2011de, Silvan'da 19 Aralk'ta "Hayata Dn Operasyonu" protestosuna katlan Ayten Krtay ile gsteriye katldklar ne srlen Mehmet Tuncay, Bedri Bozkurt, Abdurrahman Bindirici, Adil Kl, van Akpolat, Abdulcelil Erinfik, Hasan Baaran, Metin ncir ve Mehmet Bakrolu'nun da bulunduu 10 kii, "rgte ye olmamakla birlikte rgt adna su ilemek", "rgt propagandas yapmak", "Patlayc maddeleri izinsiz olarak bulundurmak", "Genel gvenlii kasten tehlikeye sokmak", "Grevi yaptrmamak iin direnmek" ve "2911 sayl yasaya muhalefet etmek" sularndan dava ald. 8 Nisan 2011de, Mahir ayan ve dokuz arkadalarn anmak iin Adanada 30 Mart 2010da bir basn aklamas yapan 21 kii hakknda, yasad THKP/C rgt propagandas yaptklar gerekesiyle alan davann Adana 6. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme heyeti, dosyada THKP/C adnda bir rgt bulunmad bilgisi olmasna ramen sanklara TMY 7/2. maddesi uyarnca onar ay hapis cezas verdi 12 Nisan 2011de Mersinde 12 Eyll 2010da yaplan Anayasa deiikliine ilikin referandumdan tr yrttkleri almalar nedeniyle tutuklanan Azadiya Welat Gazetesi alanlar Ali at, Abdulcebbar Karabe ve Mehmet ehap Demirin karar durumas Adana 8. Ar Ceza Mahkemesinde grld. Sanklarn son savunmalarn alan mahkeme heyeti, Ali at ve Abdulcebbar Karabee yasad rgte yardm ve yataklk ettikleri ve yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla yedier yl birer ay hapis cezas verdi. Mehmet ehap Demire de yasad rgt propagandas yapt iddiasyla 10 ay hapis cezas verdi. 14 Nisan 2011de zmirde 18 Ocak 2009da Alsancak Limanna demirli ABDye ait asker gemiyi protesto etmek amacyla dzenlenen bir protesto gsterisinde att yumurtann polis memuru ada Okyaya isabet etmesi nedeniyle Mehmet Kara hakknda alan dava sonuland.Kamu grevlisine hakaret ettii sulamasyla zmir 13. Sulh Ceza Mahkemesinde yarglanan Mehmet Karann karar durumasnda mahkeme bakan, sana TCKnin 125. maddesi uyarnca 11 ay 20 gn hapis cezas verdi 14 Nisan 2011de, Diyarbakr'da yasa d faaliyette bulunduklar iddiasyla tutuklanan 6 kii hakknda alan dava sonucu, Recep Gler, Serdar Yldrm, Saffet Durmaz, mer Atl, Sleyman Turhan ve lyas Efeye "rgt yesi olmak", "Devletin birlii ve lke btnln bozmaya ynelik vahim nitelikte eylemde bulunmak", "Patlayc madde bulundurmak", "Mala zarar vermek" sularnda toplam 77 yl 6 ay hapis cezas verildi. 15 Nisan 2011de, Batman'da PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliinin yl dnmne ilikin 15 ubat 2010 tarihinde meydana gelen olaylarla ilgili 3' tutuklu 7 kii hakknda alan davann karar durumas sonucu, Ramazan Normal, Celal Ter, Mahmut Nas ile tutuksuz sanklar Hamit Akar, Adem Aykut, Hasan Yldrm ve Yusuf Bali'e "rgte ye olmamakla birlikte rgt adna su ilemek", "Toplant ve gsteri yryleri kanununa muhalefet etmek" ve "rgt propagandas yapmak" iddiasyla toplam 48 yl 9 ay hapis cezas verildi. 15 Nisan 2011de, Mu'un Bulank lesi'nde 10 ubat 2009'da PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getirilmesine ilikin yaplan basn aklamasna katldklar gerekesi ile Belediye Bakan Yardmcs Ali Topcu, l Genel Meclis yesi Seyithan Akkaya, BDP le E Bakan Mahinur Ta ile BDP ile yneticileri Ziya Bingl, Yksel Ergn ve Zeki Gn hakknda "rgt yesi olmak" iddias ile birer yl hapis cezas verdi. 17 Nisan 2011de Kendisini fesheden DEHAP PM yesi Haydar Klolu, 2005 ylnda Siirt'in Kurtalan lesi'nde dzenlenen Newroz kutlamasnda yapt konuma nedeniyle, Sinin Ecer ve Tark Ylmaz ise "yasad slogan" attklar iddiasyla haklarnda "rgt propagandas yapmak" iddiasyla alan dava, 6 yl sonra karara baland. Diyarbakr zel Yetkili 5. Ar Ceza Mahkemesi, verdii karar, durumaya katlmayan 3 kiiye tebli etti. Mahkeme heyeti, TMK nn "rgt propagandas yapmak" fiilini dzenleyen 7/2 maddesi uyarnca Klolu, Ecer ve Ylmaz'a 1'er yl hapis cezas verdi. TCK'nin 59/2 maddesini ileten mahkeme heyeti, 3 kiiye verdii hapis cezasn 10'ar aya indirdi. Mahkeme heyeti, verdii hapis cezasn da "denetimli serbestlik" kapsamna alarak erteledi. TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

414

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

19 Nisan 2011de ran'da ki idamlar protesto etmek iin Bingl'de yaplan yrye katldklar gerekesiyle BDP'li Bar Turan Tepe, Hikmet nce, Kenan Kafdal, Medeni Doan, Ahmet Kl, ehmus Ali hakknda "rgt propagandas yapmaktan" dava ald. Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesi'nde grlen durumada BDP'liler 10'ar ay hapis cezasna arptrld 23 Nisan 2011de Batman'da lise rencisi brahim Oru'un ldrlmesini protesto etmek iin yaplan yrye polis mdahalesinin ardndan kan olaylar srasnda gzaltna alnan 57 kiiden yalar 18'den kk olan 14' ocuk ube Mdrl'ndeki ifadelerinin ardndan serbest brakld. ocuklar almak iin karakola gelen aileler ise ilgin bir uygulama ile karlat. Polis amirleri ailelere ocuklarn "Kabahatler Kanunu'na aykr hareket ettikleri" iddiasyla 154 TL para cezas kestiine dair kat imzalatmak istedi. Okuduklar kad imzalamayan aileler ise polise tepki gsterdi. Yaanan tartmann ardndan 2 bin 156 TL para cezas kesen polis ocuklar serbest brakt. 24 Nisan 2011de, Diyarbakr'da 6 Aralk 2009 ylnda polis kurunu ile yaamn yitiren Dicle niversitesi rencisi Aydn Erdem'i anmak iin niversitede yaplan etkinlie katldklar iin haklarnda ava alan 5'i tutuklu 8 renci hakknda mahkeme hukuk kurallarn zorlayacak bir cezann altna imza att. Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesi'nde Erdem'i anma etkinliine katlan rencilerden Hilal Altun, Bahattin Erkmen, Faruk Gneyli, Esin Gnay, Erdal Dndar, Nesibe Gneyli, Meral Yaar ve Benazir Gezici'nin yargland davada mahkeme "Islk alarak tempo tuttuklar" iin toplam 72 yl 1 ay hapis cezas verdi. 25 Mays 2011de BDP Erzurum l Bakan Rza Gler hakknda, 2010 ylnda BDP l binas nnde PKK Lideri Abdullah calan'n Trkiye'ye getiriliini protesto etmek amacyla yaplan basn aklamasna katld gerekesi Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesi'nde "rgt propagandas" iddiasyla alan davann karar durumas grld. Gler'e 10 ay hapis cezas verdi 28 Nisan 2011de, tarihinde HD Diyarbakr ubesine bavuran Saliha Esin; 19 Ocak 2010 tarihinde gzaltna alnan yeenim Jiyan Frat Esin, 31 Mart 2011 tarihinde rgt yesi olmamakla beraber rgt propagandas yapmaktan ve rgt adna su ilemekten 6 yl 6 ay ceza ald. Daha nce bavurusunu yaptmz yeenimin bavurusuna eklenmek zere bu bavuruyu yapyorum. Gvenlik glerinin ve mahkemenin ellerinde bulunan grntlerden hareket edilerek ceza ilemi uyguland. Oysa grntlerde belirsizlik sz konusu olup ve yeenim grntleri kabul etmedi. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. Dedi. 28 Nisan 2011de Diyarbakrda 15 Ekim 2009da Dicle niversitesi rencilerinin, Anadilde eitim hakk talebiyle dzenledii etkinliklere katlan Hasan Basri Boztemir ve Yasemin Acer hakknda alan davann Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme heyetinin yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yaptklar, yasad rgt propagandas yaptklar ve eitim ve retimi engelledikleri sulamalaryla 10ar yl 7er hapis cezas verdii e renildi 3 Mays 2011de Diyarbakr'da farkl tarihlerde meydana gelen protesto gsterileri ile KCK davasna ilikin Diyarbakr Bykehir Belediyesi nnde dzenlenen Krt siyasetilerine destek etkinliklerine katld gerekesi hakknda dava alan zgr Amaz isimli yurttan yargland davann karar durumas Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesi'nde grld. Mahkeme heyeti tutuklu sank Amaz' "rgt yesi olmamak ile birlikte rgt adna su ilemek", "Toplant ve gsteri yryleri kanununa muhalefet etmek" suunu iledii gerekesi ile 7 yl 9 ay hapis cezasna arptrd. Heyet ayrca Amak'a 6 Aralk 2010 tarihinde yaanan olaylarla ilgili 2911 sayl kanunun "Kolluk Kuvvetlerinin ihtarna ve zor kullanmalarna ramen dalmamak", "Toplant ve gsteri yry srasnda polise ta atmak" gerekesiyle 10 ay hapis cezas verdi. 19 Aralk 2010 tarihinde kan olaylarla ilgili de Amak'a, 2911 sayl kanunun "Kolluk Kuvvetlerinin ihtarna ve zor kullanmalarna ramen dalmamak", "Toplant ve gsteri yry srasnda polise ta atmak ve grevli memura direnmek" gerekesiyle de 2 yl 1 ay hapis cezas verdi. Mahkeme heyeti toplamda 14 yl 1 ay hapis cezasna arptrlan Amaz'n tutukluluk halinin devamna karar verdi. 10 Mays 2011de, TZP Kurdi'nin balatm olduu "Anadilde eitim istiyoruz" kampanyasna destek vermek amacyla Diyarbakr'n Bismil lesi'nde yaplan yry ve basn aklamasnda, "Okullarn boykot edildii, yaplan yryte pankartlarn tand, temsili eitimin verildii ve yolun trafie kapatld" gerekesiyle 14 kii hakknda dava ald. 11 Mays 2011de DTP'nin kapatlmas zerine Mu'un Bulank lesi'nde 15 Aralk 2009'da yaanan olaylarda halk tarayarak 2 kiinin lmne neden olan ky korucular Turan ve Metin Bilen kardeler tahliye edilirken, yaplan protesto gsterisine katld gerekesiyle hakknda "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla eref etin'in yargland dava sonuland. Bitlis E Tipi Kapal Cezaevi'nde | TOPLANTI ve GSTER ZGRL 415

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

tutuklu bulunan etin'e "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla 6 yl 3 ay hapis cezas verdi. 19 Mays 2011de Kocaeli Gazeteciler Platformu yesi gazetecilerin, Ahmet k ve Nedim enere destek vermek amacyla 5 Nisan 2011de yaptklar basn aklamasyla ilgili olarak, 12 gazeteciye Kocaeli Valiliinin talimatyla Kabahatler Kanunu uyarnca 154er lira para cezas verildii renildi. 26 Mays 2011de BDP Bingl l rgt tarafndan 14 ubat 2010 tarihinde Gen Caddesi Saat Kulesi nnde "15 ubat"a ilikin yaplan basn aklamasna katlan 4 kii hakknda "rgt propagandas yapmak" iddiasyla polis fezlekesine dayanarak iddianame hazrland. Tutuklu sanklar, iddianameye konulan sulamalar reddederek, beraatlarn istedi. Mahkeme heyeti, epilepsi (Sara) hastas Cahit akar'n basn aklamasnda "Yolunuz yolumuzdur; ewlik halk sizi unutmayacak" yazl pankartn bir ucundan tutarak tadn belirtirken, iddianamede, "Bez ve posterleri tayarak slogan atmadan, zafer iaretleri yapmadan alklara tempo tutarak yryen grubun iinde, yazl ubua sabitlenmi pankartn sol tarafndan tutarak yryen, ancak slogan atmayan, zafer iareti yapmayan ve alklara tempo tutmayan" diye akr'dan bahsediliyor. Mahkeme heyeti, epilepsi hastas olan akr'la birlikte 3 kiiye, "rgt propagandas yapmak" iddiasyla 10'ar ay hapis cezas verirken, bir kii ise beraat etti. Pankartn dier ucundan tutan kii ile ilgili ilem de bu kiiye ait bilgi bulunmad iin yaplmad 1 Haziran 2011de, Batman'da 24 Mart tarihinde Diyarbakr Caddesi zerinde kurulan Demokratik zm adr'nn kaldrlmasn protesto eden kitleye polis mdahalesinin ardndan aralarnda Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou adaylar Ayla Akat Ata ve Bengi Yldz'n da bulunduu, gz altna alnan 96 kii hakknda "rgte ye olmamakla beraber, rgt adna su ilemek" iddiasyla Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesi'nde dava ald. 6 Haziran 2011de, Van ili Bakale ilesin de AKP heyetinin vatandalarn tepkisi ile karlamas ve esnafn kepenk kapatt haberleri zerine, Van'da yaplan mitinge katlan Bakale'nin grevden alnan Belediye Bakan hsan Gler, ileye doru yola karken Hoap giriinde Jandarma tarafndan gzaltna alnarak Grpnar'a gtrld. Gler, hakknda daha nce kesinlemi 10 aylk hapis cezas olduu gerekesiyle savcla karld. Savclkta yzne karar okunan Gler, tutuklanarak Van F Tipi Cezaevine gnderildi. 16 Haziran 2011de orumda 19 Aralk 2009da bir inaata Yaasn 19 Aralk Direniimiz Devrimci rade Teslim Alnmaz, Dev-Lis yazl pankart asarak yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla haklarnda dava alan Kazm Birdal Tfeki ve Kenan Sirke adl iki rencinin, Ankara 12. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme heyetinin sank iki renciye TMY 7/2. maddesi uyarnca, onar ay hapis cezas verdii renildi 16 Haziran 2011de Siirt'te 21 Mart 2007de kutlanan Newroz Bayramna ilikin aralarnda Diyarbakr Bamsz Milletvekili Emine Ayna'nn da bulunduu 31 kii hakknda alan davann karar durumas Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesi'nde grld. Mahkeme heyeti, sanklardan 6sna beraat verirken, aralarnda Bamsz Milletvekili Ayna'nn da bulunduu 25 kiiye ise "rgt propagandas yapmak" iddiasyla 10'ar ay hapis cezas verdi 18 Haziran 2011de Hakkri'nin ukurca lesi krsalnda kan atmada yaamn yitiren HPG'li Orhan Akan iin rnak'n Beytebap lesi'nde 14 Eyll 2009 tarihinde dzenlenen cenaze treninin ardndan gzaltna alnp tutuklanan Ayhan Ola'n yargland davann karar durumas Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesi'nde grld.Mahkeme heyeti, gizli tank Yldz K.'nin beyanlarna dayanarak Ayhan Ola'a, mahkeme heyeti tarafndan, Ayhan Ola'a "rgte ye olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" suundan 6 yl 3 ay, "Mala zarar vermek"ten 5 yl, "Toplant ve gsteri yryleri kanununa muhalefet etmek"ten 5 ay, "Gvenlik glerine ta atmak"tan 25 ay, "rgt propagandas yapmak" suundan 10 ay hapis olmak zere toplam 14 yl 7 ay hapis cezas verdi. 24 Haziran 2011de, Van'da 19 Nisan'da YSK'nn bamsz adaylar veto kararnn ardndan yaplan yrye polisin yapt mdahale sonucu kent merkezinde gn boyunca devam eden olaylar srasnda Ehmed Xan Park'nda kurulan Demokratik zm adr'na yaplan baskn srasnda gzaltna alnarak tutuklanan DYG yesi Ayten Tikit hakknda balatlan soruturma tamamland. ddianamede Tikit iin "rgt propagandas yapmak", "Grevli memura grevini yaptrmamak iin direnmek", "rgt adna su ilemek", "rgt faaliyetleri erevesinde su ilemek", "Patlayc bulundurmak", ve "Genel gvenlii tehlikeye sokmak" iddialaryla 60 yla kadar hapis cezas isteniyor.

416

TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

4 Temmuz 2011de Mardin'in Derik lesinde lesinde bir basn aklamasna katlan ve aralarnda HD Mardin ube Sayman Abdurrahman Kzlay, HD yeleri M.Salih Ektiren, mer Kran, Belediye Meclis yeleri ve Kapatlan DTP nin yneticilerinin de aralarnda bulunduu 29 kii hakknda "Toplant ve gsteri yryleri yasasna muhalefet" iddiasyla Derik Asliye Ceza Mahkemesinde grlen davann ikinci durumas yapld. Sanklarn Krte ifade verme taleplerini yenilemeleri sonucu duruma ileri bir tarihe ertelendi. 13 Temmuz 2011de Bar ve Demokratik zm Grubu'nun 19 Ekim 2009 tarihinde Habur Snr Kaps'ndan Trkiye'ye geliini selamlamak iin Siirt'te dzenlenen mitingde konuan Siirt Belediye Bakan Selim Sadak, BDP PM yesi Nezir Glcan ve kapatlan DTP'nin Siirt eski l Bakan Sdk Ta hakknda "rgt propagandas yapmak" iddiasyla alan davann durumas Diyarbakr 6. Ar Ceza Mahkemesi'nde grld. Mahkeme heyeti Glcan, Ta ve Siirt Belediye Bakan Selim Sadak'a "rgt propagandas" yaptklar gerekesiyle 1'er yl hapis cezas verdi. 15 Temmuz 2011de Mardin'in Derik lesinde Rojbin nen, bir basn aklamasna katld gerekesiyle hakknda dava alp ve 10 ay hapis cezas Yargtay tarafndan onaylandktan sonra cezas Mardin Denetimli Serbestlik Brosu tarafndan 1 yl iinde Mardin il snrlar ierisinde toplant ve gsterilere katlmama cezasna evrildi. 18 Temmuz 2011de Mardin'in Derik lesinde lesinde BDP le tekilatnn alna katlan ve aralarnda BDP Mardin l Bakan Sedat Da, HD yeleri M.Salih Ektiren, Av.Osman Zuhat Bilen, Derik Belediye Bakan alar Demirel, l Genel Meclis yeleri, Belediye Meclis yeleri ve Parti yneticilerinin de aralarnda bulunduu 50 kiiye dava ald. Derik Asliye Ceza Mahkemesinde grlen davann ikinci durumas yapld. Sanklarn Krte ifade verme taleplerinin reddedildii duruma ileriki bir tarihe ertelendi. 18 Temmuz 2011de Mardin'in Nusaybin lesinde lesinde basn aklamas sonras tutuklanan 13 ocuun Nusaybin Asliye Ceza Mahkemesinde grlen davann ilk durumas yapld. Tutuklu ailelerini Adliye nnden uzaklatrmak isteyen HD Mardin ube Yneticisi Av. Kamuran Tanhan, HD yesi Osman Zuhat Bilen, Av. eyma rper Gke, Av. Cafer Aydn ve Av. Abdullah Peker Polisin att gz yaartc gaza maruz kald. 31 Temmuz 2011de Ankara 12. Ar Ceza Mahkemesinin, 5 Kasm 2011de Ankarada SSK hanna YKe tecrit, paral eitime hayr yazl pankart ast gerekesiyle hakknda dava alan Mehmet Adgzele pankart asarken yaasn Dev-Sol, insanlk onuru ikenceyi yenecek dedii iin TMKnin 7/2. maddesi uyarnca, 10 ay hapis cezas verdii renildi 4 Austos 2011de BDP Malatya l Yneticisi Zeki Klgedik hakknda farkl tarihlerde alan 6 davadan 3' sonuland. HPG'lilerin cenaze trenine katld ve "ehd namirin" slogan att gerekesiyle Klgedik hakknda "rgt propagandas yapmak" iddiasyla alan 3 ayr dava Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesi'nde karara baland. Klgedik'e, 3 davada toplam 8 yl hapis cezas verildi. 5 Austos 2011de Van'da 2010 yl balarnda gzaltna alnan ve karld mahkeme tarafndan tutuklanan Delila Genlik Kltr Merkezi yneticisi Servet Kurt hakknda alan davada mahkeme Krte savunmada srara rekor ceza ile karlk verdi. 28 Temmuz'da grlen karar durumasnda Kurt'un Krte srarndan dolay mahkeme heyeti iddianamede talep edilen sulamalar yerine "rgt yesi olmak", "patlayc madde temin etmek", "kamu malna zarar vermek" sulamalarndan ceza verdi. Kurt'un anadilinde savunma yapmasn "rgtsel tavr" olarak deerlendirerek yar yarya ceza artrmna giden mahkeme heyeti, Kurt'a 24 yl ar hapis cezas verdi. Mahkeme ayrca denetimli serbestlik tedbirlerin uygulanmasn da kararlatrd 9 Austos 2011de Dersim'de getiimiz yl kutlanan 1 Mays i Bayram'na katlan Bar Grubu yesi Aysel Doan hakknda, "Die di kana kan seninleyiz calan" slogan att gerekesiyle alan davann karar durumas Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesi'nde grld. Doan ve avukatnn katlmad durumada, Doan'n "rgt propagandas yapt" iddiasyla 3713 sayl yasann 7/2 maddesi uyarnca "olayn zellikleri, suun ileni ekli, kullanlan aralar gz nne alnarak takdiren ve tasdiden alt snrdan uzaklamak suretiyle 3 yl hapis cezas ile cezalandrlmasna" karar verildi 10 Austos 2011de Hakkrinin ukurca lesi'nde getiimiz yl 7 Mart'ta dzenlenen 8 Mart Dnya Kadnlar Gn etkinliinde sahne alan yerel sanat kran Turan, okumad Krte "De rabin ciwano" arks nedeniyle hakknda Hakkari Ar Ceza Mahkemesi'nde "rgt propagandas yapmak" iddiasyla dava ald. Mahkeme heyeti, "De rabin ciwano" arksn okuduuna dair grnt bulunmamasna ramen polisin | TOPLANTI ve GSTER ZGRL

417

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

dzenledii tutanaa dayanarak Turan'a "rgt propagandas yapmak" iddiasyla 1 yl 6 ay hapis cezas verdi 11 Austos 2011de KCK davasndan tutuklu Suru Belediye Bakan Etem ahin, Aligor Belde Belediye Bakan brahim Halil Parldar ile kapatlan DTP yesi Veysi Demir'e Urfa'nn Suru lesi'nde kapatlan DTP'ye ynelik dzenlenen operasyonun protesto edildii eylemde, HPG'li Cihat Binici ansna yaplan bir dakikalk sayg duruuna durduklar iin "rgt propagandas yapmak" sulamasndan verilen 10'ar aylk hapis cezasnn, 5. Ar Ceza Mahkemesi gerekeli kararnda, hapis cezasn bilirkii raporuna dayandrd. 12 Austos 2011de Hakkride DTP'nin kapanmasn protesto eden gruba polisin yapt mdahale sonras yaanan olaylar srasnda gzaltna alnarak tutuklanan Kinyas Atiman hakknda alan davann karar durumas Van 4. Ar Ceza Mahkemesi'nde grld. Atiman'a TCK'nn 302/1 maddesi gereince, ''devletin birliini bozmaya ve devletin hakimiyeti altnda bulanan topraklardan bir ksmn devlet idaresinden ayrma amacna ynelik eylemde bulunma'' suundan mr boyu hapis cezas verirken, "rgtn faaliyeti erevesinde nitelikli yama'' suundan ise 6 yl 3 ay hapis cezas verildi 13 Austos 2011de rnakn Silopi lesinde Temmuz 2010 tarihinde yaplan 2 ayr yrye katld gerekesiyle BDP Silopi le Bakan Bahattin Alk hakknda 2911 sayl "Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa" muhalefet etmekten alan 2 davann karar durumasnda Mahkeme Alk'a iki ayr davadan toplam 2 yl 6 ay hapis cezas verdi. 24 Austos 2011de Diyarbakr bamsz milletvekili Altan Tan hakknda, 12 Haziran 2011 Milletvekili Genel Seimi ncesinde katld farkl etkinlik nedeniyle dava ald. Diyarbakr Cumhuriyet Basavclnca hazrlanan iddianamede, Altan Tann katld etkinliklerde yasad rgt propagandas yapld ve Altan Tann bunlarn engellenmesi iin giriimde bulunmad belirtilerek Altan Tann iki kez yasad rgt propagandas yapmak; iki kez 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet etmek ve yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yapmak sulamalarndan toplam 23 yl 6 aya kadar hapis cezasna mahkm edilmesi talep edildi. 25 Austos 2011de Kapatlan DTP'nin Ar Belediye Bakan Aday Murat ztrk, Yargtay'da bozulan davadan bu kez 5 yl 8 ay hapis cezasna arptrld. 29 Mart 2009'da yaplan yerel seimlerinde "seime hile kartrld" gerekesiyle Ar'da kan olaylarda gzaltna alnan ve hakknda Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesi'nce alan dava sonucu 14 yl 2 ay hapis cezasna arptrlan Murat ztrk'n Yargtay'da bozulan davas tekrar grld, mahkeme bu kez ztrk 5 yl 8 ay hapis cezasna arptrd. 26 Austos 2011de 21.03.2007 Newroz mitinge katlan toplam 31 kiiye propaganda yaptklar gerekesiyle Diyarbakr 5. Ar ceza mahkemesi tarndan 1 yl 10 ay hapis cezas verildi. 6 Eyll 2011de, rnak'n Silopi lesi'nde 2010 ylnda yaamlarn yitiren PKK'lilerin mezar ziyaretine katld gerekesiyle BDP Silopi le Bakan Bahattin Alk, Belediye Bakan Emin Tourlu, Belediye Bakan Yardmcs Leyla Tokay hakknda "2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet etmek" iddiasyla alan davann durumas Silopi Asliye Ceza Mahkemesi'nde grld. Durumada, Krte savunma yapmak isteyen Alk'n talebi mahkeme tarafndan reddedildi. Hakim, Tourlu, Tokay ve Alk'a "2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet etmek" iddiasyla 1'er yl 3'er ay hapis cezas verdi. 15 Eyll 2011de, Diyarbakrda ESP l rgtnn yrtt alma kapsamnda ESP yesi 2 kii gzaltna alndktan sonra Kabahatler Kanununa muhalefet ettikleri iddiasyla 154er lira para cezas kesilerek serbest brakld 22 Eyll 2011de, Diyarbakr'da 13 Ocak gn dzenlenen bir gsteriye katld gerekesi ile gzaltna alnp, farkl tarihlerde de benzer etkinliklerde bulunduu iddias ile tutuklanp hakknda Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesi'nde dava alan Rojhat zkan'n yargland davann karar durumas grld. Yargland dava ile ilgili son 4 celsedir Krte ifade vermek isteyen zkan'n, karar durumasnda Krte savunma yapmas mahkeme heyeti tarafndan reddedilerek tutanaklara "Krte olduu dndmz bir dilde konutu" diye geirildi Mahkeme heyeti, Rojhat zkan' "rgt propagandas yapmak", "Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu'na muhalefet etmek", "Grevi yaptrmamak iin direnme", "rgte ye olmamak ile birlikte rgt adna su ilemek" iddias ile 9 yl 2 ay hapis cezas ile cezalandrd. 25 Eyll 2011de,Diyarbakr zel Yetkili Cumhuriyet Basavcl, Balar lesi'nde dzenlenen ve polisin mdahale ettii "15 ubat" protestosu yryne ilikin balatt soruturmay tamamlad. Sz konusu 418 TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

olaylara katlmakla sulanan Diyarbakr Bykehir Belediye Bakanvekili Hafize pek, l Genel Meclisi Grup Bakan Fatma Kzlkaya, Balar Belediye Bakanvekili Osman Kaya, BDP Diyarbakr l Bakan Yardmcs Yakup elik, Yeniehir Belediye Bakanvekili hsan Uur, Bismil Belediye Bakan Cemile Eminolu ve ocuklar in Adalet Takipileri Diyarbakr Szcs Arif Akkaya hakknda "2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu'na muhalefet etmek", "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddias ile dava ald. Haklarnda 7 ila 16 yl aras hapis cezas istenen 7 Krt siyasetinin yarglanmasna nmzdeki haftalarda Diyarbakr 7. Ar Ceza Mahkemesi'nde balanacak. 30 Eyll 2011de, Ar'nn Diyadin lesi'nde 2010 ylnda HPG'li Veysi Ora iin dzenlenen cenaze trenin slogan att gerekesiyle Metin Pak hakknda "rgt propagandas yapmak" iddiasyla alan davann durumas Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesi'nde grld. Durumada tutuksuz yarglanan Pak ve avukat hazr bulundu. Mahkeme heyeti, Pak'n slogan atarak "rgt propagandas" yaptn iddia ederek, 1 yl hapis cezas verdi 5 Ekim 2011de, Adyaman'da yaplan "15 ubat" aklamasna katldklar gerekesiyle aralarnda BDP'li bakanlarn da bulunduu 15 kii hakknda alan davann durumas Malatya 3. Ar Ceza Mahkemesi'nde grld. Mahkeme hayeti 15 kiiye "rgt yesi olmak" ve "rgt propagandasn yapmak" iddialaryla BDP Adyaman l Bakan Mulla ahin'e 8 yl 6 ay, BDP Merkez le Bakan Bar Cokun, Merkez le Yneticisi Ayten Taar, BDP l Kadn Meclisi Szcs Fahriye Akbaba, BDP yeleri Mahmut Hasari Arslan, mam Gne, Ergn Cengiz, Gkhan Karaku, Enver Ouz, Ayta Yaln, Zeki Renber, Mahir Karaku, Erdal Tatan, Halil Yldrm ve ismi renilemeyen bir kiiye 7'er yl hapis cezas verdi. 5 Ekim 2011de, Ar'nn Doubayazt lesi'nde 30 Mart 2010 tarihinde yaplan ev basknlarnda gzaltna alnp tutuklanan Orhan Yerlikaya, Engin Gkta ve smet Halat hakknda Erzurum zel Yetkili 2. Ar Ceza Mahkemesi'nde alan davan sonuland. Mahkeme heyeti, Yerlikaya'ya "rgt yelii", "rgt propagandas" ve "Kamu malna zarar vermek" iddialaryla 8 yl, Akta'a "rgt yelii" ve "Kamu malna zarar vermek" iddialaryla 7 yl 11 ay, Halat'a ise "rgt yelii", "Kamu malna zarar vermek" iddialaryla 7 yl 1 ay olmak zere toplam 23 yl hapis cezas verdi. 10 Ekim 2011de, Mardin'in Derik lesinde 2009 ylnda YSK karar ile ilgili yaplan basn aklamasna katlan ve aralarnda tutuklu bulunan rnak Milletvekili Selma Irmak, Derik Belediye Bk. alar Demirel HD Mardin ube Sayman Abdurrahman Kzlay, HD yeleri M.Salih Ektiren, mer Kran, Belediye Meclis yeleri ve Kapatlan DTP nin yneticilerinin de aralarnda bulunduu 58 kii hakknda "Toplant ve gsteri yryleri yasasna muhalefet" iddiasyla Derik Asliye Ceza Mahkemesinde grlen davann ilk durumas yapld. 11 Ekim 2011de, Van'da 30 Mart'ta Van Belediye Bakan Bekir Kaya'nn ehir standnda polisler tarafndan tartaklanmas zerine kent merkezinde dzenlenen oturma eylemi ve yry yapan binlerce kii olay protesto etmiti. Protesto gsterisi srasnda baz genler olaya tepki gstererek Van Emniyet Mdrl Gvenlik ube Mdr Zeki Akyol'a saldrmt. Saldr srasnda Akyol'u BDP'li grup kurtarrken, olaydan sonra gzaltna alnarak tutuklanan mit Kapagan hakknda "rgt adna su ilemek", "rgt propagandas yapmak" ve "Kamu grevlisini kasten yaralama" iddiasyla alan davann karar durumas Van 3. Ar Ceza Mahkemesi'nde grld. Mahkeme heyeti, Kapagan'a "rgt adna su ilemek", "rgt propagandas yapmak" ve "Kamu grevlisini kasten yaralama" sulamasyla 9 yl hapis cezas verdi. Verilen ceza daha sonra 7 yl 6'a aya indirildi 11 Ekim 2011de, PKK Lideri Abdullah calan'n ars zerine 19 Ekim 2009 tarihinde Kandil ve Maxmur'dan gelen 4' ocuk 34 kiilik Demokratik zm ve Bar Grubu yeleri arasnda yer alan 7 kiinin yarglanmasna Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesi'nde devam edildi.Duruma sonunda Kandil'den gelen Hseyin pek, Mustafa Ayhan ve Mahmur'dan gelen Nurettin Turgut'a "rgt yesi olmak" iddiasyla 10'ar yl, "rgt propagandas yapmak" iddiasyla ile 6'ar ay hapis cezas verdi. Ayrca Mahmur Kamp'ndan gelen ve tutuksuz yarglanan Melekah Soydan, Kamil kten, Haci Surgun ve Fatma zer'e ise "rgt yesi olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" iddiasyla 6'ar yl 3'er ay ve "rgt propagandas yapmak' sulamasyla da 10'ar ay hapis cezas verdi. 12 Ekim 2011de, Mesut Geyik, Emrah Sarta ve Sinan Yldrm hakknda, 5 Nisan 2007 gn Hozat Belediye Dn Salonunda yaplan Grup Yorum konserinde yzlerce gen gibi mziklere elik edip, halay ekerek attklar sloganlar nedeniyle soruturma balatld. Hozat Emniyet Mdrlne bal polislerin kamera kaytlarndan yola klarak balatlan soruturma sonucunda 17 Ekim 2007 tarihinde hazrlanan iddianamede gelerin attklar sloganlar su kapsamnda deerlendirildi. ddianamede, gen konserde 68 kuann nderleri ve cezaevindeki tutsaklara ilikin attklar Mahir, Hseyin, Ula kurtulua sava, | TOPLANTI ve GSTER ZGRL 419

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

Devrim ehitleri lmszdr ve Tutsaklar onurumuzdur sloganlaryla DHKP/Cnin propagandasn yapmakla sulandlar. Sadece polisin etkinlikte ektii grntlere dayanlarak yrtlen davada tek delili Mesut Geyik, Emrah Sarta ve Sinan Yldrmn att sloganlar oluturuyor. Ancak Hakim Eray Grtekin bakanlndaki mahkeme heyetinin adeta kahinlik yaparak verdii gerekeli kararnda ise genlerin piman olmadklarn ve suu bir daha ileyeceklerini ifade etmesi dikkat ekiyor. Gerekeli kararn Delillerin Deerlendirilmesi ve Gereke blmnde ilgili u ifadeler yer ald: Sanklarn atl sutan suun ilenmi biimi, sloganlarn ierii gz nne alndnda TCKnin 61 maddesi uygun olacan, 3713 S.Ynin 13 maddesince seerek yaptrm ve ertelemenin yasal engel nedeniyle uygulanmayacan, CMKnin 231 maddesinde yaplan deiiklikle getirilen hkmn aklanmasnn geri braklmas hkmnn ise suun nitelii belli bir dnsel alt yap kararll gerekmesi sanklarn pimanla ilikin tavr sergilememesi gz nne bulundurularak, bir daha su ileyecekleri kanaatini mahkememizde oluturmadndan sank 10 ay hapis cezas ile cezalandrlmasna karar verildi. 15 Ekim 2011de, TMK'da 2010 ylnda yaplan dzenleme erevesinde tahliye olan 19 yandaki Selim Tekel, ayn yln Eyll ve Aralk aylar arasnda meydana gelen 4 farkl olay ile ilgili hakknda alan davada 22 yl 6 ay hapis ve 10 bin TL para cezasna arptrld. Bilirkiinin yz kapal bir ahsn ekilmi fotoraf iin "gz ve ka yaps benziyor" karar ise dikkat ekti. Bugn grlen mahkemede iddianamenin ilk ksmnda 6 Aralk 2009 gn DTP'nin kapatlmas ile ilgili kan olaylar srasnda yaamn yitiren Dicle niversitesi Matematik Blm rencisi Aydn Erdem'in lmnn yl dnm nedeniyle, Erdem'in yaamn yitirdii yere karanfil brakma eyleminin rgtn talimat erevesinde gelitii belirtildi. Sz konusu anma etkinlii srasnda kan olaylarda Tekel'in ekilen video grnt ile fotoraflarda ban montunun kaponu ile yzn ise pui ile kapatt ne srld. Grntlerde ba ve yz kapal olduu iddia edilen Tekel'in bilirkii tarafndan yaplan tehiste "ahsn ka, gz yaps itibariyle ba kapon, yznde pui ile burun seviyesine kadar kapatlm. ahsn pheli olduu" belirtildi. AKP l binas ve ATM'lere atlan ses bombalar ile de ilgisi olduu ve toplam 4 farkl olay ile ilgili yarglanan Tekel'in Krte savunma talebi mahkeme heyeti tarafndan kabul edilmedi. Heyet Tekel'i, toplamda 22 yl 6 ay hapis ve 10 bin TL para cezasna arptrld. 18 Ekim 2011de Muta 2006 ylnda, Abdullah calana ynelik uygulamalar ve askeri operasyonlar protesto etmek amacyla yaplan basn aklamasnn ardndan hazrladklar dilekeleri ilgili yetkililere gnderen kapatlan DTP yesi 27 kii hakknda alan davann sonuland renildi. Mu 1. Asliye Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme heyeti, 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet ettikleri sulamasyla, 27 kiiye beer yl altar ay hapis cezas verdi 18 Ekim 2011de, 18 Austos 2010da Siirtin Kurtalan lesinde, 12 Eyll 2010da yaplan Anayasa referandumu nedeniyle dzenlenen mitingde halay eken BDP ile rgt yneticisi drt kii hakknda yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla alan davann Diyarbakr 6. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme heyeti, sanklar Abdulgafur Kubilay, Leyla Edeman, Zekeriya Toymaz ve Enver Aydemire Terrle Mcadele Yasasnn (TMY) 7/2. maddesi uyarnca birer yl hapis cezas verdi. 18 Ekim 2011de, 18 Austos 2010da Siirtin Kurtalan lesinde, 12 Eyll 2010da yaplan Anayasa referandumu nedeniyle dzenlenen mitingde halay eken BDP ile rgt yneticisi 4 kii hakknda yasad rgt propagandas yaptklar iddiasyla alan davann Diyarbakr 6. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme heyeti, sanklar Abdulgafur Kubilay, Leyla Edeman, Zekeriya Toymaz ve Enver Aydemire Terrle Mcadele Yasasnn (TMY) 7/2. maddesi uyarnca birer yl hapis cezas verdi 20 Ekim 2011de, Urfa'nn Suru lesi'nde 15 ubat tarihinde PKK Lideri Abdullah calan'n yakalanarak Trkiye'ye getirilmesine ilikin dzenlenen protesto gsterileri ile ilgili balatlan soruturma kapsamnda hakknda Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesi'nde dava alan 6 ocuk annesi Anzelha elik ile ilgili davann 2. durumas grld. "rgte ye olmamakla birlikte rgt adna su ilemek" ve "rgt propagandas yapmak" iddialar ile tutuksuz yarglanan elik'in olay tarihinde Suru'ta stiklal Caddesi'nde toplanan ve eylem dzenleyen bin kiilik grubun iinde bulunduunun kamera kaytlar ile tespit edildii belirtiliyor. Sz konusu eyleme ilikin hazrlanan iddianamede olayn tm detaylarna yer verilirken, 6 ocuk annesi elik'in ise olaylar srasnda zerinde "zgr tutsaa selam olsun" yazl dvizin bir ucundan tuttuu belirtiliyor. ddia makam tarafndan 8 yl 6 ay ila 20 yl arasnda hapsi istenen elik, beraatna karar verilmesini talep ederken, mahkeme heyeti durumay 6 Aralk tarihine erteledi. Ankaradaki ulam sorununu protesto eden Ege Mahallesi sakinlerine 14 ubat 2011de dzenledikleri eylemle destek veren Halkevleri yesi Sla Uzunpnar ile Mehmet Zlkf Lain adl iki kii hakknda halk kanunlara uymamaya tahrik ettikleri sulamasyla dava ald 20 Temmuz 2011de renildi. TCKnin 217. 420 TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

maddesi uyarnca yarglanacak olan sanklarn yarglanmasna Ankara 19. Asliye Ceza Mahkemesinde 27 Ekim 2011de baland. Dava 2011 yl iinde sonulanmad. 27 Ekim 2011de, Urfa'nn Suru lesi'nde ahin ahin dn gece markette alveri yapt srada polis tarafndan gzaltna alnd. Emniyet Mdrl'ne gtrlen ve "KCK" davasndan tutuklu bulunan Etem ahin'in kardei olan ahin, "2911 Toplant ve Gsteri Yryleri Kanunu'na muhalefet" suundan kesinlemi 10 aylk cezas olduu gerekesiyle karld savclk tarafndan tutuklanarak cezaevine gnderildi. 29 Ekim 2011de, Diyarbakr'da 10 Austos 2010 tarihinde 15 Austos'un yldnm nedeniyle yaplan eyleme polisin mdahalesiyle kan olaylarda 2 kii ile birlikte gzaltna alnp tutuklanan Uur Arslan'a rekor ceza verildi. Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesi'nde grlen karar durumasnda mtalaasn sunan iddia makam, eylemler srasnda yz beyaz maske ile kapal olan bir kiinin sa eliyle yapm olduu zafer iaretinden yola karak, zafer iareti yapan ahsn orta parmanda mevcut olan sakatlk ile Arslan'n, ayn elinin orta parmanda mevcut olan sakatlktaki benzerlik olduunu savunarak, 3 kiinin cezalandrlmasn istedi. Avukat Serkan Akba ise, mvekkilinin kolluk tarafndan avukatsz olarak beyannn alndn syledi. Mvekkilinin kollukta sadece bir parmak benzerliinden yola klarak yz rtl halde olaylarda bulunduuna dair iddialar ile yarglandn ifade eden Akba, foto montaj ile mvekkilinin eli ve parmann ok rahatlkla olaylardaki kiilere uydurulabileceine dikkat ekti. Mahkeme heyeti sanklardan Hatice Calhan ve Vedat Aydn hakknda, "rgte ye olmamak ile birlikte rgt adna su ilemek", "zinsiz patlayc madde bulundurmak", "Mala zarar vermek", "rgt propagandasn yapmak", 2911 Sayl "Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet etmek" ve "Memura etkin direnme" iddialaryla 13 yl 11 ay 15'er gn hapis cezas verdi. 1 Kasm 2011de Ankarada, 13 Mart gn dzenlenen bir mitingde Shhye Kprsne 13 Mart 1982de idam edilen Ethem Cokun, Seyit Konuk ve Necati Vardarn isimlerinin yer ald bir pankart astklar gerekesiyle 5 Mays 2011de gzaltna alnan Ankara niversitesi Fen-Edebiyat Fakltesi rencisi Bahadr Sylemez ile Siyasal Bilgiler Fakltesi rencisi zgr Alkan hakknda dava ald renildi. Mart Kltr, Sanat ve Dnce Dernei yesi olan iki renci hakknda hazrlanan iddianamede savcnn dernee ait su faturasn, rencilerin evlerine dzenlenen basknlarda bulunan kitaplar ve filmleri delil olarak gsterdii renildi. Ankara 11. Ar Ceza Mahkemesinde yasad TKEP/L rgt yesi olduklar ve yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla 25 yla kadar hapis cezas istemiyle yarglanacak olan iki rencinin ilk durumas 8 Aralk 2011de balayacak. 3 Kasm 2011de Hatayn Drtyol lesinde 15 ubat 2011de, Abdullah calann Trkiyeye teslim ediliinin yldnmn protesto etmek amacyla dzenlenen gsteride yasad slogan attklar iddiasyla tutuklanan Kadri Akdemir (50) ve Mehmet Arbuz (26) hakknda alan davann Adana 7. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme heyeti, yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yaptklar ve yasad rgt propagandas yaptklar sulamalaryla sanklara 13er yl hapis cezas verdi 17 Kasm 2011de 2006 ylnda kapatlan DTP nin Diyarbakrdan Ankaraya dzenledii Bar Yry kapsamnda Gaziantepe gelen demokratik kitle rgr ve siyasi parti temsilcilerinden oluan grup hakknda alan davann sonuland renildi. Gaziantep 4. Asliye Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme bakan, 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet ettikleri gerekesiyle sanklar Diyarbakr Bykehir Belediye Bakan Osman Baydemir, DTP il ve ile yneticilerinden Vakkas Dalkl, Aziz Okutan, Hasan Demir, Mustafa Tu, Ahmet Bayram, Kamuran Olgun, Mehmet Halil Alan, Davut Dalsal, Teyyip Sertkal, Dilfiroz Zengin, Emek Partisi il yneticilerinden Mecit Bozkurt, Abdullah ilolan, Haber-Sen Gaziantep temsilcisi Cengiz Tun, o dnem HD Gaziantep ubesi Bakan Glten Aydn ve Eitim-Sen Gaziantep ubesi Bakan Mehmet Bozgeyike 15er ay hapis cezas verdi 18 Kasm 2011de, getiimiz ay hakknda kapatma karar verilen haftalk yayn yapan Yeni Demokratik Toplum gazetesinin 14-20 Kasm tarihleri arasnda yaynlanan son saysna da hem kapatma hem de toplatma cezas geldi. Cumhuriyet Savcl'nn talebi ile mahkemenin verdii karara TMK'nin 6. maddesi gereke yaplarak "Baz sayfalarnda rgt aklamalarna yer vermesi" olarak gsterildi. Mahkeme yazlarla "rgt propagandas" yapld kanaatine vard. Gazeteye gnderilen kapatma yazsnda, "El konulmas, datm ve satnn yasaklanmas ve 1 ay sreyle kapatma cezas verildii" belirtildi. Ayrca, gazetenin yaz ileri mdr zlem zdemir hakknda ise soruturma balatld. Gazete avukatlar karara itiraz bavurusunda bulundu. | TOPLANTI ve GSTER ZGRL

421

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

22 Kasm 2011de Ankarada 11 Nisan 2008de Ankara Sanat Tiyatrosunda dzenlenen bir etkinlikte Trkiye Halk Kurtulu Partisi - Cephesi rgtnn liderlerine ynelik anma etkinlii dzenlendii gerekesiyle haklarnda dava alan 11 kiinin karar durumas grld. Ankara 11. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumada mahkeme heyeti, yas ad rgt yesi olduklar ve yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla iki sana 11er yl 6ar ay hapis cezas; bir sana ayn sulamalardan 10 yl 6 ay hapis cezas; iki sana ayn sulamalardan 8er yl 9ar ay hapis cezas; sana yine ayn sulamalardan 7er yl 11er ay hapis cezas; sana ise yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla 10ar ay hapis cezas verdi 23 Kasm 2011de Diyarbakr milletvekili erafettin Eli hakknda, rnakta bir atmada kan atmada len 12 militan iin Diyarbakrda 14 Mays 2011de ve 4 Haziran 2011de dzenlenen yrye katlarak sayg duruunda bulunduu; anma toplantsnda yasad rgt propagandas yapld ve erafettin Elinin bunlarn engellenmesi iin giriimde bulunmad gerekeleriyle drt kez yasad rgt propagandas yapmak; bir kez 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet etmek ve yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yapmak sulamalarndan toplam 33 yla kadar hapis cezasna mahkm edilmesi talebiyle yargland davann Diyarbakr 7. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumasna erafettin Elinin katlmamas zerine mahkeme heyeti, bir sonraki durumaya sann zorla getirilmesine karar vererek durumay 19 Aralk 2011e erteledi 25 Kasm 2011de Diyarbakrda 2011 ylnn Mays aynda yaplan dzenlenen bir yrye katldklar gerekesiyle haklarnda dava alan aralarnda Avrupa Parlamentosu eski yesi Feleknas Uca, Yeniehir Belediye Bakan Selim Kurbanolu, Meya-Der Diyarbakr ubesi eski Bakan Hasan Pene ile Sur Belediye Bakan Yardmcs Trki Gltekinin de bulunduu dokuz kiinin yarglanmasna devam edildi. Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesinde 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet ettikleri ve yasad rgte ye olduklar sulamalaryla 20 yla kadar hapis cezas istemiyle yarglanan sanklardan Feleknas Ucann Krte yapt savunmasn tercman aracl alan mahkeme heyeti, dosyadaki eksikliklerin giderilmesi iin durumay erteledi. 2 Aralk 2011de, 2010 ylnn Mays aynda meydana gelen bir atmada yaamn yitiren HPG militan Asiye Gndzn cenaze trenine katlarak yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla haklarnda dava alan aralarnda Siirt Belediye Bakan Selim Sadak ve DHA) muhabiri Abdullah etinin de bulunduu 7 kiinin karar durumas grld. Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesindeki durumada mahkeme heyeti, sanklar Selim Sadak, BDP eski parti meclisi yesi Nezir Glcan, Asiye Gndzn annesi Kamile Gndz ve babas Mehmet Gndz ile mer Pikin ve Kerem Yldza Terrle Mcadele Yasasnn (TY) 7/2. maddesi uyarnca onar ay hapis cezas verdi. DHA muhabiri Abdullah etin hakknda ise beraat karar verildi 9 Aralk 2011de anlurfann Ceylanpnar lesinde katld bir basn aklamas nedeniyle hakknda dava alan BDP le Bakan kr Kahramann yargland davann Diyarbakr 4. Ar Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme heyeti, yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yapt sulamasyla kr Kahramana yedi yl bir ay hapis cezas verdi zmirin Buca Belediyesine i yapan taeron bir firmada alrken sendikal faaliyetlerinden dolay iten atldn savunan Batgl Tunun, belediye ynetiminin CHP olmas nedeniyle Ankaraya gelerek 23 Mays 2011de kendisine destek olanlarla birlikte, CHP Genel Merkezi nnde oturma eylemi yaptktan sonra, Yksel Caddesinden CHP Ankara l Bakanlna yrmek istemesi zerine polis ekiplerinin gruba mdahale etmesi sonucu darp edilerek gzaltna alnan 15 kiiden Zennure Karaaslan 24 Mays 2011de tutuklanm; daha sonra da serbest braklmt. Zennure Karaaslan hakknda gzaltna alnrken att sloganlarla kamu grevlisine hakaret ettii sulamasyla alan dava ise 13 Aralk 2011de balad. Ankara 3. Sulh Ceza Mahkemesinde grlen durumaya Zennure Karaaslann katlmamas nedeniyle mahkeme bakan, sann bir sonraki durumada hazr bulunmasna karar vererek durumay 3 Mays 2012ye erteledi 13 Aralk 2011de Ankarada Dnya Kadnlar Gn dolaysyla 8 Mart 2008de dzenlenen etkinlikte yasad slogana attklar iddiasyla haklarnda yasad rgt yesi olduklar ve yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla dava alan 17 kiinin karar durumas grld. Ankara 11. Ar Ceza Mahkemesindeki durumada mahkeme heyeti, 7 sana yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla Terrle Mcadele Yasasnn (TMY) 7/2. maddesi uyarnca bir yl sekiz ay hapis cezas verirken; 10 sana da ayn sulamayla onar ay hapis cezas verdi

422

TOPLANTI ve GSTER ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

17 Aralk 2011de ESP Malatya l Yneticisi Aye Ik, 21 Mart 2007de dzenlenen Newroz kutlamasnda yasad slogan att gerekesiyle hakknda alan davada yasad rgt propagandas yapt sulamasyla verilen hapis cezasnn kesinlemesi zerine tutuklanarak Malatya E Tipi Cezaevine gnderildi 19 Aralk 2011de Diyarbakrda 2011 ylnda dzenlenen baz miting ve etkinliklere katld gerekesiyle tutuklu yarglanan Dicle niversitesi rencisi Ubeyd en hakknda alan davann sonuland renildi. Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesinde grlen durumada kararn aklayan mahkeme heyeti, Ubeyd ene yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yapt; yasad rgt propagandas yapt ve 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet ettii sulamalaryla 13 yl 6 ay hapis cezas verdi 22 Aralk 2011de Siirtte toplu mezarlarn bulunduu Kasaplar Deresine 28 Mart gn yaplan yrye katldklar ve basn aklamas yaptklar gerekesiyle aralarnda Siirt Belediye Bakan Selim Sadak ve BDP l Bakan Faruk Salamn da bulunduu 36 kii hakknda 18 yla kadar hapis cezas istemiyle dava ald. 23 Aralk 2011de, Ankarada 78 gn sren TEKEL iilerinin eylemine destek vermek iin Eskiehirde Kent Muhalefeti tarafndan 19-21 ubat 2010 tarihleri arasnda yaplan eylemde horon eken 22 kii hakknda Babakan Recep Tayyip Erdoana hakaret ieren sloganlar attklar gerekesiyle alan davann sonuland renildi. Eskiehir 5. Sulh Ceza Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme bakan, polis ekipleri tarafndan ekilen video grntsn delil kabul ederek Mutlukan Muti, Derya Altunda, Ali Emre Mazlumolu, Emre Soyaslan, Glah ztrk, Handan Ustaba ve Mustafa ahine Trk Ceza Kanununun 125. maddesi uyarnca 11er ay 20er gn hapis cezas; zgr Msrloluna da 7500 lira adli para cezas verdi 23 Aralk 2011de HD Diyarbakr ubesi Sekreteri Raci Bilici ve Kayp Komisyonu yesi Necibe Gne Perinek hakknda, Kayplar Bulunsun Failler Yarglansn talebiyle her hafta dzenlenen oturma eylemlerinden 5 ubat 2011de gerekleen 104. eylemde 2911 sayl Kanuna muhalefet ettikleri gerekesiyle dava ald renildi. Diyarbakr Cumhuriyet Savclnn hazrlad iddianameyi kabul eden Diyarbakr 6. Asliye Ceza Mahkemesi, Raci Bilici ve Necibe Gne Perineki 21 ubat 2012de yarglamaya balayacak 24 Aralk 2011de Erzincan Cumhuriyet Savclnn talimatyla 16 Mart 2010da Erzincanda ve Trabzonda dzenlenen ezamanl operasyonda SGD yelerinden Erzincanda gzaltna alnan 4 kiiyle, Trabzonda gzaltna alnan 7 kiiden Deniz Doruer, Cem Alpgiray, Eren Tanay, Eren Altun, Ezgi Kiin ve Bahar Kolomu, yasad rgt yesi olduklar iddiasyla 20 Mart 2010da Erzincan 2. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan tutuklanmt. SGD yesi 6 rencinin karar durumasnn Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesinde grld renildi. Yarglama sonunda 4 sana yasad rgt propagandas yaptklar sulamasyla onar ay hapis cezas; Cem Alpgiraya yasad rgt yesi olduu ve yasad propagandas yapt iddialaryla 7 yl hapis cezas; Deniz Doruere ise yasad rgt yesi olduu iddiasyla 6 yl 3 ay hapis cezas verildi 27 Aralk 2011de Ankarada 30 Aralk 2009da Kocatepe Camisine ait kapal otoparkn duvarna Trkiye bizimdir, ABD defol yazl afii asmak isterken olay yerine gelen polis ekibi ve otoparkn zel gvenlik birimi tarafndan coplanarak, yerde srklenerek darp edilen Sekin Taygun Aydoan, Melis Ciddiolu, ahin ma adl kii hakknda grevli memura direndikleri gerekesiyle alan davann sonuland renildi. Ankara 20. Asliye Ceza Mahkemesinde sonulanan yarglamada mahkeme bakan, bilirkii raporu dorultusunda genlerin kendilerini yere attna kanaat getirerek sank 3 kiiye birer yl yedier ay hapis cezas verdi 27 Aralk 2011de YSK nn 12 Haziran 2011deki Milletvekili seimleri ncesinde, Emek, Demokrasi ve zgrlk Blokunun milletvekili adaylarn veto kararn protesto etmek amacyla Ankarada dzenlenen basn aklamasna katld gerekesiyle BDP eski il ebakan engl elikin de arasnda bulunduu drt kii hakknda yasad rgt yesi olmamakla birlikte yasad rgt adna eylem yaptklar ve yasad rgt propagandas yaptklar sulamalaryla alan davaya baland. Ankara 11. Ar Ceza Mahkemesinde grlen davann durumasnda engl elikin Zazaca savuma talebini reddeden mahkeme heyeti, dosyadaki eksikliklerin tamamlanmas iin durumay 7 Mart 2012ye erteledi.

| RGTLENME ZGRL

423

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

RGTLENME ZGRL Kapatlan / Kapatlmak stenen Siyasi Partiler ve Dernekler 10 ubat 2011de Ankara Valiliinin 10 Kasm 2010da yapt bavuru zerine Ankara Cumhuriyet Basavclnn tzklerinde yer alan ibadet amal cemevi yaptrlmas ifadesi nedeniyle ankaya Cemevi Yaptrma Dernei hakknda, Diyanet leri Bakanlnn fetvasyla 24 Kasm 2010da at kapatma davasna baland. Ankara 16. Asliye Hukuk Mahkemesinde grlen davada, dernek adna savunma yapan Avukat Fevzi Gm, Dernekler Kanununda ve Meden Kanunda bir dernein hukuka ve ahlka aykr olmas dnda kapatlmas iin bir gereke bulunmadna iaret ederek davann reddini talep etti. 4 Ekim 2011ede grlen karar durumasnda mahkeme kapatma davasn ret etti. 13 Temmuz 2011de Halkevleri Genel Bakan lknur Birol, dernein Ankarada bulunan genel merkezinde yapt basn toplantsnda, 7 ubat 2011de ileri Bakanlnn nerisi zerine, 4 Nisan 2011de Bakanlar Kurulunun kararyla dernein sahip olduu kamu yararl dernek statsn kaldrdn; bu kararn ise 4 Temmuz 2011de tebli edildiini aklad 28 Temmuz 2011de Ankara Valiliinin, hkim ve savclar arasnda sendikal rgtlenmeyi amalayan Yarglar ve Savclar Sendikasnn (YARGI-SEN) kapatlmas ve faaliyetlerin durdurulmas iin at dava sonuland. Ankara 15. Mahkemesindeki durumada mahkeme bakan, Ankara Valilii'nin 11 Mart 2011 tarihli YARGI-SENin sendikal faaliyetlerin durdurulmas istemini yerinde bularak YARGISENin kapatlmasna karar verdi 29 Eyll 2011de renciliin i kolu olmad gerekesiyle DSK bnyesinde kurulan Gen-Sen kapatlmas talebiyle stanbul Valiliinin yapt bavurusu zerine Gen Sen hakknda alan kapatma davas sonuland. stanbul 3. Asliye Hukuk Mahkemesi grlen durumada 2821 sayl Sendikalar Kanununda yer adl ekliyle sendikann iiler tarafndan deil, renciler tarafndan kurulduu gerekesiyle Gen-Senin kapatlmasna karar verildi 21 Aralk 2011de, Siirt ili Kurtalan ile Kaymakaml karar ile Kurtalan Eitim Destek Evi kapatld. 23 Aralk 2011de, Batman Valilii Batman Belediyesi tarafndan alan Orhan Doan Eitime Destek Evinin evraklar eksik olduu gerekesiyle kapatlmasna karar verdi 29 Aralk 2011de Siirt Valiliinin, Siirt Belediyesi tarafndan 2009 ylnda alan Orhan Doan Eitime Destek Evinin evraklar eksik olduu gerekesiyle kapatlmasna karar verdii renildi Siyasi Parti, Sendika ve Dernek Yneticileri/yeleri Hakknda Alan Davalar 21 Ocak 2011de, Dnya Bankas ve Uluslararas Para Fonu (MF) tarafndan 67 Ekim 2009da stanbulda gerekletirilen toplantlar protesto etmek amacyla dzenlenen gsterilere katldklar gerekesiyle yarglanan Sosyalist Parti Antalya l rgt Bakan Murat Trke ve Sosyalist Parti yesi Mehmet Delikta hakknda alan davann, Beyolu 7. Asliye Ceza Mahkemesinde grlen durumasnda, Beyolu Belediyesinin avukat, eylemcilerin yol at ileri srlen zarara ilikin faturay mahkeme bakanna sundu. Mahkeme bakan dosyadaki eksikliklerin giderilmesi amacyla durumay 30 Mart 2011e erteledi. 8 ubat 2011de ESP Adana l rgt Bakan Seluk Gvercinin 20 Kasm 2010da Krt meselesinin zmne ilikin yapt basn aklamasnda kulland ifadeler nedeniyle yargland davann, Adana 6. Ar Ceza Mahkemesinde grlen 2. durumasnda, mahkeme heyeti, yasad rgt propagandas yapt gerekesiyle Seluk Gvercine, Terrle Mcadele Yasasnn (TMY) 7/2. maddesi uyarnca 10 ay hapis cezas verdi 28 ubat gn, Mardinin Kzltepe lesinin Belediye Bakan Yardmcs Haim Baday hakknda katld bir mitingde konumalar alklayarak yasad rgt propagandas yapt iddiasyla 424 RGTLENME ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

Diyarbakr 5. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan verilen 10 aylk hapis cezasnn, Yargtay 9. Ceza Dairesi tarafndan onanmas zerine tutukland 5 Nisan 2011de, Kocaeli Gazeteciler Platformu yesi gazetecilerin, Ahmet k ve Nedim enere destek vermek amacyla yaptklar basn aklamasyla ilgili olarak, 12 gazeteciye Kocaeli Valiliinin talimatyla Kabahatler Kanunu uyarnca 154er lira para cezas verildii 19 Mays 2011de renildi. 18 Mays 2011de, stanbulda atalca Belediyesi tarafndan 1112 Temmuz 2010da dzenlenen Erguvan enliklerinde sahne alan Beyolu Kumpanyasnn 25 yesinden Esat Ba, alar zulu, Onur Tun, Il zkan, Duygu Sezgin, Halil brahim Serinkoz, zgr Palaz, Emre Yaln, Neval lknur, Volkan ahin, Cansu Demirta, Ozan oban, Ula Sancak, Emre Savc, Erman elik ve Gnselin Seda hakknda Tayyip Blues adn verdikleri arknn szlerinin arasnda yer alan portacsn Tayyip ifadesiyle Babakana hakaret ettikleri gerekesiyle Babakan Recep Tayyip Erdoann ikyeti zerine alan davaya devam edildi. Durumaya Recep Tayyip Erdoann avukat Abdullah Glerin gsterdii tanklarn durumaya gelmemesi nedeniyle duruma 8 Haziran 2011e erteledi. 7 Eyll 2011de Ankara Cumhuriyet Basavcl, BDP 4 Eyll 2011de gerekletirdii 2. Olaan Kongresi ile ilgili kongrenin yapld salonda atlan sloganlar ve alan posterlerle yasad rgt propagandas yapld gerekesiyle soruturma balatt Yargtay Cumhuriyet Basavcl, BDP 4 Eyll 2011de gerekletirdii 2. Olaan Kongresi ile ilgili kongreyle ilgili olarak Siyasi Partiler Yasas uyarnca inceleme balatt 28 Eyll 2011de zmirde SDP il yneticileri lker Turgut, alar Demirz ve Harun Boran Ylmazn anadilde eitim hakkyla ilgili olarak dzenlenen bir eylemde atklar Krte pankart nedeniyle haklarnda Siyasi Partiler Yasna Muhalefet ettikleri iddiasyla dava ald renildi

Baskna veya Saldrya Urayan Siyasi Parti, Sendika ve Dernekler 15 Ocak 2011de Antepte sabah saatlerinde Mustazaf Der, lim Der, Rahmet Der ve Umut Der ile baz evlere basknlar dzenlendi 17 Ocak gn Diyarbakrda BBP il binasna dzenlenen molotofkokteyli saldr sonucu binada maddi hasar meydana geldi 17 Ocak 2011de Van'n Hacbekir Mahallesi'nde faaliyet yrten Hacibekir Mahallesi zgr Yurtta Dernei'ne baskn yapld. 19 Ocak gn, stanbulda BBP il binasna dzenlenen ses bombal saldr sonucu binada maddi hasar meydana geldi 22 Ocak gn, Kahramanmaran Pazarck lesinde MHP ile rgtne dzenlenen molotofkokteyliyle dzenlenen saldrda len veya yaralanan olmazken binada maddi hasar meydana geldi. 26 Ocak 2011de Idr'da sabah yaklak 10 ev ve Doubayazt Caddesi'nde bulunan Azadiya Welat brosu ile BDP'nin genlik yaplanmas olan DYG brosuna baskn dzenlendi. 31 Ocak gn MHP Tunceli l Bakanlna kimlii belirlenemeyen kii veya kiilerce konulan bombann patlamas sonucu binada maddi hasar meydana geldi 31 Ocak gn, zmirin Balova lesinde BDP ile binasna dzenlenen tal saldr sonucu binada maddi hasar meydana geldi. Saldry dzenleyen .Y. ise gzaltna alnd 2 ubat gn, Mulann Milas lesinde AKP ile binasna kimlii belirsiz kii veya kiilerce dzenlenen tal saldr sonucu binada madd hasar meydana geldi. Saldry dzenleyen .Y. ise gzaltna alnd | RGTLENME ZGRL 425

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

4 ubat gn, MHP Van l Bakanlna, molotofkokteyliyle dzenlenen saldr sonucu binada madd hasar meydana geldi 8 ubat gn, Adanada BDP Saram ile binasna kimlii belirsiz kiiler tarafndan dzenlenen silahl saldr sonucu binada madd hasar meydana geldi 13 ubat 2011de Van'da sabah saatlerinde yaplan ev basknlarnn ardndan, l Emniyet Mdrl'ne bal polisler, kent merkezinde bulunan Delila Kltr Merkezi'ne baskn dzenledi. 14 ubat gn, stanbulun Maltepe lesinde AKP ile binasna kimlii belirsiz kiilerce molotofkokteyliyle dzenlenen saldr binada madd hasar meydana geldi Mardinin Derik lesinde de AKP ile binasna molotofkokteyli atlmas sonucu bina tamamen yand 25 ubat gn, Denizlide BDP il binasna kimlii belirsiz bir kii tarafndan av tfeiyle ate almas sonucu binada maddi hasar meydana geldi 27 ubat 2011de Diyarbakrda 5 Nisan Mahallesi zgr Yurtta Derneine kimlii belirlenemeyen kiilerin dzenledii silahl saldr sonucu binada madd hasar meydana geldi 1 Mart gn, stanbulun Esenyurt lesinde sonucu binada madd hasar meydana geldi AKP ile binasna dzenlenen ses bombal saldr

20 Mart 2011de, Beyolunda BBP mahalle temsilcilii nne braklan ses bombas byk bir grlt ile patlad. Alnan bilgiye gre olay gece saat 23.30 sralarnda Piri Paa Mahallesi Yldrm Aral Sokakta bulunan BBP Hasky Mahalle Temsilciliinde meydana geldi. Grg tanklarna gre kimlii bir grup sokak iinde havai fiek attktan sonra BBP binasnn nne ses bombas brakt. Ksa sre iinde byk bir grlt ile patlayan ses bombas evrede panie sebep oldu. Polis ekipleri sokan giri ve klarna gvenlik eridi ekti, bomba imha uzman ekipler de olay yerinde inceleme yapt. 3 Nisan gn, stanbulun Zeytinburnu lesinde bulunan AKP ile binasna braklan para tesirli bomba fnye ile patlatld 4 Nisan gn, Ankarann Sincan lesinde BDP ile binasna saldran kimlii belirsiz kii veya kiilerin binann pencerelerindeki BDP bayraklarn indirerek duvarlara Ne mutlu Trkm diyene yazdklar renildi 8 Nisan gn, Adanada BDP il binasna saldran kimlii belirlenemeyen 5 kii, binada bulunan grevliyi darp ettikten sonra il bakannn odasn datarak kat 9 Nisan 2011de, stanbul Gazi Mahallesine helikopter destekli operasyon dzenleyen Terrle Mcadele ubesine bal polis ekiplerinin Gazi Mahallesi zgrlkler Dernei ve evlere baskn dzendi. 12 Nisan gn, stanbulun Kkekmece lesinde AKP seim irtibat brosuna motolofkokteyliyle dzenlenen saldr sonucu broda maddi hasar meydana geldi 14 Nisan gn, Antalyann Manavgat lesinde BDP ile binasna dzenlenen silahl saldr sonucu binada madd hasar meydana geldi 16 Nisan gn, stanbulun Kartal lesinde AKP seim irtibat brosuna dzenlenen ses bombal saldr sonucu broda madd hasar meydana geldi 16 Nisan gn, Hakkrinin emdinli lesine bal Derecik Beldesinde BDP belde binasnn, kimlii belirsiz kiiler tarafndan atee verilmesi sonucu, binada byk apta madd hasar olutu 17 Nisan gn, stanbulun Zeytinburnu lesinde, AKP seim irtibat brosuna dzenlenen ses bombal saldr sonucu broda madd hasar meydana geldi RGTLENME ZGRL |

426

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

18 Nisan 2011'de Diyarbakr'n merkez Balar lesi Muradiye Mahallesi'nde bulunan zgr Yurtta Dernei akam saatlerinde Diyarbakr Emniyet Mdrl'ne bal polisler baskn dzenledi 19 Nisan gn, Trabzonda i Partisi l Bakanl binasna dzenlenen saldr nedeniyle binann kaps krld, tabelas skld. Kapnn altndan ise ne olduu tespit edilemeyen bir sv dkld renildi 19 Nisan gn, stanbulun Beylikdz lesinde AKP ile binasna kimlii belirsiz kiiler tarafndan dzenlenen molotofkokteyli ve silahl saldr sonucu binada maddi hasar meydana geldi 19 Nisan gn, Beyolu lesinde CHP 2. Blge Seim Koordinasyon Merkezine molotofkokteyliyle dzenlenen saldr sonucu binada maddi hasar meydana geldi 19 Nisan gn, CHPnin Okmeydan Semtinde bulunan seim brosuna dzenlenen molotofkokteylili saldr nedeniyle de broda maddi hasar meydana geldi 21 Nisan gn, stanbulun skdar lesinde AKP Blge Temsilciliine para tesirli bomba atlmas nedeniyle binada madd hasar meydana geldi 21 Nisan gn, stanbulun Zeytinburnu lesinde Atatrk Kltr Merkezinin nne braklan ses bombasnn patlamas sonucu evrede maddi hasar meydana geldi 21 Nisan gn, Hakkrinin Yksekova lesinde BDP ile binasna dzenlenen silahl saldr sonucu binada madd hasar meydana geldi 22 Nisan gn, Karsn Kazman lesinde AKP ile binasna molotofkokteyliyle dzenlenen saldr sonucu binada maddi hasar meydana geldi 23 Nisan gn, stanbulun Maltepe lesine bal Glsuyu Semtinde AKP seim irtibat brosuna molotofkokteyliyle dzenlenen saldr sonucu broda madd hasar meydana geldi 25 Nisan gn, stanbulun Kadky lesinde CHP seim irtibat brosuna molotofkokteyliyle dzenlenen saldr sonucu broda madd hasar meydana geldi 25 Nisan 2011de HD zmir ubesine bavuran Fevziye Pulat, 24 Nisan gn zmir Emniyet Mdrlne bal polisler, Kurdi-Der in kapal olmasna ramen d kapnn camn krarak kapy atklarn dolaysyla dernekte hi kimse yokken dernei aradklarn, bilgisayar kasa ve monitrn aldklarn, mutfak dolaplarn krklarn ve dolu mutfak tpn ak brakarak ktklarn belirtmitir. Eer ieri g irenlerden birileri sigarasn yakmaya kalksayd byk bir faciaya sebep olacakt diyerek durumun vahametini anlatan Fevziye Pulat, konu hakknda HD nin bilgisinin olmasn istemitir. 27 Nisan gn, stanbulun Avclar ve Saryer lelerinde AKP ile BBP seim brolarna molotofkokteyliyle dzenlenen saldrlar sonucu brolarda madd hasar meydana geldi 27 Nisan gn, stanbulun Kthane lesinde MHP ile binasnn giriine braklan bomba patlamadan bomba imha ekipleri tarafndan etkisiz hale getirildi 28 Nisan gn, anlurfann Hilvan lesinde AKP seim brosuna molotofkokteyliyle dzenlenen saldr sonucu broda madd hasar meydana geldi 29 Nisan gn, Bursann Yeniehir lesinde BDP ile binasna dzenlenen tal saldr nedeniyle binada maddi hasar meydana geldi 29 Nisan gn, stanbulun Sancaktepe lesinde AKP seim irtibat brosuna dzenlenen ses bombal saldr nedeniyle broda maddi hasar meydana geldi 30 Nisan gn, Tekirdan Malkara lesinde AKP seim brosuna dzenlenen tal saldr sonucu bronun camlar krld

| RGTLENME ZGRL

427

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

1 Mays gn, stanbulun Kartal lesinde AKPnin iki seim irtibat brosuna dzenlenen ses bombal saldrlar nedeniyle brolarda maddi hasar meydana geldi 2 Mays gn, Muta BDP nin dzenledii seim mitinginin ardndan dzenlenen yry srasnda AKP il binasna dzenlenen tal saldr sonucu binada madd hasar meydana geldi 3 Mays gn, Mardinin Kzltepe lesinde AKP seim brosuna atlan ses bombas nedeniyle broda maddi hasar meydana geldi 6 Mays gn, Hakkrinin Yksekova lesinde dzenlenen protesto gsterisine polis ekiplerinin mdahale etmesi sonucu kan olaylar srasnda Van yolu zerinde bulunan AKP le binas atee verildi 6 Mays gn, Diyarbakrn nar lesinde AKP ile binasna atlan ses bombas nedeniyle binada madd hasar meydana geldi 8 Mays gn, zmirin Buca lesinde AKP seim brosunun nne braklan ses bombasnn patlamas sonucu broda madd hasar meydana geldi 8 Mays gn, Emek, Demokrasi ve zgrlk Blounun Kocaelinin Glck lesinde dzenledii seim brosu alna ar sac bir grubun tal saldrda bulunmas nedeniyle, bro kullanlamaz hale geldi 9 Mays 2011de, aralarnda Grup Yorum elemanlarnn da bulunduu toplam 39 kiiyi gzaltna alan polis ekipleri, e zamanl olarak Okmeydan Haklar ve zgrlkler Derneini, Genlik Federasyonu ve dil Kltr merkezini bast. 9 Mays gn, Vanda AKP seim otobsne kimlii belirsiz kiilerce tal saldr dzenlenmesi nedeniyle otobste madd hasar meydana geldi. 10 Mays gn, Adanada AKP milletvekili aday mer elike ait seim brosuna molotofkokteyli atlmas sonucu broda madd hasar meydana geldi 10 Mays 2011 sabah stanbulda Okmeydan Terrle Mcadele ubesine bal ekiplerin Okmeydan Haklar ve zgrlkler Dernei, Genlik Dernekleri Federasyonu ile dil Kltr Merkezine dzenledii basknda gzaltna alnan Grup Yorum yesi Ali Arac, 12 Mays 2011de stanbul Emniyet Mdrlnn nnde yapt aklamada gzaltna alma ilemi srasnda darp edildiini ve yerde srklendiini ifade etti. Ayn operasyonda gzaltna alnan Genlik Federasyonu yeleri D.P. (1997) ile B.C..nn (1995) de gzaltnda darp edildikleri, kelepeli olarak bekletildikleri doktor raporuyla belgelendi. 11 Mays gn, Mardinin Nusaybin lesinde kimlii belirlenemeyen sivil plakal bir aratan BDP ile binasna atlan gaz bombas nedeniyle binada bulunan bir kii baygnlk geirdi 11 Mays gn, Batmanda Halkn Sesi Partisine ait seim otobsne dzenlenen tal saldr nedeniyle otobsn camlar krld 11 Mays gn, stanbulun Beykoz lesinde, bamsz milletvekili aday Sebahat Tuncelin seim brosuna, molotofkokteyliyle dzenlenen saldr nedeniyle broda madd hasar meydana geldi 12 Mays gn, Mersinde bamsz milletvekili aday Erturul Krknn seim brosuna, kimlii belirsiz kiilerin dzenledii tal saldr nedeniyle broda madd hasar meydana geldi 12 Mays gn, Diyarbakrn Balar lesinde AKP seim brosuna ses bombas atlmas nedeniyle broda madd hasar meydana geldi 12 Mays gn, Mersinde AKP seim brosuna dzenlenen ses bombal saldr nedeniyle, broda madd hasar meydana geldi 428 RGTLENME ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

13 Mays gn, Adanada AKP milletvekili aday mer elike ait seim brosuna molotofkokteyli atlmas sonucu broda madd hasar meydana geldi. Broya daha nce de 2 kez saldrda bulunulmutu 13 Mays gn, Sakaryann Ferizli lesinde CHP milletvekili aday Grkan Canolun seim almalarnda kulland minibse kimlii belirsiz kii veya kiilerin dzenledii saldr nedeniyle minibste madd hasar meydana geldi 15 Mays gn, Manisada AKP seim brosuna molotofkokteyliyle dzenlenen saldr nedeniyle broda madd hasar meydana geldi 15 Mays 2011de, Urfa'da KURD-DER ubesi ve BDP Siyaset Akademisi'nin bulunduu binaya gece kimlii belirsiz kiilerce molotofkokteyli atlarak yakld. 16 Mays gn, anlurfada AKP seim brosuna molotofkokteyli atlmas nedeniyle broda maddi hasar meydana geldi 16 Mays gn, Idrda AKP seim dzenlenen tal saldr nedeniyle broda maddi hasar meydana geldi 16 Mays gn Elaz Emniyet Mdrl TEM ubesi ekipleri tarafndan 2. Harput Caddesi zerinde bulunan Gkkua Dernek binasna dzenlenen baskn ve aramalarda ok sayda rgtsel dokmana el konuldu. 16 Mays gn, Arnn Patnos lesinde CHP seim brosuna dzenlenen tal saldr nedeniyle broda maddi hasar meydana geldi 16 Mays gn, Bingln Gen lesinde AKP ile binasna molotofkokteyliyle dzenlenen saldr nedeniyle binada maddi hasar meydana geldi 17 Mays 2011de, Elaz Emniyet Mdrl TEM ekipleri tarafndan 2. Harput Caddesi zerinde bulunan Gkkua Dernek binasna dzenlenen baskn ve aramalarda ok sayda rgtsel dokmana el konuldu. Gkkua Dernei`ne yaplan basknda ele geirilen dokmanlarn incelenmek zere Emniyet Mdrl`ne gtrld belirtilirken, olayla ilgili geni kapsaml soruturmann devam ettii bildirildi. 17 Mays gn, Diyarbakrn Sur lesinde AKP seim brosuna kimlii belirsiz kiiler tarafndan atlan ses bombas nedeniyle broda maddi hasar meydana geldi 17 Mays gn, Adanada AKP milletvekili aday mer elikin seim otobsne molotofkokteyli atlmas sonucu otobste maddi hasar meydana geldi 18 Mays gn, Adanada AKPnin Kkdikili Mahallesindeki seim brosuna molotofkokteyliyle dzenlenen saldr sonucu broda maddi hasar meydana geldi 18 Mays gn, anakkalede AKP seim brosuna dzenlenen tal saldr sonucu broda maddi hasar meydana geldi 18 Mays 2011de, BDP Beykoz ile binasna silahl saldr dzenlendi. Seyir halindeki bir otomobilden BDP ile binasna ate edildi. Kavacktaki Rzgarlbahe Mahallesi Cumhuriyet Caddesinde bulunan BDP ile binasna, saat 00.30 sralarnda seyir halindeki bir otomobilden 5 el ate edildi. Kurunlardan 1i binann camna, 4 de tabelaya isabet etti. 19 Mays gn, anlurfada AKP seim brosuna molotofkokteyliyle dzenlenen saldr nedeniyle broda madd hasar meydana geldi 19 Mays gn, stanbulda BDPnin Beykoz ile binasna dzenlenen silahl saldr nedeniyle binada madd hasar meydana geldi

| RGTLENME ZGRL

429

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

19 Mays gn, zmirin Buca lesinde AKP seim brosuna atlan ses bombas nedeniyle, broda madd hasar meydana geldi 19 Mays 2011de Binglde seim almas yapan AKPlileri tayan seim otobsne tal saldr yaplmas nedeniyle, otobste madd hasar meydana geldi 19 Mays gn, stanbulun Kadky lesine bal Bostanc Semtinde bamsz milletvekili aday Sebahat Tuncele ait seim brosunda karlan yangn nedeniyle, broda madd hasar meydana geldi. 19 Mays gn, Denizlide bamsz milletvekili aday Kemal Belerin seim brosuna dzenlenen silahl saldr nedeniyle, broda madd hasar meydana geldi. 19 Mays gn, stanbulun Eyp lesinde AKP seim brosuna molotofkokteyliyle dzenlenen saldr sonucu broda madd hasar meydana geldi. 20 Mays gn, Diyarbakrn Ergani lesinde AKP seim brosuna atlan ses bombas nedeniyle, broda madd hasar meydana geldi. 21 Mays gn, Diyarbakrn Bismil lesinde AKP seim brosuna molotofkokteyliyle dzenlenen saldr sonucu broda madd hasar meydana geldi. 21 Mays gn, anlurfann Viranehir lesinde seim almas yapan bamsz milletvekili aday Zeynel Fatih hanlolunun park halindeki seim aracna, kimlii belirsiz kii ya da kiilerce ate almas sonucu, arata madd hasar meydana geldi. 22 Mays gn, Yalovada bamsz milletvekili aday hsan Cokunun seim brosuna dzenlenen tal saldr nedeniyle, broda madd hasar meydana geldi 22 Mays gn, stanbulun Maltepe lesinde AKPye ait seim irtibat brosuna atlan ses bombas nedeniyle, broda madd hasar meydana geldi 22 Mays gn, stanbulun Esenyurt lesinde, AKP ait park halindeki seim aracna ses bombas atlmas sonucu, bir kii yaraland 23 Mays gn, Mersinin Toroslar ve Silifke lelerinde bamsz milletvekili aday Erturul Krkye ait seim brolarna dzenlenen tal saldrlar nedeniyle, brolarda madd hasar meydana geldi 23 Mays gn, Samsunda TKP il binasnn kapsn krarak, binaya giren kimlii belirsiz kii veya kiilerin binada ufak apta madd hasara neden olduu renildi 24 Mays gn, Mardinin Nusaybin lesinde, seim almas yapan CHP yelerine ait aralara dzenlenen tal saldr nedeniyle, aralarda madd hasar meydana geldi 25 Mays gn, Hakkrinin Yksekova lesinde AKPye ait seim brosuna atlan ses bombas nedeniyle, broda madd hasar meydana geldi 25 Mays gn, rnakn Cizre lesine bal Yakack Kynde seim almas yrten bamsz milletvekili aday Faysal Saryldzn seim minibsne alan ate nedeniyle len ya da yaralanan olmazken arata maddi hasar meydana geldi 25 Mays gn, Diyarbakrda AKP il binasna atlan ses bombas nedeniyle binada maddi hasar meydana geldi 26 Mays gn, Diyarbakrn Ergani lesinde AKP seim brosuna molotofkokteyliyle dzenlenen saldr nedeniyle broda maddi hasar meydana geldi 27 Mays gn, Mersinde AKP seim brosuna dzenlenen ses bombal saldr nedeniyle broda maddi hasar meydana geldi

430

RGTLENME ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

27 Mays gn, Mersinde AKP seim brosuna atlan ses bombas nedeniyle broda madd hasar meydana geldi 27 Mays gn, stanbulun Kthane lesinde AKP milletvekili aday Trkan Daoluna ait seim minibsne dzenlenen tal saldr sonucu arata madd hasar meydana geldi 27 Mays gn, Ankarann Etimesgut lesinde Elvankent toplu konut alannda bamsz milletvekili aday Cercis Utan seim brosuna dzenlenen tal saldr sonucu, broda madd hasar meydana geldi 29 Mays gn, Muun Bulank lesinde AKPye ve MHPye ait seim brolarna molotofkokteyliyle dzenlenen saldrlar nedeniyle brolarda madd hasar meydana geldi 29 Mays 2011de, stanbulun Kkekmece lesinde, Emek, Demokrasi ve zgrlk Blokunun bamsz milletvekili aday Abdullah Levent Tzelin seim konvoyuna dzenlenen saldr sonucu, kii baklanarak yaraland. Saldrya karlk verilmesi zerine MHP Kkekmece ile yneticisi Erkan Kurumlu enesinden ve boynundan yaraland. Olaya mdahale eden polis ekipleri sekiz kiiyi gzaltna ald. 30 Mays gn, stanbulun Kartal lesinde Emek, Demokrasi ve zgrlk Blokunun bamsz milletvekili aday Sebahat Tuncele ait seim brosuna yaplan tal saldrda seim brosunun tm camlar krld 30 Mays gn, Sinop'un Gerze lesinde AKP seim almasn yrten gruba ve AKPye ait seim aracna bir kii baltayla saldr giriiminde bulundu. Polis ekipleri saldry dzenleyen A.G.yi gzaltna ald 31 Mays gn, stanbulun Avclar lesinde MHP seim brosunun nne braklan ses bombasnn patlamas sonucu broda maddi hasar meydana geldi 31 Mays gn, Diyarbakrda AKP Kayapnar le Bakanlna atlan ses bombas nedeniyle binada madd hasar meydana geldi 1 Haziran gn, zmirin Balova lesinde BDP ile binasna saldr dzenleyerek binay atee vermek isteyen 3 kii gzaltna alnd 1 Haziran gn, Diyarbakrda Recep Tayyip Erdoann yapaca seim mitingi ncesinde miting alannn giriine atlan ses bombas nedeniyle len veya yaralanan olmad 1 Haziran gn, Diyarbakrda AKP il binasna dzenlenen tal saldr nedeniyle bir polis memuru yaraland 2 Haziran gn, Adanada seim almas yrten AKP milletvekili adaylarna bir grubun ta ve sopalarla saldrmas sonucu, milletvekili adaylarndan Mehmet kr Erdin boynundan yaralanrken, 3 seim aracnda da madd hasar meydana geldi 3 Haziran gn, Aydnda CHP ye ait seim aracnn tal saldrya uramas sonucu arata madd hasar meydana geldi 3 Haziran gn, Ankarann ankaya lesinde MHP ile binasna atlan molotofkokteyli nedeniyle binada madd hasar meydana geldi 4 Haziran 2011de, Emek, Demokrasi ve zgrlk Blou stanbul 2. Blge Milletvekili aday Srr Sreyya nder'in seim aracnn tal saldrya uramas ardndan dn de seim brosu kimsenin olmad bir anda basld. stanbul Teknik niversitesine girii izin verilmeyen nderin brosunda polis bu kez molotofkokteyli ele geirdiini iddia etti. Ancak grg tanklar, molotoflar polis yerletirdi diyor. Bir sredir Radikal gazetesi yazar Akif Beki'nin 'polisin basksn ayklayarak' balatt tartmann ardndan Emek, Demokrasi ve zgrlk Bloku stanbul aday Srr Sreyya nder'in seim brosu polisler tarafndan baslarak datld. | RGTLENME ZGRL 431

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

5 Haziran gn, orumda AKPye ait seim brosuna dzenlenen tal saldr sonucu broda madd hasar meydana geldi 6 Haziran gn, stanbulun Saryer lesinde bamsz milletvekili aday Srr Sreyya nderin seim brosuna dzenlenen tal saldr sonucu broda madd hasar meydana geldi 6 Haziran gn, Diyarbakrda BBP kullanlamaz hale geldi il binasnn atee verilmesi nedeniyle binann zemin katnn

7 Haziran gn, stanbulun Kadky lesinde MHP ye ait seim aracna 30 kiilik bir grubun sopalarla saldrmas sonucu arata madd hasar meydana geldi 7 Haziran gn, Mardinin Midyat lesinde bamsz milletvekili aday Glser Yldrm iin dzenlenen etkinlie kalabalk bir grubun saldrmas nedeniyle etkinliin duyurusunu yapan seim aracnda madd hasar meydana geldi 8 Haziran 2011de Mardinin Kzltepe lesinde bamsz milletvekili aday Sleyman Blnmezin seim brosuna braklan ses bombasnn patlamas sonucu broda madd hasar meydana geldi 8 Haziran gn, Osmaniyede CHP seim brosuna dzenlenen tal saldr nedeniyle broda madd hasar meydana geldi 8 Haziran gn, stanbulun Sultanbeyli lesinde AKP seim brosuna atlan ses bombas nedeniyle broda madd hasar meydana geldi 8 Haziran gn, rnakn Beytebap lesine bal Mezra Beldesinde seim almas yrten Emek, Demokrasi ve zgrlk Blokunun konvoyuna geici ky korucularnn talarla saldrmas sonucu 10 kii yaraland 9 Haziran gn, stanbulda bamsz milletvekili aday Sebahat Tuncelin seim brosuna dzenlenen tal saldr nedeniyle broda madd hasar meydana geldi 9 Haziran gn, stanbulun Kthane lesinde AKP seim brosuna dzenlenen ses bombal saldr nedeniyle broda madd hasar meydana geldi 12 Haziran 2011de, stanbulun Ataehir lesinde Milliyeti Hareket Partisine (MHP) ait seim brosuna atlan molotofkokteyli nedeniyle broda madd hasar meydana geldi. 24 Haziran 2011de Diyarbakrn Yeniehir lesinde AKP ile binasnn nne braklan ses bombasnn patlamas sonucu binada madd hasar meydana geldi 26 Haziran 2011de Adanada ukurova niversitesi Tp Fakltesi Balcal Hastanesinde bulunan Salk ve Sosyal Hizmet Emekileri Sendikasna ait bronun, rektrlk grevlileri tarafndan basld ve broda bulunan eyalarn datlarak brodaki klimaya el konulduu iddia edildi. 9 Temmuz 2011de zmirin Urla lesinde BDP ile binasna dzenlenen saldr nedeniyle binada madd hasra meydana geldi 15 Temmuz 2011de Diyarbakrn Silvan lesinde 14 Temmuz 2011de kan atmann ardndan BDP Ankara l rgtne kimlii belirsiz kiilerin molotofkokteyliyle dzenledii saldr sonucu dairede kan yangn nedeniyle daire kullanlamaz hale geldi 15 Temmuz 2011de Bursann Gemlik lesinde de BDP ile binasna dzenlenen tal saldr sonucu binada maddi hasar meydana geldi 16 Temmuz 2011de, BDP Beyolu le binasna yaplan saldr esnasnda binada bulunan, BDP le Yneticisi lhan Kalkmaz, koluna isabet eden kurunla yaraland. 17 Temmuz 2011de stanbulda BDP il binasna dzenlenen tal saldr sonucu binada madd hasar meydana geldi 432 RGTLENME ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

17 Temmuz 2011de Diyarbakrn Silvan lesinde 14 Temmuz 2011de kan atmann ardndan, Adanada Uur Mumcu Meydannda toplanan ar sac grubun yryerek nne geldikleri BDP Adana il binasn talamalar sonucu binada madd hasar meydana geldi 21 Temmuz 2011de Ankarada Anadolu Kltr ve Aratrma Derneinin Kzlay ubesine baskn dzenleyen polis ekiplerinin gereke gstermeden dernekte arama yapt ve eyalar tahrip ettii renildi 26 Temmuz 2011de anlurfann Ceylanpnar lesinde AKP ile binasna molotofkokteyliyle dzenlenen saldr sonucu binada maddi hasar meydana geldi 31 Temmuz 2011de Bursann Yldrm lesine bal Cumalkzk Kynn Deirmenn Mahallesinde bulunan BDP temsilciliinin nne braklan el yapm bombann patlamas sonucu binada madd hasar meydana geldi 4 Austos 2011de anlurfann Viranehir lesinde BDP ile binasna bir polis aracna molotofkokteyli atlmas nedeniyle baskn dzenleyen polis ekipleri binada bulunan baz belgelere ve bilgisayarlara el koydu 16 Austos 2011de Manisada BDP il binasna giren kimlii belirsiz kii veya kiiler binay kundaklamak istedi. kan yangn sonucu binada maddi hasar meydana geldi 21 Austos 2011de stanbulun Pendik lesinde BDP ile binasna kimlii belirsiz kii veya kiilerin dzenledii tal saldr nedeniyle binada maddi hasar meydana geldi 21 Austos 2011de stanbulun Kadky lesinde AKP Fikirtepe Mahallesi irtibat brosuna atlan ses bombas nedeniyle broda maddi hasar meydana geldi 3 Eyll 2011de, Van Emniyet Mdrlne bal polisler, Hacibekir Mahallesi Lale Paa Sokak'ta bulunan Hacibekir Mahallesi zgr Yurtta Dernei'ne sabah saatlerinde baskn dzenledi. Yneticilere haber verilmeden yaplan basknda dernein kaps krlarak arama yapld 4 Eyll 2011de, Urfa'nn Viranehir lesi'nde, polisler Yenimahalle'de bulunan Viranehir Belediyesi Salk Merkezi'ne baskn dzenledi. ok sayda evik kuvvet ve Terrle Mcadele ube polisi tarafndan yaplan basknn "rgte maddi kaynak salamak" iddias ile yapld belirtilirken, basknda yoksul yurttalara cretsiz datlmak zere hazrlanan ok sayda ilaca el konulduu bildirildi. 17 Eyll 2011de, Polislerin ev basknlar ile ezamanl olarak BDP rnak l ve Cizre le binasna da baskn dzenledii bildirildi. 20 Eyll 2011de, rnak'n Silopi lesi'nde BDP le binas ve baz evler; Beytebap lesi'nde ise BDP le Bakan Halit Erdem ve BDP'li yneticilerin evleri ok sayda polis ve zel harekat timi tarafndan basld. Silopi'de sabahn erken saatlerinde polis ve zel hareket timleri tarafndan zrhl aralarla BDP Silopi le binas basld. Yaklak 2 saat sren aramada, iki uval resmi evraka el konuldu. 26 Eyll 2011de, Urfa'da sabah saatlerinde polisler Eitim Sen ve HD ube binalarna baskn dzenledi. Dernek ve sendika ubelerindeki aramalar devam ederken, birok eve de baskn dzenlendi. 16 Eyll 2011de zmirde BDP il binasna dzenlenen tal saldr sonucu binada maddi hasar meydana geldi 23 Eyll 2011de stanbulun Kartal lesinde AKP ile binasna atlan ses bombas nedeniyle binada maddi hasar meydana geldi 6 Ekim 2011de, "KCK operasyonlar" kapsamnda Siirt Emniyet Mdrl'ne bal ok sayda zel harekat, resmi ve sivil polisin sabah saatlerinde birok ev BDP Siirt l binas, Mezopotamya Kltr Merkezi (MKM), Belediye Eitim Destek Evi ve Berfin Kadn Danma Merkezi arand. | RGTLENME ZGRL 433

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

16 Ekim 2011de Kahramanmaran Elbistan lesinde BDP ile binasnn kimlii belirsiz kii veya kiilerin atee vermesi sonucu binada kan yangn nedeniyle maddi hasar meydana geldi 21 Ekim 2011de Osmaniyede yry yapan bir grup BDP il binasn talad. 21 Ekim 2011de stanbulun Saryer lesinde yry yapan grubun BDP ile binasna tal saldrda bulunmas sonucu binada maddi hasar meydana geldi 21 Ekim 2011de Diyarbakrda AKP Kayapnar le Bakanlna kimlii belirsiz kii veya kiilerin dzenledii bombal saldr sonucu binada maddi hasar meydana geldi 22 Ekim 2011de, Hakkari'nin ukurca lesi'nde meydana gelen ve ok sayda askerin lmne neden olan atmay bahane eden lkc gruplar, Elaz'da Hozat Garaj Mevkii'nde bulunan BDP Elaz il binasnda gece 23.00'da molotofkokteyli att. Parti tabelasna isabet eden molotofkokteyli ksa sreli yangna neden olurken, tabelada ksmi hasar olutu. Molotoflu saldry gerekletirenlerden biri polis tarafndan yakalanarak sorgulanmak zere emniyete gtrlrken, saldrnn dier failleri ile ilgili her hangi bir giriimde bulunulmad bildirildi. 22 Ekim 2011de Elazda yry dzenleyen grup, evrede bulunan Krt esnafn dkknlarna ve BDP il binasna saldrd 23 Ekim 2011de, Hakkari'nin ukurca lesi'nde 24 askerin yaamn yitirmesi ve Cumhurbakan ile Babakan'n yaptklar aklamalarn ardndan Malatya'nn Doanehir lesi'nde BDP le binasna dn gece tal saldr gerekletirildi. Sabah binaya giden ile yneticileri binann tm camlarnn krldn grd. Bunun zerine BDP'liler le Emniyet Mdrl'ne giderek bilgi verdi. Polisler ise tutanak tuttu. 22 Ekim 2011de Antalyann Alanya lesinde dzenlenen yry srasnda BDP ile binasna dzenlenen tal saldr sonucu binada maddi hasar meydana geldi 23 Ekim 2011de Krehirde ve Adanada yry dzenleyen bir grubun BDP il binasna saldrmas sonucu binada maddi hasar meydana geldi 23 Ekim 2011de zmirde ehit Yaknlar Derneinin dzenledii miting sonras bir grubun BDP il binasna talarla saldrmas sonucu binann camlar krld 23 Ekim 2011de Bursada Kent Meydannda toplanan bir grup, BDP il binasna yryerek binaya girmeye alt 25 Ekim 2011de SDP stanbul l rgtne ve Adal Kltr Sanat Merkezine Devrimci Karargh rgt soruturmas kapsamnda baskn dzenleyen polis ekipleri, kimseyi gzaltna almazken; binalarda yaplan aramalar sonucu baz dokmanlara el koydu 30 Ekim 2011de, Diyarbakr'n merkez Yeniehir lesi'nde bulunan ehitlik Eit, zgr Yurtta Dernei'ne dn gece ok sayda polis tarafndan dzenlenen baskn 3 saat srd. Akrep ve panzerler eliinde yaplan basknda, dernein yelerine ait isim listesi, telefon numaralar ile PKK Lideri Abdullah calan'n posterleri, Yurtsever Genlik Dergisi ve bir adet cep telefonuna el konuldu. Basknda gzalt yaanmad belirtildi. 6 Kasm 2011de stanbulun Zeytinburnu lesinde AKP ile binasna molotofkokteyli atlmas sonucu binada maddi hasar meydana geldi 11 Kasm 2011de stanbulun Kkekmece AKP ile binasna dzenlenen bombal saldr sonucu binada maddi hasar meydana geldi 12 Kasm 2011de Adanann Ceyhan lesinde BDP ile binasna dzenlenen tal saldr sonucu binada maddi hasar meydana geldi

434

RGTLENME ZGRL |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

15 Kasm 2011de, rnak ili Cizre ile Cumhuriyet Basavcl'nn talimatyla harekete geen polisler, zrhl aralarla DEDA ekipleriyle birlikte BDP le Binas'na baskn yapt 5 Aralk 2011de Tuncelide Demokratik Haklar Derneinepoli ekiplerince baskn dzenlendi. 15 Aralk 2011de Denizlide BDP l Bakanlna kimlii belirsiz kii veya kiiler tarafndan pompal tfekle yaplan saldr sonucu binada maddi hasar meydana geldi 16 Aralk 2011de, Siirt'in Kurtalan lesi'nde sabah saatlerinde belediye binas, BDP le rgt, Belediye Eitim Destek Evi, Belediye Kltr Evi ve ok sayda eve polis tarafndan baskn dzenlendi. Baskn dzenlenen noktalarda aramalar halen devam ederken, u ana kadar Belediye Meclis yeleri; akir Evirgen, Ahmet Keklik, Enife Esmer, Selamet Sadik, BDP'li Abdulgaffur Kabilay ve Sinem Atein gzaltna alnd renildi. 23 Aralk 2011de, BDP Hakkari l binasna polis tarafndan sabah erken saatlerde baskn dzenlendi. Dn gece saat 02.00 sralarnda Bulak Mahallesi'nde oturan BDP Merkez le Bakan Fikret Erik'in evine baskn dzenleyen polis, evi didik didik aradktan sonra Erik'i il binasna getirdi. Parti binasnda saatlerce arama yapan polis, parti binasnda bulunan ve seim dnemine ait olan BDP E Genel Bakan Selahattin Demirta'n fotoraflar, eitli tarihlerde yaamn yitiren HPG'lilerin fotoraflar ve basn aklamalar srasnda kullanlan afi ve pankartlar olmak zere binlerce evrak ve fotorafa el koydu. Erik gzaltna alnrken, el konulan belgeler aralarla Emniyet Mdrl'ne gtrld. 24 Aralk 2011de stanbulun Beykoz lesinde kimlii belirsiz kii veya kiilerin BDP ile binasna dzenledii tal saldr sonucu binada maddi hasar meydana geldi

SEME ve SELME HAKKINA YNELK HLALLER 18 Nisan gn, YSK ald bir dier kararla da DP nin evraklarnn eksik olduu gerekesiyle seimlere girmesini engelledi 8 Haziran 2011de Yasad KCK/TM yneticisi olduu sulamasyla tutuklu bulunan bamsz milletvekili aday Hatip Diclenin, 23 Ekim 2007de yapt bir aklamayla yasad rgt propagandas yapt gerekesiyle hakknda Ankara 11. Ar Ceza Mahkemesi tarafndan 18 ubat 2009da verilen bir yl sekiz aylk hapis cezas, Yargtay 9. Ceza Dairesi tarafndan 22 Mart 2011de onanan kararn yaplan itirazn reddedilmesi zerine kesinleti. 8 Haziran gn, Kocaelinin Gebze lesinde Bamsz Devrimci Snf Platformu (BDSP) yelerinin yrtt seim almasna mdahale eden polis ekipleri, BDSP yesi 2 kiiyi gzaltna ald 12 Haziran 2011 seimlerinde, Sefaky nn Mahallesinde de oylarn kullanmak zere Alaattin Keykubat lkretim okuluna gelen, okuma yazma bilmeyen 2O Krt kadnnn baka bir okulda grevli olarak gsterilerek oy kullanmalar engellendii renildi. 12 Haziran 2011 seimlerinde, stanbul Fatih skenderpaa lkretim Okulunda oy kullanan 12 rencinin ikamet etmedikleri adreste kaytl olmamalarna ramen oy kullandklar belirtildi. 12 Haziran 2011 seimlerinde, mraniye lesi Altnehir Mahallesi Davud Akidil lkretim Okulu'nda polislerin slak mhr olmayan fotokopi grev emri ktlaryla oy kullandklar renildi. 12 Haziran 2011 seimlerinde, mraniye lesi'nde okuma yazmas olmayan Hayran Aybi adnda yal bir kadnn oy kullanmak iin gittii Esenehir Mahallesi nan Trke lkretim Okulu'nda sandk bakanndan yardm istedii, sandk bakannn da oy kullanmas srasnda kadna CHP'ye mhr vurarak, yardm ettii iddia edildi. Bunun zerine ynlendirildiini syleyerek sandk bakanna kzan Aybi'nin, "Ben oyumu Sebahat Tuncel'e vereceim" dedii renildi. 12 Haziran 2011 seimlerinde, stanbul Zeytinburnu'nda Ayhan ahenk lkretim Okulu'nda grevli 3' mahit olmak zere 5 kiinin askerlik sorunu nedeniyle polislerce gzaltna alnd renildi. | SEME ve SELME HAKKINA YNELK HLALLER

435

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

12 Haziran 2011 seimlerinde stanbul, Baclar'da 65 yanda bir kadn, Kemalpaa lkretim Okulu'nda cebinde rnek oy pusulas bulunduu iin gzaltna alnd. 12 Haziran 2011 seimlerinde, Sultanbeyli lesi'nde Cumhuriyet ve Ahmet Yesevi lkretim kullarnda grevli olan mahitler Tamer Mertolu ve etin Yldz ile zerlerinde rnek oy pusulas bulunan Bar Boz ve M. Emin Kaplan gzaltna alnd. 12 Haziran 2011 seimlerinde, Yalovada, Emek Demokrasi ve zgrlk Blou Yalova Bamsz Milletvekili Aday hsan Cokun'un mahitlerine sandk bakanlar tarafndan eitli engellemelerin yapld ve sandk bakanlarnn oy pusulasnda AKP 'yi iaretleme konusunda baz semenlere bask yaptn iddia edildi. 12 Haziran 2011 seimlerinde, Kocaelide Gebze lesi'nde oy kullanan 2 kiinin gzaltna alnd renildi. 12 Haziran 2011 seimlerinde, Bursa'da Sedat Demirin oy kullanrken gzaltna alnd renildi. 12 Haziran 2011 seimlerinde, Tekirdada Emek ve Demokrasi Blok mahidi ile 2 kii ve orlu lesi'nde 25 olmak zere 27 kiinin, haklarnda arama ve yakalama karar bulunduklar gerekesiyle sandk banda polisler tarafndan gzaltna alnd renildi. 12 Haziran 2011 seimlerinde, Yalova'da Emek ve Demokrasi Blok mahitlerine sandk bakanlar tarafndan eitli engellemelerin yapld ve sandk bakanlarnn oy pusulasnda AKP 'yi iaretleme konusunda baz semenlere bask yapt renildi.

EKONOMK ve SOSYAL HAKLAR ten karlanlar 3 Ocak gn Bilgi niversitesi Grsel Tasarm Blm rencisi D..nn bitirme projesi olarak porno film ekmesinin haftalk yaymlanan bir dergide haber konusu olmas zerine Bilgi niversitesi, projeye onay veren Prof. Dr. hsan Derman ile retim grevlileri Ali Peken ve Ahmet Atf Aknn Bilgi niversitesiyle iliikleri kesildi. 31 Ocak 2011de, Desa Deri Safaky'de sendikal olacaklarn duyduu 12 iinin ardndan Dzce'de bulunan fabrikadan 2 iinin iten karld renildi. 1 ubat 2011de, Bursa'da Kurulu bulunan spanyol sermayeli Tecasa Is Sanayi AS'de Birleik MetalIs Sendikas'na ye olduklar iin iten atlan isilerin 6 gndr fabrika nnde direndii renildi. 24 ubat 2011de, DSC Otomotiv sendikal olduu gerekesiyle bir grup iiyi iten kard, yerlerine dardan bir grup iiye iba yaptrd renildi. 4 Mart 2011de HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Hasan Ula Ekelik: 15 ii kdemsiz, ihbarsz iten atlmtr. Bu durum TC anayasasna ve i kanunlarna aykrlk tad gibi ayn zamanda sutur. Biz 16 gndr direnite olan Ontex- canbebe iileri olarak bu suun bir insanlk ayb ve ihlali olduunu dnyoruz. Kurumunuzdan bu insan hakk ihlaline kar ve sendikal brokrasi- ihanete kar biz direnii iilere desteinizi talep ediyoruz dedi. 17 Mart 2011de, Dzcede Deri- Sendikasna ye olduklar iin iten atlan ve direnie geen DESA Deri iilerinden Serdar Kuru direnilerinin 45. Gnnde olduklarn ve direniten vazgemeyeceklerini ifade etti. 18 Mart 2011de, stanbulda AKPli Esenyurt Belediyesi ynetiminin, sendikal olduklar gerekesiyle 13 iiyi daha iten att renildi. Austos ayndan bu yana iten atlan iilerin saysnn 68 e ykseldii belirtildi.

436

EKONOMK ve SOSYAL HAKLAR |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

31 Mart 2011de, Okmeydan Eitim ve Aratrma Hastanesinde Dev Salk-'e ye olan 5 ii, "Yeni gelen irket sizinle almak istemiyor" denilerek iten atld. Atlan iilerden 2'si emekliliine bir gn kala kap nne konurken, yaananlar hastanede alanlarnn tepkisini ekti. 31 Mart gn, Samsunda faaliyet gsteren British American Tobacco (BAT) Sigara Fabrikasnda i akitleri sona erdirilen 120 iinin fabrikay terk etmeyerek yaptklar eyleme 11 Nisan 2011de, fabrika sahiplerinin talebiyle mdahale eden polis ekipleri 120 iiyi gzaltna ald (Evrensel, 12 Nisan). 4 Nisan gn, Dzcenin Beyky Beldesindeki 1. Organize Sanayi Blgesinde faaliyet gsteren MAS-DAF Makine Sanayinde grev yaptklar, i yavalattklar, fabrikaya mal giri klarn engelledikleri ve fabrika malna zarar verdikleri gerekesiyle i akitleri sona erdirilen 112 iinin fabrikay terk etmeyerek yaptklar eyleme, fabrika sahiplerinin talebiyle mdahale eden polis ekipleri 112 iiyi gzaltna ald 13 Nisan gn, zmirde Konak Belediyene bal taeron irketlerden karlan ve bu nedenle belediye binas nnde eylem yapan iilere mdahale eden polis ekipleri 48 iiyi gzaltna ald 10 Mays 2011de, Dzcede Birleik Metal- sendikasna ye olduklar iin iten atlan Mas-Daf iilerinin ie geri dnme talepleri iin Dzce'den stanbul'a 10 gnlk yry balatt renildi. Dzce Organize Sanayi Blgesi'nde faaliyet gsteren MAS-DAF Makine iyerinde alan ve Birleik Metal- sendikasnda rgtlendikleri iin 120 iinin iten karld belirtildi. 23 Mays 2011de, stanbulda, Trkiye Ticare Kooperatif, Eitim, Bro ve Gzel Sanatlar ileri Sendikasnn yapt aklamada, sendikal rgtlenme almas yrtt iin 4 Burger King ar Merkezi alannn(Murat Yldz, smail Yldz, Pnar Bat ve Glbahar Bat) iten karldn belirtildi. 31 Mays 2011de, Birleik Metal-'e ye olduklar iin iten karlan yaklak Casper iileri, 21 ubat'tan beri srdrdkleri mcadeleye Taksim'de devam ettikleri renildi. 16 ubat'tan itibaren karlan ii says 30'a yaklat,bunlarn iinde 15 yl akn sredir firmada alanlarn da olduu belirtildi. 10 Haziran 2011de, Enerji-Sen, son bir ay ierisinde BEDA Genel Mdrlnn talimatyla 26 iinin iten karlmasn protesto ederek, arkadalarnn tekrar ie alnmasn istedi. Enerji-Sen, son bir ay ierisinde BEDAta alan 26 taeron iinin i gvenlii ekipmanlar, i gvenlii personelinin salanmasn ve hak ettikleri cretin kendilerine verilmesini istemesi zerine iten karlmasn protesto eyleminin 5. haftasnda devam etti. Her hafta Cuma gn BEDA Merkez binas nnde imize, ekmeimize ve hakkmza sahip kacaz pankartyla bir aya gelen Enerji-Sen Sendikas yesi ok sayda kii arkadalar iin basn aklamas yapt. 20 Haziran 2011de, Billur Tuzda yeniden rgtlenme almas balatan iileri ve i yeri temsilcisini iten atan Billur Tuz patronu, imdi de iileri bakm gerekesiyle 15 gn cretsiz izne gnderdi. Bu uygulama nedeniyle iiler 310 lirayla evlerini geindirmeye alyor. 24 Haziran 2011de, HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Pnar Bad TAB GdaReklam ssnn bir arkadann keyfi bir ekilde iten karlmasna kar kt ve sendikal alma yrtt iin kendisini iten karttn syledi. 24 Haziran 2011de, HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Glbahar Bad TAB GdaReklam ssnn bir arkadann keyfi bir ekilde iten karlmasna kar kt ve sendikal alma yrtt iin iveren tarafndan iten karldn syledi. 11 Temmuz 2011de, Balkesir'deki bir Sentetik fabrikasnda sendikal olduklar iin iten karlan 50 ii, fabrika nnde 13 gndr direnite olduu renildi. 11 Temmuz 2011de, Gebze Organize Sanayi Blgesi'nde faaliyet gsteren GEA Klima Sanayi ve Ticaret A..'de Haziran aynn banda fazla mesailerin devam etmesine ramen ''i yok'' denilerek iten karlan 7 iinin ardndan, aralarnda Metal- Sendikas iyeri temsilcilerinin de bulunduu 12 | EKONOMK ve SOSYAL HAKLAR 437

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

iinin daha ilerine son verildi. Fabrika nnde bekleyie geen iilere, dardan getirilen silahl bir grup saldrd. 18 Temmuz 2011de, Dzce'de, yaklak 4 ay nce altklar fabrikadaki ilerinden karldklar gerekesiyle protesto iin Ankara'ya yry balatan ve eylemleri jandarma tarafndan engellenen bir grup iiden 15'i gzaltna alnd. 19 Temmuz gn, anakkale 18 Mart niversitesinde "temizlik iisi" olarak alrken elektronik yazlm hazrlanmas ve gelitirilmesindeki katklar ve salanan on binlerce liralk tasarruf dolaysyla "teekkr belgesi" alan Sedat Yaylac, niversite ynetiminin deimesinden sonra kdem tazminat denmeden iten karld. 21 Temmuz 2011de, Yeil Kundurada 180 ii iten atld. Fabrika patronu iten atmalara gereke olarak i daralmasn gsterse de iiler, sendikalama mcadelesinin engellenmek iin iten atmalarn yaandn sylyorlar. 22 Temmuz 2011de, Krata kurulu sakz fabrikas Perfettide Tek Gda- Sendikasna ye olan 2 ii iten atld. 8 Austos 2011de, Bilgi niversitesinde sendikal 2 retim grevlisinin szlemesinin y enilenmedii ve 25 asistan ve retim grevlisinin iine son verildii renildi. ten karlan ve szlemesi yenilenmeyen personellerin isimleri:Bahar ahin, Beril Snmez, Frat Kaya, Gke cal, Evin Aslan, Asl Odman, Oya Cesur Demir, mer Albayrak, Reyda Ergn, Gktrk Uyan, Erdem Akyazl, Alian apan, Hale Akay, Fatma Pnar Arslan, Hande ahinkaya, Melda Keeci, Akn Tek, Asl Gne, znur ahin, Sibel Ercan, Yaln Armaan, Selma Altnta Bursalolu, Ali Serdar, Nesrin entrk, Sinem elebiolu, Semra Somersan, Erol Katrcolu 9 Eyll 2011de, TOK polis lojmanlarnda 3 yldr kapclk yaptn kaydeden Nedim etin, gereke gsterilmeden iten karld iddiasyla Kaymakamlk nsan Haklar Kurulu'na bavurdu. etin, nsan Haklar Kurulu'na verdii dilekede, 3 yldr kapc olarak alt TOK polis lojmanlarnda, gereke gsterilmeden iten karldn iddia ederek, gerekli inceleme yaplarak ie iadesi konusunda gereinin yaplmasn talep etti. 17 Eyll 2011de, Diyarbakr Elektrik Datm Anonim irketi (DEDA) l Mdrl'nde elektrik arzalar ve sayalara bakan 7 taeron iisi, ihalenin yenilenmesiyle iten karld. Bunun zerine iiler, DEDA l Mdrl bahesinde bir araya geldi. Tahsilat Veznesi nnde oturma eylemi yapn grup, sk sk "yaasn devrimci mcadelemiz", "atlan iiler geri alnsn", "Basklar bizi yldramaz" ve "Sendikal haklar engellenemez" sloganlar att. iler buradan Diyarbakr AKP il binasna kadar yrd. iler, Polis Lojmanlar nnden geerken slogan atmalar engellendi. iler, AKP binasna 100 metre kala polis tarafndan durduruldu. ten atlan 7 ii ve Enerji Sen Sendikas Temsilcisi Halil Bulak, Enerji, Sanayi ve Maden Kamu Emekileri Sendikas (ESM) ube Bakan etin Kaya ve Devrimci Salk- ube Bakan Zeynep elik'in yetkililerle grmek iin AKP il binasna gemelerine izin verildi. AKP binasnda kimseyi bulamayan Zeynep elik, AKP'li yetkililere daha nce haber vermelerine ramen binada kimsenin bulunmadn belirterek, tepki gsterdi. 19 Eyll 2011de, Diyarbakr Elektrik Datm Anonim irketi (DEDA) l Mdrl'nde elektrik arzalar ve sayalara bakan 7 taeron iisinin ihalenin yenilenmesiyle iten karlmasnn ardndan kendilerine destek veren 21 ii de iten karld. ilerin iten karlmas DEDA l Mdrl nnde yaplan basn aklamasyla protesto edildi. 20 Eyll 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuruda bulunan Osman Karadeniz, u beyanlarda bulundu: ki yla yakn bir zamandan beri Amerikan irketi Vikingkte ve transatlantik irketlerinde alyoruz. Ancak iki gn ncesinde, hibir gereke gsterilmeden ve bize uyar gelmeden bizleri iten karacaklarn akladlar. Biz 33 kiiyiz, aratrdmz kadaryla karlacak kiilerin tm Diyarbakr-Batman doumlu, yani Krt. Bizim yerimize Trakyadan gelen insanlar altrmaya balayacaklar burada. Bu nedenle maduruz. HDye bavurmamzn nedeni bize yaplan bu hak ihlaline kar hak aramada bizi ynlendirmeniz ve olututulmaya allacak kamuoyunda bizlere destek vermenizdir. 438 EKONOMK ve SOSYAL HAKLAR |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

14 Ekim 2011de, sendikal olduklar gerekesiyle Kampana ve Savranolu Deri'de bugne kadar toplam 57 kiinin iten karld, iilerden 38'inin ise zmir'den stanbul'a "srgn" edildii renildi. stanbul Tuzla'da Kampana Derinin ve zmir'de Savranolu Deri ayn iverene ait olduu, Kampana'da taeron iileri uzun alma saatlerine, dk crete kar rgtlenerek Deri- sendikasna ye olmalaryla birlikte, ilk olarak 19 Mart'ta iki kadn iinin iten karldn, ardndan 14 ii daha "ii fazlal" ve "fabrikada eylem yapmak" gibi gerekelerle iten karld renildi. Ancak asl nedenin iilerin "sendikal" olduklar belirtildi. 13 Ekim gn ise 38 iinin daha i akitlerinin feshedildii renildi. 18 Ekim 2011de, iten karlan 123 BEDA taeron iisinden retici, sendikal olduktan sonra kulland ilk yllk izin dn iten karldn belirtti. irketin ilk olarak 10 Haziranda, sendikal rgtlenmeyi engellemek iin 22 iiyi iten kard; ancak iilerin direnie gemesi zerine saat iinde ie geri almak zorunda kald, 30 Austos'ta 70 iinin "taeron irketin ihalesi bitti" denerek iten karld, BEDA yetkilileri, ihale yaplnca iilerin geri alnacan sylemesine ramen iiler geri alnmamas zerine 53 iinin daha karlmasyla saynn 123'e ykseldii renildi. 30 Ekim 2011de, stanbul erkezkyde bulunan TREXTA TR Deri Fabrikasndan sendika yesi 20 iinin iten karld renildi. 11 Kasm 2011de, KESK'e bal DVES Genel Bakan Lokman zdemir hakknda Diyanet leri Bakanl'nn balatt soruturma tamamland. zdemir'in basna verdii demeler "Su tekil ettii" iddiasyla disiplin kuruluna sevk edilerek grevden alnd belirtildi. zdemir daha ncede grevden alnm ancak mahkeme kararyla grevine geri dnmt. 11 Kasm 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Medeni Denizhan, u beyanlarda bulundu: Ben Diyarbakr Sur le Kaymakaml tarafndan Sodes projesi kapsamnda Protestan Kilisesinde beki olarak ie alndm. Ayrca temizlik ileri de yapyordum. Cumartesi ve Pazar dhil ek cret almadan alyordum. 25.10.2011 tarihinde hibir gereke tarafma bildirilmeden iten karldm. ten karlma gerekemi bilmiyorum. 10 tane ocuum var onlara bakmakla ykmlym ve bakada gelirim yok. Ailemi bu maala geindiriyordum. ten karlnca ok zor duruma dtm. Maduriyetimin giderilmesi ve tekrar ie alnmam iin gereinin yaplmasn talep etmekteyim. 27 Aralk 2011de, stanbulda Beikta Belediyesi'ne bal Belta'ta alan, alma koullarnn dzeltilmesi ve kadrolu alan olabilmek iin DSKe bal Genel sendikasna ye olan 178 taeron iisinin i akdinin feshedilip iten karlaca renildi. Davalar Ankara Cumhuriyet Basavcl, 1 Nisan 2010da TEKEL iilerinin eylemine katlan 111 kii hakknda 2911 Sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet ettikleri iddiasyla dava at. Sanklarn yarglanmasna iddianameyi 21 Nisan 2011de kabul eden Ankara 19. Asliye Ceza Mahkemesinde balanacak i Sal ve Gvenlii alma koullarnn iyiletirilmesi talebiyle Birleik Metal- Sendikasnda rgtlenen Krfez Dkm iileri, sendikaya ye olduklar gerekesiyle iten atld. ten karlan 7 ii fabrika nnde direnie balad. nsan yerine konmak iin sendikaya ye olduklarn belirten iiler, sendikal olarak iba yapana kadar eylemlerini srdrmekte kararllar. 23 ubat 2011de, Pendik Tepe Klima Denizcilik irketi'ndeki 9 ii, iverenin cretlerini dememekte srar etmesi zerine fabrikay igal etti. Pendik'te bulunan Tepe Klima Denizcilik'te alan Limter- Sendikasna ye 9 ii, 4 aylk cretlerinin iveren tarafndan denmemesi nedeniyle fabrikay igal etti. 26 ubat 2011de, kot iilerinin dramn anlatan 'Dn' belgeselinin kahramanlarndan Mehmet ah Yaln da hayata 31 yanda veda etti. Mehmet ah Yaln, iki yil nce ekilen, silikozis hastalaryla ilgili 'Dn' adl belgeselde, "Bir gn lmz daha rahat olur bizim iin. Nefes darlndan dolay...

| EKONOMK ve SOSYAL HAKLAR

439

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

Ben uyuyamyorum" diyordu. 31 yasndaki Mehmet ah, ayni belgeselde yks anlatlan 11 isiden gibi hayatini kaybetti. Kot kumlama kurbanlarnn says 49'a kt. 12 Nisan 2011de, Bilgi niversitesi alanlar, cretlerine enflasyon rakamlar altnda zam yaplmasn protesto etti. Protesto gsterisinde, temizlik iileri, renciler ve akademisyenler hep birlikte oturma eylemi yapt. 31 Mays 2011de, stanbul niversitesi Hastanelerinde alan asistan ve uzman hekimlerle, di hekimlii doktora rencileri ve salk personelleri alma srelerine ve performans sistemine kar ayaa kalkt. Asistan hekimler, Aralksz 33 saat altrlmalarn ve performans sistemindeki adaletsizlikleri protesto etti. stanbul Tp Fakltesi Temel Bilimler binas nnde bir araya gelen hekimler, alma saatlerinin dzeltilmesini, performans sisteminden vazgeilmesini istedi. 31 Mays 2011de, PETROL- Sendikas yesi kamu iileri Trk-in kamu topluszleme srecini iyi ynetememesi ve hkmetin iileri ciddiye alan bir adam atmamasn protesto etmek iin 1 saat i brakt. TPAO, BOTA, ET MADEN, MAKNA KMYA, AFYON ALKOLOD iyerlerinde alan Petrol yesi 6 bin 250 ii dn sabah ie bir saat ge balad. Petrol- Genel Bakan Mustafa ztakn yapt aklamada, kamu toplu i szlemelerinin hem ilgili sendikalar hem de Trk- tarafndan doru bir planlamayla yaplmadn belirtti. 2 Temmuz 2011de, stanbul Beylikdznde kurulu bulunan Hangar Ayakkab fabrikasnda alan iilerden 100 yedikleri yemekten zehirlendi. Kazalarnda lenler ve Yaralananlar 3 Ocak 2011de, Adapazar'nda Salk Bakanl tarafndan yeni yaptrlan hastane inaatnn kt, biri ar 4 ii yaraland renildi. 3 Ocak 2011de, Krklarelinde bir kamu kuruluuna ait inaatta demir balama iini yapan .D, binmi olduu ve bir buuk metre yksekliindeki merdivende dengesini kaybederek yer dt ve yaraland renildi. 5 Ocak 2011de, Edirne'de alt inaatn asansr boluuna den beki Kadir Demirin (1951) ar yaraland renildi. 10 Ocak 2011de, Sakarya'nn Arifiye lesinde yk asansrnde skan ii Yusuf rgenin (1955) hayatn kaybettii renildi. 10 Ocak 2011de, Bilecikte Darca Hidroelektrik Santrali'nde (HES) ii olarak alan Cengiz Atan (1958), elektrik retim trbininde alt srada dengesini kaybederek 15 metre ykseklikten ykleme havuzuna dt renildi. 11 Ocak 2011de, Tekirdada asansr boluuna den ii Y.Y (1983)nin yaraland renildi. 12 Ocak gn, Tekirda'n Muratl ilesinde, fabrikada elektrik akmna kaplan ii Murat Yldzn (1979) yaraland renildi. 12 Ocak 2011de, Balkesir'in Dursunbey ilesinde alt binann 4. katndan den inaat iisi Mehmet Demircan (1961)n ar yaral olarak kaldrld hastanede hayatn kaybettii renildi. 13 Ocak 2011de, Kocaelinin Gebze lesinde, sac tanker retimi yaplan Cryocan adl firmann retim blmnde, yaplan bir rn testi srasnda, izolasyonda kullanlan ve rnn iine baslan perlit tozunun, szarak ortama kart, ortamda bulunan ve gzlerinde iddetli yanma hisseden 13 iinin hafif yaraland renildi. 15 Ocak 2011de, Boluda zel bir maden ocanda meydana gelen patlamada bir iinin hayatn kaybettii renildi. 19 Ocak 2011de, stanbulda Pendik'te ii su dolu kuyunun kapatlmas iin kurulan inaat iskelesinin kmesi sonucu bir iinin gk altnda kald renildi. 440 EKONOMK ve SOSYAL HAKLAR |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

20 Ocak 2011de, stanbulda, Tuzla Tersaneler Blgesi'nde Sedef Tersanesi'ndeki boya atlyesinde boya ii nedeniyle atlyedeki kule merdivenine kmaya alan Selamettin Erdem (1973) ve Fesih Bartek (1983) isimli iilerin kulenin devrilmesi sonucu derek yaraland renildi. 24 Ocak 2011de, stanbulun Fatih lesinde bala kmak iin hazrlk yapan Cem Yldrmin (1981), kolunu "Irgat"a (denize braklan a ekmek iin kullanlan dzenek) kaptrd, kolu kopan ve bandan yaralanan balknn olay yerinde yaamn yitirdii renildi. 25 Ocak 2011de, stanbulun Eyp lesindeki Gktrk blgesinde ak alanda kmr kartlan kten Madencilike ait ocakta alan ehmus Denizin tahliye almas srasnda vcudunu makineye kaptran Deniz, ar ekilde yaraland renildi. 26 Ocak gn, Elaz`n Alacakaya ilesinde krom ocanda zerine kaya paras den ii Natik Erol (38) ld. 28 Ocak 2011de, Bursada altklar iyerinde elektrik akmna kaplan 2 iinin ar yaraland renildi. alk Halil Mahallesi 142. Cadde 1. Sokak'ta bir iyerinde alan Erkan Aslanda (1950) ve Sezai Gney (1973), kullandklar profil merdiveni evirirken bir ucunun elektrik hattna temas etmesi sonucu elektrik akmna kapld renildi. 30 Ocak 2011de, Bursada bir binada alan Mahmut A.(1978)nn, sva yapt srada dengesini kaybederek iskeleden dt ve ar yaraland renildi. 31 Ocak 2011de, Bursada, 6 metre yksekten den inaat iisi hastaneye kaldrld. Merkez Nilfer ilesi Fethiye Mahallesi Filibe Caddesi'ndeki bir inaatta alan Ali K.(1987)nn, ba dnnce 6 metre ykseklikten dt, ar yaralanan iinin ile hastaneye kaldrld renildi. 1 ubat 2011de, stanbulda bir reklam irketinde nedeni belirlenemeyen bir nedenle patlama sonunda, o srada iyerinde bulunan Grken ahinolu ile kimliklerini henz belirlenemeyen 2 kiinin yaraland renildi. 8 ubat 2011de, Edirne'de bir fabrikada atk su kanalnda baylan iiyi kurtarmak isteyen makine mhendisinin, kanaldaki gazdan zehirlenerek hayatn kaybettii renildi. 8 ubat 2011de, stanbulda Esenyurt Hadmky yolu zerinde kurulu bulunan Burak Alminyum metal fabrikasnda bir iinin, tamiri iin kt atdan metrelerce yksekten fabrikann ortasna derek can verdii renildi. 10 ubat 2011de, Kocaelinde ahap iskeleler zerinde alan iilerden lyas Gler ile ad renilemeyen iki iinin iskelenin kmesi sonucu 15 metreden aa dt renildi. 12 ubat 2011de, Sakaryada LPG dnm ii yapan iyerinde patlama meydana geldii ve 3 iinin yaraland renildi. 13 ubat 2011de, Sakarya'nn Pamukova lesinde faaliyet gsteren AK Gda fabrikas gda tesisinin bahesinde gk meydana geldii, iilerden brahim Trenin (1983) toprak altnda kalarak yaraland renildi. 14 ubat 2011de, stanbulda Beylikdz'nde bir ii yatakhanesinde kalan 12 kiinin sobadan kan karbon monoksit gazndan etkilenerek hastaneye kaldrld renildi. 14 ubat 2011de, Kocaeli'nin Glck ilesinde bir inaatn istinat duvarnn kmesi sonucu bir iinin ld, bir iinin yaraland renildi. 15 ubat 2011de, stanbul Bayrampaa'da bir plastik oyuncak atlyesinde piknik tipi LPG tpnn patlamas sonucu kan yangnda iinin yaraland renildi. 20 ubat 2011de, Bursa Doanbey'de bir inaatta alan 50 iinin le yemeinde yedikleri yemekten zehirlendikleri renildi. | EKONOMK ve SOSYAL HAKLAR 441

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

20 ubat 2011de, Tekirdada belediyeye ait inaattan den iinin hayatn kaybettii renildi. 23 ubat 2011de, anakkale Boaz geii yaparken i kazas geiren ve parmaklar kopma noktasna gelen Antigua&Barbados bayrakl gemideki Ukraynal personel 40 yandaki Serhiy Sazonetsn, Sahil Gvenlik ekiplerinin zverili almas sonucu 1 saat 15 dakikada hastaneye kaldrld renildi. 24 ubat 2011de, Bursa'da, alt inaatta merdiven boluuna den kalp ustas Mehmet Emin ztrk (1961)in hayatn kaybettii renildi. 25 ubat 2011de, Kocaeli'nin Kartepe ilesinde demir elik fabrikasnda alan bir iinin, kafasna vin arpmas sonucu hayatn kaybettii renildi. 27 ubat 2011de, stanbulda, kot iilerinin dramn anlatan 'Dn' belgeselinin kahramanlarndan Mehmet ah Yalnn hayata 31 yanda veda ettii renildi. 28 ubat 2011de, Bursada organize Sanayi Blgesi'nde faaliyet gsteren mobilya fabrikasnda meydana gelen olayda, 7 metre yksekliindeki atdan den iinin ar yaraland renildi. 4 Mart 2011de, Bursada, inaattan derek ar yaralanan iinin kaldrld hastanede hayatn kaybettii renildi. 4 Mart 2011de, anakkale Boaz'ndan gemekte olan Antigua bandral "Sirius" adl kargo gemisinin ambarndan den bir iinin hayatn kaybettii renildi. 5 Mart 2011de, Sakarya'nn Erenler lesinde dkm atlyesinde filtre deiimi srasnda yksek gerilime kaplan iinin ar yaraland renildi. 5 Mart 2011de, Kocaelinde, Krfez Sanayi Sitesinde bulunan bir plastik boru imalat firmasnda ak braklan oksijen tpnn patlamasyla bir iinin yaraland renildi. 6 Mart 2011de, stanbulda terk edilen binadaki plastik pencere erevelerini skmeye alan hurdacnn zerine duvarn yklmas sonucu can verdii renildi. 9 Mart 2011de, stanbulda Gazanfer zcan Tiyatrosunda sergilenecek olan Toylu Tamaa adl oyunun provas srasnda oyunculardan 23 yandaki Betl Efenin sahnedeki cam masann zerine dt ve yaraland renildi. 10 Mart 2011de, Balkesirin Edremit ilesinde bir inaat antiye binasnn ykmn yapan bir iinin duvarn yklmasyla birlikte yaraland renildi. 11 Mart 2011de, anakkale DAta bakmn yapt vinten den bir iinin ar yaraland renildi. 17 Mart 2011de, Boluda 4 katl bir apartmann dna yaltm almas iin kurulan iskelenin kmesi sonucu, 2 iinin yaraland renildi. 18 Mart 2011de, Sakaryada bir otelde elektrik tesisat i yapan 36 yandaki ii Murat K.nn kt merdivenden derek ar yaraland renildi. 29 Mart 2011de, Sakaryada, altklar inaattan den iki iinin yaraland renildi. 5 Nisan 2011de, Tekirdada limanda alan iinin liftrakn altnda kalarak hayatn kaybettii renildi. 7 Nisan 2011de, Tekirda'da inaatta alan bir iinin, vincin altnda kalarak hayatn kaybettii renildi.

442

EKONOMK ve SOSYAL HAKLAR |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

7 Nisan 2011de, Tekirda'n arky lesindeki bir inaatn 4. katnda alan .Enin, yamur nedeniyle aya kayarak havalandrma boluuna dp yaraland renildi. 7 Nisan 2011de, stanbula geleli gn olan, kalacak yerleri olmad iin altklar inaatta uyuyan Bingll inaat iileri, snmak iin boya tenekesinde yaktklar atein dumanndan zehirlenen iki iinin hayatn kaybettii, bir iininse durumunun ar olduu renildi. 12 Nisan 2011de, Sakaryada bir lastik tamir atlyesinde ii olarak alan 34 yandaki nder alkann lastie hava bast srada lastiin patlamas sonucu yaraland renildi. 20 Nisan 2011de, stanbul Beylikdz'nde sabaha kar bir mobilya atlyesinde yangn kt, iki iinin yangnda hayatn kaybettii renildi. 25 Nisan 2011de, Tekirdada inaatta alrken elektrik akmna kaplan rak renci yaraland renildi. 26 Nisan 2011de, Tekirda' da bir evin atsnda yaplan onarm almas srasnda kan yangnda 2 iinin yaraland renildi. 1 Mays 2011de, Bursa'nn negl lesinde atda boya yaparken iskeleden den boya ustasnn ar yaraland renildi. 1 Mays gn Elaz`n Alacakaya ilesi Sori blgesi Kef mevkisinde zel bir firma tarafndan iletilen maden sahasndaki galeride alan vardiya avuu Orhan Tekdemir (40) ile ii Edip Toprakn zerine kaya paras dt. Olayda Tekdemir yaamn yitirdi, Toprak yaraland. 2 Mays 2011de, Dzce'nin Glyaka lesinde, yapm devam eden Aksu Hidroelektrik Santrali'nde (HES) alan bir iinin, i makinesinin devrilmesi sonucu yaraland renildi. 3 Mays 2011de, Sakarya'nn Sapanca lesinde, eski bir hamamda yaplan tadilat almalar srasnda meydana gelen gkte bir iinin yaraland renildi. 5 Mays 2011de, stanbulda temizlik yapt evin camndan den kadn ev iisinin hayatn kaybettii renildi. 7 Mays 2011de, stanbulda rma Tekstilde 100den fazla iinin yedikleri yemekten zehirlendii renildi. 8 Mays 2011de, Bursa TOK inaatnda toprak kaymasnn meydana geldii ve 1 iinin ar yaraland renildi. 9 Mays 2011de, Sakaryada, Sakarya Elektrik Datm A'de grevli Ersin Can (1982) ve Ferhat nce (1983)nin elektrik akmna kaplmalar sonucunda yaralandklar renildi. 17 Mays 2011de, Tekirda'n orlu lesinde, inaatta kalp ustas olarak alan iinin, 15 metre ykseklikten derek hayatn kaybettii renildi. 19 Mays gn, Elaz, Alacakaya ilesi Batkef mevkisinde taeron firma tarafndan 1144 numaral krom ocanda alan ii Nusret Demirta'n zerine ta dt. Ar yaralanarak Frat niversitesi Hastanesi'ne kaldrlan Demirta, kurtarlamad. 20 Mays 2011de, Kocaeli'nin Derince lesinde 3 katl binann atsnda yaplan bakm onarm almalar srasnda kan yangnda, alevlerin arasnda kalan iinin, 3. kattan atlayarak yaraland renildi. 22 Mays 2011de, Bursada bir iinin be yldzl otel inaatnn 17. katndan derek hayatn kaybettii renildi.

| EKONOMK ve SOSYAL HAKLAR

443

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

24 Mays gn, Elazn Kovanclar ilesinde inaattan den ii, ar yaraland. ayba Mahallesi Cami Sokakta bir inaatn nc katnda alan ii Harun eker (25), dengesini kaybetmesi zerine dt. Arkadalar tarafndan ar yaral olarak Kovanclar Devlet Hastanesine getirilen eker, Frat niversitesi Aratrma Hastanesine kaldrld. ekerin vcudunda eitli krklar olduu, durumunun ar olduu belirtildi. 25 Mays 2011de, Kocaeli'nin Derince lesinde yk treninin arpt istasyon grevlisi iinin yaraland renildi. 28 Mays 2011de, Bursa'nn Nilfer lesinde, bir binann atsna izolasyon malzemesi Ali hsan Beydilli isimli inaat iisinin dengesini kaybederek inaatn beinci katndan aaya dp hayatn kaybettii renildi. 29 Mays 2011de, Sakaryada Ta ocanda meydana gelen kazada devrilen kepe altnda kalan kepe operatrnn hayatn kaybettii renildi. 31 Mays 2011de, Bursa'nn negl lesinde Organize Sanayi Blgesinde faaliyet gsteren bir mobilya fabrikasnda alan bir iinin 4 parma koparak yaraland renildi. 31 Mays 2011de, Bursa'nn Kestel lesi'ndeki Coca Cola fabrikasnn kazan dairesine kurulumu yaplan buhar kazannn patlamasyla, 1 iinin hayatn kaybettii, 8 iininse ar yaraland renildi. 3 Haziran 2011de, Sakaryada bir inaatta meydana gelen i kazasnda 1 iinin yaraland renildi. 3 Haziran 2011de, stanbul Beykozda bir villaya ait 4 metre derinliindeki su kuyusunu temizlemek isteyen 2 iinin, metan gazndan zehirlendii renildi. 5 Haziran 2011de, Bursada artma tesisinde suya den iinin hayatn kaybettii renildi. 6 Haziran 2011de, Edirnede Harmanl Kynde faaliyet gsteren zel bir kmr ocanda alan maden iilerinin zehirlendii, iilerden birinin hayatn kaybettii, nnse yaraland renildi. 7 Haziran 2011de, Dzcede HES baraj inaatnda bir iinin i makinesi altnda kalarak, bir iinin toprak altnda kalarak yaraland renildi. 8 Haziran 2011de, Tekirda'da bir iinin, ie balad ilk gn 8. kattan aaya derek ar yaraland renildi. 8 Haziran 2011de, Boluda orman iisinin devrilen traktrn altnda kalarak ld renildi. 10 Haziran 2011de, Kocaelinde lsa Beton tesislerinde elektrik arpmas sonucu bir iinin hayatn kaybettii renildi. 10 Haziran 2011de, Balkesirde bir sitenin artmas iin alan iki iinin, girdikleri kanaldan szan metan gazndan zehirlenerek hayatn kaybettii renildi. 10 Haziran 2011de, stanbul Beyolu'nda bir otel inaatnn ykm almas srasnda, belindeki halat kopan inaat iisinin, yksekten derek yaraland renildi. 12 Haziran 2011de, Kocaeli'nde alt inaatn 3. katndan den ii ar yaral olarak kaldrld hastanede yaplan tm mdahalelere ramen kurtarlamad renildi. 12 Haziran 2011de, Bursann negl lesi'nde 21 yandaki entrk Tann, sunta fabrikasnda pres makinesinin testeresine kafasn kaptrarak hayatn kaybettii renildi. 15 Haziran 2011de, Edirne'deki bir fabrikada alan iinin alt esnada eline makine inesi batmas sonucu yaraland renildi.

444

EKONOMK ve SOSYAL HAKLAR |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

15 Haziran 2011de, Dzce'de yol almas esnasnda yksek gerilim hattndan elektrik akmna kaplan 1 iinin ld, 1 iinin ise yaraland renildi. 18 Haziran 2011de, Balkesirde Kula Ya Fabrikas'nda alan iinin at onarm esnasnda meydana gelen kazada yksekten derek hayatn kaybettii renildi. 19 Haziran 2011de, stanbul ili'de kanalizasyon almasnda meydana gelen gkte iki iinin yaraland renildi. 20 Haziran 2011de, Dzce Akakoca'da mran Boru Fabrikas Personeli Murat Akn (1974), fabrikada geirdii i kazasnda hayatn kaybettii renildi. 21 Haziran 2011de, Kocaelinin Krfez ilesinde faaliyet gsteren GSA Fabrikasnda meydana gelen i kazasnda bir kiinin yaamn yitirdii renildi. 23 Haziran 2011de, Balkesirin vrindi lesinde TEKin zel firmasnda alan bir iinin elektrik arpmas sonucu hayatn kaybettii renildi. 23 Haziran 2011de, stanbul Esenyurt'ta oto sanayi sitesinde bulunan ya ve tiner deposunda kan yangnda 1 iinin hayatn kaybettii, 3 iininse yaraland renildi. 24 Haziran 2011de, Tekirdan Malkara lesinde, alt inaattan darya uzatt metali yksek gerilim hattna dediren inaat iisinin elektrik akmna kaplarak yaraland renildi. 29 Haziran 2011de, Bilecikte inaatta alan iki iinin elektrik akmna kaplarak yaraland renildi. 30 Haziran 2011de, Balkesirde Dursunbey Sanayi Sitesinde meydana gelen kazada kamyona tala saran gndeliki ii Ali Rza Dnerin tala imalathanelerinin birinden tala almn bitirip kamyona binmek istedii srada, kamyonun hareket etmesi sonucu kamyonun altnda kalarak yaraland renildi. 5 Temmuz 2011de, Edirnede kaynak yaparken akma kaplan iinin ar yaraland renildi. 5 Temmuz 2011de, stanbul Sultanbeyli'de bir lisenin inaatnda almaya balayan iinin, ilk gnnde toprak altnda kalarak hayatn kaybettii renildi. 5 Temmuz 2011de, zmit'te 2 taeron firma iisinin, yeni bir binann atsn yapmaya alan iinin aniden ken atnn altnda kalarak; bir iinin hayatn kaybettii, bir iininse yaraland renildi. 5 Temmuz 2011de, Bilecikte d cephe yaltm yaparken 3. kattan den bir iinin ar yaraland renildi. 9 Temmuz 2011de, Yalova Tersanesinde faaliyet gsteren Sefine Tersane'sinde bir iinin yaamn yitirdii renildi. 10 Temmuz 2011de, Sakaryada, kompresr kayna elini kaptran iinin 4 parmann koptuu renildi. 13 Temmuz 2011de, Kocaelinde bir iinin, bakm yapt elektrik panosundaki alterin kapanmamas sonucu elektrik akmna kaplarak yaraland renildi. 19 Temmuz 2011de, Sakarya'nn Sapanca ilesinde site inaatnda alan iinin, 9 metre yksekliindeki atdan derek hayatn kaybettii renildi 19 Temmuz 2011de Mardin'in Midyat ilesi Yunus Emre Mahallesi Cumhuriyet Bulvar 1032 Sokakta bulunan 7 katl inaatta meydana gelen olayda, yk tamak iin kullanlan asansr altran Mehmet irin Sezgin (25) isimli inaat iisinin aya, asansr halatna takld. Ayanda krklar olutuu belirtilen ii, ambulans ile Midyat Devlet Hastanesi Acil Servisine kaldrld.

| EKONOMK ve SOSYAL HAKLAR

445

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

20 Temmuz 2011de, Kocaelinde limanda alan iinin i makinesinin altnda kalarak yaamn yitirdii renildi. 20 Temmuz 2011de, Bursada Sunta fabrikasnda patlama meydana geldii; 1 iinin hayatn kaybettii, 5 iininse yaraland renildi. 20 Temmuz 2011de rnakn Beytebap ilesine bal Taars kynde yol yapm almasnda alan 20 yandaki Mehmet Tzn damperini kaldran kamyonun elektrik telini koparmas zerine elektrik akmna kaplarak yaamn yitirdi. 20 Temmuz 2011de Gaziantepte tarlada ii olarak alan ve adrda ay demlemek isterken elektrik akmna kaplan Halide A. Adndaki gen kz hayatn kaybetti. (20.07.2011/zgr Gndem) 20 Temmuz 2011de Karsn Kazman ilesinde kays iilerini tayan kamyonun yuvarlanmas sonucu 11 kadn ii yaraland. arampole

20 Temmuz 2011de Hakkari'de, maden ocanda arzalanan ve baka bir ara yardmyla tanan i makinesinin devrilmesi sonucu 1 ii ld, 1 ii de yaraland. Kazada, iilerden Mehmet Balk olay yerinde ld, Mehmet Adgzel ise yaraland. Hakkari Devlet Hastanesine kaldrlan Adgzel, burada yaplan mdahalenin ardndan Van'a sevk edildi. 27 Temmuz 2011de anlurfa'nn Siverek ilesi aylarba kynde brahim Halil Altunda, kendisine ait tarlada ilalama yapt. Bir sre sonra fenalaan Altunda ile tarlada alan Ali elik ve eyhmus Akkurtul, evredekiler tarafndan zel arala Siverek Devlet Hastanesine kaldrld. 28 Temmuz 2011de, Kocaelinde deterjan fabrikasnda kan yangnda 9 iinin yaraland renildi. 28 Temmuz 2011de, stanbul Fatihte inaat halindeki itfaiye binasnda meydana gelen gkte biri ar 3 iinin yaraland renildi. 2 Austos 2011de, Edirnede bir fabrika mutfanda kan patlama sonucu bir iinin yaraland renildi. 2 Austos 2011de, Edirnede inaat iskelesinden den bir iinin yaraland renildi. 5 Austos 2011de, Bursada bir inaat iisinin elektrik akmna kaplp ld renildi. 6 Austos 2011de, Yalovada gk altnda kalan bir iinin hayatn kaybettii renildi. 12 Austos 20112de Urfa'da mevsimlik iileri tayan minibs kontrolden kp taklalar atarak devrildi. Can pazarnn yaand feci kazada aralarnda ocuklarn da bulunduu 19 kii yaraland. 15 Austos 2011de, Sakaryada inaattan den iinin hayatn kaybettii renildi. 16 Austos 2011de, Krklarelinde orman iisinin elini hzar kestii renildi. 16 Austos 20112de Ar Belediyesi tarafndan yaplan ve seim dneminde Babakan Tayyip Erdoan tarafndan temel atma treni yaplan Erzurum yolu zerinde bulunan Ar Otogar'nn st ksmlarna beton dkm srasnda binada kme meydana geldi. Binann byk blm kerken, binada alma yrten 3 ii yaraland. Yaralanan iiler Ar Devlet Hastanesi'ne kaldrld. 18 Austos 2011de, Boluda inaatn beton kalbnn kmesi sonucu 1 iinin ld, 2 iininse yaraland renildi. 21 Austos 2011de, Bursada hurdac sitesinde plastik krma makinesine kaplan bir iinin feci ekilde paralanarak hayatn kaybettii renildi. 22 Austos 2011de, Bursada TOK inaatndan den tulalarn altnda kalan iinin hayatn kaybettii renildi.

446

EKONOMK ve SOSYAL HAKLAR |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

25 Austos 2011de, Kocaelinde toprak altnda kalan yol iisi yaraland renildi. 30 Austos 2011de, Sakaryada su kuyusuna giren iinin zehirlenerek hayatn kaybettii renildi. 3 Eyll 2011de, Kilis'te renci yurdu inaatnda meydana gelen kme sonucu 1 kii ld, 3 kii yaraland. Ekrem etin Mahallesi'nde Nedim kmen Anadolu Kz retmen Lisesinin bahesinde yaptrlan 750 kiilik yurt binas inaatnn 7. katnda beton dklrken meydana gelen kme sonucu inaat mhendisi kke zdemir (25) ile iiler Mehmet Topal (37) ve Uur Topal (20) zemin kata dt. Bu srada zemin katta bulunan inaat mhendisi Mustafa Kubilay zalp (38) de yaraland. Kilis Devlet Hastanesine kaldrlan yarallardan Mehmet Topal, mdahaleye ramen kurtarlamad. Sivil Savunma Mdrl ve Kilis Belediyesi itfaiye ekiplerince yaplan incelemede, enkaz altnda baka kimsenin olmadn belirlendi. 7 Eyll 2011de, Bursa Harmanck ilesinde bir maden ocanda alan iilerin zerine ta dmesi sonucu bir iinin hayatn kaybettii, bir iinin de yaraland renildi. 7 Eyll 2011de, Tekirda Muratl ilesinde, 47 iinin, kimyasal maddeden kan dumandan zehirlendii renildi. 8 Eyll 2011de, Kocaelinin Glck lesi'nde sva yapt inaatn drdnc katnda den iinin hayatn kaybettii renildi. 8 Eyll 2011de, Bursa'da Doanbey Kentsel Dnm Projesi'nde alan 8 gnlk iinin, 18. kattan derek hayatn kaybettii renildi. 9 Eyll 2011de, Edirne'nin Kean ilesine bal Yenimuhacir beldesi TOK Konutlar'nda tkanan kanalizasyonu temizlemek iin rgara giren iilerden birinin hayatn kaybettii, dierinin de ar yaraland renildi. 9 Eyll 2011de, Diyarbakrn Sur lesine bal Bavar Beldesinde pamuk tarlasnda alan ve yalar 13 ile 20 arasnda deien 40 kadn ii, ilalama yaptktan sonra zehirlendiler. Zehirlenen tarm iileri, 112 Acil servis ambulansyla Diyarbakr Aratrma Hastanesine kaldrld. . 12 Eyll 2011de, Kocaeli'nde kan fabrika yangnnda 1 iinin yaraland renildi. 12 Eyll 2011de, Balkesir'in Dursunbey ilesinde bulunan kmr ocanda meydana gelen gkte bir maden iisinin hayatn kaybettii renildi. 13 Eyll 2011de, Bursa'nn negl ilesinde, kanalizasyon almalar srasnda toprak altnda kalan iinin ar yaraland renildi. 13 Eyll 2011de, Bursa'nn negl ilesinde OSB ierisinde bulunan bir fabrikada meydana gelen patlamada 2 iinin yaraland renildi. 14 Eyll 2011de, Sakarya'nn Karaprek ilesinde bir ta ocanda zerine devrilen 8 tonluk i makinesinin altnda kalan operatrn hayatn kaybettii renildi. 19 Eyll 2011de, stanbul ekmeky Nianta mevkiinde bulunan zyein niversitesi inaatnda kme meydana geldii, kaza srasnda ok sayda iinin enkaz altnda kalarak yaraland renildi. 19 Eyll 2011de, anakkale'de Esenler Mahallesi Barkent Sitesinde binalarn mantolama alnmasn yapan iilerden Ahmet Arslann, 5. kattaki iskelenin devrilmesi sonucu yere derek hayatn kaybettii renildi. 20 Eyll 2011de, Edirne Kean lesine bal Beendik Beldesine yaplacak olan emeye su borusu demek iin kazlan 8 metre derinliindeki kanaldan karlan topran kaymas sonucu altnda kalan 2 iinin hayatn kaybettii renildi.

| EKONOMK ve SOSYAL HAKLAR

447

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

20 Eyll 2011de, Elaz`n Palu ilesi, Beyhan beldesi Gney Mahallesinde srdrlen kanalizasyon almalarnda grev alan mteahhit firma iileri Bayram Kaplan (26) ile Fehmi Gker (23), yaklak 15 gn nce yaptklar 4 metre derinlikteki kanalizasyonda tkanklk olduunu belirledi. Bunun zerine almak amacyla iiler rgara girmeye karar verdi. lk olarak rgara iilerden Fehmi Gker indi. Gkerden bir sre sonra haber alamayan Kaplan da endielenerek arkadan kontrol etmek zere rgara girdi. Bu srada olay yerinin yaknlarnda oynayan ocuklar, Kaplan`n arkadann rgardan kmamas zerine aa indiini grnce, yaklak 1 kilometre ileride ayn kapsamda alan iilere haber verdi. Rgara inen iiler Kaplan ve Gker`in cesetleriyle karlat. Rgarda gazdan zehirlendikleri tahmin edilen iilerin kesin lm nedenleri otopsinin ardndan netlik kazanacak. 20 Eyll 2011de, stanbulda Tuzla'da iki iinin yanarak hayatn kaybettii renildi. 25 Eyll 2011de, Edirnede Sala fabrikasnda, mit Bayr adl iinin, tamir iin girdii kazann mikserini yanllkla altrmas sonucu ar yaraland renildi. 27 Eyll 2011de, Kocaeli Kartepe'de kurulu bir fabrikada alan Basri Adenizin (1980) temizlik yapmak iin kt 11 metre yksekliindeki binann atsndan derek yaraland renildi. 28 Eyll 2011de, Kocaeli Tat Aralar Yan Sanayi Organize Sanayi Blgesi'nde bir fabrikada kan yangn sonucu 5 iinin yaraland renildi. 2 Ekim 2011de, Kocaeli Krfez ilesi Yukar Herekedeki zka Madencilikin ilettii ta ocanda smet Yaman(1963) adl iinin, huniye derek tonlarca arlktaki mcrn iine gmld, hastaneye kaldrlrken yolda hayatn kaybettii renildi. 2 Ekim 2011de, Dzcede, alt ta ocanda ta krma makinesine den ii 36 yandaki Erdal Badn paralanarak yaamn yitirdi. 4 Ekim 2011de, rnak'n Silopi lesi Grml Ky'nde bulunan ve birok kez yurttalarn protesto ettii CEYTA Termik Santralinin kazan dairesi blmnde patlama meydana geldi. Edinilen bilgilere gre, kazan dairesinde kaynak yapld esnada kvlcmlarn gazla birlemesi sonucu meydana gelen patlamada, elektrik teknisyeni Ersin Arsu (29) ve kaynak Ersan Demirci (24) ar yaraland. Vcutlarnn yzde 90'nn yand tespit edilen ve Silopi Devlet Hastanesi'nde tedavi altna alnan iki iinin Ankara GATA'ya sevk edilecei renildi, GATAya sevk edilen Ersin Arsu (29), yaplan tm mdahalelere ramen sabaha kar yaamn yitirdi. 7 Ekim 2011de, Balkesir'in Bandrma ilesindeki ET Maden letme Mdrl'nde meydana gelen i kazasnda bir iinin atdan derek ar yaraland renildi. 7 Ekim 2011de, Kahramanmara'n Elbistan ilesinde kerpi evde alan 4 iinin alt ev kt. ken binann altnda kalan 4 ii zorlukla karld. le saatlerinde daha nceden boaltld renilen kerpi evde malzeme karmaya alan 4 ii, evin kmesi sonucu toprak altnda kald. evredekilerin 155 Polis mdat ile 112 Acil'i aramas zerine blgeye gelen gvenlik gleri, vatandalarn yardmyla toprak altnda kalanlar kard. Nejdat Terzi'ye ait olduu renilen evde alan iiler Hac Hseyin Karcolu (60), Mehmet Kutolu (67), Mehmet Sungur (46) ve smet Yldrm Elbistan Devlet Hastanesi Acil Servisi'ne kaldrld. 8 Ekim 2011de, Sakarya'nn Akyaz ilesinde alt okul inaatndan den bir iinin yaraland renildi. 9 Ekim 2011de, Kocaeli Gebze'de kurulu bulunan RM Depolama'da yaanan i kazasnda bir iinin boynu krlarak yaamn yitirdii renildi. 11 Ekim 2011de, anakkalenin Biga ilesinde kurulumu devam eden Elektronik Denetleme Sistemi (EDS) almasnda grev yapan iinin vinten derek ar yaraland renildi. 11 Ekim 2011de, stanbul Beikta'ta alt inaattan bana beton paras den inaat iisinin, hayatn kaybettii renildi.

448

EKONOMK ve SOSYAL HAKLAR |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

11 Ekim 2011de, stanbul Saryer smail Akgn Devlet Hastanesi'nin bodrum katndaki sterilizasyon nitesinde bir cihazn patlamas sonucu bir temizlik iisinin hafif yaraland renildi. 14 Ekim 2011de, Edirnede ayana ya kolisi den iinin yaraland renildi. 14 Ekim 2011de, Bilecik Pazaryeri'nde bir seramik fabrikasnda alan iinin hayatn kaybettii renildi. 15 Ekim 2011de, Bilecik'in Bozyk ilesinde Osmangazi Elektrik Datm A..'ye bal (OEDA) Cihangazi Beldesi ile Karaayr Ky elektrik hattnda bakm yapan taeron firmada alan 4 kiinin akma kaplarak yaraland renildi. 17 Ekim 2011de, Tekirdan orlu lesinde alt fabrika inaatndan den kalp ustas 45 yandaki aban Karahann ld renildi. 17 Ekim 2011de, Tokat ili Grml Beldesi'ndeki CEYTA Termik Santrali'nde meydana gelen yangnda yaralanan ve hastanede yaplan ilk mdahalenin ardndan Ankara'ya gtrlen Ersan Demirci, tedavi grd hastanede hayatn kaybetti. Bylece meydana gelen olayda yaralanan iki ii de yaamn yitirmi oldu. 19 Ekim 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuruda bulunan hsan Sekin, u beyanlarda bulundu: Ben -kur tarafndan ie alndm. Alt ay Vehbi Ko ..O temizlik iisi olarak altm. Yaz tatilinde beni kardlar. Tatilden sonra sizi iki numaral kursa gndermiiz diyerek, yirmi drt aya kadar sizi ayn sistemde altramayz dediler. Bize kurs belgesi vermediler. Bir daha da bizi ie almadlar. Madurum. ikyetiyim. Yeil kartma da bavurdum Kaymakamlk ve Valilik onaylad halde memurlar kartm vermedi. Sizden hukuki yardm talep ediyorum. 23 Ekim 2011de, Sakarya'nn Erenler ilesinde, sebze halinde ykleme iinde alan iinin, geri manevra yapan kamyonun altnda kalarak hayatn kaybettii renildi. 23 Ekim 2011de, stanbul Esenyurt'ta Fatih Sanayi Sitesi'ndeki karoser atlyesinde kan yangnda bir iinin yaamn yitirdii renildi. 25 Ekim 2011de, Dzcenin Glyaka lesinde traktrn altnda kalan orman iisi Hikmet Kavaln hayatn kaybettii renildi. 25 Ekim 2011de, Bilecikin Bozyk ilesinde alt inaatn asansr boluuna den iinin ar yaraland renildi. 26 Ekim 2011de, Harran niversitesi'nde okuyan Metin zkan adl renci evine dzenlenen basknda gzaltna alnd. Emniyet Mdrl'ndeki ifade ilemlerinin ardndan savcla karlan zkan, serbest brakld. zkan'n serbest brakldktan sonra, alt TEDA'tan karld renildi. zkan'n gzalt ve iten karlma gerekesi ise renilemedi. zkan'n getiimiz hafta Urfa'da dzenlenen operasyonda gzaltna alnan 14 kii iinde de yer ald renildi. (26.10.2011/DHA) 28 Ekim 2011de, Kocaelinde Kent Orman civarna fidan dikim sahas amak isteyen bir operatrn, devrilen i makinesinin altnda kalarak yaamn yitirdii renildi. 29 Ekim 2011de, stanbulda Ambarl Santrali alt sahasnda 36 Kv hcrede arplarak ar yaralanan Grol Camcnn hayatn kaybettii renildi. 4 Kasm 2011de, Urfa'nn Akakale lesi yolu zerinde bulunan Baak rr Fabrikas'nn duvarnn yklmas sonucu 3 kii yaamn yitirdi. makinesinin arpmas sonucu ykld belirtilen duvarn altnda kalan fabrikada alan Azadiya Welat gazetesinin Urfa eski temsilcisi Halil Acar, kardei Mesut Acar ve Nusret Abaytrkan yaamn yitirdi.

| EKONOMK ve SOSYAL HAKLAR

449

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

10 Kasm 2011de, Antep'te Byk ahinbey Beldesi'nde bulunan Organize Sanayi Blgesi'nde bulunan Gmmekik iplik fabrikasnn at ve duvarlar kt. kmenin neden meydana geldii tespit edilemezken, enkaz altnda kalan 38 yandaki Kazm elik ile 33 yandaki Mehmet Ba, ar yaral olarak kaldrldklar Avukat Cengiz Gkek Devlet Hastanesi'nde yaamn yitirdi. 21 Kasm 2011de, Petrol ofisi eski tesislerinin dntrld Belediye kmal Mdrlnde dn le saatlerinde yaanan kaza, 31 yandaki ii Abdullah Aksoyun yaamna mal oldu.Yaylca (Drbesa) ky nfusuna kaytl evli ve iki ocuk babas 31 yandaki Abdullah Aksoy, dn le saatlerinde kmal Mdrl giri kapsn boyamak iin kepeye bindi. Bir anda kepenin hareket etmesi zerine i makinesine feci ekilde skan talihsiz ii Aksoy, ar yaraland. Grnmez kazann ardndan kaldrld Blge Devlet hastanesinde tm mdahalelere ramen Aksoy, kurtarlamad 29 Ekim 2011de, Bursa 'nn Karacabey lesi'nde, p kamyonunun arkasnda, konteyneri kaldrp boaltan mekanizmaya kafas skan 39 yandaki temizlik iisi Mehmet ahinin hayatn kaybettii renildi.

Davalar Sendikal Olduklar in Baskya Urayanlar 20 ubat 2011de, stanbul Topkap'da bulunan Uzel Makine'den 2 yl nce iten atlan 956 ii patronun alacaklarn taahht ettii zamanda dememesi zerine yeniden eyleme balad. 23 ubat 2011de, Kocaeli'nin Kartepe lesi'nde, otomobil koltuu reten fabrikada isten karlan ve fabrika nnde toplanarak yeni alnanlarn ieri girmesini engelleyen 35 isi ile sendikaclara polis mdahale etti. Birleik Metal-Is Sendikas Kocaeli ube Bakan Hami Baltac'nn kaburga kemiinin krld olayda bir isi de yaraland. 24 ubat 2011de, DSC Otomotiv sendikal olduu gerekesiyle bir grup iiyi iten kard, yerlerine dardan bir grup iiye iba yaptrd renildi. 17 Mart 2011de, Dzcede Deri- Sendikasna ye olduklar iin iten atlan ve direnie geen DESA Deri iilerinden Serdar Kuru direnilerinin 45. gnnde olduklarn ve direniten vazgemeyeceklerini ifade etti. 18 Mart 2011de, stanbulda AKPli Esenyurt Belediyesi ynetiminin, sendikal olduklar gerekesiyle 13 iiyi daha iten att renildi. Austos ayndan bu yana iten atlan iilerin saysnn 68 e ykseldii belirtildi 4 Nisan 2011de, i akitleri keyfi bir ekilde feshedildikten sonra fabrikay terk etmeyen 112 kii gzaltna alnd.Dzce'nin Beyky beldesindeki 1. Organize Sanayi Blgesi'nde (OSB) faaliyet gsteren MAS-DAF firmasnn yetkilileri grev yaptklar, i yavalattklar gerekesiyle i akitleri sona erdirilen 112 iinin fabrikay terk etmedii iddiasyla cumhuriyet basavclna su duyurusunda bulundu.Basavcln karar dorultusunda sabah saatlerinde fabrikaya jandarma ekipleri ile itfaiye aralar ve ambulanslar sevk edildi. Fabrikay terk etmeyen iileri gzaltna alarak l Jandarma Alay Komutanlna gtrd. ilerin gzaltna alnmas srasnda fabrikaya gelen Birleik Metal- Sendikas zmit ube Bakan Hami Baltac, toplu iten karmalar konusunda anayasann ihlal edildiini belirterek, ''Toplu iten karmalarda iverenin 1 ay ncesinden KUR Blge Mdrlne mracaat etmesi gerekiyordu. Bunu yapmayarak anayasay ihlal ettiler. Sonuna kadar direneceiz'' dedi. MAS-DAF Makine Sanayi'deki iilerinin BMS rgtlenmesinin ardndan BMS, ounluu salayarak alma ve Sosyal Gvenlik Bakanlna yetki tespiti iin bavurmu, MAS-DAF ynetim kurulu 22 iiyi iten karmt. 10 Mays 2011de, Dzcede Birleik Metal- sendikasna ye olduklar iin iten atlan Mas-Daf iilerinin ie geri dnme talepleri iin Dzce'den stanbul'a 10 gnlk yry balatt renildi. Dzce Organize Sanayi Blgesi'nde faaliyet gsteren MAS-DAF Makine iyerinde alan ve Birleik Metal- sendikasnda rgtlendikleri iin 120 iinin iten karld belirtildi. 13 Mays 2011de, Dzce Organize Sanayi Blgesinde Kurulu olan Mas-Daf iyerinde Birleik Metal sendikasna ye olduklar iin iten karlan 120 ii direnilerine devam ediyor. 10 Mays gn 450 EKONOMK ve SOSYAL HAKLAR |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

seslerini halka ve kamuoyuna duyurabilmek iin Dzceden stanbula yry balatan iiler yrylerinin 3. gnnde Adapazarndayd. 23 Mays 2011de, stanbulda, Trkiye Ticare Kooperatif, Eitim, Bro ve Gzel Sanatlar ileri Sendikasnn yapt aklamada, sendikal rgtlenme almas yrtt iin 4 Burger King ar Merkezi alannn(Murat Yldz, smail Yldz, Pnar Bat ve Glbahar Bat) iten karldn belirtildi. 31 Mays 2011de, Birleik Metal-'e ye olduklar iin iten karlan yaklak Casper iileri, 21 ubat'tan beri srdrdkleri mcadeleye Taksim'de devam ettikleri renildi. 16 ubat'tan itibaren karlan ii says 30'a yaklat,bunlarn iinde 15 yl akn sredir firmada alanlarn da olduu belirtildi. 11 Temmuz 2011de, Balkesir'deki bir Sentetik fabrikasnda sendikal olduklar iin iten karlan 50 ii, fabrika nnde 13 gndr direnite olduu renildi. 13 Temmuz 2011de, 2009 ylnn nisan aynda TEKSF yesi iileri zorla sendikadan istifa ettiren ve istifa etmeyenleri de iten atan Edirne Giyim Sanayi fabrika ynetimi, TCK 118/1 maddesince cezalandrlmalarna karn 5 sendikal iiyi daha iten kartt. 8 Austos 2011de, Bilgi niversitesinde sendikal 2 retim grevlisinin szlemesinin yenilenmedii ve 25 asistan ve retim grevlisinin iine son verildii renildi. ten karlan ve szlemesi yenilenmeyen personellerin isimleri: Bahar ahin, Beril Snmez, Frat Kaya, Gke cal, Evin Aslan, Asl Odman, Oya Cesur Demir, mer Albayrak, Reyda Ergn, Gktrk Uyan, Erdem Akyazl, Alian apan, Hale Akay, Fatma Pnar Arslan, Hande ahinkaya, Melda Keeci, Akn Tek, Asl Gne, znur ahin, Sibel Ercan, Yaln Armaan, Selma Altnta Bursalolu, Ali Serdar, Nesrin entrk, Sinem elebiolu, Semra Somersan, Erol Katrcolu 14 Ekim 2011de, sendikal olduklar gerekesiyle Kampana ve Savranolu Deri'de bugne kadar toplam 57 kiinin iten karld, iilerden 38'inin ise zmir'den stanbul'a "srgn" edildii renildi. stanbul Tuzla'da Kampana Derinin ve zmir'de Savranolu Deri ayn iverene ait olduu, Kampana'da taeron iileri uzun alma saatlerine, dk crete kar rgtlenerek Deri- sendikasna ye olmalaryla birlikte, ilk olarak 19 Mart'ta iki kadn iinin iten karldn, ardndan 14 ii daha "ii fazlal" ve "fabrikada eylem yapmak" gibi gerekelerle iten karld renildi. Ancak asl nedenin iilerin "sendikal" olduklar belirtildi. 13 Ekim gn ise 38 iinin daha i akitlerinin feshedildii renildi. 18 Ekim 2011de, iten karlan 123 BEDA taeron iisinden retici, sendikal olduktan sonra kulland ilk yllk izin dn iten karldn belirtti. irketin ilk olarak 10 Haziranda, sendikal rgtlenmeyi engellemek iin 22 iiyi iten kard; ancak iilerin direnie gemesi zerine saat iinde ie geri almak zorunda kald, 30 Austos'ta 70 iinin "taeron irketin ihalesi bitti" denerek iten karld, BEDA yetkilileri, ihale yaplnca iilerin geri alnacan sylemesine ramen iiler geri alnmamas zerine 53 iinin daha karlmasyla saynn 123'e ykseldii renildi. 30 Ekim 2011de, stanbul erkezkyde bulunan TREXTA TR Deri Fabrikasndan sendika yesi 20 iinin iten karld renildi. 27 Aralk 2011de, stanbulda Beikta Belediyesi'ne bal Belta'ta alan, alma koullarnn dzeltilmesi ve kadrolu alan olabilmek iin Devrimci i Sendikalar Konfederasyonu'na (DSK) bal Genel sendikasna ye olan 178 taeron iisinin i akdinin feshedilip iten karlaca renildi. Haklarnda Soruturma Alan Memurlar 16 Kasm 2011de, Diyarbakr'n Dicle (Piran) lesi'nde bulunan Ziyaret Tepesi'nde 5 Aralk gn zel harekat noktasnda ynelik dzenlenen roketatarl saldr sonras yaralanan sivil yurtta Murat Gene'i (18) hastaneye gtren S. isimli doktor hakknda Dicle Kaymakaml tarafndan soruturma ald bildirildi. Olaydan sonra yurttalar tarafndan aranan 112 Acil Servisi'nin talimat ile Dicle Devlet Hastanesi'ne bal 112 Acil Servis Ambulans ile olay yerine giden S. isimli doktorun yaraly aldktan sonra hastaneye giderken nnn zel harekat timleri tarafndan kesildii belirtildi. zel harekat timleri ve bizzat Dicle Kaymakam'nn talimat ile yaral Gene'i olay yerine brakp gitmesi istenen S. isimli | EKONOMK ve SOSYAL HAKLAR 451

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

doktorun bunu srarla kabul etmeyerek hastaneye gtrme talebine izin verilirken, olaydan sonra Dicle Kaymakam'nn S. hakknda "Emre itaatsizlik" iddiasyla soruturma balatt bildirildi. Srgn Edilenler 10 Ocak 2011de SES rnak ubesi, SES Devlet Hastanesi Temsilcisi Bahri Erener'in kendi istei dnda Cizre'ye tayin edilmesine ilikin basn aklamas yapt. Aklamay yapan Emek Platformu Szcs Mslme Altner, SES Temsilcisi Bahri Erener'in Devlet Hastanesi'nde yaanan ila skntsn dile getirdii iin "geici grevlendirme" ad altna Cizre'ye "srgn" edildiini syledi. 13 Ocak 2011de Dersimin Pertek lesinde getiimiz yl Mays aynda Anadolu Meslek Lisesi rencisi S.A.'ya tacizde bulunduu iddia edilen ve aa alnan retmen Muhammed B., tekrar grevine getirilirken, taciz olayn protesto etmek amacyla basn aklamasna katlan 3 Hemire, Salk Bakanl mfettileri tarafndan srgn edildi. Eitim Sen Batman eski ube Bakan Salih Erol Milli Eitim Bakanlnn kararyla Yozgata srgn edildi. Daha nce yasad gsteriye katld gerekesiyle tutuklanan ve 7 ay cezaevinde kalan Erol, tutuklanmas nedeniyle hakknda yrtlen idari soruturma gerekesiyle de 2 yl aa alnmt. Soruturmann tamamlanmasnn ardndan ie iade edilen Erol, iba yapar yapmaz, Batman Milli Eitim Mdrlnn talebi zerine Milli Eitim Bakanlnn onayyla Yozgata srgn edildi. 28 Eyll 2011de, 1 Austos'ta yrrle giren Torba Yasa kapsamnda AKP'li Ar Belediyesi, tamam DSK/Genel- Sendikas yesi 81 iiyi, farkl kurumlara gnderdi. Bata okullar, emniyet ve farkl kurumlara gnderilen 81 iinin yeni yerleriyle ilgili tebligat sabah saatlerinde kendilerine gnderildi. Gnderilen tebligatlara ilikin basn toplants dzenleyen Genel- Sendikas Ar ube Bakan Ersin Erinik, kararn siyasi olduunu belirterek, itiraz edeceklerini dile getirdi. Gnderilen iilerin tamam vasfl ve ihtiya duyulan kiiler olduunu belirten Erincik, "AKP siyasi bir kararla 81 arkadamz farkl kurumlara gnderdi. Arkadalarmz yeni erlerine ellerine gelen tebligatla rendiler. u an itfaiye blmnde 5 ofr farkl kurumlara gnderildi. Acil bir yangn olsa mdahale edecek kii dahi bulunmayacaktr" diye konutu. 14 Ekim 2011de, sendikal olduklar gerekesiyle Kampana ve Savranolu Deri'de bugne kadar toplam 57 kiinin iten karld, iilerden 38'inin ise zmir'den stanbul'a "srgn" edildii renildi. stanbul Tuzla'da Kampana Derinin ve zmir'de Savranolu Deri ayn iverene ait olduu, Kampana'da taeron iileri uzun alma saatlerine, dk crete kar rgtlenerek Deri- sendikasna ye olmalaryla birlikte, ilk olarak 19 Mart'ta iki kadn iinin iten karldn, ardndan 14 ii daha "ii fazlal" ve "fabrikada eylem yapmak" gibi gerekelerle iten karld renildi. Ancak asl nedenin iilerin "sendikal" olduklar belirtildi. 13 Ekim gn ise 38 iinin daha i akitlerinin feshedildii renildi. 14 Ekim 2011de, SES Diyarbakr ubesi ve KESK Mardin ubeler Platformu, 9 Haziran 2010 tarihinde Pertek Anadolu Lisesi'nde renim gren ve yurtta kalan S.A. adl kz rencinin, M.B. adl retmeni tarafndan cinsel tacize urad iddiasnn duyulmas sonucu yaplan basn aklamasna katldklar gerekesiyle Pertek 70. Yl Cumhuriyet le Hastanesinde alan SES yeri temsilcisi Ebe emsiye Engin ile SES yeleri hemire Nursen Berk Oku ve ebe Grsele Kurt'un srgn edilmesine ilikin l milletvekilleri, Salk Bakanl ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanl'na faks gnderdi. 3 yelerinin de tacize kar aklamaya katlmalar nedeniyle, hizmeti aksattklar, mlki amirler aleyhine slogan attklar iddiasyla Yozgat, Aksaray ve Gmhane'ye srgn edildiklerinin belirtildii metinde, "Bu arada Cumhuriyet Savcl tarafndan da soruturma balatlm, 40 kiinin ifadeleri alnm ve takipsizlik karar verilmitir. Tacizle sulanan retmen ise nce aa alnm, sonra Elaz'a tayin edilmi ve savclkta suunu kabul etmitir. Bu kiinin 6 aydan az hapis cezas aldn da renmi bulunuyoruz. Tm bu yaananlardan nasl bir sonu karabiliriz? kadn arkadamzn ahsnda topluma ne dayatlmaktadr? Yan bamzda yaanan tacize, tecavze 'srlrz' korkusu ile gzlerimizi kapatmamz, tepki gstermememiz, her yaplan sineye ekmemiz istenmektedir. Biz bugne kadar susmadk, bundan sonra daha da oalarak, daha gr sesle bu uygulamalarn karsnda olacaz" denildi.

452

EKONOMK ve SOSYAL HAKLAR |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU alma Koullar

NSAN HAKLARI DERNE

6 Ocak 2011de, stanbul Avrupa Yakas Posta letme Merkezinde (AVPM) iten atlan taeron posta iileri, iyeri nnde direnie balad. " "Haklarmz ve geleceimiz iin mcadele ediyoruz. imizi geri istiyoruz" pankart aan iiler, dayanma arsnda bulundular. 13 Mays 2011de, stanbulda Vatan Computerde teknik personel olarak alan Laz Onur Kahveci, soyadn irket epostasnda Lazca Kahvecisi olarak kullannca grd bask nedeniyle iinden ayrlmak zorunda kald. Kahveciinin iddiasna gre, olay yle geliti: Getiimiz Pazartesi gn Blm efi ofiste yanma geldi. Soyadn Kahveci olarak kullan kahvecisi olarak kullanma epostalarda diye uyard. Ben de kendisine, Bu benim kimliimdir, kimliimden vazgeemem diye yant verdim. 3 gn sonra nsan Kaynaklar Ofisine arldm. Bana soyadm Trke kullanmam konusunda neriler de bulundu. Yoksa istenmeyecek eyler olur dedi. Ben de bunun zerine kendisine, Lazca soyadm kullanacam syledim. Ayn gn blm efimiz yanma geldi ve Senin istifan bekliyorlar diyerek nsan Kaynaklarna gitmem gerektiini syledi.Ben de, irketten davac olmayacam ieren yazlar imzaladktan sonra, bana uygulanan bask neticesinde istifa ettim diyerek yaananlar anlatt. 17 Haziran 2011de, HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Funda Bozkurt, iyerinde yaadklar kt koullardan dolay iyerinde sendika almas balattklarn, bunun zerine 4 arkadalarnn iten karldn, ieride grdkleri basklar ve kt koullardan dolay alanlarn % 70inin antidepresan kullanmaya baladn syledi. 17 Haziran 2011de, HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan smail Yldz, Burger King ar merkezinde 1,5 yldr almakta olduunu, insanlk d alma koullarna kar sendikal alma rgtledii iin iten atldn, alan insanlarn srekli hamburger yemek zorunda brakldn, aalandn, taciz edildiini, lavaboya gitmek bile sorun haline geldiinden birok arkadann iyerinde sinir krizleri geirdiini ve antidepresan kullandn, sendikal alma yrten arkadalarnn tek tek odalara arldn ve istifa etmeleri iin bask uygulanmakla beraber ailelerinin telefonla arandn syledi. 17 Haziran 2011de, HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Murat Yldz, iyeri iinde altklar saatlerde srekli mobinge maruz kaldklarn, her gn fast food yemenin ciddi salk sorunlar oluturduunu, son 1 yl ierisinde refl, karn arlar, halsizlik ve srekli yorgunluk yaadn, alma koullarnn arl ve baskdan dolay depresyona girdiini ve antidepresan kullandn syledi. 27 Haziran 2011de, HD stanbul ubemize gelerek gelerek bavuruda bulunan H.D.: skdar Mftlne bal Yldrm Beyazt Cami Kz Kuran Kursunda 4/Bli olarak retmenlik yapyordum. yerimdeki ef, vaiz, mutemet tarafndan mobing uygulamalara maruz kaldm ve psikolojim ok bozuldu. la tedavisi gryorum. Bu olay 2009 ylnda gerekleti ve ben istifa etmek zorunda kaldm. Ben istifa etmeseydim, onlar szlememin feshi iin yaz yazmlard zaten. Her koulda karlacaktm iten. Elimde hastalmla ilgili raporlarm var, ayrca maam demediklerine dair belgelerim var. dedi ve derneimizden bilgi ald. 3 Eyll 2011de, Batmanda 2007 ylnda kurulan HEYGNETEKN tekstil fabrikas alan 251 ii 3 aydan beri maalarn alamadklar gerekesi ile Batman Valilii nnde toplandlar. Maalarnn denmesi konusunda Vali Ahmet Turhan'la grmek iin Valilie girmek isteyen 251 ii Valilik nnde polisler tarafndan durduruldu. Vali Ahmet Turhan'n olmamas zerine ilerden 4 temsilci Vali yardmcs ile grt. iler Vali yardmcsna, 3 ay maa alamadklarn ve Sigortalarnn yatrlmadn ve fabrikada muhatap bulamadklarn syledi. Vali yardmcs iilere mesainin almas ile beraber sorunu Vali Ahmet Turhan'a ileteceini sylemesi zerine iiler valilikten ayrld. 23 Eyll 2011de, Kamuoyunda ''Torba Yasa'' olarak bilinen 6111 sayl ''Baz Alacaklarn Yeniden Yaplandrlmas ile Sosyal Sigortalar ve Genel Salk Sigortas Kanunu ve Dier Baz Kanun ve Kanun Hkmnde Kararnamelerde Deiiklik Yaplmas Hakknda Kanun" kapsamnda belediyelerde ihtiya fazlas personelin farkl kurumlara gnderilmesi uygulamasndan sonra Kars Belediyesi'nden 307 iiyi farkl kurumlara gnderildi. Ancak gnderilen iilerin ierdeki maalar ve zlk haklar denmedii iin belediye binas iinde grev balatld. Grevle birlikte ok sayda polis olay yerine gnderildi. zlk haklar ve ierdeki maalarn almadan eylemlerine son vermeyeceklerini dile getiren DSK'e bal Genel- Sendikas Bakan Mesut zer, yaanan hakszln son bulmasn istedi.

| EKONOMK ve SOSYAL HAKLAR

453

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

25 Kasm 2011de, derneimize gelerek bavuruda bulunan Kandile Yeilfidan (37) DA-SA irinevler maazasnda altn, amiri Arzu Batur tarafndan fiziki iddete uradn, raporum olduunu ve kamera kaytlarnda olayn grntlerinin mevcut olduunu syledi.

ETM ve KLTREL HAKLAR Kltrel Haklara likin hlaller 12 Ocak gn, BDP anlurfa l rgtnn kapsna aslan Rxistina Partya At Demokrasy yazl tabela, savclk kararyla kaldrld. 22 Ocak gn, BDP Midyat (Mardin) le rgtnn kapsna Trke, Krte, Sryanice ve Mhellemice dillerinde aslan tabela, Siyasi Partiler Yasasna muhalefet edildii gerekesiyle Midyat Sulh Ceza Mahkemesi tarafndan indirildi. 27 Ocak gn, BDP Silopi le rgtnn kapsna Trke ve Krte aslan tabela, Siyasi Partiler Yasasna muhalefet edildii gerekesiyle Silopi Sulh Ceza Mahkemesi tarafndan indirildi. 14 ubat gn, ESP Diyarbakr l rgtnn kapsna aslan Krte yazl tabela, Diyarbakr 1. Sulh Ceza Mahkemesinin kararyla kaldrld. 20 ubat gn ESP Gaziantep l rgtnn kapsna Trke ve Krte dillerinde aslan tabela, Siyasi Partiler Yasasna muhalefet edildii gerekesiyle indirildi. 10 Mart gn, Hakkride Bar ve Demokrasi Partisi (BDP) ukurca le rgtnn kapsna aslan Krte yazl tabela, Siyas Partiler Yasasna muhalefet edildii gerekesiyle savclk kararyla kaldrld. 22 Nisan gn, Ynetmen Aydn Orakn 30. Uluslararas stanbul Film Festivalinde de gsterilen ve 1992 ylnda rnakn Cizre lesindeki Newroz kutlamalarnda meydana gelen olaylar konu edinen Bir Bakaldr Destan: Brvan adl belgeselin Kltr ve Turizm Bakanl tarafndan gsteriminin yasakland, yaplan bir basn toplantsyla kamuoyuna duyuruldu. 2 Mays gn, Mardinin Nusaybin lesinde BDP ile binasna gelen polis ekipleri binann kapsna aslan Krte yazl tabelay, Siyas Partiler Yasasna muhalefet edildii gerekesiyle savclk kararyla kaldrd 5 Haziran gn, stanbulda Yry Dergisinin tantmn yapan 6 kiiyi durduran polis ekipleri, grupta yer alan Yeliz Kl hakknda arama karar olduu gerekesiyle darp ederek gzaltna ald. 14 Haziran gn, Arnn Doubayazt lesinde 2010 ylnn ubat aynda sosyal paylam sitesi facebook.com adresinde yazd szlerle yasad rgt propagandas yapt gerekesiyle Adem Karahan hakknda, Erzurum 2. Ar Ceza Mahkemesinde alan davann karar durumasnda mahkeme heyetinin Terrle Mcadele Yasasnn (TMY) 7/2. maddesi uyarnca Adem Karahana iki yl hapis cezas verdi. 9 Austos 2011de, rnak'n Beytebap le Belediye Bakan Yusuf Temel 15 Austos 2010 ylnda Siirt Eruh Belediyesi tarafndan dzenlenen Kltr ve Doa Festivali'ne yresel kyafetlerle katld gerekesiyle 1 yl 8 ay hapis cezasna arptrld. 30 Eyll 2011de Eskiehirde Sokak mzii yapan Simurg adl grubun Krte ark syledikleri iin mzik yapmalarnn zabta ekipleri tarafndan engellendii renildi.

Eitim Hakkna likin hlaller 1 Ocak 2011de Harran niversitesi renci Dernei (HDER) nclnde, yaklak 300 niversite rencisi soruturmalara kar Osmanbey Yerlekesi nnde basn aklamas yaparak sresiz alk grevine balad. 18 Mays 2010 tarihi ile 5 Kasm 2010 tarihlerinde gerekleen 2 etkinlikten dolay 156 rencinin 454 ETM ve KLTREL HAKLAR |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

soruturmalk olduu ve ounun cezalandrld renildi. niversite nizamiyesinde adr kuran rencilerin, alk grevinin sresiz, 12 saat dnml olaca belirtildi. 31 Mart 2011de Mula'da niversite rencisi erzan Kurt'un polis kurunu ile ldrlmesine ilikin Yznc Yl niversitesi kampusunda 21 Mays 2010'ta yaplan aklamaya katlan 23 renci hakknda soruturma balatld. YK'n Disiplin Ynetmenlii'nin 14'nc Maddesi'nde, "Disiplin soruturmas olayn renilmesine mteakip bir ay iinde balanp, soruturma, onay tarihinden itibaren iki ay iinde sonulandrlr" ibaresine ramen, niversite ynetimi soruturmay 10 ay sonra at. niversite idaresinin kampusta yaplan bir aklamay yeni renmi gibi at soruturmann gerekesi ise, aklamada atlan sloganlar. 8 Nisan 2011de, Sakarya niversitesi evre Mhendislii blm rencisi Ahsen Akbulut, dev iin randevulu olarak gittii Tpra'a bartsnden dolay alnmad. 11 Nisan 2011de, stanbul Yeilky'de bulunan Hava Harp Okulu Komutanl'na bal Havaclk Mzesi'ni ziyaret etmek isteyen Berna Duyar (1973) ile Smeyye Krkan (1989), bartl olduklar iin kapdaki gvenlik tarafndan ieri alnmad. 24 Eyll 2011de, Adyaman'da Yldrm ailesinin kk kz Fevzi akmak lkretim Okulu 8. snf rencisi Feyzanur Yldrm, barts takt iin okula balayamad. Bartsyle birka kez okula girdiini fakat idareciler tarafndan dar karldn syleyen Feyzanur Yldrm, bartsn karmadan eitim hayatna devam etmek istediini syledi. 26 Eyll 2011de, bartl olduklar gerekesiyle kz renciler, Urfann Hilvan ilesinde eitli okullarnda, okula alnmamlard. 75.Yl lkretim Okulunda 4 kz renci rtl olduklar gerekesiyle okula alnmad. 2 kz renci velisi olan Ramazan Solucantutan okula gelip kzlarn alp snfa gitti. Ramazan Solucantutan snfa giderken okul ynetimi tarafndan engellenip, okula gelen emniyet glerinin ise beni kendisini engellemeye altn szl ve fiziksel hakaretlerde bulunulduunu iddia etti. Mehmet Akif Ersoy lkretim Okulu'nda da bugn benzer grntler yaand. Derse alnmayan 4 kz rencinin okul bahesinde oturduklar gzlendi. renci velileri ise okul yetkilileri ile yaptklar grmede okul ynetiminin kendilerine bartl rencilerin okula alnmamas ynnde Milli Eitim Mdrlnn bir talimat olduunu ifade ettiklerini belirttiler. te yandan bartl olduklar gerekesiyle rencileri okula almayan Hilvan lkretim Okulu'nda ise eitim gren 3 kz rencinin okul bahesi dnda oturduklar gzlendi. Bu durumda Hilvan ilesinde 6 ilkretim okulunda 30'a yakn kz renci bartl olduklar iin okula alnmyor. 4 Ekim 2011de, Gaziantep'teki bartleri nedeniyle madur edilen renciler, bugn de okullarna alnmad. Mehmet Erdemolu, Latife zmimar, Pakize Kemal gc ve 24 Kasm ilkretim okullarnda okuyan bartl renciler; uheda Kurt, Esranur Akbalk, Firdevs Doan, Meryem Datekin, Zeynep Ktk, Zehra Ktk, Rmeysa Anna, heda Arslan ve Selva Arslan bugn de okullarna alnmadlar. Kzlaryla birlikte okullardan kovulan renci anneleri, yaanan hakszla bir an nce are bulunmas iin yetkilileri greve ard. 5 Ekim 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuruda bulunan Ferhat ifti u beyanlarda bulundu: Ben ekonomik glklerden dolay liseyi bitirdikten sonra 3 yl boyunca niversiteye giri snavlarna giremedim. Bu 3 yllk sreyi askerliimi tecil ederek geirdim. Bu sre sonunda niversite snavlarna tekrar girdim ve kazandm. Bu snav kazanmama ramen askerlik ykmllnden dolay kayt yaptramadm. Kayt yaptrabilmek iin askerlik ubesinden ilgili evrak almak istediimi, ancak tecil sresi bittii gereke gsterilerek askere gitmem gerektiini bana sylenildi. Benim eitim hakkmn kstlandn dnmekteyim. Bu nedenle bu hakkmn ihlalinden kaynakl Anayasa Mahkemesi ve AHM gibi bavuru yollarna bavurulmasn talep etmekteyim. 12 Ekim 2011de, Dicle niversitesi Ergani Meslek Yksek Okulu Elektrik Blm'nde okuyan renciler, yeni eitim ve retim ylnn balamas ile ng Mehmet Adgzel Meslek Yksek Okulu'na nakledildi. Yeni nakledildikleri okulda ve kaldklar yurtta sknt yaadklarn belirten renciler, Dicle niversitesi Rektrl nnde oturma eylemi yapt. Oturma eyleminde renciler, "Eitim hakkmz", "Vahi hayvanlardan kamak istemiyoruz", "Mermi deil kalem istiyoruz", "Kantinsiz niversite'nin rencileri", " Komando deiliz renciyiz", "Maara deil yurt istiyoruz" dvizlerini tad. ng Mehmet Meslek Yksek Okuluna okumak istemediklerini ng Belediyesi ve Kaymakamla ait Belediye Yurdu'nda kt koullarda yaadklarn belirten renciler, Dicle niversitesi Rektrl'nden Ergani Meslek Okulu'na geri getirilmelerini istiyor.

| ETM ve KLTREL HAKLAR

455

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

12 Aralk 2011de yaplan aklamada, Van'da meydana gelen iki depremin ardndan, okullarda oluan hasardan dolay renciler baka ehirlere nakledildi. Van ve ilelerinde okuyan lise son snf rencileri baka bir ilde okumak iin Van Milli Eitim Mdrl'ne bavurdu. 44 renci tercih verdikleri 3 ildeki okullarda yer olmad gerekesiyle Erzincan'n ayrl lesi'ne gnderildi. 3 haftadr ayrl Lisesi'nde eitimlerine devam eden renciler, getiimiz gn okuduklar okulda bir grubun jiletli saldrsna maruz kald. renciler ile yaptmz grmede, renciler Krte konutuklar iin tehdit edildiklerini ve jiletli saldrya maruz kaldklarn kaydetti. renciler, olay retmenlere anlattklarn ancak bir retmenin de kendilerine kfr ettiini syledi. renciler, "Bizi buradan karn. karmazsanz kendi imkanlarmzla geliriz" dedi. Bu basklarn ardnda rencilerin telefonla ailelerine haber vermeleri zerine, aileler Van Milli Eitim Mdrl'ne yrd. Olaya tepki gsteren aileler, ocuklarnn Van'a geri getirilmesi iin Milli Eitim Mdrl'ne dileke verdi. niversitelerin Disiplin Kurullar Tarafndan Alan Soruturmalar 24 ubat 2011de, stanbul niversitesi'nde polise 1 yl boyunca istedii renciyi durdurup didik didik arama iznini veren karara kars eylem yapan, konuyu hem gndeme hem de mahkemeye tayan rencilere soruturma ald. 12 Ocak'ta yaptklar eylem nedeniyle 22 renci hakknda idari soruturma balatld. Ayrca, arama izni ile ilgili karar, mahkemede "stanbul'da OHAL mi var, skynetim mi uygulanyor" diye iptal edildi. 9 Mays 2011de, Sakarya niversitesinde okuyan 9 renci, okul gvenliinin tutumunu ve yaanan rk saldrlara kar kendileri korumaya altklar ve yaanan tartma sonucunda, okul idaresi tarafnda renciler hakknda soruturma at. 27-28 Ekim ve 1 Kasm 2011de, stanbul niversitesi'nde niversitenin giri kapsndan okula girmek isteyen ancak zel gvenlikilerin st aramasn protesto eden renciler ile zel gvenlikiler arasnda arbede yaand. Bu uygulamay protesto eden 45 renci giri kapsndan deil ara kapsndan niversiteye girince haklarnda soruturma ald. 13 Aralk 2011de, Deniz Gezmi ve arkadalarnn idam edililerinin yldnmnde stanbul niversitesinden kampusunda yaplan anma etkinliine katlan Mesut Can Trk, Aylin Kaplan ve Yakupcan Telciye, iki dnem okuldan uzaklatrma cezas verildi. renciler, kampus koordinatrlnden izin alm olmalarna ramen rektrln etkinlie katlanlar hakknda soruturma atn ne srd. Deniz Gezmi, Hseyin nan ve Yusuf Aslan idamlarnn 38. yldnm olan 6 Mays 2010da anmak isteyen rencilerden 33 gzaltna alnd.

niversitelerin Disiplin Kurullar Tarafndan Ceza Alanlar 3 Ocak 2011de Bilgi niversitesi Grsel Tasarm Blm rencisi D..nn bitirme projesi olarak porno film ekmesinin haftalk yaymlanan bir dergide haber konusu olmas zerine Bilgi niversitesi, projeye onay veren Prof. Dr. hsan Derman ile retim grevlileri Ali Peken ve Ahmet Atf Aknn Bilgi niversitesiyle iliiklerinin kesildiini aklad.

EVRE HAKKI 11 Ocak 2011de, Ayvalk'ta doal sit alannda Rzgar Enerji Santrali kurma giriimi plan ve yasa engeline taklnca, evre ve Orman Bakanlnn 1/25 binlik plan revize ettii, hkmetin de yasay deitirdii renildi. Revizyonu dantaya gtren Ayvalk Adalar Tabiat Parkn Koruma Platformunun, yasa deiiklii iin de mcadele edecei belirtildi.

456

EVRE HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

11 Ocak 2011de, stanbul'un Kartal ilesinde sahil eridinde denizin zeri simsiyah bir ya tabakasyla kapland, vatandalar aktaki gemilerin boalttn iddia ederken, yetkililerin kirliliin nedenini aratrdklar renildi. 27 ubat 2011de, stanbul Bykehir Belediyesinin, Kemerburgaz'da binlerce aacn kesilmesine yol aacak proje iin evre Bakanl'ndan ilk onay ald renildi. BBnin, Kemerburgaz Gktrk Kyndeki Odayeri Kat Atk Dzenli Depolama Tesisinin depolama sahasnn kapasitesinin dolduu gerekesiyle ek yer tahsisi bavurusuna onay verdii, BBye yakn kaynaklardan edinilen bilgiye gre tahsisi istenen ek sahann bykl 1000 dnme ulayor ve tmnn tahsis edilmesi halinde ise 100 binden fazla aacn kesilmesinin gndeme gelebilecei belirtildi. 11 Mart 2011de, stanbulun Ortaky semtindeki Byk Mecidiye Camiinin nndeki kuruyan tarihi nar aacnn, tehlike arz ettii gerekesiyle Beikta Belediyesi ekiplerince kesildii renildi. 21 Nisan 2011de, Bursadan geen Gebze-Orhangazi-zmir Otoyolu'nun yarataca evresel sorunlardan haberdar olmak ve projenin evresel ED kapsamnda yaplmas gerektiini talep eden vatandalarn, ED muafiyetine kar Dantay'a bavurduu renildi. Bursallarn, 14 Nisan 2011 tarihli Resmi Gazete'de yaymlanan ED ynetmeliindeki deiikliin yrtmesinin durdurulmas ve iptali iin 20 Nisan gn dava atklar belirtildi. Mersinde, Rusya ve Trkiyenin ortaklyla kurulmas planlanan Akkuyu Nkleer Santralinin yaplmasn engellemek iin, nkleer santral kartlarnn topladklar 170 bin imzay 6 Temmuz 2010da Trkiye Byk Millet Meclisine (TBMM) getiren fakat imzalar teslim etmek iin hi kimseyi bulamadklar iin TBMM nnde oturma eylemi yapmalarndan tr, polis ekiplerinin mdahalesi sonucu gzaltna alnan ve daha sonra da serbest braklan 58 eylemci hakknda alan davaya 31 Mays 2011de sonuland. Ankara 15. Asliye Ceza Mahkemesindeki durumada mahkeme bakan, 2911 sayl Toplant ve Gsteri Yryleri Kanununa muhalefet ettikleri gerekesiyle yarglanan sanklarn beraat ettiklerini aklad. Dersim askeri operasyonlar srasnda kan orman yanglar ile srekli gndeme gelirken, bu yangnlar dnda son dnemde yasal olarak alnan izinlerle de Dersimde adeta orman katliam yaplyor. Tunceli Orman letme Mdrlnden izin alnarak, Dersim merkeze 7 km uzaklkta bulunan Batman Kyde adeta orman katliam yaplyor. Yzlerce aacn kesildii blgenin zel Tim 5-K noktasna yakn mesafede bulunmas ise dikkat ekiyor. Munzur Vadisi'nde yaplmas planlanan ancak halkn tepkisiyle ED raporuna izin verilmeyen Plmr Baraj'nn yaplmasyla kente ime suyu temin edilen ve blge halk tarafndan kutsal grlen Zaxg elalesi de sular altnda kalacak. Barajlarn yapmyla evre felaketi ile birlikte Dersim halknn su felaketiyle de kar karya kalacan syleyen evreciler, doa harikas mekann blgede kutsal olarak sayld ve koruma altna alnmas gerektiini syledi. 3 Haziran gn, Doaya ve canl yaama zarar veren tm yatrmlarn durdurulmas amacyla eitli illerden yola kp yryerek Ankaraya gelen gruplarn, Ankaraya alnmamasn evre Bakanl nnde alk grevi yaparak protesto etmek isteyen gruba mdahale eden polis ekipleri, 10 kiiyi gzaltna ald. 21 Haziran 2011de, stanbul Ayamama Deresine kimyasal atklarn boaltld, kimyasal ve plastik atk tayan vidanjrlerin E-5 Karayolunun kenarndaki dere yatana tehlikeli atk boaltt renildi. 31 Temmuz 2011de, Bursa'nn Mustafakemalpaa ilesine bal meralt kynde, zel bir irkete ait krom maden ocann, ayrtrma tesisi yapmak istedii ormanlk alandaki aalar kesmek istedii, blge halknn buna tepki gsterdii ve protesto gsterisi yaptklar renildi. 3 Austos 2011de, Balkesir'in 'in Marmara lesinin merkezinde bulunan ve ay bahelerini geni dallaryla rterek glgelik salayan tescilli tarihi 36 nar aac, 4 yl nce hastalk var gerekesiyle Bursa Kltr ve Tabiat Varlklarn Koruma Blge Kurulu izniyle Orman letmesi gzetiminde budand, budama srasnda narlarn kkleri de kazlp taze tavuk gbresi konulunca aradan geen 4 yl iersinde 100-150 yllk 7 narn kuruduu, saylar 29a ulaan dier aalarn da kuruma tehlikesiyle kar karya kald renildi. 5 Austos 2011de, Yalovaya Avrupann kimyasal atklarnn depolanaca dev tesis kurulaca, dnyann en byk depolama alannn tehlikeli 39 eit kimyasal atk, kimyasal madde, bitkisel ya ve petrol rnlerinin deniz kenarndaki 26 hektar alana kurulmasnn planland renildi. Kimyasal arlkl maddelerin Yalovaya kurulacak 750 metrelik limana tanker gemilerle tanaca ifade edilirken, Ziraat Odas | EVRE HAKKI 457

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

Bakan aban Belinin, bir kaza durumunda kimyasallarn atom bombas etkisi yapacan ve tm Marmaray etkileyebileceini syledii belirtildi. Van ile atak, Bahesaray, aldran, Erci ve Bakale ilelerinde derelerin zerine 3 baraj ve 32 Hidroelektrik Santrali (HES) yaplmas planlanyor. Projelerin hayat bulmasyla hem tarih ve doa tahrip edilecek, hem de katliamn yapld Zilan Deresi bata olmak zere birok yerleim yeri sular altnda kalacak. Nehirlerin akn durduran, akarsu yataklarnda bulunan kltrel miraslar yok eden ve doay tahrip eden Hidroelektrik Santrali (HES) ve barajlarn yaplmasna kar sesler her geen gn ykselirken, Van'da ise var olanlara yeni barajlar ve HES'ler eklenecek. Var olan barajlara ve faaliyette olan HES'lere 3 baraj ve 32 HES eklenecek. atak'ta 3 baraj, 13 HES, Bahesaray'da 4, Bakale'de 4, Erci'te 5, aldran'da 1, Grpnar'da 1, Geva'ta 1 ve merkez kylerde 3 HES yaplacak. 3 Eyll 2011de, stanbul Sancaktepe'de bulunan Aydos Orman'nda kan yangn yaklak 1,5 saat iinde sndrld, yangnn k nedeninin hala aratrldn, yangnda 2 hektarlk ormanlk alann zarar grd bildirildi. 15 Eyll 2011de, Balkesir'in Edremit lesi'ne bal Yayer Ky'nde, iki yl nce dikim yaplan alanda balayan ve am aalarna srayan yangn, kyllerle ekiplerin youn mdahalesiyle kontrol altna alnp sndrld, yangnda 10 dnmlk alann zarar grd belirtildi. 1 Ekim 2011de, Ardahan'da bulunan Kura Nehri, HES projesi iin yata deitirilerek oruh Nehri zerinden Karadeniz'e aktlmak istendi. Ancak, Ulgar Tekin entrk adnda bir evrecinin at dava sonucu Dantay projeyi durdurma karar ald. Dantay'n "Mahkeme sonulanncaya kadar ihale edilemez" kararna ramen Devlet Su leri projenin ihalesini yeniden yapt. Bu projeyle Kura Nehri, Beikkaya Deresi'nde durdurulacak, vadi atlamas usulyle Ardanu Nehri'nden oruh'a, oradan da Karadeniz'e aktlacak. 5 Ekim 2011de, Srekli kirlilikle gndemde olan ve son zamanlarda bata AKP'li milletvekilleri olmak zere resmi kurumlarn yaptklar yazlk ve kurduklar kamplarla etraf tamamen igal edilen Van Gl, bu kez de farkl bir tehlikeyle kar karya kald. Son zamanlarda karayollar tarafndan Van ile Geva lesi arasnda yol geniletme almalar balatld. Karayollarn almalar kapsamnda gln birok noktasnda sahile molozlarla doldurulmaya baland. Van Gl'nde ky kenar izgisi ihlalini yerinde tespit etmek amacyla oluturulan komisyon, Edremit'te incelemelerde bulundu. Gl kenarnda ve dolgunun yapld alanda incelemeler yapan komisyon yeleri, incelemelerini rapor haline getirdikten sonra yaanan doa katliamnn durdurulmas iin almalarn durdurulmas iin mahkemeye bavuracan aklad. 13 Ekim 2011de, Diyarbakr'n merkez Yeniehir lesi Lise Caddesi'nde bulunan bina nne klandrma sistemi diye kurulan baz istasyonu bina sakinleri ve evredekilerin tepkisine neden oldu. Cep telefonlaryla iletiimi salamak amacyla kurulan ve elektromanyetik nlar fazla yaymas nedeniyle insana ve doaya zararl olduu tespit edilen baz istasyonlarnn insanlarn yaad yerlerde kurulmasna kar kan yurttalar, 200 metre uzaklkta bile sala zararl olmasna ramen binalarna 3 metre uzakta baz istasyonu kurulmasyla resmen insan lmne onay verildiini belirtiyor. Halk salnn tehlikeye atldn dile getiren yurttalar, baz istasyonunun Bykehir Belediyesi onayyla kurulduunu syleyerek, belediyenin bir an nce baz istasyonunu kaldrmasn istiyor. Baz istasyonun kurulduu binann birinci katnda bulunan pastanede alan Jihat Korhan, kendilerine lamba kurulacan sylediklerini belirterek, baz istasyonun gece 04.00'da kurulduunu ve kurulduu gnden bu yana srekli gzlerinde ve vcudunun eitli yerlerinde rahatszlk duyduunu belirtti. Baz istasyonun kurulmasnn Diyarbakr Bykehir Belediyesi l Encmen karryla alndn syleyen bina yneticisi Ali Metin Bahe de, imdiye kadar 200'e yakn imza topladklarn bu imzalar belediyeye iletmelerine ramen her hangi bir cevap alamadklarn kaydet. Diyarbakr Bykehir Belediyesi Genel Sekreteri Abdullah Sevin ise, kent genelinde 400 kadar baz istasyonu bulunduunu ve bunlardan sadece 4'ne yer kiraladklarn syledi. Sevin, bu yerlerin de Kayapnar blgesindeki yeni yerleim yerleri olduunu ifade etti. Baz istasyonlarnn ruhsatnn Bilgi Teknolojileri Kurumu (BTK) tarafndan verildiini belirten Sevin, "Lise Caddesi'nde kurulan baz istasyonunu GSM irketi DEDA'tan yer kiralayarak yapm. Belediyemiz de bu direk yerlerinden daha sonra igaliye paras ald" diye konutu. Baz istasyonlarnn sala zararl olup olmadn Telekomnikasyon irketinin yapt almayla belirlendiini belirten DEDA Diyarbakr l Mdr Yardmcs Ahmet Krat da, Telekomnikasyon irketinin izni olmadan kendilerinin kiralama yapamayacan kaydetti. Krat, Lise Caddesi bina nnde elektrik direine kurulan baz istasyonunun sadece Yeniehir lesi ile snrl kalmadn irketin uygun grd bir ok noktada kurulduunu dile getirdi. Cep telefonlarnn yayd radyasyonunun baz istasyonlarndan daha zararl olduunu ileri sren Krat, "Sala zararl olduunu iddia edenler, dilekeleriyle valilik zerinden 458 EVRE HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

telekomnikasyon irketine iletmesi gerekir. Kaldrlmas ynnde bize bilgilendirme yaplrsa bunu uygulamakla mkellefiz" diye konutu. 31 Ekim 2011de, Bitlis'e merkez ile Hizan, Mutki ve Groymak ilelerinde bulanan ormanlk alanlarda, aa kesimleri hz kazand. atmalarn olmad dnemlerde yasak olan kesimlerine, imdi ise yetkililer ses karmyor. Son dnemlerde tonlarca aa kesilirken, bazlar ise bunun ticaretini yapmaya balad. Tonlarca aac kesen baz kiilerin, aalar Bitlis, Van ve Mu'ta sattklar belirtiliyor. Her taraf mee, fndk, ceviz aalaryla kapl olan ve bahar aylarnda yeile brnen Bitlis'in Hizan lesi'nde de orman avclar aa kurdu gibi ormanlk alanlar yok ediyor. Hizan'da yaayan ve aa kesimlerine bire bir ahit olan Serkan Yaar adndaki yurtta, atmasz srelerde aa kesimine izin verilmediini, kesenlere ise ceza kesildiine iaret ederek, bu yl ise aa kesimine ses karlmadn kaydetti. 4 Kasm 2011de Trabzonun Of lesindeki Solakl Vadisinde bulunan derelere HES yaplmasn engellemek iin santrali yapacak irkete kar oturma eylemine polis mdahale etti. 13 Aralk 2011de, Sultanahmet Meydan'ndaki yeil alann belediye tarafndan betonla kapland, Bykehir Belediyesinin, projeyi ilgili kurumlarn onayyla yaptklarn belirterek savunurken meydanda baz aalarn skld, bazlarnn ise dibine kadar betonla rtld renildi.

YERLEM ve MLKYET HAKKI 8 ubat 2011de stanbulun Saryer lesinde bir inaat irketinin Derbent Semtindeki amltepe Mahallesinde bulunan 40 evi satn almasnn ardndan, irketin evleri ykmak iin gnderdii i makinelerine tepki gsteren mahalle sakinlerine, polis ekipleri biber gazyla mdahale etti. Mdahale sonrasnda biber gazndan etkilenen bir kii hastaneye kaldrld. 2 Mart 2011de Genelkurmay Bakanl yapt aklamada, Diyarbakrn Lice lesi ile Bingln Gen lesi arasnda kalan Toprak Tepeye 5 Mart 20115 Haziran 2011 tarihleri arasnda sivillerin giri ve klarnn yasaklandn ilan etti. 1 Nisan 2011de Genelkurmay Bakanl yapt aklamada, rnak ile Hakkri arasnda kalan 14 blge ile Diyarbakrn Dicle lesinde bir blgeyi da 4 Nisan 20111 Temmuz 2011 tarihleri arasnda sivillerin giri ve klarnn yasaklandn ilan etti. 2 Mart 2011de anlurfada hazine arazine yaplan evlerin yklmas iin gelen belediye ekiplerine direnen ev sahiplerine, polis ekiplerinin orantsz ve ar g kullanarak mdahale ettii kamera grntlerine yansd. 22 Mart 20112de HD Diyarbakr ubemize bavuran F.E., Yaklak 6 ay nce Siirt merkezde akrabalarmzn dnnde kan bir tartma nedeniyle Mirza Aa airetiyle aramzda kan davas balamtr. Dn esnasnda yaanan tartmadan sonra Mirza ailesi tarafndan evinize yaplan saldr sonucu bizim ailenin kendini savunmas zerine o aileden iki kii ld. Bu olaydan sonra bizim aileden 8 erkek uanda cezaevinde tutuklu olarak bulunmaktadr. Bu olaydan sonra biz 15 hane evimizi barkmz terk kettik. Bismilin tepe kynde 5 tane adr kaymakamlk tarafndan 6 ay sreliine tarafmza verildi. Biz 15 hane bu adrlarda kalmaktayz. Ancak bu 6 aylk sre dolmak zeredir. Diyarbakr Valiliine bu adrlarda kalabilmemiz ya da kalabileceimiz, adrlarmz kurabileceimiz bir yerin tahsis edilmesini istiyoruz. Bu konu da dilekelerin derneiniz araclyla gnderilmesini istiyorum. Demitir. Malatya'da, ei cezaevinde olan Perihan Anuk 7 ocuuyla birlikte apartman ynetiminin ald kararla evinden kartld. Zafer Mahallesinde yaadklar evin mteahhit verilmesinin ardndan Sosyal Yardmlama ve Dayanma Vakfndan yardm isteyen ve vakfn desteiyle tutulan apartman dairesine yerletirilen Anuk ailesinin yaam gn nce drama dnt. Einin adam yaralamak sulamasyla 3 gn nce tutuklanmasnn ardndan 7 ocuu ile birlikte "ok fazla grlt yaptklar" gerekesiyle apartman ynetimi tarafndan evden kartlan 36 yandaki Perihan Anuk, evredeki vatandalarn getirdii yemeklerle karnlarn doyuruyor. 29 Nisan 2011de Diyarbakr'n Lice lesi Dibek Ky'nde, 1994'te yaklan evine geri dnerek, ayakta kalan duvarnn zerini kapatp tek gzl ev yapan Aziz St'n evi gece saat 03.00 sralarnda Lice Jandarma | YERLEM ve MLKYET HAKKI 459

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

Karakol Komutan komutasnda "zel birlikler" tarafndan nce ablukaya alnd sonra basld. 2009 yl Haziran aynda kan atmada yaamn yitiren HPG'li Mehmet St'n babas olan Aziz St'n evine, "eride terristler var" gerekesiyle yaplan basknda kaplar krld. Sivil kyafetlerle 3 minibs ve bir kamyonetle kye gelen askerlerin, amcasna ait evi kuattn belirten Veysi St, kpeklerin havlamasyla birlikte dar kp evreyi kontrol etmek isterken askerleri fark ettiini belirtti. St, "Evi drt bir yandan ablukaya almlard. Tm askerler namlularn eve dorultmutu ve ate eder pozisyondayd" dedi. Lice Karakol Komutan'nn kendisini grr grmez yanna ardn belirten St, amcasnn evinin neden ablukaya alndn sorduunu bunun zerine Karakol Komutan'nn, "eride terristler olduu, ihbar geldi bize" cevabn verdiini syledi. St, "Bunun doru olmadn onlara syledim. Amcamn evinde kimse yoktu ve kaplar kilitliydi. Amcamn bu evi sadece ba zaman kalmak iin kullandn syledim. Komutan, anahtarn olup olmadn sordu. Ben de kaplar krmayn. stiyorsanz, arayaym amcamlar gelip kapy asnlar dedim. Ancak askerlerden birisi 'Ben ta Diyarbakr'dan gelmiim eli bo mu dneceim' diyerek kaplar krd" dedi. Askerlerin evin kaplarn krdn ve ieride arama yaptn, ancak hibir ey bulmadn belirten St, "Bir ey bulamaynca saat 05.00 sralarnda ky terk ettiler" dedi. 30 Nisan 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Rabia Kran, 28.04.2011 Perembe akam saat 20.00 sralarnda evime polisler tarafndan baskn yapld. Baskn srasnda olumun arkadalar bizdeydi. Onlar gzaltna alndlar. Ka kii gzaltna alndn bilmiyorum. Polisler baskn yapt gnden beri evimden kmyorlar. Korkudan evime gidemiyorum. Komularm ara sra arayarak neler olduunu renmeye alyorum. Onlarda hala polislerin evde olduunu sylyorlar. Polislerin ne amala baskn yaptklarn bilmiyorum. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum.Demitir. 25 Mays 2011de Diyarbakr'da PKK yeleri bir antiyeyi basarak antiyedeki iki bekiyi elektrik kablosu ile sandalyelere baladktan sonra i makinelerini atee verdiler. antiye bekilerinden Ali Kzlboa, 5 kii olduklarn ve gerilla elbisesi giydiklerini belirterek "eri girip oturdular, bir saat kaldlar, ondan sonra bizi baladlar. Bize herhangi bir zarar vermediler. Sadece makineleri yaktlar. " diye konutu. 14 Haziran 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran Esma zer, 13 Haziran 2011 tarihinde Batkent civarnda BDP parti taraftarlarnn seim kutlamalarnn dalm sonras akam saat 22.00 sralarnda nedenini bilmediim ve o esnada dkknda olmaymdan kaynakl olarak polis panzerlerinin tazyikli su skarak dkknmda maddi hasara yol amtr. Bana dkkna zarar verildii haberi verilmedi. Ayrca hrszlarn girebilecekleri ekilde ak braklmtr. Dkkn sahibinin haber vermesiyle gece saat 10.30 sralarnda gidebildim. Krlan camlarm onardm. Tm ampuller krlmt. Bundan kaynakl olarak dkknmn hasar tespitini istiyorum. Bu yapan polislerden ikyetiyim. Demitir. 28 Haziran 2011de Genelkurmay Bakanl yapt aklamada, Kpeli Da, Cudi Da, Yazlca Da, Mehmet Yusuf ve Meydan dalar, ncebel Dalar, Altn Dalar, alayan/Pirineken Blgesi, Buzul Da, Rejgar Da, kiyaka Dalar, Balkaya Da, Karada/Gedik Tepe/imenda blgeleri, Kurunlu Da, Yassda ve Yazlca Dann bulunduu alanlar geici gvenlik blgesi ilan ederek sz konusu alanlara 1 Temmuz 20111 Ekim 2011 tarihleri arasnda sivillerin giri ve klarnn yasaklad. 30 Haziran 2011de Ankarann ankaya lesinde, kentsel dnm projesi dhilindeki Dikmen Vadisinde gerekleen gecekondu ykmlarn protesto eden gruba, gvenlik gleri gaz bombas ve tazyikli suyla mdahale etmesi sonucu 4 kii yaraland. Hakkari'nin emdinli lesi'nden yaklak 30 km mesafede bulunan ve Boaz (Bguza) Ky'ne ayr bir hava katan Boazky Deresi'nde balk katliam yaanyor. Dereye dklen bir madde yznden balklar telef oldu. Balklarn su yzeyine vurmasyla aa kan balk katliamna, Beyyurdu Baraj'nda alan i makinelerine ait beton skas denilen bir maddenin dkld iddia edildi. smini vermek istemeyen bir baraj alan, dereye kimyasal ierikli beton skas dktklerini belirtti. Ky muhtar Lokman Bilmez, "Bu yaplan bir katliamdr. Kyllerin bu dereye bir madde attklarn sanmyorum. Kyn hemen yukarsn da Beyyurdu Arslanda Baraj'nn inaat da devam etmektedir. naat devam eden barajn yukarsnda byle bir katliam yok" diyerek, balk katliamnn yaanmasna barajdan dklen bir madde yznden olabileceine iaret etti. Batman'n Sason lesi'nde yaplmas planlanan Balaban Reglatr ve HES projesi iin almalar balatld. leye bal zlce ay'nn Aydnlk (Sason) Deresi kolu zerinde yaplmas ve iletilmesi planlanan HES Projesi'nin balatld Batman Valilii internet sitesinden duyuruldu. Balatlan projenin ilk aamas olan evresel Etki Deerlendirme (ED) raporu hazrland. Sz konusu HES projesine ynelik evrecilerin ve blge hakknn tepkileri ise dikkate alnmad.

460

YERLEM ve MLKYET HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

"gvenlik" gerekesiyle ormanlar yaklyor, Mu'ta "orman seyrekletirme" ad altnda aalar kesilmeye balad. Varto le Jandarma Komutanl'nn talebi zerine Mu Orman letme eflii "orman seyrekletirme" karar ald. Edinilen bilgilere gre, Orman letme eflii kyllerin aa kesimlerine katlmas iin teviklerde bulundu. Aa kesen kyllere traktr ba 8.00 TL cret denecei ve kestikleri aalar satmalarna da izin verilecei belirtildi. Alnan karar zerine blgede orman kym balayaca dnlyor. Hakkarinin Yksekova lesi'ne bal Byk iftlik Beldesi'nde 4 yurttan tarm arazileri, ileri Bakanl'nn talebi ile askeri karakol yapm iin kamulatrld. Arazi sahiplerine haber verilmeden "Kamu yararna" gerekesiyle yaplan kamulatrmada, yurttalarn tapulu arazilerinin metrekaresine ise 9 TL 366 kuru gibi bir fiyat biildi. 11 Temmuz 2011de Muun Varto lesine bal Yeildal (Corsan) ky etrafnda operasyon kapsamnda kyllerin arazilerine kmalarna izin verilmedii, Gr Boa Tepesi'nde younlaan operasyon nedeniyle kyller koyun srlerini ky arazisine karamadklar bildirildi. 23 Austos 2011de Van'n Bahesaray lesi'nde 16 Austos'ta Koer aileleri arasnda kan silahl kavga sonucunda 2 kiinin yaamn yitirdii olayn ardndan, korucu olduu belirtin tarafn husumetli olduu Deyenka ailesine ve yaknlarna ait Bitlis'in Hizan lesi'ndeki ky atee verdii iddia edildi. Meydana gelen olayda abisini kaybeden mran Deyenka adndaki yurtta, yaanan silahl kavgann ardndan kavga ettikleri ve geici ky korucusu olduklarn iddia ettii kiilerin gelip kylerini atee verdiini ne srd. 14 Eyll 20112de, Hakkari'nin emdinli lesi'ne bal Glyaz (Qelak) Ky'nn Yiitler (Nkula) Mezras ve Ortayiitler (Bira) ve Aayiitler (Sori) mahallelerine bugn giden askeri birlikler, kyllerden evlerini boaltmalarn istedi. Askerlerin istemi zerine Yiitler Mezras'nn Ortayiitler (Bira) ile Aayiitler (Sori) mahallelerindeki kyller, evlerini boaltt. Ara bulan kyller, eyalarn aralara bindirirken, kimi kyllerde yanlarnda tayabilecekleri kadar eyalar torbalara doldurup g etmeye balad. Kyllerin, Balar (Nehri) Ky'nn em Mezras'na geldikleri renildi. Her iki mahalleden g eden 15 hanedeki 110 kiinin aalk alanda konumlanarak bekledii renilirken, kyllerin bir ksm da emdinli'ye BDP ynetimi ile grt belirtildi. Kyn boaltlmasnn askeriye tarafndan istendiini belirten Glyaz Muhtar A. Haluk Aslan, gnlerdir kylerinin evresinin bombalandn kaydetti. Aslan, "Ky iinde top paralar ve ok sayda patlayc madde bulunmaktadr. Kyden 110 kii km durumdadr. Kyller balk iftliinde beklemekte. Kyllerin bir ksm emdinli'ye geerek BDP Ebakan Yardmcs Hamit Geylani, HD, MAZLUMDER ve Baro ile grmeler yaptlar. Kye geri dnlmesi ve ky yerinde inceleme yaplmas istenmektedir, ancak kye dnlmesi halinde kyllerin can gvenliinin olmad ortadadr" dedi. 15 Eyll 2011de, Hakkari'nin Yksekova lesi'nde, 11 Eyll gecesi emdinli'de kan atmada polis ve askerlerin rasgele etrafa ate amas sonucu 4 sivil yurttan yaamn yitirmesini protesto eden gruba polisin mdahalesi srasnda polisin att gaz bombasnn isabet ettii 5 katl binada yangn kt. 3 ve 4'nc katnda yangn kan binada bulunan yurttalar, evlerini terk etmek zorunda kald. Belediye itfaiye ekibinin mdahalesiyle sndrlen yangnda, 2 aileye ait evlerde bulunan eyalar tamamen yanarak kullanlamaz hale geldi. 22 Eyll 2011de, Diyarbakr'da polise ynelik dzenlenen silahl saldrnn ardndan Sur lesi Melikahmet Mahallesi'nde polis, birok evin kapsn krarak baskn yapt. Evi baslan veys Erylmaz isimli yurttan da kafasna polisin silah dayayarak hakaret ettii belirtildi. Evlerine baskn yaplan Remziye Erylmaz, yaplan basknda hibir gereke gsterilmediini syleyerek, "Evde oturuyorduk, dardan sesler geliyordu. Bir anda bizim kap krld, onlarca zel tim ieri girdi. Ben ne oldu diye sordum, polisler bana bararak 'sus konuma kadn' dedi. Ben ok korktum, btn kaplarmz krdlar ne haklar var bunu yapmaya, kapy vuramyorlar myd? Bu mudur insanlk, bunlarda insanlk da kalmam" dedi. Belediyede ii olarak altn syleyen Erylmaz'n olu veys Erylmaz ise, yaananlarn zulm olduunu ifade ederek, "ten gelmitim, oturuyordum, birden kap krlarak ieri ok sayda zel tim girdi. Btn kaplar krarak her taraf dattlar bizim yukar kmamza izin vermediler. Benim kafama silah dayadlar, tam bir zulmd. Kaplar krdlar, hibir ey demeden de geri gittiler" dedi. Erylmaz, basknlarda kimsenin gzaltna alnmadn syledi. 23 Eyll 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Aslan Akbalk, u beyanlarda bulundu, 22.09.2011 tarihinde Mardin Kapda kan atmada 1 polisin lmesinden sonra yaplan operasyonlarda hasrl mahallesinde bulunan benim evimde baskn yaplarak evde olmadm anda kapm kararak zel hareket timleri ieri girerek parmak izleri alm ve eyalar datmlar. Evde bulunan i ayakkabm aldlar. Sabah kahvalt yaparken brakm olduum kahvalt sofrasn, 4 ay bardan gtrdler. Benim kaynanam hastayd, hastaneye gittik ila yazdrlmt. O ilalara polis tarafndan el konuldu. Hastane dnnde ben, | YERLEM ve MLKYET HAKKI 461

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

eim ocuklarm ve kaynanam eve gelirken evin kapsnn krk olduunu grdk. eri girdiimizde her tarafn datlm olduunu grdk. HD den hukuki yardm talep ediyorum. 23 Eyll 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Felek Saydn, u beyanlarda bulundu, 23.09.2011 tarihinde sabaha kar saat 04.00 sularnda ikametgah adresim olan ehitlik mahallesi 38. Sok. Hilal ap. No: 16 yaniehir adresine polis olduklarn tahmin ettiim sivil veremsi kyafetli 15-16 kiilik bir grup evin kapsn krarak evimi bastlar. Hibir ekilde bize polis olduklarn ispatlayan kimlik belgelerini gstermediler. Bununla beraber talep etmemize ramen arama kararn hibir ekilde bize gstermediler. eri girer girmez bize bir ey sylemeden zerimize saldrdlar. Beni ve torunlarm hemen etkisiz hale getirdiler. Hibir ekilde konumamza izin vermediler. Torunlarmdan Zilan MENG n zerine yryerek hibir sebep yokken onu tehdit etmeye baladlar. Srekli olarak siz biliyorsunuz, hepiniz greceksiniz, yarn ayn eyler senin bana da gelecek tarznda saldrgan bir ekilde bizimle konuuyorlard. Daha sonra yaplan basknn haksz ve hukuksuz olduunu dile getiren dier torunum Bekes MENGn kafasna demir ile vurmaya baladlar. Kar kmaya kalktmzda srekli olarak hakaret ve kfrler ile kar karya kaldk. Evimizi darmadan ettiler. Ben ve torunlarm ne yapacamz bilmiyoruz. Can gvenliimiz tehlikededir. Bu konuda HDden hukuki yardm talep ediyorum. 24 Eyll 2011de, Hakkari'nin ukurca lesi'ne bal l (At) ky civarndaki yaylalarda ikamet eden yurttalar 1995 ylnda kyn etrafndaki yerleim yerlerinin "gvenlik" gerekesiyle yasak kapsamna alnmas sonucu l (At) Ky'ne g etmek zorunda kald. Yasaklamayla birlikte kyller tek geim kayna olan mera ve yaylalarn kullanamaz duruma geldi. Ekonomik olarak byk zorluklar yaayan kyller, 2004 ylnda karlan 5233 Sayl "Terr ve Terrle Mcadeleden Doan Zararlarn Tazmini Hakknda Kanun" kapsamnda zararlarn karlanmas iin ukurca Kaymakaml nclnde kurulan zarar tespit komisyonuna bavuruda bulunarak zararlarn karlanmasn istedi. 224 kyl, 1995 ile 2001 ylar arasnda 6 yl boyunca kylerinin etrafndaki tanmazlar kullanamadklarn belirterek zararlarn denmesi iin yaptklar bavurular daha sonra ile komisyonu tarafndan Hakkari Valilii Zarar Tespit Komisyon Bakanl'na gnderildi. Ancak Valilik bnyesinde kurulan komisyon, bavurular tekrar ilede kurulan komisyona gndererek, dosyalarn incelenmesini istedi. Dosyalar deerlendiren ukurca le Zarar Tespit Alt Komisyonu 2007 ylnda inceleme yaparak zararlar tespit edip bavurular onaylad. Onaylanan dosyalar iin kyde bulunan karakol da onay yazs vererek, kyllerin uzun sre mera ve yaylarn kullanamadklarn belirtti. Dosyalarn ilede onaylanmas zerine dosyalar bir st makam olan Hakkari Valilii Zarar Tespit Komisyonu'na tekrar gnderildi. Ancak dosyalarn gnderildii komisyonda bakanla yeni getirilen Vali Yardmcs nder Bozkurt dosyalar onaylamayarak tekrar blgede inceleme yapma karar ald. Karar zerine 1 Mart 2011 tarihinde Vali Yardmcs nder Bozkurt bakanlnda heyet blgeye giderek inceleme yapmak istedi. Ancak heyet gvenlik gerekesiyle blgeye girip inceleme yapmadan geri dnmek zorunda kald. Heyet inceleme dahi yapamad blgeden geri dndkten ksa sre sonra "kyn boaltlmadn herhangi bir zararlarn olmadn" gereke gstererek yaplan bavurularn tamamn reddetti. Ret kararndan sonra komisyonun sekretarya grevini yrten Hakkari Vali Yardmcs Davut Sinanolu da, ukurca le Jandarma Komutanl'na 19 Nisan 2011 tarihinde bir yaz yazarak, yurttalara bundan sonra onay yazlarnn verilmemesini istedi. Vali Yardmcs Sinanolu komutanla, "Bundan sonra vatandalara bu tr gayri ciddi, resmi ve kurumsal nitelii olmayan, st yazya balanmam herhangi bir bilgi veya belge verilmemelidir" ibareli yaz gnderdi. Yazdan sonra bu kez l Jandarma Karakol Komutanl 28 Haziran 2011 tarihinde yeni bir tutanak hazrlayarak komisyona gnderdi. Jandarma ikinci yazsnda kyn 1987-2004 ylar arasnda boaltlmadn savundu. Yazdan sonra Komisyon 5 Temmuz'da btn dosyalarn reddedilmesine karar verdi. Ret karar zerine kyllerin avukat Erol all karara kar Van dare Mahkemesi'ne bavuruda bulundu. Dava dilekesinde kyn durumu ve kyllerin grdkleri zarar geni olarak anlatan all, zararlarn karlanmasn istedi. Komisyonun ret kararnn altnda 12 Haziran'da yaplan genel seimlerde oylarn tamamnn BDP'ye verilmesinin yattn dilekesinde belirten avukat all, ak bir cezalandrmann yapldn vurgulad. all, mahkemeye sunduu dilekede unlara dikkat ekti: "Bu kararlarn reddedilmesinin altnda seimlerdeki sonular yatmaktadr. Komisyon Bakanl yapan nder Bozkur'tun milliyeti kimliinin olmasndan kaynakl alnan kararlar olduunu dnyoruz. At ky kadar stratejik konumlarda olmayan hatta kent merkezinde bile bu tr bavurular olumlu ynde sonulandrlm ve bavuran yurttalara tazminat demesi yaplmtr." Komisyonun benzer birok yere deme yaptn da dilekesinde hatrlatan all, "u ana kadar bata Hakkari kent merkezinde bulunan Kran Mahallesi Kan B ve Gzero, Hakkari giriinde bulunan Depin polis arama noktasnn bulunduu Depin Mevkii, hi boaltlamayan kyler, Oul (emka), Doanyurt (Pran), Ik (Ne), AKP eski Milletvekilli Rustem Zeydan'n Beldesi olan Bykiftlik (Xirwate) Beldesi, AKP eski milletvekillerinden Abdulmutalip zbek'in hi bolatlamayan Elmal ky etrafndaki tanmazlardan faydalanamadklar gerekesi ile tazminat demesi yaplmtr. Bunlarn gz nnde bulundurularak mahkemeniz tarafndan karar verilmesini arz ve talep ederiz" diye kaydetti. YERLEM ve MLKYET HAKKI |

462

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

26 Eyll 2011de, Siirt'in Pervari lesi'nde HPG'lilerin Belenoluk (Heeta Berespi) Jandarma Karakolu'na dzenledii saldrnn ardndan asker ve zel harekat timleri tarafndan dzenlenen baskn ve operasyonlarda birok hak ihlali yaand. Operasyonlarda, kyllerin askerlerce srekli taciz ve hakarete maruz kald belirtildi. Telefonla grtmz bir kyl, olay yle anlatt: "Akam saatlerinde karakola yaplan baskndan sonra blgeye sevk edilen askerler kye baskn dzenledi. Kydeki btn evleri didik, didik aradktan sonra 21 kyly gzaltna aldlar. Gzaltna alnan kyller nce karakola gtrld. Ardndan Siirt merkeze gtrdler. atma akam karakola yakn olan 16 evden 2 tanesi tamamen yklrken, dier evler de oturulmaz hale gelmi." Karakol basknnda yaamn yitiren HPG'lilerin cenazelerinin de karakolda olduunu syleyen kyl, askerler tarafndan srekli hakaretler edilerek, "Erkek olan gelip bu cenazeleri alacak eklinde srekli kfrler ediliyor" dedi. atma akam 60 kkba hayvanlarnn da telef olduunu syleyen yurtta, "Bizim hayvanlar yayladadr. atma ktndan beri kyllerin dar kmas yasaktr. Operasyona kan askerler bizim obanlar da gzaltna aldktan sonra feci bir ekilde dvmler. Bir obann dilerini krmlar. obanlar ikence grdkten sonra serbest braklmlar. Belenoluk'ta askeri operasyon genileyerek devam ediyor" diye konutu. 28 Eyll 2011de,Van'n Hatuniye Mahallesi'nde Van Emniyet Mdrl'ne bal polisler tarafndan dn gece saat 23.30 sralarnda Metin zcan'n evine baskn dzenledi. HPG'lilerin evde olduu iddiasyla yaplan baskn srasnda aile fertlerinin camdan bakmas srasnda polisler, eve direk ate at. Kurunlar, cam kenarlar ile duvarlara isabet etti. Baskn srasnda polisler kapy krarak eve girerken, polisler evde arama yaptktan sonra ayrld. Olay srasnda gzaltna alnarak emniyete gtrldkten sonra serbest braklan ev sahibi Metin zcan, polislerin direk eve ate atn belirterek, lmden dndklerini dile getirdi. Yaananlar vahet olarak deerlendiren zcan, "Polisler gelir gelmez eve ate at. Kurunlar eve isabet etti. Sonra evin kapsn krarak ieri girdiler. Yaanan olaylar srasnda kzm Alah zcan baygnlk geirdi ve hastaneye kaldrdk. Olaydan sonra evde arama yapan polisler su unsuruna rastlamadklar iin beni gzaltna alarak emniyete gtrd. Oradan ifadem alndktan sonra beni serbest braktlar" dedi. 30 Eyll 2011de Genelkurmay Bakanl yapt aklamayla, Diyarbakr, rnak, Siirt ve Hakkride bulunan 15 blgeyi 3 Ekim 2011- 3 Ocak 2012 tarihleri arasnda geici gvenlik blgesi ilan ederek sz konusu yerlere sivillerin giriinin yasaklandn duyurdu.

31 Mays gn, Hatayn Drtyol lesinde 26 Temmuz 2010da 4 polis memurunun lmesiyle sonulanan saldrnn ardndan, BDP Drtyol le rgt binasnn ve Krtlere ait baz iyerlerinin atee verilmesiyle balayan rk saldrlarn sona ermesinin ardndan balatlan soruturma kapsamnda iyerlerini yama ve tahrip etme, kundaklama ve halk kkrtma sular nedeniyle, 7 kii hakknda alan davaya devam edildi. Drtyol 2. Asliye Ceza Mahkemesindeki durumada dosya kapsamnda incelemeye alnan 15 kiiyle ilgili belgelerin tamamlanmas amacyla mahkeme bakan durumay 27 Eyll 2011e erteledi. 28 Ekim 2011de Genelkurmay Bakanl yapt aklamada, alt blgenin 30 Ekim 20112 Mays 2012 tarihleri arasnda sivillerin giri ve klarnn yasaklandn ilan etti. 30 Kasm 201122 Ocak 2012 Genelkurmay Bakanl 10 Kasm 2011de yapt aklamada, Diyarbakrdaki Ekinciler Blgesini geici gvenlik blgesi ilan ederek tarihleri arasnda blgeye sivillerin giri ve klarnn yasaklandn duyurdu. SALIK HAKKI 8 Ocak 2011de, Trk sanayinin kalbi olarak adlandrlan ve bnyesinde demir elik, kimya, petrol, otomotiv ve lastik sektr olmak zere 400n zerinde byk lekli sanayi kuruluu, kimya, petrol ve LPG depolama tanklarn da barndran Kocaelinde, yeni sanayi kurulularnn da anlamalar yaplp temelleri atlrken, sanayi kurulularnn konut alanlaryla i ie girdii, kanser vakalarnn ise dnya ortalamasnn 30 kat zerinde olduu belirtildi; buna bal olarak, Kocaelinin Dilovas lesinde yaplan bir aratrmada, doum yapan annelerin stnde yksek dozda ar metale rastland renildi. 14 Ocak 2011de Antep'te 24 yandaki Aysel zmen, sezaryenle doum yaptktan hemen sonra. hakknda "rgt yesi" olduu iddias ile alan bir davada ifade vermedii gerekesi ile karlan tutuklama kararna dayanlarak gzaltna alnarak Antep Adliyesine gtrld. Aysel zmen 1 gnlk bebei ile tutuklanarak cezaevine konuldu.

| SALIK HAKKI

463

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

HD stanbul ubemize kz Rojbin (2008) adna bavuruda bulunan baba, kzn geirdii kaza sonucu apa Tp Fakltesi Plastik Cerrahi Blmne gtrldn, alnnda alan yara dolaysyla diki atlmas gerektiini, 19.08.2011 gn saat 19.30da plastik cerrahi doktorunun uyuturucu ineyi yapar yapmaz diki atmaya baladn, kznn cannn ok yandn ve alamaya baladn, bundan dolay doktorun kzna, sus, yalan konuma! diyerek iddetle barmaya baladn ve kz ban oynatnca sandan tutup kendisine doru ektiini, 3 yanda bir ocua nasl byle davranrsn dediimde; Kes sesini! Konuma! diyerek kendisine bardn syledi. 19 Ocak 2011de, HD stanbul ubemize bavuran Nilgn Diner ( 1970), doktoru Prof. Dr Olcay Yazcnn kendisini muayene etmeden, tehis koyarak psikiyatri kliniine yatrdn, tedavi uyguladn, fiziksel iddette bulunduunu, Rusihaka bavuruda bulunduunu ve dava aacan ifade etti. 8 Mart 2011, HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Ali zdemir (1945), evlerine 2 metre uzaklkta Turkcell, Vodafone ve Avea baz istasyonlar olduunu, radyasyondan dolay fiziksel ve ruhsal salklarnn bozulduunu, geceleri uyuyamadklarn syledi. 8 Mart 2011de Ar'nn Tutak lesi'ne bal pekkuak (oxbela) Ky'nde doum sanclar eken Senem Pursak yollarn kapal olmasndan dolay saatlerce kye gelecek olan paletli ambulans bekledi. Ambulansn kye ulamasyla hastaneye gtrlmeye allan Pursak, yolda doum yapt. Ancak doum srasnda karn delinen ocuun barsaklar dar tat. Ambulansla Ar Devlet Hastanesi'ne kaldrlan anne ve ocua burada ilk mdahale yapld. ocuun hayati tehlikesi bulunduu iin anne ve ocuk daha sonra Van'a sevk edildi. Van Devlet Hastanesi'nde yer olmad gerekesiyle kabul edilemeyen bebek iin Erzurum Devlet Hastanesi'ne telefonla bavuruldu. Ancak Erzurum da yer gerekesini gstererek, hastay kabul etmedi. Olaya isyan eden aile kendi imknlaryla minik bebei zel bir hastaneye gtrerek tedavi altna ald. 3 Nisan 2011de, zel Kartal Hastane'si geici olarak kapatld. 'Hastanede tutulan salkl bebeklerden bazlar enfeksiyon kapp ld' iddia edildi. Kartal'daki zel bir hastanede, salkl haldeki bebeklerin hasta gsterilip youn bakm nitesinde tutularak SGK'nn dolandrlmasn ortaya karan hemire F.H., ok bir iddiay daha dile getirdi. Hemire F.H., SGK'dan para almak iin hastane ve lojmanda tutulan salkl bebeklerden bazlarnn enfeksiyon kaparak yaamn yitirdiini syledi. Skandaln ortaya kmasnn ardndan hastane grevlileri tarafndan darp edildiini belirten hemire F.H., "Can gvenliimden endieleniyorum." dedi. 11 Nisan 2011de, Kocaeli'nin Darca lesi Devlet Hastanesi'nde sol kask ft tehisi konulan 4 yandaki Yaz Gkat'n ailesi, ocuklarnn sevk edildii Kocaeli niversitesi Tp Fakltesi Aratrma ve Uygulama Hastanesi'nde yanllkla sol kas yerine sa kasndan ameliyat edildiini belirtti. Aile Cumhuriyet Savcl'na su duyurusunda bulunurken, ameliyat yapan Do. Dr. Glen Ekingen Yldz, hastann ikyetinin tek tarafl olduunu fakat kendi muayene bulgularnda 2 tarafl olduunu tespit ettiini, ncelik tayan sa taraftaki inmemi testis ameliyatn yaptn ileri srd. 17 Nisan 2011de, apa Tp Fakltesi, solunum gl eken kas hastasna bir hafta sonrasna randevu verdi. Hasta bir sre sonra ld. Hastane ynetimi 'Doktor az, hasta says ok' dedi. Mardin ili Derik ilesi, Devlet Hastanesinde yaklak 4 ay nce mdahale edecek doktor bulunmamas nedeniyle yaamn yitirdii iddia edilen Mehmet Esen ile ilgili soruturmada henz bir sonu kmazken, sadece acil servis dnda doktorun bulunmad hastaneye gelen hastalar 'Doktor yok' gerekesiyle geri evrildii bildirildi. 24 Nisan 2011de, doktor hatasyla 7 yanda fel olan Selim'in davasna hangi mahkemenin bakaca 10 ylda belirlendi. Asliye Hukuk Mahkemesi ve Yargtay arasnda kalan dosya, en son Yargtay Ceza Genel Kurulu tarafndan idari yargya gnderildi. Selim Y., 12 Eyll 2001'de henz 7 yanda iken boaz ars ve iltihab ikayetiyle SSK hastanesine gtrld. Acil servis doktoru N.V, antibiyotik yaplmasna karar verdi. la hemire S.K tarafndan tatbik edildi. lacn zerinde "damara vurulmaz" uyars bulunmasna ramen hemire S.K., ineyi siyatik sinirine zerk etti. Bu ilala kk Selim fel oldu. 24 Nisan 2011de, Hilal Tahmaz (1,5) atelendi ve ailesi tarafndan kitellideki zel bir hastaneye gtrld. ddiaya gre kk kzn penisilin inesine alerjisi olup olmad kontrol edilmeden ine yapld. Ve kk Hilal'in sa baca fel oldu. Tahmaz Ailesi ocuklarn yeniden ayn hastaneye gtrd. Doktorlar 'Yaplacak bir ey yok' dedi. Ancak stanbul niversitesi Cerrahpaa Tp Fakltesi'nde yaplan tetkiklerde kk kzn sa bacandaki sinirlerin tahrip olduu belirlendi.

464

SALIK HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

30 Nisan 2011de, tam 10 yl bebek sahibi olabilmek iin tedavi gren ve bir zel hastanede bu hayallerine kavuan Hasibe ve Sadullah Nurettin ifti, anne karnnda olduka salkl olduu belirtilen bebeklerini spastik olarak dnyaya getirdi. 9 ay 16 gn sonunda Doktor .T. tarafndan "suni sanc" ile dnyaya getirilmek istenen bebek, doum kanalnda uzun sre kalmas nedeniyle spastik olarak dnyaya geldi. Soruturma balatan savclk Adli Tp Kurumu'ndan rapor istedi. Kurum ise nefes almakta zorland ve srekli havale geirdii iin 4 aydr stanbul niversitesi Cerrahpaa Tp Fakltesi Hastanesi'nde yatan 8 aylk bebek iin 13 Ocak 2012 tarihine muayene gn verdi. Ailenin avukat Ali Sait Ekmekiolu, Adli Tp Kurumu'ndan bebein spastik doumuyla ilgili hatann kimde olduuna dair raporun 6 aydr savcya ulamadn belirterek, "Adli Tp Kurumu'ndan gelen yazda Ali bebein hem hastane raporlar istendi, hem de 13 Ocak 2012'de Adli Tp Kurumu'na gtrlmesi istendi. Bebek o vakte dayanamaz. Doktorlar en fazla 3 ay yaar diyor" eklinde konutu. Bebein anne babas ise "Cierleri iflas etti, beyninde sv kalmad. Olumuz lyor. Doktorlar her an Ali'nin bize veda edebileceini, 3 aylk mr kaldn sylyor. Olumuz gitmeden davasnn almasn istiyoruz. Ama Adli Tp Kurumu 9 ay sonraya gn verdi" diyerek yaadklarna isyan etti. Mardin'in Derik lesi'nde yaayan kalp hastas Hafsik Tutmaz'n (77) Kalp ve nefes darl ikayeti nedeniyle tedavi olmak iin Derik Devlet Hastanesi'ne gittiinde Yeil Kart ve yallk maann iptal edildiini rendi. nk kaytlara gre Hafsik Tutmaz vefat etmiti. Kalp ve nefes darl hastas olmas nedeniyle srekli tedavi altnda olup, ila kullanmak zorunda olan Tutmaz SGK tarafndan 'Vefat ettii' gerekesiyle Yeil Kart'nn iptal edilmesi zerine lmle yz yze kald. 5 Mays 2011de HD Siirt ubemize bavuruda bulunan Servet Yeni, Kardeim Fikret Yeni 7 aydr kanser hastalna yakaland. 3 ay nce Siirtte yaplan tetkiklerden sonra Diyarbakr Tp Fakltesi hastanesine sevk edildi. 22.03.2011 gn tetkik iin kan rnei alnd, ancak bugne kadar cihaz bozuk gerekesiyle bekletilmekteyiz. sterseniz zel hastaneye gidin deniliyor ancak Yeil kart sahibi olduumuzdan ve maddi skntdan kaynakl baka bir yere de gidemiyoruz. Diyerek ne yapacaklar konusunda yardm talep etmitir. 6 Mays 2011de, stanbul'un yeni ilelerinden Sultangazi'de aile hekimi sknts yaand ve ileye bal 45 bin nfuslu Yunus Emre Mahallesi'nde bulunan tek salk ocana atanan doktorun gnlk 400-500 hastaya bakmak zorunda kald renildi. Bu hekim de bir sre sonra rapor alnca salk merkezi doktorsuz kald. 10 gndr doktor olmayan salk merkezine gelen vatandalar, muayene olamadklarn ve ilalarn yazdramadklarn ifade etti. 29 Mays 2011de, HD stanbul ubemize bavuran ve adn vermek istemeyen bir kii: Babamn belinde ar olmas ar terlemesi ve ayakta bile duramayacak hali olmamasndan dolay saat gece 23.00 sralarnda ili etfal hastanesine acil servisine gtrdm ve acil servis doktoru ar kesici ine yaplmas gerekli ve bir sonraki gn fizik tedaviye sevk edeceini syledi. Akabinde mahede odasnda ar kesici ine yapldktan sonra tekrar ayn doktorun odasna gittik ve ayakta duramyorum film eker misin diye sordu benim yapabileceim hi bir ey yok yarn gelebilirsiniz dedi ve hi bir tetkik bile yapmad. Sabaha kadar ardan duramad, ertesi gn sabah saat 08.00 gibi tekrar ayn hastaneye getirdik ve fizik tedavi kuyruunda beklerken arlarna dayanamayarak aniden yere dt ve vefat etti. Doktoru, gerekirse hastaneyi ve gerekirse salk bakanln da mahkemeye vereceim. dedi. 31 Mays 2011de, annesi Zeliha Demirsoysal adna HD stanbul ubemize bavuruda bulunan bir kii, annesinin Kocaeli niversitesi Tp Fakltesi hastanesinde lazer yntemiyle ta krdrma operasyonu geirdiini, ta krma operasyonu esnasnda annesinin tansiyonunun dtn ve daha sonra kalbinin durduunu, 45 dakikalk kalp masajnn ardndan hayata dndrldn, fakat kalp durduktan sonra beyin oksijensiz kald iin hasar olutuunu, annesinin 5 ay youn bakm servisinde 2 ay nroloji servisinde 2 ayda fiziksel tp ve rehabilitasyon servisin de yattktan sonra taburcu edildiini, annesinin yryerek gittii hastaneden ambulansla eve dndn ve u anda yryemediini, konuamadn ve yataa bal bir ekilde hayatn devam ettirmeye altn, ameliyat yapann hastane bahekimi Prof.Dr. Nazm Mutlu olduunu ve kendisinden ikayeti olduunu syledi. Batman genelinde eitli nedenlerle 142 bin 744 kiinin yeil kartlarnn iptal edildii belirtildi. Beiri ilesinde 13 bin 143, Gerc ilesinde 9 bin 339, Hasankeyf ilesinde bin 875, Kozluk ilesinde 21 bin 792, Batman merkezde 82 bin 635, Sason ilesinde ise 13 bin 960 kiinin yeil kart iptal oldu. 28 Haziran 2011de HD Diyarbakr ubemize bavuran ehmus Kaya, 10.03.2011 tarihinde Guatr ikyetiyle eim azime Kayay kuyu Eitim ve Aratrma Devlet Hastanesi Dr. Hseyin Ada tarafndan ameliyat ettirdik. 12 gn yatmasna ramen sesinin ksk kt ve konutuu zaman anlalmad grld. Ben bunu sorduum zaman dzeleceini sylediler. 6 ay iinde sesinin dzeleceini | SALIK HAKKI 465

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

syledi. KBB blm doktorlar % 90 iyilememe durumu olduunu bize sylediler. Eim madurdur sz konusu kurum ve doktorlardan ikyetiyim. Bu konuda sizden hukuki yardm talep ediyorum. Demitir. 30 Haziran 2011de, stanbulun Fatih, Zeytinburnu, Bakrky ve Gngren ilelerinde 48 saat sreyle su kesintisi uygulamas, bata Cerrahpaa Tp Fakltesi hastanesi olmak zere zellikle salk kurumlarnda hasta ve yaknlarn madur etti. Ameliyatlarn zorlukla yaplabildiini belirten hasta yaknlar, bidonlarla hastanelere su tamak zorunda kaldklarn anlattlar. 14 Eyll 2011de, rnak'n Cizre lesi'nde PKK Lideri Abdullah calan'n avukatlaryla grmesinin engellenmesinin protesto edildii eylemde, polisin kulland gaz bombasyla akandan ar yaralanan ve Cizre Devlet Hastanesi'nde tedavi altna alnan 22 yandaki Yusuf Dayan'n hayati tehlikesi devam ediyor. Ameliyata alnan fakat kafatasnn krlmas nedeniyle beyin kanamas geirdii renilen Dayan'n rnak Devlet Hastanesi'ne sevk edilmesine karar verildii bildirildi. Hastanenin ambulansnn bulunmamas nedeniyle sevki geciken Dayan iin Silopi Belediyesi'ne ait ambulansn arld renildi. 19 Eyll 2011de,HD Diyarbakr ubemiz bavuruda bulunan Tuba Cengiz, u beyanlarda bulundu: Bir doalgaz irketinde teknisyen olarak alan abim Abdulaziz, 15.09.2011 tarihinde saat 18.00de rnakta askeriyenin doal gaz deposunun deiimi srasnda yaanan patlamada yaralanm ve vcudunda 3. dereceden ar ve derin yanklar olumutu. rnaktan helikopterle Diyarbakra getirildi. rnak hastanesinde yanl rapor dzenlenerek yanklarn sadece %30 olduu sylenerek yanl bilgi verildi, bu yzden Dicle niversitesi tp fakltesinde helikopter beklemek zorunda kald. Daha sonra abim ok bekletildiinden kalp atlar zayflad, bunun zerine doktorlar abimin kalbinin helikopter basncna dayanamayacan lme ihtimalinin olabileceini belirttiler. Bunun zerine Adanaya gtrlmek zere 112den acil ambulans istedik. Gece 22:00 dan sabah 07:00 ye dek srekli 112yi arayp ambulans istememize ve hastann durumunun ar yank olduunu defalarca belirtmemize ramen srekli 5 dk., 10 dk., sonra ambulans gelecek diye oyaladlar. 9 saat boyunca ambulans gelmedi ve abimin durumu ok arlat. Abimin acildeki doktoru mer KAMAZ ahitlikte bulunacan, ok ihtimal bulunduunu syleyerek, su duyurusunda bulunacan belirtti. 112dekiler ambulans ofrn saat 5 de aramlar. Acil durum olmasna ramen bu kadar ilgisizlikten dolay HDden hukuki yardm talep ediyorum. 19. Eyll 2011de,HD Diyarbakr ubemize bavuran Feyziye Kolakan, u beyanlarda bulundu: Diyarbakr D Tipi Kapal Cezaevinde hkml bulunan olumu ziyarete gittiimde birka kez st aramas amac ile XRay cihazlarndan gemek zorundaym. Ancak kalbimdeki pilden dolay bundan olumsuz etkileniyorum, pil devre d kalmaktadr. Bu cihazdan gememem gerekmektedir. Cezaevi yetkilileri ile yaptm grmelerde ve rapor sunmama ramen taleplerim kabul edilmedi. Cezaevi ziyaretlerim srasnda st aramalarmn cezaevi grevlilerinde yaplmasn ve X-ray cihaznn geiim srasnda kapatlmasn talep etmekteyim. 4 Ekim 2011de, Diyarbakr'da 25 Haziran'da YSK tarafndan vekillii drlen Hatip Dicle iin dzenlenen protesto gsterileri srasnda polisin att gaz bombasnn sol gzne isabet etmesi sonucu ar yaralanan ve kaldrld Dicle niversitesi (D) Tp Fakltesi Hastanesi'nde 4 gn tedavi altnda kalan Hseyin Caru'un kaybettii gz ile ilgili ekilen film kayboldu. 3 saat ameliyatta kaldn ve 4 gn sonra da taburcu edildiini belirten Caru, grme yetisini kaybetmesine neden olan metal parasna ilikin film ekildiini syledi. Yaanan olaydan 2 ay sonra stanbul Cerrah Paa Tp Fakltesi Hastanesi'ne muayene iin gittiini ifade eden Caru, buradaki uzman doktorlarn da gze ilikin tbbi hibir mdahalenin sonu vermeyeceini kendisine sylediklerini aktard. Diyarbakr Eitim ve Aratrma Hastanesi'ne giderek yzde 35 zrl raporu alan Caru, olayla ilgili duyduu pheleri u cmleler ile dile getirdi: "in en ilgin yan bana gzm ile ilgili rapor yerine gsm ve srtm ile ilgili ekilen filmler verildi. Ayrca film ile ilgili hastaneye gittiimde, filmle ilgili kime soru sorduysam tedirgin oldular. Filmin kaybolduundan sanki haberleri vard. Dosyam benim dmda kim alabilir? Diye sorduumda da 'Ancak savclk ya da ameliyat yapan doktor alabilir' dediler. Emniyetten pheleniyorum, filmi onlar kaybetmi olabilirler. Hukuki ilem balatacam bildikleri iin dosya iindeki filmi kaybettiler" dedi. 20 Ekim 2011de, Glen cemaatine yaknl ili bilinen Trkiye'nin birok ilinde zellikle de mahalle aralarnda kurulan Birleik Maazalar (BM) zaman zaman yurttalar madur etme haberleri ile de gndeme geliyor. Siverekin Gurabibey Mahallesi'nde bulunan BM ubesinde ocuklar iin ikolata alan Hseyin Krkutay adl yurtta, ikolatalarn kfl olduunu ileri srd. lk etapta 75 kurua ald lker marka ikolatay urad kahvehanede arkadalarna verdiini syleyen Krkutay, sabah grd arkadalarnn kendisine ikolatay yedikten sonra mide ars ektiklerini sylemesi zerine tekrardan BM'e giderek, ayn rn satn aldn syledi. kinci defa ald ikolatann kfl ve kokmu olduunu gren Krkutay, ikolatann son kullanma tarihine baktnn da tarihinde herhangi bir anormallik olmadn, ambalajn zerinde son kullanma tarihi 466 SALIK HAKKI |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

olarak 30 Mays 2012 yazdn kaydetti. Krkutay, ilk etapta Tketici Sorunlar Hakem Heyeti'ne ikayette bulunmak istediini ancak bir sonu alamayaca dncesiyle ikayet etmekten vazgetiini syledi. 20 Ekim 2011de, rnak'n Beytebap lesinde 1931 ylnda doan Sima lmez, 15 yandayken ayn ilede oturan Silo lmez ile evlendi. Evliliklerinden ksa sre sonra ekonomik skntlardan dolay yerlerinden g ederek, ukurca lesi'ne bal Geritan Ky'nde oturan bir akrabasnn yanna yerleti. Ancak 1995 ylnda kyleri PKK'ye yardm ettikleri gerekesiyle askerler tarafndan boaltld. Ky boaltmalarndan sonra zor durumda kalan lmez ifti, ukurca lesine bal Zap Suyu kenarnda bulunan Geimli (Dira Mersava) Kyne yerleti. Evlilik sreleri iinde 5 erkek, 2 kz 7 ocuu ve 30 torunu olmasna ramen ocuklarn byk blm i kurarak, kyden ayrld. 5 yl nce ei Silo lmez de yaamn yitirince Sima nine sadece sakat olan olu Tahir ile birlikte ortada kald. Geirdii bel ft ameliyattan sonra tekerlekli sandalyeye mahkum olan oluyla ortada kalan lmez, ocuklarn sigortalarndan dolay yeil kart alp, tedavide olamyor. Olunun tedavisiyle urarken, yallk ve hastalktan dolay iki gzn kaybeden 80 yandaki Sima lmez, uan baraka bir evin kesinde tamamen lme terk edilmi durumda. Annesinin yllarca kendisini tedavi etmek iin dolatrdn, ancak u an annesine bile bakamadn aktaran olu Tahir lmez ise, "Annemle birlikte lm terk edildik. kimizin de alacak durumu yok. Evin iinde lme terk edilmi durumdayz. uan yayorsak, hayrsever insanlarn sayesindedir. Annemin gzlerini tedavi etmek istedik. Ancak Hakkari merkezde oturan abim SSK'l olduu iin ne onun SSK'snda yaralanyor ne de Yeil Kart veriliyor. Ne yapacamz bilmiyoruz. Duyarl kesimlerden yardm bekliyoruz" diye konutu.

DN ve VCDAN ZGRL 21 Nisan gn, Adanada Tepeba Mahallesinde bulunan Aziz Paulus Katolik Kilisesine bakl saldr giriiminde bulunan 2 kii, kilisede bulunan heykelleri krarak kiliseyi tahrip etti. S.E. (26) ve .K. (26) adl iki zanl polis ekipleri tarafndan gzaltna alnd. 2 Mays 2011de Mardin'in Midyat ilesinde 22 yl aradan sonra topraklarna dnen Elbeendi Ky papaz yardmcs Sryani papaz yardmcs ammas Demir, arazide koyunlarn otlatan bir ahs tarafndan pompal tfekle vuruldu. Ankara Valiliinin 10 Kasm 2010da yapt bavuru zerine Ankara Cumhuriyet Basavclnn tzklerinde yer alan ibadet amal Cem evi yaptrlmas ifadesi nedeniyle ankaya Cem evi Yaptrma Dernei hakknda, Diyanet leri Bakanlnn fetvasyla 24 Kasm 2010da at kapatma davas 4 Ekim 2011de sonuland. Ankara 16. Asliye Hukuk Mahkemesinde grlen karar durumasnda mahkeme bakan, savcnn Aleviliin din, cem evinin ibadethane olmadn ileri srerek dernein kapatlmas ynndeki esas hakkndaki grne ramen davann reddinin kararlatrldn bildirdi. 1 Kasm 2011de Diyarbakrda Eczaclar lkretim Okulu rencisi H.B.nin, Hristiyan olmasndan tr Din Kltr ve Ahlak Bilgisi dersinden muaf tutulma talebinin reddedildii ve H.B.nin ayn dersin retmeni A.D. tarafndan dua okuyamad gerekesiyle darp edildii renildi.

ENGELL HAKLARI Yzde 80 engelli Cemal Ycel, kapatlan DTP'nin Urfa'daki yerel seim mitingine katldktan sonra "bakm creti" kesildi. Sosyal Hizmetler l Mdrl gerekesini "Ycel'e bakan ve bakm cretini yl kesintisiz alan vey annesinin birinci dereceden akrabas olmadna" balad.

AYRIMCILIK 3 Ocak 2011de, TSK iinde namaz klan askeri ve sivil personelin takip edildii, uyarld, emir yaynlanarak namaz klanlar hakknda yasal ilem yaplmas istendii renildi. | DN ve VCDAN ZGRL 467

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

10 ubat 2011de, alnan bilgiye gre, stanbul Kartal Hava Kuvvetleri Cevizli zel Eitim Merkez Komutanl Orduevi'nde 2009 ylnda gerekletirilen dne ait davetiyede, "Dnmz asker ortamda gerekletirileceinden erkeklerde uzun sa ve sakal, bayanlarda trban ve elli ya alt bayanlarda barts yasaktr." uyar notunun yer ald renildi. 18 Mart 2011de, HD Adana ubesine bavuruda bulunan Y.M. Adana Emniyet Mdrl TM ekipleri tarafnda Yreir ilesi Cumhuriyet Lisesinde panel verildiini, panelde Krtlere kar kkrtc ibareler kullanldn ve buna kar kt iin gzaltna alnp darp edildiini belirtmitir. 15 Nisan 2011de, Ynetmen Aydn Orakn Bir Bakaldr Destan: Brvan isimli filmi Kltr ve Turizm Bakanlna takld. Filmin ynetmeni Aydn Orak, bu ay sonunda vizyona sokmay planladklar film iin 20 gn nce bakanla eser iletme belgesi iin bavurduklarn, ancak bavurularnn reddedildiini aklad. Filmi Trkiyede gsterme olanaklarnn kalmadn belirten Orak, henz bu kararn gerekesini bilmediklerini aktard. stanbul Film Festival kapsamnda aramba gn gsterilen film, 1992 ylnda Cirzede yaanan kanl Newrozu anlatyor. Kutlamalar srasnda 17 yandaki Brvan Cizre bandan hi karmad kefiyesiyle kalabala nclk ederek simge haline gelmiti. Dicle niversitesi Fen Edebiyat Fakltesi Tarih Blm'nde bahar dnemi snavlarna giren renciler, Dicle niversitesi Fen Edebiyat Fakltesi Tarih Blm retim yesi Yrd. Do. Dr. Ylmaz Polat, Ermenileri "Hain", "birliki", "Arkadan vuran" eklinde tanmlayp, kaynaklara gre bir milyon Ermeni'nin yaamn yitirmesini ise "Hainlikleri nedeniyle tehcir edilmi, yolda alktan, souktan lmtr" eklinde aklayarak, soru ekline getirmi ve cevap olarak da rencilerden, "Doru" yada "Yanl" klarn iaretlemelerini istemitir. 24 Mays 2011de, alnan bilgilere gre, Trkiye Trklerindir, Krt sorunu yok, Krt istilas var, Balkesiri PKKdan kurtar gibi szlerle, 12 Haziran seimlerine Balkesirden ulusalc-bamsz aday sfatyla katlan ve Trkn Partisi sloganyla kurulan Ulusal Partide genel sekreter yardmcl yapan Serap Yeiltuna, adn tayan internet sitesinde de rk yazlarnn ve arlarnn dnda stila, Trk Kznn Gelinlii Beyaz Kefen gibi rk filmlere yer verdii ve seim almalarn hibir engelle karlamadan srdrd ve Balkesir Belediyesinin bilbordlarna rk afilerini asarak propagandasna devam ettii renildi. 28 Mays 2011de, Devlet eski Bakan ve AK Parti Mersin Milletvekili Krad Tzmen, Anayasada "tek bayrak, tek vatan, tek millet, tek devlet" konularnda deiiklik yaplmamas gerektiini belirterek, "Trkiyeliyim yok arkada: 'Trkm' diyecek arkadalarmz, bunu renecekler. O zaman hepsine sayglar sunacaz, baarlar dileyeceiz" dedi. 24 Haziran 2011de, HD Sakarya ubemize bavuruda bulunan Elif Silahl ve Nesrin Kl, Bayndrlk ve skan Bakanlnn, Enerji Verimlilii Daire Bakanl ve Kocaeli Makine Mhendisler Odas ile ortak alan Enerji kimlik belgesi kurslarna katldktan sonra hak ettikleri EKB kimlii almalar iin bavurduklarnda, trbanl olduklar iin kimlik verilmediini ifade ettiler. 5 Temmuz 2011de, inaat iisi Ylmaz Grhan ile Mikail elik, srclk snavlarna katlmak zere Metro Turizme ait otobsle Manisaya hareket etti. Yolculuk srasnda kendi aralarnda Krte konuan 2 arkada otobsn ofr ve muavini tartaklayarak, yolun ortasnda otobsten indirdi. Grhan ve elik Manisaya otostopla vardklarn belirterek, Bu durumu kar sessiz kalmayp gerekli yerlere bavuracaz dedi. 6 Temmuz 2011de, HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan trans birey Sevda Ylmaz: apadaki zel hastane Medi Life alan bana glerek, alayc bir ekilde beyefendi diye hitap etti. Ben bunun zerine bahekime ktm ve kendisine anlattm. Bahekim bana u cevab verdi sizi kartrmtr diye beyanda bulundu. 11 Temmuz 2011de Antalyada bankaya para yatrmaya giden E. ve S. adl iki travesti, evrede bulunan esnafn szl tacizinin ardndan, 15 kiilik bir grubun lin giriimine maruz kald. Saldrya urayan E. yapt aklamada, aramalarna ramen polis ekibinin gelmediini; saldrdan bir saat sonra gelen polis ekibinin yannda da darp edildiini fakat saldrganlardan gzaltna alnan olmadn ifade etti. 21 Temmuz 2011de, stanbulda son zamanlarda Krtleri hedef alan rk saldrlarn Zeytinburnu Mehmetikleri ve 58. Bulvar Zeytinburnu isimli Facebook sayfalar tarafndan ynlendirildii ortaya kt. Sayfalarda Hakan Saray, Filiz Saray, Mesut imek ve Ahmet Takesen isimlerini kullanan ahslarn bata olduu gzlenirken, burada yaplan yazmalarda Zeytinburnu Mehmetikleri sayfasnn admini polis bizimledir denildii renildi.

468

AYRIMCILIK |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

22 Temmuz 2011de, Sosyal paylam siteleri zerinden rgtlendikleri iddia edilen rk bir grubun stanbulun Zeytinburnu lesinde BDP yelerine ve ile binasna ynelik saldrlar devam etti. Yanlarnda getirdikleri ta ve sopalarla ile binasna saldran ve ehitler lmez vatan blnmez, Trkiye Trk tr, Trk kalacak sloganlar atan rk grubun dalmas iin gruba basnl suyla mdahale eden polis ekiplerinin banda yer alan stanbul Emniyet Mdr Yardmcsnn gruba tamam arkadalar, sa olun, var olun, iimizi zorlatrmayn, biz onlara yeteriz dedii ifade edildi. 22 Temmuz 2011de, Zeytinburnu'nda gece yaplan rk saldrlarda Krtlere ait 3 ev, bir manav ve 3 tekstil atlyesi tahrip edildi. Sabaha doru polislerin dzenledii ev basknlarnda ise 11 kii gzaltna alnd. stanbul'un Zeytinburnu lesi'nde Krtlere ynelik rk saldrlar devam ederken, yetkililer sessizliklerini korudu. Btn arlara ramen nlem alnmayan ilede Krtlere ait iyerlerine saldrlar yapld. 5 Telsiz Mahallesi'nde 2 ev ve 2 tekstil atlyesi, rpc Mahallesi'nde ise bir ev, bir manav ve bir tekstil atlyesi tahrip edildi. te yandan sabaha doru evlere baskn dzenleyen polisler 11 kiiyi gzaltna ald. Olaylara kartklar iddiasyla gzaltna alnan Fatih Akkurt, Hasan Doan, Mehmet Sadk Dursun, Takettin Alptekin, Medeni Akgl, mran Akgn, Ahmet Ecer, Ahmet Buldur, Hikmet Kurtok, Abdulkadir Artan ve erif Dayan Vatan Caddesi'ndeki stanbul Emniyet Mdrl'ne gtrld. 23 Temmuz 2011de, Diyanetin dzenledii Kitap Fuarna slami-Krt yaynevi Nbihar'n katlm isteinin kabul edilmedii bildirildi. Nbihar yaynevi tarafndan yaplan aklamada, Diyanetin dzenledii Kitap Fuarna her yl olduu gibi bu yl da bir slami-Krt yaynevi olarak katlm iin bavurduklarn, fakat her defasnda sudan sebeplerden, mracaatlarnn kabul edilmedii belirtildi. Yaplan aklamada "Trkiyede ilk defa Krte mevlidi, Kuran- Kerim mealini, Riyazus-Salihini, ilk Kuran tefsirini ve Krt tasavvuf eserlerini basan Nbihar Yaynevi olarak, talebimiz her yl geri evrilse bile fuar iin bavurmaya devam edeceiz'' denildi. 28 Temmuz 2011de Aydnn Nazilli lesinde, yoldan geen insanlarn kimlik bilgilerini kontrol eden rk bir grup, bir lokantada garsonluk yapan Nadir Gleni Krt olduu iin lin etmek istedii iddia edildi. 21 Austos 2011de stanbulda Taksim Meydanndaki Gezi Parknda oturan B.. (27), yanna gelen drt sivil polis memurunun, kendisinin fotorafn ektiini ve kendisini bir daha buraya gelirsen demir yumruk iner diye tehdit ettiklerini syledi. B.. ecinsel olduu iin bu muameleye maruz kaldn ifade etti. 5 Eyll 2011de,HD stanbul ubemize gelerek bavuruda bulunan Silvan doumlu Bedri Ylmaz (26) 19.07.2011 gn Metro Turizmle anakkaleden stanbula gelmek iin bir bilet satn aldm. Tabi bana yanl otobste yolculuk yaptm 23 saat sonra sylediler. Bu arada otobs iinde bir sr maduriyet yaadm (koltuk deiimleri-hakaret). Beni gece 2.303.30 aras Gelibolu, Ecebank aras bir yerde zorla indirdiler otobsten. Ben yryerek jandarmaya geldim ve ikyeti oldum. Ama u ana kadar herhangi bir ey olmad, sonu alamadm yani Gelimeleri bilmiyorum. Bu arada o gece kpek tarafndan srldm ve hastaneden rapor aldm. Halen kuduz as olmaktaym. dedi. 26 Eyll 2011de, HD Diyarbakr ubemize bavuran Osman imek, u beyanlarda bulundu: Ben 22.09.2011 tarihinde bir arkadam ziyaret etmek iin Antakyaya gittim. 23.09.2011 tarihinde Antakya ehir merkezinde dolatm esnada yanma iki zabta memuru gelerek beni aldlar ve benim dilencilik yaptm iddia ettiler. Tm kar koymalarma ve durumu anlatmama ramen beni aradlar ve zerimde bulunan 4 aylk emekli maam olan 2400,00 TLyi aldlar. Akabinde bana idari para cezas kestiler. Ben kesinlikle orada dilencilik yapmadm. Zabta memuru benim Krte konutuumu grnce beni PKKli zannedip kasten byle bir ey yaptlar. HDden hukuki yardm talep ediyorum. 10 Ekim 2011de, Hakkari'nin emdinli lesi'nde ikamet eden Numan Yeil, "Vekil retmenlik" talebiyle Milli Eitim Mdrl'ne bavuruda bulundu. Ancak Yeil'in bavurusunun le Emniyet Mdrl'nn olumsuz gr nedeniyle reddedildii iddia edildi. Karadeniz Teknik niversitesi Edebiyat Fakltesi Tarih Blm mezunu Yeil, bavurusunun bilinli olarak reddedildiini syledi. Bavurusunun reddedilmesiyle ilgili le Milli Eitim ube Mdr Muzaffer Akdeniz'le grtn dile getiren Yeil, "Mdr bey 'Senin bavurun emniyet mdrl engeline takld' cevabn verdi" dedi. Bunun zerine le Emniyet Mdrl'ne giderek, sabkasnn olup olmadn sorduunu belirten Yeil, "Benimle ilgili su tekil edebilecek herhangi bir kayda rastlanmadn sylediler" eklinde konutu. Emniyetten sabkas olmadna dair kayt alarak yeniden le Milli Eitim Mdr brahim Aslan'n yanna gittiini ifade eden Yeil, bu defa da "Kaymakam kendi inisiyatifini kullanarak adnn stne izik ekti" cevabn aldn syledi. Akdeniz'in ardndan ise kendisine, "Git senin iini ancak AKP le Bakan yapar. Onun yanna git dorumunu anlat, onun kaymakamla aras iyidir ona syle o sana yardmc olur" nerisinde bulunduunu syleyen Yeil, "Karlatm tablo blgedeki eitim camiasnn nasl bir vaziyette olduunu grmeme yetti" diyerek AKP'li bakann yanna gitmediini | AYRIMCILIK 469

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

syledi. Konuya ilikin grtmz le Milli Eitim Mdr brahim Aslan ise, bilgi vermekten kanrken, "O konuyla ilgili konumak istemiyorum" dedi. 11 Ekim 2011de, Hakkari'deki Milli Eitime bal okullarda hizmetli olarak alnacak olan 60 kii iin Atatrk Kltr Merkezi'nde kura ekimi yapld. Ancak kura ekiminin belirlenen zamandan 1 saat nce yapld ve kurada isimleri kanlar iin torpil yapldn iddia eden ok sayda yurtta, kura ekiminin iptal edilmesi ve adaletli bir kura ekiminin yaplmas iin valilik nne kadar yry dzenledi. Sk sk -Kur Mdr Abdullah Bor'u istifaya davet eden sloganlar atan grup Milli Eitim Mdr ile grmek istedi. Valilik nnde geni nlem alan polisler yurttalarn valilie girmesine izin vermedi. Yaplan grmeler sonucunda gruptan 5 kii Mili Eitim Mdryle grt. Ardndan ise 5 temsilci, Milli Eitim Mdr M. Sena Yakut ve -Kur Mdr Abdullah Bor ile birlikte, Hakkari Vali Yardmcs Abdullah en ile grt. Grmeden sonra Vali Yardmcs en'in konuyla ilgilenecei szn verdii belirtilmesi zerine, valilik nnde toplanan yurttalar dald. 22 Aralk 2011de anlurfada 19 Aralk gn Kadn Hastalklar ve Doum Hastanesinde doum yapan Halime Erkut (27) doum srasnda hemire ve ebeler tarafndan dvldn bildirdi. Halime Erkut, Krt olduu iin doumhanede kendisine tokat atldn ve sa iaret parmann ald darbeler sonucu krldn ifade ederek savcla su duyurusunda bulundu.

DOAL AFETLER
HD VAN DEPREM RAPORU 23 Ekim 2011 gn meydana gelen Van depreminden hemen sonra HD Genel Merkezi ve HD ubeleri/Temsilcilikleri ayni yardm kampanyas balatm, toplanan eyalar Van da bulunan HD Van ubesinin de iinde olduu sivil toplum rgtleri yardm merkezine ulatrlmtr. HD Van ube yneticileri kendileri de depremzede olmalarna ramen gerekli duyarll gstermi, yardm almalarna aktif olarak katlmlardr. Vanda 9 Kasm 2011 gn meydana gelen 2. ykc depremden sonra HD Genel Merkezi tarafndan Genel Bakan ztrk Trkdoan, Genel Sekreter yardmclar R. Reat etinba ve Emrah nerden bir heyet oluturulmu ve HD heyeti 25-26-27 Kasm 2011 tarihlerinde Vanda incelemelerde bulunmutur. Heyete Van da bulunan HD MYK yesi ve blge temsilcisi evket Akdemir, HD Van ube Bakan mer Ik, HD Van ube ynetim kurulu yesi Sami Grenda da katlmtr. HEYETN ZLENMLER VE YAPTII GRMELER Deprem blgesine, birinci depremin zerinden 1 aydan fazla bir zaman getikten sonra gitmemize ramen ilk gzlemimiz ehrin trafiinin yok denecek kadar az olduuydu. Bu durum byk oranda kentin boalmasna bal ise de ekonomik yaamn durma noktasnda oluunun da etkisi olduu sylenebilir. Hemen her binann etrafnda birka adrdan oluan bekikler vard. ehri terke etmeyenlerin byk ounluu evlerinin yaknlarnda kurduklar bu adrlarda kalyorlard. lk olarak KESK gnlllerinin kurduu ve ynettii gnlller adrn ziyaret ettik. Burada gnlllerle yaptmz grmelerde; depremin ilk gnlerinden itibaren gelen yardmlarn datlmasnda resmi yetkililerin yetersiz kald ve organize olamad, gnll kurulularn ve belediyenin yardm almalarna katlmnn da engellendii ve zellikle lke dndan gelen yardmlara valilik tarafndan el konulduu, Erci ve kylere yaplan yardmlarn daha iyi ulatrlmasna ramen zellikle Van merkezindeki birok mahalleye resmi yetkililerin hi uramad buralara yardmlarn sadece gnll kurulular tarafndan ulatrld ifade edildi. Valilik kriz masas tarafndan ynlendirilen yardm almalar imamlar ve okul mdrleri araclyla yapld, bu nedenle yardmlarn ihtiya sahiplerine ulatrlmasnda yetersiz kalnd zellikle vurguland. Barnma sorununun ok byk boyutlarda olduu, gelen konteynrlarn birka kye kurulduu ve byk ksmnn klalara verildii onun dnda kalanlarn adrlarda barnd, k artlarnda adrlarn stlmasnn ok zor olduu ve bu nedenle halkn byk bir ksmnn ehri terk ettii belirtilerek bu durumun yetkililer tarafndan desteklendii ve adeta biz zorunlu ge dntrld vurguland. kinci grmemiz TMMOB Van il bakanyla oldu. Burada, ana depremden sonra 5000 in zerinde art deprem olduu, bu nedenle binalarn ounun durumunun kt olduu TMMOB olarak hasar tespit komisyonunda yer almak iin yaptklar bavurunun nce ret edildii ve kendilerine komisyonlara sivil topum rgtlerinin dahil edilmediinin bildirildii, ancak daha sonra yeniden ba vurduklar ve bu ikinci ba vurunun 470 DOAL AFETLER |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

valilik tarafndan kabul edildii, u an TMMOBn 50 mimar ve mhendisle hasar tespit almalarna katld bilgisi verildi. Daha sonra ki grmemiz Van Belediye Bakan Bekir Kaya, o gn Vanda bulunan BDP Genel Bakan Selahattin Demirta ve belediye yetkilileriyle oldu. Bu grmede de ilk gnlerde belediyenin, afet koordinasyon merkezi almalarna dahil edilmedii hatta belediye bakan yardmcsnn iileri bakan tarafndan; siz gidin alt yap almalaryla ilgilenin bu bizim iimiz denilerek dar karld, sonraki srete de Valiliin belediye ile i birlii yapmakta isteksiz davrand, Devletin yardmlar ulatrma da ayrmc davrand, AKPyi destekleyen blgelere daha ok ve ncelikli yardm ulatrd dier blgelerin ise ge tevik edildii bilgisi anlatld. Ayrca, u an bir belediye bakan yardmcsnn afet koordinasyon merkezinde grev yapt ancak fazla etkin olmasna izin verilmedii, ifade edildi. Halen Van n alt blgeye ayrld ve her blgenin BDPli bir ka belediye tarafndan tm ihtiyalarnn karlanaca bir organizasyon plan oluturulduu, bu ynde almalarn balad ve 1. Blgenin tamamland dier blgelerinde birka gn iinde hazr olaca bildirildi. Sonraki grmemiz Van Valisi Mnir Karalolu ile oldu. Yardm almalarnn organizasyonu konusunda bilgi aldk, ardndan sivil toplum kurulular ve belediye yetkilileri ile ibirlii konusundaki eksikleri dile getirdik, buna cevaben Vali, sivil toplum kurulularyla ibirlii konusunda bir sorun olmadn, usulne uygun olarak bavuran ve almak isteyen gnll kurulular almalara dahil ettiklerini, ancak belediye yetkilileriyle i birlii konusundaki yetersizlikle ilgili olarak, daha ok belediye bakann eletirel bir tutum iine girerek, belediye bakannn afet koordinasyon kurulunun doal yesi olduu iin deprem sonrasndaki ilk toplantya arya gerek olmadan gelmesi gerektiini ancak gelmediini ve buna ramen valilii sular bir tavr iine girdiini belirtmitir. Polisin protestocu depremzedelere kar kt tutumunu ve ar mdahalesi konusundaki sorumuza ise, bu duruma ok zldn ve bir daha olmamas iin evik kuvvetin elindeki gaz bombalarn toplattn, belirti. Barnma sorunuyla ilgili olarak ta, halen adr alamam kimsenin olmadn, 22 bin konteynr sipari edildiini, ancak nakliye ve lojistiinin ok zor olmas sebebiyle srecin yava ilerledii, zaman iinde sorunun hafifleyecei, bilgisi verildi. kinci gn nce TTB ve SES yeleri tarafndan hizmet verilen salk merkezini ziyaret ettik. Burada; ila ve malzeme asndan fazla bir sorun bulunmamasna ramen salk merkezlerinin ve hizmet sunan personel saysnn son derece yetersiz olduu anlatld. Blge de hizmet veren tek hastanenin Blge Eitim ve Aratrma Hastanesi olduu ve burannda doal olarak ok yetersiz kald, aile hekimlerinin kendilerinin de depremzede olduu buna ramen altrlmaya devam ettirildii ancak artlarn devam etmesi ve binalarn hasarl olmas sebebiyle hizmet vermeye ekindikleri ve psikolojik durumlarnn bozuk olduu belirtildi. Daha sonra belediye ve valilie ait birka depoyu gezdik. Depolarda yeterince yardm malzemesi olmasna ramen ortak sorun, bunlarn tasnif edilerek ihtiya sahiplerine ulatrlmas iin gereken insan gcnn yetersizliiydi. En nemli talepleri gnderilecek yardm malzemelerinin guruplarna gre paketlenerek gnderilmesiydi. Ardndan birka adr kenti ziyaret ettik. Buralarda durum daha iyi grnmekle beraber kapasitesi ok snrlyd ve halkn byk ounluu adr kentlere rabet etmiyordu. Son ziyaretimiz Bostan ii belediye bakanlna oldu. Bakan bize birinci depremde fazla hasar grmedikleri iin yardm ulamadn, halen de yardmlarn en az ulat yerin beldeleri olduunu, hala adr alamam insanlar bulunduunu anlatt. Barnma sorunuyla ilgili olarak valilikle yapt grmede, kendilerine adr deil de artk konteynr tahsis edileceini belirtmesine ramen henz bir alma yaplmadn belirtti. (HD adna toplanan yardmlarn nemli bir ksmnn burada datld belediye bakan tarafndan da ifade edildi) Yaptmz grmeler ve ziyaretlerin dnda Vanda ok byk bir gvenlik sorununun da bulunduunu gzlemledik. Halk eyalarn hrszlk ve yamaya kar korumak iin evlerinin nnde ateler yakarak silahla nbet tutuyor ve geceleri ehrin her yanndan sabaha kadar sren silah sesleri geliyordu. Bu silah sesleri herhangi bir atmadan kaynaklanan sesler deil, insanlarn nbet srasnda geliigzel ateledikleri silahlardan kaynaklanyordu. Normal zamanlarda ehrin her yannda devriye gezen gvenlik glerinin izine pek rastlanmad. Ayrca, Kzlaya ve devlete ait yardm aralarna pek rastlamadmz halde HHnn yardm aralarnn pek ok yerde bulunduunu grdk. Halk iindeki yaygn bir sylenti Kzlay yardmlarnn bu vakf araclyla yapld eklindeydi. | DOAL AFETLER 471

NSAN HAKLARI DERNE

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

Vanllarn nemli bir ksm AKPnin zellikle barnma sorununu bilerek zmedii ve bu yolla bir eit zorunlu ge ittiini dnmekteydi. Bunun bir siyasi intikam arac olarak kullanldna dair yaygn bir kan mevcut. HEYETN HAK HLAL TESPTLER 1.Yaam Hakk hlali; a) Vanda 23 Ekim 2011 gn 7.2 ve 9 Kasm 2011 gn gerekleen 5.9 byklndeki iki deprem sonras ok fazla binann yklmas veya ar hasar grmesi sonucu 640 civarnda insann yaamn yitirmesi ihmal nedeniyle gereklemi bir yaam hakk ihlalidir. Trkiye deki mevzuat uyarnca 1. Derece deprem blgelerindeki binalarn 9 byklndeki depreme dayankl olarak yaplmas gerekmektedir. Van depremi gstermitir ki yaam hakk gvence altnda deildir. b) Deprem sonras yabanc yardm kurulularnn yardm nerilerini ret eden hkmetin bu tutumu kurtarma almalarnda aksama ve gecikmeye neden olmutur. Bu durumun can kayplarnn artmasna neden olduu aktr. Dier yandan, deprem sonras yaplan incelemelerde ikinci depremde (Edremit depremi) yklan otellere kullanlabilir raporu verilerek almasna msaade edilmesi, yaam hakk ihlaline ok ak bir rnek oluturmaktadr. 2. Ayrmclk yaplmas; deprem sonras Van, devletin ayrmc yznn net olarak ortaya kt bir yer olmutur. Ayrmclk ana noktada ortaya kmtr. Birincisi, siyasi olarak; AKPye oy vermi ve BDPye oy vermi olan blgeler ve kiiler arasnda ayrmclk gze arpmtr. AKPye oy veren kesimler (zellikle Erci ve kyleri) yardmlardan daha iyi faydalanrken, BDP ye oy veren blgeler (zellikle Van merkez) tamamen ihmal edilmi ve ge tevik edilmitir. kincisi, kamu kurulular arasnda ayrmclk yaplm, AKPli Erci belediyesi devlet imknlarndan sonuna kadar yararlanrken, BDPli belediyeler dlanm ve kendi hallerine braklm, yardm organizasyonlarna dahi katlmas engellenmitir. ncs, yardm kurulular arasnda ayrm yaplm baz vakf ve kurulular (HH ve Kimse Yok mu Dernei gibi) ok rahat ve hatta devlet olanaklarn kullanarak alrlarken, dier baz yardm kurulularna trl brokratik ve fiili engeller karlmtr, rnein Sarmak Derneinin hesaplar bloke edilmitir. 3. Barnma Hakk hlali; bir milyondan fazla kiinin yaad deprem blgesine aa yukar on be bin adr gnderilmesi ve bunun da ihtiya sahiplerine datmnda ar, yetersiz ve hatta ayrmc davranlmas sonucu birok aile uzun sre adrsz kalm ve kendi olanaklaryla derme atma barnaklar yapmak zorunda kalmlardr. Souk k artlarnda snma konusunda zorluk eken insanlar ehri terk etmek zorunda kalmlar ve yetkililer barnma sorununun zmnde admlar atmak yerine g tevik etmi ve g etmek isteyenlere bir miktar para yardmnda bile bulunmutur. Tm bunlar Van da zorunlu g yaanmasna neden olmutur. Ayrca, deprem sonras yardm etmek isteyen lkelerin ve lke d yardm kurulularnn yardm nerilerinin ret edilmesi barnma sorununun zmn olduka gletirmitir. 4. Salk Hakk hlali; ehirde bulunan btn hastaneler ar hasarl durumdadr, bir tek blge eitim ve aratrma hastanesi hizmet verebilecek durumdadr ve buda ihtiyac karlayamamaktadr. ehirde grev yapan aile hekimleri kendileri de birer depremzede olmalarna ramen Salk Mdrl tarafndan zorla greve arlm ve hasarl binalarda hizmet vermeye zorlanmlardr. Hem kendi psikolojik durumlar hem de binalarn hasarl olmas nedeniyle fiilen hizmet vermeleri olanaksz olmasna ramen il dndan hekim ve salk personeli grevlendirme ve bunlarn alacaklar merkezleri oluturma konusunda bir giriimde bulunulmamtr. TTB ve SES tarafndan kurulan salk merkezi yetersiz donanm ve olanaklarla ihtiya grmeye almtr. Tm bu nedenlerden tr halkn salk hizmetlerine ulamasnda byk sorunlar olumutur. 5. Dayanma Hakk hlali; depremle ilgili maddi yardmlarn toplanmas Kzlayn tekelindedir ve bunun dndaki kurulularn yardm toplama imkn yoktur. Bu konuda yardm toplayan baz kurulularn hesaplarna bloke konulmutur, rnein Sarmak Dernei. zellikle yurtd kaynakl ayni yardmlarn da Valilik tarafndan engellendii ve gelen yardmlara el konulduu grlmektedir. Bunun depremzedelerle dayanma hakkn ihlal ettii eklinde yorumlamak mmkndr. NERLER 1. Trkiyede depreme dayankl konut yaplmas ve yerleim blgelerinin gzden geirilmesi gerektii aktr. Bu konuda devletin zaman kaybetmeksizin gerekli tedbirleri almas gerekir

472

DOAL AFETLER |

2011 YILI TRKYE NSAN HAKLARI HLALLER RAPORU

NSAN HAKLARI DERNE

2. Van depremi, afet hali durumda Belediyelerin hibir yetkisinin olmadn, tm yetkinin Valide yani hkmette olduunu gstermitir. Mevzuatn deitirilerek Belediyelerin ve Belediye Bakanlarnn yetkileri arttrlmaldr. 3. Afet hallerinde barnma sorununun zlebilmesi iin adr retimi yerine prefabrik konut retimi yaplmal, bunun iin blgesel dzeyde fabrikalar kurulmal, depolarda en az be milyon insann ihtiyacn karlayacak stoklar yaplmaldr. Van depremi Trkiyenin doal afetler karsnda ne kadar hazrlksz olduunu gstermitir. 4. Doal afet halinde sivil toplum rgtlerinin ayrmsz olarak yardm toplamas ve yardmda bulunabilmesi iim mevzuat deitirilmelidir. 5. Doal afet halinde en az 500 yatakl byk sahra hastaneleri kurulmas ile ilgili salk bakanlnn tedbir almas gereklidir. 6. Van da devam eden sorunlarn zm iin; belediye- valilik ibirliinin arttrlmas, Vann alt yapsnn (kanalizasyon, su, atk su, elektrik, doalgaz, telefon gibi) yeniden yaplmas ve tm masraflarn devlet tarafndan karlanmas, kalc konutlar yaplncaya kadar prefabrik konutlardan mahalleler oluturularak zorunlu g etmi olan ailelerin geri dnnn salanmas, acilen byk bir sahra hastanesinin kurulmas, kalc konutlarn, evleri yklm veya ar hasar grm aileleri alacak ekilde yaplmas salanmal, ekonomik yaamn yeniden canlanmas iin gerekli istihdam ve ekonomik yatrm tedbirleri alnmal, vergi ve sigorta demeleri en az iki yl boyunca devlet tarafndan denmesi salanmal, kredi demeleri dondurularak, ekonomik yaam normale dndkten sonra ( en az iki yl) hibir hak kayb yaanmadan kald yerden denmesi salanmaldr. 7. Yaanan ihlallerin giderilmesi ve zararlarn tazmin edilmesi iin vatandan etkili hukuk yollarna bavurusu iin yardm edilmelidir. Bu konuda dava ama sreleriyle ilgili olarak vatanda bilgilendirilinceye kadar zaman am sreleri durdurulmal, hukuksal yardm ile ilgili Adalet Bakanl, Trkiye Barolar Birlii, Van Barosu ve konuyla ilgili sivil toplum rgtleri vatandaa yardmc olmaldr. KTAHYA/SMAV DEPREM 19 Mays 2011 gn merkezi Ktahya ili Simav ilesi olan 5.9 byklndeki depremde, Simav da 2 Hisarck ta da 1 kii hayatn kaybetti 122 kii de yaraland. Yaanan afet sonras blgede elektrik kesintileri ve telefon hatt problemleri yaand. Deprem sebebiyle birok binada hasar olutuu, blgede bulunan iki caminin minaresinin ykld renildi. Blgede bulunan ve panik yaayan birok vatanda geceyi sokaklarda ve aralarda geirdi. Ate yakp battaniyelerle snmaya alan Simavllar, yetkililerin hazrlklar tamam, depremden hemen sonra harekete geildi, herkesin yardmna ulald ifadelerine tepki gsterdi. Depremden sonra kendi imkanlaryla yaamaya altklarn, yardmlarn ncelik srasnn belirlenmeden yapldn, bu durumunda zaten yoksul olan kesimi iyice madur ettiini ifade ederek, daha uzun sre Kzlayn verdii adrlardan alabilenlerin bunlarda, dierlerinin de kendi imkanlaryla barnak bularak yaamak zorunda kalmalarnn endiesini tadklarn belirtti. 20 Maysda da devam eden artlar sebebiyle evlerine giremeyen ve blgeden ayrlmak isteyen kiiler ileyi terk etmek iin otogarlara ynelmi ve yaanan izdiham istenmeyen grntlere sebep oldu . Dumlupnar niversitesi (DP) Rektr Prof. Dr. Ahmet Karaaslan, deprem sebebiyle ehri terk eden rencilerin madur olmamas iin final snavlarn erteleyeceklerini aklad. Simav ilesinde Mays ay boyunca eitime ara verildi. Depremin bykl Boazii niversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Aratrma Enstits tarafndan 5.4 Trkiye Cumhuriyeti Babakanlk Afet ve Acil Durum Ynetimi Deprem Dairesi Bakanl tarafndan 5.7, ABD Jeoloji Aratrmalar Kurumu tarafndan ise 5.8 (ilk olarak 6.0) olarak akland. lki byk depremden 8 dakika sonra olmak zere iddetleri 2.3 ile 4.6 bykl aralnda olan ve merkez sleri Ktahya'nn Simav, aphane, Hisarck ve Pazarlar ileleri olan 450'den fazla art daha yaand.

| DOAL AFETLER

473

You might also like