You are on page 1of 9

Estd.

ROHLU 2007

ROHLU
AUGUST 2009

THE WESLEYAN METHODIST CHURCH OF EAST INDIA MIZORAM

ROHLU

ROHLU
( Thla tin chhuak )
A man : Thla khat Rs.5 /-

ROHLU Editorial
2009

Thianghlimna

Kum 3-na

AUGUST

Editorial Board Editor Joint Editor : Rev. Dr. Chalhnuna. : Rev. C. Zalianthanga. Rev. Lallawmthanga. Lalringliana. Rochharliana. : Lalthangzauva. : Lalromawia.

News Editor Cir. Manager

Office Address : Wesleyan Methodist Church, Sub post office : Chanmari. Aizawl. Pin code : 796007 Telephone No. 2305845 / 9436351889 / 9862316121. Rohlu-a thu chhuah tur nei chuan engtik lai pawhin

editor hnenah pek theih reng a ni. Rohlu-a thu chhuah te hi editorial Board ngaihdan a ni vek lo. Regd. No. J. 22020 / 1/2006-DC(A) 93: Dated Aizawl, the 27th March 2007.
2

Kan Pathian chuan In Thianghlim tur a ni; Kei LALPA in Pathian hi ka thianghlim si a tiin Israel mite a hrilh a. He thu hi tidanglam hauh lovin keini ringtute hnenah kan inbel ve nghal a. Thuthlung Hluin thianghlimna a ngai pawimawh em em a. Taksa thianghlimna te, silhfen thianghlim te, bungbel thianghlim te an ngaisang a. Bazarah an kal emaw, mithi ralnaah an kal emaw an haw hunah an inbual zel thin. Thil engpawh ei dawn se an kut an sil zel thin. Thuthlung Tharah erawh chuan Thianghlimna chu chhunglam atanga intan turin Lal Isuan min zirtir a. Mihring tibawlhhlawhtu ber chu chhunglam atanga lo chhuak a nih zawk avangin. Tichuan, kan chhunglama kan rilru, kan ngaihtuahna leh kan thlarau dinhmun a thianghlim hmasak phawt a ngai. Rilru thianghlim, rilru fel, hmangaihnaa khat tinlung atangin kan hmuh theih thil tha tinreng, benga kan hriat theih chanchin tha leh chanchin mawi engkim hi an lo chhuak thin. Pawnlam hmuh theih thianghlimna leh mawina te pawh hi kan chhunglam thianghlimna rah ni se. He Bible thu hi kan kohhran member leh chhung tin hnena thuchah atan i lo hmang teh ang u: In thianghlim tur a ni: Kei, LALPA in Pathian hi ka thianghlim si a. Kan thianghlimna chu kan taksaah, kan silhfenah, kan bungbelah leh kan ei leh inah, kan zuk leh hmuam-ah te lang ngei rawh se. Kan chenna in leh a vel te pawh hian a chhunga chengte mizia an lantir thei asin!.Sitting room atang hmuh theih loh in mutna khum in khuh mawi leh mawi loh chuan (tuman hmu dawn lo mahse) on nihna dik tak a lantir ang. Mi hmuh lohva kan awmdan hi kan nihna dik tak a ni. Thatna chi khat tal nei lova sual famkim a theih loh a, sualna chi khat tal nei lova that famkim pawh a theih bawk loh a ni Thenawmte Darthlalang chu Keimahni kan ni
3

ROHLU

Lalringliana Mathaia 11:28 Nangni thawkrim leh phurrit phur zawng zawngte u ka hnenah lo kal ula keiman ka chawlhtir ang che u, tih kan hmu a. Pathian tih lawm tuma thil tha tin reng tih tuma phurrit a neih a rilru hah em em te Pathian tana tangkai miah si lo te kha ka hnenah lo kal ula keiman ka chawlh tirang che u. Ka nghawl kawl bat ula ka hnenah zir rawh u a ti. Lalpan a chawlhtirte chu van kai tuma Pathian tih lawm tuma phurrit lakah an chawl a, a hna thawk turin a nghawng kawl batin a zirtir thin. Lalpaah chawl la mivan neite avangin inti lungngai suh(Sam 37:7), a ti. Lalpaa chawlte chuan mi vanneihna ah te, mi rawngbawlnaah te thikna leh rilru lo tih hreawm na leh lungngaihna a nei tawh lova, a chawlh tirtu Lalpa fak leh chawi mawiin hlim takin a nun a hmang thin. Pathian khawngaihna avang hian inthawina nung leh thianghlim leh Pathian lawm tlak ni turin in taksa chu inhlanah ka ngen a che u (Rom 12:1) a ti a. Khawngaihna chuan chhandam nih tuma beih chiamna lakah a chawlh tira, a chawlh tirtu Pathian tan a taksa ngei hi inthawina nung leh Pathian lawmtlak ni turin a hlan tawh zawk thin a ni. Aw le, tun laiah thutaka harh te hi kan chawlh dan hi a dik em? tih hi i han in en chiang theuh teh ang u. A thena nisa, a thena ruah sur tih hi kan ang deuh lo maw! Thlarau chawlhna avanga rawngbawlna lamah inkhawm peih loh na, inkhawm loh pawha chhandam kani tawh tih te, committee ngaih pawi mawh loh te, ngai pawi mawh lo anga awm a, duh loh zawng deuhva ro an rela, a sawisel lama taima viau leh site hi chawlhna dik a nithei angem? Tin, mahni leh Pathian inkar ngai pawi mawh vak silova mi tih dan a lo buai viau te rawngbawlna zawnah ka tih dan a nih loh vanga mitih dan sawisel chak viau te, chapo taka engkim hre fai vek anga mite zirtir tumte Pathian fak leh chawimawi kawnga ka leh kut ke te phuar beh ang maia awm a, taksa duh zawng lam mirel leh sawi chhiat leh tisa duh zawng titur a ngalchak viau site 4 hi Lalpan min

CHAWLHNA

ROHLU
chawlhtir dan a ni a ngem le? Krista chawlhtirna chang te chuan a kohhran ataksa siam that na kawngah inkhawm, thilpek te, committee, hnatlan, tawngtai, chanchin tha hrilh heng zawng zawng hi khaw ngaihna avanga chawlh tirtu zarah chawl thei lovin ataksa ngei hi puithlin na lam kawnga hruaiin a awm zel thin a ni. Lalpan malsawmin veng zel che rawh se. Chenna Nei Lo Ten Chanchin Tha. Faith comes By Hearing Ministry-te chuan tunhnai khan United Arab Emirates(UAE) ah Audio Bible 50 chuang semchhuak lehin, kumin chhung hian sang tam tak sem chhuah hman an in beisei. He rawngbawlna hi hnam mawl te te leh rethei tak tak, chenna in pawh nei lo Nepal, India, Indonesia, Pakistan leh Bangladesh atanga pem te hnenah kalpui a ni. UAE-ah hian rawngbawlna hi asak em

em a, Pastor leh Evangelist hun puma rawngbawl tur dah phei chu thil theih loh a ni an lo tih thinna hmunah Faith Comes By Hearing Ministry-te chuan Pastor 80 chuang an dah tawh a ni

Tawngtai pui Turin Min Ngen China chim thlang lama khaw pakhat Huaguan khuaa Kristiante chuan an biak in sorkarin a kharsak avang leh an member pa thum a man bawk avangin khawvel puma Kristiante chu an mahni Tawngtai pui turin min ngen a ni, Sichuan province-ah Huaguana Kristiante chu thuneituten Falun Gong zuitute an ni tia puhin house Church an kharsaka, China Aid International-in a tarlan danin an zinga pathumte an man nghal a ni. China Kristiante hian khawvel hmun hrang hranga Kristiante chu an mahni ram theuha chinese palai awm hnenah ngenna lo thlen turin an ngen a ni. Rev.C.Zalianthanga D/S leh Pu Thangchhunga te chu tunah hian Manipurah RBA hmangin an cham meka, ro an relna hmunah Pathian kaihhruaina an chan zel theihnan duhsakna kan hlan a ni.
5

Kohhran Siam Thatna (Chunzawmna) Rev. C. Zalianthanga. Lutheran Pope leh Roman Kohhran dik lohna abeih dan: Thla hmasaa chhuakah khan Martin Lutheran kohhran siam thatna a bul atan dan leh a zirtirna tlangpui kan sawi tawh a, tun tumah hian Roman kohhran leh Pope a beihdante kan han tarlang leh dawn a ni. A hmasain Pope-in thuneihna a nei sang em em a, sum leh pai duh amna lamahte a thleng thuk tulh tulh a, Bible thu kal pelin sual ngaihdamna certificate(Indulgence) te an han zawrh chhuah tak hial ah chuan Pathian mite tan chuan ngaihven ngei ngei chi a ni ta a ni. Kohhran chung chang kan zirin 31 October 1517 ni hian kohhranah hmun pawimawh tak a chang a, theihnghilh theih a ni lovang. He mi ni hian Pope dik lohna leh kohhran dik lohna Wittenberg Biakin kawng kharah thuziak (Thesis) 95 atar a. German ram pumin an hre thuai a, mite ngaihven hlawh ber a lo tling chho ta a, German ram pawn thlengin a darh ta thuai a ni. Heta tang hian vantlang hmuhin kohhran siamthat chu a lo alh chhuak tan ta a ni. Pope diklohna ualau taka puan chhuah a nih takah chuan Pope-in a zawrhtir ngaihdamna lehkha (Indulgence Certificate) an zawrh lai pawh a lo buai zo ta a ni. Luthera thu ziak chuan Pope hnen a thleng thuai a, Pope aiawh te pawh Luthera chuan a copy a pe a, a thu ziak atang hian Luthera huaisen zia alang a ni. Luthera thu ziak chanchin a lo hriatin Pope chu a thinrim a so sang ta hle mai a, kohhran tih chhiat tum naah a ngai nghal a ni. Pope chuan zilhna pe tur leh Luthera thu ziak chhang turin palai a tir nghal a ni. Pope mitirhte Lutheran a hriat chuan a hma aiin a thin ur a zuala, Pope leh kohhran hruaitu dangte angaihsan loh zia a lo hrilh a, hei hian Pope pawh a ti thinur zual sauh a ni. Pope in Rome kal turin a ti a, Saxon lal Fredericka, Luthera tantu chuan Rome a kal lova, Augsberg khua Pope aiawh Cardinal Cagetana hmu turin a dilsaka Pope-in a remti ta a ni.

ROHLU

Cardinal Cagetana nen an in biakna hian Pope nena an inkar a tihla ta zawk a, Luthera chuan kohhran khawmpui a sawi atan rawtna a siam ta zawk a. Pope chuan Luthera chu kohhran atanga hnawhchhuah a duh tawh a, mahse, Luthera tan tlat tu Fredericka tih lawm a duh avangin zai a dawh hram hram a ni. Leipzig khua a thusawi thiam tak, Theology zirtirtu leh Pope lam tang John Eck-a an tih nen chuan 1519 July thlah inhnialna ropui nasa tak an nei a, hemi tum hian Luthera chuan a thil hmuh dan kimchang takin a puangchhuak ta a ni. He tih lai hian Pope leh kohhran chu thil tisual theilo leh kalsual thei lova an ngaih lai a ni a, ani erawh chuan Pope a kalsual thei, khawmpui rorel a diklo thei bawk, kohhran pawh a kal dik lo thei bawk a ni ti a Wycliff-a te, John Huss a ten an lo sawi chu a pawm tlat tih an lo hre ta a ni. Tin, Luthera chuan Pope leh kohhran chu a sawisel na tial tial a, a sawiselna chu lehkha in a sem ur ur thin a ni. Kum 1520-ah Pope thupek (Bull) a chhuak a, Luthera thu ziak zawng zawng hal tur a ni a ti. Luthera chu a thu ziakte inlamlet leh nan thla hnih chhung hun an pe a, Pope thupek chu tumah in an puangzar duh lova, thla thum lai a ral hnu chuan Bishop pathum chuan Pope thupek chu an chhuah ta hrama, chu chu Lutheran October 10, 1520 ah a lo hmu a, Pope thupek chu chhan a tum lova, a hmuh ni la la in vantlang hmuhah a hal tir ur ur mai a, chutia an ti ngam ta mai chuan mipui te rilru ah nasa takin hna a thawk a, 1521 January ah kohhran atanga hnawhchhuah a ni ta a, Pope nen a inthen ta a ni. Luthera chuan German mithiam(Nobles) leh lalho a chawk thova, Rome lama sum tam tak pek luh hi tihtawp a tul, German hnam rorui Rome lakah a chhuak tur a ni tiin lalho leh mithiamte a thurual pui a hei hi a chak phah em em a ni. Vantlang tana lehkha a ziakah chuan milem awmzia nei tak tak a chuantir teuh mai a; Isuan a zirtirte ke a sil lai leh a ep chiahah Pope in a ke mite a fawh tir laite, Isuan Kross a put lai lem leh miten Pope an zawn lai lem a chuang bawk. Isuan temple a tangka thleng tute a hnawhchhuah lai leh Pope ngaihdamna lehkha zuara tangka tam tak a thutpui lai lem te a chuanga 7

ROHLU

Kum 1529-ah Spires hmunah rorelna an neia, Lalber Charles V hovin he rorelna hi neih a ni. Lalber chuan kohhran buai tih reh a duh a, Lalpa zanriah Sacrament hi a awm ngaiin tumahin tih buai loh nise, Krista Taksa phat apiang chu kan dawh tawh lovang tiin Lalin thu a titlu ta mai a, hei hi Luthera te, Zwingli-a te dona a ni.Luthera tantu mipui ten an pawm thei ta lova an rawn hnial kalh ta a, heta lal thu hnial tute ho hi Protestant(Hnialkalhtu) tiin an vuah ta a, hei hi Protestant hming a lo intanna chu a ni ta a ni. Kum 1530-ah Augsberg khuaah rorelna an nei zui a, Melonehthon-an thurin puantur a duan chhuah chu a phawrh a, inkhawm ho chuan an pawm ta a, hei hi Augsberg Thurin tiin an vuah a, Luthera kohhran thurin a lo ni ta zel a ni. Luthera ho chuan kohhran siam that tumin an bei a, Roman kohhran pawnah Protestant an lo nita zawk a, 1535-ah puithiam hran neiin an nemnghet ve ta a, a hrang hlakin Roman kohhran atangin
8

ROHLU Chutiang milem awmze nei fe fe tam tak German tawngin a theh darh chuai chuai mai a ni. Hei hian German mipui ati lungrual a ni. Luthera chu kohhran atanga hnawhchhuah a nih tak avangin buaina a in mun thuk sawt hle a. Kohhran buaina chinfel tumin Emperor Charles V (1500-1558) chuan Worm khuaah rorel pawl Diet an tih chu a ko ta a, Luthera chu a thuziak a sut theih leh theih loh zawh a ni a, a sut thei lova, thiam loh an chan tir ta a, tichuan Wartburg khuaah a biru ta rih a ni. Heta a bihruk chhung hian Thuthlung thar bu German tawngin a let linga, thlariat lai a birua lehkha a ziak bawka a tul thin hle a ni. A thian hnaivai leh thawhpuite chu Molanehthona te, Karlstarta te, Puithiam Twingly te an ni. Karlstarta chuan 1521 Krismas ah Pathian thuama incheiin Sacrament hmasa ber chu a theh ta a, chhang leh Uaiin chu mipuite hnenah a peta a ni. Tun hmaa puithiamin nupui neih an awihloh thin kha 1522 ah nupui a nei ta bawk a. Hei hian Protestant an nih tawh zia a tilang hle a ni.

ROHLU Feb.16 1546-ah kum 63 mi niin Luthera chu kohhran siam thatna atan a thawh rimna zawng zawng chawlh sanin, huaisen taka a rawng a bawl thin a Lalpa hnenah chatuan atan (Issue lehah chhun zawm a ni ang) Aizawl Local Biak In sak hnatlangah Lalpa hmel a lang:

Rev.C.Zalianthanga Dt.27. 7. 2009 Thawhtan ni khan Aizawl Local chuan Edenthar Biak In sakna-ah leivung ruh chhuah tur a awm avangin hnatlang koh a ni a. Hei hi a thawh ngawr ngawr lam ngawt ni lovin, kohhran hote in pumkhatna leh in pawl hona that zia lantirna leh thawh hona-ah kan hlim tlan zelna atan beiseia tih a nih angin, Pathian hnena kan duhna kan thlen Lalpan a tihlawhtlinga a ropui hle mai. He hnatlang hian ropui leh danglam riauna a nei. Hnatlang thawk chhuak zawng zawng kan vaiin 43 kan ni a. Senior nu hoten Galary chung fianrialah nilengin tawngtai nan hun an lo hmanga, an tawngtaina rah pawh chawp leh chilhin kan dawng nghal a ni. Nufel eisiam thiam rual ten sawh chiar lam an lo buaipui bawka ei hma hauh in rilruin kan tlai sa a ni. Kohhran upa hoten kum lamah senior tak tak ni mahse, a thawkah hma an hruaia, thalaite an taimakna piahlamah taimakna rilru nasa takin a siama, tumah awm awl an awm lo (Kei tih loh chu). An hna ah an taima mai ni lovin an hlima, Lalpa fakna tur Biak in sa kan ni tih ah an chiang hlawm hle a ni. Dar 2:00 PM-ah Ei rawngbawltu ten tui taka an siam ar sawhchiar kan han ei hova, zan riah ei peih mumal kan awmlo ni awm a ni. Tichuan Edenthar Biak in sak chu a chhuat plaster leh a chung ceiling, a kawngkhar pui siam leh tukverh darthlalang vuah te hmabak a ni a, a hmel a mawiin a sakdanah mit a la hle a, Loan la lo, sum pawh puk lova, Biak in kan sa thei hi a hmutu ten mak an ti a, thildang a ni lo Pathian hnathawh liau liau a ni e. Lalpa hnenah
9

ROHLU Local News: Aizawl:- Aizawl local te hian Pathian tanpuina in Edenthar Biak in an sak mek chu chawl lovin an la chhunzawm zela, hnatlang te kohin tan an la nasa hle. Biak in sak hi felfai taka Pathianin tha atih ang ngeia zawh fel a nih theih nan kohhran mipui te tawngtaina nena Pathian dawra, thilpekah te keimahnia Pathianin hna a thawh dan ang zela thahnem ngai taka tan la tlang theuh turin kanin ngen a ni. AWY te pawh an hlim tlang hle a, tunah hian Kohhranpui-in rem a tihpui chuan Zaipawla hmasawnna thar an neih theih nan Tonic Solfa zirna Camp neih an tum meka, tluang taka camp hi an neih theih nan duhsakna kan hlan a ni. AWY te hian Inrinni zan apiangin Biak in ah tlaivara tawngtaina an nei ziah thin a ni. NPSS te pawh an zirtirtu leh naupangte an hlimtlang hle a, Deptt chhunga naupang an School zirnaa harsatna neite tan Special Class August ni 9 atang khian(Inrinni apiangin) buatsaih an tum a. Special class an buatsaih tur hi kohhran chhunga naupang zirna lama harsatna nei ten hma an sawn phah ngei theih nan nu leh pa te mahni fa te kaltir theuh tur leh lo ngaihven turin an sawmin an ngen a ni.
Lawngtlai Local:- Lawngtlai Local te hi Aizawl atang Dt.31.7.09 Zirtawp ni khan Kohhran hmeichhe aiawh mi pathum Pi. Lalzabangi, Pi Lalrinpuii leh Pi B-tei te chuan Circuit hmingin an va tlawha, hun hlimawm tak a va hmang a ni. Lawngtlaiah kohhran ho ten an lo lawm hle a, hmeichhia te rawngbawlna, fai tham, lawmbawm, talent, ni hnih tha chungchang leh sumphut leh target hrang hrang chanchinte an va zirtira. Circuit hmeichhia a tel turte thlan fel puiin an lawm tlang hle a Dt. 3.8.09 Lawngtlai Local te hian tunah hian Camping nei turin an khan tluang takin an lo let leh a ni. inbuatsaih mek a, camping hlawhtling tak an neih theihna turin kohhran mipui ten i tawngtai pui theuh ang u.
10

ROHLU
Champhai Local : Champhai Local te hian July ni 26- 2nd Augt. chhung khan Biak inah Crusade Evan.Lalthanzuala hovin an neia, ni 27-28 July khan Kohhran chhunga Deptt hrang hranga hruaitu te

pualin in tuaitharna hun an hmang bawk a ni.Mi 40 vel an tel thei a, Champhai Local te hian October thlaa Camping nei turin rua hmanna an nei mek bawk a ni. Champhai WY te hian DWY inkhawmpui a mi tur hla te zir tan tawh in, Wy member awmna ah home visit Aug. ni 6 atang khan nei tanin ruahman dan chuan Aug.ni 21ah akharna biak in-ah neih an tum a ni. Tin, Champhai WY te hian August ni 22 ah Intihhlimna, sport leh item chi hrang hrang hmanga neih an tuma, chawhlui an kil ho nghal bawk ang. Champhai local te hian WY member zinga mi mipahnih Zairemmawia leh Vanlalhluta te chu Keybord zirturin an thlanga, heng mi te hian tun thla atang khan zirna hi an tan nghal a ni.Champhai Circuit te hian DWY inkhawmpuia ei leh i senso a tana hman tur tuakin lehkhaipte semin tan ala nasa hle niin thu kan dawng bawk. Zokhawthar Local te pawn Oct.a DWY inhkawnpui an thlen turah inbuatsaihna an kal puive mek bawka, tuizem tharte

Kolasib Local :- Dt. 2.8.09, Sunday ni khan Kolasib local WY te chuan an din cham (Rising day) vawi li-na an hmanga, Fellowship hlimawm tak an hmanga, tlaiah chawhlui kil hona te an neia,an hlim tlang hle. Hei chen Lalpan a kaihhruaina-ah kan lawmpui takzeta, an kal zelnaah Lalpa malsawmna thar an dawn zel theih nan kan duhsakna sangber kan hlan a ni. Kolasib Local WYte Lalpan malsawm zel rawh se. Kolasib circuit te hi Rev.C.Zalianthanga DS chuan a zu tlawha, Augt ni 1 khan Aizawl chhuahsanin Kolasib circuit kohhran ho zingah hun hlimawm tak a hman hnuah Dt.4 Augt. khan tluang takin Aizawl a lo thleng leh a ni.
11

Pathian Lehkhabu Thianghlim (Holy Bible) Chhun zawmna: Rev.Dr Chalhnuna July thla khan Bible Soceity tana thilpek chungchangah Aizawla kan Upate an harh thar thu kan han ziak tawh a. Tunah chuan Bible society awm hmaa Bible an lo lehlin tawh te chanchin tawi te tein i han sawi teh ang. A reng reng-ah, Circuit Preacher te, thuhriltu tan te, Bible ngainatute tan chuan Bible lo pian chhuah dan chanchin kan hriat a ngai a. Bible ziak nana an hman kan hriatte chu hengte hi an ni. 1. Lung mam: Lung hi mam takin an siam a, thir zumin an ker thin(Job. 19:23,24). lung phekah pawh, (Hab.2:2). 2.Thing phek Hmanlai leh zualah chuan lung hi mam takin an siam a, thir zumin an ker thin a. Lung phekah te, lei rawh chan pangah te, thing phekah te an ziak thin a, (Job.19:23,24; Jos.8:32; Deut.27:27; Is.30:8; Hab.2:2; Ezk.4: 1). 3. Phairuang Hlai nemah: Phairuang hlai nema ziak lehkhabu hi phairuang hming chawiin Papyrus an ti a. Aigupta lui Nile leh Babulon lui Euphrates lui kama phairuang an hmang tangkai em em thin. Phairuang hlai nem hi sei takin an zawm a, an zial a, chuvangin zial bu (papyrus scoll) an ti thin. Lehkhabu lendan azirin an char zawm sei mai thin a, Matthaia ziak nan chuan Ft.30 vela sei a ngai ang. Lal Isua chhiar pawh kha lehkhabu zial a ni. 4.Savun lehkha(parchment) : Ram leh hnamin nasa taka hma an sawn hnu Lal Isua leh Paula te hunah pawh Phairuang hlai nem leh Savun lehkhabu te hi an hman ber a la ni; (2 Tim.4:13). Savun lehkha hi phairuang hlai nem ai chuan a tlo va, a rintlak zawk a ni. 5. Baibul: (Bible) hi Grik tawng Biblion tih atanga lak a ni a, lehkhabu tihna mai a ni. Tunah erawh chuan Kristian sakhaw lehkhabu atan bik hman a ni ta. 5. Samariho Bible chu Mosia Dan Bu 5 te hi a ni a. Manesea khan Samari mi nupuiah a neih khan a tlanpui a, chu lehkhabu bawk chu Samarihoten an zui ta a. Zawlnei leh bu dang an pawm belh lo. Hei hi BC 685 a ni a. Bible chungchanga inthenna hmasa ber a ni.
12

ROHLU

6. Bible lehlinna Hmasa te: a) Hebrai Bible chu Thuthlung Hlui kan tih hi a ni a. Hebrai tawnga ziak a ni. An Bible chu chi thumin an then a, Hetiangin:- 1)Dan Bu (Torah an ti) 2) Zawlneite (Nebim an ti) 3) Thu ziakte ( Kethubim an ti) b) Septuagint (LXX) Hei hi Hebrai Grik tawnga lehlinna a ni a BC 250 khan lehlin a ni. He lehkhabu hi Juda mi ni si, Judate tawng Hebrai chhiar thiam lo Aigupta leh Babulon leh Israel ram pawna mite tana lehlin a ni a. Hnam tin aiawh palai 72 lehlin a nih avangin a bu hmingah sawmsarih tihin septuagint an vuah a, Roman number-in lxx tiin an ziak bawk thin. Hebrai Bible aiin lehkhabu an dah lut tam a, Thuthlung Hlui apogrypha pawh an dah lut. A vaiin Bu 53 an ni. 7. Vulgate: Hei hi Hebrai Bible kha Latin tawnga lehlinna a ni a. Setuagint atanga lehlin a nih avangin a chhunga thu awmte pawh setuagint ang bawk a ni. A.D. 325 vel khan Bethlehem khuaah Jeroman a letling nia sawi a ni. Thuthlung Thar Bu 27 nen bu 73 a chuang. 8. Kohhran Inthenna Hmasa: Kum AD 1050 khan khawchhak kohhran leh khawthlang kohhran tiin an inthen a. Khawthlang Kohhran hmunpui chu Rom a ni a, an Kohhran hmingah Roman Catholic a ni a. Khawchhak Kohhran hmunpui chu Constantinople a ni a, an kohhran hming chu Orthodox kohhran a ni. Roman Catholic Kohhran hotu ber chu pope a ni a, khawchhak hotu ber chu Patriach a ni. Roman Catholic kohhran chu Huapza Kohhran tihna a ni a. Orthodox Kohhran chu Kohhran ziding tihna a ni. 9. Bible Inang lo pathum: Chutia Roman Catholic leh Orthodox Kohhran an lo inthen takah chuan Bible atana an pawm duh zat pawh a lo inang ta lo va, Orthodox kohhran chuan Thuthlung Hlui leh thuthlung Thar a vaiin bu 77 an nei a. Roman Catholic erawh chuan bu 72 an nei a. Protestant Kohhranin kan nei tlem ber a, bu 66 kan nei a. Hei hi Apogrypha kan pawm loh vang a ni. Protestant Bible hi Septuagint beh chhan zela lehlin leh zui a ni. 10.Tyndales Bible: Kum AD 1526-1530 chhung khan he Bible hi lehlin a ni a. Khawchhak Kohhran chuan tawng danga Bible lehlin an khap lo va, Khawthlang lam erawh chuan Pathian Thu a tidal tiin tawng danga lehlin an khap a. Chuvangin, William Tydale-a pawh,
13

ROHLU

ROHLU
Thuthlung Thar leh Dan Bu te a lehlin avangin kal sualah an puh a, an rekhlum ta a. A lehkhabu lehlin chu Tyndales Bible an ti. 11. Authorised Version 1611AD: Kum AD 1534 khan England ram chu Pope thuhnuaiah an awm ta lo va, tichuan lal Henry zarah sakhaw lama zalenna thupekin Bible chu English-in an let ta a. Chu chu kum 1611 kha a ni. Septuagint behchhan zela lehlin a ni a, a tangkai hle. 12.Jerusalem Bible, AD1966: Roman Catholic Kohhran pawh an thangharh ve ta a. Hebrai tawng te, Rom tawng Latin te leh Grik tawng te chauhva Bible neih chu tha tawkin n hre ta lo va, English-in an let ve ta a. A hmingah Jerusalem Bible an ti a, Thuthlung Hlui bu 45 leh Thuthlung Thar bu 27, a vaiin bu 72 an letling. 13. BIBLE SOCIETY,1804: Kan sawi tum tak kan thleng dawn ta . Sawi tam a ngai lo, Bible Society thil tum ber chu Mi tinin mahni tawng pianpui ngeia Bible an chhiar theih ngei nan an bei a ni. Khawvelah hian tawng hrang 6,000 an awm a. Indiaah hian 1652 kan awm. Chung zingah chuan hetiang hi lehlinna dinhmun a ni:Bible Khawvelah India-ah. Bible pum 451 65 Thuthlung Thar 1185 53 Bu mal 843 175 Belh 2479 293. 14. Member nih dan: 1. Chief patron membership Rs.5,000/2. Patron to Chief Patron Rs.4,000/3.Life to Chief Patron Rs.4,500/(Extracted from Aizawl Report April-June 2009)

kan mawh phurhna Johnson. Lalngaisanga.

ROHLU

Mi tin hian kan mize thaber emaw, a chhe ber emaw, hi kan in chhung atanga kan chhawm chhuah ani chawk a, inchhung hian kan chetzia leh rilru leh nungchang achher a, thinlung a rawn ti hawngin chet zia arawn siamin, ngaihtuahna arawn ti harhin, nung chang arawn siam tha emaw, arawn siam sual a ni thin. Kan chhungkua khawsak inrel bawlna dik tawk lo leh tha lo te hi puitling nih hnuah pawh mitin hian chhawm chhoh tawk hi kan nei zela, naupan tet laia kan thil thlir dan leh ngaihdan kan neih hi, kan puitlin hnu thlengin kan vawng reng thin a ni. Zing ni chhuah danin khaw awm dan tur a rawn rel ang hian, puitlingin a than lenpui chu anaupan lai mizia, a thinlung chhunga zung kaih nghet tawh a kha a ni. Nausen chu arawn pian tirh a thawk lak hmasak ber atangin a rawn inzir tana, a rawn hmu fiah thei a, a hmuh leh thilhriat te chu a rawn khawm ta a. Thil a khawl khawm that chuan a thang lian tha a, a khawl khawm that loh erawh chuan athang lian sual mai thin a ni. Hmangaihna lanna inchhung, Pathian hmel lanna inchhung, ngil neihna lanna leh dawh theihna inchhung atang chuan mi hman tlak sakhaw mi, mi thil ti thei tak te an lo chhuak thin. America President J.F. Kennedy a thih hnu khan anau Robert Kennedy chu president tur a ni a. Election a atlin lawm zan chuan zawhna chhan har tak mai Robert Kennedy chuan a thian bul ber te zinga mi hnen atang chuan adawng ta tlat mai a, Bob hei tuhah hian US President i nih tur achiang tawh a, mahse kan duh loh tawphi kan chungah a thleng palh thei a, thi turin i in peih em? a ti a. Robert Kennedy chu a ngawi vang vang a, nakin ah chuan zanin hi inthlan tlin lawmna zan a ni a, thih chung chang sawina hun a ni lo, a lo ti a. A thianpa pawh chu a ngawi zui ve mai a. Thil mak tak erawh chu chu tianga thih thu ngaihtuah duh lo a, asawi pawh sawi peih lo khawpa ngaihtuah ngam lo chu chumi hnu reilo teah misualin an rawn kap hlum ta mai a. Thil rapthlak tak a ni.
15

14

Robert Kennedy athi tih a lo than ve leh mi pakhat lungngai taka kun reng a awm a. Eng vanga lungngaitaka kun reng a awm a, engvanga lung ngai nge anih an han zawh chuan, heti hian a sawi a Robert kennedy that tu hi hmana ka sunday sikul naupang ( Kazirtir) a ni lawk a, khatih hun lai khan a mamawh ber Lal Isua hi lo pe ila hetiang sual lian tak, tual thahna rapthlak, mi satliah pawh ni lo, America president tur ngei mai thah hi ati hauh lo tur a ti a. Thiam lo in ti takin he tualthahna ah hian thui tak amawh ka phur vein ka hria, a ti mawlh mawlh a. Kan Kohhran sunday sikul zirtirtu te hian hetiang hian kan zirtir tawh te leh zirtir mek te chung changah mawh kan la ve ngam a ngem le?. Hetiang tak hian kohhran a hruaitu te leh mimal tin te hian miten nun an neih nan leh an nun kawng a thlemna hrang hrang an tawh theihna lakah hian mawh phurhna kan nei a ni tih hriain, Nu leh pa ten kan inchhung khura kan fa naute kan enkawl danah te fimkhur ila, Sunday sikul zirtirtu kan ni emaw, deptt. hrang hranga hruaitu te, Pastor leh rawngbawltu te hian a khawngaihna rawngbawl hna min thawh tirtu duh dan leh chakna ring chunga thahnem ngai taka a rawngbawlhna kan thawh hi kan mawh phurna a ni tih i hre thar theuh ang u. Biak In 6 Tichhia Nigeria hmar lama buaina chhuakah Islam hovin Kristian Biak in 6 lai an tihchhiatsak leh niin Michelle A.Vu, Christian Post Reporter chuan a sawi. Hel pawl Khawthlang zirna chu sual a ni titu pawl Boko Haram te chuan State 4 chhunga Biak in chu an tichhe ta a ni. Heng Biak in chhia ah hian Baptist Kohhran Baik in Potiskum, Yope state ami phei chu a kang ral vek a ni. He buaina chhuakah hian mi 250 chuang an thi niin sawrkar lam chuan an puang.
16

Mihring tan vawi khat thih ruat a ni a, chumi hnuah rorelna a awm ang, Bible in a ti a. Kan inpeih emaw kan chunga roreltu in hun atih hunah kan nunna hi a la tawp theuh dawn, chumi chu engtin nge kan tawh dawn.

ROHLU

You might also like