Professional Documents
Culture Documents
Abdullah KAHRAMAN*
KADİRŞİNASLIĞIN
EN GÜZEL CEVABI: ŞÜKÜR
34 Şubat 2009
T arihin her dev-
rinde şükür ve
nankörlük in-
sanlar arası ilişkilerde önemli
bir yere sahip olmuştur. Ken-
disine verilen nimetlere ve ya-
ifadesiyle, “İyiliğin karşılığı
ancak iyiliktir.”1
Teşekkürün dindeki
yeri nedir?
disine ondan veririz; kim de
âhiret sevabını isterse, ona da
bundan veririz. Biz şükreden-
leri mükâfatlandıracağız.”4
35
bette onlara önlerinden, ar- bir belâ gelecek olsa, sabreder; rü, evrâd ve zikir; kalbin şükrü
kalarından, sağlarından, sol- bu da onun için hayır olur.”8 kesin iman ve istikâmet; diğer
larından sokulacağım ve sen, azaların şükrü ise düzenli ve
onların çoklarını şükredenler- İnsanlara teşekkür devamlı ibadet ve tâattır. Bu se-
den bulmayacaksın!’ dedi”6. etmenin yolları nelerdir? beple Yüce dinimiz, zikri, şük-
Âyete göre nimetler karşısında rü, fikri de ibadet saymış, bütün
şükretme alışkanlığını kazana- Sevgili Peygamberimiz, bunları namaz ibadeti içerisin-
mayanlar, şeytanın aldatması- Kur’ân’ın mü’minlere emrettiği de toplamıştır. Namaz kılan
na kanıp onun tavrını benim- şükür ve teşekkürün nasıl olma- bir Müslüman bütün azalarıy-
seyenlerdir. Çünkü şeytan da sı gerektiğini hem fiili davranış- la Allah’a şükretmiş sayılır. İn-
Allah’ın kendisine bahşettiği larıyla hem de sözlü ifadeleriy- sanlardan gelen iyiliklere karşı
konumu beğenmeyerek isyan le en güzel şekilde açıklamıştır. ise ayrıca ve uygun şekilde te-
ve nankörlük etmişti. Şükret- Onun bu konudaki öğretici, şekkür etmesi gerekir.
mesini bilmeyenler ve teşekkü- ufuk açıcı ve hikmet dolu hadis-
rü ahlak haline getirmeyenler lerinden bazıları şöyledir: Her nimet sahibine
başkalarının iyilik duyguları- şükretmek gerekir
nı olumsuz yönde etkiledikleri “Allah’a şükretmeyen in-
için ayrıca günahkâr olurlar. sanlara da teşekkür etmez.” Nimeti veren veya iyilik-
“İnsanlara teşekkür etmeyen te bulunan kim olursa olsun,
Şükür nimeti artırır, Allah’a şükretmez.” “Kendisi- mü’minin ve sorumluluk sahibi
nankörlük azaltır ne bir şey verilen kimse imkân her insanın ona uygun şekilde
bulursa karşı iyilikte bulun- teşekkür etmesi gerekir. Son-
Kur’ân, şükrün nimeti artı- sun, bulamazsa iyilikte bulu- suz nimetleri verdiği için Yüce
racağını, nankörlüğün ise ters nanı bu davranışından dola- Allah’ımıza, bizi yetiştirdikleri
etki yapacağını anlatır. İlgi- yı övsün. Zira övgüde bulunan için anne-babamıza, eğittikleri
li âyet şöyledir: “Hani Rabbi- teşekkür etmiş, gizleyen de için hocalarımıza, istikâmetten
niz şöyle duyurmuştu: ‘Andol- nankörlük etmiş olur.” “Ken- ayrılmadıkları ve terbiye kural-
sun eğer şükrederseniz elbette disine iyilik yapılan kimse, iyi- larına riayet ettikleri için ço-
size nimetimi artırırım. Eğer liği yapana, ‘Allah seni hayır- cuklarımıza ve talebelerimize…
nankörlük ederseniz, hiç şüp- la mükâfatlandırsın.’ derse teşekkür borcumuz olduğunu
hesiz azabım çok şiddetlidir.”7. çok büyük övgüde bulunmuş unutmamalıyız. Bazı durumlar-
Allah-kul arası ilişkiler açısın- olur.”9 da usûlünce ve üslûbuna uygun
dan bakıldığında nankörlerin yapılan bir teşekkürün pek çok
günün birinde mutlaka Allah’ın Her organın bir şükrü maddî karşılıktan daha makbul
nimetlerinden mahrum kala- vardır olduğunu da aklımızdan çıkar-
cakları söylenebilir. İnsanlara mayalım ve bu bilgilerle amel-
teşekkür edemeyenler ise ken- Dilin şükrü, nimet vereni de yarışalım.
dilerine yapılacak daha nice sözlü olarak anmak ve övmek-
iyiliğin yolunu kesmiş olurlar. tir. Kalbin şükrü, açık ve gizli
Sevgili Peygamberimiz bakın bütün nimetleri vereni kalbin- Dipnot
ne buyurur: “Mü’minin duru- den geçirmek, tasdik ve takdir
* Doç. Dr.
mu gıpta ve hayranlığa değer. etmekle olur. Diğer organlarla
1 55/Rahmân, 60.
Çünkü her hali onun hakkın- şükür ise, her birini yaratıldı- 2 2/Bakara, 172.
da hayır sebebidir. Böylesi bir ğı gaye için kullanmakla ve on- 3 2/Bakara, 152.
4 3/Âl-i İmrân, 145.
özellik sadece mü’minde var- lara mahsus kulluk görevlerini 5 31/Lokmân, 12.
6 7/A’râf, 16-17.
dır: Sevinecek olsa, şükreder; yapmakla gerçekleşir. Bazı İs- 7 14/İbrâhîm, 7.
bu onun için hayır olur. Başına lam âlimlerine göre dilin şük- 8 Müslim, Zühd, 64.
9 Tâc, V, 68-69.
36 Şubat 2009