Endstri Mhendisliine Giri

Tipik Endstri Mhendislii Faaliyetleri

A. rn ve hizmete ilikin

1. nerilen rn veya hizmeti analiz et. a. Karl olup olmadn belirle. b. Mevcut retim hattna uygun mu? c. En iyi rn dizaynn belirle. d. En iyi malzemeyi belirle. 2. Srekli olarak mevcut rn ve hizmeti gelitirmeye al. 3. rn veya hizmetin datmna ilikin analizleri yap.
2

Tipik Endstri Mhendislii Faaliyetleri

B. Srece ilikin 1. En iyi retim sreci ve metodunu belirle. 2. Ekipman seimi, otomasyon derecesinin tespiti, robot kullanm vs. 3. En iyi ilem srasn tespit et, montaj hattn dengele. 4. En iyi ekipman yerleimini belirle. 5. En iyi malzeme ak ve malzeme tama srelerini belirle. 6. En iyi malzeme temin organizasyonunu belirle. 7. yeri tasarla. 8. Depolama yeri tasarla.
3

Tipik Endstri Mhendislii Faaliyetleri

C. retim ve lemlere likin 1. Faaliyet dzeyinin tespiti (ka birim satlacak) 2. Kapasite ve kaynak kstlarnn analizi 3. lem planlamasnn yaplmas a. Tesis dzenleme ve malzeme tama b. ret-satn al kararlarnn verilmesi c. retim oran ya da hznn belirlenmesi d. Ana retim planlarnn hazrlanmas e. Malzeme ihtiya planlarnn yaplmas 4. Envanter analizlerinin yaplmas a. Hammadde envanterlerinin tespiti b. Ara rn (WIP) tespiti
4

Tipik Endstri Mhendislii Faaliyetleri

c. Nihai rn stounun tespiti d. ok seviyeli stok analizlerinin yaplmas e. JIT sisteminin dikkate alnmas 5. lem programlamasnn yaplmas a. Kaynak tahsisi yap b. Montaj ilemlerini programla c. Bileen retimini programla d. Program gzden geirme ve gncelletirme ilemlerini dizayn et. 6. retim, envanter ve igcnn ezamanl dzenlenmesi
5

Tipik Endstri Mhendislii Faaliyetleri

7. Kalite kontrol sistemi ve muayene ilemlerinin dizayn 8. Metod gelitirme ve i basitletirme almalarnn yaplmas D. Personele likin 1. i seimi, testi ve eitimi ilemlerinin dizayn 2. deerlendirme ve cret tevik sistemlerinin dizayn 3. Gvenlik ilemlerinin dizayn 4. dizayn iin insan mhendislii prensiplerinin uygulanmas
6

Tipik Endstri Mhendislii Faaliyetleri

5. Farkl gemi ve mesleki zelliklere sahip insanlarn abalarn koordine etmek 6. i gruplaryla ilgilenen i ilikilerinin esaslarn uygulamak E. Kontrole likin 1. standartlarn gelitirmek 2. lem kontrol iin anlaml etkinlik lmlerinin dizayn 3. lem verisinin analizi ve sonularn yorumu iin metod ve yntemin dizayn 4. lem ynetimi ve kontrol iin dzeltici eylem plannn belirlenmesi
7

Tipik Endstri Mhendislii Faaliyetleri

5. Sonular ve neriler hakknda st ynetime bilgi sunulmas 6. En iyi ynetim bilgi sisteminin belirlenmesi F. Finansman ve Maliyete likin 1. Bteleme sisteminin dizayn edilmesi 2. Alternatif ekonomik kararlarn deerlendirilmesi 3. Deer mhendislii almalarnn yaplmas 4. Para ak ilemlerinin dizayn edilmesi ve yrtlmesi 5. Anlaml maliyet azaltma programlarnn dizayn edilmesi
8

Tipik Endstri Mhendislii Faaliyetleri

G. Planlamaya likin 1. Aadaki almalara katl a) Uzun dnem planlama b) Byme kararlar ve kapasite analizi c) Tesis yer seimi d) Yeni rn hatlar 2. Firmann rgtsel almalarna katl H. Analizlere likin 1. Sistemi analiz et ve model, kur 2. alan problemi aka ifade et 3. Uygun zm metodlar aratr 4. Temel zm metodolojisini uygula
9

Tipik Endstri Mhendislii Faaliyetleri

5. Karmak problemler iin uzman ihtiyacn belirle 6. Model ve zm yntemine dair tm varsaymlar gzden geir 7. Orijinal problem ve ilgili varsaymlar asndan zm sonularn yorumla 8. Uygulanabildii kadar saysal karar verme teknikleri zerinde dur 9. zerinde allan sistemin dinamik yapsn tan ve bu zellii nerilen zmlere dahil et
10

Tipik Endstri Mhendislii Faaliyetleri

I. Dizaynla lgili 1. Aadakiler iin sistemi optimal bir ekilde dizayn et a) Bilgi ilem ve kontrol b) lem planlama ve kontrol c) zel i aktiviteleri d) rnlerin depolama ve datm e) nsan, rn ve malzemenin tanmas f) Finansman ve bte kontrol 2. Sistem bileenlerinin karlkl etkileimlerini tan ve sistemin tek bir paras yerine btnn performansn optimize etmeye al.

11

Aktivitelerin Uygulanmas
bir kiinin bu saylan aktiviteleri gerekletirmesi dnlemez. Endstri mhendislii eitimi aslnda, bu aktivitelerin oundaki temel prensipleri vermek iin dizayn edilmitir. Bir Endstri mhendisi bu konularn sadece bir blmnde uzmanlaabilir. Endstri mhendislii departman da, bu aktivitelerin gerekletirilmesinde her bir endstri mhendisinin eforlarn koordine edecektir. Bu saylan aktiviteler bir firmann endstri mhendislii departman tarafndan her zaman gerekletirilmez. Farkl firmalarda endstri mhendisleri tarafndan gerekletirilen aktiviteler asndan nemli farkllklar vardr. Ayrca firmalar arasnda endstri mhendislii fonksiyonlarnn toplam organizasyon yaps ierisinde nereye konulaca konusunda da farkllklar vardr.
Tek
12

Organizasyon
Tipik

olarak endstri mhendislii departman, operasyonlardan sorumlu mdre rapor reten bir fonksiyon stlenir. Aada bu tip bir organizasyon dzenlemesi yer almaktadr.
Genel Mdr

Mdr (Pazarlama)

Mdr (Finans)

Mdr (Operasyon)

Mdr (Mhendislik)

Mdr (Dier)

Endstri Mhendislii

Fabrika

Kalite Kontrol

Satn Alma

ef (Atelye 1)

ef (Atelye 2)

Bakm
13

Byk organizasyonlarda Endstri Mhendisliinin Yaps

ok kk endstri mhendislii departmanlar iin i

yap problem deildir. Daha byk blmler ise, resmi bir yap ierisinde organize olmaldr. Endstri mhendislii departmannn i yaps, organizasyonel dizaynn temel prensiplerine uygun bir ekilde dizayn edilmelidir. Endstri mhendislii misyonunu gerekletirmek iin gerekli aktiviteler mantksal bir gruplama ierisinde analiz edilmelidir. Aada bu tip bir organizasyonel yap verilmitir.

14

Endstri Mhendislii Blm

standartlar ve metodlar Sre ve rn Personel ve cret programlar Planlama ve kontrol sistemleri Finansman ve maliyet sistemleri Sermaya bteleme Mhendislik ekonomisi almalar Maliyet azaltma programlar Maliyet tahmin ilemleri Bilgi sistemleri Analizler

lm Performans rating Hareket etd lemler analizi Deer mhendislii

Grup teknoloji
rn dizayn Malzeme seimi lem sralama Ekipman seimi Malzeme tama Tesis yerleimi yeri dizayn Montaj hatt dengeleme Otomasyon

Personel seimi ve yerletirme

Personel eitimi cret tevikleri

Tahmin
lem planlama Stok analizleri MRP lem programlama Kalite kontrol Durum ve geliim raporlama

Ynetim bilgi ihtiyalar

malat veri taban Raporlarn dizayn Veri analizleri Geri besleme Karar destek sistemleri Bilgisayar ve iletiim alar

Model kurma
Benzetim statiksel analizler Kaynak tahsis Dinamik sistem davran analizleri Yapay zeka

deerlendirme
i ilikileri Gvenlik programlar Kalite emberleri

Dzeltici eylem

15

Sistem
Belirli bir amac gerekletirmek iin bir araya

gelen ve birbirleriyle iliki halinde olan komponentlerin bir setidir. Komponentler; sistemi oluturan bireysel paralar veya elemanlardr. liki; komponentler arasndaki sebep sonu mnasebetidir. Ama; Sistemin retmeye alt istenen sonutur.
16

Sistem snflandrmalar
Doal ve nsan yaps (yapay) Sistem

Statik ve Dinamik Sistem

Fiziksel ve Soyut Sistem Ak ve Kapal Sistem

17

Doal/nsan Yaps Sistem

Tabiatn kendi ileyiinin bir sonucu olarak

ortaya kan sistemler doal sistemlerdir. Temeli insan aktivitesine dayanan sistemler insan yaps sistemler olarak adlandrlr. (Nehir ve nehrin zerine yaplan bir kpr gibi)

18

Statik/Dinamik Sistem
Bir yapya sahip, ancak bir aktiviteye sahip

olmayan sistem statik sistemdir. (Nehir zerindeki kpr) Dinamik sistem ise zamanla deien davran gsterir. Bir lkenin ekonomik sistemi

19

Fiziksel/Soyut Sistem
Fiziksel sistem; bileenleri fiziksel olarak var

olan sistemlerdir. Fabrika, bina, ii ve makineleriyle fiziksel bir sistemdir. Soyut sistem ise, bileenleri belli sembollerle ifade edilen sistemlerdir. Fabrikann mimari projesi

20

Ak Sistem
D ortamla iliki ierisinde olan sistemler ak sistem,

hemen hemen hi iliki ierisinde olmayan sistemler kapal sistemlerdir. Ak sistem, evre ile alverii olan, evreden girdi alp, bir sreten geirdikten sonra bunlar kt olarak evreye geri veren sistemdir. Ak sistemlere iyi bir rnek olarak firmalar gsterilebilir. Bir firmann yaamn srdrebilmesi iin en nemli faktr, firma evresindeki deiimlere uyum salamada gsterdii baardr. Firma dnda meydana gelen teknolojik deiiklikler, pazar koullarnn deimesi, yeni tketici davranlar, hepsi uyum gsterilmesi gerek deiikliklerdir.
21

Kapal Sistem
Bir sistem evresine tamamen kapal ise, hi

bir girdisi, kts yoksa kapal sistem olarak adlandrlr. Her ne kadar tamamen kapal bir sistemden sz edilmese de, amalara gre, baz varsaymlarla kapal sistem tanmlamalar yaplabilir. rnein, Afrikann i kesimlerinde uygarlkla hibir balants olmadan yaayan bir kabile ekonomik adan bakldnda kapal bir sistem olarak tanmlanabilir.
22

Sistemlerde Geri Besleme

Btn sistemler belli bir fonksiyonu yerine getirmek

iin vardr. Mesela saat zaman izlemek iin kullanlr. Biz saati kurarz ve onun mekanizmas onu iletir. Ancak zamanla, saatin gsterdii zaman gerek zamandan mekanizmadan kaynaklanan problemlerden dolay farkl olabilir. Dolaysyla bir ak dng (open loop) sistemi sz konusudur. nk saatin mekanizasyonu zerinde bir modifikasyon veya bir self kontrol imkan yoktur. Aada bir ak dng sistemi ve onun tipik zellikleri gsterilmektedir.
23

Input

Output

Sistem Prosesi
AIK DNG SSTEM

Sistem kendi performansndan habersizdir

Gemi olaylarn, gelecek olaylar zerinde etkisi yoktur

Bir self-kontrol veya modifikasyon sz konusu deildir Output = f(Input), ancak Input f(Output)

rnek; Tost makinesi yeterli kzarkl lemeyen Saat Self-kontrol olmayan Srcsz otomobil

24

Kapal Dng Sistemi

Karlatmz ou sistemler ise, kendi performansn kontrol edip ayarlayabilen sistemlerdir. Bunlar Kapal-Dng (Cloosedloop) sistemlerdir. Sistem kendi rettii ktya(output) gre, kendi performans zerinde kontrol ve ayarlama yapma imkanna sahiptir. Aada bir kapal-dng sistemi ve onun tipik zellikleri verilmitir.

25

Input

Output

Sistem Prosesi
Feedback KAPALI DNG SSTEM

Sistem kendi performansndan haberdardr ve ondan

etkilenir. Gemi olaylarn sonucu, gelecek olaylar etkiler. Sistem self-kontrol yaparak, gerekli dzeltmeleri gerekletirir. Output = f(Input) ve Input = f(Output) rnek; Tost makinesi istenen kzarkl ayarlanabilen Saat Self-kontrol olan Srcl otomobil
26

Geri Besleme
ki sistem arasndaki tek fark Feedback

dngsdr. Feedback; sistemin performans (output) zerindeki datalar toplayp, istenen ve gerekleen performanslar mukayese edip, gerekli dzenleme ve modifikasyonlar (corrective action) belirleyerek sisteme tekrar girdi (input) olarak veren bir mekanizmadr.

27

Geri Besleme
Feedbacki bir retim prosesi iin dnrsek; zaman

iinde istenen kty (output) salayacak bir retim plan hazrlyoruz. Sonra bu plan uygulamaya koyuyoruz. Ksa bir zaman sonra (mesela 1 hafta) gerekleen kt ile istenen kty (retim plann) kyaslyoruz. Eer fark kabul edilebilir bir seviyede ise sistem zerinde herhangi bir deiiklik (corrective action) yapmyoruz. Eer fark kabul edilemez bir seviyede ise, sistemin bir sonraki almasndan nce gerekli dzeltmeleri yapp, tekrar sisteme girdi (input) olarak veriyoruz.
28

retim Sistemi iin Geri Besleme Kontrol Sistemi

Malzeme Girdileri retim plann hazrla Malzemeler gc Sermaye Enerji Tehizat Karar Sreci Miktar alma sresi Darda retim Fazla mesai vs. Kararlar retim Sreci ktlar

Bilgi Girdileri Mteri Siparileri Ekonomik Gstergeler Fiyatlar

= Dzeltici Faaliyet Belirle

Planla Karlatrlan Sonular

Gerek sonularn geri beslemesi

29