1

SISTEM EJAAN JAWI

YANG DISEMPURNAKAN
KAEDAH
DEWAN BAHASA DAN
PUSTAKA
2

Disampaikan Oleh:

Sabariah Haji Bahrun

Pensyarah
Institut Perguruan Kent, Tuaran, Sabah
B.A (HONS) SYARIAH ( U. M 1989)
M.A PENDIDIKAN ISLAM U. M (DLM PENGAJIAN) 2007

PENGENALAN

KAWASAN TULISAN JAWI

SUMATRA hingga TERNATE

CHAMPA hingga KE JAWA

KEGUNAAN TULISAN JAWI

SURAT-MENYURAT RASMI KERAJAAN

SURAT KEBENARAN KERAJAAN
PENULISAN KARYA

SURAT SULTAN BANJAR

UNDANG-UNDANG LAUT MELAKA

SEJARAH
MELAYU

HIKAYAT SERI
RAMA

UJI
KENDIRI
10

TRANSKRIP KE JAWI

11

12

13

KENAL
HURUF

14

Tulisan, Abjad dan Huruf Jawi

* Tulisan jawi ditulis dan dibaca dari kanan ke kiri
(seperti sistem Bahasa Arab).
* Ia tidak mempunyai huruf besar atau huruf kecil
seperti rumi.
* Perubahan bentuk huruf akan berlaku bagi huruf
tertentu apabila dirangkaikan dengan huruf yang
lain dalam sesuatu perkataan.
15

ABJAD JAWI

16

HURUF ARAB

HURUF GUBALAN MELAYU

HURUF JAWI

17

Huruf Jawi dan padanan rumi

d
z (dh)
r
z
s
sy
s
d
t

a
b
t
t/h
s (th)
j
c
h
kh

18

Huruf Jawi dan padanan rumi

m
n

w,u,o
v
h
k, ()
y, i, e
e
ny

z
Awal-a, i, u
Akhir-k
gh
ng
f
p
K, q,
k
g

19

20


.
37.

21

HURUF FA DAN PA

22

MENULIS
JAWI
23

24

25

26

27

 .
- A

- B



( )

- C

28

HURUF TIDAK BERSAMBUNG DI AKHIR

29

= ( ) a,e,i,o,u

bi

be

bu

bo

be

ba

30

31

32

HURUF BERSAMBUNG

33

HURUF BERSAMBUNG

34

KAEDAH EJAAN
JAWI
35

36

EJAAN LAZIM

37

EJAAN LAZIM

HURUF SAKSI / VOKAL

38

EJAAN JAWI

39

EJAAN JAWI

40

EJAAN JAWI

41

SUKU

KATA

42

ta

ti

te

te

tu

to

43

SUKU KATA TERBUKA

44

))
()
45

 .
.
i

()i e
u

()u o
46

SUKU KATA TERTUTUP

47

 : +

48

=
=
=
=

=
=
=
=

SUKU KATA TERBUKA - TERTUTUP

49

 + ()

37

50

PERKATAN

51

SATU BUNYI

52


( )

( )

() .

32 () () .
53

Dan, kecuali kata yang pinjaman Bahasa

Arab yang sedia mengandungi huruf alif:

54

DUA BUNYI

55

TIGA BUNYI

56

( )a
.

30

57

58

EJAAN
TRADISI
59

60

KAEDAH BARIS

61

PERKATAAN KHAS

62

63

u ,i ,a

: = / = / =

10

64

: ( )

: = / = / =

65

EJAAN
MENGIKUT
HUKUM
66

( ) e
()
67

DARLUNG
:

68

( )

69

HUKUM DARLUNG

70

HUKUM LUAR DARLUNG

71

 : +

( )

12 ( )
( )

72

: = / =

HUKUM LUAR DARLUNG

73

ka ga ka .ga

ka ga.
: = / =

:
74

HUKUM KA - GA

75

 "

HUKUM RA-MA

" "
( ).

31

76

HUKUM RA-MA

77

HUKUM HA

Ha

78

HUKUM A-HA
A - Ha

79

80

DIFTONG


81


- au
- ai

- oi

( ai - au - ) oi -
.

11

82

BUNYI DIFTONG

83

/ai/

/au/
/oi/
84

EJAAN
LAMPAU
HUKUM
85

EJAAN LAMPAU HUKUM

LAMPAU HUKUM LUAR DARLUNG

86

Lampau Hukum Luar Darlung

: -

:---

87

HUKUM LAMPAU KA - GA

88

89

 ( )

pentas

tendas

buai

puas

pantas
tandas
buaya
puasa

() .

12

90

biru

sisi
kuku

biro

sesi
koko

.
.

13

91

 ()

merekah

markah

sambilan

sembilan

14

92

PENGGUNAAN
HURUF
HAMZAH
()
93

94

Masalah

Tahniah

Malaikat

()
.
-

15

95

Aur

Pais

()
() .

15

96

setiausaha

pancaindera

iaitu

() ( )
.

16

97

() ( )

Hamzah Tunggal
:

) (

98

HURUF HAMZAH
HAMZAH TUNGGAL

99

wuduk

imlak

ikhfak

anbia

()
.

17

100

( )

101

 ( )

+
+
+

() ( )
( )
) ) ( di - ) ( se - .( ke -

18

102

Islam

eh

e-dagang

() ( )
.

( ) .e

19

103

EJAAN PINJAMAN
DAN SERAPAN
BAHASA ARAB
BAHASA INGGERIS
104

.
.
40
105

BUNYI GLOTAL MELAYU

106

107

108

20

109

21

110

BUNYI GLOTAL ARAB

111

HURUF QAF DAN KAF

112

batalion
kapitalis

subsidi
virus

22

113

teks

volt

BUNYI GLOTAL INGGERIS

114

115

MENGEJA
KATA
SERAPAN
116

DARI BAHASA ARAB

117

DARI BAHASA ARAB

118

DARI BAHASA INGGERIS

119

DARI BAHASA INGGERIS

120

DARI BAHASA INGGERIS

121

Huruf
Metode

Nasionalisme

Mekanisme

122

KAEDAH
PELENGKAP
EJAAN
123

KATA GABUNG

124

KATA GABUNG

125

Kata gabung
Huruf alif kata dasar yang bermula dengan vokal
[a] apabila menerima awalan yang tersebut adalah
dikekalkan, tidak diganti dengan huruf hamzah.
Contoh:

Praanggap

Praakhir

126

bijak pandai

aman damai

buah hati

bulan madu

/
.

23

127


/
jawatankuasa

tanggungjawab

/
.

24

128

KATA GANDA / KATA ULANG

129

/
-
-
-
-

( ).

/
( .) -

25

130

KATA GANDA

131

132

BUNYI
GELUNCURAN
DAN
GELINCIRAN

133

134

BUNYI GELUNCURAN

135

BUNYI SEPARUH GELUNCURAN

136

BUNYI GELINCIRAN

137

KAEDAH MENULIS IMBUHAN

138

( )

.

26

139

( )
( ) i ( ) u
.

27

140

()a
.

28

141

( ) ()a
.
( ) ()au
.
( ) ()ai
14229 .

143

144

IMBUHAN ( KATA DEPAN )

145

146

147

IMBUHAN (AWALAN DAN AKHIRAN

148

IMBUHAN ( AN DAN I )

149

150

151

152

153

Penulisan Akronim dan Singkatan

Nama khas yang berupa nama jawatan, pangkat,
gelaran dan nama khas bukan nama diri yang lain
sedapat mungkin ditulis dalam bentuk kata dan ejaan
yang penuh. Contoh:
Profesor
Perdana Menteri
Ketua Pengarah
Tentera Udara Diraja Malaysia
Gabungan Pelajar Melayu Semenanjung 154

Singkatan bagi nama jabatan, organisasi, pertubuhan, nama

jawatan, pangkat, gelaran yang dilafazkan huruf demi huruf,
dibubuh tanda titik, contoh:

. . . - TUDM
. . . - GPMS
. . - PBB
. . - K.S.U
. . - J.M.N

155


P.L.K.N
T.L.D.M

...
...

B.P.R.
B.T.N.

..
..

34

156

c
d
e
f
g

33

157

h
i

j
K
l
m
n

o
p

q
r
s
t
u

x
y
z


M.I.C.
U.N.

..
.

P.L.O.
W.H.O.

..
..

35

158


JAPIM.
BAKAT.

FELDA
UNESCO

36

159

160

KATA SINGKATAN

161

SEBUTAN BAKU

162

.
.

38

163


Bunyi [t] yang terserap ditulis dengan ejaan

- bunyi [t]

Dahsyat

mesyuarat

surat

38

164


] - bunyi [t

adat

aurat
tabiat

38

165


] - bunyi [h

madrasah

surah

38

166


- bunyi [t] atau [h]

Akibat/akibah

Hidayat/hidayah

Musibat/musibah

38

167

HURUF TA BUKA DAN TA SIMPUL

168

.
39 .
169

.
.
40
170

171

172

173

174

175

176

177

TERIMA KASIH

178