Powołanie sądu sejmowego dla osądzenia

marszałka sejmu rozbiorowego

19 VI 1789, Warszawa

Ponieważ W. X. Adam Łodzia Poniński podskarbi wielki Koronny, o wiele ważnych przeciw
Rzeczypospolitey, i iey prawom postępków, a mianowicie: o ogłoszenie siebie gwałtowne i pokątne,
za marszałka seymowego i konfederacyi Koronney, tudzież nieprawne tey godności sprawowanie, o
branie pensyi zagranicznych, i interessom zagranicznym; na szkodę Rzeczypospolitey, służenie, o
przedaż różnym, różnych konstytucyi i sancytów, na delegacyi między rokiem tysiącznym,
siedemsetnym, siedemdziesiątym, trzecim, a rokiem tysiącznym, siedemsetnym, siedemdziesiątym,
piątym, dopełnianą, i inne, iest zaskarżonym; a zarzuty tego rodzaiu na seymie sądzonemi prawa mieć
chciały, nie odwlekaią zatym sądu, iako szczególnego sposobu, który przez poprawę złych
obywatelów, oyczyzny los ubezpiecza, i zachowuie dobrych, oraz nie chcąc przerywać seymu tylu i
tey wagi potrzebom Rzeczypospolitey poswięconego, za sędziów (sposobem prawa na teraźnieyszym
seymie o kommissyi woyskowey ustanowionego, w punkcie iedenastym, wyrażonym) niżey
wymienionych obieramy, którzy nieodwłocznie po oblacie prawa teraźnieyszego, w mieyscu
przyzwoitym zamku naszego zasiadłszy, ordynacyą godziń sądowych, i postępowania w processie
ułożą, a po ogłoszeniu oney, uu: instygatorowie narodowi process, za trzydniowym od daty podania
terminem, przedsięwziąść, i aż do ostatecznego wyroku popierać wspólnie z delatorami obowiązani
będą. Gdy zaś ważność przestępstw (dotąd w Rzeczypospolitey niezdarzonych, i day Boże
niepowtórzonych na potym) oskarżonemu zarzuca, ostrzega, iak wiele na skuteczności prawa
teraźnieyszego Rzeczyposoplitey zależy, a skuteczność zawisła od niewątpliwey oskarżonego w
sądzie osobistości; zaczym osobiste stawanie W. X. Adama Ponińskiego podskarbiego wielkiego
Koronnego ubezpieczaiąc, póki przed sądem poręka stawanie upewniaiąca dostarczona nie będzie,
kommissyi woyskowey pilności opatrzenie, za iednomyślną stanów zgodą, polecamy: aby oskarżony
sądu uniknąć nie mógł. Jako zaś W. X. Poniński podskarbi wielki Koronny obwiniony o przestępstwa
publiczne, za iednogłośną stanów seymuiących zgodą, ściągnął na siebie, w niedostatku iuż osiadłości
ziemskiey, osobistą baczność, przy wyznaczeniu seymowego sądu; tak w osnowie całey tegoż sądu,
wszelkie delacye, nie wspólne z osobistemi zarzutami, o które tenże xiąże pozwany będzie mieysce
mieć nie powinny, stanowiemy.

Osoby wybrane przez losy za sędziów seymowych.

Z senatu.

Z prowincyi Mało-Polskiey.

Wielmożni. Zeliński kasztelan Biecki. Rzyszczewski kasztelan Lubaczewski.

Z prowincyi Wielko-Polskiey.

Wielmożni. Sumiński kasztelan Brzeski-Kujawski. Gliszczyński kasztelan Biechowski.

Z prowincyi Wielkiego Xięstwa Litewskiego.

Dokument znajduje się w zbiorach Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie
─────────────────────────────────────────────────────────────────────────────
──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────

Wielmożni. Felkerzamb kasztelan Witebski. Chrapowicki kasztelan Mścisławski.

Ex ministerio.

Wielmożni. Branicki hetman wielki Koronny. Garnysz podkanclerzy Koronny. Potocki marszałek
nadworny Litewski. Dziekoński podskarbi nadworny Litewski.

Z stanu rycerskiego.

Z prowincyi Mało-Polskiey.

Urodzeni. Walewski szambelan J. K. Mci. Slaski szambelan J. K. Mci.

posłowie Krakowscy. Strasz podsędek Radomski, Karski, łowczy posłowie Sandomirscy. Zaleski,
podsędek Owrucki Proskura regent Grodzki posłowie Kijowscy. Swiętosławski chorąży
Krzemieniecki, poseł Wołyński. Kurdwanowski generał-major poseł Czerniechowski.

Z prowincyi Wielkopolskiey.

Urodzeni. Jan Potocki krayczyc Koronny Działyński woiewodzic Kaliski posłowie Poznańscy.
Radoliński szambelan J.K:
Mci Sokolnicki szambelan J.K. Mci posłowie Kaliscy. Jerzmanowski chorąży Inowłodzki: Mączyński
cześnik posłowie Łęczyccy. Mazowiecki sędzia ziemski Zawskrzyński poseł Płocki. Wołłowicz
stolnik i poseł Ciechanowski.

Z prowincyi Wielkiego Xięstwa Litewskiego.

Urodzeni. Wawrzecki podkomorzy Kowieński poseł Brasławski. Brzostowski starosta Miński poseł
Trocki. Kossakowski chorąży i poseł Kowieński. Wereszczyński starosta i poseł Upitski. Sulistrowski
pisarz W. W. X. Lit. poseł Połocki. Sołtan chorąży W. X. Lit. poseł Słonimski. Jozofowicz starosta
Merecki poseł Orszański, Borch kanclerzyc Koronny poseł Inflantski.

(Podpisy i zakończenie jak w poprzedniej z dodaniem Walickiego generała).

Którzy to wybrani sędziowie seymowi przysięgę rotą konstytucyi 1775. dla sędziów seymowych
przepisaną z przydaniem tych słów: Jako pensyi zagraniczney nie brałem, nie biorę, i brać nie będę,
przytomni sędziowie seymowi, na takową rotę nie przysięgli w obecności Nas Króla, stanów
seymuiących, nieprzytomni zaś w obliczu tegoż sądu wykonawszy, sprawę tę, i następne, stosownie
do opisu konstytucyi 1588. i 1611. rozsądzą, i podług nich kary pro crimine status & perduellionis
rozciągną maią. A zwołanie ninieysze sędziów seymowych WW. senatorów i ministrów, za listem
WW. marszałków wielkich, lub ich nieprzytomności marszałków nadwornych oboyga narodów; z
stanu zaś rycerskiego za listami uu. Marszałków konfederacyi oboyga narodów nastąpić ma
nieodwłocznie. A którzyby sędziowie seymowi na czas listem ostrzeżony nie ziechali, lub ziechawszy
komplet zrywali, lub z mieysca sądu bez zezwolenia onegoż oddalali się, takowi karze carentia
activitatis na lat dwa, rachuiąc od skończenia seymu, podpadać będą; o co instygatorowie oboyga
narodów agere maią. Od tego rygoru prawa sędziów seymowych prawdziwa tylko choroba, którą
nieodwłocznie przyszedłszy do zdrowia, w grodzie własnym zaprzysięgać powinni, uwalniać będzie.

Dokument znajduje się w zbiorach Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie

─────────────────────────────────────────────────────────────────────────────