ZUPASTI PRENOSNICI

ZADATAK Prenos se vri sa tri zupanika, koji imaju brojeve zuba: z1 = 32, z2 = 14 i z3 = 8. Koliki je prenosni odnos? Koliki je broj obrtaja vodeeg zupanika ako voeni ima n3 = 360 o/min? Rjeenje: Za prenosni odnos imamo:
i= z3 8 1 = = z1 32 4 n1 n3
1 360 = 90 4

Ovaj odnos moemo napisati i u obliku:

i=

pa je broj obrtaja vodeeg zupanika:

n1 = i n3 =

o/min

ZADATAK Koliki je prenosni odnos pri prenosu dva zupanika iji su brojevi zuba: z1 = 32, z2 = 12? Koliki broj obrtaja n1 mora imati vodei da bi voeni imao n2 = 200 o/min? Rjeenje: Prenosni odnos je:
i= z 2 12 3 = = z1 32 8

Kako je
i= n1 n2
3 200 = 75 8

to je broj obrtaja
n1 = i n2 =

o/min

ZADATAK Voeni zupanik I ima 12 o/min, a vodei IV ima 120 o/min. Koje brojeve zuba treba da imaju zupanici ovog prenosnika pri postojanju posrednog vratila?

Rjeenje: Prenosni odnos ovog prenosa je:

i= n 4 120 = = 10 n1 12

Ovaj odnos jednak je proizvodu prenosnih odnosa i1 i i2, gdje je:

i1 = n 2 z1 = n1 z 2

i2 =

n4 z 3 = n3 z 4

pa je:
i = i1 i 2 = n2 n4 z1 z 3 = = 10 n1 n3 z 2 z 4

Znai da brojevi zuba zupanika moraju zadovoljiti jednainu:

z1 z 3 = 10 z2 z4

ZADATAK Reduktor brzine, koji slui za prenos obrtaja od vratila I na vratilo II, sastoji se od 4 zupanika, iji su brojevi zuba z1= 8, z2 = 40, z3 = 12 i z4 = 60. Odrediti prenosni odnos ovog reduktora Rjeenje:

Prenosni odnos je:

i = i1 i 2 = z 2 z 4 40 60 = = 25 z1 z 3 8 12

ZADATAK Zupanici iji su brojevi zuba: z0 = 60 i z3 = 25, obru se oko svoje ose O, odnosno A. Izmeu njih se nalazi dvojni zupanik sa brojevima zuba: z1 = 40 i z2 = 50, koji se obre oko ose B. Odrediti ugaonu brzinu 3 i broj obrtaja u minutu n3 , ako je n0= 30o/min. Rjeenje:

Prenosni odnos je:

i = i1 i 2

gdje je:
i= n0 n3

i1 =

n0 z = 1 nB z 0

i2 =

nB z3 = n3 z 2

pa je:
n0 z1 z 3 40 25 1 = = = n3 z 0 z 2 60 50 3
n3 = 3 n0 = 90

o/min

Ugaonu brzinu 3 nalazimo iz odnosa:

3 =
n3 90 = = 3 30 30

rad/s