You are on page 1of 1107

Refenerces

: Bible , Myanmar Bible CD-Rom


Please Contact to comment : wayofheaven09@gmail.com

THE HOLY BIBLE


CONTAINING THE

OLD AND NEW TESTAMENTS


TRANSLATED INTO THE BURMESE
FROM

THE ORIGINAL TONGUES


By Rev. A. JUDSON, D.D.

a[NAJ? a[voygVdawmfrS jrefrmbmomtm;jzifh? q&m,k'oef


teufjyefyHkESdyfaom

"ra[mif;usrf;ESifh "ropfusrf;
wnf;[laom

xm0&bk&m;\

ormusrf;/

"ra[mif;usrf; 39 usrf;wdkY\ trnfemrrsm;


1/
2/
3/
4/
5/
6/
7/
8/
9/
10/
11/
12/
13/
14/
15/
16/
17/
18/
19/
20/
21/
22/
23/
24/
25/
26/
27/
28/
29/
30/
31/
32/
33/
34/
35/
36/
37/
38/
39/

urmOD;usrf; u
xGufajrmuf&musrf; xG
0wfjyK&musrf; 0wf
awmvnf&musrf; awm
w&m;a[m&musrf; w&m;
a,mIrSwfpm a,mI
w&m;olBuD;rSwfpm olBuD;
kowK k
"r&mZ0ifyXrapmif
1 &m
"r&mZ0if'kwd,apmif
2 &m
"r&mZ0ifwwd,apmif
3 &m
"r&mZ0ifpwkwapmif
4 &m
&mZ0ifcsKyfyXrapmif
5 &m
&mZ0ifcsKyf'kwd,apmif
6 &m
{Z&rSwfpm {Z
ae[rdrSwfpm ae
{owm0wK {o
a,mb0wK a,mb
qmvHusrf; qm
okwHusrf; ok
a'oemusrf; a'
a&SmvrkefoDcsif; oD
a[&Sm,tem*wdusrf; a[&Sm
a,&rdtem*wdusrf; a,
a,&rdjrnfwrf;pum; jrnf
a,Zausvtem*wdusrf; a,Z
'Ha,vtem*wdusrf; 'H
a[ma&Stem*wdusrf; a[m
a,mvtem*wdusrf; a,mv
tmrkwftem*wdusrf; tm
MoA'dtem*wdusrf; Mo
a,me0wK a,me
rdumtem*wdusrf; rd
em[Hktem*wdusrf; em
[AuKwftem*wdusrf; [A
aZzedtem*wdusrf; aZ
[*Jtem*wdusrf; [*J
Zmc&dtem*wdusrf; Zm
rmvcdtem*wdusrf; rmv
7

urmOD;usrf;/
Genesis.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

22 23 24 25

16 17 18 19 20
26 27 28 29

30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

urmOD;usrf;/
Genesis.

tcef;BuD; ( 1 )
1;1
tptOD; bk&m;ocifonf aumif;uifESifhajrBuD;ukd zefqif;awmfrl\/1;2 ajrBuD;onf tqif;oPmefr&Sd? vGwfvyfv[mjzpf\/ eufeJ&mt&yfukd arSmifrkdufzkH;vTrf; bk&m;ocif\0dnmOfawmfonf
a&rsufESmjyifay:rSm vIyf&Sm;awmfrl\/
1;3
bk&m;ocifuvnf;? tvif;jzpfap[k trdefYawmf&Sd tvif;jzpfav\/1;4
xkdtvif;aumif;onfukd bk&m;ocifjrif? tvif;ESifharSmifrkdufukd ykdif;jcm; cGJxm;awmfrl\/1;5 tvif;ukd aeY[laom trnfjzifh4if;? arSmifrkdufukd nOfh[laomtrnfjzifh4if;? ac:a0:orkwfawmfrl? nOD;ESifh eHeufonf yXr
aeY&ufjzpfav\/
1;6 wzef bk&m;ocifu? a&tv,f rkdCf;rsufESmMuufjzpfap? a&ESifh a&csif; jcm;em;ap[k trdefYawmf&Sdojzifh?1;7
rkdCf;rsufESmMuufukd bk&m;ocif zefqif;awmfrl? rkdCf;rsufESmMuufatmuf &Sdaoma&ESifh? rkdCf;rsufESmMuuftay:&Sdaom a&ukd
ykdif;jcm;awmfrlonftwkdif; jzpfav\/1;8
rkdCf;rsufESmMuufukdvnf; rkdCf;aumif;uif[laom trnfjzifh bk&m;ocif ac:a0:orkwfawmfrl? nOD;ESifh eHeufonf 'kwd,aeY&uf
jzpfav\/
1;9 wzef bk&m;ocifu? rkdCf;aumif;uifatmuf&Sdaom a&pka0;ap? ukef;ay:ap[k trdefYawmf&Sdonftwkdif; jzpfav\/1;10 ukef;ukd ajr[laomtrnfjzifh4if;? a&pka0;&mukd yifv,f[laomtrnfjzifh4if;? bk&m;ocif ac:a0:orkwfawmfrl? xkdtrIt&m
aumif;onfukd bk&m;ocifjrifawmfrl\/
1;11 wzef bk&m;ocifu? ajronfjrufyifukd4if;? pyg;oD;ukdjzpfapaompyg;yifukd4if;? ajray:rSmrsKd;aphygvsuf opfoD;rsKd;ukd jzpfapaom
opfyifukd4if;? aygufap[k trdefYawmf&Sdonftwkdkif; jzpfav\/1;12 ajronf jrufyifukd4if;? pyg;oD;rsKd;ukd jzpfapaompyg;yifukd4if;? rdrd rsKd;aphygvsuf opfoD;rsKd;ukdjzpfapaom opfyifukd4if; aygufap
\/1;13 xkdtrIt&m aumif;onfukd bk&m;ocif jrifawmfrl? nOD;ESifheHeufonf wwd,aeY&uf jzpfav\/
1;14 wzef bk&m;ocifu? aeYESifh nOfhukd ykdif;jcm;apjcif;iSg rkdCf;aumif;uif rsufESmMuuf tvif;tdrfwnfap? edrdwfvuPm? csdef;csuf
aomtcsdef? aeY&uftykdif;tjcm;? ESpftykdif;tjcm;bkdY jzpfap/1;15 rkdCf;aumif;uifrsufESmMuufwnf ajrBuD;vif;p&m tvif;tdrfjzpfap[k? trdefYawmf&Sdonftwkdif;jzpfav\/
1;16 xkdokdY bk&m;ocifonf tvif;tdrfBuD; ESpfvkH;wnf;[laom? aeYukdtkyfpkd;&aom tBuD;wvkH;? nOfhukdtpkd;&aom ti,fwvkH;ESifhwuG
Mu,frsm;wkdYukd zefqif;awmfrl NyD;vQif?1;17 ajrBuD;vif;apjcif;iSg4if;? aeYESifhnOfhukd tkyfpkd;
1;18 tvif;ESifharSmifrkdufukd ykdif;jcm;apjcif;iSg4if;? rkdCf;aumif;uifrsufESmMuuf bk&m;ocifxm;awmfrl\/ xkdtrIt&maumif;onfukd
bk&m;ocifjrifawmfrl?1;19 nOD;ESifheHeufonf pwkwaeY&ufjzpfav\/
1;20 wzef bk&m;ocifu? touf&SifvIyf&Sm;wwfaom wd&pmefwkdYukd a&onf rsm;jym;pGmarG;bGm;ap/ iSufwkdYvnf; ajray: rkdCf;aumif;
uifrsufESmMuufjyif0,f ysHap[k trdefYawmf&Sd\/1;21 xkdokdYvQif a&onfwd&pmeftrsKd;tvkduf rsm;jym;pGmarG;bGm;? ig;BuD;tp&Sdaom touf&Sif vIyf&Sm;wwfaomwd&pmeftaygif;wkdY
ukd4if;? ysHwwfaomiSufrsKd;taygif;wkdYukd4if; bk&m;ocifzefqif;? xkdtrIt&maumif;onfukd jrifawmfrl\/1;22 bk&m;ocifuvnf;? rsm;jym;pGmarG;bGm;Muavmh/ yifv,fa&rsm;ukd jynfhapMuavmh/ iSufwkdYvnf; ajray: rsm;jym;apownf;[k
xkdwd&pmefwkdYukd aumif;BuD;ay;awmfrl?1;23 nOD;ESifheHeufonf yOraeY&ufjzpfav\/
1;24 wzef bk&m;ocifu? ajronf touf&Sifaom ow0grsKd;wnf;[laom om;,OfwkdYukd4if;? wGm;wwfaom wd&pmefwkdYukd4if;?
om;&JrsKd;wkdYukd4if;? arG;bGm;ap[k trdefYawmf&Sdonftwkdif; jzpfav\/1;25 xkdokdY bk&m;ocifonf om;&JrsKd;? om;,OfrsKd;? ajray:rSm wGm;wwfaom wd&pmefrsKd; taygif;wkdYukd zefqif;? xkdtrIt&m
aumif;onfukd jrifawmf rl\/
1;26 wzef bk&m;ocifu? igwkdYykHoPmefESifhwnDwoPmefwnf; vlukdzefqif;MupkdY/ olonfyifv,fig;wkdYukd4if;? rkdCf;aumif;uifiSuf
wkdYukd4if;?om;,OfwkdYukd4if;? ajrwjyif vkH;ESifhwuG? ajray:rSm wGm;wwfaomwd&pmeftaygif;wkdYukd4if;? tkyfpkd;ap[k trdefYawmf&Sd\/1;27 xkdokdY bk&m;ocifonf rdrdykHoPmefESifhtnD vlukdzefqif;awmfrl\/ bk&m;ocif\ ykHoPmefawmfESifhtnD vla,mufsm;? vlrdef;rukd
zefqif;NyD;vQif?1;28 tcsif;wkdY? rsm;jym;pGmarG;bGm;Muavmh/ ajrBuD;ukdjynfhap EkdifMuavmh/ yifv,fig;wkdYukd4if;? rkdCf;aumif;uifiSufwkdYukd4if;?
touf&Sifajray:rSm vIyf&Sm;wwfaom wd&pmef taygif;wkdYukd4if; tkyfpkd;Muavmh[k rdefYawmfrl? olwkdYukd aumif;BuD;ay;awmfrl\/
9

1;29 bk&m;ocifuvnf;? MunfhIavmh/ ajrwjyifvkH; pyg;oD;ukdjzpfapaom pyg;yiftrsKd;rsKd;wkdYukd4if;? rsKd;aphukdjzpfapaom


toD;ESifhjynfhpkHaom opfyiftrsKd;rsKd;wkdYukd4if;? oifwkdYpm;p&mbkdY igay;\/1;30 ajrom;? rkdCf;aumif;uifiSuf? touf&Sif ajray:rSmwGm;wwfaomwd&pmef rsKd;taygif;wkdY pm;p&mbkdY? jrufyiftrsKd;rsKd;wkdYukd
igay;rnf[k rdefYawmfrlonftwkdif; jzpfav\/1;31 bk&m;ocifonf rdrdzefqif;orQaom t&mwkdYukdMunfhIvQif? tvGefaumif;onfukd jrifawmfrl? nOD;ESifh eHeufonf
qXraeY&ufjzpfav\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2

xkdokdY aumif;uif ajrBuD;ESifhwuG? cyfodrf;aomwefqmwkdYonf NyD;pD;vsuf&SdMu\/owraeY&ufa&mufvQif? bk&m;ocifonfzefqif;aomtrIukd vufpowfawmfrlcJhNyD;onfjzpf? zefqif;orQaom trIt&mwkdYonf


NyD;pD;NyD;rS? xkdowraeY Nidrf0yfpGmaeawmfrl\/2;3 xkdowraeYukd bk&m;ocifonf aumif;BuD;ay; oefY&Sif;apawmfrl\/ taMumif;rlum;? zefqif;jyKjyifawmfrlaom
trIt&mtvkH;pkHwkdYonf NyD;pD;aomaMumifh? xkdaeY&uf Nidrf0yfpGmaeawmfrl\/
2;4 taMumif;t&mum;? xm0&t&Sif bk&m;ocifonf aumif;uifESifhajr BuD;ukdzefqif;awmfrlaomaeY? zefqif;&mumv
aumif;uifESifhajrBuD;\rlv twKywdaywnf;/2;5
ajrv,f,mysKd;yifraygufrSD? v,f,m pyg;yifrBuD;yGg;rSD? tyif&SdorQwkdYukd zefqif;awmfrl\/ xkdtcg xm0&t&Sifbk&m;ocifonf
ajray: rkdCf;ukd &Gmapawmfrrlao;/ ajrvkyfaomvlvnf; r&Sdao;onfjzpf?2;6 ajrrStckd;taiGUxGufojzifh ajrwjyifvkH;ukd pkdapav\/
2;7 xkdaemuf? xm0&t&Sifbk&m;ocifonf ajrrIefYjzifh vlukdzefqif;? ol\ESmacgif;xJokdY Zd0toufukd rIwfawmfrlvQif? vlonf
touf&Sifaomow0g jzpfav\/
2;8 xm0&t&Sif bk&m;ocifonfvnf; ta&SUrsufESm? 'ift&yf O,smOfukdpkdufysKd;NyD;vQif? zefqif;awmfrlaomvlukd xkdO,smOf
ae&mcsawmfrl\/2;9 xkdajrxJu tqif;vS? pm;bG,faumif;aomtyiftrsKd;rsKd;ukd xm0&t&Sif bk&m;ocif aygufapawmfrl\/ xkdO,smOftv,f
toufyifvnf; &Sd\/ aumif;raumif;ukd oduRrf;&mtyifvnf;&Sd\/
2;10 xkdO,smOfukd pkdapvkdaomiSg jrpfwjrpfonf {'ift&yfxJupD;xGufojzifh? O,smOfjyifrSm av;jzmuGJ jrpfrav;oG,fjzpfav\/2;11 yXrjrpfum; zdIeftrnf&Sd\/ xkdjrpfonf a&T&Sdaom[m0dvjynfem;wa&SmufvkH;ukd pD;oGm;av\/2;12 xkdjynfrSjzpfaoma&Tonf aumif;vS\/ Aa"vopfap;ESifh &S[Hausmufvnf;&Sd\/2;13 'kwd,jrpfum; *d[keftrnf&Sd\/ xkdjrpfonf uk&Sjynfem; wa&SmufvkH;ukd pD;oGm;av\/2;14 wwd,jrpfum; [d'auvtrnf&Sd\/ xkdjrpfonf tmI&dwkdif;ta&SUokdY pD;oGm;av\/ pwkwjrpfum; Oz&wftrnf&Sd\/2;15 xkdtcg xm0&t&Sifbk&m;ocifonf vlukd,l {'ifO,smOfukd jyKpkapmifhaeapjcif;iSg xm;awmfrl\/2;16 xm0&t&Sifbk&m;ocifuvnf;? aumif;raumif;ukd oduRrf;&mtyifrSwyg;? xkdO,smOf&SdorQaom tyifwkdY\toD;ukd oifonf
pm;&aomtcGifh&Sd\/2;17 xkdtyif\toD;ukdum; rpm;&/ pm;aomaeYwGif {ueftrSef ao&rnf[k vlukdynwfxm;awmfrl\/
2;18 xm0&t&Sifbk&m;ocifuvnf;? a,mufsm;onf wa,mufwnf; raeaumif;? olESifhawmfaomtaxmuftrukd olUbkdY
igvkyfOD;rnf[ktBuH&Sdawmfrl\/2;19 xm0&t&Sifbk&m;ocifonf ajrwd&pmefwkdYESifh? rkdCf;aumif;uifiSuftaygif;wkdYukd ajrjzifhzefqif;awmfrlNyD;vQif? vlonf
tb,fokdYac:a0:orkwfrnfukd odjcif;iSg? vl&Sd&mokdY aqmifcJhawmfrl\/ vlonfvnf; touf&Sifaomow0g taygif;wkdYukd
ac:a0:orkwfonftwkdif;? emrnftoD;toD;&SdMu\/2;20 xkdokdY vlonf om;,Oftaygif;wkdYukd4if;? rkdCf;aumif;uifiSuftaygif;wkdYukd4if;? om;&Jtaygif;wkdYukd4if;? trnfay; rSnfhav\/
okdYaomfvnf; vlESifhawmfaom taxmuftr ray:r&Sdao;/
2;21 xkdtcg xm0&t&Sifbk&m;ocifonf vlukd BuD;aomtdyfjcif;jzifh tdyfapawmfrl? vlonf tdyfaysmfpOf? eHkd;wacsmif;ukd
bk&m;ocifxkwfNyD;vQif? xkdtkd;tpm;tom;ukd aphpyfapawmfrl\/2;22 xm0&t&Sifbk&m;ocifonf vlxJu xkwfaomeHkd;jzifh vlrdef;rukd zefqif; vl&Sd&mokdY aqmifcJhawmfrl\/2;23 vluvnf;? ,ck olonf ightkd;xJu tkd;? ightom;xJu tom;jzpf\/ vlxJuxkwfaomaMumifh olUukd vlrdef;r[k
ac:a0:tyfonf[k qkdav\/2;24 xkdtaMumif;aMumihf a,mufsm;onf ukd,frdbukdpGefY? ukd,fcifyGef; rSD0Jojzifh? xkdolwkdYonf wom;wukd,fwnf; jzpf&vdrfhrnf/2;25 xkdol vifr,m;ESpfOD;wkdYonf t0wfr0wfbJ ae? &SufaMumufjcif;ESifh uif;vGwfMu\/

10

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7
3;8
3;9
3;10
3;11
3;12
3;13
3;14
3;15
3;16
3;17
3;18
3;19
3;20
3;21
3;22
3;23
3;24

a>ronf xm0&t&Sifbk&m;ocif zefqif;awmfrlaom ajrwd&pmefwumwkdYxuf vdrmonfjzpf? rdef;rtm;? oifwkdYonf O,smOf


&SdorQaom tyifwkdY\ toD;ukdrpm;&[k {uefpifppf bk&m;ocif rdefYawmfrl oavm[k ar;\/rdef;ruvnf;? igwkdYonf O,smOf&SdaomtyifwkdY\toD;udk pm;&aomtcGifh&Sd\/O,smOftv,f &Sdaom tyif\toD;ukdum;? oifwkdYonf rukdifrpm;bJ aeMuavmh/ okdYr[kwf aornf[k bk&m;ocif trdefYawmf
&Sdonf[k a>rtm;qkd\/a>ruvnf;? oifwkdYonf {ueftrSef ao&rnfr[kwf/taMumif;rlum;? xkdtoD;ukd pm;aomaeY oifwkdYonf rsufpdyGifhvif;vsuf aumif;raumif;ukdod? bk&m;ocifuJhokdYjzpfMuvwhH
onfukd? bk&m;ocifodawmfrlonf [krdef;rtm;qkd\/xkdtyifonf pm;bG,faumif;jcif;? tqif;vnf; vSjcif;? ynmwkd;yGg;apvkdaomiSg? ESpfoufbG,faomtyifjzpfjcif;ukd rdef;ronf
jrifvQif? toD;ukd ,lpm;\/ rdrdcifyGef;tm;vnf; ay; olonfvnf; pm;\/xkdolESpfa,mufwkdYonf rsufpdyGifhvif;? rdrdwkdY t0wftcsnf;pnf;&Sdonfukd odjrifvQif? rdrdwkdY 0wf&efbkdY oabFmozef;yift&GufwkdYukd
csKyfpyf cg;pnf;ukdvkyfMu\/
ae{aomtcsdefwGif? xkdO,smOf xm0&t&Sifbk&m;ocif <uawmfrlaomtoHukd vlvifr,m;wkdYonf Mum;vQif? txHawmfrS
vGwfjcif;iSg? O,smOftyifwkdYwGif ykef;uG,fvsuf aeMu\/xm0&t&Sif bk&m;ocifuvnf;? oifonf tb,frSm&Sdoenf;[k? vlukdac:awmfrl\/vluvnf;? O,smOf ukd,fawmf\toHukd uRefawmfMum;vQif? t0wftcsnf;pnf; &SdaomaMumifh? aMumuf ykef;vsuf aeygonf[k
avQmufav\/bk&m;ocifuvnf;? oif t0wftcsnf;pnf;&Sdonfukd oiftm; tb,folajymoenf;/ rpm;&[k igynwfaomtyif\toD;ukd
pm;NyDavm[kar;awmfrl\/vluvnf;? uRefawmftyfay;awmfrlaomrdef;ronf xkdtyif\toD;ukday; uRefawmf pm;rdygonf[kavQmufav\/xm0&t&Sifbk&m;ocifuvnf;? oifonftb,fokdYjyKNyD;oenf;[k rdef;rtm;ar;awmfrlvQif? rdef;ru? a>ronf uRefawmfrukd
vSnfhpm;? uRefawmfronf pm;rdygNyD [kavQmufav\/
xm0&t&Sifbk&m;ocifonf a>rukdac: oifonf trIukd jyKaomaMumifh? om;,Of? om;&Jtaygif;wkdYxuf usdefjcif;ukdcH&\/
oifonf 0rf;jzifhoGm; ajrrIefYukd woufvkH;pm;&rnf/oifESifh rdef;rukd4if;? oif\trsKd;tET,fESifh rdef;r\trsKd;tET,fukd4if;? igonf &efNidK;zGJUaprnf/ olonf oif\acgif;udk Budwfvdrfhrnf?
oifonf ol\zaemifhukd Budwfvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
rdef;rukdvnf;? oif ukd,f0efaqmifjcif; a0'emukd ig tvGefrsm;jym;aprnf/ yifyef;pGma0'emukdcH om;bGm;&rnf/ ukd,fcifyGef;\
tvkdokdY vkduf? ol\tkyfpkd;jcif;ukdvnf; cH&rnf[k rdefYawmfrl\/a,musfm;ukdvnf;? xkdtyif\toD;ukd rpm;&[k igynwfaomfvnf;? oifonf r,m;\pum;ukdem;axmifpm;rdaomaMumifh?
ajronf oif\twGuf usdefjcif;ukd cHvsuf&Sd\/ ajr\toD;ukd woufywfvkH; yifyef;pGmpm;&rnf/ql;yiftrsKd;rsKd;wkdYukdvnf; oiftbkdYajraygufaprnf/ v,fjzpfaom[if;oD;[if;&GufwkdYukd oifpm;&rnf/oifxGuf&majrokdY rjyefrSDwkdifatmif? oif\rsufESmrS acR;xGufvsuf tpmukd pm;&rnf/ taMumif;rlum;? oifonf ajrrIefYjzpf?
ajrrIefYokdY jyef&rnf[k rdefYawmfrl\/
xkdtcg vlonf rdrdr,m;ukd? {0trnfjzifh rSnfhav\/ taMumif;rlum;? olonf touf&Sifaomoltaygif;wkdY\trdjzpfownf;/
xm0&t&Sifbk&m;ocifonfvnf;? vlvifr,m;bkdY om;a&jzifh 0wfvkHukdvkyf 0wfNcHKapawmfrl\/
xm0&t&Sifbk&m;ocifuvnf;? vlonf igwkdYwGif wyg;yg;uJhokdYjzpf? aumif;raumif;ukd odwwf\/ ,ckrSm olonf xm0&
toufukd&jcif;iSg? vufukdqefYvsuf toufyif\toD;ukd,l rpm;oifh[k rdefYawmfrl?vlonf rdrdxGufaomajrvkyf&rnftaMumif;? xm0&t&Sifbk&m;ocifonf? {'ifO,smOfxJu vTwfvkdufawmfrl\/xkdokdY vlukdESifxkwfNyD;vQif? toufyifvrf;ukd apmifha&Smufapjcif;iSg? rD;pufvufeufESifhwuG ackAdrfwkdYukd O,smOfta&SUbuf
xm;awmfrl\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5

xkdaemuf? vltm'Honf r,m;{0ESifh qufqHojzifh? {0onf y#doaEpGJ,l? umeukdbGm;jrifvQif? xm0&bk&m;\vlukd ig&NyD[k


qkdav\/wzef olUnDtmaAvukd bGm;jrifav\/ tmaAvum; okd;xdef;jzpf\/ umeum; v,fvkyfaomoljzpf\/tcsdefaphaomtcg? umeonf xm0&bk&m;xH ylaZmfoumbkdY? ajrtoD;ukd aqmifcJh\/tmaAvonfvnf;? rdrdokd;pkwGif tOD;bGm;aomom;tcsKdUESifh? okd;qDOukdaqmifcJh\/ xm0&bk&m;onf tmaAvESifh ol\
ylaZmfoumukd yrmPjyKawmfrl\/umeESifh ol\ylaZmfoumukd yrmPjyKawmfrrl/ xkdaMumifh umeonf tvGefpdwfqkd; rsufESmysufav\/11

4;6
4;7
4;8
4;9
4;10
4;11
4;12
4;13
4;14
4;15
4;16
4;17
4;18
4;19
4;20
4;21
4;22
4;23
4;24
4;25
4;26

xm0&bk&m;uvnf;? oifonftb,faMumifhpdwfqkd;oenf;/ tb,faMumifh rsufESmysufoenf;/oifonf aumif;rGefpGmjyKvQif tcGifhr&avm/ aumif;rGefpGmrjyKvQif? tjypfajzaom,Zfaumifonf wHcg;em;rSm 0yfvsuf&Sd\/
olonf oif\tvkdokdYvkduf? oifonf olUukd tkyfpkd;&\[k umeukd rdefYawmfrl\/
umeuvnf; v,fokdYoGm;MuukefthH[k nDtmaAvukdac:? v,fokdY a&mufaomtcg? nDtmaAvukd &efbufjyK owfav\/xm0&bk&m;uvnf;? oifhnDtmaAvonf tb,frSm&Sdoenf;[k? umeukd ar;awmfrlvQif? tuREkfyfrodyg/ tuREkfyfonf
nDukdapmifh&aomoljzpfygoavm[k avQmufqkd\/bk&m;ocifuvnf;? oifonf tb,fokdYjyKNyD;oenf;/ oifhnDtaoG;\toHonf ajrxJu ighukd atmf[pfvsuf &Sdonfwum;/okdYjzpf oifhnD\taoG;ukd cH,ljcif;iSg? rdrdypyfudkzGifhaomajrBuD;\usdefjcif;ukd oifonf cH&aomaMumifh?,ckrSp ajrvkyfaomtcg yuwdtwkdif; toD;tESHukdr&&/ ajrBuD;ay:rSm ajy;&aomol? t&yf&yfvnf&aomol jzpf&vdrfhrnf[k
rdefYawmfrl\/umeuvnf;? tuREkfyftjypfonf rajzEkdifatmif BuD;ygoavm/tuREkfyfukd ajrBuD;jyifrS ,aeY ESifxkwfawmfrlNyD? rsufESmawmfukdvnf;rjrif&/ ajrBuD;ay:rSmajy;&aomol t&yf&yfvnf&aomol
jzpfyg&rnf/ awGUorQaomolwkdYonf tuREkfyfukd owfygvdrfhrnf[k? xm0&bk&m;ukd avQmufqkd\/
xm0&bk&m;uvnf;? okdYjzpf umeukdowfaomolrnfonfum;? ckepfqaomtjypf'Pfukd cH&vdrfhrnf[k rdefYawmfrlNyD;vQif?
umeukdawGUaomol wpkHwa,mufrQ rowfapjcif;iSg? xm0&bk&m;onf ol trSwfay;awmfrl\/
umeonf xm0&bk&m; xHawmfrS xGufoGm;? {'ifjynfta&SU? aem'jynfwGif aeav\/xkdtcg umeonf rdrdr,m;ESifhqufqHojzifh? olonfy#doaEpGJ,l? om; {aemufukd bGm;jrifav\/ umeonfvnf;
NrdKUukdwnf? rdrdom;\trnftvkduf? xkdNrdKUukd {aemufNrdKU[k orkwfav\/{aemufom;um; &'f? &'fom;um;? r[ka,v? r[ka,v om;um;? rok&Sv? rok&Svom;um;? vmrufwnf;/
vmrufonf? tm'ESifh Zdvtrnf&Sdaom rdef;rESpfa,mufESifh tdrfaxmifbufjyK?tm'Honf om;,mAvukd bGm;jrifav\/ xkdom;um;? wJaeaomol? okd; EGm; ponfwkdYukd arG;aomolwkdY\tbq&mjzpf
avownf;/,kAvtrnf&Sdaom nDrlum;? apmif;rsKd;? ESJc&mrsKd;wkdYukd wD;rIwfwwfaomol taygif;wkdY\ tbq&mjzpfavownf;/Zdvonfvnf;? om;wkAvumeukdbGm;jrifav\/ olonf yef;wOf;orm;? yef;yJorm;taygif;wkdY\q&mjzpfav\/ wkAvume
\ESrum;?aertrnf &Sd\/vmrufuvnf;? tm'ESifhZdv? igajymoHukdrSwfMuavmh/ vmrufr,m;wkdY? ighpum;ukdem;axmifMuavmh/ ighukdxdckdufaomvlw
a,mufwnf;[laom? ighukd nOf;qJaomvlysKdwa,mufudk igowfcJhNyD/umeonf ckepfqaomw&m;ukd&vQif? tu,f vmrufonf? tq ckepfq,fckepfqaomw&m;ukd&vdrfhrnf[k? rdrdr,m;wkdYukd
ajymqkd\/
tm'Honfvnf; rdrdr,m;ESifh wzefqufqHjyefvQif? r,m;onf om;ukd bGm;jrif? a&So[laom trnfjzifh rSnfhav\/ taMumif;
rlum;? umeowfaom tmaAv ukd,fpm;? wyg;aomtET,fukd? tuREkfyftbkdY bk&m;ocifcefYxm;awmfrlNyD[k qkdownf;/a&Soonfvnf; om;ukd& {Ekwf[laomtrnfjzifh rSnfhav\/ xkdumv? xm0&bk&m;\emrawmfukd trDDSjyK ukd;uG,fpjyKMuav\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4
5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
5;10
5;11
5;12
5;13
5;14
5;15
5;16
5;17

tm'H\om;pOfajr;qufpm&if;[lrlum;? vlukdzefqif;awmfrlaomumv? rdrdykHoPmefESifhtnD? bk&m;ocifzefqif;awmfrl\/vla,mufsm; vlrdef;rukd zefqif;? aumif;BuD;ay;awmfrl\/ zefqif;aomaeYvnf;? olwkdYudk tm'Htrnfjzifh rSnfhawmfrl\/
tm'Honf toufw&mokH;q,f&Sdaomf? rdrdykHoPmefESifh wnDwoPmefwnf; om;ukd jrif&? a&Sotrnfjzifh rSnfhav\/a&Soukd bGm;jrifaomaemuf tm'Honf tESpf&Spf&mtouf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/tm'Honf toufESpfaygif;ukd;&mokH;q,faphaomf aoav\/
a&Soonf toufw&mig;ESpf&Sdaomf? om;{Ekwfukd jrifav\/{EkwfbGm;jrifaomaemuf? a&Soonf tESpf&Spf&mckepfESpf touf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/a&Soonf touf ESpfaygif;ukd;&mwq,fESpfESpfaphaomf aoav\/
{Ekwfonf toufukd;q,f&Sdaomf? om;umeefukdjrifav\/umeefbGm;jrifaomaemuf? {Ekwfonf tESpf&Spf&mwq,fig;ESpftouf&Sif om;orD;rsm;ukd jrifav\/{Ekwfonf toufESpfaygif; ukd;&mig;ESpfaphaomf aoav\/
umeefonf toufckESpfq,f&Sdaomf? om;r[mavvukd jrifav\/r[mavvbGm;jrifaomaemuf? umeefonf tESpf&Spf&mav;q,ftouf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/umeefonf? toufESpfaygif;ukd;&mwq,faphaomf aoav\/
r[mavvonf toufajcmufq,fig;ESpf&Sdaomf? om;,m&ufukd jrifav\/,m&ufbGm;jrifaomaemuf? r[mavvonf? tESpf&Spf&mokH;q,ftouf&Sif om;orD;rsm;ukdjrifav\/r[mavvonf toufESpfaygif; &Spf&mukd;q,fig;ESpfaphaomf aoav\/
12

5;18 ,m&ufonf? toufw&majcmufq,fESpfESpf&Sdaomf? om;{aemufukdjrifav\/5;19 {aemufbGm;jrifaomaemuf? ,m&ufonf tESpf&Spf&mtouf&Sif? om;orD;rsm;ukdjrifav\/5;20 ,m&ufonf toufESpfaygif;ukd;&majcmufq,fESpfESpfaphaomf aoav\/
5;21 {aemufonftoufajcmufq,fig;ESpf&Sdaomf?om;rok&Svukdjrifav\/5;22 rok&SvbGm;jrifaomaemuf? {aemufonf tESpfokH;&mywfvkH; bk&m;ocifESifhtwl oGm;vm? om;orD;rsm;ukd jrifav\/5;23 {aemuf toufESpfaygif; okH;&majcmufq,fig;ESpfwnf;/5;24 {aemufonf bk&m;ocifESifhtwl oGm;vm\/ aemufwzef olonfr&Sd/ taMumif;rlum;? bk&m;ocif odrf;,lawmfrlaomaMumifhwnf;/
5;25 rok&Svonf touf w&m&Spfq,fckepfESpf&Sdaomf? om;vmrufukd jrifav\/5;26 vmrufbGm;jrifaomaemuf? rok&Svonf tESpfckepf&m&Spfq,fESpfESpftouf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/5;27 rok&Svonf toufESpfaygif; ukd;&majcmufq,fukd;ESpfaphaomf aoav\/
5;28 vmrufonf toufw&m&Spfq,fESpfESpf&Sdaomf om;ukdjrif?5;29 olonfum;? xm0&bk&m; usdefawmfrlaomajrvkyf? yifyef;pGmcH&aom igwkdYtm; oufomapaomoljzpfvdrfhrnf[l? olUukd
aem{[laomtrnfjzifh rSnfhav\/5;30 aem{bGm;jrifaomaemuf? vmrufonf tESpfig;&mukd;q,fig;ESpf touf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/5;31 vmrufonf toufESpfaygif;ckepf&mckepfq,fckepfESpfaphaomf aoav\/5;32 aem{onf toufig;&m&Sd\/ aem{om;um;? a&Sr? [mr? ,mzufwnf;/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3

ajrBuD;rsufESmay:rSmvlwkdYonfrsm;jym;? orD;rsm;udkvnf;&Muaomtcg?bk&m;ocif\om;wkdYonf vlorD;wkdYvSaMumif;ukd jrif? ukd,fpdwf&Sdonftwkdif; pkHbufMu\/xm0&bk&m;uvnf;? igh0dnmOfonf vlwkdYwGif tpOfrqkH;r&/ taMumif;rlum;? vlwkdYonf tom;jzpf\/ ol\toufwef;onfvnf;?
tESpfw&mESpfq,fjzpfap[k rdefYawmfrl\/6;4 xkdumv? ajrBuD;ay:rSm ukd,fBuD;rm;aomoltcsKdU&SdMu\/ xkdaemufvnf;? bk&m;ocif\om;wkdYonf? vlorD;wkdYESifh qufqH
&aomom;wkdYonf? tm;BuD;aomol? a&S;umvrSp? ausmfapmaomoljzpfMu\/
6;5 ajrBuD;ay:rSm vltjypfBuD;? ol\pdwfESvkH; tBuHtpnf &SdorQwkdYonf tpOfrjywfqkd;npfjcif;oufouf&SdaMumif;ukd? bk&m;ocif
odjrifawmfrlvQif?6;6 ajrBuD;ay:rSm vlukdzefqif;awmfrlonfukd aemifw&? ESvkH;awmf ylyefvsuf &Sdawmfrl\/6;7 xm0&bk&m;uvnf;? igzefqif;aomvlukd4if;? vlrSpom;rsm;? wGm;wwfaomwd&pmefrsm;? rkdCf;aumif;uifiSufrsm;wkdYukd4if;
ajrBuD;rsufESmrS igokwfoify,f&Sif;rnf/ olwkdYukd zefqif;aomaMumifh igaemifw&onf[krdefYawmfrl\/6;8 aem{rlum;? xm0&bk&m;pdwfawmfESifhawGUaomoljzpfownf;/
6;9 aem{twKywd[lrlum;? aem{onf ajzmifhrwfaomol? rdrdtrsKd;pkHvifaomoljzpf\/ bk&m;ocifESifhtwl oGm;vm\/6;10 aem{onf? a&Sr? [mr? ,mzufwnf;[laom om;okH;a,mufukdjrifav\/6;11 xkdtcg ajrBuD;onf? bk&m;ocifha&SUrSm ykyfpyfvsuf&Sd\/ ajrBuD;onf t"rtrIESifhjynfhpkHav\/6;12 bk&m;ocifonf ajrBuD;ukd MunfhIaomtcg? ykyfpyfvsuf&Sdonfukdjrifawmfrl\/ taMumif;rlum;? ajrBuD;ay:rSm vltaygif;wkdYonf
azgufjyefjcif;okdY a&mufMuNyD/
6;13 xkdtcg bk&m;ocifonf? aem{tm; rdefYawmfrlonfum;? ow0g taygif;wkdY\tqkH;onf ighrsufarSmufwGif ay:vmNyD/ olwkdYaMumifh
ajrBuD;onf t"rtrIESifhjynfhpkHav\/ tu,fpifppf ajrBuD;ESifhwuG olwkdYukd ig zsufqD;rnf/6;14 a*gz&opfom;jzifh? oabFmukdukd,fbkdYwnfvkyfavmh/ txJvnf; tcef;rsm;ukdvkyfavmh/ twGif;? jyif? ywfvnfukd xif;l;ap;ESifh
okwfavmh/6;15 vkyf&rnfykH[lrlum;? oabFm tvsm; tawmifokH;&m? teHtawmifig;q,f? tjrifh tawmifokH;q,f&Sdap&rnf/6;16 tay:vnf; trkd;ukdvkyf&rnf/ xkdtrkd;tay:tv,fcsuf? xdyftkyfteH wawmiftus,f &Sdap&rnf/ oabFmeH wbufvnf;
wHcg;ukd vkyf&rnf/ atmufqifh? tv,fqifh? tay:qifh[l? okH;qifhukdvnf; &Sdap&rnf/6;17 touf&Sifaom ow0gtaygif;wkdYukd? aumif;uifatmufrS ighukd,fwkdif y,f&Sif;jcif;iSg? ajrBuD;ukd a&vTrf;rkd;apojzifh? ajray:rSm
&SdorQwkdYonf ao&Murnf/6;18 oifrlum;? ighy#dnmOfukdigwnfaprnf/ oifonf? om;? r,m;? acR;rrsm;ESifhwuG? oabFmxJokdY 0if&rnf/6;19 touf&Sifaomwd&pmeftrsKd;rsKd;xJu? txD;tr? tpkHwkdYukd,l? oifESifhtwl toufcsrf;omapjcif;iSg? oabFmxJokdY oGif;&rnf/6;20 iSufvnf; trsKd;tvkduf? om;vnf; trsKd;tvkduf? wGm;wwfaomwd&pmef taygif;vnf; trsKd;tvkduf? txD;tr? tpkHwkdYonf
toufcsrf;omapjcif;iSg? oifhxHokdY vmMuvdrfhrnf/6;21 ukd,fpm;p&mtbkdY? wd&pmefwkdY pm;p&mtbkdY? pm;tyfaom tpmtrsKd;rsKd;ukd,l okdxm;&rnf[k? bk&m;ocif rSmxm;awmfrl\/6;22 rSmxm;awmfrlonftwkdif;vnf; aem{ jyKav\/

13

tcef;BuD; ( 7 )
7;1

xkdaemuf? xm0&bk&m;ocifonf aem{ukd wzefrdefYawmfrljyefonfum;? umvtrsKd;wGif oifonfigha&SUajzmifhrwfaMumif;ukd


igodjrifonfjzpf? oif\tdrfoltdrfom; taygif;wkdYESifhwuG? oabFmxJokdY 0ifMuavmh/7;2 ajrBuD;ay:rSm wd&pmeftrsKd;rysuf qufET,fapjcif;iSg? pifMu,faomom;rsKd;? wrsKd;wrsKd;wGif txD;tr ckepfpkHpD? rpifMu,faom
om;rsKd;? wrsKd;wrsKd;wGifvnf; txD;tr ESpfpkHpD?7;3 rkdCf;aumif;uifiSuf? wrsKd;wrsKd;wGifvnf; txD;trckepfpkHpD? toD;toD;wkdYukd odrf;,l&rnf/7;4
taMumif;rlum;? ,aeYrSp ckepf&ufaphvQif? t&ufav;q,fywfvkH; ajrBuD;ay:okdY rkdCf;&Gmaprnf/ igzefqif;aomow0gtaygif;
wkdYukd? ajrBuD;rsufESmay:rS igy,f&Sif;rnf[k? xm0&bk&m; rSmxm;awmfrl\/7;5 rSmxm;awmfrlonftwkdif;vnf; aem{ jyKav\/7;6 ajrBuD;ukd a&vTrf;rkd;aomtcg? aem{onf toufajcmuf&m&Sdownf;/7;7 a&vTrf;rkd;jcif;ab;aMumifh? aem{onf rdrdom;? r,m;? acR;rrsm;ESifhwuG? oabFmxJokdY0if?7;8 bk&m;ocif rSmxm;awmfrlonftwkdif;? pifMu,faomom;? rpifMu,faomom;? iSufrsm;ESifh? ajray:rSm wGm;wwfaom wd&pmef
rsm;txJu?7;9 txD;trtpkHwkdYonf? aem{ESifhtwl oabFmxJokdY 0ifMu\/
7;10 ckepf&ufaphaomtcg? vTrf;rkd;tyfaoma&onf ajray: ay:vm\/7;11 aem{ toufajcmuf&maphaomESpf? 'kwd,v? q,fckepf&ufaeYwGif? BuD;pGmaom eufeJ&m a&aygufa&wGif;wkdY\ tqD;twm;
&SdorQukdy,f&Sif;? rkdCf;aumif;uif >yef0rsm;ukd zGifhojzifh?7;12 t&ufav;q,fywfvkH; ajrBuD;ay:rSm rkdCf;&Gmav\/7;13 xkdaeY&ufwGif? aem{ESifh rdrdr,m;rSp? a&Sr? [mr? ,mzufwnf;[laom? aem{om;okH;a,muf? acR;rokH;a,mufwkdYonf? oabFm
xJokdY 0ifMu\/7;14 om;&JrsKd;? om;,OfrsKd;? ajray:rSm wGm;wwfaomwd&pmefrsKd;? ysHwwfaom MuufiSufrsKd;?7;15 touf&Sifaom wd&pmef trsKd;rsKd;taygif;wkdYtxJu? txD;trtpkHwkdYonf? aem{ESifhtwl oabFmxJokdY 0ifMuav\/7;16 xkdokdY aem{ukd bk&m;ocif rSmxm;awmfrlonftwkdif;0ifaom wd&pmefwkdYonf? cyfodrf;aom wd&pmefwkdYtxJu? txD;tr pkHvsuf
0ifMu\/ xm0&bk&m;onfvnf;? aem{udk txJrSm ydwfxm;awmfrl\/
7;17 a&vTrf;rkd;jcif;onf? t&ufav;q,fywfvkH;? ajrBuD;ay:rSm tpOftwkdif;wkd;wuf? oabFmukd ajrrScGgvsuf aqmif,lav\/7;18 wzef a&onftm;BuD;? ajrBuD;ay:rSm tvGefwkd;wufojzifh? oabFmonf a&rsufESmay: arsmvsufaeav\/7;19 aemufwzef a&onf ajrBuD;ay:rSm tvGeftm;BuD;ojzifh? rkdCf;aumif;uifatmuf&SdorQaom awmifBuD;taygif;wkdYonf jrKyfMu
\/7;20 a&jrKyfaomawmifwkdY txuf vTrf;wufaoma&onf q,fig;awmif&Sdownf;/
7;21 ajray:rSm vIyf&Sm;wwfaom wd&pmefrsKd;wnf;[laom iSuf? om;,Of? om;&J? ajray:rSm wGm;wwfaom wd&pmeftaygif;wkdYESifh vl
taygif;wkdYonf aoMuukef\/7;22 toufIvsuf ukef;ay:rSm &SdavorQwkdYonf aoMuukef\/7;23 ajrrsufESmay:&Sdaom vljzpfap? om;jzpfap? wGm;wwfaomt&mjzpfap? rkdCf;aumif;uifiSufjzpfap? touf&Sifaomt&m&Sd&SdorQwkdYukd?
ajrBuD;ay:u y,f&Sif;awmfrl? ysufpD;uG,faysmufjcif;okdY a&mufMuukef\/ aem{rSp aem{ESifhtwl oabFmxJ&SdaomolwkdYom
usef<uif;Muav\/7;24 a&onfvnf; ajrBuD;ay:rSm? &ufaygif;w&mig;q,fywfvkH; tm;BuD;pGmwnfav\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4
8;5
8;6
8;7
8;8
8;9

bk&m;ocifonf? aem{rSp touf&SiforQaom ow0g? aem{ESifhtwl oabFmxJ&Sdaom wd&pmeftaygif;wkdYukd atmufarh?


ajrBuD;ay:rSm avvmapawmfrlojzifh a&Nidrfav\/eufeJ&m a&aygufa&wGif;rsm;? rkdCf;aumif;uif>yef0rsm;ukd qkdYydwf? rkdCf;ukdpJapawmfrl\/a&onfvnf; ajray:rSm tpOftwkdif; pD;oGm;? t&ufw&mig;q,faphaomtcg ,kwfavsmhav\/owrv? q,fckepf&ufaeYwGif oabFmonf tm&&wftrnf&Sdaom awmifay:rSm wifav\/'orvwkdifatmif a&onftpOfrjywf ,kwfavsmh? xkdvqef; w&ufaeYwGif awmifxdyfwkdYonf ay:Mu\/
xkdrS t&ufav;q,fMumvQif? aem{onf oabFmxJvkyfcJhaomjywif;aygufukd zGifh? usD;twaumifukd vTwfav\/xkdusD;tonfajray:rSma&rcef;rajcmufrSDwkdifatmif? oGm;vmvsufaeav\/wzef ajrrsufESmay:rSm a&ukefonf rukefonfukdodjcif;iSg? csKd;waumifukd vTwfjyefav\/ajrwjyifvkH; a&&Sdao;aomaMumifh? csKd;onf ajcjzifheif; tarmajzp&mukd rawGUojzifh? aem{&Sd&m oabFmokdY jyefvmav\/
aem{onfvnf; vufukdqefY? csKd;ukd ukdif,lNyD;vQif? rdrdae&moabFmxJokdY oGif;av\/14

8;10
8;11
8;12
8;13

wzef ckepf&ufaeNyD;rS xkdcsKd;ukd oabFmxJu vTwfjyef\/nOD;tcsdef csKd;onf aem{xHokdYjyefvm? rdrdqdwf,laomoHvGif&Gufukd rdrdEIwfoD;jzifh aqmifcJhaomaMumifh?ajrBuD;ay:rSma&ukefaMumif;ukdaem{odav\/ wzef ckepf&ufaeNyD;rS xkdcsKd;ukdvTwfjyef\/ aemufwzef csKd;onf rjyefrvmae\/
tESpfajcmuf&mwck yXrvqef; w&ufaeYwGif? ajrBuD;ay:rSm a&cef;ajcmufonf&Sdaomf? aem{onf oabFmrkd;ukd y,fzsuf
MunfhIaomtcg? ajrrsufESm aoGUajcmufp &Sdonfukd jrif\/8;14 'kwd,v? ESpfq,fckepf&ufaeYwGif ajrBuD;aoGUajcmufav\/
8;15?16 bk&m;ocifuvnf;? oifonf? om;? r,m;? acR;rwkdYESifhwuG? oabFmxJu xGufqif;avmh/8;17 oifxHrSm touf&Sifaom wd&pmef? iSufrsm;? om;rsm;? ajray: wGm;wwfaom wd&pmefrsm;wkdYonf? ajray:rSm om;ukdarG;
tvGefwkd;yGg;rsm;jym;rnf taMumif;? xkdwd&pmef&SdorQwkdYukd ukd,fESifhtwl xkwfaqmifavmh[k? aem{ukd rdefYawmfrl\/8;18 xkdtcg aem{rSp? om;? r,m;? acR;rwkdYonf xGufqif;Mu\/8;19 om;rsm;? wGm;wwfaom wd&pmefrsm;? iSufrsm;? ajray:rSm vIyf&Sm;wwforQaom trsKd;rsKd;taygif;wkdYonfvnf;? oabFmxJu
xGufqif;Mu\/
8;20 aem{onfvnf;? xm0&bk&m;tbkdY,ZfyvifukdwnfNyD;rS? pifMu,faomom;? pifMu,faomiSuftrsKd;rsKd;xJu,l? ,Zfyvifay:rSm
rD;IdUaom,Zfudk ylaZmfav\/8;21 xm0&bk&m;onfvnf;? arT;BudKifaomteHYukd cH,l? igonf aemufwzef vlwkdYtwGuf ajrBuD;ukdrusdef/ taMumif;rlum;?
vlwkdYonf i,faomt&G,frSp? pdwfESvkH;tBuHtpnf qkd;Mu\/ igonf ,ckwcg jyKNyD;ouJhokdY? touf&Sifaomt&m&SdorQwkdYukd
aemufwzef 'Pfrcwf/8;22 ajrBuD;rukefrDSwkdifatmif? rsKd;aphBuJ&aomumv? toD;tESHukdodrf;&aomumv? csrf;aomumv? ylaomumv? aEGumv?
aqmif;umvrjywf&[k trdefYawmf&Sd\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1 bk&m;ocifonfvnf;? aem{ESifhol\om;wkdYukd aumif;BuD;ay;awmfrl? oifwkdYonf rsm;jym;pGmarG;bGm;vsuf ajrBuD;ukd
jynfhapMuavmh/9;2 ajrwd&pmef? rkdCf;aumif;uifiSuftp&Sdaom? ajray:rSm vIyf&Sm;wwforQESifh? yifv,fig;taygif;wkdYonf? oifwkdYa&SUrSm aMumuf&GHU
wkefvIyfjcif;oabm&Sd&Muvdrfhrnf/ xkdwd&pmefwkdYukd oifwkdYvuf igtyf\/9;3 touf&SifvIyf&Sm;wwforQonf? toD;t&GufuJhokdY? oifwkdYpm;p&mbkdYjzpf&rnf/ cyfodrf;aomt&mwkdYukd oifwkdY igtyfay;\/9;4 okdYaomfvnf;? toufwnf;[laomtaoG;ESifhwuG tom;ukdrpm;&/9;5
tu,f oifwkdYtoufwnf;[laom? oifwkdYtaoG;ukd igawmif;rnf/ vl? wd&pmef taygif;wkdY igawmif;rnf/ cyfodrf;aomvlwkdY\
nDtpfukd? vl\toufukd igawmif;rnf/9;6
tMuifolonfvl\taoG;ukdoGef;\? xkdol\taoG;ukdvlvufjzifhoGef;&rnf/ taMumif;rlum;? bk&m;ocifonf rdrdykHoPmefESifhtnD
vludkzefqif;awmfrl\/9;7 oifwkdYonf om;ukdbGm; rsm;jym;Muavmh/ ajray:rSm tvGefarG;bGm; rsm;jym;Muavmh[k rdefYawmfrl\/
9;8 wzef bk&m;ocifonf? aem{ESifhol\om;wkdYukd rdefYawmfrlonfum;?9;9 oifwkdYESifh4if;? aemufjzpfvwhHaomtrsKd;tET,fESifh4if;?9;10 oifwkdYxHrSm touf&Sifaom wd&pmefwnf;[laom? iSuf? om;,Of? om;&J&SdorQ oabFmxJuxGufqif;orQrSp? ajrwd&pmefta
ygif;wkdYESifh4if;? igonf ukd,fwkdif y#dnmOfjyK\/9;11 oifwkdYESifh igjyKaom y#dnmOf[lrlum;? a&vTrf;rkd;jcif;tm;jzifh? cyfodrf;aomow0gwkdYonf aemufwzef rqkH;&Mu/
ajrBuD;ukdzsufqD;bkdY&m aemufwzef a&vTrf;rkd;jcif; r&Sd&/9;12 xkdrSwyg;? igwbuf? oifwkdYESifh oifwkdYxHrSm touf&SiforQaom wd&pmefwkdYwbuf? om;ajr;tpOftqufrjywf? igjyKaom
y#dnmOf\vuPm oufao[lrlum;?9;13 ig\oufwhHukd rkdCf;wdrf igxm;\/ xkdoufwhHonf ajrBuD;ESifh igjyKaom y#ddnmOf\oufaojzpfvdrfhrnf/9;14 igonf rkdCf;ukdtkHYapaomtcg? rkdCf;wdrf oufwHhonf xif&Sm;vdrfhrnf/9;15 xkdtcg igwbuf? oifwkdYrSp? touf&Sifaom ow0g? wd&pmef&SdorQwkdY wbuf&Sdaom? ig\y#dnmOfukd igatmufarhojzifh?
cyfodrf;aomow0gwkdYukd zsufqD;jcif;iSg? aemufwzef a&vTrf;rkd;jcif; r&Sd&/9;16 rkdCf;wdrf oufwhH&Sdonfukd igMunfhIojzihf? bk&m;ocifESifhajrBuD;ay:rSm touf&Sifaomow0gwd&pmeftaygif;wkdY pyfMum;rSm&Sdaom
xm0&y#dnmOfukd igatmufarhrnf/9;17 onfum;? igESifhajrBuD;ay:rSm &Sdaomow0gtaygif;wkdY\pyfMum;rSm? igtNrJzGJUaom y#dnmOf\vuPmoufao jzpfownf;[k?
aem{ukd bk&m;ocif rdefYawmfrl\/
9;18 oabFmxJu xGufqif;aomaem{om;wkdY\trnfum; a&Sr? [mr? ,mzufwnf;/ [mronf cgemef\tbjzpf\/9;19 olwkdYonf aem{\om;okH;a,mufjzpf? ajrBuD;wjyifvkH; ESHYjym;Mu\/
9;20 aem{onf v,fvkyfaomtwwfukdjyKpk? pyspfO,smOfukd pkdufav\/15

9;21 pyspf&nfukdvnf;aomuf ,pfrl;ojzifh? rdrdwJ t0wfrNcHKbJ aeav\/9;22 cgemef\tb[mronf? rdrdtb t0wftcsnf;pnf;&SdonfukdjrifvQif? jyifrSm&Sdaom tpfukdESpfa,mufukd ajymav\/9;23 a&SrESifh,mzufwkdYonf t0wfukd,l yckH;ay:rSmwifNyD;vQif? aemufokdYqkwfoGm; rdrdtb? t0wftcsnf;pnf;&Sdonfukd zkH;Mu\/
olwkdYonf jyifokdY rsufESmjyKaomaMumifh? rdrdtb t0wftcsnf;pnf;&Sdonfukd rjrif&/9;24 aem{onf ,pfrl;jcif;aysmuf Ekd;aomtcg? rdrdom;i,fjyKonfukdodvQif?9;25 cgemefonf usdefjcif;ukdcHygap/ tpfukdwkdY\uRefwkdY uRefjzpfygap[kqkd\/9;26 wzef a&Sr\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf r*Fvm&Sdawmfrlapownf;/ cgemefonf a&Sr\uRefjzpfygap/9;27 bk&m;ocifonf ,mzufukdus,fapawmfrlojzifh? a&Sr\wJwkdYwGif aeygap/ cgemefrlum;? ol\uRefjzpfygap[k qkdav\/
9;28 aem{onf a&vTrf;rkd;aomaemuf? tESpfokH;&mig;q,ftouf&Sif?9;29 toufaygif; ukd;&mig;q,faphaomf tedpa&mufav\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1
10;2
10;3
10;4
10;5
10;6
10;7
10;8
10;9
10;10
10;11
10;12
10;13
10;14
10;15
10;16
10;17
10;18
10;19
10;20
10;21
10;22
10;23
10;24
10;25
10;26
10;27
10;28
10;29
10;30
10;31
10;32

a&vTrf;rkd;aomaemuf? aem{om; a&Sr? [mr? ,mzufwkdYrS qif;oufaom om;pOfajr;qufwkdYukd qkdaythH/,mzuf\om;um;? a*grm? rma*g*? rm'J? ,m0ef? wkAv? ar&Suf? xd&wfwnf;/a*grmom;um;? tm&Sauewf? &dzwf? awmf*rwnf;/,m0efom;um;? {vd&Sm? wmI? udwdrf? a'g'edrfwnf;/olwkdYonf vltrsKd;rsKd; wuRef;wEkdifiHajre,fwkdYukd? bmomtoD;toD;? trsKd;tET,f toD;toD;&Sdonftwkdif;? tcsif;csif;
cGJa0Mu\/[mrom;um;? uk&S? rdZ&drf? zkw? cgemefwnf;/uk&Som;um;? aob? [m0dv? ombw? &m*r? oawcgwnf;/ &m*rom;um;? a&Sb? a''efwnf;/uk&Sonf om;edrfa&m'ukdvnf; &ao;\/ xkdom;onf ajrBuD;ay:rSm tOD;pGrf;Ekdifaomoljzpf\/xm0&bk&m;a&SUrSm tm;BuD;aomrkqkd;jzpf\/ xkdaMumifh pum;ykHum;? bk&m;a&SUedrfa&m'? tm;BuD;rkqkd;? jyKvkyfonfvkd[k pyfqkd
ownf;/ol\EkdifiHtOD;um;?&SdemjynfAmAkvkefNrdKU? {&ufNrdKU? tu'fNrdKU? umvaeNrdKUwnf;/xkdjynfrS tmI&djynfokdYoGm; edaea0NrdKU? &a[mbkwfNrdKU? umvNrdKUukd4if;?edaea0NrdKUESifh? umvNrdKUpyfMum;rSm BuD;pGmaomNrdKUwnf;[laom a&oifNrdKUukd4if; wnfaqmufav\/
rdZ&drfom;um;? vk'drfvl? tmerdrfvl? v[mAdrfvl? ewK[drfvl?ygokodrfvl? umovk[drfvl? uawm&drfvlwnf;/ umovk[drftrsKd;xJu zdvdwdvljzpfownf;/
cgemefom; tBuD;um;? Zd'kef/ xkdaemuf a[o/xkdaemuf a,Akodvl? tmarm&dvl? *d&*g&Sdvl?[d0dvl? tmudvl? odedvl?tm0'dvl? aZr&dvl? [mrod vlwnf;/ xkdaemuf cgemeftrsKd;om; toD;toD;wkdYonf ESHYjym;Muav\/cgemeftrsKd;om;ae&mjynfe,fonf Zd'kefNrdKUrS a*&mNrdKU? *gZNrdKUwkdifatmif4if;? wzef aom'kHNrdKU? a*garm&NrdKU? tm'rmNrdKU? aZbkdifNrdKU
ukdvGef vm&SNrdKUwkdifatmif4if; &Sdownf;/olwkdYonf oD;jcm;aom trsKd;tET,f? oD;jcm;aombmomtvkduf? tjynfjynf twkdif;wkdif;aeaom [mrom;rsm;jzpfownf;/
,mzufnD? a[NAJvltaygif;wkdY\tb?a&Sronfvnf; om;rsm;ukdjrifav\/a&Srom;um;? {vH? tmI&? tmzgZ'f? vk'? tm&Hwnf;/tm&Hom;um;? OZ? [kv? a*om? rm&Swnf;/tmzmZ'fom; &Smv? &Smvom; a[Amwnf;/a[Amonfvnf; om;ESpfa,mufukdjrifav\/ om;wa,mufum;? zmvuf trnf&Sd\/ taMumif;rlum;? olUvufxuf ajrBuD;ukd
cGJa0Mu\/ ol\nDum;? ,kweftrnf&Sd\/,kwefom;um;? tmvarm''f? a&Svyf? [mZmrm0uf? a,&?[a'g&H? OZv? 'duv?MoAv? tbdarv? a&Sb?Mozd&? [0dv? a,mAyf? oltaygif;wkdYonf ,kwefom;jzpfownf;/olwkdYae&mrlum;? ar&SNrdKUrSonf ta&SUrsufESm aozmawmifwkdifatmif&Sdownf;/olwkdYonf oD;jcm;aom trsKd;tET,f? oD;jcm;aom bmomtvkduf? tjynfjynf twkdif;wkdif;wkdYaeaom a&Srom;rsm; jzpfo
wnf;/
a&TUum; rdrdwkdYtrsKd;tET,f toD;toD;tvkdufrSwfom;aom aem{om; aqGpOfrsKd;quf pm&if;aywnf;/ xkdolwkdYonf a&vTrf;rkd;
aomaemuf? ajrBuD;ay:rSm oD;jcm;aomwkdif;jynfwkdYukd wnfaxmifMuav\/

16

tcef;BuD; ( 11 )
11;1 ajrBuD;om;taygif;wkdYonf bmomwrsKd;wnf;? pum;wrsKd;wnf; &SdMuonfjzpf?11;2 ta&SUrsufESmrSc&D;oGm;ojzifh? &Sdemjynf ajrnD&mt&yfukdawGU ae&mcsMu\/11;3 olwkdYuvnf;vmMu/ tkwfvkyf ckdifrmpGmzkwfMuukefthH[k? wa,mufukdwa,mufajymMu\/ xkdokdY ausmuft&m tkwfukd4if;?
o&Gwft&m a&ndwrsKd;ukd4if; &NyD;vQif?11;4 vmMu? ajrBuD;wjyifvkH; t&yf&yfuGJjym;rnfukdpkd;&drf? NrdKUukd4if;? rkdCf;aumif;uifokdY rSD&aom&Jwkdufukd4if; wnfvkyfojzifh?
ausmfapmudwd&Sdapjcif;iSg jyKMuukefthH[k ajymqkdMu\/11;5 xkdokdY vlom;wkdYwnfvkyfaomNrdKUESifh &JwkdufukdMunfhIjcif;iSg? xm0&bk&m;onf qif;oufawmfrl\/11;6 xm0&bk&m;u? MunfhIavmh/ vlwrsKd;wnf;? pum;wrsKd;wnf;&Sdonfjzpf? olwkdYonf trIukdtOD;jyKMu\/ ,ckBuHpnforQwkdYukd
tqD;twm;r&Sd? olwkdYjyKMuvdrfhrnf/11;7 vmMu/ qif;oufMuukefthH/ olwkdYonf tcsif;csif;em;rvnfapjcif;iSg? olwkdYpum;ukd IwfaxG;MuukefthH[k rdefYawmfrl\/11;8 xkdokdY xm0&bk&m;onf olwkdYukdajrBuD;wjyifvkH; t&yf&yfuGJjym;apawmfrlojzifh? olwkdYonf NrdKUukdrwnfbJaeMu\/11;9 okdYjzpf xkdNrdKUxm0&bk&m;onfajrBuD;om;taygif;wkdY\pum;ukdIwfaxG;? olwkdYukd ajrBuD;wjyifvkH; t&yf&yfuGJjym; apawmfrl
aom aMumifh? xkdNrdKUonf AmAkvkefNrdKU[l wGifownf;/
11;10 a&Sr\om;pOfajr;quf[lrlum;? a&Sronftoufw&m&Sd? a&vTrf;rkd;aomaemuf ESpfESpfMumaomf? om;tmzmZ'fukd jrifav\/11;11 tmzmZ'f bGm;jrifaomaemuf? a&Sronf tESpfig;&mtouf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/11;12 tmzmZ'fonf toufokH;q,fig;ESpf&Sdaomf? om;&Smvukdjrifav\/11;13 &Smv bGm;jrifaomaemuf? tmzmZ'fonf tESpfav;&mokH;ESpf touf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/11;14 &Smvonf toufokH;q,f&Sdaomf? om;a[Amukd jrifav\/11;15 a[AmbGm;jrifaomaemuf? &Smvonf tESpfav;&mokH;ESpftouf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/11;16 a[Amonf toufokH;q,fav;ESpf&Sdaomf? om;zmvufukdjrifav\/11;17 zmvuf bGm;jrifaomaemuf? a[Amonf tESpfav;&mokH;q,f touf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/11;18 zmvufonf toufokH;q,f&Sdaomf? om;&ma*gukd jrifav\/11;19 &ma*g bGm;jrifaomaemuf? zmvufonf tESpf ESpf&mukd;ESpf touf&Sif? om;orD;rsm;ukd bGm;jrifav\/11;20 &ma*gonf toufokH;q,fESpfESpf&Sdaomf? om;apa&mufukd jrifav\/11;21 apa&mufbGm;jrifaomaemuf? &ma*gonftESpf ESpf&mckepfESpf touf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/11;22 apa&mufonf toufokH;q,f&Sdaomf? om;emac:ukd jrifav\/11;23 emac: bGm;jrifaomaemuf? apa&mufonf tESpfESpf&m touf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/11;24 emac:onf toufESpfq,fukd;ESpf&Sdaomf? om;aw&ukdjrifav\/11;25 aw& bGm;jrifaomaemuf? emac:onf tESpfw&mwq,fukd;ESpf touf&Sif? om;orD;rsm;ukd jrifav\/11;26 aw&onf toufckepfq,f&Sdaomf? om;tmNAH? emac:? cg&efwkdYukdjrifav\/
11;27 aw&\om;pOfajr;quf[lrlum;? aw&onftmNAH?emac:? cg&efwkdYukdjrifav\/11;28 cg&efonfvnf; avmwukd jrifav\/ cg&efonf? tbaw& raorSD? rdrdbGm;&mt&yf? cgv'Jjynfom;wkdYaeaom O&NrdKUaoav\/11;29 tmNAHESifh emac:onf r,m;ukd,l? tmNAH\r,m;um;? pm&Jtrnf&Sd\/ emac:\r,m;um;? cg&ef\orD; rdvcgtrnf&Sd\/ cg&efonf
rdvcgESifh oc\tbjzpfownf;/11;30 pm&Jrlum;? NrHKaomrdef;rjzpf? om;orD;r&Sd/11;31 aw&onf om;tmNAHukd4if;? cg&ef\om;jzpfaom ajr;avmwukd4if;? om;tmNAH\r,m;jzpfaom rdrdacR;rpm&Jukd4if; ac:? olwkdY
onf cgemefjynfokdYoGm;jcif;iSg? cgv'Jjynfom; wkdYaeaomO&NrdKUrSxGufojzifh? cg&efNrdKUokdYa&muf aeMu\/11;32 aw&onf toufESpfaygif;ESpf&mig;ESpf&Sdaomf? cg&efNrdKU aoav\/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1
12;2
12;3
12;4
12;5

xm0&bk&m;onfvnf; tmNAHukdac:awmfrl? oif\jynfESifhwuG trsKd;om;csif; aygufabmfrsm;xJu xGufNyD;vQif? igjyvwhHaom


jynfokdY oGm;avmh/igonf oifhukdvlrsKd;BuD;jzpfaprnf/ igaumif;BuD;ay;oif\emrukdBuD;jrwfaprnf/ oifonf aumif;BuD;cH&aomoljzpfvdrfhrnf/oifhukd aumif;BuD;ay;aomolukd igaumif;BuD;ay;rnf/ oifhukdusdefqJaomolukd igusdefqJrnf/ oiftm;jzifhvnf; vlrsKd;taygif;wkdYonf
aumif;BuD;r*FvmukdcH&Muvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/xkdokdY xm0&bk&m; rdefYawmfrlonftwkdif;? tmNAHxGufoGm; avmwvnf; vkdufav\/ tmNAHonf cg&efNrdKUrS xGufoGm;aomtcg?
toufckepfq,fig;ESpf&Sd\/tmNAHonf r,m;pm&J? tpfukdom;avmwESifh? Opm&wwforQukd4if;? cg&efNrdKU &aomvlwkdYukd4if; ,lNyD;vQif? cgemefjynfokdYa&mufjcif;iSg
xGufoGm;? xkdjynfokdY a&mufMu\/
17

12;6 tmNAHonf xkdjynfukda&SmufoGm; &Sdcift&yf? arma&oydwfyifokdYa&mufav\/ xkdtcg? cgemeftrsKd;om;wkdYonf xkdjynf&SdMu\/12;7 xm0&bk&m;onf tmNAHtm; xif&Sm;? jynfukd oif\trsKd;tET,ftm; igay;rnf[k rdefYawmfrl\/ xkdokdYxif&Sm;awmfrlaom
xm0&bk&m;bkdY? xkdt&yf? ,Zfyvifukd wnfav\/
12;8 xkdt&yfrS oGm;jyef? aAovNrdKUta&SU&SdaomawmifokdYajymif;ojzifh? aAovNrdKUta&SU? tmNrdKUtaemufpyfMum;rSm wJukdaqmuf?
xm0&bk&m; bkdY ,Zfyvifukd wnfNyD;vQif? xm0&bk&m;\emrawmfukd yXemjyK\/12;9 tmNAHonf c&D;oGm;vsuf? ajymif;vsuf? awmifrsufESmokdY a&mufav\/
12;10 xkdaemuf? cgemefjynf tpm;acgif;yg;jcif;jzpf\/ tvGeftpm;acgif;yg;aomaMumifh? tmNAHonf tJ*kwKjynf wnf;ckdjcif;iSg
oGm;av\/12;11 tJ*kwKjynfESifheD;aomtcg? rdrdr,m;pm&Jukd? oifonf tqif;vSaomrdef;rjzpfonfukd igod\/12;12 tJ*kwKvlwkdYonf oifhukdjrifaomtcg? rdef;ronf ol\r,m;jzpf\[kqkdvsuf? ighukdowf oifhukd toufcsrf;omay;vdrfhrnf/12;13 okdYjzpf oifonf ighESrjzpfaMumif;ukdajymygavmh/ okdYajymvQif oifhtwGuf igaumif;pm;vdrfhrnf/ oif\aus;Zl;tm;jzifh? igtouf
csrf;om&vdrfhrnf[kqkd\/
12;14 tmNAHonf tJ*kwKjynfokdY a&mufaomtcg? ol\r,m;onf tvGeftqif;vSonfukd tJ*kwKvlwkdYonf jrifMu\/12;15 zga&mbk&if\rSL;awmf rwfawmfwkdYvnf;jrif? a&SUawmfcsD;rGrf;NyD;vQif? eef;awmfokdY oGif;&Mu\/12;16 zga&mbk&ifonf xkdrdef;rtwGuf tmNAH aus;Zl;jyKojzifh? olonf okd;? EGm;? jrnf;xD;? jrnf;r? uRefa,mufsm;? uRefrdef;r?
ukvm;tkyfrsm;ESifh <u,f0\/12;17 xm0&bk&m;onf? tmNAH\r,m; pm&JtwGufaMumifh? zga&mbk&ifrSp eef;awmfom;wkdYukd BuD;aomab;'Pfjzifh qkH;rawmfrl\/12;18 zga&mbk&ifonfvnf; tmNAHukdac:? oifonf igjyKaomtrIum; tb,fokdYenf;/ olonf oif\r,m;jzpfaMumif;ukd? igtm;
tb,faMumifh rajymoenf;/12;19 igonf olUukdodrf;ykdufapjcif;iSg? olonf ighESrjzpfonf[k tb,faMumifhqkdoenf;/ oif\r,m;ukd ,ck,loGm;avmh[ktrdefY&Sd\/12;20 xkdokdY tmNAHtrIukdpD&if? rdrdvlwkdYtm; rSmxm;ojzifh? olwkdYonf tmNAH &SdorQaomOpmESifhwuG? orD;armifESHwkdYukd vTwfvkdufMu\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1 tmNAH orD;armifESH wkdYonfvnf;? avmwESifhwuG rdrdwkdY &SdorQaomOpmukd,l? tJ*kwKjynfrS xGufoGm;ojzifh? cgemefjynf
awmifykdif;okdYa&mufMu\/13;2 xkdtcg tmNAHonf? okd;? EGm;ponfwkdYukd4if;? a&TaiGukd4if; tvGef&wwf\/13;3 wzef awmifykdif;rS c&D;oGm;? aAove,ftwGif;? aAovNrdKU? tmNrdKUpyfMum;? txufu wJukdaqmuf?13;4 ,ZfyvifukdwnfcJhbl;aomt&yfokdYa&mufjyefvQif? xkdt&yfwGif xm0&bk&m;\emrawmfukd yXemjyK\/13;5 tmNAHESifhtwl vkdufvmaom avmw onfvnf; okd;? EGm;rsm;ESifh wJtrsm;&Sdojzifh?13;6 xkdvlESpfOD;wkdYonf twlaejcif;iSg xkdajrrqHhEkdif/ Opmrsm;vGef;? olwkdYonf w&yfwnf; raeEkdifMu/13;7 tmNAH\ EGm;ausmif;om;? avmw\ EGm;ausmif;om;wkdYonfvnf; ckduf&efjyKMu\/ xkdtcg? cgemeftrsKd;om;? az&ZdtrsKd;om;wkdYonf
xkdjynf aeMuownf;/13;8 tmNAHuvnf;? igwkdYonf nDtpfukdcsif;jzpfvsuf? igESifhoif4if;? ighEGm;ausmif;om;wkdYESifh? oifhEGm;ausmif;om;wkdY4if;? ckduf&ef
r&SdygapESifh/13;9 ajrwjyifvkH;onf oifha&SUrSm&Sdonfr[kwfavmh/ igESifhcGgaeygavmh/ oifonf vuf0JbufokdY oGm;vQif? igonf vufsmbuf
okdYoGm;rnf/ oifonf vufsmbufokdYoGm;vQif? igonf vuf0JbufokdYoGm;rnf[kqkd\/13;10 xkdumvtcg? aom'kHNrdKUESifh a*garm&NrdKUukd xm0&bk&m; zsufqD;awmfrrlrSD? aZm&NrdKUokdYoGm;aomvrf;? a,mf'efjrpfywf0ef;usift&yf&yf
a&rsm;? xm0&bk&m;\O,smOfawmfuJhokdY4if;? tJ*kwKjynfuJhokdY4if; jzpfonfukd? avmwajrmfMunfh jrifvQif?13;11 a,mf'efcsKdifhwa&SmufvkH;ukd a&G;cs,f? ta&SUokdYajymif;oGm;ojzifh? tcsif;csif; wOD;ESifhwOD; uGJjym;Mu\/13;12 tmNAHonf cgemefjynf aeav\/ avmwrlum;? jrpfywf0ef;usifNrdKUwkdYwGifae? aom'kHNrdKUem;rSm wJukdaqmufav\/13;13 aom'kHNrdKUom;wkdYonf qkd;aomol? xm0&bk&m;a&SU? tvGeftjypfrsm;aomoljzpfMuownf;/
13;14 avmwonf tmNAHESifhcGg oGm;NyD;rS? xm0&bk&m;onf tmNAHukdac:? oif&Sdaomt&yfu? awmif? ajrmuf? ta&SU? taemufokdY
ajrmfMunfhavmh/13;15 oifjrifaom ajrwjyifvkH;ukd? oifESifhoif\trsKd;tET,ftm;? igonf umv tpOftNrJay;rnf/13;16 oif\trsKd;tET,fukd ajrrIefYuJhokdY ig rsm;jym;aprnf/ okdYjzpf vlonf ajrrIefYukd a&wGufEkdifvQif? oif\trsKd;tET,fukd
a&wGufEkdifMuvdrfh rnf/13;17 oifx ajrukd tvsm;tm;jzifh4if;? teHtm;jzifh4if; a&SmufoGm;avmh/ oiftm; igay;rnf[k rdefYawmfrl\/13;18 wzef tmNAHonf wJukdajymif;? a[jAKefNrdKU? rHa&oydwfawmokdYa&mufrS ae&mus? xm0&bk&m;tbkdY ,Zfyvifukd wnfav\/

18

tcef;BuD; ( 14 )
14;1 xkda&mtcg? &Sdemrif;BuD;tH&azv? {vmomrif;BuD;tmkwf? {vHrif;BuD; aca'g&avmrm? a*gtdrfrif;BuD; wd'vwkdYonf?14;2 aom'kHrif;BuD; aA&? a*garm&rif;BuD; Ad&&S? tm"rmrif;BuD; &Sdeyf? aZbkdifrif;BuD;a&Srbm? aAvmrif;BuD;wkdYESifhppfwkdufMu\/
aAvjynfum;? aZm&trnfvnf; &Sdownf;/14;3 xkdjynf&SdorQwkdYonf? aom'kHtkdifjzpfaom pd'drfcsKdifhwGif eD;pyfvsuf&SdMu\/14;4 wq,fESpfESpfywfvkH; aca'g&avmrmrif;BuD;xH uRefcHNyD;vQif? wq,fokH;ESpf ajrmufaomtcg ykefuefMu\/14;5 wq,fav;ESpfajrmufvQif? aca'g&avmrmrif;onf? rdrdbufuaeaomrif;BuD;wkdYESifhwuG vm? tm&SwkwfumedrfNrdKU? a&zdrf
vlrsm;ukd4if;? [mrNrdKU ZlZdrfvlrsm;ukd4if;? ud&,odrfcsKdifh {rdrfvlrsm;ukd4if;?14;6 pd&awmifay:rSm a[m&dvlrsm;ukd4if; vkyfBuH? awmem;rSm&Sdaom {vyg&efNrdKUwkdifatmif vkdufMu\/14;7 wzefjyefvm? uma'&Sjynf? tifrd&SywfNrdKUokdYa&mufNyD;vQif? tmrvufjynf &SdorQukd4if;? [mZZkEmrmNrdKUaeaom tmarm&d
vlrsm;ukd4if; vkyfBuHMu\/14;8 xkdtcg aom'kHrif;BuD;? a*garm&rif;BuD;? tm"rmrif;BuD;? aZbkdifrif;BuD;? aZm&wnf;[laomaAvmrif;BuD;wkdYonf csDxGuf? pd'drf
csKdifh ppfNydKifMu\/14;9 xkdokdY {vHrif;BuD; aca'g&avmrm? a*gtdrfrif;BuD;wd'v? &Sdemrif;BuD; tH&azv? {vmomrif;BuD;tmkwfwnf;[laom? rif;BuD;
av;yg;ESifh? rif;BuD;ig;yg;wkdYonf ppfNydKifMu\/14;10 pd'drfcsKdifh a&ndtusdtcRJESifh jynfhaomwGif;rsm;&Sd\/ aom'kHrif;BuD;? a*garm&rif;BuD;wkdYonf ajy; xkdwGif;rsm;usav\/
<uif;aomolwkdYonf awmifokdYajy;Mu\/14;11 atmifaomrif;wkdYonf? aom'kHNrdKUESifha*garm&NrdKU&SdorQaomOpmESifhNrdKU&dum&SdorQwkdYukd ,loGm;Mu\/14;12 aom'kHNrdKUaeaom tmNAHtpfukdom; avmwESifh ol\OpmwkdYukdvnf; odrf;,l oGm;\/
14;13 xkdab;rSvGwfajy;aomolwa,mufonf? a[NAJvltmNAHESifh rd[m,zGJUaomol? {&SaumvESifh tmae&\tpfukd tmarm&dvl
rHa&\ oydwfawmem;rSmaeaom tmNAHxHokdY a&muf? odwif;Mum;ajymav\/14;14 tmNAHonf rdrdtpfukdom;ukd brf;oGm;aMumif;ukd Mum;vQif? rdrdtdrfbGm; oGefoifaomvlokH;&mwq,f&Spfa,mufwkdYukd pD&if?
'efNrdKU wkdifatmif vkdufav\/14;15 nOfhtcg? rdrdvlwkdYukd cGJ wkdufapojzifh? vkyfBuHNyD;vQif? 'rmoufNrdKUajrmufbuf a[mbNrdKUwkdifatmif vkdufjyefav\/14;16 &efolwkdYodrf;oGm;aomOpm&SdorQukd4if;? rdrdtpfukdom;avmwESifh ol\Opmukd4if;? rdef;rrsm;ESifh vlrsm;ukd4if;? wzefaqmif,lcJhav\/
14;17 aca'g&avmrmESifh? olUbufuaeaom rif;BuD;wkdYukd vkyfBuH&mrS tmNAHjyefvmaomtcg? aom'kHrif;BuD;onf c&D;OD;BuKdjyKjcif;iSg
&Sma0csKdifhwnf;[laom rif;BuD;csKdifhokdY xGufoGm;\/14;18 tjrifhqkH;aombk&m;ocif\,Zfyka&m[dwfjzpfaom? &Smvifrif;BuD;arvcdaZ'ufonfvnf;? rkefYESifhpyspf&nfukd aqmifcJhNyD;vQif?14;19 aumif;uifajrBuD;&Sif? tjrifhqkH;aombk&m;ocifonf tmNAHtm; aumif;BuD;ay;awmfrlygapaom[k? tmNAHukd aumif;BuD;ay;?14;20 oif\&efolwkdYukd oif\vuf tyfESHawmfrlaom? tjrifhqkH;aombk&m;ocifvnf;? r*Fvm&Sdawmfrlapownf;[k >rufqkd\/
tmNAHonfvnf; Opm&SdorQwkdYukd? xkdrif;tm; q,fbkdYwbkdY vSLav\/
14;21 aom'kHrif;BuD;uvnf;? vlwkdYukd uREkfyftm;jyefay;yg? OpmwkdYukdum;? ukd,fwkdif,lygavmh[k tmNAHtm; ajymqkdvQif?14;22-24tmNAHu? rif;BuD;onf tmNAHukd ig&wwfapNyD[kajymp&mr&Sdapjcif;iSg vkvifwkdYonf pm;NyD;aomt&mukd4if;? uREkfyfESifhtwl vkduf
vmaomol? tmae&? {&Saumv? rHa&wkdYonf rdrdwkdYtbkdYukd ,lapjcif;iSg tcGifhay;ojzifh? olwkdY,laomtbkdYukd4if; xm;? rif;BuD;\
Opm? tyfjcnfwrQifjzpfap? ajceif;BudK; wyifjzpfap? wpkHwckukdrQ igr,l[k aumif;uifajrBuD;&Sif? tjrifhqkH;aom bk&m;ocif
xm0&bk&m;a&SUawmf? uREkfyfonfvufukdcsD t"dXmefjyKygNyD[k? aom'kHrif;BuD;tm; ajymqkdav\/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1 xkdaemufrS Asm'dwfawmftm;jzifh? xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfonf tmNAHokdYa&muf? tcsif;tmNAH? rpkd;&drfESifh/ igonf oif\
tuG,ftumjzpf\/ oif\tusKd;onf tvGefBuD;vS\[krdefYawmfrlvQif?15;2 tmNAHu? t&Sifxm0&bk&m;? tuREkfyfonf om;r&SdbJoGm;&yg\/ 'rmoufNrdKUom; {vsmZmonf tuREkfyf\tarGcHjzpf&yg\/
okdYjzpf tb,faus;Zl;ukd jyKawmfrlygrnfenf;[k avQmufqkd\/15;3 wzef tmNAHu tuREkfyftm; trsKd;tET,fukday;awmfrrlyg/ tuREkfyf\tdrf bGm;aomolonf? tuREkfyf\tarGcHjzpf&ygonfwum;[k
avQmufqkd\/15;4 wzef xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfa&mufvmonfum;? olonf oif\tarGcHrjzpf&/ oif\ukd,fxJu xGufaomolonf
oif\tarGcHjzpfvdrfhrnf[k rdefYawmfrlNyD;vQif?15;5 tmNAHukdjyifokdYxkwfaqmifawmfrl? rkdCf;aumif;uifukdajrmfMunfhavmh/ Mu,frsm;ukda&wGufEkdifvQif? a&wGufavmh/ oif\trsKd;
tET,fonf xkdokdYjzpfvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/15;6 tmNAHonf xm0&bk&m;ukd ,kHMunfonfjzpf? ol\,kHMunfjcif;ukd ajzmifhrwfjcif;uJhokdY rSwfawmfrl\/
15;7 wzef? igonf jynfukd oiftarGcHp&mbkdY? oiftm; ay;vkdaomiSg? cgv'Jjynfom;wkdYaeaom O&NrdKUrS oifhukdxkwfaqmifaomxm0&
19

bk&m;jzpfonf[k rdefYawmfrlvQif?15;8 t&Sif xm0&bk&m;? jynfukd tuREkfyf tarGcH&rnfukd tb,fokdY od&ygthHenf;[k ar;avQmufav\/15;9 xm0&bk&m;uvnf;? okH;ESpftouf&Sdaom EGm;rwaumif? okH;ESpftouf&Sdaom qdwfrwaumif? okH;ESpftouf&Sdaom okd;xD;
waumif? csKd;waumif? ckdoi,fwaumifwkdYukd igbkdY,lavmh[k rdefYawmfrlonftwkdif;?15;10 xkdwd&pmeftaygif;wkdYukd,l? waumif waumifukd xuf0ufpDcGJNyD;vQif? cGJaomtom;wkdYukd wbufwcsuf xm;av\/ iSuf
aumifwkdYukd rcGJ/15;11 iSuf&JwkdYonf taoaumifwkdYtay:okdY qif;vmaomtcg? tmNAHonf ESifav\/15;12 ae0ifaomtcg? tmNAHonf BuD;aomtdyfjcif;jzifh tdyfaysmfvsuf? xlaom arSmifrkdufESifhawGU? xdwfvefYjcif;okdY a&mufav\/15;13 xm0&bk&m;uvnf;? oif\trsKd;tET,fonf? olwyg;ykdifaomjynf{nfhonf jzpfMuojzifh? olwyg;wkdYuRefcHjcif;? ESdyfpuf
nOf;qJjcif;ukd tESpfav;&mywfvkH; cH&Muvdrfhrnfukd trSefodrSwfavmh/15;14 olwkdYukdapckdif;aomvlrsKd;udkvnf; igpD&ifrnf/ xkdaemufrS? olwkdYonf rsm;pGmaomOpmESifh xGufMuvdrfhrnf/15;15 oifonf bkd;ab;wkdYxHokdY Nidrf0yfpGmoGm;&vdrfhrnf/ toufBuD;&ifhvsuf oN*K[fjcif;ukd cH&vdrfhrnf/15;16 vlrsKd;av;qufvGefaomtcg? olwkdYonf jynfokdY jyefvmMuvdrfhrnf/ tmarm&dtrsKd;om;wkdY\ 'kpkduftjypfonf rpkHvifao;[k
tmNAHtm; rdefYawmfrl\/
15;17 wzef ae0ifrkdufaomtcg? cGJxm;aomtom;tv,f? rD;ckd;xGufaom rD;zkd? rD;xGef;vif;aomrD;cGufonf xif&Sm;pGma&SmufoGm;
av\/15;18 xkdaeY xm0&bk&m;onf tmNAHESifh y#dnmOfjyKawmfrlvsuf? tJ*kwKjrpfrSp jrpfBuD;wnf;[laom? Oz&wfjrpfwkdifatmif? jynf
ukd4if;?15;19 auedvl? aueZdvl? um'armedvl?15;20 [dwdvl? az&Zdvl? a&zdrfvl? tmarm&dvl? cgeedvl? *d&*g&Sdvl? a,AkodvlwkdYukd4if;?15;21 oif\trsKd;tET,ftm; igtyfay;NyD[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1
16;2
16;3
16;4
16;5

16;6
16;7
16;8
16;9
16;10
16;11
16;12
16;13
16;14
16;15
16;16

tmNAH\r,m;pm&J om;bGm;jcif;r&Sdojzifh? tJ*kwKjynfol[m*&trnf&Sdaom uRefrwa,muf&Sdonfjzpf?pm&Ju? tuREkfyftm; om;bGm;&aomtcGifhukd xm0&bk&m; ay;awmfrrl/ tuREkfyf\uRefrxHokdY0ifygavmh/ olUtm;jzifh tuREkfyfonf
wnfaqmufjcif; &Sdaumif;&Sdygvdrfhrnf[k tmNAHtm; ajymqkd? tmNAHonf pm&J\pum;ukd em; axmifav\/xkdokdY tmNAHonfcgemefjynfq,fESpfaeNyD;rS? tmNAH\r,m;pm&Jonf rdrduRefr tJ*kwKjynfol [m*&ukd,l? rdrdcifyGef;tmNAHodrf;
ykdufapbkdY tyfESif;av\/tmNAHonfvnf; [m*&xHokdY0if? [m*&onf y#doaEpGJav\/ [m*&onf rdrdwGif y#doaEpGJaeaMumif;ukd odvQif? rdrdocifrukd
rxDrJhjrifjyKav\/pm&Juvnf; tuREkfyfcH&aomtjypfonf ukd,fawmfacgif;ay: wnf&Sdygap/ tuREkfyf\uRefrukd ukd,fawmf&ifcGif tuREkfyf
tyfESif;ygNyD/ olonf ukd,f y#doaEpGJaeaMumif;ukdodvQif? tuREkfyfukdrxDrJhjrifjyKygonfwum;/ xm0&bk&m;onf
tuREkfyfESifhukd,fawmftrIukd pD&ifawmfrlygapaom[k? tmNAHtm; qkdav\/tmNAHuvnf;? oif\uRefronfoif\vuf&Sd\/ oljyKcsiforQjyKygavmh[k pm&Jtm; jyefajymvQif? pm&Jonf uRefrukd nOf;qJ
ojzifh? uRefronf ocifrxHrS xGufajy;av\/
xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonf I&NrdKUokdYoGm;&mawmvrf;&Sdaom prf;a&wGif;em;rSm [m*&ukdawGUvQif?pm&JuRefr [m*&? tb,fuvmoenf;/ tb,ft&yfokdYoGm;rnfenf;[kar;aomf? uRefronf ocifrpm&JxHrS ajy;vmygonf[k
qkdav\/xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefuvnf;? oif\ocifrxHokdYjyef? ol\tkyfpkd;jcif;ukdcHavmh[k trdefY&Sd\/wzef xm0&bk&m;\aumif;uifwrefu? oif\trsKd;tET,fukd ra&wGufEkdifatmif? igtvGefrsm;jym;aprnf[l4if;?oifonf ukd,f0efaqmifonfjzpf? om;a,mufsm;ukd bGm;jrifvdrfhrnf/ xkdom;ukd &Sarvtrnfjzifh rSnfh&rnf/ taMumif;rlum;?
xm0& k&m;onf oif\qif;&J'kuukd Mum;odawmfrlNyD/olonf vlkdif;jzpfvdrfhrnf/ vltaygif;wkdYukd &efbufjyKvdrfhrnf/ olUukdvnf; vltaygif;wkdYonf &efbufjyKMuvdrfhrnf/ rdrdnDtpf
ukdt aygif; wkdY\tyg; ae&vdrfhrnf[l4if; >rufqkdav\/xkdokdYrdefY>rufawmfrlaom xm0&bk&m;ukd? tmawm{va&m[laomtrnfjzifh ac:a0:? ighukdjrifawmfrlaomolukd t&yfyif
igzl;jrif&onfwum;[k [m*&qkdav\/xkdtaMumif;ukd tpGJjyK? xkda&wGif;ukd aA&v[Ja&m[k orkwfMu\/ uma'&SNrdKUESifh aA&ufNrdKU\pyfMum;rSm &Sdownf;/
xkdaemuf? [m*&onf tmNAHtm; om;ukdbGm;jrif\/ tmNAHvnf; [m*&wGifjrifaomom;ukd &Sarvtrnfjzifh rSnfhav\/tmNAHonf? om;&Sarvukd [m*&bGm;jrifaomtcg? touf&Spfq,fajcmufESpf&Sdownf;/

20

tcef;BuD; ( 17 )
17;1 xkdaemuf? tmNAHonf toufukd;q,fukd;ESpf&Sdaomtcg? xm0&bk&m;onf tmNAHtm; xif&Sm;awmfrl? igonf teEwefckd;&Sif
bk&m;ocifjzpf\/ igha&SUrSmoGm;vm pkHvifjcif;&Sdavmh/17;2 ig\y#dnmOfukd oifESifhigjyKrnf/ oifhukd igtvGefrsm;jym;aprnf[k rdefYawmfrl\/17;3 tmNAHonfvnf; jyyf0yfvsif? bk&m;ocifu?17;4 igjyKaom y#dnmOfonf oif&Sd\/ oifonf vlrsKd;trsm;wkdY\tbjzpfvdrfhrnf/17;5 aemufwzef oif\trnfukd tmNAH[k rac:&/ oif\trnfukd tmjA[H[k ac:&\/ taMumif;rlum;? igonfoifh ukdrsm;pGmaom
vltrsKd;wkdY \tbt&m cefYxm;NyD/17;6 igonf oifhukdtvGefyGg;rsm;aprnf/ oiftm;jzifh vltrsKd;rsKd;wkdYukdjzpfaprnf/ oif\trsKd;tET,fvnf; &Sifbk&ifjzpf&Muvdrfhrnf/17;7 igonf oif\bk&m;? oifhaemufoifhtrsKd;tET,f\bk&m;jzpfrnf[k? oifESifh oif\trsKd;tET,ftpOftqufwkdY? ighy#dnmOfukd
xm0&y#dnmOfjzpfaprnf/17;8 oifonf ,ck{nfhonfjzpfaeaomjynfwnf;[laom? cgemefjynfwa&Smuf vkH;ukd? oiftm;4if;? oifhaemuf oif\trsKd;
tET,ftm;4if;? tpOftNrJ tykdifay;rnf/ olwkdY\bk&m;vnf; igjzpfrnf[k rdefY>rufawmfrl\/
17;9 wzef bk&m;ocifu? okdYjzpf oifESifhwuG oifhaemuf oif\trsKd; tET,f tpOftqufwkdYonf? ig\y#dnmOfukd apmifha&Smuf&Mu
rnf/17;10 oifESifhwuG oifhaemuf oif\trsKd;tET,fonf? igha&SUrSm apmifha&Smuf&aom ig\y#dnmOf[lrlum;? oifwkdYwGif om;a,mufsm;wkdif;
ta&zsm;vSD;r*Fvmukd cH&rnf/17;11 ta&zsm;vSD;r*Fvmonf? igESifh oifwkdY jyKaomy#dnmOf\vuPmoufao jzpf&vdrfhrnf/17;12 oifwkdYtrsKdd;tpOftqufwkdY om;a,mufsm;wkdif;? ukd,ftdrfbGm;aomoljzpfap? ukd,ftrsKd;r[kwf? wyg;trsKd;om; aiGESifh0,faom
oljzpfap? touf&Spf&ufajrmufvQif? ta&zsm;vSD;r*Fvmukd cH&rnf/17;13 ukd,ftdrfbGm;aomol? ukd,faiGESifh0,faomolonf? ta&zsm;vSD;r*FvmukdcH&rnf/ ighy#dnmOfvnf; oifwkdY\tom; xm0&
y#dnmOfjzpf vdrfhrnf/17;14 ta&zsm;rvSD;? ta&zsm;vSD;r*Fvmukd rcHaomom;a,mufsm;ukd ol\trsKd;rS y,f&Sif;&\/ xkdolonf ighy#dnmOfukdzsufavNyD[k?
tmjA[Htm; rdefYawmfrl\/
17;15 wzef bk&m;ocifu? oif\r,m; pm&Jukdrlum;? pm&J[laomtrnfjzifhrac:&/ pm&m[laomtrnfjzifh ac:&\/17;16 olUukd igaumif;BuD;ay;? olUtm;jzifhvnf; oiftm; om;ukday;rnf/ tu,fpifppf olUukd aumif;BuD;ay;? olonfvl
trsKd;rsKd;jzpfvdrfhrnf/ ol\trsKd; tET,fvnf;? tjynfjynfaom&Sifbk&ifjzpf&Muvdrfhrnf[k? tmjA[Htm; rdefYawmfrl\/17;17 xkdtcg tmjA[Honf jyyf0yfvsuf? toufw&m&Sdaomolonf om;udk&vdrfhrnfavm/ toufukd;q,f&Sdaom pm&monf om;ukd
bGm;vdrfhrnfavm[k&,fvsuf? pdwfESvkH;xJrSm atmufarhNyD;vQif?17;18 &Sarvonf a&SUawmf touf&Sifygapaom[k? bk&m;ocifukdavQmufaomtcg?17;19 bk&m;ocifu? oif\r,m; pm&monf oiftm; om;ukdbGm;vdrfhrnf/ xkdom;udkvnf; Zmuftrnfjzifh rSnfh&rnf/ ol4if;?
olUaemufrS ol\trsKd;tET,f4if;? ig\y#dnmOfukd xm0&y#dnmOfjzpfaprnf/17;20 &SarvtrIum;? oif\pum;ukd igem;axmif\/ olUukdigaumif;BuD;ay;\/ olUtET,fukd wkd;yGg;ap olUukd tvGefrsm;jym;aprnf/
olonf rif;om;q,fESpfyg;wkdY\tbjzpfvdrfhrnf/ BuD;aomvlrsKd; jzpfapjcif;iSgvnf; igjyKrnf/17;21 okdYaomfvnf;? aemifESpf? csdef;csufaomtcsdefwGif? pm&monf oiftm; bGm;vwhHaomom;Zmuf? ig\y#dnmOfudk igwnf
aprnf[krdefYawmf rlNyD;vQif/17;22 rdefY>rufawmfrloHNidrf;? bk&m;ocifonf tmjA[HxHrS wuf<uawmfrl\/
17;23 tmjA[Honfvnf;? om;&SarvrSp? udk,ftdrfbGm;aomoltaygif;? ukd,faiGESifh 0,faomol taygif;wnf;[laom? tmjA[H
tdrfESifh qkdifaom a,mufsm;taygif;wkdYukd ,l? bk&m;ocifrdefYawmfrlonftwkdif;? waeYjcif;wGif ta&zsm;vSD;r*Fvmudk ay;av\/17;24 tmNAH[Honf ukd,fwkdif ta&zsm;vSD;r*FvmukdcHaomtcg? toufukd;q,fukd;ESpf&Sd\/17;25 om;&Sarvonf ta&zsm;vSD;r*Fvmukd cHaomtcg? toufwq,fokH;ESpf &Sd\/17;26 waeYjcif;wGif tmjA[HESifhom;&Sarvonfta&zsm;vSD;r*FvmukdcHav\/17;27 ol\tdrfbGm;aomol? wyg;trsKd;om; ol\aiGESifh 0,faomol? ol\tdrfESifhqkdifaom a,mufsm;taygif;wkdYonf? olESifhtwl
ta&zsm;vSD; r*FvmukdcHMuav\/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1
18;2
18;3

xm0&bk&m;onf rHa&oydwfawmem;rSm? tmjA[Htm; xif&Sm;awmfrlonf taMumif;t&m[lrlum;? aeylaomtcsdefwGif? tmjA[H


onf wJwHcg;0xkdifvsuf?ajrmfMunfh? rdrda&SUrSm vlokH;a,muf &yfaeMuonfukdjrifaomtcg? c&D;OD;BudKjyKjcif;iSg wJwHcg;0rSajy; ajrokdYOD;Twfcsvsuf?tuREkfyfocif? a&SUawmftuREkfyfonf rsufESm&vQif? ukd,fawmfuRefrSvGef roGm;ygESifh/21

18;4 a&tenf;i,fukd ,lcJhyg&ap/ ajcukdaq;NyD;vQif opfyifatmufavsmif;aeMuygavmh/18;5 rkefYtenf;i,fukdvnf;,lcJhygrnf/ tarmtyef;ajyaomtcg oGm;Muygavmh/ xkdokdYaomaus;Zl;awmfukd cHapjcif;iSg? ukd,fawmf
uRef&Sd&mokdY a&mufygNyD[kqkd\/ xkdolwkdYuvnf;? ajymonftwkdif; jyKygavmh[kqkdMu\/18;6 tmjA[Honfvnf;? wJtwGif;&Sdaom pm&mqDokdY tvsiftjref0ifNyD;vQif? *sKHrkefYnufokH;pv,fukdtaomhjyif e,fyg/ aygifrkefYukd
vkyfyg[k qkdav\/18;7 wzef EGm;pkokdYajy; EkxGm;aumif;rGefaomEGm;oi,fukd ,lcJh? vkvif tyfojzifh jrefjrefjyifqifap\/18;8 xkdaemuf? EkdYESifhEkdY"rf;udk4if;? jyifqifaomEGm;oi,fukd4if; ,l? xkdolwkdYa&SU xnfhNyD;vQif? opfyifatmuf? olwkdYtem;rSm&yfae?
olwkdYonf pm;Mu\/18;9 NyD;aomtcg? oif\r,m; pm&monf tb,frSm&Sdoenf;[k ar;MuvQif? wJtwGif;&Sdygonf[k jyefajym\/18;10 xkdolwkdYwGif wyg;uvnf;? bGm;csdefaphaomtcg? igonf oifhqDokdYqufqufjyefvmOD;rnf/ xkdtcg oif\r,m;pm&monf
om;ukd&vdrfhrnf[k ajymqkd\/ xkdokdYqkdaomol\aemuf wHcg;0tem;rSm? pm&m&SdaomaMumifh xkdpum;ukdMum;\/18;11 xkdtcg tmjA[HESifh pm&monf touft&G,fBuD;&ifhvSNyD/ pm&monf rdef;rwkdY Owka&mufNrJ&Sdonftwkdif; ra&mufNyD/18;12 xkdaMumifh pm&mu? igvnf; tkdNyD? ighocifvnf; tkdNyD/ okdYjzpf igonfaysmfarGUjcif;&Sdvdrfhrnfavm[kqkdvsuf? wdwfqdwfpGm&,fav\/18;13 oif\r,m;pm&mu? tu,f igonftkdNyD;rS? om;ukdbGm;vdrfhrnfavm[k qkdvsuf? tb,faMumifh&,foenf;/18;14 xm0&bk&m; rwwfEkdifaomtrI wpkHwck&Sdoavm/ csdef;csufaombGm;csdefaphaomtcg? oifhqDokdYigjyefvm? pm&monfom;ukd
&vdrfhrnf[k? xm0&bk&m;onf tmjA[Htm; rdefYawmfrl\/18;15 pm&muvnf;? uRefr r&,fyg[k? aMumufjiif;av\/ r[kwfbl;/ oif&,fNyD[k rdefYawmfrl\/
18;16 xkdvlwkdYonf xkdt&yfux aom'kHNrdKUokdY rsufESmjyKvsufoGm;Mu\/ tmjA[Honfvnf; olwkdYukd ykdYjcif;iSg vkdufav\/18;17 xm0&bk&m;uvnf;? igjyKrnftrIukd tmjA[Htm;rabmfrjybJ 0Sufxm;&rnfavm/18;18 tmjA[Honf BuD;jrwf? wefckd;ESifhjynfhpkHaomvlrsKd;jzpfvdrhfrnf/ vlrsKd;taygif;wkdYonf olUtm;jzifh aumif;BuD;r*Fvmukd cH&Mu
vdrfhrnf/18;19 taMumif;rlum;? olonf rdrdaemufjzpfaomom;rsm;? tdrfolrsm;wkdYtm; ynwfrnft&mukd igod\/ olwkdYonfvnf; xm0&bk&m;\
w&m;vrf;okdYvkduf? [kwfrSefajzmifhrwfpGm usifhMuvdrfhrnf/ okdYjzpf *wdawmf&Sdonftwkdif;? xm0&bk&m;onf tmjA[HjyK&aom
tcGifh&Sd vdrfrnf[k tBuHawmf&Sd\/18;20 wzef xm0&bk&m;u? aom'kHNrdKU? a*garm&NrdKU a<u;aMumfaomtoHonf BuD;? tvGeftjypfav;aomaMumifh?18;21 ,ck igoGm; igYa&SUokdYa&mufcJhNyD;aom a<u;aMumfjcif;&Sdonftwkdif;? olwkdYonf trSefjyKonf rjyKonfukd igMunfhIrnf/ rjyKvQif
rjyKaMumif; ukd igodrnf[k rdefYawmfrl\/18;22 xkdolwkdYonf xkdt&yfrSrsufESmvSnfh aom'kHNrdKUokdYoGm;Mu\/ tmjA[Hrlum;? xm0&bk&m;a&SUawmf &yfaevsuf&Sdao;\/
18;23 xkdtcg tmjA[HcsOf;uyf? ukd,fawmfonf ajzmifhrwfaomolwkdYukd? rw&m;aomolwkdYESifhwuG zsufqD;awmfrlrnfavm/18;24 xkdNrdKUwGif ajzmifhrwfaomolig;q,f&SdvQif? zsufqD;awmfrlrnfavm/ ajzmifhrwfaomolig;q,fygaomNrdKUukd olwkdYtwGuf rESajrmbJ
zsufqD;awmfrlrnfavm/18;25 xkdokdYjyK ajzmifhrwfaomolwkdYukd rw&m;aomolwkdYESifhwuG uGyfrsufjcif;trIonf ukd,fawmfESifh a0;ygapownf;/ ajzmifhrwfaom
olwkdYukd rw&m;aomolwdkYuJhokdY cHapaomtrIonf ukd,fawmfESifha0;ygapownf;/ ajrBuD;vkH;ukd pD&ifawmfrlaom ocifonf?
w&m;ojzifh jyKawmfrlrnfr[kwfavm[k avQmufqkd\/18;26 xm0&bk&m;uvnf;? aom'kHNrdKU ajzmifhrwfaomolig;q,fukdigawGUvQif? olwkdYtwGuf xkdt&yfvkH;ukd igESajrmrnf[k rdefYawmfrl\/18;27 wzef tmjA[Hu? tuREkfyfonfajrrIefYESifhjymoufoufjzpfaomfvnf;? bk&m;&Sifukd ,ckavQmufrnf[k tm;xkwfyg\/18;28 ajzmifhrwfaomolig;q,fwkdYwGif ig;a,mufrjynfhvQif? xkdig;a,mufrjynfhaomtwGufaMumifh? xkdNrdKUvkH;ukd zsufqD;awmfrlrnfavm[k
ar;avQmufjyefaomf? xkdNrdKU av;q,fig;a,mufukd igawGUvQif? igrzsufqD;[krdefYawmfrl\/18;29 wzefwkH? xkdNrdKUav;q,fukdawGUaumif;awGUawmfrlvdrfhrnf[k avQmufqkdjyefvQif? xkdav;q,ftwGuf igrjyKbJaernf[k rdefYawmf
rl\/18;30 wzefwkH? tkdbk&m;&Sif? pdwf&SdawmfrrlygESifh? tuREkfyfavQmufyg&ap/ xkdNrdKU okH;q,fukdawGUaumif;awGUawmfrlvdrfhrnf[k avQmufqkd
jyefvQif? xkdNrdKU okH;q,fukdigawGUvQif? igrjyK[k rdefYawmfrl\/18;31 wzefwkH? tuREkfyfonf xm0&bk&m;ukd ,ckavQmufrnf[k tm;xkwfyg\/ xkdNrdKUESpfq,fukdawGUaumif;awGUawmfrlvdrfhrnf[k
avQmufqkdjyefvQif? ESpfq,ftwGuf igrzsufqD;bJaernf[k rdefYawmfrl\/18;32 tkdbk&m;&Sif? pdwf&SdawmfrrlygESifh/ onfwBudrftuREkfyfavQmufyg&apOD;/ xkdNrdKU wq,fukdawGUaumif; awGUawmfrlvdrfhrnf [k
avQmufqkdjyefvQif? wq,ftwGuf igrzsufqD;bJaernf[k rdefYawmfrl\/18;33 xm0&bk&m;onf? tmjA[HESifh EIwfqufjcif;trIukefpifNyD;rS? <uoGm;awmfrl\/ tmjA[Honfvnf; rdrdae&mt&yfokdYjyefav\/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1 aumif;uifwrefESpfyg;wkdYonf nOD;tcsdef aom'kHNrdKUokdYa&mufvm\/ avmwonf NrdKUwHcg;0xkdifvsuf olwkdYukdjrifvQif?
c&D;OD;BudKjyK jcif;iSgx? ajrOD;Twfcsvsuf?22

19;2 tuREkfyfocifwkdY? ukd,fawmfwkdYuRef\tdrfokdY0if wnOfhvkH;aeMuyg/ ajcukd aq;Muyg/ eHeufapmapmx<uoGm;Muygavmh[kqkd


av\/ aumif; uifwref wkdYu? igwkdYonfr0if? wnOfhvkH; vrf;aeawmhrnf[kqkdaomfvnf;?19;3 usyfusyfaoG;aqmifaomaMumifh? wzefavmwae&mokdYvSnfh? ol\tdrfokdY 0ifMu\/ avmwvnf;? olwkdYtbkdY yGJvkyf? waq;r
ygaom rkefY ukdaygif;NyD;rS? olwkdYonf pm;Mu\/
19;4 xkdolwkdYonf rtdyfrSD? aom'kHNrdKUom; a,mufsm;tBuD;ti,f? t&yf&yfu vmaomol taygif;wkdYonf tdrfukd 0kdif;?19;5 avmwukd[pfac:vsuf? ,aeYnrSm oifhtdrfokdY0ifaomvlwkdYonf tb,frSm&Sdoenf;/ xkdolwkdYESifhigwkdYonf qufqHvkdonfjzpf?
igwkdYxH okdYxGufapavmh[k qkdMu\/
19;6 avmwonfvnf;? wHcg;jyifrSm olwkdYxHokdYxGuf? rdrdaemuf wHcg;ukdydwfNyD;vQif?19;7 nDtpfukdwkdY? t"rtrIukd rQavmuf rjyKMuygESifh/19;8 tuREkfyf a,mufsm;ESifhrqufqHaomorD;ESpfa,muf&Sdyg\/ olwkdYukd oifwkdYxHokdY xkwf&aomtcGifhukd ay;Muygavmh/ olwkdY
jyKcsiforQjyK Muygavmh/ vlwkdY tvQif;rjyKMuygESifh/ taMumif;rlum;? olwkdYonf tuREkfyftdrfrkd;t&dyfukd ckdaeyg\
[kawmif;yefaomfvnf;?19;9 olwkdYu?qkwfavmh[kqkdMu\/ wzefum;? oifonf wnf;ckdjcif;iSgoma&mufvmonfESifh? w&m;olBuD;vkyf&rnfavm/ ,ckrSm
xkdolwkdYjyKonfxuf? oif omqkd;aomtrIukdjyKrnf[k qkdvsuf? avmwukdusyfusyfzd wHcg;ukdvnf;aygufcGJ csKd;zJhjcif;iSg
csOf;vmMu\/19;10 xkdtcg aumif;uifwrefwkdYonf vufukdqefY? avmwukd rdrdwkdYae&mtdrftwGif;okdY qGJoGif;NyD;vQif? wHcg;ukd ydwfMu\/19;11 tdrfwHcg;em;rSm &SdaomoltBuD;ti,fwkdYukd? rsufpduef;apjcif;iSg 'Pfcwfojzifh? olwkdYonf wHcg;ukd&Sm yifyef;jcif;okdY a&mufMu\/
19;12 aumif;uifwrefwkdYuvnf;? t&yfoifESifhqkdifaomol&Sdao;oavm/ om;orD;? oruf? NrdKUxJrSm oif&SdorQukd t&yfu
xkwf aqmifavmh/19;13 t&yfukd igwkdYonfzsufqD;&rnf/ taMumif;rlum;? t&yfom;wkdYonf xm0&bk&m; a&SUawmf rSm tvGefa<u;aMumfjcif;&Sdonfjzpf?
zsufqD; apjcif;iSg xm0&bk&m;onf igwkdYukd apvTwfawmf rlNyD[k avmwtm; ajymqkdMu\/19;14 avmwxGuf? orD;ESifhpkHbufaomol? rdrdorufwkdYtm;? xMu/ t&yfrS xGufoGm;Mu/ NrdKUukd xm0&bk&m; zsufqD;awmfrlrnf[k
qkdaomfvnf;? usDpm;[ef&Sdonf[k? orufwkdY xifMu\/
19;15 rkdCf;aomufaomtcg? aumif;uifwrefwkdYonf avmwukdaqmfvsuf? oifonf x? t&yf&Sdaom r,m;ESifhorD;ESpfa,mufwkdYukd
,loGm;avmh/ okdYr[kwf? NrdKU\tjypfqkH;jcif;okdY a&mufvdrfhrnf[kqkdaomfvnf;?19;16 olonf zifhETJaomtcg? xm0&bk&m;oem;awmfrlaomaMumifh? aumif;uif wrefwkdYonf? olESifh ol\r,m;? ol\orD;ESpfa,mufwkdYukd
vufqGJ ? NrdKUjyifokdY xkwfaqmifMu\/
19;17 jyifokdY a&mufaomtcg? oifonf toufcsrf;om&jcif;iSg ajy;avmh/ aemufokdYvSnfh rMunfhESifh/ ajrnDaomt&yf tvQif;raeESifh/
awmifay:okdYajy;avmh/ okdYr[kwf qkH;vdrfhrnf[kqkdav\/19;18 avmwuvnf;? tuREkfyfocif? xkdokdYrqkdygESifh/19;19 ,ckrSm ukd,fawmfuRefonf a&SUawmfrsufESm&ygNyD/ tuRekfyftoufcsrf;om apojzifh? tuRekfyfjyKawmfrlaom ukPmaus;Zl;
rsm;jym;vSyg\/ ab;vGwf awmifay:okdY rajy;Ekdifyg/ ab;wpkHwckawGU aornfukdpkd;&drfyg\/19;20 Munfhyg/ xkdNrdKUeD;yg\? ajy;omyg\? i,faomNrdKUvnf; jzpfyg\/ ab;vGwf xkdt&yfokdYajy;yg&ap/ xkdNrdKUonf i,faomNrdKUr[kwfavm/
okdYajy;vQif? toufcsrf;om&ygrnf[kavQmufqkd\/19;21 xkdoluvnf;? Munfhyg/ trIt&mvnf; oif\pum;ukd igem;axmifapjcif;iSg? xkdNrdKUtwGuf awmif;yefaomaMumifh igrzsufqD;/19;22 ab;vGwfjcif;iSg xkdNrdKUokdYtvsiftjrefajy;avmh/ xkdNrdKUokdYra&mufrSD? igonftb,ftrIukdrQ rjyKEkdif[kqkdav\/ xkdaMumifh xkdNrdKUudk
aZm&NrdKU[k orkwfMu\/19;23 avmwonf aZm&NrdKUokdY 0ifaomtcg? ajrBuD;ay:rSm aexGufcsdefjzpfownf;/19;24 xkdtcg xm0&bk&m;onf aumif;uifxuf? txHawmfrS aom'kHNrdKUESifh a*garm&NrdKUtay:okdY uefYESifhrD;rkdCf;ukd &Gmapawmfrl\/19;25 xkdNrdKUwkdYukd4if;? csKdifht&yfwa&SmufvkH;ukd4if;? NrdKUom;taygif;wkdYukd4if;? ajrayguforQukd4if; arSmufvSJawmfrl\/19;26 avmw\r,m;rlum;? aemufokdYvSnfhMunfh qm;wkdifjzpfav\/
19;27 eHeufapmapm tmjA[Honf x? xm0&bk&m;a&SUawmf&yfaeaomt&yfokdY oGm;NyD;vQif?19;28 aom'kHNrdKUESifh a*garm&NrdKUrSpaom csKdifht&yfwa&SmufvkH;ukd MunfhI? rD;zkd tckd;uJhokdY? wjynfvkH;tckd;wufonfukd jrifav\/19;29 xkdokdY bk&m;ocifonf csKdifhxJrSm&Sdaom NrdKUwkdYukd zsufqD;aomtcg? tmjA[Hukd atmufarhawmfrl\/ avmwaeaomNrdKUwkdYukd
arSmufvSJaomt cg? arSmufvSJ&mxJu avmwukd vTwfvkdufawmfrl\/
19;30 avmwonf aZm&NrdKUrSxGuf? orD;ESpfa,mufESifhwuG awmifay:rSmae\/ aZm&NrdKUrae0hH? orD;ESpfa,mufESifhwuG OrSifae\/19;31 orD;tBuD;u? igwkdYtb tkdNyD/ ajrBuD;om;taygif;wkdY\ bmomtwkdif;? igwkdYxHokdY0if&aom a,mufsm;wa,mufrQ ajray:rSmr&Sd/19;32 vmMu/ igwkdYtbukd pyspf&nfwkdufMupkdY/ igwkdYtb\trsKd;tET,fukd apmifhr? olESifhtdyfMupkdY[k nDrukdajymqkd\/19;33 xkdaeYnrSm olwkdYonf tbukd pyspf&nfwkdufNyD;vQif? orD;tBuD;onf0if tbESifhtdyfav\/ oltdyfaMumif;ukd4if;? xaMumif;ukd4if;
tb rod/19;34 eufjzefaeYwGif tBuD;uvnf;? raeYnrSm igonf tbESifhtdyfavNyD/ ,aeYnwzef olUukd pyspf&nfwkdufMupkdY/ oifonf 0if
tb\trsKd;tET,fukdapmifhrjcif;iSg? olESifhtdyfavmh[k nDrukdajymqkd\/-

23

19;35 xkdaeYnvnf; olwkdYonf tbukdpyspf&nfwkdufNyD;vQif? ti,fonf 0if tbESifhtdyfav\/ tdyfaMumif;ukd4if;? xaMumif;ukd4if;


tbr od/19;36 xkdokdY avmw\orD;ESpfa,mufwkdYonf? rdrdtbtm;jzifh y#doaEpGJae\/19;37 orD;tBuD;onf om;ukdbGm; armbtrnfjzifhrSnfhav\/ xkdolonf ,aeYwkdifatmif&Sdaom armbtrsKd;om;wkdY\tb
jzpfownf;/19;38 orD;ti,fonfvnf; om;ukdbGm;? aAerdtrnfjzifh rSnfhav\/ xkdolonf ,aeYwkdifatmif&Sdaom trKeftrsKd;om;wkdY\
tbjzpfownf;/

tcef;BuD; ( 20 )
20;1 wzef tmjA[Honf awmifjynfokdYc&D;oGm;ojzifh? uma'&SNrdKUESifh I&NrdKUpyfMum;rSmae? a*&mNrdKU wnf;ckd\/20;2 xkdtcg rdrdr,m; pm&monf rdrdESrjzpfonf[k? olwyg;wkdYtm; tmjA[HqkdaomaMumifh? a*&mrif;BuD; tbdrvufonf rdrdvlukd
apvTwf? pm&mukd,lap\/20;3 nOfhtcsdefwGif tdyfruftm;jzifh bk&m;ocifonf tbdrvufqDokdY<uvm? oifonf vlaojzpf\/ taMumif;rlum;?
oif,laomrdef;ronf olUr,m;jzpf\[k rdefYawmfrl\/20;4 tbdrvufonf? xkdrdef;rESifh raygif;abmfao;onfjzpf? tkdbk&m;&Sif? ajzmifhrwfaom vlrsKd;ukduGyfrsufawmfrlrnfavm/20;5 olonf ighESrjzpf\[k tuREkfyftm; a,mufsm;qkdonfr[kwfygavm/ olonf igharmifjzpf\[k? rdef;rvnf; qkdonfr[kwfygavm/
ajzmifhrwfaomoabm&Sd? oefY&Sif;aomvufESifh trIukd tuREkfyfjyKygNyD[kavQmufqkd\/
20;6 xkdtdyfruf bk&m;ocifuvnf;? rSefay\/ oifonf ajzmifhrwfaomoabmESifhjyKonfukd igod\/ oifonf ighukdrjypfrSm;apjcif;iSg?
oifh ukd igqD;wm;NyD/ okdYjzpf xkdrdef;rESifhaygif;abmf&aomtcGifhudk igray;/20;7 ,ckrSm? ol\r,m;ukd olUtm;jyefay;avmh/ olonf ya&mzufjzpf\/ oifhtbkdYqkawmif;vQif? oifonf toufcsrf;om&vdrfhrnf/
jyefray;bJ aevQif? oifrSp? oifESifhqkdifaomoltaygif;wkdYonf {ueftrSefaornf[k rdefYawmfrl\/
20;8 eHeufapmapm tbdrvufonfx? rdrduReftaygif;wkdYukd ac:NyD;rS? trIt&mtvkH;pkHukdajymojzifh? xkdolwkdYonf tvGefaMumufMu\/20;9 tmjA[Hukdvnf; tbdrvufac:? oifonf igwkdYtb,fokdYjyKoenf;/ oifhukd igwkdYonf tb,fokdY jypfrSm;aomaMumifh? oifonf
ig4if;? ighEkdifiH4if;? BuD;pGmaomtjypfukd a&mufapoenf;/ oifonfrjyKtyfaomtrIukd ig jyKygonfwum;[k qkdav\/20;10 wzef tbdrvufu? oifonf tb,ftrIukdjrif okdYjyKoenf;[k tmjA[Hukd ar;vQif?20;11 tmjA[Hu? t&yfom;wkdYonf bk&m;ocifukdraMumuf? tuREkfyf\r,m;twGuf tuREkfyfukd owfMuvdrfhrnf[k tuREkfyfxif
aomaMumifh? xkdokdYjyKrdygNyD/20;12 okdYaomfvnf; olonf tuREkfyfESrrSefyg\/ tuREkfyftb\orD;jzpf\/ trd\orD;r[kwf/ tuREkfyfr,m;vnf; jzpfyg\/20;13 bk&m;ocifonf tuREkfyfukd tb\tdrfrSac: vnfapawmfrlaomtcg? tuREkfyfu? oifonf igjyK&aomaus;Zl;[lrlum;?
igonf oif\armifjzpfaMumif;ukd? a&mufav&m&m ajym&rnf[k? r,m;ukd rSmxm;ygonf[k jyefajymav\/20;14 xkdtcg tbdrvufonf? okd;? EGm;? uRefa,mufsm;? uRefrdef;rwkdYukd,l? tmjA[Htm; ay;av\/ r,m;pm&mukdvnf; jyefay;\/20;15 tbdrvufuvnf;? ighajronf oifha&SUrSm&Sd\/ tvkd&Sdonftwkdif;aeyg[k trdefY&Sd\/20;16 pm&mukdvnf;? oifESifh oifhtaygif;tabmfwkdYtbkdY? rsufESmzkH;rsm;ukd 0,fp&mbkdY? oif\armiftm; aiGwaxmifukd igay;NyD[k
trdefY&Sdojzifh? olonfvnf; t&m&m tqkH;trcH&\/
20;17 tmjA[Honfvnf;? bk&m;ocifudk qkawmif;? bk&m;ocifonf? tbdrvufESifh ol\r,m;? ol\uRefrwkdYukd temaysmufap
awmfrlojzifh? olwkdYonf om;ukdbGm;Mu\/20;18 txufu tmjA[H\r,m; pm&maMumifh? xm0&bk&m;onf? tbdrvuf\tdrfol? rdef;rwa,mufrQ y#doaEr,lapjcif;iSg?
pD&ifawmfrlownf;/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1
21;2
21;3
21;4
21;5
21;6

xm0&bk&m;onf? trdefYawmf&Sdonftwkdif;? pm&mukdtMunfhtI<uawmfrl? *wdawmf&SdonfESifhavsmfpGm oljyKawmfrlojzifh?pm&monf y#doaEpGJ,l? bk&m;ociftrdefYawmfESifh csdef;csufaomtcsdef? tmjA[HtoufBuD;aomtcg? olUtm; om;ukdbGm;av\/tmjA[Honfvnf;? rdrd&aom om;wnf;[laom? pm&mbGm;aomom;ukd Zmuftrnfjzifh rSnfhav\/bk&m;ocif rSmxm;awmfrlonftwkdif;? tmjA[Honf &Spf&ufajrmufaomaeY? om;Zmufukd ta&zsm;vSD;r*Fvmay;av\/om;Zmufukdjrif&aomtcg? tmjA[Honf toufw&m&Sdownf;/pm&muvnf;? ig&,f&aomtcGifhukd bk&m;ocifay;awmfrlNyD/ odwif;ukd Mum;aomoltaygif;wkdYonfvnf;? igESifhtwl &,fMu
vdrfhrnf [l4if;?21;7 pm&monf om;ukdEkdYwkdufvdrfhrnf[k tmjA[Htm; tb,folajymESifh&oenf;/ olonf toufBuD;aomtcg? igonf om;ukd
bGm;NyD[l4if; qkdav\/24

21;8 xkdoli,f Zmufonf BuD;yGg; EkdfYESifhuGmav\/ EkdfYuGmaomaeY tmjA[Honf yGJBuD;vkyfav\/


21;9 tJ*kwKtrsKd;om;[m*&wGif tmjA[H&aomom;onf qJa&;onfukd pm&modjrifvQif?21;10 uRefrESifh ol\om;udk ESifxkwfygavmh/ uRefr\om;onf tuREkfyf\ om;ZmufESifhtwl tarGrcH&[k? tmjA[Htm;
qkdav\/21;11 tmjA[Hvnf;? rdrdom; jzpfaomaMumifh? xkdtrI tvGefcufonf[k xifav\/21;12 okdY&mwGif bk&m;ocifu? xkdoli,fESifh oif\uRefraMumifh? trIcufonf[k rxifESifh/ pm&majymav&m&m ol\pum;ukd
em;axmifavmh/ taMumif;rlum;? Zmufom oif\trsKd;wnfvdrfhrnf/21;13 uRefr\om;onf oif\trsKd;jzpfaomaMumifh? olUukdvnf; vlrsKd;jzpfaprnf[k tmjA[Htm; rdeYfawmfrl\/
21;14 tmjA[Honf eHeufapmapmx? rkefYESifha&bl;ukd,lojzifh? [m*&yckH; wifNyD;vQif? oli,fukdtyf uRefrukdvTwfvkdufav\/
olonf vnf;oGm;? aA&a&SbawmvSnfhvnfvsufae\/21;15 bl;a&ukefaomtcg? oli,fukd csKHzkwfatmuf xm;?21;16 igonf oli,faoonfukd rjrifvkd[kqkdvsuf? cyfa0;a0;? av;wypfcefY avmufoGm;NyD;vQif? oli,fa&SUrSmxkdifaeav\/ xkdokdY
xkdifaepOf? olonf toHukdvTifh idka<u;av\/21;17 bk&m;ocifonf vkvif\toHukd Mum;awmfrl? bk&m;ocif\ aumif;uifwrefu? [m*&? oiftb,ftrI&Sdoenf;/ rpkd;&drfESifh/
vkvifaeaomt&yfxJu ol\toHukd bk&m;ocifMum;awmfrlNyD/21;18 xavmh/ vkvifukd<u vufESifhravmh/ igonf olUukd vlrsKd;BuD;jzpfaprnf[k aumif;uifxJuac: [m*&tm; >rufqkd\/21;19 xkdtcg bk&m;ocifonf [m*&\rsufpdukdzGifhawmfrlojzifh? olonf a&wGif;ukdjrifavaomf? oGm; bl;udk a&jznfhNyD;vQif? vkvif
tm; a&ukd wkdufav\/21;20 xkdvkvifbufvnf;? bk&m;ocif&Sdawmfrl\/ olonf BuD;yGg; awmaeojzifh? av;orm;jzpfav\/21;21 yg&efawmaeonfjzpf? olUtrdonf tJ*kwKjynfrS rdef;rwa,mufukdac: olESifhpkHbufap\/
21;22 xkda&mtcg? tbdrvufrif;ESifh AdkvfcsKyfrif;zdaumvwkdYonf tmjA[Hukdac:? oifonfjyKav&m&m oifhbufrSm bk&m;ocif&Sdawmf
rl\/21;23 okdYjzpf oifonf ighukd4if;? ighom;ukd4if;? ighajr;ukd4if; rvSnfhpm;/ igonf oifaus;Zl;jyKouJhokdY? ig4if;? oifwnf;ae&mighjynf4if;
aus;Zl;jyKrnf[k bk&m;ocifukd wkdifwnf ightm;usdefqkdygavmh[kajymqkd\/21;24 tmjA[Huvnf;? xkdtwkdif; igusdefqkdygrnf[k jyefajymav\/21;25 tbdrvufrif;\ uRefwkdYonf tEkdiftxuf vk,laom a&wGif;taMumif;aMumifh? tmjA[Honfvn;f tbdrvufrif;ukd tjypfwif
av\/21;26 tbdrvufrif;uvnf;? trIukd tb,foljyKonfukd igrod/ oifonf ighukdrajym/ igvnf; ,aeYwkdifatmif rMum;&[kqkd\/21;27 tmjA[Honfvnf; okd;? EGm;wkdYukd,lNyD;vQif? tbdrvuftm;ay; xkdESpfyg;wkdYonf y#dnmOfjyKMu\/21;28 tmjA[Honfvnf; okd;oi,fr ckepfaumifwkdYukd okd;pkESifh cGJxm;av\/21;29 tbdrvufuvnf;? cGJxm;aomokd;oi,frckepfaumifwkdYonf? tb,fokdYenf;[kar;aomf?21;30 tmjA[Hu? a&wGif;ukdigwl;NyD[kokd;oi,frckepfaumifwkdYonfighbuf oufaojzpfrnftaMumif; olwkdYukdoifonf ighvufrS
cH,l& rnf[kqkdav\/21;31 okdYjzpf xkdt&yf xkdESpfyg;wkdYonf usdefqkdaomaMumifh? xkdt&yfukd aA&a&Sb[k wGifMu\/
21;32 xkdokdYaA&a&Sbt&yf y#dnmOfjyKMu\/ tbdrvufESifhAkdvfcsKyfrif;zdaumvwkdYonf x zdvdwdjynfokdY jyefMu\/
21;33 tmjA[Honf aA&a&Sbt&yfrefusnf;yifukdpkduf? tpOftNrJwnfawmfrlaombk&m;ocifwnf;[laom? xm0&bk&m;\emrawmfukd
yXemjyKav\/21;34 zdvdwdjynfrSm umv&SnfMumpGmwnf;aeownf;/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1 xkdaemufrS bk&m;ocifonf? tmjA[Hukd pkHprf;jcif;iSg? tmjA[H[k ac:awmfrl? tmjA[Hu? tuREkfyf&Sdyg\[k avQmufvQif?22;2 oifonf tvGefcspfaom wa,mufwnf;aomom; Zmufukd,l? arm&d jynfokdYoGm;avmh/ igjyvwhHaomawmifay:rSm? olUukd
rD;IdU&m,ZfjyK ylaZmfavmh[k rdefYawmfrl\/
22;3 tmjA[Honf eHeufapmapmx? jrnf;ukdukef;ESD;wifNyD;vQif? rdrdom; ZmufESifhi,fom;ESpfa,mufukdac:? ,ZfIdUp&m xif;ukdcGJNyD;rS?
bk&m;ocif rdefYawmfrlaomt&yfokdY xoGm;av\/22;4 okH;&ufajrmufaomaeY ajrmfMunfh? xkdt&yfukdta0;ujrifvQif?22;5 i,fom;ESpfa,mufwkdYtm;? oifwkdYonf t&yf jrnf;ESifhtwl ae&pfMuavmh/ igonf om;ESifhtwl xkdt&yfokdY oGm;?
ukd;uG,fjcif;ukd jyKthH/ xkdtrINyD;rS? oifwkdYqDokdY jyefvmOD;rnf[k qkdav\/22;6 xkdtcg ,ZfIdUp&m xif;udk,l? om;Zmuftay:rSm wifNyD;vQif? rD;ESifhxm;ukd rdrdvuf ukdifvsuf? ESpfa,muftwl oGm;Mu\/22;7 oGm;MupOfwGif? Zmufonf tbtmjA[Hudktb[kac:vQif? ighom;? ig&Sd\[ktmjA[Hxl;av\/ Zmufuvnf;? rD;yg\?
xif;vnf;yg\/ ,ZfIdUp&mbkdY okd;oi,fonf tb,frSm&Sdoenf;[kar;vQif?25

22;8 tmjA[Hu? ighom;? ,ZfIdUp&mbkdY okd;oi,fudk bk&m;ocifonf rdrdtbkdYjyifqifawmfrlvdrfhrnf[kqkdav\/22;9 xkdokdYESpfa,muftwl oGm;? bk&m;ocif rdefYawmfrlaomt&yfokdY a&mufMuaomtcg? tmjA[Honf,Zfyvifukdwnf? xif;ukd
cif;NyD;vQif? om;ZmufukdcsnfaESmif? ,Zfyvif xif;ay:rSmwifxm;\/22;10 rdrdvufukdqefY? om;ukdowfjcif;iSg? xm;ukdukdif,lav\/
22;11 xkdtcg? xm0&bk&m;\aumif;uifwrefu? tmjA[H? tmjA[H[k aumif;uifay:u ac:av\/ tmjA[Hu? tuREkfyf&Sdyg\[kavQmuf
vQif?22;12 xkdvkvifukd rxdrckdufESifh/ tvQif;rjyKESifh/ oifonf bk&m;ocifukdaMumuf&GHUonf[k ,ckigod\/ taMumif;rlum;? oif\om;?
oif wa,mufwnf;aomom;ukd igawmif;? oifonfighukdrjiif;[k rdefYawmfrl\/
22;13 xkdtcg tmjA[Honf ajrmfMunfh? rdrdaemufrSm csKHzkwf csKdndvsuf&Sdaomokd;ukdjrifav\/ xkdokd;ukdoGm; ,lNyD;vQif? rdrdom;ukd,fpm;
rD;IdU&m,ZfjyK ylaZmfav\/
22;14 xkdt&yfukd a,a[m0g,da&[k tmjA[H orkwfav\/ xkdokdYESifhtnD? awmifay:rSm xm0&bk&m; jyifqifawmfrlrnf[k ,aeY
wkdifatmif qkdavh&Sdownf;/
22;15 wzef xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefonf aumif;uifay:u tmjA[Hukd ac:vsuf?22;16 oifonftrIukdjyK? oif\om; oifwa,mufwnf;aomom;ukd? ightm; rjiif;aomaMumifh?22;17 igonf oifhtm; tpOftNrJ aumif;BuD;ay;rnf/ oif\trsKd;tET,fukdvnf;? aumif;uifMu,fuJhokdY4if;? ork'&moJvkH;uJhokdY4if;?
tpOftNrJ yGg; rsm;aprnf/ oif\trsKd;tET,fonf &efolwkdY\NrdKUwHcg;rsm;ukd tpkd;&vdrfhrnf/22;18 oif\trsKd;tET,ftm;jzifh vlrsKd;taygif;wkdYonf aumif;BuD;r*Fvmukd cH&Muvdrfhrnf[k ig\pum;ukd oifem;axmifaomaMumifh?
igonf ukd,fudkukd,f wkdifwnf usdfefqkd\[k xm0&bk&m;\trdefYawmfukd qifhqkdav\/22;19 xkdtcg tmjA[Honf i,fom;wkdY&Sd&mokdY jyef? olwkdYonf xNyD;vQif? aA&a&Sbt&yfokdY vkdufoGm;Mu\/ xkdt&yf tmjA[Haeav\/
22;20 xkdaemufrS? tmjA[HMum;aomodwif;pum;[lrlum;? oif\tpfukdemac:r,m; rdvcgonf om;rsm;ukdbGm;jrifavNyD/22;21 om;tBuD;[kZ? olUnDAkZ? tm&Htb auarGv?22;22 acouf? [maZm? ydv'g&S? ,d'vyf? aAaoGvwnf;[laom?22;23 om;&Spfa,mufwkdYukd? tmjA[Htpfukd emac:\r,m;rdvcgbGm;jrifav\/ aAaoGvum;? a&Autbwnf;/22;24 krmtrnf&Sdaom emac:\r,m;i,fonfvnf;? awb? *g[H? o[m&S? rmcgwkdYukd bGm;jrifav\/

tcef;BuD; ( 23 )
23;1
23;2
23;3
23;4

pm&monf touf w&mESpfq,fckepfESpf&Sd\/ xkdrQavmuf toufBuD;aomf?cgemefjynf? a[jAKefNrdKUwnf;[laom? ud&,ombNrdKUaoav\/ tmjA[Honfvnf; pm&maMumifh nnf;wGm;ikda<u;jcif;iSg vm\/
tmjA[Honfrdrdr,m;taoaumifa&SUux? a[otrsKd;om;wkdYtm;?igonf oifwkdYxHrSm {nfhonftm*EK jzpfyg\/ ig\r,m; taoaumifukd rsufuG,fjrKyfrnftaMumif;? oifwkdYwGif ocsKif;ukd
ightm; tcGifhay;ygavmh[k qkd\/23;5 a[otrsKd;om;wkdYu? tuREkfyfwkdYocif? em;axmifyg/23;6 ukd,fawmfonf? tuREkfyfwkdYwGif? bk&m;ocifESifhqkdifaomrif;jzpfyg\/ tuREkfyfwkdY\ocsKif;rsm;wGifa&G;? ukd,fawmf\ r,m;
taoaumifukd oN*K[fygavmh/ ukd,fawmf\r,m;taoaumifukd roN*K[fapjcif;iSg? tuREkfyfwkdYwGif tb,folrQ rdrdocsKdif;ukd
ray;bJraeyg[k? tmjA[Htm; jyefajymMu\/23;7 tmjA[Honf x? xkdjynfom;wnf;[laom a[otrsKd;om;rsm;a&SUrSm OD;Twfcsvsuf?23;8 igonf ig\r,m;taoaumifukd rsufuG,fjrKyfapjcif;iSg oifwkdYtvkd&SdvQif? ighpum;ukd em;axmifMuygavmh/23;9 oifwkdYwGif igykdifxkdufaomocsKif;&Sdapjcif;iSg? aZm[mom; {zkefonf? rdrdv,fjyiftpGef;&Sdaom rayvajrwGif;ukd? tbkd;xkdfuforQ
aiGESifh ightm;a&mif;apjcif;iSg? ightwGuf olUukdawmif;yefMuygavmh[kEIwfquf ajymqkd\/23;10 xkdtcg {zkefonf? a[otrsKd;om;wkdYwGifxkdifvsuf&Sd\/ okdYjzpf NrdKUwHcg; okdY0ifaomoltaygif;wnf;[laoma[otrsKd;om;
y&dowf? [dwdtrsKd;om; {zkefu? xkdokdYr[kwfyg/23;11 tuREkfyfocif? tuREkkfyfpum;ukdem;axmifyg/ xkdv,fjyifukd4if;? v,fjyif&SdaomajrwGif;ukd4if;? ukd,fawmftm; tuREkfyfay;yg\/
tuREkfyftrsKd;om;rsm;a&SUf? ukd,fawmftm; tuREkfyfay;yg\/ ukd,fawmf\r,m; taoaumifukd oN*K[fyg[k? tmjA[Htm;
jyefajymav\/
23;12 tmjA[Honfvnf;? xkdjynfom;rsm;a&SUrSm OD;Twfcsvsuf? tu,f ighpum;ukd em;axmifyg/23;13 xkdv,fjyif tbkd;aiGukd igay;rnf/ aiGukd,lyg? okdYjzpfvQif? xkdt&yf ig\r,m;taoaumifukd igoN*K[fygrnf[k jynfom;
y&dowfwkdYa&SUrSm? {zkef tm; ajymqkd\/23;14 {zkefuvnf;? tuREkfyfocif? em;axmifyg/23;15 xkdajronf aiGav;ydmtbkd;xkdufyg\/ ukd,fawmfESifhtuREkfyf tb,ftwGuf&Sdoenf;/ ukd,fawmf\r,m;taoaumifukd
oN*K[fygavmh[k? tmjA[Htm; jyefajym\/-

26

23;16 tmjA[Honfvnf;? {zkefpum;ukd em;axmifonfjzpf? ukefonfokH;wwfaomaiGrsKd;? a[otrsKd;om; y&dowfa&SU? {zkef


tbkd;jywfonftwkdif;? aiGav;ydmukdcsdef? olUtm; ay;av\/23;17 xkdokdY rHa&NrdKUa&SUrSm? rayvt&yf&Sdaom {zkef\v,fjyifukd4if;? v,fjyif &SdaomajrwGif;ESifh opfyifrsm;? ywf0ef;usif
opfyifrsm;ukd4if;?23;18 a[otrsKd;om;y&dowf? NrdKUwHcg;okdY 0ifaomoltaygif;wkdYa&SUrSm? tmjA[HOpmbkdY vkHNcHKpGmtyfay;av\/
23;19 xkdaemufrS tmjA[Honf? rHa&NrdKUa&SUrSm? rayvv,fjyifajrwGif;? r,m;pm&mukd oN*K[f&av\/ xkdt&yfum;? cgemefjynf
a[jAKeft&yfjzpfownf;/23;20 xkdv,fjyifESihfajrwGif;ukd? tmjA[Hykdifxkdufaom ocsKif;jzpfapjcif;iSg? a[otrsKd;om;wkdYonf vkHNcHKpGm tyfay;Mu\/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1
24;2
24;3
24;4
24;5
24;6
24;7

24;8
24;9
24;10
24;11
24;12
24;13
24;14

24;15
24;16
24;17
24;18
24;19
24;20
24;21
24;22
24;23
24;24
24;25
24;26
24;27

tmjA[Honf tkd? touft&G,fBuD;&ifhvSNyD/ xm0&bk&m;onf? t&m&m olUukdaumif;BuD;ay;awmfrlNyD/tmjA[Honf? rdrdtdrfom;wkdYwGif toufBuD; b@mpkd;vkyfaomolukd ac:vsuf?oifonf? igaeaomcgemeftrsKd;orD;wkdYwGif? ighom;bkdYr,m;ukdra&G;r,lbJ?ighjynf ightrsKd;om;csif;wkdYxHokdY oGm;? ighom;ZmuftbkdY r,m;ukd,l&rnf[k? oif\vufukd ighaygifatmufxm;NyD;rS?
aumif;uifajrBuD; t&Sif bk&m;ocif? xm0&bk&m;ukd wkdifwnf? igusdefqkdapygrnf[kqkd\/uRefuvnf;? rdef;ronf jynfokdYrvkdufrvmvkdvQif? ukd,fawmf xGufvmaomjynfokdY ukd,fawmf\om;ukd wzef uRefawmfac:oGm;
&ygrnfavm[k ar;avaomf?tmjA[Hu? xkdjynfokdY ighom;ukdac: roGm;ESifh/ owdjyKavmh/ightb\tdrfrS4if;?ightrsKd;om;ae&mjynfrS4if; ighukdac:? oif\trsKd;tET,ftm; jynfukd igay;rnf[k? ightm; Asm'dwfawmfay;
usdefqkd awmfrlaom aumif;uifbkH&Sif bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? rdrdaumif;uifwrefukd oifha&SU apvTwfawmfrlojzifh?
oifonf xkdjynfrSighom;bkdY r,m;ukd ,l&vdrfhrnf/rdef;ronf oifESifhtwl rvkdufvkdvQif? oifonf? ,ckigay;aomusdefqkdjcif;ESifh uif;vGwfap/ ighom;ukd xkdjynfokdYac:roGm;ESifh[
kqkdNyD;rS?uRefonf ocif tmjA[H\aygifatmuf vufukdxm; xkdtrIusdefqkdav\/
xkduRefonfvnf;? rdrdocif\Opm&SdorQukd pD&ifaomoljzpf? ocif\ ukvm;tkyfpkxJu? ukvm;tkyfq,fpD;ukd,l xoGm;ojzifh?
araomaygwmrdwkdif;? emac:NrdKUokdYa&mufav\/rdef;rrsm; a&cyfaom nOD;,Htcsdef? NrdKUjyifa&wGif;em;rSm ukvm;tkyfwkdYukd 0yfapNyD;vQif?tuREkfyf\ocif? tmjA[H\bk&m;ocifxm0&bk&m;,aeYtuREkfyftBuHukd xajrmufap? tuREkfyf\ociftmjA[Haus;Zl;jyKawmf
rlyg[k? t uREkfyfqkawmif;yg\/tuREkfyfonf? a&wGif;em;rSm &yfae? xkdNrdKUol owkdYorD;wkdYonf? a&cyfjcif;iSg vmMuonfwGif?tMuifowkdYorD;ukd? uREkfyfaomufjcif;iSg oif\a&bl;ukd csyg[kqkdaomf? aomufyg? oif\ukvm;tkyfwkdYukdvnf; a&wkdufygrnf[k?
jyefqkdaom owkdYorD;onf? ukd,fawmf\uRefZmufbkdY cefYxm;awmfrlaomoljzpfygapaom/ xkdokdYtm;jzifh? tuREkfyf\ocifaus;
Zl;jyKawmfrlaMumif;ukd? tuREkfyfod&ygrnf[kavQmufqkd\/
xkdokdYavQmufqkdrNyD;rSD? tmjA[Htpfukdemac:r,m; rdvcgom;? aAaoGv\ orD; a&Auonf? a&bl;ukdxrf;vsuf xGufvmonfukd
jrif\/xkdowkdYorD;onf? tvGeftqif;vS? a,mufsm;ESifhrqufqHao;aomunm jzpf\/ a&wGif;okdYqif;? a&bl;ukda&ESifhjznfhNyD;rSw
ufvm\/uRefonfvnf;? xkdrdef;rESifhawGUjcif;iSgajy;? oif\a&bl; a&tenf;i,fukd aomufyg&ap[kqkdavaomf?rdef;ru? aomufygavmt&Sif[kqkdojzifh? rdrdvufay:rSm? tvsiftjrefa&bl;ukdcs? a&udkay;av\/a&ukday;NyD;vQif? oif\ukvm;tkyfwkdYonfvnf;? 0pGmaomufp&mbkdY a&cyfygrnf[kqkdonftwkdif;?tvsiftjrefbl;&Sdaoma&ukd a&wkdufcGufxJ avmif;NyD;vQif? wzefcyfjcif;iSg a&wGif;okdYajy;? ukvm;tkyftbkdY a&cyfav\/a,mufsm;onf xkdrdef;rukd thHMo? rdrda&mufvmaomtrIukd xm0&bk&m;jyKpkawmfrlonf? rrlonfukdodvkd? wdwfqdwfpGmaeav\/ukvm;tkyfrsm;ukd a&aomufapNyD;aomaemuf? a,mufsm;onf? tcsdefig;rl;&Sdaoma&TESmqGJ? tusyfwq,f tcsdef&Sdaom a&Tvuf
aumuf w&Hukdxkwf?oifonf tb,fol\orD; jzpfoenf;/ uREkfyfukdajymyg/ oif\tbtdrf uREkfyfwkdYwnf;ckdp&mt&yf&Sdoavm[k ar;avaomf?rdef;ru? uREkfyfonf emac:\r,m; rdvcgbGm;jrifaom? aAaoGv\ orD; jzpfonf[l4if;?uREkfyfwkdY jrufajcmufrsm;? pm;bG,faomufbG,frsm;ESifh wnf;ckdp&m t&yfvnf; &Sdonf[l4if; qkdav\/xkdtcg a,mufsm;onf OD;Twfcs xm0&bk&m;ukd ukd;uG,fvsuf?ukPm? opmawmfukd tuREkfyfocifrS kyfodrf;awmfrrlaom? tuREkfyfocif tmjA[H\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf r*Fvm&Sdawmf
rlap ownf;/ vrf;rSmoGm;vsuf&Sdaom tuREkfyfukd xm0&bk&m;onf tuREkfyfocif\ nDtpfukdwkdY tdrfokdYykdYaqmifawmf rlygonf
wum;[k >rufqkd\/27

24;28 owkdYorD;onfvnf; ajy; trd\tdrf t&mrsm;ukd Mum;ajymav\/


24;29 a&AuvmAeftrnf&Sdaomarmifwa,muf&Sd\/ vmAefonf a,mufsm;&Sd&ma&wGif;okdYajy;\/24;30 olonf ESmqGJukd4if;? ESrvuf vufaumufukd4if;jrif? xkda,mufsm;onf uREkfyfukd okdYajymonf[k? ESra&Auqkdaompum;ukd
Mum;aom tcg? a&wGif; ukvm;tkyftem;rSm&yfaeaoma,mufsm;xHokdYa&mufaomtcg?24;31 xm0&bk&m;aumif;BuD;ay;awmfrlaomol? uREkfyftdrfokdY0ifygavmh/ jyif tb,faMumifh &yfaeoenf;/ tdrfukd4if;? ukvm; tkyfrsm;
ae&m t &yfukd4if;? uREkfyf jyifygNyD[k qkdojzifh?24;32 a,mufsm;ukdtdrfokdYoGif; ukvm;tkyfwkdYwefqmukdcRwfNyD;rS? olwkdYtm; jrufajcmufESifh pm;p&mudkay;\/ a,mufsm;ajc? vkdufaom
olwkdYajc aq;bkdY a&udkvnf; ay;av\/24;33 olUa&SUrSm pm;p&mukd xnfhaomtcg? olu? uREkfyfonf ukd,ftrIukd rajymrSD rpm;vkdyg[kqkdvQif? ajymyg[k qkd\/24;34 a,mufsm;uvnf;? uREkfyfum; tmjA[H\uRefjzpfyg\/24;35 xm0&bk&m;onf uREkfyf\ocifukd tvGefaumif;BuD;ay;awmfrlojzifh? olonf BuD;jrwfjcif;okdYa&mufavNyD/ okd;pk?EGm;pk? a&T? aiG?
uRefa,mufsm;? uRefrdef;r? ukvm;tkyfESifh jrnf;rsm;wkdYukd ay;awmfrlNyD/24;36 uREkfyfocif\r,m;pm&monf? ociftouftkdaomtcg? olUtm; om;ukdbGm;jrifojzifh? xkdom;tm; Opm&SdorQukd ocifonf
tyfay;NyD/24;37 uREkfyf\ocifuvnf;? oifonfigaeaomcgemeftrsKd;orD;wkdYwGif? ighom;bkdY r,m;udk ra&G;bJ?24;38 ightb\tdrf? ightrsKd;om;csif;wkdYxHokdY oGm;? ighom;bkdY r,m;ukd,l&rnf[k tuREkfyfukd usdefqkdap\/24;39 tuREkfyfuvnf;? rdef;ronf rvkdufvkdvQif tb,fokdYenf;[k ocifukdar;avaomf?24;40 ocifu? tMuif xm0&bk&m;ocif a&SUawmf igoGm;vm\? xkdbk&m;onf rdrd aumif;uifwrefukd oifESifhtwl apvTwf?
oifoGm;aomtrIukd jyKpkawmfrlojzifh? ightrsKd;om;csif;? ightb\tdrfxJu ighom;bkdY r,m;ukd ,l& rnf/24;41 ightrsKd;om;csif;wkdYxHokdY a&mufaomtcg? oifonf igay;aom usdefqkdjcif;ESifhuif;vGwfap/ xkdolwkdYonf rdef;rukdray;aomfvnf;?
oifonf igay;aom usdefqkdjcif;ESifh uif;vGwfaprnf[k ajym\/24;42 uREkfyfonf ,aeY a&wGif;okdY a&mufNyD;vQif? uREkfyfocif tmjA[H\ bk&m;ocif xm0&bk&m;? tuREkfyfa&mufvmaomtrIukd
,ckjyKpkawmfrlvQif?24;43 tuREkfyfonf a&wGif;em;rSm&yfae? a&cyfjcif;iSgvmaom tMuiforD;unmukd? uREkfyfaomufbkdY oif\a&bl; a&tenf;i,fukd
ay;yg[k awmif;aomf?24;44 aomufyg/ oif\ ukvm;tkyfwkdYbkdYvnf; a&cyfygrnf[k jyefqkdaom orD;unmonf? ukd,fawmfuRef\ om;bkdY? cefYxm;awmfrlaom
rdef;r jzpf ygapaom[k avQmufqkd\/24;45 xkdokdYpdwfESvkH;avQmufqkdrNyD;rSD? a&Auonf a&bl;ukdxrf;vsufxGufvmojzifh? a&wGif;okdY qif; a&cyfonfukd uREkfyfjrifvQif?
a&aomuf yg&ap[k olUukd awmif;avaomf?24;46 olonf tvsiftjref yckH;ay:u a&bl;udkcsvsuf? aomufygavmh/ oif\ukvm;tkyfwkdYukdvnf;? a&wkdufygrnf[kqkdonftwkdif;?
uREkfyf aomuf&\/ ukvm;tkyfwkdYukdvnf; a&wkdufav\/24;47 uREkfyfuvnf;?oifonftb,fol\orD;jzpfoenf;[kar;aomf? olu? uREkfyfonf rdvcgbGm;jrifaomemac:om; aAaoGv\
orD;jzpfonf[k ajymqkd\/ uREkfyfonfvnf;? ol\rsufESmESmqGJukd4if;? ol\vuf vufaumufwkdYukd4if; xnfhNyD;vQif?24;48 OD;Twfcs? uREkfyfociftpfukd\ajr;ukd ocif\om;bkdY,lapjcif;iSg? rSefaomvrf;jzifh ykdYaqmifawmfrlaom uREkfyfocif tmjA[H\
bk&m;ocif xm0&bk&m;ukd aumif;BuD;ay; ukd;uG,fav\/24;49 ,ckwGif oifwkdYonf? uREkfyfocif opmESifh aus;Zl;jyKrnf? rjyKrnfukdajymyg/ uREkfyfonfvnf;?vufsmvrf;jzpfap? vuf0Jvrf;jzpfap?
wvrf; vrf;okdY vkdufoGm;ygrnf[kajymqkd\/
24;50 vmAefESifh aAaoGvwkdYuvnf;? trIonf xm0&bk&m; pD&ifawmfrlaomtrIjzpf\/ tuREkfyfwkdYonf? oifhtm; aumif;raumif;ukd
rajymEkdifyg/24;51 a&Auonf oifha&SU &Sdyg\/ ,loGm;ygavmh/ xm0&bk&m;rdefYawmfrlonf twkdif;? oif\ocifom;\r,m;jzpfap[k jyefqkd\/24;52 xkdpum;ukdMum;vQif? tmjA[HuRefonf OD;Twfcs? xm0&bk&m;ukd ukd;uG,fNyD;rS?24;53 aiGzvm;? a&Tzvm;? t0wfwefqmrsm;ukdxkwf a&Autm; ay;\/ ol\trd? armiftm;vnf;? tbkd;xkdufaomvufaqmifukday;\/24;54 olESifhol\tabmftaygif;wkdYonf? pm;aomufnOfhukd vGefapNyD;rS? eHeuf,H xvsuf? uREkfyfonf? ocifxHokdY jyefyg&ap[k
qkdavaomf?24;55 armifESifhtrdu? rdef;ruav;onf? uREkfyfwkdYxHrSm? q,f&ufcefYavmufaeygapOD;/ aemufrS? olUukd oGm;ygaprnf[k qkdMu\/24;56 xkdoluvnf;? uREkfyfukd rqD;wm;ygESifh/ xm0&bk&m;onf? uREkfyfa&mufvm aomtrIukd jyKpkawmfrlNyD/ uREkfyfonf ocifxHokdY
oGm;& aom tcGifhukd ay;ygavmh[kqkdvQif?24;57 olwkdYu? rdef;uav;ukdac:? olUtvkdukdar;ygOD;rnf[kqkdonfESifh?24;58 a&Auukdac: oifonf vlESifhtwl ,ckvkdufrnfavm[k ar;aomtcg? uREkfyfvkdufygrnf[kqkd\/24;59 okdYjzpf? rdrdESra&AuESifh ol\txdef;ukd4if;? tmjA[HuRefESifh ol\vlwkdYukd4if; vTwfvkdufMu\/24;60 a&Auukdvnf;? oifonf uREkfyfwkdY\ESrjzpf\/ taomif;todef;wkdY\ trd jzpfygapaom/ oif\trsKd;tET,fonf &efolwkdY\
wHcg;rsm;ukd tpkd;&ygapaom[k aumif;BuD;ay;Mu\/-

28

24;61 a&AuESifhol\rdef;ri,fwkdYonf x? ukvm;tkyfukdpD;vsuf? xkda,mufsm;ESifhtwlvkdufMu\/ xkdokdY tmjA[HuRefonf a&Auukd


aqmif ,l oGm;av\/
24;62 xkdtcg awmifjynftwGif;aeaomZmufonf? aA&v[Ja&mvrf;jzifh a&mufvmonfjzpf?24;63 nOD;tcsdef qifjcifvkdaomiSg? awmt&yfokdY xGufoGm;? ajrmfMunfhvQif? ukvm;tkyfrsm;vmonfukd jrifav\/24;64 a&Auonfvnf; ajrmfMunfh Zmufukdjrifaomtcg? ukvm;tkyftay:rSqif;NyD; vQif?24;65 uREkfyfwkdYukd BudKqkdjcif;iSg? awmvmaom xkdolum;? tb,folenf;[kuRefukdar;avaomf? uRefu? xkdolonf uREkfyfocifjzpfyg\
[k ajymqkd aompum;ukdMum;vQif? a&Auonf rsufESmzkH;ukd ,lzkH;av\/24;66 uRefonfvnf;? rdrdjyKavorQwkdYukd Zmuftm; Mum;ajymNyD;rS?24;67 Zmufonf rdrdtrd pm&m\wJokdY a&Auukdaqmif,l pkHbufav\/ a&AuukdcspfESpfNrdKUojzifh? trdaoaomtrI oufomjcif;okdY
a&mufav\/

tcef;BuD; ( 25 )
25;1
25;2
25;3
25;4
25;5
25;6
25;7
25;8
25;9
25;10
25;11
25;12
25;13
25;14
25;15
25;16
25;17
25;18
25;19
25;20
25;21
25;22
25;23
25;24
25;25
25;26
25;27
25;28
25;29
25;30
25;31
25;32

wzef tmjA[Honf? auwk&trnf&Sdaomrdef;rESifh pkHbuf?xkdrdef;ronf Zdr&H? ,kwf&Sef? ar'ef? rd'sef? &SAuf? ItmwkdYukd bGm;jrifav\/,kwf&Sefom;um;? a&SbESifh a''efwnf;/ a''efom;um;? tmI&drfvl? avwk&Sdrfvl? vkrfrdrfvlwnf;/rd'sefom;um;? {zg? {az&? [mEkwf? tbd'? {v'gwnf;/ xkdoltaygif;wkdYum; auwk&tET,fjzpfMuownf;/
tmjA[Honf? rdfrdOpm&SdorQukd Zmuftm; ay;av\/r,m;i,fwkdY&aomom;wkdYtm;vnf;? rdrfdtouf&SifpOfwGif qkvyfrsm;ukda0ay;? om;ZmufxHrS ta&SUjynfokdY vTwfvkdufav\/
xkdaemuf tmjA[Honf toufBuD;&ifh? tkdrif;jcif;? aeY&ufumvjynfhpkHjcif;ESifhwuG? toufaygif; w&mckepfq,fig;ESpf&Sdaomf?toufcsKyf tedpjzpfojzifh? rdrdvlrsKd;pnf;a0;&mokdY a&mufav\/om;ZmufESifh&SarvwkdYonf? rHa&NrdKUa&SUrSm? [dwdtrsKd;om;? aZm&om; {zkef\v,fjyifwGif? rayvajrwGif; tbukd
oN*K[fMu\/a[otrsKd;om;wkdYtm; tbkd;ay; tmjA[H0,faomv,fjyif? tmjA[HESifh r,m;pm&mwkdYukd oN*Kd[fMuownf;/
tmjA[Haoaomaemuf? om;Zmufukd bk&m;ocifaumif;BuD;ay;awmfrl\/ Zmufonf aA&v[Ja&mNrdKUrSm aeownf;/pm&m\uRefr? tJ*kwKtrsKd;om; [m*& bGm;jrifaom tmjA[Hom; &Sarv\om;pOfajr;qufwnf;[laom?rdrdtrsKd;tET,ftvkduf?&Sarvom;rsm;trnf[lrlum;? om;tBuD;eAm,kwf/ xkdaemuf au'g? tm'aAv? rdAoH?rd&Sr? 'krm? rmp?[m''f? awr? a,wk&? emzd&S? au'rmwnf;[laom?&Sarvom;wnf;/ xkdokdYtrnf&SdaomolwkdYonf? rdrdNrdKU? rdrd&Jwkduftvdkuf? trsKd;rsKd;aomrif;q,fESpfyg; jzpfownf;/&Sarvonf toufw&mokH;q,fckepfESpf &Sdaomf? toufcsKyfaoojzifh? rdrdvlrsKd;pnf;a0;&mokdY a&mufav\/olwkdYonfvn;f? tmI&djynfokdY oGm;&mvrf;? [0dvNrdKUrSp? tJ*kwKjynf ta&SU? I&NrdKUwkdifatmif aeMu\/ xkdokdY&Sarv\
ae&monf? rdrdnDtpfukd taygif;tem; usownf;/
tmjA[Hom; Zmuf\tquftET,f[lrlum;? tmjA[Hom;um; Zmufwnf;/Zmufonf? toufav;q,f&Sdaomtcg? yg'em&Ht&yfol? I&dtrsKd;aAaoGv\orD;? I&dvl vmAef\ESr a&AuESifh tdrfaxmif
av\/Zmufonf? rdrdr,m; a&Au NrHKaomaMumifh? xm0&bk&m;ukdawmif;yef? xm0&bk&m; em;axmifawmfrlojzifh? ol\r,m;onf
y#doaEpGJ,lav\/0rf;twGif;wnfaomoli,fwkdYonf?tcsif;csif;wkdufckdufMu\/ trduvnf;? xkdokdYjzpf igtb,ftrIa&mufygvdrfhrnfenf;[kqkd
ojzifh? xm0&bk&m;ukd ar;avQmufjcif;iSg oGm;av\/xm0&bk&m;uvnf;? oif\0rf;twGif; vlrsKd;ESpfrsKd;&Sd\/ oif\0rf;xJu jcm;em;aomvlpkESpfpkukdbGm;&vdrfhrnf/ vlwrsKd;onf
wrsKd;xuf tm;BuD;vdrfhrnf/ tBuD;onf ti,fuRefcH&vdrfhrnf[krdefYawmfrl\/bGm;csdefaphaomtcg? ol\0rf;om;trTm&Sdojzifh?tOD;bGm;aomom;onf? tarG;ygaomt0wfuJhokdYjzpf? wukd,fvkH;tqif;eD\/ olUukd {aom[laomtrnfjzifh rSnfhMu\/xkdaemufrS olUnDonf? tpfukd{aom\zaESmifhukd ukdifvsuf bGm;vm\/ olUukdum;? ,mukyftrnfjzifh rSnfhMu\/ xkdom;ESpfa,mufudk
bGm; aomtcg? Zmufonf toufajcmufq,f&Sdownf;/oli,fwkdYonf BuD;yGg;? {aomum; vdrmaom awmom;rkqkd;jzpfav\/ ,mukyfum; wJaewwf pdwfaumif;aom oljzpf\/Zmufonf? {aomay;aomtrJom;ukd pm;avh&SdaomaMumifh olUukdcspf\/ a&Aurlum; ,mukyfukdcspf\/
waeYo? ,mukyfonf pm;p&mukdcsufjyKwfpOfwGif? {aomonf awmrSvm armaomaMumifh?,mukyftm;? xkdeDaompm;p&mESifh ihgukdauR;ygavmh? igarmygonf[kqkdav\/ xkdaMumifh ol\emrnfukd {'kH[kwGifownf;/,mukyfuvnf;? ,aeYyif oif\om;OD;t&mudk? ightm;a&mif;yg[kqkdvQif?{aomu? igaovkNyD/ om;OD;t&mtm;jzifh tb,ftusKd;&Sdygvdrfhrnfenf;[k qkd\/29

25;33 ,mukyfuvnf;? ,aeYyif ightm; usdefqkdjcif;ukd jyKyg[kqkdaomf? olonf usdefqkdojzifh? ,mukyftm; rdrdom;OD;t&mudk a&mif;av\/25;34 xkdtcg ,mukyfonf? rkefYESifhyJ[if;ukd {aomtm; ay;ojzifh? olonf pm;aomufNyD;rSx oGm;av\/ xkdokdY {aomonf?
rdrdESifhqkdifaomom;OD;t&mukd rxDrJhjrifjyKownf;/

tcef;BuD; ( 26 )
26;1 tmjA[Hvufxuf xkdjynfjzpfbl;aomtpmacgif;yg;jcif;rSwyg;? aemufwzef tpmacgif;yg;jcif; &Sdjyefonfjzpf? Zmufonf
zdvdwd rif;BuD; tbdrvufae&m a*&mNrdKUokdY oGm;av\/26;2 xm0&bk&m;onfvnf; olUtm; xif&Sm;? oifonf tJ*kwKjynfokdYroGm;ESifh? igajymvwhHaomjynfaeavmh/26;3 ,ck jynfwnf;ckdaeavmh/ oifhbufrSm igae aumif;BuD;ay;rnf/ taMumif;rlum;? oifESifhoif\trsKd;tET,ftm;
jynf&SdorQwkdYukd igay;rnf/ oif\tbtmjA[Htm; igusdefqkdaompum;&Sdonftwkdif; igjyKrnf/26;4 oif\trsKd;tET,fukd aumif;uifMu,fuJhokdY rsm;jym;aprnf/ oif\trsKd;tET,ftm;vnf;? jynf&SdorQwkdYukd igay;rnf/ oif\
trsKd;tET,f tm;jzifhvnf;? vlrsKd;taygif;wkdYonf aumif;BuD;r*Fvmukd cH&Muvdrfhrnf/26;5 taMumif;rlum;? tmjA[Honf ighpum;ukd em;axmif? igpD&ifrSmxm;aom ynwfw&m;trsKd;rsKd;wkdYukd apmifha&Smufownf;[k
rdefYawmfrl\/
26;6?7 Zmufonf a*&mNrdKUaepOfwGif?- NrdKUom;wkdYonf ol\r,m;taMumif;ukd ar;aomtcg? a&Auonf vSaomtqif;ta&mif&Sdaom
aMumifh? jynfom; a,mufsm;wkdYonf olUtaMumif;aMumifh ighukdowfrnf[kpkd;&drf? olonf ighr,m;jzpfonf[k rajymrqkd0hH?
ighESrjzpfonf[k ajymqkd\/26;8 xkdNrdKU umvtifwefMumaeNyD;rS? waeYo? Zmufonf rdrdr,m;a&AuESifh upm;onfukd? zdvdwdrif;BuD;tbdrvufonf
jywif;ayguf0uMunfhjrifvQif?26;9 Zmufukdac:? xkdrdef;ronf? tu,fpifppf oif\r,m;jzpf\/ okdY&mwGif? olonf ighESrjzpf\[k tb,faMumifh oifajym&oenf;
[kar;aomf? Zmufu? olUtwGufaMumifh uREkfyfaornfukd pkd;&dfrfygonf[k avQmufqkd\/26;10 tbdrvufrif;uvnf;? igwkdY oifjyKaomtrIum; tb,fokdYenf;/ wpkHwa,mufaomolonf oif\r,m;ESifh trSwfwrJh
oifhaevQif? igwkdYacgif;ay:rSm oifonf tjypfa&mufapvdrfhrnfwum;[k qkdNyD;rS?26;11 ol vifr,m;udk jypfrSm;aomolonf qufquftaocH&rnf[k rdrdvltaygif;wkdYukd rSmxm;ownf;/
26;12 xkdjynf ZmufonfrsKd;aphukdBuJ? wESpfjcif;wGiftqw&maomtoD;tESHukd &av\/ xm0&bk&m;onfvnf;? aumif;BuD;ay;
awmfrlojzifh?26;13 olonf BuD;yGg;? tvGefpnf;pdrfBuD;onfwkdifatmif wkd;wufvsuf? pD;yGg;Opm rsm;jym;pGm jzpfav\/26;14 okd;pk? EGm;pkrsm;? uRefrsm;ESifh jynfhpkH<u,f0\/ xkdaMumifh? zdvdwdvlwkdYonf olUukdjiLplMu\/26;15 tbtmjA[Hvufxuf? tb\uRefwkdYwl;aoma&wGif;&SdorQwkdYukd ajrESifh zkdYydwfMu\/26;16 tbdrvufrif;uvnf;? oifonf igwkdYxuf wefckd;BuD;\/ igwkdYxHrSxGufoGm;avmh[k? ZmufukdtrdefY&SdaomaMumifh?26;17 Zmufonf xkdNrdKUrSxGufoGm;NyD;vQif? a*&mcsKdifh wJukdaqmufaeav\/
26;18 xkdtcg Zmufonf? tbtmjA[HuRefwkdYwl;? tbaoaomaemuf? zdvdwdvlwkdYzkdYaoma&wGif;wkdYukd wl;abmfjyef? txufu
tb orkwfaom trnfjzifh orkwfav\/26;19 ZmufuRefwkdYvnf;? csKdifhxJwl;prf;a&wGif;ukdawGUMu\/26;20 a*&mtrsKd;om;EGm;ausmif;wkdYuvnf;? a&onfigwkdYa&jzpf\[k? Zmuf\EGm;ausmif;wkdYESifhvk,uf ajymqkdMu\/ xkdokdYtcsif;
csif;vk,ufMuaomaMumifh? xkda&wGif;ukd {ouf trnfjzifh rSnfhav\/26;21 aemufwzef tjcm;aoma&wGif;ukd wl;jyefMu\/ xkda&wGif;udkvnf; wzef vkMuaomaMumifh? odwetrnfjzifh rSnfhav\/26;22 xkdt&yfrS ae&majymif;? tjcm;aoma&wGif;ukdwl;Mu\/ xkda&wGif;ukd tb,folrQ rvk,ufaomaMumifh? igwkdYaep&mtcGifhukd
,ck xm0& bk&m;ay;awmfrlNyDjzpf? jynf igwkdYonf pD;yGg;rsm;Muvdrfhrnf[k qkdvsuf? xkda& wGif;ukd &a[mbkwftrnfjzifh
rSnfhownf;/
26;23 wzef xkdt&yfrS aA&a&Sbt&yfokdY ajymif;av\/26;24 xkdaeYnrSm xm0&bk&m;onf xif&Sm;? igonf oif\tbtmjA[H\bk&m; jzpf\/ rpkd;&drfESifh/ igonfoifhbufrSm&Sd\/ igonf
aumif; BuD;ay;rnf/ ig\uReftmjA[HtwGuf? oif\trsKd;tET,fukd igrsm;jym;aprnf[krdefYawmfrl\/26;25 xkdt&yf,Zfyvifukdwnf? xm0&bk&m;\emrawmfukd yXemjyK\/ wJukdvnf; wnfaqmuf? uRefwkdYonf a&wGif;udkwl;Mu\/
26;26 xkdtcg tbdrvufrif;onf? taqGawmft[kZwfESifh AkdvfcsKyfrif;zdaumvwkdYukdac:? a*&mNrdKUrS Zmuf&Sd&mokdY oGm;\/26;27 Zmufuvnf;? oifwkdYonf ighukdjrifysif;ESifxkwfNyD;rS? tb,faMumifhvmMuoenf;[k ar;vQif?26;28 xkdolwkdYu? xm0&bk&m;onf oifhbufrSm&SdawmfrlaMumif;ukd? igwkdYtrSef odjrifonfjzpf?26;29 igwkdYonf oifhukdrxdrckduf? aus;Zl;ukdomjyK? Nidrf0yfpGmvTwfvkdufonfenf;wl? oifonfigwkdYukd tjypfrjyK&[k? igwkdYwbuf?
oifhwbuf? ESpfbufom;wkdYonf? opm*wdxm; rd[m,zGJUMupkdY/ oifonf xm0&bk&m; aumif; BuD;ay;awmfrlaomoljzpfyg\
[kqkdMuavaomf?26;30 Zmufonf? olwkdYtbkdY pm;aomufyGJukdvkyf? twlpm;aomufMu\/30

26;31
26;32
26;33
26;34

eHeufapmapmx? tcsif;csif;wOD;ESifhwOD;opmjyKMuNyD;rS? Zmufonf olwkdYukd vTwfvkduf? olwkdYonf Nidrf0yfpGmoGm;&Mu\/xkdaeYyif ZmufuRefwkdYonf vm? rdrdwkdY wl;aomwGif; a&awGUaMumif;ukd ajymqkdMuvQif?xkda&wGif;ukd a&Sbtrnfjzifh rSnfhav\/ xkdaMumifh xkdt&yf wnfaomNrdKUukd aA&a&SbNrdKU[k ,aeYwkdifatmif wGifavownf;/
{aomonf toufav;q,f&Sdaomtcg? [dwdtrsKd;om; aA&d\orD; ,k'dwf? [dwdtrsKd;om; {vkef\orD;Am&SrwfwkdYESifh tdrfaxmif
av\/26;35 xkdrdef;rwkdYonf ZmufESifha&Au pdwfESvkH;ylyefp&mtaMumif;jzpfownf;/

tcef;BuD; ( 27 )
27;1 xkdaemuf Zmufonf tkdrsufpdrIefojzifh rjrifEkdifaomtcg? om;tBuD;{aomukd? ighom;[kac:vQif? tuREkfyf&Sdyg\[kxl;av\/27;2 tbuvnf; ,ckigtkdvSNyD/ tb,faomtcg ao&rnfukd igrod/27;3 raorSD igh0dnmOfonf oifhukdaumif;BuD;ay;rnftaMumif;? oif\vufeufwnf;[laom av;ESifhjrm;awmifhukd aqmif,lvsuf
awmokdY oGm;? igpm;p&mbkdY trJaumifukd&atmif &SmNyD;vQif?27;4 igNrdef&Sufwwfaom trJ[if;vsmukdcsuf ighxHokdY ,lcJhygavmh[k ajymqkd\/27;5 xkdokdY Zmufonf om;{aomtm; ajymqkdaompum;ukd? a&AuMum;onf jzpf? {aomonf trJom;ukd&atmif awmokdY
t&SmoGm;pOfwGif?27;6 a&Auonf om;,mukyfukdac:?27;7 oif\tbu? igraorSD xm0&bk&m;\a&SUawmfrSm oifhukd igaumif;BuD;ay;rnftaMumif;? igpm;p&mbkdY trJom;ukd,lcJh? trJ[if;
vsmukd csufyg[k oif\tpfukd{aomtm; ajymonfukd igMum;NyD/27;8 okdYjzpf ighom;? igrSmxm;orQaom pum;ukd em;axmifygavmh/27;9 ,ckqdwfpk&Sd&mokdY oGm;? aumif;aomqdwfoi,fESpfaumifukd ighxHokdY ,lcJhygavmh/ oif\tbNrdef&Sufwwfaom trJ[if;vsmukd
igcsufrnf/27;10 oif\tbraorSD oifhukdaumif;BuD;ay;rnftaMumif;? xkdtpmukd tbpm;apjcif;iSg oifonf tbxHokdY ykdYaqmif&rnf[kqkdav\/27;11 ,mukyfuvnf;? uREkfyftpfukd {aomum; tarG;&Sdaomol? uREkfyfum; acsmrGwfaomol jzpf\/27;12 uREkfyftbonf uREkfyfukd prf;oyfaumif;prf;oyfvdrfhrnf/ okdYjzpfvQif uRekfyfukd vSnfhpm;aomol[l xifojzifh? uREkfyfonf
r*Fvmudkr&bJ usdefjcif;tr*Fvmukdom cH&vdrfhrnf[k trdukd qkdav\/27;13 trd a&Auuvnf;? ighom;? oifcH&aom usdefjcif; tr*Fvmonf ig oifha&mufygap/ ighpum;ukdem;axmif qdwfoi,fwkdYukdom
,lcJhyg[k qkdonftwkdif;?27;14 olonf oGm; qdwfoi,fwkdYukd trdxHokdY ,lcJhojzifh? trdonfvnf; tbNrdef&Sufwwfaom trJ[if;vsmukdcsufav\/27;15 xkdtcg a&Auonf tdrfwGif rdrdvuf&Sdaom om;BuD; {aom\ t0wf? aumif;rGefaom t0wfukd ,l? om;i,f ,mukyfukd
0wfapvsuf?27;16 qdwfoi,f\om;a&ukdvnf; ,l ol\vuf4if;? vnfyif;acsmaombuf4if; qif,ifNyD;vQif?27;17 rdrdcsufaomtrJ[if;ESifh rkefYukd om;,mukyf vuf tyfay;\/
27;18 ,mukyfvn;f tbxHokdY oGm;? tb[k ac:av\/ tbuvnf;? igdS\ighom;/ oifonf tb,folenf;[kar;\/27;19 ,mukyfuvnf;? tuREkfyfum; om;tBuD; {aomjzpfyg\/ tbrSmxm;onftwkdif; jyKygNyD/ x xkdifyg/ tb\0dnmOfonf
tuREkfyfukd aumif;BuD;ay;rnftaMumif;? tuREkfyf\trJom;ukd pm;ygavmh[k qkdav\/27;20 tbZmufuvnf;? ighom;? rQavmuf vsifjrefpGmawGU&aom taMumif;um;? tb,fokdYenf;[k om;tm; ar;vQif? tb\
bk&m;ocif xm0&bk&m;onf tuREkfyf&Sd&mokdY aqmifcJhawmfrlaomaMumifh? vsifjrefpGm awGU&ygonf[k jyefqkdav\/27;21 Zmufuvnf;? ighom;? oifonf ighom;{aom rSefonfrrSefonfukd odvkd? oifhukd igprf;oyfapjcif;iSg? ighxHyg;okdY csOf;uyfyg
avmh[k qkdvQif?27;22 ,mukyfonf tbxHyg;odkY csOf;uyf? tbonf prf;oyfvsuf? toHum; ,mukyf\toH? vufwkdYum; {aom\ vufjzpf
ayonf [k qkdav\/27;23 xkdokdY ol\vufwkdYonf {aom\vufuJhokdY tarG;ygaomaMumifh? ,mukyfjzpfrSef;ukd tbr&dyfrdojzifh? aumif;BuD;ay;av\/27;24 okdY&mwGif wzefum;? oifonf ighom; {aom pifppftrSefyif jzpfoavm[k ar;jyefvsif? rSefygonf[k qkd\/27;25 tbuvnf;? ighxHyg;okdY oGif;cJhyg/ igh0dnmOfonf oifhukd aumif;BuD;ay;rnftaMumif;? ighom;\trJom;ukd igpm;thH[k qkdvQif?
,mukyfonf tbxHyg;okdY oGif;? tb pm;av\/ pyspf&nfudkvnf; ay; tbaomufav\/27;26 xkdaemuf tbu? ighom; csOf;uyf ighukderf;ygavmh[kqkdvQif? ,mukyfonf csOf;uyf tbukderf;av\/27;27 tbZmufuvnf;? olUt0wf\teHYukdcH Munfhyg/ ighom;\teHYonf? xm0&bk&m;aumif;BuD;ay;awmfrlaom v,f\ tarT;
tBudKif ESifh wl\/27;28 xkdaMumifh bk&m;ocifonf rkdCf;aumif;uif\ESif;ukd4if;? ajrBuD;\qDOukd4if;? rsm;pGmaomqefpyg;? pyspf&nfudk4if;? oifhtm;
ay;awmf rlapownf;/27;29 olwyg;wkdYonf oifuRefcH? tjynfjynfwkdYonf oifha&SUrSm OD;Twf&Muapownf;/ oifonfoif\nDtpfukdwkdYt&Sifjzpf?
31

oifht rd\ om;wkdYonf oifha&SUrSm OD;Twf&Muapownf;/ oifhukd usdefqJaomoltaygif;wkdYonf usdefqJjcif;ukdcH&Muapownf;/


oifhukdaumif;BuD;ay; aomoltaygif;wkdYonf aumif;BuD;ukd cH&Muapownf;[k aumif;BuD;ay;av\/
27;30 ,mukyfonf? tbZmufay;aom aumif;BuD;r*FvmudkcH? tbxHrS xGufoGm;aom cPjcif;wGif? tpfukd {aomonf rkqkd;
jyK&mrS a&mufvm\/27;31 olonfvnf; trJ[if;vsmukd csuf tbxHokdY aqmifcJhNyD;vQif? tuREkfyf tb\0dnmOfonf? tuREkfyfukdaumif;BuD;ay;rnf
taMumif;? om;\trJom;ukd x pm;ygavmh[k qkdav\/27;32 tbZmufuvnf;? oifonf tb,folenf;[kar;vQif? tuREkfyfum; om;tBuD;{aomjzpfyg\[kqkdavaomf? tbZmufonf
tvGefwkefvIyf? tb,folenf;?27;33 trJom;ukd &? ighxHokdY aqmifcJhNyD;aomolonf tb,frSm &Sdoenf;/ oifra&mufrSD igonf tukeftpif pm;NyD;? olUukd aumif;
BuD;ay;rdNyD/ olonf aumif;BuD;r*Fvmukd {ueftrSef cH&vdrfhrnf[k qkdav\/27;34 tbqkdaompum;ukd {aomMum;vQif? tvGefjyif;aomtoHESifh onf;xefpGm ikda<u;vsuf? tkdtb? tuREkfyfudkvnf; aumif;BuD;
ay;ygavmh? ay;ygavmh[k qkdavaomf/27;35 tbu? oifhnDonf vdrmpGmvm? oif\aumif;BuD;r*Fvmudk ,loGm;NyD[kqkdav\/27;36 {aomuvnf;? olUukd ,mukyf[laomtrnfjzifh avsmufywfpGmrSnfhygNyD r[kwfavm/ tuREkfyfukd ESpfBudrfvSnfhpm;EkdifygNyD/
om;OD; t&dyf t&mukd t&if,loGm;ygNyD/ ,ckvnf; wzef tuREkfyf\aumif;BuD;r*Fvmukd ,loGm;ygNyD[l4if;? tuREkfyftbkdY
aumif;BuD;r*Fvmwyg;ukdrQ r>cif;ygoavm[l4if; qkdav\/27;37 Zmufuvnf;? olUukd oif\t&Sif jzpfapNyD/ nDtpfukdtaygif;wkdYukd ol uRefcHapNyD/ qefpyg;? pyspf&nfESifh olUukdaxmufrNyD/
okdYjzpf ighom;? oif tb,fokdYjyKEkdifawmhthHenf;[k? {aomtm; jyefajymvQif?27;38 {aomu? tkdtb? aumif;BuD;r*Fvm wpkHwckrQ r&Sdygoavm/ tkdtb? tuREkfyfukdvnf; aumif;BuD;ay;ygavmh? ay;ygavmh[k
tbtm; ajymqkd vsuf? wzef toHukdvTifh ikda<u;av\/27;39 tb Zmufuvnf;? MunfhIyg/ oif\ae&monf ajrBuD;\ qDOESifh4if;? txufrkdCf;aumif;uif\ ESif;ESifh4if; jynfhpkHvdrfhrnf/27;40 xm;jzifh toufukd arG;&vdrfhrnf/ nD uRefcH&vdrfhrnf/ aemufwzef tpkd;&aomtcg? olwifaom xrf;bkd;ukd oif\vnfyif;rS
csKd;y,fvdrfh rnf[k jyef qkdav\/
27;41 tbonf ,mukyftm;ay;aom aumif;BuD;r*FvmaMumifh? {aomonf ,mukyfukd tNidK;xm;? ightbaMumifh nnf;wGm;&aom
aeY&uf umvtcsdef eD;NyD/ xkdtcg ighnD,mukyfukd igowfrnf[k? tBuHESifh ajymav\/27;42 xkdokdY om;BuD; {aomajymaompum;ukd trda&AuMum;vQif? om;i,f ,mukyfukdac:? oif\tpfukd{aomonf oifhukdowfojzifh?
oifh trI pdwfajyvdrfhrnf/27;43 xkdaMumifh? ighom;? ighpum;ukd em;axmifyg/ igharmif vmAefae&m cg&efNrdKUokdY xajy;oGm;ygavmh/27;44 oif\tpfukd pdwfajyonfwkdifatmif? olUxHrSm cPa&Smif aeygavmh/27;45 oif\tpfukd pdwfajy? oifonf ol jyKaomtrIukd olarhavsmhaomtcg? igrSmvkduf? xkdt&yfrS oifhudkaqmifcJhaprnf/
ighom;ESpf a,muf vkH;ukd waeYjcif;wGif tb,faMumifh igIH;&rnfenf;[k qkdav\/27;46 wzef a&Auonf ZmufxHokdY oGm;? uRefronf a[otrsKd;orD;wkdYaMumifh? ukd,ftoufukd NiD;aiGUvS\/ jynfol
orD;uJhokdYaomol? a[o trsKd;orD;ESifh ,mukyf tdrfaxmifbufjyKvQif? uRefrtouf&Sif tb,faus;Zl;&Sdygvdrfhrnfenf;[k
ajymqkdav\/

tcef;BuD; ( 28 )
28;1 xkdtcg Zmufonf ,mukyfukd ac:? oifonf cgemeftrsKd;orD;ESifh tdrfaxmifbufrjyK&/28;2 trd\tb aAaoGvtrsKd;om;ae&m yg'em&Ht&yfokdY x oGm;avmh/ oifhOD;&D;vmAef\orD; wpkHwa,mufESifh tdrfaxmifbuf
jyKavmh/28;3 teE wefckd;&Sif bk&m;ocifonf aumif;BuD;ay; wkd;yGg;apojzifh? oifonf trsKd;BuD;jzpfrnftaMumif;ESifh rsm;jym;apawmfrl
apownf;/28;4 txufu tmjA[Htm; ay;awmfrl? oif,ck{nfhonfjzpfvsufaeaom jynfukd? oiftarGcH&rnftaMumif;? oifhtm;4if;? oif\
trsKd;tET,ftm;4if;? tmjA[H\aumif;BuD;r*Fvmukd ay;awmfrlapownf;[k aumif;BuD;ay;vsuf rSmxm; vTwfvkdufav\/28;5 xkdokdY ,mukyfESifh{aom\trd? a&Au\armif? I&dvl aAaoGvom; vmAefae&m yg'em&HjynfokdY ,mukyfoGm;av\/
28;6 xkdokdY Zmufonf,mukyfukdaumif;BuD;ay;? yg'em&Hjynftdrfaxmifbuf jyKapjcif;iSg vTwfvkdufaomtaMumif;ukd4if;? cgemef
trsKd;orD;ESifh tdrfaxmifbufrjyK&[k? aumif;BuD;ay;aomtcg rSmxm;aMumif;ukd4if;?28;7 ,mukyfonf rdbpum;ukdem;axmif? yg'em&HjynfokdY oGm;aMumif;ukd4if;?28;8 cgemeftrsKd;orD;wkdYukd tbZmuf rESpfoufaMumif;ukd4if;? {aomodjrifvQif?28;9 &SarvxHokdY oGm;? txufr,m;wkdYrSwyg;? tmjA[Hom; &SarvorD;? eAm,kwfESr? r[mvwfESifh wzef tdrfaxmifbuf
jyKjyefav\/
28;10 ,mukyfonf aA&a&Sb&GmrS xGuf? cg&efjynfokdY c&D;oGm;pOfwGif?32

28;11 wpkHwckaomt&yfokdYa&muf? rkdCf;csKyfaomaMumifh? nOfhukdvGefaprnftBuH&SdonfESifh? xkdt&yf ausmufudk ,l acgif;tkH;bkdY


xm;NyD;vQif tdyfav\/28;12 jrif&aomtdyfruf[lrlum;? ajrBuD;ay: avSum;axmifvsuf tzsm;onf rkdCf;aumif;uif wkdifatmifrSD\/ bk&m;ocif\aumif;uif
wref wkdYonf? xkdavSum;jzifh qif;vsuf wufvsuf &SdMu\/28;13 xm0&bk&m;onf avSum;xuf&yfawmfrlvsuf? igonfoif\tbtmjA[H\bk&m;? Zmuf\bk&m;wnf;[laom xm0&
bk&m;jzpf\/ oiftdyfaomajrukd oifESifhoif\trsKd;tET,ftm; igay;rnf/28;14 oif\trsKd;tET,fonf ajrrIefYuJhokdY rsm;jym;vdrfhrnf/ ta&SU? taemuf? awmif? ajrmuf? av;rsufESm t&yfwkdYokdY ESHYjym;Muvdrfhrnf/
oifESifh oif\ trsKd;tET,ftm;jzifh vlrsKd;taygif; wkdYonf aumif;BuD;r*FvmudkcH&Muvdrfhrnf/28;15 igonf oifhbufrSm&Sd\/ oifoGm;av&m&m igapmifhrrnf/ jynfokdYwzef aqmifcJhOD;rnf/ *wdxm;onftwkdif; rjynfhpkHrDS?
oifhukdigrpGeYf[k rdefYawmfrl\/28;16 ,mukyfonf tdyfaysmf&mrS Ekd;vQif? tu,fpifppf xm0&bk&m;onf t&yf &Sdawmfrl\/ &SdawmfrlaMumif;ukd igrod/28;17 t&yfum;? tb,frQavmuf aMumufrufbG,f jzpfonfwum;/ t&yfum;? tjcm;r[kwf? bk&m;ocif\bkHAdrmef? aumif;uif
wHcg;0jzpf onfwum;[k? aMumuf&GHUjcif;okdY a&muf qkd\/
28;18 eHeufapmapm ,mukyfonfx? acgif;tkH;aomausmufukd,lojzifh? rSwfwkdifjzpfap vsufxlaxmif NyD;vQif? ausmufxdyfzsm;
tay:qDukd avmif;av\/28;19 xkdt&yfudkvnf;? aAovtrnfjzifh rSnfhav\/ xkdNrdKU\trnfa[mif;um;? OvHvkZ[lownf;/28;20 xkdtcg ,mukyfu? bk&m;ocifonf ighbuf&Sdvsuf? ig,ckoGm;&mvrf;rSm? ighukdapmifhr pm;p&mtpm;? 0wfp&mt0wfukd
ay;oem;awmfrlvQif4if;?28;21 igonf wzef tb\tdrfokdY Nidrf0yfpGm jyefa&muf? xm0&bk&m;onf ig\ bk&m;jzpfawmfrlvQif4if;? rSwfwkdifjyK igxlaxmifaom
ausmufonfvnf;? bk&m;ocif\Adrmefjzpf&rnf/28;22 ay;oem;awmfrlorQwkdYukd q,fbkdYwbkdY ylaZmfygrnf[l opmjyKav\/

tcef;BuD; ( 29 )
29;1 wzef ,mukyfonf c&D;oGm;? ta&SUjynfom;wkdYae&mt&yfokdY a&mufNyD;vQif?29;2 ajrmfMunfh awmp a&wGif;wckukdjrif\/ xkdwGif;a&jzifh okd;pkrsm;ukd wkdufwwfonfjzpf? wGif;em;rSm okd;pkokH;pktdyfvsuf&Sd\/
a&wGif;0ay:rSm BuD;pGmaom ausmuf&Sd\/29;3 okd;xdef;taygif;wkdYonf xkdt&yf pka0;aomtcg? a&wGif;0 zkH;tkyfaom ausmufukd vSdrfhvSef? okd;rsm;ukd a&wkdufNyD;vQif?
xkdausmufudk rdrdae&m a&wGif;0ay:rSm wzef wifxm;avh&Sd\/29;4 ,mukyfuvnf;? ighnDtpfukdwkdY? oifwkdYonf tb,ft&yfu vmMuoenf;[k ar;vQif? igwkdYonf cg&efNrdKUu vmMuonf[k
ajymqkdav\/29;5 wzef ,mukyfu? emac:om; vmAefukdodoavm[kar;vQif? od\[kjyefqkdaomf?29;6 olonf rmyg\avm[k wzef ar;jyefvQif? rmyg\/ ol\orD;&macvonf okd;rsm;ESifhwuG vmvdrfhrnf[kqkdMuav\/29;7 ,mukyu
f vnf;? aeYtcsdef tvGerf sm;pGm&Sad o;\/ ok;d wku
Yd dk pka0;&mtcsdef r[kwaf o;/ a&wku
d Nf yD;vQif? oGm;xde;f MuOD;avmh[q
k adk v\/29;8 olwkdYuvnf;? okd;xdef;taygif;pka0;? a&wGif;0zkH;tkyfaomausmufukdvSdrfhvSefNyD;rSom? okd;wkdYukd a&wkduf&\/ okdYr[kwf?
rwkduf&[k jyefqkdMu\/29;9 xkdokdY wOD;ESifhwOD; EIwfqufMupOfwGif? &macvonf? rdrdtb\okd;wkdYukd xdef;&onfjzpf? okd;wkdYukd aqmifvsuf vm\/29;10 ,mukyfonf? rdrdOD;&D;vmAef\orD; &macvESifh OD;&D;vmAef\okd;wkdYukd jrifaomtcg? teD;okdY csOf;? a&wGif;zkH;tkyfaomausmufukd
vSdrfhvSef NyD;vQif? OD;&D;vmAef\okd;wkdYukd a&wkdufav\/29;11 xkdaemuf? ,mukyfonf &macvukderf;? us,faomtoHESifhidkav\/29;12 rdrdonf &macvtb\wl? a&Au\om;jzpfaMumif;ukd Mum;ajymvQif? &macvonf ajy; rdrdtbtm; jyefMum;av\/29;13 vmAefonf rdrdwl ,mukyf\odwif;pum;ukd Mum;aomtcg? BudKqkdjcif;iSg tvsiftjref oGm;? ykdufbuferf;Iwfvsuf? rdrdtdrfokdY
aqmifoGm; av\/ ,mukyfonfvnf; rdrdtrIt&m&SdorQudk Mum;ajymvQif?29;14 vmAefu? tu,fpifppf oifonf ightkd;tom;yifjzpf\[k qkdav\/
29;15 ,mukyfonf wvcefYrQaeNyD;rS? vmAefu? oifonf ighwljzpfaomaMumifh? tusKd;rJh uRefcH&ygrnfavm/ cHvkdaomtcukd ightm;ajym
avmh[k qkdav\/29;16 xkdtcg vmAeforD;ESpfa,muf&Sd\/ tBuD;um;? avtmtrnf&Sd\/ ti,fum;? &macvtrnf&Sd\/29;17 avtmum;? rsufpdEknHh\/ &macvum;? ykHjyif,Ofaus; taoG;tqif;vnf; vS\/29;18 ,mukyfonf &macvukdcspfaomaMumifh? vmAeftm;? OD;rif;orD;ti,f &macvukd&jcif;iSg? ckepfESpf tapcHygrnf[kqkdvQif?29;19 vmAefu? tjcm;aomoltm; ay;pm;onfxuf? oifhtm; ay;pm;aomf omaumif;\/ igESifhtwlaeavmh[kqkd\/29;20 ,mukyfonfvnf;? &macvukd&jcif;iSg ckepfESpftapcHav\/ &macvukdcspfaomaMumifh? ckepfESpfukdenf;aomaeY&ufuJhokdY
xifrSwfownf;/
33

29;21 ,mukyfuvnf;? csdef;csufaomtcsdefaphygNyD/ uREkfyfonf r,m;ESifhqufqHbkdY&m ay;pm;yg[k vmAeftm; qkdvQif?29;22 vmAefonf xkdt&yfaeaomoltaygif;wkdYukd pnf;a0;ap yGJvkyfav\/29;23 nOD;tcsdefa&mufrS? Zdvytrnf&Sdaom uRefrukd orD;avtm vufzGJUvsuf?
29;24 xkdorD;ukdaqmifoGif;? ,mukyfonf olESifhqufqHav\/29;25 eHeuftcsdefa&mufrS ,mukyfonfMunfhIaomtcg? avtmjzpfaMumif;ukdodjrifvQif? vmAefxHokdYoGm; uREkfyfjyKaomtrIum;?
tb,fokdYenf;/ uREkfyfonf &macvukd&jcif;iSg tapcH&NyDr[kwfavm/ uREkfyfukd tb,faMumifh vSnfhpm;&oenf;[kqkdaomf?29;26 vmAefu? igwkdYjynf orD;tBuD;ukd ray;pm;rSD? ti,fukdray;pm;&/29;27 ckepf&ufaphatmif iHhOD;avmh/ aemufwzef ckepfESpftapcH&onftwGuf?&macvukdvnf; oifhtm; ay;pm;OD;rnf[k qkdonftwkdif;?29;28 ,mukyf0efcH ckepf&ufaphNyD;rS? vmAefonf Adv[m trnf&Sdaom uRefrukd
29;29 vufzGJUvsuf? orD;&macvukd ay;pm;av\/29;30 ,mukyfonf &macvESifh qufqH? avtmukdcspfonfxuf omcspf\/ vmAefxHrSm wzef ckepfESpf tapcHav\/
29;31 avtmonftrkef;cH&onfukd xm0&bk&m;odjrif? om;bGm;&aomtcGifhukd ay;awmfrl\/ &macvrlum; NrHK\/29;32 avtmonf y#doaE,lojzifh? om;ukdbGm;jrif kAiftrnfjzifhrSnfhav\/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf ig\qif;&JcHjcif;
ukdtrSef MunfhjrifawmfrlNyD/ okdYjzpf ,ck ighvifonf ighukdcspfvdrfhrnf[kqkdownf;/29;33 wzef y#doaE,ljyef om;ukdbGm;jrifaomf? igonftrkef;cH&aMumif;ukd xm0&bk&m; Mum;aomaMumifh? om;ukdvnf; ay;oem;
awmfrlNyD[k qkdNyD;vQif? xkdom;ukd &SdarmiftrnfjzifhrSnfhav\/29;34 wzef y#doaE,ljyef om;ukdbGm;jrifaomf? ighviftm; om;okH;a,mufukd igbGm;jrifaomaMumifh? ,ckwcg olonf igESifhaygif;
abmfvdrfhrnf [kqkd? xkdom;ukd av0dtrnfjzifh rSnfhav\/29;35 wzef y#doaE,ljyef om;ukdbGm;jrifaomf? xm0&bk&m;ukd ,ckigcsD;rGrf;rnf[kqkdonfjzpf? xkdom;ukd ,k'trnfjzifhrSnfhav\/
xkdaemuf? om;jywf rbGm;bJae\/

tcef;BuD; ( 30 )
30;1 &macvonf ,mukyftm;om;rbGm;aMumif;ukdrdrdodjrifaomtcg? tpfrukdjiLplaompdwf&Sd? ightm;om;ukday;yg/ okdYr[kwf
igaoawmh thH[k ,mukyfukdqkdav\/30;2 ,mukyfuvnf;? igonf oifhtm; om;bGm;aomtcGifhukday;awmfrrlaom bk&m;ocifukd,fpm;awmfjzpfoavm[k? &macvukd
trsufxGuf jyefqkd\/30;3 &macvuvnf;? tuREkfyf uRefr Adv[m&Sdyg\/ olUxHokdY0ifyg/ olonf tuREkfyf'l;ay:rSm om;bGm;? olUtm;jzifh tuREkfyfonf
wnfaqmuf jcif;&Sdygvdrfhrnf[kqkdvsuf?30;4 uRefrAdv[mukd ,mukyf\r,m;jzpfapjcif;iSg tyf? olUxHokdY ,mukyf 0ifav\/30;5 Adv[monf y#doaE,l? ,mukyftm; om;ukdbGm;jrifonf&Sdaomf?30;6 &macvu? bk&m;ocifonf ighbufw&m;pD&ifawmfrlNyD/ ighpum;ukdMum; om;ukday;oem;awmfrlNyD[kqkdonfESifhtnD? xkdom;ukd
'eftrnfjzifh rSnfhav\/30;7 wzef &macv\uRefr Adv[monf y#doaE,ljyef? ,mukyftm; ESpfBudrfajrmufaomom;ukd bGm;jrifonf&Sdaomf?30;8 &macvu? igonf ightpfrESifhusyfusyfvkH;axG;EkdifcJhNyD[kqkd? xkdom;ukd evdtrnfjzifh rSnfhav\/
30;9 avtmonf om;jywf rbGm;bJaeaMumif;ukd rdrdodjrifaomtcg? rdrduRefr Zdvyukd,l? ,mukyf\r,m;jzpfapjcif;iSg tyfav\/30;10 avtm\uRefr Zdvyonfvnf; ,mukyftm; om;ukdbGm;jrifonf&Sdaomf?30;11 avtmu? aumif;usKd;vmonf[kqkd? xkdom;ukd *'ftrnfjzifhrSnfhav\/30;12 wzef avtm\uRefrZdvyonf ,mukyftm; ESpfBudrfajrmufaom om;ukd bGm;jrifonf&Sdaomf?30;13 avtmu? igr*Fvm&Sd\/ vlorD;wkdYonf ighukd r*Fvm&Sdaomol[lac:Muvdrfhrnf[kqkdojzifh? xkdom;ukd tm&Smtrnfjzifh
rSnfhav\/
30;14 xkdaemuf? *sKHpyg;ukdpkodrf;aomtcsdefumv? kAifonfv,fjyifokdYxGufoGm;NyD;vQif? tEkaq;oD;ukdawGU? rdrdtrdavtm xHokdY
aqmifcJh av\/ &macvuvnf;? oif\om;&cJhaomtEkaq;oD;tcsKdUukd ay;ygavmh[k? avtmukd awmif;vQif?30;15 avtmu?oifonfighvifukd,l twGufr&Sdxifoavm/ ighom;\tEkaq;oD;ukdvnf; ,lcsifao;onfwum;[k qkdavaomf?
&macvu? okdY jzpfvQif? oifhom;\tEkaq;oD;twGuf? vifonf ,aeYnOfhwGif oifESifhtdyf&rnf[k qkd \/30;16 nOD;tcsdef? v,fjyifrS ,mukyfvmaomtcg? avtmonf c&D;OD;BudKjyKjcif; iSgoGm;? oifonf tuREkfyfxHokdY0if&rnf/ tuREkfyf\
om;&cJh aomtEkaq; oD;ESifh oifhukd tuREkfyfiSg;onfrSefyg\[kqkdojzifh? xkdaeYnOfhwGif olESifhtdyf&av\/30;17 avtmpum;ukd bk&m;ocif em;axmifawmfrlojzifh? olonf y#doaE,l? ,mukyftm; yOrom;ukd bGm;jrifavaomf?30;18 ighuRefrukdighviftm;ay;aomaMumifh? bk&m;ocifonf ightm;tcukday;awmfrlNyD[kqkd? xkdom;ukdocgtrnfjzifh rSnfhav\/30;19 wzef avtmonf y#doaE,ljyef? ,mukyftm; qXrom;udkbGm;jrifavaomf?30;20 bk&m;ocifonf? aumif;aomvufzGJUukd ay;oem;awmfrlNyD/ ighviftm; om;ajcmufa,mufukd bGm;jrifaomaMumifh? ,ck
igESifhtNrJae vdrfhrnf[kqkd? xkdom;ukd ZmAkvkeftrnfjzifh rSnfhav\/34

30;21
30;22
30;23
30;24
30;25

xkdaemufrS orD;ukdbGm; 'detrnfjzifh rSnfhav\/


xkdtcg bk&m;ocifonf &macvukdatmufarhawmfrl\/ ol\pum;ukd em;axmif? om;bGm;aomtcGifhukd ay;awmfrlojzifh?olonf y#doaE,l om;ukd bGm;jrifvQif? igcH&aom uJh&JUjcif;taMumif;ukd bk&m;ocifonf y,fawmfrlNyD[l4if;?xm0&bk&m;onf tjcm;aomom;ukd xyf ay;awmfrlygapaom[l4if; qkdvsuf? xkdom;ukd a,moyftrnfjzifh rSnfhav\/
&macvonfa,moyfukdbGm;jrifNyD;aomaemuf? ,mukyfu?tuREkfyfonf ukd,fae&if;jynfokdY oGm;rnfhtaMumif; tuREkfyfukd vTwf
ygavmh/30;26 uREkfyfonf tapcH&aomr,m;ESifhom;wkdYukdaqmif,l? oGm;&aomtcGifhukd ay;ygavmh/ uREkfyf tapcHonftaMumif;ukd tb
odygonf[k vmAeftm;qkdvQif?30;27 vmAefu?oif\pdwfESifhawGUygap/ xm0&bk&m;onf oif\taMumif;aMumifh ightm; aumif;BuD;ay;awmfrlonfukd ig&dyfrdNyD/30;28 igay;&rnftcukd ajymyg? igay;rnf[kqkdavaomf?30;29 uREkfyfonftbtb,fokdYtapcHonfukd4if;? tb\wd&pmefwkdYonf uREkfyf tb,fokdY&Sdaeonfukd4if; tbodyg\/30;30 txufu tb\Opmonfenf;vS\/ ,ckwkd;yGg; rsm;jym;vsuf&Sd\/ uREkfyfoGm;vmvkyfukdifaomtm;jzifh? xm0&bk&m;onf tb
tm;aumif; BuD;ay;awmfrlNyD/ ,ckrSm? uREkfyfonf ukd,ftdrfoltdrfom;wkdYukd tb,faomtcg uREkfyf jyKpk&ygthHenf;[kqkdav\/30;31 vmAefuvnf;? tb,ftcukd ay;&rnfenf;[kar;jyefvQif? ,mukyfu? bmudkrQ ray;ygESifh/ uREkfyfaus;Zl;wckjyKvkdvQif/ tb\
okd;pk? qdwfpk ukd wzef auR;arG;apmifhxdef;ygOD;rnf/30;32 ,aeYokd;pk? qdwfpk wa&SmufvkH;ukd uREkfyfoGm;? ajymufusm;aomqdwfrsm;? ndKaomokd;rsm; &SdorQwkdYukd a&G;EIwfcGJxm;ygrnf/
aemufrS ajymufusm;aom qdwf? ndKaomokd;wkdYonf uREkfyf\tcjzpfapavmh/30;33 okdYjzpf? aemifumv uREkfyf\tconf? tba&SUokdYa&mufaomtcg? uREkfyf\ajzmifhrwfjcif;onf uREkfyfukdapmifha&Smufygvdrhfrnf/
rajymufr usm;aomqdwf? rndKaomokd;&SdorQwkdYukd? uREkfyfckd;aomtaumif[lrSwfapavmh[kqkdav\/30;34 vmAefuvnf;? oifajymwkdif; jzpfapavmh[k0efcH? xkdaeYyif? ajymufusm;aomqdwfxD;? ajymufusm;aomqdwfr?30;35 tjzLygaomqdwf&SdorQwkdYESifh? tqif;ndKaomokd;&SdorQwkdYukd a&G;? rdrdom;wkdYvufokdY tyfay;av\/30;36 ukd,fae&mt&yfESifh? ,mukyfae&mt&yfukd okH;&ufc&D;uGmapjcif;iSg pD&ifao;\/ ,mukyfonf <uif;aomvmAef\okd;qdwfrsm;ukd
xdef;vsuf ae&av\/
30;37 xkdtcg ,mukyfonf?pdrf;aomvdAemyif? vkZyif? tm&rkefyifwkdY\ tcufwHzsmrsm;ukd,l? tjzL? tpdrf;? twefYwefYay:atmif
tcGHukd vSD;cGgNyD;vQif?30;38 a&aomufvmaom okd;?qdwf txD;tr &SufwifaprnftBuH&Sd? a&aomuf vmaomtcg? tcGHcGgNyD;aom wHzsmwkdYukd a&aomuf
usif;? aomufcGufwkdY okd;qdwfwkdYa&SUrSm pkdufxm;av\/30;39 okd;qdwfwkdYonf wHzsmrsm;a&SUrSm &Sufwif? tajymuftusm; ponfwkdYukd bGm;Mu\/30;40 ,mukyfonf okd;?qdwfoi,fwkdYukdvnf; cGJxm;? vmAef\okd;pk? qdwfpkwGif tqif;ajymufusm;aom taumif? tqif;
ndKaomtaumif &SdorQwkdYa&SUrSm okd;qdwfrsm;ukd rsufESmjyKap\/ rdrdwd&pmefrsm;ESifh vmAef\wd&pmefrsm;ukd vnf; ra&mraESmapbJ?
wpkpD cGJxm;av\/30;41 tm;BuD;aomtaumifwkdYonf &Sufwifaomtcg? wHzsmwkdYwGif &Sufwifapjcif;iSg? ,mukyfonf wHzsmrsm;ukd a&usif;? olwkdY
rsufarSmufwGif xm;wwf\/30;42 tm;enf;aomtaumifwkdYa&SUrSm wHzsmwkdYukd rjyrxm;/ xkdaMumifh tm;enf;aomtaumifwkdYonf vmAef\Opm jzpfav\/
tm;BuD;aom taumifwkdYrlum;? ,mukyf\Opmjzpfav\/30;43 xkdokdY ,mukyf pnf;pdrfwkd;yGg;? okd;? qdwf? uRefa,mufsm; uRefrdef;r? ukvm;tkyf? jrnf;trsm;&SdMu\/

tcef;BuD; ( 31 )
31;1

xkdtcg vmAefom;wkdYu? igwkdYbcif\Opm&SdorQukd ,mukyfonf,loGm;avNyDwum;? igwkdYtb\Opmtm;jzifh? olrnfaompnf;


pdrf&SdorQonf jzpfavNyD[k qkdMuonfukd ,mukyfMum;?31;2 vmAef\rsufESmudkMunfhaomtcg? a&SUuuJhokdYr[kwf? jcm;em;onfudkodjrif\/31;3 xm0&bk&m;uvnf;? oif\bkd;b aeaomjynf? oif\trsKd;om;csif;xHokdY jyefoGm;avmh/ igonf oifhbuf&Sdaernf[k,mukyftm;
rdefYawmfrl\/31;4 ,mukyfonf vlukdapvTwf? &macvESifh avtmukd? okd;pk&Sd&mawmokdYac:NyD;vQif?31;5 oifwkdYtb\ rsufESmonf iga&SUuuJhokdYr[kwf? jcm;em;onfukd igodjrif\/ okdYaomfvnf;? ightb\ bk&m;ocifonf? ighbuf
&Sdawmfrl\/31;6 oifwkdYtb\trIukd? igwwfEkdiforQtwkdif;? igapmifhonfukd oifwkdYodMu\/31;7 oifwkdYtbonfvnf; ighukdvSnfhpm;? ig&xkdufaomtcukdq,fBudrfvJcJhNyD/ okdYaomfvnf;? ighukdnOf;qJapjcif;iSg? bk&m;ocif
tcGifhay;awmf rrl/31;8 olu? ajymufaomtaumifwkdYonf? oif\tcjzpfap[kqkdvQif? okd;? qdwf&SdorQwkdYonf? ajymufaomtaumifwkdYukd arG;Mu\/
usm;aomt aumifwkdYonf? oif\tcjzpfap[kqkdvQif? okd;? qdwf&SdorQwkdYonf? usm;aomtaumifwkdYukd arG;Mu\/35

31;9 xkdokdY bk&m;ocifonf? oifwkdYtb\wd&pmefwkdYukdEIwf ightm; ay;awmfrlNyD/31;10 xkdwd&pmefrsm;wkdYonf? &SufwifMuaomtcg? igajrmfMunfh? wd&pmefrwkdYESifh aygif;abmfaomwd&pmeftxD;wkdYonf? tajymuf
tusm;rSp? taxGaxGaomtqif;&SdaMumif;ukd tdyfruf igjrif&\/31;11 bk&m;ocif\aumif;uifwrefuvnf;? ,mukyf[k tdyfruf ighukdac:vQif? tuREkfyf&Sdyg\[kigxl;\/31;12 oluvnf;? ajrmfMunfhavmh? wd&pmefrESifh aygif;abmfaomwd&pmeftxD;&SdorQwkdYonf? tajymuftusm;rSp? taxGaxGaom
tqif;&SdMu \/ taMumif;rlum;? oifvmAefjyKorQwkdYukd igjrif\/31;13 igum;? oifonfrSwfwkdifukdqDavmif;? igopmjyK&m aAovt&yf\bk&m;jzpf\/ ,ckx t&yfrSxGufojzifh? trsKd;om;csif;
wkdYaeaom jynfokdY jyefoGm;avmh[k ightm; rdefYawmfrl\[k ,mukyfonf Mum;ajymNyD;vQif?31;14 &macvESifh avtmwkdYu? tuREkfyfwkdYonf ukd,ftb\ tdrfESifh tb,fokdY qkdifoenf;/ tb,fokdYtarGcH&ao;oenf;/31;15 olonf uREkfyfwkdYukd wuRef;wEkdifiHom;uJhokdY rSwfwwfonfr[kwfavm/ uREkfyfwkdYukd a&mif;pm;cJhNyDwum;/31;16 uREkfyfwkdYtbrS bk&m;ocif kyfodrf;awmfrlaom pnf;pdrf&SdorQonf igwkdYOpm? igwkdYom;orD;rsm;Opmjzpf\/ okdYjzpf bk&m;ocif
rSmxm;awmf rlonftwkdif; ,ckwGif jyKygavmh[k jyefajymMu\/
31;17 xkdtcg ,mukyfonf x? rdrdom;r,m;wkdYukd ukvm;tkyfay:rSm pD;ap\/31;18 rdrdwd&pmefwnf;[laom? yg'em&Ht&yf&aom wd&pmef&SdorQwkdYESifh? &wwforQaomOpmwkdYukd aqmif,l? tbZmufae&m
cgemef jynfokdY c&D;oGm;av\/31;19 vmAefonf okd;arG;ukdnyfjcif;iSg? tjcm;wyg;okdY oGm;ckdufwGif? &macvonf? ol\aw&yfkyfwkwkdYukd ckd;,lav\/31;20 ,mukyfonf rdrdajy;rnfhtaMumif;ukd rMum;rajymbJae? I&dvljzpfaom vmAefukd y&d,m,ftm;jzifh Ekdifav\/31;21 xkdokdYrdrdOpm&SdorQygvsuf ajy;oGm;? jrpfwbufokdY tvsiftjreful;NyD;vQif? *dv'fawmifukd a&SUIjyKvsuf c&D;oGm;av\/
31;22 ,mukyfajy;aMumif;ukd? okH;&ufajrmufaomaeY vmAefMum;odvQif?31;23 nDtpfukdwkdYukdac:? ckepf&ufc&D;vkdufojzifh? *dv'fawmifay:rSm rSDav\/31;24 bk&m;ocifonf I&dvlvmAefqDokdY nOfhtcsdefwGif tdyfruf<uawmfrl? oifonf ,mukyftm; aumif;raumif;ukd rajymESifh? owd
jyKavmh [k rdefYawmfrl\/31;25 xkdtcg ,mukyfonf rdrdwJukd *dv'fawmifay:rSmaqmufESifhNyD/ vmAefonf vkdufrSDaomtcg? rdrdnDtpfukdwkdYESifhwuG?
xkdawmifay:rSm wJukd aqmufav\/31;26 vmAefuvnf;? oifonf tb,fokdYjyKoenf;/ ppfwkduf&m brf;rdaomolwkdYukdodrf;oGm;ouJhokdY? ighukdvSnfhpm;? ighorD;
wkdYukdodrf;oGm; avNyDwum;/31;27 ighukdvSnfhpm;? tb,faMumifh wdwfqdwfpGm xGufajy;oenf;/ igonf aysmfarGUjcif;ukdjyK oDjcif;qkdvsuf? ywfomESifhapmif;wD;vsuf?
oifhukd vTwfvkduf apjcif;iSg? tb,faMumifh ighukd rMum;rajymbJaeoenf;/31;28 ighom;orD;wkdYukd igerf;apjcif;iSg? tb,faMumifhtcGifhray;oenf;/ oifonf rkdufpGmjyKavNyDwum;/31;29 ,ck oifhukdignOf;qJEkdif\/ okdYaomfvnf;? raeYnrSm oif\tbukd;uG,faom bk&m;ocifonf <uvm? ,mukyftm; aumif;
raumif;ukd rajymESifh/ owdjyKavmh[k ightm; rdefYawmfrl\/31;30 ,ckrSm? oifonf rdbtdrfukdtvGefatmufarhaomaMumifh? oGm;&onf [kwfapawmh/ ig\bk&m;wkdYukd tb,faMumifh ckd;,lcJh&
oenf;[k ,mukyfukdqkd\/31;31 ,mukyfuvnf;? oifonf ukd,forD;wkdYukd tEkdifodrf;,laumif; odrf;,lvdrfhrnf[k uREkfyfpkd;&drfaomaMumifh xGufajy;&\/31;32 oif\bk&m;wkdYukdrlum;? tMuifolawGUvQif? xkdolukdaoapavmh/ uREkfyfwkdY nDtpfudkrsm;a&SUwGif? oif\OpmukdjyTef,lygavmh[k?
vm Aeftm; jyefajym\/ &macvckd;aMumif;ukd ,mukyfrod/31;33 vmAefonf ,mukyfwJ? avtmwJ? uRefrESpfa,mufwkdY\ wJokdY0if &Smaomfvnf; rawGUvQif? avtmwJxJrSxGuf? &macvwJokdY
0ifav\/31;34 &macvonf? xkdkyfwkwkdYukd,l ukvm;tkyf ukef;ESD;wefqmxJokdY oGif;xm;NyD;vQif? xkdwefqmay:rSm xkdifvsufae\/ vmAefonf
wwJvkH;ukd &SmazG rawGUvQif?31;35 &macvu? bcifa&SUrSm uRefr rxEkdifonfjzpf? pdwf&SdawmfrrlygESifh/ rdef;rwkdY jzpfNrJ&Sdonftwkdif;? uRefrjzpfygonf[k tbtm;
qkdav\/ xkdokdY vmAefonf &SmazG kyfwkwkdYukd rawGU&/
31;36 xkdtcg ,mukyfonf pdwfqkd; vmAefukd qkH;ronfum;? uREkfyfonf tb,fokdYjypfrSm;? tb,ftjypf&SdaomaMumifh? uREkfyfukd
rQavmufjyif;xefpGm vkduf&oenf;/31;37 uREkfyfOpm&SdorQukd &SmazGonfjzpf? oif\Opmy&duH wpkHwckukd awGUrdvQif? oif\nDtpfukd? uREkfyfnDtpfukdwkdYa&SUwGif?
t&yfxm;yg/ olwkdYonf? igwkdYESpfa,mufpyfMum;rSm pD&ifygap/31;38 uREkfyfonf oifhxH tESpfESpfq,fywfvkH; ae&mwGif? oif\okd;r? qdwfrwkdYonf 0rf;ykd;rysuf/ qdwfxD;? okd;xD;wkdYukd uREkfyfrpm;/31;39 om;&Jukdufowfaomtaumifukd oifhxHokdY uREkfyfraqmifcJh? ukd,ftIH;cH&\/ aeYrSm ckd;onfjzpfap? nrSm ckd;onfjzpfap? oifonf
uREkfyfwGif tpm;awmif;avh&Sd\/31;40 aeYtcsdefvnf; aeylukd4if;? nOfhtcsdefvnf; ESif;cJukd4if; cH&NyD/ ttdyfysufjcif;ukdvnf; cH&NyD/31;41 xkdokdY uREkfyfonf tESpfESpfq,fywfvkH; oif\tdrfae? oif\orD;ESpfa,muftwGufaMumifh q,fav;ESpf? okd;qdwfwkdYtwGufaMumifh
ajcmufESpf tapcH&NyD/ okdY&mwGif oifonf? uREkfyftcukd q,fBudrfvJNyDwum;/-

36

31;42 ,ckvnf; uREkfyftb\bk&m;ocif?tmjA[H\bk&m;ocif?Zmuf\aMumuf&GHU&mbk&m;onf uREkfyfbuf r&SdvQif? oifonf


uREkfyfukd {uef trSef vufcsnf;vTwfvkdufvdrfhrnfwum;/ tu,fpifppf uREkfyfqif;&JcH&jcif;? yifyef;pGm vkyfukdif&jcif;ukd bk&m;
ocifjrif? raeYnrSm oifhukdqkH;rawmfrlNyD[kqkdav\/31;43 vmAefuvnf;? orD;wkdYonf ighorD;jzpfMu\/ oli,fwkdYonf? ighom; jzpfMu\/ wd&pmefwkdYvnf;? ighwd&pmefjzpfMu\/
jriforQaomOpmonf ighOpmjzpf\/ ighorD;wkdY4if;? olwkdYbGm;jrifaomigholi,fwkdY4if;? tb,fokdY igjyKEkdifoenf;/31;44 okdYjzpf ,ck oifESifhigpyfMum; oufaojzpfap? igwkdYESpfa,mufonf y#dnmOf jyKMupkdY[k ,mukyftm; jyefajym\/31;45 ,mukyfonfvnf; ausmufukd,l? rSwfwkdifbkdY pkdufxlNyD;vQif?31;46 ausmufrsm;ukd pkxm;Muyg[k nDtpfukdwkdYtm; qkdonftwkdif;? olwkdYonf ausmufrsm;ukd,l?ausmufykHukdwnfvkyfNyD;rS? xkdausmufykH
tay: pm;aomufjcif;ukdjyKMu\/31;47 xkdausmufykHukd vmAefonf a,*go[m'ko[l4if;? ,mukyfonf *dv'f[l4if; orkwfav\/31;48 vmAefuvnf;? ,aeYausmufykHonf igESifhoif\pyfMum; oufaojzpfonf[kqkd\/ xkdaMumifh *dv'f[lorkwfMu\/31;49 rdZyg[lorkwfMuao;\/ taMumif;rlum;? vmAefu? igwkdYonfwa,mufESifhwa,muf cGgoGm;Muaomaemuf? xm0&bk&m;onf
igESifhoif\ pyfMum; apmifhawmfrlapownf;/31;50 oifonf ighorD;wkdYukdnOf;qJonfjzpfap? ighorD;wkdYrSwyg; tjcm;aomrdef;rESifhpkHbufonfjzpfap? igwkdY vloufaor&Sd? bk&m;
ocifonf igESifhoif\ pyfMum; oufaojzpfawmfrlapownf; [l4if;?31;51 wzefvnf;? igESifhoif\pyfMum; oifonf wnfvkyfcJhNyD;aomausmufykHESifh rSwfwkdifukd Munfhygavmh/31;52 igonf oifhukdckduf&efjyKjcif;iSg? ausmufykH? rSwfwkdifukd rausmf&/ oifonf ighukdckduf&efjyKjcif;iSg? ausmufykH?rSwfwkdifukd
rausmf&[k ausmufykHESifh rSwfwkdifonf oufaojzpfapownf;/31;53 tmjA[H\bk&m;ocif? emac:\bk&m;ocif? oifhtb\bk&m;ocifonf igwkdYpyfMum; pD&ifawmfrlapownf;[l4if; ,mukyf
tm;qkd\/ ,mukyfonfvnf;? rdrdtbaMumuf&GHU&m bk&m;ukdwkdifwnf usdefqkdjcif;ukdjyKav\/31;54 xkdtcg ,mukyfonf awmifay:rSm ,ZfylaZmf? nDtpfukdrsm;ukd tpmpm;apjcif;iSg ac:bdwfojzifh? olwkdYonf pm;aomuf?
awmifay:rSm nOfhukdvGefapMu\/31;55 eHeufapmapm vmAefx rdrdom;orD;rsm;ukderf;vsuf aumif;BuD;ay;NyD;rS? rdrdae&mjynfokdY jyefoGm;av\/

tcef;BuD; ( 32 )
32;1
32;2
32;3
32;4
32;5
32;6
32;7
32;8
32;9
32;10
32;11
32;12
32;13
32;14
32;15
32;16

,mukyfonf c&D;oGm;jyef? bk&m;ocif\aumif;uifwrefwkdYonf BudKqkdjcif;iSg vmMuonfukd?,mukyfjrifvQif bk&m;ocif\wyfawmfjzpfonf[kqkd? xkdt&yfukd r[medrftrnfjzifh rSnfhav\/


xkdtcg ,mukyfonf? tpfukd{aomae&m {'kHjynfwnf;[laom pd&jynfokdY? wrefwkdYukd rdrda&SUrSm apvTwf rSmvkdufonfum;?ukd,fawmf\uRef,mukyfu? uRefawmfonf vmAefxHrSm wnf;ckd? ,ckwkdifatmifaeygNyD/uRefawmf EGm;?jrnf;?okd;? qdwf? uRefa,mufsm;rdef;rrsm;&SdMuyg\/ uRefawmfonfocif\pdwfawmfESifhawGUapjcif;iSg? avQmufMum;
vkdufygonf[k? ighocif {aomukd avQmufMu[k rSmvkdufav\/wrefwkdYvnf; ,mukyfxHokdYjyefvm? uRefawmfwkdYonf?ukd,fawmf\tpfukd {aomxHokdY a&mufcJhygNyD/ olonf ukd,fawmfukdawGUjcif;iSg?
vlav; &mESifhcsDvmygonf[kavQmufMu\/xkdtcg ,mukyfonf? tvGefaMumufpdwfylyefvQif? rdrdwGifygaomvlpk? okd; qdwfpk? EGm;pk? ukvm;tkyfrsm;wkdYukd ESpfpkcGJ
xm;av\/taMumif;rlum;? wpkukd {aomawGU vkyfBuHvQif? <uif;aomwpk vGwfvdrfhrnf[k qkd\/
wzef ,mukyfu? tuREkfyftb tmjA[H\bk&m;ocif? tuREkfyftb Zmuf\bk&m;ocif? xm0&bk&m;ukd,fawmfu? oif\
jynf? oif\ trsKd;om;csif;wkdYxHokdY jyefavmh/ igonf oifaus;Zl;jyKrnf[k rdefYawmfrlygNyD/ukd,fawmfuRefjyawmfrlaom ukPmopmawmfti,fqkH;ukdrQ tuREkfyfrcHxkdufyg/ tuREkfyfonf txufu? a,mf'efjrpfukd
vufpGJ awmifa0;ESifhom ul;yg\/ ,ckrlum;? taygif;toif;ESpfpkjzpfyg\/okdYjzpf? tuREkfyfukd tpfukd{aomvufrS u,fvTwfawmfrlrnftaMumif; qkawmif;yg\/ olonfvm tuREkfyfukd4if;? om;r,m;
wkdYukd4if;? owfrnf[k tvGefpkd;&drfyg\/ukd,fawmfu? igonfoiftrSefaus;Zl;jyK? ra&wGufEkdifatmifrsm;jym;aom ork'&moJvkH;ESifhtrQ? oif\trsKd;tET,fukd igjzpfap
rnf[k rdefYawmfrlygNyD[k awmif;avsmufav\/
xkdt&yf wnOfhywfvkH;aeNyD;rS? rdrdvuf&SdOpmpkxJu tpfukd{aomtm; vufaqmifqufp&mbkdY?qdwfrESpf&m? qdwfxD;ESpfq,f? okd;rESpf&m? okd;xD;ESpfq,f?EkdYpkdYom;i,fESifhwuG? EkdYnpfukvm;tkyfr oHk;q,f? EGm;rav;q,f? EGm;xD; wq,f? jrnf;rESpfq,fESifh jrnf;uav;wq,fwkdYukd
,l?toD;toD;wpkwjcm;pDcGJoefYvsuf? uRefwkdYvufokdY tyfNyD;vQif? oifwkdYonf igha&SUrSm ul;oGm;? wpkESifhwpkukd c&D;uGmapavmh[k?
uRefwkdYtm; rSmxm;av\/-

37

32;17 a&SUOD;pGmoGm;aomolukdvnf;? ightpfukd {aomonf oifhukdawGU? oifum;? tb,fol\vl jzpfoenf;/ tb,ft&yfokdY


oGm;oenf;/ oifha&SU rSm&Sdaom wd&pmefrsm;um;? tb,fol\Opmjzpfoenf;[kar;vQif?32;18 ukd,fawmfuRef ,mukyf\ Opmjzpfyg\/ ocif{aomtm; qufovkdufaom vufaqmifjzpfyg\/ olonfvnf; aemufrSm &Sdyg\[k?
avQmuf& rnf[k rSmxm;av\/32;19 xkdenf;wl? 'kwd,ol? wwd,olrSp? tpkpkwkdYESifh vkdufaomoltaygif;ukdvnf;? oifwkdYonf {aomESifhawGUvQif? okdYavQmuf&
rnf[l4if;?32;20 ukd,fawmfuRef,mukyfonfvnf; aemufrSm&Sdyg\[k? Mum;avQmuf&rnf[l4if; rSmxm;av\/ ,mukyfu? ,ck igha&SUwGif xGufoGm;
aom vufaqmifjzifh? ol\pdwfukd igajzrnf/ aemufrS rsufESmcsif;qkdifawGUaomtcg? ighukdvufcHaumif; vufcHvdrfhrnf[k tBuH
&Sdownf;/32;21 xkdokdY ,mukyfa&SUrSm vufaqmifonf t&iful;oGm;? olukd,fwkdif xkdnOfh vltpkta0;ESifhtwl tdyfae\/32;22 nOfhrukefrSDxr,m;ESpfa,muf? uRefrESpfa,muf? om;wq,fESifhwa,mufwkdYukd aqmif,l? ,AKwfacsmif;a&wdrf&mt&yfukd
ul;av\/
32;23 xkdokdY olwkdYukd,l rdrdOpm&SdorQESifhwuG acsmif;wbufokdYul;apNyD;rS?32;24 ,mukyfonf wa,mufwnf;ae&pf? vlwOD;onf rkdCf;vif;onfwkdifatmif olESifh vkH;axG;av\/32;25 xkdolonf rdrdrEkdifrSef;ukdodvQif? ,mukyfaygifcsefukd xkd;? vkH;axG;pOfwGif aygifqpfjyKwfav\/32;26 xkdoluvnf;? ighukdvTwfyg? rkdCf;vif;qJ&SdNyD[kqkdvQif? ,mukyfu? ukd,fawmfonf tuREkfyfukd aumif;BuD;ray;vQif? roGm;&[kqkd\/32;27 xkdoluvnf;? oif\trnfum; tb,fokdYenf;[k ar;vQif? ,mukyfjzpfygonf[kjyefqkd\/32;28 aemif oif\trnfukd ,mukyf[lrac:&/ oa&v[l ac:&rnf/ taMumif;rlum;? oifonf bk&m;ocifESifh4if;? vlESifh4if;?
rif;uJhokdY NydKifEkdifavNyD[k rdefYawmfrl\/32;29 ,mukyfuvnf;? emrawmfum; tb,fokdYenf;/ tuREkfyftm; abmfjyawmfrlyg[k ar;avQmufvQif? ighemrukd tb,faMumifh
ar;oenf;[kqkd? xkdt&yf aumif;BuD;ay;awmfrl\/32;30 xkdt&yfukd ayanv[l? ,mukyfonf orkwfav\/ taMumif;rlum;? igonf bk&m;ocifukd rsufESmcsif;qkdif zl;jrif&aomfvnf;?
touf csrf;omNyD [kqkdownf;/32;31 ayaEGvt&yfukd ,mukyfvGefoGm;aomtcg? aexGufcsdef&Sd? olonf axmheJYoGm;av\/32;32 xkdokdY,mukyf\aygifcseftaMumBuD;ukdxkd;awmfrlaomaMumifh? oa&vtrsKd;om;wkdYonf? aygifcsef&SdaomtaMumBuD;ukd ,aeY
wkdifatmif rpm; a&Smifavh&SdMu\/

tcef;BuD; ( 33 )
33;1 xkdtcg ,mukyfonf ajrmfMunfh? tpfukd{aomonf vlav;&mygvsuf csDvmonfukdjrifvQif? avtm? &macv? uRefrESpf
a,mufwkdYwGif? om;rsm;wkdYukd a0ay;av\/33;2 uRefrESpfa,mufukdum;? olwkdYom;rsm;ESifha&SUuaeap? avtmESifhol\om;wkdYukd tv,f4if;? &macvESifha,moyfukd aemuf
4if; xm;av\/33;3 olwkdYa&SUrSm ukd,fwkdifvGefoGm;? ckepfBudrfwkdifatmif OD;Twfjyyf0yfvsuf? tpfukdteD;okdY csOf;uyfav\/33;4 xkdtcg {aomonf BudKqkdjcif;iSg ajy;vm? vnfcsif;&Sufvsuf? ykdufbuf erf;Iwfjcif;ukdjyK? ESpfa,mufpvkH;wkdYonf ikda<u;Mu\/33;5 xkdaemuf? ajrmfMunfh? rdef;rrsm;? oli,frsm;ukd jrifvQif? oifygaomolwkdYonf? tb,folenf;[kar;aomf? ukd,fawmf\ uRef
tm;? bk&m;ocifay;oem;awmfrlaomoli,fjzpfMuyg\[k jyefajymNyD;rS?33;6 uRefrwkdYonf? rdrdwkdYom;rsm;ESifh csOf;uyf OD;TwfMu\/33;7 xkdaemuf? avtmonf ol\om;rsm;ESifhcsOf;uyf? OD;TwfMu\/ xkdaemuf? a,moyfESifh &macvonf csOf;uyf OD;Twfjcif;ukd
jyKMu\/33;8 {aomuvnf;? uREkfyfawGUaom wd&pmefpk taygif;wkdYonf? tb,fokdYaom t&menf;[k ar;vQif? ocif\pdwfawmfESifh awGUap
jcif;iSg jzpfygonf[k jyefajym\/33;9 {aomuvnf;?ighnD?igvkHavmufatmif&Sd\/ oif\OpmwkdYukd,lxm;OD;avmh [kqkd\/33;10 ,mukyfuvnf;? xkdokdY rqkdygESifh/ pdwfawmfESifh awGUonfrSefvQif? uRefawmf qufaomvufaqmifukd cH,lawmfrlyg/ bk&m;ocif\
rsufESmawmfukdzl;jrif&ouJhokdY? ukd,fawmf\rsufESmukd zl;jrif&yg\/ pdwfawmfonfvnf; El;Gwfyg\/33;11 ukd,fawmfxHokdY a&mufaom uRefawmf\r*FvmukdcH,lawmfrlyg/ bk&m;ocifonf? uRefawmf rsm;pGmaom aus;Zl;ukdjyKawmfrlNyD/
uRefawmfvkHavmufatmif &Sdyg\[l wkdufwGef;aomaMumifh cH,lav\/
33;12 {aomuvnf;? c&D;oGm;MupkdY? oifha&SUrSm uREkfyfoGm;rnf[kqkdvQif?33;13 ,mukyfu? ocifodonftwkdif;? oli,fwkdYonfEki,fyg\/ om;i,fygaom okd;? qdwf? EGm;rwkdYonf uRefawmf ygyg\/ waeY
jcif;wGif tESifvGefvQif? &SdorQwkdYonf aoMuygvdrfhrnf/33;14 xkdaMumifh ocifonf? ukd,fawmf\uRefa&SUrSm <uESifhawmfrlyg/ uRefawmfrlum;? uRefawmfaqmifcJhaom wd&pmefrsm;? oli,frsm;?
wwfEkdiforQtwkdif;? ocifae&m pd&jynfokdY a&mufatmif? wjznf;jznf; ykdY aqmifygrnf[kavQmufav\/38

33;15 {aomuvnf;? okdYjzpfvQif tuREkfyfygaomoltcsKdUwkdYukd nDxm;cJhyg&ap[kqkdvQif? ,mukyfu? tb,ftaMumif;&Sdygoenf;/


ocif\pdwfawmfESifhawGUygap[k jyefqkdaomf?33;16 {aomonf xkdaeYjcif;wGif pd&jynfokdY c&D;oGm; jyefav\/
33;17 ,mukyfvnf;? okukwft&yfokdYc&D;oGm;? ukd,faebkdYtdrfukd4if;? wd&pmefrsm;aebkdY wif;ukyfwkdYukd4if;? aqmufav\/ xkd aMumifh
xkdt&yfukd? okukwf[l wGifavownf;/
33;18 xkdaemufrS? a&ScifNrdKUokdY ab;rJha&mufav\/ yg'em&HjynfrS jyefvm? cgemefjynfokdY a&mufaom vrf;c&D;wGif? xkdNrdKU&Sd ownf;/
xkdNrdKUa&SUrSm wJukd aqmufav\/33;19 wJaqmuf&majrtuGufukd a&Scif\tb? [marmf\om;wkdYwGif? aiGwydm tbkd;ay; 0,f&ownf;/33;20 xkdt&yfvnf;,ZfyvifukdwnfNyD;vQif? {avavmoa&v[lorkwfav\/

tcef;BuD; ( 34 )
34;1 ,mukyf\r,m;? avtmbGm;jrifaomorD;'deonf? xkdjynf\trsKd;orD;wkdYukd tMunfhtIoGm;&mwGif?34;2 xkdjynfukdtpkd;&aom[d0dtrsKd;? [marmfrif;\om; a&Scifonf 'deukdjrifvQif? ,loGm; tdyfabmfjyKvsuf? olUtoa&ukd
Iwfcsav\/34;3 aemufrS olUukdcspfaompdwfrukef? tNrJcspf? arwmpum;ESifh jzm;a,mif;vsuf ae\/34;4 crnf;awmf [marmfxHokdYvnf; 0if? rdef;rukd tuREkfyfMuifbufjzpfap jcif;iSg? awmif;ay;awmfrlyg[kavQmufqkd\/34;5 ,mukyfonfrdrdorD;'deukd? a&Scifrif;om;IwfcsaMumif;ukd Mum;odaomfvnf;? rdrdom;wkdYonf awmt&yfrSmwd&pmefwkdYESifhtwl&Sdo
nfjzpf? olwkdYukd iHHhvifhvsuf wdwfqdwfpGmaeav\/34;6 xkdaemuf? a&Sciftb [marmfrif;onf ,mukyfESifhEIwfqufjcif;iSg vm?34;7 ,mukyf\om;wkdYvnf; odwif;Mum;aomtcg? awmt&yfrSjyefa&mufMu\/ xkdrif;om;onf ,mukyf\orD;ESifhtdyfrd? oa&v
trsKd; rkdufaomtrI? rjyKtyfaomt&mukdjyKrdaomaMumifh? olwkdYonf pdwfem tvGeftrsufxGufMu\/34;8 [marmfrif;vnf; olwkdYESifh EIwfqufvsuf? ighom; a&Scifonf? oifwkdYorD;ukd tvGefcspftm;BuD;yg\/ xdrf;jrm;ay;pm;Muygavmh/34;9 oifwkdYonf igwkdYESifhtcsif;csif;xdrf;jrm;jcif;ukdjyKvsuf? oifwkdYorD;ukday;pm;Muavmh/ igwkdYorD;ESifhvnf; pkHbufMuavmh/34;10 oifwkdYonf igwkdYESifhtwl ae? jynf tqD;twm;r&Sd? ae&mcsvsuf? azgufum; a&mif;0,fjcif;ukd jyK? tykdif,lMuavmh[k
qkdav\/34;11 a&Scifuvnf;? oifwkdYpdwfESifhawGUMuygap/ awmif;orQukday;ygrnf/34;12 uefawmhOpmjzpfap? vufaqmifyPmjzpfap? enf;rsm;rqk?d awmif;onftwkid ;f ay;ygrnf/ rde;f ruko
d m ightm;xdr;f jrm;ay;pm;Muyg[k?
rdef;r \tbESifh armifwkdYtm; qkdav\/
34;13 ,mukyf\om;wkdYonf? ESr'deukd a&Scifrif;om; IwfcsaomtaMumif;ukd qifjcif? rif;om;ESifhtb[marmfukd y&d,m,fjzifh jyefajym
onfrSm?34;14 uREkfyfwkdYESrukd ta&zsm;vSD;r*Fvmukd rcHaomoltm; ray;pm;Ekdifyg/ ay;pm;vQif? uJh&JUbG,faomtaMumif;jzpfyg\/34;15 oifwkdYonf uREkfyfwkdYbmomtwkdif;jyK? a,mufsm;wkdif; ta&zsm;vSD;r*Fvmukd cHvQif? uREkfyfwkdYonf 0efcHMuygrnf/34;16 okdYjyKvQif? uREkfyfwkdYorD;ukd oifwkdYtm; ay;pm;? oifwkdY\orD;ESifhvnf; pkHbufMuojzihf? oifwkdYESifhtwl aexkdif? wrsKd;
wnf;jzpfMuvdrfh rnf/34;17 okdYr[kwf uREkfyfwkdYpum;ukdem;raxmif? ta&zsm;vSD;r*FvmukdrcHvQif? uREkfyfwkdYorD;ukd,loGm;rnf[k qkdMu\/34;18 xkdpum;ukd [marmfrif;ESifhom;awmfa&Scifonf ESpfouf?34;19 xkdrif;om;onf? ,mukyf\orD;ukd cspftm;BuD;aomaMumifh4if;? tb\trsKd;om;csif;taygif;wkdYxuf toa&&SdaomaMumifh4if;?
csufjcif;0efcH av\/
34;20 xkdtcg? [marmfrif;ESifh om;awmfa&Scifonf? rdrdNrdKUwHcg;okdY oGm;? NrdKU om;wkdYESifhEIwfqufvsuf?34;21 tcsif;wkdY? olwkdYonf igwkdYESifh oifhwifhMuNyD/ igwkdYjynfae azgufum;a&mif;0,frIukd jyKMuygap/ igwkdYjynfonf olwkdYaeomatmif
us,fay\/ olwkdYorD;rsm;ESifh tdrfaxmifbufjyKMupkdY/ igwkdYorD;rsm;ukdvnf; olwkdYtm; xdrf;jrm;ay;pm;MupkdY/34;22 okdY&mwGif olwkdYonf ta&zsm;vSD;r*Fvmukd cHouJhokdY? igwkdYwGif a,mufsm;wkdif; ta&zsm;vSD;r*FvmukdcHrSom? xkdvlwkdYonf
igwkdYwGifae wrsKd;wnf; jzpfapjcif;iSg 0efcHMuvdrfhrnf/34;23 olwkdY\okd;EGm;rSp wd&pmefrsm;? Opmrsm;wkdYonf igwkdYOpmjzpfMuvdrfhrnf r[kwfavm/ olwkdYtvkdokdY vkdufMupkdY/ okdYjyKvQif olwkdYonf
igwkdY wGif aeMuvdrfhrnf[k?34;24 [marmfrif;ESifh om;awmfa&Scifajymaompum;ukd? NrdKUwHcg;rSxGufaomol taygif;wkdYonf em;axmif a,mufsm;&SdorQwkdYonf
ta&zsm;vSD; r*Fvmukd cHMu\/
34;25 xkdokdYcH okH;&ufajrmufaomaeY? tvGefemMuaomtcg? ,mukyfom;? 'de\armif &SdarmifESifh av0dnDaemifESpfa,mufwkdYonf?
xm; vufeuf wa,muf wpif;pDpGJukdifvsuf? owdr&SdaomxkdNrdKUukdwkduf? a,mufsm;taygif;wkdYukd owfav\/34;26 [marmfrif;ESifh om;awmfa&Scifukdvnf; xm;vufeufjzifh owfNyD;vQif? 'deukd a&SciftdrfrSEIwf,l jyefoGm;Mu\/-

39

34;27 rdrdwkdYESr Iwfcsjcif;ukd cH&aomaMumifh? wzef ,mukyfom;wkdYonf taoowfNyD;aom olwkdYqDokdY oGm;jyef? NrdKUukd vk,ufzsufqD;
ojzihf?34;28 olwkdY okd;? qdwf? EGm;? jrnf;rSp? NrdKU&SdorQ? v,f&SdorQaom Opmukd4if;?34;29 olwkdYom;r,m; oli,ftaygif;ukd4if; odrf;,l? tdrfwkdY&SdorQukdvnf; vk,ufzsufqD;Mu\/34;30 xkdtcg ,mukyfu? oifwkdYonf ighukdnOf;qJMuNyDwum;/ cgeedvl? az&Zdvlwnf;[laom? jynfom;wkdYonf ighukd &GH&Smatmif
jyKMuNyDwum;/ igwkdY vlta&twGuf tm;enf;aomaMumifh? olwkdYonf pka0; ighukdwkdufowfojzifh? igESifh ightdrfoltdrfom;wkdYukd
zsufqD;Muvdrfhrnf[k? &SdarmifESifh av0dwkdYtm; qkdavaomf?34;31 olwkdYu? igwkdYESrukd jynfwefqmuJhokdYrSwf jyK&rnfavm[k jyefqkdav\/

tcef;BuD; ( 35 )
35;1

xkdaemuf bk&m;ocifu? oifx aAovt&yfokdYoGm;aeavmh/ oifonf tpfukd {aomxHrS ajy;aomtcg? oifhtm; xif&Sm;aom
bk&m;ociftbkdY? xkdt&yf ,Zfyvifukd wnfavmh[k? ,mukyftm; rdefYawmfrl\/35;2 xkdtcg ,mukyfonf tdrfoltdrfom;rsm;ESifh? rdrd&Sdaomoltaygif;wkdYukdac:? oifwkdYwGif ygaom? wyg;trsKd;om;wkdY\bk&m;wkdYukd
y,fypfMuavmh/ t0wfukdvJ oefY&Sif;jcif;&SdapMuavmh/35;3 ,ckx aAovt&yfokdYoGm;MupkdY/ igonf qif;&JcH&aomumv ighukdxl;? igoGm;aomvrf;<uawmfrlaombk&m;ociftbkdY
xkdt&yf ,Zfyvifukd igwnfrnf[k qkdav\/35;4 olwkdYonfvnf;? rdrdwkdYygaomwyg;trsKd;om;wkdY\bk&m;taygif;wkdYESifh? em;yefaomem;yefwefqm&SdorQwkdYukd? ,mukyftm; ay;?
,mukyf vnf;? a&Scif NrdKUem;wGif&Sdaom oydwfyifatmufjrKyfxm;av\/35;5 olwkdY ajymif;oGm;Muaomtcg? ywf0ef;usif NrdKUom;wkdYonf? bk&m;ocifukdaMumuf&GHU? ,mukyfom;wkdYukd rvkduf0HYbJaeMu\/35;6 ,mukyfonf rdrdygaomoltaygif;ESifhwuG? cgemefjynfvkZNrdKUwnf;[laom? aAovt&yfokdYa&mufMuaomf?35;7 ,Zfyvifukd wnf? xkdt&yfukd aAovtrnfjzifh wzef orkwfjyefav\/ taMumif;rlum;? tpfukdxHrSajy;aomtcg? xkdt&yf
bk&m;ocif xif&Sm;awmfrlownf;/
35;8 a&Au\txdef; a'aAm&ao? aAovt&yf oydwfyifatmufwGif oN*K[fjcif;ukd cH&av\/ xkdtyifukd tmvkrmukwf[l
wGifownf;/
35;9 ,mukyfonf yg'em&Ht&yfrS jyefvmaomaemuf? wzef bk&m;ocifxif&Sm; aumif;BuD;ay;awmfrlNyD;vQif?35;10 oifonf ,ck,mukyftrnf&Sd\/ aemif oif\trnfukd ,mukyf[lrac:&/ oa&v[lac:&rnf[k rdefYawmfrlvsuf?
oa&vtrnfjzifh orkwfawmfrl\/35;11 wzef bk&m;ocifu? igonf teEwefckd;&Sifbk&m;ocifjzpf\/ wkd;yGg;rsm;jym;avmh/ vlwrsKd;ru? trsKd;rsKd;wkdYonf oifjzpfMuvdrfhrnf/
&Sif bk&ifwkdYonf oif\trsKd;tET,f jzpfMuvdrfhrnf/35;12 tmjA[HESifhZmuftm; igay;aomajrukd oifESifhoif\trsKd;tET,ftm; igay;rnf[k rdefYawmfrl\/35;13 xkdokdY ,mukyfESifhEIwfquf rdefY>rufawmfrl&mt&yfrS? bk&m;ocifwuf<uawmfrl\/35;14 bk&m;ocifEIwfquf rdefY>rufawmfrl&mt&yf? ,mukyfonfausmufwkdifukd pkduf? ausmufzsmay: oGef;avmif;&mylaZmfoumukd4if;?
qDukd 4if; avmif;av\/35;15 Asm'dwfawmfukd cH&aomxkdt&yfukdvnf;? aAov[lwzeforkwfjyefav\/
35;16 xkdaemuf wzef aAovt&yfrSc&D;oGm;jyef? {z&wfNrdKUESifheD;aomtcg? &macvonf om;bGm;thHaom tcsdef a&muf? jyif;pGmaom
a0'emukd cH&\/35;17 xkdokdYjyif;pGmcHae&pOfwGif? 0rf;qGJu? rpkd;&drfESifh? om;a,mufsm;ukd&NyD[kqkdav\/35;18 &macvonf aothHqJqJ&Sd? eH0dnmOfxGufpOftcg? xkdom;ukdaAaemedtrnfjzifh rSnfhav\/ tbrlum; A,Fmrdeftrnfjzifh
rSnfhownf;/35;19 &macv ao? Aufviftrnf&Sdaom {z&wfNrdKUokdYoGm;aom vrf;c&D;wGif? oN*K[fjcif;ukd cHav\/35;20 ,mukyfvnf; ocsKif;tay:rSm rSwfwkdifukdpkdufav\/ xkdrSwfwkdifum;? ,aeY wkdifatmif &macv\ocsKif;rSwfwkdif jzpfownf;/
35;21 oa&vonf wzefc&D;oGm;jyef? {'gvifhpifukdvGefNyD;rS wJukdaqmufav\/35;22 xkdt&yfaeaomtcg? kAifonfoGm; tb\r,m;i,f? Adv[mESifhtdyfav\/ xkdowif;;ukd oa&v Mum;\/
35;23 ,mukyfom; wusdyfESpfyg;&Sd\/ avtmwGif jrifaomom;um;? ,mukyf\om;OD;kAif? tp&Sdaom &Sdarmif? av0d? ,k'? ocg?
ZmAkvkef wnf;/35;24 &macvom;um;? a,moyfESifh A,Fmrdefwnf;/35;25 &macv\uRefr Adv[mom;um;? 'efESifh evdwnf;/35;26 avtm\uRefr Zdvyom;um;? *'fESifh tm&Smwnf;/ olwkdYum;? yg'em&Hjynf bGm;jrifaom,mukyf\om;rsm;wnf;/
35;27 xkdaemuf ,mukyfonf tmjA[HESifh Zmufwnf;ckd&m? rHa&t&yf? a[jAKefNrdKUwnf;[laom ud&,ombNrdKUaeaom? tb
ZmufxHokdYa&mufav\/35;28 Zmuftoufonf tESpfw&m&Spfq,fESifh jynfhpkHonf&Sdaomf?40

35;29 toufBuD;&ifh&m? umvjynfhpkH&m toufcsKyf tedpjzpfojzifh? rdrdvlrsKd;pnf;a0;&mokdY a&mufav\/ om;{aomESifh ,mukyfwkdYonf


oN*K[fMu\/

tcef;BuD; ( 36 )
36;1 {'kHtrnf&Sdaom {aomtrsKd;tET,f\twKywdrsm;[lrlum;?36;2 {aomonf [dwdtrsKd; {vkef\orD;tm'wa,muf? [d0dtrsKd; Zdabmifom; tme\orD;ta[mvdAmrwa,muf? cgemef
trsKd;orD;ESpfa,muf ESifh4if;?36;3 &SarvorD;wnf;[laomeAm,kwfESrAm&Srwfwa,mufESifh4if; tdrfaxmifav\/36;4 {aomr,m;tm'bGm;aomom;um;? {vdzwf? Am&SrwfbGm;aomom;a&Gvwnf;/36;5 ta[mvdAmr bGm;aomom;um;? ,k&S? ,mvH? aum&wnf;/ olwkdYum;? cgemefjynf {aomjrifaom om;wnf;/
36;6 {aomonf r,m;om;orD;ESifhwuG? tdrfoltdrfom;taygif;wkdYukd4if;? okd; EGm;ponfwkdYESifh wd&pmef&SdorQwkdYukd4if;? cgemefjynf
&wwfaom Opm&SdorQwkdYukd4if; ,l? nD,mukyfxHrS ajymif;oGm;av\/36;7 taMumif;rlum;? xkdolESpfyg;wkdYonf Opmrsm;vGef;aomaMumifh w&yfwnf; raeEkdifMu/ olwkdYae&majronf? olwkdYwd&pmefrsm;aMumifh
rqHhEkdif &m/36;8 okdYjzpf {'kHtrnf&Sdaom{aomonf pd&awmifay:rSm aeav\/
36;9 pd&awmifay:rSm {'kHtrsKd;om;wkdY\tb {aom\om;pOfajr;qufwkdYukd qkdaythH/36;10 {aom\om;wkdYtrnfum;? r,m;tm'bGm;aomom;{vdzwf? r,m;Am&Srwf bGm;aomom; a&Gvwnf;/36;11 {vdzwfom;um;? awref? Mor&? aZazg? *gwH? auewfwnf;/36;12 {aomom; {vdzwf\r,m;i,f? wdrebGm;aomom;um;? tmrvufwnf;/ olwkdYonf {aomr,m; tm'\tET,fjkzpfownf;/36;13 a&Gvom;um;? em[wf? aZ&? &Sr? rdZwnf;/ olwkdYonf {aomr,m; Am&Srwf\tET,fjzpfownf;/36;14 Zdabmifom; tme\orD;? {aomr,m; ta[mvdAmr bGm;aomom;um;? ,k&S? ,mvH? aum&wnf;/
36;15 {aomom;wkdYwGif Akdvfvkyfaomol[lrlum;?om;OD;{vdzwf\om;Akdvfawref? AkdvfMor&? AkdvfaZazg? Akdvfauewf?36;16 Akdvf*gwH?Akdvftmrvufwnf;/ AkdvfwkdYonf tm'\tET,f? {'kHjynf{vdzwf&aomom; jzpfownf;/36;17 {aomom; a&Gv\ om;um;? Akdvfem[wf? AkdvfaZ&? Akdvf&Sr? AkdvfrdZwnf;/ AkdvfwkdYonf {aomr,m; Am&Srwf\tET,f?
{'kHjynf a&Gv& aom om;jzpf ownf;/36;18 {aomr,m;ta[mvdAmr\om;um;? Akdvf,k&S? Akdvf,mvH?Akdvfaum&wnf;/ AkdvfwkdYonf tme\orD;? {aomr,m;
ta[mvdAmrom; jzpfownf;/36;19 {'kHtrnf&Sdaom{aom\om;ajr;rsm;? olwkdYwGifAkdvfvkyfaomolrsm;? okdYwnf;/
36;20 xkdjynfaeaoma[m&dtrsKd;? pd&\om;um;? avmwef? a&SmAv? Zdabmif? tme?36;21 'dIef? {Zm? 'd&Sefwnf;/ olwkdYonf {'kHjynf a[m&dtrsKd;? pd&\om;wkdYwGif Akdvfvkyfaomoljzpfownf;/36;22 avmwefom;um;? a[m&dESifh a[rHwnf;/ avmwefESrum;? wdrewnf;/36;23 a&SmAvom;um;? tmv0ef? rem[wf? {Av? a&Sazg? MoeHwnf;/36;24 Zdabmifom;um;? tm,ESifhtmewnf;/ xkdtmeum;? tbZdabmif\jrnf;wkdYukd xdef;aomtcg? awm aEG;aomprf;a&wGif;wkdYukd
awGUaom olaywnf;/36;25 tmeom;um;? 'dIefESifh orD;ta[mvdAmrwnf;/36;26 'dIefom;um;? ['Fef? {&SAef? o&ef? ac&efwnf;/36;27 {Zmom;um;? Adv[ef? Zm0ef? tmuefwnf;/36;28 'd&Sefom;um;? OZESifhtm&efwnf;/36;29 a[m&dtrsKd;Akdvfrsm;um;? Akdvfavmwef? Akdvfa&SmAv?AkdvfZdabmif?Akdvftme?36;30 Akdvf'dIef? Akdvf{Zm? Akdvf'd&Sefwnf;/ olwkdYonf pd&jynf AkdvfvkyfaomolwkdYwGif? a[m&dtrsKd; Akdvfjzpfownf;/
36;31 oa&vtrsKd; tpkd;&aomrif;BuD;r&SdrSD? {'kHjynftpkd;&aomrif;BuD; [lrlum;?36;32 aAm&om; aAvmonf {'kHjynf rif;jyK\/ NrdKUawmfum;? 'dEmAmNrdKUwnf;/36;33 aAvmrif;ao ol\t&m aAmZ&t&yfom;? aZ&\om; a,mAyfonf rif;jyKav\/36;34 a,mAyfrif;ao? ol\t&mawredt&yfom;[k&SHonf rif;jyKav\/36;35 [k&SHrif;ao? armbvGifjyif rd'sefvlwkdYukd vkyfBuHaomol? aA''fom; [m''fonf? [k&SHt&m rif;jyKav\/ NrdKUawmfum;?
tm0dwfNrdKUwnf;/36;36 [m''frif;ao? ol\t&mrmo&uft&yfom; pmrvonf rif;jyKav\/36;37 pmrvrif;ao? ol\t&m jrpfem;rSmaeaom &a[mbkwft&yfom;a&Smvonf rif;jyKav\/36;38 a&Smvrif;ao ol\t&m? tmcaAmfom; Amv[meefonf rif;jyKav\/36;39 tmcaAmfom; Amv[meefrif;ao ol\t&m [m'gonf rif;jyKav\/ NrdKUawmfum;? aygNrdKUwnf;/ arsmufom;awmfum;?
arZ[yforD; rmw&uf\orD; ra[waAvwnf;/
41

36;40 {aomrSqif;ouf rdrdtrsKd;tET,f? ae&mt&yf? cH&aombGJUemrtvkduf? Akdvfvkyfaomol[lrlum;? Akdvfwdrem? Akdvftmv0?


Akdvfa, ouf?36;41 Akdvfta[mvdAmr? Akdvf{vm? AkdvfydEkef?36;42 Akdvfauewf? Akdvfawref? AkdvfrdAZm?36;43 Akdvfrm*a'sv? Akdvf&Hwnf;/ olwkdYonf rdrdae&mt&yf? rdrdykdifaomjynf? {'kHAkdvfrsm;jzpfownf;/ {aomonf {'kHtrsKd;om;wkdY\
tbjzpfownf;/

tcef;BuD; ( 37 )
37;1 ,mukyfonf rdrdtbwnf;ckd&m cgemefjynfae\/37;2 ,mukyftrsKd;tET,f\ twKywdrsm;[lrlum;? a,moyfonf toufwq,f ckepfESpf&Sd? tpfukdwkdYESifhtwl okd;qdwfrsm;ukd
xdef;av\/ tb\ r,m;Adv[mESifh Zdvy\om;wkdYESifhtwlae? olwkdYtjypfukd tbtm; Mum;ajymwwf \/37;3 oa&vonf toufBuD;pOftcg om;a,moyfukd &aomaMumifh? tjcm; aomom;taygif;wkdYukdcspfonfxufa,moyfukdom
cspf\/ tqif;ta&mif xl;jcm;aomtusukdcsKyf ay;\/37;4 tbonf rdrdom;taygif;wkdYwGif? a,moyfukd omcspfaMumif;ukd? tpfukdwkdYonf odjrifaomtcg? olUukdrkef;? arwmpum;ukd
olUtm; rajymEkdifMu/
37;5 a,moyfonftdyfrufukdjrif? tpfukdwkdYtm; jyefajymojzifh? olwkdYonf omrkef;Mu\/37;6 tdyfrufukd tb,fokdY jyefajymoenf;[lrlum;? uREkfyfjrif&aom tdyfrufukd em;axmifMuygavmh/37;7 uREkfyfwkdYonf v,f aumufvdIif;ukdpnf;aeMupOfwGif? uREkfyfaumufvIdif;onfx rwfwwfaeojzifh? oifwkdY\
aumufvIdif;wkdYonf 0kdif; &yfvsuf? uREkfyfaumufvIdif;ukd &Sdckd;Muonf[k ajymqkdav\/37;8 tpfukdwkdYuvnf;? oifonf igwkdYrif;jyK&vdrfhrnfavm? igwkdYukd tpkd;&vdrfhrnfavm[k jyefqkd? ol\tdyfrufESifh ol\
pum;taMumif;aMumifh om rkef;Mu\/
37;9 wzef tdyfrufukdjrifjyef tpfukdwkdYtm;? tjcm;aomtdyfrufukd uREkfyfjrif&NyD/ ae? vESifhwuG? Mu,fq,fwvkH;wkdYonf? uREkfyfukd&Sdckd;
Mu\[kMum;ajymav\/37;10 xkdokdYtbESifh tpfukdwkdYtm; Mum;ajymaomtcg? tbu? oifjrifaomtdyfrufonf tb,fokdYenf;/ igESifhoif\trd? oif\
tpfukdwkdYonf oifhxHokdY pifppfvm OD;Twfcs&rnfavm[l? olUukdqkH;rav\/37;11 tpfukdwkdYonf olUukdjiLplMu\/ tbonf xkdt&mukdrSwfav\/
37;12 tpfukdwkdYonf tb\okd;qdwfrsm;udk a&ScifNrdKUrSmxdef;jcif;iSgoGm;Mu\/37;13 oa&vonf a,moyfukdac:? oif\tpfukdwkdYonf okd;qdwfrsm;ukd a&ScifNrdKUrSm xdef;Muonfr[kwfavm/ vmyg/ oifhukd
olwkdY&Sd&mokdY igapvTwfrnf[kac:vQif? uREkfyf&Sdygonf[kqkdaomf?37;14 tbu oGm;yg? tpfukdwkdYonf csrf;omoavm? okd;qdwfwkdYvnf; aumif;rGefpGm&Sdoavm[l MunfhINyD;vQif? ightm;odwif;Mum;ajymyg[k
rSm vkdufvsuf? a[jAKefcsKdifhrSapvTwfojzifh? olonf a&ScifNrdKUokdYa&mufav\/37;15 awmvSnfhvnfpOfwGif? wpkHwa,mufaomolESifhawGU? xkdolu? oifonf bmukd&Smoenf;[kar;vQif?37;16 tpfukdrsm;ukd&Sm\/ tb,frSmxdef;Muonfukdajymyg[kqkdaomf?37;17 xkdolu? t&yfrSxGufoGm;NyD/ a'goefNrdKUokdY oGm;MupkdY[k olwkdYajymoHukd uREkfyfMum;cJhNyD[kqkd\/ a,moyfonfvnf;? tpfukdwkdYukd
vkduf&Sm a'goefNrdKUrSm awGUav\/
37;18 teD;okdYra&mufrSD ta0;&SdpOfyif? tpfukdwkdYonfjrifvQif? owfjcif;iSg wkdifyifvsuf?37;19 Munfhavmh/ tdyfrufq&mvmNyD/37;20 ukdifMu/ olUukdowf wpkHwckaomwGif;xJokdY csypfMupkdY/ qkd;aomom;&JwpkHwck ukdufpm;NyD[kajymMupkdY/ xkdokdYjyKvQif? ol\
tdyfrufwkdYonf tb,fokdYae&musrnfukd MunfhMupkdY[k tcsif;csif; ajymqkdMu\/37;21 xkdpum;ukd kAifMum;vQif? olUukdrowfbJ aeMupkdY[kqkdvsuf? olwkdYvufrS a,moyfukd EIwfav\/37;22 wzef kAifu? ol\taoG;ukd roGef;MuESifh/ ukd,fvufESifhrjyKbJ? awm rnfaomwGif;xJokdYcsMupkdY[k olwkdYvufrS a,moyf
ukdEIwf,l? tbwzef tyfrnftBuH&SdonfESifh qkdav\/
37;23 a,moyfonf tpfukdwkdYxHokdYa&mufaomtcg?ol0wfaomtus? tqif; xl;jcm;aomtusukdcRwfNyD;rS?37;24 olUukdukdif,l wGif;xJokdYcsMu\/ xkdwGif;a&r&Sd? aoGUajcmufaomwGif;jzpfownf;/37;25 xkdaemuf tpmpm;jcif;iSg xkdifMupOf? ajrmfMunfh? &SarvtrsKd;om; tpkta0;onf*dv'fjynfrSvm eHYomrsKd;? AmvpHap;?
rk&efap;rsm;ukd ukvm;tkyfay: wifaqmifvsuf? tJ*kwKjynfokdY c&D;oGm;Muonfukd jrifvQif?37;26 ,k'u? igwkdYonf nDukdowf aoaMumif;ukd zGufxm;vQif tb,faus;Zl;&Sdoenf;/37;27 ukdifMu/ ukd,fwkdifrnOf;qJbJ? &SarvvlwkdYtm;a&mif;vkdufMupkdY/ olonfwkdYnD? wkdYtrsKd;jzpf\[k tpfukdwkdYtm;qkdonf&Sdaomf?
nDtpfukdwkdY onf0efcHMu\/37;28 xkdtcg? rd'seftrsKd;om;ukefonfwkdYonf c&D;oGm;MupOfwGif? tpfukdwkdYonf a,moyfukd wGif;xJu qGJwifNyD;vQif? aiGtusyf
ESpfq,ftbkd;ESifh &SarvvlwkdYtm; a&mif;? xkdolwkdYonfa,moyfukdtJ*kwKjynfokdYaqmifoGm;Mu\/
42

37;29
37;30
37;31
37;32

kAifonfvnf; wGif;okdYoGm;? wGif;xJrSm a,moyfr&Sdonfukd jrifvQif? rdrdt0wfukdqGJqkwfvsuf?nDwkdY&Sd&mokdYoGm;? oli,fr&Sdonfygwum;/ igonf tb,fokdY oGm;&ygrnfenf;[kqkdav\/olwkdYonfvnf;? a,moyftusukd,l? qdwfoi,fukdowfNyD;rS? tusukdtaoG;ESpfav\/xkdaemufrS? tqif;xl;jcm;aom xkdtusukday;vkduf? tcsKdUwkdYonf tbxHokdYaqmifcJhvsuf? tusukd tuREkfyfwkdYawGUygNyD/
om;\tus[kwfonf r[kwfonfukd Munfhyg[kqdkvQif?37;33 xkdtusukdtbrSwfrd? ighom;\tusrSef\/ olUukdqkd;aomom;&Jukdufpm;NyD/ tu,f a,moyfukdtykdif;tykdif; ukdufjzwf ygNyD
wum; [kqkd vsuf?37;34 rdrdt0wfukd qGJqkwf? avQmfawt0wfukd ywfpnf;ojzifh? tifwefumvywfvkH;? om;aMumifh pdwfromnnf; wGm;vsuf
aeav\/37;35 om;orD;taygif;wkdYonf? tbukd ESpfodrfhapjcif;iSg BudK;pm;aomfvnf;? olonf ESpfodrfhapaompum;ukd em;raxmifbJ?
ighom;&Sd&mr&PmEkdifiH okdY pdwfromnnf;wGm;vsuf qif;oufawmhrnf[kqkdav\/ xkdokdYa,moyftbonf om;aMumifh ikda<u;
jrnfwrf;vsufaeav\/37;36 a,moyfukdum;? rd'sefvlwkdYonf tJ*kwKjynfokdYaqmifoGm;? zga&mbk&if\ trwfjzpfaom ukd,f&HawmfrSL;? aygwdzgxHrSm
a&mif;Mu\/

tcef;BuD; ( 38 )
38;1
38;2
38;3
38;4
38;5
38;6
38;7
38;8

xkdumvtcg ,k'onf nDtpfukdae&mrSoGm;? [d&trnf&Sdaom t'kvH trsKd;om;xHokdY 0ifav\/xkdt&yf Itmtrnf&Sdaom? cgemeftrsKd;om;\orD;ukdawGUjrif? tdrfaxmifbufjyKvsuf?xkdrdef;ronf y#doaE,l om;ukdbGm;jrif\/ xkdom;ukd {&trnfjzifh rSnfhav\/wzef y#doaE,ljyef bGm;jrifaomom;ukd Moeeftrnfjzifh rSnfhav\/wzef y#doaE,ljyef bGm;jrifaomom;ukd a&Svtrnfjzifh rSnhfav\/ a&Sv bGm;aomtcg? tbonf acZdyfNrdKUrSm &Sdownf;/
xkdaemufrS ,k'onf rdrdom;OD;{&ukd wmrmtrnf&Sdaom owkdYorD;ESifh pkHbufap\/,k'\om;OD;{&onf xm0&bk&m;a&SU qkd;aomoljzpf? olUukd xm0&bk&m; uGyfrsufawmfrl\/xkdtcg ,k'onf Moeefukdac:NyD;vQif? oif\tpfukdr,m;xHokdY0if olESifh tdrfaxmifbufjyKojzifh? tpfukdtrsKd;ukd qufET,f
avmh[kqkd\/38;9 Moeefonf om;ukd&vQifrlum;? rdrdom;rrSwf&[kod tpfukdtm; om;ukd ray;vkdbJ? tpfukdr,m;xHokdY 0ifaomtcg? okwf&nfukd
xkwf pGefYav\/38;10 xkdtrIukd xm0&bk&m;ESpfoufawmfrrlaomaMumifh? Moeefukdvnf; uGyfrsufawmfrl\/38;11 om;i,fa&Svonf tpfukdwkdYaoouJhokdY aornf[k ,k'onfpkd;&drf? rdrdacR;r wmrmukd ac:NyD;vQif? ighom;a&Sv rBuD;rSD oifonf
oifhtb\tdrf rkwfqkd;rjyKaeyg[kqkdonftwkdif;? wmrmoGm;rdrdtb\tdrfaeav\/
38;12 umvtifwefMumavaomf? ItmorD;jzpfaom ,k'r,m;vnf;aoav\/ ,k'onfESpfodrfhNyD;rS? rdrdokd;arG;nyfaomolwkdY&Sd&m
wdrewfNrdKUokdY rdrdtaqG t'kvHtrsKd; [d&ESifhtwl oGm;av\/38;13 rdrda,muronf okd;arG;ukdnyfjcif;iSg? wdrewfNrdKUokdYoGm;aMumif;ukd wmrm Mum;vQif?38;14 rkwfqkd;rt0wfukdcRwfrsufESmzkH;ESifhrsufESmukdzkH;vsuf?ukd,fukdvnf;NcHKkHvsuf? wdrewfNrdKUokdYoGm;aomvrf;tem;? {edrfNrdKUwHcg;0
xkdifaeav\/ taMumif;rlum;? a&SvBuD;aomfvnf;? rdrdESifh tdrfaxmifbufrjyK&[k odjrifaomaMumifh wnf;/38;15 ,k'onf xkdrdef;rukdjrifaomtcg? olonf rdrdrsufESmukdzkH; aeaomaMumifh? jynfwefqmjzpfonf[k xifrSwfvsuf?38;16 vrf;ukdvTJ tem;okdY csOf;NyD;vQif? oifhxHokdY ig0if&aomtcGifhukd ay;ygavmh[k qkdavaomf? rdef;ru? oifonf uRefrxHokdY
0ifvkdaomiSg tb,fqkukday;rnfenf;[kar;vQif?38;17 ,k'u? qdwfoi,fukday;vkdufrnf[kqkdav\/ rdef;ruvnf;? ray;vkdufrSD wpkHwckaomt&mukd aygifxm;rnfavm[kar;vQif?38;18 ,k'u? tb,ft&mukd aygifapcsifoenf;[k jyefar;avaomf? rdef;ru? oif\ wHqdyf? pvG,f? vufpGJ awmifa0;wkdYukd
aygifawmh[kqkdonftwkdif;? xkdOpmukdtyf rdef;rxHokdY0ifojzifh? olonf y#doaEpGJ,lav\/38;19 xkdaemufrS? rdef;ronf xoGm; rsufESmzkH;udkcRwfNyD;vQif? rkwfqkd;rt0wfukd 0wfNrJ0wfjyefav\/38;20 ,k'onf rdef;raygifaomOpmukda&G;,ljcif;iSg? rdrdtaqGt'kvHtrsKd;om;wGif qdwfoi,fukd ay;vkduf\/ t'kvHtrsKd;om;onf
xkdrdef;rukdrawGUvQif?38;21 {edrfNrdKUvrf;em;rSm xkdifaeaom jynfwefqmronf tb,frSm&Sdoenf;[k xkdt&yfom;wkdYukdar;avaomf? t&yfom;wkdYu? t&yf
jynfwefqmr r&Sd[kqkdMuvQif?38;22 ,k'xHokdYjyef? uREkfyfonf xkdrdef;rukd&SmrawGU/ t&yfom;wkdYuvnf;? t&yf jynfwefqmr r&Sd[k qkdaMumif;ukd ajymav\/38;23 ,k'uvnf;? uREkfyfwkdYonf t&SufruGJrnftaMumif;? ,lygavap/ Munfhyg/ qdwfoi,fukd uREkfyfay;vkduf oifonf rdef;rukd
&Sm rawGU ygwum;[k qkd\/
38;24 xkdaemuf okH;vcefYvGefonf&Sdaomf? olwyg;u? oif\acR;rwmrmonf jynfwefqmvkyf rw&m;aom arxkef jyKojzifh ukd,f0ef
aqmifvsufaeNyDwum;[k ,k'tm;ajymqkdvQif? ,k'u olUukdxkwf rD;IdUap[k pD&ifav\/43

38;25 xkwfaomtcg? wmrmonf wHqdyf? pvG,f? awmifa0;wkdYukd a,murxHokdY ykdYap? Opmukd ykdifaomoltm;jzifh uRefronf
y#doaE,lNyD/ OpmwkdYonf tb,fol\Opmjzpfonfukd Munfhygavmh[k rSmvkduf\/38;26 xkdOpmukd,k'rSwfrd ol\tjypfxuf ightjypfomBuD;ay\/ olUtm;ighom; a&Svukd igray;pm;bJaerdNyD[k ajymqkd\/ aemufwzef
olUukd rcsOf;ruyfbJ ae\/
38;27 xkdaemuf wmrmonfom;bGm;csdefa&mufvQif? 0rf;xJwGif om;ESpfa,muf&Sd\/38;28 bGm;pOfwGif om;wa,mufonf vufukdxkwfqefY? 0rf;qGJu olonf t&ifbGm;vdrfhrnf[kqkdvsuf vufukdukdif eDaomBudK;ESifh
pnf;av\/38;29 okdYaomfvnf; xkdolonf rdrdvufukdkyfjyef olUtpfukdbGm;onfukd0rf;qGJu? oifonf tb,faMumifh tEkdiftxufjyK&oenf;/
tEkdiftxufjyKaom trIonf oifpGJap[kqkdvsuf olUukd zg&uftrnfjzifhrSnfhav\/38;30 xkdaemufrS vuf BudK;eDpnf;aomnD bGm;? olUukd Zm&trnfjzifh rSnfhownf;/

tcef;BuD; ( 39 )
39;1

&SarvvlwkdYonf a,moyfukdaqmifoGm; tJ*kwKjynfokdYa&mufaomtcg? tJ*kwKtrsKd;om; zga&mbk&if\trwf jzpfaomukd,f&H


awmf rSL;aygwdzgxHrSm a&mif;Mu\/39;2 xm0&bk&m;onf a,moyfbuf &Sdawmfrlojzifh olonf tBuHxajrmufwwf\/ tJ*kwKtrsKd;om; rdrdocif\tdrf ae&av\/39;3 olUbuf xm0&bk&m;onf &Sdawmfrl? oljyKav&m&m atmifapawmfrlaMumif;ukd ocifvnf; odjrif\/39;4 xkdaMumifh a,moyfonf ocifa&SUrsufESm& cpm;vsufae&\/ ocifonfvnf; rdrdtdrfwGif tdrftkyft&mESifhcefYxm; Opm
&SdorQukd tyfav\/39;5 xkdokdYtdrfESifhOpm&SdorQukd tkyfpkd;aponfumvrSp xm0&bk&m;onf a,moyf twGuf xkdtJ*kwKom;\tdrfukd aumif;BuD;
ay;awmfrlojzifh? ay;awmfrlaomaumif;BuD;r*Fvmonf twGif;? jyif? Opm&Sd&SdorQtay:rSmvnf; oufa&mufav\/39;6 ocifonf rdrd&SdorQukd a,moyfvufokdYtyf? rdrdpm;aomtpmrSwyg; tjcm;aomOpm&SdrSef;ukdrQ rodrrSwfbJ ae\/ a,moyfonf
ykHjyif,Ofaus; taoG;tqif;vnf; vSaomoljzpf\/
39;7 xkdaemufrS ocif\r,m;onf a,moyfukdwyfaompdwf&Sd igESifhtwl tdyfyg[kqkd\/39;8 a,moyfuvnf;? uRefawmfocifonf tdrfawmf&SdorQaomOpmwkdYukd uRefawmfvufokdYtyfygNyD/ uRefawmftb,fOpm &SdrSef;
ukdrQrod rrSwfyg/39;9 tdrfwGifvnf; uRefawmfxufom BuD;aomolr&Sdyg/ ukd,fr,m;jzpfaom ocifrrSwyg; tb,ft&mukdrQ uRefawmftm;
rjrpfwm;yg/ okdYjzpfvQif tjypfBuD;aomtrIukd uRefawmfjyK bk&m;ocifukd tb,fokdYjypfrSm;Ekdifoenf;[k ocif\r,m;ukd
jiif; jyefqkd\/39;10 xkdokdY ocifronf aeYwkdif;aoG;aqmifaomfvnf;? a,moyfonf ol\pum;ukd em;raxmif? olESifhtwl tdyfjcif;? aejcif;trIukd
a&Smifav\/39;11 waeYo a,moyfonf trIaqmifjcif;iSg tdrfxJodkY0if tdrfom;a,mufsm; wa,mufrQr&Sdaomtcg?39;12 ocifru igESifhtwl tdyfyg[kqkdvsuf? a,moyft0wfukd ukdifqGJvQif? a,moyfonf rdrdt0wfukdpGefY jyifokdYxGufajy;av\/39;13 xkdokdY ocifrvufrdrdt0wfukdpGefY jyifokdY xGufajy;onfukd ocifrodjrifaomtcg?39;14 tdrfom; a,mufsm;wkdYukdac:? oifwkdYMunfhMu/ igwkdY rkdrao jyKapjcif;iSg a[NAJvlukdocifoGif;xm;NyDwum;/ olonf igESifh
twl tdyfjcif;iSg 0ifvm igonf us,faomtoHESifhatmf[pf&\/39;15 us,fus,f atmf[pfoHukdMum;vQif? olonf rdrdt0wfukdpGefY jyifokdYxGufajy;onf[k qkdNyD;vQif?39;16 ocifa&mufonfwkdifatmif xkdt0wfukd rdrdxm;av\/39;17 ocifa&mufaomtcg? ukd,fawmfoGif;xm;aoma[NAJuRefonf uREkfyfukd rkdraojyKjcif;iSg 0ifvmyg\/39;18 uREkfyfonf us,faomtoHESifh atmf[pfaomtcg? olonf rdrdt0wfukd pGefY jyifokdY xGufajy;ygonf[laom pum;jzifh
Mum;ajymav\/39;19 ukd,fawmf\uRefonf uREkfyfokdYjyKcJhNyD[k r,m;ajymaompum;ukd ocifMum;vQif? a,moyfukd trsufxGuf?39;20 ac:NyD;rS? &Sifbk&ifcsKyfxm;aom olwkdYae&m axmifxJrSm avSmifxm;ojzifh? a,moyfonf axmifxJrSm ae&\/39;21 okdYaomfvnf; xm0&bk&m;onf olUbuf&Sd u,froem;awmfrlojzifh? axmifrSL;xH rsufESm&apawmfrl\/39;22 okdYjzpf axmifrSL;onfaxmifcsKyfxm;aomoltaygif;wkdYukd a,moyfvufokdYtyf? axmifxJwGif jyKorQaomtrIukd a,moyf
pD&if&\/39;23 xkdaemuf axmifrSL;onfaxmiftrIukdukd,fwkdifjyefrMunfhrI&/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onfa,moyfbufrSm&Sd oljyKav
&m&m atmifapawmfrlownf;/

44

tcef;BuD; ( 40 )
40;1
40;2
40;3
40;4
40;5

xkdaemufrS tJ*kwK&Sifbk&ifxH zvm;awmf0efESifh pm;awmf0efwkdYonf rdrdwkdYt&Sif tJ*kwK&Sifbk&ifukd jypfrSm;Mu\/zga&mbk&ifonf xkdtrwfESpfa,mufwnf;[laom zvm;awmf0efESifhpm;awmf0efwkdYukd trsufxGuf?a,moyftcsKyfcH&maxmifwnf;[laom ukd,f&HawmfrSL;\tdrfcsKyfxm;awmf rl\/ukd,f&HawmfrSL;onf olwkdYukd a,moyf tyf? a,moyfonf jyKpk&\/ olwkdYvnf; tifwefumv tcsKyfcHvsufae&Mu\/
xkdokdY axmifxJrSm tcsKyfcHvsufae&aom tJ*kwK&Sifbk&if\zvm;awmf 0efESifhpm;awmf0efESpfa,mufwkdYonf? toD;toD;rdrdwkdYukd,fpD
qkdifaomteufESifh jynfhpkHaomtdyfrufukd wnOfhjcif;wGif wa,mufwenf;pDjrifrufMu\/40;6 eHeuftcsdefa&mufrS a,moyfonf olwkdYxHokdY 0ifMunfhIaomtcg? olwkdY rsufESmndK;i,fvsuf&Sdonfukd jrifvQif?40;7 oifwkdYonf ,aeYtb,faMumifh rsufESmndK;i,foenf;[k rdrdociftdrf rdrdESifhtwltcsKyfcHae&aom zga&mrif;\trwfwkdYtm;
ar;\/40;8 olwkdYuvnf;? igwkdYonf tdyfrufukdjrif&NyD/ teufukd bwfEkdifaomolr&Sd[k qkdMuaomf? a,moyfu? tdyfrufteufrsm;udk
bk&m;ocif qkdif awmfrlonf r[kwfavm/ okdYjzpf oifwkdYtdyfrufukduREkfyftm; Mum;ajymMuyg[k qkd\/40;9 xkdtcg zvm;awmf0efonf rdrdtdyfrufukd a,moyftm; Mum;ajymonfum;? igjrifrufaomtdyfrufwGif? igha&SUrSm pyspfEG,fyif&Sd\/40;10 xkdpyspfEG,fyif tvufokH;vuf&Sd\/ xkdtvufwkdY yef;ikHuJhokdY&Sd\/ tyGifhvnf; yGifh\/ toD;>ywfwkdYvnf; rSnfhaompyspfoD;jzpfav\/40;11 zga&mrif;\zvm;awmfukdigukdifvsuf? xkdpyspfoD;ukd,l zvm;awmfnpfNyD;rS vufawmfwGifqufonf[k ajymqkd\/40;12 a,moyfuvnf; oif\tdyfruf teuf[lrlum;? pyspfEG,f okH;vufwkdYonf okH;&ufjzpf\/40;13 okH;&ufvGefrS zga&mrif;onf oif\OD;acgif;udkcsD;ajrmuf oif\t&mukdjyefay;awmfrlojzifh? oifonftxufu zvm;awmf0efjzpf
jyKbl; onfenf;wl? wzef zvm;awmfukd zga&mrif;\ vufwGif qufNrJquf&vdrfhrnf/40;14 oifonf csrf;om&aomtcg uREkfyfukdatmufarh aus;Zl;jyKygavmh/ zga&mbk&ifukd avQmuf uREkfyfukd tdrfrS EIwf,lyg/40;15 tu,fpifppf uREkfyfukd a[NAJjynfrS ckd;,lcJhMu\/ jynfrSmvnf; uREkfyf tjypfr&SdbJ axmifxJrSm avSmifxm;Muonf[k qkdav\/
40;16 xkdtdyfrufteuf aumif;onfukd pm;awmf0efodjrifvQif? igonfvnf; jzLaomawmif;okH;vkH;ukd ukd,fwkdif&Gufaeonfukd jrifruf\/40;17 tay:awmif;wGif zga&mrif;pm;awmfac:bkdY csufNyD;aom cJbG,fpm;bG,f trsKd;rsKd;&Sd? iSufwkdYonfvnf; ig&Gufaomawmif;xJu
EIwfpm;Muonf[k a,moyftm; ajymqkd\/40;18 a,moyfuvnf;? oif\tdyfrufteuf[lrlum;? awmif;okH;vkH;onf okH;&ufjzpf\/40;19 okH;&ufvGefrS zga&mrif;onf oif\OD;acgif;ukd ukd,fESifhcGgajrmufvQuf opfyif qGJxm;awmfrl? iSufwkdYonf oif\tom;ukd
EIwfpm;Mu vdrfhrnf[k jyefajym\/
40;20 xkdaemuf okH;&ufvGefaomtcg? zga&mrif;bGm;aomaeY&uf ESpfpOfyGJukdcH uRefawmfrsKd;taygif;wkdYukd auR;arG;awmfrlpOfwGif?
zvm;awmf0ef\ OD;acgif;ESifh pm;awmf0ef\OD;acgif;ukd uRefawmfrsKd;wkdYwGif az:awmfrl?40;21 tdyfrufteufukd a,moyfbwfonftwkdif;? zvm;awmf0efukd txuft&m wzefcefYxm;awmfrlojzifh? olonf zvm;awmfudk
zga&m rif;\vufwGif qufNrJquf&\/40;22 pm;awmf0efukdrlum;? qGJxm;awmfrl\/40;23 okdYaomfvnf; zvm;awmf0efonf a,moyfukdratmufarhbJ arhavsmhaeav\/

tcef;BuD; ( 41 )
41;1
41;2
41;3
41;4
41;5
41;6
41;7
41;8
41;9
41;10
41;11
41;12
41;13

xkdaemuf ESpfESpfvGefaomtcg? zga&mrif;onf tdyfrufukdjrifrufonfum;? rdrdonf jrpfem;&yfae\/tqif;vS0aom EGm;ckepfaumifwkdYonf jrpfxJuxGuf jrpfem;rSmaygufaom jrufyifukd pm;vsufaeMu\/xkdEGm;wkdYaemufrS tqif;rvS?ydefaomEGm;ckepfaumifwkdYonf jrpfxJuxGuf t&ifEGm;wkdYtem; urf;ay:rSm &yfaeMu\/tqif;rvS ydefaomEGm;wkdYonf? tqif;vS0aomEGm;ckepfaumifwkdYukd ukdufpm;Mu\/ zga&mrif;vnf; Ekd;av\/wzef tdyfjyef tdyfrufukdjrifrufjyefonfum;? tvkH;BuD;aumif;aompyg; ckepfESHwkdYonf pyg;wyifwnf;jzpfMu\/xkdaemufrS tvkH;ao; ta&SUavjzifhysufaom pyg;ckepfESHwkdYonf aygufMu\/tvkH;ao;aompyg;ckepfESHwkdYonf tvkH;BuD; aumif;aompyg;ckepfESHwkdYukd pm;Mu\/ zga&mrif;vnf;Ekd; tdyfrufjzpfonfukd
odav\/
eHeuftcsdefa&mufaomtcg? zga&mrif;onfpdwfylyef?tJ*kwKaA'ifwwf ynm&Sdtaygif;wkdYukdac: tdyfrufawmfukd jyefMum;awmfrl\/
okdYaomfvnf; a&SUawmf teufudkbwfEkdifaomol wa,mufrQr&Sd/xkdtcg zvm;awmf0efu? uRefawmfonfukd,ftjypfukd,aeYatmufarhyg\/zga&mbk&ifonf uRefawmfESifh pm;awmf0efukd trsufxGuf ukd,f&HawmfrSL;tdrf csKyfxm;awmfrlaomtcg?uRefawmfwkdYESpfa,mufonf toD;toD; rdrdwkdYukd,fpDqkdifaomteufESifhjynfhpkHaomtdyfrufukd wnOfhjcif;wGif jrifrufMuyg\/uRefawmfwkdY ukd,f&HawmfrSL;\uRef a[NAJvkvifwa,muf&Sd\/ xkdoltm; uRefawmfwkdYonfMum;ajymolonf tdyfruf\teufukd
bwfyg \/ wa,mufpD jrifrufonftwkdif; bwfyg\/bwfonftwkdif;vnf; rSefyg\/ uRefawmfonft&ift&mukd&jyef? pm;awmf0efrlum;? qGJxm;jcif;ukdcH&ygonf[k avQmufav\/
45

41;14 xkdtcg zga&mrif;onf vlukdapvTwf a,moyfukdac:awmfrl\/ a,moyfonf axmifxJutvsiftjrefxGuf&? rkwfqdwfnyfjcif;?


t0wfvJjcif;ukdjyKNyD;rS txHawmfokdY 0if&\/41;15 zga&mrif;uvnf;? igonftdyfrufudkjrifrufNyD/ teufukd tb,folrQrbwfEkdif/ oifonftdyfrufukd em;vnfaomOmPf ESifhteuf
bwfEkdifonfukd igMum;&NyD[kqkd\/41;16 a,moyfuvnf;? uRefawmfonf tvkdtavsmuf rwwfEkdifyg/ bk&m;ocifonf r*Fvmtajzpum;ukd zga&mbk&iftm; ay;awmf
rlygapaom [kavQmufav\/41;17 zga&mrif;uvnf;? igjrifrufonfrSm? jrpfem;ig&yfae\/41;18 tqif;vS 0aom EGm;ckepfaumifwkdYonf jrpfxJuxGuf? jrpfem;rSmaygufaomjrufyifukd pm;vsufaeMu\/41;19 xkdEGm;wkdYaemufrS? tqif;rvSydefBuHKaomEGm;ckepfaumifwkdYonf xGufvmMu\/ xkdrQavmuf tkyfqkd;aomEGm;wkdYukd tJ*kwKjynf
wa&SmufvkH; wGif wcgrQrjrif&pzl;/41;20 tqif;rvSydefaomEGm;wkdYonf? 0aomt&ifEGm;ckepfaumifwkdYukdukdufpm;Mu\/41;21 pm;NyD;aomaemuf? pm;rSef;ukd tb,folrQrod&/ t&ifuJhokdY tkyfqkd;ao;\/ igvnf; Ekd;\/41;22 wzef igjrifrufjyefonfum;? tvkH;BuD; aumif;aompyg;ckepfESHwkdYonf pyg;wyifwnf; jzpfMu\/41;23 xkdaemufrS ndK;EGrf;vsuf tvkH;ao; ta&SUavjzifh ysufaompyg;ckepfESHwkdYonf aygufMu\/41;24 tvkH;ao;aompyg;ESHwkdYonf aumif;aompyg;ckepfESHwkdYukd pm;Mu\/ xkdtdyfrufukd aA'ifwwfwkdYtm; igMum;ajym teufukd
tb,folrQ rbwfEkdif[k a,moyftm; ajymqkdawmfrl\/
41;25 a,moyfuvnf;? zga&mbk&if jrifrufawmfrlaomtdyfrufum; wyg;wnf;jzpfyg\/ bk&m;ocifjyKvwhHaomtrIukdzga&mbk&iftm;
jyawmfrlNyD/41;26 aumif;aomEGm;ckepfaumifwkdYonf ckepfESpfjzpfyg\/ aumif;aompyg;ckepfESHwkdYonfvnf; ckepfESpfjzpfyg\/ tdyfrufawmfum;
wyg;wnf;jzpf yg\/41;27 xkdEGm;wkdYaemuf xGufvmaomEGm;? ydeftkyfqkd;aomEGm;ckepfaumifwkdYonf ckepfESpfjzpfyg\/ ta&SUavjzifh ysufaom pyg;zsif;
ckepfESH wkdYonfvnf;? tpm acgif;yg;aom ckepfESpfjzpfyg\/41;28 zga&mbk&iftm; uRefawmfavQmufvkdaomt&m[lrlum;? bk&m;ocifjyKvwhHaom trIukd zga&mbk&iftm; jyawmfrl\/41;29 tJ*kwKjynfwa&SmufvkH;wGif 0ajymaomESpf ckepfESpf&Sdvdrfhrnf/41;30 xkdaemufrStpmacgif;yg;aomESpf ckepfESpfay:vm? tJ*kwKjynftvkH;pkHaom 0ajymjcif;onf wdrfjrKyfvsuf tpmacgif;yg;jcif;tm;jzifh
wjynf vkH; ysufpD;vdrfhrnf/41;31 tpmacgif;yg;jcif;onftvGeftm;BuD;aomaMumifh? t&if0ajymjcif;\vuPm rxif&/41;32 zga&mbk&ifonf xyf tdyfrufjrif&onft&mrSm? xkdtrIukd bk&m;ocifNrJNrH ckdifcHhap tvsiftjrefpD&ifawmfrlvdrhfrnf/41;33 okdYjzpf zga&mbk&ifonf OmPfynmESifhjynfhpkHaomolukd a&G;cs,f tJ*kwKjynfukd tkyfpkd;apawmfrlyg/41;34 cefYxm;awmfrlaomolonfvnf; wjynfvkH; tBuD;tMuyfwkdYukd cefYxm;? 0ajymaomESpfckepfESpfywfvkH; wjynfvkH;wGif ig;bkdY
wbkdYaumuf ,lMuygap/41;35 xkdolwkdYonfjzpfvwhHaomr*FvmESpfwkdYwGif &dum&SdorQukdpkkH; zga&mbk&if xHawmfpyg;rsm;ukdqnf;bl;Muygap/ NrdKUrsm;vnf;
&dumukd okdxm;Muygap/41;36 okdYjzpf tJ*kwKjynf tpmacgif;yg;aomESpf ckepfESpfa&mufaomtcg? jynfoljynfom; pm;p&mbkdY okdxm;vsuf&SdESifh tpm acgif;yg;
aomumvwGif jynfawmfrysuf&[k zga&mrif;tm; avQmufav\/
41;37 xkdokdYa,moyfavQmufaompum;ukd zga&mrif;tp&Sdaom uRefawmfrsKd; taygif;wkdYonf ESpfoufMu?41;38 zga&mrif;u? bk&m;ocif\0dnmOfawmfukd& uJhokdYaomolukd tb,frSm&SmawGUrnfenf;[k uRefawmfrsKd;wkdYtm; rdefYawmfrl\/41;39 a,moyftm;vnf;? bk&m;ocifonf trItvkH;pkHwkdYukd oifhtm; jyawmfrlonfjzpf oifuJhokdY OmPfynmESifhjynfhpkHaomolr&Sd/41;40 oifonf eef;awmftkyf jzpf&rnf/ oif\pum;twkdif; ig\jynfom;taygif;wkdYukd igpD&ifaprnf/ &mZyviftm;jzifhom igonf
oifhxufBuD; jrwfrnf[k rdefYawmfrl\/41;41 wzef Munfhyg? tJ*kwKjynfwjynfvkH;ukd oiftkyfpkd;apjcif;iSg igcefYxm;NyD[k a,moyftm; rdefYawmfrlvsuf?41;42 vufpGyfawmfukdcRwf a,moyfvuf pGyfapawmfrl\/ ydwfacsmt0wfudkvnf;0wfap? vnfyif; a&TpvG,fukd qGJNyD;vQif?41;43 'kwd,&xm;awmfukd pD;apawmfrl\/ jyyf0yfaeMu[k olUa&SUrSm[pfMu\/ xkdokdYvQif tJ*kwKjynfwjynfvkH;ukd tkyfpkd;apawmfrl\/41;44 zga&mrif;uvnf;? igonf zga&mbk&ifrSef\/ okdYjzpf oif\tcGifhr&SdvQif tJ*kwKjynfwa&SmufvkH;wGif tb,folrQ rdrdvufajcukd
r<u&[k rdefYawmfrl\/41;45 zga&mrif;onfvnf;? ZzPmozgPwnf;[laom bGJUemrESifh a,moyfukdcsD;ajrmuf MoeNrdKU\,Zfyka&m[dwfaygwdaz&\orD;
tmoewf ESifhpkHbufapawmfrl\/ xkdokdYa,moyfonf tJ*kwKEkdifiHtkyf t&mESifh txHawmfu xGufav\/
41;46 a,moyfonf tJ*kwK&Sifbk&if zga&mrif;xH tcGifh&aomtcg? touftESpfokH;q,f &Sdownf;/ txHawmfuxGuf tJ*kwKjynf
wa&SmufvkH;okdY oGm;av\/41;47 0ajymaomESpf ckepfESpfywfvkH; ajrtoD;tESHwkdYonf tvGefrsm;jym;Mu\/41;48 ckepfESpfywfvkH; tJ*kwKjynfwGif &SdorQaom&dumukd pkkH; NrdKUwkdYokdxm;av\/ NrdKUywf0ef;usifv,fwkdY&aom&dumukd NrdKUtoD;
toD;wkdYwGif okdxm;av\/41;49 pyg;ukdum; ork'&moJvkH;ESifhtrQ tvGefrsm;pGm pkxm; ra&wGufEkdifatmif rsm;aomaMumifh ra&wGufbJ aeownf;/
46

41;50 tpmacgif;yg;aomESpfra&mufrSD? a,moyfonf MoeNrdKU\,Zfyka&m[dwf aygwdaz&\orD; tmoewfwGif om;ESpfa,mufwkdYukd


jrif& \/41;51 om;OD;ukdum; rema&Strnfjzifh rSnfhav\/ taMumif;rlum;? igcH&orQaom yifyef;jcif;ESifh ightb\tdrfom;taygif;wkdYukd igarhap
jcif;iSg bk&m;ocif jyKawmfrlNyD[k qkdownf;/41;52 aemuf&aom om;ukdum;? {z&drftrnfjzifh rSnfhav\/ taMumif;rlum;? bk&m;ocifonf igqif;&JcH&aomjynf ighukd
yGg;rsm;apawmfrlNyD[k qkdownf;/
41;53 xkdaemuf tJ*kwKjynf 0ajymaomESpf ckepfESpfukefav\/41;54 a,moyfajymonftwkdif; tpmacgif;yg;aomESpfwkdYonf a&mufp&Sd\/ xkdtcg cyfodrf;aomjynfwkdY tpmacgif;yg;jcif;&Sdaomfvnf;
tJ*kwKjynf qefpyg;&Sdao;\/41;55 aemufwzef tJ*kwKjynfoljynfom; taygif;wkdYonf rGwfodyfaomtcg pm;p&mukd&ygrnftaMumif; zga&mrif;xH a<u;aMumfMu\/
zga&m rif;uvnf;? a,moyfxHokdY oGm;Mu? olpD&ifonftwkdif;jyKMu[k tJ*kwKjynfoljynfom; taygif;wkdYukd rdefYawmfrl\/41;56 ajrjyifwa&SmufvkH; tpmacgif;yg;aomtcg? a,moyfonf pyg;usD&SdorQwkdYukdzGifh tJ*kwKvlwkdYtm; a&mif;av\/ xkdtcg
tJ*kwKjynf tpOftwkdif; tpmacgif;yg;ownf;/41;57 cyfodrf;aomjynfwkdYvnf; tvGeftpmacgif;yg;aomaMumifh? toD;toD;aomjynfom;wkdYonf pyg;ukd0,fjcif;iSg tJ*kwKjynf
a,moyfxHokdY vma&mufMu\/

tcef;BuD; ( 42 )
42;1
42;2
42;3
42;4
42;5
42;6
42;7
42;8
42;9
42;10
42;11
42;12
42;13
42;14
42;15
42;16
42;17
42;18
42;19
42;20

tJ*kwKjynf pyg;&SdaMumif;ukd ,mukyfMum;odvQif? oifwkdYonf tb,faMumifh wa,mufukdwa,muf MunfhIaeMuoenf;/tJ*kwKjynf pyg;&SdaMumif;ukd igMum;&NyD/ igwkdYonf rao touf&SifrnftaMumif;? xkdjynfokdYoGm; igwkdYtbkdYukd 0,fMuavmh[k
rdrdom;wkdYtm; qkdonftwkdif;?a,moyf\tpfukdwusdyfwkdYonf pyg;ukd0,fjcif;iSg tJ*kwKjynfokdY oGm;Mu\/a,moyf\nDA,Fmrdefukdum; tpfukdwkdYESifhtwl ,mukyfonfraprvTwf/ taMumif;rlum;? olab;a&mufaumif;a&mufvdrfhrnf
[k pkd;&drfo wnf;/
xkdtcg cgemefjynftpmacgif;yg;aomaMumifh? tJ*kwKjynfokdYa&mufvmaomolwkdYwGif? oa&vom;wkdYonf pyg;ukd0,fjcif;iSg
vmMu\/a,moyfonf EkdifiHtkyfjzpf jynfom;taygif;wkdYtm; a&mif;aomtrIukd pD&ifav\/ a,moyftpfukdwkdYonfvm olUa&SUrSm
OD;TwfcsMu\/a,moyfonf tpfukdwkdYukdjrifvQif od\/ okdYaomfvnf; rod[efaqmif Murf;wrf;pGmajymvsuf? oifwkdYonf tb,fu vmMu
oenf;[kar;\/ olwkdYuvnf;? tpmukd0,fjcif;iSg cgemefjynfu vmMuygonf[kavQmufMu\/a,moyfonf tpfukdwkdYukdodaomfvnf;? olwkdYonf a,moyfukd rodMu/a,moyfonf olwkdYtaMumif;ESifh jrif&aomtdyfrufwkdYukd atmufarhvsuf? oifwkdYonf olvQKdjzpfMu\/ jynfawmftm;enf;
aomt&yfukd MunfhIjcif;iSg vmMuNyD[kqkdvQif?olwkdYu? r[kwfyg ocif/ ukd,fawmf\uRefwkdYonf tpmudk0,fjcif;iSgom vmMuyg\/uRefawmfwkdYonf wa,mufwnf;aomol\om;jzpfMuyg\/ ajzmifhrwfaomolvnf; jzpfMuyg\/ ukd,fawmf\uRefwkdYonf olvQKd
r[kwfyg[k avQmufMu \/a,moyfuvnf;? r[kwfbl;/ jynfawmf tm;enf;aomt&yfukd MunfhIjcif;iSg vmMuNyD[kqkdjyef\/olwkdYuvnf;? ukd,fawmfuRefwkdYonf cgemefjynf wa,mufwnf;aomol\om;? nDtpfukdwusdyfESpfa,mufjzpfMuyg\/ ti,fqkH;
aomolum; tbESifhtwl ,ck&Sd&pfyg\/ wa,mufum; r&Sdyg[kavQmufjyefvQif?a,moyfu? oifwkdYonf olvQKdjzpfMu\[k igqkdonft&mrSm?oifwkdYukd tb,fodkYpkHprf;&rnfenf;[lrlum;? ti,fqkH;aomnDrvmvQif? zga&mbk&if touf&Sifawmfrlonftwkdif; oifwkdYonf
t&yfrS rxGufroGm;&/oifwkdYpum;rSefonf rrSefonfukd pkHprf;odapjcif;iSg oifwkdYwGif wa,mufaomolukdapvTwf nDukdaqmifcJhap/ <uif;aomolwkdYukd
axmifxJrSmcsxm;rnf/ okdYr[kwf zga&mbk&if touf&Sifawmfrlonftwkdif;? tu,fpifppf oifwkdYonf olvQKdjzpfMu\[kqkdNyD;vQif?tpfukdtaygif;wkdYukd okH;&ufcsKyfxm;av\/ okH;&ufajrmufaomaeY a,moyfonfolwkdYukdac:? igonf bk&m;ocifukd aMumuf&GHUaomoljzpf\/ okdYjzpf oifwkdYonf touf
csrf;omapjcif;iSg jyK&aomtrI [lrlum;?oifwkdYonfajzmifhrwfaomolrSefvQif? oifwkdYnDtpfukdwkdYwGif wpkHwa,mufukd axmiftdrf tcsKyfcHvsuf aeapNyD;vQif? <uif;aom
olwkdYrlum; oGm;Muavmh/ tdrfoltdrfom;wkdY tpmacgif;yg;aomaMumifh pyg;ukd,l oGm;Muavmh/ti,fqkH;aomnDukd ighxHokdYaqmifcJhMuavmh/ okdYjyKvQif oifwkdYpum;rSefvdrfhrnf/ oifwkdYtoufvnf; csrf;om&vdrfhrnf[k qkdonf
twkdif; olwkdYonf jyKMu\/

47

42;21 xkdtcg olwkdYtcsif;csif; qkdMuonfum;? tu,fpifppf igwkdYonf nD\trItjypfBuD;Mu\/ olonf igwkdYukdawmif;yefaomtcg?


olUpdwf qif;&Jjcif;ukd igwkdYonfjrifvsufESifh em;raxmifbJaeMu\/ xkdaMumifh trIonf igwkdYtay:rSm ,cka&mufvmNyD[k
wa,mufukdwa,muf ajymqkdMu\/42;22 kAifuvnf;? oli,fukdrjypfrSm;ygESifh[k uREkfyfqkdonfr[kwfavm/ oifwkdYonf em;raxmifbJ aeMuaomaMumifh ol\taoG;twGuf
,ck tppfcH&Mu onf[k jyefqkd\/42;23 xkdokdYrdrdwkdYajymqkdMuaompum;ukd a,moyfem;vnfonf[k olwkdYrxifMu/ taMumif;rlum;? a,moyfonf pum;jyefESifh olwdkYukd
ajymwwf aomaMumifhwnf;/42;24 xkdtcg a,moyfonf olwkdYxHrS cPcGg ikdav\/ wzefvmjyefEIwfqufNyD;vQif? &Sdarmifukd olwkdYtpkxJu,l olwkdYa&SUwGif
csnfaESmif av\/42;25 xkdaemuf olwkdYtdwfrsm;ukdpyg;ESifhjynfhap? olwkdYaiGudkvnf; toD;toD; tdwfwkdYwGifjyefxnfhapjcif;iSg4if;? vrf;c&D;pm;p&dwfukd
ay;apjcif;iSg4if; pD&if xkdokdYvQif olwkdYjyKav\/42;26 olwkdYonfvnf; jrnf;rsm;tay: pyg;ukdwif xGufoGm;Mu\/42;27 pm;cef;okdYa&mufaomtcg? wa,mufaomolonf jrnf;udktpmauR;jcif;iSg rdrdtdwfukdzGifhvQif? tdwf0wGif&SdaomaiGukdjrifav\/42;28 nDtpfukdwkdYtm;vnf; uREkfyfaiGukdjyefxm;NyD/ Munfhyg tdwfxJrSm&Sdonf[kqkdaomf? olwkdYonfpdwfESvkH;avsmhaMumufvefYvsuf?
igwkdY bk&m;ocifjyKawmfrlaomtrIonf tb,ftrIjzpfygvdrfhrnfenf;[k wa,mufukdwa,muf qkdMu\/
42;29 cgemefjynf tb,mukyfxHokdYa&mufvQif? rdrdwkdYjzpfavorQwkdYukdMum;ajymonfum;?42;30 xkdjynfukdtkyfpkd;aomolonfMurf;wrf;pGmajymvsuf? uREkfyfwkdYukd xkdjynf olvQKdvkyfol[l rSwfav\/42;31 uREkfyfwkdYuvnf;? uRefawmfwkdYonf ajzmifhrwfaomoljzpfMuyg\/ olvQKdr[kwfyg/42;32 wbwnf;om;? nDtpfudkcsif; wusdyfESpfa,mufjzpfMuyg\/ wa,mufum; r&Sdyg/ ti,fqkH;aomolum; cgemefjynf tbESifhtwl
,ck&Sd&pfygonf[k avQmufaomtcg?42;33 xkdjynfukdtkyfpkd;aomocifu? oifwkdYonf ajzmifhrwfaomolrSefonfukd tb,fokdYigodEkdifrnfenf;[kqkdaomf? oifwkdYnDtpfukdwkdYwGif
wpkHw a,mufukd ighxHxm;&pfMuavmh/ oifwkdYtdrfoltdrfom;wkdYtpmacgif;yg;aomaMumifh tpmudk,l oGm;Muavmh?42;34 ti,fqkH;aomnDukd ighxHokdY aqmifcJhMuavmh/ okdYjyKvQif oifwkdYonf olvQKdr[kwf ajzmifhfrwfaomoljzpfonfukd igodvdrfhrnf/
oifwkdYnDtpf ukdukdvnf; igjyeftyfrnf/ oifwkdYonf jynfawmfazgufum;a&mif;0,f&Murnf[kqkd aMumif;ukd Mum;ajymMuNyD;rS?42;35 rdrdwkdYtdwfrsm;txJu pyg;ukdxkwfaomtcg? toD;toD;qkdifaomaiGxkyfwkdYonf rdrdwkdYtdwf&SdMu\/ aiGxkyfrsm;ukd olwkdYESifhtb
onf jrifaomtcg aMumufvefYMu\/42;36 tb,mukyfuvnf;? oifwkdYonf ighom;wkdYukd vk,lMuNyD/ a,moyfr&Sd? &Sdarmifr&Sd? A,Fmrdefukdvnf; ,loGm;csifonfwum;/
trI tvkH; pkHwkdYonf igESifh qefYusifbufjzpfonfwum;[k olwkdYtm; qkd\/42;37 kAifuvnf;? uREkfyfonf A,Fmrdefukd tbxHokdY jyefraqmifcJhvQif? uREkfyfom; ESpfa,mufwkdYukdowfygavmh/ olUukd uREkfyfvuf
tyfyg/ uREkfyf wzef tbxHokdYjyef aqmifcJhygrnf[k tbtm;qkd\/42;38 tbuvnf;? oifwkdYESifhtwl ighom;roGm;&/ ol\tpfukdaoNyD/ olonf wa,mufwnf; usef&pf\/ oifwkdYoGm;&mvrf;c&D;wGif
ol ab;a&mufvQif? oifwkdYonf ighqHyifjzLukd 0rf;enf;jcif;ESifhwuG r&PmEkdifiHokdY oufa&mufapMuvdrfhrnf[k qkdav\/

tcef;BuD; ( 43 )
43;1
43;2
43;3
43;4
43;5
43;6
43;7

cgemefjynf tvGeftpmacgif;yg;onfjzpf?tJ*kwKjynfrSaqmifcJhaompyg;ukd pm;ukefNyD;rS? tbu? wzefoGm; igwkdYpm;p&mtenf;i,fukd 0,fMuygOD;[kqkd\/,k'uvnf;? xkdolonf uREkfyfwkdYukd usyfusyfNcdrf;acsmufvsuf? oifwkdYnDrygvQif ighrsufESmukd rjrif&[kajymxm;NyD/uREkfyfwkdYnDukd xnfhvQif oGm; tbpm;bkdY&m 0,fygrnf/nDukdrxnfhvQif roGm;yg/ taMumif;rlum;? xkdoluoifwkdYnDrygvQif ighrsufESmukd rjrif&[kajymxm;NyD[k tbtm; jyefqkdav\/oa&vuvnf;? oifwkdYnD&SdrSef;ukd xkdoltm; ajym tb,faMumifhighukd nOf;qJMuoenf;[kqkdaomf?olwkdYu? xkdolonf uREkfyfwkdY\taMumif;t&mtrsKd;tET,fwkdYukdusyfusyfar;vsuf? oifwkdYtbtouf&Sifao;oavm? nD&Sdao;o
avm[k ar;aomtcg? uREkfyfwkdYonf ol\pum;oabmokdYvkdufjyefajym&yg\/ oifwkdYnDukdaqmifcJhMu[k olajymrnfukd uREkfyfwkdY
onf trSefodEkdifygoavm[kqkdMu\/43;8 ,k'uvnf;? oli,fukd uREkfyfESifhtwl vTwfyg/ okdYjyKvQif tbrSp uREkfyfwkdYESifh oli,frsm;wkdYonf rao? touf&SifrnftaMumif;?
uREkfyfwkdY xoGm;Muygrnf/43;9 uREkfyfonf ol\tmrcHjzpfygrnf/ uREkfyfwGif olUukdawmif;yg/ olUukdjyef raqmif tba&SUrSm rxm;vQif? tpOfrjywf tjypfukd
cHygap/43;10 rQavmufrzifhETJvQif? tu,f 'kwd,tBudrfwGif jyefa&mufygNyD[k tb oa&vtm; qkd\/43;11 tboa&vuvnf;? okdYjzpfvQif okdYjyKMuavmh/ xkdoltm; qufp&mbkdY oifwkdYtdwf0wkdYwGif cgemefjynf\toD;rsKd; taumif;
qkH;wnf; [laom AvpHap;tenf;i,f? ysm;&nftenf;i,f? eHYomrsKd;? rk&efap;? opft,foD;? AmwHoD;wkdYukd ,lMuavmh/-

48

43;12 oifwkdYvuf aiGESpfqukdvnf;,lMuavmh/ tdwf0wGif aqmifcJhaomaiGukd wzef vufaqmifoGm;MuOD;avmh/ xkdtrIonf owd


vpfaom trIjzpf[ef&Sd\/43;13 oifwkdYnDukdvnf;,l wzef xkdolxHokdY xoGm;Muavmh/43;14 xkdolonf oifwkdYtpfukd wa,mufESifh A,Fmrdefukd vTwfvkdufrnftaMumif;? oifwkdYonf olUpdwfESifhawGU&aomtcGifhukd teE
wefckd;&Sifbk&m; ocifay;awmf rlygapaom/ okdY&mwGif igonf om;qkH;jcif;ukdcH&vQif cH&awmhrnf[k om;wkdYtm; qkdonftwkdif;?43;15 olwkdYonf xkdvufaqmifukd4if;? rdrdvuf aiGESpfqukd4if;? A,Fmrdefukd4if;? ,l xNyD;vQif? tJ*kwKjynfokdYoGm; a,moyfa&SUrSm
&yfaeMu\/
43;16 olwkdYESifhtwl A,Fmrdefygvmonfukd a,moyfjrifvQif? 0efpma&;ukdac:? olwkdYukd tdrfokdYac:oGm;avmh/ taumifrsm;ukdowfpm;
p &mukdjyifqifavmh/ olwkdYonf igESifhtwl rGef;wnfhpmukd pm;&Muvdrfhrnf[k rSmxm;onf twkdif;?43;17 0efpma&;jyK? olwkdYukd a,moyftdrfokdY ac:oGm;\/43;18 a,moyftdrfokdY ac:oGm;aomtcg? olwkdYonf igwkdYtdwf,refjyefay;aom aiGaMumifh ac:oGif;NyD/ olonf trI&Smvdrfhrnf/ igwkdYukd
tjypfjyKojzifh uRefcHap? jrnf;wkdYukd odrf;vdrfhrnf[kqkdMuNyD;vQif?43;19 a,moyf\0efpma&;teD;okdY csOf;uyf tdrfwHcg;em;rSm EIwfqufvsuf?43;20 ocif? ,refu tuREkfyfwkdYonf tpmukd0,fjcif;iSg trSefvmyg\/43;21 pm;cef;okaYd &muf tdwrf sm;ukzd iG ahf omtcg? vlwidk ;f qkid af omaiGonftvQif; ravsmhbJ tdw0f wGi&f ydS g\/ xkad iGuw
dk zefaqmifcMhJ uygNyD/43;22 ,ckvnf; tpmukd0,fjcif;iSg tjcm;aomaiGukd udk,faqmifcJhMuyg\/ xkdaiGukd tuREkfyfwkdYtdwfrsm; tb,folxm;onf
ukdrodEkdifyg[kqkd Muaomf?43;23 0efpma&;u? csrf;omygap? rpkd;&drfMuESifh/ oifwkdYbk&m;ocif? oifwkdYtb\ bk&m;ocifonf oifwkdYtdwfrsm;b@m
ukdoem;awmfrlNyD/ oif wkdYaiGukdigcH&NyD[kqkdojzifh? &Sdarmifukdxkwf tyfvkdufav\/43;24 a,moyftdrfokdY oGif;NyD;rS? 0efpma&;onfa&ukday; ajcaq;ap\/ jrnf;wkdYukdvnf; auR;av\/43;25 rGef;wnfhtcsdef a,moyfvmvdrfhrnf[kolwkdYonfajrmfvifh vufaqmifukd jyifESifhMu\/ xkdtdrf olwkdYonf tpmukdpm;&vdrfhrnf[k
olwkdY onf Mum;avownf;/
43;26 a,moyfonf tdrfokdYa&mufaomtcg? olwkdYonf ukd,fygaom vufaqmifudk tdrfxJ a,moyfxHokdYoGif; olUa&SUrSm OD;Twf
csvsuf aeMu\/43;27 a,moyfonf EIwfqufNyD;vQif? oifwkdYtbwnf;[laom oifwkdYt&ifajymaom toufBuD;olonf usef;rmyg\avm/ touf
&Sifao;\ avm[k ar;vQif?43;28 olwkdYu? ukd,fawmfuRef? uRefawmfwkdYtbonf usef;rmyg\? touf&Sifygao;\[k avQmufvsuf OD;Twfcs &Sdckd;vsuf aeMu\/43;29 xkdtcg a,moyfonf ajrmfMunfh? rdrdtrd\om;? rdrdnD&if; A,FmrdefukdjrifvQif? olum; oifwkdYt&ifajymaomoifwkdYnDjzpf
oavm[kar;vsuf? oifhukd bk&m;ocifu,f roem;awmfrlygapaomighom;[kqkdNyD;rS?43;30 nD&if;ukdjrif& Muifemaompdwf&SdaomaMumifh tvsiftjrefxoGm;av\/ ikd&mt&yfukd &Smojzifh? tdyfcef;xJokdY 0if idkav\/43;31 wzef rsufESmukdopf ajEcsKyfwnf;vsuf jyifokdYxGufNyD;vQif? pm;yGJukdjyifMu[k trdefY&Sd\/43;32 a,moyfbkdYwyGJ? tpfukdwkdYbkdYwyGJ? a,moyfESifhpm;aom tJ*kwKvlwkdYbkdYwyGJ toD;toD;wkdYukd jyifMu\/ tJ*kwKvlwkdYonf a[NAJ
vlwkdYESifhtwlrpm;&? xkdtrIukd tJ*kwKvlwkdYonf &GHwwfMu\/43;33 nDtpfukdwkdYonf tBuD;rSp ti,fwkdifatmif t&G,ftvkduf a,moyfa&SUrSm xkdifaeMu\/ olwkdYonf tcsif;csif;MunfhI thHMo
jcif;&SdMu \/43;34 a,moyfonfvnf; olwkdYpm;&eftbkdY toD;toD;wkdYukd rdrdxHrSay;vkduf\/ A,Fmrdef&aomtbkdYonf tpfukdwkdY&aomtbkdYxuf
ig;qrsm;ownf;/ olwkdYonf aomuf aysmfarGUjcif;okdY a&mufMu\/

tcef;BuD; ( 44 )
44;1 a,moyfonfvnf; 0efpma&;ukdac: xkdolwkdYtdwfrsm; &dumygEkdiforQ tjynfhxnfhavmh/ vlwkdif;qkdifaomaiGukd rdrdwkdY
tdwf0wGif4if;?44;2 pyg;tbkd;aiGESifh igaiGzvm;ukd? ti,fqkH;aomol\tdwf0wGif4if; xnfhxm;avmh[k rSmonftwkdif; 0efpma&;jyKav\/44;3 eHeufrkdCf;vif;aomtcg? xkdolwkdYukd jrnf;rsm;ESifhwuG vTwfvkdufav\/44;4 NrdKUjyifokdYa&muf ra0;ao;aomtcg? a,moyfonf 0efpma&;ukdac:? xkdolwkdYukd jrefjrefvkdufavmh/ rSDaomtcg oifwkdYonf
aus;Zl;ukd raumif;aomtrIESifh tb,faMumifh qyfMuoenf;/44;5 ighocif aomufaomzvm; r[kwfavm/ xl;qef;aomOmPfukdjzpfapwwfaom zvm;r[kwfavm/ oifwkdYjyKaomtrIonf
raumif;ygwum;[k ajymqkdavmh[k rSmonftwkdif;?44;6 0efpma&;vkduf rSDaomtcg ajymqkdav\/ olwkdYuvnf; pum;ukd ocifonf tb,faMumifhajymygoenf;/44;7 ukd,fawmfuRefwkdYESifh xkdokdYaomtrI a0;ygapownf;/44;8 ,refu tdwf0wGifawGUaomaiGukd? cgemefjynfrSukd,fawmfxHokdYwzefaqmif cJhygNyD/ okdYjzpfvQif ukd,fawmf\ociftdrf a&TaiGukd
tb,f aMumifh ckd;&ygthHenf;/49

44;9 ukd,fawmf\uRefwkdYwGifrnfolawGUvQif? xkdolukdaoap/ uRefawmfwkdYonf vnf; ocif\uRef cHMuygrnf[k qkdMu\/44;10 0efpma&;uvnf;? oifwkdYpum;twkdif;jzpfap/ okdYaomfvnf; rnfolawGUvQif? xkdolonf ighuRefjzpfap/ oifwkdYrlum;? tjypfvGwf
Muap[k qkdaomf?44;11 xkdoltaygif;wkdYonf toD;toD; rdrdwkdYtdwfrsm;ukd ajrcszGifhMu\/44;12 0efpma&;onfvnf;? tBuD;rSp ti,fwkdifatmif &Smojzifh A,Fmrdeftdwf zvm;ukdawGU\/44;13 xkdtcg olonf rdrdwkdYt0wfukdqkwf vlwkdif; rdrdjrnf;ay:rSm 0efukdwifjyefojzifh NrdKUokdYjyefoGm;Mu\/
44;14 ,k'ESifhnDtpfukdwkdYonf a,moyftdrfokdY a&muf? olonf tdrf&Sdao;ojzifh? olUa&SUrSm jyyf0yfvsufaeMu\/44;15 a,moyfuvnf;? oifwkdYonftb,fokdYjyKNyD;oenf;/iguJhokdYaoma,mufsm;onf xl;qef;aom OmPf&SdaMumif;ukd oifwkdYrod
Muoavm [kqkd\/44;16 ,k'uvnf;? uRefawmfwkdYonf ociftm; tb,fpum;jzifh avQmuf&ygthHenf;/ tb,fokdY ajym&ygthHenf;/ trIESifh tb,fokdY
vGwf EkdifygthHenf;/ ukd,fawmfuRefwkdY\tjypfukd bk&m;ocifppfawGUawmfrlNyD/ tMuifol zvm;awmfukdawGU\? xkdolrSp
uRefawmfwkdY&SdorQonf ocif\uRefjzpfMuyg\[k avQmufavaomf?44;17 a,moyfu xkdokdY igrjyK&/ tMuifol\vuf ighzvm;ukdawGU\? xkdolonf igYuRefjzpfap/ oifwkdYrlum; tbxHokdY Nidrf0yfpGm
oGm;Muavmh[k pD&ifav\/
44;18 xkdtcg ,k'onf csOf;uyfvsuf? ocifbk&m;? ukd,fawmfuRefonf pum;wcGef;jzifh em;awmfavQmuf&aomtcGifhukd ay;awmfrlyg/
ukd,fawmfuRef trsufxGufawmf rrlygESifh/ ukd,fawmfonf zga&mbk&ifuJhokdY jzpfawmfrl\/44;19 ocifu? oifwkdYonf tb&Sdoavm/ nD&Sdoavm[k uRefawmfwkdYtm; ar;awmfrlvQif?44;20 uRefawmfwkdYu? uRefawmfwkdYtb toufBuD;aomol&Sdyg\/ tbtoufBuD;pOftcg&aom om;i,fwa,muf&Sdyg\/ ol\
tpfukdaoygNyD/ olUtrd bGm;aomom;wkdYwGif olwa,mufwnf; usef&pfyg\/ xkdaMumifh ol\tbonf olUukdcspfyg\[k ociftm;
jyefavQmufavaomf?44;21 ukd,fawmfu? xkdolukd igMunfhI&atmif ighxHokdY ac:cJhMu[k ukd,fawmfuRefwkdYtm; rdefYawmfrl\/44;22 uRefawmfwkdYu? xkdoli,fukd tbESifh rcGgEkdifyg/ tbESifhcGgvQif tbaoygvdrfhrnf[k ociftm; avQmufaomfvnf;?44;23 ukd,fawmfu? oifwkdYnDrygvQif oifwkdYonf ighrsufESmukd aemufwzef rjrif&[k ukd,fawmfuRefwkdYtm; rdefYawmfrl\/44;24 xkdaemuf uRefawmfwkdYonf ukd,fawmfuRefwnf;[laom uRefawmfwkdYtbxHokdYjyef a&mufaomtcg? ocifpum;awmfukd tb
tm; jyefMum;yg\/44;25 uRefawmfwkdYtbuvnf;? wzefoGm; igwkdYpm;p&mtenf;i,fukd 0,fMuyg[kqkdaomtcg?44;26 uRefawmfwkdYu? tuREkfyfwkdYonf roGm;Ekdifyg/ nDygvQif oGm;Ekdifyg\/ nDrygvQif xkdol\rsufESmukd rjrif&yg[k jyefajymyg\/44;27 ukd,fawmfuRef? uRefawmftbuvnf;? oifwkdYodonftwkdif; ighr,m;onf ightm; om;ESpfa,mufukdbGm;\/44;28 wa,mufum; ighxHrSxGufoGm;\/ tu,fpifppf olonf tykdif;ykdif;ukdufjzwfjcif;ukd cH&ygNyDwum;[k igqkd&\/ xkdumvrSp
olUukdigrjrif&/44;29 olukdvnf; ighxHrS ,loGm; olab;a&mufvQif? oifwkdYonf ighqHyifjzLukd 0rf;enf;jcif;ESifhwuG r&PmEkdifiHokdYoufa&mufap
Muvdrfhrnf [k uRefawmfwkdYtm; qkdyg\/44;30 okdYjzpf uRefawmfonf ukd,fawmfuRef?uRefawmftbxHokdYa&mufaomtcg? oli,frygvQif tb\toufonf oli,f\
toufrSDvsuf&Sd aomaMumifh?44;31 oli,fr&Sdonfukdjrifaomtcg tbaoygvdrfhrnf/ ukd,fawmfuRefwkdYonf? ukd,fawmfuRefwnf;[laom uRefawmfwkdYtb
qHyifjzLukd 0rf;enf;jcif;ESifhwuG r&PmEkdifiHokdY oufa&mufapMuygvdrfhrnf/44;32 ukd,fawmfuRefu? tuREkfyfonf wzef oli,fukdtbxHokdYjyef raqmifcJh vQif? tpOfrjywftba&SUrSm tjypfukdcHygap[kqkdojzifh?
tbxH rSm oli,f\tmrcHjzpfyg\/44;33 okdYjzpf ukd,fawmfuRefonf oli,ftwGuf ae&pf ocifxH uRefcH&aomtcGifh? oli,fukdum; tpfukdwkdYESifhtwl oGm;&aomtcGifhukd
ay;awmfrlyg/44;34 oli,fonf uRefawmfrygvQif? uRefawmftbxHokdY tb,fokdY uRefawmfoGm;Ekdifygrnfenf;/ okdYjyKvQif uRefawmftb
a&mufvwhHaomab;Oy'fukd uRefawmfjrif&ygvdrhfrnfwum;[k avQmufav\/

tcef;BuD; ( 45 )
45;1

xkdtcg a,moyfonf rdrdxH&Sdaomoltaygif;wkdYa&SUwGif? ajEukdrcsKyfwnf;Ekdifaom aMumifh? vltaygif;wkdY ighxHrSxGufoGm;Mu[k


[pf rdrdZmwdtjzpfukd tpfukdwkdYtm; jyaomtcg? tjcm;aomolwa,mufrQr&Sd&/45;2 olonfvnf; us,faomtoHESifhikda<u;\/ tJ*kwKvlwkdYonf eef;awmfwkdifatmif Mum;Mu\/45;3 tpfukdwkdYtm;vnf;? uREkfyfonf a,moyfjzpf\/ uREkfyftbonf touf&Sifao;oavm[k qkd\/ tpfukdwkdYonf pum;wkHYjyef
rajymEkdifatmif olUa&SUrSm rdef;armawGa0vsufaeMu\/45;4 a,moyfuvnf;? uREkfyfteD;tyg;okdY vmMuygavmh[k tpfukdwkdYtm;qkdvQif? olwkdYonf teD;tyg;okdY csOf;vmMu\/ oluvnf;
uREkfyfonf tJ*kwKjynfokdY a&mif;vkdufaom oifwkdYnDjzpfyg\/50

45;5

okdY&mwGif oifwkdYonf uREkfyfukd t&yfokdY a&mif;vkdufrdaomaMumifh pdwfrndK;i,fMuESifh/ ukd,fukdtrsufrxGufMuESifh/ taMumif;


rlum;? bk&m;ocifonf vlwkdYtoufukdapmifhrapjcif;iSg oifwkdYa&SUrSm uREkfyfukdapvTwfawmfrlNyD/45;6 ajray:rSmESpfESpftpmacgif;yg;cJhNyD/ v,fvkyfjcif;? pyg;&dwfjcif;ukd rjyK&aomESpf ig;ESpf&Sdao;\/45;7 bk&m;ocifonf oifwkdYukd ajrBuD;ay:rSmusef<uif;apjcif;iSg4if;? BuD;pGmaom u,fwifjcif;tm;jzifh oifwkdYtoufukd csrf;om
apjcif;iSg4if;? oifwkdYa&SUrSm uREkfyfukd apvTwfawmfrlNyD/45;8 okdYjzpf oifwkdYonf uREkfyfukd t&yfokdY apvTwfonfr[kwf? bk&m;ocifapvTwfawmfrlownf;/ uREkfyfukdzga&mbk&if\
tbt&m4if;? eef;awmftkyft&m4if;? tJ*kwKjynfvkH;ukd tkyfpkd;aomocift&m4if; cefYxm;awmfrlNyD/45;9 tvsiftjrefx tbxHokdY oGm;Muavmh/ tbtm;vnf;? om;a,moyfu? bk&m;ocifonf uREkfyfukd tJ*kwKjynfvkH;
ocifjzpfapawmfrlNyD/ uREkfyfxHokdY vmyg? rqkdif;ygESifh/45;10 tbonf a*g&Sift&yfae&rnf/ uREkfyftem;rSm&Sd&rnf/ tbrSpom;ajr;? okd;? EGm;ESifhwuG &SdorQyg&rnf/45;11 xkdt&yf uREkfyfauR;arG;ygrnf/ okdYr[kwf tbrSp tdrfoltdrfom;ESifhwuG &SdorQwkdYonf qif;&Jjcif;okdY a&mufMuvdrfhrnf/
tpmacgif;yg;aomESpf ig;ESpf &Sdao;onf[kajymMuavmh/45;12 uREkfyfonf ukd,fwkdifoifwkdYESifhEIwfqufonfukd? oifwkdYrsufpd? uREkfyfnDA,Fmrdefrsufpdtjrifom;jzpf\/45;13 tJ*kwKjynf uREkfyf&aom bkef;pnf;pdrfrSp oifwkdYjriforQwkdYukd tbtm; ajym&rnf/ tvsiftjrefjyK tbukdjynfokdYaqmifcJh&rnf
[kqkdNyD;vQif?45;14 nDA,Fmrdefvnfyif;udkbuf idkdav\/ A,Fmrdefonfvnf; ol\vnfyif; ikdav\/45;15 wzeftpfukd&SdorQwkdYukderf; olwkdYESifhikdaomaemuftcsif;csif;EIwfqufMu\/
45;16 a,moyftpfukdwkdYonf a&mufvmMuNyD[k eef;awmf odwif;Mum;? zga&mbk&iftp&SdaomuRefawmfrsKd;wkdYonf ESpfoufMu\/45;17 zga&mbk&ifonfvnf; a,moyfukdac:? oif\tpfukdwkdYtm; tb,fokdYajym&rnfenf; [lrlum;? oifwkdYonf okdYjyKMuavmh/
jrnf;wkdYukd0ef wif cgemefjynfokdY jyefoGm;ojzifh?45;18 oifwkdYtbESifh tdrfoltdrfom;wkdYukd,l uREkfyfxHokdYvmMuavmh/ tJ*kwKjynf\pnf;pdrfukd igay;? oifwkdYonf ajrMoZmukd
pm;&Muvdrfhrnf/45;19 trdefYawmf&Sdonfjzpf okdYjyKMuavmh/ oifwkdYrdef;rrsm;? oli,frsm;bkdY? tJ*kwKjynfxJu vSnf;wkdYukd,lNyD;vQif tbukd aqmif
vmcJhMuavmh/45;20 oifwkdYOpmrsm;ukdrESajrmMuESifh/ tJ*kwKjynf\pnf;pdrf&SdorQonf oifwkdYOpmjzpf\ [ktrdefYawmf&Sdonftwkdif;?45;21 oa&v\om;wkdYonfjyK? a,moyfonf vSnf;wkdYukd4if;? vrf;c&D; pm; p&dwfrsm;ukd4if; ay;\/45;22 tpfukd&SdorQwkdYtm;vnf; t0wfvJp&mbkdYay;\/ A,Fmrdeftm;vnf;? aiG tusyfokH;&mESifht0wfvJp&mbkdY t0wfig;pkHukd xyfay;\/45;23 tbtm;vnf; tJ*kwKjynf\aumif;aomt&mwkdYukdaqmifaomjrnf;wq,f? vrf;c&D; tbpm;p&mbkdY pyg;? rkefY? cJbG,fpm;bG,f
rsm;ukd aqmifaom jrnf; wq,fukd ay;vkduf\/45;24 oifwkdYonf vrf; &efrawGUMuESifh[k rSmxm;vsuf tpfukdwkdYukdvTwfvkduf olwkdYonf oGm;Mu\/
45;25 xkdokdY tJ*kwKjynfrS xGufoGm;? cgemefjynf tb,mukyfxHokdY a&mufMuvQif?45;26 a,moyfonf touf&Sifao;\/ tJ*kwKjynfvkH;ukdtkyfpkd;&\[kMum;ajymMuonf&Sdaomf? ,mukyfonf pdwfESvkH;avsmh\/ olwkdYpum;
ukdr,kHEkdif/45;27 olwkdYonfvnf; a,moyfajymorQaompum;wkdYukd jyefajymMu\/ tb,mukyfonf rdrdpD;p&mbkdY a,moyfay;vkdufaomvSnf;wkdYukd
jrifaomtcg pdwf ESvkH;tm;jznfhjyef\/45;28 oa&vuvnf;? wefawmh/ ihgom;a,moyftouf&Sifao;\/ igraorSD olUukd oGm;Munfhrnf[kqkd\/

tcef;BuD; ( 46 )
46;1

xkdtcg oa&vonf rdrdOpm&SdorQESifhwuGc&D;oGm; aA&a&Sbt&yf okdYa&mufvQif?rdrdtbZmuf\bk&m;ociftm; ,ZfylaZmf


jcif; ukdjyKav\/46;2 nOfhtcg Asm'dwfawmftm;jzifh bk&m;ocifu? ,mukyf? ,mukyf[kac:awmfrlvQif? ,mukyfu tuREkfyf&Sdygonf[kavQmufav\/46;3 xm0&bk&m;uvnf;? igonfbk&m;ocifjzpf\/ oifhtb\bk&m;ocifjzpf\/ tJ*kwKjynfokdYoGm;&rnftcGifhukd rpkd;&drfESifh/ igonf
xkdjynf oifhukdvlrsKd;BuD; jzpfaprnf/46;4 tJ*kwKjynfokdY oifESifhtwl igoGm;rnf/ wzef igaqmifcJhOD;rnf/ a,moyfonf rdrdvufukd oif\rsufpday:rSm wif&vdrfhrnf[k
rdefYawmfrl\/
46;5 wzef ,mukyfonf aA&a&Sbt&yfrSxGuf olpD;p&mbkdY zga&mrif;ay;vkdufaom vSnf;wkdYjzifh oa&v\om;wkdYonf tbrSp
rdef;rrsm;ESifh oli,frsm;wkdYukd aqmifvsuf?46;6 cgemefjynf&aomwd&pmefrsm;ESifhOpmrsm;udkvnf;,l tJ*kwKjynfokdYoGm;Mu\/46;7 ,mukyfonf ukd,fwkdifrSp om;orD;ajr;wnf;[laom trsKd;tET,ftaygif;wkdYukd tJ*kwKjynfokdY aqmifoGm;av\/
46;8 tJ*kwKjynfokdYa&mufaom oa&vom;wkdY\trnfum;? ,mukyfESifh ol\om;rsm;/ om;OD;kAif/46;9 kAifom;/ [mEkwf? zgvk? a[ZkH? umrd/51

46;10 &Sdarmifom;/ a,arGv? ,mrdef? Mo['f? ,mcdef? aZm[m? cgemeftrsKd;rdef;r\ om;a&Smv/46;11 av0dom;/ a*&IH? aum[wf? ar&m&d/46;12 ,k'om;/ {&? Moeef? a&Sv? zg&uf? Zm&/ xkdolwkdYwGif {&ESifh Moeefonfcg emefjynfaoownf;/ zg&ufom;? a[ZkHESifh[mrkv/46;13 ocgom;/ awmv? zk0g? a,mb? &Sdrkef/46;14 ZmAkvkefom;/ o&uf? {vkef? ,mavv/46;15 olwkdYum;? ,mukyfr,m;avtmonf yg'em&Ht&yfbGm;aomom;wnf;/ orD;'deESifhwuG? om;orD;aygif;okH;q,fokH;/
46;16 *'fom;/ ZdzsKef? [*d? I&d? {ZAkef? {&d? ta&m'd? ta&vd/46;17 tm&Smom;/ ,dre? &Gm? &Td? aA&d,? ESrap&wnf;/ aA&d,om;? a[AmESifh rmvacsv/46;18 olwkdYum;? vmAefonf orD;avtmtm;? vufzGJUaom ,mukyfr,m;ZdvybGm;aomom;wnf;/ aygif;wq,fajcmuf/
46;19 ,mukyfr,m;&macvom;/ a,moyfESifh A,Fmrdef/46;20 tJ*kwKjynf MoeNrdKU\,Zfyka&m[dwf aygwdaz&orD; tmoewfwGif a,moyf&ESifhaomom;? rema&SESifh {z&drf/46;21 A,Fmrdefom;/ aAv? aAcg? tm&SaAv? a*&? aeref? {[d? a&m&S? rkydrf? [kydrf? tm&'/46;22 olwkdYum;? ,mukyfr,m; &macvbGm;aomom;wnf;/ aygif;wq,fav;/
46;23?24'efom;/ [k&Sdrf/-evdom;/ ,maZv? *ked? a,Zm? &Sdvif/46;25 olwkdYum;? vmAefonf orD;&macvtm; vufzGJUaom ,mukyfr,m; Adv[mbGm;aomom;wnf;/ aygif; ckepf/46;26 ,mukyfacR;rrsm;ukdrqkdbJ? ,mukyfrSqif;ouf? olESifhtwl tJ*kwKjynfokdYoGm;aomvlaygif;um;? ajcmufq,fajcmufa,mufwnf;/46;27 tJ*kwKjynfa,moyf&ESifhaomom;ESpfa,muf&Sd\/ okdYjzpf tJ*kwKjynfokdY a&mufaom,mukyf\trsKd;om;aygif;um; ckepfq,f
wnf;/
46;28 a,moyfxHokdY a*g&Sifjynfukd oGm;apjcif;iSg ,k'ukd t&ifapvTwfNyD;rS a*g&SifjynfokdY a&mufMu\/46;29 a,moyfonf &xm;ukdjyif tboa&vukd c&D;OD;BuKdjyKjcif;iSg a*g&SifjynfokdYoGm; tba&SUokdYa&mufaomf? tb\vnfyif;ukd
bufvsuf MumMum ikdav\/46;30 oa&vuvnf;?,ckigaoygapaom/ oif\rsufESmukdigjrif&NyD/oifonf touf&Sifao;\[k a,moyftm; qkdav\/46;31 a,moyfuvnf;? zga&mrif;xHodkY uREkfyfoGm;OD;rnf/ cgemefjynfaeaom uRefawmftpfukdrsm;? uRefawmftb\tdrfom;rsm;wkdYonf
uRefawmfxHokdYa&mufMuygNyD/46;32 xkdolwkdYonf okd;xdef;jzpfyg\/ okd;EGm;wkdYukdarG;aomoljzpfyg\/ olwkdYokd;EGm;rSp &SdorQwkdYukd aqmifcJhMuygNyD[kavQmufrnf/46;33 aemufwcg oifwkdYukd zga&mrif;ac: oifwkdYonf tb,fokdYvkyfaqmifwwfoenf;[k ar;awmfrlvQif?46;34 ukd,fawmfuRefwkdYonf bkd;ab;ESifhwuG? i,faomt&G,frSp ,ckwkdifatmif okd;EGm;wkdYukdarG;aomoljzpfMuyg\[kavQmuf&rnf/
okdYjzpf a*g&SifjynfrSmaeaomtcGifhukd &Muvdrfhrnf/ okd;xdef;jzpfaomolukd tJ*kwKvlwkdYonf &GH&SmwwfMu\[k tpfukdrsm;? tb\
tdrfom;rsm;wkdYukd ajymqkd\/

tcef;BuD; ( 47 )
47;1 xkdpum;twkdif; a,moyfonf zga&mrif;xHokdYoGm;? uRefawmftbESifh tpfukdwkdYonf okd;EGm;? Opm&SdorQukdaqmifvsuf
cgemefjynfu a&mufvm? a*g&Sifjynf&SdMuygonf[k avQmufojzifh?47;2 tpfukdpkxJu a&G; ig;a,mufwkdYukd txHawmfokdYoGif;av\/47;3 zga&mrif;uvnf;? oifwkdYonf tb,fokdYvkyfaqmifavh&SdMuoenf;[kar;vQif? olwkdYu? ukd,fawmfuRefwkdYonf bkd;ab;ESifhwuG
okd;xdef; jzpfMuyg\ [l4if;/47;4 cgemefjynf tvGeftpmacgif;yg; okd;EGm;usufpm;&mr&SdaomaMumifh? ukd,fawmfuRefwkdYonf jynfawmfwnf;ckdjcif;iSg vmMuyg\/
okdYjzpf ukd,fawmf uRefwkdYonf a*g&Sifjynfae&rnfhtaMumif; tcGifhay;awmfrlyg[l4if; avQmufMu\/47;5 zga&mrif;uvnf;? oif\tbESifhtpfukdwkdYonf oifhxHokdY a&mufvmMuonfjzpf?47;6 tJ*kwKjynfonf oifha&SUrSm&Sd\/ oif\tbESifhoif\tpfukdwkdYukd taumif;qkH;aomt&yf a*g&Sifjynf ae&mcsavmh/ olwkdYwGif
tpGrf; owd&Sdaomol tcsKdUwkdYukdawGUvQif ig\okd;EGm;tkyft&m cefYxm;avmh[k a,moyftm; rdefYawmfrl\/
47;7 a,moyfonf tb,mukyfukdoGif; zga&mrif;a&SUrSm xm;ojzifh? ,mukyfonf zga&mrif;ukd aumif;BuD;ay;\/47;8 zga&mrif;u? oifonf touftb,frQavmuf&SdNyDenf;[k ,mukyftm; ar;vQif?47;9 uRefawmfonf{nfhonftm*EKjzpf vGefaomtoufonftESpfw&mokH;q,f &SdygNyD/ uRefawmftouf&SifaomESpfaygif;enf;
qkd;yg\/ {nfhonftm*EK jzpfaombkd;ab;wkdY\toufwef;ukdrrSDyg[kavQmufqkdNyD;vQif?47;10 zga&mrif;ukd aumif;BuD;ay; txHawmfu xGufoGm;av\/
47;11 zga&mrif;trdefYawmf&Sdonftwkdif;? a,moyfonf tbESifhtpfukdwkdYukd ae&mcs tJ*kwKjynftaumif;qkH;aomt&yf &mrouf
ajrukdtykdifay;\/47;12 tbESifhtpfukdrsm;? tb\tdrfom;&SdorQwkdYukd tenf;trsm;tvkdufauR;arG;\/
47;13 tvGeftpmacgif;yg; wjynfvkH;pm;p&mr&SdaomaMumifh? tJ*kwKjynfESifh cgemefjynfonf tm;avsmhav\/47;14 jynfom;0,faompyg;tbkd;? tJ*kwKjynf? cgemefjynfawGUorQaomaiGukd a,moyfpkodrf; eef;awmfokdYoGif;xm;av\/52

47;15 tJ*kwKjynf? cgemefjynf aiGukefaomtcg? tJ*kwKvltaygif;wkdYonf a,moyfxHokdYvm pm;p&mukday;oem;awmfrlyg/ uRefawmf


wkdYonf aiGukefaomfvnf; a&SUawmftb,faMumifh ao&ygthHenf;[kavQmufMuaomf?47;16 a,moyfu? aiGukefvQif wd&pmefrsm;ukday;Mu/ wd&pmeftwGuf pyg;ukday; rnf[kqkdonftwkdif;?47;17 olwkdYonf wd&pmefwkdYukd,lcJh? a,moyfonf jrif;? okd;?EGm;?jrnf;wkdYtwGuf pyg;ukd ay;ojzifh xkdESpfwGif wd&pmef&SdorQwkdYtwGuf
jynfom; rsm;ukdauR;arG;\/47;18 xkdESpfukefNyD;rS 'kwd,ESpfwGif vmMuvQif? uRefawmfwkdY aiGukefaMumif;ukd ocifa&SUrSm rxdrf0Sufyg/ uRefawmfwkdY wd&pmefrsm;udkvnf;
ocif& ygNyD/ ocifa&SUrSm uRefawmfwkdY ukd,fESifhajrrSwyg; tb,ft&mrQ rusefyg/47;19 a&SUawmf tb,faMumifh ao jynfawmfysuf&ygthHenf;/ tpmukday; uRefawmfwkdYESifh uRefawmfwkdYajrukd 0,fyg/ uRefawmfwkdYonf
ajrESifh wuG zga&mbk&if\uRefcHygrnf/ uRefawmfwkdYonf rao? touf&Sifapjcif;iSg4if;? jynfawmfonf vlrqdwfnHapjcif;iSg4if;?
rsKd;aphukday;yg[k avQmufMuaomf?47;20 a,moyfonf tJ*kwKajr&SdorQukd zga&mrif;bkdY0,fav\/ tpmacgif;yg; tJ*kwKvlwkdYonfrwwfEkdifaomaMumifh? toD;
toD;ykdifaomajrtuGufwkdYukd a&mif;Muojzifh ajronf b@mawmfjzpfav\/47;21 vlwkdYukdum;? tJ*kwKjynfwpGef;rSonf wpGef;wkdifatmif NrdKUwkdYokdYajymif;ap\/47;22 ,Zfyka&m[dwfwkdYykdifaom ajrukdum; r0,f/ olwkdYonf zga&mrif;auR;arG; onftwkdif; auR;arG;aomtpmukdpm;&Mu\/ xkdaMumifh
rdrdwkdY ajrukdra&mif; &Mu/47;23 a,moyfuvnf;? oifwkdYESifh oifwkdYajrukd zga&mrif;bkdY ,aeYig0,fNyD/ rsKd;aphudk,l v,fvkyfMuavmh/47;24 toD;tESHukd&aomtcg? ig;bkdYwGif wbkdYukd zga&mrif;tm; quf&Murnf/ av;bkdYukdum; oifwkdY,l aemufwzef rsKd;aphudkBuJMuavmh/
oifwkdY pm; tdrfom;rsm;? oli,frsm;wkdYukd auR;Muavmh[k jynfom;wkdYtm;qkd\/47;25 olwkdYuvnf;? ukd,fawmfonf uRefawmfwkdYtoufukdu,fygNyD/ oem;aom pdwfESifhMunfhIawmfrlyg/ uRefawmfwkdYonf zga&mbk&if\
uRef cH&ygrnf[k avQmufMu\/47;26 xkdaMumifh zga&mrif;rykdifaom,Zfyka&m[dwfwkdYajrukdxm;? zga&mrif;onf ig;bkdYwGif wbkdYudk ykdifawmfrlap[k ,aeYwkdifatmif
tJ*kwKjynf wnfaom "rowfukd a,moyfpD&if xm;ownf;/
47;27 oa&vom;wkdYonf? tJ*kwKjynfa*g&Sift&yfaeojzihf? Opm&wwf wkd;yGg;rsm;jym;Mu\/47;28 ,mukyfonf tJ*kwKjynf q,fckepfESpftouf&Sif toufESpfaygif; w&mav;q,fckepfESpf &Sdownf;/47;29 oa&vonf ao&aomtcsdefeD;aomf? om;a,moyfukdac:?ighukdoem;vQif oif\vufukd ighaygifatmufxm;ygavmh/
ukPmopmESifh tnD igjyKyg/ tJ*kwKjynf ighukd roN*K[fygESifh/47;30 igonf bkd;ab;ESifhtwl tdyfcsifyg\/ tJ*kwKjynfrSighukdaqmifoGm; olwkdY ocsKdif; oN*K[f&rnf[kqkd\/ a,moyfuvnf;?
tbqkdonft wkdif; tuREkfyfjyKygrnf[k 0efcHav\/47;31 ightm; usdefqkdjcif;ukdjyKyg[kqkdjyefvQif? usdefqkdjcif;udkjyK\/ oa&vonfvnf; ckwifacgif;&if;ay:rSm ukd;uG,fav\/

tcef;BuD; ( 48 )
48;1
48;2
48;3
48;4

aemufwzef a,moyfonftbemaMumif;ukdMum;ojzifh? om;ESpfa,muf rema&SESifh{z&drfukd,loGm;\/om;a,moyfvmaMumif;ukd ,mukyfonfMum;vQif? tm;xkwf ckwifay:rSmxkdif\/xkdtcg ,mukyfu? teEwefckd;&Sifbk&m;ocifonf? cgemefjynf vkZNrdKU ightm; xif&Sm;aumif;BuD;ay;awmfrlvsuf?igonf oifhukdwkd;yGg;rsm;jym;aprnf/ oifhukdrsm;pGmaomvljzpfaprnf/ oif\ trsKd;tET,fonf oifhaemufrS jynfukdtpOftNrJ
ykdifapjcif;iSg igay;rnf[k rdefYawmfrl\/48;5 oifaeaomtJ*kwKjynfokdY igra&mufrDS? tJ*kwKjynf oif&ESifhaom om;ESpfa,muf? {z&drfESifhrema&SwkdYonf ighom;jzpf&rnf/
kAifESifh &Sdarmif uJhokdY ighom; jzpf&rnf/48;6 aemufrS oif&aomom;wkdYonf oif\om;jzpf rdrdtarGcH&mwGif rdrdtpfukdwkdYtrnfjzifh orkwf&Murnf/48;7 igonf yg'em&Ht&yfrSvmonfumv? cgemefjynfc&D;oGm;? {z&wfNrdKUESifh eD;aomtcg? oifhtrd&macvonf ightem;rSmao&Sm\/
aoaom t&yf Aufviftrnf&Sdaom{z&wfNrdKUokdYoGm;aomvrf; oN*K[favonf[k a,moyftm;qkd\/
48;8 wzef oa&vonf a,moyf\om;wkdYukd MunfhI? olwkdYum; tb,folenf; ar;vQif?48;9 a,moyfu? jynftuREkfyftm; bk&m;ocifay;oem;awmfrlaomtuREkfyf\ om;jzpfygonf[k tbtm;qkdaomf? tbu?
ighxHokdY vmygap avmh/ olwkdYukd igaumif;BuD;ay;rnf[kqkd\/48;10 oa&vonf toufBuD; rsufpdrIefojzifh? rjrifEkdifaomaMumifh? om;wkdYukd teD;okdY csOf;uyfap ykdufbuf erf;Iyfav\/48;11 oa&vuvnf;? igonf oif\rsufESmukd jrif&rnf[k igrxif/ ,ckwGif oif\om;wkdYukdyif bk&m;ocifjyawmfrlNyD[k
a,moyftm; qkd\/48;12 a,moyfonfvnf;? om;wkdYukd tb\'l;Mum;rSxkwf tba&SU OD;Twfcsap\/48;13 wzef a,moyfonf om;wkdYukd,l {z&drfukdvufsmvufESifhukdifvsuf? oa&vvuf0JvufokdY4if;? rema&Sukdvuf0JvufESifhudkif
vsuf?o a&vvufsmvufokdY4if; csOf;uyfap\/-

53

48;14 rema&Sonf om;OD;jzpfaomfvnf;? oa&vonf rdrdvufwkdYukdqefY vdrmpGmyJhjyifvsuf? toufi,faomol{z&drf\acgif;ay:rSm


vufsm vufukd wifNyD;vQif? vuf0Jvufukd rema&S\ acgif;ay:rSmwif\/48;15 a,moyfukdaumif;BuD;ay;vsuf? ightbtmjA[HESifh Zmufukd;uG,faom bk&m;ocif? ighukdwoufvkH;,aeYwkdifatmif auR;arG;
awmfrlaom bk&m;ocifwnf;[laom?48;16 ighukdcyfodrf;aom ab;'PftxJu u,fEIwfawmfrlaom aumif;uifwrefonf? oli,fwkdYukd aumif;BuD;ay;awmfrlygapaom/
olwkdYukd ightrnfjzifh4if;? ightb tmjA[HESifhZmuf\ trnf jzifh4if;? xyfrSnfhygapaom/ olwkdYonf ajrBuD;ay:rSm tvGefwkd;yGg;
rsm;jym;ygapaom[k >rufqkd\/48;17 tbonf vufsmvufukd {z&drf\acgif;ay:rSmwifonfukd a,moyfjrifvQif? tm;r&onfjzpf?48;18 r[kwfygtb/ olonf om;OD;jzpfyg\/ ol\acgif;ay:rSm vufsmvufukd wifyg[kqkdvsuf tb\vufukd {z&drfacgif;ay:u
rema&Sacgif; ay:okdY ajymif;jcif;iSg csDav\/48;19 tbonf jiif;? igod\ighom;? igod\/ olonf BuD;pGmaomvlpk jzpfvdrfhrnf/ okdYaomfvnf;? olUnDonf olUxufom BuD;ojzifh?
ol\trsKd; tET,fonf rsm;pGmaom vltpkpkjzpfvdrfhrnf[kqkd\/48;20 wzef bk&m;ocifonf oifhukd {z&drfuJhokdY4if;? rema&SuJhokdY4if; jzpfapawmfrlygapaom[l oa&vtrsKd;om;wkdYonf
oifhtm;jzifh aumif;BuD;ay;Muvdrfhrnf[k xkdaeY olwkdYukd aumif;BuD;ay;av\/ xkdokdY rema&Sa&SUrSm {z&drfukd ae&mcsownf;/48;21 oa&v uvnf;? igaoawmhrnf/ okdYaomfvnf; bk&m;ocifonf oifwkdYbuf&Sd? oifwkdYukd bkd;ab;ae&m jynfokdY wzef
aqmifawmfrl vdrfhrnf/48;22 xkdrSwyg; oif\tpfukdwkdYtm; ay;onfxuf oifhtm;omay;aomt&m[l rlum;? ighxm;? ighav;jzifh tmarm&dtrsKd;om;vuf
rSEIwf,laomt&mukd oifhtm;igay;onf[k a,moyfukd ajymqkd\/

tcef;BuD; ( 49 )
49;1

xkda&mtcg? ,mukyfonf rdrdom;wkdYukdac:? oifwkdYonf pnf;a0;Muavmh/ aemifumvtcg? oifwkdY jzpfvwhHaom trIt&mrsm;ukd


iga[majymrnf/49;2 ,mukyf\om;wkdY? pnf;a0;Mum;Muavmh/ tboa&v\pum;ukd em;axmifMuavmh/
49;3 tkd kAif? oifonf ighom;OD;? ightpGrf;owd? ighcGeftm; tptOD;? bkef;txG#f? wefckd;txG#f jzpf\/49;4 okdYaomfvnf; a&uJhokdY yGufxaomoabm&Sdonfjzpf? xl;jrwfjcif;okdY ra&muf&/ taMumif;rlum;? oifonf tb\tdyf&mudkwuf
npfnL;ap\/ igckwifxufokdY wufavNyDwum;/
49;5 &SdarmifESifh av0donf nDtpfukdjzpf\/ t"rtrIukd BuHonftwkdif;NyD;pD;MuNyD/49;6 igh0dnmOfonf olwkdYvQKdU0Sufjcif;trIxJodkYr0if&/ ighbkef;onf olwkdYpnf;a0;&mESifhtoif;rzGJU&/ olwkdYonf trsufxGuf vltouf
ukdowfMuNyD/ ukd,ftvkdokdYvkduf NrdKUukdNzdKzsufMuNyD/49;7 olwkdYjyif;pGmxGufaomtrsuf? Murf;wrf;pGmaoma'goonf usdefjcif;ukdcHygapaom/ ,mukyftrsKd;? oa&vtET,fom;wkdYwGif
olwdkYukd iguGJjym;jyefYvGifhaprnf/
49;8 tkd,k'? oifonf nDtpfukdwkdY csD;rGrf;&aomoljzpf\/ oif\vufonf oif\&efolvnfyif;ay:rSm &Sdvdrfhrnf/ tb\om;wkdYonf
oifha&SU rSmOD;TwfcsMuvdrfhrnf/49;9 ,k'onfjcaoFhysKdjzpf\/ ighom;? oifonfbrf;,lukdufpm;&mrS wufvmwwf\/ 0yfvsufae\/ jcaoFhuJhokdY4if;? jcaoFhruJhokdY4if;
0yfwGm;wwf\/ tb,fol EdI;aqmf0hHrnfenf;/49;10 &Sdavm ra&mufrSDwkdifatmif? &mZvSHwHonf ,k'xHrS4if;? rif;tmPmonf ol\trsKd;tET,fxHrS4if; ra&GU&/ &SdavmvlrsKd;wkdYonf
qnf;uyfMuvdrfhrnf/49;11 rdrdjrnf;ukdpyspfEG,fyif4if;? jrnf;uav;ukd tjrwfqkH;aompyspfEG,fyif4if; csnfaESmif? rdrdt0wfykqkd;rsm;udk pyspfoD;
taoG;wnf;[laom pyspf&nfjzifh avQmfvdrhfrnf/49;12 ol\rsufpdonf pyspf&nfESifheDvdrfhrnf/ oGm;onfvnf; EkdYESifhjzLvdrfhrnf/
49;13 ZmAkvkefonfyifv,furf;em;rSmae? oabFmqdyfjzpfvdrfhrnf/ ol\e,fonf Zd'kefNrdKUwkdifatmif us,f0ef;vdrfhrnf/
49;14 ocgonf awmifMum;rSm0yfvsuf tm;BuD;aomjrnf;jzpf\/49;15 Nidrf0yf&mt&yfaumif;? ajrom,monfukd jrifojzifh? rdrdyckH;ay:rSm xrf;ykd;ukdwifxrf;? tcGefay;aomuRefjzpfav\/
49;16 'efonf oa&vtET,f wpkHwyg;uJhokdY? rdrdvlwkdYukd pD&ifvdrhfrnf/49;17 'efonf vrf;aeaoma>rjzpfvdrfhrnf/ jrif;pD;aomolukd aemufokdYvJapjcif;iSg vrf;Mum;rSmae? jrif;ajcukd ukdufwwfaom
a>rqkd;jzpf vdrfhrnf/49;18 tdk xm0&bk&m;? u,fwifawmfrljcif;aus;Zl;ukd tuREkfyfajrmfvifhvsufaeygNyD/
49;19 *'frlum;? ppfol&JwkdYonf olUukdwkdufMu? olonf jyefwkdufvdrfhrnf/
49;20 tm&Smjzpfaomtpmonf t&omESifhjynfhpkH? rif;\cJbG,fpm;bG,fwkdYukd xkwfay;vdrfhrnf/
49;21 evdonf vSaomtcuftvufESifh jynfhpkH? us,f0ef;aomoydwfyifjzpf\/
49;22 a,moyfonf oefaomysKd;yif? a&wGif;em;rSm oefaomysKd;yifjzpf\/ tcuftvufwkdYonf tkwfkd;ay:rSm ausmfoGm;Mu\/54

49;23 av;orm;wkdYonf olUukd tNidK;xm;? tvGefnOf;qJypfcwfMu\/49;24 okdYaomfvnf; ol\av;onftm;ravsmh/ olukdifaomvufeufwkdYonf? ,mukyftrsKd; wefckd;BuD;aombk&m;\vufjzifh4if;?
okd;xdef;wnf;[l aom oa&vtrsKd;\ausmufjzifh4if;?49;25 oifhukd rpawmfrlaomoifhtb\bk&m;ociftm;jzifh4if;? oifhukdaumif;BuD;ay;awmfrlaom teEwefckd;&Siftm;jzifh4if; ckdifrm
vsuf&Sd\/ xkd bk&m;onftxufrkdCf;aumif;uif\r*Fvm? atmufeufeJaomt&yf\r*Fvm? om;jrwfESifhqkdifaomr*Fvm?
0rf;ESifhqkdifaomr*FvmwkdYjzifh oifhukdaumif;BuD;ay;awmfrlygapaom/49;26 oif\tbay;aomaumif;BuD;r*Fvmonf? xm0&awmifwkdYjzpfaomaumif;BuD;r*Fvm? xm0&ukef;wkdYESpfoufbG,faomt&m wkdY
xuf omjrwf\/ xkdr*Fvmonf a,moyfacgif;ay:? rdrdtpfukdwkdYwGif tBuD;tuJjzpfaomol\ acgif;xdyfay:rSm oufa&muf
ygapaom/
49;27 A,Fmrdefonf vk,ludkufpm;wwfaomawmacG;jzpfvdrfhrnf/ brf;&aomt&mudk eHeuftcsdefukdufpm;? vk,laomt&mukdvnf;
ntcsdef a0zefvdrfhrnf[k>rufqkd\/
49;28 olwkdYum;? oa&vtrsKd;q,fESpfrsKd;jzpf\/ pum;onfvnf; olwkdYtb>rufqkd? olwkdYtoD;toD;cH&aomr*Fvm&Sdonft
wkdif;? aumif;BuD;ay;aompum;aywnf;/
49;29 wzefwkH? ighvlrsKd;pnf;a0;&mokdY igoGm;&rnf/ [dwdtrsKd;om;? {zkef\ v,fjyifwGif&SdaomajrwGif;? ightbwkdYESifhtwl ighukd
oN*K[fMuyg/49;30 cgemefjynfrHa&NrdKUa&SUrSm? rayvv,fjyif&SdaomxkdajrwGif;ukd? tmjA[Honf ukd,fykdifaomocsKdif;bkdY v,fjyifESifhwuG [dwdtrsKd;om;
{zkef 0,favNyD/49;31 xkdajrwGif; tmjA[HESifhr,m;pm&mukd oN*Kd[fMuNyD/ ZmufESifhr,m;a&Auukdvnf; oN*Kd[fMuNyD/ avtmudkvnf; ig oN*Kd[fNyD/49;32 xkdajrwGif;&Sdaom xkdv,fjyifukd? a[otrsKd;om;a&SUrSm 0,fownf;[k rSmxm;\/49;33 xkdokdY ,mukyfonf rdrdom;wkdYukd tukeftpifrSmxm;NyD;vQif? rdrdajcwkdYukdckwifay:rSm kyfodrf;ojzifh? toufcsKyf rdrdvlrsKd;pnf;a0;
&mokdY a&mufav\/

tcef;BuD; ( 50 )
50;1 xkdtcg a,moyfonf tb\rsufESmay:rSm ikHY? idkvsuf erf;vsufae\/50;2 tb\tavmif;ukd eHYomrsKd;ESifhjyifqifapjcif;iSg? rdrduRefaq;orm;wkdYukd trdefY&Sd/ olwdkYonf eHYomrsKd;ESifh jyifqifMu\/50;3 eHYomrsKd;ESifhjyifqifaomtavmif;ukd? xkH;pH&Sdonftwkdif; xm;? t&ufav;q,fvGefvQif? tJ*kwKvlwkdYonf ,mukyfaMumifh?
t&ufckepfq,fywfvkH; idka<u;jrnfwrf;jcif;ukd jyKMu\/50;4 ikda<u;jrnfwrf;aomaeY&ufvGefaomtcg? a,moyfonf eef;awmfom;tcsKdUwkdYukdac:? oifwkdYonf uREkfyfukdapwempdwf&SdvQif?
zga&mbk&ifxHawmfokdYoGm;?50;5 uRefawmftbu?igaoawmhrnf/ cgemefjynf ukd,fbkdYigwl;bl;aomocsKif;wGif;? ighukd oN*Kd[f&rnf[l uRefawmfukd
usdefqkdapygNyD/ xkdaMumifh uRefawmfoGm;? tbukd oN*Kd[fNyD;rS jyefvmygrnftaMumif;ukd toem;awmfcHygonf[k
em;awmfavQmufMuygavmh[kqkd\/50;6 zga&mrif;uvnf;? oif\tbukd usdefqkdaponftwkdif;oGm;? oN*Kd[favmh[k rdefYawmfrl\/
50;7 a,moyfonf tbukdoN*K[fjcif;iSg xGufoGm;? zga&mrif;\uRefrsm;wnf;[laom eef;awmft&m&Sd? tJ*kwKjynft&m&Sdtaygif;wkdY
ESifh?50;8 a,moyftdrfom;? tpfudkwkdYtdrfom;? tbtdrfom;&SdorQwkdYonf vkdufMu\/ oli,fwkdYESifh okd;EGm;rsm;udkom? a*g&Sifjynf
usef&pfapMu\/50;9 xkdokdYvQif &xm;rsm;? jrif;pD;ol&Jrsm;wnf;[laom tvGefrsm;pGmaomtvkH;t&if;wkdYonf a,moyfESifhwuG vkdufoGm;Mu\/50;10 a,mf'efjrpfem;rSm tmw'faumufe,fwvif;okdYa&mufaomtcg? tvGefBuD;pGmaom ikda<u;jrnfwrf;jcif;ukdjyKMujyef\/ a,moyfonf
rdrdtbaMumifh ckepf&ufywfvkH; idka<u;jrnfwrf;jcif;ukd jyKav\/50;11 xkdokdYtmw'faumufe,fwvif;jyKaomikda<u;jrnfwrf;jcif;ukd? xkdjynfom; cgemefvlwkdYonf jrifvQif? tJ*kwKvlwkdYonf jyif;pGm
ikda<u;jrnf wrf;ygonfwum;[k qkdMu\/ xkdaMumifh a,mf'efjrpfem;rSm&Sdaomxkdt&yfukd? taAvrdZ&drf[l orkwfMuownf;/50;12 ,mukyfom;wkdYonf? tbrSmxm;onftwkdif; jyKMu\/50;13 cgemefjynfokdYaqmifoGm;? tmjA[Honf ukd,fykdifaomocsKdif;bkdY? [dwdtrsKd;om;{zkef0,faomrHa&NrdKUa&SU? rayvv,fjyifwGif
&SdaomajrwGif; oN*Kd[fMu\/50;14 a,moyfonf tbukd oN*Kd[fNyD;vQif? tpfukdrsm;rSp romvkdufvmaomoltaygif;wkdYESifhwuG? tJ*kwKjynfokdY jyefav\/
50;15 a,moyftpfukdwkdYonf tbaoonfukdodjrifvQif? igwkdYukd a,moyfonf tNidK;xm;aumif;xm;vdrfhrnf/ igwkdYonf txufu
olUukdnOf;qJaomaMumifh? igwkdYtm; {ueftrSefjyefnOf;qJvdrfhrnf[kpkd;&drfvsuf?50;16 olUxHokdY wrefukdapvTwf? ukd,fawmftpfukdwkdYonf raumif;aomtrIukd ukd,fawmftm;jyKrd?-

55

50;17 ukd,fawmfukd jypfrSm;aomtjypfukd vTwfawmfrlyg[k? ukd,fawmftm; Mum;avQmuf&rnftaMumif;? crnf;awmfraorSD uRefawmfwkdYukd


rSmxm;cJhonfjzpf? ,ckwGif crnf;awmf\bk&m;ocif uRefwkdY\tjypfukdvTwfawmfrlyg[k avQmufMu\/ xkdokdY avQmufMuaomtcg?
a,moyfonf rsuf&nfusav\/50;18 tpfukdwkdYonfvnf; 0if a,moyfa&SUrSm jyyf0yfvsuf? uRefawmfwkdYonf ukd,fawmf\uRefjzpfMuygonf[kavQmufMu\/50;19 a,moyfuvnf;?rpkd;&drfMuESifh/ uREkfyfonfbk&m;ocifukd,fpm;jzpfoavm/50;20 oifwkdYonf uREkfyfukd nOf;qJrnfBuHMuaomfvnf;? bk&m;ocifonf ,aeYjzpfonftwkdif;? vlrsm;touf csrf;omapjcif;iSg
aus;Zl;jyKrnf BuHawmfrl\/50;21 xkdaMumifh? rpkd;&drfMuESifh/ oifwkdYESifh oli,frsm;ukd uREkfyfauR;arG;rnf[kqkdvsuf? olwkdYukd ESpfodrfh arwmpum;ukd ajymav\/
50;22 xkdokdY a,moyfonf rdrdtb\trsKd;om;wkdYESifh tJ*kwKjynfae? toufw&mwq,fukdrSD\/50;23 {z&drf\ajr;ukd jrif&\/ rema&S\om;? rm"d&\om;orD;wkdYukdvnf; rdrd'l;ay:rSm arG;pm;&\/
50;24 a,moyfuvnf;? uREkfyfaoawmhrnf/ tu,fpifppf bk&m;ocifonf oifwkdYudk tMunfhtI<uvmawmfrlrnf/ tmjA[H? Zmuf?
,mukyfwkdYtm; usdefqkdawmfrlaomjynfokdY? jynfrSaqmifoGm;awmfrlrnf[k tpfukdwkdYtm;qkd\/50;25 wzefwkH? tu,fpifppf bk&m;ocifonf oifwkdYukd tMunfhtI<uvmawmfrlrnf/ uREkfyftkd;wkdYudk t&yfrS,loGm;&rnf[l
oa&v trsKd;om;wkdYukd usdefqkdap\/50;26 xkdokdY a,moyfonf toufw&mwq,f&Sdaomf tedpa&mufav\/ tavmif;ukdum;? eHYomrsKd;ESifhjyifqifNyD;vQif tJ*kwKjynf
wvm;ESifh xm;Muav\/
&Sifarma&SpD&ifa&;xm;aom urmOD;usrf;NyD;\/

56

xGufajrmuf&musrf;/
Exodus.

tcef;BuD; -

8 9 10

11

12 13 14

15

16 17 18 19 20

21

22 23 24 25

26 27 28 29

30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

57

xGufajrmuf&musrf;/
Exodus.

tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3
1;4
1;5
1;6
1;7
1;8
1;9
1;10

rdrdwkdYtdrfoltdrfom;ygvsuf? tb,mukyfESifhtwl tJ*kwKjynfokdYa&mufvmaom oa&vom;wkdY\trnf[lrlum;?kAif? &Sdarmif? av0d? ,k'?ocg? ZmAkvkef? A,Fmrdef?-


'ef? evd? *'f? tm&Smwnf;/,mukyftrsKd;om;aygif;um;? ckepfq,fwnf;/ a,moyfonf tJ*kwKjynf&SdESifhownf;/
a,moyfESifhtpfukdrsm;rSp? xkdumvtrsKd;om;taygif;wkdYonf aoMuukef\/oa&vtrsKd;om;wkdYonf om;ukdbGm; tvGefwkd;yGg;rsm;jym;ojzifh? tvGeftm;BuD; wjynfvkH;ESHYjym;Muav\/
xkdaemufrS tJ*kwKjynf a,moyfukdrodaom &Sifbk&ifopfay:vm\/xkd&Sifbk&ifuvnf;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf igwkdYxufomrsm;Mu\? om tm;BuD;Mu\/vmMu? olwkdYukd vdrmpGmjyKMupkdY/ okdYr[kwf olwkdYonf rsm;jym;Muvdrfhrnf/ aemufwcg ppfrIa&mufvQif igwkdY&efolbufokdY 0ifpm;
igwkdYukdwkdufojzifh? jynfawmfxJu xGufoGm;Muvdrfhrnf[k rdrdvlwkdYtm; qkdav\/1;11 xkdaMumifh tJ*kwKrif;wkdYonf?usyfwnf;pGmESdyfpufnOf;qJapjcif;iSg ttkyftcsKyf cefYxm;Mu\/ oa&vvlwkdYonf? b@mawmf
okdxm;bkdY? ydokHNrdKUESifh&mroufNrdKUukd wnfaqmuf &Mu\/1;12 okdYaomfvnf; ESdyfpufjcif;ukdcH&onftwkdif;? wkd;yGg;rsm;jym;vsuf&SdMu\/ olwkdYaMumifh tJ*kwKvlwkdYonf pdwfnpf?1;13 tvGefMurf;wrf;pGmnOf;qJMu\/1;14 o&GwfESifhtkwfvkyfaomtrI? v,fvkyfaomtrItrsKd;rsKd; cJ,Of;pGmapckdif; tvGefqif;&Jyifyef;apMu\/ apckdif;av&m&mvnf;
cJ,Of;pGmapckdif;Mu\/
1;15 &Sdz&ESifh yktmtrnf&Sdaom a[NAJ0rf;qGJrwkdYukd? tJ*kwK&Sifbk&ifu?1;16 oifwkdYonf a[NAJrdef;rwkdYtm; 0rf;qGJvkyf arG;&mt&yf apmifhaeaomtcg? a,mufsm;jzpfvQif aoap? rdef;rjzpfvQif touf&Sif
ap[ktrdefYawmf&Sd\/1;17 0rf;qGJrwkdYonfbk&m;ocifukdaMumuf&GHU? tJ*kwK&Sifbk&ifrdefYawmfrlonftwkdif;rjyK? a,mufsm;wkdYukd toufcsrf;omay;Mu\/1;18 tJ*kwK&Sifbk&ifonfvnf;? 0rf;qGJrwkdYukdac: oifwkdYonf tb,faMumifh okdYjyKoenf;/ a,mufsm;wkdYukd tb,faMumifh
toufcsrf;omay;oenf;[k ar;ppfaomf?1;19 0rf;qGJrwkdYu? a[NAJrdef;rwkdYonf? tJ*kwKrdef;ruJhokdYr[kwf? oefpGrf;aomaMumifh? 0rf;qGJr ra&mufrSD om;ukdbGm;wwfMu\
[kjyefavQmufav\/1;20 xkdaMumifh bk&m;ocifonf 0rf;qGJrwkdYukd aus;Zl;jyKawmfrl\/ xkdvltrsKd;onfvnf; rsm;jym; tvGeftm;BuD;Muav\/1;21 0rf;qGJrwkdYonf bk&m;ocifukdaMumuf&GHUaomaMumifh? olwkdYtdrfoltdrfom;rsm;ukd jyKpkawmfrl\/1;22 zga&mbk&ifuvnf;? oa&vtrsKd;om;wkdYwGif? bGm;jrifaomoli,fa,musfm;taygif;wkdYukd jrpfxJokdYcsypfap/ rdef;rukdrlum;
touf&Sifap[k rdrdvltaygif;wkdYukdrSmxm;awmfrl\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4
2;5
2;6
2;7
2;8

xkdumv av0dtrsKd;om;wa,mufonf? av0dtrsKd;orD;ESifhtdrfaxmifbufjyK?rdef;ronf y#doaE,lojzifh om;a,mufsm;ukd bGm;jrifav\/ xkdom;onf tqif;vSaMumif;ukd trdjrifvQif? okH;vywfvkH;
zGufxm;av\/aemufwzef zGufrxm;Ekdifaomtcg? *rmukdif;yifjzifh&ufaomykcufukd,l a&ndESifhopfap;jzifh vl;NyD;vQif? ykcufxJwGif oli,fukd
xnfh jrpfurf;em; ukdif;awmxm;av\/oli,ftpfrvnf; tb,fokdYjzpfrnfukd odjrifjcif;iSg ta0;&yfaeav\/zga&mbk&if\orD;awmfonf a&csKd;jcif;iSg qif;vm? uRefrwkdYESifhjrpfurf;em; vSnfhvnfpOf? ukdif;awmykcufukdjrifaqmif,lap
jcif;iSg uRefrwa,mufukd apvTwfav\/ykcufzkH;ukdzGifhaomtcg? ikdvsufaeaomoli,fukdjrif? oem;aompdwf&SdvQif? oli,fonf a[NAJtrsKd;jzpfvdrfhrnf[kqkdNyD;aomf?oli,f\tpfru? ukd,fawmftwGuf oli,fukdxdef;&aoma[NAJtxdef;ukduRefr oGm;ac:&ygrnfavm[k zga&mbk&if\orD;awmf
tm; ar;avQmuf?rif;orD;u oGm;avmh[k tcGifhay;vQif? rdef;ri,foGm; oli,f\trdukdac:av\/
58

2;9 zga&mbk&if\orD;awmfu? oli,fukd ,loGm; ighbkdYxdef;avmh/ tcukd igay;rnf[krSmxm;onftwkdif;? xkdrdef;ronf


oli,fukd,loGm; xdef;av\/2;10 oli,fBuD;yGg;aomtcg? zga&mbk&if\orD;awmfxHokdY ykdYaqmif rif;orD;onf om;t&m cefYxm;vsuf? arma&Strnfjzifh rSnfh\/
taMumif;rlum;? a&xJu igEIwf,lonf[k qkdownf;/
2;11 arma&Sonf BuD;aomtcg? rdrdtrsKd;om;csif;wkdY&Sd&mokdY oGm; olwkdY trIxrf;&aomtjcif;t&mwkdYukd MunfhIav\/ rdrdtrsKd;om;
a[NAJvlwa,mufukd? tJ*kwKvlkdufonf ukd jrifvQif?2;12 ywfvnfMunfhI tb,folrQr&Sdonfukdodaomtcg? tJ*kwKvlukdowf oJxJjrKyfxm;av\/2;13 eufjzefaeYxGufjyefaomf? a[NAJvlESpfa,mufwkdYonf tcsif;csif;owfMuonf ukdjrifvQif? oifonf oif\taygif;tabmfukdtb
,faMumifhkdufoenf;[k nOf;qJaomoltm; ar;onf&Sdaomf?2;14 xkdolu? tb,folonf oifhukd igwkdYtay:rSm tuJtrSL; w&m;olBuD;t&m cefYxm;oenf;/ tJ*kwKvlukdowfouJhokdY
ighukdowfvkdoavm[kjyefqkd\/ xkdtcg arma&Sonf rdrdjyKaomtrIxif&Sm;NyD[kodaMumufav\/2;15 xkdodwif;ukd zga&mbk&ifMum;aomtcg? arma&Sukdowfjcif;iSg &SmBuHav\/ arma&Sonf zga&mbk&ifxHrS xGufajy;?
rd'sefjynfokdYa&mufvQif? a&wGif;em;rSmxkdif em;aeav\/
2;16 xkdtcg rd'sef,Zfyka&m[dwf\orD; nDtpfrckepfa,mufwkdYonf? rdrdwkdYtb\okd;qdwfrsm;ukda&wkdufjcif;iSg vma&cyfNyD;vQif?
a&aomufcGufwkdYavmif;Mu\/2;17 okd;xdef;tcsKdUwkdYvnf; vm okd;qdwfrsm;ukdarmif;Mu\/ xkdtcg arma&Sonfx xkdrdef;rwkdYbufaevsuf? okd;qdwfrsm;ukd
a&wkdufav\/2;18 xkdrdef;rwkdYonf tba&GvxHokdYa&mufMuaomf? tbu tb,faMumifh ,aeY tvsiftjrefa&mufvm&Muoenf;[kar;av\/2;19 olwkdYuvnf;? tJ*kwKvl wa,mufonf tuREkfyfwkdYukd okd;xdef;wkdYvufrS u,fEIwf? a&vkdorQukd cyfojzifh? okd;qdwfrsm;ukd
a&wkdufygonf[k jyefajym\/2;20 tbuvnf;? xkdolonf tb,frSm&Sdoenf;/ tb,faMumifh olUukdypfxm;cJhoenf;/ tpmpm;apjcif;iSg olUukdac:acsMu[kqkdav\/2;21 arma&Sonf xkdolxHrSm ae aysmfarGUojzifh? orD;Zdayg&ukd arma&Stm; xdrf;jrm;ay;pm;av\/2;22 xkdrdef;rbGm;aomom;ukd a*&IHtrnfjzifh rSnfh\/ taMumif;rlum;? igonf wuRef;wEkdifiH {nfhonftm*EKjzpf&NyD[kqkdownf;/
2;23 umvtifwefMumNyD;rS? tJ*kwK&Sifbk&iftedpa&mufav\/ oa&vtrsKd;om;wkdYvnf; tapuRefcH&aomaMumifh nnf;wGm;
ikda<u;Mu\/ xkdokdYtapuRefcH ikda<u;aomtoHonf bk&m;ocifxHawmfokdY wufa&mufav\/2;24 olwkdY nnf;wGm;jrnfwrf;jcif;toHukd bk&m;ocifMum;awmfrlvQif? tmjA[H? Zmuf? ,mukyfESifh jyKcJhbl;aomy#dnmOfukd atmufarha
wmfrl\/2;25 bk&m;ocifonfvnf;? oa&vtrsKd;om;wkdYukdMunfhI olwkdYtrIukdqifjcifawmfrl\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1

arma&Sonf? rdrda,mur rd'sef,Zfyka&m[dwf a,oa&m\ okd;qdwfrsm;ukdxdef;pOf? awmaemufbufokdY aqmifoGm;? a[m&yf


trnf&Sdaombk&m;ocif\ awmifokdY a&mufav\/3;2
xkdtcg bk&m;ocif\aumif;uifwrefonf csKHxJuxGufaom rD;vQH xif&Sm;\/ arma&Sonf Munfhaomtcg? rD;avmif csKHruRrf;
bJ&Sdonfukd jrifvQif?3;3
tb,faMumifh csKHruRrf;bJ&Sdoenf;/ xl;qef;aomlygkHukd igoGm;MunfhIrnf[k qkd\/3;4
arma&SoGm; MunfhIaMumif;ukd xm0&bk&m;jrifawmfrlvQif? arma&S? arma&S[k csKHxJu ac:awmfrl\/ arma&Suvnf;? tuREkfyf&Sdyg\
[kavQmufav\/3;5 bk&m;ocifuvnf;? rcsOf;ESifh/ oif\ajceif;ukdcRwfavmh/ oifeif;aomt&yfum; oefY&Sif;aomajrjzpfonf[l4if;?3;6 igonfoifhtb\bk&m;? tmjA[H\bk&m;? Zmuf\bk&m;? ,mukyf\bk&m; jzpfonf[l4if; rdefYawmfrl\/ arma&Sonf bk&m;
ocifukdrMunfh0hH? rdrdrsufESmukdzkH;vsufae\/
3;7 xm0&bk&m;uvnf;? tJ*kwKjynf&Sdaomig\vlwkdYcH&aomnOf;qJjcif;ukd igaphaphjrifcJhNyD/ olwkdYukdapckdif;aom ocifwkdYaMumifh
olwkdYjrnfwrf;aomtoHudkvnf; igMum;cJh NyD/ olwkdYemMunf;jcif;a0'emukd igod\/3;8
olwkdYukd tJ*kwKjynf?tJ*kwKvlwkdYvufrSu,fEIwf? cgeedvl? [dwdvl? tmarm&dvl? az&Zdvl? [d0dvl? a,AkodvlwkdYae&m? EkdYESifhysm
;&nfpD;wwfaomjynfokdYykdYaqmifjcif;iSg igqif;vmNyD/3;9
,ckwGifvnf; oa&vtrsKd;om;wkdYidka<u;aomtoHonfighxHokdYwufa&muf? olwkdYukd tJ*kwKvlwkdYonf nOf;qJjcif;trIukdvnf;
igjrif&NyD/3;10 xkdaMumifh ,ckoGm;avmh/ oifonf ig\vloa&vtrsKd;om;wkdYukd tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifrnfhtaMumif;? oifhukd zga&mbk&ifxHokdY
igapvTwfrnf[krdefYawmfrl\/
3;11 arma&Suvnf;? tuREkfyfonf tb,fokdYaomoljzpf? zga&mbk&ifxHokdY0ifojzifh? oa&vtrsKd;om;wkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaq
mif&ygrnfenf;[k bk&m;ociftm; avQmuf vQif?3;12 bk&m;ocifu? tu,fpifppf igonf oifhbuf&Sdvdrfhrnf/ igonfoifhukd apvTwfjcif; vuPmoufao[lrlum;? oifonf
59

3;13

3;14
3;15

3;16

3;17
3;18

3;19
3;20
3;21
3;22

xkdvlwkdYudk tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifNyD;vQif? awmifay:rSm bk&m;ociftm; 0wfjyK&Muvdrfhrnf[krdefYawmf rl\/arma&Suvnf;? tuREkfyfonf oa&vtrsKd;om;wkdY&Sd&mokdYa&muf? oifwkdY bkd;ab;rsm;\bk&m;ocifonf ighukd oifwkdY&Sd&mokdY
apvTwfawmfrlNyD[k tuREkfyfqkdvQif? olwkdYu? xkdbk&m;ocif\emrawmfum; tb,fokdYenf;[k tuREkfyfudkjyefar;aomtcg?
tb,fokdYjyefajym&ygrnfenf;[k bk&m;ociftm; ar;avQmufav\/bk&m;ocifuvnf;? igjzpfonftwkdif; igjzpf\[l4if;? igjzpfonf[ktrnf&Sdaomolonf? ighukdoifwkdY&Sd&mokdYapvTwfawmfrlNyD[k
oa&vtrsKd;om;wkdYtm; jyefajymavmh[l4if;? arma&Stm; rdefYawmfrl\/
wzef bk&m;ocifu? oifwkdYbkd;ab;rsm;\ bk&m;ocif? tmjA[H\bk&m;? Zmuf\bk&m;? ,mukyf\bk&m;wnf;[laom
xm0&bk&m;onf? ighukd oifwkdY&Sd&mokdY apvTwfawmfrlNyD[k oa&vtrsKd;om;wkdYtm; ajym&rnf/ xkdtrnfonf tpOfightrnfjzpf\/
vlrsKd;tpOftqufrjywf ighbGJUemrjzpf\/oGm; oa&vtrsKd; toufBuD;olwkdYukd pka0;apNyD;vQif? oifwkdYbkd;ab;rsm;\bk&m;ocif? tmjA[H\bk&m;? Zmuf\
bk&m;?,mukyf\bk&m;wnf;[laom xm0&bk&m;onf ightm;xif&Sm;awmfrlvsuf? tu,fpifppf oifwkdYukdigtMunfh tIvm?
tJ*kwKjynf oifwkdYtm;jyKaomtrIukd igjrifNyD/tJ*kwKjynfcH&aom'kuxJu oifwkdYukd igEIwf? cgeedvl? [dwdvl? tmarm&dvl? az&Zdvl? [d0dvl? a,AkodvlwkdYae&m? EkdYESifhysm;
&nfpD;wwfaomjynfokdY ykdYaqmifrnf ig*wd&Sdonf[k rdefYawmfrlNyD[k olwkdYtm;ajymavmh/olwkdYonf oif\pum;ukd em;axmif? oifonf oa&vtrsKd;om; toufBuD;olrsm;ygvsuf? tJ*kwK&Sifbk&ifxHokdY 0ifojzifh?
a[NAJvlwkdY\ bk&m;ocif xm0&bk&m;onf tuREkfyfwkdYESifhawGUawmfrlNyD/ tuREkfyfwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;tm; ,ZfylaZmfjcif;iSg
awmokdYokH;&ufc&D;oGm;&aomtcGifhudkay;awmfrlyg[k avQmuf&rnf/tJ*kwK&Sifbk&ifonf BuD;pGmaomwefckd;ukd rawGUrjrifvQif? oGm;&aomtcGifhukd oifwkdYtm; ray;aMumif;ukd igod\/igonfvnf; vufukdqefY? tJ*kwKjynfxJ igjyKvwHhaomig\thHbG,faom trI&SdorQwkdYESifh xkdjynfukd'Pfcwfrnf/ xkdaemuf
tJ*kwK&Sifbk&ifonf oifwkdYukd vTwfvdrfhrnf/xkdvlrsKd;onf tJ*kwKvlwkdYxHrsufESm&aomtcGifhukdigay;? oifwkdYonf xGufoGm;aomtcg vufcsnf;roGm;&Mu/taMumif;rlum;? rdef;rwkdif; rdrdtdrfeD;csif;? rdrdtdrfrSmwnf;aomol aiGwefqm? a&TwefqmESifh t0wfwefqmrsm;ukdawmif;?
oifwkdY om;orD;rsm;ukdwefqmqifapojzifh? tJ*kwKvlwkdY\Opmudk vk,lMuvdrfhrnf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1

arma&Suvnf;? xkdolwkdYonftuREkfyfukdr,kH? tuREkfyfpum;ukdem;raxmifbJae? xm0&bk&m;onf oifhtm; xif&Sm;awmfrrl[k


qkdMuygvdrhfrnf[k jyefavQmufav\/4;2 xm0&bk&m;uvnf;? oif\vuftb,ft&m&Sdoenf;[kar;awmfrlvQif? vSHwH&Sdyg\[kavQmuf\/4;3
ajray:rSmypfcsavmh[krdefYawmfrlonftwkdif; ypfcsojzifh? vSHwHonf a>rjzpf? arma&Sonf olUa&SUrSajy;av\/4;4
xm0&bk&m;uvnf;? oifhvufudkqefY olUtNrD;ukd ukdifbrf;avmh[krdefYawmfrlonftwkdif;? arma&Sonf vufukdqefY brf;rdojzifh?
ol\vufvSHwHjzpfjyefav\/4;5 okdYjyKvQif olwkdYbkd;ab;rsm;\bk&m;ocif? tmjA[H\bk&m;? Zmuf\bk&m;? ,mukyf\bk&m;wnf;[laomxm0&bk&m;onf
oifhtm; xif&Sm;awmfrlaMumif;ukd xkdolwkdYonf ,kHMuvdrfhrnf[k rdeYfawmfrl\/
4;6
wzef xm0&bk&m;u? oif\vufukd oif\&ifcGifokdYoGif;avmh[k rdefYawmfrlonftwkdif;? vufukd&ifcGifokdYoGif;xkwfjyefaomtcg?
vufonfrkdCf;yGifhtqif;uJhokdY Elav\/4;7 wzef oif\vufukd oifh&ifcGifokdYoGif;OD;avmh[krdefYawmfrlonftwkdif;? wzef vufukd&ifcGifokdYoGif; xkwfjyefaomtcg?
yuwdtom;jzpfjyefav\/4;8
xkdolwkdYonf oifhukdr,kH? yXredrdwfoufaoukdem;raxmifvQif? aemufjzpfaom edrdwfoufaoukd,kHMuvdrfhrnf/4;9 okdYr[kwf xkdedrdwfESpfyg;ukd r,kH? oif\pum;ukdem;raxmifvQif? oifonfjrpfa&tcsKdUukd,l ukef;ay:rSmoGef;avmh/ xkdokdY
jrpfxJu,laoma&onf ukef;ay:rSm taoG;jzpfvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/
4;10 arma&Suvnf;? tkdbk&m;&Sif? tuREkfyfonfEIwfowdr&Sdyg/ txufuvnf;r&Sdyg/ ukd,fawmfuReftm; rdefYawmfrlaomtcgyifr&Sdyg/
EIwfav;aomol? pum;aES;aES;ajym wwfaomoljzpfyg\[k xm0&bk&m;tm;avQmufqkd\/4;11 xm0&bk&m;uvnf;? vl\EIwfukd tb,folzefqif;oenf;/ pum;taomol? em;yif;aomol? rsufpdjrifaomol? rjrifaomolwkdYukd
tb,folzefqif;oenf;/ igxm0&bk&m;zefqif;onfr[kwfavm/4;12 okdYjzpf ,ckoGm;avmh/ oif\EIwfig&Sd? oifonftb,fokdYajym&rnfukdoGefoifrnf[k rdefYawmfrl\/4;13 arma&Suvnf;? tkdbk&m;&Sif? tvkdawmf&Sdaomol\vufwGif ay;vkdufawmfrlyg[k avQmufaomf?4;14 xm0&bk&m;onf arma&Stm; trsufawmfxGuf? av0dvltmkefonf oif\ tpfukdjzpfonf r[kwfavm/ olonf aumif;rGefpGm
ajymwwfonfukd igod\/ olonfvnf; oifhukdc&D;OD;BudKjyKjcif;iSg,ckvm\/ awGUjrifaomtcg0rf;ajrmuf vdrfhrnf/4;15 oifonf olESifhpum;ajym? olajymp&mpum;ukday;&rnf/ oif\EIwf4if;? ol\EIwf4if; ig&Sd? oifwkdYonf tb,fokdYjyK&
rnfukdoGefoifrnf/-

60

4;16 olonfvnf; vlwkdYa&SUrSm oif\pum;jyefvkyf? oif\EIwfukd,fpm;jzpfvdrfhrnf/ oifonfvnf; ol\bk&m;ocifukd,fpm;jzpfvdrfhrnf/4;17 oifonf edrdwfoufaowkdYukdjyvwhHaom vSHwHukdvnf;? oif\vufukdif&rnf[k rdefYawmfrl\/
4;18 arma&Sonfvnf; a,mur a,oa&mxHodkYjyefoGm;? tJ*kwKjynf&Sdaom uREkfyftrsKd;om;csif;wkdYonf touf&Sifao;oavm[k
MunfhIjcif;iSg? olwkdY&Sd&mokdY uREkfyfoGm;& aomtcGifhukday;ygavmh[kqkdaomf? a,oa&mu? Nidrf0yfpGmoGm; avmh[kjyefqkdav\/4;19 xm0&bk&m;uvnf;? tJ*kwKjynfokdY jyefoGm;avmh/ oif\toufukd&Smaomol taygif;wkdYonf aoMuNyD[k rd'sefjynfarma&Stm;
rdefYawmfrl\/4;20 xkdtcg? arma&Sonf r,m;ESifhom;ESpfa,mufwkdYukd,l jrnf;udkpD;apojzifh? bk&m;ocif\vSHwHawmfukdvufpGJvsuf? tJ*kwKjynfokdY
jyefav\/4;21 xm0&bk&m;uvnf;? oifonftJ*kwKjynfokdYoGm; a&mufvQif? oifigtyfaomthHbG,faomtrItvkH;pkHwkdYudk zga&mbk&if
a&SUrSmjyavmh/ xkdokdYjyaomfvnf; ol\ESvkH;ukdigckdifrm ap? olonf oa&vvlwkdYukdrvTwfbJ aevdrfhrnf/4;22 zga&mbk&ifukdvnf; xm0&bk&m;u oa&vonf ighom;jzpf\/ ighom;OD;jzpf\/4;23 ighom;onf ightm; 0wfjyKaomtcGifh&Sdapjcif;iSg vTwfavmh/ rvTwfbl;[kjiif;vQif? oif\om;? oif\om;OD;ukdyif iguGyfrsufrnf
[krdefYawmfrlaMumif;ukdqifhqkdavmh[k arma&Stm; rSmxm;awmfrl\/
4;24 c&D;oGm;pOfwGif? pm;cef;p&yf xm0&bk&m;onf arma&SukdawGU uGyfrsufjcif;iSg &SmBuHawmfrl\/4;25 xkdtcg? Zdayg&onf xm;ukd,l om;\ta&zsm;ukdvSD;jzwfNyD;rS? vif\ajc&if;jyyf0yfvsuf? tu,fpifppf oifonftuREkfyfta
oG;ESifh,SOfaomvifjzpfonf[kqkd\/4;26 xkdtcg arma&SukdvTwfawmfrl\/ r,m;uvnf;? ta&zsm;vSD;r*FvmaMumifh? oifonf tuREkfyftaoG;ESifh,SOfaomvifjzpf\[kqkd
ownf;/
4;27 xm0&bk&m;uvnf;? arma&Sukd c&D;OD;BudKjyKjcif;iSg awmokdYoGm;avmh[k tmkkeftm; rdefYawmfrlonftwkdif;? tmkefonfoGm;vQif?
bk&m;ocif\awmifay: arma&Sudk awGUerf;jcif;ukdjyK\/4;28 arma&Sonfvnf;? rdrdukdapvTwfawmfrlaom xm0&bk&m;\pum;awmftvkH;pkHwkdYukd4if;? rSmxm;awmfrlorQaom edrdwfoufao
wkdYudk4if;? tmkeftm; Mum;ajymav\/
4;29 xkdolnDaemifESpfyg;wkdYonf oGm; oa&vtrsKd;om;toufBuD;olwkdYukd pka0;apNyD;vQif?4;30 tmkefonf arma&Stm; xm0&bk&m;rdefYawmfrlaompum;awmftvkH;pkHwkdYukd jyefajym? vlwkdYa&SUrSm edrdwfoufaowkdYukd jyav\/4;31 xkdvlrsm;wkdYonf,kHMu\/ xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;om;wkdYukd tMunfhtI<uawmfrlonfukd4if;? olwkdYcH&aomqif;&Jjcif;ukd
rSwfawmfrlonfukd4if; Mum;aomtcg? OD;Twfcs ukd;uG,fMu\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1

xkdaemufrS? arma&SESifhtmkefonf zga&mbk&ifxHokdY0if? oa&vtrsKd;\bk&m;ocif xm0&bk&m;u? ig\vlwkdYonf awm


ightbkdYyGJcHapjcif;iSg vTwf&rnf[k rdefYawmfrl aMumif;ukdavQmuf\/5;2 zga&mrif;uvnf;? xm0&bk&m;\pum;ukdem;axmif? oa&vtrsKd;om;wkdYukd igvTwfapjcif;iSg xkdbk&m;um; tb,folenf;/
xm0&bk&m;ukd igrod? oa&vtrsKd;om;wkdYukd igrvTwf[kqkdav\/5;3 olwkdYuvnf;? a[NAJvlwkdY\ bk&m;ocifonf uRefawmfwkdYESifh awGUawmfrlNyD/ awmokdY okH;&ufc&D;oGm;? uRefawmfwkdYbk&m;ocif
xm0&bk&m;tm; ,ZfylaZmf&aomtcGifhukd ay;awmfrlyg/ okdYr[kwf umvemab;? xm;ab;wpkHwckjzifh uRefawmfwkdYukd 'Pfcwfa
wmfrlvdrfhrnf[kavQmufqkd\/5;4 tJ*kwK&Sifbk&ifuvnf;? arma&SESifhtmkef? oifwkdYonf vlrsm;wkdYukdtb,faMumifh tvkyfjywfapoenf;/ trIawmfukdoGm;
aqmif&GufMu[k rdefYawmfrl\/5;5
wzefvnf; jynfawmf xkdvlwkdYonf ,ckrsm;Mu\/ trIrxrf;apjcif;iSg oifwkdYonf tcGifhay;Muonfwum;[k zga&mbk&ifqkd?5;6 xkdaeYjcif;wGif ttkyftcsKyf? tMuyftaqmfwkdYukdac:NyD;vQif?5;7 tkwfvkyfp&mbkdY aumufkd;ukd vlwkdYtm; t&ifay;ouJhokdYray;ESifh/ olwkdYonf aumufkd;ukd ukd,fbkdY&Sm,lMuap/5;8 tkwfukdum;? ta&twGuftm;jzifh t&ifuJhokdY vkyfap&rnf? tvQif;ravsmhapESifh/ olwkdYonf ysif;&dMu\/ xkdaMumifh oGm;
igwkdYbk&m;ociftm; ,ZfylaZmfMupkdY[ka<u;aMumf wwfMu\/5;9 okdYjzpf pnf;Muyfvsuf vkyfapMu/ yifyef;apMu/ vlrkdufpum;udkem;raxmifapESifh[k rdefYawmfrl\/5;10 ttkyftcsKyf tMuyftaqmfwkdYonf xGuf? zga&mbk&ifu aumufkd;ukd igray;/5;11 aumufkd;ukdawGUEkdif&mt&yf&SmMu/ okdYaomfvnf; vkyf&aomtvkyf tvQif;ravsmh&[k trdefYawmf&Sdonf[k vlwkdYtm;
jyefMum;Mu\/5;12 okdYjzpf vlwkdYonfaumufkd;twGuftrIdufukd&Sm,ljcif;iSg tJ*kwKjynfwa&SmufvkH;wGif t&yf&yfuGJjym;Mu\/5;13 tkyfcsKyfaomolwkdYuvnf;? aumufkd;ukd&onfumvaeYwkdif;vkyf&onftwkdif;? NyD;atmifvkyfMu[kolwkdYukdEId;aqmfMu\/5;14 zga&mrif;\ttkyftcsKyfwkdYonf cefYxm;aomoa&vtrsKd; tMuyftaqmfwkdYukd oifwkdY onf t&ifuvkyfonftwkdif;? ,aeYESifh
raeY tkwfvkyf&aomtrIukd tb,faMumifh rNyD;pD;ap Muoenf;[k ppf kdufMu\/-

61

5;15 xkdtcg? oa&vtrsKd; tMuyftaqmfwkdYonf? zga&mrif;xHokdY oGm;? ukd,fawmfonf ukd,fawmfuRefwkdYukd tb,faMumifh


okdYpD&ifawmfrloenf;/5;16 ukd,fawmfuRefwkdYtm;? aumufkd;ukdray;? tkyfcsKyfaomolwkdYuvnf;? tkwfukd vkyfMu[kqkdojzifh? uRefawmfwkdYonf tkdufcH&Muyg\/
ukd,fawmfvlwkdYom tjypf&Sdygonf[k atmf[pfMu\/5;17 zga&mbk&ifuvnf;? oifwkdYonf ysif;&donf?ysif;&donf/ xkdYaMumifh igwkdYonf oGm; xm0&bk&m;tm; ,ZfylaZmfMupkdY[k
oifwkdYqkdwwfMu\/5;18 okdYaomaMumifh ,ckoGm;vkyfMu/ aumufkd;ukdray;&/ okdYaomfvnf; tkwfukd ay;NrJ ay;&rnf[k rdefYawmfrl\/
5;19 xkdokdY aeYwkdif;vkyf&aomtkwfta&twGuftvQif;ravsmh&[k trdefYawmf &Sdonfjzpf? oa&vtrsKd; tMuyftaqmfwkdYonf
rdrdwkdY trIBuD; a&mufaMumif;ukd odjrifMu\/5;20 zga&mrif;xHrS xGufoGm;MupOf? vrf;apmifhvsufaeaom arma&SESifhtmkefukd awGUvQif?5;21 xm0&bk&m;onf oifwkdYudkMunfhI pD&ifawmfrlygapaom/ taMumif;rlum;? zga&mrif;ESifh trIawmfxrf;taygif;wkdYonf
igwkdYukd&GH&Smapjcif;iSg4if;? igwkdYukd owf&aomtcGifh&Sdapjcif;iSg4if;? oifwkdYonf jyKMuNyDwum;[kqkdMu\/5;22 arma&Sonfvnf;? xm0&bk&m;xHawmfokdYoGm;? tkdbk&m;&Sif? ukd,fawmfonf vlrsKd;udk tb,faMumifh nOf;qJawmfrloenf;/
tuREkfyfukd tb,faMumifhapvTwfawmfrloenf;/5;23 tuREkfyfonfukd,fawmftcGifhESifhajymjcif;iSg? zga&mrif;xHokdY0ifonfhaeYrSp? olonf vlrsKd;ukdnOf;qJygNyD/ ukd,fawmfonf
ukd,fawmf\vlwkdYukd tvQif;u,fvTwfawmfrrlyg[k avQmuf\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1

xm0&bk&m;uvnf;? igonf zga&mrif; tb,fokdYjyKrnfukd oifonf ,ckodvdrfhrnf/olonfBuD;pGmaomwefckd;udkawGUjrif? ig\


vlwkdYukdvTwf&vdrfhrnf/ BuD;pGmaom wefckd;ukd awGUjrif olwkdYukd rdrdjynfrSESif&vdrfhrnf[karma&Stm; rdefYawmfrl\/
6;2 wzef bk&m;ocifonf arma&SAsm'dwfxm;awmfrlonfum;? igonfxm0&bk&m;jzpf\/6;3 igonf tmjA[H? Zmuf? ,mukyfwkdYtm;? teEwefckd;&Sif? bk&m;ocifemrESifh xif&Sm;aomfvnf;? xm0&bk&m;emrtm;jzifh
olwkdYonf ighukdrodMu/6;4 olwkdYonf t&yf&yfvnf? {nfhonfae&mjynf? cgemefjynfukd olwkdYtm;ay;jcif;iSg? olwkdYESifhigjyKaomy#dnmOfukd igwnfapNyD/6;5 tJ*kwKvlwkdYonf tapuRefcHapaom oa&vtrsKd;om;wkdY\ nnf;wGm;jrnfwrf;jcif;toHukd igMum;&NyD/ ighy#dnmOfukdvnf;
igatmufarh\/6;6 xkdaMumifh oa&trsKd;om;wkdYtm; ajym&aompum;[lrlum;? igonf xm0&bk&m;jzpf\/ igonfvnf; oifwkdYukdtJ*kwKvlwkdYv
ufrSvTwf? olwkdY\nOf;qJjcif;xJuEIwf,lrnf/ vufqefYjcif;? BuD;pGmaom'Pfcwfjcif;tm;jzifh oifwkdYukd iga&G;rnf/6;7 ig\vlrsKd;jzpfapjcif;iSg? oifwkdYukd igodrf;,lrnf/ igonfvnf; oifwkdY\bk&m;ocifjzpfrnf/ igonf oifwkdYukd tJ*kwK
vlwkdYvufrSvTwfaom oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m; jzpfaMumif;ukd oifwkdYodMuvdrfhrnf/6;8
igonfvnf;? tmjA[H? Zmuf? ,mukyfwkdYtm;ay;rnf[k usdefqkdaomjynfokdY igykdYaqmif? tarGcHp&mbkdY ay;rnf/ igonfxm0&
bk&m;jzpf\[krdefYawmfrl\/6;9 xkdokdY arma&Sonf oa&v trsKd;om;wkdYtm; qifhqkdaomfvnf;? olwkdYonf tvGefpdwfyifyef; Murf;wrf;pGmnOf;qJjcif;ukd
cH&aomaMumifh? arma&Spum;udk em;raxmifbJ aeMu\/
6;10 xm0&bk&m;uvnf;? tJ*kwK&Sifbk&if zga&mrif;xHokdY 0if?6;11 olonf oa&vtrsKd;om;wkdYukd rdrdjynfrSvTwf&rnftaMumif; ajymavmh[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/6;12 arma&Suvnf;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf tuREkfyfajymaompum;udk em;raxmifbJaeonf jzpf? ta&zsm;vSD;jcif;ukd
rcHaomEIwfESifh ajymwwfaom tuREkfyf\pum;ukd zga&mrif;onf tb,fokdYem;axmifygrnfenf;[k xm0&bk&m;a&SUrSm avQmuf
qkd\/6;13 okdY&mwGif arma&SESifhtmkefonf oa&vtrsKd;om;wkdYukd tJ*kwKjynfrS EIwfaqmif&rnftaMumif;? xm0&bk&m;onf olwdkYukdac:
oa&vtrsKd;om;wkdYxHokdY4if;? tJ*kwK&Sifbk&ifzga&mrif;xHokdY4if; apckdif;rSmxm;awmfrl\/
6;14 oa&vtaqGtrsKd;olBuD;wkdY\trnf[lrlum;? oa&vom;OD;kAif\ om;um;? [mEkwf? zgvk? a[ZkH? umrdwnf;/ olwkdY
onf kAiftrsKd;tET,fjzpf\/6;15 &Sdarmif\om;um;?,arGv? ,mrdef? Mo['f? ,mcdef? aZm[m? cgemeftrsKd;orD; rdef;r\om; a&Smvwnf;/ olwkdYonf
&SdarmiftrsKd;tET,fjzpf\/6;16 av0dom;taqGtrsKd;tvkduf[lrlum;? a*&IH? aum[wf? ar&m&dwnf;/ av0dtoufonf tESpfw&mokH;q,fckepfESpf&Sdownf;/6;17 a*&IHom;taqGtrsKd;tvkduf[lrlum;? vdAedESifh&Sdrdwnf;/6;18 aum[wfom;um;? tmr&H? Z[m? a[jAKef? MoaZvwnf;/ aum[wf toufonf tESpfw&mokH;q,fokH;ESpf&Sdownf;/6;19 ar&m&dom;um;? r[mvdESifhrk&Sdwnf;/ olwkdYonf av0dtaqGtrsKd; toD;toD;jzpfownf;/6;20 tmr&Honf rdrdt&D;a,macAufESifhpkHbuf? olonf tmkefESifh arma&Sukd4if;? olwkdYtpfrrd&dtHukd4if; bGm;av\/ tmr&Htoufonf
tESpfw&mokH;q,fckepf ESpf&Sdownf;/62

6;21
6;22
6;23
6;24
6;25

Z[mom;um;? aum&? aezuf? Zdc&dwnf;/MoaZvom;um;? rda&Sv? {vZmzef? odo&dwnf;/tmkefonf trde'yforD;? emIefESr {vd&SbESifhpkHbuf? olonf em'yf? tbd[k? {vZm? ormwkdYukd bGm;av\/aum& om;um;? td&? {vume? tAsmoyfwnf;/ olwkdYonf aum& taqGtrsKd;jzpfownf;/tmkefom; {vZmonf ykawsvorD;wa,mufESifhpkHbuf? olonf zde[wfukd bGm;av\/ olwkdYonf av0dtrsKd;? toD;
toD;wkdY\taqGtrsKd;olBuD; jzpfMuownf;/6;26 xm0&bk&m;u oa&vtrsKd;om; AkdvfygwkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifavmh[k rdefYawmfrlaompum;ukdcHaomol?6;27 oa&vtrsKd;om;wkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifjcif;iSg? tJ*kwK&Sifbk&ifzga&mrif;xHavQmuf&aom olwkdYonf? xkdtmkefESifh
arma&Sjzpfownf;/
6;28 tJ*kwKjynfrSm xm0&bk&m;onf? arma&Stm; Asm'dwfxm;awmfrlaom aeY&ufvnf;?6;29 igonf xm0&bk&m;jzpf\/ igrSmvkduforQwkdYukd? tJ*kwK&Sifbk&ifzga&mrif;tm; jyefajym&rnf[k arma&Stm; xm0&bk&m;rdefYawmfrl\/6;30 arma&Suvnf;? tuREkfyfonf ta&zsm;vSD;jcif;udkrcHaomEIwf&Sdonfjzpf? zga&mbk&ifonf tuREkfyfpum;ukd tb,fokdYem;axmif
ygvdrhfrnfenf;[k xm0&bk&m;a&SUrSmavQmufqkd\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3
7;4
7;5
7;6
7;7
7;8
7;9
7;10
7;11
7;12
7;13
7;14
7;15
7;16
7;17
7;18
7;19

7;20
7;21

xm0&bk&m;uvnf;? okdYjzpf oifhukdzga&mbk&if\bk&m;t&migcefYxm;\/ oif\tpfukdtmkkefonf? oif\ya&mzufjzpf&vdrfhrnf/igrdefYawmfrlorQwkdYukd oifonfjyefajym&rnf/ zga&mbk&ifonf oa&vtrsKd;om;wkdYukd rdrdjynfrS vTwfvkduf&rnftaMumif;ukd?
oif\tpfukdtmkefonf olUxHavQmuf&rnf/igonfvnf; zga&mrif;\ESvkH;ukdckdifrmap? tJ*kwKjynf ig\edrdwfvuPm tHhbG,faomtrIwkdYukd rsm;jym;aprnf/okdYaomfvnf; zga&mrif;onf oifwkdYpum;ukdem;raxmifbJaevdrfhrnf/ igonfvnf; ighvufukd tJ*kwKjynftay:rSm wif
BuD;pGmaom'Pfcwfjcif;tm;jzifh ig\Akdvfygrsm;? ig\vl oa&vtrsKd;om;wkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifrnf/xkdokdY tJ*kwKjynftay:rSm ighvufukdqefY? oa&vtrsKd;om;wkdYukd olwkdYtxJrS EIwfaqmifaomtcg? igonf xm0&bk&m;
jzpfaMumif;ukd tJ*kwKvlwkdYonf odMuvdrfhrnf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/arma&SESifhtmkefwkdYonf xm0&bk&m;rdefYawmfrlorQtwkdif; jyKMu\/zga&mbk&ifxHavQmufMuaomtcg? arma&S\toufonf tESpf&Spfq,f&Sd\/ tmkef\toufonf tESpf&Spfq,fokH;ESpf&Sd\/
wzef xm0&bk&m;onf arma&SESifh tmkefwkdYtm; rdefYawmfrlonfum;?zga&mbk&ifu? oifwkdYtwGuf xl;qef;aomwefckd;ukdjyavmh[kqkdvQif? oif\vSHwHukd,l a&SUawmfcsavmh[k tmkeftm;ajymavmh/
vSHwHonfvnf; a>rjzpfvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/arma&SESifhtmkefonfzga&mbk&ifxHokdY0if xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif; jyKojzifh? tmkefonf zga&mbk&ifa&SU? ol\uRefrsm;
a&SUrSm vSHwHukdcsa>rjzpfav\/xkdtcg zga&mbk&ifonf ynm&Sdrsm;?jyKpm;wwfaomolrsm;wkdYukdac:? tJ*kwKtrsKd;0dZmq&mwkdYonf? 0dZmtwwftm;jzifh xkdtwl
jyK?rdrdwkdYukdifaomvSHwHrsm;ukdcs a>rjzpfMuav\/ okdYaomfvnf; tmkef\vSHwHonf olwkdY\vSHwHrsm;ukd rsKdav\/xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif;? zga&mbk&ifonf ESvkH;ckdifrmolwkdY\pum;ukd em;raxmifbJae\/
xm0&bk&m;uvnf;? zga&mbk&ifonf ESvkH;ckdifrm oa&vvlwkdYukd rvTwfbJ ae\/eHeuftcsdef zga&mbk&ifxHokdY oGm;avmh/ olonf a&qdyfokdY oGm;vdrfhrnf/ olra&mufrSD oifonf jrpfurf;em;rSm &yfaeavmh/
a>rjzpfaom vSHwHukdvnf; vufwGifukdifavmh/a[NAJtrsKd;om;wkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;u? ighvlwkdYonf awm ightm; 0wfjyKrnftaMumif;? olwkdYukdvTwfavmh[k trdefYawmf
ygaom uREkfyfukd ukd,fawmfxHokdY apvTwfawmfrlNyD/ ukd,fawmfonf ,ckwkdifatmif em;raxmifbJaeygonfwum;/xm0&bk&m;u? igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;ukd oifonftb,fokdYod&rnfenf;[lrlum;? igukdifaomvSHwHESifhjrpfa&ukd kduf
xkda&onf taoG;jzpfvdrfhrnf/jrpf&Sdaomig;wkdYonfaoMuvdrfhrnf/ jrpfa&vnf;eHvdrfhrnf? tJ*kwKvlwkdYonfvnf; jrpfa&udk&GHMuvdrfhrnftaMumif;ukdjyefajymav
mh[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/
wzef xm0&bk&m;onf arma&SukdrdefYawmfrljyefonfum;? tmkeftm; oif\vSHwHukd,l tJ*kwKjynf&Sdaom acsmif;a&? jrpfa&?
tkdiftif;a&? uefa&? wGif;a&&SdorQ tay:rSm vufukdqefYavmh/ xkda&&SdorQwkdYonf taoG;jzpfvdrfhrnf/ tJ*kwKjynf wa&SmufvkH;?
opfcGuf? ausmuftkd;rQr<uif; taoG;&SdvdrfhrnftaMumif;ukd ajymavmh[k rdefYawmfrl\/arma&SESifhtmkefonf xm0&bk&m; rdefYawmfrlonftwkdif; jyK? tmkefonf zga&mbk&ifa&SU? ol\uRefrsm;a&SUrSm vSHwHukdcsD
jrpfa&ukdkdufojzifh? jrpfa&&SdorQonf taoG;jzpfav\/jrpf&Sdaom ig;wkdYonfvnf;aoMu? jrpfa& eHaomaMumifh? tJ*kwKvlwkdYonf jrpfa&ukd raomufEkdifMu/ tJ*kwKjynf wa&SmufvkH;
taoG;ESYHjym;vsuf &Sdav\/-

63

7;22 tJ*kwKtrsKd;om; 0dZmq&mwkdYvnf; 0dZmtwwftm;jzifh xkdtwljyKMu\/ xm0&bk&m; rdefYawmfrlonftwkdif;? zga&mbk&ifonf


ESvkH;ckdifrm olwkdY\pum;ukd em;raxmifbJae\/7;23 eef;awmfokdY vSnfhvnfjyefoGm; xkdtrIukd ESvkH;roGif;bJ aeav\/7;24 xkdtcg tJ*kwKvlwkdYonf jrpfa&ukdraomufEkdifMuaomaMumifh? aomufa&ukd&jcif;iSg jrpfem;rSm wGif;wl;Mu\/7;25 xm0&bk&m;onf jrpfukd'Pfcwf ckepf&ufukd vGefapawmfrl\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4
8;5
8;6
8;7
8;8
8;9
8;10
8;11
8;12
8;13
8;14
8;15
8;16
8;17
8;18
8;19
8;20
8;21
8;22
8;23
8;24
8;25

xm0&bk&m;uvnf;? oifonf zga&mbk&ifxHokdY0if ig\vlwkdYonf ightm;0wfjyKrnftaMumif;? olwkdYukd vTwfavmh/rvTwfbl;[k jiif;vQif? oif\jynfwa&SmufvkH;ukd bm;wkdYjzifh 'PfcwfOD;rnf/jrpfonfvnf; rsm;pGmaombm;wkdYukd bGm;? olwkdYonf oif\tdrf4if;? tdyfcef;4if;? tdyf&may:4if;? oif\uRefwkdYtdrf4if;?
oif\vlwkdYtay:4if;? oif\rD;zkd4if;? rkefYe,faomcGuf4if; wufMuvdrfhrnf/oifrSp oif\vl? oif\uRef &SdorQwkdYtay: wufMuvdrfhrnf[k xm0&bk&m; rdefYawmfrlonftaMumif;ukd Mum;ajymavmh[k
arma&Stm; rdefYawmfrl\/
wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlhjyefonfum;? tmkefonf acsmif;a&? jrpfa&? tkdiftif;a&wkdYtay:vSHwHukd
ukdifvsuf? vufukdqefY tJ*kwKjynftay:okdY bm;rsm;ukdwufapjcif;iSg ajymavmh[k rdefYawmfrl\/tmkefonf tJ*kwKjynf&Sdaoma&tay:rSm vufukdqefYojzifh? bm;wkdYonf wuf tJ*kwKjynfwa&SmufvkH;ukdzkH;vTrf;Mu\/0dZmq&mwkdYonfvnf; 0dZmtwwftm;jzifh xkdtwljyK bm;wkdYudk tJ*kwKjynftay:okdY aqmifMu\/
xkdtcg zga&mrif;onf? arma&SESifh tmkefukdac:? xm0&bk&m;onf bm;wkdYukd igESifhighvlwkdYxHrS y,f&Sm;awmfrlrnftaMumif;
awmif;yefavmh/ oa&vvlwkdYonf xm0&bk&m;tm; ,ZfylaZmf&aomtcGifhukd igay;rnf[k qkd\/arma&Suvnf;? ukd,fawmfESifhukd,fawmftdrfrsm;rS bm;wkdYukd y,f&Sif;zsufqD;? jrpfom aeapjcif;iSg? ukd,fawmfESifh ukd,fawmf
uRefrsm;? vlrsm;tbkdY tuREkfyfawmif;yef& aomtcsdefukd csdef;csufawmfrlyg[kavQmufaomf?eufjzefaeYawmif;yefavmh[krdefYawmfrlonfjzpf? arma&Su? tuREkfyfwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;ESifhwlaom bk&m;r&SdaMumif;ukd
ukd,fawmfodapjcif;iSg trdefYawmftwkdif;jzpf?bm;wkdYonf ukd,fawmfESifh ukd,fawmftdrfrsm;? uRefrsm;? vlrsm;xHrS xGufoGm; jrpfomaeMuvdrfhrnf[k arma&SavQmufNyD;vQif?tmkefESifhtwl txHawmfrS xGufoGm;? zga&mbk&iftay:okdY xm0&bk&m; aqmifawmfrlaom bm;wkdYtaMumif;aMumifh? arma&Sonf
qkawmif;yXemjyKav\/xm0&bk&m;onf arma&S awmif;avQmufaom pum;twkdif; jyKawmfrlojzifh? bm;wkdYonf tdrfrsm;? &Gmrsm;? v,fjyifrsm;wkdYwGif
aoMu\/taoaumifwkdYukdpkykHxm;ojzifh wjynfvkH;eHav\/zga&mrif;vnf;? oufom&aMumif;ukd odjrifaomtcg? xm0&bk&m; rdefYawmfrlonftwkdif;? ESvkH;ckdifrm olwkdYpum;ukd
em;raxmifbJaejyefav\/
wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;? tJ*kwKjynf wa&SmufvkH;&SdaomajrrIefYonf jcifaumifjzpfapjcif;iSg?
tmkefonf vSHwHukdukdifvsuf vufukd qefY? ajrrIefYukdkdufapjcif;iSgajymavmh[k rdefYawmfrlonf twkdif;?tmkefonf vSHwHukdukdifvsuf vufukdqefY ajrrIefYukddkufav\/ ajrrIefYonfvnf; vl4if;? wd&pmef4if; jcifaumifjzpfav\/
tJ*kwKjynfwa&SmufvkH; ajrrIefY&SdorQonf jcifaumifjzpfav\/0dZmq&mwkdYvnf;? jcifaumifwkdYukdjzpfapjcif;iSg 0dZmtwwftm;jzifh xkdtwljyK rwwfEkdifMu/ okdYjzpf vlwkdYESifhwd&pmefwkdY
jcifaumifwkdYonf &SdMu\/xkdtcg 0dZmq&mwkdYu? trIonf bk&m;ocif\wefckd;aMumifhjzpfonf[k zga&mbk&iftm; avQmufMum;Mu\/ okdYaomfvnf;
xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif;? zga&mbk&ifonf ESvkH;ckdifrm olwkdYpum;ukd em;raxmifbJaejyefav\/
xm0&bk&m;uvnf;? oifonf eHeufapmapmxavmh/ a&qdyfokdYxGufoGm;aom zga&mbk&if a&SUrSm &yf xm0&bk&m;u? ig\
vlwkdYonf ightm;0wfjyKrnf taMumif;? olwkdYukd vTwfavmh/rvTwfbJaevQif oifESifhoif\uRefrsm;? vlrsm;? tdrfrsm;xJokdY ,if&JwkdYukd igapvTwfojzifh tJ*kwKvlwkdYaeaomtdrf? &yfaomajronf
,if&JESifhtjynfh&Sd&vdrfhrnf/igonf ajrBuD;tv,f xm0&bk&m;jzpfaMumif;ukd oifodapjcif;iSg ig\vlwkdYae&m a*g&Sifjynfukd xkdaeYigjcm;em;ap? xkdjynf
,if&Jr&Sd&/xkdokdY ig\vlwkdYESifhoif\vlwkdYukd igjcm;em;aprnf/ eufjzefaeY xkdedrdwfxif&Sm;vdrfhrnf[k rdefYawmfrlaMumif;ukd ajymavmh[k
arma&Stm; rdefYawmfrl\/xkdokdY xm0&bk&m;jyKawmfrlojzifh? tvGefMurf;wrf;aom,if&JwkdYonf? zga&mbk&if\tdrftp&Sdaom ol\uRefwkdYtdrf? tJ*kwKjynf
wa&SmufvkH;a&mufvm? xkd,if&JwkdYaMumifh tJ*kwKjynfysufav\/
xkdtcg? zga&mbk&ifonf arma&SESifhtmkefudkac:NyD;vQif? oifwkdYonf jynf oifwkdY\bk&m;ociftm; ,ZfylaZmfoGm;Muavmh[k
rdefYawmfrlaomf?64

8;26

arma&SuxkdokdYrjyKoifh/ jyKvQif tJ*kwKvlwkdY\&GH&SmbG,faomt&mukd tuREkfyfwkdY bk&m;ocifxm0&bk&m;tm;,ZfylaZmf&ygrnf/ tJ


*kwKvlwkdY\&GH&SmbG,faomt&mudk olwkdYrsuf arSmuf,ZfylaZmfvQif? olwkdYonf tuREkfyfwkdYukd cJESifhypfMuygvdrfhrnfr[kwfavm/8;27 okdYjzpf awmokH;&ufc&D;oGm; tuREkfyfwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif; ,ZfylaZmfMuygrnf[kavQmufqkd\/8;28 zga&mbk&ifuvnf;? oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;tm;? awm ,ZfylaZmfrnftaMumif;? oGm;&aomtcGifhukd igay;rnf/
okdY&mwGif a0;a0;roGm;&Mu/ ightbkdYawmif;yefavmh[k rdefYawmfrl\/8;29 arma&Suvnf;? tuREkfyfonf ukd,fawmfxHrSxGufoGm; ,if&JwkdYonf zga&mbk&ifESifh ol\uRefrsm;? vlrsm;xHrS? eufjzef
aeYoGm;rnftaMumif; xm0&bk&m;ukd awmif;yefygrnf/ okdY&mwGif oa&vvlwkdYonf xm0&bk&m;tm; ,ZfrylaZmf&rnftaMumif;?
aemufwzef qD;wm; vSnfhpm;awmfrrlygESifh[k avQmufNyD;vQif?8;30 zga&mbk&ifxHrS xGufoGm; xm0&bk&m;ukd awmif;yefav\/8;31 xm0&bk&m;onfvnf;? arma&Spum;ukdem;axmif ,if&JwkdYukdzga&mbk&ifESifh ol\uRefrsm;? vlrsm;xHrSm waumifrQ rusefapjcif;iSg
y,f&Sm;awmfrl\/8;32 xkdtcgvnf;? zga&mbk&ifonf ESvkH;ckdifrmjyef? oa&vvlwkdYukd rvTwfbJaeav\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1
9;2
9;3

xm0&bk&m;uvnf;? oifonf zga&mbk&ifxHokdY0if ig\vlwkdYonf ightm; 0wfjyKrnftaMumif;? olwkdYukdvTwfavmh/rvTwfbl;[kjiif; qD;wm;ao;vQif?xm0&bk&m;\vufawmfonf v,fjyif&Sdaom wd&pmef? jrif;? jrnf;? ukvm;tkyf? okd;? EGm;wkdYtay: a&muf tvGefjyif;pGmao
ma&m*gpGJvdrfhrnf/9;4 xm0&bk&m;onf? oa&vvlwkdY\wd&pmefESifh tJ*kwKvlwkdY\wd&pmefukd jcm;em;apojzifh? oa&vtrsKd;om;ykdifaom wd&pmef
waumifrQrao&/9;5 eufjzefaeY? tJ*kwKjynf xkdtrIukd xm0&bk&m;jyKawmfrlrnf[k rSefaomtcsdefudk csdef;csufawmfrlNyD[k a[NAJvlwkdY\bk&m;ocif
xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftaMumif;ukdajym avmh[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/9;6 eufjzefaeY xkdtrIukdjyKawmfrlojzifh? tJ*kwKvlwkdY\wd&pmeftrsKd;rsKd;aoMu\/ oa&vvlwkdY\wd&pmefwaumifrQrao/9;7 zga&mbk&ifonf vlukdapvTwf? oa&vtrsKd;om;wkdY\wd&pmef waumifrQ raoaMumif;ukd od&\/ okdYaomfvnf; ESvkH;
ckdifrmjyef? oa&vvlwkdYukd rvTwfbJ aeav\/
9;8 xm0&bk&m;uvnf;? rD;zkdxJujymukd vufESifh,l arma&Sonf zga&mbk&ifa&SU rkdCf;aumif;uifokdY ypfvTifhap/
9;9 xkdjymonf tJ*kwKjynfwa&SmufvkH; ESYHjym;aomtrIefYjzpf? jynfwa&SmufvkH;wGif vlESifhwd&pmefwkdY tcJtusdwfjynfhaomtemqkd;
jzpfvdrfhrnf[k arma&SESifhtmkefwkdYtm; rdefYawmfrlonftwkdif;?9;10 olwkdYonf rD;zkdxJujymudk,l? zga&mbk&ifa&SUrSm &yfvsuf? arma&Sonf rkdCf;aumif;uifokdYypfvTifhojzifh? xkdjymonfvlESifhwd&pmef
wkdYtcJtusdwfjynfhaom temqkd;jzpfav\/9;11 0dZmq&mwkdYonf temqkd;aMumifh? arma&Sa&SUr&yfraeEkdif/ xkdtemqkd;onf 0dZmq&mwkdY4if;? tJ*kwKvltaygif;wkdY4if;
pGJownf;/9;12 xm0&bk&m;onf zga&mbk&if\ESvkH;ukd ckdifrmapawmfrlonfjzpf? arma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;? olwkdYpum;ukd
em;raxmifbJaeav\/
9;13 wzefxm0&bk&m;u? eHeufapmapmx? zga&mbk&ifa&SUrSm&yfvsuf? a[NAJvlwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;u? ig\vlwkdYonf
ightm;0wfjyKrnftaMumif;? oGm;&aom tcGifhukd ay;avmh/9;14 okdYr[kwf ,ckumvtcg oif\ESvkH;4if;? oif\uRefrsm;? vlrsm;4if;? ig\ab;'Pf tvkH;pkHwkdYukd oifha&mufaprnf/
ajrBuD;wa&SmufvkH; iguJhokdYaomolr&SdaMumif;ukd oifonf od&vdrfhrnf/9;15 ighvufukdigqefY oifESifhoif\vlwkdYukdumvemjzifh'Pfcwfrnf/ oifhukdvnf; ajrBuD;ay:u okwfoify,f&Sif;rnf/9;16 tu,fpifppf ighwefckd;ukd oif igjyjcif;iSg4if;? ighemrukd ajrBuD;wjyifvkH;wGif ausmfapmapjcif;iSg4if;? oifhukd igcsD;ajrmufcJhNyD/9;17 oifonf ig\vlwkdYukdrvTwfbJ? olwdkYukdapmfum;ao;oavm/9;18 MunfhIavmh/ tJ*kwKjynfwnfonfumvrSp ,ckwkdifatmif r&Gmbl;aom tvGefBuD;pGmaom rkdCf;oD;&Gmjcif;ukd eufjzefaeY
tcsdefigjzpfaprnf/9;19 xkdaMumifh ,ckapvTwf? v,fjyif&Sdaomwd&pmefrsm;ESifh&SdavorQwkdYukd odrf;,lavmh/ tdrfokdYraqmifvQif? v,fjyif
awGUorQaomvlESifh wd&pmefwkdYtay:rSm rkdCf;oD;us?
olwkdYonf aoMuvdrfhrnftaMumif;ukdajymavmh[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/9;20 xm0&bk&m;\EIwfuywfawmfukd aMumuf&GHUaom zga&mbk&if\uRefwkdYonf? rdrduRefESifh rdrdwd&pmefwkdYukd tdrfokdY ajy;apMu\/9;21 xm0&bk&m;\ EIwfuywfawmfukd yrmP rjyKaom olwkdYonf? rdrduRef? rdrdwd&pmefwkdYukd v,fjyif xm;Mu\/
9;22 xm0&bk&m;uvnf;? tJ*kwKjynfwa&SmufvkH;vlwkdYtay:rSm4if;? wd&pmefwkdYtay:rSm4if;? v,fjyif &SdavorQaom tyifrsm;
tay:rSm4if;? rkdCf;oD;&Gmapjcif;iSg? oif\ vufukdrkdCf;aumif;uifokdY qefYavmh[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/-

65

9;23

arma&Sonf rdrdvSHwHukd rkdCf;aumif;uifokdYqefY? xm0&bk&m;onf rkdCf;BudK;ESifhrkdCf;oD;ukdvTwfawmfrl\/ rD;onfvnf; ajray:rSm


ajy;av\/ xkdokdY xm0&bk&m;onf? tJ*kwKjynfrkdCf;oD;&Gmapawmfrlojzifh?9;24 tJ*kwKjynfwnfaxmifonfumvrSp wcgrQrjzpfbl;aomrkdCf;oD;? rD;ESifha&m tvGefjyif;xefpGmaomrkdCf;oD;jzpfav\/9;25 tJ*kwKjynfwa&SmufvkH;? v,fjyifrSm &SdorQaomvlESifhwd&pmefrsm;? jrufyifrsm;? opfyifrsm;wkdYukd rkdCf;oD;xdav\/9;26 okdY&mwGif oa&vtrsKd;om;ae&ma*g&Sifjynf rkdCf;oD;rusr&Gm/
9;27 xkdtcg zga&mbk&ifonf vludkapvTwf? arma&SESifhtmkefukd ac:NyD;vQif? trI igjypfrSm;NyD/ xm0&bk&m;onf ajzmifhrwfawmfrl\/
igESifh ig\vlwkdYonf tjypfrsm;yg\/9;28 wefygNyD/ tm;BuD;aom rkdCf;BudK;ESifh rkdCf;oD; pJrnftaMumif;? xm0&bk&m;ukd awmif;yefyg/ oifwkdYukd igrqD;rwm;
tvsiftjrefvTwfrnf[kqkdav\/9;29 arma&Suvnf;? NrdKUxJuuREkfyfxGufoGm;aomtcg? xm0&bk&m;a&SUawmf uREkfyfvuf0g;wkdYukd jzefYygrnf/ xm0&bk&m;onf ajrBuD;
udktpkd;&awmfrlaMumif;ukd udk,fawmfodapjcif;iSg rkdCf;BudK;pJvdrfhrnf/ rkdCf;oD;vnf; rusr&Gm&/9;30 okdYaomfvnf; udk,fawmfESifh ukd,fawmf\uRefwkdYonf? xm0&t&Sifbk&m;ocifukdraMumufao;aMumif;ukd tuREkfyfodygonf[k
avQmufqkd\/9;31 ykdufqefyif? rka,myifukd rkdCf;oD;xd\/ rka,myifonf toD;tESHESifhjynfhpkHNyD/ ykdufqHyifvnf; toD;rSnfhNyD/9;32 *sHKpyg;? aumufpyg;yifukdum; rxd/ xkdtyifwkdYonf raygufMuao;/9;33 arma&Sonf zga&mbk&ifxHrS xGuf NrdKUjyifokdYoGm;NyD;vQif? xm0&bk&m;a&SUawmf vuf0g;wkdYudk jzefYojzifh? rkdCf;BudK;ESifh rkdCf;oD;
pJav\/ ajray:vnf; rkdCf;r&Gm/9;34 xkdokdY rkdCf;r&Gm rkdCf;oD;ESifhrkdCf;BudK;pJonfukd zga&mbk&ifjrifvQif? wzef jypfrSm;? uRefrsm;ESifhtuG ESvkH;ckdifrmvsufae\/9;35 xkdokdY zga&mbk&ifonf ESvkH;ckdifrmonfjzpf? arma&S xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;om;wkdYukd rvTwfbJ
aejyefownf;/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 wzef xm0&bk&m;u? oifonf zga&mbk&ifxHokdY 0ifavmh/ igonf edrdwfwkdYukd olUa&SU jyjcif;iSg4if;?10;2 tJ*kwKjynf igjyKaomtrI? tJ*kwKvlwkdYwGif igjyaomedrdwfwkdYukd? oif\om;ajr;wkdYtm; Mum;ajymojzifh? igonf xm0&
bk&m;jzpfaMumif;ukd oifwkdYodapjcif;iSg4if;? ol\ESvkH;? ol\uRefwkdYESvkH;ukd igckdifrmapNyD[k arma&Stm;rdefYawmfrl\/10;3 arma&SESifh tmkefwkdYonf? zga&mbk&ifxHokdY 0ifNyD;vQif? a[NAJvlwkdY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;u? oifonf iga&SUrSm udk,fudk
ukd,frESdrfhcsbJ tb,frQumvywfvkH; aevdrfhrnfenf;/ ig\vlwkdYonf ightm; 0wfjyKrnftaMumif;? oGm;& aomtcGifhudkay;avmh/10;4 okdYr[kwf ig\vlwkdYudk rvTwfbJaevQif? MunfhIavmh/ usKdif;aumifwkdYukd oif\jynfokdY eufjzefigaqmifcJhrnf/10;5 ajrrxifay:Ekdifatmif olwkdYonf ajrrsufESmukdkzHk;vTrf;Muvdrfhrnf/ rkdCf;oD;rzsuf? oifwkdY usef<uif;ao;orQukd4if;? oifwkdYtbkdY
ajrayguforQaomtyifwkdYudk4if; pm;Muvdrhfrnf/10;6 oif\bkd;ab;wkdYonf ajray:rSmjzpfonfumvrSp? ,aeYwkdifatmif rjrifbl;ouJhodkY? oif\tdrfrsm;? oif\uRefwkdYtdrfrsm;?
tJ*kwKvltaygif;wkdY\tdrfrsm;wkdYukd jznfhMuvdrfhrnf[kqkdNyD;vQif? vSnfh zga&mbk&ifxHrS xGufoGm;av\/
10;7 zga&mbk&if\uRefwkdYuvnf;? vlonf igwkdYukd tb,frQumvywfvkH; aESmifh&Sufyg vdrfhrnfenf;/ xkdolwkdYonf olwkdY\
bk&m;ocif xm0&bk&m;tm; 0wfjyKrnftaMumif; tcGifhay;awmfrlyg/ tJ*kwKjynfysufaMumif;ukd odawmfrrl ao;oavm[k
avQmufMuvQif?10;8 arma&SESifh tmkefukd wzef zga&mbk&ifxHokdYoGif;jyef? oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;tm; 0wfjyKjcif;iSg oGm;Muavmh/ okdY&mwGif
oGm;&aomolwkdYonf tb,folenf;[kar;vQif?10;9 arma&Su? tuREkfyfwdkYonf oli,f? oltkd? om;orD;? okd;? EGm; ygvsuf oGm;ygrnf/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m; a&SUawmf yGJcH&
ygrnf[k jyefqkdavaomf?10;10 zga&mrif;u? oifwkdYESifh oli,frsm;ukd igvTwfonftwkdif;? xm0&bk&m;onf oifwkdY &Sdapaom/ owdjyK? raumif;aomtBuHukd
BuHMuonfwum;/10;11 xkdokdYrjzpf&m/ t&ifawmif;avQmufonftwkdif;? a,mufsm;jzpfaom olwkdYom oGm; xm0&bk&m;tm; 0wfjyKMu[k rdefYawmfrlojzifh?
olwkdYukd txHawmfrS ESifMuav\/
10;12 xm0&bk&m;uvnf;? usKdif;wkdYonf tJ*kwKjynfokdY a&mufvm rkdCf;oD; rzsuf? ajray:rSmusef&pfaomtyif&SdorQwkdYukdpm;apjcif;
iSg? tJ*kwKjynftay:rSm vufukdqefY avmh[k arma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;?10;13 arma&Sonf rdrdvSHwHukd tJ*kwKjynftay:rSm qefYojzifh? xkdaeYESifh xkdnOfhywfvkH;? ta&SUavukd ajray:rSm xm0&bk&m;vmapawmfrl?
eHeufa&mufrS ta&SUavonf usKdif;wkdY ukd aqmifcJhav\/10;14 xkdusKdif;wkdYonf tJ*kwKjynfvkH;udkvTrf;rkd;? jynfe,fedrdwf&SdorQtay:rSm em;ojzifh tvGefrsm;jym;Mu\/ xkdokdYaomusKdif;wkdYonf
a&S;urjzpfpzl;? aemufvnf; rjzpf&vwhH/10;15 ajrrnf;onfwkdifatmif ajrwjyifvkH;ukd zkH;tkyf wjynfvkH;wGif jrufyif&SdorQ rkdCf;oD;ESifhvGwfaomopfoD;&SdorQukd pm;Muojzifh?
tJ*kwKjynfwa&SmufvkH;wGif opfyifjrufyifwkdY pdrf;aomt&m wpkHwckrQ rusef&pf/
66

10;16 xkdtcg zga&mbk&ifonf arma&SESifhtmkefukd tvsiftjrefac:? oifwkdY\ bk&m;ocif xm0&bk&m;ukd4if;? oifwkdYukd4if;


igjypfrSm;ygNyD/10;17 okdYjzpf onfwcg ightjypfukd onf;cHygavmh/ oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf? aoab;wckukdom igrS y,f&Sm;
ygrnftaMumif; awmif;yefyg[k qkdonf&Sdaomf?10;18 arma&Sonf txHawmfrS xGuf? xm0&bk&m;ukd awmif;yefav\/10;19 xm0&bk&m;onf tm;BuD;aomtaemufavukd vTwfawmfrlojzifh? xkdavonf usKdif;wkdYukdaqmifoGm; {'kHyifv,fcsypfav\/
tJ*kwKjynfwa&SmufvkH; usKdif;waumifrQ rusef&pf/10;20 okdYaomfvnf;? xm0&bk&m;onf zga&mbk&if\ESvkH;ukd ckdifrmapawmfrlojzifh? olonf oa&vtrsKd;om;wkdYukd rvTwfbJ aejyef
av\/
10;21 wzef xm0&bk&m;u? tJ*kwKjynfwa&SmufvkH; arSmifrkdufomrnr[kwf? prf;oyf awGU&aomarSmifrkdufjzpfapjcif;iSg? oif\
vufukd rkdCf;aumif;uifokdY qefYavmh[k arma&Stm; rdefYawmfrlonfhtwkdif;?10;22 arma&Sonf rdrdvufukd rkdCf;aumif;uifokdYqefY? tJ*kwKjynfwa&SmufvkH; xlxyfaomarSmifrkdufonf okH;&ufywfvkH;jzpfav\/10;23 xkdtcg wa,mufukd wa,mufrjrifEkdifMu/ okH;&ufywfvkH; tb,folrQ rdrd ae&mrSrx&Mu/ okdY&mwGif oa&v
trsKd;om;taygif;wkdYonf? rdrdwkdYae&m tvif;ukd &Mu\/
10;24 xkdtcg zga&mbk&ifonf arma&SESifhtmkefukdac: xm0&bk&m;tm; 0wfjyKjcif;iSg oGm;Muavmh/ okdY&mwGif okd;EGm;rsm;ukd xm;cJhMuap/
oli,frsm;ukdac:Muap[k rdefY awmfrl\/10;25 arma&Suvnf;? uREkfyfwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;tm; ,ZfylaZmfp&mbkdY ,Zfaumifrsm;? rD;IdU&mylaZmfoumrsm;ukd ukd,fawmf
ay;&rnf/10;26 uREkfyfwkdYonfwd&pmefrsm;ukdaqmifoGm;&rnf/ waumifrQrusef&pf&/taMumif;rlum;? olwkdYtxJu uREkfyfwkdYbk&m;ocif xm0&
bk&m;tm; 0wfjyKp&mbkdY a&G;,l&rnf/ xm0&bk&m;tm; tb,frnfaomtaumifESifh0wfjyK&rnfukd xkdt&yfokdYra&mufrSD rodyg[k
qkdavaomf?10;27 xm0&bk&m;onf zga&mbk&if\ESvkH;ukdckdifrmapawmfrlojzifh? olonf oa&vtrsKd;om;wkdYukdrvTwf/10;28 arma&Sudkvnf;? ighxHrS xGufoGm;avmh/ aemufwzef ighrsufESmukd rjrifatmif owdjyKavmh/ ighrsufESmukdjrifaomaeYaornf[k
rdefYawmfrl\/10;29 arma&Suvnf;? rdefYawmfrlcsufonf avsmufywfyg\/ rsufESmawmfukd aemufwzefrjrifyg[k avQmufqkd\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1
11;2
11;3
11;4
11;5
11;6
11;7
11;8

11;9
11;10

xkdtcg xm0&bk&m;u? zga&mbk&ifESifh tJ*kwKjynftay:rSm ab;wyg;ukd iga&mufapOD;rnf/ xkdaemuf oifwkdYukd vTwfvdrfhrnf/


vTwfaomtcgvnf;? tu,f oifwkdYukd wNydKifeuf ESifvdrhfrnf/oa&vvl a,mufsm;onf? tdrfeD;csif;a,mufsm;4if;? rdef;ronf tdrfeD;csif;rdef;r4if;? aiGwefqm? a&Twefqm? t0wfwefqm
wkdYukdawmif;apjcif;iSg? vlrsm;wkdYtm; ajymavmh[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/olwkdYawmif;onftwkdif;? tJ*kwKvlwkdYonf ay;csifaomapwempdwfukd xm0&bk&m; jzpfapawmfrl\/ arma&Sonfvnf;?
tJ*kwKjynfwGif zga&mbk&if\uRefrsm;? vlrsm;a&SU BuD;pGmaomtoa&&Sdav\/
xkdtcg arma&Su? xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? oef;acgiftcsdef tJ*kwKjynf tv,fokdY igxGufoGm;rnf/eef;xkdifaomzga&mbk&if\om;OD;rSp? BudwfqkHaemufxkdifaomuRefr\om;OD; wkdifatmif? tJ*kwKjynf&SdorQaomom;OD;wkdYESifh
wd&pmefwkdY\om;OD;&SdorQwkdYonf aoMuvdrhfrnf/tJ*kwKjynfwa&SmufvkH;wGif? a&S;umvrjzpfpzl;? aemifumvvnf;rjzpfvwHhaom BuD;pGmaomikda<u;jcif;jzpf&vdrhfrnf/okdY&mwGif xm0&bk&m;onf? tJ*kwKvlwkdYESifh oa&vvlwdkYukd jcm;em;ap awmfrlaMumif;ukdoifwkdY odapjcif;iSg? oa&v
vlwpkHwa,mufukd acG;waumifrQ r[def;&[k rdefYawmfrl\/ukd,fawmf\uRefjzpfaomvltaygif;wkdYonfvnf; uREkfyfxHokdYvm jyyf0yfvsufxGufoGm;yg/ ukd,fawmfESifhukd,fawmfaemuf
vkdufaomoltaygif;wkdYxGufoGm;Muyg[k ajymqkdNyD;rS uREkfyfxGufoGm;ygrnf[k avQmufqkdojzifh? trsufxGuf zga&mbk&ifxHrS
xGufoGm;av\/
xm0&bk&m;uvnf;? thHbG,faomtrIawmfwkdYonf tJ*kwKjynf rsm;jym;rnftaMumif;? zga&mbk&ifonf oifwkdY\pum;ukd
em;raxmifbJaevdrfhrnf[k arma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;?arma&SESifh tmkefwkdYonf zga&mbk&ifa&SUrSm thHbG,faomtrItvkH;pkHwkdYukd jyKaomfvnf;? xm0&bk&m;onf zga&mbk&if\
ESvkH;ukd ckdifrmapawmfrlojzifh? oa&vtrsKd;om;wkdYukd jynfawmfrS xGufoGm;&aomtcGifhukd ray;bJaeownf;/

67

tcef;BuD; ( 12 )
12;1
12;2
12;3

xm0&bk&m;onf tJ*kwKjynf arma&SESifhtmkefwkdYtm; rdefYawmfrlonfum;?vonf oifwkdY vOD;wnf;[laom ESpfpOfwGif yXrvjzpf&rnf/oifwkdYonf oa&vtrsKd;y&dowftaygif;wkdYukdrSmxm;&aompum;[lrlum;? vq,f&ufaeY oifwkdY&SdorQonf? rdrdtdrfaxmif
toD;toD;twkdif; wtdrfaxmifvQif okd;oi,f waumifpD ,l&rnf/12;4 tdrfaxmifi,f okd;oi,fwaumifESifhrwefvQif? eD;pyfaomtdrfeD;csif;ESifh pyfbuf vlrnfrQ&Sdonf[ka&wGufNyD;vQif? waumif
ukdpm;avmufaomolrsm;ukdaxmuf okd;oi,fw aumifukd,l&rnf/12;5 okd;oi,fjzpfap? qdwfoi,fjzpfap? oifwkdY,laomtaumifonf tjypfryg? tcgrvnfaomtxD;jzpf&rnf/12;6 xkdokd;oi,fwkdYukd? xkdvq,fav;&ufwkdifatmif apmifhxm;NyD;rS? nOD;tcsdef oa&vtrsKd;tpnf;ta0;y&dowftaygif;wkdYonf
owf&Murnf/12;7 okd;oi,f\tom;ukdpm;&aomtdrf\wHcg;xkyfESifhwHcg;wkdifESpfbuf?okd;oi,f\taoG;ukd,l xkd;&rnf/12;8 tom;ukdrD;ESifhuifNyD;rS? xkdnOfhjcif;wGif waq;rygaomrkefY? cg;aom[if;oD;[if;&GufESifhpm;&rnf/12;9 tom;pdrf;onfjzpfap? a&ESifhjyKwfonfjzpfap rpm;&/ acgif;? ajcaxmuf? tonf;? ESvkH;ponfwkdYESifhwuG? rD;uifNyD;rS pm;&rnf/12;10 eHeufwkdifatmif xkdtom;ukd r<uif;ap&/ tenf;i,f<uif;vQif rD;ESifhIdU&rnf/12;11 tb,fokdYpm;&rnfenf;[lrlum;? cg;pnf;udkpnf;vsuf? ajceif;ukdpD;vsuf? awmifa0;ukdukdifvsuf tvsiftjrefpm;&rnf/ xm0&
bk&m;\ yocgjzpfownf;/12;12 taMumif;rlum;? ,aeYnOfhwGif tJ*kwKjynfukd igonf xkwfcsif;cyfoGm;? tJ*kwKjynf&Sdaom vlwkdY\om;OD;rsm;ESifh wd&pmefwkdY\
om;OD;rsm; taygif;wkdYukd 'Pfcwf? tJ*kwK jynf\bk&m;wkdYukd w&m;pD&ifrnf/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/12;13 okd;oi,f\taoG;onf oifwkdYae&mtdrf oifwkdY\vuPmoufaojzpf? xkdtaoG;ukd igjrifaomtcg? oifwkdYukd igvGefoGm;rnf/
xkdokdY tJ*kwKjynfukd igonf'Pfcwfaom tcg? zsufqD;jcif;ab;Oy'fonf oifwkdYukd roifhra&muf&/12;14 aeY&ufonfvnf;oifwkdYatmufarhp&mbkdYjzpf? oifwkdY\trsKd;tpOftqufrjywf aeY&uf xm0&bk&m;tm; yGJcH&Murnf/
ynwfawmf&Sdonfjzpf? xkdyGJukd tpOftNrJ cH&Murnf/12;15 ckepf&ufywfvkH; waq;rygaomrkefYukd pm;&rnf/ yXraeY&uf waq;ukdtdrfrsm;rS y,f&rnf/ yXraeYrSp ckepf&ufaeYwkdifatmif?
waq;ygaomrkefYukdpm;aomolrnfonf um;? oa&vtrsKd;rSy,f&Sif;jcif;ukdcH&rnf/12;16 yXraeY4if;? ckepf&ufaeY4if;? "rpnf;a0;jcif;ukdjyK&rnf/ xkdaeY&ufvlwkdif; pm;jcif;udpESifhqkdifaom tvkyftaqmifrSwyg;
tjcm;aomtvkyfukd rvkyf raqmif&/12;17 xkdtZkryGJukd cH&aom taMumif;[lrlum;? xkdaeY&uf oifwkdYAkdvfajcrsm;ukd? tJ*kwKjynfxJu igEIwfaqmifonfjzpf? xkdtaMumif;
aMumifh ynwfawmf&Sdonftwkdif;? oifwkdY\ trsKd;tpOftqufrjywf xkdaeY&ufukd tNrJapmifh&Murnf/12;18 yXrv q,fav;&ufaeYnOD;rSp ESpfq,fw&ufaeY nOD;wkdifatmif? oifwkdYonf waq;rygaom rkefYukd pm;&Murnf/12;19 ckepf&ufywfvkH; oifwkdYtdrfrsm; waq;r&Sd&/ waq;ygaomrkefYukd pm;aomolrnfonfum;? wuRef; wEkdifiHom;jzpfap? jynfom;
jzpfap? oa&vtrsKd; y&dowfrS y,f&Sif;jcif;ukdcH&rnf/12;20 oifwkdYae&mt&yf&yfwkdYwaq;ygaomrkefYukdrpm;&/ waq;rygaomrkefYukdom pm;&rnf[k rdefYawmfrl\/
12;21 xkdtcg arma&Sonf oa&vtrsKd; toufBuD;oltaygif;wkdYudk ac:? oifwkdYonf tdrfaxmifrsm;toD;toD; ukd,fpDukd,fpDokd;
oi,fwkdYukd,l yocgyGJbkdY owfMuavmh/12;22 [kkyfyifGefYwpnf;ukd,l tifwkHxnfhaomtaoG;xJrSm ESpfNyD;vQif? wHcg;xkyf wHcg;wkdif ESpfbufwkdYukd xkd;okwfMuavmh/
xkdaemufrS eHeufwkdifatmif tb,folrQ rdrdtdrfwHcg;jyifokdY rxGufroGm;&/12;23 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf tJ*kwKvlwkdYukd 'Pfcwfjcif;iSg xkwfcsif;cwfoGm;awmfrlrnf/ wHcg;xkyfESifh wHcg;wkdifESpfbuf&Sdaom
taoG;ukdjrifaomtcg? xm0&bk&m;onf wHcg;ukdvGefoGm;awmfrlrnf/ zsufqD;aomolonf oifwkdYukd'Pfcwfjcif;iSg? tdrfxJokdY
0if&aomtcGifhukd ay;awmfrrl/12;24 oifwkdYESifhoifwkdY\om;rsm; ynwfawmf&Sdonfjzpf? trIukdtpOftNrJapmifh&Murnf/12;25 *wdawmf&Sdonftwkdif;? xm0&bk&m;ay;awmfrlvwHhaomjynfokdY oifwdkYonf a&mufMuaomtcg 0wfukdjyK&rnf/12;26 oifwkdY\om;ajr;wkdYu? 0wfukdjyK tb,fokdY qkdvkdoenf;[k ar;jref;MuvQif?12;27 xm0&bk&m;onf tJ*kwKvlwkdYukd 'Pfcwf? igwkdYtdrfrsm;ukd csrf;omay;awmfrlaomtcg? tJ*kwKjynf oa&vtrsKd;om;wkdY\
tdrfrsm;ukd vGefoGm;awmfrlaom xm0&bk&m;\ yocg,Zfjzpfownf;[k jyefajym&Murnf[k arma&SqkdNyD;vQif? xkdolwkdYonf
OD;Twfcs ukd;uG,fMu\/12;28 xkdokdYarma&SESifhtmkefwkdYukd xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf jyKMu\/
12;29 oef;acgiftcsdef? xm0&bk&m;onf eef;xkdifaomzga&mbk&if\om;OD;rSp axmifxJrSm tcsKyfcH&aomol\om;OD;wkdifatmif?
tJ*kwKjynf om;OD;&SdorQukd4if;? wd&pmefwkdY\om;OD;&SdorQukd4if; 'Pfcwfawmfrl\/12;30 xkdnOfhwGif? zga&mbk&ifESifhol\uRefrsm;? tJ*kwKvlrsm;wkdYonf xMu? taoaumifuif;aom tdrfwtdrfrQ r&SdaomaMumifh?
tJ*kwKjynf BuD;pGmaomikda<u;jcif;jzpfav\/12;31 xkdnOfhjcif;wGif arma&SESifhtmkefukdac:awmfrlvQif? oifwkdYrSpoa&vtrsKd;om;wkdY? x ighvlpkxJuxGufoGm;Muavmh/ oifwkdY
awmif;onftwkdif; xm0&bk&m;tm; oGm; 0wfjyKMuavmh/68

12;32 oifwkdYawmif;onftwkdif; okd;EGm;rsm;ukd,l oGm;Muavmh/ ighukdvnf; aumif;BuD;ay;Muavmh[krdefYawmfrl\/12;33 tJ*kwKvlwkdYuvnf;? igwkdY&SdorQonf taoaumifjzpfMuNyD[k qkdvsuf? oa&vvlwkdYukdtJ*kwKjynfxJutvsiftjrefvTwfjcif;i
Sg usyfusyfEId;aqmfMu\/12;34 xkdvlwkdYonf waq;ra&mao;aomrkefYpdrf;ukd,l rkefYe,faomcGufwkdYudkvnf; t0wfESifhwuGxkyf xrf;Mu\/12;35 arma&SpD&ifonftwkdif;?oa&v trsKd;om;wkdYonf aiGwefqm? a&Twefqm? t0wfwefqmrsm;udk tJ*kwKvlwkdY awmif;Mu\/12;36 awmif;onftwkdif;vnf;? ay;csifaomapwempdwfukd tJ*kwKvlwkdYtm; xm0&bk&m; ay;awmfrlojzifh? tJ*kwKvlwkdY\ Opmrsm;udk
vk,lMu\/
12;37 oa&vtrsKd;om;rdef;rESifh oli,fukdrqkdbJ? a,mufsm;ta&twGuftm;jzifh ajcmufodef;cefYrQ&SdaomolwkdYonf? &mroufNrdKUrSxGuf
okukwft&yfokdY c&D;oGm;Mu\/12;38 trsKd;rsKd;aomvltrsm;wkdYonfvnf;? okd;EGm;tp&Sdaom rsm;pGmaom wd&pmefwkdYESifhwuG vkdufMu\/12;39 waq;ra&mbJ tJ*kwKjynfrS aqmifcJhaomrkefYpdrf;ukd,l? waq;rygaomrkefYukd zkwf&Mu\/ taMumif;rlum;? tJ*kwKjynf rETJrzifh
tESifcH&aomaMumifh? ukd,fpm;p&mukd rjyifrSDMu/
12;40 oa&vtrsKd;om;wkdYonf tJ*kwKjynf {nfhonfjzpf? wnfaeMuaom umvESpfaygif; av;&mokH;q,fjzpfownf;/12;41 tESpfav;&mokH;q,faphaomaeYjcif;wGif? xm0&bk&m;\Akdvfajctaygif;wkdYonf? tJ*kwKjynfrS xGufoGm;Mu\/12;42 tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifawmfrlaom twGufaMumifh? xkdaeYnOfhukd txl;ojzifh xm0&bk&m;apmifhp&maumif;\/ oa&v
trsKd;om;wkdY\trsKd;tpOftquf rjywfapmifh&aom xm0&bk&m;\nOfhum;? onfnOfhaywnf;/
12;43 yocgyGJw&m;[lrlum;? wyg;trsKd;om; rpm;&/12;44 okdY&mwGif aiGESifh0,faomuRefonf ta&zsm;vSD;r*FvmukdcHNyD;vQif pm;&\/12;45 wuRef;wEkdifiHom;jzpfap? tcpm;aomuRefjzpfap? rpm;&/12;46 wtdrfwnf;waumifukdpm;&\/ tom;ukdtdrfjyifokdY ,lroGm;&/ tkd;ukdvnf; rcsKd;&/12;47 oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYonf xkdyGJudk cH&Murnf/12;48 oifwkdYxHrSm wnf;ckdaomwyg;trsKd;om;onf xm0&bk&m;tbkdY yocgyGJukd cHjcif;iSg tvkd&SdvQif? ol&Sdaoma,mufsm;taygif;onf
ta&zsm;vSD; r*Fvmudk cHMuap/ okdYNyD;rS xkdolonf jynfom;uJhokdYjzpfaomaMumifh? csOf; xkdyGJokdY0ifap/ ta&zsm;vSD;r*Fvmudk
rcHaomolrnfonfum;? xkdyGJ 0if rpm;&/12;49 trsKd;om;csif;jzpfaomol? oifwkdYwGif wnf;ckdaomwyg;trsKd;om;jzpfaomolwkdYonf? wyg;wnf;aomw&m;ESifh qkdifMu\[k xm0&
bk&m;onf arma&SESifh tmkef ynwfxm;awmfrl\/12;50 xkdokdY arma&SESifhtmkef xm0&bk&m; ynwfxm;awmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf jyKMu\/12;51 xkdaeYjcif;wGif xm0&bk&m;onf? oa&vtrsKd;om;AkdvfajcwkdYukd tJ*kwKjynfrS aqmifoGm;awmfrlNyD;vQif?

tcef;BuD; ( 13 )
13;1 arma&Sukdac: oa&v trsKd;om;wkdYwGif tOD;bGm;aomol?13;2 vljzpfap? wd&pmefjzpfap? om;OD;taygif;wkdYukd ightbkdYoefY&Sif;apavmh/ ighOpmjzpfMuonf[k rdefYawmfrl\/
13;3 arma&Suvnf;? oifwkdYonf uRefcHae&m tJ*kwKjynfrS xGufoGm;aom aeY&ufukdatmufarhMuavmh/ xm0&bk&m;onf
tm;BuD;aomvufawmfjzifh oifwkdYukd xkdjynfrSEIwfaqmifawmfrlNyD/ waq;ygaomrkefYudkrpm;&/13;4 tAdAv? ,aeYyif oifwkdYonf xGufvmMuNyD/13;5 oifwkdYtm; ay;jcif;iSg bkd;ab;rsm; xm0&bk&m;usdefqkdawmfrlaomjynf? cgeedvl? [dwdvl? tmarm&dvl? [d0dvl? a,AkodvlwkdYae
&mwnf;[laomEkdYESihfysm;&nfpD;aomjynfokdY ykdYaqmifawmfrlNyD;rS? ,ckvwGif oifwkdYonf 0wfukdjyK&Murnf/13;6 ckepf&ufywfvkH; waq;rygaom rkefYukdpm;NyD;rS? ckepf&ufajrmufaomaeYwGif? xm0&bk&m;tbkdY yGJcH&Murnf/13;7 waq;rygaom rkefYukdpm;&aomckepf&ufywfvkH; oifwkdYwaq;ukdrawGUrjrif&/ oifwkdYaeaomt&yf&yfwkdYvnf; rawGUrjrif&/13;8 igwkdYonf tJ*kwKjynfrSxGufaomumv? xm0&bk&m; jyKawmfrlaom aus;Zl;awmfaMumifh okdYjyK&\[k xkdaeY om;ajr;wkdYtm;
Mum;ajym&rnf/13;9 xm0&bk&m;\w&m;onf? oif\EIwfwnfrnftaMumif;? t&monfoif\ vuf vuPmoufao? oif\rsufpdMum;rSm
atmufarhbkdY&mjzpf&rnf/ tm;BuD;aomvufawmf jzifh xm0&bk&m;onf? oifhukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifawmfrlNyD/13;10 xkdaMumifh pD&ifawmfrlaom xkH;pHukd? rdrdtcsdef ESpfpOftwkdif; apmifh&Murnf/13;11 oifwkdY4if;? bkd;ab;4if;? usdefqkdawmfrlonftwkdif;? xm0&bk&m;onf oifwkdYukd ykdYaqmif? xkdjynfukday;oem;awmfrlaomtcg?13;12 oifwkdYtOD;bGm;aomom;taygif;wkdYESifh oifwkdY&Sdaomwd&pmefwkdY\om;OD;taygif;wkdYukd? xm0&bk&m;tbkdY toD;tjcm; cGJxm;&
Murnf/ txD;&SdorQwkdYonf? xm0&bk&m;\Opm jzpf&Murnf/13;13 jrnf;rtOD;bGm;aomjrnf;oi,fukd? okd;oi,fESifha&G;&rnf/ ra&G;vkdvQif?jrnf;oi,fvnfyif;ukdcsKd;&rnf/ vlom;wkdYwGif om;OD;
taygif;ukda&G;&rnf/13;14 aemifumv oif\om;uvnf;? tb,fokdYenf;[kar;jref;vQif? oifuvnf; uRefcHae&m tJ*kwKjynfrS? xm0&bk&m;onf
tm;BuD;aomvufawmfjzifh igwkdYudk EIwfaqmifawmfrl\/69

13;15 zga&mbk&ifonf? igwkdYukdtvG,fwulrvTwfbJ aeaomtcg? tJ*kwKjynf vljzpfap? wd&pmefjzpfap? om;OD;taygif;wkdYukd xm0&


bk&m; uGyfrsufawmfrl\/ xkdaMumifh tOD;bGm;aomwd&pmeftxD;&SdorQwkdYukd xm0&bk&m;tm; ,ZfylaZmf&rnf/ ukd,fom;wkdYwGif
om;OD;ukda&G;&rnf[kjyefqkd&rnf/13;16 t&monfvnf;? oif\vuPmoufao? oif\rsufpdMum;rSm oif;usyfjzpf&rnf/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf tm;BuD;
aomvufawmfjzifh igwkdYukd tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifawmfrlNyD[k vlrsm;wkdYtm; ajymqkdav\/
13;17 oa&vvlwkdYukdzga&mbk&ifvTwfaomaemuf? zdvdwdjynfukda&Smufaomvrf;onf ajzmifhaomfvnf;? xkdvrf;jzifh bk&m;ocif
aqmifawmfrrl/ taMumif;rlum;? olwkdYonf ppfrIukdawGUjrifaomtcg pdwfysuf? tJ*kwKjynfokdY jyefaumif; jyefMuvdrfhrnf[k
odawmfrl\/13;18 xkdaMumifh bk&m;ocifonf? olwkdYukd {'kHyifv,fem; awmvrf;jzifh 0kdif;aqmifawmfrl\/ oa&vtrsKd;om;wkdYonf? cif;usif;aom
wyftpOftwkdif; tJ*kwKjynfrSxGuf oGm;Mu\/13;19 txufumv a,moyfu? tu,fpifppf bk&m;ocifonf oifwkdYudktMunfh tI<uvmawmfrlrnf/ uREkfyftkd;wkdYukd
t&yfrS,loGm;&rnf[l oa&vtrsKd;om;wkdYukd usyfusyfusdefqkdapaomaMumifh? ol\tkd;wkdYukd arma&Sonf rdrd ,laqmif
av\/
13;20 wzef olwdkYonf okukwft&yfrS xGufoGm; awmtem;? {oHNrdKU pcef;csMu\/13;21 olwkdYonf aeYnoGm;Ekdifatmif xm0&bk&m;onf aeYum;? vrf;jybkdY rkdCf;wdrfwkdiftm;jzifh4if;? nOfhum;? tvif;ay;bkdY
rD;wkdiftm;jzifh4if;? olwdkYa&SUu <uawmfrl\/13;22 aeYtcsdef rkdCf;wdrfwkdif? nOfhtcsdef rD;wkdifukd olwkdYa&SUrS kyfodrf;awmfrrl/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1
14;2
14;3
14;4

xm0&bk&m;uvnf;?- oa&vtrsKd;om;wkdYonf vnf yd[[dkwfNrdKUem;?rd*a'gvNrdKUESifh yifv,fpyfMum;? AmvaZzkefNrdKUa&SUrSm wyfcsapjcif;iSg rSmvkdufavmh/ xkdNrdKUa&SU? yifv,furf;em;rSm wyfcs&Murnf/taMumif;rlum;? zga&mbk&ifu? oa&vtrsKd;om;wkdYonf usOf;usKyf&mokdY a&mufMuNyD/ awmvrf;ydwfvsuf&Sd\[kqkdvdrfhrnf/igonfvnf;? zga&mbk&if\ESvkH;ukd ckdifrmap? olonf oa&vwkdYudkvkdufvdrfhrnf/ igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;ukd
tJ*kwKvlwkdYonfodapjcif;iSg? xkdrif;ESifhol\ppfol&J tvkH;t&if;tm;jzifh ighbkef;yGifhvdrfhrnf[karma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;?
xkdolwkdYonf jyKMu\/
14;5 xkdvlwkdYxGufajy;aMumif;ukd? tJ*kwK&Sifbk&iftm; Mum;avQmufojzifh? olrSp uRefrsm;wkdYonf remvkdaompdwf aygufjyefvQif?
igwkdYonf okdYjyK oa&vvlwkdYukd igwkdYapckdif;&mrS tb,faMumifhvTwf&oenf;[k ajymqkdMu\/14;6 xkdtcg zga&mbk&ifonf? &xm;awmfudkjyif? rdrdvltaygif;wkdYudkac:av\/14;7 a&G;aom&xm;ajcmuf&m? tJ*kwKjrif;pD;ol&Jtaygif;wkdYESifhwuG? Akdvfrif;toD;oD;wkdYukd ac:,lav\/14;8 xm0&bk&m;onf? zga&mbk&if\ESvkH;udkckdifrmapawmfrlojzifh? olonf oa&vtrsKd;om;wkdYukdvkdufav\/ okdYaomfvnf;?
oa&vvlwkdYonf0g<um;aom tjcif;t&mESifh xGuf oGm;Mu\/14;9 xkdokdY zga&mbk&if\jrif;awmf? &xm;awmf? jrif;pD;ol&JAkdvfyg? tJ*kwKvltaygif;wkdYonf vkdufyd[[dkwfNrdKUem;? AmvaZzkefNrdKUa&SU
yifv,furf;em;rSm wyfcsvsufaeaom oa&vvlwkdYukd rSDMu\/
14;10 zga&mbk&ifonfcsOf;vmaomtcg? oa&vtrsKd;om;wkdYonf ajrmfMunfh? tJ*kwKvlwkdYppfcsDvmaMumif;udkjrifvQif? tvGefaMumuf
vefY xm0&bk&m;tm; atmf[pf Mu\/14;11 arma&Sukdvnf;? tJ*kwKjynf ocsKif;r&SdaomaMumifh? awmaoapjcif;iSg igwkdYukdaqmifcJhoavm/ igwkdYukdokdYjyK? tJ*kwK
jynfrS tb,faMumifhaqmifcJhoenf;/14;12 igwkdYonf tJ*kwKvlwkdYxH tapuRefcHaevsuf &SdMuygap[k tJ*kwKjynf igwkdYajym&mwGif? trIukd&nfaqmifajymonf
r[kwfavm/ igwkdYonfawmao&onfxuf? tJ*kwKvlwkdYxHtapuRefcHvQif omaumif;onf[k qkdMu\/14;13 arma&Suvnf; rpkd;&drfMuESifh/ Nidrf0yfpGm&yfaeMu/ xm0&bk&m;onf? ,aeYjy awmfrlaomu,fwifjcif;ukd MunfhIMuavmh/
oifwkdYonf ,aeYjrifaomtJ*kwKvlwkdYukd aemufwzef tvQif;rjrif&Mu/14;14 oifwkdYbuf xm0&bk&m;onf ppfwkdufawmfrlvdrhfrnf/ oifwkdYonfNidrf0yfpGm ae&Murnf[k vlrsm;wkdYtm; qkd\/14;15 xm0&bk&m;uvnf;? tb,faMumifhighukdatmf[pfoenf;/ oa&vtrsKd;om;wkdYonf wufoGm;apjcif;iSg rSmvkdufavmh/14;16 oifrlum;? vSHwHukdcsDNyD;vQif? yifv,fay:rSm vufukdqefY yifv,fa&ukd cGJavmh/ oa&vtrsKd;om;wkdYonf yifv,ftv,fa
jray:rSma&SmufoGm;&Murnf/14;17 igonfvnf; tJ*kwKvlwkdY\ESvkH;udkckdifrmapojzifh? olwkdYonfvkdufMuvdrfhrnf/ zga&mbk&ifESifhol\Akdvfajc? &xm;? jrif;pD;ol&Jrsm;
tm;jzifh ighbkef;yGifhvdrfhrnf/14;18 xkdokdY zga&mbk&ifESifhol\&xm;rsm;? jrif;pD;ol&Jrsm;tm;jzifh ighbkef;yGifhaomtcg? igonf xm0&bk&m;jzpfaMumif;udk? tJ*kwKvlwkdYonf
od&Muvdrhfrnf[k arma&Stm; rdefYawmf rl\/
14;19 xkdtcg oa&vwyfa&SUrSmoGm;aom bk&m;ocif\aumif;uifwrefonf aemufvkdufojzifh? rkdCf;wdrfwkdifonf olwkdYa&SUu
a&TU aemuf &yfaeav\/70

14;20 xkdokdY tJ*kwKwyfESifh oa&vwyf pyfMum;okdY a&mufvQif? tJ*kwKvlwkdY rkdufaomrkdCf;wdrfjzpf? oa&vvlwkdYtm; tvif;udk
ay;vsuf aeojzifh? wnOfhvkH; wyfwOD;ESifh wOD; rcsOf;Ekdif&m/14;21 arma&Sonf yifv,fay:rSm vufudkqefY? xm0&bk&m;onf wnOfhvkH; tm;BuD;aomta&SUavtm;jzifh yifv,fa&ukd vSefjyef?
ajrukday:apawmfrlonf ESifh? a&onf uGJjywfvsuf&Sd\/14;22 oa&vtrsKd;om;wkdYonf yifv,ftv,f ajray:rSm a&SmufoGm;Mu? a&onf olwkdYvufsmbuf? vuf0JbufrSm ausmufx&H
uJhodkY &Sdae\/14;23 tJ*kwKvlrsm;? zga&mbk&ifygaomjrif;? &xm;? jrif;pD;ol&Jtaygif;wkdYonf? yifv,ftv,fokdY vkduf0ifMu\/14;24 eHeuf,H xm0&bk&m;onf rD;rkdCf;wdrfwkdiftm;jzifh tJ*kwKwyfukd MunfhI aESmifh&Sufawmfrl\/14;25 olwkdY&xm;toGm;cufapjcif;iSg &xm;bD;rsm;ukd csKdUwJhapawmfrl\/ tJ*kwKvlwkdYuvnf;? oa&vvlwkdYxHrS ajy;MupkdY/
xm0&bk&m;onf olwkdYbuf? tJ*kwKvlwkdYwbuf ppfwkdufonf[k ajymqkdMu\/
14;26 xm0&bk&m;uvnf;? yifv,fa&onf tJ*kwKvlrsm;? &xm;rsm;? jrif;pD;ol&Jrsm;wkdYtay:okdY jyefapjcif;iSg? yifv,ftay:rSm
vufukdqefYavmh[k arma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;?14;27 rkdCf;vif;aomtcg? arma&Sonf vufukdyifv,fay:rSmqefYojzifh? yifv,fa&onf tm;BuD; jyefvmonfukd? tJ*kwKvlwkdYonf
ajy;Muaomfvnf;? xm0&bk&m;onf olwkdYukd yifv,ftv,f vSJawmfrl\/14;28 xkdokdYyifv,fa&onf? jyefvm? yifv,fxJokdY vkduf0ifaom zga&mbk&if\&xm;? jrif;pD;ol&J? Akdvfajctaygif;wkdYukdvTrf;rkd;ojzifh?
wpkHwa,mufrQ rusef&pf&/14;29 oa&v trsKd;om;wkdYrlum;? yifv,ftv,f ajray:rSma&SmufoGm;? a&onf olwkdYvufsmbuf? vuf0JbufrSm ausmufx&HuJhokdY
&Sdae\/14;30 xkdokdY xm0&bk&m;onf xkdaeY oa&vvlwkdYukd? tJ*kwKvlwkdYvufrS u,fvTwfawmfrlojzifh? yifv,furf;em;rSm tJ*kwKvl
taoaumifwkdYukd jrif&Mu\/14;31 xkdokdY tJ*kwKvlwkdY xm0&bk&m; jyKawmfrlaom trIBuD;ukd? oa&vvlwkdYonfjrif? xm0&bk&m;ukd aMumuf&GHUMu\/ xm0&
bk&m;ESifh ukd,fawmf\uRef arma&Sudk ,kHMunf Mu\/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1 xkdtcg arma&SESifh oa&vtrsKd;om;wkdYonf? xm0&bk&m;tm; oDcsif;qkdaompum;[lrlum;? xm0&bk&m;onf bkef;yGifhvsuf
atmifyGJcHawmfrlonfjzpf? ukd,fawmftm; oDcsif;qkdygthH/ jrif;ESifhjrif;pD;ol&Jukd yifv,fxJokdY vSJcsawmfrlNyD/15;2 xm0&bk&m;onf ightpGrf;owd? igoDcsif;qkdaMumif;? ighukdu,fwifaomt&Sif jzpfawmfrl\/ xkdbk&m;onf igukd;uG,faombk&m;
ocifjzpfawmfrl? axmrem jyKygrnf/ ighbkd;ab; wkdY\bk&m;ocifjzpfawmfrl? igcsD;ajrmufygrnf/15;3 xm0&bk&m;onf ppfol&Jjzpfawmfrl\/ xm0&bk&m;wnf;[laomemrawmf&Sdawmfrl\/15;4 zga&mbk&if\&xm;ESifh AkdvfajcwkdYukd yifv,fxJokdY vSJcsawmfrlNyD/ a&G;aom Akdvfrif;wkdYonf? {'kHyifv,fxJ jrKyfvsuf&SdMu\/15;5 eufpGmaomt&yf vTrf;rkd;vsuf&SdMu\/ ausmufuJhokdY atmufokdYqif;Mu\/15;6 tkd xm0&bk&m;? vufsmvufawmfonf wefcdk;tm;jzifh bkef;BuD;awmfrl\/ tkd xm0&bk&m;? vufsmvufawmfonf &efolwkdYukd csKd;zJh
zsufqD;awmfrl\/15;7 ukd,fawmfwbuf xaomolwkdYukd? bkef;wefckd;tmEkabmfawmfwkdYESifhvSJawmfrl\/ trsufawmfukdvTwf? olwkdYukd trIdufuJhokdY
rD;avmifapawmfrl\/15;8 ESmacgif;awmfavtm;jzifh a&onfpka0;? pD;aoma&onfykHYykHY<u? yifv,f\ txJyif eufaoma&onf awmifhrmvsufae&\/15;9 &efolu? igvkdufrnf/ olwkdYukdrSDvdrfhrnf/ vk,laomOpmudka0 olwkdYigcsif&Jajyvdrhfrnf/ xm;ukd tdrfrSxkwf olwkdYukd ighvufESifh
zsufqD;rnf[k qkdownf;/15;10 ukd,fawmfonf avukdrIwfawmfrlojzifh? yifv,fonf olwkdYukdvTrf;rkd; olwkdYonf tm;BuD;aoma&xJrSm cJuJhokdY qif;Muav\/15;11 tkd xm0&bk&m;? bk&m;rsm;wkdYwGif tb,frnfaombk&m;onf? ukd,fawmfESifhwlygoenf;/ oefY&Sif;jcif;tm;jzifh bkef;BuD;awmfrlxaom?
csD;rGrf;jcif;ukdcHpOfwGif? aMumufrufbG,fjzpfawmfrlxaom? thHbG,faomtrIwkdYukdjyKawmfrlaom? ukd,fawmfESifh tb,fbk&m;
wlygoenf;/15;12 vufsmvufawmfukd qefYawmfrlojzifh? olwkdYukd ajrjrKyfav\/15;13 a&G;awmfrlaomvlrsKd;udk ukPmawmftm;jzifh ykdYaqmifawmfrl\/ oefY&Sif;aom aeawmfrl&mokdY wefckd;awmftm;jzifh vrf;jyawmfrl\/15;14 vlrsKd;wkdYonf odwif;Mum; aMumufvefYMuvdrfhrnf/ ygavwdejynfol jynfom;wkdYonf ylyefjcif;okdYa&mufMuvdrfhrnf/15;15 {'kHAkdvfwkdYonfrdef;armawGa0jcif;? armbol&JwkdYonf wkefvIyfjcif;? cgemefjynfom;taygif;wkdYonf pdwfysufjcif;okdY a&mufMu
vdrhfrnf/15;16 tkd xm0&bk&m;? ukd,fawmf\vlwkdYonf vGefoGm;aomtcg? a&G;awmfrlaom ukd,fawmf\vlwkdYonf vGefoGm;aomtcg? xkdvl
trsKd;rsKd;wkdYonfaMumufaompdwf? xdwfvefYaompdwf tm;BuD; vufkH;awmfwefckd;aMumifh? olwkdYonf ausmufuJhokdY NidrfNidrfaeMu
vdrhfrnf/-

71

15;17 tkd xm0&bk&m;? tarGcHawmfrl&m awmifwnf;[laom usdef;0yfawmfrl&mbkdY zefqif;awmfrlaom t&yfxJokdY udk,fawmf\vlwkdYukd


oGif;awmfrlvdrhfrnf/ tkd xm0&bk&m;? vufawmfESifh wnfawmfrlaomoefY&Sif;&mXmeawmf ae&mcs awmfrlvdrfhrnf/15;18 xm0&bk&m;onf umvtpOftNrJpkd;pHawmfrlapownf;[k oDcsif;qkdMuav\/15;19 taMumif;rlum;? zga&mbk&if\jrif;rsm;? &xm;rsm;? jrif;pD;ol&Jrsm;wkdYonf yifv,fxJokdY0if? xm0&bk&m;onf olwkdYtay:rSm
yifv,fa&ukdvTrf;rkd;apawmfrl\/ oa&v trsKd;om;wkdYrlum;? yifv,ftv,f ajray:rSm a&SmufoGm;Mu\/
15;20 tmkef\tpfrjzpfaom ya&mzufr rd&dtHonf ywfomukdukdif? rdef;r taygif;wkdYonf ywfomwD;vsuf uvsuf vkdufoGm;Mu\/15;21 rd&dtHuvnf;? xm0&bk&m;onf bkef;yGifhvsuf atmifyGJukdcHawmfrlonfjzpf? udk,fawmftm; oDcsif;qkdMuavmh/ jrif;ESifhjrif;pD;
ol&Jukdyifv,fxJokdY vSJcsawmfrlNyD[k olwkdYESifhtoH NydKif qkdav\/
15;22 xkdaemuf arma&Sonf oa&vvlwkdYukd? {'kHyifv,frSaqmifoGm;? olwkdYonf I&awmokdY a&mufMu\/ xkdawm okH;&ufc&D;oGm;
a&ukdrawGUr&Mu/15;23 rm&t&yfokdYa&mufaomtcg? rm&a&onf cg;aomaMumifh raomufEkdifMu/ xkdaMumifh xkdt&yfukd rm&[korkwfMuownf;/15;24 vlrsm;wkdYonf arma&Sukd tjypfwif jrnfwrf;vsuf? tb,fokdYaomuf&ygrnfenf;[k qkdMu\/15;25 arma&Sonf xm0&bk&m;tm; atmf[pf xm0&bk&m;onf opfyifwyifukdjyawmfrl\/ xkdtyifukd a&xJokdYcsNyD;vQif? a&onf
csKdav\/ xkdt&yf olwkdYukd pkHprf; pD&ifxkH;zGJUawmfrlonfum;?15;26 oifwdkYonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;\pum;ukd aphaphem;axmif ESpfoufawmfrlaom tusifhukdusifhvQif4if;?
ynwfw&m;awmftvkdokdY vkduf pD&ifawmfrlcsufwkdYukd apmifha&SmufvQif4if;? igonf tJ*kwKvlwkdY pGJapaom a&m*g wpkHwckukdrQ
oifwkdYrpGJap/ igonf oifwkdY\a&m*gukd Nidrf;apaom xm0&bk&m; jzpfonf[k rdefYawmfrl\/15;27 xkdaemufrS a&wGif;q,fESpfwGif;? pGefyvGHyifckepfq,fESifh jynfhpkH&m {vdrf&GmokdYa&muf? xkdt&yfwGif a&&Sd&mtem;rSm wyfcsMu\/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1

wzef oa&vtrsKd;om; y&dowf taygif;wkdYonf? {vdrft&yfrSxGuf c&D;oGm;Mu\/tJ*kwKjynfrSxGufoGm;aomaemuf? 'kwd,


vq,f ig;&ufaeYwGif? {vdrft&yfESifh odemawmifpyfMum;rSm odefawmokdYa&mufMu\/16;2 xkdawm oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYu?16;3 igwkdYonf tJ*kwKjynf trJom;csufaom tkd;uif;em;rSmxkdif 0pGmpm;&aomtcg? xm0&bk&m;\vufawmfjzifh aovQif
omaumif;\/ ,ckrlum;? pnf;a0;vsuf&Sdaom vltaygif;wkdYukd iwfrGwfjcif;tm;jzifh owfvkdaomiSg? awmt&yfokdY
aqmifcJhNyDwum;[k arma&SESifhtmkefukd tjypfwif jrnfwrf;vsuf qkdMu\/
16;4 xkdtcg xm0&bk&m;u MunfhIavmh/ igonfoifwkdYtbkdY rkdCf;aumif;uifu rkefYrkdCf;ukd &Gmaprnf/ vlwkdYonf aeYwkdif;xGuf
waeYpm;avmufatmif odrf;,l&Murnf/ ig\w&m;twkdif; usifhrnfavm?rusifhavm[k xkdokdYaomtm;jzifh olwkdYukdigpkHprf;rnf/16;5 aeYwkdif;odrf;,laomt&mxuf? ajcmuf&ufajrmufaomaeY ESpfqukd odrf;,l jyif&Murnf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/16;6 arma&SESifh tmkefwkdYuvnf;? xm0&bk&m;onf oifwkdYukd tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifawmfrlonf[k ,aeYnOD;,H oifwkdY
odMuvdrfhrnf/16;7 eHeuf,Hvnf;? xm0&bk&m;\bkef;awmfukd jrif&Muvdrfhrnf/ xm0&bk&m;ukd tjypfwifvsuf jrnfwrf;MuaomtoHudk Mum;awmfrlNyD/
igwkdYukd tjypfwifvsuf jrnfwrf;apjcif; iSg? igwkdYonftb,fokdYaomoljzpfoenf;[k oa&v trsKd;om;taygif;wkdYtm;
qkdav\/16;8 wzefvnf; arma&Su? xm0&bk&m;onf nOD;,HoifwkdYpm;p&mtrJom;ukd4if;? eHeuf,H 0avmufatmif rkefYukd4if; ay;awmf
rlaomtcg? pum;jynfhpkHvdrfhrnf/ oifwkdYonf tjypfwifvsuf jrnfwrf;MuaomtoHukd xm0&bk&m;Mum; awmfrlNyD/
igwkdYonf tb,fokdYaomoljzpfoenf;/ oifwkdYonf tjypfwifvsuf jrnfwrf;Muaompum;onf? igwkdYukd rxdrckduf? xm0&
bk&m;ukdxdckdufonf[k qkdav\/16;9 wzef oifwkdYonf tjypfwifvsuf? jrnfwrf;aomtoHukd xm0&bk&m; Mum;awmfrlonfjzpf? txHawmfokdYcsOf;uyfMuavmh[k
oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYtm; qifhqkd avmh[k tmkefukdrSmxm;onftwkdif;?16;10 tmkefonf oa&vtrsKd;om; y&dowftaygif;wkdYtm; qihfqkdaomtcg? olwkdYonf awmokdYajrmfMunhf? rkdCf;wdrfxif&Sm;aom
xm0&bk&m;\bkef;awmfukd jrif&Mu\/16;11 xm0&bk&m;uvnf;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf tjypfwifvsuf jrnfwrf;aomtoHudk igMum;&NyD/16;12 nOD;,H oifwkdYonf trJom;ukdpm;&Muvdrfhrnf/ eHeuf,Hvnf; rkefYESifh0&Muvdrfhrnf/ igonf oifwkdY\bk&m;ocifxm0&
bk&m;jzpfaMumif;ukd odMuvdrfhrnf[k olwkdYukdajym avmh[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/
16;13 nOD;,H ikH;iSufwkdYonf wyfudk tESHYtjym;wufvmMu\/ eHeuf,Hvnf; wyfywfvnft&yf&yfwGif ESif;usvsuf&Sd\/16;14 ESif;wufNyD;aomtcg? ESif;cJuJhokdY ao;ao;vkH;vkH;t&monf ajrrsufESmay:rSm &Sd&pfav\/16;15 xkdt&mukd oa&vtrsKd;om;wkdYonf jrifaomtcg? tb,ft&menf;[k rodaomaMumifh? wa,mufukdwa,muf ar;Mu\/
arma&Suvnf;? t&monf oifwkdYpm;p&mbkdY xm0&bk&m; ay;oem;awmfrlaomrkefYjzpf\/16;16 vlwkdif; rdrdwJ&Sdaomol ta&twGufESifhtnD? vltoD;toD;pm;avmufatmif wa,mufwMorJpDodrf;,lMuavmh[k xm0&bk&m;
rdefYawmfrlaMumif;ukdjyefajymav\/72

16;17
16;18
16;19
16;20
16;21
16;22

oa&vtrsKd;om;wkdYonf xkdokdYjyK? tenf;trsm;tvkduf odrf;,lMu\/MorJawmif;ESifhjcifMuaomtcg? rsm;rsm;&aomolrykd? enf;enf;&aomolrvkd? toD; toD;wkdYonf pm;avmufatmif odrf;,lMu\/arma&Suvnf;? eHeufwkdifatmif tb,folrQ rusefapESifh[kqkdaomfvnf;?tcsKdUwkdYonf arma&Spum;udk em;raxmifbJ? eHeufwkdifatmifusefapojzihf? ykd;jzpf eHavaomf? arma&Sonf trsufxGuf\/xkdoltoD;toD;wkdYonf aeYwkdif; rdrdwkdYpm;avmuforQukd odrf;,lMu\/ aeylaomtcg ta&jzpfav\/
ajcmuf&ufajrmufaomaeY? rkefYESpfqwnf;[laom wa,muf ESpfMorJpD odrf;&Mu\/ xkdtaMumif;udk y&dowftkyftaygif;wkdY
onfarma&Stm;Mum;ajymav\/16;23 oluvnf;? eufjzefaeYonf xm0&bk&m;a&SUoefY&Sif;aomOykofaeY? Nidrf0yfpGm ae&aomaeYjzpf\/ rkefYukdaygif;csifonftwkdif;
aygif;Muavmh/ jyKwfcsifonftwkdif; jyKwfMuavmh/ usefaomt&mukdeHeufwkdifatmif apmifhokdxm;Muavmh[k xm0&bk&m;
rdefYawmfrlaMumif;ukd jyefajymav\/16;24 arma&SrSmxm;onftwkdif;? eHeufwkdifatmif okdxm;Mu\/ eHjcif;ESifhuif;vGwf\/ ykd;vnf;r&Sd/16;25 arma&Suvnf;? usefaomt&mudk ,aeYpm;Muavmh/ ,aeYonf xm0&bk&m;\OykofaeYjzpf\/ ,aeYwGif xkdt&mukdawmrawGU&/16;26 ajcmuf&ufywfvkH; odrf;,l&Mu\/ OykofaeYwnf;[laomckepf&ufajrmufaomaeYwGif r&SdrawGU&[kqkdav\/16;27 ckepf&ufajrmufaomaeY? tcsKdUwkdYonf odrf;,ljcif;iSg xGufoGm;&mwGif? &Sm rawGU&Mu/16;28 xm0&bk&m;uvnf;? oifwkdYonf igh ynwfw&m;rsm;wkdYukd tb,frQumvywfvkH; jiif;y,fMuvdrfhrnfenf/16;29 xm0&bk&m;onf OykofaeYukd oifwkdYtm; ay;awmfrlNyD/ xkdaMumifh ajcmuf&ufajrmufaomaeY ESpf&uftwGuf rkefYudkay;awmfrl\/
vlwdkif;rdrdae&maeap? ckepf&ufajrmufaom aeY rdrdae&mrS tb,folrQ roGm;apESifh[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/16;30 xkdaMumifh vlrsm;wkdYonf ckepf&ufajrmufaomaeYNidrf0yfpGmaeMu\/16;31 oa&vtrsKd;om;wkdYonf xkdpm;p&mukd rE[kac:a0:Mu\/ eHeHaphuJhokdYjzpf jzLaomtqif;&Sd\/ ysm;&nfESifha&maomrkefY<uyfESifh
t&omwl\/
16;32 arma&Suvnf;? oifwkdYukd tJ*kwKjynfrS igEIwfaqmifaomtcg? awm oifwkdYtm; auR;aomrkefYukd? oifwkdYtrsKd;tpOftqufwkdYonf
jrifapjcif;iSg? olwkdYtbkdY okdxm;&aom MorJ wMorJudk jznfhMuavmh[k xm0&bk&m; rdefYawmfrlaMumif;ukd jyefajymav\/16;33 wzef tmkefukdvnf;? tkd;wvkH;ukd,l rEwMorJukd tjynfhxnfhNyD;vQif? oifwkdY vlrsKd;tpOftqufbkdY apmifhapjcif;iSg? xm0&bk&m;
a&SUawmf okdxm;avmh [kqkd?16;34 arma&Sukd xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? xkdrEukd tmkefapmifhapjcif;iSg? oufaoawmfa&SUrSm okdxm;av\/16;35 oa&vtrsKd;om;wkdYonf? vlae&mjynfokdYra&mufrSDwkdifatmif? tESpfav;q,fywfvkH; rEukdpm;Mu\/ cgemefjynf e,fedrdwfokdY
ra&mufrSDwkdifatmif rEukdpm;Mu\/16;36 MorJrlum;? {zgq,fpkwpk jzpfownf;/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1 oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYonf? xm0&bk&m; rdefYawmfrlonftwkdif;? odefawmxJuxGuf c&D;oGm;ojzifh?
a&zd'drft&yfpm;cef;csMu\/ xkdt&yf vlrsm; aomufbkdY&ma&r&Sd/17;2 xkdaMumifh vlrsm;wkdYu? aomufbkdYa&ay;yg[kqkd arma&Sukd &efawGUMu\/ arma&Suvnf;? ighudktb,faMumifh&efawGUMuoenf;/
xm0&bk&m;ukdtb,faMumifh pkHprf;Muoenf; [kqkdav\/17;3 vlrsm;wkdYonf a&iwf arma&Sukdtjypfwifjrnfwrf;vsuf? igwkdYrSp om;orD; wd&pmefwkdYukd tiwfxm; owfjcif;tvkdYiSg?
tJ*kwKjynfrS tb,faMumifhaqmifcJhoenf;[kqkd Mu\/17;4 xkdtcg arma&Sonf xm0&bk&m;tm; atmf[pf? vlwkdYtm; tuREkfyfonf tb,fokdYjyK&ygrnfenf;/ tuREkfyfukd cJESifhypfvkMu
ygNyD[kavQmufav\/17;5 xm0&bk&m;uvnf;? vlrsm;a&SUokdYoGm; oa&vtrsKd;om;toufBuD;olwkdYukd ac:avmh/ jrpfukdkdufaomoif\vSHwHukdukdifvsuf?
a[m&yft&yfokdY oGm;avmh/17;6 xkdt&yf&Sdaomausmufay:wGif oifha&SUrSm ig&yfaernf/ oifonf xkdausmufukdkduf&rnf/ vlrsm;aomufbkdY xkdausmufxJu
a&xGufvdrhfrnf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/ arma&S onfonfvnf; oa&vvlrsKd;toufBuD;olwkdYa&SUrSm xkdokdYjyKav\/17;7 oa&vtrsKd;om;wkdYu? xm0&bk&m;onf igwkdYwGif&Sdoavm r&Sdavm[k xm0&bk&m;ukd pkHprf; &efawGUaomtaMumif;aMumifh?
xkdt&yfukd rmESifh ar&db[k orkwfownf;/
17;8 xkdtcg tmrvufvlwkdYonfvm? a&zd'drft&yf oa&vvlwdkYukd ppfwkdufMu\/17;9 arma&Suvnf;? vlwkdYukda&G; tmrvufvlwkdYukd ppfwkdufjcif;iSg xGufavmh/ eufjzefaeY bk&m;ocif\vSHwHukdukdifvsuf? awmifxdyf
ay:rSm ig&yfaernf[k a,mItm;qkd\/17;10 arma&SrSmvkdufonftwkdif; a,mIjyK? tmrvufvlwkdYukdppfwkdufav\/ arma&S? tmkef? [k&wkdYonf awmifxdyfay:okdYwufMu\/17;11 arma&Sonf vufukdcsDaomtcg? oa&vvlwkdYonf EkdifMu\/ vufukdcsaomtcg? tmrvufvlwkdYonf EkdifMu\/17;12 okdY&mwGif arma&S\vufonf anmif;aomaMumifh? olwkdYonf ausmufukd,l arma&Sukd xkdifapNyD;vQif? tmkefESifh[k&wkdYonf
wa,mufwbufae ol\ vufukdrMu\/ okdYjzpf ae0ifonfwkdifatmif ol\vufwkdYonf tNrJaeav\/73

17;13 a,mIonfvnf; tmrvufrif;ESifhvlrsm;wkdYudkxm;vufeufjzifhvkyfBuHav\/17;14 xm0&bk&m;uvnf;? trIukd atmufarhp&mbkdY pma&;xm; a,mItm; bwf&Gwfavmh/ taMumif;rlum;? aumif;uifatmuf
tmrvuf\trSwf &SdorQukd igy,f&Sif;rnf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/17;15 arma&Sonfvnf; ,Zfyvifudkwnf? a,a[m0gedd[k orkwfav\/17;16 taMumif;rlum;? tmrvuftrsKd;\vufonf xm0&bk&m;\&mZyvifawmf\ &efbufjzpfaomaMumifh? xm0&bk&m;onf
umvtpOftquf tmrvuftrsKd;ukd ppfwkdufawmfrlvdrhfrnf[k qkdownf;/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1

bk&m;ocifonf arma&SrSp ukd,fawmf\vloa&vtrsKd;tbkdYjyKawmfrlorQukd4if;? xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;ukd tJ*k


wKjynfrSEIwfaqmifawmfrlaMumif;ukd4if;? rd'sef,Zfyka&m[dwfjzpfaomarma&S\ a,mura,oa&m Mum;onf&Sdaomf?18;2 arma&SvTwfcJhaomr,m;ESifh?18;3 ol\om;ESpfa,mufukd,loGm;av\/ om;wa,mufum;? a*&IHtrnf&Sd\/ taMumif;rlum;? igonf wuRef;wEkdifiH {nfhonf
tm*EKjzpf&NyD[k tbqkdownf;/18;4 om;wa,mufum;?{avsZmtrnf&Sd\/ taMumif;rlum;? ighbkd;ab;wkdY\bk&m;ocifonf ighudkrp zga&mbk&if\xm;rSu,fvTwf
awmfrlNyD[k qkdownf;/18;5 arma&S\a,mura,oa&monf arma&Sr,m;ESifhom;wkdYukd,l? awmbk&m;ocif\ awmifawmfem;? arma&Swyfcs&mt&yfokdY
a&mufvmvQif?18;6 ukd,fawmf\a,mura,oa&mESifhukd,fawmf\r,m;? om;ESpfa,mufwkdYonf ukd,fawmfxHokdY a&mufvmygNyD[karma&Stm; Mum;
ajymaomf?18;7 arma&Sonf a,murukd c&D;OD;BuKdjyKjcif;iSg xGuf OD;cserf;Iyfvsuf? usef;rmaMumif;udk wa,mufESifhwa,muf ar;jref;vsuf
wJokdY0ifMu\/18;8 xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;twGufzga&mbk&ifESifhtJ*kwKvlwkdYjyKawmfrlorQukd4if;? vrf;c&D;wGifcH&aomqif;&J'kutvkH;pkH
ukd4if;? xkdqif;&J'kurS xm0&bk&m;u,fvTwf awmfrlaMumif;udk4if;? arma&Sonf a,murtm; Mum;ajymav\/18;9 xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;ukd tJ*kwKvlwkdYvufrS u,fEIwf?jyKawmfrlaom aus;Zl;aMumifh a,oa&monf 0rf;ajrmuf
vsuf?18;10 tJ*kwKvlwkdYvufrS4if;? zga&mbk&ifvufrS4if;? oifhukd u,fEIwfawmfrlxaom? vlrsm;wkdYukd tJ*kwKvlwkdYvufrS u,fEIwfawmfrlaom
xm0&bk&m;onf r*Fvm&Sdawmfrlapownf;/18;11 xm0&bk&m;onf tjcm;aombk&m;&SdorQwkdYxuf omBuD;jrwfawmfrlaMumif;ukd ,ckigod\/ taMumif;rlum;? vlwkdYonf rme
axmifvTm;aomtrIt&mwGif? xm0&bk&m; Ekdifawmfrl\[k qkdNyD;rS?18;12 arma&S\a,mura,oa&monf? rD;IdUp&m,ZfESifh bk&m;ociftbkdY ,Zfrsm;ukd aqmifcJh? tmkefESifhoa&v trsKd;toufBuD;
oltaygif;wkdYonf? arma&S\a,murESifhtwl bk&m;ocifha&SUawmf tpmpm;jcif;iSg vmMu\/
18;13 eufjzefaeY arma&Sonf? vlrsm;ukd w&m;pD&ifjcif;iSg xkdifav\/ eHeufrSp nOD;wkdifatmif? vlrsm;wkdYonf arma&Sa&SUrSm aeMu\/18;14 arma&Sonf vlrsm;wkdYtm;jyKorQukd a,murjrifvQif? vlrsm;wkdYtm; jyKaomtrI tb,fokdYenf;/ oifonf wa,mufwnf;
xkdifvsuf? vltaygif;wkdYonf eHeufrSp nOD;wkdifatmif oifha&SUrSm tb,faMumifhae&Muoenf;[kkqkd\/18;15 arma&Suvnf;? olwkdYonf bk&m;ocif\t,lawmfukdcHvkd uREkfyfxHokdYvmaomaMumifh okdYjzpf\/18;16 olwdkYonf trI&SdvQif tuREkfyfxHokdYvm olwkdY\trIukd uREkfyfqkH;jzwf&\/ bk&m;ocif\ynwfw&m;rsm;ukd oifcs&\[k a,mur
tm;ajymvQif?18;17 a,muru? oifjyKaomtrIonf rawmfroifhjzpf\/18;18 oifrSp oifygaomvlrsm;wkdYonf trSeftm;avsmhMuvdrfhrnf/ trIonf oif tvGefav;\/ wa,mufwnf; rwwfEkdif
aomtrIjzpf\/18;9 ighpum;ukdem;axmifavmh/ igtBuHay;rnf/ bk&m;ocifonfvnf; oifhbuf &Sdawmfrlvdrhfrnf/ oifonf bk&m;ocifESifhqkdifaomtrI
vlrsm;wkdY\trIukdapmifhvsuf bk&m;ocif txHawmfokdY0if avQmuf&rnf/18;20 olwkdYtm;vnf; ynwfw&m;awmfrsm;ukd oifcs&rnf/ olwkdYoGm;&mvrf;? jyK&aomtrIukdvnf; jy&rnf/18;21 xkdrSwyg; bk&m;ocifukdaMumuf&GHUvsuf? opmESifhjynfhpkHvsuf? avmbukd&GH&Smvsuf? wwfpGrf;EkdifaomolwkdYukd vltaygif;wkdYtxJu
a&G;aumuf? waxmiftkyf? w&mtkyf? ig;q,f tkyf? wq,ftkyft&m cefYxm;&rnf/18;22 xko
d w
l o
Ydk nf cyford ;f aomtcsdef vlrsm;wku
Yd dk w&m;pD&ifMuap/ BuD;aomtrI oif\t,lucdk MH uap/ i,faomtrIut
dk vkv
d pdk &D ifMuap/
okdYjzpfvQif olwkdYonf 0kdif;nD trI xrf;ojzifh oifonf oufomvdrfhrnf/18;23 xkdokdY bk&m;ociftcGifhESifhjyKvQif oifonf ckdifcHhvdrfhrnf/ vltaygif;wkdYonf rdrdae&mjynfokdY Nidrf0yfpGmoGm;Muvdrhfrnf[k
ajymqkd\/18;24 arma&Sonfvnf; a,mur\pum;ukd em;axmif pum;&Sdonftwkdif; jyKvsuf?-

74

18;25 wwfpGrf;EkdifaomolwkdYukd oa&vtrsKd;xJu a&G;aumuf vlwaxmiftkyf? w&mtkyf? ig;q,ftkyf? wq,ftkyf toD;toD;


acgif;t&m cefYxm;av\/18;26 xkdolwkdYonf cyfodrf;aomtcsdef vlwkdYukd w&m;pD&ifMu\/ cufaomtrI arma&S\t,lukdcHMu\/ vG,faomtrIukd tvkdvkd
pD&ifMu\/18;27 xkdaemuf arma&Sonf a,muroGm;&aomtcGifhudkay;? olonf rdrdae&mokdYoGm;av\/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1 oa&vtrsKd;om;wkdYonf tJ*kwKjynfrS xGufoGm;aomaemuf? wwd,v w&ufaeY odemawmokdYa&mufMu\/19;2 a&zd'drft&yfu xGufoGm;NyD;rS odemawmokdYa&muf? xkdawmawmifa&SUrSm wyfcsMu\/19;3 arma&Sonf bk&m;ocifhxHawmfodkYwufoGm;vQif? xm0&bk&m;onf awmifay:u ac:awmfrl? oifonf ,mukyftrsKd;?
oa&vom;wkdYtm; jyefajym&aom trdefYawmf[lrlum;?19;4 igonf tJ*kwKvlwkdYjyKaomtaMumif;? oifwkdYukd a&Tvif;wtawmifjzifhxrf; udk,fbkdYodrf;,laomtaMumif;ukd oifwkdYonf
odjrif&MuNyD/19;5 xkdaMumifh ,ckwGif oifwkdYonf ighpum;udk trSefem;axmif ighy#ddnmOfukd apmifha&SmufvQif tjcm;aomvlrsKd;wumwkdYxuf
oifwkdYonf igykdifxkdufaom b@mawmfjzpf&Muvdrhfrnf/ ajrBuD;&SdorQonf ig\Opmjzpf\/19;6 oifwkdYonfvnf; rif;pnf;pdrf&Sdaom ,Zfyka&m[dwfrsKd;? oefY&Sif;aomvlrsKd;jzpf&Muvdrfhrnf [laomtrdefYawmfukd oa&v
trsKd;om;wkdYtm; qifhqkdavmh[k rdefYawmfrl\/
19;7 arma&Sonf jyefvm vlwkdYwGif toufBuD;olwkdYukdac:NyD;vQif? xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlaompum;tvkH;pkHwkdYukd jyefajymav\/19;8 vltaygif;wkdYuvnf; xm0&bk&m; rdefYawmfrlorQwkdYukd tuREkfyfwkdYonfjyKygrnf[k wnDwGwfwnf; jyefajymMu\/ arma&Sonf
vnf; olwkdY\pum;ukd xm0&bk&m;tm; jyefavQmufav\/19;9 xm0&bk&m;uvnf; MunfhIavmh/ oifESifhigajymaomtcgvlrsm;wkdYonfMum; tpOftNrJ oifhukd ,kHrnftaMumif;? rkdCf;wdrfwkduf
oifhqDokdY igvmrnf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/ arma&Sonfvnf; xm0&bk&m;\pum;awmfukd vlrsm;wdkYtm; jyefajymav\/
19;10 xm0&bk&m;uvnf; vlwkdY&Sd&mokdYoGm;? ,aeYESifheufjzef olwkdYukd oefY&Sif;apavmh/ olwkdYt0wfukd avQmfap?19;11 okH;&ufajrmufaomaeY toifh&Sdaeapavmh/ taMumif;rlum;? okH;&ufajrmufaomaeY xm0&bk&m;onf vltaygif;wkdYa&SU? odem
awmifay:okdY qif;ouf awmfrlrnf/19;12 vlwkdY rausmf&aom tqD;tumwkdYukd awmifywfvnf pD&if? oifwkdYonf awmifay:okdY rwuf? awmifajc&if;ukd rxd&atmif
owdjyKMu[k ajymavmh/ awmifukd xdrdaom olrnfonfum;? {ueftrSef taocHap/19;13 xkdolukd vufESifhrxd&/ tu,fpifppf ausmufcJESifh ypf&rnf/ okdYr[kwf vSHESifhxkd;&rnf/ vljzpfap? wd&pmefjzpfap? toufr&Sif&/
wHykd;onf MumMumjrnfaomtcg? vlrsm;wkdYonf awmifokdY vm&Murnf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/19;14 arma&Sonf awmifay:rS vlwkdY&Sd&modkY qif;ouf? olwkdYukd oefY&Sif;ap\/ olwkdYonf rdrdt0wfrsm;ukd avQmfMu\/19;15 arma&Suvnf;? okH;&ufajrmufaomaeY toifh&SdapMuavmh/ r,m;ukdrcsOf;MuESifh[k vlwkdYtm; qkdav\/
19;16 okH;&ufajrmufaomaeY? eHeuftcsdef awmifay:rSm rdkCf;csKef;jcif;? vsyfjyufjcif;ESifhwuG rkdCf;wdrfwkduf vTrf;rkd; BuD;aomtoHESifh
wHykd;jrnfojzifh? wyf&Sdaom vltaygif;wkdYonf wkefvIyfMu\/19;17 arma&Sonfvnf; bk&m;ocifESifhawGUapjcif;iSg? vlrsm;wkdYukd wyfxJu aqmifcJhojzifh? olwkdYonf awmifajc&if;atmuf&yfaeMu\/19;18 xm0&bk&m;onf rD;jzifhvTrf;vsuf? odemawmifay:okdY qif;oufawmfrlaomaMumifh? wawmifvkH; rD;ckd;xGufav\/ rD;ckd;onfvnf;
rD;zkd\rD;ckd;uJhokdYwuf wawmifvkH; jyif;pGmvIyfav\/19;19 wHykd;jrnfoHonf MumMumjrnfvsuf? toHwkd;BuD;aomtcg? arma&Sonfac:? bk&m;ocifonf pum;oHESifhxl;awmfrl\/19;20 xm0&bk&m;onfvnf; odemawmifxdyfay:okdY qif;ouf? arma&Sukd awmifxdyfay:okdY ac:awmfrlvQif? arma&Sonf wufav\/19;21 xm0&bk&m;uvnf;? vlwkdYonf MunfhIjcif;iSg xm0&bk&m;xHokdY ausmf0if? trsm;wkdYonf aoMuvdrfhrnf[k pkd;&drfp&m &Sdaom
aMumifh qif; owday;avmh/19;22 xm0&bk&m;xHokdY csOf;uyfaom ,Zfyka&m[dwfwkdYonfvnf;? ukd,fhukdukd,f oefY&Sif;ap&rnf/ okdYr[kwf xm0&bk&m;onf 'Pfcwf
awmfrlrnf[k arma&Stm; rdeYfawmfrl\/19;23 arma&Suvnf;? vlwkdYonf odemawmifokdY rwufEkdifMuyg/ taMumif;rlum;? rausmf&aomtqD;tumwkdYukd awmifywfvnf
pD&if? oefY&Sif;apavmh[krSm xm;awmfrlNyD[k xm0&bk&m;tm; jyefavQmufav\/19;24 xm0&bk&m;uvnf;? qif;oGm;avmh/ oifESifhtmkefomvQif wuf&rnf/ ,Zfyka&m[dwfrsm;? vlrsm;wkdYonf xm0&bk&m;xHokdY
wufjcif;iSg rausmfr0ifapESifh/ okdYr[kwf olwkdYukd 'Pfcwfawmfrlrnf[k rdefYawmfrl\/19;25 arma&Sonfvnf; vlrsm;wkdY&Sd&mokdY qif; Mum;ajymav\/

75

tcef;BuD; ( 20 )
20;1
20;2
20;3
20;4

xkdtcg bk&m;ocif rdefYawmfrlaom pum;rsm;[lrlum;?igonf oifhukduRefcHae&m tJ*kwKjynfrS u,fEIwfaqmif,lcJhNyD;aom oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/igrSwyg; tjcm;aombk&m;ukd rukd;uG,fESifh/txufrkdCf;aumif;uif4if;? atmuft&yfajrBuD;ay:4if;? ajrBuD;atmuf a&xJ4if; &Sdaomt&mESifh ykHoPmefwlatmif? kyfwk
qif;wkukd ukd,ftbkdY rvkyfESifh/20;5 OD;rcs 0wfrjyKESifh/ taMumif;rlum;? oif\bk&m;ocif ig xm0&bk&m;onf? oif tjypf&Sdonf[k ,kHvG,faombk&m;? ighukdrkef;aom
olwkdY\ trsKd;tpOftquf? wwd,tquf? pwkwtqufwkdifatmif? tbwkdY\tjypfukd om;wkdY qyfay;pD&ifaombk&m;?20;6 ighukdcspf ighynwfwkdYukdusifhaomolwkdY\trsKd;tpOftquftaxmiftaomif; wkdifatmif? ukPmukdjyaombk&m;jzpf\/20;7 oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\emrawmfukd rkomESifhqkdifr>rufrqkdESifh/ taMumif;rlum;? emrawmfukdrkomESifhqkdif >rufqkdaom
olukdtjypfr&Sd[k xm0&bk&m; rSwfawmfrrl/20;8 OykofaeYukdoefY&Sif;apjcif;iSg? xkdaeY&ufukdatmufarhavmh/20;9 ajcmuf&ufywfvkH; tvkyfrsKd;ukd BudK;pm;vkyfaqmifavmh/20;10 owraeY&ufonf oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\OykofaeYjzpf\/ xkdaeY oifrSp oif\om;orD;? uRefa,mufsm; rdef;r?
wd&pmef? oif\wHcg;twGif; aeaom{nfhonf tm*EKonf tvkyfrvkyf&/20;11 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf rkdCf;aumif;uif? ajrBuD;? ork'&m? t&yf&yf &SdorQwkdYukd ajcmuf&ufwGif zefqif;
owraeY&uf Nidrf0yfpGmaeawmfrl\/ xkdaMumifh xm0&bk&m;onf owraeY&ufukd aumif;BuD;ay; oefY&Sif; apawmfrl\/20;12 oif\bk&m;ocif xm0&bk&m; ay;oem;awmfrlaomjynf oif\toufwm &SnfrnftaMumif;? oif\rdbukddkaopGmjyKavmh/20;13 vltoufukd rowfESifh/20;14 olUr,m;ukd rjypfrSm;ESifh/20;15 olUOpmukd rckd;ESifh/20;16 ukd,fESifhpyfqkdifaomolwbuf rrSefaomoufaoukdrcHESifh/20;17 ukd,fESifhpyfqkdifaomol\tdrfukd wyfrufvkdcsifaompdwfr&SdapESifh/ ukd,fESifhpyfqkdifaom ol\r,m;? ol\uRefa,mufsm;rdef;r? EGm;?
jrnf;rSp ukd,fESifhpyfqkdif aomol\OpmwpkH wckukdrQ wyfrufvkdcsifaompdwfr&SdapESifh[k rdefYawmfrl\/
20;18 vltaygif;wkdYonf rkdCf;csKef;jcif;? vQyfjyufjcif;? wHykd;oHjrnfjcif;? awmifxJu rD;ckd;xGufjcif; taMumif;t&mwkdYukdjrifaomtcg?
aMumufaomaMumifh a&TU ta0; &yf aeMu\/20;19 arma&Sudkvnf;? tuREkfyfwkdYtm; ukd,fawmf rdefYawmfrlyg? tuREkfyfwkdYonf em;axmifygrnf/ tuREkfyfwkdYtm; bk&m;ocif
rdefYawmfrrlygapESifh/ tuREkfyfwkdYonf aornfukd pkd;&drfygonf[kavQmufqkdMu\/20;20 arma&Suvnf;? rpkd;&drfMuESifh/ oifwkdYudk pkHprf;jcif;iSg4if;? oifwkdYonf jypfrSm;jcif;ESifh vGwfrnftaMumif; ukd,fawmfukdaMumufap
jcif;iSg4if;? bk&m;ocif <uvmawmfrlNyD[k vlrsm;wkdYtm; ajymqkd\/20;21 vlrsm;wkdYonfvnf; ta0;&yfaeMu\/ arma&Srlum;? bk&m;ocif&Sdawmfrl&m xlxyfaomarSmifrkdufokdY csOf;uyfav\/20;22 xm0&bk&m;uvnf;? oa&vtrsKd;om;wkdYtm;jyefajym&aompum;[lrlum;? igonf aumif;uifbkHrSoifwkdYESifhEIwfqufaMumif;
ukd oifwkdYonf odjrifMuNyD/20;23 ighukd ukd;uG,faomtrI ukd,fokH;bkdY aiGbk&m;? a&Tbk&m;udk rvkyf&/20;24 ightbkdY ajr,Zfyvifukdwnf&rnf/ xkdyvifay:rSm oif\rD;IdUaom,Zf? rd[m,,Zfwnf;[laomoif\okd;EGm;wkdYukd ,ZfylaZmf
&rnf/ ightcGifh&Sd? ighemrukd ukd;uG,f&mt&yf cyfodrf;wkdY? oifhqDokdY ig<uvm aumif;BuD;ay;rnf/20;25 oifonf ausmuf,Zfyvifukd ightbkdYwnfvQif? qpfaomausmufudkrwnf&/ oHwefqmyg wnfaom,Zfyvifonf
npfnL;jcif;&Sd\/20;26 oif &Sufp&mtaMumif; rxifray:apjcif;iSg? ,Zfyvifay:okdY avSum;jzifh rwuf&[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1
21;2
21;3
21;4

xm0&bk&m;uvnf;? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdY pD&if&aom"rowf[lrlum;?a[NAJtrsKd;jzpfaomuRefudk0,fvQif? ajcmufESpfomtapuRefcHap&rnf/ owrESpfa&mufaomf? ukd,fbkd;ukdrawmif;bJ vTwf&rnf/uRefcHpu wa,mufwnf;cHvQif? wa,mufwnf;xGuf&rnf/ vifr,m;ESpfa,muf cHvQif? r,m;ESifhwuG xGufap&rnf/okdYr[kwf ocifay;pm;aomr,m;&Sd xkdr,m;onf om;orD;ukdbGm;jrifvQif? r,m;ESifhom;orD;wkdYukd ocifykdif&rnf/ uRefrlum;?
wa,mufwnf; xGuf&rnf/21;5 okdYr[kwf uRefu? uRefawmfocifESifhr,m;om;orD;wkdYukd uRefawmfcspfyg\/ rxGufroGm;vkdyg[k twnfhtvif;ajymqkdvQif?21;6 ocifonf bk&m;ocifa&SUawmfokdY4if;? tdrfwHcg;wkdifokdY4if; aqmif,l? em;&Gufudkpl;jzifhazmufNyD;rS? xkduRefonf tpOftNrJ
uRefcH&rnf/
21;7 tbonf orD;ukd uRefcHapjcif;iSg a&mif;vQif xkdrdef;ronf uRefa,musfm;uJhokdY vGwf&onfr[kwf/76

21;8 ocifonf xkdrdef;rukdodrf;,l rBudKufvQif? a&G;apjcif;iSg tcGifhay;&rnf/ olUukd vSnfhjzm;rdaomaMumifh? wyg;trsKd;om;wkdYokdY


a&mif;csykdifaomtcGifhr&Sd/21;9 rdrdom; ay;pm;vQifrlum;? orD;uJhodkY jyKpk&rnf/21;10 tjcm;rdef;rukdodrf;jyefvQif? t&ifodrf;aomrdef;r\t0wftpm;ESifh r,m;0wfukd ravQmh&/21;11 xkdokH;yg;ukd rjyKvQif? ukd,fbkd;ukdrawmif;bJ vTwf&rnf/
21;12 vludk taoowfaomolonf taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/21;13 taoowfrnftBuHr&SdbJ? ol\vuf vltoufudkbk&m;ociftyfawmfrlvQif? ajy;&aomt&yfudk igcefYxm;rnf/21;14 tdrfeD;csif;ukd owfrnftBuH&Sd tEkdifwkdufaomolukdum;? igh,Zfyvif ckdvIHaomfvnf;? qGJ,l owf&rnf/21;15 rdbukdtaoowfaomolonf? taoowfjcif;ukdtrSefcH&rnf/21;16 vlukdckd;aomolonf? a&mif;onfjzpfap? ol\vuf&Sdonfjzpfap? taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/21;17 rdbukd usdefqJaomolonf? taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/21;18 vlcsif; ckduf&efjyK wa,mufonf ausmufcJESifhxkonfjzpfap? vufoD;ESifhxkd;onfjzpfap? tkdufcH&aomolonf raoaomfvnf;?
tdyf&mwkH;vkH;ae&vQif4if;?21;19 wzef x awmifa0;ESifhoGm;vQif4if;? kdufaomolukd tjypfvTwf&rnf/ okdY&mwGif emaomolonf tvkyfysuf&onftwGuf?
temaysmufapjcif;iSg uko&onftwGuf aiGukdavsmf &rnf/21;20 ocifonf uRefa,mufsm; uRefrdef;rukd 'kwfESifhkduf xkduRefaovQif? ocifonf av;aom'PfukdcH&rnf/21;21 okdY&mwGif uRefonf w&ufESpf&ufem raobJaevQif? ocifonf xkduRefukd ykdifaomaMumifh? 'PfESifhvGwf&rnf/
21;22 vlcsif; ckduf&efjyKMu? ukd,f0efaqmifaomrdef;rukd xdckdufojzifh ukd,f0efysuf tjcm;aomtemrjzpfvQif? rdef;rvifpD&ifonftwkdif;
'PfcH&rnf/ rif;pD&ifonftwkdif; vnf; aiGudkavsmf&rnf/21;23 tjcm;aomtemjzpfvQif? touftwGuf toufukd4if;?21;24 rsufpdtwGuf rsufpdudk4if;? oGm;twGuf oGm;ukd4if;? vuftwGuf vufukd4if;? ajctwGuf ajcukd4if;?21;25 rD;avmifjcif;twGuf rD;avmifjcif;udk4if;? &Sejcif;twGuf &Sejcif;ukd4if;? 'Pfcsuf&mtwGuf 'Pfcsuf&mukd4if; cH&rnf/21;26 ocifonf uRefa,mufsm; uRefrdef;r\rsufpdukd ysufatmifkdufvQif? rsufpdysufonftwGuf vTwf&rnf/21;27 xkdtwl uRefa,mufsm; uRefrdef;r\oGm;ukd usKd;atmifkdufvQif? oGm;usKd;onftwGuf vTwf&rnf/
20;28 EGm;onf vla,mufsm;rdef;rukd acGU vlaovQif? pifppf xkdEGm;ukd ausmufcJESifhypf owf&rnf/ tom;udkvnf; rpm;&/ EGm;&Sif
ukdum;? tjypfvTwf&rnf/20;29 4if;enf; EGm;onf txufuacGUbl;? acGUaMumif;ukd EGm;&SifMum;odvsuf rcsnfraESmif tvGwfxm;? EGm;onfa,mufsm;rdef;rukd
owfrdvQif? xkdEGm;ukd ausmufcJESifhypfowf&rnf/ EGm;&Sifukdvnf; taoowf&rnf/21;30 okdYr[kwf aiGavsmfap[kpD&ifvQif? pD&ifonftwkdif; rdrdtoufa&G;&ef tbkd;ukdavsmf&rnf/21;31 olwyg;\om;orD;ukdacGUvQif? pD&ifonftwkdif; cH&rnf/21;32 uRefa,mufsm; uRefrdef;rukdacGUvQifrlum;? EGm;&Sifonf uRef&Siftm; aiGtusyfokH;q,fukd avsmf&rnf/ EGm;udkvnf; ausmufcJESifh
ypfowf&rnf/21;33 vlonf wGif;ukdzGifh xm;onfjzpfap? wGif;ukdwl; rydwfbJxm;onfjzpfap? olwyg;\jrif;? EGm;onf xkdwGif;usvQif?21;34 wGif;&Sifonf jrif;? EGm; tbkd;ukdavsmf taoaumifukd,l&rnf/21;35 tMuifol\EGm;onf? olwyg;\EGm;ukdtaoacGUvQif? EGm;&SifESpfOD;wkdYonf? touf&SifaomEGm;udka&mif; tbkd;ukda0,l&rnf/
aoaomEGm;udkvnf; a0,l&rnf/21;36 4if;enf; EGm;onf txufuacGUbl;aMumif;ukd? EGm;&SifodvsufESifh rcsnfraESmif tvGwfxm;vQif? EGm;aoaumifukd ukd,fwkdif,l&rnf/
xkdEGm;waumiftwGuf waumifukd trSef avsmf&rnf/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1

vlonf okd;EGm;udkckd; owfonfjzpfap? a&mif;onfjzpfap? EGm;waumiftwGuf EGm;ig;aumifukd4if;? okd;waumiftwGuf okd;av;


aumifukd4if; jyefay;&rnf/22;2 olckd;onf tdrfukdxGif;azgufpOf? olwyg;awGU aoatmifowfaomfvnf;? aopm;raoap&/22;3 okdYaomfvnf; aexGufvQif aopm;aoap&rnf/ taMumif;rlum;? jyefay;p&m taMumif;&Sd\/ OpmtvQif;r&SdvQif? ckd;onfOpmtwGuf
udk,fukda&mif;&rnf/22;4 olckd;vufckd;aomEGm;? okd;ukd touf&Sifvsuf trSefawGUvQif? ESpfqjyefay;&rnf/
22;5 olUv,f? olUpyspfO,smOfudk pm;apaomf4if;? rdrdwd&pmefukd olUv,fxdef; ausmif;aomf4if;? rdrdv,f? rdrdpyspfO,smOfxJu
taumif;qkH;ukd xkwf jyefay;&rnf/22;6 rD;IdUaomtcg jrufyifaMumifh tpOftwkdif; a&Smufavmifvsuf? aumufvIdif;? pyg;yif? v,f&Sdaom t&mwkYdukd avmifvQif? rD;IdU
aomolonf trSefavsmf&rnf/

77

22;7 vlwOD;onf tdrfeD;csif;wOD; a&TaiGtp&Sdaom OpmwpkHwckukd tyfESH? tyfESHcHaomol\ tdrfrS olckd;ckd;oGm;vQif? olckd;ukd
awGUrdaomtcg ESpfq avsmfap/22;8 olckd;udkrawGUvQif? tdrf&Sifonf rdrdtdrfeD;csif;Opmukd ,loavm r,lavm[k bk&m;ocifha&SUawmf tppfcH&rnf/22;9 olUOpmukdjypfrSm;onftrIrSm? EGm;? jrnf;? okd;? t0wftp&SdaomaysmufaomOpm wpkHwckukdawGU? Opmum;? ig\Opmjzpfonf[k
wpkHwa,mufqkdvQif? trIonfESpfOD;wkdYonf bk&m;ocifa&SUawmftppfcH&? w&m;IH;aomolonf ESpfq avsmf&rnf/22;10 vlonf tdrfeD;csif;v,f jrnf;? EGm;? okd;tp&Sdaom wd&pmefwpkHwckukdtyfESH? xkdwd&pmefaoaomf4if;? xdckdufemaomf4if;?
oufaor&SdbJolwyg;armif; oGm;aomf4if;?22;11 tyfESHcHaomolonfightdrfeD;csif;\Opmukdigr,l[k ESpfOD;oabmwlvsuf? xm0&bk&m;a&SUrSm tusdefcH&vQif? Opm&Sifonf 0efcH&rnf/
tyfESHcHolvnf; ravsmf&/22;12 okdY&mwGif olwyg;ckd;oGm;vQif? tyfESHcHolonf Opm&Siftm; jyefay;&rnf/22;13 om;&JukdufvQif oufaobkdY taoaumifukd jyap/ jyEkdifvQif tavsmfrcH&/22;14 vlonf tdrfeD;csif; wpkHwckudkiSg; Opm&SifrygbJ aoaomf4if;? xdckdufemaomf4if;? trSefavsmf&rnf/22;15 Opm&SifygvQif? iSg;aomolonfravsmf&/ tcESifhiSg;vQifrlum;? Opm&Sifonf tcukdom awmif;&rnf/
22;16 ray;pm;vkdaomtysKdukd? tMuifa,mufsm;onf acsmharmhoifhaevQif? uefawmhOpmukday; xkdrdef;rukd r,m;t&majrmufxm;&rnf/22;17 rdef;r\tboabmrwl ray;pm;vkdvQif? uefawmh&onfESifhtrQ aiGudkavsmf&rnf/22;18 pkef;rukd touf&Sifapjcif;iSg tcGifhray;&/22;19 wd&pmefESifhoifhaeaomolonf taoowfjcif;ukdtrSefcH&rnf/22;20 xm0&bk&m;rSwyg; tjcm;aombk&m;a&SUrSm ,ZfylaZmfaomolukd&Sif;&Sif;zsufqD;&rnf/
22;21 wjynfwEkdifiHom;jzpfaom{nfhonfukd raESmifh&SufrnOf;qJ&/ oifwkdYonf tJ*kwKjynf {nfhonfjzpfMubl;NyD/22;22 rdbr&Sdaomoli,fESifh rkwfqkd;rukd oifwkdYonf raESmifh&Suf&?22;23 aESmifh&Sufjcif;wpkHwckukdjyK olwkdYonf ightm; tenf;i,fatmf[pfvQif? igonf xkdtoHukd trSefMum;?22;24 igtrsufjyif;pGmxGufvsuf oifwkdYukd xm;ab;jzifh uGyfrsufrnf/ oifwkdYr,m;rsm;onfvnf; rkwfqkd;rjzpf? om;orD;rsm;onfvnf;
rdbr&Sdaomoli,f jzpfMuvdrfhrnf/
22;25 ighvljzpfaom qif;&Jom;tdrfeD;csif;tm; oifonfaiGukdacs;vQif? twkd;pm;aomoluJhokdY olrjyK? twkd;ukdrawmif;&/22;26 tdrfeD;csif;onf rdrdapmifukd oifaygifxm;vQif? rkdCf;rcsKyfrDS jyefay;&rnf/22;27 taMumif;rlum;? tjcm;aom NcHKp&mr&Sd/ ukd,fNcHKbkdYjzpf\/ olonf tb,fokdY tdyfEkdifoenf;/ ightm;atmf[pfvQifigMum;rnf/
igonfoem;aomoabm&Sd\/
22;28 bk&m;ocifukdvGefusL;rajym&/oif\trsKd;ukdtkyfpkd;aomrif;ukdrusdefqJ&/22;29 tOD;rSnfhaomtoD;? tOD;npfaomt&nfudkrxdrfr0SufbJ qufuyf&rnf/ tOD;bGm;aom om;a,mufsm;udkvnf; ightm; qufuyf
rnf/22;30 xkdenf;wl okd;EGm;wkdYukd jyK&rnf/ ckepf&ufywfvkH; okd;EGm;oi,fukd trdESifhtwl aeap? tXraeYa&mufrS ightm; qufuyf&rnf/22;31 oifwkdYonf ighxH oefY&Sif;aomoljzpf&Murnf/ awm om;&JukdufaomtrJom;ukdrpm;&/ acG;wkdYtm; ypfay;&rnf/

tcef;BuD; ( 23 )
23;1
23;2
23;3
23;4
23;5
23;6
23;7
23;8
23;9
23;10
23;11
23;12

oifonf rSm;aomodwif;pum;ukdrMum;rajym&/ rw&m;aomolwkdYESifh0kdif;nD rrSefaomoufaoudkrcH&/vlrsm;aemufokdYvkduf rw&m;ojzifh rjyK&/ w&m;awGUonftrIrSm BuD;aomolbufae? w&m;vrf;rSvGJapjcif;iSg rajym&/qif;&Jaomolbufvnf; riJhuGuf&/oifonf &efol\jrif;EGm; vrf;vGJonfukdawGUjrifvQif? trSefjyefykdY&rnf/oifhukdrkef;aomol\jrnf;onf? rdrdaqmif&Gufaom0efatmufrSm vJaeonfukd awGUjrifvQif? rrpbJ aeEkdifoavm/ trSef 0kdif;nD
rp&rnf/oifqif;&Jaomolonf w&m;awGUaomtcg? olUukd rw&m;ojzifh rpD&if&/r[kwfrrSefaomtrIukda&Smif&rnf/ tjypfr&Sdaomol? ajzmifhrwfaomolukdruGyfrsuf&/ taMumif;rlum;? igonf rw&m;aomolukd
tjypfrvTwf/oifonf wHpkd;rpm;&/ wHpkd;onf ynm&SdwkdY\rsufpdukduG,fap? ajzmifhrwfaomolwkdY\pum;ukdvGJapwwf\/wuRef;wEkdifiHom;jzpfaom {nfhonfukd rnOf;qJ&/ oifwkdYonf tJ*kwKjynf {nfhonfjzpfcJhbl;aomaMumifh? {nfhonf\pdwfo
abmukd odMu\/
ajcmufESpfywfvkH; v,fvkyf toD;ukdodrf;&rnf/owrESpfwGif v,fudkrvkyfbJ tvGwfxm;&rnf/ okdYjyKvQif qif;&JaomtrsKd;om;csif;wkdYonf pm;&aomtcGifh&Sdvdrfhrnf/ <uif;aom
t&mudkvnf;?ajrwd&pmefwkdYonf pm;&Mu vdrhfrnf/ xkdenf;wl? pyspfO,smOf? oHvGifO,smOfukdvnf; jyK&rnf/ajcmuf&ufywfvkH;tvkyfvkyf&rnf/ owraeY&uf Nidrf0yfpGmae&rnf/ okdYjyKvQif oif\ EGm;jrnf;wkdYonf Nidrf0yfpGmae&aomtcGifh
&Sdvdrhfrnf/ oif\i,fom;rsm;? {nfhonfrsm;wkdYvnf; oufom&Muvdrhfrnf/78

23;13 igynwforQwkdY owdjyKMuavmh/ tjcm;aombk&m;\emrukd r>rufrqkdESifh/ oif\EIwfxJu >rufoHukd olwyg; rMum;apESifh/


23;14 wESpfwGif okH;Budrf ightbkdYyGJcH&rnf/23;15 igrSmxm;cJhNyD;onftwkdif;? tAdAvcsdef;csufaom aeY&uftcsdef tZkryGJukdcH? ckepf&ufywfvkH; waq;rJhaomrkefYukdpm;&rnf/
taMumif;rlum;? xkdvwGif oifonf tJ*kwKjynfu xGufvmownf;/ xkdyGJukdcHpOf ighxHokdY tb,folrQ vufcsnf; ray:rvm&/23;16 v,fvkyftoD;tESHudkodrf;p&Sdonfumv? odrf;yGJukd4if;? v,fvkyftoD;tESHudk okdxm;onfumv? ESpfvJaomtcg? okdxm;yGJukd4if;
cH&rnf/23;17 oifwkdYwGif a,mufsm;taygif;wkdYonf? wESpfvQif okH;Budrf xm0&t&Sif bk&m;ocifha&SUawmf rsufESmjy&Murnf/23;18 igh,Zfaumif\taoG;ukd? waq;ygaomrkefYESifha&m rylaZmf&/ igh,Zfaumif qDOukd eHeufwkdifatmif r<uif;ap&/23;19 oif\ajr tOD;oD;aomtoD;tESHtaumif;qkH;ukd? oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\tdrfawmfxJokdY aqmifoGif;&rnf/ qdwfoi,fukd
trdEkdY&nfESifhrjyKwf rcsuf&/
23;20 MunfhIavmh/ vrf;c&D; oifhudkapmifha&Smuf? igjyifqifESifhaomt&yfokdY ykdYapjcif;iSg? aumif;uifwrefukd oifha&SU igapvTwf\/23;21 xkdwrefukd kdaopGmjyKavmh/ pum;awmfukdem;axmifavmh/ tmPmawmfukd rqefESifh/ oifwkdYjypfrSm;aomtjypfukd olonfrvTwf/
ighemronf olwnf&Sd\/23;22 tu,fpifppf oifonfolUpum;udkem;axmif igynwforQtwkdif;jyKvQif?oif\&efolwkdYukd igonf&efbufjyKrnf/ oifhukdqD;wm;
aomolwkdYukdvnf; igqD;wm;rnf/23;23 ighwrefonf oifha&SUoGm; oifhudk tmarm&dvl? [dwdvl? az&Zdvl? cgeedvl? *d&*g&Sdvl? [d0dvl? a,AkodvlwkdY&Sd&mokdY aqmifoGif;?
olwkdYukdy,f&Sif;rnf/23;24 olwkdYbk&m;rsm;ukd OD;rcs 0wfrjyK&/ olwkdYbmomtwdkif; rusifh&/ olwkdYukd tukeftpif arSmufvSJ? kyfwkqif;wkrsm;udkvnf;
&Sif;&Sif;NzdKzsuf&rnf/23;25 oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;ukd 0wfjyK&rnf/ oif\rkefYukd4if;? a&ukd4if;? aumif;BuD;ay;awmfrlrnf/ tema&m*gukdvnf;
oif\txJu EIwf,ly,f&Sm;awmfrlrnf/23;26 oif\jynfwGif ukd,f0efysufaomow0g? NrHKaomow0gESifhuif;vGwfvdrhfrnf/ oif\toufwef;ukd igpkHvifaprnf/23;27 ighukdaMumufwwfaomoabmukd oifha&SUokdYigapvTwf? oifa&mufav&m&m t&yf cyfodrf;aomvlrsKd;udkigzsufqD;rnf/ oif\
&efoltaygif;wkdYukd aemufodkYvSnfhaprnf/23;28 ysm;wlrsm;udkvnf; oifha&SUokdY igapvTwf? olwkdYonf [d0dvl? cgeedvl? [dwd vlwkdYukd oifha&SUrSm ESifxkwfMuvdrhfrnf/23;29 xkdvlrsm;ukd wESpfjcif;wGif oifha&SUrSm igrESifxkwf/ okdYjyKvQif jynfonf vlqdwfnH om;&Jonf oifhwbuf rsm;jym;vdrhfrnf/23;30 oifonfwkd;yGg; wjynfvkH;ukd 0ifpm;onfwkdifatmif? olwkdYukdoifha&SUrSm jznf;jznf; igESifxkwfrnf/23;31 oifhae&me,f tykdif;tjcm;ukd? {'kHyifv,frSonf zdvdwdyifv,fwkdifatmif4if;? awmrSonf jrpfwkdifatmif4if; igrSwfom;rnf/
xkdt&yfom;rsm;ukd oifhvufokdY igtyf? oifonf ESifxkwf&vdrhfrnf/23;32 olwkdYESifh4if;? olwkdYbk&m;rsm;ESifh4if; oifonf rd[m,rzGJU&/23;33 oifonf ighukdjypfrSm;apjcif;iSg? olwkdYonfjyKrnfudk pkd;&drfp&m&SdaomaMumifh? olwkdYonf oifhjynfrae&Mu/ oifonf olwkdYbk&m;ukd
0wfjyKvQif? xdrd vJp&mtaMumif; trSefjzpfvdrfhrnf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1 wzef xm0&bk&m;u? oifonf tmkef? em'yf? tbd[ktp&Sdaom oa&vtrsKd; toufBuD;ol ckepfusdyfESifhwuG? xm0&
bk&m;xHawmfokdY wuf? olwkdYonf a0;a0; ukd;uG,fMuap/24;2 oifwa,mufwnf;om xm0&bk&m;xHawmfokdY csOf;uyf&rnf/ tjcm;aomol rcsOf;ruyf&/ vlrsm;wkdYonf oifESifhtwl rwuf&
Mu[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/24;3 arma&Sonfvnf; vlrsm;wkdY&Sd&mokdYvm? xm0&bk&m;\pum;awmftvkH;pkHukd4if;? pD&ifawmfrl csuftvkH;pkHukd4if; jyefMum;?
vlrsm;taygif;uvnf;? xm0&bk&m; rdefYawmfrlorQtwkdif; tuREkfyfwkdYjyKygrnf[k woHwnf; jyefajymMu\/24;4 arma&Sonf xm0&bk&m;\pum;awmftvkH;pkHwkdYukd a&;xm;NyD;rS? eHeufapmapmx? awmifajc&if; ,Zfyvifukd4if;? oa&v
trsKd;wq,fESpfrsKd;ESifhtrQ ausmufwkdifwq,f ESpfwkdifukd4if; wnfav\/24;5 oa&vtrsKd;om;vlysKdwkdYukd apckdif;onftwkdif;? olwkdYonf EGm;rsm;ukd,l xm0&bk&m;a&SUrSm rD;IdUaom,Zf? rd[m,
,ZfukdylaZmfMu\/24;6 arma&Sonfvnf;? taoG;w0ufukd tifwkHxnfh? w0ufukd ,Zfyvifay:rSm jzef;av\/24;7 y#dnmOfpmudkvnf;,l? y&dowfrsm;a&SUrSmbwfNyD;vQif? olwkdYuvnf;? xm0&bk&m;rdefYawmfrl orQtwkdif; tuREkfyfwkdYjyKygrnf?
em;axmifygrnf[kajymqkdMu\/24;8 arma&Sonfvnf;? taoG;ukd,l vlrsm;tay:rSmjzef;vsuf? taoG;um; trIt&mwkdYwGif oifwkdY xm0&bk&m; 0efcHawmf
rlaom y#dnmOf\taoG;jzpfonf[kajymqkd\/
24;9 xkdtcg arma&S? tmkef? em'yf? tbd[ktp&Sdaom oa&vtrsKd;toufBuD;ol ckepfusdyfwkdYonfwuf?24;10 oa&vtrsKd;\bk&m;ocifukd jrifMu\/ ajcawmfatmuf eDvmausmufjzifhNyD;aom ausmufcif;uJhokdY4if;? Munfvifaom
79

aumif;uifrsufESmuJhodkY4if; xifav\/24;11 oa&vtrsKd;om;rSL;rwfwkdYukd tjypfay;awmfrrl/ olwkdYonf bk&m;ocifukd jrif&aomfvnf;? pm;aomufvsuf aeMu\/


24;12 xm0&bk&m;uvnf;? ig&Sd&mawmifay:okdY wufaeavmh/ vlrsm;wkdYtm; oGefoifbkdY&mausmufjym;ay:rSm iga&;xm;aom ynwf
w&m;rsm;ukd oifigtyfay;rnf[k arma&Stm; rdefYawmfrlvQif?24;13 arma&Sonf rdrdvufaxmuf a,mIESifhtwl x bk&m;ocif\awmifawmf ay:okdYwufoGm;\/24;14 toufBuD;olwkdYtm;vnf;? igwkdYrvmrSDwkdifatmif t&yfiHhaeMuavmh/ tmkefESifh [k&onf oifwkdY&Sdonfjzpf? rnfonfholrqkd
trItcif;&SdvQif? olwdkYxHokdY oGm;ap[k rSmxm;av\/
24;15 arma&Sonf awmifawmfay:okdY wuf? rkdCf;wdrfonf awmifawmfukd vTrf;rkd;\/24;16 xm0&bk&m;\bkef;awmfonf odemawmifay:rSm xd? rkdCf;wdrfonf ajcmuf&ufywfvkH;vTrf;rkd;\/ owraeY&uf rkdCf;wdrftxJu
toHawmfxGuf? arma&Sukdac: awmfrl\/24;17 xm0&bk&m;\bkef;awmfonf awmifxdyfay:rSm avmifaomrD;uJhokdY xif? oa&vtrsKd;om;wkdYonf jrif&Mu\/24;18 arma&Sonf rkdCf;wdrftxJokdY0ifojzifh awmifay:okdYa&muf t&ufav;q,fywfvkH; awmifay:rSmaeav\/

tcef;BuD; ( 25 )
25;1 xm0&bk&m;uvnf;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf?25;2 ightm; vufaqmifyPmukdaqmifcJh&rnftaMumif; qifhqkdavmh/ MunfnKdaom apwempdwfESifh ightm; vSLorQaomolwkdY oif
onf tvSLukd cH&rnf/25;3 cH&aomtvSL[lrlum;? a&T? aiG? aMu;0g?25;4 jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsm? qdwfarG;/25;5 teDqkd;aomokd;a&? w[m&Som;a&? tum&Sopfom;/25;6 vdrf;&efqDabmfbkdY? rD;IdU&meHYomaygif;arT;abmfbkdY&m? eHYomrsKd;? rD;xGef;p&mqD?25;7 &S[Hausmuf? ,Zfyka&m[dwfoifwkdif;ESifh &ifzGJUpDp&mausmufjrwfwnf;[laom tvSLukd cH&rnf/25;8 igonf oifwkdYwGif usdef;0yf&mbkdY oefY&Sif;&mXmeukd vkyfMuap/25;9 igjyorQaomwJawmfykH? wJawmfwefqmykHESifhtnDvkyf&rnf/
25;10 tvsm;ESpfawmifxGm? teHwawmifxGm? apmufwawmifxGm&Sdaomaowmukd? tum&Som;ESifhvkyf? aowmtwGif;tjyifukd
a&TpifESifhrGrf;rH&rnf/25;11 aowmtay:em;ywfvnfuGyfaom a&Twefqmukdvnf;vkyf&rnf/25;12 a&Tav;uGif;ukdoGef;? aowmav;axmifh wrsufESm ESpfuGif;pDwyf&rnf/25;13 tum&Som;xrf;bkd;ukdvkyf a&TESifhrGrf;rHNyD;rS?25;14 aowmxrf;p&mbkdY wbufwcsuf a&TuGif;xJokdY vQKdxm;&rnf/25;15 xkdxrf;bkd;udkvnf; aowma&TuGif;xJu rEIwf tpOf&Sdap&rnf/25;16 igay;aomoufaocHcsufukd? xkdaowmxJrSm xm;&rnf/
25;17 tvsm;ESpfawmifxGm? teHwawmifxGm&SdaomaowmtzkH;ukdvnf; a&TESifh vkyf&rnf/25;18 a&TackAdrf ESpfyg;udkvnf; aowmtzkH;wGif tvsm; wbufwcsuf xkvkyf&rnf/25;19 xkdackAdrfESpfyg;ukd aowmzkH; ukd,fxJu xkwf? aowmzkH;tay: wbuf wyg;pD vkyfNyD;vQif?25;20 ackAdrfESpfyg;wkdYonf rsufESmcsif;qkdif? aowmzkH;ukdIvsuf? rdrdtawmifukdjzefY aowmzkH;ukd rkd;&rnf/25;21 aowmtzkH;ukd aowmay:rSm wif&rnf/ igay;aomoufaocHcsufukdvnf; aowmxJrSm xm;&rnf/25;22 xkdt&yf igonf oifESifhawGU? oufaocHcsufxm;aom aowmzkH;tay:? ackAdrfESpfyg; pyfMum;rSm oifESifhEIwfqufojzifh?
oa&vtrsKd;om;wkdY qifhqkd&morQwkdYukd pD&ifrnf/
25;23 tvsm;ESpfawmif? teHwawmif? tjrifhwawmifxGm&Sdaom pm;yGJukdvnf; tum&Som;ESifhvkyf?25;24 a&TpifESifhrGrf;rH&rnf/ pm;yGJtay:em; ywfvnfuGyfaom a&Twefqmukd4if;?25;25 teHvufw0g;&Sdaom cg;yef;ukd4if;? cg;yef;tay:em;ywfvnfuGyfaoma&Twefqmukd4if; vkyf&rnf/25;26 a&Tav;uGif;udkvnf;vkyf? ajcaxmufav;cktxufpm;yGJav;axmifhwyf&rnf/25;27 xkda&TuGif;wkdYonf cg;yef;ay:rSm&Sd? pm;yGJxrf;p&mxrf;bkd;ae&mjzpf&rnf/25;28 pm;yGJxrf;p&mtum&Som;xrf;bkd;ukdvkyf a&TESifhrGrf;rH&rnf/25;29 pm;yGJESifhqkdifaomvifyef;? ZGef;? tifwkH? avmif;p&mzvm;rsm;udkvnf; a&TpifESifh vkyf&rnf/25;30 igha&SU?pm;yGJay:rSm a&SUawmfrkefYukd tpOfwif&rnf/
25;31 rD;ckHukdvnf;a&TpifESifhvkyf? rD;ckHwkdiftp&Sdaomtvufrsm;? cGufrsm;? bl;oD;rsm;? MumyGifhrsm;wkdYukd wpyfwnf; xk&rnf/25;32 rD;ckHwkdif wbufwcsuf okH;vufpDxGuf? tvufajcmufvuf&Sd&rnf/25;33 rD;ckHwkdifxJu xGufaom tvufokH;vufwGif? wvufwvuf bl;MumyGifhESifhwuG? AmwHoD;ESifhykHwlaom cGufokH;cGuf&Sd&rnf/25;34 rD;ckHwkdifvnf; bl;MumyGifhESifhwuG? AmwHoD;ESifhykHwlaom cGufav;cGuf&Sd&rnf/80

25;35
25;36
25;37
25;38
25;39
25;40

rD;ckHwkdifxJuxGufaom tvuf ajcmufvuf&Sdonftwkdif;? tvuf ESpfbufatmufvnf; bl;oD;wvkH;pD&Sd&rnf/bl;rsm;? tvufrsm;wkdYukd wukd,fwpyfwnf; jzpfap? rD;ckHwukd,fvkH;ukd a&TpifESifh xkvkyf&rnf/rD;cGufckepfvkH;ukdvnf;vkyf&rnf/ pm;yGJukdvif;apjcif;iSg xkdrD;cGufukdxGef;&rnf/rD;nyfESifh rD;nyfcHp&mcGufwkdYonfvnf; a&Tpifjzpf&rnf/rD;ckHESifh rD;ckHwefqm&SdorQwkdYukd? a&TpiftcGufwq,fESifh vkyf&rnf/awmifay:rSm oifhtm; jycJhNyD;aomykHESifh nDavsmfpGmvkyfjcif;iSg owdjyK&rnf/

tcef;BuD; ( 26 )
26;1

wenf;um;? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnfjzifh NyD;aom ackAdrftkyfESifh cs,fvS,faom? ydwfacsm ukvm;um


q,fxnfjzifh wJawmfukd vkyf&rnf/26;2 ukvm;umonf tvsm;ESpfq,f&Spfawmif? teHav;awmif&Sd? ukvm;umcsif; tvsm;teHwl&rnf/26;3 ukvm;um ig;xnfpD wpyfwnf;csKyf&rnf/26;4 ukvm;umwxnfjyifbufrSm? ukvm;umem;csif; qufrDS&m uGif;rsm;ukd jymaomtxnfESifhvkyf&rnf/ tjcm;aom ukvm;um
jyifbufrSm? ukvm;umem;csif; qufrSD&mvnf; xkdtwl vkyf&rnf/
26;5 ukvm;umwxnf uGif;ig;q,fukd4if;? tjcm;aomukvm;umtem;qufrSD&m uGif;ig;q,fukd4if; uGif;csif;qkdkifrdatmif vkyf&
rnf/26;6 a&Tacsmif;ig;q,fukdvnf;vkyf? xkda&Tacsmif;jzifh ukvm;umrsm;ukd yl;wGJojzifh? wJawmf waqmifwnf; jzpf&rnf/
26;7 wJawmfzkH;tkyfbkdYtjcm;aomukvm;umq,fwxnfukdqdwfarG;ESifhvkyf&rnf/26;8 ukvm;umonf tvsm;tawmifokH;q,f? teHav;awmif&Sd? ukvm;um q,fwxnfwkdYonf tvsm;teHcsif;wl&rnf/26;9 ukvm;umig;xnfwpyf? ajcmufxnfwpyfwnf;csKyf? qXrukvm;umukd wJawmfOD; acgufxm;&rnf/26;10 ukvm;umrsm;qufrSD&m?jyifbufuaeaomukvm;umwxnftem;rSm? uGif;ig; q,fukd4if;?qufrSDaomtjcm;ukvm;umtem;rSm?
uGif;ig;q,fukd4if;vkyf&rnf/26;11 aMu;0gacsmif;ig;q,fudkvnf;vkyf? uGif;wkdYvQKdNyD;vQif? tay:wJwykdif;ESifh wykdif;yl;wGJojzifh? wJwaqmifwnf;jzpf&rnf/26;12 xkdtay:wJykdaomukvm;umw0ufukdum;? wJawmfaemufaz;rSm wGJvGJqGJxm;&rnf/26;13 tay:wJykdaomukvm;umtvsm;ESpfawmifwGif? wJawmfzkH;tkyfbkdY wbuf wcsuf wawmifpD wGJvGJqGJxm;&rnf/26;14 tay:wJzkH;tkyfbkdY teDqkd;aom okd;a&ukd4if;? xkdokd;a&tay: w[m&Som;a&ukd4if; vkyf&rnf/
26;15 wJawmfum&ef axmifxm;&aomtum&SysOfjym;wkdYukdvnf; vkyf&rnf/26;16 ysOfjym;onf tvsm;q,fawmif? teHwawmifxGm&Sd&rnf/26;17 xkdysOfjym;&SdorQwkdY ajcaxmufESpfckpD wwef;wnf;&Sdapjcif;iSg vkyf&rnf/26;18 wJawmfawmifbufum&ef ysOfjym;ESpfq,fukd vkyf&rnf/26;19 xkdysOfjym;ESpfq,fwGif? wjym;wjym;atmuf ajcaxmufESpfckpD pGyfp&mbkdY aiGajcpGyf av;q,fudkvkyf&rnf/26;20 xkdtwl wJawmfajrmufbufum&ef ysOfjym;ESpfq,f&Sd&rnf/26;21 xkdysOfjym;vnf; aiGajcpGyfav;q,f? wjym;ESpfckpD &Sd&rnf/26;22 wJawmftaemufbufum&ef ysOfjym;ajcmufjym;ukd4if;?26;23 axmifhwbufwcsufum&ef ysOfjym;ESpfjym;ukd4if; vkyf&rnf/26;24 txuf4if;? atmuf4if;? uGif;ukdwyfaphpyfvsufaxmifhESpfckukdNyD;ap&rnf/26;25 ysOfjym;&Spfjym;? aiGajcpGyfq,fajcmufck? wjym;ESpfckpD&Sd&rnf/26;26 wJawmfum&aomysOfjym;ukd vQKdp&mbkdY tum&Som; uefYvefYusifwkdYukd wbuf ig;acsmif;pDvkyf&rnf/26;27 wJawmfaemufaz;um&aom ysOfjym;ukd vQKdp&mbkdY uefYvefYusifig;acsmif;ukdvnf; vkyf&rnf/26;28 tv,fuefYvefYusifudk? axmifhwbufwcsuf qkH;ap&rnf/26;29 ysOfjym;wkdYukd a&TESifhrGrf;rH&rnf/ uefYvefYusifvQKdbkdY&m a&TuGif;udkvnf;vkyf? uefYvefYusifwkdYukd a&TESifhrGrf;rH&rnf/26;30 awmifay:rSm oifhtm;jyaomykHESifhtnD? wJawmfukd wnfaqmuf&rnf/
26;31 wenf;um;? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmjzifh NyD;? ackAdrftkyfESifhcs,fvS,faom ukvm;um
wxnfukd csKyf&rnf/26;32 a&Tcsaomtum&Som; wkdifav;wkdiftay:rSm? xkdukvm;umukd qGJxm;&rnf/ xkdwkdifwkdYonf a&TwHpkdYESifh4if;? aiGajcpGyfav;ckESifh4if;
jynfhpkH&rnf/26;33 oufaocHcsufxm;aom aowmukd? ukvm;umtwGif;okdY oGif;p&mbkdY xkdukvm;umukd a&Tacsmif;jzifhqGJum? [*smt&yf?
[*sm[*sKHt&yfESpfyg;pyfMum; tykdif;tjcm;jzpf&rnf/26;34 [*sm[*sKHt&yf oufaocHcsufaowmtay:rSm? aowmtzkH;udk wifxm;&rnf/26;35 ukvm;umjyifrSmpm;yGJukdxm;&rnf/ wJawmfawmifbufem;rSmrD;ckHukd4if;? ajrmufbufem;rSm pm;yGJukd4if;? wbufESifhwbufqkdifrd
atmifxm;&rnf/
81

26;36 wJawmfwHcg;0um&ef? jymaomtxnf? armif;aomtxnf?eDaomtxnf? ydwfacsmjzifhNyD;? cs,fvS,faomukvm;umwxnfukd


vkyf&rnf/26;37 xkdukvm;umbkdY a&TwHpkdYESifhjynfhpkHaomtum&Swkdif ig;wkdifukdvkyf a&TESifhrGrf;rH&rnf/ aMu;0gajcpGyfig;ckukdvnf; oGef;&rnf/

tcef;BuD; ( 27 )
27;1

wenf;um;? tvsm;ig;awmif? teHig;awmif&Sd pwk&ef; av;axmifhjzpfaom ,Zfyvifudk? tum&Som;ESifhvkyf&rnf/ tjrifhvnf;


okH;awmif&Sd&rnf/27;2 ,Zfyvifav;axmifhtay:rSm? OD;csKdav;acsmif;udktum&Som;ESifhvkyf aMu;0gESifhrGrf;rH&rnf/27;3 jymcHp&mtkd;ESifhwuG wl;&Gif;jym;? tifwkH? trJom;csdwf? vifyef; tp&Sdaom ,ZfyvifESifhqkdifaomwefqm&SdorQwkdYukd aMu;0gESifh
vkyf&rnf/27;4 aMu;0gqefcgukd4if;? qefcgav;axmifhtay:rSm aMu;0gav;uGif;ukd4if; vkyfNyD;vQif?27;5 ,Zfyvifcg;yef;atmuf? tv,f xm;&rnf/27;6 ,Zfyvifxrf;p&m tum&Som;xrf;bkd;wkdYukdvkyf aMu;0gESifhrGrf;rHNyD;rS?27;7 ,Zfyvifukd xrf;p&mbkdY wbufwcsufuGif;rsm; vQKdxm;&rnf/27;8 awmifay:rSm oifhtm; jyonftwkdif;? xkd,Zfyvifudk tay:atmuf [if;vif;jzpfapjcif;iSg? ysOfjym;ESifhvkyf&rnf/
27;9 wJawmf0if;um&efrlum;? tvsm;tawmifw&m&SdaomydwfacsmESifh awmifbuf ukvm;umukdvkyf&rnf/27;10 xkdukvm;umbkdY wkdifESpfq,f? wkdifajcpGyfESpfq,fukd aMu;0gESifhvkyf wkdifwHpkdY? wkdifwef;wkdYukd aiGjzifhNyD;ap&rnf/27;11 xkdenf;wl? ajrmufbufum&ef tvsm;tawmifw&m&Sdaom ukvm;umESifhwuG aiGwHpkdY? aiGwef;ygaom aMu;0gwkdif ESpfq,f?
aMu;0gajcpGyfESpfq,f&Sd& rnf/27;12 0if;taemufbuf teHum&ef? tvsm; tawmifig;q,f&Sdaom ukvm;umESifhwuG wkdifwq,f? ajcpGyfwq,f&Sd&rnf/27;13 0if;ta&SUbufvnf; teHtawmifig;q,f&Sd&rnf/27;14 wHcg;0wbufwcsufum&ef? tvsm;q,fig;awmif&Sdaom ukvm;umESifhwuG wkdifokH;wkdif?27;15 ajcpGyfokH;ck&Sd&rnf/27;16 0if;wHcg;0um&ef? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmjzifh NyD;? cs,fvS,faomukvm;um tawmif
ESpfq,fESifhwuG wkdifav;wkdif ajcpGyfav;ck&Sd&rnf/27;17 0if;ywfvnf wkdif&SdorQwkdYonf aiGwHpkdY? aiGwef;? aMu;0gajcpGyfESifh jynfhpkH&rnf/27;18 0if;onf tvsm;tawmifw&m? teHig;q,f? tjrifhig;awmif&Sd? ydwfacsmESifh aMu;0gajcpGyfjzifh NyD;&rnf/27;19 trIawmfxrf;bkdY wJawmf tokH;taqmif &SdorQukd4if;? wJawmfwHoif? 0if;ESifhqkdifaom wHoif&SdorQudk4if;? aMu;0gESifhvkyf&rnf/
27;20 y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwGif? oufaocHcsufxm;&mt&yfukdumaom ukvm;umjyifrSm? rD;ckHtpOfrjywfrD;xGef;p&mbkdY?
oHvGifoD;ukdaxmif;,laom oHvGifqDppfukd? oa&vtrsKd;om;wkdYonf aqmifcJh&MurnftaMumif; qifhqkdavmh/27;21 tmkefESifhol\om;wkdYonf? nOD;rSonf eHeufwkdifatmif? xm0&bk&m;a&SUawmf xkdtrIukd pD&if&rnf/ oa&vtrsKd;wkdYonf?
om;tpOftquf apmifh&aomynwfawmfjzpfownf;/

tcef;BuD; ( 28 )
28;1 oif\tpfukd tmkefonf? igha&SUrSm ,Zfyka&m[dwftrIudk aqmif&rnftaMumif;? olESifhol\om;wnf;[laom em'yf? tbd[k?
{vmZm? ormwkdYukd? oa&v trsKd;om;wkdYtxJu a&G;cs,f oifhatmuf cefYxm;avmh/28;2 oif\tpfukdtmkef bkef;toa&xifay:apjcif;iSg? oefY&Sif;aomt0wfukdvkyfay;&rnf/28;3 tmkefonf igha&SUrSm ,Zfyka&m[dwftrIukd aqmif&Guf&aom tcGifh&Sd? olUukd oefY&Sif;apjcif;iSg? igay;aomOmPfukd&aomynm&Sd
taygif;wkdYonf xkdt0wfukdvkyf&rnftaMumif;rSmxm;&rnf/28;4 vkyf&aomt0wf[lrlum;? &ifzkH;? oifwkdif;? 0wfvkH? cs,fvS,faomtus? aAgif;? cg;yef;wnf;[laom oif\tpfukdtmkefESifhol\
om;wkdYonf? igha&SUrSm ,Zfyka&m[dwftrIukd aqmif&Guf&rnftaMumif;? oefY&Sif;aom t0wfukdvkyfjcif;iSg?28;5 a&TESifhjymaomtxnf? armif;aomtxnf?eDaomtxnf? ydwfacsmwkdYukd,l&rnf/28;6 xkda&Ttp&SdonfwkdYESifh oifwkdif;ukd xl;qef;pGmvkyf&rnf/28;7 okdif;BudK;ESpfyif&Sd? oifwkdif;tay:em;csif;wGJrdapjcif;iSg? wbufwcsufukd qGJcsKyf&rnf/28;8 oifwkdif;tay:em;xl;qef;aom&ifpnf;ukdvnf;? oifwkdif;ukd,fuJhokdYa&TESifh4if;? jymaomtxnf?armif;aomtxnf?eDaomtxnf?
ydwfacsmwkdYukd4if;vkyf&rnf/28;9 &S[HausmufESpfvkH;ukd,l? oa&vtrsKd; wq,fESpfrsKd;ukd?28;10 touftBuD;ti,ftvkduf?ausmufESpfvkH;ay:rSm trsKd;emrnfajcmufckpDtu&m wif&rnf/82

28;11 wHqdyfay:rSm tu&mwifouJhokdY? ausmufvkyfaomtvkyfESifhwuG? oa&vtrsKd;\ emrnfwkdYukd xkdausmufESpfvkH;tay:rSm


tu&mwif a&Tausmuftkd; xnfh&rnf/28;12 oa&vtrsKd;om;wkdYukd atmufarhapjcif;iSg? xkdausmufESpfvkH;ukd oifwkdif; okdif;BudK;ay:rSmwyf&rnf/ xkdokdYoa&vtrsKd;om;
wkdYukdatmufarhapjcif;iSg? olwkdYemrnfrsm;ukd tmkefonf xm0&bk&m;a&SUawmf rdrdyckH;ay:rSm aqmif&rnf/28;13 ausmuftkd;wkdYukd a&TESifhvkyf&rnf/28;14 tqkH;wyf&aomBudK;ESpfyifwkdYukd a&TpifESifhuspfvkyfNyD;rSausmuftkd;wGJ&rnf/
28;15 a&TESifh4if;?jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf?ydwfacsmESifh4if;? oifwkdif;ukdvkyfonfenf;wl? Asm'dwf&ifzkH;udk
xl;qef;pGmvkyf&rnf/28;16 ESpfxyfacgufvsuf? tvsm;wxGm? teHwxGm? pwk&ef;av;axmifhjzpf&rnf/28;17 xkd&ifzkH; ausmufjrwfukd av;wef;pD&rnf/ yXrtwef;um;? ausmufeD? Oz&m;? ywjrm;?28;18 'kwd,twef;um;? jr? eDvm? pdef?28;19 wwd,twef;um;? 0SgudEKr[l&m? a*:rdwf/28;20 pwkwtwef;um;?rsuf&GJ?aMumif?e*g;oGJUjzpf?toD;toD;wkdYukda&Ttkd;pD&rnf/28;21 oa&vtrsKd; wq,fESpfrsKd;&Sdonftwkdif;? wHqdyfay:rSmtu&mwifouJhokdY xkdausmufwkdY? xkdwq,fESpfyg;aomemrnftoD;
toD;wkdYudkwifvsuf? ausmufwvkH;vQif emrnfwyg;pD yg&rnf/28;22-25&ifzkH;tay:axmifhESpfck a&TESpfuGif;ukd4if;? uspfaoma&TBudK;ESpfyifukd4if; vkyfNyD;rS? xkda&TuGif;wyf? oifwkdif;okdif;BudK;ay:rSm&Sd
aom ausmuftkd;wkdYESifh wGJ&rnf/28;26 wzef a&TESpfuGif;ukdvkyf oifwkdif;atmufem;rSm&Sdaom &ifzkH;atmufaxmifhESpfck wyf&rnf/28;27 tjcm;aom a&TESpfuGif;ukdvnf;vkyf? oifwkdif;a&SUbuf atmufem;h xl;qef;aom &ifpnf;tay:em; qufrSD&mwGif? oifwkdif;ukd,f
wbufwcsuf wyf&rnf/28;28 &ifzkH;a&TESpfuGif;ukd oifwkdif;a&TESpfuGif;ESifhwGJ? jymaomBudK;jzifh NyD;ap&rnf/ xkdokdY&ifzkH;ukd xl;qef;aom&ifpnf;tay:em;rSmqGJ?
oifwkdif;ESifhruGm tNrJ&Sdap&rnf/28;29 tmkefonfvnf;? oefY&Sif;&mt&yfXmeawmfxJokdY0ifaomtcg? oa&vtrsKd;om;wkdYukd xm0&bk&m;tpOfatmufarhawmfrlapjcif
;iSg? Asm'dwf&ifzkH;ygaom olwkdYemrnfrsm;ukd rdrdESvkH;ay:rSm aqmif&rnf/28;30 Asm'dwf&ifzkH;txJ O&drfESifhokrdrfukdoGif;xm;&rnf/ tmkefonf xm0&bk&m;a&SUawmfokdY 0ifaomtcg? rdrdESvkH;ay:rSm O&drfESifh
okrdrfygonfjzpf? oa&v trsKd;om;wkdYtrI pD&ifawmfrlcsufukd xm0&bk&m;a&SU? rdrdESvkH;ay:rSmaqmif&rnf/
28;31 oifwkdif;ESifhqkdifaom0wfvkHukd? jymaomtxnfESifhom vkyf&rnf/28;32 0wfvkHvnfpGyfyg vnfpGyfukdrpkwfapjcif;iSg? oHcsyfvnfpGyfuGyfouJhokdY? &ufaomtxnfESifh uGyf&rnf/28;33 jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnfESifhvkyfaomovJoD;rsm;ukd4if;? a&Tqnf;vnf;rsm;ukd4if;? 0wfvkHatmufpGef;em;
ywfvnf?28;34 ovJoD;wvkH;? a&Tqnf;vnf;wvkH;pDjcm;vsuf? tpOftwkdif; qGJxm;&rnf/28;35 tmkefonf trIawmfukd aqmif? oefY&Sif;&mt&yf Xmeawmf txJrSm? xm0&bk&m;a&SUawmf xGuf0ifaomtcg? aoab;ESifh
uif;vGwfrnftaMumif;? xkd0wf vkHukd0wf ol\toHudk Mum;&rnf/
28;36 a&Tpifoif;uspfukdvnf;vkyf? wHqdyfay:rSm tu&mwifouJhokdY? xm0&bk&m;tm; oefY&Sif;jcif;[k tu&mwif?28;37 jymaomBudK;ESifhaAgif;a&SUcsnfxm;&rnf/28;38 tmkefonf xkdoif;usyfukd ezl;qifojzifh? oa&vtrsKd;om;wkdY\oefY&Sif;aom tvSL'geESifhqkdif? oefY&Sif;aporQaomt&m
wkdY ygaomtjypfukdaqmif&rnf/ olwkdYonf xm0&bk&m;\pdwfawmfESifhawGUjcif;iSg? tmkef\ezl; tpOfqif&rnf/28;39 ydwfacsmtusukdvnf;vkyf cs,fvS,f&rnf/ aAgif;ukdvnf; ydwfacsmESifhvkyf&rnf/ cg;yef;ukdvnf; cs,fvS,faomtvkyfESifh
NyD;ap&rnf/
28;40 tmkef\om;wkdY bkef;toa&ukd xifay:apjcif;iSg? tus? cg;yef;? OD;xkyfrsm;ukd vkyfay;&rnf/28;41 xkdokdY oif\tpfukd tmkefESifh ol\om;wkdYukd 0wfqifapNyD;rS? olwkdYonf igha&SUrSm ,Zfyka&m[dwftrIukd aqmif&GufrnftaMumif;?
olwkdYukdqDESifh vdrf;ojzifh t&mcefYxm; oefY&Sif;ap&rnf/28;42 olwkdY&Sufp&mtaMumif;? rxifray:apjcif;iSg? cg;rSaygifodkYtxd ydwfaygif;bDukdcsKyf ay;&rnf/28;43 tmkefESifhol\om;wkdYonf? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfxJokdY 0ifaomf4if;? oefY&Sif;&mt&yfXme ,Zfyviftem;okdY csOf;uyfaomf4if;?
tjypfa&muf raoapjcif;iSgxkdokdY0wf&rnf/ tmkefrSp ol\trsKd; tpOftqufwkdYonf apmifh&aom ynwfawmfjzpfownf;/

tcef;BuD; ( 29 )
29;1 olwkdYonfigha&SU ,Zfyka&m[dwftrIukd aqmif&GufrnftaMumif;? tb,fokdY oefY&Sif;ap&rnfenf;[lrlum;? tjypfrygaom
EGm;oi,f txD;ESifh okd;ESpfaumifwkdYukd4if;?29;2 waq;rygaom*sKHrkefY? waq;rygbJ qDESifhvkyfaom*sKHrkefYjym;? waq;rygbJ qDESifhvl;aom *sKHrkefY<uyfwkdYukd4if; ,l&rnf/29;3 xkdrkefYrsm;ukd awmif;wvkH;xJ xnfhNyD;rS? EGm;waumif? okd;ESpfaumifESifhwuG aqmifcJh&rnf/83

29;4
29;5
29;6
29;7
29;8
29;9

tmkefESifhol\om;wkdYukd? y&dowfpnf;a0;&m wHcg;em;okdYac:cJh a&csKd;&rnf/t0wfwefqmrsm;udk,l? tus? 0wfvkH? oifwkdif;? &ifzkH;ESifh tmkefukd0wfap? xl;qef;aomoifwkdif; &ifpnf;ESifhpnf;&rnf/ol\acgif;ay:rSm aAgif;ukdwif? aAgif;oefY&Sif;aomoif;uspfukdwyf&rnf/xkdtcg vdrf;p&mqDukd,l ol\acgif;ay: avmif;ojzifh olUukdvdrf;&rnf/ol\om;wkdYudkvnf;ac:cJh tus0wfap&rnf/cg;yef;ukdvnf;pnf;? OD;xkyfukdvnf; aqmif;apNyD;vQif? olwkdYonf xm0&ynwfawmftwkdif; ,Zfyka&m[dwft&mukdqkdif&rnf/
xkdokdY tmkefESifhol\om;wkdYukd? ,Zfyka&m[dwf t&m cefYxm;&rnf/
29;10 xkdaemuf? EGm;xD;waumifukd y&dowfpnf;a0;&mwJawmfa&SUokdYaqmifcJh? tmkefESifhol\om;wkdYonf? rdrdwkdYvufukd EGm;acgif;ay:rSm
wif&Murnf/29;11 y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;em;rSm xm0&bk&m;a&SUawmf xkdEGm;ukdowf&rnf/29;12 taoG;ukd,l ,ZfyvifOD;csKdwkdY vufndK;ESifhxnfhNyD;rS? <uif;aomtaoG;ukd ,Zfyvifajc&if;em; oGef&rnf/29;13 ttlukdzkH;aomqDO&SdorQ?tonf;ay:&Sdaomtajr;?ausmufuyfESpfckESifhausmufuyfqDOukd,l ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/29;14 EGm;\tom;? ta&? acs;Ekukdum;? wyfjyifrSm rD;IdU&rnf/ tjypfajz&m,Zfjzpf\/
29;15 odk;xD;waumifukdvnf;,l? tmkefESifhol\om;wkdYonf? rdrdwkdYvufukd okd;acgif;ay:rSmwif&rnf/29;16 xkdokd;ukdowfNyD;vQif taoG;ukd,l ,Zfyviftay:em; ywfvnf jzef;&rnf/29;17 okd;udkvnf; tykdif;ykdif;jzwf? 0rf;xJ&Sdaomt&mESifhajcwkdYukdaq;aMumNyD;vQif? acgif;ESifh om;wpfrsm;ukdpkxm;?29;18 okd;waumifvkH;ukd ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/ xm0&bk&m;tm; rD;IdUaom,Zfjzpf\/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifhqufuyf? arT;BudKif
aomylaZmfoumjzpf\/
29;19 tjcm;aomokd;ukdvnf;,l? tmkefESifhol\om;wkdYonf rdrdwkdYvufukd okd;acgif;ay:rSm wif&rnf/29;20 xkdokd;ukd owfNyD;vQif taoG;ukd,l tmkef\vufsmem;ysOf;4if;? ol\om;wkdY\ vufsmem;ysOf;4if;? olwkdY\ vufsmvufr4if;?
vufsmajcr4if; xnfh? ,Zfyviftay: ywfvnf jzef;&rnf/29;21 ,Zfyvifay:rSm&Sdaom taoG;ESifhvdrf;p&mqDukd,l tmkefESifh ol\t0wf4if;? ol\om;wkdYESifh olwkdYt0wf4if; jzef;ojzifh?
tmkefrSp om;rsm;? t0wfrsm;wkdYonf oefY&Sif;Muvdrhfrnf/29;22 xkdokd;onf t&mcefYxm;&mokd;jzpfaomaMumifh? qDO? tNrD;? ttlukdzkH;aom qDO? tonf;ay:&Sdaomtajr;? ausmufuyfESpfckESifh
ausmufuyfudkzkH;aomqDO? vusfmyckH;?29;23 xm0&bk&m;a&SUawmfxm;aom waq;rJhrkefYawmif;xJurkefYwvkH;? qDESifhvkyfaom rkefYjym;wjym;? rkefY<uyfwcsyfukd,l?29;24 tmkefvuf? ol\om;wkdYvuf xkdt&mwkdYukdxm;NyD;vQif? xm0&bk&m;a&SUawmfcsDvTJ? csDvTJaomylaZmfoumjyK&rnf/29;25 xkdt&mwkdYukd olwkdYvufrScH,l? xm0&bk&m;a&SUawmfwGif arT;BudKifaomteHYjzpfapjcif;iSg? ,ZfyvifrD;IdU&m,Zftay:rSm IdU&rnf/
xm0&bk&m;tm; rD;jzifh ylaZmfaomoumjzpf\/29;26 tmkef\t&mcefYxm;&mokd;\&ifywfukd,l? xm0&bk&m;a&SUawmfcsDvTJojzifh? csDvTJaomylaZmfoumjyKNyD;rS? okd;\&ifywfonf
oif\tbkdYjzpf&rnf/29;27 xkdokdYtmkefESifhom;wkdY\t&m cefYxm;&m okd;xJu? csDvTJaomylaZmfoumjyK? csDvTJaom&ifywfukd4if;? csDajrmufaomylaZmfoumjyK?
csDajrmufaomyckH;ukd4if; oefY&Sif;apNyD;rS?29;28 xkd&ifywf? yckH;wkdYonf xm0&ynwfawmftwkdif;? oa&vtrsKd;om;vSLaom tmkef\tbkdY? olUom;wkdY\tbkdY jzpf&rnf/
oa&vtrsKd;om;jyKaom rd[m,,ZfxJu? xm0&bk&m;a&SUawmf csDajrmuf? csDajrmuf&m ylaZmfoumjzpf\/
29;29 tmkef\oefY&Sif;aom t0wfwefqmukd? ol\om;wkdYonf tarGcHojzifh? qDvdrf;jcif; r*FvmESifh ,Zfyka&m[dwft&m cefYxm;
aomtcg? 0wfqif&rnf/29;30 tmkefukd,fpm; ,Zfyka&m[dwfvkyfaom om;onf? oefY&Sif;&mXme trIawmfukdaqmifjcif;iSg? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfokdY
0ifaomtcg? ckepf&ufywfvkH; 0wfqif&rnf/
29;31 t&m cefYxm;&m okd;\tom;ukd,l? oefY&Sif;&mXme jyKwfNyD;rS?29;32 tmkefESifh ol\om;wkdYonf xkdtom;ukd4if;? awmif;xJ&SdaomrkefYukd4if;? y&dowfpnf;a0;&m wJawmf wHcg;em;rSm pm;&Murnf/29;33 olwkdYukd oefY&Sif;ap? t&m cefYxm;apjcif;iSg? tjypfajz&m r*FvmjyKjcif;ESifh qkdifaomt&mwkdYukd? olwkdYonf pm;&Murnf/ xkdt&m
wkdYonf oefY&Sif;aomaMumifh? rqkdifaomolrpm;&/29;34 t&m cefYxm;&mESifhqkdifaomtrJom;jzpfap? rkefYjzpfap? eHeufwkdifatmif usef<uif;vQif? xkdt<uif;ukd rD;IdU&rnf/ oefY&Sif;aomaMumifh?
tb,folrQrpm;&/29;35 xkdokdY igynwforQtwkdif; tmkefESifhol\om;wkdYtm;jyK? ,Zfyka&m[dwft&m cefYxm;jcif;r*Fvmukd? ckepf&ufywfvkH; aqmif&
rnf/29;36 xkdrSwyg;? tjypfajzjcif;tvkdiSg? aeYwkdif; EGm;xD;waumifukdylaZmf? tjypfajz&m,ZfjyK&rnf/ xkdokdY ,ZfyvifbkdY tjypfajzjcif;udk
jyKNyD;rS? yvifukdpifMu,fap&rnf/ xkdaemuf oefY&Sif;apjcif;iSg qDESifhvdrf;&rnf/29;37 ckepf&ufywfvkH; ,ZfyvifbkdYtjypfajzjcif;ukdjyK oefY&Sif;apNyD;rS? tvGefoefY&Sif;aom ,Zfyvifjzpf? xkdyvifESifhawGUorQaom
t&mwkdYonf oeYf&Sif;aomt&mjzpf&rnf/
29;38 ,Zfyvifay:rSm ylaZmf&aomt&m[lrlum;? tcgrvnfaom okd;oi,fESpfaumifukd,l?29;39 aeYwkdif; tpOfrjywf eHeuf,Hwaumif? nOD;,Hwaumifukd ylaZmf&rnf/84

29;40 okd;oi,fwaumifukd ylaZmfaomtcg? oHvGifoD;ukdaxmif;? &aomoHvGifqD okH;avmCESifha&maom rkefYnuf wMorJukd4if;?


oGef;avmif;&m ylaZmfoumbkdY pyspf&nf okH;avmCukd4if;? okd;oi,fESifhtwl ylaZmf&rnf/29;41 tjcm;aomokd;oi,fukdnOD;,HylaZmfaomtcg? eHeuf,HabmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&m ylaZmfoumygonfenf;wlygvsuf?
xm0&bk&m;tm; rD;jzifh qufuyf? arT;BudKif aomylaZmfoum jyK&rnf/29;42 xkdokdYoifwkdYom;pOfajr;qufwkdYonf oifESifhigawGUEIwfquf&mt&yf? xm0&bk&m;a&SUawmf? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;
em;rSm tpOfrjywfrD;IdUaom,Zfukd ylaZmf&Murnf/29;43 xkdt&yf oa&vtrsKd;om;wkdYESifh igawGU? ighbkef;awmftm;jzifh olwkdYukd oefY&Sif;aprnf/29;44 igha&SU ,Zfyka&m[dwftrIukdaqmifapjcif;iSg? tmkefESifhol\om;wkdYudk4if;? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfukd4if;? ,Zfyvifukd4if;?
igoefY&Sif;aprnf/29;45 oa&vtrsKd;om;wkdYwGif igae? olwkdY\bk&m;jzpfrnf/29;46 igonf olwkdYwGifaejcif;iSg? olwkdYukdtJ*kwKjynfxJu u,fEIwfaqmif,lcJhaom olwkdY\ bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpfaMumif;ukd
olwkdYodMuvdrfhrnf/ igonf olwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 30 )
30;1 wenf;um;? eHHYomaygif;ukdrD;IdUp&m,Zfyvifukd tum&Som;ESifhvkyf&rnf/30;2 xkdyvifonf tvsm;wawmif? teHwawmif? pwk&ef;av;axmifhjzpf? tjrifhESpfawmif&Sd&rnf/ OD;csKdwkdYudkvnf; tum&Som;jzifh
NyD;ap&rnf/30;3 yvifxdyf? eH&H? OD;csKdwkdYukd a&TpifESifhrGrf;rH? tay:em;ywfvnf uGyfaoma&Twefqmukdvnf; vkyf&rnf/30;4 a&Twefqmatmuf? yvifwbufwcsufaxmifh a&TuGif;ESpfuGif;ukd vkyf? yvifxrf;p&m xrf;bkd;ae&mjzpf&rnf/30;5 xrf;bkd;wkdYukd tum&Som;ESifhvkyf a&TESifhrGrf;rH&rnf/30;6 igonf oifESifhawGU&mt&yf? oufaocHcsufxm;aomaowmukd? umaom ukvm;uma&SU xkdyvifukd xm;&rnf/30;7 tmkefonf eHeufwkdif; rD;cGufwkdYukd jyifaomtcg? xkdyvifay:rSm arT;aomeHYom aygif;ukdIdU&rnf/30;8 nOD;,Hvnf; rD;cGufwkdYukd xGef;aomtcg? xkdyvifay:rSm eHYomaygif;ukdIdU&rnf/ xkdokdY oifwkdY om;pOfajr;qufwkdYonf xm0&
bk&m;a&SUawmf tpOftNrJ jyK&aom eHYom aygif;IdUjcif; jzpfownf;/30;9 xkdyvifay:rSm xl;jcm;aomeHYomaygif;udk rIdU&/ rD;IdUaom,ZfukdrjyK&/ abmZOfylaZmfoumukdvnf; rjyK&/ oGef;avmif;&m
ylaZmfoumudkvnf; rjyK&/30;10 tmkefonf wESpfwcg tjypfajz&m,ZfaumiftaoG;ukd,l? xkdyvif\OD;csKd wkdYtjypfajzjcif; r*FvmudkjyK&rnf/ oifwkdY
om;pOfajr;qufwkdYonf wESpfwcg xkdokdYjyK&Murnf/ xm0&bk&m;tm; tvGefoefY&Sif;aom ,Zfyvifjzpfownf;/
30;11 wzef xm0&bk&m;onf? arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?30;12 oa&vtrsKd;om;wkdYukd a&wGuf pm&if;,laomtcg? ab;vGwfrnftaMumif; &SdorQwkdYonf toD;toD; rdrdtoufa&G;&eftbkd;ukd
xm0&bk&m;tm; qufuyf&rnf/30;13 a&wGuf pm&if;0ifaomoltaygif;wkdYonf tusyfawmftvkduf? aiGtusyfw0ufpD xm0&bk&m;tm;qufuyf&rnf/ tusyfum;?
a*&ESpfq,fjzpfownf;/30;14 toufESpfq,frSp? ykdvGefaomoltaygif;wkdYonf pm&if;0if? xkdokdYaomylaZmfoumukd xm0&bk&m;tm; jyK&rnf/30;15 ukd,ftoufukd a&G;jcif;iSg? xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumukd jyKaomtcg? aiG&wwfaom olwkdYonf rykd? qif;&JaomolwkdYonfravQmhbJ?
vlwkdif;tusyfw0ufpDay;&rnf/30;16 oa&vtrsKd;om;wkdY\ta&G;aiGukd ,l olwkdYtoufukda&G;jcif;iSg? xm0&bk&m;a&SUawmfoa&vtrsKd;om;wkdY\oufao
jzpf&rnftaMumif;? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfp&dwftbkdYtvkdYiSg xm;&rnf[k rdefYawmfrl\/
30;17 wzef xm0&bk&m;onf? arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?30;18 tmkefESifh ol\om;wkdY vufajcaq;p&mbkdY aMu;0gajcaxmufygaom aMu;0g tifwkHudkvkyf? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfESifh
,ZfyvifpyfMum; xm;&rnf/30;19 olwkdYonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmfokdY 0ifaomf4if;?30;20 trIawmfukdxrf; xm0&bk&m;tm; rD;IdUaom,ZfukdylaZmfjcif;iSg? ,Zfyviftem;odkY csOf;uyfaomf4if;?30;21 aoab;ESifhuif;vGwfrnftaMumif;? rdrdwkdYvufajcukd aq;&rnf/ xkdokdYolwkdYESifh olwkdYtrsKd;tET,ftpOftqufwkdYonf apmifh&aom
ynwfawmfjzpfownf;[k rdefYawmfrl\/
30;22 wzef xm0&bk&m;onf? arma&Stm; rdefYawmfrljyefonfum;?30;23 oifonf jrwfaomeHYomrsKd;ukd tusyfawmfESifhcsdefvsuf? pifMu,faomrk&efap; tusyfig;&m? arT;aomopfBuHykd; ESpf&mig;q,f?
arT;aomBuHESpf&mig;q,f?30;24 opfBuHykd;wrsKd;ig;&m? oHvGifqDw[defukd,l?30;25 aq;orm;twwfESifh za,mif;qDukdabmfwwfonftwkdif;? vdrf;&efqDwnf;[laom oefY&Sif;aomeHYomqDudkabmfNyD;rS?30;26 y&dowfpnf;a0;&mwJawmfESifh oufaocHcsufaowmukd4if;?85

30;27
30;28
30;29
30;30
30;31
30;32
30;33
30;34
30;35
30;36
30;37
30;38

pm;yGJESifh pm;yGJwefqm&SdorQukd4if;? rD;ckHESifhrD;ckHwefqmukd4if;? eHYomaygif;IdUaomyvif?rD;IdU&m,ZfylaZmfaom yvifESifh yvifwefqm&SdorQukd4if;?tifwkHESifh tifwkHajcaxmufukd4if;? xkdeHYomqDESifhvdrf;ojzifh?xkdt&mwkdYukd tvGefoefY&Sif;apjcif;iSg? xkdokdYoefY&Sif;ap&rnf/ xkdt&mwkdYESifh awGUorQaomt&monfoefY&Sif;aomt&mjzpf&rnf/tmkefESifhol\om;wkdYukdvdrf;? olwkdYonf igha&SU,Zfyka&m[dwftrIukdaqmifapjcif;iSg? ,Zfyka&m[dwft&m cefYxm;&rnf/oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? oifwkdYom;pOfajr;quftaygif;wkdY qDonf? ightbkdY oefY&Sif;aomvdrf;&efqDjzpf
&rnf/vl\ukd,fay:rSm ravmif;&/ xkdqDukdabmfonfenf;wl? tjcm;aomqDukdrabmf&/ oefY&Sif;onfjzpf? oefY&Sif;onf[k oifwkdYonf
rSwf&rnf/xkdqDESifhwlatmifabmfaomol? rqkdifaomvl vdrf;aomol rnfonfum;? rdrdtrsKd;rS y,f&Sif;jcif;ukd cH&rnf[k rdefYawmfrl\/
wzef xm0&bk&m;onf? arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;? arT;aomeHYom rsKd;wnf;[laom ewyfap;? arT;aomig;cGH? *gvAefap;?
pifaomavmAefap;wkdYudk tnDtrQ csdef,l?aq;orm;twwfESifhESmaq;ukdabmfwwfonfenf;wl a&maESm? oefY&Sif;pifMu,faomeHYomaygif;udkabmf&rnf/tcsKdUukdvnf; nufnufaxmif;NyD;rS? igonfoifESifhawGU&mt&yf? y&dowfpnf; a0;&mwJawmf oufaocHcsufa&SUrSm xm;&rnf/
oifwkdYwGif tvGefoefY&Sif;&rnf/xkdokdYaomeHHYomaygif;ukd abmfonfenf;wl? tjcm;aomeHYomaygif;ukd udk,fokH;bkdY rabmf&/ oifwkdYwGif xm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;
&rnf/tMuifolonf rdrdSLp&mbkdY xkdeHYomaygif;ESifhwlatmif abmf\? xkdolonf rdrdtrsKd;rS y,f&Sif;jcif;ukdcH&rnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 31 )
31;1 wzef xm0&bk&m;onf? arma&Stm; rdefYawmfrljyefonfum;?31;2 em;axmifavmh? igonf ,k'trsKd;om;[k&\om;jzpfaom O&d\om; aAZavvukd trnfjzifh cefYxm;\/31;3-5 olonf a&TaiGaMu;0gukdvkyfaomtwwf? ausmufudkaoG;pDaomtwwf? opfom;ukdxkvkyfaomtwwfESifh trsKd;rsKd;aomtvkyfukd
xl;qef;pGmvkyfwwfrnf taMumif;? OmPfynm ESifhwuG odyHtwwftrsKd;rsKd;wkdYukd igay;? bk&m;ocif\0dnmOfawmfESifh
jynfhpkHap\/31;6 olESifhtwl 'eftrsKd;om; t[doruf\om;? ta[mvsbukdvnf; igcefYxm;\/ igonf oifhtm;rSmxm;orQwkdYukd vdrmaomol
taygif;wkdYonfvkyfwwfrnftaMumif;? olwkdYESvkH;xJokdY OmPfynmudk igoGif;xm;NyD/31;7 xko
d w
l o
Ydk nfy&dowfpnf;a0;&mwJawmf? oufaocHcsufaowm? aowmtay:rSmwifaomaowmtzk;H ? wJawmfwefqm&So
d rQuk4d if;?31;8 pm;yGJESifhpm;yGJwefqmukd4if;? pifMu,faomrD;ckHESifh rD;ckHwefqm&SdorQukd4if;? eHYomaygif; IdUaomyvif?31;9 rD;IdU&m,ZfylaZmfaomyvifwefqm&SdorQukd4if;? tifwHkESifh tifwkHajcaxmufukd4if;?31;10 trIawmfukdxrf;p&mt0wf? ,Zfyka&m[dwftrIukdaqmifaomtcg? ,Zfyka&m[dwftmkefESifh ol\om;0wfbkdY oefY&Sif;aom
t0wfukd4if;?31;11 vdrf;p&mqDESifhoefY&Sif;&mXmeokH;bkdYeHYomaygif;arT;udk4if;? igrSmxm;orQtwkdif; vkyf&Murnf[k rdefYawmfrl\/
31;12 wzef xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?31;13 igonf oifwkdYukdoeYf&Sif;apaom xm0&bk&m;jzpfaMumif;ukd oifwkdYodapjcif;iSg? igESifhoifwkdY\ om;pOfajr;quf pyfMum; vuPm
oufaojzpfbkdY&m? ighOykofaeYukd pifppfapmifh&Murnf/31;14 OykofaeYonf oifwkdYtm; oefY&Sif;aomaMumifh xkdaeYukd apmifh&Murnf/ OykofaeYukd zsufaomolwkdif; taocH&rnf/ xkdaeY
tvkyfvkyfaomolrnfonfum;? rdrdtrsKd;rSy,f&Sif;jcif;ukdcH&rnf/31;15 ajcmuf&ufywfvkH; tvkyfvkyf&rnf/ owraeYonf xm0&bk&m;tm; oefY&Sif; Nidrf&aomOykofaeYjzpf\/ OykofaeY tvkyf
vkyfaomolrnfonfum; {ueftrSef taocH&rnf/31;16 okdYjzpf oa&vtrsKd;om;tpOftqufwkdYonf? xm0&y#dnmOfjzpfapjcif;iSg? OykofaeY&uftpOftwkdif; Oykofapmifh&Murnf/31;17 xkdokdYapmifhvQif? igESifhoa&vtrsKd;om;pyfMum; xm0&vuPm oufaojzpfvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf
rkdCf;aumif;uifESifhajrBuD;ukd? ajcmuf&ufwGif zefqif;? owraeY&uf Nidrf0yfpGmaevsuf tm;jznfhawmfrlonf[k arma&Stm;
rdefYawmfrl\/31;18 xkdokdY bk&m;ocifonfodemawmifay:rSm? arma&SESifhEIwfqufawmfrlonftqkH;? vufndK;awmfESifh tu&mwifaom oufaocHcsuf
ausmufjym;ESpfjym;ukd ay;awmfrl\/

86

tcef;BuD; ( 32 )
32;1 arma&Sonf awmifay:rSm MumjrifhpGm&SdaeaMumif;ukd vlrsm;wkdYonf odjrifaomtcg? tmkefxHokdY pnf;a0;Mu? xyg/ igwkdY
a&SUrSm oGm;&aombk&m;wkdYukd igwkdYtbkdY vkyfyg/ igwkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifaom xkdarma&Stb,fokdY jzpfonfukd
igwkdYrodyg[kajymqkdMu\/32;2 tmkefuvnf;? oifwkdYr,m; om;orD;rsm;\em;qifaom a&Tem;awmif;rsm;ukd cRwf? ighxHokdY aqmifcJhMu[kqkdvQif?32;3 vltaygif;wkdYonf rdrdwkdYem;qifaoma&Tem;awmif;rsm;udkcRwf? tmkefxHodkY aqmifcJhMu\/32;4 tmkefonfvnf; vufcH? EGm;oi,fkyfykHoPmefukd unpfESifha&;om;NyD;vQif oGef;av\/ vlrsm;wkdYuvnf;? tkdoa&vtrsKd;?
bk&m;onf oifhukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifaom oif\bk&m;jzpfawmfrlonf[k qkdMu\/32;5 tmkefonf xkdtrIukdodjrifvQif? kyfwka&SUrSm ,Zfyvifukdwnf? eufjzefaeYonf xm0&bk&m;tbkdY yGJcH&aomaeYjzpfonf[k
wyfukdvnf aMumfjimap\/32;6 eufjzefeHeufapmapm vlwkdYonfx? rD;IdU&m,Zf? rd[m,,ZfwkdYukd ylaZmfNyD;rS? pm;aomufvsuf xkdifaeMu\/ aemufwzef
uckefjrL;xl;jcif;iSg xMu\/
32;7 xm0&bk&m;u? oifonf qif;oGm;avhm/ tJ*kwKjynfrS oifEIwfaqmifcJhaom oif\vlwkdYonf azgufjyefMuNyD/32;8 igrSmxm;aomvrf;rS tvsiftjrefvTJoGm;? EGm;oi,fkyfukd oGef;NyD;vQif? tkdoa&vtrsKd;? bk&m;onfoifhudktJ*kwKjynfrS
EIwfaqmifcJhaombk&m;jzpfawmfrl\[k qkdvsuf? kyfwka&SUrSm ,ZfylaZmfukd;uG,fMuNyD[l4if;?32;9 vlrsKd;ukd igMunfhjrifNyD/ vnfyif;ckdifrmaomtrsKd;jzpf\/32;10 okdYjzpf ighukd&Sdapawmh/ igonftrsufjyif;pGmxGufolwkdYukdzsufqD;rnf/ oifhukdum; BuD;aomtrsKd;jzpfaprnf[l4if;? arma&Stm;
rdefYawmfrl\/32;11 arma&Suvnf;? tkdxm0&bk&m;? ukd,fawmfonfr[mwefckd;tm;BuD;aomvufESifh tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifcJhaom ukd,fawmf\
vlwkdYukd? tb,faMumifh trsufjyif;pGmxGufawmfrl oenf;/32;12 tJ*kwKvlwkdYuvnf;? bk&m;ocifonf raumif;aomtBuH&Sdojzifh? olwkdYukd awmawmifrsm; owf ajrBuD;ay:u okwfoif
y,f&Sif;jcif;tvkdiSgom? EIwfaqmifavonf[k tb,faMumifhqkdbG,ftaMumif;&Sd&ygrnfenf;/ jyif;pGmaom trsufawmfukd
y,fawmfrlyg/ ukd,fawmf\vlwkdY okdYtjypfay;rnftBuHukd aemifw&awmfrlyg/32;13 ukd,fawmfu? oifwkdYtrsKd;tET,fukd aumif;uifMu,fuJhokdY igrsm;jym;aprnf/ igajymcJhaomajr&SdorQukd oifwkdYtrsKd;tET,ftm;
igay;ojzifh? olwkdYonf tpOftNrJtarGcH&Mu vdrhfrnf[k ukd,fukdukd,f wkdifwnf usdefqkdawmfrlaompum;ukd cHcJhNyD;aomukd,fawmf\
uReftmjA[H? Zmuf? oa&vwkdYukdatmufarhawmfrlyg[k rdrdbk&m;ocif xm0&bk&m; a&SUawmf awmif;yefav\/
32;14 xm0&bk&m;onf rdrdvlwkdYtm; tjypfay;rnftBuHukd aemifw&awmfrl\/
32;15 arma&Sonf oufaocHcsuf ausmufjym;ESpfjym;ukd ukdif,lvsuf? vSnfh awmifay:uqif;oGm;av\/ xkdausmufjym;ESpfrsufESmay:
tu&mwifvsuf &Sd\/32;16
xkdausmufjym;wkdYonfbk&m;ocifzefqif;awmfrlaomausmufjym;?
pmonfvnf;
bk&m;ociftu&mwifawmfrlaompmjzpfo
wnf;/32;17 vlrsm;a<u;aMumfoHudk a,mIonfMum;vQif? wyf ppfwkdufoHukd Mum;ygonf[k arma&Stm; qkd\/
32;18 arma&Suvnf;? igMum;aomtoHonf atmifa<u;aMumfoHr[kwf? IH;idka<u;oHvnf;r[kwf? oDcsif;qkdoHjzpfownf;[k jyef
ajym\/32;19 wyfteD;okdY a&mufaomtcg? EGm;oi,fukd4if;? uckefjcif;ukd4if; jrifvQif? arma&Sonf trsufxGufojzifh ausmufjym;wkdYukdcs
awmifajc&if; csKd;zJh\/32;20 olwkdYvkyfaomEGm;oi,fukdvnf;,l t&nfusKd\/ nufnufajcNyD;rS a&ay:rSm jzL; oa&vtrsKd;om;wkdYukdaomufap\/32;21 tmkefukdvnf; ac:? oifonf olwkdY rQavmufBuD;aomtjypfudk a&mufapjcif;iSg olwkdYonf oif tb,fokdYjyKoenf;[k
ar;vQif?32;22 tmkefu?ocif?trsufrxGufygESifh/ vlwkdYonf raumif;aomtBuH&SdaMumif;ukd ukd,fawmfodyg\/32;23 olwkdYuvnf;? igwkdYa&SUrSm oGm;&aom bk&m;wkdYukd igwkdYtbkdYvkyfyg/ igwkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifcJhaomol? xkdarma&S
tb,fokdYjzpfonfukd igwkdYrodyg[k tuREkfyftm; ajymqkdMuvQif?32;24 tuREkfyfu? a&T&Sdaomolonf cRwfap[k qkdonfESifhtnD? olwkdYay;aoma&Tukd tuREkfyfonf rD;xJ xnfhvQif? EGm;oi,f
xGufvmygonf[k jyefajym\/32;25 xkdokdY tmkefonf vlrsm;ukd &efolwkdYa&SUarSmuf t0wfwefqmudkcRwfaponf jzpf? t0wfwefqmtcsnf;pnf;&SdMuaMumif;ukd
arma&S jrifaomtcg?32;26 wyfwHcg;0rSm&yfvsuf? xm0&bk&m;buf tb,folaeoenf;/ ighxHokdYvmap[kqkdvQif? av0dtrsKd;om;taygif;wkdYonf olUxH
pnf;a0;Mu\/32;27 arma&Suvnf;? vlwkdif; xm;vG,fvsuf wyfwrsufESmwHcg;rS wrsufESmwHcg;wkdifatmif xkwfcsif;cyfoGm;? toD;toD;rdrdnDtpfukd?
rdrdtaygif;tabmf? rdrd tdrfeD;csif;ukdowfap[k oa&vtrsKd;\bk&m;ocif xm0&bk&m; trdefY &Sdawmfrlonf[k?32;28 arma&SpD&ifonftwkdif;?av0dtrsKd;om;wkdYonfjyK?xkdaeYvlokH;axmifavmuf aoMu\/32;29 wzef arma&Su? xm0&bk&m;onf ,aeYaumif;BuD;ay;awmfrlapjcif;iSg? oifwkdYonf toD;toD; ukd,fom;? ukd,fnDtpfukdudk
87

xdckdufaomtm;jzifh? oifwkdYonf ,aeYukd,fukd csD;ajrmufMuNyD[k qkdav\/


32;30 eufjzefaeYvnf;? oifwkdYjypfrSm;aomtjypfBuD;vS\/ ,ckrSm xm0&bk&m; txHawmfokdY igwufoGm;? oifwkdYtjypfajzEkdifvQif
ajzapjcif;iSg jyKrnf[k arma&Sonf vlrsm;wkdYtm; qkdNyD;rS?32;31 xm0&bk&m;txHawmfokdY jyefoGm;? tkdbk&m;ocif? vlwkdYonf jypfrSm;aomtjypfBuD;vSyg\/ rdrdwkdYtbkdY a&Tbk&m;udkvkyfygNyD/32;32 okdYaomfvnf; olwkdYtjypfukdvTwfjcif;iSg tvkdawmf&SdvQif vTwfawmfrlyg/ okdYr[kwf? ukd,fawmfpD&ifawmfrlaompm&if; tuREkfyf
emrukdacsawmfrlyg/ tuREkfyf awmif;yefyg\[k avQmufvQif?32;33 xm0&bk&m;u? tMuifolonf ighukdjypfrSm;\? xkdol\emrukd ighpm&if; igacsrnf/32;34 okdYjzpf igrSmxm;aom t&yfokdY olwkdYukd ,ckoGm; ykdYaqmifavmh/ ighwrefonf oifha&SUrSmoGm;vdrhfrnf/ odkYaomfvnf; igonf
tMunfhtI<uvmaomtcg? olwkdY tjypfay;vsuf <uvmrnf[k rdefYawmfrl\/32;35 tmkefESifh vlrsm;wkdYonf EGm;oi,fukd vkyfMuaomaMumifh olwkdYukd 'Pfcwfawmfrl\/

tcef;BuD; ( 33 )
33;1
33;2
33;3
33;4
33;5

33;6
33;7
33;8
33;9
33;10
33;11
33;12
33;13
33;14
33;15
33;16

33;17
33;18
33;19
33;20
33;21
33;22
33;23

wzef xm0&bk&m;u? oifrSp tJ*kwKjynfrS oifEIwfaqmifcJhaomvlwkdY? t&yfrSxGuf oif\trsKd;tEG,ftm; igay;rnf[k


tmjA[H? Zmuf? ,mukyf igusdefqkd aomjynfokdY oGm;Muavmh/aumif;uifwrefukdvnf; oifwkdYa&SUokdY igapvTwf? olonf cgeedvl? tmarm&dvl? [dwdvl? az&Zdvl? [d0dvl? a,AkodvlwdkYukd
ESifxkwf?EkdYESifhysm;&nfpD;aomjynfokdY oifwkdYukdykdYaqmifvdrhfrnf/ oifwkdYESifhtwl igukd,fwkdif roGm;/ oifwkdYonf vnfyif;ckdifrmaomvlrsKd;jz
pfaomaMumifh? vrf;oGm;pOf oifwkdYukd igzsufqD;rnf pkd;&drfp&m&Sdonf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/xkdraumif;aomodwif;ukd vlrsm;wkdYonfMum;aomtcg? idka<u;jrnfwrf;vsuf tb,folrQ wefqmrqifbJaeMu\/taMumif;rlum;? xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;udkqifhqkd&rnfrSm? oifwkdYonf vnfyif;ckdifrmaomtrsKd;jzpfMu\/
oifwkdYtv,f csufjcif; igay:vm zsufqD;rnf/ xkdaMumifh oifwkdY tb,fokdY igjyK&rnfukd igodjcif;iSg? oifwkdY wefqmrsm;ukd
cRwfMuavmh[k arma&Stm; rdefYawmfrlESifhownf;/oa&vtrsKd;om;wkdYonf a[m&yfawmifajc&if; rdrdwkdYwefqmrsm;ukd cRwfMu\/
arma&Sonf wJawmfukd,l wyfjyif cyfa0;a0;aqmufNyD;vQif? y&dowfpnf;a0;&mwJ[l ac:a0:\/ xm0&bk&m;ukd &Smaom
oltaygif;wkdYonf wyfjyif&Sdaomy&dowf pnf;a0;&mwJawmfokdY xGufoGm;Mu\/arma&Sonf wJawmfokdY xGufoGm;aomtcg? vltaygif;wkdYonf x toD;toD; rdrdwkdY wJwHcg;0 &yfvsuf wJawmftxJokdY
arma&S0ifonfwkdifatmif MunfhIvsufaeMu\/arma&Sonf wJawmftxJokdY0ifNyD;rS? rkdCf;wdrfwkdifqif;ouf wJawmfwHcg;0 &yfojzifh? xm0&bk&m;onf arma&SESifh
EIwfqufawmfrl\/wJawmfwHcg;0 rkdCf;wdrfwkdif &yfaeonfukd jrifvQif? vltaygif;wkdYonf x toD;toD; rdrdwkdYwJwHcg;0 ukd;uG,fMu\/xm0&bk&m;onf taqGcifyGef;csif;ukd EIwfqufwwfonfenf;wl? arma&SESifh rsufESmcsif;qkdif EIwfqufawmfrl\/ arma&Sonf
wyfxJokdY jyef0ifaomtcg? ol\vufaxmuf Ekef\om; a,mIrnfaom vkvifonf? wJawmfrS rxGufbJae\/
arma&Suvnf;? vlwkdYukd ykdYaqmifavmh[k ukd,fawmf rdefYawmfrlonfwGif? tuREkfyfESifh twl tb,folukdapvTwfawmfrlonfukd
tuREkfyfrod&/ okdYaomfvnf; ukd,fawmfu? oifhukdoif\emrjzifh igod\/ oifonf igha&SU rsufESm&NyD[k tuREkfyftm; rdefYawmfrlNyD/okdYjzpf tuREkfyfonf a&SUawmf rsufESm&vQif? rsufESm&aMumif;ukd tuREkfyfodygrnftaMumif;? ukd,fawmf\vrf;ukd jyawmfrlyg/
vlrsKd;onf udk,fawmf\vljzpfaMumif;ukd qifjcifawmfrlyg? tuREkfyfawmif;yefyg\[k xm0&bk&m;tm; avQmufqkd\/igukd,fwkdifoGm; Nidrf0yfjcif;csrf;omukday;rnf[k rdefYawmfrl\/wzef arma&Su? ukd,fawmfwkdifroGm;vQif tuREkfyfwkdYukd t&yfrSykdYawmfrrlygESifh/tuREkfyfESifh udk,fawmf\vlwkdYonf a&SUawmf rsufESm&aomtaMumif;onf tb,fokdY xif&Sm;ygrnfenf;/ tuREkfyfwkdYESifh <uoGm;
awmfrlaomtm;jzifhom xif&Sm;ygrnfr[kwf avm/ xkdokdY tuREkfyfESifh ukd,fawmf\vlwkdYonf ajrBuD;ay:rSm &SdorQaomvlwkdYESifh
jcm;em;&ygrnf[kavQmufqkdvQif?xm0&bk&m;u? oifavQmufonftwkdif; igjyKrnf/ oifonf igha&SUrsufESm&NyD/ oifhukd oif\emrjzifh igod\[k arma&Stm;
rdefYawmfrl\/wzefwkH? ukd,fawmf\bkef;ukd tuREkfyftm;jyawmfrlyg/ tuREkfyfawmif;yefyg\[kavQmufvQif?xm0&bk&m;u ig\aumif;rGefjcif;&SdorQukd oifha&SUiga&SmufoGm;aprnf/ xm0&bk&m;\ emrawmfukdvnf;? oifha&SU iga<u;aMumf
rnf/ igonf aus;Zl;jyKvkd aomolukd aus;Zl; jyKrnf/ oem;vkdaomolukdvnf; oem;rnf/okdY&mwGif oifonf ighrsufESmukd rjrifEkdif&m/ ighrsufESmukdjrifvQif touf&Sif&aomvl wpkHwa,mufrQ r&Sd[l4if;?ightem;rSm ae&mwck&Sd\/ oifonf ausmufay:rSm &yf&rnf/ighbkef;a&SmufoGm;aomtcg? oifhudkausmufMum; igoGif;xm; ig<uoGm;onftckduf? oifhukd ighvufESifhzkH;tkyfrnf/ighvufukd odrf;kyfaomtcg? ighausmukdom jrif&rnf? ighrsufESmukd rjrif&[l4if; rdefYawmfrl\/

88

tcef;BuD; ( 34 )
34;1 wzef xm0&bk&m;u? t&ifausmufjym; ESpfjym;ESifhwlatmif ausmufjym; ESpfjym;ukd ckwfavmh/ oifcsKd;zJhaomt&ifausmufjym;
pum;ygonftwkdif; aemufausmufjym;ay:rSm iga&;xm;rnf/34;2 eufjzefeHeuf oifonf toifhaevsuf? odemawmifay:okdY wuf awmifxdyf igha&SUrSm ukd,fukdjyavmh/34;3 oifESifhtwl tb,folrQ rwuf&/ awmifwjyifvkH; vludk rxif&Sm;apESifh/ awmifajc&if; okd;EGm;wkdYudk usufpm;&mrjyKapESifh[k
arma&Stm; rdefYawmfrl\/
34;4 xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif;? t&ifausmufjym;ESihfwlatmif ausmufjym;ESpfjym;ukdckwfNyD;rS? arma&Sonf eHeufapmapmx xkd
ausmufjym;ESpfjym;ukd ukdifvsuf? odemawmif ay:okdY wufav\/34;5 xm0&bk&m;onf rkdCf;wdrfjzifhqif;ouf? xkdt&yf arma&Stem;rSm&yfvsuf? xm0&bk&m;\emrawmfukd a<u;aMumfawmfrl\/34;6 xm0&bk&m;onf arma&Sa&SU<uoGm;awmfrlvsuf? xm0&bk&m;? xm0&bk&m;? cspfoem;jcif; arwm ukPmESifh jynfhpkH
pdwf&Snfjcif;? aus;Zl;jyKjcif;? opmapmifhjcif; ESifh<u,f0 awmfrlxaom?34;7 taxmiftaomif;rsm;aomolwkdYtm; oem;jcif;aus;Zl;w&m;udk apmihfawmfrlxaom? t"rusifhjcif;? w&m;awmfukdvGefusL;jcif;?
jypfrSm;jcif;tjypfwkdYudk ajzvTwfaomfvnf;? tcsnf;ESD;oufoufajzvTwfawmfrrlxaom? om;pOfajr;quf? wwd,tquf?
pwkwtquf wkdifatmif? tbwkdY\tjypfukd om;wkdYqyfay;pD&ifawmfrlaom bk&m;ocif[k a<u;aMumfawmfrl\/34;8 arma&Sonf tvsiftjrefOD;Twfcs ukd;uG,fvsuf?34;9 tkdbk&m;&Sif? tuREkfyfonf a&SUawmfrsufESm&vQif? tuREkfyft&Sifonf tuREkfyfwkdYESifhtwl <uawmfrlygapaom? tuREkfyf
awmif;yefyg\/ vlrsKd;onf vnfyif;ckdifrmaomtrsKd; jzpfaomfvnf;? tuREkfyfwkdYjypfrSm;rdaom 'kpkduftjypfrsm;ukd vTwf
tuREkfyfwkdYukd ukd,fawmftarGOpmbkdY odrf;,lawmfrlyg[k avQmufvQif?34;10 xm0&bk&m;u? MunfhIavmh/ igy#dnmOfjyK\/ ajrBuD;ay:rSm vlrsKd;rjyKpzl;aom thHbG,faomtrIwkdYukd oif\vlrsKd;a&SUrSm igjyKrnf/
oifwkdYtbkdY ig xm0&bk&m;jyK&aom trIonf aMumufrufbG,faomtrIjzpfaMumif;ukd? oifaygif;abmfaom vltaygif;wkdYonf
jrif&Muvdrhfrnf/34;11 ,aeY igrSmxm;aompum;ukdrSwfavmh/ oifha&SUrSm tmarm&dvl? cgeedvl? [dwdvl? az&Zdvl? [d0dvl? a,AkodvlwkdYukd igESifxkwfrnf/34;12 oifonf ,ckoGm;aomjynfoljynfom;wkdYESifh rd[m,zGJUojzifh? oifhtv,f wkdufrd vJp&mtaMumif; rjzpfapjcif;iSg? ukd,fukd
ukd,fowdjyKavmh/34;13 olwkdY,Zfyvifrsm;udk zsufqD;&rnf/ olwkdYkyfwk? qif;wkrsm;udkcsKd;zJh&rnf/ olwkdY tm&S&yifrsm;ukd ckwfvSJ&rnf/34;14 tjcm;aombk&m;ukd oifonf rukd;uG,f&/ tjypf&Sd,kHvG,ftrnf&Sdaomxm0&bk&m;onf tjypf&Sdonf[k ,kHvG,faombk&m;ocif
jzpfawmfrl\/34;15 oifonf xkdjynfoljynfom;wkdYESifh rd[m,zGJUojzifh? olwkdYonf rdrdwkdYbk&m;ESifh rSm;,Gif;jcif;ukdjyK? xkdbk&m;wkdYtm; ,ZfylaZmf
aomtcg? oifhudkac:oifonf xkd,Zfaumifukd pm;rnf[l4if;?34;16 oifonf olwkdYorD;rsm;ukd,l? ukd,fom;wkdYESifhxdrf;jrm;ay;pm;ojzifh? xkdorD;wkdYonf rdrdwkdYbk&m;ESifh rSm;,Gif;jcif;ukdjyK oif\
om;wkdYukd xkdbk&m;wkYdESifh rSm;,Gif;aprnf[l 4if; pdk;&drfp&m&Sd\/34;17 oifonf ukd,ftbkdY oGef;aombk&m;wkdYudk rvkyf&/
34;18 oifonf tAdAv tJ*kwKjynfrS xGufaomaMumifh? igynwfonftwkdif;? tAdAvwGif ckepf&ufywfvkH; waq;rJhrkefYudkpm;
tZkryGJukdcH&rnf/34;19 om;OD;taygif;wkdYonf ighOpmjzpfMu\/ oif\wd&pmefwkdYwGifvnf;? EGm;jzpfap? okd;jzpfap? om;OD;taygif;wkdYonf ighOpmjzpfMu\/
okdY&mwGif? jrnf;om;OD;ukd okd;oi,fESifh a&G;,l &rnf/34;20 ra&G;vkdvQif? jrnf;oi,f\vnfyif;ukdcsKd;&rnf/ oif\om;OD;taygif;wkdYukda&G;&rnf/ ighxHokdY tb,folrQ vufcsnf;ray:rvm&/34;21 ajcmuf&ufywfvkH; tvkyfvkyf&rnf/ owraeY&uf Nidrf0yfpGmae&rnf/ v,fvkyf&mumv? toD;tESHodrf;&mumvjzpfaomfvnf;?
owraeY&uf Nidrf0yfpGm ae&rnf/34;22 *sKHpyg;ukd odrf;p&Sdonfumv ckepfodwif;yGJukd4if;? ESpfvJaomtcg okdxm;yGJudk4if; cH&rnf/
34;23 oifwkdYtrsKd;om;a,mufsm;taygif;wkdYonf? oa&vtrsKd;\bk&m;ocifwnf;[laom xm0&t&Sifbk&m;ocifha&SUawmf wESpfvQif
okH;BudrfrsufESmjy&Murnf/34;24 wyg;trsKd;om;rsm;ukd oifwkdYa&SUu igESifxkwf? oifwkdYae&me,fukdigus,faprnf/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf wESpf
wGifokH;BudrfrsufESmjyoGm;aomtcg? oif\ajrukd tb,folrQ rwyfruf&/34;25 igh,ZfaumiftaoG;udk waq;ESifha&m rylaZmf&/ yocgyGJ,Zfaumifukd? eHeufwkdifatmif r<uif;ap&/34;26 oif\ajrtOD;oD;aom toD;tESHtaumif;qHk;ukd oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\ tdrfawmfxJokdY aqmifoGif;&rnf/ qdwfoi,fukd
trdEkdY&nfESifh rjyKwfrcsuf&/34;27 pum;rsm;ukda&;xm;avmh/ pum;rsm;vmonftwkdif; oifrSpoa&vtrsKd;ESifh igy#dnmOfjyKonf[k arma&Stm; rdefYawmf
rl\/34;28 xkdt&yfrSm arma&Sonf tpmukdrpm;? a&udkraomufbJ? t&ufav;q,fywfvkH; xm0&bk&m; txHawmf aeav\/
ausmufjym;ay:rSm y#dnmOfpum;? ynwfawmfq,fyg;ukd a&;xm;awmfrl\/

89

34;29 arma&Sonf oufaocHcsufausmufjym;ESpfjym;ukd ukdifvsuf? odemawmifay:rS qif;oufaomtcg? rdrdESifh bk&m;ocifEIwfquf


awmfrlaomaMumifh? rdrdrsufESmta&xGef;y aMumif;ukd rdrdrod/34;30 tmkefESifh oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf? arma&Sukdjrifaomtcg? ol\rsufESm ta&xGef;yaomaMumifh? olwkdYonf rcsOf;
ruyf0hHMu/34;31 arma&Sonf olwkdYukdac:? tmkefESifh y&dowfolBuD;wkdYonf csOf;uyfMuvQif? arma&Sonf EIwfqufav\/34;32 xkdaemuf oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonfcsOf;uyfMuvQif? odemawmifay:rSm xm0&bk&m;rdefYawmfrlorQwkdYukd olwkdYtm;
qifhqkdav\/34;33 arma&Sonf olwkdYtm; a[majym rNyD;rSD rdrdrsufESmukd zkH;tkyfav\/34;34 xm0&bk&m;a&SUawmfokdY 0if avQmufaomtcg? rxGufrSDwkdifatmif rsufESmzkH;udkcRwfxm;\/ wzefxGuf trdefYawmfukd
oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd\/34;35 ol\rsufESmta&xGef;yaMumif;ukd oa&vtrsKd;om;wkdYonf jrifMuvQif? wzef txJokdY0if ravQmufrSDwkdifatmif rdrdrsufESmudk
zkH;tkyfjyef\/

tcef;BuD; ( 35 )
35;1
35;2

arma&Sonf? oa&vtrsKd; y&dowftaygif;ukd pnf;a0;ap? xm0&bk&m; rdefYawmfrlaom oifwkdYusifh0wfw&m;[lrlum;?ajcmuf&ufywfvkH; tvkyfvkyf&rnf/ owraeY&ufonf oifwkdYoefY&Sif;aomaeY? xm0&bk&m;tbkdY Nidrf0yfpGmae&aomOykofaeYjzpf\/
xkdaeY tvkyfvkyfaomolrnfonfum; taocH&rnf/35;3 oifwkdYae&mt&yf OykofaeYrSm rD;udkrarG;&[k qifhqkd\/
35;4 wzef arma&Sonf? oa&vtrsKd;om; y&dowftv,f xm0&bk&m;\ trdefYawmfukd qifhqkdonfum;?35;5 oifwkdYwGif xm0&bk&m;tm; vSLaomtvSLukd jyifqifMuavmh/ MunfnKdaom apwempdwf&SdorQaom olwkdYonf? a&T? aiG?
aMu;0g?35;6 jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsm? qdwfarG;?35;7 teDqkd;aomokd;a&? w[m&Som;a&? tum&Sopfom;?35;8 vdrf;&ef qDabmfbkdY? rD;IdU&meHYomaygif;arT;abmfbkdY&m eHYomrsKd;? rD;xGef;p&mqD?35;9 &S[Hausmuf? ,Zfyka&m[dwfoifwkdif;ESifh &ifzGJUpDp&mausmufjrwfwnf;[laom xm0&bk&m;tm; vSLaomtvSLukd aqmifcJhMuavmh/35;10 oifwkdYwGif vdrmaomol&SdorQwkdYonf vm?35;11 wJawmfESifh tay:wJ? tay:wJtzkH;? a&Tacsmif;? ysOfjym;? uefYvefYusif? wkdif? ajcpGyfwkdYukd4if;?35;12 aowmESifh ol\xrf;bkd;? aowmtzkH;? um&aomukvm;umukd4if;?35;13 pm;yGJESifh ol\xrf;bkd;? ol\wefqm&SdorQESifh a&SUawmfrkefYukd4if;?35;14 rD;xGef;p&mbkdY rD;ckHESifh ol\wefqm? rD;cGufrsm;? rD;xGef;p&mqDukd4if;?35;15 eHYomaygif;IdUaomyvifESifh ol\xrf;bkd;? vdrf;&efqD? arT;aomeHYomaygif;? wJawmfwHcg;0um&ef ukvm;umukd4if;?35;16 rD;IdU&m,ZfylaZmfaomyvifESifhaMu;0gqefcg? xrf;bkd;? wefqm&SdorQ? tifwkHESifh ajcaxmufukd4if;?35;17 wJawmf0if;ukvm;um? wkdif? ajcpGyf? 0if;wHcg;0ump&m ukvm;umukd4if;?35;18 wJawmfwHoif? 0if;wHoif BudK;rsm;ukd4if;?35;19 oefY&Sif;&mXme trIawmfukdxrf;p&mt0wf? ,Zfyka&m[dwftrIukdaqmifaomtcg? ,Zfyka&m[dwf tmkefESifh ol\om; 0wf
oefY&Sif;aomt0wfukd4if;? xm0&bk&m;rSmxm; awmfrlorQtwkdif; vkyf&Murnf[k qifhqkd\/
35;20 oa&v trsKd;om; y&dowftaygif;wkdYonf? arma&SxHrS xGufoGm;Mu?35;21 rdrdpdwfESvkH;EId;aqmfaomol? MunfnKdaomapwempdwfoabm&Sdaomoltaygif;wkdYonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmfvkyfbkdY4if;?
trIawmfxrf;p&mbkdY4if;? oefY&Sif;aomt0wfukd4if;? xm0&bk&m;tm; vSLaomtvSLukdaqmifvsuf vmMu\/35;22 MunfnKdaomapwempdwf&Sdaoma,mufsm;? rdef;rwkdYonf? vufaumuf? em;awmif;? vufpGyf? ESmacgif;bl;? a&Twefqm&SdorQukd
aqmifcJhojzifh? vSLaomol toD;toD;wkdYonf? xm0&bk&m;tm; a&TukdvSLMu\/35;23 jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsm? qdwfarG;? teDqkd;aomokd;a&? w[m&Som;a&&Sdaomolwkdif;
aqmifcJh\/35;24 aiGESifhaMu;0gukdvSLaomolwkdif; xm0&bk&m;tm; vSLav\/ trIawmfESifh,SOfaomtvkyf vkyfp&mbkdY tum&Sopfom;&Sdaom
olwkdif;vnf; aqmifcJhav\/35;25 &ufuef;wwfaomrdef;rtaygif;wkdYvnf;? ukd,fvufESifh&uf jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsm
&uforQukd aqmifcJhMu\/35;26 rdrdOmPfEId;aqmfaom rdef;rtaygif;wkdYonf qdwfarG;udk&ufMu\/35;27 olBuD;wkdYonfvnf; &S[Hausmuf? ,Zfyka&m[dwfoifwkdif;ESifh &ifzGJU pDp&mausmufukd4if;?35;28 rD;xGef;p&mbkdY vdrf;&ef qDabmfbkdY rD;IdU&meHYomaygif;arT;abmfbkdY&m eHYomrsKd;ESifhqDukd4if; aqmifcJhMu\/-

90

35;29 xkdokdY xm0&bk&m;onf arma&Stm;jzifh rSmxm;awmfrlaom tvkyftrsKd;rsKd;&Sd orQtbkdY? oa&vtrsKd;om;wkdYwGif MunfnKdaom


apwempdwfEId;aqmfaom a,mufsm;rdef;rt aygif;wkdYonf? xm0&bk&m;tm; MunfnKdaompdwfESifh vSLMu\/
35;30 wzef arma&Su? em;axmifMuavmh/ xm0&bk&m;onf ,k'trsKd;om; [k&\om;jzpfaom O&d\om; aAZavvukd trnfjzifh
cefYxm;awmfrlNyD/35;31-33olonf a&TaiGaMu;0gukdvkyfaomtwwf? ausmufukdaoG;pDaomtwwf? opfom;ukd xkvkyfaomtwwfESifh trsKd;rsKd;aomtvkyfukd
xl;qef;pGmvkyfwwfrnftaMumif;? OmPfynmESifhwuG odyHtwwftrsKd;rsKd;ukday;? bk&m;ocif\ 0dnmOfawmfESifhjynfhpkHapawmfrlNyD/35;34 olESifh'eftrsKd;om; t[doruf\om; ta[mvsbonf? olwyg;tm; twwfoifay;EkdifrnftaMumif;? OmPfukday;awmfrlNyD/35;35 xkdolwkdYonf xkvkyfwwfaomol\tvkyf? qef;jym;aomvuform;\tvkyf? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaom
txnf? ydwfacsmukdcs,fvS,fwwfaomol\tvkyf? &ufwwfaomol\tvkyf? tenf;enf;vkyfwwfaomol\tvkyf? xl;qef;pGm
BuHpnfwwfaomol\tvkyftrsKd;rsKd;&SdorQwkdYukd vkyfwwfrnftaMumif;? OmPfynmESifhjynfhpkHapawmfrlNyD/

tcef;BuD; ( 36 )
36;1 xkdokdY xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oefY&Sif;&mXme trIawmfaqmifp&mbkdY? trsKd;rsKd;aom tvkyfukdvkyfwwfaom
OmPfynmukd xm0&bk&m; ay;oGif;awmfrlaom ynm&Sdtaygif;wkdYESifhwuG? aAZavv? ta[mvsbwkdYonf tvkyfvkyfMuvdrfhrnf[k
oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkdav\/
36;2 wzef arma&Sonf?aAZavv? ta[mvsbukd4if;? xm0&bk&m;ay;awmfrlaom OmPfoabmukd&? tvkyfvkyfcsifaomapwem
pdwf&Sdaomynm&Sdtaygif;wkdYukd4if; ac:NyD;vQif?36;3 oefY&Sif;&mXmeESifh trIawmfxrf;&efwefqmwkdYukd vkyfukdifapjcif;iSg? oa&v trsKd;om;wkdYaqmifcJhaomtvSL&SdorQudk xkdolwkdYonf
arma&SvufrScHMu\/ MunfnKdaompdwfESifh vSLaomtvSLukd eHeufwkdif;xyfaqmifcJhMuao;\/36;4 xkdtcg oefY&Sif;&mXmeawmftvkyfukd vkyfukdifaomynm&Sdtaygif;wkdYonf? toD;toD; rdrdvkyf&mrS?36;5 arma&SxHokdYvm xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlaomtvkyfNyD;avmufkHrQru? ykd aqmifcJhMuygNyD[k Mum;ajymvQif?36;6 arma&Su? oefY&Sif;&mXmeawmftbkdY vSLjcif;iSg tb,fa,mufsm; rdef;rrQ xyfrH rvkyfapESifh[kpD&if? wwyfvkH; aMumfjimapojzifh?
vlrsm; tvSLaqmifjcif;trIukd qD;wm;\/36;7 &cJhaomOpmonf tvkyf&SdorQukd NyD;pD;avmufkHrQru ykdvsuf&Sdownf;/
36;8 oefY&Sif;&mXmeawmftvkyfukd vkyfukdifaomolwkdYwGif? ynm&Sdaomolonf ydwfacsm? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomt
xnfjzifhNyD;aomackAdrftkyfESifh cs,fvS,f aomydwfacsmukvm;umq,fxnfukd vkyfav\/36;9 ukvm;umonf tvsm;ESpfq,f&Spfawmif? teHav;awmif&Sd? ukvm;umcsif; tvsm;teHwl\/36;10 ukvm;umig;xnfpD wpyfwnf;csKyfav\/36;11 ukvm;umwxnfjyifbuf ukvm;umem;csif;qufrSD&m uGif;rsm;ukd jymaomtxnfESifhvkyf? tjcm;aomukvm;umjyifbuf
ukvm;umem;csif;qufrSD&mvnf; xkdtwl vkyfav\/36;12 ukvm;umwxnf uGif;ig;q,fukd4if;? tjcm;aomukvm;umtem;qufrSD&m uGif;ig;q,fukd4if; vkyfojzifh? uGif;csif;qkdifrdMu\/36;13 a&Tacsmif;ig;q,fukdvnf;vkyf? xkda&Tacsmif;jzifh ukvm;umrsm;ukd yl;wGJojzifh wJawmfwaqmifwnf; jzpfav\/36;14 wJawmfzkH;tkyfbkdY tjcm;aomukvm;um q,fwxnfukd qdwfarG;ESifh vkyfav\/36;15 ukvm;umonf tvsm;tawmifokH;q,f? teHav;awmif&Sd ukvm;umq,fwxnfwkdYonf tvsm;teHcsif;wl\/36;16 ukvm;umig;xnfwpyf? ajcmufxnfwpyfwnf; csKyfav\/36;17 ukvm;umrsm;qufrSD&m? jyifbufuaeaom ukvm;umwxnftem;rSm uGif;ig;q,fudk4if;? qufrSDaom tjcm; ukvm;umtem;rSm
uGif;ig;q,fukd4if; vkyfav\/36;18 aMu;0gacsmif;ig;q,fudkvnf;vkyf? tay:wJwykdif;ESifh wykdif;ukdyl;wGJojzifh? wJwaqmifwnf;jzpfav\/36;19 tay:wJzkH;tkyfbkdY teDqkd;aomokd;a&ukd4if;? xkdokd;a&tay: w[m&Som;a&ukd4if; vkyfav\/
36;20 wJawmfum&ef axmifxm;aom tum&SysOfjym;wkdYukdvnf; vkyfav\/36;21 ysOfjym;onf tvsm;q,fawmif? teHwawmifxGm&Sd\/36;22 xkdysOfjym;&SdorQwkdY ajcaxmufESpfckpD wwef;wnf;&Sdapjcif;iSg vkyfav\/36;23 wJawmfawmifbufum&ef ysOfjym;ESpfq,fukdvkyf?36;24 xkdysOfjym;ESpfq,fwGif? wjym;wjym;atmuf ajcaxmufESpfckpDpGyfp&mbkdY aiGajcpGyfav;q,fukd vkyfav\/36;25 xkdtwl wJawmfajrmufbufum&ef ysOfjym;ESpfq,fukdvkyf?36;26 xkdysOfjym;vnf; aiGajcpGyfav;q,f? wjym;ESpfckpDvkyfav\/36;27 wJawmftaemufbufum&ef ysOfjym;ajcmufjym;ukd4if;?36;28 axmifhwbufwcsufum&ef ysOfjym;ESpfjym;ukd4if; vkyfav\/36;29 txuf4if;? atmuf4if;? uGif;ukdwyf aphpyfvsuf axmifhESpfckNyD;av\/36;30 ysOfjym;&Spfjym;? aiGajcpGyfq,fajcmufck? wjym;ESpfckpD&Sdav\/36;31 wJawmfum&aom ysOfjym;ukd vQKdp&mbkdY tum&Som; uefYvefYusifwkdYukd? wbufig;acsmif;pD vkyfav\/91

36;32 wJawmfaemufaz;um&aomysOfjym;ukd vQKdp&mbkdY? uefYvefYusifig;acsmif;ukdvnf; vkyfav\/36;33 tv,fuefYvefYusifukd axmifhwbufwcsuf qkH;ap\/36;34 ysOfjym;wkdYukd a&TESifhrGrf;rHav\/ uefYvefYusifvQKdbkdY&m a&TuGif;ukdvnf;vkyf uefYvefYusifwkdYukd a&TESifhrGrf;rHav\/
36;35 wenf;um;? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmjzifh NyD;? ackAdrftkyfESifh? cs,fvS,faom
ukvm;umwxnfukd4if;?36;36 xkdukvm;umbkdY a&Tcsaomtum&Som; wkdifav;wkdifukd4if; vkyfav\/ xkdwkdifwkdYonf a&TwHpkdYESifhjynfhpkH? aiGajcpGyfav;ckukdvnf;
oGef;av\/36;37 wJawmfwHcg;0 um&ef? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmjzifhNyD; cs,fvS,faom ukvm;um
wxnfukd4if;?36;38 xkdukvm;umbkdYwHpkdYESifhjynfhpkHaom wkdifig;wkdifukd4if; vkyf? wkdifxdyfESifh wkdifwef;wkdYukd a&TESifh rGrf;rHav\/ aMu;0gajcpGyfig;ckvnf;&Sd\/

tcef;BuD; ( 37 )
37;1 wzef aAZavvonf? tvsm;ESpfawmifxGm? teHwawmifxGm? apmufwawmifxGm&Sdaom aowmukd tum&Som;ESifhvkyf?
37;2 aowmtwGif;tjyifukd a&TpifESifh rGrf;rHav\/ aowmtay:em;ywfvnfuGyfaom a&Twefqmukdvnf; vkyfav\/37;3 a&Tav;uGif;ukd oGef;? aowmav;axmifh wrsufESmESpfuGif;pDwyfav\/37;4 tum&Som; xrf;bkd;ukdvkyf a&TESifhrGrf;rHNyD;rS?37;5 aowmxrf;p&mbkdY wbufwcsufa&TuGif; vQKdxm;av\/
37;6 tvsm; ESpfawmifxGm? teHwawmifxGm&SdaomaowmtzkH;ukdvnf;? a&TpifESifhvkyfav\/37;7 a&TackAdrfESpfyg;udkvnf;? aowmtzkH;wGiftvsm;wbufwcsufxkvkyfav\/37;8 xkdokdYackAdrfESpfyg;ukd? aowmzkH;ukd,fxJu xkwf? aowmzkH;tay: wbufwyg;pD vkyfNyD;vQif?37;9 ackAdrf ESpfyg;wkdYonf rsufESmcsif;qkdif? aowmzkH;ukd Ivsuf? rdrdtawmifukd jzefY aowmzkH;ukd rkd;vsuf&Sd\/
37;10 tvsm;ESpfawmif? teHwawmif? tjrifhwawmifxGm&Sdaompm;yGJukdvnf;? tum&Som;ESifhvkyf?37;11 a&TpifESifhrGrf;rHav\/ pm;yGJtay:em;ywfvnfuGyfaom a&Twefqmukd4if;?37;12 teHwvuf0g;&Sdaomcg;yef;ukd4if;? cg;yef;tay:em;ywfvnfuGyfaom a&Twefqmukd4if; vkyfav\/37;13 a&Tav;uGif;ukdvnf;oGef; ajcaxmufav;cktxuf? pm;yGJav;axmifhwyfav\/37;14 xkda&TuGif;wkdYonf cg;yef;ay:rSm &Sd? pm;yGJxrf;p&m xrf;bkd;ae&mjzpf\/37;15 pm;yGJxrf;p&m tum&Som;xrf;bkd;udkvkyf a&TESifhrGrf;rHav\/37;16 pm;yGJwefqmwnf;[laom vifyef;? ZGef;? tifwkH? avmif;p&m zvm;rsm;ukdvnf; a&TpifESifh vkyfav\/
37;17 rD;ckHukdvnf;a&TpifESifhvkyf? rD;ckHwkdiftp&Sdaomtvufrsm;? cGufrsm;? bl;oD;rsm;? MumyGifhrsm;wkdYukd wpyfwnf;xkav\/37;18 rD;ckHwkdifwbufwcsuf okH;vufpDxGuf? tvufajcmufvuf&Sd\/37;19 rD;ckHwkdifxJuxGufaom tvufokH;vufwGif? wvufwvuf bl;? MumyGifhESifhwuG AmwHoD;ESifhykHwlaom cGuf okH;cGuf&Sd\/37;20 rD;ckHwkdifvnf; bl;? MumyGifhESifhwuG AmwHoD;ESifhykHwlaom cGufav;cGuf&Sd\/37;21 rD;ckHwkdifxJuxGufaom tvufajcmufvuf&Sdonftwkdif;? tvufESpfbufatmufvnf; bl;oD;wvkH;pD&Sd\/37;22 bl;rsm;? tvufrsm;wkdYukd wukd,fwpyfwnf;jzpfap rD;ckHwukd,fvkH;ukd a&TpifESifhxkvkyfav\/37;23 rD;cGufckepfvkH;? rD;nyfESifh rD;nyfcHp&mcGufrsm;ukdvnf; a&TpifESifh vkyfav\/37;24 rD;ckHESifh rD;ckHwefqm&SdorQwkdYukd a&TpiftcGufwq,fESifh vkyfownf;/
37;25 wenf;um;? eHYomaygif;ukd rD;IdUp&m ,Zfyvifukd tum&Som;ESifhvkyfav\/ xkdyvifonf tvsm;wawmif? teHwawmif?
pwk&ef;av;axmifhjzpf tjrifhESpfawmif&Sd av\/ OD;csKdwkdYukdvnf; tum&Som;jzifh NyD;ap\/37;26 yvifxdyf? eH&H? OD;csKdwkdYukd a&TpifESifh rGrf;rH? tay:em;ywfvnfuGyfaom a&Twefqmudkvkyfav\/37;27 a&Twefqmatmufyvif wbufwcsufaxmifh a&TuGif;ESpfuGif;ukdvkyf? yvifxrf;p&m xrf;bkd;ae&mjzpf\/37;28 xrf;bkd;wkdYukd tum&Som;ESifhvkyf a&TESifhrGrf;rHav\/37;29 aq;orm;twwfESifh aq;aygif;ukdabmfwwfonftwkdif;? oefY&Sif;aomvdrf;&ef eHYomqDukd4if;? eHYomrsKd;ESifhabmfaom rD;IdU&meHYom
aygif;pifukd4if; vkyfav\/

tcef;BuD; ( 38 )
38;1 wenf;um;? tvsm;ig;awmif? teHig;awmif&Sd pwk&ef;av;axmifhjzpfaom rD;IdU&m,Zfyvifukd tum&Som;ESifh vkyfav\/
tjrifhvnf; okH;awmif&Sd\/38;2 ,Zfyvifav;axmifhtay:rSm OD;csKdav;acsmif;udk tum&Som;ESifhvkyf aMu;0gESifhrGrf;rHav\/38;3 tkd;ESifhwuG wl;&Gif;jym;? tifwkH? trJom;csdwf? vifyef;tp&Sdaom ,ZfyvifESifhqkdifaom wefqm&SdorQwkdYukd aMu;0gESifh vkyfav\/92

38;4
38;5
38;6
38;7

aMu;0gqefcgukdvkyf ,Zfyvifcg;yef;atmuftv,f xm;?xrf;bkd;xm;&mqefcgav;axmifh wyf&aomaMu;0gav;uGif;ukd oGef;av\/tum&Som;xrf;bkd;wkdYukdvkyf aMu;0gESifh rGrf;rHNyD;rS?,Zfyvifukd xrf;p&mbkdY wbufwcsuf uGif;rsm; vQKdxm;av\/ xkd,Zfyvifukd tay:atmuf [if;vif;jzpfap jcif;iSg? ysOfjym;ESifh
vkyfav\/38;8 y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;a&SUrSm pnf;a0;wwfaom rdef;rwkdY\aMu;0grSefrsm;ukd,l aMu;0gtifwkHESifh aMu;0gajcaxmufukd
vkyfav\/
38;9 wJawmf0if;um&efrlum;? tvsm;tawmifw&m&SdaomydwfacsmESifh awmifbuf ukvm;umukd vkyfav\/38;10 xkdukvm;umbkdY wkdifESpfq,f? wkdifajcpGyfESpfq,fukd aMu;0gESifhvkyf wkdifwHpkdY? wkdifwef;wkdYudk aiGjzifh NyD;ap\/38;11 xkdenf;wl ajrmufbufum&ef tvsm;tawmifw&m&Sdaomukvm;umESifhwuG aiGwHpkdY? aiGwef;ygaom aMu;0gwkdifESpfq,f? aMu;0g
ajcpGyf ESpfq,f&Sd\/38;12 taemufbufum&ef tvsm;tawmifig;q,f&Sdaom ukvm;umESifhwuG wkdifwq,f? ajcpGyfwq,f&Sd\/38;13 ta&SUbufvnf; tawmifig;q,f&Sd\/38;14 wHcg;0wbufwcsufum&ef tvsm;q,fig;awmif&Sdaomukvm;umESifhwuG
38;15 wkdifokH;wkdif? ajcpGyfokH;ck&Sd\/38;16 0if;ywfvnfumaom ukvm;um&SdorQwkdYonf ydwfacsmjzifh NyD;\/38;17 wkdifwkdYonf aMu;0gajcpGyf? aiGwHpkdY? aiGwef;ESifh jynfhpkH wkdifxdyfrsm;udkvnf; aiGESifhrGrf;rHav\/ 0if;wkdifwef;&SdorQwkdYonf
aiGwef;jzpf\/38;18 0if;wHcg;0um&ef jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmjzifh NyD; cs,fvS,faom ukvm;um? tvsm;
tawmifESpfq,f? tjrifhig;awmif&Sd? 0if;umaom ukvm;umESifhwnDwnf;jzpf\/38;19 0if;wHcg;0wkdifav;ck&Sd? aMu;0gajcpGyfav;ck? aiGwHpkdY? aiGwef;rsm;? aiGESifh rGrf;rHaomxdyfrsm;ESifh jynfhpkHMu\/38;20 wJawmfwHoif0if;ywfvnfpkdufaom wHoif&SdorQwkdYonf aMu;0gwHoifjzpfMu\/
38;21 a&GUum;? arma&SpD&ifonftwkdif;? ,Zfyka&m[dwftmkef\om;ormonf? av0dvlrsm; trIawmfaqmifp&m wJawmfukd
a&wGufrSwfom;aom oufaocHcsuf wJawmfpm&if;aywnf;/38;22 arma&Stm; xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlorQwkdYukd? ,k'trsKd;om;[k&\om;jzpfaom? O&d\om; aAZavvonf vkyfav\/38;23 xkdrSwyg;? xkvkyfwwfaomol\tvkyf? qef;jym;aomvuform;tvkyf? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf?
ydwfacsmukdcs,fvS,fwwfaomol\tvkyfukd vkyfwwfaom 'eftrsKd;om; t[doruf\om; ta[mvsbvnf;&Sd\/38;24 oefY&Sif;&mXmeawmfNyD;atmif vSLvkyfaom a&Tcsdefaygif;um; tusyfawmftwkdif; tcGufESpf&mukd;q,fckepfydmokH;q,fjzpf
ownf;/38;25 pm&if;0ifaomy&dowfrsm;ay;aomaiGcsdefaygif;um;? tusyfawmftwkdif; tcGufwaxmifESifh wq,fckepfydmckepfq,fig;usyf jzpf
ownf;/38;26 toufESpfq,frSp ykdvGeforQaomol pm&if;0ifonftwkdif;? vlajcmufodef; okH;axmif ig;&mig;q,fwkdYonf? tusyfawmftvkduf
aiGcsdeftusyfw0ufpDay;&Mu\/38;27 ajcpGyfwck aiGtcGufwq,fpD0ifonfjzpf? aiGtcGufwaxmifESifh wJawmf ajcpGyf? twGif;ukvm;umajcpGyfwnf;[laom ajcpGyf
w&mukdoGef;av\/38;28 usefaom aiGtcGufwq,fckepfydm ckepfq,fig;usyfESifh wkdifwHpkdYESifh wkdifwef;wkdYukdvkyf wkdifxdyfrsm;ukd rGrf;rHav\/38;29 vSLaom aMu;0gaygif;um; tcGufckepf&m ESpfq,fESifh av;ydm jzpfownf;/38;30 xkdaMu;0gESifhy&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;0ajcpGyf? aMu;0g,Zfyvif? aMu;0gqefcg? ,Zfyvifwefqm&SdorQukd4if;?38;31 umaom0if;ajcpGyf? 0if;wHcg;0ajcpGyf? wJawmfwHoif? 0if;ywfvnf pkdufaom wHoif&SdorQudk4if; vkyfav\/

tcef;BuD; ( 39 )
39;1

oefY&Sif;&mXme trIawmfukdaqmifaomtcg? 0wf&aomt0wfukd4if;? tmkef0wfbkdY oefY&Sif;aomt0wfukd4if;? xm0&bk&m;onf


arma&Stm;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnfESifh vkyfav\/39;2 jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmESifh,Zfyka&m[dwf oifwkdif;ukd vkyf&mwGif?39;3 a&Tukdtjym;cwf a&TBudK;ukdvSD;NyD;rS? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmwkdYudk xl;qef;pGm tajymuf
xkd;av\/39;4 okdif;BudK;ESpfyifukdvkyf oifwkdif;tay:em;csif; wGJrdapjcif;iSg? wbufwcsufudk qGJcsKyfav\/39;5 xm0&bk&m;onf arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oifwkdif;tay:em; xl;qef;aom&ifpnf;ukdvnf; oifwkdif;ukd,fuJhokdY
a&TESifh4if;? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmwkdYESifh4if; vkyfav\/39;6 &S[HausmufESpfvkH;ukdaoG; wHqdyfay:rSm tu&mwifouJhokdY oa&vtrsKd;\emrnfwkdYukd tu&mwifNyD;rS? a&Tausmuftkd;
xnfhav\/93

39;7

xm0&bk&m;onf arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;om;wkdYukd atmufarhbkdY&m? xkdausmufESpfvkH;ukd oifwkdif;


okdif;BudK;tay:rSmwyfav\/
39;8 a&TESifh4if;? jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmESifh4if; oifwkdif;ukdvkyfonfenf;wl? &ifzkH;ukd xl;qef;pGm
vkyfav\/39;9 &ifzkH;ESpfxyfacgufvsuf? tvsm;wxGm? teHwxGm? pwk&ef;av;axmifhjzpf\/39;10 xkd&ifzkH; ausmufjrwfukd av;wef;pDav\/ yXrtwef;um; ausmufeD? Ob,m;? ywjrm;/39;11 'kwd,twef;um; jr? eDvm? pdef/39;12 wwd,twef;um; 0SgudEK? r[l&m? a*grdwf/39;13 pwkwtwef;um; rsuf&GJ? aMumif? e*g;oGJUjzpf? toD;toD;wkdYukd a&Ttkd; pDav\/39;14 oa&vtrsKd;wq,fESpfrsKd;&Sdonftwkdif; wHqdyfay:rSmtu&mwifouJhodkY? xkdausmufwkdY xkdwq,fESpfyg;aomemrnftoD;t
oD;wkdYukdwifvsuf ausmufwvkH;vQif emrnfw yg;pD yg\/39;15-18&ifzkH;tay:axmifhESpfck? a&TESpfuGif;ukd4if;? a&Tausmuftkd;ESpfvkH;ukd4if; uspfaom a&TBudK;ESpfyifukd4if; vkyfNyD;rS xkda&TuGif;wyf
oifwkdif;okdif;BudK;tay:rSm &Sdaomausmuftkd; wkdYwGJav\/39;19 wzef a&TESpfuGif;ukdvkyf oifwkdif;atmufem;rSm&Sdaom &ifzkH;atmufaxmifh ESpfckwyfav\/39;20 tjcm;aoma&TESpfuGif;ukdvnf;vkyf oifwkdif;ta&SUbufatmufem;ESifhxl;qef;aom &ifpnf;tay:em; qufrDS&mwGif oifwkdif;ukd
wbufwcsuf wyfav\/39;21 &ifzkH;a&TESpfuGif;ukd? oifwkdif;a&TESpfuGif;ESifhwGJ? jymaomBudK;jzifh NyD;ap\/ xkdokdY xm0&bk&m;onf? arma&Stm; rSmxm;awmfrlonf
twkdif;? &ifzkH;onf xl;qef;aom&ifpnf;tay:rSm qGJ oifwkdif;ESifhruGmbJ tNrJaeav\/
39;22 xkdrSwyg;? jymaomtxnfukd&ufNyD;rS? oifwkdif;ESifhqkdifaom0wfvkHukd xkdtxnfESifhom vkyfav\/39;23 0wfvkH vnfpGyfyg vnfpGyfukdrpkwfapjcif;iSg? oHcsyfvnfpGyfuGyfouJhokdYuGyfav\/39;24 jymaomtxnf? armif;aomtxnf? eDaomtxnf? ydwfacsmESifhvkyfaomovJoD;rsm;ukd4if;?39;25 a&Tpifqnf;vnf;rsm;ukd4if;? 0wfvkHatmufpGef;em;ywfvnf?39;26 ovJoD;wvkH;? qnf;vnf;wvkH;pDjcm;vsuf tpOftwkdif;qGJxm;ojzifh? xm0&bk&m;onf arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;?
trIawmfukdaqmif&aom 0wfvkHukd vkyf NyD;av\/
39;27 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? tmkefESifh ol\om;wkdYtbkdY &ufaom ydwfacsmtusrsm;ukd4if;?39;28 ydwfacsmaAgif;ukd4if;? wifhw,faomydwfacsmOD;xkyfrsm;ukd4if;? ydwfacsmaygif;bDrsm;ukd4if;?39;29 cs,fvS,faomydwfacsm? txnfjym? txnfarmif;? txnfeDjzifhNyD;aomcg;yef;ukd4if; vkyfav\/39;30 arma&Stm; xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oefY&Sif;aomoif;uspfjym;ukdvnf; a&TpifESifhvkyf wHqdyfay:rSm tu&m
wifouJhokdY? xm0&bk&m;tm; oefY&Sif;jcif;[k tu&mwif?39;31 jymaomBudK;ESifh aAgif;tay:em; csnfxm;av\/
39;32 xkdokdY arma&Stm; xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf jyK y&dowfpnf;a0;&m wJawmftvkyf&SdorQukd
NyD;pD;Mu\/39;33 xkdtcg oa&vtrsKd;om;wkdYonf? wJawmfESifhtay:wJrSp? a&Tacsmif;? ysOfjym;? uefYvefYusif? wkdif? ajcpGyfwnf;[laom wJawmf
wefqm&SdorQukd4if;?39;34 teDqkd;aomokd;a&trkd;? w[m&Som;a&trkd;? uG,fum&mtwGif; ukvm;umukd4if;?39;35 oufaocHcsufaowmESifh ol\xrf;bkd;? ol\tzkH;ukd4if;?39;36 pm;yGJrSp pm;yGJwefqmESifh a&SUawmfrkefYukd4if;?39;37 pifMu,faomrD;ckHrSp? jyifqif&aomrD;cGufrsm;? rD;ckHwefqm&SdorQESifh rD;xGef;p&mqDukd4if;?39;38 a&T,Zfyvif?vdrf;&efqD?rD;IdU&meHYomaygif;arT;? wJawmfwHcg;0ump&mukvm;umukd4if;?39;39 aMu;0g,Zfyvif? aMu;0gqefcg? yvifxrf;bkd;tp&Sdaom wefqm&SdorQukd4if;? tifwkHESifh ol\ajcaxmufukd4if;?39;40 0if;ukvm;um? 0if;wkdif? ajcpGyf? 0if;wHcg;0ump&m ukvm;umBudK;rsm;? wHoifrsm;ukd4if;? wJawmftwGif; trIawmfukdaqmifp&m
wefqm? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwef qm&SdorQukd4if;?39;41 oefY&Sif;&mXme trIawmfukdaqmifaomtcg 0wf&aomt0wf? ,Zfyka&m[dwf trIukdaqmif aomtcg? ,Zfyka&m[dwftmkef0wfbkdY
oefY&Sif;aomt0wf? ol\om; 0wf&aom t0wfukd4if;?39;42 xm0&bk&m;onf arma&Stm; rSmxm;awmfrlonfwkdif; NyD;pD;atmifvkyfNyD;rS arma&SxHokdY aqmifcJhMu\/39;43 xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? tvkyf&SdorQukd NyD;pD;apjcif;iSg? vkyfaMumif;ukd arma&Sodjrifaomtcg? olwkdYukd aumif;BuD;
ay;av\/

94

tcef;BuD; ( 40 )
40;1
40;2
40;3
40;4
40;5
40;6
40;7
40;8
40;9

wzef xm0&bk&m;onf? arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?oifonf yXrv? yXraeY y&dowfpnf;a0;&m wJawmfukdaqmuf&rnf/wJawmftxJ?oufaocHcsufaowmukdoGif;xm;? twGif;ukvm;umjzifh uG,fum&rnf/pm;yGJukdvnf;oGif;? pm;yGJay:rSmjyifqif&orQwkdYukd jyifqif&rnf/ rD;ckHukdvnf;oGif;? rD;cGufwkdYudkxGef;&rnf/eHYomaygif;IdU&ma&Tyvifukd oufaocHcsufaowma&SU wnfxm;? wJawmfwHcg;0umaom ukvm;umukd qGJum&rnf/,ZfaumifIdU&myvifukdvnf;? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;a&SUwnfxm;&rnf/tifwkHudkvnf; y&dowfpnf;a0;&mwJawmfESifh ,ZfyvifpyfMum;rSm wnfxm;? tifwkH a&ukdxnfh&rnf/wJawmfywfvnf0if;ukdxl? 0if;wHcg;0umaomukvm;umukd qGJum&rnf/vdrf;&efqDukd,l? wJawmfESifhwJawmf&SdorQwkdYukdvdrf;ojzifh? wJawmfESifhwJ awmfwefqm&SdorQwkdYukdoefY&Sif;ap&rnf/ xkdokdYwJawmf
onfoefY&Sif;&vdrhfrnf/40;10 ,ZfaumifIdU&myvifESifh wefqm&SdorQwkdYukdvdrf; oefY&Sif;apojzifh? xkdyvifonf tvGefoefY&Sif;aomyvifjzpf&rnf/40;11 tifwkHESifh ajcaxmufukdvnf;vdrf; oefY&Sif;ap&rnf/40;12 tmkefESifhol\om;wkdYukd? y&dowfpnf;a0;&mwHcg;em;okdYac:cJh a&csKd;&rnf/40;13 tmkefonf igha&SU? ,Zfyka&m[dwftrIukd aqmif&GufrnftaMumif;? oefY&Sif;aomt0wfESifh0wfap qDvdrf;ojzifh oefY&Sif;ap&rnf/40;14 ol\om;wkdYonfvnf; igha&SU,Zfyka&m[dwftrIukdaqmif&GufrnftaMumif;? olwkdYukdac:cJh tus0wfapvsuf? olwkdYtbukd
qDvdrf;ouJhokdY? olwkdYukd qDvdrf;&rnf/40;15 tu,fpifppf olwkdYqDvdrf;jcif;bdodufonf om;pOfajr;qufywfvkH;? xm0&,Zfyka&m[dwft&mjzpfownf;[k?40;16 xm0&bk&m;rdefYawmfrlorQtwkdif; arma&SjyKav\/
40;17 ou&mZfESpfck? yXrv? yXraeY arma&Sonf wJawmfukdaqmufav\/40;18 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? ajcpGyfrsm;ukd ae&mcs? ysOfjym;rsm;ukd axmifNyD;vQif? uefYvefYusifrsm;ukdvQKd? wkdifwkdYukd
xlav\/40;19 wJawmftay:rSm wJukdjzefYrkd; xkdwJtay:rSmvnf; txyfxyfrkd;jyefav\/40;20 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oufaocHcsufudk aowmxJrSmoGif;xm;? aowmuGif;wkdY xrf;bkd;ukdvQKd? aowmay:
tzkH;ukdwifNyD;rS?40;21 aowmukd wJawmfoGif; uG,fum&mtwGif;ukvm;umukd umxm;ojzifh? oufaocHcsufaowmukduG,fumav\/40;22 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? pm;yGJudkvnf; y&dowfpnf;a0;&mwJawmftwGif; ajrmufbufem; ukvm;umjyifrSm xm;?40;23 pm;yGJay:rSm xm0&bk&m;a&SUawmf rkefYukdjyifqifav\/40;24 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? rD;ckHukdvnf; y&dowfpnf;a0;&m wJawmftwGif;? awmifbufem; pm;yGJqkdif&mwGifxm;?40;25 xm0&bk&m;a&SUawmf rD;cGufrsm;ukdxGef;av\/40;26 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? a&Tyvifukdvnf; y&dowfpnf;a0;&mwJawmftwGif;? ukvm;umjyifrSm xm;?40;27 xkdyvifay: arT;aomeHYomaygif;ukd rD;IdUav\/40;28 wJawmfwHcg;0vnf;? ukvm;umukd qGJumav\/40;29 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? rD;IdU&m,Zfyvifukdvnf;? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;a&SUrSmxm;? xkdyvifay:
rD;IdU&m,Zfukd4if;? abmZOfylaZmfoumukd4if; ylaZmfav\/40;30 tifwkHukdvnf; y&dowfpnf;a0;&mwJESifh,ZfyvifpyfMum;rSmxm;? aq;p&ma&udk tifwkH xnfhav\/40;31 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&SESifhtmkefrSp ol\om;wkdYonf y&dowfpnf;a0;&m wJawmftxJokdY 0ifaomf4if;?40;32 ,ZfyvifteD;okdY csOf;uyfaomf4if;? vufajcwkdYukd aq;&Mu\/40;33 wJawmfESifh,Zfyvifywfvnf 0if;ukdxl? 0if;wHcg;0 umaomukvm;umukd qGJav\/ xkdokdYarma&Sonf tvkyfukdNyD;pD;apownf;/
40;34 xkdtcg rkdCf;wdrfonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmfukdvTrf;rkd;? xm0&bk&m;\bkef;awmfonf wJawmfukdjznfhav\/40;35 xkdokdYrkdCf;wdrfonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmftay:aeaomaMumifh? arma&Sonf txJokdY r0if&/ xm0&bk&m;\bkef;awmfonf
wJawmfukdjznfhvsufae\/40;36 oa&vtrsKd;om;wkdYonf c&D;oGm;av&m&mwGif? rkdCf;wdrfonf wJawmftay:rS uGmajrmufaomtcg c&D;oGm;Mu\/40;37 rkdCf;wdrfruGmrajrmufvQif? ruGmrajrmufrSDaeYwkdifatmif? c&D;roGm;bJaeMu\/40;38 c&D;oGm;av&m&mwGif oa&vtrsKd;om; taygif;wkdYa&SUarSmuf xm0&bk&m;\ rkdCf;wdrfonf aeYtcg wJawmftay:rSm
wnfae\/ nOfhtcg rD;vQHjzpfvsuf wnfaeavownf;/

&Sifarma&SpD&ifa&;xm;aomxGufajrmuf&musrf;NyD;\/

95

0wfjyK&musrf;/
Leviticus.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

22 23 24 25

96

16 17 18 19 20
26 27

0wfjyK&musrf;/
Leviticus.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2

xm0&bk&m;onf y&dowfpnf;a0;&m wJawmfxJutoHukdvTifhvsuf arma&Sukdac:awmfrl?oifonfoa&vtrsKd;om;wkdYudkqifhqkd&rnfrSm? oifwkdYwGif wpkHwa,muf aomolonf xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumukd


jyKvkdvQif? ,Ofaomwd&pmefwnf;[laom EGm;? okd;? qdwfukd aqmifcJh quf&rnf/
1;3 EGm;udk rD;IdU&m,ZfjyKvkdvQif? tjypfrygaomtxD;udkaqmifcJh? xm0&bk&m; pdwfawmfESifhawGUjcif;iSg? y&dowfpnf;a0;&mwJawmf
wHcg;tem;rSmquf&rnf/1;4
ylaZmfaom EGm;\acgif;ay:rSm rdrdvufukdwif&ojzifh? ol\tjypfukd ajzrnftaMumif; vufcHawmfrlrnf/1;5
xm0&bk&m;a&SUawmf xkEd mG ;uko
d wfNyD;vQif? tmke\
f om;,Zfyak &m[dwf wko
Yd nf taoG;uk,
d
l ? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwcH g;tem;
,Zfyviftay: ywfvnfjzef;&rnf/1;6 ylaZmfaomolonf xkdtaumif\ta&ukdcRwf tykdif;ykdif;jzwf&rnf/1;7 tmkef\om;? ,Zfyka&m[dwfwkdYonf? ,Zfyvifay:rSm rD;udkxnfhrD;ay:rSm xif;udkcif;NyD;rS?1;8
xif;ay:rSm acgif;? qDO? om;wpfrsm;ukd wif&rnf/1;9
ajcaxmufESifh ttltp&SdonfwkdYukd a&ESifht&ifaq;&rnf/ ,Zfyka&m[dwfonf? xkd,ZfwaumifvkH;udk ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/
rD;IdU&m,Zf jzpfownf;/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifhqufuyf arT;BudKifaomylaZmfoum jzpfownf;/
1;10 okd;? qdwfukd rD;IdU&m,ZfjyKvkdvQif? tjypfrygaomtxD;udkaqmifcJh?1;11 xm0&bk&m;a&SUawmf ,Zfyvifajrmufbufem;rSm owfNyD;vQif? tmkef\ om;,Zfyka&m[dwfwkdYonf? taoG;udk,Zfyviftay:
ywfvnfjzef;&rnf/1;12 ylaZmfaomolonf tykdif;ykdif;jzwf acgif;ESifhqDOukdpkxm;NyD;vQif ,Zfyka&m[dwfonf? ,Zfyvifay:&Sdaom xif;rD;tay:rSmcif;&rnf/1;13 ajcaxmufESifh ttltp&SdonfwkdYudk a&ESifht&ifaq;&rnf/ ,Zfyka&m[dwfonf waumifvkH;ukd aqmifcJh? ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&
rnf/ rD;IdUaom,Zf jzpfownf;/ xm0&bk&m; tm; rD;jzifhqufuyf arT;BudKifaomylaZmfoum jzpfownf;/
1;14 xm0&bk&m;tm; iSufudk rD;IdU&m,ZfjyKvkdvQif? ckdjzpfap? csKd;uav;jzpfapaqmifcJh quf&rnf/1;15 ,Zfyka&m[dwfonf? ,ZfyvifokdYaqmifcJh? acgif;udk vdrfjzwfNyD;vQif ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/ taoG;ukd ,Zfyvifem;rSm
npf&rnf/1;16 pmvkwfrSp pmvkwf&Sdaomt&mukdcRwfNyD;vQif? jympkxm;&mt&yf? ,Zfyvif ta&SUbufem; ypfxm;&rnf/1;17 tawmifygvsuf iSufaumifukd cGJzGifh? ,Zfyka&m[dwfonf? ,Zfyvifay: &Sdaom xif;rD;tay:rSm rD;IdU&rnf/ rD;IdUaom
,Zfjzpfownf;/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifh qufuyf arT;BudKifaom ylaZmfoumjzpfownf;/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1 xm0&bk&m;tm; abmZOfylaZmfoumjyKvkdvQif? rkefYnufudkquf&rnf/ rkefYnuftay:rSm qDukdavmif; avmAefukdvnf;
xnfhNyD;rS?2;2 tmkef\om;,Zfyka&m[dwfxHokdY aqmifcJh? ,Zfyka&m[dwfonf rkefYnufwvufqGef;? qDtcsKdU? avmAef&SdorQukd,l? xkdtwGuf
twmukd ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/ xm0& bk&m;tm; rD;jzifh qufuyf? arT;BudKifaomylaZmf oumjzpfownf;/2;3 usef<uif;aomabmZOfylaZmfoumrlum;? tmkefESifhol\om;wkdYtbkdYjzpf&rnf/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifh jyKaom ylaZmfoumxJu
tvGefoefY&Sif;aomt&mjzpf\/
2;4 rD;zkdzkwfaomrkefYukd abmZOfylaZmfoumjyKvkdvQif? qDESifhrkefYnufjzifhvkyfaom waq;rJhrkefYjym;aomf4if;? qDvl;aomwaq;rJh
rkefY<uyfaomf4if; jzpf&rnf/2;5 oHjym;ylESifh vkyfaomrkefYukd abmZOfylaZmfoumjyKvkdvQif? qDa&m waq;rygaom rkefYnufESifhvkyf&rnf/2;6 xkdrkefYukdcsKd;zJh qDudkavmif;&rnf/ abmZOfylaZmfoumjzpfownf;/2;7 tkd;uif;ESifhaMumfaomrkefYukd abmZOfylaZmfoumjyKvkdvQif? qDa&maom rkefYnufESifh vkyf&rnf/
2;8 xkdabmZOfylaZmfoumtrsKd;rsKd;wkdYukd? xm0&bk&m; txHawmfokdY aqmifcJh? ,Zfyka&m[dwftm; qufNyD;rS? olonf ,ZfyvifokdY
aqmifcJh&rnf/2;9 xkdabmZOfylaZmfoumxJu twGuftwmukd EIduf,l ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifh qufuyf arT;BudKif
aomylaZmfoumjzpfownf;/-

97

2;10 usef<uif;aomabmZOfylaZmfoumrlum;? tmkefESifhol\om;wkdYtbkdY jzpf&rnf/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom ylaZmfoumxJu


tvGefoefY&Sif;aomt&mjzpf\/2;11 xm0&bk&m;tm; qufaom abmZOfylaZmfoum waq;ryg&/ xm0&bk&m;tm;rD;jzifh ylaZmfoum jyKaomtcg? waq;ukd rD;rIdU
&/ ysm;&nfukdvnf; rIdU&/2;12 tOD;oD;aom toD;tESHudk ylaZmfaomtrIrSm? waq;ESifh ysm;&nfukd? xm0&bk&m;tm; ylaZmf&aomfvnf;? arT;BudKif&mbkdY ,Zfyvif
ay:rSm rD;rIdU&/2;13 abmZOfylaZmfoumjyKav&m&m qm;cyf&rnf/ oifjyKaom abmZOfylaZmfoum? oif\bk&m;ocify#dnmOfqm;ukd rcyfbJ
rae&/2;14 tOD;oD;aomtoD;tESHukd? xm0&bk&m;tm; abmZOfylaZmfoumjyKvkdvQif? pyg;ESHukd t&nfppfatmif rD;em;rSmxm;? pyg;aphukd
yGwf,lNyD;rS?2;15 qDukdavmif;? avmAefukdwifvsuf? ylaZmfoumukdjyK&rnf/ abmZOfylaZmf oumjzpfownf;/2;16 yGwf,laompyg;aphtcsKdU? qDtcsKdU? avmAef &SdorQwnf;[laom xkdabmZOfylaZmfoum twGuftwmukd? ,Zfyka&m[dwfonf
rD;IdU&rnf/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom ylaZmfoumjzpfownf;/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2

EGm;udkrd[m,,ZfjyKvkdvQif? tjypfrygaomtxD;trwaumifaumifukd? xm0&bk&m;a&SUawmf quf&rnf/ylaZmfaomEGm;\acgif;ay:rSm rdrdvufukd wif? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;em;rSm owfNyD;vQif? tmkef\om; ,Zfyka&m[dwf
wkdYonf? taoG;ukd ,Zfyviftay: ywfvnf jzef;&rnf/3;3 ttlukdzkH;aomqDO?3;4 ttlESifhqkdiforQaomqDO? cg;twGif;em;&SdaomausmufuyfESpfckESifh ausmufuyfqDO? ausmufuyfESifhwuG tonf;ay:&Sdaom
tajr;wkdYukd? rd[m,,ZfaumifxJu,l xm0&bk &m;tm;rD;jzifhjyKaomylaZmfoumbkdYqufNyD;rS?3;5 tmkef\om;wkdYonf ,Zfyviftay:&Sdaom xif;rD;ay:rSm wifaom,ZfaumifESifhtwl rD;IdU&rnf/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifh
qufuyf? arT;BudKifaom ylaZmfoumjzpfownf;/
3;6 xm0&bk&m;tm; okd;? qdwfukd? rd[m,,ZfjyKvkdvQif? tjypfrygaom txD;trwaumifaumifukd quf&rnf/3;7 okd;oi,fukd ylaZmfvkdvQif? xm0&bk&m; a&SUawmf qufNyD;rS?3;8 ylaZmfaomokd;\acgif;ay:rSm rdrdvufukdwif y&dowfpnf;a0;&m wJawmfa&SUrSm owfNyD;vQif? tmkef\om;wkdYonf taoG;ukd
,Zfyviftay: ywfvnfjzef;&rnf/3;9 taumifqDO? ausmkd;u wdwdjzwfaomtNrD;&SdorQ? ttlukdzkH;aomqDO? ttlESifhqkdiforQaom qDO?3;10 cg;twGif;em;&Sdaom ausmufuyfESpfckESifh ausmufuyfqDO? ausmufuyfESifhwuG tonf;ay:&Sdaom tajr;wkdYukd? rd[m,
,ZfaumifxJu ,l xm0&bk&m;tm; rD;jzifh jyKaom ylaZmfoumbkdY qufNyD;rS?3;11 ,Zfyka&m[dwfonf ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom ylaZmfoumtpmtm[m&jzpfownf;/
3;12 qdwfukd ylaZmfvkdvQif? xm0&bk&m;a&SUawmf qufNyD;rS?3;13 qdwfacgif;ay:rSm rdrdvufukdwif? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfa&SUrSm owfNyD;vQif? tmkef\om;wkdYonf taoG;udk ,Zfyviftay:
ywfvnfjzef;& rnf/3;14 ttludkzkH;aomqDO? ttlESifhqkdiforQaomqDO?3;15 cg;twGif;em;&SdaomausmufuyfESpfckESifh ausmufuyfqDO? ausmufuyfESifhwuG tonf;ay:&Sdaomtajr;wkdYukd? rdrdylaZmfoumxJu
,l xm0&bk&m;tm; rD;jzifh jyKaomylaZmf oumbkdY qufNyD;rS?3;16 ,Zfyka&m[dwfonf ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/ arT;BudKif&mbkdY rD;jzifhjyKaom ylaZmfoum tpmtm[m&jzpfownf;/ qDO&SdorQukd
xm0&bk&m;qkdifawmfrl\/3;17 oifwkdYtrsKd;tpOftqufwkdYonf? aeav&m&mqDOudkrpm;&? taoG;ukdrpm;&[k xm0&ynwfawmfjzpfonf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4

wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf


oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? w&m;udkrod? xm0&bk&m;\ynwfawmfudkvGefusL;jypfrSm; rjyKtyfaomtrIukd
jyKrdonft&mwGif?bdodufcHaom,Zfyka&m[dwfonf vlrsm;ukd tjypfxJokdY aoG;aqmif ukd,fwkdifjypfrSm;vQif? xkdtjypftwGuf tjypfajz&m,ZfbkdY
tjypfryg? toufysKdaomEGm;xD;ukd?y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;em;? xm0&bk&m;a&SUawmfokdY aqmifcJh? xm0&bk&m;tm; quf&rnf/ xkdtcg EGm;\acgif;ay:rSm
rdrdvufukdwif? xm0&bk&m;a&SUawmf EGm;udk owf&rnf/98

4;5
4;6
4;7
4;8
4;9
4;10
4;11
4;12
4;13
4;14
4;15
4;16
4;17
4;18
4;19
4;20
4;21
4;22
4;23
4;24
4;25
4;26
4;27
4;28
4;29
4;30
4;31
4;32
4;33
4;34
4;35

bdodufcHaom ,Zfyka&m[dwfonf? EGm;\taoG;ukd,l? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfokdY aqmifcJhNyD;vQif?rdrdvufndK;ukd taoG;ESpf oefY&Sif;&mXmeawmf ukvm;uma&SU?xm0&bk&m; a&SUawmf ckepfBudrf jzef;&rnf/wzef ,Zfyka&m[dwfonf? y&dowfpnf;a0;&mwJawmftwGif;? xm0&bk&m;a&SUawmfrSm&Sdaom eHYomaygif;arT;ukd rD;IdU&m yvifOD;csKdwkdY
EGm;taoG;ukd xnfh? <uif;aomtaoG; ukd? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;a&SU&Sdaom rD;IdU&m,Zfyvifajc&if;em;rSm oGef&rnf/rd[m,,ZfjyKaom EGm;\qDOukd,louJhodkY? tjypfajz&m,ZfjyKaomEGm; ttlukd zkH;aomqDO? ttlESifhqkdiforQaomqDO?cg;twGif;em;&SdaomausmufuyfESpfckESifh ausmufuyfqDO? ausmufuyfESifhwuG tonf;ay:&Sdaom tajr;wnf;[laom
EGm;qDO&SdorQudk,l? rD;IdU&m ,Zfyvifay:rSm IdU&rnf/EGm;\acgif;? ajcaxmuf?
ttl? acs;EkESifhwuG ta&? tom;&SdorQwnf;[laom?EGm;waumifvkH;udk? wyfjyifrSm jymoGefxm;&m &Sif;vif;aomt&yfokdY,loGm; xif;tay: rD;IdU&rnf/ jymoGef xm;&mt&yf
rD;IdU&rnf/
oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYonf w&m;ukdrod? tusKd;tjypfukd r&dyfrdbJ? xm0&bk&m;\ynwfawmfukd vGefusL;jypfrSm;
rjyKtyfaom trIukdjyKrdojzifh tjypfa&mufvQif?xkdokdYjypfrSm;rdaomtjypfukdodaomtcg? xkdtjypftwGuf y&dowfwkdYonf toufysKdaomEGm;xD;ukd? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfa&SUokdY
aqmifcJh quf&rnf/y&dowfwGiftoufBuD;aomolwkdYonf? xm0&bk&m;a&SUawmfrdrdwkdYvufukd EGm;acgif;ay:rSm wif? xkdEGm;udk a&SUawmf owf&Mu
rnf/bdodufcHaom,Zfyka&m[dwfonf EGm;taoG;ukd y&dowfpnf;a0;&mwJawmfokdY aqmifcJhNyD;vQif?rdrdvufndK;udktaoG;ESpf? ukvm;uma&SU xm0&bk&m;a&SUawmf ckepfBudrfjzef;&rnf/wzef,Zfyka&m[dwfonf?y&dowfpnf;a0;&mwJawmftwGif;? xm0&bk&m;a&SU awmfrSm&SdaomyvifOD;csKdwkdY taoG;udkxnfh? <uif;
aomtaoG;ukd? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwH cg;a&SU&Sdaom rD;IdU&m,Zfyvifajc&if;em;rSmoGef&rnf/EGm;qDO&SdorQukd,l ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/tjypfajz&m,ZfjyKaomEGm;ukdjyKouJhokdY? xkdenf;wlEGm;ukdjyKojzifh? ,Zfyka&m[dwfonf vlrsm;wkdYtbkdY tjypfajzjcif;ukdjyKvQif?
olwkdYtjypfvGwfvdrfhrnf/xkdaemufrS EGm;ukd wyfjyifokdY aqmifoGm;? t&ifEGm;ukdrD;IdUouJhokdY IdU&rnf/ y&dowftbkdY tjypfajz&m,Zf jzpfownf;/
rif;onfvnf; w&m;udkrod? rdrdbk&m;ocif xm0&bk&m;\ynwfawmfukd vGefusL;jypfrSm; rjyKtyfaomtrIukd jyKrdojzifh tjypf
a&mufvQif?rdrdjypfrSm;rdaomtjypfukd odaomtcg? tjypfrygaomqdwfoi,ftxD;ukd ylaZmfoumbkdY aqmifcJh&rnf/qdwfacgif;ay:rSmrdrdvufukdwif xm0&bk&m;a&SUawmf rD;IdU&m ,Zfaumif owf&mt&yfwGif owf&rnf/ tjypfajz&m,Zfjzpf
ownf;/,Zfyka&m[dwfonf xkdtjypfajz&m,Zf\taoG;ukd vufndK;ESifh,l rD;IdU&m ,ZfyvifOD;csKdwkdY xnfhNyD;rS? <uif;aomtaoG;ukd
xkdyvifajc&if;em; oGef&rnf/rd[m,,ZfaumifqDOukdjyKouJhokdY qDO&SdorQukd ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/ xkdodkY,Zfyka&m[dwfonf rif;\tjypftwGuf
tjypfajzjcif;ukdjyKvQif? ol\tjypfvGwfvdrfhrnf/
qif;&Jom;wpkHwa,mufonf w&m;ukdrod? xm0&bk&m;\ynwfawmfudk vGefusL;jypfrSm; rjyKtyfaomtrIukdjyKrdojzifh
tjypfa&mufvQif?rdrdjypfrSm;rdaomtjypfukdodaomtcg? xkdtjypftwGuf ylaZmfoumbkdY tjypfrygaom qdwfoi,ftrukd aqmifcJh&rnf/tjypfajz&m,ZfjyKaomqdwfacgif;ay:rSmrdrdvufukdwif rD;IdU&m,Zfaumifukdowf&mt&yf xkdqdwfukd owf&rnf/,Zfyka&m[dwfonftaoG;ukdvufndK;ESifh,l rD;IdU&m,ZfyvifOD;csKdwkdY xnfhNyD;rS? <uif;aomtaoG;ukd ,Zfyvifajc&if;em;
oGef&rnf/rd[m,,ZfaumifqDOukd ,louJhokdY? qDO&SdorQukd,l xm0&bk&m;tm; arT;BudKifp&mbkdY ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/ xkdokdY
,Zfyka&m[dwfonf xkdoltbkdY tjypfajzjcif;ukdjyKvQif? ol\tjypfvGwfvdrhfrnf/okd;oi,fukd tjypfajz&m,Zf jyKvkdvQif? tjypfrygaomtrukd aqmifcJh& rnf/tjypfajz&m,ZfjyKaom okd;acgif;ay:rSm rdrdvufukdwif rD;IdU&m,Zfaumifukd owf&mt&yf tjypfajz&m ,Zfjzpfapjcif;iSg
owf&rnf/,Zfyka&m[dwfonf? xkd,ZfaumiftaoG;ukdvufndK;ESifh,l rD;IdU&m,Zfyvif OD;csKdwkdY xnfhNyD;rS jzef;aomtaoG;udk xkdyvifajc&if;
em; oGef&rnf/rd[m,,Zfaumifokd;oi,fqDOukdjyKouJhokdY? qDO&SdorQukd,l xm0&bk&m;tm; rD;jzifh ylaZmfoumESifhtwl ,Zfyvifay:rSm
rD;IdU&rnf/ xkdokdY,Zf yka&m[dwfonf xkdoljypfrSm;rdaomtjypftwGuf tjypfajzjcif;ukdjyKvQif? ol\tjypf vGwfvdrfhrnf/

99

tcef;BuD; ( 5 )
5;1

wpkHwa,mufaomolonf trIukdjrifonfjzpfap? odonfjzpfap? usdefqkdapaompum;ukdMum; oufaojzpfvsufESifh jyefrajymbJ


aeojzifh jypfrSm;? rdrd'kpkduftjypfukdcH& aomf4if;?5;2 wpkHwa,mufaomolonf rpifMu,faomom;&J? om;,Of? wGm;wwfaom wd&pmef\taoaumif tp&Sdaom rpifMu,faom
t&mwpkHwckukd trSwfwrJh xdrdojzifh? rpifMu,f &mokdY a&muf tjypf&Sdaomf4if;?5;3 vluyfaom rpifMu,faomt&mwpkHwckukdvnf; rodbJ xdrd aemufwzef odvQif? tjypf&Sd&mokdY a&mufaomf4if;?5;4
wpkHwa,mufaomolonf aumif;aomtrI? raumif;aomtrIukdjyKrnf[k tusKd;tjypfukd rodbJ usdefqkdvsuf opmjyK aemuf
wzefodvQif? t&ifusdefqkdvsuf opmjyKav&m&m tjypfwpkHwcka&mufaomf4if;?5;5 xkdokdYaom tjypfwpkHwcka&mufvQif? xkdtjypfukd abmfjyawmif;yef&rnf/5;6 jypfrSm;rdaomtjypftwGuf tjypfajz&m,Zfjzpfapjcif;iSg okd;oi,fjzpfap? qdwfoi,fjzpfap? trwaumifaumifwnf;[laom
'kpkdufajz&m,Zfukd xm0&bk&m;txHawmfokdY aqmifcJhNyD;vQif? ,Zfyka&m[dwfonf xkdol\tjypf twGuf tjypfajzjcif;ukd jyK&rnf/
5;7
okd;oi,fukdrwwfEkdifvQif? jypfrSm;rdaomtjypftwGuf tjypfajz&m,ZfbkdY waumif? rD;IdU&m,ZfbkdYwaumif? ckdESpfaumif? okdYr[kwf
csKd;uav;ESpfaumifukd xm0&bk&m; txHawmf?5;8 ,Zfyka&m[dwfa&SUokdY aqmifcJh&rnf/ ,Zfyka&m[dwfonf tjypfajz&m ,Zfaumifukd t&ifylaZmfvsuf? acgif;ukdvdrf jzwf&rnf/
ukd,fukd &Sif;&Sif; rcGJ&/5;9 xkdtjypfajz&m ,ZfaumiftaoG;ukd ,ZfyvifeH&Hjzef;? <uif;aomtaoG;ukd ,Zfyvifajc&if;em;rSm npf&rnf/ tjypfajz&m
,Zfjzpfownf;/5;10 'kwd,iSufaumifukd? ynwfw&m;twkdif; rD;IdU&m,ZfylaZmf&rnf/ xkdokdY ,Zfyka&m[dwfonf? xkdoljypfrSm;rdaom tjypftwGuf
tjypfajzjcif;udk jyKvQif? ol\tjypf vGwfvdrfhrnf/
5;11 ckdESpfaumifjzpfap? csKd;uav; ESpfaumifjzpfap? wckckudk rwwfEkdifvQif? jypfrSm;aomolonf tjypfajz&m ,Zft&m rkefYnuf
wMorJukd aqmifcJh quf&rnf/ tjypfajz&m ,ZfjzpfaomaMumifh qDukdravmif;&/ avmAefukd rwif&/5;12 ,Zfyka&m[dwfxHokdY aqmifcJhNyD;vQif? ,Zfyka&m[dwfonf rkefYnuf wvuf qGef;wnf;[laom ylaZmfoumtwGuftwmudk,l
xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom ylaZmfoumESifh twl ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/ tjypfajz&m,Zfjzpfownf;/5;13 xkdokdY,Zfyka&m[dwfonf? xkdoljypfrSm;rdaomtjypf wpkHwcktwGuf tjypfajzjcif;ukdjyKvQif? ol\tjypfvGwfvdrfhrnf/ <uif;aom
t&monf abmZOfylaZmfoumuJhokdY? ,Zfyka&m [dwftbkdYjzpfonf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/
5;14 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?5;15 wpkHwa,mufaomolonf w&m;ukdrod? xm0&bk&m;ESifhqkdifaomt&mwkdY vGefusL;jypfrSm;rdvQif? xkdjypfrSm;jcif;twGuf
'kpkdufajz&m,Zfwnf;[laom tjypfrygaomokd;xD;ukd 4if;? tusyfawmftvkduf csifhwGuf csdefaomtavsmf aiGukd4if;? xm0&bk&m;
txHawmfokdY aqmifcJh&rnf/5;16 xkdokdY bk&m;ESifhqkdifaomt&mjypfrSm;rd&mukd jyKjyifNyD;vQif? ig;pkwpkudkvnf;xyf ,Zfyka&m[dwftm;ay;&rnf/ ,Zfyka&m[dwf
onfvnf;? 'kpkdufajz&m ,Zfjzpfaomokd;tm;jzifh? xkdoltbkdYtjypfajzjcif;ukdjyKvQif? ol\tjypfvGwfvdrfhrnf/
5;17 wpkHwa,mufaomolonf? xm0&bk&m;ynwfawmfrlaomtrIwpkHwckukd jyK jypfrSm;rdvQif? ukd,fjypfrSm;rSef;ukdrodaomfvnf;
tjypfa&muf xkdtjypfukd cH&rnf/5;18 'kpkdufajz&m,ZfukdjyKjcif;iSg csifhwGufaom tavsmfaiGESifhwuG? tjypfrygaomokd;xD;ukd aqmifcJh&rnf/ w&m;ukdrod jypfrSm;
rdaomfvnf;? ukd,fjypfrSm; rSef;udkrodaomoltbkdY ,Zfyka&m[dwfonf tjypfajzjcif;ukdjyKvQif? xkdol\ tjypf vGwfvdrfhrnf/5;19 'kpkdufajzaom,Zf jzpfownf;/ tu,fpifppf xkdolonf xm0&bk&m;ukd jypfrSm;&ma&mufownf;[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3
6;4
6;5
6;6
6;7

wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?wpkHwa,mufaomolonf olwyg;tyfESHaomOpmtwGufaygifxm;aomOpmtwGuf? rdrdESifhpyfqkdifaomoltm; rkompum;ukd ajym


aomf4if;? olUOpmukd tEkdiftxuf,laomf4if;? rdrdESifhpyfqkdifaomolukdvSnfhpm;aomf4if;?aysmufaomOpmukdawGUaomtcg? rkompum;ukdajym r[kwfrrSefbJ usdefqkdaomf4if;? xkdodkYaom'kpkdufwpkHwckukdjyK xm0&
bk&m;ukd jypfrSm;rdvQif?xkdolonfjypfrSm; tjypfa&mufaomaMumifh? tEkdiftxuf,laomOpm? vSnfhpm;&aomOpm? olwyg;tyfESHaomOpm? aysmuf
awGUaomOpm?r[kwfrrSefbJ usdefqkd&aom Opmtbkd;ESifhwuG? ig;pkwpkukdxyf 'kpkdufajzaom,ZfylaZmfaomaeY Opm&Siftm; jyefay;&rnf/'kpkdufajz&m,ZfukdjyKjcif;iSg csifhwGufaomtavsmfaiGESifhwuG? 'kpkdufajz&m ,Zfwnf;[laom tjypfrygaomokd;xD;ukd xm0&
bk&m;xHawmf? ,Zfyka&m[dwfa&SUokdY aqmifcJh&rnf/,Zfyka&m[dwfonf xkdoltbkdY xm0&bk&m;a&SUawmf tjypfajzjcif;ukd jyKvQif? oljypfrSm;orQaomtjypfvGwfvdrfhrnf[krdefYawmf
rl\/
100

6;8
6;9
6;10
6;11
6;12
6;13
6;14
6;15
6;16
6;17
6;18
6;19
6;20
6;21
6;22
6;23
6;24
6;25
6;26
6;27
6;28
6;29
6;30

wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf tmkefESifh ol\om;wkdYtm;


qifhqkd&aomrD;IdU&m,ZfylaZmfjcif;w&m;[lrlum;? ,Zfaumifukd,Zfyvifxif; rD;ay:rSmwnOfhvkH; eHeufwkdifatmif &Sdap? ,Zfyvif
rD;onf tpOfavmif&rnf/,Zfyka&m[dwfonf ydwftus? ydwfaygif;bDukd 0wfvsuf? ,Zfyvifay:rSm uRrf;avmifaom rD;IdU&m,Zfjymukd usKH; yvifem;rSm
xm;&rnf/wzef t0wfukdvJ? xkdjymukd wyfjyif&Sif;vif;aomt&yfokdY ,loGm;&rnf/,ZfyvifrD;onf raobJ tpOfavmif&rnf/ ,Zfyka&m[dwfonf eHeufwkdif; xif;rD;xnfh? xif;ay:rSm rD;IdU&m,Zfukdcif;&rnf/
xkdyvifay:rSmvnf;? rd[m,,ZfqDOukd rD;IdU&rnf/,ZfyvifrD;onf tvQif;raobJ tpOfrjywf avmif&rnf/
abmZOfylaZmfoumw&m;[lrlum;? tmkef\om;wkdYonf xkdylaZmfoumukd xm0&bk&m;xHawmf? ,Zfyvifa&SUrSm ylaZmfaomtcg?abmZOfylaZmfoum rkefYnufwvufqGef;? qDtcsKdU? avmAef&SdorQwnf;[laomylaZmfoumtwGuftwmukd,l xm0&bk&m;tm;
arT;BudKifp&mbkdY ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/<uif;aomt&mwkdYukd? tmkefESifh ol\om;wkdYonf? y&dowfpnf;a0;&m wJawmf0if;twGif;wGif? oefY&Sif;&mXme waq;rygbJ
pm;&rnf/xkdrkefYnufukd waq;xnfh rkefYrvkyf&/ rD;jzifh ightm;jyKaomylaZmfoumxJu xkdrkefYnufukd olwkdYtbkdY jzpfapjcif;iSg igay;NyD/
tjypfajz&m,Zf? 'kpkdufajz&m,ZfuJhokdY tvGef oefY&Sif;ay\/tmkef\om;a,mufsm;taygif;wkdYonf pm;&Murnf/ rD;jzifh xm0&bk&m;tm;jyKaom ylaZmfoumukd ukdifaomoltaygif;wkdYonf
oefY&Sif;&Murnf[k oifwkdYtrsKd;tpOftquf apmifh&aomynwfawmfjzpfownf;[k rdefYawmfrl\/
wzef xm0&bk&m;onf? arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?tmkefESifh ol\om;wkdYonf bdodufcHaomaeYrSp xm0&abmZOf ylaZmfoumjzpfapjcif;iSg? rkefYnufwMorJukd? eHeufw0uf?
nw0uf xm0&bk&m;tm; ylaZmf&rnf/xkdrkefYnufudk qDxnfh oHjym;ylESifhrkefYvkyfNyD;rS? aqmifcJh csKd;zJhojzifh abmZOfylaZmfoum tusKd;tyJhwkdYukd xm0&bk&m;tm;
arT;BudKifp&mbkdY ylaZmf&rnf/tmkeft&mbdodufcHaomom;onfvnf;? xkdylaZmfoumukdjyK&rnf/ xm0&bk&m;tbkdY xm0&ynwfawmf jzpfownf;/,Zfyka&m[dwftwGuf jyKaomabmZOfylaZmfoum &SdorQukd tukeftpOf rD;IdU&rnf/ tvQif;rpm;&[k rdefYawmfrl\/
wzef arma&Stm; xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfrSm?oifonf tmkefESifhol\om;wkdYtm; qifhqkd&aomtjypfajz&m ,ZfylaZmfjcif; w&m;[lrlum;? rD;IdU&m ,Zfaumifowf&m t&yf
xm0&bk&m;a&SUawmfrSm tjypfajz&m,Zfukd owf&rnf/ tvGefoefY&Sif;ay\/tjypfajzbkdY ylaZmfaom,Zfyka&m[dwfonf? y&dowfpnf;a0;&mwJawmf0if;twGif;wGif oefY&Sif;&mXme pm;&rnf/xkdtom;ukd xdorQonf oefY&Sif;\/ taoG;jzef;orQaomt0wfwkdYukd oefY&Sif;&mXmeavQmf&rnf/xkdtom;jyKwfaomajrtkd;ukd cGJ&rnf/ aMu;0gtkd;jzpfvQif yGwf a&ESifhaq;&rnf/,Zfyka&m[dwfa,mufsm;taygif;wkdYonfpm;&Murnf/ tvGefoefY&Sif;ay\/tjypfajz&m,ZftaoG;ukdoefY&Sif;&mXme tjypfajzjcif;iSg? y&dowfpnf;a0;&mwJawmftwGif;okdYaqmifcJhvQif? xkd,Zftom;ukdrpm;&/
rD;IdU&rnf/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3
7;4

'kpkdufajzaom ,ZfylaZmfjcif;w&m;[lrlum;? tvGefoefY&Sif;ay\/rD;IdU&m,Zfaumifukd owf&mt&yf 'kpkdufajzaom,Zfaumifukdowf taoG;ukd ,Zfyviftay: ywfvnfjzef;&rnf/


tNrD;ESifhwuG ttlukd zkH;aomqDO?cg;twGif;em;&Sdaom ausmufuyfESpfckESifh ausmufuyfqDO? ausmufuyfESifhwuG tonf;ay:&Sdaom tajr;wnf;[laom qDO
&SdorQukd,l qufvQif?7;5 ,Zfyka&m[dwfonf ,Zfyvifay:rSm rD;IdU xm0&bk&m;tm; rD;jzifhylaZmf oumjyK&rnf/ 'kpkdufajz&m ,Zfjzpfownf;/7;6 tom;ukd ,Zfyka&m[dwf a,mufsm;taygif;wkdYonf? oefY&Sif;&mXme pm;&Murnf/ tvGefoefY&Sif;ay\/7;7 tjypfajz&m,Zf? 'kpkdufajz&m,Zf\w&m;wyg;wnf;jzpf? 'kpkduftjypf ajzjcif;ukdjyKaom,Zfyka&m[dwfonf ,l&rnf/7;8 vlwpkHwa,mufjyKaom rD;IdU&m,ZfukdylaZmfaom ,Zfyka&m[dwfonf? rdrdylaZmfaom ,Zfaumifta&ukd ,l&rnf/7;9 rD;zkdzkwfaom abmZOfylaZmfoum? tkd;uif;? oHjym;ylESifhvkyfaomt&m&SdorQ ukd ylaZmfaom ,Zfyka&m[dwfonf ,l&rnf/7;10 qDxnfhonfjzpfap? rxnfhonfjzpfap? abmZOfylaZmfoum&SdorQukd tmkef\om;taygif;wkdYonf tnDtrQ ,l&Murnf/
7;11 xm0&bk&m;tm; jyK&aomrd[m,,ZfylaZmfjcif;w&m;[lrlum;?7;12 aus;Zl;awmf0efcHbkdY&m ylaZmfvQif? aus;Zl;awmf0efcH&m ,ZfESifhwuG qDa&maomwaq;rJhrkefYjym;? qDESifhvkyfaom waq;rJhrkefY<uyf?
qDa&maomrkefYnufESifhvkyf aMumfaom rkefYjym;wkdYukd ylaZmf&rnf/7;13 xkdrkefYjym;rSwyg;? rd[m,ylaZmfoumESifhqkdifaom aus;Zl;awmf0efcH&m ,ZfESifhwuG? waq;ygaomrkefYukdvnf; ylaZmf&rnf/101

7;14

ylaZmfoum&SdorQtxJu rkefYwvkH;ukd xm0&bk&m;tm; csD;ajrmufaomylaZmfoumjyK xkdrkefYukd rd[m,,Zf taoG;jzef;aom


,Zfyka&m[dwf ,l& rnf/7;15 aus;Zl;awmf0efcHbkdY&m ylaZmfaom rd[m,,Zftom;ukd? ylaZmfaomaeY jcif;wGif pm;&rnf/ eHeufwkdifatmif r<uif;ap&/
7;16 okdYr[kwf opmjyK ,ZfylaZmfonfjzpfap? ukd,ftvkdtavsmufylaZmfonfjzpfap? ylaZmfaomaeYjcif;wGif? ,Zftom;ukdpm;
t<uif;ukdvnf; eufjzefaeYpm;&rnf/7;17 <uif;ao;aomtom;ukdvnf; oefbufaeY rD;IdU&rnf/7;18 rd[m,,Zf tom;tenf;i,fukd? oefbufaeYpm;rdvQif pdwfawmfESifh rawGU/ ylaZmfaomolonf tusKd;ukdr&/ &GH&SmbG,f
jzpfvdrfhrnf/ pm;aomolonf ukd,ftjypfukd cH&vdrfhrnf/7;19 rpifMu,faomt&mESifh xdrdaom ,Zfom;ukd rpm;&/ rD;IdU&rnf/ pifMu,faomolwkdYomvQif xkd,Zfom;ukd pm;&Murnf/7;20 xm0&bk&m;ESifhqkdifaom rd[m,,Zfom;ukd tMuifolonf rpifMu,faom tjypf&SdvsufESifh pm;rd\/ xkdoludk ol\trsKd;rS
y,f&Sif;&rnf/7;21 tMuifolonfvnf;?vlrpifMu,faomt&m? rpifMu,faomom;? rpifMu,faomykd;&G tp&Sdaom rpifMu,faomt&m wpkHwckukd
xdrd? xm0&bk&m;ESifhqkdifaom rd[m, ,Zfom;ukd pm;\? xkdolukd ol\trsKd;rS y,f&Sif;&rnf[k rdefYawmfrl\/
7;22?23 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm;qifhqkd&rnfrSm? oifwkdYonf okd;? qdwf? EGm;qDOukd
tvQif;rpm;&/7;24 tvkdvkdaoaom wd&pmefqDO? om;&Jukduf aoaomwd&pmefqDOukd tjcm;okdY okH;&aomfvnf;? tvQif;rpm;&/7;25 tMuifolonf xm0&bk&m;tm; rD;jzifh ylaZmfoumjyKaomwd&pmefqDOudkpm;\? xkdolukd ol\trsKd;rS y,f&Sif;&rnf/7;26 oifwkdYonf aeav&m&m iSufaoG;?om;aoG;rSp taoG;rnfrQukd rpm;&/7;27 tMuifolonf wpkHwckaomtaoG;ukdpm;\? xkdolukd ol\trsKd;rSy,f&Sif;&rnf[k rdefYawmfrl\/
7;28?29 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? xm0&bk&m;tm; rd[m,,Zfukd
ylaZmfaomolonf? rdrdylaZmfaom,Zf txJu? xm0&bk&m;tm; qufbkdY&m aqmifcJh&rnf/7;30 xm0&bk&m;a&SUawmf &ifywfukdcsDvTJ? csDvTJaomylaZmfoum jyKapjcif;iSg? &ifywfESifh qDOwnf;[laomrD;jzifh xm0&bk&m;
tm;ylaZmfaomt&mukd ukd,fwkdifaqmifcJh&rnf/7;31 ,Zfyka&m[dwfonf? qDOukd ,Zfyvifay:rSm rD;IdU? &ifywfukd tmkefESifh ol\om;wkdYonf ,l&Murnf/7;32 rd[m,,ZfxJu vufsmyckH;ukdcsDajrmufaom ylaZmfoumbkdY ,Zfyka&m[dwftm; ay;&rnf/7;33 rd[m,,ZftaoG;ESifh qDOukd? tmkef\om;wkdYwGif ylaZmfaomolonf? vufsmyckH;udk rdrdtbkdY,l&rnf/7;34 oa&vtrsKd;om;wkdYjyKaom rd[m,,Zfrsm;xJu csDvTJaom&ifywf? csDajrmufaomyckH;ukd igEIwf,l oa&vtrsKd;om;wkdYwGif
,Zfyka&m[dwf tmkefESifh ol\om;wkdYtm; xm0&ynwfawmftm;jzifh igay;NyD[k rdefYawmfrl \/7;35 xkdokdYtmkefESifh ol\om;wkdYonf? xm0&bk&m;a&SUawmfrSm ,Zfyka&m[dwftrIukd aqmif&GufrnftaMumif;? olwkdYukd cefYxm;aomaeY
xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom ylaZmfoumrsm;xJu olwkdYcH&aomtbkdY jzpf\/7;36 oa&vtrsKd;om;wkdYvufrS xkdokdYaomtbkdYukd cH&rnftaMumif;? olwkdYukd bdodufay;awmfrlaomaeY xm0&bk&m;rSmxm;awmfrl\/
olwkdYtrsKd;tpOftquf apmifh&aom ynwfjzpfownf;/7;37 a&GUum;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf?
7;38 odemawmxm0&bk&m;tm; ylaZmf oumjyK&rnftaMumif;rSmxm;awmfrlaomaeY odemawmifay:rSm xm0&bk&m;onfarma&Stm;
ay;awmfrlaomrD;IdU&m,Zfw&m;? abmZOfylaZmfoumw&m;? tjypfajz&m,Zfw&m;? 'kpkdufajz&m,Zfw&m;? t&mcefYxm;&m
,Zfw&m;? rd[m,,Zfw&m;jzpfownf;[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4
8;5
8;6
8;7
8;8
8;9
8;10
8;11
8;12

wzef xm0&bk&m;u? oifonf tmkefESifhol\om;rsm;? t0wfrsm;?vdrf;


&efqD? tjypfajz&m,ZfbkdYEGm;xD;okd;xD;ESpfaumif? waq;rJhrkefYwawmif;ukd ,l?y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;a&SUokdY y&dowftaygif;ukd pnf;a0;apavmh[k arma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;?arma&SjyK? y&dowfwkdYonf y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;a&SUrSm pnf;a0;Mu\/arma&Suvnf;? okdYxm0&bk&m;rSmxm;awmfrlNyD[k y&dowfwkdYtm;ajymqkdvsuf?xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? tmkefESifhol\om;wkdYukdac:cJh a& csKd;NyD;vQif?tmkefukd tus0wfap? cg;yef;ukdpnf;apav\/ 0wfvkHESifhoifwkdif;ukdvnf; NcHKap? xl;qef;aomoifwkdif;cg;pnf;jzifh pnf;av\/&ifzkH;ukdvnf; qifap? &ifzkH;txJ O&drfESifh okrdrfukdoGif;xm;av\/ol\acgif;ay:rSm aAgif;ukdwif? oefY&Sif;aoma&Toif;uspfjym;ukd aAgif;a&SU wyfav\/xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&Sonf vdrf;&efqDukd,l? wJawmfESifh wJawmfwefqm&SdorQukd vdrf;ojzifh oefY&Sif;
ap\/xkdqDukd ,Zfyvifay:rSm ckepfBudrfjzef;? ,Zfyvif wefqm&SdorQudk4if;? tifwkHESifh ajcaxmufukd4if;? oefY&Sif;apjcif;iSg vdrf;av\/vdrf;&efqDukdtmkefacgif;ay:rSmavmif; olUukdoefY&Sif;apjcif;iSgvdrf;av\/102

8;13 tmkef\om;wkdYudkvnf; tus0wfap? cg;yef;ukd pnf;apvsuf? OD;xkyfukd aqmif;apav\/


8;14 xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? tjypfajz&m,ZfbkdY EGm;xD;udk aqmifcJh? tmkefESifh ol\om;wkdYonf? rdrdwkdYvufukd
EGm;acgif;ay:rSm wifMu\/8;15 EGm;udkowf? arma&Sonf ,ZfyvifywfvnfOD;csKdwkdY taoG;ukdvufndK;ESifh ,lxnfhojzifh? ,ZfyvifukdpifMu,fapNyD;rS?
<uif;aomtaoG;ukd ,Zfyvifajc&if;em;oGef? xkd,Zfyvifay:rSm tjypfajzjcif;ukdjyKrnftaMumif; oefY&Sif;ap\/8;16 ttlukdzkH;aom qDO&SdorQ? tonf;ay:&Sdaom tajr;? ausmufuyfESpfckESifh ausmufuyfqDOukd,l ,Zfyvifay:rSm rD;IdUav\/8;17 ta&? tom;? acs;EkESifhwuG EGm;aumifukd? wyfjyifrSm IdU&\/
8;18 xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? rD;IdU&m,ZfjyKaom okd;xD;ukdvnf; aqmifcJh? tmkefESifh ol\om;wkdYonf? rdrdwkdYvufukd
okd;acgif;ay:rSmwifMu\/8;19 okd;ukdowfNyD;vQif? arma&Sonf taoG;udk ,Zfyviftay: ywfvnfjzef;av\/8;20 okd;udkvnf; tykdif;ykdif;jzwfNyD;vQif? acgif;rSp om;wpfrsm;ESifh qDOudkrD;IdUav\/8;21 0rf;xJ&Sdaomt&mESifh ajcwkdYudk aq;aMum? okd;waumifvkH;ukd ,Zfyvifay:rSm rD;IdUav\/ arT;BudKif&mbkdY rD;IdUaom,Zfjzpfownf;/
rD;jzifh xm0&bk&m;tm;jyKaom ylaZmfoumjzpfownf;/
8;22 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? tjcm;aomokd;? t&mcefYxm;&m okd;ukdaqmifcJh? tmkefESifhol\om;wkdYonf rdrdwkdYvufukd
okd;acgif;ay:rSm wifMu\/8;23 okd;ukdowfNyD;rS? arma&Sonf taoG;ukd,l tmkef\ vusfmem;ysOf;4if;? vufsmvufr4if;? vufsmajcr4if; xnfhav\/8;24 tmkef\om;wkdYukdvnf; ac:cJh? olwkdYvufsmem;ysOf;? vufsmvufr? vufsmajcrwkdY taoG;ukdxnfhNyD;rS? ,Zfyviftay:
ywfvnfjzef;av\/8;25 qDO? tNrD;? ttlukdzkH;aomqDO? tonf;ay:&Sdaomtajr;? ausmufuyfESpfckESihf ausmufuyfukd zkH;aomqDO? vufsmyckH;?8;26 xm0&bk&m;a&SUawmfxm;aom waq;rJhrkefYawmif;xJu waq;rJhrkefYwvkH;? qDESifhvkyfaomrkefYjym;wjym;? rkefY<uyfwcsyfukd,l
rkefYrsm;ukdqDOESifh vufsmyckH;ay:rSm xnfhNyD;vQif?8;27 tmkef\vuf? ol\om;wkdYvufxkdt&mwkdYukd xm;? xm0&bk&m;a&SUawmf csDvTJojzifh? csDvTJaomylaZmfoumjyKav\/8;28 xkdt&mwkdYukd? olwkdYvufrScH,l? ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&m,ZfESifhtwl IdUav\/ arT;BudKifaomteHY&Sd t&m cefYxm;&m,Zf jzpf
ownf;/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifh jyKaomylaZmfoumjzpfownf;/8;29 xkdaemuf arma&Sonf&ifywfukd,l xm0&bk&m;a&SUawmf csDvTJojzifh? csDvTJaomylaZmfoumjyKav\/ t&mcefYxm;&mokd;\
&ifywfonfarma&S\tbkdY jzpfownf;/8;30 wzef ,Zfyvifay:rSm&Sdaom taoG;ESifh vdrf;&efqDukd,l? tmkefESifhol\ t0wf4if;? ol\om;wkdYESifh olwkdYt0wf4if; jzef;ojzifh?
tmkefrSp om;rsm;? t0wfrsm;wkdYukd oefY&Sif;apav\/
8;31 arma&Sonf? tmkefESifh ol\om;wkdYtm;vnf;? xkdokd;\tom;ukd y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;em;rSm jyKwfMuavmh/
xm0&bk&m;u? tmkefESifh ol\om;wkdYonf xkdtom;ukd pm;&Murnf[k igtm; rSmxm;awmfrlonf twkdif;? xkdtom;ukd4if;?
t&mcefYxm;&m rkefYawmif;&SdaomrkefYukd4if;? xkdt&yf pm;Muavmh/8;32 usef<uif;aomtom;ESifhrkefYukd rD;IdU&rnf/8;33 oifwkdYukd t&mcefYxm;&mumv ckepf&ufraphrDS y&dowfpnf;a0;&mwJawmf wHcg;jyifokdY rxGuf&Mu/ ckepf&ufywfvkH;t&mcefYx
m;jcif;r*Fvmukd aqmif&Murnf/8;34 ,aeYjyKonftwkdif; oifwkdYtbkdY tjypfajzjcif;ukd jyKrnftaMumif; xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlNyD/8;35 xkdaMumifh oifwkdYonf aoab;ESifhuif;vGwfjcif;iSg? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;em;rSm? ckepf&ufywfvkH; aeYnOfhrjywfae?
xm0&bk&m;trIawmfukd apmifh&Murnf/ xkdokdY ightm; rSmxm;awmfrlNyD[k qifhqkdonfjzpf?8;36 arma&Stm;jzifh xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlorQtwkdif;? tmkefESifhol\om;wkdYonf jyKMu\/

tcef;BuD; ( 9 )
9;1
9;2
9;3
9;4
9;5
9;6

tXraeY arma&Sonf tmkefESifhol\om;rsm;? oa&vtrsKd; toufBuD;olrsm;wkdYukdac:?tmkeftm;? oifonf tjypfajz&m,ZfbkdY tjypfrygaomEGm;oi,fwaumif? rD;IdU&m,ZfbkdY tjypfrygaom okd;xD;waumifudk,l
xm0&bk&m;a&SUawmf ylaZmfavmh/oa&vtrsKd;om;wkdYtm;vnf; oifwkdYonftjypfajz&m,ZfbkdYqdwfoi,fwaumif? rD;IdU&m,ZfbkdY tjypfryg tcgrvnfaom
EGm;oi,fwaumif? okd;oi,fwaumif?xm0&bk&m;a&SUawmf ylaZmfaomrd[m,,ZfbkdY EGm;xD;waumif? okd;xD; waumif? qDESifha&maomabmZOfylaZmfoumukd
,lMuavmh/ ,aeY xm0&bk&m;onf oifwkdYtm; xif&Sm;awmfrlrnfukd ajymavmh[k qkdav\/arma&SrSmxm;aomt&mwkdYukd y&dowfpnf;a0;&mwJawmfa&SUokdYaqmifcJhNyD;rS? y&dowftaygif;wkdYonf csOf;uyf xm0&bk&m;
a&SUawmf&yfaeMu\/arma&Suvnf;? oifwkdYonf xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif; okdYjyKMu? xm0&bk&m;\bkef;awmfonf oifwkdYtm; xif&Sm;
rnf[l4if;?103

9;7 tmkeftm;vnf;? oifonf,ZfyvifokdYoGm;xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oif\tjypfajz&m,Zf? rD;IdU&m,Zfukd


ylaZmfojzifh? oifESifhvlrsm;twGuf tjypfajzjcif;ukdjyK avmh/ vlrsm;aqmif,lcJhaomylaZmfoumukdvnf; ylaZmf? olwkdYtwGuf
tjypfajzjcif;ukdjyKavmh[l4if; qkdav\/
9;8 tmkefonfvnf;? ,ZfyvifokdYoGm; rdrdESifhqkdifaom tjypfajz&m,Zf EGm;oi,fukd owfav\/9;9
ol\om;wkdYvnf;taoG;ukd,laqmifcJhojzifh? tmkefonfrdrdvufndK;ukdtaoG;ESpf ,ZfyvifOD;csKdwkdYxnfhNyD;rS? <uif;aomtaoG;
ukd,Zfyvifajc&if;em;oGefav\/9;10 tjypfajz&m,ZfaumifqDO? ausmufuyf? tonf;ay:&Sdaomtajr;ukd ,Zfyvifay:rSmrD;IdUav\/ xkdokdYxm0&bk&m;onfarma&St
m;rSmxm;awmfrl\/9;11 tom;ESifhta&ukd wyfjyifrSm rD;IdUav\/9;12 rD;IdU&m,Zfaumifukdvnf;owf? ol\om;wkdYonftaoG;udkqufNyD;vQif? olonf ,Zfyviftay: ywfvnf jzef;av\/9;13 olwkdYonf rD;IdU&m,Zfaumif om;wpfrsm;ESifh acgif;ukdquf? olonf ,Zfyvifay:rSm rD;IdUav\/9;14 0rf;xJ&Sdaomt&mrsm;ESifh ajcwkdYudk aq;aMum ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&m,ZfESifhtwl IdUav\/
9;15 vlrsm; ylaZmfoumukdvnf; aqmifcJh? vlrsm;tjypfajz&m,Zfjzpfaom qdwfukd,lowfNyD;vQif? a&SUenf;twl tjypftwGuf ylaZmf
av\/9;16 rD;IdU&m,Zfaumifukdvnf; aqmifcJh? xkdenf;wl ylaZmfav\/9;17 abmZOfylaZmfoumudkvnf; aqmifcJhNyD;vQif? wvufqGef;ukd,l ,Zfyvif eHeufrD;IdU&m,Zfem;rSm rD;IdUav\/9;18 vlrsm;twGuf rd[m,,ZfEGm;xD;? okd;xD;ukdvnf;owf? ol\om;wkdYonf taoG;udkqufNyD;vQif? olonf ,Zfyviftay:
ywfvnfjzef;av\/9;19 tNrD;ESifhwuG ttlukdzkH;aomqDO? ausmufuyf? tonf;tajr;wnf;[laom okd;EGm;qDOukd?9;20 &ifywfay:rSmwif ,Zfyvif rD;IdUav\/9;21 &ifywfESifhvufsmyckH;ukd xm0&bk&m;a&SUawmf csDvTJ? csDvTJaomylaZmfoum ukdjyKav\/ xkdokdYjyK&rnf[karma&SrSmxm;ownf;/9;22 tmkefonf rdrdvufukd vlrsm;a&SUokdYcsDvsuf aumif;BuD;ay;? tjypfajz&m,Zf? rD;IdU&m,Zf? rd[m,,ZfukdylaZmf&mrS qif;
av\/9;23 wzef arma&SESifhtmkefwkdYonf y&dowfpnf;a0;&m wJawmfxJokdY0if xGufNyD;rS? vlrsm;ukd aumif;BuD;ay;ojzifh? xm0&bk&m;\
bkef;awmfonf vlrsm;wkdYtm; xif&Sm;av\/9;24 xm0&bk&m;xHawmfrS rD;xGuf ,Zfyvifay:rSm&Sdaom rD;IdU&m,ZfESifhqDOukd avmifav\/ xkdtaMumif;t&mukd vlrsm;wkdYonf
jrifaomtcg a<u;aMumf jyyf0yfMu\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1 tmkef\om; em'yfESifh tbd[kwkdYonf? ukd,fpDqkdifaom vifyef;wkdYukd,lvsuf rD;ukdxnfh avmAefukdwifNyD;vQif? xm0&
bk&m;rSmxm;awmfrlaom rD;r[kwf? xl;jcm;aomrD;ukd a&SUawmf ylaZmf\/10;2 xkdtcg xm0&bk&m;xHawmfrS rD;xGuf olwkdYukdavmifojzifh a&SUawmfaoMu\/10;3 xkdtcg arma&Sonf tmkefukdac:? xm0&bk&m;u? igonf oefY&Sif;jcif;&Sdonf[k ighxHokdY csOf;uyfaomolwkdYonf rSwf&rnf/
vltaygif;wkdYonf ighbkef;ukd csD;jrifh&Murnf[k rdefYawmfrl&m? xkdokdYaomtrIukd &nfaqmif rdefYawmfrlonf[kqkdvQif? tmkefonf
wdwfqdwfpGmaeav\/10;4 arma&Sonf tmkef\baxG; MoaZvom;rda&SvESifh {vZmzefudkac:?vmMu/ oifwkdYaygufabmfwkdYukd oefY&Sif;&mXmeawmfu?
wyfjyifokdY ,loGm;Muavmh[kqkdonftwkdif;?10;5 olwkdYonfvm tus0wfvsuf&Sdaomtaoaumifukd wyfjyifokdY ,loGm;Mu\/10;6 arma&Sonf tmkefESifhol\om; {vmZmESifhormwkdYukdac:? oifwkdYvnf;aornf/ vltaygif;wkdYtay:rSm trsufawmf oifha&muf
rnfukd pkd;&drfonf jzpf? oifwkdYOD;xkyfukd rcRwfESifh/ t0wfukdrqkwfESifh/ oifwkdYnDtpfukd oa&vtrsKd;om; &SdorQ wkdYonf
xm0& bk&m;jyKawmfrlaomrD;avmifjcif;ukdom ikda<u;jrnfwrf;Muap/10;7 oifwkdYaornfukdpkd;&drfonfjzpf? y&dowfpnf;a0;&mwHcg;jyifokdY rxGufESifh/ xm0&bk&m;\bdodufqDonf oifwkdYtay:&Sdonf[k
qkdonftwkdif; olwkdYjyKMu\/
10;8?9 wzef tmkeftm; xm0&bk&m;u?10;10?11 oifESifhoif\om;wkdYonf aoab;ESifhuif;vGwfjcif;iSg4if;? oefY&Sif;aomt&m? roefY&Sif;aomt&m? pifMu,faomt&m? rpifMu,f
aomt&mwkdYukdykdif;jcm;wwfjcif;iSg4if;? xm0& bk&m;onf arma&Stm;jzifh rSmxm;orQaomynwfwkdYukd oa&vtrsKd;om;wkdY
oGefoifwwfjcif;iSg4if;? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfokdY0ifaomtcg? pyspf&nftp&Sdaom ,pfrsKd;udkraomufESifh/ oifwkdYtrsKd;
tpOftquf apmifh&aomynwfjzpfownf;[k rdefYawmfrl\/
10;12 arma&Sonfvnf;? tmkefESifh <uif;aomom; {vmZm? ormwkdYudkac:? oifwkdYonf xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom abmZOf
ylaZmfoumt<uif;ukd,l waq;rygbJ ,Zfyvifem;rSm pm;Muavmh/ tvGefoefY&Sif;ay\/-

104

10;13 xkdt<uif;onf xm0&bk&m;tm; rD;jzifh jyKaom ylaZmfoumxJu oifESifhoif\om;wkdY cHxkdufaomtbkdYjzpf? oefY&Sif;&mXmeawmf


pm;&Murnf/ xkdynwfawmfukd igcH&NyD/10;14 csDvTJaom&ifywf? csDajrmufaomyckH;ukdum;? oifESifhwuG oif\om;orD;wkdYonf pifMu,faomt&yf pm;&Murnf/ oa&v
trsKd;om;wkdYonf ylaZmfaomrd[m,,ZfxJu? oifESifhoif\om;wkdYonf cHxkdufaomtbkdYjzpf ownf;/10;15 rD;jzifh ylaZmfaom,ZfaumifqDOESifhwuG? csDajrmuf&myckH;? csDvTJ&m&ifywfukd xm0&bk&m;a&SUawmf csDvTJ? csDvTJaom ylaZmf
oumukdjyKjcif;iSg aqmifcJh&Mu? xm0& ynwfawmftwkdif;? oifESifhoif\om;wkdYonf ukd,ftbkdY ,l&Murnf/ xkdokdY xm0&bk&m;
rSmxm;awmfrlNyD[k qkdav\/10;16 wzef arma&Sonf tjypfajz&m,ZfjyKaomqdwfukd BudK;pm;&Smaomfvnf; rawGU/ rD;IdUESifhNyD/ xkdaMumifh <uif;aomtmkefom;
{vmZm? ormwkdYukd trsufxGufvsuf qkdonfum;?10;17 tjypfajz&m,Zfom;onf tvGefoefY&Sif;\/ oifwkdYonfy&dowfwkdYtjypfukdcH? xm0&bk&m;a&SUawmf olwkdYtbkdY tjypfajzjcif;ukd
jyKapjcif;iSg xkd,Zfom;ukd ay;awmfrl onfjzpf? oefY&Sif;&mXmeawmf tb,faMumifh rpm;oenf;/10;18 xkd,Zfom;taoG;ukdvnf; oefY&Sif;&mXmexJokdY roGif;ygwum;/ tu,f igrSmxm;cJhonftwkdif;? xkd,Zfom;ukd oefY&Sif;&mXmeawmf
pm;&rnf[kqdkvQif?10;19 tmkefu? ,aeY olwkdYonf vlrsm;wkdYtjypfajz&m,Zf? rD;IdU&m,Zfukd ylaZmfygNyD/ tuREkfyf xkdokdYaomtrIa&mufonfwGif?
,aeYtjypfajz&m,Zfom;ukd pm;rdvQif? xm0&bk&m; ESpfoufawmfrlygrnfavm[k arma&Sukd ajymqkd\/10;20 arma&Sonf xkdpum;ukd Mum;vQif 0efcHav\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1
11;2
11;3
11;4

wzef xm0&bk&m;onf arma&SESifh tmkefwkdYukdac:awmfrl?oifwkdYonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? ajrBuD;ay:rSm&Sdaom om;wumwkdYwGif?cGguGJjym; pm;NrHKUjyefaomom;rsm;ukd oifwkdYonf pm;&aomtcGifh&Sd\/okdYaomfvnf;? pm;NrHKUjyefaomom;? cGguGJjym;aomom;wkdYwGifrpm;&aomom;[lrlum;? ukvm;tkyfonf pm;NrHKUjyefaomfvnf;
cGgruGJjym;aomaMumifh oifwkdYrpifMu,f/11;5 &Smzefonfpm;NrHKUjyefaomfvnf;? cGgruGJjym;aomaMumifh oifwkdYrpifMu,f/11;6 tm&ebufonfpm;NrHKUjyefaomfvnf; cGgruGJjym;aomaMumifh oifwkdYrpifMu,f/11;7 0ufonf cGguGJjym;aomfvnf;? pm;NrHKUrjyefaomaMumifh oifwkdY rpifMu,f/11;8 xkdokdYaomwd&pmeftom;ukd rpm;&/ taoaumifukdvnf; rxd&/ rpifMu,f[k oifwkdYrSwf&Murnf/
11;9 yifv,fa&? jrpfa&tp&Sdaom a&aeaomwd&pmefwumwkdYwGif? t,yfESifh taMu;&Sdaomwd&pmefukdom pm;&rnf/11;10 t,yfESifhtaMu;r&Sd? yifv,fa&?jrpfa&tp&Sdaom a&vIyf&Sm;vsuf touf&Sifvsufaeaomwd&pmef&SdorQwkdYonf oifwkdY &GH&Sm
bG,fjzpf&Murnf/11;11 t,yftaMu;ESifh rjynfhpkHaoma&wd&pmeftom;ukd oifwkdYonfrpm;&/
11;12 olwkdYtaoaumifukdvnf; &GH&Sm&Murnf/
11;13 oifwkdYonf &GH&SmbG,frSwf rpm;&aomiSufrsKd;[lrlum;? a&Tvif;w? yifv,fvif;w? vif;,kef?11;14 'g[? pGefrsKd;?11;15 usD;rsKd;&SdorQ?11;16 ukvm;tkyfiSuf? iSufqkd;? OAsKdif;? odrf;rsKd;?11;17 ZduGuf? BudK;Mum? Adwf?11;18 iSufusm;? 0Hykd? 0Hvkd?11;19 awmief;? 'kH;pyfrsKd;? 'kH;ukvm;? vif;EkdYrSp?11;20 tawmif&Sdvsuf ajcav;acsmif;ESifh wGm;wwfaom wd&pmefrsKd;&SdorQwkdYonf oifwkdY&GH&SmbG,f jzpf&Murnf/11;21 okdY&mwGif tawmif&Sdvsuf ajcav;acsmif;ESifhwGm;wwf? ajray:rSm ckefp&mbkdY tjcm;ajcxuf&Snfaom ajcaxmuf&Sdaom
wd&pmefwkdYwGif?11;22 tm&mbusKdif;rsKd;? oavmifusKdif;rsKd;? c&*vusKdif;rsKd;? cg*yfusKdif;rsKd;ukdpm;&rnf/11;23 tawmif&Sd ajcav;acsmif;ESifhwGm;wwfaom tjcm;wd&pmefwkdYonfoifwkdY &GH&SmbG,fjzpf&Murnf/11;24 xkdwd&pmeftm;jzifh oifwkdYpifMu,fjcif; ysufwwf\/ olwkdYtaoaumifukd xdaomolonf? nOD;wkdifatmif rpifMu,f/11;25 xkdtaoaumifukdaqmifoGm;aomolonf rdrdt0wfukd avQmf&rnf/ nOD;wkdifatmifvnf; rpifMu,f/11;26 cGgruGJjym;aomwd&pmef? pm;NrHKUrjyefaomwd&pmef&SdorQwkdYonf oifwkdY rpifMu,f/ olwkdYtaoaumifudk xdorQaom olwkdYonf
rpifMu,fMu/11;27 cGgr&Sdaomom; trsKd;rsKd;wkdYonf oifwkdY rpifMu,fMu/ olwkdYtaoaumifukd xdaomolonf nOD;wkdifatmif rpifMu,f/11;28 olwkdYtaoaumifukd aqmifoGm;aomolonf rdrdt0wfukdavQmf&rnf/ nOD;wkdifatmifvnf; rpifMu,f/
11;29 ajray:rSm wGm;wwfaomwd&pmefwkdYwGif ayG;? <uuf? tdrfarQmifrsKd;?105

11;30 awmufwJh? a>ryg? oif;acsm? ykwwf? ykwfoifwkdYonf oifwkdY rpifMu,fMu/11;31 olwkdYtaoaumifukd xdaomolonf nOD;wkdifatmif rpifMu,f/11;32 xkdtaoaumifonf opfcGuf? t0wf? ta&? tarG;tdwftp&Sdaom tokH;taqmif wpkHwckay:okdYusvQif xkdtokH;taqmif rpif
Mu,f/ a&ESpf&rnf/ nOD;wkdifatmifvnf; rpifMu,f/ xkdaemuf pifMu,fvdrfhrnf/11;33 ajrcGufwpkHwckay:okdYtaoaumifusvQif xkdajrcGufrpifMu,faomaMumifh cGGJ&rnf/11;34 xkdajrcGufa&onf? pm;p&mtrJom;ay:okdYusvQif? trJom; rpifMu,f/ xkdajrcGuf aomufp&ma&vnf; rpifMu,f/11;35 tMuift&mtay: xkdtaoaumifus\? xkdt&monfrD;zkdjzpfap? ckHavmuf jzpfap?rpifMu,f&mokdYa&muf oifwkdYrpifMu,f
aomaMumifhNzdKzsuf&rnf/11;36 okdY&mwGif a&pka0;&mprf;a&wGif;? wl;aoma&wGif;onf rpifMu,f&mokdY ra&muf/ taoaumifukd xdrdaomt&mom rpifMu,f&mokdY
a&muf\/
11;37 BuJp&mrsKd;aphtay: xkdtaoaumifusvQif? rsKd;aphonf rpifMu,f&mokdY ra&muf/11;38 a&pdrfxm;NyD;aom rsKd;aphtay: xkdtaoaumifusvQif? rsKd;aphonf oifwkdY rpifMu,f/11;39 oifwkdYpm;tyfaomwd&pmefaovQif? taoaumifukd xdrdaomolonf nOD;wkdifatmif rpifMu,f/11;40 xkdtaoaumifukd pm;aomolonf? rdrdt0wfukdavQmf&rnf/ nOD;wkdifatmif rpifMu,f/ xkdtaoaumifukd aqmifoGm;aom
olonfvnf; rdrdt0wfukd avQmf&rnf/ nOD;wkdif atmif rpifMu,f/
11;41 ajray:rSmwGm;wwfaomwd&pmef&SdorQwkdYonf &GH&SmbG,fjzpfoifwkdYrpm;&/11;42 ajcr&Sd? 0rf;jzifhoGm;onfjzpfap? ajcav;acsmif;jzifhoGm;onfjzpfap? ajcav;acsmif;rursm;aomajcjzifhoGm;onfjzpfap? ajray:rSm
wGm;wwfaomwd&pmef wpkHwckukdrQ rpm;&/ &GH&SmbG,fjzpf\/11;43 wGm;wwfaomwd&pmef wpkHwcktm;jzifh oifwkdYonf ukd,fudk&GH&SmbG,f rjzpfap&/ xkdokdYtm;jzifh ukd,fnpfnL;atmif ukd,f rpif
Mu,fonfukd rjyK&/11;44 igonf oifwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/ igonfoefY&Sif;aomaMumifh? oifwkdYvnf; ukd,fukdukd,foefY&Sif;ap oefY&Sif;jcif;
&Sd&Murnf/ ajray:rSm wGm;wwfaomwd&pmefwpkHwcktm;jzifhrQ oifwkdYonf ukd,fukdukd,frnpfnL;ap&Mu/11;45 igonfoifwkdY\bk&m;ocifjzpfjcif;iSg? oifwkdYukd tJ*kwKjynfrSu,fEIwfaom xm0&bk&m;jzpf\/ igonf oefY&Sif;aomaMumifh oifwkdY
onf oefY&Sif;jcif;&Sd&Murnf/11;46 a&GUum;? pifMu,f? rpifMu,f? pm;tyf? rpm;tyfaomwd&pmefwkdYukd ykdif;jcm;apjcif;iSg? om;? iSuf? a&oGm;touf&Sifaomwd&pmef?
ajray:rSmwGm;wwfaom wd&pmef&SdorQESifhqkdifaom w&m;jzpfownf;[krdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1
12;2
12;3
12;4
12;5
12;6

12;7
12;8

wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?rdef;ronf y#doaE,l om;a,mufsm;ukdbGm;jrifNyD;vQif? Owka&muf ckepf&ufrpifMu,fouJhokdY ckepf&ufrpifMu,fae&rnf/tXraeY om;a,mufsm;tm; ta&zsm;vSD;jcif;ukdjyK&rnf/xkdaemuf trdonf pifMu,fapjcif;ESifhqkdifaom taoG;&Sd? t&ufokH;q,f okH;&ufywfvkH;ae&rnf/ pifMu,fapjcif;aeY&uf raphrSD
wkdifatmif oefY&Sif;aomt&mukd rukdif&/ oefY&Sif;&mXmeawmfokdY roGm;&/om;rdef;rukdbGm;jrifvQif? Owka&mufouJhokdY wq,fav;&ufywfvkH; rpifMu,fae&rnf/ pifMu,fapjcif;ESifhqkdifaomtaoG;&Sd?
t&ufajcmufq,f ajcmuf&ufywfvkH; ae&rnf/om;a,mufsm;jzpfap? rdef;rjzpfap? pifMu,fapjcif;aeY&ufumvaphaomtcg? rD;IdU&m,ZfbkdY tcgrvnfaom okd;oi,fwaumif?
tjypfajz&m,ZfbkdY csKd;uav;waumif? okdYr [kwf ckdwaumifukd? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg; a&SU? ,Zfyka&m[dwfxHokdYaqmif
cJh&rnf/,Zfyka&m[dwfonf xm0&bk&m;a&SUawmf ylaZmf? xkdrdef;rtbkdY tjypfajzjcif;ukdjyKojzifh? olonf taoG;oGefjcif;tjypfrS
oefY&Sif;&vdrfhrnf/okd;oi,fukdrwwfEkdifvQif? ckdESpfaumifjzpfap? csKd;uav;ESpfaumifjzpfap? rD;IdU&m,ZfbkdYwaumif? tjypfajz&m,ZfbkdYwaumif
ukdaqmifcJh? ,Zfyka&m[dwfonf olUtbkdY tjypfajzjcif;ukdjyKojzifh? olonfoefY&Sif;&vdrhfrnf/ a&GUum;? om;a,mufsm;?
om;rdef;rukdbGm;jrifaom trdESifhqkdifaom w&m;jzpfownf;[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1 wzef xm0&bk&m;onf? arma&SESifhtmkeftm;rdefYawmfrlonfum;?13;2 vlonfukd,fta&tzl;jzpfap? ,m;emjzpfap? EluGufjzpfap? ElaomvuPm ay:vQif? xkdolukd,Zfyka&m[dwftmkefxHokdYjzpfap?
ol\om;,Zfyka&m[dwf wpkHwa,mufxH okdYjzpfap ac:cJh&rnf/106

13;3

,Zfyka&m[dwfonf? xkdol\ta&ay:aomtemukdMunfhIaomtcg? tem &SdaomtarG;onfjzLvQif4if;? temonf ta&atmuf


pGJ[ef&SdvQif4if;? Elem rSef\/ ,Zfyka&m[dwf onf xkdolukdMunfhINyD;rS? rpifMu,f[k pD&if&rnf/13;4 ukd,fta&&Sdaom EluGufonf jzLvQif4if;? ta&atmuf pGJ[efr&Sd? tarG;rjzLvQif4if;? ,Zfyka&m[dwfonf? tem&Sdaomolukd
ckepf&ufywfvkH;csKyfxm;&rnf/13;5 owraeY,Zfyka&m[dwfonf MunfhI? temonf ta&rwkd; ravsmhaevQif? wzef ckepf&ufywfvkH; csKyfxm;&rnf/13;6 wzef owraeYMunfhI temonf ta&rwkd;yGg;? cyfrnf;rnf;jzpfvQif? xkdolonf pifMu,f\[k ,Zfyka&m[dwfpD&if&rnf/
,m;emoufoufjzpf\/ rdrdt0wfukdavQmf pifMu,f&\/13;7 pifMu,fapjcif;iSg ,Zfyka&m[dwfonfMunfhINyD;rS? aemufwzef,m;emwkd;yGg;jyefvQif? ,Zfyka&m[dwfMunfhIjyef?13;8 ,m;emwkd;yGg;onfukdjrifaomtcg? xkdolonf rpifMu,f[k pD&if&rnf/ Elem jzpf\/
13;9 ElempGJaomolukd ,Zfyka&m[dwfxHokdYac:cJh&rnf/13;10 ,Zfyka&m[dwfMunfhI? ta&xaomtzl;ESifhwuG tarG;onfjzLvQif4if;? tzl;tom;pkd&SdvQif4if;?13;11 ukd,fta& a[mif;aomElemjzpf\/ xkdolonfrpifMu,f[k ,Zfyka&m[dwf pD&if csKyfxm;ojzifh? olonf rpifMu,fbJ ae&rnf/13;12 Elemonfta&wkd;yGg; tempGJaomolwukd,fvkH;? acgif;xdyfrSonfajcb0g;wkdifatmif? ,Zfyka&m[dwfMunfhIav&m&m ElemESHYjym;
vQif?13;13 xkdokdY wukd,fvkH;temESHYjym;aomolonf pifMu,f\[k ,Zfyka&m[dwf qifjcif pD&if&rnf/ wukd,fvkH;jzLonfjzpf pifMu,f\/13;14 okdYr[kwf tom;pkday:vQif rpifMu,f/13;15 ,Zfyka&m[dwfonf tom;pkdukdMunfhI xkdolonf rpifMu,f[kpD&if&rnf/ tom;pkdonf rpifMu,f/ ElemtrSefjzpf\/13;16 tom;pkdonfjcm;em;jzLjyefvQif? ,Zfyka&m[dwfxHokdY wzefvm&rnf/13;17 ,Zfyka&m[dwfonf MunfhI? temjzLjyefonfukdjrifvQif? xkdtem&Sdaom olpifMu,f\[k ,Zfyka&m[dwfpD&if&ojzifh olonf
pifMu,f\/
13;18 ukd,fta& tempdrf;jzpf aysmufNyD;rS?13;19 tem&Gwf jzLaomtzl;jzpfap? jzLeDaomtEluGufjzpfap? ay:vmonfukd ,Zfyka&m[dwfonf MunfhI?13;20 ta&atmufpGJ[ef&SdtarG;jzLvQif? xkdolonfrpifMu,f[k ,Zfyka&m[dwf pD&if&rnf/ tempdrf;xJuxGufaomElemjzpf\/13;21 ,Zfyka&m[dwfonfMunfhIaomtcg? jzLaomtarG;r&Sd? ta&atmufrpGJ? cyfrnf;rnf;jzpfvQif? ,Zfyka&m[dwfonfxkdolukd
ckepf&ufywfvkH; csKyfxm;&rnf/13;22 ta&wkd;yGg;vQif? xkdolonfrpifMu,f[k ,Zfyka&m[dwfpD&if&rnf/ Elemjzpf\/13;23 okdYr[kwf EluGufra&GU? rwkd;yGg;vQif tempdrf;&Gwfjzpf\/ xkdolpifMu,f\[k pD&if&rnf/
13;24 ta&tom;rD;avmifem&Sd? rD;avmifemtom;pkdjzLeDaomEluGuf&SdvQif?13;25 ,Zfyka&m[dwfonf MunfhI&rnf/ EluGuftarG;jzL ta&atmuf pGJ[ef&SdvQif? rD;avmifemxJuxGufaomElemjzpf\/ xkdolonf
rpifMu,f[k,Zfyka&m[dwfpD&if&rnf/ ElemrSef\/13;26 ,Zfyka&m[dwfonfMunfhIaomtcg ?EluGufjzLaomtarG;r&Sd? ta&atmufrpGJ? cyfrnf;rnf;jzpfvQif? ,Zfyka&m[dwfonf
xkdolukd ckepf&ufywfvkH; csKyfxm;&rnf/13;27 owraeY ,Zfyka&m[dwfonfMunfhI EluGufonf ta&wkd;yGg;vQif? xkdolonf rpifMu,f[k ,Zfyka&m[dwfpD&if&rnf/
Elemjzpf\/13;28 okdYr[kwf EluGufra&GU ta&rwkd;yGg; cyfrnf;rnf;jzpfvQif? rD;avmifemtzl; jzpf\/ xkdolonf pifMu,f\[k ,Zfyka&m[dwf pD&if&
rnf/ rD;avmifaom tem&Gwfoufoufjzpf\/
13;29 a,mufsm;rdef;ronfvnf;? acgif;jzpfap? ar;jzpfap? temayguf?13;30 ,Zfyka&m[dwfonf MunfhIaomtcg? ta&atmufpGJ[efESifhwuG tarG;0g0gyg;yg;&SdvQif? xkdolrpifMu,f[k ,Zfyka&m[dwfpD&if&rnf/
acgif;jzpfap? ar;jzpfap? aAmufElem jzpf\/13;31 xkdtemukd ,Zfyka&m[dwfonfMunfhIaomtcg? ta&atmufpGJ[efr&Sd? eufaomtarG;vnf;r&SdvQif? xkdtemaygufaomolukd?
,Zfyka&m[dwfonf ckepf&ufywfvkH;csKyfxm;&rnf/13;32 owraeY ,Zfyka&m[dwfonf MunfhI& temrwkd;yGg;? yg;aomtarG;r&Sd/ ta&atmufpGJ[efvnf;r&SdvQif?13;33 xkdol\tarG;ukd &dwf&rnf/ temtarG;ukdum; r&dwf&/ wzef ckepf&ufywfvkH;csKyfxm;&rnf/13;34 owraeY ,Zfyka&m[dwfonf MunfhI ta&temrwkd;yGg;? ta&atmufrpGJvQif? xkdolonf pifMu,f\[k ,Zfyka&m[dwf
pD&if&rnf/ rdrdt0wfukdavQmfpifMu,f&\/13;35 pifMu,fapNyD;rS? aemufwzefaAmufElemwkd;yGg;vQif?13;36 ,Zfyka&m[dwfonfMunfhIjyeftemwkd;yGg;onfrSefvQif? ,Zfyka&m[dwfonf 0gaomtarG;udk r&Sm&/ xkdolonf rpifMu,f/13;37 okdYr[kwfaAmufElemonf&yfae[ef&SdeufaomtarG;aygufvQif? temaysmuf xkdolonfpifMu,faomaMumifh? ,Zfyka&m[dwfu?
xkdolonfpifMu,f\[kpD&if&rnf/
13;38 a,mufsm; rdef;ronfvnf;? ukd,fta& jzLaomEluGuf&Sd?13;39 ,Zfyka&m[dwfonf MunfhIaomtcg rGJaomtqif;&SdvQif? ta&aygufaom nif;jzpf\/ xkdolonfpifMu,f\/13;40 qHyifuRwfaomolonf? acgif;ajymifaomfvnf; pifMu,f\/13;41 ezl;qHuRwfaomolonf? ezl;ajymifaomfvnf; pifMu,f\/107

13;42
13;43
13;44
13;45
13;46

ajymifaomacgif;jzpfap? ajymifaomezl;jzpfap? jzLeDaomtemaygufvQif? xkdajymif&maygufaomElemjzpf\/xkdtcg ,Zfyka&m[dwfonfMunfhI? ukd,fta&ElemxifouJhokdY?ajymif&m aygufaomtem\tzl;jzLeDvQif?xkdolonfrpifMu,f/ vlEljzpf\/ acgif;temaygufaomaMumifh? tvQif; rpifMu,f[k ,Zfyka&m[dwf pD&if&rnf/ElempGJaomolonf pkwfaomt0wfukd 0wf&rnf/ acgif;ukdrzkH;? txufEIwfcrf;ukdzkH;vsuf? rpifMu,f? rpifMu,f[k [pfaMumf&rnf/xkdtempGJonfumvywfvkH;? olonf npfnL;\/ rpifMu,fonfjzpf wa,mufwnf; ae&rnf/ olUae&monf wyfjyifrSm &Sd&
rnf/
13;47 4if;enf;ElempGJaomt0wfonf? ydwft0wfjzpfap? okd;arG;t0wfjzpfap?13;48 &ufuef;yifjzpfap? &ufuef;om;jzpfap? om;a&jzpfap? om;a&ESifhvkyfaom tokH;taqmifjzpfap?13;49 t0wfpGJaomtemonf cyfpdrf;pdrf;? cyfeDeD&SdvQif Elemjzpf\/ ,Zfyka&m[dwftm; jy&rnf/13;50 ,Zfyka&m[dwfonf tempGJaomt0wfukdMunfhI ckepf&ufywfvkH; vkHNcHKpGm xm;&rnf/13;51 owraeY wzefMunfhI t0wftemwkd;yGg;vQif? &ufuef;yifjzpfap? &ufuef;om;jzpfap? om;a&jzpfap? om;a&ESifh
vkyfaomt&mjzpfap rpifMu,f/ pm;wwfaomElempGJNyD/13;52 xkdt0wfukdrD;IdU&rnf/ pm;wwfaomElempGJaom&ufuef;yif? &ufuef;om;? ydwft0wf? okd;arG;t0wf? om;a&tokH;taqmifukd
rD;IdU&rnf/13;53 ,Zfyka&m[dwfonf MunfhI? &ufuef;yif? &ufuef;om;t0wf? om;a&tokH;taqmiftemrwkd;yGg;vQif?13;54 tempGJaomt&mukd aq;avsmfaprnftaMumif;? ,Zfyka&m[dwfpD&if wzef ckepf&ufywfvkH; vkHNcHKpGmxm;&rnf/13;55 aq;avQmfNyD;rS ,Zfyka&m[dwfonf MunfhIjyef? temrwkd;yGg;aomfvnf;? tqif;rjcm;em;vQif rpifMu,f rD;IdU&rnf/ twGif;jzpfap?
jyifjzpfap aqG;ajrhjcif;&Sd\/13;56 aq;avQmfNyD;rS? ,Zfyka&m[dwfonfMunfhI temonfcyfrnf;rnf;jzpfvQif? t0wf? om;a&? &ufuef;yif? &ufuef;om;xJu
temuGufukdqkwfzJh&rnf/13;57 aemufwzef xkd&ufuef;yif? &ufuef;om;t0wf? om;a&tokH;taqmif temay:jyefvQif? wkd;yGg;wwfaom temjzpf\/ xkdokdYt
empGJaomOpmukdrD;IdU&rnf/13;58 &ufuef;yif? &ufuef;om;t0wf? om;a&tokH;taqmif[lorQukd aq;avQmf temaysmufvQif? 'kwd,tBudrfaq;avQmf
pifMu,f&\/13;59 a&GUum;? pifMu,fonf? rpifMu,fonfukd pD&ifapjcif;iSg? ElempGJaomydwf t0wf? okd;arG;t0wf? &ufuef;yif? &ufuef;om;?
om;a&tokH;taqmifwkdYESifhqkdifaom w&m;jzpfownf;[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1?2 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u?- ElempGJaomolonf pifMu,fapaomaeY usifh&aomw&m;[lrlum;?14;3 xkdolukd ,Zfyka&m[dwfxHokdY ac:cJhNyD;rS? ,Zfyka&m[dwfonf? wyfjyifokdYxGuf MunfhIaomtcg? ElemaysmufonfrSefvQif?14;4 pifMu,fapjcif;ukd cH&aomxkdoltbkdY? touf&Sif pifMu,faom iSufESpfaumif? tm&Zfopfom;? eDarmif;aomBudK;? [kkyfyifGefY
wkdYukdrSmvkduf?14;5 pD;aoma&ukdxnfhaom ajrtkd;xJ iSufwaumifukdowfapNyD;rS?14;6 tm&Zfopfom;? eDarmif;aomBudK;? [kkyfyifGefYESifhwuG? touf&Sifaom iSufudk,l iSufaoG;a&mNyD;aoma&ESpfNyD;vQif?14;7 ElempifMu,fap&aomvltay:rSm ckepfBudrfwkdifatmifjzef;? xkdolonf pifMu,f\[kpD&if&rnf/ xkdaemuf touf&SifaomiSufukd
[if;vif;aomt&yf vTwfvkduf&rnf/14;8 pifMu,fap&aomolonf rdrdt0wfukdavQmf? rdrdqHyifukdtukeftpif&dwfNyD;rS? pifMu,fapjcif;iSg a&csKd;&rnf/ xkdaemuf wyfxJodkY
0if? rdrdwJjyif ckepf&ufae&rnf/14;9 owraeY rdrdqHyif? rkwfqdwf? rsufckef;arG;tp&Sdaom ukd,farG;&SdorQukd &dwf? rdrdt0wfukdavQmfNyD;rS? a&csKd; pifMu,f&\/14;10 tXraeYvnf; tjypfr&Sd? tcgrvnfaom odk;oi,ftxD;ESpfaumif? trwaumifukd4if;? abmZOfylaZmfoumbkdY qDa&maom
rkefYnufokH;MorJESifh qDwavmCukd4if; ,lNyD; vQif?14;11 pifMu,fapaom,Zfyka&m[dwfonf? pifMu,faptyfaomvlukd? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;em;? xm0&bk&m;a&SUawmf
xkdylaZmfoumESifhwuG quf&rnf/14;12 okd;oi,ftxD;waumifukd,lNyD;vQif 'kpkdufajz&m,ZfbkdY ylaZmf? xm0&bk&m;a&SUawmf csDvTJaomylaZmfoumbkdY qDwavmCESifh
wuG csDvTJ&rnf/14;13 xkdokd;oi,fukd tjypfajz&m,Zfaumif? rD;IdU&m,Zfaumifukd owf&mt&yf? oefY&Sif;&mXmeowf&rnf/ taMumif;rlum;? tjypfajz&m
,Zfaumifukd ,Zfyka&m[dwf,lykdifouJhodkY? 'kpkdufajz&m,Zfaumifukd,lykdif\/ tvGefoefY&Sif;ay\/14;14 ,Zfyka&m[dwfonf'kpkduftjypfajz&m,ZfaumiftaoG;ukd,l? pifMu,fap&aomol\vufsmem;ysOf;4if;? vufsmvufr? vufsm
ajcr4if; xnfh&rnf/14;15 qDtcsKdUukdvnf;,l rdrdvuf0Jvuf0g;avmif;NyD;vQif?14;16 xkdqDukd rdrdvufsmvufndK;ESifh wkdY,l xm0&bk&m;a&SUawmf ckepfBudrfwkdifatmif jzef;&rnf/108

14;17 rdrdvuf<uif;aomqDukd? pifMu,fap&aomol\vufsmem;ysOf;4if;? vufsmvufr? vufsmajcr4if;&Sdaom'kpkdufajz&m,Zfaumif


taoG;tay:rSm xnfh&rnf/14;18 rdrdvuf<uif;ao;aomqDukd? pifMu,fap&aomol\acgif;ay:rSmavmif; xkdoltbkdY tjypfajzjcif;ukd xm0&bk&m;a&SUawmf
jyK&rnf/
14;19 xkdrSwyg;? pifMu,fap&aomoltbkdY tjypfajzjcif;iSg? tjypfajz&m,ZfukdylaZmf? aemufwzefrD;IdU&m,Zfaumifukdowf&rnf/14;20 rD;IdU&m,ZfaumifESifhabmZOfylaZmfoumukd ,Zfyvifay:rSm ylaZmfojzifh? xkdvltbkdY tjypfajzjcif;ukdjyK? olonf oefY&Sif;&\/
14;21 xkdolonf qif;&J rQavmufrwwfEkdifvQif? csDvTJrdrdtjypfajzjcif;ukdjyKp&mbkdY 'kpkdufajz&m,Zfokd;oi,fwaumifukd4if;?
abmZOfylaZmfoumbkdY qDa&maomrkefYnufw MorJESifhqDwavmCukd4if;?14;22 wwfEkdiforQtwkdif;? ckdESpfaumif? okdYr[kwfcsKd;uav;ESpfaumif? tjypfajz&m,ZfbkdYwaumif? rD;IdU&m,ZfbkdYwaumifukd4if; ,l?14;23 rdrdpifMu,fjcif;tvkdiSg xm0&bk&m;a&SUawmfwGif y&dowfpnf;a0;&mwJawmf wHcg;em;? ,Zfyka&m[dwfxHokdY tXraeYaqmifcJhNyD;rS?14;24 ,Zfyka&m[dwfonf 'kpkduftjypfajz&m,Zf okd;oi,fESifh qDwavmCukd,l xm0&bk&m;a&SUawmf csDvTJ&m ylaZmfoumbkdY
csDvTJ&rnf/14;25 xkdokd;oi,fudkowfNyD;vQif? taoG;udk,l pifMu,fap&aomol\vufsmem;ysOf;4if;? vufsmvufr? vufsmajcr4if; xnfh&rnf/14;26 qDtcsKdUukdvnf; rdrdvuf0Jvuf0g;avmif;NyD;vQif?14;27 xkdqDukd rdrdvufsmvufndK;ESifh xm0&bk&m;a&SUawmf ckepfBudrfwkdifatmif jzef;&rnf/14;28 rdrdvuf<uif;aomqDukd pifMu,fap&aomol\vufsmem;ysOf;4if;? vufsmvufr? vufsmajcr4if; &Sdaom'kpkdufajz&m,Zfaum
iftaoG;ay:rSmxnfh?14;29 rdrd<uif;ao;aomqDukd xkdvlacgif;ay:rSmavmif;? olUtbkdYtjypfajzjcif;ukd xm0&bk&m;a&SUawmf jyK&rnf/14;30 xkdolonfwwfEkdiforQtwkdif; ckdESpfaumifjzpfap? csKd;uav;ESpfaumifjzpfap?14;31 tjypfajz&m,ZfbkdYwaumif? abmZOfylaZmfoumESifhwuG rD;IdU&m,ZfbkdY waumifukdaqmifcJh? ,Zfyka&m[dwfonfylaZmfvsuf?
xkdoltbkdYtjypfajzjcif;ukd xm0&bk&m;a&SU awmfjyK&rnf/14;32 a&GUum;? ElempGJ rdrdpifMu,fapjcif;iSg rwwfEkdifatmif qif;&JaomolESifh qkdifaomw&m;jzpfownf;[k rdefYawmfrl\/
14;33 xm0&bk&m;onf arma&SESifhtmkeftm; rdefYawmfrlonfum;?14;34 oifwkdYykdifxkduf&m? igay;aomcgemefjynfokdY oifwkdYa&mufaomtcg? oifwkdYae&m xkdjynfwGif tdrfwpkHwck Elemukd igpGJapvQif4if;?14;35 tdrf&Sifonf ,Zfyka&m[dwfxHokdYoGm;? tuREkfyftdrfukd ElempGJ[ef&Sdyg\[k ajymqkdvQif4if;?14;36 xkdtdrf&SdorQwkdYonf? rpifMu,f&mokdYa&mufrnfukdpkd;&drf? ,Zfyka&m[dwfonf ElemukdtMunfhtIr0ifrSD? &SdorQukdxkwfapjcif;iSg
pD&if&rnf/ xkdaemuf ,Zfyka&m[dwfonf xkdtdrfukd tMunfhtI0if?14;37 temukd MunfhIaomtcg? ausmufx&HcsKdifh&mwkdY cyfpdrf;pdrf;? cyfeDeDjzpf ausmufx&HxJtempGJ[ef&SdvQif?14;38 tdrfwHcg;jyifokdYxGuf? xkdtdrfukd ckepf&ufywfvkH;ydwfxm;&rnf/14;39 owraeY ,Zfyka&m[dwfonf tMunfhtIvm? ausmufx&Htemwkd;yGg;vQif?14;40 tempGJaomausmufwkdYukdEIwfy,f? NrdKUjyifrpifMu,faomt&yf ypfxm;apjcif;iSg ,Zfyka&m[dwf pD&if?14;41 xkdtdrfukd twGif;ywfvnfjcpfap&rnf/ jcpfusaomtrIefYukdvnf; NrdKUjyifrpifMu,faomt&yf oGefypf&rnf/14;42 t&ifausmuftpm; tjcm;aomausmufukd,l xnfhNyD;vQif? topfaomt*FawESifhrGrf;rH&rnf/14;43 xkdokdY ausmufukdEIwfy,f tdrfukdjcpfjcif;? topfrGrf;rHjcif;ukdjyKNyD;rS? wzeftempGJjyefvQif?14;44 ,Zfyka&m[dwfvnf; tMunfhtIvm? xkdtdrftemwkd;yGg;onfrSefvQif? pm;wwfaomElemjzpf\/ xkdtdrfonf rpifMu,faomaMumifh?14;45 ausmuf? opfom;? t*Faw&SdorQukdjzKdzsuf? NrdKUjyifrpifMu,faomt&yfokdY ,loGm;&rnf/14;46 xkdrSwyg;? xkdtdrfukdydwfxm;onfumvywfvkH;? txJokdY 0ifrdaomolonf? nOD;wkdifatmif rpifMu,f/14;47 xkdtdrf tdyfaomol? pm;aomufaomolonf rdrdt0wfukdavQmf&rnf/
14;48 ,Zfyka&m[dwfonftMunfhtIvmaomtcg?tdrfukdtopfrGrf;rHNyD;rS temrwkd;yGg;vQif? temaysmufaomaMumifh xkdtdrfonf
pifMu,f\[kpD&if&rnf/14;49 xkdtdrfukdpifMu,fapjcif;iSg iSufESpfaumif? tm&Zfopfom;? eDarmif;aomBudK;? [kkyfyifGefYwkdYukd,l?14;50 pD;aoma&ukdxnfhaomajrtkd;xJ iSufwaumifukdowfNyD;rS?14;51 tm&Zfopfom;? [kkyfyifGefY? eDaomBudK;? touf&SifaomiSufukd,l? iSufaoG;a&maoma&ESpfNyD;vQif? xkdtdrfukdckepfBudrfwkdifatmif
jzef;&rnf/14;52 xkdokdY iSufaoG;tp&SdonfwkdYESifh xkdtdrfukdpifMu,fapNyD;rS?14;53 touf&SifaomiSufukdNrdKUjyif[if;vif;aomt&yfvTwfvkduf? xkdtdrftbkdY tjypfajzjcif;ukdjyKvQif pifMu,fjcif;&Sdvdrfhrnf/14;54-57 a&GUum;? pifMu,fonf?rpifMu,fonfukdykdif;jcm;odapjcif;iSg? aAmuf Elemtp&Sdaom ElemtrsKd;rsKd;? t0wfpGJaomElem?
tdrfpGJaomElem? tzl;? ,m;em? EluGufESifhqkdifaom Elemw&m;jzpfownf;[k rdefYawmfrl\/

109

tcef;BuD; ( 15 )
15;1 wzef arma&SESifhtmkeftm; xm0&bk&m;u?15;2 oifwkdYonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? &dempGJaoma,mufsm;onf rpifMu,f/15;3 tpOf,kdonfjzpfap? wcgwav&yfonfjzpfap? xkdolonf rpifMu,f/15;4 tdyforQ xkdiforQaom tdyf&mxkdif&mwkdYonfvnf; rpifMu,f/15;5-8 ol\tdyf&mukdxdaomol? olUxkdif&mtay:rSmxkdifaomol? ol\ukd,fukdxdaomol? ol\wHaxG; xdrdaomolonf? rdrdt0wfukdavQmf
ukd,fukda&csKd;&rnf/ nOD;wkdifatmifrpif Mu,fjzpf\/15;9 &dempGJaomol pD;aomukef;ESD;vnf; rpifMu,f/15;10 olUatmuf&Sdaomt&mukdxdaomolonf nOD;wkdifatmifrpifMu,f/ xkdt&m wpkHwckukd aqmifaomolonf? rdrdt0wfukdavQmf
ukd,fukda&csKd;&rnf/ nOD;wkdifatmif rpifMu,f jzpf\/15;11 &dempGJaomolonf? vufraq;bJ olwyg;ukdvufESifhxdvQif? xkdolonf rdrdt0wfukdavQmf ukd,fukda&csKd;&rnf/ nOD;wkdifatmif
rpifMu,fjzpf\/15;12 &dempGJaomolxdaom ajrwefqmukdcGJ&rnf/ opfom;wefqmukd a&ESifhaq;&rnf/15;13 &dempGJaomolonftemaysmufaomtcg? aysmufaomaeYup? ckepf&ufvGefrS rdrdt0wfukdavQmf pD;aoma&ESifh ukd,fukdcsKd;ojzifh
pifMu,f&\/15;14 tXraeYvnf;? ckdESpfaumifjzpfap? csKd;uav;ESpfaumifjzpfap? wckckukd xm0&bk&m;a&SUawmf y&dowfpnf;a0;&mwHcg;em;okdY
aqmifcJh? ,Zfyka&m[dwftm; ay;&rnf/15;15 ,Zfyka&m[dwfonf tjypfajz&m,ZfbkdYwaumif? rD;IdU&m,ZfbkdYwaumifukd ylaZmf? &dempGJaomoltbkdY xm0&bk&m;a&SUawmf
tjypfajzjcif;ukdjyK&rnf/15;16 a,mufsm;onf okwf&nfxGufvQif wukd,fvkH; a&csKd;&rnf/ nOD;wkdifatmif rpifMu,fjzpf\/15;17 okwf&nfxdaomt0wf? om;a&&SdorQwkdYukd a&ESifhavQmf&rnf/ nOD;wkdifatmif rpifMu,fjzpf\/15;18 a,mufsm;onf rdef;rESifhoH0gojyKvQif? ESpfa,mufvkH;pwkdYonf a&csKd;&rnf/ nOD;wkdifatmif rpifMu,fjzpf\/
15;19 rdef;ronf Owka&mufvQif? ckepf&ufywfvkH; OwkrpifMu,f&mae&rnf/ olUukdxdaomolonf nOD;wkdifatmif rpifMu,fjzpf\/15;20 OwkrpifMu,fvsuf tdyforQ? xkdiforQwkdYonf rpifMu,fjzpf\/15;21 ol\tdyf&m? ol\xkdif&mukd xdaomolonf?
15;22 rdrdt0wfukdavQmf ukd,fukd a&csKd;&rnf/ nOD;wkdifatmif rpifMu,fjzpf\/15;23 ol\ae&mxkdif&m pGef;vQif? xkdae&mxkdif&mukd xdaomolonf nOD;wkdifatmif rpifMu,fjzpf\/15;24 Owka&mufaom rdef;rESifh oH0gojyKaomolonf ckepf&ufywfvkH; rpifMu,f? tdyf&m&SdorQvnf; rpifMu,fjzpf\/15;25 Owk rpifMu,f&mumvvGefrS? aoG;,kdem raysmufvQif? temraysmufrDSwkdifatmif OwkrpifMu,fvsuf ae&ouJhokdY rpifMu,fjzpf\/15;26 temraysmufrSDwkdifatmif ol\tdyf&monf OwkrpifMu,faomtdyf&muJhokdY4if;? xkdif&monfvnf; xkduJhodkY4if; rpifMu,fjzpfMu\/15;27 xkdt&mwkdYukd xdaomolonfvnf; rpifMu,faomaMumifh? rdrdt0wfukd avQmf ukd,fukda&csKd;&rnf/ nOD;wkdifatmif rpifMu,f
jzpf\/15;28 xkdrdef;ronf aoG;,kdemaysmuf ckepf&ufvGefvQif pifMu,fvdrfhrnf/15;29 tXraeY ckdESpfaumifjzpfap? csKd;uav;ESpfaumifjzpfap? wckckukdy&dowf pnf;a0;&mwJawmfwHcg;em;? ,Zfyka&m[dwfxHokdY aqmifcJh
&rnf/15;30 ,Zfyka&m[dwfonf tjypfajz&m,ZfbkdYwaumif? rD;IdU&m,ZfbkdYwaumifukd ylaZmf? OwkrpifMu,faomrdef;rtbkdY xm0&bk&m;
a&SUawmf tjypfajzjcif;ukdjyK&rnf/15;31 xkdokdY oa&vtrsKd;om;wkdYonf rdrdwkdYwGif&SdaomighwJawmfukd npfnL;ap? rdrdwkdYrpifMu,f&m raoapjcif;iSg? olwkdYukd
rpifMu,fjcif;ESifh uif;pifap&rnf/15;32 a&GUum;? &dempGJaomol? okwf&nfxGufnpfnL;aomol?15;33 Owka&mufaomrdef;r? oH0gojyKaoma,mufsm;rdef;r? rpifMu,faomrdef;rESifh oH0gojyKaoma,mufsm; apmifh&aomw&m; jzpfo
wnf;[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1
16;2

tmkef\om;ESpfa,mufwkdYonf? xm0&bk&m;a&SUawmfylaZmf aoaomaemuf? xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?oif\tpfukdtmkefonf aoab;ESifhuif;vGwfrnftaMumif;? oefY&Sif;&mXmeawmftxJ? aowmtay:rSmwifaomtzkH;ukd uG,fum
aom ukvm;umtwGif;okdY tcgcyfodrf;r0ifapjcif;iSg qifhqkdavmh/ igonfaowmzkH;tay:? rkdCf;wdrf xif&Sm;rnf/16;3 tmkefonf oefY&Sif;&mXmeawmftxJokdY tb,fokdY 0if&rnfenf;[lrlum;? tjypfajz&m,ZfbkdY toufysKdaomEGm;xD;waumif?
rD;IdU&m,ZfbkdY okd;xD;waumif yg&rnf/-

110

16;4

oefY&Sif;aomydwfacsmtus? ydwfacsmaygif;bDukd0wf? ydwfacsmcg;yef;ukdpnf;&rnf/ ydwfacsmaAgif;ukdvnf; aqmif;&rnf/ xkdt0wf


wefqmwkdYonf oefY&Sif;aomaMumifh? ukd,fukda& csKd;NyD;rS 0wfqif&rnf/16;5 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fESpfaumif? rD;IdU&m,ZfbkdY okd;waumifukd? oa&vtrsKd;om; y&dowfvufrScH,l&rnf/16;6 tmkefonf rdrdESifhqkdifaom rdrdtjypfajz&m,ZfEGm;udkylaZmf? rdrdtbkdYESifhrdrdtdrfolrsm;tbkdY tjypfajzjcif;ukdjyK&rnf/16;7 qdwfESpfaumifukdvnf;,ly&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;em;? xm0&bk&m;a&SUawmf quf&rnf/16;8 tmkefonf xkdqdwfESpfaumifukd xm0&bk&m;tbkdY pma&;wHwwH? vGwfvyfv[mtbkdY wwH? pma&;wHESpfwHcs?16;9 xm0&bk&m;tbkdY pma&;wHusaomqdwfukd aqmifcJh tjypfajz&m,ZfbkdY ylaZmf&rnf/16;10 vGwfvyfv[mtbkdY pma&;wHusaomqdwfukd? touf&Sifvsuf xm0&bk&m;a&SUawmfquf? olUtay:rSm tjypfajzjcif;udkjyKNyD;vQif?
awmvGwfvyfv[mokdY vTwfvkduf&rnf/
16;11 tmkefonf rdrdESifhqkdifaom tjypfajz&m,ZfEGm;ukdaqmifcJhNyD;vQif? rdrdtbkdYESifh rdrdtdrfoltdrfom;rsm;tbkdY tjypfajzjcif;ukdjyK? rdrd
ESifhqkdifaomtjypfajz&m,ZfEGm;ukd owf&rnf/16;12 xm0&bk&m;a&SUawmf,ZfyvifrD;cJESifhjynfhaomvifyef;ukdukdifvsuf? nufpGmaom eHYomaygif;arT; trIefYukd rdrdvuf tjynfh,l?
ukvm;umtwGif;okdY aqmifoGm;&rnf/16;13 xkdtcg olonf aoab;ESifhuif;vGwfrnftaMumif;? eHYomaygif;tckd;taiGUonf oufaocHcsuftay:rSm&Sdaom aowmtzkH;ukd
rTef;apjcif;iSg? xm0&bk&m;a&SUawmf eHYomaygif;ukd rD;ay:rSm wif&rnf/16;14 EGm;taoG;tcsKdUukdvnf;,l? ta&SUrsufESmbuf aowmzkH;tay: vufndK;ESifhjzef;&rnf/ aowmzkH;a&SUvnf; ckepfBudrfwkdifatmif
vufndK;ESifh jzef;&rnf/
16;15 xkdaemuf vlrsm;ESifhqkdifaom tjypfajz&m,Zfqdwfukdowf? taoG;ukd ukvm;umtwGif;okdY aqmifcJhNyD;vQif? EGm;taoG;ukdjzef;ouJhokdY?
aowmzkH; tay:4if;? a&SU4if; jzef;&rnf/16;16 oa&vtrsKd;om;wkdY\rpifMu,faomtjypfaMumifh4if;? jypfrSm;aomtjypf trsKd;rsKd;wkdYaMumifh4if;? oefY&Sif;&mXmeawmftbkdY
tjypfajzjcif;ukdjyK&rnf/ xkdokdY oa&vtrsKd;om; wkdY\ rpifMu,faomtjypfxJrSm ae&aom y&dowf pnf;a0;&mwJawmftbkdY
jyK&rnf/16;17 oefY&Sif;&mXmeawmftjypfajzjcif;ukdjyKthHaomiSg 0ifaomtcg? rdrdtbkdY? rdrdtdrfoltdrfom;rsm;tbkdY? oa&vy&dowftaygif;wkdYtbkdY
tjypfajzjcif;ukdjyK rxGufrSDwkdifatmif? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfxJrSm tb,folrQ rae&/16;18 aemufwzef xm0&bk&m;a&SUawmf,ZfyvifokdYxGufvm?xkdyviftbkdYtjypfajzjcif;ukdjyKthHaomiSg? EGm;taoG;? qdwftaoG;ukd,l
,Zfyvifywfvnf OD;csKdwkdY xnfh&rnf/16;19 ,Zfyviftay:vnf;? xkdtaoG;ukd vufndK;ESifh ckepfBudrfwkdifatmifjzef; oa&vtrsKd;om;wkdY\ rpifMu,faom tjypfrS
pifMu,foefY&Sif;ap&rnf/
16;20 xkdokdY oefY&Sif;&mXmeawmftbkdY? y&dowfpnf;a0;&m wJawmftbkdY? ,ZfyviftbkdY tjypfajzjcif;ukd NyD;pD;NyD;rS? touf&Sifaomqdwfukd
aqmifcJh&rnf/16;21 tmkefonf touf&Sifaomqdwfacgif;ay:rSm vufESpfbufukdwifvsuf? oa&vtrsKd;om;wkdY\ 'kpkdufrSp jypfrSm;aomtjypf
trsKd;rsKd;&SdorQwkdYukd abmfjy? qdwfacgif;ay:rSm wifxm;NyD;vQif? awmfavsmfaomvlwGif awmokdY apvTwf&rnf/16;22 olwkdYtjypf&SdorQukd? vlraeaom t&yfokdYaqmifoGm;aom xkdqdwfukdawm vTwfvkduf&rnf/16;23 wzef tmkefonfy&dowfpnf;a0;&mwJawmfxJokdY0if? oefY&Sif;&mXmeawmfxJokdY t&if0ifaomtcg? 0wfaomydwfacsmt0wfukdcRwf
xkdt&yfxm;& rnf/16;24 oefY&Sif;&mXme ukd,fukda&csKd;? rdrdt0wfukd0wfNyD;rSwzefxGufvm? rdrdrD;IdU&m,Zf? vlrsm;rD;IdU&m,ZfukdylaZmfojzifh? rdrdtbkdYESifh
vlrsm;tbkdY tjypfajzjcif;ukdjyK&rnf/16;25 tjypfajz&m,ZfaumifqDOukd ,Zfyvifay:rSm rD;IdU&rnf/16;26 vGwfvyfv[mokdY qdwfukdvTwfvkdufaomolonfvnf; rdrdt0wfukdavQmf? ukd,fukda&csKd;&rnf/ xkdaemufrS wyfxJokdY0if&rnf/16;27 oefY&Sif;&mXmeawmftjypfajzjcif;ukdjyKthHaomiSg aqmifoGif;aomtaoG;ESifhqkdifaom tjypfajz&m,ZfEGm;ukd4if;? tjypfajz&m,Zf
qdwfukd4if;? wyfjyifokdY ,loGm; ta&? tom;? acs;Ekudk rD;IdU&rnf/16;28 rD;IdUaom olonfvnf; rdrdt0wfukdavQmf ukd,fukda&csKd;&rnf/ xkdaemufrS wyfxJokdY0if&rnf/
16;29 oifwkdYonf tpOfapmifh&aomynwfawmf[lrlum;? trsKd;om;csif;jzpfap? oifwkdYwGifwnf;aeaomwyg;trsKd;om;jzpfap? owrv
q,f&ufaeYtvkyfukdtvQif;rvkyf? NcKd;NcH pGmusifhvsufae&Murnf/16;30 taMumif;rlum;? oifwkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf tjypf&SdorQwkdYESifhuif;pifrnftaMumif;? xkdaeY&uf ,Zfyka&m[dwfonf
oifwkdYukdpifMu,fapjcif;iSg? tjypfajzjcif;ukdjyK&rnf/16;31 xkdaeY&ufonf xm0&ynwfawmftwkdif;? oifwkdYNidrf0yf&mOykofaeY? NcKd;NcHpGmusifh&aomaeYjzpfownf;/16;32 tbt&m,Zfyka&m[dwftrIukdaqmifapjcif;iSg? t&if,Zfyka&m[dwfvufrS bdodufESifhwuG ,Zfyka&m[dwft&mukd cHaomolonf?
xkdtjypfajzjcif;ukd jyK&rnf/ xkd,Zfyka&m[dwfonf oefY&Sif;aomydwfacsmt0wfukd0wf?16;33 oefY&Sif;&m XmeawmftbkdY? y&dowfpnf;a0;&m wJawmftbkdY? ,ZfyviftbkdY? ,Zfyka&m[dwfrsm;tbkdY? y&dowftaygif;wkdYtbkdY
tjypfajzjcif;ukd jyK&rnf/16;34 a&GUum;? oa&vtrsKd;om;wkdY\tjypf&SdorQwkdYaMumifh wESpfwcg tjypfajzjcif;ukdjyKrnftaMumif;? oifwkdYonf tpOfapmifh&a
omynwfawmfjzpfownf;[k arma&Stm; xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif; tmkefjyKav\/
111

tcef;BuD; ( 17 )
17;1
17;2
17;3
17;4

wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf tmkefESifh ol\om;?


oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?oa&vtrsKd;om;wpkHwa,mufonf? okd;? qdwf? EGm;ukd wyfxJrSm owfonfjzpfap? wyfjyifrSm owfonfjzpfap?xm0&bk&m;\ wJawmfa&SUwGif xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumjyKjcif;iSg y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;okdY raqmifcJhvQif? xkdol
onf toufowfaom tjypf&Sdonf[k rSwf&rnf/ toufowfaomxkdolukd ol\trsKd;rS y,f&Sif;&rnf/17;5 oa&vtrsKd;om;wkdYonf awmylaZmfaom,ZfwkdYukd? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;a&SUwGif xm0&bk&m;xHawmfrSm
,Zfyka&m[dwfa&SUokdYaqmifcJh? xm0&bk&m;tm; rd[m,,ZfylaZmfapjcif;iSg xkdokdYpD&if&ownf;/17;6 ,Zfyka&m[dwfonf? xkd,ZfaumiftaoG;ukd y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;em;&Sdaomxm0&bk&m;\,Zfyvifay:rSm jzef;?
qDOukdvnf; xm0&bk&m;tm; arT;BudKif&mbkdY rD;IdU&rnf/17;7 olwkdYonf txufu rSm;,Gif;ouJhokdY aemufwzef ewfqkd;wkdYtm; ,ZfrylaZmf&/ ynwfonf olwkdYtrsKd;tpOftquf
apmifh&aomynwfawmf jzpfownf;/17;8 oa&vtrsKd;om;csif;jzpfap? oifwkdYwGifwnf;aeaom wyg;trsKd;om;jzpfap? rD;IdU&m,Zftp&Sdaomtjcm;aom,Zf wpkHwckukd
ylaZmfaomtcg?17;9 xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumjyKjcif;iSg? y&dowfpnf;a0;&mwHcg;okdYraqmifcJhvQif? xkdolukd ol\trsKd;rSy,f&Sif;&rnf[k olwkdYtm;
qifhqkd&rnf/
17;10 oa&vtrsKd;om;rSp? oifwkdYwGif wnf;aeaomwyg;trsKd;om; wpkHwa,mufonf? taoG;wrsKd;rsKd;ukdpm;vQif? xkdolukdigonf
rsufESmxm;ol\ trsKd;rSy,f&Sif;rnf/17;11 taMumif;rlum;? ukd,fcEm toufonf taoG;wnf\/ oifwkdYjyKaomtjypfukd ajzapjcif;iSg? xkdtaoG;ukdoifwkdYtm; ,Zfyvif
ay:rSm igay;NyD/ vltjypfukd ajzaomt&mum;? taoG;jzpfownf;/17;12 xkdaMumifh oifwkdYtb,folrQ taoG;udkrpm;&/ oifwkdYwGif wnf;aeaom wyg;trsKd;om;vnf; taoG;udkrpm;&[k
oa&vtrsKd;om;wkdYtm; ightrdefYawmf&Sd\/17;13 oa&v trsKd;om;rSp oifwkdYwGif wnf;aeaom wyg;trsKd;om; wpkHwa,mufonf? rkqkd;vkyf pm;p&mbkdY om;? iSufukd
brf;rdvQif? taoG;ukdoGef ajrESifhzkH;&rnf/17;14 taoG;onf cyfodrf;aomukd,fcEmtouf&Sif&mtaMumif;jzpf\/ xkdaMumifh oifwkdYonf wpkHwckaomukd,fcEm\taoG;udk
rpm;&[koa&vtrsKd;om;wkdYtm; ightrdefYawmf&Sd\/ cyfodrf;aomukd,fcEmtoufonf taoG; wnfaomaMumifh? taoG;ukd
pm;aomolrnfonfum;? y,f&Sif;jcif;ukd cH&rnf/17;15 tvkdvkdaoaomtaumif? om;&Jukduf aoaomtaumif\tom;ukdpm;aom ukd,ftrsKd;om;? wyg;trsKd;om;rnfonfum;?
pm;vQif rdrdt0wfukd avQmf ukd,fukd a&csKd;&rnf/ nOD;wkdifatmif rpifMu,fjzpf\/ xkdaemuf pifMu,fjcif; &Sd\/17;16 t0wfukdravQmfa&rcsKd;vQif? ukd,ftjypfukd ukd,fcH&rnf[k xm0&bk&m;onf ynwfawmfrl\/

tcef;BuD; ( 19 )
18;1 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm;
18;2 qifhqkd&rnfrSm? igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/18;3 oifwkdYaebl;aom tJ*kwKjynf\tusifhukd4if;? oifwkdYukd igykdYaqmifvwHYaomcgemefjynf\tusifhukd4if;? oifwkdYonfrusifh? olwkdY
w&m;vrf;okdYrvkduf&Mu/18;4 igpD&ifcsuf&Sdonftwkdif; usifh? ighynwfw&m;vrf;okdY vkdufjcif;iSg apmifha&Smuf&Murnf/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;
jzpf\/18;5 xkdaMumifh igpD&ifxkH;zGJUcsufwkdYukdapmifha&Smuf&Murnf/ xkdtusifhukdusifhaom olonf? xkdtusifhtm;jzifh touf&Sifvdrfhrnf/ igonf
xm0&bk&m;jzpf\/
18;6 oifwkdYwGif tb,folrQ ukd,faygufabmfawmfaomolukdcsOf; oH0gorjyK&/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/18;7 oif\tbESifhomqkdifaom oif\trdukd rcsOf;&/ ukd,ftrdjzpfaomaMumifh oH0gorjyK&/18;8 ukd,ftb\r,m;rnfonfukd rcsOf;&/ tbESifhom qkdif\/18;9 wtdrfwnf;arG;bGm;onfjzpfap? tjcm;aomt&yfarG;bGm;onfjzpfap? oif\ESrukd rcsOf;&/18;10 ukd,f&ifaoG;jzpfaom oif\ajr;udk rcsOf;&/18;11 trdjcm;aomfvnf; wbwnf;jzpfaom ESrukd rcsOf;&/18;12 oifhtb\aygufabmf&if;jzpfaom tb\ESrukd4if;?18;13 oifhtrd\aygufabmf&if;jzpfaom trd\nDtpfrukd4if;?18;14 tb\nDtpfukdESifhomqkdifaomrdBuD;rdaxG;jzpfaomtb\nDtpfukdr,m;ukd4if;?18;15 om;\r,m;wnf;[laom acR;rukd4if;?112

18;16
18;17
18;18
18;19
18;20
18;21
18;22
18;23

nDtpfukdESifhomqkdifaom nDtpfukd\r,m;ukd4if; rcsOf;&/ukd,fr,m;\aygufabmf&if;jzpfaom r,m;\orD;? r,m;\ajr;ukd rcsOf;&/ rw&m;aomtrIjzpf\/ukd,fr,m;ukdaESmifh&Sufjcif;iSg? oltouf&SifpOfwGif? ol\nDtpfrukdrodrf;&/


Owka&mufrpifMu,faomrdef;rukdvnf; rcsOf;&/ukd,fukdnpfnL;apvsuf? olUr,m;ukdrjypfrSm;&/oif\om;orD;wkdYukd? armvkwfbk&m;tm; rD;jzifhrylaZmf&/ oif\bk&m;ocif emrawmfukd rIwfrcs&/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/rdef;rESifhaygif;abmfouJhokdYa,mufsm;csif;raygif;abmf&? &GH&SmbG,ftrIjzpf\/ukd,fukdukd,fnpfnL;ap wd&pmefESifhraygif;abmf&/ rdef;ronfvnf; rdrdESifh wd&pmef\aygif;abmfjcif;ukd rcH&/ &GH&SmbG,faom
a&maESmjcif;jzpf\/
18;24 xkdokdYaomtrItm;jzifhukd,fukdukd,frnpfnL;ap&/ oifwkdYa&SUrSigESifxkwfaom vltrsKd;rsKd;wkdYonf? xkdokdYaomtrIukdjyK npfnL;
Mu\/18;25 olwkdYjynfonfvnf; npfnL;\/ npfnL;aomtjypfaMumifh igqkH;r? xkdjynfonf rdrdom;wkdYukd atmhtefvdrfhrnf/18;26-28 oifwkdYrlum;? ighpD&ifxkH;zGJUcsufwkdYukd apmifha&Smuf&Murnf/ xkdjynfonf oifwkdYa&SU&SdaomvltrsKd;rsKd;wkdYukd atmhtefouJhokdY
wzefnpfnL;jcif;ukdcH? oifwkdYukd ratmhtef apjcif;iSg? ukd,ftrsKd;om;jzpfap? oifwkdYwGif wnf;ae aomwyg;trsKd;om;jzpfap? xkd
okdYaom&GH&SmbG,ftrIwkdYukdrjyK&/ oifwkdYa&SU&Sdaomjynfom;wkdYonf? xkdokdYaom&GH&Sm bG,ftrIwkdYukd jyKaomtm;jzifh olwkdYjynfonf
npfnL;jcif;&Sd\/18;29 xkdokdYaom&GH&SmbG,ftrIwkdYukdjyKaomolrnfonfum;? ol\trsKd;rSy,f&Sif;jcif;ukd cH&rnf/18;30 okdYjzpf oifwkdYa&SUjyKbl;aomxkd&GH&SmbG,fxkH;pH"avhokdY oifwkdYonfvkduf ukd,fukdukd,f rnpfnL;apjcif;iSg? ighynwfw&m;ukd
apmifha&Smuf&Murnf/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1
19;2
19;3
19;4
19;5
19;6
19;7
19;8
19;9
19;10
19;11
19;12
19;13
19;14
19;15
19;16
19;17
19;18
19;19
19;20

wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonfoa&vtrsKd;om;y&dowf


taygif;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? oifwkdY\bk&m;ocif ig xm0&bk&m;onf oefY&Sif;aomaMumifh? oifwkdYvnf; oefY&Sif;jcif;&SdMuavmh/vlwkdif; ukd,frdbukdkdao&rnf/ ighOykofaeYwkdYukdvnf; apmifh&rnf/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/kyfwkqif;wkukdvnf; rcsOf;ruyf&/ ukd,ftbkdYoGef;aombk&m;wkdYukd rvkyf&/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/rd[m,,Zfukd xm0&bk&m;tm; ylaZmfvQif? pdwfawmfESifhawGUatmif ylaZmf&rnf/ylaZmfaomaeYESifh eufjzefaeY pm;&rnf/ oefbufaeYwkdifatmif usef<uif;vQif rD;IdU&rnf/oefbufaeY tenf;i,fukdrQpm;vQif &GH&SmbG,fjzpf\/ pdwfawmfESifhrawGU/pm;aomolonf xm0&bk&m;\oefY&Sif;aomt&mukd IwfcsaomaMumifh rdrd tjypfukd cH&rnf/ xkdolukd ol\trsKd;rS y,f&Sif;&rnf/ukd,fajrjzpfaompyg;ukd&dwfaomtcg? v,faxmifwkdYukd tukeftpifr&dwf&/ odrf;&mwGif usef<uif;aomt&mukd jyefraumuf
rodrf;&/ukd,fpyspfoD;ukdvnf;tukeftpifrodrf;&/ usef<uif;aomtoD;ukdjyefrqGwf&/ xkdtoD;ukd qif;&Jaomol {nfhonftm*EKtbkdY
csef>cif;&rnf/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/
olUOpmukd rckd;&/ olwyg;udk rvSnfhpm;&/ wa,mufukdwa,muf rkom pum;rajym&/ighemrukd wkdifwnf r[kwfrrSefbJ usdefqkdjcif;ukdrjyK&/ oif\ bk&m;ocifemrukd rIwfrcs&/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/ukd,fESifhpyfqkdifaomol\Opmukd rw&m;ojzifh rodrf;&/ tEkdiftxufjyK r,l&/ oliSg;cHxkdufaomtcukd wnOfhvkH; eHeufwkdifatmif
rxm;&/em;yif;aomolukd rusdefqJ&/ rsufpdrjrifaomola&SUrSm xdrdvJp&mudkrxm;&/ oif\bk&m;ocifukdaMumuf&GHU&rnf/ igonf xm0&
bk&m;jzpf\/w&m;awGUonftrIrSm rw&m;ojzifh rpD&if&/ qif;&Jaomolbuf riJhuGuf? BuD;aomol\rsufESmukdraxmufbJ? ukd,ftrsKd;om;csif;
ukdw&m;ojzifh pD&if&rnf/olUtoa&ysufaomodwif;ukd Mum;ajymjcif;iSg? ukd,ftrsKd;om;csif;wkdYwGif rvSnfhvnf&/ ukd,fESifhpyfqkdifaomolukdaoapjcif;iSg
rBuHpnf&/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/oif\nDtpfukdukd pdwftcktcHr&Sd&/ ukd,fESifhpyfqkdifaomol&Sdaomtjypfukd wwfwkdif;r&SdapbJ? olUukdtrSefqkH;r&rnf/oifhtrsKd;om;csif;onf oifhukdjypfrSm;vQif? ukd,fwkdiftjypfjyefrwkHY&/ tNidK; rxm;&/ udk,fESifhpyfqkdifaomolukd ukd,fESifhtrQcspf&rnf/
igonf xm0&bk&m;jzpf\/
ig\ynwfw&m;ukd oifwkdYonfapmifh&Murnf/ trsKd;jcm;aomwd&pmef txD;trwkdYukd r&Sufrwifap&/ jcm;em;aomrsKd;aphukda&maESm
v,frMuJ&/ 0gESifhokd;arG;a&m &ufaomt0wfukd r0wf&/xdrf;jrm;aqmifESif;vsuf? ra&G;rvTwfao;aomuRefrdef;rESifh oifhaeaomolonf kdufESufjcif;ukdcH&rnf/ xkdrdef;ronf olUuRef
jzpfaomaMumifh aojypfESifh vGwf&rnf/-

113

19;21 a,mufsm;onfvnf;? 'kpkdufajz&m,ZfbkdY okd;xD;waumifukd y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;em; xm0&bk&m;xHawmfokdY aqmifcJh&


rnf/19;22 xkda,mufsm;jyKrdaomtjypfukdajzjcif;iSg? 'kpkdufajz&m,Zfokd;ukd? ,Zfyka&m[dwfonf xm0&bk&m;a&SUrSmylaZmf&rnf/ xkda,mufsm;
onf tjypfvTwfjcif;okdY a&mufvdrfhrnf/19;23 oifwkdYonf igay;aomjynfokdYa&muf? pm;tyfaomtyiftrsKd;rsKd;ukdpkdufNyD;rS? okH;ESpfywfvkH; oD;aomtoD;ukd? ta&zsm;vSD;jcif;udk
rcHaomtoD;[l rSwf&rnf/ xkdtoD;udk rpm;&/19;24 pwkwESpfwGifoD;aomtoD;&SdorQonfoefY&Sif;? xm0&bk&m;\ aus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;bkdY&m jzpf&rnf/19;25 yrESpfwGif oD;aomtoD;udk pm;&rnf/ xkdokdYjyKvQif tyifwkdYonf omoD;Muvdrfhrnf/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&
bk&m;jzpf\/19;26 taoG;ygaomtaoaumifukdrpm;&/ raumif;aomtwwfukdrjyKpk&/ umvaA'ifukdrMunfh&/19;27 OD;acgif;tem;ywfvnf qHyifukd0ef; r&dwf&/ yg;rkef;ukdvnf; r&dwf&/19;28 aoaomoltwGuf ukd,ftom;ukdrckwfr&S&? oHylrxkd;&/ igonfxm0&bk&m;jzpf\/19;29 ukd,forD;ukdjynfwefqmjzpfapjcif;iSg rIwfrcs&/ okdYjyKvQif wjynfvkH;onf rw&m;aomarxkefokdYvkduf t"rtrIESifhjynfhvdrfhrnf/19;30 ighOykofaeYwkdYukdapmifh? ighoefY&Sif;&mXmeawmfukd kdao&rnf/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/19;31 udk,fukdukd,f npfnL;apjcif;iSg? ewf0ifolukdrrSD0J&/ pkef;vkyfolukdvnf; r&SmazG&/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/19;32 qHyifjzLaomola&SUrSm x&rnf/ toufBuD;aomol\rsufESmukd kdao&rnf/ oif\bk&m;ocifukdaMumuf&GHU&rnf/ igonf xm0&
bk&m;jzpf\/19;33 oif\jynf wnf;aeaom{nfhonfukd rnOf;qJ&/19;34 oifESifh twlaeaom{nfhonfukd ukd,ftrsKd;om;csif;uJhokdY rSwf&rnf/ ukd,fESifhtrQ cspf&rnf/ oifwkdYonf tJ*kwKjynf{nfhonf
jzpfMubl;NyD/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/19;35 wkdif;xGmaomtrI? csdefwG,faomtrI? jcifwGufaomtrI rw&m;pGmrjyK&/19;36 rSefaomcsdefcGif? rSefaomtav;? rSefaom{zg? rSefaom[defwkdYukdokH;&rnf/ igonf oifwkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifaom oifwkdY\
bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/19;37 oifwkdYonf ighpD&ifxkH;zGJUcsuf tvkH;pkHwkdYukd apmifha&Smuf&Murnf/ igonf xm0&bk&m;jzpfonf[k rdefYawmfrl\/-

tcef;BuD; ( 20 )
20;1 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?20;2 oa&vtrsKd;om;jzpfap? oa&vtrsKd;wnf;aeaomwyg;trsKd;om;jzpfap? rdrdom;ukdarmvkwfbk&m;tm; qufuyfaom
olonftaoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/ jynfom;wkdYvnf; cJESifh ypf&Murnf/20;3 ighoefY&Sif;&mXmeawmfukdnpfnL;apvsuf? ighoefY&Sif;aomemrawmfukdIwfcsvsuf? rdrdom;ukd armvkwfbk&m;tm;qufuyfaomolukd?
igonfrsufESmxm; ol\trsKd;rS y,f&Sif;rnf/20;4 rdrdom;ukdarmvkwfbk&m;tm; qufuyfaomolukd? jynfom;wkdYonftrIrxm; rowfbJaevQif?20;5 xkdokdYaeaomolESifh ol\tdrfoltdrfom;wkdYukd? igonfrsufESmxm;? xkdolukd4if;? olESifhtwlarmvkwfbk&m;xH rSm;,Gif;aomolukd4if;?
olwkdYtrsKd;rS y,f&Sif;rnf/20;6 vrf;vGJewf0ifol? pkef;vkyfolaemufokdYvkdufvsuf? rSm;,Gif;aomolukdigonf rsufESmxm; ol\trsKd;rSy,f&Sif;rnf/20;7 oifwkdY\bk&m;ocif igxm0&bk&m;onf oefY&Sif;aomaMumifh? oifwkdYonf ukd,fukdoefY&Sif;ap? oefY&Sif;jcif;&SdMuavmh/20;8 ighenf;ed,wkdYukd usifhaqmif&Murnf/ igonf oifwkdYukdoefY&Sif;apaom xm0&bk&m;jzpf\/
20;9 rdbukdusdefqJaomolwkdif; taoowfjcif;ukdtrSefcH&rnf/ rdbukdusdefqJaomaMumifh aoxkdufaomtjypf&Sd\/20;10 olUr,m;ukdjypfrSm;aomolonf? rSm;,Gif;aomrdef;rESifhwuG taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/20;11 udk,ftb\r,m;ESifhoifhaeaomolonf tbESifhomqkdifaomt&mukdjypfrSm;aomaMumifh? xkdrdef;rESifhwuG taoowfjcif;ukd
trSefcH&rnf/20;12 a,mufsm;onf ukd,facR;rESifhoifhaevQif? xkdolESpfa,mufwkdYonf &GH&SmbG,faoma&maESmjcif;ukdjyKaomaMumifh taoowfjcif;ukd
trSefcH&rnf/ aoxkdufaomtjypf&Sd\/20;13 rdef;rESifhaygif;abmfouJhokdYa,mufsm;jcif;aygif;abmfvQif? xkdolESpfa,mufwkdYonf? &GH&SmbG,faomtrIukd jyKaomaMumifh taoowf
jcif;ukd trSefcH&rnf/ aoxkdufaomtjypf&Sd\/20;14 a,mufsm;onf orD;ESifhtrdukdr,m;jyKvQif? rw&m;aomtrIjzpf\/ oifwkdYwGif rw&m;aomtrIr&Sdapjcif;iSg? xkdolokH;a,mufwkdY
ukdrD;IdU&rnf/20;15 a,mufsm;onf wd&pmefESifhaygif;abmfvQif taoowfjcif;ukdtrSefcH&rnf/ xkdwd&pmefukdvnf; owf&rnf/20;16 rdef;ronfvnf;? rdrdESifhwd&pmef\aygif;abmfjcif;ukdcHvQif? xkdrdef;rESifhwd&pmefonf taoowfjcif;ukdtrSefcH&rnf/ aoxkdufaom
tjypf&Sd\/-

114

20;17 a,mufsm;onf tb\orD;? trd\orD;jzpfaom rdrdESrESifhoifhaevQif? rw&m;aomtrIjzpf\/ xkdolwkdYonf trsKd;om;csif;wkdY


a&SUarSmuf y,f&Sif;jcif;ukd cH&Murnf/ xkda,mufsm; onf ESrESifhoifhaeaomaMumifh? rdrdtjypfukdcH& rnf/20;18 a,mufsm;onf Owka&mufvsuf&Sdaom rdef;rESifhoifhaevQif? xkdolwkdYonf oabmwl? aoG;oGeftemukd xif&Sm;apaomaMumifh?
olwkdYtrsKd;rS y,f&Sif;jcif;ukd cH&Murnf/20;19 tb\ESr? trd\nDrESifh roifhrae&/ xkdokdYaomaygufabmf&if;ESifhoifhaeaomolwkdYonf rdrdtjypfukdcH&Murnf/20;20 tb\nDtpfukdr,m;ESifh oifhaevQif? tb\nDtpfukdESifhomqkdifaomt&mukdjypfrSm;aomaMumifh? xkdolwkdYonf rdrdtjypfukdcH&ojzifh?
woufvkH;om;r&bJ ae&vdrfhrnf/20;21 nDtpfukd\r,m;ESifh oifhaevQif? npfnL;aomtrIjzpf\/ nDtpfukdESifhomqkdifaomt&mukd jypfrSm;aomaMumifh? xkdolwkdYonf
om;r&bJ ae&vdrfhrnf/
20;22 oifwkdYukd igykdYaqmifae&mcsaomjynfonf ratmhtefapjcif;iSg? oifwkdYonf igpD&ifxkH;zGJUorQwkdYukd usifhaqmif&rnf/20;23 oifwkdYa&SUrS igESifxkwfaomvltrsKd;rsKd;wkdY\bmom"avhokdY rvkduf&/ olwkdYonf xkdokdYaomtrIcyfodrf;wkdYukd jyKaomaMumifh
ig&GH&Sm\/20;24 olwkdYjynfwnf;[laom EkdYESifhysm;&nfpD;aomjynfukd oifwkdYonf tarGcHapjcif;iSg igtykdifay;rnf[kightrdefYawmf&SdNyD/ igonfoifwkdY
ukdtjcm;aomtrsKd;ESifh cGJxm;aom oifwkdY bk&m;ocifxm0&bk&m;jzpf\/20;25 xkdtaMumif;aMumifh? pifMu,faomom;? rpifMu,faomom;? pifMu,faomiSuf? rpifMu,faomiSufwkdYukdykdif;jcm;&rnf/ igcGJxm;onf
twkdif;? rpifMu,faomom;?iSuf?ajray:rSm wGm;wwfaomwd&pmefwpkHwcktm;jzifh ukd,fukdukd,f &GH&SmbG,frjzpfap&/20;26 igxm0&bk&m;oefY&Sif;onfjzpf? oifwkdYukdigtvkd&Sdojzifh? tjcm;aomtrsKd;ESifhcGJxm;aomaMumifh? igtbkdY oefY&Sif;jcif;&Sd&Murnf/20;27 a,mufsm;jzpfap? rdef;rjzpfap? ewf0ifaomol? pkef;vkyfaomolonf taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/ xkdokdYaomolukd cJESifh
ypf&Murnf/ olaoxkdufaom tjypf&Sdonf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1

wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf tmkef\om;? ,Zfyka&m[dwfwkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? trsKd;om;csif; aoaomtwGuf


oifwkdYwGif tb,folrQ npfnL; jcif;r&Sd&/21;2 okdY&mwGif aygufabmf&if;wnf;[laomrdb? om;orD;? nDtpfukd?21;3 vifraeaomunmESr&if;twGuf npfnL;jcif;ukd cH&aomtcGifh&Sd\/21;4 trsKd;om;csif;olBuD;twGuf? ukd,fukdukd,fIwfcs npfnL;jcif;r&Sd&/21;5 ,Zfyka&m[dwfonf qHyifukdr&dwf&/ yg;rkef;ukdr&dwf&/ tom;ckwf&Sjcif;ukd rjyK&/21;6 olonf rdrdbk&m;ociftbkdYoefY&Sif;&rnf/ rdrdbk&m;ocif\emrawmfukdrIwf rcs&/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaomylaZmfoum?
rdrdbk&m;ocif\tpm tm[m&ukd ylaZmfaomaMumifh oefY&Sif;jcif;&Sd&rnf/21;7 olonf jynfwefqmrdef;r? oDvysufaomrdef;r? vifESifhuGmaomrdef;rESifhrpkHbuf&/ rdrdbk&m;ociftbkdY oefY&Sif;\/21;8 oif\bk&m;ocifh yGJawmfukd qufaomaMumifh? olUukdoefY&Sif;ap? olonf oifhtbkdY oefY&Sif;&rnf/ oifwkdYukd oefY&Sif;apaom
igxm0&bk&m; oefY&Sif;\/21;9 ,Zfyka&m[dwforD;onf? jynfwefqmvkyf ukd,fukdukd,f IwfcsvQif? rdrdtbukd Iwfcs&ma&muf\/ xkdoludk rD;IdU&rnf/
21;10 rdrdtrsKd;om;csif;wkdYwGif? t0wfwefqmqifvsuf? t&mcefYxm; rdrdacgif;ay:rSm qDavmif;jcif; bdodufukd cHaom ,Zfyka&m[dwf
rif;onf? rdrdacgif; wefqmudk rcRwf&/ rdrdt0wfukd rqkwf&/21;11 taoaumifukdrcsOf;&/ rdbtwGuf npfnL;jcif;ukdrcH&/21;12 oefY&Sif;&mXmeawmfxJurxGuf&/ rdrdbk&m;ocif\oefY&Sif;&mXmeawmfukd rIwfrcs&/ taMumif;rlum;? rdrdbk&m;ocif\bdodufqD
ESifhqkdifaomoif;uspfukd aqmif;&aomoljzpf\/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/21;13 ,Zfyka&m[dwfrif;onf? tysKdunmESifhom pkHbuf&rnf/21;14 rkwfqkd;r? vifESifhuGmaomrdef;r? oDvysufaomrdef;r? jynfwefqmrdef;rESifhrpkHbuf&/ rdrdtrsKd;om;csif;tysKdunmESifhom pkHbuf
&rnf/21;15 rdrdom;ukd? trsKd;om;csif;wkdYwGif rIwfrcs&/ igxm0&bk&m;onf? ,Zfyka&m[dwfrif;ukd oefY&Sif;aponf[k rdefYawmfrl\/
21;16 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf tmkeftm;qifhqkd&rnfrSm?21;17 oif\trsKd;tpOftqufwGif ukd,ftjypf&Sdaomolonf? rdrdbk&m;ocif\ yGJawmfukd qufuyfthHaomiSg rcsOf;ruyf&/21;18 rsufpduef;aomol? ajcqGHUaomol? ESmacgif;ydaomol? t*FgykdvGefaomol?21;19 vufusKd;aomol? ajcusKd;aomol?21;20 ausmukef;aomol? ykaomol? rsufpdemaomol? 0JpGJaomol? ,m;empGJaomol? a0S;aphysufaomolonf rcsOf;ruyf&/21;21 ,Zfyka&m[dwftmkeftrsKd;wGif? ukd,ftjypfygaomolwpkHwa,mufrQ xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaomylaZmfoumukd qufuyf
thHaomiSg rcsOf;ruyf&/ ukd,ftjypfygaomaMumifh? rdrdbk&m;ocif\rkefYawmfukdqufuyfthHaomiSg rcsOf;ruyf&/21;22 oefY&Sif;aomrkefYjzpfap? tvGefoefY&Sif;aomrkefYjzpfap? rdrdbk&m;ocif\ rkefYawmfukd pm;&rnf/

115

21;23 udk,ftjypfygaomaMumifh? ighoefY&Sif;&mXmet&yfwkdYukdIwfcsrnfukdpkd;&drf? ukvm;umtwGif;okdY r0if&/ ,ZfyvifokdY rcsOf;ruyf&/


igxm0&bk&m;onf xkdt&yfwkdYukd oefY&Sif;aponf[k rdefYawmfrl\/21;24 arma&Sonf tmkefESifhol\om; oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYtm; qifhqkdav\/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1
22;2

wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?tmkefESifh ol\om;wkdYonf ightbkdY oefY&Sif;apaomt&mtm;jzifh? oefY&Sif;aom ig\emrawmfukd rIwfrcsbJ? oa&vtrsKd;om;wkdY\
oefY&Sif;aomt&mrsm;ESifh ukd,fukdukd,f uGmap&rnftaMumif; qifhqkdavmh/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/22;3 xm0&bk&m;tbkdYoa&trsKd;om;oefY&Sif;apojzifh? oefY&Sif;jcif;&Sdaomt&mwkdYukd? ukd,frpifMu,fvsufESifhcsOf;uyfaom,Zfyka&m
[dwftrsKd;om;rnfonfum;? ighxHrS y,f&Sif;jcif; ukd cH&rnf/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/22;4 Elem?&dempGJaom tmkef\trsKd;om;rnfonfum;? rpifMu,frSDwkdifatmif oefY&Sif;aomt&mukdrpm;&/ taoaumifESifhqkdif
roefY&Sif;aomt&mukdxdaomol? okwf&nfxGuf aomol?22;5 npfnL;ap wGm;wwfaomwd&pmefukdxdaomol? npfnL;jcif;wpkHwckpGJ npfnL;aomol? xkdokdYaomolukd xdorQaomolwkdYonf?22;6 nOD;wkdifatmifrpifMu,fjzpfvdrhfrnf/ ukd,fukda&rcsKd;bJaevQif? oefY&Sif;aomt&mukd rpm;&/22;7 ae0ifaomaemufrS oefY&Sif;jcif;okdYa&mufonfjzpf? oefY&Sif;aomt&monf olwkdY pm;p&mjzpfaomaMumifh? xkdaemufrS pm;&Murnf/22;8 tvkdvkdaoaomtaumif? om;&Jukduf aoaomtaumiftm;jzifh ukd,fukd npfnL;ap rpm;&/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/22;9 ,Zfyka&m[dwfwkdYonfighynwfawmfukdzsufojzifh? ukd,ftjypfukdcHvsuf rao&rnftaMumif;? ighynwfw&m;ukdapmifha&SmufMu
&rnf/ igxm0&bk&m;onf olwkdYukdoefY&Sif;ap\/
22;10 wyg;trsKd;om;onf oefY&Sif;aomt&mukdrpm;&/ ,Zfyka&m[dwfwnf; aeaom{nfhonfrpm;&/ oliSg;vnf; rpm;&/22;11 ,Zfyka&m[dwfonf ukd,faiGESifh0,faomol? ol\tdrfarG;aomolonf ol\tpmukd pm;&rnf/22;12 ,Zfyka&m[dwforD;onf wyg;trsKd;om;\r,m;jzpfvQif? oefY&Sif;aomylaZmfoumt&mukd rpm;&/22;13 okdY&mwGif vifaoaomf4if;?vifESifhuGmaomf4if;? om;r&SdbJrdrdtbtdrfokdYjyef i,fpOftcgaeouJhokdYaejyefvQif? tb\tpmukd
pm;&rnf/ wyg;trsKd;om; rpm;&/22;14 vlonfoefY&Sif;aomt&mudkrodbJ pm;rdvQif? pm;rdaomt&m\tbkd;ESifhwuG ig;pkwpkukd xyf ,Zfyka&m[dwftm; ay;&rnf/22;15 oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m;tm; ylaZmf? oefY&Sif;aomt&mwkdYukd rIwfrcs&/22;16 xkdt&mwkdYukdpm;rd jypfrSm;aomtjypfukd rcHap&/ igxm0&bk&m;onf olwkdYukdoefY&Sif;aponf[krdefYawmfrl\/
22;17 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonftmkefESifhol\om;oa&vtrsKd;om; taygif;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?22;18 oa&vtrsKd;om;jzpfap? oa&vtrsKd;wnf;aeaomwyg;trsKd;om;jzpfap? opm*wd&SdjyKaomylaZmfoum? tvkdkvdkjyKaom
ylaZmfoumwnf;[laomrD;IdU&m,Zfukd xm0&bk&m;tm; ylaZmfvkdvQif?22;19 pdwfawmfESifhawGUjcif;iSg? tjypfrygaomokd;? qdwf? EGm;txD;ukdylaZmf&rnf/22;20 tjypfygaomtaumifukdrylaZmf&/ ylaZmfvQifpdwfawmfESifhrawGU/22;21 opm*wd&SdjyKaomylaZmfoum? tvkdkvdkjyKaomylaZmfoumokd;? qdwf? EGm;udk? xm0&bk&m;tm;,ZfylaZmfvkdvQif? pdwfawmfESifh
awGUjcif;iSg pkHvif&rnf/ tjypf wpkHwckrQr&Sd&/22;22 rsufpduef;aomtjypf? tkd;usKd;aomtjypf? t*FgcsKdUwJhaomtjypf? jrif;zk&Sdaom tjypf? 0Jem? ,m;empGJaomtjypfwpkHwck&SdvQif?
xm0&bk&m;tm; rylaZmf&/ ,Zfyvifay:rSm xm0&bk&m;tm; rD;jzifh ylaZmfoumrjyK&/22;23 okdY&mwGif t*Fgykdjcif;? csKdUwJhjcif;tjypf&Sdaomokd;? qdwf ?EGm;ukdtvkdvkdylaZmfoumbkdY ylaZmf&rnf/ opm*wdESifhqkdif ylaZmfvQif
pdwfawmfESifhrawGU/22;24 Budwfe,fpkwfjywf&m tem&SdaomtxD;ukd? xm0&bk&m;tm; rylaZmf&/ oifwkdYjynf xkdokdYaomtaumifukd ylaZmfoumrjyK&/22;25 xkdokdYaomtaumifukdwyg;trsKd;om;qufaomfvnf;? ysufaomtjypfygaomaMumifh? oifwkdY\bk&m;ocifhyGJawmfbkdY rylaZmf&/
ylaZmfvQif pdwfawmfESifh rawGU[k rdefYawmfrl\/
22;26 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?22;27 okd;? qdwf? EGm;wkdYonf arG;bGm;aomtcg? ckepf&uftwGif;wGif om;i,fukd trdESifh ruGmap&/ tXraeYrSp xm0&bk&m;tm;
rD;jzifh ylaZmfoumbkdY awmfoifh\/22;28 EGm;jzpfap? okd;qdwfjzpfap? om;trdESpfaumifukd waeYjcif;wGif rowf&/22;29 aus;Zl;awmf0efcH&m,Zfukd xm0&bk&m;tm; ylaZmfvkdvQif? pdwfawmfESifhawGUjcif;iSg ylaZmfavmh/22;30 waeYjcif;wGif pm;&rnf/ eufjzefaeYwkdifatmif r<uif;ap&/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/22;31 oifwkdYonf ighynwfwkdYukdusifhapmifh&Murnf/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/22;32 oefY&Sif;aomig\emrawmfukd rIwfrcs&/ xm0&bk&m;oefY&Sif;awmfrlonf[k oa&vtrsKd;om;wkdYonfxifrSwf&Murnf/22;33 igonfoifwkdY\bk&m;ocifjzpfjcif;iSg? oifwkdYukdtJ*kwKjynfrSEIwfaqmif? oefY&Sif;apaomxm0&bk&m;jzpf\/ igonf xm0&bk&m;
jzpfonf[k rdefYawmfrl\/

116

tcef;BuD; ( 23 )
23;1
23;2
23;3

wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?oifwkdYonfpD&if&aom "rpnf;a0;jcif;wnf;[laom igxm0&bk&m;\yGJawmfrsm;[lrlum;?ajcmuf&ufywfvkH; tvkyfvkyf&rnf/ owraeY&ufonf Nidrf0yfpGmae&aom OykofaeY? "rpnf;a0;jcif;ukdjyK&aomaeYjzpf\/ xkdaeY
oifwkdYonftvkyfrvkyf&Mu/ oifwkdYae&mt &yf&yf xm0&bk&m;\OykofaeYjzpf\/
23;4 tcsdefwefrS oifwkdYaMumfjim&aom "rpnf;a0;jcif;wnf;[laom xm0&bk&m;\yGJawmfrsm;[lrlum;?23;5 yXrvq,fav;&ufaeYnOD;,H? xm0&bk&m;\yocgyGJjzpf\/23;6 4if;vq,fig;&ufaeY xm0&bk&m;tbkdY tZkryGJukdcH&Murnf/ ckepf&ufywfvkH; waq;rJhrkefYukdpm;&Murnf/23;7 yXraeY "rpnf;a0;jcif;ukdjyK&rnf/ avmuDtvkyfudkrvkyf&/23;8 ckepf&ufywfvkH; xm0&bk&m;tm; rD;jzifhylaZmfoumukdjyK&rnf/ owraeYvnf; "rpnf;a0;jcif;ukdjyK&rnf/ avmuDtvkyfukdrvk
yf&[krdefYawmfrl\/
23;9 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?23;10 oifwkdYonf igay;aomjynfokdYa&muf pyg;ukd&dwfaomtcg? tOD;&dwfaom aumufvIdif;wpnf;ukd? ,Zfyka&m[dwfxHokdYaqmifcJh&
rnf/23;11 oifwkdYonfpdwfawmfESifhawGUjcif;iSg? ,Zfyka&m[dwfonf OykofaeYvGefrS? eufjzefaeYwGif xkdaumufvIdif;ukd xm0&bk&m;a&SUawmf
csDvTJ&rnf/23;12 aumufvIdif;ukd csDvTJaomaeY tcgrvnf tjypfrygaomokd;oi,ftxD;ukd xm0&bk&m;tbkdY rD;IdU&m,ZfjyK ylaZmf&rnf/23;13 xkd,ZfESifhqkdifaomabmZOfylaZmfoumum;? xm0&bk&m;tm;arT;BudKif&mbkdY rD;jzifhjyKaomylaZmfoumwnf;[laom qDESifha&maom
rkefYnufESpfMorJjzpf&rnf/ oGef;avmif;&mylaZmf oumum;? pyspf&nfokH;avmCjzpf&rnf/23;14 oifwkdY\bk&m;ocifxHawmfokdY ylaZmfoumukdaqmifcJhaomaeY ra&mufrSD? rkefY? qefavSmf? pdrf;aomtoD;tESHudkrpm;&/
oifwkdYae&mt&yf&yf oifwkdYtrsKd;tpOftquf apmifh& aomynwfawmfjzpfownf;/
23;15 csDvTJ&mylaZmfoumaumufvIdif;ukd aqmifcJhaomaeY? OykofaeYtvGef eufjzefaeYup odwif;ckepfodwif;aphatmifa&wGuf&rnf/23;16 owrOykofaeYtvGefeufjzefaeYtxd t&ufig;q,fwkdifwkdifa&wGufNyD;vQif? xm0&bk&m;tm; abmZOfylaZmfoumtopfukdquf
&Murnf/23;17 xm0&bk&m;tbkdYtOD;oD;aomtoD;? waq;jzifhazgif;<uaomrkefYnufESpfMorJESifhvkyfaom csDvTJ&mrkefYESpfvkH;ukd oifwkdYtdrfrS
xkwfaqmifcJh?23;18 xkdrkefYESifhwuGtcgrvnftjypfrygaomokd;oi,fckepfaumif? EGm;oi,ftxD;waumif? qdwfESpfaumifukdquf? abmZOfylaZmf
oum? oGef;avmif;&mylaZmf oumESifhwuG? xm0&bk &m;tm; arT;BudKif&mbkdY rD;jzifhjyKaom ylaZmfoumwnf;[laom rD;IdU&m,Zfukd
xm0&bk&m;tm; ylaZmf&rnf/23;19 tjypfajz&m,ZfbkdYqdwfoi,fwaumifukd4if;? rd[m,,ZfbkdYtcgrvnfaomokd;oi,fESpfaumifukd4if; ylaZmf?23;20 ,Zfyka&m[dwfonf tOD;oD;aomtoD;rkefYESifhwuG csDvTJojzifh? okd;oi,fESpfaumifygvsuf? xm0&bk&m;a&SUawmf csDvTJ&m
ylaZmfoumjyK&rnf/ xkdt&mwkdYonfvnf;? ,Zfyka&m [dwftbkdY xm0&bk&m;a&SUrSm oefY&Sif;aomt&mjzpf ownf;/23;21 xkdaeYvnf; "rpnf;a0;jcif;ukd pD&if&Murnf/ avmuDtvkyfukd rvkyf&/ oifwkdYae&m t&yf&yf oifwkdYtrsKd; tpOftquf apmifh&
aomynwf jzpfownf;/
23;22 ukd,fajrjzpfaompyg;ukd&dwfaomtcg? v,faxmifhwkdYukdtukeftpif r&dwf&/ odrf;&mwGif usef<uif;aomt&mukdjyef raumuf
rodrf;&/ xkdt&mukd qif;&Jaomol {nfhonf tm*EKtbkdY csef>cif;&rnf/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpfonf[k
rdefYawmfrl\/
23;23 wzefarma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?23;24 oifwkdYonf owrv? yXraeY&uf wHykd;rIwfyGJ? "rpnf;a0;jcif;ukdjyK&aomOykofaeYukdapmifh&Murnf/
23;25 avmuDtvkyfukd rvkyf&/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom ylaZmfoumukd quf&rnf[k rdefYawmfrl\/
23;26 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?23;27 owrv? 'oraeYonfvnf; tjypfajz&maeY? "rpnf;a0;jcif;ukdjyKaomaeY jzpf\/ NcKd;NcHpGmusifh&rnf/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom
ylaZmfoumukd qufuyf&rnf/23;28 xkdaeY tb,ftvkyfukdrQrvkyf&/ oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf ukd,ftjypfajzjcif;ukdjyK&aomaeYjzpf\/23;29 xkdaeYNcKd;NcHpGmrusifhaomolrnfonfum;? rdrdtrsKd;rSy,f&Sif;jcif;ukdcH&rnf/23;30 xkdaeYtvkyfwpkHwckukdvkyfaomolrnfonfukd? ol\trsKd;rS igy,f&Sm;zsufqD;rnf/23;31 tb,ftvkyfukdrQrvkyf&/ oifwkdYae&mt&yf&yf oifwkdYtrsKd;tpOftquf apmifh&aomynwfawmfjzpfownf;/23;32 xkdaeYonfNidrf0yfpGmae&aomaeY? NcKd;NcHpGmusifh&aomaeYjzpf\/ e0raeYnOD;rSp eufjzefnOD;wkdifatmif Oykofapmifh&rnf[k rdefYawmf
rl\/
23;33 wzefarma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?23;34 oifwkdYonf owrv? q,fig;&ufaeYrSp ckepf&ufywfvkH; xm0&bk&m;tbkdY oauaeyGJukd cH&Murnf/23;35 yXraeY "rpnf;a0;jcif;ukdjyK&rnf/ tvkyfukdrvkyf&/117

23;36 ckepf&ufywfvkH; xm0&bk&m;tm;rD;jzifhjyKaomylaZmfoumukdqufuyf&rnf/ tXraeYvnf;? "rpnf;a0;jcif;ukdjyK? xm0&bk&m;


tm; rD;jzifhjyKaomylaZmfoumukd qufuyf&rnf/ xl;qef;aompnf;a0;jcif;jzpf avmuDtvkyfukd rvkyf&/23;37 a&GUum;? xm0&bk&m;\OykofaeY? xm0&bk&m;tm; qufuyf&aomtvSL
23;38 'ge? opm*wdESifhqkdifaom ylaZmfoum? tvkdvkdjyKaom ylaZmfoumrSwyg;? aeY&uftoD;toD;wkdY xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom
ylaZmfoum? rD;IdU&m,Zf? abmZOfylaZmf oum? ,ZfylaZmfjcif;? oGef;avmif;&mylaZmfoumukdjyKapjcif;iSg pD&if&aom"rpnf;a0;jcif;?
xm0&bk&m;\yGJawmfrsm;jzpfownf;/23;39 xkdrSwyg;? oifwkdYonfajrtoD;tESHukdodrf;,laomaemuf? owrvq,fig;&ufaeYrSp ckepf&ufywfvkH; xm0&bk&m;tm; yGJcH&Mu
rnf/ yXraeYESifhtXraeY Oykofapmifh& Murnf/23;40 yXraeY aumif;rGefaomopfoD;? pGefyvGGHcuf? rkdCf;rcyiftp&Sdaomt&Gufrsm;aomtyif\ tukdif;tcufwkdYukd,l? oifwkdY\
bk&m;ocif xm0&bk&m; a&SUawmf ckepf&ufywfvkH; &Tifvef;jcif;ukdjyK&Murnf/23;41 xkdyGJawmfukd wESpfwESpfvQif ckepf&ufywfvkH; xm0&bk&m;tbkdYcH&Murnf/ oifwkdYtrsKd;tpOftqufapmifh&aom ynwfawmfjzpf
ownf;/ xkdyGJawmfukd owrv cH&Murnf/23;42 oa&vtrsKd;om;wkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifaomtcg? opfcufwJae
23;43 apaMumif;ukd oifwkdYtrsKd; tpOftqufwkdYonf odrSwfrnftaMumif;? oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf opfcufwJ ckepf&uf
ywfvkH;ae&Murnf/ igonf oifwkdY\bk&m; ocifxm0&bk&m;jzpfonf[k rdefYawmfrl\/23;44 arma&Sonfvnf;? xm0&bk&m;\yGJawmfrsm;ukd oa&vtrsKd;om;wkdYtm; jyefMum;av\/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?24;2 y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwGif oufaocHcsuf ukvm;umjyifrSm rD;ckH tpOfrjywfrD;xGef;&mbkdY? oHvGifoD;ukdaxmif;,laom
oHvGifqDppfukd? oa&vtrsKd;om;wkdYonf oifhxH okdY aqmifcJh&rnftaMumif; qifhqkdavmh/24;3 tmkefonfvnf;? nOD;rSonfeHeufwkdifatmif xm0&bk&m;a&SUawmf xkdtrIudk pD&if&rnf/ oifwkdYtrsKd; tpOftquf apmifh&aom
ynwfawmf jzpfownf;/24;4 pifMu,faomrD;ckH rD;cGufrsm;ukd? tmkefonf xm0&bk&m;a&SUawmfrSm tpOftNrJjyifqif&rnf/
24;5 oifonfrkefYnufukd,l? rkefYwvkH;vQif ESpfMorJpD? rkefYq,fESpfvkH;ukdvkyfNyD;vQif?24;6 xm0&bk&m;a&SU pifMu,faompm;yGJay:rSm rkefYwvkH;ay: wvkH;ukdxyfqifh? wykHajcmufvkH;pD? ESpfykHykH&rnf/24;7 xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaomylaZmfoumwnf;[laom atmufarhawmfrlbkdY&mjzpfapjcif;iSg? xkdrkefYESpfykHay:rSm pifMu,faom avm
Aefukd wifxm;&rnf/24;8 xm0&bk&m;\ y#dnmOfESifhtnD? oa&vtrsKd;om;wkdYvufrS cH,laom xkdkrkefYukd? tmkefonf xm0&bk&m;a&SUawmf OykofaeYwkdif;
tpOftNrJ jyifqif&rnf/24;9 xkdrkefYukd tmkefESifhol\om;wkdYonf ykdif? oefY&Sif;&m Xmeawmf pm;&Murnf/ xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom ylaZmfoumxJu
xkdrkefYonf? xm0&ynwfawmftwkdif;? tmkeftbkdY tvGefoefY&Sif;aomt&mjzpfonf[krdefYawmfrl\/
24;10 tJ*kwKvlESifhoa&vrdef;r&? oa&vtrsKd;om;wkdYESifhtwlvkdufvmaom om;wa,mufonf? wyfxJrSm oa&vvlESifh
&efawGUojzifh?24;11 emrawmfudkjypfrSm;vsuf usdefqJav\/ xkdol\trdum;? 'eftrsKd;? 'dA&dorD; a&Savmrdwfjzpfownf;/24;12 jypfrSm;aomolukd arma&SxHokdYaqmif,lcJh? xm0&bk&m;\tvkdawmfukd rodrSDwkdifatmif csKyfxm;Mu\/24;13 xm0&bk&m;uvnf;? usdefqJaomolukdwyfjyifokdYaqmifoGm;? ol\pum;ukd
24;14 Mum;aomol taygif;wkdYonf? ol\acgif;ay:rSm vufukdwifNyD;rS? y&dowf taygif;wkdYonf ausmufcJESifh ypfMuap/24;15 oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? rdrdbk&m;ocifukd usdefqJaomolonf rdrdtjypfukdcH&rnf/24;16 xm0&bk&m;\emrawmfudkjypfrSm;aomolonftaoowfjcif;ukdtrSefcH&rnf/ y&dowftaygif;wkdYonf?xkdolukdtrSefausmufcJESifhypf
&Murnf/ trsKd;om;csif;jzpfap? wyg;trsKd;om; jzpfap? emrawmfukdjypfrSm;vQif taoowfjcif;ukdcH&rnf/24;17 vltoufukdowfaomolonfvnf; taoowfjcif;ukdtrSefcH&rnf/24;18 wd&pmeftoufukd owfaomolonfvnf; Opm&Siftm; waumiftwGuf waumifukdavsmf&rnf/24;19 vlonf tdrfeD;csif;ukd ematmifjyKvQif? olUukdjyKonftwkdif; ukd,fcH&rnf/24;20 tkd;ukdcsKd;onftwGuf tkd;csKd;jcif;ukd4if;? rsufpdukdzsufonftwGuf? rsufpdzsufjcif;ukd4if;? oGm;udkcsKd;onftwGuf? oGm;csKd;jcif;ukd
4if;? olUukdemusifpGmjyKonftwkdif;? ukd,fwkdif emusifpGm cH&rnf/24;21 wd&pmeftoufukd owfaomolonf? waumiftwGuf waumifukdjyefay;&rnf/ vltoufukd owfaomolonf taoowfjcif;ukd
cH&rnf/24;22 ukd,ftrsKd;om;jzpfap? olwyg;trsKd;om;jzpfap? wyg;wnf;aomw&m;ESifhom pD&ifjcif;ukdcH&rnf/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif
xm0&bk&m;jzpfonf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/-

118

24;23 oa&vtrsKd;om;wkdYonf?usdefqJaomolukd wyfjyifokdYaqmifoGm;? ausmufcJESifh ypf&rnftaMumif; arma&Sqifhqkdonfjzpf?


xm0&bk&m;onf arma&Stm; rSmxm;awmfrlonf twkdif; olwkdYonf jyKMu\/

tcef;BuD; ( 25 )
25;1
25;2
25;3
25;4

wzef odemawmifay:rSm? arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?oifwkdYonf igay;aomjynfokdY a&mufaomtcg? xkdjynfonf xm0&bk&m;tbkdY Oykofapmifh&rnf/ajcmufESpfywfvkH;v,fvkyfvsuf? pyspfO,smOfudkokwfoiftoD;ukdodrf;vsuf ae&rnf/owrESpfonf? xm0&bk&m;tbkdY OykofESpf? wjynfvkH;Nidrf0yfpGmae Oykofapmifh&aomESpfjzpf\/ v,frvkyf&/ pyspfO,smOfukd
rokwfoif&/25;5 v,ftvkdvkdaygufaomtoD;tESHudkrQ r&dwf&/ rokwfoifaompyspfO,smOf toD;udkrQrqGwf&/ wjynfvkH;Nidrf0yfpGmae&aom
ESpfjzpf\/25;6 jynfOykofwnf;[laomtvkdvkdjzpfyGg;aomt&m&SdorQonf? oifukd,frSpoif\uRef? uRefr? oliSg;? {nfhonf pm;p&m?25;7 oif\jynf&Sdaomom;,Of om;&J pm;p&mjzpf&rnf/
25;8 OykofESpf ckepfESpfukda&wGuf? ckepfESpf ckepfvDwnf;[laom av;q,fukd;ESpfaphNyD;rS?25;9 owrvq,f&ufaeY? tjypfajzjcif;jyK&maeY? ,kbdvwHykd;ukdwjynfvkH;rIwf ap&rnf/25;10 ig;q,fajrmufaomESpfukd oefY&Sif;apojzifh? wjynfvkH; jynfom;taygif;wkdYtm;? vGwf&mtcGifhukda<u;aMumf&rnf/ ,kbdvESpfjzpf?
vlwkdif;rdrdykdifaomajr? rdrdtaqGtrsKd;xHokdY jyef&rnf/25;11 ig;q,fajrmufaomESpfonf,kbdvESpfjzpfaomaMumifh v,frvkyf&/ tvkdvkd aygufaomtyifukdrQr&dwf&/ rokwfoifaompyspfO,smOf
toD;ukdrQrqGwf&/25;12 ,kbdvESpfonf oefY&Sif;aomESpfjzpfaomaMumifh? v,f&aomtoD;tESHukdom pm;&rnf/25;13 ,kbdvESpfwGif vlwkdif; rdrdykdifaomajrokdY jyef&rnf/25;14 oifwkdYonf tcsif;csif;a&mif;0,frIukdjyKvQif? wa,mufukdwa,mufrnOf;qJ&/25;15 ,kbdvESpfvGef vkdao;aomESpfaygif;? toD;tESHoD;vwHhaomESpfaygif;ukda&wGuf a&mif;0,frIukdjyK&rnf/25;16 xkdokdY toD;oD;&aom ESpfrsm;ukdvkduf a&mif;aomaMumifh? ESpfaygif; tenf;trsm;tvkduf tbkd;avsmhvsuf? wkd;vsuf a&mif;0,f
&rnf/25;17 oifwkdYonfwa,mufukdwa,mufrnOf;qJ&/ oifwkdY\bk&m;ocifukdaMumuf&GHU&rnf/ igonf oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;
jzpf\/
25;18 oifwkdYonf ighpD&if xkH;zGJUcsufwkdYukd usihfapmifhvQif? xkdjynf ab;vGwfvsuf ae&Muvdrfhrnf/25;19 ajronfvnf; rdrdtoD;tESHukd ay;ojzihf? oifwkdYonf 0pGmpm; ab;vGwfvsuf ae&Muvdrfhrnf/25;20 oifwkdYuvnf;? owrESpfwGif igwkdYonf tb,fokdYpm;&rnfenf;/ v,frvkyf&/ toD;tESHukdrodrf;&ygwum;[kqkdvQif?25;21 qXrESpfwGif oifwkdYukd igaumif;BuD;ay;? xkdESpfwGif okH;ESpftbkdYtoD;tESHukdjzpfaprnf/25;22 oifwkdYonf tXrESpfwGif v,fvkyf? e0rESpfwGif toD;tESHukdodrf;&mumvwkdifatmif a[mif;aomtoD;tESHukd pm;&Murnf/
25;23 ajrukd olwyg;tpOfykdifapjcif;iSg ra&mif;&/ ajronf ighOpmjzpf\/ oifwkdYonf igwnf;aom{nfhonftm*EKjzpfMu\/25;24 oifwkdYonfajrukdykdifav&m&m a&G;EIwf&aomtcGifhukday;&Murnf/25;25 oif\trsKd;om;csif;onfqif;&J? rdrdykdifaomajrukda&mif;vQif4if;? ol\aygufabmfwpkHwa,mufonf 0,fjcif;iSg vmvQif4if;? rdrd
aygufabmfa&mif;aom Opmukd a&G;EIwf&aom tcGifh&Sd&rnf/25;26 xkdajrukda&G;EIwfaomolwa,mufrQray:r&Sd? ajr&Sifa[mif;onf ukd,fwkdifa&G;EIwfEkdifvQif?25;27 rdrdajrokdYjyeftHhaomiSg? a&mif;vGefaomESpfaygif;ukda&wGufNyD;rS? vkdao;aom tbkd;ukd txufu a&mif;cJhaomoltm; jyefay;&
rnf/25;28 jyefray;EkdifvQif a&mif;cJhaomOpmukd,kbdvESpfwkdifatmif 0,faomolvuf &Sdap&rnf/ ,kbdvESpfwGif vufvTwf t&Sif
a[mif;vufokdY a&mufap&rnf/
25;29 NrdKUxJ&Sdaomtdrfukd tdrf&Sifa&mif;vQif? wESpftwGif;wGif a&G;EIwfaom tcGifh&Sdap&rnf/25;30 wESpftwGif;wGif ra&G;EIwfvQif? xkdtdrfukd0,faomolrSp om;pOfajr;qufwkdYonf tNrJykdif&Murnf/ ,kbdvESpfa&mufaomfvnf;
vufrvTwf&/25;31 NrdKUkd;r&Sd? &Gm&Sdaomtdrfukd v,f,muJhodkYrSwf a&G;EIwf&aomtcGifh&Sd\/ ,kbdvESpfa&mufaomtcg vufvTwf&rnf/25;32 okdY&mwGif av0dom;ykdifaomNrdKUESifhNrdKUtdrfwkdYukd? tb,fumvtcsdefrqkdbJ a&G;EIwf&aomtcGifh&Sd\/25;33 av0dom;ykdifaomNrdKUukd4if;? tdrfukd4if;? olwyg;0,fvQif? ,kbdvESpfa&mufaomtcg vufvTwf&rnf/ taMumif;rlum;?
oa&vvltrsKd;om;wkdYwGif av0dom;wkdYonf? udk,fae&mNrdKUtdrfrSwyg; tjcm;aomOpmr&Sd/25;34 okdYqkdaomfvnf;? av0dom;NrdKUe,f&Sdaom v,f,mwkdYukd ra&mif;&/ tpOftNrJ ykdif&rnf/
25;35 oif\trsKd;om;csif;onf qif;&J vuftm;avsmhojzifh wyg;trsKd;om; {nfhonftm*EKuJhokdYjzpfvQif? oifhxHrSmaeapjcif;iSg
olUukdrp&rnf/119

25;36 oltwkd;tyGg;ukdr,l&/ oif\trsKd;om;csif;onf oifhxHrSm aeapjcif;iSg?oif\bk&m;ocifukdaMumuf&GHUavmh/25;37 twkd;tyGg;ukdajrmfvifhaiGukd4if;? pm;p&mukd4if;? olracs;riSg;&/25;38 igonfcgemefjynfukdoifwkdYtm;ay;? oifwkdY\bk&m;ocifjzpftHhaomiSg? oifwkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifaom oifwkdY\bk&m;ocif
xm0&bk&m;jzpf\/
25;39 oif\trsKd;om;csif;onf qif;&J oifta&mif;cHvQif? tapcHuRefukdjyK ouJhokdYolUukdtEkdifrjyK&/25;40 olonf oliSg;uJhokdY4if;? {nfhonfuJhokdY4if;? oifhxHrSmae ,kbdvESpfwkdifatmif tapcH&rnf/25;41 xkdtcg olonf om;orD;ESifhwuG xGuf? rdrdtaqGtrsKd;? rdrdbkd;bykdifaom ajrokdYjyef&rnf/25;42 taMumif;rlum;? olwkdYonf tJ*kwKjynfrSigEIwfaqmifaomig\trIxrf;jzpf? tapcHuRefjzpfapjcif;iSg ra&mif;&/25;43 olUukdMurf;wrf;pGmrpD&if&/ oif\bk&m;ocifukdaMumuf&GHU&rnf/25;44 oifonfapckdif;aomuRef? uRefrwkdYukd? oifhywfvnf0ef;usifwkdYaeaom omoemyvlwkdYwGif 0,f&rnf/25;45 xkdrSwyg;? oifwkdYwGifwnf;aeaomwuRef;wEkdifiHom;wkdYukd4if;? oifwkdYjynf olwkdY&aomom;orD;rsm;udk4if; 0,fykdif&rnf/25;46 olwkdYonfuRefom;aygufjzpf? oifwkdYESifhoifwkdYom;orD;wkdYonf tarGcH ykdif&rnf/ ukd,ftrsKd;om;csif;wnf;[laom oa&v
trsKd;om;jzpfvQif? wa,mufudkwa,muf Murf;wrf;pGmrpD&if&/
25;47 oifhtem;rSm wnf;aeaomwuRef;wEkdifiHom;onf aiG&wwf ol\tem;rSmaeaom oif\trsKd;om;csif;qif;&Jojzifh? oifhtem;rSm
wnf;aeaom wuRef;wEkdifiHom;4if;? ol\om;ajr;4if;? ukd,fukda&mif;csvQif?25;48 a&mif;NyD;rSa&G;EIwfaomtcGifh&Sdap&rnf/ rdrdtrsKd;om;wpkHwa,mufonfa&G;EIwf&rnf/25;49 bBuD;? baxG;? nDtpfukdawmfrSp taqGtrsKd;aygufabmf&if;wpkHwa,mufonf a&G;EIwf&rnf/ ukd,fwkdifwwfEkdifvQifvnf;
ukd,fukda&G;EIwf&rnf/25;50 ocifESifhuRefwkdYonf? a&mif;0,faomESpfrSp,kbdvESpfwkdifatmif ESpfaygif;ukda&wGufNyD;vQif? ESpfaygif;tenf;trsm;ukdaxmuf
4if;? oliSg;vkyf&onfumvukd axmuf4if;? ukd,ftbkd;ukdpD&if&rnf/25;51 ,kbdvESpfra&mufrSD? tapcH&aomESpfaygif;tenf;trsm;udka&wGuf?25;52 vkdao;aomESpfaygif;tenf;trsm;tvkduf a&G;&eftbkd;ukd? 0,f&if;aiGxJu EIwfjyefay;&rnf/25;53 xkdolonf wESpf aemufwESpf? oliSg;uJhokdYae&rnf/ oifhrsufarSmufnOf;qJjcif;ukd rcH&/25;54 xkdokdYaomenf;jzifh ra&G;rEIwfvQif? ,kbdvESpfa&mufaomtcg? olUukdom;r,m;ESifhwuG ocifvufrS vTwf&rnf/25;55 taMumif;rlum;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf? ig\trIxrf;jzpfMu\/ tJ*kwKjynfrS igEIwfaqmifcJhaomig\trIxrf;jzpfMu\/
igonfoifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/

tcef;BuD; ( 26 )
26;1 oifwkdYonf ukd,ftbkdY xkvkyfaomkyfwkqif;wkukdr&Sdap&/ oifwkdYjynf ukd;uG,fp&mrSwfwkdifukd rpkduf&/ xkaomausmufukd
axmifrxm;&/ igonf oifwkdY\bk&m; ocif xm0&bk&m;jzpf\/26;2 ighOykofaeYwkdYukdapmifh? ighoefY&Sif;&mXmeawmfukd kdao&rnf/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/
26;3 oifwkdYonf? ighxkH;zGJU&mvrf;okdYvkduf? ighynwfwkdYukdusifhapmifhvQif?26;4 tcsdefwefrS igonf oifwkdYtbkdYrkdCf;&Gmapojzifh? ajronfrdrdb@mukday;? O,smOftyifwkdYonf toD;oD;Muvdrfhrnf/26;5 pyg;eif;e,faomtrIonf? pyspfoD;npf&mumvwkdifatmif4if;? pyspfoD;npfaomtrIonf? rsKd;aphBuJ&mumvwkdifatmif4if;
rSDojzifh? oifwkdYonf0pGmpm;? ukd,fjynfab;vGwf vsuf ae&Muvdrfhrnf/26;6 oifwkdYjynfppfrIukdigNidrf;ap? Ncdrf;acsmufaomolr&SdbJ oifwkdYonf tdyf&Muvdrfhrnf/ qkd;aomom;&JwkdYukdvnf; igy,f&Sm;rnf/
wjynfvkH;onf xm;ab;ESifhuif;vGwfvdrhf rnf/26;7 oifwkdYonf &efolrsm;ukdvkduf xm;vufeufjzifh atmifMuvdrfhrnf/26;8 oifwkdYwGif vlig;a,mufonf? &efolw&mukdvkdufvdrfhrnf/ vlw&monf&efolwaomif;ukdajy;ap? xm;vufeufjzifh atmifMu
vdrhfrnf/26;9 oifwkdYukdigapmifhrojzifh wkd;yGg;rsm;jym;ap? oifwkdYESifhigjyKaomy#dnmOfukd igNrJNrHaprnf/26;10 okdxm;aompyg;a[mif;ukdpm;rukefrSD? pyg;opfay:aomaMumifh? ta[mif;ukd xkwf&Murnf/26;11 igonf pufqkyf&GH&Smjcif;r&SdbJ oifwkdYwGif wJawmfukdwnfrnf/26;12 oifwkdYwGifvnf;vSnfhvnf oifwkdY\bk&m;ocifjzpfrnf/ oifwkdYonfvnf; ig\vljzpfMuvdrfhrnf/26;13 tJ*kwKjynftapuRefcH&aomoifwkdYukd igvTwf EIwfaqmifaomoifwkdY\ bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/ oifwkdY\xrf;bkd;BudK;ukd
igjzwf oifwkdYukd wnfhrwfapNyD/
26;14 oifwkdYonf ighpum;ukdem;raxmif? ynwftvkH;pkHukdrapmifh?26;15 ighpD&ifxkH;zGJUcsufrsm;ukd&GH&Sm? rxDrJhjrifjyKvsuf? ighynwfw&m;ukdrusifh? ighy#dnmOfopmukdzsufvQif?26;16 oifwkdYigjyKvwHhaomtrI[lrlum;? oifwkdYrsufpdysufvsuf? pdwfylyefvsuf &Sdapjcif;iSg? xdwfvefYaomoabm? wlvm? zsm;emwkdYukd
oifwkdYtay:rSm igcefYxm;rnf/ oifwkdYonf rsKd;aphukdBuJaomfvnf; tusKd;r&Sd/ &efolwkdYonf toD;tESHukdpm;Muvdrhfrnf/-

120

26;17 oifwkdYukd igrsufESmxm;? &efola&SUrSmqkH;aprnf/ oifwkdYonf &efol\tkyfpkd;jcif;ukdcH&? tb,folrQ rvkdufaomfvnf;?


ajy;Muvdrhfrnf/26;18 xkdrQavmufcH&aomfvnf;?ighpum;ukdem;raxmifbJaeao;vQif? oifwkdYtjypfaMumifh ckepfqaom'Pfukd igay;OD;rnf/26;19 oifwkdYrmetpG,fukdigcsKd;rnf/ rkdCf;aumif;uifukdoHuJhodkY4if;? ajrBuD;ukdaMu;0guJhokdY4if;? igjzpfapojzifh?26;20 oifwkdYonf tcsnf;ESD;BudK;pm;tm;xkwfMuvdrfhrnf/ oifwkdYajronfrdrdb@mukdray;/ O,smOftyifwkdYonf toD;roD;Mu/
26;21 oifwkdYonf ighpum;ukdem;raxmif? ighukdqefYusifbufjyKvQif? oifwkdYtjypftavsmuf ckepfqaomab;BuD;udk igoufa&mufaprnf/26;22 oifwkdY\om;orD;rsm;ukdcsDoGm;? oifwkdY\wd&pmefrsm;ukdzsufqD;vsuf? oifwkdYukd enf;apjcif;iSg? om;&Jrsm;ukd igapvTwfojzifh?
oifwkdYoGm;&mvrf;rwkdYonf vlqdwfnH&mjzpfMu vdrfhrnf/26;23 xkdokdYcH&aomfvnf;? oifwkdYonfowdr&? ighudkqefYusifbufjyKao;vQif?26;24 igonfvnf; oifwkdYukdqefYusifbufjyK? oifwkdYtjypfaMumifh ckepfqaom 'Pfukday;OD;rnf/26;25 ighy#dnmOfbufae? w&m;pD&if&aomxm;ab;ukd oifwkdYtay:rSm igoufa&mufaprnf/ oifwkdYonfNrdKUxJpka0;aomtcg?
umvemab;udkigapvTwf? &efolvufokdYa&muf aprnf/26;26 oifwkdY\tpmtm[m&taxmuftyifhukdigy,f&Sm;aomtcg? rdef;rwusdyfwkdY onfoifwkdY\rkefYukdrD;zkdwzkdzkwfNyD;rS? xkdrkefYukdcsdefay;
ojzifhoifwkdYonf0pGm rpm;&Mu/26;27 xkdrQavmufcH&aomfvnf;? ighpum;ukdem;raxmif? ighukdqefYusifbufjyKao;vQif?26;28 igonfvnf; trsufxGuf oifwkdYukdqefYusifbufjyKojzifh? oifwkdYtjypfaMumifh ckepfqaom'Pfukday;OD;rnf/26;29 oifwkdYonf ukd,fom;orD;wkdY\tom;udkpm;&Muvdrfhrnf/26;30 oifwkdYjrifhaomt&yfrsm;ukdigNzdKzsuf? kyfwkqif;wkrsm;udkckwfvSJrnf/ oifwkdY taoaumifrsm;ukd? kyfwkqif;wktaoaumiftay:
rSmypfcs? oifwkdYukdpufqkyf&GH&Smrnf/26;31 oifwkdYNrdKUrsm;ukdigzsufqD;? oefY&Sif;&mXmeawmfukd okwfoify,f&Sif;ojzifh? oifwkdYeHYomaygif;tarT;tBudKifukd igrerf;/26;32 wjynfvkH;ukd igokwfoify,f&Sif;aomtrIukd? xkdjynfaeaomoifwkdY\&efolwkdYonfjrif rdef;armawGa0Muvdrfhrnf/26;33 omoemyvlwkdYwGif oifwkdYukdt&yf&yfiguGJjym;ap? xm;rkd;vsufvkdufrnf/ oifwkdY jynfonfvnf; vlqdwfnHvsuf? NrdKUonfvnf;
ysufpD;vsuf &Sdvdrfhrnf/26;34 xkdokdY oifwkdYonf &efoljynfae? ukd,fjynfonf vlqdwfnHvsufaeaom umvywfvkH; Nidrf0yfpGmae? rdrdOykofaeYwkdY arGUavsmf
&vdrfhrnf/26;35 vlqdwfnHvsufae&aomumvywfvkH;Nidrf0yfvdrfhrnf/ oifwkdY&Sdaeaomtcg? OykofaeYwkdYjynfonf rNidrfr0yf&/26;36 &efoljynfrSm usef<uif;aomoifwkdYpdwfESvkH;xJokdY? xdwfvefYaomoabmukd igay;oGif;ojzifh? opf&GufvIyfoHaMumifh oifwkdYonf
aMumuf? xm;ab;rS ajy;ouJhokdY ajy;Muvdrfh rnf/ tb,folrQ rvkdufaomfvnf; vJMuvdrhfrnf/26;37 tb,folrQ rvkdufbJ xm;ab;rS ajy;aomoluJhokdY wa,muftay:rSm wa,muf vJMuvdrfhrnf/ &efola&SUrSm &yfEkdifaomwefckd;r&Sd&/26;38 &efoljynfonf oifwkdYukdrsKdpm;? omoemyvlwkdYwGifqkH;IH;Muvdrhfrnf/26;39 usef<uif;aomoifwkdYonf? &efoljynfukd,ftjypf? bkd;bwkdYtjypfukdcHvsuf? bkd;bESifhwuG tm;avsmhMuvdrhfrnf/
26;40 okdY&mwGif olwkdYonf ighukdjypfrSm;? ighukdqefYusifbufjyKaomaMumifh26;41 igonfolwkdYukdqefYusifbufjyK&efoljynfokdYykdYaqmifaomtaMumif;rsm;ESifhwuG? ukd,ftjypf? bkd;bwkdYtjypfrsm;ukdabmfjyawmif;
yefvQif4if;? ta&zsm;vSD;jcif;ukdrcHaom rdrdwkdYESvkH; ukdESdrfhcs? rdrdwkdYtjypfaMumifh cH&aom 'Pfukd 0efcHvQif4if;?26;42 igonf ,mukyfESifhjyKaomy#dnmOf? ZmufESifhjyKaomy#dnmOf? tmjA[HESifh jyKaomy#dnmOfudk4if;? xkdjynfukd4if; igatmufarhrnf/26;43 xkdjynfonf olwkdYvufrSvGwf? olwkdYr&SdbJ vlqdwfnHvsufaepOfwGif? rdrd OykofaeYwkdYarGUavsmfvdrfhrnf/ olwkdYonf ighpD&if
xkH;zGJUcsufrsm;ukd &GH&Sm rxDrJhjrifjyKaomtjypf aMumifh? cH&aom'Pfukd0efcH&Muvdrfhrnf/26;44 okdY&mwGif &efoljynfaeMuaomtcg? olwkdYukd&Sif;&Sif;zsufqD;? olwkdYESifhigjyKaomy#dnmOfukd y,fonfwkdifatmif olwkdYukd igrpGefYypf
r&GH&Sm/ igonfolwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;jzpf\/26;45 igonfolwkdY\bk&m;ocifjzpfthHaomiSg omoemyvlwkdYrsufarSmuf? tJ*kwKjynfrS igEIwfaqmifaomolwkdY bkd;ab;ESifh
igjyKaomy#dnmOfukd olwkdYtwGuf igatmufarhrnf/ igonf xm0&bk&m;jzpfonf[krdefYawmfrl\/26;46 a&GUum; xm0&bk&m;onf? odemawmifay:rSmoa&vtrsKd;om;wkdYtbkdY arma&SvufwGif xm;awmfrlaom pD&ifxkH;zGJUcsufynwf
w&m;jzpfownf;/

tcef;BuD; ( 27 )
27;1 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?27;2 vlonf opm*wdjyKylaZmfvQif? ylaZmftyfaomolonf? oiftbkd;jywfonftwkdif; xm0&bk&m;\b@mawmfjzpf&rnf/27;3 oifonf tb,frQtbkd;jywf&rnfenf;[lrlum;? a,mufsm;ukdtoufESpfq,f rSonfajcmufq,fwkdifatmif? tusyfawmftvkduf
aiGtusyfig;q,fESifh tbkd;jywf&rnf/27;4 rdef;rjzpfvQif? aiGtusyfokH;q,fESifhtbkd;jywf&rnf/27;5 toufig;ESpfrSonf q,fESpfwkdifatmif? a,mufsm;ukd tusyfESpfq,f? rdef;rukd tusyfwq,fESifh tbkd;jywf&rnf/121

27;6
27;7
27;8

toufwvrSonfig;ESpfwkdifatmif? a,mufsm;ukdaiGig;usyf? rdef;rukdokH;usyfESifh tbkd;jywf&rnf/toufajcmufq,fvGefvQif? a,mufsm;ukd q,fig;usyf? rdef;rukd wq,fESifh tbkd;jywf&rnf/oif tbkd;jywfonftwkdif; rwwfEkdifvQif? ,Zfyka&m[dwfxHokdY csOf;uyf? ,Zfyka&m[dwfonf opm*wdjyKaomolwwfEkdiforQt
wkdif; tbkd;jywf&rnf/
27;9 vlonf wd&pmefukd xm0&bk&m;tm; ylaZmfvQif? ylaZmforQonf oefY&Sif;&rnf/27;10 aumif;onfjzpfap? nHhonfjzpfap? waumiftwGuf waumifukd rvJ&/ vJvkdvQif? ESpfaumifpvkH; oefY&Sif;&rnf/27;11 xm0&bk&m;tm;rylaZmftyf? rpifMu,faomwd&pmefjzpfvQif? ,Zfyka&m[dwftm; jy?27;12 aumif; raumif;&Sdonftavsmuf? ,Zfyka&m[dwftbkd;jywf&rnf/ ,Zfyka&m[dwfjywfonftwkdif; tbkd;&Sd&rnf/27;13 ylaZmfaomolonf a&G;vkdvQif? tbkd;&if;ESifh ig;pkwpkukd xyfay;&rnf/
27;14 vlonf rdrdtdrfukd xm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;apvQif? aumif; raumif; &Sdonftavsmuf? ,Zfyka&m[dwftbkd;jywf&rnf/
,Zfyka&m[dwfjywfonftwkdif; tbkd;&Sd&rnf/27;15 xkdtdrfukdoefY&Sif;apaomola&G;vkdvQif? jywfaomtbkd;&if;ESifh ig;pkwpkukday; tdrfukd,l&rnf/
27;16 vlonf ukd,fykdifaomv,f,mukd xm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;apvQif? rka,mrsKd;aphBuJ&onftwkdif; tbkd;jywf&rnf/ rsKd;aphwMo
rJBuJ&aomv,fukd? aiGtusyfig;q,f ESifhtbkd;jywf&rnf/27;17 ,kbdvESpfrSp rdrdv,fudkoefY&Sif;apvQif? jywfonftwkdif; tbkd;&Sd&rnf/27;18 ,kbdvESpfvGefrS rdrdv,fukdoefY&Sif;apvQif? aemif,kbdvESpfrSDatmifvkdao;aomESpfaygif;ukd? ,Zfyka&m[dwfa&wGuf jywfaom
tbkd;&if;aiGukd avQmh&rnf/27;19 rdrdv,fukdoefY&Sif;apaomolonfa&G;vkdvQif? jywfaomtbkd;&if;ESifhig;pkwpkukday; v,fudktykdif,l&rnf/27;20 okdYr[kwfv,fukdra&G;vkd? tjcm;aomoltm;a&mif;rdvQif? aemufwzefra&G;&/27;21 ,kbdvESpfwGif xkdv,fonf trIvGwfaomtcg? usdefqkdaom v,fuJhokdY? xm0&bk&m;tm; oefY&Sif; ,Zfyka&m[dwf\Opm
jzpf&rnf/27;22 vlonf ukd,fykdif&if;r[kwf? 0,faomv,f,mukd xm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;apvQif?27;23 ,kbdvESpfwkdifatmif jywfaomtbkd;ukd? ,Zfyka&m[dwf a&wGuf? xm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;apaomaeY tbkd;jywfaomaiGukd
ay;&rnf/27;24 ,kbdvESpfa&mufaomtcg? xkdv,fukdt&ifykdif a&mif;aomolvufokdY jyefap&rnf/27;25 tbkd;jywfav&m&m tusyfawmftvkduf jywf&rnf/ tusyfum;? a*&ESpfq,fjzpfownf;/
27;26 xm0&bk&m;ykdifxkdufaomwd&pmefom;OD;ukd? tb,folrQroefY&Sif;ap&/ EGm;jzpfap? okd;qdwfjzpfap? xm0&bk&m;Opmjzpf\/27;27 rpifMu,faom wd&pmefjzpfvQif? tbkd;jywfonftwkdif;a&G;? ig;pkwpkukdxyf ay;&rnf/ ra&G;vkdvQif? tbkd;jywfonftwkdif;
a&mif;&rnf/
27;28 okdY&mwGif vljzpfap? wd&pmefjzpfap? ukd,fykdif&if;v,fjzpfap? xm0&bk&m;tm; usdefqkdylaZmforQukd ra&mif;ra&G;&/ usdefqkd
ylaZmforQwkdYonf xm0&bk&m;tm; tvGefoefY&Sif;&rnf/27;29 vlukdyif usdefqkdylaZmfvQif? aemufwzef ra&G;&? owf&rnf/
27;30 pyg;jzpfap? opfoD;jzpfap? ajrujzpforQaomtoD;tESHq,fpkwpkonf xm0&bk&m;\b@mawmfjzpf\/ xm0&bk&m;tbkdY
oefY&Sif;&rnf/27;31 q,fpkwpkukd a&G;vkdvQif? tbkd;&if;ESifh ig;pkwpkukd xyfay;&rnf/27;32 EGm;jzpfap? okd;qdwfjzpfap? BudrfvkH;atmufoGm;orQaomtaumifq,fpk wpkonf? xm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;&rnf/27;33 aumif;oavm? nHhoavm[k rar;rppf&/ waumiftwGuf waumifukdrvJ&/ vJvkdvQif ESpfaumifpvkH; oefY&Sif;&rnf/ tvQif;
ra&G;&[k rdefYawmfrl\/27;34 a&GUum; xm0&bk&m;onf? odemawmifay:rSm oa&v trsKd;om;wkdYtbkdY arma&Sxm;awmfrlaom ynwfawmfrsm;jzpf
ownf;/

&Sifarma&SpD&ifa&;xm;aom 0wfjyK&musrf;NyD;\/

122

awmvnf&musrf;/
Numbers.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

22 23 24 25

26 27 28 29

31

32 33 34

36

35

123

16 17 18 19 20
30

awmvnf&musrf;/
Numbers.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1

oa&vtrsKd;om;wkdYonf? tJ*kwKjynfrSxGuf? 'kwd,ESpf? 'kwd,v? yXraeY odemawmwGif y&dowfpnf;a0;&m wJawmfrSm


xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?1;2 oifESifhtmkefonf? oa&vtrsKd;om;y&dowfwkdYwGif?toufESpfq,fvGef
1;3
ppfwkdufEkdifaoma,mufsm;taygif;wkdYukd? olwkdYtaqGtrsKd;toD;toD;tvkdufpm&if;,lvsuf? wyfcif;usif; a&wGufavmh/1;4 trsKd;tET,ftoD;toD;? wrsKd;wa,mufpD? rdrdwkdYtaqGtrsKd;olBuD;jzpfaom vlwkdYonf oifwkdYESifhtwl ulnD xkdtrIukd
aqmif&Murnf/1;5 oifwkdYESifhtwlulnD trIukdaqmif&aomol[lrlum;? kAiftrsKd;? a&S'k&om; {vdZk&/1;6 &SdarmiftrsKd;? Zk&d&S'Jom; a&Svkarsv/1;7 ,k'trsKd;? trde'yfom;emIef/1;8
ocgtrsKd;? Zktmom; emoaev/1;9 ZmAkvkeftrsKd;? a[vkefom;{vsmb/1;10 a,moyfom;wGif? {z&drftrsKd;? trd[k'fom;{vd&Srm/ rema&StrsKd;? ay'gZk& om;*gravsv/1;11 A,FmrdeftrsKd;? *da'gedom; tbd'ef/1;12 'eftrsKd;? trd&S'Jom; ta[Zm/1;13 tm&SmtrsKd;? Mou&efom;yga*sv/1;14 *'ftrsKd;? a'Gvom; {vsmoyf/1;15 evdtrsKd;? {eefom; t[d&wnf;/1;16 olwkdYonf y&dowfwGifausmfapmaomol? taqGtrsKd;olBuD;rif;jzpf? oa&vtrsKd; vlwaxmifpDtkyf&aomoljzpfMu
ownf;/
1;17 xkdokdYemrnfjzifha&G;awmfrlaomxkdolwkdYukd? arma&SESifhtmkefonfac:?1;18 'kwd,v? yXraeY y&dowftaygif;ukd pnf;a0;apNyD;rS? taqGtrsKd;pm&if; ukdabmfjy? tESpfESpfq,fvGefaomolwkdY\emrnfaygif;
ukdrSwfojzifh?1;19 xm0&bk&m;onf arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? odemawm oa&vtrsKd;om;wkdYukd a&wGufav\/1;20 oa&v\ om;OD;? kAif\trsKd;om;wkdYwGif? taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukd pm&if; rSwfom;onftwkdif;?1;21 toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaom a,mufsm;aygif; av;aomif;ajcmufaxmifig;&m&SdMu\/1;22 &SdarmiftrsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukdpm&if; rSwfom;onftwkdif;?1;23 toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaoma,mufsm;aygif;ig;aomif;ukd;axmifokH;&m&SdMu\/1;24 *'ftrsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukdpm&if;rSwfom;onf twkdif;?1;25 toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaom a,mufsm;aygif;av;aomif;ig;axmifajcmuf&mig;q,f &SdMu\/1;26 ,k'trsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;udkpm&if;rSwfom;onftwkdif;?1;27 toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaoma,mufsm;aygif;ckepfaomif;av;axmifajcmuf&m&SdMu\/1;28 ocgtrsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukdpm&if; rSwfom;onftwkdif;?1;29 toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaom a,mufsm;aygif;ig;aomif;av;axmifav;&m&SdMu\/1;30 ZmAkvkeftrsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukdpm&if; rSwfom;onftwkdif;?1;31 toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaom a,mufsm;aygif; ig;aomif;ESpfaxmifav;&m&SdMu\/
1;32 a,moyfrSqif;oufaom{z&drftrsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukdpm&if; rSwfom;onftwkdif;?1;33 toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaom a,mufsm;aygif;av;aomif;ig;&m&SdMu\/1;34 rema&S trsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukdpm&if; rSwfom;onftwkdif;?1;35 toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaom a,mufsm;aygif;okH;aomif;ESpfaxmifESpf&m&SdMu\/1;36 A,FmrdeftrsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukdpm&if; rSwfom;onftwkdif;?1;37 toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaom a,mufsm;aygif; okH;aomif;ig;axmifav;&m&SdMu\/1;38 'eftrsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukdpm&if; rSwfom;onftwkdif;?1;39 toufESpfq,fvGefppfwkdufEkdifaoma,mufsm;aygif;ajcmufaomif;ESpfaxmifckepf&m&SdMu\/1;40 tm&Sm trsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukdpm&if; rSwfom;onftwkdif;?1;41 toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaoma,mufsm;aygif; av;aomif;waxmifig;&m&SdMu\/124

1;42
1;43
1;44
1;45
1;46
1;47
1;48
1;49
1;50

evdtrsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd;toD;toD;vkduf emrnfrsm;ukdpm&if; rSwfom;onftwkdif;?toufESpfq,fvGef ppfwkdufEkdifaom a,mufsm;aygif; ig;aomif;okH;axmifav;&m &SdMu\/xkdokdYarma&SESifhtmkeftp&Sdaomoa&vtrsKd; taqGtrsKd;olBuD;jzpfaom rif;q,fESpfyg;wkdYonf?oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYukd taqGtrsKd;tvkduf a&wGuf pm&if;,lonftwkdif;?toufESpfq,fvGefppfwkdufEkdifaomvlaygif;um; ajcmufodef;okH;axmifig;&mig;q,f&Sdownf;/
av0dom;wkdYonf? bkd;btrsKd;tvkduf pm&if;r0if&onftrIrSm?xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?av0dom;wkdYukd? oa&vtrsKd;om;wkdYESifha&maESm ra&wGuf&/ pm&if;xJ roGif;&/av0dom;wkdYtm; oufaocHcsufwJawmfukd4if;? wJawmfwefqm&SdorQukd4if;? wJawmfESifhqkdiforQwkdYukd4if;tyf? olwkdYonf
wJawmfESifhwJawmfwefqm tvkH;pkHukdaqmif&Guf&Murnf/ wJawmfrIukdvnf; xrf;&Murnf/wyfcsaomtcg? wJawmfywfvnf
rdrdwkdYae&mcs&Murnf/1;51 wJawmfukd,loGm;csdefa&mufaomtcg? av0dom;wkdYonf kyfodrf;&rnf/ae&mcscsdefa&mufaomtcg? xlaxmifjyef&rnf/ av0dtrsKd;
om;rSwyg; tjcm;aom trsKd;om;onf csOf;uyfvQif? taoowfjcif;ukdcH&rnf/1;52 oa&vtrsKd;om;wkdYonfwyfcsaomtcg? tvkH;t&if;wa&SmufvkH;? vlwkdif;rdrdqkdifaomwyfwGif rdrdqkdifaomtvHem;rSm rdrdwJukd
aqmuf&rnf/1;53 oa&vtrsKd;om;pnf;a0;&m y&dowftay:rSm trsufawmfroufa&mufapjcif;iSg? av0dom;wkdYonfoufaocHcsufwJawmfywf
vnfae&mcs?ouf aocHcsufwJawmfukd apmifha&Smuf&rnf[k?1;54 arma&Stm; xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif; oa&vtrsKd;om;wkdYonf jyKMu\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2

wzef xm0&bk&m;onf arma&SESifhtmkeftm; rdefYawmfrlonfum;?oa&vtrsKd;om; toD;toD;wkdYonf? rdrdwyfESifhqkdifaomtvH? rdrdtaqGtrsKd;ESifhqkdifaomtvH tem;rSm? y&dowfpnf;a0;&m


wJawmfukd a&SUIjyK ae&mcs&rnf/2;3 aexGuf&mta&SUrsufESm? ,k'wyftvHESifhqkdifaom tvkH;t&if;onfae&mus? trde'yfom;emIefonf? ,k'trsKd;om;wkdYwGif
Akdvfvkyf&rnf/2;4 oltkyf&aomtvkH;t&if;ta&twGufum;? ckepfaomif;av;axmifajcmuf&m&Sdownf;/2;5 ,k'wyftem;rSm?ocgwyfcs? Zktmom;emoaevonf? ocgtrsKd;om;wkdYwGif Akdvfvkyf&rnf/2;6 oltkyf&aomtvkH;t&if;ta&twGufum;? ig;aomif;av;axmifav;&m &Sdownf;/2;7 xkdaemuf? ZmAkvkefwyfcs? a[vkefom;{vsmbonf? ZmAkvkeftrsKd;om;wkdYwGif Akdvfvkyf&rnf/2;8 oltkyf&aomtvkH;t&if;ta&twGufum;?ig;aomif;ckepfaxmifav;&m&Sdownf;/2;9 ,k'wyfESifhqkdifaom tvkH;t&if;ta&twGufum;? wodef;&Spfaomif;ajcmufaxmifav;&m&Sdownf;/ olwkdYonf? wyfOD;
t&mcsD&Murnf/
2;10 awmifrsufESm? kAifwyftvkH;t&if;onf? kAiftvHukdxl? a&S'k&om; {vdZk&onf? kAiftrsKd;om;wkdYwGif Akdvfvkyf&rnf/2;11 oltkyf&aomtvkH;t&if;ta&twGufum;? av;aomif;ajcmufaxmifig;&m &Sdownf;/2;12 kAifwyftem;rSm&Sdarmifwyfcs? Zk&d&S'Jom;a&Svkarsvonf? &SdarmiftrsKd;om;wkdYwGif Akdvfvkyf&rnf/2;13 oltkyf&aom tvkH;t&if; ta&twGufum;? ig;aomif;ukd;axmifokH;&m&Sdownf;/2;14 xkdaemuf*'fwyfcs? a'Gvom;{vsmoyfonf? *'ftrsKd;om;wkdYwGifAkdvfvkyf&rnf/2;15 oltkyf&aomtvkH;t&if;ta&twGufum;? av;aomif;ig;axmifajcmuf&mig;q,f&Sdownf;/2;16 kAifwyfESifhqkdifaomtvkH;t&if;ta&twGufum;? wodef;ig;aomif;waxmifav;&m ig;q,f&Sdownf;/ olwkdYonf 'kwd,wyf
t&mcsD&Murnf/
2;17 xkdtcg? wyfrtv,f y&dowfpnf;a0;&mwJawmfESifhwuG? av0dwyfcsD&rnf/ wyfcsonftwkdif;? vltoD;toD;wkdYonf? rdrdae&m
rdrdqkdifaomtvHESifhtwl vkdufvsuf csD&Murnf/
2;18 taemufrsufESm {z&drfwyftvkH;t&if;onf? {z&drftvHukdxl? trd[k'fom; {vd&Srmonf? {z&drftrsKd;om;wkdYwGif Akdvfvkyf&rnf/2;19 oltkyf&aomtvkH;t&if;ta&twGufum;? av;aomif;ig;&m&Sdownf;/2;20 {z&drfwyftem;rSm rema&Swyfcs? ay'gZk&om; *gravsvonf? rema&S trsKd;om;wkdYwGif Akdvfvkyf&rnf/2;21 oltkyf&aom tvkH;t&if; ta&twGufum;? okH;aomif;ESpfaxmifESpf&m &Sdownf;/2;22 xkdaemuf A,Fmrdefwyfcs? *da'gedom;tbd'efonf? A,Fmrdef trsKd;om;wkdYwGif Akdvfvkyf&rnf/2;23 oltkyf&aom tvkH;t&if; ta&twGufum;? okH;aomif;ig;axmifav;&m &Sdownf;/2;24 {z&drfwyfESifhqkdifaom tvkH;t&if;ta&twGufum;? wodef;&Spfaxmifw&m &Sdownf;/ olwdkYonf wwd,wyft&m csD&Murnf/
2;25 wyfrsm;ajrmufrsufESm? 'efwyftvkH;t&if;onf? 'eftvHukdxl?trd&S'J om; ta[Zmonf? 'ef trsKd;om;wkdYwGif Akdvfvkyf&rnf/2;26 oltkyf&aomtvkH;t&if;ta&twGufum;? ajcmufaomif;ESpfaxmifckepf&m&Sd ownf;/125

2;27
2;28
2;29
2;30
2;31

'efwyftem;rSm?tm&Smwyfcs? Mou&efom;yga*svonf? tm&SmtrsKd;om;wkdYwGif Akdvfvkyf&rnf/oltkyf&aomtvkH;t&if;ta&twGufum;? av;aomif;waxmifig;&m&Sdownf;/xkdaemuf? evdwyfcs? {eefom;t[d&onf? evd trsKd;om;wkdYwGif Akdvfvkyf&rnf/oltkyf&aomtvkH;t&if;ta&twGufum;? ig;aomif;okH;axmifav;&m&Sdownf;/'efwyfESifhqkdifaomtvkH;t&if;ta&twGufum;? wodef;ig;aomif;ckepfaxmifajcmuf&m &Sdownf;/ olwkdYonf? rdrdwkdYtvHygvsuf
aemufqkH;wyft&m csD&Murnf/
2;32 xkdokdYESifhtnD? taqGtrsKd;tvkduf a&wGufaomoa&vtrsKd;om;wyf tvkH;t&if;vlaygif;um;? ajcmufodef;okH;axmifig;&mig;q
,f&Sdownf;/2;33 xm0&bk&m;onf? arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? av0dom;wkdYukd? oa&vtrsKd;om;wkdYESifha&maESmra&wGuf&/2;34 xm0&bk&m;onf? arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;om; toD;toD;wkdYonf? rdrdtvHtem;rSm
rdrdae&mcsjcif;ukd4if;? rdrdbkd;btrsKd;tvkduf csDjcif;ukd4if; jyK&Mu\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1 xm0&bk&m;onf? odemawmifay:rSmarma&Stm; Asm'dwfay;awmfrlaomtcg? tmkefESifharma&StrsKd;tET,f\twKywdrsm;ukd
rSwfom;onfwGif?3;2 tmkef\om;[lrlum;? om;OD;em'yf? nDtbd[k? {vmZm? ormwnf;/3;3 olwkdYum;? tbonf ,Zfyka&m[dwftrIukdaqmifapjcif;iSg qDavmif;jcif; bdodufukday; t&mcefYxm;aomtmkef\om;jzpf
Muownf;/3;4 em'yfESifhtbd[konf? odemawmwGif xm0&bk&m;a&SUawmf? xl;jcm;aomrD; ukdylaZmfaomtcg? xm0&bk&m;a&SUawmfaoMu\/
olwkdYom;r&Sdonfjzpf? {vmZmESifhormonf? tbtmkefa&SUrSm ,Zfyka&m[dwftrIukd aqmif&GufMu\/
3;5 xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?3;6 oifonfav0dtrsKd;om;wkdYukdac:cJh ,Zfyka&m[dwftmkeftrIudkaqmifapjcif;iSg? tmkefxHae&mcsavmh/3;7 olwkdYonf y&dowfpnf;a0;&m wJawmfa&SUrSm? tmkefESifhy&dowf taygif;wkdY aqmif&aomtrIwnf;[laom wJawmftrIukd
aqmif&Guf&Murnf/3;8 olwkdYonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwefqm&SdorQwkdYukdMunfhIjyKpk? oa&vtrsKd;om;aqmif&aomwJawmftrIukd aqmif&
Murnf/3;9 av0dom;wkdYukd? tmkefESifhol\om;wkdY tyf&rnf/ oa&vtrsKd;xJu olwkdYukda&G; ightm; tykdifay;&rnf/3;10 tmkefESifhol\om;wkdYukdvnf; cefYxm;? olwkdYonf ,Zfyka&m[dwftrIukd apmifh&Murnf/ ol\trsKd;rSwyg;? tjcm;aomolonf
csOf;uyfvQif? taoowfjcif;ukd cH&rnf[k rdefYawmfrl\/
3;11 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?3;12 oa&vtrsKd;wGif tOD;bGm;jrifaomom;OD;rsm;twGuf? av0dom;wkdYukd iga&G;,laomaMumifh? av0dom;wkdYonf txl;ojzifh ig\
vljzpf&Murnf/3;13 taMumif;rlum;? tJ*kwKjynf om;OD;taygif;wkdYukdigonf'Pfcwfaomtcg? oa&vtrsKd;wGif vljzpfap? wd&pmefjzpfap?
om;OD;taygif;wkdYukd ightbkdY igoefY&Sif;apaomaMumifh? om;OD;taygif;wkdYukd txl;ojzifh igykdif&\/ igonf xm0&bk&m;jzpfonf[k
rdefYawmfrl\/
3;14 wzef xm0&bk&m;onf? odemawm arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?3;15 av0dom;wkdYwGiftoufwvausmf&Sdaoma,mufsm;taygif;wkdYukdtaqGtrsKd; tvkduf a&wGufavmh[k?3;16 rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&Sonf av0dom;wkdYukd a&wGufav\/3;17 av0dom;wkdY\emrnf[lrlum;? a*&Ief? aum[wf? ar&m&dwnf;/3;18 rdrdtaqGtrsKd;tvkduf a*&Iefom;wkdY\emrnfum;? vdAedESifh&Sdrdwnf;/3;19 rdrdtaqGtrsKd;tvkduf aum[wfom;wkdY\emrnfum;? tmr&H? Z[m? a[jAKef? MoaZvwnf;/3;20 rdrdtaqGtrsKd;tvkduf ar&m&dom;wkdY\emrnfum;? r[mvdESifhrk&Sdwnf;/ olwkdYonf? rdrdbkd;btrsKd;tvkdufa&wGufaomav0dt
rsKd;tET,fjzpfMu\/
3;21 a*&IefrSqif;oufaomvdAedtaqGtrsKd;?&SdrdtaqGtrsKd;wkdYonf?a*&Ief trsKd;tET,fjzpfMu\/3;22 xkdtaqGtrsKd;wkdYudka&wGuf toufwvausmf&Sdaoma,mufsm;aygif;um;? ckepfaxmifig;&m&Sdownf;/3;23 a*&IeftaqGtrsKd;wkdYonf? wJawmftaemufrsufESmae&mcs&rnf/3;24 a*&IeftaqGtrsKd;olBuD;um;? avvom;{vsmoyfwnf;/3;25 a*&Iefom;wkdYtief;twm[lrlum;? y&dowfpnf;a0;&mwJawmf? tay:wJ? tay:wJtzkH;? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;0uma
omukvm;um?3;26 wJawmfESifh,Zfyvifywfvnf0if;ukvm;um? 0if;wHcg;0umaomukvm;um? BudK;rsm;tp&SdonfwkdYukd MunfhIjyKpk&Murnf/

126

3;27 aum[wfrS qif;oufaom tmr&H taqGtrsKd;? Z[mtaqGtrsKd;? a[jAKef taqGtrsKd;? MoaZv taqGtrsKd;wkdYonf?
aum[wftrsKd;tET,f jzpfMu\/3;28 wJawmfukdapmifhaomol? xkdtaqGtrsKd;wkdYukda&wGuf toufwvausmf&Sdaoma,mufsm;aygif;um;? &Spfaomif;ajcmuf&m&Sdownf;/3;29 aum[wftaqGtrsKd;wkdYonf? wJawmfawmifrsufESmae&mcs&rnf/3;30 aum[wftaqGtrsKd;olBuD;um;? MoaZvom; {vdZmzefwnf;/3;31 olwkdYtief;twm[lrlum;?aowm? pm;yGJ? ,Zfyvifrsm;? trIawmfxrf;p&mwJawmf wefqmrsm;? twGif;ukvm;umtp&SdonfwkdYukd
MunfhIjyKpk&Murnf/3;32 ,Zfyka&m[dwftmkefom; {vmZmonf? av0dtaqGtrsKd;olBuD;wkdYukdtkyf? wJawmfapmifhaomolwkdYukdMunfhIpD&if&rnf/
3;33 ar&m&drSqif;oufaomr[mvdtaqGtrsKd;? rk&SdtaqGtrsKd;wkdYonf? ar&m&dtrsKd;tET,fjzpfMu\/3;34 xkdtaqGtrsKd;wkdYukda&wGuf toufwvausmf&Sdaoma,mufsm;aygif;um;? ajcmufaxmifckepf&m&Sdownf;/3;35 ar&m&dtaqGtrsKd;olBuD;um;? tbd[Jvom; Zka&vwnf;/ olwkdYonf wJawmfajrmufrsufESmae&mcs&rnf/3;36 ar&m&dom;wkdYtief;twm[lrlum;? wJawmfysOfjym;rsm;?uefYvefYusifrsm;?wkdifrsm;? ajcpGyfrsm;? xkdt&mESifhqkdifaomwefqmrsm;tp&Sd
onfwkdYukd4if;? 0if;wkdifrsm;?3;37 ajcpGyfrsm;? wHoifrsm;? BudK;rsm;wkdYukd4if; MunfhIjyKpk&Murnf/
3;38 arma&SESifhtmkefrSp?tmkef\om;wkdYonf?oa&vtrsKd;om;wkdYtbkdY? oefY&Sif;&mXmeawmfukdapmifhvsuf? y&dowfpnf;a0;&mwJa
wmfta&SUrsufESm ae&mcs&rnf/ olwkdYt rsKd;rSwyg;? tjcm;aomolonfcsOf;uyfvQiftaoowf jcif;ukdcH&rnf/3;39 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&Sonf av0dom;wkdYukd taqGtrsKd;tvkdufa&wGuf? toufwvausmf&Sdaoma,m
ufsm;aygif;um;?ESpfaomif; ESpfaxmif&Sdownf;/
3;40 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;? oa&v trsKd;om;wkdYwGif? toufwvausmf&Sdaom om;OD;
a,mufsm;taygif;wkdYukd a&wGuf pm&if;,lavmh/3;41 oa&vtrsKd; om;OD;taygif;wkdYtwGuf av0dom;wkdYukd4if;? oa&v trsKd;om;wkdY wd&pmefom;OD;taygif;wkdYtwGuf av0do
m;wkdY&Sdaomwd&pmefrsm;ukd4if; ightbkdY,lavmh/ igonf xm0&bk&m;jzpfonf[k?3;42 rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&Sonf oa&vtrsKd;om;OD;taygif;wkdYukd a&wGuf?3;43 toufwvausmf&Sdaom om;OD;a,mufsm; emrnfaygif;um;? ESpfaomif;ESpfaxmifESpf&m ckepfq,fokH;a,muf&Sdownf;/3;44 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?3;45 oa&vtrsKd;om;OD;taygif;wkdYtwGufav0dom;wkdYukd4if;? oa&vtrsKd;om;wkdY wd&pmefrsm;twGuf av0dom;wkdY&Sdaom
wd&pmefrsm;ukd4if; ,lavmh/ av0dom;wkdYonf ig\vljzpf&Murnf/ igonf xm0&bk&m;jzpf\/3;46 av0dom;wkdYxufykdaom oa&vtrsKd; om;OD; ESpf&mckepfq,fokH;a,muf wkdYukd a&G;&rnftrIrSm?3;47 tusyfawmftvkduf vlwukd,fvQif ig;usyfpDcH,l&rnf/ tusyfum;? a*&ESpf q,fjzpfownf;/3;48 ykdaomolwkdYay;&aomta&G;aiGukd? tmkefESifhol\om;wkdYtm; ay;&rnf[krdefYawmfrlonftwkdif;?3;49 av0dom;wkdYESifh oa&vtrsKd; om;OD;wkdYukda&G;? ykdao;aomom;OD;wkdY\ ta&G;aiGukd?3;50 arma&Sonf tusyfawmfESifhcsdefvsuf? tcGufwq,fokH;ydmajcmufq,fig; usyfukd ,lNyD;vQif?3;51 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlaom pum;awmftwkdif;? xkdta&G;aiGukd tmkefESifh ol\om;wkdYtm; ay;av\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5
4;6
4;7
4;8
4;9
4;10
4;11
4;12
4;13
4;14

wzef xm0&bk&m;onf arma&SESifhtmkeftm; rdefYawmfrlonfum;?av0dtrsKd;? aum[wftET,f om;wkdYwGif? toufokH;q,fvGef ig;q,frrSD?


y&dowfpnf;a0;&mwJawmftrIukdaqmifjcif;iSg? tvkH;t&if;0ifaomoltaygif;wkdYukd? bkd;btaqGtrsKd;tvkduf pm&if;,lavmh/tvGefoefY&Sif;aomt&mwkdYESifhqkdif y&dowfpnf;a0;&mwJawmf aum[wfom;rsm; apmifha&Smuf&aom trI[lrlum;?wyfcsDcsdefa&mufaomtcg? tmkefESifhol\om;wkdYonfvm? twGif;ukvm;umukdcsNyD;vQif? oufaocHcsufaowmukdtkyf&rnf/ukvm;umtay:rSm w[m&Som;a&ESifhtkyfjyef? om;a&tay:rSmvnf; jymaomtxnfukdcif;NyD;rS? xrf;bkd;wkdYukdvQKdxm;&rnf/a&SUawmfrkefYpm;yGJay:rSm jymaomtxnfukdcif;? vifyef;? ZGef;? avmif;p&m zvm;rsm;ESifhwuG? tNrJxnfh&aomrkefYukdwifNyD;rS?xkdt&mwdkYukd? eDaomtxnfESifhtkyf&rnf/ wzef w[m&Som;a&ESifhtkyfjyef? xrf;bkd;wkdYukd vQKdxm;&rnf/rD;xGef;&mrD;ckH? rD;cGuf? rD;nyf? rD;nyfcH&mcGuf? qDtkd;tp&SdonfwkdYukd? jymaomtxnfESifhtkyfNyD;rS?xkdwefqm&SdorQwkdYukd? w[m&Som;a&tdwfxJoGif;xm;? xrf;bkd;ukdwyf&rnf/a&T,Zfyvifay:rSm? jymaomtxnfukdcif;? w[m&Som;a&ESifh tkyfNyD;vQif? xrf;bkd;wkdYudkvQKdxm;&rnf/oefY&Sif;&mXme trIawmfukd aqmif&Guf&ef wefqm&SdorQwkdYukd? jymaomtxnf tdwfxJ oGif;xm;? w[m&Som;a&jzifh tkyfNyD;rS?
xrf;bkd;ukd wyf&rnf/,ZfyvifrSjymukdy,f&Sif;? yvifay:rSmarmif;aomtxnfukdcif;NyD;vQif?xkdyvifESihfqkdifaomtrIawmfxrf;&efwefqmwnf;[laom vifyef;? trJom;csdwf? wl;&Gif;jym;? tifwkHtp&Sdaom? ,Zfyvifwefqm
&SdorQwkdYukdwif? w[m&Som;a&ESifhtkyfNyD;rS? xrf;bkd;wkdYukd vQKdxm;&rnf/127

4;15 xkdokdY wyfcsDcsdefa&mufaomtcg? tmkefESifhol\om;wkdYonf? oefY&Sif;&mXme awmfESifh oefY&Sif;aomwefqm&SdorQwkdYukd zkH;tkyf


aomaemuf? aum[wfom; wkdYonfxrf;jcif;iSg csOf; uyf&Murnf/ okdY&mwGif olwkdYonf aoab;ESifhvGwf rnftaMumif;?
oefY&Sif;aomt&mukdrukdif&/ a&GUum; y&dowfpnf;a0;&m wJawmf aum[wfom;rsm; aqmif&Guf& aomtrIaywnf;/
4;16 ,Zfyka&m[dwftmkefom;{vmZm\t&mESifhqkdifaomtrI[lrlum;?rD;xGef;p&mqD? rD;IdU&meHYomaygif;arT;? aeY&uftpOftwkdif;quf
uyf&aomabmZOfyl aZmfoum? vdrf;&efqDt p&Sdaom wJawmfESifh wJawmfwefqm&SdorQwkdYukd4if;? oefY&Sif;&m XmeawmfESifh oefY&Sif;
aomwefq &SdorQwkdYukd4if; MunfhIjyKpk&rnf/
4;17 wzef xm0&bk&m;onf arma&SESifhtmkeftm; rdefYawmfrlonfum;?4;18 aum[wftaqGtrsKd;tET,fom;wkdYukd? av0dom;pkxJu ry,frjzwfESifh/4;19 olwkdYonf tvGefoefY&Sif;aomt&mwkdYukdcsOf;uyfaomtcg? aoab;vGwf touf&SifrnftaMumif;? tmkefESifhol\om;wkdYonf
t&if0if?vltoD;toD; apmifh&aomtrI? xrf;&aom0efwkdYukdcGJcefY&rnf/4;20 okdY&mwGif oefY&Sif;aomt&mwkdYukdzkH;tkyfpOftcg aum[wfom;wkdYonf aoab;ESifhvGwfrnftaMumif;? txJokdY 0ifrMunfh&[k
rdefYawmfrl\/
4;21 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?4;22 a*&IeftET,fom;wkdYwGif? toufokH;q,fvGefig;q,frrSD?
4;23 y&dowfpnf;a0;&m wJawmftrIukd aqmifjcif;iSg tvkH;t&if;0ifaomoltaygif;wkdYukd? bkd;btaqGtrsKd;tvkduf pm&if;,lavmh/4;24 a*&IeftaqGtrsKd;wkdYonf apmifh&aomtrI? xrf;&aom0ef[lrlum;?4;25 twGif;wJawmf ukvm;um? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfukvm;um? tay:wJ? w[m&Som;a&tzkH;? y&dowfpnf;a0;&m wJawmf
wHcg;0 umaomukvm;um?4;26 wJawmfESifh,Zfyvifywfvnf0if;ukvm;um? 0if;wHcg;0umaomukvm;um? BudK;rsm;tp&SdonfwkdYukd4if;? xkdt&mrsm;ESifhqkdif
trIawmfxrf;&efwefqm&Sd orQwkdYukd4if; xrf;&Guf&Murnf/4;27 a*&Iefom;rsm;trIapmifhav&m&m? 0efxrf;av&m&m? tmkefESifhol\om;wkdY cGJcefYpD&ifonftwkdif; aqmif&Guf&Murnf/4;28 a&GUum;? y&dowfpnf;a0;&m wJawmf? a*&IeftaqGtrsKd;om;rsm;aqmif&Guf&aom trIaywnf;/ ,Zfyka&m[dwftmkef\om;
ormonf olwkdYukd tkyf&rnf/
4;29 ar&m&dom;wkdYwGifvnf;? toufokH;q,fvGefig;q,frrSD?
4;30 y&dowfpnf;a0;&mwJawmftrIukdaqmifjcif;iSg? tvkH;t&if;0ifaomoltaygif;wkdYukd bkd;b taqGtrsKd;tvkduf pm&if;,lavmh/4;31 olwkdYonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmfapmifh&aomtrI? xrf;&aom0ef[lrlum;? wJawmfysOfjym;? uefYvefYusif? wkdif? ajcpGyf?4;32 0if;wkdif? ajcpGyf? wHoif? BudK;rsm;wkdYukd4if;?xkdt&mrsm;ESifhqkdiftrIawmfxrf;&ef wefqm&SdorQwkdYukd4if; xrf;&Guf&Murnf/ olwkdYxrf;
&Guf&aomwefqmwkdYukd trnfrSwf a&wGuf&rnf/4;33 a&GUum;? ,Zfyka&m[dwftmkef\om;ormtkyf? y&dowfpnf;a0;&mwJ awmf ar&m&dtaqGtrsKd;om;rsm;aqmif&Guf&aom
trIaywnf;/
4;34-36
arma&SESifhtmkeftp&Sdaomy&dowfolBuD;wkdYonf? aum[wfom;wkdYwGif toufokH;q,fvGefig;q,frrSD? y&dowfpnf;a0;&m
wJawmftrIukd aqmifjcif;iSg?tvkH; t&if;0ifaomoltaygif;wkdYukd? bkd;btaqGtrsKd;tvkduf a&wGuf pm&if; oGif;aomvlaygif;um;?
ESpfaxmifckepf&mig;q,f&Sdownf;/4;37 olwkdYonf? arma&Sxm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&SESifhtm kefonf a&wGuf y&dowfpnf;a0;&mwJawmftrI
ukdaqmif&Guf&aom aum [wftaqGtrsKd;om;aywnf;/
4;38-40
a*&Iefom;wkdYwGif toufokH;q,fvGefig;q,frrSD? y&dowfpnf;a0;&m wJawmftrIukdaqmifjcif;iSg? tvkH;t&if;0ifaomolt
aygif;wkdYukd bkd;btaqG trsKd;tvkduf a&wGuf pm&if;oGif;aomvlaygif;um;? ESpfaxmifajcmuf&m okH;q,f&Sdownf;/4;41 olwkdYonf? xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&SESifhtmkefonf a&wGuf y&dowfpnf;a0;&mwJawmftrIukdaqmif&G
uf&aom a*&IeftaqG trsKd;om;aywnf;/
4;42-44 ar&m&dom;wkdYwGif toufokH;q,fvGefig;q,frrSD? y&dowfpnf;a0;&mwJawmftrIukdaqmifjcif;iSg? tvkH;t&if;0ifaomoltaygif;
wkdYukd?bkd;btaqG trsKd;tvkduf a&wGuf pm&if;oGif;aomvlaygif;um;? okH;axmifESpf&m&Sd ownf;/4;45 olwkdYonf? arma&S xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&SESifh tmkefonf a&wGufaom ar&m&dtaqG
trsKd;om;aywnf;/
4;46-48
xkdokdYESifhtnD? av0dom;wkdYwGif toufokH;q,fvGef ig;q,frrSD? y&dowf pnf;a0;&mwJawmftrIawmfukdapmifh 0efrsm;udk
xrf;jcif;iSg 0ifaomol taygif;wkdYukd? bkd;btaqGtrsKd;tvkduf arma&SESifhtmkeftp&Sdaomoa& vtrsKd;olBuD;wkdYonf
a&wGuf pm&if;oGif;aomvlaygif;um;? &Spfaxmifig; &m&Spfq,f&Sdownf;/4;49 arma&Sxm0&bk&m;xm;awmfrlaomynwfawmftwkdif;? vltoD;toD;apmifh &aomtrI? toD;toD;xrf;&aom 0efwkdYukdaxmuf
arma&Sa&wGufownf;/

128

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4
5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
5;10
5;11
5;12
5;13
5;14
5;15
5;16
5;17
5;18
5;19
5;20
5;21
5;22
5;23
5;24
5;25
5;26
5;27
5;28
5;29
5;30
5;31

wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?igaeaomwyfukdrnpfnL;apjcif;iSg? oa&vtrsKd;om;wkdYonf? Elaomol?


&dempGJaomol? taoaumifxd rpifMu,faomol a,mufsm;rdef;r taygif;wkdYukd? wyfjyifrSmae&csxm;&rnftaMumif; qifhqkd
avmh[k?arma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf jyKMu\/
wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?vljyKwwfaom'kpkdufukdjyK? xm0&bk&m;ukdjypfrSm;ojzifh tjypfa&mufaom a,mufsm;rdef;ronf?xkdtjypfukdabmfjyawmif;yef&rnf/ jypfrSm;aomtwGuf? ig;pkwpkukdxyf jypfrSm;cHaomoltm; ay;&rnf/xkdtjypftwGufay;aomOpmukdcHxkdufaomtrsKd;om;csif;r&SdvQif? ,Zfyka&m [dwftbkdY xm0&bk&m;tm; ylaZmf&rnf/ xkdrSwyg;?
tjypfajzapjcif;iSg? tjypfajz&m,ZfbkdY? okd;w aumifukdylaZmf&rnf/
,Zfyka&m[dwftm; oa&vtrsKd;om;ylaZmfoefY&Sif;aomt&m&SdorQ wkdYonf? ,Zfyka&m[dwf\ Opm jzpf&rnf/vlwkdif; oefY&Sif;ap ,Zfyka&m[dwftm; vSLorQwkdYonfvnf;? ,Zfyka&m[dwf\ Opmjzpf&rnf[k rdefYawmfrl\/
wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?vif&Sdaomrdef;ronf tjcm;wyg;aoma,mufsm;ESifh rSm;,Gif; vifukdjypfrSm;vQif4if;?
rSm;,Gif;pOfwGif olwyg;rawGUrd? oufaor&Sd? oDvysufaomfvnf;? xkdtrIukd0Sufxm; vifrodvQif4if;?oDvysufonfjzpfap? rysufonfjzpfap? vifonfr,m;ukdr,kHvQif4if;?xkdrdef;rjyK&aomylaZmfoumbkdY rka,mrkefYwMorJygvsuf? olUukd ,Zfyka&m [dwfxHokdYac:oGm;&rnf/ rkefYnufay:rSmqDudkravmif;&/
avmAefukdrwif&/ r,m;ukdr,kHjcif;ylaZmf oum? tjypfukdaz:wif&m ylaZmfoumjzpf\/,Zfyka&m[dwfonf? xkdylaZmfoumukd,lxm0&bk&m;a&SUawmfxm;&rnf/,Zfyka&m[dwfonfoefY&Sif;aoma&ukdajrtkd;avmif;NyD;vQif?wJawmf&Sdaom ajrrIefYukd,la&xJrSmxnfh&rnf/xkdrdef;rukd xm0&bk&m;a&SUawmfrSm xm;NyD;vQif? acgif;tcsnf;pnf;&Sdap? r,m;ukdr,kHjcif;ylaZmfoumwnf;[laomowday;&m
ylaZmfoumukd rdef;rvuf xnfh&rnf/ usdefjcif;ab;ukdjzpfapaoma&cg;ukd? ,Zfyka&m[dwf ukd,fwkdif ukdif&rnf/xkdtcg ,Zfyka&m[dwfonf? xkdrdef;rukd tusdefwkdufvsuf? oifonfukd,fcif yGef;rSwyg;tjcm;aom a,mufsm;ESifhrSm;,Gif;jcif;?
npfnL;jcif;r&SdvQif? usdefjcif; ab;ukdjzpfapaom? a&cg;ESifh uif;vGwfapownf;/ukd,fcifyGef;rSwyg; tjcm;aoma,mufsm;ESifhrSm;,Gif; npfnL;jcif;&SdvQif?xm0&bk&m;onf? oif\aygifukdydefap 0rf;udkvnf;a&mifapojzifh? oifhukd usdeftyfaomol? txdrf;trSwfjyK vlrsm;usdefqkdjcif;
ukdcH&aomoljzpfapjcif; iSg pD&ifawmfrlapownf;/usdefjcif;ab;jzpfapaoma&onfoif\0rf;xJokdY0if 0rf;a&mifjcif;? aygifydefjcif;ukd jzpfapownf;[k ,Zfyka&m[dwfonf
usdefjcif; tusdefwkdufvQif? rdef;ru? tmrif? tmrif[k 0efcH&rnf/,Zfyka&m[dwfonfvnf;? xkdtusdefwkdYukd a&;rSwf? wzef a&cg;ESifh acsNyD;rS?usdefjcif;ab;jzpfapaoma&cg;ukd rdef;rtm; wkduf&rnf/ xkda&onf rdef;rxJokdY 0if cg;vdrfhrnf/xkdtcg ,Zfyka&m[dwfonf? r,m;ukdr,kHjcif; ylaZmfoumukd rdef;rvufrS,l? xm0&bk&m;a&SUawmf csDvTJvsuf ,Zfyvifay:rSm
qufNyD;vQif?rkefYnufwvufqGef;wnf;[laomylaZmfoumtwGuftwmukd ,Zfyvifay:rSm rD;IdU? xkdaemuf tusdefa&ukd rdef;raomufap&rnf/xkdrdef;ronf vifukdjypfrSm; npfnL;jcif;&SdvQif? usdefjcif;ab;jzpfapaoma&ukd aomufNyD;rS? olUtxJ a&0if cg;ojzifh? 0rf;a&mif
jcif;? aygifydefjcif;okdY a&muf xkdrdef;ronf rdrdtrsKd;usdeftyfaomoljzpfvdrhfrnf/okdYr[kwf xkdrdef;ronf rnpfnL;? pifMu,fjcif;&SdvQif? ab;ESifhvGwf y#doaE,laomtcGifh&Sdvdrfhrnf/a&GUum;? rdef;ronf ukd,fcifyGef;rSwyg; tjcm;aoma,mufsm;ESifhrSm;,Gif; npfnL;jcif;&Sdaomf4if;?a,mufsm;onf r,m;ukdr,kHaomoabmpGJvrf;aomf4if;? apmifh&aomw&m;aywnf;/ a,mufsm;onf r,m;udkr,kH? xm0&bk&m;
a&SUawmf xm;aomtcg? ,Zfyka&m[dwfonf w&m;twkdif; pD&ifojzifh?a,mufsm;onftjypfESifhuif;vGwf rdef;ronf rdrdtjypfukdcH&rnf[krdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3
6;4

wzefarma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?a,mufsm;jzpfap? rdef;rjzpfap? xm0&bk&m;tbkdY rdrdukdjcm;em;ap? emZ&d opmjyKjcif;iSg? rdrdukdrdrdcGJxm;aomtcg?pyspf&nfESifh,pfrsKd;ukda&Smif&rnf/ pyspf&nfcsOfESifh,pfrsKd;csOfukdvnf;raomuf&/ pyspfoD;jzifhvkyfaomt&nfukdtvQif;raomuf&/
pyspfoD;tpdrf;tajcmufukdvnf; rpm;&/jcm;em;vsufaeaomumvywfvkH;? pyspfoD;tqef? pyspfoD;tcGHrSp pyspfyifujzpforQukd rpm;&/-

129

6;5

jcm;em;jcif;opmapmifhaomumvywfvkH; OD;qHukdr&dwf&/ xm0&bk&m;tbkdY rdrdukd jcm;em;apaomumv raphrSDwkdifatmif? olonf


oefY&Sif;&ojzifh? rdrd qHyifukd tvkdtavsmuf wkd;yGg;ap&rnf/6;6 xm0&bk&m;tbkdY rdrdukd jcm;em;apaomumvywfvkH;? taoaumifukdrcsOf;ruyf&/6;7 ol\bk&m;ociftbkdY ol\acgif;ukdjcm;em;apaomaMumifh? rdb? nDtpfukd? ESraoaomfvnf;? npfnL;jcif;ukdrcH&/6;8 jcm;em;vsufaeaomumvywfvkH;? xm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;&rnf/6;9 olUtem;rSm wpkHwa,mufaomolonf csufjcif;ao? olonfjcm;em;apaomacgif;ukdnpfnL;apvQif? pifMu,fapaomaeY
wnf;[laom owraeY OD;qHukd&dwf&rnf/6;10 tXraeY ckdESpfaumifjzpfap? csKd;uav;ESpfaumifjzpfap? wckckukd y&dowf pnf;a0;&mwJawmfwHcg;a&SU? ,Zfyka&m[dwfxHokdY
aqmifcJh&rnf/6;11 ,Zfyka&m[dwfonfvnf;?tjypfajz&m,ZfbkdYwaumif?rD;IdU&m,ZfbkdYwaumif ukdylaZmf? xkdoltaoaumiftm;jzifh a&mufaom
tjypfajzjcif;ukdjyKNyD;rS? xkdaeYjcif;wGif ol\acgif;ukd oefY&Sif;ap&rnf/6;12 t&ifjcm;em;apaomumvukdxm0&bk&m;tbkdYwzefjcm;em;ap? tcgrvnfaomokd;oi,fwaumifukd 'kpkdufajz&m,ZfjyK ylaZmf
&rnf/ t&ifjcm;em;jcif;ysufaomaMumifh? vGefaomumvaysmuf&rnf/
6;13 jcm;em;aeaomumvaphNyD;rS? emZ&dvlapmifh&aomw&m;[lrlum;? olonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;a&SUokdY vm?6;14 rD;IdU&m,ZfbkdY tcgrvnf? tjypfrygaomokd;oi,ftxD;waumif? tjypfajz&m,ZfbkdYtcgrvnf? tjypfrygaom okd;oi,f
trwaumif? rd[m,,ZfbkdY tjypfrygaom qdwfwaumif?6;15 qDa&maomrkefYnufESifhvkyfaomrkefYjym;? qDvl;aomwaq;rJhrkefY<uyfwnf;[laomwaq;rJhrkefYwawmif;? abmZOfylaZmfoum?
oGef;avmif;&mylaZmfoumukd xm0&bk&m;tm; quf&rnf/6;16 xkdylaZmfoumrsm;ukd? ,Zfyka&m[dwfonf xm0&bk&m;xHawmfokdY oGif;? tjypfajz&m,Zf? rD;IdU&m,ZfukdylaZmf&rnf/6;17 waq;rJhrkefYwawmif;ESifhwuG? rd[m,,Zfqdwfukd4if;? abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&m ylaZmfoumukd4if;? xm0&bk&m;tm;
ylaZmf&rnf/6;18 emZ&dvlonf? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;em;rSm? rdrdjcm;em;aomOD;qHukd &dwf? xkdqHukdrd[m,,Zfatmuf&SdaomrD;xJrSm
xnfh&rnf/6;19 jcm;em;aomOD;qHudk&dwfNyD;rS? ,Zfyka&m[dwfonf jyKwfaomqdwfyckH;wbuf? awmif;xJu waq;rJhrkefYjym;wjym;? waq;rJhrkefY<uyf
wcsyfukd,l? emZ&dvl vufxnfhNyD;vQif?6;20 xm0&bk&m;a&SUawmfcsDvTJ&mylaZmfoumbkdY csDvTJ&rnf/ xkdt&mwkdYonf?csDvTJ&m&ifywf? csDvTJ&myckH;ESihfwuG? ,Zfyka&m[dwftbkdY
oefY&Sif;&rnf/ xkdaemufrS? emZ&dvlonf pyspf&nfudkaomuf&aomtcGifh&Sd\/6;21 a&GUum;? opmjyKaomemZ&dvlonf? tvkdtavsmuf wwfEkdiforQrSwyg;? rdrdjcm;em;jcif;twGuf? xm0&bk&m;tm; quf&aom
ylaZmfoumESifhqkdifaom w&m;aywnf;/ opmjyKonftwkdif;? jcm;em;jcif;w&m;ESifhtnD jyK&rnf[krdefYawmfrl\/
6;22 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf tmkefESifhol\om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?6;23 oifwkdYonf? oa&vtrsKd;om;wkdYtm; aumif;BuD;ay;>ruf&aompum; [lrlum;?6;24 xm0&bk&m;onf? oifhukdaumif;BuD;ay; apmifhrawmfrlygapaom/6;25 xm0&bk&m;onfoifrsufESmawmftvif;ukd vTwf ukPmaus;Zl;jyKawmfrlygapaom/6;26 xm0&bk&m;onf oifhukdajrmfMunfh csrf;omay;awmfrlygapaom[k?6;27 oa&vtrsKd;om;wkdYtay:rSm ighemrukd>rufqkdwifvQif? igonf xkdolwkdYukd aumif;BuD;r*Fvmay;rnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3
7;4
7;5
7;6
7;7
7;8
7;9
7;10

arma&Sonf wJawmfukdxlaxmif? wJawmfESifhwJawmfwefqm&SdorQwkdYukd4if;? ,ZfyvifESifh,Zfyvifwefqm&SdorQwkdYukd4if;qDvl;?


oefY&Sif;apjcif; trIukd vufpowfaom aeY?pm&if;0ifaomolwkdYudktkyf oa&vtrsKd;tETT,ftoD;toD;wkdY rif;jzpfaomol? taqGtrsKd;olBuD;rif;wkdYonf?rif;wyg; EGm;xD;waumifpD? rif;ESpfyg; trkd;ygaom&xm;wckpD? &xm;ajcmufck? EGm;q,fESpfaumifwkdYukd wJawmfa&SUokdYaqmifcJh
xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumjyKMu\/xm0&bk&m;uvnf;? oifonf y&dowfpnf;a0;&m
wJawmftrIaqmif&Gufp&mbkdY cH,l trIukdaqmif&Guf&onftwkdif;? av0dom;toD;toD;wkdYtm;ay;avmh[k rdefYawmfrl\/arma&Sonf &xm;ESifhEGm;wkdYukdcH,l av0dom;wkdYtm; ay;ojzihf?trIaqmif&Gufp&m&Sdonftwkdif;? ,Zfyka&m[dwftmkef\om; ormtkyfaom a*&Iefom;wkdYtm; &xm;ESpfckESifh EGm;av;aumif
wkdYukd4if;?ar&m&dom;wkdYtm; &xm;av;ckESifh EGm;&SpfaumifwkdYukd4if; ay;av\/oefY&Sif;&mXmeawmftrIukd apmifh&aom aum[wfom;wkdYonf? rdrdwkdYyckH; xrf;&Guf&aomaMumifh? olwkdYtm; &xm;ESifhEGm;wkdYukd
ray;/
,Zfyvifukd qDvl;aomaeY tEkarm'emjyKp&mbkdY ,Zfyvifa&SUrSm tjcm;aom ylaZmfoumukdjyKMu\/130

7;11

xm0&bk&m;uvnf;? ,ZfyvifukdtEkarm'emjyKp&mbkdY? rif;toD;toD;wkdYonf aeY&uftpOftwkdif; rdrdylaZmfoumukdjyK&Murnf[k


arma&Stm; rdefYawmfrl\/7;12 xkdokdYESifhtnD? yXraeY ,k'trsKd;? trde'yfom; emIefonfqufaomylaZmfoum[lrlum;?7;13 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH? zv
m;qDESifha&mtjynfhxnfhaomrkefYnuf?7;14 rD;IdU&meHYomaygif;ESifhjynfh tusyfwq,ftcsdef&Sdaom a&TZGef;?7;15 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaomEGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaom okd;oi,fwaumif?7;16 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;17 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd trde'yfom;emIefonf
ylaZmfav\/
7;18 'kwd,aeY ocgtrsKd;wGif rif;jzpfaomZktmom; emoaevqufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;19 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm; qDESifha&mtjynfhxnfhaomrkefYnuf?7;20 rD;IdU&meHYomaygif;ESifhjynfh tusyfwq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;21 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaom okd;oi,fwaumif?7;22 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;23 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd? Zktmom; emoaevonf
ylaZmfav\/
7;24 wwd,aeY ZmAkvkeftrsKd;wGif rif;jzpfaoma[vkefom;{vsmbqufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;25 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm;qDESifha&mtjynfh xnfhaomrkefYnuf?7;26 rD;IdU&meHYomaygif;ESifhjynfh tusyfwq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;27 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaomEGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaom okd;oi,fwaumif?7;28 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;29 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaom okd;oi,fig;aumifwkdYukd? a[vkefom;{vsmbonf
ylaZmfav\/
7;30 pwkwaeY kAiftrsKd;wGif rif;jzpfaoma&S'k&om; {vdZk&qufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;31 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef &SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm;qDESifha&mtjynfhxnfhaomrkefYnuf?7;32 rD;IdU&meHYomaygif;ESifhjynfh tusyfwq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;33 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaom okd;oi,fwaumif?7;34 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;35 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd? a&S'k&om; {vdZk&onf
ylaZmfav\/
7;36 yOraeY &SdarmiftrsKd;wGif rif;jzpfaom Zk&d&S'Jom; a&Svkarsvqufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;37 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm;qDESifha&m tjynfhxnfhaomrkefYnuf?7;38 rD;IdU&meHHYomaygif;ESifhjynfhtusyfwq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;39 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaomokd;oi,fwaumif?7;40 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;41 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd? Zk&d&S'Jom; a&Svkarsvonf
ylaZmfav\/
7;42 qXraeY *'ftrsKd;wGif rif;jzpfaom a'Gvom; {vsmoyfqufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;43 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm;qDESifha&m tjynfhxnfhaomrkefYnuf?7;44 rD;IdU&meHHYomaygif;ESifhjynfh tusyfwq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;45 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaomokd;oi,fwaumif?7;46 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;47 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd? a'Gvom; {vsmoyfonf
ylaZmfav\/
7;48 owraeY {z&drftrsKd;wGif rif;jzpfaom trd[k'fom; {vd&Srmqufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;49 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm;qDESifha&m tjynfhxnfhaomrkefYnuf?131

7;50 rD;IdU&meHHYomaygif;ESifhjynfhtusyfwq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;51 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaom okd;oi,fwaumif?7;52 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;53 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd? trd[k'fom; {vd&Srmonf
ylaZmfav\/
7;54 tXraeY rema&StrsKd;wGif rif;jzpfaom ay'gZk&om; *gravsvqufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;55 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm;qDESifha&m tjynfhxnfhaomrkefYnuf?7;56 rD;IdU&meHHYomaygif;ESifhjynfhtusyfwq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;57 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaomokd;oi,fwaumif?7;58 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;59 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd? ay'gZk&om; *gravsv
onf ylaZmfav\/
7;60 e0raeY A,FmrdeftrsKd;wGif rif;jzpfaom *da'gedom; tbd'efqufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;61 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm;qDESifha&m tjynfhxnfhaomrkefYnuf?7;62 rD;IdU&meHHYomaygif;ESifhjynfhtusyf wq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;63 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaomokd;oi,fwaumif?7;64 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;65 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd? *da'gedom; tbd'efonf
ylaZmfav\/
7;66 'oraeY 'eftrsKd;wGif rif;jzpfaom trd&S'Jom; ta[Zmqufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;67 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm;qDESifha&m tjynfhxnfhaomrkefYnuf?7;68 rD;IdU&meHHYomaygif;ESifhjynfhtusyfwq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;69 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaomokd;oi,fwaumif?7;70 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;71 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd? trd&S'Jom; ta[Zmonf
ylaZmfav\/
7;72 {um'oraeY tm&SmtrsKd;wGifrif;jzpfaom Mou&efom; yga*svqufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;73 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm;qDESifha&m tjynfhxnfhaomrkefYnuf?7;74 rD;IdU&meHHYomaygif;ESifhjynfhtusyfwq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;75 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaomokd;oi,fwaumif?7;76 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;77 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd? Mou&efom; yga*svonf
ylaZmfav\/
7;78 'Gg'oraeY evdtrsKd;wGif rif;jzpfaom {eefom; t[d&qufaom ylaZmfoum[lrlum;?7;79 tusyfawmftvkduf wydmokH;q,ftcsdef&SdaomaiGtifwkH? ckepfq,ftcsdef&SdaomaiGzvm;? abmZOfylaZmfoumbkdY xkdtifwkH?
zvm;qDESifha&m tjynfhxnfhaomrkefYnuf?7;80 rD;IdU&meHHYomaygif;ESifhjynfhtusyfwq,ftcsdef&Sdaoma&TZGef;?7;81 rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaom okd;oi,fwaumif?7;82 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumif?7;83 rd[m,,ZfbkdY EGm;ESpfaumif? okd;ig;aumif? qdwfig;aumif? tcgrvnfaomokd;oi,fig;aumifwkdYukd? {eefom; t[d&onf
ylaZmfav\/
7;84 xkdokdY oa&vtrsKd;wkdY rif;jzpfaomolwkdYonf? ,Zfyvifukd qDvl;aomaeY tEkarm'emjyKp&mbkdY qufaomaiGtifwkH
aygif;q,fESpfvkH;? aiGzvm;aygif;q,fESpfvkH;? a&TZGef;aygif;q,fESpfpif;wnf;/7;85 aiGtifwkHtcsdefum;? wvkH;vQifwydmokH;q,fpD? aiGzvm;tcsdefum;? wvkH;vQif ckepfq,fpD&Sd? aiGcsdefaygif;um;? tusyfawmf
tvkduf? tcGufESpfq,f av;ydm&Sdownf;/7;86 rD;IdU&meHYomaygif;ESifhjynfhaoma&TZGef; q,fESpfpif; tcsdefum;? tusyfawmf tvkduf q,fusyfpD&Sd? a&Tcsdefaygif;um; wydm
ESpfq,f&Sdownf;/7;87 rD;IdU&m,ZfbkdY abmZOfylaZmfoumESifhwuG EGm;aygif; q,fESpfaumif? okd;xD; q,fESpfaumif? tcgrvnfaom okd;oi,fq,fESpfaumif?
tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,faygif; q,fESpfaumif?132

7;88 rd[m,,ZfbkdY EGm;aygif;?ESpfq,fav;aumif? okd;xD;ajcmufq,f? qdwfxD;ajcmufq,f? tcgrvnfaomokd;oi,fajcmufq,f


&Sdownf;/ a&GUum;? ,ZfyvifukdqDvl;aom aemuf? tEkarm'emjyKbkdYqufaomylaZmfoum aywnf;/7;89 arma&Sonf bk&m;ocifukd avQmufjcif;iSg y&dowfpnf;a0;&mwJawmfxJokdY 0ifaomtcg? ackAdrfESpfyg;Mum;rSm? oufaocHcsufaowm
tay:wifaom tzkH;txufu? bk&m;ocifac:awmfrloHukd arma&SonfMum; xl;av\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4

xm0&bk&m;uvnf;? oifonf tmkeftm; qifhqkd&rnfrSm?rD;cGufrsm;ukd xGef;aomtcg? rD;cGufckepfvkH;wkdYonf rD;ckHwbufwcsuf xGef;vif;&rnf[k?arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? tmkefjyK rD;ckHwbufwcsufrD;cGufrsm;ukd xGef;av\/rD;ckHrlum;? xm0&bk&m;onf arma&Stm; jyawmfrlaomykHESifhtnD? rD;ckHwkdifrSp MumyGifhwkdifatmif a&Tjzifh wpyfwnf;xkvkyfaom
rD;ckHjzpfownf;/
8;5 xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?8;6 av0dom;wkdYukd? oa&vtrsKd;om;wkdYtxJu a&G;aumuf pifMu,fapavmh/8;7
pifMu,fapjcif;iSgjyK&rnftrI[lrlum;? pifMu,fjcif;r*Fvma&ukd olwkdYtay:rSmjzef;? olwkdYonfwukd,fvkH;ukdtarG;&dwfjcif;? t0wf
avQmfjcif;ukdjyKojzifh pifMu,fap&rnf/8;8 qDa&maomrkefYnufwnf;[laomabmZOfylaZmfoumESifhwuG?toufysKdaom EGm;xD;waumif? tjypfajz&m,ZfbkdY toufysKdaom
EGm;xD;waumifukd,lNyD;vQif?8;9 av0dom;wkdYukdy&dowfpnf;a0;&mwJawmfa&SUokdYac:cJh? oa&vtrsKd;om; y&dowftaygif;wkdYukd pnf;a0;apNyD;rS?8;10 av0dom;wkdYukd xm0&bk&m;a&SUawmfokdYaqmifcJh? olwkdYacgif;ay:rSmoa&vtrsKd;om;wkdYonf vufukdwifojzifh?8;11 olwkdYonf xm0&bk&m;\trIawmfukdxrf;apjcif;iSg? oa&vtrsKd;om;wkdYjyKaom ylaZmfoumwnf;[laom av0dom;wkdYukd
tmkefonf xm0&bk&m;tm; quf&rnf/8;12 av0dom;wkdYonfvnf;? EGm;acgif;ay:rSm rdrdwkdYvufukdwif? olwkdYtbkdYtjypfajzjcif;ukdjyKvkdaomiSg? xm0&bk&m;a&SUrSm
EGm;waumifukd tjypfajz&m,Zf? waumifukd rD;IdU&m ,ZfjyK ylaZmf&Murnf/8;13 av0dom;wkdYukd? tmkefESifhol\om;wkdYa&SUrSm xm; xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumjyK&rnf/8;14 xkdokdYav0dom;wkdYukd oa&vtrsKd;om;wkdYESifh wjcm;pDcGJxm;? olwkdYonf txl;ojzifh ighvljzpf&Muvdrfhrnf/8;15 xkdaemufrSav0dom;wkdYonf?y&dowfpnf;a0;&mwJawmftrIukdaqmif&Gufjcif;iSg 0if&Muvdrfhrnf/ olwkdYukd pifMu,fap? ylaZmfoum
jyK&aomtaMumif;[lrlum;?8;16 oa&vtrsKd;xJu olwkdYukda&G;aumuf? ightm; tykdifay;&rnf/ oa&vtrsKd;wGif tOD;bGm;jrifaom om;OD;rsm; twGuf
olwkdYukd igodrf;,l\/8;17 tJ*kwKjynf om;OD;taygif;wkdYukd igonf'Pfcwfaomtcg? oa&vtrsKd;wGifvljzpfap? wd&pmefjzpfap? om;OD;taygif;wkdYukd
ukd,ftbkdY oefY&Sif;apaomaMumifh? om;OD;taygif;wkdYukd txl;ojzifh igykdif&rnf/8;18 wzef oa&vtrsKd;om;OD;taygif;wkdYtwGuf? av0dom;wkdYukd ig,l\/8;19 olwkdYonfvnf;y&dowfpnf;a0;&mwJawmf? oa&vtrsKd;om;aqmif&Guf&aom trIukdaqmif&Gufapjcif;iSg4if;? oa&vtrsKd;
om;wkdYonfoefY&Sif;&m XmeawmfokdY csOf;uyfaomtcg? ab;'PfESifhvGwfrnftaMumif;? tjypfajzjcif; ukdjyKapjcif;iSg4if;? oa&v
trsKd;xJu av0dom;wkdYukd? tmkefESifhol\om;wkdYtm; pGefYBuJay;urf;onf[k?8;20 av0dom;trI? xm0&bk&m;onfarma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;?arm a&SESifhtmkeftp&Sdaomoa&vtrsKd;om;y&dowf
taygif;wkdYonfav0dom; wkdYukdjyKMuvQif?8;21 olwkdYonf pifMu,fjcif;okdYa&muf rdrdwkdYt0wfukdavQmfMu\/ tmkefonfvnf;? olwkdYukd xm0&bk&m;tm; qufuyf olwkdYtbkdY
tjypfajzjcif;ukdjyKojzifh pifMu,fapav\/8;22 xkdaemufrS av0dom;wkdYonf tmkefESifhol\om;wkdYa&SU y&dowfpnf;a0;&m wJawmftrIukdaqmif&Gufjcif;iSg0ifMu\/ av0dom;wkdY
trIxm0&bk&m;onf arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? vltaygif;wkdYonf jyKMu\/
8;23 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?8;24 av0dom;wkdYonf toufESpfq,fig;ESpfvGefrS? y&dowfpnf;a0;&m wJawmftrIukd aqmif&Gufjcif;iSg 0if&Murnf/8;25 toufig;q,fvGefrS trIvGwf aemufwzef raqmif&GufbJ? y&dowfpnf; a0;&mwJawmf rdrdnDtpfukdwkdYESifhtwl ulnD
tvSnfhvSnfhapmifh&Murnf/ xkdokdY av0dom;rsm; apmifh&aomtrIukd pD&if&rnf[k rdefYawmfrl\/

133

tcef;BuD; ( 9 )
9;1
9;2
9;3
9;4
9;5
9;6
9;7
9;8
9;9
9;10
9;11
9;12
9;13
9;14

9;15
9;16
9;17
9;18
9;19
9;20
9;21
9;22
9;23

tJ*kwKjynfrSxGuf 'kwd,ESpf? yXrv odefawmwGif xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?oa&vtrsKd;om;wkdYonf? csdef;csufaomumvtcsdef yocgyGJukd cH&Murnf/pD&ifxkH;zGJUorQaomxkH;pHtwkdif;? csdef;csufaomumvtcsdefwnf;[laom,ckv wq,fav;&ufaeY nOD;,H apmifh&Murnf[k
rdefYawmfrl\/oa&vtrsKd;om;wkdYonf yocgyGJukdcH&rnftaMumif;? arma&Sqifhqkdonf twkdif;?odefawmwGif yXrv wq,fav;&ufaeY nOD;,HyocgyGJukdcH&Mu\/ arma&Stm; xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlorQtwkdif;?
oa&vtrsKd;om;wkdYonf jyKMu\/
xkdaeY yocgyGJukd rcH&rnftaMumif;? vltaoaumiftm;jzifh npfnL;jcif;okdY a&mufaomvltcsKdUwkdYonf? xkdaeY arma&SESifh
tmkefxHokdY csOf;uyf?tuREfkfyfwkdYonf vltaoaumiftm;jzifh npfnL;jcif;&Sdyg\/ csdef;csufaom tcsdef oa&vtrsKd;om;wkdYESifhtwl? xm0&bk&m;tm;
ylaZmfoumukdrjyKapjcif;iSg? tuREkfyfwkdYukd qD;wm;ygrnfavm[k ar;avQmufMu\/arma&Suvnf;?aeMuOD;avmh/ oifwkdYtrIxm0&bk&m;rdefYawmfrlaompum;ukd igem;axmifOD;rnf[k jyefqkd\/xkdtcg arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?oifwkdYtrsKd;om;onf taoaumiftm;jzifh npfnL;jcif;&Sdaomf4if;? a0;aomt&yfokdY c&D;oGm;aomf4if;? xm0&bk&m;tbkdY yocgyGJukd
cH&rnf/'kwd,v wq,fav;&ufaeY nOD;,HyGJcH? okd;oi,ftom;ukd waq;rygaomrkefY? cg;aom[if;oD;[if;&GufESifhpm;&rnf/xkdtom;ukd eHeufwkdifatmif r<uif;ap&/ tkd;ukdvnf; rcsKd;&/ yocgyGJESifh qkdifaomtxkH;tzGJU&SdorQwkdYukd vkduf yGJcH&aom
tcGifh&Sd\/npfnL;jcif;r&Sd? tjcm;wyg;okdYc&D;roGm;aomolonf yocgyGJukdrcHbJaevQif? xkdolukd ol\trsKd;rSy,f&Sif;&rnf/ csdef;csufaomtcsdef
xkdolonf? xm0&bk&m;tbkdY ylaZmfoumukdraqmifcJhaomaMumifh rdrdtjypfukdcH&rnf/oifwkdYxHrSm wnf;ckdaomwyg;trsKd;om;onf? xm0&bk&m;tbkdY yocgyGJukdcHjcif;iSg tvkd&SdvQif? pD&ifxkH;zGJU cH&aomxkH;pHtwkdif;
yGJcH&rnf/ oifwkdYwGif wnf;ckdaomw yg;trsKd;om;jzpfaomol? trsKd;om;csif;jzpfaomolwkdYonf? xkH;pHwyg;wnf;om &Sd&Murnf[k
rdefYawmf rl\/
wJawmfukd xlaxmifaomaeY? rkdCf;wdrfonf wJawmfay:rSmwnf? oufaocHcsufwJawmfukd zkH;tkyfav\/ nOD;rSp eHeufwkdif
atmif wJawmfay:rSm rD;uJhokdY xifav\/xkdokdYtpOfjzpf aeYtcsdefrkdCf;wdrfzkH;tkyfvsuf? ntcsdef rD;uJhokdYxifvsuf &Sd\/rkdCf;wdrfonf wJawmftay:rS uGmajrmufaomtcg? oa&vtrsKd;om;wkdYonf c&D;oGm;Mu\/ rkdCf;wdrfwnfav&m&mvnf;?
wJrsm;ukd aqmufjyefMu\/xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif;?oa&vtrsKd;om;wkdYonfc&D;oGm;Mu\/ xm0&bk&m; rdefYawmfrlonftwkdif;vnf;? wJrsm;ukd
aqmufMu\/ rkdCf;wdrfonf wJawmftay:rSm wnfaeorQaom umvywfvkH; olwkdYonf wJaeMu\/rkdCf;wdrfonf wJawmftay:rSm aeY&ufMumjrifhpGmwnfaeaomtcg? oa&vtrsKd;om;wkdYonf c&D;roGm;bJ xm0&bk&m;xHawmf
apmifhaeMu\/rkdCf;wdrfonfwJawmftay:rSmaeY&uftenf;i,frQwnfaeaomtcg? xm0&bk&m; trdefYawmftwkdif;? olwkdYonf wJaeMu\/
xm0&bk&m; trdefYawmf twkdif;vnf;? c&D;oGm; Mu\/nOD;,HrSp eHeuftcsdefwkdifatmif rkdCf;wdrfwnfae? eHeuftcsdef ajrmufaomtcg c&D;oGm;Mu\/ aeYjzpfap? njzpfap?
rkdCf;wdrfajrmufaomtcg c&D;oGm;Mu\/ESpf&ufjzpfap? wvjzpfap? wESpfjzpfap? rkdCf;wdrfonf wJawmfay:rSmwnfaeorQaom umvywfvkH; oa&vtrsKd;om;wkdYonf
c&D;roGm;bJ wJaeMu\/ wzef rkdCf;wdrf ajrmufjyefaomtcg c&D;oGm;Mu\/xm0&bk&m; trdefYawmftwkdif; wJaeMu\/ xm0&bk&m;trdefYawmftwkdif;vnf; c&D;oGm;Mu\/ xm0&bk&m;onfarma&Stm;jzifh
rdefYawmfrlonftwkdif; xm0&bk&m;txHawmf apmifhaeMu\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1
10;2
10;3
10;4
10;5
10;6

wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?oifonf y&dowfpnf;a0;apjcif;iSg4if;? wyfwkdYukdcsDapjcif;iSg4if;? rIwf&aom aiGwHykd;ESpfvkH;ukd? wvkH;vQif aiGwwkH;pDjzifh rqufbJ
vkyf&rnf/wHykd;rIwfaomtcg? y&dowftaygif;wkdYonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;a&SU? oifhxHpnf;a0;&Murnf/wHykd;wvkH;wnf;ukdrIwfvQif? oa&vtrsKd; vlwaxmifukdtkyfaomrif;wkdYonf oifhxHpnf;a0;&Murnf/EId;aqmfoHESifhrIwfaomtcg? ta&SUwyfwkdYonf csDoGm;&Murnf/'kwd,tBudrfEId;aqmfoHESifhrIwfaomtcg? awmifwyfwkdYonfcsDoGm;&Murnf/ wwd,tBudrfEId;aqmfoHESifhrIwfaomtcg? taemufwyf
134

wkdYonf csDoGm;&Murnf/ pwkwtBudrfEId;aqmf oHESifhrIwfaomtcg? ajrmufwyfwkdYonf csDoGm;&Murnf/ tpOftwkdif; csDoGm;apjcif;iSg


EId;aqmfoHESihfrIwf&rnf/10;7 y&dowfpnf;a0;apjcif;iSg EId;aqmfoHukdrjyKbJ wHykd;rIwf&rnf/10;8 tmkef\om;? ,Zfyka&m[dwfwkdYonf xkdwHykd;ukd rIwf&Murnf/ oifwkdYtrsKd; tpOftquf apmifh&aomynwfjzpfownf;/10;9 oifwkdYonf ukd,fjynfaeaomtcg? wkdufvmaom&efolwkdYukd ppfcsDvQif? EId;aqmfoHESifhwHykd;rIwf&rnf/ xkdtcg oifwkdY\
bk&m;ocifxm0&bk&m;onfoifwkdYukd atmufarh? &efolvufrS u,fwifawmfrlrnf/10;10 oifwkdYonf &Tifvef;jcif;ukdjyKaomaeY? yGJobifaeY? vqef;aeYwkdY? oifwkdY bk&m;ocifatmufarhawmfrlbkdY&m? oifwkdYrD;IdU&m,Zf?
rd[m,,Zf ylaZmfoumrsm;tay:rSm wHykd;rIwf&Murnf/ igonf oifwkdY\ bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpfonf[k rdefYawmfrl\/
10;11 'kwd,ESpf? 'kwd,v t&ufESpfq,fajrmufaomaeY&uf? rkdCf;wdrfonf oufaocHcsufwJawmfrS uGmajrmufonfjzpf?10;12 oa&vtrsKd;om;wkdYonf odemawmifrSc&D;oGm;Mu\/ aemufwzef rkdCf;wdrfonf yg&efawmwnfae\/10;13 xkdokdY xm0&bk&m;onf arma&Stm;jzifh rdefYawmfrlonftwkdif;? yXrc&D;oGm; jcif;ukdjyKMu\/10;14 ,k'wyftpOftwkdif; tvkH;t&if;wkdYonf? tvHESifhwuG a&SUOD;pGmcsDoGm;Mu\/ ,k'wyfukd? trde'yfom; emIeftkyf&\/10;15 ocgwyfukd? Zktmom; emoaev tkyf&\/10;16 ZmAkvkefwyfukd? a[vkefom; {vsmb tkyf&\/10;17 wJawmfukdjzKwfcs? a*&Iefom;? ar&m&dom;wkdYonf wJawmfukd xrf;vsuf csDoGm;Mu\/10;18 kAifwyftpOftwkdif; tvkH;t&if;wkdYonf tvHESifhwuG csDoGm;Mu\/ kAifwyfukd a&S'k&om; {vdZk& tkyf&\/10;19 &Sdarmifwyfukd Zk&d&S'Jom; a&Svkarsv tkyf&\/10;20 *'fwyfukd a'Gvom; {vsmoyf tkyf&\/10;21 aum[wfom;wkdYonf oefY&Sif;&mXmewefqmwkdYukdxrf;vsuf csDoGm;Mu\/ olwkdYra&mufrSD t&ifoGm;aomolwkdYonf wJawmfukd
xlaxmif&Mu\/10;22 {z&drfwyftpOftwkdif; tvkH;t&if;wkdYonf tvHESifhwuGcsDoGm;Mu\/ {z&drfwyfukd trd[k'fom; {vd&Srm tkyf&\/10;23 rema&Swyfukd ay'gZk&om; *gravsv tkyf&\/10;24 A,Fmrdefwyfukd *da'gedom; tbd'ef tkyf&\/10;25 aemufqkH;wyfwnf;[laom 'efwyftpOftwkdif; tvkH;t&if;wkdYonf tvHESifhwuG csDoGm;Mu\/ 'efwyfudk trd&S'Jom; ta[Zm
tkyf&\/10;26 tm&Smwyfukd Mou&efom; yga*sv tkyf&\/10;27 evdwyfukd {eefom; t[d& tkyf&\/10;28 xkdokdY oa&v trsKd;om;wkdYonf csDoGm;aomtcg? wyfrsm;tpOftwkdif; csD c&D;oGm;Mu\/
10;29 arma&Suvnf;? xm0&bk&m;\*wdawmftwkdif; igwkdYtm;ay;awmfrlrnft&yfokdY igwkdYonf,ckc&D;oGm;Mu\/ igwkdYESifhtwlvkduf
vmyg/ igwkdYonf aus;Zl;jyKygrnf/ xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;om;wkdYaus;Zl;jyKawmfrl rnf*wd&Sdyg\[k rdrda,mur rd'sef
trsKd;? a&Gvom; a[mAyftm; qkdvQif?10;30 a[mAyfu igrvkdufroGm;yg/ ighae&if;jynf? ightaqGtrsKd;&Sd&mokdY jyefoGm;ygrnf[k arma&Stm; qkd\/10;31 arma&Suvnf;? igwkdYukd pGefYypfroGm;ygESifh/ oifodonftwkdif; igwkdYonf awmpm;cef;cs&rnf/ oifonf igwkdYrsufpdjzpf&yg\/10;32 igwkdYESifhtwlvkdufvQif xm0&bk&m;jyKawmfrlaomaus;Zl;awmfukd igwkdYonfcH&onftwkdif;? oifaus;Zl;jyKygrnf[k qkdav\/
10;33 oa&vtrsKd;om;wkdYonfxm0&bk&m;\awmifawmfrSxGuf? okH;&ufuGmaomc&D;ukd oGm;Mu\/ xkdokH;&ufuGmaomc&D;ukd
oGm;MupOf? xm0&bk&m;\y#dnmOfaowmonf olwkdYtbkdY pm;cef;cs&mt&yfukd&Sm olwkdYa&SUuoGm; av\/10;34 olwkdYonfaeYtcsdefwyfcsDoGm;aomtcg? xm0&bk&m;\rkdCf;wdrfonf olwkdYtay:rSm &Sdav\/10;35 aowmawmfoGm;aomtcg? arma&Su? tkdxm0&bk&m;? xawmfrlyg? ukd,fawmf\&efolwkdYonf vGifhMuygapaom/ ukd,fawmfukd
rkef;aomolwkdYonf a&SUawmfrSajy;Muygapaom [l4if;?10;36 aowmawmfroGm;bJ&yfaeaomtcg? tkd xm0&bk&m;? oa&vtrsKd;om; taxmiftaomif;&Sd&mokdY jyefvmawmfrlyg[l4if;
avQmufqkdavh&Sd\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1

wzef vlrsm;wkdYonf tvkdawmfr&Sdaom jrnfwrf;jcif;ukd jyKMuojzifh? xm0&bk&m;onf olwkdYpum;ukdMum; trsufxGufawmfrl\/


IdUawmfrlaom rD;onf olwkdYwGif avmif? wyftpGeftem;&SdaomoltcsKdUwkdYukd aoapav\/11;2 vlrsm;wkdYonf arma&Stm; atmf[pf? arma&Sonfxm0&bk&m;ukd qkawmif;ojzifh rD;Nidrf;av\/11;3 xm0&bk&m;\rD;onf olwkdYwGif avmifaomaMumifh? xkdt&yfukd waA&[laomtrnfjzifh rSnfhav\/
11;4 oa&vtrsKd;om;wkdYESifha&maESmvsufygaom wyg;trsKd;om;wkdYonf awmifhwaompdwfpGJvrf;Mu\/ oa&vtrsKd;om;
wkdYonfvnf; wzefikda<u;vsuf igwkdYpm;p&mbkdY trJom;ukd tb,folay;vdrfhrnfenf;/11;5 tJ*kwKjynf tvkdtavsmufpm;&aom ig;om;? ocGg;oD;? z&JoD;? MuufoGef teD? tjzL? tkdif;trsKd;rsKd;wkdYukd atmufarh\/11;6 ,ckrSm igwkdYtoufonf tm;avsmhNyD/ rErSwyg; wpkHwckukdrQrjrif&[k qkdMu\/135

11;7 rEonf eHeHaphESifhwl Aa"vopfaphuJhokdY tqif;jzpf\/11;8 vlrsm;wkdYonf vSnfhvnfvsuf rEukdpkodrf; qkHBudwfjcif;? axmif;jcif;ukd jyKNyD;rS tkd;ESifhjyKwfMu\/ rkefYjym;ukdvnf; vkyfMu\/
t&omonf rkefYqDaMumft&omESifhwl\/11;9 pm;cef;cs&mt&yf nOfhtcg ESif;ESifhtwl rEuswwf\/
11;10 xkdtcg vlrsm;toD;toD;wkdYonf rdrdwJwHcg;0 rdrdtdrfaxmifESifhwuG ikda<u;Muonfukdarma&SMum;&\/ xm0&bk&m;onfjyif;pGm
trsufxGufawmfrl\/ tjypf&Sdonfukd arma&SodjrifvQif?11;11 vltaygif;wkdYukdxrf;ap[k olwkdYukd ukd,fawmfuReftay:rSmwiftb,faMumifh tuREkfyfukd nOf;qJawmfrlygoenf;/
tb,faMumifha&SUawmf rsufESmr&bJ ae&ygoenf;/11;12 olwkdYbkd;ab;rsm; usdefqkdawmfrlaomjynfokdYoGm;? txdef;onf EkdYpkdYoli,fukdaqmifouJhokdY? vlwkdYukdykdufcsDvsufaqmifavmh[k
tuREkfyftm;rdefYawmfrlrnftaMumif;? vlt aygif;wkdYukd tuREkfyfonf ukd,f0efaqmifygoavm/ bGm;jrifygoavm/11;13 vltaygif;wkdYtm; auR;p&mbkdY trJom;ukd tuREkfyfonf tb,frSm &Ekdif ygtHhenf;/ olwkdYu tuREkfyfwkdYpm;p&mbkdY trJom;ukd
ay;yg[k idka<u;vsuf tuREkfyfukdawmif;Mu yg\/11;14 vltaygif;wkdYukd tuREkfyfwa,mufwnf;om raqmif&GufEkdifyg/ aqmif&Guf&aom0efvnf;av;vGef;yg\/11;15 xkdokdY tuREkfyfjyKawmfrlvQif4if;? pdwfawGUawmfrlvQif4if;? tuREkfyfukdtvsif tjrefaoapawmfrlyg/ ukd,fqif;&Jukd ukd,frodrjrifyg
apESifh[k xm0&bk&m;tm; avQmufqkd\/
11;16 xm0&bk&m;uvnf;? oifuRrf;usifaomoa&vtrsKd;om;toufBuD;ol ckepfusdyfwkdYukd? igha&SUrSmpka0;apNyD;vQif? y&dowf
pnf;a0;&mwJawmfokdY ac:cJh oifESifhtwl &yfaeMuapavmh/11;17 igonfvnf; xkdt&yfokdY qif;ouf oifESifhEIwfqufrnf/ oifhtay:rSm usdef;0yfaom0dnmOftcsKdUukd ig,l olwkdYtay:rSmwifrnf/
vlwkdYukd oifwa,mufwnf;om aqmif&Guf&rnfr[kwf? xkdtoufBuD;olwkdYonf 0kdif;nD aqmif&Guf&Murnf/11;18 oifonfvnf; vlrsm;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? eufjzefaeYtbkdY udk,fukdukd,f oefY&Sif;apMuavmh/ trJom;ukd pm;&Murnf/ oifwkdYu
tb,folonf igwkdYtm; trJom;ukd ay;vdrfhrnfenf;/ tJ*kwKjynfaepOf? igwkdYonf csrf;ompGmaeMu\[k ikda<u;vsufajymqkdoHukd
xm0&bk&m;Mum;aomaMumifh? trJom;ukday;awmfrlojzifh oifwkdYonf pm;&Murnf/11;19 w&uf? ESpf&uf? ig;&uf? q,f&uf? t&ufESpfq,fom pm;&Murnfr[kwf/11;20 oifwkdYESmacgif;xJu trJom;xGuf &GHp&mjzpfonfwkdifatmif wvywfvkH; pm;&Murnf/ taMumif;rlum;? oifwkdYwGif &Sdawmfrlaom
xm0&bk&m;ukd? oifwkdYonf rxDrJhjrifjyK vsuf? igwkdYonf tJ*kwKjynfrS tb,faMumifh xGufvm&oenf;[k a&SUawmfikda<u;vsuf
ajymqkdMuNyDwum;[karma&Stm;rdefYawmfrl\/11;21 arma&Suvnf;? tuREkfyfESifhqkdifaomvla,mufsm;aygif;ajcmufodef;&SdMuonf jzpf? ukd,fawmfu wvpm;p&mbkdY olwkdYtm;trJom;ukd
igay;rnf[krdefYawmfrlonfwum;?11;22 olwkdYukd 0pGmauR;jcif;iSg? okd; qdwf EGm;pkwkdYudk owf&ygrnfavm/ okdYr[kwf 0pGmauR;jcif;iSg yifv,fig;&SdorQwkdYukd pka0;&ygrnfavm[k
avQmufvQif?11;23 xm0&bk&m;u? xm0&bk&m; vufwkdoavm/ ighpum;wnfrnf rwnfrnfukd oifodvdrfhrnf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/
11;24 arma&SonfxGuf xm0&bk&m;\pum;awmfukd vlrsm;wkdYtm;qifhqkdNyD;vQif? trsKd;om;toufBuD;ol ckepfusdyfwkdYukd pka0;ap?
y&dowfpnf;a0;&m wJawmfywfvnf xm;av\/11;25 xm0&bk&m;onf rkdCf;wdrfjzifh qif;ouf arma&SESifh EIwfqufawmfrl\/ arma&Stay:rSm usdef;0yfaom0dnmOftcsKdUukd,l
toufBuD;olckepfusdyfwkdYtay:rSm wifawmfrlojzifh? xkd0dnmOfonf olwkdYtay:rSm usdef;0yfaomtcg? olwkdYonf ya&mzufjyK
rjywfrpJa[mMu\/11;26 xdkvlpkygaomol {v''fESifhar''fwkdYonf pm&if;0ifaomfvnf;? wJawmfokdY roGm;bJ wyfxJrSm ae&pfpOfwGif olwkdYtay:rSm
xkd0dnmOfusdef;0yfojzifh olwkdYonfvnf; ya&mzufjyK wyfxJrSma[mMu\/11;27 vkvifwa,mufonfvnf; arma&SxHokdYajy;? {v''fESifhar''fwkdYonfwyfxJrSm ya&mzufjyKa[myg\[kavQmufvQif?11;28 arma&S\vufaxmufjzpfaom vkvifEkefom; a,mIu? ocifarma&S? olwkdYukd qD;wm;awmfrlyg[k qkdaomf?11;29 arma&Su? oifonf ightwGuf jiLplaompdwf&Sdoavm/ xm0&bk&m;\vltaygif;wkdYonf ya&mzufjzpfMuygapaom/ xm0&bk&m;
onf 0dnmOfawmfukd olwkdYtay:rSmwifawmfrl ygapaom[kqkdNyD;rS?11;30 oa&vtrsKd;om;toufBuD;olwkdYESifhtwl wyfxJokdY jyefoGm;av\/
11;31 xkdtcg xm0&bk&m;onf avukdapvTwf? ikH;rsm;ukd yifv,frSaqmifcJhojzifh? wyfywfvnf w&ufc&D;pDwkdifwkdifuGmaom
t&yfwkdY? ajray:rSm 'kESpfawmifcefYrQ qif;apawmfrl\/11;32 vlrsm;wkdYonf waeYvkH;? wnOfhvkH;? eufjzefvnf; waeYvkH;x ikH;rsm;ukd pkodrf;Mu\/ enf;enf;odrf;aomolonfq,fa[mrJukd
odrf;&\/ wyfywfvnf t&yf&yf jzefYxm;Mu\/11;33 okdY&mwGif ikH;om;ukd ukdufr0g;rSD? xm0&bk&m;onf olwkdYukd trsufawmfxGuf tvGefjyif;aomab;ESifh'Pfcwfawmfrl\/11;34 awmifhwaomolwkdYukdoN*K[f&mxkdt&yfukd udjAKwf[w0g[laomtrnfjzifh rSnfhav\/11;35 vlrsm;wkdYonf udjAKwf[w0gt&yfrSxGufNyD;vQif? [mZkwft&yfokdYa&muf aeMu\/

136

tcef;BuD; ( 12 )
12;1
12;2

arma&Sonf uk&StrsKd;om;rdef;rESifhpkHbufonfjzpf? xkdrdef;raMumifh rd&dtHESifh tmkefonf arma&Sukd tjypfwifvsuf?tu,fxm0&bk&m;onf? arma&Stm;jzifhomAsm'dwfay;awmfrloavm/ igwkdYtm;jzifhvnf; ay;awmfrrlavm[k qkdMu\/ xkdpum;
ukd xm0&bk&m; Mum;awmfrl\/12;3 arma&Sonf ajrBuD;ay:rSm&Sdaeaomoltaygif;wkdYxuf omEl;nHhodrfarGUaomoabm&Sd\/12;4 xm0&bk&m;uvnf;? oifwkdYokH;a,mufonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmfokdY xGufoGm;Muavmh[k arma&S? tmkef? rd&dtHwkdYtm;
csufjcif;rdefYawmfrl olwkdYonf xGufoGm;Mu\/12;5 xm0&bk&m;onf rkdCf;wdrfwkdifjzifh qif;ouf? y&dowfpnf;a0;&mwJawmf wHcg;0&yfvsuf? tmkefESifhrd&dtHukdac:awmfrl?
olwkdYonfcsOf;uyfMu\/12;6 xm0&bk&m;uvnf;? ighpum;ukdem;axmifMuavmh/ oifwkdYwGif ya&mzuf&SdvQif? igxm0&bk&m;onf xkdol xl;qef;aomlygkHtm;jzifh
ukd,fukdjyrnf/ okdYr[kwf tdyfruftm;jzifh Asm'dwfay;rnf/12;7 tdrfawmf wtdrfvkH;om opmapmifhaom ighuRef arma&Sonf xkdokdYr[kwf/12;8 olAsm'dwfay;aomtcg? eufeJaompum;tm;jzihf ray;? ukd,fwkdifukd,fMuyf xif&Sm;pGmAsm'dwfay;rnf/ olonf xm0&bk&m;\
ykHoPmefukdvnf;jrif&rnf/ okdYjzpf oifwkdYonf ighuRefarma&Sukd tb,faMumifh tjypfwif0hHoenf;[k rdefYawmfrlvsuf?12;9 trsufawmfxGuf xm0&bk&m;<uoGm;awmfrlojzifh?12;10 rdkCf;wdrfonf wJawmftay:rSuGmoGm;\/ rd&dtHonfvnf;? ElempGJ rkdCf;yGifhuJhokdY jzLav\/ tmkefMunfh rd&dtHElonfukd
jrifvQif?12;11 tkd tuREkfyfocif? tuREkfyfwkdYonf rkdufaomtrIukdjyKrd jypfrSm;aomtjypfukd tuREkfyfwkdYtay:rSm wifawmfrrlygESifh? tuREkfyf
awmif;yefyg\/12;12 bGm;puyif ukd,ftom;w0uf ysufaomtaoaumifuJhokdY olonfrjzpfygapESifh[k awmif;yefvQif?12;13 arma&Su? tkdbk&m;ocif ol\temukdaysmufapawmfrlyg? tuREkfyfawmif;yefyg\[k xm0&bk&m;tm; atmf[pfav\/12;14 xm0&bk&m;uvnf;? ol\tbonf ol\rsufESmukd wHaxG;ESihfaxG;kHrQomjyKvQif? olonf ckepf&ufywfvkH;t&SufuGJjcif;ukdcH&
rnfr[kwfavm/ ,ckwGif olUukdESifxkwf ckepf&uf ywfvkH;wyfjyifrSmaeap/ xkdaemufrS wyfxJokdYwzef 0ifap[k arma&Stm;
rdefYawmfrlonftwkdif;?12;15 rd&dtHukd ESifxkwf olonf ckepf&ufywfvkH; wyfjyifrSmae&\/ rd&dtH temraysmufrSDwkdifatmif vlrsm;wkdYonf c&D;roGm;bJ
aeMu\/12;16 xkdaemuf [mZkwft&yfrSajymif; yg&efawm wJaqmufMu\/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1
13;2
13;3
13;4
13;5
13;6
13;7
13;8
13;9
13;10
13;11
13;12
13;13
13;14
13;15
13;16
13;17
13;18

wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?oa&v trsKd;om;wkdYtm; igay;aom cgemefjynfukdpl;prf;apjcif;iSg? trsKd;tET,ftoD;toD;xJu taqGtrsKd; olBuD;jzpfaomol
wrsKd;wa,mufpDa&G;aumuf apvTwfavmh[k?xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlxm;onftwkdif;? arma&Sonf vlwkdYukdyg&efawmuapvTwfav\/ apvTwfaomoltaygif;wkdYonf
oa&vtrsKd; tuJtrSL;jzpfMu\/olwkdYtrnfum;? kAiftrsKd;? ZuK&om; &SrTm/&SdarmiftrsKd;? a[m&dom; &Smzwf/,k'trsKd;? a,zkEmom; umvuf/ocgtrsKd;? a,moyfom; *gv/{z&drftrsKd;? Ekefom; Moa&S/A,FmrdeftrsKd;? &mzkom; ygvwd/ZmAkvkeftrsKd;? aom'dom; *ga'sv/a,moyfom;wGif rema&StrsKd;? okodom; *'d/'eftrsKd;? a*rvdom; tarsv/tm&SmtrsKd;? rdauvom; aook&/evdtrsKd;? 0gzodom; embd?*'ftrsKd;? rmcdom; a*Gvwnf;[laom?cgemefjynfukdpl;prf;apjcif;iSg arma&SapvTwfaomolwkdY\trnfwnf;/ Ekef\om; Moa&Sukd? a,mI[laomtrnfjzifh arma&SrSnfhav\/
cgemefjynfukd pl;prf;apjcif;iSg arma&SapvTwfvsuf? oifwkdYonf awmifrsufESmvrf;jzifhoGm; awmifkd;ay:okdY wufMuavmh/xkdjynfonf tb,fokdYaom jynfjzpfoenf;/ jynfom;wkdYonf tm;BuD;oavm? tm;enf;oavm/ rsm;oavm? enf;oavm/-

137

13;19 olwkdYaeaomjynfonf aumif;oavm? raumif;avm/ olwkdYaeaomNrdKU&GmwkdYonf tb,fokdYenf;/ wJESifhaeMuoavm?ckdifcHhaom


NrdKUESifhaeMuoavm/13;20 xkdajronf aumif;oavm? raumif;avm/ awmrsm;oavm? enf;oavm[k MunfhIMuavmh/ &J&ifhaompdwf&SdMuavmh/ opfoD;
tcsKdUukdvnf; ,lcJhMuavmh[k rSmvkdufav\/ xkdumvonf pyspfoD;rSnfhpumv jzpfownf;/
13;21 xkdolwkdYonf ZdeawmrSoGm; [mrwfNrdKUokdY a&mufaomvrf;em;? &a[mbNrdKUwkdifatmif cgemefjynfukd pl;prf;Mu\/13;22 awmifrsufESma&SmufoGm; tmeutrsKd;om; t[dref? a&S&SJ? wmvrJaeaom a[jAKefNrdKUokdY a&mufMu\/ a[jAKefNrdKUum;?
tJ*kwKjynf aZmeNrdKUrwnfrSD ckepfESpfuwnfaomNrdKUjzpfownf;/13;23 {&SaumvcsKdifhokdYa&mufvQif? toD;w>ywfygaompyspfEG,fyiftcufwcufukdckwf vlESpfa,mufwkdYonf xrf;bkd;ESifhxrf;Mu\/
ovJoD;? oabFmozef;oD;rsm;ukdvnf; aqmifcJhMu\/13;24 oa&vtrsKd;om;ckwf,laompyspfoD;>ywfudkaxmuf? xkdcsKdifhukd {&SaumvcsKdifh[laomtrnfjzifh rSnfhownf;/13;25 t&ufav;q,fvGefrS cgemefjynfukd pl;prf;aomtrINyD; jyefvmMu\/
13;26 arma&SESifhtmkefrSp oa&vtrsKd;om; y&dowftaygif;wkdYae&m yg&efawm? uma'&St&yfokdY a&mufaomtcg? y&dowf
taygif;wkdYtm; odwif;Mum;ajym? xkdjynf oD;aomtoD;ukd jyMu\/13;27 arma&Stm;vnf;? tuREkfyfwkdYonf ukd,fawmfapvTwfaomjynfokdY a&mufcJhygNyD/ tu,fpifppf xkdjynfonf EkdYESifhysm;&nfpD;aomjy
nfjzpfyg\/ toD;wkdYum; xkdjynfoD;aom toD;jzpfyg\/13;28 okdY&mwGif jynfoljynfom;wkdYonf tm;BuD;yg\/ ckdifcHhaomNrdKUBuD;ESifhaeMuyg\/ xkdrQru? tmeutrsKd;om;wkdYukdvnf; jrif&yg\/13;29 tmrvuftrsKd;om;wkdYonf awmifbuf4if;? [dwdvl? a,Akodvl? tmarm&dvlwkdYonf awmifkd;ay:4if;? cgemedvlwkdYonf
yifv,fem; a,mf'efjrpfem;4if; aeMuygonf[k avQmufqkdMu\/13;30 umvufuvnf; csufjcif;csDoGm; xkdjynfukdodrf;,lMupkdY/ atmifEkdifaumif;onf[kqkd arma&Sa&SUrSm vlrsm;wkdYukd Nidrf;ap\/13;31 olESifhtwl vkdufoGm;aomolwkdYu? xkdjynfom;wkdYukd igwkdYrwkdufEkdif/ olwkdYonf igwkdYxufom tm;BuD;Muonf[l4if;?13;32 igwkdYoGm;pl;prf;aomjynfonf rdrdom;wkdYukd zsufqD;wwf\/ igwkdYawGUjrifaom jynfom;taygif;wkdYonf tvGeft&yfjrifhMu\/13;33 ukd,fBuD;aomvltrsKd;tET,f? tmeutrsKd;tET,fjzpf? tvGefBuD;rm;aomolwkdYukdvnf; jrifcJhMuNyD/ olwkdYa&SUrSm igwkdYonf
ukd,f txiftwkdif; ESHaumifuJhokdYjzpfMu\/ olwkdY txiftwkdif;vnf; xkdokdYjzpfMuonf[l4if;? rdrdwkdYpl;prf;aomjynfudk
oa&vtrsKd;om;wkdYtm; raumif;aomodwif;ukd Mum;ajymMuav\/

tcef;BuD; ( 14 )
14;1 xkdtcg y&dowftaygif;wkdYonf toHukdvTifh jrnfwrf;ojzifh? wnOfhvkH;ikda<u;Mu\/14;2 oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYonf? arma&SESifhtmkefukd tjypfwifaompum;ESifh jrnfwrf;vsuf? igwkdYonf tJ*kwKjynf
raoygav/ awm raoygav/14;3 igwkdYonf xm;jzifhao om;r,m;wkdYonf &efolvufokdYa&mufapjcif;iSg? xm0&bk&m;onf tb,faMumifh igwkdYukd t&yfokdY
aqmifcJhawmfrloenf;/ tJ*kwKjynfokdY jyefaumif;onf r[kwfavm[k arma&SESifhtmkeftm;qkdNyD;rS?14;4 wzef vlwpkHwa,mufukd csD;ajrmuf? tJ*kwKjynfokdYjyefMupkdY[k wa,mufukdwa,muf qkdMu\/14;5 arma&SESifhtmkefwkdYonf? oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYa&SUrSm jyyf0yfvsufaeMu\/14;6 cgemefjynfukdpl;prf;aomvlpkxJu Ekef\om;a,mI? a,zkEm\om;umvufwkdYonf rdrdwkdYt0wfukdqkwf?14;7 oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYtm;ac:vsuf? igwkdYa&SmufoGm; pl;prf;aomjynfonf tvGefw&maumif;aomjynfjzpfyg\/14;8 xm0&bk&m;onf igwkdYukdESpfoufvQif? EkdYESifhysm;&nfpD;aom xkdjynfokdY igwkdYukdaqmifoGif; tykdifay;awmfrlvdrhfrnf/14;9 xm0&bk&m;ukd rykefuefMuygESifh/ xkdjynfoljynfom;wkdYukd raMumufMuESifh/ olwkdYonf igwkdYpm;p&mbkdY jzpfMu\/ olwkdYtrSDwuJr&Sd/
xm0&bk&m;onf igwkdYbuf&Sdawmfrl\/ okdYjzpf olwkdYukdraMumufMuESifh[kajymqkdMuavaomf/14;10 y&dowftaygif;wkdYonf? xkdolESpfa,mufukdausmufcJESifhypfapjcif;iSg pD&ifMu\/ xkdtcg xm0&bk&m;\bkef;awmfonf oa&v
trsKd;om;taygif;wkdYa&SUrSm y&dowfpnf;a0;&m wJawmf xif&Sm;av\/
14;11 xm0&bk&m;uvnf;? vlrsKd;onf tb,frQumvywfvkH; ighudkrkdraojyKMuvdrfhrnfenf;/ olwkdY igjycJhNyD;orQaomedrdwfvu
PmwkdYukd jrif&aomfvnf;? tb,frQum vywfvkH; ighukdr,kHbJ aeMuvdrfhrnfenf;/14;12 olwkdYukd umvemab;jzifh igonf 'Pfcwf om;\t&mukdEIwfrnf/ olwkdYxuf oifhudkompnfyifaomtrsKd;? omwefckd;BuD;a
omtrsKd;jzpfaprnf[k arma&Stm;rdefYawmfrl\/14;13 arma&Suvnf;? udk,fawmfonf vlrsKd;ukdwefckd;awmftm;jzifh tJ*kwKvlwkdYxJu EIwfaqmifcJhawmfrlonfjzpf? aemufwzef
odwif;ukd tJ*kwKvlwkdYonf Mum;jyefvQif?14;14 jynfaeaomolwkdYtm; odwif;ajymMuvdrfhrnf/ xm0&bk&m;? ukd,fawmfonf vlrsKd;&SdawmfrlaMumif;ukd4if;? xm0&bk&m;?
ukd,fawmfonf xif&Sm;awmfrlaMumif;ukd4if;? rkdCf;wdrfawmfonf olwkdYukdvTrf;rkd;aMumif;ukd4if;? ukd,fawmfonf aeYtcsdef
rkdCf;wdrfwkdif? nOfhtcsdefrD;wkdifjzifh olwkdYa&SUu<uawmfrlaMumif;ukd4if; Mum;&MuNyD/14;15 ,ckrSm? vlrsKd;ukdvlwa,mufuJhokdYrSwf okwfoify,f&Sif;awmfrlvQif? odwif;awmfukdMum;bl;aomvltrsKd;rsKd;wkdYu?-

138

14;16 xm0&bk&m;onf xkdvlwkdYtm; rnfaomjynfukd igay;rnf[kusdefqkdaomfvnf;? xkdjynfokdY olwkdYukd aqmifoGif;jcif;iSg rwwfEkdif


aomaMumifh? awmokwfoify,f&Sif;NyD[k ajymqkdMuygvdrhfrnf/14;17 ukd,fawmfu? xm0&bk&m;onf onf;cHaomoabm? oem;aomoabmESifh
14;18 jynfhpkHawmfrlxaom? t"rusifhjcif;? w&m;awmfukdvGefusL;jcif; tjypfwkdYukd ajzvTwfaomfvnf;? tcsnf;ESD;oufouf ajzvTwf
awmfrrlxaom? vltpOftquf? wwd,tquf? pwkwtquf wkdifatmif? tbwkdY\tjypfukd om;wkdY qyfay;pD&ifawmfrlaom
bk&m;ocifjzpf\[k rdefYawmfrlonftwkdif;? tuREkfyfwkdY\bk&m;&Sif wefckd;awmfonfBuD;ygapaom/14;19 tJ*kwKjynfu xGufaomaeYrSp ,ckwkdifatmif vlrsKd;\tjypfukd vTwfawmfrlonfenf;wl? ukPmawmfrsm;jym;onfESifhtnD?
,ckvnf; vTwfawmfrlyg? tuREkfyfawmif;yefyg\[k xm0&bk&m;tm; avQmufqkdvQif?14;20 xm0&bk&m;u? oifawmif;yefonftwkdif; igvTwf\/14;21 igtouf&Sifonfjzpf? xm0&bk&m;\bkef;awmfonf ajrwjyifvkH; ESHYjym;vdrfhrnf/14;22 ighbkef;awmfukd4if;? tJ*kwKjynfrSp awmxl;qef;aomwefckd;awmfukd4if; jrif&aomvltaygif;wkdYonf? ighpum;ukdem;raxmif?
q,fBudrfwkdifatmif ighukdpkHprf;aomaMumifh?14;23 olwkdYbkd;ab;wkdYtm; igusdefqkdaomjynfukd tu,fpifppf olwkdYonf rjrif&Mu/ ighudkrkdraojyKaomol wpkHwa,mufrQ rjrif&/14;24 ighuRefumvufrlum; xl;jcm;aomoabm&Sd? ighaemufokdY vkH;vkH;vkdufaomaMumifh? oloGm;cJhNyD;aomjynfokdY olUukdigaqmifoGif;ojzifh?
ol\om;ajr;wkdYonf tarGcH&Muvdrfhrnf/14;25 tmrvuftrsKd;om;ESifh cgemeftrsKd;om;wkdYonf csKdifhrSmaeMuonfjzpf? oifwkdYonf eufjzefaeYvSnfhvnf {'kHyifv,fvrf;jzifh
awmokdYoGm;Muavmh[k rdefYawmfrl\/
14;26 wzef xm0&bk&m;onf arma&SESifhtmkeftm; rdefYawmfrlonfum;?14;27 ighudktjypfwif jrnfwrf;aom y&dowfqkd;wkdYukd tb,frQumvywfvkH; igonf onf;cH&thHenf;/ oa&vtrsKd;om;wkdYonf
ighukdtjypfwif jrnfwrf;aompum;wkdYukd igMum;&NyD/14;28 oifonf olwkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? xm0&bk&m;u? igtouf&Sifonfjzpf? oifwkdYonf ighukdMum;apjcif;iSg ajymMuaompum;twkdif;
oifwkdYukd igjyKrnf/14;29 oifwkdYukda&wGuf pm&if;,lonftwkdif;? toufESpfq,fvGefaomol? ighukd tjypfwif jrnfwrf;aomoltaygif;wkdYonf ao
awmtaoaumifjzpfvsufae&pfMuvdrfhrnf/14;30 igonf rnfaomjynf oifwkdYukdae&mcsrnf[k igusdefqkd\/ xkdjynfokdY a,zkEm\om; umvuf? Ekef\om;a,mIrSwyg;
tb,folrQra&muf&/14;31 &efolvk,l&mjzpfvdrfhrnf[k oifwkdYqkdaomoli,fwkdYukd igaqmifoGif; oifwkdYy,faomjynfukd olwkdYonf od&Muvdrfhrnf/14;32 oifwkdYrlum;? awmao taoaumifjzpfvsuf ae&pf&Muvdrfhrnf/14;33 awm oifwkdYtaoaumifrsm; aysmufysufonfwdkifatmif?ukd,fom;orD;wkdYonf rdbrSm;,Gif;jcif;tjypfrsm;udk aqmif?
awmtESpfav;q,fywfvkH; vSnfhvnf&Muvdrfh rnf/14;34 xkdjynfudkpl;prf;&maeY&ufaygif; t&ufav;q,fESifhtnD? w&ufukdwESpfxm;? tESpfav;q,fywfvkH; ukd,ftjypfukdaqmifvsuf?
igpGefYypfjcif;ukdod&Muvdrfhrnf/14;35 tu,fpifppf ighwbufpnf;a0;aomy&dowfqkd;taygif;wkdYukd xkdokdYigjyK olwkdYonf awmaoaMuaysmufysufMuvdrfh
rnf[k igxm0&bk&m; rdefYawmfrl\/
14;36 arma&SapvTwfaomtcGifhESifh cgemefjynfukdpl;prf; jyefvmaomtcg? xkdjynfukduJh&JUojzifh y&dowftaygif; jrnfwrf;apjcif;iSg
wkdufwGef;aomol?14;37 cgemefjynfukd raumif;aomodwif;Mum;ajymaomolwkdYonf? xm0&bk&m;a&SUawmf umvemab;ESifh aoMuav\/14;38 xkdjynfudk pl;prf; oGm;aomvlwkdYwGif Ekef\om; a,mIESifh a,zkEm\om; umvufwkdYom toufcsrf;om&Mu\/14;39 arma&Sonf oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYtm; pum;awmfrsm;ukd qifhqkdaomtcg? vlrsm;wkdYonf tvGefnnf;wGm;vsuf aeMu\/
14;40 eHeufapmapmx awmifxdyfay:okdY wufNyD;vQif? igwkdYonf jypfrSm;NyD/ okdYaomfvnf; ,cktoifh&Sdyg\/ xm0&bk&m; *wdxm;
awmfrlaomjynfokdY oGm;ygrnf[k qkdMuaomf?14;41 arma&Su? xm0&bk&m;\trdefYawmfukd tb,faMumifh vGefusL;Muoenf;/ oifwkdYtBuHrxajrmuf&/14;42 roGm;MuESifh? xm0&bk&m;onf oifwkdYbuf&Sdawmfrrl/ oGm;vQif &efola&SUrSm IH;&Muvdrfhrnf/14;43 tmrvuftrsKd;om;ESifh cgemeftrsKd;om;wkdYonf oifwkdYra&mufrSD a&mufESifhonfjzpf? oifwkdYonf xm;jzifh qkH;Muvdrfhrnf/ xm0&
bk&m;xHawmfrS vTJoGm;aomaMumifh?xm0& bk&m;onfoifwkdYbufaeawmfrrl[kqkdaomfvnf;?14;44 olwkdYonf ckdifcHhaompdwfESifh awmifxdyfxufokdY wzefwufMu\/ odkY&mwGif? xm0&bk&m;\y#dnmOfaowmawmfESifhwuG?
arma&Sonf wyfjyifokdY rxGufroGm;bJ aeav\/14;45 xkdtcg awmifay:rSm&SdESifhaom tmrvuftrsKd;om;ESifh cgemeftrsKd;om;wkdYonf qif;vmvsuf? oa&vtrsKd;om;wkdYukd
wkdufatmifojzifh? a[mrmNrdKUwkdifatmif vkdufMuav\/

139

tcef;BuD; ( 15 )
15;1 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYukd qifhqkd&rnfrSm?15;2 oifwkdYae&mjzpfaom igay;aomjynfokdY a&mufaeMuaomtcg?15;3 opm*wd&Sd ylaZmfaomf4if;? tvkdvkdylaZmfaomf4if;? yGJobifcH ylaZmfaomf4if;? rD;IdU&m,Zf tp&Sdaom tjcm;aom,Zfukd
rD;jzifhylaZmf? okd;EGm;tm;jzifh xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHYukd jyKjcif;iSg tvkd&SdvQif?15;4 xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumukdjyKaomolonf?
15;5 okd;oi,fukdylaZmfvQif? rD;IdU&m,Zfjzpfap? tjcm;aom,Zfjzpfap? ,ZfESifhwuG abmZOf ylaZmfoumukd qDokH;avmCa&maomrkefY
nufwMorJukd4if;? oGef;avmif;&mylaZmfoumbkdY pyspf&nfokH;avmCukd4if; jyifqifaqmifcJh&rnf/15;6 okd;ukdylaZmfvQif?
15;7 xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHY&Sdapjcif;iSg? abmZOfylaZmfoumbkdY qDav;avmCa&maom rkefYnufESpfMorJukdjyifqif
oGef;avmif;&mylaZmfoumbkdY pyspf&nfav;avmCukdylaZmf&rnf/15;8 xm0&bk&m;tm; rD;IdU&m,Zf? opm*wd&Sd ylaZmfaom,Zf? rd[m,,ZfbkdY EGm;ukdjyifqifvQif?15;9 rD;jzifhylaZmf xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHY&Sdapjcif;iSg?15;10 EGm;ESifhwuG abmZOfylaZmfoumbkdY qDajcmufavmCa&maom rkefYnufokH;MorJukd4if;? oGef;avmif;&mylaZmfoumbkdY pyspf&nf
ajcmufavmCukd4if; aqmifcJh&rnf/15;11 EGm;waumif? okd;waumif? okd;oi,fwaumif? qdwfoi,fwaumifukd ,ZfylaZmfaomtcg xkdokdYjyK&rnf/15;12 jyifqifaom okd;EGm;ta&twGufokdYvkduf? waumifwaumifukd xkdodkYjyK&rnf/15;13 jynfom;taygif;wkdYonf rD;jzifhylaZmf xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHY &Sdapjcif;iSg? xkdokdYESifhtnD jyK&Murnf/15;14 oifwkdYwGif wnf;ckdaomwyg;trsKd;om;jzpfap? tjcm;wyg;aomoljzpfap? rD;jzifh ylaZmf xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHY&Sdapjc
if;iSgtvkd&SdvQif? oifwkdYjyKonfhenf;wl olonfvnf; jyK&rnf/15;15 y&dowft0ifjzpfaomol? oifwkdYwGif wnf;ckdaomwyg;trsKd;om;jzpfaomolwkdYonf? oifwkdYtrsKd;tpOftqufapmifh&aomwyg;w
nf;aomxkH;pH&Sd? xm0&bk&m;a&SUawmf oifwkdY onf jzpfonfenf;wl olonfvnf;jzpf&rnf/15;16 oifwkdYukd,fwkdifrSp oifwkdYwGif wnf;ckdaomwyg;trsKd;om;wkdYonf wyg;wnf;aomw&m;? wyg;wnf;aomxkH;pH&Sd&Murnf[k
rdefYawmfrl\/
15;17 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?15;18 igykdYaqmifaomjynfokdY oifwkdYonf a&muf?15;19 xkdjynfjzpfaomrkefYukd pm;Muaomtcg? xm0&bk&m;tm; csDajrmuf&mylaZmfoumukd quf&rnf/15;20 tOD;e,faom rkefYpdrf;jzifhvkyfaom rkefYjym;ukd csDajrmuf&mylaZmfoumjyK? aumufe,fwvif;xJu csDajrmuf&mylaZmfoumukdjyK
ouJhodkY csDajrmuf&rnf/15;21 oifwkdYtrsKd;tpOftqufwkdYonf? tOD;e,faomrkefYpdrf;xJu csDajrmuf&mylaZmfoumukd xm0&bk&m;tm; quf&Murnf/
15;22 xm0&bk&m;onf arma&SukdrSmxm;aomaeYrSp?
15;23 arma&Stm;jzifh oifwkdY xm;awmfrlaomynwf? oifwkdYtrsKd;tpOftquf xm;awmfrlvwHhaomynwf tvkH;pkHwkdYukd
oifwkdYonfrapmifh rSm;,Gif;jcif;okdY a&mufMuonftrIrSm?15;24 y&dowftaygif;wkdYonf rodbJ owdvpf rSm;,Gif;jcif;odkYa&mufvQif? y&dowftaygif;wkdYonf xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaom
teHY&Sdapjcif;iSg? xkH;zGJUaomxkH;pH&Sdonftwkdif; abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumESifhwuG? toufysKdaomEGm;xD;jzifh
rD;IdU&m,Zfukd4if;? qdwfjzifh tjypfajz&m,Zfukd4if; ylaZmf&Murnf/15;25 ,Zfyka&m[dwfonf? oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYtbkdY tjypfajzjcif;ukdjyK&ojzifh? olwkdYonf owdvpf jypfrSm;aom
aMumifh? xkdtjypfukd vTwf&vdrfhrnf/ olwkdYonfvnf; owdvpfaomtjypfaMumifh? tjypfajz&m ,ZfESifhwuG rD;jzifhjyKaom
ylaZmfoumukd xm0&bk&m;xHawmfokdY aqmifcJh&Murnf/15;26 xkdodkYjyKvQif? vltaygif;wkdYonf jypfrSm;aomfvnf;? owdvpf jypfrSm;aomaMumifh? oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;ukd4if;?
olwkdYxHrSm wnf;ckdaom wyg;trsKd;om;ukd4if; xkdtjypfrS vTwf&vdrhfrnf/
15;27 vlwpkHwa,mufonf owdvpf jypfrSm;vQif? tjypfajz&m,ZfbkdY tcgrvnfaomqdwfrwaumifukd aqmifcJh&rnf/15;28 xm0&bk&m;a&SUawmf owdvpf jypfrSm;rdaomxkdoltbkdY ,Zfyka&m[dwfonf tjypfajzjcif;ukdjyK&ojzifh xkdtjypfukdvTwf&vdrhfrnf/15;29 oa&vtrsKd;om;jzpfaomol? wnf;ckdaomwyg; trsKd;om;jzpfaomolwkdYonf owdvpf jypfrSm;aomtcg? wyg;wnf;aomw&m;ukd
apmifh&Murnf/
15;30 oa&vtrsKd;om;jzpfap?wyg;trsKd;om;jzpfap?&J&ifhpGmjypfrSm;vQif?xm0&bk&m;ukd rkdao&mokdYa&mufonfjzpf? xkdolukdol\
trsKd;rSy,f&Sif;&rnf/15;31 xm0&bk&m;\ pum;awmfukd rxDrJhjrifjyK ynwfawmfukdvGefusL;aomaMumifh? xkdolukd&Sif;&Sif;y,f&Sm;&rnf/ rdrdtjypfukd rdrdcH&rnf
[krdefYawmfrl\/
15;3 oa&vtrsKd;om;wkdYonf awm&SdMuaomtcg? waeYaomOykofaeY xif;acGaomolwa,mufukd awGUav\/15;33 awGUaomolwkdYonf? xkdolukd arma&S? tmkef? y&dowftaygif;wkdYa&SUokdYac:cJhMu\/15;34 ol\trIukdpD&if&mvrf; rxif&Sm;ao;aomaMumifh csKyfxm;Mu\/140

15;35 xm0&bk&m;uvnf;? xkdolonf taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/ y&dowftaygif;wkdYonf wyfjyifrSm olUukdausmufcJESifhypf&Murnf[k


arma&Stm; rdefYawmfrl?15;36 xkdtrdefYawmftwkdif; y&dowftaygif;wkdYonf xkdolukd wyfjyifokdYaqmifoGm;? ausmufcJESifhypfMuojzifh olonf taocH&\/
15;37 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?15;38 olwkdYtrsKd;tpOftqufwkdYonf? t0wfpGef;wkdYqGJp&mbkdY yef;yGg;wkdYukdvkyf? jymaomBudK;ESifh csnfwGJ&Murnf/15;39 xkdyef;yGg;wkdYukd oifwkdYonf Munfhjrifaomtcg? xm0&bk&m; ynwfawmfrlorQwkdYukd atmufarh usifhMurnftaMumif;? txufu
ukd,ftvkdokdYvkdufvsuf? ukd,fOmPfukdrSD0Jvsuf rSm;,Gif;ouJhokdYrvkduf? rrSD0J?15;40 igynwforQwkdYukdatmufarh usifhojzifh? oifwkdYbk&m;ociftbkdY oefY&Sif;rnftaMumif; xkdokdYjyK&rnf/15;41 igonf oifwkdY\bk&m;ocifjzpfjcif;iSg? oifwkdYukd tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifcJhaom oifwkdY\ bk&m;ocif xm0&bk&m;jzpf\/ igonf
oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;jzpfonf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1 av0dtrsKd;? aum[wfom;Z[m\om;aum&onf? kAiftrsKd;{vsmb\om; 'goefESifhtbd&H? ayvuf\om; MoewkdYukd
ac:NyD;vQif?16;2 y&dowfausmfapm *kPftoa&&Sdaomol? tpnf;ta0; rif;jyKaomol? oa&vtrsKd;om;ESpf&mig;q,fESifhwuG? arma&Sukd
ykefuef?16;3 arma&SESifhtmkefwbuf pka0;vsuf? oifwkdYonf trIawmfukdapmifhvGef;\/ y&dowf&SdorQ taygif;wkdYonf oefY&Sif;Mu\/
xm0&bk&m;onf olwkdYwGif&Sdawmfrl\/ okdYjzpf oifwkdYonf xm0&bk&m;\y&dowftay:rSm tb,faMumifh ukd,fukdukd,fcsD;
ajrmuf&oenf;[k qkdav\/16;4 xkdpum;ukd arma&SMum;vQif jyyf0yfvsuf ae\/16;5 wzef arma&Su? tb,folonf xm0&bk&m;\vljzpfonfukd4if;? tb,fol oefY&Sif;onfukd4if;? tb,folukd csOf;uyfaprnfukd4if;?
eufjzefaeY xm0&bk&m; jyawmfrlrnf/ a&G;aumufawmfrlaomolukdvnf; teD;tyg;okdYcsOf;uyf apawmfrlrnf/16;6 tkdaum&ESifh aum&\taygif;toif;&SdorQwkdY? oifwkdYjyK&rnftrI[lrlum;? vifyef;wkdYukd,l?16;7 eufjzefaeY? xm0&bk&m;a&SUawmf rD;ESifhavmAefukd wifMuavmh/ xkdtcg xm0&bk&m; a&G;aumufawmfrlaomolonf? oefY&Sif;aom
oljzpfap/ tkdav0dom;wkdY? oifwkdYonftrIawmfukd apmifhvGef;Muonf[kqkdav\/16;8 wzef arma&Su? tkdav0dom;wkdY? em;axmifMuygavmh/16;9 oifwkdYonfxm0&bk&m;\wJawmftrIukdaqmif&Guf?y&dowfa&SUrSm&yfvsuf? olwkdYtrIukdvnf; apmifhaprnftBuH &SdawmfrlonfESifh?
oa&vtrsKd;\bk&m;ocifonf? oifwkdYukd teD;tyg;okdYac: ae&mcsjcif;iSg? oa&vtrsKd; y&dowfESifhcGJxm;?16;10 oifhukd4if;? oifhnDtpfukdav0dom;taygif;wkdYukd4if;? teD;tyg;ae&mcsawmfrlaomaus;Zl;awmfukd rxDrJhjrifjyK? ,Zfyka&m[dwft&m
ukdvnf; &SmMuonfwum;/16;11 xkdaMumifh oifESifhoif\taygif;toif;&SdorQwkdYonf xm0&bk&m;wbuf pka0;MuNyDwum;/ tmkefukdtjypfwif jrnfwrf;&rnf
taMumif;? olonftb,fokdYaomoljzpf oenf;[k aum&tm; qkdNyD;rS?16;12 {vsmbom; 'goefESifhtbd&HwkdYukdac:jcif;iSg apvTwfav\/ olwkdYuvnf; igwkdYrvm/16;13 oifonf awm igwkdYukdowfvkd EkdYESifhysm;&nfpD;aomjynfrSaqmifcJhaomfvnf;? igwkdYtay: vkH;vkH; rif;rjyK&vQif? pdwfrajy
ao;onfwum;/16;14 xkdrSwyg; EkdYESifhysm;&nfpD;aomjynfokdY igwkdYukdraqmif? v,f,mrsm;? pyspfO,smOfrsm;ukdray;bJ? vlwkdY\rsufpdukdazgufcsifoavm/
igwkdYonf oifhxHokdY rvm[kjyefqkd\/16;15 arma&Sonf tvGeftrsufxGuf? olwkdYylaZmfoumukd yrmPjyKawmfrrlygESifh/ olwkdYOpm jrnf;waumifukdrQ tuREkfyfrodrf;yg/
olwkdYwGifwa,mufukdrQ rnOf;qJyg[k xm0&bk&m;tm; avQmuf?16;16 aum&tm;vnf;? tmkefESifhoiftp&Sdaomoif\taygif;toif;&SdorQwkdYonf? eufjzefaeY xm0&bk&m;a&SUawmf &SdMuavmh/16;17 vltoD;toD;wkdYonf rdrdwkdYvifyef;rsm;ukd,l avmAefukdwifNyD;rS? oifESifhtmkefonfvnf; rdrdwkdYvifyef;ygvsuf? vltaygif;wkdYonf
vifyef;ESpf&mig;q,fwkdYukd xm0&bk&m; a&SUawmfokdY aqmifcJhMuavmh[kqkdonftwkdif;?16;18 xkdol toD;toD;wkdYonf rdrdwkdYvifyef;rsm;udk,l rD;ESifhavmAefukdwifNyD;rS? arma&S? tmkefESifhtwl? y&dowf pnf;a0;&m wJawmf
wHcg;0 &yfaeMu\/
16;19 aum&onfvnf;? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;0 y&dowftaygif;wkdYukd arma&SESifhtmkefwbuf pka0;apNyD;rS? xm0&bk&m;\
bkef;awmfonf y&dowftaygif;wkdY xif&Sm;av\/16;20 xm0&bk&m;uvnf;? y&dowfwkdYESifhcGg wjcm;pDaeavmh/
16;21 igonfolwkdYukd csufjcif;zsufqD;rnf[k arma&SESifhtmkeftm; rdefYawmfrlvQif?16;22 olwdkYu jyyf0yfvsuf? tkdbk&m;ocif? cyfodrf;aomow0gwkdY\ touf0dnmOfrsm;ukd tpkd;&awmfrlaombk&m;ocif? vlwa,muf
jypfrSm;aomtjypfaMumifh y&dowftaygif;wkdYukd trsufxGufawmfrlrnfavm[k avQmufqkdav\/16;23 xm0&bk&m;uvnf;? aum&? 'goef?
141

16;24 tbd&HwkdY\wJrsm;ukd a&Smifaeapjcif;iSg? y&dowfwkdYtm; qifhqkdavmh[k arma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;?16;25 arma&Sx oa&vtrsKd; toufBuD;olwkdYESifhwuG? 'goef? tbd&Hae&m okdY oGm;NyD;rS?16;26 vlqkd;wkdY\ae&m wJrsm;ukd a&SmifaeMuygavmh/ olwdkY\OpmwpkHwckukdrQ rxdMuygESifh/ okdYr[kwf olwkdYESifhtwl? olwkdYtjypfaMumifh
ysufpD;jcif;okdYa&mufMuvdrfhrnf[k y&dowfwkdYtm; qifhqkdvQif?16;27 vlrsm;wkdYonf aum&? 'goef? tbd&HwJywf0ef;usifraebJ a&SmifvTJ oGm;Muojzifh? 'goef?tbd&Honf? om;r,m;
tuav;rsm;ESifhwuG xGuf rdrdwkdYwJwHcg;0&yfaeMu\/16;28 arma&Suvnf;? trItvkH;pkHwkdYukd igonftvkdvkdrjyK? xm0&bk&m;apckdif;awmfrl igjyKonftaMumif;ukd oifwkdYonf
tb,fokdYod&rnfenf;[lrlum;?16;29 cyfodrf;aomvlow0gwkdYcH&aomaojcif;? cyfodrf;aomvlow0gwkdYcH&aom qkH;rjcif;ukdom vlwkdYcH&vQif? xm0&bk&m;onf
ighudkapvTwfawmfrrl/16;30 okdYr[kwf xm0&bk&m;onf topfzefqif;awmfrlojzifh? ajrBuD;uGJyGifhvsuf vlwkdYukd4if;? olwkdYESifhqkdiforQukd4if; rsKd? olwkdYonf
touf&Sifvsuf aorif;EkdifiHokdY qif;oGm; vQif? xm0&bk&m;jypfrSm;aMumif;ukd oifwkdYonf odem;vnf&Muvdrfhrnf[k?16;31 ajymqkdNyD;onftqkH;? olwkdYeif;&majrBuD;onf uGJ?16;32 rdrdcHwGif;ukdzGifhojzifh? olwkdYESifholwdkYtdrfrsm;ukd4if;? aum&ESifhqkdiforQaomolwkdYESifh olwkdYOpm&SdorQukd4if; rsKdav\/16;33 xkdolwkdYonf ukd,fwkdifrSp? qkdiforQaomolwkdYESifhwuG? touf&Sifvsuf aorif;EkdifiHokdYqif;ouf? olwkdYtay:rSm ajraphjyefojzifh?
olwkdYonf y&dowfrS y,f&Sif;jcif;ukd cH&Mu\/16;34 olwkdYatmf[pfoHukd ywf0ef;usif&Sdaom oa&vtrsKd;om;wkdYonf Mum;vQif? igwkdYukdvnf; ajrrsKdaumif; rsKdvdrhfrnf[k
pkd;&drfvsuf ajy;Mu\/16;35 eHYomaygif;ukdrD;IdUylaZmfaomolESpf&mig;q,fwkdYukdvnf;? xm0&bk&m;xHawmfu rD;xGuf avmifav\/
16;36 xm0&bk&m;uvnf;? xkdoefY&Sif;aomvifyef;wkdYukd rD;avmif&mxJu aumuf,l rD;ukdypfcsNyD;rS?16;37 ukd,ftoufukdaoapjcif;iSg jypfrSm;aomolwkdY\vifyef;wkdYjzifh ,Zfyvifukd zkH;tkyfp&m aMu;0gjym;wkdYukd vkyf&rnftaMumif;?
,Zfyka&m[dwftmkef\om; {vmZmukdqifhqkdavmh/ xm0&bk&m;a&SUawmfylaZmfaomaMumifh? xkdvifyef;wkdYonf oefY&Sif;onfjzpf
oa&vtrsKd;om;wkdYtm; edrdwfjzpf&Murnf[karma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;?16;39 ,Zfyka&m[dwf{vmZmonf? rD;avmifjcif;ukdcH&aomolwkdYylaZmfaomvifyef;rsm;udk,l ,ZfyvifukdzkH;tkyfp&maMu;0gjym;wkdYukd
vkyfav\/16;40 xkdokdY tmkeftrsKd;r[kwf tjcm;wyg;aom trsKd;om;onf? xm0&bk&m;a&SUawmf eHYomaygif;ukdrD;IdU ylaZmfaomtm;jzifh?
aum&ESifhol\taygif;toif;uJhokdY rjzpfaprnftaMumif;? xm0&bk&m;onf arma&Stm;jzifh rSmxm;awmfrlonftwkdif;?
xkdvifyef;wkdYonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; owday;&m edrdwfjzpf&Mu\/
16;41 eufjzefaeY oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYu? oifwkdYonf xm0&bk&m;\vlwkdYukdowfMuNyD[kqkdvsuf? arma&SESifh
tmkefwkdYudk tjypfwifjrnfwrf;Mu\/16;42 y&dowftaygif;wkdYonfarma&SESifhtmkefwbufpka0;Muaomtcg? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfokdY ajrmfMunfh? rkdCf;wdrfonf
wJawmfukdvTrf;rkd;? xm0&bk&m;\bkef;awmfonf xif&Sm;av\/16;43 arma&SESifh tmkefwkdYonf y&dowfpnf;a0;&m wJawmfa&SUokdY csOf;uyfMu\/16;44 xm0&bk&m;uvnf;?
16;45 y&dowfwkdYukda&SmifaeMuavmh/ igonf olwkdYukd csufjcif;zsufqD;rnf[karma&Stm; rdefYawmfrlvQif? olwkdYonf jyyf0yfvsuf
aeMu\/16;46 arma&Suvnf;? oifonf vifyef;ukdukdif ,Zfyvifay:u rD;udk,lxnfhNyD;vsif? avmAefukdvnf;wifvsuf? y&dowf&Sd&mokdY
tvsiftjrefoGm; tjypfajzjcif;ukdjyKavmh/ xm0&bk&m;xHawmfu trsufawmfxGuf ab;Oy'f a&mufvsuf&SdNyD[k?16;47 tmkeftm; rSmxm;onftwkdif;? tmkefonf,l y&dowfxJokdY ajy;av\/ xkdtcg vlwkdYab;Oy'fa&mufp&Sdonfjzpf?
avmAefukdwifojzifh vlrsm;wkdYtbkdY tjypfajzjcif; ukdjyK\/16;48 touf&Sifaomol? aoaomolpyfMum;rSm &yfae? ab;Oy'fNidrf;av\/16;49 aum&trIaMumifh aoaomolwkdYukdxm; xkdab;Oy'fjzifh aoaomvlaygif;um;? waomif;av;axmifckepf&m&Sdownf;/16;50 xkdab;Oy'fNidrf;NyD;rS? tmkefonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;0? arma&SxHokdYjyefvm\/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1 wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?17;2 oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkdNyD;rS? bkd;btaqGtrsKd;tvkduf oa&vq,fESpfrsKd; rif;jyKaomol toD;
toD;ay;&aom vSHwHq,fESpf acsmif;wkdYukd,l? vlwkdif;trnfukd olUvSHwHay:rSm a&;xm;avmh/17;3 av0dtrsKd;\vSHwHay:rSm tmkeftrnfukd a&;xm;avmh/ bkd;btaqGtrsKd; olBuD;wOD;vQif vSHwHwacsmif;pD&Sd&rnf/17;4 xkdvSHwHwkdYukd igAsm'dwfay;&mt&yf? y&dowfpnf;a0;&mwJawmftwGif;? oufaocHcsufa&SUrSm wifxm;avmh/-

142

17;5 iga&G;aumufaomol\vSHwHonf tyGifhyGifhvdrfhrnf/ xkdokdYjyKrS oa&vtrsKd;om;wkdYonf oiftjypfwif jrnfwrf;jcif;ukd


aemufwzef igem;rNiD;&m[krdefYawmfrlonftwkdif;?17;6 arma&Sonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm;qifhqkd? rif;taygif;wkdYonf bkd;btaqGtrsKd;tvkduf? rif;wOD;vQif vSHwHwacsmif;pDd
vSHwHq,fESpfacsmif;wkdYukd ay;Mu\/ tmkef\vSH wHonf vSHwHrsm; ygownf;/17;7 arma&Sonf xkdvSHwHwkdYukd oufaocHcsufwJawmftwGif;? xm0&bk&m;a&SUawmf wifxm;av\/17;8 eufjzefaeY oufaocHcsuf wJawmftwGif;okdY arma&S0ifaomtcg? av0dtrsKd;ESifhqkdifaom tmkef\vSHwHonf t&GufxGufvsuf?
ikHvsuf? yGifhvsuf? AmwHoD;ukdoD;vsuf&Sd\/17;9 arma&Sonf vSHwH&SdorQwkdYukd xm0&bk&m;xHawmfu oa&vtrsKd;om;wkdYa&SUokdY xkwfaqmifojzifh? olwkdYonf MunfhI?
vlwkdif;rdrdvSHwHukd,ljyefav\/17;10 xm0&bk&m;uvnf;? ykefuefaomolwkdYwbuf oufaojzpfapjcif;iSg? tmkef\vSHwHukdoufaocHcsufa&SU jyefxm; tNrJ
&Sdapavmh/ xkdokdYolwkdYonf aoab;ESifhvGwfrnftaMumif;? olwkdYtjypfwifjrnfwrf;jcif;ukd igem;rNiD;&m[k?17;11 arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&Sonf jyKav\/17;12 oa&vtrsKd;om;wkdYuvnf;? tuREkfyfwkdYonf aoaMuysufpD;Muyg\/ wa,mufrQr<uif; ysufpD;&Muyg\/17;13 xm0&bk&m;\wJawmfukd csOf;uyfaomolwkdif;aoygvdrfhrnf/ tuREkfyfwkdY&SdorQonf aoab;oifhqkH;IH;jcif;okdYa&muf&MuygOD;rnf
avm[k arma&Stm; avQmufqkdMu\/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1 wzef xm0&bk&m;onf tmkeftm; rdefYawmfrlonfum;? oifESifhoif\ om;ajr; taqGtrsKd;wkdYonf? oefY&Sif;&mXmeawmfESifh
qkdifaomtjypf? oifwkdY,Zfyka&m[dwft&mESifhqkdif aomtjypfukd cH&Murnf/18;2 oif\bkd;btaqGtrsKd;? av0dtrsKd;om;nDtpfukdcsif;wkdYonf? oifESifhtwlulnD trIawmfukdaqmif&Gufapjcif;iSg ac:xm;avmh/
okdY&mwGif oifESifhwuG oif\om;wkdYonf? ouf aocHcsufwJawmfa&SUrSm trIawmfukdaqmif&Guf&Murnf/18;3 av0dom;wkdYonf oifhukd4if;? wJawmf&SdorQukd4if; apmifh&Murnf/ okdY&mwGif oifwkdYESifholwkdYonf aoab;vGwfrnftaMumif;?
olwkdYonf wJawmfwefqm? ,Zfyvifwefqmrsm;ukd rcsOf;uyf&Mu/18;4 olwkdYonf oifwkdYESifhtwlulnD? y&dowfpnf;a0;&mwJawmfukdapmifhvsuf? wJawmftrI&SdorQukd xrf;&Murnf/ rqkdifaomolonf
oifwkdYteD;okdY rcsOf;ruyf&/18;5 aemufwzef trsufawmfxGuf oa&vtrsKd;om;wkdYtay:okdY ra&mufrnftaMumif;? oifwkdYonf oefY&Sif;&mXmeawmfESifh
,Zfyvifukdapmifh&Murnf/18;6 xkdokdY oifwkdY\nDtpfukdav0dom;wkdYukd? oa&vtrsKd;om;wkdYxJu a&G;,l? y&dowfpnf;a0;&mwJawmftrIukd xrf;apjcif;iSg?
xm0&bk&m;tm;jyKaom ylaZmfoumuJhokdY oifwkdYtm; igay;\/18;7 xkdaMumifh oifESifhoif\om;wkdYonf? ,ZfyvifESifhqkdifaomtrI? ukvm;umtwGif; aqmif&Gufp&mtrI&SdorQwkdYukd? ,Zfyka&m[dwf
jyK aqmif&Guf&Murnf/ oifwkdYtm;aus;Zl;jyK ,Zfyka&m[dwft&mudk igay;NyD/ rqkdifaomolonf teD;tyg;okdY csOf;uyfvQif?
taoowfjcif;ukdcH&rnf[k rdefYawmfrl\/
18;8 wzef xm0&bk&m;onf tmkeftm; rdefYawmfrlonfum;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf oefY&Sif;ap qufuyforQaom
ylaZmfoumwkdYtxJu? ightm; csDajrmufaomylaZmfoumwkdYukd oiftyf? oifESifhoif\om;wkdYtbkdY jzpfapjcif;iSg? xm0&ynwf
w&m;tm;jzifh igay;\/18;9 rD;okdYra&muf? oefY&Sif;aomt&mxJu oifwkdYqkdifaomt&m[lrlum;? oa&vtrsKd;om;vSLaomOpm? abmZOfylaZmfoum? tjypf
ajz&m,Zf? 'kpkdufajz&m,Zf ylaZmfavorQwkdYonf oifESifhoif\om;wkdYtbkdY oefY&Sif;&Murnf/18;10 oefY&Sif;&mXme pm;&rnf/ a,mufsm;taygif;wkdYonf pm;&aomtcGifh&Sd\/ oifwkdYtbkdY oefY&Sif;ay\/18;11 xkdrSwyg; oa&vtrsKd;om;wkdY ylaZmfaom csDajrmuf&mylaZmfoum? csDvTJ&mylaZmfoumwkdYukd? oifESifhoif\om;orD;wkdYtm;
xm0&ynwfw&m;tm;jzifhigay;NyD/ oifhtdrf oefY&Sif;aomol taygif;wkdYonf pm;&aomtcGifh&Sd\/18;12 oa&vtrsKd;om;a&G; xm0&bk&m;tm; ylaZmforQ taumif;qkH;aomqD? taumif;qkH;aompyspf&nf? taumif;qkH;aom*sKHpyg;ukd
oifwkdYtm; igay;NyD/18;13 xm0&bk&m;xHawmfokdY aqmifcJhorQ tOD;rSnfhaomopfoD;ukdvnf; oifqkdif&rnf/ oifhtdrf oefY&Sif;aomoltaygif;wkdYonf
pm;&aomtcGifh&Sd\/18;14 oa&vtrsKd;usdefqkdylaZmforQwkdYudkvnf; oifqkdif&rnf/18;15 tOD;bGm;aomom;? vljzpfap? wd&pmefjzpfap? xm0&bk&m;xHawmfokdYaqmifcJhorQwkdYukd oifqkdif&rnf/ okdY&mwGif vl\om;OD;ESifh
rpifMu,faomwd&pmef\om;OD;ukd trSefa&G; &rnf/18;16 a&G;&aomom;wkdYukd toufwvvGefrS? oiftbkd;jywfonftwkdif; a*&ESpfq,fESifhrQaom tusyfawmftvkduf aiGig;usyfESifh
a&G;&rnf/18;17 EGm;om;OD;? okd;om;OD;? qdwfom;OD;onf oefY&Sif;aomaMumifh ra&G;&/ ol\taoG;ukd ,Zfyvifay:rSm jzef;&rnf/ qDOukdvnf;
xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHY&Sdap? rD;jzifhylaZmfoumjyK&rnf/143

18;18 tom;rlum; csDvTJ&mylaZmfoum\&ifywfESifh vufsmyckH;uJhodkY oifhtbkdYjzpf&rnf/18;19 oa&vtrsKd;om;wkdYonf oefY&Sif;ap xm0&bk&m;tm; aqmifcJhaomylaZmfoum&SdorQwkdYukd oifESifh oif\om;orD;wkdYtm;
xm0&ynwfw&m;tm;jzifh igay;NyD/ oiftp&Sdaom oif\ trsKd;tET,fESifhqkdif xm0&bk&m;a&SUawmf qm;ESifh,SOfaom
xm0&y#dnmOfjzpfownf;[k rdefYawmfrl\/
18;20 wzef xm0&bk&m;onf tmkeftm; rdefYawmfrlonfum;? oa&vtrsKd;om;wkdY ae&mjynf oifhtarGcH&majr? olwkdYESifha&m
ykdifaomtbkdYr&Sd&/ igonfum; olwkdYwGif oifykdifaomtbkdY oifhtarGOpmjzpf\/18;21 av0dom;wkdYonf y&dowfpnf;a0;&mwJawmftrIukd aqmif&GufaomaMumifh? olwkdYtarGcHp&m oa&vtrsKd;om;wkdY\Opm
q,fbkdYwbkdYukd igay;NyD/18;22 ,ckrSp oa&vtrsKd;om;wkdYonf ukd,ftjypfukdcH aoab;ESifhrawGUrnftaMumif;? y&dowfpnf;a0;&mwJawmf teD;tyg;okdY
rcsOf;ruyf&Mu/18;23 av0dom;wkdYonf y&dowfpnf;a0;&m wJawmftrIukdaqmif&Guf? ukd,ftjypfukd ukd,fcH&Murnf/ olwkdYonf oa&v
trsKd;om;wkdYESifha&m tarGrcH&Mu[k oifwkdYtrsKd;tpOftquf apmifh&aomynwfjzpfownf;/18;24 oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumjyKaom ukd,fOpm q,fbkdYwbkdYukd? av0dom;tarGcHp&mbkdY igay;NyD/
xkdaMumifh olwkdYonf oa&vtrsKd;om;wkdYESifha&m tarGrcH&[k ightrdefYawmf&Sd\/
18;25 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf av0dom;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?18;26 oifwkdYtarGcHp&migay;aom oa&vtrsKd;om;wkdY\Opm q,fbkdYwbkdYukd oifwkdYonf cH,laomtcg? xkdtbkdYukd q,fbkdYbkdYjyef
wbkdYukd xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumjyK &Murnf/18;27 xkdylaZmfoumukd? aumufe,fwvif;xJu,laom qefpyg;uJhokdY4if;? pyspfoD; e,f&musif;xJu ,laom pyspf&nfuJhokdY4if;? oifwkdY
tbkdY rSwf&vdrfhrnf/18;28 xkdokdYoifwkdYonfoa&vtrsKd;om;wkdYrScH,laomq,fbkdYwbkdYxJu?xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumjyK&Murnf/ xkdylaZmfoumudk
vnf;? ,Zfyka&m[dwf tmkeftm; vSL&Murnf/18;29 oifwkdY cH&orQaom tvSLwkdYtxJu taumif;qkH;aomtbkdY oefY&Sif;aomtbkdYukd EIwf,l xm0&bk&m;tm; ylaZmfoumjyK&Murnf/18;30 okdYjzpf olwkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? av0dom;wkdYonf taumif;qkH;aomtbkdYukd EIwf,lylaZmfNyD;rS? <uif;aomtbkdYukd aumufe,f
wvif;\aus;Zl;? pyspfoD;e,f&musif;\aus;Zl; uJhodkY rdrdwkdYtbkdY rSwf&vdrfhrnf/18;31 xkd<uif;aomtbkdYukd? ukd,fwkdifrSp tdrfoltdrfom;wkdYonf pm;csifaomt&yf&yf pm;&aomtcGifh&Sd\/ y&dowfpnf;a0;&m
wJawmf trIapmifhaomtwGuf igcsaomqkjzpf\/18;32 taumif;qkH;aomtbkdYukd EIwf,lylaZmfNyD;rS? <uif;aomtbkdYtm;jzifh tjypfa&mufp&m taMumif;r&Sd/ aoab;ESifhrawGUrnftaMumif;?
oa&vtrsKd;om;wkdY\oefY&Sif;aomt&m wkdYukd rnpfnL;ap&[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1 wzef xm0&bk&m;onf arma&SESifhtmkefwkdYukdac:? xm0&bk&m; pD&ifxkH;zGJUawmfrlaomynwfw&m;[lrlum;?19;2 tjypfryg? wcgrQxrf;bkd;rwif? uGufusm;jcif;r&Sd? tqif;eDaomEGm;rysKdukd? oa&vtrsKd;om;wkdYonf aqmifcJhrnftaMumif;
qifhqkdavmh/19;3 ,Zfyka&m[dwf{vmZmtyf wyfjyifokdYaqmifoGm;NyD;rS? olUa&SU tjcm;ol owf&rnf/19;4 ,Zfyka&m[dwf{vmZmonf taoG;ukdvufESifh,l y&dowfpnf;a0;&m wJawmfa&SUpl;pl; ckepfBudrfjzef;&rnf/19;5 ,Zfyka&m[dwfa&SUrSm xkdEGm;r\ ta&? tom;? taoG;? acs;EkESifhwuG waumifvkH;udk tjcm;olonf rD;IdU&rnf/19;6 ,Zfyka&m[dwfonfvnf; tum&Sopfom;? [kkyfyifGefYESifh eDarmif;aomtxnfukd,l? EGm;r rD;avmif&mxJokdY ypfcs&rnf/19;7 xkdaemuf rdrdt0wfukdavQmf ukd,fukdvnf; a&csKd;NyD;rS? wyfxJokdY0if nOD;wkdifatmif rpifMu,fjzpfvdrfhrnf/19;8 rD;IdUaomolonfvnf;? rdrdt0wfukdavQmf ukd,fukdvnf; a&csKd;NyD;rS? nOD;wkdifatmif rpifMu,fjzpfvdrfhrnf/19;9 pifMu,faomol wpkHwa,mufonf EGm;r\jymukdpkodrf;? wyfjyifrSm pifMu,faomt&yf xm;&rnf/ oa&vtrsKd;
y&dowftbkdY pifMu,fapaoma&abmfbkdY? xkdjymukd okdxm;&rnf/ tjypfESifhuif;pifapp&mbkdYjzpfownf;/19;10 EGm;r\jymukd pkodrf;aomolonfvnf;? rdrdt0wfukdavQmf nOD;wkdifatmif rpifMu,f jzpfvdrfhrnf/ a&GUum;? oa&vtrsKd;om;?
wnf;ckdaom wyg;trsKd;om;wkdYonf tpOftNrJapmifh&aom ynwfjzpfownf;/
19;11 vlaoaumifukd xdaomolonf ckepf&ufrpifMu,fjzpfvdrhfrnf/19;12 okH;&ufajrmufaomaeY xkdjymESifhukd,fukdoefY&Sif;ap? ckepf&ufajrmufaomaeY pifMu,fvdrfhrnf/ okH;&ufajrmufaomaeY
ukd,fukdroefY&Sif;apvQif? ckepf&ufajrmufaomaeY wkdifatmif rpifMu,f&/19;13 vlaoaumifux
dk
d uk,
d u
f rkd oef&Y iS ;f apaomolonf? xm0&bk&m;\wJawmfudk npfnL;ap\/ xko
d u
l kd oa&vtrsKd;rSy,f&iS ;f &rnf/
pifMu,fapaom a&jzef;jcif;ukdrcHaomaMumifh rpifMu,fjzpf\/ pifMu,fjcif;odkY ra&mufao;/19;14 wJvlaovQif apmifh&aomw&m;[lrlum;? wJokdY0ifaomol? wJ&Sdaeaomoltaygif;wkdYonf ckepf&ufywfvkH; rpifMu,fjzpfMu
vdrfhrnf/19;15 rzkH;bJ zGifhxm;aomtkd;&SdorQwkdYonfvnf;? rpifMu,fjzpfMuvdrfhrnf/144

19;16 owfaoaomol? emaoaomol? vlaotkd;? vlocsKif;ukdv,fjyifawGUxdvQif? ckepf&ufywfvkH;rpifMu,fjzpfvdrfhrnf/19;17 rpifMu,faomolbkdY tjypfuif;ap&m rD;IdUaomEGm;r\jymtcsKdUukd,l? pD;aoma&ESifhtwl tkd;xnfhNyD;rS?19;18 pifMu,faomolonf? [kkyfyifGefYukda&ESpfwJay:rSm4if;? wefqmrsm;? wJ&Sdaom vlrsm;ay:rSm4if;? vlaotkd;? owf
aoaomol? emaoaomol? vlocsKif;ukdxdaomol ay:rSm4if;? xkda&ukdjzef;&rnf/19;19 pifMu,faomolonf rpifMu,faomolukd okH;&ufajrmufaomaeY? ckepf&ufajrmufaomaeY jzef;&rnf/ ckepf&ufajrmufaomaeY
ukd,fukdoefY&Sif;apvsuf? rdrdt0wfukdavQmf a&csKd;vQif? nOD;tcsdefwGif pifMu,fvdrfhrnf/
19;20 rpifMu,faomolonf ukd,fukdoefY&Sif;apjcif;iSg rjyKvQif? xm0&bk&m;\ oefY&Sif;&mXmeawmfukd npfnL;apaomaMumifh? y&dowfrS
y,f&Sif;jcif;ukd cH&rnf/ pifMu,fapaoma&jzef;jcif;ukd rcHaomaMumifh? rpifMu,fbJae\/19;21 tpOftNrJapmifh&aom ynwf[lrlum;? pifMu,faoma&ukd jzef;aomolonf rdrdt0wfukdavQmf&rnf/ xkda&ukdxdaomolvnf;?
nOD;wkdifatmif rpifMu,fjzpfvdrfhrnf/19;22 rpifMu,faomol xdorQaomt&monfvnf; rpifMu,fjzpfvdrfhrnf/ xkdt&mukdxdaomolvnf; nOD;wkdifatmifrpifMu,fjzpfvdrhf
rnf[krdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 20 )
20;1

ou&mZfav;q,f? yXrv oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYonf? ZdeawmokdY a&muf? uma'&St&yf aeMu\/ xkdt&yf


rd&dtHao oN*K[fav\/20;2 y&dowfwkdY aomufp&ma&r&SdaomaMumifh? arma&SESifhtmkefwbuf pka0;Muvsuf?20;3 xm0&bk&m;a&SUrSm igwkdYtpfukdrsm;aoaomtcg? igwkdYvnf; raoygav/20;4 igwkdYESifhigwkdYwd&pmefrsm;ukdaoapjcif;iSg? xm0&bk&m;\y&dowfukd awmokdY tb,faMumifh aqmifcJhoenf;/20;5 igwkdYukd tJ*kwKjynfrSxGufap? qkd;aomt&yfokdY tb,faMumifhaqmifcJhoenf;/ t&yfonf v,fvkyfp&mraumif;?
oabFmozef;yif? pyspfEG,fyif? ovJyifpkdufp&mraumif;/ aomufp&ma&rQ r&Sd[k arma&Sukdtjypfwif qkdMu\/20;6 arma&SESifhtmkefwkdYonf vltpkta0;rSxGuf? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;0okdYoGm;ojzifh jyyf0yfvsufaeMupOf?xm0&bk&m;\
bkef;awmfonfxif&Sm;av\/20;7 xm0&bk&m;uvnf;? vSHwHawmfukd ukdif,l oif\tpfukd tmkefygvsuf? y&dowfrsm;ukd pka0;apavmh/ olwkdYa&SUrSm
ausmufukd rSmxm;avmh/ ausmufonf rdrda&ukday;vdrfhrnf/ xkdokdY oifonfausmufxJua&ukdxGufap? y&dowfrsm;ESifh
olwkdYwd&pmefrsm;wkdYtm; aomufbkdY a&ukday;&rnf[k?20;9 arma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;? arma&Sonf vSHwHawmfukd xm0&bk&m; a&SUawmfu,l?20;10 tmkefygvsuf? y&dowfwkdYukd ausmufa&SUrSm pka0;apNyD;vQif? tcsif;olykHwkdY? em;axmifMuavmh/ igwkdYonf oifwkdYtbkdY ausmuf
xJu a&ukdxGufap&rnfavm[k qkdvsuf?20;11 rdrdvufukdqefYausmufukdvSHwHESifhESpfBudrfkdufojzifh? a&onfrsm;pGmxGuf? vly&dowfwkdYESifhwd&pmefwkdYonf aomuf&Mu\/
20;12 xm0&bk&m;uvnf;? oifwkdYonf ighudkr,kHMunf? oa&vtrsKd;om;wkdYa&SUrSm ighukdrkdraojyKaomaMumifh? y&dowfwkdYtm;
igay;aomjynfokdY oifwkdYonfykdYaqmif aomtcGifhukdr&Mu[k arma&SESifhtmkefwkdYtm; rdefYawmfrl\/20;13 oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m;ukd qefYusifbufjyKaomfvnf;? olwkdYwGif kdaoav;jrwfjcif;ukdcHawmfrlaomaMumifh?
xkda&onf ar&dba&jzpfownf;/
20;14 arma&Sonf uma'&St&yfrS {'kH&Sifbk&ifxHokdY oHwrefwkdYudkapvTwf? udk,fawmfhnD oa&vu? tuREkfyfwkdYawGU&aomtrI
tvkH;pkHwnf;[laom?20;15 tuREkfyfwkdYbkd;ab;onf tJ*kwKjynfokdYoGm; tuREkfyfwkdYonf tJ*kwKjynfrSm umvMumjrifhpGmaeojzifh? tJ*kwKvlwkdYonf
tuREkfyfwkdYESifh bkd;ab;rsm;ukd nOf;qJaMumif;?20;16 tuREkfyfwkdYonf xm0&bk&m;ukd atmf[pfaomtcg? aumif;uifwrefukdapvTwf? tuREkfyfwkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifawmfrl
aMumif;ukd ukd,fawmfodyg\/ ,ckrSm tuREkfyf wkdYonfukd,fawmf\EdkifiHtpGeftem;? uma'&St&yf&SdMuyg\/20;17 ukd,fawmfhjynftv,fa&SmufoGm;yg&ap/ v,f,mrsm;? pyspfO,smOfrsm;ukd reif;yg/ wGif;a&ukdvnf; raomufyg/ ukd,fawmfh
jynfe,fukd rvGefrSDwkdifatmif? vufsmbuf? vuf0JbufokdYrvTJ? rif;vrf;okdYom a&Smufvkdufygrnf[k awmif;yefap\/20;18 {'kHuvnf;? oifonf ighjynftv,fra&SmufroGm;&/ a&SmufoGm;vQif? xm;vufeufESifhqD;wm;rnf[k jyefajym\/20;19 oa&vtrsKd;om;wkdYuvnf;? rif;vrf;okdYoma&Smufvdkufygrnf/ ukd,fwkdifrSpwd&pmefwkdYonf ukd,fawmfha&ukdaomufvQif
tbkd;ukday;ygrnf/ tjcm;aomtrIukdrjyKbJ? ajcjzifhoGm;kHrQomjyKygrnf[kqkdaomfvnf;?20;20 {'kHu? oifonfa&SmufroGm;&[kqkdvsuf? rsm;pGmaomAkdvfajctvkH;t&if;ESifhwuG qD;wm;jcif;iSg xGufvm\/20;21 xkdokdY{'kHonf ol\jynftv,fa&SmufoGm;aomtcGifhudk oa&vtm; ray;aomaMumifh? oa&vonf vTJa&Smifav\/
20;22 oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYonf uma'&St&yfrSajymif; a[m&awmifokdY a&mufMu\/20;23 {'kHjynfpGefem;? a[m&awmifay:rSm xm0&bk&m;onf arma&SESifhtmkefwkdYukdac:?20;24 oifwkdYonf ar&dbprf;a&em;rSm ighpum;ukdqefYusifaomaMumifh? oa&v trsKd;om;wkdYtm; igay;aomjynfokdY tmkefonf
r0if&/ rdrdvlrsKd;pnf;a0;&mokdYoGm;&rnf/145

20;25 okdYjzpf tmkefESifhol\om;{vmZmukdac: a[m&awmifay:okdYaqmifoGm;NyD;vQif?20;26 tmkef\t0wfukdcRwfol\om;{vmZmukd0wfapNyD;rS? tmkefonf xkdt&yfao rdrdvlrsKd;pnf;a0;&mokdYoGm;&rnf[k?20;27 rdefYawmfrlonftwkdif;? arma&SjyK? olwkdYonf y&dowftaygif;wkdYa&SUrSm a[m&awmifay:okdY wufMu\/-;
20;28 arma&Sonf tmkef\t0wfukdcRwf {vmZmukd0wfapNyD;rS? tmkefonf awmifxdyf aoav\/ arma&SESifh{vmZmwkdYonf
awmifay:uqif;vmMu\/20;29 tmkefonf tedpa&mufaMumif;ukd y&dowftaygif;wkdYonf odjrifaomtcg? oa&vtrsKd;om;&SdorQwkdYonf? tmkeftwGuf
t&ufokH;q,fywfvkH; ikda<u;jrnfwrf;jcif;ukd jyKMu\/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1
21;2
21;3
21;4
21;5
21;6
21;7

21;8
21;9
21;10
21;11
21;12
21;13
21;14
21;15
21;16
21;17
21;18
21;19
21;20
21;21
21;22
21;23
21;24
21;25
21;26

oa&vtrsKd;onf to&drfvrf;jzifh vmMuonfodwif;ukd awmifrsufESm aeaomcgemeftrsKd;tm&'frif;BuD;Mum;vQif? oa&v


trsKd;ukdppfwkduf vltcsKdUwkdYukd brf;qD; odrf;oGm;av\/oa&vtrsKd;uvnf;? udk,fawmfonf vlrsKd;ukdtuREkfyfwkdYvufokdYtyfawmfrlvQif? olwkdYNrdKUrsm;ukd &Sif;&Sif;zsufqD;ygrnf[k
xm0&bk&m;tm; opm*wdjyKav\/xm0&bk&m;onfvnf;? oa&vtrsKd;\ pum;ukd em;axmif? xkdcgemef trsKd;om;wkdYukd tyfawmfrl\/ olwkdYESifholwdkYNrdKUrsm;ukd
oa&vvlwkdYonf &Sif;&Sif;zsufqD;? xkdt&yfukd a[mfrmtrnfjzifh orkwfMu\/
a[m&awmifrSxGuf {'kHjynfukd0kdif;jcif;iSg? {'kHyifv,fvrf;jzifh csDoGm;MupOf? toGm;cufaomaMumifh? vlrsm;wkdYonf pdwftm;
avsmhMu?oifonf igwkdYukd awmaoapjcif;iSg? tJ*kwKjynfrStb,faMumifhaqmifcJhoenf;/ rkefYr&Sd? a&vnf;r&Sd? ayghysuf
aompm;p&mukdvnf; igwkdYonf tvGef&GH&Sm\[kbk&m;ocif ESifharma&Sukd qefYusifbufjyK qkdMu\/xkdtcg xm0&bk&m;onf? oa&vtrsKd;om;wkdYwGif rD;a>rrsm;ukd apvTwfawmfrl? vltrsm;wkdYonf tukdufcH&ojzifh aoMu\/xkdaMumifh vlrsm;wkdYonf arma&SxHokdYvm tuREkfyfwkdYonf xm0&bk&m; ESifhukd,fawmfukdqefYusifvsuf ajymqkd jypfrSm;ygNyD/
xm0&bk&m;onf a>rrsm;ukd tuREkfyfwkdYrS y,f&Sm;awmfrlrnftaMumif; qkawmif;yg[kavQmufvQif? arma&Sonf vlrsm;tbkdY
qkawmif;av\/xm0&bk&m;uvnf;? rD;a>rkyfukdvkyf wkdifay:rSmajrmufxm;avmh/ tukdufcH&aomolwkdif; MunfhIvQif toufcsrf;om&vdrfhrnf[k
arma&Stm;rdefYawmfrlonftwkdif;?arma&Sonf aMu;0gjzifha>rukdvkyf wkdifay:rSmajrmufxm;NyD;vQif? a>rukdufaomolrnfonfum;? aMu;0ga>rukdMunfhIaomtcg
toufcsrf;om&Mu\/
wzef oa&vtrsKd;om;wkdYonf ae&majymif; MoAkwft&yfpm;cef;csMu\/MoAkwft&yfrSajymif;jyef? aexGuf&mbuf? armbjynfa&SUwGif&Sdaom awmrSm? ZmAm&drft&yf pm;cef;csMu\/xkdt&yfrSajymif;? Zm&ufacsmif;em;pm;cef;csMu\/xkdt&yfrSwzefajymif;jyef? tmarm&djynfe,fESifh pyfaomawm&Sdaom tmEkefacsmif;em; wbufwcsuf pm;cef;csMu\/ tmEkef
acsmif;um;? armbjynf? tmarm&djynfpyfMum; tykdif;tjcm;jzpfownf;/xkdokdYESifhtnD? xm0&bk&m;ppfwkdufpmum;? Zm&uft&yf? okyt&yf? tmEkefacsmif;wkdY?tm&jynfokdYpD; armbjynftem; a&SmufoGm;aomacsmif;toG,foG,f[k vmownf;/tmEkefacsmif;rS aA&a&wGif;okdY c&D;oGm;Mu\/ xkda&wGif;um; tjcm;r[kwf? xm0&bk&m;u? vlrsm;ukdpka0;apavmh? a&ukdigay;
rnf[karma&Stm;rdefYawmfrl&m &nfaqmifaoma&wGif; jzpfownf;/xkdtcg oa&vtrsKd;u? tkdwGif;a&? xGufavmh/ xGufatmif oDjcif;qkdMuavmh/w&m;rif;pD&ifonftwkdif;? rSL;rwfwkdYonf a&wGif;ukdwl;MuNyD? vlwkdYwGif tuJtrSL;wkdYonf awmifa0;wkdYESifha&wGif;ukdwl;MuNyD[k
oDjcif;qkdav\/xkdawmrS rwemt&yfokdY4if;? rwemt&yfrS e[mavsvt&yfokdY4if;? e[mavsvt&yfrS Amrkwft&yfokdY4if;?Amrkwft&yfrSarmbcsKdifhokdY4if;? a,&SdrkefNrdKUukdrsufESmjyKaomydo*gawmifxdyfokdY4if; c&D;oGm;Mu\/
xkdtcg oa&vtrsKd;om;wkdYonf? tmarm&d&Sifbk&if &Sd[kefrif;xHokdY oHwrefwkdYukdapvTwfvsuf?tuREkfyfwkdYonf rif;BuD; jynftv,f a&SmufoGm;yg&ap/ v,f,mokdY4if;? pyspfO,smOfokdY4if; r0ifyg/ wGif;a&ukdvnf; raomufyg/
rif;BuD;jynfukdrvGef rSDwkdifatmif? rif;vrf;okdYom a&Smufvkdufygrnf[ktcGifhawmif;Mu\/xkdjynftv,fa&SmufoGm;&aomtcGifhukd? &Sd[kefrif;onfoa&vtrsKd;om;wkdYtm;ray;/ rdrdvltaygif;wkdYukdpka0;ap? oa&v
trsKd;om;wkdYukd qD;wm;jcif;iSg? olwkdY&Sd&m awmokdYxGuf ,m[wfNrdKUokdYa&mufNyD;vQif ppfwkdufav\/xkdrif;udk? oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm;ESifhvkyfBuH? tmEkefacsmif;rSonf ,AKwfacsmif;wkdifatmif4if;? trKeftrsKd;om;ae&m
wkdifatmif4if;? xkdrif;ykdifaomajrukdodrf;,lMu\/ trKeftrsKd;om;ae&me,fpyfum; tm;BuD;\/xkdokdY oa&vtrsKd;om;wkdYonf? a[&SbkefNrdKUrSp tmarm&dtrsKd;om;aeaom NrdKU&Gm&SdorQwkdYukd odrf;,laeMu\/a[&SbkefNrdKUum;? armbjynfukdtpkd;&aomt&if&Sifbk&ifESifhppfwkduf tmEkefacsmif;wkdifatmif jynfukdvk,laomtmarm&d&Sifbk&if
&Sd[kefrif;aeaomNrdKUjzpfownf;/146

21;27 xkdtaMumif;ukd&nfaqmif vuFmq&mwkdYu? a[&SbkefNrdKUokdYoGm; wzef wnfMupkdY/ &Sd[kef&Sifbk&ifaeaomNrdKUukd jyifqifMupkdY/21;28 &Sd[kefbk&ifae&m a[&SbkefNrdKUrS rD;vQHxGuf armbjynf tm&NrdKUESifhwuG? tmEkefacsmif;em;? jrifhaomt&yf tpkd;&aomrif;wkdYukd
avmifavNyD/21;29 tkdarmbjynf? oifonftr*Fvm&Sd\/ tkdacrk&SwynfhwkdY? oifwkdYonftusKd;enf;MuNyD/ ajy;&aomrdrdom;orD;wkdYukdtmarm&d&Sifbk&
if&Sd[kefvufokdYa&mufapjcif;iSg? xkdbk&m;onf tcGifhay;NyDwum;/21;30 wzef igwkdYonftmarm&dom;wkdYukdwkdufjyefaomaMumifh? a[&Sbkefjynfonf 'dbkefNrdKUwkdifatmif ysufavNyD/ar'bNrdKUESifheD;pyfaom
aemzgNrdKUwkdifatmif olwkdYukdokwfoify,f&Sif; MuNyD[k qkdownf;/21;31 xkdokdYoa&vtrsKd;om;wkdYonf tmarm&djynfae&Mu\/21;32 arma&Sonfvnf;? ,mZmNrdKUukdpl;prf;jcif;iSg vlukdapvTwfNyD;vQif? xkdNrdKU&GmwkdYukdodrf;,l? t&ifaeaomtmarm&dtrsKd;om;wkdYukdESif
xkwfMu\/
21;33 wzef oa&vtrsKd;om;wkdYonf vSnfh? Am&SefjynfokdYc&D;oGm;Mu\/ Am&Sef&Sifbk&ifMoConf? rdrdvltaygif;wkdYESifh {N'dt&yfrSm
ppfwkdufjcif;iSg csDoGm;\/21;34 xm0&bk&m;uvnf;? olUukdraMumufESifh/ olESifhwuG ol\vltaygif;ukd4if;? ol\ajrukd4if;?oifhvufigtyfay;NyD/ a[&SbkefNrdKUae
tmarm&d&Sifbk&if&Sd[kefukdjyKouJhokdY? rif;ukdvnf;jyK&rnf[k arma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;?21;35 xkdrif;ESifhom;rsm;? vlrsm;taygif;wkdYukd wa,mufrQr<uif; vkyfBuH ol\jynfukdodrf;,lMu\/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1
22;2
22;3
22;4

wzef oa&vtrsKd;om;wkdYonf c&D;oGm; armbvGifjyif? a,mf'efjrpfem;? a,&dacgNrdKUwbuf wJaqmufMu\/tmarm&dtrsKd;om;wkdY jyKMuaom trItvkH;pkHukd? Zdaz:om; Amvufrif; odjrifvQif?oa&vtrsKd;om;wkdYonf rsm;jym;aomaMumifh? armbjynfom;wkdYonf tvGefaMumuf&GHUMu?EGm;onf jrufyifukdvSrf;pm;ouJhokdY tvkH;t&if;onf igwkdYywfvnf &SdorQukdvSrf;pm;vdrfhrnf[k ylyefaompdwf&Sdvsuf?
rd'sefjynfom; toufBuD;olwkdYtm; qkdMu\/ xkdtcg Zdaz:om; Amvufonf? armb&Sifbk&if jzpf onfESifh?22;5 trKefjynfpD;aomjrpf\tem;rSm&Sdaom ayaomfNrdKUae aAm&om; Amvrfudk ac:yifhjcif;iSg? oHwrefwkdYukdapvTwf? tJ*kwKjynfrS
a&mufvmaom vlwrsKd;onf ajrrsufESmukdzkH; vTrf;vsuf ightem;ae&mcsMuNyD/22;6 okdYjzpf? <uvmyg/ vlrsKd;onf ighxuftm;BuD;aomaMumifh olwkdYukd ightbkdYusdefqJyg/ okdYjyKvQif olwkdYukdigwkduf ighjynfrS
ESifxkwfEkdifaumif; ESifxkwfEkdifvdrhfrnf/ ukd,fawmfaumif;BuD;ay;aom olonf aumif;BuD;r*FvmcH& onfukd4if;? ukd,fawmfusdefqJ
aomolonf usdefqJtyfaomoljzpfonfukd4if; igodonf[k rSmvkdufav\/22;7 armbjynfom; toufBuD;olwkdYESifh rd'sefjynfom; toufBuD;olwkdYonf jyKpm;jcif;vufaqmif ygvsufoGm;? AmvrfxHokdY a&muf
aomtcg? Amvufrif; pum;ukdMum;avQmufav\/22;8 Amvrfu?,aeYnrSmt&yfaeMuygOD;/ xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif; igjyefajymrnf[kqkdvQif? armbt&m&SdwkdYonf
AmvrfxHrSmaeMu\/22;9 bk&m;ocifonf Amvrf&Sd&mokdYvm? oif&Sdaom vlwkdYonf tb,folenf;[k ar;awmfrlvQif?22;10 Amvrfu? armb&Sifbk&if Zdaz:om; Amvufonf tuREkfyfqDokdY vlukdapvTwf?22;11
tJ*kwKjynfrSa&mufvmaomvltrsm;onf?ajrrsufESmukdzkH;vTrf;vsufaeMuNyD/
okdYjzpf<uvmyg/
vlrsKd;ukdightbkdYusdefqJyg/
okdYjyKvQif? olwkdYukdigwkduf ESifxkwfEkdifaumif;ESif xkwfEkdifvdrfhrnf[k ac:yifhaMumif;ukd? bk&m;ociftm; avQmufqkd\/22;12 bk&m;ocifuvnf;? oifonfvlwkdYESifhtwlrvkdufroGm;&/ xkdvlrsKd;ukdrusdefqJ&/ aumif;BuD;r*FvmukdcH&aomvlrsKd;jzpfonf[k
Amvrftm;rdefYawmfrl\/22;13 eHeufa&mufrS? Amvrfonfx oifwkdYonf ukd,fjynfokdYjyefoGm;Muygavmh/ oifwkdYESifhtwl igvkduf&aomtcGifhudk xm0&bk&m;
ay;awmfrrl[k Amvufrif;apvTwfaomt&m&SdwkdYtm; jyefajymav\/22;14 xkdtcg armbjynf t&m&SdwkdYonf Amvufrif;xHokdY jyefoGm;? Amvrfonf uRefawmfwkdYESifhtwl rvkdufvkdyg[k avQmufMu\/
22;15 wzef Amvufrif;onf? t&ifxuf ta&twGuftm;jzifh rsm; t&mtm;jzifh bkef;BuD;aomrSL;rwfwkdYukd apvTwfjyefonftwkdif;?22;16 olwkdYonf AmvrfxHokdY a&mufvm Zdaz:om; Amvufrif;u? ukd,fawmfonf ighxHodkY rvmrnftaMumif; tb,ftqD;twm;rQ
r&SdygapESifh/22;17 igonf ukd,fawmfukdtvGefcsD;ajrmufrnf/ ukd,fawmf awmif;orQukday;rnf/ odkYjzpf <uvmyg/ vlrsKd;ukd ightbkdY usdefqJyg[k
rdefYawmfrlaMumif;ukd jyefajymMu\/22;18 Amvrfuvnf;? Amvufrif;onf a&TaiGESifhjynfhaom rdrdeef;awmfukdyif ay;aomfvnf;? igukd;uG,faombk&m;ocif xm0&bk&m;\
pum;awmfukd vGefusL;trItBuD;ti,fwpkH wckudkrQ igrjyKEkdif/22;19 okdY&mwGifxm0&bk&m;onftb,fokdYxyfrdefYawmfrlrnfukdigodrnftaMumif;? ,aeYnrSm t&yfaeMuygOD;[k Amvufrif;
uRefwkdYtm; jyefajym\/22;20 ntcsdef bk&m;ocifonf Amvrf&Sd&mokdYvm? xkdvlwkdYonf oifhukdac:jcif;iSgvmvQif? olwkdYESifhtwl xvkdufavmh/ okdY&mwGif
igrSmxm;orQtwkdif;om jyK&rnf[k rdefYawmfrl\/147

22;21 eHeufa&mufrS Amvrfxjrnf;ukdukef;ESD;wifNyD;vQif? armbt&m&SdwkdYESifhtwl vkdufav\/22;22 xkdokdY vkdufaomaMumifh? bk&m;ocif trsufawmfxGuf? xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefonf olUukd qD;wm;jcif;iSg vrf;&yfae\/
xkdtcg Amvrfonf jrnf;ukdpD; i,fom;ESpfa,mufESifh oGm;pOfwGif?22;23 xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefonf xm;ukdrkd;vsuf? vrf;&yfaeonfukd jrnf;onfjrifvQif? vrf;vTJv,fokdY0ifav\/ Amvrf
vnf; jrnf;ukdvrf;okdY jyefapjcif;iSgkdufav\/22;24 xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonf? pyspfO,smOfapmif&ef;ESpfbufpyfMum; vrf; wzef&yfae\/22;25 xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefukd jrnf;onf jrifjyefaomtcg? apmif&ef; wbufwkd; Amvrf\ajcukdzdav\/ Amvrfvnf;
wzefkdufjyefav\/22;26 xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonf vGefoGm;? vrf;wbufbufrQ rvTJEkdifatmif usOf;ajrmif;aomt&yf &yfae\/22;27 jrnf;onfvnf; xm0&bk&m;\aumif;uifwrefukdjrifjyefaomtcg? Amvrfatmuf 0yfvsufae\/ AmvrfonftrsufxGuf
awmifa0;ESifhjrnf;udkkdufav\/22;28 xkdtcg xm0&bk&m;onfjrnf;\EIwfukdzGifhawmfrl? jrnf;u oifonf ighukd okH;Budrfwkdifatmif kduf&rnftaMumif;? igonfoif
tb,fokdYjyKbdoenf;[k Amvrftm; ar;vQif?22;29 Amvrfu? oifonf ighudkusDpm;ygonfwum;/ igxm;&Sdygapaom/ xm;&SdvQif oifhukd ,ckowfrnf[k jrnf;tm;qkd\/22;30 jrnf;uvnf;? igonf,aeYwkdifatmifoif\tpD;ukdtpOfcH&aomoif\jrnf; jzpfonfr[kwfavm/ oifwcgrQ okdY igjyKbl;
oavm[k Amvrftm; ar;vQif?rjyKbl;[kjyefajym\/22;31 xkdtcg xm0&bk&m;onf AmvrfrsufpdukdzGihfawmfrl? xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonf xm;udkrkd;vsuf? vrf;&yfaeonfukd
Amvrfonfjrifojzifh OD;csjyyf0yfav\/22;32 xm0&bk&m;\aumif;uifwrefuvnf;? oif\jrnf;ukdokH;Budrfwkdifatmif tb,faMumifh kdufoenf;/ oifoGm;aomvrf;onf
igESifhqefYusifbuf jzpfaomaMumifh? oifhudkqD;wm;jcif;iSg igxGufvmNyD/22;33 jrnf;onf ighukdjrifokH;Budrfa&SmifcJhNyD/ xkdokdYra&SmifvQif? tu,fpifppf oifhukd igowf jrnf;ukdtoufcsrf;omay;avNyD[kqkd
av\/22;34 Amvrfuvnf;? tuREkfyfjypfrSm;ygNyD/ ukd,fawmfonf vrf;uefYvefYaeawmfrlonfukd tuREkfyfrodyg/ ,ckrSm tvkdawmfr&SdvQif
tuREkfyfjyefoGm;ygrnf[kxm0&bk&m;\ aumif;uifwreftm; qkdvQif?22;35 xm0&bk&m;\aumif;uifwrefu? olwkdYESifhtwl vkdufavmh/ okdY&mwGif igrSmxm;aom pum;ukdoma[majym&rnf[k Amvrftm;
rdefYawmfrlonftwkdif;? olonfAmvufrif;\ uRefwkdYESifhtwl vkdufoGm;av\/22;36 Amvrfa&mufaomodwif;ukd Amvufrif;Mum;vQif? c&D;OD;BuKdjyKjcif;iSg? armbjynfpGef tmEkefacsmif;em;rSm&Sdaom NrdKUwNrdKUokdY
xGufoGm;\/22;37 Amvufrif;uvnf;? ukd,fawmfukdac:yifhapjcif;iSg igonftxyfxyfapvTwfonfr[kwfavm/ tb,faMumifhaES;ygoenf;/ ukd,fa
wmfukdigcsD;ajrmufEkdifonfr[kwfavm[kAmvrftm; qkdvQif?22;38 Amvrfu? rif;BuD;xHokdY igvmygNyD/ okdY&mwGif igonfpum;wcGef;ukdrQ ajymykdifoavm/ ighEIwf bk&m;ocif xm;awmfrlaom
pum;ukdom igajymygrnf [kjyefajymNyD;rS?22;39 Amvufrif;ESifhtwl vkduf ud&,kZkwfNrdKUokdYa&mufMu\/22;40 Amvufrif;onfvnf;? okd;EGm;wkdYukdylaZmf AmvrfESifht&m&SdwkdYtm; ay;vkdufav\/22;41 eufjzefaeY Amvufrif;onf Amvrfukdac: oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYukd tukeftpifjyjcif;iSg Amvbk&m;ESifhqkdifaomukef;kd
;ay:okdY ykdYaqmifav\/

tcef;BuD; ( 23 )
23;1 xkdtcg Amvrfu? t&yf ightbkdY ,Zfyvifckepfckukdwnfavmh/ EGm;xD;ckepfaumif? okd;xD;ckepfaumifwkdYukdjyifqifavmh[k
Amvufrif;tm; qkdonftwkdif;?23;2 Amvufrif;onf jyKNyD;vQif? xkdolESpfyg;wkdYonf ,Zfyvif wckwcktay:rSm EGm;waumifpDESifh okd;waumifpDukdylaZmfMu\/23;3 Amvrfuvnf;? rif;BuD;ylaZmfaomrD;IdU&m,Zfem;rSm &yfavmh/ igonf tjcm;wyg;okdYoGm;ygrnf/ xm0&bk&m;onf ighukdBudKqkdjcif;iSg
<uvmaumif;<uvmawmfrlvdrfhrnf/ ightm;jyawmfrlorQukd rif;BuD;tm; igMum;ajymygrnf[k Amvufrif;tm; qkdNyD;rS ukef;wckay:okdY
wufoGm;\/23;4 bk&m;ocifonf AmvrfukdBudKqkdawmfrlvQif? Amvrfu tuREkfyfonf ,Zfyvifckepfckukdjyifqif yvifwckwcktay:rSm EGm;xD;
waumifpDESifh okd;xD;waumifpDukdylaZmfygNyD[k avQmufav\/23;5 xm0&bk&m;onf AmvrfEIwf pum;ukdxm;vsuf? oifonf Amvufrif;xH okdYjyef okdYajymavmh[krdefYawmfrlonftwkdif;?23;6 Amvrfjyefaomtcg? Amvufrif;onf armbrSL;rwftaygif;wkdYESifhwuG? rdrd ylaZmfaomrD;IdU&m,Zfem;rSm &yfae\/
23;7 xkdtcg Amvrfonf? ya&mzufpum;tm;jzifh >rufqkdonfum;? armb&Sifbk&ifAmvufu? vmyg/ ightbkdY ,mukyftrsKd;ukdusdefqJyg/
vmyg/ oa&vtrsKd;ukdysufpD;jcif;okdY tyfvkdufyg[kac: ighudktm&Hjynfta&SUawmif kd;rSaqmifcJhNyD/-

148

23;8 bk&m;ocif usdefqJawmfrrlaomolukd tb,fokdYighusdefqJEkdifrnfenf;/ bk&m;ocifonf ysufpD;jcif;okdY tyfawmfrrlaomolukd


tb,fokdY igtyfEkdifrnfenf;/23;9 ausmufay:uolUukdigjrif\/ awmifay:u olUukdigMunfhI\/ xkdvlrsKd;onf wrsKd;wnf;ae tjcm;wyg;aomvlrsKd;wkdYESifh ra&m
aESm&/23;10 ,mukyftrsKd;ajrrIefYukd tb,fola&wGufEkdifoenf;/ oa&vtrsKd;av;pkwpkukdrQ tb,fola&wGufEkdifoenf;/ ajzmifhrwfaom
olaoouJhodkY igaoygapaom/ ightqkH;onf ol\tqkH;uJhokdYjzpfygapaom[k>rufqkd\/23;11 Amvufrif;uvnf;? oifonfigtb,fokdYjyKoenf;/; ig\&efolwkdYukd usdefqJapjcif;iSg oifhukd igac:cJhNyD/ okdYaomfvnf; oifonf
vkH;vkH;aumif;BuD;ay;avNyDwum;[k Amvrftm;qkdvQif?23;12 Amvrfu? xm0&bk&m;onf ighEIwf xm;awmfrlaompum;ukd ajym&atmif igowdrjyK&oavm[k jyefqkd\/
23;13 Amvufrif;uvnf;? oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYukd wNydKifeufrjrif&bJ wykdif;ukdrQom Munfhjrif&m? tjcm;aomt&yfokdY igESifh
twl vkdufygavmh/ xkdt&yfolwkdYukdight bkdYusdefqJyg[kqkdvsuf?23;14 ydo*gawmifay:? aZmzdrfv,fjyifokdYaqmifoGm; ,ZfyvifckepfckudkwnfNyD;rS? yvifwckwcktay:rSm EGm;waumifpDESifh okd;waumif
pDukdylaZmfav\/23;15 Amvrfuvnf;? rif;BuD;ylaZmfaomrD;IdU&m,Zfem;rSm &yfavmh/ igonf xm0&bk&m;ukd c&D;OD;BudKjyKjcif;iSg tjcm;wyg;odkY oGm;ygrnf[k
Amvufrif;tm; qkd\/23;16 xm0&bk&m;onf AmvrfukdBudKqkd ol\EIwfpum;udkxm;vsuf? oifonf Amvufrif;xHokdY jyef okdY ajymavmh[k rdefYawmfrl
onftwkdif;?23;17 Amvrfjyefaomtcg? Amvufrif;onf armbrSL;rwfwkdYESifhwuG? rdrdylaZmfaom rD;IdU&m,Zfem;rSm &yfaevsuf? xm0&bk&m;onf
tb,fodkYrdefYawmfrloenf;[k ar;av\/
23;18 xkdtcg Amvrfonf? ya&mzufpum; tm;jzifh >rufqkdonfum;? tkdZdaz:om; Amvufrif;? xavmh/ ighpum;ukd aphaphem;axmifavmh/23;19 bk&m;ocifonfrkompum;ukdajymthHaomiSg vljzpfawmfrlonfr[kwf/ aemifw&tHhaomiSg vlom;jzpfawmfrlonfr[kwf/ rdefYawmf
rlNyD;rS?pum;awmftwkdif;rjyKbJ aeawmfrlrnfavm/ *wdawmfxm;awmfrlNyD;rS? *wdawmfrwnfbJ aeawmfrlrnfavm/23;20 aumif;BuD;ay;&rnftaMumif;? trdefYawmfukdigcH&NyD/ bk&m;ocifaumif;BuD; ay;awmfrlNyD/ xkdaumif;BuD;ukd igrzsufEkdif/23;21 ,mukyftrsKd;ukdnOf;qJaomtrI? oa&vtrsKd;wbufjyKaom aESmifh&Sufjcif;trIukd bk&m;ocifonf MunfhIaeawmfrrl/
olwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;onf olwkdYESifhtwl &Sdawmfrl\/ &Sifbk&ifa<u;aMumfjcif;toHukd olwkdYwGif Mum;&\/23;22 bk&m;ocifonf tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifawmfrlonfjzpf? oa&vtrsKd;onf BuHhtm;BuD;ouJhodkYtm;BuD;\/23;23 tu,fpifppf ,mukyftrsKd;ukd? xl;qef;aomtwwftm;jzifh rEkdif&m/ oa&vtrsKd;ukd tb,folrQ rjyKpm;&m/ bk&m;ocifonf
tb,fokdYjyKawmfrlNyDwum;[k ,ckumv ukdaxmuf ,mukyftrsKd;? oa&vtrsKd;ukd &nfaqmifvsuf qkdavh&Sdvdrfhrnf/23;24 vlrsKd;onf? jcaoFhuJhodkY xvdrfhrnf/ jcaoFhysKduJhodkY xGufvdrhfrnf/ brf;rdaomtaumifukd rpm;rSD? owftyfaomwd&pmeftaoG;ukd
raomufrSDwkdifatmif Nidrf0yfpGmrae[k >rufqkd\/23;25 Amvufrif;uvnf;? olwkdYukd tvQif;rusdefqJygESifh/ aumif;BuD;udkvnf; tvQif;ray;ygESifh[k Amvrftm; qkdvQif?23;26 Amvrfu? xm0&bk&m; rdefYawmfrlorQtwkdif; igjyK&ygrnf[k rif;BuD;tm; t&ifajymESifhNyD r[kwfavm[k Amvufrif;tm; jyefajym\/
23;27 wzef Amvufrif;u? vmygawmh/ tjcm;aomt&yfokdYaqmifoGm;ygrnf/ xkdt&yf olwkdYukd ightbkdYusdefqJapjcif;iSg bk&m;ocif
tvkdawmf&Sdaumif;&Sd awmfrlvdrfhrnf[kAmvrf tm;qkdvsuf?23;28 a,&SdrkefNrdKUukdrsufESmjyKaomay*k&awmifxdyfokdYaqmifoGm;av\/23;29 Amvrfuvnf;? t&yf ightbkdY ,Zfyvifckepfckukdwnfavmh/ EGm;xD;ckepfaumif? okd;xD;ckepfaumifwkdYukd jyifqifavmh[k
Amvufrif;tm; qkdonftwdkif;?23;30 Amvufrif;onfjyK? ,Zfyvif wckwcktay:rSm EGm;waumifpDESifh okd;waumifpDudkylaZmf av\/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1

xm0&bk&m;onf? oa&vtrsKd;ukd aumif;BuD;ay;jcif;iSg tvkd&SdawmfrlaMumif;ukd AmvrfodjrifvQif? xl;qef;aomtwwfukd&Smjcif;iSg


t&ifoGm;ouJhokdY roGm;bJ? awmokdYrsufESmjyKav\/24;2 odkY&mwGif? ajrmfMunfh oa&vtrsKd;om;wkdYonf trsKd;tET,ftvkduf toD;toD; wyfcsvsuf aeMuonfudk jrifaomtcg?
bk&m;ocif\0dnmOfawmfonf olUtay:rSm oufa&mufawmfrlvQif?24;3 olonf ya&mzufpum;tm;jzifh >rufqkdavonfrSm? rsufpdyGifhaomol? aAm&om; Amvrf\pum;?24;4 b0ifjzpf rsufpdyGifhvsuf teEwefckd;&Sif\lygkHukdjrif? bk&m;ocif\trdefYawmfukd Mum;aomol\pum;[lrlum;?24;5 tkd,mukyftrsKd;? oifwkdY\wJrsm;? tkdoa&vtrsKd; oifwkdY\bkHAdrmefrsm;wkdYonf tb,frQavmufwifhw,fMuonfwum;/24;6 us,f0ef;aomcsKdifhrsm;? jrpfem;rSm&SdaomO,smOfrsm;? xm0&bk&m; pkdufawmfrlaom tausmfyifrsm;? a&em;rSmaygufaom tm&Zfyifrsm;
uJhodkY jzpfMuonfwum;?24;7 xkdtrsKd;\a&ykH;wkdYrS a&pD;vdrfhrnf/ a&aygaomt&yfrsKd;aphusvdrfhrnf/ ol\&Sifbk&ifonf tm*wfrif;xuf bkef;BuD;?
EdkifiHawmfonf csD;ajrmufaom EkdifiHjzpfvdrfhrnf/149

24;8 bk&m;ocifonf tJ*kwKjynfrS EIwfaqmifawmfrlonfjzpf? oa&vtrsKd;onf? BuHhtm;BuD;ouJhodkY tm;BuD;\/ &efoljzpfaom


vlrsKd;wkdYukd ukduf0g;? tkd;wkdYukdcsKd;zJhvdrfhrnf/ jrm;jzifh xkwfcsif;cyfatmif cGif;vdrfhrnf/24;9 0yfvsufae\/ jcaoFhuJhodkY4if;? jcaoFhruJhokdY4if; 0yfwGm;av\/ tb,fol EId;aqmf0Hhrnfenf;/ oifhukdaumif;BuD;ay;aomolonf
aumif;BuD;r*Fvm&Sd\/ oifhudkusdefqJaomolonf usdefqJjcif;ukdcH&onf[k>rufqkd\/
24;10 xkdtcg Amvufrif;onf? AmvrfukdtrsufxGuf vufckyfwD;vsuf? ig\&efolwkdYukd usdefqJapjcif;iSg oifhukdigac:cJh\/ oifonf
okH;Budrfwkdifatmif t<uif;rJhaumif;BuD;ay; avNyDwum;/24;11 xkdaMumifh oifhae&mjynfokdYajy;oGm;avmh/ oifhudkcsD;ajrmufrnf[k txufu igtBuH&Sd\/ okdY&mwGif xm0&bk&m;onf oif\
bkef;ukdrwkd;yGg;apjcif;iSg qD;wm;avNyD[kqkd\/24;12 Amvrfuvnf;? Amvufrif;onf a&TaiGESifhjynfhaom rdrdeef;awmfukdyif ay;aomfvnf;?24;13 xm0&bk&m;\ynwfawmfukdvGefusL; aumif;aomtrI? raumif;aomtrI wpkHwckukd ukd,ftvkdtavsmuf igrjyKEkdif/
xm0&bk&m;rdefYawmfrlorQukd igajymygrnf[k rif;BuD;ap vTwfaom oHwrefwkdYtm; igajymESifhNyDr[kwfavm/24;14 ,ckrlum;? ightaqGtrsKd;wkdYxHokdY igoGm;awmhrnf/ em;axmifyg/ aemifumv vlrsKd;onf rif;BuD;\ vlrsKd; tb,fokdY
jyKrnft&mukd rif;BuD;tm; Mum;ajymygrnf[k Amvufrif;tm; jyefqkdNyD;rS?24;15 ya&mzufpum;tm;jzifh >rufqkdavonfrSm? rsufpdyGifhaomol aAm&om; Amvrf\pum;?24;16 b0ifjzpf rsufpdyGifhvsuf? teEwefckd;&Sif\ lygkHukdjrif? tjrifhqkH;aombk&m; ay;awmfrlaomOmPfukd&? bk&m;ocif\
trdefYawmfukdMum;aomol\ pum;[lrlum;?24;17 xkdt&mudkigjrif\/ okdYaomfvnf; ,ckrjzpf&ao;/ xkdt&mukdigI\/ okdYaomfvnf; jzpf&aomtcsdefreD;ao;/ Mu,fwvkH;onf
,mukyftrsKd;ay:xGef;? &mZvSHwHonf oa&vtrsKd;xif&Sm;vdrfhrnf/ armbjynfpGef;wkdifatmif xdckduf rNidrfr0yf kef;&if;
cwfjyKwwfaomoltaygif;wkdYukdzsufqD;vdrfhrnf/24;18 {'kHjynfukdvnf; odrf;,lvdrfhrnf/ pd&awmifonfvnf; &efolvufokdYa&mufvdrfhrnf/ oa&vtrsKd;onf &J&ifhpGmjyKvdrhfrnf/24;19 tpkd;&aomolwyg;onf? ,mukyftrsKd;xJuxGuf? usef<uif;aomNrdKUolNrdKUom;wkdYukd zsufqD;vdrfhrnf[k>rufqkd\/24;20 wzef tmrvufjynfukdMunfhI ya&mzufpum;tm;jzifh>rufqkdjyefonfum;? tmrvuftrsKd;onf vlrsKd;wumwkdYxuf txG#f
jzpfbl;aomfvnf;? tqkH; &Sif;&Sif;ysufpD;jcif;okdY a&mufvdrhfrnf[k>rufqkd\/24;21 wzef auedtrsKd;om;wkdYukdMunfhI ya&mzufpum;tm;jzifh >rufqkdjyefonfum;? oifwkdYae&monf tm;BuD;\/ ausmufay:rSm
tokdufukdvkyfMuNyD/24;22 okdYaomfvnf; tmI&drif;onf odrf;,l roGm;rSDwkdifatmif? auedtrsKd;onf trsufukdcH&vdrfhrnf[k>rufqkd\/24;23 wzef ya&mzufpum;tm;jzifh >rufqkdjyefonfum;? tvkdavh? trIukd bk&m;ocif pD&ifawmfrlaomtcg? tb,folonf
toufcsrf;om&vdrhfrnfenf;/24;24 oabFmwkdYonfvnf; cdwdrfjynfrSvm tmI&djynfukd4if;? a[Amjynfukd4if; aESmifh&SufMuvdrhfrnf/ olwkdYonfvnf; &Sif;&Sif;ysufpD;
Muvdrhfrnf[k>rufqkdNyD;rS?24;25 Amvrfonfx rdrdae&mt&yfokdY jyefoGm;\/ Amvufrif;onfvnf; oGm;av\/

tcef;BuD; ( 25 )
25;1
25;2
25;3
25;4
25;5
25;6
25;7
25;8
25;9
25;10
25;11
25;12

oa&vtrsKd;om;wkdYonf &Sdwdrft&yf aeaomtcg? tcsKdUwkdYonf armbrdef;rwkdYESifh rw&m;aomarxkefukdjyKMu\/xkdrdef;rwkdYonf rdrdwkdYbk&m;a&SUrSm ,ZfylaZmf&myGJokdY oa&v vlwkdYukd ac:oGm;ojzifh? a,mufsm;wkdYonf ,Zfom;ukdpm; xkdbk&m;
a&SUrSm OD;csMu\/xkdokdY oa&vtrsKd;om;wkdYonf?Amvay*k&bk&m;ukdqnf;uyfaomaMumifh? xm0&bk&m;onf trsufxGufawmfrl\/xm0&bk&m;uvnf;? igonfjyif;pGmaomtrsufawmfukd oa&vtrsKd;rSvGJapjcif;iSg? oa&vrif;taygif;wkdYukdac:? jypfrSm;
aomolwkdYukd bk&m;a&SUrSm xif&Sm;pGmqGJxm; avmh[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/arma&Sonf oa&vrif;wkdYukdac:? Amvay*k&bk&m;ukd qnf;uyfaomolwkdYukd oifwkdY toD;toD;qkdifonftwkdif;
uGyfrsufMuavmh[k rSmxm;av\/
xkdtcg oa&vtrsKd;om;wa,mufonf? arma&Sa&SU4if;? y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;em;rSm ikda<u;aom oa&v
trsKd;om; y&dowftaygif;wkdYa&SU4if;? rd'sefrdef;rukdvnf;? rdrdnDtpfukdwkdYxHokdY aqmifcJhav\/xkdtrIukd ,Zfyka&m[dwftmkef\om; {vmZm\om; zde[wfonf jrifvQif? y&dowfxJrSmx vSHudkukdifvsuf?xkdoa&vvlukd wJtwGif;okdY vkdufNyD;rS? a,mufsm;ukdxkwfcsif;cyfatmif4if;? rdef;rukd 0rf;aygufatmif4if; xkd;av\/
xkdokdYjyKaomtm;jzifh oa&vtrsKd;om;wkdYwGif ab;Nidrf; av\/xkdab;jzifh aoaomvlaygif;um;? ESpfaomif;av;axmif&Sdownf;/
xm0&bk&m;uvnf;? igonf trsufxGuf oa&vtrsKd;om;wkdYukd
rzsufqD;rnftaMumif;? ,Zfyka&m[dwftmkef\om; {vmZm\om;?zde[wf onf olwkdYwGif ighbuf pdwftm;BuD; ightrsufukd
olwkdYrSvTJNyD/okdYjzpf oifajym&onfum;? ig\csrf;omy#dnmOfukd olUtm; igay;\/150

25;13 olonf rdrdbk&m;ocifbuf pdwftm;BuD; oa&vtrsKd;om;wkdYtbkdY tjypfajzjcif;ukdjyKaomaMumifh? olrSp om;pOfajr;quf


wkdYonf xkdy#dnmOf wnf;[laom xm0& ,Zfyka&m[dwft&mESifhqkdifaom y#dnmOfukd&NyD[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/25;14 rd'sefrdef;rESifh taoowfjcif;ukdcH&aom oa&vvl\trnfum;? &SdarmiftrsKd; xif&Sm;aom taqGtrsKd;wGif tuJtrSL;
omvk\om; Zdr&d jzpfownf;/25;15 taoowfjcif;ukdcH&aom rd'sefrdef;rtrnfum;? rd'seftrsKd; xif&Sm;aom taqGtrsKd;wGif tuJtrSL; Zk&\ orD; aumZbd
jzpfownf;/
25;16 xm0&bk&m; uvnf;? rd'seftrsKd;om;wkdYukdaESmifh&Suf vkyfBuHMuavmh/25;17 taMumif;rlum;? olwkdYonf ay*k&bk&m;trI4if;? ay*k&bk&m;aMumifh ab;a&mufaomaeY taoowfjcif;ukdcH&aomolwkdYESr
rd'sefrif;orD; aumZbd trI4if;? oifwkdYukd y&d,m,frsm;tm;jzifh vSnfhpm;aESmifh&SufMuNyD[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 26 )
26;1
26;2

xkdab;Nidrf;aomaemuf? xm0&bk&m;u?toufESpfq,fvGefppfwkdufEkdifaom oa&vtrsKd;om; y&dowftaygif;wkdYukd? bkd;btaqGtrsKd;tvkdufpm&if;,lMuavmh[karm


a&SESifh,Zfyka&m[dwf {vmZmwkdYtm; rdefYawmfrlonftwkdif;?26;3 olwkdYonf armbvGifjyif? a,mf'efjrpfem;? a,&dacgNrdKUwbuf?26;4 toufESpfq,fvGefaomolwkdYukd pm&if;,l&rnftaMumif; qifhqkdMu\/
26;5 tJ*kwKjynfrS xGufvmaom oa&vtrsKd;om;wkdYwGif? oa&v\ om;OD;kAif\ om;[lrlum; [mEkwfrSqif;oufaom
a[maemcdtaqGtrsKd;? zgvkrS qif;oufaomzgvGd taqGtrsKd;?26;6 a[ZkHrSqif;oufaoma[Za&medtaqGtrsKd;? umrdrSqif;oufaomumrdwf taqGtrsKd;wnf;/26;7 olwkdYonf kAiftaqGtrsKd;jzpf pm&if;0ifaomvlaygif;um;? av;aomif;okH;axmifckepf&mokH;q,f&Sdownf;/26;8 zgvk\om;{vsmb? {vsmb\om; aearGv? 'goef? tbd&Hwnf;/26;9 'goef? tbd&HwkdYonf tjcm;r[kwf? aum&taygif;toif;onf xm0&bk&m;ESifhqefYusifbufjyKaomtcg? y&dowfausmfapm
arma&SESifhtmkefukd qefYusifbufjyKaom 'goef? tbd&HjzpfMu\/26;10 ajrBuD;onf rdrdcHwGif;ukdzGifh olwkdYukd4if;? aum&ukd4if; rsKdojzifh? xkdtaygif;toif;0ifolwkdYonf aoMu\/ rD;onfvnf; vlESpf&m
ig;q,fwkdYukd toufqkH;ap\/ xkdolwkdYonf owday;aom oufaojzpfownf;/26;11 okdY&mwGif aum&\om;orD;wkdYonf aoab;ESifh vGwfMu\/
26;12 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf &Sdarmif\om;[lrlum;? a,arGvrSqif;ouf aoma,arGvdtaqGtrsKd;? ,mrdefrSqif;oufaom,mrded
taqGtrsKd;? ,mcdefrSqif;oufaom ,mcded taqGtrsKd;?26;13 aZ&rSqif;oufaomaZ&[dtaqGtrsKd;? a&SmvrSqif;oufaoma&SmvdtaqGtrsKd;wnf;/26;14 olwkdYonf &SdarmiftaqGtrsKd;jzpf vlaygif;um;? ESpfaomif;ESpfaxmifESpf&m&Sdownf;/
26;15 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf *'f\om;[lrlum;? aZzkefrSqif;oufaom aZ azgedtaqGtrsKd;? [*drSqif;oufaom [*dwf taqGtrsKd;?
IedrSqif;ouf aomIedwftaqGtrsKd;?26;16 MoZedrSqif;oufaom MoZedwftaqGtrsKd;? {&drSqif;oufaom{&dwftaqGtrsKd;?26;17 tmk'frSqif;oufaom tma&m'dtaqGtrsKd;? ta&vdrSqif;oufaom ta&vdwftaqGtrsKd;wnf;/26;18 olwkdYonf*'ftaqGtrsKd;jzpf? pm&if;0ifaomvlaygif;um;? av;aomif;ig;&m&Sdownf;/
26;19 ,k'\om;[lrlum;? cgemefjynfaoaom{&ESifhMoeeftp&Sdaom?26;20 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf? a&SvrSqif;oufaoma&SvedtaqGtrsKd;? zg&ZfrSqif;oufaom zg&ZdtaqGtrsKd;? aZ&rSqif;oufaom
aZ&[dtaqGtrsKd;wnf;/26;21 zg&Zf\om;? a[ZkHrSqif;oufaom a[Za&medtaqGtrsKd;? [mrkvrSqif;oufaom [mrkvdtaqGtrsKd;wnf;/26;22 olwkdYonf ,k'taqGtrsKd;jzpf? pm&if;0ifaomvlaygif;um;? ckepfaomif;ajcmufaxmifig;&m&Sdownf;/
26;23 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf? ocg\om;[lrlum;? awmvrSqif;oufaom awmvdtaqGtrsKd;? zk0grSqif;oufaomzk0edtaqG
trsKd;?26;24 ,mIyfrSqif;oufaom ,mIbdtaqGtrsKd;? &SdrkefrSqif;oufaom &Sdra&medtaqGtrsKd;wnf;/26;25 olwkdYonf ocgtaqGtrsKd;jzpf? pm&if;0ifaomvlaygif;um;? ajcmufaomif;av;axmifokH;&m&Sdownf;/
26;26 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf ZmAkvkef\om;[lrlum;? o&ufrSqif;oufaom o&'dtaqGtrsKd;? {vkefrSqif;oufaom {avmed
taqGtrsKd;? ,mavvrS qif;oufaom ,mavvdtaqGtrsKd;wnf;/26;27 olwkdYonf ZmAkvkeftaqGtrsKd;jzpf? pm&if;0ifaomvlaygif;um;? ajcmufaomif;ig;&m&Sdownf;/
26;28 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf a,moyf\om; rema&SESifh{z&drfwkdYwGif?26;29 rema&S\om;[lrlum;? rmcd&rSqif;oufaom rmcd&dtaqGtrsKd;?26;30 a,aZ&rS qif;oufaom a,aZ&dtaqGtrsKd;? a[vufrS qif;oufaom a[vudtaqGtrsKd;?26;31 toa&vrS qif;oufaom tmoa&vdtaqGtrsKd;? a&ScifrSqif;oufaom a&SacrdtaqGtrsKd;?151

26;32 &Srd'rSqif;oufaom&Srd'dtaqGtrsKd;? a[zgrSqif;oufaoma[az&dtaqGtrsKd;wnf;/ rmcd&\om;*dv'frSqif;oufaom *dv'd


taqGtrsKd;wnf;/26;33 a[zg\om; Zavmz'fum;? om;a,mufsm;r&Sd? orD; oufoufom&Sd\/ Zavmz'f\orD;wkdYtrnfum;? rmvm? aemtm?
a[m*vm? rdvum? wd&Zmwnf;/26;34 olwkdYonfrema&StaqGtrsKd;jzpf? pm&if;0ifaomvlaygif;um;? ig;aomif;ESpfaxmifckepf&m&Sdownf;/
26;35 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf {z&drf\om;[lrlum;? IovrSqif;oufaom IovdtaqGtrsKd;? aAcgrSqif;oufaom aAc&dtaqGtrsKd;?
wm[efrS qif;oufaom wm[ed taqGtrsKd;wnf;/26;36 Iaov\om; {&efrS qif;oufaom {&edtaqGtrsKd;wnf;/26;37 olwkdYonf{z&drftaqGtrsKd;jzpf? pm&if;0ifaomvlaygif;um;? okH;aomif;ESpfaxmifig;&m&Sd ownf;/ olwkdYonf bkd;b
taqGtrsKd;tvkduf a,moyf\om;pOfajr;qufjzpf ownf;/
26;38 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf A,Fmrdef\om;[lrlum;? aAvrSqif;oufaom aAvdtaqGtrsKd;? tm&SaAvrSqif;oufaom tm&SaAvd
taqGtrsKd;?t[d&HrSqif;oufaom [d&rdtaqGtrsKd;/26;39 IzHrSqif;oufaom IzrdtaqGtrsKd;? [kzHrSqif;oufaom [kzrdtaqGtrsKd;wnf;/26;40 aAvom; tm&'rSqif;oufaom tm&'dtaqGtrsKd;? aerefrSqif;oufaom aeredtaqGtrsKd;wnf;/26;41 olwkdYonf A,FmrdeftaqGtrsKd;jzpf? pm&if;0ifaomvlaygif;um; av;aomif;ig;axmifajcmuf&m&Sdownf;/
26;42 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf 'ef\om;[lrlum;? I[HrSqif;oufaomI[rd taqGtrsKd;wnf;/ olwkdYonf 'eftaqGtrsKd;jzpf?26;43 pm&if;0ifaomI[rdvlaygif;um;? ajcmufaomif;av;axmifav;&m&Sdownf;/
26;44 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf tm&Sm\om;[lrlum;? ,drerSqif;oufaom ,dredtaqGtrsKd;? a,o0drSqif;oufaom a,o0dwf
taqGtrsKd;? aA&drSqif;oufaom aA&dwf taqGtrsKd;wnf;/26;45 aA&d\om;a[aA&rSqif;oufaom a[aA&dtaqGtrsKd;? rmvacsvrS qif;oufaom rmvacsvdtaqGtrsKd;wnf;/26;46 tm&Sm\orD;trnfum;? pm&mwnf;/26;47 olwkdYonftm&SmtaqGtrsKd;jzpf? pm&if;0ifaomvlaygif;um;? ig;aomif;okH;axmifav;&m&Sdownf;/
26;48 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf evd\om;[lrlum;? ,maZvrS qif;oufaom ,maZvdtaqGtrsKd;? *kedrSqif;oufaom *kedwf
taqGtrsKd;?26;49 a,aZ&rSqif;oufaom a,aZ&dtaqGtrsKd;? &SdvifrSqif;oufaom &SdvrdtaqGtrsKd;wnf;/26;50 olwkdYonf evdtaqGtrsKd;jzpf? pm&if;0ifaomvlaygif;um;? av;aomif;ig;axmifav;&m&Sdownf;/26;51 xkdokdY oa&vtrsKd;? pm&if;0ifolvlaygif;um; ajcmufodef;waxmifckepf&mig;q,f&Sdownf;/
26;52 xm0&bk&m;uvnf;? olwkdYtm; ta&twGuf &Sdonftwkdif;? cgemefjynfukd a0&rnf/26;53 vlrsm;vQif rsm;aom tarGajrukd4if;? vlenf;vQif enf;aomtarGajrukd4if;? tenf;trsm;tvkduf toD;toD;wkdYtm; tarGajrukd
a0ay;&rnf/26;54 odkY&mwGif xkdjynfukd pma&;wHcsa0&rnf/ bkd;btrsKd;tET,ftvkduf tarGcH&Murnf/26;55 pma&;wHusonftwkdif; ajrukd a0 tenf;trsm;tvkduf ykdif&Murnf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/
26;57 bkd;btaqGtrsKd;tvkduf pm&if;0ifaom av0d\om;[lrlum;? a*&IefrSqif;oufaom a*&a&SmedtaqGtrsKd;? aum[wfrS
qif;oufaom aum[od taqGtrsKd;?ar&m&drS qif;oufaomar&m&dwftaqGtrsKd;wnf;/26;58 onfvQif av0dtaqGtrsKd;jzpf? vdAedtaqGtrsKd;? a[ajAmedtaqGtrsKd;? rmvdtaqGtrsKd;? rk&SdtaqGtrsKd;? aum&od
taqGtrsKd; ygownf;/ aum[wf\om;um;? tmr&Hwnf;/26;59 tmr&H\r,m;um;? tJ*kwKjynf av0dr,m;bGm;jrifaomav0d\orD;a,macAufwnf;/ xkdrdef;ronf tmr&H\r,m;jzpf?
tmkef? arma&S? ESrrd&dtHwkdYukd bGm;jrifav\/26;60 tmkef\om;um;? em'yf? tbd[k? {vmZm? ormwnf;/26;61 em'yfESifh tbd[kwkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf xl;jcm;aomrD;ukdylaZmfaomtcg aoMu\/26;62 toufwvvGef pm&if;0ifaomav0dom; a,mufsm;aygif;um;? ESpfaomif;okH;axmif &Sdownf;/ olwkdYonf oa&v
trsKd;om;wkdYESifhtwl tarGrcH&aomaMumifh? a&maESm pm&if;r0if&Mu/26;63 a&GUum;? arma&SESifh ,Zfyka&m[dwf{vmZmwkdYonf? armbvGifjyif? a,mf'efjrpfem;? a,&dacgNrdKUwbuf pm&if;,laom
oa&vtrsKd;om;aywnf;/26;64 arma&SESifh,Zfyka&m[dwftmkefwkdYonf? odemawm oa&vtrsKd;om;wkdYukd pm&if;,l? xkdpm&if;0ifaomolwa,mufrQ ryg/26;65 taMumif;rlum;? xkdolwkdYonf awm trSefao&Murnf[k xm0&bk&m;rdefYawmfrlNyD/ a,zkEm\om; umvufESifh Ekef\om;
a,mIrSwyg;? t&if;vlwa,mufrQ r<uif;rusef&/

152

tcef;BuD; ( 27 )
27;1 xkdtcg a,moyf\om;? rema&StaqGtrsKd;ygvsuf? rema&S? rmcd&? *dv'f? a[az&wkdYrS qif;oufaom Zavmz'f\orD;
rmvm? aemtm? a[m*vm? rdvum? wd&ZmwkdYonf vm?27;2 y&dowfpnf;a0;&m wJawmfwHcg;em;? arma&SESifh ,Zfyka&m[dwf {vmZm? rif;rsm;? y&dowfrsm;taygif;wkdYa&SUrSm &yfvsuf?27;3 tuREkfyfwkdY\ tbonf awmaoyg\/ xm0&bk&m;wbuf pka0;aomtaygif;toif;? aum&\ taygif;toif; ryg/
rdrdtjypfaMumifh aoyg\/ ol om;a,mufsm;r&Sdyg/27;4 xkdokdY om;a,mufsm;r&SdaomaMumifh? tuREkfyfwkdYtb\trnfonf tuREkfyfwkdYtaqGtrsKd; aysmuf&ygrnfavm/ tuREkfyfwkdYtb\
nDtpfukdwkdYESifhtwl? tuREkfyfwkdYtm; tarGay;yg[k avQmufMu\/27;5 olwkdYtrIukd arma&Sonf xm0&bk&m;a&SUawmf xm;av\/27;6 xm0&bk&m;uvnf;?
27;7 Zavmz'forD;wkdY\ pum;onf avsmufywfay\/ tu,fpifppf olwkdYtb\nDtpfukdwkdYESifhtwl tarGcH&aomtcGifhukdolwkdYtm;a
y;&rnf/ olwkdYtb\tarGOpmonfolwkdYvufokdY a&mufap&rnf/27;8 oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? vlonf om;a,mufsm; r&SdbJaovQif? ol\tarGOpmukd ol\orD;vufokdY
a&mufap&rnf/27;9 orD;r&SdvQif? ol\tarGOpmukd ol\nDtpfukdwkdYtm; ay;&rnf/27;10 nDtpfukdr&SdvQif? tarGOpmukd bBuD; baxG;wkdYtm; ay;&rnf/27;11 bBuD; baxG;r&SdvQif? ol\taqGtrsKd; eD;pyf&if;jcmaom aygufabmftm;ay;? xkdolonf ykdif&rnf/ a&GUum;? xm0&bk&m;onf
arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;om;wkdY pD&ifxkH;zGJUcsuf jzpfap[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/
27;12 wzef xm0&bk&m;u? oifonf tmA&drf awmifay:okdYwufavmh/ oa&vtrskKd;om;wkdYtm; igay;aomjynfukd MunfhIavmh/27;13 okdYNyD;rS? oif\tpfukdtmkefonf rdrdvlrsKd;pnf;a0;&mokdY oGm;ouJhokdY? oifonfvnf; oGm;&rnf/27;14 taMumif;rlum;? y&dowfwkdYonf Zdeawm? uma'&St&yf? ar&dbprf;a&tem; kef;&if;cwfjyKMuaomtcg? oifwkdYonf
ighpum;ukdqefYusifbufjyK? olwkdYa&SUrSm ighukdrkdr aojyKaom tjypf&Sdonf[k arma&Stm; rdefYawmfrl\/27;15-17 arma&Suvnf;? xm0&bk&m;\ y&dowfwkdYonf txdef;r&Sdaom okd;uJhokdY rjzpfaprnftaMumif;? cyfodrf;aomow0gwkdY\
touf0dnmOfukdtpkd;&awmfrlaom bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? y&dowfwkdYa&SU xGuf0ifEkdifaomol? jyifokdYxkwfjcif;? twGif;okdY
oGif;jcif;trIukd wwfEkdifaomol wpkHwa,mufukd olwkdYtay:rSm cefYxm;awmfrlygap aom[k xm0&bk&m;tm; avQmufav\/27;18 xm0&bk&m;uvnf;? 0dnmOfawmfukd&aomEkef\om;a,mIukdac:? oif\vufukd olUtay:rSm wifavmh/27;19 ,Zfyka&m[dwf {vmZma&SU? y&dowftaygif;wkdYa&SU olUukd xm; rSmcJhavmh/27;20 oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf? ol\pum;ukd em;axmifrnftaMumif;? oif\bkef;toa&tcsKdUukd olUtay:wifxm;avmh/27;21-23 xkdolonf ,Zfyka&m[dwf{vmZma&SUrSm &yfaomtcg? ,Zfyka&m[dwfonf xm0&bk&m;a&SUawmf O&drfpD&ifqkH;jzwfaomw&m;t
wkdif;? olUtwGuf ar;jref;&rnf/ olpD&if onftwkdif;? olESifhtwl oa&vtrsKd;om; y&dowf taygif;wkdYonf xGuf0if&Murnf[k
xm0&bk&m;onf arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif; arma&SjyKvsuf? a,mIudkac: ,Zfyka&m[dwf{vmZma&SU? y&dowf
taygif;wkdYa&SU xm;NyD;vQif?27;24 olUtay:rSm vufukdwif rSmcJhav\/ xkdokdY xm0&bk&m;onf arma&Stm;jzifh ynwfxm;awmfrl\/

tcef;BuD; ( 28 )
28;1 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?
28;2 ig\ylaZmfoumukd4if;? ightbkdYarT;BudKifaomteHY&Sdapjcif;iSg rD;jzifhjyKaomig\tpmtm[m&ukd4if;? tcsdefwefrS ightm; ylaZmfjcif;iSg
owdjyK&Murnf/28;3 wzef qifhqkd&rnfrSm? aeYwkdif;tpOftNrJ rD;IdU&m,ZfbkdY? tcgrvnf? tjypfrygaom okd;oi,fESpfaumifukd xm0&bk&m;tm; rD;jzifh
ylaZmf&rnf/28;4 eHeuf,H okd;oi,fwaumif? nOD;,H waumifukd ylaZmf&rnf/28;5 oHvGifoD;udkaxmif;&aomoHvGifqDokH;avmCESifha&maom rkefYnufwMorJukdvnf; ylaZmf&rnf/28;6 a&GUum;? odemawmifay:rSm pD&ifawmfrlonftwkdif;? xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHYESifh rD;jzifhjyKaom ylaZmfoum? tpOf
tNrJjyK&aomrD;IdU&m,Zfjzpfownf;/28;7 okd;oi,fwaumifESifhtwl oGef;avmif;&mylaZmfoumbkdY? pyspf&nfokH;avmCukd ylaZmf? oefY&Sif;&mXme oGef;avmif;&m
ylaZmfoumbkdY? xm0&bk&m;tm;oGef;avmif;&rnf/28;8 tjcm;aomokd;oi,fukd nOD;,HylaZmfaomtcg? eHeuf,H abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumygonfenf;wl ygvsuf?
xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHHY ESifhjynfhpkH rD;jzifhylaZmfaom ,Zfukd jyK&rnf/28;9 aeYwkdif;tpOfylaZmfaomrD;IdU&m,Zf? oGef;avmif;&mylaZmfoumrSwyg;?

153

28;10 OykofaeY&uf tcgrvnf tjypfrygaom okd;oi,fESpfaumifukd4if;? oGef;avmif;&m ylaZmfoumygvsuf? abmZOfylaZmfoumbkdY?


qDa&maomrkefYnufESpfMorJukd4if;ylaZmf&rnf/
28;11 vqef;w&ufaeY? toufysKdaom EGm;xD;ESpfaumif? okd;xD;waumif? tcgrvnf? tjypfrygaom okd;oi,fckepfaumifwkdYukd?
xm0&bk&m;tm; rD;IdU&m,ZfjyK ylaZmf &rnf/28;12 EGm;waumiftbkdY? qDa&maomrkefYnuf okH;MorJ? okd;waumiftbkdY? qDa&maomrkefYnuf ESpfMorJ?28;13 okd;oi,fwaumiftbkdY? qDa&maomrkefYnuf wMorJpDwnf;[laom abmZOfylaZmfoumESifhwuG? xm0&bk&m;tm; rD;jzifh ylaZmf
rD;dIU&m,ZfukdjyK&rnf/28;14 oGef;avmif;&mylaZmfoumbkdYum;? EGm;waumifESifh pyspf&nfajcmufavmC? okd;waumifESifh av;avmC? okd;oi,fwaumifESifh
okH;avmCukd ylaZmf&rnf/ xkdokdY vwkdif; tpOfrjywf rD;IdU&m,Zfudk ylaZmf&rnf/28;15 aeYwkdif;tpOfylaZmfaomrD;IdU&m,Zf? oGef;avmif;&mylaZmfoumrSwyg;? tjypfajz&m,ZfbkdY xm0&bk&m;tm; qdwfoi,fwaumifukd
vnf; ylaZmf&rnf/
28;16 yXrv wq,fav;&ufaeY? xm0&bk&m;\yocgyGJjzpf\/28;17 4if;v wq,fig;&ufaeYyGJukdcH&rnf/ ckepf&ufywfvkH;waq;rJhrkefYukdpm;&Murnf/28;18 yXraeY "rpnf;a0;jcif;ukdjyK&rnf/ avmuDtvkyfukdrvkyf&/28;19 xm0&bk&m;tm; rD;jzifhjyKaom ,Zfwnf;[laom toufysKdaom EGm;xD;ESpfaumif? okd;xD;waumif? tcgrvnf tjypfrygaom
okd;oi,fckepfaumifwkdYukd rD;IdU&m,ZfjyK ylaZmf&rnf/28;20 EGm;waumifvQif qDa&maomrkefYnufokH;MorJ? okd;waumifvQif ESpfMorJ?28;21 okd;oi,fckepfaumifaphatmif? waumifvQif wMorJpDESifh abmZOfylaZmfoumjyK&rnf/28;22 tjypfajzjcif;ukd jyKthHaomiSg? tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfwaumifukdvnf; ylaZmf&rnf/28;23 aeY&uftpOf eHeufwkdif; ylaZmfaom rD;IdU&m,ZfrSwyg;? xkd,Zfrsm;ukd xyf ylaZmf&rnf/28;24 xkdokdY tpOftNrJ ylaZmfaom rD;IdU&m,Zf? oGef;avmif;&m ylaZmfoumrSwyg; ckepf&ufywfvkH; waeYwaeYvQif xm0&bk&m;tbkdY
arT;BudKifaomteHYESifh rD;jzifhjyKaom ylaZmfoum tpmtm[m&ukd ylaZmf&rnf/28;25 owraeYvnf;? "rpnf;a0;jcif;ukd jyK&rnf/ avmuDtvkyfukd rvkyf&/
28;26 xkdrSwyg;? odwif;ckepfodwif;aphNyD;rS? abmZOfylaZmfoumtopfukd xm0&bk&m;xHawmfokdY aqmifcJhaomaeY? tOD;oD;aomtoD;
aeY&uf "rpnf;a0;jcif;ukd jyK&rnf/ avmuDtvkyfudk rvkyf&/28;27 xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHYESifh rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaomEGm;xD;ESpfaumif? okd;xD;waumif? tcgrvnfaomokd;oi,f
ckepfaumifwkdYukd ylaZmf&rnf/28;28 EGm;waumifvQif qDa&maomrkefYnuf okH;MorJ? okd;waumifvQif ESpfMorJ?28;29 okd;oi,fckepfaumifaphatmif? waumifvQifwMorJpDESifhabmZOfylaZmfoum jyK&rnf/28;30 tjypfajzjcif;ukdjyKthHaomiSg? qdwfoi,fwaumifukdvnf; ylaZmf&rnf/28;31 xkdokdY tpOftNrJ ylaZmfaom rD;IdU&m,Zf? abmZOfylaZmfoumrSwyg;? oGef;avmif;&m ylaZmfoumESifhwuG? tjypfrygaom
,Zfaumifrsm;wkdYukd xyf ylaZmf&rnf/

tcef;BuD; ( 29 )
29;1 owrv? yXraeY&uf "rpnf;a0;jcif;ukd jyK&rnf/ avmuDtvkyfukdrvkyf&/ wHykd;rIwfjcif;ukdjyK&aomaeYjzpf\/29;2 xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHYESifh rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaomEGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnftjypfrygaom
okd;oi,fckepfaumif wkdYukd ylaZmf&rnf/29;3 EGm;waumifvQif qDa&maomrkefYnufokH;MorJ? okd;waumifvQif ESpfMorJ?29;4 okd;oi,fckepfaumifaphatmif? waumifvQifwMorJpDESifhabmZOfylaZmfoum jyK&rnf/29;5 tjypfajzjcif;ukd jyKthHaomiSg? tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumifukdvnf; ylaZmf&rnf/29;6 xkdokdY xkH;pH&Sdonftwkdif;? vqef;aeYrD;IdU&m,ZfESifh ol\abmZOfylaZmfoum? aeYwkdif;jyKaom rD;IdU&m,ZfESifh ol\abmZOfylaZmfoum?
oGef;avmif;&mylaZmf oumrSwyg;? xm0& bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteYHESifh rD;jzifhjyKaom,Zf ylaZmfoumukd ylaZmf&rnf/
29;7 4if;v? 'oraeY&uf "rpnf;a0;jcif;ukdjyKNcKd;NcHpGmusifh&rnf/ tb,ftvkyfukdrQ rvkyf&/29;8 xkdaeY xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHYESifhrD;IdU&m,ZfbkdYtoufysKdaom EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnf
tjypfrygaom okd;oi,fckepfaumifwkdYukd ylaZmf&rnf/29;9 EGm;waumifvQif qDa&maomrkefYnufokH;MorJ? okd;waumifvQif ESpfMorJ?29;10 okd;oi,fckepfaumifaphatmif? waumifvQifwMorJpDESifhabmZOfylaZmfoum jyK&rnf/29;11 tjypfajz&m,ZfbkdYvnf;? qdwfoi,fwaumifukd ylaZmf&rnf/ xkdokdY tjypfajzjcif;iSg tjypfajz&m,Zf? tpOftNrJjyKaomrD;IdU&m,Zf?
ol\abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&m ylaZmfoumrSwyg; xyfjyK&rnf/
29;12 4if;v wq,fig;&ufaeY "rpnf;a0;jcif;ukdjyK&rnf/ avmuDtvkyfukd rvkyfbJ ckepf&ufywfvkH; xm0&bk&m;tbkdY yGJcH&rnf/-

154

29;13 yXraeY xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHYESifh rD;jzifhjyKaom rD;IdU&m,ZfbkdY toufysKdaomEGm;xD;q,fokH;aumif? okd;xD;ESpfaumif?


tcgrvnf tjypfrygaom okd;oi,f q,fav;aumifwkdYukd ylaZmf&rnf/29;14 EGm;q,fokH;aumifaphatmif? waumifvQif qDa&maomrkefYnufokH;MorJpD? okd;ESpfaumifaphatmif? waumifvQif ESpfMorJpD?29;15 okd;oi,fq,fav;aumifaphatmif? waumifvQif wMorJpDESifhabmZOfylaZmfoumjyK&rnf/29;16 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumifukd tpOftNrJjyKaom rD;IdU&m,ZfESifh abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumrSwyg;
xyfylaZmf&rnf/
29;17 'kwd,aeY? toufysKdaom EGm;xD;q,fESpfaumif? okd;xD;ESpfaumif? tcgrvnf tjypfrygaom okd;oi,fq,fav;aumifukd4if;?29;18 okd;? EGm;? okd;oi,f tenf;trsm;tvkduf? xkH;pH&Sdonftwkdif; abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumukd4if;?29;19 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumifukd4if;? tpOftNrJjyKaomrD;IdU&m,ZfESifh abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumrSwyg;?
xyfylaZmf&rnf/29;20 wwd,aeY EGm;xD;q,fwaumif? okd;xD;ESpfaumif? tcgrvnftjypfrygaom okd;oi,fq,fav;aumifukd4if;?29;21 okd;? EGm;? okd;oi,f tenf;trsm;tvkduf? xkH;pH&Sdonftwkdif; abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumukd4if;?29;22 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfwaumifukd4if;? tpOftNrJjyKaom rD;IdU&m,ZfESifh abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumrSwyg;?
xyfylaZmf&rnf/29;23 pwkwaeY EGm;xD;q,faumif? okd;xD;ESpfaumif? tcgrvnftjypfrygaom okd;oi,fq,fav;aumifukd4if;?29;24 okd;? EGm;? okd;oi,f tenf;trsm;tvkduf? xkH;pH&Sdonftwkdif; abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumukd4if;?29;25 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfwaumifukd4if;? tpOftNrJjyKaom rD;IdU&m,ZfESifh abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumrSwyg;?
xyfylaZmf&rnf/29;26 yOraeY EGm;xD;ukd;aumif? okd;xD;ESpfaumif? tcgrvnftjypfrygaom okd;oi,fq,fav;aumifukd4if;?29;27 okd;? EGm;? okd;oi,f tenf;trsm;tvkduf? xkH;pH&Sdonftwkdif; abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumukd4if;?29;28 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfoi,fwaumifukd4if;? tpOftNrJjyKaomrD;IdU&m,ZfESifh abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumrS
wyg;? xyfylaZmf&rnf/29;29 qXraeY? EGm;xD;&Spfaumif? okd;xD;ESpfaumif? tcgrvnftjypfrygaom okd;oi,fq,fav;aumifukd4if;?29;30 okd;? EGm;? okd;oi,f tenf;trsm;tvkduf? xkH;pH&Sdonftwkdif; abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumukd4if;?29;31 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfwaumifukd4if;? tpOftNrJjyKaom rD;IdU&m,ZfESifh abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumrSwyg;
xyfylaZmf&rnf/29;32 owraeY EGm;xD;ckepfaumif? okd;xD;ESpfaumif? tcgrvnftjypfrygaom okd;oi,fq,fav;aumifukd4if;?29;33 okd;? EGm;? okd;oi,ftenf;trsm;tvkduf? xkH;pH&Sdonftwkdif; abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&m ylaZmfoumukd4if;?29;34 tjypfajz&m ,ZfbkdY qdwfwaumifukd4if;? tpOftNrJjyKaom rD;IdU&m,ZfESifh abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&m ylaZmfoumrSwyg;?
xyf ylaZmf&rnf/29;35 tXraeY "rpnf;a0;jcif;ukdjyK&rnf/ avmuDtvkyfukdrvkyf&/29;36 xkdaeY xm0&bk&m;tbkdY arT;BudKifaomteHYESifh rD;jzifhjyKaom rD;IdU&m,ZfbkdY EGm;xD;waumif? okd;xD;waumif? tcgrvnftjypfrygaom
okd;oi,fckepfaumifukd4if;?29;37 okd;? EGm;? okd;oi,f tenf;trsm;tvkduf? xkH;pH&Sdonftwkdif; abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&mylaZmfoumukd4if;?29;38 tjypfajz&m,ZfbkdY qdwfwaumifukd4if;? tpOftNrJjyKaom rD;IdU&m,ZfESifh abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&m ylaZmfoumrSwyg;?
xyf ylaZmf&rnf/29;39 xkdokdYopm*wd&Sd jyKaomylaZmfoum? tvkdvkdjyKaomylaZmfoum? rD;IdU&m ylaZmfoum? abmZOfylaZmfoum? oGef;avmif;&m
ylaZmfoum? rd[m,ylaZmfoumrSwyg;? csdef;csufaom yGJwkdY xm0&bk&m;tm; xyf ylaZmf&rnf [k rdefYawmfrl\/29;40 xkdokdY arma&Sonf? rdrdtm; xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlorQwkdYukd? oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkdav\/

tcef;BuD; ( 30 )
30;1

wzef xm0&bk&m;rdefYawmfrlaompum;ukdarma&Sonf? oa&vtrsKd;om;wkdYwGif trsKd;tET,fwkdY rif;jzpfaomolwkdYtm; qifhqkd


onfum;?30;2 vla,mufsm;onf xm0&bk&m;tm; opm*wdjyKaomf4if;? udk,fpdwf0dnmOf csnfaESmif usdefqkdjcif;ukdjyKaomf4if;? rdrd
ajymaompum;udkrzsufbJ? rdrdEIwfxGuf&Sdonftwkdif;jyK&rnf/
30;3 rdef;ronf tbtdrf toufi,fpOftcg? xm0&bk&m;tm; opm*wdjyKaomf4if;? udk,fukd,fcsnfaESmifaomf4if;?30;4 xkdopmpum;? ukd,fpdwf0dnmOfcsnfaESmifaompum;ukd tbonfMum;vsuf wdwfqdwfpGmaevQif xkdopmpum;&SdorQwkdYESifh
ukd,fpdwf0dnmOfcsnfaESmifaom pum;[lorQwkdYonf wnf&Murnf/30;5 okdYr[kwf tbonf Mum;aomaeY jrpfwm;vQif? xkdopmpum;rnfrQ? ukd,fpdwf0dnmOf csnfaESmifaompum; rnfrQrwnf&/
tbjrpfwm;aomaMumifh? xm0&bk&m; vTwfawmfrlrnf/
30;6 rdef;ronf vif&Sdvsuf? opm*wdjyK ukd,fpdwf0dnmOfcsnfaESmifjcif;iSg EIwf>rufaomtcg?155

30;7 vifonf Mum;vQif4if;? Mum;aomaeY wdwfqdwfpGmaevQif4if;? xkdopmpum;? ukd,fpdwf0dnmOfcsnfaESmifaompum; wnf&rnf/30;8 okdYr[kwf vifonf Mum;aomaeY jrpfwm;vQif? xkdopmpum;? ukd,fpdwf0dnmOf csnfaESmifaompum;ukd vifonfy,f?
xm0&bk&m;vnf; vTwfawmfrlrnf/
30;9 vifaoaomrdef;r? vifESifhuGmaomrdef;ronf ukd,fpdwf0dnmOf csnfaESmifaom opm*wdtvkH;pkHwkdYonf wnf&Murnf/30;10 viftdrf&SdpOftcg? opm*wdjyKaomf4if;? usdefqkdjcif;tm;jzifh udk,fpdwf0dnmOf csnfaESmifaomf4if;?30;11 vifonf Mum;aomfvnf; rjrpfwm; wdwfqdwfpGmaevQif? xkdopm*wd&SdorQ ukd,fpdwf0dnmOfcsnfaESmifjcif;&SdorQwkdYonf
wnf&Murnf/30;12 okdYr[kwf vifonf Mum;aomaeY &Sif;&Sif;y,fbl;vQif? opm*wdESifh4if;? pdwf0dnmOf csnfaESmifjcif;ESifh4if; qkdifaom pum;rnfrQ
rwnf&/ vifonf y,faomaMumifh? xm0& bk&m;vnf; vTwfawmfrlrnf/30;13 cyfodrf;aomopm*wd? NcKd;NcHpGmusifhjcif;ESifhqkdiforQaom tcsnftaESmif usdefqkdjcif;wkdYukd? vifonf wnfapykdifaomtcGifh?
y,fykdifaomtcGifh&Sd\/30;14 vifonf waeYxufwaeY wdwfqdwfpGmaevQif? r,m;jyKaom opm*wd&Sd orQwkdYESifh r,m; csnfaESmifjcif; &SdorQwkdYukd wnfap\/
Mum;aomaeYwdwfqdwfpGmaeaomaMumifh wnfapNyD/30;15 xkdpum;ukd Mum;aomaeYaemufrS? vifonf y,fthHaomiSg jyKvQif? r,m;tjypfukd ukd,fwkdifcH&rnf/30;16 a&GUum;? r,m;ESifhvifpyfMum;4if;? tbtdrfrSm toufEki,faomorD;ESifh tbpyfMum;4if;? arma&Stm;jzihf xm0&bk&m;
xm;awmfrlaomynwfw&m;jzpfownf;/

tcef;BuD; ( 31 )
31;1
31;2

wzef xm0&bk&m;u? rd'seftrsKd;om;wkdYonf oa&vtrsKd;om;wkdYukd


jypfrSm;aomtjypftavsmuf oa&vtrsKd;om;bufaew&m;pD&ifavmh/ okdYNyD;rS oifonf rdrdvlrsKd;pnf;a0;&mokdY oGm;&rnf[k
arma&Stm; rdefYawmfrl\/31;3 arma&Sonfvnf; vlrsm;wkdYukdac:? tcsKdUwkdYonf vufeufukdukdifvsuf? rd'seftrsKd;om;wkdYokdY ppfcsD xm0&bk&m;buf
w&m;pD&ifap/31;4 oa&vtrsKd;tET,fwkdYwGif wrsKd;wrsKd;xJu? vlwaxmifpDa&G; ppfcsDap[k pD&ifonftwkdif;?31;5 oa&v trsKd;om; taxmiftaomif;wkw
dY iG f wrsKd;wrsKd;xJu? ppfwdu
k fvufeufygaomol waxmifpD? vlaygif;waomif;ESpaf xmifudk
tyf?31;6 arma&Sonf xkdolwkdYukd4if;? oefY&Sif;aomvufeufESifhwuG? rIwf&mwHykd;wkdYukd ukdifaom ,Zfyka&m[dwf {vmZmom; zde[wfukd4if;
ppfcsDap\/31;7 arma&Stm; xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? xkdolwkdYonf rd'seftrsKd;om;wkdYukd wkduf vla,mufsm;taygif;wkdYukd
owfMu\/31;8 taoowfjcif;ukdcH&aomolwkdYwGif {0d? a&uif? Zk&? [k&? a&bwnf;[laom rd'sefrif;BuD; ig;yg;ygMu\/ aAm&om; Amvrfukdvnf;
xm;ESifhowfMu\/31;9 oa&vtrsKd;om;wkdYonf? rd'sefrdef;rrsm;? oli,frsm;wkdYukdvuf&odrf;,l? okd;? qdwf? EGm;tp&Sdaom OpmtvkH;pkHwkdYukd
vk,lMu\/31;10 rd'seftrsKd;om;wkdYaeaomNrdKU&Gm&SdorQwkdYukd rD;IdUMu\/31;11 brf;&aomvl? wd&pmefESifhwuG? vuf&OpmtvkH;pkHwkdYukd odrf;oGm;?31;12 armbvGifjyifa,mf'efjrpfem;? a,&dacgNrdKUwbuf wyfcsvsufaeaom arma&S? ,Zfyka&m[dwf{vmZm? oa&vtrsKd;om;
y&dowfwkdYxHokdY aqmifcJhMu\/
31;13 arma&SESifh,Zfyka&m[dwf{vmZmrSp y&dowfwkdY rif;taygif;wkdYonf BudKqkdjcif;iSg wyfjyifokdY xGufoGm;Mu\/31;14 arma&Sonf ppfwkduf&mrSjyefvmaomwyfrSL;rsm;? Akdvfrif;rsm;wkdYukd trsufxGuf?31;15 oifwkdYonf rdef;rtaygif;wkdYukd tb,faMumifhtouf&SifapMuoenf;/31;16 oa&vtrsKd;om;wkdYonf ay*k&bk&m;trI xm0&bk&m;ukd jypfrSm;apjcif;iSg? rdef;rwkdYonf Amvrfay;aom tBuHudkvkduf
jyKMuaomaMumifh? xm0&bk&m;\y&dowf ab;a&mufavonfwum;/31;17 xkdaMumifh? oli,fa,mufsm;taygif;ukd4if;? a,mufsm;ESifhqufqHbl;aomrdef;rtaygif;ukd4if; owfMuavmh/31;18 a,mufsm;ESifh rqufqHbl;aom rdef;ri,ftaygif;wkdYukd? rdrdwkdYtbkdY toufcsrf;omay;Muavmh/31;19 oifwkdYonf ckepf&ufywfvkH; wyfjyifrSmae&Murnf/ vlukdowfaomol? taoaumifukd xdaomol taygif;wkdYukd,fukd4if;?
odrf;,laomolwkdYukd4if;? wwd,aeY? owraeY pifMu,fapMuavmh/31;20 oifwkdYt0wfESifhom;a&wefqm&SdorQ? qdwfarG;jzifh&ufaomt&m? opfom;jzifh vkyfaomt&m&SdorQwkdYukd pifMu,fapMuavmh[k
rSmxm;av\/
31;21 ,Zfyka&m[dwf{vmZmonfvnf;? ppfwkdufoGm;aom ppfol&JwkdYukdac:? arma&S xm0&bk&m;xm;awmfrlaom ynwfw&m;[lrlum;?31;22 a&T? aiG? aMu;0g? oH? aMu;jzL? cJtp&Sdaom?156

31;23 rD;ukd cHEkdifaom t&m&SdorQwkdYukd rD;tv,foGm;apojzifh pifMu,fap&rnf/ okdY&mwGif pifMu,fapaoma&jzifhvnf; pifMu,fap&rnf/


rD;rcHEkdifaomt&m &SdorQwkdYukd a&tv,f oGm;ap&rnf/31;24 owraeY rdrdt0wfukdavQmfNyD;rS? pifMu,fjcif;&Sd? wyfxJokdY 0if&Murnf[k rSmxm;av\/
31;25 xm0&bk&m;uvnf;? oifESifh,Zfyka&m[dwf{vmZm?31;26 y&dowftaqGtrsKd;olBuD;wkdYonf? ,ckvuf&odrf;,lcJhaom Opm?vl?wd&pmef taygif;wkdYukd ,l?31;27 xuf0ufcGJNyD;vQif?w0ufukdppfrIxrf;twkdufoGm;aomolwkdYtm;4if;? w0ufukd y&dowftaygif;wkdYtm;4if; a0ay;avmh/31;28 ppfwkdufoGm;aomppfol&JwkdYonf? xm0&bk&m;tm; ay;&aomtcGefukdcGJ vl? EGm;? jrnf;? okd;taumifig;&mwGif waumifukd
aumuf,lNyD;vQif?31;29 olwkdYcH&aomxuf0uftbkdYxJu EIwf? xm0&bk&m;a&SUawmf csDajrmuf&m ylaZmfoumjyKbkdY&m ,Zfyka&m[dwf{vmZmtm;
ay;&rnf/31;30 oa&vtrsKd;om;cH&aom xuf0uftbkdYxJuvnf;? vl? EGm;? jrnf;? okd; tp&Sdaom wd&pmefrsKd; taumifig;q,fwkdYwGif
waumifukdaumuf,l xm0&bk&m;\wJawmfukdapmifhaom av0dom;wkdYtm; ay;&rnf[k?31;31 arma&Stm; xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&SESifh,Zfyka&m[dwf {vmZmwkdYonf jyKav\/
31;32 ppfol&JwkdYonf vuf&odrf;,lcJh usef<uif;aomOpmaygif;um;? okd; ajcmufodef;ckepfaomif;ig;axmif?31;33 EGm; ckepfaomif;ESpfaxmif?31;34 jrnf; ajcmufaomif;waxmif?31;35 a,mufsm;ESifh rqufqHbl;aomrdef;r okH;aomif;ckepfaxmif &Sdownf;/31;36 ppfwkdufoGm;aomolwkdY cH&aom xuf0uftbkdYum;? okd; okH;odef;okH;aomif; ckepfaxmifig;&m&Sdonfjzpf?31;37 xm0&bk&m; cH&aomtcGefum;? okd;ajcmuf&mckepfq,fig;aumifwnf;/31;38 EGm;okH;aomif;ajcmufaxmif&Sdonfjzpf? xm0&bk&m; cH&aomtcGefum;? EGm; ckepfq,fckepfaumifwnf;/31;39 jrnf; okH;aomif;ig;&m &Sdonfjzpf? xm0&bk&m; cH&aom tcGefum;? jrnf; ajcmufq,fwaumifwnf;/31;40 vlwaomif;ajcmufaxmif&Sdonfjzpf? xm0&bk&m; cH&aomtcGefum;? vl okH;q,fESpfa,mufwnf;/31;41 xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&Sonf a&SUawmf csDajrmuf&m ylaZmfoumjyKbkdY&m tcGefukd ,Zfyka&m[dwf{vmZmtm;
tyfay;av\/31;42 wzef ppfwkdufaomolwkdYvufrSarma&S,l? oa&vtrsKd;om;?31;43 y&dowfwkdYcH&aomxuf0uftbkdYum;? okd; okH;odef;okH;aomif;ckepfaxmifig;&m?31;44 EGm; okH;aomif;ajcmufaxmif?31;45 jrnf; okH;aomif;ig;&m?31;46 vlwaomif;ajcmufaxmif&Sdonfjzpf?31;47 oa&vtrsKd;om;cH&aomxuf0uftbkdYvl? wd&pmeftaumif ig;q,fwkdYwGif waumifukd arma&Saumuf,l xm0&bk&m;\
wJawmfukdapmifhaom av0dom;wkdYtm; ay;\/ xkdokdY xm0&bk&m;rSmxm;awmfrl\/
31;48 vlw&m? waxmifudktkyfaomwyfrSL;rsm;? Akdvfrsm;wkdYonfvnf;? arma&S xHokdY csOf;uyf?31;49 ukd,fawmfuRefwkdYonftkyfaomppfol&JwkdYukdpm&if;,ljyef? vlwa,mufrQravsmhyg/31;50 xkdaMumifh? xm0&bk&m; a&SUawmf touftbkd;ukdajzbkdY&m vltoD;toD;&aoma&Twefqm? vnfqGJ? vufaumuf? vufpGyf?
em;awmif;? ESmacgif;qGJbl;wkdYukdxm0&bk&m;tm; ylaZmfvsuf aqmifcJhygNyD[k avQmufqkdvQif?31;51 arma&SESifh ,Zfyka&m[dwf{vmZmwkdYonf? xkda&Twnf;[laom vkyfNyD;aom wefqm&SdorQwkdYukd cH,lMu\/31;52 xkdokdY ppfol&JtoD;toD;wkdYonf rdrdwkdYtbkdY odrf;,l?
31;53 wyfrSL;rsm;? Akdvfrsm;wkdYonf xm0&bk&m;tm; ylaZmfaoma&Tcsdefaygif;um;? w&majcmufq,fckepfydmESifh tusyfig;q,f&Sdownf;/31;54 wyfrSL;rsm;? Akdvfrsm; ylaZmfaoma&Tukd arma&SESifh ,Zfyka&m[dwf{vmZmwkdYonf ,l? oa&vtrsKd;om;wkdYukd xm0&bk&m;
atmufarhawmfrlbkdY&m y&dowfpnf;a0;&mwJawmf oGif;xm;Mu\/

tcef;BuD; ( 32 )
32;1 kAiftrsKd;om;ESifh*'ftrsKd;om;wkdYonf? tvGefrsm;jym;aomwd&pmefwkdYESifh <u,f0onfjzpf? ,mZmjynf? *dv'fjynfwkdY wd&pmef
usufpm;p&mbkdYaumif;onfudk jrifMuvQif?32;2 arma&SESifh,Zfyka&m[dwf{vmZmtp&Sdaom y&dowfwkdYwGif rif;rsm;wkdYxHokdYvm?32;3 twkwf? 'dbkef? ,mZm? edr&? a[&Sbkef? {vmav? a&SbH? aeaAm? aAmewnf;[laom?32;4 oa&vy&dowfa&SUrSmxm0&bk&m;vkyfBuHawmfrlaom jynfonf? wd&pmefESifhawmfavsmfyg\/ ukd,fawmfuRefwkdYvnf;
wd&pmefrsm;jym;yg\/32;5 okdYjzpf uRefawmfwkdYonf a&SUawmf rsufESm&vQif? jynfukdukd,fawmfuRefwkdYtm; tykdifay;awmfrlyg/ uRefawmfwkdYukd
a,mf'efjrpfwbufokdY ykdYaqmifawmfrrlygESifh[k avQmufMu\/32;6 arma&Suvnf;? oifwkdYonf t&yfae&pf? oifwkdYnDtpfukdrsm;wkdYonf ppfwkdufoGm;&rnfavm/157

32;7 xm0&bk&m;ay;awmfrlaomjynfokdY oa&vtrsKd;om;wkdYonf rul;roGm;rnftaMumif;? olwdkYpdwfukdtb,faMumifh zsufMu


oenf;/32;8 jynfawmfukdMunfhIapjcif;iSg? oifwkdYtbwkdYukd uma'&SAmemt&yfu igapvTwfaomtcg xkdokdYjyKMu\/32;9 {&Saumvacsmif;okdY oGm; jynfawmfukd MunfhjrifNyD;rS? xm0&bk&m; ay;awmfrlaomjynfokdY oa&vtrsKd;om;wkdYonf
roGm;rnftaMumif; olwkdYpdwfukdzsufMu\/32;10-12 xkdtcg xm0&bk&m;onf trsufawmfxGufvsuf? tu,fpifppf tmjA[H? Zmuf? ,mukyfwkdYtm; igusdefqkday;aomjynfukd?
tJ*kwKjynfrSxGufvmaomolwkdYwGif aueuf trsKd; a,zkEm\om; umvufESifh Ekef\om;a,mIrSwyg;? tb,folrQighaemufokdY
vkH;vkH;rvkdufaomaMumifh? toufESpfq,f vGefaomolwpkHwa,mufrQrjrif&/ xkdolESpf a,mufom xm0&bk&m;aemufokdY vkH;vkH;
vkdufMuNyD[k usdefqkdawmfrl\/32;13 xkdokdY xm0&bk&m;a&SUawmf qkd;aomtrIukdjyKaomvltaygif;wkdYonf rysufpD;rSDwkdifatmif? xm0&bk&m;onf oa&v
trsKd;om;wkdYukd trsufxGuf tESpfav;q,fywfvkH; awm vSnfhvnfapawmfrl\/32;14 ,ckrlum;? xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;om;wkdYukd om jyif;pGmtrsufawmfxGufaprnf taMumif;? omqkd;aomolwnf;[laom
oifwkdYonf oifwkdYtbrsm;ukd,fpm; ay:xMuNyDwum;/32;15 oifwkdYonf aemufawmfokdYrvkdufbJ vTJoGm;MuvQif? wzef oa&vtrsKd;om;wkdYukd awmpGefYypfawmfrlojzifh? oifwkdYonf
vlrsKd;taygif;ukdzsufqD;Muvdrhfrnf[k *'ftrsKd;om;? kAiftrsKd;om;wkdYtm; jyefajym\/
32;16 xkdolwkdYonf? teD;tyg;okdYcsOf;uyf? uRefawmfwkdYonf uRefawmfwkdY wd&pmefrsm;tbkdY t&yf okd;NcHwkdYukd4if;? uRefawmfwkdY
oli,frsm;tbkdY NrdKUwkdYukd4if; wnfygrnf/32;17 okdY&mwGif oa&vtrsKd;om;wkdYukd olwkdYae&mt&yfokdY rykdYraqmifrSDwkdifatmif? uRefawmfwkdYonf vufeufukdifvsuf olwkdYa&SUrSm
oGm;ygrnf/ jynf usef<uif;ao;aomvl wkdYaMumifh uRefawmfwkdYoli,frsm;onf ckdifcHhaom NrdKU ae&ygrnf/32;18 oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf tarGcH&aomajrukdr0ifpm;rSDwkdifatmif uRefawmfwkdYonf ukd,ftdrfokdY rjyefrvmyg/32;19 uRefawmfwkdYonf a,mf'efjrpfwbuf olwkdYESifhtwl tarGukd rawmif;rcHyg/ uRefawmfwkdYtarGcH&majronf a,mf'efjrpfta&SUbuf
usygonf[kavQmufjyefMu\/32;20 arma&Suvnf;? okdYjzpf oifwkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf vufeufudkifvsuf ppfwkdufoGm;vQif4if;?32;21 xm0&bk&m;onf &efolwkdYukd a&SUawmfrSESifxkwf xkdjynfukdatmifawmfrrl rSDwkdifatmif?32;22 oifwkdY&SdorQonf vufeufukdifvsuf xm0&bk&m;a&SUawmf a,mf'efjrpfwbufokdY ul;oGm;vQif4if;? xkdaemufrS xm0&bk&m;a&SU?
oa&vtrsKd;om;a&SU tjypfuif;vGwfvsuf? jynfokdYjyefvm xm0&bk&m;tcGifhESifhtarGcH &Murnf/32;23 xkdokdYrjyKvQifrlum;? oifwkdYonf xm0&bk&m;ukd jypfrSm;jcif;&Sdonftwkdif;? xkdtjypfonf oifwkdYukdvkduf rSDvdrfhrnf/32;24 oli,frsm;tbkdY NrdKUwkdYukd4if;? okd;rsm;tbkdY okd;NcHwkdYukd4if; wnfvkyfMuavmh/ ,ckajymorQtwkdkif; jyKMuavmh[kqkdvQif?32;25 *'ftrsKd;om;ESifhkAiftrsKd;wkdYu? ukd,fawmfuRefwkdYonf ocifrdefYawmfrlonf twkdif; jyKygrnf/32;26 uRefawmfwkdYr,m;om; oli,frsm;ESifh okd;EGm;tvkH;pkHwkdYonf t&yf? *dv'f NrdKUwkdYae&pf&ygrnf/32;27 ukd,fawmfuReftaygif;wkdYrlum;? ocifrdefYawmfrlonftwkdif;? vufeufukdifvsuf xm0&bk&m;a&SUawmf ppfwkdufjcif;iSg ul;oGm;yg
rnf[k avQmufxm;Mu\/32;28 xkdtrIaMumifh? arma&Sonf ,Zfyka&m[dwf{vmZm? Ekef\om;a,mI tp&Sdaom oa&vtrsKd;om; taqGtrsKd; olBuD;rsm;
wkdYukdac:?32;29 *'ftrsKd;om;ESifh kAiftrsKd;om;wkdYonf ppfwkdufjcif;iSg toD;toD;vufeufukdifvsuf xm0&bk&m;a&SUawmf oifwkdYESifhtwl
a,mf'efjrpfwbufokdYul;oGm;? oifwkdYonf xkdjynfukdatmifNyD;vQif? xkdtrsKd;om;wkdYtm; *dv'fjynfukd tykdifay;&Murnf/32;30 okdYr[kwf olwkdYonf vufeufukdifvsuf oifwkdYESifhtwl rul;roGm;vQif? cgemefjynf oifwkdYwGif ukd,fykdif&majrukdcH,l&Murnf[k
rSmxm;av\/32;31 *'ftrsKd;om;ESifh kAiftrsKd;om;wkdYuvnf;? xm0&bk&m;onf ukd,fawmfuRefwkdYtm; rdefYawmfrlonftwkdif;? uRefawmfwkdYonf
jyKMuygrnf/32;32 a,mf'efjrpfta&SUbuftarGcH&ygrnftaMumif;? uRefawmfwkdYonf vufeufukdifvsuf xm0&bk&m;a&SUawmfcgemefjynfokdYul;oGm;
ygrnf[k jyefavQmufMu\/32;33 xkdtcg arma&Sonf tmarm&d&Sifbk&if &Sd[kef\EkdifiHqkdiforQ? Am&Sef&Sifbk&ifMoC\ EkdifiHqkdiforQaome,fajr NrdKU&GmwkdYukd
*'ftrsKd;om;? kAiftrsKd;om;? a,moyf\om;rema&SrS qif;oufaom rema&StrsKd;om; w0uf tyfay;av\/
32;34 *'ftrsKd;om;wkdYonf 'dAkef? twkwf? tma&mf?32;35 tmwkwf? a&Smzef? ,mZm? ,kar[?32;36 Aufedr&m? aAom&efNrdKUrsm;ukd4if;? okd;NcHrsm;ukd4if; wnfvkyfMu\/32;37 kAiftrsKd;om;wkdYonf a[&Sbkef? {vmav? ud&,odrf?32;38 aeaAm?Amvarme?&SdArNrdKUrsm;ukd topfaomtrnfjzifh orkwfwnfMu\/32;39 rema&SrSqif;oufaomrmcd&trsKd;om;wkdYonf? *dv'fNrdKUokdYoGm;odrf;,lNyD;vQif? t&ifNrdKUom;tmarm&dvlwkdYukd ESifxkwfMu\/32;40 arma&Sonf *dv'fNrdKUudk rema&S\om; rmcd&trsKd;om;wkdYtm;ay; olwkdYonfaeMu\/32;41 rema&StrsKd;om; ,m&onfvnf; oGm; *dv'f&Gmrsm;ukd odrf;,lNyD;rS? [m0kwf,m&trnfjzifh orkwfav\/32;42 aemAmonfvnf; oGm; auewfNrdKU&GmwkdYukd odrf;,lNyD;rS? rdrdtrnfjzifh aemAmNrdKU[k orkwfav\/
158

tcef;BuD; ( 33 )
33;1
33;2
33;3
33;4
33;5
33;6
33;7
33;8
33;9
33;10
33;11
33;12
33;13
33;14
33;15
33;16
33;17
33;18
33;19
33;20
33;21
33;22
33;23
33;24
33;25
33;26
33;27
33;28
33;29
33;30
33;31
33;32
33;33
33;34
33;35
33;36
33;37
33;38
33;39
33;40
33;41
33;42
33;43
33;44
33;45
33;46
33;47

arma&SESifhtmkefpD&if tJ*kwKjynfrSxGufvmaom oa&vtrsKd;om; tvkH;t&if;wkdYonf c&D;oGm;jcif;taMumif;t&mrsm;ukd?xm0&bk&m;trdefYawmftwkdif; arma&SrSwfom;? xkdc&D;oGm;jcif;taMumif; t&mygaompm&if;[lrlum;?yXrv wq,fig;&ufaeY &mroufNrdKUrS xGufvmMu\/ yocgyGJukdcHNyD;aomaemuf? eufjzefaeY oa&vtrsKd;om;wkdYonf tJ
*kwKvltaygif;wkdYa&SUrSm0g<um;aomtjcif; t&mESifhxGufvmMu\/taMumif;rlum;? xm0&bk&m;'Pfcwfawmfrlaomom;OD;taygif;wkdYukd tJ*kwKvlwkdYonf oN*K[f&Mu\/ olwkdY\bk&m;rsm;ukdvnf;?
xm0&bk&m;onf w&m;pD&ifawmfrl\/oa&vtrsKd;om;wkdYonf&mroufNrdKUrSajymif; okukwft&yfpm;cef;csMu\/okukwft&yfrSajymif; awmpyfem;? {oHNrdKUpm;cef;csMu\/{oHNrdKUrSajymif; AmvaZzkefNrdKUa&SUrSm&Sdaom yd[[dkwfNrdKUokdY wzefvnf rd*a'gvNrdKUa&SU pm;cef;csMu\/yd[[dkwfNrdKUrSajymif;yifv,ftv,fa&SmufoGm;ojzifh {oHawmokdYa&muf? xkdawmxJ okH;&ufc&D;oGm;NyD;vQif? rm&t&yfp
m;cef;csMu\/rm&t&yfrSajymif; a&wGif;q,fESpfwGif;ESifh pGefyvGHyifckepfq,f&Sdaom {vdrf&GmodkYa&muf pm;cef;csMu\/{vdrf&GmrSajymif; {'kHyifv,fem;rSm pm;cef;csMu\/{'kHyifv,frSajymif; odefawm pm;cef;csMu\/odefawmrSajymif; a'gzumt&yf pm;cef;csMu\/a'gzumt&yfrSajymif; tmvk&St&yf pm;cef;csMu\/tmvk&St&yfrSajymif; vlrsm;aomufp&ma&r&Sdaom a&zd'drft&yf pm;cef;csMu\/a&zd'drft&yfrSajymif; odemawm pm;cef;csMu\/odemawmrSajymif; udjAKwf[w0gt&yf pm;cef;csMu\/udjAKwf[w0gt&yfrSajymif; [mZkwft&yf pm;cef;csMu\/[mZkwft&yfrSajymif; &dort&yf pm;cef;csMu\/&dort&yfrSajymif; &drKefzg&uf pm;cef;csMu\/&drKefzg&uft&yfrSajymif; vdAem&Gm pm;cef;csMu\/vdAem&GmrSajymif; &dt&yf pm;cef;csMu\/&dt&yfrSajymif; au[vmot&yf pm;cef;csMu\/au[vmot&yfrSajymif; &Smzgawmif pm;cef;csMu\/&SmzgawmifrSajymif; [m&'t&yf pm;cef;csMu\/[m&'t&yfrSajymif; ruvkwft&yf pm;cef;csMu\/ruvkwft&yfrSajymif; wm[wft&yf pm;cef;csMu\/wm[wft&yfrSajymif; wm&t&yf pm;cef;csMu\/wm&t&yfrSajymif; rdoumt&yf pm;cef;csMu\/rdoumt&yfrSajymif; [m&Sarmet&yf pm;cef;csMu\/[m&Sarmet&yfrSajymif; armokwft&yf pm;cef;csMu\/armokwft&yfrSajymif; A,Fmueft&yf pm;cef;csMu\/A,Fmueft&yfrSajymif; a[m&*d'f*'ft&yf pm;cef;csMu\/a[m&*d'f*'ft&yfrSajymif; ,kymot&yf pm;cef;csMu\/,kymot&yfrSajymif; {ajAmet&yf pm;cef;csMu\/{ajAmet&yfrSajymif; {Z,kef*gAmt&yf pm;cef;csMu\/{Z,kef*gAmt&yfrSajymif; Zdeawm? uma'&St&yf pm;cef;csMu\/uma'&St&yfrSajymif; {'kHjynftem;rSm a[m&awmif pm;cef;csMu\/oa&vtrsKd;om;wkdYonf tJ*kwKjynfrSxGufaomaemuf? ou&mZfav;q,f? yOrvyXraeY&uf xm0&bk&m; trdefYawmf&Sd
onftwkdif;? ,Zfyka&m[dwftmkefonf awmifay:okdYwuf tedpa&mufav\/tmkefonf a[m&awmifay:rSmtedpa&mufaomtcg? toufw&mESpfq,fokH;ESpf &Sdownf;/cgemefjynfawmifykdif;aeaomcgeed&Sifbk&iftm&'fonf oa&vtrsKd;om; a&mufaMumif;ukd Mum;av\/olwkdYonf a[m&awmifrSajymif;? Zmvarmet&yf pm;cef;csMu\/Zmvarmet&yfrSajymif; ykEkeft&yf pm;cef;csMu\/ykEkeft&yfrSajymif; MoAkwft&yf pm;cef;csMu\/MoAkwft&yfrSajymif; ZmAm&drft&yf pm;cef;csMu\/ZmAm&drft&yfrSajymif; 'dAkef*'ft&yf pm;cef;csMu\/'dAkef*'ft&yfrSajymif; tmvrkef'dAvodrft&yf pm;cef;csMu\/tmvrkef'dAvodrft&yfrSajymif; aeaAmawmifa&SUwGif tmA&drfawmifkd; pm;cef;csMu\/159

33;48
33;49
33;50
33;51
33;52

tmA&drfawmifkd;rS ajymif; armbvGifjyif? a,mf'efjrpfem;? a,&dacgNrdKUwbuf pm;cef;csMu\/xkdokdY armbvGifjyif? a,mf'efjrpfem;rSm Aufa,&SdrkwfNrdKUrS tmaAv&SdwdrfNrdKUwkdifatmif pm;cef;csMu\/
armbvGifjyif? a,mf'efjrpfem;? a,&dacgNrdKUwbuf xm0&bk&m;onf arma&Sukdac:?oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? oifwkdYonf a,mf'ef jrpfukdul; cgemefjynfokdY a&mufMuaomtcg?xkdjynfoljynfom;taygif;wkdYukd ESifxkwf&Murnf/ olwkdYa&;aomtkyf? oGef;aomkyfwkqif;wk&SdorQwkdYudk zsuf&Murnf/ olwkdY
vkyfaomukef;&SdorQwkdYukd NzdKcs&Murnf/33;53 xkdjynfudk oifwkdYtm;igtykdifay;aomaMumifh? xkdjynfom;wkdYukd ESifxkwf oifwkdYukd,fwkdifae&Murnf/33;54 oifwkdYtaqGtrsKd;wkdYtm; pma&;wHcs xkdajrukda0&rnf/ vlrsm;vQif rsm;aomajr? vlenf;vQif enf;aomajrukd ay;&rnf/
toD;toD;wkdYonf pma&;wHusonftwkdif;? bkd;btrsKd;tET,ftvkduf tarGcH&Murnf/33;55 oifwkdYonf xkdjynfoljynfom;wkdYukd tukeftpifrESifxkwfvQif? usef<uif;aomolwkdYonf oifwkdYrsufpd tyfzsm;uJhodkY4if;?
oifwkdYeHab;ql;uJhodkY4if; jzpf? oifwkdYaeaomjynfrSm oifwkdYukdaESmifh&SufMuvdrhfrnf/33;56 xkdrSwyg;? olwkdYtm; igBuHpnfonftwkdif; oifwkdYukdigjyKrnf[k rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 34 )
34;1
34;2
34;3
34;4
34;5
34;6
34;7
34;8
34;9
34;10
34;11
34;12
34;13
34;14
34;16
34;17
34;18
34;19
34;20
34;21
34;22
34;23
34;24
34;25
34;26
34;27
34;28
34;29

wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?oifwkdYonf cgemefjynfokdYa&mufMuaomtcg? oifwkdYtarGcH&aomcgemefjynfe,f tydkif;tjcm;[lrlum;?awmifrsufESmwGif ZdeawmifrS{'kHjynftem;a&SmufvQif? aom'kHtkdifta&SUpGef;onf awmifbuftykdif;tjcm;jzpf&rnf/awmifbuftykdif;tjcm;onfawmifrsufESmrSvnf? tmu&Adrfukef;ukda&Smufvsuf Zde&GmokdY a&muf&rnf/ xkd&Gmujyef uma'&S
Amem&Gm? [mZ&'g&Gm? tmZrkef&Gmudk a&Smufojzifh?tmZrkef&GmrSjyef tJ*kwKacsmif;ukdvkdufvsuf yifv,fqkH;&rnf/taemufbuf yifv,fBuD;onf taemuftykdif;tjcm;jzpf&rnf/ajrmufbuftykdif;tjcm;onf BuD;aomyifv,fuxGuf a[m&awmifukda&SUIoGm;NyD;vQif?xkdawmifrS [mrwfvrf;0? aZ''f&Gm?ZdjzKef&Gmukda&Smuf [mZa&eef&Gm qkH;&rnf/ta&SUtykdif;tjcm;onf [mZa&eef&GmrSxGuf a&SzH&GmokdY a&mufNyD;vQif?te&Gmta&SUa&Smuf &dAv&GmokdY oGm;&rnf/ xkd&GmrSxGuf *aeFo&uftkdif ta&SUbufurf;ukda&Smufojzifh?a,mf'efjrpfukdvkduf aom'kHtkdifqkH;&rnf/ a&GUum;? oifwkdYtarGcH&aom jynfe,ftykdif;tjcm;jzpfownf;[k rdefYawmfrl\/
arma&Suvnf;? a&GUum;? oifwkdYonf pma&;wHcs tarGcH&aomjynf? xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;?trsKd;ukd;rsKd;ESifht
rsKd;w0uf a0ay;&aomjynfjzpf ownf;/kAiftrsKd;om;? *'ftrsKd;om;? rema&StrsKd;om; w0ufwnf;[laom trsKd;ESpfrsKd;ESifh w0ufwkdYonf rdrdwkdYtarGcHaomajrukda,mf'ef
jrpfta&SU? a,&dacgNrdKUwbuf? aexGuf &mbuf bkd;btaqGtrsKd;tvkduf cH&MuNyD[k oa&vtrsKd;om;wkdYtm; rSmxm;av\/
wzef xm0&bk&m;onf arma&Stm; rdefYawmfrlonfum;?trsKd;om;wrsKd;vQif rif;wyg;pDa&G;? xkdrif;wkdYonf ,Zfyka&m[dwf{vmZm? Ekef\om;a,mIwkdYESifh0kdif;vsuf?cgemefjynfudka0 oifwkdYtm; tarGay;&Murnf/a&G;&aomrif;wkdY\trnfum;? ,k'trsKd;om;xJu a,zkEmom;umvuf/&SdarmiftrsKd;om;xJu trd[k'fom; a&SarGv/A,FmrdeftrsKd;xJu cdovkefom; {vdv'f/'eftrsKd;ukdtkyfpkd;aomol? a,m*vdom; Akud/a,moyfom;wkdYwGif rema&StrsKd;ukdtkdyfpkd;aomol? {zk'fom; [Ha,v/{z&drftrsKd;ukdtkyfpkd;aomol? &Sdzwefom; auarGv/ZmAkvkeftrsKd;ukdtkyfpkd;aomol? ygeufom; {vdZzef/ocgtrsKd;ukdtkyfpkd;aomol? tZefom; ygvawv/tm&SmtrsKd;ukdtkyfpkd;aomol? a&Savmrdom; tbd[k'f/evdtrsKd;ukdtkyfpkd;aomol? trd[k'fom; ay'a[vwnf;/olwdkYonf cgemefjynf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; tarGajrukda0ay;apjcif;iSg xm0&bk&m; cefYxm;awmfrlaomoljzpfMuownf;/

160

tcef;BuD; ( 35 )
35;1
35;2
35;3
35;4
35;5
35;6
35;7
35;8
35;9
35;10
35;11
35;12
35;13
35;14
35;15
35;16
35;17
35;18
35;19
35;20
35;21
35;22
35;23
35;24
35;25
35;26
35;27
35;28
35;29
35;30
35;31
35;32
35;33
35;34

armbvGifjyif? a,mf'efjrpfem;? a,&dacgNrdKUwbuf xm0&bk&m;onf arma&Sukdac:awmfrl?oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? olwkdYonftarGcHaomajr av0dom;wkdYaep&mbkdY NrdKUwkdYukd4if;? NrdKUywfvnf
e,fwkdYukd4if;? ay;&Murnf/xkdNrdKUwkdYonf av0dom; aep&mbkdYjzpf? NrdKUywfvnfe,fwkdY okd;EGm;tp&Sdaomwd&pmefrsm;ESifh Opmrsm;ukd xm;&rnf/av0dom;wkdYtm;ay;aom NrdKUe,fwkdYukd NrdKUjyifywfvnf tawmifwaxmif us,fap&rnf/NrdKUjyif? ta&SU? taemuf? awmif? ajrmuft&yfav;rsufESm ESpfaxmifpDwkdif;xGm? xkdajrtv,fcsuf NrdKUwnf&rnf/ a&GUum;?
NrdKUe,ftwkdif;t&Snf jzpf&ownf;/av0dom;wkdYtm; ay;aomNrdKUwkdYwGif? vludkowfaomolonf ajy; rDSckd&mNrdKUajcmufNrdKUwkdYukd a&G;xm;&rnf/ xkdNrdKUrSwyg; tjcm;ao
mNrdKUav;q,fESpfNrdKUwkdYukd ay;&rnf/xkdokdY av0dom;wkdYtm; ay;&aomNrdKUaygif;um;? e,fESifhwuGav;q,f&SpfNrdKU jzpfownf;/xkdNrdKUwkdYukd oa&vtrsKd;om;ykdifaomajrxJuEIwf&rnf/ rsm;aomajrukd&aomolonf rsm;aomNrdKU? enf;aomajrukd&aomolonf
enf;aomNrdKUwkdYukd ay;&rnf/ vltoD;toD;wkdYonf tarGcH&onftwkdif;? rdrdwkdYNrdKUrsm;xJuEIwf av0dom;wkdYtm; ay;&rnf/
wzef arma&Stm;? xm0&bk&m;u? oifonfoa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm?oifwkdYonf a,mf'efjrpfukdul;? cgemefjynfokdYa&mufMuaomtcg?vltoufudktrSwfwrJhowfrdaomolajy;rSDckd&mNrdKUwkdYukd a&G;xm;&rnf/xkdNrdKUwkdYum;? vltoufukdowfaomolonf y&dowfa&SUokdYa&muf? w&m;pD&ifjcif;ukd rcHrSDwkdifatmif? aopm;aoapaomol\
vufrSvGwfrSDckd&mNrdKUjzpf &ownf;/av0dom;wkdYtm; ay;aomNrdKUwkdYwGif a,mf'efjrpfta&SUbufrSDckd&mNrdKUokH;NrdKU?
cgemefjynf rSDckd&mNrdKUokH;NrdKU? aygif;ajcmufNrdKUwkdYukd a&G;xm;&rnf/xkdNrdKUajcmufNrdKUwkdYum;? vltoufukd trSwfwrJhowfrdaom oa&vtrsKd;om;? oifwkdYwGif wnf;ckdaomwyg;trsKd;om;wkdYonf
ajy; rSDckd&mNrdKU jzpfownf;/okdY&mwGif vltoufukdaoapjcif;iSg? oHvufeufESifhkdufvQif vlowfjzpf\/ vlowfonf taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/vltoufukdaoapjcif;iSg ausmufcJESifhypfvQif vlowfjzpf\/ taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/vltoufukdaoapjcif;iSg opfom;vufeufESifhkdfufvQifvlowfjzpf\/ taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/aopm;aoapaomolonf vlowfukdawGUaomtcg? ukd,fwkdifowf&rnf/olwyg;ukd tNidK;xm;wGef;csaomf4if;? aoapjcif;iSgacsmif;ajrmif; wpkHwckESifhypfaomf4if;?aoapjcif;iSg rkef;aompdwf&Sd vufESifhkdufaomf4if;? xkdokdYjyKaomolonf vlowfjzpfaomaMumifh? taoowfjcif;ukdtrSefcH&rnf/
aopm;aoapaomolonf awGUaomtcg owf&rnf/okdYr[kwf rkef;aompdwfr&SdbJ trSwfwrJh wGef;csaomf4if;? racsmif;ajrmif;bJ wpkHwckESifhypfrdaomf4if;?ol\&efolr[kwf? rkef;aompdwfr&Sd? olUukdrjrifbJvsuf aoatmifausmufcJ ESifhypfrdaomf4if;?,ckpD&ifxkH;zGJUonftwkdif;? y&dowfwkdYonf owfaomolESifh aopm;aoapaomolpyfMum; w&m;pD&if?owfaomolukdaopm;aoapaomol\vufrS EIwfojzifh? txufuajy; rSDckdaomNrdKUokdY jyefykdY&rnf/ "rqDavmif;jcif;ukdcH&aom
,Zfyka&m[dwfrif; raorSDwkdifatmif xkdNrdKU ae&rnf/vltoufukdowfrdaomolonf ajy; rDSckdaomNrdKUe,fjyifokdY xGufaomf?aopm;aoapaomolonf NrdKUe,fjyifrSm xkdolukdawGU owfvQif? vltoufukdowfaomtjypfr&Sd/taMumif;rlum;? xkdolonf ,Zfyka&m[dwfrif;raorSDwkdifatmif? rdrdrSDckdaom NrdKUxJrSmae&rnf/ ,Zfyka&m[dwfrif;aoaomaemufrS?
xkdolonfrdrdykdifaomajrokdYjyef&aomtcGifh&Sd\/a&GUum;? oifwkdYonfaeav&m&m om;ajr;tpOftqufapmifh&aom pD&ifxkH;zGJUcsufjzpfownf;/vltoufukdowf vlowfjzpfaomolrnfonfum;? oufaocHcsuf&Sdonftwkdif; taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/ okdY&mwGif
oufaowa,mufwnf;om&SdvQif rowf&/taocHxkdufaomvlowf\ toufbkd;aiGukd rcHr,l&/ olonf taoowfjcif;ukd trSefcH&rnf/rSDckd&mNrdKUokdYajy;aomolonf? ,Zfyka&m[dwfrif; raorSD? rdrdae&if;t&yfokdY jyefaernftaMumif;? ta&G;aiGukdrcHr,l&/xkdokdY oifwkdYaeaomjynfukd rnpfnL;ap&/ vltaoG;onf jynfukdnpfnL;apwwf\/ vltaoG;udkoGef;aomol\taoG;tm;jzifhom
xkdnpfnL;jcif;ukd pifMu,fapEkdif\/igusdef;0yf oifwkdYaeaomjynfukd rnpfnL;ap&/ igxm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;om;wkdYwGif usdef;0yfonf[k rdefYawmfrl\/

161

tcef;BuD; ( 36 )
36;1 a,moyftrsKd;jzpfaom rema&SESifhrmcd&wkdYrS qif;oufaom*dv'f\om; taqG trsKd;olBuD;wkdYonf? arma&Stp&Sdaomoa&v
trsKd;om;taqGtrsKd; olBuD;wkdYxHokdYvm?36;2 tuREkfyfwkdYocifonfpma&;wHcsojzifh? oa&vtrsKd;om;wkdYtm; cgemefjynfukd tarGay;apjcif;iSg4if;? tuREkfyfwkdYtpfukd
Zavmz'f\tarGajrukd ol\orD;wkdYtm; ay;apjcif; iSg4if;? xm0&bk&m; trdefYawmf&Sdyg\/36;3 xkdrdef;rwkdYonf rdrdtrsKd;rSwyg;? tjcm;aom oa&vtrsKd;om;ESifh pkHbufvQif? olwkdYtarGajrukd tuREkfyfwkdY rdpOfbquftarGrSEIwf
olwkdY0ifaom trsKd;\tarGxJyg oGm;ojzifh? tuREkfyfwkdYtarGajronf avsmhygvdrfhrnf/36;4 oa&vtrsKd;om;wkdY ,kbdvESpfa&mufaomtcg? olwkdYtarGajronf olwkdY0ifaom trsKd;\tarGtNrJwnfojzifh? tuREkfyfwkdY\
rdpOfbquftarGrS tpOfEIwfvsuf&Sdygvdrfh rnf[k avQmufxm;Mu\/36;5 xkdtcg arma&Sonf xm0&bk&m;\ trdefYawmftwkdif;? oa&vtrsKd;om;wkdYtm; rSmxm;avonfrSm? a,moyftrsKd;om;wkdY\
pum;onf avsmufywfay\/36;6 Zavmz'forD;wkdY\trI xm0&bk&m; rdefYawmfrlonfum;? olwkdYonf tvkd&SdaomolESifh pkHbufygavap/ okdY&mwGif rdpOf
bquftrsKd;om;rSwyg;? tjcm;olESifhpkHbufjcif;ukd rjyKapESifh/36;7 oa&vtrsKd;om;wkdY\tarGajronfwrsKd;rSwrsKd;okdYrajymif;&/ oa&vtrsKd;om; taygif;wkdYonf? toD;toD; rdrdwkdY rdpOf
bquftarGajr ae&Murnf/36;8 oa&vtrsKd; wpkHwrsKd; tarGajr&Sdaomrdef;ronf rdrdwkdYrdpOfbquf trsKd;om;ESifh pkHbuf&rnf/ xkdodkY oa&v
trsKd;om;toD;toD;wkdYonf rdrdwkdYrdpOfbquftarG ajrudkcHpm;&Murnf/36;9 tarGajronf wrsKd;rSwrsKd;okdY rajymif;&/ oa&vtrsKd;om; toD;toD; rdrdwkdYrdpOfbquftarGajr ae&Murnf[k rdefYawmfrl\/
36;10 xm0&bk&m;onf arma&Stm; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? Zavmz'f\orD; rmvm?36;11 wd&Zm? a[m*vm? rdvum? aemtmwkdYonf jyK? bBuD;om;? baxG;om;wkdYESifh pkHbufMu\/36;12 xkdokdY a,moyfwGifjrifaomrema&Som;taqGtrsKd; pkHbufjcif;trIudkjyK? olwkdYtarGajronf olwkdYrdpOfbquftrsKd;wnfae\/36;13 a&GUum;?armbvGifjyif? a,mf'efjrpfem; a,&dacgNrdKUwbuf xm0&bk&m;onf arma&Stm;jzifh oa&vtrsKd;om;wkdYtm;
xm;awmfrlaom pD&ifxkH;zGJUcsufjzpfownf;/

&Sifarma&SpD&ifa&;xm;aom awmvnf&musrf;NyD;\/

162

w&m;a[m&musrf;/
Deuteronomy.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

22 23 24 25

31

32 33 34

163

16 17 18 19 20
26 27 28 29

30

w&m;a[m&musrf;/
Deuteronomy.
tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2
1;3-5

1;6
1;7
1;8
1;9
1;10
1;11
1;12
1;13
1;14
1;15
1;16
1;17

1;18
1;19
1;20
1;21
1;22
1;23
1;24
1;25
1;26
1;27
1;28

awmBuD;vGifjyif? a,mf'efjrpfem;? okzNrdKUwbuf? yg&efNrdKU? awmazvNrdKU? vmAefNrdKU? [mZkwfNrdKU? 'dZ[wfNrdKUwkdYtv,f arma&S


onf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; a[majymaom pum;rsm;ukd jyef&avonfrSm?
uma'&SAmemt&yfonf? pd&awmifvrf;jzifh a[m&yft&yfESifhq,fw&ufc&D; uGmownf;/
arma&Sonf a[&SbkefNrdKUaeaom tmarm&d&Sifbk&if&Sd[kefukd4if;? {N'djynf? tm&SwkwfNrdKUaeaom Am&Sef&Sifbk&ifMoCukd4if;
vkyfBuHNyD;rS? ou&mZfav;q,fjynfh? {um'orv? yXraeY&uf armbjynf? a,mf'efjrpfem;rSm xm0&bk&m;rSm xm;awmfrlESifh
orQtwkdif;? oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd a[majymaomw&m;pum;[lrlum;?
igwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;onf? a[m&yft&yf igwkdYtm; rdefYawmfrlonfum;? oifwkdYonf umvtcsdefaphatmif awmif
aeMuNyD/vSnfhvnf c&D;oGm;Muavmh/ tmarm&dawmifokdY4if;? xkdawmifESifheD;aomt&yf? vGifjyif? awmifkd;? csKdifh? awmifrsufESm? yifv,fem;
okdY4if;? cgemefjynf? avAEkefawmif? Oz&wfjrpfBuD;wkdifatmif4if; oGm;Muavmh/xkdjynfukd oifwkdYa&SUrSm igxm;NyD/ xm0&bk&m;onf oifwkdYtbtmjA[H? Zmuf? ,mukyfrSp? olwkdYtrsKd;tET,ftm;ay;rnf[k
usdefqkdawmfrlaomjynfukd0if odrf;,lMuavmh[k rdefYawmfrl\/
xkdtcg oifwkdYtm; igajymonfum;? oifwkdYtrIukd igwa,mufwnf; rxrf;Ekdif/oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oifwkdYukdrsm;jym;apawmfrl? oifwkdYonf ta&twGuftm;jzifh aumif;uifMu,fuJhokdY
,aeYjzpfMu\/oifwkdYtbrsm;\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oifwkdYukd tqtaxmiftm;jzifh rsm;jym;awmfrlygapaom/ *wdawmf&Sdonftwkdif;
aumif;BuD;ay;awmfrlygapaom/oifwkdYyifyef;jcif;? trIaqmif&Gufjcif;? &efawGUjcif;0efukd igwa,mufwnf; tb,fokdYxrf;Edkifrnfenf;/OmPfynmESifhjynfhpkH toa&&SdaomolwkdYukd oifwkdYtrsKd;rsm;xJu a&G;ay;Muavmh/ olwkdYukd rif;t&m igcefYxm;rnf[kajymqkdvQif?oifwkdYu ukd,fawmfajymonftwkdif; jyKaumif;ygonf[kjyefqkdMu\/xkdaMumifh oifwkdYtrsKd;rsm; toa&&SdaomvlBuD;? ynm&SdwkdYukdiga&G;cs,fNyD;vQif? oifwkdYwGif rif;vkyf&aomolwnf;[laom
vlwaxmiftkyf? w&mtkyf? ig;q,ftkyf? wq,ftkyf? tMuyftaqmft&mcefYxm;\/w&m;olBuD;wkdYtm;vnf;? oifwkdYnDtpfukd\trIwkdYukdem;axmif trsKd;om;csif; w&m;awGUonfjzpfap? wyg;trsKd;om;ESifhawGUon
fjzpfap? w&m;ojzifhpD&ifMuavmh/w&m;trIukdpD&ifaomtcg tb,fol\rsufESmukdraxmuf&/ vli,fpum;udk vlBuD;pum;uJhokdY rSwf&rnf/ tb,fvlukdrQ
raMumuf&/ taMumif;rlum;? w&m;trIukd bk&m;ocifykdifawmfrlaom aMumifhwnf;/ ukd,fwkdifrpD&ifwwfaomtrIukd ighxHrSm
t,lcH&rnf/ igvnf; em;axmifrnf[k rSmcJh\/oifwkdYjyK&orQaomtrIwkdYukdvnf; xkdtcg igrSmxm;cJh\/
igwkdYonf a[m&yft&yfrSxGufaomaemuf? tmarm&dawmifokdYoGm;aomvrf;em;rSm aMumufrufbG,fjzpf oifwkdYawGUjrifaom
awmBuD;tv,f? igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif; a&SmufoGm;? uma'&SAmemt&yfodkY a&mufMu\/xkdtcg iguvnf;? igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaomtmarm&dawmifokdY oifwkdYonfa&mufMuNyD/oifwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;onf jynfawmfukdoifwkdYa&SUrSm xm;awmfrlNyD/ oifwkdYtbrsm;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;
rdefYawmfrlonftwkdif;? wufoGm; odrf;,lMuavmh/ raMumufMuESifh/ pdwfvnf;rysufMuESifh[kajymqkd\/xkdtcg oifwkdY&SdorQonf ighxHokdYcsOf;uyf? tuREkfyfwkdYa&SU vlwkdYukdapvTwfygrnf/ olwdkYonf xkdjynfukd pl;prf;NyD;rS? tuREkfyfwkdYonf
tb,fvrf;okdYoGm;vQif tb,fNrdKUokdYa&muf&rnfukd Mum;ajymMuygvdrfhrnf[k?avQmufqkdaompum;ukd igESpfouf? oifwkdYwGif wrsKd;wa,mufpD/ vlaygif; wusdyfESpfa,muf wkdYukd a&G;xm;\/xkdolwkdYonf awmifay:okdY vSnfhoGm;? {&SaumvcsKdifhokdYa&mufojzifh pl;prf;Mu\/xkdjynf&aomopfoD;ukd xrf;aqmifcJhvsuf? igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaomjynfonf aumif;aomjynfjzpf\[k
Mum;ajymMuaomfvnf;?oifwkdYonf roGm;bJ? oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\trdefYawmfukd qefvsuf?xm0&bk&m;onf igwkdYukdrkef; zsufqD;csifaomaMumifh? tmarm&dvlwkdYvuf tyfvkdaomiSg? tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifawmfrlonf
wum;/igwkdYonf tb,fokdYoGm;&rnfenf;/ nDtpfukdwkdYu? xkdjynfom;wkdYonf igwkdYxufomBuD;\/ t&yfvnf;omjrifh\/ NrdKUvnf;
rkdCf;aumif;uifokdYxdaom NrdKUkd;vnf;&Sd\/ xkdjynfvnf;? tmeutrsKd;om;wkdYukdjrif&\[k igwkdYpdwfukdzsufMuNyD[k oifwkdYonf
wJrsm; qefYusifbufjyKMu\/164

1;29
1;30
1;31

xkdtcg igu? rxdwfvefYMuESifh? olwkdYukdraMumufMuESifh/oifwkdYa&SUrSm <uawmfrlaom oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifwkdY rsufarSmuftJ*kwKjynf4if;?oifwkdYvkdufvmaomvrf;wa&SmufvkH;? t&yfwkdifatmif tbonfom;ukd csDykdufouJhodkY? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf
oifwkdYukdcsDykdufawmfrlaom aus;Zl;awmfukdcH&mawm4if;? oifwkdYtbkdYjyKawmfrlouJhodkY? oifwkdYbuf ppfulawmfrlrnf[k
qkdaomfvnf;?1;32 oifwkdYwJpm;cef;cs&mt&yfukd&Sm
1;33 oifwkdYoGm;vwHhaomvrf;udkjyjcif;iSg? nOfhtcg rD;4if;? aeYtcg rkdCf;wdrf4if;? oifwkdYa&SUrSm <uawmfrlaom oifwkdYbk&m;ocif
xm0&bk&m;\pum;awmfukd xkdtrIoifwkdYr,kHMuygwum;/1;34 oifwkdYpum;oHukd xm0&bk&m;Mum; trsufawmfxGufvsuf?1;35 olwkdYbkd;ab;wkdYtm; igay;rnf[k igusdefqkdaomjynfaumif;ukd? a,zkEm\om; umvufrSwyg;? qkd;aomvlrsKd;wpkHwa,mufrQ
qufqufrjrif&/1;36 xkdolonf xm0&bk&m; aemufawmfokdY vkH;vkH;vkdufaomaMumifh jrif&\/ oleif;aomjynfukd olrSpol\om;ajr;wkdYtm;
igay;rnf[k usdefqkdawmfrl\/1;37 oifwkdYtwGuf xm0&bk&m;onf ighudkvnf; trsufawmfxGuf? oifonf xkdjynfokdYr0ifpm;&/1;38 oifhvufaxmufEkef\om;a,mIonf 0ifpm;&rnf/ olonf oa&vtrsKd;om; tarGcHaprnfholjzpfaomaMumifh? olUukdtm;
ay;avmh/1;39 &efolvk,l&mjzpfrnf[k oifwkdYqkdaomoli,frsm;? xkdtcg aumif;raumif;ukd ykdif;jcm;rodEkdifao;aom om;orD;rsm;wkdYonf
xkdjynfukd0ifpm;? igay;onftwkdif; odrf;,lMuvdrfhrnf/1;40 oifwkdYrlum;? vSnfh {'kHyifv,fvrf;jzifh awmokdYc&D;oGm;MuOD;avmh[k rdefYawmfrl\/
1;41 oifwkdYuvnf;? tuREkfyfwkdYonf xm0&bk&m;ukdjypfrSm;rdygNyD/ tuREkfyfwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlorQtwkdif;?
,ckoGm;ppfwkdufyg rnf[kightm;avQmufqkdvsuf? vltaygif;wkdYonfvufeufpGJukdifvsuf? awmifay:okdYwufjcif;iSg toifhaeMu\/1;42 xm0&bk&m;uvnf;? wufrwkdufMuESifh/ oifwkdYbuf igr&Sd/ wkdufvQif &efola&SUrSmIH;&Muvdrfhrnf[k oifwkdYtm;
qifhqkd&rnftaMumif;? ightm; rdefYawmfrlonftwkdif;?1;43 igqifhqkdaomfvnf; oifwkdYonfem;raxmif? xm0&bk&m;\trdefYawmfukd jiif;qef ckdifcHhaompdwfESifh awmifay:okdYwufMu\/1;44 xkdtcg awmifay:rSm&SdESifhaom tmarm&dtrsKd;om;wkdYonf oifwkdYwbuf xGufvmvsuf? ysm;rsm;tkHvkdufouJhokdY oifwkdYukdvkduf?
pd&t&yf? a[mrmNrdKUwkdifatmifzsufqD;Mu\/1;45 oifwkdYonfvnf; jyefvm xm0&bk&m;a&SUawmf idka<u;Mu\/ okdYaomfvnf; oifwkdYpum;ukd xm0&bk&m;em;axmifem;,lawmfrrl/1;46 xkdaMumifh uma'&St&yf t&ifaeouJhokdY MumjrifhpGmaejyef&Mu\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1

wzef xm0&bk&m;onf ightm; rdefYawmfrlonftwkdif;? igwkdYonfvSnfh/ {'kHyifv,fvrf;jzifh awmokdYc&D;oGm;vsuf? pd&awmifukd


MumjrifhpGmvSnfhvnfMu\/2;2 xm0&bk&m;uvnf;?
2;3 oifwkdYonfumvtcsdefaphatmif awmifukdvSnfhvnfMuNyD/ wzef ajrmufrsufESmokdY oGm;MuOD;avmh/2;4
oifonf vlrsm;wkdYtm;qifhqkd&rnfrSm? oifwkdY\nDtpfukd {aomtrsKd;om;wkdYaeaom pd&jynftem;rSm oifwkdYa&SmufoGm;aomtcg?
olwkdYonf aMumufMuvdrfhrnf/ xkdaMumifh owdjyKMuavmh/2;5 olwkdYukd tvQif;rjyKMuESifh/ olwkdYjynfukd oifwkdYtm;igray;/ ajceif;&mcefYukdrQray;/ pd&awmifukd {aomtm;igtykdifay;NyD/2;6 oifwkdYonf pm;bkdY&mtpmukd4if;? aomufbkdY&ma&udk4if; olwkdYxHaiGESifh0,f &Murnf/2;7 oifwkdYjyKav&m&m oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf aumif;BuD;ay;awmfrlNyD/ awmBuD; oifwkdYvSnfhvnfaom
taMumif;t&mwkdYukd odawmfrl\/ tESpfav;q,fywfvkH; oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifwkdYESifhtwl&Sdawmfrlonfjzpf?
oifwkdYbmrQrvkd[k qifhqkd&\/
2;8 pd&jynfrSmaeaom igwkdYnDtpfukd{aomtrsKd;om;wkdYtem;a&Smufvsuf {vyfNrdKU? {Z,kef *gAgNrdKUrSoGm;aomvGifjyifvrf;okdYvkdufNyD;
vQif? wzefvSnfh armbawmvrf;jzifhoGm;Mu\/2;9 xm0&bk&m;uvnf;? armbjynfom;wkdYukdraESmifh&SufESifh/ ppfrwkdufESifh/ olwkdYjynfukd oifhtm;igtykdifray;/ tm&jynfukd avmw
trsKd;om;wkdYtm; igtykdifay;NyD[k ightm;rdefYawmfrl\/2;10 a&S;umv tmeutrsKd;om;uJhodkY BuD;jrihfrsm;jym;aomvl? {rdrftrsKd;om;wkdYonf xkdjynfrSmaeMu\/2;11 xkdolwkdYonf tmeutrsKd;om;uJhokdY tvGefBuD;rm;aomvlwkdYt0ifjzpfonfukdvlrsm;xifrSwfMu\/ okdY&mwGif armbjynfom;wkdYonf
xkdolwkdYukd {rdrf[l ac:Mu\/2;12 a&S;umv a[m&dvlwkdYonfvnf; pd&jynfrSmaeMu\/ xkdolwkdYukd {aomtrsKd;om;wkdYonf okwfoify,f&Sif; olwkdYae&maeMu\/
xkdtwl xm0&bk&m;tykdifay;awmfrlaomjynfukd oa&vtrsKd;om;wkdYonf jyK&Muownf;/2;13 ,ckx aZ&ufacsmif;ukdul;Muavmh[krdefYawmfrlonftwkdif;? oifwkdYonf aZ&ufacsmif;ukdul;Mu\/165

2;14

uma'&SAmemt&yfokdY t&ifa&mufaomumvrSp aZ&ufacsmif;ukdul;aom umvwkdifatmif ESpfaygif;okH;q,f&SpfESpfvGefownf;/


xm0&bk&m;usdefqkdawmfrlonftwkdif;? t&ifppfol&JrsKd;taygif;wkdYonf vltvkH;t&if;xJu aoaMuuG,faysmuf&Mu\/2;15 xkdolwkdYruG,fraysmufrSDwkdifatmif? xm0&bk&m;onf olwkdYukdtvkH;t&if;xJu y,f&Sm;jcif;iSg vufawmfukdqefYawmfrl\/
2;16 ppfol&Jtaygif;wkdYonf vlpkxJu aoaMuuG,faysmufNyD;rS?2;17 xm0&bk&m;u? oifonf armbjynf?
2;18 tm&e,ftv,f ,aeYa&SmufoGm;&rnf/2;19 trKeftrsKd;om;wkdYteD;okdYa&mufaomtcg olwkdYukdraESmifh&SufESifh? tvQif;rjyKESifh/ trKeftrsKd;om;wkdYaeaomjynfudk oifhtm;
igtykdifray;? xkdjynfukd avmwtrsKd;om;wkdYtm; igtykdifay;NyD[k ightm;rdefYawmfrl\/2;20 xkdjynfukdvnf;? tvGefBuD;rm;aomolwkdY\ae&mjzpfonf[k vlrsm;xifrSwfMu\/ a&S;umv xkdokdYaomvlwkdYonfaeMu\/ olwkdYukd
trKefjynfom;wkdYonfZHZkrdrf[lac:Mu\/2;21 xkdvlrsKd;onftmeutrsKd;om;uJhokdYBuD;jrifhrsm;jym;aomvljzpfMu\/
2;22 okdYaomfvnf; pd&jynfaeaom {aomtrsKd;om;a&SUrSm a[m&dvlwkdYukd xm0&bk&m;zsufqD; awmfrlojzifh? olwkdYae&m {aom
trsKd;om;wkdYonf,aeYwkdifatmifaeMuouJhokdY? trKeftrsKd;om;a&SUrSm ZHZkrdrfvlwkdYukd okwfoify,f&Sif;awmfrlojzifh? olwkdYae&m
trKeftrsKd;om;wkdYonfaeMu\/2;23 xkdtwl? [mZ&drfNrdKUrSp tZmNrdKUwkdifatmifaebl;aom tm0drfvlwkdYukd? uawm&NrdKUrS xGufaomuawm&drfvlwkdYonf zsufqD;
olwkdYae&maeMu\/
2;24 oifwkdYonfxc&D;oGm;ojzifh tmEkefjrpfukdul;Muavmh/ tmarm&dtrsKd;? a[&Sbkef&Sifbk&if&Sd[kefESifh ol\ajrukdoifwkdYvuf
igtyfaomaMumifh? xkdajrukdodrf;pjyK xkdrif;ukdppfwkdufMuavmh/2;25 rkdCf;aumif;uifatmuf&SdorQaomvlrsKd;wkdYonf ,aeY oifwkdYukdaMumuf&GHU xdwfvefYp&SdrnftaMumif; igjyKrnf/ oifwkdY\
odwif;ukdMum; wkefvIyfjcif;? pkd;&drfaMumifhMujcif;okdYa&mufMuvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/2;26 igonfvnf;?au'rkwfawmrSa[&Sbkef&Sifbk&if&Sd[kefrif;xHokdY oHwrefwkdYukdapvTwfvsuf?2;27 rif;BuD;\jynftv,fuREkfyfa&SmufoGm;yg&ap/ rif;vrf;okdYomvkdufygrnf/ vufsmbufvuf0JbufokdYrvTJyg/2;28 pd&jynfaeaom{aomtrsKd;om;?
2;29 tm&jynfaeaomarmbtrsKd;om;wkdYonf uREkfyfjyKouJhokdY uREkfyfpm;bkdY&mtpmukd4if;? aomufbkdY&ma&ukd4if;? rif;BuD;onf
aiGESifha&mif;ygavmh/ uREfkyfwkdY bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaomjynfokdY uREkfyfonfa,mf'efjrpfukdul;ra&mufrSDwkdifatmif
rif;BuD;jynf tv,f ajcjzifhoGm;kHrQomjyKygrnf[k rd[m,pum;ESifhajymqkdaomfvnf;?2;30 uREkfyfwkdYa&SmufoGm;&aomtcGifhukd a[&Sbkef&Sifbk&if&Sd[kefrif;onfray;/ taMumif;rlum;? ,aeYxif&Sm;onftwkdif;? oifwkdY\
bk&m;ocif xm0&bk&m;onf xkdrif;ukdoifwkdYvuf tyfjcif;iSg cufxefaompdwfoabm? ckdifrmaomESvkH;ukd olay;oGif;awmfrl\/2;31 xm0&bk&m;vnf;? &Sd[kefrif;ESifhol\ajrukd oifhtm;igay;pjyK\/ xkdajrukd tarGcHthHaomiSg? odrf;avmh[k ightm;rdefYawmfrl\/2;32 xkdtcg &Sd[kefrif;onf ol\vltaygif;wkdYESifhwuG ,m[wfNrdKUrSm igwkdYukdwkdufjcif;iSg xGufvm\/2;33 igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;onf xkdrif;ukd igwkdYtyfawmfrlojzifh olrSpom;rsm;? vlrsm;taygif;wkdYukd igwkdYonfvkyfBuHMu\/ 2;34 xkdtcg ol\NrdKU&SdorQwkdYukdwkduf,l? a,mufsm;rdef;roli,fwkdYukd wa,mufrQr<uif;apjcif;iSg &Sif;&Sif;zsufqD;Mu\/2;35 wd&pmefrsm;? NrdKU&Gmvuf&Opmrsm;ukdom ukd,fbkdYodrf;,lMu\/2;36 tmEkefjrpfem;&Sdaom tma&mfNrdKUrSp *dv'fNrdKUwkdifatmif? jrpfem;&SdorQaomNrdKUwkdYwGif igwkdYratmifEkdifaomNrdKUwNrdKUrQr&Sd/ igwkdY
bk&m;ocifxm0&bk&m;onf tvkH;pkHwkdYukdigwkdY tyfawmfrl\/2;37 okdY&mwGif trKeftrsKd;om;aeaomajr? ,AKwfjrpfESifhqkdifaomajr? awmifkd;NrdKUtp&Sdaom? igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;
jrpfwm;awmfrlaomt&mwpkHwckukdrQ rcsOf;&Mu/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7

xkdtcg igwkdYonfvSnfh? Am&SefjynfokdYc&D;oGm;Mu\/ Am&Sef&Sifbk&ifMoConfvnf; rdrdvltaygif;wkdYESifhwuG {N'dt&yfrSm ppfwkduf


jcif;iSg csDvm\/xm0&bk&m;uvnf;? olUukdraMumufESifh/ olESifhwuG ol\vltaygif;wkdYukd4if;? olUajrukd4if;? oifhvufigtyfay;rnf/ a[&Sbkef
NrdKUae tmarm&d&Sifbk&ifukdjyKouJhokdY rif;udkvnf;jyK&rnf[k ightm;rdefYawmfrl\/xkdokdYigwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;onf? Am&Sef&Sifbk&ifMoCESifhol\vltaygif;wkdYukd igwkdYvuftyfawmfrlojzifh? wa,mufrQr<uif;
apjcif;iSg vkyfBuHMu\/xkdtcg igwkdYonf NrdKUajcmufq,fESifhjynfhpkHaomtma*gbwkdif;? Am&Sef&Sifbk&ifMoCrif;\EkdifiHukd? wNrdKUrQr<uif;apjcif;iSg wkduf,l
Mu\/xkdNrdKU&SdorQwkdYonfjrifhaomNrdKUkd;? NrdKUwHcg;rsm;? uefYvefYusifrsm;ESifhckdifcHhaomNrdKUjzpfownf;/ xkdrSwyg; rsm;pGmaom&GmwkdYudkvnf;
wkduf,l &Sif;&Sif;zsufqD;Mu\/a[&Sbkef&Sifbk&if&Sd[kefukdjyKouJhokdY? t&yf&yf a,mufsm;rdef;roli,fwkdYukd okwfoify,f&Sif;Mu\/wd&pmefrsm;? NrdKU&Gmvuf&Opmrsm;&SdorQwkdYukd ukd,fbkdYodrf;,lMu\/166

3;8
xkdtcg tmEkefjrpfrSp a[&rkefawmifwkdifatmif? a,mf'efjrpfta&SUbuf&Sdaomajrukd igwkdYonf odrf;,lMu\/3;9 a[&rkefawmifukd Zd'kefvlwkdYonf pdkef[l4if;? tmarm&dvlwkdYonf&Sed&[l4if; ac:a0:Mu\/3;10 csKdifh&SdorQaomNrdKUwkdYESifh *dv'fjynfwa&SmufvkH;? MoCrif;\EkdifiHt0if? omvuNrdKU? {j'fNrdKUwkdifatmif Am&Sefjynfwa&SmufvkH;ukd
odrf;,lMu\/3;11 tvGefBuD;rm;aomvlrsKd;rSqif;oufaom Am&Sef&Sifbk&ifMoCwa,mufwnf;omusef<uif;\/ vltawmiftm;jzifh tvsm;ukd;awmif?
teHav;awmif&Sdaom ol\oHckwifonf trKefjynf &AwfNrdKU&Sdonfr[kwfavm/
3;12 xkdtcg igwkdYodrf;,laomajrukd? tmEkefjrpfem;wGif&Sdaomtma&mfNrdKUrSp *dv'fawmifw0ufwkdifatmif? NrdKUrsm;ESifhwuG kAiftrsKd;om;?
*'ftrsKd;om;wkdYtm; igay;\/3;13 *dv'fawmifw0ufESifhMoCrif;tpkd;&aomEkdifiHt0if? tvGefBuD;rm;aomvlrsKd;ae&m[l ac:a0:aomtma*gbwkdif;? Am&Sefjynfwjynf
vkH;ukd rema&StrsKd;om;w0uftm;igay;\/3;14 rema&StrsKd;om; ,m&onf? tma*gbwkdif; wwkdif;vkH;ukd a*I&&Gm? rmcg&Gmtxd odrf;,lNyD;rS? ,aeYwkdifatmif rdrdtrnfukdvkduf
Am&Sef[m0kwf,m&jynf[k orkwfav\/3;15 *dv'fNrdKUukdum;? rmcd&trsKd;om;wkdYtm; igay;\/3;16 kAiftrsKd;om;? *'ftrsKd;om;wkdYtm;vnf;? *dv'fNrdKUrS tmEkefjrpfwkdifatmif? jrpfauGUaom ajrESihfwuG? trKefjynftykdif;tjcm;jzpfaom
,AKwfjrpfwkdifatmif ajrwa&SmufvkH;ukd4if;?3;17 vGifjyifESifhwuG a,mf'efjrpfem;? *aeFo&uft&yfrSvGifjyifESifhqkdifaomaom 'kHtkdifta&SU? tmZkwfydo*gNrdKUwkdifatmif? ajrwa&SmufvkH;
ukd4if; igay;\/
3;18 xkdtcg igu? oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf ajrukd oifwkdYtm;tykdifay;awmfrlNyD/ okdY&mwGif ppfwkdufwwfaom
oltaygif;wkdYonf vufeufukdukdif? oifwkdYnDtpfukdoa&v trsKd;om;wkdYa&SUrSm ul;oGm;&Murnf/3;19 xm0&bk&m;onf oifwkdYtm;csrf;omay;awmfrlonfenf;wl?
3;20 nDtpfukdwkdYtm;ay;awmfrrlrSDwkdifatmif4if;? a,mf'efjrpfwbuf oifwkdY\ bk&m;ocif xm0&bk&m;ay;awmfrlaomajrukd olwkdYonf
rodrf;r,lrSDwkdifatmif4if;? oifwkdYr,m;? om;oli,frsm;? wd&pmefrsm;wkdYonfigay;aomNrdKUwkdYae&Murnf/ oifwkdYwGif wd&pmef
rsm;pGm &Sdonfudk igod\/ trINyD;rS igay;ESifhonftwkdif;? oifwkdY&SdorQonf toD;toD;ykdifxkdufaomajrokdY jyefvm&Murnf[k
oifwkdYtm; igrSmxm;\/3;21 xkdtcg a,mIukdvnf;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf &Sifbk&ifESpfyg; jyKawmfrlaomtrI tvkH;pkHukd oifonfukd,fwkdifjrif&NyD/
xkdtwl? xm0&bk&m;onf oifa&muforQaom wkdif;EkdifiHwkdYjyKawmfrlvdrfhrnf/3;22 xkdolwkdYukdraMumufESifh/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhbufppfulawmfrlrnf[k igrSmxm;av\/
3;23 xkdtcg xm0&bk&m;ukd igawmif;yefonfum;?3;24 tkdt&Sif xm0&bk&m;? ukd,fawmfonf ukd,fawmfuReftm; wefckd;tmEkabmfawmfukd4if;? tm;BuD;aomvufawmfukd4if; jypjyKawmf
rlNyD/ ukd,fawmfpD&if wefcdk;awmfukdjyonftwkdif;? aumif;uifajrBuD;ay:rSm tb,frnfaombk&m; jyKEkdifygoenf;/3;25 tuREkfyfonf a,mf'efjrpfwbufokdYul;? xkdaumif;rGefaomjynfESifhavAEkefawmifrSp wifhw,faomawmifrsm;ukdjrif&rnftaMu
mif; tcGifhay;awmfrlyg[k awmif;yefaomfvnf;?3;26 xm0&bk&m;onf oifwkdYtwGuf ighudktrsufxGufawmfrlaomaMumifh? ighpum;ukd em;axmifawmfrrl/ xm0&bk&m;uvnf;? wef
awmh? trIESifhqkdifaompum;ukd aemufwzefravQmufESifh/3;27 ydo*gawmifxdyfay:okdYwufNyD;vQif? ta&SU? taemuf? awmif? ajrmuf av;rsufESmokdYajrmf xkdjynfukdMunfhIavmh/ a,mf'efjrpfukd
rul;&/3;28 okdY&mwGif a,mIukdrSmcJh tm;ay;avmh/ rpaxmufyifhavmh/ olonf vlrsKd;a&SUrSmoGm;? oifjrif&aomjynfukd tarGcHap&rnf[k
ightm;rdefYawmfrl\/3;29 xkdokdY igwkdYonf Aufay*k&NrdKUwbuf&Sdaom csKdifhwGifae&Mu\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5

tkdoa&vtrsKd;om;wkdY? oifwkdYonf touf&Sif? oifwkdYbkd;ab;ukd;uG,faom bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;awmfrlaomjynfukd


0ifpm;rnftaMumif;? oifwkdYusifhp&mbkdY igoGefaompD&ifxkH;zGJUcsufwkdYukd em;axmifMuavmh/igrSmxm;aompum;oifwkdYonftopfroGif;&/ tvQif;rEkwfry,f&/ igrSmxm;onftwkdif;? oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\
ynwfawmfwkdYukd apmifha&Smuf&Murnf/xm0&bk&m;onf Amvay*k&aMumifh jyKawmfrlaomtrIukd oifwkdYonfukd,fwkdifjrif&MuNyD/ Amvay*k&qnf;uyfaomoltaygif;
wkdYukdoifwkdY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifwkdYtxJu okwfoify,f&Sm;awmfrlNyD/oifwkdY bk&m;ocif xm0&bk&m;rSD0JorQaomoifwkdYrlum;? ,aeYwkdifatmif touf&Sif&Mu\/oifwkdYonf oGm;0ifpm;aomjynfusifhp&mbkdY? ig\bk&m;ocifxm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? pD&ifxkH;zGJUawmfrlcsufwkdYukd
oifwkdYtm; igoGefoifNyD/-

167

4;6

4;7
4;8
4;9

4;10
4;11
4;12
4;13
4;14
4;15
4;16
4;17
4;18
4;19

4;20
4;21
4;22
4;23
4;24
4;25
4;26
4;27
4;28
4;29
4;30
4;31
4;32
4;33
4;34

okdYjzpf xkdynwfw&m;wkdYukdusifhapmifhMuavmh/ okdYjyKvQif? xkdynwfw&m;&SdorQwkdYukd Mum;&aomvlrsKd;rsm;a&SUrSm? oifwkdY\


OmPfynmonf xif&Sm;vdrfhrnf/ olwkdYuvnf;? BuD;jrwfaomvlrsKd;onf tu,fpifppfOmPfynmESifh jynfhpkHaomtrsKd;jzpf\
[kqkdMuvdrfhrnf/igwkdYonf qkawmif;av&m&m? igwkdY bk&m;ocifxm0&bk&m; MunfhIjyKpkawmfrljcif; aus;Zl;ukdcH&onfenf;wl? tjcm;aombk&m;
MunfhIjyKpkaomaus;Zl;ukd tb,frnfaomvlrsKd; BuD;cH&oenf;/igonf ,aeYoifwkdYxm;aomw&m;taygif;ESifhtrQ ajzmifhrwfaompD&ifxkH; zGJUcsufwkdYukd&aom tb,fvlrsKd;BuD;&Sdoenf;/oifwkdYonf? a[m&yft&yfrSm oifwkdY\ bk&m;ocifxm0&bk&m; a&SUawmf &yfaeMuaomtcg? ukd,fwkdifjrifaomtrIt&mwkdYukd
rarhravsmh/ aemufwoufvkH; ESvkH;oGif;EkdifrnftaMumif; ukd,fukdukd,fowdjyKMuavmh/ ukd,fpdwfESvkH;ukdBudK;pm; apmifha&Smuf
Muavmh/ xkdt&mwkdYukd om;ajr;wkdYtm;vnf; oGefoifMuavmh/xkdtcg xm0&bk&m;u? vlrsm;wkdYukd ighxHrSm pka0;apavmh/ olwkdYonfajrBuD;ay:rSm touf&SiforQaomumvywfvkH;
ighukdaMumuf&GHU om;ajr;wkdYtm; oGefoifapjcif;iSg? ighpum;ukd Mum;aprnf[k ightm; rdefYawmfrlonftwkdif;?oifwkdYonf teD;awmfokdYcsOf;uyf? awmifajc&if;&yfaeMu\/ awmifxdyfonf rkdCf;aumif;uiftv,f rD;avmifvsuf? rnf;aom
tqif;? rkdCf;wdrfwkduf? xlxyfaom arSmifrkdufESifhjynfhpkHav\/xm0&bk&m;onfvnf;? rD;xJu oifwkdYtm; rdefY>rufawmfrl\/ oifwkdYonf oPmefawmfukdrjrif&bJ? pum;awmftoHukdom;
Mum;&Mu\/oifwkdYusifhp&mbkdYrSmxm;awmfrlaomy#dnmOfw&m;wnf;[laom ynwfawmfq,fyg;wkdYukd rdefY>ruf ausmufjym;ESpfjym;ay: a&;
xm;awmfrl\/oifwkdYonf oGm; 0ifpm;aomjynfusifhp&mbkdY oifwkdYtm; igoGefoif&aom pD&ifxkH;zGJUcsuf wkdYukdvnf;? xkdtcg xm0&bk&m;onf
ightm; rSmxm;awmfrl\/
a[m&yft&yf xm0&bk&m;onf rD;xJu oifwkdYtm; rdefY>rufawmfrlaomtcg? rnfonfhtqif;oPmefukdrQ rjrif&onfjzpf?aemufwzef oifwkdYonfvla,mufsm;? vlrdef;roPmef?ajrBuD;ay:rSm&Sdaom wd&pmefoPmef? rkdCf;aumif;uif ysHwwfaomiSufoPmef?ajray:rSm wGm;wwfaomwd&pmefoPmef? ajredrfh&maeaom ig;oPmef&Sdaomkyfwkukd? oifwkdYonf azgufjyef ukd,ftbkdY rvkyf
&rnftaMumif;?rkdCf;aumif;uifukdajrmf? ae? v? Mu,frsm;wnf;[laom rkdCf;aumif;uifwefqm&SdorQwkdYukd jrifaomtcg? oifwkdY\
bk&m;ocif xm0&bk&m;onf? rkdCf;aumif;uifatmuf&SdorQaom vlrsKd;wkdYtm; a0iSay;urf;awmfrlaom xkdwefqmwkdYukd
0wfjyKukd;uG,fapjcif;iSg? olwyg;wkdYonf aoG;aqmifr&EkdifrnftaMumif;? ukd,fukdukd,f owdjyKMuavmh/oifwkdYonf ,aeYjzpfouJhokdY? xm0&bk&m;tarGcHawmfrlaom vlrsKd;jzpfapjcif;iSg? oifwkdYukd tJ*kwKjynf oHrD;zkdxJu
EIwf,laqmifawmfrlNyD/
xkdrSwyg;? xm0&bk&m;onf oifwkdYtwGuf ighudktrsufawmfxGuf? igonf a,mf'efjrpfwbufokdY rul;&rnftaMumif;ESifh
oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifwkdYtarGcHp&mbkdYay;awmfrlaom xkdjynfjrwfokdY r0ifpm;&rnftaMumif; usdefqkdawmfrlNyD/okdYjzpf jynfigao&rnf? a,mf'efjrpfukdrul;&/ oifwkdYonful; xkdaumif;rGefaomjynfukd 0ifpm;Muvdrfhrnf/oifwkdY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifwkdY xm;awmfrlaomy#dnmOfukd arhavsmh? oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;jrpfwm;
awmfrlaomt&mwkdY\ oPmef&Sdaomkyfwkukd rvkyfrnftaMumif;? ukd,fukdukd,f owdjyKMuavmh/taMumif;rlum;? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf avmifaomrD;? tjypf&Sdonf[k ,kHvG,faombk&m; jzpfawmfrl\/
oifwkdYonf om;ajr;wkdYukdbGm;jrif? xkdjynfMumjrifhpGmaeNyD;rS? wzefazgufjyefojzifh? oPmefwpkHwck&Sdaom kyfwkukdvkyf?
oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m; trsufawmfukd EId;aqmfjcif;iSg a&SUawmf'kpkdufukdjyKvQif?aumif;uifajrBuD;ukd oifwkdYwbuf ,aeYigwkdifwnfonfum;? oifwkdYonf a,mf'efjrpfukd ul; 0ifpm;aomjynf? rMumrjrifhrSD
qufqufaysmufysuf&Muvdrfhrnf/ xkdjynf wm&SnfpGm toufr&Sif&/ &Sif;&Sif;ysufpD;jcif;okdY a&muf&Muvdrfhrnf/xm0&bk&m;onfvnf;? oifwkdYukd wyg;trsKd;om;wkdYwGif t&yf&yfuGJjym;ap? ESifxkwfawmfrlaom omoemyvlwkdYwGif oifwkdYonf
enf;enf;usef<uif;&Muvdrhfrnf/xkdt&yfwkdY? vlvufjzifhvkyf rjrifEkdif? rMum;Ekdif? rpm;Ekdif? rerf;Ekdifaom opfom;bk&m;? ausmufbk&m;wkdYukd oifwkdYonf 0wfjyK
&Muvdrhfrnf/okdYaomfvnf;? xkdt&yfwkdY oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd wzef&Smvkdaomtcg? pdwfESvkH;t<uif;rJh&SmvQif awGU&Muvdrhfrnf/oifwkdYonf aemifumv 'kuqif;&JukdcH&? trItvkH;pkHwkdYESifhawGUBuHKaomtcg? oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m; xHawmfokdY
jyefvm pum;awmfukdem;axmifvQif?oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oem;wwfaombk&m;jzpfawmfrlaomaMumifh? oifwkdYukdpGefYypfzsufqD;awmfrrl/ oifwkdYbkd;ab;
wkdYtm; usdefqkdawmfrlaom y#dnmOfw&m;ukd arhavsmhawmfrrl/
bk&m;ocifonf ajrBuD;ay:rSm vlukdzefqif;awmfrlaomaeYrSp? oifwkdYrjzpfrSD vGefavNyD;aomumvywfvkH;? rkdCf;aumif;uifwbufrS
wbufwkdifatmif ar;jref;Muavmh/ rQavmufBuD;aomtrIjzpfbl;oavm/ uJhokdYaomtrI\odwif;ukdMum;bl;oavm/bk&m;ocifonf rD;xJu rdefY>rufawmfrloHukd oifwkdYonf Mum;ouJhokdY? tjcm;aomvlrsKd;onf Mum;? toufcsrf;om&bl;oavm/oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf? tJ*kwKjynfrSm oifwkdY rsufarSmufjyKawmfrlouJhodkY? pkHprf;jcif;edrdwfvuPmESifhthHbG,f
aomtrIwkdYukdjyjcif;? ppfrIukda&mufapjcif;? tm;BuD;aom vufkH;awmfukdqefYjcif;? aMumufrufbG,faomlygkHwkdYukdjyjcif;tm;jzifh?
168

tjcm;wyg;aom bk&m;onfoGm; vlwrsKd;xJuwrsKd;ukd rdrdtbkdYEIwf,lbl;oavm/4;35 xm0&bk&m;onf bk&m;ocifjzpfawmfrlaMumif;ukd4if;? udk,fawmfrSwyg; tjcm;aom bk&m;r&SdaMumif;ukd4if;? oifwkdYodapjcif;iSg?
xkdtjcif;t&mwkdYukd oifwkdYtm;jyawmfrlNyD/4;36 oifwkdYukd oGefoif aumif;uifxJu pum;awmfoHukdMum;apwmfrlNyD/ ajrBuD;ay:rSm BuD;pGmaom rD;awmfukdvnf; jyawmfrl?
oifwkdYonf rD;xJupum;awmfukdMum;&MuNyD/4;37 oifwkdYbkd;ab;rsm;udkcspfawmfrlaomaMumifh? olwkdYtrsKd;tET,fukda&G;aumufawmfrlNyD/4;38 oifwkdYxuftm;BuD; rsm;jym;aomvlrsKd;wkdYukd oifwkdYa&SUrSESifxkwfawmfrl? ,aeYyifjzpfouJhokdY olwkdYajrxJokdY oifwkdYukdoGif;
tarGcHapjcif;iSg? r[mwefcdk;awmftm;jzifh tJ*kwKjynfrS a&SUawmf EIwfaqmifawmfrlNyD/4;39 okdYjzpf xm0&bk&m;onf txufaumif;uifay:? atmuft&yfajrBuD;ay:rSm bk&m;ocif jzpfawmfrlaMumif;ukd4if;? tjcm;wyg;
aombk&m;r&SdaMumif;ukd4if;? ,aeYodrSwf ESvkH; oGif;rdMuavmh/4;40 oifwkdYESifhwuG om;ajr;wkdYonf csrf;om&jcif;iSg4if;? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaomjynf toufwm&Snf
apjcif;iSg4if;? ,aeYigrSmxm;aom ynwfw&m;awmfwkdYukd apmifha&Smuf&Murnf[k arma&Sonfa[majymav\/
4;41 xkdtcg tdrfeD;csif;ukdtNidK;rxm;bJ? trSwfwrJhowfrdaomolonfajy;?
4;42 toufcsrf;om&aomNrdKUokH;NrdKUwkdYukd a,mf'efjrpfta&SU? aexGuf&mbuf arma&Sonf cGJxm;av\/4;43 xkdNrdKUwkdY\trnfum;? kAiftrsKd;om;ae&m awmvGifjyifaAZmNrdKU? *'ftrsKd;om;ae&m*dv'fjynf &mrkwfNrdKU? rema&StrsKd;om;ae&m
Am&Sefjynf a*gvef NrdKUwnf;/
4;44 a&GUum;? arma&Sonf oa&vtrsKd;om;wkdYxm;aomw&m;?4;45 olwkdYonf tJ*kwKjynfrSxGufaomaemuf? a[&SbkefNrdKUaetmarm&d&Sifbk&if&Sd[kef\EkdifiHtwGif;? a,mf'efjrpfta&SUbuf? Aufay*k&NrdKU
wbuf&SdaomcsKdifhwGif? arma&Sa[majymaom oufaopum;? pD&ifxkH;zGJUaompum;wnf;/4;46 arma&SESifhoa&vtrsKd;om;wkdYonf tJ*kwKjynfrSxGufMuaomaemuf? xkd&Sifbk&ifESifh?4;47 Am&Sef&Sifbk&ifMoCwnf;[laom? a,mf'efjrpfta&SU? aexGuf&mbufaeaom tmarm&d&Sifbk&ifESpfyg;ukdvkyfBuH? olwkdYjynfukd?4;48 tmEkefjrpfem;rSm&Sdaom tma&mfNrdKUrSp a[&rkefawmifwnf;[laom Zdtkefawmifwkdifatmif4if;?4;49 a,mf'efjrpfta&SUbufvGifjyifESifhwuG vGifjyifESifhqkdifaomtkdifem;? tmZkwfydo*gNrdKUwkdifatmif4if; odrf;,lMu\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1 wzef arma&Sonfoa&vtrsKd;om;taygif;wkdYukdac:? tkdoa&vtrsKd;om;wkdY? ,aeY oifwkdYtm;iga[majymaom
pD&ifxkH;zGJUcsufwkdYukd oifwkdYonf oGefoifusifhjcif;iSg owdjyKrnftaMumif; em;axmifMuavmh/5;2 igwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;onf a[m&yfawmif igwkdYESifhy#dnmOfjyKawmfrl\/5;3 xkdy#dnmOfw&m;ukd xm0&bk&m;onf igwkdYbkd;ab;rsm;ESifhomjyKawmfrlonfr[kwf/ ,aeYyif touf&Sif t&yf&SdorQaom
igwkdYESifhjyKawmfrl\/5;4 xm0&bk&m;onf awmifay:rSm rdD;xJu oifwkdYESifhrsufESmcsif;qkdifrdefY>rufawmfrl\/5;5 xkdtcg oifwkdYonf rD;ukdaMumuf awmifay:okdYrwuf0HhaomaMumifh? igonf xm0&bk&m;\ trdefYawmfukdqifhqkdjcif;iSg? xm0&
bk&m;ESifh oifwkdYpyfMum;rSm&yfae\/5;6 rdefY>rufawmfrlaompum;[lrlum;? igonf oifhukduRefcHae&mtJ*kwKjynfrS u,fEIwfaqmif ,lcJhNyD;aom oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;jzpf\/5;7 igrSwyg; tjcm;aombk&m;ukd rukd;uG,fESifh/5;8 txufrkdCf;aumif;uif4if;? atmuft&yfajrBuD;ay:4if;? ajrBuD;atmuf a&xJ4if; &Sdaomt&mESifhykHoPmefwlpGmkyfwkqif;wk
ukd ukd,ftbkdYrvkyfESifh/5;9
OD;rcs 0wfrjyKESi/hf taMumif;rlum;? oif\bk&m;ocif? igxm0&bk&m;onf oiftjypfo
Sd nf[k ,kv
H ,
G af ombk&m;? ighurdk ek ;f aomolw\
Ydk
trsKd;tpOftquf? wwd,tquf? pwkwtquf wkdifatmif tbwkdY\tjypfukd om;wkdYqyfay;pD&ifaombk&m;?5;10 ighukdcspf ighynwfwkdYukd usifhaomolwkdY\ trsKd;tpOftquf taxmiftaomif;wkdifatmif ukPmukdjyaombk&m;jzpf\/5;11 oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\emrawmfudk rkomESiq
hf idk
f r>rufrqkEd iS /hf taMumif;rlum;? emrawmfudk rkomESiq
hf idk
f >rufqadk omoludk
tjypfr&Sd[k xm0&bk&m;rSwfawmfrrl/5;12 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? OykofaeYukdoefY&Sif;apjcif;iSg? xkdaeY&ufukdapmifhavmh/5;13 ajcmuf&ufywfvkH; tvkyfrsKd;ukd BudK;pm;vkyfaqmifavmh/5;14 owraeY&ufonf oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\OykofaeYjzpf\/ xkdaeYoifrSp oif\om;orD;? uRefa,mufsm;rdef;r?
EGm;jrnf;tp&Sdaomoif\ wd&pmef? oif\wHcg;twGif; aeaom{nfhonftm*EKonf tvkyfrvkyf&/ oifonfNidrf0yfpGmaeouJhodkY?
oif\uRefa,mufsm; rdef;rwkdYonf Nidrf0yfpGmae&Murnf/5;15 oifonf tJ*kwKjynfuRefcHaMumif;ukd4if;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf tm;BuD;aom vufkH;awmfukdqefY? xkdjynfrSoifhukd
EIwfaqmifaMumif;ukd4if; atmufarhavmh/ xkdtaMumif;aMumifh? oifonf OykofaeYukdapmifh&rnf[k oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;
rSmxm;awmfrl\/
169

5;16

oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;oem;awmfrlaomjynf oifonftoufwm&Snf aumif;pm;&rnftaMumif;? oif\bk&m;ocif


xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oif\rdbukdkdaopGmjyKavmh/5;17 vltoufukdrowfESifh/5;18 olUr,m;ukdrjypfrSm;ESifh/5;19 olUOpmukdrckd;ESifh/5;20 ukd,fESifhpyfqkdifaomolwbuf rrSefaomoufaoukdrcHESifh/5;21 ukd,fESifhpyfqkdifaomol\r,m;ukdwyfrufaompdwfr&SdapESifh/ ukd,fESifhpyfqkdifaomol\tdrf? v,f,m? uRefa,mufsm;rdef;r?
EGm;jrnf;rSp ukd,fESifhpyfqkdifaomol\OpmwpkHwckukdrQ wyfrufvkdcsifaompdwfr&SdapESifh[k rdefYawmfrl\/
5;22 xkdpum;awmfukd xm0&bk&m;onf awmifay:rSm rD;? rkdCf;wdrf? xlxyfaomarSmifrkdufxJu BuD;pGmaomtoHESihf oifwkdY
pnf;a0;&my&dowftaygif;wkdYtm; rdefY>rufawmfrl\/ xyfrdefY>rufawmfrrl/ xkdpum;awmfukdvnf; ausmufjym;ESpfjym;ay:rSma&;
igtyfawmfrl\/5;23 oifwkdYonfarSmifrkdufxJupum;oHukdMum;? awmifxdyfonf rD;avmifvsuf&Sdaomtcg? oifwkdYtrsKd;tET,fwkdYrif;jzpfaomol?
toufBuD;olwkdYonf ighxHokdYcsOf;uyf?5;24 tuREkfyfwkdY bk&m;ocif xm0&bk&m;onf bkef;wefcdk;tmEkabmfawmfukd tuREkfyfwkdYtm; jyawmfrlNyD/ rD;xJupum;awmftoHukd
tuREkfyfwkdYonfMum;&ygNyD/ bk&m;ocifonf vlESifhEIwfqufawmfrlaomfvnf;? vlonftouf&Sifao;onfukd? ,aeY tuREkfyfwkdYonf
odjrif&ygNyD/5;25 tuREkfyfwkdYonf tb,faMumifh ,ckao&ygrnfenf;/ BuD;pGmaomrD;jzifh tuREkfyfwkdYonf qkH;IH;ygvdrfhrnf/ tuREkfyfwkdYbk&m;ocif
xm0&bk&m;rdefYawmfrlaomtoHawmfukd wzefMum;&vQif ao&ygvdrfhrnf/5;26 touf&Sifawmfrlaom bk&m;ocifonf rD;xJu rdefY>rufawmfrlaomtoHawmfukd tuREkfyfwkdYMum;&ouJhokdY tb,fvlow0gonf
Mum;touf&Sifoenf;/5;27 ukd,fawmfonf teD;tyg;okdYcsOf;oGm;? tuREkfyfwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m; rdefYawmfrlorQukd em;axmifawmfrlyg/ tuREkfyfwkdY
bk&m;ocif xm0&bk&m;onf ukd,fawmftm; rdefYawmfrlorQukd qifhqkdawmfrlyg/ tuREkfyfwkdYonfem;axmif jyKygrnf[k avQmufqkd
Mu\/5;28 xkdokdYoifwkdYonf ightm;avQmufaompum;ukd xm0&bk&m;Mum;awmfrl\/ xm0&bk&m;uvnf;? vlrsKd;onf oifhtm;
avQmufaompum;oHukd igMum;&NyD/ avQmufavorQaompum;onf avsmufywfay\/5;29 olwkdYESifhom;ajr;tpOftqufwkdYonf csrf;om&rnftaMumif;? ighukdaMumuf&GHU igynwforQwkdYukd tpOfapmifha&Smufcsifaom
pdwfESifh jynfhpkHMuygapaom/5;30 wJrsm;okdYjyefoGm;Muavmh[k olwkdYtm; ajymavmh/5;31 oifrSmrlum;? t&yf ighem;rSm&yfaeavmh/ olwkdYtm; igtykdifay;aomjynf olwkdYusifhbkdY&m oifonf olwkdYtm;
oGefoif&aompD&ifxkH;zGJUcsuf? ynwfw&m;tvkH;pkHwkdYukd ig>rufqkdrnf[k ightm;rdefYawmfrl\/5;32 okdYjzpf oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oifwkdYonfusifhthHaomiSg apmifhae&Murnf/ vufsmbuf?
vuf0JvufokdYrvTJra&Smif&Mu/5;33 oifwkdY 0ifpm;vwHhaomjynf oifwkdYonf aoab;vGwfvsuf csrf;om&? toufwm&Snfrnf taMumif;? oifwkdY\bk&m;ocif
xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlaomvrf;taygif;wkdY a&SmufoGm;&Murnf/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2

oifwkdYESifhom;ajr;wkdYonf oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd aMumuf&GHU?igay;xm;aom ynwfw&m;awmf&SdorQwkdYukd woufvkH;apmifha&SmufrnftaMumif;ESifh oifwkdY\toufwm&SnfaprnftaMumif;?


oifwkdYoGm; 0ifpm;vwHhaomjynfusifhbkdY&m oifwkdYtm;igoGefoifpdrfhaomiSg? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;rSmxm;awmfrlaom
pD&ifxkH;zGJUcsufynwfw&m;[lrlum;?6;3
tkd oa&vtrsKd;? bkd;ab;wkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m; *wdawmf&Sdonftwkdif;? oifonf EkdYESifhysm;&nfpD;aomjynf csrf;om&
tvGefyGg;rsm;rnftaMumif; em;axmifavmh/ owdESifhusifhapmifhavmh/6;4 tkd oa&vtrsKd;? em;axmifavmh/ igwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf wqlwnf;aom xm0&bk&m;jzpfawmfrl\/6;5 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd pdwfESvkH;t<uif;rJh? tpGrf;owd&SdorQESifhcspfavmh/6;6 ,aeYigrSmxm;aompum;ukd ESvkH;oGif;&rnf/6;7 xkdpum;ukd oif\om;orD;wkdYtm; BudK;pm; oGefoif&rnf/ tdrfxkdifvsufaeonfjzpfap? c&D;oGm;onfjzpfap? tdyfvsuf?
xvsuf&Sdonfjzpfap? xkdpum;udkajym&rnf/6;8 xkdpum;ukdvnf; oif\vufvuPmoufaobkdY&m4if;? oif\rsufpdMum;rSm oif;uspfuJhodkY4if; csnfxm;&rnf/6;9 tdrfwHcg;? NrdKUwHcg;wkdYvnf; a&;xm;&rnf/
6;10 oifrwnfaomNrdKUBuD;NrdKUjrwfwkdYukd4if;? oifrjznfhbJ aumif;aomt&mESifhjynfhaom tdrfwkdYukd4if;? oifrwl;aoma&wGif;wkdYukd4if;?
oifrpkdufrysKd;aom pyspfO,smOfESifhoHvGifyifwkdYukd4if; oifhtm;ay;jcif;iSg? oif\tbtmjA[H? Zmuf? ,mukyfwkdYtm; usdefqkd
170

6;12
6;13
6;14
6;15
6;16
6;17
6;18
6;19
6;20
6;21
6;22
6;23
6;24
6;25

awmfrlaomjynfokdY oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhukdaqmifoGif;awmfrl? oifonf 0pGmpm;vsuf ae&aomtcg?uRefcHae&mtJ*kwKjynfrS oifhukdu,fEIwfaqmif,lcJhaomxm0&bk&m;ukd rarhavsmhrnftaMumif;? ukd,fukdukd,fowdjyKavmh/oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd aMumuf&GHU&rnf/ xkdbk&m;ocifukdom0wfjyK&rnf/ emrawmftm;jzifhvnf; usdefqkdjcif;ukdjyK&rnf/tjcm;wyg;aombk&m;? oifhywfvnfaeaomvlrsKd;wkdY\bk&m;udk rqnf;ruyf&/oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifwkdYtjypf&Sdonf[k,kHvG,faom bk&m;jzpfawmfrl\/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf
oifhukdtrsufxGuf ajrBuD;jyifrSmokwfoify,f&Sif;awmfrl rnf[k pkd;&drfp&m&Sd\/oifonf rmt&yfjyKouJhokdY? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd tpkHtprf;rjyK&/oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; xm;awmfrlaomoufaocHcsuf? pD&ifcsuf? ynwfw&m;wkdYukd BudK;pm;apmifha&Smuf&rnf/oifonf csrf;om&jcif;iSg4if;?xm0&bk&m;*wdawmf&Sdonftwkdif; &efoltaygif;wkdukd oifha&Sr?SESifxkwfojzifh? oifh\bk;dab;wkdYtm; usdefqkdawmfrlaomjynfjrwf
ukd0ifpm;aejcif;iSg4if;? xm0&bk&m;a&SUawmf ajzmifhrwf avsmufywfaomtrIwkdYukdjyK&rnf/
aemifumv oif\om;u? igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;xm;awmfrlaom oufaocHcsuf? pD&ifxkH;zGJUcsufwkdYonf tb,fokdY
qkdvkdoenf;[k ar;jref;vQif?oifu? igwkdYonf tJ*kwKjynf zga&mbk&if\uRefjzpfaepOftcg? xm0&bk&m;onf tm;BuD;aomvufawmfESifh igwkdYukd
tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifawmfrl\/xm0&bk&m;onfvnf;? BuD;rm;cufxefaomedrdwfvuPmtHhbG,fo&JwkdYukd tJ*kwKjynftay:rSm4if;? igwkdYrsufarSmufjyawmfrlNyD;
vQif?igwkdYbkd;ab;wkdYtm; usdefqkdawmfrlaomjynfokdYoGif; ae&mcsjcif;tvkdYiSg? xkdjynfrS EIwfaqmifawmfrl\/xm0&bk&m;onf ,aeYwkdifatmif aus;Zl;jyKawmfrlouJhokdY? igwkdYtoufukdapmifhawmfrlrnf taMumif;? igwkdYonf ukd,ftusKd;ukd
axmuf? igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;ukd aMumuf&GHUvsuf? ynwftvkH;pkHwkdYukd usihfapjcif;iSg rSmxm;awmfrl\/okdYjzpf igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? ynwftvkH;pkHwkdYukd a&SUawmfusifhapmifhjcif;iSgowdjyKvQif?
ajzmifh rwf&mokdYa&muf&Muvdrfhrnf[k jyefajym&rnf/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1

oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifoGm; 0ifpm;vwhHaomjynfokdY oifhukdaqmifoGif;vsuf? [dwdvl? *d&*g&Sdvl? tmarm&dvl?


cgemedvl? az&Zdvl? [d0dvl? a,Akodvlwnf;[laom? oifhxuf BuD;jrifhrsm;jym;aomvlrsKd;ckepfrsKd;wkdYukd oifhxHuESifxkwf?7;2
wzef oifhvuftyfawmfrlaomtcg? olwkdYukdvkyfBuHtukeftpifokwfoify,f&Sif;&rnf/ olwkdYESifhrd[m,rzGJU&? ukPmukdrjy&/
7;3 olwkdYESifhpkHbufjcif;udkrjyK&/ oif\orD;udkol\om;ESifh4if;? oif\om;ukdol\orD;ESifh4if;? xdrf;jrm;ay;pm;jcif;ukdrjyK&/7;4
taMumif;rlum;? olwkdYonf oif\om;ukdigrqnf;ruyfapbJ? tjcm;wyg;aombk&m;tm; 0wfjyKapjcif;iSg aoG;aqmifMuvdrhfrnf/
xkdtcg trsufxGuf oifwkdYudkcsufjcif;zsufqD; awmfrlvdrfhrnf/7;5
okdYjzpf? olwkdYtb,fokdYjyK&rnfenf;[lrlum;? olwkdY,Zfyvifrsm;ukdzsuf&rnf/ kyfwkrsm;ukdNzdKcs&rnf/ tm&S&yifrsm;ukdckwfvSJ&rnf/
xkaomkyfwkqif;wkrsm;ukd rD;IdU&rnf/7;6 taMumif;rlum;? oifonfoif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;aomtrsKd;jzpf\/ ajrBuD;ay:rSm&SdorQaomvlrsKd;xuf oif\
bk&m;ocifxm0&bk&m; ydkifxkdufaomtrsKd;jzpfapjcif;iSg oifhudka&G;cs,fawmfrlNyD/7;7 oifonf tjcm;aomvlrsKd;xuf omrsm;aomaMumifh? xm0&bk&m;onf oifhudkcspf a&G;cs,fawmfrlonfr[kwf/ oifonf
tjcm;aomvlrsKd;wumwkdYxuf omenf;\/7;8 xm0&bk&m;onf oifhudkcspfaomaMumifh4if;? oif\bkd;ab;wkdYtm; usdefqkdawmfrlaomtusdefukd rzsufvkdaomaMumifh4if;? uRefcH
ae&m tJ*kwKjynfukdtpkd;&aom zga&mbk&ifvufrS tm;BuD;aomvufawmfESifh oifhudka&G;EIwfaqmif,lcJhawmfrlNyD/7;9 okdYjzpf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf rSefaombk&m;? opmapmifhaombk&m;? ukd,fawmfukdcspf ynwfawmfwkdYukdapmifha&Sm
ufaomolwkdY\ trsKd;tpOftquf taxmiftaomif;wkdifatmif y#dnmOfpum;wnf ukPmukdjyaombk&m;?7;10 ukd,fawmfukdrkef;aomolwkdYukd zsufqD;jcif;iSg? olwdkYrsufarSmuf tjypfay;aombk&m; jzpfawmfrlaMumif;ukd odrSwfavmh/ ukd,fawmfukd
rkef;aomolwkdYukd tm;rembJ? olwkdYrsufarSmuftjypfay;awmfrlrnf/7;11 okdYjzpf ,aeYigxm;aompD&ifxkH;zGJUcsuf? ynwfw&m;wkdYukd usifhthHaomiSg apmifha&Smuf&rnf/
7;12 xkdynwfwkdYukd oifonf usifhaqmifthHaomiSg em;axmifvQif? oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oif\bkd;ab;wkdYtm; usdefqkd
awmfrlaomy#dnmOfESifh ukPmawmfukd apmifhawmfrlrnf/7;13 oifhukdcspfojzifh aumif;BuD;ay;rsm;jym;apawmfrlrnf/ oifhtm;ay;jcif;iSg? oif\bkd;ab;wkdYtm; usdefqkdawmfrlaomjynf oifbGm;
jrifaom om;wkdYukd4if;? oif\ajrtoD;tESH? pyg;? pyspf&nf? qD? EGm; tpD;tyGg;? okd;pkwkdYukd4if; aumif;BuD;ay;awmfrlrnf/7;14 oifonf vlrsKd;wumwkdYxufomaumif;BuD;cH&aomoljzpf? oifNrHKaoma,mufsm; rdef;r wa,mufrQ? wd&pmefwGif NrHKaom
txD;trwaumifrQr&Sd&/7;15 xm0&bk&m;onfvnf;? tema&m*g&SdorQwkdYukd oifhqDu y,f&Sm;? oifodaomtJ*kwKjynf\ temqkd;ukd oifpGJapawmfrrl/
oifhudkrkef;aomoltaygif;wkdY pGJapawmfrlrnf/171

7;16 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oiftyfay;awmfrlaomvlrsKd;taygif;ukd zsufqD;&rnf/ oif\rsufpdonf olwkdYukdroem;&/


olwkdYbk&m;tm; 0wfrjyK&/ 0wfjyKvQif? xdrdvJp&m taMumif;jzpfvdrfhrnf/7;17 xkdvlrsKd;wkdYonf ighxufomrsm;\/ igonfolwkdYukd tb,fokdYESifxkwfEkdifrnfenf;[k oifonf pdwfxJrSmatmufarhvsuf?7;18 olwkdYukd raMumuf&/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf zga&mbk&ifESifhtJ*kwKjynfwjynfvkH; jyKawmfrlaomtrIukd4if;?7;19 udk,fwkdifjrif BuD;pGmaompkHprf;jcif;wkdYukd4if;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhukdEIwfaqmifaomtcg? jyawmfrlaom
edrdwfvuPm thHbG,faomtrIwkdYukd4if;? tm;BuD;aomvufkH;awmfukdqefYawmfrljcif;ukd4if; aphaphatmufarh&rnf/xkdenf;wl? oif
aMumufwwfaomvlrsKd;&SdorQwkdY oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;jyKawmfrlrnf/7;20 xkdrSwyg;? usef<uif;ykef;a&SmifvsufaeaomolwkdYonf rysufpD;rSDwkdifatmif? oif\ bk&m;ocifxm0&bk&m;onf ysm;wlrsm;ukd
olwkdYwGif apvTwfawmfrlrnf/7;21 olwkdYaMumifh xdwfvefYjcif;r&Sd&/ taMumif;rlum;? wefckd;BuD; aMumufrufbG,faom oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifwkdY
wGif&Sdawmfrl\/7;22 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf xkdvlrsKd;wkdYukd oifhxHu wa&GUa&GUESifxkwfawmfrlvdrfhrnf/ awmom;&JwkdYonf oifhwbuf
rsm;jym;rnfukdpkd;&drf? olwkdYukdcsufjcif; ry,fr&Sm;oifh/7;23 okdY&mwGif oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf olwkdYukdoiftyf? olwkdYrysufpD;rSDwkdifatmif? BuD;pGmaomysufpD;jcif;udk pD&if
awmfrlrnf/7;24 olwdkY&Sifbk&ifrsm;udkvnf; oifhvuf tyfawmfrlojzifh? olwkdYbGJUemrukdyif aumif;uifatmufrSm y,f&Sif;&rnf/ olwkdYukd
rzsufqD;rSDwkdifatmif oifha&SU rSmtb,folrQr&yfraeEkdif&m/7;25 olwkdYxkaomkyfwk? qif;wkbk&m;rsm;ukd rD;IdU&rnf/ kyfwkqif;wkygaoma&TaiGukd rwyfruf&? rodrf;r,l&/ ,lvQif tjypf
a&mufrnf[kpkd;&drfp&m&Sd\/ oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf pufqkyf&GH&Smawmfrl\/7;26 pufqkyf&GH&SmbG,faomt&mudk oifhtdrfxJodkYroGif;&/ oGif;vQif? oifonf xkdt&muJhodkY usdeftyfaomt&mjzpfrnf[k pkd;&drfp&m&Sd\/
xkdokdYaomt&mukd oifonf t<uif;rJhpufqkyf&GH&Sm& rnf/ usdeftyfaomt&myifjzpfay\/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1

oifonf touf&Sif rsm;jym;rnftaMumif;? xm0&bk&m;onf oif\bkd;ab;wkdYtm; usdefqkdawmfrlaomjynfokdYoGm; 0ifpm;rnf


taMumif;? ,aeYigrSmxm;aomynwftvkH;pkHwkdYukd usifhaqmifthHaomiSg owdjyK&rnf/8;2
oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhukdESdrfhcspkHprf;? ynwfawmfwkdYukdusifhcsifaom pdwf&Sdonfr&Sdonfukd odrnftaMumif;? vGef
cJhNyD;aomtESpfav;q,fywfvkH; awm ykdYaqmifawmfrlaom vrf;c&D;wa&SmufvkH;ukd atmufarh&rnf/8;3
xkdokdYoifhukdESdrfhcstiwftrGwfcHapawmfrlaomtcg? oifonfukd,fwkdifrod? oif\bkd;ab;rodbl;aom rEESifhauR;arG;awmfrlojzifh?
vlonf rkefYtm;jzifhom toufudkarG;&onfr[kwf/ bk&m;ocifrdefYawmfrlorQtm;jzifh toufarG;&onfukd odapawmfrl\/8;4
vGefcJhNyD;aomtESpfav;q,fywfvkH; oif0wfaomt0wf ra[mif;rEGrf;? oifhajcvnf; ryGef;ra&mif/8;5 tbonf om;ukdqkH;rouJhokdY? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhtm; qkH;rawmfrlonfukd pdwfxJrSm atmufarh&rnf/8;6 okdYjzpf oif\bk&m;ocif xm0&bk&m; pD&ifawmfrlaomvrf;odkYvkduf? udk,fawmfukd aMumuf&GHUojzifh ynwfawmfwkdYukd apmifh
a&Smuf&rnf/8;7 taMumif;rlum;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf aumif;aomjynf? csKdifhxJ? awmifxJuaygufaomjrpf? acsmif;? prf;a&wGif;?
a&uefrsm;ESifh jynfhpkHaomjynf?8;8 *sKH? rka,m? pyspfyif? oabFmozef;yif? ovJyifESifhjynfhpkHaomjynf? oHvGifqD? ysm;&nfESifhjynfhpkHaomjynf?8;9 bmrQrvkdbJ 0pGmpm;&aomjynf? oHausmufESifhjynfhpkH? awmifxJuaMu;eDukd wl;&aomjynfokdY oifhukdaqmifoGm;awmfrl\/8;10 xkdaumif;rGefaomjynfukd ay;oem;awmfrlonfjzpf? oifonf0pGmpm;&aomtcg? oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\*kPfaus;Zl;
awmfukdcsD;rGrf;&rnf/
8;11 ,aeY igqifhqkdaom pD&ifxkH;zGJUcsuf? ynwfw&m;awmfwkdYukd oifonfrapmifh? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd arhavsmhaomtjypfukd
owdESifha&Smifavmh/8;12 oifonf0pGmpm; aumif;aomtdrfukdaqmufvsufae&pOf?8;13 oif\okd;EGm;? a&TaiGtp&Sdaom OpmrsKd;rsm;jym;pOftcg?8;14 oifonf rmeaxmifvTm;jcif;okdYa&muf? txufuRefcHae&m tJ*kwKjynfrS u,fEIwfaqmif,lcJhawmfrlxaom?8;15 rD;a>r? uif;NrD;aumufrsm;? a&r&Sd? tiwfcH&mt&yf? aMumufrufbG,faom awmBuD;tv,f oifhukdykdYaqmif rD;ygausmufxJu
a&ukdxGufapawmfrlxaom?8;16 oifhukdESdrfhcspkHprf;? aemufqkH; aus;Zl;jyKvkdaomiSg? oif\bkd;ab;rodbl;aom rEESifhawm auR;arG;awmfrlaomoif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;ukd arhavsmh?8;17 ighwefckd;? ighvufowdtm;jzifh pnf;pdrfukdig&wwfonf[kpdwfxJrSmatmufarhjcif;tjypfukd owdESifhMuOfa&Smifavmh/8;18 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukdom atmufarh&rnf/ taMumif;rlum;? oif\bkd;ab;wkdYtm; usdefqkdawmfrlaomy#dnmOfw&m;
awmfukd ,aeYuJhokdYwnfapvkdaomiSg? pnf;pdrf&wwfaom tpGrf;owdukd bk&m;ocifay;awmfrl\/172

8;19 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd oifonfarhavsmhojzifh? tjcm;wyg;aombk&m;wkdYukd qnf;uyf


ysufpD;jcif;okdY trSefa&mufvdrfhrnf[k ,aeY igonf oifhwbufoufaocH\/8;20 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;\pum;awmfukd em;raxmifaomaMumifh? xm0&bk&m;onf oifha&SUrSm
vlrsKd;rsm;uJhokdY? xkdenf;wl oifonf ysufpD;jcif;okdYa&muf&vdrhfrnf/

0wfjyKukd;uG,fvQif?
zsufqD;awmfrlaom

tcef;BuD; ( 9 )
9;1
9;2
9;3

9;4

9;5

9;6
9;7
9;8
9;9
9;10
9;11
9;12
9;13
9;14
9;15
9;16
9;17
9;18
9;19
9;20
9;21
9;22
9;23
9;24
9;25

tkdoa&vtrsKd;? em;axmifavmh/ oifhxuftm;BuD; rsm;jym;aomvlrsKd;wkdYukd4if;? rkdCf;aumif;uifukdxdaom NrdKUkd;ESifhjynfhpkH


aomNrdKUBuD;wkdYukd4if;?tmeutrsKd;om;a&SUrSm tb,fol&yfEkdifoenf;[laompum;ukd oifMum;? oifodaom tmeutrsKd;om;wnf;[laom tvGefBuD;
jrifhaom vlrsKd;ukd4if; wkduf,ljcif;iSg? ,cka,mf'efjrpfwbufokdY ul;vkNyD/okdYjzpf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifha&SUrSm<uojzifh? avmifaomrD;uJhokdYjzpfvsuf olwkdYukdzsufqD;? oifhrsufarSmuf
ESdrfhcsawmfrlrnftaMumif;ukd ,ckoabmusavmh/ xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif;? oifonf olwkdYukdESifxkwf tvsiftjref
zsufqD;&vdrfhrnf/oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf olwkdYukd oifha&SUrSESifxkwfawmfrlaomaemuf? oifu? ighukokdvfaMumifh xm0&bk&m;onf
ighukd oGif;? jynfukd tykdifay;awmfrlonf[lratmufarh&/ xkdvlrsKd;wkdY\ raumif;rIaMumifh xm0&bk&m;onf olwkdYukdigha&SUrS
ESifxkwfawmfrlonf[l pdwfxJrSm atmufarh&rnf/oifjyKaomukokdvfaMumifh4if;? ajzmifhrwfaomoabmaMumifh4if;? xkdjynfukd oGm; 0ifpm;&rnfr[kwf/ xkdvlrsKd;wkdY\raumif;rI
aMumifh4if;? xm0&bk&m;onf oif\tbtmjA[H? Zmuf? ,mukyfwkdYtm; usdefqkdawmfrlaompum;awmfukd wnfapvkdaomiSg4if;?
oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf olwkdYukd oifha&SUrSESifxkwfawmfrl\/okdYjzpf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oif\ukokdvfaMumifh? xkdaumif;rGefaomjynfukd ay;awmfrlonfr[kwf/ oifonf
vnfyif;ckdifrmaomtrsKd;jzpf\/
oifonf? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd trsufawmfxGufapjcif;iSg? awmjyKrdonfukd rarhESifh? atmufarhavmh/ oifonf
tJ*kwKjynfxJuxGufaomaeYrSp t&yfokdYa&mufonf wkdifatmif xm0&bk&m;ukdykefuefNyD/a[m&yft&yf xm0&bk&m;ukd trsufawmfxGufapojzifh? oifhukdzsufqD;avmufatmif trsufxGufawmfrl\/xm0&bk&m;onfoifwkdYESifhzGJUaomy#dnmOfw&m;ukd a&;xm;aomausmufjym;wkdYukdcH,ljcif;iSg? awmifay:okdYigwufaomtcg? t&uf
av;q,fywfvkH; rkefYukdrpm;? a&ukdraomufbJ awmifay:rSmaeav\/oifwkdYonf pnf;a0;MuaomaeY xm0&bk&m;onf awmifay:rSm rD;xJu >rufqkdawmfrlaom pum;awmftvkH;pkHwkdYukdvufndK;
awmfjzifha&;xm;aom ausmufjym;ESpfjym;wkdYukd xm0&bk&m;onf ightm;tyfay;awmfrl\/t&ufav;q,faphaomtcg? xkdy#dnmOfausmufjym;ESpfjym;ukd xm0&bk&m;onf ightm;ay;awmfrlvQif?oifonf xtvsiftjrefqif;oGm;avmh/ tJ*kwKjynfrSoifEIwfaqmifcJhaom oif\vlwkdYonf azgufjyef? igrSmxm;aomvrf;rS
tvsiftjrefvTJ? kyfwkukd oGef;MuNyD[k rdefYawmfrl\/wzef xm0&bk&m;u? vlrsKd;ukd igMunfhjrifNyD/ vnfyif;ckdifrmaomtrsKd;jzpf\/odkYjzpf ighukd&Sdapavmh/ olwkdYukd igzsufqD;rnf/ olwkdYemrudkvnf; aumif;uifatmufrSm igacsrnf/ oifhukdrlum;? olwkdYxuftm;BuD;
rsm;jym;aom trsKd;jzpfaprnf[k ightm;rdefYawmfrl\/xkdtcg igonfy#dnmOfausmufjym;ESpfjym;udkukdifvsuf? vSnfh rD;avmifaomawmifay:u qif;vm\/oifwkdYonf oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;ukd jypfrSm;? EGm;oi,fkyfwkukdoGef;aMumif;ESifh xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlaomvrf;rS
tvsiftjrefvTJoGm;aMumif;ukd igonfMunfhjrifvQif?vufESpfbufESifhukdifaomausmufjym;wkdYukdcs? oifwkdYrsufarSmuf igcsKd;zJh\/oifwkdYonf xm0&bk&m;ukdtrsufawmfxGufapjcif;iSg? a&SUawmf'kpkdufukd jyKrdaomtjypf&SdorQ wkdYaMumifh? igonft&ifjyKouJhokdY
xm0&bk&m;a&SUawmf jyyf0yf t&ufav;q,fywfvkH; rkefYukdrpm;? a&ukdraomufbJae&\/taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf oifwkdYukd zsufqD;jcif;iSg tvGefjyif;pGmxGufaom trsufawmft&Sdefukd igaMumuf\/ okdY&mwGif
xm0&bk&m;onf ighpum;ukd wzef em;axmifawmfrl\/xm0&bk&m;onfvnf;? tmkefukdzsufqD;jcif;iSgtvGeftrsufxGufawmfrlaomaMumifh? tmkeftbkdYudkvnf; igqkawmif;av\/oifwkdY'kpkdufwnf;[laom oifwkdYvkyfaomEGm;oi,fukd ig,lojzifh t&nfusKd? trIefYjzpfatmif nufnufacsNyD;vQif? awmifxJu
xGufaomacsmif;a&ay:rSm csypfav\/
waA&t&yf? rmt&yf? udjAKwf[w0gt&yfvnf;? oifwkdYonf xm0&bk&m;ukd trsufawmfxGufatmif jyKMu\/uma'&SAmemt&yfvnf;? xm0&bk&m;u? oGm; igay;aomjynfukdodrf;,lMuavmh[k oifwkdYukd apckdif;awmfrlaomtcg? oifwkdY
onf oifwkdY\bk&m; ocifxm0&bk&m;trdefYawmfukd jiif;qefMu\/ ukd,fawmfukdr,kH? pum;awmfukdem;raxmifbJaeMu\/igoduRrf;aomaeYrSp? oifwkdYonf xm0&bk&m;ukd ykefuefvsufaeMuNyD/xm0&bk&m;onf oifwkdYukd zsufqD;rnf[k rdefYawmfrlaomaMumifh? igonf t&ifjyyf0yfouJhokdY? t&ufav;q,fywfvkH;jyyf0yf
vsufae&\/173

9;26

xm0&bk&m;tm;vnf;? tkdt&Sifbk&m;ocif? wefcdk;awmftm;jzifha&G;awmfrl? tm;BuD;aom vufawmfESifh tJ*kwKjynfrS EIwfaqmif


awmfrlaom ukd,fawmf\tarGOpmjzpfaom vlwkdYukd zsufqD;awmfrrlygESifh/9;27 ukd,fawmf\uReftmjA[H? Zmuf? ,mukyfwkdYukd atmufarhawmfrlyg/ vlrsKd;onf ckdifrmaomoabm&Sd? jypfrSm;rdaom
'kpkduftjypfukd rSwfawmfrrlygESifh/9;28 okdYr[kwf tuREkfyfwkdYukd EIwfaqmifawmfrlaomjynfom;wkdYu? xm0&bk&m;onf *wdxm;aomjynfokdY olwkdYukdaqmifoGif;jcif;iSg
rwwfEkdifaomaMumifh4if;? olwkdYukdrkef;aomaMumifh4if;? awmowfvkdaomiSgxkwfoGm;NyD[kqkdMuygvdrfhrnfwum;/9;29 vlwkdYonfum;? r[mwefcdk;awmfESifh vufkH;awmfukdqefYojzifh EIwfaqmifawmfrlaom ukd,fawmf\tarGvljzpfMuygonf[k
igonf qkawmif;av\/

tcef;BuD; ( 10 )
10;1

xkdtcg xm0&bk&m;u? t&ifausmufjym;ESpfjym;enf;wl? ausmufjym;ESpfjym;ukd ckwfOD;avmh/ ig&Sd&mokdY wufvmavmh/ aowmukdvnf;


vkyfavmh/10;2 oifcsKd;zJhaomt&ifausmufjym;pum;ygonftwkdif;? aemufausmufjym;ay:rSm iga&;xm;OD;rnf/ oifonf xkdausmufjym;ukd
aowmxJrSmxm;&rnf[k ightm;rdefYawmfrl\/10;3 igonfvnf;? tum&Sopfom;jzifh aowmukdvkyf? t&ifausmufjym;enf;wl ausmufjym;ESpfjym;ukdckwfNyD;rS? xkdausmufjym;ukdukdifvsuf
awmifay:okdYwufav\/10;4 oifwkdYpnf;a0;aomaeY xm0&bk&m;onf awmifay:rSm rD;xJurdefY>rufawmfrlaom ynwfawmfq,fyg;wkdYukd? t&ifpm vmonf
twkdif;? xm0&bk&m;onf a&;xm; ightm;ay;awmfrl\/10;5 igonfvnf; vSnfh awmifay:u qif;ojzifh? vkyfNyD;aomaowmxJ xkdausmufjym;ukd xm;? xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonf
twkdif;? xkdaowmxJ ,ck&Sd\/10;6 igonf awmifay:rSm t&ifaeaomumvESifhtrQ? t&ufav;q,fywfvkH; wzefaejyef? xkdtcgvnf; xm0&bk&m;onf
oifwkdYukdrzsufqD;rnftaMumif;? ighpum;ukd em;axmifawmfrl\/10;7 xm0&bk&m;uvnf;? xavmh/ vlrsKd;tm; ay;jcif;iSg? olwkdYbkd;ab;wkdYtm; igusdefqkdaom jynfokdY olwkdYonfoGm;odrf;,lrnf
taMumif;? olwkdYa&SUrSmc&D;oGm;avmh[k ightm;rdefYawmfrl\/10;8 oa&vtrsKd;om;wkdYonf armokwft&yfrSc&D;oGm;?
10;9 A,Fmueft&yfpm;cef;csMu\/ xkdt&yfrSc&D;oGm; a[m&*d'f*'ft&yfpm;cef;csMu\/ xkdt&yfrS c&D;oGm; acsmif;jrpfrsm;&m ,kym
t&yf pm;cef;csMu\/ xkdt&yfrSc&D;oGm; {ajAmet&yf pm;cef;csMu\/ xkdt&yfrSc&D;oGm; {Z,kef*gAmt&yfpm;cef;csMu\/
xkdt&yfrS c&D;oGm; Zdeawmuma'&St&yfpm;cef;csMu\/ xkdt&yfrSc&D;oGm; a[m&awmifpm;cef;csMu\/ xkdt&yf tmkefonf
tedpa&mufolUukdoN*K[f&\/ ol\om;{vmZmonf tb\t&m ,Zfyka&m[dwftrIudkaqmif&\/10;10 av0dom;wkdYonf xm0&bk&m;\y#dnmOfaowmukd xrf;apjcif;iSg4if;? a&SUawmf&yf trIawmfukdaqmif&Gufapjcif;iSg4if;?
tcGifhawmfESifh aumif;BuD;ay;apjcif;iSg4if;? ,aeYwkdifatmif xkdolwkdYukd cGJcefYawmfrl\/10;11 xkdaMumifh av0dom;wkdYonf nDtpfukdwkdYESifha&m tbkdYukdrykdif? tarGukdrcH&/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; *wdawmf&Sdonftwkdif;?
xm0&bk&m;onf olUwkdYcH&aom tarGjzpfawmfrl\/
10;12 tkdoa&vtrsKd;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;udkaMumuf&GHU? vrf;awmfokdY vkdufoGm;jcif;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd
pdwfESvkH;t<uif;rJhcspf trIawmfukd aqmif&Gufjcif;?10;13 oif\tusKd;ukdaxmuf ,aeYigqifhqkdaom xm0&bk&m;\ynwfawmfukd apmifha&Smufjcif; trIrSwyg;? oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;onf tb,ftrIudk awmif;awmfrloenf;/10;14 rkdfCf;aumif;uifESihfaumif;uifb0*fukd4if;? ajrBuD;ESihfajrBuD;wefqm&SdorQukd4if;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ykdifawmfrl\/10;15 okdY&mwGif xm0&bk&m;onf oif\bkd;ab;wkdYukd cspfcifjrwfEkd;? ,aeY&SdouJhokdY? olwkdYtrsKd;tET,fwnf;[laom oifhukd? tjcm;aom
vlrsKd;wumwkdYwGif a&G;aumufawmfrl\/10;16 okdYjzpf oif\ESvkH;ta&zsm;ukd vSD;jzwfavmh/ aemufwzef ckdifrmaomvnfyif;r&SdapESifh/10;17 taMumif;rlum;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? bk&m;wkdY\bk&m;? ocifwkdY\ocif? BuD;jrwfaombk&m;? wefckd;ESifhjynfhpkH
aMumufrufbG,faombk&m;? olUrsufESmudkraxmuf? wHpkd;ukdrpm;bJ?10;18 rdbr&Sdaomoli,f? rkwfqkd;rbufw&m;pD&if? {nfhonftm*EKwkdYukdpkHrufojzifh? t0wftpm;wkdYukday;oem;aombk&m;jzpfawmf
rl\/10;19 okdYjzpf {nfhonfwkdYukdcspfMuavmh/ taMumif;rlum;?oifwkdYonftJ*kwKjynf {nfhonfjzpfMubl;NyD/10;20 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukdaMumuf&GHU trIawmfukdaqmif&Guf&rnf/ ukd,fawmfqnf;uyf&rnf/ emrawmftm;jzifh
usdefqkdjcif;ukdjyK&rnf/10;21 xm0&bk&m;onf oif\*kPftoa&? oif\bk&m;ocifjzpfawmfrl\/ oifonf ukd,frsufpdESifh jrifonftwkdif;? aMumufrufbG,f
aomtrIt&mBuD;wkdYukd oifhtbkdYjyKawmfrlNyD/-

174

10;22 oif\bkd;ab;wkdYonf? ta&twGuftm;jzifhvlckepfq,frQom&Sdvsuf? tJ*kwKjynfokdY qif;oGm; Mu\/ ,ckrlum;? ta&twGuftm;jzihf


rkdCf;aumif;uifMu,fESifhtrQ oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf rsm;jym;apawmfrlNyD/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1 okdYjzpf oifonf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukdcspf&rnf/ pD&ifxkH;zGJUawmfrlcsuf? rSmxm;awmfrlaomynwfawmfwdkYukd
tpOfapmifha&Smuf&rnf/11;2 oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;qkH;rawmfrljcif;ukd4if;? bkef;tmEkabmfawmfukd4if;? tm;BuD;aomvufkH;qefYawmfrljcif;ukd4if;?11;3 xl;qef;aomwefckd;awmfukd4if;? tJ*kwKjynf? tJ*kwK&Sifbk&ifzga&mrif;ESifh jynfoljynfom;rsm;wkdYtm; jyKawmfrlaomtrIukd4if;?11;4 tJ*kwKppfol&JtvkH;t&if;wnf;[laomjrif;pD;ol&J? &xm;pD;ol&JwkdYtm;jyKawmfrlaomtrIukd4if;? oifwkdYukdvkdufaomolwkdYukd {'kH
yifv,fa&vTrf;rkd;ap? ,aeYwkdifatmifzsufqD;awmfrlaMumif; udk4if;?11;5 t&yfokdYra&mufrSD? awmvSnfhvnfpOfwGif oifwkdYtm;jyKawmfrlaomtrIukd4if;?11;6 kAiftrsKd;? {vsmbom;'goefESifhtbd&HwkdYtm; jyKawmfrlaomtrIukd4if;? ajrBuD;onf rdrdcHwGif;ukdzGifh olwkdYESifhtdrfoltdrfom;rsm;?
wJrsm;? olwkdY&wwforQaomOpmypnf;rsm;ukd? oa&vtrsKd;om;wkdYtv,f? rsKdaMumif;ukd4if; rodrjrifaomoifwkdY\om;orD;
wkdYtm; igrajym? oifwkdYukd,fwkdifodrSwfMuavmh/11;7 xm0&bk&m;jyKawmfrlaom trIBuD;tvkH;pkHwkdYukd oifwkdYonfukd,fwkdifjrifMuNyD/11;8 xkdaMumifh? oifwkdYonfoGm; 0ifpm;vwhHaomjynfukd
11;9 BuD;pGmaomcGeftm;ESifh 0ifpm;rnftaMumif;? xm0&bk&m;onf oifwkdY\bkd;ab;wkdYESifh olwkdYtrsKd; tET,ftm;ay;jcif;iSg
usdefqkdawmfrlaomjynf? EkdYESifhysm;&nfpD;aomjynf oifwkdYtoufwm&Snfrnf taMumif;? ,aeYigrSmxm;orQaomynwfwkdYukd
apmifh a&Smuf&Murnf/11;10 oifwkdYoGm;0ifpm;vwHhaomjynfonfum;? ,mvkyfouJhokdY rsKd;aphBuJ ajcjzifha&avmif;&aom jynfwnf;[laom oifwkdYxGuf
vmaomtJ*kwKjynfESifhwlonfr[kwf/11;11 oifwkdYoGm;0ifpm;vwhHaomjynfonf awmifrsm;? csKdifhrsm;ESifhjynfhpkH rkdCf;a&ukdaomufaomjynf?11;12 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;jyKpk wESpfywfvkH;MunfhIawmfrlaomjynf jzpf\/
11;13 oifwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;ukd pdwfESvkH;t<uif;rJhcspf trIawmfukd aqmif&GufrnftaMumif;? ,aeY igrSmxm;orQaomynwfwkdYukd
aphaphem;axmifvQif?11;14 oifwkdYonf pyg;? pyspf&nf? qDwkdYukd pkodrf;apjcif;iSg t&ifrkdCf;?aemufrkdCf;wnf;[laom oifwkdYjynfESifhqkdifaom rkdCf;a&ukd ig
ay;rnf/11;15 oifwkdYonf0pGmpm;&rnftaMumif;? oifwkdYwd&pmefrsm;tbkdY vGifjyif jrufyifukdigaygufaprnf/11;16 oifwkdYonf rdpm'dXdt,lukdpGJvrf;rvGJ? tjcm;wyg;aombk&m;wkdYukd0wfjyK? ukd;uG,fjcif;ESifh uif;vTwfrnftaMumif;? ukd,fukdukd,f
owdjyKMuavmh/11;17 okdYr[kwf xm0&bk&m;onftrsufawmfxGuf rkdCf;r&Gm? ajr\toD;tESHukd rjzpfapjcif;iSg? rkdCf;aumif;uifukdydwfawmfrlrnf/
xm0&bk&m;ay;awmfrlaom aumif;rGefaomjynf oifwkdYonf tvsiftjrefaysmufysufMuvdrhfrnf/11;18 okdYjzpf iga[majymaompum;ukd pdwfESvkH;oGif;xm;? vufvuPm oufaobkdY&m4if;? rsufpdMum;rSmoif;uspfuJhodkY4if;
csnfxm;&Murnf/11;19 xkdpum;ukd oifwkdYonf tdrfxkdifvsufaeonfjzpfap? c&D;oGm;onfjzpfap? tdyfvsufxvsuf&Sdonfjzpfap a[majym? om;orD;
wkdYtm; oGefoif&Murnf/11;20 tdrfwHcg;NrdKUwHcg;vnf; a&;xm;&Murnf/11;21 okdYjyKvQif xm0&bk&m;onf bkd;ab;wkdYtm; ay;jcif;iSg usdefqkdawmfrlaomjynf oifwkdYtouf? om;orD;rsm;toufwmonf?
aumif;uiftoufwm&SnfouJhokdY? ajrBuD;ay:rSm wm&Snf&vdrfhrnf/11;22 oifwkdYonf oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd cspfaompdwfESifh vrf;awmfokdYvkduf? ukd,fawmf qnf;uyfrSD0JrnftaMumif;?
igrSmxm;orQaom ynwfwkdYukd usifhthHaomiSg owdESifhapmifha&SmufvQif?11;23 xm0&bk&m;onf vlrsKd;cyfodrf;wkdYukd oifwkdYa&SUrSESifxkwfawmfrlojzifh? oifwkdYonf ukd,fxuftm;BuD; rsm;jym;aomvlrsKd;wkdYukd
tpkd;&Muvdrfhrnf/11;24 oifwkdYonf ajcESifheif;orQaomt&yfukdykdifojzifh? awmrSpavAEkefawmifwkdifatmif4if;? Oz&wfjrpfBuD;rSp yifv,furf;em;
wkdifatmif4if;? ajrwa&SmufvkH;onf oifwkdY\EkdifiH t0ifjzpfvdrhfrnf/11;25 oifwkdYa&SUrSmtb,folrQr&yfraeEkdifatmif? oifwkdYeif;aomajrt&yf&Sdaom oltaygif;wkdYonf oifwkdYukdaMumuf&GHUxdwfvefYrnf
taMumif;? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? *wdawmf&Sdonftwkdif; jyKawmfrlrnf/
11;26 ,aeYaumif;BuD;ay;jcif;ESifh usdefjcif;wnf;[laomESpfyg;ukd oifwkdYa&SUrSm igxm;\/11;27 ,aeYigqifhqkdaom oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\ynwfawmfwkdYukd em;axmifvQifrlum;? aumif;BuD;ay;jcif;?11;28 oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\ynwfawmfwkdYukd em;raxmif? ,aeYigrSmxm;aom vrf;rSvTJa&Smif? rodbl;aomtjcm;wyg;aom
bk&m;ukdrSD0Jqnf;uyfvQifrlum; usdefjcif;ukdigxm;\/175

11;29 oifwkdYonfoGm; 0ifpm;vwHhaomjynfokdY oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf aqmifoGif;awmfrlNyD;rS? aumif;BuD;r*Fvmukd


a*&Zdrfawmifay:4if;? usdefjcif;ukd {Avawmifay:4if; wifxm;&Murnf/11;30 xkdawmifwkdYonf a,mf'efjrpftaemuf? ae0if&mbufrSm cgeedvlwkdYae&mt&yfwnf;[laom? arma&oydwfawmtem;? *dv*gvNrdKU
ESifhqkdifaomvGifjyif &Sdonfr[kwfavm/11;31 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;awmfrlaomjynfukd 0ifpm;jcif;iSg? a,mf'efjrpfwbufokdYul;oGm;? xkdjynfukd0ifpm;vsuf ae&Mu
rnf/11;32 ,aeY igxm;orQaom pD&ifxkH;zGJUcsufwkdYukdusifhthHaomiSg apmifha&Smuf&Murnf/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1 oifwkdYonf ajrBuD;ay:rSm touf&SiforQumvywfvkH;0ifpm;apjcif;iSg oifwkdYbkd;ab;ukd;uG,faom bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;
awmfrlaomjynf usifhthHaomiSg apmifha&Smuf&aompD&ifxkH;zGJUcsufrsm;[lrlum;?12;2 oifwkdYtpkd;&aomvlrsKd;wkdYonf awmifBuD;? awmifi,ftay:? pdrf;aomopfyifatmuf rdrdwkdYbk&m;rsm;ukd 0wfjyK&mt&yf&SdorQwkdYudk
&Sif;&Sif;zsufqD;&rnf/12;3 olwkdY,Zfyvifrsm;ukdvnf; zsuf&rnf/ kyfwkrsm;ukdNzdKcs&rnf/ tm&S&yifrsm;udkrD;IdU&rnf/ xkvkyfaombk&m;qif;wkrsm;udkckwfvSJ&
rnf/ xkdt&yf xkdbk&m;wkdY\emrukdyif y,f&Sif;&rnf/12;4 olwkdYjyKouJhokdY? oifwkdYonf oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;tm;rjyK&bJ?12;5 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? oifwkdYtrsKd;tET,f&SdorQwkdYwGif emrawmfukdwnf apbkdY&m a&G;aumufawmfrlaom t&yf
wnf;[laom usdef;0yfawmfrl&mt&yfukd&Sm vm&Murnf/12;6 xkdt&yfokdY oifwkdYonf rD;IdU&m,Zftp&Sdaom,Zfrsm;? q,fbkdYwbkdYylaZmfoum? csDajrmuf&mylaZmfoum? opm*wdESifh qkdifaom
ylaZmfoum? tvkdvkdjyKaomylaZmfoumrSp? okd;EGm;wGif tOD;bGm;aomom;i,fwkdYukd aqmifcJh&Murnf/12;7 xkdt&yf oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m; a&SUawmf pm;&Murnf/ jyKav&m&m oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;
aumif;BuD;ay;awmfrlojzifh? ukd,fwkdifrSp tdrfoltdrfom;wkdYonf &Tifvef;jcif;ukdjyK&Murnf/12;8 ,ckumv? t&yfjyKouJhodkY? xkdt&yf vlwkdif;ukd,fOmPfukdvkduf rjyK&Mu/12;9 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaom tarGcH&mcsrf;omxJokdY oifwkdYonf r0if&Muao;/12;10 oifwkdYonf a,mf'efjrpfwbufokdYul;? oifwkdYtarGcH&mbkdY oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;ay;awmfrlaomjynf aeMuaomtcg?
&efoltaygif;wkdYvufrS oifwkdYukdu,fEIwfawmfrlojzifh Nidrf0yfpGmaeMuaomtcg?12;11 emrawmfukdwnfapbkdY&m? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&G;aumufawmfrlaomt&yf&Sd&rnf/ xkdt&yfokdY igrSmxm;orQtwkdif;?
oifwkdYrD;IdU&m,Zftp&Sdaom,Zfrsm;? q,fbkdYwbkdY ylaZmfoum? csDajrmuf&mylaZmfoum? xm0&bk&m;tm; *wd&Sdonftwkdif;? jrwf
aom ylaZmfoumwkdYukd aqmifcJh&Murnf/12;12 ukd,fwkdifrSp? om;orD;? uRefa,mufsm;rdef;rwkdYESifh ukd,ftbkdYr&Sd? tarGrcH&bJ? oifwkdY wnf;ckdaomav0dom;wkdYonf oifwkdY\
bk&m;ocif xm0&bk&m; a&SUawmf&Tifvef;jcif;ukd jyK&Murnf/12;13 awGUjrif&m&mt&yf rD;IdU&m,Zfukd rylaZmf&rnftaMumif; owdjyKMuavmh/12;14 oifwkdYtrsKd;wrsKd;wGif xm0&bk&m;a&G;aumufawmfrlaomt&yf rD;IdU&m,ZfukdylaZmf? igrSmxm;orQwkdYudkjyK&Murnf/12;15 okdY&mwGif oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;aumif;BuD;ay;awmfrlonftwkdif;? oifwkdYae&mt&yf&yf pm;csifaomtvkdokdYvkduf
owfpm;&aomtcGifh&SdMu\/ orif? '&,fukdpm;ouJhodkY? pifMu,faomol? rpifMu,faomolwkdYonf twlpm;&Murnf/12;16 okdY&mwGif taoG;ukdrpm;&/ a&ukdoGefouJhokdY ajray:rSmoGef&rnf/
12;17 pyg;? pyspf&nf? qDq,fbkdYwGif ylaZmfaomwbkdY? okd;EGm;wGiftOD;bGm;aomom;i,f? opm*wdESifhqkdifaomylaZmfoum? tvkdvkdjyKaom
ylaZmfoum? csDajrmuf&mylaZmfoum wpkHwckukdrQ? oifwkdYonf ukd,fae&mt&yfrpm;&Mu/12;18 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m; a&G;aumufawmfrlaomt&yf? oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;a&SUrSm ukd,fwkdifrSp om;orD;?
uRefa,mufsm;rdef;r? wnf;ckdaomav0dom;wkdYonf pm;&Murnf/ jyKav&m&m oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;a&SUawmfrSm &Tif
vef;jcif;ukd jyK&Murnf/12;19 ajrBuD;ay:rSm touf&SiforQaomumvywfvkH;? av0dom;wkdYukdrarhravsmhrnftaMumif; owdjyKMuavmh/12;20 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf *wdawmf&Sdonftwkdif;? oif\ae&mjynfukd us,fapawmfrlaomtcg? oifonftrJom;ukdpm;
csifaompdwf&Sd? trJom;ukdigpm;rnf[k qkdvQif? pm;csifwkdif;pm;&aomtcGifh&Sd\/12;21 oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf emrawmfukdwnfapbkdY&m a&G;aumufawmfrlaom t&yfonfoifhae&mESifha0;vGef;vQif?
xm0&bk&m;ay;awmfrlaom okd;EGm;ukd? igrSmxm;onftwkdif;owf? oifhae&mt&yfpm;csifwkdif;pm;&aom tcGifh&Sd\/12;22 orif? '&,fukdpm;ouJhodkY pm;&rnf/ pifMu,faomol? rpifMu,faomolwkdYonf a&maESm pm;&aomtcGifh&SdMu\/12;23 okdY&mwGif taoG;ukdrpm;rnftaMumif;? owdjyKavmh/ toufonf taoG;wnf\/ tom;ESifhwuG toufudkrpm;&/
12;24 xkdaMumifh taoG;ukdrpm;&/ a&ukdoGefouJhokdY ajray:rSmoGef&rnf/12;25 oifonfxm0&bk&m;ESpfoufawmfrlbG,faomtrIukdjyKojzifh? ukd,fwkdifrSp om;ajr;wkdYonf csrf;ompGmae&rnftaMumif;?
taoG;ukda&Smif&rnf/176

12;26 oifoefY&Sif;aomylaZmfoum? opm*wdtwkdif;jyKaomylaZmfoumwkdYukd,l? xm0&bk&m;a&G;aumufawmfrlaomt&yfokdY oGm;&


rnf/12;27 tom;ESifhtaoG;udka&maESm? rD;IdU&m,ZfwkdYukd? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;\ ,Zfyvifay:rSmylaZmf&rnf/ ,ZfaumiftaoG;ukd?
oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\ ,Zfyvifay:rSm oGef;avmif;? tom;ukdpm;&rnf/12;28 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; ESpfoufjrwfEkd;awmfrlbG,faomtrIukdjyKojzifh? ukd,fwkdifrSp om;ajr;tpOftqufwkdYonf
csrf;ompGmae&rnftaMumif;? igrSmxm;orQaompum;wkdYukd aphaphem;axmif apmifha&Smufavmh/12;29 oifoGm;0ifpm;vwhHaomjynf&SdaomvlrsKd;wkdYukd? oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oifha&SUrSm y,f&Sif;awmfrlojzifh? olwkdYae&m
jynf oifonf0ifaeaomtcg?12;30 olwkdYonf oifha&SUrSm ysufpD;aomaemuf? olwkdYtusifhtwkdif; oifusifh tjypfra&mufrnftaMumif;? xkdvlrsKd;wkdYonf olwdkYbk&m;rsm;ukd
tb,fokdY0wfjyKoenf;/ xkdenf;wl igjyKrnf[k olwkdYbk&m;0wfukd rar;jref;rnftaMumif;? ukd,fukdukd,fowdjyKavmh/12;31 olwkdYjyKouJhokdY? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tm; oifrjyK&/ olwkdYonf? xm0&bk&m; pufqkyf&GH&SmawmfrlorQwkdYukd olwkdYbk&m;
jyKMuNyD/ ukd,fom;orD;ukdyif olwdkYbk&m;tm;0wfjyKrD;IdUMuNyD/12;32 igrSmxm;orQwkdYukd usifhthHaomiSg apmifha&Smufavmh/ xyfrykd&? EIwfravsmhap&/

tcef;BuD; ( 13 )
13;1
13;2

oifwkdYwGif ya&mzufjyKaomol? tdyfrufukdjrifaomolonfay:vm?oifwkdYrodaomtjcm;wyg;aombk&m;ukd qnf;uyf 0wfjyKMupkdY[kajymqkdvsuf? edrdwfvuPm? thHbG,faomtrIukday;? xkdedrdwf


vuPm? thHbG,faomtrIonf jynfhpkHaomfvnf;?13;3 xkdya&mzufjyKaomol? tdyfrufukdjrifaomolwkdY\ pum;ukdem;raxmif&/ taMumif;rlum;? oifwkdYonfoifwkdY\bk&m;ocif
xm0&bk&m;ukd pdwfESvkH;t<uif;rJhcspfonf rcspfonfukd? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf pkHprf;awmfrl\/13;4 oifwdkY\bk&m;ocifxm0&bk&m;aemufawmfokdY vkduf&Murnf/ aMumuf&GHUaompdwfESifh ynwfawmfwkdYukd apmifh&Murnf/
pum;awmfukdem;axmifvsuf 0wfjyK? ukd,fawmf qnf;uyfrDS0J&Murnf/13;5 uRefcHae&mtJ*kwKjynfrS oifwkdYukdu,fEIwfaqmif,lcJhawmfrlaom oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;xHawmfrSvTJapjcif;iSg4if;?
oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? oifwkdYvkdufp&mbkdY rSmxm;awmfrlaomvrf;rSxGufapjcif;iSg4if; a[majymaomaMumifh?
xkdya&mzufjyKolESifh tdyfrufjrifolwkdYonftaoowfjcif;ukd cH&Murnf/ xkdokdY'kpkduftjypfukd oifwkdYtxJu y,f&Sif;&Murnf/
13;6 oif\nDtpfukd&if;? oif\om;orD;/ oif\&ifcGifaeaomr,m;? ukd,fuJhodkY rSwfwwfaomtaqGcifyGef; wpkHwa,mufu?
oGm;MupkdY/ oifvnf;rod? bkd;ab;wkdYvnf;rodaom tjcm;wyg;aombk&m;?13;7 oifhywfvnfteD;ta0;aeaomol? ajrBuD;pGef;wbufrSonf wbufwkdifatmif? ukd;uG,faombk&m;ukd0wfjyKMupkdY[k wdwfqdwfpGm
aoG;aqmifvQif?13;8 oifonf 0efrcH&/ ol\pum;ukdem;raxmif&/ olUukdjrifaomtcg roem;&/ ESajrmojzifh zGufrxm;&bJ? olUukdtrSefowf&rnf/13;9 olonf taoowfjcif;ukd cHpdrfhaomiSg? oifonftOD;jyKNyD;rS? vltaygif;wkdYonf jyK&Murnf/13;10 uRefcHae&mtJ*kwKjynfrS oifwkdYukdEIwfaqmifawmfrlaom oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;xH awmfrS vGJapjcif;iSg BuHpnfaomaMumifh?
xkdolukdausmufcJESifhypf taoowf&Murnf/13;11 xkdodwif;ukdoa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonfMum;? xkdokdYaomt"rtrIukd oifwkdYwGif aemufwzef rjyK0hHbJaeMuvdrfhrnf/
13;12 t"rvlwkdYonf oifwkdYtxJu xGuf? oifwkdYrodaom?13;13 tjcm;wyg;aombk&m;xHokdY oGm; 0wfjyKMupkdY[k ajymqkdvsuf? olwkdYNrdKUolNrdKUom;wkdYukd aoG;aqmifaMumif;ukd? oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;onf oifhaep&mbkdYay;awmfrlaomNrdKU wpkHwNrdKU oifonfodwif;Mum;vQif? xkdtrIukd aphaphar;jref;ppfaMum&rnf/13;14 odwif;Mum;onftwkdif; xif&Sm;pGm{uefrSef? xkdokdYaompufqkyfbG,ftrIukd oifwkdYwGiftrSefjyKrdvQif?13;15 xkdNrdKUolNrdKUom;wkdYukd xm;ESifhvkyfBuH&rnf/ NrdKUrSp NrdKU&SdaomvlESifhwd&pmeftaygif;wkdYukd xm;ESifh&Sif;&Sif;zsufqD;&rnf/13;16 vk,l&mOpm&SdorQudk NrdKUvrf;rtv,fpkykH? xkdNrdKUESifhwuG vk,l&mOpm&SdorQukd oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbkdY rD;IdU&rnf/
xkdNrdKUonf tpOftNrJtrIdufykHjzpf&rnf/ aemufwzef rwnfraqmuf&/13;17 xm0&bk&m;onf trsufawmft&Sdefukd Nidrf;ap? oif\bkd;ab;wkdYtm; *wdawmf&Sdonftwkdif;? oifhudku,froem;awmfrlojzifh
rsm;jym;apawmfrlrnftaMumif;? usdeftyfaomOpmwpkHwckukdrQ rodrf;r,lbJ? tvkH;pkHwkdYukdpGefYypf&rnf/13;18 ,aeY igrSmxm;onftwkdif; oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\pum;awmfukdem;axmif ynwfawmftvkH;pkHwkdYukdusifhojzifh? oif\
bk&m;ocifxm0&bk&m;ESpfoufawmfrlbG,f jyKaomtcg? a&S;*wdawmftwkdif; jyKawmfrlrnf/

177

tcef;BuD; ( 14 )
14;1 oifwkdYonf oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\om;jzpfMu\/ aoaomoltwGuf tom;ukdrckwfr&S&/ rsufarSmifMum;rSm tarG;ukd
r&dwf&/14;2 oifwkdYonfoifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbkdY? oefY&Sif;aomvlrsKd;jzpfMu\/ xm0&bk&m;onf ajrBuD;ay:rSm&SdorQaomvlrsKd;
xuf? ukd,fawmfykdifxkdufaom trsKd;jzpfapjcif;iSg oifwkdYukda&G;cs,fawmfrlNyD/14;3 pufqkyf&GH&SmbG,faomt&mukd oifwkdYrpm;&/14;4 pm;&aomwd&pmef[lrlum;? EGm;? okd;? qdwf?14;5 orif? '&,f? qwf? *sD? 'dIef? pkdif? Zar& tp&Sdaom?14;6 cGguGJjym;pm;NrHKUjyefaomom;rsm;ukd pm;&aomtcGifh&Sd\/14;7 odkYaomfvnf; pm;NrHKUjyefaomom;? cGguGJjym;aomom;wGif rpm;&aomom;[lrlum;? ukvm;tkyf? tm&ebuf? &SmzefwdkYonf
pm;NrHKUjyefaomfvnf;? cGgruGJjym;aomaMumifh oifwkdYrpifMu,f/14;8 0ufonf cGguGJjym;aomfvnf;? pm;NrHKUrjyefaomaMumifh? oifwkdYrpifMu,f/ tom;ukdrpm;&/ taoaumifukdvnf; rxd&/14;9 a&aeaomwd&pmefwumwkdYwGif t,yfESifhtaMu;&Sdaomwd&pmefukdompm;&\/14;10 t,yfESifhtaMu;r&Sdaomwd&pmefukdrpm;&/ oifwkdYrpifMu,f/14;11 pifMu,faomiSuftrsKd;rsKd;ukdpm;&aomtcGifh&Sd\/14;12 rpm;&aomiSuf[lrlum;? a&Tvif;w? yifv,fvif;w? vif;,kef?14;13?14 'g[? pGef? vif;wMurf;rsKd;?-usD;rsKd;&SdorQ? ukvm;tkyfiSuf?
14;15 iSufqkd;? OAsKdif;? odrf;rsKd;?14;16?17 ZduGuf? Adwf? iSufusm;?- 0Hykd? 0Hvkd? BudK;Mum?14;18 awmief;? 'kH;pyfrsKd;? 'kH;ukvm;? vif;EdkYrSp?14;19 tawmif&SdvsufwGm;wwfaomwd&pmef&SdorQwkdYonf oifwkdYrpifMu,fonfjzpf tom;ukdrpm;&/14;20 pifMu,faomiSuftrsKd;rsKd;ukdpm;&aomtcGifh&Sd\/
14;21 tvkdvkdaoaomtaumifukdrpm;&/ oifwkdYwnf;ckdaomwyg;trsKd;om; pm;p&mbkdYay;&rnf/ okdYr[kwf wuRef;wEkdifiHom;wkdYtm;
a&mif;&rnf/ oifwkdYonf oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;aomvlrsKd;jzpfMu\/ qdwfoi,fukd trdEkdY&nfESifhrjyKwf
rcsuf&/14;22 v,f,mwESpfwESpfwGif odrf;&aomtoD;tESHq,fbkdYwbkdYukd trSefcGJxm;&rnf/14;23 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? emrawmfukdwnfapbkdY&m a&G;aumufawmfrlaomt&yf pyg;? pyspf&nf? qDrSp? okd;?
EGm;wGif tOD;bGm;aomom;i,fq,fbkdYwbkdYukd a&SUawmfrSm pm;&Murnf/ xkdokdYjyKvQif? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd tpOf
aMumuf&GHU&rnf taMumif;? oif&Muvdrfhrnf/14;24 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m; aumif;BuD;ay;awmfrlaomtcg? emrawmfukdwnfapbkdY&m a&G;aumufawmfrlaomt&yfonf
a0;vGef; c&D;&Snfvsm;ojzifh? Opmq,fbkdYwbkdYukd aqmifroGm;EkdifvQif?14;25 xkdOpmukda&mif;aiGukdukdifvsuf?oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&G;aumufawmfrlaom t&yfokdYoGm;?14;26 pm;csifaompdwftvkd&Sdonftwkdif;? EGm;? okd;? pyspf&nf? ao&nftp&Sdaom pm;csiforQukd0,f? oifwkdY\bk&m;ocif
xm0&bk&m;a&SUawmfrSm? tdrfoltdrfom;rsm;ESifhwuG pm;aomufvsuf? &Tifvef;jcif;ukdjyK&Murnf/14;27 okdY&mwGif? oifwkdYwnf;ckdaomav0dom;[lrlum;? oifwkdYESifha&m?tbkdYr&Sd? tarGukdrcH&aomaMumifh? olUukdrpGefYypf&bJ?14;28 wwd,ESpfwGif odrf;aomtoD;tESHq,fbkdYwbkdY&SdorQukdxkwf NrdKUxJrSmokdxm;&rnf/14;29 oifwkdYESifha&m tbkdYr&Sd? tarGukdrcH&aomav0dom;? oifwkdYae&mt&yf&Sdaomwyg;trsKd;om;? rdbr&Sdaomoli,f? rkwfqkd;rrsm;
wkdYonfvm0pGmpm;&Murnf/ okdYjzpfvQif oifwkdY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? oifwkdYjyKav&m&m aumif;BuD;ay;awmfrlrnf/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1?2 ckepfESpfwcg vTwfjcif;ukdjyK&rnf/-vTwfjcif;w&m;[lrlum;? ukd,fESifhpyfqkdifaomoltm; Opmukdacs;iSg;aoma<u;&Sifrnfonfum;?
xkda<u;ukdvTwf&rnf/ xm0&bk&m;vTwfjcif;umv jzpfaomaMumifh? xkda<u;ukd tdrfeD;csif;? nDtpfukdcsif;rawmif;&/15;3 wuRef;wEkdifiHom;awmif;&aomtcGifh&Sd\/ nDtpfukd&Sdaom ukd,fOpmukdrawmif;bJ vTwf&rnf/15;4 oifqif;&Jom;r&Sdapjcif;iSg? xkdokdYjyK&rnf/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; tarGcHbkdY&m tykdifay;awmfrlaomjynf oifhukd tvGef
aumif;BuD;ay;awmfrlrnf/15;5 ,aeYigrSmxm;orQaom ynwfwkdYukdusifhrnftaMumif; apmifha&Smufjcif;iSg? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;\pum;awmfukdaphaph
em;axmifavmh/15;6 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;? *wdawmf&Sdonftwkdif; aumif;BuD;ay;awmfrlojzifh? oifonf vlrsKd;rsm;wkdYtm; acs;iSg;&aom
tcGifh&Sdvdrfhrnf/ olwkdYonf oifhtm; acs;iSg;&aomtcGifhr&Sd&/ oifonf vlrsKd;rsm;wkdYukd tpkd;ykdif&vdrhfrnf/ olwkdYonf oifhukd
tpkd;rykdif&Mu/178

15;7 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaomjynfwGif? NrdKUwpkHwNrdKU qif;&JaomnDtpfukdcsif; &SdvQif? xkdqif;&JaomnDtpfukd


oifonfoem;aompdwfukd rcsKyfwnf;&/ vufukdvnf;rydwf&/15;8 oif\vufukdolUtbkdYus,fus,fzGifh? ol\qif;&Jaysmufavmufatmif acs;iSg;&rnf/15;9 oifhpdwfESvkH;qkd;npfaomoabm&Sd? owrESpfwnf;[laom vTwf&mESpfeD;NyD[k atmufarhvsuf? xkdqif;&JaomnDtpfukdukd
remvkdaompdwf&Sd? bmrQray;bJaevQif olonf xm0&bk&m;tm;atmf[pfojzifh? oiftjypfra&mufrnftaMumif; owdjyKavmh/15;10 tu,fpifppfolUtm;ay;&rnf/ ay;aomtcgESajrmaompdwfr&Sd&/ taMumif;rlum;? xkd'geaMumifh oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf?
oifjyKav&m&m? vkyfaqmifav&m&m aumif;BuD;ay;awmfrlrnf/15;11 oifhae&mjynf qif;&Jom;rjywf&/ xkdaMumifh? oifjynfqif;&JiwfrGwfaom nDtpfukdcsif;wkdYtm; oif\vufukd us,fus,fzGifh&rnf
taMumif; igrSmxm;\/
15;12 oif\nDtpfukdcsif;? a[NAJtrsKd;a,mufsm;rdef;ronf oifuRefjzpf? ajcmufESpftapcHNyD;rS? owrESpfa&mufvQifvTwf&rnf/15;13 vTwfaomtcg? vufcsnf;rvTwfbJ?15;14 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf aumif;BuD;ay;awmfrlonftwkdif;? oif\ okd;pk? aumufe,fwvif;? pyspfoD;e,f&musif;xJu
rsm;pGmay;&rnf/15;15 oifonf tJ*kwKjynfuRefcHcJhbl;aMumif;ukd4if;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhukda&G;EIwfawmfrlaMumif;ukd4if; atmufarh
&rnf/ xkdaMumifh ynwfukd,aeYigxm;\/15;16 okdY&mwGif uRefu? uRefawmfonfrxGufroGm;vkdyg/ udk,fawmfESifhukd,fawmf tdrfoltdrfom;wkdYukdcspfyg\/ aeaysmfyg\[kqkdvQif?15;17 oifonfpl;ukd,l wHcg;uRef\em;&GufukdazgufNyD;rS? olonftpOftNrJ uRefcH&rnf/ xkdtwl uRefrvnf;jyK&rnf/15;18 oif\uRefukdvTwfaomtcg cufonf[lrxif&/ taMumif;rlum;? ajcmufESpfywfvkH; tapcHojzifh? oliSg;aqmif&GufaomtrIESpfqukd
olonfaqmif&GufavNyD/ oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onfvnf;oifjyKav&m&m aumif;BuD;ay;awmfrlrnf/15;19 oif\okd;EGm;wkdYwGif tOD;bGm;aomtxD;&SdorQwkdYukd oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;ap&rnf/ tOD;bGm;aomEGm;? tOD;
bGm;aomokd;ukd rokH;aqmif&/15;20 xm0&bk&m; a&G;aumufawmfrlaomt&yf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; a&SUawmfrSm xkdokd;EGm;wkdYukd ESpfpOfrjywf tdrfol
tdrfom;wkdYESifhwuG ukd,fwkdifpm;&rnf/15;21 xkdokd;EGm;wkdY ajcqGHU? rsufpduef;tp&Sdaom t*FgcsKdUwJhjcif;tjypf? tjcm;aomtjypfwpkHwck&SdvQif? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tm;
,ZfrylaZmf&/15;22 oifhae&mt&yf pm;&rnf/ orif?'&,fukdpm;ouJhokdY pifMu,faomol? rpifMu,faomolwkdYonf twlpm;&Murnf/15;23 okdY&mwGif taoG;ukdrpm;&/ a&ukdoGefouJhodkY ajray:rSmoGef&rnf/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1

oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf tAdAv?nOfhtcgoifhukdtJ*kwKjynfrS EIwfaqmifawmfrlaomaMumifh? tAdAvukdrSwf? oif\


bk&m;ocifxm0&bk&m;tm; yocgyGJukdcHavmh/16;2 xm0&bk&m;onf emrawmfukdwnfapbkdY&m a&G;aumufawmfrlaomt&yf okd;EGm;wkdYukd,ZfylaZmf? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tm;
yocgyGJukdcH&rnf/16;3 oifonf tJ*kwKjynfrSxGufvmaomaeY&ufukd woufvkH;atmufarhbkdY&m yocgyGJcHpOf? waq;ygaomrkefYukdrpm;&bJ? waq;
rygaomrkefYwnf;[laom 'kurkefYukd ckepf&ufywfvkH;pm;& rnf/ taMumif;rlum;? oifonf tJ*kwKjynfrStvsifwaqmxGufvm
ownf;/16;4 ckepf&ufywfvkH;? oifhae&mjynf waq;ygaomrkefYr&Sd&/ yXraeYnOD;,H ylaZmfaom,Zf\ tom;ukd wnOfhvkH; eHeufwkdifatmif
rusef<uif;ap&/16;5 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaom NrdKUt&yf&yfwkdYwGif yocg,Zfukd ylaZmf&aomtcGifh&Sdonfr[kwf/16;6 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? emrawmfudkwnfapbkdY&m a&G;aumufawmfrlaomt&yfwGif? oifonf tJ*kwKjynfrS
xGufvmaomtcsdef? ae0if&m nOD;,Htcsdef yocg,ZfukdylaZmf&rnf/16;7 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; a&G;aumufawmfrlaomt&yfrSm rD;ESifhuif pm;NyD;rS? eHeuftcsdeftdrfokdYjyefoGm;&rnf/16;8 ajcmuf&ufywfvkH; waq;rJhrkefYukdpm;&rnf/ owraeY oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbkdY "rpnf;a0;jcif;udkjyK&rnf/ xkdaeY&uf
tvkyfrvkyf&/
16;9 pyg;ukd&dwfpumvaemuf? ta&twGuftm;jzihf ckepfodwif;vGefrS?16;10 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; a&SUawmf ukd,fwkdifrSp oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; aumif;BuD;ay;awmfrlonftwkdif;?
tvkdvkdjyKaomylaZmfoumukd aqmifcJh&rnf/16;11 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf emrawmfwnfapbkdY&m a&G;aumufawmfrlaomt&yfwGif? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbkdY
ckepfodwif;yGJukdcH om;orD;? uRefa,mufsm;rdef;r? oifhae&mwnf;ckdaomav0dom;? {nfhonftm*EK? rdbr&Sdaomol? rkwfqkd;r
wkdYonf &Tifvef;jcif;ukdjyK&Murnf/16;12 oifonf tJ*kwKjynfuRefcHcJhbl;aMumif;ukdatmufarh/ ynwfw&m;wkdYukd usifhapmifh&rnf/
179

16;13 pyg;ESifh pyspf&nfukdodrf;;,lNyD;rS? ckepf&ufywfvkH; oauaeyGJukd cH&Murnf/16;14 xkdyGJcHpOf? ukd,fwkdifrSp? om;orD;? uRefa,mufsm;rdef;r? oifhae&mwnf;ckdaomav0dom;? {nfhonftm*EK? rdbr&Sdaomol?
rkwfqkd;rwkdYonf &Tifvef;jcif;ukdjyK&Murnf/16;15 xm0&bk&m; a&G;aumufawmfrlaomt&yf? ckepf&ufywfvkH; oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; tbkdY? "ryGJukdcH&rnf/ oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;onf? wkd;yGg;av&m&m? oifvkyfaqmifav&m &m aumif;BuD;ay;awmfrlaomaMumifh? trSef&Tifvef;jcif;ukdjyK&rnf/
16;16 tZkryGJcHcsdef? ckepfodwif;yGJcHcsdef? oauaeyGJcHcsdefwnf;[laom wESpfwGif okH;Budrfajrmufatmif oifwkdYa,mufsm;taygif;wkdYonf?
oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; a&G;aumufawmfrlaomt&yf a&SUawmfrSmrsufESmjy&Murnf/ xkdtcg xm0&bk&m;xHawmfokdY tb,f
olrQ vufcsnf;ray:rvm&/16;17 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; aumif;BuD;ay;awmfrlojzifh? vltoD;toD;wkdYonf wwfEkdifonftwkdif; quf&Murnf/16;18 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaom NrdKU&SdorQwkdYwGif? w&m;olBuD;? t&m&SdwkdYukd oifhae&mckdifrsm; tESHYtjym;cefYxm;&rnf/
olwkdYonf? vlrsKd;wkdYwGif w&m;rIukd w&m;ojzihfpD&if&Murnf/16;19 oifonf w&m;vrf;rSrvTJ&/ vlrsufESmudkraxmuf&/ wHpkd;ukdrpm;&/ wHpkd;onf ynm&SdrsufpdukduG,fapwwf\/ ajzmifhrwfaomol\
pum;ukd aumufapwwf\/16;20 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;awmfrlaomjynfukd oifonf touf&Sif tarGcHrnftaMumif;? ajzmifhaomw&m;vrf;odkYom
vkduf&rnf/16;21 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbkdY oifwnfaom,Zfyviftem;rSm tb,fokdYaomtm&S&yifukdrQ rpkduf&/16;22 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; rkef;awmfrlaom kyfwkqif;wkukd rwnfrxm;&/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1

tjypfygaomokd;? EGm;? ,kwfaomvuPmygaomokd;? EGm;udk? oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;tm; ,ZfrylaZmf&/ xkdokdYaom,Zfudk


oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf pufqkyf&GH&Smawmfrl\/
17;2 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaomNrdKUwkdYwGif? ae? v?
17;3 rkdCf;aumif;uif wefqmtp&Sdaom igjrpfwm;orQ tjcm;wyg;aombk&m;wkdYukdoGm; 0wfjyKukd;uG,fojzifh? oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;\y#dnmOfudkvGefusL;/ a&SUawmf'kpkdufukd jyKrdaoma,mufsm;rdef;r&Sdonf[k?17;4 oifonfodwif;Mum; aphaphar;jref;aomtcg? oa&vtrsKd; xkdpufqkyf&GH&SmbG,faom trIukdjyKrdonfrSefvQif?17;5 xkd'kpkdufukdjyKrdaoma,mufsm;rdef;rukd NrdKUwHcg;0okdYxkwfNyD;vQif? ausmufcJESifhypf taoowf&rnf/17;6 oufaocH ESpfa,mufokH;a,muf&SdvQif aoxkdufaomolonf taocH&rnf/ oufaocHwa,mufwnf;&SdvQif taorcH&/17;7 xkdolukdtaoowfpdrfhaomiSg? oufaocHwkdYonf tOD;jyKNyD;rS? vltaygif;wdkYonfjyK&Murnf/ xkdokdYjyKvQif oifwkdYrS 'kpkdufukd
y,f&Muvdrfhrnf/
17;8 oifhae&mNrdKUwGif vltoufukdowfjcif;trI? w&m;awGUjcif;trI? vlcsif;kdufykwfjcif; trIwkdYonf rif;a&SUokdYa&muf rpD&ifrqkH;jzwf
EkdifvQif? oif\ bk&m;ocifxm0&bk&m; a&G;aumufawmfrlaomt&yfokdYoGm;?17;9 xkdumvtcg w&m;olBuD;vkyfaomol? ,Zfyka&m[dwf? av0dom;wkdYa&SUrSm tpD&ifcH&rnf/ olwkdYonfvnf; pD&ifcsufukd abmfjy&
rnf/17;10 xm0&bk&m;a&G;aumufawmfrlaomt&yfom;wkdYonf abmfjyaompD&ifcsuftwkdif;? oifonfjyK&rnf/ olwkdYoGefoifonftwkdif;
jyK&jcif;iSg apmifha&Smuf&rnf/17;11 olwkdYabmfjyaom"rowfpD&ifcsuf? Mum;ajymaomqkH;jzwfcsuf&Sdonftwkdif;jyK&rnf/ olwkdYjyaompD&ifcsufrSvufsmbuf? vuf0J
bufokdYrvTJ&/17;12 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf trIawmfukdapmifhaom,Zfyka&m[dwf? w&m;olBuD;pum;ukdem;raxmifbJ &J&ifhpGmjyK
aomolukd taoowfojzifh oa&vtrsKd;rS 'kpkdufukdy,f&rnf/17;13 xkdodwif;ukd vlcyfodrf;wkdYonfMum;vQif aMumuf&GHUaompdwf&Sdojzifh aemufwzef &J&ifhpGmrjyKbJaeMuvdrfhrnf/
17;14 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaomjynfudk oifonf0ifpm;aeaomtcg/ oifu? ighywfvnfaeaomwyg;aomvlrsKd;
taygif;wkdYenf;wl? igonf &Sifbk&ift&m wpkHwa,mufukd csD;ajrmufrnf[kqkdvQif?17;15 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&G;aumufawmfrlaomol? nDtpfudktrsKd;om;csif;ukdom &Sifbk&ift&mcsDd;ajrmuf&rnf/ nDtpfukd
trsKd;om;csif;r[kwfaom wyg;trsKd;om;ukd rcsD;ajrmuf&/17;16 xkd&Sifbk&ifonf ukd,ftbkdY rsm;pGmaomjrif;wkdYukd rarG;&/ jrif;rsm;jym;apjcif;iSg tJ*kwKjynfokdY vlukdrjyefap&/ taMumif;rlum;?
xkdvrf;okdYrjyefroGm;&[k xm0&bk&m;trdefYawmf&Sd\/17;17 ol\pdwfESvkH;onfazgufjyefjcif;ESifhuif;vGwfrnftaMumif; rsm;pGmaomr,m;wkdYukdr,l&/ a&TaiGudkvnf;rsm;pGm rqnf;zl;&/17;18-20 xkd&Sifbk&ifonf om;pOfajr;qufESifhwuG? oa&vtrsKd; toufwm&SnfpGm pkd;pHjcif;tvkdiSg? ol\bk&m;ocifukd aMumuf&GHU y
nwfw&m;pum;awmftvkH;pkHwkdYukd usifhapmifhatmif oGefoifrnftaMumif;? ol\nDtpfukdwkdYukdrxDrJhjrifjyK rmeaxmifvTm;ojzifh?
w&m;vrf;rSvufsmbuf? vuf0JbufokdYrvTJrnftaMumif;? eef;awmfay:rSmxkdifaomtcg av0dom;,Zfyka&m[dwf&Sdaom
"rynwfw&m;pmukda&;ul; vufcHpmudkwoufvkH; apmifha&Smuf MunfhIbwf&Gwf&rnf/
180

tcef;BuD; ( 18 )
18;1 av0dom;,Zfyka&m[dwftp&Sdaomav0dom;taygif;wkdYonf oa&vtrsKd;om;wkdYESifh a&m tarGrcH&bJ? xm0&bk&m;\
tarGwnf;[laom rD;jzihfjyKaomylaZmfoumwkdYukd pm;&Murnf/18;2 xkdaMumifh? olwkdYonf nDtpfukdrsm;ESifhtwl tarGrcH&Mu/ xm0&bk&m;onf trdefYawmf&Sdonftwkdif; olwkdY\tarGjzpfawmfrl\/18;3 vlwkdYonf ,ZfylaZmfaomtcg? EGm;jzpfap? okd;jzpfap? ,Zfyka&m[dwfcH&aomtbkdY yckH;wbuf? yg;ESpfbuf? ttlrsm;ukd4if;?18;4 tOD;odrf;aompyg;? pyspf&nf? qD? okd;arG;udk4if; vSL&rnf/18;5 taMumif;rlum;? olrSpom;pOfajr;qufwkdYonf xm0&bk&m;tcGifhESifh trIawmfukd tpOfaqmif&Gufapjcif;iSg? oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;onf? oif\ trsKd;tET,ftaygif;wkdYwGif olUukda&G;aumufawmfrlNyD/18;6 oa&vNrdKU&GmwkdY wnf;ckdaomav0dom;wpkHwa,mufonf? xm0&bk&m;a&G;aumuf awmfrlaomt&yfukd MunfndKaom
pdwftm;BuD; a&mufvmvQif?18;7 xm0&bk&m;a&SUawmfae&m&aomnDtpfukd av0dom;taygif;wkdYenf;wl ol\bk&m;ocif xm0&bk&m;tcGifhESifhtrIawmfukdaqmif
&Guf&rnf/18;8 ol\tarGukda&mif;&aomOpmrSwyg;? av0dom;rsm;wkdYESifhtwl tnDtrQcH&rnf/
18;9 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaomjynfokdY oifonf 0ifpm;aomtcg? xkdjynfaeaomvlrsKd;wkdYjyKwwfaom pufqkyf
&GH&SmbG,ftrIwkdYukd jyKjcif;iSgroif&/18;10 oifwkdYwGif rdrdom;orD;ukd rD;jzifhylaZmfaomol? jzpfvwhHaomtrIukd ukd,fOmPfESifh a[majymaomol? umvaA'ifukdMunfhaomol?
raumif;aomtwwfukdjyKpkaomol?18;11 jyKpm;wwfaomol? ewfqkd;ESifhaygif;aomol? 0dZmtwwfukdjyKpkaomol? vl aoukdar;jref;aomol wpkHwa,mufrQr&Sd&/18;12 xkdokdYjyKwwfaomoltaygif;wkdYukd xm0&bk&m;pufqkyf&GH&Smawmfrl\/ xkdpufqkyf&GH&SmbG,faom trIrsm;wkdYaMumifh oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;onf xkdvlrsKd;wkdYukd oifha&SUrSESifxkwfawmfrl\/18;13 oifonf? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf pkHvifjcif;&Sd&rnf/18;14 oiftpkd;&thHaomvlrsKd;wkdYonf? umvaA'ifukdMunfhaomol? jzpfvwhHaomtrIukd ukd,fOmPftm;jzifha[majymaomolwkdYpum;ukd
em;axmifwwfMu\/ oifrlum; xkdokdYjyK&atmif oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onftcGifhay;awmfrrl/
18;15 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? oif\trsKd;om;csif;wkdYtxJ igESifhwlaom ya&mzufwyg;ukd oifhtbkdYay:xGef;apawmfrlrnf/
xkdya&mzuf\ pum;ukdem;axmif&rnf/18;16 a[m&yft&yfwGif pnf;a0;MuaomaeY oifu? aemufwzef tuREkfyfbk&m;ocif xm0&bk&m;\ pum;awmftoHukd rMum;
&ygapESifh/ xkdBuD;pGmaomrD;ukd rjrif&ygapESifh/ tuREkfyfaornfukd pkd;&drfygonf[k oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf
awmif;yeforQtwkdif;?18;17 xm0&bk&m;u? olwkdYpum;onf avsmufywfay\/18;18 olwkdYtrsKd;om;csif;wkdYtxJ oifESifhwlaomya&mzufwyg;ukd olwdkYtbkdY igay:xGef;ap? xkdya&mzufEIwf ighpum;ukdigtyfojzifh
igrSmxm;orQwkdYukd olwdkYtm;qifhqkd&vdrfhrnf/18;19 xkdya&mzufonf ightcGifhESifha[majymaomighpum;wkdYukd tMuifolonf em;raxmifbJaethH? xkdolukd igppfaMumrnf/18;20 igrrSmxm;bJightcGifhukdaqmif &J&ifhpGma[majymaomya&mzuf? tjcm;wyg;aombk&m;tcGifhESifh a[majymaomya&mzufonf
taoowfjcif;ukdcH&rnf[k ightm;rdefYawmfrl\/18;21 oifuvnf;? xm0&bk&m;rdefYawmfrlonf rrlonfukd igwkdYonf tb,fokdYodEkdifoenf;[k awG;awmvQif?18;22 ya&mzufonfxm0&bk&m;\tcGifhukdaqmifa[majymonftwkdif;trIrjzpf? a[majymaom pum;rjynfhpkHvQif? xkdpum;udkxm0&
bk&m;rdefYawmfrrl/ ya&mzufonf &J&ifhpGma[majymNyD/ olUukdraMumuf&/

tcef;BuD; ( 19 )
19;1 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;awmfrlaomjynf aeaomvlrsKd;wkdYukd oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;y,fjzwfawmfrlojzifh?
oifonf olwkdYt&m 0ifpm;? olwkdYNrdKU? olwkdYtdrfaeaom tcg?19;2 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf tykdifay;awmfrlaomxkdjynftwGif; NrdKUokH;NrdKUwkdYukd cGJxm;&rnf/19;3 vltoufukdowfrdaomoltaygif;wkdYonf xkdNrdKUokdY ajy;EkdifrnftaMumif;? oifhtarGcHp&mbkdY oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;
awmfrlaomjynfukd okH;ykdif;ykdif; vrf;c&D;ukdvnf; jyifqif&rnf/19;4 vltoufukdowfrd?
19;5 ukd,ftoufcsrf;omapjcif;iSg? xkdNrdKUokdYajy;&aomol\ trI[lrlum;? vlonf xif;ckwfjcif;iSg tabmfESifhawmokdYoGm; opfyifudk
ckwfvSJpOftcg? ykqdefonf tkd;uRwf tabmfukdxdaom aMumifh? rdrdtabmfaoatmifjyKrdaomolESifhwl? &efNidK;zGJUjcif;r&SdbJ
rdrdtabmfukd trSwfwrJh owfrdaomolonf? xkdNrdKUwpkHwNrdKUokdYajy; toufcsrf;om&vdrfhrnf/19;6 okdYr[kwf aopm;aoapaomolonf pdwfrmefxpOftcg? vlowfukdvkdufvsuf c&D;a0;aomaMumifh rSDowfvdrfhrnf/ xkdokdYrowf
oifh/ taMumif;rlum;? xkdolonf rdrdtabmfukd &efNidK;zGJUjcif;r&SdaomaMumifh taoowfjcif;ukd rcHxkduf/181

19;7 xkdaMumifh NrdKUokH;NrdKUwkdYukd cGJxm;&rnf[k igrSmxm;\/19;8-10


,aeYigrSmxm;orQaomynwfawmfwkdYukdusifhapmifh? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd cspfaompdwfESifh tpOftNrJvrf;awmf
okdYvkdufvQif4if;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? oif\bkd;ab;wkdYtm; ay;jcif;iSg *wdxm;aomjynf&SdorQukdoifhtm;ay;
awmfrl? oif\bkd;ab;wkdYtm; usdefqkdonftwkdif;? oifhae&mjynfukd us,f0ef;apawmfrlvQif4if;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf
oifhtarGcHp&mbkdY ay;awmfrlaomjynf taorcHxkdufaomolonf taocH vlYtoufukdowfaomtjypfonf oifhtay:rSm
ra&mufrnftaMumif;? ,ckqkdcJhNyD;aomNrdKUokH;NrdKUrSwyg;? tjcm;aomNrdKUokH;NrdKUwkdYukd xyfcGJxm;&rnf/
19;11 wenf;um;? rdrdtabmfukd &efNidK;zGJUojzifh acsmif;ajrmif; aoatmifwkdufaomolonf xkdNrdKUwpkHwckokdY ajy; a&mufaomfvnf;?19;12 olUae&mNrdKU toufBuD;olwkdYonf vlukdapvTwf xkdolukdaqmifcJhojzifh? aoapjcif;iSg aopm;aoapaomol\vuf
tyfvkduf&Murnf/19;13 oif\rsufpdonfolUudkroem;&/ oifonfcsrf;om&rnftaMumif;? vltoufowfjcif;tjypfukd oa&vtrsKd;rS y,f&Sif;&rnf/
19;14 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhtm;tykdifay;awmfrlaomjynfrSm tarGcH&majr a&S;a[mif;vlwkdYonf pkdufxm;ESifhaom
tdrfeD;csif;\ajrrSwfwkdifukd ra&TU&/19;15 vlonfjyKrdaom'kpkduf? jypfrSm;rdaomtjypfukd ppfaMumaomtcg? oufaocHwOD;wnf;&SdvQif ol\pum;rwnf&/ oufaocHESpfOD;?
okH;OD;tm;jzifh pum;&SdorQwkdYonf wnf&vdrfhrnf/19;16 rrSefaomoufaocHwa,mufonf? olwyg;wbufrrSefaomoufaoukdcHvQif?19;17 w&m;awGUaomolESpfa,mufwkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmfokdY4if;? xkdumv&Sdaom ,Zfyka&m[dwf? w&m;olBuD;a&SUokdY4if; vm
ojzifh?19;18 w&m;olBuD;wkdYonf aphaphppfaMum xkdoufaocHaomolonf rdrdtabmfwbuf rrSefaomoufaoukdcHNyD;vQif?19;19 rdrdtabmfjyKrnf[ktBuH&Sdonftwkdif; oljyK&rnf/ 'kpkduftjypfukdoifwkdYtxJu xkdokdYy,f&Sm;&rnf/19;20 <uif;aomolwkdYonfvnf; xkdodwif;ukdMum; aMumufaomaMumifh? aemufwzef xkdokdYaom'kpkdufukdrjyKbJaeMuvdrfhrnf/19;21 oif\rsufpdonf roem;&/ touftwGuf toufukd4if;? rsufpdtwGuf rsufpdukd4if;? oGm;twGuf oGm;udk4if;? vuftwGuf
vufukd4if;? ajctwGufajcukd4if; 'Pfay;&rnf/

tcef;BuD; ( 20 )
20;1 oifonf &efolwkdYukd ppfwkdufjcif;iSg csDoGm;aomtcg? udk,fxufomrsm;aomjrif;? &xm;? vlwkdYukdjrifaomfvnf; raMumufESifh/
oifhukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifaom oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oifhbuf&Sdawmfrl\/20;2 ppfwkdufcsdefeD;aomtcg? ,Zfyka&m[dwfwkdYonfcsOf;?20;3 tkdoa&vtrsKd;om;wkdY? ,aeYoifwkdYonf ppfwkdufjcif;iSg &efolwkdYukdcsOf;MuNyD/ olwkdYaMumifh pdwfysufjcif;? aMumuf&GHUjcif;? wkefv
Iyfjcif;?xdwfvefYjcif;r&SdMuESifh/20;4 taMumif;rlum;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf &efolwkdYukd ppfwkduf oifwkdYukd u,fwifjcif;tvkdiSg? oifwkdYESifhtwl
<uawmfrlonf[k vlwkdYtm;ajymqkd&Murnf/20;5 AkdvfwkdYuvnf;? tdrfopfukdaqmuf bk&m;ocifrtyf&ao;aomol&SdvQif? rdrdtdrfokdYjyef tyfygavap/ okdYr[kwf ppfwkduf&mwGif
ao tjcm;aomolonf xkdtdrfukdtyfvdrhfrnf[k pkd;&drfp&m&Sd\/20;6 pyspfO,smOfukdpkduf pyspfoD;ukd rpm;&ao;aomol&SdvQif rdrdtdrfokdYjyefoGm;ygavap/ okdYr[kwf ppfwkduf&mwGifao tjcm;aom
olonf pyspfoD;udkpm;vdrfhrnf[kpkd;&drfp&m&Sd\/20;7 rdef;rESifhvufxyf rodrf;&ao;aomol&SdvQif? rdrdtdrfokdYjyefoGm;ygavap/ okdYr[kwf ppfwkduf&mwGifao tjcm;aomolonf
xkdrdef;rukdodrf;vdrfhrnf[k pkd;&drfp&m&Sdonf[k vlrsm;wkdYtm; ajym&Murnf/20;8 wzefvnf;? AkdvfwkdYu aMumufwwfaomoabm&Sd pdwfysufaomol&SdvQif? rdrdtdrfokdY jyefoGm;ygavap/ okdYr[kwfvQif
xkdolpdwfysufouJhokdY ol\tabmfwkdYonf pdwfysufMu vdrfhrnf[k pkd;&drfp&m&Sdonf[k vlrsm;wkdYtm; ajym&Murnf/20;9 AkdvfwkdYonf vlrsm;wkdYtm; xkdokdYajymNyD;rS wyfrSL;wkdYonf vlrsm;ukd ppfcsDap&Murnf/
20;10 oifonfNrdKUwpkHwNrdKUukdwkdufjcif;iSg csOf;aomtcg? ppfNidrf;rnftaMumif;ukd [pfaMumf&rnf/20;11 xkdNrdKUonf ppfNidrf;&mpum;ajyukdjyefajym NrdKUwHcg;ukdzGifhxm;vQif? xkdNrdKU&Sdaomoltaygif;wkdYonf oifhtm; tcGefay; oifhtrIukd
xrf;&Murnf/20;12 okdYr[kwf pum;ajyrajymbJ oifhukdppfwkdufvQif? xkdNrdKUudk0kdif;xm;?20;13 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onfoifhvuftyfawmfrlaomtcg? a,mufsm;&SdorQwkdYukd xm;ESifhvkyfBuH&rnf/20;14 rdef;r? oli,f? wd&pmeftp&Sdaom NrdKUawGUaomOpm&SdorQukd ukd,fbkdYodrf;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;awmfrlaom oif\
&efolvufrS&aomOpmukd pm;&rnf/20;15 vlrsKd;aeaomNrdKUrSwyg; oifESifha0;aomNrdKU&SdorQwkdYtm; xkdokdYjyK&rnf/20;16 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhtarGcHp&mbkdY? vlrsKd;ae&mNrdKUwkdY toufSLaomvlow0gwpkHwa,mufukdrQ touf
r&Sifap&/-

182

20;17 [dwdvl? tmarm&dvl? cgeedvl? az&Zdvl? [d0dvl? a,AkodvlwkdYonf rdrdwkdYbk&m;rsm;jyKaom pufqkyf&GH&SmbG,ftrIwkdYukd


oifhtm;oGefoif? oifonf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd rjypfrSm;rnftaMumif; oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;
rSmxm;awmfrlonftwkdif;? xkdvlrsKd;taygif;wkdYukd &Sif;&Sif;zsufqD;&rnf/20;18 oifonf NrdKUwpkHwNrdKUukd wkduf,ljcif;iSg MumjrifhpGm0kdif;xm;vQif? opfyifrsm;ukd rckwfrjzwf&/ ajraygufaomtyifwkdYonf
vltoufarG;bkdY&mjzpfaomaMumifh toD;ukdompm;&rnf/ NrdKUukd 0kdif;xm;&mtrIukdaqmif tyifudkrvSJ&/20;19 okdY&mwGifrpm;&aomopfyifwkdYukdckwfvSJ? oifESifhppfwkdufaomNrdKUukdratmifrSDwkdifatmif? ppfwkduf&mwefqmwkdYukd aqmufvkyf&aom
tcGifh&Sd\/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; tykdifay;awmfrlaomjynfwGif? vGwfvyfaomt&yf vltaoaumif&SdonfudkawGU? tb,fol
owfonfukd rodvQif?21;2 oiftoufBuD;ol? w&m;olBuD;wkdYonf xGuf? ywf0ef;usifNrdKU&Gmrsm;wkdifatmif wkdif;xGm&Murnf/21;3 taoaumifESifhteD;qkH;aomNrdKU toufBuD;olwkdYonf xrf;bkd;wifjcif;? apckdif;jcif;ukdrjyKbl;ao;aomEGm;oi,fudk,l?21;4 v,frvkyfrsKd;aphrBuJEkdifatmif a&rjywfaomacsmif;okdYaqmifoGm;? xkdacsmif; EGm;vnfyif;ukdjzwfNyD;rS?21;5 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; trIawmfukdaqmif&Gufapjcif;iSg4if;? xm0&bk&m;tcGifhESifh aumif;BuD;ay;apjcif;iSg4if; a&G;cs,f
awmfrlaomav0dom; ,Zfyka&m[dwfwkdYonfcsOf; w&m;awGUjcif;trI? kdufykwfjcif;trI&SdorQwkdYukd pD&ifqkH;jzwf&Murnf/21;6 taoaumifESifhteD;qkH;aomNrdKUom; toufBuD;oltaygif;wkdYonf? xkdacsmif; vnfyif;jzwfNyD;aomEGm;rtay:rSm rdrdwkdYvufudk
aq;vsuf?21;7 igwkdYvufonf taoG;ukdroGef;? igwkdYrsufpdonfrjrif/21;8 tkd xm0&bk&m;? a&G;awmfrlaomukd,fawmf\vl oa&vtrsKd;ukdoem;awmfrlyg/ raoxkdufaomolukdowfaomtjypfonf
uk,
d af wmf\vloa&vtrsKd;tay:okYd a&mufapawmfrrlygESi[
hf k >rufq&dk Murnf/ okjYd yKvQif toufuo
dk wfaomtjypfvw
G v
f rd rhf nf/21;9 xkdokdY oifonfxm0&bk&m;a&SUawmf aumif;aomtrIukdjyKaomtcg? raoxkdufaomol\ taoG;ukd y,f&Sif;&vdrhfrnf/
21;10 oifonf &efolwkdYukdppfwkdufoGm; oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf olwkdYukd oifhvuftyfawmfrlojzifh? oifonf
brf;,laomtcg?21;11 brf;,laomolwkdYwGif tqif;vSaomrdef;rukdjrif pkHbufjcif;iSgtvkd&SdvQif?21;12 oifhtdrfokdY olUukdac:oGm;? olonfOD;qH&dwfjcif;? vufonf;vSD;jzwfjcif;ukdjyKvsuf?21;13 brf;,l&mt0wfukdcRwfy,f wvywfvkH; rdbwkdYukdjrnfwrf;vsuf oifhtdrfaeNyD;aomaemuf? oifonfolESifhpkHbuf olonf
oif\r,m;jzpfrnf/21;14 aemufwzef olUukdrcspfvQif? olUtvkdtavsmuf oGm;aomtcGifhukday;&rnf/ olUukdIwfcsaomaMumifh aiGESifhra&mif;&? uReft&m
rxm;&/
21;15 vifcspfaomr,m;? rkef;aomr,m;ESpfa,mufwkdYonf om;ukdbGm;? tOD;bGm;aomom;onf rkef;aomr,m;\om;jzpfvQif?21;16 xkdolonf rdrdtarGOpmukd a0aomtcg? rkef;aomr,m;\om;OD;ukdESdrfhcs cspfaomr,m;\om;udk om;OD;t&m rcsD;ajrmuf&/21;17 rkef;aomr,m;\om;onf om;OD;jzpfonf[k0efcH? ESpfqaomtarGOpmukd olUtm;ay;&rnf/ taMumif;rlum;? xkdom;onf
tb\cGeftm;tptOD;jzpf\/ om;OD;t&dyft&mESifhqkdifay\/
21;18 tbqkd;aomom;? cufxefaomoabm&Sd rdbpum;ukdem;raxmifaomom;? rdbwkdYqkH;raomfvnf; qkH;rjcif;ukd rcHaom
om;&SdvQif?21;19 rdbwkdYonf xkdom;ukdqGJukdif? NrdKUtoufBuD;olwkdY&Sd&mNrdKUwHcg;0okdYaqmifcJhNyD;vQif?21;20 tuREkfyfwkdYom;onf qkd;aomol? cufxefaomoabm&Sd tuREkfyfwkdYpum;ukd em;raxmifaomoljzpfyg\/ pm;MuL;aomol?
aomufMuL;aomoljzpfyg\[k NrdKUtoufBuD;olwkdYtm; avQmufqkd&rnf/21;21 NrdKUom;a,mufsm;taygif;wkdYonf xkdom;ukdausmufcJESifhypf taoowf&Murnf/ xkdokdYoifwkdYwGif 'kpkduftjypfukdy,f&Sm;ojzifh?
oa&vtrsKd;om; taygif;wkdYonf xkdodwif;ukdMum; aMumuf&GHUjcif;&SdMuvdrfhrnf/
21;22 aoxkdufaomtjypf&Sdaomolukd opfwkdifqGJowfvQif?21;23 taoaumifukd opfwkdifwnOfhvkH;rxm;&/ xkdaeYjcif;wGifajr qufqufjrKyf&rnf/ opfwkdifqGJxm;jcif;ukdcH&aom olonf
usdefjcif;ukdcH&aomoljzpf\/ oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oifhtarGcHp&mbkdY ay;awmfrlaomjynfonf rnpfnL;
aprnftaMumif; xkdokdYjyK&rnf/

183

tcef;BuD; ( 22 )
22;1 oifhnDtpfukd\okd;EGm;onf vrf;vGJonfudkMunfhrae&/ nDtpfukdxHokdY qufqufjyefykdY&rnf/22;2 nDtpfukda0;aomf4if;? olUukdrodaomf4if;? xkdokd;EGm;ukd ukd,ftdrfokdYaqmifcJh&rnf/ nDtpfukdonfr&Sm? ol rtyfrSDwkdifatmif
ukd,ftdrfxm;&rnf/22;3 jrnf;jzpfap? t0wfjzpfap? nDtpfukd\Opm wpkHwckaysmufoifawGUrdvQif? MunfhraebJ xdktwljyK&rnf/22;4 nDtpfudk\jrnf;EGm;onf vrf;vJvsuf&SdonfudkMunfhrae&/ nDtpfukdESifh0kdif; qufqufrp&rnf/
22;5 rdef;ronf a,mufsm;t0wfukdr0wf&/ a,mufsm;onfvnf; rdef;rt0wfukdr0wf&/ xkdokdY0wfaomol&SdorQwkdYukd oif\
bk&m;ocifxm0&bk&m;onf pufqkyf&GH&Smawmfrl\/22;6 opfyifay:ajray:rSm iSufokdufiSufronf tOrsm;?om;i,frsm;ukd0yfvsuf aeonfukdawGUvQif? om;i,fwkdYESifhtwl trdukdr,l&/22;7 oifonfaumif;pm;toufwm&SnfrnftaMumif;? om;i,fwkdYukdodrf;,lvQifvnf; trdukdvTwfvkduf&rnf/22;8 vlonf tdrfrkd;ay:uusvltoufukdowfaomtjypfra&mufrnftaMumif;? tdrftopfukdaqmufaomtcg? trkd;em;ywfvnf
tqD;twm;ukdvkyf&rnf/22;9 pyspfO,smOfjcm;em;aomrsKd;aphwkdYukd a&maESmrBuJ&/ xkdokdYBuJvQif? rsKd;aphtoD;? pyspfyiftoD; ESpfyg;vkH;ysufvdrfhrnf/22;10 EGm;ESifhjrnf;udkbuf v,frxGef&/22;11 0gESifhokd;arG;udka&maESm &ufaomt0wfukd r0wf&/22;12 oifNcHKaomt0wfpGefav;buf yef;yGg;wkdYukdqGJ&rnf/
22;13 vlonf r,m;ESifhxdrf;jrm;qufqHNyD;rS? wzef xkdrdef;rukdrkef;?22;14 igonf rdef;rESifhxdrf;jrm;qufqHaomtcg? unmrppfaMumif;ukdod&NyD[k xkdrdef;r uJh&JUp&mtaMumif;ukdjyK olUtoa&ukd
zsufvQif?22;15 xkdrdef;r\rdbwkdYonfunm\vuPmoufaoukdaqmifvsuf? NrdKUtoufBuD;olwkdY&Sd&m NrdKUwHcg;0okdYoGm;?22;16 xkdrdef;r\tbu? tuREkfyforD;udkvltuREkfyfay;pm;ygNyD/ olonftuREkfyforD;ukdrkef;?22;17 oif\orD;onf unmrppfaMumif;ukdigawGUNyD[kqkdvsuf uJh&JUp&mtaMumif;ukdjyKyg\/ okdY&mwGif onfum;? tuRekfyf\orD;
unmvuPmoufaojzpfyg\[k toufBuD;olwkdYtm; avQmufqkdvsuf xkdt0wfukdolwkdYa&SUrSm vSefjy&rnf/22;18 xkdtcg NrdKUtoufBuD;olwkdYonf xkdvlukd,l kdufNyD;rS?22;19 aiGwydmukdavsmfap? rdef;r\tbtm;ay;&rnf/ taMumif;rlum;? oa&vtrsKd; unm\toa&ukd xkdolzsufavNyD/
xkdrdef;ronf ol\r,m;jzpf&rnf/ woufvkH; xkdrdef;rESifhruGm&/22;20 okdYr[kwf vifpum;rSef? xkdrdef;runmvuPmoufaor&SdvQif?22;21 NrdKUom;a,mufsm;wkdYonfxkdrdef;rudktbtdrfwHcg;okdYaqmifcJhNyD;vQif ausmufcJESifhypf taoowf&Murnf/ taMumif;rlum;?
olonftbtdrf rw&m;aomarxkefokdYvkduf oa&vtrsKd; rkdkufrJaomtrIukdjyKavNyD/ xkdokdYoifwkdYwGif 'kpkduftjypfukd
y,f&Sm;&Murnf/
22;22 vif&Sdaomrdef;rESifh tjcm;aoma,mufsm; oifhaeonfukdawGUrdvQif? xkda,mufsm;ESifh rdef;rESpfa,mufwkdYonf taoowfjcif;ukdcH&rnf/
xkdokdY 'kpkduftjypfudk oa&vtrsKd;rS y,f&Sm;&rnf/22;23 tysKdunmukda,mufsm;ESifhxdrf;jrm;aqmifESif;NyD;rS? tjcm;aoma,mufsm;onf NrdKUxJrSmawGUoifhaevQif?22;24 xkdolESpfa,mufwkdYukd NrdKUwHcg;0okdY xkwfaqmifNyD;vQif ausmufcJESihfypf taoowf&Murnf/ rdef;ronf NrdKUxJrSm&Sdvsufyif
ratmfr[pfaomaMumifh4if;? a,mufsm;vnf; olUr,m;ukd IwfcsaomaMumifh4if;? xkdolESpfa,mufwkdYonftaoowfjcif;ukdcH&rnf/
xkdokdY oifwkdYwGif 'kpkduftjypfukdy,f&Sm;&Murnf/22;25 tysKdukda,mufsm;ESifhxdrf;jrm;aqmifESif;NyD;rS tjcm;aoma,mufsm;onf awmawGU tEkdiftxufjyKvQif? xkda,mufsm;
wa,mufwnf;ukdom taoowf&rnf/22;26 aoxkdufaomtjypfr&Sdaom xkdrdef;rukd oifonftb,fokdYrQrjyK&/22;27 taMumif;rlum;? a,mufsm;onf xkdrdef;rukdawmawGU rdef;ratmf[pfaomfvnf; ulnDaomolr&SdaomaMumifh? xkdtrIonfvlcsif;
wa,mufukdwa,muf&efjyK owfaomtrIESifhwl\/22;28 a,mufsm;ESifhrxdrf;jrm;raqmifESif;ao;aom tysKdunmukd tjcm;aoma,mufsm;onfawGU udkifqGJoifhaeonfukdawGUrdvQif?22;29 xkda,mufsm;onf rdef;r\tbtm; aiGig;q,fukdavsmf&rnf/ xkdrdef;ronfvnf; ol\r,m;jzpf&rnf/ olUukdIwfcsaomaMumifh
woufvkH;ruGm&/22;30 vlonf rdrdtbESifhomqkdifaom tb\r,m;ukdrodrf;&/

184

tcef;BuD; ( 23 )
23;1 a,mufsm;\t*FgvuPmrpkHvif?csKdUwJhaoma,mufsm;onf xm0&bk&m;\y&dowfawmf tygt0ifrjzpf&/23;2 arsmufrxm; &aomom;onf xm0&bk&m;\y&dowfawmftygt0ifrjzpf&/ q,fqufajrmufatmifr0if&/23;3 trKeftrsKd;om;? armbtrsKd;om;onfvnf;? xm0&bk&m;\y&dowfawmftygt0ifrjzpf&/ umvtpOfrukef? q,fqufajrmuf
atmifr0if&/23;4 taMumif;rlum;?oifonf tJ*kwKjynfrSxGufvmaomtcg? olwkdYonf rkefYESifha&ukdaqmif c&D;OD;BuKdrvmMu/ oifhudkusdefqJapjcif;iSg?
araomaygwmrdjynf? ayaomfNrdKUaeaomaAm&om; AmvrfukdiSg;Mu\/23;5 okdY&mwGif oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf Amvrfpum;ukdem;raxmif/ oifhukdcspfaomaMumifh usdefqJjcif;ukd oifaumif;BuD;
r*Fvmjzpfapawmfrl\/23;6 oifonf olwkdYcsrf;om? olwkdYpnf;pdrfukd woufvkH;tpOfrjyKpk&/23;7 {'kHtrsKd;om;ukdrlum;? rrkef;&/ olonfoif\nDtpfukdjzpf\/ tJ*kwKtrsKd;om;ukdvnf;rrkef;&/ ol\jynf oifonfuRefcHcJhbl;NyD/23;8 olwkdYtrsKd;tET,fonf okH;qufajrmufrSom xm0&bk&m;\ y&dowfawmf tygt0ifjzpf&aomtcGifh&Sd\/
23;9 &efolwkdYukdppfwkdufoGm;aomtcg? rw&m;aomtrI&SdorQudka&Smifavmh/23;10 nOfhtcsdefa&mufwwfaomrpifMu,faomtaMumif;aMumifh rpifMu,faomolonf oifwkdYwGif&SdvQif olonfwyfjyifokdYxGuf&rnf?
wyfxJokdYr0if&/23;11 rkdCf;csKyfaomtcg a&csKd;? ae0ifNyD;rS wyfxJokdY0if&rnf/23;12 oifhusifBuD;pGefY&mt&yfonf wyfjyif&Sd&rnf/23;13 wyfjyifokdYxGuf pGefYaomtcg? udk,fygaom opfom;wl&Gif;ESifh ajrwl;&rnf/ aemufwzefvSnfh rpifukd zkH;tkyf&rnf/23;14 taMumif;rlum;? oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oifhukdu,fwif &efolwkdYukd oifhvuftyfjcif;iSg? oif\wyfxJrSm
oGm;vmawmfrl\/ xkdaMumifh? oifhtxJ rpifMu,faomt&mwpkHwckukdjrif oifrSa&SmifoGm;awmfrrlrnftaMumif;? oif\
wyfonf oefY&Sif;&rnf/
23;15 rdrdocifxHuajy; oifhxHokdYa&mufaomuRefukd ocifrtyf&/23;16 xkduRefonf tvkdtavsmufaecsifaomt&yf? oifhae&mNrdKUwpkHwNrdKU oifhxHrSmae&aom tcGifh&Sd\/ olUukdrnOf;qJ&/23;17 oa&vtrsKd;orD;wkdYwGif jynfwefqmr&Sd&/ oa&vtrsKd;om;wkdYwGif a,mufsm;tvkdokdY vkdufwwfaom rdef;rvQmr&Sd&/23;18 jynfwefqmvkyf&aomaiG? acG;ukda&mif;&aomaiGudk opm*wdajyapjcif;iSg? oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\tdrfawmfokdY
roGif;&/ xkdokdYaomaiGudk pufqkyf&GH&Smawmfrl\/
23;19 oif\trsKd;om;csif; twkd;,l? aiG? pm;p&m? tokH;taqmifukd racs;riSg;&/23;20 wyg;trsKd;om;twkd;,lacs;iSg;&\/ oifoGm;0ifpm;aomjynfwGif oifjyKav&m&m oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf
aumif;BuD;ay;awmfrlrnftaMumif;? trsKd;om;csif; twkd;,l acs;iSg;jcif;ukda&Smif&rnf/
23;21 oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;tm; opm*wdxm;vQif? xm;onftwkdif; rjyKbJrae&/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf {uef
trSefawmif;awmfrlrnf/ oifonfrjyKbJaevQif tjypfa&mufvdrhfrnf/23;22 opm*wdrxm;bJaevQif tjypfra&muf/23;23 oifonf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tm; ukd,ftvkdtavsmuf opm*wdxm;? ukd,fEIwfESifh>rufqkdaompum;ukdwnfap?
*wd&Sdonftwkdif;jyK&rnf/
23;24 oifonf tdrfeD;csif;\pyspfO,smOfxJokdY 0ifaomtcg? tvkdtavsmuf pyspfoD;ukd 0pGmpm;&aomfvnf; rodrf;r,l&/23;25 tdrfeD;csif;\pyg;v,fxJokdY0ifaomtcg? pyg;ESHukd vufESifhqGwf&aomfvnf; wHpOfESifhr&dwf&/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1 wpkHwa,mufaomolonf r,m;ESifhxdrf;jrm;qufqHNyD;rS wzef tjypfwifp&mtaMumif; &SdaomaMumifh pdwfrawGUvQif? jzwfpm
udka&; oltyfay;ojzifh vTwfvkduf&rnf/24;2 xkdrdef;ronf viftdrfrSxGufoGm;aomaemuf? tjcm;aomol\r,m;jzpf&aomtcGifh&Sd\/24;3 aemufaeaomvifonfvnf; olUukdrkef;vQif? jzwfpmudka&; oltyfojzifh vTwfvkdufonfjzpfap? xkdvifaoonfjzpfap?24;4 t&ifvTwfvkdufaom vifa[mif;onf npfnL;jcif;&Sdaomxkdrdef;rukd aemufwzefrodrf;&/ xm0&bk&m;a&SUawmf pufqkyf
bG,faomtrIjzpf\/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhtarGcHp&mbkdYay;awmfrlaomjynf tjypfra&mufap&/
24;5 tdrfaxmifbufjyKp&Sdaomolonf ppfwkdufroGm;&/ rif;trIudkraqmif&/ wESpfywfvkH; ukd,ftdrftvGwfae r,m;ukd auR;arG;
jyKpk&rnf/
24;6 BudwfqkHtay:ausmufjym;ukdjzpfap? atmufausmufjym;ukdjzpfap?tb,folrQ taygifr,l&/ xkdokdY,lvQif? olUtoufukd taygif
,lonfESifhwl\/24;7 vlonf rdrdtrsKd;om;csif;jzpfaomoa&vtrsKd;om;ukdckd; uReft&mxm;onfjzpfap? a&mif;onfjzpfap? xkdolckd;ukdawGUrdvQif
taoowf&rnf/ oifwkdYwGif'kpkduftjypfukd xkdokdYy,f&Sm;&Murnf/
185

24;8 Elemab;a&mufaomtcg?av0dom;,Zfyka&m[dwfwkdYoGefoiforQtwkdif;owdjyK aphaphapmifha&Smufavmh/ olwkdYukdigrSmxm;onf


twkdif; usihfapmifhMuavmh/24;9 oifwkdYonf tJ*kwKjynfrSxGufc&D;oGm;MupOfwGif? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? rd&dtHjyKaomtrIukd atmufarhMuavmh/
24;10 oifonf trsKd;om;csif; wpkHwckukdacs;iSg;vQif? taygifxm;aomOpmukd,ljcif;iSg olUtdrfxJokdYr0if&/24;11 oifonf tdrfjyifrSm &yfae? xkdolonftaygifxm;aomOpmukd oifh&Sd&mtdrfjyifokdYaqmifcJh&rnf/24;12 xkdolonf qif;&JvQif? aygifxm;aomOpmukd jyefrtyfbJ nOfhudkrvGefap&/24;13 olonf rdrdt0wfukd0wfNcHKvsuf tdyfaysmf oifhudkaumif;BuD;ay;rnftaMumif;? olaygifxm;aomOpmukd ae0ifvQif quf
qufjyeftyf&rnf/ xkdokdYjyKaomtrIonf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf ajzmifhrwfaomtrIjzpfvdrfhrnf/24;14 trsKd;om;csif;jzpfap? oifhae&m NrdKU&GmwkdYwnf;ckdaom wyg;trsKd;om;jzpfap? qif;&JiwfrGwfaomoliSg;ukd rnOf;qJ&/24;15 aeYpOfrjywf olUtcukday;&rnf/ ray;bJaer0ifapESifh/ olonfqif;&JaomaMumifh &xkdufaomtcukdvnf; pdwfpGJvrf;vsuf&Sdvdrfhrnf/
ray;bJaevQif olonf oifhukdtjypfwif xm0&bk&m;ukd atmf[pfojzifh oiftjypfa&mufrnf[k pkd;&drfp&m&Sd\/
24;16 tbonf om;\tjypfaMumifh4if;? om;onf tb\tjypfaMumifh4if;? taorcH&/ vlwkdif;rdrdtjypfaMumifhom taocH&rnf/24;17 w&m;awGUjcif;trIrSm wyg;trsKd;om;ESihf rdbr&Sdaomolukd tIH;ray;&/ rkwfqkd;rt0wfukdtaygifr,l&/24;18 oifonf tJ*kwKjynf uRefcHcJhbl;aMumif;ukd4if;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhukdxkdjynfrSa&G;EIwfawmfrlaMumif;ukd4if;
atmufarh&rnf/ xkdaMumifh ynwfukdigxm;\/
24;19 oifonfukd,fv,ftoD;tESHudk&dwfaomtcg? arhavsmhaomaumufvIdif;ukdjyefr,l&/ oifjyKav&m&m oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;onf oifhukdaumif;BuD;ay;awmfrlrnf taMumif;? xkdaumufvIdif;udk wyg;trsKd;om;? rdbr&Sdaomol? rkwfqkd;rtbkdY
xm;&rnf/24;20 oif\oHvGifoD;ukdkdufacRaomtcg? usef<uif;aomtoD;ukdjyefrkdufracR&/ wyg;trsKd;om;? rdbr&Sdaomol? rkwfqkd;rtbkdY
xm;&rnf/
24;21 oif\ pyspfO,smOf pyspfoD;udk qGwf,laomtcg jyef aumufodrf;jcif;udkrjyK&/ usef<uif;aom toD;onf wyg;trsKd;om;?
rdbr&Sdaomol? rkwfqdk;rtbdkYjzpf&rnf/24;21 oifonf tJ*kwKjynf uRefcHcJhbl;aMumif;ukd atmufarh&rnf/ xkdaMumifh ynwfukdigxm;\/

tcef;BuD; ( 25 )
25;1 vlcsif;trI&Sd rif;xHtpD&ifcHvsuf? rif;a&SUrSm w&m;awGUMuaomtcg? ajzmifhrwfaomolukdtjypfvGwfapjcif;iSg4if;? qkd;aomol
ukdtIH;cHapjcif;iSg4if; pD&if&rnf/25;2 qkd;aomolonf tkdufcHxkdufvQif? w&m;olBuD;onf ukd,frsufarSmuf olUukdcs/ tjypfESifhtavsmuf rnfrQaom'Pfcsufjzifh
kdufap&rnf/25;3 okdYaomfvnf; 'Pfcsufav;q,fxufrvGefap&/ vGefrsm;pGmaom'PfcsufjzifhkdufvQif? oif\trsKd;om;csif;onf ,kwfnHhaom
oljzpf[ef&Sdrnfukd pkd;&drfp&m&Sd\/25;4 pyg;eif;e,faomEGm;\EIwfukdrcsKyfwnf;&/
25;5 twlaeaom nDtpfukdwkdYwGif? wpkHwa,mufaomolonf om;r&SdbJaovQif? aoaomol\r,m;onf tjcm;wyg;aomvlpdrf;ESifh
pkHbufjcif;ukdrjyK&/ ol\vifnDonf olUukdodrf;,lqufqH r&D;jyKtyfaom0wfukd jyK&rnf/25;6 oa&vtrsKd; tpfukdtrnfukd raysmufapjcif;iSg? tOD;bGm;aomom;onf aoaombBuD;\t&dyft&mudk cH&rnf/25;7 nDonf tpfukdr,m;ukdr,lvkdvQif? rdef;ronftoufBuD;olwkdY&Sd&mNrdKUwHcg;0okdYoGm;? uRefr\vifnDonf tpfukdtrnfukd
oa&vtrsKd;rwnfapvkdyg/ oljyKtyfaom0wfukd rjyKvkdyg[kavQmufvQif?25;8 NrdKUtoufBuD;olwkdYonf xkdoludkac:ar;jref;&Murnf/ oluvnf;? xkdrdef;rukd tuREkfyfr,lvkdyg[kqkd ckdifrmpGmaevQif?25;9 ol\r&D;onf toufBuD;olwdkYa&SUrSm olUtyg;okkdYcsOf; ol\ajceif;ukdcRwfvsuf? ol\rsufESm wHawG;axG;vsuf? rdrd
tpfukdtdrfukdraqmufvkdaomol okdYjyKoifhonf[k olUtm;jyefajym&rnf/25;10 aemufrS? xkdoludkajceif;cRwf&aomtrsKd;[l oa&vtrsKd;ac:a0:orkwf&rnf/
25;11 vlcsif;ckduf&efjyKMupOfwGif? wa,mufaomol\r,m;onf tyg;okdYcsOf; rdrdvifukdulnDvkdaomiSg ckduf&efjyKaomol\a,mufsm;
wefqmudk ukdifqGJrdvQif?25;12 xkdrdef;rvufudkjzwf&rnf/ oif\rsufpdonf olUukdroem;&/25;13 oifhtdwfBuD;aomtav;? i,faomtav;wnf;[laom jcm;em;aomtav;ukd r&Sdap&/25;14 oifhtdrf jcm;em;aomjcifp&mwefqmtBuD;ti,fukdr&Sdap&/25;15 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; ay;awmfrlaomjynf oif\toufwm&SnfrnftaMumif;? rSefuefaomtav;? rSefuefaom
jcifp&mwefqmrsm;ukdom okH;&rnf/25;16
txufqkdcJhNyD;aomtrIukd
jyKaomoltaygif;wkdYESifh
rw&m;ojzifhjyKaomoltaygif;wkdYukd?
oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;
pufqkyf&GH&Smawmfrl\/
25;17 oifonf tJ*kwKjynfrSxGuf c&D;oGm;aomtcg?186

25;18 oifonf tm;ukefarmvsufaepOfwGif? oifhaemufvkdufaomol? tm;enf;aomolwkdYukd tmrvuftrsKd;om;wkdYonf vrf;


qD;BudK vkyfBuHaMumif;ukd4if;? bk&m;ocifukdraMumuf&GHU aMumif;ukd4if;? atmufarhavmh/25;19 okdYjzpf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhtarGcHp&mbkdYtykdifay;awmfrlaomjynf oifhywfvnfaeaom &efoltaygif;wkdY\
vufrSu,fvTwf csrf;omay;awmfrlaomtcg? tmrvuftrsKd;ukd atmufarhp&mr&Sdapjcif;iSg? aumif;uifatmuf okwfoif
y,f&Sif;&rnf/ xkdtrIukd rarhravsmh&/

tcef;BuD; ( 26 )
26;1 oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf? oifhtarGcHp&mbkdYay;awmfrlaomjynfokdY oifonf0ifpm;aeaomtcg?26;2 oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;ay;awmfrlaomjynf tOD;oD;aomtoD;trsKd;rsKd;ukd,l jcifawmif;xnfhNyD;rS oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;\emrawmfwnfp&mbkdY a&G;aumufawmfrlaomt&yfokdYoGm;?26;3 xkdumv,Zfyka&m[dwfvkyfaomolxHokdYcsOf;vsuf? xm0&bk&m;onfightm;ay;jcif;iSg? bkd;ab;wkdYtm; usdefqkdawmfrlaomjynfokdY
tuREkfyfa&mufygNyD[k ukd,fawmf\ bk&m;ocifxm0&bk&m;tm; ,aeYtuREkfyf0efcHygonf[k ,Zfyka&m[dwftm; ajymqkd&rnf/26;4 ,Zfyka&m[dwfonfvnf; jcifawmif;ukd oifhvufrS,l oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;\ ,Zfyvifa&SUrSm csxm;&rnf/26;5 oifuvnf;? t&yf&yfokdYvSnfhvnfaomI&dtrsKd;om;onf tuREkfyftbjzpfyg\/ olonf tJ*kwKjynfokdYoGm; vltenf;i,fESifhwuG
wnf;ckdpOfwGif BuD;rm;rsm;jym;aomvlrsKd;jzpfyg\/26;6 tJ*kwKvlwkdYonf tuREkfyfwkdYukd nOf;qJESdyfpuf usyfwnf;pGmuRefcHapMu\/26;7 bkd;ab;wkdYukd;uG,faom bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd atmf[pfavQmufMuaomtcg? xm0&bk&m;onf em;axmifawmfrlojzifh?
tuREkfyfwkdYcH&aomnOf;qJESdyfpufjcif;? yifyef;jcif;wkdYukd MunfhIawmfrl\/26;8 xkdtcg xm0&bk&m;onf wefckd;BuD;aomvufkH;awmfukdqefY aMumufrufbG,faom edrdwfvuPmtHhbG,faomtrIwkdYjzifh
tuREkfyfwkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfNyD;vQif?26;9 EkdYESifhysm;&nfpD;aom jynfokdY ykdYaqmif ay;oem;awmfrlNyD/26;10 ,ckrSm tkdxm0&bk&m;? ukd,fawmfay;oem;awmfrlaomjynf tOD;oD;aomtoD;udk tuREkfyfaqmifcJhygNyD[k oif\bk&m;
ocifxm0&bk&m;tm; avQmufqkdvsuf? xkdtoD;ukd oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmfxm;&rnf/ a&SUawmfvnf; ukd;uG,f
jcif;ukdjyK&rnf/26;11 oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf? oifESifhoif\tdrfoltdrfom;wkdYtm; jyKawmfrlorQaom aus;Zl;? oifonfoifESifhtwl
wnf;ckdaomav0dom;rSp wyg;trsKd;om;wkdYESifhwuG aysmfarGUjcif;ukdjyK&rnf/
26;12 okH;ESpfwGif q,fbkdYwbkdYay;&aom wwd,ESpfa&mufaomtcg? tpD;tyGg;&SdorQwkdYukd q,fbkdYwbkdYaumuf,l? av0dom;?
wyg;trsKd;om;? rdbr&Sdaomol? rkwfqkd;rwkdYukd oifhae&mNrdKUrsm;pGm 0pGmauR;arG;NyD;rS?26;13 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tm;? ukd,fawmfonf tuREkfyfukdrSmxm;awmfrlorQtwkdif;? oefY&Sif;aomOpmwkdYukd tdrfrSxkwf
av0dom;? wyg;trsKd;om;? rdbr&Sdaomol? rkwfqkd;rwkdYtm;ay;ygNyD/ ynwfawmfwkdYukd rvGefusL;? rarhavsmhyg/26;14 romtrIukdaqmifpOftcg xkdOpmukd tuREkfyfrpm;yg/ rpifMu,faomtokH;taqmifbkdY tenf;i,fukdrQr,lyg/ aoaomolwkdYtbkdY
tenf;ukdrQray;yg/ tuREkfyfbk&m;ocif xm0&bk&m;\pum;awmfukdem;axmifygNyD/ udk,fawmfrSmxm;awmfrlorQtwkdif;jyKygNyD/26;15 ukd,fawmf\oefY&Sif;aomae&m aumif;uifbkHrSikHYMunfh? ukd,fawmf\vloa&vtrsKd;ukd4if;? bkd;ab;wkdYtm; usdefqkdawmfrl
onftwkdif;? tuREkfyfwkdYtm;ay;awmfrlaomjynf? EkdYESifhysm;&nfpD;aomjynfudk4if; aumif;BuD;ay;awmfrlyg[kavQmufqkd&rnf/
26;16 ,ckpD&ifxkH;zGJUorQtwkdif; usifh&rnf[k oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonfjzpf pdwfESvkH;t<uif;rJhusifhapmihf&rnf/26;17 xm0&bk&m;onfoif\bk&m;ocifjzpfawmfrlonf[l4if;? vrf;awmfokdYvkdufygrnf? pD&ifxkH;zGJUawmfrlaomynwfw&m;awmfukd
apmihfa&Smufygrnf? pum;awmfukd em;axmifygrnf[l4if; ,aeYoifonf0efcHNyD/26;18 xm0&bk&m;onfvnf; *wdxm;awmfrlorQtwkdif;? oifonf ynwfawmftvkH;pkHwkdYukd apmihfa&Smufapjcif;iSg? txl;ojzifh
ukd,fawmf\vlrsKd;jzpfonf[l4if;?26;19 zefqif;awmfrlaomvlrsKd;wumwkdYxuf oif\*kPftoa&ausmfapmudwdukd vGefuJapawmfrlrnf[l4if; *wdawmf&Sdonftwkdif;
oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;aomvlrsKd;jzpfapjcif;iSg4if; ,aeY0efcHawmfrlNyD[k oa&vtrsKd;om;wkdYtm; a[majym
av\/

tcef;BuD; ( 27 )
27;1
27;2

wzef arma&Sonf? oa&vtrsKd;toufBuD;olwkdYESifhwuG vlrsm;wkdYukd rSmxm;onfum;? ,aeYigxm;orQaomynwfwkdYukdapm


ifha&SmufMuavmh/oifonf a,mf'efjrpfukdul;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;awmfrlaomjynfokdY a&mufaomtcg? BuD;aomausmufwkdYukdxlaxmif
t*FawESifhrGrf;rH&rnf/187

27;3

bk;d ab;wku
Yd ;dk uG,af ombk&m;ocifxm0&bk&m;onf? *wdawmf&o
dS nftwkid ;f oift
h m;ay;awmfral omjynf? EkEYd iS yhf sm;&nfp;D aomjynfoYdk
0ifpm;thHaomiSg ul;oGm;NyD;rS? w&m;pum;awmftvkH;pkHwkdYukd xkdausmufay:rSma&;xm;&rnf/27;4 a,mf'efjrpfukdul;NyD;rS? ,aeYigrSmxm;aomausmufwkdYukd {Avawmifay:rSmxlaxmif t*FawESifhrGrf;rH&rnf/27;5 xkdt&yfvnf; oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;tbkdY?27;6 ,Zfyvifudk ausmufESifhwnf&rnf/ oHwefqmukdrokH;aqmifbJ? ruGJrjywfaomausmufwkdYESifh wnf&rnf/ oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;tm; rD;IdU&m,ZfwkdYukd xkdyvifay:rSmylaZmf&rnf/27;7 rd[m,,ZfwkdYudkvnf;ylaZmf? xkdt&yfwGif pm;aomufvsuf a&SUawmf aysmfarGUjcif;ukdjyK&rnf/27;8 xkdausmufay:rSm w&m;pum;awmftvkH;pkHwkdYukd aocsmpGma&;xm;&rnf [kajymqkdMu\/27;9 wzef arma&SESifh,Zfyka&m[dwfrsm;? av0dom;rsm;wkdYu? tkdoa&vtrsKd;? owdESifhem;axmifavmh/ ,aeYoifonf oif\
bk&m;ocif xm0&bk&m;\ vlrsKd;jzpfavNyD/27;10 okdYjzpf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;\pum;awmfukd em;axmif&rnf/ ,aeY igwkdYqifhqkdaom pD&ifxkH;zGJUawmfrlcsufwkdYukdusifh&
rnf [koa&vtrsKd;om;taygif;wkdYtm; ajymqkdMu\/
27;11 wzef arma&Sonf xkdaeYvlrsm;wkdYukdrSmxm;onfrSm?27;12 oifwkdYonf a,mf'efjrpfukdul;aomaemuf? vlrsm;wkdYtm; aumif;BuD;ay;jcif;tvkdiSg a*&Zdrfawmifay:rSm &yf&aomol[lrlum;?
&Sdarmif? av0d? ,k'? ocg? a,moyf? A,Fmrdefwnf;/27;13 usdefjcif;tvkdiSg? {Avawmifay:rSm&yf&aomol[lrlum;? kAif? *'f? tm&Sm? ZmAkvkef? 'ef? evdwnf;/27;14 xkdtcg av0dom;wkdYonf BuD;aomtoHESifh oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYtm; [pfaMumf&aompum;[lrlum;?27;15 xm0&bk&m;pufqkyf&GH&Smaomt&m? vuform;vufESifh xkvkyfaomkyfwk? oGef;aomqif;wkukd vkyf rxif&Sm;aomt&yf
xm;aomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[kusdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k 0efcH&Murnf/27;16 rdbukd rxDrJhjrifjyKaomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[kusdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k0efcH&Murnf/27;17 tdrfeD;csif;ajrrSwfwkdifukd a&TUaomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[kusdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k 0efcH&Murnf/27;18 rsufpdrjrifaomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[kusdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k 0efcH&Murnf/27;19 w&m;awGUjcif;trIrSm wyg;trsKd;om;? rdbr&Sdaomol? rkwfqkd;rukdrw&m;ojzifh tIH;ay;aomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[k
usdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k 0efcH&Murnf/27;20 tbESifhomqkdifaom tb\r,m;ESifhaygif;abmfaomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[k usdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k
0efcH&Murnf/27;21 wd&pmefwpkHwrsKd;ESifh aygif;abmfaomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[kusdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k 0efcH&Murnf/27;22 tb\orD;? trd\orD;wnf;[laom rdrdtpfrESifhaygif;abmfaomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[k usdefvQif? vltaygif;wkdYu
tmrif[k0efcH&Murnf/27;23 r,m;\trdESifhaygif;abmfaomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[kusdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k 0efcH&Murnf/27;24 tdrfeD;csif;ukd rxifr&Sm;kdufaomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[k usdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k 0efcH&Murnf/27;25 tjypfr&Sdaomol\toufukdowfjcif;iSg tcukdcH,laomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[k usdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k
0efcH&Murnf/27;26 ynwfw&m;pum;wkdYudk tNrJrusifhaomolonf tr*Fvm&Sdapownf;[k usdefvQif? vltaygif;wkdYu tmrif[k 0efcH&Murnf/-

tcef;BuD; ( 28 )
28;1

,aeY igqifhqkdaomynwfawmfwkdYukd oifonfusihfapmifhjcif;iSg? oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\pum;awmfukd aphaphem;axmifvQif?


oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf vlrsKd;wumwkdYxuf oifhukdcsD;ajrmufawmfrlrnf/28;2 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;\ pum;awmfukdem;axmifvQif? oifhtay:rSm oufa&mufvwHh aom aumif;BuD;r*Fvmrsm;[lrlum;?28;3 oifonf NrdKUr*Fvm&Sdvdrfhrnf/ awmr*Fvm&Sdvdrfhrnf/28;4 om;orD;tm;jzifh4if;? ajrtoD;tESHtm;jzifh4if;? wd&pmefbGm;aomom;i,ftm;jzifh4if;? okd;EGm;tpD;tyGg;tm;jzifh4if; r*Fvm&Sdvdrfhrnf/28;5 jcifawmif;4if;? rkefYe,faomcGuf4if; r*Fvm&Sdvdrfhrnf/28;6 rdrdtdrfxJokdY0ifaomtcg r*Fvm&Sdvdrfhrnf/ jyifokdYxGufaomtcg r*Fvm&Sdvdrfhrnf/28;7 oifhwbufxaom&efolwkdYukd oifhrsufarSmuf xm0&bk&m;onf'PfcHapawmfrlrnf/ olwkdYonf wvrf;wnf;jzifh oifh&Sd&mokdY
vmaomfvnf;? vrf;ckepfoG,fjzifh oifha&SUrSajy;Muvdrfhrnf/28;8 oif\b@mwkduf4if;? oifjyKav&m&m4if;? xm0&bk&m;onf oifhtay:rSm r*Fvma&mufapjcif;iSg rdefYawmfrlrnf/ oif\bk&m;
ocifxm0&bk&m;ay;awmfrlaomjynf oifhukdaumif;BuD;r*Fvmay;awmfrlrnf/28;9 oifonfoif\bk&m;ocifxm0&bk&m;\ynwfawmfwkdYukdapmifh vrf;awmfokdYvkdufvQif? xm0&bk&m;usdefqkdonftwkdif;? oifhukd
ukd,fawmftbkdY oefY&Sif;aomtrsKd; tpOftNrJ jzpfapawmfrlrnf/28;10 oifonf xm0&bk&m;\emrawmfjzifh ac:a0:orkwfjcif;ukdcH&onf[k vlrsKd;cyfodrf;wkdYonf odjrif oifhukdaMumuf&GHUMuvdrfhrnf/-

188

28;11 xm0&bk&m;onf oifhtm;ay;jcif;iSg bkd;ab;wkdYtm; usdefqkdawmfrlaomjynf Opmypnf;? om;orD;? wd&pmeftwkd;tyGg;? ajrtoD;


tESHrsm;udk <u,f0apawmfrlrnf/28;12 xm0&bk&m;onf tcsdefwefrS oif\jynf rkdCf;&Gmapjcif;iSg4if;? oifjyKav&m&m aumif;BuD;ay;jcif;iSg4if;? b@mawmfwkduf
wnf;[laom rkdCf;aumif;uifukdzGifhawmfrlrnf/ oifonf vlrsKd;rsm;wkdYtm; acs;iSg;&aomtcGifh&Sdvdrfhrnf/ olwkdYonfoifhtm;
acs;iSg;&aomtcGifhr&Sd&/28;13 xm0&bk&m;onf oifhukdtNrD;rjzpfapbJ acgif;jzpfapawmfrlojzifh? oifonf atmufrae&bJ tay:omae&aomtcGifh&Sdvdrfhrnf/
,aeY igqifhqkdaom? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;\ ynwfawmfwkdYukd usifhapmifhjcif;iSgem;axmifvQif4if;?28;14 ,aeY igqifhqkdaompum;awmfvrf;rSxGuf vufsmbuf? vuf0JbufokdYrvTJ? tjcm;wyg;aombk&m;aemufokdYvkduf 0wfrjyKbJ
aevQif4if;? xkdokdYaomaus;Zl;awmfukd cH&vdrfhrnf/
28;15 ,aeY ighqifhqkdaom oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; pD&ifxkH;zGJUawmfrlcsuf tvkH;pkHwkdYukd usifhapmihfjcif;iSg pum;awmfukd em;raxmif
vQif? oihftay:rSm oufa&mufvwHhaom usdefjcif;tr*Fvmrsm;[lrlum;?28;16 oifonf NrdKUtr*Fvm&Sdvdrfhrnf? awmtr*Fvm&Sdvdrfhrnf/28;17 jcifawmif;4if;? rkefYe,faomcGuf4if; tr*Fvm&Sdvdrfhrnf/28;18 om;orD;tm;jzifh4if;? ajrtoD;tESHtm;jzifh4if;? okd;EGm;tpD;tyGg;tm;jzifh4if; tr*Fvm&Sdvdrfhrnf/28;19 rdrdtdrfxJokdY0ifaomtcg tr*Fvm&Sdvdrfhrnf/ jyifokdYxGufaomtcgtr*Fvm&Sdvdrfhrnf/28;20 xm0&bk&m;ukdpGefY jyKrdaom'kpkduftjypfaMumifh tvsiftjrefysufpD;qkH;IH;jcif;okdY ra&mufrDSwkdifatmif? jyKav&m&m usdefqJjcif;?
aESmifh&Sufjcif;? uJh&JU jcif;wkdYukd oifhtay:rSm oufa&mufapawmfrlrnf/28;21 oifoGm;0ifpm;vwHhaomjynfrS okwfoify,f&Sif;awmfrrlrSDwkdifatmif? umvemukd oifpGJapawmfrlrnf/28;22 xm0&bk&m;onfoifhukd wlvm?zsm;em?'vcufem?c&c&emjzifh4if;? xm;ab;? avxd tyifaoaomab;? t&nf,kd tyifao
ab;jzifh4if; 'Pfcwfawmfrl? oifonf rysufpD;rSDwkdifatmif xkdab;wkdYonf vkdufMuvdrfhrnf/28;23 oifhacgif;ay:rSm rkdCf;aumif;uifonf aMu;0guJhokdY4if;? oifhatmuf ajronf oHuJhokdY4if; jzpfvdhrfrnf/28;24 xm0&bk&m;onf oifhae&mjynf&GmaomrkdCf;a&ukdajrrIefY? zkHjzpfapawmfrlojzifh? oifonf rysufpD;rDSwkdifatmif oifhtay:rSm
us&vdrfhrnf/28;25 oif\&efolwkdYa&SUrSm xm0&bk&m;onf oifhukd 'Pfay;awmfrlrnf/ oifonf wvrf;wnf;jzifh olwkdY&Sd&mokdYoGm;aomfvnf;?
vrf;ckepfoG,fjzifh olwkdYa&SUrSajy; ajray:rSm&Sdaom twkdif;wkdif;tjynfjynfokdYajymif;oGm;&vdrfhrnf/28;26 oif\taoaumifonf rkdCf;aumif;uifiSuf? awmom;&Jpm;p&mbkdYjzpf&vdrhfrnf/ xkdwd&pmefwkdYudk tb,folrQrarmif;&/28;27 xm0&bk&m;onf oifhukd tJ*kwKtempdrf;? jrif;okdufem? 0Jem? raysmufEkdifaom,m;emjzifh 'Pfcwfawmfrlrnf/28;28 l;aomtem? rsufpduef;aomtem? rdef;armawGa0aomtemjzifh 'Pfcwfawmfrl?28;29 rsufpduef;aomolonf arSmifrkdufprf;oyf&ouJhokdY? oifonfrGef;wnfhtcsdefyif prf;oyf&vdrfhrnf/ oifjyKaomtrIratmifbJ
nOf;qJjcif;? vk,ljcif;ukdomcH&vdrfhnf/ tb,folrQ ru,fwif&/28;30 rdef;rESifhvufxyfNyD;aomfvnf; tjcm;aomolonfaygif;abmf&vdrhfrnf/ tdrfukdaqmufaomfvnf; udk,fwkdifrae&/ pyspfO,smOfukd
pkdufaomfvnf; pyspfoD;ukdrqGwfr,l&/28;31 oifhEGm;ukd oihfrsufarSmufowfaoaomfvnf; oifhukd,fwkdifrpm;&/ oifhjrnf;ukd oifha&SUarSmuf tEkdiftxuf,loGm;NyD;rS?
aemufwzef jyefray;&/ oifhokd;wkdYukd oifh&efoltyfaomtcg u,fEIwfaomol ray:r&Sd&/28;32 oifhom;orD;wkdYonfolwyg;vufokdYa&muf? oifhrsufpdonf waeYvkH;ajrmfMunfhvsuf tm;ukefvdrfhrnf/ oifhvufonfvnf;
cGeftm;r&Sd&/28;33 oifrodruRrf;aomvlrsKd;onf oifhae&mjynf\ toD;tESHukd4if;? oifvkyfaqmif&aom Opmukd4if; pm;vdrfhrnf/ oifonf nOf;qJ
ESdyfpufjcif;ukdom tpOfrjywfcH&vdrhfrnf/28;34 xkdokdY ukd,fwkdifawGUjrifaomtrIaMumifh oifonf tl;jzpf&vdrfhrnf/28;35 xm0&bk&m;onf oifh'l;ESifhajcaxmufru? ajcb0g;rSp OD;acgif;xdyfwkdifatmif raysmufEkdifaomtempdrf;jzifh 'Pfcwfawmfrlrnf/
28;36 xm0&bk&m;onf? oifcsD;ajrmufaom&Sifbk&ifukd oifESifh oifhbkd;ab;wkdY rodruRrf;bl;aomvlrsKd;&Sd&mokdY aqmifoGm;awmfrlojzifh?
oifonftjcm;wyg;aombk&m;? opfom;bk&m;? ausmufbk&m;wkdYukd 0wfjyK&vdrfhrnf/28;37 xm0&bk&m;onf oifhukdaqmifoGm;awmfrlaomtjynfjynfwkdY oifonfthHMo&m? ykHckdif;&m? uJh&JU&mjzpfvdrhfrnf/28;38 oifonf rsm;pGmaomrsKd;aphukdv,fokdY,loGm; usKdif;aumifwkdYonf ukdufpm;aomaMumifh? enf;aompyg;ukd odrf;&vdrhfrnf/28;39 pyspfO,smOfwkdYukdpkdufjyKpkaomfvnf;? ykd;rsm;ukdufpm;aomaMumifhukd,fwkdif pyspfoD;ukdrqGwf&? pyspf&nfukdvnf; raomuf&/28;40 oifhae&mt&yf&yf oHvGifyif&Sdaomfvnf;? toD;rrSnfhrD a<uaomaMumifh oifonf oHvGifqDESifh ukd,fukdrvdrf;&/28;41 om;orD;udkbGm;jrifaomfvnf;? olwkdYESihfraysmfarGU&/ &efolwkdYonf odrf;oGm;Muvdrfhrnf/28;42 oifhae&mjynf opfyif&SdorQ? ajrtoD;tESH&SdorQukd usKdif;aumifonf ukdufpm;Muvdrfhrnf/28;43 oifESifhtwlaeaom wyg;trsKd;om;onfjrifhvsuf? oifhtay:okdYwufvdrfhrnf/ oifrlum;? atmufokdYqif; ae&vdrfhrnf/28;44 olonf oifhtm;acs;iSg;aomtcGifh&Sdvdrfhrnf/ oifrlum;? olUtm;acs;iSg;aom tcGifhr&Sd&/ olonf acgif;jzpf? oifonf tNrD;
jzpfvdrhfrnf/28;45 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;xm;awmfrlaom pD&ifxkH;zGJUcsufw&m;ukdapmihfa&Smufjcif;iSg? oifonf pum;awmfukdem;raxmif
aomaMumifh? rysufpD;rSDwkdifatmif usdefjcif; tr*Fvm&SdorQwkdYonf oifhtay:rSmoufa&mufvsuf? oifhukdvkdufrDSvsuf&SdMu
189

vdrfhrnf/28;46 oifhtay:4if;? oifhtrsKd;tET,ftay:4if;? tpOfrjywfedrdwfvuPmthHbG,faom trIjzpfMuvdrfhrnf/28;47 oifonf Opm<u,f0aomtcg? 0rf;ajrmuf&Tifvef;aompdwfESifh oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\trIawmfudk raqmif&Gufaom
aMumifh?28;48 xm0&bk&m;apvTwfawmfrlaom&efol\trIukd oifonf rGwfodyfjcif;? a&iwfjcif;? t0wftcsnf;pnf;&Sdjcif;ESifhwuG? t&m&m
qif;&JpGmaqmif&Guf&vdrfhrnf/ oifonf rysufpD;rSDwkdifatmif oifhvnfyif; oHxrf;bkd;ukdwifxm;awmfrlrnf/
28;49 a&Tvif;wysHwwfouJhokdY vsifjrefaomvlrsKd;? Murf;wrf;aomrsufESmESifh jynfhpkHvsuf?
28;50 toufBuD;olukdrkdao? toufi,folukdroem;wwfaomvlrsKd;ukd? a0;aomt&yf? ajrBuD;pGef;rS xm0&bk&m;onfac: oifhukd
wkdufapawmfrlrnf/28;51 oifonf rysufpD;rSDwkdifatmif? xkd&efolonf oif\okd;oi,f?EGm;oi,f? ajrtoD;tESHukd pm;&vdrfhrnf/ oifhukdrzsufqD;rSDwkdifatmif?
qefpyg;? pyspf&nf? qD? okd;EGm;tpD;tyGg;ukd oifhtbkdY rcsefrxm;&/28;52 oifhae&mjynft&yf&yfwkdYoifukd;pm;aomNrdKUkd;? jrifhckdifcHhaomNrdKUkd;wkdYonf rNydKrusrSDwkdifatmif? oifhae&mNrdKU&SdorQwkdYukd 0kdif;xm;
vdrfhrnf/ oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;awmfrlaom jynft&yf&yfwkdY? NrdKU&SdorQwkdYukdvnf;0kdif;xm;vdrfhrnf/28;53 xkdokdY0kdif;xm; &efolonfusOf;usyfapaomtcg? ukd,f&ifaoG;wnf;[laom oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;ay;awmfrlaom
om;orD;wkdY\tom;ukd oifpm;&vdrfhrnf/28;54 oifhae&mNrdKUwkdYukd &efol0kdif;xm; usOf;usyfapaomtcg?28;55 tvGefEl;nHhodrfarGUaoma,mufsm;onf pm;p&mtvQif; rusef<uif;aomaMumifh? rdrdom;orD;\ tom;ukdpm;&aomfvnf;? rdrdnDtpfukd?
rdrd&ifcGif&Sdaomr,m;? usef<uif;ao;aom om;orD;wkdYukd remvkdaompdwf&Sd? xkdtom;ukd olwkdYtm;ra0ray;bJpm;vdrfhrnf/28;56 oifhae&mNrdKUwkdYukd &efol0kdif;xm; usOf;usyfapaomtcg?
28;57 tvGefEl;nHhodrfarGUojzifh ajrukdreif;0hHaomrdef;ronfvnf;? pm;p&mtvQif;r&SdaomaMumifh? rdrd&ifcGif&Sdaomvif? rdrdom;orD;?
rdrd0rf;xJuxGufaomtcsif;? rdrdbGm;jrifaomoli,fwkdYukd remvkdaompdwf&Sd rdrdoli,fukd wdwfqdwfpGmpm;&vdrfhrnf/28;58 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf bkef;BuD; aMumufrufbG,faomemrawmfukd aMumufapjcif;iSg? usrf;pma&;xm;aom
w&m;awmfpum;tvkH;pkHwkdYukd oifonf rusifhrapmifhbJaevQif?28;59 xm0&bk&m;onf oifcH&aomab;? oifhtrsKd;tET,fcH&aomab;wkdYukd tHhMobG,faomab;? tvGefBuD; NrJNrHaomab;? tvGefjyif;
NrJNrHaoma&m*ga0'emjzpfapawmfrlrnf/28;60 xkdrSwyg;? oifaMumufwwfaomtJ*kwKjynf\tema&m*g&SdorQwkdYukd oifhtay:rSm oufa&mufapawmfrlojzifh? oifxkdtema&m*g
wkdYonf pGJuyfMuvdrfhrnf/28;61 xkdrSwyg;? ynwdusrf;pma&;rxm;aomtema&m*gab;Oy'f&Sd&SdorQwkdYukd oifonf rysufrpD;rSDwkdifatmif? oifhtay:rSm
xm0& bk&m;oufa&mufapawmfrlrnf/28;62 oifonf ta&twGuftm;jzifh rkdCf;aumif;uifMu,fuJhokdYrsm;aomfvnf;? oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;\pum;awmfukd
em;raxmifaomaMumifh enf;enf;jzpf&vdrfhrnf/28;63 oifhukdaus;Zl;jyK rsm;jym;apaomtrI xm0&bk&m;aysmfarGUawmfrlonfenf;wl? wzef oifhukdzsufqD; tusKd;enf;p&mtrI
aysmfarGUawmfrlojzifh? oifoGm; 0ifpm;vwHhaomjynfxJu oifonf okwfoify,f&Sif;jcif;okdY a&muf&vdrfhrnf/28;64 xm0&bk&m;onfvnf;? ajrBuD;pGef;wbufrSonf wbufwkdifatmif? vlrsKd;taygif;wkdYwGif oifhukd t&yf&yfuGJjym;apawmfrlojzifh?
oifESifh oifhbkd;ab;wkdY rodbl;aomtjcm;wyg;aombk&m;? opfom;bk&m;? ausmufbk&m;wkdYukd 0wfjyK&vdrhfrnf/28;65 xkdvlrsKd;wkdYwGif oifonfoufomjcif;r&Sd&m? ae&mrus&m/ ESvkH;wkefvIyfjcif;? rsufpdajrmfjrif tm;ukefjcif;? 0rf;enf;jcif;taMumif;ukd
xm0&bk&m;pD&ifawmfrlojzifh?28;66 oifonf toufqkH;vkonfjzpf? aeYnOfhrjywfpkd;&drfvsuf aoab;ESifhvGwfrnf rvGwfrnfukd rodbJvsufae&vdrfhrnf/28;67 oif\pdwfESvkH;xJrSmaMumuf&GHU&aomtaMumif;? oifhrsufpdESihfjrif&aomt&maMumifh? eHeuftcsdef oifu? nOfha&mufygap[l4if;?
nOfhtcsdef eHeufa&mufygap[l4if; qkawmif;&vdrfhrnf/28;68 xkdvrf;ukd aemufwzef oifrjrif&[k rdefYawmfrlaomvrf;jzifh xm0&bk&m;onf wzefoifhukd tJ*kwKjynfokdY oabFm
ESifhykdYaqmifawmfrlojzifh? xkdjynfwGif uRefa,mufsm;? uRefrdef;rjzpfapjcif;iSg &efolwkdY a&mif;Muvdrhfrnf/ okdY&mwGif
tb,folrQoifhukdr0,fvkd[k oa&vvlrsm;wkdYukd a[majymav\/

tcef;BuD; ( 29 )
29;1

a&GUum;? a[m&yft&yf xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;ESifh jyKawmfrlaomy#dnmOfrSwyg;? armbjynf arma&SonfxkdvlrsKd;ESifh


y#dnmOfjyKapjcif;iSg? xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlaom y#dnmOfpum;awmfjzpfownf;/
29;2 wzef arma&Sonf oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYukdac:? xm0&bk&m;onf tJ*kwKjynfrSm zga&mbk&if4if;? ol\uReftaygif;
wkdY4if;? ol\jynfwa&SmufvkH;4if;? oifwkdYrsufarSmufwGifjyKawmfrlorQwnf;[laom?29;3 ukd,frsufpdESifhjrifaom tvGefBuD;pGmaompkHprf;jcif;trI? tvGefBuD;aomedrdwfvuPm? xl;qef;aomwefckd;rsm;ukd oifwkdYonf
jrif&MuNyD/190

29;4 okdYaomfvnf; em;vnfEkdifaomESvkH;? jrifEkdifaomrsufpd? Mum;Ekdifaomem;wkdYukd ,aeYwkdifatmif xm0&bk&m;onfay;awmfrrlao;/29;5 tESpfav;q,fywfvkH; oifwkdYukd awmigykdYaqmifawmfrlNyD/ oifwkdYt0wfonf ra[mif;rEGrf;/ oifwkdYpD;aomajceif;vnf;rysuf/29;6 oifwkdYonf rkefYudkrpm;/ pyspf&nfESifh ao&nfao&ufukdraomufbJaeaomaMumifh? xm0&bk&m;onf oifwkdY\bk&m;ocif
jzpfaMumif;ukdod&\/29;7 oifwkdYonf t&yfokdYa&mufaomtcg? a[&Sbkef&Sifbk&if&Sd[kef? Am&Sef&Sifbk&ifMoCwkdYonf igwkdYukdppfwkdufjcif;iSg xGufvmojzifh?
igwkdYonf olwkdYukdvkyfBuH?29;8 olwkdYjynfukdodrf;,lNyD;rS? kAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd;w0uf ay;av\/29;9 okdYjzpf oifwkdYjyKav&m&matmifEkdifrnftaMumif; y#dnmOfpum;wkdYukdapmifha&Smuf usifhMuavmh/
29;10-13oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oifESifh,aeYjyKawmfrlaomopmukd oifonfcH? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ESifhy#dnmOfjyK
jcif;iSg4if;? oifhukd ukd,fawmf\vlrsKd;t&m ,aeY cefYxm;awmfrlapjcif;iSg4if;? txufurdefYawmfrl? oif\tbtmjA[H? Zmuf?
,mukyfwkdYtm; usdefqkdawmfrlonftwkdif;? oif\bk&m;ocifjzpfawmfrlapjcif;iSg4if;? oifwkdYtrsKd;tET,f\ tuJtrSL;? toufBuD;ol?
rif;t&m&Sd? oa&vtrsKd;a,mufsm;? rdef;r? oli,f? xif;ckwfaomol? a&cyfaomolrSp wyf&SdorQaomolwkdYonf oifwkdY
bk&m;ocif xm0&bk&m;a&SUawmf ,aeY&yfaeMu\/29;14 xkdrSwyg; y#dnmOf? opmukd oifwkdYESifhomigjyKonfxufru?29;15 igwkdYbk&m;ocif xm0&bk&m;a&SUawmf ,aeY&yfaeaomolwkdYESifh4if;? igwkdYwGif ,aeYrygaomolwkdYESifh4if; igjyK\/29;16 oifwkdYonf tJ*kwKjynfaygif;abmfaomol? c&D;oGm;vrf;awGUBuHKaom vlrsKd;wkdYukd oifwkdYodMu\/29;17 olwkdY&Sdaompufqkyf&GH&SmbG,faomopfom;kyfwk? ausmufkyfwk? a&Tkyfwk? aiGkyfwkwkdYukd jrifMuNyD/29;18 igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;xHawmfrS vTJa&Smifcsifaomoabm&Sdvsuf? xkdvlrsKd;wkdY\ bk&m;rsm;xHokdYoGm; 0wfjyKaoma,mufsm;?
rdef;r? taqGtrsKd;wpkHwa,mufonf oifwkdYwGifygrnf[l4if;? cg;pGmaomtoD;? a'geudkoD;wwfaomtyifjrpfonf oifwkdYwGif
aygufrnf[l4if;?29;19 xkdokdYaomolonfusdefjcif;pum;ukdMum;&aomtcg? pdwfckdifrmonftwkdif;? igusifh a&iwfjcif;tay: ,pfrl;jcif;ukd
xyfqifhaomfvnf;? csrf;om&rnf[k pdwfxJrSm ukd,fukdukd,f aumif;BuD;ay;rnf[l4if; pkd;&drfp&m&Sd\/29;20 xko
d u
l x
dk m0&bk&m;ESajrmawmfrrl/ tjypf&o
dS nf[x
k ifv,
G af ompdw?f trsufawmft&Sed f rD;ck;d xGu
f usrf;pma&;xm;aomtr*Fvm
&SdorQwkdYonf xkdoltay:rSmwnfaeMuvdrfhrnf/ xm0&bk&m;onfol\trnfudkrkdCf;aumif;uifatmuf acsawmfrlvdrfhrnf/29;21 ynwdusrf;pma&;xm;aom y#dnmOftr*Fvm&SdorQwkdYESifhtnD? xkdoludk oa&v trsKd;tET,ftaygif;wkdYxJu? xm0&bk&m;
EIwf tjypfay;bkdY&m cGJxm;awmfrlvdrfhrnf/29;22 olUae&mt&yf xm0&bk&m;'Pfcwfawmfrlaom?29;23 tema&m*gab;Oy'fwkdYukd4if;? xm0&bk&m;onf a'gotrsufawmfxGuf arSmufvSefawmfrlaom aom'kHNrdKU? a*garm&NrdKU? tm'rm
NrdKU? aZbkdifNrdKUwkdYNydKysuf&muJhokdY? wjynfvkH;ukd uefYESifhrD;uRrf;avmifaom qm;oufoufjzpf? rsKd;aphrBuJ? toD;tESHroD;?
jrufyifraygufaMumif;ukd4if;? oifwkdYaemufrSm jzpfvwhHaomoifwkdYtrsKd;om;? a0;aomt&yfrSvmaom wyg;trsKd;om;wkdYonf
jrifMuaomtcg?29;24 xm0&bk&m;onf jynf tb,faMumifhokdYjyKawmfrloenf;/ jyif;pGmaom trsufawmft&Sdefum;? tb,fokdYenf;[k
vltrsKd;rsKd;wkdYonf ar;jref;MuvQif?29;25 olwyg;wkdYu? xkdolwkdY\bkd;ab;wkdYukd;uG,faom bk&m;ocifxm0&bk&m;onf olwkdYukdtJ*kwKjynfrSEIwfaqmifaomtcg? olwkdYESifh
zGJUawmfrlaomy#dnmOfukd olwkdYonf pGefYMuaomaMumifh4if;?29;26 txufuolwkdYrod? olwkdYtm; tb,ft&mukdrQray;aom tjcm;wyg;aombk&m;wkdYtm; 0wfjyKukd;uG,fMuaomaMumifh4if;?29;27 rnfaomusrf;pm a&;xm;aomtr*Fvm&SdorQwkdYukd jynfoifha&mufapjcif;iSg? xm0&bk&m;onf trsufawmfxGufojzifh?29;28 jyif;pGmaoma'gotrsuft&Sdeftm;BuD;vsuf olwkdYjynfxJu olwkdYukdEIwfy,f? ,aeYwkdifatmif tjcm;wyg;aomjynfokdY ESifxkwf
awmfrlonf[k jyefajymMuvdrfhrnf/29;29 rxif&Sm;aomt&mwkdYonf? igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\tief;twmjzpfMu\/ abmfjyawmfrlaomt&mwkdYonf umvtpOfrjywf
igwkdYESifh igwkdYom;orD;rsm;\ tief;twmjzpf? ynwfw&m;pum;tvkH;pkHwkdYukd apmifha&Smuf&rnftaMumif;wnf;/

tcef;BuD; ( 30 )
30;1

oifha&SUigxm; txufqkdcJhNyD;orQaomt&mwnf;[laom aumif;BuD;r*FvmESifh usdefjcif;tr*FvmwkdYonf oifhtay:rSma&muf?


oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifhudkESifxkwfawmfrl&m tjynfjynfwkdY xkdt&mwkdYukd atmufarhvsuf?30;2 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m; xHawmfokdY jyefvm? ,aeYigrSmxm;orQtwkdif;? oifESifhom;orD;wkdYonf pum;awmfukd pdwfESvkH;t
<uif;rJhem;axmifvQif?30;3 oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifcH&aomodrf;oGm;jcif;trIukd ukefaprnftaMumif;? oifhukdoem;ojzifh wzefjyefvm?
txufut&yf&yfESifxkwf &mtjynfjynfwkdYrS odrf;,lawmfrlvdrfhrnf/30;4 oif\vltcsKdUwkdYonf rkdCf;aumif;uifatmuf ta0;qkH;aomt&yfokdY ESifxkwfjcif;ukd cH&aomfvnf;? xkdt&yfrS oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;odrf;,laqmifcJhawmfrlvdrfhrnf/191

30;5 bkd;ab;wkdY0ifpm;aomjynfokdY wzefaqmifcJhawmfrlojzifh? oifonf0ifpm;&vdrfhrnf/ xkdtcg aus;Zl;jyKawmfrljyefojzifh? bkd;ab;


rsm;wkdYxuf oifhukdom rsm;apawmfrlvdrfhrnf/30;6 oifonf touf&SifrnftaMumif;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd pdwfESvkH;t<uif;rJh cspfapjcif;iSg? oifhESvkH;ESifhoifhtrsKd;\
ESvkH;ta&zsm;ukd vSD;jzwfawmfrlvdrfhrnf/30;7 oif\&efolwnf;[laomoifhukdrkef;nOf;qJaomolwkdYtay:vnf;? txufqkdcJhNyD;aom usdefjcif;tr*Fvm&SdorQwkdYukd oufa&muf
apawmfrlvdrfhrnf/30;8 oifonf jyefvmvsuf xm0&bk&m;\pum;awmfukdem;axmif? ,aeY igrSmxm;orQaom ynwfawmfwkdYukd apmifha&Smufvdrfhrnf/30;9 oifonf oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;\pum;awmfukdem;axmif?30;10 ynwdusrf;pma&;xm;aom pD&ifxkH;zGJUawmfrlcsufwkdYukd apmifha&SmufvQif4if;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;xHawmfokdY pdwfESvkH;
t<uif;rJYjyefvmvQif4if;? oifjyKav&m&m atmifrnftaMumif;ESifh oif\om;orD;? wd&pmef? toD;tESHwkd;yGg;rsm;jym;rnftaMumif
;ukdpD&if oifhtusKd;ukdjyKpkawmfrlvdrhfrnf/ xm0&bk&m;onf oif\bkd;ab;wkdY tm;&0rf;ajrmufouJhokdY oif tm;&0rf;ajrmuf?
oifhtusKd;ukd jyKpkawmfrlvdrhfrnf/
30;11 ,aeY igrSmxm;aomynwfw&m;awmfonf oifem;rvnfEkdifaomw&m;r[kwf/30;12 oifESifha0;onfr[kwf/ w&m;awmfukd igwkdYonfem;axmif apmifha&SmufrnftaMumif;? aumif;uifokdYtb,folwuf igwkdYxHokdY
aqmifcJhvdrfhrnfenf;[k ar;apjcif;iSg aumif;uif &Sdonfr[kwf/30;13 w&m;awmfukd igwkdYonfem;axmif apmifha&SmufrnftaMumif;? yifv,fukdtb,folul; igwkdYxHokdY aqmifcJhvdrfhrnfenf;[k
ar;apjcif;iSg? yifv,fwbuf&Sdonfr[kwf/30;14 w&m;awmfonf oifapmifha&SmufbkdY&m oifESifhtvGefeD;\/ oif\EIwf4if;? oif\ESvkH;4if;&Sd\/30;15 Munfhygawmh? touf&Sifjcif;csrf;omESifh aojcif;qif;&JwkdYukdoifha&SUrSm ,aeYigxm;\/30;16 oifonf touf&Sif wkd;yGg;rnftaMumif;ESifh oif0ifpm;vwhHaomjynf? oif\bk&m;ocif xm0&bk&m;onfoifhukdaumif;BuD;
ay;awmfrlrnftaMumif;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd cspfojzifh aemufawmfokdYvkduf? pD&ifxkH;zGJUawmfrlcsufynwfw&m;awmf
wkdYukd apmifha&Smufavmh[k igrSmxm;\/30;17 okdYr[kwf oifhESvkH;vGJoGm;ojzifh? oifonfem;raxmifbJ olwyg;aoG;aqmif&modkYvkduf? tjcm;wyg;aombk&m;wkdYukd 0wfjyK
ukd;uG,fvQif?30;18 a,mf'efjrpfukdul;0ifpm;vwhHaomjynf toufwmr&Snf? {ueftrSefysuf pD;jcif;okdYa&mufvdrhfrnf[k ,aeYigowday;\/30;19 touf&Sifjcif;? aojcif;? aumif;BuD;ay;jcif;? usdefjcif;wkdYukd oifha&SUigxm;onf[k oifhwbuf aumif;uifajrBuD;ukd
igwkdifwnf\/
30;20 okdYjzpf? oifESifhoifhtrsKd;tET,fonf touf&SifrnftaMumif;ESifh4if;? oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukdcspf pum;awmfukd
em;axmifojzifh? touf&Sifjcif;tusKd;? toufwm&Snfjcif;tusKd;ukday;awmfrlaom ukd,fawmfukd qnf;uyfrSD0JrnftaMumif;
ESifh4if;? xm0&bk&m;onfoif\bkd;ab;tmjA[H?Zmuf ,mukyfwkdYtm;usdefqkdawmfrlaomjynf aernftaMumif;ESifh,SOfaom
toufw&m;ukda&G;,lavmh[k oa&vtrsKd;tm;a[majym\/

tcef;BuD; ( 31 )
31;1 wzef arma&SonfoGm; oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYtm; a[majymonfum;?31;2 igonf ,aeYtoufw&mESpfq,faphNyD/ oifwkdYa&SUrSmxGuf0ifjcif;iSg aemufwzefrwwfEkdif/ xm0&bk&m;uvnf;? oifonfa,mf
'efjrpfukdrul;&[krdefYawmfrlNyD/31;3 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifwkdYa&SUrSmul;? xkdjynfom;trsKd;rsKd;wkdYukd zsufqD;awmfrlojzifh? olwkdYae&mukd oifwkdY
0ifpm;&Muvdrfhrnf/ xm0&bk&m;trdefYawmftwkdif;? a,mIonfvnf; oifwkdYa&SUrSm ul;&vdrfhrnf/31;4 xm0&bk&m;onfvnf;? tmarm&d&Sifbk&if&Sd[kefESifh MoCwkdY4if;? zsufqD;awmfrlaom olwkdYjynf4if;jyKouJhokdY? xkdjynfom;
trsKd;rsKd;wkdY jyKawmfrlvdrhfrnf/31;5 xm0&bk&m;onf olwkdYukdoifwkdY tyfawmfrlojzifh? igrSmxm;orQynwfwkdYtwkdif;? olwkdYjyK&Muvdrfhrnf/31;6 tm;,l&J&ifhjcif;&SdMuavmh/ rpkd;&drfMuESifh/ olwkdYukdraMumufMuESifh/ xm0&bk&m;onf oifwkdYbk&m;ocifjzpf oifwkdYESifhtwl
ukd,fwkdif<uawmfrlrnf/ oifwkdYukdpGefYawmfrrl? ypfxm;awmfrrl[ka[majym\/31;7 wzef a,mIudkac:? oifonf tm;,l&J&ifhjcif;&Sdavmh/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf vlwkdYtm;ay;jcif;iSg? bkd;ab;wkdYtm;
usdefqkdawmfrlaomjynfokdY oifonf olwkdYESifhtwl oGm; tarGcHap&rnf/31;8 oifha&SUrSm xm0&bk&m;onf ukd,fwkdif<u oifESifh&Sdawmfrlvdrfhrnf/ oifhukdpGefYawmfrrl? ypfxm;awmfrrl/ rpkd;&drfESifh/ pdwfrysufESifh[k
oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYa&SUrSm ajymqkd\/
31;9 ynwfw&m;ukdarma&Sonfa&;xm; xm0&bk&m;\ y#dnmOfaowmawmfukd xrf;aom av0dom;,Zfyka&m[dwfrsm;? oa&v
trsKd;toufBuD;olrsm;taygif;wkdYtyf?31;10 rSmxm;onfum;? ckepfESpfaph uRefrsm;ukdvTwfjcif;iSg csdef;csufaomESpf? oauaeyGJcHcsdefa&mufrS?-

192

31;11 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;a&G;aumufawmfrlvwhHaomt&yfwGif oa&vtrsKd;om; taygif;wkdYonf a&SUawmf ukd,fudk


jyjcif;iSg vmMuaomtcg? ynwfw&m;ukd xkdy&dowftaygif;wkdYa&SUrSm bwf&Gwf&rnf/31;12 a,mufsm;? rdef;r? oli,frsm;? wnf;ckdaomwyg;trsKd;om;rsm;wkdYonf Mum;em;vnfojzifh? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd
aMumuf&GHU? ynwfw&m;pum; tvkH;pkHwkdYukd apmifha&Smufapjcif;iSg y&dowfwkdYukd pka0;apMuavmh/31;13 xkdokdYjyKvQif? em;rvnfao;aomoli,fwkdYonf Mum;ojzifh? oifwkdYonf a,mf'efjrpfukdul; 0ifpm;vwhHaomjynf aeonf
umvywfvkH;? oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;ukd aMumuf&GHUapjcif;iSg oifMuvdrfhrnf[k rSmxm;ownf;/
31;14 xm0&bk&m;uvnf;? oifonf ao&aomtcsdefeD;NyD/ a,mIukdac: y&dowfpnf;a0;&mwJawmfokdY csOf;uyfavmh/ olUukdigrSm
xm;rnf[k arma&Stm; rdefYawmfrlonftwkdif;? arma&SESifha,mIonfoGm; y&dowfpnf;a0;&mwJawmfokdY csOf;uyfMu\/31;15 xm0&bk&m;onf wJawmfwGif rkdCf;wdrfwkdif xif&Sm;awmfrl? rkdCf;wdrfwkdifonf wJawmfwHcg;0tay:rSmwnfae\/31;16 wzef arma&Stm; xm0&bk&m;u? oifonfbkd;ab;wkdYESifhtdyfaysmfaomtcg? vlrsKd;onfx ,ckoGm;aomjynfaeaom wyg;
trsKd;om;ukd;uG,faombk&m;wkdYESifh rSm;,Gif; ighukdpGefYvsuf? igzGJUxm;aomy#dnmOfw&m;ukd zsufvdrfhrnf/31;17 xkdtcg igonf trsufawmfxGuf olwkdYukdpGefYrnf/ olwkdYrS ighrsufESmudkvTJojzifh? olwkdYonfysufpD;ab;'Pf&efrmef
taygif;wkdYESifh awGUBuHKMuvdrfhrnf/ xkdtcgolwkdYu? igwkdYbk&m;ocifonf igwkdYwGif &SdawmfrlaomaMumifh? ab;'PfwkdYonf igwkdY
tay:rSma&mufonf r[kwfavm[kqkdMuvdrhfrnf/31;18 olwkdYonftjcm;wyg;aombk&m;wkdYaemufokdYvTJoGm; jyKaom'kpkduftaygif;wkdYaMumifh? xkdtcg igonf ukd,frsufESmukd{ueftrSef
vTJrnf/31;19 ,ckrSm "roDcsif;ukd a&;xm;Muavmh/ xkdoDcsif;ukdoa&vtrsKd;wbuf ightbkdY oufaojzpfapjcif;iSg? olwkdYonfEIwfusuf&atmif
oifapMuavmh/31;20 taMumif;rlum;? olwkdY\bkd;ab;wkdYtm;igusdefqkd EkdYESifhysm;&nfpD;aomjynfokdY olwkdYukdigaqmifoGif;ojzihf olwkdYonf 0pGmpm;&
qlNzdK;aomtcg? tjcm;wyg;aom bk&m;wkdYxHokdYvTJoGm; 0wfjyKMuvdrhfrnf/ ighukdykefuefighy#dnmOfw&m;ukd zsufMuvdrhfrnf/31;21 ab;'Pf&efrmeftaygif;wkdYESifhawGUBuHKaomtcg? xkdoDcsif;onf olwkdYwbuf oufaocHvdrfhrnf/ olwdkYtrsKd;tET,fonf
EIwfusufrarhravsmh&/ igusdefqkdaomjynfokdY igaqmifroGif;rSD? ,ckyif olwkdYBuHpnfaomtBuHtpnfukd igod\[krdefYawmfrl\/31;22 arma&Sonfvnf;? xkdaeY"roDcsif;udka&;xm; oa&vtrsKd;om;wkdYtm; oifav\/31;23 wzef Ekef\om;a,mItm; xm0&bk&m;u? oifonftm;,l &J&ifhjcif;&Sdavmh/ igusdefqkdaomjynfokdY oa&vtrsKd;om;wkdYukd
aqmifoGif;&rnf/ igonfoifESifhtwl&Sdrnf[k rSmxm;awmfrl\/
31;24 arma&Sonf ynwfw&m;pum;awmftvkH;pkHwkdYukd tukeftpifa&;xm;NyD;rS?31;25 xm0&bk&m;\y#dnmOfaowmawmfudkxrf;aom av0dom;wkdYukdac:?31;26 ynwdusrf;pmonf oifwkdYtrsKd;wbuf oufaojzpfrnftaMumif;? xkdpmudk,l oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\ y#dnmOf
aowmawmftem;rSmwifxm;Muavmh/31;27 oifwkdYtrsKd;onf ykefuefwwfaomoabm? ckdifrmaomoabm&SdaMumif;ukd igod\/ igtouf&Sif? oifwkdYwGifaepOftcg? ,aeYyif
oifwkdYonf xm0&bk&m;ukd ykefuefMuNyD/ igaoaomaemuf xkdrQrujyKMuvdrhfrnf/31;28 oifwkdYtrsKd;tET,ftoufBuD;ol? t&m&Sdoltaygif;wkdYukd ighxHrSmpka0;apMuavmh/ pum;wkdYukd olwkdYtm;a[majym olwkdYwbuf
aumif;uifajrBuD;ukd igwkdifwnfrnf/31;29 taMumif;rlum;? igaoaomaemuf oifwkdYonfvkH;vkH;azgufjyef igrSmxm;aomvrf;rS vTJoGm;Muvdrhfrnfukd igod\/ aemif
umvwGif? xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpkdufukdjyK ukd,fvufESifhvkyfaqmifaomtm;jzifh trsufawmfukdEId;aqmfaomaMumifh? oifwkdY
onf ab;Oy'fESifh awGUBuHKMuvdrhfrnf[k owday;av\/
31;30 arma&Sonf oa&vy&dowftaygif;wkdYtm; tukeftpif>rufqkdaom oDcsif;pum;[lrlum;?

tcef;BuD; ( 32 )
32;1 tkd aumif;uif? em;axmifavmh? igajymrnf/ tkdajrBuD;? ig>rufqkdaompum;ukdMum;avmh/32;2 igha'oemonf rkdCf;a&uJhokdY pufpufus? ighpum;onfESif;uJhokdY jznf;nif;pGmoufa&mufvdrfh rnf/ EkaomysKd;yifay:rSm&Gmaom
rkdCf;uJhokdY4if;? jrufyifay:rSm rsm;jymaomrkdCf;a&uJhokdY4if; jzpfvdrhfrnf/32;3 igonf xm0&bk&m;\emrawmfukd abmfjyonfjzpf? igwkdYbk&m;ocif\ bkef;tmEkabmfawmfukd csD;rGrf;Muavmh/32;4 bk&m;ocifonfrlvtjrpfjzpf? trIawmfonf pkHvifay\/ pD&ifawmfrlorQwkdYonf w&m;ESifhnDvsuf? opmapmifhaombk&m;?
tjypfuif;vGwf [kwfrSefajzmifhfrwfaombk&m; jzpfawmfrl\/32;5 olwkdYonf ,kd,Gif;MuNyD/ bk&m;ocif\om;r[kwf? tnpfaMu;uyfMu\/ oabmaumuf azgufjyefaomtrsKd;jzpfMu\/32;6 tkd ynmrJhaomvlrdkufwkdY? xm0&bk&m;\aus;Zl;awmfukdokdYqyfrnfavm/ xm0&bk&m;onf oifhudkjzpfapaomtb? oifhudk
zefqif; ae&mcsaomoljzpfawmfrlonfr[kwfavm/32;7 a&S;umvukdatmufarhavmh/ vGefavNyD;aomESpfaygif;rsm;udk qifjcifavmh/ oifhtbukd ar;jref;vQif olonfabmfjyvdrhfrnf/
toufBuD;olwkdYukdar;jref;vQif olwkdYonf ajymqkdMuvdhrfrnf/32;8 tjrifhqkH;aombk&m;onf tm'H\trsKd;tET,fjzpfaom vlrsKd;wdkYukdykdif;jcm; tarGajrukda0ay;aomtcg? oa&vtrsKd;om;wkdY
193

ta&twGufukdaxmufI? vlrsKd;wkdYae&mtykdif;tjcm;udkpD&ifawmfrl\/32;9 xm0&bk&m;\tbkdYum;? vlrsKd;awmfwnf;/ ,mukyftrsKd;onf tarGcHawmfrl&mjzpfownf;/32;10 vlqdwfnHaomt&yf? om;&Jjrnf? vGwfvyfaomawmvGifjyif ,mukyfukdawGUawmfrlaomtcg 0ef;&HqD;umjcif;? oGefoifjcif;
aus;Zl;ukdjyK rsufqefawmfuJhodkY apmifhawmfrl\/32;11 a&Tvif;wonf tokdufukdarTvsuf? om;i,fwkdYtay:rSmvIyf&Sm;vsuf? tawmifwkdYukdjzefYvsuf? om;i,fwkdYukd,l rdrdtawmifwkdYjzifh
aqmifouJhodkY?32;12 xm0&bk&m;wyg;wnf;omvQif? ,mukyfukdaqmifoGm;awmfrl\/ tjcm;wyg;aombk&m;rnfrQr&Sd/32;13 ajrBuD;ay:rSmjrifhjrwfaomt&yfwkdY ae&mcsawmfrlojzifh? olonf ajrtoD;tESHudkpm; ausmufxJu ysm;&nfukd4if;? rD;yg
ausmufxJuqDukd4if;?32;14 okd;oi,fqDO? Am&SeftrsKd;\okd;xD;? qdwfxD;qDO? *sKHpyg;? ausmufuyfqDOESifhwuG EGm;EkdY"rf;ESifh okd;EkdYukd4if; pkdYrnftaMumif;
pD&ifawmfrl? oifonf pyspfoD;taoG;ppfukdaomuf&\/
32;15 okdY&mwGif? a,Ikefonf ql0ajcESifhuefav\/ ql0vsuf? wkwfvsuf? qDOESifhjynfhpkHvsufaeojzifh? zefqif;awmfrlaom
bk&m;ocifukdpGefY? u,fwif&mausmufukd rxDrJhjrifjyKav\/32;16 olwkdYonf tjcm;wyg;aombk&m;tm;jzifh jiLplapMu\/- &GH&SmbG,faomtrIt&mtm;jzifh trsufawmfukdEId;aqmfMu\/32;17 bk&m;r[kwfaomewfqkd;? rodbl;aombk&m;? bkd;ab;wkdYraMumufbl;aom bk&m;opfwkdYtm; ,ZfylaZmfMu\/32;18 oifjzpf&mrlvtjrpfukd oifrrSwfrd/ oifhukdzefqif;awmfrlaombk&m;ocifukd oifarhavsmhNyD/32;19 xkdtrIukd xm0&bk&m;jrifaomtcg? trsufawmfxGuf om;orD;awmfwkdYukd pGefYypfawmfrlvsuf?32;20 igonf ukd,frsufESmukdolwkdYrSvTJrnf/ olwkdYonftb,fokdYqkH;rnfukdigMunfhrnf/ oabmckdifrmaomtrsKd;? opmr&Sdaom
om;orD;jzpfMu\/32;21 bk&m;r[kwfaomt&mtm;jzifh igonf jiLplaompdwf&Sdapjcif;iSgjyKMuNyD/ tcsnf;ESD;aom t&mtm;jzifh ightrsufukdEId;aqmfMuNyD/
okdYjzpf ra&&aomvlrsKd;tm;jzifh olwkdYonf jiLplaompdwf &Sdapjcif;iSg4if;? ynmr&SdaomvlrsKd;tm;jzifh pdwfqkd;apjcif;iSg4if;
igjyKrnf/32;22 igonf trsufxGufrD;IdUojzifh? teufqkH;aomr&PmEkdifiHokdY avmifvdrhfrnf/ ajrESifhajrtoD;tESHukd uRrf;ap awmifajc&if;
wkdifatmif avmifvdrfhrnf/32;23 olwkdYtay:rSm ab;Oy'frsm;ukdigykdYrnf/ ighjrm;wkdYukd tukeftpifypfrnf/32;24 olwkdYonf rGwfodyfjcif;t&SdefukdcH&? ylavmifjcif;ab;? jyif;pGmaomzsufqD;jcif;ab;tm;jzifh qkH;IH;Muvdrhfrnf/ om;&JwkdY\oGm;ukd4if;?
ajrusifvnfaom a>rtqdyfukd4if;? olwkdY igapvTwfrnf/32;25 tdrfjyifxm;ab;? tdrftwGif;aMumufrufbG,faomab;onf vlysKdESifhtysKdukd4if;? EkdYpkdYoli,fESifhOD;qHjzLaomolukd4if; zsufqD;vdrfh
rnf/32;26 &efol\rmefrmeukd igraMumufvQif4if;?32;27 &efbufjyKaomolwkdYonf axmifvTm;vsuf? trItvkH;pkHukd xm0&bk&m;rjyK? bkef;BuD;aom igwkdYvufkH;jyKNyD[kajymrnfukd
pkd;&drfp&mr&SdvQif4if;? olwkdYukd ajrBuD;pGef;wkdifatmif t&yf&yfokdYuGJjym;ap? tb,folrQratmufarhapjcif;iSg y,f&Sif;rnf[k
igtBuH&Sd\/32;28 taMumif;rlum;? olwkdYonf ynmowdr&Sd? OmPfuif;aomvlrsKd;jzpfMu\/32;29 ynmukd& trIudkem;vnfMuygapaom/ aemufqkH;aomumv tb,fokdYjzpfrnfukd qifjcifMuygapaom[k rdefYawmfrl\/
32;30 olwkdYckdvIHp&mausmufonf olwkdYukdra&mif;? xm0&bk&m;onf olwkdYukd tyfawmfrrlvQif? vlwa,mufonf vlwaxmifukdtb,f
okdYESifEkdifrnfenf;/ vlESpfa,mufonf vlESpfaomif;ukdtb,fokdYajy;apEkdifrnfenf;/32;31 igwkdY\&efolrsm;pD&ifqkH;jzwfaomfvnf;? olwkdYausmufonf igwkdYausmufESifhrwl/32;32 olwkdYpyspfEG,fyifonf aom'kHpyspfEG,fyifrsKd;? a*garm&ajraygufaomtyifrsKd;jzpf\/ olwkdYpyspfoD;onf cg;aomtyif\toD;jzpf?
pyspfoD;>ywfwkdYonf cg;aomt&omESifh jynfhpkHMu\/32;33 olwkdYpyspf&nfonf e*g;tqdyf? jyif;xefaoma>rqkd;tqdyftawmufjzpf\/32;34 trIonf ighxHrSmokdxm;vsuf? ighb@mwkduf wHqdyfcwfvsuf&Sdonfr[kwfavm/32;35 tjypfw&m;ukdpD&if&aomtcGifh? tjypfESifhtavsmufqyfay;&aomtcGifhukd igykdif\/ tcdsefwefrS olwkdYajconfacsmfvdrhfrnf/ olwkdY
ab;a&mufaomtcsdefeD;NyD/ olwkdYawGUBuHK&aomtrIonf tvsiftjrefa&mufvmvdrhfrnf/32;36 xm0&bk&m;onf rdrdvlwkdYtbkdY w&m;pD&ifawmfrlrnf/ ukd,fawmf\uRefwkdYonf wefckd;ukefaMumif;? tcsKyfcH&aomol?vGwfaom
olwa,mufrQr&SdaMumif;ukd jrifaomtcg? olwkdYtrIaMumifh aemifw&awmfrlvsuf?32;37 olwkdYbk&m;? olwkdYckdvIHaomausmufonf tb,frSm&Sdoenf;/32;38 olwkdYylaZmfaomqDOukdpm; oGef;avmif;&mylaZmfoum pyspf&nfukdaomufaomolwkdYonf tb,frSm&Sdoenf;/ olwkdYonfx
oifwkdYukduG,fumapmifhrygavap/32;39 igonf ukd,fwkdiftm;jzifh bk&m;jzpfaMumif;ukd4if;? igrSwyg;tjcm;aombk&m;r&SdaMumif;ukd4if; MunfhIMuavmh/ igonftoufukd
aoap\/ toufukdvnf; &Sifap\/ igonf temay:apjcif;iSg 'Pfcwf\/ temudkvnf; aysmufap\/ ighvufrStb,folrQ
ru,frEIwfEkdif/-

194

32;40 igonftpOftNrJtouf&Sifay\[k ighvufukdaumif;uifokdYcsDusdefqkd\/32;41 igonf ajymifvufaomxm;ukdaoG;? w&m;pD&ifpjyKvsufigh&efolwkdY tjypfw&m;ukdpD&ifrnf/ ighukdrkef;aomolwkdY cHxkduf


aomtjypftavsmuf igqyfay;rnf/
32;42 ighjrm;wkdYukd taoG;ESifh,pfrl;aprnf/ ighxm;onf tom;ukdpm;vdrfhrnf/ owfaomol? vuf&aomolwkdY\taoG;? &efoltuJtrSL;wkdY\
OD;acgif;ukd pm;aomufvdrfhrnf/32;43 wyg;trsKd;om;wkdY?oifwkdYonfbk&m;ocif\vlrsKd;ESifhtwl0rf;ajrmufjcif;&SdMuavmh/ taMumif;rlum;? ukd,fawmf\uRefwkdYukdowfaom
tjypfESifhtavsmuf 'Pfay; ukd,fawmf\&efolwkdY tjypfw&m;ukdpD&ifawmfrlrnf/ jynfawmfESifhrdrdvlrsKd;ukdu,froem;awmfrl
rnf[laom?32;44 oDcsif;pum;ukd arma&Sonfvm Ekefom;a,mIESifhtwl vlrsm;wdkYtm; a[majym>rufqkd\/32;45 xkdokdYarma&Sonf pum;tvkH;pkHwkdYukd oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYtm; tukeftpifa[majym>rufqkdNyD;vQif?32;46 oifwkdYtm; ,aeY igoufaocHorQaompum;wkdYukdESvkH;oGif;Muavmh/ oifwkdYom;orD;wkdYonf ynwfw&m;pum;awmf tvkH;pkH
wkdYukdapmihfa&Smufapjcif;iSg/ olwkdYtm; xyfqifh rSmxm;&Murnf/32;47 trIonf omrntrIr[kwf/ oifwkdYtoufESifhqkdifaomtrIjzpf\/ a,mf'efjrpfukdul; 0ifpm;vwhHaomjynftrIukdapmifh
a&SmufvQif? ukd,ftoufwm&SnfMuvdrfhrnf[k ajymqkd\/
32;48 xkdaeYjcif;wGif xm0&bk&m;u? a,&dacgNrdKUwbuf? armbjynftmA&drfawmifkd;? aeaAmawmifxdyfay:okdYwuf?32;49 oa&vtrsKd;om;wkdYtm; igtykdifay;aomcgemefjynfukd MunfhIavmh/32;50 oifhtpfukdtmkefonf a[m&awmifay:rSmao rdrdvlrsKd;pnf;a0;&mokdYa&mufouJhokdY? oifonfvnf; wufoGm;aom awmif
ay:rSmao? oif\vlrsKd;pnf;a0;&mokdYa&mufavmh/32;51 taMumif;rlum;? oifwkdYonfZdeawm? uma'&S&Gm? ar&dbprf;a&tem; oa&vtrsKd;om;wkdYa&SUrSm ighukdrkdraojyKjypfrSm;Mu
NyD/32;52 xkdaMumifh oa&vtrsKd;om;wkdYtm; igay;aomjynfukd oifonf ukd,frsufpdESifh jrif&aomfvnf;? xkdjynfokdY r0ifpm;&[k
arma&Stm;rdefYawmfrl\/

tcef;BuD; ( 33 )
33;1
33;2

bk&m;ocif\vlarma&SonfraorSD oa&vtrsKd;om;wkdYukd aumif;BuD;ay;aom r*Fvmpum;[lrlum;?xm0&bk&m;onf odemawmifay:u <uawmfrl\/ pd&t&yfrSxkdvlwkdYtm; aexGufawmfrl\/ yg&efawmifay:u a&mifjcnfxGef;yawmfrl?
oefY&Sif;aomol taxmiftaomif;wkdYESifhtwl <uawmfrl? "rrD;onf oa&vvlwkdYtbkdY? vufsmvufawmfrS xGufav\/33;3 tu,fpifppf xkdvlrsKd;ukdcspfawmfrl\/ rdrdoefY&Sif;oltaygif;wkdYonf txHawmfyg;wGif&SdMu\/ olwkdYonf ajcawmf&if;jyyf0yf
pum;awmfwkdYukd em;cHMuav\/33;4 ,mukyftrsKd; y&dowftarGcH&aom"rw&m;ukd arma&Sonf igwkdYtm;xm;\/33;5 oa&vtrsKd;rif;rsm;ESifhwuG? trsKd;tET,frsm;wkdYonf pnf;a0;aomtcg? xkdolonf a,IkeftrsKd; &Sifbk&ifjzpf\/
33;6 kAiftrsKd;rao? touf&Sif ol\vlwkdYonf rsm;ygapaom/33;7 ,k'trsKd;ukdum;? tkdxm0&bk&m;? ,k'pum;oHukdem;axmif olUukdtrsKd;om;csif;wkdY&Sd&mokdY aqmifcJhawmfrlyg/ rdrdvufwkdYonf
rdrdtbkdYwefygapaom/ olUukd &efolwkdYvufrS u,fwifawmfrlyg/33;8 av0dtrsKd;ukdum;? oif\okrdrfESifhO&drfonf rmt&yfoifpkHprf;? ar&dbprf;a&tem;rSm oifqefYusifbufjyKaom oif\
oefY&Sif;ol&Sdygapaom?33;9 xkdolonf ukd,frdbjzpfaomfvnf; igrawGUrjrif[kqkdwwf\/ ukd,fnDtpfukdukdvnf; rrSwfwwf/ ukd,fom;orD;ukdvnf; rodwwf/
taMumif;rlum;? pum;awmfukdem;axmif y#dnmOfw&m;awmfukdapmifha&Smufwwf\/33;10 olwkdYonf pD&ifawmfrlcsufwkdYukd,mukyftrsKd;4if;? w&m;awmfukd oa&vtrsKd;4if; oGefoifMuvdrhfrnf/ rD;IdU&meHYomaygif;ukd
a&SUawmf4if;? wukd,fvkH;rD;IdU&m,Zfukd ,Zfyvifawmfay:4if; wifxm;Muvdrfhrnf/33;11 tkdxm0&bk&m;? ol\Opmukdaumif;BuD;ay; olvkyfaqmifaomtrIukd vufcHawmfrlyg/ olUwbufx olUukdrkef;aomolwkdYonf
aemufwzefrxEkdifatmif olwkdYcg;udk csKd;awmfrlyg/
33;12 A,FmrdeftrsKd;ukdum;? xm0&bk&m;cspfawmfrlaomolonf txHawmfyg;wGif vkHNcHKpGmae&vdrhfrnf/ olUukdtpOftNrJzkH;vTrf; ol\
yckH;Mum;rSm ae&mcsawmfrlvdrfhrnf/33;13 a,moyftrsKd;ukdum;? xkdtrsKd;aeaomjynfonftxufrkdCf;aumif;uifb@mtm;jzifh4if;? atmuft&yfykef;uG,f eufeJaom
t&mtm;jzifh4if;?33;14 aejzpfapaomb@m? vjzpfapaomb@mtm;jzifh4if;?33;15 toufBuD;aomawmifxdyf? NrJNrHaomawmifxJu xGufaomb@mtm;jzifh4if;?33;16 ajrBuD;b@mpkHvif&mtm;jzifh4if;? xm0&bk&m;ay;awmfrl&m r*Fvm&Sdygapaom/ csKHaeawmfrlaomol\aus;Zl;awmfonf
a,moyf acgif;ay:? rdrdtpfukdwkdYwGif tBuD;tuJjzpfaomol\acgif;xdyfay:rSm oufa&mufygapaom/-

195

33;17 ol\bkef;onf EGm;vm;Oobbkef;uJhokdY4if;? ol\OD;csKdwkdYonf BuHhOD;csKduJhokdY4if; jzpfMu\/ xkdOD;csKdwkdYESifhvltrsKd;rsKd;wkdYukd ajrBuD;pGef;


wkdifatmif wNydKifeufxkd;cwfvdrfhrnf/ {z&drftrsKd;om;taomif;aomif;? rema&StrsKd;om;taxmifaxmifaywnf;/
33;18 ZmAkvkeftrsKd;ukdum;? tkdZmAkvkeftrsKd;?xGufoGm;&mtrI0rf;ajrmufavmh/ tkdocgtrsKd;? rdrdwJaevsuf 0rf;ajrmufavmh/33;19 xkdtrsKd;wkdYonf vlrsm;wkdYukd awmifawmfokdYac:? awmifawmfw&m;ojzifh ,ZfylaZmfMuvdrfhrnf/ yifv,fpnf;pdrf? oJ
0Sufxm;vsuf&Sdaomb@mukd EkdYpkdYMuvdrhfrnf/33;20 *'ftrsKd;ukdum;? *'ftrsKd;ukd us,f0ef;apaomolonf r*Fvm&Sdawmfrlapownf;/ xkdtrsKd;onf jcaoFhuJhokdYae? vufkH;ESifh
OD;xdyfukdqkwfzJhwwf\/33;21 a&SUOD;pGmaomtbkdYukd rdrdtbkdYa&G;,l? w&m;rif;cGJa0&mxkdt&yfvkHNcHK&\/ vlrsm;wkdY\tuJtrSL;jyKvsufvkdufvm? xm0&bk&m;\
w&m;rI? oa&vtrsKd; pD&ifawmfrlcsufwkdYukd jyKav\/33;22 'eftrsKd;ukdum;? 'eftrsKd;onf jcaoFhoi,fjzpf Am&SefjynfrSckefvdrfhrnf/33;23 evdtrsKd;ukdum;? tkdevdtrsKd;? aus;Zl;awmfESifh<u,f0? xm0&bk&m;ay;awmfrlaom r*FvmESifhjynfhpkHvsuf? taemufykdif;?
awmifykdif;ukd0ifpm;avmh/33;24 tm&SmtrsKd;ukdum;? tm&SmtrsKd;onf om;orD;ukd& r*Fvm&Sdygapaom/ nDtpfukdcsif;\pdwfESifhawGUjcif;? rdrdajcukdqDESpfjcif;
&Sdygapaom/33;25 oif\wHcg;uefYvefYusifwkdYonf oHESifhaMu;0gjzifhNyD;Muvdrfhrnf/ oif\aeY&ufumvjzpfonftwkdif; oifhtpGrf;owdjzpfvdrfhrnf/
33;26 oifhukdjyKpkapjcif;iSg bkef;tmEkabmfESifhjynfhpkHvsuf? rkdCf;aumif;uifudk pD;awmfrlaoma,IkeftrsKd;\bk&m;ocifESifhwlaomolr&Sd/33;27 a&SUOD;pGmaombk&m;ocifonf oifhckdvIH&mjzpf? edpxm0&vufkH;awmfjzifh oifhukdaxmufrawmfrl\/ &efolwkdYukd oifha&SUrSESifxkwf
olwkdYukdzsufqD;aom tcGifhay;awmfrlrnf/33;28 oa&vtrsKd;onf ab;vGwf wrsKd;wnf;ae&vdrfhrnf/ ,mukyftET,fonf pyg;? pyspf&nfESifhjynfhpkHaomjynf ae&mus?
rkdCf;ESif;&nfvnf; pufpufusvdrfhrnf/33;29 tkdoa&vtrsKd;? oifonf r*Fvm&Sd\/ xm0&bk&m;u,fwifawmfrlaomtrsKd;? oifESifhtb,folwloenf;/ xkdbk&m;onf
oifhudkuG,fumaom'kdif;vTm;? oifhukdcsD;ajrmufaomxm;vufeufjzpfawmfrl\/ oif\&efolwkdYonfoifha&SUrSmIH;? oifonfolwkdY\
jrihfjrwfaomt&yfwkdY eif;&vdrfhrnf[k>rufqkd\/

tcef;BuD; ( 34 )
34;1

xkdaemuf? arma&Sonf armbvGifjyifrSoGm;? a,&dacgNrdKUwbuf? aeaAmawmif? ydo*gxdyfay:okdYwufojzifh? xm0&bk&m;onf


'efNrdKUwkdifatmif? *dv'fjynfwa&SmufvkH;?34;2 evdjynfwa&SmufvkH;? {z&drfjynf? rema&SjynfESifhwuG ta0;qkH;aomyifv,fwkdifatmif? ,k'jynfwa&SmufvkH;?34;3 awmifjynfESifhwuG aZm&NrdKUwkdifatmif pGefyvGHNrdKUwnf;[laoma,&dacgNrdKUwnfaomcsKdifhESifh vGifjyifwkdYukd jyawmfrl\/34;4 xm0&bk&m;uvnf;? igonf tmjA[H? Zmuf? ,mukyfwkdYtm;usdefqkd oif\trsKd;tET,ftm; igay;rnf[k *wdxm;aomjynfukd
Munfhavmh/ oifonf ukd,frsufpdESifhjrif&aomtcGifhudkigay;\/ okdY&mwGif ul;roGm;&[krdefYawmfrl\/34;5 xkdokdYxm0&bk&m; rdefYawmfrlonftwkdif;? xm0&bk&m;\uRefarma&Sonf armbjynf? xkdt&yf tedpa&muf?34;6 Aufay*k&NrdKUwbuf? armbjynf?wpkHwckaomcsKdifh oN*K[fawmfrl\/ arma&S\ocsKif;ukd ,aeYwkdifatmif tb,fvlrQrod&m/34;7 arma&Sonf tedpa&mufaomtcg toufw&mESpfq,f&Sd\/ ol\rsufpdrrIefao;/ cGeftm;vnf; ravsmhao;/34;8 oa&vtrsKd;om;wkdYonf arma&Sukdatmufarh? armbvGifjyif t&ufokH;q,fywfvkH; ikda<u;jrnfwrf;jcif;ukd jyKMu\/
34;9 arma&StwGuf ikda<u;jrnfwrf;aom aeY&ufumvvGefNyD;rS? Ekef\om; a,mIonf txufu arma&S\vufwifr*FvmukdcH&ojzifh?
ynmoabmESihfjynfhpkHaomoljzpf? oa&vtrsKd;om;wkdYonf a,mI\pum;ukd em;axmifvsuf? arma&Stm; xm0&bk&m;
rdefYawmfrlonftwkdif; jyKMu\/
34;10-12 xm0&bk&m;apvTwfawmfrl? tJ*kwKjynfwGif zga&mbk&ifESifhol\uRefrSp jynfom;taygif;wkdY edrdwfvuPm? thHbG,faomt
rItvkH;pkHwkdYukdjyK? oa&vtrsKd;om; taygif;wkdYa&SUrSm r[mwefckd;awmfESifh tvGefaMumufrufbG,faom trIt&mtaygif;wkdYukd
jyav&mwGif? xm0&bk&m;\rsufESmawmfukd ukd,fwkdifukd,fMuyfzl;jrif&aom ya&mzufarma&SuJhokdY aemufwzef oa&vtrsKd;
olESifhwlaom ya&mzufwpkHwyg;rQ ray:rxGef;/
&Sifarma&SpD&ifa&;xm;aom w&m;a[m&musrf;NyD;\/

196

a,mIrSwfpm/
Joshua.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

21

22 23 24

15

197

16 17 18 19 20

a,mIrSwfpm/
Joshua.

tcef;BuD; ( 1 )
1;1
1;2

xm0&bk&m;\uRefarma&Sonf tedpa&mufaomaemuf? arma&Svufaxmuf? Ekef\om;a,mItm; xm0&bk&m;u?ig\uRefarma&Sonf tedpa&mufavNyD/ okdYjzpf? oifESifhoifygaomvltaygif;wkdYonf ,ckx a,mf'efjrpfwbufokdYul;Muavmh/
oa&vtrsKd;om;wkdYtm; igay;aomjynfukd0ifpm;Muavmh/1;3
arma&Stm; ig*wd&Sdonftwkdif; oifwkdYeif;orQaomajrukd oifwkdYtm;igay;rnf/1;4 awmBuD;rSp avAEkefawmifwkdifatmif4if;? Oz&wfjrpfBuD;rSp [dwdjynfwa&SmufvkH;ygvsuf? ae0if&mbuf yifv,fBuD; wkdif
atmif 4if;? oifwkdYe,ftykdif;tjcm;jzpf&rnf/1;5 oifhtoufwnfonfumvywfvkH; oifha&SUrSm tb,folrQrcHr&yfEkdif&m/ arma&SESifhtwl ig&SdouJhokdY oifESifhtwlig&Sdvdrfhrnf/
igonf oifhukdrpGefY? oifhukdypfrxm;/
1;6 tm;,l&J&ifhjcif;&Sdavmh/ bkd;ab;wkdYtm;ay;rnf[k igusdefqkdaomjynfukd oifonf vlwkdYtm;a0 tarGay;&rnf/1;7
okdYjzpf ig\uRefarma&SrSmxm;aom w&m;twkdif;usifhrnf[k apmihfa&Smufjcif;iSg tm;,ltvGef&J&ifhjcif;&Sdavmh/ BuHpnfavorQwkdY
atmifrnftaMumif; xkdw&m;vrf;okdYvkdufavmh/ vufsmbuf? vuf0JbufokdYrvTJESifh/1;8 xkdynwdusrf;pm a&;xm;orQtwkdif;usifhrnf[k apmifha&Smufjcif;tvkdiSg usrf;pmukd rbwfr&GwfbJrae? aeYnOfhrjywf MunfhI
bwf&Gwf&rnf/ okdYjyKvQif oifonf tBuHxajrmuf atmifjrifvdrhfrnf/1;9 oifhukd igrSmxm;onf r[kwfavm/ tm;,l&J&ifhjcif;dSavmh/ raMumufESifh? pdwfrysufESifh/ oGm;av&m&m oif\bk&m;ocif
xm0&bk&m;&Sdonf[krdefYawmfrl\/
1;10 xkdtcg a,mIonf Akdvfrif;rsm;wkdYukdac:?1;11 wyfwa&SmufvkH;okdY oGm;Muavmh/ oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m; tykdifay;awmfrlaom jynfukd0ifpm;jcif;iSg? okH;&uftwGif;wGif
a,mf'efjrpfwbufokdY ul;&aomaMumifh &dumukd jyifqif&MurnftaMumif;? vlrsm;wkdYtm;qifhqkdMuavmh[k rSmxm;av\/
1;12 wzef a,mIonf kAiftrsKd;om;? *'ftrsKd;om;? rema&StrsKd;om;w0ufwkdYukdac:?1;13 xm0&bk&m;\uRefarma&Sonf? oifwkdYtm;rSmxm;aompum;[lrlum;? oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oifwkdYukd jynf
ae&mcsawmfrlNyD/1;14 oifwkdYom;r,m;? oli,frsm;ESifhwd&pmefrsm;wkdYonf a,mf'efjrpfta&SUbuf arma&Say;aomjynf ae&pf&Murnf/1;15 xm0&bk&m;onf oifwkdYtm; ae&mcsonftwkdif;? nDtpfukdwkdYtm;ae&mcsawmfrrlrSD oifwkdY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;awmf
rlaomjynfukd olwkdYonfrodrf;r,lrSDwkdifatmif? oifwkdYwGif cGeftm;BuD;aomppfol&Jtaygif;wkdYonf vufeufukdifvsuf? oifwkdY
nDtpfukdrsm; a&SUrSmul; rp&Murnf[laompum;ukd atmufarhMuavmh/ xkdaemufrS xm0&bk&m;\ uRefarma&Sonf a,mf'efjrpf
aexGuf&mbufay;/ oifwkdYykdifaomjynfokdY jyef0ifpm;&Murnf[k ajymqkd\/1;16 xkdolwkdYuvnf;? ukd,fawmfrSmxm;awmfrlorQukd uRefawmfwkdYjyKygrnf/ apvTwfawmfrlorQaom t&yfokdY oGm;ygrnf/1;17 t&m&mwkdYarma&S\pum;ukdem;axmifonfenf;wl ukd,fawmfpum;ukdvnf; em;axmifygrnf/ okdYjzpf ukd,fawmf\ bk&m;ocif
xm0&bk&m;onf arma&SESifhtwl&SdouJhokdY ukd,fawmfESifh twl &Sdawmfrlygapaom/1;18 tmPmawmfukdqef? rSmxm;awmfrlorQaompum;ukdem;raxmifaomolrnfonfum;? taoowfjcif;ukdcHap&rnf/ okdYjzpf
tm;,lawmfrlyg/ &J&ifhjcif;&Sdawmfrlyg[k a,mItm;jyefavQmufMu\/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1
2;2
2;3
2;4
2;5

Ekef\om;a,mIonf olvQKdESpfa,mufukd&SdwdrfNrdKUrSwdwfqdwfpGmapvTwfvsuf? cgemefjynf a,&dacgNrdKUukdoGm; MunfhIMuavmh[k


rSmxm;vkdufonftwkdif;? olwkdYonfoGm;NyD;vQif &mcyftrnf&Sdaom jynfwefqmrdef;rtdrfokdY0ifaeav\/jynfom;tcsKdUwkdYuvnf;?jynfukdpl;prf;jcif;iSg oa&vtrsKd;om;tcsKdUwkdYonf,aeYnrSm NrdKUwGif;okdY0ifygNyD[k a,&dacgrif;BuD;
tm;avQmufMum;Muonf&Sdaomf?a,&dacgrif;BuD;onf &mcyftm; oifhqDokdYa&mufvm? oifhtdrfokdY0ifaom olwkdYukdtyfavmh/ olwkdYonfwjynfvkH;ukdpl;prf;jcif;iSg
a&mufvmNyD[ktrdefYawmfESifhapvTwfav\/&mcyfonf xkdolESpfa,mufwkdYukd0Sufxm;ESifhNyD;rS uRefrqDokdY vla&mufonfrSefyg\/ okdY&mwGif tb,ft&yfuvmonfukd rodyg/rkdCf;csKyf wHcg;ydwfcsdef&Sdaomtcg? olwkdYonf xGufoGm;Muyg\/ tb,ft&yfokdYxGufoGm;onf ukdrodyg/ tvsiftjrefvkdufMuavmh/
rSDaumif;rSDygvdrfhrnf[kjyefajym\/198

2;6
2;7
2;8
2;9
2;10
2;11

2;12
2;13
2;14
2;15
2;16
2;17
2;18
2;19
2;20
2;21
2;22
2;23
2;24

okdYqkdaomfvnf; xkdolwkdYukdtdrftay:okdYwufap? trdk;ay:rSmjzefYxm;aom ykdufqefkd;xJ 0Sufxm;ESifhNyD/rif;vkvifwkdYonf a,mf'efjrpful;&mvrf;okdY vkdufMu\/ NrdKUjyifokdYa&mufMuNyD;rS NrdKUwHcg;rsm;ukdydwfMu\/


olvQKdwkdYonf rtdyfrSD rdef;ronfolwkdY&Sd&m tdrfrdk;ay:okdYwuf?xm0&bk&m;onf oifwkdYtm; jynfukday;awmfrlaMumif;ukd4if;? oifwkdYukd igwkdYaMumufvefY tm;BuD; oifwkdYaMumifh jynfol
jynfom;taygif;wkdYonf pdwfysufaMumif;ukd4if; uRefrodyg\/oifwkdYonf tJ*kwKjynfrS xGufvmaomtcg? {'kHyifv,fa&ukd xm0&bk&m;cef;ajcmufapawmf rlaMumif;ukd4if;? a,mf'efjrpf
wbufae oifwkdY&Sif;&Sif;zsufqD;aom tmarm&d&Sifbk&if &Sd[kefESifhMoCwkdY oifwkdYjyKaomtrIukd4if;? tuREkfyfwkdYMum;&MuNyD/xkdodwif;ukdMum;aomtcg? tuREkfyfwkdYonf pdwfysuf oifwkdYaMumifh wpkHwa,mufaomolrQ &J&ifhjcif;owd tvQif;rusef
<uif;yg/ taMumif;rlum;? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf txufaumif;uifbkH4if;? atmuft&yfajrBuD;4if; tpkd;&aom
bk&m;ocifjzpfawmfrl\/okdYjzpf oifwkdY uRefronf aus;Zl;jyKaomaMumifh oifwkdYonf uRefraygufabmfwkdY aus;Zl;jyK?uRefrrdb? nDtpfr? armiftp&SdaomolwkdYESifhqkdiforQaomolwkdYukdrowfbJ toufcsrf;om ay;rnf[k xm0&bk&m;ukdwkdifwnf
usdefqkdMuyg/ rSefaomvuPmoufaoukdvnf; ay;cJhMuyg[kqkdvQif?xkdolwkdYu? oifonf igwkdYtrIukd rabmfrjyvQif oifhtouftwGuf igwkdYtoufonf tmrcHjzpfapawmh/ jynfukd xm0&bk&m;
ay;awmfrlaomtcg? oifopmapmifh aus;Zl;jyKrnf[k0efcHMu\/xkdrdef;rae&mtdrfonf NrdKUkd;em;rSm&SdaomaMumifh? xkdolwkdYukd jywif;aygufu BudK;ESifhavQmhcsvsuf?oifwkdYonf vkduf&Smaom olwkdYESifhvGwfrnftaMumif; awmifay:okdYajy; okH;&ufykef;aeMuyg/ &SmaomolwkdYonf jyefaomaemufrS
oGm;Muyg[kqkdvQif?xkdolwkdYu? oifonf usdefqkdapaomtusdefaMumifh? igwkdY tjypfra&mufygapESifh/jynfokdY igwkdYa&mufvmaomtcg? ,ckavQmhcsaomjywif;ayguf BudK;eDukdcsnfxm;? oifhrdb? oifharmifrsm;ESifh aygufabmfrsm;
taygif;wkdYukd oifhtdrfac:xm;&rnf/xkdtcg oifhtdrfxJuvrf;okdYxGufoGm;aomolrnfonfum;? aovQifaojypfukd ukd,fwkdifcHap? igwkdYonftjypfvGwfap/ oifhtdrf
&Sdaomol rnfonfukd taoowfvQif aojypfukd igwkdYonfcHap/igwkdYtrIukdvnf; oifonfabmfjyvQif? oif,ckusdefqkdapaomtusdefESifh igwkdYonf vGwfap[kqkdvQif?rdef;ru? oifwkdYpum;&Sdonftwkdif;jzpfygapawmh[k 0efcHvsuf vTwfvkduf olwkdYonfoGm;Mu\/ rdef;ronfvnf; xkdBudK;eDukd
jywif;ayguf csnfxm;av\/xkdolwkdYonf awmifay:okdYa&mufatmifoGm; vkduf&SmaomolwkdY rjyefrSDwkdifatmif okH;&ufaeMu\/ &SmaomolwkdYonfvnf;
vrf;wa&SmufvkH;&SmrawGUMu/xkdvlESpfa,mufwkdYonfvSnfh awmifay:uqif;NyD;rS jrpfukdul;ojzifh? Ekef\om;a,mIxHokdY a&muf? rdrdwkdYjzpforQwkdYukdjyef
Mum;vsuf?tu,fpifppf xm0&bk&m;onf xkdjynfwa&SmufvkH;udk igwkdYvufokdYtyfawmfrlNyD/ igwkdYaMumifh jynfoljynfom;taygif;wkdYonf
pdwfysufvsuf&SdMuyg\[k a,mItm;avQmufqkd\/

tcef;BuD; ( 3 )
3;1 a,mIonf eHeufapmapmx oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYESifhwuG&SdwdrfNrdKUrSajymif; a,mf'efjrpfukdrul;rSD jrpfem;wGif
pm;cef;csMu\/3;2 okH;&ufaphaomtcg? wyfrSL;wkdYonf wyfwa&SmufvkH;okdYoGm;?3;3 oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\y#dnmOfaowmukd4if;? aowmxrf;aom,Zfyka&m[dwf av0dom;wkdYukd4if; jrifvQif? oifwkdYonf
ae&majymif; vkduf&Murnf/3;4
aowmawmfESifhoifwkdYpyfMum;ukdtawmifESpfawmifjcm; c&D;uGmap&rnf/ vkduf&aomvrf;ukd odrnftaMumif;? aowmawmfteD;okdY
rcsOf;bJvkduf&rnf/ vrf;okdY oifwkdYonf wcgrQrvkdufMuao;[k vltaygif;wkdYtm;rSmxm;Mu\/3;5 a,mIuvnf;? oifwkdYonf ukd,fukdukd,f oefY&Sif;apMuavmh/ taMumif;rlum;? eufjzefaeY xm0&bk&m;onf thHbG,faomtrI
wkdYukdoifwkdYwGifjyKawmfrlrnf[k vlrsm;wkdYtm; rSmxm;av\/
3;6 wzef ,Zfyka&m[dwfwkdYukdac: oifwkdYonf y#dnmOfaowmawmfukdxrf;vsuf? vlrsm;a&SUokdY ul;oGm;Muavmh[k a,mIqkdonf
twkdif;olwkdYonf y#dnmOfaowmawmfukdxrf; vlrsm;a&SUokdYoGm;Mu\/3;7 xm0&bk&m;uvnf;? a,mIukdac: igonfarma&SESifhtwl&SdouJhokdY oifESifhtwl&Sdonfukd oa&vtrsKd;om;taygif;wkdY
onfodMurnftaMumif;? olwkdYrsufarSmuf oifhukd,aeYigcsD;jrifhpjyKrnf/3;8 y#dnmOfaowmukdxrf;aom,Zfyka&m[dwfwkdYonf? a,mf'efjrpfa&em;okdY a&mufaomtcg? a,mf'efjrpf&yfae&rnftaMumif;
ukdqifhqkdavmh[krdefYawmfrl\/3;9 a,mIuvnf;?vmMuavmh/ oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\pum;awmfukd em;axmifMuavmh[k oa&vtrsKd;om;taygif;wkdY
ukdac:vsuf?199

3;10 touf&Sifawmfrlaombk&m;ocifonf oifwkdYwGif&Sd? oifwkdYa&SUrS cgeedvl? [dwdvl? [d0dvl? az&Zdvl? *d&*g&Sdvl? tmarm&dvl?
a,AkodvlwkdYukd pifppfESifxkwfawmfrlrnftaMumif;udk tb,fokdYod&rnfenf;[lrlum;?3;11 ajrBuD;wjyifvkH;ukd tpkd;&awmfrlaom xm0&bk&m;\y#dnmOfaowmonf oifwkdYa&SUrSm? a,mf'efjrpfxJokdY ul;oGm;vdrfhrnf/3;12 okdYjzpf oa&vtrsKd;rsm;xJu wrsKd;wa,mufpD? vlwq,fESpfa,mufwkdYukd a&G;aumufMuavmh/3;13 ajrBuD;wjyifvkH;udk tpkd;&awmfrlaomt&Sifxm0&bk&m;\aowmawmfukdxrf;aom ,Zfyka&m[dwfajcb0g;wkdYonf? a,mf'efjrpfa&
ukdeif;aomcPjcif;wGif? jrpfnma&onf jywf ykHYykHY<uvsufaevdrfhrnf[kqkdav\/
3;14 vlrsm;wkdYonf a,mf'efjrpfukd ul;thHaomiSg? wJwkdYrSajymif; y#dnmOfaowmukd xrf;aom,Zfyka&m[dwfwkdYonf vlrsm;
a&SUrSmoGm;vsuf?3;15 a,mf'efjrpfem;okdYa&muf ajcb0g;wkdYonfvQHaoma&ukdeif;aomtcg? pyg;&dwf&mumv xkdjrpfa&onf urf;wa&SmufvkH;ukdvQH
avh&Sdaomfvnf;?3;16 jrpfnmu pD;vmaoma&onf wefY&yf a0;aomt&yf? Zm&wefNrdKUem;rSm&Sdaomtm'HNrdKUwkdifatmif ykHYykHY<uvsufae\/ vGifjyif
tkdifwnf;[laom aom'kHtkdifokdYpD;oGm;aoma&onfvnf; tukeftpifjywf? vlrsm;wkdYonf a,&dacg NrdKUokdYa&SUIul;Mu\/3;17 vlrsm;taygif;wkdYonf a,mf'efjrpfwbufokdYra&mufrSDwkdifatmif xm0&bk&m;\y#dnmOf aowmukdxrf;aom,Zfyka&m[dwfwkdY
onf? jrpftv,fwGif ajray:NrJNrHpGmeif;? oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf ajray:a&SmufoGm;&Mu\/

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3

vltaygif;wkdYonf wa,mufrQr<uif; a,mf'efjrpfukdul;MuNyD;rS? xm0&bk&m;u?vlrsm;wkdYwGif wrsKd;wa,mufpD? vlwq,fESpfa,mufukda&G;aumuf?olwkdYonf a,mf'efjrpftv,f? ,Zfyka&m[dwfwkdYNrJNrHpGmeif;&m? t&yfxJuausmufwq,f ESpfvkH;ukd,lNyD;vQif xrf;oGm;?
,aeYnOfhpm;cef;cs&mt&yf xm;&rnftaMumif;qifhqkdavmh[k a,mItm;rdefYawmfrlonftwkdif;?4;4
a,mIonf cefYxm;ESifhaom oa&vtrsKd;wrsKd;wa,mufpD? vlwq,fESpfa,mufukdac:?4;5 oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\aowmawmfa&SU? a,mf'efjrpftv,fokdYul;oGm;? oa&v trsKd; ta&twGuftwkdif;?
vlwa,mufausmufwvkH;pD,l xrf;oGm;Muavmh/4;6 okdYjyKvQif oufaoukd&Muvdrfhrnf/ aemifumvoifwkdY\om;orD;wkdYu ausmufwkdYonf tb,fokdYqkdvkdoenf;[k ar;jref;
vQif?4;7
oifwkdYu? xm0&bk&m;\ aowmawmfonf a,mf'efjrpfukdul;aomtcg? aowmawmfa&SUrSm jrpfa&jywfavonf[k jyefajym&Murnf/
xkdokdYausmufwkdYonf tpOfrjywfoa&v trsKd;om; atmufarhp&mbkdYjzpfMuvdrfhrnf[k a,mIrSmxm;onftwkdif;?4;8 oa&vtrsKd;om;wkdYonf jyKMu\/ xm0&bk&m;onf a,mItm;rdefYawmfrlonfESifhtnD? oa&vtrsKd; ta&twGuftwkdif;?
a,mf'efjrpfxJu ausmufwq,fESpfvkH;ukd,lNyD;rS? pm;cef;cs&mt&yfokdY xrf;oGm;xm;Mu\/4;9 wzefwkH? y#dnmOfaowmawmfukdxrf;aom ,Zfyka&m[dwfwkdY eif;&mt&yf a,mf'efjrpftv,f ausmufwq,fESpfvkH;ukd
a,mIonfpkdufxm; ,aeYwkdifatmif&SdMu\/
4;10 a,mIonf arma&SrSmxm;onftwkdif;? vlrsm;wkdYtm;qifhqkdapjcif;iSg xm0&bk&m; rdefYawmfrlorQwkdYukd tukeftpifjyKonfwkdifatmif
aowmawmf ukdxrf;aom,Zfyka&m[dwf wkdYonf? a,mf'efjrpftv,f&yfaeMu\/ vlrsm;wkdYonfvnf; BudK;pm;ul;Mu\/4;11 vlrsm;taygif;wkdYonftukeftpiful;MuNyD;rS? xm0&bk&m;\aowmawmfESifhwuG ,Zfyka&m[dwfwkdYonf vlrsm;rsufarSmufwGif
ul;Mu\/4;12 kAiftrsKd;om;? *'ftrsKd;om;? rema&StrsKd;om;w0ufwkdYonf arma&SrSmcJhonftwkdif; vufeufukdpGJukdif? oa&vtrsKd;om;wkdY
a&SUrSmul;oGm;Mu\/4;13 xkdtrsKd;om;wkdYonf ta&twGuftm;jzifh av;aomif;cefYrQ&Sd? ppfwkdufjcif;iSgjyifqifvsuf xm0&bk&m;a&SUawmf a,&dacg
vGifjyifokdYul;oGm;Mu\/4;14 xkdaeY xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYa&SUrSm a,mIukd csD;jrifhawmfrl? olwkdYonf arma&SukdaMumuf&GHUouJhokdY
a,mIudkvnf; ol\toufwnfonf umvywfvkH; aMumuf&GHUMu\/
4;15 wzef xm0&bk&m;u?oufaocHcsufaowmawmfukdxrf;aom,Zfyka&m[dwfwkdYonf
4;16 a,mf'efjrpfxJu wufvm&rnftaMumif;qifhqkdavmh[k rdefYawmfrlonftwkdif;?4;17 a,mf'efjrpfxJu wufvmMuavmh[k ,Zfyka&m[dwfwkdYtm; a,mIonfqifhqkdav\/4;18 xm0&bk&m;\y#dnmOfaowmukdxrf;aom ,Zfyka&m[dwfwkdYonf? a,mf'efjrpftv,fxJu wufvm? ajcb0g;wkdYonf
ukef;ukdeif;rdMuaomtcg? a,mf'efjrpfa&onf rdrdae&mokdY jyefvm? t&ifuJhodkY urf;wa&SmufvkH;ukdvQHvsufae\/
4;19 yXrv? 'oraeY&ufwGif? vlrsm;wkdYonfa,mf'efjrpfxJuwufvm? a,&dacgNrdKU ta&SUbufem;rSm? *dv*gvt&yf wyfcsMu\/4;20 a,mf'efjrpfxJuxkwf,laomausmufwq,fESpfvkH;ukd a,mIonf *dv*gvt&yf pkdufxm;\/4;21 oa&vtrsKd;om;wkdYtm;vnf;? aemifumv oifwkdY\om;orD;wkdYu? ausmufwkdYonf tb,fokdYqkdvkdoenf;[k
tbwkdYtm;ar;jref;vQif?4;22 oifwkdYu? oa&vvlwkdYonf ajray:rSma&SmufouJhokdY a,mf'efjrpfukd ul;vmMuonf[k om;orD;wkdYtm;Mum;ajym&Murnf/200

4;23 xm0&bk&m;onfwefcdk;BuD;awmfrlonfukd ajrBuD;om;taygif;wkdYonf odMurnftaMumif;ESifh oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;


ukdoifwkdYonf tpOftNrJaMumuf&GHU&rnftaMumif;? igwkdYonf {'kHyifv,fukdul; urf;wbufokdYra&mufrSDwkdifatmif? oifwkdY\
bk&m;ocifxm0&bk&m;onf igwkdYa&SUrSmyifv,fa&ukd cef;ajcmufapawmf rlonfenf;wl? oifwkdYonf a,mf'efjrpfukdul;
urf;wbufokdYra&mufrSD wkdifatmif? oifwkdYa&SUrSmjrpfa&ukd cef;ajcmufapawmfrlonf[k a,mIrSmxm;av\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1

xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;om;wkdYul;apjcif;iSg? a,mf'efjrpfa&ukd cef;ajcmufap awmfrlonftaMumif;ukd? a,mf'efjrpf


taemufbufaeaom tmarm&drif;BuD;taygif;? yifv,fem;rSmaeaomcgeedrif;BuD;taygif;wkdYonf Mum;odaomtcg? &J&ifhjcif;
owdtvQif;r<uif;? oa&vtrsKd;om;wkdYaMumifh pdwfysufMu\/
5;2
xkdtcg xm0&bk&m;onf a,mIukdac:? oifonf ausmufxm;rsm;ukdvkyfNyD;vQif? oa&vtrsKd;om;wkdYtm; ta&zsm;vSD;r*Fvmukd
wzefay;avmh[k rdefYawmfrlonftwkdif;?5;3 a,mIonf ausmufxm;rsm;udkvkyf *dbm&mvkwft&yf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; ta&zsm;vSD;r*Fvmukd ay;av\/5;4
xkdokdYta&zsm;vSD;r*Fvmukday;&aomtaMumif;[lrlum;? tJ*kwKjynfrSxGufvmaom ppfol&Ja,mufsm;taygif;wkdYonf awmaoMu
\/5;5 xkdjynfrS xGufvmaomoltaygif;wkdYonf ta&zsm;vSD;r*FvmudkcHESifhMuNyD/ awmc&D;oGm;&mwGif bGm;jrifaomoltaygif;wkdYrlum;
ta&zsm;vSD;r*Fvmudk rcH&Muao;/5;6 tJ*kwKjynfrSxGufvmaomppfol&Jtaygif;wkdYonf xm0&bk&m;\pum;awmfukd em;raxmifbJ ae? raoraysmufrSDwkdifatmif
oa&vtrsKd;om;wkdYonf tESpfav;q,fywfvkH; awmvSnfhvnf&Mu\/ xm0&bk&m;onf? igay;rnf[kbkd;ab;wkdYtm;usdef
qkdawmf rlaomjynf? EkdYESifhysm;&nfpD;aomjynfukd xkdolwkdYonf rjrif&Mu[k usdefqkdawmfrl\/5;7
olwkdYukd,fpm;jzpfapawmfrlaomolwkdY\om;rsm;wkdYonf? vrf;ta&zsm;vSD;r*Fvmukd rcH&ao;aomaMumifh? a,mIonfta&zsm;vSD;
r*Fvmukd ay;av\/5;8 vltaygif;wkdYonf ta&zsm;vSD;r*FvmukdcHNyD;rS? temraysmufrSDwkdifatmif wyfxJaeMu\/5;9 xm0&bk&m;uvnf;? tJ*kwKjynfESifhqkdifaomuJh&JUp&mtaMumif;ukd oifwkdYrS ,aeYigy,f&Sif;NyD[k a,mItm;rdefYawmfrl\/ okdYjzpf
xkdt&yfukd *dv*gv[k ,aeYwkdifatmifac:a0:ownf;/
5;10 oa&vtrsKd;om;wkdYonf *dv*gvt&yfwGifwyfcs? xkdvwq,fav;&ufaeY? nOD;,H a,&dacgvGifjyifrSm yocgyGJukdcHMu\/5;11 yocgyGJukd cHNyD;rS? eufjzefaeY cgemefpyg;jzifhvkyfaomwaq;rJhrkefYESifhaygufaygufukd waeYjcif;wGifpm;&Mu\/5;12 cgemefjynfpyg;udkpm;? eufjzefaeYrEjywfav\/ aemufwzef oa&vtrsKd;om;wkdYonf rEukdr&Mu/ xkdESpfwGif cgemefjynf
jzpfaomtoD;tESHukd pm;&Mu\/
5;13 a,mIonf a,&dacgNrdKUtem;rSm&SdaepOfajrmfMunfh? vlwa,mufonf xm;ukdxm;tdrfrS xkwfudkifvsuf? uefYvefY&yfaeonfukd
jrifvQif? olUxHokdYoGm; oifonf igwkdYbuf aeaomolavm? igwkdY&efolbufaeaomolavm[kar;aomf?5;14 xkdolu? xkdokdYr[kwf? xm0&bk&m;\Akdvfajcukdtkyfpkd;aomAkdvfrSL;jzpf ,ckigvmonf[kqkd\/ a,mIonfvnf; ajray:rSm jyyf0yf
ukd;uG,fvsuf? ukd,fawmfuReftm; tb,fokdY rdefYawmfrlrnfenf;[k ar;avQmufaomf?5;15 xm0&bk&m;\Akdvfajcukdtkyfpkd;aomAkdvfrSL;u? oif\ajceif;ukdcRwfavmh/ oifeif;aomt&yfum; ajrjrwfjzpfonf[kqkdonftwkdif;
a,mIjyKav\/

tcef;BuD; ( 6 )
6;1
6;2
6;3
6;4
6;5
6;6
6;7

xkdtcg oa&vtrsKd;om;wkdYaMumifh? a,&dacgNrdKUonf usyfwnf;pGmydwfxm;vsufdS? xGufaomol? 0ifaomol wpkHwa,mufrQ


r&SdonfESifhtnD?xm0&bk&m;u? MunfhIavmh/ a,&dacgNrdKU? a,&dacgrif;BuD;ESifhwuG cGeftm;BuD;aomppfol&JwkdYukd oifhvufigtyfavNyD/okdYjzpf NrdKUukdvSnfhywf&Murnf/ oa&vppfol&Jtaygif;wkdYonf ajcmuf&ufywfvkH; vSnfhywfjcif;trIukdjyK&Murnf/,Zfyka&m[dwfckepfa,mufwkdYonf aowmawmfa&SUrSm ,kbdvwHykd;ckepfvkH;ukdaqmif&Murnf/ owraeY&uf ckepfBudrfwkdifatmif
NrdKUukdvSnfhywf ,Zfyka&m[dwfwkdYonf wHykd;ukdrIwf&Murnf/,kbdvwHykd;wkdYukd &SnfaomtoHESifhrIwf? wHykd;oHukdMum;vQif vltaygif;wkdYonf us,faom toHESihfa<u;aMumf? NrdKUkd;onf
tukeftpifNydKvJ&vdrhfrnf/ xkdtcg vlrsm;wkdYonf wnfhwnfhwuf&Murnf[k a,mItm;rdefYawmfrl\/
Ekef\om;a,mIonf ,Zfyka&m[dwfwkdYukdac:? oifwkdYonf y#dnmOfaowmawmfukd xrf;oGm;ojzifh? xm0&bk&m;\aowmawmf
a&SUrSmckepfa,mufwkdYonf ,kbdvwHykd; ckepfvkH;udkaqmifoGm;Muavmh[l4if;?vlrsm;wkdYtm;vnf;? oifwkdYoGm; NrdKUukdvSnfhywfMuavmh/ vufeufukdifwkdYonf xm0&bk&m;\ aowmawmfa&SUrSm oGm;Muavmh
[l4if;rSmxm;av\/201

6;8
6;9
6;10
6;11
6;12
6;13

6;14
6;15
6;16
6;17
6;18
6;19
6;20
6;21
6;22
6;23
6;24
6;25

6;26
6;27

a,mIonf vlrsm;wkdYtm;rSmxm;NyD;rS? ,kbdvwHykd;ckepfvkH;ukdaqmifaom ,Zfyka&m[dwf ckepfa,mufwkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf


wHykd;rIwfvsufoGm;Mu\/ xm0&bk&m;\ y#dnmOfaowmawmfonf olwkdYaemufokdYvkdufav\/wHykd;rIwfaom ,Zfyka&m[dwfwkdYa&SUrSm vufeufukdifwkdYonfoGm;? ,Zfyka&m[dwfrsm; wHykd;rIwfvsufoGm;MupOf? aemufwyfom;
wkdYonf aowmawmfaemufokdYvkdufMu\/a,mIuvnf;? oifwkdYonf a<u;aMumfapjcif;iSg igrSmxm;aomaeYra&mufrSDwGif ra<u;aMumf&? toHwpkHwckukdrQrjyK&? pum;
wcGef;udkrQrajym&/ xkdaeYa&mufrS a<u;aMumf&Murnf[k vlrsm;wkdYtm;rSmESifhavNyD/xkdokdY xm0&bk&m;\aowmawmfonf NrdKUukdwBudrfvSnfhywf0kdif;oGm;NyD;vQif? wyfxJokdY0ifjyef nOfhukdvGefapMu\/
eHeufapmapm a,mIonfx ,Zfyka&m[dwfwkdYonf xm0&bk&m;\aowmawmfukd xrf;,lMu\/xm0&bk&m;\aowmawmfa&SUrSm ,kbdvwHykd;ckepfvkH;ukdaqmifaom ,Zfyka&m[dwf ckepfa,mufwkdYonf oGm;NrJoGm; wHykd;rIwf
Mu\/ vufeufukdifwkdYonf olwkdYa&SUrSmoGm; ,Zfyka&m[dwfrsm; wHykd;rIwfvsufoGm;MupOf? aemufwyfom;wkdYonf xm0&bk&m;\
aowmawmfaemufodkYvkdufMu\/'kwd,aeY NrdKUukdwBudrfvSnfhywfNyD;rS wyfxJokdYjyefvmMu\/ xkdokdYajcmuf&ufywfvkH;jyKMu\/owraeY eHeufapmapmrkdCf;vif;pux t&ifenf;wl? ckepfBudrfwkdifatmif NrdKUukdvSnfhywfMu\/ xkdaeYom ckepfBudrfwkdifatmif
NrdKUukdvSnfhywf&Mu\/owrtBudrfwGif ,Zfyka&m[dwfwkdYonf wHykd;rIwfaomtcg? a,mIu? a<u;aMumfMuavmh/ xm0&bk&m;onf oifwkdYtm; NrdKUudk
ay;awmfrlrnf/NrdKUESifhwuG NrdKU&SdorQwkdYudkusdef xm0&bk&m;tyf&rnf/ okdY&mwGif jynfwefqm&mcyfonf igwkdYapvTwfaomwrefwkdYudk0Sufxm;
aomaMumifh? olESifhwuGol\tdrf&SdorQwkdYtm; toufcsrf;omay;&rnf/oifwkdYonf usdeftyfaomt&mukd owdESifha&SmifMuavmh/ okdYr[kwf xkdt&mukdodrf;,lvQif rdrdwkdYukd4if;? oa&vwyfudk4if;
tusdefcHap? aESmifh&Sufrnfukdpkd;&drfp&m&Sd\/a&TaiGukd4if;? aMu;0gwefqm? oHwefqm&SdorQwkdYukd4if;? xm0&bk&m;tbkdY oefY&Sif;ap? b@mawmfxJokdY oGif;xm;&Murnf[k
vlrsm;wkdYtm; a,mIonf rSmxm;av\/
xkdokdYESifhtnD wHykd;udkrIwf? vlrsm;wkdYonf a<u;aMumfMu\/ wHykd;oHukdMum; us,faomtoHESifha<u;aMumfMuaomtcg? NrdKUkd;onf
tukeftpifNydKvJ? vlrsm;taygif; wkdYonf NrdKUxJokdYwnfhwnfh0ifNyD;vQif odrf;,lMu\/NrdKUxJ&SdorQaom a,mufsm;? rdef;r? tBuD;ti,f? okd;? EGm;? jrnf;&SdorQwkdYukd xm;ESifh&Sif;&Sif;zsufqD;Mu\/xkdjynfukdpl;prf;aomvlESpfa,mufwkdYtm; a,mIu? oifwkdYonfusdefqkdonftwkdif;? jynfwefqm rdef;rtdrfokdYoGm;? olESifhwuG
ol&SdorQwkdYukd aqmifcJhMuavmh[k rSmvkdufonftwkdif;?wHvQKdvkyfaomvkvifwkdYonf0if? &mcyfESifholUrdb? olUarmifrsm;? ol&SdorQwkdYukd4if;? olUaygufabmftaygif;wkdYukd4if; xkwfaqmif
cJh? oa&vwyfjyifrSmxm;NyD;vQif?NrdKUESifhwuG NrdKU&SdorQwkdYukd rD;IdUMu\/ okdY&mwGif a&TaiGukd4if;? aMu;0gwefqm? oHwefqmwkdYukd4if;? xm0&bk&m;\b@m
awmfxJokdYoGif;xm;Mu\/a,mIonfvnf;? jynfwefqm&mcyfESifholUaygufabmf?ol&SdorQwkdYukd toufcsrf;omay;? olonf oa&vtrsKd;om;wkdYwGif
,aeYwkdifatmifae&av\/ taMumif;rlum;? a,&dacgNrdKUukd pl;prf;apjcif;iSg? a,mIapvTwfaom wrefwkdYukd olonf0Sufxm;
aomaMumifhwnf;/xkdtcg a,mIu? tMuifolonfx a,&dacgNrdKUukdwnfjyef\? xkdolonf xm0&bk&m;a&SUawmf usdeftyfaomoljzpfygap/
olonfom;OD;vufxuf NrdKUkd;tjrpfukdwnf om;axG;vufxuf NrdKUwHcg;wkdYukdaxmifygap[kusdefqkd\/xkdokdY xm0&bk&m;onf a,mIESifhtwl&Sdawmfrl? ol\odwif;onf wjynfvkH; ESHYjym;ausmfapmav\/

tcef;BuD; ( 7 )
7;1
7;2
7;3
7;4
7;5
7;6

okdY&mwGif ,k'trsKd;? aZ&? ZmA'd? umrdwdkYrSqif;oufaomtmcefonf? usdeftyfaom t&mukdodrf;,l xkdt&mtm;jzifh oa&v


trsKd;om;wkdYonf jypfrSm;aomtjypf&SdaomaMumifh? xm0&bk&m;onf olwkdYtrsufxGufawmfrl\/a,mIonfvnf;? a,&dacgNrdKUrS vlwkdYukdapvTwf? oifwkdYonf aAovNrdKUta&SU? aAo0ifNrdKU tem;rSm&Sdaom tmNrdKUokdYoGm;
xkdjynfudk MunfhIMuavmh[k rSmxm;onftwkdif; olwkdYonfoGm;? tmNrdKUukdMunfhINyD;vQif?a,mIxHokdY jyefvm? vlwkdYukd tukeftpifroGm;ygapESifh/ vlESpfaxmifokH;axmifavmufoGm; tmNrdKUukdvkyfBuHygap/
xkdNrdKUokdYoGm;&mwGif vltaygif;wkdYukd ryifyef;ygapESifh/ NrdKUom;wkdYonf rrsm;yg[kavQmufonfESifhtnD?vlokH;axmifcefYrQcsDoGm; tmNrdKUom;wkdYa&SUrSm ajy;&Mu\/tmNrdKUom;wkdYonf vlokH;q,fajcmufa,mufwkdYukdowfMu\/ NrdKUwHcg;rSonf a&SA&drft&yf wkdifatmifvkduf? xkdt&yfqif;&m
wGifvkyfBuHMuaomaMumifh? vlrsm;wkdY\pdwfESvkH;onf t&nfusKd a&uJhokdYjzpfav\/xkdtcg a,mIonf rdrdt0wfudkqkwf oa&vtrsKd;toufBuD;olwkdYESifhwuG? rdrdwkdYacgif;ay: ajrrIefYukdwif xm0&bk&m;\
aowmawmfa&SUrSm nOD;wkdifatmif0yfvsufaeMu\/-

202

7;7
7;8
7;9
7;10
7;11
7;12
7;13

7;14

7;15
7;16
7;17
7;18
7;19
7;20
7;21
7;22
7;23
7;24
7;25
7;26

a,mIuvnf;? tkdt&Sifxm0&bk&m;? ukd,fawmfonf vltaygif;wkdYukd tmarm&dvlwkdY vufokdYtyfzsufqD;apjcif;iSg a,mf'efjrpf


wbufokdY tb,faMumifhaqmifcJhawmfrloenf;/ tuREkfyfwkdYonf a&mifh&Jaompdwf&Sd a,mf'efjrpfta&SUbuf aeMuygapaom/tkdbk&m;&Sif? oa&vtrsKd;om;wkdYonf &efolwkdYa&SUrSm ausmukdvSnfh&Muonfjzpf tuREkfyfonf tb,fokdYajym&ygrnfenf;/cgeedvltp&Sdaomjynfoljynfom;taygif;wkdYonf xkdodwif;udkMum;vQif? tuREkfyfwkdYukd0kdif; tuREkfyfwkdY\emrnfukd ajrBuD;rS
y,f&Sif;Muygvdrfhrnf/ ukd,fawmfonf BuD;jrwfaomemrawmf tbkdYtvkdiSg tb,fokdYjyKawmfrlrnfenf;[kavQmufqkd\/
xm0&bk&m;uvnf;? xavmh/ tb,faMumifh 0yfaeoenf;/oa&vtrsKd;onf jypfrSm;NyD/ igrSmxm;aomy#dnmOfw&m;ukd zsufavNyD/ usdeftyfaomt&mudk ckd;,l y&d,m,fjyKojzifh
rdrdOpmxJrSmxm;avNyD/xkdokdY oa&vtrsKd;om;wkdYonf usdeftyfaomoljzpfaomaMumifh? &efolwkdYa&SUrSmrcHr&yfEkdif? ausmukdvSnfh&Mu\/ usdeftyfaom
olukd oifwkdYtxJury,fr&Sif;vQif oifwkdYESifhtwligrae/x vlrsm;wkdYukd oefY&Sif;apavmh/ eufjzefaeYtbkdY ukd,fukdukd,foefY&Sif;apMu[k qifhqkdavmh/ oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&
bk&m;rdefYawmfrlonfum;? tkdoa&vtrsKd;? usdeftyfaomt&monf oifwkdYtxJ&Sd\/ xkdt&mukd oifwkdYtxJury,fr&Sif;rSD
wkdifatmif&efolwkdYa&SUrSm rcHr&yfEkdifMu/eufjzefeHeuf oifwkdYonf trsKd;tET,ftvkduf csOf;uyf&Murnf/ xm0&bk&m;rSwfawmfrlaom trsKd;onf? taqGtrsKd;
tvkdufcsOf;uyf&Murnf/ xm0&bk&m;rSwfawmfrlaomtaqGtrsKd;onf? tdrfaxmifpkHESifh csOf;uyf&Murnf/ xm0&bk&m;rSwfawmfrl
aom tdrfaxmifonf vltoD;toD; csOf;uyf&Murnf/usdeftyfaomt&mygvsuf rSwfawmfrlaomolrSp? ol&SdorQwkdYukd rD;IdU&Murnf/ taMumif;rlum;? olonf xm0&bk&m;\y#dnmOf
w&m;ukdzsuf oa&vtrsKd; t"rtrIukdjyKavNyD[k a,mItm;rdefYawmfrl\/
eHeufapmapm a,mIonfx oa&vvlwkdYukd trsKd;tET,ftvkdufaqmifcJhojzifh ,k'trsKd;ukd rSwfawmfrl\/,k'trsKd;ukdaqmifcJhojzifh? aZ&dtaqGtrsKd;ukd rSwfawmfrl\/ aZ&dtaqGtrsKd; tdrfaxmifpkH toD;toD;wkdYukd aqmifcJhojzifhZmA'd
tdrfaxmifudkrSwfawmfrl\/xkdtdrfaxmifvltoD;toD;wkdYukdaqmifcJhojzifh ,k'trsKd;? aZ&? ZmA'd? umrdwkdYrS qif;oufaomtmcefukd rSwfawmfrl\/a,mIuvnf;? ighom;? oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd csD;rGrf; a&SUawmf ukd,ftjypfukd abmfjyawmif;yefygavmh/
oifjyKrdaomtrIukd ightm;ajymygavmh/ 0Suf rxm;ygESifh[k tmceftm;qkdvQif?tmcefu? [kwfyg\/ oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd uRefawmfjypfrSm;ygNyD/ uRefawmfjyKrdaomtrI[lrlum;?vk,laomOpmwkdYwGif jrwfaomAmAkvkef0wfvkH? aiGESpfydm? a&TwkH;tusyfig;q,fukd uRefawmfjrifojzifh? wyfruf odrf;,lrdygNyD/
uRefawmfwJtwGif;ajrjrKyfvsuf aiGonfatmufqkH;&Sdygonf[k a,mItm;jyefavQmufav\/xkdtcg a,mIapvTwfaomolwkdYonf wJokdYajy; xkdOpmonf wJtwGif;ajrjrKyfvsuf? aiGonfatmufqkH;&SdonfukdawGUaomf?wJxJuxkwf a,mIxH oa&vtrsKd;om;rsm;a&SUokdY aqmifoGm;ojzifh? xm0&bk&m; a&SUawmfxm;Mu\/a,mIESifhoa&vtrsKd;om;taygif;wkdYonf? aZ&om; tmcefrSp xkdaiG? 0wfvkH? a&TwkH;? om;orD;? okd;EGm;jrnf;? wJESifhwuG
ol&SdorQwkdYukd tmac:csKdifhokdY aqmifoGm;NyD;rS?a,mIu? igwkdYukd tb,faMumifhaESmifh&Sufoenf;/ ,aeY xm0&bk&m;onf oifhukdaESmifh&Suf awmfrlrnf[kqkdojzifh? oa&v
trsKd;om;taygif;wkdYonf ausmufcJESifhypfMu\/ ausmufcJESifhypfMuNyD;rS? rD;IdUMu\/olUtay:rsm;pGmaomausmufwkdYukdykHxm;Mu ,aeYwkdifatmif&Sd\/ xm0&bk&m;onfvnf; trsufawmft&Sdefukd Nidrf;apawmfrl\/
xkdtrIukdtpGJjyK xkdcsKdifhukd ,aeYwkdifatmif tmac:csKdifh[k ac:a0:Muownf;/

tcef;BuD; ( 8 )
8;1
8;2
8;3
8;4
8;5
8;6
8;7

wzef xm0&bk&m;uvnf;? oifonf raMumufESifh? pdwfrysufESifh/ oifygaomppfol&J taygif;wkdYukdac: tmNrdKUokdY xoGm;avmh/


tmrif;BuD;ESifholUvlrsm;? olUNrdKU? olUajrukd oifhvufigtyfrnf/a,&dacgNrdKUESifhrif;BuD;tm;jyKouJhodkY tmNrdKUESifhrif;BuD;tm;jyK&rnf/ okdY&mwGif vk,laomOpm? wd&pmefrsm;ukd udk,ftbkdYodrf;&rnf/
NrdKUaemufrSm uif;wyfukdxm;&rnf[k a,mItm;rdefYawmfrlonftwkdif;?a,mIESifhppfol&Jtaygif;wkdYonf tmNrdKUukdwkdufjcif;iSgxMu\/ a,mIonf cGeftm;BuD;aom ppfol&JokH;aomif;wkdYukda&G;cs,f
nOfhtcgapvTwfvsuf?oifwkdYonf xkdNrdKUudkwkdufjcif;iSg NrdKUaemufrSmuif;xkd;vsufaeMuavmh/ NrdKUESifha0;a0;cGg roGm;MuESifh/ wnDwGwfwnf; toifh
aeMuavmh/igESifhwuG igygaomoltaygif;wkdYonf NrdKUteD;okdYcsOf;uyfrnf/ olwkdYonf ,refuJhodkYwkdufjcif;iSg xGufvmMuaomtcg? igwkdYonf
olwkdYa&SUrSmajy;&Murnf/olwkdYvnf; vkdufjcif;iSg NrdKUxJuxGuf? NrdKUESifhuGmrSef;udk rodbJcGgvkdufMuvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? olwkdYa&SUrSmigwkdYonf
ajy;aomtcg? ,refuJhokdY igwkdYa&SUrSm ajy;MuNyD[k olwkdYqkdMuvdrhfrnf/xkdtcg oifwkdYonf uif;xkd;vsufae&mt&yfrSx NrdKUukdwkdufvQif? oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;onf oifwkdYvuf
tyfawmfrlrnf/203

8;8
8;9
8;10
8;11
8;12
8;13
8;14

8;15
8;16
8;17
8;18
8;19
8;20
8;21
8;22
8;23
8;24
8;25
8;26
8;27
8;28
8;29
8;30
8;31
8;32
8;33

8;34
8;35

wkdufatmifaomtcg NrdKUudkrD;IdU&Murnf/ xm0&bk&m;rdefYawmfrlonftwkdif;jyK&Murnf/ xkdokdYigqifhqkdonf[k xkdolwkdYtm;


rSmxm;av\/a,mIapvTwfonftwkdif;? xkdolwkdYonf uif;xkd;jcif;iSgoGm;? aAovNrdKUESifh tmNrdKUpyfMum;wGif tmNrdKUtaemufbufrSm
aeMu\/ a,mIonf xkdnOfhwGif vlrsm;xJrSmaeao;\/eHeufapmapmx vlrsm;wkdYukda&wGufNyD;rS? oa&vtrsKd;toufBuD;olwkdYESifhtwl tmNrdKUokdY tOD;csDoGm;av\/a,mIygaom ppfol&Jtaygif;wkdYonfvkduf NrdKUteD;odkYa&mufNyD;vQif? NrdKUajrmufbuf wyfcsMu\/ olwkdYESifhNrdKUpyfMum;rSm
csKdifhwck&Sd\/wzef tmNrdKUtaemuf? xkdNrdKUESifhaAovNrdKUpyfMum;rSm uif;xkd;apjcif;iSg vlig;axmifcefYrQ xm;av\/xkdokdYvQif? NrdKUajrmufbufrSm Akdvfajctaygif;cif;usif;vsuf? taemufbufrSmvnf; uif;xkd;vsuf? toD;toD;ae&musMuaomtcg?
a,mIonf xkdnOfhwGif csKdifhtv,fokdYoGm;av\/xkdtjcif;t&mwkdYukd tmrif;BuD;onfjrifvQif? NrdKUom;a,mufsm;wkdYonf apmapmx tvsiftjrefjyifqifNyD;rS? rif;BuD;onf
vltaygif;wkdYESifhwuG oa&vtrsKd;om;wkdY udkwkdufjcif;iSg? csdef;csufaomtcsdefvGifjyifokdYcsDoGm;av\/ okdY&mwGif NrdKUaemufrSm
uif;wyf&SdrSef;udkrod/a,mIESifhoa&vtrsKd;om;taygif;wdkYonf IH;[efjyKvsuf awmvrf;jzifhajy;Mu\/olwkdYukdvkdufjcif;iSg? tmrif;BuD;onfNrdKU&SdorQaoma,mufsm;wkdYukdEId;aqmfNyD;vQif? NrdKUom;wkdYonf a,mIukdvkduf NrdKUESifhuGmrSef;
rodcGgoGm;Mu\/oa&vtrsKd;om;wkdYukdrvkdufbJ? tmNrdKUESifhaAovNrdKU a,mufsm;wa,mufrQrae? NrdKUukdvSyfxm;vsuf oa&vtrsKd;
om;wkdYukdvkdufMu\/xm0&bk&m;uvnf;? oifukdifaomvSHudk tmNrdKUodkY&G,favmh/ xkdNrdKUukd oifhvufokdYigtyfrnf[k a,mItm;rdefYawmfrlonftwkdif;?
a,mIonf rdrdudkifaomvSHudk xkdNrdKUokdY&G,fav\/&G,faomtcg? uif;wyfom;wkdYonfcsufjcif;x tvsiftjrefajy;vsuf NrdKUxJokdY0ifrdvQif? BudK;pm;odrf;,lNyD;rSrD;IdUMu\/tmNrdKUom;wkdYonf jyefMunfh? NrdKUukdavmifaomrD;\tckd;onf rkdCf;aumif;uifokdYwufvsuf &Sdonfukdjrifaomtcg? tb,f
t&yfukdrQajy;jcif;iSg rwwfpGrf;EkdifMu/ awmokdYajy;aomol wkdYonfvnf; vkdufaomolwkdYukd jyefvSefwkdufMu\/uif;wyfom;wkdYonf NrdKUukd& NrdKUrD;ckd;wufvsuf&Sdonfukd a,mIESifhoa&vtrsKd;om; taygif;wkdYonfjrifvQif? wzefjyefvSnfh
tmNrdKUom;wdkYukd wkdufowfMu\/tjcm;aomolwkdYonfvnf;NrdKUxJuxGufwkdufaomaMumifh oa&vtrsKd;om;wkdYonf tmvlwkdYukd nyfwkdufojzifh wa,muf
ukdrQrvTwfrusef <uif;apjcif;iSg vkyfBuHMu\/tmrif;BuD;udk t&Sifbrf; a,mIxHokdY aqmifcJhMu\/oa&vtrsKd;om;wkdYonfvGifjyif4if;? vkduf&Sm&mawm4if;? tmNrdKUom;taygif;wkdYukd vkyfBuH xm;jzifhtukeftpifokwfoifNyD;rS?
wzefNrdKUodkYjyefvm xm;jzifhvkyfBuHMu\/xkdaeY waomif;ESpfaxmifcefYrQ&Sdaom tmNrdKUom;a,mufsm;rdef;rtaygif;wkdYonfaoMu\/tmNrdKUolNrdKUom;taygif;wkdYukd tukeftpifrzsufqD;rSDwkdifatmif a,mIonf vSHukdifaomvufudk rodrf;rkyf/okdY&mwGif xm0&bk&m;onfa,mItm;rSmxm;awmfrlaompum;twkdif;? wd&pmefrsm;ESifh vuf&Opmrsm;ukd? oa&vtrsKd;om;wkdY
onfudk,ftbkdYodrf;,lMu\/a,mIonfvnf;tmNrdKUukdrD;IdU? ,aeYwkdifatmifxm0&zsufqD;&mtrIdufykH jzpfap\/tmrif;BuD;ukd nOD;wkdifatmif opfyifwGifqGJxm;? rkdCf;csKyfaomtcg? a,mIpD&ifonftwkdif;? taoaumifukd opfyifucsNyD;vQif
NrdKUwHcg;0 ypfxm;? taoaumiftay: rsm;pGmaom ausmufwkdYukdpkykHMu\/ xkdausmufykHonf ,aeYwkdifatmif&Sd\/
xkdtcg a,mIonf? {Avawmifay:rSm oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0& bk&m;tbkdY? ,Zfyvifukdwnfav\/xm0&bk&m;\uRefarma&Sonf? oa&vtrsKd;om;wkdYukdrSmxm; arma&S\ynwdusrf; a&;rSwfvsuf&Sdonftwkdif;? oHwefqm
rygrokH;bJ ruGJrjywfaomausmufwkdYjzifh ,Zfyvifudkwnf? xm0&bk&m;tbkdY rD;IdU&m,Zf? rd[m,,ZfwkdYukd ylaZmf Mu\/a,mIonfvnf;?xkdausmufay: arma&S\ynwfw&m;ukd oa&vtrsKd;om;wkdY a&SUrSma&;ul;av\/oa&vtrsKd;om;wkdYukd aumif;BuD;ay;jcif;tvkdiSg? xm0&bk&m;\uRefarma&SrSmxm;cJhonf twkdif;? oa&vtrsKd;toufBuD;?
Akdvfrif;? w&m;olBuD; trsKd;om;taygif;wkdYonf? ,Zfyka&m[dwfav0dom;xrf;aomxm0&bk&m;\ y#dnmOfaowmESpfbuf&yf?
trsKd;om;ppfESifhwuRef;wEkdifiHom;ygvsuf? a*&Zdrfawmifay:rSmvlw0uf? {Avawmifay:rSmw0ufwkdYonf aeMuvQif?ynwdusrf;a&;xm;orQaom aumif;BuD;r*Fvmpum;ESifh usdefjcif;tr*Fvmpum;wnf;[laom w&m;pum;tvkH;pkHwkdYukdbwf&Gwf
av\/a,mIonf arma&SrSmxm;aompum;wcGef;udkrQrcsefrxm;? rdef;r? oli,f? wuRef;wEkdifiHom; ygaom oa&vtrsKd;om;y&d
owftaygif;wkdYa&SUrSm tukeftpifbwf&Gwfav\/

204

tcef;BuD; ( 9 )
9;1
9;2
9;3
9;4
9;5
9;6
9;7
9;8
9;9
9;10
9;11
9;12
9;13
9;14
9;15
9;16
9;17
9;18
9;19
9;20
9;21
9;22
9;23
9;24

9;25
9;26
9;27

a,mf'efjrpftaemufbuf? awmifay:4if;? csKdifhxJ4if;? avAEkefawmifwbuf? r[myifv,furf;wa&SmufvkH;4if; aeaom[dwd?


tmarm&d? cgeed? az&Zd? [d0d? a,AkodtrsKd; rif;BuD;taygif;wkdYonf odwif;Mum;aomtcg?a,mIESifh oa&vtrsKd;om;wkdYukd ppfwkdufjcif;iSg wnDwGwfwnf;pnf;a0;Mu\/
*daAmifNrdKUom;wkdYonf a,&dacgNrdKU? tmNrdKUa,mIjyKaomtrIukdMum;aomtcg?y&d,m,fjyK oHwrefvkyfvsuf? jrnf;ay:rSm a[mif;EGrf;aomtdwfwkdYukdwif? a[mif;EGrf;pkwfuGJzgjyifaom pyspf&nfom;a&bl;
wkdYukd,lMu\/a[mif;EGr;f zgjyifaomajceif;udpk ;D ? a[mif;EGr;f aomt0wfuv
dk nf;0wfMu\/ atmufrIw
d uf vsuf&adS om &dum uko
d maqmifcv
hJ suf?a,mI&Sd&m *dv*gvwyfokdY a&mufvmvQif? tuREkfyfwkdYonf rd[m,zGJUjcif;iSg? a0;aomjynfuvmMuygonf[k a,mIESifh
oa&vvlwkdYtm;ajymqkdMu\/oa&vtrsKd;om;wkdYuvnf;? oifwkdYonf igwkdYtem;rSmaeonfraeonfudkrodEkdif/ tb,fokdY rd[m,zGJUEkdifoenf;[k
[d0dvlwkdYtm;qkdMuvQif?olwkdYu tuREkfyfwkdYonf ukd,fawmfuRefjzpfyg\[k a,mItm;avQmufqkdMu\/ a,mIuvnf;? oifwkdYonf tb,fodkYaomolenf;/
tb,ft&yfuvmMuoenf;[kar;vQif?olwkdYu? ukd,fawmf\bk&m;ocifxm0&bk&m;\emrawmfaMumifh ukd,fawmfuRefwkdYonf tvGefa0;aomjynfuvmygNyD/ xm0&
bk&m;\odwif;awmfukd4if;? tJ*kwKjynfjyKawmf rlorQukd4if;?a,mf'efjrpfta&SUbufaeaom tmarm&drif;BuD;? a[&Sbkef&Sifbk&if&Sd[kef? tm&SwkwfNrdKUrSm aeaom Am&Sef&Sifbk&if MoC wkdY
jyKawmfrlorQukd4if; Mum;ygNyD/xkdaMumifh tuREkfyfwkdY toufBuD;aomolwkdYESifh jynfoljynfom;taygif;wkdYu? vrf;c&D;&dumukd ,l olwkdYukdc&D;OD;BudKjyKjcif;iSg
oGm;Muavmh/ igwkdYonf olwkdY\uRefjzpfaMumif;ESifh rd[m,zGJU&ygrnftaMumif;udk avQmufxm;Muavmh[k rSmvkdufygNyD/ukd,fawmfxHodkY a&mufthHaomiSg xGufvmaomaeY c&D;&dumbkdYudk,ftdrfrS aqmif,lcJhaom rkefYonf ylaEG;vsuf&Sdyg\/
,ckMunfhyg/ atmufvsuf rIdwufvsuf&Sdyg\/pyspf&nfjynfhaom om;a&bl;wkdYonf topfjzpfaomfvnf;? ,ckMunfhyg pkwfuGJvsuf&Sdyg\/ t0wf ajceif;wkdYonfvnf;
tvGefc&D;a0;aomaMumifh a[mif;EGrf;ygNyD[k jyefavQmufMu\/oa&vvlwkdYonf xm0&bk&m;xHawmf tcGifhryefbJ xkdolwkdY\&dumukdpm;Mu\/a,mIonfvnf;olwkdYukdppfrIESifhvGwfap? toufcsrf;omaprnftaMumif; rd[m,zGJU\/ y&dowfrif;wkdYonfvnf; usdefqkd
jcif;ukdjyKMu\/
rd[m,zGJU okH;&ufvGefaomtcg? xkdolwkdYonf tdrfeD;csif;jzpf? tem;rSmaeaMumif;ukd oa&vtrsKd;om;wkdYonf Mum;
odvQif?c&D;oGm;okH;&ufajrmufaomaeY olwkdYNrdKU&GmokdY a&mufMu\/ olwkdYNrdKUum; *daAmifNrdKU? aczd&mNrdKU? aAkwfNrdKU? ud&,wf,m&drfNrdKUwnf;/y&dowftuJtrSL;wkdYonf oa&vtrsKd;\bk&m;ocif xm0&bk&m;ukdwkdifwnf usdefqkdjcif;ukd jyKaomaMumifh/ oa&v
trsKd;om;wkdYonf olwkdYukdrvkyfBuHMu/ y&dowftaygif;wkdYonf tuJtrSL;wkdYukd tjypfwifMu\/tuJtrSL;wkdYuvnf;? igwkdYonf oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd wkdifwnf usdefqkdjcif;ukdjyKaomaMumifh olwkdYudk
rxdrcdkuf&/olwkdYtm; usdefqkdrdaomaMumifh tjypf'Pfa&mufrnfukdpkd;&drf? toufcsrf;omay;ojzifh tb,fokdYjyK&rnfenf;[lrlum;?tuJtrSL;rsm; *wd&Sdonftwkdif; toufcsrf;omay;? y&dowftaygif;wkdYtbkdY xif;ckwfaomol? a&cyfaomoljzpfap&rnf[k
y&dowftaygif;wkdYtm; jyefajymMu\/a,mIonfvnf; olwkdYukdac:? oifwkdYonf igwkdYtem;rSmaevsufyif? a0;aomt&yfu vmygNyD[kqkd igwkdYudktb,faMumifhvS
nfhpm;Muoenf;/,ckrSm oifwkdYonf usdeftyfaomoljzpfojzifh? uRefcHig\bk&m;ociftdrfawmftbkdY xif;ckwfjcif;? a&cyfjcif;trIESifh wa,mufrQ
rvGwf&[kqkd\/olwkdYuvnf;? jynfwa&SmufvkH;ukd oifwkdYtm;ay;? jynfoljynfom;taygif;wkdYukd oifwkdYa&SUrSy,f&Sif;jcif;iSg? ukd,fawmf\
bk&m;ocifxm0&bk&m;onf rdrduRefarma&Stm; rSmxm;awmfrlaMumif;ukd ukd,fawmfuRefwkdYonf qufqufMum;od? oifwkdYvuf
toufqkH;rnfukd tvGefaMumufaomaMumifh? trIukdjyKygNyD/,ckrSm uRefawmfwkdYonfudk,fawmfvufwGif&Sdyg\/ uRefawmfwkdYjyKaumif;jyKoifhonf[k pdwfawmfxifonftwkdif; jyKawmfrlyg[k
a,mItm; jyefavQmufMu\/xkdokdYESifhtnD a,mIonfjyK? olwkdYukd toufcsrf;omapjcif;iSg oa&vvlwkdY vufrSu,fEIwfojzifh?xm0&bk&m;a&G;aumufawmfrlaomt&yf wnfaom,ZfyvifawmftbkdYESifh y&dowfawmftbkdY xkdolwkdYonf ,aeYwkdifatmif
xif;ckwf a&cyf&rnftaMumif;? xkdaeYpD&ifav\/

205

tcef;BuD; ( 10 )
10;1

a,mIonf a,&dacgNrdKUESifh rif;BuD;ukdjyKouJhodkY? tmNrdKUESifhrif;BuD;ukdwkduf,l &Sif;&Sif; zsufqD;aMumif;ukd4if;? *daAmifNrdKUom;wkdYonf


oa&vtrsKd;om;wkdYESifh rd[m,zGJU twlaeaMumif;ukd4if;? a,k&Svifrif;BuD; ta'gedaZ'ufonf Mum;aomtcg?10;2 *daAmifNrdKUonf NrdKUawmfuJhokdY BuD;pGmaomNrdKU? tmNrdKUxufBuD; NrdKUom;a,mufsm;taygif;wkdYonf cGeftm;ESifhjynfhpkHaomaMumifh
tvGefaMumuf&GHUMu\/10;3 xkdtcg a,k&Svifrif;BuD; ta'gedaZ'ufonf? a[jAKefrif;BuD; a[m[H? ,mrkwfrif;BuD; yd&H? vmcd&Srif;BuD; ,mzsm? {*vkef
rif;BuD;a'yd&wkdYxHokdY apvTwf?10;4 *daAmifNrdKUonf a,mIrSp oa&vtrsKd;om;wkdYESifh rd[m,zGJUaomaMumifh? xkdNrdKUukd vkyfBuHjcif;iSg ighxHokdYvm igESifhtwl
ulnDMuyg[k EId;aqmfonftwkdif;?10;5 a,k&Svifrif;BuD;? a[jAKefrif;BuD;? ,mrkwfrif;BuD;? vmcd&Srif;BuD;? {*vkefrif;BuD;wnf;[laom tmarm&drif;BuD;ig;yg;wkdYonf
pnf;a0; rdrdwkdYAkdvfyg ppfonftaygif;wkdYESifhwuGppfcsD? *daAmifNrdKUa&SUrSm wyfcsvsufppfwkdufMu\/10;6 *daAmifNrdKUom;wkdYonf a,mI&Sd&m *dv*gvNrdKUokdYapvTwf? ukd,fawmf\uRefwkdYukdMunfhIvsuf aeawmfrrlygESifh/ tvsif
tjref<u rpu,fwifawmfrlyg/ awmifay:rSmaeaom tmarm&drif;BuD; taygif;wkdYonf uRefawmfwkdYukdwkdufjcif;iSg
pnf;a0;MuygNyD[kavQmufMu\/10;7 a,mIonfvnf;? ppfrIusifvnfaomol? cGeftm;BuD;aomol&Jtaygif;wkdYESifhwuG? *dv*gvNrdKUrSwufoGm;av\/10;8 xm0&bk&m;uvnf;? olwkdYudkraMumufESifh/ oif\vufigtyfrnf/ oifha&SUrSm vlwpkHwa,mufrQ rcHr&yfEkdif&m[k a,mI
tm;rdefYawmfrl\/10;9 a,mIonf *dv*gvNrdKUrS wnOfhvkH;csDoGm;? &efolwkdYukd trSwfwrJhwkdufvmojzifh?10;10 xm0&bk&m;onf olwkdYukdoa&vtrsKd;om;a&SUrSmIH;ap? *daAmifNrdKUtem;rSm BuD;pGmaomvkyf BuHjcif;tm;jzifhowf? aAaomkHNrdKU
okdY oGm;aomvrf;vkdufvsuf? taZumNrdKU? ru'gNrdKUwkdifatmif vkyfBuHawmfrl\/10;11 xkdolwkdYonf oa&vvlwkdYa&SUrSmajy; aAaomkefNrdKUokdY qif;oGm;&mwGif? xm0&bk&m;onf rkdCf;aumif;uifrS BuD;pGmaom
rkdCf;oD;ukdtaZumNrdKUwkdifatmif olwkdYtay:csawmfrl? olwkdYonf oa&vvlwkdY\xm;aMumifh aoonfxuf rkdCf;oD;
aMumifhomaoMu\/10;12 xkdokdY tmarm&dvlwkdYukd oa&vtrsKd;om;wkdYtyfawmfrlaomaeYrSm? a,mIonf xm0& bk&m;ukdqkawmif;NyD;vQif? tkdae? oifonf
*daAmifNrdKU4if;? tkdv? oifonftm,vkefcsKdifh4if; Nidrf0yfpGmaeavmh[k oa&vtrsKd;om;rsm;a&SUwGif >rufqkdonftwkdif;?10;13 oa&vvlwdkYonf &efolwkdYtm;tjypf'Pfray;rSDwkdifatmif aeonfNidrf0yfpGmae vonf &yfav\/ ,m&Sm\pmygonfum;?
rkdCf;aumif;uiftv,f aeonf&yfae\/ 0ifNrJ0ifthHaomiSgwaeYvkH;tvsifrjyK[k ygonfr[kwfavm/
10;14 xm0&bk&m;onf vlpum;ukdem;axmif? xkdokdYaomaeYwaeYrQrjzpfpzl;/ aemufwzefvnf;rjzpf/ taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf
oa&vtrsKd;bufrSm ppfwkdufawmfrl\/10;15 xkdaemuf? a,mIonf? oa&vvltaygif;wkdYESifhwuG? *dv*gvwyfokdYjyefoGm;\/10;16 rif;BuD;ig;yg;wkdYonfajy; ru'gvkdifacgif;ykef;vsufaeMu\/10;17 ru'gvkdifacgif;ykef;vsufaeaom rif;BuD;ig;yg;ukdawGUygNyD[k a,mItm; Mum;avQmufvQif?10;18 a,mIu? vkdifacgif;0ay:rSm BuD;pGmaomausmufwkdYudkvSdrfhykH vlapmifhwdkYukd xm;Muavmh/10;19 oifwkdYrlum; rqkdif;rvifh/ &efolwkdYukdvkdufrSDorQaomolwdkYukduGyfrsufMu/ NrdKUxJokdYr0ifap MuESifh/ oifwkdY\ bk&m;ocif
xm0&bk&m;onf olwkdYukd oifwkdYvuf tyfawmfrlNyD[k rSmxm;av\/10;20 a,mIESifhoa&vvlwkdYonf &efolwkdYukd BuD;pGmaomvkyfBuHjcif;tm;jzifh okwfoify,f&Sif;NyD;rS? usef<uif;aomoltcsKdUwkdYonf
ckdifchHaomNrdKUokdY 0ifaeMu\/10;21 vltaygif;wkdYonfa,mI&Sd&mru'gwyfodkYNidrf0yfpGmjyefvmMu\/ oa&vvlwpkHwa,mufukd tb,folrQ tjypfrwif&/10;22 a,mIuvnf;? vkdifacgif;udkzGifhNyD;vQif? xkdrif;BuD;ig;yg;wkdYukd vkdifacgif;xJuxkwf ighxHokdYaqmifcJhMu[k rSmvkdufonftwkdif;?10;23 olwkdYonfjyK? a,k&Svifrif;BuD;? a[jAKefrif;BuD;? ,mrkwfrif;BuD;? vmcd&Srif;BuD;? {*vkefrif;BuD;ig;yg;wkdYukd vkdifacgif;xJu
aqmifcJh?10;24 a,mIxHokdYa&mufNyD;rS? a,mIonf rdrdESifhtwlppfcsDaomAkdvfrif;wkdYESifhoa&vvltaygif;wkdY ukdac:vQif? csOf;vmMu/ rif;BuD;
wkdY\vnfukyftay: ajcukdwifMu[k Akdvfrif;wdkYtm;qkdonf twkdif;? olwkdYonfcsOf;vm xkdrif;BuD;wkdY\vnfukyftay: ajcukd
wifMu\/10;25 a,mIuvnf; oifwkdYwkduf&aom&efoltaygif;wkdYukd xm0&bk&m;onf uJhokdYjyKawmfrlrnf jzpf raMumufMuESifh?pdwfrysufMu
ESifh/ tm;,l&J&ifhjcif;&SdMuavmh[k qkdNyD;rS?10;26 xkdrif;BuD;wkdYukd xm;ESifhuGyfrsuf opfyifig;yifwkdY qGJxm;av\/ nOD;wkdifatmif opfyifqGJxm;NyD;rS?10;27 ae0ifcsdefa&mufaomtcg? a,mIpD&ifonftwkdif; opfyifrScsNyD;vQif? olwkdYykef;vsufae&m vkdifacgif;ypfxm;? vkdifacgif;0ay:rSm
BuD;pGmaomausmufwkdYukdpkykHMu\/ xkdausmufykHonf ,aeYwkdifatmif&Sd\/
10;28 xkdaeYa,mIonfru'gNrdKUukdwkduf,lNrdKUESifhrif;BuD;ukdxm;ESifhvkyfBuHNyD;vQif? rif;BuD;ESifhwuG NrdKUom;taygif;wkdYukd wa,mufrQ
rusef<uif;&bJ&Sif;&Sif; zsufqD;av\/ a,&dacgrif;BuD;ukdjyKouJhokdY ru'grif;BuD;ukd jyKownf;/10;29 xkdaemuf a,mIonf oa&vvltaygif;wkdYESifhwuG? ru'gNrdKUrS vdAeNrdKUokdY csDoGm; wkdufojzifh?206

10;30 xm0&bk&m;onf xkdNrdKUESifhrif;BuD;ukd oa&vvlwkdYvuftyfawmfrl? NrdKUESifhNrdKUom;taygif;wkdY ukd wa,mufrQrusef<uif;&bJ


xm;ESifhvkyfBuH? a,&dacgrif;BuD;ukdjyKouJhokdY xkdrif;BuD;ukdjyKMu\/10;31 a,mIonf oa&vvltaygif;wkdYESifhwuG? vdAeNrdKUrS vmcd&SNrdKUokdYcsDoGm; wyfcsvsufwkdufMu\/10;32 xm0&bk&m;onf xkdNrdKUukd oa&vvlwkdYvuf tyfawmfrlojzifh? 'kwd,aeY& vdAeNrdKUukdjyKouJhokdY xkdNrdKUESifhNrdKUolNrdKUom;
taygif;wkdYukd xm;ESifhvkyfBuHMu\/10;33 xkdtcg a*Zmrif;BuD; a[m&Honf? vmcd&SNrdKUukd ulnDrnf[kvmaomaMumifh? a,mIonf xkdrif;BuD;ESifhol\vltaygif;wkdYudk
wa,mufrQrusef<uif;ap&bJ &Sif;&Sif;vkyfBuHav\/10;34 wzef a,mIonf oa&vvltaygif;wkdYESifhwuG? vmcd&SNrdKUrS{*vkefNrdKUokdY csDoGm;wyfcsvsufwkdufMu\/10;35 xkdaeYjcif;wGif& vmcd&SNrdKUukdjyKouJhokdY? xkdNrdKUESifhNrdKUolNrdKUom;taygif;wkdYudk xm;ESifhvkyfBuH waeYjcif;wGif &Sif;&Sif;zsufqD;Mu\/10;36 wzef a,mIonf oa&vvltaygif;wkdYESifhwuG? {*vkefNrdKUrSa[jAKefNrdKUokdY csDoGm; wkdufMu\/10;37 &aomtcg? {*vkefNrdKUudkjyKouJhokdY? xkdNrdKUESifhrif;BuD;ukd4if;? xkdNrdKUESifhqkdifaomNrdKU&SdorQwkdYukd4if;? NrdKUolNrdKUom;taygif;wkdYudk4if;
wa,mufrQrusef<uif;&bJ xm;ESifhvkyfBuH NrdKUESifhNrdKUom; taygif;wkdYukd &Sif;&Sif;zsufqD;Mu\/10;38 wzef a,mIonf oa&vvltaygif;wkdYESifhwuG? a'Ad&NrdKUokdYjyefvm wkdufMu\/10;39 xkdNrdKUESifhrif;BuD;ukd4if;? xkdNrdKUESifhqkdifaomNrdKU&SdorQwkdYukd4if;&? xm;ESifhvkyfBuHojzifh NrdKUom;taygif;wkdYudk wa,mufrQrusef<uif;&bJ
&Sif;&Sif;zsufqD;av\/ a[jAKefNrdKU? vdAeNrdKUESifhrif;BuD;ukdjyKouJhokdY a'Ad&NrdKUESifhrif;BuD;ukd jyKownf;/10;40 xkdokdY oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? a,mIonf awmifay:t&yf? awmifrsufESmt&yf?
csKdihfxJt&yf? prf;a&wGif; t&yf&SdorQwkdYESifhwuG? rif;BuD;taygif;wkdYukdvkyfBuH? touf&Sifaomolwa,mufrQrusef<uif;&bJ
&Sif;&Sif;zsufqD;av\/10;41 uma'&SAmemNrdKUrSp *gZNrdKUwkdifatmif4if;? a*g&Sifjynfwa&SmufvkH;ESifhwuG? *daAmifNrdKUwkdifatmif 4if;vkyfBuH?10;42 oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf? oa&vtrsKd;bufrSm ppfwkdufawmfrlaomaMumifh? xkdjynfrsm;ESifhwuG rif;BuD;
taygif;wkdYukdwcgwnf; atmifav\/10;43 xkdaemuf a,mIonf? oa&vvltaygif;wkdYESifhwuG *dv*gvwyfokdYjyefoGm;\/

tcef;BuD; ( 11 )
11;1
11;2

xkdodwif;ukd [maZmfrif;BuD;,mbdefonf Mum;aomtcg? rm'kefrif;BuD;a,mAyf? &SdjrKefrif;BuD;tmc&Syfrif;BuD;wkdYxHokdY4if;?awmifkd;ajrmufbuft&yf? *aeFo&ufNrdKUawmifbufvGifjyift&yf? csKdifhxJt&yf? taemufrsufESm a'g&jynfe,f&Sdaomrif;BuD;rsm;


xHokdY4if;?11;3 ta&SUtaemufaeaomcgeedvl? awmifay:rSmaeaomtmarm&dvl? [dwdvl? az&Zdvl? a,Akodvl? rdZygjynf? a[&rkefawmifajc
&if;aeaom[d0dvlwkdY&Sd&mokdY4if;apvTwf?11;4 xkdrif;BuD;rsm;wkdYonf ta&twGuftm;jzifh ork'&moJvkH;ESifhtrQ tvGefrsm;pGmaomAkdvfyg taygif;? jrif;rsm;?&xm;rsm;taygif;wkdY
ESifhwuGxGufvmMu\/11;5 xkdrif;BuD;taygif;wkdYonf pnf;a0;vsuf? oa&vtrsKd;ukd wkdufjcif;iSgcsDvm? arkHtkdifem;rSm wpkwnf; wyfcsvsufaeMu\/11;6 xm0&bk&m;uvnf;? olwkdYukdraMumufESihf/ igonfeufjzefaeY ,cktcsdef oa&vtrsKd;a&SUrSm? xkdoltaygif;wkdYukdtaotyfrnf/
jrif;wkdY\ajcaMumukd jzwf&rnf/ &xm;wkdYukdrD;IdU&rnf[k a,mItm;rdefYawmfrl\/11;7 a,mIonfvnf;? rdrdppfol&Jtaygif;wkdYESifhwuG arkHtkdifem;okdY trSwfwrJhppfcsD wkdufav\/11;8 xm0&bk&m;onf olwkdYukdoa&vtrsKd;om;wkdYvuftyfawmfrlojzifh? olwkdYukdvkyfBuH Zd'kef&AmNrdKU? rdo&azgordrfNrdKU ta&SU
rsufESmrdZygcsKdifh wkdifatmifvkduf wa,mufukdrQ rusef<uif;apjcif;iSg vkyfBuHMu\/11;9 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? a,mIonfjrif;wkdY\ajcaMumukdjzwf &xm;wkdYukdrD;IdUav\/11;10 xkdtcg a,mIonfjyef [maZmfNrdKUudk wkduf,lojzifh? rif;BuD;ukdxm;ESifhuGyfrsufav\/ a&S;umv [maZmfNrdKUonf xkdjynfrsm;
wkdYukdtkyfpkd;&ownf;/11;11 xkdNrdKUolNrdKUom;taygif;wkdYukdxm;ESifhuGyfrsufojzifh wa,mufukdrQtouf&Sifapjcif;iSgrxm;/ &Sif;&Sif;zsufqD; NrdKUukdvnf; rD;IdU
av\/11;12 xm0&bk&m;\uRefarma&SrSmxm;onftwkdif;? xkdrif;BuD;rsm;tpkd;&aomNrdKU&SdorQwkdYESifh rif;BuD;taygif;wkdYukd a,mIwkduf,l
xm;ESifhvkyfBuHojzifh &Sif;&Sif;zsufqD;av\/11;13 okdY&mwGif? [maZmfNrdKUrSwyg;? awmifay:wnfaomNrdKUwkdYukd oa&vvlwkdYonf rD;rIdUMu/ [maZmfNrdKUwNrdKUukdom a,mIrD;IdU
ownf;/11;14 xkdNrdKUrsm; vuf&OpmESifh wd&pmef&SdorQwkdYukd oa&vvlwkdYonf ukd,ftbkdY odrf;,lMu\/ vlwkdYudkrzsufqD;rSDwkdifatmif
&SdorQwkdYukd xm;ESifhvkyfBuHMu\/ wa,mufukdrQ t&Sifrusef<uif;apMu/11;15 xm0&bk&m;onf rdrduRefarma&SukdrSmxm;awmfrlonftwkdif;? arma&Sonf a,mIukdqifhqkd\/ a,mIvnf; xkdokdYjyKav\/
xm0&bk&m;onf arma&SukdrSmxm;awmfrlorQaomtrI wpkHwckudkvSyfrxm;/
11;16 xkdokdYpd&vrf;wGif&Sdaom [mvufawmifrSp a[&rkefawmifajc&if;?207

11;17 avAEkefcsKdifh&Sdaom Amv*'fNrdKUwkdifatmif? awmifay:t&yf? awmifrsufESmt&yf? a*g&Sifjynf? csKdifhrsm;? vGifjyifrsm;? oa&vawmif?


oa&vcsKdifhESifhwuG xkdjynftvkH;pkHukda,mIonf odrf;,l? rif;BuD;taygif;wkdYukdatmifojzifh vkyfBuHuGyfrsufav\/11;18 xkdrif;BuD;taygif;wkdYukd umvMumjrifhpGmppfwkduf&\/11;19 [d0dvl? *daAmifNrdKUom;rSwyg; oa&vtrsKd;om;wkdYESifhrd[m,zGJUaom NrdKUwNrdKUrQr&Sd/ tjcm;aomNrdKU&SdorQwkdYukdwkduf tEkdif
odrf;,l&Mu\/11;20 taMumif;rlum;? xm0&bk&m;onf arma&SukdrSmxm;awmfrlonftwkdif;? xkdvlrsKd;wkdYukdaus;Zl;rjyK tukeftpifokwfoif
y,f&Sif;aprnftaMumif;? olwkdYonf oa&vtrsKd;om;wkdYukdqD; wkduf0hHonfwkdifatmif olwkdYpdwfESvkH;ckdifrmapjcif;iSg
xm0&bk&m;tvkd&Sdawmfrlownf;/11;21 xkdumvtcg a,mIonfcsDoGm;? tmeuvlwkdYukd awmifay:t&yfa[jAKefNrdKU? a'Ad&NrdKU? tmeyfNrdKU? ,k'awmif? oa&v
awmif&SdorQwkdYrSy,f&Sm;? olwkdYNrdKUrsm;ESifhwuG &Sif;&Sif;zsufqD;av\/11;22 *gZNrdKU? *goNrdKU? tmZkwfNrdKUrSwyg;? oa&vwkdif;EkdifiHwGifusef<uif;aom tmeuvlwa,mufrQr&Sd/11;23 xm0&bk&m;onfarma&SukdrdefYawmfrlorQtwkdif;? a,mIonfxkdjynfwa&SmufvkH;ukdodrf;,l oa&vtrsKd;tET,ftoD;toD;wkdY
tm;tarGay;ojzifh? wjynfvkH;ppfNidrf;av\/

tcef;BuD; ( 12 )
12;1
12;2
12;3
12;4
12;5

12;6
12;7
12;8

12;9
12;10
12;11
12;12
12;13
12;14
12;15
12;16
12;17
12;18
12;19
12;20
12;21
12;22
12;23
12;24

a,mf'efjrpf ta&SUaexGuf&mbuf? tmEkefjrpfrSp a[&rkefawmifwkdifatmif? ta&SUvGifjyif&SdorQygvsuf? oa&vtrsKd;om;wkdYonf


vkyfBuH odrf;,laomjynfukd tpkd;&aomrif;BuD;rsm;[lrlum;?tmEkefNrdKUtem;rSm tma&mfNrdKU? jrpfw0uf? *dv'fjynfw0ufrSp trKefjynfpGef;tykdif;tjcm; ,AKwfjrpfwkdifatmif4if;?ta&SUrsufESmvGifjyifrSp *aeFo&uftkdifESifhvGifjyiftkdifwnf;[laom aom'kHtkdifta&SU bufAufa,&SdrkwfNrdKUokdYoGm;&mvrf;?
tmZkwfydo*gNrdKUtem;? awmifrsufESmrSvm&mvrf; wkdifatmif4if; tpkd;&? a[&SbkefNrdKUaeaomtmarm&d&Sifbk&if&Sd[kefwyg;?a[&rkefawmifESifh omvujynfukd4if;?
a*I&dvl? rmcgodvlaeaomjynfpGef;wkdifatmif Am&Sefjynfwa&SmufvkH;udk4if;? a[&Sbkef&Sifbk&if &Sd[kefykdifaomEkdifiHpGef;wkdifatmif
*dv'fjynf w0ufukd4if;tpkd;&? tm&SwkwfNrdKU? {N'dNrdKU aeaomtvGefBuD;rm;aom vlrsKd;xJu usef<uif;aomolAm&Sef&Sifbk&if
MoCwyg;?xkd&Sifbk&ifESpfyg;ukd xm0&bk&m;\uRefarma&SESifhoa&vtrsKd;om;wkdYonf vkyfBuH? xm0& bk&m;\uRefarma&Sonf olwkdYjynf
ukdkAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd;w0ufwkdYtm; tykdifay;av\/
a,mf'efjrpf taemufbufrSm avAEkefcsKdifh&Sdaom Amv*'fNrdKUrSp?
pd&vrf;wGif&Sdaom[mvufawmifwkdifatmif awmifay:t&yf? csKdifhxJt&yf? vGifjyift&yf? prf;a&wGif;t&yf? awmt&yf?
awmifrsufESmt&yf? [dwdvl? tmarm&dvl? cgeedvl? az&Zdvl? [d0dvl? a,Akodvlae&m? a,mIESifhoa&vtrsKd;om; vkyfBuH?
a,mIonf oa&v trsKd;tET,f toD;toD;wkdYtm; tykdifay;aomjynfukd tpkd;&aomrif;BuD;rsm;[lrlum;?a,&dacgrif;BuD;wyg;? aAovNrdKUtem;rSm? tmrif;BuD;wyg;?a,k&Svifrif;BuD;wyg;? a[jAKefrif;BuD;wyg;?,mrkwfrif;BuD;wyg;? vmcd&Srif;BuD;wyg;?{*vkefrif;BuD;wyg;? a*Zmrif;BuD;wyg;?a'Ad&rif;BuD;wyg;? a*'grif;BuD;wyg;?a[mrmrif;BuD;wyg;? tm&'frif;BuD;wyg;?vdAerif;BuD;wyg;? t'kvHrif;BuD;wyg;?ru'grif;BuD;wyg;? aAovrif;BuD;wyg;?wmyGgrif;BuD;wyg;? a[zgrif;BuD;wyg;?tmzufrif;BuD;wyg;? vm&Skefrif;BuD;wyg;?rm'kefrif;BuD;wyg;? [maZmfrif;BuD;wyg;?&Sdrkefrif;BuD;wyg;? tmc&Syfrif;BuD;wyg;?wmeufrif;BuD;wyg;? ar*da'grif;BuD;wyg;?aua'&Srif;BuD;wyg;? u&arvawmifay:rSm a,muerfrif;BuD;wyg;?a'g&jynfe,frSm a'g&rif;BuD;wyg;? *dv*gvjynfrSm a*gtdrfrif;BuD;wyg;?wd&Zrif;BuD;wyg;? rif;BuD;aygif; okH;q,fwyg;wnf;/

208

tcef;BuD; ( 13 )
13;1 a,mIonf tkd toufBuD;&ifhaomtcg? xm0&bk&m;u? oifonf tkdtoufBuD; &ifhNyD/ odrf;,l&rnfhajrvnf; trsm;usef
ao;\/13;2 usefaomajr[lrlum;? zdvdwdjynfrSp a*I&djynfwa&SmufvkH;?13;3 tJ*kwKjynfta&SU? &Sda[m&jrpfrSp ajrmufrsufESm{MuKefNrdKUe,fwkdifatmif? cgeedvlaeaomjynf? zdvdwdrif;ig;yg;wnf;[laom
*gZodvl? tmaZmwdvl? {&Suavmedvl? *dwdvl? {aMumedvlESifhwuG? tm0dvlaeaomjynf?13;4 awmifrsufESmrSp tmarm&djynftmzufNrdKUwkdifatmif? cgeedjynfwa&SmufvkH;ESifh Zd'kefjynftem;rSm&Sdaomrm&mjynf?13;5 aexGuf&mbuf? a[&rkefawmifajc&if; Amv*'fNrdKUrSp [mrwfjynft0ifwkdifatmif a*Avjynf? avAEkefjynfwa&SmufvkH;usef
ownf;/13;6 avAEkefawmifrSp rdo&azgordrfNrdKUwkdifatmif? awmifay:aeaomolESifh Zda'gedvltaygif;wkdYukd oa&vtrsKd;om;a&SUrS
igESifxkwfrnf/ okdYjzpfigrSmxm;onftwkdif; pma&;wHjyKvsuf xkdajrukdoa&vvlwkdYtm; tarGa0zefavmh/13;7 ,ckrSm jynfukd oa&vtrsKd;ukd;rsKd;ESifh rema&StrsKd;w0ufwkdYtm; tarGa0zefavmh/13;8 kAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd;w0ufwkdYonf a,mf'efjrpfta&SUbuf? arma&Say;onftwkdif; rdrdwkdYtarGajrukdcHMuNyD[k rdefYawmf
rl\/
13;9 xm0&bk&m;\uRefarma&Say;aomajr[lrlum;? tmEkefjrpfem;&Sdaom tma&mfNrdKU? jrpftauGU&SdorQaomNrdKUwkdYESifhwuG? 'dbkefNrdKU
wkdifatmif ar'bvGifjyifwa&SmufvkH;?13;10 trKefjynfpGef;wkdifatmif? a[&SbkefNrdKU rif;jyKaomtmarm&d&Sifbk&if&Sd[kef tpkd;&aomNrdKU&SdorQ?13;11 *dv'fjynf? a*I&dvl? rmcgodvlaeaomjynf? a[&rkefawmif&SdorQ? omvujynfwkdifatmif Am&Sefjynfwa&SmufvkH;?13;12 tvGefBuD;rm;aomvlrsKd;xJu usef<uif;aomol? tm&SwkwfNrdKU? {N'dNrdKUrif;jyKaomAm&Sef&Sif bk&ifMoC\EkdifiHwa&SmufvkH;ygownf;/
xkdrif;wkdYukdarma&Sonf vkyfBuHy,f&Sm;av\/13;13 okdY&mwGif oa&vvlwkdYonf a*I&dvl? rmcgodvlwkdYukd rESifxkwfMu/ xkdvlrsKd;wkdYonf ,aeYwkdifatmif oa&vtrsKd;om;wkdYESifh
twlaeMu\/
13;14 av0dtrsKd;tm;tarGukdray;/ oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;tm; rD;jzifhylaZmfaom,ZfwkdYonf trdefYawmf&Sdonftwkdif;
olwkdYtarGjzpfownf;/
13;15 arma&Sonf? kAiftrsKd;om; taqGtrsKd;toD;toD;wkdYtm;tarGay;aom jynfrsm;[lrlum;?13;16 tmEkefjrpfem;&Sdaomtma&mfNrdKU? jrpftauGU&SdorQaomNrdKUwkdYESifhwuG? ar'bvGifjyif wa&SmufvkH;?13;17 a[&SbkefNrdKUESifhwuG vGifjyif&SdorQaomNrdKU? 'dbkefNrdKU? AmrkwfAmvNrdKU? AufAmvarmifNrdKU?13;18 ,[mZNrdKU? au'rkwfNrdKU? arzwfNrdKU?13;19 ud&,odrfNrdKU? pdArmNrdKU? csKdifhwGifawmifay:rSm&SdaomZm&uf&Sm[mNrdKU?13;20 Aufay*k&NrdKU? tmZkwfydoumNrdKU? Aufa,&SdrkwfNrdKU?13;21 vGifjyif&SdorQaomNrdKUwkdYESifhwuG? a[&SbkefNrdKUrif;jyK&aomtmarm&d&Sifbk&if&Sd[kef\EkdifiH wa&SmufvkH;ukday;ownf;/ xkd&Sifbk&if
ukd4if;? xkd&Sifbk&ifcsD;ajrmuf olUjynf aeaom rd'sefrif;BuD;ig;yg;? {0d? a&uif? Zk&? [k&? a&bwkdYukd4if;? arma&Sonf vkyfBuH
av\/13;22 ya&mzufvkyfaom aAm&om; Amvrfukdvnf;? taocH&aomolwkdYESifha&m oa&vvlwkdY onf xm;ESifhuGyfrsufMu\/13;23 kAiftrsKd;om;ae&m tykdif;tjcm;um;? a,mf'efjrpfESifhjrpfurf;yg;wnf;/ a&GUum;? kAiftrsKd;om; taqGtrsKd;tvkduf tarGcH&aom
NrdKU&Gmrsm;aywnf;/
13;24 arma&Sonf *'ftrsKd;om; taqGtrsKd;toD;toD;wkdYtm; tarGay;aom jynfrsm;[lrlum;?13;25 ,mZmNrdKUrSp *dv'fNrdKU&SdorQwkdYESifhwuG? &AmNrdKUa&SU&Sdaom tma&mfNrdKUwkdifatmif trKefjynfw0uf?13;26 a[&SbkefNrdKUrSp &mrwfrdZygNrdKU? aAawmedrfNrdKUwkdifatmif4if;? r[medrfNrdKUrS pa'Ad&NrdKUe,f wkdifatmif4if; ygaomjynf?13;27 csKdifhvnf;? aAom&HNrdKU? Aufedr&NrdKU? okukwfNrdKU? ZmzkefNrdKUtp&Sdaoma,mf'efjrpfta&SUbuf a,mf'efjrpftykdif;tjcm;? *aeFo&uf
tkdifem;wkdifatmif? a[&Sbkef&Sifbk&if&Sd[kefykdifaom EkdifiHusef<uif;orQukd ay;ownf;/13;28 a&GUum;? *'ftrsKd;om; taqGtrsKd;tvkduf tarGGcH&aom NrdKU&Gmrsm;aywnf;/
13;29 arma&Sonf rema&StrsKd;w0uftm;tarGay;? rema&StrsKd;om;w0ufonf taqGtrsKd;tvkduf tarGcH&aomjynfrsm;[lrlum;?r[medrfNrdKUrSp Am&Sefjynfwnf;[laom Am&Sef&Sifbk&if MoC\EkdifiHwa&SmufvkH;?
13;30 Am&Sefjynfygaom,m&NrdKUajcmufq,fukd tarGcH&ownf;/13;31 *dv'fjynfw0uf? Am&SefjynfMoC\EkdifiHt0if? tm&SwkwfNrdKUESifh{N'dNrdKUwkdYukd rema&Som; rmcd&\om;ajr;w0uftaqGtrsKd;tvkduf
ykdif&Mu\/13;32 a&GUum;? arma&Sonf a,mf'efjrpfta&SU? a,&dacgNrdKUwbuf? armbvGifjyif tarGa0zefaom jynfrsm;aywnf;/13;33 av0dtrsKd;tm;tarGukdray;/ oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf trdefYawmf&Sdonf twkdif; olwkdYtarGjzpfawmfrlownf;/

209

tcef;BuD; ( 14 )
14;1 cgemefjynfvnf; ,Zfyka&m[dwf{vmZm? Ekef\om;a,mItp&Sdaom oa&vtrsKd; tET,fwkdYrif;jzpfaomolwkdYonf
tarGa0zef oa&vtrsKd;om;wkdYonf tarGcH&Mu\/14;2 xm0&bk&m;onf arma&Stm;jzifh rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;ukd;rsKd;ESifh w0ufwkdYonf pma&;wHjyK tarGcH&Mu\/14;3 arma&Sonf oa&vtrsKd;ESpfrsKd;ESifh w0ufwkdYtm;? a,mf'efjrpfta&SUbuf tarGay;ESifhNyD/ av0dom;wkdYtm; tjcm;aomtrsKd;
ESifha&mtarGray;/14;4 a,moyftrsKd;om;wkdYonf rema&StrsKd;? {z&drftrsKd;ESpfrsKd;jzpf? av0dom;wkdYaep&mNrdKU? olwkdYwd&pmefESifhOpmukd xm;p&mNrdKUe,frS
wyg;tjcm;aomajrukdray;/14;5 arma&Stm; xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;om;wkdYonfjyK ajrukda0zefMu\/
14;6 xkdtcg ,k'trsKd;om;wkdYonf? *dv*gvNrdKUa,mIxHokdYvm? aueuftrsKd;a,zkEm\ om;umvufu? xm0&bk&m;onf uma'&S
Amemt&yf ukd,fawmfESifhtuREkfyfukd&nfaqmif? bk&m;ocif\vlarma&Stm; rdefYawmfrlaompum;ukd ukd,fawmfodyg\/14;7 jynfukdpl;prf;apjcif;iSg bk&m;ocif\uRefarma&Sonf tuREkfyfukd uma'&SAmemt&yfrS apvTwfaomtcg? tuREkfyfonf touf
av;q,f&Sdyg\/ tuREkfyfonf ukd,fpdwfxif onftwkdif; jyefMum;avQmufxm;yg\/14;8 tuREkfyfESifhtwloGm;aomnDtpfukdwkdYonf? vlrsm;pdwfysufp&mukdjyKaomfvnf;? tuREkfyfonf tuREkfyf\bk&m;ocif xm0&bk&m;
aemufawmfokdY vkH;vkH;vkdufyg\/14;9 xkdaeY&uf arma&Su? oifonf ig\bk&m;ocifxm0&bk&m;aemufawmfokdY vkH;vkH;vkdufaom aMumifh? tu,foifeif;NyD;aomajronf
tpOftquf oif\tarG? oif\om;ajr;wkdY\ tarGjzpf&vdrfhrnf[k usdefqkdav\/14;10 oa&vtrsKd;onf awmvSnfhvnfpOftcg? xm0&bk&m;onfxkdodkYarma&Stm; rdefYawmf rlaomaeYrSp ,ckwkdifatmif trdefYawmf&Sd
onftwkdif;? tESpfav;q,fig;ESpfywfvkH; tuREkfyftoufukd&Sifapawmfrlojzifh?,aeYrSmtuREfkyfonf touf&Spfq,fig;ESpf&SdygNyD/14;11 okdY&mwGif arma&SapvTwfaomaeY cGeftm;&SdouJhodkY ,aeY&Sdyg\/ xkdtcg xGuf0ifjcif;trI? ppfwkdufjcif;trIukdaqmif&Gufjcif;iSg
wwfpGrf;EkdifouJhokdY ,ckvnf;wwfpGrf;Ekdifyg\/14;12 okdYjzpf xkdaeY xm0&bk&m;rdefYawmfrlaom awmifukd tuREkfyftm;ay;yg/ awmifay:rSm tmeuvl&SdaMumif;ukd4if;? BuD;rm;
ckdifcHhaomNrdKUwkdYESifhjynfhpkHaMumif;ukd4if;? xkdaeYukd,fawmfonf Mum;&NyD/ okdY&mwGif xm0&bk&m;onf tuREkfyfESifhtwl&SdawmfrlvQif?
trdefYawmf&Sdonftwkdif; xkdolwkdYukd ESifxkwfjcif;iSg tuREkfyfwwfpGrf;Ekdifygonf[kavQmufqkd\/14;13 xkdtcg a,mIonf aumif;BuD;ay;\/ a[jAKefjynfukdvnf;? a,zkEm\om; umvuftarGcHp&m bkdYtyfay;av\/14;14 okdYjzpf aueuftrsKd;a,zkEm\om;umvufonf? oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m; aemufawmfokdY vkH;vkH;vkdufaom
aMumifh? a[jAKefjynfonf ,aeYwkdifatmif umvuf\ tarGajrjzpfownf;/14;15 a[jAKefNrdKUonf txufuud&,ombtrnf&Sd\/ tmAonf tmeutrsKd;om;wkdYwGif vlBuD;jzpf\/ xkdtcg wjynfvkH;ppfNidrf;av\/

tcef;BuD; ( 15 )
15;1 ,k'trsKd;om;wkdYonf pma&;wHjyK taqGtrsKd;tvkduf tarGcH&aomajr[lrlum;? awmifrsufESm {'kHjynfe,fESifheD;pyfvsuf?
awrefjynfpGef;rSp Zdeawmjzpfaom 15;2 awmifbuf tykdif;tjcm;onf aom'kHtkdif awmiftauGUrSxGuf?15;3 awmifrsufESmem;? tu&Adrfukef;ukda&SmufvsufZde&GmokdYa&mufav\/ wzef awmifrsufESmem;? uma'&SAmem&Gm? a[Zkef&Gm?
tm'g&Gm? umum&Gm?15;4 tZrkef&Gmukda&Smufojzifh tJ*kwKacsmif;okdYvkduf yifv,fqkH;av\/15;5 ta&SUbuf aom'kHtkdifonf a,mf'efjrpf0wkdifatmif ta&SUtykdif;tjcm;jzpf\/ ajrmufbuf tykdif;tjcm;onf a,mf'efjrpfokdYqif;
&maom'kHtkdifauGUrS xGuf?15;6 aAaom*v&GmokdY4if;? aAo&mA&Gmajrmufem;rSma&Smufvsuf kAifom;aAm[ef\ausmufokdY 4if;a&mufav\/15;7 tmac:csKdifhajrmufbufrSxGuf a'Ad&&GmokdY4if;? jrpfawmifbuft'krdrfukef;a&SU&Sdaom *dv*gvNrdKUokdY4if; a&mufNyD;rS? tifa&Sruftkdif?
ta&Fma*v&Gmvrf;odkYvkdufvsuf?15;8 [dEKHom;\csKdifhem; a,k&SvifNrdKU&m a,Akodt&yf awmifbufem;rSma&Smuf [dEKHcsKdifhtaemuf? a&zdrfcsKdifhajrmufbuf&Sdaom
awmifay:okdYwufav\/15;9 xkdawmifay:rSqif;jyef? aezawmprf;a&wGif;ukda&Smufojzifh {zkefawmifESifhqkdifaom NrdKUrsm;okdY4if;? ud&,wf,m&drfNrdKU
&mAmvmNrdKUokdY4if;?15;10 AmvmNrdKUtaemufbufem;rSm a&Smufvsuf pd&awmifodkY4if;? acovkefawmifwnf;[laom ,m&drfawmif ajrmufbufem;rSm a&Smuf
vsufAufa&SrufNrdKU? wdremNrdKUokdY4if;?15;11 {MuKefNrdKUajrmufbufem;rSma&Smufvsuf &SdMuKef&GmokdY4if;? AmvmawmifokdY4if;? ,mAaev&GmokdY4if; a&muf yifv,fqkH;av\/-

210

15;12 taemufbuf yifv,fBuD;ESifh yifv,furf;yg;onf taemuftykdif;tjcm; jzpf\/ a&GUum; ,k'trsKd;om; taqGtrsKd;tvkduf


ae&mjynfe,f tykdif;tjcm; jzpfownf;/
15;13 xm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonftwkdif;? a,mIonf,k'trsKd;om;wkdYwGif a,zkEm\om; umvuftbkdY a[jAKefNrdKUwnf;[laom
tmeutbtmb\ NrdKUukdcsay;av\/15;14 xkdNrdKUxJu umvufonf tmeuom; okH;a,muf? a&S&SJ? t[dref? wmvrJwkdYukd ESifxkwfaomaemuf?15;15 ud&,azgtrnfa[mif;&Sdaom a'Ad&NrdKUom;wkdY&Sd&mokdY wzefcsDoGm;?15;16 ud&,azgNrdKUukdwkduf,lvkyfBuHaomoltm; igonf orD;tmcoukday;pm;rnf [kqkdvQif?15;17 umvufnD auewf\om; MooHa,vonf xkdNrdKUukdwkduf,l umvufonf orD;tmcoukd olUtm;ay;pm;av\/15;18 xkdrdef;ronfc&D;oGm;pOftcg? v,fwuGufukdtbawmif;jcif;iSgvifESifhwkdifyifNyD;rS jrnf;ay:u qif;av\/tbumvufu
tb,ftvkd&Sdoenf;[kar;vQif?15;19 orD;uaumif;BuD;ay;apcsifyg\/ ukd,fawmfonfawmifrsufESmt&yfukday;ygNyD/ prf;a&wGif;wkdY ukdvnf; ay;awmfrlygOD;[kawmif;o
nftwkdif; tbonf txufprf;a&wGif;? atmufprf;a&wGif;wkdYukd ay;av\/15;20 a&GUum;? ,k'trsKd;om;taqGtrsKd;tvkduf cH&aomtarGajrjzpfownf;/
15;21 ,k'trsKd;om;ykdifaom NrdKUrsm;[lrlum;? {'kHjynfESifheD;pyfaomawmifykdif; uyfaZvNrdKU? {a'&NrdKU? ,m*k&NrdKU?15;22 udeNrdKU? 'darmeNrdKU? tm''gNrdKU?15;23 aua'&SNrdKU? [maZmfNrdKU? oeefNrdKU?15;24 ZdzNrdKU? awvifNrdKU? AmvkwfNrdKU?15;25 [maZmfNrdKUopf? [maZmfNrdKUa[mif;wnf;[laoma[ZkefNrdKU?15;26 tmrefNrdKU? a&SrNrdKU? armv'NrdKU?15;27 [mZm*'NrdKU? a[&SrkefNrdKU? AufygvufNrdKU?15;28 [mZm&TmvNrdKU? aA&a&SbNrdKU? AdaZmo,mNrdKU?15;29 AmvmNrdKU? tdrfNrdKU? tmZifNrdKU?15;30 {vawmv'fNrdKU? acodvNrdKU? a[mrmNrdKU?15;31 ZduvwfNrdKU? rm'rEmNrdKU? oHoEmNrdKU?15;32 avaAmufNrdKU? &Sdv[drfNrdKU? ttdefNrdKU? &drKefNrdKU? &GmESifhwuG NrdKUaygif;um; okH;q,fajcmufNrdKUwnf;/15;33 csKdifhvnf; {&SawmvNrdKU? aZm&mNrdKU? tm&SemNrdKU?15;34 ZmaemNrdKU? t*FEdrfNrdKU? wmyGgNrdKU? {eHNrdKU?15;35 ,mrkwfNrdKU? t'kvHNrdKU? apmacgNrdKU? taZumNrdKU?15;36 &Sm&drfNrdKU? t'dodrfNrdKU? *a'&NrdKU? *a'a&modrfNrdKU? &GmESifhwuG NrdKUaygif;um;? q,fig;NrdKUwnf;/15;37 xkdrSwyg;? aZeefNrdKU? ['g&SNrdKU? rd*'v*'fNrdKU?15;38 'dvefNrdKU? rdZygNrdKU? a,muaovNrdKU?15;39 vmcd&SNrdKU? aAmZuwfNrdKU? {uvkefNrdKU?15;40 uAKefNrdKU? vmrHNrdKU? udovdwfNrdKU?15;41 *a'kwfNrdKU? Auf'g*kefNrdKU?aerNrdKU?ru'gNrdKU?&GmESifhwuGq,fajcmufNrdKUwnf;/15;42 xkdrSwyg;? vdAeNrdKU? {omNrdKU? tm&SefNrdKU?15;43 ,dzwNrdKU? tm&SemNrdKU? aeZdyfNrdKU?15;44 udvNrdKU? atmcZdyfNrdKU? ra&&SNrdKU? &GmESifhwuG ukd;NrdKUwnf;/15;45 xkdrSwyg;? {MuKefNrdKUESifholqkdifaomNrdKU&Gmrsm;?15;46 {MuKefNrdKUrSp yifv,fwkdifatmif? tmZkwfNrdKUESifheD;pyfaomNrdKU&Gmrsm;?15;47 tmZkwfNrdKUESifholqkdifaomNrdKU&Gmrsm;? tJ*kwKjrpf? yifv,fBuD;? yifv,furf;yg; wkdifatmif? *gZNrdKUESifh olqkdifaom NrdKU&Gmrsm;?15;48 awmifay:vnf;? &Srd&NrdKU? ,wd&NrdKU? apmacgNrdKU?15;49 'ENrdKU? a'Ad&NrdKUwnf;[laom? ud&,ENrdKU?15;50 tmeyfNrdKU? {&SwarmNrdKU? tmedrfNrdKU?15;51 a*g&SifNrdKU? a[mvkefNrdKU? *davmNrdKU? &GmESifhwuG q,fwNrdKUwnf;/15;52 tm&yfNrdKU? 'krmNrdKU? {&SefNrdKU?15;53 ,mEkHNrdKU? AufwmyGgNrdKU? tmzufNrdKU?15;54 [kENrdKU? a[jAKefNrdKUwnf;[laom ud&,ombNrdKU? Zdatm&NrdKU? &GmESifhwuG ukd;NrdKUwnf;/15;55 armifNrdKU? u&arvNrdKU? ZdzNrdKU? ,kwNrdKU?15;56 a,Za&vNrdKU? a,mu'HNrdKU? ZmaemNrdKU?15;57 ueNrdKU? *dbmNrdKU? wdreNrdKU? &GmESifhwuG q,fNrdKUwnf;/15;58 [mv[kvNrdKU? AufZk&NrdKU? a*a':NrdKU?15;59 rm&yfNrdKU? aAoEkwfNrdKU? {vawukefNrdKU? &GmESifhwuGajcmufNrdKUwnf;/15;60 ud&,wf,m&drfNrdKUwnf;[laom ud&,wfAmvNrdKU?&AmNrdKU?&GmESifhwuGESpfNrdKUwnf;/211

15;61 awmvnf;? aAo&mANrdKU? rd'defNrdKU? aoumuNrdKU?15;62 edA&SefNrdKU? arvufNrdKU? ta*F'dNrdKU? &GmESifhwuGajcmufNrdKUwnf;/15;63 a,k&SvifNrdKUaeaoma,AkodvlwkdYukdum;? ,k'trsKd;om;wkdYonfrESifxkwfEkdifbJ olwkdYonf ,aeYwkdifatmif ,k'trsKd;om;wkdYESifh
twla,k&SvifNrdKU aeMuownf;/

tcef;BuD; ( 16 )
16;1

a,moyftrsKd;om;wkdYonf pma&;wHjyK tarGcH&aomajrtykdif;tjcm;onf a,mf'efjrpfem;? a,&dacgNrdKUta&SU? a,&dacgtkdifrSxGuf


awmvrf;okdYvkdufvsuf? aAovawmifwa&SmufvkH;oGm;ojzifh?16;2 aAovvkZNrdKUokdY4if;? tmcdtwkwfNrdKUokdY4if;?
16;3 taemufrsufESm ,mzavwdNrdKUokdY4if;? atmufAufa[mkefNrdKUokdY4if;? a*ZmNrdKUokdY4if;a&muf yifv,fqkH;av\/16;4 xkdokdYa,moyf\om;rema&SESifh {z&drfwkdYonf tarGcH&Mu\/
16;5 {z&drftrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkdufaeaomajrtykdif;tjcm;onf? ta&SUbuf twkwft'gNrdKUrS txufAufa[mkefNrdKU
okdYvkduf?16;6 ajrmufrsufESm yifv,fem;?rdwfaroNrdKUokdYxGuf\/ wzefta&SUokdY rsufESmjyK wmewf&SdavmNrdKU ta&SUrSma&Smufvsuf?16;7 ,aem[NrdKUokdY4if;? ,aem[NrdKUrStwkwfNrdKU? em&wfNrdKU? a,&dacgNrdKUokdY4if;a&muf a,mf'efjrpfqkH;av\/16;8 wmyGgNrdKUrStaemufokdYoGm; umejrpfokdYvkdufvsuf yifv,fqkH;av\/
16;9 a&GUYum;? rema&StrsKd;om;wkdY tarGcH&aomajr {z&drftrsKd;om;wkdYtbkdY cGJxm;aomNrdKUrsm;ESifh wuG {z&drftrsKd;om;taqG
trsKd;tvkduftarGcH&aom NrdKU&Gmrsm;jzpfownf;/16;10 a*ZmNrdKUaeaomcgeedvlwkdYukdrESifxkwfbJ olwkdYonf ,aeYwkdifatmif {z&drftrsKd;om;wkdYESifh twlaetcGefay;&Mu\/

tcef;BuD; ( 17 )
17;1

a,moyf\om;OD;rema&StrsKd;om;wkdYonf pma&;wHjyK tarGcH&aomajr[lrlum;? rema&S\om;wnf;[laom *dv'f\tbrmcd&


onf ppfol&Jjzpf? *dv'fjynfESifhAm&Sefjynfukd&\/17;2 a,moyf\om; rema&S\om;a,mufsm; tjcm;wnf;[laom taAsZmom;? a[vufom;? toa&vom;? a&Scifom;? a[zgom;?
&Srd'om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkduf pma&;wHjyK &Muao;\/17;3 okdY&mwGif rema&S? rmcd&? *dv'f? a[zgwkdYrSqif;oufaom Zavmz'fom;a,mufsm;r&Sd? orD;oufoufom&Sd\/ ol\orD;wkdY
trnfum;? rmvm? aemtm? a[m*vm? rdvum? wd&Zmwnf;/17;4 xkdrdef;rwkdYonf ,Zfyka&m[dwf{vmZm? Ekef\om;a,mI? rif;rsm;a&SUokdYcsOf;uyf tuREkfyfwkdY aygufabmfESifhtwl tarGcH&aomtcGifhukd
tuREkfyfwkdYtm;ay;apjcif;iSg xm0&bk&m;onf arma&SukdrSmxm;awmfrlNyD[kavQmuf? xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;
olwkdYtb\nDtpfukdwkdYESifhtwl tarGcH&aomtcGifhukday;\/17;5 xkdokdY rema&S\orD;wkdYonf om;wkdYESifhtwl tarGukdcH&?
17;6 rema&S\om; tcsKdUwkdYonf *dv'fjynfukd&aomaMumifh? a,mf'efjrpf ta&SUbuf *dv'fjynfESifh Am&SefjynfrSwyg;? rema&S trsKd;onf
q,fbkdYukd&ao;\/
17;7 rema&Sckdif tykdif;tjcm;onf tm&SmckdifrS a&ScifNrdKUa&SUwGif&Sdaom rdwfaroNrdKUokdY oGm; vufsmbuf tifwmyGgNrdKUodkYvkdufav\/17;8 wmyGgNrdKUe,fukd rema&Sykdifaomfvnf;? rema&SckdifpGef;rSm&Sdaom wmyGgNrdKUukd {z&drfom;wkdYonf ykdifMu\/17;9 wzef tykdif;tjcm;onf umejrpfawmifbufodkYvkduf? rema&SNrdKUwkdYwGif {z&drfNrdKUtcsKdU ygaomfvnf;? jrpfajrmufbufajronf
rema&Sajrjzpf yifv,fqkH;av\/17;10 awmifbuf{z&drfajr? ajrmufbufrema&Sajrjzpfvsuf? yifv,fuefYuGuf ajrmufbuf tm&Smckdif? ta&SUbufocgckdif&Sd\/17;11 xkdckdif rema&StrsKd;&aomjynfokH;jynf[lrlum;? Auf&SefNrdKUESifholUNrdKU&Gmrsm;? AvHNrdKUESifh olUNrdKU&Gmrsm;? a'g&NrdKUESifholUNrdKU&Gmrsm;?
ta'Fg&NrdKUESifholUNrdKU&Gmrsm;? wmeufNrdKUESifholUNrdKU&Gmrsm;? ar*da'gNrdKUESifholUNrdKU&Gmrsm;wkdYukd&ao;\/17;12 okdY&mwGif rema&StrsKd;om;wkdYonf xkdNrdKUwkdYukd rodrf;r,lEkdifbJ? cgeedvlwkdYonf xkdt&yf tEkdifaeMu\/17;13 oa&vvlwkdYonf tm;wkd;yGg;aomtcg? xkdcgeedvlwkdYukd tukeftpifrESifxkwfbJ tcGefay;apMu\/
17;14 a,moyftrsKd;om;wkdYuvnf;? tuREkfyfwkdYonf xm0&bk&m;ay;awmfrlaom aumif;BuD;r*FvmukdcH&ojzifh trsKd;BuD;jzpf?
udk,fawmfonf wbkdYwckdifwnf;ukdom tb,faMumifhay;ygoenf;[k a,mItm; ar;avQmuf Muaomf?17;15 a,mIu? oifwkdYonf trsKd;BuD;jzpf {z&drfawmifusOf;ajrmif;vQif? awmt&yfokdYoGm; az&Zdjynf? a&zdrfjynfckwfvSJMuavmh[k
jyefajym\/17;16 a,moyftrsKd;om;wkdYuvnf;? {z&drfawmifonf tuREkfyfwkdYtbkdYravmufyg/ csKdifht&yf Auf&SefNrdKU&GmwkdY4if;? a,Za&vcsKdifh
4if;aeaom cgeedvltaygif;wkdYonf oH&xm;ESifh jynfhpkHygonf[k avQmufjyefvQif?17;17 a,mIu? oifwkdYonf trsKd;BuD;jzpf cGeftm;BuD;aomaMumifh? wbkdYwnf;ukdomr,l&/212

17;18 awmifonfvnf; oifwkdYtbkdY jzpfvdrfhrnf/ opfyifrsm;vQifckwfvSJ&rnf/ xGuf&mvrf;wkdYonf vnf; oifwkdYtbkdYjzpfvdrfhrnf/


cgeedvlwkdYonf cGeftm;BuD; oH&xm;ESifhjynfhpkHaomfvnf;? olwkdYukdESifxkwfMuvdrfhrnf[k {z&drftrsKd;? rema&StrsKd;wnf;[laoma
,moyftrsKd;om; wkdYtm;ajymqkd\/

tcef;BuD; ( 18 )
18;1 oa&vtrsKd;y&dowftaygif;wkdYonf?&SdavmNrdKUrSmpnf;a0; y&dowfpnf;a0;&m wJawmfukd wnfaxmifMu\/ olwkdYa&SUrSmjynf
vkH;ESdrfhcsvsuf&Sd\/18;2 xkdtcg oa&vtrsKd;ckepfrsKd;wkdYonf? tarGajrukd rcH&ao;onfjzpf?18;3 a,mIu? oifwkdYbkd;ab;rsm;\bk&m;ocifxm0&bk&m;ay;awmfrlaomajrukd oifwkdYonf rodrf;r,lbJ tb,frQumvywfvkH;ae
Muvdrhfrnfenf;/18;4 oifwkdYwGif trsKd;wrsKd;vQif vlokH;a,mufpDa&G;aumuf igapvTwfojzifh? olwkdYonf wjynfvkH;okdYxoGm; tarGcHoifhonftwkdif;
a&;om;NyD;rS ighxHokdYjyefvm&Murnf/18;5 olwkdYonf jynfudkckepfykdif; ykdif;jcm;&Murnf/ ,k'trsKd;onf awmifbufrdrdae&mae&rnf/ a,moyftrsKd;onf ajrmufbuf
rdrdae&mae&rnf/18;6 jynfukd ckepfykdif;ykdif;jcm;NyD;rS? jynfykHukd ighxHokdYaqmifcJh? igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;a&SUawmf oifwkdYtbkdYpma&;wHjyKrnf/18;7 av0dom;wkdYonf oifwkdYESifha&m tbkdYukdr,l&/ xm0&bk&m;\,Zfyka&m[dwft&monf olwkdYtarGjzpf\/ *'ftrsKd;? kAif
trsKd;? rema&StrsKd;w0ufwkdYonf a,mf'efjrpfta&SUbuf xm0&bk&m;\uRefarma&Say;onftwkdif;? tarGajrukdcH,lMuNyD[k
oa&vvlwkdYtm; ajymqkd\/18;8 xkdvlwkdYonf xoGm;ojzifh? a,mIuvnf;? wjynfvkH;okdYa&Smufa&;om; NyD;vQif ighxHokdY jyefvmMuavmh/ &SdavmNrdKUrSmxm0&
bk&m;a&SUawmf oifwkdYtbkdY pma&;wHjyKrnf[k jynfykHukda&;om;jcif;iSg oGm;aomolwkdYukdrSmxm;onfESifhtnD?18;9 olwkdYonf wjynfvkH;okdYa&SmufoGm;ojzifh? NrdKU&Gm&Sdonftwkdif; pmckepfykdif;ykdif; a&;om;NyD;rS a,mIae&m&SdavmwyfokdY a&mufvm
Mu\/18;10 a,mIonf &SdavmNrdKUrSm xm0&bk&m;a&SUawmf pma&;wHjyK oa&vtrsKd;om;toD;toD; wkdYtm; ajrukdykdif;jcm;av\/
18;11 A,FmrdeftrsKd;om;wkdYonf pma&;wHjyK taqGtrsKd;tvkdufcH&aomajronf ,k'trsKd;om;wkdYESifh a,moyftrsKd;om;wkdY pyfMum;rSm
us\/18;12 ajrtykdif;tjcm;onfajrmufrsufESma,mf'efjrpfrSxGuf a,&dacgNrdKUajrmufbufem;4if;? taemufbufawmifay:4if; a&Smuf
vsuf? aAo0ifawmokdY xGufoGm;\/18;13 wzef awmifrsufESmokdY oGm; aAovvkZNrdKUem;a&Smufojzifh? atmufAufa[mkefNrdKUawmif bufrSm&Sdaom awmifajc&if;
twkwft'gNrdKUokdY a&mufNyD;vQif?18;14 xkdawmifrSxGuf tkdifawmifauGUukd 0kdif;ojzifh? ,k'trsKd;om;aeaom ud&,wf,m&drfNrdKU wnf;[laom ud&,wfAmvNrdKUokdY
xGufoGm;\/ a&GUum; taemufbuf tykdif;tjcm;wnf;/18;15 awmifbuftykdif;tjcm;onf ud&,wf,m&drfNrdKUpGef;rS taemufbufem; aezawma&wGif;okdY a&mufNyD;vQif?18;16
[dEKHom;\csKdifha&SUrSm?
a&zdrfcsKdifhajrmufbuf&Sdaom
awmifajc&if;okdYvm
a,AkodNrdKU
awmifbuf[dEKHcsKdifhokdY4if;?
ta&Fma*v&GmokdY4if;?18;17 ajrmufbufem; tifa&Sruf&GmokdY4if;? t'krdrfukef;wbuf a*vdvkwf&GmokdY4if;? kAifom;aAm[ef\ausmufokdY4if; a&mufav\/18;18 wzef t&mANrdKU ajrmufrsufESmwbuf vGifjyifem;rSma&Smuf t&mANrdKUokdYa&mufojzifh?18;19 Aufa[m*vNrdKUajrmufbufem;rSma&Smuf aom'kHtkdifajrmufauGU? a,mf'efjrpf0qkH;av\/ a&GUum; awmifbuf tykdif;tjcm;
wnf;/18;20 a,mf'efjrpfonf ta&SUbufykdif;jcm;vsuf&Sd\/ a&GUum; A,FmrdeftrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd; tvkduftarGcH&aom ajre,fjzpf
ownf;/
18;21 A,FmrdeftrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkduf&aomNrdKUrsm;[lrlum;? a,&dacgNrdKU? aAaom*vNrdKU? {rauZZfNrdKU?18;22 aAo&mANrdKU? aZr&drfNrdKU? aAovNrdKU?18;23 tm0drfNrdKU? yg&NrdKU? Moz&mNrdKU?18;24 aczg[marmeJNrdKU? MozedNrdKU? *gbNrdKU? &GmESifhwuG q,fESpfNrdKUwnf;/18;25 xkdrSwyg;? *daAmifNrdKU? &mrNrdKU? aAkwfNrdKU?18;26 rdZygNrdKU? aczd&NrdKU? armZNrdKU?18;27 a&uifNrdKU? &ayvNrdKU? wm&vNrdKU?18;28 aZvNrdKU? {vyfNrdKU? a,k&SvifNrdKUwnf;[laom a,AkodNrdKU? *dAwfNrdKU? ud&,wfNrdKU? &GmESifhwuG q,fav;NrdKUwnf;/ a&GUum;
A,Fmrdef trsKd;om;wkdYonftaqGtrsKd;tvkdufcH&aom tarGwnf;/

213

tcef;BuD; ( 19 )
19;1
19;2
19;3
19;4
19;5
19;6
19;7
19;8
19;9
19;10
19;11
19;12
19;13
19;14
19;15
19;16
19;17
19;18
19;19
19;20
19;21
19;22
19;23
19;24
19;25
19;26
19;27
19;28
19;29
19;30
19;31
19;32
19;33
19;34
19;35
19;36
19;37
19;38
19;39
19;40
19;41
19;42
19;43
19;44
19;45

'kwd,wBudrfpma&;wHjyK? &SdarmiftrsKd;om;wkdYonftaqGtrsKd;tvkduf ,k'tarGajr twGif; tarGcH&Mu\/olwkdYtarGajr&SdaomNrdKUrsm;[lrlum;? aA&a&SbNrdKU? armv'gNrdKU?[mZm&TmvNrdKU? AmvmNrdKU? tmZifNrdKU?{vawmv'fNrdKU? aAokvNrdKU? a[mrmNrdKU?ZduvwfNrdKU? AufrmuAkwfNrdKU? [mZmokoNrdKU?AufavaAmufNrdKU? &Sk[ifNrdKU? &GmESifhwuG q,fokH;NrdKUwnf;/xkdrSwyg;? tif&drKefNrdKU?awmcifNrdKU?{omNrdKU?tm&SefNrdKU?&GmESifhwuG av;NrdKUwnf;/xkdrSwyg; awmifrsufESm AmvwfaA&&mrwfNrdKUwkdifatmif txufqkdcJhNyD;aom NrdKUywf0ef;usif &Gm&SdorQygownf;/ a&GUum;&Sd
armiftrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkdufcH&aomtarGwnf;/&SdarmiftarGajronf ,k'trsKd;om;cHaomtbkdYxJu EIwf&\/ ,k'trsKd;om;wkdYtbkdYonf BuD;us,faomaMumifh? olwkdYtarGajr
twGif; &SdarmiftrsKd;om;wkdYonf tarGcH&Mu\/
wwd,wBudrf pma&;wHjyK ZmAkvkeftrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkduf tarGcH&Mu\/ olwkdYtarGajrtykdif;tjcm;onf pm&d'fNrdKU
rSxGuf?taemufokdYoGm;vsuf r&mvNrdKU? 'A&SufNrdKUokdY4if;? a,mueHNrdKUa&SUrSm&Sdaom jrpfokdY4if;rSDav\/wzef pm&d'fNrdKUrSaexGuf&mta&SUrsufESmokdYvSnfhojzifh? cdovkwmaAmfNrdKU? 'gA&wfNrdKUokdY a&mufNyD;vQif? ,mzsmNrdKUokdYwufav\/xkdNrdKUrSp ta&SUbufem;rSmvkdufvsuf? *dwa[zgNrdKU? tdwumZdefNrdKU? &drKef araom&aetmNrdKUokdY a&mufav\/ajrmufbufvnf;0kdif;ojzifh? [EokefNrdKUokdYa&muf,dzaovcsKdifhqkH;av\/xkdrSwyg;? uwwfNrdKU? e[mvmvNrdKU? &SdrkefNrdKU? 'vNrdKU? AufvifNrdKUwnf;[laom &GmESifhwuG q,fESpfNrdKU&Sdownf;/a&GUum; NrdKU&Gmygvsuf ZmAkvkeftrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkdufcH&aom tarGwnf;/
pwkwwBudrfpma&;wHjyK? ocgtrsKd;om;wkdYonftaqGtrsKd;tvkduf tarGcH&Mu\/olwkdYtykdif;tjcm;onf a,Za&vNrdKU? acokvkwfNrdKU? IeifNrdKU?[mz&drfNrdKU? &Sd[kefNrdKU? tme[m&wfNrdKU?&AdwfNrdKU? udIefNrdKU? tmAufNrdKU?a&rufNrdKU? t*FEdrfNrdKU? t[F'gNrdKU? AufyZufNrdKUygvsuf?wmaAmfNrdKU? &m[ZdrNrdKU? Aufa&SrufNrdKUokdYa&muf a,mf'efjrpfqkH;av\/ &GmESifhwuG q,fajcmufNrdKU&Sdownf;/a&GUum; NrdKU&Gmygvsuf ocgtrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkdufcH&aom tarGwnf;/
yOrwBudrfpma&;wHjyK tm&SmtrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkduftarGcH&Mu\/olwkdYtykdif;tjcm;onf a[vuwfNrdKU? [mvdNrdKU? aAwifNrdKU? tmc&SyfNrdKU?tmvarvufNrdKU? tmr'fNrdKU? rd&SmvNrdKUygvsuf? taemufrsufESm u&arvNrdKU? &Sda[m&vdAewfNrdKUokdY a&mufav\/wzef aexGuf&mbufokdYvSnfh Auf'g*kefNrdKU? ZmAkvkefckdif?,dzaovcsKdifhukd a&Smufojzifh? ajrmufrsufESmokdYoGm; aAorufNrdKU?
ea,vNrdKU?umAkvNrdKU?a[jAKefNrdKU?&a[mbNrdKU?[rKefNrdKU?umeNrdKU?Zd'kefNrdKUBuD;wkdifatmif a&mufNyD;vQif?&mrNrdKU? ckdifcHhaomwkkNrdKU? a[moNrdKUokdYvSnfhvsuf? yifv,furf;yg;rSp tmcZdyfNrdKUwkdifatmif yifv,fqkH;av\/tkrNrdKU?tmzufNrdKU?&a[mbNrdKUESifhwuG? &Gmygvsuf ESpfq,fESpfNrdKU&Sdownf;/a&GUum;NrdKU&Gmygvsuf tm&SmtrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkdufcH&aom tarGwnf;/
qXrwBudrfpma&;wHjyK evdtrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkduf tarGcH&Mu\/ollwkdYtykdif;tjcm;onf a[vyfNrdKU?tmvkefNrdKU? ZmeEdrfNrdKU? tm'rdNrdKU? aeuyfNrdKU? ,mAaevNrdKU? vmukHNrdKUygvsuf a,mf'efjrpf
qkH;av\/wzeftaemufrsufESmokdYvSnfhojzifh tmZEkwmabmfNrdKU? [kukwfNrdKUokdYa&muf? awmifbuf ZmAkvkefckdif? taemufbuf tm&Sm
ckdif? aexGuf&mbuf a,mf'efjrpftykdif;tjcm;&Sd\/ckdifcHhaomNrdKUrsm;[lrlum;? Zd'drfNrdKU? aZ&NrdKU? [rwfNrdKU? &uwfNrdKU? *aeFo&ufNrdKU?tm'rmNrdKU? &mrNrdKU? [maZmfNrdKU?aua'&SNrdKU? tif[maZmfNrdKU? {N'dNrdKU?kefNrdKU? rd*a'avvNrdKU? a[m&ifNrdKU? aAoewfNrdKU? Aufa&SrufNrdKU? &GmESifhwuG q,fukd;NrdKUwnf;/a&GUum; NrdKU&Gmygvsuf? evdtrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkdufcH&aom tarGwnf;/
owrwBudrf pma&;wHjyK 'eftrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkduf tarGcH&Mu\/olwkdYtarGcH&aomNrdKUrsm;[lrlum;? aZm&mNrdKU? {&SawmvNrdKU?&a&SrufNrdKU?&SmvAdefNrdKU? tm,vkefNrdKU? a,ovNrdKU?{vkefNrdKU? odremoNrdKU? {MuKefNrdKU?{vawuNrdKU? *dAokefNrdKU? AmvyfNrdKU?a,[kwfNrdKU? aAeaA&ufNrdKU? *go&drKefNrdKU?214

19;46 ar,mukefNrdKU? &uKefNrdKU? ,mazgNrdKUa&SUrSm&Sdaomajrygownf;/19;47 'eftrsKd;om;&aomajronfusOf;ajrmif;aomaMumifh? vJ&SNrdKUukdppfcsD wkduf,lvkyfBuHojzifh ae&mcsMu\/ vJ&SNrdKUukd? trsKd;\
tb'efukd tpGJjyK? 'efNrdKU[laomtrnfjzifh rSnfhMu\/19;48 a&GUum; NrdKU&Gmygvsuf? 'eftrsKd;om;wkdYonf taqGtrsKd;tvkdufcH&aom tarGwnf;/
19;49 xkdokdYoa&vtrsKd;om;wkdYonf ajrwjyifvkH;ukd tykdif;tjcm;ESifhwuG a0zef tarGcHNyD;rS? Ekef\om;a,mItm; tarGajrukd
ay;Mu\/19;50 olawmif;aomNrdKU {z&drfawmifay:rSm wdrea&NrdKUukd xm0&bk&m;trdefYawmftwkdif; ay;ojzifh? olonf NrdKUukdwnfaxmif
aeav\/19;51 a&GUum; ,Zfyka&m[dwf{vmZm? Ekef\om;a,mI? oa&vtrsKd;om;wkdYwGif taqGtrsKd; olBuD;wkdYonf? &SdavmNrdKUrSm xm0&
bk&m;a&SU y&dowfpnf; a0;&mwJawmfwHcg;em; a0ay;aom tarGcHp&majrtoD;toD;aywnf;/ a&GUum;? jynfukd a0zefaomtrI
NyD;av\/

tcef;BuD; ( 20 )
20;1 wzef xm0&bk&m;onf a,mIukdac:awmfrl?20;2 oifonf oa&vtrsKd;om;wkdYtm; qifhqkd&rnfrSm? igonfarma&Stm;jzifh rSmxm;onftwkdif;?20;3 vltoufukdowfrnf[ktBuHr&SdbJ trSwfwrJhowfrdaomolonfajy;rSDckd&mNrdKUwkdYukd a&G;xm;Muavmh/ aopm;aoapaomolvufESifh
vGwf rSDckd&mNrdKUjzpf&ownf;/20;4 xkdNrdKUwpkHwNrdKUokdYajy;aomolonf NrdKUwHcg;0&yf? xkdNrdKUtoufBuD;olwkdYtm; rdrdtrIukd Mum;ajymaomtcg? olwkdYonf NrdKUxJokdY
ac: olwkdYxHrSmae&mcs&Murnf/20;5 aopm;aoapaomolonfvkdufvmvQif? olUvufokdYowfrdaomolukdrtyf&/ taMumif;rlum;? xdkdolonfrdrdtabmfudktNidK;rxm;
bJtrSwfwrJhowfrd\/20;6 xkdolonf y&dowfa&SUokdYa&muf w&m;pD&ifjcif;ukdrcHrDSaomf4if;? xkdumv,Zfyka&m[dwfrif; raorSDaomf4if; xkdNrdKUae&rnf/
xkdaemufrSjyefvm txufajy;&aomNrdKU? rdrdae&if;tdrf ae&aomtcGifh&Sd&rnf[krdefYawmfrlonftwkdif;?20;7 olwkdYonf *gvdvJjynf? evdawmifay:rSm aua'&SNrdKU? {z&drfawmifay:rSm a&ScifNrdKU? ,k'awmifay:rSm a[jAKefNrdKUwnf;[laom
ud&,ombNrdKUwkdYukd4if;?20;8 a,mf'efjrpfwbuf? a,&dacgNrdKUta&SUrSm kAifckdif? awmvGifjyif aAZmNrdKU? *'fckdif? *dv'fjynf &mrwfNrdKU? rema&Sckdif? Am&Sefjynf
a*gvefNrdKUwkdYukd4if; a&G;xm;Mu\/20;9 NrdKUwkdYum;? oa&vtrsKd;om;jzpfap? olwkdYwGifwnf;ckdaomwyg;trsKd;om;jzpfap? trSwfwrJh vltoufukdowfrdaomolonf
aopm;aoapaomolvufESifhvGwf y&dowfa&SUokdYra&mufrSD wkdifatmif ajy;&aomtcGifh&Sdapjcif;iSg a&G;xm;aomNrdKUjzpfownf;/

tcef;BuD; ( 21 )
21;1 av0dom;taqGtrsKd;olBuD;wkdYonf? ,Zfyka&m[dwf{vmZm? Ekef\om;a,mI? oa&vtrsKd;wkdYwGif taqGtrsKd;olBuD;wkdYxHokdY
csOf;uyf?21;2 tuREkfyfwkdYaep&mbkdY NrdKUwkdYukd4if;? wd&pmefrsm;wkdYNrdKUe,fwkdYukd4if;ay;apjcif;iSg xm0&bk&m;onf arma&Stm;jzifhrSmxm;awmfrlNyD[k
cgemefjynf? &SdavmNrdKU ajymqkdMuvQif?21;3 oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m; rSmxm;awmfrlonftwkdif;? rdrdwkdYtarGcH&aom ajrxJu? NrdKUESifhNrdKUe,fwkdYukd ay;Mu\/21;4 pma&;wHjyK aum[wftaqGtrsKd;wkdYonf tarGcH&mwGif? av0dom;,Zfyka&m[dwftmkef\ om;ajr;wkdYonf pma&;wHjyKaomtm;jzifh?
,k'ckdif?&Sdarmifckdif? A,FmrdefckdifxJu q,fokH;NrdKUwkdYukd&Mu\/21;5 <uif;aomaum[wfom;wkdYonf {z&drfckdif? 'efckdif? rema&Sckdif0ufxJu q,fNrdKUukd&Mu\/21;6 a*&IHom;wkdYonf pma&;wHjyKaomtm;jzifh? ocgckdif?tm&Smckdif? evdckdif? Am&Sefjynf rema&Sckdif0ufxJu? q,fokH;NrdKUukd
&Mu\/21;7 ar&m&dom;wkdYonf taqGtrsKd;tvkduf kAifckdif? *'fckdif? ZmAkvkefckdifxJu? q,fESpfNrdKU ukd&Mu\/21;8 xm0&bk&m;onf arma&Stm;jzifh rSmxm;awmfrlonftwkdif;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf pma&;wHjyK xkdNrdKUwkdYukd NrdKUe,fESifhwuG
av0dom;wkdYtm;ay;Mu\/
21;9 ,k'trsKd;om;ckdif? &SdarmiftrsKd;om;ckdifxJuay; av0dom;jzpfaom
21;10 aum[wf taqGtrsKd;? tmkef\om;ajr;wkdYonf yXrpma&;wHtm;jzifh&aomNrdKUwkdY\ trnfrsm;[lrlum;?21;11 ,k'ckdifawmifMum; a[jAKefNrdKUwnf;[laom tmeutbtmbaeaomNrdKUukd NrdKUe,fESifhwuG ay;Mu\/21;12 okdY&mwGif NrdKUESifhqkdifaomv,frsm;? &Gmrsm;wkdYukd a,zkEm\om;umvuftm; tykdifay;Mu\/215

21;13
21;14
21;15
21;16
21;17
21;18
21;19
21;20
21;21
21;22
21;23
21;24
21;25
21;26
21;27

vltoufukdowfrdaomol rSDckd&mNrdKUjzpfapjcif;iSg? a[jAKefNrdKUukd NrdKUe,fESifhwuG ,Zfyka&m[dwf tmkef\om;ajr;wkdYtm; ay;Mu\/xkdrSwyg;? vdAeNrdKUESifhNrdKUe,f? ,wd&NrdKUESifhNrdKUe,f? {&SawarmNrdKUESifhNrdKUe,f?a[mvkefNrdKUESihfNrdKUe,f? a'Ad&NrdKUESifhNrdKUe,f?teNrdKUESifhNrdKUe,f? ,kwNrdKUESifhNrdKUe,f? Aufa&SrufNrdKUESihfNrdKUe,fwnf;[laom xkdckdifESpfckdifxJu ukd;NrdKUwkdYukd4if;?A,FmrdefckdifxJu *daAmifNrdKUESifhNrdKUe,f? a*ANrdKUESihfNrdKUe,f?tmeokwfNrdKUESihfNrdKUe,f? tmvrkefNrdKUESifhNrdKUe,fwnf;[laom av;NrdKUwkdYukd4if;ay;Mu\/tmkef\om;ajr; ,Zfyka&m[dwfwkdY&aom NrdKUaygif;um;? NrdKUe,fygaomNrdKU q,fokH;NrdKU&Sdownf;/
<uif;aomaum[wfom;taqGtrsKd;jzpfaomav0dom;wkdYonf pma&;wHjyK {z&drfckdifxJu &onftwkdif;?vltoufukdowfrdaomol rSDckd&mNrdKUjzpfapjcif;iSg? {z&drfawmifay:rSm a&ScifNrdKUukd NrdKUe,fESifhwuG ay;Mu\/xkdrSwyg; a*ZmNrdKUESifhNrdKUe,f? udAZdrfNrdKUESifhNrdKUe,f? aAaomkefNrdKUESifhNrdKUe,fwnf;[laom av;NrdKUwkdYukd4if;?'efckdifxJu {vawuNrdKUESifhNrdKUe,f? *dAokefNrdKUESifhNrdKUe,f?tmZvkefNrdKUESifhNrdKUe,f? *go&drKefNrdKUESifhNrdKUe,fwnf;[laomav;NrdKUwkdYukd4if;?rema&Sckdif0ufxJu wmeufNrdKUESifhNrdKUe,f? *go&drKefNrdKUESifhNrdKUe,fwnf;[laom ESpfNrdKUwkdYukd4if; ay;Mu\/<uif;aomaum[wfom;taqGtrsKd;wkdYonf &aomNrdKUe,fESifhwuG NrdKUaygif;um;q,fNrdKUwnf;/
av0dtaqGtrsKd;? a*&IHom;wkdYtm;vnf;? rema&Sckdif0ufxJu vltoufukd owfrdaomolrSDckd&mNrdKU? Am&Sefjynfa*gvefNrdKUESifhNrdKU
e,f? aA&Saw& NrdKUESifhNrdKUe,fwnf;[laom ESpfNrdKUwkdYukd4if;?21;28 ocgckdkifxJu udIefNrdKUESifhNrdKUe,f? 'gAa&NrdKUESifhNrdKUe,f?21;29 ,mrkwfNrdKUESifhNrdKUe,f? t*FErfNrdKUESifhNrdKUe,fwnf;[laom av;NrdKUwkdYukd4if;?21;30 tm&SmckdifxJu rd&SvNrdKUESifhNrdKUe,f? tmA'kefNrdKUESifhNrdKUe,f?21;31 a[vuwfNrdKUESihfNrdKUe,f? &a[mbNrdKUESifhNrdKUe,fwnf;[laom av;NrdKUwkdYukd4if;?21;32 evdckdifxJu? vltoufukdowfrdaomolrSDckd&mNrdKU? *gvdvJjynfaua'&S NrdKUESifhNrdKUe,f? [rKa'gNrdKUESifhNrdKUe,f? umwHNrdKUESifh
NrdKUe,fwnf;[laom okH;NrdKUwkdYukd4if;ay;Mu\/21;33 a*&IHom;wkdYonf? taqGtrsKd;tvkduf&aom NrdKUe,fESifhwuGNrdKUaygif;um; q,fokH;NrdKUwnf;/
21;34 <uif;aomav0dom;? ar&m&dtaqGtrsKd;wkdYtm; ZmAkvkefckdifxJu a,mueHNrdKUESifhNrdKUe,f? umwNrdKUESifhNrdKUe,f?21;35 'dreNrdKUESifhNrdKUe,f? e[mvmvNrdKUESifhNrdKUe,fwnf;[laom av;NrdKUwkdYukd4if;?21;36 kAifckdifxJu vltoufukdowfrdaomolrSDckd&mNrdKU? awmaAZmNrdKUESifhNrdKUe,f? ,[mZNrdKUESifhNrdKUe,f?21;37 au'rkwfNrdKUESifhNrdKUe,f? arzwfNrdKUESifhNrdKUe,fwnf;[laomav;NrdKUwkdYukd4if;?21;38 *'fckdifxJu? vltoufukdowfrdaomolrSDckd&mNrdKU? *dv'fjynf&mrkwfNrdKUESifhNrdKUe,f? r[medrfNrdKUESifh NrdKUe,f?21;39 a[&SbkefNrdKUESifhNrdKUe,f? ,mZmNrdKUESifhNrdKUe,fwnf;[laom av;NrdKUwkdYukd4if; ay;Mu\/21;40 <uif;aomav0dtaqGtrsKd; ar&m&dom;wkdYonf pma&;wHjyK taqGtrsKd;tvkduf &aomNrdKUe,fESifhwuG NrdKUaygif;um; q,fESpfNrdKU
wnf;/21;41 oa&vtrsKd;om;ae&mEkdifiHt0if? av0dom;aeaomNrdKUaygif;um;? NrdKUe,fESifhwuG av;q,f&SpfNrdKUwnf;/21;42 xkdNrdKU&SdorQwkdYonf ywf0ef;usife,fESifhjynfhpkHvsuf &Sdownf;/
21;43 xm0&bk&m;uvnf;? igay;rnf[k bkd;ab;wkdYtm; usdefqkdawmfrlaomjynf&SdorQukd oa&vtrsKd;om;wkdYtm; ay;awmfrlojzifh?
olwkdYonf odrf;,l ae&musMu\/21;44 bkd;ab;wkdYtm; usdefqkdawmfrlorQtwkdif;? ywf0ef;usift&yfwkdY Nidrf0yf&mtcGifhukd ay;awmfrlojzifh? olwdkYa&SUrSm tb,f&efolrQr&yfEkdif/
&efoltaygif;wkdYukd olwkdYvufokdYtyfawmfrl\/21;45 xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;tbkdY rdefYawmfrlaomaumif;usKd;wpkHwyg;rQravsmh? &SdorQwkdYonf jynfhpkHMu\/

tcef;BuD; ( 22 )
22;1 wzef a,mIonf kAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd;w0ufwkdYukd ac:?22;2 xm0&bk&m;\ uRefarma&SrSmxm;orQtwkdif;? oifwkdYonfjyK? igrSmxm;orQaompum;ukdvnf; em;axmifMuNyD/22;3 ,aeYwkdifatmif MumjrihfpGmaomumvywfvkH; oifwkdYonf nDtpfukdrsm;ukd rpGefYbJae? oifwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m; pD&ifrSm
xm;awmfrlorQukd apmifha&SmufMuNyD/22;4 ,ckrSm oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;*wdawmf&Sdonftwkdif;? nDtpfudkwkdYtm; Nidrfoufjcif; tcGifhukday;awmfrlaomaMumifh?
oifwkdYjyefukd,fae&mtdrfokdY4if;? a,mf'efjrpfwbuf xm0&bk&m;\uRefarma&Say;onftwkdif;? ukd,fykdifaomajrokdY4if; oGm;Mu
avmh/22;5 okdY&mwGif xm0&bk&m;\uRefarma&S rSmxm;aomynwfw&m;twkdif;usifh? oifwkdY\ bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd pdwfESvkH;
t<uif;rJhcspfjcif;? vrf;awmftvkH;pkHwkdYvkdufoGm;jcif;? ynwfawmfwkdYukdapmifha&Smufjcif;? ukd,fawmfqnf;uyfjcif;? trIawmfukd
aqmif&Gufjcif;iSg BudK;pm; owdjyKMuavmh[krSmxm;vsuf?22;6 aumif;BuD;ay; vTwfvkdufav\/ olwkdYonf ukd,fae&mtdrfokdY oGm;Mu\/216

22;7 rema&StrsKd;w0uftm; arma&SonfAm&Sefjynfajrukday;ESifhNyD/ trsKd;w0uftm; a,mIonf a,mf'efjrpftaemufbuf olwdkYnD


tpfukdrsm;ESifhtwlajrukday;\/22;8 a,mIuvnf;? oifwkdYonf tvGefOpm&wwf rsm;pGmaomwd&pmef?a&T?aiG? aMu;0g? oH? t0wfwefqmrsm;wkdYukd,laqmifvsuf
oifwkdY ae&mtdrfokdYjyefoGm;Muavmh/ &efolwkdY vk,l&aomOpmukd oifwkdYnDtpfukdrsm; a0zefMuavmh[k rSmxm;vsuf?
aumif;BuD; ay; olwkdYae&mtdrfokdY vTwfvkdufav\/22;9 xm0&bk&m;onfarma&Stm;jzifh rdefYawmfrlonftwkdif;? kAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd; w0ufwkdYonf ykdifxkdufaomajr?
*dv'fjynfokdYoGm;jcif;iSg? oa&vtrsKd;om;&Sd&m cgemefjynf? &SdavmNrdKUrS xGufoGm;Mu\/
22;10 cgemefjynf? a,mf'efjrpfem;okdYa&mufaomtcg? kAiftrsKd;? *'ftrsKd;?rema&StrsKd; w0ufwkdYonf a,mf'efjrpfem;rSm xif&Sm;pGm
aom,ZfyvifBuD;ukd wnfMu\/22;11 xkdokdY kAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd;w0ufwkdYonf cgemefjynfwbuf? a,mf'efjrpfem;? oa&vtrsKd;om; ul;&mt&yf
,ZfyvifukdwnfMuNyD[k oa&vtrsKd;om;wkdYonf odwif;Mum;Mu\/22;12 xkdodwif;ukdMum;aomtcg? oa&vtrsKd;om;y&dowftaygif;wkdYonf ppfcsDjcif;iSg? &SdavmNrdKUpnf;a0;Mu\/22;13 oa&vtrsKd;om;wkdYonf? ,Zfyka&m[dwf{vmZmom;zde[wfESifhwuG?
22;14 oa&vtrsKd; toD;toD;wkdYtxJua&G;aumuf? vlwaxmifukdtkyfaom taqGtrsKd; olBuD;q,fyg;wkdYukd kAiftrsKd;? *'ftrsKd;?
rema&StrsKd;w0uf&Sd&m *dv'fjynfokdYapvTwfMu\/22;15 xkdrif;wkdYonf kAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd;w0uf&Sd&m *dv'fjynfokdY a&muf?22;16 xm0&bk&m;\y&dowftaygif;wkdYrSmvkdufonfum;? oifwkdYonfxm0&bk&m;ukd ,aeYykefuef ,Zfyvifudkwnfojzifh? xm0&
bk&m;aemufawmfokdYrvkduf? ,aeYvTJoGm;jcif;iSg oa&vtrsKd;\bk&m;ocifukd jypfrSm;aomtjypfum; tb,fokdYenf;/22;17 oifwkdYonfxm0&bk&m;aemufawmfokdYrvkduf vTJoGm;&rnftaMumif;? ay*k&tjypfonf igwkdYtbkdY ravmufoavm/ xm0&bk&m;\
y&dowfawmf ab;BuD;a&mufaomfvnf;? ,aeYwkdifatmif xkdtjypfr&Sif;vif;ao;/22;18 oifwkdYonf xm0&bk&m;ukd ,aeYykefuef eufjzefaeY oa&vtrsKd; y&dowftaygif;wkdYukd trsufxGufawmfrlrnf/22;19 okdYaomfvnf; oifwkdYtykdif&aomajronf rpifMu,fvQif? xm0&bk&m;tykdif ,lawmfrl? wJawmf&Sd&majrokdYul;ojzifh igwkdYESifhtwl
tykdif,lMuavmh/ igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\ ,ZfyvifawmfrSwyg;? tjcm;aom,Zfyvifukd ukd,ftbkdYwnf xm0&bk&m;ukd
rykefuefMuESihf/ igwkdYukdvnf; rykefuefMuESifh/22;20 aZ&om;tmcefonf usdeftyfaomt&mjypfrSm; trsufawmfonf oa&vtrsKd;y&dowf taygif;wkdYtay:rSm a&muf
onfr[kwfavm/ xkdolonf jypfrSm;aomtjypfaMumifh wa,mufwnf;om ao&onfr[kwf[kqkdMu\/
22;21 xkdtcg kAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd;w0ufwkdYonf oa&vtrsKd;wGif vlwaxmifpDtkyfaom tuJtrSL;wkdYtm;
jyefajymavonfrSm?22;22 jrwfpGmbk&m;ocifxm0&bk&m;? jrwfpGmbk&m;ocifxm0&bk&m;onf ukd,fawmfwkdifodawmfrl\/ oa&vtrsKd;vnf;udk,fwkdifod
&vdrfhrnf/ ykefuefrnftBuH? xm0&bk&m;ukd jypfrSm;rnf tBuH&Sd? xm0&bk&m;aemufawmfokdY rvkdufbJ vTJoGm;jcif;iSg igwkdYonf
,ZfyvifukdwnfonfrSefvQif? ,aeYab;rvGwfygapESifh/22;23 xkdyvifay:rSm rD;IdU&m,Zf? abmZOfylaZmfoum? rd[m,ylaZmfoumukd ylaZmfrnf tBuH&SdvQifvnf; xm0&bk&m;onf ukd,f
awmfwkdifppfaMumawmfrlygap/22;24 aemifumv oifwkdYom;ajr;wkdYu? tkdkAiftrsKd;om;? *'ftrsKd;om;wkdY? oifwkdYonf oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m;ESifht
b,fokdYqkdifMuoenf;/22;25 xm0&bk&m;onf igwkdYESifhoifwkdYpyfMum; ykdif;jcm;vsuf a,mf'efjrpfukdxm;awmfrlNyD/ oifwkdYonf xm0&bk&m;ESifh tvQif; rqkdifMu[k
igwkdYom;ajr;wkdY tm;ajymqkdojzifh? igwkdYom;ajr;wkdYonf xm0&bk&m;udkraMumuf&GHUbJaeaprnftaMumif;? oifwkdYom;ajr; wkdYonf
jyKMurnf[k pkd;&drf trIukdjyKNyDr[kwfavm/22;26 okdYjzpf igwkdYonf,Zfyvifukdwnfjcif;iSg jyifMuukefthH[k qkdMuaomtcg? rD;IdU&m,Zftp&Sdaom ,ZfrsKd;ukd ylaZmfrnftBuH
&Sdonfr[kwf/22;27 igwkdYonfrD;IdU&m,Zftp&Sdaom,ZfrsKd;? rd[m,ylaZmfoumtrsKd;rsKd;ukdjyKojzifh? xm0&bk&m; trIukda&SUawmfaqmif&Gufjcif;iSg
4if;? aemifumv oifwkdYom;ajr;wkdYu? oifwkdYonf xm0&bk&m;ESifhtvQif;rqkdifMu[k igwkdYom;ajr;wkdYtm; rajymapjcif;iSg4if;?
,Zfyvifonf igwkdYESifhoifwkdYpyfMum;? igwkdYom;ajr;ESifhoifwkdY om;ajr;pyfMum;rSm oufaojzpfapjcif;iSg wnfMuygNyD/22;28 aemifumv olwkdYonf igwkdYESifhigwkdYom;ajr;wkdYtm; xkdokdYajymqkdvQif? igwkdYu? igwkdYtbwkdY onf rD;IdU&m,Zftp&Sdaom,ZfrsKd;ukd
ylaZmfjcif;iSgr[kwf? igwkdYESifhoifwkdYpyfMum;rSm oufaojzpfapjcif;iSg wnfaomxm0&bk&m;\ ,ZfyvifykHukdMunfhMuavmh[k jyefajym
p&m taMumif; &Sdapjcif;iSg igwkdYonfwkdifyifMuNyD/22;29 wJawmfa&SU&SdaomigwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;\,ZfyvifawmfrSwyg;tjcm;aom ,Zfyvifukdwnf rD;IdU&m,Zftp&Sdaom,ZfrsKd;?
abmZOfylaZmf oumrsKd;ukdjyKojzifh? xm0&bk&m;ukdykefuef aemufawmfokdYrvkduf vTJoGm;jcif;trIonf igwkdYESifh a0;ygapaom[k
jyefajymMu\/
22;30 ,Zfyka&m[dwf zde[wfESifhy&dowfrif;rsm;? oa&vtrsKd; vlwaxmifpDtkyfaom tuJtrSL;rsm;wkdYonf kAiftrsKd;? *'ftrsKd;?
rema&StrsKd;om;wkdYajymaompum;ukd Mum;&aomtcgtm;&Mu\/22;31 ,Zfyka&m[dwf{vmZmom; zde[wfuvnf;? oifwkdYonf xm0&bk&m;ukd rjypfrSm;aomaMumifh? xm0&bk&m;onf igwkdYwGif
&SdawmfrlaMumif;ukd ,aeY igwkdYodjrifMu\/ oifwkdYonf oa&vtrsKd;om;wkdYukd xm0&bk&m;vufawmfrS ,cku,fvTwfMuNyD[k
217

kAiftrsKd;? *'ftrsKd;? rema&StrsKd;om;wkdYtm;ajymqkdMu\/22;32 xkdtcg ,Zfyka&m[dwf{vmZmom;zde[wfESifhrif;rsm;wkdYonf kAiftrsKd;? *'ftrsKd;om;wkdYae&m *dv'fjynfrS oa&vtrsKd;om;ae


&mcgemefjynfokdYjyefvm odwif;Mum;ajymojzifh?22;33 oa&vtrsKd;om;wkdYonf 0rf;ajrmufjcif;&Sd bk&m;ocif\aus;Zl;awmfukd csD;rGrf;Mu\/ aemufwzef kAiftrsKd;? *'ftrsKd;om;
wkdYaeaomjynfukdvkyfBuHthHaomiSg ppfcsDrnf[k tBuHr&SdMu/22;34 kAiftrsKd;? *'ftrsKd;om;wkdYuvnf;? xm0&bk&m;onf bk&m;ocifjzpfawmfrlaMumif;ukd ,ZfyvifonfigwkdYpyfMum;rSm oufaocH
ygapaom[kqkdvsuf xkdyvifukd {'trnfjzifhrSnfhMu\/

tcef;BuD; ( 23 )
23;1 xm0&bk&m;onf ywf0ef;usifaeaom&efoltaygif;wkdYvufrSoa&vtrsKd;ukd u,fvTwf? Nidrfoufjcif;tcGifhudkMumjrifhpGmaom
umvywfvkH;ay;awmfrlNyD;rS? a,mIonf toufBuD; tkdrif;aomtcg?23;2 oa&vtrsKd;toufBuD;ol? tuJtrSL;? w&m;olBuD;? t&m&Sdaomolrsm;ESifhwuG trsKd;om; taygif;wkdYukdac:NyD;vQif? igonf
toufBuD;&ifh tkdrif;NyD/23;3 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifwkdYtwGuf vlrsKd;taygif;wkdY jyKawmfrlorQukd oifwkdYonfodjrifMuNyD/ oifwkdY\
bk&m;ocifxm0&bk&m;onf oifwkdYbuf ppfwkdufawmfrlNyD/23;4 a,mf'efjrpfrSptaemufyifv,fBuD;wkdifatmif? igy,f&Sif;orQaomvlrsKd;wkdYESifhwuG <uif;ao;aomvlrsKd;aeaomjynfukdoifwkdY
trsKd;rsm;tarGcHp&mbkdY pma&;wHcs iga0zefNyD/23;5 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m; *wdawmf&Sdonftwkdif;? vlrsKd;wkdYukd ESifxkwf oifwkdYrjrif&atmif okwfoify,f&Sif;awmfrlojzifh?
olwkdY\ajrukd oifwkdYonf tykdif&Muvdrfhrnf/23;6 okdYjzpf oifwkdYonf arma&S\ynwdusrf;pmvrf;rS vufsmbuf vuf0JbufokdYrvTJbJ? ygorQ twkdif;usifhapmifhjcif;iSg4if;?23;7 oifwkdYwGif <uif;ao;aomvlrsKd;ESifhraygif;abmf? olwkdYbk&m;\emrukd>rufrusdefqkd? 0wfrjyK OD;rTwfbJ?23;8 ,aeYwkdifatmif usifhouJhokdY? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;qnf;uyfrSD0Jjcif;iSg4if;? tvGef&J&ifhaompdwf&SdMuavmh/23;9 taMumif;rlum;? BuD;rm;cGeftm;ESifhjynfhpkHaomvlrsKd;wkdYukd xm0&bk&m;onf oifwkdYa&SUrS ESifxkwfawmfrlojzifh? ,aeYwkdifatmif
oifwkdYa&SUtb,folrQ r&yfEkdif/23;10 oifwkdYwa,mufaomfvnf; tjcm;aomolwaxmifukd ajy;apvdrfhrnf/ taMumif;rlum;? oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf
*wdawmf&Sdonftwkdif; oifwkdYbuf ppfwkdufawmfrl\/23;11 okdYjzpf oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd cspfjcif;iSg ukd,fpdwfESvkH;ukd owdjyKMuavmh/
23;12 okrYd [kwf oifwo
Ydk nfa&GUavsmh? oifww
Ydk iG f usef<uif;ao;aomvlrsKd;wkYd rS0D v
J suf? xdr;f jrm;ay;pm; aygif;abmfqufqjH cif;&Sv
d Qif?23;13 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf aemufwzef vlrsKd;wkdYukdoifwkdYa&SUrSESifxkwfawmfrrl/ oifwkdY\bk&m;ocif xm0&bk&m;
ay;awmfrl aumif;rGefaomjynf oifwkdYonf raysmufrysufrDSwkdifatmif olwkdYonf oifwkdY ausmhuGif;? axmifacsmuf?
oifwkdY eHapmifESifwH? oifwkdYrsufpd ql;jzpfMuvdrfhrnftaMumif;ukd {ueftrSef odrSwfMuavmh/23;14 igaomfum;? ajrom;taygif;wkdYoGm;&mvrf;okdY ,aeYoGm;vkNyD/ oifwkdY\bk&m;ocifxm0& bk&m;onf oifwkdYtbkdY rdefYawmfrlaom
aumif;usKd;wpkHwyg;rQ r,kwfravsmh? tukeftpifjynfhpkH aMumif;ukd oifwkdYonf pdwfESvkH;xJrSmodMu\/23;15 oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;*wdawmf&Sdonftwkdif;? aumif;usKd;taygif;wkdYonf oifwkdY tay:a&mufouJhokdY? xkdtwloifwkdY\
bk&m;ocifxm0& bk&m;ay;awmfrlaom aumif;rGefaomjynfrS oifwkdYukd okwfoify,f&Sif;awmfrrlrSDwkdifatmif? xm0&
bk&m;onf oifwkdYtay: ab;Oy'ftaygif;wkdYukda&mufapawmfrlrnf/23;16 oifwkdYonf oifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;xm;awmfrlaom y#dnmOfw&m;ukd jypfrSm;vsuf? tjcm;wyg;aombk&m;wkdYxHokdYoGm;
OD;Twf0wfjyKvQif? xm0&bk&m;onf trsufxGuf? t&ifay;awmfrlaomaumif;rGefaomjynf oifwkdYonf tvsiftjref
aysmufysufMu vdrfhrnf[ka[majym\/

tcef;BuD; ( 24 )
24;1

wzef a,mIonf oa&vtrsKd;taygif;wkdYukd a&ScifNrdKUpnf;a0;ap? oa&vtrsKd; toufBuD;ol? tuJtrSL;? w&m;olBuD;?


t&m&SdaomolwkdYukdac:ojzifh? olwkdYonf bk&m;ocif a&SUawmfokdYcsOf;uyfMu\/24;2 xkdtcg a,mIonf vltaygif;wkdYtm; a[majymavonfrSm? oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;rdefYawmfrlonfum;?
tmjA[HESihfemac:wkdY\ tbaw&rSp oifwkdYbkd;ab;wkdYonf a&S;umvjrpfBuD;wbufrSmae tjcm;wyg;aombk&m;wkdYukd
0wfjyKMu\/24;3 oifwkdYtbtmjA[Hukd jrpfBuD;wbufrS igac:NyD;vQif? cgemefjynf t&yf&yfokdY ykdYaqmif ol\trsKd;tET,fukd rsm;jym;apvsuf?
Zmufukday;\/218

24;4

Zmuftm;vnf;? ,mukyfESifh{aomukdigay;? {aomtm;vnf; pd&awmifukd tykdifay;\/ ,mukyfESifhol\om;wkdYonf tJ*kwKjynf


okdYoGm;Mu\/24;5 arma&SESifhtmkefukd igapvTwf tJ*kwKvlwkdYjyKonftwkdif;? tJ*kwKjynfukd qkH;raomaemuf? oifwkYdukdEIwfaqmifav\/24;6 xkdokdY oifwkdYtbrsm;udk tJ*kwKjynfrS igEIwfaqmifojzifh? olwkdYonf {'kHyifv,fokdYa&muf? tJ*kwKvlwkdYonf &xm;ESifhjrif;pD;ol
&Jygvsufxkdyifv,fwkdifatmif vkdufMu\/24;7 xm0&bk&m;ukd atmf[pfaomtcg? oifwkdYESifh tJ*kwKvlwkdYpyfMum;rSm arSmifrkdufukdigxm; olwkdYukdyifv,fa&vTrf;rkd;ap\/
tJ*kwKjynfigjyKaomtrIukd oifwkdYonf ukd,fwkdifjrifMuNyD/ awmvnf; umvMumjrifhpGmae&Mu\/24;8 aemufwzef a,mf'efjrpfta&SUbufaeaom tmarm&dvlwkdYjynfokdY oifwkdYukd igykdYaqmif? olwkdYonfppfwkdufaomtcg
olwkdYukdoifwkdYvuf igtyf olwkdYajrukd oifwkdYonf odrf;,lMu\/ olwkdYukd oifwkdYa&SUrS igokwfoify,f&Sif;av\/24;9 armb&Sifbk&ifZdaz:\om;Amvufonfx oa&vtrsKd;ukd ppfwkdufojzifh? oifwkdYukd usdefqJapjcif;iSg? aAm&\om;Amvrfukd
ac:aomtcg?24;10 Amvrf\pum;ukd igem;raxmifaomaMumifh? olonf txyfxyfaumif;BuD;ay; olUvufrSoifwkdYukd igu,fvTwfav\/24;11 wzef oifwkdYonf a,mf'efjrpfukdul; a,&dacgNrdKUokdYa&mufMuaomtcg? a,&dacgvl? tmarm&dvl? az&Zdvl? cgeedvl? [dwdvl?
*d&*g&Sdvl? [d0dvl? a,AkodvlwkdYonf oifwkdYukdppfwkduf olwkdYukd oifwkdYvuf igtyfav\/24;12 oifwkdYxm;ESifhav;rygbJ? oifwkdYa&SUrSmysm;wlukd igapvTwf? tmarm&drif;BuD;ESpfyg;ukd oifwkdYa&SUrS igESifxkwfav\/24;13 oifwkdYrvkyfaomajr? rwnfaomNrdKUwkdYukd igay; oifwkdYonfae&Mu\/ ukd,fwkdif rpkdufaompyspfO,smOf? oHvGifO,smOfwkdYukd
pm;&Muonf[k xm0&bk&m;trdefYawmf&Sd\/
24;14 ,ckrSm xm0&bk&m;ukd aMumuf&GHU MunfjzLjcif;? opmapmifhjcif;ESifhwuG 0wfjyKMuavmh/ jrpfBuD;wbuf4if;? tJ*kwKjynf4if;?
bkdk;ab;wkdY0wfjyKaom bk&m;rsm;ukdy,f xm0&bk&m;ukdom 0wfjyKMuavmh/24;15 okdYr[kwf xm0&bk&m;tm; 0wfrjyKaumif;[k oifwkdYxifvQif? jrpfBuD;wbuf bkd;ab;wkdY 0wfjyKaombk&m;? oifwkdYae&m
tmarm&djynfom;wkdY\ bk&m;rsm;wGif? tb,frnfaom bk&m;wkdYtm; 0wfjyKrnft&mudk ,aeYa&G;Muavmh/ igESifhightdrfom;jzpfvQif
xm0& bk&m;ukdom 0wfjyKrnf[k qkdavaomf?24;16 vlrsm;wkdYu tjcm;wyg;aombk&m;wkdYukd 0wfjyKjcif;iSg xm0&bk&m;ukdpGefYaomtrIonf tuREkfyfwkdYESifha0;ygapaom/24;17 igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;onf? uRefcHae&mtJ*kwKjynfrS tbwkdYESifhigwkdYukd EIwfaqmif? BuD;pGmaomedrdwfvuPmwkdYukdigwkdYrs
ufarSmufjyawmfrl NyD/ igwkdYoGm;av&m&mt&yf? a&Smufav&m&mvlrsKd;wkdYwGif apmifhawmfrlNyD/24;18 xm0&bk&m;onfvnf;? jynfaeaomoltmarm&dvltaygif;wkdYukd igwkdYa&SUrSESifxkwfawmf rlNyD/ xm0&bk&m;tm;0wfjyKygrnf/
xkdbk&m;onf igwkdYbk&m;ocifjzpfawmfrlonf[k jyefajymMu\/24;19 a,mIuvnf;? oifwkdYonf xm0&bk&m;tm; 0wfrjyKEkdif/ xkdbk&m;onf oefY&Sif;aombk&m;? tjypf&Sdonf[kxifvG,faom
bk&m;jzpfawmfrl\/ oifwkdYvGefusL;jypfrSm;aomtjypfwkdYukd onf;cHawmfrrl/24;20 oifwkdYonf xm0&bk&m;ukdpGefY wuRef;wEkdifiHbk&m;wkdYukd 0wfjyKvQif? oifwkdY aus;Zl;jyKawmfrlNyD;rS wzefvSnfh nOf;qJ zsufqD;
awmfrlrnf[kqkdvQif?24;21 vlrsm;wkdYu? r[kwfyg/ xm0&bk&m;ukdom 0wfjyKygrnf[k jyefavQmufMu\/24;22 a,mIuvnf;? oifwkdYonf xm0&bk&m;ukd0wfjyKjcif;iSg xkdbk&m;udka&G;MuNyD[k ukd,ftrI ukd,foufaocHMuonf[kqkdvQif
olwkdYu? oufaocHMuyg\[k avQmufMuaomf?24;23 a,mIu? okdYjzpfvQif? oifwkdYwGif&SdaomwuRef;wEkdifiHbk&m;wkdYudky,f oa&vtrsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;bufokdY
pdwfESvkH;ukdTwfMuavmh[k qkdav\/24;24 vlrsm;wkdYuvnf;? igwkdYbk&m;ocifxm0&bk&m;ukd 0wfjyKygrnf/ pum;awmfukd em;axmifygrnf[k0efcHNyD;rS?24;25 a,mIonf xkdaeYvlrsm;wkdYESifhy#dnmOfjyK a&ScifNrdKUrSm pD&ifxkH;zGJUcsufukdxm;av\/24;26 xkdpum;ukdvnf; bk&m;ocif\"rusrf;pm a&;xm;? xm0&bk&m;\oefY&Sif;&m Xmeawmfem;rSm&Sdaom oydwfyifatmuf
ausmufBuD;ukdaxmifvsuf?24;27 ausmufonf igwkdYtm; oufaojzpf&vdrfhrnf/ xm0&bk&m;rdefYawmfrlaom pum;tvkH;pkHukd Mum;&NyD/ odkYjzpf oifwkdYonf
bk&m;ocifukdjiif;y,fjcif;ESifh uif;vGwfrnftaMumif; oifwkdYtm; oufaojzpf&vdrfhrnf[k vltaygif;wkdYtm; ajymqkdNyD;rS?24;28 toD;toD; rdrdwkdYtarGcH&mt&yfokdY jyefoGm;&aomtcGifhukd ay;av\/
24;29 xkdaemufrS xm0&bk&m;\uRef?Ekef\om;a,mIonf toufw&mwq,f&Sdaomf tedpa&mufav\/24;30 {z&drfawmifay:? *g&Sukef;ajrmufrSm&Sdaom ol\tarGcH&m wdrea&NrdKUe,f ajroN*K[fMu\/24;31 a,mIvufxufumvywfvkH; oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m;ukd 0wfjyKMu\/ xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;tbkdY
jyKawmfrlorQwkdYukdod a,mIr&Sdonfaemuf touf&Sifao;aomtoufBuD;olwkdY vufxufvnf; xm0&bk&m;ukd 0wfjyKMu\/
24;32 oa&vtrsKd;om;wkdYonf tJ*kwKjynfrSaqmifcJhaoma,moyf\tkd;wkdYukd? a&Scif\tb[marmf\om;wkdYwGif aiGwydmESifh
,mukyf0,faom a&ScifNrdKUe,fajrtuGuf oN*K[fMu\/ xkdajrtuGufonf a,moyfom;wkdYtarGajrjzpfownf;/24;33 tmkefom; ,Zfyka&m[dwf{vmZmonfvnf; tedpa&mufav\/ ol\om;zde[wftm; vlrsm;ay;cJhaom {z&drfawmifay:?
zde[wfukef; oN*K[fMu\/
a,m&IrSwfpmNyD;\/
219

w&m;olBuD;rSwfpm/
Judges.

tcef;BuD; 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11

12 13 14

15

21

220

16 17 18 19 20

w&m;olBuD;rSwfpm/
Judges.

tcef;BuD; ( 1 )
1;1

a,mI tedpa&mufaomaemuf? oa&vtrsKd;om;wkdYu? tuREkfyfwkdYwGif tb,folonf cgeedvlwdkY&Sd&mokdY a&SUOD;pGmcsDoGm;


&ygrnfenf;[k xm0&bk&m;tm; ar;avQmufMuvQif?1;2 xm0&bk&m;u? ,k'onfcsDoGm;&rnf/ xkdjynfukd ol\vufigtyfrnf[k rdefYawmfrl\/1;3 ,k'onf rdrdtpfukd&Sdarmiftm;? cgeedvlwkdYukdwkdufjcif;iSg ightarGajrokdY igESifhtwlvkdufyg/ oifhtarGajrokdYvnf; oifESifhtwl
igvkdufoGm;rnf[kqkdonftwkdif; &Sdarmifonf vkdufoGm;av\/1;4
,k'csDoGm; xm0&bk&m;onf cgeedvl? az&ZdvlwkdYukdtyfawmfrlojzifh? aAZufNrdKU vlwaxmifukdowfav\/1;5 ta'gedaAZufrif;ukd aAZufNrdKUawGU? cgeedvl? az&ZdvlwkdYukd owfaomtcg?1;6 ta'gedaAZufonf ajy;av\/ ,k'vlwkdYonf vkdufbrf;rdNyD;vQif vufr? ajcrwkdYukdjzwfMu\/1;7 ta'gedaAZufuvnf;? vufrESifhajcrjzwfaomrif;BuD;ckepfq,fwkdYonf? txufuighpm;yGJatmuf pm;Ekyfpm;aygufukdaumuf
pm;&Mu\/ igjyKbl;onftwkdif;? bk&m;ocifonf igtjypfay;awmfrlNyD[kqkd\/ xkdrif;ukda,k&SvifNrdKUokdYykdY olonfxkdNrdKUrSm
aoav\/1;8
,k'trsKd;om;wkdYonfa,k&SvifNrdKUukd wkduf,lxm;ESifhvkyfBuHNyD;rSrD;IdUMu\/1;9 xkdaemuf awmifay:4if;? awmifrsufESm4if;? csKdifhxJ4if;aeaom cgeedvlwkdYukd twkdufoGm;Mu\/
1;10 wzef ,k'trsKd;onf? ud&,ombtrnfa[mif;&Sdaom a[jAKefNrdKUaeaom cgeedvlwkdY&Sd&mokdYcsDoGm;? a&S&SJ? t[dref? wmvrJ
wkdYukdvkyfBuHMu\/1;11 wzef ud&,azgtrnfa[mif;&Sdaom a'Ad&NrdKUom;wkdY&Sd&mokdY csDjyef?1;12 umvufu? ud&,azgNrdKUukd wkduf,lvkyfBuHaomoltm;? igonforD;tmcoukd ay;pm;rnf[kqkdvQif?1;13 umvufnD auewf\om;MooHa,vonfxkdNrdKUukdwkduf,l? umvufonf orD;tmcoukd olUtm;ay;pm;av\/1;14 xkdrdef;ronf c&D;oGm;pOftcg? v,fwuGufukd tbawmif;jcif;iSg vifESifhwkdifyifNyD;rS jrnf;ay:u qif;av\/ tbumvufu?
tb,ftvkd&Sdoenf;[kar;vQif?1;15 orD;u? aumif;BuD;ay;apcsifyg\/ ukd,fawmfonfawmifrsufESmt&yfukday;ygNyD/ prf;a&wGif;wkdY ukdvnf; ay;awmfrlygOD;[k awmif;
onftwkdif;tbonf txufprf;a&wGif;? atmufprf;a& wGif;wkdYukd ay;av\/
1;16 arma&S a,mur\om;ajr;jzpfaom auedtrsKd;om;wkdYonf? ,k'trsKd;om;wkdYESifhtwl pGefyvGHNrdKUrS tm&'fNrdKUawmifbuf? ,k'
awmokdYvkdufoGm; ae&musMu\/1;17 wzef ,k'onftpfukd&SdarmifESifhtwloGm; aZzwfNrdKUaeaomcgeedvlwkdYukdvkyfBuH NrdKUukd&Sif;&Sif;zsufqD;NyD;vQif? xkdNrdKUukd a[mfrm
trnfjzifhorkwfMu\/1;18 ,k'onf *gZNrdKUESifhNrdKUe,f? tm&SauvkefNrdKUESifhNrdKUe,f? {MuKefNrdKUESifhNrdKUe,fwkdYukdvnf; wkduf,lav\/1;19 xm0&bk&m;onf ,k'ESifhtwl&Sdawmfrl? olonfawmifay:rSmaeaomolwkdY ukdESifxkwfav\/ csKdifhom;wkdYukd rESifxkwfEkdif/
taMumif;rlum;? olwkdYonf oH&xm;&SdMu\/1;20 arma&S rSmxm;onftwkdif; a[jAKefNrdKUukd umvuftm;ay;Mu? olonf tmeuom;okH;a,muf wkdYukd xkdNrdKUrSESifxkwfav\/1;21 A,FmrdeftrsKd;om;wkdYonf? a,k&SvifNrdKUaeaoma,AkodvlwkdYukd rESifxkwfbJ? olwkdYonf ,aeYwkdifatmif A,FmrdeftrsKd;om;wkdY
ESifhtwla,k&SvifNrdKU aeMuownf;/
1;22 a,moyftrsKd;om;wkdYonfvnf;? aAovNrdKUokdYcsDoGm;? xm0&bk&m;onf olwkdYESifh twl&Sdawmfrl\/1;23 vkZtrnfa[mif;&SdaomxkdNrdKUukd pl;prf;apjcif;iSg apvTwfaomolvQKdwkdYonf?1;24 NrdKUxJuxGufvmaomvlwa,mufudkawGUjrif? NrdKUxJokdY0ifaomvrf;ukdjyygawmh/ okdYjyvQif oifhukdcsrf;omay;rnf[kqkdaomf?1;25 xkdolonf NrdKUxJokdY0ifaomvrf;ukdjyojzifh? olwkdYonf NrdKUom;wkdYukd xm;ESifhvkyfBuH? xkdvlESifh ol\tdrfom;taygif;wkdYukdvTwfMu\/1;26 xkdolonf [dwdjynfokdY oGm;NyD;vQif? NrdKUukdwnfaxmif vkZtrnfjzifhorkwfav\/ ,aeYwkdifatmif xkdokdYac:a0:Muownf;/
17; 27 rema&StrsKd;onf? Auf&SefNrdKU&Gmrsm;? wmeufNrdKU&Gmrsm;? a'g&NrdKU&Gmrsm;? AvHNrdKU&Gmrsm;? ar*da'gNrdKU&Gmrsm;aeaom olwkdYukd
rESifxkwfbJ? cgeedvlwkdYonf tEkdifaeMu\/1;28 wzef oa&vtrsKd;om;wkdYonftm;BuD;aomtcg? cgeedvlwkdYukdrESifxkwfaomfvnf; tcGefukdqufoGif;apMu\/1;29 xkdtwl {z&drftrsKd;onf a*ZmNrdKUaeaomcgeedvlwkdYukd rESifxkwfbJ olwkdYonf a*ZmNrdKU a&maESmvsufaeMu\/1;30 xkdtwl ZmAkvkeftrsKd;onf udwkefNrdKUom;? e[mavmvNrdKUom;wkdYukd rESifxkwfbJ? cgeedvlwkdYonf a&maESmvsufaetcGefay;Mu\/1;31 xkdtwl tm&SmtrsKd;onf taumNrdKUom;? Zd'kefNrdKUom;? tmvyfNrdKUom;? tmcZdyfNrdKUom;? a[vANrdKUom;? tmzdwfNrdKUom;? &a[m
bNrdKUom;wkdYukdrESifxkwfbJ?1;32 tm&SmtrsKd;om;wkdYonf jynfom;cgeedvlwkdYESifha&maESmaeMu\/221

1;33 xkdtwl evdtrsKd;onf Aufa&SrufNrdKUom;? aAoewfNrdKUom;wkdYukd rESifxkwfbJ? jynfom;cgeedvlwkdYESifha&maESmaeMu\/


okdY&mwGifAufa&SrufNrdKUom;? aAoewfNrdKUom; wkdYonf tcGefay;vsufaeMu\/1;34 tmarm&dvlwkdYonfvnf; 'eftrsKd;om;wkdYukdawmifay:okdYESifojzifh? csKdifhxJrSm ae&aomtcGifhukd ray;Mu/1;35 tmarm&dvlwkdYonf a[&ufawmifay:NrdKU? tmZvkefNrdKU? &SmvAdrfNrdKU tEkdifaeMu\/ okdY&mwGif a,moyftrsKd;om;wkdYonf tm;BuD;
ojzifhtmarm&dvlwkdYonf tcGefay;&Mu\/1;36 tmarm&dvlae&aomt&yfonf tu&Adrfukef;em;? aovNrdKUrSp txuft&yfaywnf;/

tcef;BuD; ( 2 )
2;1

xm0&bk&m;\wrefawmfonf? *dv*gvNrdKUrSaAmcdrfNrdKUokdYvm? oifwkdYbkd;ab;wkdYtm; igusdefqkdaomjynfokdY tJ*kwKjynfrS oifwkdYukd


igaqmifcJhNyD/ oifwkdYESifhigzGJUaomy#dnmOfukdigrzsuf tpOftNrJapmifhrnf/2;2 oifwkdYonf jynfom;wkdYESifh rd[m,rzGJU&/ olwkdY,ZfyvifwkdYukd vSJcs&rnf[k igqkdaomfvnf;? oifwkdYonf ighpum;ukd
em;raxmifMu/ tb,faMumifh okdY jyKMuoenf;/2;3 wzef igqkdonfum;? jynfom;wkdYukd oifwkdYa&SUrSigrESifxkwf/ olwkdYonf oifwkdYwbuf rkqkd;vkyfvsuf? olwkdYbk&m;wkdYonfv
nf;oifwkdYausmhuGif;jzpfMuvdrfhrnf[k rdefYawmfrl\/2;4 xm0&bk&m;\wrefawmfonf oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYtm; okdYrdefYawmfrlaomtcg? vlrsm;wkdYonf toHukdvTifh ikda<u;
Mu\/2;5 xkdt&yfukd aAmcdrftrnfjzifhrSnfh ikda<u;Mu\/2;5 xkdt&yfukd aAmcdrftrnfjzifhrSnfh xm0&bk&m;tm; ,ZfylaZmfMu\/
2;6 txufu a,mIonf vlrsm;wkdYukd vTwfvkdufaomtcg? oa&vtrsKd;om;wkdYonf toD;toD; rdrdwkdYtarGcH&majrukd
odrf;,ljcif;iSgoGm;Mu\/2;7
a,mIvufxuf umvywfvkH;? oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m;ukd 0wfjyKMu\/ xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;tbkdY
jyKawmfrlaomtrIBuD;tvkH;pkHwkdYukd odjrif? a,mIr&Sdaomaemuf touf&Sifao;aomtoufBuD;olwkdYvufxufvnf; xm0&
bk&m;ukd0wfjyKMu\/2;8 xm0&bk&m;\uRef Ekef\om;a,mIonf toufw&mwq,f&Sdaomf tedpa&mufav\/2;9 {z&drfawmifay:? *g&Sukef;ajrmufrSm&Sdaom ol\tarGcH&mwdrea&NrdKUe,f ajroN*K[fMu\/
2;10 a,mIvufxufumv jzpfaomoltaygif;wkdYonfvnf;? bkd;ab;wkdYpka0;&mokdY a&mufMu\/ xm0&bk&m;ukd4if;? oa&v
trsKd;tbkdY jyKawmfrlaom trIwkdYukd4if; rodaom aemifumvtrsKd;om;wkdYonf ay:vmMu\/2;11 xkdumvtcg oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpkdufukdjyK Amvbk&m;wkdYukd 0wfjyKMu\/2;12 tJ*kwKjynfrSolwkdYukdaqmifcJhawmfrlaom bkd;ab;wkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukdpGefY? ywf0ef;usif&Sdaom vlrsKd;wkdY\ bk&m;wyg;
wkdYaemufokdYvkdufvsuf OD;Twfojzifh xm0&bk&m;trsufawmfukdxGufapMu\/2;13 xm0&bk&m;ukdpGefY Amvbk&m;? tm&Sw&ufbk&m;wkdYukd 0wfjyKMuaomaMumifh?2;14 xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;jyif;pGmtrsufxGufvsuf? vk,laomolwkdY vufokdYtyf? ywf0ef;usifaom&efolwkdY
a&mif;awmfrlojzifh? &efolwkdYa&SUrSm olwkdYonf wzefr&yfEkdifMu/2;15 olwkdYonfxGufoGm;av&m&m xm0&bk&m;rdefY>rufusdefqkdawmfrlonftwkdif;? vufawmf tqD;twm;ESifhawGU tvGefqif;&Jjcif;
okdYa&mufMu\/2;16 okdY&mwGif vk,laomolwkdYvufrS u,fvTwfaom w&m;olBuD;wkdYukd xm0&bk&m;ay: xGef;apawmfrl\/2;17 xkdw&m;olBuD;wkdYpum;ukdvnf; olwkdYonfem;raxmif? tjcm;wyg;aom bk&m;wkdYESifhrSm;,Gif; OD;TwfMu\/ bkd;ab;wkdYonf
xm0&bk&m;\ynwfawmfwkdYukdusifhvkdufaomvrf;rS olwdkYonf tvsiftjrefvTJoGm;ojzihf? bkd;ab;usifhonftwkdif; rusifhMu/2;18 xm0&bk&m;onf w&m;olBuD;ukd ay:xGef;apaomtcg olESifhtwl&Sd? olUvufxufywfvkH; oa&vvlwkdYukd &efol\
vufrSu,fvTwfawmfrl\/ taMumif;rlum;? olwkdYonf aESmifh&SufnOf;qJjcif;ukdcH& jrnfwrf;Mu aomtcg xm0&bk&m;onf
aemifw&awmfrl\/2;19 w&m;olBuD;aoaomaemuf? olwkdYonf wzef bkd;ab;xufomqkd;ojzifh? tjcm;wyg;aom bk&m;wkdYaemufokdYvkdufvsuf 0wfjyK
OD;TwfMu\/ rdrdwkdYtusifh"avhESifh Murf;wrf;aomvrf;ukd rpGefYry,fMu/2;20 xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd;jyif;pGmtrsufxGufvsuf? vlwkdYonf igYpum;ukd em;raxmif/ olwkdYbkd;ab;wkdYESifh igzGJUaom
y#dnmOfukdzsufaomaMumifh?2;21 a,mIaoaomaemuf usef<uif;&pfaomvlrsKd;wpkHwrsKd;ukd olwkdYa&SUrSaemuf wzef igrESifxkwf/2;22 olwkdYbkd;ab;wkdYonf xm0&bk&m;\vrf;awmfokdY vkdufjcif;iSgapmifha&SmufouJhokdY olwkdYonf apmifha&Smufrnfavm? rapmifh
a&Smufavm[k usefao;aomvlrsKd;tm;jzifh oa&vtrsKd;ukd igpkHprf;rnf[krdefYawmfrlonfESifhtnD?2;23 xkdvlrsKd;ukd a,mIvufrtyf tvsiftjref rESifxkwfbJ aeawmfrl\/

222

tcef;BuD; ( 3 )
3;1
3;2
3;3
3;4
3;5
3;6
3;7
3;8
3;9
3;10
3;11
3;12
3;13
3;14
3;15
3;16
3;17
3;18
3;19
3;20
3;21
3;22
3;23
3;24
3;25
3;26
3;27
3;28
3;29
3;30
3;31

cgemefjynfwkdufaomppfrI&SdorQwkdYukdrodaom oa&vtrsKd;om;taygif;wkdYukd pkHprf;jcif;iSg4if;?


ppfrIukdrodaomoa&vtrsKd;om;tpOftqufwkdYonf ppftwwfukdoif wwfapjcif;iSg4if;? xm0&bk&m; csefxm;awmfrlaom
vlrsKd;rsm;[lrlum;?zdvdwdrif;ig;yg;tp&Sdaom cgeedvltrsKd;rsKd;? Zd'kefvl? Amva[&rkefawmifrSp [mrwfvrf;0 wkdifatmif avAEkefawmifay:rSm
aeaom[d0dvlwkdYonf usef<uif;Mu\/xm0&bk&m;onf arma&Stm;jzifh bkd;ab;wkdYukdrSmxm;awmfrlaomynwfrsm;twkdif; usifhrnf rusifhrnfukdxif&Sm;apjcif;iSg? o
a&vtrsKd;ukd pkHprf;bkdY&mjzpfownf;/
oa&vtrsKd;om;wkdYonf cgeedvl? [dwdvl? tmarm&dvl? az&Zdvl? [d0dvl? a,AkodvlwkdYwGifae?olwkdYorD;ESifh pkHbufjcif;ukdjyKvsuf? rdrdwkdYorD;ukday;pm;vsuf? olwkdYbk&m;rsm;ukd0wfjyKMu\/oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf'kpkdufukdjyK rdrdwkdYbk&m;ocifxm0& bk&m;ukd arhavsmhojzifh? Amvbk&m;rsm;?
tm&S&yifrsm;ukd 0wfjyKaomaMumifh?xm0&bk&m;onf oa&vtrsKd; jyif;pGmtrsufawmfxGuf? araomaygwmrd&Sifbk&if ck&SH&d&Sodrf a&mif;awmfrlojzifh? o
a&vvlwkdYonf &SpfESpfywfvkH; xkd&Sifbk&ifxH uRefcH&Mu\/aemufwzef xm0&bk&m;ukdatmf[pfMuaomtcg? u,fwifaomocif? umvufnD? auewf\om;MooHa,vukd olwkdYtbkdY
ay:xGef;apawmfrl\/xm0&bk&m;\0dnmOfawmfonf olUtay:okdYoufa&mufojzifh? olonfoa&vtrsKd;ukd tkyfpkd;ppfcsDav\/ araomaygwmrd&Sif
bk&ifck&SH&d&Sodrfukd olUvuf xm0&bk&m; tyfawmfrlojzifh? olonf xkd&Sifbk&ifukd atmifav\/tESpfav;q,fwkdifwkdif wjynfvkH;Nidrf;NyD;rS? auewf\om;MooHa,vonf aoav\/
wzef oa&vtrsKd;onf xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpkdufukdjyKaomaMumifh? armb&Sifbk&if{*vkefukd oa&vtrsKd;wbuf
cGeftm;ESifhjynfhpkHapawmfrl\/xkdrif;onf trKeftrsKd;om;? tmrvuftrsKd;om;wkdYukd pka0;apvsuf csDoGm;? oa&v vlwkdYukdvkyfBuHNyD;rS? pGefyvGHNrdKUukd
odrf;,lojzifh?oa&vtrsKd;om;wkdYonf wq,f&SpfESpfywfvkH; armb&Sifbk&if{*vkefrif;xH uRefcH&Mu\/aemufwzef xm0&bk&m;ukdatmf[pfaomtcg? u,fwifaomocif? vufsmvufukd rokH;wwfaomA,FmrdeftrsKd;? a*&om;{[k'ukd
ay:xGef;apawmfrl\/ olUvufwGif oa&vvlwkdYonf vufaqmifukd armb&Sifbk&if {*vkefxHokdY ay;vkdufMu\/{[k'onf tvsm;wawmif&Sdaomoefvsufukdvkyf vusfmaygift0wfwGif; pnf;xm;NyD;vQif?armb&Sifbk&if{*vkefxHokdY vufaqmifukdaqmifcJhav\/ {*vkefonftvGef0aomoljzpf\/{[k'onf vufaqmifukdqufNyD;vQif? vufaqmifukdxrf;aomolwkdYukdvTwfvkduf?*dv*gvNrdKUem;&Sdaom ausmufwkdifwkdYrS ukd,fwkdifjyefvm? bk&m;uRefawmfonf wdwfqdwfpGm avQmufp&mtaMumif;&Sdygonf[k
qkdvQif? &Sifbk&ifu? wdwfqdwfpGmaeMu[k trdefYawmf &Sdonftwkdif;? txHawmf cpm;aomoltaygif;wkdYonf xGufMu\/xkdtcg &Sifbk&ifonf ukd,fwkdifwa,mufwnf;aewwfaom aEGeef;aqmif xkdifaepOf? {[k'onf csOf;uyf ukd,fawmfESifhqkdifaom
bk&m;ocif\trdefYawmfygyg\[k avQmufaomf? &Sifbk&ifonf xav\/{[k'onf vuf0JvufukdqefYvsuf oefvsufukd vufsmaygifrSxkwf &Sifbk&if\0rf;ukd xkd;ojzifh?vufukdiftkd;ESifhwuG oefvsufjrKyf0if? 0rf;xJurEIwfEkdifatmif qDOonf oefvsufukd vTrf;vsuf? acs;Ekvnf;xGufvsuf&Sdav\/xkdtcg {[k'onf tcef;jyifokdYxGufNyD;vQif eef;awmfwHcg;wkdYukdydwf aomhcwfav\/xGufoGm;aomaemuf? uRefawmfrsKd;tcsKdUwkdYonfvm eef;awmfwHcg;aomhcwfvsuf&Sdonfukd jrifvQif? pifppfaEGeef;aqmif
pufawmfac:onf[k qkdvsuf?&SufaMumufonfwkdifatmifihHaeNyD;rS? olwkdYt&SifonfwHcg;ukdrzGifhaomaMumifh? olwkdYonf aomhukd,lzGifhMunfhaomtcg? ajray:
rSmvJ aovsuf&Sdaom rdrdwkdYt&SifukdawGUjrifMu\/xkdokdYolwkdYonf iHhaeMupOfwGif? {[k'onf ab;vGwfojzifh? ausmufwkdifwkdYukdvGef pd&yf&GmokdYa&mufNyD;rS?{z&drfawmifay:rSm wHykd;udkrIwf? oa&vtrsKd;om;wkdYonf olUaemufokdYvkdufvsuf awmifay:u qif;Mu\/oluvnf; ighaemufokdYvkdufMuavmh/ xm0&bk&m;onf oifwkdY\&efolarmbvlwkdYukd oifhwkdYvuftyfawmfrlrnf[kqkdonftwkd
if;? olUaemufrSmqif; a,mf'efjrpful;&m armbjynfokdYoGm;&mvrf;ukdqD;wm;ojzifh?vlwpkHwa,mufukdrQ rul;ap&/xkdtcg cGeftm;BuD;aomarmbppfol&Jwa,mufrQrvGwfbJ? vlwaomif;ukdowf?armbtrsKd;onf oa&vtrsKd;vufIH;ojzifh? tESpf&Spfq,fwkdifwkdif wjynfvkH;Nidrf;av\/{[k'aemufrSm tmewfom;&SH*gay:xGef;? wkwfcRefESifhzdvdwdvlajcmuf&mwkdYukdowfojzifh? oa&vtrsKd;om;wkdYukd u,fvTwf
av\/

223

tcef;BuD; ( 4 )
4;1
4;2
4;3
4;4
4;5
4;6
4;7
4;8
4;9
4;10
4;11
4;12
4;13
4;14
4;15
4;16
4;17
4;18
4;19
4;20
4;21
4;22
4;23
4;24

{[k'aoaomaemuf? oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf wzef'kpkdufukdjyKaomaMumifh?xm0&bk&m;onf [maZmfNrdKUrif;jyKaom cgeef&Sifbk&if&mbdefa&mif;awmfrl\/ olcefYxm;aom AkdvfcsKyfrif;um;? a*gtdrfjynf


[ma&m&SufNrdKU aeaomodo&wnf;/xkdrif; oH&xm;ukd;&m&Sd\/ oa&vtrsKd;om;wkdYukd tESpfESpfq,fywfvkH; tvGefnOf;qJaom aMumifh? olwkdYonf xm0&bk&m;ukd
atmf[pfMu\/
xkdumvtcg vyd'kwfNrdKUom; ya&mzufra'aAm&onf oa&vtrsKd;ukdtkyfpkd;\/olonf {z&drfawmifay:? &mrNrdKUESifhaAovNrdKUpyfMum;? a'aAm&pGefyvGHyif atmufrSmae? oa&vtrsKd;om;wkdYonf
xkdya&mzufr\ pD&ifjcif;ukdcHthHaomiSg a&mufvmwwfMu\/wzef a'aAm&onf vlukdapvTwf? evdckdif aua'&SNrdKUrSmaeaom tbdaemif\om; Am&ufukdac:NyD;vQif? oifonfevdtrsKd;?
ZmAkvkeftrsKd;xJu vlwaomif;ukd aoG;aqmif wmaAmfawmifokdYoGm;avmh/igonfvnf; ,mbdefrif;\AkdvfcsKyfodo&ESifh&xm;Akdvfygrsm;ukdoif&Sd&mudIefjrpfokdY aoG;aqmif oifhvuftyfrnf[k oa&v
trsKd;\ bk&m;ocifxm0&bk&m;rSmxm;awmfrlonf[k qifhqkdav\/Am&ufuvnf;? ukd,fawmfonf tuREkfyfESifhtwl<uvQif tuREkfyfoGm;ygrnf/ <uawmfrrlvQifrlum; roGm;yg[kavQmufaomf?a'aAm&u? igonfoifESifhtwl trSefoGm;rnf/ okdYaomfvnf; oifoGm;&m vrf;*kPftoa&ukd r&&m/ xm0&bk&m;onf odo&ukd
rdef;r a&mif;awmfrlrnf[kqkdNyD;rS xAm&ufESifhtwl aua'&SNrdKUokdYoGm;av\/
Am&ufonf evdtrsKd;om;? ZmAkvkeftrsKd;om;wkdYukd aua'&SNrdKUokdYac:? vkdufaomolwaomif;ESifhwuG a'aAm&ygvsuf
wufav\/arma&S\a,mur a[mAwf\om;ajr;t0if? auedtrsKd;om;a[Amonf? auedvlwkdYESifhcGg aua'&SNrdKUtem;? Zmedrfoydwfyifajc&if;
wJukdaqmufvsufaeESifhownf;/tbdaemif\om;Am&ufonf wmaAmfawmifay:okdY wufaMumif;ukd odo&tm;Mum;ajymvQif?odo&onf rdrd&xm;&SdorQwnf;[laom oH&xm;ukd;&mESifha*gtdrfjynf[ma&m&SufNrdKUrSp udIefjrpfwkdifatmif rdrdvltaygif;wkdYukd
pka0;ap\/a'aAm&uvnf;? xavmh/ ,aeYum; xm0&bk&m;onf odo&ukd oifhvuf tyfawmfrlaom aeYjzpf\/ xm0&bk&m;onf
oifha&SUrSm <uawmfrlNyDr[kwfavm[kqkdavaomf? Am&ufonf vlwaomif;ESifhwuG wmaAmfawmifay:u qif;av\/xm0&bk&m;onf odo&rSp ol\&xm;rsm;ESifhAkdvfygppfonfrsm;taygif;wkdYukd Am&ufa&SUrSm xm;jzifhIH;apawmfrlaomaMumifh?
odo&onf rdrd&xm;rSqif; ajcjzifhajy;av\/Am&ufonf &xm;rsm;? Akdvfygppfonfrsm;ukd a*gtdrfjynf [ma&m&SufNrdKUwkdifatmifvkduf? odo&ppfol&Jtaygif;wkdYonf
wa,mufrQrusef<uif; xm;ESifhaoMuukef\/
odo&onf auedtrsKd;om;a[Am\r,m;a,v\wJokdY ajcjzifhajy;\/ xkdumv [maZmf&Sifbk&if,mbdefonf a[AmtrsKd;om;
csif;auedvlwkdYESifhrd[m,zGJUvsuf&Sdownf;/a,vonf odo&ukd c&D;OD;BuKdjyKjcif;iSgxGuf? ocif0ifyg? uRefrqDokdY0ifyg/ pkd;&drfawmfrrlygESifh [kac:onftwkdif;? olonf
a,vae&mwJxJokdY0if a,vonf olUukdapmifESifhNcHKav\/oluvnf;? iga&iwfonf? a&tenf;i,fukday;yg[kawmif;vQif? rdef;ronf EGm;EkdYbl;ukd zGifhaomufapNyD;rS wzefNcHKav\/oluvnf;? wJwHcg;0aeyg/ vlwpkHwa,mufu a,mufsm;&Sdoavm[k vmar;vQif r&SdaMumif;ukdajymavmh[k rSmxm;av\/xkdtcg a[Amr,m;a,vonf odo&armvsuf tdyfaysmfpOfwGif? wJwHoifwacsmif;ESifh vufkdufukdukdifvsuf olUxHokdY
wdwfqdwfpGmoGm; wHoifukdajr pGJaponfwkdifatmif ol\em;yef;xJokdY kdufoGif;ojzifh odo&onfao\/Am&ufonfodo&ukdvkduf&Smaomtcg? a,vxGuf uRefrqDokdY0ifyg/ &Smaomolukdjyygrnf[k BuKdqkdvQif? Am&ufonf
wJxJokdY0if odo&aovsuf em;yef; wHoifpl;vsuf&Sdonfukd jrifav\/xkdaeY xm0&bk&m;onf cgemef&Sifbk&if ,mbdefukd? oa&vtrsKd;om;wkdYa&SUrSm ESdrfhcsawmfrlojzifh?olwkdYonf xkd&Sifbk&ifukd rzsufqD;rSDwkdifatmif tpOfatmifvsufaeMu\/

tcef;BuD; ( 5 )
5;1
5;2
5;3
5;4

xkdaeY a'aAm&ESifh tbdaemif\om;Am&ufwkdYqkdaom oDcsif;pum;[lrlum;?oa&vtrsKd;rif;wkdYonf tOD;jyKaomaMumifh4if;? qif;&Jom;wkdYonf apwempdwfESifh rdrdukd,fukdvSLaomaMumifh4if;? xm0&


bk&m;\ aus;Zl;awmfukd csD;rGrf;Muavmh/
tkd&Sifbk&ifwkdY Mum;Muavmh/ tkdrif;om;wkdY em;axmifMuavmh/ igoDcsif;qkdrnf/ xm0&bk&m;tm; oDcsif;qkdrnf/ oa&vtrsKd;\
bk&m;ocifxm0&bk&m;\*kPfaus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;rnf/tkdxm0&bk&m;? ukd,fawmfonf pd&awmifkd;ay:rS<u {'kHawmrS ppfcsDawmfrlaomtcg? ajrBuD;vIyf rkdCf;&Gmojzifh rkdCf;wdrfwkdYrS
rkdCf;a&onf pD;yg\/224

5;5
5;6
5;7
5;8
5;9
9;10
9;11

5;12
5;13
5;14
5;15
5;16
5;17
5;18
5;19
5;20
5;21
5;22
5;23
5;24
5;25
5;26
5;27
5;28
5;29
5;30

5;31

awmifkd;wkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf4if;? odemawmifonfvnf; oa&vtrsKd;\ bk&m; ocifxm0&bk&m;a&SUawmf4if;


wkefvIyfyg\/
tmewfom; &SH*grif;vufxuf4if;? a,vrif;vufxuf4if;? vrf;rwkdYonf qdwfnHvsuf&Sd c&D;oGm;aomolwkdYonf vrf;Mum;
wkdY vkdufoGm;&Mu\/oa&vtrsKd; rif;qufjywfvsuf&Sd\/ iga'aAm&onfray:? igonf oa&vtrsKd; trdray:xGef;rSDwkdifatmif rif;quf
jywfvsuf&Sd\/oa&vtrsKd;om;wkdYonf bk&m;opfwkdYukda&G;,lMu\/ xkdtcg olwkdYNrdKUrsm;ukd &efolwkdYonf wkdufvmMu\/ oa&vtrsKd;om;
av;aomif;wGif 'kdif;vTm;wck? vSHwpif;rQr&Sd/
apwempdwf&Sd qif;&Jom;wkdYwGif rdrdukd,fukdvSLaom oa&vtrsKd;rif;wkdYtm; igpdwfEl;Twf\/ xm0&bk&m;\aus;Zl;awmfukd
csD;rGrf;Muavmh/jzLaomjrnf;ukdpD;aomol? w&m;rIukdpD&ifaomol? vrf;oGm;aomolwkdY?a&usif;rsm;tem;rSm vuf&Opmukd a0rQaomolwkdY\toHukd Mum;aomtcg oDcsif;qkdMuavmh/ xm0&bk&m;\ w&m;aomtrI?
oa&vNrdKU&GmwkdY w&m;ojzifhjyKawmfrlaomtrIwkdYukd xkdt&yfwkdYwGif csD;rGrf;Muvdrfhrnf/ xkdtcg xm0&bk&m;\vlwkdYonf
rdrdwkdYaeaomNrdKUokdY jyefoGm;Muvdrfhrnf/
Ekd;yg? Ekd;yg? a'aAm&/ Ekd;yg? Ekd;yg? oDcsif;qkdyg? tkdAm&uf? xyg? tbdaemifom;? oifbrf;qD; csKyfxm;aomolwkdYukdxkwfjyyg/xkdtcg usef<uif;aomolwkdYonf ol&JBuD;wkdYxHokdY qif;Mu\/ xm0&bk&m;\vlwkdYonf tpGrf;wefckd;BuD;aomolwkdYxHokdY ightbkdY
qif;Mu\/tmrvufvlae&mtem;rSm ae&musaomolwkdYonf {z&drfckdifxJuxGufvmMu\/ olwkdYaemuf rSm oif\AkdvfajcwkdYwGif A,Fmrdef
trsKd;om;wkdYonfvkdufMu\/ rmcd&trsKd;xJurif;rsm;? ZmAkvkeftrsKd;xJu pD&ifwwfaomolrsm;wkdYonf xGufvmMu\/ocgrif;wkdYonfvnf;? a'aAm&yg ocgtrsKd;onf Am&uf\vufkH;jzpf\/ Am&ufaemufrSm csKdifhxJokdYajy;vkdufMu\/ kAif
trsKd;ae&macsmif; toG,foG,f pdwfESvkH;jyXmef;jcif;rsm;Mu\/aemufwzef oifonf okd;jrnfoHukdem;axmifjcif;iSg awmifMum;rSm tb,faMumifhxkdifaeoenf;/ kAiftrsKd;ae&macsmif;toG,f
oG,f pdwfESvkH;wGefYwkdjcif;rsm;Muonfwum;/*dv'fjynfom;wkdYonf a,mf'efjrpfwbufNidrf0yfpGmaeMu\/ 'eftrsKd;onf oabFmqdyftem;rSm tb,faMumifhae&pfoenf;/
tm&SmtrsKd;onfvnf; yifv,furf;em; oabFmqkduf&mauGUwkdY rvIyfbJNidrf0yfpGmaeonfwum;/ZmAkvkeftrsKd;onf toufukdpGefYpm;onfwkdifatmif &J&ifh evdtrsKd;onf jrifhaomawmt&yf xkdenf;wljyK\/
&Sifbk&ifwkdYonf vm ppfwkdufMu\/ cgeed&Sifbk&ifwkdYonf ar*da'gtkdif? wmeufNrdKU tem;rSm wkdufaomfvnf;? aiGudkvk,lr&Mu/aumif;uifrSppfulMu\/ Mu,fwkdYonf vSnfhywfpOftcg odo&ukdppfwkdufMu\/udIefjrpf? ppfrIaMumifhausmfapmaomjrpf? udIefjrpfonf &efolwkdYukdy,foGm;\/ tkdigh0dnmOf? oifonf cGeftm;BuD;aomolukd
ESdyfeif;NyD/xkdtcg jrif;pD;ol&JwkdYonf jrif;ukdESifvsuf ESifvsuf pD;aomaMumifh? jrif;wkdYonf ajrukdcGgESifhxdckdufvsuf ajy;Mu\/
ara&mZNrdKUom;wkdYonf xm0&bk&m;buf? ppfol&JwkdYESifh0kdif; xm0&bk&m;bufokdY rulMuaomaMumifh? ara&mZNrdKUukd usdefMuavmh/
NrdKUom;wkdYukd jyif;pGmusdefMuavmh[k xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonf rSmxm;\/
auedtrsKd;om;a[Am\r,m;a,vonf? rdef;rwumwkdYxuf jrwfpGmaomr*Fvm&Sd\/ wJaeaomrdef;rwumwkdYxufjrwfpGmaom
r*Fvm&Sd\/xkdolonf a&ukdawmif;a,vonfEkdYukday;\/ rif;okH;aomzvm;ESifhEkdY"rf;ukdqufav\/wJwHoifukd,l vufsmvufESifhvufkdufukdudkifvsuf odo&ukdkdufav\/ ol\acgif;ukd xkd;kduf em;yef;ukdxkwfcsif;cGif;azmuf
av\/olonf a,vajc&if;us vJvsufwkH;vkH;ae\/ ajc&if;usvJ us&mt&yf aovsufvJae\/
odo&trdonf jywif;ayguf0jzifhMunfh ukvm;umtwGif;aevsuf? ol\&xm;onf tb,faMumifhvmcJYoenf;/ &xm;bD;wkdYonf
tb,faMumifh aES;oenf;[kjrnfwrf;av\/ynm&Sdaomrif;orD;wkdYonf jyefavQmufonfomru? olUukd,fwkdifjyefajymonfum;?olwkdYonf awGU&aomOpmukda0zefvsufaeMuonfr[kwfavm/ ppfol&JwkdYtm; tysKdunm wa,muf ESpfa,mufpD? odo&bkdY
yef;qkd;aomt0wf? yef;qkd; cs,fvS,faomt0wfwefqm? atmifaomolwkdY\vnfyif;qifp&mbkdY yef;qkd;cs,fvS,fvsuf
tqif;ta&mifxl;jcm;aom t0wfwefqmukd vk,l a0zefvsufaeMuonfr[kwfavm[k odo&\trdonfqkdwwf\/tkdxm0&bk&m;? ukd,fawmf\&efoltaygif;wkdYonf xkdokdYysufpD;jcif;odkYa&mufMuygapaom/ xm0&bk&m;udkcspfaomolwkdYonf
t&Sdefwefckd;ESifh xGufoGm;aomaerif;uJhodkYjzpfygapaom[k oDcsif;qkdMu\/ xkdaemuf tESpfav;q,fwkdifwkdif wjynfvkH;Nidrf;av\/

225

tcef;BuD; ( 6 )
6;1

wzef oa&vtrsKd;om;wkdYonf xm0&bk&m;a&SUawmf 'kpkdufukdjyKaomaMumifh? olwkdYukd rd'seftrsKd;vuf ckepfESpfywfvkH;tyf


awmfrlojzifh?6;2 rd'seftrsKd;onf oa&vtrsKd;udkEkdif nOf;qJaomaMumifh? oa&vtrsKd;om;wkdYonf awmifkd;ckdifcHhaomOrifajrwGif;wkdYudk
vkyf&Mu\/6;3 oa&vtrsKd;onf v,fvkyfNyD;rS? rd'sefjynfom;ESifhtmrvufjynfom;tp&Sdaom ta&SUjynfom;wkdYonf csDvm?6;4
wyfcsojzifh? *gZNrdKUwkdifatmif ajrtoD;tESHukd okwfoify,f&Sif;vsuf pm;p&mukdcsefrxm;/ okd;EGm;jrnf;udkvnf; csefrxm;Mu/6;5 tb,fokdYenf;[lrlum;? olwkdYonf wd&pmefrsm;? wJrsm;ygvsuf? usKdif;aumifrsm;jym;ouJhokdY? olwkdYESifhukvm;tkyfwkdYonfra&wGuf
Ekdifatmifrsm;jym;ojzifh oa&vjynfukdzsufqD;vsuf vmMu\/6;6 oa&vtrsKd;om;wkdYonf rd'seftrsKd;om;wkdYaMumifh tvGefqif;&J xm0&bk&m;tm; [pfaMumfMu\/6;7 xkdokdY rd'seftrsKd;om;wkdYaMumifh? xm0&bk&m;tm; [pfaMumfMuaomtcg?6;8 xm0&bk&m;onf ya&mzufwa,mufukd oa&vtrsKd;om;wkdYxHokdY apvTwfawmfrl? oa&vtrsKd;\bk&m;ocifxm0&bk&m
;rdefYawmfrlonfum;? uRefcHae&mtJ*kwKjynfrS oifwkdYukdigEIwfaqmifNyD/6;9 tJ*kwKjynfom;vufrS4if;? nOf;qJaomoltaygif;wkdYvufrS4if;? oifwkdYukdu,fEIwf? olwkdYukdoifwkdYa&SUrS ESifxkwfojzifh
olwkdYjynfukday;NyD/6;10 igonfoifwkdY\bk&m;ocifxm0&bk&m;jzpf\/ oifwkdYaeaomtmarm&djynfom;ukd;uG,faom bk&m;wkdYukdraMumuf&GHMuESifh[k
igynwfaomfvnf;? oifwkdYonf ighpum;ukdem;raxmifMu[k rdefYawmfrl\/
6;11 wzef xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefonfvm? Moz&&GmrSm taAsZmtrsKd;om; a,m&Sykdifaom oydwfyifatmuf xkdifav\/
a,m&Som;*da'gifonf rdrdpyg;ukd rd'sefvlwkdY rawGUapjcif;iSg? pyspfoD;e,f&mwefqmtem;rSm pyg;ukde,fvsufae\/6;12 xm0&bk&m;\ aumif;uifwrefonf ukd,fxif&Sm;? cGeftm;BuD;aomtcsif;ol&J? xm0&bk&m;onf oifESifhtwl&Sdawmfrl\
[kqkdvQif?6;13 *da'gifu? tkdocif? xm0&bk&m;onf tuREkfyfwkdYESifhtwl&SdawmfrlonfrSefvQif tb,faMumifh trIBuD;a&muf&ygoenf;/
xm0&bk&m;onf igwkdYukd tJ*kwKjynfrSEIwfaqmifawmfrlonf r[kwfavm[k tuREkfyfwkdYtbrsm; ajymonftwkdif;jyKawmfrlaom?
tHhbG,faomtrI&Sd orQwkdYonf tb,frSm&Sdygoenf;/ ,ckrSm xm0&bk&m;onf tuREkfyfwkdYukdpGefY rd'sefvlwkdYvufokdYtyfawmfrl
NyDwum;[kqkdavaomf?6;14 xm0&bk&m;onf olUukdMunfhI ,ckoif&aomwefckd;ukd trSDjyKvsufoGm;avmh/ oifonf oa&vtrsKd;ukd rd'sefvlwkdYvufrS
u,fEIwfvdrfhrnf/ oifhukd igapckdif;onfr[kwfavm[k rdefYawmfrl\/6;15 *da'gifuvnf;? tkdocif? tuREkfyfonf oa&vtrsKd;ukd tb,fokdYu,fEIwfEkdifygrnfenf;/ tuREkfyftaqGtrsKd;onf
rema&StrsKd;omqif;&Jyg\/ tuREkfyfonfvnf;? ukd,ftaqG trsKd;t,kwfqkH;aomoljzpfyg\[kavQmufvQif?6;16 xm0&bk&m;u? tu,fpifppf igonf oifESifhtwl&Sdojzifh? oifonf vlwa,mufukd vkyfBuHouJhokdY? rd'sefvlwkdYukd vkyfBuHvdrfhrnf[k
rdefYawmfrl\/6;17 *da'gifuvnf;? tuREkfyfonf a&SUawmfrsufESm&ygvQif tuREkfyfESifh,ckEIwfqufawmfrlaMumif; xif&Sm;aomedrdwfvuPmukdjy
awmfrlyg/6;18 tuREkfyfonf wzefvmjyef? abmZOfylaZmfoumukd aqmifcJhojzifh? ukd,fawmfa&SU rwifrDSwkdifatmif? t&yfu <uoGm;
awmfrrlygESifh[k awmif;yefvQif? oifonf jyefrvmrDSwkdifatmif igaernf[k rdefYawmfrl\/6;19 *da'gifonfoGm; qdwfoi,fwaumifukd4if;? rkefYnufw{zmESifhvkyfaom waq;rJhrkefYjym; wkdYukd4if; jyifqifav\/ qdwfom;ukd
awmif;xnfh? qdwfom;jyKwf&nfukd tkd;avmif; NyD;rS? aumif;uifwref&Sd&m oydwfyifatmufokdYaqmifcJh qufav\/6;20 xm0&bk&m;\aumif;uifwrefuvnf;? trJom;ESifhwaq;rJhrkefYjym;wkdYukd,l ausmufay:rSm wifxm;avmh/ trJom;jyKwf&nfukd
oGef;avmif;avmh[k qkdvQif? qkdonftwkdif; *da'gifonfjyKav\/6;21 xkdtcg xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonf rdrdukdifaomawmifa0;udkqefY? trJom;ESifh waq;rJhrkefYjym;wkdYukdwkdYojzifh? ausmufxJ
urD;x trJom;ESifhwaq;rJhrkefYjym;wkdYukd avmifNyD;rS? xm0&bk&m;\aumif;uifwrefonf uG,fav\/6;22 xm0&bk&m;\aumif;uifwrefjzpfonfukd *da'gifonfodjrifaomtcg? tkd t&Sifxm0&bk&m;? tuREkfyfonf xm0&bk&m;\
aumif;uifwrefukd rsufESmcsif;qkdifjrif&ygNyDwum;[k avQmufaomf?6;23 xm0&bk&m;u? csrf;omygap/ rpkd;&drfESifh/ oifonf aoab;ESifhvGwfvsuf&Sdonf[k rdefYawmfrl\/6;24 xkdt&yf *da'gifonf xm0&bk&m;tbkdY ,Zfyvifukdwnf? a,a[m0g&SmvkHtrnfjzifh rSnfhav\/ taAsZmom;\ae&m Moz&&Gm
,aeYwkdifatmif&Sdownf;/
6;25 xkdaeYnrSm xm0&bk&m;u? oifhtb\EGm;ykdufESifhtoufckepfESpf&Sdaom 'kwd,EGm;xD; udk,lNyD;vQif? oifhtbwnfaom Amvbk&m;
\ ,Zfyvifukd NzdKzsuf? ,Zfyviftem;rSm &Sdaomtm&S&yifukd ckwfvSJavmh/6;26 igpD&ifonftwkdif;? ausmufay:rSm xm0&bk&m;tbkdY,ZfyvifukdwnfNyD;vQif? ckwfvSJaom opfom;jzifh 'kwd,EGm;udkrD;IdU
,ZfylaZmfavmh[krdefYawmfrl\/6;27 *da'gifvnf; rdrduRefq,fa,mufwkdYukdac:? xm0&bk&m; rdefYawmfrlonftwkdif;jyKav\