Professional Documents
Culture Documents
TRNG I HC TI CHNH-MARKETING
5/7/2013
Chng I:GII THIU M HNH TON KINH T A.Khi nim v m hnh ton kinh t. B.Cu trc m hnh ton kinh t. C.Phn loi m hnh ton kinh t. D.Phn tch m hnh ton kinh t. E.p dng phn tch mt s m hnh.
5/7/2013
tng khch quan ca i tng; s hnh dung, tng tng i tng bng ngha ca ngi nghin cu v vic trnh by, th hin, din t ngha bng li vn, ch vit, s , hnh vhoc bng ngn ng chuyn nghnh. M hnh bao gm ni dung ca m hnh v hnh thc th hin ni dung.
5
ng kinh t gi l m hnh kinh t. M hnh kinh t l vn ht sc phc tp nn nghin cu, phn tch m hnh ta cn s dng cc kin thc ca ngnh khoa hc khc trong c ton hc. Vi cng c ton hc th vic phn tch v mt nh tnh, nh lng m hnh kinh t s tr nn chnh xc v khoa hc hn.
6
5/7/2013
trnh by bng ngn ng ton hc. Trong m hnh ton kinh t c s dng cc phng trnh, bt phng trnh m t i tng hay qu trnh kinh t.
s dng: M hnh bng li ( m t); M hnh bng hnh v ( minh ha); M hnh ton hc ( phn tch)
5/7/2013
A.KHI NIM V M HNH TON KINH T V d 1 Nghin cu , phn tch qu trnh hnh thnh gi ca mt loi hng ha A trn th trng vi gi nh l cc yu t khc nh iu kin sn xut hng ha A, thu nhp, s thch ca ngi tiu dng cho trc v khng i. i tng lin quan ti vn nghin cu ca chng ta l th trng hng ha A v s vn hnh ca n.
9
M hnh bng li: Xt th trng hng ha A, ni c ngi bn, ngi mua gp nhau. Vi mc gi p, lng hng ngi bn mun bn gi l lng hng cung S, lng hng ngi mua mun mua gi l lng hng cu D. Khi cung ln hn cu th gi s c xu hng gim.Khi cu ln hn cung th gi s c xu hng tng. Qu trnh tip din nh vy, cho n khi cung bng cu, s hnh thnh mc gi, gi l mc gi cn bng.
10
5/7/2013
A.KHI NIM V M HNH TON KINH T V d 1 M hnh bng hnh bng hnh v Trong h trc ta vung gc [pO(D,S)], ta v ng cu D, ng cung S, im hai ng cong gp nhau l im cn bng
D,S D
Q
11
O p2 p4 p p3 p1
A.KHI NIM V M HNH TON KINH T Gii thch s Nu thi im bt u xem xt th trng, gi hng l p1 v gi s S1 S(p1 ) D1 D(p1 ) khi di tc ng ca quy lut cung-cu , gi p s phi h xung mc p 2 . mc gi p 2 do S2 S(p 2 ) D 2 D(p 2 ) nn gi s tng ln mc p3 . mc gi p3 do S3 S(p3 ) D3 D(p3 ) nn gi s tng ln mc p 4 Qu trnh c tip din cho n khi p p , ti mc 12gi ny c cn bng cung-cu.
5/7/2013
A.KHI NIM V M HNH TON KINH T Khi mun cp n thu nhp M, v mc thu T vo qu trnh hnh thnh gi , ta c m hnh ton kinh t (MHI-B): S=S(p,T); Sp D=(p,M,T) ; D p S=D
14
S p D p
0 0
5/7/2013
A.KHI NIM V M HNH TON KINH T V d 2:M hnh u t M hnh bng li: Trong nn kinh t, tng vn u t ph thuc vo li sut ngn hng v chng c quan h ngc chiu nhau, ngha l khi li sut ngn hng tng th tng vn u t gim v ngc li, khi li sut ngn hng gim th tng vn u t tng.
15
A.KHI NIM V M HNH TON KINH T V d 2:M hnh u t M hnh bng hnh v:
I
I1
I2
r1
r2
16
5/7/2013
A.KHI NIM V M HNH TON KINH T V d 2:M hnh u t M hnh ton kinh t: Gi I l tng vn u t; r l li sut ngn hng. Mi quan h gia tng vn u t I theo li sut ngn hng r c biu din di dng hm s nh sau I= f(r). Trong dI 0
dr
B.CU TRC M HNH TON KINH T I. Cc bin s ca m hnh. II. Mi lin h gia cc bin
18
5/7/2013
lng x,y,z.. gi l mt bin s ca m hnh. Bin nh lng: L bin i din cho cc yu t mang tnh cht nh lng, chng th hin qua mt cht lng. V d 1: cc bin th hin chi ph, hiu qu, sn lng,, v chng c o bng cc n v vt l v c hc
19
im, tnh cht,, ca s vt hin tng trong m hnh cc cp khc nhau. V d 2 : bin biu th gii tnh, trnh tay ngh, trnh hc vn
20
10
5/7/2013
hin cc hin tng kinh t, m gi tr ca chng ph thuc vo cc bin khc trong m hnh. Bin ngoi sinh (bin c lp): L cc bin c lp vi cc bin khc, v gi tr ca chng c xem l tn ti ngoi m hnh. Tham s (thng s): L bin t bin ng (khng i) phn nh xu hng mc nh hng ca cc bin ti bin ni sinh.
21
11
5/7/2013
t trong cc m hnh ton kinh t ngi ta thng dng cc phng trnh hoc bt phng trnh. Phng trnh nh ngha: th hin quan h nh ngha gia cc bin. Phng trnh hnh vi: m t quan h gia cc bin do tc ng ca cc quy lut kinh t, hoc do gi thit. Phng trnh iu kin: m t quan h gia cc bin trong tnh hung c iu kin.
23
12
5/7/2013
C.PHN LOI M HNH TON KINH T I. Phn loi m hnh theo c im cu trc v cng c ton hc s dng.. II. Phn loi m hnh theo quy m, phm vi, thi hn.
25
nhm ti u ha mt hoc mt s ch tiu nh trc. Bi ton ti u bao gm: bi ton quy hoch, bi ton iu khin ti u. Cng c phn tch bi ton l phng php ti u ton hc.
26
13
5/7/2013
nu c v phn tch s bin ng ca trng thi ny khi cc bin ngoi sinh hay cc tham s thay i. M hnh th hin i tng trong trng thi c bit gi l trng thi cn bng. Ta c cc m hnh: m hnh cn bng th trng, m hnh cn i. Cng c phn tch bi ton l cc phng php gii h phng trnh, tm im bt ng.
27
28
14
5/7/2013
hoc l cho trc hoc c gi nh rng bit. M hnh kinh t lng: cc tham s chnh l cc n s, gi tr ca chng c xc nh nh cc phng php suy on thng k cn c vo gi tr qu kh ca cc bin khc trong m hnh.
29
tng kinh t tn ti mt thi im hoc mt khong thi gian xc nh. M hnh ng: l m hnh m t hin tng kinh t trong cc bin ph thuc vo thi gian.
30
15
5/7/2013
M t cc hin tng kinh t lin quan n mt nn kinh t, mt khu vc kinh t gm mt s nc. M hnh vi m M t mt thc th kinh t nh, hoc nhng hin tng kinh t vi cc yu t nh hng trong phm vi hp v mc chi tit.
31
D.PHN TCH M HNH TON KINH T I. o lng s thay i ca bin ni sinh theo bin ngoi sinh. II.H s tng trng III.H s b sung, chuyn i
32
16
5/7/2013
f (x
x) f (x) ; x
df dx
Mf (x)
17
5/7/2013
36
18
5/7/2013
y xi
My(x i )
f xi
(x i )
38
19
5/7/2013
40
20
5/7/2013
x1
Khi ta c:
x2
f
dy dx1
41
f dx 2 x 2 dx1
nh hng gin tip qua x2
f x1
H s co gin ca y theo x:
42
y x
y y x x
y x . x y
21
5/7/2013
y x
22
5/7/2013
vi mc gi p0 120 , nu ta tng gi ln 1% th
45
xi y y
y xi
y y x xi
y xi . xi y
23
5/7/2013
47
y xi
Mfi Af i
24
5/7/2013
Khi m hnh sn xut c dng Q = aKL, vi > 0 > 0, Q l mc sn lng, K l vn, L l khi lng lao ng. Q ; Q ; Q K L
49
gian t, gi s y = f(x1,x2,..,xn,t), khi ta dng h s tng trng o s thay i ca bin ni sinh theo thi gian t. y/ t H s tng trng ca y l ry , thng ry y c theo theo t l %. Nu hm y = f(x1,x2,..,xn,t), kh vi theo t, ta c
ry
50
y/ t y
ln y t
25
5/7/2013
51
mt cch gin tip thng qua bin ngoi sinh, y = f(x1(t), x2(t),.., xn(t)), khi h s tng trng ca bin ni sinh c tnh nh sau:
n i 1
ry
y xi . xi t y
n i 1
y xi 1 xi . . xi y xi t
n y xi i 1
.rxi
52
26
5/7/2013
dG dt
G dV . V dt
G dU . U dt
c.U't 2b.G.U
54
27
5/7/2013
ry
u u v
ru
v u v
rv
55
dy
i 1
y dx i xi
f dx i xi f/ dx i dx j f/
f dx j xj xj xi
56
28
5/7/2013
cho xj (ti x= x0 )vi t l |dxi/dxj|, t l ny cho bit khi gim(tng) xj mt n v, th xi s tng( gim) bao nhiu n v y khng thay i, v c gi l h s thay th (cn bin) ca xi cho xj. Nu dxi/dxj>0 th ta ni xi xj c th b sung c cho nhau vi t l dxi/dxj, t l ny cho bit khi tng(gim) xj mt n v, th xi s tng( gim) bao nhiu n v y khng thay i v gi l h s b sung (cn bin) ca xi cho xj Nu dxi/dxj=0 th ta ni xi, xj khng thay th c cho nhau hoc khng b sung c cho nhau.
57
29
5/7/2013
tng hu dng TU = (3 2).4 = 4 (vhd) khng thay i th khi tng (gim) lng khoai ty 1 n v th cn gim (tng) 1/4 n v tht b. Ti im (M, P) = (3, 4) th tht b v khoai ty l hai 59 mt hng c th thay th c
60
30
5/7/2013
b) Ti K = 12 v L = 20 ta c: t = - 12/24 = - 0,5 < 0 ngha: sn lng Q = 2.12(26 2) = 576 (sp) khng thay i th khi ta gim lao ng i mt n v th cn tng vn ln 0,5 n v t = - 0,5 < 0 nn ti K = 12, L = 20 th K, L l hai yu t c th thay th. 61
Vi Q l sn lng; K l vn; L l lao ng; t l thi gian. H s co gin ca sn lng theo vn:0.175. H s co gin ca sn lng theo lao ng:0.904.
62
31
5/7/2013
Q/ L Q/ K
5.166
K L
64
32
5/7/2013
66
33
5/7/2013
E.1.M HNH TI U I. M hnh hm sn xut ti u v cng ngh II. M hnh hm sn xut ti u v kinh t III. M hnh ti a ha li nhun ca doanh nghip IV. M hnh tha dng
67
68
34
5/7/2013
35
5/7/2013
b) Xt qu trnh sn xut di hn. Gi s doanh nghip c kh nng thay i tt c cc yu t u vo, theo cng mt t l. Nu f( x)> f(x) vi >1, th ta ni quy m cng ngh sn xut tng c hiu qu Nu f( x)< f(x) vi >1, th ta ni quy m cng ngh sn xut tng khng hiu qu Nu f( x)= f(x) vi >1, th ta ni quy m cng ngh sn xut tng khng thay i hiu qu o tnh hiu qu theo quy m, ta dng h s co gin ton phn ca Q theo cc yu t. n
Q
71
Q xi i 1
36
5/7/2013
II. M hnh hm sn xut ti u v kinh t Gi s Q = f(x1,x2,..xn) l hm sn xut ca doanh nghip, v gi cc yu t u vo l p1, p2, .., pn a)Tnh hung cc tiu chi ph: Gi Q l mc sn lng doanh nghip d kin sn xut, nh vy c rng buc f(x) = Q. ng thi doanh nghip phi chi ph mt khon:
n
Z
i=1
pi x i
n
pi pj
f / xi f / xj
i, j
(2) (3)
Q f (x)
V tri ca (2) l t gi ca hai yu t i,j; v phi l h s thay th gia hai yu t ny. Vy iu kin cn ca vic s dng ti u cc yu t 74 : t l thay th bng t l gi ca chng.
37
5/7/2013
75
38
5/7/2013
pK / pL
1250
77
MC(Q*) AC(Q*)
T cu a
TC(Q*) = 25*12+100*3=600 AC(Q*) = 600/1250 = 0.48 TC 1 Theo (4) ta c MC(Q*) = * = 12/25 q c) V gi ca K,L tng cng t l, mc sn lng khng i, do h (2)(3) khng i, nn K*, L* khng i d) V MCpK = K* = 25 > 0; MCpL = L*=100 > 0 nn khi gi vn v lao ng tng, th tng chi ph 78 cng tng theo.
39
5/7/2013
V d 2: Mt nh my c hm sn xut: Q = 2K.(L 2), bit nh my chi khon tin l 15000 (vt) mua hai yu t K, L vi gi pK = 600 (vt), pL = 300 (vt). a) Tm phng n sn xut thu c sn lng ti a. b) Tm h s co gin ca hm tng chi ph ti sn lng ti a. Nu ngha ca h s ny? c) Phn tch tc ng ca gi vn, gi lao ng ti tng chi ph
79
Max
Vi rng buc: TC = 600K + 300L = 15000 2K + L = 50 iu kin cn sn lng t ti a vi tng chi ph TC = 15000
MPK pK pK .K MPL pL pL . L TC 2(L 2) 2K 600 300 2K L 50 K 12 L 26
40
5/7/2013
b)
MC(Q)
AC(Q* )
*
MPK* PK
15000 576
2(L 2) 600
26, 04
TC Q*
(Q )
MC(Q* ) AC(Q* )
0, 08 26, 04
0, 003 0,3%
c)
TC PK
TC PL
K* 12 0
82
41
5/7/2013
Vi iu kin:
i=1
pi x i = K
83
TC(Q) l hm tng chi ph , ta c: (Q)=TR(Q)-TC(Q) M hnh ti a li nhun: Max{ (Q) = TR(Q)-TC(Q)} iu kin cn l: MR(Q)=MC(Q) Khi sn phm ca doanh nghip cnh tranh hon ho th p l bin ngoi sinh, nn ta c TR(Q)=p*Q MR(Q)=MC(Q)= p; MR(p)=Q (5) Hm p=MC(Q) th hin mc cung ca doanh 84 nghip v gi bn trn th trng.
42
5/7/2013
quyn quy nh gi bn, do mc cung ti a ha li nhun v mc cu th trng bng mc cung ca doanh nghip. Suy ra gi bn sn phm ph thuc vo mc cung ca doanh nghip,tc l: p = p(Q) Q = Q(p) Khi : Q = Q(p) gi l hm cu xui p = p(Q) gi l hm cu ngc Vi doanh nghip c quyn, hm cu thng c vit dng hm cu ngc, nn ta c: TR=p(Q)*Q MR(Q)=p(Q)+QMp(Q) Do vy iu kin cn c li nhun cc i l: 85 p(Q)+QMp(Q) = MC(Q) (6)
III. M hnh ti a ha li nhun ca doanh nghip V d 1 : Mt doanh nghip c hm doanh thu TR = 58Q-0.5Q2 Hm tng chi ph TC = 1/3Q3 - 8.5Q2 + 97Q + FC trong Q l sn lng, FC l chi ph c nh a) Vi FC=4 hy xc nh mc sn lng ti a li nhun b) Phn tch tc ng ca chi ph c nh ti mc sn lng ti a li nhun v mc li nhun ti a
86
43
5/7/2013
III. M hnh ti a ha li nhun ca doanh nghip Gii: a) iu kin cn c max l: 58-Q=Q2-17Q+97 (1) Q=3, Q=13; Kim tra iu kin ca ti u ta c Q*=13 b)Chi ph c nh (FC)khng c mt trong (1) nn Q* khng ph thuc vo FC. Ta c * =TR(Q*)-1/3(Q*)3 +8,5(Q*)2- 98 Q*-FC nn d * /dFC = -1< 0 FC tc ng ngc vi mc li nhun ti a.
87
III. M hnh ti a ha li nhun ca doanh nghip V d 2: Mt doanh cnh tranh hon ho, c hm chi ph bin MC = 2Q2-12Q+25, chi ph c nh FC, gi bn mi sn phm l p. a) Xc nh hm tng chi ph TC vi mc FC=20. khi p=39 hy xc nh mc sn lng Q* c li nhun ti u. b) Nu gi p tng 10% th mc sn lng, li nhun ti u s bin ng nh th no?
88
44
5/7/2013
III. M hnh ti a ha li nhun ca doanh nghip Gii: a)TC MCdq FC = 2/3Q3-6Q2+25Q+20 Khi p=39 39=2Q2-12Q+25 Q*=7 *=143.3 dQ 1 Q 3.48 b) T p = 2Q2-12Q+25 p
dp 4Q 12
1.9 Do / p = Q*=7 p Nh vy nu p tng 1% th sn lng Q tng 3.48% v mc li nhun tng 1.9%. vy nu p tng 10% th sn lng Q tng 34.8% 89 v mc li nhun tng 19%
K*;
* pL
L*
(7)
* p
Q * (8)
45
5/7/2013
III. M hnh ti a ha li nhun ca doanh nghip Bi tp1: Mt cng ty cnh tranh hon ho c hm tng chi ph TC = Q3-Q2+1, Q 1 a)Vi gi th trng l p, hy vit phng trnh xc nh hm cung ca cng ty b) Phn tch tc ng ca p ti mc cung ti a li nhun v mc li nhun ti a ca cng ty HD: a) p = 3Q2-2Q b) Tnh dQ/dp >0; d /dp=Q* >0 kt lun
91
III. M hnh ti a ha li nhun ca doanh nghip Bi tp 2: Mt doanh nghip c quyn c hm cu ngc p = 490-2Q, v hm tng chi ph TC=0.5Q2AD0.5 trong q l sn lng, AD l ph qung co a) Vi AD=9, hy xc nh mc sn lng v gi bn ti u b) Phn tch tc ng ca chi ph qung co AD ti mc sn lng, v gi bn ti u HD: a) Q*=70, p*=350 b) Tnh dQ/dAD<0; dp/dAD>0 suy ra KL
92
46
5/7/2013
III. M hnh ti a ha li nhun ca doanh nghip Bi tp 3: Mt doanh nghip cnh tranh hon ho c hm sn xut Q= K0.5+K0.5, vi pK=6, pL=4, p=2 a) Hy xc nh mc s dng vn, lao ng ti u b) Phn tch tc ng ca gi vn, gi lao ng ti mc li nhun ti a HD: a) K*=1/36; L*=1/16 b) d /dpK=-1/36<0; d /dpL=-1/16<0 KL
93
ha vi khi lng l x1,x2,..,xn, ta gi vect x=(x1,x2,..,xn) l mt gi hng, nhm tha mn v tm l, sinh l ,th cht v tinh thn... S tha mn ny c th hin qua hm tha dng U = f(x,,) trong , l cc tham s. Nu h gia nh c mt ngn sch l M, c dng mua gi hng ni trn. Ta gi pi l gi mt n v hng loi i, vi mi i=1,2,,n
94
47
5/7/2013
Nu c nh s thch (U c nh), th cc thnh phn x*i ca nghim s xc nh mc cu loi hng i ca h gia nh .Ta c th vit: x*i = x*i(p1,p2,..,pn,M) vi mi i=1,2,...,n 95 Cc hm cu trn gi l hm cu Marshall
96
48
5/7/2013
2X A XB
hng thay c cho nhau. Tuy nhin kt lun t l thay th gia hai mt hng l 1:1 l sai, m nu tng XB ln 1 n v th phi gim XA mt lng l 2X A n v.
XB
dX A dX B
XA XB
50 40
49
5/7/2013
E.2. M hnh cn bng th trng I. M hnh cn bng ring II. M hnh cn bng v m
99
50
5/7/2013
p, lng cn bng Q . C gi cn bng v lng cn bng u ph thuc vo cc bin ngoi sinh c trong D, S. Phn tch tc ng ca bin ngoi sinh ti p , Q Nu ta c biu thc tng minh ca p v Q , th nghin cu nh hng ca cc bin ngoi sinh, ta ch cn ly o hm ring theo cc bin ny. Nu ta khng bit c dng tng minh ca p v Q th ta phi tnh cc o hm ring theo bin ngoi sinh t phng trnh S=D, v theo cng thc tnh o hm ca hm n.
101
51
5/7/2013
Ta c:
p a 1 b 0
103
104
52
5/7/2013
II. M cn bng v m
Tng cung: Xt th trng hng ha dch v, nn
tng cung ca nn kinh t c coi l ngoi sinh v k hiu l Y, c o bng tng sn phm quc ni (GDP) hoc tng thu nhp quc dn (GNI) Tng cu bao gm: C: Nhu cu tiu dng ca dn c I: Nhu cu u t ca dn c G: Nhu cu tiu dng ca chnh ph EX(IM):Nhu cu xut khu (nhp khu) T: l thu 105 Phng trnh hnh vi m t quan h gia cc bin:
II. M cn bng v m
Tiu dng dn c C=C0+(Y-T); trong T l thu,
106
Y-T l thu nhp kh dng, 0< < 1 l khuynh hng tiu dng bin, C0 phn chi tiu t nh khng ph thuc vo thu nhp. u t ca dn c: I = I0-r vi >0; r l li sut , I0 l phn u t khng ph thuc li sut . Tng cu trong nc: C+I+G+EX-IM Thu bng thu thu nhp cng vi cc loi thu khc: T= + Y M hnh cn bng v m: Y= C+I+G+EX-IM C=C0+(Y-T) C0>0; 0<<1 I = I0-r >0 T= + Y >0; 0< <1
53
5/7/2013
Trong Y,C,I,T l cc bin ni sinh, cc bin cn li l ngoi sinh. Gii h phng trnh trn vi cc n l cc bin ni sinh ta c: C I r G EX-IM
Y
0 0
1- +
Phn tch m hnh: nghin cu tc ng ca chnh sch ti kha, i vi mc sn xut Y ta cn Y 1 tnh: 0 (*)
G Y 1 Y
107
0 Y 0
(**) (***)
II. M cn bng v m
T (*) suy ra: Nu chnh ph tng tiu dng, th tng cu tng, tc l c kch cu, v mc tng ca tng cu s ln hn mc tng ca chi tiu. Ta gi Y / G l nhn t gia tng chi tiu ca chnh ph. T (**) (***) suy ra: Nu chnh ph tng thu th tng cu s gim. Ty thuc vo tnh hung c th, m hnh cn bng v m c th n gin bt, chng hn bin u t I v thu T c th coi l bin ngoi sinh, nhng xut nhp khu c th coi l bin ni sinh. Ta xt v d sau:
108
54
5/7/2013
V d: Cc ch tiu v m ca nn kinh t lin h bi m hnh: Y = C+I+G+EX-IM Yd = (1-t)Y 0<t<1 C = Y d 0<<1 IM = Yd 0< <1 Trong Y l thu nhp quc dn, Yd l thu nhp kh dng, C l tiu dng dn c, I l u t, G l tiu dng chnh ph, EX l xut khu, IM nhp khu, t l thu sut thu nhp. I G EX Gii m hnh trn ta c: Y 1 (1 t) (1 t) (*)
109
Y G
1 (1 t)
(1 t)
(**); Y
EX 1
1 (1 t)
(1 t)
(***)
II. M cn bng v m
V d C th: Vi G=400t, I=250t, EX=250t, =0.8, =0.2, t=0.1 a) Xc nh thu nhp ngn sch, v tnh trng ngn sch nh nc. b) Vi cc ch tiu cu a, c kin cho rng khi gim xut khu 10%, th chnh ph c th tng chi tiu ln 10% m khng nh hng n thu nhp quc dn.Hy nhn xt kin trn
110
55
5/7/2013
II. M cn bng v m
V d: Gii: a) Thay cc ch tiu c th vo (*) Y 1956,5 t Thu ngn sch t thu bng tY 195,56 t,chi ngn sch G = 400 t, suy ra ngn sch chnh ph bi chi, hay thm ht ngn sch.
111
II. M cn bng v m
Y G . G Y 1 (1 t)
G (1 t) Y .
G Y
Y EX . EX Y EX Y G Y
1
Y EX
1 (1 t)
EX (1 t) Y .
Khi gim xut khu 10% th thu nhp quc dn s Y gim 10%. EX
56
5/7/2013
II. M cn bng v m
Khi tng chi tiu chnh ph ln 10% th thu nhp Y quc dn tng 10%. G R rng :
10%.
Y G
10%.
Y EX
E.3. M hnh kinh t ng I.M hnh cn bng gi dng tuyn tnh II. M hnh tng trng Domar
114
57
5/7/2013
mi ch xt cc hat ng kinh t din ra ti cng mt thi im, yu t thi gian khng c vai tr g, nn cc m hnh ny gi l m hnh tnh. Trong thc t hot ng kinh t din bin theo thi gian, do c mi lin h gia: qu kh hin ti - tng lai, nh vy yu t thi gian s xut hin trong m hnh. Cc m hnh ton kinh t c cha bin thi 115 gian, gi l m hnh kinh t ng.
n cung - cu nh sau: M hnh a: QD=a-bp QS=-c+dp QD=qS M hnh b: (M hnh Cobweb) QD,t+1=a-bpt+1 QS,t+1=-c+dpt QD,t+1=QS,t+1
116
a,b>0 c,d>0
a,b>0 c,d>0
58
5/7/2013
Phn tch m hnh a c M hnh a: Gi cn bng P b d Nu ti t=0 ta c p0 p th gi cn bng mi thi im. Nu ti t=0 ta c p0 p |QD-QS|>0, v gi s chnh lch cung-cu ti t quyt nh s thay i gi p, v quan h ny c dng:
dp dt k(Q D -QS ) dp dt k(b d)p k(a c)
Phng trnh vi phn ny, c nghim vi iu kin ban u p0 l: p t (p 0 p)e k (b d)t p 117 Cho t + ta thy pt dn ti p
pt
d pt b
a c y l phng trnh b
a c b d
59
5/7/2013
Hnh a: c cn bng gi
119
thuc tuyn tnh vo lng vn, khng tnh ti lao ng cng nh cng nh cng ngh, k hiu Q(t) l nng lc sn xut, K(t) l nng lc vn, v Q(t)= K(t) vi tham s > 0 ti thi im t. Gi Y(t) l tng cu, I(t) l u t ca k t, khi ta c:
dK dt I(t); Y(t) 1 I(t) s
Vi tham s 0 < s<1 gi l khuynh hng tit kim bin. iu kin cn bng: Q(t) = Y(t) : Nng lc sn xut ca nn kinh t = Tng cu.
120
60
5/7/2013
Vi Y, Q, K, I l cc bin ni sinh, t l bin ngoi sinh. Gi = 1/ l h s gia tng vn-sn lng (h s ICOR). l s vn cn thit gia tng mt n v sn 121 lng u ra.
T m hnh Domar ta
dK dt dY dt dQ dt dQ dt
I(t) 1 dI s dt dK dt dY dt
dI dt
sI(t) 0
Gii phng trnh vi phn vi iu kin I0=I(0). I(t) = I0e st. Thay vo cc phng trnh khc trong m hnh ta c: Y(t) = Y0e st; K(t) = K0e st; Q(t) = Q0e
122
st
61
5/7/2013
123
th dY/dt:dQ/dt >1, do tc ng ca u t ti nng lc sn xut yu hn ti tng cu, nn kinh t ri vo tnh trng nng lc sn xut khng p ng c nhu cu, ngha l thiu ht nng lc sn xut. Nu u t tng chm hn mc cn thit (r < s) th nn kinh t trong tnh trng tha nng lc sn xut, y l mt nghch l gy ra nhiu tranh lun???
124
62
5/7/2013
I(t)
Y(t)
1 1 1
s v s s v s s v s
Ngim ca m hnh:
Bi tp:1 Cho m hnh th trng: QD=QS QD=D(p,Y0); D/ p<0; D/ Y0>0 QS=S(p) ; S/ p>0 Trong QS, QD l mc cu v mc cung, Y0 l thu nhp. a) Gii thch m hnh v cc iu kin b) Gi nh tn ti gi cn bng p*, khi Y0 tng th gi cn bng s bin ng nh th no? Gii thch ngha kinh t.
126
63
5/7/2013
c) Gi Q* l lng cung-cu trng thi cn bng, v cho bit khi Y0 tng th lng cn bng thay i nh th no? Vit biu thc m t s thay i . Bi tp 2 Cho m hnh cung-cu: QD= 10+0.1Y0-0.2p QS=-14+0.6p a) Tm biu thc tnh gi cn bng. Nu iu kin cn bng l: a1: QS=QD ; a2: QD=0.9QS b) Tnh h s co gin ca gi cn bng theo Y0 khi Y0=80; Gii thch ngha kinh t ca kt qu.
127
Bi tp 3 Gi s dn s tng theo m hnh: Pt=P02bt v tiu dng dn c tng theo m hnh: Ct=C0eat a) Tnh h s tng trng ca dn s v tiu dng. b) Vi iu kin no th h s tng trng ca tiu dng cao hn, h s tng trng ca dn c. Nu ngha ca quan h c) Gi thit lao ng c s dng t l vi dn s v c dng: Lt=kpt ; sn lng Yt l mt hm ca vn Kt v lao ng Lt dng Cobb-Douglas; Ct l hm tuyn tnh ca Yt . Thit lp m hnh th hin quan h gia cc bin. 128
64
5/7/2013
Bi tp 4 Cho m hnh sn xut Y(t)=0.2K0.4L0.8 a) Tnh h s co gin ca Y theo K v L b) Tnh h s tng trng ca vn K, lao ng L, v Y c) Hy cho bit hiu qu ca vic tng quy m sn xut trong trng hp ny.
129
Bi tp 5 Mt cng ty c th sn xut v cung ng cho th trng hai mt hng vi hm tng doanh thu v tng chi ph l: TR=p1Q1+p2Q2; TC=2Q21+Q1Q2+3Q22 a) Xc nh cng thc tnh tng li nhun cc i b) p dng cu 5a/ tm sn lng cc i li nhun c) Tnh h s co gin ca tng chi ph theo tng mt hng, v h s co gin ng thi theo c hai mt hng ti im cc i li nhun tm c cu 5b/
130
65
5/7/2013
Bi tp 6 Nhu cu hai mt hng ph thuc vo gi nh sau: Q1=40-2p1-p2; Q2=35-p1-p2; v hm tng chi ph theo sn lng l: TC=Q21+2Q22+12 a) Tm Q1, Q2 t li nhun cc i b) Tm chi ph cn bin cho tng loi hng ti mc ti u cu a c) Hai mt hng ny c th thay th nhau trong tiu dng c hay khng?
131
66