Professional Documents
Culture Documents
2013 MAGA ZINE VAN SCA OVER TRENDS, MARK TEN EN Z AKEN
WAAR HOUDEN
De Chinese drakenbabys
knokken voor hun plekje
BACTERIN
ZICH SCHUIL?
Flexibel zakendoen
Nils-Petter Ekwall
Illustrator, Zweden Ik ben een grootverbruiker van handgel. Ik was mn handen vaak en met name voor het eten. Ik heb altd een esje handgel b me. Ik ben niet bang voor ziektes, maar ben liever gezond dan ziek. Nils-Petter Ekwall maakte de illustraties b het artikel op pagina 2427
Anna McQueen
Auteur, Frankrijk (heeft Peter Holmgren genterviewd, pagina 16-19) In Frankrk is het normaal dat je iedereen die je ontmoet een hand geeft en bekenden op beide wangen kust. Ik vind dit geen prettige gewoonte, want het is de perfecte manier om besmet te worden met een virus. Ik drapeer wel eens een sjaal over mn mond en doe dan net alsof ik la grippe heb. Ik draag graag mn steentje b om ervoor te zorgen dat mensen hun bacterin b zich houden.
Medewerkers
SCA IN DE SOCIALE MEDIA
Youtube.com/ SCAeveryday toont reclames en videos van SCA-persconferenties, presentaties en interviews met directieleden en werknemers. Facebook.com/SCA is bedoeld voor het aantrekken van talent, het inspireren van gebruikers en het bieden van extra informatie naast sca.com. Twitter.com/SCAeveryday biedt een goed overzicht van alle activiteiten op sca.com en de sociale media van SCA. De doelstelling: gebruikers, journalisten en bloggers voorzien van de juiste informatie. Slideshare.com/SCAeveryday is bedoeld voor investeerders en analisten, die er presentaties van kwartaalverslagen en jaarvergaderingen kunnen downloaden. Scribd.com/ SCAeveryday biedt toegang tot circa 50 publicaties, waaronder SCAs Sustainability Report, het Hygiene Matters-rapport en het Shape magazine. Instagram/SCAeveryday SCA-fotos vanuit de hele wereld.
2.2013 MAGA ZINE VAN SCA OVER TRENDS, MARK TEN EN Z AKEN
WAAR HOUDEN
De Chinese drakenbabys
knokken voor hun plekje
BACTERIN
ZICH SCHUIL?
Flexibel zakendoen
INHOUD
06. Met het oog op de toekomst
Het maken van noodplannen voor verschillende scenarios is voor veel bedrven van cruciaal belang voor succes.
32
N I L S - P E T T E R E K WA L L
GEBOREN DRAKEN In 2012 - het jaar van de draak - vond er in China een babyboom plaats: de ouders hebben hoge verwachtingen van hun kroost.
EN VERDER...
12 UUR met Omar Flores pagina 28 SHAPE UP pagina 3031 JAARLIJKSE ALGEMENE VERGADERING pagina 38 NIEUWS VAN SCA pagina 4043
WIST JE...
... dat natte handen wel 1000 keer meer bacterin kunnen bevatten dan droge handen? Pagina 24.
UPDATED
Restwarmte verwarmt gebouwen
E SCA-PAPIERFABRIEK
PHOTO: ISTOCKPHOTO
in Ortmann, Oostenrk, werkt samen met een lokale energieleverancier voor de verwarming van 80 woonhuizen en openbare gebouwen met restwarmte van de fabriek. Onder deze gebouwen bevinden zich een kleuterschool, een gemeentehuis, scholen en een Rode-Kruispost. Met behulp van warmtewisselaars verwarmt de restwarmte van de fabriek het water van het verwarmingssysteem tot 105 graden Celsius, hetgeen jaarlks 1500 ton CO2-uitstoot scheelt. Het project is een perfect voorbeeld van grondstofbesparing en levert een waardevolle bdrage aan energiebesparing, zegt Stephan Pernkopf, verantwoordelk voor energiezaken binnen het provinciebestuur. Fabrieken die investeren in hernieuwbare energie leveren een toegevoegde waarde aan de regio en verdienen onze steun. Het aantal huishoudens dat is aangesloten op het warmtedistributienetwerk neemt toe. Dit jaar wordt het systeem uitgebreid naar een buurgemeente.
woordelk voor Investor Relations. International Investor, een adviesVP Investor Relations, scoorden hoog bureau dat zich hoofdzakelk richt op de door investeerders en anaop internationale nanciering, listen gemaakte evaluaties over heeft de lst opgesteld. De 860 CEOs en Investor Relations portfoliomanagers en 1580 professionals. verkoopanalisten die aan de Een open en professioenqute hebben deelgenonele dialoog met invesmen, konden maximaal vier teerders en analisten heeft kandidaten nomineren in de hoge prioriteit binnen SCA, categorien Best CEO, Best zegt Josphine EdwallCFO, Best IR Professional en Bjrklund, SVP Corporate Jan Johansson, CEO Best IR Company. Communications, verant-
UITBREIDING IN GROOT-BRITTANNI
Vanaf juli 2013 wordt SCA Timber Supply UK de enige leverancier van hout en houtproducten aan ruim 200 vestigingen van de winkelketen Wickes in Groot-Brittanni. De overeenkomst verdubbelt het volume dat SCA levert aan serviceretailers en grote en kleine bouwmarkten.
Laakirchen-deal rond
SCA HEEFT DE EERDER aangekondigde divestering
van de Laakirchen-papierfabriek in Oostenrk voltooid. De fabriek, die tdschriftenpapier produceert, is verkocht aan de Heinzel Group. De initile aankoopkosten bedragen 100 miljoen euro, met een mogelke extra betaling van nog eens 100 miljoen euro op basis van een tweejarig winstdelingsmodel.
Het aantal mensen boven de 60jaar groeit naar verwachting van 600 miljoen in 2000 tot 2miljard in 2050. Bron: VN
DIVESTERING GOEDGEKEURD
SCAs divestering van voormalige Georgia-Pacic units is nu goedgekeurd door de EU-Commissie. De commissie legde eisen met betrekking tot de divestering op toen SCA de overname van GeorgiaPacics Europese tissueactiviteiten aankondigde in juli 2012.
HOOG OP DE RANGLIJST
SCA STAAT VOOR het 13e jaar op r op de wereldwde
duurzaamheidsindex FTSE4Good. Dit jaar stond het bedrf boven aan de lst in de sector persoonlke verzorgings- en huishoudelke producten. FTSE4Good is een index die ontwikkeld is om investeringen mogelk te maken in bedrven die zich aan wereldwd erkende normen voor maatschappelk verantwoord ondernemen houden.
Bedrven hebben tegenwoordig met zoveel onzekerheden te maken dat ze niet kunnen afwachten wat er gebeurt voordat ze besluiten wat ze gaan doen. Goed nadenken over de toekomst en het maken van noodplannen voor verschillende scenarios zn van cruciaal belang voor succes.
tekst NANCY PICK foto MITCHELL FUNK
De zakelijke kr
BLIK OP DE TOEKOMST
istallen bol
D
E INTERNATIONALE zakenwereld staat bol van de wat als-vragen. Wat als de euro inzakt? Wat als Chinese arbeiders een hoger loon gaan vragen? Wat als een concurrent met een spannender product komt? In een wereld van onzekerheid, snelle veranderingen en sterke concurrentie besteden grote concerns veel tijd en middelen aan het nadenken over de toekomst. Hun winsten en de overleving van ieder bedrijf op de lange termijn zijn ervan afhankelijk. Paul Saffo, een vooraanstaande Amerikaanse expert op het gebied van futures thinking werkt bij DISCERN Investment Analytics in San Francisco. Hij zegt dat het maken van prognoses neerkomt op n vraag: Hoe voorkom je verrassingen in een steeds complexere en steeds minder zekere wereld? De laatste 20 jaar zijn langetermijnprognoses een belangrijke trend geworden. Nadenken over de toekomst is veranderd van iets exotisch in een alledaags zakelijk gegeven, zegt Saffo. Waar bedrijven voorheen de expertise inriepen van externe consultants, is het nu de trend om interne middelen in te zetten om op steeds geavanceerdere wijze naar de toekomst te kijken.
SCA SHAPE 2 2013 7
Voorspellen is slachtoffer geworden van zijn eigen succes, zegt Saffo. Mensen hebben geen experts meer nodig voor het verzamelen van gegevens: ze kunnen de data zelf vinden op internet. Nieuwe analysetools maken het gemakkelijker dan ooit voor niet-specialisten om futures thinking toe te passen in hun werk. Veel bedrijven die voorheen externe experts inhuurden, maken nu intern hun prognoses. Meestal binnen de divisies Public affairs, Strategy of Business intelligence, zegt Saffo. De doelstelling van de bedrijven is het identificeren van bedreigingen en kansen op de lange termijn, het ontwikkelen van hun middelen en het implementeren van succesvolle strategien. Data spelen hierbij een cruciale rol. Niet alleen hebben bedrijven nu toegang tot meer gegevens over hun klanten en consumentengedrag dan ooit tevoren. Ook zijn de afdelingen Business intelligence nu beter in staat deze gegevens zodanig te analyseren dat ze winst kunnen opleveren. Bij een goede interpretatie kunnen de data worden ingezet om uitstekende voorspellingen te doen. Hoewel Saffo veel voorbeelden kent van bedrijven die profiteren van smart forecasting, is hij gebonden aan een geheimhoudingsplicht.
Veel bedrijven die voorheen externe experts inhuurden, maken hun prognoses nu intern.
Paul Saffo
Het is een maatstaf voor het succes van het proces, zegt hij. Bedrijven houden deze informatie liever voor zichzelf. Oliegigant Shell vormt daarop een uitzondering. Shell kwam als eerste met prognosescenarios in de jaren 1970 en het bedrijf maakte enkele van zijn successen openbaar (zie apart artikel over Shell).
VOORSPELLENDE ANALYSE is nu helemaal hot.
Het fenomeen heeft aan populariteit gewonnen door de fi lm Moneyball, waarin het management van een Amerikaans honkbalteam de spelersstatistieken gebruikt om met een klein budget een winning team samen te stellen. Bij de analyses worden computeralgoritmes ingezet die zoeken naar patronen die toekomsttrends kunnen voorspellen. Onderzoek wijst uit dat analyses een krachtige tool kunnen zijn. Toen het magazine MIT Sloan Management Review in 2010 wereldwijd een enqute uitvoerde onder circa 3000 topmanagers, bleek dat topbedrijven drie keer zo vaak gebruik maakten van geavanceerde analyses dan minder
BLIK OP DE TOEKOMST
GETTY IMAGES
presterende bedrijven. Volgens experts kunnen analyses bedrijven helpen beter te voorspellen wie hun klanten zijn, wat die klanten willen en wat zij vereisen om klant te blijven.
BINNEN SOMMIGE BEDRIJVEN speelt de afdeling Public affairs een steeds grotere rol bij het vormgeven van de toekomstige prioriteiten. Voor bedrijven die internationaal opereren, kan Public affairs van essentieel belang zijn bij het verzamelen en communiceren van informatie binnen het gehele bedrijf, om te waarborgen dat de strategien op elkaar afgestemd zijn. Wat als-scenarios zijn andere belangrijke tools voor bedrijven die voorbereid moeten zijn op ontwikkelingen als valutakoerswijzigingen, een stijging van de olieprijzen of zelfs rampen als een tsunami of oorlog. Uit een onderzoek van fi nancieel softwarebedrijf Quantrix over budgeting en forecasting in 2011 bleek dat grote bedrijven doorgaans ruim twaalf wat als-scenarios per jaar ontwikkelen en daar veel tijd en middelen aan besteden. En voorspelling lijkt zeker uit te komen: grote bedrijven zullen doorgaan met het maken van prognoses.
BLIK OP DE TOEKOMST
steeds meer letten op de herkomst van een product. Nike zag de waarde van MVO al snel in en benutte de recycling trend door videos als Nike Shoe Recycling Sustainability op YouTube te posten, aldus Mankert. Nike heeft zich gerealiseerd dat het minimaliseren van de negatieve effecten alleen niet meer voldoende is, zegt ze. Het bedrf is een stap verder gegaan van MVO naar CSV (Creating Shared Value) en plaatst zn producten in het grotere geheel. Door te laten zien dat loopschoenen mensen laten bewegen en dat sport problemen als obesitas en diabetes voorkomt, zien mensen dat de producten van Nike een bdrage leveren aan het algemeen belang. Mankert is ervan overtuigd dat deze verschuiving van aandeelhouderwaarde naar stakeholderwaarde een stap is die veel bedrven moeten zetten om succesvol te zn. Het gevarieerde distributienetwerk van Unilever in India en andere opkomende markten is volgens haar een zakelk win-win-voorbeeld. Niet alleen Unilever is hierb een winnaar die proteert van de hogere verkoop. Ook miljoenen kleinere bedrven en eenmanszaken wereldwd halen een inkomen uit deze verkoop. SUSANNA LINDGREN
AUL SAFFO woont op de perfecte plek voor een professionele voorspeller: aan de rand van een kloof in San Francisco, vijf kilometer van de San Andreasbreuklijn. De komende 20 jaar is de kans op een grote aardbeving hier 65 procent. Ik heb veel meer seismische upgrades aan mijn huis uitgevoerd dan een normaal persoon zou doen, zegt Saffo. Gezien zijn baan neemt hij risicos uiterst serieus. Saffo werkt bij DISCERN Investment Analytics in San Francisco, in de ongebruikelijk functie van managing director of foresight. Hij doceert aan de Business School van Stanford University. De wetenschap van prognose beleeft op dit moment een enorme doorbraak. We beschikken over steeds snellere processors, algoritmes die steeds beter worden en het belangrijkste van alles een uitgebreide en groeiende bron van digitale gegevens, zegt Saffo. Aan de andere kant is dit een slechte tijd om futuroloog te zijn als je geen ster bent in wiskunde. In het verleden hoefde je geen wiskundige te zijn om trendwatcher te kunnen worden, zegt Saffo. Nu moet je er wel kaas van gegeten hebben en je moet kennis hebben van het schrijven van (computer)codes. Anders is je loopbaan als prognosticus geen lang leven beschoren. Saffo verwijst naar de succesvolle voorspelling van statisticus Nate Silver over de winnaar van de presidentile verkiezingen van 2012 in
alle 50 Amerikaanse staten. Alle traditionele specialisten hadden het nakijken, zegt Saffo. Silver toonde aan dat analyse op basis van statistieken nu beter werkt dan traditionele politieke analyses. Saffo balanceert doorgaans op de dunne scheidslijn tussen kwalitatieve en kwantitatieve methodes. Hij merkt op: Tegenwoordig moet je bij forecasting weten wanneer je de computer moet vertrouwen of je eigen intutie moet volgen. Hij ziet constant de voordelen van programmeren. Saffo: Dergelijke tools leveren inzichten op die anders over het hoofd gezien zouden worden.
DE EERSTE STAP voordat je ook maar begint
met een prognose, is het onderzoeken van je eigen vooroordeel. Dit kan zo eenvoudig zijn als: ben je iemand die het glas halfleeg of halfvol vindt een pessimist of een optimist? De meeste voorspellingen lopen direct al fout omdat mensen ongefundeerde aannames hebben die hen blind maken voor de belangrijkste potentile resultaten. Zodra je je aanname hebt onderzocht, verandert deze van een vooroordeel iets negatiefs naar een gevoel, iets positiefs. Wat betreft zijn voorbereidingen op een aardbeving ziet Saffo zichzelf als een middenmoter. Saffo: Als er een grote aardbeving plaatsvindt, ben ik er niet helemaal op voorbereid, maar word ik er tenminste niet door verrast.
Ik heb veel meer seismische upgrades aan mijn huis uitgevoerd dan een normaal persoon zou doen.
BLIK OP DE TOEKOMST
Poolse koeien houden een sista bij SCAs eerste productiefaciliteit waar uitsluitend hernieuwbare energie wordt gebruikt.
Vandaag nadenken
Tegen de tijd dat de wet door het parlement wordt aangenomen, is het te laat.
APIER IS EEN energie-intensieve sector en de toekomst van energieregelgeving is verre van duidelijk. Daarom houdt Ferdinand Graf von Keyserlingk het energiebeleid scherp in de gaten. Ik detecteer in een vroeg stadium veranderingen in energieregelgeving, die ik daarna communiceer aan de rest van het bedrijf. Zo kunnen we onze energiestrategie op brede schaal vormgeven, zegt Von Keyserlingk, manager regelgeving en energieprojecten bij SCA in het Duitse Mannheim. Het is vrij uniek dat SCA iemand in dienst heeft die hier fulltime mee bezig is, zegt hij. De Europese energiedoelstellingen op de lange termijn brengen veranderingen in regelgeving met
zich mee: door de ontwikkeling van hernieuwbare energiebronnen, de opzet van n Europese energiemarkt of door klimaatkampioen van de wereld te worden. Ondertussen kunnen kortetermijnveranderingen, zoals het plotselinge besluit van Duitsland om hun kernenergiecentrales te sluiten, leiden tot een aardverschuiving in de regelgeving. Veel kosten van SCA zijn gekoppeld aan de energieprijzen, vertelt Von Keyserlingk. SCA is een papierproducent, maar het bedrijf wekt ook energie op uit aardgas, wind en biobrandstoffen, gebruikt veel hout en beschikt over uitgestrekte bossen. We hebben verschillende belangen in energie. Daarom is het belangrijk dat we netwerken binnen Europa en voor onze bedrijven een onderling afgestemd energieplan opstellen.
SCA SHAPE 2 2013 13
www.lights-by-tena.fr
Groene uitruil
Bos wordt Zweeds natuurreservaat
Bosgrond ter waarde van EUR 120miljoen verandert via gebiedsruil van eigenaar: 23.000 hectare SCA-bos wordt natuurreservaat.
Het is prachtig om te zien dat we nu een doorbraak hebben bereikt met het ruilen van land voor natuurreservaten.
Maria gren, directeur-generaal van de Zweedse Environmental Protection Agency
CA EN DE Zweedse Environmental
Protection Agency hebben een overeenkomst getekend voor een gebiedsruil: een belangrijke stap om te voldoen aan de milieudoelstelling, meer duurzame bossen te creren. De transactie betreft de overname van 23.000 hectare productief SCA-bos door de Zweedse Environmental Protection Agency om er een natuurreservaat van te maken ter grootte van circa 50.000 voetbalvelden. In ruil daarvoor krijgt SCA 32.000 hectare productief bos. Gebiedsruil is een doelmatige, tijdbesparende en voordelig manier voor de overheid om land te beschermen en er natuurreservaten van te maken. De stukken land die met de transactie gemoeid zijn, vertegenwoordigen beide een waarde van circa 120 miljoen euro.
Productief land is vaak veel interessanter voor zowel grote als kleine boseigenaren dan geld, zegt Lars Rubensson van de afdeling landmetingen bij SCA. SCA stoot vrijwillig land af ter grootte van ntiende deel van onze totale bosgrond. Omdat we afstand doen van gebieden met de hoogste natuurlijke en economische waarde, vinden we het fair om een vervangend stuk land van de overheid te krijgen. Maria gren, directeur-generaal van de Zweedse Environmental Protection Agency, zegt dat de overeenkomst een mijlpaal markeert in de inspanningen van de instantie voor het creren van natuurreservaten. Het is prachtig om te zien dat we nu een doorbraak hebben bereikt bij de grote bosbedrijven met het ruilen van land voor natuurreservaten, zegt ze. Het land dat we ruilen is door de Zweedse Environmental Protection Agency verkregen van de grootste boseigenaar van Zweden, Sveaskog, via een parlementair besluit dat juist voor dit soort transacties dient. Alle ruilgebieden bevinden zich in de vier noordelijkste provincies van Zweden, met uitzondering van een stuk land in het noordelijkste deel van de regio Gvleborgs ln, circa 300 kilometer ten noorden van Stockholm.
F O T O : Z W E E D S E E N V I R O N M E N TA L P R O T E C T I O N AG E N C Y
10 VRAGEN
Beschermer
van de bossen
Bossen worden wereldwd bedreigd. Ontbossing, de vraag naar biobrandstoffen en de klimaatverandering maken deel uit van een complexe verscheidenheid aan bedreigingen. Peter Holmgren is verhuisd naar Indonesi en is als directeur-generaal van het Center for International Forestry Research nauw b deze kwesties betrokken.
tekst ANNA MCQUEEN foto CHRIS STOWERS/PANOS
Waar komt uw voorliefde voor bossen vandaan? Ik ben geboren en getogen in Gotenburg, Zweden. Als tiener was ik veel buiten met mijn vrienden van de scouting en kampeerde ik het hele jaar door in de vrije natuur. Dat moet me genspireerd hebben tot de studie Bosbouw aan de Zweedse Landbouwuniversiteit in Ume, waar ik in 1987 mijn MSc heb behaald. Door tijdens mijn universitaire studie cursussen internationale ontwikkeling te volgen en veldonderzoek uit te voeren in Afrika, kreeg ik belangstelling voor internationale projecten. Ik kreeg de kans om internationale ervaring op te doen met bosbouwkwesties in de Filipijnen, Kenia en Pakistan. Waarom is ontbossing op dit moment zo actueel? Bossen zijn heel belangrijk voor ons. Ze zuiveren onze lucht, filteren ons water,
Peter Holmgren
Leeftd: 50 Uit: Gotenburg, Zweden Functie: Directeur-generaal, Center for International Forestry Research (CIFOR) Loopbaan: Ontwikkelde bosbeheersystemen voor de Zweedse bosbouw. Heeft 14 jaar gewerkt bij de United Nations Food and Agriculture Organization (FAO) in Rome. Is in 2012 in dienst getreden bij het CIFOR. Woonplaats: Jakarta, Indonesi. Gezin: Getrouwd met AnnSofie, drie kinderen van 18, 16 en 12. Hobbys: Fotografie, koken. Favoriete bosgerelateerde bezigheid: Lezen. En nog steeds bij voorkeur gedrukte boeken! Verborgen talent: Ik denk dat ik nog steeds een vrachtwagen met aanhanger door een nauwe straat kan manoeuvreren.
10 VRAGEN
leveren hout, energie, voedsel en medicijnen en houden lokale gemeenschappen en landschappen in stand. Bossen absorberen een behoorlijk deel van alle koolstofdioxide die door menselijk handelen wordt uitgestoten en helpen daardoor de impact van de klimaatverandering te verminderen. Maar wetenschappers zijn bang dat bomen zelf slachtoffer zullen worden van de klimaatverandering. Bossen bevatten ook de meeste biodiversiteit op land. Ontbossing het vervangen van bossen door andere toepassingen baart heel veel mensen zorgen. Waar vindt op dit moment ontbossing plaats? Er is sprake van ontbossing in Brazili en Zuidoost-Azi, waar steeds meer land wordt gebruikt voor de landbouw en veehouderij. Schattingen suggereren dat de wereldwijde ontbossing 13 miljoen hectare per jaar bedraagt, oftewel n hectare per 2,5 seconde. Deze situatie heeft zich in de historie ook voorgedaan in andere regios, waaronder Europa en Noord-Amerika. Maar daar breidde de landbouw zich niet verder uit dankzij economische ontwikkeling, verstedelijking en efficintere landbouwmethodes, en zijn de bossen geleidelijk aan teruggekomen. Doet de bosbouw hier iets aan? Wereldwijd wordt er genvesteerd in de aanplant van bossen. Om als grondstof te dienen voor de bosbouw, maar ook ter ondersteuning van kleine bosbedrijven en ondernemingen. Hoewel de ontbossing doorgaat en natuurbossen nog steeds gebruikt worden voor de industrile houtkap, breiden productiebossen zich ook uit. Wereldwijd nemen aangeplante bossen bijna 300 miljoen hectare in 7 8 procent van alle bossen ter wereld. Zulke cultuurbossen kunnen bijna al het hout leveren dat nodig is voor industrile toepassingen. Sommige mensen zijn echter van mening dat aangeplante bossen een bedreiging kunnen vormen voor de biodiversiteit. Bovendien vinden zij dat de lokale bevolking er doorgaans niet van profiteert. Als ze verantwoord worden beheerd, zijn aangeplante bossen echter zeer zinvol uit sociaal, economisch en milieuoogpunt. Alle aspecten moeten de aandacht krijgen. Is het stoppen van ontbossing de oplossing voor het verminderen van de impact van klimaatverandering? De laatste jaren heeft de politiek veel aandacht voor klimaatverandering en de rol van de bossen, omdat maar liefst 12 tot 15 procent van de broeikasgassen het gevolg is van ontbossing. Vergeleken met andere manieren om onze invloed op het klimaat te verminderen, lijkt het slim en logisch om ontbossing en de exploitatie van de bossen een halt toe te roepen. Deze ambitie staat hoog op de internationale agenda, maar we realiseren ons ook dat bosbeheer voor alleen het klimaat onmogelijk is. Bovendien is het ook onmogelijk ontbossing een halt toe te roepen zonder de landbouwsector en de plattelandsontwikkelingen erbij te betrekken. Het verminderen van de invloed op het klimaat is n van de vele doelstellingen en zo moeten we er ook naar kijken. Hoe zouden we onze bossen moeten beheren? Er moet een gezonde mix van producten en diensten uit de bosbouw zijn. Niet alleen hout, maar ook andere zaken als voedsel, energie en medicijnen. En
SCA BOSSEN
SCA is de grootste particuliere boseigenaar van Europa en beheert 2,6 miljoen hectare bos, allemaal gecerticeerd volgens FSC (Forest Stewardship Council) en PEFC (Programme for Endorsement of Forest Certication). SCA heeft circa 7 procent van zn bossen uit de productie genomen voor ecologische landschapsplanning. Bovendien laten we ten minste 5 procent van de bomen staan tdens het kappen voor het behoud van de biodiversiteit. SCA kweekt jaarlks ruim 100miljoen zaailingen.
ecosysteemdiensten als water, biodiversiteit en lokale klimaatregelgeving ter ondersteuning van landschappen en bestaansmiddelen. De bosbouw en de instanties moeten hun horizon verbreden en zich op meerdere doelstellingen richten. Wat vindt u van biobrandstoffen? De productie van biobrandstoffen groeit explosief. Het ethische debat over het aanplanten van gewassen voor energie in plaats van voedsel vind ik een beetje doorgeslagen. Maar als overheden van rijkere landen subsidies verstrekken voor biobrandstoffen uit ontwikkelingslanden, kan dit leiden tot oneerlijke concurrentie en van negatieve invloed zijn op arme mensen. Als er geld verdiend kan worden met biobrandstoffen, zal de grond die hiervoor wordt gebruikt, toenemen. Het kan natuurlijk ook nog interessant worden om biobrandstoffen uit bossen te halen in plaats van uit landbouwgewassen. Wat is de situatie op dit moment? We zien nu een gemengd beeld. De ontbossing neemt iets af, maar de zorgen over biodiversiteit en klimaatverandering blijven groot. De ontwikkelingen in de landbouw, de rol van de landbouw voor economische ontwikkeling en de vraag naar landbouwproducten zijn meer bepalend voor de toekomst van ontbossing dan de bosbouw. De investeringen in de bosbouw lijken toe te nemen en er is een levendige handel in bosproducten, die circa 2 procent van de wereldwijde handel in grondstoffen vertegenwoordigen: een belangrijk aspect voor
Het draait in de bosbouw niet om bomen, maar om mensen. Bomen zijn alleen maar van belang voor zover ze in de behoeften van mensen kunnen voorzien.
een groene economie in de toekomst. Wat zn de grootste bedreigingen? Als we naar de toekomst kijken en de voedselvoorraad met de huidige consumptiepatronen en een groeiende bevolking in ogenschouw nemen, dan denk ik dat de vraag naar nieuwe landbouwgrond snel zal kunnen afnemen omdat de productiviteit van de landbouw met goede investeringen deze ontwikkelingen kan bijbenen. Maar als de Westerse manier van eten met veel vlees en enorme voedselverspilling zich verspreidt, is er meer landbouwgrond nodig. De druk van een veranderend klimaat draagt ook bij aan de onzekerheden. Consumptiepatronen en klimaatverandering kunnen in de toekomst grotere problemen vormen dan een stijgende wereldbevolking. Hoe ziet de toekomst eruit voor onze bossen? Er zijn veel factoren die het lastig maken de toekomst te voorspellen. We zien echter dat de ontbossing op dit moment afneemt. Ik zie geen reden waarom die trend zich niet zou kunnen voortzetten als voedselen brandstofproductie zorgvuldig worden beheerd en de plattelandsbewoners profiteren van de economische ontwikkelingen. Persoonlijk maak ik me zorgen over de rol die bossen spelen in onze toekomst. Ik citeer de beroemde boswachter Jack Westoby, Het draait in de bosbouw niet om bomen, maar om mensen. Bomen zijn alleen maar van belang voor zover deze in de behoeften van mensen kunnen voorzien.
14 jaar
13 jaar
een voorstel aangenomen om hormoonontregelende chemische stoffen aan te merken als zeer zorgwekkende stoffen, vanwege hun vermoedelke wisselwerking met de hormoonhuishouding. Hormoonontregelende stoffen worden in verband gebracht met een verminderde spermakwaliteit b jongens, een vroegtdige borstontwikkeling b meisjes en sommige vormen van kanker en andere afwkingen.
MARKT
13,5 jaar
bij haar eerste menstruatie
I
GETTY IMAGES
N 1850 WERDEN meisjes rond hun 17e voor het eerst ongesteld. Daarna daalde de leeftijd waarop de eerste menstruatie plaatsvond lange tijd gestaag, maar deze ontwikkeling is nu tot stilstand gekomen, zegt Claude Marcus, professor kindergeneeskunde en endocrinologie bij het Karolinska Institutet in Stockholm, Zweden. In Scandinavi zijn meisjes gemiddeld 13 jaar als ze voor de eerste keer ongesteld worden. Toen hun moeders tiener waren, circa 25 jaar geleden, was de gemiddelde leeftijd 13,5. Diverse internationale onderzoeken wijzen uit dat hoewel de leeftijd van de eerste menstruatie niet verder afneemt, de puberteit toch eerder start. Uit Deens onderzoek blijkt dat de borstontwikkeling bij meisjes een jaar eerder begint dan 15 jaar geleden. Een gelijksoortig Amerikaans onderzoek wees uit dat meisjes in de VS twee jaar eerder borsten krijgen dan 40 jaar geleden. Omdat de menstruatie wordt gezien als het hoogtepunt van de puberteit en deze periode ongeveer 2,5 jaar duurt, treden meisjes tegenwoordig al op 11-jarige leeftijd binnen in de wereld van hormonen en veranderende lichamen.
we eerder geslachtsrijp zijn dan onze voorouders, zijn de verbeterde leefomstandigheden. De belangrijkste oorzaak is voeding, aldus Marcus. Vrouwen hebben een bepaalde hoeveelheid vet nodig voor de ovulatie. Dit vet levert ook energie voor de bevalling en het grootbrengen van een kind. Evolutionaire theorien beweren dat mensen pas laat in de puberteit raken omdat meisjes van hun moeders moeten leren hoe ze een baby kunnen verzorgen, zegt hij. Hiervoor hebben ze een bepaalde lengte nodig, en daarom groeien ze sneller dan jongens. Jongens moeten leren hoe ze hun hormonen en libido in bedwang kunnen houden voordat ze zo groot en sterk worden dat ze iemand pijn kunnen doen, aldus Marcus. Daarom verloopt de puberteit bij meisjes anders dan bij jongens. Voeding de beschikbaarheid van vitaminen, protenen en mineralen verklaart voor een deel de veranderingen van de afgelopen 150 jaar, maar
SCA SHAPE 2 2013 21
MARKT
er zijn ook andere factoren in onze leefomgeving die van invloed zijn op zowel de puberteit als de voortplanting. Diverse wetenschappelijke onderzoeken wijzen uit dat er een verband bestaat tussen blootstelling aan chemische stoffen en de hormoonniveaus in ons lichaam, wat wellicht bijdraagt aan de eerdere puberteit, zegt Marcus. Dit is een hot topic, waarnaar serieus gekeken wordt. Hormoonontregelaars zijn chemische stoffen die onze hormoonhuishouding verstoren en aanwezig kunnen zijn in onze voeding of de producten die we gebruiken. Bisphenol A, of BPA, is een chemische stof die uit voorzorg verboden is in babyflesjes omdat dierproeven hebben uitgewezen dat deze stof van invloed is op de voortplanting, de organen en het lichaamsgewicht. Obesitas is ook een hormoonontregelaar en is de laatste 30 jaar verdrievoudigd. Vet zet aan tot een vroege puberteit, zegt Marcus. Hormonen in het vetweefsel, waaronder leptine, zijn direct van invloed op een vroege puberteit. Wat zn de gevolgen van een vroegere puberteit voor ons? Is het erg? Het heeft geen enkel effect op onze lengte, zegt Marcus. We worden nog steeds langer. Sociale factoren hebben een veel grotere invloed, omdat jonge meisjes wellicht minder klaar zijn voor de seksuele ontluiking die volgt op de puberteit. Uit onderzoek blijkt dat meisjes die vroeg in de puberteit komen, te maken krijgen met negatieve sociale factoren. Het is van belang dat meisjes en jongens voorgelicht worden over een vroege puberteit, zodat ze er niet door overvallen worden.
F O T O : B I L D BY R N S I LV E R
Ziet een baarmoeder er zo uit? SCA verzorgt in veel landen educatieprogrammas op scholen. Hier een les in een Russisch klaslokaal.