SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

SELEF VE EHL- SNNET'TE

MAN
SZ VE AMELDR
ARTAR VE EKSLR

derleyenler

EBU YYAD ES-SELEF EBU UMEYR BN MUHAMMED ET-TURK

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

KTAB VE SNNETE DAVET YAYINLARI 1435

zgn ismi

SELEF VE EHL- SNNET'TE

MAN
SZ VE AMELDR
ARTAR VE EKSLR
derleyenler Ebu yyad es-Selefi Ebu Umeyr bin Muhammed et-Turki

irtibat: kitabvesunnet@gmail.com

YAYIN HAKKI SLAM MMETNE VAKIFTIR, DLEYEN OALTABLR

2

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

iindekiler BALARKEN SZ VE AMELN BEYANI TEVHD VE KISIMLARI SELEFN YOLU DELL ZERNE MEBNDR KALBN SZNE DELLLER DLN SZNE DELLLER KALBN, DLN VE AZALARIN AMELLERNE DELLLER MAN ARTAR VE EKSLR KUR'AN'DAN DELLLER SNNET'TEN DELLLER SELEF'TEN DELLLER SELEFN MENHECNN EHEMMYET SONU 5 9 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

phesiz ki hamd Allah'ndr. O'na hamdederiz ve O'na istiane

ederiz ve O'ndan mafiret dileriz. Ve nefislerimizin erlerinden ve kt amellerimizden Allah'a snrz. Allah kime hidayet ederse onu saptracak yoktur ve kimi de saptrrsa ona hidayet edecek yoktur. Ve Allah'tan baka ilah olmadna ehadet ederim. O, tektir ve orta yoktur. Ve Muhammed'in O'nun kulu ve reslu olduuna ehadet ederim. "Ey iman edenler! Allah'tan, saknlmas gerektii ekilde saknn ve ancak mslmanlar olarak lnz."1 "Ey insanlar! Sizi bir tek nefisten yaratan ve ondan eini yaratp ikisinden bir ok erkekler ve kadnlar treten Rabbinizden saknn; kendi adna birbirinizden istekte bulunduunuz Allah'tan ve akrabalk (balarn krmak)tan saknn. phesiz ki Allah, sizin zerinizde murakbtr."2 "Ey iman edenler! Allah'tan saknn ve doru sz syleyin, ki amellerinizi slh etsin ve gnahlarnz balasn. Her kim Allah'a ve Reslu'ne itaat ederse, o fevz'ul-azm (en byk mkfat) ile kurtulua ermi olur."3,4
l-i mran Suresi, 102. ayet 2 Nisa Suresi, 1. ayet 3 Ahzab Suresi, 70.-71. ayet 4 Szmze Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem)'den sahih olarak rivayet edilen hacet hutbesi ile baladk. Ebu Davud (2118), Tirmizi (1105), Nes Mcteb'da (6/89) ve "Amel'ul-Yevmi ve'l-Leyle"de (392, 393), bni Mace (1892)'de. Senedi sahihtir.
5

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

Emm ba'du: phesiz ki szn en dorusu Allah'n kitabdr ve yollarn en gzeli de Muhammed (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in yoludur ve ilerin en erlisi sonradan karlanlardr ve her sonradan karlan bid'attr ve her bid'at dallettir ve her dallet de atetedir.5 man nedir ve nasl anlalmas gerekir? mann aklanmas ve anlalmas mhim olduu iin bu konunun akla kavuturulmas kanlmazdr. eyhulslam bn Teymiyye (rahimehUllah) bu konu hakknda yle demitir: "Sahabelerden, tabiin imamlarndan ve selefin cumhurundan gelen gre gre ki bu hadis alimleri tarafndan desteklendii gibi "Ehli Snnet Yolu" olarak (ta) isimlendirilir: man, sz ve ameldir."6 Bu ifadenin gzden geirilmesi ve aklanmas gerekmektedir. Sz nedir ve amel nedir? Bunlarla ne kastolunur? Selef ve Ehli Snnet bunu nasl anlamtr? Ksaca selef alimleri iman yle tarif etmektedirler: "man, kalbin ve dilin sz ve kalbin, dilin ve azalarn amelidir."

"phesiz ki szn en dorusu Allah'n Kitab'dr...." kavli, Neb (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in Cuma hutbesinin sfat hakkndaki Cabir bin AbdUllah (radyAllahu anh) hadisinden, Neb (sallAllahu aleyhi ve sellem)'den merf olarak varid olmutur. Bunu Ahmed (3/319 ve 371), Mslim (2/592), Nes (3/188), bni Mace (45), Beyhak (3/213) sahih olarak tahric etmilerdir. 6 Bknz. Kitab'ul-man, bn Teymiyye
6

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

bn Teymiyye (rahimehUllah) yle der: "Selefin tarifinde kullanlan kaytsz"sz" ve "amel" terimleri "kalp ve dilin sz" ile "kalp ve azalarn amelini" kapsamlar iine alrlar."7 Burada eyhulslam bn Teymiyye dilin amelini organlarn ameliyle birlikte zikretmitir. rencisi bn Kayyim el-Cevziyye (rahimehUllah) konu hakknda yle demitir: "mann hakikati sz ve amelden mrekkeptir. Sz ise iki ksmdr: a) Kalbin sz -ki bu itikadtr-, b) Dilin sz: Bu da slam kelimesini sylemektir. Amel de iki ksmdr: a) Kalbin ameli: Bu da kalbin niyyeti ve ihlasdr. b) Azalarn amelidir. ayet bu drt ey zail olursa imann tamam zail olur. Kalbin tasdiki zail olursa dier blmlerin bir fonksiyonu kalmaz. nk kalbin tasdik etmesi, itikad ve olumasnda faydal olmas iin arttr. Doru bir itikad ile kalbin ameli zail olacak olursa, ite bu mrcie mezhebi ile Ehli Snnet'in aralarndaki savatr. Nitekim Ehli Snnet tamam byle bir durumda imann zail olabileceine icma etmilerdir. Kalbin amelinin snmesi ile beraber tasdik etmenin fayda vermeyeceinde de icma etmilerdir. man da kulun muhabbeti ve teslimiyetidir. Nitekim bu; blis'e, Firavun'a ve kavmine, yahudilere ve Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in doruluuna inanan, hatta
7

Bknz. Kitab'ul-man, bn Teymiyye

7

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

gizli ve ak olarak bunu ikrar edip: 'O yalanc deildir, ancak biz tabi olmayz, sana iman etmeyiz.' diyen mriklere de fayda vermemitir. Dolaysyla kalbin amelinin zevaliyle iman zail olunca, o zaman organlarn amellerinin en bynn yok olmas ile yok olduu inkar edilmeyecek bir gerektir. Kalbin sevgi ve balln yokluu tasdikin bulunmamasn gerekli klar. O zaman kalbin itaat etmeyii, organlarn itaat etmeyiini gerekli klar. yle ki kalp eer itaat edip teslim olsa organlarda itaat ederler ve teslim olurlar. Taatinin ve teslimiyetinin olmay, itaat gerektiren tasdikin olmayn gerekli klar. Nitekim o da imann hakikatdr. nk iman sadece tasdik etmekten ibaret deildir. man phesiz itaat ve teslimiyeti (ameli vs.) icab ettiren bir tasdiktir. Hidayet de byledir. Hidayet sadece hakkn bilinmesi ve beyan olunmas demek deildir. Bilakis hidayet tabi olmay ve gereince amel etmenin gerekli olduunu bilmektir. ayet ilki hidayet diye isimlendirilecek olsa bile, ite bu ihtiday (hidayet bulmay) gerektirici tam bir hidayet olmam olur. Tpk itikadn sadece tasdik olduunda olduu gibi, tasdik olarak isimlendirilse bile. Lakin bu iman gerekli klan tasdik olmamtr. Dolaysyla sen bu kurala mracaat et ve onu gznnde bulundur!"8

Namaz Kitab Ve Terkedenin Hkm, bn Kayyim el-Cevziyye

8

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

SZ VE AMELN BEYANI Tm bu zikredilenleri srasyla grelim: 1. "man szdr" dediimizde,bununla iki eyi kastederiz: 1.1. Kalbin sz 1.2. Dilin sz 2. "man ameldir" dediimizde de bununla eyi kastederiz: 2.1. Kalbin ameli 2.2. Dilin ameli 2.3. Azalarn ameli Bu ifadelerin aklamas ise yledir: 1. "man szdr" denildiinde unlar kastedilir: 1.1. "Kalbin sz": Bu kalbin Allah'a, meleklerine, kitaplarna, peygamberlerine, kadere ve ahiret gnne imandr."Rububiyyet Tevhidi" ve "sim ve Sfat Tevhidi" de ilim ve marifetle alakal olduu iin kalbin szne dahildir. 1.2."Dilin sz": Bu kalple ikrar ve tasdik edilenin dil ile sylenmesidir. Bir baka deyile kalpte olan imann dil ile ikrardr. Bir kii: "ehadet ederim ki, Allah'tan baka ilah yoktur ve ehadet ederim ki Muhammed O'nun kulu ve Resuludur." dediinde kalpte olan imann dili ile ikrar etmitir. Grld gibi dilin ikrar hala kalpte olan iman ile balantldr. krar etmenin zeti olarak yle diyebiliriz: Bu
9

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

Allah'n tevhidine ve cennet, cehennem gibi gayba taalluk eden konulara kalbin iman ve tasdiidir. 2. "man ameldir" denildiinde de unlar kasdedilir: 2.1. "Kalbin ameli": Bu kalbin sevgi, korku, umut, tevekkl, itaat gibi vs. eitli durumlaryla alakaldr. Bilmeliyizki kalp ikrar ve tasdiin yeridir. Tevhidi Uluhiyyet kalbin amellerindendir, zira ibadetin sadece Allah'a yaplmas gerekir. ayet kalpte sahte ilahlara yer varsa Tevhidi Uluhiyyet iptal olur. 2.2."Dilin ameli": Bu zikir, emri bi'l-maruf ve nehyi an'ilmnker yani iyilii emretmek, ktlkten sakndrmak ve tevbe gibi ibadetleri kapsar, zira bu ibadetler dil ile yaplmaktadr. Yine Tevhidi Uluhiyyet, dilin amelleri arasndadr. nk bu eit ibadetler ancakAllah'a yaplmaktadr. Mesela "Ne kadar ilmi var!" desinler diye bir kii diliyle maruf-mnker yaptnda (iyilii emredip-ktlkten sakndrmas)Tevhidi Uluhiyyet'ine zarar vermi olur. Zira bu ibadetini ancak Allah rzasn kasdederek yapmalyd. Dilinde kalp gibi iki grevi vardr. Birincisi kalpte olan iman tasdik etmek. Yani dilin Allah'a ve dier iman esaslarna iman ettiini sylemesi. kincisi dilin kalpte olan ve tasdiklenen imann gerei olarak emredilen zikir, emri bi'l-maruf ve nehyi an'ilmnker ve tevbe etmek gibi ibadet eitlerini yapmas. 2.3."Azalarn ameli": Her trl emri yerine getirme ve her trl haramdan saknma bu kapsamdadr. Namaz, oru, zekat, hac, yoldan zararl eyleri kaldrmak, anne-babaya asi gelmeme ve dier fiziki ibadetlerin hepsi azalarn amelindendir. Azalarn tm amelleri de Uluhiyyet Tevhidiyle alakaldr, zira bu ibadetlerin tm sadece Allah iin yaplmaldr.
10

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

"Amel" ile alakal toparlayacakolursak, unu bilmemiz gerekir ki ibadetin tm eitleri bu kapsamdadr: Aktan veya gizli, kalpten, dil veya azalar ile. neAllah artk imann ne olduu akla kavumu oldu. Buna ilaveten imann blmlerinin Tevhidin hangi ksmlaryla alakal olduunu da bilmemiz gerekir.

11

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

12

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

TEVHD VE KISIMLARI Tevhid ksmdan olumaktadr: ki ksm ilim/marifet ve itikad (Rububiyyet Tevhidi ve sim ve Sfat Tevhidi), nc ksm amel (Uluhiyyet Tevhidi) ile alakaldr. Bu sebepten dolay bn Kayyim el-Cevziyye gini baz alimler Tevhid'i iki ksma ayrmtr: 1."lim ve Marifet Tevhidi"(Rububiyyet Tevhidi ve sim ve Sfat Tevhidi bu blmdedir, zira tevhidin bu iki ksm bilgiyle alakaldr) 2."Kasd ve rade Tevhidi"(Uluhiyyet Tevhidi veya dier bir ismiyle Ubudiyyet/badet Tevhidi bu blmdedir, nk Tevhid'in bu ksm amelin niyetiyle alakaldr. Bir baka ifadeyle: Bu ibadeti yapmamzda kasd nedir ve neyi murad etmiizdir? Tevhid'in ksmlar ikiye veya e ayrmann arasnda bir fark yoktur. nk ayn metod zere bn Kayyim el-Cevziyye (rahimehUllah) Tevhid'i iki ksmn bir blmde toplamtr. nemli bir uyar: "Kalbin sz" veya "Dilin Sz" vs. gibi tabirleri kullanmak slam'da bid'at karmak deildir. Bunlarla sadece mann ve Tevhid'in blmlerinin daha iyi anlalmas iin kolaylk amalanmaktadr. Sakn baz dalalette olan kiilerin bunlarn slam'da birer bid'at olduunu iddia etmesi seni artmasn!

13

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

mann yukarda zikredilen be blmden olutuunu anladktan sonra -ki bunlar srasyla yledir: 1. Kalbin Sz, 2. Dilin Sz, 3. Kalbin Ameli, 4. Dilin Ameli, 5. Azalarn Ameli Buna ilaveten imann artp eksiltiini de bilmemiz gerekmektedir. Zira hi bir mslman veya m'min iin iman sabit deildir, artar ve eksilir. Bu byledir, nk kiinin iman seneden seneye, aydan aya, haftadan haftaya, gnden gne, saatten saate, dakidadan dakikaya deimektedir. Kiinin Allah' zikretmesi, tevbe etmesi, iyilii emredipktlkten sakndrmas, gzel namaz klmas, nafile ibadet etmesi her an oalp azald iin iman da bu taatlere gre artp eksilecektir. Bu sebepten dolay u ifadelerimize geri dnp ylece tamamlayabiliriz: "man, sz ve ameldir, taatle artar, masiyetle azalr." veya "man,sz ve ameldir, Allah'a itaatla artar ve eytana itaatla da azalr."

14

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

SELEFN YOLU DELL ZERNE MEBNDR imdi tm bu ifadelerimizin delillerinin teker teker zikredelim, zira "Selefin Yolu" srekli Kur'an, Snnet, Sahabe (radyAllahu anhum) ve sonraki iki neslin (Tabiin ve Tebe Tabiin rahimehumUllah)'n szlerindeki deliller zerine bina edilmitir...

15

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

16

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

KALBN SZNE DELLLER Allah (subhanehu ve teala) yle buyurur: "Mnafklar sana gelince: 'Senin Allah Resul olduuna ahitlik ederiz' dediler. O'nun Resulu olduunu Allah elbette biliyor. Fakat Allah mnafklarn yalanc olduklarna da ahittir."9 bn Kesir bu ayetin tefsirinde yle demitir: "Her ne kadar d grn geree uygun da olsa, onlarn aa vurduklar hal tamamen yalandr. Zira onlar, sylediklerinin doruluuna kendileri kabul etmedikleri gibi doru sylememektedirler de. Allah (subhanehu ve teala) bu sebeple onlarn inanlarnda yalanc olduklarn bildiriyor."10 Bu ayette Allah (subhanehu ve teala) mnafklarn dilleriyle Muhammed (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in Allah'n Resulu olduunu syledikleri halde yalanc olduklarn bize bildirmektedir. Birey hakknda ahitlikte bulunduunda ahitlik ettiin ey hususunda iki art aranr: 1. Kalbin ahitlikte bulunduuna kesiniman edip tasdik etmesi. 2. Dilin kalbinde olan bhesiz imann ikrar.

Mnafikun Suresi, 1.ayet 10 Bknz. bn Kesir Tefsiri

17

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

Mnafklar yalancdrlar, zira dillerinin sylediklerini kalplerinde deildir veya bakadr. Kalplerinde Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem)'e iman etmedikleri halde dilleriyle "iman ettik" demeleri yalandr. Baka bir delil: Allah (subhanehu ve teala) yle buyurmutur: "Onlar kalplerinde olmayan dilleriyle sylerler."11 bn Teymiyye yle der: "Kalbin inanc olmakszn dilin sylemesi mnafk szdr. Aynen bunun gibi kalblerin ameli ile uyumlu olmakszn organlarn ameli de mnafk amellerindendir, Allah (subhanehu ve teala) byle ameli kabul etmez."12 Buraya kadar "Kalbin Sz" olarak kaydettiimiz ayetler Kur'an'da byle zikredilmekte ve alimler tarafndan bu ekilde aklanmaktadr.

11

Fetih Suresi, 11. ayet 12 Bknz. Kitab'ul-man, bn Teymiyye

18

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

DLN SZNE DELLLER Yukardaki ayetler "Dilin Sz" iinde geerlidir, zira dil ile sylenen ey, kalp ile de sylenmelidir, yani kalp ile de tasdik edilmelidir. Mnafklar Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem)'i dilleri ile tasdik ettikleri halde, kalpleriyle de inanmadklar/tasdik etmedikleri iin Allah (subhanehu ve teala) onlar "yalanc" olarak nitelemitir.

19

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

20

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

KALBN, DLN VE AZALARIN AMELLERNE DELLLER Kur'an'da kalp, dil ve azalarla yaplan ibadet eitleri muhtelif ayetlerde zikredilmitir. Allah (subhanehu veteala)'nn Kur'an'da srekli iman edenlerin sevgisinden, korkusundan, umudundan, iyilii emredip-ktlkten sakndrmalarndan, zikirlerinden ve tevbe etmelerinden sz ettiini grebilirsin. Hakeza namaz ve oru gibi fiziki ibadetlerinde bir ok ayette zikredildiini mahede edersin.

21

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

22

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

MAN ARTAR VE EKSLR Ehli Snnet ve'l-Cemaat ve Selefin temel grlerinden biri de imann artp eksilebileceidir. Bu konuda bir ok ayet, hadis ve selef imamlarndan szler mevcuttur. Nitekim bn Kesir (rahimehUllah) gibi alimler cumhuru ulemann hep bu grte olduunu naklederler. Aada ayetlerden, hadisten ve delillerimizin bir ksmn zikredebiliriz... selefin szlerinden

23

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

24

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

KUR'AN'DAN DELLLER Allah (subhanehu ve teala) yle buyurur: "manlarna iman ile ziyade etsinler diye m'minlerin kalplerine sekineti indiren O'dur."13 bn Teymiyye der ki: "mann artp, eksilebilecei Ehli Snnet ve'l-Cemaat'n temel grlerinden biridir. Kitab ve Snnet bunu ispatlamaktadr. (ve yukardaki ayeti zikreder)14 Yukardaki ayet imann artmasndan bahseden bir ok ayetten birisidir. Dier ayetler unlardr: Allah (subhanehu ve teala) yle buyurmutur: "Bir sure inzal edildiinde, ilerinden biri der ki: 'Bu hanginizin imann ziyadeletirdi?' Muhakkak ki iman edenlerin imann ziyadeletirmitir ve onlar mjdelenirler."15 bni kesir der ki: "Bu ayet imann artp eksilebileceini gsteren delillerin en mhimlerinden biridir. Selef ve halef alimleri ile imamlarn ounun mezhebi budur. Biroundan bu hususta icma bile nakledilmitir."16

13

Fetih Suresi, 4. ayet 14 Bknz. Byk Hama Fetvas, bn Teymiyye 15 Tevbe Suresi, 124. ayet 16 Bknz. bn Kesir Tefsiri
25

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

mam afii der ki: "man sz ve ameldir. Taatle artar gnahlarla eksilir." Daha sonra yukardaki ayeti okur.17 Allah (subhanehu ve teala) yine yle buyurmaktadr: "...Allah'n ayetleri okunduu zaman bu, imanlarn artrr."18 bn Teymiyye der ki: "Zira bu ayetler onlara, bundan nce bilmedikleri eyleri retir ve bylelikle bilgilerini artrr. Bu ilim gereince de amellerini artrr.Daha nce unuttuklarn hatrlatarak imanlarn artrr." Dier ayetler unlardr: "Onlara baz kimseler: 'nsanlar size kar birletiler, onlardan korkun.' Demilerdi de bu, onlarn imann arttrm ve 'Allah bize yeter, O, ne gzel vekildir.' demilerdi."19 "Kitap verilmi olanlar iyice inansn, iman edenlerin imann artrsn."20 "Ve bu, onlarn ancak imanlarn ve teslimiyetlerini artrd."21 Bu konuda daha bir ok ayet mevcuttur.

17 18

Bknz.Hilyet'ul-Evliya, Ebu Nuaym Enfal Suresi, 2. ayet 19 Al-i mran Suresi, 173. ayet 20 Mddessir Suresi, 31. ayet 21 Ahzab Suresi, 22. ayet
26

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

SNNET'TEN DELLLER Allah Resulu (sallAllahu aleyhi vesellem) yle buyurdu: "Her kim Allah iin sever, Allah iin buzeder, Allah iin verir, Allah iin yasaklarsa muhakkak iman tamamlam olur."22 Ahmed bin Hanbel (rahimehUllah) derki: "man u haberde geldii gibi sz ve ameldir, artar ve eksilir ve Allah Resulu (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in yle buyurduunu nakleder: "M'minlerin iman ynden en mkemmeli ahlak en gzel olanlardr."23,24 Bu iki hadis imann tam veya eksik olabileceini gsteriyor. Bu sebebden dolay iman artp eksilebilir. Birinci hadisin dilin ve azalarn ameli ile alakal olduuna dikkat et, zira dier insanlarla iyi muamele dil ve azalarla yaplmaktadr. kinci hadiste ise hem kalbin ameli (sevgi ve buz) ve de azalarn ameli (vermek ve yasaklamak) szkonusudur. Baka bir hadiste Allah Resulu (sallAllahu aleyhi ve sellem) yle buyurmutur: "man 70 ksur ubedir. En yksei 'La ilahe illAllah' szdr. En aas, insanlara eziyet verecek bir eyi yoldan

22 23

Sahih bir hadistir. Ebu Davud, Tirmizi ve dierleri Sahih bir hadistir. Ebu Davud ve dierleri 24 Eser iin bknz: Menakib'ul-mam Ahmed, Ebu'l-Ferec bn Cevzi
27

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

kaldrmaktr. Haya da imandan bir ubedir."25 Bu hadiste sz ve amelin mevzubahis edildiinin farknda msn? Zira iermekte olduu 'la ilahe illAllah' kelimesi kalbin sz ve dilin szdr. yle ki bu kelimenin ieriine kesin iman kalbin sz/tasdii ve bunu dille szlemek dilin szdr. Hakeza hadis azalarn ameli olan yoldan insanlara eziyet veren bir eyi kaldrmay da mevzubahis etmektedir. Son olarak zikredilen haya etmekte kalbin amelidir. Ehli Snnet ve Selef'in akide kitaplarnda bu konuda daha bir ok hadis nakledilmitir, biz yukarda zikrettiimiz hadislerle iktifa ediyoruz.

25

Sahih mehur bir hadistir, Muslim ve dierleri tahri etmitir.

28

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

SELEF'TEN DELLLER mam Lalekai (vefat: 418 hicri) "erhu Usul el-tikad Ehli Snnetive'l-Cemaat" isimli eserinde mam Buhari (rahimehUllah)'tan yle nakleder: "Muhtelif lkelerde binden fazla alimle karlatm. Hi bir kimsenin imann sz ve amel olduunda, artp eksilebileinde ihtilaf ettiini grmedim." mam Buhari'nin burada kasdettii alimler Ehli Snnet ulemasdr, yoksa bid'atlar arasnda iman meselesinde bir ok ihtilaf vardr, zaten kendisi bid'atlara Snnet'e muhalefetlerinden dolay itibar etmemi, onlardan hadis almadn yine mam Lalekai'in ayn eserinde bize bildirmitir: "Binden fazla alimden hadis yazdm, kimden hadis yazdysam hepsi de: 'man, sz ve ameldir' demitir." mam Buhari Kur'an'dan sonra mmete ikinci kaynak kabul edilen "Cami'us-Sahih" veya daha ok "Sahihi Buhari" olarak bilinen muhteem hadis mecmuasnda ki 33. Bab'a: "man Artar Ve Eksilir" ismini vermitir. Kendisi Selef ve Ehli Snnet'in akidesine sk sk baldr, Allah kendisinden raz olsun. Yine "erhu Usul el-tikad Ehli Snneti ve'l-Cemaat" kitabnda AbduRezzak el-Sanani'den (vefat: 211 hicri), ki bu zat Buhari'nin hocalar arasndadr, yle nakledilir: "Kendileriyle karlatm 62 eyhin (ki bunlar arasnda u isimler vardr: Ma'mer, Evzai, es-Sevri, el-Velid bin Muhammed el-Kurai, Yezid bin Said, Hammad bin Seleme, Sfyan ibn
29

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

yeyne, uayb bin Harb,Vaki bin el-Cerrah, Malik bin Enes, bn Ebi Leyla, smail bin Ayya, el-Velid bin Muslim ve ismini zikretmediim dierlerinin hepsi de: 'man sz ve ameldir,artar ve eksilir.' derlerdi." Bunlar Kur'an, Snnet ve Selef'ten imann artp eksilebileciine dair delillerdir. Her kim bundan baka bir gre saplanrsa bilsin ki o Kur'an, Snnet ve Selef'in yolunu terketmitir.

30

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

SELEFN MENHECNN EHEMMYET Selefin menhecinin ehemmiyetine dair bnTeymiyye (rahimehUllah) yle demitir: eyhulslam

"Selefin gr hi saplmamas gereken tek hakikattr. Kim eskilerin bu grne ters derse gerek akli ve gerekse nakli delillere gre ak bir yanlgya dmtr. Zaten eski byklerin ve ilk imamlarn grlerine ters olan her konudaki gr bekleyen akibet ayndr."26

26

Bknz. Kitab'ul-man, bn Teymiyye

31

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

32

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

SONU Konumuzu Allah (subhanehu ve teala)'nn hidayetine ve m'minlerin -ki bu ayet indiinde dnyada m'min olan sadece Allah Resulu (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in ashab vardyolundan ayrlanlara u uyarsyla bitirelim: "Ve kim kendisine hidayet beyan edildikten sonra Resul'e kar gelir, m'minlerin yolundan gayrisine tabi olursa onu dnd yola eviririz ve cehenneme yaslarz. Ve oras ne kt bir var yeridir."27 eyh el-Elbani (rahimehUllah) bu ayeti zikrettikten sonra yle demitir: "Bu yetin akllarnzda ve kalplerinizde sabit olmasn, sizden gitmemesini umut ediyorum. nk o, sizin konuuyor olmanz kadar haktr. Bununla, saa veya sola sapmaktan, tek bir czde ya da tek bir meselede bile olsa, kurtulua eremeyen -bir baka deyile: sapkn frkalardan- frkalardan herhangi birine mensub olmaktan kurtulursunuz. nk Neb (sallAllahu aleyhi ve sellem), bilinen bir hadiste -imdi o hadisin ahid (nemli) ksmn zikredeceim- buyurdu ki: 'mmetim yetmi frkaya ayrlacaktr. Biri hari onlarn hepsi Atetedir.' Dediler ki: 'Onlar kimlerdir ey Allah'n Reslu?' Buyurdu ki:
27

Nisa Suresi, 115. ayet

33

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

'O cemaattr.'28 Cemaat, o m'minlerin yoludur. Hadis, Allah'tan Nebsi (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in kalbine direkt olarak vahyedilmemi olsa bile, o ancak geen yetten iktibas olunmutur: "...m'minlerin yolundan gayrisine tabi olursa..."29 Resl ile ayr den ve m'minlerin yolunun dna ittiba eden kimseler Ate ile korkutulmusa, bunun aksi de aksi iledir (yani) m'minlerin yoluna tbi olan kimseler de Cennet ile -eksiz, phesiz- vaad olunmulardr. O halde; Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem), 'Frka-i Naciyye nedir, onlar kimdir?' sorusuna cevap verirken buyurdu ki: 'Cemaattr.' O halde cemaat, mslmanlarn taifesidir. Sonra bu mny tekid eden, hatta onu daha ok izah ve beyan eden, baka bir rivayet gelmitir. Buna gre O (sallAllahu aleyhi ve sellem) buyurmutur ki: 'O, benim ve ashabmn zerinde bulunduudur.'30 'Ashabm' o halde m'minlerin yoludur. Her kim, Selefi Salihe tbi olmad halde Kitab ve Snnet'e ittiba ettiini sanrsa; lisan- hli ile, dili ve sz ile de olabilir, derse ki: 'Onlar da insan, biz de insanz' phesiz ki o kayma ve sapma iindedir. Niin? nk o, az nce size bildirdiimiz bu nasslar almamtr. M'minlerin yoluna tbi olmu mudur? Hayr. Resl-i Kerm'in ashabna ittiba
28

Hasendir. Bknz. Sahihu Suneni Ebi Davud, 4597. hadis 29 Nisa Suresi, 115. ayet 30 Hasendir. Bknz. Sahihu Suneni Tirmizi, 2641. hadis
34

SELEF VE EHL- SNNET'TE MAN SZ VE AMELDR ARTAR VE EKSLR

www.kitabvesu et.b!"#s$"t.%"&

etmi midir? Hayr. Neye ittiba etmitir? Sadece hevasna ittiba etmitir, aklna tbi olmutur diyebiliriz. (Doru olan) yolu biliyorsunuz. O, bizim dil ve edebiyat bilgimize dayanmamz (deildir); Kur'n' ve Snnet'i hevalarmza, detlerimize, geleneklerimize, mezheblerimize, tarikatlarmza gre tefsir etmek deildir. O ancak u beyitte sylendii gibidir ki bu sz ile konumay bitiriyorum: 'Her bir hayr, Selef'e ittiba etmededir...' 'Her bir er de, halefin bid'at icad etmesindedir...' Umulur ki bunda bir kalbi olan veya ahid olarak kulak veren herkes iin bir t vardr."31 Ve dualarmzn sonu: Elhamdulillahi Rabbilalemin'dir...

.Yaynlarmzdan "Davetimiz" isimli almadan alntdr. Aslen bu eyh el-Elbani (rahimehUllah)'n bir ders kayd olup yazya dklm eklidir. eyh mam el-Elbni bu dersi am diyarnda rdn'n dousundaki el-Mafrak ehrinde vermitir. Bu kayd, "Hidayet ve Nur Kaset Serisi" dahilinde (640, 641, 642) numaral 3 adet kaset ierisinde mevcut bulunmaktadr. Kaydeden: Ebu Leyl el-Eser
35

31