PAPIR, OLOVKA, KNJIGA

Nasiha Zekoti Naida Kukavica Edina Kadi Filozofski fakultet Sarajevo Odsjek za historiju

Ciljevi rada :
Upoznati studente kako je tekao razvoj papira, olovke i knjige kroz historiju

Razvoj papira
Tri su razvojne faze u proizvodnji papira : kineska faza, arapska faza moderna faza

Kineska faza
Prvi materijali koriten za pisanje u Kini bili su svila i bambusove ploice Zbog skupoe ovih materijala, upravitelj carske tvornice oruja Caj Luj 105.godine proizveo je papir za proizvodnju koritene su ahure svilene bube, vlakna bambusove trske, stare krpe i ribarske mree

Arapska faza
Sve do 751. godine Kinezi su uvali tajnu prozvodnje papira Arapi, u svojim osvajanjima, zauzimaju grad Samarakant i od zarobljenika saznaju dugo uvanu tajnu 794. god. otvaraju radionicu u Bagdadu i Damasku

 Arapi, melju lanene krpe, a masu su suili u situ sa metalnim icama Bizant preuzima proizvodnju papira od Arapa Papir u Europu dolazi u IX i X stoljeu

Moderna faza
Francuski biolog Renea Antoana 1719. godine otkrio je da ose prave gnijezdo od vlakana trulog lia koji je slian papiru Od sredine XIX stoljea fiziari i hemiari proizvode papir od drvene celuloze

Razvoj olovke
Sredstva koja su se koristila za pisanje : Votane ploice po njima se pisalo stilusom ili grafejom Papirus pisalo se cjevicom od trske koja se zvala kalamus Pergament pisalo se trskom ili ptiijim perom ( penna )

 Postoji mogunost da su Rimljani koristili i metalna pera za pisanje Moderni oblik olovke pronaao je francuski slikar Nikol ak krajem XVIII stoljea Jezgru te olovke napravio je peenog grafitnog praha i gline obloene drvenim okvirom

 Hrvatski izumitelj Slavoljub Penkalo 1906. god. smatra se prethodnikom kemijske olovke Maar Jzsef Lszl Bir izumio je osnovni oblik dananje hemijske olovke s kuglicom koja nanosi boju na papir Izum je patentirao 1938. god.

Razvoj knjige
Prve knjige nastale su prije 5 000. godina Prvobitno su inile zbirke ploica ( votanih i glinenih ) Knjige od papirusa imale su oblik rotulusa savijenih u trubu listova papirusa , koe i papira Oblik kodexa , listova presavijenih u arkove zadrat e osnovni oblik dananje knjige

 Pojam knjiga, u naem jeziku, dolazi vjerovatno od staroindijske rijei kenig, to znai biljeka, znak Rije knjiga najee se upotrebljava u znaenju liber codex ( odnosno mnogo listova ili njen sadraj ) Pod pojmom knjiga podrazumijeva se i ono to je u njoj napisano

Vrste knjiga
Rukopisna knjiga tampana knjiga Digitalna / elektronska knjiga