ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ Ο∆ΗΓΟΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ

ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΓΙΑ ΤΗΝ
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ
MEDCLIMA

2004
 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ .......................................................... 3

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΘΕΡΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ ...................... 8

ΑΝΑΛΥΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΟΦΕΛΟΥΣ ΛΑΜΠΤΗΡΩΝ ΧΑΜΗΛΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ

(ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΛΑΜΠΤΗΡΕΣ)................................................................... 13

ΟΙΚΙΑΚΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΧΑΜΗΛΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ............................................ 17

Ο ΗΛΙΑΚΟΣ ΘΕΡΜΟΣΙΦΩΝΑΣ ................................................................... 20

ΤΑ ΚΛΙΜΑΤΙΣΤΙΚΑ................................................................................ 22

ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ ................................................................................ 24

ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ................................................................... 27

Αναλυτικός Οδηγός 2
 ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ

To φαινόµενο του θερµοκηπίου είναι µια φυσική Περιλαµβάνουν όλα τα φυτά στη Γη και στη θάλασσα.
διαδικασία. ∆ίχως αυτό, η Γη θα ήταν πολύ ψυχρή Τα πράγµατα που απελευθερώνουν το διοξείδιο του
για εµάς. Θα ήταν σχεδόν 33°C ψυχρότερη απ' όσο άνθρακα λέγονται πηγές. Πολλές πηγές είναι
είναι σήµερα: περίπου -18°C. Όλο το νερό στον τεχνητές. Για παράδειγµα, το κάψιµο ξύλων, αερίων,
πλανήτη θα ήταν παγωµένο και οι άνθρωποι δεν θα κάρβουνων και πετρελαίου παράγει διοξείδιο του
µπορούσαν να επιβιώσουν. άνθρακα.

Μέχρι πριν από περίπου έναν αιώνα, δεν υπήρχε ο

Από τί προκαλείται το φαινόµενο του
ηλεκτρισµός και τα κυριότερα µεταφορικά µέσα
θερµοκηπίου;
κινούνταν µε άλογα, έτσι η συνολική ποσότητα του
Υπάρχουν 6 αέρια που προκαλούν το φαινόµενο του διοξειδίου του άνθρακα που εκλυόταν στην
θερµοκηπίου, µε κυριότερο το διοξείδιο του άνθρακα ατµόσφαιρα ήταν κατά προσέγγιση ίση µε αυτή που
(CO2). Στην ατµόσφαιρά µας, το διοξείδιο του είχε απορροφηθεί. Με άλλα λόγια, η µέση ποσότητα
άνθρακα εκπέµπεται συνεχώς και απορροφάται. Για διοξειδίου του άνθρακα παρέµενε σταθερή.
παράδειγµα, όταν αναπνέουµε
Σήµερα, το σύνολο του διοξειδίου του άνθρακα που
εισπνέουµε οξυγόνο και
εκπέµπεται κάθε χρόνο είναι περίπου
εκπνέουµε διοξείδιο του
26.000.000.000 τόνοι, κυρίως από την
άνθρακα. Τα πράγµατα που
κατανάλωση ενέργειας της βιοµηχανίας, των
απορροφούν το διοξείδιο του
µεταφορών, των σταθµών παραγωγής ενέργειας, των
άνθρακα είναι επίσης γνωστά
σπιτιών µας κλπ. Η ρύπανση της ατµόσφαιρας,
και ως "παγιδευτές".

Αναλυτικός Οδηγός 3
γενικότερα, που προκαλείται κυρίως από Ποιες είναι οι συνέπειες της αύξησης της
ανθρωπογενείς δραστηριότητες συµβάλλει και αυτή θερµοκρασίας της Γης;
στην ενίσχυση του φαινοµένου του θερµοκηπίου.
Οι συνέπειες της αύξησης της θερµοκρασίας του
Κατά συνέπεια, οι πηγές του
πλανήτη µας είναι ποικίλες, πολύ σοβαρές και
διοξειδίου του άνθρακα
δηµιουργούν παγκοσµίως Κλιµατολογικές Αλλαγές.
έχουν αυξηθεί δραµατικά. Και
Οι επιπτώσεις αυτές ποικίλουν ανάλογα µε κάθε
όχι µόνο, µειώσαµε επίσης
γεωγραφική περιοχή: ακραία καιρικά φαινόµενα όπως
τους παγιδευτές - εκείνους
περισσότερες ηµέρες µε καύσωνα, πιο έντονες
τους τόπους που
βροχοπτώσεις, αυξηµένοι άνεµοι και τροπικοί
απορροφούν το διοξείδιο του άνθρακα. Ευρύτερες
κυκλώνες, παρατεταµένα
περιοχές δασών, ιδιαίτερα στη Νότια Αµερική και
χρονικά διαστήµατα ανοµβρίας,
Νοτιοανατολική Ασία, εξουδετερώθηκαν ή κάηκαν,
περισσότερες πληµµύρες και
απελευθερώνοντας ακόµα περισσότερο διοξείδιο του
αυξηµένη µεταβλητότητα των
άνθρακα στην ατµόσφαιρα κατά τη διάρκεια αυτής
καλοκαιρινών µουσώνων στην
της διαδικασίας.
Ασία. Οι αυξηµένες
Έτσι, παράγουµε περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα θερµοκρασίες ίσως αρέσουν σε µερικούς, όµως τα
κι έχουµε λιγότερα πράγµατα που τον απορροφούν. φυτά και τα ζώα έχουν την τάση να προσαρµόζονται
Κατ' επέκταση η συνολική συγκέντρωση διοξειδίου σε ειδικούς οικοτόπους και δεν µπορούν να
του άνθρακα έχει αυξηθεί υπερβολικά. Αυτό σηµαίνει επιβιώσουν εάν αλλάξουν οι συνθήκες. Μερικά φυτά
ότι αντανακλούνται περισσότερες υπέρυθρες µπορεί να εξαφανιστούν και τείνουν να εκλείψουν,
ακτινοβολίες στη Γη – µε αποτέλεσµα η Γη να προκαλώντας και το θάνατο των ζώων που
θερµαίνεται και να δηµιουργούνται Κλιµατολογικές τρέφονται µε αυτά. Μπορεί να γίνει αδύνατη η
Αλλαγές σε ολόκληρο τον πλανήτη. καλλιέργεια κάποιων ειδών δηµητριακών και

Αναλυτικός Οδηγός 4
οπωροκηπευτικών σε περιοχές που τώρα τέτοιο πολλά νησιά και παράκτιες περιοχές θα
ευδοκιµούν. Είναι σχεδόν αδύνατο να καταγραφούν κατακλυστούν. Πού θα πάνε τα ζώα κι οι άνθρωποι
όλα τα πολλαπλασιαστικά αποτελέσµατα που µια που ζουν εκεί;
µικρή αλλαγή µπορεί να επιφέρει, γιατί τα πάντα στη
Τα χαρακτηριστικά των βροχοπτώσεων πιθανώς θα
φύση είναι αλληλοσχετιζόµενα.
αλλάξουν. Θα έχουµε περισσότερη βροχή σε µερικές

Υπάρχουν ενδεχοµένως επιπτώσεις και στη περιοχές και λιγότερη σε άλλες. Αυτό θα είναι καλό ή

δηµόσια υγεία, που σχετίζονται µε τη γεωγραφία και κακό, εξαρτάται από το πού

την εποχικότητα κάποιων λοιµωδών νοσηµάτων υπάρχουν ήδη πολλές ή λίγες

(ελονοσία, δάγγειος πυρετός, σαλµονέλα κ.α.) που βροχοπτώσεις. Μερικοί

εµφανίζονται σε περιοχές µε θερµά κλίµατα και επιστήµονες προβλέπουν ότι θα

κυρίως τους θερµότερους µήνες. παρατηρούνται όλο και πιο συχνά

σοβαρά καιρικά φαινόµενα. Αυτό σηµαίνει
Η αύξηση της παγκόσµιας
περισσότερες πληµµύρες, περισσότερες καταιγίδες,
θερµοκρασίας συντελεί στην τήξη
περισσότεροι κυκλώνες κλπ.
των πάγων στους πόλους,
φαινόµενο που έχει ήδη αρχίσει να Τί µπορούµε να κάνουµε εµείς;
συµβαίνει µε ανησυχητικό ρυθµό.
Από τα µέχρι τώρα δεδοµένα είναι σαφές ότι ο
Πολλοί επιστήµονες πιστεύουν ότι
τοµέας της ενέργειας συνεισφέρει περισσότερο από
κατ' αυτόν τον τρόπο θα αυξηθεί η στάθµη της
κάθε άλλον στην πλανητική θέρµανση. Μειώνοντας
θάλασσας. Μερικοί προβλέπουν ότι οι θερµοκρασίες
την ενέργεια που καταναλώνεται, µπορούµε να
θα αυξηθούν σ' όλον τον κόσµο κατά 1,4-5,8 °C κι η
µειώσουµε τις εκποµπές των αερίων του
στάθµη της θάλασσας θα αυξηθεί κατά περίπου 9 και
θερµοκηπίου που προκαλούν το φαινόµενο. Είναι
88 cm κατά τα επόµενα 100 χρόνια. Εάν συµβεί κάτι
λοιπόν και στο χέρι µας να βοηθήσουµε, όσο αυτό

Αναλυτικός Οδηγός 5
είναι εφικτό, στην αντιµετώπιση του παγκόσµιου
αυτού προβλήµατος. Όντας πιο προσεκτικοί στο πως
χρησιµοποιούµε την ενέργεια, µπορούµε να
συνεισφέρουµε καταλυτικά προς την κατεύθυνση
αυτή. Γι’ αυτό µερικές απλές και χρήσιµες συµβουλές
που αφορούν στην εξοικονόµηση ενέργειας στην
καθηµερινή µας ζωή µπορείτε να βρείτε στα
φυλλάδια που σας διανέµουµε!

Αναλυτικός Οδηγός 6
 Καθώς θερµαίνεται, ανακλά πίσω προς την

Το Φαινόµενο του ατµόσφαιρα θερµότητα. Περίπου το 70% της

ενέργειας του ήλιου εκπέµπεται µε τη µορφή

Θερµοκηπίου ακτινοβολίας προς το διάστηµα. Αλλά κάποιο ποσό

της υπέρυθρης ακτινοβολίας παγιδεύεται από τα
µε Εικόνες αέρια του θερµοκηπίου, που θερµαίνουν ακόµη
περισσότερο την ατµόσφαιρα.

Οι υδρατµοί, το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) και το

µεθάνιο (CH4) σχηµατίζουν ένα φυσικό διαχωριστικό
γύρω από τη Γη. Η καύση
Αυτό έχει σαν αποτέλεσµα, η
ορυκτών καυσίµων έχει
Γη να διατηρείται θερµή και να εµφανίζεται το
οδηγήσει στην αύξηση των
φαινόµενο της ζωής. Αλλά οι αυξηµένες ποσότητες
ποσοτήτων των λεγοµένων
των εκποµπών των αερίων, αλλάζουν την ισορροπία
«αερίων του θερµοκηπίου»
του σύνθετου αυτού συστήµατος, παγιδεύοντας
περισσότερη ακτινοβολία προξενώντας έτσι την
παγκόσµια άνοδο της θερµοκρασίας.

Η επιφάνεια της Γης

θερµαίνεται από τον ήλιο.

Αναλυτικός Οδηγός 7
 ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΚΑΤΑ ΤΗ ΘΕΡΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ

Ποιο είναι το περιβαλλοντικό όφελος; Θα επικαλεστούµε λοιπόν το άµεσο οικονοµικό

Η εξοικονόµηση ενέργειας κατά τη θέρµανση των όφελος που επιφέρει η εξοικονόµηση ενέργειας κατά

κτιρίων είναι ένας τοµέας που αξίζει να εξετάσουµε τη θέρµανση των κτιρίων. Πεδίο εφαρµογής είναι η

καθώς µπορεί να κεντρική θέρµανση, δηλαδή το γνωστό σε όλους µας

συνεισφέρει στη µείωση καλοριφέρ µε τα χίλια του προβλήµατα.

των εκποµπών αερίων του Κατ’ αρχήν ας αποσαφηνίσουµε µερικές έννοιες:

θερµοκηπίου και ειδικότερα
1. Τι ονοµάζουµε «ελάχιστη εξωτερική
του διοξειδίου του άνθρακα θερµοκρασία» µιας πόλεως;
(CO2) και των άκαυστων Είναι η χαµηλότερη θερµοκρασία που θα
υδρογονανθράκων (CX HY) παρουσιαστεί στη διάρκεια του χειµώνα επί 3
που εκλύονται κυρίως από τουλάχιστον συνεχόµενα 24ωρα.
την καύση του πετρελαίου. Επίσης, εξοικονοµώντας
2. Ποια είναι η µέγιστη θερµοκρασία νερού στο
ενέργεια κατά τη θέρµανση των κτιρίων έχουµε καλοριφέρ;
άµεσα οικονοµικά οφέλη. Είναι οι 90oC όταν φεύγει από τον καυστήρα
(επιστρέφει στον καυστήρα στους 70oC). Όχι πιο
υψηλή, γιατί δηµιουργούνται πολλαπλά
προβλήµατα στη ροή του νερού.

Αναλυτικός Οδηγός 8
3. Ποια είναι η κατώτερη θερµοκρασία νερού για Για να επιτευχθεί µεγαλύτερη εξοικονόµηση
την καλή λειτουργία του καλοριφέρ; ενέργειας χρειάζεται εφαρµογή µερικών απλών
o
Όχι χαµηλότερη από 65 C γιατί τότε ο λέβητας µέτρων. Βασική παράµετρος αποτελεί:
υφίσταται πρόωρη οξείδωση (σκούριασµα) • η τακτική (ετήσια τουλάχιστον) συντήρηση του
εξαιτίας υγροποιήσεως των υδρατµών (που καυστήρα,
παράγονται από την καύση του Η2 του καυσίµου) • η σωστή ρύθµιση του,
µέσα στα τούµπα του λέβητα. • καθώς και η µόνωση των σωληνώσεων
διανοµής ώστε να ελαχιστοποιούνται οι απώλειες
Πώς λειτουργεί το σύστηµα θέρµανσης;
κατά τη µεταφορά της θερµότητας στους χώρους του
Το σύστηµα λειτουργεί µε την κυκλοφορία ζεστού
κτιρίου.
νερού µέσα σε θερµαντικά σώµατα, δηλαδή τα
καλοριφέρ που µεταδίδουν τη θερµότητα στους Ποιο είναι το οικονοµικό όφελος;
χώρους:
Στα παλαιότερα κτίρια η µελέτη για την εγκατάσταση
του συστήµατος θέρµανσης γινόταν µε την
Καυστήρας Λέβητας
προϋπόθεση ενιαίας θέρµανσης για όλο το κτίριο και
∆ίκτυο + Κυκλοφορητής Σώµατα µε 16ωρη ή και λιγότερο λειτουργία του καλοριφέρ.
Στις πολυκατοικίες που διαθέτουν κεντρικά
Το σύστηµα έχει µελετηθεί µε βάση ορισµένους συστήµατα θέρµανσης, θα ήταν σκόπιµο να εξεταστεί
κανόνες και δεδοµένα και ανταποκρίνεται σε αυτά. η αντικατάσταση των παλαιών καυστήρων µε
Αλλαγή αυτών δύναται να φέρει ανωµαλίες στη λέβητες νέου τύπου (π.χ. λέβητες συµπύκνωσης). Οι
λειτουργία του συστήµατος. νέου τύπου λέβητες έχουν πολύ µεγαλύτερες

Πώς µπορούµε να κάνουµε εξοικονόµηση αποδόσεις που φτάνουν το 90%, σε σχέση µε τους
ενέργειας; συµβατικούς, των οποίων η απόδοση δεν ξεπερνά το

Αναλυτικός Οδηγός 9
75%. Με άλλα λόγια, η χρήση καυστήρων τέτοιου
τύπου µπορεί να µειώσει το κόστος λειτουργίας
κατά 15-20% µε αντίστοιχο χρόνο απόσβεσης τα 3
χρόνια, ενώ και η συντήρηση τους είναι πιο εύκολη
και πιο οικονοµική.
εµµέσως µε ωροµετρητή, που µετρά το χρόνο που
µένει ανοικτή η τροφοδοτική βαλβίδα του κλάδου επί
τη θερµοδοτική ικανότητα των σωµάτων.
Εφιστάται σε αυτό το σηµείο η προσοχή όλων στο

Τί συστήµατα ρύθµισης της θέρµανσης γεγονός ότι πρέπει όλοι οι θερµοστάτες των

υπάρχουν; διαµερισµάτων να είναι ολόιδιοι µεταξύ τους, γιατί

αλλιώς υπάρχει κίνδυνος υποεκτίµησης κάποιων
Σε νεώτερα κτίρια έχει εφαρµοσθεί η ανεξάρτητη,
χρεώσεων. Επίσης, η τυχόν διακοπή λειτουργίας του
κατά διαµέρισµα, θέρµανση µε τη λεγόµενη
κυκλοφορητή θα φέρει µεγάλη ανωµαλία στη µέτρηση,
αυτονοµία. Στην περίπτωση της αυτονοµίας υπάρχει
όπως και ο χρόνος εκκίνησης του λέβητα όταν το
ένα κοινόχρηστο σύστηµα λέβητα και καυστήρα, αλλά
νερό είναι ακόµη κρύο. Υπάρχουν διάφορες τεχνικές
κάθε διαµέρισµα έχει δικό του θερµοστάτη. Ένα
ικανές να περιορίσουν αυτά τα προβλήµατα. Παρόλα
µέρος της δαπάνης καυσίµου και συντήρησης
αυτά, η καλύτερη, αλλά ακριβότερη λύση, είναι οι
κατανέµεται µεταξύ των διαµερισµάτων βάσει
θερµιδοµετρητές. Ο συνδυασµός αυτόµατων
σταθερού κριτηρίου (π.χ. επιφάνεια, όγκος, σώµατα)
θερµοστατικών βαλβίδων στα σώµατα µε
και ένα άλλο µέρος (το µεγαλύτερο) βάσει της
θερµιδοµετρητή σε κάθε διαµέρισµα δίνει την
κατανάλωσης θερµίδων.
καλύτερη λύση, διότι ωθεί το χρήστη στο να κάνει
οικονοµικότερη χρήση θέρµανσης ρυθµίζοντας τις
Αυτή η κατανάλωση θερµίδων µπορεί να µετρηθεί
βαλβίδες των σωµάτων σε λογική στάθµη κατά
είτε α) απευθείας µε θερµιδοµετρητή, που µετρά
δωµάτιο.
«παροχή νερού επί τη διαφορά θερµοκρασίας εισόδου
Κάθε πολυκατοικία, ανάλογα µε το έτος κατασκευής
– εξόδου από τον κλάδο του δικτύου» που
της και την ποιότητα κατασκευής της, διαθέτει
τροφοδοτεί αποκλειστικά το διαµέρισµα, είτε β)

Αναλυτικός Οδηγός 10
κάποιο από τα παραπάνω συστήµατα ρύθµισης της
θέρµανσης. Σε πολλές έχει τοποθετηθεί εξ’ αρχής ή
και κατόπιν, µία τρίοδη ή τετράοδη βαλβίδα µε
σύστηµα «αντιστάθµισης» προς τη θερµοκρασία
υπαίθρου.
Τί µπορούµε να κάνουµε;
Αντί να ρυθµίζουµε τις ώρες λειτουργίας του
καλοριφέρ ανάλογα µε τον καιρό, τοποθετούµε µία
τρίοδη ή τετράοδη βαλβίδα που ρυθµίζει τη
θερµοκρασία του νερού στα σώµατα (και όχι στο
λέβητα όπως πολύ κακώς κάνουν µερικοί
διαχειριστές ρυθµίζοντας τον υδροστάτη,
καταστρέφοντας έτσι το λέβητα). Η θερµοκρασία του
νερού στο λέβητα διατηρείται σταθερή στους 90oC
και έτσι δεν κινδυνεύει ο λέβητας µε πρόωρη φθορά.
Αυτή είναι η κύρια αιτία τοποθέτησης της 3 ή 4-οδης
βαλβίδας.
Το πρόβληµα, όµως, είναι ότι ο καυστήρας λειτουργεί
µε πολλά ανάµµατα και σβησίµατα. Αυτό δεν είναι
καλό γιατί κάθε ξεκίνηµα βγάζει και ένα µικρό
σύννεφο αιθάλης, ίσως πολύ µικρό, αλλά υπαρκτό.
Επιπλέον, αυξάνουν οι απώλειες του λέβητα προς το
περιβάλλον του, προπαντός αν η µόνωσή του είναι
φτωχή. Για τους παραπάνω λόγους προτείνεται ως
καλύτερη λύση ένας προγραµµατιστής λειτουργίας
του καλοριφέρ µε αισθητήριο εξωτερικής
θερµοκρασίας, ο οποίος είναι ότι χρειάζεται για τη
ρύθµιση των παλαιών πολυκατοικιών, αντί για τις
πολύ ακριβές 3 ή 4οδες βαλβίδες αντιστάθµισης.
Τι είναι οι λεγόµενες βαθµοηµέρες; Σε τι
χρειάζονται;
Είναι το άθροισµα των καθηµερινών διαφορών
θερµοκρασίας από το συµβατικό όριο 18oC µείον τη
µέση θερµοκρασία αέρος του 24ώρου (µόνο θετικές
διαφορές) για µία καθορισµένη χρονική περίοδο, π.χ.
ενός µηνός ή µιας χειµερινής περιόδου. Αυτή η
ένδειξη µας χρησιµεύει στο να ελέγχουµε την
κατανάλωση καυσίµων (πρόβλεψη ή απολογισµός) και
να µη βασιζόµαστε στις µνήµες µας ή σε αόριστες
πληροφορίες. Με την ένδειξη αυτή µπορούµε να
δούµε αµέσως αν η φετινή κατανάλωση π.χ. αύξηση
15% δικαιολογείται σε σχέση µε τον περσινό
χειµώνα.
Αναλυτικός Οδηγός 11
Με το δείκτη αυτό, λοιπόν, έχουµε µια καλή ένδειξη αποδεδειγµένο ότι η ορθή µόνωση της οροφής των
του κατά πόσο κάναµε καλή διαχείριση του κτιρίων µπορεί να µειώσει ακόµη και σε ποσοστό
καλοριφέρ. 30% το κόστος θέρµανσης.

Γίνεται φανερό ότι ο έλεγχος της µόνωσης των

Χρήσιµες συµβουλές για τον έλεγχο
µονώσεων ταρατσών κατοικιών ταρατσών µπορεί να εντοπίσει ένα σηµαντικό µέρος
της αιτίας αυξηµένης κατανάλωσης πετρελαίου
Ο τοµέας της κατανάλωσης ενέργειας για τη
θέρµανσης. Όπως επίσης, σε περίπτωση αδόκιµης
θέρµανση κτιρίων συµβάλλει σε µεγάλο ποσοστό στις
µόνωσης µπορούν να προταθούν λύσεις βελτίωσης,
αυξηµένες εκποµπές διοξειδίου του άνθρακα από τη
των οποίων το κόστος να αντισταθµίζεται γρήγορα
χρήση του πετρελαίου θέρµανσης. Συγκεκριµένα, στο
από τη µείωση του κόστους θέρµανσης.
δήµο Χολαργού αυτό το ποσοστό εκτιµήθηκε µε τη
χρήση µιας απλοποιηµένης µεθόδου που σχεδιάστηκε
Ένας πρακτικός τρόπος εντοπισµού «κακής»
στα πλαίσια του προγράµµατος MedClima.
µόνωσης από τον ίδιο τον κάτοικο του σπιτιού
Η αυξηµένη κατανάλωση καυσίµου είναι πολλές είναι η εµφάνιση των µαυρισµένων σηµείων που
φορές αποτέλεσµα κακοτεχνιών στις κατασκευές και
παρατηρούνται µε το πέρας του χρόνου στην
ελλιπούς συντήρησης των παλαιών κτιρίων και των
οροφή. Στα σηµεία αυτά αποδεικνύεται ότι η
συστηµάτων κεντρικής θέρµανσης. Το υψηλό κόστος
µόνωση δεν είναι σωστή και γι’ αυτό το λόγο
θέρµανσης µπορεί να µειωθεί δραστικά µε καλύτερη
δηµιουργούνται οι σκιές από τα σταγονίδια του
διαχείριση στους προαναφερθέντες τοµείς,
συµβάλλοντας, ταυτόχρονα, στην περιβαλλοντική
αέρα που ανεβαίνουν προς τα επάνω λόγω

προστασία. Μία από τις βασικότερες παραµέτρους θερµοκρασίας και συγκεντρώνονται στα σηµεία
αυξηµένης κατανάλωσης καυσίµου θέρµανσης είναι η που είναι πιο ψυχρά.
αδόκιµη µόνωση των ταρατσών των κτιρίων. Είναι

Αναλυτικός Οδηγός 12
 ΑΝΑΛΥΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΟΦΕΛΟΥΣ
ΛΑΜΠΤΗΡΩΝ ΧΑΜΗΛΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ
(ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΛΑΜΠΤΗΡΕΣ)

Προκειµένου να εκτιµήσουµε την εξοικονόµηση Άλλη σηµαντική παράµετρο αποτελεί ο χρόνος

ενέργειας από τη χρήση λειτουργίας των λαµπτήρων. Για τους κοινούς
οικονοµικών λαµπτήρων είναι λαµπτήρες ο χρόνος ζωής τους εκτιµάται σε περίπου
σκόπιµο να τους συγκρίνουµε µε 1.000 ώρες, ενώ για τους οικονοµικούς σε 10.000,
τους αντίστοιχους τύπους 12.000 και 15.000 ώρες ανάλογα µε τον τύπο.
συµβατικών λαµπτήρων.
Η σύγκριση πρέπει παρόλα αυτά να γίνει θεωρώντας

Τί διαφορά έχουν οι οικονοµικοί από τους κοινό χρόνο λειτουργίας. Για αυτό το λόγο, θεωρούµε
κοινούς λαµπτήρες; ως χρόνο λειτουργίας το χρόνο λειτουργίας των

Σύµφωνα µε τις εταιρίες κατασκευής ηλεκτρικών οικονοµικών λαµπτήρων. Αυτή η χρονική περίοδος

λαµπτήρων, οι οικονοµικοί λαµπτήρες αντικαθιστούν θα χρησιµοποιηθεί και για τον υπολογισµό του

τους κοινούς ως εξής: ενεργειακού κόστους. Εδώ χρειάζεται να

σηµειώσουµε ότι πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν ο αριθµός

Κοινοί λαµπτήρες Οικονοµικοί λαµπτήρες των κοινών λαµπτήρων που απαιτείται για να

100 W 20W & 18W επιτύχουµε τον ίδιο χρόνο λειτουργίας (για
παράδειγµα 10 κοινοί λαµπτήρες για 10.000ώρες, 12
75 W 16W & 14W
για 12.000 ώρες και 15 για 15.000ώρες).
60 W 12W & 11W

Αναλυτικός Οδηγός 13
Η ενεργειακή κατανάλωση υπολογίζεται από την πολλαπλασιασµένο µε τον κατάλληλο αριθµό: 10, 12 ή
εξίσωση: 15 αντιστοίχως.
Ε = Τ x Ρ
Σύµφωνα µε τα παραπάνω λαµβάνουµε τους
όπου E = ενεργειακή κατανάλωση, παρακάτω πίνακες και διαγράµµατα:
P = η ηλεκτρική ισχύς του λαµπτήρα και i) Κατανάλωση ενέργειας σε σχέση µε το χρόνο
T = ο χρόνος λειτουργίας. λειτουργίας

Το κόστος της ενέργειας υπολογίζεται ως εξής:

1600

Καταναλισκόµ
1400

ενη ενέργεια
C = EkWh x CkWh 1200

(kWh)
1000
όπου C = το κόστος της ενέργειας, 800
600
EkWh = η κατανάλωση ενέργειας σε kWh και 400
200
CkWh = το κόστος της 1kWh συµπεριλαµβανόµενων 0
0 4000 8000 12000
των φόρων. Εc (kWh)
Eesa (kWh) Χρόνος σε ώρες (h)
Eesb (kWh)
Το συνολικό κόστος υπολογίζεται από την παρακάτω
εξίσωση: Εc: Κατανάλωση ενέργειας συµβατικού λαµπτήρα 100W
Εesa: Κατανάλωση ενέργειας οικονοµικού λαµπτήρα 20W
TC = C + Clamp
Εesb: Κατανάλωση ενέργειας οικονοµικού λαµπτήρα 18W
όπου TC είναι το συνολικό κόστος και
Clamp= το κόστος του λαµπτήρα ανάλογα µε το χρόνο
λειτουργίας, ο οποίος για τους κοινούς λαµπτήρες
είναι το κόστος του ενός λαµπτήρα

Αναλυτικός Οδηγός 14
ii) Κόστος ενέργειας σε σχέση µε το χρόνο iii) Συνολικό Κόστος σε σχέση µε το χρόνο
λειτουργίας λειτουργίας

120
120
100

ενέργειας (€)
100
80

Κόστος (€)
Κόστος

Συνολικό
80
60
60
40
40
20
20
0
0 4000 8000 12000 0
C c (€) 0 3000 6000 9000 12000
Χρόνος σε ώ ρες (h) ΤC c (€)
C esa (€)
ΤC esa (€) Χρόνος σε ώρες (h)
C esb (€)
TCc: Συνολικό κόστος συµβατικού λαµπτήρα 100W
TCesa: Συνολικό κόστος οικονοµικού λαµπτήρα 20W
Cc: Κόστος ενέργειας συµβατικού λαµπτήρα 100W
Cesa: Κόστος ενέργειας οικονοµικού λαµπτήρα 20W
iv) Κέρδος σε σχέση µε το χρόνο λειτουργίας για
Cesb: Κόστος ενέργειας οικονοµικού λαµπτήρα 18W
τον οικονοµικό λαµπτήρα των 20W

Αντίστοιχα διαγράµµατα προκύπτουν και από τη

σύγκριση των κοινών λαµπτήρων 75W και 60W µε
τους οικονοµικούς των 16W, 14W και 12W, 11W
αντιστοίχως.

Αναλυτικός Οδηγός 15
Είναι φανερό, ότι η χρήση συµβατικών λαµπτήρων συµβατικών λαµπτήρων είναι έως και 550%
υψηλότερη! Αυτό φυσικά µεταφράζεται και σε
80 αυξηµένο κόστος ενέργειας καθώς και συνολικό
70
60 κόστος. Το οικονοµικό όφελος από τη χρήση ενός

Κέρδος (€)
50 οικονοµικού λαµπτήρα 20W στις 12.000 ώρες (~1
40
30 χρόνο) λειτουργίας ανέρχεται σε €80,00!
20
10
0 Γιατί λοιπόν να µην χρησιµοποιούµε οικονοµικούς
-10 λαµπτήρες αντί για συµβατικούς; Είναι
0 3000 6000 9000 12000
οικονοµικότερη λύση που παράλληλα σέβεται το
Ώρες λειτουργίας (h)
περιβάλλον.
σηµαίνει πολύ µεγαλύτερη κατανάλωση ενέργειας. Για
τον ίδιο χρόνο λειτουργίας η κατανάλωση των

Αναλυτικός Οδηγός 16
 ΟΙΚΙΑΚΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΧΑΜΗΛΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ

Ένα µεγάλο µέρος της ενέργειας που καταναλώνεται κόστος αγοράς είναι λίγο υψηλότερο.
στις κατοικίες οφείλεται στην καθηµερινή χρήση των Μακροπρόθεσµα, η χαµηλότερη ενεργειακή
οικιακών ηλεκτρικών συσκευών. Τα τελευταία κατανάλωση θα επιφέρει και λιγότερο
χρόνια, κυκλοφορούν στην αγορά οικιακές συσκευές «φουσκωµένους» λογαριασµούς της ∆.Ε.Η. και
νέας τεχνολογίας, οι οποίες συνδυάζουν υψηλή συνεπώς εξοικονόµηση χρηµάτων. Στο παρακάτω
ποιότητα και χαµηλή ενεργειακή κατανάλωση. σχήµα, παρουσιάζονται τα ενεργειακά κέρδη από τη
χρήση ηλεκτρικών οικιακών συσκευών χαµηλής
Πώς µπορεί να µειωθεί το κόστος
χρήσης των ηλεκτρικών συσκευών;
Η ενεργειακή κατανάλωση από τη χρήση τέτοιων
συσκευών µπορεί να µειωθεί
έως και 30%, γεγονός που
µεταφράζεται και σε
αντίστοιχο οικονοµικό
όφελος. Όταν λοιπόν
αποφασίζουµε για κάποιο
λόγο να αντικαταστήσουµε µία
οικιακή συσκευή παλιάς τεχνολογίας θα ήταν
οικονοµικότερο για εµάς να επιλέξουµε µια συσκευή
χαµηλής ενεργειακής κατανάλωσης έστω και αν το

Αναλυτικός Οδηγός 17
κατανάλωσης σε σχέση µε τη χρήση συµβατικών Ποια είναι µερικά από τα οικολογικά
συσκευών. σήµατα που χρησιµοποιούνται σε
ηλεκτρικές συσκευές;
Αναγράφεται στις συσκευές η ενεργειακή
TCO 99: Το σήµα αυτό
τους κατανάλωση;
θεσµοθετήθηκε το 1992 από την
Σε πολλές οικιακές συσκευές (π.χ. ψυγεία) είναι
Υπηρεσία Προστασίας
υποχρεωτική η αναγραφή των
Περιβάλλοντος των Η.Π.Α.
ενεργειακών χαρακτηριστικών τους
Συνοδεύει προϊόντα αµερικανικής προελεύσεως, τα
και η βαθµολόγησή τους σύµφωνα µε
οποία έχουν κριθεί ότι έχουν άριστη ενεργειακή
την ενεργειακή τους κατανάλωση,
απόδοση. Με άλλα λόγια τα προϊόντα που έχουν
έτσι ώστε να µπορούν οι
πιστοποιηθεί µε αυτό έχουν χαµηλότερη ενεργειακή
καταναλωτές να επιλέγουν τις
κατανάλωση, που κυµαίνεται από 20% έως 75%, σε
συσκευές µε την καλύτερη απόδοση.
σχέση µε τις συµβατικές συσκευές, χωρίς να χάνουν
Συνιστάται για αυτό το λόγο η χρήση πιστοποιηµένων
καθόλου σε ποιότητα. Οι περισσότερες οικιακές
συσκευών που φέρουν οικολογικό σήµα, το οποίο
συσκευές δύνανται να φέρουν αυτό το σήµα.
εγγυάται τη χαµηλή ενεργειακή τους κατανάλωση.

Energy Star: Το σήµα αυτό

αφορά κυρίως ηλεκτρονικές
συσκευές όπως για παράδειγµα οι
προσωπικοί ηλεκτρονικοί υπολογιστές. Η
πιστοποίηση αυτή δίνεται σε συσκευές οι οποίες

Αναλυτικός Οδηγός 18
µεταξύ άλλων τεχνικών χαρακτηριστικών έχουν και ενεργειακή κατανάλωση αυτών. Για παράδειγµα, στις
χαµηλή ενεργειακή κατανάλωση. οικιακές συσκευές που µπορεί να φέρουν αυτό το
σήµα ανήκουν τα πλυντήρια πιάτων και ρούχων, οι
ηλεκτρικές σκούπες, τα ψυγεία, οι τηλεοράσεις και οι
Blauer Engel: Το διπλανό σήµα
ηλεκτρονικοί υπολογιστές. Πιο συγκεκριµένα, ψυγεία
µε την ονοµασία «Μπλε Άγγελος»
µε αυτό το σήµα έχουν έως και 60% χαµηλότερη
είναι γερµανικής προέλευσης. Τα
ενεργειακή κατανάλωση, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό
κριτήρια πιστοποίησης βασίζονται
για τα πλυντήρια παντός τύπου κυµαίνεται στο 40-
στο σχεδιασµό του προϊόντος, την ενεργειακή του
50%.
κατανάλωση, το θόρυβο κατά τη λειτουργία του, την
ανακυκλωσιµότητά του κ.ά.

Το οικονοµικό λοιπόν όφελος από τη χρήση τέτοιων

EU Flower: Είναι το σήµα της συσκευών είναι άµεσο. Μπορούµε λοιπόν να κάνουµε
Ευρωπαϊκής Ένωσης που πιστοποιεί εξοικονόµηση χρηµάτων, προστατεύοντας το
τα οικολογικά προϊόντα. Ανάµεσα στα περιβάλλον!
κριτήρια επιλογής είναι και η

Αναλυτικός Οδηγός 19
 Ο ΗΛΙΑΚΟΣ ΘΕΡΜΟΣΙΦΩΝΑΣ

Στην Ελλάδα, οι µέρες µε υψηλά ποσοστά Μειώνει ο ηλιακός θερµοσίφωνας τη

ηλιοφάνειας είναι πολλές κατά τη διάρκεια του έτους. χρήση του ηλεκτρικού ρεύµατος;
Ειδικότερα στην Αθήνα, σύµφωνα µε µετεωρολογικά Στην Ελλάδα, οι θερµοσίφωνες (είτε ηλιακοί είτε
στοιχεία της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, ο ηλεκτρικοί) διαθέτουν αντίσταση 4kW συνήθως για
ήλιος λάµπει για τουλάχιστον µία ώρα 300 – 310 τη θέρµανση του νερού. Για αυτό το λόγο, στην
µέρες ετησίως. Ελλάδα η εκµετάλλευση της ηλιακής ενέργειας θα
µπορούσε να µειώσει την κατανάλωση ηλεκτρικής
ενέργειας, καθώς το
Πόση ηλιοφάνεια χρειάζεται ένας ηλιακός
θερµοσίφωνας; ζεστό νερό αποτελεί
αναπόσπαστο µέρος
1-2 ώρες ηλιοφάνειας είναι αρκετές για την
των καθηµερινών
παραγωγή ποσότητας ζεστού νερού σε έναν ηλιακό
µας δραστηριοτήτων.
θερµοσίφωνα ικανή να ικανοποιήσει τις ανάγκες µίας
τριµελούς οικογένειας. Με αυτόν τον τρόπο, µπορεί
Προκειµένου να υπολογιστεί η εξοικονόµηση
να αποφευχθεί η χρήση του ηλεκτρικού θερµοσίφωνα
ενέργειας από τη χρήση ηλιακού θερµοσίφωνα ανά
για τουλάχιστον 300 µέρες ετησίως. Μισή ώρα
έτος, λαµβάνονται υπόψη τεχνικά (αντίσταση 4kW)
δύναται να αυξήσει τη θερµοκρασία του νερού
και µετεωρολογικά δεδοµένα (300 µέρες ηλιοφάνειας
τουλάχιστον κατά 10οC τις κρύες µέρες, συνεπώς ο
ανά έτος). Στα νοικοκυριά, ο θερµοσίφωνας
θερµοσίφωνας δουλεύει για µικρότερο χρονικό
παραµένει ανοικτός για τουλάχιστον µία ώρα
διάστηµα.

Αναλυτικός Οδηγός 20
ηµερησίως για την κάλυψη των καθηµερινών µας
αναγκών (ντους, πλύσιµο πιάτων και ρούχων, κτλ).
Η εξοικονόµηση ενέργειας για κάθε νοικοκυριό
ετησίως εκτιµάται λοιπόν ως εξής:
Εξοικονόµηση Ενέργειας σε kWh =
4kW x 1 ώρα x 300 µέρες = 1200kWh ανά έτος.
Θεωρώντας µία αύξηση της τάξης του 25% για τις
ηµέρες εκείνες που οι ανάγκες σε ζεστό νερό είναι
µεγαλύτερες, εξοικονοµούνται 1500kWh ηλεκτρικής
ενέργειας ανά νοικοκυριό, κατά προσέγγιση.
Μετατρέποντας την εξοικονόµηση ενέργειας σε
εξοικονόµηση χρηµάτων το κέρδος είναι:
1500kWh x κόστος µίας 1 kWh (0,0785€) =
117.75 €
Το κόστος ενός ηλιακού θερµοσίφωνα υπολογίζεται
σε περίπου 600€, που σηµαίνει ότι ο χρόνος
απόσβεσης της επένδυσης είναι περίπου 60 µήνες (5
χρόνια).
Αφενός λοιπόν η χρήση ηλιακού θερµοσίφωνα είναι
οικονοµικότερη και αφετέρου είναι λύση φιλικότερη
προς το περιβάλλον και την υγεία µας.
Αναλυτικός Οδηγός 21
 ΤΑ ΚΛΙΜΑΤΙΣΤΙΚΑ

Το µεσογειακό κλίµα της Ελλάδας µε τα ζεστά συχνά ακούµε από τα µέσα ενηµέρωσης ότι θα
καλοκαίρια του σε συνδυασµό µε την έλλειψη πρέπει να είµαστε φειδωλοί στη χρήση των
πρασίνου, τη πυκνή δόµηση και την κυκλοφορία των κλιµατιστικών καθώς υπάρχει κίνδυνος συσκότισης
οχηµάτων στην Αθήνα, δηµιουργεί αφόρητες (µπλακάουτ). Αυτή η αυξηµένη ενεργειακή
συνθήκες τη θερινή περίοδο του έτους µε κατανάλωση σηµαίνει αφενός υψηλό οικονοµικό
αποτέλεσµα όλοι µας εντός των κτιρίων να κόστος και αφετέρου έχει σηµαντικές
καταφεύγουµε στη λύση των κλιµατιστικών. Αυτή η περιβαλλοντικές επιπτώσεις στους σταθµούς
τεράστια αύξηση ζήτησης ηλεκτροπαραγωγής λόγω της αυξηµένης παραγωγής
για ηλεκτρική ενέργεια σε ρύπων που συνεισφέρουν σηµαντικά στο φαινόµενο
συγκεκριµένες χρονικές του θερµοκηπίου.
στιγµές αυξάνει το
λεγόµενο φορτίο αιχµής, Τί µπορούµε να κάνουµε για να
που µεταφράζεται ως η µειώσουµε τις αρνητικές οικονοµικές και
µέγιστη ισχύ που πρέπει να παράγουν οι σταθµοί περιβαλλοντικές επιπτώσεις των
ηλεκτρικής ενέργειας για να καλύψουν τις ανάγκες κλιµατιστικών;
ζήτησης σε ώρες αιχµής. Η χρήση κλιµατιστικών δεν µπορεί να αποφευχθεί
Τί επιπτώσεις έχει η χρήση των πλήρως. Μπορούµε όµως να εφαρµόσουµε µερικά
κλιµατιστικών; απλά µέτρα ώστε να µειώσουµε τη χρήση τους,

Η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στην Αθήνα τa έχοντας έτσι οικονοµικό και περιβαλλοντικό όφελος.

καλοκαίρια για κλιµατισµό είναι πολύ µεγάλη και Σκοπός των µέτρων αυτών είναι να µειωθεί η

Αναλυτικός Οδηγός 22
ηλιακή ακτινοβολία που φτάνει σε ένα κτίριο και η ¤ Εξωτερικές επιφάνειες κτιρίου
οποία είναι υπεύθυνη για τις συνθήκες που Όσον αφορά στην εξωτερική επιφάνεια των κτιρίων,
δηµιουργούνται µέσα σε αυτό. είναι βασικό να χρησιµοποιούνται ανοιχτόχρωµες
¤ Ηλιοπροστασία κτιρίου µπογιές και γενικότερα υλικά (πλακίδια, κεραµικά,
Ο περισσότερο αποτελεσµατικός τρόπος κτλ) µε µεγάλη ανακλαστικότητα στην ηλιακή
ηλιοπροστασίας ενός κτιρίου είναι η σκίαση των ακτινοβολία (που ανακλούν δηλαδή την ηλιακή
παραθύρων και των άλλων ανοιγµάτων του. Οι πιο ακτινοβολία και δεν της επιτρέπουν να εισχωρήσει
συνήθεις τεχνικές σκίασης είναι η χρήση της σε µεγάλο ποσοστό στο εσωτερικό του κτιρίου). Στην
βλάστησης και δέντρων – όπου αυτό είναι εφικτό – αγορά υπάρχουν ειδικές βαφές για την επικάλυψη
στο εξωτερικό των κτιρίων, και η χρήση των προσόψεων και των οροφών που φέρουν την
προσαρµόσιµων σκιάστρων (τέντες, περσίδες, ονοµασία «ψυχρά» ή «χρώµατα αλουµινίου». Άλλες
πέργκολες, κουρτίνες, ρολά, οριζόντιες περσίδες τεχνικές για την κάλυψη των εξωτερικών επιφανειών
κτλ). Ειδικά όσον αφορά στα φυτά, πρέπει να είναι η χρήση αναρριχητικών φυτών, η οποία όχι
επιµείνουµε στην επιλογή φυλλοβόλων φυτών ώστε µόνο παρέχει ηλιοπροστασία το καλοκαίρι
να µην εµποδίζεται η θέρµανση του κτιρίου από τον µειώνοντας τη θερµοκρασία των εξωτερικών
ήλιο κατά τη διάρκεια του χειµώνα. Ο ήλιος µπορεί επιφανειών, αλλά παράλληλα σχηµατίζει ένα
να θερµαίνει το κτίριο µειώνοντας τις ανάγκες θερµοµονωτικό υλικό που περιορίζει τις απώλειες
θέρµανσης και συνεπώς την ενεργειακή κατανάλωση. θερµότητας το χειµώνα, και η φύτευση της οροφής
Σε περίπτωση που τα παράθυρα είναι δύσκολο να που προστατεύει από την ηλιακή ακτινοβολία.
σκιαστούν καλό θα ήταν να χρησιµοποιούνται οι
ειδικοί υαλοπίνακες που υπάρχουν στην αγορά, που Με αυτά τα απλά µέτρα, µπορούµε να ελαττώσουµε
έχουν την ικανότητα να περιορίζουν την ηλιακή τη χρήση των κλιµατιστικών και συνεπώς να
ακτινοβολία. συνεισφέρουµε στην εξοικονόµηση ενέργειας.

Αναλυτικός Οδηγός 23
 ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ

Ατµοσφαιρική Ρύπανση: ένα σοβαρό περιβάλλον (όπως εξηγείται στο ειδικό πλαίσιο της
πρόβληµα επόµενης σελίδας) γιατί υποκαθιστώντας τα
Η ατµοσφαιρική ρύπανση προκαλεί κάποια από τα πιο συµβατικά καύσιµα συντελεί στη µείωση του
σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήµατα, όπως το φαινοµένου του θερµοκηπίου και της όξινης βροχής.
φαινόµενο του θερµοκηπίου, η ελάττωση του Παράλληλα, είναι το πιο οικονοµικό σε σχέση µε όλα
στρώµατος του όζοντος, η διάβρωση αρχαίων τα συµβατικά καύσιµα.
µνηµείων, η καταστροφή των δασών, καθώς και µία Είναι ασφαλές και σε
σειρά από προβλήµατα υγείας στους ανθρώπους αντίθεση µε το υγραέριο είναι
(άσθµα, καρκίνο του δέρµατος, λευχαιµία, κτλ). Κύρια ελαφρύτερο από τον αέρα,
αιτία της ατµοσφαιρικής ρύπανσης είναι η χρήση οπότε σε περίπτωση
καυσίµων για την παραγωγή ενέργειας. Είναι διαφυγής διαχέεται στα
αναγκαίο λοιπόν, οι ενεργειακές επιλογές µας να υψηλότερα στρώµατα της
λαµβάνουν υπόψη την προστασία του περιβάλλοντος. ατµόσφαιρας.

Τα φυσικό αέριο ως εναλλακτική λύση Που µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε το

Το φυσικό αέριο είναι µία σύγχρονη µορφή ενέργειας φυσικό αέριο;
και έρχεται να αντικαταστήσει το πετρέλαιο Το φυσικό αέριο µπορεί να χρησιµοποιηθεί στη
θέρµανσης, το πετρέλαιο κίνησης, την ηλεκτρική κεντρική θέρµανση της πολυκατοικίας, στην ατοµική
ενέργεια και το υγραέριο. Είναι φιλικό προς το θέρµανση του διαµερίσµατός ή της µονοκατοικίας,

Αναλυτικός Οδηγός 24
στο µαγείρεµα, για παροχή ζεστού νερού και στον παραγγελίας, µεταφοράς, παραλαβής και
κλιµατισµό τόσο για ψύξη όσο και για θέρµανση. αποθήκευσης, δηµιουργώντας έτσι άνεση στη χρήση.

Τα οφέλη του φυσικού αερίου ƒ Επιπλέον, κάνει καθαρή καύση χωρίς τις οσµές
και τα υπολείµµατα του πετρελαίου.
Τα οφέλη του φυσικού αερίου είναι ποικίλα.

ƒ Κατ’ αρχήν είναι η πιο οικονοµική µορφή

Είναι το φυσικό αέριο πιο φιλικό προς το
ενέργειας σε σχέση µε όλα τα συµβατικά καύσιµα και
περιβάλλον;
την ηλεκτρική ενέργεια.

ƒ Η απόσβεση της επένδυσης (π.χ. σύνδεση στο Πέρα από τα πρακτικά και οικονοµικά προτερήµατά

δίκτυο, αλλαγές στον καυστήρα, αλλαγή ηλεκτρικής του, το φυσικό αέριο είναι πιο φιλικό προς το

κουζίνας) γίνεται σε πολύ σύντοµο χρονικό διάστηµα περιβάλλον, καθώς έχει τους χαµηλότερους ρύπους

λόγω της σηµαντικής µείωσης των λογαριασµών που σε σχέση µε όλα τα υπόλοιπα συµβατικά καύσιµα.

προκύπτουν από την κατανάλωση του. Παράγει λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα εποµένως

ƒ Η µέτρηση του γίνεται µε ακρίβεια από τις όταν υποκαθιστά άλλα καύσιµα συµβάλλει στη µείωση

ενδείξεις του µετρητή και συνεπώς τα περιθώρια του φαινοµένου του θερµοκηπίου, δεν περιέχει

λάθους ελαχιστοποιούνται. καθόλου θείο άρα δεν προκαλεί το φαινόµενο της

όξινης βροχής και τέλος η καύση του είναι καθαρή
ƒ Ο λογαριασµός του φυσικού αερίου πληρώνεται
και πρακτικά δεν εκπέµπει αιθάλη και αιωρούµενα
µετά την κατανάλωση του σε αντίθεση µε το
σωµατίδια.
πετρέλαιο που εξοφλείται µε την παραλαβή.

ƒ Για το φυσικό αέριο δεν απαιτείται

Ο ∆ήµος Χολαργού έχει ήδη συνδεθεί στο ∆ίκτυο
αποθηκευτικός χώρος και η συνεχής ροή του στα
Φυσικού Αερίου της Αττικής, οπότε όλοι οι δηµότες
δίκτυα διανοµής απαλλάσσει από τα προβλήµατα
µπορούν να επωφεληθούν πλέον από αυτή την
καθαρή µορφή ενέργειας.

Αναλυτικός Οδηγός 25
Πόσο πιο οικονοµικό είναι το φυσικό
αέριο; Εάν διαµένετε σε µονοκατοικία και χρησιµοποιείτε

Εάν διαµένετε σε µονοκατοικία και χρησιµοποιείτε 2000kWh ηλεκτρικής ενέργειας το χρόνο για ζεστό

2000kWh ηλεκτρικής ενέργειας το χρόνο για νερό και 1050lt πετρέλαιο για θέρµανση, µε φυσικό

µαγείρεµα, µε φυσικό αέριο θα εξοικονοµούσατε αέριο θα εξοικονοµούσατε 174,16 € το χρόνο

112,38 € το χρόνο (δηλαδή πληρώνετε 49% (δηλαδή πληρώνετε 30% λιγότερο).

λιγότερο).

Αναλυτικός Οδηγός 26
 ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ

Σηµαντικές πηγές ατµοσφαιρικής ρύπανσης αν όλα τα αυτοκίνητα είχαν φουσκωµένα τα

προέρχονται από το αυτοκίνητο, πηγές που είναι ελαστικά τους, η κατανάλωση της βενζίνης σε
καθαρά στο χέρι µας να τις µειώσουµε, ολόκληρη τη χώρα θα µειωνόταν κατά 2%!
χρησιµοποιώντας λιγότερο το αυτοκίνητο µας και
ƒ Επιλέξτε ένα αυτοκίνητο µε πιο αποδοτικό
περισσότερο τα µέσα µαζικής µεταφοράς. Το
κινητήρα. Ένα αυτοκίνητο που διανύει 8,5
αυτοκίνητο µας αποτελεί την πηγή πολλών αερίων
χιλιόµετρα µε 1 λίτρο βενζίνης εκλύει περίπου 50
ρύπων, όπως όζοντος, µονοξειδίου του άνθρακα κ.ά.
τόνους διοξειδίου του άνθρακα κατά τη διάρκεια
και φυσικά αεριών του θερµοκηπίου.
ζωής του. Ένα αυτοκίνητο που διανύει 17
χιλιόµετρα µε 1 λίτρο βενζίνης, εκλύει τη µισή
Αν χρησιµοποιούµε αυτοκίνητο, πως ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα. Όταν έρθει η
µπορούµε να µειώσουµε τις αρνητικές του στιγµή να επιλέξετε αυτοκίνητο, προτιµήστε αυτό
επιπτώσεις;
που ρυπαίνει το λιγότερο και που έχει πιο
ƒ Κάνοντας συντήρηση και ρύθµιση της µηχανή του αποδοτικό κινητήρα. Το αυτοκίνητο του παραπάνω
αυτοκινήτου µας µπορούµε να αυξήσουµε τα παραδείγµατος που είναι πιο αποδοτικό,
χιλιόµετρα ανά λίτρο βενζίνης µεταξύ 4 και 40%. εξοικονοµεί πάνω από 3,000€ σε βενζίνη κατά
ƒ Ένα καινούριο φίλτρο αέρα µπορεί να αυξήσει τα τη διάρκεια της ζωής του. Εκτός αυτού, η
χιλιόµετρα ανά λίτρο βενζίνης κατά 10%. καινούρια γενιά οικολογικών αυτοκινήτων (όπως
τα υβριδικά) έχει επιπλέον οφέλη, όπως
ƒ Έχοντας τα ελαστικά του αυτοκινήτου
πρόσβαση στο δακτύλιο της Αθήνας όλες της
φουσκωµένα. Έρευνα στις Η.Π.Α. απέδειξε πως

Αναλυτικός Οδηγός 27
 µέρες του µήνα και δεν καταβάλλονται τέλη δουλεύει ο κινητήρας συνεχεία σε µικρές
κυκλοφορίας και το ειδικό τέλος ταξινόµησης. ταχύτητες. Επιπλέον, η κατανάλωση καύσιµου σε
τέτοιες περιπτώσεις είναι µέγιστη.
Γιατί να προτιµούµε τα µέσα µαζικής
µεταφοράς για τις µετακινήσεις µας στην ƒ Γιατί όσο πιο πολύ αφήνουµε τα αυτοκίνητά µας
πόλη; και µετακινούµαστε µε µέσα µαζικής µεταφοράς,
ƒ Πρώτα από όλα για την υγεία µας και την υγεία τόσο πιο γρήγορα φτάνουµε στον προορισµό µας.
των παιδιών µας! Μειώνοντας τις µετακινήσεις ƒ Τα λεωφορεία κινούνται πιο γρήγορα και φτάνουν
µας µε το αυτοκίνητο, µειώνονται και οι ρύποι της στον προορισµό τους στην ώρα τους όσο
ατµόσφαιρας τους οποίους και εισπνέουµε. µεγαλώνει το δίκτυο λεωφορειοδρόµων. Όσο για
ƒ Γιατί είναι πιο οικονοµικό να µετακινούµαστε µε τα το µετρό… µόνο 9' χρειάζονται από την Εθνική
µέσα µαζικής µεταφοράς. Αν προσέξουµε πόσα Άµυνα µέχρι το Σύνταγµα και άλλα 9΄ από το
λεφτά δίνουµε για καύσιµα, για στάθµευση και Σύνταγµα µέχρι τα Σεπόλια. Αυτό σηµαίνει
σέρβις µηνιαία στο αυτοκίνητο µας θα δούµε ότι περισσότερος ελεύθερος χρόνος και ακρίβεια στον
είναι κατά πολύ περισσότερα από ότι µια µηνιαία προγραµµατισµό των µετακινήσεών µας.
κάρτα απεριορίστων διαδροµών για όλα τα µέσα
µαζικής µεταφοράς που κοστίζει €35,00 (και
€38,00 µε το τραµ). Επιπλέον, χάνουµε πολύτιµο
χρόνο στην κίνηση και στην εύρεση χώρου
στάθµευσης.

ƒ Γιατί καταπονούµε το αυτοκίνητο µας κινούµενοι

συνεχώς µε µικρές ταχύτητες. ∆εν υπάρχει
τίποτα χειρότερο για το αυτοκίνητο από το να

Αναλυτικός Οδηγός 28
ƒ Γιατί πάντα υπάρχει δίπλα µας κάποια στάση και 416 ΧΟΛΑΡΓΟΣ - ΣΤΑΘ. ΕΘΝ. ΑΜΥΝΑΣ (ΚΥΚΛΙΚΟ)
418 ΣΧΟΛ. ΧΟΛΑΡΓΟΥ - ΣΤ. ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ (ΚΥΚΛΙΚΟ)
κάποιο δροµολόγιο να µας εξυπηρετεί. 419 ΑΚΑ∆ΗΜΙΑ - ΣΧΟΛ. ΧΟΛΑΡΓΟΥ

∆ροµολόγια του ∆ήµου Χολαργού

Στις στάσεις που υπάρχουν συνεχίζουν να
προσθέτονται συνεχώς καινούριες, µε τις
επεκτάσεις του µετρό και µε το τραµ. Παρακάτω ας
δούµε κάποια δροµολόγια που διέρχονται οπό το
∆ήµο Χολαργού:

Α5 ΑΚΑ∆ΗΜΙΑ - ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ -

ΑΝΘΟΥΣΑ
Β5 ΣΤ. ΛΑΡΙΣΗΣ - Λ. ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΑΣ - ΑΓ.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
Γ5 ΑΚΑ∆ΗΜΙΑ – ΧΟΛΑΡΓΟΣ

303 ΣΤΑΘ. ΕΘΝ. ΑΜΥΝΑΣ – ΓΕΡΑΚΑΣ (ΜΕΣΩ

ΑΓ.ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ)
304 ΣΤΑΘ. ΕΘΝ. ΑΜΥΝΑΣ - ΑΡΤΕΜΙΣ (ΒΡΑΥΡΩΝΑ)
305 ΣΤΑΘ. ΕΘΝ. ΑΜΥΝΑΣ - ΑΡΤΕΜΙΣ
308 ΣΤΑΘ. ΕΘΝ. ΑΜΥΝΑΣ – ΠΑΙΑΝΙΑ - ΚΟΡΩΠΙ
314 ΣΤΑΘ. ΕΘΝ. ΑΜΥΝΑΣ - ΝΟΜ. ΑΝΑΤ. ΑΤΤΙΚΗΣ -
ΠΑΛΛΗΝΗ
315 ΣΤΑΘ. ΕΘΝ. ΑΜΥΝΑΣ - ΠΑΛΛΗΝΗ
316 ΣΤΑΘ. ΕΘΝ. ΑΜΥΝΑΣ - ΑΡΤΕΜΙΣ
319 ΣΤΑΘ. ΕΘΝ. ΑΜΥΝΑΣ - ΧΡΙΣΤΟΥΠΟΛΗ ΣΠΑΤΩΝ
321 ΣΤΑΘ. ΕΘΝ. ΑΜΥΝΑΣ - Κ. ΥΓΕΙΑΣ ΣΠΑΤΩΝ-ΑΡΤΕΜΙΣ
403 ΣΤΑΘ. ΚΑΤΕΧΑΚΗ - ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ - ΑΝΩ
ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ
406 ΣΤΑΘ. ΕΘΝ. ΑΜΥΝΑΣ – ΚΟΝΤΟΠΕΥΚΟ -ΠΕΥΚΑΚΙΑ
407 ΣΤΑΘ. ΚΑΤΕΧΑΚΗ - ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ (Μέσω Ν. ΖΩΗΣ)

Αναλυτικός Οδηγός 29
Οι στάσεις και η ασφάλεια στα µέσα
µαζικής µεταφοράς έχουν αναβαθµιστεί.
Οι στάσεις του µετρό και του ηλεκτρικού έχουν
αναβαθµιστεί αισθητικά
µε έργα µοντέρνας
τέχνης αλλά και µε
κλασικά αριστουργήµατα
που έχουν µεταµορφώσει
της καθηµερινές µας
µετακινήσεις σε ένα ευχάριστο ταξίδι στην ιστορία
της Ελλάδος και στον κόσµο της τέχνης.

Αναλυτικός Οδηγός 30