POVRTARSTVO

Prof. dr arko M. Ilin

PLODOVITO POVRE
PAPRIKA- Capsicum annuum
Jedna od najvie gajenih i najrentabilnijih
kultura koristi se u tehnolokoj i
fiziolokoj zrelosti, kod zainske se koristi
za proizvodnju mlevene paprike
Sadri bioloki vane materije
Ugljene hidrate, ulja, jabune i
limunske kiseline, vitamin C, komleks vitamina B,
alkaloid kapsaicin
Gaji se na otvorenom polju i u
zatienom prostoru
Zatieni prostor omoguuje gajenje i u
zemljama gde se ne gaji na otvorenom
J
J
edna
edna
od
od
najvi
najvi

e
e
gajenih
gajenih
i
i
najrentabilnijih
najrentabilnijih
kultura
kultura
koristi se u tehnolo
koristi se u tehnolo

koj i
koj i
fiziolo
fiziolo

koj zrelosti, kod za

koj zrelosti, kod za

inske se koristi
inske se koristi
za proizvodnju mlevene paprike
za proizvodnju mlevene paprike
S
S
adr
adr

i
i
biolo
biolo

ki
ki
va
va

ne
ne
materije
materije
Ugljene hidrate, ulja, jabu
Ugljene hidrate, ulja, jabu

ne i
ne i
limunske kiseline, vitamin C, komleks vitamina B,
limunske kiseline, vitamin C, komleks vitamina B,
alkaloid kapsaicin
alkaloid kapsaicin
G
G
aji
aji
se
se
na
na
otvorenom
otvorenom
polju
polju
i
i
u
u
za
za

ti
ti

enom prostoru
enom prostoru
Za
Za

ti
ti

eni prostor omogu

eni prostor omogu

uje gajenje
uje gajenje
i u
i u
zemljama
zemljama
gde
gde
se
se
ne
ne
gaji
gaji
na
na
otvorenom
otvorenom
POREKLO PAPRIKE
JUNA I CENTRALNA
AMERIKA
PRENETA JE U PORTUGALIJU POETKOM XVI VEKA
U XVII VEKU SE POINJE KORISTITI U
PANIJI, ITALIJI I NA BALKANU
KOD NAS SU JE DONELI TURCI U XVII VEKU
A U SEVERNE KRAJEVE JE DONEENA IZ MAARSKE
U SRBIJI SE GAJI NA 23.500-25.000 ha SA 6,66 t/ha
U SVETU SE GAJI NA 1.200.000 ha sa 9,5 t/ha
ZAHTEV ZA TEMPERATUROM
ZAHTEV ZA TEMPERATUROM
ZAHTEV ZA VLA
ZAHTEV ZA VLA

NO
NO

U
U
ZAHTEV PREMA SVETLOSTI
ZAHTEV PREMA SVETLOSTI
ZAHTEV PREMA ZEMLJI
ZAHTEV PREMA ZEMLJI

TU
TU
Optimum za klijanje i nicanje je 30C
U fazi rasada zahteva 25
o
C
U cvetanju i zametanju plodova 25C danju, 16-21C nou
Optimalna temperatura zemljita je 25
o
C, danju i nou
Na temperaturi od 32 (38) i ispod 15 (5)C odbacuje cvetove
Na temperaturi iznad 38 i ispod 5
o
C zaustavlja rast
Mrazevi od -3 do -4
o
C unitavaju biljke i plodove
ZAHTEV PAPRIKE PREMA TEMPERATURI
Od setve do nicanja paprika zahteva sumu temperatura na nivou od 220-250
o
C
Od nicanja do cvetanja paprika zahteva sumu temperatura na nivou od
1.200-1.300 pa i do 1.500
o
C
Ukupna suma temperatura kod ranih sorti je 2.700-2.800
o
C
Kod kasnih sorti 2.800-3.000
o
C
Pri proizvodnji iz semena potrebno je 180-200 bezmraznih dana,
a iz rasada 140-160 dana bezmraznih dana
Paprika je heliofilna biljka optimum je 30.000 lux,
Minimum je 5.000 lux
Biljka kratkog dana
Vlanost zemljita: 60 70 % PVK
Transpirie 120-600 g vode dnevno
Temperatura vode za navodnjavanje: 25-27 C
ZAHTEV PAPRIKE PREMA SVETLOSTI
ZAHTEV PAPRIKE PREMA VODI
DINAMIKA RASTA I RAZVIA PAPRIKE
PAPRIKA U TOKU RASTA I RAZVIA PROLAZI
5 FENO FAZA I 12 ETAPA ORGANOGENEZE
FAZA OD DOZREVANJA PRVOG PLODA DO KONANE BERBE 5.
FAZA OD OTVARANJA PRVOG CVETA DO DOZREVANJA PRVOG PLODA 4.
FAZA OD 10 LISTOVA DO OTVARANJA PRVOG CVETA 3.
OD NICANJA DO FAZE 10 LISTOVA 2.
OD SETVE DO NICANJA 1.
FENO FAZA REDNI
BROJ
Zahteva bogata, strukturna aluvijalna zemljita ili ernozem
Ravni tereni, eventualno sa blagim nagibom 1-2%
Plodna, bogata hranivima, pH 6-7
ZAHTEV PAPRIKE ZA ZEMLJITEM
prvo mesto
4 5 godina na isto mesto
predusevi leguminoze, itarice i trave
izvanredan predusev za mnoge kulture:
korenasto povre
PLODORED
Obrada
Obrada

osnovna
osnovna
-
-
predsetvena
predsetvena
-
-
u toku vegetacije
u toku vegetacije
UBRENJE PAPRIKE
ORGANSKIM UBRIVIMA
MINERALNIM UBRIVIMA
FERTIGACIJA
FERTIGACIJA
FERTIGACIJA
I S H R A N A I U B R E N J E
I S H R A N A I U B R E N J E
40
40

50 t/ha
50 t/ha

sve
sve

eg stajnjaka
eg stajnjaka
20
20

30 t/ha
30 t/ha

zgorelog stajnjaka
zgorelog stajnjaka
Za 10 t ploda iznosi:
Za 10 t ploda iznosi:
41,6 kg N
41,6 kg N
16,7 kg P
16,7 kg P
22
O
O
55
75,2 kg K
75,2 kg K
22
O
O
U na
U na

im uslovima (R.
im uslovima (R.

an
an

evi)
evi)
Preporuka za ubrenje u na
Preporuka za ubrenje u na

im uslovima
im uslovima
120
120

160 kg N
160 kg N
80
80

100 kg P
100 kg P
22
O
O
55
120
120

140 kg K
140 kg K
22
O
O
U B R E N J E
U B R E N J E
Za 10 t ploda iznosi:
Za 10 t ploda iznosi:
40
40
-
-
60 kg N
60 kg N
20 kg P
20 kg P
22
O
O
55
50
50
-
-
80 kg K
80 kg K
22
O
O
Preporuka za ubrenje
Preporuka za ubrenje
120
120

140 kg N
140 kg N
80
80

100 kg P
100 kg P
22
O
O
55
100
100

160 kg K
160 kg K
22
O
O
NA
NA

INI
INI
PROIZVODNJE
PROIZVODNJE
Rasad: RANA Setva I-II pikiranje III sa 20-30 g/m
2
SREDNJE RANA Setva 10-20 III sa 8-10 g/m
2
KASNA Setva 25.III 5.IV sa 8-10 g/m
2
Rasaivanje: 7-10 dana ranije uneti Treflan 2 kg/ha
50-70 X 10-20 cm
Proizvodnja paprike u zatienom prostoru
15.II-1.III
15.IV-1.V
15.XII 1.I
15.II-1.III
15.X 1.XI
15.XII 1.I
Plastenici sa
grejanjem
30.V-10.VI 15.III 1.IV 15.I 01. II Tuneli bez
grejanja
Berba Sadnja Setva
PROIZVODNJA RASADA PAPRIKE
RASAD GOLIH ILA
KONTEJNERSKI RASAD
KONTEJNERSKI RASAD
Visina biljke 16
Visina biljke 16

20 cm
20 cm
60
60

80
80
dana
dana
star
star
Broj listova 6
Broj listova 6

10 dobro razvijenih
10 dobro razvijenih
Stablo
Stablo

elasti
elasti

no i dobro razvijeno
no i dobro razvijeno
Korenov sistem
Korenov sistem

ili
ili

ast i dobro razvijen

ast i dobro razvijen
Suva materija 11
Suva materija 11

13%
13%
Masa nadzemnog dela oko 3g
Masa nadzemnog dela oko 3g
SADNJA PAPRIKE
SADNJA PAPRIKE
SADNJA PAPRIKE
SADNJA PAPRIKE
SADNJA PAPRIKE
SADNJA PAPRIKE
SADNJA PAPRIKE
138.4 138.4 36.8 36.8 142.857 142.857 60x35 (3 biljke) 60x35 (3 biljke)
136.8 136.8 36.4 36.4 133.333 133.333 60x25 (2 biljke) 60x25 (2 biljke)
137.0 137.0 36.4 36.4 111.111 111.111 60x15 60x15
120.5 120.5 32.0 32.0 95.238 95.238 60x35 (2 biljke) 60x35 (2 biljke)
118.8 118.8 31.6 31.6 66.666 66.666 60x25 60x25
100.0 100.0 26.6 26.6 47.619 47.619 60x35 60x35
Rel % Rel % t/ha t/ha
P r i n o s P r i n o s
Broj biljka po hektaru Broj biljka po hektaru
Varijanta Varijanta
sklopa sklopa
Visina standardnog prinosa paprike
u zavisnosti od gustine sadnje ( sorta Cecei slatka)
Visina standardnog prinosa paprike
u zavisnosti od gustine sadnje ( sorta Cecei slatka)
Zainska paprika HS-2
Zainska paprika HS-2
195.5 195.5 19.9 19.9 333.400 333.400 60x10 (2 biljke) 60x10 (2 biljke)
157.8 157.8 16.1 16.1 166.700 166.700 60x10 60x10
129.4 129.4 13.2 13.2 111.100 111.100 60x15 60x15
100.0 100.0 10.2 10.2 83.300 83.300 60x20 60x20
Kvalitetna obrada i priprema
Kvalitetna obrada i priprema
Setva krajem marta do 10. aprila
Setva krajem marta do 10. aprila
Visok kvalitet semena
Visok kvalitet semena
Razmak setve 50
Razmak setve 50

60
60
-
-
70 x 5
70 x 5

10 cm
10 cm
Sklop 300.000
Sklop 300.000

600.000 biljaka/ha
600.000 biljaka/ha
Koli
Koli

ina semena 2
ina semena 2

4 kg/ha
4 kg/ha
Dubina 2 cm
Dubina 2 cm
DIREKTNA SETVA PAPRIKE
DIREKTNA SETVA PAPRIKE
DIREKTNA SETVA PAPRIKE
DIREKTNA SETVA
-skup rasad
-vei sklop
SETVA: kraj III-IV
ZAINSKA PAPRIKA
Redovi: 50-60 x 2-3 cm
Trake: 50- 70 x 25-40 x 1.5- 2 cm
Koliina: 5-10 kg / ha
Sklop 300 500.000 biljaka / ha
POVRTARSKA PAPRIKA
Redovi: 50 x 5 cm
Trake: 50- 60 x 35 x 6 cm
Koliina: 3-4 kg / ha
MEUREDNA OBRADA
MEUREDNA OBRADA
MEUREDNA OBRADA
MEUREDNA OBRADA
TETE USLED LEANJA VODE
TETE USLED LEANJA VODE
SUZBIJANJE KOROVA
SUZBIJANJE KOROVA
NASTIRANJE ZEMLJITA
NAVODNJAVANJE PAPRIKE
NAVODNJAVANJE PAPRIKE
NAVODNJAVANJE PAPRIKE
NASTIRANJE ZEMLJITA
NAVODNJAVANJE PAPRIKE i/ili
FERIGACIJA
TETE NA KORENOVOM SISTEMU KOD PAPRIKE NASTALE KAO
REZULTAT VISOKE TEMPERATURE NA NASTIRANOM ZEMLJITU
POSLEDICE GRADA
POSLEDICE GRADA
NEPOSREDNO POKRIVANJE
NISKI TUNELI
Berba: u tehnolokoj zrelosti i
fiziolokoj zrelosti
Prinos: povrtarska 25-50 t/ha,
zainska 10-25 t/ha
BERBA PAPRIKE
ZAINSKA PAPRIKA
SORTA ALEVA NK
BERBA ZAINSKE PAPRIKE
A
L
E
V
A

N
K
S
U

E
N
J
E

U

V
E
N
C
I
M
A
SECKANJE PLODA I
SUENJE ZAINSKE PAPRIKE
SUV PLOD ZAINSKE PAPRIKE