1.

PENDAHULUAN
1.1 PENGENALAN
Struktur ekonomi Malaysia telah berubah daripada ekonomi berasaskan
pertanian kepada berasaskan pembuatan mulai tahun 1970an . Di dalam sektor
pembuatan, sumbangan dan peranan perusahaan kecil dan sederhana (PS!
amat besar dan penting. PS memberikan sumbangan yang penting kepada
pertumbuhan ekonomi yang mantap dan memberansangkan. Dalam teks ucapan
"elan#a$an %001 yang dibentangkan oleh Menteri e$angan Malaysia pada %7
&ktober %000, telah menyentuh tentang peranan penting PS dalam men#ana
kegiatan ekonomi melalui peningkatan pengeluaran untuk memenuhi
permintaan dalam negeri dan mengurangkan keperluan negara untuk
mengimport. PS #uga merupakan laluan bagi usaha$an baru untuk memulakan
perniagaan dalam pengeluaran. PS berpotensi untuk berkembang ma#u ke arah
men#adikan Malaysia sebagai negara perindustrian pada tahun %0%0.
Syarikat 'aminan redit (()(! (199*! mentakri+kan PS sebagai +irma yang
mempunyai modal berbayar dalam lingkungan ,M 100,000 hingga ,M
%00,000. Secara umumnya pengetahuan asas, pengurusan yang tidak cekap,
masalah tenaga peker#a dan organisasi menyebabkan PS mengalami masalah
keluaran. Perbadanan -ndustri ecil dan Sederhana (SM-D.(! mentakri+kan
PS sebagai syarikat dengan pusingan #ualan tahunan tidak melebihi %/ #uta
atau mempunyai peker#a sepenuh masa tidak melebihi 1/0 orang. -ni bermakna
PS meliputi semua pertubuhan perniagaan sama ada terlibat dalam
pengeluaran barang atau perkhidmatan tanpa mengira sai0. 1ntara contoh
pertubuhan perniagaan tersebut ialah kedai runcit yang mena$arkan
perkhidmatan peruncitan, syarikat atau pengusaha kecil yang mengeluarkan
rempah ratus, keluaran produk makanan ringan, pengusaha home stay,
pengusaha batik dan kra+tangan, restoran, dan pemberi pin#aman yang memberi
perkhidmatan ke$angan.
1
1.2 PENYATAAN MASALAH
Sebagai sebuah perusahaan kecil semestinya ia berhadapan dengan pelbagai
masalah. 1ntaranya, masalah untuk mendapatkan modal, masalah pemasaran,
masalah produk yang tidak pelbagai dan berkualiti rendah, dan masalah
mendapatkan bahan mentah yang berterusan.
PS di "ukit )ambir terlibat dalam pengeluaran secara kecil2kecilan
berasaskan makanan dan peruncitan. Persoalannya adakah PS di "ukit )ambir
ini berhadapan dengan masalah kepelbagaian produk dan masalah pemasaran
produk sama seperti PS yang lain.
1.3 OBJEKTIF KAJIAN
Pada amnya tu#uan ka#ian ini ialah untuk meneliti PS di ka$asan "ukit
)ambir, 3edang. Secara khususnya ka#ian ini bertu#uan untuk mengenal pasti4
(i! #enis produk PS
(ii! pasaran produk PS
(iii! masalah yang dihadapi oleh pengusaha PS
%
2. LATAR BELAKANG KAJIAN
2.1 INDUSTRI KECIL DAN SEDERHAHA DI MALAYSIA
Dalam tahun %00/, Ma#lis Pembangunan PS ebangsaan (MPP! telah
bersetu#u supaya de+inisi PS yang sama digunakan dalam sektor perkilangan,
perkhidmatan berkaitan perkilangan, pertanian asas dan perkhidmatan.55
De+inisi ini adalah untuk kegunaan kesemua ementerian dan 1gensi era#aan
yang ada kaitan dengan pembangunan PS, dan #uga institusi2institusi
ke$angan. egunaan de+inisi PS ini akan memudahkan penggubalan dasar2
dasar dan program2program sokongan yang berkesan untuk sektor2sektor sasar
ekonomi4 memudahkan penyediaan bantuan teknikal dan ke$angan4 dan
memudahkan identi+ikasi PS di pelbagai kategori dan peringkat. De+inisi PS
di Malaysia boleh ditempatkan dalam tiga kategori, iaitu6 Mikro, ecil, atau
Sederhana. etiga2tiga kumpulan ini ditetapkan berasaskan kepada6 #umlah
peker#a sesebuah perniagaan4 atau #umlah hasil #ualan sesebuah perniagaan
dalam tempoh setahun.
-. 'umlah Peker#a
"erasaskan #umlah peker#a sepenuh masa 6
Pertanan A!a!
Per"#an$an
%ter&a!'" A!a! tan(
)an Per"*)&atan
Ber"atan
Per"#an$an
Se"t+r Per"*)&atan
%ter&a!'" ICT,(
M"r+ urang daripada / orang
peker#a
urang daripada /
orang peker#a
urang daripada / orang
peker#a
Ke-#
1ntara / hingga 19 peker#a
1ntara / hingga /0
peker#a
1ntara / hingga 19 peker#a
Se)er*ana
1ntara %0 hingga /0 peker#a
1ntara /1 hingga 1/0
peker#a
1ntara %0 hingga /0 peker#a
Sumber6 3aman $eb SM.
*
--. 'umlah 'ualan 7ahunan
"erasaskan #umlah #ualan tahunan 6
Pertanan A!a!
Per"#an$an %ter&a!'"
A!a! tan( )an
Per"*)&atan
Ber"atan Per"#an$an
Se"t+r Per"*)&atan
%ter&a!'" ICT,(
M"r+ urang daripada
,M%00,000
urang daripada
,M%/0,000
urang daripada ,M%00,000
Ke-#
1ntara ,M%00,000 hingga
kurang daripada ,M1 #uta
1ntara ,M%/0,000
hingga kurang daripada
,M10 #uta
1ntara ,M%00,000 hingga
kurang daripada ,M1 #uta
Se)er*ana 1ntara ,M1 #uta hingga
,M/ #uta
1ntara ,M10 #uta hingga
,M%/ #uta
1ntara ,M1 #uta hingga ,M/
#uta
Sumber6 3aman $eb SM.
"erasaskan #adual di atas, PS berpotensi memberi sumbangan yang besar untuk
pertumbuhan ekonomi pada masa hadapan .
2.1.1 Cr.Cr In)'!tr Ke-# Dan Se)er*ana
-ndustri kecil dan sederhana mempunyai ciri2ciri berikut, iaitu
(a! 'enis keluaran
'enis keluaran PS boleh dibahagikan kepada dua #enis yang utama, iaitu
(i! "arang pengguna untuk memenuhi keperluan harian. (ontohnya
industri makanan, industri tekstil, industri perabot, dan industri
kra+ tangan.
(ii! "arang berupa alat gantian untuk menyokong industri besar seperti
kusyen kereta, nat, skru, madgag dan sebagainya.
(b! &rganisasi
&rganisasi PS lebih mudah, berskala kecil, kurang birokratik, dan
kurang +ormal. "iasanya seorang pega$ai atau peker#a terpaksa
men#alankan berbagai +ungsi kerana skop beker#a yang kecil.
8
(c! Modal
ebanyakan PS terdiri daripada syarikat sendirian berhad, perkongsian
atau milikan tunggal yang bermodal kecil atau sederhana. PS sering kali
menghadapi kekurangan modal kerana kesukaran mendapatkan pin#aman
daripada bank. Sebahagian besar modal disumbang oleh rakan kongsi dan
keluarga atau daripada tabungan sendiri.
(d! 3okasi
PS biasanya terdapat di ka$asan perindustrian yang murah, di pinggir
bandar, di bandar kecil, di desa, dan adakalanya di rumah sendiri.
(e! Peker#a
ebanyakan peker#a mempunyai pendidikan +ormal yang rendah dan
kurang didedahkan kepada kursus dan latihan. Peker#a sering bertukar
ganti kerana +aktor ga#i yang murah.
2.1.2 Jen! Ke$atan Per'!a*aan Ke-# Dan Se)er*ana
%a( Per'!a*aan /era!a!"an !'&/er
PS ini $u#ud kerana ke$u#udan bahan mentah di ka$asan tersebut.
(ontoh, #ika di ka$asan tersebut banyak terdapat buah2buahan maka
$u#ud PS yang menghasilkan kerepek ubi, pisang, gula melaka, dan
#eruk.
(b! Perusahaan berasaskan logam
"iasanya PS #enis ini menggunakan logam seperti besi, perak dan emas
untuk menghasilkan nat, skru, bingkai gambar, alat ganti #entera.
(c! Perusahaan berasaskan plastik dan getah
PS ini menggunakan bahan plastik dan getah untuk menghasilkan
keluaran seperti tudung getah, paip getah, dan tayar.
(d! -ndustri pemprosesan makanan
-S ini mengeluarkan makanan untuk pasaran dalam negeri dan dieksport
ke luar negara.
(e! Perusahaan pembuatan lain
(ontohnya PS yang mengeluarkan ubat2ubatan tradisional.
/
2.2 LATAR BELAKANG LOKASI KAJIAN
"ukit )ambir adalah sebuah kampung yang terletak kira2kira */ km dari bandar
Muar, 'ohor. "ilangan penduduknya seramai */,000 orang yang terdiri daripada
90: melayu, 1/: cina, dan /: india (sumber6 ketua kampung "ukit )ambir!.
Ma#oriti penduduknya adalah terdiri daripada melayu keturunan #a$a. 1kti;iti
utama ekonomi berasaskan pertanian (maklumat sebenar tentang taburan
peker#aan tidak diperolehi!. 1kti;iti ekonomi lain perniagaan runcit dan
pengeluaran barang2barang berasaskan pertanian.
PETA0 BUKIT GAMBIR
7erdapat beberapa ka$asan perindustrian dari ampung "ukit )ambir iaitu
ka$asan perindustrian )risek dan ka$asan perindustrian 7angkak. 7erdapat
#uga ka$asan pelancongan )unung 3edang yang merupakan satu sumber
peker#aan bagi penduduk daerah 3edang.
(http6<<$$$.ma#lisdaerahmuar.go;.my!, dilayari pada 09 &gos %009!.
=
Dari segi urusan pentadbiran, ampung "ukit )ambir ditadbir oleh Ma#lis
Perbandaran Muar sehingga tahun %007. Mulai tahun %009, ampung ini
ditadbir oleh Ma#lis Daerah 3edang. Pada tahun %007, mengikut rekod di
Pe#abat Daerah Muar, terdapat 19 syarikat<pengusaha yang membayar cukai
pintu. (Pe#abat Daerah Muar, 3aporan 7ahunan %009, 3ampiran %.8!.
Sumber6 3aman $eb #2tra;el.blogspot.com
Sumber6 3aman $eb #2tra;el.blogspot.com
7
3. KAEDAH KAJIAN
"erdasarkan ob#ekti+ ka#ian, ka#ian dimulakan dengan menyenarai syarikat<pengusaha
yang terdapat di ampung "ukit )ambir. "erasaskan maklumat yang diberi oleh pihak
berkuasa serta tin#auan di lokasi penyelidik mendapat maklumat tentang nama
syarikat<pengusaha, alamat, #enis syarikat<pengusaha dan nombor tele+on. "ilangan dan
#enis syarikat<pengusaha seperti 'adual 1.
Ja)'a# 10 Jen! Per'!a*aan
'enis "ilangan
Pembuat perabut %
edai runcit 8
,estoran /
"engkel besi %
Pengetuk dan pengecat kereta %
Pemprosesan makanan 1%
'umlah %7
"erasaskan dapatan ini dan ob#ekti+ ka#ian, penyelidik memutuskan untuk mengka#i
syarikat<pengusaha pemprosesan makanan berasaskan pengumpulan data yang diberikan
di 3ampiran * ("orang Soal Selidik!.
Sampel yang dipilih ialah enam perusahaan pemprosesan makanan dan setiap perusahaan
dikenakan satu instrumen penyelidikan yang mengandungi dua komponen (a! latar
belakang perusahaan seperti pemilik, #enis produk, dan bilangan peker#a, dan (b! soalan2
soalan untuk mendapat maklumat tentang #enis produk, pasaran produk dan masalah yang
dihadapi oleh pengusaha.
1. DAPATAN KAJIAN DAN ANALISIS
8.1 Pro+il Syarikat<Pengusaha
9
.nam syarikat yang dipilih terdiri daripada syarikat yang mengeluarkan
pelbagai #enis produk makanan iaitu dua syarikat yang mengeluarkan makanan
ringan, manakala empat syarikat lagi masing2masing mengeluarkan kicap dan
sos, roti dan kek, rempah ratus, dan makanan se#uk beku. 7erdapat empat
syarikat dimiliki oleh bumiputra manakala dua buah syarikat lagi dimiliki oleh
bukan bumiputra. Syarikat yang paling lama beroperasi ialah Syarikat 1, iaitu
pada tahun 1990. Syarikat yang paling baru ditubuhkan ialah Syarikat > yang
mengeluarkan makanan se#uk beku, iaitu pada tahun %007. ?ilai hasil #ualan
yang tertinggi ialah Syarikat " yang mengeluarkan makanan ringan manakala
nilai hasil #ualan yang terendah ialah Syarikat . yang #uga mengeluarkan
makanan ringan. Sila ru#uk 'adual %.
Ja)'a# 20 Pr+2# S3ar"at
Na&a
S3ar"at
Ke$atan Yan$
D4a#an"an
Ha!# J'a#an
Ka!ar Se/'#an
%RM(
Ta*'n
M'#a
Ber+5era!
Pe&#"an
1 Syarikat 1 icap dan sos 80 000 @ /0 000 1990 "umiputra
% Syarikat " Makanan ringan /0 000 @ =0 000 %000 "umiputra
* Syarikat ( ,empah ratus %0 000 @ *0 000 %00* "umiputra
8 Syarikat D ,oti dan kek *0 000 @ 80 000 %00/ "ukan "umiputra
/ Syarikat . Makanan ringan A 10 000 1990 "umiputra
= Syarikat > Makanan se#uk
beku
7iada maklumat %007 "ukan "umiputra
Sumber6 a#i selidik
Semua syarikat menggunakan peker#a tetap dengan bilangan tertinggi sebanyak
lima orang. Didapati lebih ramai peker#a sambilan daripada peker#a tetap dan
hanya dua syarikat yang mengambil peker#a asing yang berasal dari -ndonesia.
'adual * menun#ukkan bilangan peker#a yang digunakan oleh setiap syarikat .
'adual ini #uga menun#ukkan baha$a syarikat pemprosesan makanan di "ukit
)ambir menggunakan peker#a keluarga iaitu ahli keluarga yang membantu
ker#a2ker#a syarikat.
9
Ja)'a# 3 0 B#an$an Pe"er4a
Sumber6 a#i selidik
?ota6 7erdapat pertindihan dalam pengelasan #enis peker#a.
7erdapat peker#a asing yang beker#a secara tetap atau beker#a
secara sambilan.
8.% Pemasaran
8.%.1 'enis produk
'adual 8 menun#ukkan pelbagai #enis produk makanan yang dikeluarkan
oleh syarikat yang dika#i di ka$asan ka#ian. (ontoh produk makanan
seperti di ba$ah6
Pr+)'" "-a5 )an !+! S3ar"at A
Pr+)'" &a"anan rn$an S3ar"at B )an S3ar"at E
Na&a
S3ar"at
B#an$an
Pe"er4a
Teta5
B#an$an
Pe"er4a
Sa&/#an
B#an$an
Pe"er4a
Ke#'ar$a
B#an$an
Pe"er4a
A!n$
1 Syarikat 1 / 10 * 0
% Syarikat " / %0 % /
* Syarikat ( * / 1 0
8 Syarikat D 8 % 1 %
/ Syarikat . 1 1 * 0
= Syarikat > 8 0 0 *
10
Pr+)'" r+t )an "e" S3ar"at D
11
Re&5a* rat'! S3ar"at B
Pr+)'" &a"anan !e4'" /e"' S3ar"at F
1%
Ja)'a# 1 0 Jen! Pr+)'"
Na&a Jen! Pr+)'"
1*
S3ar"at
1 Syarikat 1
Memproses makanan halal seperti kicap, sos, sri kaya dan
perisa minuman.
% Syarikat " Memproses dan mengedar kerepek pisang, ubi, dan keledek
* Syarikat ( Membuat dan memproses rempah mee bandung, rempah
soto, kerisik kelapa dan ba$ang goreng.
8 Syarikat D Memproses pelbagai biskut, kek, roti, mu++in dan lain2lain.
/ Syarikat . Memproses dan men#ual sendiri makanan ringan buatan
sendiri iaitu semua #enis kacang.
= Syarikat > Memproses dan membekal makanan se#uk beku seperti roti
pita, roti canai, karipap, pau, bebola ikan, daging kebab
ayam dan lembu, dan sate.
Sumber6 a#i selidik
Produk syarikat yang pelbagai dapat memberi banyak pilihan kepada
pengguna . (ontohnya perusahaan makanan ringan yang diusahakan
oleh Syarikat " dan Syarikat ..
8.%.% Saluran Pemasaran
7erdapat empat saluran pemasaran, iaitu men#ual sendiri, rangkaian
peruncit tempatan, dan $akil pengedar untuk men#ual di luar ka$asan
dan di luar negeri 'ohor. "eberapa syarikat #uga men#ual produknya
dipasar malam dan pasar tani. 7iada syarikat yang memasarkan melalui
pasaraya dan pasaraya besar. Semua syarikat memasarkan produk
mereka di pasaran dalam negeri dan tiada produk yang dieksport. -ni
ditun#ukkan dalam 'adual /.
Ja)'a# 6 0 Sa#'ran Pe&a!aran
Na&a
S3ar"at
Sa#'ran Pe&a!aran
J'a# Sen)r Ran$"aan 7a"# Pa!ar Ma#a&8
18
Per'n-t
Te&5atan
Pen$e)ar Pa!ar Tan
1 Syarikat 1
2
2
% Syarikat "
* Syarikat (
8 Syarikat D
/ Syarikat .
2 2
= Syarikat >

Sumber6 a#i selidik
?ota6 tanda (2! menun#ukkan syarikat tidak menggunakan saluran pemasaran ini.
8.%.* Saluran maklumat
7erdapat pelbagai cara syarikat menyebarkan maklumat kepada
pelanggan untuk tu#uan promosi. Semua syarikat menggunakan sebaran
secara lisan dan risalah edaran. Disamping itu terdapat #uga cara sampel
percuma, laman $eb dan media cetak.
Ja)'a# 9 0 Sa#'ran Ma"#'&at
Na&a
S3ar"at
Sa#'ran Ma"#'&at
R!a#a*
e)aran
Sa&5e#
5er-'&a
Se/aran
#!an
La&an
:e/
Me)a
-eta"
1 Syarikat 1 . .
% Syarikat "
* Syarikat ( . .
8 Syarikat D . .
/ Syarikat .
2 2
= Syarikat >
.
Sumber6 a#i selidik
?ota6 tanda (2! menun#ukkan syarikat tidak menggunakan saluran pemasaran ini.
8.%.8 Masalah yang dihadapi oleh syarikat
1/
'adual 7 menun#ukkan masalah umum yang dihadapi setiap syarikat.
Masalah utama ialah peker#a kurang mahir dihadapi oleh semua syarikat.
Disamping itu syarikat #uga mengalami kesukaran meningkatkan kualiti
produk. Masalah ini mungkin berpunca daripada peker#a kurang mahir.
'adual #uga menun#ukkan baha$a semua syarikat kurang menghadapi
masalah kemudahan asas.
Ja)'a# ;0 Ma!a#a* U&'&
B# Ma!a#a* U&'& S3ar"at8S"a#a Re!5+n
A B C D E F P'rata
1. Sukar untuk menambah modal * * * * *
*
*.0
%. Sukar mendapat bantuan daripada
khidmat sokongan
* * 8 * 8
*
*.*
*. Sukar meningkatkan kualiti produk 8 8 8 * 8 % *./
8. Sukar mendapat bahan mentah<bahan
mentah mahal
* * * * *
%
%.9
/. "uruh tempatan sukar diperolehi * * % * *
%
%.7
=. emudahan asas tidak mencukupi di
premis anda
% % % % %
%
%.0
7. Peker#a kurang mahir 8 8 8 8 8 / 8.%
'adual 9 menun#ukkan masalah pemasaran yang dihadapi oleh syarikat.
Syarikat menghadapi masalah kos pengangkutan tinggi, kos
pembungkusan yang mahal dan kuasa beli pengguna tempatan yang
rendah. Disamping itu, syarikat #uga menghadapi masalah sukar
mendapat rakan pengedar dan ramai pesaing yang mengeluarkan produk
yang sama. "agaimanapun semua syarikat kurang menghadapi masalah
lokasi perniagaan yang tidak strategik.
Ja)'a# <0 Ma!a#a* Pe&a!aran
1=
B# Ma!a#a* Pe&a!aran S3ar"at8S"a#a Re!5+n
A B C D E F P'rata
1. Sukar mendapat rakan pengedar / * 8 8 8 * *./
%. 3okasi perniagaan anda tidak
strategik
1 1 1 1 1 1 1.0
*. Persaing yang sama #enis produk
terlalu ramai
8 8 / * / % *.9
8. os pengangkutan yang tinggi / / * / 8 / 8./
/. os meningkatkan kualiti
pembungkusan mahal
8 8 8 / 8 / 8.*
=. uasa beli pengguna tempatan
rendah
8 8 8 8 8 / 8.%
6. RUMUSAN DAN KESIMPULAN
17
"erdasarkan dapatan yang diperolehi dari ka#ian luar ini #elas menun#ukkan baha$a
terdapat pelbagai #enis perusahaan memproses makanan di ka$asan "ukit )ambir.
Pengeluaran pelbagai #enis produk makanan membolehkan pengguna mempelbagai
#enis cita rasa mereka. PS membentuk lebih daripada 99: daripada #umlah
perusahaan perniagaan di Malaysia. -ni bermakna PS berpotensi memberi
sumbangan yang besar kepada ekonomi dan boleh menyediakan asas2asas yang
kukuh untuk men#ana pertumbuhan industri baru sementara mengukuhkan industri
yang ada, untuk pertumbuhan masa hadapan negara
9. SENARAI RUJUKAN
19
1. $$$. &ara.$+=.&3
%. $$$. /erna&a.-+& <bernama<;*<bm<ne$sBbusiness.phpCidD%97997
*. $$$. '&".e)'.&3 <;%<bm<indeE.phpC...F;ie$DarticleFidD1%9F-temidD1%
8. http6<<ms.$ikipedia.org<$iki<"andarB'engka
/. http6<<$$$.mdmaran.go;.my<peta.htm
<. PENEMUAN KAJIAN
19
LAMPIRAN
%0