Matematik Ekonomi

U.
Wee Kok Kiang

Dewan Bahasa dan Pustaka
KualaLumpur
2W1
Cetakan Pertama 1995
Cetakan Kedua 200!
WeeKokKiang 1995
Hak Cipta Terpeihara. Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagi-
an, artikel, ilustrasi, dan isi kandungan buku in dalain apa juga bentuk dan de-
ngan cara apa jua sama ada secara elektronik, fotokopi, mekanik, rakaman, atau
cara lain sebelum mendapat izin bertulis daripada Ketua Pengarah, Dewan Baha-
sa dan Pustaka, Peti Surat 10803, 50926 Kuala Lumpur, Malaysia. Perundingan
tertakluk kepada perkiraan royalti atau honorarium.
Perpustakaan Negara Malaysia
Data Pengkatalogan-dalam-Penerbitan
Wee, Kok Kiang
Matematik kewangan / Wee Kok Kiang
Bibliograti: hIm. 305
Mengandungi indeks
ISBN 983-62-4535-9
I. Business mathematics. I. Judul.
650.01513
Dicetak oleb
Percetakan Dewan Bahasa dan Pustaka
Lot 1037, Mukim Perindustrian PKNS
Ampang/Hulu Kelang
Selangor Darul Ehsan
KANDUNGAN
Prakata xi
JANJANG: ARITMETIK DAN GEOMETRI 1
Pendahuluan I
Janjang Aritmetik 1
Sebutan ke-n bagi Janjang Aritmetik 2
Jumlah ii Sebutan Pertama bagi Janjang Aritmetik 2
Mm Aritmetik 5
Janjang Geometri 5
Sebutan ke-n bagi Janjang Geometri 6
Jumlah n Sebutan Pertama bagi Janjang Geometri 6
Mm Geometri 11
Rumusan 12
Latihan 1 13
2 FAEDAH RINGKAS 18
Pendahuluan 18
Faedah 18
Rumus Faedah Ringkas IS
Rumus Amaun Ringkas 19
Beberapa Konsep Penting 21
Empat Jawapan Faedah Ringkas 22
Nilai Kini 22
Persamaan Nilai 23
Rumusan 25
Latihan 2 25
V
MATEMATIK KEWANGAN
3 DISKAUN BANK DAN NOTAJANJI 29
Pendahuluan 29
Diskaun Bank 29
Rumus Diskaun Bank 29
NotaJanji 31
Ciri-ciri Nota 32
Pendiskaunan Nota 32
Kadar Faedah Ringkas Setara dengan Kadar Diskaun Bank 36
Contoh-contoh Lain 39
Bayaran-bayaran Separa terhadap Nota Janji 41
Rumusan 43
Latihan 3 44
4 FAEDAHKOMPAUN 49
Pendahuluan 49
Faedah Kompaun 49
Pengkompaunan Faedah 50
Nilai MasaWang 51
Beberapa Istilah dan Tatatanda Penting 51
Rumus Amaun Kompaun 52
Amaun Kompaun bagi Masa Faedah Berpecahan 57
Kadar Faedah: Setara, Nominal dan Efektif 58
Hubungan antara Kadar Efektif denganKadar Nominal 59
Hubungan antara Dua Kadar Nominal 60
Mencari Kadar Faedah dan Tempoh 61
Nilai Kini 62
Persamaan Nilai 65
Penggunaan Lain Teori Faedah Kompaun 68
Kadar Negatif 69
Belanjawan Modal 70
Pengkompaunan Berterusan 78
Pembentukan Rumus Pengkompaunan Berterusan 78
Rumusan 80
Latihan4 80
5 ANUITI
Pendahuluan 86
Pengelasan Anuiti 86
vi
KAMDUNGAN
Beberapa Istilah dan Tatatanda Penting 87
Amaun Anuiti 87
Rumus Amaun Anuiti 88
Nilai Kini Anuiti 90
Rumus Nilai Kini Anuiti 9!
MencariR,ndani 9 7
Contoh-contoh Lain 104
Anuiti dan Pengkompaunan B ert eru s an 1 0 8
Perlunasan 109
Dana Terikat 111
Anuiti untuk Bayaran Berkala yang Tidak Sama 1 1 2
Rumusan 119
Latihan5 119
6 PINJAMANPERNIAGAAN DAN
PEMBELIAN ANSURAN 125
Pendahu lu an 1 2 5
Pinjaman Perniagaan 125
Kadar Bald Berkurangan 125
Pinjaman-pinjaman Lain 128
Pembelian Ansuran 130
Kaedah-kaedah Anggaran 132
Rumusan 141
Lat ihan6 1 4 !
7 MATEMATIKPINJAMAN GADAI JANJI 1 4 7
Pendahu lu an 1 4 7
Bald Pokok Belum Bayar bagi Pinjaman Kadar T et ap 1 5 1
Jumlab Bayaran Faedahbagi Pinjaman Kadar Tetap 153
Rumusan 154
Latihan 7 154
8 MATEMATIK PINJAMAN KADAR SAMA
RATA 157
Pendahu lu an 1 5 7
Matetriatik PinjamanKadar Sama Rata 157
Kadar Efektif bagi Pinjaman Kadar Sama Rata 158
vii
MATEMATIK KEWANGAN
Pokok Belum Bayar bagi Pinjaman Kadar Sama Rata 160
Akta Sewa Beli (1967) Malaysia 163
Rumusan 164
Latihan8 164
9 INFLASI 168
Pendahuluan 168
Inflasi 168
Cara Mengukur Inflasi 168
Can Menahunkan Kadar Inflasi Berkala 169
Inflasi dan Nilai Ringgit 169
KadarFaedah Wang 171
Hubungan antara Kadar-kadar Faedah dengan Inflasi 171
Rumusan 173
Lat ihan9 1 7 4
10 MODEL PENILAIAN 176
Pendahuluan 176
Konsep Penilaian 176
Penilalan B on 1 7 6
Bon yang Menawarkan Faedah Setengah Tahun 180
Penilaian Saham Keu t amaan 1 8 1
Peni!aian Saham Biasa 183
Pembentukan Rumus k =DIP 185
Pembentukan Rumus k =D
1/P +g 186
Rumusan 187
Lat ihanlO 1 8 8
11 SUSUT NILAI 190
Pendahuluan 190
BeberapaIstilah dan Tatatanda Penting 190
Kaedah Garis Lurus 191
Kaedah B ald B erku rangan 192
Kaedah Jumlah Digit Tahunan 193
Kaedah Dana Terikat 194
KaedahAnu it i 196
Susut Nilai Tahun Separa 197
viii
KANDUNOAN
Rumusan 199
Latihan 11 2 0 0
12 DISKAUN: NIAGA DAN TUNAI 2o3
Pendahuluan 203
DiskaunNiaga 203
Diskaun Tunggal Setara 205
Diskaun Tunai 207
Syarat-syarat Diskaun Tunai 207
Bayaran Separa at as Akaun Invois 213
Contoh-contoh Lain 2 1 5
Diskaun: Niagadan T u nai 2 1 7
Rumusan 218
Lat ihan 12 2 1 9
13 MATEMATIK PERNIAGAAN RUNCIT 224
Pendahuluan 224
Naik Harga 224
Peratus Naik Harga 224
Peru bahan Peratus Naik Harga 227
Turun Harga 227
Peratus T u ru n Harga 228
Keberuntungan dan Kerugian 230
Rumusan 236
Latihan 13 236
14 PENCUKAIAN PERSEORANGAN 242
Pendahuluan 242
Pencukaian 242
Penaksiran Cukai Pendapatan 242
Jenis Borang Taksiran 243
Pengembalian Borang Taksiran 243
Rayuan terhadap Taksiran 243
Cara Membayar 2 4 4
Tahun: Asas dan Taksiran 2 4 4
J adu al Kadar Cukai Pendapatan Individu 2 4 4
Pelepasan dan Potongan Cukai 245
ix
MATEMATIK KEWANGAN
Pencen 247
Cukai terhadap Tempat Kediaman 248
Nilai Manfaat atau Kemudahan Berupa B arangan
yang D is ediakan 2 4 8
Tambang Perjalanan Bercuti 250
Manfaat Perubatan atau Pergigian 250
Gratuiti Persaraan 251
Pamp as an 2 5 1
Pencukaian atas Dividen 251
Pencukaian atas Faedah 2 5 2
Pencukaian at as Royalti 252
Pencukaian at as Pendapatan Sewa 253
Beberapa Contoh Mudah 253
Rumusan 267
Latihan 14 268
LAMPIRAN
Jadual I Amaun Anuiti bagi 1 Per Masa 275
Jadual II Nilai Anuiti bagi 1 Per Masa 283
Jawapan 291
Bibliograti 305
Indeks
x
P RAKATA
Memandangkan terdapat kekurangan buku teks bagi bidang matematik
kewangan dalam Bahasa Melayu danjuga terdapatnya segelintir pelajar
yang mengikuti bidang mi yang lemah dalam Bahasa !nggeris, jadi diharap
buku ml akandapat memenuhi keperluan para pelajar di institusi pengajian
tinggi terutamanya golongan pelajar yang disebutkan tadi.
Buku mi ditulis khusus untuk para pelajar yang mengikuti bidang
perniagaan, perakaunan, pengurusan kewangan dan bank serta pentadbir-
an awam.
Saya ingin merakamkan penghargaan saya kepada semua yang telab
membantu saya dalani menyediakan buku mi.
WEE KOKKIANG
x i
I
JANJANG: ARITMETIK DAN
GEOMETRI
PENDAHULUAN
Untuk memahami konsep faedah kita terlebih dahulu perlu meneliti
prinsipjanjang aritmetik danjanjang geometri yang menjadi asas pengi-
raan faedah. Dalam bab ml pengiraan bagi kedua-dua janjang mi akan
diperkenalkan.
JANJANGARITMETIK
Janjang aritmetik ialah satu turutan nombor (yang dinamakan sebutan)
seperti:
(a) 2,4,6,...
( b) 3, 2, 1,
(c) 1/2, 3/2, 5/2,
dengan sebarang sebutan, dapat diperoleh secara menambah sam nom-
bor tertentu (yang dmnamakan beza sepunya) pada sebutan sebelumnya
kecuali path sebutan pertama.
Pada amnya janjang aritmetik ditulis dalam bentuk:
a,a+d,a+2d,..., a+(n1)d,...
dengan
a = sebutan pertaina
d = beza sepunya
n = bilangan sebutan
a + (n 1)d = sebutan ke-n atau sebutan am
I
MATEMATIK KEWANOAN
SEBUTAN KE-n BAGI JANJANGARITMETIK
Sebutan ke-n suatu janjang aritmetik diberikanoleh
a, =a +(n 1)d dengan a, ialah sebutan ke-n
JUMLAH n SEBUTAN PERTAMABAGI JANJANG
ARITMETIK
Jumlah atau hasil tambah suatu janjang aritmetik dinyatakan oleh:
J~=-~-[2a+(n_1w] atau
dengan
. 1 , =jumlah n sebutan pertama
1 =sebutan terakhir
Contoh 1:1
Can (a) a
12
(b) 12
bagi 5, 10, 15,
~ =f(ai-l)
~I2T(5+60)
=390
Jawapan
(a) a, =a+(n1 )d
a12 =5+021)5
=60
( b) . 1 , =~[~+(n_1)dIatau
~. =q[25)+02_us]
=390
2
JANJANG: AR1Th4ETIK DAN GEOMEFRI
Contoh 1:2
Sebutan ketiga satu janjang aritmetik ialah 18 dan jumlah 15 se-
butan pertamanya ialah 720. Apakahjanjang mi?
Jawapan
Katakan: a =sebutan pertama
d =bezasepunya
Daripada a, =a+(nI)d
18 =a( 3 1) d
( 1)
Daripada .1, 720 =~ +[2a
+usod] (2)
Daripada (1)
Daripada(2)
a =182d
96 =2a+14d
(3)
(4)
Gantikan (3) ke dalam (4), kita peroleh
96 = 2(182d)+14d
96 = 364d+14d
d =6
Gantikand =6 ke dalam (3), kita peroleh
a = 182(6)
a =6
Makajanjang aritmetik ialah 6, 12, 18,
Contoh 1:3
Andaikan anda ditawarkan gaji permulaan sebanyak RM3O 000 se-
tahun dan dijanjikan kenaikan gaji sebanyak RM1000 setahun
selama 9 tahun. Apakah gaji anda path tahun ke-lO? ( Gaji diterima
pada akhir tahun) .
3
MATEMATIK KEW AN G AN
Jawapan
Contoh 1:4
a, = a+(n1)d
a
10 = RM30000+(101) (1000)
= RM39 000.
Untuk menyelesaikan hutang sebanyak RM8000, anth bersetuju
membayar RM800 setiap akhir 6 bulan berserta faedah 5 peratus
terhadap bald kredit berkurangan. Carl jumlah faedah yang hams
andabayar.
Jawapan
Ca ra I
Anda mesti membayar RM8000/RM800 = 10 bayaran
Perhatikan faedah-faedah untuk:
a = RM200
d =RM2O
I = RM2O
Makajumlah faedah= = (200 +20)
Ca ra 2
=RMI100.
Soalan mijuga boleh dijawab secararumus:
bayaran pertama = RM8000 X 5% > < }= RM200
bayarankedua = RM7200 X 5% X j-=RMI8O
bayaranketiga = RM6400 )< 5% ) < }=RM16O
bayaran kesepuluh = RM800 X 5% X } =RM2O
ialah satujanjang aritmetik dengan:
4
JAN JAN G : ARITh4ETIK DAN GEOMETRI
k = B(tz1)(Lihat Contoh 6:4 untuk perbincangan)
2X2X1
= 8000(10+1)
/ = 5%x8000(l0+1)
2) ( 2
=RM1100.
MIN ARITMETIK
Sebutan-sebutan janjang aritmetik antara sebutan pertama dengan sebut-
an terakhir dinarnakan mm-mm aritmetik. Perhatikan bahawa mm ant-
metik antara dua nombor ialah nilai purata dua nombor itu.
Contoh 1:5
Carl tiga mm aritmetik di antara 2 dengan 10.
Jawapan
Perhatikanjanjang mi ialah: 2??? 10.
Makaa=2,n =5,d=?,1=10
Daripada: a, =a+( n 1) d
10 =2+(51)d
d =2
Jadi tiga mm anitmetik ialah: 24 ~ 10.
JANJANGGEOMETRI
Janjang geometri ialah saW turutan nombor (sebutan) seperti:
(a) 3,6,12,...
(b) 1,3,9,
(c) 1, 1/2, 1/4,
5
MATEMATIK KEWANGAN
dengan sebarang sebutan selepas sebutan pertama diperoleh dengan
mendarabkan satu nombor tertentu (dmnamakan nisbah sepunya) pada
sebutan sebelumnya.
Pada amnyajanjang geometni ditulis dalam bentuk:
a, ar, ar
2, ar3, ...
dengan
a = sebutan pertama
r = nisbah sepunya
n = bilangan sebutan
a? - = sebutan ke-n atau sebutan ant
SEBUTAN KE-n BAGI JANJANGGEOMETRI
Sebutan ke-n suatu janjang geometni dinyatakan oleh:
a, =a? - dengan a, ialah sebutan ke-n.
JUMLAH n SEBUTAN PERTAMA BAGI JANJANG GEOMETRI
Jumlah atau hasil tambah ii sebutan pertania janjang geometri dinyata-
kan sebagai:
aV ~jikar> I
r 1
ATAU
~ a( i_?) jikar< 1
dengan i, ialah jumlah n sebutan yang pertama.
Contoh 1:6
Can ( a) a
6
(b) J6
bagi 2, 8, 32,
6
Jawapan
(a) a, =
a
6 = 2( 4) 6!
= 2048
JAN JAN G : ARIThfEI1K DAN G EOMETRI
(b) ~J, = aV 1)
r 1
= 2(46_i)
~~~
41
Contoh 1:7
= 2730.
Sebutan ketiga suatu janjang geometri ialah 8 dan sebutan ketujuh-
nya 128. Can janjang ml.
Jawapan
Katakan
Maka, a? =8 (1)
ar
6 =128 ( 2)
a =sebutanpertama
r =nisbah sepunya
I3ahagikan ( 2) dengan (1) -~ =- -F-
r4 = 16
r
Terdapat dua janjang geometri, iaitu:
(I) 2,4,8, ...denganr=2
(ii) 2, 4,8, ... dengan r=2
7
MATEMATIK KEWANGAN
Contoh 1:8
Sebuah mesin bahanu benhanga RM4000. Mesin mi menyusut nilai
pada kadar 5 peratus setahun. Carl
(a) susut nilai tenkumpul selepas 5 tahun
( b) niiai buku mesin mi selepas 5 tahun.
Jawapan
( a) Penhatikan susut nilai untuk:
tahun pertama =5% X RM4000 =RM200:00
kedua =5% X RM3800 =RMI9O.00
ketiga =5%XRM361O=RM18O.50
dan seterusnya ialah satu janjang geometni dengan
a =RM200
r =RM19O/RM200=0.95
Maka susut nilai tenkumpul selepas 5 tahun ialah:
RM200(l 0.95~)
1 0.95
=RM904.88.
(b) Cara1
Nilai buku selepas 5 tahun =RM4000 - RM904.88
=RM3095.12
Cara2
Penhatikan nilai buku mesin mi selepas
1 tahun = RM4000(0.95) = RM3800.00
2 tahun = RM4000(0.95)
2 = RM3610.00
3 tahun = RM4000( 0.95) 3 = RM3429.50
4 tahun = RM4000(0.95)4 = RM3258.03
5 tahun = RM4000( 0.95) 5 = RM3095.12
8
JAN JAN G : ARITMETIK DAN G EOMEIRI
Perha tia n :
Lihat Contoh 11:2
Contoh 1:9
Nilai purata rumah di Kota Kiabalu ialah RM100 000 sebuah.
Nilai mi dijangka meningkat dengan kadar 2 penatus setiap bulan.
Can
(a) nilai purata rumah selepas 10 bulan
(h) masa untuk nilai puratabenganda 2 kali.
Jawapan
( a) Ca ra I
Perhatikan kenaikan-kenaikan nilai punata bagi:
bulan pertama =RMIOO 000 X2%=RM2000.00
kedua =RM1O2 000)< 2% =RM2040.00
ketiga =RM1O4 040 X 2% =RM2080.80
dan seterusnya ialah satujanjang geometni dengan
a =RM2000
r =RM2040/RM2000 = 1.02
Maka jumlah kenaikan nilai purata ialah:
a Vi)
r I
i 2000[(1.02)l]
1.021
=RM21 899.44.
Nilai punata selepas 10 bulan =RMIOO 000 +RM21 899.44
=RM121 899.44.
9
Ca ra 2
Perhatikan nilai purata selepas:
1 bulan=RM100000(1.02) =a r
2 =RM100000(1.02)
2=a?
3 =RM100000(1.02)3=a?
dan seterusnya.
Maka nilai purata selepas 10 bulan =RMIOO 000(1.02)10
=RM12I 899.44.
(b) Katakan masa untuk nilai punata berganda 2 kali ialah n bulan.
Maka
RM200000 = RM100000( 1.02)
2 = (1.02)
log2 = n Xlog 1.02
n = 35 bulan.
Contoh 1:10
Untuk menjelaskan suatu hutang, anda boleh membayan
( a) RM15 sebulan selama 10 bulan
ATAU
(b) 20 ~untuk bulan pentama, 40 g untuk bulan kedua, 80 ~untuk
bulan ketiga, 160 ~untuk bulan keempat dan seterusnya hingga
bulan kesepuluh.
Apakah pilihan anda? (Andaikan wang tidak mempunyai nilai
masa.)
Jawapan
Piliha n (a ):
Jumlahbayaran=RMI5 X 10=RM15O
10
JAN JAN G : ARFI1,1EFIK DAN G EOMETRI
Piliha n (b):
Bayaran bulan
Jumlah
1= 20~
2= 40
3= 80
4= 160
5= 320
6= 640
7 = 1280
8 = 2560
9 = 5120
10 = 10 240
= 20 460 ~
ATAU
= 20(20) 0
= 20(21)
= 20(22)
= 20(2~)
= 20(2~)
= 20(2~)
= 20(26)
= 20(2~)
= 20(28)
= 20(2~)
= RM204.60
Jumlah =20(2+21+22 +... +28 +2~)
=20 [210_I]
=20460g
=RM204.60.
Dengan membayar secara (a) anda dapat menjimatkan RM204.60
RM15O =RM54.60.
MIN GEOMETRI
Mm-mm geometri ialah sebutan-sebutan antana sebutan pertama dan se-
butan terakhir. Mm geometni antana dua nombon ialah punca kuasa dua
hasil danab kedua-dua nombon itu.
Contoh 1:11
Carl dua mm geometri antana 2 dan 16.
Perhatikan janjang geometni mi iatah 22? 16.
Maka a =2, r=? , n =4,! = 16
11
Jawapan
Danipada
a ,
16 =2r~
8 =?
2
Jadi mm geometni ialah 24 16.
Contoh 1:12
Can mm geometni di antana 4dengan 16.
Jawapan
Mingeometni = ~4><16
=8
RUMUSAN
(1) Janjang Aritmetik
( a) Janj ang aritinetik ialah janjang yang berbentuk:
a ,a +d,a +2d
(b) Sebutan am dinyatakan o l eh a , =a + (n 1 )d
(c) Jumiahn sebutan pertama diberikan oleh
= 12a +(in 1)d] atau
( d) Mm aritmetik dua nombon ialah nilai punatanya.
(2) Janjang G eometri
(a) Janj ang geometni ialah j anj ang yang berbentuk:
a , a T , a ? ar~,
12
JAN JAN G : ARrTh4EIIK DAN CEOMETRJ
( 6) Sebutan am diny at akan oleh a , =ar
(c) Jumiahin sebutan pertama dinyatakan oleh
~, a(Ir) atau .1= aVi)
(d) Mm geometri dua nombon ialah punca kuasa dua hasil danab-
nya.
LATIHAN 1
( 1) Sebutkan yang maim antana yang benikut ialah janjang anitmetik
(a) 5,3,1,i,...
( b) 1 ,3,5 ,7 ,
(c) 1, 1/2, 1/3, 1/4,
(d) 3,6,12,24,...
( e) x,x
2,~,x4,
(2) Carl empat sebutan pertama bagi janjang aritmetik dengan
( a) a =5,d=4
( 5) a =5,d=2
(c) a=2,d=3/2
(d) a =0 ,d=4
( 3) Carl sebutan am bagi soalan ( 2) di atas.
( 4) Carl jumlah 10 sebutan pertama bagi janjang-janjang anitmetik
yang benikut:
(a) 1,2,3,...
( b) 5 , 1 0 , 1 5 ,. . .
(c) 0, 2, 4, ...
(d) 8, 5, 2, ...
( 5) Carl jumiah sii-sii aritmetik yang berikut:
( a) 2+4+6+...+ 100.
( 5) 6+9+12+...+297.
13
(c) 10+20+30+...+100.
(d) 123 100.
(6) Can jumlah lapan sebutan pentama bagi janjang anitmetik dengan
( a) a =4,d=1/2
(b) a =50 ,d=4
(c) a=4,d=5
(7) Jumlah tujuh sebutan pentama suatu janjang aritmetik ialah 42 dan
jumlah 7 sebutan berikutnya ialah 140. Carl janjang mi.
(8) Sebutan keempat suatu janjang aritmetik ialah 26 dan sebutan ke-
10 ialah 62. Carl j anj ang mi.
(9) Anda telah dibenikan s at u p ekenj aan dengan gaj i penmulaan
banyak RMIO 000 dan kenaikan gaj i sebanyak RM500 setahun.
( Andaian: gaj i dit enima p ada akhir tahun.)
(a) Apakah gaj i anda p ada tahun keenam?
(b) Apakah gaj i y ang t elah diterima dalam enain tahun yang
pertama?
( c) C arl t emp oh ap abila gaj i anda meningkat ke RM2O 000.
( 1 0 ) Unt u k menj elas kan s u at u hu t ang s ebany ak RM600, anda bensetuju
membay an RM6O s ebu lan bers ert a f aedah 2 p erat u s s ebu lan t er-
hadap baki berku rangan s elama 1 0 bu lan. C ani
(a) nilai bay aran ket u j u h
(b) j u mlah f aedah y ang akan anda bay ar.
( 1 1 ) C arl emp at mm arit met ik aiflara 4 dan 2 4 .
( 1 2 ) Carl t iga nun arit met ik ant ana 3 dan 1 5 .
( 1 3) Sebu t kan y ang mana ant ara y ang beriku t ialah j anj ang geomet ri
( a) 1 ,3,9 ,
( b) 5 , 1 0 , 1 5 ,
( c) ak, ak
2, a e,
(d) 1/a , 1/a 2, 1/a 3,
(14) Tulis empat sebutan pentama bagi janjang-janjang geometni yang
benikut:
14
JAN JAN G : ARnFMEUK DAN G EOMETRI
(a) a =2,r=3
( b) a=4 , r=1 /2
(c) a =2,r=4
(15) Can sebutan am bagi s oalan ( 1 4 ) .
( 1 6) Can jumlah 1 0 s ebu t an pertama bagi
( a) 1 ,2 ,4 ,. . .
( 6) 12, 6, 3, ...
(c) 1,I, 1, ...
(17) Can jumlah lima sebutan pentama bagi sini-sini geometni y ang
benikut:
( a) 1 /2 +5 /2 +2 5 /2 +. . .
( b) a +a k+a k
2-+...
( 1 8 ) Sebu t an kedu a s u at u j anj ang geomet ni ialah 1 0 dan s ebu t an ke-
enamny a ialah 1 60 . Carl j anj ang mi.
( 1 9 ) Sebu ah mes in bahanu berhanga RM1 O 0 0 0 . Mes in mi akan meny u -
s w nilai p ada kadar 8 p erat u s s et ahu n. C an
( a) s u s u t nilai t erku mp u l s elep as 5 t ahu n
( 5 ) nilal bu ku mes in mi s elep as 5 t ahu n.
( 2 0 ) Ru mah anda bennilai RM8 O 0 0 0 kini. J ika nilal numah anda akan
meningkat p ada kadan 1 0 p enat u s s et ahu n, can nilai numah anda
s elep as enam t ahu n.
( 2 1 ) Anda melabu nkan RMI 0 0 ke dalam bank y ang menawarkan
f aedah 6 p erat u s dikomp au nkan s et iap t ahu n. B erap akah j u mlah
p elabu ran anda p ada akhin t ahu n kelima?
( 2 2 ) Anda boleh menj elas kan hu t ang anda secara
( a) membay an RM30 0 0 s ebu lan s elama 2 4 bu lan
AT AU
( 6) membay an 1 0 u nt u k bu lan p ert ama. 2 ~u nt u k bu lan kedu a,
4 o u nt u k bu lan ket iga, 8 0 u nt u k bu lan keemp at , 1 6 ~u nt u k
bu lan kelima dan s et eru s ny a hingga 2 4 bu lan.
15
Apakah p ilihan anda? ( Andaikan wang t idak memp u ny ai nilai
masa.)
(23) Carl t iga mm geomet ni antana
(a) 1/2 dan 1/32
( 5) ldan8l
(24) Can bilangan s ebu t an dalamj anj ang y ang beniku t :
( a) 4 , 2 , 1 1/64.
( 6) 5, 9 , 1 3 4 9 .
( c) 3,9 , 2 7 7 2 9 .
( d) 3, 8 , 1 3 4 8 .
(25) Berapa sebutankah bagi sin
(a) 3 + 6 + 12 + ... mesti diambil supaya jumlahnya melebihi
60 0 ?
( 6) 5 + 10 + 15 + ... mesti diambil s u p ay a j u mlahny a tidak
melebihi 2 7 5 ?
(26) Mis bu n membeli sebuah numah yang berhanga RM2O 000. B eliau
membayar RM5000 sebagai bayanan mu ka dan berj anj i membayan
bakinya dengan membu at bayaran bulanan sebanyak RM500 s e-
bu lan serta 6 peratus faedah ringkas t erhadap bald yang belu m
dibayar. Carl jumlah yang mesti dibayar oleh Misbun.
Istilah Penting
Bald B erku nangan
B eza Sep u ny a
Janjang Aritmetik
Janjang G eometni
Jumlah/Hasil Tambah
Mm Anitmetik
Mm Geometri
Nilai Buku
Nisbah Sepunya
Sebutan Am
Reducing Balance
Common Difference
Arithmetic Progression
Geometric Progression
Sum
Arithmetic Mean
Geometric Mean
BookValue
Common Ratio
General Term
1 6
JAN JAN G : ARITMETIK DAN GEOMETRI
Sebu t an Pert ama
Sebutan Terakhir
Susut Nilai
First Term
Last Term
D ep reciat ion
17
FAEDAH RINGKAS
PENDAHULUAN
Apabila kita menyimpan wang di dalam bank, kita akan menerima
faedah terhadap wang simpanan kita itu dan apabila kita mendapat pin-
jaman dan bank kita kena membayar faedah terhadap wang pinjaman
tersebut. Jadi adalah penting kita mengetahui kaedah-kaedah untuk me-
ngira faedah.
Dalam bab mi akan dibincangkan konsep-konsep faedah ningkas
yang sangat penting untuk memahamkan konsep seperti faedah kom-
p au n dan anuiti.
FAEDAH
Faedah at au bu nga dit aknif kan s ebagai wang yang dipenoleh ap abila s e-
j u mlah wang dilabu rkan. Andaikan anda melabu r RM1000 dalam bank
kini dan akan menenima RM1 100 selepas s at u tahun. Wang tebihan
RMIOO, (EM! 100RM1000), ialah faedah y ang dip eroleh u nt u k p ela-
bu ran t ers ebu t .
Faedahjuga ditakiifkan sebagai caj yang dikenakan apabila pinjain-
anlknedit diperoleh. Andaikan anda mendap at s u at u p inj aman RMI000
dasi sebuah bank dan akan membayar RM1200 selepas s am tahun. Wang
lebihan RM200, (RM1200 kM 1000), mi merupakan faedah yang dike-
nakan terhadap pinjaman it u . Terdapat dua jenis faedah yang biasa digu-
nakan dalam pengiraan faedah iaitu faedah ningkas dan faedah komp au n.
RUMUS FAEDAH RINOKAS
Rumus faedah ningkas diberikan oleh:
18
PAEDAH RIN G KAS
dengan
I =Prt
I = faedah ringkas
P = pokok/modal/pnmnsipal
t = t emp oh ( dalain t ahu n)
Elok diingat bahawa faedah ringkas selalunya diasaskan pada po-
kok asal yang tidak berubah. mi benbeza danipada kinaan faedah kom-
paun.
RUMUS AMAUN RINGKAS
Rumus amaun ningkas dapat dinyatakan sebagai
s=P+I
=P +Prt
=P(! +rt)
dengan S ialah amau n ringkas .
Contoh 2:1
Sebanyak RMI000 telah dilaburkan ke dalam E abu ng y ang mena-
warkan 10 peratus faedah ningkas. Can
( a) faedahningkas
(6) amau n ringkas
s elep as 3 t ahu n.
Jawapan
(a) I=Prt
= 1000>< 10% x 3
=RM300
19
( 6) S=P+I
Contoh 2:2
= 1000+300
=RM!300
atau S=P(!+n)
= 1000(1 + 10% ) < 3)
=RM1300
Sebanyak RM4000 telah dilaburkan selama sam tempoh yang t er-
tentu. Faedah yang dipenoleh ialah RM1600. Carl tempoh pelaburan
inijika kadar faedah ringkas yang ditawarkan ialah 10 peratus.
Jawapan
Contoh 2:3
/ = Pn
1600 = 4000 x 10% x
t = 4tahun
Seorang p eniaga menenima s ekep ing invois berjumlah RM4000
dengan syarat 4/10, n/30. Jika peniaga mi membayar pada han ke-
10, apakah faedah ringkas yang diperolehnya?
Jawapan
Diskaun tunal yang diperoleh =4%(4000) =RM16O
Jadi peniaga hanya membayan =4000 160 =RM3840
Daripada rumus, I = Pn
160 = 3840 X rX 20/360
r = 75%
Perhatian:
Untuk perbincangan yang lebih mendalam rujuk Contoh 12:17.
20
FAEDAH RINGKAS
BEBERAPAKONSEP PENTING
( 1) MasaTepat
Masa tepat ialah bilangan han yang tepat antara dua t anikh y ang di-
benikan.
(2) Masa Anggaran
Setiap bulan dianggap mempunyai 30 han.
Contoh 2:4
Carl ( a) masa tepat
( b) masa anggaran
dan 2/1/86 hingga 24/7/86.
Jawapan
B ilangan han
Bulan
Januari
Februani
Mac
April
Mel
Jun
Julai
( a) Masa tepat
29
28
31
30
31
30
2 4
(b) Masa anggaran
28
30
30
30
30
30
24
Perhatian:
Cara lain untuk mengira masa anggaran ialah:
B u lan Hail
7 24
1 2
6 22 =6X30+22=202hani
Jumlah 203 202
2!
EMPAT JAWAPAN FAEDAH RINGKAS
Untuk menyatakan faedah ningkas, terdapat empat jawapan yang ter-
takiuk pada konsep-konsep yang digunakan. Perhatikan contoh-contoh
yang benikut.
Contoh 2:5
Pada 2/1/86, Ahmad melabu rkan RM 1000. Kadar faedah ningkas
yang ditawarkan ialah 10 peratus. Can faedah ningkas yang diper-
oleh pada 24/7/86.
Jawapan
Konsep-kunsep yang digunakan Faedah nlngkas
(a) Masa anggaran dengan
360 han setahun = 1000 x
10% x
=RM56. II
(b) Mas a anggaran dengan
365 had setahun = 1000 X 10% X =RM55.34
(c) Masa tepat dengan
360 had setahun
=1000 X
10% X =RM56.39
(d) Masa tepat dengan
365 han setahun = 1000 X 10%)< =RM55.62
Terdapat emp at j awap an y ang berbeza. Faedah yang diperoleh danip ada
kaedah (a) dinamai faedah ringkas biasa dan danipada kaedah (d), faedah
ringkas tepat. Kaedah (c) dinamai Petua Jurubank dan kaedah inilah
yang akan digunakan dalam buku mi jika kaedah yang digunakan dalam
perbincangan tersebut tidak dinyatakan.
NILAI KINI
Nilai kini atau nilai t erdis kau n s es u at u amau n S y ang mat ang dalam
t emp oh tertentu, at, p ada kadar faedah ringkas rp erat u s ialah nilai P yang
j ika dilabu rkan kini akan menghas ilkan amau n S s elep as t emp oh y ang
s ama dan p ada kadar f aedah y ang s ama.
Penginaan nilai kini bagi s es u at u amau n y ang t erdap at p ada mas a
dep an dinamakan p endis kau nan.
22
FAEDAH R!NGKAS
Contoh 2:6
Carl ni!ai kini bagi sam hutang yang akan matang
sembilan bulan jika wang bernilai 8 peratus.
Jawapan
Contoh 2:7
S = P( 1 +~i)
3000 = P( 1 +8%>(
P = RM2830.19
dalam tempoh
Anda dap at menj elas kan s u at u hutang dengan membayar RM400
kini atau RM460 dalam enam bulan. Jika anda memperoleh faedah
ringkas 6 peratus terhadap wang anda, apakah cara bayaran yang
lebih balk?
Jawapan
Nilai kini bagi RM460 =460( 1 +6% x
=RM446.60
mi bermakna jika anda membayar RM400 kini anda dap at menj i-
matkan RM446.60 RM400 = RM46.60 kini. Maka cara yang
lebih baik ialah membayar kini.
Perhatian:
Secara teoni kita j u ga dap at mencani amau n bagi RM400 s elep as
enam bu lan dan membandingkan amaun mi dengan RM4 60 . Me-
ngapakah cara mi bias any a t idak digunakan?
PERSAMAAN NILAI
Persamaan nilai ialah persamaan yang menggambarkan kesetaraan dua
bilangan bayaran pada satu tanikh yang tertentu (tanikh fokus/penilaian),
iait u :
Apa yang dibayar =Apa y ang dihu t ang
23
MATEMATIX KEWANGAN
Contoh 2:8
Hutang sebanyak RM600 matang dalam enam bulan dan hutang
sebanyak RM400 dalam 12 bulan. Penghutang hendak menjelaskan
kedua-dua hutangnya dengan membuat sam bayanan kini. Benapa-
kah jumlah yang mesti dibayar kini jika beliau dan pemiutang ber-
setuju bahawa kadar faedah ringkas sebanyak 12 peratus dan tanikh
fokus ialah:
( a) kini?
( b) pada aichir enam bulan?
Jawapan
60 0
1+12% X-y
X=RM923.18
( a)
0 6 12
I I I
I I
X 600
-.4
.4
I
I
4 60
Katakan bayaran kini =RMX
Olehim,
+
4 0 0
I + 12%x I
0
~
6 12
I
X 600 400
I____ I
Katakan bayaran kini =RMX
Olehim,
400
X( 1 + 12% X ~)=600+ 1 + 12%)<
I
X =RM922.04
24
FAEDAH RINGKAS
Perha tia n :
Apakah kes imp u lan y ang dap at dibu at antara bayaran dan tanikh
f oku s ?
RUMLJSAN
( 1) Kiraan faedah ringkas diberikan oleh I=Pit.
( 2) Faedah ningkas diasaskan pada pokok asal.
( 3) Amaun ningkas dibenikan oleh S =P( 1 + it) .
( 4) Konsep-konsep penting ialah masa tepat, masa anggaran, faedah
ringkas tepat, faedah ringkas biasa dan petuajurubank.
( 5 ) Nilai kj ni s es u am amau n dibenikan oleh P =S( 1 + it) .
( 6) . Pers amaan nilai ialah persamaan yang menggambarkan kes et araan
du a bilangan bay aran p ada t anikh f oku s . Tarikh f oku s y ang t idak
s ama menghas ilkan j awap an y ang berbeza.
LATIHAN 2
( 1) Terangkan
( a) Faedah
(b) Huruf-huruf dalam rumus S =P(! + rat)
(2) Can faedah ningkas dan amau n ningkas bagi p elabu ran-p elabu ran
yang benikut:
(a) RMI000 pada 8f p erat u s faedah ningkas selama 2 tahun.
( b) RM2800 pada 7~peratusfaedah ringkas selama 5~tahun.
( e) RM4000pada 9f peratus faedah ringkas selama 2~tahun.
( d) RM!200 pada 8~peratusfaedah ningkas selama 40 minggu .
( 3) Sejumlah wang RM4000 akan meningkat ke RM4800 dalam t em-
poh 2 tahun. Carl kadar faedah ringkas yang diperoleh.
( 4) Rahman membeli sebuah radio yang benharga RM100. Beliau
membayar RM45 sebagai bayaran muka dan berjanji membayar
bakinya benserta satu caj RM5 dalam 3 bulan. Apakah kadan
faedah ringkas yang akan dibayarnya?
( 5) Terangkan
(a) Masa Tepat
25
(b) Masa Angganan
(c) Faedah Ringkas Biasa
(d) Faedah Ringkas Tepat
(e) Petua Jurubank
(6) Isikan ruangan-ruangan kosong yang tertenm:
Dantarikh ICe tarikh Man tepat
( a) 2 9 /5 /8 7 9 0 had
(b) 6/5/87 120 han
(c) 3/2/88 60 had
( d) 30 /1 1 /8 7 8 0 han
( 7 ) Wang s ebany ak RM2500 dilaburkan pada 21/3/88. Jika faedah
ningkas 6 p erat u s dit awarkan, carl f aedah y ang diperoleh p ada
2 4 /7 /8 8 .
( 8 ) Is ikan ru angan-ru angan kos ong y ang beriku t :
D an t arikh Ke t anikh Man t ep at Man anggaran
( a) 2 5 /1 /8 8 1 5 /7 /8 8
( b) 1 5 /9 /8 9 1 0 /2 /9 0
( 9 ) ( a) C an nilai kini bagi RM8000 yang akan mat ang dalam 1 0 bu -
Ian jika Wang bernilai 1 0 p erat u s f aedah ningkas.
( b) B erap a lamakah s ej u mlah wang akan menj adi 3 kali ganda
j u mlahny a p ada 8 p erat u s f aedah ringkas .
( 1 0 ) Anda boleh menj elas kan s am hu t ang dengan membay ar RM500
kini at au RM5 5 0 dalam lap an bu lan. J ika anda mendap at f aedah
ningkas 8 f p erat u s t erhadap wang, s ebu t kan cara bay aran y ang
lebih balk.
( II) Rahim menerima s ekep ing inv ois bet j u mlah RM2400 dengan
s y arat 6/1 0 , n/2 0 . J ika Rahim membay an p ada han kes ep u lu h,
apakah kadar faedah y ang dip eroleh?
( 1 2 ) Harga t u nai s ebu ah keret a ialah RM2 2 500. Way ne membeli ke-
net a mi dengan membu at bay aran mu ka RMM berserta 1 6 bay aran
bu lanan s ebany ak RM600 s ebu lan. J ika Way ne dikenakan 12 pe-
ratus faedah ningkas terhadap kredit yang diperolehnya, cad:
(a) Bald belum bayar selepas membuat bayanan muka.
(b) Nilai M.
26
FAEDAH RIN OKAS
( 1 3) J ika s eonang p elabu r melabu r s ebany ak RM5000 p ada kadar 10
p erat u s f aedah ringkas , carl mas a u nt u k mendap at faedah s e-
banyak RM1200.
(14) Suraya meminjam RM9O. Lapan bulan kemudian, beliau mem-
bayar RM12O. Carl kadar faedah ringkas yang mesti dibayarnya.
(15) RMS000 dilaburkan pada 6 penatus faedah ringkas, RM8000 pada
8 peratus faedah ningkas dan RM7000 pada 10 peratus faedah
ringkas. Carl kadar purata yang dipenoleh.
(16) Hutang sebanyak RM450 matang dalam empat bulan dan hutang
sebanyak RM600 dalam enam bulan. Jika wang bernilai 5 peratus
faedah ringkas, apakah bayanan tunggal kini yang dapat menje-
laskan kedua-dua hutang tensebut menggunakan
(a) kini
(b) akhir bulan kedua
sebagai tanikh fokus?
(17) Hutang sebanyak RM500 serta faedah ringkas 5 peratus matang
dalam tiga bulan. Hutang sebanyak RMISOO serta faedah ringkas
4 peratus matang dalam sembilan bulan. Jika wang bernilai 6
peratus faedah ringkas, apakah bayaran tunggal pada akhir bulan
keenam dapat menjelaskan kedua-dua hutang tersebut jika tanikh
fokus ialah
(a) kini
(b) akhir bulan keenam.
(18) Satu pelabunan yang dibuat setahun lalu kini bernilai RM2200.
Jika ditinggalkan selama 18 bulan lagi, pelaburan mi akan bernilal
RM2500. Can
(a) pokok pelaburan asal
(b) kadan faedah ringkas yang ditawarkan.
Istilah Penting
Amaun Ringkas Simple Amount
Faedah Interest
27
MATEMATIK KEwANGAN
FaedahRingkas
Faedah Ringkas B ias a
Faedah Ringkas T ep at
Mas a Angganan
Mas a T ep at
Nilai Kini
Nilai T erdis kau n
Pendis kau nan
Pers amaan Nilai
Pet u a J u ru bank
Pokok/ModallPnins ip al
T arikh Foku s /Penilaian
Simp le Int eres t
Ordinary Simple Interest
E x act Simp le Int eres t
Ap p rox imat e T ime
E x act T ime
Present Value
Discounted Value
Discounting
Equation of Valu e
B anker s Ru le
Princip al
Focal/E v alu at ion D at e
28
3
DISKAUN BAN K DAN NOTA
JANJI
PENDAHULUAN
Prins ip dis kau n bank digu nakan ap abila doku men-doku men seperti nota
j anj i dan bil p ert u karan diu ru s niagakan.
B ab mi akan memp erkenalkan p nins ip dis kau n bank dan cara doku-
men-dokumen seperti di at as didis kau nkan.
DISKAUNBANK
D is kau n bank at au dis kau n ringkas ialah caj yang dikenakan pada
awal tempoh pinjaman apabila pinjaman diperoleh. Diskaun bank ( ka-
dangkala disebut faedah pendahuluan) diasas pada nilai matang pin-
jaman.
RUMUS DISKAUN BANK
Rumus diskaun bank dapat dmnyatakan sebagai,
D =5th
dengan -
D = diskaun bank
S = nilal matang pinjaman
d = kadar diskaun bank
at = tempoh diskaun ( dalam tahun)
Oleh sebab diskaun bank dikenakan dan dikutip pada awal tempob
pinjaman, maka peminjam akan menerima sejumlah wang yang her-
29
MATEMATIK KEW AN CAN
kurangan daripada jurnlah yang dipinjam dan yang mesti dibayar pada
tarikh matang. Jumlah Wang yang diterima oleh peminjam itu dinama-
kan hasil atau prosids.
Oleh itu,
P=SD
= S 5th
=5(1 dat)
dengan Pialah hasil atau prosids.
Contoh 3:1
Can (a) diskaun bank
(b) hasil
bagi p inj aman RM2000 u nt u k 1 0 bu lan j ika caj dis kau n ialah 1 0
peratus.
atau P=S(l dat)
Jawapan
( a) D=Sdt
= 2000 X 10% x
=RM166.67
12
Anda memerlukan RM4000 kini. Berapakah anda mesti meminjam
untuk tempoh 120 han dan bank y ang mengenakan 8 p erat u s
dis kau n?
(b) P=SD
=RM2000 RlvIl 66.67
=RM1833.33
Contoh 3:2
=RM2000(l-l0%X ~)
=RM1833.33
30
Ernndt dan tiuda/I 00 RLN G G IT
untuk nilai terima dengan faedah Tiada %
MATEMATIK KEWANGAN
CIRI-CIRI NOTA
( 1) Nilal Muka Nota
(2) Tarikh Nota
( 3) KadarFaedah
( 4) Penerima
(5) Pembuat
(6) Tempoh Nota
( 7) Tarikh Matang
amaun tertulis, biasanya dalam angka dan
perkataan.
tarikh nota dibuat.
caj yang dikenakan jika ada.
orang atau firma yang akan menerima sejum-
lah wangyang dijanjikan.
orang atau firma yang bersetuju membayar
sejumlah wang kepada penerima.
tempoh pinjaman mesti dibayar.
tarikh pembuat mesti membayar pinjaman.
PENDISKAIJNANNOTA
Diskaun bank digunakan untuk menentukan nilai nota pada sesuatu ke-
tika. Hasil nota dikira seperti yang berikut:
(i) Can nilai matang nota.
(ii) Diskaunkan nilai matang nota dan tarikh matang ke tarikh
diskaun dengan menggunakan kadar diskaun yang diberikan.
(iii) Hasil =Nilai Matang Diskaun Bank.
Contoh 3:3
Sebuah firma mempunyai satu nota tanpa faedah yang bernilai
RM3000 dan bertempoh 6 bulan. Tarikh nota ialah 1/8/87. Nota mi
didiskaunkan pada 1/11/87 di sebuah bank yang mengenakan IS
peratus diskaun. Can hasil firmami.
Jawapan
Tarikbdiskaun Tarlkh matang
1/8/87 I/I 1/87 1(2/88
Hasf1 3000
15%
14
32
DISKAIJNBANK DAN NOTAJAN11
Salleh rnempunyai satu nota bernilai RM4000 berserta faedah ringkas
10 peratus dengan tempoh 10 bulan. Empat bulan sebelum tarikh
matang, Salleh mendiskaunkan nota mi di sebuah bank pada kadar 18
peratus. Cani basil SaIIeh.
Jawapan
(i) Nilai Matang = P(1 +TI)
ID
=RM4000(l1O%><~)
=RM4333.33.
(i) Nilai Matang =RM3000
(ii) D=Sdt
=3000X15%x j~
=RMII2.50
(iii) Hasil =Nilai Matang Diskaun Bank
= RM3000RM1I2.50
=RM2887.50
ATAU
P =S(1dt)
=RM3000(1 15%)<
=RM2887.50.
Contoh 3:4
tarikh diskaun Tarlkhmatang
0 6 10
I.
4000 Hasil Nilal matang
j4 d=I8%
r10%
33
MATEMATIK KEwAN G AN
(ii) D=Sdt
=RM433333 X 18% X
=RM260.00.
(iii) Hasil =Nilai Matang Diskaun Bank
= RM4333.33 RM260.00
=RM4073.33
ATAU
P =S(1 dO
=RM4333.33(1 18% )<
=RM4073.33.
Contoh 3:5
Hamidah menerima satu nota janji bertempoh 120 han yang
bernilai RM4000 berserta faedah ringkas 10 peratus. Tanikh matang
nota tersebut ialah 8/12/91. Pada 12110/91 Hamidah mendiskaun-
kan nota mi di sebuah bank yang mengenakan 10~peratus diskaun
bank. Kira:
(a) tanikh nota
(b) nilai matang nota
(c) tempoh diskaun
(d) nilai diskaun
(e) hasil tiamidab
(f) kadan faedah ringkas yang setara dengan kadar diskaun di atas.
(Lihat 3:7)
(g) kadar faedah ningkas yang diperolehnya terhadap penjualan
nota itu.
Jawapan
(a) 8/12/91 120 han = 10/8/91
34
DISKAUN BANK DAN NOTA JANJI
(b) S=P(l+n)
120
=RM4000(1 + 10~%x
=RM4140.
(c) Bilangan han dan 12/10/91 hingga 8/12/91 = 57 hail
(d) D=Sdt
=RM4140 x 10~%X -~
=RM68.83.
(e) P=SD
=RM4140RM68.83
=RM4071.17.
d
(fl r=d
I0~%
JL
1I0}%x ~
= 10.68%.
(g) Danipada
I =I i ~ t
RM4071.17RM4000=RM4000X rX
Contoh 3:6
r = 10.17%.
Dollah membeli banangan runcit yang bernilai RM600. Beliau
mahu memberikan satu nota tanpa faedah untuk 60 han kepada
penjual yang jika didiskaunkan kini pada 8 peratus akan memberi-
kan basil sebanyak RM600. Can nilai muka nota mi.
35
MATEMATIK KEWANGAN
Jawapan
0 60
I -I
Hasil=600 M
-4 d=8% I
Katakan nilai muka nota =RMM
Daripada,
P =5(1dO
RM600 =M(18%>< -j~-)
M =RM607.90.
KADAR FAEDAH RINGKAS SETARA DENGAN KADAR
DISKAUN BANK
Dalam mendiskaunkan nota pada kadandiskaun dperatus yang tententu,
sebuah bank sebenannya membeni pinjaman RMP (basil) dan mengutip
RMS (nilai matang nota) pada tanikh matang nota. Maka bank mi mem-
peroleh satu faedah terhadap RMP pada kadan yang lebih tinggi dani-
pada d peratus. Andaikankita inginmenentukan kadan faedahin iaitu r
peratus yang setara dengan kadar diskaun d peratus. Satu kadan diskaun
dan satu kadan faedah adalah setana jika kedua-duanya menghasilkan
nilai kini yang sama untuk saw amaun yang terdapat pada masa depan.
Faednh:P=
I+rt I
0
thskaun:P=S(1d:)~ t/%
Dengan menyamakan P danipada najah di atas, diperoleh:
S(ldt )=
1+rI
1+ti=
1
36
rt= ldt
dt
d
r=
1
DISKAUN BANK DAN NOTAJANJI
Contoh 33
Sebuah bank mendiskaunkan sekeping nota bernilai RMI000 yang
matang dalamtempoh 1 tahun pada kadan 11 peratus. Apakah kadar
faedah ningkas yang diperoleh oleh bank mi?
Jawapan
Contoh 3:8
d
1 dt
11%
1-11%x 1
= 12.36%.
Sebuah bank mendiskaunkan sekeping nota bertempoh 90 hail pada
8 ~penatus. Can kadar faedah ningkas yang setana dengan kadar
diskaun mi.
Jawapan
d
1 dt
8~%
- 18~%X~
= 8.68%.
37
Contoh 3:9
Rujuk Contoh 3:4
Apakah kadar faedah yang setana dengan kadar diskaun yang di-
berikan?
Jawapan
d
I dt
18%
1-18%><
= 19.15%.
Perhatian:
Jika rumus di atas sukar diingat, cara yang berikut boleh juga di-
gunakan:
Katakan bahawa pinjaman RM4073.3 dikenakan faedah RM260.
Maka,
Contoh 3:10
I =Prt
RM260 =RM4073.33 X r X
r =19.15%.
Sebuah bank berkehendakkan 8 peratus faedah ringkas dalam men-
diskaunkan sekeping nota bertempob 4 bulan. Apakah kadar dis-
kaun mi?
Jawapan
d
1 di
d
8% =
ldX i~2~
d =7.79%.
38
DISKAUN BANK DAN NOTAJAN11
CONTOH-CONTOH LAIN
Contoh 3:11 ( Bil Perbendaharaan)
Sebuah bank membida 97.783 untuk sam bil 91 han yang bernilai
RM1 juta. Jika bida mi ditenima, apakah kadar diskaun yang akan
diterima oleh bank mi?
Jawapan
Membida 97.783 bermakna bank mi akan membayar RM977 830.
Maka daripada:
D =5th
-l000000977830=1000000xdx-~-
100
d =8.77%.
Perhatian:
(1) Kadan diskaun mi dinamakan kadar bil.
Rumus lain yang boleh digunakan ialah:
d=
100
10097.783 ~
100 91
= 8.77%.
(2) Rumus yang lebih tepat untuk mengira kadan pulanganmi ialah
basil setana kupon yang dapat dinyatakan sebagai:
100P 365
- P
10097783 365
97.783 91
=9.09%.
39
MATEMATH( KEWANGAN
Contoh 3:12 (Kertas Perdagangan)
Sebuah syarikat korporat mengeluankan satu kertas pendagangan
bennilai RM1}juta yang matang pada 31/7/89. Dokumen mi dibeli
oleh Syanikat Kewangan Wee pada 1/6/89. Can hanga pembelian
dokumen mi jika kadan diskaun ialah 8 peratus.
Jawapan
Masatepat dan 1/6/89 hingga 3 1/7/89 =60 han.
Maka,
D =5th
=1500000 X 8% x
=RM2O 000
Hangapembelian =1500000-20000
=RM1 480000.
Contoh 3:13 ( Penerimaan Jurubank)
Sebuah bank di Sabah bersetuju menenima draf danipada seorang
pengeksport di Singapuna. Pengekspont itu kemudiannya menghan-
tan bananganjualannya kepada sebuah syanikat di Sabah yang mem-
punyai akaun dengan bank pengeksport tersebut. Pengekspont itu
menyediakan satu draf 60 hail untuk RM5O000 dan mendiskaun-
kan draf mi pada 10~penatus. Can basil pengekspont itu.
Jawapan
D =Sdt
=50000X 10~%X-&
360
D=RM875
H=RM50000RM875
=RM49 125.
40
DOSKAUNBANK DANNOTAJANJI
Contoh 3:14 ( Sijil Deposit)
(a) Sebuah bank menjual sekeping sijil deposit bernilai
RM500 000 bersenta faedah6 ~peratus yang matang dalam 180
han. Jika pembeli memegang sijil mi sehingga tarikh matang,
can jumlahwang yang ditenimanya.
(b) 60 han sebelum tanikh matang, pemegang sijil menjualkan
sijilnya kepada pembeli yang berkehendakkan pulangan 7 pe-
natus berasaskan faedahningkas. Cani hangajualan sijil mi.
Jawapan
(a) S=P(1+rt)
=500000(1+6f%)< -~)
=RMS16 250
(b) S=P(l+rt )
516 250 =P(1 +7% x
P =RM51O 294.85.
BAVARAN-BAVARANSEPARATERHADAP NOTAJANJI
Kenap kali pembuat nota membuat bebenapa bayanan separa pada tem-
poh pinjaman untuk menjelaskan sebahagian hutangnya. Terdapat dua
cana untuk mengina bald yang belum dibayan pada tanikh matang iaitu
(1) Atunan Saudagan
(2) Atunan Amerika Syarikat
Contoh 3:15
Hutang sebanyak RM2000 benserta caj faedah 12 penatus matang
dalain tempoh setahun. Penghutang membayan RM600 pada akhin
bulan keempat dan RM500 pada akhir bulan kesepuluh. Can bald
yang belum dibayan pada tanikh matang.
41
MATEMATIK KEWANGAN
Jawapan
Aturan Saudagar
Mula-mula bentuk persamaan nilai yang menggunakan tarikh
matang sebagai tarikh fokus. Tanikh lain tidak boleh digunakan se-
bagai tarikh fokus. Katakan baki yang belum dibayan pada tarikh
matang ialah RMM.
RM2000(1 +12% X I) =RM600(l +12% X~)
+RM500(1 +12%
RM2240=RM648+RMSIO+M
M=RM1082
Hutang asal
Faedah terhadap RM2000 pada akhir bulan
keempat
=RM2000>< 12% x
Jumlah hutang pada akhir bulan keempat
Bayaran separa pertama
Baki belum bayan pada akhin bulan keempat
Faedah terhadap RM1480 pada akhir bulan
kesepuluh
=RM1480X 12%X
Jumlah hutang pada akhin bulan kesepuluh
Bayanan separa kedua
Baki belum bayan pada akhir bulan kesepuluh
Faedah terhadap RM1068.80 pada akhir bulan
kedua belas
=RM1068.80)< 12% X
Baki yang belum dibayan pada tanikh matang
= 80.00+
= 2080.00
= 600.00
= 1480.00
= 88.80
= 106880
0 4 10 12
Htflang=RM2000 _____________________
Eayaran Separa RM600 RMSOO Al
I I
Aturan AmerikaSyarikat
= RM2000.00
= 21.38 +
= RMIO9O.18
42
DISKAUNBANK DANNOTAJAN31
Contoh 3:16
Pada 16/6/89 Awang meminjam RM3000 berserta caj faedah 8 pe-
rams. Beliau membayan RM1000 pada 12/7/89, RM4O pada
25/11/89 dan RMI200 pada 18/1/90. Cail bald yang beluin dibayar
pada 11/4/90 dengan menggunakan aturan Amenika Syanikat.
Jawapan
Hutang asal pada 16/6/89
Faedah dail 16/6/89 hmngga 12/7/89
=RM3000X 8% x~
Amaun hutang pada 12/7/89
Bayanansepanapada 12/7/89
Baki yang belum dibayanpada 12/7/89
Faedah dan 12/7/89 hingga 25/11/89
=2017.33 x 8%X 36
Amaun faedah mi adalah lebih danipada
bayanan sepana RM4O. Maka bayaransepana
RM4O mi dibawake 18/1/90
Faedah terhaciap RM2O17.33 dan 12/7/89 hingga
18/1/90 ialahRM2Oll.33 X 8% X~-
Amaun hutang pada 18/1/90
Bayanan-bayanan sepana yang dibuat
=RM4O +RM1200
Baki yang belum dibayanpada 18/1/90
Faedah dail 18/1/90 hingga 11/4/90
=502.51 X 8% )< -~
Baki yang betum dibayan pada tanikh matang
RUMUSAN
(I) Diskaun bank ialah eaj yang dikenakan pada awal
dan diasaskan padanilam matang.
(2) Diskaun bank dibenikan oleh D =Sdt.
(3) Hasil nota janji diberikanoleh P =S( I di).
(4) Hubungan antana kadan faedah ringkas dengan
nyatakan sebagai,
= RM3000.00
= 17.33
= 3017.33
= 1000.00
= 502.51
= 9.27+
= RM51I.78
tempob pinj aman
kadar diskaun di-
43
MATEMATIK KEWANGAN
d
= 1 di
(5) Duakaedah yang digunakan untuk mengira bald pokok yang belum
dibayan tenhadap nota janji ialah Aturan Saudagar dan Aturan
Amerika Syanikat.
LATIHAN 3
(1) Terangkan maksud
(a) Diskaun Bank
(b) Hunuf-huruf dalam rumus P =5(1 dt).
(2) Can
(a) diskaun bank
(b) hasil
terhadap pmnjanian-pmnjanian yang benikut:
(i) RM3500 untuk 60 han pada dmskaun 10 peratus.
(ii) RM5000 untuk 90 hail pada diskaun 8~peratus.
(iii) RMI200 untuk 4 bulan padadiskaun 6~penatus.
(iv) RM2000 dan 15/9/87 hingga 30/10/87 pada dmskaun 5
penatus.
(3) Sebuah bank mengenakan diskaun 8 peratus terhadap semua
pinjaman bagi jangka masa singkat. Can amaun pinjaman untuk:
(a) 90 harm
(b) l2Ohani
(c) 8 bulan
jika peminjam menerimaRM2000.
(4) Terangkan maksud notajanji.
(5) Cad hasil yang ditenima apabilanota-nota yang benikut didiskaun-
kan:
44
DISKAUNBANK DAN NOTAJAN31
(6) Cani kadar faedahningkas yang setara dengan kadan diskaun dalam
soalan (5).
(7) Sebuah syarikat memegang nota-nota tanpa faedah yang benikut.
Pada 29/6/87 nota-nota di atas didiskaunkan di sebuah bank pada
kadan 8 ~peratus. Cail jumlah basil syanikat mi.
(8) Pada 20/9/89, Marina menerima satu nota bertempoh 90 han ben-
serta faedah ningkas 9 penatus. Pada 4/11/89, nota mnm didiskaun-
kan pada 8 peratus. Hasil yang ditenima ialah RM1570.50. Can
(a) tanikh matang nota
(b) nmlai matang nota
(c) nilai muka nota
(d) kadan faedah ringkas yang ditenima oleb Marina terhadap
penjualannota.
(9) Ibrahim menenima satu notajanji 270 hani yang bernilai RM2000
berserta faedah ningkas 6~peratus. Tanikh matang nota ialah
30/11/91. Pada 14/6/91 nota mi didiskaunkan pada kadar 7 pe-
ratus. Cani
(a) tanikh nota
(b) nilai matang nota
(c) tempoh diskaun
(d) nilai diskaun
Mini Radar T~rlkh Tempoh Tarikh Kadar
muka (aedab nota nota diskaun diskaun
(a) RM4000 Tiada 2Apr11 4buian IBIun 8%
(h) RMI8W 8~% 20 Ogos 90 had 5 Oktober 6%
(c) RM3000 6% 3Mac l2Ohaji l5Jun 12%
Tanlkh nota fempok nob Mial vnuka noW
8/~/87 90 harm RM2000
10/6/87 6Ohari RMI6OC)
t2/6/87 30hani RM1540
45
MATEMATIK KEWANGAN
(e) hasil yang dipenoleh Ibrahim
( f) kadar faedah ningkas yang setanadengan kadar diskaun di atas
(g) kadar faedah ningkas yang ditenima oleh Ibrahim tenhadap
penjualannotanya.
(10) Sebuah bank benkehendakkan 6 penatus faedah ningkas dalam
mendiskaunkan nota. Apakah kadar diskaun yang digunakan jika
tempoh diskaun ialah
(a) 2bulan?
(b) 6 bulan?
(c) 90 han?
( 11) Rita membeli banangan runcit bennilai RM450. Dia bencadang
membenikan sekeping nota tanpa faedah untuk 40 hani kepada
penjual yang jika didiskaunkan kini pada 8~peratus akan men-
datangkan hasil sebanyak RM450. Apakah nilai muka nota mi?
(12) Akiro membeli banangan nuncit bennilai RM460. Beliau akan
dibeni diskaun tunai 5 peratus jika beliau membayar kini. Penjual
bersetuju menenima saw nota tanpa faedahuntuk 60 hani yang jika
didiskaunkan kini pada 12 penatus akan mendatangkan hash yang
sama dengan hangajualan bersih. Apakah nilai muka nota mi?
(13) Sebuah bank membida 96.525 untuk satu bil 91 hani yang bernilai
RM1 juta. Jika bida mi ditenima, apakah kadan diskaun yang di-
penoleh oleh bank mi?
(14) Sebuah bank di Sanawak bersetuju menenima dnaf danipada se-
onang pengekspont dm Singapura. Pengekspont tensebut menghantan
barangan jualannya kepada pembeli di Sanawak yang mempunyai
akaun dengan bank pengekspont. Pengeksport itu menyediakan
satu draf 60 hail untuk RM120 000 dan padahan yang sama men-
diskaunkan dnaf mi pada kadan 6 peratus. Carm hasil yang dipen-
oleh pengekspont.
(15) Sebuah syanikat mengeluankan satu kentas pendagangan bennilai
RMS juta yang matang pada 31/12/90. Dokumen mi dibeli oleh
Syanikat Kewangan ABC pada 1/6/90. Benapakah jumlah yang ha-
nus dibayan oleh Syanikat Kewangan ABC pada 1/6/90. Benapakah
jumlah yang hams dibayan oleh Syanikat Kewangan ABC jmka
kadar diskaun ialah 81 penatus?
(16) (a) Sebuah bank menjual satu sijil deposit bernilai RM300000
46
DISKAUN BANK DAN NOTAJANJI
-benserta faedah 8~penatus yang matang dalam 120 hail. Jika
pembeli memegang sijil mi sehingga tanikh matang, cani
jumlah wang yang ditenima oleh pembeli.
(b) 40 harm sebelum tanikh matang, pemegang sijil menjualkan
sijilnya kepada pembeli yang berkehendakkan pulangan 9
penatus benasaskan faedah rmngkas. Cani hangajualan sijil mi.
(17) Hutang sebanyak RM1200 benserta caj faedah dngkas 8 peratus
matang dalam tempoh 14 bulan. Penghutang membayan RM400
pada bulan ketiga dan, RM200 pada bulan kesepuluh. Cail bald
yang belum dibayan pada tarikh matang dengan menggunakan:
(a) Atunan Saudagan
(b) Aturan Amenika Syanikat.
(18) Pada 2/7/88, Jovina meminjam RM2000 bensenta faedah ningkas
8 penatus. Beliau membayan RM600 pada 19/9/88 dan RM300
pada 30/12/88. Cad bald yang belum dibayan pada 5/2/89 dengan
menggunakan:
(a) Atunan Saudagan
(b) Aturan Amenika Syanikat.
(19) Satu pinjaman RMI200 bersenta faedah ningkas 10 peratus di-
penoleh pada 3/3/89. Peminjam membayan RM400 pada 20/4/89,
RM25 pada 15/8/89 dan R1v1400 pada 5/11/89. Cani bald yang
belum dibayan pada 1/1/90 dengan menggunakan Aturan Amenika
Syanikat.
lstiiah Penting
Atunan Amenika Syanikat United States Rule
Atunan Saudagan Merchants Rule
Bayanan Sepana Partial Payment
Bil Penbendahanaan Tneasury Bill
Diskaun Bank/Ringkas Bank/Simple Discount
Faedah Pendahuluan Interest inAdvance
Hasil/Prosids Proceeds
Hasil Setana Kupon Coupon Equivalent Yield
Kadar Bil BmIl Rate
Kadan Diskaun Discount Rate
47
MATEMATIK KEWANGAN
Kertas Pendagangan
Nilai Matang
Nilai Muka
Nota Janji
Pembuat
Pendiskaunan Nota
Penenima
PenenimaanJunubank
Setana
Sijil Deposit
Tanikh Matang
Tanikh Nota
Tempoh Diskaun
Tempoh Pinjaman
Commercial Paper
Maturity Value
Face Value
Promissory Note
Maker
Discounting of Note
Payee
Bankers Draft
Equivalent
Deposit Certificate
Maturity Date
Date of Note
Termof Discount
Term of Loan
48
4
FAEDAH KOMPAUN
PENDAHLJLLJAN
Konsep faedah kompaun ialah konsep yang sangat penting dalam per-
niagaan. Leonard Silk, penulis dalam bidang kewangan dan bekas
pengarah Business Week (Amerika Syanikat) pernah mengatakan
mengkaji faedah kompaun untuk sesebuah bank atau negana merupa-
kan masalah ekonomi yang utama. Baron Rothschild (Great Brmtain),
menyifatkan konsep faedah kompaun sebagai sam benda ajaib dalam
dunia.
Bab mu akan menerangkan pengiraan faedah kompaun dan be-
berapa tekaik yang digunakan dalampembelanjawanan modal.
FAEDAH KOMPAUN
Faedah kompaun diasaskan pada pokok yang benibah pada selang-se-
lang masa yang tertentu. Faedah yang dmperoleh selepas sam selang
masa ditambahkan kepada pokok untuk mendapatkan pokok yang barn.
Faedah kompaun untuk selang masa yang berikutnya diasaskan kepada
pokok barn mi. mi berbeza danipada kiraan faedah ningkas yang diasas-
kan kepada pokok asal yang tidak berubah.
Contoh 4:1 menunjukkan perbezaan antana ldraan faedah kompaun
dengan kiraan faedah ringkas.
Contoh 4:1
Wang sebanyak RM1000 dilaburkan selama 3 tahun. Cad faedah
yang ditenimajika kadar faedahyang ditawankan ialah:
49
\1 \II M \lIK NI \~AN( ;~N
~a) I ( I per.~iii~. I,ed~ihringka.
(h) 10
1xr, jlu, dikompaunkan setiap tahun
Jawapan
(a) (b)
L2J RMI000
j Fr~Pri~r1000XIQ5F
T X1=J0()
RM1I0O RMIIOO
I=100(J~.1O7~Xl=lO0
RM1200 RMI2IO
I=lO00xl0%Xl~l00
RMI300 . [I] RM1331
I =13001000 1 =13311000
=RM300 =RM331.
ATAU
I =1000x1O%x3
=RM300.
PENGKOMPAUNAN FAEDAH
Fuedab biasan~adikornp,ttinkan.
I I) , e1iJ1) tdhUfl
(h) ~ctiap ~etcngah t,ihun
( C) setiap ~ukutahun
~d) ~ctiaphulan
(e~setiap hun
(I) herterusan
50
FAEDAH KOMPAUN
Banyak bank dan institusi kewangan di Malaysia kini (seperti
Malayan Banking Bhd., MBF Finance Bhd. dan UMBC) rnenawarkan
faedah harian terhadap akaun sinipanan. Di Amerika Syarikat terdapat
beberapa buah bank menawarkan pengkompaunan berterusan. Kaedah
mi belum lagi dilaksanakan di negara kita.
NILAI MASAWANG
Wang mempunyai nilai masa. Satu ringgit han mi bernilai lebih dan-
pada satu ringgit padahan esok. mi disebabkan oleh pSuang pebburan.
Teknik-teknik yang penting untuk meniahami nilai masa wang
ialah:
(1) Amaun kompaun atau nilai masa depan/terkumpul.
(2) Nilai kini atau nilai terdiskaun.
BEBERAPAISTILAK DAN TATATANDAPENTING
Terdapat beberapa istilah dan tatatanda yang mesti difaham dalam kira-
an faedah kompaun:
(1) Pokokasal,P
(2) Masa faedah
(3) Frekuensi pertukaran, in = bilangan masa faedah dalam 1
tahun.
(4) Kadar faedah per masa faedah atau kadar faedah berkala,
m
(5) Bulangan masa faedah sepanjang tempoh pelaburan, ii = tnt
dengan t dalam tahun.
(6) km = kadar faedah dikompaunkan m kali setahun.
(7) /c = kadar faedah dikompaunkan sekali setahun.
(8) ~2 = kadar faedah dikompaunkan 2 kali setahun.
(9) /c4 = kadar faedah dikompaunkan 4 kali setahun.
(10) k
12 = kadar faedah dikompaunkan 12 kali setahun.
(11) k3~= kadar faedah dikompaunkan 360 kali setahun.
(12) ~b = kadar faedah dikompaunkan berterusan.
51
MATEMATIK KEWANGAN
Contoh 4:2
Wangbenjumlah RM1000 yang dilaburkan padakadar 8 peratus di-
kompaunkan setiap 6 bulan selama 2f tahun. Maka:
(a) P=RM1000
( b) Masafaedah =6 bujai,
(c) ,n=2
(d) k
2=8%
(e) n=mt
=2 X 2~
=5
(0
8%
2
=4%.
= n inasa faedah
=
=P(1 +1)
=Pi(l +i)
RUMUS AMAUNKOMPAUN
= RMP
Katakan,
Pokok asal yang dilaburkan
Kadar faedah per tnasa faedah =
Tenipoh pelaburan
Amaun kompaun selepas n masa faedah
OIeh itu,
Pokok asal
Faedahdiperoleh selepas sam masa faedah
=Prt =Pi l
Amaun selepas satu masa faedah = P +Fl
Faedahdiperoleh selepas dua masa faedah
= PU + 1) 11
52
FAEDAH KOMPAUN
Amaun selepas dua masa faedah
=P(1 +i)+Pi(l +1)
Faedahdiperoleh selepas tiga masa faedah
(1+02 ii
Amaun selepastiga masa faedah
= PU +i)
2+ Fi(1 +if
Amaun diperoleh selepas ii masa faedah
= F( 1 +j)2
=F~(l.i-if
JadiS=F(1 +1) atau s=i(i+_!s_)
Rumus S = P(1 +j)fl juga dinamakan numus faedah kompaun atau
nilai masa depan; dan fakton (1 +i)~,faktor terkumpul.
Contoh 4:3
Wang sebanyak RM1000 dilaburkan selama tiga tahun pada:
k=8%
k
12= 8%
kb=8%
Cad amaun kompaunnya.
Jawapan
(a) S=F(1+iY
= 1000(1 +!p)~
= RM1259.71.
(a)
(b)
(c)
(d)
(e)
(0
53
(b) 5=P()+j)fl
2X3
= ~o~(i +q )
= RM1265.32.
(c) S=F(1 +iY
4X3
= ~~(i +ip)
= RM1268.24.
(d) S=P(1+i)~
12 >C 3
= iooo(i +ff)
= RM1270.23.
(e) S=P(I+i)~
360 C 3
= 1000(1 ~-~i)
=RM1271.22.
(f) S =Pe~b,[Lihat akhir bab untuk pembentukan rumus}
= 1000e
8~C3
= RM1271.25.
Contoh 4:4
Pada 25/3/87 wang sejumlah RM2000 dilaburkan pada 1c 2 = 8 pe-
ratus.
Cad amaun kompaun pada25/9/93.
54
FAEDAH KOMPAUN
Perhatian:
Contoh mi juga merupakan satu contoh anuiti
kan dalam bab yang berikutnya nanti.
Contoh 4:6
Jawapan
S=P(1 +i)~
2X6~
=2000(1+~)
= RM3330. 14.
Contoh 4:5
Fatimah melaburkan RM500 setiap setengah tahun selama 2 tahun
padak
2 = 10 peratus. Can amaun kompaunnya pada akhir tahun ke-
dua sebaik sahaja RM500 terakhir dilaburkan.
Jawapan
yang akan dibincang-
Satu deposit kini, RMP ditawankan kadar-kadar nominal K1, K2, K3,
K~pada tahun 1, 2, 3, ... t.
55
MAThMAT!K KEWANOAN
Jawapan
sA(1 +~~(+~~(
mj~ mj~
Amaun kompaun pada aic1~irtaliunpertaina = 1 +
Amaun kompaun pada akhir tahun kedua
Amaun kompaun pada akhir tahun ketiga
J Kr
= ri! +
m
I K
11+
=~( i+.~J
(1 +.&i(i +.&)
Maka amaun kompaun path akhir tahun ke-t ialah:
m $1 m m
S=AI1+ li+i 11+I ...li+
mj \
tm/k mj \ m
Contoh 4:7
RMP kini akanmenjadi RMS dalam t tahun pada kadar nominal k,.
Tunjukkan bahawa:
Jawapan
Danipada:
~_ log(S/P)
mIog(1+_~m_)
s=~(i+.~J
Tunjukkan bahawa amaun kompaun RMS pada akhir tahun ke-t
ialah:
K
3r
+
m
I ~, r
km
56
PAEDAH KOMPAUN
logS/P =mtlog(1 +~~_)
= log(S/P)
1k
mlogil +~-
m
AMAUNKOMPAUN BAGI MASAFAEDAH BERPECAHAN
Contoh 4:8
Can amaun kompaun bagi sam pelaburan sebanyak RM1000 se-
lama 6 tahun 8 bulan pada k
4= 12 peratus.
Jawapan
Cara 1
Cara 2
S=P(I +iy
~80/3
= 1000(1 ~
4)
=RM2199.51.
Mula-mula dapatkan amaun kompaun untuk selama 26 masa faedah
dan kemudian campurkan faedah ringkas untuk 2/3 masa faedah
atau 2 bulan (26126).
0 1 2 3
I I I
25 26 2~
~26 S261
~26 =
26
+ =RM2156.59
57
MATEMATIK KEWANGAN
S
2~=F(1+rt)
=2156.59 1 +12% ~
=RM2199.72.
KADAR FAEDAH: SETARA, NOMINAL DANEFEKTIF
Contoh 4:9
RMI000 dilaburkan selama 1 tahun. Cad amaunnya jika kadar
faedah yang ditawarkan ialah
(a) k4=5.87%
(b)
Jawapan
(a) s=io~o( i+ 5.87%)
4dl06000
(b) 5=iooo(i 4.~-)
Dua kadar faedah adalah setara jika kedua-duanya menghasilkan
amaun yang santa dalam tempoh 1 tahun. Maka k
4 =5.87 peratus adalah
setanadengan k =6 peratus.
Apabila faedah dikompaunkan lebih danipada sekali dalam 1 tahun,
kadar faedah mi dinamakan kadar tahunan nominal atau kadar nominal.
Kadar tahunan efektif atau kadar efektif ialah kadan faedah yang
dikompaunkan setiap tahun yang akan menghasilkan amaun yang santa
banyak dalam sam tahun seperti kadar nominal kmdikompaunkan mkali
setahun. Kadar efektif juga boleh dihuraikan sepertm kadar faedah
ringkas yang diperoteh dalam setahun atau kadar sebenar diperoleb
dalam setahun.
Dalain contoh di atas, k4 =5.87 peramsialah satu kadar nominal dan
k = 6 peratus merupakan satu kadar efektif.
Pninsip yang sangat penting terhadap kadan-kadar tahunan ml
(kadar-kadar aktuanial) ialah kadan-kadar mi mengambil kira
58
PAEDAH KOMPAUN
(i) pengurangan pokok apabila pembayanan dijelaskan
bayaran-bayanan ansuran dan
(ii) penukaran faedah ke dalam pokok apabila faedah diperoleh
pada setiap masa faedah.
HUBUNGANANTARAKADAR EFEKTIF DENGAN KADAR
NOMINAL
Katakan,
Pokokpelaburan asal =RMF
Masa pelaburan = 1 tahun
Kadar efektif =k
Kadar nominal =
Maka,
Amaun kompaun selepas 1 tahun bagi:
kadar efektif ialah P(l +k)
1k
tm
kadar nominal ialah P11 +_2L
Dengan menyamakan dua nilam di atas, kita dapat:
P0
k =(l ~ 1
Contoh 4:10
Cad kadar efektif yang setara dengan k
12 = 8 perams.
Jawapan
k=( 1+4~L-) _l
I 8%V
2
l
=8.30%.
59
MATEMATiK KEWANGAN
Contoh 4:11
Cad Ic
2 yang setara dengan k = 10 peratus.
Jawapan
1
lO%= (1+4)2_I
1.1 = (i +4-)
( 1.1) ~=1+4
k2 = 9. 76%.
HUBUNGANANTARADUAKADAR NOMINAL
Contoh 4:12
Carl k2 yang setara dengan 1c 4 =8 peratus.
Jawapan
Hubungan antara dua kadar nominal di atas diberikan oleh:
( i +~..)2 =(l
1+_2 =1.0404
=8.08%.
60
tahun
= 8.84 tahun.
61
MAIEMATIK KEWANGAN
Perhatian:
Satu pendekatan untuk mengira tempoh yang akan membuat sejum-
lah wang berganda 2 kali ialah Petua 72:
NILA! KtNI
Tempoh (tahun) = 1~kdengank = kadar efektif
Kadar efektif yang setara dengan 1c 2 = 8 peratus ialah:
k=( 1 ~4%) 2
= 8.16%
Tempoh - 72
FAEDAH KOMPALJN
Jawapan
(a) P=S(1+i)
=4000(1 +8%) 2
= RM3429.36
( b) P=S(1 +i~
2 X 2
=4000(1 +~)
= RM34 19.22.
Contoh 4:16
Hutang RMI200 berserta faedah k~= 8 peratus matang dalam tern-
poh empat tahun. Can nilai hutang mi pada akhir:
(a) tahun pertama
(b) tahun keenam
jika wang bernilai k
2 = 7 peratus.
Jawapan
0
F
1200
Daripada
(b)
Nilai matang hutang pada tahun keempat =
4X4
1200(1+!?)
= RM1647.34.
2
1~
3 4 5 6
S
(a )
6
S=P(1 +i)~
63
MATEMATIK KEWANGAN
(a) Daripada P =5(1 i~~
2 X 3
P
1 = 1647.34 (1 ~?)
= RM1340.1 1
(b) Daripada S = NJ + 0
2X2
S6 = 1647.34 (~~?-)
= RM1890.36.
Contoh 4:17
Andaikan wang beniilai *4 = 12 peratus. Adakah Iebih balk kita me-
nyelesaikan suatu hutang dengan membayar RM6000 kini atau
RM8400 dalam tempoh tiga tahun?
Jawapan
-4 K 3
Nilai kini bagi RM8400 = RM8400 (i +J2472)
=RM5891.59.
Maka lebih balk kita membayar RM8400 datamtempoh tiga tahun.
Contoh 4:18
Satu nota untuk RM1800 berserta faedah kompaun ~l2 = 12 peratus
dan bertarikh 2 September 1989 akan matang dalam tempoh empat
tahun. Pada 2 Mac 1991, pemegang nota mendiskaunkan notanya di
sebuah syanikat yang mengenakan caj k2 = 13 peratus. Can
(a) hasil yang diterima oleh pemegang nota
(b) diskaun kompaun yang dikenakan.
64
FAEDAH KOMPAUN
Jawapan
2/9/89 2/3/91 2/9/93
1800 p
k=13%
k
12= 12%
12 X4
NiIai matang nota = 1800 (i +
= RM2902.01
(a) Daripada S = PU + it
2X2
RM2902.01 =i~(i+iy)
=RM2118.12
(b) Diskaun kompaun = RM2902.01 RM21 18.12
= RM783.89.
PERSAMAAN NILAI
Tajuk ml telah dibincangkan dalarn Bab 2. Dalain bab ml kita akan
menggunakan faedah kompaun bukannya faedah ringkas.
Dengan merujuk rajahdi bawah:
Tarikh Tatikh Tarikh
awal diberikan masa depan
.0 n inasa faedah s- ~ n inasn faedab .~.
M(1+i~
-~ Al
(a) Apabila bergerak ke depan, kita mengumpulkan wang, iaitu
65
MATEMATIK KEWANGAN
mendarabkan arnaun mi dengan faktor (1 i)~.
(b) Apabila bergerak ke belakang, kita mendiskaunkan wang, iaitu
mendarabkan antaun mi dengan faktor (1 +if.
Contoti 4:19
Hutang sebanyak RM2000 akan matang dalam tempoh dua tahun
dan suatu hutang lagi RM2500 dalam tempoh Jima tahun. Jika
penghutang mahu menjelaskan hutang-hutangnya dengan membuat
satu bayaran tunggal kini, berapakah beliau mesti membayar jika
wang bernilai k
2 th 8 peratus dan tarikh fokus ialah:
(a) kini
(b) akhir tahun ketiga
(c) akhir tahun keenam
Jawapan
Katakan bayaran tunggal kmnm =RMM
(a ) 0 1 2 3 4 5
I I
M RM2000 RM2SOO
I
Maka persamaan nilai ialah:
2X2 2x5
M=RM2000(1 +q.) +RM2500(1 +~)
M =RM 1709.62 +RM1688.91
= RM3398.52.
( b) 0 I 2 3 4 5
I I I I I I
A l RM2000 RM2SOO
I_ __
66
?AEDAH KOMPAIJN
2X3 2x1 2x2
M(1 +q) =RM2000(1 +q2) +RM2500(1+~)
M(1.26532) =RM2163.2+RM2137.00
M =RM3398.52.
2X6 ~2X4 / 2X1
M( 1 +~) =RM2000(1 -f~-) -i- RM2500 (1 ~_)
Perhatian:
M =RM3398.52.
Apakah kesimpulan yang boleh dibuat antara bayaran M dengan
tarikh fokus?
Contoh 4:20
Nasir melaburkan RM5000 pada !c2 = 10 peratus. Wang mi akan di-
hadiahkan kepada dua orang anaknya apabila mereka berumur 20
tahun nanti. Kini kedua-dua anaknya berumur 15 dan 18 tahun. Jika
kedua-dua anaknya akan menerimajurnlah yang sama, apakahjum-
Iah ml?
Jawapan
0 I 2 3 4 5 6
I I I I I I I
Al RM2000 RM2500
I~
0 2 5
IH
RM50000 Al M
0 I
.0
67
MATEMATIK KEWANOAN
Katakan setiap anakmenerima RMM. Ambil tahun 0 sebagal tarikh
fokus dan bentuk persamaan nilai:
22( 2
RM50000=M(1 +ifJ
Semakan:
M = RM34 804.02.
22( 5
+M(1 +~)-
Amaun selepas duatahun = 50 ooo(i +iPf!-)
4 = 60775.31
Jumlah yang akan ditermma oleh anakyang sulung=
Bald
Amaun selepas tiga
tahun lagi = 25971.29(1 + )6
Jumlah wang untuk anak bongsunya
Bald
34 804.02
PENGGUNAAN LAINTEORI FAEDAH KOMPAUN
Contoh 4:21
Penduduk sebuah kampung di Terengganu Darul Iman pada tahun
1980 ialah 20 000 orang dan path tahun 1989 ialah 40 000 orang.
Carl kadar peningkatan bilangan penduduk di kampung mi pada
tahun 1980 hingga 1989.
Jawapan
Daripada: S =P(1 +it
40000=20000(1 ~
2=fl +0~
21m = 1 + i
= 9.05%.
Ralat disebabkan oleh pembundaran nombor.
68
FAEDAH KOMPAUN
Contoh 4:22
Jika penawaran wang meningkat daripada RM1200 juta kepada
RMl800juta dalam selangmasa 1980 hingga 1983, carl kadar ke-
naikan tahunan penawaran wang.
Jawapan
Daripada S=P(1 +1)
1800 = 1200(1 +
1.5 = (1 +
( 1.5) ~= 1 +i
1=8.45%.
KADAR NEGATIF
Kita telah membincangkan prinsip faedah kompaun yang kadarnya
positif. Prinsip faedah kompaun juga boleh digunakan untuk kuan-
titi yang berkurangan atau menyusut padakadar malar.
Contoh 4:23
Sebuah mesin baharu yang berharga RM36 000 menyusut nmlai
pada kadar 20 peratus setahun. Can nilai bukunya untuk Jimatahun
yang pertama dan juga susut nilal tahunannya.
Jawapan
Daripada
Gantikan
Maka
dengan 5=nilai buku
S=P(1 +it
P=RM36000dan
= 20% (negatif bererti menyusut)
5=36000(120%)
n = bilangan tahun
Apabila digantikan n = 1, 2, 3, 4, 5 ke dalam rumus, ldta peroleh
jadual yang berikut:
69
MATEMATIK KEWANGAN
Perhatian:
Untuk perbincangan yang Iebih mendalarn, perkara ml akan dibin-
cangkan dalam Bab 11.
BELANJAWANMODAL
Belanjawan modal ialah satu prosedur untuk rnenilai, membanding dan
mernllih projek dengan aliran-almran tunai (pendapatan bersih +belanja
bukan tunal seperti susut nilai dan kredit cukai) yang memuaskan.
Antara teknik-tekniknya termasuklah:
(a) Kadar pulangan purata (KPP).
(b) Tempoh bayar balik (TBB).
(c) Tempoh bayar balik terdiskaun (TBBTerdiskaun).
(d) Nilai kmnm bersih (NKB).
(e) Kadaspulangan dalaman (KPD).
(0 Indeks keberuntungan (1K).
(g) Indeks keberuntungan bersih (1KB).
(h) Kadar pulangan dalarnan modified(KPD mod~fied).
Contoh 4:24
Satu projek yang berharga RMI2O 000 kmni dijangka menghasilkan
pendapatan bersih yang berikut:
Akhir tahun Pendapatan bersib
kM25000
2 30000
3 60V00
4 40000
Can KPP projek ml.
Iuhun Nilal buku Susut nilai tahunan
0 RM36 000 RMO
28800 7200
2 23 040 5760
3 18432 4608
4 1474560 3686.40
5 11796.48 2948.12
70
FAEDAH KOMPAUN
Jawapan
KPP = Pendapatan tahunan purata
~(Pelaburan asal)
f(25000+30000+60000+40000)
~(l20 000)
= 64.58%.
Kaedah mi jarang-jarang digunakan kerana terdapat beberapa ke-
lemahan. Kaedah mi tidak mengambil kira aliran tunai sebaliknya
menggunakan pendapatan perakaunan (pendapatan bersih per per-
nyataan pendapatan). Kaedah mi juga tidak mementingkan nilai
masa wang.
Contoh 4:25
Sam projek yang berhanga RM12S 000 kini dijangka menghasilkan
aliran-aliran tunai yang berikut:
Akhirtahun: 1 2 3 4
Aliran tunai: RM6O 000 RM4O 000 RM3O 000 RM2O 000
Carl Tflprojekini.
Jawapan
TBB=2tahun+ X52minggu
= 2 tahun 43 minggu.
Tempoh bayar balik (TBB) projek ialah tempoh yang dikehendaki
untuk mendapat batik pelaburan asal. Antara kelemahan-kele-
rnahannya termasuklah TBBtidak mementingkan nilai masa wang
dan aliran-aliran tunai selepas tempoh bayar balik; dengan demi-
klan tidak dianggap sebagai ukuran keberuntungan projek. TBB
71
MATEMATIK KEWANGAN
tidak juga mengarnbil kira kos dana. Bagaimanapun, kaedah mi
kerap kali digunakan kerana mudah dikira dan difahami.
Contoh 4:26
Satu projek yang berhanga RMt5 000 kini dijangka menghasitkan
aliran-aliran tunai yang berikut:
Akhir tahun: 1 2 3 4
Aliran tunai: RM9000 RM7000 RM6000 RM5000
Kirakan TBBterdiskaun dengan mengandaikan kos dana ialah tO
peratus.
Jawapan
TBBterdiskaun ialah tempoh yang dikehendaki untuk mendapatkan
balik pelaburan asal daripada aliran-aliran tunai terdiskaun. Kele-
mahan TBBialah tidak mementingkan kos dana. Kaedah TUBter-
diskaun dapat membaiki menyingkirkan kelemahan ml.
( 15000 13967)
TBBterdiskaun = 2 tahun + X 52 minggu
4508
= 2 tahun 20 minggu.
Tabun Auran tunsl Aliran
I RM9000 9000 =RM8182
(It)
2 RM7000 = RM5785
3 RM6000 =RM4508
4 RM5000 =RM3415
72
FAEDAH KOMPAUN
Contoh 4:27
Satu projek yang berharga RM120 000 kini dijangka menghasilkan
aliran-aliran mnai yang berikut:
Akhirtahun: 1 2 3 4
Almran tunam: RM5O 000 RM35 000 RM35 000 RM3O 000
Carl:
(a) NKB
(b) KPD
(c) 1K
(d) 1KB
jika kos modal ialah
( 1) 8%.
(ii) 14%.
Jawapan
(a) NKB ialah jumlah algebra semua aliran tunai terdiskaun. Jika
NKB ialah positif path kadar yang digunakan, maka projek
akan mendatangkan keuntungan. Jika negatif, projek akan
mendatangkan kerugian. Kadar faedah mi dinamakan kos mo-
dal. Kos modal boleh ditaknmfkan sebagal kos pinjaman wang
atau kadar pulangan yang dikehendaki oleh pelabur. Dalam
ayat matematmk, NKB malab:
NKB =P+P
1(1+i)-+P2(l+zy
2+...+P~(1+iY
dengan P = pelaburan asal
P
1, P P~= aliran-aliran tunam pada masa 1,2,... n.
= kos modal per masa
(I) NKB =120 000 +50000(1 +8%)- +35000(1 +8%)2
+ 35000(1 + 8%y
3 + 30000(1 + 8%y4
=l20 000 +46 296.30 +30006.86 +27784.13
+22 050.90
=RM6138.19.
73
MATEMATIK KEWANGAN
Projek mi akan menghasilkan untung dalam nilai kini Se-
banyak RM6138. 19.
=120 000 +43 859.65 +26931.36 +23624.00
+17762.41
=RM7822.58
Projek mi akan mengalami kerugian sebanyak RM7822.58.
Oleh itu projek mi tidak akandijalankan.
Kaedah mi biasanya digunakan untuk menilaikan Se-
suatu projek apabila tujuan firma ialah memaksimumkan
kekayaan pemilik. Kaedah mi mengambil kira aliran-alir-
an tunai dan mementingkan nilai masa wang.
(b) KPD ialah kadar yang rnenghasilkan nilal kini bersih sifar, ia-
itu:
dengan iialah KPD.
Pada amnya, jika:
( I) kos modal <KPD, makaNKB> 0; mendapat keuntungan
(ii) kos modal = KPD, makaNKB = 0
(iii) kos modal > KPD, maka NKB <0; mengalami kerugian.
(ii) NKB =120000 +50000(1 +14%y
1 +35000(1 +14%)2
+ 35000(1 +l4%)~+30000(1 +14%)~
74
FAEDAH KOMPAUN
Oleh itu selesaikan persamaan yang berikut:
Biarkan
0 = 120 000 + 50000(1 + + 35000(1 + if
2
+ 35000( 1 +if3 + 30000(1 +
J(i) =120 000 +50 000(1 +if +35 000(1+if2
+ 35000(1 +if~+30000(1 +if~
Dengan cara mencuba-cuba, diperoleh:
ftlO.5%) = 23.97
ftlO.4%) = 212.53
Secara kasar, KPD adadalamjangka 10.4%.- 10.5%.
( I) Kos modal <KPD
Maka projek diterima.
(ii) Kos modai >KPD
Maka projek ditolak.
Kaedah mi lebih sukar dikira daripada NKB. Ia merupakan
satu ukuran keberuntungan. Seperti NKB, ia sering kali di-
gunakan dalam kiraan. KPD juga dinamakan kadar takatl
sasaran/ untung/pagar atau kecekapan pelaburan sut.
(c) 1Kdan 1KB (variasi-variasi NKB) digunakan untuk memering-
katkan projek. 1KB juga dinamakananalisis faedah kos.
0 1 2 3 4
I I I I I
120000 50000 35000 35000 30000
+120000 m
NKR=0
75
MATEMATIK KEWANGAN
(m) 11C~% Nilai kmnm semua aliran tunai masuk
( i i ) 1K
14 % =
120 000
=0.94
Projek diterimajika 1K>!.
Projek ditolakj i ka 1K< 1.
(d) 1KB Nilal aliran tunai masuk
FAEDAH KOMPAUN
Jawapan
KPD mothjied ialah s aw variasi KPD. KPD modified ditakrifkan
s ebagai:
ATK, ~A T M,(1+ky-
(1+k) (1KPD*)~
dengan
ATK, = aliran t u nai kelu ar p ada masa t
ATM, = aliran tunai masuk pada masa
k = kos modal
n = hay at p roj ek
KPD
t = KPDmod~fled.
5 0 0O0(1.08)~+35 000(1.08)~+35 000(1.08)~~
120000 +30000(1.08)~
(l+KPD*)4
( 1 +KPD*)4 = 1.43008
KPD* =9 . 36%
Proj ek dit erima kerana KPD modified lebih darip ada kos modal.
7 7
MATEMATIK KEWANGAN
PENGKOMPAUNAN BERTERUSAN
Andaikan nilai P ( p okok as al) , km (kadar nominal) dan t ( tahun) t idak
berubah, dan m (frekuensi pertukaran) diperbesarkan secara berterusan
( k
dalamrumusS=P 1+~-
m
Apakah akan terjadi pada amaun kompaun mi? Adakah ia akan menuju
ke satu had? Man kita nijuk contoh yang berikut:
Contoh 4:29
Jadual yang berikut merumuskan keputusan bilangan masa faedah
dalam 1 tahun (m) terhadap amaun kompaun apabila RM1000 di-
laburkan pada kadar nominal 1 0 penatus.
Freku ens t
pengkumpaunan in
Amnu n kompaun
5=looo(i ~
cedap tahun
seliap 6 bulan
scuap 3 hulan
setiap bulan
~eIiapminggu
seLiaphari
sctiapjam
setiap mink
I
2
4
12
52
360
8640
518 400
110000
1102.50
1103.81
1104.71
110506
1105.16
1105.17
1105.17
Daripadajadual di atas dapat diperhatikan bahawa amaun kompaun
menumpu ke satu nilai had apabila in berterusan besar. Kes penge-
hadan mi tenjadi apabila faedahdikompaunkan berterusan.
PEMBENTUKAN RUMUS PENOKOMPAUNAN BERTERUSAN
/ \Iftl
Daripada: P~+i)~= P( ~1 +
dengan menggantikan I = -~ke dalam ru mu s di at as .
78
FARDAH KOMPAUN
J adiP[ 1 +~_]
=~[i +-~f
(kjkm)
\~ m( k~tj
m
m
Katakan r =x, diperoleh
~in
Oleb itu jelaslah bahawa apabila x meningkat secara berterusan, sebutan
(I + 1Ix)x akan menumpu ke nilai 2.7182819... . Nilai liii ialah e ( k
dangkala disebut Pemalar Jurubank) yang diperkenalkan oleh Leonard
E u ler ( 1 7 0 7 -1 7 8 3) . Maka:
20
had +_i_) J =
Jadi amaun kompaun dengan pengkompaunan berterusan ialah:
S=Pekb,
D alam s ains akt u arial ekb t dinamakan day a f aedah.
(k_t) 1 \hmt
pl~+.~_I =pji +_-_i
\ ~
Pextiatikan nilai sebutan 1
Kirannya ialah:
+ apabila x dip erbes ar secara berterusan.
( 1 +liz) z
1
10
100
1000
10000
100000
I 000000
1 0 0 0 0 000
100000000
2
2.59374246
2.704813829
2 . 7 1 69 2 39 32
2.718 145927
2.718268237
2.718280469
2.71 8281693
2.718281815
79
MATEMATIK KEWANGAN
RIJMUSAN
(1) Faedah kompaun diasaskan pada pokok yang beru bah s elep as s e-
lang-selang masa yang tertentu.
( 2) T erdap at beberap a j enis p engkomp au nan f aedah.
(3) Kiraan f aedah komp au n diberikan oleh S = P( 1 +if.
( 4 ) Nilai kinI sesuatu amaun diberikan oleh P= 5 ( 1 +i~.
( 5 ) D u a kadar adalah s et ara j ika kedu a-du any a menghas it kan amau n
kompaun yang s ama dalam s at u t ahu n.
(6) D alam p ers amaan nilai y ang melibat kan f aedah kompaun, jawapan
adalah s ama, t idak kira di mana t erlet akny a t arikh f oku s .
(7) Terdapat beberapa teknik yang digunakan dalam p embelanj awanan
modal.
LATIHAN4
(1) Terangkan:
(a) Perbezaan ant ara Idraan f aedah kompaun dengan kiraan
faedah ringkas .
(b) Frekuensi pertukaran.
(c) Huruf-hurufdalam S = P(1 +j)fl~
(2) Can:
(a) i
(b) n
bagi
(I) k = 5% selama 5 tahun
(ii) k
2 =8 %s elama4 t ahu n
( iii) /c4 = 3% selama 3 tahun
(iv) k12 = 10% selama 2 t ahu n
(v) k3~= 10% selama 3 tahun.
(3) C arl:
(a) amau n kompaun
(b) faedah kompaun
bagi pelaburan-pelaburan yang beriku t :
80
FAEDAH KOMPAIJN
(4) Worran meminjam RM8 0 0 dan bersetuju membayar pinjaman mi
p ada kadar 1c 4 = 14 peratus dalam tempoh sembilan bulan. Can
amau n bay aranny a.
(5) Pu t ih melabu r RM2 0 0 0 ke dalam dana y ang menawarkan k
2 = 1 2 ~
peratus. Can tempoh supaya pelaburannya bernilai RM4 0 0 0 .
(6) C arl amaun bagi pelaburan-pelaburan yang berikut:
(a) RM60 0 0 selama 4 tahun 10 bulan jika faedah ialah
(i) k2=4 %
(ii) k4 =16%
(b) RMI0 0 0 s elama 3 tahun 7 bulanjika faedah ialah
(i) k2 = 12%
( ii) k4 = 12%
(c) RM5 0 0 0 selama 5 tahun pada k = 8 peratus untuk tahun
p ert ama, 1c 2 = 10 peratus untuk tahun kedua dan *4 = 6 peratus
untuk tahun-tahun yang berikutnya.
(7) Pada 25 Mac 1987, wang sebanyak RM4200 dilaburkan pada
= 8f peratus. Can amaun pelaburan mi pada 29 September
1990.
(8) Andaikan wang bernilai Ic 4 = 12 peratus, adakah Iebih baik untuk
kit a menjelaskan hutang dengan membayar RM60 0 0 kini at au
RM8 4 0 0 dalam tempoh tiga tahun?
(9) Pada setiap akhir bulan selama enam bulan, J alani melabur
RM1 0 0 . C arl ainaunnya sebaik sahaja beliau membuat deposit
terakhirjika faedah yang diterima ialah Ic12 = 6 peratus.
Pokok Kaclar faedah Ma.sa pelahuran
(i) RM3400 k = 6% 3 tahun
( ii) RM6000 1i2 = 8% 2~tahun
( iii) RM2 SOO *4 = 10% 41tahnji
civ ) RM7 SOO *12 = 1 2 % 2 t ahu n
( v ) RM2 0 0 0 k,~=1 4 % 2 ~lahu n
( v i) RM4 0 0 0 = 1 1 % 2 t ahu n
81
MATEMATIK KEwANGAN
(10) Terangkan
(a) kadar setara
(b) kadar nominal
(c) kadar efektif
(11) C arl kadar ef ekt if y ang s et ara dengan
(a) *2 =10%
(b) *4 =10%
(c) k
12 = 10%
(d) k~=10 %
(12) C arl kadar nominal *2 yang s et ara dengan
(a) Ic =12%
(b) k4 = 12%
(e) Ic12 = 12%
(d) k~~=l
2%
(13) Empat t ahu n dahu lu , RM600 dilaburkan. Kini amau n p elabu ran
mi ialah RM1 0 0 0 . J ika pengkompaunan faedah ialah
(a) setiap 6 bulan
(b) setlap han
apakah
(i) kadar nominal p elabu ran mi?
(ii) kadar efektif pelaburan mi?
(14) Hutang sebanyak RM2 0 0 0 akan mat ang dalain t emp oh t iga t ahu n.
C arl nilai hu t ang tersebut:
(a) kini
(b) pada akhir t ahu n keemp at
jika wang bernilai
(i) k=6~%
( ii) k3~=12%.
(15) Hutang s ebany ak RMI600 bers ert a f aedah k
4 = 10 peratus mat ang
82
FAEDAH KOMPAUN
dalam t emp oh lima t ahu n. C arl nilai hu t ang mi p ada
(a) akhir t ahu n kedu a
(b) akhir t ahu n keenam
jika wang bernilai *2 = 8~peratus.
(16) Satu barangan dapat dibeli pada harga t u nal RM500 atau dengan
membayar RM200 kini dan RM4 0 0 dalam mas a l} tahun. Jika
wang boleb dilaburkan p ada *2 = 8f p erat u s cara membeli yang
manakah yang lebih balk?
(17) Satu nota untuk RM2650 bers ert a f aedah kompaun *4 = 9 peratus
dan bertarikh 4111189 akan matang dalam t emp oh t iga t ahu n. Pada
4/11190, pemegang nota mendiskaunkan notanya di s ebu ah bank
y ang mengenakan caj *12 = 10 p erat u s . C arl
(a) Hasil yang diterima oleh pemegang.
(b) Diskaun kompaun yang dikenakan oleh bank.
(18) Ramli mempunyal tiga orang anak yang berumur 12 t ahu n, 15 ta-
hun, dan 18 t ahu n. Bellau menyimpan wang s ebany ak RMIO 0 0 0
ke dalam tabung yang menawarkan *2 = 10 peratus. Wang mi akan
dihadiahkan kepada tiga orang anaknya apabila mereka beru mu n
20 t ahu n. Benapakah jumlah yang akan dit erima oleh setiap orang
anakny aj ikaj u mlah y ang dit erima adalah s ama bany ak?
(19) Seorang p elabu r menganggarkan bahawa as et yang dikehendaki-
nya akan bernilal RM8O 0 0 0 dalani t emp oh limatahun. Berapakah
jumlah wang yang mesti dilaburkannya jika Ia hendak memper-
oleh kadar Ic = 10 peratus terhadap pelaburannya?
(20) Untung bersih sebuah firma telah meningkat pada 20 peratus se-
tahun. Jika untung bersih path t ahu n 1989 ialah RM15O000, apa-
kahjangkaan untung bersih firma 1w bagi t ahu n 1992?
(21) Seorang p elabu r menj u al s ahazn-s ahamny a p ada harga RM4 Se-
unit. Saham-s aham t ers ebu t dibeli dengan harga RM2 seunit
empat t ahu n lalu . Ap akah kadan pulangan yang ditenima oleh
pelabur mi?
(22) Satu projek yang berharga RM150 000 klni dijangka menghasil-
kan p endap at an bers ih yang berikut:
83
MATEMATIK KEWANGAN
Carl KPPprojek mi.
(23) Satu pnojek yang berharga RM2 0 0 0 0 0 kini dijangka menghasil-
kan alinan-aliran t u nal y ang beniku t :
C arl
(a) TBB
(b) TBB t erdis kau nj ika kos modal ialah 8 p erat u s .
( c) NKB j ika kos modal ialah 8 p enat u s .
( d) KPD j ika kos modal ialah 8 p erat u s .
( e) t Kj ika kos modal ialah 8 penatus.
( 1) 1KB j ika kos modal ialah 8 penatus.
( g) KPD modifiedj ika kos modal ialah 8 p erat u s .
Istflah Penting
Aliran T u nai
Alinan T u nai Kelu ar
Alinan Tunai Masuk
Amaun KompaunlTenkumpul
Analisis Faedah Kos
Daya Faedah
Faedah Kompaun
Faktor Terkumpul
Frekuensi Pentukaran
Indeks Kebenuntungan
C as hf low
Cash Outflow
C as h Inf low
Compound/Accumulated Amount
C os t B enef it Analy s is
Force of Int eres t
C omp ou nd Int eres t
Accu mu lat ed Fact or
Freq u ency of C onv ers ion
Prof it abilit y Index
Akhir tahun Pendapatan beSh
RM3O 000
2 RM60000
3 RM60 0 0 0
4 RMSO 000
5 RM40000
AkIILT tahun Miran
I RM60 0 0 0
2 RM7 0 000
3 RM9000()
4 RM80000
5 RM70000
8 4
FAEDAH KOMPALIN
Indeks Keberuntungan Bersih
Kadar Efektif
Kadar Faedah Berkala
Kadar Faedab Per MasaFaedah
Kadar Nominal
Kadar Pagar
Kadar Pulangan Dalaman
Kadar Pulangan Dalaman
~Modified
Kadar Sasaran
Kadar Setara
Kadar Takat
Kadar LJntung
Kecekapan Pelaburan Sut
Kos Modal
MasaFaedah
Nilai Kini Bersih
Nilai Kini Terdiskaun
Nilai MasaDepanlTerkumpul
Nilai Ma Wang
Pembelanjawanan Modal
Pengkompaunan Berterusan
Pengkompaunan Faedah
Persamaan Nilai
Petua 72
Selang Masa
TarikhFokus/Penilaian
Tempoh Bayar Batik
Tempoh Bayar Batik Terdiskaun
Net Profitability Index
Effective Rate
Periodic Interest Rate
Rate of Interest Per Period
Nominal Rate
Hurdle Rate
Internal Rate of Return
Modified Internal Rate of Return
Target Rate
Equivalent Rate
Target Rate
Profit Rate
Marginal Efficiency of Investment
Capital Cost
Interest Period
Net Present Valu e
DiscountedPresent Value
Future/Accumulated Value
Time Valueof Money
Capital Budgeting
Continuous Compounding
Compounding of Interest
Equation of Value
Rule of 72
Time Interval
Focal/Evaluation Date
Payback Period
DiscountedPaybackPeriod]
85
5
ANUITI
PENDAHULLIAN
Anu it i ialah s at u s in bay anan at au dep os it berkala, biasanya sama, yang
dibuat pada selang-selang masa yang tertentu. Anuiti digunakan dalam
semua bidang perniagaan dan perdagangan. Pinjaman biasnya dijelas-
kan dengan anuiti. Banyak tabung pelaburan dibentuk dengan anuiti.
Contoh~contohanuiti ialah bayaran premium atas insurans, bayaran
sewa rumab, bayaran ansuran kenana pembelian sewa beli dan se-
bagainya.
PENGELASAN ANIJITI
ANIYITI
ANUIT I PAST I ANUITI [AJARJ ANGKA PERPEruffl
Tempob bermula Tempoh bergantung Bayaran berkala
dan berakhirpada pad perlstiwAyang tidak b&akhir
tarikh tertentu tidak boleb dit ent u kan
ANUITI
BIASA
ANUITI
CUKUP
TEMPOM
AN UITI
TERTUNDA
AN UITI
FORE-
BORNE
ANUITI
AM
Bayaran-
bayaran dibuat
pada akhir
masa faeda&
bayaran
Bayaran-
hayaran
dibuatpada
awal masa
faedahl
bayaran
Bayaran-
bayaran dibuat
selepas akhir
nasa faedah/
bayaran
pertama
Memperoleh
faedah untuk
2 atau lebih
masa selepas
bay aran
terakhir
Masa
faedab
dan
masa
bayaran
bercanggah
86
M~m
BEBERAPAISTILAH DANTATATANDAPENTING
(1) Bayaran berkala/sewa = nilal setiap bayaran
(2) Masafaedah = selang masa faedah dikompaunkan
(3) Masa bayaran = selang masa bayarandibuat
(4 ) Tempoh anuiti = tempoh dad awal mas a bay aran per-
tama hingga akhir masa bayaran ter-
akhfr
( 5) R = bayaran berkala
(6) ii = bilangan man faedah sepanjang tempoh anuiti
( 7) I = kadar faedah berkala
( 8) S = amaun/nilai masa depan anuiti
(9) A = nilai kini anuiti
( 10) melabu rkan RMR s et iap mas a bay aran bermaksud melaburkan
RMR setiap AKI-IIR masa bayaran.
Contoh 5:1
Rambo melaburkan RM100 setiap enam bulan selama dua tahun
pada kadar /c2 =8 peratus. Maka:
(a) R=RM100
(b) Masa faedah =Masa bayaran =6 bulan
Penhatikan masa faedah dan masa bayaran adalah sama, tidak
bercanggah.
( c) n=2X2
=4
(d)
AMAUNANUITI
Amaun anuiti ialah jumlah bayaran berkala dan faedah kompaun yang
t erku mp u l path akhir tempoh anuiti.
Contoh 5:2
Can amaun anuiti bagi Contoh 5:1.
87
MAThMATIKKEWANGAN
Jawapan
Cara di atas memakan masa. Oleh itu rumus yang berhubung dengan
cara mempercepatkan kiraan di atas akan dibincangkan.
Katakan:
R =bayaran berkala
= kadar faedah berkala
n = bilangan masa bay aran
S = ainaun anuiti
RUMUS AMAUN ANUITI
88
ANU~
atau
=R[(1 +iy-H.R(1+i~
2+R(1 .i-i)~3+...+R(1+i)+1]
=R E(1 ~j)fl_ 1]
1+i1 j
= R [(1 + j)fl
i .1
=Rs1.dengancl=[(1 +iYl]
I I
Contoh 5:3
Can amaun arniiti dalamContoh 5:1 secara rumus.
Jawapan
i .1
atau S=R~
=100[(1+4T01_11
4% 1
= 100s~j
4%
= RM424.65
Contoh 5:4
= 100(4.24646)
=RM424.65
Wendy melabur RM600 setiap tiga bulan padak
4 = 8 peratus selama
10 tahun. Carl amaun anuitinya sebaik saja beliau melabur RM600
yang terakhir.
Jawapan
S=R[(1+1r_1
1 1
atau S=Rai
89
MATEMATIK KEWANGAN
S=600 +2%)~ii
2% 1
= 600s-~~,
2%
=RM36 241.19
Contoh 5:5
= 600( 60.40198)
= RM36 241.19
Laila melaburkan RM200 setiap enam butan pada k
2 = 5 penatus.
Deposit pertama dilabunkan apabila anaknya berumur enam bulan
dan deposit terakhir ketika anaknya sudah berumur 20 tahun. Wang
mi disimpan dan dihadiahkan kepada anaknya apabila anaknya ber-
umur 28 tahun. Can amaun yang akan ditenima oleh anaknya.
Jawapan
Amaun selepas deposit terakhir
= 14) = 200s~
=200(67.40225)
= RM13 480.51
Amaun yang ditenima oleh anaknya = = S~(1+21%)t6
NILAI KINI ANUITI
=RM200II.89.
Nilai kini anuiti ialah jumlah semua nilai kini bayaran benkala. Kadang-
kala nilai kini anuiti dinamakan kesamaan tunai anuiti.
0 1 2 39 40 56
I I
200 200 200 200
S 0
90
ANUITI
Contoh 5:6
Fandi akan membayar RM100 setiap setengah tahun selama tiga
tahun untuk menjelaskan suatu hutang. Can nilai kini hutang mi
jika wang bernilai Ic
2 = 10 peratus.
Cara di atas memakan masa. Kini kita akan membincangkan rumus yang
dapat mempercepat kiraan di atas.
Andaikan
R =bayaran berkala
= kadar faedahberkala
n =bilangan bayaran
RUMUS NILAI KINI ANUITI
91
MATEMATIK KEWANGAN
I + 12+1 +...+ I ~ i~
R
ANUTfl
=100 [1._(1+5%)_6]
5% 1
= IOOa~
=RM507.57
Contoh 58
= 100(5.07569)
=RM507.57
Scbuah komputer dapat dibeli secaramembayar:
(a) RM2750tunai atau
(b) bayaran muka RM500 berserta 12 bayaran bulanan sebanyak
RM200 sebulan.
Jika anda memperoleh Ic
12 = 6 peratus terhadap wang anda, pilih
cara membeli yang Iebih murah.
Jawapan
Nilai luni bagi cam ( b) =500+200a
=500+200(11.61893)
=RM2823.79
Maka cara (a) Iebih murah.
Contoh 5:9
Paulina berhasrat menghadiahkan suatu biasiswa beijumlah
RM5000 setiap tahun selama tiga tahun. Jika wang bernilai k =8
peratus. carl nilai deposit Idni yang mesti dibuat.
Jawapan
93
MATEMATIK KEWANGAN
A =Ra
1
=5000a~
=5000(2.57710)
= RM12 885.50.
Semakan:
Jumlah deposit
Faedah diperoleh untuk tahun 1
= 12885.48 x 8% x 1
Amaun selepastahun 1
Biasiswa pertama dihadiahkan
Bald selepas tahun 1
Faedah diperoleh untuk tihun 2
=RM8916.32 x 8%>< 1
Amaun selepas tahun 2
Biasiswa kedua dihadiahkan
Bald selepas tahun 2
Faedah diperoleh untuk tahun 3
=4629.63 x 8% X 1
Amaun selepas tahun 3
Biasiswa ketiga dihadiahkan
Baki selepas tahun 3
Contoh 5:10
= 12885.48
1 030.84
= 13916.32
500000
= 8916.32
= 713.31
= 9629.63
= 5000.00
= 4629.63
+
+
= 370.37 +
= 5000.00
= 5000.00
= 0000.00
Maznah membeli sebuah rumah secara membuat bayaran muka
RM2O 000 berserta bayaranRM800 setiap stiku tahun selama lapan
tahun. Jika wang bernilai !c4 = 12 peratus,
(a) Apakah nilai tunai runiah Maznah?
(b) Jika Maznah tidak membayar l4bayaran pertama, berapakah
amaun yang mesti dibayarnya path bayaran ke- 15?
(c) Sebaik sahaja Maznah membuat bayaran ke-20, beliau mahu
94
ANUIT!
menjelaskan hutangnya (bayaran ke-21 hingga bayaran ke-32)
dengan membuat satu bayaran tunggal. Apakah bayaran
tunggal tersebut?
(d) Apakah kadar efektif yang dikenakan?
Jawapan
(a)
Harga tunai =20 000 +800a~
13%
=20 000 +800(20.38877)
=RM36 311.02
(b) Bayaran ke-15 =8Q0sj~
3%
=RMI4879.13
(c) Bilangan bayaran yang mestidibayar =n = 32
Bilangan bayaran yang sudah bayar N= 20
Bilangan bayaran yang belum dibayar =n N = 12
Cara Prospektif
N ilaibayaran=Ra~~.
=800a~1
13%
=800(9.95400)
=RM7963.20
Cara Retrospektif
N ilai bayaran =(Harga tunai Bayaran muka)(1 +i)~ Rs~J
= 16311.01(1 +3%)
20800s~
=29459.50 21 496.30
=RM7963.20
95
MATEMATIK KEWANGAN
Perhatian:
Rujuk Contoh 7:4 untuk rumus lain.
( d) k=(I+iy1
= ( I + 3%) 12 1
= 12.55%
Contoh 5:11
Satu anuiti membayar RM2000 setahun selama empat t~1undan
RM3000 setahun selama lima tahun yang benkutnya. Carl nilai
anuiti mi jika wang bernilai Ic =6peratus.
=2000a~
16~
=6930.22.
Jawapan
N ilai sin bayaran RM3000 pada masa 4 =3000a3-~
=RMI2 637.08.
12 637.08
N ilal kini untuk amaun RMI2637.08 =
(I +6%)
N ilal kini anuiti =6930.22+ 10 00975
=RMI6939.97.
=RMIO 009.75.
Nilai kini untuk sin bayaran RM2000 Ra~-L.
96
ANum
MENCARIR, n DAN!
Contoh 5:12
Jib wang bernilai k
12 = 12 peratus, berapakah jumtah wang yang
mesti dilaburkan oleb seseorang setiap bulan untuk mengumpulkan
RM1O 000 dalamtempoh tiga tahun?
Jawapan
10000 =RI(1+h9~)_1]
1%
R =RM232.14
Contob 5:13
10000
R =RM232.14
Tiga bulan sebelum memasuki universiti, Maimun metaburkan
RM2O 000 pada kadar k4 = 8 peratus. Beliau akan mengeluarkan
saW amaun yang sama setiap tiga butan setama empat tahun. Path
akhir tahun keempa akaunnya sudah tidak berbaki. Apakah amaun
pengeluaran mi?
Jawapan
20000 =Ra ji
2%
R =RM1473
Raffia meminjam RM5000 path kadar k1 =4 peratus dan bersetuju
membayar RM400 setiap sctengah tahun. Berapakah bilangan ha-
yaran yang mesti dibuatnya untuk menjelaskan pinjaman mi?
S =R[(~9~~ J atau
S =Rsq
atau A A =RF1_( 1+~l
Li J
20000 =R~1+2~l
2%
A =RM1473
Contoh 5:14
97
MATEMATIK KEWANGAN
Jawapan
A =R[1~1+i)]
5000=400 [~ _(i+2%r}
0.25 =1(1+2%)~
0.75 =(1 +2%)~
atau A
5000 =400a
a =12.5
2%
Dan jadual:
log 0.75 =nlog 1.02 aj~
2%= 12.10625
n =14.53 aj~i = 12.84926
I 2%
Mkal4<n<15 Makal4<n<15
Cara I
Jadi Ratna mesti membuat 14 bayaran penuh (RM400) berserta
bayaran ke- 15 yang kurang danipada RM400. Apakah nilai bayaran
ke-15 mi? Kiraan nilal mi adalah seperti yang berikut:
Maka:
5000 =400aj~2% +M(1 +2%)~~
M =RM2II.98.
Cara 2
Ratna mesti membuat 14 bayaran penuh benserta sejumlah RMM
ditambahkan pada bayaran ke-14.
Biarkan nilai bayaran ke-15 =RMM
98
AN um
0 I 2 3 13 14
I I
5000 400 400 400 400 40 0 +M
Maka
5000 =4OOa~~ ~ +(400+M)( 1 +2%)~~
5000 =400(11:34837) (400+A~(1.02)~
5000 =4539.35 +
(5000 4539.35)a.31948) =400 +M
M =RM207.82
Bayaran ke-14 =RM607.82.
Contoh 5:15
Sebuah komputer dapat dibeli secara membayar harga tunai
RM4000 atau membuat bayaran muka RM1000 berserta 18 bayaran
bulanan sebanyak RM19O sebulan. Jika komputer mi dibeli secara
ansuran, kira:
(a) kadar nominal
(b) kadar efektif
yang dikenakan.
Jawapan
A =Ra~
3000 =190aji~
a
1j1 = 15.78947368
Daripadajadual untuk n = 18,
99
MAThMAThCKEWANGAN
= 16.02954893
= 15.67256089
Maka iberada dalamjangkaan:
4% <ic
liii bererti kadar tahunan nominal secara kasar berada antara 15 pe-
natus (4% >( 12) dan 18%(lf% X 12). Untuk jawapan yang Iebih
tepat, kita menggunakan interpolasi linean:
11%
~% 1%
1~%
0.24007525
16.02954893
15.78947368
15.67256089
0.35698804
= 0.01418.
(a) Kadar nominal =Ic
12 = 121
= 17.02%
(b) Kadarefektif=k=(1+s7l
Perhatian:
=(1 +0.01418)12_l
=18.41%.
Untuk mendapat kadan anggaran nujuk Bab 6.
Contch 5:16
Suatu pinjaman RM2O000 pada kadar nominal 12 peratus
(Ic12 = 12%) dijelaskan dalam tempoh 10 tahun secana bayaran
0.24007525
0.35698804
100
ANU~11
bulanan. Selepas empat tahun, kadar nominal pinjaman menurun ke
4peratus. Can
(a) Bayaran bulanan sebelum penurunan kadan.
(b) Bayaran bulanan selepas penurunan kadar.
(c) Tempoh pinjaman yang barn selepas empat tahun jika bayaran
bulanan sama dengan dalam (a).
Jawapan
(a)
A =RE1~1~~0l
I. i J
20000
1% J
R =RM286.94.
(b) Bald belum bayar selepasempat Stun =286.94a~
1~
=RMI4 677.09.
Pokok bagi pinjaman barn
RMI4677.09.
Jadi,
A
untuk enam tahun W alt
( c)
14 677.09 =Ra9
R =RM229.63
A
14 677.09 =286.9411 (1 +
MATEMATIK KEWANGAN
~2:~r
R =RM607.47
Bald belum bayar selepas dua tahun =607.47a
1
=RM49 836.43.
Oleh sebab peminjam tidak mampu membayar lebih daripada
RM607.47, jadi marl kita cuba carl tempoh pinjaman jika beliau
membayar RM607.47 sebulan.
102
ANU~
A =Ra~
1
49 836.43 =6O7.47a~
I 0015
=82.03933
1 0015
Perhatikan bahawa apabila n > oo, huraian ml
a1 = (1+O.015) alcan menjadi =66.66
mi bererti tempohpinjaman adalah lebih daripada infiniti. Jadi ten-
tulah pihak bank menolak cadangan peminjain. Peminjam mesti
membayar lebih daripada RM607.47 sebulan kerana bayaran
RM607.47 tidak mencukupi untuk membayar faedah. Cuba kita
semak:
Faedah yang dikenakan daripada bayaran ke-24hingga bayaran
ke-25 ialah 49 836.43 )< 0.015 =RM747.55 yang melebihi bayaran
bulanan RM6O7.47.
Contoh 5:18
RMAdideposit kini pada kadar nominal k,, peratus. Ainaun wang
RMR dikeluarkan setiap tahun. Tunjukkan bahawa bilangan tahun:
untuk menghabiskan akaun ialah:
I Ak
to 1~-
~ Rm Ak,,,
untuk ~
I k\ Rm
m log I 1 +f-
m
untuk1_~~i~~0 Rm
Jawapan
Daripada A=R
103
MA1~MATIKKEWANOAN
Rm \ mj
(
1+~Y~ ~
\ mj Rm
_nuiog(i4,~) =log(1_4~L)
log (
untuk 1~.~->0
mlog
untuk ~
CONTOH-CONTOH LAIN
Contoh 5:19 (Perpetulti)
Berapakah sckurang-kurangnya mesh dideposit kini pada k2 = 12
peratus supaya wang berjwnlahRM12 000 dapat dikeluarkan setiap
enambulan secara berterusan?
Jawapan
Cara1
Danipada, A -.R[1_c1+ir]
kita memperolehseperti yang ditunjukkandalam Contoh 5:18
~log[1~~!]
untuk 1~>0
log(1+i) R
untuk
104
*~um
Mt untukii =a.:
i-f C 0
1200
6%
A ~ RM200 000
Ca m 2
Daripada rumus perpewiti:
Qua 3
12000
MATEMATIKKEWANGAN
Jawapan
Perhatikan masa deposit (12 bulan) bercanggah dengan masa
faedah (enam bulan). Jadi kita tukarkan Ic
2 kepada kadar efektif
yang setara.
Daripada k =(1 +om_ 1
=(1 ~5%) 2_j
= 10.25%
(a) Amaunanuiti=R[U +i)~11
I I
=2500[.(1
+ 10.25%)6 1
(1 + 10.25%y~
10.25%
=RM1O 808.84.
Soalan di atas jugadapat dijawab secara rumus-rumus yang berikut:
( a) S=Rsn ~X~ dengan c = masa bayaran
=2
5115% 6bulan
=RM19 411.13
106
ANUII1
(b) A=Rs,,~X-J
=2500a X
S215%
=RM1O 808.84.
Contoh 5:21 ( Anuiti Cukup Tempoh)
Watasin akan melabur sebanyak RM2000 setiap awal tahun selama
lima tahun:
Carl
(a) amaun anuitinya
(b) nilai kini anuitinya
jika wang bernilai k =8%.
Jawapan
(a) S=Rs,j(1 +i).
=2000s~1(1 +8%)
=RMI2 671.86
(b) A =Ra ,,-
1(1+i)
=2000a~ ( +8%)
=RM8624.25.
107
MATEMAI1K KEWANGAN
Contoh 5:22 ( MultI Tertunda)
Can
(a) amaun
(b) nilai kini
bagi satu anuiti sebanyak RM1000 setahun selama 10 tahun yang
ditangguhkan tiga tahun jika wang bernilai k =8 peratus.
= l000s
RMI4486.56
Jawapan
(b) A=Ra
9(I+i)~
1000aj~(1+8%)~
=RM5328.68
Amaun anulti
I
S=R
thl
Nilaikinianuiti
I e
e1h_l
A =R
( a)
ANU~DAN PENGKOMPAUNANBERTERUSAN
(a) amaun anuiti
(b) nitai kini anuiti
Contoh 5:23
Can
108
ANUffi
bagi saw anuiti sebanyak RMI000 setahun untuk 10 tahun pada
kadark
6= l2petatus.
Jawapan
(a) S=R [~
e b..
1
si000l ~
L e I
=RM1S 197.02
(b) A =R [ ~]
F 1
= L
=RM5480.86.
PERLUN ASAN
Suatu hutang diperlunaskanjmka pokok dan faedahnya dmjelaskan dengan
satu sirm bayaran berkala sama pada selang snasa yang sama. Setiap ha-
yaran berkala digunakan untuk membayar faedah dahulu dan bakinya
digunakan untukmengurangkan pokok. Keterhutanganpada sesuatu ke-
tika dinamakan bald pokok belum bayar (Lihat Contoh 5:10 dan 7:4 ).
Contoh 5:24
Suatu hutang berserta caj faedah Ic2 = 6 peratus diperlunaskan de-
ngan membuat enam bayaran setengahtahun.
(a) Carl bayaran setengah tahunan mi.
( b) Sentukjadual perlunasan.
(c) Carl bayaran pokok dan bayaran faedah terhadap bayaran ber-
kala yang keempat.
109
MATEMATIK KEWANGAN
Jawapan
(a) A =Ra~
1
6000 =Ra
613%
R =RM1107.59
(b) Jadual perlunasan
Tempob
Bald pokok Bayaran
belum bayar Bayaran ( aedab pads
pada awad herkala akhir
tempoh tempoh
Bayaran
pokok pada
akhir
tempoh
1
2
~
3
5
6
6000.00 1107.59 (a) 180.00
( 1) 507241 1107.59 ~ 152.17
W4L1&9~ 1J07.59 121.51
3132.91 U07.59 93.99
2119.31 1107.59 63.58
1075.30 1107.59 32.26
(6) 927.59
( e) 955.42
984.08
JW3.60
1044.0!
1075.03
Jurnlah 6645.54 L 645.51 6000.03
Nota
Ca l 3%t6000) tel) l%t507
2.41) -
(b) 110759 1HO I 107 59 152.17
( C) 6000 927.59 ( fl 5011.41 955.42
(c) Bayaran pokok dan bayaran faedah terhadap bayaran yang ke-
empat dapat dilihat daripada jadual perlunasan. Pendekatan-
pendekatan yang lain adalah melalui rumus:
(i)
BE =I? - BP
dengan
BP =bayaran untuk pokok
BE =bayaran untuk faedah
R =bayaran berkala
n =bilangan bayaran yang mesti dibuat
110
ANum
N =bilangan bayaranyang sudah dibayar
=kadar berkala
Maka
BP =1107.59 [a~rflJ 3%
=RMIO13.60
BE= 1107.59 1013.60
=RM93.99
(ii) BP=R[1_14T _N+I
11]
= 1107.59 [1
3%ag~jj~
=RMIOI3.60
BF=1107.591013.60
=RM93.99.
DANATERIKAT
Dalam kaedah mi untuk menjelaskan hutang, peminjam membayar
faedah pada selang-selang masa yang tertentu dan membayar pokok
pada akhir tempoh pinjaman. Untuk menjelaskan bayaran pokok. pe-
minjam membuat beberapa deposit berkala santa ke dalam dana untuk
mengumpulkan saW amaun yang nilainya santa dengan nilai pokok.
Contoh 5:25
Suatu hutang RM6000 berserta caj kaedah 1i
2 = 8 peratus yang
matang dalam tiga tahun akan dijelaskan secara dana terikat. Jika
enam deposit setengah tahunan dibuat ke dalam dana yang mena-
warkan /c2 = 6 peratus,
(a) can deposit setengab tahunan ml
(b) carl kos setengah tahunan mi
(c) bentuk jadual dana terikat.
111
MAThMATIK KEWANGAN
Jawapan
(a) S=Rs~
6000 =Rs
3%
R =RM927.59
(b) Kos setengah tahunan =Deposit +Bayaran faedah
(c) Jadual dana terikat
=927.59 +6000(4%)
=RM1167.59.
927.59 0 927.59 927.59
2 927.59 ( a) 27.S3 (b) 955.42 ( ~1883.01
3 927.59 (d) 56.49 (~) 984.08 C)) 2867.09
4 927.59 86.49 101~.60 3880.69
5 927.59 I16~42 H}~4.O1 4924.70
6 927.5~ 147.74 1075.33 6000.00
Nota
c a ~ 3%~92739) ~ 3%~l583Ofl
~ 27.83+927.59 ~ %49*9275~
(..) 955.42+92?.59 ( 0 98408+ 1883.0!
ANUITI UNTUK BAYARAN BERKALAYANGTIDAK SAMA
Contoh 5:26
Roland meminjam RMIOO 000 pada kadar k = 14 peratus. Can ba-
yaran-bayaran tahunannya untuk menjelaskan pinjaman mi jika
syarat bayaran adalah seperti yang berikut:
112
ANUITI
Bayaran kedua
Bayaran ketiga
Bayaran keempat
Bayaran kelima
Maka
Bayaran tahun pertama
Bayaran tahun kedua
Bayaran tahun ketiga
Bayaran tahun keempat
Bayaran tahun ketima
=RM 999.54
=9991.54 >< 2=RM 19983.08
=9991.54 > 4=RM39966.16
=9991.54 x 3=RM29974.62
=9991.54X 6=RM 59949.24
Contoh 5:27
Can nilai kini bagi empat bayaran yang dibayar pada setiap masa
faedah pada kadar 8 peratus per masa faedahjika
(a) bayaran pertama ialah RM100
(b) bayaran kedua ialah RM200
(c) bayaran ketiga ialah RM300
(d) bayaran keetnpat ialah RM400.
ialah 2 kali bayaran pertama
ialah 2kalj bayaran kedua
ialah 3 kali bayaran pertama
ialah 3 kali bayaran kedua
Jawapan
113
Jawapan
Contoh 5:28
Cat-i
(a) antaun anuiti
(b) nilai kini anuiti
bagi n bayaran yang dibayar pada setiap masa faedah pada kadar i
peratus per masa faedahjika:
Bayaran pertama iaiah RMR
Bayaran kedua ialah RM2R
Bayaran ketiga ialah RM3R
dan seterusnya hingga bayaran terakhir RMnR.
Jawapan
~1
0 1 2 3 nI pti
I I 1 I I
AN U~
S=nR+Qz 1) R( 1+i) +( n 2) R( 1+i)
2+...+2R( 1i) ~2
+R(.1 ~j) fl_I (1)
Darabkanpersamaan (1) dengan (1 +i):
5( 1 +i)=n R(1 +O+(n1)R(1+02+...+2R(1+i)+R(1+iY (2)
Tolak pcrsamaan (1) daripada persamaan (2):
Si=n R+R(1+i)+R(1+i)2+...+R(1+if+R(l+iy
Si=n R+R(1+i)[1+(1+i)+(1+i)2+...+(1+iy2+(1+i)~]
Si = n R+R(1 +I) s~dengan 5q =jumlah sebutandalam kurungan.
Si=R[(1 +i)s
1nJ
S =.~- [(1 +i) ii]
(b) Untuk mencari nilai kini bagi S. kita diskaunkan S pada kadar
iperatus. Maka
Jawapan
A=4- [(1+i) n] (1 +iy
+i) sw j (I +i~n(1+i)~]
=1[( 1 +i)aqn(l +11]
dengana~1=s1(1+i)
Contoh 5:29
Jawab Contoh 5:27 secararumus yang dibentuk dalamContoh 5:28.
115
MATEMATIK KEWANGAN
Jawapan
Contoh 5:30
A =-~ [(1
i
~100
[( 1+8%) a~ 4( 1+8%) ]
8%
100
[(1.08)(5.74664) 4(1.08y~]
8%
=RM796.23.
Rahim membeli suatu anuiti selama lima tahun dengan bayaran-
bayaran tahunannya dinaikkan 10 peratus setiap tahun. Jika bayaran
pertama ialah RM200, carl nilal kini anuiti mi jika kadar faedah
ialah 8 peratus efektif.
Jawapan
CaraI
Cara2
Perhatikan hunalan di sebelah kanan path persaman di atas ialah
jumlah satu janjang geometni dengan:
sebutanpertama, a =200(1 +8%y~=185.18519
116
ANUm
r 1
= 185.18519[(.01852)~i~
Julia hendak membeli suatu anuiti RM2000 setahun selama Jima
tahun. Sebuah syarikat menawarkan kepadanya suatu anuiti dengan
bayaran setiap akhir tahun dinaikkan 5 peratus, iaitu bayaran per-
tama RM2000(1 +5%), bayaran kedua RM20000 +5%) 2 dan sete-
rusnya. Can nilai kini anuiti yang ditawarkan jika wang bernilai k =
10 peratus.
Jawapan
CaraI
nisbah sepunya, r= 200[1.1(i +8%)_2] = 1.01852
200(1 +8%)_I
Maka
, aV1)
Contoh 5:31
1.01852i
=RM960.86.
A I 2 3 4 5
I I I I I I
A 2000(1.05) 2000(1.05)2 2O00(1.05)~ 2000(l05)~ 2000(1 051
A 2000( 1.05) + 200011.05)2 + 2000( I.05) ~ + 2000(l05)~
MATEMATIK KEWANGAN
Cara2
Sebutan pertama
Nisbah sepunya
Maka:
= 2000(1.05) = 1909.O~
= lX~5
(0.9545)~]
10.9545
=RM8716.24.
Cara3
2 3 4 5,
A=2000 [1.05 .~.( i.os ) ( i.os ) .~.( i.os) ~ i.os 1 I
1.1 1.1 1.1 / j
Maka I =0.04762
Kitajuga boleb menulis Asebagai:
A =2000 [(1 +i~+(1 +i~
2+(1 +~-3 + (1 + +(1 +
dengan I =0.04762
Dengan menggunakan rumus nilai kini anuiti:
A =R[1 (1+i)~
=2000 [1(1 +o.o4762)-~
0.04762
=RM87 16.22.
118
RUMUSAN
ANUITI
(I) Anuiti ialah satu sin bayaran berkala yang dibuat pada selang-
selang masa yang tertentu.
(2) Terdapat banyak jenis anuiti.
(4) Pinjaman adalah diperlunaskan jika pokok dan faedahnya dijelas-
kan dengan satu sin bayaran berkala. Sebahagian bayaran berkala
digunakan untuk membayar faedah dahulu dan bakinya untuk me-
ngurangkan pokoknya.
(5) Dalarn kaedah dana terikat untuk menjelaskan hutang, faedah-
faedahpada selang-selang masa tertentu dibayar dahulu dan pokok-
nya dibayar pada akhir tempoh pinjaman.
LATIHAN 5
(1) Terangkan
(a) Anuiti
(b) Bayaran berkala
(c) Masa bayaran
(d) Tempoh anuiti
(e) Amaun anuiti
(f) Nilai kini anuiti.
13) Jenis anniti
Anuiti biasa
Perpetuiti
Amaun annUl NEal kink anulti
S=Rs
9 A=Ry~
=R +i) 1)] R[ i(1+i) ]
-
S=Rs~9X
1-
SRsj j ARc
1(I+iF4
Anuiti am
Anuiti cukup
ternpoh
Anuiti dengan
pengkompaunan
berterusan
uk
S=R e /,
A =R
e
119
MATEMATIKKEWANGAN
(2) Rosalind melabur RM500 setiap enambulan pada 1i2 = 12 peratus
selama 12 tahun. Carl amaun anuitinya sebaik saja ia melabur
RMSOO yang terakhir.
(3) Satu anuiti akan niembayar
(a) RM250 setiap tiga bulan selama 2}tahun.
(b) RM280 setiap tiga bulan selama 5~tahun.
Can amaun anuiti jika wang bernilai k
4 = 10}peratus.
(4) Minah melabur RM200 setiap bulan pada k12 = 12 peratus. Deposit
pertama dilabunkan apabila anaknya berumur 1 bulan dan deposit
terakhir, ketika anaknya berumur 12 tahun. W ang mi dibiarkan ke
dalam dana dan dihadiahkan kepada anaknya apabila anaknya
berumur 21 tahun. Carl arnaun yang akan ditenima oleh anaknya.
(5) Kadir akan membayar RM100 setiap bulan selama 2~tahun untuk
menjelaskan saw pinjaman. Carl nilai kini pinjaman mi jika wang
bernilal k12 = 18 peratus.
(6) Satu anuiti akan membayar
(a) RM400 setiap enarn bulan selama 4tahun.
(b) RM600 setiap enain bulan selama 3~tahun.
Cad nilai kini anuiti mijika wang bernilai k2 =9 peratus.
(7) Sebuah peti sejuk dapat dibeli secara membayar:
(a) RM2000 tunai
ATAU
(b) bayaran muka RM400 berserta 14 bayaran bulanan sebanyak
RM12O sebulan.
Jika anda dapat memperoleh k12 = 8~peratus terhadap wang anda,
pilih cara yang Iebih murah.
(8) Jasmin mahu membeni satu biasiswa berjumlah RM3000 setiap Ia-
hun selama 4 tahun. Cad amaun yang mesti didepositkan kini jika
wang bernilai k =4 peratus.
120
AN~Ffl
(9) Shanti membeli sebuah rumah secara membuat bayaran muka
RM1O 000 berserta bayaran RM200 sebulan selama 5 tahun.
Jika wang bernilai k
1 2 =4 peratus,
(a) Apakah harga tunai rumah Shanti?
(b) Jika Shanti tidak membayar 20 bayaran pertama, berapakah
yang mesti dibayarnya pada bayaranke-21?
(c) Sebaik sahaja Shanti membuat bayaran ke-25, beliau mahu
menjelaskan hutangnya dengan membuat satu bayaran tung-
gal. Apakah ainaun bayaran tunggal mi?
(d) Carl kadar efektif yang kena dibayar oleh Shanti.
(10) Ratna membeli sebuah rumah. Selepas menjelaskanbayaran muka
sebanyak RMIO 000, beliau masib perlu menjelaskan 36 bayaran
bulanan sebanyak RM400 sebulan. Jika wang bernilai k1 2 = 12
peratus, dapatkan harga tunai rumahnya.
(11) Jika wang bernilai k4 =6!~peratus, berapakah seseorang mesti me-
labur setiap suku tahun untuk mengumpulkan RM2O000 dalam
2}tahun?
(12) Enain bulan sebelum memasuki universiti, Dolah melaburkan
RM3O000 pada kadar k2 = 10 peratus. Beliau akan mengeluarkan
satu amaun yang sama setiap enam bulan selama lima tahun. Pada
akhir tahun kelima akaunnya menjadi kosong. Apakah amaun
pengeluaran liii?
(13) Geeta meminjam RM4000 pada kadar k4 = 8~peratus dan her-
setuju membayar RM600 setiap tiga bulan. Berapakah bilangan
bayaran yang mesti dibuatnya untuk menjelaskanpinjaman itu?
(14) Sebuah komputer boleh dibeli secara membayar harga tunai
RM6000 atau dengan membuat bayaran muka RM2000 berserta
14 bayaran bulanan sebanyak RM309 sebulan. Jika komputer mi
dibeli secara ansuran can
(a) kadar nominal yang dikenakan.
(b) kadar efektif yang dikenakan.
(15) Fatima melabur RMI000 setiap tahun path kadar Ic 2 = 12 peratus
selama empat tahun. Can amaunnya sebaik sahaja beliau melabur
RM1000 yang terakhir.
(16) Berapakah sekurang-kurangnya mesti dideposit kini pada kadar
Ic4 = 10~-peratussupaya wang berjumlah RM1600 dapat dikeluar-
kan setiap bulan secara berterusan?
121
MATEMATIK KEWANGAN
(17) Dinah akan melabur RM5000 setiap awal tahun selama Japan
tahun. Carl
(a) aniaun anuitinya
(b) nilai kini anuitinya
jika wang bernilai k =4 peratus.
(18) Carl
(a) amaun
(b) nilai kini
bagi sam anuiti sebanyak RM2000 setahun selama 10 tahun yang
ditangguhkan empat tahun jika wang bernilai Ic =6 peratus.
(19) Carl
(a) amaun
(b) nilai kini
bagi sans anuiti sebanyak RM2450 setahun selama sembilan tahun
padakadar k~= 12 peratus.
(20) Hutang sebanyak RM8000 berserta caj faedah Ic
2 = 10 peratus di-
perlunas dengan membuat enam bayaran dalam tempoh setengah
tahunan.
(a) Carl bayaran setengah tahunan mi.
(b) Bentukjadual perlunasan.
(c) Can bayaran pokok dan bayaranfaedah terhadap bayaran ke-
tiga.
(21) Hutang sebanyak RM4600 berserta caj faedah Ic2 = 12 peratus
yang akan matang dalam empat tahun dijelaskan secara dana ter-
ikat. Jika Japan deposit setengah tahunan dibuat ke dalam dana
yang menawarkau Ic2 =7 peratus,
(a) carl deposit setengah tahunan mi
(b) carl kos setengah tahunan mi
(c) bentuk jadual dana terikat.
122
ANUITI
(22) Jasmin meminjain RM8O 000 pada kadar Ic = 4~peratus. Carl
bayaran-bayaran tahunannya untuk menjelaskan pinjaman mi jika
syarat bayaran adalah seperti yang berikut:
Bayaran kedua 2 kali bayaran pertama
Bayaran ketiga 3 kali bayaran kedua
Bayaran keempat 2 kali bayaran ketiga
Bayaran kelima 2 kali bayaran pertama
Bayaran keenam 3 kali bayaran pertama
(23) Carl nilai kini bagi lima bayaran yang dibayar pada setiap masa
faedah pada kadar 5J~peratus per masa faedahjika:
Bayaran pertama ialah RM500
Bayaran kedua ialah RM1000
Bayaran ketiga ialah RMI500
Bayaran keempat ialah RM2000
Bayaran keJima ialah RM2500.
(24) Justin membeli satu anuiti selama enam tahun dengan bayaran
tahunannya dinaikkan 5 peratus setiap tahun. Jika bayaran per-
tamanya ialah RM700, earl nilai kini anuiti ml jika wang berniJai
Ic =6~peratus.
(25) Sebuah syarikat menawarkan satu anuiti seJasna Jima tahun
dengan bayaran tahun pertama ialah RM800(1 + 6%), bayaran
tahun kedua RM800(1 + 6%)2, dan seterusnya. Carl niJai kini
anuiti mi jika wang berniJal Ic = 8 peratus.
(26) ~atu pinjaman pada kadar Ic
12 = 30% diperJunaskan secara 20
bayaran buJanan. Jika bayaran pokok dalam bayaran bulanan ke-
tiga iaJah RM400, carl pokok yang beJum dibayar sebaik sahaja
bayaran ke-14 dibuat.
(27) Satu pinjaman pada kadar efektif 5 peratus diperlunaskan secara
24 ansuran tahunan. DaJamansuran yang manakah bayaran pokok
dan bayaran faedah amat hampir antara satu sama lain?
(28) Awang menjeJaskan satu pmnjaman pada kadar Ic2 = 10 peratus de-
ngan membuat 10 bayaran sama banyak iaitu RM1500 setiap
enam buJan daJans setahun dan tarikh pinjaman. Berapakah pin-
jaman yang telah dibuat?
123
MAmMATIK KEWANGAN
Istilah Penting
AmaunlNilai Masa Depan Anuiti
Anuiti
Anuiti Biasa
Multi Cukup Tempoh
Anuiti Foreborne
Anuiti Luar Jangka
Anuiti Pasti
Anuiti Tertunda
Baki Pokok Belum Bayar
Bayaran Ansuran
Bayaran BerkaJa
Bayaran Faedah
Bayaran Pokok
Cara Prospektif
Cara Retrospektif
Dana Terikat
Interpolasi Linear
Kadar Efektif
Kadar Nominal
Kesamaan Tunai Anuiti
Kos SetengahTahun
Masa Bayaran
Masa Faedah
Nilai Kini Anuiti
Pengkompaunan Berterusan
Perlunasan
Perpetuiti
Selang Masa
Amount/Future Value of Annuity
Annuity
Ordinary Annuity
Annuity Due
Foreborne Annuity
Annuity Contingent
Annuity Certain
Deferred Annuity
Outstanding Principal
JnstaJment Payment
Periodic Payment
Interest Payment
Principal Payment
Prospective Method
Retrospective Method
Sinking Fund
Linear InterpoJation
Effective Rate
Nominal Rate
Cash Equivalence of Annuity
Semiannual Cost
Payment Period
Interest Period
Present Value of Annuity
Continuous Compounding
Ammortisation
Perpetuity
Time Interval
124
6
PINJAMAN PERNIAGAANDAN
PEMBELIANANSURAN
PENDAHULUAN
Bank dan syarikat kewanganmenawarkan banyakjenis kemudahan pin-
jaman. Jadi, sebagai pengguna kepada kemudahan itu perlulah faham
akan cara-cara pengiraan yang dibuat bagi sesuatu jenis pinjansan.
Kita sering kali membeli barangan seperti televisyen secara ansur-
an. Apabila membeJi secara ansuran, kita ditawarkan kredit oleh pen-
jual. Kredit mi ada kosnya. Oleh yang demikian kita mesti mengetahui
cara pembayaran dan kos yang dikenakan. Bab ml akan memperkenal-
kan beberapa jenis pinjaman dan prinsip pengiraan pembelian ansuran.
Bab mi akan memperkenalkan beberapa jenis pinjaman dan prinsip
pengiraan pembelian ansuran.
PINJAMAN PERNIAGAAN
Pada amnya terdapat tigajenis caj bagi pinjaman pemiagaan:
(a) Kadar bald berkurangan(Jihat juga Bab 7).
(b) Kadar sama rata (dibincangkan Jebih Janjut dalam Eab 8).
(c) Kadar diskaun (Contoh 3:1 dan Contoh 3:2).
KADARBAKI BERKURANGAN
Contoh 6:1
Hainidah mendapat satu pinjaman RM6000 untuk tempoh dua
tahun pada kadar nominal 12 peratus terhadap bald berkurangan.
Can bayaranbulanannya.
125
MAThMA11K ICEWANGAN
Jawapan
KaedahPerlunasan/Faedah Kompaun
A
6000 =Rqj ~1%
R =RM282.44
Bayaran bulanan =RM282.44
KaedahPokok Rafts BerserfaFaedahferhadap Bald Pokok
(1) Skim BayaranBulanan Berub ah
Rumus:
Dalam pinjaman RMA untuk t tahun pada kadar nominal Ic,, %
bayaran bulanan ke-nialah:
A . A(nl)
-~-z A- tnt
dengan BR, =bayaran bulanan ke-n
=bayaran pokok rata
[A A(n I) ] =bayaranfaedah terhadap bald pokok belum bayar.
Selamn rumus, bayaran faedah dapat dildra seperti yang berikut:
Bayaran faedah bagi bulan I =6000 X 1% =RM6O.00
Bayaran faedah bagi bulan 2 =5750 X 1% =RM57.50
Bayaran faedah bagi bulan 3 =5500 X 1% =RM5S.00
dan seterusnya.
126
PINJAMANPERNJAGAAN DAN PEMBELIAN ANSURAN
Jadual 6.1 Skim bayaran bulanan berubah
(2) Skim Bayaran Bulanan Seragam
Dalam skim bayaran iril, bayaran bulanan diseragamkan. Kira-
an bayaran bulanan adalah seperti yang berikut:
Bayaran bulanan = Pinjaman +faedah
MATEMATIIC KEWANGAN
_6000+750
24
=RM281.25
Selain pendekatan yang ditunjukkan di atas, terdapat pende-
katan yang lain untuk mengirajumlah faedah bagi RM750 mi.
(i) Perhatikan bayaran-bayaran faedah dalam Jadual Skim
Bayaran Bulanan Berubah ialah satu jjang aritmetik
dengan:
Maka:
a=RM6O.00
d =RM2.50
Jumlah faedah =~ [2a +(n 1)d]
=-~jL. [2 x60 +(24 I )(2.50)]
=RM750
(ii) Pendekatan keduaadalah melalui rumus nisbah malar:
k= 2M1
PINJAMAN PERNIAGAAN DAN PEMBELIAN ANSURAN
km peratus mensyaratkan bahawa sebahagian pinjaman RMZ mesti di-
bayan padaakhir tempoh pinjaman, maka bayanan buJanan (kecuali yang
terakhir) ialah:
RR=(AZ)
1 i ]+Zi
11 (1 +i)~
dan bayaran yang terakhir ialah:
BBa = BR +Z
dengan BR = bayaran bulanan
BBa = bayanan terakhir
Contoh 6:2
Jeffry mendapat suatu pinjaman balloon RM6000 untuk dua tahun
pada kadan nominal 12 peratus. Beliau akan membayan sebahagian
pinjaman iaitu RM2000 path akhin tempoh pinjaman. Caii bayaran-
bayanannya.
Jawapan
RB =(6000- 2000)
RB= 188.29+20
= RM208.29
BB, = RB +Z
1% 1+2000(1%)
[1_( +1%)~2~]
=208.29+2000
= RM2208.29.
129
MAThMATIK KEWANGAN
Pinjaman Bullet
Rumus:
DaJain pinjaman b ullet RMA untuk t tahun pada kadar nominal k,, p~
ratus, bayaran buJanan (kecuali bayaran yang terakhir) ialah
BB=Ai
dan bayaran yang terakhir ialah:
Contoh 6:3
BB,=A +Ai.
Suatu pinjainan bullet RM6000 untuk dua tahun path kadar no-
minal 12 peratus diperoleh. Can bayaran-bayarannya.
Jawapan
BR=6000x 1%
= RM6O
BR
0 =6000 +60
= RM6060
PEMBELIANANSURAN
PembeJian ansuran ialah cara membeJi barangan dengan pembeJi mem-
buat bayaran muka berserta beberapa bayaran berkala pada selang-
selangmasa yang tertentu.
Contoh 6:4
Sebuah radio yang berhargaRM800 tunai dapat ditieJi secaramem-
buat bayaran muka RM200 berserta 14 bayaran sebanyak RM48
sebulan. Can
(a) kos ansuran
(b) kos faedah
130
PINJAMAN PERNIAGAAN DAN PEMBELIAN ANSURAN
(c) kadar terhadap baki asal
(d) kadar peratus tahunan
jika radio mi dibeli secana ansuran.
(a) Kos ansuran =Bayaran muka +Jumlah bayaran bulanan
=200+14(48)
= RM872
(b) Kos faedah =Kos ansuran -. ilarga tunai
(c)
= 872 800
=RM72.
I =Prt
72 =600X r)<
r = 10.285%.
Perhatian:
Lihat Dab 8 untuk perbincangan yang Jebih mendalam.
(d) Kaedah Faedah Kompaun Kaedah faedah kompaun iaJah
kaedah yang tepat. Kaedah ml juga dinamakan kaedah
aktuarial anuiti. Di Amenika Syarikat kadar peratus tahun-
an dimaksudkan sebagai kadar nominal dan di Great
Britain sebagai kadar efektif.
0 I 2 3 12 13 14
I I I I I
MATEMATIK KEWANGAN
A =Ra
1
6000 =
48au~
ag
1 = 12.5
Danipadajadual untuk n =14
=12.54338150
aj] = 12.32200587
Secara interpolasi linear:
0.0433815
12.5
12.54338 150
rO.22 13728
0.0433815
0.2213728
I = 0.01549
12.32200587
Kadar nominal = 121
= 18.59%
Kadarefektif =(1+i)m_1
=(1+0.01549)12_i
= 20.26%.
KAEDAH-KAEDAH ANGOARAN
Terdapat beberapa rumus yang menganggarkan kadar aktuarial di atas.
Antaranya tenrnsuklah:
132
PINJAMAN PERN IAG AAN DAN PEMBEUAN AN SURAN
(I) Rumus nisbah malar
dengan
2M1
B(n +1)
k =kadar peratus tahunan
M = 12 (bayaran bulanan) atau 52 (hayaran mingguan)
I =kos faedah
B = bald belum bayar
n =bilangan bayaran berkala yang dibuat
2X2X72
600(14+1)
= 19.20%
Di Amerika Syarikat, rumus mi disyorkan oleh Federal Reserve dan
Kesatuan Pengguna untuk menganggarkan kadar aktuarial yang disebut-
kan dalam Truth in Lending Ac t.
(2) Rumussisaan/saudagar
2M1
B(n+ l)I(nI)
2x12X72
600(14+fl72(14I)
=21.43%.
(3) Rumus nisb ahlangsung
k 6M1
MAUMATIK KEWANGAN
(4) Rumus nisbah N
MI(95n+9)
12n(n +1X4R+1)
k ( 12) ( 72) [95(14)+9]
12(14)(14+l)(4 )< 600+72)
= 18.57%.
(5) Rumus-rumus lain
(a) k =2r, dengan r=kadar terhadap bald asal
=2 X 10.285%
= 20.57%.
(b) k= 2nr
PINJAMANPFRN IAG AAN DAN PEMBELIANANSURAN
(a) bayaran bulanan
(b) kos faedah
(c) kos ansuran
jika banangan mi dibeli secara ansuran.
Jawapan
Kaedah Faedah Kompaun
(a) Baki belum bayar =80%(1750)
= RM1400
Daripada: A =R.4
1
1400 =RA~
1400
= RM73.73
(b) Kosfaedah =73.73(20)1400
= RM74.60
(c) Kos ansuran = 1750 +74.60
= RM1824.60.
Kaedah Lain
Tendapat beberapa rumus seperti yang diterangkan dalam Contoh 6:4.
Di sini, kita pilih rumus nisbah malar
k 2MI
R(n+1)
2)< 12 X I
6% = 1400(20 +1)
I =RM73.50.
135
MATEMATTI< KEWANGAN
1400 +73.50
(a) Bayaran bulanan =
20
(b) ICos faedah
= RM73.68
= RM73.50
(c) Kos ansuran
Contoh 6:6
= 1750+73.50
= RM1823.50.
Sebuah mesin berharga RM200 tunai. Jika dibeli secara ansuran,
bayaran muka RM4O mesti dibuat dan baldnya dijelaskan dengan
enam bayaran bulanan pada kadar 8 penatus terhadap baki asal.
Kira:
(a) kos faedah
(b) bayaran bulanan
(c) kadar peratus tahunan
jika mesin mi dibeli secara ansuran.
Baldkredit belum bayar =200 40
(a) ICos faedah =Pn
=RMI6O.
= 160 X 8% x
= RM6.40.
160+6.40
(b) Bayaran bulanan
6
=RM27.73
(c) Kos ansuran =200+640
=RM206.40.
136
PIN JAMAN PERN IAG AAN DAN PEMBELIAN AN SURAN
A =Ra~
a = 5.79547647
a = 5.74600992
Ii%-1%
i%J
l~%
5.79547647
0.0255522
5.76992427 0.04946655
5.74600992
1% 1% 0.0255522
MATEMATIK KEWANGAN
Kaedah Anggaran
Terdapat beberapa rumus anggaran. Di sini kita pilih rumus nisbah
malar.
Contoh 6:7
k 2MI
B(n+ 1)
X 12 X 6.40
160(6+1)
= 13.71%.
Sebuah jam tangan disenaraikan pada hanga RM2000. Jika dibeli
secana tunai, 5 peratus diskaun diberikan. Jika dibeli secara ansuran,
bayaran muka RM1000 mesti dibuat dan bakinya dijelaskan dengan
20 bayaran mingguan sebanyak RM47 seminggu. Cmi kadar pe-
ratus tahunan yang dikenakan jika jam mi dibeli secana ansuran.
Jawapan
Harga tunai sebenar =20005%(2000)
=RM1900
Baki kredit belum bayar =RMI900 RM1000
Danipada
= RM900
A =
900 =47a~
= 19.14893617
Daripadajadual untukn =20:
a = 19.15110815
I~5/l2%
= 18.98741915
138
900(20+1)
= 22.01%.
5
~
19.15110815
0.00217198
1%
19.14893617
~%
18.98741915
~0.163689
0.00217198
0.163689
i=0.00418
=521
= 21.74%
Kadar nominal
Kadar efektif
Kaedah Anggaran
= 24.22%.
139
MATEMATIK KEWANGAN
Contoh 6:8
Sebuah televisyen berharga RM1000 tunai. Selain membeli secara
tunai, televisyen mi dapat dibeli melalul dua pilihan:
(a) Membuat bayaran muka RM100 berserta 12 bayaran bu-
lanan sebanyak RM95 sebulan.
ATAU
(6) Membuat bayaran muka RM100 dan meminjam baki
harga tunai pada 12 peratus faedah ringkas. Pinjaman mi
dijelaskan melalui 12 bayaranbulanan.
Pilihan manakah, (a) atau (b), yang lebih murahberdasarkan jumlah
bayaran?
Jawapan
Pilihan (a): Jumlah bayaran =100 +12(95) =RM1240
Pilihan (b): Jumlah bayaran =100 +900(1 +10% X 1) =RM1O9O
Maka pilihan (b) lebih murah.
Contoh 6:9
Anda sedang memikirkan sama ada hendak membeli sebuah kom-
puter yang berharga RM4000 secara kredit atau menjimatkan wang
untuk membeli komputer 1W dalam tempoh dua tahun. Jika anda
membeli secara kredit, anda kena membayar 24 bayaran bulanan
pada caj kewangan 1 ~peratus sebulan. Jika anda memilih untuk
menjimatkan wang, anda akan mendapat ~peratus sebulan terhadap
simpanan anda. Kadar inflasi tahunan ialah 4 peratus. Carl
(a) Bayaran bulananjika komputer mi dibeli secara kredit.
(b) Deposit bulananjika komputer mi dibeli dalamdua tahun.
Jawapan
(a) A=Ra~-
1
4000 =Raj ~~
R =RM193.95
140
PIN JAMAN PERN IAG AAN DAN PEMBELIAN AN SURAN
(b) Harga komputer selepas dua tahun =4000(1 +4%)2
= RM4326.40
S = Rsq
4326.40 =Rs~~
R =RM165.20.
RUMUSAN
(I) Pada amnya, terdapat tigajenis caj terhadap pinjaman:
(a) Kadar bald berkurangan.
(6) Kadar sama rata.
(c) Kadar diskaun.
(2) Dua kaedah kadar baki berkurangan ialah
(a) Kaedah perlunasan.
(b) Kaedah pokok rata berserta faedah terhadap baki pokok
(i) Skim bayaran bulananberubah.
(ii) Skim bayaran bulanan seragam.
(3) Pembelian ansuran ialth cara membeli barangan dengan membuat
bayaran muka, diikuti dengan beberapa bayaran ansuran.
(4) Terdapat beberapa kaedah untuk mengira kadar peratus tahunan.
Antaranya termasuklah kaedah faedah kompaun, rumus nisbah
malar dan sebagainya.
LATIHAN 6
(1) Zaitun mendapat suatu pinjaman RM4000 pada kadar 9~peratus
untukdua tahun. Carl bayaranbulanannya dengan menggunakan
(a) kaedah perlunasan.
(b) kaedah pokok rataberserta faedah terhadap bald pokok.
141
MATEMATIX KEW AN G AN
(2) Mary mendapat suatu pinjaman bullet RM4000 pada kadar 9~pe-
ratus untukdua tahun. Carl bayaran-bayaran bulanannya.
(3) Mariam mendapat suatu pinjaman balloon RM4000 pada kadar
9} peratus untuk dua tahun. Beliau akan membayar sebahagian
pinjaman iaitu RMI200 pada akhir tempoh pinjaman. Can
bayaran-bayaran bulanannya.
(4) Sidek meminjam RM3000 daripada sebuah syarikat kewangan
dan membayarRM200 sebulan selama 18 bulan. Carl
(a) kadar nominal
(b) kadarefektif
yang dikenakan.
(5) Sebuah mesin yang berharga RM1800 tunal dapat dibeli secara
membuat bayaran muka RM600 berserta 10 bayaran bulanan
sebanyak RMI25 sebulan. Carl
(a) kos ansuran
(b) kos faedah
(c) kadar terhadap bald asal
yang dikenakan jika mesin mi dibeli secara ansuran.
(6) Harga tunai sebuah televisyen ialah RM2000. Jika dibeli secara
ansuran, 10 peratus mesti dibayar sebagai bayaran muka dan baki-
nya hendaklah dijelaskandengan 18 bayaran butananpadakadar 8
peratus terhadap bald berkurangan. Kira
(a) bayaran bulanan
(b) kos faedah
(c) kos ansuran
yang dikenakan jika televisyen mi dibeim secana ansuran.
(7) Sebuah komputer disenaraikan pada harga RM4000. Jika dibeli
secara tunam, 5 peratus diskaun dibenikan. Jika dibeli secara ansur-
an, bayaran muka RMI000 mesti dibuat dan bakinya dijelaskan
dengan 25 bayaran mingguan sebanyak RM125 seminggu. Carl
142
PIN JAMAN PERN IAG AAN DAN PEMBELL&N AN SURAN
(a) kadar nominal
(6) kadar efektif
yang dikenakan jika komputer mi dibeli secara ansuran.
(8) Ahmad membeli sebuah peti sejuk secara ansuran. Selepas mem-
buat bayaran muka, beliau dikehendaki membayar RM57.50 se-
tiap bulan selama dua tahun. Jika kos ansuran ialah RMI700 dan
kadar faedah yang dikenakan 10 peratus terhadapbald kredit asal,
bra
(a) harga tunai peti sejuk
(b) bayaran muka tersebut.
( 9) Sebuah mesin yang berharga RM700 dapat dibeli secara ansuran
terhadap syarat yang berikut:
Bayaranmuka =RM100
Bayaran bulanan =RM33 selama 2 tahun.
(a) Carl kadar terhadap bald asal yang dikenakan.
(b) Carl kadar peratus tahunan yang dikenakan.
(10) Sebuah jam tangan berharga RM4000 tunai dapat dibeli secara
ansuran dengan syarat yang berikut:
Bayaranmuka =RMI000
Bayaran mingguan =RM330 selama 10 minggu.
Cad
(a) kos ansuran
(6) kos faedah
(c) kadar terhadap bald kredit asal
yang dikenakan jmka jam tangan ml dibeli secaraansuran.
(11) Sepasang kasut diiklankan pada harga RM500. Pembeli yang
membayar tunai akan diberi 10 peratus diskaun. Jika pembelian
143
MATEMATIKKEWANGAN
secara bayaran ansuran, bayaran muka RM200 mesti dibuat ber-
serta 10 bayaran bulanan sebanyak RM3I sebulan. Carl
(a) kos faedah
(b) kadar nominal
(c) kadar efektif
yang dikenakan jika kasut mi dibeli secara ansuran.
(12) Kedai ABCmengiklankan suatu barangan seperti yang berikut:
Harga tunai : RM600
Pembelian ansuran : Bayaran muka =RM200
berserta 10 bayaranbulanan sebanyak
RM44 sebulan.
Kedai XYZmenjual barangan yang sama pada hargatunai RM580.
Carl
(a) jumlah bayaran faedah
(6) kadar nominal
yang dikenakan jika baranganmi dibeli secara ansuran dan Kedai
A BC.
(13) Robert telah membeli sebuah komputer yang berharga RM5000
tunai melalui rancangan bayaran ansuran. Beliau membayan 25
peratus sebagai bayaran muka dan bakinya dijelaskan dengan 24
bayanan bulanan sebanyak RM17O sebulan. Cad
(a) jumlah bayanan faedah
(b) kadar nominal
yang dikenakan.
(14) Sebuah komputer berharga RM8000 tunai. Selain membeli secara
tunai, komputer mi juga dapat dibeli secara dua pililian:
(a) Membuat bayaran mukaRM2000 berserta 12 bayanan bulan-
an sebanyak RM530 sebulan.
144
PINJAMAN PERNIAGAAN DAN PEMBELLAN AN SURAN
ATAU
(b) Membuat bayaran muka RM2000 dan meminjam bald harga
tunai pada i0~peratusfaedahringkas. Pinjaman mi dijelaskan
melalui 12 bayaran bulanan.
Pilihan yang manakah, (a) atau (6), yang lebih murah?
( 15) Anda sedang memikirkan sama ada hendak membeli sebuah tele-
visyen yang berharga RM6000 secara knedit atau menjimatkan
wang untuk membeli alat itu dalam dua tahun. Jika andamembeli
secarakredit, anda kena membuat 24 bayaran bulananpada caj ke-
wangan 4 peratus sebulan. Jika anda ingin menjimatkan wang
untuk membeli televisyen itu, anda akan mendapat ~peratus se-
bulan terhadap simpanan anda. Kadar inflasi ialah 2 peratus setiap
tiga bulan.
(a) Carl bayanan bulananjika televisyen mi dibeli secana knedit.
(b) Carl deposit bulanan jika televisyen mi dibeli dalam dua
tahun.
(c) Pilih cara membeli yang lebih murah berasaskan bayaran bu-
lanan.
Istilah Penting
Interpolasi Linear
Kadar terhadap Bald Asal
Kadar Bald Berkurangan
Kadar Efektif
Kadar Nominal
Kadar Peratus Tahunan
Kos Ansuran
Kos Faedah
Nisbah Langsung
Nisbah Malar
NisbahN
Perlunasan
Pinjaman Balloon
Pinjaman Bullet
Pokok Rata
Linear Interpolation
Rate on Original Balance
Reducing Balance Rate
Effective Rate
Nominal Rate
Annual Percentage Rate
Compound Interest Method
Instalment Cost
Interest Cost
Direct Ratio
Constant Ratio
N Ratio
Ammortisatmon
Balloon Loan
Bullet Loan
Level PrIncipal
145
Sisaan/Saudagar
Sldm Bayaran Bulanan Berubah
Skim Bayaran Bulanan Seragam
Residuary/Merchant
Uniform Monthly Payment Scheme
Variable Monthly Payment Scheme
146
7
MATEMATIK PINJAMAN
GADAI JANJI
PENDAHULUAN
Pinjaman gadai janji biasanyadisandarkan dengan hartabenda. Tempoh
pinjarnan gadai janji biasanya dalam jangka masa 1030 tahun. Ter-
dapat beberapajenis pinjaman gadaijanji.
Bab mi akan menghuraikan tiga kaedah gadai janji iaitu:
(a) Kadar tetap
(b) Kenaikan peratus malar
(c) Kadar berubah.
Kadar Tetap
Prinsip kaedah kadar tetap mi sebenarnya telah dibincangkan dalamBab
5. Rumus untuk mengirabayaran bulanan ialah
1(l+i~
A =R
I
atau A =Ra ~
Contoh 7:1
Carl bayaran bulanan untuk melunaskan saW pinjaman perumahan
RM6O 000 untuk 20 tahun pada kadar nominal 12 peratus.
Jawapan
I I
atau A=Ra
1
147
= RM669.39.
Daripada kiraan jelas bahawa kadar faedah yang dikenakan lebih
daripada pinjaman yang ditawarkan.
Kenaikan Peratus Malar
Rumus:
ig
BBL=A 1 (l +g\m~
~1+i)
BB~=BB
1(l+gf
dengan
BE1 = bayaran bulanan pertama
BB, = bayaran bulanan ke-n
A = amaun pinjaman
g = kenaikan kadar berkala
m = 12
m
t = tempoh pinjaman (dalam tahun)
148
MATEMATII( PINJAMAN QADAI irnu
Contoh 7:2
Zakaria mendapat suatu pinjaman gadai janji sebanyak RM5O 000
dengan syarat yang berikut:
Tempoh pinjaman
Caramembayar
Kadar nominal
Kenaikan kadar tahunan
Tentukan
20 tahun
setiap akhir bulan
6%
1% setahun
(a) bayaran bulanan pertama
(b) bayaran bulanan ke-100
( c) bayaran bulanan terakhir
A =RM50000
in = 12
g = 1%/12 = 0.0008
i=6%/l2=0.005
t =20
I i g 1
(a) SB
1 =A11 (1+~~ I
[ 1 +1 j
= RM331.24.
0.005 0.0008
i_Il +0.0008 \12
t. 1+0.005 1
(b) BB1=BB~(1+g)
=331.24(1 +0.0008)~
= RM358.53.
BB~=50 000
I
x~J
149
MATEMATIK KEWANGAN
(c) BE
2~= 331.24(1 +0.0008)240_I
RM4O1.00.
Tahun 1
Tahun29
Tahun 1020
u = 3 (kadar berbeza)
= amaun pinjaman
= bayaran bulanan
= kadar-kadar yang dikenakan pada
tahun I~t2~... t~dengan
t~+t2+...+t~=ttahun
BB =
M
)i \ m
Kadar Berubah
Rumus:
Katakan A
BB
Maka
dengan M=>
Contoh 7:3
4% (1 tahun)
6% (8 tahun)
8%(11 tahun)
Zainal mendapat suam pinjaman gadai janji sebanyak RM100 000
untuk 20 tahun dengan syarat yang berikut:
Can bayaran bulanan bagi pinjaman Zainal.
Jawapan
t~=1tahun K~=4 %
4 = 8 tahun
4 = 11 tahun
m=12
K2=6%
K3= 8%
150
MATFJ~4A11XPINJAMAN GADAI JAN31
]
( 4%\I~I2
]
4%\ IX 12
(untuki= 1)
{untuki=2}
( 6%V~~
(untuk 1= 3)
M= 11.74+73.12+52.15
= 137.01
Daripada BB =-fr
- 100000
MATEMATUC KEWANGAI4
Contoh 7:4
A = amaun pinjaman
m
in = 12
km = kadar nominal
N = bilangan bayaran yang telah dibayar
Rita mendapat suatu
untuk 20 tahun pada
beiwn bayar selepas
(a) bayaran pertama
(b) l2tahun
Jawapan
pinjaman gadal janji sebanyak RM6O 000
kadar nominal 12 peratus. Can bald pokok
(a) H P
1 =6Jo00 +1%)~~(12x2o_1)1
I l_( 1+l%) 2) < 20 ]
=RM59 93935
(b) BP1~=60000[
1_( l+1%) ~20_~ 1
l_( l+l%) _12x20 I
Perhatiah:
(i)
=RM4O 648.38.
Mad kita semakjawapan (a). Bayaran bulanan untuk pinjaman
mi ialah EM660.65 (lihat Contoh 7:1). Faedahyang dikenatan
terbadap pinjainan selepas saW bulan ialah 60 000 X 1% =
RM600. Perhatikan bayaran bulanan RM660.65 adalah untuk
membayar faedah RM600 dan pokok RM6O.65. Maka pokok
belum bayar selepas bayaran pertama ialah RM6O 000
RM6O.65 =RM59 939.35.
(ii) Cara-cara lain yang mungkin lebib niudah untuk menilai pokok
belum bayar adalah seperti yang berikut (juga Ithat Contoh
5:10):
152
MATEMATIKPINJAMAN GADAI JAN11
Cararetrospektif Caraprospektif
BP
1 =60000(1 +1%) 8P1 =660.65a~
660 .65sj-i
11%
=RM59 939.35. =RM59 939.35.
JUMLAH BAVARANFAEDAH BAGI PINJAMAN KADAR
TETAP
Kita akan membincangkan cara untuk mengirajumlah faedahyang telah
dibayar pada sesuatu ketika. mi penting kerana bayaran faedah ialah
sawbelanja yang dibenarkan untuk mengurangkan cukai.
Rumus untuk mengira jumlah faedah mi adalah seperti yang ber-
ikut:
JBFN = 1 (1+ir N (1 +ir[(l + 1]
dan jumlah bayaran faedah untuk sebarang masa qialah
JBFN -
dengan
JBFN =jumlah bayaran faedah selepas N bayaran
A =amaun pinjainan
in = 12
N =bilangan bayaran yang sudah dibayar
t =tempoh pinjaman dalain tahun
Contoh 7:5
Masnah mendapat suatu pinjaman gadai janji kadar tetap sebanyak
RM6O 000 untuk tempoh 20 tahun pada kadar nominal 12 peratus.
Can JBF
(a) selepas bayaran pertama
(b) untuk tahun ke-lO
Jawapan
.JBF 60000 X 1%
a I~ 1 ( 1 +1%)_I2~<20 1%
=RM600
153
1_( 1+1%) _I2) ~20
E
ios~+1%) _12X20( 1
1%
=RM1I 699.22
6000x 1%
JBF1~=1 (1 +1%y~
2~[
120_u
=RM13 952.24.
+ 1%)b0&_ 1]
+ 1%)_I2~~(l +1%)~1 ]
1%
.1
Makajumlah bayaran faedah =RM13 595.24RM11699.22
untuk tahun ke-lO
RUMUSAN
=RM2253.02.
(1) Terdapat beberapa jenis pinjaman gadai janji seperti kadar tetap,
kenaikan peratus malan dan kadar berubah.
(2) Bald pokok belum bayar bagi pinjaman kadar tetap dinyatakan
oleh
BPN=A [i~i +jy< ~~~) ~
1(1+:f I
(3) Jumlab bayaran faedah bagi pinjaman kadan tetap dinyatakan
oleh:
Ai [N +j)_atI1(1~gN_1] 1
JBFN i I
LATIHAN7
(1) Maimun meminjarn RMI2000 untuk tempoh 10 tahun path kadar
nominal 4 peratus. Pinjaman mi diperlunaskan. Kin
154
MATEMATIK PINJAJ,tAjhJ (ADAI JAN11
(a) Bayaran bulanan Maimun.
(b) Kos faedah pinjaman mi.
(2) Carl bayaran bulanan untuk menjelaskan suatu pinjaman peru-
mahan sebanyak RMIOO 000 untuk 15 tahun pada kadar nominal
5 peratus.
(3) Carl bayaran bulanan untuk menjelaskan suatu pinjaman sebanyak
RM14O 000 untuk tempoh 10 tahun pada kadar nominal 12 pe-
ratus.
(4) N ani mendapat suatu pinjaman gadai janji sebanyak RM100 000
dengan syarat yang berikut:
Tempoh pinjainan 20 tahun
Cara membayar setiap akhir bulan
Kadar faedahtahunan 6%
Kenaikan kadantahunan
Tentukan
(a) bayaran bulanan pertama
(b) bayaran bulanan ke-120
(c) bayaran bulanan terakhir
(5) Ridzuan mendapat saw pinjaman gadal janji sebanyak RM200 000
untuk tempoh 10 tahun dengan syarat yang benikut:
Tahun 1 2% (1 tahun)
Tahun 2 5 4 % (4 tahun)
Tahun 610 8% (5 tahun)
Can bayaran bulanan pinjainan mi.
(6) Zanina mendapat suatu pinjaman gadai janji sebanyak RMI2O 000
untuk 15 tahun padakadar nominal 8 peratus.
(a) Carl bald belumbayar selepas
(i) bayaran bulanan pertama
(ii) enam tahun.
(b) Can jurnlah bayaran faedah
(1) selepas bayaran pertama
(ii) untuk tahun keenam.
155
MATEMATIK KEWANGAN
(7) Suatu pinjaman kadar tetap dijelaskan dengan 12 bayaran tahunan
secara penlunasan. Kadar pinjaman mi ialah S peratus nominal.
Jika bayanan pokok bagi bayaran keempat ialah RM200, carl
bayaran pokok bagi bayanan kesembilan.
(8) Suatu pinjaman kadan tetap dijelaskan dengan enam bayaran
hunan secana perlunasan. Bayaran pokok dan bayanan faedah bagi
bayaran kelima masing-masing ialah RM1044.01 dan RM63.58.
Carl kadar nominal pinjainan ml.
Istllah Penting
Bald Pokok BelumBayar
Bayanan Bulanan
Cana Pnospektif
Cara Retrospektif
Gadai Janji
Jumlah Bayaran Faedah
Kadar Berubah
Kadan Nominal
Kadar Temp
Kenaikan Peratus Malar
Outstanding Principal
Monthly Payment
Prospective Method
Retrospective Method
Mortgage
Total Interest Payment
Variable Rate
N ominal Rate
Fixed Rate
Constant PercentageIncrease
156
Faedah pinjaman
Jawapan
(a) !=Prt
=3000 x 10% x 2
=RM600
(b) BB= 3000+600
=RM1SO.
KADAR EFEKTIF BAGI PINJAMAN KADAR SAMARATA
Contoh 8:2
Cani kadan efektif yang dikenakan terhadap pinjaman di Contoh 8:1.
Jawapan
0 I 2 3 22 23 24
ISO ISO 150 150 150 l~0
A
3000 = 150a
2~1
=20
Daripadajadual untuk n =24:
=20.03040537
aj~n = 19.46068585
11%
Secana intenpolasi linear:
158
MATEMATIK PINJAMANKADAR SAMA RATA
fr%J
1%
1%
11% 0.0304537
2 0 . 0 30 4 5 37
2 0 . 0 5 69 7 1 9 5 2
1 9 . 4 60 68 5 8 5
lf% 0.0304537
0 . 5 69 7 1 9 5 2
Kadar nominal
I =0 . 0 1 5 1 3.
= 12i
= 1 8 . 1 6%
Kadar ef ekt if =(l+i)12_ 1
=( 1 +0.01513)12
= 19.75%.
1
Kaedah-kaedah Anggaran
(1) Peraturan ikutkebiasaan, k =2r
k =2r
=2 X 10%
=20%.
(2) Rumus nisb ahmalar
k 2M1
3000(24+1)
= 19.20%.
159
t 0.01513
=RM1382.38.
Petua 78
Petua mi biasanya digunakan untuk mengira bald p okok belu m bay ar
terhadap pinjaman kadan sama nata. Akta Sewa Bell (1967) Malaysia
160
+1)
n(n+l)
dengan
p =pecahannebat dibenikan
B =bilangan bayaran blum bayar
n =bilangan bayaran bulanan
Maka
= 10(10+1)
24(24+1)
Rebatfaedah 10(10+1) X600
24(24 +1)
=RM1 10
Bald pokok belum bayar
=Jumlah belum bayan Rebat faedah
selepas 14 bayaran
=150(10)110
=RM1390
Perhatian:
Ada saw pendekatan lain bagi Petua 78.
Pendekatan mi ialah
1+2+3+...+B
Bakib elumb ayar=(B)(BB)I L +2+3+...+n]
dengan
B =bilangan bayaran belum bayar
BR =nilai bayaran bulanan
/ =jumlah faedah dikenakan
n =bilangan bayaran bulanan
161
MATEMATIK KEWANGAN
Maka
B akibelu mbay ar=1 5 0 X1 0 60 0 [1+2+3+...+1oJ
1+2+3 +... +24
=RM1390.
Menggunakan Petua 78 amat memberi manfaat kepada penjual jika
dibandingkan dengan kaedah faedah kompaun. Peminjam yang memba-
yar bald pokoknya lebih awal berasaskan Petua 78 akan membayar satu
kadar efektif yang lebih tinggi daripada jika Ia membayar berasaskan
kaedah faedah kompaun. W alau bagaimanapun perbezaannya sangat ke-
cii seperti yang ditunjukkan dalam contoh yang setenlsnya.
Contoh 8:4
Sebaik s ahaj a peminjam membuat bay aran ke-14. beliau hendaklah
menj elas kan p okok y ang belum bay ar. Carl kadar efektif yang di-
kenakan jika rebat faedah diasaskan pada Petua 78.
Katakan kadar efektif berkala =i
Maka:
3000 = 1 5 0 aj ~+1390(1 +
0 = 150 (1+
i)
4 J +1390(1 +i)-~3000
Perbat ikan,
flO.01540) = l.60069
ftO.01533) =0.42128
Secara interpolasi linear
0.00007 2.02197
162
MATEMAThC PINJAMAN KADARSAMA RATA
i 0.01533
0.00007 2.02197
=0.01534
Maka kadar efektifialah:
k =(1+i)~1
=( 1 +0.01534) 12_I
=20.04%.
Perhatikan 20.04peratus adalah lebih tinggi sedikit daripada 19.75
peratus (kadar efektif yang diperoleh melalui kaedah faedah kom-
paun dalam Contoh 8:2). Tetapi perbezaannya sangat kecil.
AKTASEWABELl ( 1967) MALAYSIA
Akta mi berkuat kuasa pada 11/4/1968 dan merangkumi barang-barang
seperti kereta, motosikal, radio, televisyen, peti sejuk dan sebagainya.
Antara ciri-ciri penting akta mi termasuklah:
( 1) Caj faedah yang dikenakan mesti dikira mengikut ruinus yang
berikut:
I=Prt
dengan
1 = caj faedahdalam ringgit
P =(Harga tunai) (Bayaranmuka)
+
(i) kos pengangkutan jika ada
(ii) bayaran pendaftaran jika ada
(iii) bayaran insurans jika ada
r =caj faedah, dihuraikan dalam peratus setahun,
yang tidak botch melebihi 10 peratus.
= tempoh kredit dalam tahun
( 2) Bayaran muka tidak boleh kurang daripada 10 peratus daripada
harga tunai.
163
MAThMATU( KEWANGAN
(3) Petua 78 digunakan untuk mengina bald pokok belum bayar.
( 4) Perjanjian sewa bell mesti mempunyai yang benikut:
(a) tanikh p erj anj ian
(b) bilangan dan aniau n bay aran ans u nan yang hams dibay ar
(c) tempoh pembayaran
(d) senanal banang-barang yang tendapat dalamperjanjian
(e) jika sebahagian bayanan dibuat selain cana tunai, cara ba-
yanan ito mesti dinyatakan dalamperjanjian
(f) jadual yang menerangkan maklumat-makiumat seperti:
(i) harga tunai
(ii) bayanan muka
(iii) bayanan pengangkutan
(iv) yuran pendaftaran
(v) bayaran faedah
(vi) baki yang hams dibayar dan jumlah bayaran yang
hanus dibayar.
Untuk butir-butir yang lengkap, ru j u k Akt a Sewa Beli 1967 (Akta
212) .
RUMUSAN
( 1) Faedah dikeakan berasaskan rumus / =Pri.
( 2) Tendapat beberapa cana untuk menilai kadan efektif yang dikena-
kan.
( 3) Dua kaedah untuk mengina pokok belum bayar ialah kaedah
faedah kompaun dan aturan 78.
( 4) Pembelian sewa-beli dikawal oleh Akta Sewa Beti (1967).
LATIHAN8
( 1) Bagi pmnjaman-pinjaman yang berikut:
164
MATEMATIK PINJAMAN KADARSAJ.4A RATA
can
(a) faedahpinjaman
(b) bayaran butanan
(c) kadar nominal
(d) kadar efektif.
( 2) Anda boleh menjelaskan suatu pinjaman RM5000 dalam tiga ta-
hun secara:
(a) membayar setiap tiga bulan pada 6 peratus kadar sama rata
ATAU
(b) membayar setiap enam bulan pada k
2 = 12 peratus
Can
(i) jumlah bayaran faedah untuk cara (1)
( ii) jumlah bayaran faedah untuk cara (ii)
( iii) kadar efektif dalam cara(i) dan (ii).
( 3) Kassim memerlu kan RMIO 000 untuk membeli sebuah keneta.
B eliau dit awarkan s u at u p inj aman u nt u k tiga tahun pada kadar
sama rata 14 peratus setahun.
(a) Can bayaran bulanannya.
(b) Can kadar efektif yang dibayar.
(c) Adakah lebih mu rah u nt u k Kas s im mendap at p inj aman u nt u k
tiga tahun pada k12=22 peratus danipada kesatuannya?
(4) Yang manakah tebih murah berasaskan jumlah bayaran untuk
mendapat pinjaman RM6000 selaina tiga tahun:
(a) Membayar setiap butan pada kadar sama rata 9 peratus se-
tahun
ATAU
(b) Membayar setiap tiga bulan padak4 = 16 peratus?
(5) Suatu pinjaman RM4000 untuk dtia tahun pada kadar sama rata 10
peratus setahun dijelaskan dengan membuat 24 bayanan bulanan.
Can bald pokok belum bayar sebaik sahaja bayaran ke-16 dibuat
dengan menggunakan
165
MATEMATIKKEWANGAN
(a) Kaedah faedah kompaun
(b) Petua78
(6) Untuk membeli sebuah komputer, Mansur mendapat suatu pin-
jaman sebanyak RM6000 untuk tempoh dua tahun path kadan
sama rata 12 penatus. Carl
(a) pokok belumbayan selepas bayanan ke- 12
(b) pokok belumbayan selepas bayanan ke- 18
dengan menggunakan Petua 78.
(7) Ramlah meminjam RM9000 untuk tempoh tiga tahun pada kadan
sama rata 14 penatus. Carl
(a) bayaran bulanannya
(b) kadar efektif yang dikenakan
(c) pokok belumbayar selepas 2 tahun menggunakan Petua 78.
(8) Suatu pinjaman sebanyak RM4000 dibayar dengan 24 bayanan bu-
lanan sebanyak RM18O sebulan. Carl
(a) jumlah bayaran faedah untuk pinjaman mi
(b) kadan efektif yang dibayan
(c) pokok belum bayar selepas 18 bulan dengan menggunakan
Petua 78.
(9) Rahman meminjam RMM dan sebuah bank yang mengenakan 10
peratus kadan sama rata. Beliau membayan hutangnya dengan
membuat 30 bayaran bulanan, RM1980 setiap bayaran. Carl
(a) amaun pinjanian RlvtMini
(b) jumlah bayaran faedah pinjaman mi
(c) kadar efektif yang mesti dibayar oleh Rahman.
(10) Harga tunai sebuah keneta ialah RM25 500. Rosie membeli kereta
mi dengan membuat bayaran muka RMM berserta 24 bayaran
bulanan sebanyak RM400 sebulan. Jika Rosie dikenakan 10 pera-
tus kadar sama rata tenhadap kredit yang diperoleh, carl
(a) bald belum bayar apabila Rosie membeli keneta mi
(b) nilaiM.
166
MATEMATIKPINJAMAN KADARSAMA RATA
Istilah Penting
Akta Sewa Beli
Intenpolasi Linear
Faedah Pinjaman/Jumlah Faedah
Jumlab Digit Tahunan
KadarEfektif
Kadar Nominal
Kadar Sama Rata
Nisbab Malan
Pecahan Rebat
Penaturan ilcut Kebiasaan
Petua78
Rebat Faedah
Hire Purchase Act
LoanInterestiTotal Interest
Sumof Years Digits
Effective Rate
Nominal Rate
Flat Rate
Compound Interest Method
Constant Ratio
Rebate Fraction
Rule ofThumb
Rule of 78
Intenest Rebate
167
INFLASI
PENDAHULUAN
Inflasi yang disebabkanoleh kenaikan jumlahpermintaan untuk banang-
an tanpa penawanan yang cukup adalah berbahaya kerana boleh men-
jejaskan kestabilan negara.
Dab mi akan menerangkan maksud inflasi, cara untuk mengukurnya
dan kesannya terhadap kadar faedah dan alinan wang.
INFLASI
Inflasi ialah suatu keadaan kenaikan tingkat hanga umum dalam eko-
nomi secara bentenusan. Indeks harga yang biasanya digunakan untuk
mengukur inflasi ialah Indeks Harga Pengguna (fliP). Perubahan dan
segi JH Pialah kadan inflasi.
CARAMENGUKUR INFLASI
Contoh 9:1
Diberikan
Tahun If!?
1984 105.5
1985 130.3
1986 140.5
1987 156.8
carl kadan inflasi (KI) setiap tahun dan 1985 hingga 1987.
168
INFLASI
Danipada
Contoh 9:2
KI,
1= IH P,~ IH P,
IH P,
K
1g
5 = 130.3 105.5 =23.5%
105.5
KIM = 140.5130.3 =7.8%
130.3
KIr = 156.8140.5
KI~~ 150
CARAMENAKUNKANKADAR INFLASI BERKALA
Contoh 9:3
Kira kadar inflasi tahunan bagi Contoh 9:2.
Ca ra ka sa r
Kadar inflasi tahunan =12)< 5%
Cara leb ih tepat
=60%.
Kadar inflasi tahunan = (1 +Kadar bulanan)
2 1
INFLASI DANNILAI RINGGIT
Contoh 9:4
= ( l+5%) 12_1
= 79.6%.
Jika IH Ppada tahun 198 8 ialah 105, carl nilai ninggit pada tahun
198 8
169
MATEMATIK KEWANGAN
Nilal ringgit =
Nilai ringgit path tahun 1988 =
Contoh 9:5
Dibeni
=RMO. 9 5 .
T~bwi IH P
1980 100
~98l 400
C arl
(a) peratus perubahan dalam nilai ringgit
(b) peratus p eru bahan dalam nilai indeks harga.
Jawapan
(a) Nilai ringgit p ada tahun 1981 =~ =RMO. 2 5
400
0.251.00
Maka p erat u s penubahan nilai ninggit = 1.00
=75%.
(b) Peratus perubahan dalam indeks harga =
Perhatian
=300%.
Penatus perubahan ringgit tidak sama dengan peratus perubahan
i ndeks harga.
170
INFLASI
Contoh 9:6
Diberi
Thhun IN?
1982 105
1989 140
C an
(a) kadar p enu bahan t ahu nan ( y ang dikompaunkan) bagi IH P
(b) kadan perubahan t ahu nan ( y ang dikomp au nkan) bagi nilai
wang.
140105
I =4.03%.
Jawapan
KADAR FAEDAH WANG
Kadar f aedah wang atau kadar pasaran ialah kadar nominal/disebut/
dicetak. (Maksud kadar nominal yang digunakan dalam bab mi benbeza
danipada maksud yang digunakan dalam bab-bab awalan.)
HUBUNGANANTARA KADAR-KADAR FAEDAH DENGAN
F LASI
Hubungan kasar: Kadar wang =Kadan sebenan
(kadar ~iadarisiko
+premium risiko)
=k, +
+ Kadar inflasi
Danipada S =P(1 +ir
171
MATEMATIK KEW AN OAN
Hubungan tep at:
Contoh 9:7
k 1+k~
k~
INFLASI
Contoh 9:9
RM1800 akan diterima pada akhir tahun keemp at. Ji ka kadan wang
dan kadan inflasi yang di j angkakan pada masa itu masing-masing
ialah 12 peratus dan 8 peratus, can nilai kini alinan tunai ml:
Jawapan
Ca ra 1: Mendiskaunkan aliran tunai wang padakadar wang
Nilai kini alinan.tunai = (1 i2%)~
=RMI 143.93.
Cara2: Mendiskaunkan aliran tunal sebenar path kadar sebenar
Aliran tunai sebenan =RM1323.05 (Contob 9:8)
Ic , =3 . 70 3 7 ( C o nto h 9:7)
Maka nilai kini alinan tunai = (1
=RM1143.93.
RUMUSAN
(1) Inflasi ialah proses kenaikan tingkat hargajimum dalam ekonomi
secara berterusan.
(2) Kadar inflasi diukun melalui rumus:
KI IH P,~
1fliP,
fliP,
(3) Dalam keadaan inflasi, nilal ringgit menyusut.
( 4 ) Hubungan antara kadar-kadar faedah dengan kadar inflasi di-
berikan oleh
Hubungan kasan: k~= +Ic1
173
LATIHAN9
Hubungan tep at: Ic, = ~ I
( I) T erangkan makna inf las i.
(2) Diberi
carl kadaninflasi bagi s et iap t ahu n dan 1987 hingga 1989.
(3) IH P untuk bu lan Mei malah 128 dan IH P untuk bulan Jun ialah
134. Kira
(a) Kadar inflasi untuk bulan Jun.
(b) Kadar inflasi tahunan.
(4) Jika IH P pada tahun 1989 ialah 112, kira nilai ringgit pada t ahu n
1989.
(5) Diberi
Tahun fliP
1987 125
1988 138
C an
(a) peratus perubahan dalam nilai ringgit
(b) peratus penubahan dalam indeks harga.
(6) Di bej i
I Tahun WI
I I9~5 110
L 1989 180
carl kadar perubahan tahunan (yang dikompaunkan) bagi:
(a) IH P
(b) nilai W ang.
174
INFLASI
(7) Jika kadar wang ialah 14 peratus dan kadar inflasi ialah 10 pera-
tus, carl kadar faedah sebenarnya.
(8) RM3600 akan diterima path akhir tahun kedua. Jika kadar inflasi
yang dijangkakan pada tahun kedua ialah 10 peratus, carl nilai
(a) aliran tunai wang mi
(b) aliran tunai sebenar.
( 9 ) Sebanyak RM4500 akan diterima padaakhir tahun ketiga. Jika ka-
dar wang dan kadar inflasi yang dijangkakan path masa itu
masing-masing ialah 10 peratus dan 6 peratus, carl nilal kini aliran
tunai mi.
Jstilah Penting
Aliran Tunai
Aliran Tunai Sebenar
Aliran Tunai Wang
Indeks Harga
Indeks Harga Pengguna
Inflasi
Inflasi Berkala
Kadar Bulanan
Kadar Faeclah Pasaran
Kadar Faedah W ang
Kadar Inflasi
Kadar NommnalIDisebutkan/
Dicetakkan
Kadar Sebenar
Menahunkan
N ilai Ringgit
T ingkat Harga Umu m
Cashflow
Real Cashflow
Money Cashf low
Price Index
Consumers Price Index
Inflation
Periodic Inflation
Monthly Rate
Market Interest Rate
Money Int eres t Rat e
Inflation Rate
Nominal/Quoted/Printed Rate
Real Rate
Annualise
Value of Ringgit
General Price Lev el
175
10
MODEL PENILAIAN
PENDAHULUAN
N ilal kini (atau nilai intrinsik) sesuatu aset ialah nilai kini semua aliran
t u nainy a. OIeh itu kita mesti mengetahui nilai-nilai aliran tunai mi dan
juga kadar pulangan (atau kadar diskaun) yang dikehendaki untuk men-
diskaunkan alinan-aliran W nai. Kadar pulangan yang dikehendaki ialah
kadar yang diminta oleh pelabun apabila wangnya digunakan olehpihak
lain.
Bab mi akan membincangkan tiga jenis sekuriti: bon, saham keuta-
maan dan saham biasa.
KONSEP PENILAJAN
Pada aninya model penilaian dapat ditaknitkan seperti yang berikut:
C
1 C2 C3
MODa PENILAIAN
nyamakan nilai kini semua alinan tunai kepada hanga pembelian bon.
Terdapat tiga cana untuk menilaikan KH M, iaitu:
(1) Rurnus-rumusanggaran
I (R - P) +C
(a) KH M= T
-~ (R - P)
( R - P) +C
( b) KH M = T +0.6P
dengan
R =nilai tebusan bon
P =harga pembelian bon
T = bilangan masa faedah hingga ke tanikh matang
C=iF=bayanan faedahpen masa faedah
i =kadan kupon per masa faedah
F=nilai muka bon
(2) Rumus tepat
T
ahran tunal
~= (l+KHM)~
T
C
MATEMATIKKEWANGAN
Contoh 10:1
Satu ben dengan nilai muka RM1000 dan ditebus dalam 15 t ahu n
p ada nilal p ar membayan kadar kupon 10 penatus. C an KHMben mi
jika ben mi dibeli dengan harga RMIOI9JO.
Jawapan
(1) Rwnus-rumus anggaran
(a) KH M= T
+(R +
( 1 0 0 0 1 0 1 9 . 5 0 ) +1 0 %( l0 0 0 )
( 1 0 0 0 +1019.50)
=9.78%.
(R - P) +C
(b) KHM= O.4R +0.6P
-fr (10001019.50) +l0 %( l0 0 0 )
0.4(1000) +0.6(1019.50)
= 9.76%.
Perhatian:
(i) Jika bon dibeli path p remiu m (seperti di atas), KH M tepat
adalah kurang s edikit darip ada kadar kupon.
(ii) Jika hon dibeli pada diskaun, KH M t ep at adalah lebih
s edikit darip ada kadar ku p on.
(xii) Jika hon dibei p at h p ar, KHMt ep at ialah kadar ku p on.
178
MODEL PENILAIAN
Rumus tepat
PC[1 (1 +/c yT] + (1 ~~)T~den~ankK11M
I ( I 1AI5
1019.50=1 0 0 ~ +
k (1+k)
5
0 = 1 0 0 [ 1 (1+k14 5] +(110~I5 1019.50
Katakanftx) =1 0 0 [ I k +( 1 +k) 5 1019.50
Untuk menyelesaikan persamaan di atas, kita menggunakan cara
cuba-cuba. N mlam-nilam yang diperoleh danipada rumus-rumus
anggaran boleh digunakan sebagai langkah permulaan.
Perhatmkan:
ftO.09755) =0.6016
ftO.09745) =0.1811
Secara interpolasi linear:
k fit)
0.09755 -, 0.6016
k 0
0.09745 0.1811
k 0.09755 0 (0.6016)
0.097450.09755 0.1811 (0.6011)
179
MATEMATIKKEW AN G AN
(3) Jadualhon
Tahun hlngga Ice tempob nmtang
Kadar hash 1 2 3 15 16
0 . 0 0 110.00 1201)0 130.00 250.00
1 . 0 0 10893 117.00 126.53 225.07
2.00 107.85 11i61 123.18 203.23
9.75 100.23 100.64 1 0 9 . 9 5
Petikan danipadajadual hon untuk kupon 10 peratus.
Maka, KH M =9.75 peratus.
BONYANGMENAWARKAN FAEDAH SETENGAH
TAHUN
Setakat ml kita telah mengandaikan bahawa faedah diterima setiap ta-
bun. Tetapi biasanya bon membayar faedah setiap enam bulan (setengah
tahun).
Contoh 10:2
Satu hon dengan nilai muka RM1 0 0 0 dan akan ditebus dalam 15
tahun pada nilai p an menawankan kadan kupon 10 peratus dibayar
setiap enam bulan. Carl KHM-nyajika hon mi diheli dengan harga
RMIOI9.50. (Andaian: Bon dibeli pada tanikh kupon.)
Jawapan
(R - P) +C
KH M= T
+(R +
180
MODEL PENILAIAN
15 X2 (1000 1019.50) + 5%(1000)
4( 10000+1019.50)
=4.89% per setengah tahun
=9.78% dikompaunkan setengah tahun
=9.78% nominal (k
2 =9.78%).
Contoh 10:3
Satu bon dengan nilal muka RM1000 dan akan ditebus pada 1/7/90
dengan nilai tebusan RMI 150 menawarkan kupon 6 peratus, diba-
yar pada I Januari dan 1 Julal. Bon mi dibeli dengan harga 111.41250
pada 1/1/80 . Can KH M bon mi jika bon mi dipegang sehingga ta-
rikh matang.
I. (R - P) + C
KH M= T
4(R +
( 1 1 5 0 1 2 5 0 ) + 3%U000)
fciiso+1 2 5 0 )
=2 . 1 0 3% per s et engah t ahu n
4 . 2 1 % nominal.
PENILAIANSAHAM KEUTAMAAN
Seperti bon, pemegang saham keutamaan akan menerima sam aliran
p endap at an s et iap t emp oh mas a. T et ap i berbeza darip ada bon, peme-
gang saham keutamaan akan menerima dividen, bukan faedah.
Kebanyakan sahani keutamaan tidak memp u ny ai t arikh matang,
maka pemegang akan menerima saW aliran dividen yang tak terhingga.
181
MATEMATIKKEWANGAN
Kadar pulangan sahani keutamaan dapat dikira dengan nimus-rumus
yang berikut:
Saham telah terbit
k =
P
Saham terbitan ban
k D
8
= 15%.
Harga jualan saham keutamaan terbitan baru Tongkat All ialah
RM48. Jika broker mengenakan kos pengapungan 10 peratus, earl
kaJar pulangan saham mi. Andaikan dividen tahunan ialah RM5.
182
MODEL PENILAIAN
Jawapan
k- D
telabterbit Saham terbitan ban
D
1
(Lihat akhir bab untuk pembentukan)
dengan
k =kadar pulangan
=dividen tahun pertama
P =hargajualan
f=kos pengapungan (dihuraikan dalam peratus harga
jualan)
Contoh 1th6
Kayu Manis dijangka membayar dividen RM2 pada tahun depan.
Kadar kenaikan dividen yang dijangkakan ialah 9 peratus dan harga
pasaran RM28.
1 8 3
g=0.08411.
Maka harga saham empat tahun dan sekarang ialah
MATEMATIKKEWANOAN
(a) Kira kadar pulangan saham mi.
(b) Jika kos pengapungan yang terbabit ialah RMO.50, carl kadar
pulangan saham mi.
Jawapan
(a)
=.._L~9%
= 16.14%
(b)
184
16% = 1.400 o.o84l1)~o.OM11
p
MODEL PENILAIAN
PEMBENTIJKAN RIJMUS k =DIP
Katakan
P =nilal kini sahamkeutamaan
D
1, D2,..., 4 =dividen pada tahun 1, 2 Itahun
k =kadan pulangan yang dikehendaki
0 1 2 t1 t
I I I I
P D,1 D1
____ ____ 13,
4 ____ 13,
Apabila I* (1 +lc~
Maka
Pk =D~
p
P =RM2 7 . 63.
Seinakan:
Harga selepas empat tahun =20(1 +0.08411)~
=RM27.63.
(1) X (14-k): P0
(1)
(2)
185
MATEMATIK KEWANOAN
Tetapi = =D,
Jadi k = (tidak perlu subskrip untuk menyatakan dividen)
PEMBENTUKANRUMUS k =D
1IP g
Biankan:
=dividen path tahun lalu
p =nilai kini saham biasa
k =kadar pulangan yang dikehendaki
g =kadar kenaikan dividen yang malar
0 1 2
I I I~H
p D~ D2
D1 _____ D.
(1+k) + (1+k)
2 ~~( 1 +k~
PerhatikanD
1 =D~(1+g)
=D~(1+ g)
2 dan seterusnya.
Maka p= L(l-f) + D(i+g)2D(i+gY (1)
(1)x 1+k P(1+k) 13 I3~(1+g) D
0(1+g)
2
P(1+k) P=D
0 apabila * Ojikak > g
186
MODEL PENILAIAN
[o +
(1 +g)
=D0
1 +g
P(kg) =D0(1 +g)
P(kg) ~
13
k g =-T
13
k =~ + g
(1) KH M bon boleh dinilaikan melalui:
(a) Rumus-rumus anggaran
(b) Rumus tepat
(c) Jadual bon
(2) Kadar pulangan saham keutaxnaan dinilaikan melalui:
(a) Saham telah terbit: I c =
D
(b) Saham terbitan baru: Ic =P(1 ft
(3) Kadar pulangan saham biasa dinilaikan melalui:
(a) Saham telah terbit: k = + g
RUMUSAN
187
MATEMATIK KEWANGAN
(b) Saham terbitan barn: k = P(i_J) +g
LATIHAN10
(1) Terangkan
(a) Nilai kini aset
(b) Model penilaian
(c) Bon
(d) Sahain keutamaan
(e) Saham biasa
(2) Satu bon dengan nilai muka RMI000 dan yang akan ditebuskan
dalam tempoh 10 tahun pada nilai par membayar kadar kupon 12
peratus. Can KH M hon mi jika ia dibeli pada harga RMI 100.
(3) Satu hon dengan nilai muka RMI000 dan yang akan ditebus da-
lam tempoh 15 tahun pada nilai par menawankan kadar kupon 14
peratus, dibayar setiap setengah tahun. Can KHM-nyajika bon mi
dibeli padaRM1O2O.
(4) Satu bon dengan nilai muka RM1000 yang membayar faedah ku-
pon k
2 = 10% akan ditebus dalam tempoh lima tahun pada nilai
par. Jika pelabur berkehendakkan:
(a) k2=8%
(b) k2=16%
can harga bon mi.
(5) Satu hon dengan nilai muka RMI000 yang membayar kupon 10
peratus akan ditebus dalain tempoh enarn tahun pada nilal par.
Jika pelabur berkehendakkan k =8 peratus, carl harga hon mi.
(6) Kira nilai-nilai bon yang berikut:
188
MODEL PENILAZAN
(7) Harga jualan sahamkeutamaan sebuah syarikat ialah RM2.40 dan
dividen tahunannya ialah RMO.80. Can kadar pulangan saham mi.
(8) Harga jualan saham keutamaan terbitan barn Angs Hotel ialah
RM3O. Jika broker mengenakan kos pengapungan 15 peratus, can
kadar pulangan sekuriti mi. Andaikan dividen tahunan ialah RM4.
(9) Syarikat Air Kelapa dijangka membayar dividen RM1.40 path
tahun depan. Kadar kenaikan dividen yang dijangkakan ialah 6
peratus dan harga pasaran RM25.
(a) Kira kadar pulangan saham mi.
(b) Jika kos pengapungan ialah RMO.60, kira kadar pulangan
saham mi.
(10) Harga saham sebuah syanilcat ialah RM5O. Tahun lalu syarikat mi
membayar dividen sebanyak RM2.80. Jika kadar kenaikan divi-
den adalah malar dan kadar pulangan yang dijangkakan ialah 12
peratus, kira harga saham mi tiga tahun dan sekarang.
Istllah Penting
Aliran Tunai
Ron
Cuba-cuba
Interpolasi Linear
Jadual Bon
Kadar Hasil hingga Matang
Kadar Pulangan
Kos Pengapungan
Model Penilaian
Model Pertumbuhan Malar
N ilai Kini/Intrinsik
N ilai Par
N ilai Tebusan
Saham Telah Terbit
Saham Tenbitan Banj
Saham Biasa
Saham Keutamaan
Cashflow
Bond
Trial and Error
Bond Tables
Yield to Maturity
Rate of Return
Floatation Cost
Valuation Model
Constant G rowth Model
Present/Intrinsic Value
Par Value
Redemption Value
Issued Stock
N ewly Issued Stock
Ordinary Share
Preferred Share
189
11
SUSUT NILAI
PENDAHULUAN
Susut nilai ialah caj yang diuntukkan bagi tempoh perakaunan yang
herkaitan untuk mengukur aset. Susut nilai merupakan belanja bukan tu-
nai yang mesti dipulihkan danipada hasil. Susut nilai juga ialah kaedah
peruntukan bukannya kaedah penilaian.
Terdapat beberapa faktor yang menyebabkan susut nilai. Antaranya
termasuklah kereputan, keusangan, faktor masa, dan sebagainya.
Aset boleh disusutkan nilainya dengan beberapa kaedah. W alaupun
peraturan cukai menetapkan kaedah yang boleh digunakan, pihak peng-
urusan dibolehkan untuk menggunakan pelbagai kaedah untuk keguna-
an dalaman.
Kita alan membincangkan bebenapa kaedah susut nilai, iaitu:
(1) Kaedahganislurus
(2) Kaedah bald berkurangan
(3) Kaedahjumlah digit tahunan
(4) Kaedah dana terikat
(5) Kaedah anuiti
BEBERAPAISTILAH DANTATATANDAPENTING
( 1) C = kosaset
(2) S = nilai skrap aset
(3) n = hayat berguna (dalam tahun)
(4) W = CS=asassusutnilai
(5) B, = nilai buku (kos aset susut nilai terkumpul) pada akhir
tahun t
190
=RM1000
Jadual 11.1 Jadual susut nilal (Kaedah garis lunus)
191
MATEMATIK KEWANOAN
KAEDAII BAKI BERKURAN G AN
Peruntukan susut nilai bagi setiap tahun ialah saW peratus malar darab
dengan buku tahun sebelumnya. Dalam kaedah liii nilai skrap aset tidak
boleh menjadi sifar. Juga, nilai peratus malar mi dipilib secara arbitrani.
Untuk memperoleh peratus yang lebih saintitik, rumus yang benikut
hendaklah digu nakan:
d = 1 ~dengan d =kadar susut nilai
Susut nilai tahunan bagi tahun I ialah:
Pembentukan rumus 8~=C(1
Pada akhir tahun 1:
susut nilai
nilaibuku= CCd
Pada akhir tahun 2:
susut nilai
nilai buku =
Pada akhir tahun 3:
susut nilai
nila! buku =
C(1-d)-C(1-d)d
C(1d)
2 C(1d)2d
=C(l-d)d
=CU _~2
=C(l d)2d
=C ( I c /f
Mab nilai buku pada akhirtahun t=B, = C(l df.
Contoh 11:2
Sebuah aset yang berhanga RM6000 menyusut nilai sebanyak 20
peratus setahun. Bentuk sam jadual susut niiai;
Nilai buku aset padaakhir tahun t ialah:
B,=C(1 d)
=Cd
=C(1-d)
192
SUSUT NILA!
Jawapan
R, =RM6000 X 20%
R
2 =RM4SOO x 20%
R3=RM38 4 0 x 2 0 %
R4 =RM30 7 2 x20%
R5 =RM2457.60 )< 20%
B0
B, =6000(1
B2 =6000(1
B3 =6000(1
B4 =6000(1
B5 =6000(1
=RM1200
=RM960
=RM768
=RM61 4 . 4 0
=RM4 9 1 . 5 2
20%)
_20%) 2
20%)~
20%)~
20%)~
Susut nilai bagi setiap tahun adalah satu pecahan daripada asas susut
nilai. Penyebut pecahan mi diperoleh dengan menjumlahkan digit-digit
tahunan.
Contoh 11:3
Sebuah aset yang berharga RM8000 dij angka memp u ny ai nilai
skrap RM2000 pada akhir tahun kelima. Bentuk satu jadual susut
nilai yang menggunakan kaedah jumlah digit tahunan.
Jadual 11.2 Jadual susut nilal (Kaedah bald berkurangan)
Kita boleh mengira nilai buku secara rumus B, = C(1 dY
=RM6000
=4800
=3840
=3072
=2457.60
= 1966.08
KAEDAH JUMLAH DIGIT TAHUNAN
193
MATEMATIK KEWANGAN
Jawapan
Jumlahdigittahunan=1+2+3+4+5=15
Maka,
=
atau
-~_(n+1)=-f(5+l)=15
15 (80002000)=RM2000
=-j~- X 6000
=-f- X 6000
=-fr x 6000
X 6000
= RMI60 0
= RMI200
= RM 800
= RM 400
Jadual 11.3 Jadual susut nilai (Kaedah jumlahdigit tahunan)
KAEDAH DANATERIKAT
Satu dana terikat implisit pada faedah tertentu dibentuk untuk mengum-
pulkan satu amaun yang sama dengan asas susut nilai.
Akhlr Susut nilal Susut nilal
tahun tahunan terkumpul
Nilal
buku
0 0 0
2000 2000
2 1600 3600
3 1200 4800
4 800 5600
5 400 6000
RMS0 0 0
6000
44(y)
3200
2400
2000
94
SUSUTNILA1
Deposit tahunan dana terikat ialah:
D =C S
s
S~
1i
Contoh 11:4
Sebu ah as et y ang berharga RM6000 dij angka memp u ny ai hay at ber-
guna lima tahun dan nilai skrap RM1000. Bentuk jadual susut nilai
dengan menggunakan kaedah dana terikat pada 8 peratus setahun.
Jawapan
C-S
Deposit tahunan dana terikat =
= 60001000
S51 8
=RM852.28
Jadual 11.4 Jadual susut nilai (Kaedah dana terikat)
0 0 0 0 0 RM6000
852.28 0 852.28 852.28 4227.26
2 852.28 (a) 68.18 (b)920.46 (c) 1772.74 5147.72
3 852.28 (d) 141.82 (~)994,I0 (f)2766.84 3233.16
4 852.28 221.35 t07i6~ 3840.47 2~59.53
5 52.28 30724 1159.52 4999.9~ 1000.01
NoL~:
~~3) 852.28 X 8% ~ 1772.74 X8*
~b) 852.28 +68.18 ~ 852.28 + 141 82
( C) 852.28+920.46 ~) 1772.7499410
195
MATEMATII( KEWANGAN
Pe rh a t i a n:
Susut nilai terkumpul dapat jugadiperoleh secararumusjuga:
D
4 =852.28s~ =3840.47
=8S2.28s~i 4999.99
I 8%
KAEDAH ANUITI
Sep ert i kaedah dana terikat, kaedah anu it i mengambil kira f akt or faedah
dalam kiraaz}susut nilai.
Susut nilai tahunan dinyatakan sebagai,
R = Kos asal Nilai kini untuk nilai skrap
98%
=RM1332.28.
Jadual 11.5 J adu al susut nilai (Kaedah anuiti)
196
SIJSUTNILAI
SUSUT NILAI TAHUN SEPARA
Setakat i, kita telah membincangkan susut nilai untuk tahun aset-aset
yang dibeli pada I Januari. Bagi aset-aset yang dibeli pada tanikh yang
lain, kita menyusutkan nilai-nilainya untuk bahagian tahun apabila aset-
aset digunakan untuk perniagaan. mi dinamakan susut nilai tahun se-
para.
Contoh 11:6
Diberi:
Kos aset yang dibeli pada 1/4/90 =RM1O 000
Hayat berguna =5 tahun
Nilai skrap =RM2000
Bentukjadual susut nilai dengan menggunakan kaedah garis lurus.
Jawapan
Asas susut nilai =RMIO 000RM2000 =RM8000
Susut nilai tahunan =RM8000/5 =RM1600
Eloklah diingat bahawa nilai RM1600 adalah untuk tahun kalendar
yang penuh. Aset mi dibeli pada 1/4/90 dan digunakan hingga
1/4/95. Maka
susut nilai untuk 1990 ialah (9/12)(1600) =RMI200
susut nilai untuk 1991 hingga 1994 =RMI600
susut nilai untuk 1995 ialah (3/12)0600) =RM 400
Jadual 11.6 Jadual susut nilai (Kaedah garis lurus)
AIdilr Susut nllai Susut nilai P411a1
tabun tahunan terkuinpul buku
- - RMI0000
1990 RMI200 RM1200 8800
1991 1600 2800 7200
1992 1600 4400 5600
1993 1600 6000 4000
1994 1600 7600 369)
1995 400 8000 2000
197
MATEMATIK KEWANGAN
Contoh 11:7
Diberi:
Kos aset yang dibeli pada 1/4/90
Hayat berguna
Kadar susut nilai
=RMIO 000
=5 tahun
=20% setahun
Bentuk jadual susut nilai dengan menggunakan kaedah baki ber-
kurangan.
Jadual 11.7 Jadual susut nilai (Kaedah baki berkurangan)
Akhir
tahun
Susut nilal
tahunan
Susut nHaf
terkumpul
Nilal
buku
-
1990
1991
1992
1993
1994
1995
-
( a) RMI500
(b ) 1700
(ci 1360
(dl 1088
(e) 870.40
~fl 174.08
-
RMIS0O
32(X)
4560
5648
6518.40
6692.48
RMI0000
8500
6800
5440
4352
3 481.60
330752
Nota
(4) ( 9 /1 2 K2 0 %X1000) (4) 20%(54 4 0)
(b) 20%(S500) (e) 20%(4352)
( c) 20%(6800) (3/12X20%)(34S1 .60)
Contoh 11:8
Diberi:
Kos aset yang dibeli pada 1/4/90
Hayat berguna
Nilai skrap
=RMIO 000
=5 tahun
=RM2000
Bentukjadual susut nilai dengan menggunakan kaedah jumlah digit
tahunan.
Jawapan
= 15
Asas susut nilai =RMIO 000RM2000 =RM8000
Jumlahdigittahunan =1+2+3+4+5
198
SUSUTNILAI
Jadual 11.8 Jadual SUSUt nilai (Kaedah jumlab digit tahunan)
(1) Susut nilai ialah caj yang diuntukkan bagi tempoh perakaunan.
(2) Terdapat banyak faktor yang menyebabkan aset menyusut nilai.
( 3) Terdapat beberapa kaedah untuk mengiraSusut nilai.
(4) Dalam kaedah garis lurus, susut nilai tahunan dinyatakanoleh
CS danni1aibuku,B~=C(tR).
(5) Dalam kaedah baki berkurangan, peratus kadar susut nilai dinyata-
kan o~ehd= ~ dan nilai buku, B, =C(1 d).
(6) Dalam kaedah dana terikat, deposit tahunan dinyatakan oleh
= dan susut nilai terkumpul, D~= [c s ] ~
- - - RMI0000
1990 (a) RM2000 RM2000 8000
1991 (1,j 2266.67 4266.67 5 733.33
1992 (c J 1733.33 6000 4 000
1993 (d) 1200 1200 2800
1994 Cc) 666.67 7866.67 2 133.33
1995 (/) 133.37 8000 2000
RUMUSAN
199
MATEMATIK KEWANOAN
(7) Dalam kaedah danaterikat. susut nilai tahunandiberikan oleh
R = Kos asal Nilai kini untuk nilai skrap
SUSliT NILM
berguna lima tahun dan nilai skrap RMI000. Bentukjadual susut
nilai dengan menggunakan:
(a) Kaedahdana terikat pada 4 p erat u s dan
(b) Kaedah anuiti pada 4 peratus.
(5 ) Suatu aset yang berharga RM1O 000 menyusut nilai sekadar 15
peratus setahun. Can tempob untuk aset mi bernilai RM5000.
(6) Aset yang berharga RM5O000 dijangka mempunyai hayat ben-
guna 10 tahun dan nilai skrap RM5000. Can nilai buku aset mi
pada tahun kelima jika:
(a) kaedah garis lurus dan
(b) kaedahjumlah digit tahunan
digunakan.
(7) Sebuah kereta yang berharga RM1O 000 menyusut nilai sekadar
20 peratus setahun. Can:
(a) N ilai buku kereta mi pada akhir tahun kelima.
(b) Susut nilai untuktahun ketujuh.
(8) Suatu aset yang berharga RM2O 000 mempunyai hayat berguna
lima tahun dan nilai skrap RM4746. Cad kadar susut nilai jika
kaedah bald berkurangan digunakan.
(9) Dibeni
Kos aset yang dibeli pada 1/6/90 =RM2O000
Hayat berguna =5 tahun
Nilai skrap =RM2000
Bentukjadual susut nilai dengan menggunakan
(a) kaedah garis lurus
(b) kaedahjumlah digit tahunan.
(10) Dibeni
Kos aset yang dibeli pada 1/3/90 =RM5O000
Hayat berguna =4 t ahu n
Nilai skrap =RM5000
201
MATEMATIKKEW AN G AN
Bentukjadual susut nilai menggunakan:
(a) kaedah garis lurus
(b) kaedah jumlah digit tahunan.
(11) Dibeni
1(05 aset yang dibeli pada 1/5/90
Hayat berguna
Kadar susut nilai
Bentukjadual susut nilai.
Istllah Penting
Asas Susut Nilai
Aset
Belanja Bukan Tunai
Basil
Hayat Berguna
Jadual Susut Nilai
KaedahAnuiti
KaedahBald Berkurangan
KaedahDana Tenikat
Kaedah Ganis Lurus
Kaedah Jumlah Digit Tahunan
KaedahPenilaian
Kaedah Peruntukan
Kos Aset
Nilai Buku
Nilai Kini Faktor Anuiti
Nilai Skrap
SusutNilai
Susut Nilai Tahunan
Susut Nilai Tahun Separa
Susut Nilai Terkumpul
Tempoh Perakaunan
=RM2O000
=5 tahun
=25% setahun
Depreciation Base
Asset
Non-CashExpense
Revenue
Useful Life
Depreciation Schedule
Annuity Method
Reducing Balance Method
Sinking Fund Method
Straight Line Method
Sum of Years Digits Method
Valuation Method
Allocation Method
Asset Cost
Book Value
Present Value of Annuity Factor
Scrap Value
Depreciation
Annual Depreciation
Partial Year Depreciation
Accumulated Depreciation
Accounting Period
202
12
DISKAUN: NIAGADANTUNAI
PENDAI-IULUAN
Biasanya pemborong akan menawarkan diskaun kepada peruncit apa-
bila barangan dijual. Jadi amatlah penting bagi peruncit memahaini cara
pengiraan diskaun yang ditawarkan.
Bab mi akan membincangkan dua jenis diskaun iaim diskaun niaga
dan diskaun tunai.
DISKAUN NIAGA
Diskaun niaga ialah potongan danipada harga senarai atau katalog. Dis-
kaun niaga biasanya dihuraikan dalam peratus dan ditawarkan kepada
pembeli kerana sebab-sebab yang berikut:
(a) Untuk menyaingi penjual-penjual lain.
(b) Untuk menghabiskan barangan yang sukar dijual.
(c) Untuk menghabiskan stok lama/usang.
(d) Untuk menggalakkan pembelian secara pukal.
(e) Untuk menjadi ketua rugi.
Terdapat duajenis diskaun niaga, iaitu:
(I) Diskaun tunggal dikurangkan 10 peratus
(2) Diskaun bersini dikunangkan 10 peratus dan 5 peratus.
Contoh 12:1
(a) Sebuah meja berharga RML. Diskaun niaga yang ditawarkan
203
MATEMATIKKEWANGAN
ialah r peratus. Cad harga bersihnya.
(b) Sebuah jam tangan berharga RM2000. Diskaun niaga yang di-
tawarkan ialah 40 peratus. Carl harga bersih jam tangan mi.
Jawapan
(a) Harga senarai
Dikurangkan diskaun niaga
Harga bersib
(b) H B=L(lr)
=2000(1 40%)
=RM1200.
=RML
=RMLr
=RML(1r)
Contoh 12:2
Selepas satu potongan diskaun niaga, harga bersih ialah RM800.
Cad harga senarai barangan mi jika tawaran diskaun niaga ialah 25
peratus.
H B =L(1 r)
800 =L(1 2 5 %)
L =RM1066.67,
Jawapan
Contoh 12:3
(a) Harga senarai sebuah meja ialah RML. Jika tawaran diskaun
niaga ialah ~ peratus, r
2peratus dan r3peratus, cad harga ben-
sih meja mi.
(b) Harga senarai sebuah beg ialah RM800. Jika tawaran diskaun
niaga ialah 10 peratus, 5 peratus dan I peratus, cad harga ben-
sih beg mi.
Jawapan
(a) Harga senarai
Dikunangkandiskaun pertama, r1 =Lr1
Bald selepas potongan r1 =L Li-1 =L(1 rI)
204
DISKAUN: NIAGA DAN TUNAI
Dikurangkan diskaun kedua, r
2 =L( I T JT 2
Bald selepas potongan r2=L(l r~) ~1 rj i-2=L(1 T I) (1r2)
Dikurangkan diskaun ketiga, r3 =L(1 rj (I
Bald selepas potongan r3=L(l r1)(l r2)
LU i-I) ( T) T3= L(l r)( I rj (l r~)
Maka harga bensih
(b) H B=L(1 r1)(I r2Xl r3)
=800(1 10%)(l 5%)(l 1%)
=RM677.16.
Contoh 12:4
Cad nilai RM2400 dikurangkan 20 peratus dan 10 peratus.
RM2400 dikurangkan 20 peratus dan 10 peratus
=RM2400(1 20%)O10%)
=RM1728.
Contoh 12:5
Harga bersih selepas satu potongan diskaun niaga ialah RM640.
Jika tawaran diskaun niaga ialah 20 peratus dan 10 peratus, can
harga senarainya.
Jawapan
HB =L( l rI) ( l r2)
RM640 =L(l 20%)U 10%)
L =RM888.89.
DISKAUNTUNGGAL SETARA
Kita mungkin ingin tahu tentang apakah diskaun tunggal yang setara
dengan diskaun bersiri 10 peratus, 5 peratus dan I peratusdalarn Contoh
12:3(b)?
205
MATEMATIK KEWANGAN
Perhatikan:
Harga senarai
Harga bersih
Diskaun niaga
=RM800.00
=RM677.l6
=RM122.84
Maka peratus diskaun niaga = 122.84 x i oo%
= 15.355%.
Kita boleh mengatakan bahawa RM800 dikurangkan 10 peratus, 5
peratus dan I peratus adalah sama dengan RM800 dikurangkan 15 . 3 5 5
penatus; iaitu kadar tunggal 15.355 peratus adalah setara dengan diskaun
bersini 10 peratus, 5 peratus dan 1 peratus. Marilah ldta bentuk saW ru-
mus yang menghubungkan diskaun tunggal setara mi dengan diskaun
bensiri.
Danipada Contoh 12:3(a), kita telah melihat bahawa:
H B=L(1rj (1r
2)(Ir3)
Dengan memperluaskan konsep bilangan diskaun dalam diskaun bersini
ke sebarang bilangan ii, kita memperoleh:
H B=L(1 rI)(lr2)(lrS)...(l rn)
Katakan diskaun tunggal setara dengandiskaun bersiri ialah it Maka
H BL(l -r)
(I)
(2)
Dengan menyamakan persamaan (2) dengan pensamaan (1) diperoleh,
L(1r)=L(1rj (1T2)(lr3)...(1r~)
r =1~r1)(1 r2)(I r3) ... (1r~)
Contoh 12:6
Cad kadar tunggal yang setara dengan
(a) 10%, 5% dan 1%
(b) 10% dan 10%
206
DISKAIJN: N IAG A DAN TUN AI
Jawapan
(a) r=1 (110%)(1 5%)(I 1%)
= 15.355%
(b) i-= 1 (1 10%)U 10%)
= 19%.
DISKAUN TUNAI
Biasanya penuncit membeli barangan danipada pemborong secarakredit.
Untuk menggalakkan supaya peruncit mencepatkan pembayaran, pem-
borong akan menawarkan diskaun tunai. Diskaun tunai ialah potongan
daripada invois atau bil barangan untuk mencepatkanpembayaran.
SYARAT-SYARAT DISKAUNTUNAI
Terdapat beberapa syarat diskaun tunai. Antaranya termasuklah:
(1) Pentariklian Biasa
Contoh: 5/12, n/30.
Maksud: 5 peratus diskaun tunai diperoleh jika invois dibayar
dalam tempoh 12 had mulai dad tanikh invois; had
terakhir untuk pembayaran invois ialah had ke-30.
Huruf ii ialah singkatan penkataan net.
Contoh 12:7
Satu invois bertanikh 19/4/87 menawarkan 4/10, n/30.
(a) Tenangkan maksud syarat di atas.
(b) Cad tanikh pembayaran terakhir untuk penerimaan diskaun
tunai.
(c) Cad tanikh terakhir untuk membayar invois.
Jawapan
(a) 4 peratus diskaun tunai diperoleh jika invois dibayar dalam
tempoh 10 had mulai dad 19/4/87; invois mesti dibayan se-
lewat-lewatnya padahan ke-30.
(b) 19/4/87 +10 had =29/4/87
(c) 19/4/87 +30 had = 19/5/87
207
MATEMATIKKEWANGAN
Contoh 12:8
Jumlah satu invois yang bertanikh 10/4/88ialah RM6400 (termasuk
kos pengangkutan RM200). Barangan rosak yang dipulangkan
bernilai RM400. Jika syarat diskaun tunai ialah 4/15, 1/20, n/60 cad
(a) Tadkh pembayaran tenakhir untuk penerimaan diskaun
(i) 4 peratus
(ii) 1 peratus.
(b) Tarikh terakhir untuk pembayaran invois dan apakah bayaran
mi?
(c) Harga bersih yang mesti dibayar jika pembayanan dibuat pada
(i) 25/4/88
(ii) 30/4/88.
Jawapan
(a) (i) 10/4/88 +15 had =25/4/88
(ii) 10/4/88 +20 had =30/4/88
(b) 10/4/88 6ohani =9/6/88
Bayaran bensih =RM6400 - RM400 =RM6000
(c) (i) 4 penatus diskaun diperoleh:
Jumlah invois = RM6400
Dikurangkan
Kos pengangkutan dan barangan rosak = 600
Harga barangan = 5800
Dikurangkan diskaun =4 peratus (5800)= 232
5568
Ditambahkan kospengangkutan = 200 +
Hanga bersih = RM5768
(ii) 1 penatus diskaun diperoleh
Harga bersih =RM5800 1%(5800) +200
=RM5942.
(2) Pentarikhan Akhir Bulan
Contoh: 6/12 AR
Maksud: 6 penatus diskaun tunai diperolehjika invois dibayar
208
DISICAUN: NIAGA DAN TUNAI
dalam tempoh 12 had mulai dad akhir butan invois.
AR ialah singkatan perkataan Akhir Bulan. Jika
invois bertarikh selepas 25 had bulan, masa tam-
bahan 1 bulan dibenikan untuk tempoh diskaun. Juga
pembayaran invois mesti dibayar dalam 20 had mulai
dad tanikh diskaun terakhir jika tempoh pembayaran
tidak disebutkan.
Contoh 12:9
Invois bertadlth 20/5/89 mempunyai syarat 6/10 AR.
(a) Terangkan syarat diskaun di atas.
(b) Cad tanikh pembayaran tenakhir untuk penenimaan diskaun.
(c) Can tanikh terakhir untuk menjelaskan invois.
Jawapan
(a) 6 peratus diskaun tunai diperoleh jika invois dibayar dalam 10
had mulai dadakhir bulan invois.
(b) 31/5/89 +10 had = 10/6/89
(c) 10/6/89 +20 had =30/6/89
Contoh 12:10
Invois bertanikh 28/5/89 mempunyai tawarandiskaun 6/10AR.
Cad:
(a) Tadkh pembayaran terakhir untuk penenimaan diskaun.
(b) Tarikh terakhir untuk pembayaran invois.
Jawapan
(a) 31/5/89+1 bulan+10 had = lOfl/89
(b) 1011/89 +20 had =30/7/89
Contoh 12:11
Satu invois beijumlah RM2000 dan bertarikh 15/5/89 mempunyai
tawaran diskaun tunal 6/10, net 30AR. Cad
209
MATEMATIKKEWANGAN
(a) Tadkh pembayanan terakhir untuk penedmaan diskaun.
(b) Jumlah diskaun tunai yang ditawarkan.
(c) Tadkh terakhir untuk pembayaran invois.
Jawapan
(a) 31/5/89+l0hani =10/6/89
(b) 6%(RM2000) =RM12O
(c) 3 1/5/89 +30 had =30/6/89
Contoh 12:12
Satu invois berjumlah RM8000 (tenmasuk kos pengangkutan
RM450) dan yang bertanikh 20/8/88 diterima. N ilai barangan rosak
yang dipulangkan ialah RMI200. Jika tawaran diskaun tunai ialah
15/5, 10/bAR, cad:
(a) Tadkh pembayaran terakhir untuk penerimaandiskaun
(i) 15 peratus
(ii) lOperatus.
(b) Tadkh terakhir untuk membayar invois dan apakah jumlah
bayaran mi?
(c) Harga bersih jika diskaun tunai
(1) 15 peratus diperoleh
(ii) 10 peratus diperoleh.
Jawapan
(a) (i) 3 1/8/88 +Shad =5/9/88
(ii) 31/8/88 +10 had = 10/9/88
(b) Tarikh terakhfr = 10/9/88 +20 had =30/9/88
Jumlah bayaran =RM8000 RM1200
=RM6800.
(c) (i) Jumlah invois = RM8000.00
Dikurangkan
Kos pengangkutan dan baranganrosak = 1650.00
210
DISKAUN: NLAGA DAN TUNA!
Harga barangan = 6350.00
Dikurangkan diskaun
= 15 peratus (6350) = 952.50
5397.50
Ditambahkan kos pengangkutan = 450.00 +
Harga bersih = RM5847.50
(ii) Harga bersih =635010%(6350) +450
=RM6165.
(3) Pentarikhan Penerimaan Barangan
Contoh: 3/12 PB
Maksud: 3 peratus diskaun tunai dipemleh jika invois dibayar
dalarn 12 hail mulai dad tarikh penerimaan barangan
(bukan dad tarikh invois). Tarikh terakhir untuk
membayar invois ialah 20 hail selepas tarikh terakhir
penerimaan diskaun jika ternpoh pembayaran tidak
disebutkan. PB ialah singkatan daripada penerimaan
barangan.
Contoh 12:13
Invois berjumlah RM2000 dan bertarikh 5/1/89 diterima pada
20/3/89 dengan barangan pesanan. Tawaran diskaun tunai ialah
5/10,3/15 PB. Can
(a) Tarikh pembayaran terakhir untuk penerimaandiskaun
(i) 5 peratus
(ii) 3 peratus.
(b) Tarikh terakhir untuk membayar invois dan apakah jurnlah
bayaran mi?
(c) Harga bersih jika diskaun
(i) 5 peratus diperoleh
(ii) 3 peratus diperoleh.
211
MAThMATIK KEWANOAN
Jawapan
( a) (I) 20/3/89 +10 han =3W3/89
( ii) 20 /3/89 + 15 han =4/4/89.
(b) Tanikh terakhir =4/4/89 +20 han =24/4/89.
(c) (i) 20005%(2000) =RM1900
(ii) 20003%(2000) =RM1940.
Contoh 12:14
Satu invois dengan barangan pesanan dihantar path 12/5/90 tetapi
pembeli menenima barangannya pada 8/6/90. Jika syarat diskaun
tunai ialah 4/10, net 30, PB, can:
(a) Tanikh pembayaran tenakhir untuk penenimaan diskaun.
( b) Tanikh terakhir untuk membayar invois.
Jawapan
( a) 8/6/90 + 10 han = 18/6/90
( b) 8/6/90+30hari=817/90
( 4) Pentarikhan-pentarikhan Lain
(a) Pentarikhan Extra
Contoh: 2/20 lOX atau 2/20 10 Extra.
Maksud: 2 peratus diskaun tunai cliperoleh jika invois di-
bayar dalam 30 han mulai dan tarikh invois.
(b) Pentarikhan Postdating ofInvoic e
Contoh: 27 AS OF 10 Jul.
Maksud: Pengiraan syarat diskaun tunai bermula dan
27 Julai dan bukan 10 Julai.
(c) Pentarikhan Proximo
Contoh: 2/10 Proximo
Maksud: Perkataan Proxinio adalah sama erti dengan
AB.
212
DISKAtJN: NIAGADAN TIJNAI
BAYARANSEPARAATAS AKAUNINVOIS
Contoh 12:15
Sam invois yang beijumlah RM400 dan yang bentanikh 1 Januani di-
terima. Tawanan diskaun tunai ialah 10/12, nI
2O. Suatu bayaran
sepanaRMl5O dibayan pada 8 Januani. Can
( a) diskaun tunai yang diperoleb
( b) bald invois belum bayar.
Jawapan
Cara1
Tanikh pembayaran tenakhin untuk menenima diskaun ialah 13 Ja-
nuani. Ainaun diskaun tunai yang ditawarkan ialah 10 peratus
(RM400) =RM4O.
Penhatikan jika pembeli membayan penuh beliau akan mene-
nima RM4O diskaun; iaitu bayanan RM360 (RM400 RM4O) akan
mendapat RM4O diskaun. Tetapi beliau hanya mernbayan RM15O.
Maka bayanan RM15O akan mendapat 150/360 X RM4O =
RM16.67. Jadi
(a) diskaun tunai yang diperoleh =RMI6.67
(b) bald invois belum bayan =400 15016.67
=RM233.33.
Cara2
Sebanang bayanan yang dibuat dalam tempoh diskaun akan mene-
nima 10 peratus diskaun. mi benerti:
RM1 yang dibayar akan dikneditkan RMI/90 peratus.
RM15O yang dibayan akan dikneditkan RMI5O/90 penatus.
ATAU
Amaun bayar =(1 Penatus diskaun)(Kredit diberikan)
150 =( 1 10%)(Knedit diberikan)
Knedit dibenikan = 150/90%
=RM166.67.
213
MATEMATIKKEWANGAIJ
Jadi
(a) diskaun tunai yang dipenoleh =RM166.67 RM15O
=RMI6.67
(b) bald invois belum bayar
Contoh 12:16
=RM400 RM166.67
=RM233.33.
mnvois bentanikh 21 Mei beijumtah RM600 dan mempunyai syarat
10/15 AB. Pada 13 Jun, satu bayanan sepana RM200 dibuat. Cani
(a) diskaun tunai yang ditawankan jika pembeli menjelaskan se-
mua knedit dalam masa diskaun
(b) diskaun tunai yang diperoleb apabila pembeli membuat bayan-
an separa RM200 dan bald invois belum bayar selepas mem-
buat bayanan sepana mi.
Jawapan
(a) Diskaun tunai ditawarkan = 10%(600)
=RM6O.
(b) Caral
Bayanan RM540 akan menenima RM6O diskaun.
Bayanan RM200 akan menenima 200/540 XRM6O =RM22.22
Jadi
(i) diskaun tunal diperoleh =RM22.22
(ii) bald belum bayar
Cara2
=60020022.22
=RM377.78.
Amaun bayar =(1 Peratus diskaun)(Knedit diberikan)
200 =(1 10%)(Knedit diberikan)
Knedit dibenikan =200/90%
=RM222.22.
214
DISKAIJN: NIAGA DANTUNAI
Jadi
(i) diskaun tunai dipenoleh =222.22200
=RM22.22
( ii) bald belum bayar =600 222.22
=RM377.78.
CONTOH-CONTOH LAIN
Contob ltll
Invois beijumlah RM600 mempunyai syarat Tunai 8, 5/10, 1/30,
n /60 . Can
(a) diskaun tunai yang diperoleh jika pembeli membayan invoisnya
(i) seterusnya
( ii) padahani ke-lO
(iii) padahan ke-30
( b) kos kredit (kadan faedah tahunan) untuk setiap diskaun yang
tidak diambil.
Jawapan
(a)
(i) 600(8%)=RM48
(ii) 600(5%)=RM3O
(iii) 600(1%)=RM6
(b) Caral
Penjualan barangan di atas telah menimbulkan satu knedit
RM600yang mesti dibayar dalarn 60 han. Tetapi diskaun akan
dibenikan jika pembeli membayan invoisnya dalam tempoh
diskaun.
(i) Pembeli hanya membayar RM552jika beliau membayar
pada han pembelian. Jika beliau membayar path han ke-
60, beliau tidak dapat diskaun RM48. Masa kredit mi (60
han) ada kosnya. Maka kos knedit jika diskaun mi tidak
diambil ialah
215
MATEMATEC KEWANGAN
I =Pkt
48 =552 >< k x
k=52.2%
dengan k =kos knedit
(ii) Danipada I=Pkt
30=570XkX
k =37.9%
(iii) Danipada
cara 2
I =Pkt
6 =594 x k x
k = 12.1%
Penatus diskaun
Kos knedit = 100% Penatus
diskaun
(ii) Kos knedit =( 5%
, 100%5%J (6~0) =37.9%
(iii) Kos knedit =
Cara3
1% 360
DISKAUN: NIAGADANTUNAJ
Cara4
Cara yang lebih tepat adalah menggunakan kos efektif.
(i) kos efektif=(1 ~8%) 6_ I =64.9%
(ii) kos efektif=(1 +95%)~ 1 =44.7%
(Hi) kos efektif=(1 +&f~ 1 = 12.8%
DISKAUN : NIAGA DANTUNAI
Sering kali penjual menawankan dua diskaun, diskaun niaga dan diskaun
tunai kepada pembeli-pembelinya. Perhatikan bahawa apabila kedua-
dua diskaun mi ditawankan, diskaun niaga dildna dahulu.
Contoh 12:18
Jika diskaun niaga 10 penatus dan diskaun tunai 5 peratus ditawan-
kan untuk barangan yang hanga senanainya ialah RMI2O, cad
(a) ainaun diskaun niaga mi
(b) ainaun diskaun tunai mi
( c) hanga bersih jika kedua-dua tawanan diskaun dmperoleh.
Jawapan
(a) Diskaun niaga = 10%(120) =RMI2
(b) Diskauntunai =5%(12012) =RM5.40
(c) Hangabensih = 120125.40 =RM102.60
Contoh 12:19
Invois yang benjumlah RM2000 dan bertanikh 1/1/90 ditenima de-
ngan tawaran diskaun niaga 10 penatus dan 5 penatus dan diskaun
tunai 10/5, n/30. Cani
(a) amaun diskaun niaga yang ditawankan
(b) amaun diskaun tunai yang ditawankan
(c) hanga bersih jika invois dibayan pada
(i) 6/1/90
(ii) 7/1)90.
217
MATEMATIK KEWANGAN
Jawapan
(a) Diskaun niaga =RM2000 [1 (1 10%) ( 1 5%)1
=RM290
(b) Diskaun tunai = 10%(2000 290)
=RM171
( c) ( i) Kedua-dua diskaun dipenoleh.
Hanga bensih =RM2000 RM(290 +171) =RM1539.
(ii) Hanya diskaun niaga dipenoleh.
Harga bersih =RM2000RM290 =RM171O.
RUMU SAN
( 1) Diskaun niaga ialah potongan danipada hanga senarai.
(2) Duajenis diskaun niaga ialah diskaun tunggal dan diskaun bersini.
(3) Hanga bersih banangan yang ditawankan diskaun dibenikan oleh
(a) H B=L(1r)
(b) H B=L(I r
1)(1 r2)(1r3)
( 4) Hubungan antana kadan tunggal dengan kadar bensiri dibenikan
oleh
r= 1 ( 1 rj( 1 r2)(1r3)...
(5) Diskaun tunai ialah potongan danipada invois yang ditawankan
oleh penjual supaya pembeli mencepatkan pembayaran.
(6) Terdapat bebenapa syanat diskaun tunai sepenti pentanikhan biasa,
pentanikhan akhir bulan, dan sebagainya.
Penatus diskaun
(7) Kos knedit = 100% Penatus
diskaun
360
>< Bilangan had Tempoh
knedit mesti dibayar diskaun
218
DISKAUN: MAGADAN TIJNAT
LATIHAN 12
(1) Terangkan
(a) Diskaun niaga.
(b) Diskaun tunai.
(2) msikan
( 3) N ilaikan
(a) RM270 dmkurangkan 20 peratus dan 5 peratus.
(b) RM2870 dikurangkan 10 peratus. 8 peratus dan 4 peratus.
(4) Benikut ialah tiga buah kedai yang mengikiankan banangan yang
sama:
KedalA Kedaifi KedalC
[-largasenaral: RMUX) KMIIO RM9S
Tawanan diskaun: 38% 20%dan 20% 20%. 10% dan 5%
Jika anda hendak nternbeli banangan mi, ke kedai yang manakah
akan anda tuju?
(5) Can kadar tunggal yang setara dengan
(a) 5 peratus dan 2 peratus
(b) 15 peratus, 10 peratus dan 3 peratus
(c) 40 peratus, 20 peratus dan 10 penatus.
Harp Diskaun niaga Amaun Harp
senanal dItawark~n diskaun bensih
(a) RM700 40% _____ _____
(b) RM864 60% ____ ____
( C) RM600 [0%dan 8% _______ _______
(d) RM4oO 10%. 5% dan 2% _____ ______
( e~ KM 20% ______ RM7BO
(1) RM_ 20%danlo% ____ RM360
(g) RM600 20%dan _% RMISO _____
( h) RM400 30%,20%dan_% RMI9O _____
219
MATEMATIK KEWANGAN
( 6) Terangkan
(a) Pentanikhan biasa.
( b) Pentanikhan akhir bulan.
(c) Pentanikhan penenimaan banangan.
(d) Pentanikhan tertunda.
(e) Pentarikhan tambahan.
(f) Pentanikhan proksimo.
(7) Invois bentanikh 15 Mem dan berjumlah RM7800 (tenmasuk kos
pengangkutan RMI5O) ditenima. Banangan msak yang dipulang-
kan bernilai RM600. Jika tawaran diskaun ialah 10/5, 8/12, n/30,
apakah:
(a) Tanikh pembayanan tenakhin untuk penenimaan diskaun 10 pe-
natus?
(b) Tanikh pembayaran tenakhin untuk penenimaan diskaun 8 pe-
ratus?
(c) Tanikh terakhir untuk membayan mnvoms dan apakah bayaran
mi?
(d) Hanga bersih jika diskaun 10 penatus diperoleh?
(e) Hanga bersih jika diskaun 8 peratus dipenoteh?
(8) Invoms bertanikh 15 Jun dan benjumlah RM6450 (tennasuk kos
pengangkutan RM200) ditenima. Banangan rosak yang dipulang-
kan bennilai RMI2O. Jika tawaran diskaun tunam malah 20/5, 10/15,
AB apakah:
(a) Tanikh pembayanan terakhin untuk penenimaan diskaun 20 pe-
ratus?
(b) Tanikh pembayanan tenakhin untuk penerimaan dmskaun lOpe-
natus?
(c) Tanikh tenakhir untuk membayar invois dan apakah bayaran
mm?
(d) Harga bersih jika diskaun
(m) 20 peratus diperoleh?
(ii) 10 peratus diperoleh?
(9) Suatu mnvoms beijumlah RM4000 dan bertanikh 15 Mci mem-
220
DISKAUN: MAGADAN TUNA!
punyai syarat 5/12, net 30 AB. Can:
(a) Tarikh pembayaran terakhir untuk mendapat diskaun tunai.
(b) Jumlah diskaun tunai yang ditawarkan.
(c) Tanikh terakhir untuk membayar mnvoms.
(10) Invois beijumlah RM1 800 dan bentanikh 15 Februarm ditenima
pada 16 Mac dengan banangan pesanan. Syarat diskaun yang dmta-
wankan ialah 7/10, 4/15, PB.
(a) Terangkan syarat di atas.
(b) Cad tarmkh pembayanan terakhir untuk pcncnimaan diskaun
(I) 7 pcnatus.
(ii) 4 peratus.
(c) Cani tanikh terakhir untuk membayar invois dan apakah
bayaran mi?
(d) Can hanga bensih jika diskaun
(m) 7 peratus dmperoleh.
(mi) 4peratus diperoleh.
(11) Suatu invois dengan barangan pesanan dihantan pada 20 Jun tetapi
pembeli menenima barangannya pada 8 Julai. Jika syarat dmskaun
tunai yang dmtawankan ialah 14/5, net 30 PB cad:
(a) Tanikh pembayanan tcrakhir untuk penerimaan diskaun.
(b) Tankh tcrakhin untuk membayan mnvoms.
(12) Can
(a) jurnlah diskaun ditenima
(b) bald invois belum bayan bagi yang benikut:
Amawt Tsrftch Syant T*nikb Amaun
Invola tute dt*aun bayann bayartn
separa
(i) RM700 han. 13/I0,n130 9Jafl. - RMI5O
(ii) RMIOS0 31Mei 6/15,n/40 lOjun RM5(X)
( iii) RM1425 lSJun SimilAR 93u1. RM475
(iv) RM7SO 2OJun 6/tSAB 12 Jul. RM200
221
MATEMATIK KEWANGAN
(13) Invoms benjumlah RM1200 mempunyam syanat diskaun tunai Tu-
nai 10, 4/8, 2/15, n/30. Can:
(a) diskaun yang diperolehjika invois dibayar path
(i) tanikh pembelian
( ii) harm kelapan
(mmi) harm ke-15.
(b) kos knedit untuk setiap diskaun yang tidak diambil.
(14) Mammunah menenimasekepmng mnvoms berjumlah RM1500 bersenta
tawanan Tunal 10, n/40. Beliau membeni satu nota janjm tanpa
faedah berjumlah RM1500 untuk 40 han kepada banknya yang
mengenakan diskaun 8 peratus. Danipada hasil yang ditenima,
belmau membayar kepada penjual dengan segera supaya dmskaun
10 peratus dipenoleh. Cad amaun yang dapat dijimatkan.
(15) Invois berjumlah RM4800 ditawarkan diskaun niaga 20 penatus
dan 10 peratus dan dmskaun tunai 9 penatus. Cad
(a) Jumlah diskaun nmaga yang ditawarkan.
(b) Jumlah diskaun tunam yang ditawankan.
(c) Hanga bersmhjika kedua-dua diskaun diperoleh.
(16) Invois berjumlah RM3400 dan bentanikh 5 April ditenima dengan
tawaran diskaun niaga 10 penatus, 5 penatus dan 2 penatus dan
diskaun tunai yang bensyanat Tunai 20, 10/5, rz/30. Cad
(a) Jumlah diskaun niaga yang ditawarkan.
(b) Hanga bersih jika invois dibayar pada
(i) 5 April
( ii) 10 April
(iii) 11 April.
(17) Pada 1 Mac, Hartono menempah barangan-banangan yang berikut:
2 buah kerusi dengan harga RM45 seunit
5 buah meja dengan hangaRM8O seunit
6 buah almani dengan harga RM700 seunit
Pada 5 Mac, beliau menerimabarangan-barangan tersebut berserta
222
DISKAUN: NIAGADANTUNAI
invomsnya. Jika beliau ditawarkan diskaun niaga 20 peratus dan 20
peratus dan diskaun tunai 6/10 PB, can:
(a) Jumlahdmskaun niaga yang dmtawarkan.
(b) Jumlahdiskaun tunam yang ditawarkan.
(c) Harga bersmhjika invois dibayarpada
(m) 15 Mac
(ii) 16 Mac.
Istilah Penting
Diskaun Bersini
Diskaun Niaga
Diskaun Tunai
Diskaun Tunggal
Dmskaun Tunggal Setara
Hanga Bersih
Hanga Senanai/Kata!og
Kos Efektif
Kos Kredit
Pentanikhan Akhin Bulan
Pentanikhan Bmasa
Pentanikhan Extra
Pentanikhan Penenimaan Barangan
Pentanikhan Postdating
Pentanikhan proximo
Series/Chain Discount
Trade Discount
Cash Discount
Single Discount
Single Discount Equivalent
Net Price
List/CataloguePrice
Effective Cost
Credmt Cost
End of Month Dating
Ordinary Dating
Extra Dating
Receipt of Goods Dating
Postdating
Proxmmo Dating
223
13
MATEMATIK PERNIAGAAN
RUNCIT
PENDAHULUAN
Peniaga membeli banangan untuk dijual supaya memperoleh keuntung-
an. Jumlah keuntungan ditentukan oleh bebenapa faktor. Antaranya ten-
masuklah hangajualan dan belanja kendalian. Jib harga barangannya
tidak meliputi belanjakendalian, kerugian akan dialami.
Bab mi akan memperkenalkan konsep naik hanga dan turun harga
yang penting dalampenniagaan runcit.
NAIK HARGA
Naik harga, NH , atau untung kasar ialah perbezaan antana harga jualan,
H f, denganhanga kos, H K; iaitu:
NH =H fH K
atau H J=H K+NH
Naik harga biasanya diasaskanpada harga jualan atau harga kos.
Contoh 13:1
Hargajualan = RMIO
Hargakos = RM 8
Naikharga = KM 2
PERATUS NAIK HARGA
(a) Peratus naik hanga berasaskan harga jualan
=% NH
1=NH /H fX 100%.
224
MATEMATIK PERNL&GAAN RUNCIT
(b) Peratus naik harga berasaskan harga kos
=% NH ~=NH /H KX100%.
Contoh 13:2
Jika H f =RM2O
H K=RM16
maka
(a) NH =RM2O - RM16 =RM4
(b) %NTh =~X100%=20%
(c) %NH~=~X100%=25%
Contoh 13:3
Hanga kos sekaki payung ialah RMI2. Jika penjual berkehendakkan
25 penatus naik hanga berasaskan
(a) hargajualan
(b) hargakos
can
(i) hangajualannya
(ii) naik hanganya.
Jawapan
(a) Peratus naik hargaberasaskan hargajualan
H f =UK+NH
125% = 100% +25%
? =RMI2+?
(m) H f = X RMI2 =RM16
(ii) NH=RM16RM12=RM4
(b) Peratus nat/c hargaberasaskan hargakos
H f =H K+NH
125% = 100% +25%
? =RM12+?
225
MATEMATIK KEWANGAN
(i) H f =~xRM12 =RM15
(ii) NH=RMI5RM12=RM3
Contoh 13:4
Ahmad membeli beberapa buah basikal pada harga RMI 50 diku-
nangkan 10 penatus sebuah. Beliau akan menjual basikal-basikal mi
dengan menawarkan kadar diskaun 25%. Jika beliau berkehendak-
kan untung kasar sebanyak 20% berasaskan harga kos, can hanga
jualan yang mesti disenaraikan.
Harga kos sebuah basikal =RM15O(1 10%)
=RM135
Danipada H I =H K+NH
120% =100%20%
7 = 135+7
Mt H f = 120%/100%X RM13S =RM162
Harga bersih selepas potongan diskaun =RM162
Katakan harga senanai =RML
Jadi 162 =L(1 25%)
L =RM216.
Contoh 13:5
Anwan membeli 180 bungkusan yang berisi tomato pada harga
RM8O. Beiau mendapati 20 bungkusan tomato ito tidak botch di-
jual kenana sudah nosak. Banangan rosak mi tidak belch dipulang-
kan. Jib Anwar memenlukan naik harga 60 peratus berasaskan
hargajualan danipada beliannya, cad hargajualan tomato mi.
Jawapan
H f=H K+ NH
100%=40%i- 60%
=RM8O +?
H f= X91480=914200
226
MATEMATh( PERMAGAANRUNCIT
Hargajualanbagi 160 bungkusan =RM200
Hangajualanbagi I bungkusan = =P. M 1 . 2 5
PERUBAHAN PERATUS NAIK HARGA
Hu bu ngan antara % NH ~dengan %NHJadalah s ep ert i y ang beniku t :
Contoh 13:6
%NHk= 1-% Nk x 1 0 0 %
Jika %Nk =20%, cad %NH~.
Jawapan
1 -2 0 % )< 100% at au H f=H K+NH
=25%
Contob 13:7
Jika % NH k =4 0 %, cad %NHJ.
Jawapan
100% =80%+20%
= X 100%
=25%.
4 0 % 1 ~ 100%
%NHJ =2 8 . 6%
TURUN HARGA
atau H f=H Ki-NH
140% = 1 0 0 % +40%
X 100%
=28.6%.
Turun hanga. TH , ialah p enu ru nan harga jualan dan merupakan per-
227
MATEMATIK KEWANGAN
bezaan ant ara hanga j u alan lama, H IL, dengan harga j u alan baru , H fB,
maim:
TH =JilL - H fB
Perhatian:
Mengapakah kadangkala hargajualan dit u ru nkan?
Contoh 13:8
Jib
H it =RM5 O
HfR=RM4O
maka, TH =RM1O
PE RAT US T URUN HARGA
Tunun hanga selalunyadiasaskan pada JUL dan bukan H iS.
Maka,
peratus turun harga, %TH = X 100%
Contoh 13S
Rujuk Contoh 13:8.
x 100%=20%
Contoh 13:10
Penatus turun hanga sejenis sabun ialah 20 peratus. Jib H fB-nya
ialah 91410, can HIL-nya.
Jawapan
100%
200% =(H fL - 10)IH fL)< 100%
H it =RM12.50.
2 2 8
MATEMATIK PERNIAGAAN RtJNCIT
Contoh 13:11
Suatu barangan yang biasanyadijual dengan hangaRM2O seunit di-
turunkan harganyasebanyak 20 peratus. Cad H fB baranganmi.
Jawapan
Contoh 13:12
Turunharga =20% XRM2O = 9144
H fB =RM2ORM4 = RM16
XYZSdn. Bhd. mengildankan tigajenis kasut yang benikut:
ElfL H IB
Cantik
91420
RMI5
Lawa RM8O 91450
Molek RMI 20 91460
Jenls TI?
% TH
Cantik
Lawa
Molek
RM5
RM3O
RM6O
(5/20)(100%) =25%
(30/80)(l00%) =37.5%
(60/120)(100%) =50%
Jumlah RM95 112.5%
(b) %THpunata= 112.5%/3 =37.5%
(c) %77J bagi kumpulan kasut = X 100%
=43.2%.
Carl
(a) turun hanga dan peratus tunun harga bagi setiap jenis kasut
(b) peratus turun harga purata bagi sejenis kasut
(c) peratus turun harga bagi kumpulan kasut mi.
229
__________
70000 70000
Gaji 6400 Unxw~gkasar 20000
Komisen 700
Sewa dan kadar 1 500
Lampu dam alat p ernanas 360
Telefon 200
Pos dan alat tulis 300
Peiiklanan 5 0 0
Belanja am 400
20000
230
MATEMATIX PERNLAGAAN RUNCIT
(a) Jika hangajualan =RM15O, maka mgi =914 50.
(b) Jika harga jualan =RM200, maka tiada mgi atau untung.
(c) Jika hargajualan=RM250, maka untung bersih =91450.
Contoh 13:14
Sehelal baju dibeli pada harga kos RM8O. Belanja overhed dan be-
lanjajualan untuk baju mi masing-masing ialah 10 penatus dan 5 pe-
ratus (berasaskan harga jualan). Jika baju mi dmjual dengan harga
91490 sehelal, carl
(a) harga pulang modal baju mi
(b) untung bersih/kerugian untuk baju mi.
Jawapan
(a) Harga pulang modal =RM8 O +9148 +RM4
=RM92
(b) Kerugian
Contoh 13:15
=9149291490
=9142.
PQR Sdn. Bhd. mahu mendapat untung bersih 15 penatus terhadap
penjualannya. Suatu banangan dibeli pada harga RM140. Belanja
pembelian ialah 91410. Belanja overhed dan belanjajualan masing-
masing ialah 12 peratus dan 8 p erat u s (berasaskan harga jualan).
can
(a) Hanga jualan barangan mi.
(b) Untung kasar barangan mi.
231
MATEMA11K KEWANGAN
(c) Untung bersih barangan mi.
(d) Harga pulang modal barangan mm.
Jawapan
( a) H f
( b) Untung kasar
(c) Untung bersih
( d) Harga pulang modal
Contoh 13:16
= X RMI5O=RM230.77
= 65% ~ RM15ORMSO77
= XRM15O=RM34.62
=RM15O +12%(RM230.77)
+8%(RM230.77)
=RM196.15.
Sebuah meja dibeli pada harga RM400. Jika belanja kendalian dan
untung bersih masing-masing ialah 25 peratus dan 15 peratus (bet-
asaskan harga jualan), earl:
(a) hargajualan meja mi
(b) harga pulang modal meja mi
(c) peratus turun harga yang maksimum yang boleb diberikan tan-
pa mengalami kerugian.
Jawapan
(a) H f = X RM400
=RM666.67
( b) Harga pulang modal =RM400 +25%( RM666.67)
=RM566.67.
FL! = BK + NH AK
= 60%-i- 15%+25%
232
MATEMATIK PERNIAGAAN RUNCIT
( c) Turun harga yang maksimum =RM666.67 914566.67
=RM100
%17f yang maksimum
Contoh 13:17
=l00/666.67x 100%
= 15%.
Sebuah radio yang dibeli pada harga 914200 dijual dengan men-
dapatkan kenaikan hanga sebanyak 15 peratus berasaskan harga
jualan. Kemudian harga jualan mi dituninkan sebanyak 10 peratus
tetapi cukai penjualan 5 peratus ditambahkan. Belanja kendalian
untuk nadio mi ialah 91420.
(a) Berapakah yang akan anda bayar untuk membeli radiomi?
(b) Kira untung kasar bagi radio liii.
(c) Kira harga pulang modal bagi radio mm.
(d) Kira untung bensihikerugian bagi radio mi.
Jawapan
H f = UK+ NH
100% = 85%+ 15%
? =Rl~t200+?
(a) Hargajualan asal = XRM200
Turun harga = 10%(RM235.29)
Harga selepas turun harga
Cukai penjualan =5%(RM2I 1.76)
Jumlah bayanan
(b) Untung kasar =RM211.76RM200
(c) Harga pulang modal =RM200.00 +RM2O
(d) Kerugian =RM220.00RM2I1.76
Contoh 13:18
= 914235.29
= 23.53
= 211.76
= 10.59
= RM222.35
+
=RMII.76
=RM220.00
=9148.24
Dalam suatu perniagaan, untung kasar yang diperoleh ialah 40 pe-
ratus terhadap harga jualan. Belanja komisen, peniklanan dan gaji
berjumlah 914500. Belanja kendalian yang lain ialah 914800. Jika
233
MATEMATIK KEWANGA1~
untung bersih yang dikehendaki ialah 20 peratus terhadap harga
jualan, can
(a) hargajualan.
(b) untung kasar yang diperoleh.
Jawapan
(b) Untungkasar =~ XRM1300=9M2600
Contoh 13:19
Diberikan
can
(a) harga kos barangan yang telah dijual
(b) untung kasar
(c) nilaijualan
(d) belanja kendalian
(e) untung bersih.
Jawapan
(a) Pusing ganti stok = Harga kos banangan y ang t elah dijual
MATEMAI1KPERNIAGAAN RUNCIT
(b) H ) =H K+NH
100% =75%+25%
7 =RM112000+?
Untungkasar= ~ )< RM112000=RM37333.33
(c) Nilaijualan =RM1 12000 +RM37 333.33 =RM149 333.33
(ci) Belanja kendalian=20%(RM149 333.33) =RM29 866.67
(e) Untung bersih =RM37 333.33RM29 866.67 =RM7466.66
Contoh 13:20
Diberikan:
earl
Stokpada 1/1/91
Stokpada 31/12/91
Nilaijualan untuk 1991
Naik harga yang diperoieh
=RM9000
=RM12000
=RMS0000
=RM25% atas harga kos
(a) harga kosbarangan yang telah dijual
(b) nilai belman padatahun 1991
(c) untung kasar yang diperoleh.
Jawapan
(a) H J=H K+NH
125% =100%+25%
RM5O000 =7+7
Harga kos baranganyang with dmjual = XRM5O 000
=RM4O 000
= RM9000
= (43000) +
52000
= 12000
= 40000
(b) Stokpada 1/1/91
Nilal belian
Stok path 31/12/91
}Iarga kos barangan yang telah dijual
235
berasaskan harp jualan
(a) RM75.00 20%
(b) 91460.50 40%
(c) R14122.50 33%
Harp Peratus naikbarga
kos berasaskan
(a) 91 4 35. 00 4 0%
(b) 91482.00 25%
(c) RM45.50 15%
236
(3) Isikan
(4) Marina membayar RM48 untuk sebuah kerusi. Kos pengangkutan
yang dikenakan ialah RM3. Can hargajualan kerusi mi jika 30 pe-
ratus naik harga berasaskan hanga kos dikehendaki.
(5) Sebuah beg dibeli dengan hanga 914320 dikurangkan 10 peratus
dan 5 peratus. Apakah harga jualannya jika penjual berkehendak-
kan 5 peratus naik harga berasaskan
(a) hargajualan?
(b) hanga kos?
(6) Jika
(a) %NH~=45%, cad % NH k.
(b) %NH~=80%, cmi % NH k
(c) % NH k =42%, can %NH~.
(d) % NH k =85%, cmi %NH~.
(7) Isikan
filL IIJR Turunharga Pe~Musturunharga
(a) RM125 _______ RM25 ________
(b) RM240 _______ ________ 25%
(c) RM232 914120.64 _________ _________
(d) ______ 91486.25 ________ 40%
(C) _____ _______ RMS8 16%
(8) Sebuah mesin dibeli pada harga RM25. Mesin mi dijual supaya
25% naik harga benasaskan harga kos diperoleh. Kemudian hanga
jualannya diturunkan sebanyak 8%. Apakah
(a) turun harganya?
237
MATEMATIKKEWANGAN
(b) H JB-nya?
(c) peratus naik harga berasaskan kos yang diperoleh?
( 9) Sepasang kasut berharga RM8O. Belanja jualan dan belanja over-
hed masing-masing ialah 10 peratus dan 7 peratus (berasaskan
kos). Jmka kasut mi dijual dengan harga RM9O. carl untung her-
sih/kerugiannya. Apakah harga pulang modal bagi kasut mi?
( 10) RST Bhd. berkehendakkan untung bersih 20 peratus terhadap
jualannya. Barangan mi dibeli dengan harga RMI5O. Belanja be-
han yang dikenakan ialah RM1O. Belanja overhed dan belanja
jualan masing-masing ialah 12 peratus dan 10 peratus (berasaskan
hargajualan). Can
(a) harga pulang modal baranganmi
(b) hargajualan bagm barangan mm
(c) untung kasar bagmbarangan mm
(d) untung bersib bagi barangan mni.
(11) ABC Sdn. Bhd. membayar RM200 dikurangkan 10 peratus dan 4
peratus bagm sebuah meja. Belanja pembeliannya ialah RMS. Be-
lanja kendaliannya ialah 15 peratus berasaskan harga kos. Jika
syarikat mi berkehendakkan untung bersib berasaskan harga kos
sebanyak 25 peratus, carl
(a) hargajualannya?
(b) untung bersihnya?
(12) Seorang pekedai membeli sekotak sabun pads harga RM6O di-
kurangkan 20 peratus. Sabun mi dijual pada harga RM82 diku-
rangkan 10 peratus dan 10 peratus. Jika belanja pembelman ialah
RM2, belanja penjualan RMI dan belanja overhed RM1 .50, carl
(a) harga pulang modalnya
(b) hargajualan bersihnya
(c) untung kasar yang dmperoleh
(d) untung bersih yang diperoleh.
(13) Seonang peniaga membeli beberapa buah basikal pada harga
RM250 dikurangkan 15 peratus sebuah. Beliau akan menjual basi-
kal-basikal mi dengan menawarkan kadar diskaun 40 peratus. Jika
beliau berkehendakkan untung kasar sebanyak 25 peratus berasas-
238
MAITh(M1XPERNIAGAAN RUN~JT
kan kos, apakah hanga jualan sebuah basikal yang mesti beliau
senaraikan?
(14) Mek Yam membei 250 kotak ciii pada harga 914120. Beliau
mendapati 50 kotak ciii tidak boleh dijual kerana sudah rosak. Ba-
rangan rosak mi dibuang. Jika Mek Yam berkehendakkan naik
harga 40 peratus berasaskan harga jualan danipada beliannya, cth
hargajualan ciii mi.
(15) Sebuah almani dibei dengan harga RM600. Jika belanja kendalian
dan untung bersih masing-masing ialah 20 peratus dan 12 peratus
(berasaskan hargajualan), cad
(a) harga jualan almari
(b) harga pulang modal almani mi
(c) peratus turun harga yang maksimum yang boleh dibenikan
tanpa mengalami kerugian.
(16) Sebuah radio yang dibeli dengan harga 914225 dijual dengan
mendapat 20 peratus naik harga berasaskan harga jualan. Kemu-
than hanga jualan mi diturunkan sebanyak 8 peratus tetapi cukai
penjualan 5 peratus ditambahkan. Belanja kendalian bagi radio mi
ialah RM26.
(a) Benapakah harga yang mesti anda bayar untuk membeli radio
mi?
(b) Kirauntung kasar bagi radio mni.
( c) Kiraharga pulang modal bagi radio mi.
(d) Kina untung bensih/kerugian bagi radio mi.
(17) Dalam satu jualan, untung kasar yang dipemleh ialah 40 peratus
daripada harga jualan. Bayaran sewa ialah 914400, gaji pekerja
914600 dan belanja kendalian yang lain ialah 914780. Jika untung
bersih yang dmingini ialah 25 peratus danipada hargajualan, can
(a) hargajualannya
(b) untung kasarnya.
( 18) Seonang pekedai membeli sejenms alat path hanga 914150 diku-
rangkan 20 peratus dan 10 peratus seunit. Alat mi dijual dengan
naik harga sebanyak 40 peratus berasaskan harga kos.
(a) Can harga jualan alat mi.
239
MATEMATIK KEWM4GAN
(b) Pada musim perayaan, pekedai mi menuninkan harga jualan
alat mi tetapi masih mendapat untung kasar sebanyak 20 pe-
ratus terhadap hargajualan asal. Cad peraws tunin harga alat
In.
(19) Diberikan
Pusing gantm stok
Stok purata
N a harga diperoleh
Belanja kendalian
9 kali
91416 000
35 peratus terhadap hargajualan
30 peratus terhadap hargajualan
(a) harga kos barangan yang telah dijual
(b) untung kasar
(c) nilaijualan
(d) belanja kendalian
(e) untung bersih.
( 20) Diberi
cad
Stok pada 1/1/92
Stok pada 31/12/92
N ilaijualan untuk 1992
Naik harga yang diperoleh
RM10000
RM15 000
RM7O000
40 peratustenhadap harga kos
(a) harga kos baranganyang telah dijual
(b) nilai belian pada tahun 1992
(c) untung kasar yang diperoleh.
Istllah Penting
Belanja Belian
Belanja Jualan
Belanja Kendalian
Belanja Overhed
Hanga Jualan
Harga Jualan Barn
Harga Jualan Lama
Hanga Kos
Keberuntungan
Buying Expenses
Selling Expenses
Operating Expenses
Overhead Expenses
Selling Price
N ewSelling Price
Old Selling Price
Cost Price
Profitabmlity
cad
240
Kerugian
N aik Harga
N ilai Belian
N ilai Jualan
Peratus N aik Harga
Pulang Modal
Pusing Ganti Stok
Stok Purata
Turun Harga
Untung Bersib
Untung Kasar
Loss
Markup
Purchases
Sales
Markup Percent
Breakeven
StockTurnover
Average Stock
Markdown
N et Profit
G ross Profit
241
14
PENCUKAIANPERSEORANGAN
PENDAHULUAN
Di bawah Aicta Cukai Pendapatan 1967, setiap individu yang menerima
pendapatan mesti membayar cukai. Individu yang memahami can pe-
ngiraan cukai boleh merancang perbelanjaannya dengan Iebih teratur.
Bab mi akan membincangkan pengiraan cukai terhadap pendapatan
penggajian. Canpengiraan cukai terhadap pendapatan lain seperti pen-
dapatan perniagaan tidak akan disentuh kerana skopnya terlalu luas
untuk dimuatkan dalam buku mi.
PENCUKAIAN
Pencukaian pertama kali diperkenalkan di Semenanjung Malaysia me-
lalui Ordinan Cukai Pendapatan 1947, di Sabah melalui Ordinan Cukai
Pendapatan 1956 dan di Sarawak melalui Ordinan Pendapatan Hash
Dalam N egeri 1960. Kemudian tiga ordinan mi dixnansuhkan dan di-
ganti oleh Akta Cukai Pendapatan 1967.
Pentadbiran pencukaian di Malaysia menjadi tanggungjawab Ke-
inenterian Kewangan. Tetapi tanggungjawab langsung diserahkan ke-
pada Ketua Pengarah Jabatan Hasil Dalam N egeri.
Kerajaan pusat boleh memperkenalkan sebarang perubahan pada
bila-bila masa untuk mengawal ekonomi negara. Tetapi perubahan-per-
ubahan cukai mi biasanya dibuat pada Belanjawanan Tahunan. Ru yang
mempunyal perubahan-perubahan cukai mi akan dibahaskan dalam Dc-
wanRakyat dan akan menjadi akta apabila mendapat perkenan Diraja.
PEN AKSIRAN CUKAI PENDAPATAN
Di bawah Akta Cukai Pendapatan (ACP) 1967, pendapatan boleh ditak-
242
PENCUKAL4N PERSEORANGAN
sirkan di bawah enam kategori:
(1) Pendapatan perniagaan (Seksyen 4(a)).
(2) Pendapatan penggajian (Seksyen 4(b)).
(3) Dividen, faedah, dan diskaun (Seksyen 4(c)).
(4) Sewa, royalti, dan premium (Seksyen 4(d)).
(5) Pencen, anuiti, dan bayaran berkala (Seksyen 4(e)).
(6) Perolehan atau untung yang tidak termasuk dalani mana-mana
kategori yang tersenarai di atas (Seksyen 4(t)).
JENIS BORAN G TAKSIRAN
Borang-borang taksiran cukai adalah seperti yang berikut:
B: Individu dengan pendapatan perniagaan dan pendapatan bukan
perniagaan.
BE: Individu dengan pendapatan penggajian.
M: Individu bukan bermastautin.
C: Syarikat, keluarga sekutu Hindu.
Cl: Perbadanan koperatif.
P: Perkongsian dengan pendapatan perniagaan.
T: Pemegang amanab,pentadbir pusaka harta si mali, perbadanan.
PENGEMBALIAN BORANGTAKSIRAN
Apabila pembayar menerima borang taksiran, mereka hendaklah me-
lengkapkan dan menandatangani borang taksiran tersebut dan mengem-
balikannya kepada Ketua Pengarah Jabatan Hasil Dalam N egeri dalam
tempoh 30 han mulai dan tarikh pembenitahuan taksiran. Kegagalan
rnenghantar borang taksiran dalam tempoh yang ditetapkan atau mem-
ben sebarang butir palsu boleh dmkenakan penalti.
RAVUAN TERHADAP TAKSIRAN
Seksyen 99, ACP (1967) mengadakan peruntukan bahawa jika sese-
orang tidak berpuas hati dengan taksiran pendapatannya, orang itu boleh
membuat rayuan kepada Ketua Pengarah Jabatan Hasil Dalarn N egeri
dalani tempoh 30 han dan tanikh nods taksiran (Borang J). Sekiranya
orang itu masib juga belum berpuas had, Ketua Pengarah Jabatan Hasil
Dalam N eged akan menghantar rayuan tersebut kepada Pesunuhjaya Khas.
243
MATEMATIK KEWANGAN
Jika seseorang gagal membayar cukai yang dikenakan kepadanya,
orang itu akan didenda sebanyak 10 peratus terhadap bald cukai yang
belum dibayannya. Jika sebarang cukai dan denda mi tidak dibayar da-
lam tempoh 60 han mulai dan tarikh denda dikenakan, satu dendatam-
bahan sebanyak 5 peratus akan dikenakan lagi. Jika denda-denda mi ti-
dak juga dibayan, Ketua Pengarah Jabatan Hash! Dalam Negeri boleh
mengambil tindakan undang-undang terhadap si penghutang itu.
CARAMEMBAVAR
(1) Bagi Semenanjung Malaysia, kiriman wang,cekdan draf bank hen-
daklah dibayar kepada Ketua Pen~arahJabatanHasil Dalam Negeii.
(2) Bagi Sabah, kiriman wang dan draf bank hendaklah dipalang dan
dibuat boleh bayar kepada Pengarah Hasil Dalam Negeni, Kota
Kinabalu.
(3) Bagi Sarawak, kiniman wang dan draf bank hendaklah dipalang dan
dibuat botch bayan kepada Pengarah Hash! Dalain Negeri, Kuching.
(4) Cek-cek yang dikeluarkan oleh bank-bank luar negeri tidak akan
diterima.
(5) Resit-resit pembayaran cukai mestilah diperoleh apabila pemba-
yaran dibuat.
(6) Jabatan Hasil Dalam Negeni juga boleh membuat potongan dan-
pada pendapatan penggajian dan pencen untuk memperolehcukai.
TAHUN: ASAS DANTAKSIRAN
Tahun asas ialah tahun apabilapendapatan diperoleh. Tahun taksiran ia-
lah tahun (selepas tahun asas) ketika pendapatan tahun asas ditaksirkan.
JADUAL KADAR CUKAI PENDAPATAN INDIVIDU
Cukai pendapatan dikenakan terhadap pendapatan bercukai pada kadar
yang meningkat. Jadualnya adalah seperti yang berikut:
244
PENCUKAIAN PERSEORANOAN
Mulai tahun taksiran 1991, cukai untung lebih dimansuhkan; cukai pem-
bangunan iaitu cukai terhadap pendapatan pembangunan (pendapatan
penniagaan dan pendapatan sewa) akan dihapuskan pada tahun taksiran
1994. Cukai pembangunan untuk tahun taksiran 1991, 1992 dan 1993
masing-masing ialah 3 peratus, 2 peratus dan 1 peratus atas lebihan
RM5000.
PELEPASAN DAN POTONGANCUKAI
ACP (1967) memberi beberapa pelepasan dan potongan cukai daripada
pendapatan indivmdu dan liabiliti cukai:
(1) Pelepasan:
Din RM5000
Isteni 3000
Jika taksiran berasingan dibuat, isteni dibenarkan mendapat pele-
pasan RM5000 sebagai pelepasan did.
(2) Pelepasan Anak:
Anakpertama RM800
kedua 800
ketiga 800
245
MATEMATIK KEWANGAN
keempat 800
kelima 800
Pelepasan anak hanyadiberi kepada suami; oleh itu isteri tidak bo-
Ich membuat tuntutan pelepasan anak.
Syarat-syarat untuk mendapatkan pelepasan anak ialah:
( a) Anak belum kahwin dan berumur kurang daripada 16 tahun
pada tahun asas, atau
(b) anak belum kahwin tetapi umur tidak terhad dan masih men-
dapat pelajaran sepenuhmasa pada tahun asas, atau
(c) anak belum kahwin tetapi umur tidak terhad dan masib dalam
article atau indenture
dengan syarat pendapatan anak itu tidak melebihi potongan yang diberi
untuknya.
Bagi anak yang belum kahwin dan berumur Iebih daripada 16 tahun
tetapi hilang dayaupaya, pelepasan RMI000 bagi seorang anakdibenar-
kan.
Jika anak pembayar berumur lebih daripada 16 tahun pada tahun
asas dan masihmendapat pelajaran sepenuh masa di universiti atau tern-
pat yang setaraf di luar negeri atau untuk pembayar yang bermastautin di
Sarawak, Sabah dan Labuan dan yang menanggung pelajaran anaknya
di Semenanjung Malaysia atau Singapura, pelepasan yang berikut
(mengikut yang mana lebih rendah) dibenarkan:
(i) belanja yang dibayar untuk menanggung anaknya
ATAU
(ii) 4 kali pelepasan anak yang biasa.
(3) KWSP dan PIN
Jumlah pelepasan daripada caruman KWSP (Kumpulan Wang Simpan-
an Pekerja) dan PIN (polisi insurans nyawa) terhad ke RM3500 untuk
pembayar dan RM3500 untukisteri.
Untuk premium insurans, premium yang dibenarkan ialah 7 peratus
daripadajumlah yang dijamin (capital sum) atau premium yang dibayar,
mengikut yang maim lebih rendah.
246
PFJ4CUKAIAN PERSEORANGAN
(4) Sumbangan Wang
Hadiah-hadiah berupa wang yang diberikan kepada Kerajaan, Kerajaan
Negeri, Kerajaan Tempatan atau mana-mana institusi atau organisasi
yang diluluskan oleh Pejabat Hasil Dalam Negeri botch dipotong dan-
padapendapatan pembayar. Hadiah-hadiah adam wang tidak akan men-
dapat sebarang potongan.
(5) BelanJa Perubatan bagi Thu Bapa
Pembayar botch menuntut belanja (tidak melebihi RMI000) yang telah
dibelanjakan untuk membiayai perubatan ibu bapa. Tuntutan hendaldah
disokong dengan resit asat yang dikeluarkan oleh pengamal perubatan.
Mulai tahun taksiran 1992, pembayar botch menuntut belanja se-
hingga maksimum RM3000 bagi pembelian atat-atat sokongan asas
yang penlu untuk kegunaan sendiri, isteni, anak atau ibu bapa yang hi-
tang daya upaya. Tuntutan hendaklah disokong dengan resit asal.
(6) Rebat Cukal
Rebat cukai dibenarkan kepada pembayar dengan pendapatan bercukai
yang tidak melebihi RM1O 000. Rebat cukai mi ialah:
Diii RM6O
Isteni RM3O
Sekiranya isteni ditaksmr berasingan, rebat RM6O ii akan juga di-
perolehnya jika pendapatan bercukainyatidak melebihi RM10000.
(7) Zakat atauEltrab
Potongan daripada liabiliti cukai dibenarkan bagi bayaran zakat atau
fitrah yang diwajibkan.
PENCEN
Jika pembayar bersara pada umun 55 tahun atau path umur diwajibkan
bersara kerana sebab-sebab kesihatan, pencen yang diterima dikecuali-
kan cukal pendapatan. Dalam keadaan yang lain, pencen yang ditenima
akan dikenakan cukai sehingga pembayar mencapai umun 55 tahun.
Jib pembayar menenima lebih danipada saw pencen, hanya pencen
247
MATEMATIK KEWANGAN
yang tertinggi dikecuatikan cukai pendapatan.
CUKAI TERHADAPTEMPAT KEDIAMAN
Tempat kediaman yang dimiliki dan diduduki oleh pernbayan tidak di-
kenakan cukai pendapatan. Tetapi pengecualian mi hanya dibenikan ke-
pada sebuah rumah yang dimiliki dan diduduki. Dalam keadaan yang
lain, pembayan dianggap mempunyai pendapatan yang nilainya ialah ni-
lai tahunan kasar ditolak belanja penyengganaan.
NILAI MANFAAT ATAU KEMLJDAHANBERUPA BARANGAN
YANGDISEDIAKAN
Pada umumnya, nilai tahunan manfaat benupa barangan yang disediakan
oleh majikan adalah dikira mengikut rumus yang berikut:
Kos aset yang mendatangkan
manfaatikemudahan
N ilai manfaat setahun =
Tempoh purata umuraset
yang ditetapkan
Kos bererti kos sebenar yang ditanggung okh majikan atau nilai pasanan
aset. Purata umur aset yang ditetapkan bagi berbagai-bagai aset adalah
seperti yang benikut:
Met Pun(atunur
(I) Kereta Stahun
(2) Perabot dan ktlengkapan:
Kamn langsir. pennaidani 5
Perabot, mesinjatijt IS
Penyanian udan 8
Petisejuk 10
(3) Penkakas dapur 6
(4) Hibunan dan rekreasm:
PIano 20
Orgaii 10
Televisyca warna, perakam
video, set staeo
Kolain renang, sauna 10
248
PENCUKAIAN PERSEORANGAN
Kereta dan Manfaat Berkaitan
Jika kereta diperuntukkan, manfaat yang akan ditaksir ialah nilai kegu-
naan pensendinian kereta tersebut dan bahan api yang diperuntukkan.
Jadual yang benikut menunjukkan nilai untuk manfaat berkenaan yang
akan ditaksir:
Apabila usia kereta melebihi Jima tahun nilai manfaat kereta yang akan
ditaksir ialah sepanih danipada kadan di atas tetapi nilai bahan api tidak
berubah. Jika pemandu disediakan, nilai manfaat ialah RM5O sebulan.
Kelengkapan Rumah, Perkakas dan Sebagainya
Selain menggunakan rumus di atas, majikan dapat menentukan nilai-
nilai kelengkapan numah, perkakas dan sebagainya seperti yang benikut:
(I) Separuhlengkap dengan perabot di wang
tamu, bulk makan atau bulk tidur.
(ii) Separuh lengkap dengan perabot di (I)
dan satu atau lebih kelengkapan yang
berikut:
Penyaman udara
Kain langsir
Permaidani
(iii) Lengkap sepenuhnya seperti dalani (I)
dan (ii) serta perkakas dapur atau
pinggan mangkuk atau peralatan dan
perkakas.
Kemudahan Rumah Tangga yang Lain
kM50 sebulan
RMIOO sebulan
RM200 sebulan
Bayanan perkhidmatan dan bil-bil lain seperti air, elektnik, telefon dan
ICes kereta (Ban) Nilni tunan , Bahanapi (Setabun)
sehinggaRM40000 RMJ200 RM600
40001 .- 75000 2400 900
75001 100000 3600 1200
100001 150000 4800 1500
15000)1 -. 200000 6000 1800
200001 - 250000 7800 2100
250001 dankeatas 9600 2400
249
MATEMATIK KEWANGAN
kemudahan lain yang dibayar oleh majikan adalah manfaat yang botch
dikenakan cukai. Amaun yang telah dibayar hendaklah ditaponkan. Be-
gitu juga, bayaran bagi pembantu numah yang diperuntukkan.
N ilal Tempat Kedlaman
Jika tempat kediainan dipcnuntukkan okh majikan tanpa sewa atau at-
baliknya, nilal tempat kediaman itu dianggap sebagai sahi pendapatan
yang boleh dikenakan cukai. Berbagai-bagai nilai telah ditctapkan se-
penti yang benikut:
(I) N ilai yang terendah daripada
( a) nilal tetap, atau
(b) 30 peratus daripada pendapatan kasar pengg~jianpcmbayar yang
diterima atau boleh diterima dalambcntuk wang Dmai.
Rumus dl atas digunakan untuksemua pckezja kecuali peng-
arati syarikat terkawal kerana nhlai tetap sahaja yang digunakan.
(ii) Jib tempat kediaznan dipcnmtukkan di:
(a) sebuab hotel, asrama atau prcmis yang serupa;
(b) mana-mana premis di sebuah ladang atau dalam hutan; atau
(c) mana-mana premis walaupun dalam kawasan yang botch dika-
darkan, tidak dikenakan kadar awn (misalnya rumah kerajaan)
nilai yang belch ditaksirkan iatab 3 peratus daripada pcndapatan
penggajian yang ditenima atau botch ditenima dalam bcntuk wang
tunai.
TAMBANG PERJALANAN BERCUTI
Kos peijatanan bencuti yang dipenuntukkan oleh majikan untuk pemba-
yar dan ketuanga boleh dikenakan cukai. Bagaimanapun, manfaat yang
berikut dikecualikan:
(I) Kos tambang peijalanan bencuti 3 kali dalam sam
datamMalaysia tahunkalendar
(ii) ICos tambang perjalanan bercuti Sekali dalam saW
di antaraMalaysia dan than tahun kalendar
Malaysia
MANFAAT PERUBATAN ATAU PERGIGIAN
Manfaat penubatan atau pergigian yang dipenuntukkan di bawah syanat-
250
PEI4CUKAIAN PERSEORANGAN
syanat penggajian kepada pembayar dan keluanga adalah dikecualikan
daripada cukai.
GRATUITI PERSARAAN
G ratuiti yang ditenima oleh individu dikecualikan danipada cukai jika:
(i) Persaraandisebabkan olehsebab kesihatan, atau
(ii) pensanaan dibuat selepas usia persanaan (55 tahun) atau umur
yang mandatoni dan telah bekenja sekunang-kunangnya 10 tahun
dengan majikan atau syarikat lain datain kumpulan yang
sama.
(iii) Datam keadaan yang lain, cukai akan dikenakan.
PAMPASAN
Bayanan pampasan yang diterima oleh individu kenana pemberhentian
kerj yang disebabkan oteh keadaan kesihatan dikecuatikan daripada
cukai. Dalam keadaan lain, pengecualian sebanyak RM4000 akan diberi
bagi tiap-tiap tahun penkhidmatan yang telah dibuat kepada majikan atau
syanikat yang dalam kumpulan yang sama.
PENCUKAIANATAS DIVIDEN
Dividen ialah pendapatan yang ditenima oteh individu sebagai hasil dani-
pada pelaburan saham. Apabila dividen menspakan harta benda setain
wang, nilai dividen ialah nilai pasanan hanta benda mi. Belanja-belanja
yang dibenarkan danipada pendapatan dividen ialah bayanan setem, ko-
misen broker, caj dikenakan apabita saham dibeli dan faedah terhadap
pinjaman yang dipenoteh untuk membeti saham.
Dividen yang ditenima oleh individu danipada sumber-sumber yang
benikut dikecualikan danipada cukai:
(i) Amanah Saham Nasionat dan tabung-tabung amanah yang
diluluskan. Amaun terhad ke RM5000.
(ii) Penbadanan kopenatif.
(iii) Syanikat-syarikat bertanaf perintis atau pelepasan cukai.
Apabila pembayan dividen membayar dividen, cukai sekadar 35 pe-
rams mesti dikutip dan dihantan kepada Jabatan Hasil Dalam N egeri.
251
MATEMATIKKEWANGAN
PENCUKAIANATAS FAEDAH
Institusi kewangan diwajibkan mengutlp cukai sekadar 5 peratus dan-
pada faedah yang dibayar kepada individu. Cukai mi mesti dihantar ke-
pada Jabatan Hasil Dalam Negeri dalam tempoh saW bulan. Cukai ml
tidak boleh digunakan oleh individu untuk mengunangkan liabilitl cukai-
nya.
Faedah yang ditenima oleh individu danipada sumben-sumber ber-
ikut puladikecualikan danipada cukai:
(I) Faedah yang diterima danipada sekuriti dan bon yang dike-
luarkan oleh Kerajaan.
(ii) Semua faedah yang diterima danipada akaun simpanan yang
disimpan di dalam Bank Simpanan di Malaysia.
(iii) Faedah yang diterima danipada akaun simpanan (pninsipal
terhad ke RM1O 000) di perbadanan koperatif, Bank Per-
tanian Malaysia, Leinbaga Urusan dan Tabung Haji atau
Malaysia Building Society Bhd.
(iv) Faedah yang ditenima daripada akaun simpanan (pninsipal
tenhad ke RM1000) di bank-bank dan syanikat-syanikat ke-
wangan.
(v) Paedah yang ditenima danipada akaun deposit tetap di Bank
Simpanan Nasional untuk tempoh 12 bulan atau lebih.
(vi) Untung yang ditenima daripada akaun simpanan (prinsipal
tenhad ke RM5000) di Bank Islam Malaysia.
(vii) Semua untung yang diterima danipada akaun pelabunan di
Bank Islam Malaysia untuk tempoh melebihi 12 bulan.
PENCUKAIAN ATAS ROYALTI
Royalti ialah bayaran yang dibuat daripada penerbitan atau kegunaan
atau hak untuk menggunakan karya persuratanatau hiburan.
Pendapatan noyalti yang diterima oleh individu danipada sumber-
sumber yang berikut dikecualikan daripada cukai:
(i) Royalti terhad sehingga RM6000.
(ii) Pendapatan terhad sehingga RM3000 yang diperoleh dan-
pat Kementerian Pendidikan atau Pejabat Peguam Negara
untuk penteijemahanbuku atau keija-kenja penulisan.
(iii) Royalti perkilangan seperti tensebut dalam Double Taxation
Agreement.
252
PENCUKAIANATAS PENDAPATANSEWA
Pendapatan sewa boleh dikenakan cukai dan pendapatan ml dianggap
sebagai sumber bukan perniagaan. Belanja yang dibenankan daripada
pendapatan sewa ialah kadar-kadan awam, premium insurans atas hanta
benda, kos gantian, kos pentadbiran, komisen terhadap pengutipan
sewa, bayaran agensi dan faedah yang dikenakan terhadap pinjaman
yang diperoleh untuk membeli hartabenda.
BEBERAPA CONTOH MUDAH
Contoh 14:1
Jalil, yang masih bujang, menerima jumlah pendapatan penggajian
sebanyak RM1 2 000 bagi tahun 1990. Kin
(a) pendapatan bercukal bagi tahun taksiran
(b) liabiliti cukai bagi tahun taksiran.
Jawapan
(a) Pendapatan penggajian RMI2 000
Tolak pelepasan din 5 000
Pendapatan bencukai 7000
(b) Pendanatan bercukal Cukal
Di atas pertamaRM5000 RM275
berikut RM2000 200 +
475
Tolak rebat cukai 60
Liabiliti cukai RM415
Contoh 14:2
Pendapatan penggajian Roslan, seorang bujang, ialah RM 15 900
bagi tahun 1990. Dia membayar zakat sebanyak RM12. Kira:
(a) pendapatan bercukai bagi tahun taksiran
253
MATEMATIK KEWANGAN
(b) Pendapatan hercukal
RMI5 900
5000
RMIO 900
RM775
log +
883
12
RM87I
Anak pertama : 22 tahun, benisteri dan belajar di lJniversiti
Malaya.
kedua 18 tahun, hilang daya upaya dan tidak ber-
sekolah.
ketiga : 16 tahun, bersekolah.
keempat : 15 tahun, hilang daya
sekolah.
keenam : 4 tahun.
Pendapatan Jasman dan isteninya bagi tahun 1990 ialah:
(a) bersama
(b) berasingan
Jawapan
(a) Pendapatan penggajian
Tolak pelepasan din
Pendapatan bercukai
Di atas pertama RMIO 000
benikut RM9000
Tolak zakat
Liabiliti cukai
Contoh 14:3
Jasman dan isterinya mempunyai enam
1990:
orang anak pada tahun
upaya dan tidak ber-
Can liabiliti cukai bagi tahun taksiran jika taksiran dibuat secara:
254
Jawapan
(a) TaksiranBersama
Gaji: Diii
Isteri
RM4O 000
16 000 +
56000
Tolak pelepasan:
Diii
Isteri
Anak 1
2
3
4
5
6
KW SP dan PIN
Pendapatan bercukai
Pendapatan bercukal
Di atas pertama
berikut
Liabiliti cukai
(b) TaksiranBerasingan
G aji
RMS000
3000
1000
800
800
800
800
4100
RM3S 000
RM 4700
Cukal
RM4525
1034 +
RM5559
Tolak pelepasan:
RM5000
4200
3500 (12700)
RM27 300
600 (5 600)
RM1O 400
Cukal
RM 1975
1241 +
RM 3216
(16300
)
RM39 700
Jasman
RM4O 000
Isteri
RM16 000
5000 Diii
Anak
KW SP dan PIN
Pendapatan bercukai
Liab iliti Cu/w i
Jasman
Pendapatan hercukal
Di atas pertama RM2O 000
berikut RM 7300
255
MATEMATIK KEWANGAN
Rahim dan isteninya bennastautin di Sandakan dan mempunyai
empat orang anak pada tahun 1990:
Anak pertama
kedua
ketiga
keempat
18 tahun, bersekolah di Kuantan.
17 tahun, belajar di Universiti London.
4tahun.
3tahun.
Isteri Rahim tidak bekerja. Kira
(a) pendapatan bercukal bagi tahun taksiran
(a) Pendapatan Bercukai
Gaji RM8O 000
RMS000
3000
3200
3200
Isteri
Di atas pertama
berikut
Jumlah liabiliti cukal
Contoh 14:4
RM1O 000 RM775
RM 400
=RM3216 + RM823
=RM4039
RM823
Jumlah belanja tanggungan anak-anaknya di Kuantan dan London
masing-masig ialah RM3500 dan RM2O 000 setahun. Pendapatan
Rahim bagi tahun 1990 ialah seperti yang benikut:
G aji
KW SP
PIN
RM8O000
RM 5 000
RM 2 000
Jawapan
Tolak pelepasan:
Din
Isteri
Anak I
2
256
PENCUKAL4N PERSEORANGAN
Ahmad dan isterinya mempunyai lima orang anak pada tahun 1990:
Anakpertama : 26 tahun, berkahwin.
kedua : 18 tahun, bersekolah di London.
Belanja tanggungan ialah RM6000 setahun.
17 tahun, belajardi Ipoh.
keempat : 5 tahun.
kelima : 4tahun.
Butir-butir pendapatan Ahmad dan isterinya bagi tahun 1990 ialah
Alimad Istenl
Gaji RM4O 000 RM2O 000
KW SP 2000 1200
PIN 1600 500
Sumbangan W ang:
Kerajaan 400
Institusi diluluskan 200
80
Kiraliabiliti cukal bagi tahun taksiranjika taksiran dibuat secara:
800
800
3500
RM5O 000
RMIO 500
3
4
KW SP dan PIN
Pendapatan bercukai
(b) Liab iliti Cu/w i
Pendapatan bercukal
Di atas pertama
berikut
Liabiliti cukai
Contoh 14:5
(19 500)
RM6O500
Cukai
W v! 7 825
2 835 +
RMIO 660
ketiga
seperti yang berikut:
(a) bersama
(b) berasingan
257
MATEMATIKKEWANGAN
Jawapan
(a) Taksiran Bersw na
G aji: Din RM40 000
Isteri 20000 +
60000
Tolak pelepasan:
Did RM5000
Isteri 3000
Ana~ -
2 800
3 800
4 800
5 800
KW SP dan PIN 5200
Sumbangan 600 (17 000)
Pendapatan bercukai RM 43000
Pendapatan bercukal Cukal
Di atas pertama RM35 000 RM4525
berikut kM 8000 1760 +
6285
Tolak zakat 80
RM13 300
258
PENCUKAJAN PERSEORANGAN
Jumlah liabiliti cukai
Contoh 14:6
=RM3204+RM117I
=RM4375
Fandi dan isterinya mempunyai tiga orang anak padatahun 1990:
28 tahun, berkahwin.
22 tahun, masih bersekolah.
Pendapatan daripada pekeijaan sementara ialah
RM600.
ketiga : 16 tahun, masih bersekolah.
Butir-butir pendapatan Fandi bagi tahun 1990 adalah seperti yang
berikut:
G aji
KWSP
PIN
Zakat
kM42 000
30(Y)
1 470
40
1st Fandi tidak bekeija. Kim liabiliti cukai Fandi bagi tahun
taksiran.
Liab iliti Cukai
AhmS
Pendapatan bercukal
Di atas pertama
bedkut
Tolak zakat
later!
Di atas pertama
berikut
RM2O 000
RM 7 700
RMIO 000
kM 3 300
Cukal
RM1975
1309 +
3284
80
kM3204
RM 775
396 +
RM1171
Anakpertama:
kedua
259
)
RM29 500
Cukal
RM20000 RM1975
RM9500 1615+
3590
40-
RM3550
Butir-butir pendapatan John, seorang bujang, bagi tahun 1990 ialah
G aji
Bonus
KW SP
PIN (N ilai matang =RM3O000)
Kira liabiliti cukai John bagi tahun taksiran.
Jawapan
G aji dan bonus
Tolak pelepasan:
Pendapatan bercukai
RM3O 000
8000
1000
2400
RM38 000
(8 100)
RM29 900
RM42 000
RM5 000
3000
200
800
3 500
Jawapan
G aji
Tolak pelepasan:
Din
Isteri
Anaki
2
3
KW SP dan PIN
Pendapatan bercukai
Pendapatan bercukal
Di atas pertama
berikut
Tolak zakat
Liabiliti cukai
Din RM5000
KW SP 1000
PIN 2100(791, X RM3O 000)
260
Contoh 14:8
Butir-butir pendapatan Ah Hong, seorang bujang, bagi tahun 1990
ialah seperti berikut:
G aji RM8O 000
10000
4000
PIN 3000
Ah Hong mempunyai dua buah rumah kediaman, sebuah diduduki
olehnya dan yang sebuah lagi oleh kawannya tanpa sebarang bayaran.
Butir-butir perbelanjaan yang bersabit dengan kediarnan yang di-
duduki oleh kawannya adalah seperti yang berikut:
Nilai tahunan kasar
Kadar-kadar awaiti
Insurans api
Belanja am
Faedah pinjaman
Kirakan liabiliti cukai Ah Hong bagi tahun taksiran.
Jawapan
RMSO000
10000
3 400
RM93 400
(8500
)
RM84 900
Pendapatan bercukai Cukai
Di atas pertama
berikut
Liabiliti cukai
RM20 000
kM 9900
RM1975
1683 +
RM3658
Bonus
KW SP
RM5000
300
100
200
1000
Pendapatan: Gaji
Bonus
Seksyen 11(50001600)
Tolak pelepasan:
Din RM5000
KW SPdan PIN 3500
Pendapatan bercukai
261
MATEMATIK KEWANCAN
Contob 14:9
Cukai
RM13 225
4768 +
RMI7 993
Mat dan isterinya mempunyai lapan orang anak path tahun 1990:
Anakpertama:
kedua
ketiga
keempat
kelima
keenam
ketujuh
24 tahun, belajar di Universiti London, beristeri.
23 tahun, belajar di Universiti London, belwn kah-
win. Jumlah belanja tanggungan ialah RM4000 se-
tahun.
20 tahun, masih belajar.
17 tahun, tidak bersekolah dan hilang daya upaya.
14 tahun, bersekolah.
5 tahun.
4tahun.
kelapan : 2 tahun.
Butir-butir pendapatan
Mat dan isterinya bagi tahun 1990 adalah
Pendapatan hercukal
Di atas pertama
berikut
Liabiliti cukai
RM70 000
RMI4 900
G aji RM30000 RM13000
Bonus 2000
Sewa (Bersih) 6 000
Dividen (Kasar) 2 400 1000
KW SP 1800 800
PIN 2000 -
Sumbangan wang:
Kerajaan Sabah 500
Institusi yang diluluskan 100
Zakat 80 50
Kira liabiliti cukai bagi tahun taksiran jika taksirandibuat secara:
(a) bersama
(b) berasingan
262
Jawapan
(a) Taksiran Bersama
G aji: Diii
Isteri
Dividen: Din
Isteri
Bonus
Sewa
RM3O 000
13 000
2000
6000
2400
1000
54400
Tolak pelepasan:
Din
W ed
AnakI
2
3
4
5
6
7
8
KW SP dan PIN
Sumbangan
Pendapatan bercukai
RM5000
3000
3200
800
1000
800
800
800
4300
600
(20300)
RM34 100
Pendapatan bercukal Cukal
Di atas pertama RM2O 000
berikut RMI4 100
Tolak zakat 130
4242
Tolak kredit cukai ( 35% )( RM3400) 1190
3052
Tambab cukai penibangunan 3% (6000- 5000) _____
Liabiliti cukai
RM1975
2397
4372
+
+ 30
KM3082
263
MATEMATIK KEWANGAN
(b) Taksiran Berasingan
G aji
Bonus
Sewa
Dividen
Tolakpelepasan:
Diii
KW SP dan PIN
Anak
Sumbangan
Pendapatan bercukai
KM 5000
3500
7400
600 (16500)
RM23 900
RM5000
800
(5800)
RM8200
264
Liabiliti Cukai
Mat
Helena yang berumur 4 tahun menerima saW dividen (kasar) ber-
Mat
RM3O 000
2000
6 000
2400
40400
laterl
RMI3 000
1000
14000
Pendapatan bercukal
Cukal
Di atas pertama RM2O 000 RM 1975
benkut RN! 3 900 663
2638
Tolak zakat 80
2558
Tolak kredit cukai (35% X RM2400) 840
1718
Tambah cukai pembangunan 3%(6000 - 5000) 30
Liabiliti cukal
KM1748
Isteri
Di alas pertama RM5000 RM275
benkut RM3200 320
595
Tolak zakat 50
545
Tolakkreditcukai (35% )< RM1000) 350
Liabiliticukai RM195
+
+
+
Jumlah liabiliti cukai
Contoh 1410
=KM 1748 +kM 195
=RM1943
+
1855
(840w
RM6545
Butir-butir pendapatan Soo bagi tahun berakhir
adalah seperti yang berikut:
RM6O 000
6000
4000
Soo diberikan kemudahan kediaman. Nilai tahunan kedianian mi
ialah RM12000. Soojugadiberi kemudahan makanan yang bernilai
RMSOO. Kira liabiliti cukai Soo bagi tahun taksiran 1991 jika Soo
masih bujang dan membuat caruman KW SP sebanyak RM4200.
Jawapan
Pendapatan bercukal
Di alas pentama
benkut
RM10000
KM 9000
Tolak kredit cukai (35% X RM24 000)
Jumlab bayar balik oleb Jabatan
Hasil DalamNegeri
Contoh 14:11
G aji
Bonus
Elaun
31 Disember 1990
G aji
Bonus
Elaun
RM6O 000
6000
4000 +
70000
265
MATEMATIKKEWANGAN
Tambah:
Kemudahan kediaman
Nilai tahunan atau
30%(RM70 000) yang
mana Iebih rendah.
Kemudaban makanan
Di alas pertaina
bet
Liabiliti cukai
RM7O000
4000
RM13 225
1 280 +
14505
Contoh 14:12
Chandran diberikan kemudahan kediaman oleh majikannya pada
tahun 1990. Nilai tahunan kediamanmi ialah RM15 000. Kediaman
mi dilengkapkan dengan
Kos kepada majikan
Perabot RM2000
Penyaman udara
Peti sejuk
Perkakas dapur
Butir-butir pendapatan Chandran bagi tahun berakhir 31 Disember
1990 adalahseperti yang benikut:
Tolak pelepasan:
Din
KW SP
Pendapatan bercukai
Pendapatan bercukal
RM5000
3500
12000
500 +
82 500
(8500)
RM74 000
Cukal
900
1200
800
G aji RM7O000
Bonus 12000
Elaun 5000
KW SP 6300
PIN 3400
Chandran mempunyai enam orang anak, semuanya masih berseko-
266
Tambab:
Kemudahan kediaman
N ilai tahunan atau
30%(RM87000) yang
mana lebib rendah.
Tambab:
Kemudahan Berupa Barangan
Perabot RM2000/15
Penyaman udara 900/8
Petisejuk 1200/10
Perkakas dapur 800/6
Tolak pelepasan:
Din
Isten
Anak
KW SP dan PIN
Pendapatan bercukai
RM5000
3000
4000
3500
RM7O 000.00
12000.00
5 000.00
87000.00
133.33
112.50
120.00
133.33
RMIO2499.16
(1) Setiap individu yang menerima pendapatan mesti membayar
cukai.
(2) Di bawah ACP 1967, pendapatan terbahagi kepada enam kategori.
(3) Beberapa pelepasan dibenarkan untuk mengira pendapatanbercu-
kai.
(4) Kiraan cukai diasaskan kepada pendapatan bertukai.
Iah. Isterinya tidak bekerja. Kira pendapatan bercukai Chandran
bagi tahun taksiran 1991.
Jawapan
G aji
Bonus
Elaun
15000.00 +
102000.00
+
RUMUSAN
(15 500.00)
RMS6 999.16
267
MATEMATIKKEWANOAN
LATIHAN 14
(1) Pendapatan bercukai seorang pembayar cukai ialah
(a) RM11 001 bagitahun 1990
(b) RM9980 bagi tahun 1990.
Can liabiliti cukainya.
(2) Jumlah pendapatan Awang, seorang bujang, bagi tahun 1990 ialah
RMI4 400. Kira
(a) pendapatan bercukainya bagi tahun taksiran
(b) liabiliti cukainya bagi tahun taksiran.
(3) Jumlah pendapatan penggajian Bongsu, seorang bujang, ialah
RMI7 000 bagi tahun 1990. Kira
(a) pendapatan bercukainya bagi tahun taksinan
(b) liabiliti cukainya bagi tahun taksiran.
(4) Manan dan isterinya mempunyai enam onang anak path tahun
1990:
Anak pertama
kedua
ketiga
keempat
kelima
keenam
22 tahun, sudab kahwin dan belajar di Universiti Per-
tanian.
19 tahun, tidak bersekolah, hilang dayaupaya.
16 tahun, bersekolab.
15 tahun, bersekolab.
4tabun.
2tabun.
Pendapatan Manan dan isterinya bagi tahun 1990 adalah seperti
yang berikut:
PIN 2000
Isteri
RM2O 000
1 200
Kira liabiliti cukal bagi tahun taksiran jika taksiran dibuat secara
(a) bersama
(b) berasingan
G aji
KW SP
Manan
RM6O 000
3 600
268
(5) Razak dan isterinya bermastautin di Kota Kinabalu. Mereka mem-
punyai lima orang anak padatahun 1990:
Anak pertama 18 tahun, bersekolah di Kuantan. Belanja tanggungan
sebanyak RM3300 setahun,
kedua : 17 tahun, bersekolah di Ipoh. Belanja tanggungan se-
banyak RM3350 setahun.
ketiga 15 tahun, bersekolah di Kuching. Belanja tanggungan
sebanyak RM900 setahun.
keempat 5 tahun.
kelima 4tahun.
Butir-butin pendapatan Razak bagi tahun 1990 adalah seperti yang
benikut:
G aji RM58 000
KW SP 4000
3 000
Sumbangan sebuab kereta yang bernilai
RM4O 000 kepada kerajaan Sabah.
Isteri Razak tidak bekeija. Kira liabiliti cukai Razak bagi tahun
taksiran.
(6) Tan Kok dan isteninya mempunyai 6orang anak pada tahun 1990:
25 tabun, beristen.
17 tahun, bersekolah di London. Helanja tanggungan
ialah RM8000 setahun.
15 taliun, bersekolah.
14 tahun, tidak bersekolah dan tidak bekeija.
10 taliun, bersekolah.
8 tahun, bersekolah.
Faedah dan akaun
simpanan di Bank
Simpanan Nasional
Sumbangan wang kepada
institusi yang diluluskan
Tan Kok
RM8O 000
3 000
2 000
PIN
Anak pertama
kedua
ketiga
keempat
kelima
keenam
Butir-butir pendapatan Tan ICok dan isteninya pada tahun 1990
adalah seperti yang benkut:
G aji
KW SP
PIN
Isteii
RM4O 000
1 700
I 800
3 000
2000
269
MATEMATIK KEWANGAN
Kina liabiliti cukal bagi tahun taksiran jika taksiran ialah
(a) bersama
(b) benasingan.
(7) Maniam dan isteninya mempunyai empat orang anak pada tahun
1990:
Anak pertama : 22 tahun, belum kahwin, belajar di sebuah universiti di
Taiwan.
kedua : 20 tahun, belum kahwin, belajan di sebuab universiti di
India.
ketiga : 14 tahun, bersekolah.
keempat : 10 tahun, bersekolah.
Butir-butir pendapatan Maniarn bagi tahun 1990 adalah seperti
yang benikut:
G aji
KW SP
PIN
Tanggungan
Belanja universiti
Sumbangan
Isteni Maniam tidak bekerja.
taksiran.
RM5O 000
3 200
2 000
RMI0000 untuk anak di Taiwan
dan RM9000 untuk anak di India.
Banangan makanan bernilal RM800
kepada Persatuan Bulan Sabit Merah.
Kira liabiliti cukai bagi tahun
( 8) Butin-butir pendapatan Musa, seorang bujang, bagi tahun 1990
adalah seperti yang benkut:
G aji
Bonus
Faedah
KW SP
PIN(Nilai matang = RM2O 000)
RM4O 000
9000
200 dan akaun simpanan
di Bank Pertanian
1 500
1 600
Kira liabiliti cukai Musa bagi tahun taksinan.
270
(9) Butir-butir pendapatan Mansur, seorang bujang, bagi tahun 1990
G aji RM7O 000
Bonus 15000
Faedah 3000 daripadasimpanan akaun
di Bank Simpanan
Nasional
KW SP 4000
PIN 1500
Mansur mempunyai dua buah kediaman, sebuah didudukinya dan
sebuah lagi oleh kawannya tanpa membayar sewa. N ilai tahunan
kasar bagi rumah yang diduduki oleh kawannya ialah RM6000.
Semua belanja tersabit dengan kediaman mi yang bernilai
RM1400 dibayar oleh kawannya. Kira liabiliti cukal Mansur bagi
tahun taksiran.
(10) Butir-butir pendapatan Pendek dan isterinya bagi tahun 1990
Pendek Isteri
G aji RM4O 000 RM25 000
Bonus 2000
Sewa (Bersih) 6000 4000
Dividen (Kasar) 2000 1 000
KW SP 2400 1 080
PIN 4000 800
Sumbangan wang 1000 -
Zakat 90
Kira liabiliti cukai bagi tahun taksiran jika taksiran dibuat secara
(a) bersama
(b) berasingan.
(11) Pada awal tahun 1990, Ping Ping yang baru berumur tiga tahun
menerima harta benda berupa saham daripada neneknya. Dividen
yang diterima untuk 1990 ialah RM13 000 (bersih). Kira liabiliti
cukai Ping Ping bagi tahun taksiran 1991.
271
MAThMATIK KEWANGAN
(12) Pendapatan Robin dan isterinya bagi tahun 1990 adalah seperti
yang berikut:
Pendapatan perniagaan
daripada perkongsian
Pendapatan penggajian
Pendapatan sewa (Bersih)
Dividen (Bersih)
KWSP
PIN 4100
Robin dan isterinya mempunyai lima orang anak, semuanya ber-
umur kurang daripada 16 tahun. Kiraliabiliti cukai bagi tahun tak-
siran 1991 jika taksiran dibuat secara
(a) bersarna
(b) berasingan.
(13) David dan isterinya mempunyai empat orang anak pada tahun
1990:
Anak pertama
kedua
ketiga
keempat
18 tahun, tidakbersekolah dan hilang daya upaya.
14 tahun, tidakbersekolah dan hilang daya upaya.
8tahun.
4tahun.
Pendapatan David bagi tahun 1990 adalah seperti yang berikut:
Gaji
Pendapatan perrnagaan
daripada perkongsian
Perolehan
KWSP
PIN
RM5O000
30000
menang RM4O 000 dan kasino
di Genting Highland
3 600
2000
Robin Isterl
RM60000 -
- RM40000
5 000
9 100
3 800
1000
Isteri David tidak bekerja. Kiraliabiliti cukai bagi tahun taksiran.
(14) Butir-butir pendapatan Toto, seorang bujang, bagi tahun 1990
Gaji RM3O000
Bonus 2000
Elaun 5000
272
PENCUKAIANPERSEORANGAN
Toto diberikan kemudahan kediaman yang nilai tahunannya ialah
RM8000. Toto juga diberikan kemudahan makanan yang bernilai
RM400. Kira liabiliti cukai Toto bagi tahun taksiran 1991 jika
caruman KW SP yang dibuat ialah RM2700.
(15) Magnum diberikan kemudahan kediaman oleh majikannya pada
tahun 1990. Nilai tahunan kediaman mi ialah RM1O 000. Ke-
diaman mi dilengkapkan dengan
Kos kepada majikan
Perabot
Penyaman udana
Peti sejuk
Perkakas dapur
Piano
RM1000
800
600
400
2000
Butir-butir pendapatan Magnum bagi tahun berakhir 31 Disember
1990 adalah seperti yang berikut:
Magnum mempunyai enam orang anak, dua orang sudah berumah
tangga dan yang lain masih bersekolah. Isteri Magnum tidak be-
kerja. Kirapendapatan bercukainya bagi tahun taksiran 1991.
Istilah Penting
Cukai Pembangunan
Dividen
Faedah
G ratuiti
Kredit Cukai
Liabiliti Cukai
Pampasan
Development Tax
Dividend
Interest
G ratuity
TaxCredit
Tax Liability
Compensation
G aji
Bonus
Elaun
KW SP
PIN: Din
Isteni
Sumbangan wang
kerajaantempatan
RM5O 000
5 000
1 200
4 500
2000
3 600
1000
273
MATEMATIK KEWANGAN
Pelepasan
Pencen
Pencukaian
Pendapatan Bercukai
Pendapatan Pembangunan
Penggajian
Rebat
Royalti
Sewa
Tahun Asas
Tahun Taksiran
Relief
Pension
Taxation
Taxable/Chargeable Income
Development Income
Employment
Rebate
Royalty
Rent
Basis Year
Assessment Year
274
LAMP1 RAN
Jadual I Amaun anuiti bagi I per masa
= (1+iyl
ii
1
n
L0000 0000
2.0025 0000
3.0075 0625
4.01502502
6.0250 6258
6.0376 2523 6.0602 2278 5.06284831
7.0627 1930 7.0103 9019 7.0881 1018
8.0703 5110 8.0939 5816 8.11764397
9.0905 2697 9.1209 3802 9.15142749
10.1132 5329 10.1513 4114 10.1895 9860
11.13853642 11.18517895 11.23205526
12.1663 8277 12.2284 6288 12.27885549
13.1967 9872 13.2~820442 13.3300 i789
14.2297 9072 14.3074 1510 14.3865 5913
15.2653 6520 15.3551 0648 15.44549896
16.3035 2861 16.4062 9017 16.5098 5520
17.34428743 17.4609 7781 17.5786 4627
18.38764815 18.51918101 18.6518 9063
19.4336 1727 19.5809 1167 19.7296 0684
20.48220131 20.64618137 20.8118 1353
21.53340682 21.7150 0198 21.8965 2942
22.5872 4033 22.7873 8532 22.9397 7830
23.6437 0843 23.8633 4327 24.0855 6402
24.7028 1770 24.94288775 25.1859 2063
25.7645 7475 26.0260 3071 26.2908 6187
26.8289 8619 27.11275414 27.40040713
27.8960 5865 28.2031 6009 28.5145 7549
28.965~9880 29.2971 7062 29.6*33 8622
30.03821330 30.39482783 30.7568 5866
31.1133 0883 31.49614395 31.8850 1224
32.1910 9210 32.60118110 33.0178 6646
33.2715 6983 33.7098 0154 34.15544090
34.354~4876 34.8221 6754 85.2917 5524
35.4406 3563 35.9382 4143 36.4448 2922
36.52923722 37.0680 8557 37.5966 8268
37.62056031 28.18156236 38.7633 3552
38.71461171 39.3088 8423 39.91480775
39.81139824 40.43986368 41.08111945
40.91092673 41.57466322 42.2522 9078
42.01820405 42.71824543 43.4283 4199
43.1182-3706 43.8556 2292 44.60929342
44.22$03265 45.0018 0833 45.79516547
45.3659774 46.1518 1436 46.9859 7866
46.4499 3923 47.30565374 48.1817 6357
47.5660 6408 48.4633 3925 49.3825 1088
48.68497924 49.6248 8371 60.58827134
49.80669169 50.79029999 51.7990 5581
50.88120642 51.9596 0099 53.01488521
52.0585 3644 53.1327 9966 54.2357 8056
53.18868278 54.3099 0899 56.4617 6298
1.80000000 1.00000000
2.00883333 2.0066 6667
3.01711403 3.6200 4444
4.03513631 4.04017807
5.0686 7460 5.0671 1259
6.0765 0188 6.0881 8354 5j~) 059335
7.10587080 7.12369794 7.14156897
8.14140870 8.18525285 8.18917641
9.1821-1588 92128 8349 9.2437 7092
10.2280 2641 10.2666 2531 10.3063 9606
11.2791 6654 111285 1396 11.37409670
12.3358 6237 12.89258529 12.4499 2602
13.89724018 13.4648 7531 13.8829 2563
14.46422639 14.84342048 14.6231450*
15.5365 4762 15.62826710 16.7206 3267
16.6142 8026 16.71042198 16.32543688
17.6973 0141 17.81695189 17.98760648
18.73576791 18.92088411 19.0671 9061
19.3797 1686 20.08125598 20.1842 3844
20.9791 1544 21.1431 0493 21.3188 0003
22.0840 1101 32.21143887 28.4608 2536
23.19443107 23.40183577 25.31060487
24.31040322 24.8378 9886 28.76806930
25.43195524 28.88103187 261331 8976
26.55911502 2683088159 27.1060 7169
27.6919 1069 27.96736081 282861 8488
28.83087015 29.1606 1035 29.4751 6344
29.97452200 30.3206 5568 30.6718 6587
31.12489461 31.4978 2607 31.3768 4497
32.2800 1668 32.0812 6164 33.08885894
33.4414 1666 33.3719 0233 8430944630
34.6086 2375 35.0694 8843 35.5381 7594
35.78166686 362740 6045 36.77509711
36.9606 7520 37.48566913 38.0202 6448
38.1453 7807 88.7043 2548 392737 8286
89.3861 0496 80.9301 0071 40.5365 6774
40.5327 8549 41.1630 2630 41.8087 9479
41.7354 4942 42.40314396 43.0845 0009
42.94412666 43.65049582 44.3717 3009
44.1588 4730 44.90612352 45.65754163
45.37964153 46.1670 7007 46.9719 9191
46.6065 3974 47.43637198 48.2851 3952
47.8395 7244 48.7130 9018 49.00103944
49.0187 7080 49.99724988 50.9371 5304
60.324 1 6415 51.2889 0060 52.2773 3806
61.6757 8497 5218808675 53.32585365
62.83366390 531948 4969 54.9838 5934
54.0078 3222 552002 8621 56.3499 1507
56.3683 2138 56.5312 9009 57.12568117
56.6451 6299 57.86105598 69.1104 1887
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
18
16
17
18
19
20
21
22
23
24
26
25
27
28
29
30
31
82
33
34
35
36
37
38
89
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
1.00000000 1.00000000 1.00000000
2.0033 3333 2.0041 6667 2.0060 0000
3.0100 1111 3.0125 1736 3.0150 2500
4.0200 4448 4.02506962 4.0301 0018
5.03344463 5.0418 4064 5.0602 5063
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
18
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
46
46
47
48
49
50
sambungan Jadual I
= (1+i)~1
i i
*
j% n
51
52
53
54
58
56
57
8$
59
60
61
82
63
64
66
66
67
68
69
70
71
72
1$
.74
.75
18
17
1$
7.
88
$1
26
85
$4
86
65
$7
Is
89
90
91
92
9$
94
15
16
7
OS
99
100
56.6928 5366 51.9253 8850
57.92907338 5121303015
59.17044508 6011412000
80.4103854 6111860150
61.6687 8800 68.1287 7496
62.9256 7902 64.4414 0384
64.1878 6935 18.7631 1086
66.4588 1881 67.80242891
68.7390 4930 88.4273 9106
68.0060 8284 69.77003051
60.28944152 71.11388086
701751 4753 72.4744 7807
71.8728 2*14 73.3363 4744
78.1716 9074 753010*118
74.4765 7271 781880 6184
7*71151113 17.96407211
71.10861085 79.81479701
78.42*0 $108 80.7815700
79.78061001 33.1561 8385
81.03109264 38.5661 0549
32.42053844 34.2651*108
83.7642*360 16.40138870
86.113216*4 $114050026
38.41191499 89.8010448
511881 9797 10.7155 0600
80.1941 4580 92.1801 $981
90.56519105 86.64103321
91.04314168 16.10124340
15121*4500 1611415362
94.1111 0486 18.0877 1361
80.1985 7877 60.5044 8783
80.5439 0381 61.90785108
61.50707669 63.3206 7009
633681 4287 64.7421 0122
64.6271 4810 81.17432527
66.0041 4040 67.6154 8144
6113916456 60.06626736
65.1*22 6301 701266 9907
10.18549701 71.9968 7106
1119290165 73.4763 5625
73.0101801 74.0667 0196
74.4164 2161 16.4664 7991
78.3101*411 77.97628050
7711521281 79.4180 9621
7*76420856 11.086072*0
5028316448 82.5662 4601
8111168836 84.1186 8766
38.101 7084 88.61746667
841653 1800 81.2488 4867
11.14112102 38.2308 0888
$11416 5304 90.4225 0837
89.16694*51 92.088*2610
3013104909 15.63352721
9211001133 51.21303611
13.747*1367 56.8161 1*35
211641110 181441611$
961606 6*70 100.80112888
1841842410 101.360129-72
1031071104 103.8452 5716
101.5728 3569 1062358 1396
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
12
83
64
66
81
67
68
69
70
71
72
72
74
78
76
17
13
79
80
81
82
83
34
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
08
99
100
68.32165449 18.49094202
55.4174 8312 66.1759 1183
543961 0227 5716433184
67.73719262 53.0617 1481
55.1511 3660 603845 7836
60.0291 4135 61.45542194
61.17821420 62.6602 7334
62.3321 8223 881611 4092
63.43700264 61.0820 3806
64.6467 1262 86.29897518
65.8053 2940 8711907478
66.9723 5023 68.74504136
68.1402 8235 60.9741 9150
691106 8306 712074 3180
70.4839 0964 72.4447 9693
71.6601 1942 73.68627959
72.83921071 14.1819 0062
74.08136139 76.18167352
7820642131 77.43561243
161944 *736 18.6137 $114
711384 8*45 79.16604313
7*77983101 313115 5372
19176* 3848 3242630660
51.17627631 33.76628829
82.31121101 58.0475 1080
33.51116106 8113101210
14.19612707 31.61317181
38.0061180 33.91061519
3112118311 10.98110464
53.4311 8119 91.53181531
89.66127984 82.31892164 16.10978062 201530 5214 108.1654 1849 1011401 6980
1015443004 94.21381804 37.81020788 101.66184940 104.1172 8723 106.65310397
92.11114112 01.4180*104 12.01868041 10816112161 10637843150 11017745790
13.34118082 96.1541 $117 100118$521$ 184.07*99-712 107.36898070 112.11*30771
941753 1502 18.07661*08 101.14883611 1051041115 100.6889 1475 1131607 2917
911117 1121 92.4088 1627 103.17083811 131.1232 6884 11136847710 116119601*0
1716124249 100.7149 4010 104.6006 1016 106.6578 791$ 112.9175 4322 11719069997
98.2188 7080 108.0707 2373 106.08634622 110.20116106 114.5762 2389 119.17320597
10139608*7 108.41095947 10747316433 111.15217412 116.24459022 120.96769200
100.7334 5429 104.75316217 108.9259 1002 118.31093580 117.9226 8367 122.77414323
102.0404 2542 106.1048 4821 110.3798 4531 1141774 9048 119.61086190 124.5926 3757
10339851149 107.45153104 111.33976484 116.41187798 121.30820429 126.42325515
10415376630 10111672514 11*1061 1336 118.01413782 189.0153801 1252660 7685
106.3151 4972 110.1794 4356 114.7778 7011 119.624* 0100 124.7335 1891 130.1211 8403
107.07966759 111.5467 1339 11625811184 121.2224 8964 116.4611 3110 131.98315850
10614733681 112.9155 5511 117.7406 1230 122.8215 4119 128.1988 2103 133.8685 8298
100.6182 5828 114.2949 3089 119.2310 0777 124.4421 8440 129.9466 4749 185.76104020
110.392* 0091 11517591190 120.7273 9401 128.0643 9782 1*1.7046 6960 137.66611380
112.16813167 117.0615 0037 122.2309 2610 127.6162 2231 133.4729 4684. 139.5*38 8790
1134499 5550 118.4517 0637 123.7402 2243 121.3836 9842 13538153903 141.5144 4715
M
1%
101
102
103
104
106
106
107
10$
100
110
111
112
11$
114
118
116
117
118
110
120
121
122
128
124
125
121
127
12$
129
130
131
132
133
134
136
131
187
13$
111
140
141
149
148
144
145
146
147
141
149
150
114.7335 8038
116.0204 1434
117.3104 6637
118.60874153
119.9002 5089
121.20000152
12240300182
123.80925902
126.1187 8217
126.4315 7913
127.7476 5807
129.0670 2722
1302896 9479
131.7156 6902
183.0449 5820
134.3775 7069
135.7186 1452
137.0627 9830
1182964 3030
139.7414 1888
141.0907 7242
142.4434 9936
143.7906 0810
146.1691 0712
1466220 0389
147.8883 0990
1492580 3068
150.63117575
152.0077 6369
153.3877 7308
154.17124251
166.1581 7062
167.5485 6504
158.9424 3746
160.3397 9355
161.14084304
163.1449 9464
16416255718
165.9642 3927
167.3791 4927
168.79769771
170.1116 9174
11114514012
173.0742 5357
1141069 3921
1711482 0655
17123506457
17611552223
15027368554
181.7242 1251
101
102
108
104
105
166
107
135
189
110
111
112
113
114
ill
116
117
118
119
120
111
522
123
124
125
116
117
12$
129
130
131
132
138
134
135
136
187
13$
139
140
141
142
143
544
145
146
141
24$
142
III
1191466 4439 125.2558 0669
121.2460 328? 126.7777 0689
122.6501 8632 1282069 4633
121.0590 2027 129.8406 5444
126.4725 5034 131.38155875
126.8907 9217 132.12807910
128.3187 6148 134.4328 5066
129.7414 7402 136.0431 9686
131.1739 4560 137.6100 4251
132.61119208 189.1834 1169
134.0632 2939 140.7633 4850
135.50007349 142.3498 6215
136.9617 4040 143.9429 5697
138.4082 4620 145.542? 4942
139.8696 0702 147.14917754
141.3868 3905 148.7622 9011
142.8069 6851 160.3821 4203
144.2829 8170 152.008? 3429
145.75392498 163.64210401
147.2498 0473 155.2822 7945
148.74063741 166.1212 5894
1502364 3963 158.5831 6098
151.7372 2766 160.24392415
153.2480 1142 161.0116 0711
154.75382848 163.58623887
166.2696 7468 166.2418 4819
167.7906 7349 166.9664 6423
159.3165 4207 168.65211616
180.8475 9721 170.3548 3331
162.3837 5587 172.0646 4512
163.9250 3506 173.7815 8114
185.47245184 176.5056 7106
167.0230 2335 177.2369 4469
168.57076676 178.9754 3196
170.14169931 180.7211 6293
171.1088 8831 182.474* 677?
173.28120111 184.2344 7680
174.8588 0611 186.0021 2046
176.4418 6719 187.7771 2929
178.0298 0669 189.5595 8400
179.6232 31137 111144936539
181.2210 8351 195.1481 5441
182.1860 5678 104.1614 3114
184.4314 7007 196.7837 2077
186.0602 6190 198.5835 7015
187.6704 2944 200.4110 1013
1593969 9753 2023460 8620
190.1260 8419 204.0681 4100
192.51340747 106.1891 177$
1942062 8550 207.7911 9744
130.0608 6692 117.0406 0814 148.4576 7800
1321852 6375 188.8*090221 1041421814
134.2284 4501 140.6498 0677 14713889108
116.96996732 14 2.4 102.6556 34118624900
137.6497 8701 144.3013 4263 15136202319
1322380 5694 146.1431 0087 11527110415
141.0847 2812 147.9966 0178 188.80867818
142.7398 9975 14935890166 187.42113531
144.4535 9925 151.7330.l6~3 159.4110 8660
146.17686725 153.61519110 16114218381
147.9067 4068 1551143 0881 168.1152 0771
149.6462 8082 157.4214 8901 186.1100 0249
1512945 1172 159.3317 9091 16711471514
183.1514 5428 16126924255 169.9335 0074
154.9172 4170 163.2099 8010 172.01639071
138.6918 2791 165.1620 3882 174.2136 0002
158.47526704 167.1254 5364 1762149 2336
1602676 6348 160.10035220 178.5507 861$
112.06900180 171.0203 0100 180.74109455
163.8793 4681 173.0648 0743 181.9460 3515
166.6981 4364 176.0044 8581 111.16611642
1611272 3726 177.1158 5321 187.4001 1321
11926481344 179.1420 2902 15914844784
171.21169781 181.1940 6502 191.9137 1629
173.06715630 1831510 3040 194.1232 0217
174.2830 9806 11521999475 196.4878 2353
1763077 6066 187.4010 2506 115.7977 4234
118.6917 9986 159.4942 0071 201.12$0 6012
180.5862 6636 1913096 8365 208.4036 3103
182.4881 8466 193.7172 4779 206.1208 0690
164.4006 2657 196141*6507 208.1924 4221
166.8226 2810 197.9697 0745 210430$ 9190
1852542 4184 200.1446 4141 212.2642 6117
120.1966 1301 202.3121 8781 215.4041 6625
192.1464 9062 204.4923 1210 217.84018396
194.1072 2307 206.6311 8*98 220.29245155
196.0777 5919 28611064750 222.7610 6820
198.0181 4796 211.1011 7744 225.2461 419$
200.0484 3572 213.34064361 227.7417 8293
202.0468 8092 2161153 $710 2302661 0148
804.66502451 21714*0 1523 232.88110681
206.0712 1894 220.1136 6558 803682 1838
208.1098 1804 2223976 140$ 231.1222 3333
210.15016311 224.1949 8410 2404088 8661
1123000 1398 227.006? 0644 248.1117 1513
2143019 1880 229.32190139 145.71212100
11623511800 25113766517 248.3707 3731
215.41411413 284.0150 5157 151.5261 4218
250.30659170 21828410004 113.70001101
80.10010884 235.7130 7670 1562913 8670
sainb ungan Jadual I
= (1+i)~1
sambungan Jadual I
S (1 +i)~1
I i
2~% 8% 4% 4~h 5% *
1 1.00000000 1.00000000 1.00000000 1.00000000 1.00000000 1.00000000 1
2 2.0250 0000 2.0500 0000 2.0850 0000 2.0400 0000 2.04500000 2.06000009 2
$ 3.01561100 3.00090000 8.1062 2500 3.1218 0000 3.1370 2500 3.1525 0000 8
4 4.18261663 4.18362700 4.21494288 4.24646400 4.278111113 421012500 4
5 535632582 530913581 626246558 6.41632256 5.470101)73 5.52583125 5
6 630173613 636540988 6.55016213 6.63297540 fl.7L6&9166 6.80191281 0
7 7.54743016 1.66246218 7.71940751 7.89829448 8.01916179 8.14200845 7
5 8.73611590 8.8123 2506 9.06168877 9.21422826 9.350013(12 9.5491 0886 8
1 946461880 10.1591 0613 10.368411581 10.58279531 10.8021 1423 11.02658432 9
10 1130388111 11.46387931 11.72139616 12.00610712 12.28820937 12.57780254 10
11 12.48348631 12.80719669 13.14199192 13.48635141 13.841*7879 14.20678716 II
12 18.7965 5297 14.1920 2956 14.6019 6164 15.0258 0546 15.46403184 15.91712652 12
13 15.14044179 15.61119045 16.11303030 10.62683108 17.1599 1327 17.71298285 13
14 16.51895284 17.08632416 17.01898636 18.2910 1119 18.932101137 19.511568199 II
18 17.9319 2666 18.5989 1389 19.2958 8088 20.02358764 20.78405429 21.57856359 16
16 19280! 2483 20.1568 8180 20.27102971 21.82453114 22.7193 3673 23.65749177 19
17 201647 2045 21.7615 8774 22.7050 1575 23.6915 1231) 24.7417 0649 25.84036636 17
18 222863 4871 23.41443531 24.4996 0130 25.6454 1280 20.8550 8310 28.1323 8467 18
19 23.94600743 25.11686844 26.35718050 27317*22940 29.06356236 30.53900391 19
20 26.6446 5761 26.8103 7449 28.21968181 20.7780 7858 31.37142277 33.0659 5410 20
21 27.18827406 28.61648512 80.2694 7008 31.9692 0172 33.7031 3080 35.7192 5181 21
22 2816281590 30.5367 8080 82.32890215 34.2471)6971) 36.3023 7795 38.5052*440 22
23 30.5544 2780 82.4528 8370 34.46041373 3i;.6118 8858 38.9370 2996 31.3304 7512 23
24 32.3490 3718 34.42647022 36.6665 282* 30.0821; 0412 41.68919631 43.501 0 0887 24
25 24.1511 6393 36.46926432 38.9498 5661) .11.11459 0829 44.5652 1015 47.7270 9882 25
26 36.O~170803 3828304225 41.3131 0108 44.31174462 47.5706.1460 51.11:14 5376 26
21 31.9120 0073 40.70963352 43.7590 6024 47.0832 1440 50.71132361 54.6691 2645 27
28 3928980015 42.93092252 462906 2734 49.9675 8298 532933 3317 58.4025 8277 28
29 4116629577 46.21885020 48.91019930 52.11662 8630 57.42303310 62.3227 119* 29
30 43.9027 0316 47.57541571 51.6226772$ 50.0039 3775 61.00706966 66.1388 4750 30
31 46.00021014 50.0026781$ 54.42947098 59.3283 3526 64.7523 8779 70.7607 8988 31
32 48.1502 7751 52.50275852 57.3345 0247 62.7014 6867 68.6662 4524 75.2188 2937 32
33 50.35408445 55.07784128 60.3412 1005 66.20952742 72.7562 2628 80.0637 7084 33
34 52.6128 8531 57.7301 7652 83.4531 5240 69.8579 0851 77.0302 5636 85.0661) 5*138 34
35 64.92820144 50.46208181 66.67401274 73.65222466 81.4960 1800 90.3203 0735 :43
36 57.30141263 63.2759 4427 70.0076 0318 77.5983 1385 86.1639 0581 95.8363 2272 36
81 69.13394194 66.17422259 73.4578 0030 81 .70223640 1)1.0413 4427 101.6281.3886 37
38 62.2212 9664 69.15944927 77.0288 9472 85.9703362696.1382(1476 107.7095 4580 38
39 64.7829 7906 7223423275 80.72490604 90.4091 4971 101.464-4 2398 1 14.0150 2309 3!)
40 67.4025 6354 75.40125973 84.55027775 95.0255 1570 107.0302 2306 120.7*97 7424 40
41 70.08761737 78.66329653 88.50953747 90.8265 3633 .112.84698766 127.8397 62*5 3*
42 72.83980181 82.02319645 92.110737128 103.8195 9778 118.92478854 135.23175110 42
43 76.6608 0300 85.4838 9234 96.84862928 1*0.0123 8169 125.27640402 142.9933 38,;); 43
44 78.55232308 89.04840911 101.28833130 115.41287696 131.91384220 151.1430055*) 44
45 81.51613116 92.7198 6139 105.781117290 121.0293 9204 136.8399 6511) 151.7001 5587 45
46 84.55408443 96.5014 5723 110.4840 3145 126.8705 6772 146.0982 1353 160.6)4516366 46
47 57.6678 8530 100.3965 0095 115.3509 7255 *32.0453 9043 153.6726 3314 *7)4.11942185 47
48 20.85968243 104.4083 9598 120.3882 5659 139.2632 0604 161.58790163 130.0253 9294 48
49 94.18107190 108.54064785 125.6018 4557 *45.8337 3421) 161)851)3 5720 198.426,; 6259 49
50 97.48434879 112.79686729 130:9979 1016 152.6670 8366 178.5030 2828 2011.3479 1572 50
sainbungan Jadual I
s~n1~ = (1+i;r_1
1% 2% :_
SI
52
53
54
55
56
57
58
59
60
(4!
(12
63
64
65
9;
68
69
70
7*
72
73
74
75
7)4
$0
81
$2
84
85
$4;
87
88
$9 -
90
:11
92
93
94
95
1)4!
9$
75.7880 7046
77.92489152
80.0937 6489
82.2951 1136
84.52959893
86.79154292
89.0995 0606
91.4359 9865
93.80153863
96.21465171
98.65751149
101.13773956
103.65430665
106.2096 2174
108.8027 12*5
111.4348 1874
1*4.1063 3594
116.81793098
119.5101 9995
122.3637 5295
125.1992 0924
123.077* 9738
130.99833534
*33.9633 3067
136.9727 8063
51
52
53
54
55
66
57
58
59
60
61
62
63
64
66
66
61
63
89
70
71
72
IS
74
75
76
07
78
79
80
81
82
83
84
85
80
57
88
89
90
91
92
03
94
95
96
97
98
99
*00
61.8472 1424 66.1078 1401 70.14281226 81.2830 1361 87.2709 8948
63.3*10 6835 67.76889215 12.6270 9741 83.70546685 90.0164 0927
64.7859 0136 69.4465 8107 14.5849 3613 86.1703 1201 92.8167 3746
6027179562 71.14104683 76.4666 2283 88.67820247 95.67307221
67.7688 3409 72.8524 5735 78.42245562 91.23016259 98.5865 3365
69.2771 0035 74.58098192 80.4027 3631 93.82669043 101.5582 6482
10.7966 7860 76.3267 9174 82.4077 1052 96.4686 5752 104.5894 2061
72.32765369 78.0900 5966 84.4378 6765 90.1568 5902 107.6812 1820
73.8701 1109 79.87096025 86.4933 4099 101.8921 0406 110.83484257
75.4241 3693 81.6696 6986 88.5746 0776 104.6752 1688 1*4.0515 3942
76.98931795 83.48636655 90.6816 8910 107.50703215 1172335 1021
78.56724*59 85.3212 3022 92.8162 1022 110.38840522 120.6792 2161
80.15(14 1(590 87.17444252 94.9754 0034 113.3202 0231 124.09280604
81.75766962 89.04618696 97.16259285 116.3033 0685 121.67466214
83.37065214 90.9366 4882 99.31712526 119.3386 1370 131.126*5541
84.9961 3353 921460 1531 101.6193 8933 122.4210 3944 184.74867852
146.64:360153 94.77447546 103.8896 8*07 1251696 *263 136.44365209
88.28335657 92.72222021 106.18820083 122.76697910 14221252513
89.1)464 8174 98.68944242 108.51555334 *82.02040124 146.0667 1563
01.62007285 100.0763 3684 110.87199776 135.3307 5826 149.9770 1114
93.3072 2340 102.683* 0021 113.25789773 138.69904653 183.97146937
95.00702758 104.70993121 115.67362145 142.12627984 152.05701518
96.7*95 8028 106.75703052 118.11954172 *45.61348974 162.2181 5913
98.44497714 101.82460083 12029603599 149.16172581 166.46252231
100.18331446 110.91284684 123.1034 8644 162.77205601 170.1917 1270
101.9346 8*132 113.02197530 *25.6422 8002 140.02737234 156.44556691) 175.2016 0821
103.61111! !1149 115.15219506 128.21280852 14.tI277 8202 160.18336441 179.7*176038
I0L1761131* 4*7.3037 1701 130.81546863 14627469967 163.98657329 184,30699558
1o7.2,;80205r. 119.47675418 133.45066199 149.46882016 167.85633332 188.99211549
109.0725 34)72 121.67152172 136.11879526 152.7*085247 171.7938 2424 193.77195780
* 10.81)05 7470 123.8882 3094 138.8202 8020 152.0015 *525 175.8002 1617 198.64739696
112.72225-lel 126.1271 1931 141.55553310 159.34*53798 179.8767*995 203.62034490
114.56767091 128.3863 9050 144.3249 7787 162.73*66105 184.02456255 201.09275180
116.42(12845 *30.6722 7440 147.12904010 168.17263597 188.24490239 213.8606 0683
*18.30013011 13297899715 149.96815310 *69.66522551 192.53927076 219.14393897
120.1873 81:111 135.30878712 152.8427 5501 173.2*020.389 196.9087 1716 224.5268 1775
122.0867 8675 137.66*8 7499 155.75328945 176.80835695 201.3546 197* 230.0173 5411
121.0014 5265 140.0.3849374 158.7002 0557 180.4604 8230 205.87832555 235.6171 0119
125.113148604 142.4384 7868 161.68395464 184.1673 8954 210.48119625 241.3,3005521
12717891464 141.86326740 164.70500762 187.92990038 215.1646 *7*8 247.15665632
129.8:180 57*5 i17.31190014 167.7632202* 19*74584889 2*9.021199798 253.0997 8944
1:11911147280 141(7850 1914 170.860867% 195.62508*62 224.7787 7295 259.1617 8523
133.8004 i;)g5 152.28286933 173.9966 2811 199.5504 5784 229.7)24 0)48 - 26524502094
115.14u39 653* 1549051fl1803 177.1715 8667 203.5528 41)7! 2:44.73236850 271.65192135
*37.82241)505 157.35375501 - 180.38(23151 207.606* 1246 2311.840184115 278.0849 5978
13!.$54;I 6377 1594,2729256 183.64*0 51)40 211.7202 :3459 245.0373 88*9 284.64665898
111.9050 84;; 162.52115 6518 189.9:365 72471 215.8960 :*stt 250.3255 4248 291.3395 9216
1~3.!16u:37:3*:; 165.1518 3114 190.273271180 220.134478478 255.706231117 21(8.16038400
I 1,1.01;.) 4343 *477.803341445 *93.47514711580 224.4:1649586 261.18101865 305.1297 1168
i -i~,i 141 170.481:3 8294 1117.0723 4200 22890:104:3:30 2(16.75*76789 :1*2.232305111
sambungan Jadual I
= (1+i)~.1
It 2~% 3% 3~% 4% 5%
n
51
52
53
54
55
100.9214 5751
104.4444 9395
108.05560629
111.75699645
115.5509 2136
117.1507 7331
-121.69619651 -
126.3470 8240
131.1374 9488
136.0716 1972
136.58283702
142.3632 3631
148.3459 4958
154.5380 5782
160.9468 8984
159.77376700
167.1647 1768
174.8513 0639
182.845:3 5865
191.1591 7299
187.53566455
196.9747 6946
206.83863408
217.1463 7262
227.9179 5938
220.81539550
232.85471(1528
245.4989 7354
258.7739 2222
272.7)24; 1833
56
57
58
59
60
119.4396 9440
123.4256 8676
127.5113 2893
331.6991 1215
135.9915 8995
141.1513747031
146.3883 8136
151.7800 3280
157.3334 3379
163.0534 3680
167.58003099
174.4453 3207
181.5509 1869
188.90520085
196.5168 8288
1934.8055 3991
202.7977615!
218.3496 7197
227.8754; 5885
237.99068520
239.1742 6754;
250.9371 09470
263.2292 7953
276.0745 97*1
289.4979 5:398
287:348241424
302.7156 41171
3)8.8514 4471!
3:35.7940 -170:3
:35:3.5877 3788
6!
62
63
64
65
340.3913 7970
144.90116410
149.52369330
154.247178563
150.1183 3027
168.9450 3991
175.0133 9110
181.26:37 9284
187.701706(2
194.3327 5782
204.3949 7378
212.5487 9786
220.9880 0579
229.7225 8599
238.7628 7650
248.5103 1261
259.4507 2511
270.8287 5412
282.6619 0428
294.9683 8045
303.5253 6190
318.1840 0319
333.5022 8333
349.50988608
366.2378 3094;
372.2472110:378
31)1.8760 4897
412.469145141
434.0933~4:39$
456.7980 1118
66
67
(8
69
70
164.09628853
1634.19809574
174.42866314
179.7893 7971
185.2841 1421
201.1627 4055
206.19762277
215.4435 5145
222.3(04785800
230.51440 (1374
248.11957718
257.80376238
267.8268 33404;
278.2008 3535
288.9378 64511
307.7671 1567
321.07780030
334.9209 4231
349.3177 4880
364.2904 5876
383.7185 3335
40L9858 (1735
421.0752 3138
441.0236 1679
461.86967955
480.6:379 1174
505.06348 07:1:3
531.9532 31770
559.850!J 6258
585.5285 1071
71
72
73
71
75
190.9*62 1706
196.6891 2249
202.60635055
208.67150931
2)4.88829705
2:18.51)8 8565
246.6672 4222
255.047725949
263.7192 7727
272.6308 5559
300.0506 8985
311.5524 47400
323.45680024
335.7777 8824
348.5300 1083
:1711.8620 7711
396.056.56019
412.8988 2260
430.4147 7550
4484;313 6652
483.6538 1513
506.4182 3681
530.2070 5747
555.011637505
581.0443 6193
6*8.9549 3625
6504,0268:304;
684.4478 1721
7)9.6702 0807
756.11537 1848
76
77
78
79
80
221.247050447
227.7920 17033
234.4868 1751
241:3489 8795
248.3827 1265
281.8097 8126
2111.24440 7469
:;oi .0013 9(793
311.0320 5684
321.3630 1855
361.72856121
375.383106085
389.52747 7798
404.11111 1671
419.306784785
467.57662118
487.27968603
.507.7708 7347
5211.66170841
551.2449 7675
- 608.1913 5822
6:347.55996934
fl4,i.2051 47796
697.1844 0052
729.5576 9854
795.48640440
836.2607 2462
870.073747085
924.0274 4889
971.22882134
81
82
83
84
85
255.5922 8047
2(2.98208748
270.55663966
278.3205 8566 -
286.2785 6955
332.003340910
342.1)414021138
354.2529 4717
365.8805 3558
377.85473 5)115
434.9825 2433)
451.2069 1274
467.999! 54634
485.379! 2510
503.3673 9448
574.2947 7582
598.2665 6685
023 1972 2*152
649.1251 1870
67l;.090l 2345
7113.3877941)7
798.7402 4575
635.478355(80
814.2893 1686
914.6323 3612
1920.790247240
1072.8297 7552
1127.4712 6430
1184.8448 2752
1245.0870 6889
843
87
88
1414
140
294.4355 3379
302.79642213
3)3.36633268
320.1504 9100
329.1542 5328
390.192(6020
402.8984 4001
415.9853 9321
429.46495500
443.3489 0365
521.9852 5329
543-2547 3715
561.198652115
581.84060581
(103.20502701
704.1337 2839
733.29907753
7113.63104063
795.171128225
827.3)833 3354
956.7907 9125
1000.8463 7685
1046.8844 6381
1994.99426488
1145.26900659
1308.3414 2234
1374.7584 3*345
1444.4964 1812
1517.7212 3903
1594.6073 0098
341 338.38310961
92 I 347.8426 8735
47 357.5387 5453
334 367.4772 23:39
1)5 377.6641 5398
457.641437076
472.3788 5189
487.5502 1744
503.1747723147
519.2720 2568
625.3172 0295
648.20330506
4771.89042073
6041.400585443
721.7808 1595
862.102116688
83)7.58677356
9:34.414024450
172.8698 5428
1012.7846 4845
1197.80611189
1252.7073 8692
13)0.0792 1933
~370.0327 8420
1132.68.32 5949
1675.3376 6003
1760.1045 4933
1849.1097 7080
1942.5952(5114
2040.6935 2892
90 388.1057 5783
147 3*18,8084 0177
3,8 4031.7796 1182
9t~ 421.0230 7711
100 .3:32.518, ; 5-11)4
535.85018645
552.925119205
570.51316281
388.47288474769
607.2877 13270
748.04314451
775.2246 5457
803.3575 1748
832.4750 3059
802.611656611
1054.2960 34331
1097.4678 7577
1142.36653)080
1189.0012 54.13
12:37.623704431
14318.1550 5117
1566.5720 2847
1638.06776976
1712.7808 1939
1790.8559 5627
2143.7282 0537
2251.9)46 1564
2365.5103 4642
2484.78586374
2010.02515693
51
52
5:3
54
55
54;
57
58
51
60
~ i
62
64
66
67
08
69
70
71
72
73
74
75
7;
77
78
7!)
80
SI
432
- 8:1
84
85
84;
87
88
139
90
Ill
92
93
34
95
90
97
98
99
300
samb uszganJadual I
= (1+i)~1
i i
w 54% 8% 6~% .954 5% .
2
3
4
5
6
I
8
9
10
II
*2
13
11
15
10
I?
*8
It,
20
2*
22
23
24
25
28
21
*8
29
30
81
32
33
34
36
36
31
38
89
40
43
42
43
44
45
46
47
48
49
so
3.0000 0000 1.0000 0000
2.06100000 3.0600 0000
3.1080 2500 3.1836 0000
4.34286638 42746 1600
5.51109103 5.6370 9296
0188P5103 8.9753*854
8.20681)3114 529388165
9.7218 1300 1(89746791
11.25625951 31.49131598
12.8753 5379 13.1801 9494
142834 8525 14.0716 4254
162155 9065 16.14190 4120
12.28671)614 18.8821 3707
20.21)25 7203 21.01506693
22.4080 6350 23.2759 6988
21.6411 3099 212725 2108
26.99040269 2831267916
29.4812 0483 30.9066 5255
22.1026 7110 33.7699 9170
34.8683 1801 36.7855 9120
31.78801550 89.9927 2608
40.86.13 0965 43.3922 9028
44.11184669 46.09582769
47.5379 9625 50.8155 7135
51.3525 8816 64.8645 1200
51.9059 8081 59.1563 8272
58.9591 0943 63.7067 6568
633335 1045 68.52811162
67.71138353 13.6397 0832
72.4354 7797 70.0581 8622
71.4194 2920 54.80167730
82.67749787 00.6807 7803
88.2247 0025 97.3431 6411
94.07712207 104.18315460
100.25136318 111.43477087
106.76518879 119.1208 0666
113.63721417 127.2681 1860
120.88732425 135.9042 0678
128.5361 2108 145.0684 5813
136.0056 1401 154.1619 65132
115.11892285 165.01768356
151.10046360 175.0506 1457
163.5759 83)10 187.5076 7721
173.57266850 199.75803181
184.11016521 212.1435 1379
19524571036 226.50812462
200.9842 3392 241.0986 1210
219.3683 6619 256.5645 2882
232.43362696 212.9584 0065
246.21741645 290.33590458
1
2
3
4
5
6
1
$
9
10
11
12
13
14
15
16
11
1$
13
20
21
82
23
24
28
26
21
21
29
30
31
82
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
5
3.0000 0000
2.0680 0000
3.1992 2500
4.40717463
5.6936 4085
1.0000 0000
2.07000000
33149 0000
4.4399 4300
5.7507 3901
1.00000000
2.0750 0000
33306 2500
4.47292100
51083 9102
1.00000000
220000000
$3454 0000
4.1061 1200
1.18560096
1.0037 2764
822286994
10.07(18 8648
11.7318 6215
18.4944 2254
7.15329974
81640*109
1033960857
11.97798815
13.8164 4790
71440 *084
2.15132181
10.4463 7101
12.25264853
14.14108760
73359 2904
8.92250836
102360 2753
12.48755754
14.4865 524 1
15.3115 6001
173701 1141
19.40980165
21.1672 9515
24.1821 6933
15.1888 9932
17.8884 5127
20.1408 4286
22.5504 1756
25.12902201
163051 1906
18.4237 2789
2020650159
262659 *006
28.11886470
16.6464 $746
18.9711 2646
21.4962 965$
243148 *030
27.15211398
26.7540 1034
29.49302101
32.4100 6731
35.5101 2116
38.3263 0667
211880 5386
303402 1730
33.9090 3281
37.37898470
40.9954 9232
29.0778 4206
32.2580 8521
35.0178 8715
393831 9194
43.3046 8134
30.3242 8304
58.7808 2569
87.4502 4314
41.4462 6324
41.16196430
42.3489 5373
42.1016 3513
50.0982 4205
54.3546 2778
58.8816 7859
44.8651 767$
49.0057 891$
53.4381 4090
58.1766 7070
632490 8712
4715253244
52.1189 7*31
57.0218 9630
62.30498744
17.97786150
50.4229 2144
55.4567 5516
602932 9657
66.7647 5922
73.1069 3995
63.7153 7789
08.8568 1725
742325 7421
80.1641 9169
86.87486405
68.6764 7036
74.4838 2328
80.6976 9091
87.3465 2927
04.4607 3632
14.0762 0112
80.6119 1020
87.6793 0991
953352881$
103.3994 0212
79.9544 1515
87.3501 6836
9633382983
108.9659 3622
113.28321111
92.98928021
100.0335 3011
101.5357 0963
116.6255 3076
124.0316 9026
102.07304137
110.2181 5426
118.9334 2506
128.2587 0481
132.23687835
112.1543 5771
121.5659 3454
131.68337963
142.56983310
154.2616 0558
123.34586800
1343135 3744
148.96062044
158.6266 7007
172.3188 0368
133.0900 4513
142.1482 4656
153.0268 8259
103.9136 2996
175.63191590
148.9134 1984
160.33740202
172.66102017
185.64029158
199.6351 1199
186.1204 7600
180.3320 1170
194.0569 1258
210.47118102
227.2566 1960
187.1021 4797
203.0103 1981
220.31594540
232.94122103
259.0565 1871
188.0479 9044
201.21110981
215.3537 3195
230.36)7 2453
246.3245 8662
214.6095 8983
230.6322 3972
247.7764 9650
266.12086125
286.7498 1084
245.3007 5857
264.6983 1646
286.5508 8912
307.9669 9080
332.0645 1511
280.7810.4021
304.2435 2342
329.5830 0630
366.9496 4672
386.5056 1738
208.33568475
283.4525 0426
300.7469 1704
3212954 6665
343.17067198
308.7511 6280
329.2243 8598
353.2100 9300
375.9989.9951
406.5289 2947
357.9893 6375
386.8170 5528
415.7533 3442
447.9348 5451
482.52994709
418.4280 6677
452.9001 5211
490.1821 6428
530.8427 3142
578.17016642
(1+
*
1 4 ~ I
0.9916 0623 0.9966 7774
1.99262492 1.99004426
2.9850 6227 2.9801 1066
3.9751 2446 3.96688780
4.9627 1768 4.9503 8631
6.94184804 5.9306 1759
6.0306 2174 6.90769228
7.9107 4487 7.88132121
8.8885 2357 8.8518 1616
9.8638 6391 9.8190 8481
10.8367 7198 10.78314107
11.80126384 11.74399442
12.7763 1555 22.70165551
13.74096314 13.6581 3512
14.70420264 14.60744364
15.6650 4004 15.5555 9167
16.62348133 16.50008910
17.5795 3250 17.4424 4821
18.5331 9950 15.3811 7762
19.4844 8828 19.3187 8832
20.4334 0477 20.2492 9069
21.3199 5488 21.17869504
2232414452 22.10601167
23.2659 7957 23.0282 5083
24.20546591 23.94842275
25.14260939 24.8655 8163
26.0174 1685 25.7796 0661
27.0098 9112 26.69063682
21.94004102 21.59864135
28.8678 7134 28.50362925
29.7933 8787 29.4056 1055
80.1165 9638 802045 9523
81.63760282 3130069325
82.5561 1234 32.09361454
33.41243126 12.98366898
34.38646510 83.8707 6642
352982 1955 84.75491670
3620770030 35.6361 2960
37.1149 1302 86.51441488
38.0198 6336 31.38978228
38.9225 5697 383622 4147
39.8229 9947 38.13180213
40.7211 9648 89.09841388
41.81716359 40.86226633
42.51087640 41.72318903
43.4023 7047 42.5*125153
44.29164137 43.4364 6332
45.1786 9463 443888 3381
16.0635 *580 45.1383 7263
46.9461 7037 45.9850 8900
0.9958 5062 0.9950 2488
13878 6908 1.0850 9938
2.91517253 2.91024514
83586 7804 3.95049666
4.93810261 4.9258 6633
5.91346318 5.8963 8441
6.8847 7661 6.86207404
7.35205970 7.82206924
8.8163 *916 8.77906392
9.7746 0165 9.7304 1186
10.1298 9316 10.8170 2673
11.68122200 11.83893201
12.6286 0288 12.5561 5131
13.5720 6261 13.4887 0777
14.51168766 14.41662465
15.44722422 16.3399 2502
16.3789 7848 16.2586 3186
1730686654 17.1721 6802
183309 0443 18.0823 5624
19.15110815 18.9874 1916
20.0674 9359 19.8379 7925
20.98007661 20.18405898
21.8888 7291 21.67568065
22.7938 9889 22.56286622
28.8961 6853 23.44663803
24.59269895 24.3240 1794
25.48660517 25.19802180
26.3766 0266 26.06768936
273630 0680 26.93302423
28.1457 3291 27.79405897
29.0247 9626 28.6501 9997
29.9002 1206 29.50828355
80.7719 9540 30.3515 2592
31.64016139 31.19554818
32.5047 2504 32.0858 1132
33.3657 0128 32.8110 1624
34.2231 0601 33.7026 0372
.35.07695106 84.5298 5446
88.92725416 35.3530 8900
36.77402904 36.1722 2786
37.6172 9033 38.9872 9141
88.45706261 37.7982 9991
393933 8040 38.6062 7334
40.1261 3816 39.4008 3238
40.9554 9028 40.2071 9640
41.78140111 41.00218547
42.60388492 41.7982 1937
43.1229 5694 42.5803 1718
441386 2832 433685 0021
45.0509 1611 44.14218635
0.9942 0060 0.99837748
1.9826 3513 1.9801 7631
2.9653 3782 2.96044004
3.9423 4084 3.9842 1196
4.91367122 4.90168506
6.8793 8063 5.86245206
6.8394 8314 6.81100635
7.7940 1374 7.7652 3710
8.1430 3780 8.7071 8911
9.6365 1314 9.64290116
10.6245 3667 10.5724 2036
11.5571 2014 11.4967 8180
12.4842 9609 12.41802828
18.4060 9288 13.3242 0028
14.3225 4470 14.2293 3802
15.2336 8166 16.1284 8148
16.1396 3421 16.02111 1085
17.04013350 16.9080 4406
17.9355 0969 17.1903 4177
18.8256 9315 18.6659 0242
19.7107 1398 19.5356 6486
20.5906 0213 203996 6688
21.4653 8138 211579 4723
22.38509930 22i105 4361
23.19976182 22.9514 9365
24.06942010 23.7988 3416
24.9140 8852 24.6346 0406
25.1687 9968 25.4648 3847
26.6085 8296 26.2895 7464
27.44846689 21.1088 4898
28.28847993 71.9226 9766
29.1 136 5030 28.73115662
29.93900610 29.5342 6~54
80.76901624 30.8320 4189
31.5758 8349 31.1246 5088
322064 6445 31.9113 0651
38.1928 3965 82.8938 4653
33.9945 3808 38.4701 0848
34.79168716 34.2424 2564
81.5840 1874 35.0090 3209
883718 4465 85.7706 6168
31.1631 0653 363210 4803
37.9838 2588 873185 2463
38.70602904 38.0*50 2437
89.47774221 38.1865 8060
40.2429 9148 39.6032 2566
41.0038 0258 40.2349 9238
41.7602 0141 40.9019 1*96
42.5122 1349 41.6340 1949
4336986428 42.4013 4387
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
81
82
38
34
85
36
81
38
89
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
85
36
37
38
39
40
41
42
43
44
46
46
47
48
49
50
sambungan Jadual II
a.
11 =
ii
1% 4% 1%
n
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
81
62
63
64
65
66
67
68
69
10
71
72
73
74
75
76
77
18
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
7
98
99
100
47.82660386
48.7048 4176
49.5808 8063
50.4547 5265
51.3264 3656
46.8289 9236
47.6700 9205
48.5083 9139
49.3439 1761
50.17666213
46.8598 8353
46.6653 9439
47.4676 1267
48.2665 0224
49.0620 7692
44.91819537
45.6897 4664
46.45746984
47.2213 5258
47.98144635
44.0031 7907
44.74218301
45.47690108
4810735816
46.9335 7895
48.1189 1775
43.8211 1260
44.5249 8967
45.22345000
45.91733444
52.19594669
53.0682 8847
53.9284 6730
54.7914 8858
55.6523 5769
51.0066 3999
51.8338 6046
52.6583 3268
53.4800 6580
54.2990 6890
49.8543 5046
50.6433 3656
51.4290 4385
52.2115 0093
52.9907 0632
48.7377 5657
49.4903 0605
50.2391 0960
50.9841 8855
51.7265 6075
47.6583 8802
48.37340980
49.0870 6856
49.7966 8846
50.5019 9350
46.6066 2362
47.29184796
41.97168171
48.6472 2289
49.3184 3334
56.51107909
57.3676 6083
58.2221 0557
59.0744 1952
59.92460800
55.11535106
55.9289 2133
56.7397 8870
57.5479 6216
58.35345065
53.7666 7850
54.5894 3087
55.3089 7680
56.0753 2959
56.8385 0250
52.46324458
53.19725824
53.92762014
54.6543 4839
55.37746109
51.2033 0754
51.9000 6431
52.5987 5739
53.28294024
53.96812617
49.98619868
60.6475 4836
51.3055 1161
51.96911749
52.6083 9486
60.77267631
61.6186 2974
62.46247355
63.30421302
84.1438 5339
69.15826311
59.9664 0842
60.7538 9543
61.54813299
62.3409 2989
57.50850811
58.3553 6137
59.10907357
59.8596 5832
60.6071 2862
58.09897621
56.8329 1165
51.52528522
58.2341 1465
58.93941756
54.6493 3886
55.3265 9986
66.9999 3358
56.6698 6230
57.3349 0867
53.2533 7288
53.89407852
54.5306 4158
55.1621 8965
65.7908 5064
64.9813 9989
65.816*5774
66.6502 3216
67.4815 2834
68.3101 5146
63.1304 9490
63.9174 3678
64.7017 6424
65.48343595
66.2626 1058
61.35149738
62.0927 7748
62.83098112
63.56612287
64.29821365
59.6412 1151
60.3395 1394
61.0343 4222
61.7257 1368
62.41364543
67.9965 9620
58.6544 4427
59.8084 7815
59.9587 1896
60.69018869
56.4147 5230
57.0845 2215
67.6501 8756
58.2617 7573
68.8693 1363
69.1379 0670
69.9629 9920
70.18608411
71.6070 1667
72.4259 5169
67.0391 4676
67.81310308
66.88448812
69.3533 1042
70.1195 7849
66.08726670
65.75329464
66.47631002
67.1963 2533
67.9133 5303
63.09815466
63.7792 5836
64.45697350
65.1313 1691
65.8023 0538
612479 0922
61.8869 0229
82.52218952
53.15379289
63.7817 8229
59.4128 2811
60.0728 4681
60.66189319
61.2594 9654
61.8471 8200
13.2428 4458
74.0577 0033
14.8705 2402
75.6813 2072
76.49009548
10.8838 0082
71.6444 8587
72.4031 4206
13.1592 7780
13.9120 0146
68.6274 0650
69.3384 9511
70.04663418
70.7518 3482
71.45410986
66.4699 5561
67.13428419
67.79530765
68.45304244
69.1075 0491
61.4060 3044
65.0267 0798
65.64818590
662572 8501
66.86722625
62.4309 7549
63.0109 0281
63.5869 8954
64.15926114
64.7277 4285
711968 6335
18.10169985
78.9043 3850
79.706075*1
80.5038 1627
74.66402139
75.41264591
76.1687 8330
16.9024 4182
17.64362972
12.1534 6991
12.84992364
78.5434 9180
141841 8818
74.9220 1813
69.7587 1135
70.4066 7796
71.05142086
71.69295608
72.33129958
67.4786 3001
68.0765 1706
68.61690159
69.2718 2197
69.86428033
65.2924 5979
65.8534 3687
66.4106 9888
66.9142 7041
67.51417591
81.3005 6486
82.0953 2654
82.8881 0628
83.6789 0900
84.4677 3966
78.3823 6521
19.11862645
79.8524 6181
80.5838 3882
81.31219616
15.6069 3403
76.2891 1212
76.9684 1101
77.6448 9063
182185 6329
72.9664 6725
73.5984 7487
74.2273 3818
74.8530 7282
15.47559434
70.4533 0213
71.0389 0910
71.62111923
72.1999 6284
72.77542960
68.0604 3964
68.6030 8574
69.1421 3815
69.67762068
10.2095 5696
86.2546 0316
86.03950439
86.8224 4821
87.6034 8967
88.3824 8846
82.03933172
82.7634 5355
88.4851 6965
84.2044 8802
84.9214 3663
78.9894 4062
79.6575 3422
80.3223 5666
80.9354 1642
81.6462 2191
16.0952 1825
76.71165995
71.32503418
77.9353 5799
78.54264477
73.3475 6869
73.9163 8975
74.4819 1193
75.04415436
75.6031 3606
70.1379 7049
7136288460
71.18432245
72.3023 0701
72.8168 6132
51
52
53
54
55
56
57
68
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
11
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
91
93
99
100
sa~nbunganJadual II
a
1 = 1(1+iY
n 4% 4% i~% 779% 3%
n
104 89.15958450 85.63596342 82.30230412 79.14691021 76.158875% 73.22800704 101
102 80.9347 4768 86.3481 3630 82.96664901 79.14816937 16.7113 9283 73.8357 6948 102
103 90,7079 7768 87.05794315 83.6082 8111 80.34643718 77.2601 0538 74.34016838 103
104 91.47927948 87.76539185 84.25720947 80.94172854 11.80683219 1434122684 404
105 92.24865784 88.47049021 84.90344511 81,5340 5825 78.34919174 75.3389.6706 405
1011 93.0161 1755 89.17324606 88.5469 9928 82.1234 4104 78.88% 0240 75.8334 14819 406
107 93.781611339 89.87366717 86.18188310 82.7098 9158 79.42628241 76.3245 8045 107
108 94.5453 0014 90.5717 6130 86.8261 0765 8.1.2934 2446 79.9598 49% 76.8424 9714 10$
100 95.30703256 91.2675 3618 87.46168397 83.87405419 80.4903 2307 77.2911 8259 100
110 96.06686539 91.96099951 93.0946 2304 84.4517 9522 81.0177 1911 77.7780 5820 110
111 9632480388 92.65215898 88.72493581 85.02666191 81,5420 5770 78.2569 4523 111
112 97.5808 5126 93.3410 2224 89.35263317 85.5986 6856 82.0633 5480 78.73206480 112
413 98.3350 1372 94.0275 9692 89.9777 2598 86.16782942 82.5810 2863 79.2040 3783 113
114 99.08729848 94.7118 9062 90.6002 2504 811.73415862 83.0068 9674 70.6728 8531 444
115 99.83770123 95.3939 1092 91.22014112 8729767027 83.60411 7654 80.13862770 115
116 100.5862 3564 96.01366836 91,8374 8493 87.8583 7838 84.11848537 80.60128589 1111
117 101.33290338 96.75116149 92.45226718 88,41629090 8402484047 81.06088002 III
118 102.01770911 97.42640680 93.06449841 88,97143010 85,12825896 81.5174:1048 11$
119 102.82065747 98.0994 0877 93.67418929 89.5238 2059 85.62875781 81.9700 5743 119
120 103.56175308 98.77017486 94.23135083 90.0734 5333 86.12635414 82.4214 80811 120
421 104.30100058 99.43871248 94.38599203 90.62035157 86.62106460 82.8119020711 121
122 105.03840467 100.10502906 95.43812484 91.16452892 87.11290598 8:3.7135!H;78 122
123 105.7789 6965 100.76913196 96.06775916 91.70699693 87,6018 9493 83.7552 2859 123
124 106.5077 0040 101.4310 2852 96.68490641 92.24477505 88.0880 4798 84. In394 ~r,M 124
125 107.23960139 102.09072610 7.21967805 92.78087070 88.571381544 84.11237:4743 125
126 107.9696 7720 102.74823199 9137171479 93.3142 9921 89.0519 1210 85.062* 1308 126
127 108.69193237 103.4035 5348 93.4615 18443 93.84507384 89.52965577 85.44*27 017:4 127
128 109.4243 114 4 104.0366 9132 99.0488 1506 94.37320780 90.00462877 85.9199 0238 128
129 110.14899394 104.1070 7225 99.6338 7475 94.8981 1423 90.47684716 86.34427389 129
130 110.8118 1939 105.8564 8397 100.21610164 95.42160619 90.94632692 80.1658 344444 130
131 111.59283730 106.0031 4016 100.79812379 95.94189671 91.41308393 87.18460430 1:41
132 112.3120 5716 106.6476 4800 101.37878323 96.45959872 91.817133149 87,60060029 132
133 113.02948345 107.29001462 101.94894596 96.97472509 92.33849278 88.01384435 133
134 113.74512065 107.93024113 102.5217 7191 97.48728865 92.7971 7592 88.42434571 134
135 114.4589 1821 103.5683 5262 103.0922 2099 91.9978 0214 93.2531 9893 88.3321 3150 138
136 116.1710 4560 109.2048 3816 103.6603 0306 98.5047 7825 93.7065 7722 89.2372 1073 136
137 115.88134224 109.83821079 104.22602194 99.00972960 94.15732616 89.63961926 137
138 116.58936758 110.46991754 104.78940642 90.51216876 94.60546097 90.03935688 138
139 117.2966 2601 111.0996 4638 106.3504 452$ 100.01210621 95.0609 9682 90.43644724 139
140 118.00162196 111.72722131 106.90915106 100.50966041 96.49394878 90.83090785 140
141 118.70435981 112.35271227 106.46555061 101.00453772 95.93433185 91.22276614 141
142 119.4063 4306 11231612519 107.0196 3547 101.49705246 96.3121 6001 91.6120 0041 142
143 120.10607876 118.59746696 107.51142121 101.98711683 96.80745078 91.09868485 143
144 120.3040 6358 114.21614448 108.12091739 102.47474316 91.24021629 9238219062 144
185 121.50031178 114.83896460 106.66813350 102.95094344 91.67047177 02.70437038 145
146 122.19483071 115.44918415 109.2130 7900 103.44212979 98.09823208 93.1434 1429 146
147 122.88761168 116.0622 5995 109.1557 6332 103.92311422 98.5235 1100 93.5199 4797 147
148 123.57866502 116.67334379 110.29619584 104.40110668 98.94632470 93.89398805 148
149 124.26799503 117.28240143 110.83438590 104.81672506 99.36668570 94.26555104 149
150 124.96560601 111.88944262 111.87034230 103.34997518 99.78460882 94.63465335 41,0
santhungan Jadual II
a~q=
n f% 1% 11% ~j % 1!!. 2% U
1 0.9925 5583 0.9900 9901 0.9876 5482 0.9852 2161 ~h98280098 0.98039216 1
2 1.97172291 1.9103 9506 1.9631 1538 1.9558 8342 1.918698Th 1.94166094 2
3 2.96565624 2.9409 8521 2.9265 3371 2.9122 0042 2.8979 8403 2.83388321 3
4 8.9261 1041 8.90196555 3.8180 519* 3.85438466 3.8309 4254 3.80712870 4
5 4.8894 3961 4.8534 3124 4.81788504 4.78264491 4.7418 5508 4.11345951 5
6 5.34559768 5.79547041 5.1460 0992 6.6971 8117 5.6489 9762 5.60143089 6
7 44.79468785 6.7281 9453 6.6627 2585 6.5982 1896 6.5346 4139 6.47199101 7
8 1.7366 1325 7.66161775 7.5681 2429 7.48592508 1.4060 5297 7.3254 8144 8
9 8.67167642 8.5660 1758 8.46234498 8.3605 1132 8.2604 9432 8.16223671 9
10 9.5995 7058 9.41130453 9.34552591 9.2221 8455 9.10122291 8.9825 8501 10
11 10.52067452 10.36162825 10.21780331 10.01111719 9.92149181 9.784384805 11
12 11.4349 1267 11.2550 714 7 11.0193 1197 10.9075 0521 10.18954969 10.5753 4122 12
13 12.54234508 12.13374007 11.93018466 11.73153222 11.53764091 11.34837375 13
14 13.24302242 13.00370304 12.71055275 12.54338150 12.32200687 12.10624877 14
15 14.1369 9495 18.86505252 13.6005 4592 13.34323301 13.0928 8046 12.84926350 15
16 15.0243 1261 14.7178 7878 14.4202 9221 14.13126405 13.85049671 13.5777 0931 16
17 15.9050 2492 15.56225127 15.2299 1829 14.90764931 14.59508282 14.29187138 17
18 16.77918107 16.39826858 16.02954893 15.67256089 15.32686272 14.99203125 18
19 17.64682984 17.2260 0850 16.81930159 16.42616831 16.04608613 15.67846201 19
20 18.5080 1969 18.0455 5291 17.5993 1613 17.1686 3879 15.7528 8130 16.35143334 20
21 19.36219510 18.8569 8313 18.36989495 17.9001 3673 17.44764919 17.01120916 21
22 20.21121459 19.6603 7934 19.1305 6291 18.6208 2437 18.18026948 17.6580 4820 22
23 21.0533 1413 20.4558 2113 19.8820 3744 19.3308 6148 18.8012 4764 18.2922 0412 23
24 21.8891 4614 21.2433 8126 20.62423451 20.0304 0537 19.4606 8565 18.9189 2560 24
25 22.71875541 22.02815570 21.35126365 20.7196 1120 20.10878196 19.52345647 25
26 23.5421 8905 22.7952 0366 22.08125299 21.3986 3172 20.74573166 20.12108516 28
27 24.35949286 23.55960759 22.7962 9925 22.06761746 21.3717 2644 20.7068 9780 27
23 25.1707 1251 24.3164 4316 23.5025 1178 22.72671611 21.9869 6474 21.2812 7236 28
29 25.97589331 25.0657 8530 24.2000 1756 23.37601558 22.59160171 21.8443 8466 29
30 26.11508021 26.80770822 24.88890623 24.01583801 23.18584934 22.396444655 30
31 27.56881783 24.54228631 25.56929010 24.6461 4582 23.7698 7650 22.93710152 31
32 28.35565045 9716958947 26.2412 1418 251611 3874 24.34385891 23.4683 3482 32
33 29.18712203 27.9896 9255 26.9049 6215 25.8789 5442 24.9079 6951 23.98856355 33
34 29.91277621 28.70266589 27.5604 5644 26.4817 2849 25.4623 1789 24.4985 9172 34
35 30.6826 5629 29.4085 8009 28.2078 5822 27.0765 9458 26.0072 5100 24.9986 1933 35
36 31.446*0525 30.1075 0504 28.84126731 27.6606 8431 26.5427 5283 25.4888 4248 36
37 32.20526576 30.7995 0994 29.4781 8259 28.2371 2140 27.06904455 25.96945341 31
88 32.96808016 31.48466330 30.1025 0188 28.8060 5163 21.5862 8451 26.44064060 88
39 33.70529048 32.16303298 30.7185 1983 29.3645 8288 28.09462857 36.9025 8883 39
40 34.4469 3844 82.83468611 31.32693316 29.9158 4520 38.59422965 27.35547924 40
41 35.18306545 33.49968922 31.92783522 30.45306079 29.08523189 27.79948945 4~
42 35.9137 1260 34.15810814 32.52131874 30.99405004 29.56130136 28.2347 9358 42
43 36.63892070 34.81000806 83.10747530 31.52123157 30.04206522 28.66156233 43
44 31.3581 3022 35.4554 5352 33.6863 9536 32.0406 2223 80.5081 1221 29.07996307 44
45 38.07318136 36.0945 0844 34.2581 6825 32.5523 3118 30.9662 6261 29.49015987 45
46 38.7823 1401 36.7272 3608 34.8228 8222 88.05648983 31.41647431 293923 1360 46
47 39.45616115 37.35369909 35.38062442 8336819196 313589 4281 30.2865 8196 47
48 40.13418189 37.97395949 35.9314 8091 34.04256365 82.2938 0129 30.61311961 48
49 40.81819542 38.58801811 36.4755 3610 34.52463339 32.7211 8063 31.05207801 49
50 41.56644707 89.19811758 31.01287515 34.99968807 33.14120946 31.42360689 50
sambungan Jadual 11
a
1 = 1(1+i~~
w 4% 1% 14% 14% 14% 2% n
51 42.24067625 39.79513817 37.5435 8099 35.4676 7296 33.5540 1421 31.7878 4892 51
52 42.9216 1842 40.38419423 36.0677 3431 35.92874185 33.9897 1913 32.14494992 82
53 43.6006 1351 40.9643 5072 38.5554 1660 36.33299600 342584 4882 32.49804194 83
54 44.2685 0902 41.5688 6408 39.0967 0776 36.33063882 34.7503 1579 88.81623321 84
55 44.93161193 42.44719216 39.60168607 31.27146681 35.13544550 33.17478752 $8
56. 45.5896 8926 42.7109 9224 40.10043128 37.7068 7863 3641395135 35.50469616 66
57 4624286776 4328112102 40.59301356 33.13357068 35.88594727 33.3201 310$ 57
58 46.80118338 43.8486 3468 41.07958449 88.86553761 362515 4523 *4.1452 2650 1$
59 47.53467382 44.40458879 41.66002419 33.97097292 36.61085626 34.45610441 80
60 48.1733 7352 44.95503841 42.0346 9179 39.3802 6839 36.96398552 34.7680 8668 II
64 48.8073 1863 46.5000 3803 42.5033 0064 39.1835 1614 37.3110 4228 35.0696 9282 01
62 49.4365 4455 46.0896 4161 42.9662 2275 40.18080400 37.6521 3000 352511 4002 62
63 50.06108640 4847390258 43.42342908 4051222077 87.96735136 35.63964316 13
64 50.6809 7006 47.4023 1385 43.81499247 40.96785298 38.34680723 35.9214 1411 64
65 61.29625713 47.62660777 44.32098022 41.33118618 38.64069678 36.19746555 16
66 51.9069 5407 45.14615621 44.78146195 41.71210461 38.145381748 314681 0348 II
67 624131 0667 48.6585 7060 46.4965 0663 42.0008 9125 39.2715 6509 31.7334 3478 31
63 63.11474607 40.16690149 45.62617840 42.44422783 39.57893376 31.99356351 1$
69 53.71190677 49.67019949 46.06064656 42.802114490 39.83101591 $734159168 U
70 54.30462210 50.1685 1435 46.46967562 43.1548 7183 40.4779 0267 37.49061929 70
74 54.89292516 50.66189539 46.88363024 43.50233678 40.46961321 37.74374441 71
72 55.47684330 51.45039148 47.29247431 43.84466677 40.75644542 3120406314 72
73 56.0664 2561 51.6340 5097 47.69627093 44.1819 3771 41.03827560 382191 6975 73
74 56.63168795 52.11292175 48.09503240 4441422434 41.31523357 38.45065162 74
75 57.20266194 52.58705124 48.43891027 44.84160034 41.58747771 33.6771 1433 75
70 57.76939746 53.06648638 48.87799633 4516413826 41.85501496 3839013110 76
77 68.33100815 5332127364 49.2622 1761 45.48190962 42.11795061 89.1117 9678 77
78 58.8902 3141 53.9614 5905 49.64169640 45.7949 8485 42.3763 644.3 39.3301 9194 78
79 59.4443 9842 54.43708817 50.0164 9027 46.1034 3335 42.6303 3359 394394 0386 79
80 59.0944 4012 54.88820611 60.3366 5706 46.40732349 42.87908474 39.1445 1359 80
81 60.54038722 55.33485753 50.75225389 46.70672265 43.12524298 3994560156 81
82 61.08227010 15.71708666 61.11333711 47.00169720 43.31633217 4044274613 82
33 84.62011930 862149 3729 51.46996264 47.2923 1251 43.60327436 40.33602611 83
84 62.1539 6456 56.64846276 51.8221 8532 47.5136 3301 43.83614~77 40.52351579 84
85 62.68383579 57.01767600 52.17005958 47.36072218 44.06500479 40.71128999 85
86 63.20976257 57.50264951 52.61363909 48.13864254 44.28993099 40.39342156 96
87 63.7317 7427 57.9234 1535 52.8529 7688 48.41245571 44.5109 8869 41.01198192 81
$8 64.2499 0002 58.3400 1520 53.4881 2531 48.6322 2237 44.7282 4441 412470 4110 88
89 61.641 6875 58.75249030 63.51913611 48.94800234 44.94176355 41.41866774 $9
90 65.2746 0918 59.1608 8148 53.8460 6035 49.20935452 45.15161037 41.51692916 90
91 65.7812 4981 59365221410 54.1689 4850 49.4678 3696 45.3578 4803 41.76189138 91
92 66.2841 1892 59.9655 7346 54.48785037 49.72200686 45.5605 3860 41.91361895 92
93 643.78324458 60.36195302 54.8028 1513 49.91242055 45.1597 4310 42.0721 7545 93
94 o7.2786 5467 60.75440982 33.1138 9154 50.2191 3355 45.9555 2147 42.22762299 94
95 67.7703 7685 61.1429 8002 55.4211 2744 50.46220054 46.14793265 42.33002254 96
96 68.25843856 61.5277 0299 55.7245 70:81 50.7016 7541 46.3370 3455 42.52943336 96
97 68.74286705 61.90861682 56.02426341s 50.9376 1124 46.5228 8408 42.6759 1555 97
98 69.2236 8938 62.2857 5923 56.32021436$ 61.17006034 46.70553718 42.81952505 96
99 69.70093239 62.65916755 50.64260610 51.3990 7422 46.8850 4882 42.9603 1867 99
190 70.17462272 63.0288 7877 56.9043 3936 51.62470367 47.06147304 43.0933 5164 100
sambungan Jadual II
a...
1 = 1(1+i)-
n 24% 3% 3.4% 4% 44% 566
n
1 0.97560916 0.91087319 0.9663 8351 0.9615 3846 0.9569 3780 0.95238095 1
2 1.9274 2415 1.91546910 1.8996 9428 1.8860 9467 1.8726 6715 1.8594 1045 2
3 2.8560 2356 2.82861135 2.80163698 2.77509103 2.74896485 2.1232 4803 3
4 3.1619 7421 3.11709840 3.67501921 3.62989522 8.5875 2510 3.5459 5050 4
5 4.64582850 4.57910119 4.51505288 4.45182233 4.38997614 4.32947667 5
6 5.6081 2536 5.4111 9144 5.32855502 5.2421 3686 5.1578 7248 5.07569201 6
7 6.3493 9060 6.23028296 6.11454398 6.00205467 5.8921 0094 5.18631340 7
8 7.11013717 1.01969219 6.87395554 6.72274487 6.5958 8607 6.4632 1276 8
9 7.91086553 7.7861 0892 1.60168651 7.4353 3161 7.25819060 1.10782168 9
10 8.7520 6393 8.53020284 8.31660532 8.11029578 1.9127 1818 1.7217 3493 10
11 9.51420871 9.25262411 9.00155104 8.76947671 8.52891602 8.3064 1422 11
12 10.25716460 9.95400399 9.66333433 9.38507316 9.11859078 8.86325164 12
13 10.98318497 10.63495533 10.30273849 9.98564185 9.68285242 9.39357299 13
14 11.69091211 11.29607314 tO.92052628 10.56312293 10.22282528 9.89864094 14
15 12.3813 7773 11.9379 3509 11.5114 1090 11.11838743 10.1395 4513 10.8196 5804 16
16 13.05500266 12.5631 0203 12.09411681 11.65229551 11.2340 1506 10.8371 6956 16
17 13.1121 9172 13.1661 1847 12.6513 2059 12.1666 6885 11.70719143 11.27406626 17
18 14.35336363 13.7535 1308 18.18968173 12.65929691 12.15999180 11.689584390 18
19 14.97889134 14.32379011 13.10983742 18.13398940 12.69829359 12.08532086 19
20 15.5891 6229 14.8774 7486 14.21240830 13.69032634 13.0079 3645 12.46221034 20
21 16.1845 4857 15.4180 2414 14.6979 7420 14.0291 6995 13.40412388 12.8211 5271 21
22 16.7654 1324 15.9369 1664 15.1671 2484 14.4511 1533 15.7844 2416 13.16300258 22
22 17.3321 1048 16.44360839 15.6204 1047 14.86684167 14.1477 1489 13.48887888 23
24 17.8849 8583 16.9355 4212 16.0583 6160 15.24696314 14.49541857 13.7986 4179 24
25 18.4243 7642 17.4134 4769 46.4815 1459 15.62207994 14.82820896 14.09394457 25
23; 18.95061114 17.8168 4242 16.8903 5226 15.9827 6918 15.14661145 14.37518530 26
27 19.4640 1087 18.3270 3147 17.2853 6451 16.3295 8575 15.45130282 14.64303362 27
28 19.9048 886); 18.7.;41 0323 11.6670 1885 16.66306322 15.74281351 14.89812726 28
29 20.4835 4991 19.18845489 18.03570100 16.9837 1463 16.028 8853 15.14107358 2!)
30 20.93029259 19.6004 4135 48.3920 4541 17.2920 8330 16.2888 8854 152724 5103 30
31 21.39540741 20.00042849 18.7362 75747 17.8884 9856 16.5443 9095 15.59281050 33
32 21.84911796 20.3887 6553 19.0688 6547 11.8735 5150 16.7888 9086 15.80267667 32
33 22.2918 8094 20.70571)178 19.19020818 18.14764561 17.OflS 6207 16.0025 4921 :81
34 22.7237 8628 21.3318 3608 19.7006 8423 18.41119776 17.24~75796 16.1929 0401 :u
35 23.14515734 21.48722007 20.00066110 18.66461323 11.4610 1240 16.37449429 35
36 23.55625107 21.63225250 20.2904 9381 18.9082 8195 17.6660 4058 16.5468 5171 34.
37 23.9573 1812 22.16723544 20.87052542 19.14257880 17.8622 3979 16.7112 8734 37
38 24.34860304 22.49246159 20.8430 8136 19.36786123 18.0499 9023 16.86789211 :38
39 24.1303 4443 22.8082 1513 21.10249087 19.58448484 18.2296 5512 1101704067 3!)
40 25.1027 7505 23.1147 7197 21.3550 7234 19.7921 1388 18.4015 8442 11.1590 8635 40
41 25.4661 2200 23.41239997 21.50940371 19.9930 5181 18.5661 0949 11.2943 6745; .11
42 25.82060683 23.7013 5920 23.8348 8284 20.18562614 18.1235 4915 11.4232 0753 42
43 28.16644569 23.0819 0213 22.06208870 20.3707 9494 18.87421029 17.516! 114)3 42
44 20.50384945 24.25427392 22.2827 9102 20.5488 4129 19.0183 8306 17.66217:5:31 44
45 20.8330 2386 24.5187 1254 22.45154 802); 20.72003910 19.1563 4742 17.7740 6982 49
49 27.1543 89412 21.77544907 22.70091813 20.813465356 19.2883 7074 17.88006650 49
47 27.4814 8255 25.0217 0782 22.81)144 :375)) 21.0121r3012 19.41470984 17.1)810 1574 47
43 27.7731 5:471 25.2416701944 2:3.041121425 21.11351 3088 19.53560654 18.0771 5782 .36
41) 28.071:) 8947 25.8018 68133 23.27345 8150 23.31147200 19.6512981:1 18.4687 2173 4~
50 23.3312:8 1469 25.7297 34401 2:3.46561797 21.48218462 15.7620 0778 152554)25-86 6))
sambungan Jadual 11
a.
711 1(1+i~
N 2~6. 3~.4 3}% 4I,~ 4I6~ 5%
s
SI
12
53
54
35
86
17
5$
5.
00
61
42
41
61
66
Is
7
OS
16
70
71
72
73
74
71
76
77
78
79
80
8*
$2
8$
84
86:
87
88
89
90
9I
92
93
94
95
SN;
97
3J8
164
100
28.0464 5774
23.02303072
29.19*2 4948
21254*2749
21.1602 1900
*6.31493085
232228 *45*0
23.7067 6454
23.91726043
*L$174$821
21.74710193
23.67217498
15.15021083
1821081011
102040 1135
15.33857663
*8.4*807135
55.49343584
29.45162876 20.57760047 24.11129519
*120808167 30.18*18449 15.50614830
22.71*97908 16.77442764 242610 5813 *2.4001 12*5 *6.34892151 186334 7*95
299613 1784
30.2056 1740
262614 1173
27.4500 3666
14.4007 5*97
21.55041710
23*688 9840
*28574943
1023883104
11.41439366
*82906 4473
18711$ 1279
30.44510722
30.6813 7290
27.3310 0549
27.5066 $101
24288480*
242*71 $0S~
12.12966030
28.52948*1
20.1808808
18.3073182
15.51354170
*827575100
30.20565849 272756 6317 2121413111 5.8048907 1021882*04 *821121513
31.13169657 27.5400 5307
*6.111*7110
23.7148 04*1 21.714U$ 182001 7174
3124437 2830 25.0008 4279 21.13507940 112197 3110 1877158*11 19.01113404
21.86178877 18.1556 7*11 11.30001190 520722124
*3100*90 *9.67301185
31.70869145 183004 7851 11.11007181 5.3001807 20281? 7511 19.44911354
3136457700
21.41219152 28.517*801
102408 IWO 1025197913 19.4110 7023
88.14111185 1110101151
25.0*14 NOS 13.1.31180* 21.3811*50
192610180
32.1217 6818
32.51831010
10.113048*4
21.8170 377L
21.7105 1111
11.8*717489
5.19404770
1523363140
24.38910114
24.40082821
1093086811
19.27531111
5.72030340 282071280 1131*4illS 5.13818585 2I.15824110 112508*348
3229755635 18.42342136 3820151014 1010411411 1*2851liii 1934217615
33.0740 7993 1834501015 16.6073$311 5.43680410 21.24804881 193739 7771
332400 7303 2926558752
16*7*34275
5.5*611156 $126307168 19.40518834
33.404835411
29.4306 4750 1525351100 182127 2906 *1.3801115 19.1331 7937
*321531196 102805107
1033002*13 25.4376 2465 21200197*1 19.1582 5845
33.7187 4044 21.70151168
20.40061111 9520940031 21.40213300 19.43496991
332116 4133 29.30719633 11.47119044 5.73*1 6127 2143300113
*93004 9149
34.1152*80 2931023064 115805117$
5.71906333 24.4711141* *9.53285117
34.47904041 30.0009 5904 26.0*891721 1390008788 212045 1179 *925509702
34.3*31 1365 30.1067 9631 262549115*
13.5120 3712 21.53513141 194712 $351
34.45131722 30.2007 0315 11.11377347 233*539485 212*334488 *9.59546048
34.5371 3875 3029200335 2621041127 232575 0754 2121363131 19.6454 7665
31.7*9* 5976 30.3306 2577 26.3699 125$
2394)72 5871) *128070191 *92339 7775
:44.8-37943014 30.10058813 26.542750000 24.03578130 21.64160305 *9.61140739
34.9736 2023 30.5500*556 26.90309*31 24.0728 7210
23.671*9052 39.6630 0704
35.00621486 30.631* 5103 27.0368 0873 24.1085 3116 24.0811 1305 192838 4623
:852358 1938 30.70985537 27.08969926 11.34281842 21.7418 0891 19.63087260
:8523250673 :40.78626735 27.1338 3006 24.1757 8694
24.7325 3009 19.71321900
35.44634804 30.86045374 21.187204*9 2429741745 21.760* *135 19.79686557
364574 1268? 30.93247936 27.23409168 242379 6870 21.7302 0858
19.7390 7433
35.66576848 34.00240111 21.2798 1564 24.267*7759 21.7982 4075 19.75226474
35.71148144 35.07029820 27.3230 402* 24.2954 5923 21.8*745520 19.764058430
35.8740 1604 34.1362 1184 27.36522732 24.32255695 21.83488542 19.77529430
:56.8)752:8516 31.20020567 27.40001673 24.34863245 21.8515 6499 19.7359 9438
:46.0734 0016 :53.2623 3564) 27.4454 2680 24.373665432 23.56752631 49.7985 3512
:46.1691 1089 33.32205592 27.4835 04*5 24.39775559 21.8828 0030 19.8052 9069
:86.26260571 31.3812 11)34 27.62029387 24.4209 1884 21.8974 1655 10.8*51 3390
30.35376170 34.4380 7703 27.555871448
24.4431 9119 21.91140340 59.8239 3705
:56.4420 9431 31.493278417
27.5905 8309 21.46460692 21.9247 8704 19.8323 2100
36.5294 871)0 31.5468 7250
27.0233 65213 24.485* 9896 21.9375 9612 19.8103 0571
314.6141 0526 31.59890634 27.65512540 24.50113 9900 24.9108 5274 19.8479 *020
11
12
13
14
SI
5
17
U
1$
40
11
11
63
44
415
II
47
68
U
7.
71
71
73
14
71
75
77
7$
79
N
SI
92
83
54
$5
96
37
8*
89
90
9
92
143
94
85
96
97
98
99
100
JAWAPAN
Latihan 1
( 1)
( 2)
(a)
(a) 5,9, 13, 17
(b) 5,7,9,11
(c) 2, 3~,5, 6~
(d) 0,4,8,12
(3) (a) 1+4n
(b) 32n
(c) (3/2)n~
(d) 44n
(4) (a) 55
(b) 275
(c) 90
(d) 55
(5) (a) 2550
(b) 14847
(c) 550
(d) 5050
(6) (a) 46
(b) 288
(c) 108
(7) a=0,d=2
(8) a=8,d=6
(9) (a) 12500
(b) 67500
(c) 21 tahun
(10) (a) RM64.80
(b) RM66
(11) 8, 12, 16, 20
(12) 6, 9, 12
(13) (a), (c), (d)
(14) (a) 2,6,18,54
(b) 4, 2, 1, ~
(c) 2, ~
(15) ( a) 2(3)
(b) _(~)~~_3
( c) ~
(16) (a) 1023
(b) 23.98
(c) 0
(17) (a) 390.5
(b) a(k
51 )/k1
(18) a=5, r=2
(19) (a) RM3409.18
(b) RM6590.82
(20) RM141 724.88
(21) RM133.82
(22) Pilihan (a)
(23) (a) ~ ~ atau ~ ~
(b) 3, 9, 2latau3, 9, 27
(24) (a) 9 (c) 6
(b) 12 (d) 10
291
MATEMATIK KEWANGAN
( a) RM17O,RM117O
(b) RM1I16.50,
RM3916.50
(c) RM950, RM4 950
( d) RM76.15, RM1276.15
( 3) 10%
(4) 36.36%
(6) (a) 28/2/87
(b) 6/1/87
(c) 3/4/88
(d) 18/2/88
(7) RM52.08 (Petua Jurubank)
(8) (a) 172 han, 170 han
(b) 148 han, 145 han
(9) (a) RM7384.62
(b) 25 tahun
(10) Bayar dalam 8 bulan
(11) 229.8%
(12) (a) RM8275.86
(b) RMI4 224.14
(13) 2.4tahun
(14) 50%
(1 5) 8.2%
(16) (a) RM1027.99
(b) RM1027.88
(17) (a) RM1919.65
(b) RM2036.01
(18) (a) RM2000
(b) 10%
Latihan 3
( 2) ( a) (i) RM58.33
(ii) RM1O6.25
(iii) RM26
(iv) RM12.50
(b) (i) RM3441.67
(ii) RM4893.75
(iii) RM1174
(iv) RM1975.50
(3) (a) RM2040.82
(b) RM2054.79
(c) RM2112.68
(5) (a) RM2960
(b) RM1824.77
(c) RM3043.68
(6) (a) 8.08%
(b) 6.04%
(c) 12.06%
(7) RM51O1.84
(8) (a) 19/12/89
(b) RM1586.36
(c) RM1551.45
(d) 9.82%
(9) (a) 5/3/9 1
(b) RM2097.50
(c) l69hani
(d) RM68.93
(e) RM2028.57
(f) 7.24%
(g) 5.09%
(10) (a) 5.94%
(b) 5.83%
(c) 5.91%
(11) RM454.29
(12) RM445.92
(13) 13.75%
(14) RMII8 800
(15) RM4755937.50
(16) (a) RM308 500
(b) RM305 445.54
(17) (a) RM677.34
(b) RM680.12
(18) (a) RM1175.89
(b) RM1177.24
(25) (a) 8
(b) 10
(26) RM21 162.50
Latihan 2
(2)
292
JAW APAN
(3) (i) RM4049.45,
RM649.45
(ii) RM7299.92,
RM1299.92
(iii) RM3804.05,
RM1 304.05
(iv) RM9523.01,
RM2023 .01
(v) RM2837.94,
RM8 37.94
(vi) RM4984.3 I
(4) RM886.97
(5) 5.72 tahun
(6) (a) RM7265.85,
RM12 807.44
(b) RM1533.98,
RM1527.57
(c) RM7118.11
(7) RM5687.19
(8) Bayar dalam 3 tahun
(9) RM607.55
(11) (a) 10.25%
(b) 10.38%
(c) 10.47%
(d) 10.52%
(12) (a) 11.66%
(b) 12.18%
(c) 12.30%
(d) 12.37%
(13) (a) (i) k
2=13.19%
(ii) k = 13.62%
(b) (i) k3~=12.77%
(ii) k=13.62%
(14) (a) (i) RM1655.70
(ii) RM1395.44
(b) (i) RM2 130
(ii) RM2254.95
(15) (a) RM2042.40
(b) RM2849.38
(16) Beli secara harga tunai
(17) (a) RM2808.02
(b) RM653.01
RM52?7.80
RM49 673.71
RM259 200
18.92%
64%
(a) 2 tahun 40 minggu
(b) 3 tahun 11 minggu
(c) RM93 457.38
(d) 23.7%23.8%
(e) 1.47
(f) 0.47
(g) 43.83%
Latihan 5
(2) RM25 407.79
(3) (a) RM28 16.96
(b) RM7713.32
(4) RM186 901.53
(5) RM2401.58
(6) (a) RM2638.35
(b) RM3535.62
(7) Cara (b)
(8) RM1O 762.58
(9) (a) RM2O 859.81
(b) RM4343.00
(c) RM6596.73
(d) 4.07%
(10) RM22 043
(11) RM1863.37
(19) RM443.62
Latihan 4
(2) (i)
(ii)
(iii)
(iv)
(v)
5%, 5
4%, 8
~%, 12
~%, 24
1%, 1080
36
(18)
( 19)
(20)
(21)
(22)
(23)
293
MATEMATIKKEWANGAN
( 12) RM3885.14
(13) 7< n< 8
(14) (a) k
1 2 = 12.76%
(b) k=13.53%
(15) RM4804.60
(16) RM6O 952.38
(17) (a) RM47 913.98
(b) RM35 010.27
(18) (a) RM26 361.59
(b) RM1 1 659.76
(19) (a) RM37 369.27
(b) RM 1269044
(20) (a) RM1588.76
(b)
Tempoh Baldpokok Bayaran Bayaran
Bayaran
belum bayar berkala
faedah pada pokok pada
pada awal akhlr akhir
tahun tempoh tempoh
1 RM8000 RM1588.76 RM 420 RM1168.76
2 6831.24 1588.76 358.64 1230.12
3 5601.02 1588.76 294.06 1294.70
4 4306.42 1588.76
226.09 1362.67
5 2943.75 1588.76 154.55 1434.21
6 1509.54 1588.76 79.25 1509.51
(c) Danijadual di atas, pokok = RM1294.70, faedah = RM294.06
(21) (a) RM517.30
(b) RM793.30
(c)
Tempoh Deposit pada Faedah Tambahan
Amaun
akhlr tempoh diperoleh dalam dana dalamdana
dalam dana pada akhlr pada akhir
pada akhir tempoh tempoh
tempoh
1 RM517.30 RMO RM517.30 RM 517.30
2 517.30 15.52 532.82 1050.12
3 517.30 31.52 548.80 1598.92
4 517.30 47.97 565.27 2164.19
5 517.30 64.93 582.23 2746.42
6 517.30 82.39 599.69 3346.11
7 517.30 100.38 617.68 3963.79
8 517.30 118.91 636.21 4600.00
294
JAWAPAN
(22) Tahun 1 RM3633.47
2 RM7266.94
3 RM21 800.82
4 RM43 601.64
5 RM7266.94
6 RM1O900.41
(23) RM6 177.08
(24) RM3807.38
Latihan 6
(1)
(a) RM183.66
(b) RM183.16
(2) BB=RM31.67
BB
0 = RM403 1.67
(3) BB=RM138.06
BB~= RM1338.06
(4) (a) k, 2 = 23.93%
(b) k= 26.74%
(5) (a) RM1850
(b) RM5O
(c) 5%
(d) Kadar tepat = 9.37%
Nisbah malar = 9.09%
(6) Kaedahfaedahkompaun
(a) RM1 06.45
(b) RM116.10
(c) RM2116.10
Nisb ahmalar
(a) RM1O6.33
(b) RMI14
(c) RM2114
(7) (a) k52 =46.76%
(b) Kadan tepat = 59.28%
(8) (a) RM1470
(b) RM320
(9) (a) 16%
(b) Kadan tepat = 32.24%
Nisbah malan =30.72%
(10) (a) RM4300
(b) RM300
(c) 52%
(d) Kadar tepat = 149.24%
(11) (a) RM6O
(b) k12= 49.20%
(c) Kadar tepat = 62.28%
Nisbah malar =52.36%
(12) (a) RM6O
(b) k12=33.13%
(13) (a) RM9O
(b) k12= 8.23%
(14) Pilihan (a)
(15) (a) RM299.54
(b) RM245.51
(c) Cara (b)
Latlhan 7
(1) (a) RM121.49
(b) RM2578.80
(2) RM790.79
(3) RM2008.59
(4) (a) RM689.17
(b) RM722.76
(c) RM758.29
(5) RM2072.75
(6) (a) (i) RM119 653.22
(ii) RM88 087.28
(b) (i) RM800
(ii) RM7329.11
(7) RM293.87
(8) 3%
(25)
(26)
(27)
(28)
RM3783. 19
RM3436.32
Ansuran ke-1 1
RM1O 505.76
295
MATEMATIK KEWANGAN
Latlhart8
(1) (a) (i) RM380
(ii) RM750
(iii) RM367.50
(iv) RM2250
(v) RM787.50
(b) (i) RM99.17
(ii) RM125.00
(iii) RM37.99
(iv) RM341.67
(v) RM220.3 1
(2) (a) RM5900
(b) RM6100.88
(c) Cara(i)=11%
Cara (ii) = 12.36%
(3) (a) RM394.44
(b) Kadar tepat = 27.35%
Nisbah malan = 27.24%
(4) Cara (b)
(5) (a) RM1496.34
(b) RM1306.67
(6) (a) RM3345.60
(b) RM1759.20
(7) (a) RM355
(b) Kadar tepat =27.35%
(c) RM3817.30
(8) (a) RM320
(b) Kadar tepat = 7.77%
(c) RM1057.60
(9) (a) M = RM47 520
(b) RMI1 880
(c) Kadar tepat = 19.63%
(10) (a) RM8000
(b) RM17 500
Latihan 9
(2) 1987 = 1.4%
1988 = 1.6%
1989 = 4.2%
(3) (a) 4.7%
(b) Cara tepat = 73.3%
Cara kasan= 56.3%
(4) RMO.89
(5) (a) 9.4%
(b) 10.4%
(6) (a) 13.1%
(b) 11.6%
(7) Cara tepat = 3.6%
Cana kasan= 4%
(8) (a) RM3600
(b) RM2975.21
(9) RM3380.92
Latihan 10
(2) 10.48%(angganan)
(3) 13.73% (anggaran)
(4) (a) RM1O81.10
(b) RM798.69
(5) RM1092.46
(6) (a) RM576.24
(b) RM765.31
(7) 33.33%
(8) 15.69%
(9) (a) 11.6%
(b) 11.74%
(10) RM59.65
296
JAW APAN
Latihan 11
( 1) (a)
( b)
( c)
Akhir
tahun
Susut nllai
tahunan
Susut nilal
terkumpul
Nilai
buku
0
1
2
3
4
RM 0
3750
3750
3750
3750
RM 0
3750
7500
11250
15000
RM20000
16250
12500
8750
5000
Akhir
tahun
Susut nIlal
tahunan
Susut nilal
terkumpul
Nilai
buku
0
1
2
3
4
RM 0
5857.86
4142.14
2928.93
2071.07
RM 0
5857.86
10000
12928.93
15000
RM20000
14142.14
10000
7071.07
5000
Akblr
tahun
Susut nilal
tahunan
Susut nilal
terkumpul
Nilai
buku
0
1
2
3
4
RM 0
6000
4500
3000
1500
RM 0
6000
10500
13500
15000
RM20000
14000
9500
6500
5000
297
MATEMATIKKEWANGAN
( d)
Akhir
tabun
Deposit dana
terikat
hnplisit
Faedah
atas dana
Susut nilal
tahunan
Susut nilai
terkunipul
NIlal
buku
0
1
2
3
4
RM 0
3328.81
3328.81
3328.81
3328.81
RM 0
0
266.30
553.91
864.53
RM 0
3328.87
3595.11
3882.72
4193.34
RM 0
3328.81
6823.92
10806.64
14999.98
RM20000
16671.19
13076.08
9 193.36
5000
(e)
Akhir
tahun
Susut nilai
tahunan
Susut nilal
atas dana
Susut nilal
terkumpul
Nilal
buku
0
1
2
3
4
RM 0
4928.81
4928.81
4928.81
4928.81
RM 0
1600
1333.70
1046.09
735.49
RM 0
3328.81
6923.92
10806.64
14999.98
RM 20 000
16671.19
13076.08
9193.36
5000.02
(3)
Akhir
tahun
Susut nilai
tahunan
Susutnilal
terkumpul
Nilal
buku
0
1
2
3
4
RM 0
7650
7650
7650
7650
RM 0
7650
15300
22950
30600
RM30000
22950
15300
7 650
0
298
JAWAPAN
( 4) ( a)
Akhir
tahun
Deposit dana
terikat
Faedah
atasdana
Susut aba!
tahunan
Susut ndai
terkumpul
Nib!
buku
0
1
2
3
4
5
RM 0
1661.64
1661.64
1661.64
1661.64
1661.64
RM 0
0
66.47
135.59
207.48
282.24
RM 0
1661.64
1728.11
1797.23
1869.12
1943.88
RM 0
1661.64
3389.75
5186.98
7056.10
8999.98
RM 10 000
8338.36
6610.25
4813.02
2943.90
1 000.02
(b)
Akhir
tahun
Susut nilal
tahunan
Faedah
impilsit
atas dana
Susut ala!
terkumpul
Nilal
buku
0
1
2
3
4
5
RM 0
2061.64
2061.64
2061.64
2061.64
2061.64
RM 0
4.00
333.53
264.41
192.52
117.76
RM 0
1661.64
3389.75
5186.98
7056.10
8999.98
RMIO 000
8338.36
6610.25
4813.02
2943.90
1000.02
(5) 4.3 tahun
( 6) (a) RM27 500
( b) RM17 272.73
( 7) ( a) RM3276.80
( b) RM524.29
( 8) 25%
299
?~AThMATJKKEWANGAN
(9) (a)
Tahun Susut mial Susut nilal Nilal
tahunan terkumpul buku
- - - RM20000
1990 RM2100 RM 2 100 17 900
91
92
93
3600
3600
3600
5700
9300
12900
14300
10700
7 100
94 3600 16500 3500
95 1500 18000 2000
( 10)
( b)
Tahun Susut mini
tahunan
Susut nilaI
terkumpul
Nilal
buku
RM20000
1990 RM3500 RM 3500 16500
91 5300 8800 11200
92 4100 12999 7100
93 2900 15800
4200
94 1700 17500 2500
95 50 1800 2000
( a)
Tahun Susut nilai
tahunan
Susut nilal
terkumpul
Nilai
buku
- - - RM50000
1990 RM 9375 RM 9375 40625
91 11250
20625 29375
92 11 250 31 875 18 125
93 11250 43125 6875
94 1875 45000 5000
300
JAW APAN
(11)
(b)
(5) (a) 6.9%
(b) 25.8%
(c) 56.8%
(7) (a) 20 Mci
(b) 27Mei
(c) 14 Jun, RM7200
(d) RM6495
(e) RM6636
(8) (a) SJulai
(b) 15 Julai
( c) 4 Ogos, RM6330
( d) ( i) RM5 104,
(ii) RM5717
Tahun Susut nila!
tahunan
Susut nliai
terkumpui
Nilai
buku
-
1990
91
92
93
94
-
RM15 000
14250
9750
5250
750
-
RM15 000
29250
39000
44250
45000
RM50000
35000
20750
11000
5750
5000
Tahun Susut nllai
tahunan
Susut mini
terkumpul
Nilai
buku
-
1990
91
92
93
94
95
-
RM3333.33
4166.67
3125.00
2343.75
1757.81
439.45
-
RM 3333.33
7500
10625
12968.75
14726.56
15166.01
RM20000
16666.67
12500
9375
7031.25
5273.44
4833.99
Latihan 12
(2) (a) RM280, RM420
(b) RM5 18.40, RM345.60
(c) RM1O3.20, RM496.80
(d) RM74.57, RM385.43
(e) RM975, RM195
(f) RM500, RM14O
(g) 6~%, RM140
(h) 614%, RM21O
(3) (a) RM205.20
(b) RM2281.31
(4) KedaiA
301
MATEMATIKKEWANGAN
(9) (a) 12 Jun
(b) RM200
(c) 30 Jun
(10) (b) (i) 26 Mac
(ii) 31 Mac
(c) 20 April, RM1800
( d) ( i) RM1674
(ii) RM1728
(11) (a) l3Julai
(b) 7Ogos
(12) (a) (i) RM22.41
(ii) RM527.59
(b) (i) RM31.91
(ii) RM548.09
(c) (i) RM25
(ii) RM925
(d) (1) RM12.77
(ii) RM537.23
(13) (a) (i) RM12O
(ii) RM48
(iii) RM24
(b) (i) 133.33%
( ii) 68.18%
(iii) 48.98%
(14) RM135.83
(15) (a) RM1344
(b) RM311.04
(c) RM3 144.96
(16) (a) RM551.14
(b) (i) RM2279.09
(ii) RM2563.97
(iii) RM2848.86
(17) (a) RM1688.40
(b) RM18O.10
(c) (i) RM2821.50
(ii) RM3001 .66
Latihan 13
( 1) (a) RM58.33
(b) RM1O9.33
(c) RM53.52
(2) (a) RM6O
( b) RM36.30
(c) RM82.08
(3) (a) RM128, RM200
(b) RM455, RM1O4O
(c) RM245, RM291 .67
(4) RM66.30
(5) (a) RM781.71
(b) RM45 1.44
(6) (a) 81.82%
(b) 400%
(c) 29.58
(d) 45.95%
(7) (a) RM100, RM2O
(b) RM1 80, RM6O
( c) RM111.36, 48%
( d) RM143.75, RM57.50
(e) RM346.27, RM288.27
(8) (a) RM2.50
( b) RM28.75
(c) 1 5%
( 9) RM3.60, RM93.60
( 10) (a) RM220.69
(b) RM275.86
(c) RMI15.86
( d) RM33.10
(11) (a) RM158.20
(b) RM28.25
(12) (a) RM52.50
( b) RM66.42
(c) RM16.42
( d) RMI3.92
(13) RM442.71
(14) RM1.O0sekotak
( 15) (a) RM882.35
(b) RM776.47
(c) 12%
(16) (a) RM271.69
302
JAWAPAN
( b) RM33.75
( c) RM251
(d) Untung = RM7.75
(17) (a) RM11 866.67
(b) RM4746.67
( 18) ( a) RM151.20
( b) 8.57%
(19) (a) RM144000
( b) RM77 538.46
( c) RM221 538.46
( d) RM66 461.54
( e) RM11 076.92
(20) (a) RM5O000
( b) RM55 000
(c) RM2O 000
Latihan 14
( 1) ( a) RM895.12
( b) RM713
( 2) (a) RM9000
( b) RM615
(3) ( a) RM12 000
(b) RM1O15
( 4) ( a) RM11 362
( b) Dini=RM7231,
Isteni =RM1231
( 5) RM5119
( 6) ( a) RM22 505
( b) Dini=RM12O1O,
Isteni = RM3930
(7) RM3760
( 8) RM5867
(9) RMI7 225
(10) ( a) RM11052.40
( b) Diri=RM4975,
Isten = RM2 155.40
( 11) Menerima balik RM5625
(12) (a) RM19 725
( b) Diri=RM9180,
Isteri = RM3930
(13) RM12 652
(14) RM5119
(15) RM47 393.34
303
BIBLIOGRAFI
Ayres, F. 1963. Theory andProblems ofMathematic sofFinanc e. McGraw Hill.
Chan, A. 1987. Management Ac c ounting. Dec ision Making. London: Butter-
worths.
Chuan, G.C. 1991. Malaysian Inc ome Tax: AComplete and Prac tic al Problem
Solving Guide. Kuala Lumpur: Leeds.
Cissell, R. dan Cissell, H. 1969. Mathematic s of Financ e. Boston: Houghton
Mifflin.
Cissell, R., Cissell, H., dan Flashpohler, D.C. 1990. Mathematic s ofFinanc e,
Boston: Houghton Mifflin.
Ernest, J.W. dan Stein, H.M. 1968. Introduc tion to Business Mathematic s.
London: MacMillan.
Francis, J.C. 1987. InvestmentsAnalysis andManagement. McGraw Hill.
Garman, E.T. dan Forgue, RE. 1988. Personal Financ e. Boston: Houghton
Mifflin.
Gossage, L.C. 1989. Business Mathematic s. A College Course. Cincinnati:
South-Western Pub.
Harper, H.H. 1986. College BusinessMathematic s. McGraw Hill.
Kaliski, B.S. dan Danaby, R.L. 1987. Business Mathematic s. San Diego:
Harcourt Brace Jovanovich.
Katz, J.H. 1991. Investigating in MoneyMarketSec urities. Chicago: Probus.
Kellison, 0. 1989. TeoriFaedah. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Kheong, C.Y. 1988. Malaysian Taxation. Malaysia: Butterworth.
Knox, D.M., Zima, P., dan Brown, R.L. 1985. Mathematic s of Financ e.
McGraw Hill.
Lisle, C.D. 1990. Financ ial Calc ulations For Business. Kogan Page.
MacCutcheon, J.J. dan Scott, W.F. 1986. An Introduc tion to the Mathematic sof
Financ e. London: Heinemann.
Miller, CD., Salzman, S.A., dan Hoelzle, L.F. 1990. Business Mathematic s.
Scott, Foreman/Little, Brown Higher Education.
305
Prakash, A.i., Karels, G.V., dan Fernandez, R. 1987. Financ ial, Commercial
andMortgage Mathematic s andTheir Applic ations. NewYork: Praeger.
Rouche, NW. 1983. Business Mathematic s: A Collegiate Approac h. Prentice
Hall.
Simpson, TM., Pirenian, Z.M., dan Crenshaw, B.H. 1961. Mathematic s of
Financ e. Prentice Hall.
Subramaniam, A. 1990. MalaysianInc ome Tax Manual. Pelanduk Publishing.
Wood, F. 1985. Business Ac c ounting I. London: Longman.
306
INDEKS
Akta Cukai Pendapatan 1967, 242
Akta Sewa Beli (1967) Malaysia, 163,
164
Amaun anuiti, 87, 119
rumus, 8890
Amaun kompaun, 5257
Anuiti, 86, 108, 119
am, 105107
biasa, 119
cukup tempoh, 107, 119
dengan pengkompaunan berterusan,
119
tertunda, 108
Asas pengiraan faedah, 1
janjangaritmetik, 15,12
mm aritmetik, 5
janjang geometri, 1,512
mm geometri, 11, 12
Belanjawan modal, 7077
Bon, 176
penilaian, 17680
faedah setengah tahun, 180
Cara prospektif, 95
Cara retrospektif, 9596
Dana terikat, 111
Diskaun bank, 29
Diskaun niaga, 203205, 21718
Diskaun tunai, 203,21718
syarat-syarat, 20712
Diskaun tunggal setara, 205207
Faedah kompaun, 18, 49,68, 80, 135, 137
Faedah ringkas, 18, 19,20, 22,49
Gratuiti persaraan, 251
Indeks harga pengguna, 168
Inflasi, 168
cara mengukur, 168
hubungan antara kadar faedah
dengan, 17173
Jenis borang taksiran, 243
Kadar baki berkurangan, 12528
Kadarberubah, 150
Kadar diskaun, 125
Kadarefektif, 58, 59, 158
Kadar faedah, 58, 61
Kadar faedah wang, 171
Kadar negatif, 69
Kadar nominal, 58, 59, 60
Kadar sama rata, 125
Kadar tetap, 14748
Kaedah anggaran, 132, 138, 139
rumusan nisbah malar, 133
rumusansisaan (saudagar), 133
rumusan nisbah N, 134
rumusan nisbah malar, 134
Kaedah anuiti, 196
Kaedah bald berkurangan, 19293
307
MATEMATIK KEWANGAN
Kaedah dana tenkat, 194
Kaedah garis lurus, 191
Kaedahjumlah digit tahunan, 19394
Keberuntungan, 230
Kenaikan peratus malar, 148
Kerugian, 220
KWSP, 246
Manfaat perubatan atau pergigian, 250
Masa anggaran, 21
Masa tepat, 21
Model penilaman, 176
Naik harga, 224
peratus, 22426
perubahan, 227
Nilai kini, 2223,62, 80, 176
Nilai kini anuiti, 90, 119
rumus, 91
Nilai manfaat, 248
Nilai masa wang, 51
Nilai tempat kediaman, 250
Nisbah sepunya, 6
Notajanji, 31,41
Ordinan Cukai Pendapatan 156, 242
Ordinan Pendapatan Hasil Dalam N egeri
1960,242
Pampasan, 251
Pelepasancukai, 245,246
Pembelian ansuran, 130
Penaksiran cukai pendapatan, 24243
Pencen, 24748
Pencukaian
atas dividen, 251
atas faedah, 252
atas pendapatan sewa, 253
atas royalti, 252
Pencukaianperseorangan, 242
Pendiskaunan nota, 32
Pengkompaunan berterusan, 7879, 107
Pengkompaunan faedah, 60
Perlunasan, 109
Perniagaan runcit, 224
Persamaan nilai, 2325
PIN, 246
Pinjaman balloon, 12829
Pinjaman bullet, 130
Pinjaman gadai janji, 147
Pinjaman kadarsama rata, 15759
pokokbelum bayar, 160
Pinjaman kadartetap, 151
bald pokokbelumbayar, 15153
;jumlah bayaran faedah, 15354
Pinjaman perniagaan, 125
Potongan cukai, 245, 246
Rayuan terhadap taksiran, 24344
Sahambiasa, 176, 18385
Sahamkeutamaan, 176, 18183
Susut nilai, 190
tahun separa, 197199
Tahun, 244
asas, 244
taksiran, 24443
Tambang perjalanan bercuti, 250
Turun harga, 22728
peratus turun harga, 229
308

Matematik Ekonomi

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Matematik Ekonomi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

U.

Wee Kok Kiang

You might also like