Anarizm ve Anari'nin nndeki Dier Engeller?

u zamanlarda anarizmin yeni tanmlamalarn retmeye hi gerek yok; hayatta olmayan, tannm
yabanclarn uzun sre nce tasarladklarn dzeltmek ok zor olur dorusu. Aina
olduumuz komnist-, bireyci-, vesaire tireli anarizmlerle oyalanmamza da gerek yok; btn
bunlarn hepsi kitaplarda var. Sorulmas gereken veya asl parmak baslmas gereken nokta bugn
anariye, neden Godwinin, Proudhonun, Kropotkinin ve Goldmann kendi zamanlarnda olduklar
kadar yakn olmadmzdr. Bir sr neden ortaya dklebilir, lakin zerine srarla dnlmesi
gerekenler anaristlerin kendilerinin oluturduklardr ve madem ki byle eyler varsa ve bir engel
tekil ediyorlarsa bunlarn ortadan kaldrlmas da mmkn olabilmelidir. Mmkndr ama seili
deil.
Yllarca anarist evreyi pr dikkat inceleyip, bu evre iinde asap bozucu etkinliklerde bulunduktan
sonra vardm yarg, anarinin anlalma ans gibi bir niyaz olmayan bir sfat olarak kalmasnn asl
nedeninin anaristler olduudur. Birok anarist, aka, otonom ortaklamaclk tarz iinde
yaamaktan acizdir. ou pek zeki bile saylmaz. Yaadmz dnyann engin bilgisini dlayp sadece
kendi klasiklerini ve literatrlerini okuma eilimindedirler. Kendilerine benzeyen dierleriyle
kurduklar iliki, hi kimsenin, bir dierinin dncelerini, eylemlerini herhangi bir pratik eletirel akl
standardna gre lp biemeyeceine dair st kapal bir anlay iinde olmakla beraber rkektir
de. Yani hi kimsenin kendi bireysel kazanmlar mevcut dzeyin ok zerine kamayacaktr; ve hadi
hepsini getim, hi kimse anarist ideolojinin eskimi deerlerine kati surette meydan okuyamaz.
Bir eit evre olarak anarizm, varolan dzene meydan okuyu falan deildir; dzene uyum
salamann yksek oranda zellemi bir biimidir. Bir yaam tarzdr veya kendine zg bir dller ve
zveriler karm halinde baka bir yaam tarznn eklentisidir. Sefalet zorunludur ve tam da bu
nedenden dolay u veya bu anaristin, ideolojisine baklmakszn sadece baarszla mahkum olup
olamayacan ipotek altna alr. Anarizmin tarihi ei benzeri bulunmayan bir yenilgiler ve ehitler
tarihidir. Anaristler, hakszla uram atalarna hastalkl bir sadakatle sayg duyarlar. Bu da tpk
herkes gibi, anaristlerin de en iyi anaristin l anarist olduunu dndkleri phesini
uyandryor. Devrim, yenilgiye ve ihanete uram devrim, muhteem bir ey olmakla beraber yeri
kitaplar ve brorlerdir. 1936 spanyas ve 1968 Fransas geen yzyln en belirgin olaylardr ve
devrimci uyan olarak her ikisi de resmi ve rgtl anaristleri, hantal, destekleyicilikten uzak veya
daha fena bir halde yakalamtr. Nedenini yle uzaklarda aramaya gerek yok. Tm bu ideologlar iki
yzl falan deildi, bazlar yleydi. Aksine, devrim hemen simdi harbiden hayal edilebilir bir ey
olmad iin, belirsiz bir halde dimdik ayakta kalacana gvendikleri anarist militanln gnlk
rutini zerine kafa patlattlar ve olaylar azlarndan kan geride braktnda ise korkuyla ve
savunmaszca tepki gsterdiler.
Baka bir ekilde ifade etmek istersek, anarizmle anari arasnda bir seim yaplmas istense, birok
anarist, bilinmeyene, devletsiz zgrln dnyasna yaplacak tehlikeli bir atlaytan ziyade
anarizm ideolojisini ve alt-kltrn tercih edecektir. Fakat devlet kart olduklarn aka beyan
edenler neredeyse sadece anaristler olduu iindir ki zgrlkten korkan bu insanlar gerekten
devlet kart bir ayaklanma iinde nemli veya en azndan ilan edilmi mevkileri kanlmaz olarak
stlenecektir. Bu yandalar, kendi yerleik statlerini politikaclarla mlk sahiplerininkini tehdit
ettiinden daha az tehdit etmeyen bir devrimin nderleri olarak bulacaklardr kendilerini. Anaristler,
ister bilinli olsunlar ister olmasnlar, kendileri olmakszn da devletten vazgeebilecek bir devrimi,
Marx ve Bakunin arasndaki eski kavgaya bir an bile ara vermeksizin sabote ederler.
Gereklikte, anarist adn stlenenler, uzun, bo, okunas olmayan laflarla dolu yazlaryla deil ama
dier insanlarla iliki kurmann bir baka rnei araclyla devlete meydan okumak iin hibir ey
yapmamlardr. Anarizm iine kendilerini adam anaristler, anarist iddialarn en iyi
yalanlanmalardr. uras dorudur ki, Kuzey Amerikadaki iici rgtlerin havaleli, hantal
federasyonlar can sknts ve keskinlik iinde kmtr; bu belki iyi bir ey ama anarizmin resmi
olmayan sosyal yaps hala tepeden trnaa hiyerariktir. Anaristler Bakuninin grnmez hkmet
dedii eye yumuak ballkla boyun eerler, bu onlar iin, uzun sreli anarist yaynlarn bir avu
(ismen olmasa bile fiilen) editrnden olumaktadr.
Bu yaynlar, szde derin ideolojik farkllklarna ramen, okuyucularyla karlkl ilikilerinde baba en
iyisini bilir tutumuyla hareket etmektedirler ayn zamanda aralarnda, birinden birine yaplacak
saldrlara izin vermemek gibi bir centilmenlik anlamas da vardr; aksi takdirde sradan anarist
bireyler zerindeki hegomonik ortak snf karlar zarar grecektir. in tuhaf, Fifth Estate ve Kick
It Over dergilerini kendi sayfalarnda, diyelim ki Processed World dergisinden daha kolay
eletirebilirsiniz. Her rgtn dier btn rgtlerle herhangi bir rgtszlkle olduundan daha ok
ortak noktas vardr. Devletin anarist eletirisi, keke anaristler de bunu anlasa, rgt eletirisinin
zel bir durumudur. Ve bir dzeye kadar anarist rgtler bile bunu sezinler.
Anti-anaristler bile eer hiyerari ve bask varsa bunun aa karlmas ve gerektii
gibi adlandrlmas sonucunu ok rahat karabilirler. Bu uzmanlardan (sa kanat zgrlkler ve
minaristlerden) farkl olarak ben devlet kartlnda srar ediyorum. Ama, anaristlerin sk sk
dncesizce savunduklar gibi devletin gereksiz olduundan dolay deil. Sradan insanlar bu
anarist iddiay gln bulup reddederler, yapmalar gereken de budur. uras aktr ki, bizimki gibi
endstrilemi snfl toplumlarda devlet gereklidir. Asl nokta, devletin, bireylerin ve yz yze ileyen
gnll birlikteliklerin gcn ellerinden alarak kendi gerekliliinin koullarn yaratm olmasdr.
Daha net olursak, devlet payandalar (i, ahlaklk, endstriyel teknoloji, hiyerarik rgtler) gerek
ihtiyalarn ve arzularn tatmin edilmesinden daha gerekli deildir, olsa olsa etik olmayan eylerdir.
Ne yazk ki, anarist markalardan birou, bu nclleri onaylamakta fakat buna ramen bu ncllerin
mantki sonucunun yani devletin karsnda duraksamaktadrlar.
Anaristler olmasayd, devlet onlar icat edecekti (eer bu lkede anarizm olacaksa onu da biz
kurarz diyecekti). Baz durumlarda bunu yaptn da gayet iyi biliyoruz. Anarizmle ksteklenmemi
anaristlere ihtiyacmz var. Ancak o zaman, ite o zaman anariyi ciddi olarak ortaya karmaya
balayabiliriz.
Bob Black