You are on page 1of 1430

1

] jpu ]

Awid scu jugwid scu ] hY BI scu nwnk hosI BI scu ]1]


socY soic n hove jy socI lK vwr ] cupY cup n hove jy lwie rhw ilv qwr ] BuiKAw BuK
n aqrI jy bnw purIAw Bwr ] shs isAwxpw lK hoih q iek n clY nwil ] ikv sicAwrw

hoeAY ikv kUVY qutY pwil ] hukim rjwe clxw nwnk iliKAw nwil ]1] hukmI hovin

Awkwr hukmu n kihAw jwe ] hukmI hovin jIA hukim imlY vifAwe ] hukmI aqmu nIcu

hukim iliK duK suK pweAih ] ieknw hukmI bKsIs ieik hukmI sdw BvweAih ] hukmY

AMdir sBu ko bwhir hukm n koie ] nwnk hukmY jy buJY q hamY khY n koie ]2] gwvY ko

qwxu hovY iksY qwxu ] gwvY ko dwiq jwxY nIswxu ] gwvY ko gux vifAweAw cwr ] gwvY ko

ividAw
ivKmu
vIcw{
]
gwvY
ko
swij
kry
qnu
Ky
h
]
gwvY
ko
jIA
lY
iPir
dy
h
]
gwvY

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

ko jwpY idsY dUir ] gwvY ko vyKY hwdrw hdUir ] kQnw kQI n AwvY qoit ] kiQ kiQ kQI
kotI koit koit ] dydw dy lYdy Qik pwih ] jugw jugMqir KwhI Kwih ] hukmI hukmu clwE rwhu ]
nwnk ivgsY vyprvwhu ]3] swcw swihbu swcu nwie BwiKAw Bwa Apw{ ] AwKih mMgih
dyih dyih dwiq kry dwqw{ ] Pyir ik AgY rKIAY ijqu idsY drbw{ ] muhO ik bolxu bolIAY
ijqu suix Dry ipAw{ ] AMmq vylw scu nwa vifAwe vIcw{ ] krmI AwvY kpVw ndrI
moKu duAw{ ] nwnk EvY jwxIAY sBu Awpy sicAw{ ]4] QwipAw n jwie kIqw n hoie ]
Awpy Awip inrMjnu soie ] ijin syivAw iqin pwieAw mwnu ] nwnk gwvIAY guxI inDwnu ]
gwvIAY suxIAY min rKIAY Bwa ] duKu prhir suKu Gir lY jwie ] gurmuiK nwdM gurmuiK vydM

gurmuiK rihAw smwe ] gu{ es{ gu{ gorKu brmw gu{ pwrbqI mwe ] jy ha jwxw AwKw

nwhI khxw kQnu n jwe ] gurw iek dyih buJwe ] sBnw jIAw kw ieku dwqw so mY ivsir

n jwe ]5] qIriQ nwvw jy iqsu Bwvw ivxu Bwxy ik nwie krI ] jyqI isriT apwe vyKw

ivxu krmw ik imlY le ] miq ivic rqn jvwhr mwixk jy iek gur kI isK suxI ] gurw

iek
dy
i
h
bu
J
we
]
sBnw
jIAw
kw
ieku
dwqw
so
mY
ivsir
n
jwe
]6]
jy
ju
g
cwry
Awrjw
hor

dsUxI hoie ] nvw KMfw ivic jwxIAY nwil clY sBu koie ] cMgw nwa rKwie kY jsu kIriq jig
lyie ] jy iqsu ndir n Awve q vwq n puCY ky ] kItw AMdir kItu kir dosI dosu Dry ] nwnk
inrguix guxu kry guxvMiqAw guxu dy ] qyhw koie n suJe ij iqsu guxu koie kry ]7] suixAY
isD pIr suir nwQ ] suixAY Driq Dvl Awkws ] suixAY dIp loA pwqwl ] suixAY poih n skY
kwlu ] nwnk Bgqw sdw ivgwsu ] suixAY dUK pwp kw nwsu ]8] suixAY es{ brmw ieMdu ]
suixAY muiK swlwhx mMdu ] suixAY jog jugiq qin Byd ] suixAY swsq ismiq vyd ] nwnk Bgqw

sdw ivgwsu ] suixAY dUK pwp kw nwsu ]9] suixAY squ sMqoKu igAwnu ] suixAY ATsiT kw
iesnwnu ] suixAY piV piV pwvih mwnu ] suixAY lwgY shij iDAwnu ] nwnk Bgqw sdw ivgwsu
] suixAY dUK pwp kw nwsu ]10] suixAY srw guxw ky gwh ] suixAY syK pIr pwiqswh ] suixAY AMDy
pwvih rwhu ] suixAY hwQ hovY Asgwhu ] nwnk Bgqw sdw ivgwsu ] suixAY dUK pwp kw nwsu ]11]
mny kI giq khI n jwie ] jy ko khY ipCY pCuqwie ] kwgid klm n ilKxhw{ ] mny kw bih
krin vIcw{ ] AYsw nwmu inrMjnu hoie ] jy ko mMin jwxY min koie ]12] mnY suriq hovY min buiD ]
mnY sgl Bvx kI suiD ] mnY muih cotw nw Kwie ] mnY jm kY swiQ n jwie ] AYsw nwmu inrMjnu
hoie ] jy ko mMin jwxY min koie ]13] mnY mwrig Twk n pwie ] mnY piq isa prgtu jwie ]

mnY mgu n clY pMQu ] mnY Drm syqI snbMDu ] AYsw nwmu inrMjnu hoie ] jy ko mMin jwxY min koie ]

14] mnY pwvih moKu duAw{ ] mnY prvwrY swDw{ ] mnY qrY qwry gu{ isK ] mnY nwnk Bvih

n iBK ] AYsw nwmu inrMjnu hoie ] jy ko mMin jwxY min koie ]15] pMc prvwx pMc prDwnu ]

pMcy pwvih drgih mwnu ] pMcy sohih dir rwjwnu ] pMcw kw gu{ Eku iDAwnu ] jy ko khY krY

vIcw{
]
krqy
kY
krxY
nwhI
su
m
w{
]
DOlu
Drmu
dieAw
kw
pU
q
u
]
sM
q
oKu
Qwip
riKAw
ijin
sU
i
q
]

jy ko buJY hovY sicAw{ ] DvlY apir kyqw Bw{ ] DrqI ho{ prY ho{ ho{ ] iqs qy Bw{ qlY kvxu jo{
] jIA jwiq rMgw ky nwv ] sBnw iliKAw vuVI klwm ] Ehu lyKw iliK jwxY koie ] lyKw
iliKAw kyqw hoie ] kyqw qwxu suAwilhu }pu ] kyqI dwiq jwxY kOxu kUqu ] kIqw pswa Eko
kvwa ] iqs qy hoE lK drIAwa ] kudriq kvx khw vIcw{ ] vwirAw n jwvw Ek vwr ]
jo quDu BwvY swe BlI kwr ] qU sdw slwmiq inrMkwr ]16] AsMK jp AsMK Bwa
] AsMK pUjw AsMK qp qwa ] AsMK grMQ muiK vyd pwT ] AsMK jog min rhih

adws ] AsMK Bgq gux igAwn vIcwr ] AsMK sqI AsMK dwqwr ] AsMK sUr muh BK swr ]
AsMK moin ilv lwie qwr ] kudriq kvx khw vIcw{ ] vwirAw n jwvw Ek vwr ] jo quDu
BwvY swe BlI kwr ] qU sdw slwmiq inrMkwr ]17] AsMK mUrK AMD Gor ] AsMK cor hrwmKor
] AsMK Amr kir jwih jor ] AsMK glvF hiqAw kmwih ] AsMK pwpI pwpu kir jwih ] AsMK
kUiVAwr kUVy iPrwih ] AsMK mlyC mlu BiK Kwih ] AsMK inMdk isir krih Bw{ ] nwnku nIcu
khY vIcw{ ] vwirAw n jwvw Ek vwr ] jo quDu BwvY swe BlI kwr ] qU sdw slwmiq inrMkwr ]
18] AsMK nwv AsMK Qwv ] AgMm AgMm AsMK loA ] AsMK khih isir Bw{ hoie ] AKrI nwmu
AKrI swlwh ] AKrI igAwnu gIq gux gwh ] AKrI ilKxu bolxu bwix ] AKrw isir sMjogu

vKwix ] ijin Eih ilKy iqsu isir nwih ] ijv PurmwE iqv iqv pwih ] jyqw kIqw qyqw

nwa ] ivxu nwvY nwhI ko Qwa ] kudriq kvx khw vIcw{ ] vwirAw n jwvw Ek vwr ] jo quDu

BwvY swe BlI kwr ] qU sdw slwmiq inrMkwr ]19] BrIAY hQu pY{ qnu dyh ] pwxI DoqY

aqrsu Kyh ] mUq plIqI kpV hoie ] dy swbUxu leAY Aohu Doie ] BrIAY miq pwpw kY sMig ]

Aohu
DopY
nwvY
kY
rM
i
g
]
pu

nI
pwpI
AwKxu
nwih
]
kir
kir
krxw
iliK
lY
jwhu
]
Awpy
bIij
Awpy

hI Kwhu ] nwnk hukmI Awvhu jwhu ]20] qIrQu qpu dieAw dqu dwnu ] jy ko pwvY iql kw mwnu
] suixAw mMinAw min kIqw Bwa ] AMqrgiq qIriQ mil nwa ] siB gux qyry mY nwhI koie ]
ivxu gux kIqy Bgiq n hoie ] suAsiq AwiQ bwxI brmwa ] siq suhwxu sdw min cwa ] kvxu
su vylw vKqu kvxu kvx iQiq kvxu vw{ ] kvix is {qI mwhu kvxu ijqu hoAw Awkw{ ] vyl n
pweAw pMfqI ij hovY lyKu purwxu ] vKqu n pwieAo kwdIAw ij ilKin lyKu kurwxu ] iQiq vw{ nw
jogI jwxY {iq mwhu nw koe ] jw krqw isrTI ka swjy Awpy jwxY soe ] ikv kir AwKw ikv

swlwhI ika vrnI ikv jwxw ] nwnk AwKix sBu ko AwKY iek dU ieku isAwxw ] vfw swihbu vfI
nwe kIqw jw kw hovY ] nwnk jy ko AwpO jwxY AgY gieAw n sohY ]21] pwqwlw pwqwl lK
Awgwsw Awgws ] AoVk AoVk Bwil Qky vyd khin iek vwq ] shs ATwrh khin kqybw
AsulU ieku Dwqu ] lyKw hoie q ilKIAY lyKY hoie ivxwsu ] nwnk vfw AwKIAY Awpy jwxY Awpu ]
22] swlwhI swlwih EqI suriq n pweAw ] ndIAw AqY vwh pvih smuMid n jwxIAih ]
smuMd swh sulqwn igrhw syqI mwlu Dnu ] kIVI quil n hovnI jy iqsu mnhu n vIsrih ]23] AMqu
n isPqI khix n AMqu ] AMqu n krxY dyix n AMqu ] AMqu n vyKix suxix n AMqu ] AMqu n jwpY
ikAw min mMqu ] AMqu n jwpY kIqw Awkw{ ] AMqu n jwpY pwrwvw{ ] AMq kwrix kyqy ibllwih ]

qw ky AMq n pwE jwih ] Ehu AMqu n jwxY koie ] bhuqw khIAY bhuqw hoie ] vfw swihbu cw Qwa ]

cy apir cw nwa ] Evfu cw hovY koie ] iqsu cy ka jwxY soie ] jyvfu Awip jwxY Awip

Awip ] nwnk ndrI krmI dwiq ]24] bhuqw krmu iliKAw nw jwie ] vfw dwqw iqlu n qmwie

] kyqy mMgih joD Apwr ] kyiqAw gxq nhI vIcw{ ] kyqy Kip qutih vykwr ] kyqy lY lY muk{

pwih
]
ky
q
y
mU
r
K
KwhI
Kwih
]
ky
i
qAw
dU
K
BU
K
sd
mwr
]
Eih
iB
dwiq
qy
r
I
dwqwr
]
bM
i
d
KlwsI

BwxY hoie ] ho{ AwiK n skY koie ] jy ko Kwieku AwKix pwie ] Aohu jwxY jyqIAw muih Kwie ] Awpy
jwxY Awpy dyie ] AwKih is iB kye kyie ] ijs no bKsy isPiq swlwh ] nwnk pwiqswhI pwiqswhu
]25] Amul gux Amul vwpwr ] Amul vwpwrIE Amul BMfwr ] Amul Awvih Amul lY jwih ]
Amul Bwie Amulw smwih ] Amulu Drmu Amulu dIbwxu ] Amulu qulu Amulu prvwxu ] Amulu
bKsIs Amulu nIswxu ] Amulu krmu Amulu Purmwxu ] Amulo Amulu AwiKAw n jwie ] AwiK AwiK
rhy ilv lwie ] AwKih vyd pwT purwx ] AwKih pVy krih viKAwx ] AwKih brmy AwKih ieMd ]

AwKih gopI qY goivMd ] AwKih esr AwKih isD ] AwKih kyqy kIqy buD ] AwKih dwnv AwKih
dyv ] AwKih suir nr muin jn syv ] kyqy AwKih AwKix pwih ] kyqy kih kih aiT aiT jwih ]
Eqy kIqy hoir kryih ] qw AwiK n skih kye kyie ] jyvfu BwvY qyvfu hoie ] nwnk jwxY swcw
soie ] jy ko AwKY boluivgwV ] qw ilKIAY isir gwvwrw gwvw{ ]26] so d{ kyhw so G{ kyhw
ijqu bih srb smwly ] vwjy nwd Anyk AsMKw kyqy vwvxhwry ] kyqy rwg prI isa khIAin
kyqy gwvxhwry ] gwvih quhno paxu pwxI bYsMq{ gwvY rwjw Drmu duAwry ] gwvih icqu gupqu
iliK jwxih iliK iliK Drmu vIcwry ] gwvih es{ brmw dyvI sohin sdw svwry ] gwvih ieMd
iedwsix bYTy dyviqAw dir nwly ] gwvih isD smwDI AMdir gwvin swD ivcwry ] gwvin

jqI sqI sMqoKI gwvih vIr krwry ] gwvin pMifq pVin rKIsr jugu jugu vydw nwly ] gwvih

mohxIAw mnu mohin surgw mC pieAwly ] gwvin rqn apwE qyry ATsiT qIrQ nwly ] gwvih

joD mhwbl sUrw gwvih KwxI cwry ] gwvih KMf mMfl vrBMfw kir kir rKy Dwry ] sye quDuno

gwvih jo quDu Bwvin rqy qyry Bgq rswly ] hoir kyqy gwvin sy mY iciq n Awvin nwnku ikAw

vIcwry
]
soe
soe
sdw
scu
swihbu
swcw
swcI
nwe
]
hY
BI
hosI
jwie
n
jwsI
rcnw
ijin
rcwe
]

rMgI rMgI BwqI kir kir ijnsI mwieAw ijin apwe ] kir kir vyKY kIqw Awpxw ijv iqs dI
vifAwe ] jo iqsu BwvY soe krsI hukmu n krxw jwe ] so pwiqswhu swhw pwiqswihbu nwnk
rhxu rjwe ]27] muMdw sMqoKu srmu pqu JolI iDAwn kI krih ibBUiq ] iKMQw kwlu kuAwrI kwieAw
jugiq fMfw prqIiq ] Awe pMQI sgl jmwqI min jIqY jgu jIqu ] Awdysu iqsY Awdysu ] Awid
AnIlu Anwid Anwhiq jugu jugu Eko vysu ]28] Bugiq igAwnu dieAw BMfwrix Git Git vwjih
nwd ] Awip nwQu nwQI sB jw kI iriD isiD Avrw swd ] sMjogu ivjogu duie kwr clwvih

lyKy Awvih Bwg ] Awdysu iqsY Awdysu ] Awid AnIlu Anwid Anwhiq jugu jugu Eko vysu ]29]
Ekw mwe jugiq ivAwe iqin cyly prvwxu ] ieku sMswrI ieku BMfwrI ieku lwE dIbwxu ] ijv
iqsu BwvY iqvY clwvY ijv hovY Purmwxu ] Aohu vyKY Aonw ndir n AwvY bhuqw Ehu ivfwxu ] Awdysu
iqsY Awdysu ] Awid AnIlu Anwid Anwhiq jugu jugu Eko vysu ]30] Awsxu loie loie BMfwr ]
jo ikCu pwieAw su Ekw vwr ] kir kir vyKY isrjxhw{ ] nwnk scy kI swcI kwr ] Awdysu
iqsY Awdysu ] Awid AnIlu Anwid Anwhiq jugu jugu Eko vysu ]31] iek dU jIBO lK hoih lK
hovih lK vIs ] lKu lKu gyVw AwKIAih Eku nwmu jgdIs ] Equ rwih piq pvVIAw cVIAY
hoie iekIs ] suix glw Awkws kI kItw Awe rIs ] nwnk ndrI pweAY kUVI kUVY TIs ]32]

AwKix jo{ cupY nh jo{ ] jo{ n mMgix dyix n jo{ ] jo{ n jIvix mrix nh jo{ ] jo{ n rwij

mwil min so{ ] jo{ n surqI igAwin vIcwir ] jo{ n jugqI CutY sMsw{ ] ijsu hiQ jo{ kir

vyKY soie ] nwnk aqmu nIcu n koie ]33] rwqI {qI iQqI vwr ] pvx pwxI AgnI pwqwl ]

iqsu ivic DrqI Qwip rKI Drm swl ] iqsu ivic jIA jugiq ky rMg ] iqn ky nwm Anyk Anq

]
krmI
krmI
hoie
vIcw{
]
scw
Awip
scw
drbw{
]
iqQY
sohin
pM
c
prvwxu
]
ndrI
krim

pvY nIswxu ] kc pkwe AoQY pwie ] nwnk gieAw jwpY jwie ]34] Drm KMf kw Eho
Drmu ] igAwn KMf kw AwKhu krmu ] kyqy pvx pwxI vYsMqr kyqy kwn mhys ] kyqy brmy
GwViq GVIAih }p rMg ky vys ] kyqIAw krm BUmI myr kyqy kyqy DU apdys ] kyqy ieMd cMd
sUr kyqy kyqy mMfl dys ] kyqy isD buD nwQ kyqy kyqy dyvI vys ] kyqy dyv dwnv muin kyqy kyqy
rqn smuMd ] kyqIAw KwxI kyqIAw bwxI kyqy pwq nirMd ] kyqIAw surqI syvk kyqy nwnk
AMqu n AMqu ]35] igAwn KMf mih igAwnu prcMfu ] iqQY nwd ibnod kof Andu ]

srm KMf kI bwxI }pu ] iqQY GwViq GVIAY bhuqu AnUpu ] qw kIAw glw kQIAw nw jwih ] jy
ko khY ipCY pCuqwie ] iqQY GVIAY suriq miq min buiD ] iqQY GVIAY surw isDw kI suiD ]36]
krm KMf kI bwxI jo{ ] iqQY ho{ n koe ho{ ] iqQY joD mhwbl sUr ] iqn mih rwmu rihAw
BrpUr ] iqQY sIqo sIqw mihmw mwih ] qw ky }p n kQny jwih ] nw Aoih mrih n Twgy jwih ] ijn
kY rwmu vsY mn mwih ] iqQY Bgq vsih ky loA ] krih Andu scw min soie ] sc KMif vsY
inrMkw{ ] kir kir vyKY ndir inhwl ] iqQY KMf mMfl vrBMf ] jy ko kQY q AMq n AMq ] iqQY loA
loA Awkwr ] ijv ijv hukmu iqvY iqv kwr ] vyKY ivgsY kir vIcw{ ] nwnk kQnw krVw sw{
]37] jqu pwhwrw DIrju suinAw{ ] Ahrix miq vydu hQIAw{ ] Ba Klw Agin qp qwa ]

BWfw Bwa AMmqu iqqu Fwil ] GVIAY sbdu scI tkswl ] ijn ka ndir krmu iqn kwr ]

nwnk ndrI ndir inhwl ]38]


sloku ] pvxu gu} pwxI ipqw mwqw Driq mhqu ]

idvsu rwiq duie dwe dwieAw KylY sgl jgqu ] cMigAweAw buirAweAw vwcY Drmu hdUir ]

krmI Awpo AwpxI ky nyVY ky dUir ] ijnI nwmu iDAwieAw gE mskiq Gwil ] nwnk qy muK

ajly
ky
q
I
Cu
t
I
nwil
]1]

so d{ rwgu Awsw mhlw 1


< siqgur pRswid ] so d{ qyrw kyhw so G{

ky
h
w
ijqu
bih
srb
smwly
]
vwjy
qy
r
y
nwd
Any
k
AsM
K
w
ky
q
y
qy
r
y
vwvxhwry
]
ky
q
y
qy
r
y

rwg prI isa khIAih kyqy qyry gwvxhwry ] gwvin quDno pvxu pwxI bYsMq{ gwvY rwjw
Drmu duAwry ] gwvin quDno icqu gupqu iliK jwxin iliK iliK Drmu bIcwry ] gwvin
quDno es{ bRhmw dyvI sohin qyry sdw svwry ] gwvin quDno ieMd ieMdwsix bYTy
dyviqAw dir nwly ] gwvin quDno isD smwDI AMdir gwvin quDno swD bIcwry ]

gwvin quDno jqI sqI sMqoKI gwvin quDno vIr krwry ] gwvin quDno pMifq pVin rKIsur
jugu jugu vydw nwly ] gwvin quDno mohxIAw mnu mohin surgu mCu pieAwly ] gwvin quDno
rqn apwE qyry ATsiT qIrQ nwly ] gwvin quDno joD mhwbl sUrw gwvin quDno KwxI cwry ]
gwvin quDno KMf mMfl bRhmMfw kir kir rKy qyry Dwry ] sye quDno gwvin jo quDu Bwvin rqy
qyry Bgq rswly ] hoir kyqy quDno gwvin sy mY iciq n Awvin nwnku ikAw bIcwry ] soe soe
sdw scu swihbu swcw swcI nwe ] hY BI hosI jwie n jwsI rcnw ijin rcwe ] rMgI rMgI BwqI
kir kir ijnsI mwieAw ijin apwe ] kir kir dyKY kIqw Awpxw ija iqs dI vifAwe ] jo
iqsu BwvY soe krsI iPir hukmu n krxw jwe ] so pwiqswhu swhw piqswihbu nwnk rhxu rjwe

]1] Awsw mhlw 1 ] suix vfw AwKY sBu koie ] kyvfu vfw fITw hoie ] kImiq pwie n kihAw

jwie ] khxY vwly qyry rhy smwie ]1] vfy myry swihbw gihr gMBIrw guxI ghIrw ] koie n jwxY

qyrw kyqw kyvfu cIrw ]1] rhwa ] siB surqI imil suriq kmwe ] sB kImiq imil kImiq pwe ]

igAwnI iDAwnI gur gurhwe ] khxu n jwe qyrI iqlu vifAwe ]2] siB sq siB qp siB

cM
i
gAwe
A
w
]
isDw
pu
r
Kw
kIAw
vifAwe
A
w
]
qu
D
u
ivxu
isDI
iknY
n
pwe
A
w
]
krim
imlY
nwhI

Twik rhweAw ]3] AwKx vwlw ikAw vycwrw ] isPqI Bry qyry BMfwrw ] ijsu qU dyih iqsY ikAw
Awsw mhlw 1 ] AwKw jIvw ivsrY mir jwa ] AwKix
cwrw ] nwnk scu svwrxhwrw ]4]2]
AaKw swcw nwa ] swcy nwm kI lwgY BUK ] aqu BUKY Kwie clIAih dUK ]1] so ika ivsrY myrI
mwie ] swcw swihbu swcY nwie ]1] rhwa ] swcy nwm kI iqlu vifAwe ] AwiK Qky kImiq nhI
pwe ] jy siB imil kY AwKx pwih ] vfw n hovY Gwit n jwie ]2] nw Aohu mrY n hovY sogu ] dydw
rhY n cUkY Bogu ] guxu Eho ho{ nwhI koie ] nw ko hoAw nw ko hoie ]3] jyvfu Awip qyvf qyrI dwiq ]

10

ijin idnu kir kY kIqI rwiq ] Ksmu ivswrih qy kmjwiq ] nwnk nwvY bwJu snwiq ]4]3] rwgu
gUjrI mhlw 4 ] hir ky jn siqgur sqpurKw ibna kra gur pwis ] hm kIry ikrm siqgur
srxwe kir dieAw nwmu prgwis ]1] myry mIq gurdyv mo ka rwm nwmu prgwis ] gurmiq
nwmu myrw pRwn sKwe hir kIriq hmrI rhrwis ]1] rhwa ] hir jn ky vf Bwg vfyry ijn
hir hir srDw hir ipAws ] hir hir nwmu imlY qpqwsih imil sMgiq gux prgwis ]2]
ijn hir hir hir rsu nwmu n pwieAw qy BwghIx jm pwis ] jo siqgur srix sMgiq nhI AwE
iDRgu jIvy iDRgu jIvwis ]3] ijn hir jn siqgur sMgiq pwe iqn Duir msqik iliKAw ilKwis
] Dnu Dnu sqsMgiq ijqu hir rsu pwieAw imil jn nwnk nwmu prgwis ]4]4] rwgu gUjrI

mhlw 5 ] kwhy ry mn icqvih admu jw Awhir hir jIa pirAw ] sYl pQr mih jMq apwE

qw kw irjku AwgY kir DirAw ]1] myry mwDa jI sqsMgiq imly su qirAw ] gur prswid

prm pdu pwieAw sUky kwst hirAw ]1] rhwa ] jnin ipqw lok suq binqw koie n iks kI DirAw

] isir isir irjku sMbwhy Twku{ kwhy mn Ba kirAw ]2] fy if AwvY sY kosw iqsu pwCY bcry

CirAw
]
iqn
kvxu
KlwvY
kvxu
cu
g
wvY
mn
mih
ismrnu
kirAw
]3]
siB
inDwn
ds
Ast

isDwn Twkur kr ql DirAw ] jn nwnk bil bil sd bil jweAY qyrw AMqu n pwrwvirAw
]4]5]

rwgu Awsw mhlw 4 so purKu

< siqgur pRswid ]


so purKu inrMjnu hir purKu inrMjnu hir Agmw Agm Apwrw ]

siB iDAwvih siB iDAwvih quDu jI hir scy isrjxhwrw ] siB jIA qumwry jI qUM jIAw kw
dwqwrw ] hir iDAwvhu sMqhu jI siB dUK ivswrxhwrw ] hir Awpy Twku{ hir Awpy syvku jI

11

ikAw nwnk jMq ivcwrw ]1] qUM Gt Gt AMqir srb inrMqir jI hir Eko purKu smwxw ] ieik
dwqy ieik ByKwrI jI siB qyry coj ivfwxw ] qUM Awpy dwqw Awpy Bugqw jI ha quDu ibnu Av{ n
jwxw ] qUM pwrbRhmu byAMqu byAMqu jI qyry ikAw gux AwiK vKwxw ] jo syvih jo syvih quDu jI jnu
nwnku iqn kurbwxw ]2] hir iDAwvih hir iDAwvih quDu jI sy jn jug mih suKvwsI ] sy mukqu
sy mukqu BE ijn hir iDAwieAw jI iqn qUtI jm kI PwsI ] ijn inrBa ijn hir inrBa
iDAwieAw jI iqn kw Ba sBu gvwsI ] ijn syivAw ijn syivAw myrw hir jI qy hir hir
}ip smwsI ] sy Dnu sy Dnu ijn hir iDAwieAw jI jnu nwnku iqn bil jwsI ]3] qyrI
Bgiq qyrI Bgiq BMfwr jI Bry ibAMq byAMqw ] qyry Bgq qyry Bgq slwhin quDu jI hir

Aink Anyk Anqw ] qyrI Aink qyrI Aink krih hir pUjw jI qpu qwpih jpih byAMqw ]

qyry Anyk qyry Anyk pVih bhu ismiq swsq jI kir ikirAw Ktu krm krMqw ] sy Bgq sy

Bgq Bly jn nwnk jI jo Bwvih myry hir BgvMqw ]4] qUM Awid purKu AprMp{ krqw jI quDu

jyvfu Av{ n koe ] qUM jugu jugu Eko sdw sdw qUM Eko jI qUM inhclu krqw soe ] quDu Awpy BwvY soe

vrqY
jI
qU
M
Awpy
krih
su
hoe
]
qu
D
u
Awpy
s
s
it
sB
apwe
jI
qu
D
u
Awpy
isrij
sB
goe
]
jnu

nwnku gux gwvY krqy ky jI jo sBsY kw jwxoe ]5]1] Awsw mhlw 4 ] qUM krqw sicAw{ mYfw
sWe ] jo qa BwvY soe QIsI jo qUM dyih soe ha pwe ]1] rhwa ] sB qyrI qUM sBnI iDAwieAw ]
ijs no pw krih iqin nwm rqnu pwieAw ] gurmuiK lwDw mnmuiK gvwieAw ] quDu Awip
ivCoiVAw Awip imlwieAw ]1] qUM drIAwa sB quJ hI mwih ] quJ ibnu dUjw koe nwih ]
jIA jMq siB qyrw Kylu ] ivjoig imil ivCuiVAw sMjogI mylu ]2] ijs no qU jwxwieih soe jnu
jwxY ] hir gux sd hI AwiK vKwxY ] ijin hir syivAw iqin suKu pwieAw ] shjy hI hir nwim

12

smwieAw ]3] qU Awpy krqw qyrw kIAw sBu hoie ] quDu ibnu dUjw Av{ n koie ] qU kir kir
vyKih jwxih soie ] jn nwnk gurmuiK prgtu hoie ]4]2] Awsw mhlw 1 ] iqqu srvrVY
Bely invwsw pwxI pwvku iqnih kIAw ] pMkju moh pgu nhI cwlY hm dyKw qh fUbIAly ]1]
mn Eku n cyqis mUV mnw ] hir ibsrq qyry gux gilAw ]1] rhwa ] nw ha jqI sqI nhI
piVAw mUrK mugDw jnmu BieAw ] pRxviq nwnk iqn kI srxw ijn qU nwhI vIsirAw ]2]3]
Awsw mhlw 5 ] Be prwpiq mwnuK dyhurIAw ] goibMd imlx kI ieh qyrI brIAw ] Avir
kwj qyrY ikqY n kwm ] imlu swDsMgiq Bju kyvl nwm ]1] srMjwim lwgu Bvjl qrn kY ]
jnmu bQw jwq rMig mwieAw kY ]1] rhwa ] jpu qpu sMjmu Drmu n kmwieAw ] syvw swD n

jwinAw hir rwieAw ] khu nwnk hm nIc krMmw ] srix pry kI rwKhu srmw ]2]4]

soihlw rwgu gaVI dIpkI mhlw 1


< siqgur pRswid ]

jY Gir kIriq AwKIAY krqy kw hoie bIcwro ] iqqu

Gir
gwvhu
soihlw
isvirhu
isrjxhwro
]1]
qu
m
gwvhu
my
r
y
inrBa
kw
soihlw
]
ha
vwrI
ijqu

soihlY sdw suKu hoie ]1] rhwa ] inq inq jIAVy smwlIAin dyKYgw dyvxhw{ ] qyry dwnY
kImiq nw pvY iqsu dwqy kvxu sumw{ ]2] sMbiq swhw iliKAw imil kir pwvhu qylu ] dyhu
sjx AsIsVIAw ija hovY swihb isa mylu ]3] Gir Gir Eho pwhucw sdVy inq pvMin ]
rwgu Awsw mhlw 1 ] iCA Gr iCA
sdxhwrw ismrIAY nwnk sy idh AwvMin ]4]1]
gur iCA apdys ] gu{ gu{ Eko vys Anyk ]1] bwbw jY Gir krqy kIriq hoie ] so G{ rwKu
vfwe qoie ]1] rhwa ] ivsuE cisAw GVIAw phrw iQqI vwrI mwhu hoAw ] sUrju Eko {iq

13

Anyk ] nwnk krqy ky kyqy vys ]2]2] rwgu DnwsrI mhlw 1 ] ggn mY Qwlu riv cMdu
dIpk bny qwirkw mMfl jnk moqI ] DUpu mlAwnlo pvxu cvro kry sgl bnrwie PUlq joqI
]1] kYsI AwrqI hoie ] Bv KMfnw qyrI AwrqI ] Anhqw sbd vwjMq ByrI ]1] rhwa ] shs
qv nYn nn nYn hih qoih ka shs mUriq nnw Ek quohI ] shs pd ibml nn Ek pd gMD
ibnu shs qv gMD iev clq mohI ]2] sB mih joiq joiq hY soie ] iqs dY cwnix sB mih
cwnxu hoie ] gur swKI joiq prgtu hoie ] jo iqsu BwvY su AwrqI hoie ]3] hir crx kvl
mkrMd loiBq mno Anidnuo moih AwhI ipAwsw ] pw jlu dyih nwnk swirMg ka hoie jw qy
qyrY nwie vwsw ]4]3] rwgu gaVI pUrbI mhlw 4 ] kwim kroiD ng{ bhu BirAw imil swDU

KMfl KMfw hy ] pUrib ilKq ilKy gu{ pwieAw min hir ilv mMfl mMfw hy ]1] kir swDU AMjulI

punu vfw hy ] kir fMfaq punu vfw hy ]1] rhwa ] swkq hir rs swdu n jwixAw iqn AMqir

hamY kMfw hy ] ija ija clih cuBY duKu pwvih jmkwlu shih isir fMfw hy ]2] hir jn hir

hir nwim smwxy duKu jnm mrx Bv KMfw hy ] AibnwsI purKu pwieAw prmys{ bhu soB KMf

bR
h
mM
f
w
hy
]3]
hm
grIb
mskIn
pR
B
qy
r
y
hir
rwKu
rwKu
vf
vfw
hy
]
jn
nwnk
nwmu
ADw{

tyk hY hir nwmy hI suKu mMfw hy ]4]4] rwgu gaVI pUrbI mhlw 5 ] kra bynqI suxhu myry
mIqw sMq thl kI bylw ] ehw Kwit clhu hir lwhw AwgY bsnu suhylw ]1] AaD GtY idnsu
rYxwry ] mn gur imil kwj svwry ]1] rhwa ] iehu sMsw{ ibkw{ sMsy mih qirAo bRhm igAwnI
] ijsih jgwie pIAwvY iehu rsu AkQ kQw iqin jwnI ]2] jw ka AwE soe ibhwJhu hir gur
qy mnih bsyrw ] inj Gir mhlu pwvhu suK shjy bhuir n hoiego Pyrw ]3] AMqrjwmI purK
ibDwqy srDw mn kI pUry ] nwnk dwsu iehY suKu mwgY mo ka kir sMqn kI DUry ]4]5]

14

rwgu isrIrwgu mhlw pihlw 1 G{ 1


] moqI q mMdr srih rqnI q hoih jVwa ] ksqUir kuMgU Agir cMdin lIip AwvY cwa ] mqu
dyiK BUlw vIsrY qyrw iciq n AwvY nwa ]1] hir ibnu jIa jil bil jwa ] mY Awpxw gu{ pUiC
dyiKAw Av{ nwhI Qwa ]1] rhwa ] DrqI q hIry lwl jVqI pliG lwl jVwa ] mohxI

muiK mxI sohY kry rMig pswa ] mqu dyiK BUlw vIsrY qyrw iciq n AwvY nwa ]2] isDu hovw isiD

lwe iriD AwKw Awa ] gupqu prgtu hoie bYsw loku rwKY Bwa ] mqu dyiK BUlw vIsrY qyrw iciq

n AwvY nwa ]3] sulqwnu hovw myil lskr qKiq rwKw pwa ] hukmu hwslu krI bYTw

nwnkw sB vwa ] mqu dyiK BUlw vIsrY qyrw iciq n AwvY nwa ]4]1] isrIrwgu mhlw 1 ]

koit kotI myrI Awrjw pvxu pIAxu AipAwa ] cMdu sUrju duie guPY n dyKw supnY sax n Qwa ]

BI
qy
r
I
kImiq
nw
pvY
ha
ky
v
fu
AwKw
nwa
]1]
swcw
inrM
k
w{
inj
Qwie
]
su
i
x
su
i
x
AwKxu

AwKxw jy BwvY kry qmwie ]1] rhwa ] kusw ktIAw vwr vwr pIsix pIsw pwie ] AgI syqI
jwlIAw Bsm syqI ril jwa ] BI qyrI kImiq nw pvY ha kyvfu AwKw nwa ]2] pMKI hoie kY jy Bvw
sY AsmwnI jwa ] ndrI iksY n Awv nw ikCu pIAw n Kwa ] BI qyrI kImiq nw pvY ha kyvfu

< siqgur pRswid ]

15

AwKw nwa ]3] nwnk kwgd lK mxw piV piV kIcY Bwa ] msU qoit n Awve lyKix
paxu clwa ] BI qyrI kImiq nw pvY ha kyvfu AwKw nwa ]4]2] isrIrwgu mhlw 1 ]
lyKY bolxu bolxw lyKY Kwxw Kwa ] lyKY vwt clweAw lyKY suix vyKwa ] lyKY swh lvweAih
pVy ik puCx jwa ]1] bwbw mwieAw rcnw Dohu ] AMDY nwmu ivswirAw nw iqsu Eh n Aohu ]
1] rhwa ] jIvx mrxw jwie kY EQY KwjY kwil ] ijQY bih smJweAY iqQY koie n cilAo
nwil ] rovx vwly jyqVy siB bnih pMf prwil ]2] sBu ko AwKY bhuqu bhuqu Git n AwKY
koie ] kImiq iknY n pweAw khix n vfw hoie ] swcw swhbu Eku qU hoir jIAw kyqy loA ]
3] nIcw AMdir nIc jwiq nIcI hU Aiq nIcu ] nwnku iqn kY sMig swiQ vifAw isa ikAw

rIs ] ijQY nIc smwlIAin iqQY ndir qyrI bKsIs ]4]3] isrIrwgu mhlw 1 ] lbu

kuqw kUV cUhVw Tig KwDw murdw{ ] pr inMdw pr mlu muK suDI Agin koDu cMfwlu ] rs ks

Awpu slwhxw E krm myry krqwr ]1] bwbw bolIAY piq hoie ] qm sy dir qm khIAih

nIc krm bih roie ]1] rhwa ] rsu suienw rsu {pw kwmix rsu prml kI vwsu ] rsu GoVy

rsu
sy
j
w
mM
d
r
rsu
mITw
rsu
mwsu
]
Eqy
rs
srIr
ky
kY
Git
nwm
invwsu
]2]
ijqu
boilAY

piq pweAY so boilAw prvwxu ] iPkw boil ivgucxw suix mUrK mn Ajwx ] jo iqsu Bwvih
sy Bly hoir ik khx vKwx ]3] iqn miq iqn piq iqn Dnu plY ijn ihrdY rihAw smwie ]
iqn kw ikAw swlwhxw Avr suAwila kwie ] nwnk ndrI bwhry rwcih dwin n nwie ]
4]4] isrIrwgu mhlw 1 ] Amlu glolw kUV kw idqw dyvxhwir ] mqI mrxu ivswirAw
KusI kIqI idn cwir ] scu imilAw iqn soPIAw rwKx ka drvw{ ]1] nwnk swcy ka
scu jwxu ] ijqu syivAY suKu pweAY qyrI drgh clY mwxu ]1] rhwa ] scu srw guV bwhrw

16

ijsu ivic scw nwa ] suxih vKwxih jyqVy ha iqn bilhwrY jwa ] qw mnu KIvw jwxIAY jw
mhlI pwE Qwa ]2] nwa nI{ cMigAweAw squ prmlu qin vwsu ] qw muKu hovY ajlw lK
dwqI iek dwiq ] dUK iqsY pih AwKIAih sUK ijsY hI pwis ]3] so ika mnhu ivswrIAY jw ky
jIA prwx ] iqsu ivxu sBu Apiv hY jyqw pYnxu Kwxu ] hoir glW siB kUVIAw quDu BwvY
prvwxu ]4]5] isrIrwgu mhlu 1 ] jwil mohu Gis msu kir miq kwgdu kir sw{ ] Bwa klm
kir icqu lyKwrI gur puiC ilKu bIcw{ ] ilKu nwmu swlwh ilKu ilKu AMqu n pwrwvw{ ]1] bwbw
Ehu lyKw iliK jwxu ] ijQY lyKw mMgIAY iqQY hoie scw nIswxu ]1] rhwa ] ijQY imlih
vifAweAw sd KusIAw sd cwa ] iqn muiK itky inklih ijn min scw nwa ] krim imlY

qw pweAY nwhI glI vwa duAwa ]2] ieik Awvih ieik jwih aiT rKIAih nwv slwr ] ieik

apwE mMgqy ieknw vfy drvwr ] AgY gieAw jwxIAY ivxu nwvY vykwr ]3] BY qyrY f{ Aglw

Kip Kip iCjY dyh ] nwv ijnw sulqwn Kwn hody ifTy Kyh ] nwnk aTI cilAw siB kUVy quty

nyh ]4]6] isrIrwgu mhlw 1 ] siB rs imTy mMinAY suixAY swloxy ] Kt qursI muiK bolxw

mwrx
nwd
kIE
]
CqIh
AM
m

q
Bwa
Eku
jw
ka
ndir
kry
i
e
]1]
bwbw
ho{
Kwxw
Ku
s
I

KuAw{ ] ijqu KwDY qnu pIVIAY mn mih clih ivkwr ]1] rhwa ] rqw pYnxu mnu rqw supydI
squ dwnu ] nIlI isAwhI kdw krxI pihrxu pYr iDAwnu ] kmrbMdu sMqoK kw Dnu jobnu qyrw
nwmu ]2] bwbw ho{ pYnxu KusI KuAw{ ] ijqu pYDY qnu pIVIAY mn mih clih ivkwr ]1] rhwa ]
GoVy pwKr suieny swKiq bUJxu qyrI vwt ] qrks qIr kmwx sWg qygbMd gux Dwqu ] vwjw
nyjw piq isa prgtu krmu qyrw myrI jwiq ]3] bwbw ho{ cVxw KusI KuAw{ ] ijqu ciVAY
qnu pIVIAY mn mih clih ivkwr ]1] rhwa ] Gr mMdr KusI nwm kI ndir qyrI prvw{ ]

17

hukmu soe quDu BwvsI ho{ AwKxu bhuqu Apw{ ] nwnk scw pwiqswhu pUiC n kry bIcw{ ]4]
bwbw ho{ saxw KusI KuAw{ ] ijqu suqY qnu pIVIAY mn mih clih ivkwr ]1] rhwa ]4]7]
isrIrwgu mhlw 1 ] kuMgU kI kWieAw rqnw kI lilqw Agir vwsu qin swsu ] ATsiT qIrQ
kw muiK itkw iqqu Git miq ivgwsu ] Aoqu mqI swlwhxw scu nwmu guxqwsu ]1] bwbw hor miq
hor hor ] jy sa vyr kmweAY kUVY kUVw jo{ ]1] rhwa ] pUj lgY pI{ AwKIAY sBu imlY sMsw{ ]
nwa sdwE Awpxw hovY isDu sumw{ ] jw piq lyKY nw pvY sBw pUj KuAw{ ]2] ijn ka siqguir
QwipAw iqn myit n skY koie ] Aonw AMdir nwmu inDwnu hY nwmo prgtu hoie ] nwa pUjIAY nwa
mnIAY AKMfu sdw scu soie ]3] KyhU Kyh rlweAY qw jIa kyhw hoie ] jlIAw siB isAwxpw

aTI cilAw roie ] nwnk nwim ivswirAY dir gieAw ikAw hoie ]4]8] isrIrwgu mhlw 1 ]

guxvMqI gux vIQrY AaguxvMqI JUir ] jy loVih v{ kwmxI nh imlIAY ipr kUir ] nw

byVI nw qulhVw nw pweAY ip{ dUir ]1] myry Twkur pUrY qKiq Afolu ] gurmuiK pUrw jy kry

pweAY swcu Aqolu ]1] rhwa ] pRBu hirmMd{ sohxw iqsu mih mwxk lwl ] moqI hIrw inrmlw

kM
c
n
kot
rIswl
]
ibnu
paVI
giV
ika
cVa
gu
r
hir
iDAwn
inhwl
]2]
gu
{
paVI
by
V
I

gu} gu{ qulhw hir nwa ] gu{ s{ swg{ boihQo gu{ qIrQu drIAwa ] jy iqsu BwvY jlI
sq sir nwvx jwa ]3] pUro pUro AwKIAY pUrY qKiq invws ] pUrY Qwin suhwvxY pUrY Aws
inrws ] nwnk pUrw jy imlY ika GwtY gux qws ]4]9] isrIrwgu mhlw 1 ] Awvhu BYxy
gil imlh AMik shylVIAwh ] imil kY krh khwxIAw sMmRQ kMq kIAwh ] swcy swihb siB
gux Aagx siB Aswh ]1] krqw sBu ko qyrY joir ] Eku sbdu bIcwrIAY jw qU qw ikAw hoir ]1]
rhwa ] jwie puChu sohwgxI qusI rwivAw iknI guxI ] shij sMqoiK sIgwrIAw imTw bolxI ] ip{

18

rIswlU qw imlY jw gur kw sbdu suxI ]2] kyqIAw qyrIAw kudrqI kyvf qyrI dwiq ] kyqy qyry
jIA jMq isPiq krih idnu rwiq ] kyqy qyry }p rMg kyqy jwiq Ajwiq ]3] scu imlY scu pjY
sc mih swic smwie ] suriq hovY piq gvY gurbcnI Ba Kwie ] nwnk scw pwiqswhu Awpy
lE imlwie ]4]10] isrIrwgu mhlw 1 ] BlI srI ij abrI hamY mue Grwhu ] dUq lgy
iPir cwkrI siqgur kw vyswhu ] klp iqAwgI bwid hY scw vyprvwhu ]1] mn ry scu imlY Ba
jwie ] BY ibnu inrBa ika QIAY gurmuiK sbid smwie ]1] rhwa ] kyqw AwKxu AwKIAY
AwKix qoit n hoie ] mMgx vwly kyqVy dwqw Eko soie ] ijs ky jIA prwx hY min visAY suKu
hoie ]2] jgu supnw bwjI bnI iKn mih Kylu Kylwie ] sMjogI imil Eksy ivjogI aiT jwie ]

jo iqsu Bwxw so QIAY Av{ n krxw jwie ]3] gurmuiK vsqu vyswhIAY scu vK{ scu rwis ]

ijnI scu vxMijAw gur pUry swbwis ] nwnk vsqu pCwxsI scu sadw ijsu pwis ]4]11]

isrIrwgu mhlu 1 ] Dwqu imlY Puin Dwqu ka isPqI isPiq smwie ] lwlu gulwlu ghbrw

scw rMgu cVwa ] scu imlY sMqoKIAw hir jip EkY Bwie ]1] Bwe ry sMq jnw kI ryxu ] sMq

sBw
gu
{
pwe
A
Y
mu
k
iq
pdwrQu
Dy
x
u
]1]
rhwa
]
ca
Qwnu
su
h
wvxw
pir
mhlu
mu
r
wir
]

scu krxI dy pweAY d{ G{ mhlu ipAwir ] gurmuiK mnu smJweAY Awqm rwmu bIcwir ]2]
qibiD krm kmweAih Aws AMdysw hoie ] ika gur ibnu qkutI CutsI shij imilAY suKu
hoie ] inj Gir mhlu pCwxIAY ndir kry mlu Doie ]3] ibnu gur mYlu n aqrY ibnu hir ika Gr
vwsu ] Eko sbdu vIcwrIAY Avr iqAwgY Aws ] nwnk dyiK idKweAY ha sd bilhwrY jwsu ]4]
12] isrIrwgu mhlw 1 ] iDRgu jIvxu dohwgxI muTI dUjY Bwie ] klr kyrI kMD ija Aihinis
ikir Fih pwie ] ibnu sbdY suKu nw QIAY ipr ibnu dUKu n jwie ]1] muMDy ipr ibnu ikAw sIgw{ ]

19

dir Gir Foe n lhY drgh JUTu KuAw{ ]1] rhwa ] Awip sujwxu n Bule scw vf ikrswxu ]
pihlw DrqI swiD kY scu nwmu dy dwxu ] na iniD apjY nwmu Eku krim pvY nIswxu ]2] gur
ka jwix n jwxe ikAw iqsu cju Acw{ ] AMDulY nwmu ivswirAw mnmuiK AMD gubw{ ] Awvxu
jwxu n cuke mir jnmY hoie KuAw{ ]3] cMdnu moil AxwieAw kuMgU mWg sMDU{ ] coAw cMdnu
bhu Gxw pwnw nwil kpU{ ] jy Dn kMiq n Bwve q siB AfMbr kUV ]4] siB rs Bogx bwid
hih siB sIgwr ivkwr ] jb lgu sbid n BydIAY ika sohY gurduAwir ] nwnk Dnu suhwgxI
ijn sh nwil ipAw{ ]5]13] isrIrwgu mhlw 1 ] suM\I dyh frwvxI jw jIa ivchu jwie ]
Bwih bldI ivJvI DUa n inkisAo kwie ] pMcy {ny duiK Bry ibnsy dUjY Bwie ]1] mUVy rwmu jphu

gux swir ] hamY mmqw mohxI sB muTI Ahkwir ]1] rhwa ] ijnI nwmu ivswirAw dUjI kwrY

lig ] duibDw lwgy pic muE AMqir qsnw Aig ] guir rwKy sy abry hoir muTI DMDY Tig ]2]

mue prIiq ipAw{ gieAw muAw vY{ ivroDu ] DMDw Qkw ha mue mmqw mwieAw koDu ] krim

imlY scu pweAY gurmuiK sdw inroDu ]3] scI kwrY scu imlY gurmiq plY pwie ] so n{ jMmY nw

mrY
nw
AwvY
nw
jwie
]
nwnk
dir
prDwnu
so
drgih
pY
D
w
jwie
]4]14]
isrIrwgu
mhl
1
]

qnu jil bil mwtI BieAw mnu mwieAw moih mnU{ ] Aagx iPir lwgU BE kUir vjwvY qU{ ]
ibnu sbdY BrmweAY duibDw foby pU{ ]1] mn ry sbid qrhu icqu lwie ] ijin gurmuiK
nwmu n bUiJAw mir jnmY AwvY jwie ]1] rhwa ] qnu sUcw so AwKIAY ijsu mih swcw
nwa ] BY sic rwqI dyhurI ijhvw scu suAwa ] scI ndir inhwlIAY bhuiV n pwvY qwa ]
2] swcy qy pvnw BieAw pvnY qy jlu hoie ] jl qy qBvxu swijAw Git Git joiq smoie ]
inrmlu mYlw nw QIAY sbid rqy piq hoie ]3] iehu mnu swic sMqoiKAw ndir kry iqsu mwih ]

20

pMc BUq sic BY rqy joiq scI mn mwih ] nwnk Aagx vIsry guir rwKy piq qwih ]4]15]
isrIrwgu mhlw 1 ] nwnk byVI sc kI qrIAY gur vIcwir ] ieik Awvih ieik jwvhI pUir
Bry Ahkwir ] mnhiT mqI bUfIAY gurmuiK scu su qwir ]1] gur ibnu ika qrIAY suKu hoie ]
ija BwvY iqa rwKu qU mY Av{ n dUjw koie ]1] rhwa ] AwgY dyKa fa jlY pwCY hirAo AMgU{ ]
ijs qy apjY iqs qy ibnsY Git Git scu BrpUir ] Awpy myil imlwvhI swcY mhil hdUir ]2]
swih swih quJu sMmlw kdy n ivswrya ] ija ija swhbu min vsY gurmuiK AMmqu pya ] mnu
qnu qyrw qU DxI grbu invwir smya ]3] ijin Ehu jgqu apwieAw qBvxu kir Awkw{ ]
gurmuiK cwnxu jwxIAY mnmuiK mugDu gubw{ ] Git Git joiq inrMqrI bUJY gurmiq sw{ ]4]

gurmuiK ijnI jwixAw iqn kIcY swbwis ] scy syqI ril imly scy gux prgwis ] nwnk nwim

sMqoKIAw jIa ipMfu pRB pwis ]5]16] isrIrwgu mhlw 1 ] suix mn im ipAwirAw imlu

vylw hY Eh ] jb lgu jobin swsu hY qb lgu iehu qnu dyh ] ibnu gux kwim n Awve Fih FyrI

qnu Kyh ]1] myry mn lY lwhw Gir jwih ] gurmuiK nwmu slwhIAY hamY invrI Bwih ]1] rhwa ]

su
i
x
su
i
x
gM
F
xu
gM
F
IAY
iliK
piV
bu
J
ih
Bw{
]
q
s
nw
Aihinis
AglI
hamY
rogu
ivkw{
]

Aohu vyprvwhu Aqolvw gurmiq kImiq sw{ ]2] lK isAwxp jy krI lK isa pRIiq imlwpu ]
ibnu sMgiq swD n DRwpIAw ibnu nwvY dUK sMqwpu ] hir jip jIAry CutIAY gurmuiK cInY
Awpu ]3] qnu mnu gur pih vyicAw mnu dIAw is{ nwil ] qBvxu Koij FMFoilAw
gurmuiK Koij inhwil ] sqguir myil imlwieAw nwnk so pRBu nwil ]4]17] isrIrwgu
mhlw 1 ] mrxY kI icMqw nhI jIvx kI nhI Aws ] qU srb jIAw pRiqpwlhI lyKY sws igrws ]
AMqir gurmuiK qU vsih ija BwvY iqa inrjwis ]1] jIAry rwm jpq mnu mwnu ] AMqir

21

lwgI jil buJI pwieAw gurmuiK igAwnu ]1] rhwa ] AMqr kI giq jwxIAY gur imlIAY sMk
aqwir ] muieAw ijqu Gir jweAY iqqu jIvidAw m{ mwir ] Anhd sbid suhwvxy pweAY
gur vIcwir ]2] Anhd bwxI pweAY qh hamY hoie ibnwsu ] sqgu{ syvy Awpxw ha sd
kurbwxY qwsu ] KiV drgh pYnweAY muiK hir nwm invwsu ]3] jh dyKw qh riv rhy isv skqI
kw mylu ] qhu gux bMDI dyhurI jo AwieAw jig so Kylu ] ivjogI duiK ivCuVy mnmuiK lhih n
mylu ]4] mnu bYrwgI Gir vsY sc BY rwqw hoie ] igAwn mhwrsu BogvY bwhuiV BUK n hoie ]
nwnk iehu mnu mwir imlu BI iPir duKu n hoie ]5]18] isrIrwgu mhlw 1 ] Ehu mno mUrKu
loBIAw loBy lgw luoBwnu ] sbid n BIjY swkqw durmiq Awvnu jwnu ] swDU sqgu{ jy imlY qw

pweAY guxI inDwnu ]1] mn ry hamY Coif gumwnu ] hir gu{ srv{ syiv qU pwvih drgh mwnu

]1] rhwa ] rwm nwmu jip idnsu rwiq gurmuiK hir Dnu jwnu ] siB suK hir rs Bogxy sMq sBw

imil igAwnu ] iniq Aihinis hir pRBu syivAw sqguir dIAw nwmu ]2] kUkr kUV kmweAY

gur inMdw pcY pcwnu ] Brmy BUlw duKu Gxo jmu mwir krY Kulhwnu ] mnmuiK suKu n pweAY gurmuiK

su
K
u
su
B
wnu
]3]
AY
Q
Y
DM
D
u
iptwe
A
Y
scu
ilKqu
prvwnu
]
hir
sjxu
gu
{
sy
v
dw
gu
r
krxI
prDwnu

] nwnk nwmu n vIsrY krim scY nIswxu ]4]19] isrIrwgu mhlw 1 ] ieku iqlu ipAwrw
vIsrY rogu vfw mn mwih ] ika drgh piq pweAY jw hir n vsY mn mwih ] guir imilAY suKu
pweAY Agin mrY gux mwih ]1] mn ry Aihinis hir gux swir ] ijn iKnu plu nwmu n vIsrY
qy jn ivrly sMswir ]1] rhwa ] joqI joiq imlweAY surqI suriq sMjogu ] ihsw hamY gqu gE
nwhI shsw sogu ] gurmuiK ijsu hir min vsY iqsu myly gu{ sMjogu ]2] kwieAw kwmix jy
krI Bogy Bogxhw{ ] iqsu isa nyhu n kIje jo dIsY clxhw{ ] gurmuiK rvih sohwgxI so

22

pRBu syj Bqw{ ]3] cwry Agin invwir m{ gurmuiK hir jlu pwie ] AMqir kmlu pRgwisAw
AMmqu BirAw AGwie ] nwnk sqgu{ mIqu kir scu pwvih drgh jwie ]4]20]
isrIrwgu mhlw 1 ] hir hir jphu ipAwirAw gurmiq ly hir boil ] mnu sc ksvtI lweAY
qulIAY pUrY qoil ] kImiq iknY n pweAY ird mwxk moil Amoil ]1] Bwe ry hir hIrw gur mwih ]
sqsMgiq sqgu{ pweAY Aihinis sbid slwih ]1] rhwa ] scu vK{ Dnu rwis lY pweAY
gur prgwis ] ija Agin mrY jil pwieAY iqa qsnw dwsin dwis ] jm jMdw{ n lge iea
Bajlu qrY qrwis ]2] gurmuiK kUV n Bwve sic rqy sc Bwie ] swkq scu n Bwve kUVY
kUVI pWie ] sic rqy guir myilAY scy sic smwie ]3] mn mih mwxku lwlu nwmu rqnu

pdwrQu hI{ ] scu vK{ Dnu nwmu hY Git Git gihr gMBI{ ] nwnk gurmuiK pweAY dieAw

kry hir hI{ ]4]21] isrIrwgu mhlw 1 ] Brmy Bwih n ivJvY jy BvY idsMqr dysu ] AMqir

mYlu n aqrY iDRgu jIvxu iDRgu vysu ] ho{ ikqY Bgiq n hove ibnu siqgur ky apdys ]1] mn

ry gurmuiK Agin invwir ] gur kw kihAw min vsY hamY qsnw mwir ]1] rhwa ] mnu mwxku

inrmolu
hY
rwm
nwim
piq
pwie
]
imil
sqsM
g
iq
hir
pwe
A
Y
gu
r
mu
i
K
hir
ilv
lwie
]
Awpu

gieAw suKu pwieAw imil sllY sll smwie ]2] ijin hir hir nwmu n cyiqAo su Aaguix
AwvY jwie ] ijsu sqgu{ purKu n ByitAo su Bajil pcY pcwie ] iehu mwxku jIa inrmolu hY
iea kafI bdlY jwie ]3] ijnw sqgu{ ris imlY sy pUry purK sujwx ] gur imil Bajlu
lGIAY drgh piq prvwxu ] nwnk qy muK ajly Duin apjY sbdu nIswxu ]4]22] isrIrwgu
mhlw 1 ] vxju krhu vxjwirho vK{ lyhu smwil ] qYsI vsqu ivswhIAY jYsI inbhY nwil ]
AgY swhu sujwxu hY lYsI vsqu smwil ]1] Bwe ry rwmu khhu icqu lwie ] hir jsu vK{ lY clhu

23

shu dyKY pqIAwie ]1] rhwa ] ijnw rwis n scu hY ika iqnw suKu hoie ] KotY vxij vxMijAY mnu
qnu Kotw hoie ] PwhI PwQy imrg ija dUKu Gxo inq roie ]2] Koty poqY nw pvih iqn hir gur
drsu n hoie ] Koty jwiq n piq hY Koit n sIJis koie ] Koty Kotu kmwvxw Awie gieAw piq Koie
]3] nwnk mnu smJweAY gur kY sbid swlwh ] rwm nwm rMig riqAw Bw{ n Brmu iqnwh ]
hir jip lwhw Aglw inrBa hir mn mwh ]4]23] isrIrwgu mhlw 1 G{ 2 ] Dnu jobnu
A{ PulVw nwTIAVy idn cwir ] pbix kyry pq ija Fil Fuil juMmxhwr ]1] rMgu mwix lY
ipAwirAw jw jobnu na hulw ] idn QoVVy Qky BieAw purwxw colw ]1] rhwa ] sjx myry rMguly
jwie suqy jIrwix ] h BI vM\w fumxI rovw JIxI bwix ]2] kI n suxyhI gorIE Awpx knI

soie ] lgI Awvih swhurY inq n pyeAw hoie ]3] nwnk suqI pyeAY jwxu ivrqI sMin ]

guxw gvwe gMTVI Avgx clI bMin ]4]24] isrIrwgu mhlw 1 G{ dUjw 2 ] Awpy

rsIAw Awip rsu Awpy rwvxhw{ ] Awpy hovY colVw Awpy syj Bqw{ ]1] rMig rqw myrw swihbu

riv rihAw BrpUir ]1] rhwa ] Awpy mwCI mCulI Awpy pwxI jwlu ] Awpy jwl mxkVw Awpy

AM
d
ir
lwlu
]2]
Awpy
bhu
ibiD
rM
g
u
l
w
sKIE
my
r
w
lwlu
]
inq
rvY
sohwgxI
dy
K
u
hmwrw
hwlu

]3] pRxvY nwnku bynqI qU srv{ qU hsu ] kalu qU hY kvIAw qU hY Awpy vyiK ivgsu ]4]25]
isrIrwgu mhlw 1 G{ 3 ] iehu qnu DrqI bIju krmw kro sill Awpwa swirMgpwxI ] mnu
ikrswxu hir irdY jMmwie lY iea pwvis pdu inrbwxI ]1] kwhy grbis mUVy mwieAw ] ipq suqo
sgl kwl mwqw qyry hoih n AMiq sKwieAw ] rhwa ] ibKY ibkwr dust ikrKw kry ien qij
AwqmY hoie iDAwe ] jpu qpu sMjmu hoih jb rwKy kmlu ibgsY mDu AwsRmwe ]2] bIs spqwhro
bwsro sMgRhY qIin KoVw inq kwlu swrY ] ds ATwr mY AprMpro cInY khY nwnku iev Eku qwrY ]

24

3]26] isrIrwgu mhlw 1 G{ 3 ] Amlu kir DrqI bIju sbdo kir sc kI Awb inq dyih
pwxI ] hoie ikrswxu emwnu jMmwie lY iBsqu dojku mUVy Ev jwxI ]1] mqu jwx sih glI pwieAw
] mwl kY mwxY }p kI soBw iequ ibDI jnmu gvwieAw ]1] rhwa ] AYb qin ickVo iehu mnu mIfko
kml kI swr nhI mUil pwe ] Ba{ asqwdu inq BwiKAw boly ika bUJY jw nh buJwe ]2]
AwKxu sunxw pax kI bwxI iehu mnu rqw mwieAw ] Ksm kI ndir idlih pisMdy ijnI kir
Eku iDAwieAw ]3] qIh kir rKy pMj kir swQI nwa sYqwnu mqu kit jwe ] nwnku AwKY rwih
pY clxw mwlu Dnu ikq kU sMijAwhI ]4]27] isrIrwgu mhlw 1 G{ 4 ] soe malw ijin
jgu mailAw hirAw kIAw sMswro ] Awb Kwku ijin bMiD rhwe Dnu isrjxhwro ]1] mrxw

mulw mrxw ] BI krqwrhu frxw ]1] rhwa ] qw qU mulw qw qU kwjI jwxih nwmu Kudwe ] jy

bhuqyrw piVAw hovih ko rhY n BrIAY pwe ]2] soe kwjI ijin Awpu qijAw ieku nwmu kIAw

AwDwro ] hY BI hosI jwie n jwsI scw isrjxhwro ]3] pMj vKq invwj gujwrih pVih kqyb

kurwxw ] nwnku AwKY gor sdye rihAo pIxw Kwxw ]4]28] isrIrwgu mhlw 1 G{ 4 ]

Eku
su
A
wnu
du
i
e
su
A
wnI
nwil
]
Blky
Bakih
sdw
bieAwil
]
kU
V

Cu
r
w
mu
T
w
mu
r
dw{
]
Dwxk

}ip rhw krqwr ]1] mY piq kI pMid n krxI kI kwr ] ha ibgVY }ip rhw ibkrwl ]
qyrw Eku nwmu qwry sMsw{ ] mY Ehw Aws Eho AwDw{ ]1] rhwa ] muiK inMdw AwKw idnu rwiq ] pr
G{ johI nIc snwiq ] kwmu koDu qin vsih cMfwl ] Dwxk }ip rhw krqwr ]2] PwhI suriq
mlUkI vysu ] ha TgvwVw TgI dysu ] Krw isAwxw bhuqw Bw{ ] Dwxk }ip rhw krqwr ]3] mY
kIqw n jwqw hrwmKo{ ] ha ikAw muhu dysw dustu co{ ] nwnku nIcu khY bIcw{ ] Dwxk }ip rhw
krqwr ]4]29] isrIrwgu mhlw 1 G{ 4 ] Ekw suriq jyqy hY jIA ] suriq ivhUxw koie n kIA ]

25

jyhI suriq qyhw iqn rwhu ] lyKw ieko Awvhu jwhu ]1] kwhy jIA krih cqurwe ] lyvY dyvY iFl n
pwe ]1] rhwa ] qyry jIA jIAw kw qoih ] ikq ka swihb Awvih roih ] jy qU swihb Awvih roih ]
qU Aonw kw qyry Aoih ]2] AsI bolivgwV ivgwVh bol ] qU ndrI AMdir qolih qol ] jh
krxI qh pUrI miq ] krxI bwJhu Gty Git ]3] pRxviq nwnk igAwnI kYsw hoie ] Awpu
pCwxY bUJY soie ] gur prswid kry bIcw{ ] so igAwnI drgh prvwxu ]4]30] isrIrwgu
mhlw 1 G{ 4 ] qU drIAwa dwnw bInw mY mCulI kYsy AMqu lhw ] jh jh dyKw qh qh qU hY
quJ qy inksI PUit mrw ]1] n jwxw mya n jwxw jwlI ] jw duKu lwgY qw quJY smwlI ]1]
rhwa ] qU BrpUir jwinAw mY dUir ] jo kCu krI su qyrY hdUir ] qU dyKih ha mukir pwa ] qyrY kMim

n qyrY nwie ]2] jyqw dyih qyqw ha Kwa ] ibAw d{ nwhI kY dir jwa ] nwnku Ek khY Ardwis ]

jIa ipMfu sBu qyrY pwis ]3] Awpy nyVY dUir Awpy hI Awpy mMiJ imAwnuo ] Awpy vyKY suxy Awpy hI

kudriq kry jhwnuo ] jo iqsu BwvY nwnkw hukmu soe prvwnuo ]4]31] isrIrwgu mhlw 1 G{ 4 ]

kIqw khw kry min mwnu ] dyvxhwry kY hiQ dwnu ] BwvY dyie n dye soie ] kIqy kY kihAY ikAw

hoie
]1]
Awpy
scu
BwvY
iqsu
scu
]
AM
D
w
kcw
kcu
inkcu
]1]
rhwa
]
jw
ky
{K
ibrK
Awrwa
]

jyhI Dwqu qyhw iqn nwa ] Pulu Bwa Plu iliKAw pwie ] Awip bIij Awpy hI Kwie ]2] kcI kMD
kcw ivic rwju ] miq AlUxI iPkw swdu ] nwnk Awxy AwvY rwis ] ivxu nwvY nwhI swbwis ]
3]32] isrIrwgu mhlw 1 G{ 5 ] ACl Clwe nh ClY nh Gwa ktwrw kir skY ] ija
swihbu rwKY iqa rhY iesu loBI kw jIa tl plY ]1] ibnu qyl dIvw ika jlY ]1] rhwa ]
poQI purwx kmweAY ] Ba vtI iequ qin pweAY ] scu bUJxu Awix jlweAY ]2] iehu qylu
dIvw iea jlY ] kir cwnxu swihb qa imlY ]1] rhwa ] iequ qin lwgY bwxIAw ] suKu hovY syv

26

kmwxIAw ] sB dunIAw Awvx jwxIAw ]3] ivic dunIAw syv kmweAY ] qw drgh bYsxu
pweAY ] khu nwnk bwh lufweAY ]4]33]

isrIrwgu mhlw 3 G{ 1
< siqgur pRswid ]

ha siqgu{ syvI Awpxw iek min iek iciq Bwie ] siqgu{


mn kwmnw qIrQu hY ijs no dyie buJwie ] mn icMidAw v{ pwvxw jo ieCY so Plu pwie ] nwa
iDAweAY nwa mMgIAY nwmy shij smwie ]1] mn myry hir rsu cwKu iqK jwie ] ijnI gurmuiK
cwiKAw shjy rhy smwie ]1] rhwa ] ijnI siqgu{ syivAw iqnI pwieAw nwmu inDwnu ] AMqir
hir rsu riv rihAw cUkw min AiBmwnu ] ihrdY kmlu pRgwisAw lwgw shij iDAwnu ] mnu

inrmlu hir riv rihAw pwieAw drgih mwnu ]2] siqgu{ syvin Awpxw qy ivrly sMswir ]

hamY mmqw mwir kY hir rwiKAw ar Dwir ] ha iqn kY bilhwrxY ijnw nwmy lgw ipAw{ ]

sye suKIE chu jugI ijnw nwmu AKutu Apw{ ]3] gur imilAY nwmu pweAY cUkY moh ipAws ] hir

syqI mnu riv rihAw Gr hI mwih adwsu ] ijnw hir kw swdu AwieAw ha iqn bilhwrY jwsu ]

nwnk
ndrI
pwe
A
Y
scu
nwmu
gu
x
qwsu
]4]1]34]
isrIrwgu
mhlw
3
]
bhu
By
K
kir
Brmwe
A
Y

min ihrdY kptu kmwie ] hir kw mhlu n pwve mir ivstw mwih smwie ]1] mn ry gh hI
mwih adwsu ] scu sMjmu krxI so kry gurmuiK hoie prgwsu ]1] rhwa ] gur kY sbid mnu
jIiqAw giq mukiq GrY mih pwie ] hir kw nwmu iDAweAY sqsMgiq myil imlwie ]2] jy
lK iesqrIAw Bog krih nv KMf rwju kmwih ] ibnu siqgur suKu n pwve iPir iPir jonI pwih
]3] hir hw{ kMiT ijnI pihirAw gur crxI icqu lwie ] iqnw ipCY iriD isiD iPrY Aonw
iqlu n qmwie ]4] jo pRB BwvY so QIAY Av{ n krxw jwie ] jnu nwnku jIvY nwmu lY hir dyvhu

27

shij suBwie ]5]2]35] isrIrwgu mhlw 3 G{ 1 ] ijs hI kI isrkwr hY iqs hI kw sBu koie
] gurmuiK kwr kmwvxI scu Git prgtu hoie ] AMqir ijs kY scu vsY scy scI soie ] sic imly
sy n ivCuVih iqn inj Gir vwsw hoie ]1] myry rwm mY hir ibnu Av{ n koie ] sqgu{ scu
pRBu inrmlw sbid imlwvw hoie ]1] rhwa ] sbid imlY so imil rhY ijs na Awpy lE
imlwie ] dUjY Bwie ko nw imlY iPir iPir AwvY jwie ] sB mih ieku vrqdw Eko rihAw smwie ]
ijs na Awip dieAwlu hoie so gurmuiK nwim smwie ]2] piV piV pMifq joqkI vwd krih
bIcw{ ] miq buiD BvI n buJe AMqir loB ivkw{ ] lK carwsIh Brmdy BRim BRim hoie
KuAw{ ] pUrib iliKAw kmwvxw koie n mytxhw{ ]3] sqgur kI syvw gwKVI is{ dIjY Awpu

gvwie ] sbid imlih qw hir imlY syvw pvY sB Qwie ] pwris prisAY pwrsu hoie joqI joiq

smwie ] ijn ka pUrib iliKAw iqn sqgu{ imilAw Awie ]4] mn BuKw BuKw mq krih mq

qU krih pUkwr ] lK carwsIh ijin isrI sBsY dyie ADw{ ] inrBa sdw dieAwlu hY sBnw

krdw swr ] nwnk gurmuiK buJIAY pweAY moK duAw{ ]5]3]36] isrIrwgu mhlw 3 ] ijnI

su
i
x
kY
mM
i
nAw
iqnw
inj
Gir
vwsu
]
gu
r
mqI
swlwih
scu
hir
pwieAw
gu
x
qwsu
]
sbid
rqy

sy inrmly ha sd bilhwrY jwsu ] ihrdY ijn kY hir vsY iqqu Git hY prgwsu ]1] mn myry
hir hir inrmlu iDAwie ] Duir msqik ijn ka iliKAw sy gurmuiK rhy ilv lwie ]1]
rhwa ] hir sMqhu dyKhu ndir kir inkit vsY BrpUir ] gurmiq ijnI pCwixAw sy dyKih
sdw hdUir ] ijn gux iqn sd min vsY AaguxvMiqAw dUir ] mnmuK gux qY bwhry ibnu
nwvY mrdy JUir ]2] ijn sbid gu} suix mMinAw iqn min iDAwieAw hir soie ] Anidnu
BgqI riqAw mnu qnu inrmlu hoie ] kUVw rMgu ksuMB kw ibnis jwie duKu roie ] ijsu AMdir nwm

28

pRgwsu hY Aohu sdw sdw iQ{ hoie ]3] iehu jnmu pdwrQu pwie kY hir nwmu n cyqY ilv lwie ]
pig iKisAY rhxw nhI AwgY Ta{ n pwie ] Aoh vylw hiQ n Awve AMiq gieAw pCuqwie ]
ijsu ndir kry so abrY hir syqI ilv lwie ]4] dyKw dyKI sB kry mnmuiK bUJ n pwie ] ijn
gurmuiK ihrdw suDu hY syv pe iqn Qwie ] hir gux gwvih hir inq pVih hir gux gwie
smwie ] nwnk iqn kI bwxI sdw scu hY ij nwim rhy ilv lwie ]5]4]37] isrIrwgu mhlw 3
] ijnI iek min nwmu iDAwieAw gurmqI vIcwir ] iqn ky muK sd ajly iqqu scY drbwir ]
Aoie AMmqu pIvih sdw sdw scY nwim ipAwir ]1] Bwe ry gurmuiK sdw piq hoie ] hir
hir sdw iDAweAY mlu hamY kFY Doie ]1] rhwa ] mnmuK nwmu n jwxnI ivxu nwvY piq

jwie ] sbdY swdu n AwieAo lwgy dUjY Bwie ] ivstw ky kIVy pvih ivic ivstw sy ivstw mwih

smwie ]2] iqn kw jnmu sPlu hY jo clih sqgur Bwie ] kulu aDwrih Awpxw Dnu jxydI

mwie ] hir hir nwmu iDAweAY ijs na ikrpw kry rjwie ]3] ijnI gurmuiK nwmu iDAwieAw

ivchu Awpu gvwie ] Aoie AMdrhu bwhrhu inrmly scy sic smwie ] nwnk AwE sy prvwxu

hih
ijn
gu
r
mqI
hir
iDAwie
]4]5]38]
isrIrwgu
mhlw
3
]
hir
Bgqw
hir
Dnu

rwis hY gur pUiC krih vwpw{ ] hir nwmu slwhin sdw sdw vK{ hir nwmu ADw{ ] guir
pUrY hir nwmu VwieAw hir Bgqw Aqutu BMfw{ ]1] Bwe ry iesu mn ka smJwie ] E mn
Awlsu ikAw krih gurmuiK nwmu iDAwie ]1] rhwa ] hir Bgiq hir kw ipAw{ hY jy
gurmuiK kry bIcw{ ] pwKMif Bgiq n hove duibDw bolu KuAw{ ] so jnu rlwieAw nw rlY
ijsu AMqir ibbyk bIcw{ ]2] so syvku hir AwKIAY jo hir rwKY air Dwir ] mnu qnu sapy AwgY
Dry hamY ivchu mwir ] Dnu gurmuiK so prvwxu hY ij kdy n AwvY hwir ]3] krim imlY qw

29

pweAY ivxu krmY pwieAw n jwie ] lK carwsIh qrsdy ijsu myly so imlY hir Awie ] nwnk
gurmuiK hir pwieAw sdw hir nwim smwie ]4]6]39] isrIrwgu mhlw 3 ] suK swg{
hir nwmu hY gurmuiK pwieAw jwie ] Anidnu nwmu iDAweAY shjy nwim smwie ] AMd{ rcY hir
sc isa rsnw hir gux gwie ]1] Bwe ry jgu duKIAw dUjY Bwie ] gur srxwe suKu lhih
Anidnu nwmu iDAwie ]1] rhwa ] swcy mYlu n lwge mnu inrmlu hir iDAwie ] gurmuiK
sbdu pCwxIAY hir AMmq nwim smwie ] gur igAwnu pRcMfu blwieAw AigAwnu AMDyrw jwie
]2] mnmuK mYly mlu Bry hamY qsnw ivkw{ ] ibnu sbdY mYlu n aqrY mir jMmih hoie
KuAw{ ] Dwqur bwjI plic rhy nw arvw{ n pw{ ]3] gurmuiK jp qp sMjmI hir kY nwim

ipAw{ ] gurmuiK sdw iDAweAY Eku nwmu krqw{ ] nwnk nwmu iDAweAY sBnw jIAw kw

AwDw{ ]4]7]40] sRIrwgu mhlw 3 ] mnmuKu moih ivAwipAw bYrwgu adwsI n hoie ]

sbdu n cInY sdw duKu hir drgih piq Koie ] hamY gurmuiK KoeAY nwim rqy suKu hoie ]1]

myry mn Aihinis pUir rhI inq Awsw ] sqgu{ syiv mohu prjlY Gr hI mwih adwsw ]1]

rhwa
]
gu
r
mu
i
K
krm
kmwvY
ibgsY
hir
bY
r
wgu
Andu
]
Aihinis
Bgiq
kry
idnu
rwqI
hamY

mwir incMdu ] vfY Bwig sqsMgiq pwe hir pwieAw shij Andu ]2] so swDU bYrwgI soe
ihrdY nwmu vswE ] AMqir lwig n qwmsu mUly ivchu Awpu gvwE ] nwmu inDwnu sqgu}
idKwilAw hir rsu pIAw AGwE ]3] ijin iknY pwieAw swDsMgqI pUrY Bwig bYrwig ] mnmuK
iPrih n jwxih sqgu{ hamY AMdir lwig ] nwnk sbid rqy hir nwim rMgwE ibnu BY kyhI
lwig ]4]8]41] isrIrwgu mhlw 3 ] Gr hI sadw pweAY AMqir sB vQu hoie ] iKnu
iKnu nwmu smwlIAY gurmuiK pwvY koie ] nwmu inDwnu AKutu hY vfBwig prwpiq hoie ]1] myry

30

mn qij inMdw hamY Ahkw{ ] hir jIa sdw iDAwie qU gurmuiK EkMkw{ ]1] rhwa ] gurmuKw
ky muK ajly gur sbdI bIcwir ] hliq pliq suKu pwiedy jip jip irdY murwir ] Gr hI ivic
mhlu pwieAw gur sbdI vIcwir ]2] sqgur qy jo muh Pyrih mQy iqn kwly ] Anidnu duK kmwvdy
inq johy jm jwly ] supnY suKu n dyKnI bhu icMqw prjwly ]3] sBnw kw dwqw Eku hY Awpy bKs
kryie ] khxw ikCU n jwve ijsu BwvY iqsu dyie ] nwnk gurmuiK pweAY Awpy jwxY soie ]4
]9]42] isrIrwgu mhlw 3 ] scw swihbu syvIAY scu vifAwe dyie ] gur prswdI min vsY
hamY dUir kryie ] iehu mnu Dwvqu qw rhY jw Awpy ndir kryie ]1] Bwe ry gurmuiK hir nwmu
iDAwie ] nwmu inDwnu sd min vsY mhlI pwvY Qwa ]1] rhwa ] mnmuK mnu qnu AMDu hY iqs

na Tar n Twa ] bhu jonI Badw iPrY ija suM\YN Gir kwa ] gurmqI Git cwnxw sbid imlY

hir nwa ]2] Y gux ibiKAw AMDu hY mwieAw moh gubwr ] loBI An ka syvdy piV vydw krY

pUkwr ] ibiKAw AMdir pic muE nw arvw{ n pw{ ]3] mwieAw moih ivswirAw jgq ipqw

pRiqpwil ] bwJhu gu} Acyqu hY sB bDI jmkwil ] nwnk gurmiq abry scw nwmu smwil ]4]

10]43]
isrIrwgu
mhlw
3
]
Y
gu
x
mwieAw
mohu
hY
gu
r
mu
i
K
caQw
pdu
pwie
]
kir
ikrpw

mylwieAnu hir nwmu visAw min Awie ] poqY ijn kY punu hY iqn sqsMgiq mylwie ]1] Bwe ry
gurmiq swic rhwa ] swco swcu kmwvxw swcY sbid imlwa ]1] rhwa ] ijnI nwmu pCwixAw
iqn ivthu bil jwa ] Awpu Coif crxI lgw clw iqn kY Bwie ] lwhw hir hir nwmu imlY shjy
nwim smwie ]2] ibnu gur mhlu n pweAY nwmu n prwpiq hoie ] AYsw sqgu{ loiV lhu ijdU
pweAY scu soie ] Asur sMGwrY suiK vsY jo iqsu BwvY su hoie ]3] jyhw sqgu{ kir jwixAw qyho
jyhw suKu hoie ] Ehu shsw mUly nwhI Bwa lwE jnu koie ] nwnk Ek joiq duie mUrqI sbid imlwvw

31

hoie ]4]11]44] isrIrwgu mhlw 3 ] AMmqu Coif ibiKAw loBwxy syvw krih ivfwxI ]
Awpxw Drmu gvwvih bUJih nwhI Anidnu duiK ivhwxI ] mnmuK AMD n cyqhI fUib muE ibnu
pwxI ]1] mn ry sdw Bjhu hir srxwe ] gur kw sbdu AMqir vsY qw hir ivsir n jwe ]1]
rhwa ] iehu srI{ mwieAw kw puqlw ivic hamY dustI pwe ] Awvxu jwxw jMmxu mrxw mnmuiK
piq gvwe ] sqgu{ syiv sdw suKu pwieAw joqI joiq imlwe ]2] sqgur kI syvw Aiq suKwlI
jo ieCy so Plu pwE ] jqu squ qpu pivqu srIrw hir hir mMin vswE ] sdw Anid rhY idnu rwqI
imil pRIqm suKu pwE ]3] jo sqgur kI srxwgqI ha iqn kY bil jwa ] dir scY scI vifAwe
shjy sic smwa ] nwnk ndrI pweAY gurmuiK myil imlwa ]4]12]45] isrIrwgu

mhlw 3 ] mnmuK krm kmwvxy ija dohwgix qin sIgw{ ] syjY kMqu n Awve inq inq hoie

KuAw{ ] ipr kw mhlu n pwve nw dIsY G{ bw{ ]1] Bwe ry iek min nwmu iDAwie ] sMqw

sMgiq imil rhY jip rwm nwmu suKu pwie ]1] rhwa ] gurmuiK sdw sohwgxI ip{ rwiKAw ar

Dwir ] imTw bolih iniv clih syjY rvY Bqw{ ] soBwvMqI sohwgxI ijn gur kw hyqu Apw{ ]2]

pU
r
Y
Bwig
sqgu
{
imlY
jw
BwgY
kw
ada
hoie
]
AM
q
rhu
du
K
u
BR
m
u
ktIAY
su
K
u
prwpiq
hoie
]
gu
r
kY

BwxY jo clY duKu n pwvY koie ]3] gur ky Bwxy ivic AMmqu hY shjy pwvY koie ] ijnw prwpiq
iqn pIAw hamY ivchu Koie ] nwnk gurmuiK nwmu iDAweAY sic imlwvw hoie ]4]13]46]
isrIrwgu mhlw 3 ] jw ip{ jwxY Awpxw qnu mnu AgY Dryie ] sohwgxI krm kmwvdIAw sye
krm kryie ] shjy swic imlwvVw swcu vfwe dyie ]1] Bwe ry gur ibnu Bgiq n hoie ] ibnu
gur Bgiq n pweAY jy locY sBu koie ]1] rhwa ] lK carwsIh Py{ pieAw kwmix dUjY Bwie ]
ibnu gur nId n Awve duKI rYix ivhwie ] ibnu sbdY ip{ n pweAY ibrQw jnmu gvwie ]

32

2] ha ha krqI jgu iPrI nw Dnu sMpY nwil ] AMDI nwmu n cyqe sB bwDI jmkwil ] sqguir
imilAY Dnu pwieAw hir nwmw irdY smwil ]3] nwim rqy sy inrmly gur kY shij suBwie ]
mnu qnu rwqw rMg isa rsnw rsn rswie ] nwnk rMgu n aqrY jo hir Duir CoifAw lwie ]
4]14]47] isrIrwgu mhlw 3 ] gurmuiK pw kry Bgiq kIjY ibnu gur Bgiq n hoe ]
AwpY Awpu imlwE bUJY qw inrmlu hovY soe ] hir jIa swcw swcI bwxI sbid imlwvw hoe ]
1] Bwe ry BgiqhIxu kwhy jig AwieAw ] pUry gur kI syv n kInI ibrQw jnmu gvwieAw ]
1] rhwa ] Awpy jgjIvnu suKdwqw Awpy bKis imlwE ] jIA jMq E ikAw vycwry ikAw ko AwiK
suxwE ] gurmuiK Awpy dyie vfwe Awpy syv krwE ]2] dyiK kutMbu moih loBwxw clidAw nwil

n jwe ] sqgu{ syiv gux inDwnu pwieAw iqs dI kIm n pwe ] hir pRBu sKw mIqu pRBu myrw AMqy

hoie sKwe ]3] AwpxY min iciq khY khwE ibnu gur Awpu n jwe ] hir jIa dwqw Bgiq

vClu hY kir ikrpw mMin vswe ] nwnk soBw suriq dyie pRBu Awpy gurmuiK dy vifAwe ]4]

15]48] isrIrwgu mhlw 3 ] Dnu jnnI ijin jwieAw Dnu ipqw prDwnu ] sqgu{ syiv suKu

pwieAw
ivchu
gieAw
gu
m
wnu
]
dir
sy
v
in
sM
q
jn
KVy
pwiein
gu
x
I
inDwnu
]1]
my
r
y
mn
gu
r

muiK iDAwie hir soie ] gur kw sbdu min vsY mnu qnu inrmlu hoie ]1] rhwa ] kir ikrpw Gir
AwieAw Awpy imilAw Awie ] gur sbdI swlwhIAY rMgy shij suBwie ] scY sic smwieAw imil
rhY n ivCuiV jwie ]2] jo ikCu krxw su kir rihAw Av{ n krxw jwie ] icrI ivCuny myilAnu
sqgur pnY pwie ] Awpy kwr krwiesI Av{ n krxw jwie ]3] mnu qnu rqw rMg isa hamY
qij ivkwr ] Aihinis ihrdY riv rhY inrBa nwmu inrMkwr ] nwnk Awip imlwieAnu pUrY sbid
Apwr ]4]16]49] isrIrwgu mhlw 3 ] goivdu guxI inDwnu hY AMqu n pwieAw jwie ] kQnI

33

bdnI n pweAY hamY ivchu jwie ] sqguir imilAY sd BY rcY Awip vsY min Awie ]1] Bwe
ry gurmuiK bUJY koie ] ibnu bUJy krm kmwvxy jnmu pdwrQu Koie ]1] rhwa ] ijnI cwiKAw iqnI
swdu pwieAw ibnu cwKy Brim Bulwie ] AMmqu swcw nwmu hY khxw kCU n jwie ] pIvq hU prvwxu
BieAw pUrY sbid smwie ]2] Awpy dyie q pweAY ho{ krxw ikCU n jwie ] dyvx vwly kY hiQ
dwiq hY gu} duAwrY pwie ] jyhw kIqonu qyhw hoAw jyhy krm kmwie ]3] jqu squ sMjmu nwmu hY ivxu
nwvY inrmlu n hoie ] pUrY Bwig nwmu min vsY sbid imlwvw hoie ] nwnk shjy hI rMig vrqdw
hir gux pwvY soie ]4]17]50] isrIrwgu mhlw 3 ] kWieAw swDY arD qpu krY ivchu hamY
n jwie ] AiDAwqm krm jy kry nwmu n kb hI pwie ] gur kY sbid jIvqu mrY hir nwmu vsY

min Awie ]1] suix mn myry Bju sqgur srxw ] gur prswdI CutIAY ibKu Bvjlu sbid

gur qrxw ]1] rhwa ] Y gux sBw Dwqu hY dUjw Bwa ivkw{ ] pMifqu pVY bMDn moh bwDw nh

bUJY ibiKAw ipAwir ] sqguir imilAY qkutI CUtY caQY pid mukiq duAw{ ]2] gur qy mwrgu

pweAY cUkY mohu gubw{ ] sbid mrY qw aDrY pwE moK duAw{ ] gur prswdI imil rhY scu nwmu

krqw{
]3]
iehu
mnU
A
w
Aiq
sbl
hY
Cfy
n
ikqY
apwie
]
dU
j
Y
Bwie
du
K
u
lwiedw
bhu
q
I
dy
i
e

sjwie ] nwnk nwim lgy sy abry hamY sbid gvwie ]4]18]51] isrIrwgu mhlw 3 ]
ikrpw kry gu{ pweAY hir nwmo dyie Vwie ] ibnu gur iknY n pwieAo ibrQw jnmu gvwie ]
mnmuK krm kmwvxy drgh imlY sjwie ]1] mn ry dUjw Bwa cukwie ] AMqir qyrY hir vsY
gur syvw suKu pwie ] rhwa ] scu bwxI scu sbdu hY jw sic Dry ipAw{ ] hir kw nwmu min vsY
hamY koDu invwir ] min inrml nwmu iDAweAY qw pwE moK duAw{ ]2] hamY ivic jgu
ibnsdw mir jMmY AwvY jwie ] mnmuK sbdu n jwxnI jwsin piq gvwie ] gur syvw nwa pweAY

34

scy rhY smwie ]3] sbid mMinAY gu{ pweAY ivchu Awpu gvwie ] Anidnu Bgiq kry sdw swcy
kI ilv lwie ] nwmu pdwrQu min visAw nwnk shij smwie ]4]19]52] isrIrwgu mhlw 3
] ijnI purKI sqgu{ n syivAo sy duKIE jug cwir ] Gir hodw purKu n pCwixAw AiBmwin muTy
Ahkwir ] sqgu} ikAw iPtikAw mMig Qky sMswir ] scw sbdu n syivAo siB kwj svwrxhw{
]1] mn myry sdw hir vyKu hdUir ] jnm mrn duKu prhrY sbid rihAw BrpUir ]1] rhwa ]
scu slwhin sy scy scw nwmu ADw{ ] scI kwr kmwvxI scy nwil ipAw{ ] scw swhu vrqdw
koie n mytxhw{ ] mnmuK mhlu n pwienI kUiV muTy kUiVAwr ]2] hamY krqw jgu muAw gur
ibnu Gor AMDw{ ] mwieAw moih ivswirAw suKdwqw dwqw{ ] sqgu{ syvih qw abrih scu rKih

ar Dwir ] ikrpw qy hir pweAY sic sbid vIcwir ]3] sqgu{ syiv mnu inrmlw hamY qij

ivkwr ] Awpu Coif jIvq mrY gur kY sbid vIcwr ] DMDw Dwvq rih gE lwgw swic ipAw{ ]

sic rqy muK ajly iqqu swcY drbwir ]4] sqgu{ purKu n mMinAo sbid n lgo ipAw{ ]

iesnwnu dwnu jyqw krih dUjY Bwie KuAw{ ] hir jIa AwpxI pw kry qw lwgY nwm ipAw{ ]

nwnk
nwmu
smwil
qU
gu
r
kY
hy
i
q
Apwir
]5]20]53]
isrIrwgu
mhlw
3
]
iksu
ha
sy
v
I

ikAw jpu krI sqgur pUCa jwie ] sqgur kw Bwxw mMin le ivchu Awpu gvwie ] Ehw syvw
cwkrI nwmu vsY min Awie ] nwmY hI qy suKu pweAY scY sbid suhwie ]1] mn myry Anidnu
jwgu hir cyiq ] AwpxI KyqI riK lY kUMj pVYgI Kyiq ]1] rhwa ] mn kIAw ieCw pUrIAw
sbid rihAw BrpUir ] BY Bwie Bgiq krih idnu rwqI hir jIa vyKY sdw hdUir ] scY sbid
sdw mnu rwqw BRmu gieAw srIrhu dUir ] inrmlu swihbu pwieAw swcw guxI ghI{ ]2] jo
jwgy sy abry sUqy gE muhwie ] scw sbdu n pCwixAo supnw gieAw ivhwie ] suM\y Gr kw pwhuxw

35

ija AwieAw iqa jwie ] mnmuK jnmu ibrQw gieAw ikAw muhu dysI jwie ]3] sB ikCu Awpy
Awip hY hamY ivic khnu n jwie ] gur kY sbid pCwxIAY duKu hamY ivchu gvwie ] sqgu{ syvin
Awpxw ha iqn kY lwga pwie ] nwnk dir scY sicAwr hih ha iqn bilhwrY jwa ]4]21]
54] isrIrwgu mhlw 3 ] jy vylw vKqu vIcwrIAY qw ikqu vylw Bgiq hoie ] Anidnu nwmy
riqAw scy scI soie ] ieku iqlu ipAwrw ivsrY Bgiq iknyhI hoie ] mnu qnu sIqlu swc isa
swsu n ibrQw koie ]1] myry mn hir kw nwmu iDAwie ] swcI Bgiq qw QIAY jw hir vsY min
Awie ]1] rhwa ] shjy KyqI rwhIAY scu nwmu bIju pwie ] KyqI jMmI AglI mnUAw rjw shij
suBwie ] gur kw sbdu AMmqu hY ijqu pIqY iqK jwie ] iehu mnu swcw sic rqw scy rihAw smwie

]2] AwKxu vyKxu bolxw sbdy rihAw smwie ] bwxI vjI chu jugI sco scu suxwie ] hamY

myrw rih gieAw scY lieAw imlwie ] iqn ka mhlu hdUir hY jo sic rhy ilv lwie ]3] ndrI

nwmu iDAweAY ivxu krmw pwieAw n jwie ] pUrY Bwig sqsMgiq lhY sqgu{ BytY ijsu Awie ]

Anidnu nwmy riqAw duKu ibiKAw ivchu jwie ] nwnk sbid imlwvVw nwmy nwim smwie ]4]

22]55]
isrIrwgu
mhlw
3
]
Awpxw
Ba
iqn
pwieAonu
ijn
gu
r
kw
sbdu
bIcwir
]
sqsM
g
qI

sdw imil rhy scy ky gux swir ] duibDw mYlu cukweAnu hir rwiKAw ar Dwir ] scI bwxI scu
min scy nwil ipAw{ ]1] mn myry hamY mYlu Br nwil ] hir inrmlu sdw sohxw sbid
svwrxhw{ ]1] rhwa ] scY sbid mnu moihAw pRiB Awpy lE imlwie ] Anidnu nwmy riqAw
joqI joiq smwie ] joqI hU pRBu jwpdw ibnu sqgur bUJ n pwie ] ijn ka pUrib iliKAw sqgu{
ByitAw iqn Awie ]2] ivxu nwvY sB fumxI dUjY Bwie KuAwie ] iqsu ibnu GVI n jIvdI duKI
rYix ivhwie ] Brim Bulwxw AMDulw iPir iPir AwvY jwie ] ndir kry pRBu AwpxI Awpy

36

lE imlwie ]3] sBu ikCu suxdw vyKdw ika mukir pieAw jwie ] pwpo pwpu kmwvdy pwpy
pcih pcwie ] so pRBu ndir n Awve mnmuiK bUJ n pwie ] ijsu vyKwly soe vyKY nwnk gurmuiK
pwie ]4]23]56] sRIrwgu mhlw 3 ] ibnu gur rogu n qute hamY pIV n jwie ] gur prswdI
min vsY nwmy rhY smwie ] gur sbdI hir pweAY ibnu sbdY Brim Bulwie ]1] mn ry inj Gir
vwsw hoie ] rwm nwmu swlwih qU iPir Awvx jwxu n hoie ]1] rhwa ] hir ieko dwqw vrqdw
dUjw Av{ n koie ] sbid swlwhI min vsY shjy hI suKu hoie ] sB ndrI AMdir vyKdw jY BwvY
qY dyie ]2] hamY sBw gxq hY gxqY na suKu nwih ] ibKu kI kwr kmwvxI ibKu hI mwih
smwih ] ibnu nwvY Ta{ n pwienI jmpuir dUK shwih ]3] jIa ipMfu sBu iqs dw iqsY dw AwDw{

] gur prswdI buJIAY qw pwE moK duAw{ ] nwnk nwmu slwih qUM AMqu n pwrwvw{ ]4]24]57]

isrIrwgu mhlw 3 ] iqnw Andu sdw suKu hY ijnw scu nwmu AwDw{ ] gur sbdI scu pwieAw dUK

invwrxhw{ ] sdw sdw swcy gux gwvih swcY nwie ipAw{ ] ikrpw kir kY AwpxI idqonu

Bgiq BMfw{ ]1] mn ry sdw Andu gux gwie ] scI bwxI hir pweAY hir isa rhY smwie ]

1]
rhwa
]
scI
BgqI
mnu
lwlu
QIAw
rqw
shij
su
B
wie
]
gu
r
sbdI
mnu
moihAw
khxw
kCU

n jwie ] ijhvw rqI sbid scY AMmqu pIvY ris gux gwie ] gurmuiK Ehu rMgu pweAY ijs no
ikrpw kry rjwie ]2] sMsw iehu sMsw{ hY suiqAw rYix ivhwie ] ieik AwpxY BwxY kiF lieAnu
Awpy lieAonu imlwie ] Awpy hI Awip min visAw mwieAw mohu cukwie ] Awip vfwe idqIAnu
gurmuiK dyie buJwie ]3] sBnw kw dwqw Eku hY BuilAw lE smJwie ] ieik Awpy Awip KuAwieAnu
dUjY CifAnu lwie ] gurmqI hir pweAY joqI joiq imlwie ] Anidnu nwmy riqAw nwnk nwim
smwie ]4]25]58] isrIrwgu mhlw 3 ] guxvMqI scu pwieAw qsnw qij ivkwr ] gur sbdI mnu

37

rMigAw rsnw pRym ipAwir ] ibnu siqgur iknY n pwieAo kir vyKhu min vIcwir ] mnmuK mYlu
n aqrY ijc{ gur sbid n kry ipAw{ ]1] mn myry siqgur kY BwxY clu ] inj Gir vsih AMmqu
pIvih qw suK lhih mhlu ]1] rhwa ] AaguxvMqI guxu ko nhI bhix n imlY hdUir ] mnmuiK
sbdu n jwxe Avgix so pRBu dUir ] ijnI scu pCwixAw sic rqy BrpUir ] gur sbdI mnu
byiDAw pRBu imilAw Awip hdUir ]2] Awpy rMgix rMigAonu sbdy lieAonu imlwie ] scw rMgu n
aqrY jo sic rqy ilv lwie ] cwry kuMfw Biv Qky mnmuK bUJ n pwie ] ijsu siqgu{ myly so imlY
scY sbid smwie ]3] im Gxyry kir QkI myrw duKu kwtY koie ] imil pRIqm duKu kitAw sbid
imlwvw hoie ] scu Ktxw scu rwis hY scy scI soie ] sic imly sy n ivCuVih nwnk gurmuiK hoie

]4]26]59] isrIrwgu mhlw 3 ] Awpy kwrxu krqw kry ssit dyKY Awip apwie ] sB

Eko ieku vrqdw AlKu n liKAw jwie ] Awpy pRBU dieAwlu hY Awpy dyie buJwie ] gurmqI sd

min visAw sic rhy ilv lwie ]1] mn myry gur kI mMin lY rjwie ] mnu qnu sIqlu sBu QIAY

nwmu vsY min Awie ]1] rhwa ] ijin kir kwrxu DwirAw soe swr kryie ] gur kY sbid

pCwxIAY
jw
Awpy
ndir
kry
i
e
]
sy
jn
sbdy
sohxy
iqqu
scY
drbwir
]
gu
r
mu
i
K
scY
sbid
rqy

Awip myly krqwir ]2] gurmqI scu slwhxw ijs dw AMqu n pwrwvw{ ] Git Git Awpy hukim
vsY hukmy kry bIcw{ ] gur sbdI swlwhIAY hamY ivchu Koie ] sw Dn nwvY bwhrI AvgxvMqI
roie ]3] scu slwhI sic lgw scY nwie qpiq hoie ] gux vIcwrI gux sMgRhw Avgux kFw
Doie ] Awpy myil imlwiedw iPir vyCoVw n hoie ] nwnk gu{ swlwhI Awpxw ijdU pwe pRBu soie
]4]27]60] isrIrwgu mhlw 3 ] suix suix kwm ghylIE ikAw clih bwh lufwie ] Awpxw
ip{ n pCwxhI ikAw muhu dysih jwie ] ijnI sKI kMqu pCwixAw ha iqn kY lwga pwie ] iqn hI

38

jYsI QI rhw sqsMgiq myil imlwie ]1] muMDy kUiV muTI kUiVAwir ] ip{ pRBu swcw sohxw pweAY
gur bIcwir ]1] rhwa ] mnmuiK kMqu n pCwxe iqn ika rYix ivhwie ] grib AtIAw qsnw
jlih duKu pwvih dUjY Bwie ] sbid rqIAw sohwgxI iqn ivchu hamY jwie ] sdw ip{ rwvih
Awpxw iqnw suKy suiK ivhwie ]2] igAwn ivhUxI ipr muqIAw iprmu n pwieAw jwie ]
AigAwn mqI AMDy{ hY ibnu ipr dyKy BuK n jwie ] Awvhu imlhu shylIho mY ip{ dyhu imlwie ]
pUrY Bwig siqgu{ imlY ip{ pwieAw sic smwie ]3] sy shIAw sohwgxI ijn ka ndir
kryie ] Ksmu pCwxih Awpxw qnu mnu AwgY dyie ] Gir v{ pwieAw Awpxw hamY dUir kryie ]
nwnk soBwvMqIAw sohwgxI Anidnu Bgiq kryie ]4]28]61] isrIrwgu mhlw 3 ] ieik

ip{ rwvih Awpxw ha kY dir pUCa jwie ] siqgu{ syvI Bwa kir mY ip{ dyhu imlwie ] sBu

apwE Awpy vyKY iksu nyVY iksu dUir ] ijin ip{ sMgy jwixAw ip{ rwvy sdw hdUir ]1] muMDy qU

clu gur kY Bwie ] Anidnu rwvih ip{ Awpxw shjy sic smwie ]1] rhwa ] sbid rqIAw

sohwgxI scY sbid sIgwir ] hir v{ pwiein Gir AwpxY gur kY hyiq ipAwir ] syj suhwvI

hir
rM
i
g
rvY
Bgiq
Bry
BM
f
wr
]
so
pR
B
u
pR
I
qmu
min
vsY
ij
sBsY
dy
i
e
ADw{
]2]
ip{
swlwhin

Awpxw iqn kY ha sd bilhwrY jwa ] mnu qnu ArpI is{ dye iqn kY lwgw pwie ] ijnI
ieku pCwixAw dUjw Bwa cukwie ] gurmuiK nwmu pCwxIAY nwnk sic smwie ]3]29]62]
isrIrwgu mhlw 3 ] hir jI scw scu qU sBu ikCu qyrY cIrY ] lK carwsIh qrsdy iPry ibnu gur
Byty pIrY ] hir jIa bKsy bKis lE sUK sdw srIrY ] gur prswdI syv krI scu gihr gMBIrY ]
1] mn myry nwim rqy suKu hoie ] gurmqI nwmu slwhIAY dUjw Av{ n koie ]1] rhwa ] Drm rwie
no hukmu hY bih scw Drmu bIcwir ] dUjY Bwie dustu Awqmw Aohu qyrI srkwr ] AiDAwqmI hir

39

gux qwsu min jpih Eku murwir ] iqn kI syvw Drm rwie krY Dnu svwrxhw{ ]2] mn ky
ibkwr mnih qjY min cUkY mohu AiBmwnu ] Awqm rwmu pCwixAw shjy nwim smwnu ] ibnu siqgur
mukiq n pweAY mnmuiK iPrY idvwnu ] sbdu n cInY kQnI bdnI kry ibiKAw mwih smwnu ]3]
sBu ikCu Awpy Awip hY dUjw Av{ n koie ] ija bolwE iqa bolIAY jw Awip bulwE soie ]
gurmuiK bwxI bRhmu hY sbid imlwvw hoie ] nwnk nwmu smwil qU ijqu syivAY suKu hoie ]4]30]
63] isrIrwgu mhlw 3 ] jig hamY mYlu duKu pwieAw mlu lwgI dUjY Bwie ] mlu hamY DoqI
ikvY n aqrY jy sa qIrQ nwie ] bhu ibiD krm kmwvdy dUxI mlu lwgI Awie ] piVAY mYlu n
aqrY pUChu igAwnIAw jwie ]1] mn myry gur srix AwvY qw inrmlu hoie ] mnmuK hir hir

kir Qky mYlu n skI Doie ]1] rhwa ] min mYlY Bgiq n hove nwmu n pwieAw jwie ] mnmuK

mYly mYly muE jwsin piq gvwie ] gur prswdI min vsY mlu hamY jwie smwie ] ija AMDyrY

dIpku bwlIAY iqa gur igAwin AigAwnu qjwie ]2] hm kIAw hm krhgy hm mUrK gwvwr ]

krxY vwlw ivsirAw dUjY Bwie ipAw{ ] mwieAw jyvfu duKu nhI siB Biv Qky sMsw{ ] gurmqI

su
K
u
pwe
A
Y
scu
nwmu
ar
Dwir
]3]
ijs
no
my
l
y
so
imlY
ha
iqsu
bilhwrY
jwa
]
E
mn
BgqI
riqAw

scu bwxI inj Qwa ] min rqy ijhvw rqI hir gux scy gwa ] nwnk nwmu n vIsrY scy mwih smwa
]4]31]64] isrIrwgu mhlw 4 G{ 1 ] mY min qin ibrhu Aiq Aglw ika pRIqmu imlY Gir
Awie ] jw dyKw pRBu Awpxw pRiB dyiKAY duKu jwie ] jwie puCw iqn sjxw pRBu ikqu ibiD imlY
imlwie ]1] myry siqgurw mY quJ ibnu Av{ n koie ] hm mUrK mugD srxwgqI kir ikrpw myly hir
soie ]1] rhwa ] siqgu{ dwqw hir nwm kw pRBu Awip imlwvY soie ] siqguir hir pRBu buiJAw gur
jyvfu Av{ n koie ] ha gur srxwe Fih pvw kir dieAw myly pRBu soie ]2] mnhiT iknY n

40

pwieAw kir apwv Qky sBu koie ] shs isAwxp kir rhy min korY rMgu n hoie ] kUiV kpit
iknY n pwieAo jo bIjY KwvY soie ]3] sBnw qyrI Aws pRBu sB jIA qyry qUM rwis ] pRB quDhu KwlI
ko nhI dir gurmuKw no swbwis ] ibKu Bajl fubdy kiF lY jn nwnk kI Ardwis ]4]1]65]
isrIrwgu mhlw 4 ] nwmu imlY mnu qpqIAY ibnu nwmY iDRgu jIvwsu ] koe gurmuiK sjxu jy
imlY mY dsy pRBu guxqwsu ] ha iqsu ivthu ca KnIAY mY nwm kry prgwsu ]1] myry pRIqmw ha
jIvw nwmu iDAwie ] ibnu nwvY jIvxu nw QIAY myry siqgur nwmu Vwie ]1] rhwa ] nwmu Amolku
rqnu hY pUry siqgur pwis ] siqgur syvY ligAw kiF rqnu dyvY prgwis ] Dnu vfBwgI vf
BwgIAw jo Awie imly gur pwis ]2] ijnw siqgu{ purKu n ByitAo sy BwghIx vis kwl ] Aoie

iPir iPir join BvweAih ivic ivstw kir ivkrwl ] Aonw pwis duAwis n iBtIAY ijn AMqir

koDu cMfwl ]3] siqgu{ purKu AMmq s{ vfBwgI nwvih Awie ] an jnm jnm kI mYlu aqrY

inrml nwmu Vwie ] jn nwnk aqm pdu pwieAw siqgur kI ilv lwie ]4]2]66]

isrIrwgu mhlw 4 ] gux gwvw gux ivQrw gux bolI myrI mwie ] gurmuiK sjxu guxkwrIAw

imil
sjx
hir
gu
x
gwie
]
hIrY
hI{
imil
by
i
DAw
rM
i
g
clU
l
Y
nwie
]1]
my
r
y
goivM
d
w
gu
x
gwvw

qpiq min hoie ] AMqir ipAws hir nwm kI gu{ quis imlwvY soie ]1] rhwa ] mnu rMghu
vfBwgIho gu{ quTw kry pswa ] gu{ nwmu VwE rMg isa ha siqgur kY bil jwa ] ibnu siqgur
hir nwmu n lBe lK kotI krm kmwa ]2] ibnu Bwgw siqgu{ nw imlY Gir bYiTAw inkit inq
pwis ] AMqir AigAwn duKu Brmu hY ivic pVdw dUir peAwis ] ibnu siqgur Byty kMcnu nw QIAY
mnmuKu lohu bUfw byVI pwis ]3] siqgu{ boihQu hir nwv hY ikqu ibiD ciVAw jwie ] siqgur kY BwxY
jo clY ivic boihQ bYTw Awie ] Dnu Dnu vfBwgI nwnkw ijnw siqgu{ lE imlwie ]4]3]67]

41

isrIrwgu mhlw 4 ] ha pMQu dswe inq KVI koe pRBu dsy iqin jwa ] ijnI myrw ipAwrw
rwivAw iqn pICY lwig iPrwa ] kir imniq kir jodVI mY pRBu imlxY kw cwa ]1] myry Bwe
jnw koe mo ka hir pRBu myil imlwie ] ha siqgur ivthu vwirAw ijin hir pRBu dIAw idKwie
]1] rhwa ] hoie inmwxI Fih pvw pUry siqgur pwis ] inmwixAw gu{ mwxu hY gu{ siqgu{
kry swbwis ] ha gu{ swlwih n rj mY myly hir pRBu pwis ]2] siqgur no sB ko locdw jyqw
jgqu sBu koie ] ibnu Bwgw drsnu nw QIAY BwghIx bih roie ] jo hir pRB Bwxw so QIAw Duir
iliKAw n mytY koie ]3] Awpy siqgu{ Awip hir Awpy myil imlwie ] Awip dieAw kir mylsI
gur siqgur pICY pwie ] sBu jgjIvnu jig Awip hY nwnk jlu jlih smwie ]4]4]68]

isrIrwgu mhlw 4 ] rsu AMmqu nwmu rsu Aiq Blw ikqu ibiD imlY rsu Kwie ] jwie puChu

sohwgxI qusw ika kir imilAw pRBu Awie ] Aoie vyprvwh n bolnI ha mil mil Dovw

iqn pwie ]1] Bwe ry imil sjx hir gux swir ] sjxu siqgu{ purKu hY duKu kFY hamY mwir

]1] rhwa ] gurmuKIAw sohwgxI iqn dieAw pe min Awie ] siqgur vcnu rqnu hY jo mny

su
hir
rsu
Kwie
]
sy
vfBwgI
vf
jwxIAih
ijn
hir
rsu
KwDw
gu
r
Bwie
]2]
iehu
hir
rsu
vix

iqix sBqu hY BwghIx nhI Kwie ] ibnu siqgur plY nw pvY mnmuK rhy ibllwie ] Aoie siqgur
AwgY nw invih Aonw AMqir koDu blwie ]3] hir hir hir rsu Awip hY Awpy hir rsu hoie ]
Awip dieAw kir dyvsI gurmuiK AMmqu coie ] sBu qnu mnu hirAw hoieAw nwnk hir visAw
min soie ]4]5]69] isrIrwgu mhlw 4 ] idnsu cVY iPir AwQvY rYix sbwe jwie ] Awv GtY
n{ nw buJY iniq mUsw lwju tukwie ] guV imTw mwieAw psirAw mnmuKu lig mwKI pcY pcwie ]
1] Bwe ry mY mIqu sKw pRBu soie ] puqu klqu mohu ibKu hY AMiq bylI koie n hoie ]1] rhwa ] gurmiq

42

hir ilv abry Ailpqu rhy srxwie ] AonI clxu sdw inhwilAw hir Krcu lIAw piq pwie ]
gurmuiK drgh mnIAih hir Awip lE gil lwie ]2] gurmuKw no pMQu prgtw dir Twk
n koe pwie ] hir nwmu slwhin nwmu min nwim rhin ilv lwie ] Anhd DunI dir vjdy dir
scY soBw pwie ]3] ijnI gurmuiK nwmu slwihAw iqnw sB ko khY swbwis ] iqn kI sMgiq dyih
pRB mY jwick kI Ardwis ] nwnk Bwg vfy iqnw gurmuKw ijn AMqir nwmu prgwis ]4]33]
31]6]70] isrIrwgu mhlw 5 G{ 1 ] ikAw qU rqw dyiK kY pu kl sIgwr ] rs Bogih
KusIAw krih mwxih rMg Apwr ] bhuqu krih PurmwiesI vrqih hoie APwr ] krqw iciq n
Awve mnmuK AMD gvwr ]1] myry mn suKdwqw hir soie ] gur prswdI pweAY krim prwpiq

hoie ]1] rhwa ] kpiV Boig lptwieAw suienw {pw Kwku ] hYvr gYvr bhu rMgy kIE rQ AQwk

] iks hI iciq n pwvhI ibsirAw sB swk ] isrjxhwir BulwieAw ivxu nwvY nwpwk ]2] lYdw

bd duAwie qUM mwieAw krih iekq ] ijs no qUM pqIAwiedw so sxu quJY Ainq ] Ahkw{ krih

AhkwrIAw ivAwipAw mn kI miq ] iqin pRiB Awip BulwieAw nw iqsu jwiq n piq ]3]

siqgu
i
r
pu
r
iK
imlwieAw
ieko
sjxu
soie
]
hir
jn
kw
rwKw
Eku
hY
ikAw
mwxs
hamY
roie
]
jo

hir jn BwvY so kry dir Py{ n pwvY koie ] nwnk rqw rMig hir sB jg mih cwnxu hoie ]4]1]
71] isrIrwgu mhlw 5 ] min iblwsu bhu rMgu Gxw sit BUil KusIAw ] CDwr bwidswhIAw
ivic shsy prIAw ]1] Bwe ry suKu swDsMig pwieAw ] iliKAw lyKu iqin puriK ibDwqY duKu
shsw imit gieAw ]1] rhwa ] jyqy Qwn Qnqrw qyqy Biv AwieAw ] Dn pwqI vf BUmIAw myrI
myrI kir pirAw ]2] hukmu clwE insMg hoie vrqY APirAw ] sBu ko vsgiq kir lieAonu
ibnu nwvY Kwku rilAw ]3] koit qyqIs syvkw isD swiDk dir KirAw ] igrMbwrI vf swhbI

43

sBu nwnk supnu QIAw ]4]2]72] isrIrwgu mhlw 5 ] Blky aiT ppolIAY ivxu buJy mugD
Ajwix ] so pRBu iciq n AwieAo CutYgI bybwix ] siqgur syqI icqu lwie sdw sdw rMgu mwix ]
1] pRwxI qUM AwieAw lwhw lYix ] lgw ikqu kuPkVy sB mukdI clI rYix ]1] rhwa ] kudm
kry psu pMKIAw idsY nwhI kwlu ] AoqY swiQ mnuKu hY PwQw mwieAw jwil ] mukqy sye BwlIAih
ij scw nwmu smwil ]2] jo G{ Cif gvwvxw so lgw mn mwih ] ijQY jwie quDu vrqxw iqs
kI icMqw nwih ] PwQy sye inkly ij gur kI pYrI pwih ]3] koe riK n ske dUjw ko n idKwie ]
cwry kuMfw Bwil kY Awie pieAw srxwie ] nwnk scY pwiqswih fubdw lieAw kFwie ]4]3]
73] isrIrwgu mhlw 5 ] GVI muhq kw pwhuxw kwj svwrxhw{ ] mwieAw kwim ivAwipAw

smJY nwhI gwvw{ ] aiT cilAw pCuqwieAw pirAw vis jMdwr ]1] AMDy qUM bYTw kMDI pwih ]

jy hovI pUrib iliKAw qw gur kw bcnu kmwih ]1] rhwa ] hrI nwhI nh ffurI pkI vFxhwr ]

lY lY dwq phuiqAw lwvy kir qeAw{ ] jw hoAw hukmu ikrswx dw qw luix imixAw Kyqw{ ]

2] pihlw ph{ DMDY gieAw dUjY Bir soieAw ] qIjY JwK JKwieAw caQY Bo{ BieAw ] kd hI

iciq
n
AwieAo
ijin
jIa
ipM
f
u
dIAw
]3]
swDsM
g
iq
ka
vwirAw
jIa
kIAw
ku
r
bwxu
]

ijs qy soJI min pe imilAw purKu sujwxu ] nwnk ifTw sdw nwil hir AMqrjwmI jwxu ]4]
4]74] isrIrwgu mhlw 5 ] sBy glw ivsrnu ieko ivsir n jwa ] DMDw sBu jlwie kY guir
nwmu dIAw scu suAwa ] Awsw sBy lwih kY iekw Aws kmwa ] ijnI siqgu{ syivAw iqn AgY
imilAw Qwa ]1] mn myry krqy no swlwih ] sBy Cif isAwxpw gur kI pYrI pwih ]1] rhwa ]
duK BuK nh ivAwpe jy suKdwqw min hoie ] ikq hI kMim n iCjIAY jw ihrdY scw soie ] ijsu qUM
rKih hQ dy iqsu mwir n skY koie ] suKdwqw gu{ syvIAY siB Avgx kFY Doie ]2] syvw mMgY syvko

44

lweAW ApunI syv ] swDU sMgu mskqy qUTY pwvw dyv ] sBu ikCu vsgiq swihbY Awpy krx
kryv ] siqgur kY bilhwrxY mnsw sB pUryv ]3] ieko idsY sjxo ieko Bwe mIqu ] ieksY dI
swmgrI ieksY dI hY rIiq ] ieks isa mnu mwinAw qw hoAw inhclu cIqu ] scu Kwxw scu
pYnxw tyk nwnk scu kIqu ]4]5]75] isrIrwgu mhlw 5 ] sBy Qok prwpqy jy AwvY ieku
hiQ ] jnmu pdwrQu sPlu hY jy scw sbdu kiQ ] gur qy mhlu prwpqy ijsu iliKAw hovY miQ ]
1] myry mn Eks isa icqu lwie ] Eks ibnu sB DMDu hY sB imiQAw mohu mwie ]1] rhwa ]
lK KusIAw pwiqswhIAw jy siqgu{ ndir kryie ] inmK Ek hir nwmu dyie myrw mnu qnu sIqlu
hoie ] ijs ka pUrib iliKAw iqin siqgur crn ghy ]2] sPl mUrqu sPlw GVI ijqu scy

nwil ipAw{ ] dUKu sMqwpu n lge ijsu hir kw nwmu ADw{ ] bwh pkiV guir kwiFAw soe

aqirAw pwir ]3] Qwnu suhwvw pivqu hY ijQY sMq sBw ] Foe iqs hI no imlY ijin pUrw gu} lBw ]

nwnk bDw G{ qhW ijQY imrqu n jnmu jrw ]4]6]76] sRIrwgu mhlw 5 ] soe iDAweAY

jIAVy isir swhW pwiqswhu ] iqs hI kI kir Aws mn ijs kw sBsu vyswhu ] siB isAwxpw Cif kY

gu
r
kI
crxI
pwhu
]1]
mn
my
r
y
su
K
shj
sy
q
I
jip
nwa
]
AwT
phr
pR
B
u
iDAwie
qU
M
gu
x
goieM
d

inq gwa ]1] rhwa ] iqs kI srnI p{ mnw ijsu jyvfu Av{ n koie ] ijsu ismrq suKu hoie Gxw
duKu drdu n mUly hoie ] sdw sdw kir cwkrI pRBu swihbu scw soie ]2] swDsMgiq hoie inrmlw
ktIAY jm kI Pws ] suKdwqw BY BMjno iqsu AwgY kir Ardwis ] imhr kry ijsu imhrvwnu qW kwrju
AwvY rwis ]3] bhuqo bhuqu vKwxIAY co cw Qwa ] vrnw ichnw bwhrw kImiq kih n skwa ]
nwnk ka pRB mieAw kir scu dyvhu Apuxw nwa ]4]7]77] sRIrwgu mhlw 5 ] nwmu iDAwE so
suKI iqsu muKu jlu hoie ] pUry gur qy pweAY prgtu sBnI loie ] swDsMgiq kY Gir vsY Eko

45

scw soie ]1] myry mn hir hir nwmu iDAwie ] nwmu shwe sdw sMig AwgY lE Cfwie ]1] rhwa
] dunIAw kIAw vifAweAw kvnY Awvih kwim ] mwieAw kw rMgu sBu iPkw jwqo ibnis indwin
] jw kY ihrdY hir vsY so pUrw prDwnu ]2] swDU kI hohu ryxukw Apxw Awpu iqAwig ] apwv
isAwxp sgl Cif gur kI crxI lwgu ] iqsih prwpiq rqnu hoie ijsu msqik hovY Bwgu ]3]
iqsY prwpiq Bweho ijsu dyvY pRBu Awip ] siqgur kI syvw so kry ijsu ibnsY hamY qwpu ] nwnk
ka gu{ ByitAw ibnsy sgl sMqwp ]4]8]78] isrIrwgu mhlw 5 ] ieku pCwxU jIA kw ieko
rKxhw{ ] ieks kw min Awsrw ieko pRwx ADw{ ] iqsu srxwe sdw suKu pwrbRhmu krqw{ ]
1] mn myry sgl apwv iqAwgu ] gu{ pUrw AwrwiD inq ieksu kI ilv lwgu ]1] rhwa ] ieko

Bwe imqu ieku ieko mwq ipqw ] ieks kI min tyk hY ijin jIa ipMfu idqw ] so pRBu mnhu n ivsrY

ijin sBu ikCu vis kIqw ]2] Gir ieko bwhir ieko Qwn Qnqir Awip ] jIA jMq siB ijin kIE

AwT phr iqsu jwip ] ieksu syqI riqAw n hovI sog sMqwpu ]3] pwrbRhmu pRBu Eku hY dUjw nwhI

koie ] jIa ipMfu sBu iqs kw jo iqsu BwvY su hoie ] guir pUrY pUrw BieAw jip nwnk scw soie ]

4]9]79]
isrIrwgu
mhlw
5
]
ijnw
siqgu
r
isa
icqu
lwieAw
sy
pU
r
y
prDwn
]
ijn
ka

Awip dieAwlu hoie iqn apjY min igAwnu ] ijn ka msqik iliKAw iqn pwieAw hir
nwmu ]1] mn myry Eko nwmu iDAwie ] srb suKw suK pjih drgh pYDw jwie ]1] rhwa ]
jnm mrx kw Ba gieAw Bwa Bgiq gopwl ] swDU sMgiq inrmlw Awip kry pRiqpwl ] jnm
mrx kI mlu ktIAY gur drsnu dyiK inhwl ]2] Qwn Qnqir riv rihAw pwrbRhmu pRBu
soie ] sBnw dwqw Eku hY dUjw nwhI koie ] iqsu srxwe CutIAY kIqw loVy su hoie ]3] ijn min
visAw pwrbRhmu sy pUry prDwn ] iqn kI soBw inrmlI prgtu Be jhwn ] ijnI myrw pRBu

46

iDAwieAw nwnk iqn kurbwn ]4]10]80] isrIrwgu mhlw 5 ] imil siqgur sBu duKu
gieAw hir suKu visAw min Awie ] AMqir joiq pRgwsIAw Eksu isa ilv lwie ] imil swDU
muKu jlw pUrib iliKAw pwie ] gux goivMd inq gwvxy inrml swcY nwie ]1] myry mn
gur sbdI suKu hoie ] gur pUry kI cwkrI ibrQw jwie n koie ]1] rhwa ] mn kIAw ieCW pUrIAw
pwieAw nwmu inDwnu ] AMqrjwmI sdw sMig krxYhw{ pCwnu ] gur prswdI muKu jlw jip
nwmu dwnu iesnwnu ] kwmu koDu loBu ibnisAw qijAw sBu AiBmwnu ]2] pwieAw lwhw lwBu nwmu
pUrn hoE kwm ] kir ikrpw pRiB myilAw dIAw Apxw nwmu ] Awvx jwxw rih gieAw Awip
hoAw imhrvwnu ] scu mhlu G{ pwieAw gur kw sbdu pCwnu ]3] Bgq jnw ka rwKdw AwpxI

ikrpw Dwir ] hliq pliq muK jly swcy ky gux swir ] AwT phr gux swrdy rqy rMig Apwr ]

pwrbRhmu suK swgro nwnk sd bilhwr ]4]11]81] isrIrwgu mhlw 5 ] pUrw siqgu{

jy imlY pweAY sbdu inDwnu ] kir ikrpw pRB AwpxI jpIAY AMmq nwmu ] jnm mrx duKu

kwtIAY lwgY shij iDAwnu ]1] myry mn pRB srxwe pwie ] hir ibnu dUjw ko nhI Eko nwmu

iDAwie
]1]
rhwa
]
kImiq
khxu
n
jwe
A
Y
swg{
gu
x
I
AQwhu
]
vfBwgI
imlu
sM
g
qI
scw

sbdu ivswhu ] kir syvw suK swgrY isir swhw pwiqswhu ]2] crx kml kw Awsrw dUjw nwhI
Twa ] mY Dr qyrI pwrbRhm qyrY qwix rhwa ] inmwixAw pRBu mwxu qUM qyrY sMig smwa ]3] hir
jpIAY AwrwDIAY AwT phr goivMdu ] jIA pRwx qnu Dnu rKy kir ikrpw rwKI ijMdu ] nwnk
sgly doK aqwirAnu pRBu pwrbRhm bKisMdu ]4]12]82] isrIrwgu mhlw 5 ] pRIiq lgI
iqsu sc isa mrY n AwvY jwie ] nw vyCoiVAw ivCuVY sB mih rihAw smwie ] dIn drd duK BMjnw
syvk kY sq Bwie ] Acrj }pu inrMjno guir mylwieAw mwie ]1] Bwe ry mIqu krhu pRBu soie ]

47

mwieAw moh prIiq iDRgu suKI n dIsY koie ]1] rhwa ] dwnw dwqw sIlvMqu inrmlu }pu
Apw{ ] sKw shwe Aiq vfw cw vfw Apw{ ] bwlku ibriD n jwxIAY inhclu iqsu
drvw{ ] jo mMgIAY soe pweAY inDwrw AwDw{ ]2] ijsu pyKq iklivK ihrih min qin hovY
sWiq ] iek min Eku iDAweAY mn kI lwih BrWiq ] gux inDwnu nvqnu sdw pUrn jw kI
dwiq ] sdw sdw AwrwDIAY idnu ivsrhu nhI rwiq ]3] ijn ka pUrib iliKAw iqn kw sKw
goivMdu ] qnu mnu Dnu ArpI sBo sgl vwrIAY ieh ijMdu ] dyKY suxY hdUir sd Git Git bRhmu
rivMdu ] AikrqGxw no pwldw pRB nwnk sd bKisMdu ]4]13]83] isrIrwgu mhlw 5 ] mnu
qnu Dnu ijin pRiB dIAw riKAw shij svwir ] srb klw kir QwipAw AMqir joiq Apwr ]

sdw sdw pRBu ismrIAY AMqir rKu ar Dwir ]1] myry mn hir ibnu Av{ n koie ] pRB srxwe

sdw rhu dUKu n ivAwpY koie ]1] rhwa ] rqn pdwrQ mwxkw suienw {pw Kwku ] mwq ipqw suq

bMDpw kUVy sBy swk ] ijin kIqw iqsih n jwxe mnmuK psu nwpwk ]2] AMqir bwhir riv

rihAw iqs no jwxY dUir ] qsnw lwgI ric rihAw AMqir hamY kUir ] BgqI nwm ivhUixAw

Awvih
vM
\
ih
pU
r
]3]
rwiK
ly
h
u
pR
B
u
krxhwr
jIA
jM
q
kir
dieAw
]
ibnu
pR
B
koie
n

rKnhw{ mhw ibkt jm BieAw ] nwnk nwmu n vIsra kir ApunI hir mieAw ]4]14]
84] isrIrwgu mhlw 5 ] myrw qnu A{ Dnu myrw rwj }p mY dysu ] suq dwrw binqw Anyk bhuqu
rMg A{ vys ] hir nwmu irdY n vse kwrij ikqY n lyiK ]1] myry mn hir hir nwmu iDAwie ]
kir sMgiq inq swD kI gur crxI icqu lwie ]1] rhwa ] nwmu inDwnu iDAweAY msqik
hovY Bwgu ] kwrj siB svwrIAih gur kI crxI lwgu ] hamY rogu BRmu ktIAY nw AwvY nw
jwgu ]2] kir sMgiq qU swD kI ATsiT qIrQ nwa ] jIa pRwx mnu qnu hry swcw Ehu

48

suAwa ] AYQY imlih vfweAw drgih pwvih Qwa ]3] kry krwE Awip pRBu sBu ikCu iqs hI
hwiQ ] mwir Awpy jIvwldw AMqir bwhir swiQ ] nwnk pRB srxwgqI srb Gtw ky nwQ ]4]
15]85] isrIrwgu mhlw 5 ] srix pE pRB Awpxy gu{ hoAw ikrpwlu ] sqgur kY apdyisAY
ibnsy srb jMjwl ] AMd{ lgw rwm nwim AMmq ndir inhwlu ]1] mn myry siqgur syvw sw{
] kry dieAw pRBu AwpxI iek inmK n mnhu ivsw{ ] rhwa ] gux goivMd inq gwvIAih
Avgux ktxhwr ] ibnu hir nwm n suKu hoie kir ifTy ibsQwr ] shjy isPqI riqAw Bvjlu
aqry pwir ]2] qIrQ vrq lK sMjmw pweAY swDU DUir ] lUik kmwvY iks qy jw vyKY sdw hdUir
] Qwn Qnqir riv rihAw pRBu myrw BrpUir ]3] scu pwiqswhI Am{ scu scy scw Qwnu ] scI

kudriq DwrIAnu sic isrijAonu jhwnu ] nwnk jpIAY scu nwmu ha sdw sdw kurbwnu ]4]

16]86] isrIrwgu mhlw 5 ] admu kir hir jwpxw vfBwgI Dnu Kwit ] sMqsMig hir

ismrxw mlu jnm jnm kI kwit ]1] mn myry rwm nwmu jip jwpu ] mn ieCy Pl BuMic qU

sBu cUkY sogu sMqwpu ] rhwa ] ijsu kwrix qnu DwirAw so pRBu ifTw nwil ] jil Qil mhIAil

pU
i
rAw
pR
B
u
AwpxI
ndir
inhwil
]2]
mnu
qnu
inrmlu
hoieAw
lwgI
swcu
prIiq
]
crx

Bjy pwrbRhm ky siB jp qp iqn hI kIiq ]3] rqn jvyhr mwixkw AMmqu hir kw nwa ]
sUK shj Awnd rs jn nwnk hir gux gwa ]4]17]87] isrIrwgu mhlw 5 ] soe
swsqu saxu soie ijqu jpIAY hir nwa ] crx kml guir Dnu dIAw imilAw inQwvy Qwa ]
swcI pUMjI scu sMjmo AwT phr gux gwa ] kir ikrpw pRBu ByitAw mrxu n Awvxu jwa ]
1] myry mn hir Bju sdw iek rMig ] Gt Gt AMqir riv rihAw sdw shwe sMig ]
1] rhwa ] suKw kI imiq ikAw gxI jw ismrI goivMdu ] ijn cwiKAw sy qpqwisAw ah

49

rsu jwxY ijMdu ] sMqw sMgiq min vsY pRBu pRIqmu bKisMdu ] ijin syivAw pRBu Awpxw soe rwj
nirMdu ]2] Aasir hir jsu gux rmx ijqu koit mjn iesnwnu ] rsnw acrY guxvqI koie
n pujY dwnu ] sit Dwir min qin vsY dieAwl purKu imhrvwnu ] jIa ipMfu Dnu iqs dw ha
sdw sdw kurbwnu ]3] imilAw kdy n ivCuVY jo myilAw krqwir ] dwsw ky bMDn kitAw swcY
isrjxhwir ] BUlw mwrig pwieAonu gux Avgux n bIcwir ] nwnk iqsu srxwgqI ij sgl
Gtw AwDw{ ]4]18]88] isrIrwgu mhlw 5 ] rsnw scw ismrIAY mnu qnu inrmlu hoie ]
mwq ipqw swk Agly iqsu ibnu Av{ n koie ] imhr kry jy AwpxI csw n ivsrY soie ]1]
mn myry swcw syiv ijc{ swsu ] ibnu scy sB kUV hY AMqy hoie ibnwsu ]1] rhwa ] swihbu myrw

inrmlw iqsu ibnu rhxu n jwie ] myrY min qin BuK Aiq AglI koe Awix imlwvY mwie ]

cwry kuMfw BwlIAw sh ibnu Av{ n jwie ]2] iqsu AwgY Ardwis kir jo myly krqw{ ] siqgu{

dwqw nwm kw pUrw ijsu BMfw{ ] sdw sdw swlwhIAY AMqu n pwrwvw{ ]3] prvdgw{ swlwhIAY

ijs dy clq Anyk ] sdw sdw AwrwDIAY Ehw miq ivsyK ] min qin imTw iqsu lgY ijsu msqik

nwnk
ly
K
]4]19]89]
isrIrwgu
mhlw
5
]
sM
q
jnhu
imil
Bwe
h
o
scw
nwmu
smwil
]
qosw

bMDhu jIA kw AYQY AoQY nwil ] gur pUry qy pweAY ApxI ndir inhwil ] krim prwpiq iqsu
hovY ijs no hoie dieAwlu ]1] myry mn gur jyvfu Av{ n koie ] dUjw Qwa n ko suJY gur myly
scu soie ]1] rhwa ] sgl pdwrQ iqsu imly ijin gu{ ifTw jwie ] gur crxI ijn mnu
lgw sy vfBwgI mwie ] gu{ dwqw smrQu gu{ gu{ sB mih rihAw smwie ] gu{ prmys{
pwrbRhmu gu{ fubdw lE qrwie ]2] ikqu muiK gu{ swlwhIAY krx kwrx smrQu ] sy mQy
inhcl rhy ijn guir DwirAw hQu ] guir AMmq nwmu pIAwilAw jnm mrn kw pQu ] gu{

50

prmys{ syivAw BY BMjnu duK lQu ]3] siqgu{ gihr gBI{ hY suK swg{ AGKMfu ] ijin gu{
syivAw Awpxw jmdUq n lwgY fMfu ] gur nwil quil n lge Koij ifTw bRhmMfu ] nwmu inDwnu
siqguir dIAw suKu nwnk mn mih mMfu ]4]20]90] isrIrwgu mhlw 5 ] imTw kir kY KwieAw
kaVw apijAw swdu ] Bwe mIq suird kIE ibiKAw ricAw bwdu ] jWdy iblm n hove ivxu
nwvY ibsmwdu ]1] myry mn sqgur kI syvw lwgu ] jo dIsY so ivxsxw mn kI miq iqAwgu ]1]
rhwa ] ija kUk{ hrkwieAw DwvY dh ids jwie ] loBI jMqu n jwxe BKu ABKu sB Kwie ]
kwm koD mid ibAwipAw iPir iPir jonI pwie ]2] mwieAw jwlu pswirAw BIqir cog bxwie ]
qsnw pMKI PwisAw inksu n pwE mwie ] ijin kIqw iqsih n jwxe iPir iPir AwvY jwie

]3] Aink pRkwrI moihAw bhu ibiD iehu sMsw{ ] ijs no rKY so rhY sMmQu purKu Apw{ ] hir

jn hir ilv aDry nwnk sd bilhw{ ]4]21]91] isrIrwgu mhlw 5 G{ 2 ] goieil

AwieAw goielI ikAw iqsu fMPu psw{ ] muhliq punI clxw qUM sMmlu Gr bw{ ]1] hir gux

gwa mnw siqgu{ syiv ipAwir ] ikAw QoVVI bwq gumwnu ]1] rhwa ] jYsy rYix prwhuxy

aiT
clsih
prBwiq
]
ikAw
qU
M
rqw
igrsq
isa
sB
Pu
l
w
kI
bwgwiq
]2]
my
r
I
my
r
I
ikAw

krih ijin dIAw so pRBu loiV ] srpr aTI clxw Cif jwsI lK kroiV ]3] lK carwsIh
BRmiqAw dulB jnmu pwieAoie ] nwnk nwmu smwil qUM so idnu nyVw AwieAoie ]4]22]92]
isrIrwgu mhlw 5 ] iqc{ vsih suhylVI ijc{ swQI nwil ] jw swQI aTI cilAw qw Dn KwkU
rwil ]1] min bYrwgu BieAw drsnu dyKxY kw cwa ] Dnu su qyrw Qwnu ]1] rhwa ] ijc{ visAw
kMqu Gir jIa jIa siB khwiq ] jw aTI clsI kMqVw qw koie n puCY qyrI bwq ]2] pyeAVY shu
syiv qUM swhurVY suiK vsu ] gur imil cju Acw{ isKu quDu kdy n lgY duKu ]3] sBnw swhurY vM\xw

51

siB
muklwvxhwr ] nwnk Dnu sohwgxI ijn sh nwil ipAw{ ]4]23]93]
isrIrwgu mhlw 5 G{ 6 ] krx kwrx Eku AohI ijin kIAw Awkw{ ] iqsih iDAwvhu mn myry
srb ko AwDw{ ]1] gur ky crn mn mih iDAwie ] Coif sgl isAwxpw swic sbid ilv
lwie ]1] rhwa ] duKu klysu n Ba ibAwpY gur mM ihrdY hoie ] koit jqnw kir rhy gur ibnu
qirAo n koie ]2] dyiK drsnu mnu swDwrY pwp sgly jwih ] ha iqn kY bilhwrxY ij gur kI
pYrI pwih ]3] swDsMgiq min vsY swcu hir kw nwa ] sy vfBwgI nwnkw ijnw min iehu Bwa
]4]24]94] isrIrwgu mhlw 5 ] sMic hir Dnu pUij siqgu{ Coif sgl ivkwr ] ijin qUM swij
svwirAw hir ismir hoie aDw{ ]1] jip mn nwmu Eku Apw{ ] pRwn mnu qnu ijnih dIAw

irdy kw AwDw{ ]1] rhwa ] kwim koiD Ahkwir mwqy ivAwipAw sMsw{ ] pa sMq srxI lwgu

crxI imtY dUKu AMDw{ ]2] squ sMqoKu dieAw kmwvY Eh krxI swr ] Awpu Coif sB hoie ryxw

ijsu dyie pRBu inrMkw{ ]3] jo dIsY so sgl qUMhY psirAw pwsw{ ] khu nwnk guir Brmu

kwitAw sgl bRhm bIcw{ ]4]25]95] isrIrwgu mhlw 5 ] duq suq mMDy sMsw{

sglwxw
]
du
h
hU
M
qy
rhq
Bgqu
hY
koe
ivrlw
jwxw
]1]
Twku
{
srby
smwxw
]
ikAw
kha
su
x
a

suAwmI qUM vf purKu sujwxw ]1] rhwa ] mwn AiBmwn mMDy so syvku nwhI ] qq smdrsI sMqhu
koe koit mMDwhI ]2] khn khwvn iehu kIriq krlw ] kQn khn qy mukqw gurmuiK koe ivrlw
]3] giq Aivgiq kCu ndir n AwieAw ] sMqn kI ryxu nwnk dwnu pwieAw ]4]26]96]
isrIrwgu mhlw 5 G{ 7 ] qyrY BrosY ipAwry mY lwf lfwieAw ] BUlih cUkih bwirk qUM hir ipqw mwieAw
]1] suhylw khnu khwvnu ] qyrw ibKmu Bwvnu ]1] rhwa ] ha mwxu qwxu kra qyrw ha
jwna Awpw ] sB hI miD sBih qy bwhir bymuhqwj bwpw ]2] ipqw ha jwna nwhI qyrI kvn

52

jugqw ] bMDn mukqu sMqhu myrI rwKY mmqw ]3] BE ikrpwl Twkur rihAo Awvx jwxw ] gur
imil nwnk pwrbRhmu pCwxw ]4]27]97] isrIrwgu mhlw 5 G{ 1 ] sMq jnw imil BweAw
kitAVw jmkwlu ] scw swihbu min vuTw hoAw Ksmu dieAwlu ] pUrw siqgu{ ByitAw ibnisAw
sBu jMjwlu ]1] myry siqgurw ha quDu ivthu kurbwxu ] qyry drsn ka bilhwrxY quis idqw
AMmq nwmu ]1] rhwa ] ijn qUM syivAw Bwa kir sye purK sujwn ] iqnw ipCY CutIAY ijn
AMdir nwmu inDwnu ] gur jyvfu dwqw ko nhI ijin idqw Awqm dwnu ]2] AwE sy prvwxu hih
ijn gu{ imilAw suBwie ] scy syqI riqAw drgh bYsxu jwie ] krqy hiQ vifAweAw pUrib
iliKAw pwie ]3] scu krqw scu krxhw{ scu swihbu scu tyk ] sco scu vKwxIAY sco buiD

ibbyk ] srb inrMqir riv rihAw jip nwnk jIvY Ek ]4]28]98] isrIrwgu mhlw 5 ] gu{

prmysu{ pUjIAY min qin lwie ipAw{ ] siqgu{ dwqw jIA kw sBsY dyie ADw{ ] siqgur bcn

kmwvxy scw Ehu vIcw{ ] ibnu swDU sMgiq riqAw mwieAw mohu sBu Cw{ ]1] myry swjn hir hir

nwmu smwil ] swDU sMgiq min vsY pUrn hovY Gwl ]1] rhwa ] gu{ smrQu Apw{ gu{ vfBwgI

drsnu
hoie
]
gu
{
Agoc{
inrmlw
gu
r
jy
v
fu
Av{
n
koie
]
gu
{
krqw
gu
{
krxhw{
gu
r
mu
i
K

scI soie ] gur qy bwhir ikCu nhI gu{ kIqw loVy su hoie ]2] gu{ qIrQu gu{ pwrjwqu gu{
mnsw pUrxhw{ ] gu{ dwqw hir nwmu dyie aDrY sBu sMsw{ ] gu{ smrQu gu{ inrMkw{ gu{ cw
Agm Apw{ ] gur kI mihmw Agm hY ikAw kQy kQnhw{ ]3] ijqVy Pl min bwCIAih iqqVy
siqgur pwis ] pUrb ilKy pwvxy swcu nwmu dy rwis ] siqgur srxI AwieAW bwhuiV nhI ibnwsu
] hir nwnk kdy n ivsra Ehu jIa ipMfu qyrw swsu ]4]29]99] isrIrwgu mhlw 5 ] sMq
jnhu suix Bweho CUtnu swcY nwie ] gur ky crx sryvxy qIrQ hir kw nwa ] AwgY drgih

53

mnIAih imlY inQwvy Qwa ]1] Bwe ry swcI siqgur syv ] siqgur quTY pweAY pUrn AlK
AByv ]1] rhwa ] siqgur ivthu vwirAw ijin idqw scu nwa ] Anidnu scu slwhxw scy ky
gux gwa ] scu Kwxw scu pYnxw scy scw nwa ]2] swis igrwis n ivsrY sPlu mUriq gu{
Awip ] gur jyvfu Av{ n idse AwT phr iqsu jwip ] ndir kry qw pweAY scu nwmu guxqwis
]3] gu{ prmys{ Eku hY sB mih rihAw smwie ] ijn ka pUrib iliKAw sye nwmu iDAwie ]
nwnk gur srxwgqI mrY n AwvY jwie ]4]30]100]

< siqgur pRswid ]

isrIrwgu mhlw 1 G{ 1 AstpdIAw ]


AwiK AwiK mnu vwvxw ija ija jwpY vwie ]

ijs no vwie suxweAY so kyvfu ikqu Qwie ] AwKx vwly jyqVy siB AwiK rhy ilv lwie ]1]

bwbw Alhu Agm Apw{ ] pwkI nwe pwk Qwie scw prvidgw{ ]1] rhwa ] qyrw hukmu n

jwpI kyqVw iliK n jwxY koie ] jy sa swier mylIAih iqlu n pujwvih roie ] kImiq iknY n

pweAw siB suix suix AwKih soie ]2] pIr pYkwmr swlk swdk suhdy Aa{ shId ] syK

mswiek
kwjI
mu
l
w
dir
drvy
s
rsId
]
brkiq
iqn
ka
AglI
pVdy
rhin
d}d
]3]
pu
i
C

n swjy puiC n Fwhy puiC n dyvY lyie ] AwpxI kudriq Awpy jwxY Awpy krxu kryie ] sBnw vyKY
ndir kir jY BwvY qY dyie ]4] Qwvw nwv n jwxIAih nwvw kyvfu nwa ] ijQY vsY myrw
pwiqswhu so kyvfu hY Qwa ] AMbiV koie n ske ha iks no puCix jwa ]5] vrnw vrn n
BwvnI jy iksY vfw kryie ] vfy hiQ vifAweAw jY BwvY qY dyie ] hukim svwry AwpxY csw n
iFl kryie ]6] sBu ko AwKY bhuqu bhuqu lYxY kY vIcwir ] kyvfu dwqw AwKIAY dy kY rihAw
sumwir ] nwnk qoit n Awve qyry jugh jugh BMfwr ]7]1] mhlw 1 ] sBy kMq mhylIAw

54

sglIAw krih sIgw{ ] gxq gxwvix AweAw sUhw vysu ivkw{ ] pwKMif pRymu n pweAY Kotw
pwju KuAw{ ]1] hir jIa iea ip{ rwvY nwir ] quDu Bwvin sohwgxI ApxI ikrpw lYih svwir
]1] rhwa ] gur sbdI sIgwrIAw qnu mnu ipr kY pwis ] duie kr joiV KVI qkY scu khY
Ardwis ] lwil rqI sc BY vsI Bwie rqI rMig rwis ]2] pA kI cyrI kWFIAY lwlI mwnY
nwa ] swcI pRIiq n qute swcy myil imlwa ] sbid rqI mnu vyiDAw ha sd bilhwrY jwa
]3] sw Dn rMf n bYse jy siqgur mwih smwie ] ip{ rIswlU naqno swca mrY n jwie ]
inq rvY sohwgxI swcI ndir rjwie ]4] swcu DVI Dn mwfIAY kwpV pRym sIgw{ ] cMdnu
cIiq vswieAw mMd{ dsvw duAw{ ] dIpku sbid ivgwisAw rwm nwmu ar hw{ ]5] nwrI

AMdir sohxI msqik mxI ipAw{ ] soBw suriq suhwvxI swcY pRyim Apwr ] ibnu ipr purKu n

jwxe swcy gur kY hyiq ipAwir ]6] inis AMiDAwrI suqIE ika ipr ibnu rYix ivhwie ] AMku

jla qnu jwlIAa mnu Dnu jil bil jwie ] jw Dn kMiq n rwvIAw qw ibrQw jobnu jwie

]7] syjY kMq mhylVI sUqI bUJ n pwie ] ha suqI ip{ jwgxw iks ka pUCa jwie ] siqguir

my
l
I
BY
vsI
nwnk
pR
y
m
u
sKwie
]8]2]
isrIrwgu
mhlw
1
]
Awpy
gu
x
Awpy
kQY
Awpy
su
i
x

vIcw{ ] Awpy rqnu priK qUM Awpy molu Apw{ ] swca mwnu mhqu qUM Awpy dyvxhw{ ]1]
hir jIa qUM krqw krqw{ ] ija BwvY iqa rwKu qUM hir nwmu imlY Awcw{ ]1] rhwa ] Awpy
hIrw inrmlw Awpy rMgu mjIT ] Awpy moqI jlo Awpy Bgq bsITu ] gur kY sbid slwhxw
Git Git fITu AfITu ]2] Awpy swg{ boihQw Awpy pw{ Apw{ ] swcI vwt sujwxu qUM
sbid lGwvxhw{ ] infirAw f{ jwxIAY bwJu gu} gubw{ ]3] AsiQ{ krqw dyKIAY
ho{ kyqI AwvY jwie ] Awpy inrmlu Eku qUM hor bMDI DMDY pwie ] guir rwKy sy abry swcy isa

55

ilv lwie ]4] hir jIa sbid pCwxIAY swic rqy gur vwik ] iqqu qin mYlu n lge sc Gir
ijsu Aoqwku ] ndir kry scu pweAY ibnu nwvY ikAw swku ]5] ijnI scu pCwixAw sy suKIE
jug cwir ] hamY qsnw mwir kY scu riKAw ar Dwir ] jg mih lwhw Eku nwmu pweAY gur
vIcwir ]6] swca vK{ lwdIAY lwBu sdw scu rwis ] swcI drgh bYse Bgiq scI
Ardwis ] piq isa lyKw inbVY rwm nwmu prgwis ]7] cw ca AwKIAY kha n dyiKAw
jwie ] jh dyKw qh Eku qUM siqguir dIAw idKwie ] joiq inrMqir jwxIAY nwnk shij
suBwie ]8]3] isrIrwgu mhlw 1 ] mCulI jwlu n jwixAw s{ Kwrw Asgwhu ] Aiq isAwxI sohxI
ika kIqo vyswhu ] kIqy kwrix pwkVI kwlu n tlY isrwhu ]1] Bwe ry iea isir jwxhu kwlu ] ija

mCI iqa mwxsw pvY AicMqw jwlu ]1] rhwa ] sBu jgu bwDo kwl ko ibnu gur kwlu APw{ ] sic

rqy sy abry duibDw Coif ivkwr ] ha iqn kY bilhwrxY dir scY sicAwr ]2] sIcwny ija

pMKIAw jwlI biDk hwiQ ] guir rwKy sy abry hoir PwQy cogY swiQ ] ibnu nwvY cuix sutIAih koie

n sMgI swiQ ]3] sco scw AwKIAY scy scw Qwnu ] ijnI scw mMinAw iqn min scu iDAwnu ] min

mu
i
K
sU
c
y
jwxIAih
gu
r
mu
i
K
ijnw
igAwnu
]4]
siqgu
r
AgY
Ardwis
kir
swjnu
dy
i
e
imlwie
]

swjin imilAY suKu pwieAw jmdUq muE ibKu Kwie ] nwvY AMdir ha vsW nwa vsY min Awie
]5] bwJu gu} gubw{ hY ibnu sbdY bUJ n pwie ] gurmqI prgwsu hoie sic rhY ilv lwie ]
iqQY kwlu n sMcrY joqI joiq smwie ]6] qUMhY swjnu qUM sujwxu qUM Awpy mylxhw{ ] gur
sbdI swlwhIAY AMqu n pwrwvw{ ] iqQY kwlu n ApVY ijQY gur kw sbdu Apw{ ]7] hukmI
sBy pjih hukmI kwr kmwih ] hukmI kwlY vis hY hukmI swic smwih ] nwnk jo iqsu BwvY
so QIAY ienw jMqw vis ikCu nwih ]8]4] isrIrwgu mhlw 1 ] min jUTY qin jUiT hY ijhvw

56

jUTI hoie ] muiK JUTY JUTu bolxw ika kir sUcw hoie ] ibnu AB sbd n mWjIAY swcy qy scu hoie
]1] muMDy guxhIxI suKu kyih ] ip{ rlIAw ris mwxsI swic sbid suKu nyih ]1] rhwa ] ip{
prdysI jy QIAY Dn vWFI JUryie ] ija jil QoVY mCulI krx plwv kryie ] ipr BwvY suKu
pweAY jw Awpy ndir kryie ]2] ip{ swlwhI Awpxw sKI shylI nwil ] qin sohY mnu moihAw
rqI rMig inhwil ] sbid svwrI sohxI ip{ rwvy gux nwil ]3] kwmix kwim n Awve KotI
AvgixAwir ] nw suKu pyeAY swhurY JUiT jlI vykwir ] Awvxu vM\xu fwKVo CofI kMiq ivswir
]4] ipr kI nwir suhwvxI muqI so ikqu swid ] ipr kY kwim n Awve boly Pwidlu bwid ] dir
Gir Foe nw lhY CUtI dUjY swid ]5] pMifq vwcih poQIAw nw bUJih vIcw{ ] An ka mqI dy

clih mwieAw kw vwpw{ ] kQnI JUTI jgu BvY rhxI sbdu su sw{ ]6] kyqy pMifq joqkI bydw

krih bIcw{ ] vwid ivroiD slwhxy vwdy Awvxu jwxu ] ibnu gur krm n CutsI kih suix

AwiK vKwxu ]7] siB guxvMqI AwKIAih mY guxu nwhI koie ] hir v{ nwir suhwvxI mY BwvY

pRBu soie ] nwnk sbid imlwvVw nw vyCoVw hoie ]8]5] isrIrwgu mhlw 1 ] jpu qpu sMjmu

swDIAY
qIriQ
kIcY
vwsu
]
pu

n
dwn
cM
i
gAwe
A
w
ibnu
swcy
ikAw
qwsu
]
jy
h
w
rwDy
qy
h
w
lu
x
Y
ibnu

gux jnmu ivxwsu ]1] muMDy gux dwsI suKu hoie ] Avgx iqAwig smweAY gurmiq pUrw soie
]1] rhwa ] ivxu rwsI vwpwrIAw qky kuMfw cwir ] mUlu n buJY Awpxw vsqu rhI Gr bwir ] ivxu
vKr duKu Aglw kUiV muTI kUiVAwir ]2] lwhw Aihinis naqnw prKy rqnu vIcwir ] vsqu
lhY Gir AwpxY clY kwrju swir ] vxjwirAw isa vxju kir gurmuiK bRhmu bIcwir ]3] sMqW
sMgiq pweAY jy myly mylxhw{ ] imilAw hoie n ivCuVY ijsu AMqir joiq Apwr ] scY Awsix
sic rhY scY pRym ipAwr ]4] ijnI Awpu pCwixAw Gr mih mhlu suQwie ] scy syqI riqAw sco

57

plY pwie ] qBvix so pRBu jwxIAY swco swcY nwie ]5] sw Dn KrI suhwvxI ijin ip{ jwqw
sMig ] mhlI mhil bulweAY so ip{ rwvy rMig ] sic suhwgix sw BlI ipir mohI gux sMig ]6]
BUlI BUlI Qil cVw Qil ciV fUgir jwa ] bn mih BUlI jy iPrw ibnu gur bUJ n pwa ] nwvhu
BUlI jy iPrw iPir iPir Awva jwa ]7] puChu jwie pDwAw cly cwkr hoie ] rwjnu jwxih
Awpxw dir Gir Twk n hoie ] nwnk Eko riv rihAw dUjw Av{ n koie ]8]6] isrIrwgu
mhlw 1 ] gur qy inrmlu jwxIAY inrml dyh srI{ ] inrmlu swco min vsY so jwxY AB
pIr ] shjY qy suKu Aglo nw lwgY jm qI{ ]1] Bwe ry mYlu nwhI inrml jil nwie ] inrmlu
swcw Eku qU ho{ mYlu BrI sB jwie ]1] rhwa ] hir kw mMd{ sohxw kIAw krxYhwir ] riv sis

dIp AnUp joiq qBvix joiq Apwr ] hwt ptx gV koTVI scu sadw vwpwr ]2] igAwn

AMjnu BY BMjnw dyKu inrMjn Bwie ] gupqu pRgtu sB jwxIAY jy mnu rwKY Twie ] AYsw siqgu{ jy

imlY qw shjy lE imlwie ]3] kis ksvtI lweAY prKy ihqu icqu lwie ] Koty Tar n

pwienI Kry KjwnY pwie ] Aws AMdysw dUir kir iea mlu jwie smwie ]4] suK ka mwgY sBu

ko
du
K
u
n
mwgY
koie
]
su
K
Y
ka
du
K
u
Aglw
mnmu
i
K
bU
J
n
hoie
]
su
K
du
K
sm
kir
jwxIAih

sbid Byid suKu hoie ]5] bydu pukwry vwcIAY bwxI bRhm ibAwsu ] muin jn syvk swiDkw nwim rqy
guxqwsu ] sic rqy sy ijix gE ha sd bilhwrY jwsu ]6] chu juig mYly mlu Bry ijn muiK
nwmu n hoie ] BgqI Bwie ivhUixAw muhu kwlw piq Koie ] ijnI nwmu ivswirAw Avgx muTI
roie ]7] Kojq Kojq pwieAw f{ kir imlY imlwie ] Awpu pCwxY Gir vsY hamY qsnw jwie ]
nwnk inrml jly jo rwqy hir nwie ]8]7] isrIrwgu mhlw 1 ] suix mn BUly bwvry gur kI
crxI lwgu ] hir jip nwmu iDAwie qU jmu frpY duK Bwgu ] dUKu Gxo dohwgxI ika iQ{ rhY

58

suhwgu ]1] Bwe ry Av{ nwhI mY Qwa ] mY Dnu nwmu inDwnu hY guir dIAw bil jwa ]1] rhwa ]
gurmiq piq swbwis iqsu iqs kY sMig imlwa ] iqsu ibnu GVI n jIv ibnu nwvY mir jwa ]
mY AMDuly nwmu n vIsrY tyk itkI Gir jwa ]2] gu} ijnw kw AMDulw cyly nwhI Twa ] ibnu
siqgur nwa n pweAY ibnu nwvY ikAw suAwa ] Awie gieAw pCuqwvxw ija suM\Y Gir kwa ]3]
ibnu nwvY duKu dyhurI ija klr kI BIiq ] qb lgu mhlu n pweAY jb lgu swcu n cIiq ] sbid
rpY G{ pweAY inrbwxI pdu nIiq ]4] ha gur pUCa Awpxy gur puiC kwr kmwa ] sbid
slwhI min vsY hamY duKu jil jwa ] shjy hoie imlwvVw swcy swic imlwa ]5] sbid rqy sy
inrmly qij kwm koDu Ahkw{ ] nwmu slwhin sd sdw hir rwKih ar Dwir ] so ika mnhu

ivswrIAY sB jIAw kw AwDw{ ]6] sbid mrY so mir rhY iPir mrY n dUjI vwr ] sbdY hI qy

pweAY hir nwmy lgY ipAw{ ] ibnu sbdY jgu BUlw iPrY mir jnmY vwro vwr ]7] sB swlwhY Awp

ka vfhu vfyrI hoie ] gur ibnu Awpu n cInIAY khy suxy ikAw hoie ] nwnk sbid pCwxIAY

hamY krY n koie ]8]8] isrIrwgu mhlw 1 ] ibnu ipr Dn sIgwrIAY jobnu bwid KuAw{ ]

nw
mwxy
su
i
K
sy
j
VI
ibnu
ipr
bwid
sIgw{
]
dU
K
u
Gxo
dohwgxI
nw
Gir
sy
j
Bqw{
]1]
mn
ry

rwm jphu suKu hoie ] ibnu gur pRymu n pweAY sbid imlY rMgu hoie ]1] rhwa ] gur syvw suKu
pweAY hir v{ shij sIgw{ ] sic mwxy ipr syjVI gUVw hyqu ipAw{ ] gurmuiK jwix is\wxIAY
guir mylI gux cw{ ]2] sic imlhu vr kwmxI ipir mohI rMgu lwie ] mnu qnu swic ivgisAw
kImiq khxu n jwie ] hir v{ Gir sohwgxI inrml swcY nwie ]3] mn mih mnUAw jy mrY qw
ip{ rwvY nwir ] iekqu qwgY ril imlY gil moqIAn kw hw{ ] sMq sBw suKu pjY gurmuiK
nwm ADw{ ]4] iKn mih apjY iKin KpY iKnu AwvY iKnu jwie ] sbdu pCwxY riv rhY nw iqsu

59

kwlu sMqwie ] swihbu Aqulu n qolIAY kQin n pwieAw jwie ]5] vwpwrI vxjwirAw AwE
vjhu ilKwie ] kwr kmwvih sc kI lwhw imlY rjwie ] pUMjI swcI gu{ imlY nw iqsu iqlu n
qmwie ]6] gurmuiK qoil quolwiesI scu qrwjI qolu ] Awsw mnsw mohxI guir TwkI scu bolu ]
Awip qulwE qolsI pUry pUrw qolu ]7] kQnY khix n CutIAY nw piV pusqk Bwr ] kwieAw
soc n pweAY ibnu hir Bgiq ipAwr ] nwnk nwmu n vIsrY myly gu{ krqwr ]8]9]
isrIrwgu mhlw 1 ] siqgu{ pUrw jy imlY pweAY rqnu bIcw{ ] mnu dIjY gur Awpxy pweAY
srb ipAw{ ] mukiq pdwrQu pweAY Avgx mytxhw{ ]1] Bwe ry gur ibnu igAwnu n hoie ]
pUChu bRhmy nwrdY byd ibAwsY koie ]1] rhwa ] igAwnu iDAwnu Duin jwxIAY AkQu khwvY

soie ] sPilAo ibrKu hrIAwvlw Cwv GxyrI hoie ] lwl jvyhr mwxkI gur BMfwrY soie ]2]

gur BMfwrY pweAY inrml nwm ipAw{ ] swco vK{ sMcIAY pUrY krim Apw{ ] suKdwqw duK

mytxo siqgu{ Asur sMGw{ ]3] Bvjlu ibKmu frwvxo nw kMDI nw pw{ ] nw byVI nw qulhVw nw

iqsu vMJu mlw{ ] siqgu{ BY kw boihQw ndrI pwir aqw{ ]4] ieku iqlu ipAwrw ivsrY duKu lwgY

su
K
u
jwie
]
ijhvw
jla
jlwvxI
nwmu
n
jpY
rswie
]
Gtu
ibnsY
du
K
u
Aglo
jmu
pkVY
pCu
q
wie

]5] myrI myrI kir gE qnu Dnu klqu n swiQ ] ibnu nwvY Dnu bwid hY BUlo mwrig AwiQ ] swca
swihbu syvIAY gurmuiK AkQo kwiQ ]6] AwvY jwie BvweAY pieAY ikriq kmwie ] pUrib
iliKAw ika mytIAY iliKAw lyKu rjwie ] ibnu hir nwm n CutIAY gurmiq imlY imlwie ]7]
iqsu ibnu myrw ko nhI ijs kw jIa prwnu ] hamY mmqw jil bla loBu jla AiBmwnu ]
nwnk sbdu vIcwrIAY pweAY guxI inDwnu ]8]10] isrIrwgu mhlw 1 ] ry mn AYsI hir
isa pRIiq kir jYsI jl kmlyih ] lhrI nwil pCwVIAY BI ivgsY Asnyih ] jl mih

60

jIA apwie kY ibnu jl mrxu iqnyih ]1] mn ry ika CUtih ibnu ipAwr ] gurmuiK AMqir riv
rihAw bKsy Bgiq BMfwr ]1] rhwa ] ry mn AYsI hir isa pRIiq kir jYsI mCulI nIr ] ija
AiDka iqa suKu Gxo min qin sWiq srIr ] ibnu jl GVI n jIve pRBu jwxY AB pIr ]2]
ry mn AYsI hir isa pRIiq kir jYsI cwqk myh ] sr Bir Ql hrIAwvly iek bUMd n pve
kyh ] krim imlY so pweAY ikrqu pieAw isir dyh ]3] ry mn AYsI hir isa pRIiq kir jYsI
jl duD hoie ] Awvtxu Awpy KvY duD ka Kpix n dyie ] Awpy myil ivCuMinAw sic vifAwe
dyie ]4] ry mn AYsI hir isa pRIiq kir jYsI ckvI sUr ] iKnu plu nId n sove jwxY dUir
hjUir ] mnmuiK soJI nw pvY gurmuiK sdw hjUir ]5] mnmuiK gxq gxwvxI krqw kry su

hoie ] qw kI kImiq nw pvY jy locY sBu koie ] gurmiq hoie q pweAY sic imlY suKu hoie ]6]

scw nyhu n qute jy siqgu{ BytY soie ] igAwn pdwrQu pweAY qBvx soJI hoie ] inrmlu

nwmu n vIsrY jy gux kw gwhku hoie ]7] Kyil gE sy pMKxUM jo cugdy sr qil ] GVI ik muhiq

ik clxw Kylxu Aju ik kil ] ijsu qUM mylih so imlY jwie scw ipV mil ]8] ibnu gur pRIiq

n
pjY
hamY
mY
l
u
n
jwie
]
soh
Awpu
pCwxIAY
sbid
By
i
d
pqIAwie
]
gu
r
mu
i
K
Awpu
pCwxIAY

Avr ik kry krwie ]9] imilAw kw ikAw mylIAY sbid imly pqIAwie ] mnmuiK soJI nw pvY
vICuiV cotw Kwie ] nwnk d{ G{ Eku hY Av{ n dUjI jwie ]10]11] isrIrwgu mhlw 1 ]
mnmuiK BulY BulweAY BUlI Tar n kwie ] gur ibnu ko n idKwve AMDI AwvY jwie ] igAwn
pdwrQu KoieAw TigAw muTw jwie ]1] bwbw mwieAw Brim Bulwie ] Brim BulI fohwgxI nw ipr
AMik smwie ]1] rhwa ] BUlI iPrY idsMqrI BUlI ghu qij jwie ] BUlI fUMgir Qil cVY BrmY
mnu folwie ] Durhu ivCunI ika imlY grib muTI ibllwie ]2] ivCuiVAw gu{ mylsI hir ris nwm

61

ipAwir ] swic shij soBw GxI hir gux nwm ADwir ] ija BwvY iqa rKu qUM mY quJ ibnu kvnu
Bqw{ ]3] AKr piV piV BulIAY ByKI bhuqu AiBmwnu ] qIrQ nwqw ikAw kry mn mih mYlu
gumwnu ] gur ibnu ikin smJweAY mnu rwjw sulqwnu ]4] pRym pdwrQu pweAY gurmuiK qqu
vIcw{ ] sw Dn Awpu gvwieAw gur kY sbid sIgw{ ] Gr hI so ip{ pwieAw gur kY hyiq Apw{
]5] gur kI syvw cwkrI mnu inrmlu suKu hoie ] gur kw sbdu min visAw hamY ivchu Koie
] nwmu pdwrQu pwieAw lwBu sdw min hoie ]6] krim imlY qw pweAY Awip n lieAw jwie ]
gur kI crxI lig rhu ivchu Awpu gvwie ] scy syqI riqAw sco plY pwie ]7] Bulx AMdir
sBu ko ABulu gu} krqw{ ] gurmiq mnu smJwieAw lwgw iqsY ipAw{ ] nwnk swcu n vIsrY

myly sbdu Apw{ ]8]12] isrIrwgu mhlw 1 ] qsnw mwieAw mohxI suq bMDp Gr nwir ]

Din jobin jgu TigAw lib loiB Ahkwir ] moh TgalI ha mue sw vrqY sMswir ]1] myry

pRIqmw mY quJ ibnu Av{ n koie ] mY quJ ibnu Av{ n Bwve qUM Bwvih suKu hoie ]1] rhwa ] nwmu

swlwhI rMg isa gur kY sbid sMqoKu ] jo dIsY so clsI kUVw mohu n vyKu ] vwt vtw AwieAw inq

cldw
swQu
dy
K
u
]2]
AwKix
AwKih
ky
q
Vy
gu
r
ibnu
bU
J
n
hoie
]
nwmu
vfwe
jy
imlY
sic
rpY
piq

hoie ] jo quDu Bwvih sy Bly Kotw Krw n koie ]3] gur srxwe CutIAY mnmuK KotI rwis ] Ast Dwqu
pwiqswh kI GVIAY sbid ivgwis ] Awpy prKy pwrKU pvY KjwnY rwis ]4] qyrI kImiq nw pvY
sB ifTI Toik vjwie ] khxY hwQ n lBe sic itkY piq pwie ] gurmiq qUM swlwhxw ho{ kImiq
khxu n jwie ]5] ijqu qin nwmu n Bwve iqqu qin hamY vwdu ] gur ibnu igAwnu n pweAY
ibiKAw dUjw swdu ] ibnu gux kwim n Awve mwieAw PIkw swdu ]6] Awsw AMdir jMimAw Awsw
rs ks Kwie ] Awsw bMiD clweAY muhy muih cotw Kwie ] Avgix bDw mwrIAY CUtY gurmiq nwie

62

]7] srby Qwe Eku qUM ija BwvY iqa rwKu ] gurmiq swcw min vsY nwmu Blo piq swKu ] hamY rogu
gvweAY sbid scY scu BwKu ]8] AwkwsI pwqwil qUM qBvix rihAw smwie ] Awpy BgqI Bwa
qUM Awpy imlih imlwie ] nwnk nwmu n vIsrY ija BwvY iqvY rjwie ]9]13] isrIrwgu mhlw 1
] rwm nwim mnu byiDAw Av{ ik krI vIcw{ ] sbd suriq suKu pjY pRB rwqa suK sw{ ] ija
BwvY iqa rwKu qUM mY hir nwmu ADw{ ]1] mn ry swcI Ksm rjwie ] ijin qnu mnu swij sIgwirAw
iqsu syqI ilv lwie ]1] rhwa ] qnu bYsMqir homIAY iek rqI qoil ktwie ] qnu mnu smDw
jy krI Anidnu Agin jlwie ] hir nwmY quil n puje jy lK kotI krm kmwie ]2] ArD
srI{ ktweAY isir krvqu Drwie ] qnu hYmMcil gwlIAY BI mn qy rogu n jwie ] hir nwmY

quil n puje sB ifTI Toik vjwie ]3] kMcn ky kot dqu krI bhu hYvr gYvr dwnu ] BUim dwnu

gAw GxI BI AMqir grbu gumwnu ] rwm nwim mnu byiDAw guir dIAw scu dwnu ]4] mnhT

buDI kyqIAw kyqy byd bIcwr ] kyqy bMDn jIA ky gurmuiK moK duAwr ] schu AorY sBu ko apir scu

Awcw{ ]5] sBu ko cw AwKIAY nIcu n dIsY koie ] ieknY BWfy swijAY ieku cwnxu iqhu loie ]

krim
imlY
scu
pwe
A
Y
Du
i
r
bKs
n
my
t
Y
koie
]6]
swDu
imlY
swDU
jnY
sM
q
oKu
vsY
gu
r
Bwie
]

AkQ kQw vIcwrIAY jy siqgur mwih smwie ] pI AMmqu sMqoiKAw drgih pYDw jwie ]7] Git
Git vwjY ikMgurI Anidnu sbid suBwie ] ivrly ka soJI pe gurmuiK mnu smJwie ] nwnk
nwmu n vIsrY CUtY sbdu kmwie ]8]14] isrIrwgu mhlw 1 ] icqy idsih Dalhr bgy bMk
duAwr ] kir mn KusI aswirAw dUjY hyiq ipAwir ] AMd{ KwlI pRym ibnu Fih FyrI qnu Cw{ ]1]
Bwe ry qnu Dnu swiQ n hoie ] rwm nwmu Dnu inrmlo gu{ dwiq kry pRBu soie ]1] rhwa ] rwm nwmu
Dnu inrmlo jy dyvY dyvxhw{ ] AwgY pUC n hove ijsu bylI gu{ krqw{ ] Awip CfwE CutIAY

63

Awpy bKsxhw{ ]2] mnmuKu jwxY Awpxy DIAw pUq sMjogu ] nwrI dyiK ivgwsIAih nwly hrKu
su sogu ] gurmuiK sbid rMgwvly Aihinis hir rsu Bogu ]3] icqu clY ivqu jwvxo swkq foil
folwie ] bwhir FUMiF ivgucIAY Gr mih vsqu suQwie ] mnmuiK hamY kir musI gurmuiK plY
pwie ]4] swkq inrguixAwirAw Awpxw mUlu pCwxu ] rkqu ibMdu kw iehu qno AgnI pwis
iprwxu ] pvxY kY vis dyhurI msqik scu nIswxu ]5] bhuqw jIvxu mMgIAY muAw n loVY koie ]
suK jIvxu iqsu AwKIAY ijsu gurmuiK visAw soie ] nwm ivhUxy ikAw gxI ijsu hir gur drsu n
hoie ]6] ija supnY inis BulIAY jb lig indw hoie ] iea srpin kY vis jIAVw AMqir
hamY doie ] gurmiq hoie vIcwrIAY supnw iehu jgu loie ]7] Agin mrY jlu pweAY ija

bwirk dUDY mwie ] ibnu jl kml su nw QIAY ibnu jl mInu mrwie ] nwnk gurmuiK hir ris

imlY jIvw hir gux gwie ]8]15] isrIrwgu mhlw 1 ] fUMg{ dyiK frwvxo pyeAVY frIAwsu ]

ca prbqu gwKVo nw paVI iqqu qwsu ] gurmuiK AMqir jwixAw guir mylI qrIAwsu ]1] Bwe

ry Bvjlu ibKmu frWa ] pUrw siqgu{ ris imlY gu{ qwry hir nwa ]1] rhwa ] clw clw jy

krI
jwxw
clxhw{
]
jo
AwieAw
so
clsI
Am{
su
gu
{
krqw{
]
BI
scw
swlwhxw
scY
Qwin

ipAw{ ]2] dr Gr mhlw sohxy pky kot hjwr ] hsqI GoVy pwKry lskr lK Apwr ] iks hI
nwil n cilAw Kip Kip muE Aswr ]3] suienw {pw sMcIAY mwlu jwlu jMjwlu ] sB jg mih
dohI PyrIAY ibnu nwvY isir kwlu ] ipMfu pVY jIa KylsI bdPYlI ikAw hwlu ]4] puqw dyiK
ivgsIAY nwrI syj Bqwr ] coAw cMdnu lweAY kwpV }pu sIgw{ ] KyhU Kyh rlweAY Coif clY
Gr bw{ ]5] mhr mlUk khweAY rwjw rwa ik Kwnu ] caDrI rwa sdweAY jil blIAY
AiBmwn ] mnmuiK nwmu ivswirAw ija fiv dDw kwnu ]6] hamY kir kir jwiesI jo AwieAw

64

jg mwih ] sBu jgu kwjl koTVI qnu mnu dyh suAwih ] guir rwKy sy inrmly sbid invwrI
Bwih ]7] nwnk qrIAY sic nwim isir swhw pwiqswhu ] mY hir nwmu n vIsrY hir nwmu rqnu
vyswhu ] mnmuK Bajil pic muE gurmuiK qry AQwhu ]8]16] isrIrwgu mhlw 1 G{ 2 ]
mukwmu kir Gir bYsxw inq clxY kI DoK ] mukwmu qw p{ jwxIAY jw rhY inhclu lok ]1]
dunIAw kYis mukwmy ] kir isdku krxI Krcu bwDhu lwig rhu nwmy ]1] rhwa ] jogI q Awsxu
kir bhY mulw bhY mukwim ] pMifq vKwxih poQIAw isD bhih dyv sQwin ]2] sur isD gx
gMDrb muin jn syK pIr slwr ] dir kUc kUcw kir gE Avry iB clxhwr ]3] sulqwn Kwn
mlUk amry gE kir kir kUcu ] GVI muhiq ik clxw idl smJu qUM iB phUcu ]4] sbdwh mwih

vKwxIAY ivrlw q bUJY koie ] nwnku vKwxY bynqI jil Qil mhIAil soie ]5] Alwhu AlKu

AgMmu kwd{ krxhw{ krImu ] sB dunI Awvx jwvxI mukwmu Eku rhImu ]6] mukwmu iqs no

AwKIAY ijsu isis n hovI lyKu ] Asmwnu DrqI clsI mukwmu AohI Eku ]7] idn riv clY

inis sis clY qwirkw lK ploie ] mukwmu AohI Eku hY nwnkw scu bugoie ]8]17]

mhly
pihly
sqwrh
AstpdIAw
]

isrIrwgu mhlw 3 G{ 1 AstpdIAw


< siqgur pRswid ]

gu
r
mu
i
K
pw
kry
Bgiq
kIjY
ibnu
gu
r
Bgiq
n
hoie
]
AwpY
Awpu

imlwE bUJY qw inrmlu hovY koie ] hir jIa scw scI bwxI sbid imlwvw hoie ]1] Bwe ry
BgiqhIxu kwhy jig AwieAw ] pUry gur kI syv n kInI ibrQw jnmu gvwieAw ]1] rhwa ]
Awpy hir jgjIvnu dwqw Awpy bKis imlwE ] jIA jMq E ikAw vycwry ikAw ko AwiK
suxwE ] gurmuiK Awpy dy vifAwe Awpy syv krwE ]2] dyiK kutMbu moih loBwxw clidAw

65

nwil n jwe ] siqgu{ syiv gux inDwnu pwieAw iqs kI kIm n pwe ] pRBu sKw hir jIa myrw
AMqy hoie sKwe ]3] pyeAVY jgjIvnu dwqw mnmuiK piq gvwe ] ibnu siqgur ko mgu n
jwxY AMDy Tar n kwe ] hir suKdwqw min nhI visAw AMiq gieAw pCuqwe ]4] pyeAVY
jgjIvnu dwqw gurmiq mMin vswieAw ] Anidnu Bgiq krih idnu rwqI hamY mohu cukwieAw
] ijsu isa rwqw qYso hovY scy sic smwieAw ]5] Awpy ndir kry Bwa lwE gur sbdI bIcwir ]
siqgu{ syivAY shju pjY hamY qsnw mwir ] hir guxdwqw sd min vsY scu riKAw ar Dwir
]6] pRBu myrw sdw inrmlw min inrmil pwieAw jwie ] nwmu inDwnu hir min vsY hamY duKu
sBu jwie ] siqguir sbdu suxwieAw ha sd bilhwrY jwa ]7] AwpxY min iciq khY khwE

ibnu gur Awpu n jwe ] hir jIa Bgiq vClu suKdwqw kir ikrpw mMin vswe ] nwnk soBw

suriq dyie pRBu Awpy gurmuiK dy vifAwe ]8]1]18] isrIrwgu mhlw 3 ] hamY krm kmwvdy

jmfMfu lgY iqn Awie ] ij siqgu{ syvin sy abry hir syqI ilv lwie ]1] mn ry gurmuiK

nwmu iDAwie ] Duir pUrib krqY iliKAw iqnw gurmiq nwim smwie ]1] rhwa ] ivxu siqgur

prqIiq
n
Awve
nwim
n
lwgo
Bwa
]
su
p
nY
su
K
u
n
pwve
du
K
mih
svY
smwie
]2]
jy
hir

hir kIcY bhuqu locIAY ikrqu n myitAw jwie ] hir kw Bwxw BgqI mMinAw sy Bgq pE dir Qwie
]3] gu{ sbdu idVwvY rMg isa ibnu ikrpw lieAw n jwie ] jy sa AMmqu nIrIAY BI ibKu Plu
lwgY Dwie ]4] sy jn scy inrmly ijn siqgur nwil ipAw{ ] siqgur kw Bwxw kmwvdy ibKu
hamY qij ivkw{ ]5] mnhiT ikqY apwie n CUtIAY ismiq sws soDhu jwie ] imil sMgiq
swDU abry gur kw sbdu kmwie ]6] hir kw nwmu inDwnu hY ijsu AMqu n pwrwvw{ ] gurmuiK sye
sohdy ijn ikrpw kry krqw{ ]7] nwnk dwqw Eku hY dUjw Aa{ n koie ] gur prswdI pweAY

66

krim prwpiq hoie ]8]2]19] isrIrwgu mhlw 3 ] pMKI ibriK suhwvVw scu cugY gur Bwie ]
hir rsu pIvY shij rhY afY n AwvY jwie ] inj Gir vwsw pwieAw hir hir nwim smwie ]1]
mn ry gur kI kwr kmwie ] gur kY BwxY jy clih qw Anidnu rwcih hir nwie ]1] rhwa ]
pMKI ibrK suhwvVy fih chu idis jwih ] jyqw fih duK Gxy inq dwJih qY ibllwih ] ibnu
gur mhlu n jwpe nw AMmq Pl pwih ]2] gurmuiK bRhmu hrIAwvlw swcY shij suBwie ]
swKw qIin invwrIAw Ek sbid ilv lwie ] AMmq Plu hir Eku hY Awpy dyie Kvwie ]3]
mnmuK By suik gE nw Plu iqnw Cwa ] iqnw pwis n bYsIAY Aonw G{ n igrwa ] ktIAih
qY inq jwlIAih Aonw sbdu n nwa ]4] hukmy krm kmwvxy pieAY ikriq iPrwa ] hukmy

drsnu dyKxw jh Byjih qh jwa ] hukmy hir hir min vsY hukmy sic smwa ]5] hukmu n

jwxih bpuVy BUly iPrih gvwr ] mnhiT krm kmwvdy inq inq hoih KuAw{ ] AMqir sWiq n

Awve nw sic lgY ipAw{ ]6] gurmuKIAw muh sohxy gur kY hyiq ipAwir ] scI BgqI sic

rqy dir scY sicAwr ] AwE sy prvwxu hY sB kul kw krih aDw{ ]7] sB ndrI krm

kmwvdy
ndrI
bwhir
n
koie
]
jY
s
I
ndir
kir
dy
K
Y
scw
qY
s
w
hI
ko
hoie
]
nwnk
nwim
vfwe
A
w

krim prwpiq hoie ]8]3]20] isrIrwgu mhlw 3 ] gurmuiK nwmu iDAweAY mnmuiK bUJ n pwie
] gurmuiK sdw muK jly hir visAw min Awie ] shjy hI suKu pweAY shjy rhY smwie ]1] Bwe
ry dwsin dwsw hoie ] gur kI syvw gur Bgiq hY ivrlw pwE koie ]1] rhwa ] sdw suhwgu suhwgxI
jy clih siqgur Bwie ] sdw ip{ inhclu pweAY nw Aohu mrY n jwie ] sbid imlI nw vICuVY
ipr kY AMik smwie ]2] hir inrmlu Aiq jlw ibnu gur pwieAw n jwie ] pwTu pVY nw bUJe
ByKI Brim Bulwie ] gurmqI hir sdw pwieAw rsnw hir rsu smwie ]3] mwieAw mohu cukwieAw

67

gurmqI shij suBwie ] ibnu sbdY jgu duKIAw iPrY mnmuKw no ge Kwie ] sbdy nwmu iDAweAY
sbdy sic smwie ]4] mwieAw BUly isD iPrih smwiD n lgY suBwie ] qIny loA ivAwpq hY
AiDk rhI lptwie ] ibnu gur mukiq n pweAY nw duibDw mwieAw jwie ]5] mwieAw iks no
AwKIAY ikAw mwieAw krm kmwie ] duiK suiK Ehu jIa bDu hY hamY krm kmwie ] ibnu
sbdY Brmu n cUke nw ivchu hamY jwie ]6] ibnu pRIqI Bgiq n hove ibnu sbdY Qwie n
pwie ] sbdy hamY mwrIAY mwieAw kw BRmu jwie ] nwmu pdwrQu pweAY gurmuiK shij suBwie ]
7] ibnu gur gux n jwpnI ibnu gux Bgiq n hoie ] Bgiq vClu hir min visAw shij
imilAw pRBu soie ] nwnk sbdy hir swlwhIAY krim prwpiq hoie ]8]4]21] isrIrwgu

mhlw 3 ] mwieAw mohu myrY pRiB kInw Awpy Brim BulwE ] mnmuiK krm krih nhI bUJih ibrQw

jnmu gvwE ] gurbwxI iesu jg mih cwnxu krim vsY min AwE ]1] mn ry nwmu jphu suKu

hoie ] gu{ pUrw swlwhIAY shij imlY pRBu soie ]1] rhwa ] Brmu gieAw Ba BwigAw hir

crxI icqu lwie ] gurmuiK sbdu kmweAY hir vsY min Awie ] Gir mhil sic smweAY

jmkwlu
n
skY
Kwie
]2]
nwmw
CIbw
kbI{
ju
o
lwhw
pU
r
y
gu
r
qy
giq
pwe
]
bR
h
m
ky
by
q
y
sbdu

pCwxih hamY jwiq gvwe ] suir nr iqn kI bwxI gwvih koie n mytY Bwe ]3] dYq puqu krm
Drm ikCu sMjm n pVY dUjw Bwa n jwxY ] siqgu{ ByitAY inrmlu hoAw Anidnu nwmu vKwxY ] Eko
pVY Eko nwa bUJY dUjw Av{ n jwxY ]4] Ktu drsn jogI sMinAwsI ibnu gur Brim BulwE ]
siqgu{ syvih qw giq imiq pwvih hir jIa mMin vswE ] scI bwxI isa icqu lwgY Awvxu jwxu
rhwE ]5] pMifq piV piV vwdu vKwxih ibnu gur Brim BulwE ] lK carwsIh Py{ pieAw
ibnu sbdY mukiq n pwE ] jw nwa cyqY qw giq pwE jw siqgu{ myil imlwE ]6] sqsMgiq mih

68

nwmu hir apjY jw siqgu{ imlY suBwE ] mnu qnu ArpI Awpu gvwe clw siqgur BwE ] sd
bilhwrI gur Apuny ivthu ij hir syqI icqu lwE ]7] so bRwhmxu bRhmu jo ibMdy hir syqI rMig
rwqw ] pRBu inkit vsY sBnw Gt AMqir gurmuiK ivrlY jwqw ] nwnk nwmu imlY vifAwe
gur kY sbid pCwqw ]8]5]22] isrIrwgu mhlw 3 ] shjY no sB locdI ibnu gur pwieAw
n jwie ] piV piV pMifq joqkI Qky ByKI Brim BulwE ] gur Byty shju pwieAw AwpxI ikrpw
kry rjwie ]1] Bwe ry gur ibnu shju n hoie ] sbdY hI qy shju pjY hir pwieAw scu soie
]1] rhwa ] shjy gwivAw Qwie pvY ibnu shjY kQnI bwid ] shjy hI Bgiq pjY shij
ipAwir bYrwig ] shjY hI qy suK swiq hoie ibnu shjY jIvxu bwid ]2] shij swlwhI sdw sdw

shij smwiD lgwie ] shjy hI gux crY Bgiq kry ilv lwie ] sbdy hI hir min vsY rsnw

hir rsu Kwie ]3] shjy kwlu ivfwirAw sc srxwe pwie ] shjy hir nwmu min visAw scI

kwr kmwie ] sy vfBwgI ijnI pwieAw shjy rhy smwie ]4] mwieAw ivic shju n pjY mwieAw

dUjY Bwie ] mnmuK krm kmwvxy hamY jlY jlwie ] jMmxu mrxu n cUke iPir iPir AwvY jwie ]

5]
q
h
u
gu
x
w
ivic
shju
n
pwe
A
Y
Y
gu
x
Brim
Bu
l
wie
]
pVIAY
gu
x
IAY
ikAw
kQIAY
jw
mu
M
F
hu

GuQw jwie ] caQy pd mih shju hY gurmuiK plY pwie ]6] inrgux nwmu inDwnu hY shjy soJI hoie ]
guxvMqI swlwihAw scy scI soie ] BuilAw shij imlwiesI sbid imlwvw hoie ]7] ibnu shjY
sBu AMDu hY mwieAw mohu gubw{ ] shjy hI soJI pe scY sbid Apwir ] Awpy bKis imlwieAnu
pUry gur krqwir ]8] shjy Aidstu pCwxIAY inrBa joiq inrMkw{ ] sBnw jIAw kw ieku dwqw
joqI joiq imlwvxhw{ ] pUrY sbid slwhIAY ijs dw AMqu n pwrwvw{ ]9] igAwnIAw kw Dnu nwmu
hY shij krih vwpw{ ] Anidnu lwhw hir nwmu lYin AKut Bry BMfwr ] nwnk qoit n Awve dIE

69

dyvxhwir ]10]6]23] isrIrwgu mhlw 3 ] siqguir imilAY Py{ n pvY jnm mrx duKu
jwie ] pUrY sbid sB soJI hoe hir nwmY rhY smwie ]1] mn myry siqgur isa icqu lwie ]
inrmlu nwmu sd nvqno Awip vsY min Awie ]1] rhwa ] hir jIa rwKhu ApunI srxwe
ija rwKih iqa rhxw ] gur kY sbid jIvqu mrY gurmuiK Bvjlu qrxw ]2] vfY Bwig nwa
pweAY gurmiq sbid suhwe ] Awpy min visAw pRBu krqw shjy rihAw smwe ]3] ieknw
mnmuiK sbdu n BwvY bMDin bMiD BvwieAw ] lK carwsIh iPir iPir AwvY ibrQw jnmu
gvwieAw ]4] Bgqw min Awndu hY scY sbid rMig rwqy ] Anidnu gux gwvih sd inrml
shjy nwim smwqy ]5] gurmuiK AMmq bwxI bolih sB Awqm rwmu pCwxI ] Eko syvin Eku

ArwDih gurmuiK AkQ khwxI ]6] scw swihbu syvIAY gurmuiK vsY min Awie ] sdw rMig

rwqy sc isa ApunI ikrpw kry imlwie ]7] Awpy kry krwE Awpy ieknw suiqAw dyie jgwie

] Awpy myil imlwiedw nwnk sbid smwie ]8]7]24] isrIrwgu mhlw 3 ] siqguir syivAY

mnu inrmlw BE pivqu srIr ] min Awndu sdw suKu pwieAw ByitAw gihr gMBI{ ] scI

sM
g
iq
bY
s
xw
sic
nwim
mnu
DIr
]1]
mn
ry
siqgu
{
sy
i
v
insM
g
u
]
siqgu
{
sy
i
vAY
hir
min

vsY lgY n mYlu pqMgu ]1] rhwa ] scY sbid piq pjY scy scw nwa ] ijnI hamY mwir
pCwixAw ha iqn bilhwrY jwa ] mnmuK scu n jwxnI iqn Tar n kqhU Qwa ]2] scu
Kwxw scu pYnxw scy hI ivic vwsu ] sdw scw swlwhxw scY sbid invwsu ] sBu Awqm rwmu
pCwixAw gurmqI inj Gir vwsu ]3] scu vyKxu scu bolxw qnu mnu scw hoie ] scI swKI
apdysu scu scy scI soie ] ijnI scu ivswirAw sy duKIE cly roie ]4] siqgu{ ijnI n syivAo
sy ikqu AwE sMswir ] jm dir bDy mwrIAih kUk n suxY pUkwr ] ibrQw jnmu gvwieAw mir

70

jMmih vwro vwr ]5] Ehu jgu jlqw dyiK kY Bij pE siqgur srxw ] siqguir scu idVwieAw
sdw sic sMjim rhxw ] siqgur scw hY boihQw sbdy Bvjlu qrxw ]6] lK carwsIh iPrdy
rhy ibnu siqgur mukiq n hoe ] piV piV pMifq monI Qky dUjY Bwie piq Koe ] siqguir
sbdu suxwieAw ibnu scy Av{ n koe ]7] jo scY lwE sy sic lgy inq scI kwr krMin ]
iqnw inj Gir vwsw pwieAw scY mhil rhin ] nwnk Bgq suKIE sdw scY nwim rcMin
]8]17]8]25] isrIrwgu mhlw 5 ] jw ka musklu Aiq bxY Foe koie n dyie ] lwgU
hoE dusmnw swk iB Bij Kly ] sBo BjY Awsrw cukY sBu Asrwa ] iciq AwvY Aosu pwrbRhmu lgY
n qqI vwa ]1] swihbu inqwixAw kw qwxu ] Awie n jwe iQ{ sdw gur sbdI scu jwxu ]

1] rhwa ] jy ko hovY dublw ng BuK kI pIr ] dmVw plY nw pvY nw ko dyvY DIr ] suAwrQu

suAwa n ko kry nw ikCu hovY kwju ] iciq AwvY Aosu pwrbRhmu qw inhclu hovY rwju ]2] jw ka

icMqw bhuqu bhuqu dyhI ivAwpY rogu ] gsiq kutMib plyitAw kdy hrKu kdy sogu ] gaxu kry

chu kuMt kw GVI n bYsxu soie ] iciq AwvY Aosu pwrbRhmu qnu mnu sIqlu hoie ]3] kwim kroiD

moih
vis
kIAw
ikrpn
loiB
ipAw{
]
cwry
iklivK
ain
AG
kIE
hoAw
Asu
r
sM
G
w{
]
poQI

gIq kivq ikCu kdy n krin DirAw ] iciq AwvY Aosu pwrbRhmu qw inmK ismrq qirAw ]
4] swsq isMmiq byd cwir muKwgr ibcry ] qpy qpIsr jogIAw qIriQ gvnu kry ] Ktu krmw
qy duguxy pUjw krqw nwie ] rMgu n lgI pwrbRhm qw srpr nrky jwie ]5] rwj imlk
iskdwrIAw rs Bogx ibsQwr ] bwg suhwvy sohxy clY hukmu APwr ] rMg qmwsy bhu ibDI
cwie lig rihAw ] iciq n AwieAo pwrbRhmu qw srp kI jUin gieAw ]6] bhuqu DnwiF
AcwrvMqu soBw inrml rIiq ] mwq ipqw suq BweAw swjn sMig prIiq ] lskr qrksbMd

71

bMd jIa jIa sglI kIq ] iciq n AwieAo pwrbRhmu qw KiV rswqil dIq ]7] kwieAw rogu
n iCd ikCu nw ikCu kwVw sogu ] imrqu n AwvI iciq iqsu Aihinis BogY Bogu ] sB ikCu kIqonu
Awpxw jIie n sMk DirAw ] iciq n AwieAo pwrbRhmu jmkMkr vis pirAw ]8] ikrpw kry
ijsu pwrbRhmu hovY swDU sMgu ] ija ija Aohu vDweAY iqa iqa hir isa rMgu ] duhw isirAw kw
Ksmu Awip Av{ n dUjw Qwa ] siqgur quTY pwieAw nwnk scw nwa ]9]1]26] isrIrwgu
mhlw 5 G{ 5 ] jwna nhI BwvY kvn bwqw ] mn Koij mwrgu ]1] rhwa ] iDAwnI iDAwnu
lwvih ] igAwnI igAwnu kmwvih ] pRBu ikn hI jwqw ]1] BgaqI rhq jugqw ] jogI khq
mukqw ] qpsI qpih rwqw ]2] monI moinDwrI ] sinAwsI bRhmcwrI ] adwsI adwis rwqw

]3] Bgiq nvY prkwrw ] pMifqu vydu pukwrw ] igrsqI igrsiq Drmwqw ]4] iek sbdI

bhu }ip AvDUqw ] kwpVI kaqy jwgUqw ] ieik qIriQ nwqw ]5] inrhwr vrqI Awprsw ]

ieik lUik n dyvih drsw ] ieik mn hI igAwqw ]6] Gwit n ikn hI khwieAw ] sB khqy hY

pwieAw ] ijsu myly so Bgqw ]7] sgl akiq apwvw ] iqAwgI srin pwvw ] nwnku gur

crix
prwqw
]8]2]27]

< siqgur pRswid ]

isrIrwgu
mhlw
1
G{
3
]
jogI
AM
d
ir
jogIAw
]
qU
M
BogI
AM
d
ir
BogIAw
]
qy
r
w
AM
q
u
n

pwieAw surig miC pieAwil jIa ]1] ha vwrI ha vwrxY kurbwxu qyry nwv no ]1]
rhwa ] quDu sMsw{ apwieAw ] isry isir DMDy lwieAw ] vyKih kIqw Awpxw kir kudriq pwsw
Fwil jIa ]2] prgit pwhwrY jwpdw ] sBu nwvY no prqwpdw ] siqgur bwJu n pwieAo sB
mohI mwieAw jwil jIa ]3] siqgur ka bil jweAY ] ijqu imilAY prm giq pweAY ]

72

suir nr muin jn locdy so siqguir dIAw buJwie jIa ]4] sqsMgiq kYsI jwxIAY ] ijQY
Eko nwmu vKwxIAY ] Eko nwmu hukmu hY nwnk siqguir dIAw buJwie jIa ]5] iehu jgqu
Brim BulwieAw ] Awphu quDu KuAwieAw ] prqwpu lgw dohwgxI Bwg ijnw ky nwih jIa ]6]
dohwgxI ikAw nIswxIAw ] Ksmhu GuQIAw iPrih inmwxIAw ] mYly vys iqnw kwmxI duKI rYix
ivhwie jIa ]7] sohwgxI ikAw krmu kmwieAw ] pUrib iliKAw Plu pwieAw ] ndir kry kY
AwpxI Awpy lE imlwie jIa ]8] hukmu ijnw no mnwieAw ] iqn AMqir sbdu vswieAw ]
shIAw sy sohwgxI ijn sh nwil ipAw{ jIa ]9] ijnw Bwxy kw rsu AwieAw ] iqn ivchu
Brmu cukwieAw ] nwnk siqgu{ AYsw jwxIAY jo sBsY lE imlwie jIa ]10] siqguir

imilAY Plu pwieAw ] ijin ivchu Ahkrxu cukwieAw ] durmiq kw duKu kitAw Bwgu bYTw

msqik Awie jIa ]11] AMmqu qyrI bwxIAw ] qyirAw Bgqw irdY smwxIAw ] suK syvw

AMdir riKAY AwpxI ndir krih insqwir jIa ]12] siqgu{ imilAw jwxIAY ] ijqu imilAY

nwmu vKwxIAY ] siqgur bwJu n pwieAo sB QkI krm kmwie jIa ]13] ha siqgur ivthu

Gu
m
wieAw
]
ijin
BR
i
m
Bu
l
w
mwrig
pwieAw
]
ndir
kry
jy
AwpxI
Awpy
lE
rlwie
jIa
]14]

qUM sBnw mwih smwieAw ] iqin krqY Awpu lukwieAw ] nwnk gurmuiK prgtu hoieAw jw ka
joiq DrI krqwir jIa ]15] Awpy Ksim invwijAw ] jIa ipMfu dy swijAw ] Awpxy syvk kI
pYj rKIAw duie kr msqik Dwir jIa ]16] siB sMjm rhy isAwxpw ] myrw pRBu sBu ikCu
jwxdw ] pRgt pRqwpu vrqwieAo sBu loku krY jYkw{ jIa ]17] myry gux Avgn n bIcwirAw ]
pRiB Apxw ibrdu smwirAw ] kMiT lwie kY riKAonu lgY n qqI vwa jIa ]18] mY min qin
pRBU iDAwieAw ] jIie ieiCAVw Plu pwieAw ] swh pwiqswh isir Ksmu qUM jip nwnk

73

jIvY nwa jIa ]19] quDu Awpy Awpu apwieAw ] dUjw Kylu kir idKlwieAw ] sBu sco scu
vrqdw ijsu BwvY iqsY buJwie jIa ]20] gur prswdI pwieAw ] iqQY mwieAw mohu cukwieAw ]
ikrpw kir kY AwpxI Awpy lE smwie jIa ]21] gopI nY goAwlIAw ] quDu Awpy goie aTwlIAw ]
hukmI BWfy swijAw qUM Awpy BMin svwir jIa ]22] ijn siqgur isa icqu lwieAw ] iqnI
dUjw Bwa cukwieAw ] inrml joiq iqn pRwxIAw Aoie cly jnmu svwir jIa ]23] qyrIAw
sdw sdw cMigAweAw ] mY rwiq idhY vifAweAW ] AxmMigAw dwnu dyvxw khu nwnk scu
smwil jIa ]24]1] isrIrwgu mhlw 5 ] pY pwie mnwe soie jIa ] siqgur puriK imlwieAw
iqsu jyvfu Av{ n koie jIa ]1] rhwa ] goswe imhfw ieTVw ] AMm Aby Qwvhu imTVw ]

BYx Bwe siB sjxw quDu jyhw nwhI koie jIa ]1] qyrY hukmy swvxu AwieAw ] mY sq kw hlu

joAwieAw ] nwa bIjx lgw Aws kir hir bohl bKs jmwie jIa ]2] ha gur imil ieku

pCwxdw ] duXw kwglu iciq n jwxdw ] hir iekqY kwrY lwieAonu ija BwvY iqvY inbwih

jIa ]3] qusI Boighu BuMchu Bweho ] guir dIbwix kvwie pYnweAo ] ha hoAw mwh{ ipMf dw

bM
i
n
Awdy
pM
i
j
srIk
jIa
]4]
ha
AwieAw
swm@
Y
iqhfIAw
]
pM
i
j
ikrswx
mu
j
y
r
y
imhifAw
]

knu koe kiF n hGe nwnk vuTw GuiG igrwa jIa ]5] ha vwrI GuMmw jwvdw ] iek swhw
quDu iDAwiedw ] ajV Qyhu vswieAo ha quD ivthu kurbwxu jIa ]6] hir ieTY inq iDAwiedw ]
min icMdI so Plu pwiedw ] sBy kwj svwirAnu lwhIAnu mn kI BuK jIa ]7] mY CifAw sBo
DMDVw ] goswe syvI scVw ] na iniD nwmu inDwnu hir mY plY bDw iCik jIa ]8] mY suKI hUM
suKu pwieAw ] guir AMqir sbdu vswieAw ] siqguir puriK ivKwilAw msqik Dir kY hQu jIa
]9] mY bDI scu Drm swl hY ] gurisKw lhdw Bwil kY ] pYr Dovw pKw Pyrdw iqsu iniv iniv

74

lgw pwie jIa ]10] suix glw gur pih AwieAw ] nwmu dwnu iesnwnu idVwieAw ] sBu mukqu
hoAw sYswrVw nwnk scI byVI cwiV jIa ]11] sB ssit syvy idnu rwiq jIa ] dy knu suxhu
Ardwis jIa ] Toik vjwie sB ifTIAw quis Awpy lieAnu Cfwie jIa ]12] huix hukmu
hoAw imhrvwx dw ] pY koie n iksY r\wxdw ] sB suKwlI vuTIAw iehu hoAw hlymI rwju jIa ]
13] iJMim iJMim AMmqu vrsdw ] bolwieAw bolI Ksm dw ] bhu mwxu kIAw quDu apry qUM Awpy
pwieih Qwie jIa ]14] qyirAw Bgqw BuK sd qyrIAw ] hir locw pUrn myrIAw ] dyhu drsu
suKdwiqAw mY gl ivic lYhu imlwie jIa ]15] quDu jyvfu Av{ n BwilAw ] qUM dIp loA
pieAwilAw ] qUM Qwin Qnqir riv rihAw nwnk Bgqw scu ADw{ jIa ]16] ha goswe

dw pihlvwnVw ] mY gur imil ac dumwlVw ] sB hoe iCMJ iekTIAw dXu bYTw vyKY Awip jIa

]17] vwq vjin tMmk ByrIAw ] ml lQy lYdy PyrIAw ] inhqy pMij juAwn mY gur QwpI idqI

kMif jIa ]18] sB iekTy hoie AwieAw ] Gir jwsin vwt vtwieAw ] gurmuiK lwhw lY gE

mnmuK cly mUlu gvwie jIa ]19] qUM vrnw ichnw bwhrw ] hir idsih hwj{ jwhrw ] suix

su
i
x
qu
J
Y
iDAwiedy
qy
r
y
Bgq
rqy
gu
x
qwsu
jIa
]20]
mY
ju
i
g
ju
i
g
dXY
sy
v
VI
]
gu
i
r
ktI

imhfI jyvVI ] ha bwhuiV iCMJ n nc nwnk Aas{ lDw Bwil jIa ]21]2]29]

< siqgur pRswid ]


isrIrwgu mhlw 1 phry G{ 1 ]

pihlY phrY rYix kY vxjwirAw imw hukim pieAw grBwis ] arD qpu AMqir kry vxjwirAw
imw Ksm syqI Ardwis ] Ksm syqI Ardwis vKwxY arD iDAwin ilv lwgw ] nw mrjwdu
AwieAw kil BIqir bwhuiV jwsI nwgw ] jYsI klm vuVI hY msqik qYsI jIAVy pwis ] khu nwnk

75

pRwxI pihlY phrY hukim pieAw grBwis ]1] dUjY phrY rYix kY vxjwirAw imw ivsir gieAw
iDAwnu ] hQo hiQ ncweAY vxjwirAw imw ija jsudw Gir kwnu ] hQo hiQ ncweAY pRwxI mwq
khY suqu myrw ] cyiq Acyq mUV mn myry AMiq nhI kCu qyrw ] ijin ric ricAw iqsih n jwxY mn
BIqir Dir igAwnu ] khu nwnk pRwxI dUjY phrY ivsir gieAw iDAwnu ]2] qIjY phrY rYix kY
vxjwirAw imw Dn jobn isa icqu ] hir kw nwmu n cyqhI vxjwirAw imw bDw Cutih ijqu ]
hir kw nwmu n cyqY pRwxI ibklu BieAw sMig mwieAw ] Dn isa rqw jobin mqw Aihlw jnmu
gvwieAw ] Drm syqI vwpw{ n kIqo krmu n kIqo imqu ] khu nwnk qIjY phrY pRwxI Dn
jobn isa icqu ]3] caQY phrY rYix kY vxjwirAw imw lwvI AwieAw Kyqu ] jw jim pkiV

clwieAw vxjwirAw imw iksY n imilAw Byqu ] Byqu cyqu hir iksY n imilAo jw jim pkiV

clwieAw ] JUTw {dnu hoAw duoAwlY iKn mih BieAw prwieAw ] swe vsqu prwpiq hoe ijsu

isa lwieAw hyqu ] khu nwnk pRwxI caQY phrY lwvI luixAw Kyqu ]4]1] isrIrwgu mhlw 1 ]

pihlY phrY rYix kY vxjwirAw imw bwlk buiD Acyqu ] KI{ pIAY KylweAY vxjwirAw

imw
mwq
ipqw
su
q
hy
q
u
]
mwq
ipqw
su
q
ny
h
u
Gny
r
w
mwieAw
mohu
sbwe
]
sM
j
ogI
AwieAw

ikrqu kmwieAw krxI kwr krwe ] rwm nwm ibnu mukiq n hoe bUfI dUjY hyiq ] khu nwnk
pRwxI pihlY phrY CUtihgw hir cyiq ]1] dUjY phrY rYix kY vxjwirAw imw Bir jobin mY miq
] Aihinis kwim ivAwipAw vxjwirAw imw AMDuly nwmu n iciq ] rwm nwmu Gt AMqir
nwhI hoir jwxY rs ks mITy ] igAwnu iDAwnu gux sMjmu nwhI jnim mrhugy JUTy ] qIrQ vrq
suic sMjmu nwhI krmu Drmu nhI pUjw ] nwnk Bwie Bgiq insqwrw duibDw ivAwpY dUjw
]2] qIjY phrY rYix kY vxjwirAw imw sir hs alQVy Awie ] jobnu GtY j}Aw ijxY

76

vxjwirAw imw Awv GtY idnu jwie ] AMiq kwil pCuqwsI AMDuly jw jim pkiV clwieAw ]
sBu ikCu Apunw kir kir rwiKAw iKn mih BieAw prwieAw ] buiD ivsrjI ge isAwxp
kir Avgx pCuqwie ] khu nwnk pRwxI qIjY phrY pRBu cyqhu ilv lwie ]3] caQY phrY rYix
kY vxjwirAw imw ibriD BieAw qnu KIxu ] AKI AMDu n dIse vxjwirAw imw knI suxY
n vYx ] AKI AMDu jIB rsu nwhI rhy prwka qwxw ] gux AMqir nwhI ika suKu pwvY mnmuK
Awvx jwxw ] KV pkI kuiV BjY ibnsY Awie clY ikAw mwxu ] khu nwnk pRwxI caQY phrY
gurmuiK sbdu pCwxu ]4] AoVku AwieAw iqn swihAw vxjwirAw imw j{ jrvwxw kMin ] iek
rqI gux n smwixAw vxjwirAw imw Avgx KVsin bMin ] gux sMjim jwvY cot n KwvY nw

iqsu jMmxu mrxw ] kwlu jwlu jmu joih n swkY Bwie Bgiq BY qrxw ] piq syqI jwvY shij smwvY

sgly dUK imtwvY ] khu nwnk pRwxI gurmuiK CUtY swcy qy piq pwvY ]5]2] isrIrwgu mhlw 4 ]

pihlY phrY rYix kY vxjwirAw imw hir pwieAw adr mMJwir ] hir iDAwvY hir acrY

vxjwirAw imw hir hir nwmu smwir ] hir hir nwmu jpy AwrwDy ivic AgnI hir jip jIivAw

]
bwhir
jnmu
BieAw
mu
i
K
lwgw
srsy
ipqw
mwq
QIivAw
]
ijs
kI
vsqu
iqsu
cy
q
hu
pR
w
xI
kir

ihrdY gurmuiK bIcwir ] khu nwnk pRwxI pihlY phrY hir jpIAY ikrpw Dwir ]1] dUjY phrY rYix
kY vxjwirAw imw mnu lwgw dUjY Bwie ] myrw myrw kir pwlIAY vxjwirAw imw ly mwq ipqw
gil lwie ] lwvY mwq ipqw sdw gl syqI min jwxY Kit KvwE ] jo dyvY iqsY n jwxY mUVw idqy
no lptwE ] koe gurmuiK hovY su krY vIcw{ hir iDAwvY min ilv lwie ] khu nwnk dUjY phrY
pRwxI iqsu kwlu n kbhUM Kwie ]2] qIjY phrY rYix kY vxjwirAw imw mnu lgw Awil jMjwil ]
Dnu icqvY Dnu sMcvY vxjwirAw imw hir nwmw hir n smwil ] hir nwmw hir hir kdy

77

n smwlY ij hovY AMiq sKwe ] iehu Dnu sMpY mwieAw JUTI AMiq Coif cilAw pCuqwe ] ijs no
ikrpw kry gu{ myly so hir hir nwmu smwil ] khu nwnk qIjY phrY pRwxI sy jwie imly hir nwil
]3] caQY phrY rYix kY vxjwirAw imw hir clx vylw AwdI ] kir syvhu pUrw siqgu}
vxjwirAw imw sB clI rYix ivhwdI ] hir syvhu iKnu iKnu iFl mUil n kirhu ijqu AsiQ{
jugu jugu hovhu ] hir syqI sd mwxhu rlIAw jnm mrx duK Kovhu ] gur siqgur suAwmI Bydu n
jwxhu ijqu imil hir Bgiq suKWdI ] khu nwnk pRwxI caQY phrY sPilAou rYix Bgqw dI ]4]
1]3] isrIrwgu mhlw 5 ] pihlY phrY rYix kY vxjwirAw imw Dir pwieqw adrY mwih ]
dsI mwsI mwnsu kIAw vxjwirAw imw kir muhliq krm kmwih ] muhliq kir dInI krm

kmwxy jYsw ilKqu Duir pwieAw ] mwq ipqw Bwe suq binqw iqn BIqir pRBU sMjoieAw ] krm

sukrm krwE Awpy iesu jMqY vis ikCu nwih ] khu nwnk pRwxI pihlY phrY Dir pwieqw adrY

mwih ]1] dUjY phrY rYix kY vxjwirAw imw Bir juAwnI lhrI dyie ] burw Blw n pCwxe

vxjwirAw imw mnu mqw Ahmyie ] burw Blw n pCwxY pRwxI AwgY pMQu krwrw ] pUrw siqgu{

kbhU
M
n
sy
i
vAw
isir
TwFy
jm
jM
d
wrw
]
Drm
rwie
jb
pkris
bvry
qb
ikAw
jbwbu
kry
i
e
]
khu

nwnk dUjY phrY pRwxI Bir jobnu lhrI dyie ]2] qIjY phrY rYix kY vxjwirAw imw ibKu sMcY
AMDu AigAwnu ] puq klq moih lpitAw vxjwirAw imw AMqir lhir loBwnu ] AMqir lhir
loBwnu prwnI so pRBu iciq n AwvY ] swDsMgiq isa sMgu n kIAw bhu jonI duKu pwvY ]
isrjnhw{ ivswirAw suAwmI iek inmK n lgo iDAwnu ] khu nwnk pRwxI qIjY phrY ibKu
sMcy AMDu AigAwnu ]3] caQY phrY rYix kY vxjwirAw imw idnu nyVY AwieAw soie ] gurmuiK
nwmu smwil qUM vxjwirAw imw qyrw drgh bylI hoie ] gurmuiK nwmu smwil prwxI AMqy

78

hoie sKwe ] iehu mohu mwieAw qyrY sMig n cwlY JUTI pRIiq lgwe ] sglI rYix gudrI
AMiDAwrI syiv siqgu{ cwnxu hoie ] khu nwnk pRwxI caQY phrY idnu nyVY AwieAw soie
]4] iliKAw AwieAw goivMd kw vxjwirAw imw aiT cly kmwxw swiQ ] iek rqI iblm n
dyvnI vxjwirAw imw AonI qkVy pwE hwQ ] iliKAw AwieAw pkiV clwieAw mnmuK
sdw duhyly ] ijnI pUrw siqgu{ syivAw sy drgh sdw suhyly ] krm DrqI srI{ jug AMqir
jo bovY so Kwiq ] khu nwnk Bgq sohih drvwry mnmuK sdw Bvwiq ]5]1]4]

isrIrwgu mhlw 4 G{ 2 CMq


< siqgur pRswid ]

muMD ieAwxI pyeAVY ika kir hir drsnu ipKY ] hir hir ApnI ikrpw kry gurmuiK

swhurVY kMm isKY ] swhurVY kMm isKY gurmuiK hir hir sdw iDAwE ] shIAw ivic iPrY suhylI

hir drgh bwh lufwE ] lyKw Drm rwie kI bwkI jip hir hir nwmu ikrKY ] muMD ieAwxI

pyeAVY gurmuiK hir drsnu idKY ]1] vIAwhu hoAw myry bwbulw gurmuKy hir pwieAw ] AigAwnu

AM
D
y
r
w
kitAw
gu
r
igAwnu
pR
c
M
f
u
blwieAw
]
bilAw
gu
r
igAwnu
AM
D
y
r
w
ibnisAw
hir
rqnu

pdwrQu lwDw ] hamY rogu gieAw duKu lwQw Awpu AwpY gurmiq KwDw ] Akwl mUriq v{
pwieAw AibnwsI nw kdy mrY n jwieAw ] vIAwhu hoAw myry bwbolw gurmuKy hir pwieAw
]2] hir siq sqy myry bwbulw hir jn imil jM\ suhdI ] pyvkVY hir jip suhylI ivic swhurVY
KrI sohdI ] swhurVY ivic KrI sohdI ijin pyvkVY nwmu smwilAw ] sBu sPilAo jnmu iqnw
dw gurmuiK ijnw mnu ijix pwsw FwilAw ] hir sMq jnw imil kwrju soihAw v{ pwieAw purKu
AndI ] hir siq siq myry bwbolw hir jn imil jM\ suohdI ]3] hir pRBu myry bwbulw hir dyvhu

79

dwnu mY dwjo ] hir kpVo hir soBw dyvhu ijqu svrY myrw kwjo ] hir hir BgqI kwju suhylw guir
siqguir dwnu idvwieAw ] KMif vrBMif hir soBw hoe iehu dwnu n rlY rlwieAw ] hoir mnmuK
dwju ij riK idKwlih su kUV Ahkw{ kcu pwjo ] hir pRB myry bwbulw hir dyvhu dwnu mY dwjo
]4] hir rwm rwm myry bwbolw ipr imil Dn vyl vDMdI ] hir jugh jugo jug jugh jugo sd
pIVI gu} cldI ] juig juig pIVI clY siqgur kI ijnI gurmuiK nwmu iDAwieAw ] hir purKu n
kb hI ibnsY jwvY inq dyvY cVY svwieAw ] nwnk sMq sMq hir Eko jip hir hir nwmu sohdI ]
hir rwm rwm myry bwbulw ipr imil Dn vyl vDMdI ]5]1]

isrIrwgu mhlw 5 CMq


< siqgur pRswid ]

mn ipAwirAw jIa imw goibMd nwmu smwly ] mn ipAwirAw jI imw hir inbhY qyrY nwly ]

sMig shwe hir nwmu iDAwe ibrQw koie n jwE ] mn icMdy sye Pl pwvih crx kml icqu

lwE ] jil Qil pUir rihAw bnvwrI Git Git ndir inhwly ] nwnku isK dyie mn pRIqm

swDsMig BRmu jwly ]1] mn ipAwirAw jI imw hir ibnu JUTu pswry ] mn ipAwirAw jIa

imw
ibKu
swg{
sM
s
wry
]
crx
kml
kir
boihQu
krqy
shsw
dU
K
u
n
ibAwpY
]
gu
{
pU
r
w
By
t
Y

vfBwgI AwT phr pRBu jwpY ] Awid jugwdI syvk suAwmI Bgqw nwmu ADwry ] nwnku isK dyie
mn pRIqm ibnu hir JUT pswry ]2] mn ipAwirAw jIa imw hir ldy Kyp svlI ] mn
ipAwirAw jIa imw hir d{ inhclu mlI ] hir d{ syvy AlK AByvy inhclu Awsxu pwieAw
] qh jnm n mrxu n Awvx jwxw sMsw dUKu imtwieAw ] ic gupq kw kwgdu PwirAw jmdUqw
kCU n clI ] nwnku isK dyie mn pRIqm hir ldy Kyp svlI ]3] mn ipAwirAw jIa imw
kir sMqw sMig invwso ] mn ipAwirAw jIa imw hir nwmu jpq prgwso ] ismir suAwmI

80

suKh gwmI ieC sglI punIAw ] purby kmwE sRIrMg pwE hir imly icrI ivCuMinAw ] AMqir
bwhir srbiq rivAw min apijAw ibsuAwso ] nwnku isK dyie mn pRIqm kir sMqw sMig
invwso ]4] mn ipAwirAw jIa imw hir pRym Bgiq mnu lInw ] mn ipAwirAw jIa imw
hir jl imil jIvy mInw ] hir pI AwGwny AMmq bwny sRb suKw mn vuTy ] sRIDr pwE mMgl
gwE ieC punI siqgur quTy ] liV lIny lwE na iniD pwE nwa srbsu Twkuir dInw ] nwnk
isK sMq smJwe hir pRym Bgiq mnu lInw ]5]1]2]

isrIrwg ky CMq mhlw 5


< siqgur pRswid ]
fKxw ]

hT mJwhU mw iprI psy ika dIdwr ] sMq

srxwe lBxy nwnk pRwx ADwr ]1] CMqu ] crn kml isa pRIiq rIiq sMqn min AwvE

jIa ] duqIAw Bwa ibprIiq AnIiq dwsw nh BwvE jIa ] dwsw nh BwvE ibnu drswvE

iek iKnu DIrju ika krY ] nwm ibhUnw qnu mnu hInw jl ibnu mCulI ija mrY ] imlu myry

ipAwry pRwn ADwry gux swDsMig imil gwvE ] nwnk ky suAwmI Dwir AnugRhu min qin AMik

smwvE
]1]
fKxw
]
sohdVo
hB
Twie
koie
n
idsY
fU
j
Vo
]
Ku
l
@
V
y
kpwt
nwnk
siqgu
r

Bytqy ]1] CMqu ] qyry bcn AnUp Apwr sMqn AwDwr bwxI bIcwrIAY jIa ] ismrq sws
igrws pUrn ibsuAws ika mnhu ibswrIAY jIa ] ika mnhu byswrIAY inmK nhI twrIAY
guxvMq pRwn hmwry ] mn bWCq Pl dyq hY suAwmI jIA kI ibrQw swry ] AnwQ ky nwQy sRb
kY swQy jip jUAY jnmu n hwrIAY ] nwnk kI bynqI pRB pih pw kir Bvjlu qwrIAY
]2] fKxw ] DUVI mjnu swD Ky swe QIE pwl ] lDy hBy QokVy nwnk hir Dnu
mwl ]1] CMqu ] suMdr suAwmI Dwm Bgqh ibsRwm Awsw lig jIvqy jIa ] min qny

81

glqwn ismrq pRB nwm hir AMmqu pIvqy jIa ] AMmqu hir pIvqy sdw iQ{ QIvqy ibKY
bnu PIkw jwinAw ] BE ikrpwl gopwl pRB myry swDsMgiq iniD mwinAw ] srbso sUK
Awnd Gn ipAwry hir rqnu mn AMqir sIvqy ] ieku iqlu nhI ivsrY pRwn AwDwrw jip jip
nwnk jIvqy ]3] fKxw ] jo qa kIny Awpxy iqnw kUM imilAoih ] Awpy hI Awip moihAohu jsu
nwnk Awip suixAoih ]1] CMqu ] pRym TgarI pwie rIJwie goibMd mnu moihAw jIa ] sMqn
kY prswid AgwiD kMTy lig soihAw jIa ] hir kMiT lig soihAw doK siB joihAw Bgiq l$Xx
kir vis BE ] min srb suK vuTy goivd quTy jnm mrxw siB imit gE ] sKI mMglo gwieAw
ieC pujwieAw bhuiV n mwieAw hoihAw ] k{ gih lIny nwnk pRB ipAwry sMsw{ swg{ nhI

poihAw ]4] fKxw ] swe nwmu Amolu kIm n koe jwxdo ] ijnw Bwg mQwih sy nwnk hir

rMgu mwxdo ]1] CMqu ] khqy piv suxqy siB Dnu ilKqI kulu qwirAw jIa ] ijn ka

swDU sMgu nwm hir rMgu iqnI bRhmu bIcwirAw jIa ] bRhmu bIcwirAw jnmu svwirAw pUrn

ikrpw pRiB krI ] k{ gih lIny hir jso dIny join nw DwvY nh mrI ] siqgur dieAwl

ikrpwl
By
t
q
hry
kwmu
k
o
Du
loBu
mwirAw
]
kQnu
n
jwie
AkQu
su
A
wmI
sdkY
jwie
nwnku

vwirAw ]5]1]3]

isrIrwgu
mhlw
4
vxjwrw
<
siq
nwmu
gu
r
pR
s
wid
]

hir hir aqmu nwmu hY ijin isirAw sBu koie jIa ] hir jIA sBy pRiqpwldw Git Git
rmeAw soie ] so hir sdw iDAweAY iqsu ibnu Av{ n koie ] jo moih mwieAw icqu lwiedy
sy Coif cly duKu roie ] jn nwnk nwmu iDAwieAw hir AMiq sKwe hoie ]1] mY hir ibnu
Av{ n koie ] hir gur srxwe pweAY vxjwirAw imw vfBwig prwpiq hoie ]1] rhwa ]

82

sMq jnw ivxu BweAw hir iknY n pwieAw nwa ] ivic hamY krm kmwvdy ija vysuAw puqu
innwa ] ipqw jwiq qw hoeAY gu{ quTw kry pswa ] vfBwgI gu{ pwieAw hir Aihinis lgw
Bwa ] jn nwnik bRhmu pCwixAw hir kIriq krm kmwa ]2] min hir hir lgw cwa ]
guir pUrY nwmu VwieAw hir imilAw hir pRB nwa ]1] rhwa ] jb lgu jobin swsu hY qb
lgu nwmu iDAwie ] clidAw nwil hir clsI hir AMqy lE Cfwie ] ha bilhwrI iqn ka
ijn hir min vuTw Awie ] ijnI hir hir nwmu n cyiqAo sy AMiq gE pCuqwie ] Duir msqik
hir pRiB iliKAw jn nwnk nwmu iDAwie ]3] mn hir hir pRIiq lgwie ] vfBwgI gu{
pwieAw gur sbdI pwir lGwie ]1] rhwa ] hir Awpy Awpu apwiedw hir Awpy dyvY lyie ]

hir Awpy Brim Bulwiedw hir Awpy hI miq dyie ] gurmuKw min prgwsu hY sy ivrly

kye kyie ] ha bilhwrI iqn ka ijn hir pwieAw gurmqy ] jn nwnik kmlu prgwisAw

min hir hir vuTVw hy ]4] min hir hir jpnu kry ] hir gur srxwe Bij pa ijMdU sB

iklivK duK prhry ]1] rhwa ] Git Git rmeAw min vsY ika pweAY ikqu Biq ] gu{

pU
r
w
siqgu
{
By
t
IAY
hir
Awie
vsY
min
iciq
]
mY
Dr
nwmu
ADw{
hY
hir
nwmY
qy
giq
miq
]
mY

hir hir nwmu ivswhu hY hir nwmy hI jiq piq ] jn nwnk nwmu iDAwieAw rMig rqVw hir rMig
riq ]5] hir iDAwvhu hir pRBu siq ] gur bcnI hir pRBu jwixAw sB hir pRBu qy aqpiq ]1]
rhwa ] ijn ka pUrib iliKAw sy Awie imly gur pwis ] syvk Bwie vxjwirAw imw gu{ hir
hir nwmu pRgwis ] Dnu Dnu vxju vwpwrIAw ijn vK{ lidAVw hir rwis ] gurmuKw dir muK
ajly sy Awie imly hir pwis ] jn nwnk gu{ iqn pwieAw ijnw Awip quTw guxqwis ]6] hir
iDAwvhu swis igrwis ] min pRIiq lgI iqnw gurmuKw hir nwmu ijnw rhrwis ]1] rhwa ]1]

83

< siqgur pRswid ] isrIrwg kI vwr mhlw 4 slokw nwil ]


slok m 3 ] rwgw ivic sRIrwgu hY jy sic Dry ipAw{ ] sdw hir scu min vsY inhcl miq
Apw{ ] rqnu Amolku pwieAw gur kw sbdu bIcw{ ] ijhvw scI mnu scw scw srIr Akw{ ]
nwnk scY siqguir syivAY sdw scu vwpw{ ]1] m 3 ] ho{ ibrhw sB Dwqu hY jb lgu swihb
pRIiq n hoie ] iehu mnu mwieAw moihAw vyKxu sunxu n hoie ] sh dyKy ibnu pRIiq n pjY AMDw
ikAw kryie ] nwnk ijin AKI lIqIAw soe scw dyie ]2] paVI ] hir ieko krqw ieku ieko
dIbwxu hir ] hir ieksY dw hY Am{ ieko hir iciq Dir ] hir iqsu ibnu koe nwih f{ BRmu Ba

dUir kir ] hir iqsY no swlwih ij quDu rKY bwhir Gir ] hir ijs no hoie dieAwlu so hir jip Ba

ibKmu qir ]1] slok m 1 ] dwqI swihb sMdIAw ikAw clY iqsu nwil ] iek jwgMdy nw lhin

ieknw suiqAw dyie aTwil ]1] m 1 ] isdku sbUrI swidkw sb{ qosw mlwiekW ] dIdw{ pUry

pwiesw Qwa nwhI Kwiekw ]2] paVI ] sB Awpy quDu apwie kY Awip kwrY lwe ] qUM Awpy vyiK

ivgsdw
AwpxI
vifAwe
]
hir
qu
D
hu
bwhir
ikCu
nwhI
qU
M
scw
swe
]
qU
M
Awpy
Awip
vrqdw

sBnI hI Qwe ] hir iqsY iDAwvhu sMq jnhu jo lE Cfwe ]2] slok m 1 ] PkV jwqI PkV
nwa ] sBnw jIAw iekw Cwa ] Awphu jy ko Blw khwE ] nwnk qw p{ jwpY jw piq lyKY pwE ]1]
m 2 ] ijsu ipAwry isa nyhu iqsu AwgY mir clIAY ] iDRgu jIvxu sMswir qw kY pwCY jIvxw ]2]
paVI ] quDu Awpy DrqI swjIAY cMdu sUrju duie dIvy ] ds cwir ht quDu swijAw vwpw{ krIvy ]
ieknw no hir lwBu dyie jo gurmuiK QIvy ] iqn jmkwlu n ivAwpe ijn scu AMmqu pIvy ] Aoie
Awip Cuty prvwr isa iqn ipCY sBu jgqu CutIvy ]3] slok m 1 ] kudriq kir kY visAw soie ]

84

vKqu vIcwry su bMdw hoie ] kudriq hY kImiq nhI pwie ] jw kImiq pwie q khI n jwie ] srY
srIAiq krih bIcw{ ] ibnu bUJy kYsy pwvih pw{ ] isdku kir isjdw mnu kir mKsUdu ] ijh
iDir dyKw iqh iDir majUdu ]1] m 3 ] gur sBw Ev n pweAY nw nyVY nw dUir ] nwnk siqgu{
qW imlY jw mnu rhY hdUir ]2] paVI ] spq dIp spq swgrw nv KMf cwir vyd ds Ast
purwxw ] hir sBnw ivic qUM vrqdw hir sBnw Bwxw ] siB quJY iDAwvih jIA jMq hir swrg
pwxw ] jo gurmuiK hir AwrwDdy iqn ha kurbwxw ] qUM Awpy Awip vrqdw kir coj ivfwxw ]
4] slok m 3 ] kla mswjnI ikAw sdweAY ihrdY hI iliK lyhu ] sdw swihb kY rMig
rhY kbhUM n qUtis nyhu ] kla mswjnI jwiesI iliKAw BI nwly jwie ] nwnk sh pRIiq n

jwiesI jo Duir CofI scY pwie ]1] m 3 ] ndrI Awvdw nwil n cle vyKhu ko ivapwie ]

siqguir scu VwieAw sic rhhu ilv lwie ] nwnk sbdI scu hY krmI plY pwie ]2] paVI ]

hir AMdir bwhir ieku qUM qUM jwxih Byqu ] jo kIcY so hir jwxdw myry mn hir cyqu ] so frY ij

pwp kmwvdw DrmI ivgsyqu ] qUM scw Awip inAwa scu qw frIAY kyqu ] ijnw nwnk scu

pCwixAw
sy
sic
rly
q
u
]5]
slok
m
3
]
klm
jla
sxu
msvwxIAY
kwgdu
BI
jil
jwa
]

ilKx vwlw jil bla ijin iliKAw dUjw Bwa ] nwnk pUrib iliKAw kmwvxw Av{ n krxw
jwie ]1] m 3 ] ho{ kUV pVxw kUV bolxw mwieAw nwil ipAw{ ] nwnk ivxu nwvY ko iQ{
nhI piV piV hoie KuAw{ ]2] paVI ] hir kI vifAwe vfI hY hir kIrqnu hir kw ] hir
kI vifAwe vfI hY jw inAwa hY Drm kw ] hir kI vifAwe vfI hY jw Plu hY jIA kw ] hir
kI vifAwe vfI hY jw n suxe kihAw cugl kw ] hir kI vifAwe vfI hY ApuiCAw dwnu
dyvkw ]6] slok m 3 ] ha ha krqI sB mue sMpa iksY n nwil ] dUjY Bwie duKu pwieAw

85

sB johI jmkwil ] nwnk gurmuiK abry swcw nwmu smwil ]1] m 1 ] glI AsI cMgIAw
AwcwrI burIAwh ] mnhu kusuDw kwlIAw bwhir ictvIAwh ] rIsw kirh iqnwVIAw jo syvih d{
KVIAwh ] nwil KsmY rqIAw mwxih suiK rlIAwh ] hodY qwix inqwxIAw rhih inmwnxIAwh
] nwnk jnmu skwrQw jy iqn kY sMig imlwh ]2] paVI ] qUM Awpy jlu mInw hY Awpy Awpy hI
Awip jwlu ] qUM Awpy jwlu vqwiedw Awpy ivic sybwlu ] qUM Awpy kmlu Ailpqu hY sY hQw ivic
gulwlu ] qUM Awpy mukiq krwiedw iek inmK GVI kir iKAwlu ] hir quDhu bwhir ikCu nhI
gur sbdI vyiK inhwlu ]7] slok m 3 ] hukmu n jwxY bhuqw rovY ] AMdir DoKw nId n sovY ] jy
Dn KsmY clY rjwe ] dir Gir soBw mhil bulwe ] nwnk krmI ieh miq pwe ] gur prswdI

sic smwe ]1] m 3 ] mnmuK nwm ivhUixAw rMgu ksuMBw dyiK n Bulu ] ies kw rMgu idn

QoiVAw CoCw ies dw mulu ] dUjY lgy pic muE mUrK AMD gvwr ] ibstw AMdir kIt sy pie pcih

vwro vwr ] nwnk nwm rqy sy rMguly gur kY shij suBwie ] BgqI rMgu n aqrY shjy rhY smwie

]2] paVI ] issit apwe sB quDu Awpy irjku sMbwihAw ] ieik vlu Clu kir kY Kwvdy muhhu

kU
V

ku
s
qu
iqnI
FwihAw
]
qu
D
u
Awpy
BwvY
so
krih
qu
D
u
AoqY
kM
i
m
Aoie
lwieAw
]
ieknw
scu

buJwieAonu iqnw Aqut BMfwr dyvwieAw ] hir cyiq Kwih iqnw sPlu hY Acyqw hQ qfwieAw ]8]
slok m 3 ] piV piV pMifq byd vKwxih mwieAw moh suAwie ] dUjY Bwie hir nwmu ivswirAw
mn mUrK imlY sjwie ] ijin jIa ipMfu idqw iqsu kbhUM n cyqY jo dyNdw irjku sMbwih ] jm kw
Pwhw glhu n ktIAY iPir iPir AwvY jwie ] mnmuiK ikCU n sUJY AMDuly pUrib iliKAw kmwie
] pUrY Bwig siqgu{ imlY suKdwqw nwmu vsY min Awie ] suKu mwxih suKu pYnxw suKy suiK
ivhwie ] nwnk so nwa mnhu n ivswrIAY ijqu dir scY soBw pwie ]1] m 3 ] siqgu{

86

syiv suKu pwieAw scu nwmu guxqwsu ] gurmqI Awpu pCwixAw rwm nwm prgwsu ] sco scu
kmwvxw vifAwe vfy pwis ] jIa ipMfu sBu iqs kw isPiq kry Ardwis ] scY sbid swlwhxw
suKy suiK invwsu ] jpu qpu sMjmu mnY mwih ibnu nwvY iDRgu jIvwsu ] gurmqI nwa pweAY mnmuK
moih ivxwsu ] ija BwvY iqa rwKu qUM nwnku qyrw dwsu ]2] paVI ] sBu ko qyrw qUM sBsu dw qUM
sBnw rwis ] siB quDY pwshu mMgdy inq kir Ardwis ] ijsu qUM dyih iqsu sBu ikCu imlY ieknw
dUir hY pwis ] quDu bwJhu Qwa ko nwhI ijsu pwshu mMgIAY min vyKhu ko inrjwis ] siB quDY no
swlwhdy dir gurmuKw no prgwis ]9] slok m 3 ] pMifqu piV piV acw kUkdw mwieAw
moih ipAw{ ] AMqir bRhmu n cIne min mUrKu gwvw{ ] dUjY Bwie jgqu prboDdw nw bUJY

bIcw{ ] ibrQw jnmu gvwieAw mir jMmY vwro vwr ]1] m 3 ] ijnI siqgu{ syivAw iqnI

nwa pwieAw bUJhu kir bIcw{ ] sdw sWiq suKu min vsY cUkY kUk pukwr ] AwpY no Awpu Kwie mnu

inrmlu hovY gur sbdI vIcw{ ] nwnk sbid rqy sy mukqu hY hir jIa hyiq ipAw{ ]2] paVI ]

hir kI syvw sPl hY gurmuiK pwvY Qwie ] ijsu hir BwvY iqsu gu{ imlY so hir nwmu iDAwie ]

gu
r
sbdI
hir
pwe
A
Y
hir
pwir
lGwie
]
mnhiT
iknY
n
pwieAo
pu
C
hu
vy
d
w
jwie
]
nwnk

hir kI syvw so kry ijsu lE hir lwie ]10] slok m 3 ] nwnk so sUrw vrIAwmu ijin ivchu
dustu Ahkrxu mwirAw ] gurmuiK nwmu swlwih jnmu svwirAw ] Awip hoAw sdw mukqu sBu kulu
insqwirAw ] sohin sic duAwir nwmu ipAwirAw ] mnmuK mrih Ahkwir mrxu ivgwiVAw ]
sBo vrqY hukmu ikAw krih ivcwirAw ] Awphu dUjY lig Ksmu ivswirAw ] nwnk ibnu nwvY
sBu duKu suKu ivswirAw ]1] m 3 ] guir pUrY hir nwmu idVwieAw iqin ivchu Brmu cukwieAw
] rwm nwmu hir kIriq gwe kir cwnxu mgu idKwieAw ] hamY mwir Ek ilv lwgI AMqir

87

nwmu vswieAw ] gurmqI jmu joih n swkY swcY nwim smwieAw ] sBu Awpy Awip vrqY krqw jo
BwvY so nwie lwieAw ] jn nwnku nwmu lE qw jIvY ibnu nwvY iKnu mir jwieAw ]2] paVI ]
jo imilAw hir dIbwx isa so sBnI dIbwxI imilAw ] ijQY Aohu jwie iqQY Aohu surK} as kY
muih ifTY sB pwpI qirAw ] Aosu AMqir nwmu inDwnu hY nwmo prvirAw ] nwa pUjIAY nwa mnIAY
nwie iklivK sB ihirAw ] ijnI nwmu iDAwieAw iek min iek iciq sy AsiQ{ jig rihAw
]11] slok m 3 ] Awqmw dya pUjIAY gur kY shij suBwie ] Awqmy no Awqmy dI pRqIiq hoie
qw Gr hI prcw pwie ] Awqmw Afolu n fole gur kY Bwie suBwie ] gur ivxu shju n Awve
loBu mYlu n ivchu jwie ] iKnu plu hir nwmu min vsY sB ATsiT qIrQ nwie ] scy mYlu n

lge mlu lwgY dUjY Bwie ] DoqI mUil n aqrY jy ATsiT qIrQ nwie ] mnmuK krm kry

AhkwrI sBu duKo duKu kmwie ] nwnk mYlw jlu qw QIAY jw siqgur mwih smwie ]1] m 3 ]

mnmuKu loku smJweAY kdhu smJwieAw jwie ] mnmuKu rlwieAw nw rlY pieAY ikriq iPrwie

] ilv Dwqu duie rwh hY hukmI kwr kmwie ] gurmuiK Awpxw mnu mwirAw sbid ksvtI lwie ]

mn
hI
nwil
JgVw
mn
hI
nwil
sQ
mn
hI
mM
i
J
smwie
]
mnu
jo
ieCy
so
lhY
scY
sbid

suBwie ] AMmq nwmu sd BuMcIAY gurmuiK kwr kmwie ] ivxu mnY ij horI nwil luJxw jwsI jnmu
gvwie ] mnmuKI mnhiT hwirAw kUV kusqu kmwie ] gur prswdI mnu ijxY hir syqI ilv lwie
] nwnk gurmuiK scu kmwvY mnmuiK AwvY jwie ]2] paVI ] hir ky sMq suxhu jn Bwe hir
siqgur kI iek swKI ] ijsu Duir Bwgu hovY muiK msqik iqin jin lY ihrdY rwKI ] hir AMmq
kQw sryst qm gur bcnI shjy cwKI ] qh BieAw pRgwsu imitAw AMiDAwrw ija sUrj
rYix ikrwKI ] Aidstu Agoc{ AlKu inrMjnu so dyiKAw gurmuiK AwKI ]12] sloku m 3 ]

88

siqgu{ syvy Awpxw so is{ lyKY lwie ] ivchu Awpu gvwie kY rhin sic ilv lwie ] siqgu{
ijnI n syivAo iqnw ibrQw jnmu gvwie ] nwnk jo iqsu BwvY so kry khxw ikCU n jwie
]1] m 3 ] mnu vykwrI vyiVAw vykwrw krm kmwie ] dUjY Bwie AigAwnI pUjdy drgh imlY
sjwie ] Awqm dya pUjIAY ibnu siqgur bUJ n pwie ] jpu qpu sMjmu Bwxw siqgu} kw krmI
plY pwie ] nwnk syvw suriq kmwvxI jo hir BwvY so Qwie pwie ]2] paVI ] hir hir nwmu
jphu mn myry ijqu sdw suKu hovY idnu rwqI ] hir hir nwmu jphu mn myry ijqu ismrq siB
iklivK pwp lhwqI ] hir hir nwmu jphu mn myry ijqu dwldu duK BuK sB lih jwqI ] hir
hir nwmu jphu mn myry muiK gurmuiK pRIiq lgwqI ] ijqu muiK Bwgu iliKAw Duir swcY hir iqqu

muiK nwmu jpwqI ]13] slok m 3 ] siqgu{ ijnI n syivAo sbid n kIqo vIcw{ ] AMqir

igAwnu n AwieAo imrqku hY sMswir ] lK carwsIh Py{ pieAw mir jMmY hoie KuAw{ ]

siqgur kI syvw so kry ijs no Awip krwE soie ] siqgur ivic nwmu inDwnu hY krim prwpiq

hoie ] sic rqy gur sbd isa iqn scI sdw ilv hoie ] nwnk ijs no myly n ivCuVY shij

smwvY
soie
]1]
m
3
]
so
BgaqI
ju
o
BgvM
q
Y
jwxY
]
gu
r
prswdI
Awpu
pCwxY
]
Dwvqu
rwKY

iekqu Gir AwxY ] jIvqu mrY hir nwmu vKwxY ] AYsw BgaqI aqmu hoie ] nwnk sic smwvY
soie ]2] m 3 ] AMqir kptu BgaqI khwE ] pwKMif pwrbRhmu kdy n pwE ] pr inMdw
kry AMqir mlu lwE ] bwhir mlu DovY mn kI jUiT n jwE ] sqsMgiq isa bwdu rcwE ]
Anidnu duKIAw dUjY Bwie rcwE ] hir nwmu n cyqY bhu krm kmwE ] pUrb iliKAw su mytxw
n jwE ] nwnk ibnu siqgur syvy moKu n pwE ]3] paVI ] siqgu{ ijnI iDAwieAw sy kiV
n svwhI ] siqgu{ ijnI iDAwieAw sy qpiq AGwhI ] siqgu{ ijnI iDAwieAw iqn

89

jm f{ nwhI ] ijn ka hoAw pwlu hir sy siqgur pYrI pwhI ] iqn AYQY AoQY muK ajly
hir drgh pYDy jwhI ]14] slok m 2 ] jo is{ sWe nw invY so is{ dIjY fwir ] nwnk ijsu
ipMjr mih ibrhw nhI so ipMj{ lY jwir ]1] m 5 ] muMFhu BulI nwnkw iPir iPir jnim
mueAwsu ] ksqUrI kY BolVY gMdy fuMim peAwsu ]2] paVI ] so AYsw hir nwmu iDAweAY mn
myry jo sBnw apir hukmu clwE ] so AYsw hir nwmu jpIAY mn myry jo AMqI Aasir lE
CfwE ] so AYsw hir nwmu jpIAY mn myry ju mn kI qsnw sB BuK gvwE ] so gurmuiK nwmu
jipAw vfBwgI iqn inMdk dust siB pYrI pwE ] nwnk nwmu ArwiD sBnw qy vfw siB
nwvY AgY Awix invwE ]15] slok m 3 ] vys kry ku}ip kulKxI min KotY kUiVAwir ]

ipr kY BwxY nw clY hukmu kry gwvwir ] gur kY BwxY jo clY siB duK invwrxhwir ] iliKAw

myit n skIAY jo Duir iliKAw krqwir ] mnu qnu sapy kMq ka sbdy Dry ipAw{ ] ibnu

nwvY iknY n pwieAw dyKhu irdY bIcwir ] nwnk sw suAwilAo sulKxI ij rwvI isrjnhwir ]

1] m 3 ] mwieAw mohu gubw{ hY iqs dw n idsY arvw{ n pw{ ] mnmuK AigAwnI mhw

du
K
u
pwiedy
fu
b
y
hir
nwmu
ivswir
]
Blky
aiT
bhu
krm
kmwvih
dU
j
Y
Bwie
ipAw{
]
siqgu
{

syvih Awpxw Bajlu aqry pwir ] nwnk gurmuiK sic smwvih scu nwmu ar Dwir ]2] paVI
] hir jil Qil mhIAil BrpUir dUjw nwih koie ] hir Awip bih kry inAwa kUiVAwr
sB mwir kFoie ] sicAwrw dyie vifAwe hir Drm inAwa kIAoie ] sB hir kI krhu
asqiq ijin grIb AnwQ rwiK lIAoie ] jYkw{ kIAo DrmIAw kw pwpI ka fMfu dIAoie ]
16] slok m 3 ] mnmuK mYlI kwmxI kulKxI kunwir ] ip{ CoifAw Gir Awpxw pr purKY
nwil ipAw{ ] qsnw kdy n cuke jldI kry pUkwr ] nwnk ibnu nwvY ku}ip kusohxI

90

prhir CofI Bqwir ]1] m 3 ] sbid rqI sohwgxI siqgur kY Bwie ipAwir ] sdw rwvy ip{
Awpxw scY pRyim ipAwir ] Aiq suAwila suMdrI soBwvMqI nwir ] nwnk nwim sohwgxI mylI
mylxhwir ]2] paVI ] hir qyrI sB krih asqiq ijin PwQy kwiFAw ] hir quDno krih
sB nmskw{ ijin pwpY qy rwiKAw ] hir inmwixAw qUM mwxu hir fwFI hUM qUM fwiFAw ] hir
AhkwrIAw mwir invwE mnmuK mUV swiDAw ] hir Bgqw dyie vifAwe grIb AnwiQAw ]
17] slok m 3 ] siqgur kY BwxY jo clY iqsu vifAwe vfI hoie ] hir kw nwmu aqmu min
vsY myit n skY koie ] ikrpw kry ijsu AwpxI iqsu krim prwpiq hoie ] nwnk kwrxu krqy
vis hY gurmuiK bUJY koie ]1] m 3 ] nwnk hir nwmu ijnI AwrwiDAw Anidnu hir ilv

qwr ] mwieAw bMdI Ksm kI iqn AgY kmwvY kwr ] pUrY pUrw kir CoifAw hukim svwrxhwr

] gur prswdI ijin buiJAw iqin pwieAw moK duAw{ ] mnmuK hukmu n jwxnI iqn mwry jm

jMdw{ ] gurmuiK ijnI ArwiDAw iqnI qirAw Bajlu sMsw{ ] siB Aagx guxI imtwieAw

gu{ Awpy bKsxhw{ ]2] paVI ] hir kI Bgqw prqIiq hir sB ikCu jwxdw ]

hir
jy
v
fu
nwhI
koe
jwxu
hir
Drmu
bIcwrdw
]
kwVw
AM
d
y
s
w
ika
kIjY
jw
nwhI
ADrim

mwrdw ] scw swihbu scu inAwa pwpI n{ hwrdw ] swlwihhu Bgqhu kr joiV hir Bgq
jn qwrdw ]18] slok m 3 ] Awpxy pRIqm imil rhw AMqir rKw air Dwir ] swlwhI
so pRB sdw sdw gur kY hyiq ipAwir ] nwnk ijsu ndir kry iqsu myil lE swe suhwgix
nwir ]1] m 3 ] gur syvw qy hir pweAY jw ka ndir kryie ] mwxs qy dyvqy BE iDAwieAw
nwmu hry ] hamY mwir imlwieAnu gur kY sbid qry ] nwnk shij smwieAnu hir AwpxI
pw kry ]2] paVI ] hir AwpxI Bgiq krwie vifAwe vyKwlIAnu ] AwpxI Awip kry

91

prqIiq Awpy syv GwlIAnu ] hir Bgqw no dyie Andu iQ{ GrI bhwilAnu ] pwpIAw no n
dye iQ{ rhix cuix nrk Goir cwilAnu ] hir Bgqw no dyie ipAw{ kir AMgu insqwirAnu
]19] slok m 1 ] kubuiD fUmxI kudieAw kswieix pr inMdw Gt cUhVI muTI koiD cMfwil ]
kwrI kFI ikAw QIAY jW cwry bYTIAw nwil ] scu sMjmu krxI kwrW nwvxu nwa jpyhI ] nwnk
AgY qm sye ij pwpW pMid n dyhI ]1] m 1 ] ikAw hsu ikAw bgulw jw ka ndir kryie ]
jo iqsu BwvY nwnkw kwghu hsu kryie ]2] paVI ] kIqw loVIAY kMmu su hir pih AwKIAY ] kwrju
dyie svwir siqgur scu swKIAY ] sMqw sMig inDwnu AMmqu cwKIAY ] BY BMjn imhrvwn dws kI
rwKIAY ] nwnk hir gux gwie AlKu pRBu lwKIAY ]20] slok m 3 ] jIa ipMfu sBu iqs kw

sBsY dyie ADw{ ] nwnk gurmuiK syvIAY sdw sdw dwqw{ ] ha bilhwrI iqn ka ijin

iDAwieAw hir inrMkw{ ] Aonw ky muK sd ajly Aonw no sBu jgqu kry nmskw{ ]1] m 3 ]

siqgur imilAY altI Be nv iniD Krica Kwa ] ATwrh isDI ipCY lgIAw iPrin inj

Gir vsY inj Qwie ] Anhd DunI sd vjdy anmin hir ilv lwie ] nwnk hir Bgiq iqnw

kY
min
vsY
ijn
msqik
iliKAw
Du
i
r
pwie
]2]
paVI
]
ha
FwFI
hir
pR
B
Ksm
kw
hir
kY

dir AwieAw ] hir AMdir suxI pUkwr FwFI muiK lwieAw ] hir puiCAw FwFI sid kY ikqu AriQ
qUM AwieAw ] inq dyvhu dwnu dieAwl pRB hir nwmu iDAwieAw ] hir dwqY hir nwmu jpwieAw
nwnku pYnwieAw ]21]1] suDu

< siqgur pRswid ]

isrIrwgu kbIr jIa kw ] Eku suAwnu kY Gir gwvxw

jnnI jwnq suqu bfw hoqu hY ieqnw ku n jwnY ij idn idn AvD Gtqu hY ] mor mor kir AiDk

92

lwfu Dir pyKq hI jmrwa hsY ]1] AYsw qYN jgu Brim lwieAw ] kYsy bUJY jb moihAw hY mwieAw ]
1] rhwa ] khq kbIr Coif ibiKAw rs iequ sMgiq inhca mrxw ] rmeAw jphu pRwxI Anq
jIvx bwxI ien ibiD Bv swg{ qrxw ]2] jW iqsu BwvY qw lwgY Bwa ] Brmu Bulwvw ivchu
jwie ] apjY shju igAwn miq jwgY ] gur pRswid AMqir ilv lwgY ]3] iequ sMgiq nwhI mrxw
] hukmu pCwix qw KsmY imlxw ]1] rhwa dUjw ] isrIrwgu qlocn kw ] mwieAw mohu min
AwglVw pRwxI jrw mrxu Ba ivsir gieAw ] kutMbu dyiK ibgsih kmlw ija pr Gir johih
kpt nrw ]1] dUVw AwieAoih jmih qxw ] iqn AwglVY mY rhxu n jwie ] koe koe swjxu
Awie khY ] imlu myry bITulw lY bwhVI vlwie ] imlu myry rmeAw mY lyih Cfwie ]1] rhwa ]

Aink Aink Bog rwj ibsry pRwxI sMswr swgr pY Am{ BieAw ] mwieAw mUTw cyqis nwhI

jnmu gvwieAo AwlsIAw ]2] ibKm Gor pMiQ cwlxw pRwxI riv sis qh n pRvysM ] mwieAw

mohu qb ibsir gieAw jW qjIAly sMswrM ]3] Awju myrY min pRgtu BieAw hY pyKIAly DrmrwAo

] qh kr dl krin mhwblI iqn AwglVY mY rhxu n jwie ]4] jy ko mUM apdysu krqu hY qw

vix
q
i
x
rqVw
nwrwiexw
]
AY
jI
qU
M
Awpy
sB
ikCu
jwxdw
bdiq
q
l
ocnu
rwme
A
w
]5]2]

sRIrwgu Bgq kbIr jIa kw ] Acrj Eku sunhu ry pMfIAw Ab ikCu khnu n jwe ] suir nr gx
gMDRb ijin mohy qBvx myKulI lwe ]1] rwjw rwm Anhd ikMgurI bwjY ] jw kI idsit
nwd ilv lwgY ]1] rhwa ] BwTI ggnu isMi|Aw A{ cuMi|Aw knk kls ieku pwieAw ] iqsu
mih Dwr cuAY Aiq inrml rs mih rsn cuAwieAw ]2] Ek ju bwq AnUp bnI hY pvn
ipAwlw swijAw ] qIin Bvn mih Eko jogI khhu kvnu hY rwjw ]3] AYsy igAwn pRgitAw
purKoqm khu kbIr rMig rwqw ] Aar dunI sB Brim BulwnI mnu rwm rswien mwqw ]4]3]

93

sRIrwg bwxI Bgq byxI jIa kI ] phirAw kY Gir gwvxw ]

< siqgur pRswid ]

ry nr grB kuMfl jb AwCq arD iDAwn ilv lwgw ] imrqk ipMif pd md nw


Aihinis Eku AigAwn su nwgw ] qy idn sMmlu kst mhw duK Ab icqu AiDk pswirAw ]
grB Coif mq mMfl AwieAw qa nrhir mnhu ibswirAw ]1] iPir pCuqwvihgw mUiVAw
qUM kvn kumiq BRim lwgw ] cyiq rwmu nwhI jm puir jwihgw jnu ibcrY AnrwDw ]1] rhwa ]
bwl ibnod icMd rs lwgw iKnu iKnu moih ibAwpY ] rsu imsu myDu AMmqu ibKu cwKI qa pMc
pRgt sMqwpY ] jpu qpu sMjmu Coif suq miq rwm nwmu n ArwiDAw ] aCilAw kwmu kwl miq

lwgI qa Awin skiq gil bWiDAw ]2] q{x qyju pr qA muKu johih s{ Aps{ n

pCwixAw ] anmq kwim mhw ibKu BUlY pwpu punu n pCwinAw ] suq sMpiq dyiK iehu mnu

gribAw rwmu irdY qy KoieAw ] Avr mrq mwieAw mnu qoly qa Bg muiK jnmu ivgoieAw ]3]

puMfr kys kusm qy Daly spq pwqwl kI bwxI ] locn sRmih buiD bl nwTI qw kwmu pvis

mwDwxI
]
qw
qy
ibKY
Be
miq
pwvis
kwieAw
kmlu
ku
m
lwxw
]
Avgiq
bwix
Coif
m
q
mM
f
il

qa pwCY pCuqwxw ]4] inkutI dyh dyiK Duin apjY mwn krq nhI bUJY ] lwlcu krY jIvn
pd kwrn locn kCU n sUJY ] Qwkw qyju aifAw mnu pMKI Gir AWgin n suKwe ] byxI
khY sunhu ry Bgqhu mrn mukiq ikin pwe ]5] isrIrwgu ] qohI mohI mohI qohI AMq{
kYsw ] knk kitk jl qrMg jYsw ]1] ja pY hm n pwp krMqw Ahy Anqw ] piqq pwvn
nwmu kYsy huMqw ]1] rhwa ] qum@ ju nwiek AwChu AMqrjwmI ] pRB qy jnu jwnIjY
jn qy suAwmI ]2] srI{ AwrwDY mo ka bIcw{ dyhU ] rivdws sm dl smJwvY ko ]3]

94

rwgu mwJ capdy G{ 1 mhlw 4

hir hir nwmu mY hir min BwieAw ] vfBwgI hir nwmu iDAwieAw ] guir pUrY hir nwm isiD pwe

ko ivrlw gurmiq clY jIa ]1] mY hir hir Krcu lieAw bMin plY ] myrw pRwx sKwe sdw nwil
clY ] guir pUrY hir nwmu idVwieAw hir inhclu hir Dnu plY jIa ]2] hir hir sjxu myrw
pRIqmu rwieAw ] koe Awix imlwvY myry pRwx jIvwieAw ] ha rih n skw ibnu dyKy pRIqmw mY nI{
vhy vih clY jIa ]3] siqgu{ im myrw bwl sKwe ] ha rih n skw ibnu dyKy myrI mwe ]
hir jIa pw krhu gu{ mylhu jn nwnk hir Dnu plY jIa ]4]1] mwJ mhlw 4 ] mDusUdn
myry mn qn pRwnw ] ha hir ibnu dUjw Av{ n jwnw ] koe sjxu sMqu imlY vfBwgI mY hir
pRBu ipAwrw dsY jIa ]1] ha mnu qnu KojI Bwil Bwlwe ] ika ipAwrw pRIqmu imlY myrI
mwe ] imil sqsMgiq Koju dswe ivic sMgiq hir pRBu vsY jIa ]2] myrw ipAwrw pRIqmu
siqgu{ rKvwlw ] hm bwirk dIn krhu pRiqpwlw ] myrw mwq ipqw gu{ siqgu{ pUrw gur
jl imil kmlu ivgsY jIa ]3] mY ibnu gur dyKy nId n AwvY ] myry mn qin vydn gur
ibrhu lgwvY ] hir hir dieAw krhu gu{ mylhu jn nwnk gur imil rhsY jIa ]4]2]

< siqnwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

95

mwJ mhlw 4 ] hir gux pVIAY hir gux guxIAY ] hir hir nwm kQw inq suxIAY ] imil
sqsMgiq hir gux gwE jgu Bajlu duq{ qrIAY jIa ]1] Awa sKI hir mylu kryhw ] myry
pRIqm kw mY dyie snyhw ] myrw imqR sKw so pRIqmu Bwe mY dsy hir nrhrIAY jIa ]2] myrI bydn
hir gu{ pUrw jwxY ] ha rih n skw ibnu nwm vKwxy ] mY AaKDu mM dIjY gur pUry mY hir hir
nwim aDrIAY jIa ]3] hm cwqk dIn siqgur srxwe ] hir hir nwmu bUMd muiK pwe ] hir
jliniD hm jl ky mIny jn nwnk jl ibnu mrIAY jIa ]4]3] mwJ mhlw 4 ] hir jn
sMq imlhu myry Bwe ] myrw hir pRBu dshu mY BuK lgwe ] myrI srDw pUir jgjIvn dwqy imil
hir drsin mnu BIjY jIa ]1] imil sqsMig bolI hir bwxI ] hir hir kQw myrY min BwxI ]

hir hir AMmqu hir min BwvY imil siqgur AMmqu pIjY jIa ]2] vfBwgI hir sMgiq

pwvih ] BwghIn BRim cotw Kwvih ] ibnu Bwgw sqsMgu n lBY ibnu sMgiq mYlu BrIjY jIa

]3] mY Awie imlhu jgjIvn ipAwry ] hir hir nwmu dieAw min Dwry ] gurmiq nwmu mITw

min BwieAw jn nwnk nwim mnu BIjY jIa ]4]4] mwJ mhlw 4 ] hir gur igAwnu hir rsu

hir
pwieAw
]
mnu
hir
rM
i
g
rwqw
hir
rsu
pIAwieAw
]
hir
hir
nwmu
mu
i
K
hir
hir
bolI
mnu

hir ris tuil tuil padw jIa ]1] Awvhu sMq mY gil mylweAY ] myry pRIqm kI mY kQw
suxweAY ] hir ky sMq imlhu mnu dyvw jo gurbwxI muiK cadw jIa ]2] vfBwgI hir sMqu
imlwieAw ] guir pUrY hir rsu muiK pwieAw ] BwghIn siqgu{ nhI pwieAw mnmuKu grB jUnI
iniq padw jIa ]3] Awip dieAwil dieAw pRiB DwrI ] mlu hamY ibiKAw sB invwrI ]
nwnk ht ptx ivic kWieAw hir lYNdy gurmuiK sadw jIa ]4]5] mwJ mhlw 4 ] ha
gux goivMd hir nwmu iDAwe ] imil sMgiq min nwmu vswe ] hir pRB Agm Agocr suAwmI

96

imil siqgur hir rsu kIcY jIa ]1] Dnu Dnu hir jn ijin hir pRBu jwqw ] jwie puCw jn
hir kI bwqw ] pwv mlovw mil mil Dovw imil hir jn hir rsu pIcY jIa ]2] siqgur
dwqY nwmu idVwieAw ] vfBwgI gur drsnu pwieAw ] AMmq rsu scu AMmqu bolI guir pUrY
AMmqu lIcY jIa ]3] hir sqsMgiq sq purKu imlweAY ] imil sqsMgiq hir nwmu
iDAweAY ] nwnk hir kQw suxI muiK bolI gurmiq hir nwim prIcY jIa ]4]6] mwJ
mhlw 4 ] Awvhu BYxy qusI imlhu ipAwrIAw ] jo myrw pRIqmu dsy iqs kY ha vwrIAw ] imil
sqsMgiq lDw hir sjxu ha siqgur ivthu GumweAw jIa ]1] jh jh dyKw qh qh suAwmI
] qU Git Git rivAw AMqrjwmI ] guir pUrY hir nwil idKwilAw ha siqgur ivthu sd

vwirAw jIa ]2] Eko pvxu mwtI sB Ekw sB Ekw joiq sbweAw ] sB iekw joiq vrqY

iBin iBin n rle iksY dI rlweAw ] gur prswdI ieku ndrI AwieAw ha siqgur

ivthu vqwieAw jIa ]3] jnu nwnku bolY AMmq bwxI ] gurisKW kY min ipAwrI BwxI

] apdysu kry gu{ siqgu{ pUrw gu{ siqgu{ prapkwrIAw jIa ]4]7] sq capdy

mhly
caQy
ky
]

mwJ mhlw 5 capdy G{ 1 ]

my
r
w
mnu
locY
gu
r
drsn
qwe
]
iblp
kry
cwq
k
kI
inAwe
]
q
K
w
n
aqrY
sWiq
n
AwvY

ibnu drsn sMq ipAwry jIa ]1] ha GolI jIa Goil Gumwe gur drsn sMq ipAwry jIa
]1] rhwa ] qyrw muKu suhwvw jIa shj Duin bwxI ] ic{ hoAw dyKy swirMgpwxI ]
Dnu su dysu jhw qUM visAw myry sjx mIq murwry jIa ]2] ha GolI ha Goil Gumwe gur
sjx mIq murwry jIa ]1] rhwa ] iek GVI n imlqy qw kiljugu hoqw ] huix kid

97

imlIAY pA quDu BgvMqw ] moih rYix n ivhwvY nId n AwvY ibnu dyKy gur drbwry jIa ]3] ha
GolI jIa Goil Gumwe iqsu scy gur drbwry jIa ]1] rhwa ] Bwgu hoAw guir sMqu imlwieAw
] pRBu AibnwsI Gr mih pwieAw ] syv krI plu csw n ivCuVw jn nwnk dws qumwry jIa ]4]
ha GolI jIa Goil Gumwe jn nwnk dws qumwry jIa ] rhwa ]1]8] rwgu mwJ mhlw 5 ] sw
{iq suhwvI ijqu quDu smwlI ] so kMmu suhylw jo qyrI GwlI ] so irdw suhylw ijqu irdY qUM vuTw
sBnw ky dwqwrw jIa ]1] qUM swJw swihbu bwpu hmwrw ] na iniD qyrY AKut BMfwrw ] ijsu qUM
dyih su qpiq AGwvY soe Bgqu qumwrw jIa ]2] sBu ko AwsY qyrI bYTw ] Gt Gt AMqir qUMhY
vuTw ] sBy swJIvwl sdwiein qUM iksY n idsih bwhrw jIa ]3] qUM Awpy gurmuiK mukiq krwieih

] qUM Awpy mnmuiK jnim Bvwieih ] nwnk dws qyrY bilhwrY sBu qyrw Kylu dswhrw jIa ]4]2]

9] mwJ mhlw 5 ] Anhdu vwjY shij suhylw ] sbid And kry sd kylw ] shj guPw mih

qwVI lwe Awsxu c svwirAw jIa ]1] iPir iGir Apuny gh mih AwieAw ] jo loVIdw

soe pwieAw ] qpiq AGwie rihAw hY sMqhu guir AnBa purKu idKwirAw jIa ]2] Awpy

rwjnu
Awpy
logw
]
Awip
inrbwxI
Awpy
Bogw
]
Awpy
qKiq
bhY
scu
inAwe
sB
cU
k
I
kU
k
pu
k
wirAw

jIa ]3] jyhw ifTw mY qyho kihAw ] iqsu rsu AwieAw ijin Bydu lihAw ] joqI joiq imlI suKu
pwieAw jn nwnk ieku pswirAw jIa ]4]3]10] mwJ mhlw 5 ] ijqu Gir ipir sohwgu
bxwieAw ] iqqu Gir sKIE mMglu gwieAw ] And ibnod iqqY Gir sohih jo Dn kMiq isgwrI jIa
]1] sw guxvMqI sw vfBwgix ] puvMqI sIlvMiq sohwgix ] }pvMiq sw suGiV ibcKix jo Dn
kMq ipAwrI jIa ]2] AcwrvMiq swe prDwny ] sB isMgwr bxy iqsu igAwny ] sw kulvMqI sw
sBrwe jo ipir kY rMig svwrI jIa ]3] mihmw iqs kI khxu n jwE ] jo ipir myil le AMig

98

lwE ] iQ{ suhwgu v{ Agmu Agoc{ jn nwnk pRym swDwrI jIa ]4]4]11] mwJ mhlw 5 ]
Kojq Kojq drsn cwhy ] Bwiq Bwiq bn bn Avgwhy ] inrguxu srguxu hir hir myrw koe hY
jIa Awix imlwvY jIa ]1] Ktu swsq ibcrq muiK igAwnw ] pUjw iqlku qIrQ iesnwnw ]
invlI krm Awsn carwsIh ien mih sWiq n AwvY jIa ]2] Aink brK kIE jp qwpw ]
gvnu kIAw DrqI Brmwqw ] ieku iKnu ihrdY sWiq n AwvY jogI bhuiV bhuiV aiT DwvY jIa ]3]
kir ikrpw moih swDu imlwieAw ] mnu qnu sIqlu DIrju pwieAw ] pRBu AibnwsI bisAw Gt
BIqir hir mMglu nwnku gwvY jIa ]4]5]12] mwJ mhlw 5 ] pwrbRhm AprMpr dyvw ]
Agm Agocr AlK AByvw ] dIn dieAwl gopwl goibMdw hir iDAwvhu gurmuiK gwqI jIa

]1] gurmuiK mDusUdnu insqwry ] gurmuiK sMgI sn murwry ] dieAwl dmod{ gurmuiK pweAY

horqu ikqY n BwqI jIa ]2] inrhwrI kysv inrvYrw ] koit jnw jw ky pUjih pYrw ] gurmuiK

ihrdY jw kY hir hir soe Bgqu iekwqI jIa ]3] AmoG drsn byAMq Apwrw ] vf smrQu

sdw dwqwrw ] gurmuiK nwmu jpIAY iqqu qrIAY giq nwnk ivrlI jwqI jIa ]4]6]13]

mwJ
mhlw
5
]
kihAw
krxw
idqw
lY
x
w
]
grIbw
AnwQw
qy
r
w
mwxw
]
sB
ikCu
qU
M
h
Y
qU
M
h
Y

myry ipAwry qyrI kudriq ka bil jwe jIa ]1] BwxY aJV BwxY rwhw ] BwxY hir gux
gurmuiK gwvwhw ] BwxY Brim BvY bhu jUnI sB ikCu iqsY rjwe jIa ]2] nw ko mUrKu nw ko
isAwxw ] vrqY sB ikCu qyrw Bwxw ] Agm Agocr byAMq AQwhw qyrI kImiq khxu n jwe
jIa ]3] Kwku sMqn kI dyhu ipAwry ] Awie pieAw hir qyrY duAwrY ] drsnu pyKq mnu AwGwvY
nwnk imlxu suBwe jIa ]4]7]14] mwJ mhlw 5 ] duKu qdy jw ivsir jwvY ] BuK ivAwpY
bhu ibiD DwvY ] ismrq nwmu sdw suhylw ijsu dyvY dIn dieAwlw jIa ]1] siqgu{ myrw vf

99

smrQw ] jIie smwlI qw sBu duKu lQw ] icMqw rogu ge ha pIVw Awip kry pRiqpwlw
jIa ]2] bwirk vWgI ha sB ikCu mMgw ] dydy qoit nwhI pRB rMgw ] pYrI pY pY bhuqu mnwe
dIn dieAwl gopwlw jIa ]3] ha bilhwrI siqgur pUry ] ijin bMDn kwty sgly myry ]
ihrdY nwmu dy inrml kIE nwnk rMig rswlw jIa ]4]8]15] mwJ mhlw 5 ] lwl gopwl
dieAwl rMgIly ] gihr gMBIr byAMq goivMdy ] c AQwh byAMq suAwmI ismir ismir ha
jIvW jIa ]1] duK BMjn inDwn Amoly ] inrBa inrvYr AQwh Aqoly ] Akwl mUriq AjUnI
sMBO mn ismrq TMFw QIvW jIa ]2] sdw sMgI hir rMg gopwlw ] c nIc kry pRiqpwlw ] nwmu
rswiexu mnu qpqwiexu gurmuiK AMmqu pIvW jIa ]3] duiK suiK ipAwry quDu iDAwe ] Eh

sumiq gu} qy pwe ] nwnk kI Dr qUMhY Twkur hir rMig pwir prIvW jIa ]4]9]16]

mwJ mhlw 5 ] Dnu su vylw ijqu mY siqgu{ imilAw ] sPlu drsnu ny pyKq qirAw ] Dnu

mUrq csy pl GVIAw DMin su Aoie sMjogw jIa ]1] admu krq mnu inrmlu hoAw ] hir mwrig

clq BRmu sglw KoieAw ] nwmu inDwnu siqgu} suxwieAw imit gE sgly rogw jIa ]2]

AM
q
ir
bwhir
qy
r
I
bwxI
]
qu
D
u
Awip
kQI
qY
Awip
vKwxI
]
gu
i
r
kihAw
sBu
Eko
Eko
Av{

n koe hoiegw jIa ]3] AMmq rsu hir gur qy pIAw ] hir pYnxu nwmu Bojnu QIAw ] nwim
rMg nwim coj qmwsy nwa nwnk kIny Bogw jIa ]4]10]17] mwJ mhlw 5 ] sgl sMqn
pih vsqu iek mWga ] kra ibnqI mwnu iqAwga ] vwir vwir jwe lK vrIAw dyhu sMqn
kI DUrw jIa ]1] qum dwqy qum purK ibDwqy ] qum smrQ sdw suKdwqy ] sB ko qum hI
qy vrswvY Aas{ krhu hmwrw pUrw jIa ]2] drsin qyrY Bvn punIqw ] Awqm gV
ibKmu iqnw hI jIqw ] qum dwqy qum purK ibDwqy quDu jyvfu Av{ n sUrw jIa ]3]

100

rynu sMqn kI myrY muiK lwgI ] durmiq ibnsI kubuiD ABwgI ] sc Gir bYis rhy gux gwE
nwnk ibnsy kUrw jIa ]4]11]18] mwJ mhlw 5 ] ivs{ nwhI Evf dwqy ] kir ikrpw
Bgqn sMig rwqy ] idnsu rYix ija quDu iDAwe Ehu dwnu moih krxw jIa ]1] mwtI AMDI
suriq smwe ] sB ikCu dIAw BlIAw jwe ] And ibnod coj qmwsy quDu BwvY so hoxw jIa ]2]
ijs dw idqw sBu ikCu lYxw ] CqIh AMmq Bojnu Kwxw ] syj suKwlI sIqlu pvxw shj kyl
rMg krxw jIa ]3] sw buiD dIjY ijqu ivsrih nwhI ] sw miq dIjY ijqu quDu iDAwe ] sws
sws qyry gux gwvw Aot nwnk gur crxw jIa ]4]12]19] mwJ mhlw 5 ] isPiq swlwhxu
qyrw hukmu rjwe ] so igAwnu iDAwnu jo quDu Bwe ] soe jpu jo pRB jIa BwvY BwxY pUr igAwnw

jIa ]1] AMmqu nwmu qyrw soe gwvY ] jo swihb qyrY min BwvY ] qUM sMqn kw sMq qumwry sMq

swihb mnu mwnw jIa ]2] qUM sMqn kI krih pRiqpwlw ] sMq Kylih qum sMig gopwlw ] Apuny

sMq quDu Kry ipAwry qU sMqn ky pRwnw jIa ]3] an sMqn kY myrw mnu kurbwny ] ijn qUM jwqw

jo quDu min Bwny ] iqn kY sMig sdw suKu pwieAw hir rs nwnk qpiq AGwnw jIa ]4]13]

20]
mwJ
mhlw
5
]
qU
M
jliniD
hm
mIn
qu
m
wry
]
qy
r
w
nwmu
bU
M
d
hm
cwq
k
iqKhwry
]
qu
m
rI

Aws ipAwsw qumrI qum hI sMig mnu lInw jIa ]1] ija bwirku pI KI{ AGwvY ] ija inrDnu
Dnu dyiK suKu pwvY ] qKwvMq jlu pIvq TMFw iqa hir sMig iehu mnu BInw jIa ]2] ija
AMiDAwrY dIpku prgwsw ] Brqw icqvq pUrn Awsw ] imil pRIqm ija hoq Andw iqa hir
rMig mnu rMgInw jIa ]3] sMqn mo ka hir mwrig pwieAw ] swD pwil hir sMig igJwieAw
] hir hmrw hm hir ky dwsy nwnk sbdu gu} scu dInw jIa ]4]14]21] mwJ mhlw 5 ]
AMmq nwmu sdw inrmlIAw ] suKdwe dUK ibfwrn hrIAw ] Avir swd ciK sgly dyKy mn

101

hir rsu sB qy mITw jIa ]1] jo jo pIvY so qpqwvY ] Am{ hovY jo nwm rsu pwvY ] nwm inDwn
iqsih prwpiq ijsu sbdu gu} min vUTw jIa ]2] ijin hir rsu pwieAw so qpiq AGwnw ]
ijin hir swdu pwieAw so nwih fulwnw ] iqsih prwpiq hir hir nwmw ijsu msqik BwgITw
jIa ]3] hir ieksu hiQ AwieAw vrswxy bhuqyry ] iqsu lig mukqu BE Gxyry ] nwmu inDwnw
gurmuiK pweAY khu nwnk ivrlI fITw jIa ]4]15]22] mwJ mhlw 5 ] iniD isiD iriD
hir hir hir myrY ] jnmu pdwrQu gihr gMBIrY ] lwK kot KusIAw rMg rwvY jo gur lwgw pwe
jIa ]1] drsnu pyKq BE punIqw ] sgl aDwry Bwe mIqw ] Agm Agoc{ suAwmI Apunw
gur ikrpw qy scu iDAwe jIa ]2] jw ka Kojih srb apwE ] vfBwgI drsnu ko ivrlw

pwE ] c Apwr Agocr Qwnw Aohu mhlu gu} dyKwe jIa ]3] gihr gMBIr AMmq nwmu qyrw ]

mukiq BieAw ijsu irdY vsyrw ] guir bMDn iqn ky sgly kwty jn nwnk shij smwe jIa

]4]16]23] mwJ mhlw 5 ] pRB ikrpw qy hir hir iDAwva ] pRBU dieAw qy mMglu

gwva ] Tq bYTq sovq jwgq hir iDAweAY sgl Avrdw jIa ]1] nwmu AaKDu mo ka

swDU
dIAw
]
iklibK
kwty
inrmlu
QIAw
]
Andu
BieAw
inksI
sB
pIrw
sgl
ibnwsy
drdw

jIa ]2] ijs kw AMgu kry myrw ipAwrw ] so mukqw swgr sMswrw ] siq kry ijin gu} pCwqw
so kwhy ka frdw jIa ]3] jb qy swDU sMgiq pwE ] gur Bytq ha ge blwE ] swis swis
hir gwvY nwnku siqgur Fwik lIAw myrw pVdw jIa ]4]17]24] mwJ mhlw 5 ] Aoiq
poiq syvk sMig rwqw ] pRB pRiqpwly syvk suKdwqw ] pwxI pKw pIsa syvk kY Twkur hI kw
Awh{ jIa ]1] kwit islk pRiB syvw lwieAw ] hukmu swihb kw syvk min BwieAw ] soe
kmwvY jo swihb BwvY syvku AMqir bwhir mwh{ jIa ]2] qUM dwnw Twku{ sB ibiD jwnih ]

102

Twkur ky syvk hir rMg mwxih ] jo ikCu Twkur kw so syvk kw syvku Twkur hI sMig jwh{ jIa
]3] ApunY Twkuir jo pihrwieAw ] bhuir n lyKw puiC bulwieAw ] iqsu syvk kY nwnk kurbwxI
so gihr gBIrw gah{ jIa ]4]18]25] mwJ mhlw 5 ] sB ikCu Gr mih bwhir nwhI ]
bwhir tolY so Brim BulwhI ] gur prswdI ijnI AMqir pwieAw so AMqir bwhir suhylw jIa ]
1] iJim iJim vrsY AMmq Dwrw ] mnu pIvY suin sbdu bIcwrw ] And ibnod kry idn rwqI
sdw sdw hir kylw jIa ]2] jnm jnm kw ivCuiVAw imilAw ] swD pw qy sUkw hirAw ]
sumiq pwE nwmu iDAwE gurmuiK hoE mylw jIa ]3] jl qrMgu ija jlih smwieAw ] iqa joqI
sMig joiq imlwieAw ] khu nwnk BRm kty ikvwVw bhuiV n hoeAY jalw jIa ]4]19]26]

mwJ mhlw 5 ] iqsu kurbwxI ijin qUM suixAw ] iqsu bilhwrI ijin rsnw BixAw ] vwir vwir

jwe iqsu ivthu jo min qin quDu AwrwDy jIa ]1] iqsu crx pKwlI jo qyrY mwrig cwlY ] nYn

inhwlI iqsu purK dieAwlY ] mnu dyvw iqsu Apuny swjn ijin gur imil so pRBu lwDy jIa

]2] sy vfBwgI ijin qum jwxy ] sB kY mDy Ailpq inrbwxy ] swD kY sMig ain Bajlu

qirAw
sgl
dU
q
ain
swDy
jIa
]3]
iqn
kI
srix
pirAw
mnu
my
r
w
]
mwxu
qwxu
qij
mohu

AMDyrw ] nwmu dwnu dIjY nwnk ka iqsu pRB Agm AgwDy jIa ]4]20]27] mwJ mhlw 5
] qUM pyfu swK qyrI PUlI ] qUM sUKmu hoAw AsQUlI ] qUM jliniD qUM Pynu budbudw quDu ibnu Av{
n BwlIAY jIa ]1] qUM sUqu mxIE BI qUMhY ] qUM gMTI my{ isir qUMhY ] Awid miD AMiq
pRBu soe Av{ n koie idKwlIAY jIa ]2] qUM inrguxu srguxu suKdwqw ] qUM inrbwxu
rsIAw rMig rwqw ] Apxy krqb Awpy jwxih Awpy quDu smwlIAY jIa ]3] qUM Twku{ syvku
Puin Awpy ] qUM gupqu prgtu pRB Awpy ] nwnk dwsu sdw gux gwvY iek BorI ndir inhwlIAY

103

jIa ]4]21]28] mwJ mhlw 5 ] sPl su bwxI ijqu nwmu vKwxI ] gur prswid iknY ivrlY
jwxI ] Dnu su vylw ijqu hir gwvq sunxw AwE qy prvwnw jIa ]1] sy ny prvwxu ijnI
drsnu pyKw ] sy kr Bly ijnI hir jsu lyKw ] sy crx suhwvy jo hir mwrig cly ha bil iqn
sMig pCwxw jIa ]2] suix swjn myry mIq ipAwry ] swDsMig iKn mwih aDwry ] iklivK
kwit hoAw mnu inrmlu imit gE Awvx jwxw jIa ]3] duie kr joiV ieku ibna krIjY ]
kir ikrpw fubdw pQ{ lIjY ] nwnk ka pRB BE pwlw pRB nwnk min Bwxw jIa ]4]22
]29] mwJ mhlw 5 ] AMmq bwxI hir hir qyrI ] suix suix hovY prm giq myrI ] jlin
buJI sIqlu hoie mnUAw siqgur kw drsnu pwE jIa ]1] sUKu BieAw duKu dUir prwnw ] sMq

rsn hir nwmu vKwnw ] jl Ql nIir Bry sr suBr ibrQw koie n jwE jIa ]2] dieAw DwrI

iqin isrjnhwry ] jIA jMq sgly pRiqpwry ] imhrvwn ikrpwl dieAwlw sgly qpiq

AGwE jIa ]3] vxu qxu qBvxu kIqonu hirAw ] krxhwir iKn BIqir kirAw ] gurmuiK

nwnk iqsY ArwDy mn kI Aws pujwE jIa ]4]23]30] mwJ mhlw 5 ] qUM myrw ipqw

qU
M
h
Y
my
r
w
mwqw
]
qU
M
my
r
w
bM
D
pu
qU
M
my
r
w
BR
w
qw
]
qU
M
my
r
w
rwKw
sBnI
Qwe
qw
Ba
ky
h
w
kwVw
jIa

]1] qumrI pw qy quDu pCwxw ] qUM myrI Aot qUMhY myrw mwxw ] quJ ibnu dUjw Av{ n koe sBu
qyrw Kylu AKwVw jIa ]2] jIA jMq siB quDu apwE ] ijqu ijqu Bwxw iqqu iqqu lwE ] sB
ikCu kIqw qyrw hovY nwhI ikCu AswVw jIa ]3] nwmu iDAwie mhw suKu pwieAw ] hir gux gwie
myrw mnu sIqlwieAw ] guir pUrY vjI vwDwe nwnk ijqw ibKwVw jIa ]4]24]31]
mwJ mhlw 5 ] jIA pRwx pRB mnih ADwrw ] Bgq jIvih gux gwie Apwrw ] gux inDwn
AMmqu hir nwmw hir iDAwie iDAwie suKu pwieAw jIa ]1] mnsw Dwir jo Gr qy AwvY ]

104

swDsMig jnmu mrxu imtwvY ] Aws mnorQu pUrnu hovY Bytq gur drswieAw jIa ]2] Agm
Agocr ikCu imiq nhI jwnI ] swiDk isD iDAwvih igAwnI ] KudI imtI cUkw Bolwvw guir mn
hI mih pRgtwieAw jIa ]3] And mMgl kilAwx inDwnw ] sUK shj hir nwmu vKwnw ]
hoie pwlu suAwmI Apnw nwa nwnk Gr mih AwieAw jIa ]4]25]32] mwJ mhlw 5 ]
suix suix jIvw soie qumwrI ] qUM pRIqmu Twku{ Aiq BwrI ] qumry krqb qum hI jwxhu qumrI Aot
guopwlw jIa ]1] gux gwvq mnu hirAw hovY ] kQw suxq mlu sglI KovY ] Bytq sMig swD
sMqn kY sdw jpa dieAwlw jIa ]2] pRBu Apunw swis swis smwra ] ieh miq gur pRswid
min Dwra ] qumrI pw qy hoie pRgwsw srb mieAw pRiqpwlw jIa ]3] siq siq siq pRBu

soe ] sdw sdw sd Awpy hoe ] cilq qumwry pRgt ipAwry dyiK nwnk BE inhwlw jIa ]4]

26]33] mwJ mhlw 5 ] hukmI vrsx lwgy myhw ] swjn sMq imil nwmu jpyhw ] sIql

sWiq shj suKu pwieAw TwiF pwe pRiB Awpy jIa ]1] sBu ikCu bhuqo bhuqu apwieAw ] kir

ikrpw pRiB sgl rjwieAw ] dwiq krhu myry dwqwrw jIA jMq siB DRwpy jIa ]2] scw swihbu scI

nwe
]
gu
r
prswid
iqsu
sdw
iDAwe
]
jnm
mrx
BY
kwty
mohw
ibnsy
sog
sM
q
wpy
jIa
]3]
swis

swis nwnku swlwhy ] ismrq nwmu kwty siB Pwhy ] pUrn Aws krI iKn BIqir hir hir hir gux
jwpy jIa ]4]27]34] mwJ mhlw 5 ] Awa swjn sMq mIq ipAwry ] imil gwvh gux
Agm Apwry ] gwvq suxq sBy hI mukqy so iDAweAY ijin hm kIE jIa ]1] jnm jnm ky
iklibK jwvih ] min icMdy sye Pl pwvih ] ismir swihbu so scu suAwmI irjku sBsu ka dIE
jIa ]2] nwmu jpq srb suKu pweAY ] sBu Ba ibnsY hir hir iDAweAY ] ijin syivAw so
pwrigrwmI kwrj sgly QIE jIa ]3] Awie pieAw qyrI srxwe ] ija BwvY iqa lYih imlwe ]

105

kir ikrpw pRBu BgqI lwvhu scu nwnk AMmqu pIE jIa ]4]28]35] mwJ mhlw 5 ]
BE pwl goivMd guswe ] myGu vrsY sBnI Qwe ] dIn dieAwl sdw ikrpwlw TwiF pwe
krqwry jIa ]1] Apuny jIA jMq pRiqpwry ] ija bwirk mwqw sMmwry ] duK BMjn suK swgr
suAwmI dyq sgl Awhwry jIa ]2] jil Qil pUir rihAw imhrvwnw ] sd bilhwir jweAY
kurbwnw ] rYix idnsu iqsu sdw iDAwe ij iKn mih sgl aDwry jIa ]3] rwiK lIE sgly
pRiB Awpy ] aqir gE sB sog sMqwpy ] nwmu jpq mnu qnu hrIAwvlu pRB nwnk ndir inhwry jIa
]4]29]36] mwJ mhlw 5 ] ijQY nwmu jpIAY pRB ipAwry ] sy AsQl soien cabwry ] ijQY
nwmu n jpIAY myry goiedw sye ngr ajwVI jIa ]1] hir {KI rotI Kwie smwly ] hir AMqir

bwhir ndir inhwly ] Kwie Kwie kry bdPYlI jwxu ivsU kI vwVI jIa ]2] sMqw syqI rMgu n

lwE ] swkq sMig ivkrm kmwE ] dulB dyh Koe AigAwnI jV ApuxI Awip apwVI jIa ]3]

qyrI srix myry dIn dieAwlw ] suK swgr myry gur gopwlw ] kir ikrpw nwnku gux gwvY rwKhu

srm AswVI jIa ]4]30]37] mwJ mhlw 5 ] crx Twkur ky irdY smwxy ] kil klys sB

dU
i
r
pieAwxy
]
sWiq
sU
K
shj
Du
i
n
apjI
swDU
sM
i
g
invwsw
jIa
]1]
lwgI
pR
I
iq
n
qU
t
Y
mU
l
y
]

hir AMqir bwhir rihAw BrpUry ] ismir ismir ismir gux gwvw kwtI jm kI Pwsw jIa ]2]
AMmqu vrKY Anhd bwxI ] mn qn AMqir sWiq smwxI ] qpiq AGwie rhy jn qyry siqguir
kIAw idlwsw jIa ]3] ijs kw sw iqs qy Plu pwieAw ] kir ikrpw pRB sMig imlwieAw ]
Awvx jwx rhy vfBwgI nwnk pUrn Awsw jIa ]4]31]38] mwJ mhlw 5 ] mIhu
pieAw prmysir pwieAw ] jIA jMq siB suKI vswieAw ] gieAw klysu BieAw suKu swcw hir
hir nwmu smwlI jIa ]1] ijs ky sy iqn hI pRiqpwry ] pwrbRhm pRB BE rKvwry ] suxI

106

bynqI Twkuir myrY pUrn hoe GwlI jIa ]2] srb jIAw ka dyvxhwrw ] gur prswdI ndir
inhwrw ] jl Ql mhIAl siB qpqwxy swDU crn pKwlI jIa ]3] mn kI ieC
pujwvxhwrw ] sdw sdw jwe bilhwrw ] nwnk dwnu kIAw duK BMjin rqy rMig rswlI jIa
]4]32]39] mwJ mhlw 5 ] mnu qnu qyrw Dnu BI qyrw ] qUM Twku{ suAwmI pRBu myrw ] jIa
ipMfu sBu rwis qumwrI qyrw jo{ gopwlw jIa ]1] sdw sdw qUMhY suKdwe ] iniv iniv lwgw
qyrI pwe ] kwr kmwvw jy quDu Bwvw jw qUM dyih dieAwlw jIa ]2] pRB qum qy lhxw qUM myrw
ghxw ] jo qUM dyih soe suKu shxw ] ijQY rKih bYkuMTu iqQwe qUM sBnw ky pRiqpwlw jIa ]3]
ismir ismir nwnk suKu pwieAw ] AwT phr qyry gux gwieAw ] sgl mnorQ pUrn hoE kdy n

hoie duKwlw jIa ]4]33]40] mwJ mhlw 5 ] pwrbRhim pRiB myGu pTwieAw ] jil Qil

mhIAil dh idis vrswieAw ] sWiq Be buJI sB qsnw Andu BieAw sB Twe jIa ]1]

suKdwqw duK BMjnhwrw ] Awpy bKis kry jIA swrw ] Apny kIqy no Awip pRiqpwly pie pYrI

iqsih mnwe jIa ]2] jw kI srix pieAw giq pweAY ] swis swis hir nwmu iDAweAY ]

iqsu
ibnu
ho{
n
dU
j
w
Twku
{
sB
iqsY
kIAw
jwe
jIa
]3]
qy
r
w
mwxu
qwxu
pR
B
qy
r
w
]
qU
M
scw

swihbu guxI ghyrw ] nwnku dwsu khY bynqI AwT phr quDu iDAwe jIa ]4]34]41]
mwJ mhlw 5 ] sBy suK BE pRB quTy ] gur pUry ky crx min vuTy ] shj smwiD lgI ilv AMqir
so rsu soe jwxY jIa ]1] Agm Agoc{ swihbu myrw ] Gt Gt AMqir vrqY nyrw ] sdw Ailpqu
jIAw kw dwqw ko ivrlw Awpu pCwxY jIa ]2] pRB imlxY kI Eh nIswxI ] min ieko scw hukmu
pCwxI ] shij sMqoiK sdw qpqwsy Andu Ksm kY BwxY jIa ]3] hQI idqI pRiB dyvxhwrY ]
jnm mrx rog siB invwry ] nwnk dws kIE pRiB Apuny hir kIrqin rMg mwxy jIa ]

107

4]35]42] mwJ mhlw 5 ] kInI dieAw gopwl guswe ] gur ky crx vsy mn mwhI ]
AMgIkw{ kIAw iqin krqY duK kw fyrw FwihAw jIa ]1] min qin visAw scw soe ] ibKVw
Qwnu n idsY koe ] dUq dusmx siB sjx hoE Eko suAwmI AwihAw jIa ]2] jo ikCu kry su
Awpy AwpY ] buiD isAwxp ikCU n jwpY ] AwpixAw sMqw no Awip shwe pRiB Brm Bulwvw
lwihAw jIa ]3] crx kml jn kw AwDwro ] AwT phr rwm nwmu vwpwro ] shj And gwvih
gux goivMd pRB nwnk srb smwihAw jIa ]4]36]43] mwJ mhlw 5 ] so scu mMd{ ijqu scu
iDAweAY ] so irdw suhylw ijqu hir gux gweAY ] sw Driq suhwvI ijqu vsih hir jn scy nwm
ivthu kurbwxo jIa ]1] scu vfwe kIm n pwe ] kudriq krmu n khxw jwe ] iDAwie

iDAwie jIvih jn qyry scu sbdu min mwxo jIa ]2] scu swlwhxu vfBwgI pweAY ]

gur prswdI hir gux gweAY ] rMig rqy qyrY quDu Bwvih scu nwmu nIswxo jIa ]3] scy AMqu n

jwxY koe ] Qwin Qnqir scw soe ] nwnk scu iDAweAY sd hI AMqrjwmI jwxo jIa ]4]37

]44] mwJ mhlw 5 ] rYix suhwvVI idnsu suhylw ] jip AMmq nwmu sMqsMig mylw ] GVI

mU
r
q
ismrq
pl
vM
\
ih
jIvxu
sPlu
iqQwe
jIa
]1]
ismrq
nwmu
doK
siB
lwQy
]
AM
q
ir

bwhir hir pRBu swQy ] BY Ba Brmu KoieAw guir pUrY dyKw sBnI jwe jIa ]2] pRBu smrQu vf
c Apwrw ] na iniD nwmu Bry BMfwrw ] Awid AMiq miD pRBu soe dUjw lvY n lwe jIa ]3]
kir ikrpw myry dIn dieAwlw ] jwicku jwcY swD rvwlw ] dyih dwnu nwnku jnu mwgY sdw sdw
hir iDAwe jIa ]4]38]45] mwJ mhlw 5 ] AYQY qUMhY AwgY Awpy ] jIA jM siB qyry Qwpy ]
quDu ibnu Av{ n koe krqy mY Dr Aot qumwrI jIa ]1] rsnw jip jip jIvY suAwmI ] pwrbRhm
pRB AMqrjwmI ] ijin syivAw iqn hI suKu pwieAw so jnmu n jUAY hwrI jIa ]2] nwmu

108

AvKDu ijin jn qyrY pwieAw ] jnm jnm kw rogu gvwieAw ] hir kIrqnu gwvhu idnu rwqI
sPl Ehw hY kwrI jIa ]3] sit Dwir Apnw dwsu svwirAw ] Gt Gt AMqir pwrbRhmu
nmskwirAw ] ieksu ivxu ho{ dUjw nwhI bwbw nwnk ieh miq swrI jIa ]4]39]46]
mwJ mhlw 5 ] mnu qnu rqw rwm ipAwry ] srbsu dIjY Apnw vwry ] AwT phr goivMd gux
gweAY ibs{ n koe swsw jIa ]1] soe swjn mIqu ipAwrw ] rwm nwmu swDsMig bIcwrw ]
swDU sMig qrIjY swg{ ktIAY jm kI Pwsw jIa ]2] cwir pdwrQ hir kI syvw ] pwrjwqu jip
AlK AByvw ] kwmu koDu iklibK guir kwty pUrn hoe Awsw jIa ]3] pUrn Bwg BE ijsu pRwxI
] swDsMig imly swrMgpwxI ] nwnk nwmu visAw ijsu AMqir prvwxu igrsq adwsw jIa

]4]40]47] mwJ mhlw 5 ] ismrq nwmu irdY suKu pwieAw ] kir ikrpw BgqI pRgtwieAw ]

sMqsMig imil hir hir jipAw ibnsy Awls rogw jIa ]1] jw kY gih nv iniD hir Bwe ]

iqsu imilAw ijsu purb kmwe ] igAwn iDAwn pUrn prmysur pRBu sBnw glw jogw jIa

]2] iKn mih Qwip aQwpnhwrw ] Awip iekMqI Awip pswrw ] lypu nhI jgjIvn dwqy

drsn
ifTy
lhin
ivjogw
jIa
]3]
AM
c
il
lwie
sB
issit
qrwe
]
Awpxw
nwa
Awip

jpwe ] gur boihQu pwieAw ikrpw qy nwnk Duir sMjogw jIa ]4]41]48] mwJ mhlw 5 ]
soe krxw ij Awip krwE ] ijQY rKY sw BlI jwE ] soe isAwxw so piqvMqw hukmu lgY ijsu
mITw jIa ]1] sB proe iekqu DwgY ] ijsu lwie lE so crxI lwgY ] ND kvlu ijsu hoie
pRgwsw iqin srb inrMjnu fITw jIa ]2] qyrI mihmw qUMhY jwxih ] Apxw Awpu qUM
Awip pCwxih ] ha bilhwrI sMqn qyry ijin kwmu koDu loBu pITw jIa ]3] qUM inrvY{
sMq qyry inrml ] ijn dyKy sB aqrih klml ] nwnk nwmu iDAwie iDAwie jIvY

109

ibnisAw BRmu Ba DITw jIa ]4]42]49] mWJ mhlw 5 ] JUTw mMgxu jy koe mwgY ] iqs
ka mrqy GVI n lwgY ] pwrbRhmu jo sd hI syvY so gur imil inhclu khxw ]1] pRym Bgiq
ijs kY min lwgI ] gux gwvY Anidnu iniq jwgI ] bwh pkiV iqsu suAwmI mylY ijs kY msqik
lhxw ]2] crn kml BgqW min vuTy ] ivxu prmysr sgly muTy ] sMq jnW kI DUiV inq
bWCih nwmu scy kw ghxw ]3] Tq bYTq hir hir gweAY ] ijsu ismrq v{ inhclu pweAY
] nwnk ka pRB hoie dieAwlw qyrw kIqw shxw ]4]43]50]

rwgu mwJ AstpdIAw mhlw 1 G{ 1


< siqgur pRswid ]

sbid rMgwE hukim sbwE ] scI drgh mhil bulwE ] scy dIn

dieAwl myry swihbw scy mnu pqIAwvixAw ]1] ha vwrI jIa vwrI sbid suhwvixAw ]

AMmq nwmu sdw suKdwqw gurmqI mMin vswvixAw ]1] rhwa ] nw ko myrw ha iksu kyrw ]

swcw Twku{ qBvix myrw ] hamY kir kir jwie GxyrI kir Avgx pCoqwvixAw ]2]

hukmu pCwxY su hir gux vKwxY ] gur kY sbid nwim nIswxY ] sBnw kw dir lyKw scY

CU
t
is
nwim
su
h
wvixAw
]3]
mnmu
K
u
BU
l
w
Ta{
n
pwE
]
jm
dir
bDw
cotw
KwE
]
ibnu

nwvY ko sMig n swQI mukqy nwmu iDAwvixAw ]4] swkq kUVy scu n BwvY ] duibDw bwDw
AwvY jwvY ] iliKAw lyKu n mytY koe gurmuiK mukiq krwvixAw ]5] pyeAVY ip{ jwqo
nwhI ] JUiT ivCunI rovY DwhI ] Avgix muTI mhlu n pwE Avgx guix bKswvixAw
]6] pyeAVY ijin jwqw ipAwrw ] gurmuiK bUJY qqu bIcwrw ] Awvxu jwxw Twik
rhwE scY nwim smwvixAw ]7] gurmuiK bUJY AkQu khwvY ] scy Twkur swco BwvY ]
nwnk scu khY bynqI scu imlY gux gwvixAw ]8]1] mwJ mhlw 3 G{ 1 ] krmu hovY

110

siqgu} imlwE ] syvw suriq sbid icqu lwE ] hamY mwir sdw suKu pwieAw mwieAw mohu
cukwvixAw ]1] ha vwrI jIa vwrI siqgur kY bilhwrixAw ] gurmqI prgwsu hoAw jI
Anidnu hir gux gwvixAw ]1] rhwa ] qnu mnu Kojy qw nwa pwE ] Dwvqu rwKY Twik rhwE ]
gur kI bwxI Anidnu gwvY shjy Bgiq krwvixAw ]2] iesu kwieAw AMdir vsqu AsMKw ]
gurmuiK swcu imlY qw vyKw ] na drvwjy dsvY mukqw Anhd sbdu vjwvixAw ]3] scw
swihbu scI nwe ] gur prswdI mMin vswe ] Anidnu sdw rhY rMig rwqw dir scY soJI
pwvixAw ]4] pwp pun kI swr n jwxI ] dUjY lwgI Brim BulwxI ] AigAwnI AMDw mgu n
jwxY iPir iPir Awvx jwvixAw ]5] gur syvw qy sdw suKu pwieAw ] hamY myrw Twik

rhwieAw ] gur swKI imitAw AMiDAwrw bjr kpwt KulwvixAw ]6] hamY mwir mMin

vswieAw ] gur crxI sdw icqu lwieAw ] gur ikrpw qy mnu qnu inrmlu inrml nwmu

iDAwvixAw ]7] jIvxu mrxw sBu quDY qwe ] ijsu bKsy iqsu dy vifAwe ] nwnk nwmu iDAwie

sdw qUM jMmxu mrxu svwrixAw ]8]1]2] mwJ mhlw 3 ] myrw pRBu inrmlu Agm Apwrw ]

ibnu
qkVI
qolY
sM
s
wrw
]
gu
r
mu
i
K
hovY
soe
bU
J
Y
gu
x
kih
gu
x
I
smwvixAw
]1]
ha
vwrI
jIa

vwrI hir kw nwmu mMin vswvixAw ] jo sic lwgy sy Anidnu jwgy dir scY soBw pwvixAw ]
1] rhwa ] Awip suxY qY Awpy vyKY ] ijs no ndir kry soe jnu lyKY ] Awpy lwie lE
so lwgY gurmuiK scu kmwvixAw ]2] ijsu Awip BulwE su ikQY hQu pwE ] pUrib iliKAw
su mytxw n jwE ] ijn siqgu{ imilAw sy vfBwgI pUrY krim imlwvixAw ]3] pyeAVY
Dn Anidnu suqI ] kMiq ivswrI Avgix muqI ] Anidnu sdw iPrY ibllwdI ibnu ipr nId n
pwvixAw ]4] pyeAVY suKdwqw jwqw ] hamY mwir gur sbid pCwqw ] syj suhwvI sdw ip{

111

rwvy scu sIgw{ bxwvixAw ]5] lK carwsIh jIA apwE ] ijs no ndir kry iqsu gu}
imlwE ] iklibK kwit sdw jn inrml dir scY nwim suhwvixAw ]6] lyKw mwgY qw ikin dIAY
] suKu nwhI Puin dUAY qIAY ] Awpy bKis lE pRBu swcw Awpy bKis imlwvixAw ]7] Awip kry
qY Awip krwE ] pUry gur kY sbid imlwE ] nwnk nwmu imlY vifAwe Awpy myil imlwvixAw ]
8]2]3] mwJ mhlw 3 ] ieko Awip iPrY prCnw ] gurmuiK vyKw qw iehu mnu iBnw ] qsnw qij
shj suKu pwieAw Eko mMin vswvixAw ]1] ha vwrI jIa vwrI ieksu isa icqu lwvixAw ]
gurmqI mnu iekqu Gir AwieAw scY rMig rMgwvixAw ]1] rhwa ] iehu jgu BUlw qYN Awip
BulwieAw ] ieku ivswir dUjY loBwieAw ] Anidnu sdw iPrY BRim BUlw ibnu nwvY duKu pwvixAw

]2] jo rMig rwqy krm ibDwqy ] gur syvw qy jug cwry jwqy ] ijs no Awip dyie vifAwe hir kY

nwim smwvixAw ]3] mwieAw moih hir cyqY nwhI ] jmpuir bDw duK shwhI ] Anw bolw ikCu

ndir n AwvY mnmuK pwip pcwvixAw ]4] ieik rMig rwqy jo quDu Awip ilv lwE ] Bwie Bgiq

qyrY min BwE ] siqgu{ syvin sdw suKdwqw sB ieCw Awip pujwvixAw ]5] hir jIa qyrI

sdw
srxwe
]
Awpy
bKisih
dy
vifAwe
]
jmkwlu
iqsu
ny
i
V
n
AwvY
jo
hir
hir
nwmu

iDAwvixAw ]6] Anidnu rwqy jo hir BwE ] myrY pRiB myly myil imlwE ] sdw sdw scy qyrI
srxwe qUM Awpy scu buJwvixAw ]7] ijn scu jwqw sy sic smwxy ] hir gux gwvih scu vKwxy
] nwnk nwim rqy bYrwgI inj Gir qwVI lwvixAw ]8]3]4] mwJ mhlw 3 ] sbid mrY su
muAw jwpY ] kwlu n cwpY duKu n sMqwpY ] joqI ivic imil joiq smwxI suix mn sic smwvixAw
]1] ha vwrI jIa vwrI hir kY nwie soBw pwvixAw ] siqgu{ syiv sic icqu lwieAw gurmqI
shij smwvixAw ]1] rhwa ] kwieAw kcI kcw cI{ hFwE ] dUjY lwgI mhlu n pwE ]

112

Anidnu jldI iPrY idnu rwqI ibnu ipr bhu duKu pwvixAw ]2] dyhI jwiq n AwgY jwE ]
ijQY lyKw mMgIAY iqQY CutY scu kmwE ] siqgu{ syvin sy DnvMqy AYQY AoQY nwim smwvixAw ]
3] BY Bwie sIgw{ bxwE ] gur prswdI mhlu G{ pwE ] Anidnu sdw rvY idnu rwqI mjITY
rMgu bxwvixAw ]4] sBnw ip{ vsY sdw nwly ] gur prswdI ko ndir inhwly ] myrw pRBu Aiq
co cw kir ikrpw Awip imlwvixAw ]5] mwieAw moih iehu jgu suqw ] nwmu ivswir AMiq
ivguqw ] ijs qy suqw so jwgwE gurmiq soJI pwvixAw ]6] Aipa pIAY so Brmu gvwE ] gur
prswid mukiq giq pwE ] BgqI rqw sdw bYrwgI Awpu mwir imlwvixAw ]7] Awip apwE
DMDY lwE ] lK carwsI irjku Awip ApVwE ] nwnk nwmu iDAwie sic rwqy jo iqsu BwvY su

kwr krwvixAw ]8]4]5] mwJ mhlw 3 ] AMdir hIrw lwlu bxwieAw ] gur kY sbid priK

prKwieAw ] ijn scu plY scu vKwxih scu ksvtI lwvixAw ]1] ha vwrI jIa vwrI gur

kI bwxI mMin vswvixAw ] AMjn mwih inrMjnu pwieAw joqI joiq imlwvixAw ]1] rhwa ]

iesu kwieAw AMdir bhuqu pswrw ] nwmu inrMjnu Aiq Agm Apwrw ] gurmuiK hovY soe pwE

Awpy
bKis
imlwvixAw
]2]
my
r
w
Twku
{
scu

V
wE
]
gu
r
prswdI
sic
icqu
lwE
]
sco
scu

vrqY sBnI Qwe scy sic smwvixAw ]3] vyprvwhu scu myrw ipAwrw ] iklivK Avgx
kwtxhwrw ] pRym pRIiq sdw iDAweAY BY Bwie Bgiq VwvixAw ]4] qyrI Bgiq scI jy
scy BwvY ] Awpy dyie n pCoqwvY ] sBnw jIAw kw Eko dwqw sbdy mwir jIvwvixAw ]5] hir
quDu bwJhu mY koe nwhI ] hir quDY syvI qY quDu swlwhI ] Awpy myil lYhu pRB swcy pUrY krim qUM
pwvixAw ]6] mY ho{ n koe quDY jyhw ] qyrI ndrI sIJis dyhw ] Anidnu swir smwil hir
rwKih gurmuiK shij smwvixAw ]7] quDu jyvfu mY ho{ n koe ] quDu Awpy isrjI Awpy goe ]

113

qUM Awpy hI GiV BMin svwrih nwnk nwim suhwvixAw ]8]5]6] mwJ mhlw 3 ] sB Gt
Awpy Bogxhwrw ] AlKu vrqY Agm Apwrw ] gur kY sbid myrw hir pRBu iDAweAY shjy sic
smwvixAw ]1] ha vwrI jIa vwrI gur sbdu mMin vswvixAw ] sbdu sUJY qw mn isa lUJY
mnsw mwir smwvixAw ]1] rhwa ] pMc dUq muhih sMswrw ] mnmuK AMDy suiD n swrw ]
gurmuiK hovY su Apxw G{ rwKY pMc dUq sbid pcwvixAw ]2] ieik gurmuiK sdw scY rMig rwqy
] shjy pRBu syvih Anidnu mwqy ] imil pRIqm scy gux gwvih hir dir soBw pwvixAw ]3]
Ekm EkY Awpu apwieAw ] duibDw dUjw qibiD mwieAw ] caQI paVI gurmuiK cI sco scu
kmwvixAw ]4] sBu hY scw jy scy BwvY ] ijin scu jwqw so shij smwvY ] gurmuiK krxI scy

syvih swcy jwie smwvixAw ]5] scy bwJhu ko Av{ n dUAw ] dUjY lwig jgu Kip Kip mUAw ]

gurmuiK hovY su Eko jwxY Eko syiv suKu pwvixAw ]6] jIA jMq siB srix qumwrI ] Awpy Dir

dyKih kcI pkI swrI ] Anidnu Awpy kwr krwE Awpy myil imlwvixAw ]7] qUM Awpy mylih

vyKih hdUir ] sB mih Awip rihAw BrpUir ] nwnk Awpy Awip vrqY gurmuiK soJI pwvixAw ]

8]6]7]
mwJ
mhlw
3
]
AM
m

q
bwxI
gu
r
kI
mITI
]
gu
r
mu
i
K
ivrlY
iknY
ciK
fITI
]
AM
q
ir

prgwsu mhw rsu pIvY dir scY sbdu vjwvixAw ]1] ha vwrI jIa vwrI gur crxI icqu
lwvixAw ] siqgu{ hY AMmq s{ swcw mnu nwvY mYlu cukwvixAw ]1] rhwa ] qyrw scy iknY
AMqu n pwieAw ] gur prswid iknY ivrlY icqu lwieAw ] quDu swlwih n rjw kbhUM scy nwvY kI
BuK lwvixAw ]2] Eko vyKw Av{ n bIAw ] gur prswdI AMmqu pIAw ] gur kY sbid iqKw
invwrI shjy sUiK smwvixAw ]3] rqnu pdwrQu plir iqAwgY ] mnmuKu AMDw dUjY Bwie lwgY ]
jo bIjY soe Plu pwE supnY suKu n pwvixAw ]4] ApnI ikrpw kry soe jnu pwE ] gur kw sbdu

114

mMin vswE ] Anidnu sdw rhY BY AMdir BY mwir Brmu cukwvixAw ]5] Brmu cukwieAw sdw
suKu pwieAw ] gur prswid prm pdu pwieAw ] AMq{ inrmlu inrml bwxI hir gux shjy
gwvixAw ]6] ismiq swsq byd vKwxY ] Brmy BUlw qqu n jwxY ] ibnu siqgur syvy suKu n pwE
duKo duKu kmwvixAw ]7] Awip kry iksu AwKY koe ] AwKix jweAY jy BUlw hoe ] nwnk Awpy
kry krwE nwmy nwim smwvixAw ]8]7]8] mwJ mhlw 3 ] Awpy rMgy shij suBwE ] gur kY
sbid hir rMgu cVwE ] mnu qnu rqw rsnw rMig clUlI BY Bwie rMgu cVwvixAw ]1] ha vwrI
jIa vwrI inrBa mMin vswvixAw ] gur ikrpw qy hir inrBa iDAwieAw ibKu Bajlu sbid
qrwvixAw ]1] rhwa ] mnmuK mugD krih cqurwe ] nwqw Doqw Qwie n pwe ] jyhw AwieAw

qyhw jwsI kir Avgx pCoqwvixAw ]2] mnmuK AMDy ikCU n sUJY ] mrxu ilKwie AwE nhI

bUJY ] mnmuK krm kry nhI pwE ibnu nwvY jnmu gvwvixAw ]3] scu krxI sbdu hY sw{ ]

pUrY guir pweAY moK duAw{ ] Anidnu bwxI sbid suxwE sic rwqy rMig rMgwvixAw ]4]

rsnw hir ris rwqI rMgu lwE ] mnu qnu moihAw shij suBwE ] shjy pRIqmu ipAwrw pwieAw

shjy
shij
imlwvixAw
]5]
ijsu
AM
d
ir
rM
g
u
soe
gu
x
gwvY
]
gu
r
kY
sbid
shjy
su
i
K
smwvY
]

ha bilhwrI sdw iqn ivthu gur syvw icqu lwvixAw ]6] scw sco sic pqIjY ] gur prswdI
AMd{ BIjY ] bYis suQwin hir gux gwvih Awpy kir siq mnwvixAw ]7] ijs no ndir kry
so pwE ] gur prswdI hamY jwE ] nwnk nwmu vsY mn AMqir dir scY soBw pwvixAw ]8]8]9]
mwJ mhlw 3 ] siqgu{ syivAY vfI vifAwe ] hir jI AicMqu vsY min Awe ] hir jIa
sPilAo ibrKu hY AMmqu ijin pIqw iqsu iqKw lhwvixAw ]1] ha vwrI jIa vwrI scu sMgiq
myil imlwvixAw ] hir sqsMgiq Awpy mylY gur sbdI hir gux gwvixAw ]1] rhwa ]

115

siqgu{ syvI sbid suhwieAw ] ijin hir kw nwmu mMin vswieAw ] hir inrmlu hamY mYlu gvwE
dir scY soBw pwvixAw ]2] ibnu gur nwmu n pwieAw jwie ] isD swiDk rhy ibllwie ] ibnu
gur syvy suKu n hovI pUrY Bwig gu{ pwvixAw ]3] iehu mnu AwrsI koe gurmuiK vyKY ] morcw n
lwgY jw hamY soKY ] Anhq bwxI inrml sbdu vjwE gur sbdI sic smwvixAw ]4] ibnu
siqgur ikhu n dyiKAw jwie ] guir ikrpw kir Awpu idqw idKwie ] Awpy Awip Awip imil
rihAw shjy shij smwvixAw ]5] gurmuiK hovY su ieksu isa ilv lwE ] dUjw Brmu gur sbid
jlwE ] kwieAw AMdir vxju kry vwpwrw nwmu inDwnu scu pwvixAw ]6] gurmuiK krxI hir
kIriq sw{ ] gurmuiK pwE moK duAw{ ] Anidnu rMig rqw gux gwvY AMdir mhil bulwvixAw

]7] siqgu{ dwqw imlY imlwieAw ] pUrY Bwig min sbdu vswieAw ] nwnk nwmu imlY

vifAwe hir scy ky gux gwvixAw ]8]9]10] mwJ mhlw 3 ] Awpu vM\wE qw sB ikCu

pwE ] gur sbdI scI ilv lwE ] scu vxMjih scu sMGrih scu vwpw{ krwvixAw ]1] ha

vwrI jIa vwrI hir gux Anidnu gwvixAw ] ha qyrw qUM Twku{ myrw sbid vifAwe dyvixAw

]1]
rhwa
]
vy
l
w
vKq
siB
su
h
wieAw
]
ijqu
scw
my
r
y
min
BwieAw
]
scy
sy
i
vAY
scu
vifAwe

gur ikrpw qy scu pwvixAw ]2] Bwa Bojnu siqguir quTY pwE ] An rsu cUkY hir rsu mMin
vswE ] scu sMqoKu shj suKu bwxI pUry gur qy pwvixAw ]3] siqgu{ n syvih mUrK AMD
gvwrw ] iPir Aoie ikQhu pwiein moK duAwrw ] mir mir jMmih iPir iPir Awvih jm dir cotw
KwvixAw ]4] sbdY swdu jwxih qw Awpu pCwxih ] inrml bwxI sbid vKwxih ] scy syiv
sdw suKu pwiein na iniD nwmu mMin vswvixAw ]5] so Qwnu suhwieAw jo hir min BwieAw ]
sqsMgiq bih hir gux gwieAw ] Anidnu hir swlwhih swcw inrml nwdu vjwvixAw ]

116

6] mnmuK KotI rwis Kotw pwswrw ] kUV kmwvin duKu lwgY Bwrw ] Brmy BUly iPrin idn rwqI
mir jnmih jnmu gvwvixAw ]7] scw swihbu mY Aiq ipAwrw ] pUry gur kY sbid ADwrw ]
nwnk nwim imlY vifAwe duKu suKu sm kir jwnixAw ]8]10]11] mwJ mhlw 3 ]
qyrIAw KwxI qyrIAw bwxI ] ibnu nwvY sB Brim BulwxI ] gur syvw qy hir nwmu pwieAw ibnu
siqgur koie n pwvixAw ]1] ha vwrI jIa vwrI hir syqI icqu lwvixAw ] hir scw
gur BgqI pweAY shjy mMin vswvixAw ]1] rhwa ] siqgu{ syvy qw sB ikCu pwE ] jyhI
mnsw kir lwgY qyhw Plu pwE ] siqgu{ dwqw sBnw vQU kw pUrY Bwig imlwvixAw ]2] iehu
mnu mYlw ieku n iDAwE ] AMqir mYlu lwgI bhu dUjY BwE ] qit qIriQ idsMqir BvY AhkwrI ho{

vDyrY hamY mlu lwvixAw ]3] siqgu{ syvy qw mlu jwE ] jIvqu mrY hir isa icqu lwE ] hir

inrmlu scu mYlu n lwgY sic lwgY mYlu gvwvixAw ]4] bwJu gu} hY AMD gubwrw ] AigAwnI

AMDw AMDu AMDwrw ] ibstw ky kIVy ibstw kmwvih iPir ibstw mwih pcwvixAw ]5] mukqy

syvy mukqw hovY ] hamY mmqw sbdy KovY ] Anidnu hir jIa scw syvI pUrY Bwig gu{ pwvixAw ]

6]
Awpy
bKsy
my
i
l
imlwE
]
pU
r
y
gu
r
qy
nwmu
iniD
pwE
]
scY
nwim
sdw
mnu
scw
scu
sy
v
y
du
K
u

gvwvixAw ]7] sdw hjUir dUir n jwxhu ] gur sbdI hir AMqir pCwxhu ] nwnk nwim
imlY vifAwe pUry gur qy pwvixAw ]8]11]12] mwJ mhlw 3 ] AYQY swcy su AwgY swcy ]
mnu scw scY sbid rwcy ] scw syvih scu kmwvih sco scu kmwvixAw ]1] ha vwrI
jIa vwrI scw nwmu mMin vswvixAw ] scy syvih sic smwvih scy ky gux gwvixAw ]1]
rhwa ] pMifq pVih swdu n pwvih ] dUjY Bwie mwieAw mnu Brmwvih ] mwieAw moih sB suiD
gvwe kir Avgx pCoqwvixAw ]2] siqgu{ imlY qw qqu pwE ] hir kw nwmu mMin

117

vswE ] sbid mrY mnu mwrY Apunw mukqI kw d{ pwvixAw ]3] iklivK kwtY koDu invwry ] gur
kw sbdu rKY ar Dwry ] sic rqy sdw bYrwgI hamY mwir imlwvixAw ]4] AMqir rqnu imlY
imlwieAw ] qibiD mnsw qibiD mwieAw ] piV piV pMifq monI Qky caQy pd kI swr n
pwvixAw ]5] Awpy rMgy rMgu cVwE ] sy jn rwqy gur sbid rMgwE ] hir rMgu ciVAw Aiq Apwrw
hir ris ris gux gwvixAw ]6] gurmuiK iriD isiD scu sMjmu soe ] gurmuiK igAwnu nwim
mukiq hoe ] gurmuiK kwr scu kmwvih scy sic smwvixAw ]7] gurmuiK Qwpy Qwip aQwpy ]
gurmuiK jwiq piq sBu Awpy ] nwnk gurmuiK nwmu iDAwE nwmy nwim smwvixAw ]8]12]13]
mwJ mhlw 3 ] aqpiq prla sbdy hovY ] sbdy hI iPir Aopiq hovY ] gurmuiK vrqY sBu Awpy

scw gurmuiK apwie smwvixAw ]1] ha vwrI jIa vwrI gu{ pUrw mMin vswvixAw ] gur qy

swiq Bgiq kry idnu rwqI gux kih guxI smwvixAw ]1] rhwa ] gurmuiK DrqI gurmuiK

pwxI ] gurmuiK pvxu bYsMq{ KylY ivfwxI ] so ingurw jo mir mir jMmY ingury Awvx jwvixAw

]2] iqin krqY ieku Kylu rcwieAw ] kwieAw srIrY ivic sBu ikCu pwieAw ] sbid Byid koe

mhlu
pwE
mhly
mhil
bu
l
wvixAw
]3]
scw
swhu
scy
vxjwry
]
scu
vxM
j
ih
gu
r
hy
i
q
Apwry
]

scu ivhwJih scu kmwvih sco scu kmwvixAw ]4] ibnu rwsI ko vQu ika pwE ] mnmuK BUly
lok sbwE ] ibnu rwsI sB KwlI cly KwlI jwie duKu pwvixAw ]5] ieik scu vxMjih gur
sbid ipAwry ] Awip qrih sgly kul qwry ] AwE sy prvwxu hoE imil pRIqm suKu pwvixAw ]
6] AMqir vsqu mUVw bwh{ Bwly ] mnmuK AMDy iPrih byqwly ] ijQY vQu hovY iqQhu koie n pwvY
mnmuK Brim BulwvixAw ]7] Awpy dyvY sbid bulwE ] mhlI mhil shj suKu pwE ] nwnk
nwim imlY vifAwe Awpy suix suix iDAwvixAw ]8]13]14] mwJ mhlw 3 ] siqgur

118

swcI isK suxwe ] hir cyqhu AMiq hoie sKwe ] hir Agmu Agoc{ AnwQu AjonI siqgur kY
Bwie pwvixAw ]1] ha vwrI jIa vwrI Awpu invwrixAw ] Awpu gvwE qw hir pwE hir isa
shij smwvixAw ]1] rhwa ] pUrib iliKAw su krmu kmwieAw ] siqgu{ syiv sdw suKu pwieAw
] ibnu Bwgw gu{ pweAY nwhI sbdY myil imlwvixAw ]2] gurmuiK Ailpqu rhY sMswry ] gur kY
qkIAY nwim ADwry ] gurmuiK jo{ kry ikAw iqs no Awpy Kip duKu pwvixAw ]3] mnmuiK AMDy
suiD n kwe ] Awqm GwqI hY jgq kswe ] inMdw kir kir bhu Bw{ aTwvY ibnu mjUrI Bw{
phucwvixAw ]4] iehu jgu vwVI myrw pRBu mwlI ] sdw smwly ko nwhI KwlI ] jyhI vwsnw pwE
qyhI vrqY vwsU vwsu jxwvixAw ]5] mnmuKu rogI hY sMswrw ] suKdwqw ivsirAw Agm Apwrw

] duKIE iniq iPrih ibllwdy ibnu gur sWiq n pwvixAw ]6] ijin kIqy soe ibiD jwxY ]

Awip kry qw hukim pCwxY ] jyhw AMdir pwE qyhw vrqY Awpy bwhir pwvixAw ]7] iqsu bwJhu

scy mY ho{ n koe ] ijsu lwie lE so inrmlu hoe ] nwnk nwmu vsY Gt AMqir ijsu dyvY so

pwvixAw ]8]14]15] mwJ mhlw 3 ] AMmq nwmu mMin vswE ] hamY myrw sBu duKu gvwE

]
AM
m

q
bwxI
sdw
slwhy
AM
m

i
q
AM
m

q
u
pwvixAw
]1]
ha
vwrI
jIa
vwrI
AM
m

q
bwxI

mMin vswvixAw ] AMmq bwxI mMin vswE AMmqu nwmu iDAwvixAw ]1] rhwa ] AMmqu
bolY sdw muiK vYxI ] AMmqu vyKY prKY sdw nYxI ] AMmq kQw khY sdw idnu rwqI Avrw AwiK
sunwvixAw ]2] AMmq rMig rqw ilv lwE ] AMmqu gur prswdI pwE ] AMmqu rsnw bolY
idnu rwqI min qin AMmqu pIAwvixAw ]3] so ikCu krY ju iciq n hoe ] iqs dw hukmu myit
n skY koe ] hukmy vrqY AMmq bwxI hukmy AMmqu pIAwvixAw ]4] Ajb kMm krqy hir
kyry ] iehu mnu BUlw jWdw Pyry ] AMmq bwxI isa icqu lwE AMmq sbid vjwvixAw ]

119

5] Koty Kry quDu Awip apwE ] quDu Awpy prKy lok sbwE ] Kry priK KjwnY pwieih Koty
Brim BulwvixAw ]6] ika kir vyKw ika swlwhI ] gur prswdI sbid slwhI ] qyry Bwxy
ivic AMmqu vsY qUM BwxY AMmqu pIAwvixAw ]7] AMmq sbdu AMmq hir bwxI ] siqguir
syivAY irdY smwxI ] nwnk AMmq nwmu sdw suKdwqw pI AMmqu sB BuK lih jwvixAw ]8]
15]16] mwJ mhlw 3 ] AMmqu vrsY shij suBwE ] gurmuiK ivrlw koe jnu pwE ] AMmqu
pI sdw qpqwsy kir ikrpw qsnw buJwvixAw ]1] ha vwrI jIa vwrI gurmuiK AMmqu
pIAwvixAw ] rsnw rsu cwiK sdw rhY rMig rwqI shjy hir gux gwvixAw ]1] rhwa ] gur
prswdI shju ko pwE ] duibDw mwry ieksu isa ilv lwE ] ndir kry qw hir gux gwvY ndrI

sic smwvixAw ]2] sBnw apir ndir pRB qyrI ] iksY QoVI iksY hY GxyrI ] quJ qy bwhir ikCu

n hovY gurmuiK soJI pwvixAw ]3] gurmuiK qqu hY bIcwrw ] AMmiq Bry qyry BMfwrw ] ibnu siqgur

syvy koe n pwvY gur ikrpw qy pwvixAw ]4] siqgu{ syvY so jnu sohY ] AMmq nwim AMq{ mnu

mohY ] AMmiq mnu qnu bwxI rqw AMmqu shij suxwvixAw ]5] mnmuKu BUlw dUjY Bwie KuAwE ]

nwmu
n
ly
v
Y
mrY
ibKu
KwE
]
Anidnu
sdw
ivstw
mih
vwsw
ibnu
sy
v
w
jnmu
gvwvixAw
]6]

AMmqu pIvY ijs no Awip pIAwE ] gur prswdI shij ilv lwE ] pUrn pUir rihAw sB Awpy
gurmiq ndrI AwvixAw ]7] Awpy Awip inrMjnu soe ] ijin isrjI iqin Awpy goe ] nwnk
nwmu smwil sdw qUM shjy sic smwvixAw ]8]16]17] mwJ mhlw 3 ] sy sic lwgy jo quDu
BwE ] sdw scu syvih shj suBwE ] scY sbid scw swlwhI scY myil imlwvixAw ]1] ha vwrI
jIa vwrI scu swlwhixAw ] scu iDAwiein sy sic rwqy scy sic smwvixAw ]1] rhwa ] jh
dyKw scu sBnI Qwe ] gur prswdI mMin vswe ] qnu scw rsnw sic rwqI scu suix AwiK

120

vKwnixAw ]2] mnsw mwir sic smwxI ] iein min fITI sB Awvx jwxI ] siqgu{ syvy
sdw mnu inhclu inj Gir vwsw pwvixAw ]3] gur kY sbid irdY idKwieAw ] mwieAw mohu
sbid jlwieAw ] sco scw vyiK swlwhI gur sbdI scu pwvixAw ]4] jo sic rwqy iqn scI
ilv lwgI ] hir nwmu smwlih sy vfBwgI ] scY sbid Awip imlwE sqsMgiq scu gux
gwvixAw ]5] lyKw pVIAY jy lyKy ivic hovY ] Aohu Agmu Agoc{ sbid suiD hovY ] Anidnu
sc sbid swlwhI ho{ koie n kImiq pwvixAw ]6] piV piV Qwky sWiq n Awe ] qsnw jwly
suiD n kwe ] ibKu ibhwJih ibKu moh ipAwsy kUV boil ibKu KwvixAw ]7] gur prswdI Eko
jwxw ] dUjw mwir mnu sic smwxw ] nwnk Eko nwmu vrqY mn AMqir gur prswdI pwvixAw ]

8]17]18] mwJ mhlw 3 ] vrn }p vrqih sB qyry ] mir mir jMmih Pyr pvih Gxyry ] qUM

Eko inhclu Agm Apwrw gurmqI bUJ buJwvixAw ]1] ha vwrI jIa vwrI rwm nwmu mMin

vswvixAw ] iqsu }pu n ryiKAw vrnu n koe gurmqI Awip buJwvixAw ]1] rhwa ] sB Ekw

joiq jwxY jy koe ] siqgu{ syivAY prgtu hoe ] gupqu prgtu vrqY sB Qwe joqI joiq

imlwvixAw
]2]
iqsnw
Agin
jlY
sM
s
wrw
]
loBu
AiBmwnu
bhu
q
u
Ahkwrw
]
mir
mir
jnmY

piq gvwE ApxI ibrQw jnmu gvwvixAw ]3] gur kw sbdu ko ivrlw bUJY ] Awpu mwry qw
qBvxu sUJY ] iPir Aohu mrY n mrxw hovY shjy sic smwvixAw ]4] mwieAw mih iPir icqu n
lwE ] gur kY sbid sd rhY smwE ] scu slwhy sB Gt AMqir sco scu suhwvixAw ]5] scu
swlwhI sdw hjUry ] gur kY sbid rihAw BrpUry ] gur prswdI scu ndrI AwvY scy hI suKu
pwvixAw ]6] scu mn AMdir rihAw smwie ] sdw scu inhclu AwvY n jwie ] scy lwgY
so mnu inrmlu gurmqI sic smwvixAw ]7] scu swlwhI Av{ n koe ] ijqu syivAY sdw suKu

121

hoe ] nwnk nwim rqy vIcwrI sco scu kmwvixAw ]8]18]19] mwJ mhlw 3 ] inrml
sbdu inrml hY bwxI ] inrml joiq sB mwih smwxI ] inrml bwxI hir swlwhI jip hir
inrmlu mYlu gvwvixAw ]1] ha vwrI jIa vwrI suKdwqw mMin vswvixAw ] hir inrmlu
gur sbid slwhI sbdo suix iqsw imtwvixAw ]1] rhwa ] inrml nwmu visAw min AwE ]
mnu qnu inrmlu mwieAw mohu gvwE ] inrml gux gwvY inq swcy ky inrml nwdu vjwvixAw
]2] inrml AMmqu gur qy pwieAw ] ivchu Awpu muAw iqQY mohu n mwieAw ] inrml
igAwnu iDAwnu Aiq inrmlu inrml bwxI mMin vswvixAw ]3] jo inrmlu syvy su inrmlu
hovY ] hamY mYlu gur sbdy DovY ] inrml vwjY Anhd Duin bwxI dir scY soBw pwvixAw ]4]

inrml qy sB inrml hovY ] inrmlu mnUAw hir sbid provY ] inrml nwim lgy bfBwgI

inrmlu nwim suhwvixAw ]5] so inrmlu jo sbdy sohY ] inrml nwim mnu qnu mohY ] sic nwim

mlu kdy n lwgY muKu jlu scu krwvixAw ]6] mnu mYlw hY dUjY Bwie ] mYlw cakw mYlY Qwie ]

mYlw Kwie iPir mYlu vDwE mnmuK mYlu duKu pwvixAw ]7] mYly inrml siB hukim sbwE ]

sy
inrml
jo
hir
swcy
BwE
]
nwnk
nwmu
vsY
mn
AM
q
ir
gu
r
mu
i
K
mY
l
u
cu
k
wvixAw
]8]19]20]

mwJ mhlw 3 ] goivMdu jlu jl hsw ] mnu bwxI inrml myrI mnsw ] min jl sdw muK
sohih Aiq jl nwmu iDAwvixAw ]1] ha vwrI jIa vwrI goibMd gux gwvixAw ] goibdu
goibdu khY idn rwqI goibd gux sbid suxwvixAw ]1] rhwa ] goibdu gwvih shij suBwE ]
gur kY BY jl hamY mlu jwE ] sdw Anid rhih Bgiq krih idnu rwqI suix goibd gux
gwvixAw ]2] mnUAw nwcY Bgiq VwE ] gur kY sbid mnY mnu imlwE ] scw qwlu pUry
mwieAw mohu cukwE sbdy inriq krwvixAw ]3] cw kUky qnih pCwVy ] mwieAw moih

122

joihAw jmkwly ] mwieAw mohu iesu mnih ncwE AMqir kptu duKu pwvixAw ]4] gurmuiK Bgiq
jw Awip krwE ] qnu mnu rwqw shij suBwE ] bwxI vjY sbid vjwE gurmuiK Bgiq Qwie
pwvixAw ]5] bhu qwl pUry vwjy vjwE ] nw ko suxy n mMin vswE ] mwieAw kwrix ipV bMiD
nwcY dUjY Bwie duKu pwvixAw ]6] ijsu AMqir pRIiq lgY so mukqw ] ieMdI vis sc sMjim jugqw ]
gur kY sbid sdw hir iDAwE Ehw Bgiq hir BwvixAw ]7] gurmuiK Bgiq jug cwry hoe ]
horqu Bgiq n pwE koe ] nwnk nwmu gur BgqI pweAY gur crxI icqu lwvixAw ]8]20]
21] mwJ mhlw 3 ] scw syvI scu swlwhI ] scY nwie duKu kb hI nwhI ] suKdwqw syvin suKu
pwiein gurmiq mMin vswvixAw ]1] ha vwrI jIa vwrI suK shij smwiD lgwvixAw ]

jo hir syvih sy sdw sohih soBw suriq suhwvixAw ]1] rhwa ] sBu ko qyrw Bgqu khwE ]

sye Bgq qyrY min BwE ] scu bwxI quDY swlwhin rMig rwqy Bgiq krwvixAw ]2] sBu ko

scy hir jIa qyrw ] gurmuiK imlY qw cUkY Pyrw ] jw quDu BwvY qw nwie rcwvih qUM Awpy nwa

jpwvixAw ]3] gurmqI hir mMin vswieAw ] hrKu sogu sBu mohu gvwieAw ] ieksu isa

ilv
lwgI
sd
hI
hir
nwmu
mM
i
n
vswvixAw
]4]
Bgq
rM
i
g
rwqy
sdw
qy
r
Y
cwE
]
na
iniD
nwmu

visAw min AwE ] pUrY Bwig siqgu{ pwieAw sbdy myil imlwvixAw ]5] qUM dieAwlu sdw
suKdwqw ] qUM Awpy myilih gurmuiK jwqw ] qUM Awpy dyvih nwmu vfwe nwim rqy suKu pwvixAw ]6]
sdw sdw swcy quDu swlwhI ] gurmuiK jwqw dUjw ko nwhI ] Eksu isa mnu rihAw smwE min
mMinAY mnih imlwvixAw ]7] gurmuiK hovY so swlwhy ] swcy Twkur vyprvwhy ] nwnk nwmu vsY
mn AMqir gur sbdI hir mylwvixAw ]8]21]22] mwJ mhlw 3 ] qyry Bgq sohih swcY
drbwry ] gur kY sbid nwim svwry ] sdw Anid rhih idnu rwqI gux kih guxI smwvixAw

123

]1] ha vwrI jIa vwrI nwmu suix mMin vswvixAw ] hir jIa scw co cw hamY mwir
imlwvixAw ]1] rhwa ] hir jIa swcw swcI nwe ] gur prswdI iksY imlwe ] gur sbid
imlih sy ivCuVih nwhI shjy sic smwvixAw ]2] quJ qy bwhir kCU n hoie ] qUM kir kir
vyKih jwxih soie ] Awpy kry krwE krqw gurmiq Awip imlwvixAw ]3] kwmix guxvMqI
hir pwE ] BY Bwie sIgw{ bxwE ] siqgu{ syiv sdw sohwgix sc apdyis smwvixAw ]4]
sbdu ivswrin iqnw Ta{ n Twa ] BRim BUly ija suM\Y Gir kwa ] hlqu plqu iqnI dovY
gvwE duKy duiK ivhwvixAw ]5] ilKidAw ilKidAw kwgd msu Koe ] dUjY Bwie suKu pwE
n koe ] kUV ilKih qY kUV kmwvih jil jwvih kUiV icqu lwvixAw ]6] gurmuiK sco scu

ilKih vIcw{ ] sy jn scy pwvih moK duAw{ ] scu kwgdu klm msvwxI scu iliK sic

smwvixAw ]7] myrw pRBu AMqir bYTw vyKY ] gur prswdI imlY soe jnu lyKY ] nwnk nwmu

imlY vifAwe pUry gur qy pwvixAw ]8]22]23] mwJ mhlw 3 ] Awqm rwm prgwsu

gur qy hovY ] hamY mYlu lwgI gur sbdI KovY ] mnu inrmlu Anidnu BgqI rwqw Bgiq

kry
hir
pwvixAw
]1]
ha
vwrI
jIa
vwrI
Awip
Bgiq
krin
Avrw
Bgiq
krwvixAw
]

iqnw Bgq jnw ka sd nmskw{ kIjY jo Anidnu hir gux gwvixAw ]1] rhwa ]
Awpy krqw kwrxu krwE ] ijqu BwvY iqqu kwrY lwE ] pUrY Bwig gur syvw hovY gur syvw qy
suKu pwvixAw ]2] mir mir jIvY qw ikCu pwE ] gur prswdI hir mMin vswE ] sdw mukqu
hir mMin vswE shjy shij smwvixAw ]3] bhu krm kmwvY mukiq n pwE ] dysMq{ BvY
dUjY Bwie KuAwE ] ibrQw jnmu gvwieAw kptI ibnu sbdY duKu pwvixAw ]4] Dwvqu rwKY
Twik rhwE ] gur prswdI prm pdu pwE ] siqgu{ Awpy myil imlwE imil pRIqm suKu

124

pwvixAw ]5] ieik kUiV lwgy kUVy Pl pwE ] dUjY Bwie ibrQw jnmu gvwE ] Awip fuby sgly
kul foby kUV boil ibKu KwvixAw ]6] iesu qn mih mnu ko gurmuiK dyKY ] Bwie Bgiq jw hamY
soKY ] isD swiDk moinDwrI rhy ilv lwie iqn BI qn mih mnu n idKwvixAw ]7] Awip
krwE krqw soe ] ho{ ik kry kIqY ikAw hoe ] nwnk ijsu nwmu dyvY so lyvY nwmo mMin
vswvixAw ]8]23]24] mwJ mhlw 3 ] iesu guPw mih AKut BMfwrw ] iqsu ivic vsY hir
AlK Apwrw ] Awpy gupqu prgtu hY Awpy gur sbdI Awpu vM\wvixAw ]1] ha vwrI jIa
vwrI AMmq nwmu mMin vswvixAw ] AMmq nwmu mhw rsu mITw gurmqI AMmqu pIAwvixAw ]
1] rhwa ] hamY mwir bjr kpwt KulwieAw ] nwmu Amolku gur prswdI pwieAw ] ibnu sbdY

nwmu n pwE koe gur ikrpw mMin vswvixAw ]2] gur igAwn AMjnu scu nyI pwieAw ] AMqir

cwnxu AigAwnu AMDy{ gvwieAw ] joqI joiq imlI mnu mwinAw hir dir soBw pwvixAw ]3]

srIrhu Bwlix ko bwhir jwE ] nwmu n lhY bhuqu vygwir duKu pwE ] mnmuK AMDy sUJY nwhI iPir

iGir Awie gurmuiK vQu pwvixAw ]4] gur prswdI scw hir pwE ] min qin vyKY hamY mYlu

jwE
]
bY
i
s
su
Q
win
sd
hir
gu
x
gwvY
scY
sbid
smwvixAw
]5]
na
dr
Twky
Dwvqu
rhwE

] dsvY inj Gir vwsw pwE ] AoQY Anhd sbd vjih idnu rwqI gurmqI sbdu suxwvixAw ]
6] ibnu sbdY AMqir Awnyrw ] n vsqu lhY n cUkY Pyrw ] siqgur hiQ kuMjI horqu d{ KulY
nwhI gu{ pUrY Bwig imlwvixAw ]7] gupqu prgtu qUM sBnI Qwe ] gur prswdI imil soJI
pwe ] nwnk nwmu slwih sdw qUM gurmuiK mMin vswvixAw ]8]24]25] mwJ mhlw 3 ]
gurmuiK imlY imlwE Awpy ] kwlu n johY duKu n sMqwpy ] hamY mwir bMDn sB qoVY gurmuiK
sbid suhwvixAw ]1] ha vwrI jIa vwrI hir hir nwim suhwvixAw ] gurmuiK gwvY gurmuiK

125

nwcY hir syqI icqu lwvixAw ]1] rhwa ] gurmuiK jIvY mrY prvwxu ] Awrjw n CIjY sbdu
pCwxu ] gurmuiK mrY n kwlu n KwE gurmuiK sic smwvixAw ]2] gurmuiK hir dir soBw pwE
gurmuiK ivchu Awpu gvwE ] Awip qrY kul sgly qwry gurmuiK jnmu svwrixAw ]3] gurmuiK
duKu kdy n lgY srIir ] gurmuiK hamY cUkY pIr ] gurmuiK mnu inrmlu iPir mYlu n lwgY gurmuiK
shij smwvixAw ]4] gurmuiK nwmu imlY vifAwe ] gurmuiK gux gwvY soBw pwe ] sdw
Anid rhY idnu rwqI gurmuiK sbdu krwvixAw ]5] gurmuiK Anidnu sbdy rwqw ] gurmuiK
jug cwry hY jwqw ] gurmuiK gux gwvY sdw inrmlu sbdy Bgiq krwvixAw ]6] bwJu gu} hY
AMD AMDwrw ] jmkwil grTy krih pukwrw ] Anidnu rogI ibstw ky kIVy ibstw mih duKu

pwvixAw ]7] gurmuiK Awpy kry krwE ] gurmuiK ihrdY vuTw Awip AwE ] nwnk nwim imlY

vifAwe pUry gur qy pwvixAw ]8]25]26] mwJ mhlw 3 ] Ekw joiq joiq hY srIrw ] sbid

idKwE siqgu{ pUrw ] Awpy Prku kIqonu Gt AMqir Awpy bxq bxwvixAw ]1] ha vwrI jIa

vwrI hir scy ky gux gwvixAw ] bwJu gu} ko shju n pwE gurmuiK shij smwvixAw ]1]

rhwa
]
qU
M
Awpy
sohih
Awpy
jgu
mohih
]
qU
M
Awpy
ndrI
jgqu
provih
]
qU
M
Awpy
du
K
u
su
K
u
dy
v
ih

krqy gurmuiK hir dyKwvixAw ]2] Awpy krqw kry krwE ] Awpy sbdu gur mMin vswE ] sbdy
apjY AMmq bwxI gurmuiK AwiK suxwvixAw ]3] Awpy krqw Awpy Bugqw ] bMDn qoVy sdw hY
mukqw ] sdw mukqu Awpy hY scw Awpy AlKu lKwvixAw ]4] Awpy mwieAw Awpy CwieAw ] Awpy
mohu sBu jgqu apwieAw ] Awpy guxdwqw gux gwvY Awpy AwiK suxwvixAw ]5] Awpy kry
krwE Awpy ] Awpy Qwip aQwpy Awpy ] quJ qy bwhir kCU n hovY qUM Awpy kwrY lwvixAw ]6]
Awpy mwry Awip jIvwE ] Awpy myly myil imlwE ] syvw qy sdw suKu pwieAw gurmuiK shij

126

smwvixAw ]7] Awpy cw co hoe ] ijsu Awip ivKwly su vyKY koe ] nwnk nwmu vsY Gt
AMqir Awpy vyiK ivKwlixAw ]8]26]27] mwJ mhlw 3 ] myrw pRBu BrpUir rihAw sB Qwe
] gur prswdI Gr hI mih pwe ] sdw sryvI iek min iDAwe gurmuiK sic smwvixAw ]1]
ha vwrI jIa vwrI jgjIvnu mMin vswvixAw ] hir jgjIvnu inrBa dwqw gurmiq shij
smwvixAw ]1] rhwa ] Gr mih DrqI Dalu pwqwlw ] Gr hI mih pRIqmu sdw hY bwlw ]
sdw Anid rhY suKdwqw gurmiq shij smwvixAw ]2] kwieAw AMdir hamY myrw ] jMmx
mrxu n cUkY Pyrw ] gurmuiK hovY su hamY mwry sco scu iDAwvixAw ]3] kwieAw AMdir pwpu
punu duie Bwe ] duhI imil kY ssit apwe ] dovY mwir jwie iekqu Gir AwvY gurmiq shij

smwvixAw ]4] Gr hI mwih dUjY Bwie Anyrw ] cwnxu hovY CofY hamY myrw ] prgtu sbdu

hY suKdwqw Anidnu nwmu iDAwvixAw ]5] AMqir joiq prgtu pwswrw ] gur swKI imitAw

AMiDAwrw ] kmlu ibgwis sdw suKu pwieAw joqI joiq imlwvixAw ]6] AMdir mhl rqnI

Bry BMfwrw ] gurmuiK pwE nwmu Apwrw ] gurmuiK vxjy sdw vwpwrI lwhw nwmu sd pwvixAw

]7]
Awpy
vQu
rwKY
Awpy
dy
i
e
]
gu
r
mu
i
K
vxjih
ky
e

ky
i
e
]
nwnk
ijsu
ndir
kry
so
pwE

kir ikrpw mMin vswvixAw ]8]27]28] mwJ mhlw 3 ] hir Awpy myly syv krwE ] gur kY
sbid Bwa dUjw jwE ] hir inrmlu sdw guxdwqw hir gux mih Awip smwvixAw ]1]
ha vwrI jIa vwrI scu scw ihrdY vswvixAw ] scw nwmu sdw hY inrmlu gur sbdI mMin
vswvixAw ]1] rhwa ] Awpy gu{ dwqw krim ibDwqw ] syvk syvih gurmuiK hir jwqw ] AMmq
nwim sdw jn sohih gurmiq hir rsu pwvixAw ]2] iesu guPw mih ieku Qwnu suhwieAw ]
pUrY guir hamY Brmu cukwieAw ] Anidnu nwmu slwhin rMig rwqy gur ikrpw qy pwvixAw ]3]

127

gur kY sbid iehu guPw vIcwry ] nwmu inrMjnu AMqir vsY murwry ] hir gux gwvY sbid suhwE
imil pRIqm suKu pwvixAw ]4] jmu jwgwqI dUjY Bwie k{ lwE ] nwvhu BUly dyie sjwE ] GVI
muhq kw lyKw lyvY rqIAhu mwsw qol kFwvixAw ]5] pyeAVY ip{ cyqy nwhI ] dUjY muTI rovY
DwhI ] KrI kuAwilAo ku}ip kulKxI supnY ip{ nhI pwvixAw ]6] pyeAVY ip{ mMin
vswieAw ] pUrY guir hdUir idKwieAw ] kwmix ip{ rwiKAw kMiT lwie sbdy ip{ rwvY syj
suhwvixAw ]7] Awpy dyvY sid bulwE ] Awpxw nwa mMin vswE ] nwnk nwmu imlY vifAwe
Anidnu sdw gux gwvixAw ]8]28]29] mwJ mhlw 3 ] qm jnmu suQwin hY vwsw ] siqgu{
syvih Gr mwih adwsw ] hir rMig rhih sdw rMig rwqy hir ris mnu qpqwvixAw ]1] ha

vwrI jIa vwrI piV buiJ mMin vswvixAw ] gurmuiK pVih hir nwmu slwhih dir scY soBw

pwvixAw ]1] rhwa ] AlK ABya hir rihAw smwE ] apwie n ikqI pwieAw jwE ] ikrpw

kry qw siqgu{ BytY ndrI myil imlwvixAw ]2] dUjY Bwie pVY nhI bUJY ] qibiD mwieAw

kwrix lUJY ] qibiD bMDn qUtih gur sbdI gur sbdI mukiq krwvixAw ]3] iehu mnu cMclu

vis
n
AwvY
]
du
i
bDw
lwgY
dh
idis
DwvY
]
ibKu
kw
kIVw
ibKu
mih
rwqw
ibKu
hI
mwih
pcwvixAw

]4] ha ha kry qY Awpu jxwE ] bhu krm krY ikCu Qwie n pwE ] quJ qy bwhir ikCU n hovY
bKsy sbid suhwvixAw ]5] apjY pcY hir bUJY nwhI ] Anidnu dUjY Bwie iPrwhI ] mnmuK jnmu
gieAw hY ibrQw AMiq gieAw pCuqwvixAw ]6] ip{ prdyis isgw{ bxwE ] mnmuK AMDu AYsy
krm kmwE ] hliq n soBw pliq n Foe ibrQw jnmu gvwvixAw ]7] hir kw nwmu iknY
ivrlY jwqw ] pUry gur kY sbid pCwqw ] Anidnu Bgiq kry idnu rwqI shjy hI suKu pwvixAw
]8] sB mih vrqY Eko soe ] gurmuiK ivrlw bUJY koe ] nwnk nwim rqy jn sohih kir

128

ikrpw Awip imlwvixAw ]9]29]30] mwJ mhlw 3 ] mnmuK pVih pMifq khwvih ] dUjY
Bwie mhw duKu pwvih ] ibiKAw mwqy ikCu sUJY nwhI iPir iPir jUnI AwvixAw ]1] ha vwrI
jIa vwrI hamY mwir imlwvixAw ] gur syvw qy hir min visAw hir rsu shij pIAwvixAw
]1] rhwa ] vydu pVih hir rsu nhI AwieAw ] vwdu vKwxih mohy mwieAw ] AigAwnmqI sdw
AMiDAwrw gurmuiK bUiJ hir gwvixAw ]2] AkQo kQIAY sbid suhwvY ] gurmqI min sco BwvY
] sco scu rvih idnu rwqI iehu mnu sic rMgwvixAw ]3] jo sic rqy iqn sco BwvY ] Awpy
dyie n pCoqwvY ] gur kY sbid sdw scu jwqw imil scy suKu pwvixAw ]4] kUV kusqu iqnw mYlu
n lwgY ] gur prswdI Anidnu jwgY ] inrml nwmu vsY Gt BIqir joqI joiq imlwvixAw ]

5] Y gux pVih hir qqu n jwxih ] mUlhu Buly gur sbdu n pCwxih ] moh ibAwpy ikCu sUJY

nwhI gur sbdI hir pwvixAw ]6] vydu pukwrY qibiD mwieAw ] mnmuK n bUJih dUjY BwieAw

] Y gux pVih hir Eku n jwxih ibnu bUJy duKu pwvixAw ]7] jw iqsu BwvY qw Awip imlwE ]

gur sbdI shsw dUKu cukwE ] nwnk nwvY kI scI vifAwe nwmo mMin suKu pwvixAw ]8]30]

31]
mwJ
mhlw
3
]
inrgu
x
u
srgu
x
u
Awpy
soe
]
qqu
pCwxY
so
pM
i
fqu
hoe
]
Awip
qrY
sgly

kul qwrY hir nwmu mMin vswvixAw ]1] ha vwrI jIa vwrI hir rsu ciK swdu pwvixAw ] hir
rsu cwKih sy jn inrml inrml nwmu iDAwvixAw ]1] rhwa ] so inhkrmI jo sbdu bIcwry
] AMqir qqu igAwin hamY mwry ] nwmu pdwrQu na iniD pwE Y gux myit smwvixAw ]2] hamY
krY inhkrmI n hovY ] gur prswdI hamY KovY ] AMqir ibbyku sdw Awpu vIcwry gur sbdI gux
gwvixAw ]3] hir s{ swg{ inrmlu soe ] sMq cugih inq gurmuiK hoe ] iesnwnu krih
sdw idnu rwqI hamY mYlu cukwvixAw ]4] inrml hsw pRym ipAwir ] hir sir vsY hamY

129

mwir ] Aihinis pRIiq sbid swcY hir sir vwsw pwvixAw ]5] mnmuKu sdw bgu mYlw hamY
mlu lwe ] iesnwnu krY p{ mYlu n jwe ] jIvqu mrY gur sbdu bIcwrY hamY mYlu cukwvixAw
]6] rqnu pdwrQu Gr qy pwieAw ] pUrY siqguir sbdu suxwieAw ] gur prswid imitAw
AMiDAwrw Git cwnxu Awpu pCwnixAw ]7] Awip apwE qY Awpy vyKY ] siqgu{ syvY so jnu
lyKY ] nwnk nwmu vsY Gt AMqir gur ikrpw qy pwvixAw ]8]31]32] mwJ mhlw 3 ]
mwieAw mohu jgqu sbwieAw ] Y gux dIsih mohy mwieAw ] gur prswdI ko ivrlw bUJY caQY pid
ilv lwvixAw ]1] ha vwrI jIa vwrI mwieAw mohu sbid jlwvixAw ] mwieAw mohu jlwE
so hir isa icqu lwE hir dir mhlI soBw pwvixAw ]1] rhwa ] dyvI dyvw mUlu hY mwieAw ]

isMmiq swsq ijMin apwieAw ] kwmu koDu psirAw sMswry Awie jwie duKu pwvixAw ]2] iqsu

ivic igAwn rqnu ieku pwieAw ] gur prswdI mMin vswieAw ] jqu squ sMjmu scu kmwvY guir

pUrY nwmu iDAwvixAw ]3] pyeAVY Dn Brim BulwxI ] dUjY lwgI iPir pCoqwxI ] hlqu plqu

dovY gvwE supnY suKu n pwvixAw ]4] pyeAVY Dn kMqu smwly ] gur prswdI vyKY nwly ]

ipr
kY
shij
rhY
rM
i
g
rwqI
sbid
isM
g
w{
bxwvixAw
]5]
sPlu
jnmu
ijnw
siqgu
{
pwieAw

] dUjw Bwa gur sbid jlwieAw ] Eko riv rihAw Gt AMqir imil sqsMgiq hir gux
gwvixAw ]6] siqgu{ n syvy so kwhy AwieAw ] iDRgu jIvxu ibrQw jnmu gvwieAw ] mnmuiK
nwmu iciq n AwvY ibnu nwvY bhu duKu pwvixAw ]7] ijin issit swjI soe jwxY ] Awpy mylY
sbid pCwxY ] nwnk nwmu imilAw iqn jn ka ijn Duir msqik lyKu ilKwvixAw
]8]1]32]33] mwJ mhlw 4 ] Awid purKu AprMp{ Awpy ] Awpy Qwpy Qwip aQwpy ] sB
mih vrqY Eko soe gurmuiK soBw pwvixAw ]1] ha vwrI jIa vwrI inrMkwrI nwmu iDAwvixAw

130

] iqsu }pu n ryiKAw Git Git dyiKAw gurmuiK AlKu lKwvixAw ]1] rhwa ] qU dieAwlu
ikrpwlu pRBu soe ] quDu ibnu dUjw Av{ n koe ] gu{ prswdu kry nwmu dyvY nwmy nwim
smwvixAw ]2] qUM Awpy scw isrjxhwrw ] BgqI Bry qyry BMfwrw ] gurmuiK nwmu imlY mnu
BIjY shij smwiD lgwvixAw ]3] Anidnu gux gwvw pRB qyry ] quDu swlwhI pRIqm myry ] quDu
ibnu Av{ n koe jwcw gur prswdI qUM pwvixAw ]4] Agmu Agoc{ imiq nhI pwe ] ApxI
pw krih qUM lYih imlwe ] pUry gur kY sbid iDAweAY sbdu syiv suKu pwvixAw ]5] rsnw
guxvMqI gux gwvY ] nwmu slwhy scy BwvY ] gurmuiK sdw rhY rMig rwqI imil scy soBw pwvixAw
]6] mnmuKu krm kry AhkwrI ] jUAY jnmu sB bwjI hwrI ] AMqir loBu mhw gubwrw iPir iPir

Awvx jwvixAw ]7] Awpy krqw dy vifAwe ] ijn ka Awip ilKqu Duir pwe ] nwnk nwmu

imlY Ba BMjnu gur sbdI suKu pwvixAw ]8]1]34] mwJ mhlw 5 G{ 1 ] AMqir AlKu

n jwe liKAw ] nwmu rqnu lY guJw riKAw ] Agmu Agoc{ sB qy cw gur kY sbid lKwvixAw

]1] ha vwrI jIa vwrI kil mih nwmu suxwvixAw ] sMq ipAwry scY Dwry vfBwgI drsnu

pwvixAw
]1]
rhwa
]
swiDk
isD
ijsY
ka
iPrdy
]
bR
h
my
ieM
d

iDAwiein
ihrdy
]
koit
qy
q
Isw

Kojih qw ka gur imil ihrdY gwvixAw ]2] AwT phr quDu jwpy pvnw ] DrqI syvk pwiek
crnw ] KwxI bwxI srb invwsI sBnw kY min BwvixAw ]3] swcw swihbu gurmuiK jwpY ]
pUry gur kY sbid is\wpY ] ijn pIAw sye qpqwsy scy sic AGwvixAw ]4] iqsu Gir shjw
soe suhylw ] And ibnod kry sd kylw ] so DnvMqw so vf swhw jo gur crxI mnu lwvixAw ]
5] pihlo dy qYN irjku smwhw ] ipCo dy qY jMqu apwhw ] quDu jyvfu dwqw Av{ n suAwmI lvY n koe
lwvixAw ]6] ijsu qUM quTw so quDu iDAwE ] swD jnw kw mMqR kmwE ] Awip qrY sgly kul qwry

131

iqsu drgh Twk n pwvixAw ]7] qUM vfw qUM co cw ] qUM byAMqu Aiq mUco mUcw ] ha kurbwxI
qyrY vM\w nwnk dws dswvixAw ]8]1]35] mwJ mhlw 5 ] kaxu su mukqw kaxu su jugqw ]
kaxu su igAwnI kaxu su bkqw ] kaxu su igrhI kaxu adwsI kaxu su kImiq pwE jIa ]1]
ikin ibiD bwDw ikin ibiD CUtw ] ikin ibiD Awvxu jwvxu qUtw ] kax krm kax inhkrmw
kaxu su khY khwE jIa ]2] kaxu su suKIAw kaxu su duKIAw ] kaxu su snmuKu kaxu vymuKIAw
] ikin ibiD imlIAY ikin ibiD ibCurY ieh ibiD kaxu pRgtwE jIa ]3] kaxu su AK{ ijqu
Dwvqu rhqw ] kaxu apdysu ijqu duKu suKu sm shqw ] kaxu su cwl ijqu pwrbRhmu iDAwE ikin
ibiD kIrqnu gwE jIa ]4] gurmuiK mukqw gurmuiK jugqw ] gurmuiK igAwnI gurmuiK bkqw ]

Dnu igrhI adwsI gurmuiK gurmuiK kImiq pwE jIa ]5] hamY bwDw gurmuiK CUtw ] gurmuiK

Awvxu jwvxu qUtw ] gurmuiK krm gurmuiK inhkrmw gurmuiK kry su suBwE jIa ]6] gurmuiK

suKIAw mnmuiK duKIAw ] gurmuiK snmuKu mnmuiK vymuKIAw ] gurmuiK imlIAY mnmuiK ivCurY

gurmuiK ibiD pRgtwE jIa ]7] gurmuiK AK{ ijqu Dwvqu rhqw ] gurmuiK apdysu duKu suKu

sm
shqw
]
gu
r
mu
i
K
cwl
ijqu
pwrbR
h
mu
iDAwE
gu
r
mu
i
K
kIrqnu
gwE
jIa
]8]
sglI
bxq

bxwe Awpy ] Awpy kry krwE Qwpy ] ieksu qy hoieAo Anqw nwnk Eksu mwih smwE jIa ]
9]2]36] mwJ mhlw 5 ] pRBu AibnwsI qw ikAw kwVw ] hir BgvMqw qw jnu Krw suKwlw
] jIA pRwn mwn suKdwqw qUM krih soe suKu pwvixAw ]1] ha vwrI jIa vwrI gurmuiK min
qin BwvixAw ] qUM myrw prbqu qUM myrw Aolw qum sMig lvY n lwvixAw ]1] rhwa ] qyrw kIqw
ijsu lwgY mITw ] Git Git pwrbRhmu iqin jin fITw ] Qwin Qnqir qUMhY qUMhY ieko ieku
vrqwvixAw ]2] sgl mnorQ qUM dyvxhwrw ] BgqI Bwie Bry BMfwrw ] dieAw Dwir rwKy

132

quDu sye pUrY krim smwvixAw ]3] AMD kUp qy kMFY cwVy ] kir ikrpw dws ndir inhwly ]
gux gwvih pUrn AibnwsI kih suix qoit n AwvixAw ]4] AYQY AoQY qUMhY rKvwlw ] mwq grB
mih qum hI pwlw ] mwieAw Agin n pohY iqn ka rMig rqy gux gwvixAw ]5] ikAw gux qyry
AwiK smwlI ] mn qn AMqir quDu ndir inhwlI ] qUM myrw mIqu swjnu myrw suAwmI quDu ibnu
Av{ n jwnixAw ]6] ijs ka qUM pRB BieAw shwe ] iqsu qqI vwa n lgY kwe ] qU swihbu
srix suKdwqw sqsMgiq jip pRgtwvixAw ]7] qUM c AQwhu Apw{ Amolw ] qUM swcw swihbu
dwsu qyrw golw ] qUM mIrw swcI Tkurwe nwnk bil bil jwvixAw ]8]3]37] mwJ mhlw 5
G{ 2 ] inq inq dXu smwlIAY ] mUil n mnhu ivswrIAY ] rhwa ] sMqw sMgiq pweAY ] ijqu

jm kY pMiQ n jweAY ] qosw hir kw nwmu lY qyry kulih n lwgY gwil jIa ]1] jo ismrMdy

sWeAY ] nrik n sye pweAY ] qqI vwa n lge ijn min vuTw Awie jIa ]2] sye suMdr

sohxy ] swDsMig ijn bYhxy ] hir Dnu ijnI sMijAw sye gMBIr Apwr jIa ]3] hir Aima

rswiexu pIvIAY ] muih ifTY jn kY jIvIAY ] kwrj siB svwir lY inq pUjhu gur ky pwv jIa

]4]
jo
hir
kIqw
Awpxw
]
iqnih
gu
s
we
jwpxw
]
so
sU
r
w
prDwnu
so
msqik
ijs
dY
Bwgu
jIa

]5] mn mMDy pRBu AvgwhIAw ] Eih rs Bogx pwiqswhIAw ] mMdw mUil n apijAo qry scI
kwrY lwig jIa ]6] krqw mMin vswieAw ] jnmY kw Plu pwieAw ] min BwvMdw kMqu hir qyrw
iQ{ hoAw sohwgu jIa ]7] Atl pdwrQu pwieAw ] BY BMjn kI srxwieAw ] lwie AMcil nwnk
qwirAnu ijqw jnmu Apwr jIa ]8]4]38]

< siqgur pRswid ] mwJ mhlw 5 G{ 3 ]

hir jip jpy mnu DIry ]1] rhwa ] ismir ismir gurdya imit gE BY dUry ]1] srin

133

AwvY pwrbRhm kI qw iPir kwhy JUry ]2] crn syv sMq swD ky sgl mnorQ pUry ]3]
Git Git Eku vrqdw jil Qil mhIAil pUry ]4] pwp ibnwsnu syivAw piv sMqn kI
DUry ]5] sB Cfwe Ksim Awip hir jip Be T}ry ]6] krqY kIAw qpwvso dust muE
hoie mUry ]7] nwnk rqw sic nwie hir vyKY sdw hjUry ]8]5]39]1]32]1]5]39]

bwrh mwhw mWJ mhlw 5 G{ 4


< siqgur pRswid ]
ikriq krm ky vICuVy kir ikrpw mylhu rwm ] cwir kuMt dh ids BRmy Qik AwE pRB kI swm ]
Dynu duDY qy bwhrI ikqY n AwvY kwm ] jl ibnu swK kumlwvqI apjih nwhI dwm ] hir nwh

n imlIAY swjnY kq pweAY ibsrwm ] ijqu Gir hir kMqu n pRgte BiT ngr sy gRwm ]

sRb sIgwr qMbol rs sxu dyhI sB Kwm ] pRB suAwmI kMq ivhUxIAw mIq sjx siB jwm

] nwnk kI bynqIAw kir ikrpw dIjY nwmu ] hir mylhu suAwmI sMig pRB ijs kw inhcl

Dwm ]1] cyiq goivMdu ArwDIAY hovY Andu Gxw ] sMq jnw imil pweAY rsnw nwmu Bxw ]

ijin
pwieAw
pR
B
u
Awpxw
AwE
iqsih
gxw
]
ieku
iKnu
iqsu
ibnu
jIvxw
ibrQw
jnmu

jxw ] jil Qil mhIAil pUirAw rivAw ivic vxw ] so pRBu iciq n Awve ikqVw duKu
gxw ] ijnI rwivAw so pRBU iqnw Bwgu mxw ] hir drsn kMa mnu locdw nwnk ipAws
mnw ] cyiq imlwE so pRBU iqs kY pwie lgw ]2] vYswiK DIrin ika vwFIAw ijnw pRym ibCohu
] hir swjnu purKu ivswir kY lgI mwieAw Dohu ] pu kl n sMig Dnw hir AivnwsI
Aohu ] plic plic sglI mue JUTY DMDY mohu ] ieksu hir ky nwm ibnu AgY leAih Koih ]
dXu ivswir ivgucxw pRB ibnu Av{ n koie ] pRIqm crxI jo lgy iqn kI inrml soie ]

134

nwnk kI pRB bynqI pRB imlhu prwpiq hoie ] vYswKu suhwvw qW lgY jw sMqu BytY hir soie ]
3] hir jyiT juVMdw loVIAY ijsu AgY siB invMin ] hir sjx dwvix ligAw iksY n dye
bMin ] mwxk moqI nwmu pRB an lgY nwhI sMin ] rMg sBy nwrwiexY jyqy min BwvMin ] jo hir
loVy so kry soe jIA krMin ] jo pRiB kIqy Awpxy sye khIAih DMin ] Awpx lIAw jy imlY
ivCuiV ika rovMin ] swDU sMgu prwpqy nwnk rMg mwxMin ] hir jyTu rMgIlw iqsu DxI ijs kY
Bwgu mQMin ]4] AwswV qpMdw iqsu lgY hir nwhu n ijnw pwis ] jgjIvn purKu iqAwig kY
mwxs sMdI Aws ] duXY Bwie ivgucIAY gil pesu jm kI Pws ] jyhw bIjY so luxY mQY jo
iliKAwsu ] rYix ivhwxI pCuqwxI aiT clI ge inrws ] ijn kO swDU BytIAY so drgh hoie

Klwsu ] kir ikrpw pRB AwpxI qyry drsn hoie ipAws ] pRB quDu ibnu dUjw ko nhI nwnk kI

Ardwis ] AwswV suhdw iqsu lgY ijsu min hir crx invws ]5] swvix srsI kwmxI

crn kml isa ipAw{ ] mnu qnu rqw sc rMig ieko nwmu ADw{ ] ibiKAw rMg kUVwivAw

idsin sBy Cw{ ] hir AMmq bUMd suhwvxI imil swDU pIvxhw{ ] vxu iqxu pRB sMig mailAw

sM
m
R
Q
pu
r
K
Apw{
]
hir
imlxY
no
mnu
locdw
krim
imlwvxhw{
]
ijnI
sKIE
pR
B
u
pwieAw

ha iqn kY sd bilhwr ] nwnk hir jI mieAw kir sbid svwrxhw{ ] swvxu iqnw
suhwgxI ijn rwm nwmu air hw{ ]6] Bwduie Brim BulwxIAw dUjY lgw hyqu ] lK sIgwr
bxwieAw kwrij nwhI kyqu ] ijqu idin dyh ibnssI iqqu vylY khsin pRyqu ] pkiV clwiein
dUq jm iksY n dynI Byqu ] Cif KVoqy iKnY mwih ijn isa lgw hyqu ] hQ mroVY qnu kpy
isAwhhu hoAw syqu ] jyhw bIjY so luxY krmw sMdVw Kyqu ] nwnk pRB srxwgqI crx boihQ
pRB dyqu ] sy Bwduie nrik n pweAih gu{ rKx vwlw hyqu ]7] Asuin pRym amwhVw ika

135

imlIAY hir jwie ] min qin ipAws drsn GxI koe Awix imlwvY mwie ] sMq shwe pRym ky
ha iqn kY lwgw pwie ] ivxu pRB ika suKu pweAY dUjI nwhI jwie ] ijn@I cwiKAw pRym rsu sy
qpiq rhy AwGwie ] Awpu iqAwig ibnqI krih lyhu pRBU liV lwie ] jo hir kMiq imlweAw
is ivCuiV kqih n jwie ] pRB ivxu dUjw ko nhI nwnk hir srxwie ] AsU suKI vsMdIAw ijnw
mieAw hir rwie ]8] kiqik krm kmwvxy dosu n kwhU jogu ] prmysr qy BuilAW ivAwpin sBy
rog ] vymuK hoE rwm qy lgin jnm ivjog ] iKn mih kaVy hoie gE ijqVy mwieAw Bog ]
ivcu n koe kir skY iks QY rovih roj ] kIqw ikCU n hove iliKAw Duir sMjog ] vfBwgI myrw
pRBu imlY qW aqrih siB ibAog ] nwnk ka pRB rwiK lyih myry swihb bMdI moc ] kiqk hovY

swDsMgu ibnsih sBy soc ]9] mMiGir mwih sohdIAw hir ipr sMig bYTVIAwh ] iqn kI soBw

ikAw gxI ij swihib mylVIAwh ] qnu mnu mailAw rwm isa sMig swD shylVIAwh ] swD

jnw qy bwhrI sy rhin iekylVIAwh ] iqn duKu n kbhU aqrY sy jm kY vis pVIAwh ] ijnI

rwivAw pRBu Awpxw sy idsin inq KVIAwh ] rqn jvyhr lwl hir kMiT iqnw jVIAwh ]

nwnk
bWCY
DU
i
V
iqn
pR
B
srxI
dir
pVIAwh
]
mM
i
Gir
pR
B
u
AwrwDxw
bhu
i
V
n
jnmVIAwh

]10] poiK quKw{ n ivAwpe kMiT imilAw hir nwhu ] mnu byiDAw crnwribMd drsin
lgVw swhu ] Aot goivMd gopwl rwie syvw suAwmI lwhu ] ibiKAw poih n ske imil swDU
gux gwhu ] jh qy apjI qh imlI scI pRIiq smwhu ] k{ gih lInI pwrbRhim bhuiV n
ivCuVIAwhu ] bwir jwa lK byrIAw hir sjxu Agm Agwhu ] srm pe nwrwiexY nwnk dir
peAwhu ] poKu suohdw srb suK ijsu bKsy vyprvwhu ]11] mwiG mjnu sMig swDUAw DUVI kir
iesnwnu ] hir kw nwmu iDAwie suix sBnw no kir dwnu ] jnm krm mlu aqrY mn qy jwie

136

gumwnu ] kwim kroiD n mohIAY ibnsY loBu suAwnu ] scY mwrig clidAw asqiq kry jhwnu ]
ATsiT qIrQ sgl pun jIA dieAw prvwnu ] ijs no dyvY dieAw kir soe purKu sujwnu ]
ijnw imilAw pRBu Awpxw nwnk iqn kurbwnu ] mwiG sucy sy kWFIAih ijn pUrw gu{
imhrvwnu ]12] Plguix And apwrjnw hir sjx pRgty Awie ] sMq shwe rwm ky kir
ikrpw dIAw imlwie ] syj suhwvI srb suK huix duKw nwhI jwie ] ieC punI vfBwgxI
v{ pwieAw hir rwie ] imil shIAw mMglu gwvhI gIq goivMd Alwie ] hir jyhw Av{
n idse koe dUjw lvY n lwie ] hlqu plqu svwirAonu inhcl idqIAnu jwie ] sMswr
swgr qy riKAnu bhuiV n jnmY Dwie ] ijhvw Ek Anyk gux qry nwnk crxI pwie ] Plguix

inq slwhIAY ijs no iqlu n qmwie ]13] ijin ijin nwmu iDAwieAw iqn ky kwj sry ]

hir gu{ pUrw AwrwiDAw drgh sic Kry ] srb suKw iniD crx hir Bajlu ibKmu qry ]

pRym Bgiq iqn pweAw ibiKAw nwih jry ] kUV gE duibDw nsI pUrn sic Bry ] pwrbRhmu

pRBu syvdy mn AMdir Eku Dry ] mwh idvs mUrq Bly ijs ka ndir kry ] nwnku mMgY

drs
dwnu
ikrpw
krhu
hry
]14]1]

mwJ mhlw 5 idn rYix


< siqgur pRswid ]

sy
v
I
siqgu
{
Awpxw
hir
ismrI
idn
siB
rY
x
]
Awpu
iqAwig
srxI
pvW
mu
i
K
bolI
imTVy
vY
x
]

jnm jnm kw ivCuiVAw hir mylhu sjxu sYx ] jo jIA hir qy ivCuVy sy suiK n vsin BYx ] hir
ipr ibnu cYnu n pweAY Koij ifTy siB gYx ] Awp kmwxY ivCuVI dosu n kwhU dyx ] kir ikrpw pRB
rwiK lyhu ho{ nwhI krx kryx ] hir quDu ivxu KwkU }lxw khIAY ikQY vYx ] nwnk kI bynqIAw
hir surjnu dyKw nYx ]1] jIA kI ibrQw so suxy hir sMmQ purKu Apw{ ] mrix jIvix

137

AwrwDxw sBnw kw AwDw{ ] ssurY pyeAY iqsu kMq kI vfw ijsu prvw{ ] cw Agm AgwiD
boD ikCu AMqu n pwrwvw{ ] syvw sw iqsu BwvsI sMqw kI hoie Cw{ ] dInw nwQ dYAwl dyv piqq
aDwrxhw{ ] Awid jugwdI rKdw scu nwmu krqw{ ] kImiq koie n jwxe ko nwhI qolxhw{ ]
mn qn AMqir vis rhy nwnk nhI sumw{ ] idnu rYix ij pRB kMa syvdy iqn kY sd bilhwr ]2]
sMq ArwDin sd sdw sBnw kw bKisMdu ] jIa ipMfu ijin swijAw kir ikrpw idqInu ijMdu ]
gur sbdI AwrwDIAY jpIAY inrml mMqu ] kImiq khxu n jweAY prmysu{ byAMqu ] ijsu min vsY
nrwiexo so khIAY BgvMqu ] jIA kI locw pUrIAY imlY suAwmI kMqu ] nwnku jIvY jip hrI doK sBy
hI hqu ] idnu rYix ijsu n ivsrY so hirAw hovY jMqu ]3] srb klw pRB pUrxo mM\u inmwxI Qwa ]

hir Aot ghI mn AMdry jip jip jIvW nwa ] kir ikrpw pRB AwpxI jn DUVI sMig smwa ]

ija qUM rwKih iqa rhw qyrw idqw pYnw Kwa ] admu soe krwie pRB imil swDU gux gwa ] dUjI

jwie n suJe ikQY kUkx jwa ] AigAwn ibnwsn qm hrx cy Agm Amwa ] mnu ivCuiVAw

hir mylIAY nwnk Ehu suAwa ] srb kilAwxw iqqu idin hir prsI gur ky pwa ]4]1]

vwr
mwJ
kI
qQw
slok
mhlw
1

mlk murId qQw cMdhVw sohIAw kI DunI gwvxI ] < siq nwmu krqw purKu gur pRswid ]

sloku
m
1
]
gu
{
dwqw
gu
{
ihvY
G{
gu
{
dIpku
iqh
loie
]

Amr pdwrQu nwnkw min mwinAY suKu hoie ]1] m 1 ] pihlY ipAwir lgw Qx duiD ] dUjY
mwie bwp kI suiD ] qIjY BXw BwBI byb ] caQY ipAwir apnI Kyf ] pMjvY Kwx pIAx kI
Dwqu ] iCvY kwmu n puCY jwiq ] sqvY sMij kIAw Gr vwsu ] ATvY koDu hoAw qn nwsu ] nwvY
Daly aBy swh ] dsvY dDw hoAw suAwh ] gE isgIq pukwrI Dwh ] aifAw hsu dswE rwh ]

138

AwieAw gieAw muieAw nwa ] ipCY pqil sidhu kwv ] nwnk mnmuiK AMDu ipAw{ ] bwJu gu}
fubw sMsw{ ]2] m 1 ] ds bwlqix bIs rvix qIsw kw suMd{ khwvY ] cwlIsI pu{ hoie
pcwsI pgu iKsY sTI ky boFypw AwvY ] sqir kw miqhIxu AsIhW kw ivahw{ n pwvY ] nvY kw
ishjwsxI mUil n jwxY Ap blu ] FMFoilmu FUiFmu ifTu mY nwnk jgu DUE kw Dvlh{ ]3]
paVI ] qUM krqw purKu AgMmu hY Awip ssit apwqI ] rMg prMg apwrjnw bhu bhu ibiD BwqI ]
qUM jwxih ijin apweAY sBu Kylu qumwqI ] ieik Awvih ieik jwih aiT ibnu nwvY mir jwqI ]
gurmuiK rMig clUilAw rMig hir rMig rwqI ] so syvhu siq inrMjno hir purKu ibDwqI ] qUM Awpy
Awip sujwxu hY vf purKu vfwqI ] jo min iciq quDu iDAwiedy myry sicAw bil bil ha iqn

jwqI ]1] slok m 1 ] jIa pwie qnu swijAw riKAw bxq bxwie ] AKI dyKY ijhvw bolY

knI suriq smwie ] pYrI clY hQI krxw idqw pYnY Kwie ] ijin ric ricAw iqsih n jwxY AMDw

AMDu kmwie ] jw BjY qw TIk{ hovY GwVq GVI n jwie ] nwnk gur ibnu nwih piq piq ivxu pwir

n pwie ]1] m 2 ] dyNdy Qwvhu idqw cMgw mnmuiK AYsw jwxIAY ] suriq miq cqurwe qw kI

ikAw
kir
AwiK
vKwxIAY
]
AM
q
ir
bih
kY
krm
kmwvY
so
chu
ku
M
f
I
jwxIAY
]
jo
Drmu
kmwvY
iqsu

Drm nwa hovY pwip kmwxY pwpI jwxIAY ] qUM Awpy Kyl krih siB krqy ikAw dUjw AwiK vKwxIAY
] ijc{ qyrI joiq iqc{ joqI ivic qUM bolih ivxu joqI koe ikCu kirhu idKw isAwxIAY ] nwnk
gurmuiK ndrI AwieAw hir ieko suGV sujwxIAY ]2] paVI ] quDu Awpy jgqu apwie kY quDu
Awpy DMDY lwieAw ] moh TgalI pwie kY quDu Awphu jgqu KuAwieAw ] iqsnw AMdir Agin hY
nh iqpqY BuKw iqhwieAw ] shsw iehu sMsw{ hY mir jMmY AwieAw jwieAw ] ibnu siqgur mohu
n qute siB Qky krm kmwieAw ] gurmqI nwmu iDAweAY suiK rjw jw quDu BwieAw ] kulu

139

aDwry Awpxw Dnu jxydI mwieAw ] soBw suriq suhwvxI ijin hir syqI icqu lwieAw ]2]
sloku m 2 ] AKI bwJhu vyKxw ivxu knw sunxw ] pYrw bwJhu clxw ivxu hQw krxw ] jIBY
bwJhu bolxw iea jIvq mrxw ] nwnk hukmu pCwix kY qa KsmY imlxw ]1] m 2 ] idsY
suxIAY jwxIAY swa n pwieAw jwie ] {hlw tuMfw AMDulw ika gil lgY Dwie ] BY ky crx kr
Bwv ky loiex suriq kryie ] nwnku khY isAwxIE iev kMq imlwvw hoie ]2] paVI ] sdw
sdw qUM Eku hY quDu dUjw Kylu rcwieAw ] hamY grbu apwie kY loBu AMqir jMqw pwieAw ] ija BwvY
iqa rKu qU sB kry qyrw krwieAw ] ieknw bKsih myil lYih gurmqI quDY lwieAw ] ieik KVy
krih qyrI cwkrI ivxu nwvY ho{ n BwieAw ] ho{ kwr vykwr hY ieik scI kwrY lwieAw ] puqu

klqu kutMbu hY ieik Ailpqu rhy jo quDu BwieAw ] Aoih AMdrhu bwhrhu inrmly scY nwie

smwieAw ]3] sloku m 1 ] suieny kY prbiq guPw krI kY pwxI pieAwil ] kY ivic DrqI kY

AwkwsI ariD rhw isir Bwir ] pu{ kir kwieAw kpV pihrw Dovw sdw kwir ] bgw rqw pIAlw

kwlw bydw krI pukwr ] hoie kucIlu rhw mlu DwrI durmiq miq ivkwr ] nw ha nw mY nw ha

hovw
nwnk
sbdu
vIcwir
]1]
m
1
]
vs
pKwil
pKwly
kwieAw
Awpy
sM
j
im
hovY
]
AM
q
ir

mYlu lgI nhI jwxY bwhrhu mil mil DovY ] AMDw BUil pieAw jm jwly ] vsqu prwe ApunI
kir jwnY hamY ivic duKu Gwly ] nwnk gurmuiK hamY qutY qw hir hir nwmu iDAwvY ] nwmu jpy
nwmo AwrwDy nwmy suiK smwvY ]2] pvVI ] kwieAw his sMjogu myil imlwieAw ] iqn hI kIAw
ivjogu ijin apwieAw ] mUrKu Bogy Bogu duK sbwieAw ] suKhu aTy rog pwp kmwieAw ] hrKhu
sogu ivjogu apwie KpwieAw ] mUrK gxq gxwie JgVw pwieAw ] siqgur hiQ inbyV JgV
cukwieAw ] krqw kry su hogu n clY clwieAw ]4] sloku m 1 ] kUV boil murdw{ Kwie ]

140

AvrI no smJwvix jwie ] muTw Awip muhwE swQY ] nwnk AYsw AwgU jwpY ]1] mhlw 4 ]
ijs dY AMdir scu hY so scw nwmu muiK scu AlwE ] Aohu hir mwrig Awip cldw hornw no hir
mwrig pwE ] jy AgY qIrQu hoie qw mlu lhY CpiV nwqY sgvI mlu lwE ] qIrQu pUrw siqgu} jo
Anidnu hir hir nwmu iDAwE ] Aohu Awip Cutw kutMb isa dy hir hir nwmu sB ssit CfwE ]
jn nwnk iqsu bilhwrxY jo Awip jpY Avrw nwmu jpwE ]2] paVI ] ieik kMd mUlu cuix Kwih
vx KMif vwsw ] ieik Bgvw vysu kir iPrih jogI sMinAwsw ] AMdir qsnw bhuqu Cwdn Bojn
kI Awsw ] ibrQw jnmu gvwie n igrhI n adwsw ] jmkwlu isrhu n aqrY qibiD mnsw ]
gurmqI kwlu n AwvY nyVY jw hovY dwsin dwsw ] scw sbdu scu min Gr hI mwih adwsw ] nwnk

siqgu{ syvin Awpxw sy Awsw qy inrwsw ]5] sloku m 1 ] jy rqu lgY kpVY jwmw hoie plIqu

] jo rqu pIvih mwxsw iqn ika inrmlu cIqu ] nwnk nwa Kudwie kw idil hCY muiK lyhu ]

Avir idvwjy dunI ky JUTy Aml kryhu ]1] m 1 ] jw ha nwhI qw ikAw AwKw ikhu nwhI ikAw

hovw ] kIqw krxw kihAw kQnw BirAw Bir Bir DovW ] Awip n buJw lok buJwe AYsw AwgU

hovW
]
nwnk
AM
D
w
hoie
kY
dsy
rwhY
sBsu
mu
h
wE
swQY
]
AgY
gieAw
mu
h
y
mu
i
h
pwih
su
AY
s
w
AwgU

jwpY ]2] paVI ] mwhw {qI sB qUM GVI mUrq vIcwrw ] qUM gxqY iknY n pwieAo scy AlK
Apwrw ] piVAw mUrKu AwKIAY ijsu lbu loBu Ahkwrw ] nwa pVIAY nwa buJIAY gurmqI
vIcwrw ] gurmqI nwmu Dnu KitAw BgqI Bry BMfwrw ] inrmlu nwmu mMinAw dir scY
sicAwrw ] ijs dw jIa prwxu hY AMqir joiq Apwrw ] scw swhu ieku qUM ho{ jgqu
vxjwrw ]6] sloku m 1 ] imhr msIiq isdku muslw hku hlwlu kurwxu ] srm
suniq sIlu rojw hohu muslmwxu ] krxI kwbw scu pI{ klmw krm invwj ] qsbI sw iqsu

141

BwvsI nwnk rKY lwj ]1] m 1 ] hku prwieAw nwnkw asu sUAr asu gwie ] gu{ pI{
hwmw qw Bry jw murdw{ n Kwie ] glI iBsiq n jweAY CutY scu kmwie ] mwrx pwih hrwm
mih hoie hlwlu n jwie ] nwnk glI kUVIe kUVo plY pwie ]2] m 1 ] pMij invwjw vKq
pMij pMjw pMjy nwa ] pihlw scu hlwl duie qIjw KYr Kudwie ] caQI nIAiq rwis mnu pMjvI
isPiq snwie ] krxI klmw AwiK kY qw muslmwxu sdwie ] nwnk jyqy kUiVAwr kUVY kUVI pwie
]3] paVI ] ieik rqn pdwrQ vxjdy ieik kcY dy vwpwrw ] siqguir quTY pweAin AMdir
rqn BMfwrw ] ivxu gur iknY n liDAw AMDy Baik muE kUiVAwrw ] mnmuK dUjY pic muE nw
bUJih vIcwrw ] ieksu bwJhu dUjw ko nhI iksu AgY krih pukwrw ] ieik inrDn sdw Bakdy

ieknw Bry qujwrw ] ivxu nwvY ho{ Dnu nwhI ho{ ibiKAw sBu Cwrw ] nwnk Awip krwE kry

Awip hukim svwrxhwrw ]7] sloku m 1 ] muslmwxu khwvxu musklu jw hoie qw muslmwxu

khwvY ] Avil Aail dInu kir imTw mskl mwnw mwlu muswvY ] hoie musilmu dIn muhwxY

mrx jIvx kw Brmu cukwvY ] rb kI rjwie mny isr apir krqw mny Awpu gvwvY ] qa nwnk

srb
jIAw
imhrM
m
iq
hoie
q
mu
s
lmwxu
khwvY
]1]
mhlw
4
]
prhir
kwm
k
o
Du
JU
T
u
inM
d
w
qij

mwieAw Ahkw{ cukwvY ] qij kwmu kwimnI mohu qjY qw AMjn mwih inrMjnu pwvY ] qij mwnu
AiBmwnu pRIiq suq dwrw qij ipAws Aws rwm ilv lwvY ] nwnk swcw min vsY swc sbid hir
nwim smwvY ]2] paVI ] rwjy rXiq iskdwr koie n rhsIAo ] ht ptx bwjwr hukmI FhsIAo
] pky bMk duAwr mUrKu jwxY Awpxy ] drib Bry BMfwr rIqy ieik Kxy ] qwjI rQ quKwr hwQI
pwKry ] bwg imlK Gr bwr ikQY is Awpxy ] qMbU plG invwr srwiecy lwlqI ] nwnk sc
dwqw{ isnwKqu kudrqI ]8] sloku m 1 ] ndIAw hovih Dyxvw suMm hovih duDu GIa ] sglI

142

DrqI skr hovY KusI kry inq jIa ] prbqu suienw {pw hovY hIry lwl jVwa ] BI qUMhY swlwhxw
AwKx lhY n cwa ]1] m 1 ] Bwr ATwrh myvw hovY g{Vw hoie suAwa ] cMdu sUrju duie iPrdy
rKIAih inhclu hovY Qwa ] BI qUMhY swlwhxw AwKx lhY n cwa ]2] m 1 ] jy dyhY duKu lweAY
pwp grh duie rwhu ] rqu pIxy rwjy isrY apir rKIAih EvY jwpY Bwa ] BI qUMhY swlwhxw
AwKx lhY n cwa ]3] m 1 ] AgI pwlw kpV hovY Kwxw hovY vwa ] surgY dIAw mohxIAw
iesqrIAw hovin nwnk sBo jwa ] BI qUhY swlwhxw AwKx lhY n cwa ]4] pvVI ] bdPYlI
gYbwnw Ksmu n jwxe ] so khIAY dyvwnw Awpu n pCwxe ] klih burI sMswir vwdy KpIAY ]
ivxu nwvY vykwir Brmy pcIAY ] rwh dovY ieku jwxY soe isJsI ] kuPr goA kuPrwxY pieAw

dJsI ] sB dunIAw subhwnu sic smweAY ] isJY dir dIvwin Awpu gvweAY ]9] m 1 sloku ]

so jIivAw ijsu min visAw soie ] nwnk Av{ n jIvY koie ] jy jIvY piq lQI jwie ] sBu hrwmu

jyqw ikCu Kwie ] rwij rMgu mwil rMgu ] rMig rqw ncY ngu ] nwnk TigAw muTw jwie ] ivxu nwvY

piq gieAw gvwie ]1] m 1 ] ikAw KwDY ikAw pYDY hoie ] jw min nwhI scw soie ] ikAw myvw

ikAw
iGa
gu
V

imTw
ikAw
mY
d
w
ikAw
mwsu
]
ikAw
kpV
ikAw
sy
j
su
K
wlI
kIjih
Bog
iblws
]

ikAw lskr ikAw nyb KvwsI AwvY mhlI vwsu ] nwnk scy nwm ivxu sBy tol ivxwsu ]2]
pvVI ] jwqI dY ikAw hiQ scu prKIAY ] mhurw hovY hiQ mrIAY cKIAY ] scy kI isrkwr jugu jugu
jwxIAY ] hukmu mny isrdw{ dir dIbwxIAY ] PurmwnI hY kwr Ksim pTwieAw ] qblbwj bIcwr
sbid suxwieAw ] ieik hoE Asvwr ieknw swKqI ] ieknI bDy Bwr ieknw qwKqI ]10] sloku
m 1 ] jw pkw qw kitAw rhI su plir vwiV ] sxu kIswrw iciQAw kxu lieAw qnu JwiV ] duie
puV ckI joiV kY pIsx Awie bihTu ] jo dir rhy su abry nwnk Ajbu ifTu ]1] m 1 ] vyKu ij

143

imTw kitAw kit kuit bDw pwie ] KuMFw AMdir riK kY dyin su ml sjwie ] rsu ksu ttir pweAY
qpY qY ivllwie ] BI so Pogu smwlIAY idcY Aig jwlwie ] nwnk imTY pqrIAY vyKhu lokw Awie
]2] pvVI ] ieknw mrxu n iciq Aws GxyirAw ] mir mir jMmih inq iksY n kyirAw ]
AwpnVY min iciq khin cMgyirAw ] jmrwjY inq inq mnmuK hyirAw ] mnmuK lUx hwrwm ikAw
n jwixAw ] bDy krin slwm Ksm n BwixAw ] scu imlY muiK nwmu swihb BwvsI ] krsin
qKiq slwmu iliKAw pwvsI ]11] m 1 sloku ] mCI qw} ikAw kry pMKI ikAw Awkwsu ] pQr
pwlw ikAw kry Kusry ikAw Gr vwsu ] kuqy cMdnu lweAY BI so kuqI Dwqu ] bolw jy smJweAY
pVIAih isMmiq pwT ] AMDw cwnix rKIAY dIvy blih pcws ] caxy suienw pweAY cuix cuix

KwvY Gwsu ] lohw mwrix pweAY FhY n hoie kpws ] nwnk mUrK Eih gux boly sdw ivxwsu ]1]

m 1 ] kYhw kMcnu qutY sw{ ] AgnI gMFu pwE lohw{ ] gorI syqI qutY Bqw{ ] puqI gMFu pvY sMswir

] rwjw mMgY idqY gMFu pwie ] BuiKAw gMFu pvY jw Kwie ] kwlw gMFu ndIAw mIh Jol ] gMFu prIqI

imTy bol ] bydw gMFu boly scu koie ] muieAw gMFu nykI squ hoie ] Equ gMiF vrqY sMsw{ ] mUrK

gM
F
u
pvY
mu
i
h
mwr
]
nwnku
AwKY
Ehu
bIcw{
]
isPqI
gM
F
u
pvY
drbwir
]2]
paVI
]
Awpy

kudriq swij kY Awpy kry bIcw{ ] ieik Koty ieik Kry Awpy prKxhw{ ] Kry KjwnY pweAih Koty
stIAih bwhr vwir ] Koty scI drgh sutIAih iksu AwgY krih pukwr ] siqgur ipCY Bij
pvih Ehw krxI sw{ ] siqgu{ KoitAhu Kry kry sbid svwrxhw{ ] scI drgh
mnIAin gur kY pRym ipAwir ] gxq iqnw dI ko ikAw kry jo Awip bKsy krqwir ]12]
sloku m 1 ] hm jyr ijmI dunIAw pIrw mswiekw rwieAw ] my rvid bwidswhw APjU Kudwie
] Ek qUhI Ek quhI ]1] m 1 ] n dyv dwnvw nrw ] n isD swiDkw Drw ] Asiq Ek

144

idgir kue ] Ek que Ek que ]2] m 1 ] n dwdy idhd AwdmI ] n spq jyr ijmI ]
Asiq Ek idgir kue ] Ek que Ek que ]3] m 1 ] n sUr sis mMflo ] n spq dIp nh
jlo ] An pax iQ{ n kue ] Eku que Eku que ]4] m 1 ] n irjku dsq Aw ksy ] hmw rw
Eku Aws vsy ] Asiq Eku idgr kue ] Ek que Eku que ]5] m 1 ] prMdE n igrwh jr ]
drKq Awb Aws kr ] idhd sue ] Ek que Ek que ]6] m 1 ] nwnk illwir iliKAw
soie ] myit n swkY koie ] klw DrY ihrY sue ] Eku que Eku que ]7] paVI ] scw qyrw hukmu
gurmuiK jwixAw ] gurmqI Awpu gvwie scu pCwixAw ] scu qyrw drbw{ sbdu nIswixAw ]
scw sbdu vIcwir sic smwixAw ] mnmuK sdw kUiVAwr Brim BulwixAw ] ivstw AMdir

vwsu swdu n jwixAw ] ivxu nwvY duKu pwie Awvx jwixAw ] nwnk pwrKu Awip ijin Kotw

Krw pCwixAw ]13] sloku m 1 ] sIhw bwjw crgw kuhIAw Enw Kvwly Gwh ] Gwhu Kwin

iqnw mwsu Kvwly Eih clwE rwh ] ndIAw ivic itby dyKwly QlI kry Asgwh ] kIVw Qwip

dyie pwiqswhI lskr kry suAwh ] jyqy jIA jIvih lY swhw jIvwly qw ik Aswh ] nwnk ija

ija
scy
BwvY
iqa
iqa
dy
i
e
igrwh
]1]
m
1
]
ieik
mwshwrI
ieik
q
x
u
Kwih
]
ieknw
CqIh

AMmq pwih ] ieik imtIAw mih imtIAw Kwih ] ieik pax sumwrI pax sumwir ] ieik
inrMkwrI nwm AwDwir ] jIvY dwqw mrY n koie ] nwnk muTy jwih nwhI min soie ]2] paVI ]
pUry gur kI kwr krim kmweAY ] gurmqI Awpu gvwie nwmu iDAweAY ] dUjI kwrY lig jnmu
gvweAY ] ivxu nwvY sB ivsu pYJY KweAY ] scw sbdu swlwih sic smweAY ] ivxu siqgu{
syvy nwhI suiK invwsu iPir iPir AweAY ] dunIAw KotI rwis kUV kmweAY ] nwnk scu Krw
swlwih piq isa jweAY ]14] sloku m 1 ] quDu BwvY qw vwvih gwvih quDu BwvY jil nwvih ]

145

jw quDu Bwvih qw krih ibBUqw isM|I nwdu vjwvih ] jw quDu BwvY qw pVih kqybw mulw syK
khwvih ] jw quDu BwvY qw hovih rwjy rs ks bhuqu kmwvih ] jw quDu BwvY qyg vgwvih isr muMfI
kit jwvih ] jw quDu BwvY jwih idsMqir suix glw Gir Awvih ] jw quDu BwvY nwie rcwvih quDu
Bwxy qUM Bwvih ] nwnku Ek khY bynqI hoir sgly kUV kmwvih ]1] m 1 ] jw qUM vfw siB
vifAWeAw cMgY cMgw hoe ] jw qUM scw qw sBu ko scw kUVw koie n koe ] AwKxu vyKxu bolxu
clxu jIvxu mrxw Dwqu ] hukmu swij hukmY ivic rKY nwnk scw Awip ]2] paVI ] siqgu{
syiv insMgu Brmu cukweAY ] siqgu{ AwKY kwr su kwr kmweAY ] siqgu{ hoie dieAwlu q nwmu
iDAweAY ] lwhw Bgiq su sw{ gurmuiK pweAY ] mnmuiK kUV gubw{ kUV kmweAY ] scy dY

dir jwie scu cvWeAY ] scY AMdir mhil sic bulweAY ] nwnk scu sdw sicAw{ sic

smweAY ]15] sloku m 1 ] kil kwqI rwjy kwswe Drmu pMK kir afirAw ] kUV Amwvs

scu cMdmw dIsY nwhI kh ciVAw ] ha Bwil ivkunI hoe ] AwDyrY rwhu n koe ] ivic hamY kir

duKu roe ] khu nwnk ikin ibiD giq hoe ]1] m 3 ] kil kIriq prgtu cwnxu sMswir ]

gu
r
mu
i
K
koe
aqrY
pwir
]
ijs
no
ndir
kry
iqsu
dy
v
Y
]
nwnk
gu
r
mu
i
K
rqnu
so
ly
v
Y
]2]
paVI
]

Bgqw qY sYswrIAw joV kdy n AwieAw ] krqw Awip ABulu hY n BulY iksY dw BulwieAw ] Bgq
Awpy myilAnu ijnI sco scu kmwieAw ] sYswrI Awip KuAwieAnu ijnI kUV boil boil ibKu
KwieAw ] clx swr n jwxnI kwmu kroDu ivsu vDwieAw ] Bgq krin hir cwkrI ijnI
Anidnu nwmu iDAwieAw ] dwsin dws hoie kY ijnI ivchu Awpu gvwieAw ] Aonw KsmY kY dir
muK ajly scY sbid suhwieAw ]16] sloku m 1 ] sbwhI swlwh ijnI iDAwieAw iek min ]
sye pUry swh vKqY apir liV muE ] dUjY bhuqy rwh mn kIAw mqI iKMfIAw ] bhuqu pE Asgwh

146

goqy Kwih n inklih ] qIjY muhI igrwh BuK iqKw duie BakIAw ] KwDw hoie suAwh BI Kwxy isa
dosqI ] caQY Awe NG AKI mIit pvwir gieAw ] BI aiT ricAonu vwdu sY vir@Aw kI ipV
bDI ] sBy vylw vKq siB jy ATI Ba hoie ] nwnk swihbu min vsY scw nwvxu hoie ]1] m 2 ]
sye pUry swh ijnI pUrw pwieAw ] ATI vyprvwh rhin iekqY rMig ] drsin }ip AQwh ivrly
pweAih ] krim pUrY pUrw gu} pUrw jw kw bolu ] nwnk pUrw jy kry GtY nwhI qolu ]2] paVI ] jw
qUM qw ikAw hoir mY scu suxweAY ] muTI DMDY coir mhlu n pweAY ] EnY iciq kToir syv gvweAY
] ijqu Git scu n pwie su BMin GVweAY ] ika kir pUrY vit qoil qulweAY ] koie n AwKY Git
hamY jweAY ] leAin Kry priK dir bInweAY ] sadw iekqu hit pUrY guir pweAY ]17]

slok m 2 ] ATI phrI AT KMf nwvw KMfu srI{ ] iqsu ivic na iniD nwmu Eku Bwlih guxI

ghI{ ] krmvMqI swlwihAw nwnk kir gu{ pI{ ] caQY phir sbwh kY suriqAw apjY cwa ]

iqnw drIAwvw isa dosqI min muiK scw nwa ] AoQY AMmqu vMfIAY krmI hoie pswa ] kMcn

kwieAw ksIAY vnI cVY cVwa ] jy hovY ndir srwP kI bhuiV n pwe qwa ] sqI phrI squ

Blw
bhIAY
piVAw
pwis
]
AoQY
pwpu
pu

nu
bIcwrIAY
kU
V
Y
GtY
rwis
]
AoQY
Koty
stIAih
Kry
kIcih

swbwis ] bolxu Pwdlu nwnkw duKu suKu KsmY pwis ]1] m 2 ] paxu gu} pwxI ipqw mwqw
Driq mhqu ] idnsu rwiq duie dwe dwieAw KylY sgl jgqu ] cMigAweAw buirAweAw
vwcy Drmu hdUir ] krmI Awpo AwpxI ky nyVY ky dUir ] ijnI nwmu iDAwieAw gE mskiq
Gwil ] nwnk qy muK ajly hor kyqI CutI nwil ]2] paVI ] scw Bojnu Bwa siqguir
disAw ] scy hI pqIAwie sic ivgisAw ] scY koit igrWie inj Gir visAw ] siqguir
quTY nwa pRyim rhisAw ] scY dY dIbwix kUiV n jweAY ] JUTo JUTu vKwix su mhlu KuAweAY ]

147

scY sbid nIswix Twk n pweAY ] scu suix buiJ vKwix mhil bulweAY ]18] sloku m 1 ]
pihrw Agin ihvY G{ bwDw Bojnu sw{ krwe ] sgly dUK pwxI kir pIvw DrqI hwk clwe ]
Dir qwrwjI AMb{ qolI ipCY tMku cVwe ] Evfu vDw mwvw nwhI sBsY niQ clwe ] Eqw qwxu
hovY mn AMdir krI iB AwiK krwe ] jyvfu swihbu qyvf dwqI dy dy kry rjwe ] nwnk ndir
kry ijsu apir sic nwim vifAwe ]1] m 2 ] AwKxu AwiK n rijAw sunix n rjy kn ] AKI
dyiK n rjIAw gux gwhk iek vn ] BuiKAw BuK n aqrY glI BuK n jwie ] nwnk BuKw qw rjY jw
gux kih guxI smwie ]2] paVI ] ivxu scy sBu kUV kUV kmweAY ] ivxu scy kUiVAw{ bMin
clweAY ] ivxu scy qnu Cw{ Cw{ rlweAY ] ivxu scy sB BuK ij pYJY KweAY ] ivxu scy drbw{

kUiV n pweAY ] kUVY lwlic lig mhlu KuAweAY ] sBu jgu TigAo Tig AweAY jweAY ] qn

mih qsnw Aig sbid buJweAY ]19] slok m 1 ] nwnk gu{ sMqoKu {Ku Drmu Pulu Pl

igAwnu ] ris risAw hirAw sdw pkY krim iDAwin ] piq ky swd Kwdw lhY dwnw kY isir dwnu ]

1] m 1 ] suieny kw ibrKu pq prvwlw Pul jvyhr lwl ] iqqu Pl rqn lgih muiK BwiKq

ihrdY
irdY
inhwlu
]
nwnk
krmu
hovY
mu
i
K
msqik
iliKAw
hovY
ly
K
u
]
AiTsiT
qIrQ
gu
r
kI

crxI pUjY sdw ivsyKu ] hsu hyqu loBu kopu cwry ndIAw Aig ] pvih dJih nwnkw qrIAY krmI
lig ]2] paVI ] jIvidAw m{ mwir n pCoqweAY ] JUTw iehu sMsw{ ikin smJweAY ] sic n
Dry ipAw{ DMDY DweAY ] kwlu burw KY kwlu isir dunIAweAY ] hukmI isir jMdw{ mwry dweAY ]
Awpy dyie ipAw{ mMin vsweAY ] muhqu n csw ivlmu BrIAY pweAY ] gur prswdI buiJ sic
smweAY ]20] sloku m 1 ] qumI qumw ivsu Aku DqUrw inmu Plu ] min muiK vsih iqsu ijsu
qUM iciq n AwvhI ] nwnk khIAY iksu hFin krmw bwhry ]1] m 1 ] miq pMKy} ikrqu swiQ

148

kb aqm kb nIc ] kb cMdin kb Aik fwil kb acI prIiq ] nwnk hukim clweAY swihb
lgI rIiq ]2] paVI ] kyqy khih vKwx kih kih jwvxw ] vyd khih viKAwx AMqu n pwvxw
] piVAY nwhI Bydu buiJAY pwvxw ] Ktu drsn kY ByiK iksY sic smwvxw ] scw purKu AlKu
sbid suhwvxw ] mny nwa ibsMK drgh pwvxw ] Kwlk ka Awdysu FwFI gwvxw ] nwnk
jugu jugu Eku mMin vswvxw ]21] sloku mhlw 2 ] mMI hoie ATUihAw nwgI lgY jwie ] Awpx
hQI AwpxY dy kUcw Awpy lwie ] hukmu pieAw Duir Ksm kw AqI hU Dkw Kwie ] gurmuK isa
mnmuKu AVY fubY hik inAwie ] duhw isirAw Awpy Ksmu vyKY kir ivapwie ] nwnk EvY jwxIAY
sB ikCu iqsih rjwie ]1] mhlw 2 ] nwnk prKy Awp ka qw pwrKu jwxu ] rogu dw} dovY

buJY qw vYdu sujwxu ] vwt n kre mwmlw jwxY imhmwxu ] mUlu jwix glw kry hwix lwE hwxu ]

lib n cle sic rhY so ivstu prvwxu ] s{ sMDy Awgws ka ika phucY bwxu ] AgY Aohu

AgMmu hY vwhydV jwxu ]2] paVI ] nwrI purK ipAw{ pRyim sIgwrIAw ] krin Bgiq idnu

rwiq n rhnI vwrIAw ] mhlw mMiJ invwsu sbid svwrIAw ] scu khin Ardwis sy vycwrIAw

]
sohin
KsmY
pwis
hu
k
im
isDwrIAw
]
sKI
khin
Ardwis
mnhu
ipAwrIAw
]
ibnu
nwvY
iDR
g
u

vwsu iPtu su jIivAw ] sbid svwrIAwsu AMmqu pIivAw ]22] sloku m 1 ] mw} mIih n
qpiqAw AgI lhY n BuK ] rwjw rwij n qpiqAw swier Bry iksuk ] nwnk scy nwm kI
kyqI puCw puC ]1] mhlw 2 ] inhPlM qis jnmis jwvqu bRhm n ibMdqy ] swgrM sMswris
gur prswdI qrih ky ] krx kwrx smrQu hY khu nwnk bIcwir ] kwrxu krqy vis hY ijin kl
rKI Dwir ]2] paVI ] KsmY kY drbwir FwFI visAw ] scw Ksmu klwix kmlu ivgisAw ]
Ksmhu pUrw pwie mnhu rhisAw ] dusmn kFy mwir sjx srisAw ] scw siqgu{ syvin scw

149

mwrgu disAw ] scw sbdu bIcwir kwlu ivDaisAw ] FwFI kQy AkQu sbid svwirAw ] nwnk
gux gih rwis hir jIa imly ipAwirAw ]23] sloku m 1 ] KiqAhu jMmy Kqy krin q KiqAw
ivic pwih ] Doqy mUil n aqrih jy sa Dovx pwih ] nwnk bKsy bKsIAih nwih q pwhI pwih
]1] m 1 ] nwnk bolxu JKxw duK Cif mMgIAih suK ] suKu duKu duie dir kpVy pihrih
jwie mnuK ] ijQY bolix hwrIAY iqQY cMgI cup ]2] paVI ] cwry kuMfw dyiK AMd{ BwilAw ]
scY puriK AliK isrij inhwilAw ] aJiV Buly rwh guir vyKwilAw ] siqgur scy vwhu scu
smwilAw ] pwieAw rqnu Grwhu dIvw bwilAw ] scY sbid slwih suKIE sc vwilAw ]
infirAw f{ lig grib is gwilAw ] nwvhu Bulw jgu iPrY byqwilAw ]24] sloku m 3 ]

BY ivic jMmY BY mrY BI Ba mn mih hoie ] nwnk BY ivic jy mrY sihlw AwieAw soie ]1] m 3 ]

BY ivxu jIvY bhuqu bhuqu KusIAw KusI kmwie ] nwnk BY ivxu jy mrY muih kwlY aiT jwie ]2]

paVI ] siqgu{ hoie dieAwlu q srDw pUrIAY ] siqgu{ hoie dieAwlu n kbhUM JUrIAY ] siqgu{

hoie dieAwlu qw duKu n jwxIAY ] siqgu{ hoie dieAwlu qw hir rMgu mwxIAY ] siqgu{ hoie

dieAwlu
qw
jm
kw
f{
ky
h
w
]
siqgu
{
hoie
dieAwlu
qw
sd
hI
su
K
u
dy
h
w
]
siqgu
{
hoie

dieAwlu qw nv iniD pweAY ] siqgu{ hoie dieAwlu q sic smweAY ]25] sloku m 1 ]
is{ Kohwie pIAih mlvwxI jUTw mMig mMig KwhI ] Poil PdIhiq muih lYin BVwsw pwxI dyiK
sgwhI ] Byfw vwgI is{ Kohwiein BrIAin hQ suAwhI ] mw pI ikrqu gvwiein tbr rovin
DwhI ] Aonw ipMfu n pqil ikirAw n dIvw muE ikQw pwhI ] ATsiT qIrQ dyin n Foe
bRhmx Anu n KwhI ] sdw kucIl rhih idnu rwqI mQY itky nwhI ] JuMfI pwie bhin iniq
mrxY diV dIbwix n jwhI ] lkI kwsy hQI PuMmx Ago ipCI jwhI ] nw Aoie jogI nw Aoie jMgm

150

nw Aoie kwjI muMlw ] diX ivgoE iPrih ivguqy iPtw vqY glw ] jIAw mwir jIvwly soe Av{ n
koe rKY ] dwnhu qY iesnwnhu vMjy Bsu pe isir KuQY ] pwxI ivchu rqn apny my{ kIAw
mwDwxI ] ATsiT qIrQ dyvI Qwpy purbI lgY bwxI ] nwie invwjw nwqY pUjw nwvin sdw sujwxI
] muieAw jIvidAw giq hovY jW isir pweAY pwxI ] nwnk isrKuQy sYqwnI Enw gl n BwxI ]
vuTY hoieAY hoie iblwvlu jIAw jugiq smwxI ] vuTY Anu kmwdu kpwhw sBsY pVdw hovY ] vuTY
Gwhu crih iniq surhI sw Dn dhI ivlovY ] iqqu iGie hom jg sd pUjw pieAY kwrju sohY ] gu}
smuMdu ndI siB isKI nwqY ijqu vifAwe ] nwnk jy isrKuQy nwvin nwhI qw sq cty isir Cwe
]1] m 2 ] AgI pwlw ik kry sUrj kyhI rwiq ] cMd Anyrw ik kry pax pwxI ikAw jwiq ]

DrqI cIjI ik kry ijsu ivic sBu ikCu hoie ] nwnk qw piq jwxIAY jw piq rKY soie ]2] paVI

] quDu scy subhwnu sdw klwixAw ] qUM scw dIbwxu hoir Awvx jwixAw ] scu ij mMgih dwnu

is quDY jyihAw ] scu qyrw Purmwnu sbdy soihAw ] mMinAY igAwnu iDAwnu quDY qy pwieAw ] krim

pvY nIswnu n clY clwieAw ] qUM scw dwqw{ inq dyvih cVih svwieAw ] nwnku mMgY dwnu jo

qu
D
u
BwieAw
]26]
sloku
m
2
]
dIiKAw
AwiK
bu
J
wieAw
isPqI
sic
smy
a
]
iqn
ka
ikAw

apdysIAY ijn gu{ nwnk dya ]1] m 1 ] Awip buJwE soe bUJY ] ijsu Awip suJwE iqsu sBu
ikCu sUJY ] kih kih kQnw mwieAw lUJY ] hukmI sgl kry Awkwr ] Awpy jwxY srb vIcwr ]
AKr nwnk AiKAo Awip ] lhY Brwiq hovY ijsu dwiq ]2] paVI ] ha FwFI vykw{ kwrY
lwieAw ] rwiq idhY kY vwr Durhu PurmwieAw ] FwFI scY mhil Ksim bulwieAw ] scI isPiq
swlwh kpVw pwieAw ] scw AMmq nwmu Bojnu AwieAw ] gurmqI KwDw rij iqin suKu pwieAw
] FwFI kry pswa sbdu vjwieAw ] nwnk scu swlwih pUrw pwieAw ]27] suDu

151

rwgu gaVI guAwryrI mhlw 1 capdy dupdy

Ba mucu Bwrw vfw qolu ] mn miq halI boly bolu ] isir Dir clIAY shIAY Bw{ ] ndrI krmI

gur bIcw{ ]1] BY ibnu koie n lGis pwir ] BY Ba rwiKAw Bwie svwir ]1] rhwa ] BY
qin Agin BKY BY nwil ] BY Ba GVIAY sbid svwir ] BY ibnu GwVq kcu inkc ] AMDw scw
AMDI st ]2] buDI bwjI apjY cwa ] shs isAwxp pvY n qwa ] nwnk mnmuiK bolxu vwa
] AMDw AK{ vwa duAwa ]3]1] gaVI mhlw 1 ] fir G{ Gir f{ fir f{ jwie ] so
f{ kyhw ijqu fir f{ pwie ] quDu ibnu dUjI nwhI jwie ] jo ikCu vrqY sB qyrI rjwie ]1]
frIAY jy f{ hovY ho{ ] fir fir frxw mn kw so{ ]1] rhwa ] nw jIa mrY n fUbY qrY ]
ijin ikCu kIAw so ikCu krY ] hukmy AwvY hukmy jwie ] AwgY pwCY hukim smwie ]2] hsu hyqu
Awsw Asmwnu ] iqsu ivic BUK bhuqu nY swnu ] Ba Kwxw pIxw AwDw{ ] ivxu KwDy mir hoih
gvwr ]3] ijs kw koie koe koie koie ] sBu ko qyrw qUM sBnw kw soie ] jw ky jIA jMq
Dnu mwlu ] nwnk AwKxu ibKmu bIcw{ ]4]2] gaVI mhlw 1 ] mwqw miq ipqw
sMqoKu ] squ Bwe kir Ehu ivsyKu ]1] khxw hY ikCu khxu n jwie ] qa kudriq kImiq

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

152

nhI pwie ]1] rhwa ] srm suriq duie ssur BE ] krxI kwmix kir mn lE ]2] swhw
sMjogu vIAwhu ivjogu ] scu sMqiq khu nwnk jogu ]3]3] gaVI mhlw 1 ] paxY pwxI AgnI
kw mylu ] cMcl cpl buiD kw Kylu ] na drvwjy dsvw duAw{ ] buJu ry igAwnI Ehu bIcw{ ]
1] kQqw bkqw sunqw soe ] Awpu bIcwry su igAwnI hoe ]1] rhwa ] dyhI mwtI bolY paxu
] buJu ry igAwnI mUAw hY kaxu ] mUe suriq bwdu Ahkw{ ] Aohu n mUAw jo dyKxhw{ ]2] jY
kwrix qit qIrQ jwhI ] rqn pdwrQ Gt hI mwhI ] piV piV pMifqu bwdu vKwxY ] BIqir
hodI vsqu n jwxY ]3] ha n mUAw myrI mue blwie ] Aohu n mUAw jo rihAw smwie ] khu
nwnk guir bRhmu idKwieAw ] mrqw jwqw ndir n AwieAw ]4]4] gaVI mhlw 1

dKxI ] suix suix bUJY mwnY nwa ] qw kY sd bilhwrY jwa ] Awip BulwE Tar n Twa ] qUM

smJwvih myil imlwa ]1] nwmu imlY clY mY nwil ] ibnu nwvY bwDI sB kwil ]1] rhwa ]

KyqI vxju nwvY kI Aot ] pwpu punu bIj kI pot ] kwmu koDu jIA mih cot ] nwmu ivswir cly

min Kot ]2] swcy gur kI swcI sIK ] qnu mnu sIqlu swcu prIK ] jl purwiein rs

kml
prIK
]
sbid
rqy
mITy
rs
e
K
]3]
hu
k
im
sM
j
ogI
giV
ds
du
A
wr
]
pM
c
vsih

imil joiq Apwr ] Awip qulY Awpy vxjwr ] nwnk nwim svwrxhwr ]4]5]
gaVI mhlw 1 ] jwqo jwie khw qy AwvY ] kh apjY kh jwie smwvY ] ika bwiDAo
ika mukqI pwvY ] ika AibnwsI shij smwvY ]1] nwmu irdY AMmqu muiK nwmu ] nrhr
nwmu nrhr inhkwmu ]1] rhwa ] shjy AwvY shjy jwie ] mn qy apjY mn mwih smwie ]
gurmuiK mukqo bMDu n pwie ] sbdu bIcwir CutY hir nwie ]2] qrvr pMKI bhu inis
bwsu ] suK duKIAw min moh ivxwsu ] swJ ibhwg qkih Awgwsu ] dh idis Dwvih krim

153

iliKAwsu ]3] nwm sMjogI goieil Qwtu ] kwm koD PUtY ibKu mwtu ] ibnu vKr sUno G{ hwtu ]
gur imil Koly bjr kpwt ]4] swDu imlY pUrb sMjog ] sic rhsy pUry hir log ] mnu qnu dy
lY shij suBwie ] nwnk iqn kY lwga pwie ]5]6] gaVI mhlw 1 ] kwmu koDu mwieAw mih
cIqu ] JUT ivkwir jwgY ihq cIqu ] pUMjI pwp loB kI kIqu ] q{ qwrI min nwmu sucIqu ]1] vwhu
vwhu swcy mY qyrI tyk ] ha pwpI qUM inrmlu Ek ]1] rhwa ] Agin pwxI bolY BVvwa ] ijhvw
ieMdI Eku suAwa ] idsit ivkwrI nwhI Ba Bwa ] Awpu mwry qw pwE nwa ]2] sbid mrY iPir
mrxu n hoie ] ibnu mUE ika pUrw hoie ] prpMic ivAwip rihAw mnu doie ] iQ{ nwrwiexu kry
su hoie ]3] boihiQ cVa jw AwvY vw{ ] Twky boihQ drgh mwr ] scu swlwhI Dnu gurduAw{ ]

nwnk dir Gir EkMkw{ ]4]7] gaVI mhlw 1 ] alitAo kmlu bRhmu bIcwir ] AMmq Dwr

ggin ds duAwir ] qBvxu byiDAw Awip murwir ]1] ry mn myry Brmu n kIjY ] min mwinAY

AMmq rsu pIjY ]1] rhwa ] jnmu jIiq mrix mnu mwinAw ] Awip mUAw mnu mn qy jwinAw

] njir Be G{ Gr qy jwinAw ]2] jqu squ qIrQu mjnu nwim ] AiDk ibQw{ kra iksu

kwim
]
nr
nwrwiex
AM
q
rjwim
]3]
Awn
mna
qa
pr
Gr
jwa
]
iksu
jwca
nwhI
ko
Qwa

] nwnk gurmiq shij smwa ]4]8] gaVI mhlw 1 ] siqgu{ imlY su mrxu idKwE ]
mrx rhx rsu AMqir BwE ] grbu invwir ggn pu{ pwE ]1] mrxu ilKwie AwE nhI rhxw
] hir jip jwip rhxu hir srxw ]1] rhwa ] siqgu{ imlY q duibDw BwgY ] kmlu ibgwis
mnu hir pRB lwgY ] jIvqu mrY mhw rsu AwgY ]2] siqguir imilAY sc sMjim sUcw ]
gur kI paVI co cw ] krim imlY jm kw Ba mUcw ]3] guir imilAY imil AMik
smwieAw ] kir ikrpw G{ mhlu idKwieAw ] nwnk hamY mwir imlwieAw ]4]9]

154

gaVI mhlw 1 ] ikrqu pieAw nh mytY koie ] ikAw jwxw ikAw AwgY hoie ] jo iqsu Bwxw
soe hUAw ] Av{ n krxY vwlw dUAw ]1] nw jwxw krm kyvf qyrI dwiq ] krmu Drmu qyry
nwm kI jwiq ]1] rhwa ] qU Evfu dwqw dyvxhw{ ] qoit nwhI quDu Bgiq BMfwr ] kIAw grbu
n AwvY rwis ] jIa ipMfu sBu qyrY pwis ]2] qU mwir jIvwlih bKis imlwie ] ija BwvI iqa
nwmu jpwie ] qUM dwnw bInw swcw isir myrY ] gurmiq dyie BrosY qyrY ]3] qn mih mYlu nwhI
mnu rwqw ] gur bcnI scu sbid pCwqw ] qyrw qwxu nwm kI vifAwe ] nwnk rhxw Bgiq
srxwe ]4]10] gaVI mhlw 1 ] ijin AkQu khwieAw AipAo pIAwieAw ] An BY ivsry
nwim smwieAw ]1] ikAw frIAY f{ frih smwnw ] pUry gur kY sbid pCwnw ]1] rhwa ]

ijsu nr rwmu irdY hir rwis ] shij suBwie imly swbwis ]2] jwih svwrY swJ ibAwl ] ieq

aq mnmuK bwDy kwl ]3] Aihinis rwmu irdY sy pUry ] nwnk rwm imly BRm dUry ]4]11] gaVI

mhlw 1 ] jnim mrY Y gux ihqkw{ ] cwry byd kQih Awkw{ ] qIin AvsQw khih viKAwnu

] qurIAwvsQw siqgur qy hir jwnu ]1] rwm Bgiq gur syvw qrxw ] bwhuiV jnmu n hoie hY

mrxw
]1]
rhwa
]
cwir
pdwrQ
khY
sBu
koe
]
isM
m

i
q
swsq
pM
i
fq
mu
i
K
soe
]
ibnu
gu
r

ArQu bIcw{ n pwieAw ] mukiq pdwrQu Bgiq hir pwieAw ]2] jw kY ihrdY visAw hir soe
] gurmuiK Bgiq prwpiq hoe ] hir kI Bgiq mukiq Awndu ] gurmiq pwE prmwndu ]3]
ijin pwieAw guir dyiK idKwieAw ] Awsw mwih inrwsu buJwieAw ] dInw nwQu srb suKdwqw
] nwnk hir crxI mnu rwqw ]4]12] gaVI cyqI mhlw 1 ] AMmq kwieAw rhY suKwlI
bwjI iehu sMswro ] lbu loBu mucu kUV kmwvih bhuqu aTwvih Bwro ] qUM kwieAw mY {ldI
dyKI ija Dr apir Cwro ]1] suix suix isK hmwrI ] suqu kIqw rhsI myry jIAVy

155

bhuiV n AwvY vwrI ]1] rhwa ] ha quDu AwKw myrI kwieAw qUM suix isK hmwrI ] inMdw icMdw
krih prwe JUTI lwieqbwrI ] vyil prwe johih jIAVy krih corI buirAwrI ] hsu cilAw qUM
ipCY rhIEih CutiV hoeAih nwrI ]2] qUM kwieAw rhIAih supnqir quDu ikAw krm kmwieAw
] kir corI mY jw ikCu lIAw qw min Blw BwieAw ] hliq n soBw pliq n Foe Aihlw jnmu
gvwieAw ]3] ha KrI duhylI hoe bwbw nwnk myrI bwq n puCY koe ]1] rhwa ] qwjI qurkI
suienw {pw kpV kyry Bwrw ] iks hI nwil n cly nwnk JiV JiV pE gvwrw ] kUjw myvw mY sB
ikCu cwiKAw ieku AMmqu nwmu qumwrw ]4] dy dy nIv idvwl aswrI BsmMdr kI FyrI ] sMcy
sMic n dye iks hI AMDu jwxY sB myrI ] soien lkw soien mwVI sMpY iksY n kyrI ]5] suix mUrK

mn Ajwxw ] hogu iqsY kw Bwxw ]1] rhwa ] swhu hmwrw Twku{ Bwrw hm iqs ky vxjwry ] jIa

ipMfu sB rwis iqsY kI mwir Awpy jIvwly ]6]1]13] gaVI cyqI mhlw 1 ] Avir pMc hm Ek

jnw ika rwKa Gr bw{ mnw ] mwrih lUtih nIq nIq iksu AwgY krI pukwr jnw ]1] sRI rwm

nwmw ac{ mnw ] AwgY jm dlu ibKmu Gnw ]1] rhwa ] aswir mVolI rwKY duAwrw BIqir

bY
T
I
sw
Dnw
]
AM
m

q
ky
l
kry
inq
kwmix
Avir
lu
t
y
i
n
su
pM
c
jnw
]2]
Fwih
mVolI
lU
i
tAw

dyhurw sw Dn pkVI Ek jnw ] jm fMfw gil sMglu piVAw Bwig gE sy pMc jnw ]3] kwmix
loVY suienw {pw im luVyin su KwDwqw ] nwnk pwp kry iqn kwrix jwsI jmpuir bwDwqw ]
4]2]14] gaVI cyqI mhlw 1 ] muMdw qy Gt BIqir muMdw kWieAw kIjY iKMQwqw ] pMc cyly vis
kIjih rwvl iehu mnu kIjY fMfwqw ]1] jog jugiq iev pwvisqw ] Eku sbdu dUjw ho{ nwsiq
kMd mUil mnu lwvisqw ]1] rhwa ] mUMif muMfwieAY jy gu{ pweAY hm gu{ kInI gMgwqw ]
qBvx qwrxhw{ suAwmI Eku n cyqis AMDwqw ]2] kir ptMbu glI mnu lwvis sMsw mUil n

156

jwvisqw ] Eksu crxI jy icqu lwvih lib loiB kI Dwvisqw ]3] jpis inrMjnu rcis mnw ]
kwhy bolih jogI kptu Gnw ]1] rhwa ] kwieAw kmlI hsu ieAwxw myrI myrI krq ibhwxIqw ]
pRxviq nwnku nwgI dwJY iPir pwCY pCuqwxIqw ]4]3]15] gaVI cyqI mhlw 1 ] AaKD
mM mUlu mn EkY jy kir V icqu kIjY ry ] jnm jnm ky pwp krm ky kwtnhwrw lIjY ry ]1]
mn Eko swihbu Bwe ry ] qyry qIin guxw sMswir smwvih AlKu n lKxw jwe ry ]1] rhwa ]
skr KMfu mwieAw qin mITI hm qa pMf acwe ry ] rwiq AnyrI sUJis nwhI lju tUkis mUsw
Bwe ry ]2] mnmuiK krih qyqw duKu lwgY gurmuiK imlY vfwe ry ] jo iqin kIAw soe hoAw
ikrqu n myitAw jwe ry ]3] suBr Bry n hovih xy jo rwqy rMgu lwe ry ] iqn kI pMk hovY jy

nwnku qa mUVw ikCu pwe ry ]4]4]16] gaVI cyqI mhlw 1 ] kq kI mwe bwpu kq kyrw ikdU

Qwvhu hm AwE ] Agin ibMb jl BIqir inpjy kwhy kMim apwE ]1] myry swihbw kaxu jwxY gux

qyry ] khy n jwnI Aagx myry ]1] rhwa ] kyqy {K ibrK hm cIny kyqy psU apwE ] kyqy nwg

kulI mih AwE kyqy pMK afwE ]2] ht ptx ibj mMdr BnY kir corI Gir AwvY ] Aghu dyKY

ipChu
dy
K
Y
qu
J
qy
khw
CpwvY
]3]
qt
qIrQ
hm
nv
KM
f
dy
K
y
ht
ptx
bwjwrw
]
lY
kY
qkVI

qolix lwgw Gt hI mih vxjwrw ]4] jyqw smuMdu swg{ nIir BirAw qyqy Aagx hmwry ]
dieAw krhu ikCu imhr apwvhu fubdy pQr qwry ]5] jIAVw Agin brwbir qpY BIqir vgY
kwqI ] pRxviq nwnku hukmu pCwxY suKu hovY idnu rwqI ]6]5]17] gaVI bYrwgix mhlw 1 ]
rYix gvwe soie kY idvsu gvwieAw Kwie ] hIry jYsw jnmu hY kafI bdly jwie ]1] nwmu n
jwinAw rwm kw ] mUVy iPir pwCY pCuqwih ry ]1] rhwa ] Anqw Dnu DrxI Dry Anq n cwihAw
jwie ] Anq ka cwhn jo gE sy AwE Anq gvwie ]2] Awpx lIAw jy imlY qw sBu ko

157

BwgTu hoie ] krmw apir inbVY jy locY sBu koie ]3] nwnk krxw ijin kIAw soe swr kryie
] hukmu n jwpI Ksm kw iksY vfwe dyie ]4]1]18] gaVI bYrwgix mhlw 1 ] hrxI hovw
bin bsw kMd mUl cuix Kwa ] gur prswdI myrw shu imlY vwir vwir ha jwa jIa ]1] mY
bnjwrin rwm kI ] qyrw nwmu vK{ vwpw{ jI ]1] rhwa ] koikl hovw AMib bsw shij sbd
bIcw{ ] shij suBwie myrw shu imlY drsin }ip Apw{ ]2] mCulI hovw jil bsw jIA jMq siB
swir ] arvwir pwir myrw shu vsY ha imlagI bwh pswir ]3] nwgin hovw Dr vsw sbdu vsY
Ba jwie ] nwnk sdw sohwgxI ijn joqI joiq smwie ]4]2]19]

gaVI pUrbI dIpkI mhlw 1


< siqgur pRswid ]

jY Gir kIriq AwKIAY krqy kw hoie bIcwro ] iqqu Gir gwvhu soihlw isvrhu isrjxhwro ]

1] qum gwvhu myry inrBa kw soihlw ] ha vwrI jwa ijqu soihlY sdw suKu hoie ]1] rhwa ]

inq inq jIAVy smwlIAin dyKYgw dyvxhw{ ] qyry dwnY kImiq nw pvY iqsu dwqy kvxu

sumw{ ]2] sMbiq swhw iliKAw imil kir pwvhu qylu ] dyhu sjx AwsIsVIAw ija hovY

swihb
isa
my
l
u
]3]
Gir
Gir
Eho
pwhu
c
w
sdVy
inq
pvM
i
n
]
sdxhwrw
ismrIAY
nwnk

sy idh AwvMin ]4]1]20]

rwgu
gaVI
gu
A
wry
r
I
]
mhlw
3
capdy
]
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

guir imilAY hir mylw hoe ] Awpy myil imlwvY soe ] myrw pRBu sB

ibiD Awpy jwxY ] hukmy myly sbid pCwxY ]1] siqgur kY Bie BRmu Ba jwie ] BY rwcY sc
rMig smwie ]1] rhwa ] guir imilAY hir min vsY suBwie ] myrw pRBu Bwrw kImiq nhI
pwie ] sbid swlwhY AMqu n pwrwvw{ ] myrw pRBu bKsy bKsxhw{ ]2] guir imilAY

158

sB miq buiD hoie ] min inrmil vsY scu soie ] swic visAY swcI sB kwr ] qm krxI
sbd bIcwr ]3] gur qy swcI syvw hoie ] gurmuiK nwmu pCwxY koie ] jIvY dwqw dyvxhw{ ]
nwnk hir nwmy lgY ipAw{ ]4]1]21] gaVI guAwryrI mhlw 3 ] gur qy igAwnu pwE jnu
koie ] gur qy bUJY sIJY soie ] gur qy shju swcu bIcw{ ] gur qy pwE mukiq duAw{ ]1] pUrY Bwig
imlY gu{ Awie ] swcY shij swic smwie ]1] rhwa ] guir imilAY qsnw Agin buJwE ] gur
qy sWiq vsY min AwE ] gur qy pivq pwvn suic hoie ] gur qy sbid imlwvw hoie ]2] bwJu
gu} sB Brim Bulwe ] ibnu nwvY bhuqw duKu pwe ] gurmuiK hovY su nwmu iDAwe ] drsin scY
scI piq hoe ]3] iks no khIAY dwqw ieku soe ] ikrpw kry sbid imlwvw hoe ] imil pRIqm

swcy gux gwvw ] nwnk swcy swic smwvw ]4]2]22] gaVI guAwryrI mhlw 3 ] su Qwa scu

mnu inrmlu hoie ] sic invwsu kry scu soie ] scI bwxI jug cwry jwpY ] sBu ikCu swcw Awpy

AwpY ]1] krmu hovY sqsMig imlwE ] hir gux gwvY bYis su QwE ]1] rhwa ] jla ieh

ijhvw dUjY Bwie ] hir rsu n cwKY PIkw Awlwie ] ibnu bUJy qnu mnu PIkw hoie ] ibnu nwvY

du
K
IAw
cilAw
roie
]2]
rsnw
hir
rsu
cwiKAw
shij
su
B
wie
]
gu
r
ikrpw
qy
sic
smwie
]

swcy rwqI gur sbdu vIcwr ] AMmqu pIvY inrml Dwr ]3] nwim smwvY jo Bwfw hoie ] NDY
BWfY itkY n koie ] gur sbdI min nwim invwsu ] nwnk scu BWfw ijsu sbd ipAws ]
4]3]23] gaVI guAwryrI mhlw 3 ] ieik gwvq rhy min swdu n pwie ] hamY ivic
gwvih ibrQw jwie ] gwvix gwvih ijn nwm ipAw{ ] swcI bwxI sbd bIcw{ ]1]
gwvq rhY jy siqgur BwvY ] mnu qnu rwqw nwim suhwvY ]1] rhwa ] ieik gwvih ieik
Bgiq kryih ] nwmu n pwvih ibnu Asnyh ] scI Bgiq gur sbd ipAwir ] Apnw ip{ rwiKAw

159

sdw air Dwir ]2] Bgiq krih mUrK Awpu jxwvih ] nic nic tpih bhuqu duKu pwvih ]
nicAY tipAY Bgiq n hoie ] sbid mrY Bgiq pwE jnu soie ]3] Bgiq vClu Bgiq krwE
soie ] scI Bgiq ivchu Awpu Koie ] myrw pRBu swcw sB ibiD jwxY ] nwnk bKsy nwmu pCwxY
]4]4]24] gaVI guAwryrI mhlw 3 ] mnu mwry Dwqu mir jwie ] ibnu mUE kYsy hir pwie ]
mnu mrY dw} jwxY koie ] mnu sbid mrY bUJY jnu soie ]1] ijs no bKsy dy vifAwe ]
gur prswid hir vsY min Awe ]1] rhwa ] gurmuiK krxI kwr kmwvY ] qw iesu mn kI soJI
pwvY ] mnu mY mqu mYgl imkdwrw ] gu{ AMksu mwir jIvwlxhwrw ]2] mnu AswDu swDY jnu
koie ] Ac{ crY qw inrmlu hoie ] gurmuiK iehu mnu lieAw svwir ] hamY ivchu qjy ivkwr

]3] jo Duir rwiKAnu myil imlwie ] kdy n ivCuVih sbid smwie ] AwpxI klw Awpy hI

jwxY ] nwnk gurmuiK nwmu pCwxY ]4]5]25] gaVI guAwryrI mhlw 3 ] hamY ivic sBu jgu

barwnw ] dUjY Bwie Brim Bulwnw ] bhu icMqw icqvY Awpu n pCwnw ] DMDw kriqAw Anidnu

ivhwnw ]1] ihrdY rwmu rmhu myry Bwe ] gurmuiK rsnw hir rsn rswe ]1] rhwa ]

gu
r
mu
i
K
ihrdY
ijin
rwmu
pCwqw
]
jgjIvnu
sy
i
v
ju
g
cwry
jwqw
]
hamY
mwir
gu
r
sbid

pCwqw ] pw kry pRB krm ibDwqw ]2] sy jn scy jo gur sbid imlwE ] Dwvq vrjy Twik
rhwE ] nwmu nv iniD gur qy pwE ] hir ikrpw qy hir vsY min AwE ]3] rwm rwm kriqAw
suKu sWiq srIr ] AMqir vsY n lwgY jm pIr ] Awpy swihbu Awip vjIr ] nwnk syiv sdw
hir guxI ghIr ]4]6]26] gaVI guAwryrI mhlw 3 ] so ika ivsrY ijs ky jIA
prwnw ] so ika ivsrY sB mwih smwnw ] ijqu syivAY drgh piq prvwnw ]1] hir ky
nwm ivthu bil jwa ] qUM ivsrih qid hI mir jwa ]1] rhwa ] iqn qUM ivsrih ij quDu

160

Awip BulwE ] iqn qUM ivsrih ij dUjY BwE ] mnmuK AigAwnI jonI pwE ]2] ijn iek min
quTw sy siqgur syvw lwE ] ijn iek min quTw iqn hir mMin vswE ] gurmqI hir nwim
smwE ]3] ijnw poqY punu sy igAwn bIcwrI ] ijnw poqY punu iqn hamY mwrI ] nwnk jo nwim
rqy iqn ka bilhwrI ]4]7]27] gaVI guAwryrI mhlw 3 ] qUM AkQu ika kiQAw jwih ]
gur sbdu mwrxu mn mwih smwih ] qyry gux Anyk kImiq nh pwih ]1] ijs kI bwxI iqsu
mwih smwxI ] qyrI AkQ kQw gur sbid vKwxI ]1] rhwa ] jh siqgu{ qh sqsMgiq
bxwe ] jh siqgu{ shjy hir gux gwe ] jh siqgu{ qhw hamY sbid jlwe ]2] gurmuiK
syvw mhlI Qwa pwE ] gurmuiK AMqir hir nwmu vswE ] gurmuiK Bgiq hir nwim smwE ]3]

Awpy dwiq kry dwqw{ ] pUry siqgur isa lgY ipAw{ ] nwnk nwim rqy iqn ka jYkw{ ]

4]8]28] gaVI guAwryrI mhlw 3 ] Eksu qy siB }p hih rMgw ] paxu pwxI bYsMq{ siB

shlNgw ] iBn iBn vyKY hir pRBu rMgw ]1] Eku Acrju Eko hY soe ] gurmuiK vIcwry ivrlw

koe ]1] rhwa ] shij BvY pRBu sBnI Qwe ] khw gupqu pRgtu pRiB bxq bxwe ] Awpy

su
i
qAw
dy
i
e
jgwe
]2]
iqs
kI
kImiq
iknY
n
hoe
]
kih
kih
kQnu
khY
sBu
koe
]
gu
r
sbid

smwvY bUJY hir soe ]3] suix suix vyKY sbid imlwE ] vfI vifAwe gur syvw qy pwE ]
nwnk nwim rqy hir nwim smwE ]4]9]29] gaVI guAwryrI mhlw 3 ] mnmuiK sUqw
mwieAw moih ipAwir ] gurmuiK jwgy gux igAwn bIcwir ] sy jn jwgy ijn nwm ipAwir ]
1] shjy jwgY svY n koie ] pUry gur qy bUJY jnu koie ]1] rhwa ] AsMqu AnwVI kdy n bUJY
] kQnI kry qY mwieAw nwil lUJY ] AMDu AigAwnI kdy n sIJY ]2] iesu jug mih rwm
nwim insqwrw ] ivrlw ko pwE gur sbid vIcwrw ] Awip qrY sgly kul aDwrw ]3]

161

iesu kiljug mih krm Drmu n koe ] klI kw jnmu cMfwl kY Gir hoe ] nwnk nwm ibnw ko
mukiq n hoe ]4]10]30] gaVI mhlw 3 guAwryrI ] scw Am{ scw pwiqswhu ] min swcY rwqy
hir vyprvwhu ] scY mhil sic nwim smwhu ]1] suix mn myry sbdu vIcwir ] rwm jphu Bvjlu
aqrhu pwir ]1] rhwa ] Brmy AwvY Brmy jwie ] iehu jgu jnimAw dUjY Bwie ] mnmuiK n cyqY
AwvY jwie ]2] Awip Bulw ik pRiB Awip BulwieAw ] iehu jIa ivfwxI cwkrI lwieAw ] mhw
duKu Kty ibrQw jnmu gvwieAw ]3] ikrpw kir siqgu} imlwE ] Eko nwmu cyqy ivchu Brmu
cukwE ] nwnk nwmu jpy nwa na iniD pwE ]4]11]31] gaVI guAwryrI mhlw 3 ] ijnw
gurmuiK iDAwieAw iqn pUCa jwie ] gur syvw qy mnu pqIAwie ] sy DnvMq hir nwmu kmwie ]

pUry gur qy soJI pwie ]1] hir hir nwmu jphu myry Bwe ] gurmuiK syvw hir Gwl Qwie pwe

]1] rhwa ] Awpu pCwxY mnu inrmlu hoie ] jIvn mukiq hir pwvY soie ] hir gux gwvY miq

qm hoie ] shjy shij smwvY soie ]2] dUjY Bwie n syivAw jwie ] hamY mwieAw mhw ibKu Kwie

] puiq kutMib gih moihAw mwie ] mnmuiK AMDw AwvY jwie ]3] hir hir nwmu dyvY jnu soie ]

Anidnu
Bgiq
gu
r
sbdI
hoie
]
gu
r
miq
ivrlw
bU
J
Y
koie
]
nwnk
nwim
smwvY
soie
]4]12]

32] gaVI guAwryrI mhlw 3 ] gur syvw jug cwry hoe ] pUrw jnu kwr kmwvY koe ] AKutu
nwm Dnu hir qoit n hoe ] AYQY sdw suKu dir soBw hoe ]1] E mn myry Brmu n kIjY ] gurmuiK
syvw AMmq rsu pIjY ]1] rhwa ] siqgu{ syvih sy mhwpurK sMswry ] Awip aDry kul sgl
insqwry ] hir kw nwmu rKih ar Dwry ] nwim rqy Bajl aqrih pwry ]2] siqgu{ syvih
sdw min dwsw ] hamY mwir kmlu prgwsw ] Anhdu vwjY inj Gir vwsw ] nwim rqy Gr
mwih adwsw ]3] siqgu{ syvih iqn kI scI bwxI ] jugu jugu BgqI AwiK vKwxI ] Anidnu

162

jpih hir swrMgpwxI ] nwnk nwim rqy inhkyvl inrbwxI ]4]13]33] gaVI guAwryrI
mhlw 3 ] siqgu{ imlY vfBwig sMjog ] ihrdY nwmu inq hir rs Bog ]1] gurmuiK pRwxI
nwmu hir iDAwie ] jnmu jIiq lwhw nwmu pwie ]1] rhwa ] igAwnu iDAwnu gur sbdu hY
mITw ] gur ikrpw qy iknY ivrlY ciK fITw ]2] krm kWf bhu krih Acwr ] ibnu nwvY iDRgu
iDRgu Ahkwr ]3] bMDin bwiDAo mwieAw Pws ] jn nwnk CUtY gur prgws ]4]14]34]
mhlw 3 gaVI bYrwgix ] jYsI DrqI pirmyGulw brsqu hY ikAw DrqI mDy pwxI nwhI ] jYsy
DrqI mDy pwxI prgwisAw ibnu pgw vrsq iPrwhI ]1] bwbw qUM AYsy Brmu cukwhI ] jo ikCu
krqu hY soe koe hY ry qYsy jwie smwhI ]1] rhwa ] iesqrI purK hoie kY ikAw Aoie krm

kmwhI ] nwnw }p sdw hih qyry quJ hI mwih smwhI ]2] ieqny jnm BUil pry sy jw pwieAw qw

BUly nwhI ] jw kw kwrju soe p{ jwxY jy gur kY sbid smwhI ]3] qyrw sbdu qUMhY hih Awpy Brmu

khwhI ] nwnk qqu qq isa imilAw punrip jnim n AwhI ]4]1]15]35] gaVI bYrwgix

mhlw 3 ] sBu jgu kwlY vis hY bwDw dUjY Bwie ] hamY krm kmwvdy mnmuiK imlY sjwie ]1]

my
r
y
mn
gu
r
crxI
icqu
lwie
]
gu
r
mu
i
K
nwmu
inDwnu
lY
drgh
lE
Cfwie
]1]
rhwa
]
lK

carwsIh Brmdy mnhiT AwvY jwie ] gur kw sbdu n cIinAo iPir iPir jonI pwie ]2] gurmuiK
Awpu pCwixAw hir nwmu visAw min Awie ] Anidnu BgqI riqAw hir nwmy suiK smwie ]3]
mnu sbid mrY prqIiq hoie hamY qjy ivkwr ] jn nwnk krmI pweAin hir nwmw Bgiq BMfwr
]4]2]16]36] gaVI bYrwgix mhlw 3 ] pyeAVY idn cwir hY hir hir iliK pwieAw ]
soBwvMqI nwir hY gurmuiK gux gwieAw ] pyvkVY gux sMmlY swhurY vwsu pwieAw ] gurmuiK shij
smwxIAw hir hir min BwieAw ]1] ssurY pyeAY ip{ vsY khu ikqu ibiD pweAY ] Awip inrMjnu

163

AlKu hY Awpy mylweAY ]1] rhwa ] Awpy hI pRBu dyih miq hir nwmu iDAweAY ] vfBwgI
siqgu{ imlY muiK AMmqu pweAY ] hamY duibDw ibnis jwie shjy suiK smweAY ] sBu Awpy Awip
vrqdw Awpy nwie lweAY ]2] mnmuiK grib n pwieAo AigAwn ieAwxy ] siqgur syvw nw
krih iPir iPir pCuqwxy ] grB jonI vwsu pwiedy grBy gil jwxy ] myry krqy EvY Bwvdw mnmuK
Brmwxy ]3] myrY hir pRiB lyKu ilKwieAw Duir msqik pUrw ] hir hir nwmu iDAwieAw ByitAw
gu{ sUrw ] myrw ipqw mwqw hir nwmu hY hir bMDpu bIrw ] hir hir bKis imlwie pRB jnu nwnku
kIrw ]4]3]17]37] gaVI bYrwgix mhlw 3 ] siqgur qy igAwnu pwieAw hir qqu bIcwrw
] miq mlIx prgtu Be jip nwmu murwrw ] isiv skiq imtweAw cUkw AMiDAwrw ] Duir msqik

ijn ka iliKAw iqn hir nwmu ipAwrw ]1] hir ikqu ibiD pweAY sMq jnhu ijsu dyiK ha jIvw

] hir ibnu csw n jIvqI gur myilhu hir rsu pIvw ]1] rhwa ] ha hir gux gwvw inq hir suxI

hir hir giq kInI ] hir rsu gur qy pwieAw myrw mnu qnu lInI ] Dnu Dnu gu{ sq purKu hY ijin

Bgiq hir dInI ] ijsu gur qy hir pwieAw so gu{ hm kInI ]2] guxdwqw hir rwie hY hm

AvgixAwry
]
pwpI
pwQr
fU
b
dy
gu
r
miq
hir
qwry
]
qU
M
gu
x
dwqw
inrmlw
hm
AvgixAwry
]
hir

srxwgiq rwiK lyhu mUV mugD insqwry ]3] shju Andu sdw gurmqI hir hir min iDAwieAw
] sjxu hir pRBu pwieAw Gir soihlw gwieAw ] hir dieAw Dwir pRB bynqI hir hir cyqwieAw ]
jn nwnku mMgY DUiV iqn ijn siqgu{ pwieAw ]4]4]18]38]

gaVI guAwryrI mhlw 4 caQw capdy


< siqgur pRswid ]

pMifqu swsq ismiq piVAw ] jogI gorKu gorKu kirAw ] mY mUrK

hir hir jpu piVAw ]1] nw jwnw ikAw giq rwm hmwrI ] hir Bju mn myry q{ Bajlu qU

164

qwrI ]1] rhwa ] sMinAwsI ibBUq lwie dyh svwrI ] pr qA iqAwgu krI bRhmcwrI ] mY
mUrK hir Aws qumwrI ]2] KI krm kry sUrqxu pwvY ] sUdu vYsu pr ikriq kmwvY ] mY mUrK hir
nwmu CfwvY ]3] sB qyrI ssit qUM Awip rihAw smwe ] gurmuiK nwnk dy vifAwe ] mY AMDuly
hir tyk itkwe ]4]1]39] gaVI guAwryrI mhlw 4 ] inrgux kQw kQw hY hir kI ] Bju
imil swDU sMgiq jn kI ] q{ Bajlu AkQ kQw suin hir kI ]1] goibMd sqsMgiq mylwie ]
hir rsu rsnw rwm gun gwie ]1] rhwa ] jo jn iDAwvih hir hir nwmw ] iqn dwsin dws
krhu hm rwmw ] jn kI syvw qm kwmw ]2] jo hir kI hir kQw suxwvY ] so jnu hmrY min iciq
BwvY ] jn pg ryxu vfBwgI pwvY ]3] sMq jnw isa pRIiq bin Awe ] ijn ka ilKqu iliKAw

Duir pwe ] qy jn nwnk nwim smwe ]4]2]40] gaVI guAwryrI mhlw 4 ] mwqw pRIiq kry

puqu Kwie ] mIny pRIiq Be jil nwie ] siqgur pRIiq gurisK muiK pwie ]1] qy hir jn hir

mylhu hm ipAwry ] ijn imilAw duK jwih hmwry ]1] rhwa ] ija imil bCry g pRIiq

lgwvY ] kwmin pRIiq jw ip{ Gir AwvY ] hir jn pRIiq jw hir jsu gwvY ]2] swirMg pRIiq bsY

jl
Dwrw
]
nrpiq
pR
I
iq
mwieAw
dy
i
K
pswrw
]
hir
jn
pR
I
iq
jpY
inrM
k
wrw
]3]
nr
pR
w
xI
pR
I
iq

mwieAw Dnu Kwty ] gurisK pRIiq gu{ imlY glwty ] jn nwnk pRIiq swD pg cwty ]4]3]41]
gaVI guAwryrI mhlw 4 ] BIKk pRIiq BIK pRB pwie ] BUKy pRIiq hovY Anu Kwie ] gurisK pRIiq
gur imil AwGwie ]1] hir drsnu dyhu hir Aws qumwrI ] kir ikrpw loc pUir hmwrI ]1]
rhwa ] ckvI pRIiq sUrju muiK lwgY ] imlY ipAwry sB duK iqAwgY ] gurisK pRIiq gu} muiK
lwgY ]2] bCry pRIiq KI{ muiK Kwie ] ihrdY ibgsY dyKY mwie ] gurisK pRIiq gu} muiK
lwie ]3] ho{ sB pRIiq mwieAw mohu kwcw ] ibnis jwie kUrw kcu pwcw ] jn nwnk

165

pRIiq qpiq gu{ swcw ]4]4]42] gaVI guAwryrI mhlw 4 ] siqgur syvw sPl hY bxI ]
ijqu imil hir nwmu iDAwieAw hir DxI ] ijn hir jipAw iqn pICY CUtI GxI ]1] gurisK
hir bolhu myry Bwe ] hir bolq sB pwp lih jwe ]1] rhwa ] jb gu{ imilAw qb mnu vis
AwieAw ] Dwvq pMc rhy hir iDAwieAw ] Anidnu ngrI hir gux gwieAw ]2] siqgur pg
DUir ijnw muiK lwe ] iqn kUV iqAwgy hir ilv lwe ] qy hir drgh muK jl Bwe ]3] gur
syvw Awip hir BwvY ] snu blBd gur pg lig iDAwvY ] nwnk gurmuiK hir Awip qrwvY ]
4]5]43] gaVI guAwryrI mhlw 4 ] hir Awpy jogI fMfwDwrI ] hir Awpy riv rihAw
bnvwrI ] hir Awpy qpu qwpY lwie qwrI ]1] AYsw myrw rwmu rihAw BrpUir ] inkit vsY nwhI

hir dUir ]1] rhwa ] hir Awpy sbdu suriq Duin Awpy ] hir Awpy vyKY ivgsY Awpy ] hir Awip

jpwie Awpy hir jwpy ]2] hir Awpy swirMg AMmqDwrw ] hir AMmqu Awip pIAwvxhwrw ]

hir Awip kry Awpy insqwrw ]3] hir Awpy byVI qulhw qwrw ] hir Awpy gurmqI insqwrw ]

hir Awpy nwnk pwvY pwrw ]4]6]44] gaVI bYrwgix mhlw 4 ] swhu hmwrw qUM DxI jYsI qUM

rwis
dy
i
h
qY
s
I
hm
ly
i
h
]
hir
nwmu
vxM
j
h
rM
g
isa
jy
Awip
dieAwlu
hoie
dy
i
h
]1]
hm

vxjwry rwm ky ] hir vxju krwvY dy rwis ry ]1] rhwa ] lwhw hir Bgiq Dnu KitAw hir
scy swh min BwieAw ] hir jip hir vK{ lidAw jmu jwgwqI nyiV n AwieAw ]2] ho{ vxju
krih vwpwrIE Anq qrMgI duKu mwieAw ] Aoie jyhY vxij hir lwieAw Plu qyhw iqn pwieAw
]3] hir hir vxju so jnu kry ijsu pwlu hoie pRBu dye ] jn nwnk swhu hir syivAw iPir
lyKw mUil n lye ]4]1]7]45] gaVI bYrwgix mhlw 4 ] ija jnnI grBu pwlqI
suq kI kir Awsw ] vfw hoie Dnu Kwit dyie kir Bog iblwsw ] iqa hir jn pRIiq hir rwKdw

166

dy Awip hQwsw ]1] myry rwm mY mUrK hir rwKu myry guseAw ] jn kI apmw quJih vfeAw ]1]
rhwa ] mMdir Gir Awndu hir hir jsu min BwvY ] sB rs mITy muiK lgih jw hir gux gwvY ]
hir jnu prvw{ sDw{ hY iekIh kulI sBu jgqu CfwvY ]2] jo ikCu kIAw so hir kIAw hir kI
vifAwe ] hir jIA qyry qUM vrqdw hir pUj krwe ] hir Bgiq BMfwr lhwiedw Awpy vrqwe
]3] lwlw hwit ivhwiJAw ikAw iqsu cqurwe ] jy rwij bhwly qw hir gulwmu GwsI ka hir
nwmu kFwe ] jnu nwnku hir kw dwsu hY hir kI vifAwe ]4]2]8]46] gaVI guAwryrI
mhlw 4 ] ikrswxI ikrswxu kry locY jIa lwie ] hlu joqY admu kry myrw puqu DI Kwie ] iqa
hir jnu hir hir jpu kry hir AMiq Cfwie ]1] mY mUrK kI giq kIjY myry rwm ] gur siqgur

syvw hir lwie hm kwm ]1] rhwa ] lY qury sadwgrI sadwg{ DwvY ] Dnu KtY Awsw krY

mwieAw mohu vDwvY ] iqa hir jnu hir hir bolqw hir boil suKu pwvY ]2] ibKu sMcY htvwxIAw

bih hwit kmwie ] moh JUTu pswrw JUT kw JUTy lptwie ] iqa hir jin hir Dnu sMicAw hir

Krcu lY jwie ]3] iehu mwieAw moh kutMbu hY Bwie dUjY Pws ] gurmqI so jnu qrY jo dwsin dws ]

jin
nwnik
nwmu
iDAwieAw
gu
r
mu
i
K
prgws
]4]3]9]47]
gaVI
bY
r
wgix
mhlw
4
]
inq

idnsu rwiq lwlcu kry BrmY BrmwieAw ] vygwir iPrY vygwrIAw isir Bw{ aTwieAw ] jo gur kI
jnu syvw kry so Gr kY kMim hir lwieAw ]1] myry rwm qoiV bMDn mwieAw Gr kY kMim lwie ]
inq hir gux gwvh hir nwim smwie ]1] rhwa ] n{ pRwxI cwkrI kry nrpiq rwjy AriQ
sB mwieAw ] kY bMDY kY fwin lyie kY nrpiq mir jwieAw ] Dnu Dnu syvw sPl siqgu} kI ijqu
hir hir nwmu jip hir suKu pwieAw ]2] inq sadw sUdu kIcY bhu Bwiq kir mwieAw kY qwe ]
jw lwhw dyie qw suKu mny qotY mir jwe ] jo gux swJI gur isa kry inq inq suKu pwe ]3]

167

ijqnI BUK An rs swd hY iqqnI BUK iPir lwgY ] ijsu hir Awip pw kry so vycy is{ gur AwgY
] jn nwnk hir ris qpiqAw iPir BUK n lwgY ]4]4]10]48] gaVI bYrwgix mhlw 4 ]
hmrY min iciq hir Aws inq ika dyKw hir drsu qumwrw ] ijin pRIiq lwe so jwxqw hmrY
min iciq hir bhuqu ipAwrw ] ha kurbwnI gur Awpxy ijin ivCuiVAw myilAw myrw isrjnhwrw
]1] myry rwm hm pwpI srix pry hir duAwir ] mqu inrgux hm mylY kbhUM ApunI ikrpw Dwir
]1] rhwa ] hmry Avgux bhuqu bhuqu hY bhu bwr bwr hir gxq n AwvY ] qUM guxvMqw hir hir
dieAwlu hir Awpy bKis lYih hir BwvY ] hm AprwDI rwKy gur sMgqI apdysu dIAo hir nwmu
CfwvY ]2] qumry gux ikAw khw myry siqgurw jb gu{ bolh qb ibsmu hoie jwie ] hm jYsy

AprwDI Av{ koe rwKY jYsy hm siqguir rwiK lIE Cfwie ] qUM gu{ ipqw qUMhY gu{ mwqw qUM gu{

bMDpu myrw sKw sKwie ]3] jo hmrI ibiD hoqI myry siqgurw sw ibiD qum hir jwxhu Awpy ] hm

{lqy iPrqy koe bwq n pUCqw gur siqgur sMig kIry hm Qwpy ] Dnu Dnu gu} nwnk jn kyrw

ijqu imilAY cUky siB sog sMqwpy ]4]5]11]49] gaVI bYrwgix mhlw 4 ] kMcn nwrI mih

jIa
lu
B
qu
hY
mohu
mITw
mwieAw
]
Gr
mM
d
r
GoVy
Ku
s
I
mnu
An
ris
lwieAw
]
hir
pR
B
u
iciq
n

Awve ika CUtw myry hir rwieAw ]1] myry rwm ieh nIc krm hir myry ] guxvMqw hir hir
dieAwlu kir ikrpw bKis Avgx siB myry ]1] rhwa ] ikCu }pu nhI ikCu jwiq nwhI ikCu
FMgu n myrw ] ikAw muhu lY bolh gux ibhUn nwmu jipAw n qyrw ] hm pwpI sMig gur abry punu
siqgur kyrw ]2] sBu jIa ipMfu muKu nku dIAw vrqx ka pwxI ] Anu Kwxw kpV pYnxu dIAw
rs Ain BogwxI ] ijin dIE su iciq n Awve psU ha kir jwxI ]3] sBu kIqw qyrw vrqdw qUM
AMqrjwmI ] hm jMq ivcwry ikAw krh sBu Kylu qum suAwmI ] jn nwnku hwit ivhwiJAw hir

168

gulm gulwmI ]4]6]12]50] gaVI bYrwgix mhlw 4 ] ija jnnI suqu jix pwlqI rwKY
ndir mJwir ] AMqir bwhir muiK dy igrwsu iKnu iKnu pocwir ] iqa siqgu{ gurisK rwKqw
hir pRIiq ipAwir ]1] myry rwm hm bwirk hir pRB ky hY ieAwxy ] Dnu Dnu gu} gu{ siqgu{
pwDw ijin hir apdysu dy kIE isAwxy ]1] rhwa ] jYsI ggin iPrMqI fqI kpry bwgy vwlI
] Aoh rwKY cIqu pICY ibic bcry inq ihrdY swir smwlI ] iqa siqgur isK pRIiq hir hir kI
gu{ isK rKY jIA nwlI ]2] jYsy kwqI qIs bqIs hY ivic rwKY rsnw mws rqu kyrI ] koe
jwxhu mws kwqI kY ikCu hwiQ hY sB vsgiq hY hir kyrI ] iqa sMq jnw kI nr inMdw krih hir rwKY
pYj jn kyrI ]3] Bwe mq koe jwxhu iksI kY ikCu hwiQ hY sB kry krwieAw ] jrw mrw

qwpu isriq swpu sBu hir kY vis hY koe lwig n skY ibnu hir kw lwieAw ] AYsw hir nwmu min

iciq iniq iDAwvhu jn nwnk jo AMqI Aasir lE CfwieAw ]4]7]13]51] gaVI

bYrwgix mhlw 4 ] ijsu imilAY min hoie Andu so siqgu{ khIAY ] mn kI duibDw ibnis

jwie hir prm pdu lhIAY ]1] myrw siqgu{ ipAwrw ikqu ibiD imlY ] ha iKnu iKnu krI

nmskw{
my
r
w
gu
{
pU
r
w
ika
imlY
]1]
rhwa
]
kir
ikrpw
hir
my
i
lAw
my
r
w
siqgu
{
pU
r
w
]
ieC

punI jn kyrIAw ly siqgur DUrw ]2] hir Bgiq VwvY hir Bgiq suxY iqsu siqgur imlIAY ]
qotw mUil n Awve hir lwBu iniq VIAY ]3] ijs ka irdY ivgwsu hY Bwa dUjw nwhI ] nwnk
iqsu gur imil aDrY hir gux gwvwhI ]4]8]14]52] mhlw 4 gaVI pUrbI ] hir dieAwil
dieAw pRiB kInI myrY min qin muiK hir bolI ] gurmuiK rMgu BieAw Aiq gUVw hir rMig BInI
myrI colI ]1] Apuny hir pRB kI ha golI ] jb hm hir syqI mnu mwinAw kir dIno jgqu sBu
gol AmolI ]1] rhwa ] krhu ibbyku sMq jn Bwe Koij ihrdY dyiK FMFolI ] hir hir }pu sB joiq

169

sbwe hir inkit vsY hir kolI ]2] hir hir inkit vsY sB jg kY AprMpr purKu AqolI ]
hir hir pRgtu kIAo guir pUrY is{ vyicAo gur pih molI ]3] hir jI AMqir bwhir qum srxwgiq
qum vf purK vfolI ] jnu nwnku Anidnu hir gux gwvY imil siqgur gur vycolI ]4]1]15]
53] gaVI pUrbI mhlw 4 ] jgjIvn AprMpr suAwmI jgdIsur purK ibDwqy ] ijqu mwrig
qum pRyrhu suAwmI iqqu mwrig hm jwqy ]1] rwm myrw mnu hir syqI rwqy ] sqsMgiq imil rwm
rsu pwieAw hir rwmY nwim smwqy ]1] rhwa ] hir hir nwmu hir hir jig AvKDu hir hir
nwmu hir swqy ] iqn ky pwp doK siB ibnsy jo gurmiq rwm rsu Kwqy ]2] ijn ka ilKqu ilKy
Duir msqik qy gur sMqoK sir nwqy ] durmiq mYlu ge sB iqn kI jo rwm nwm rMig rwqy ]3]

rwm qum Awpy Awip Awip pRBu Twkur qum jyvf Av{ n dwqy ] jnu nwnku nwmu lE qW jIvY hir

jpIAY hir ikrpw qy ]4]2]16]54] gaVI pUrbI mhlw 4 ] krhu pw jgjIvn dwqy myrw

mnu hir syqI rwcy ] siqguir bcnu dIAo Aiq inrmlu jip hir hir hir mnu mwcy ]1] rwm myrw

mnu qnu byiD lIAo hir swcy ] ijh kwl kY muiK jgqu sBu gRisAw gur siqgur kY bcin hir hm

bwcy
]1]
rhwa
]
ijn
ka
pR
I
iq
nwhI
hir
sy
q
I
qy
swkq
mU
V
nr
kwcy
]
iqn
ka
jnmu
mrxu

Aiq BwrI ivic ivstw mir mir pwcy ]2] qum dieAwl srix pRiqpwlk mo ka dIjY dwnu hir
hm jwcy ] hir ky dws dws hm kIjY mnu inriq kry kir nwcy ]3] Awpy swh vfy pRB suAwmI hm
vxjwry hih qw cy ] myrw mnu qnu jIa rwis sB qyrI jn nwnk ky swh pRB swcy ]4]3]17]55
] gaVI pUrbI mhlw 4 ] qum dieAwl srb duK BMjn iek ibna sunhu dy kwny ] ijs qy qum
hir jwny suAwmI so siqgu{ myil myrw pRwny ]1] rwm hm siqgur pwrbRhm kir mwny ] hm
mUV mugD AsuD miq hoqy gur siqgur kY bcin hir hm jwny ]1] rhwa ] ijqny rs An rs

170

hm dyKy sB iqqny PIk PIkwny ] hir kw nwmu AMmq rsu cwiKAw imil siqgur mIT rs gwny
]2] ijn ka gu{ siqgu{ nhI ByitAw qy swkq mUV idvwny ] iqn ky krmhIn Duir pwE dyiK
dIpku moih pcwny ]3] ijn ka qum dieAw kir mylhu qy hir hir syv lgwny ] jn nwnk hir
hir hir jip pRgty miq gurmiq nwim smwny ]4]4]18]56] gaVI pUrbI mhlw 4 ] myry
mn so pRBu sdw nwil hY suAwmI khu ikQY hir phu nsIAY ] hir Awpy bKis lE pRBu swcw hir
Awip CfwE CutIAY ]1] myry mn jip hir hir hir min jpIAY ] siqgur kI srxwe Bij pa
myry mnw gur siqgur pICY CutIAY ]1] rhwa ] myry mn syvhu so pRB sRb suKdwqw ijqu syivAY
inj Gir vsIAY ] gurmuiK jwie lhhu G{ Apnw Gis cMdnu hir jsu GsIAY ]2] myry mn hir

hir hir hir hir jsu qmu lY lwhw hir min hsIAY ] hir hir Awip dieAw kir dyvY qw AMmqu

hir rsu cKIAY ]3] myry mn nwm ibnw jo dUjY lwgy qy swkq nr jim GutIAY ] qy swkq cor ijnw

nwmu ivswirAw mn iqn kY inkit n iBtIAY ]4] myry mn syvhu AlK inrMjn nrhir ijqu

syivAY lyKw CutIAY ] jn nwnk hir pRiB pUry kIE iKnu mwsw qolu n GtIAY ]5]5]19]57]

gaVI
pU
r
bI
mhlw
4
]
hmry
pR
w
n
vsgiq
pR
B
qu
m
rY
my
r
w
jIa
ipM
f
u
sB
qy
r
I
]
dieAw
krhu

hir drsu idKwvhu myrY min qin loc GxyrI ]1] rwm myrY min qin loc imlx hir kyrI ] gur
pwil pw ikMcq guir kInI hir imilAw Awie pRBu myrI ]1] rhwa ] jo hmrY mn iciq hY
suAwmI sw ibiD qum hir jwnhu myrI ] Anidnu nwmu jpI suKu pwe inq jIvw Aws hir qyrI
]2] guir siqguir dwqY pMQu bqwieAw hir imilAw Awie pRBu myrI ] Anidnu Andu BieAw
vfBwgI sB Aws pujI jn kyrI ]3] jgnwQ jgdIsur krqy sB vsgiq hY hir kyrI ] jn
nwnk srxwgiq AwE hir rwKhu pYj jn kyrI ]4]6]20]58] gaVI pUrbI mhlw 4 ] iehu

171

mnUAw iKnu n itkY bhu rMgI dh dh idis cil cil hwFy ] gu{ pUrw pwieAw vfBwgI hir mM
dIAw mnu TwFy ]1] rwm hm siqgur lwly kWFy ]1] rhwa ] hmrY msqik dwgu dgwnw hm krj
gu} bhu swFy ] prapkw{ punu bhu kIAw Ba duq{ qwir prwFy ]2] ijn ka pRIiq irdY hir
nwhI iqn kUry gwFn gwFy ] ija pwxI kwgdu ibnis jwq hY iqa mnmuK griB glwFy ]3]
hm jwinAw kCU n jwnh AwgY ija hir rwKY iqa TwFy ] hm BUl cUk gur ikrpw Dwrhu jn
nwnk kuqry kwFy ]4]7]21]59] gaVI pUrbI mhlw 4 ] kwim kroiD ng{ bhu BirAw imil
swDU KMfl KMfw hy ] pUrib ilKq ilKy gu{ pwieAw min hir ilv mMfl mMfw hy ]1] kir swDU
AMjulI punu vfw hy ] kir fMfaq punu vfw hy ]1] rhwa ] swkq hir rs swdu n jwinAw iqn

AMqir hamY kMfw hy ] ija ija clih cuBY duKu pwvih jmkwlu shih isir fMfw hy ]2] hir jn

hir hir nwim smwxy duKu jnm mrx Bv KMfw hy ] AibnwsI purKu pwieAw prmys{ bhu soB KMf

bRhmMfw hy ]3] hm grIb mskIn pRB qyry hir rwKu rwKu vf vfw hy ] jn nwnk nwmu ADw{

tyk hY hir nwmy hI suKu mMfw hy ]4]8]22]60] gaVI pUrbI mhlw 4 ] iesu gV mih hir

rwm
rwie
hY
ikCu
swdu
n
pwvY
DITw
]
hir
dIn
dieAwil
Anu
g
R
h
u
kIAw
hir
gu
r
sbdI
ciK

fITw ]1] rwm hir kIrqnu gur ilv mITw ]1] rhwa ] hir Agmu Agoc{ pwrbRhmu hY imil
siqgur lwig bsITw ] ijn gur bcn suKwny hIArY iqn AwgY Awix prITw ]2] mnmuK hIArw
Aiq kTo{ hY iqn AMqir kwr krITw ] ibsIAr ka bhu dUDu pIAweAY ibKu inksY Poil PulITw
]3] hir pRB Awin imlwvhu gu{ swDU Gis g{V sbdu muiK lITw ] jn nwnk gur ky lwly goly
lig sMgiq k}Aw mITw ]4]9]23]61] gaVI pUrbI mhlw 4 ] hir hir AriQ srI{ hm
byicAw pUry gur kY Awgy ] siqgur dwqY nwmu idVwieAw muiK msqik Bwg sBwgy ]1] rwm

172

gurmiq hir ilv lwgy ]1] rhwa ] Git Git rmeAw rmq rwm rwie gur sbid gu} ilv lwgy
] ha mnu qnu dyva kwit gu} ka myrw BRmu Ba gur bcnI Bwgy ]2] AMiDAwrY dIpk Awin
jlwE gur igAwin gu} ilv lwgy ] AigAwnu AMDyrw ibnis ibnwisAo Gir vsqu lhI mn
jwgy ]3] swkq biDk mwieAwDwrI iqn jm johin lwgy ] an siqgur AwgY sIsu n byicAw
Aoie Awvih jwih ABwgy ]4] hmrw ibna sunhu pRB Twkur hm srix pRBU hir mwgy ] jn
nwnk kI lj pwiq gu} hY is{ byicAo siqgur Awgy ]5]10]24]62] gaVI pUrbI mhlw 4
] hm AhkwrI Ahkwr AigAwn miq guir imilAY Awpu gvwieAw ] hamY rogu gieAw suKu
pwieAw Dnu Dnu gu} hir rwieAw ]1] rwm gur kY bcin hir pwieAw ]1] rhwa ] myrY hIArY

pRIiq rwm rwie kI guir mwrgu pMQu bqwieAw ] myrw jIa ipMfu sBu siqgur AwgY ijin ivCuiVAw

hir gil lwieAw ]2] myrY AMqir pRIiq lgI dyKn ka guir ihrdy nwil idKwieAw ] shj

Andu BieAw min morY gur AwgY Awpu vycwieAw ]3] hm AprwD pwp bhu kIny kir dustI

cor curwieAw ] Ab nwnk srxwgiq AwE hir rwKhu lwj hir BwieAw ]4]11]25]63]

gaVI
pU
r
bI
mhlw
4
]
gu
r
miq
bwjY
sbdu
Anwhdu
gu
r
miq
mnU
A
w
gwvY
]
vfBwgI
gu
r
drsnu

pwieAw Dnu Dnu gu} ilv lwvY ]1] gurmuiK hir ilv lwvY ]1] rhwa ] hmrw Twku{ siqgu{
pUrw mnu gur kI kwr kmwvY ] hm mil mil Dovh pwv gu} ky jo hir hir kQw sunwvY ]2]
ihrdY gurmiq rwm rswiexu ijhvw hir gux gwvY ] mn rsik rsik hir ris AwGwny iPir
bhuir n BUK lgwvY ]3] koe krY apwv Anyk bhuqyry ibnu ikrpw nwmu n pwvY ] jn nwnk
ka hir ikrpw DwrI miq gurmiq nwmu VwvY ]4]12]26]64] rwgu gaVI mwJ
mhlw 4 ] gurmuiK ijMdU jip nwmu krMmw ] miq mwqw miq jIa nwmu muiK rwmw ] sMqoKu ipqw

173

kir gu{ purKu Ajnmw ] vfBwgI imlu rwmw ]1] gu{ jogI purKu imilAw rMgu mwxI jIa ]
gu{ hir rMig rqVw sdw inrbwxI jIa ] vfBwgI imlu suGV sujwxI jIa ] myrw mnu qnu hir
rMig iBnw ]2] Awvhu sMqhu imil nwmu jpwhw ] ivic sMgiq nwmu sdw lY lwhw jIa ] kir
syvw sMqw AMmqu muiK pwhw jIa ] imlu pUrib iliKAVy Duir krmw ]3] swvix vrsu AMmiq
jgu CwieAw jIa ] mnu mo{ kuhuikAVw sbdu muiK pwieAw ] hir AMmqu vuTVw imilAw hir
rwieAw jIa ] jn nwnk pRyim rqnw ]4]1]27]65] gaVI mwJ mhlw 4 ] Awa sKI gux
kwmx krIhw jIa ] imil sMq jnw rMgu mwixh rlIAw jIa ] gur dIpku igAwnu sdw min
blIAw jIa ] hir quTY Fuil Fuil imlIAw jIa ]1] myrY min qin pRymu lgw hir Foly jIa ]

mY myly im siqgu{ vycoly jIa ] mnu dyvW sMqw myrw pRBu myly jIa ] hir ivtiVAhu sdw Goly

jIa ]2] vsu myry ipAwirAw vsu myry goivdw hir kir ikrpw min vsu jIa ] min icMidAVw

Plu pwieAw myry goivMdw gu{ pUrw vyiK ivgsu jIa ] hir nwmu imilAw sohwgxI myry goivMdw min

Anidnu Andu rhsu jIa ] hir pwieAVw vfBwgIe myry goivMdw inq lY lwhw min hsu jIa

]3]
hir
Awip
apwE
hir
Awpy
vy
K
Y
hir
Awpy
kwrY
lwieAw
jIa
]
ieik
Kwvih
bKs
qoit
n

AwvY ieknw Pkw pwieAw jIa ] ieik rwjy qKiq bhih inq suKIE ieknw iBK mMgwieAw jIa
] sBu ieko sbdu vrqdw myry goivdw jn nwnk nwmu iDAwieAw jIa ]4]2]28]66]
gaVI mwJ mhlw 4 ] mn mwhI mn mwhI myry goivMdw hir rMig rqw mn mwhI jIa ] hir rMgu
nwil n lKIAY myry goivdw gu{ pUrw AlKu lKwhI jIa ] hir hir nwmu prgwisAw myry goivMdw
sB dwld duK lih jwhI jIa ] hir pdu qmu pwieAw myry goivMdw vfBwgI nwim smwhI
jIa ]1] nYxI myry ipAwirAw nYxI myry goivdw iknY hir pRBu ifTVw nYxI jIa ] myrw mnu

174

qnu bhuqu bYrwigAw myry goivMdw hir bwJhu Dn kumlYxI jIa ] sMq jnw imil pwieAw myry goivdw
myrw hir pRBu sjxu sYxI jIa ] hir Awie imilAw jgjIvnu myry goivMdw mY suiK ivhwxI rYxI jIa
]2] mY mylhu sMq myrw hir pRBu sjxu mY min qin BuK lgweAw jIa ] ha rih n ska ibnu
dyKy myry pRIqm mY AMqir ibrhu hir lweAw jIa ] hir rwieAw myrw sjxu ipAwrw gu{ myly myrw
mnu jIvweAw jIa ] myrY min qin Awsw pUrIAw myry goivMdw hir imilAw min vwDweAw jIa ]
3] vwrI myry goivMdw vwrI myry ipAwirAw ha quDu ivtiVAhu sd vwrI jIa ] myrY min qin pRymu
iprMm kw myry goivdw hir pUMjI rwKu hmwrI jIa ] siqgu{ ivstu myil myry goivMdw hir myly kir
rYbwrI jIa ] hir nwmu dieAw kir pwieAw myry goivMdw jn nwnku srix qumwrI jIa ]4]3]

29]67] gaVI mwJ mhlw 4 ] cojI myry goivMdw cojI myry ipAwirAw hir pRBu myrw cojI jIa ]

hir Awpy kwn@ apwiedw myry goivdw hir Awpy gopI KojI jIa ] hir Awpy sB Gt Bogdw myry

goivMdw Awpy rsIAw BogI jIa ] hir sujwxu n Bule myry goivMdw Awpy siqgu{ jogI jIa ]

1] Awpy jgqu apwiedw myry goivdw hir Awip KylY bhu rMgI jIa ] ieknw Bog Bogwiedw myry

goivM
d
w
ieik
ngn
iPrih
ng
ngI
jIa
]
Awpy
jgqu
apwiedw
my
r
y
goivdw
hir
dwnu
dy
v
Y
sB

mMgI jIa ] Bgqw nwmu AwDw{ hY myry goivMdw hir kQw mMgih hir cMgI jIa ]2] hir Awpy
Bgiq krwiedw myry goivMdw hir Bgqw loc min pUrI jIa ] Awpy jil Qil vrqdw myry goivdw
riv rihAw nhI dUrI jIa ] hir AMqir bwhir Awip hY myry goivdw hir Awip rihAw BrpUrI
jIa ] hir Awqm rwmu pswirAw myry goivMdw hir vyKY Awip hdUrI jIa ]3] hir AMqir vwjw
paxu hY myry goivMdw hir Awip vjwE iqa vwjY jIa ] hir AMqir nwmu inDwnu hY myry goivMdw
gur sbdI hir pRBu gwjY jIa ] Awpy srix pvwiedw myry goivMdw hir Bgq jnw rwKu lwjY

175

jIa ] vfBwgI imlu sMgqI myry goivMdw jn nwnk nwm isiD kwjY jIa ]4]4]30]68]
gaVI mwJ mhlw 4 ] mY hir nwmY hir ibrhu lgwe jIa ] myrw hir pRBu imqu imlY suKu pwe
jIa ] hir pRBu dyiK jIvw myrI mwe jIa ] myrw nwmu sKw hir Bwe jIa ]1] gux gwvhu sMq
jIa myry hir pRB kyry jIa ] jip gurmuiK nwmu jIa Bwg vfyry jIa ] hir hir nwmu jIa
pRwn hir myry jIa ] iPir bhuiV n Bvjl Pyry jIa ]2] ika hir pRB vyKw myrY min qin
cwa jIa ] hir mylhu sMq jIa min lgw Bwa jIa ] gur sbdI pweAY hir pRIqm rwa jIa ]
vfBwgI jip nwa jIa ]3] myrY min qin vfVI goivMd pRB Awsw jIa ] hir mylhu sMq
jIa goivd pRB pwsw jIa ] siqgur miq nwmu sdw prgwsw jIa ] jn nwnk pUirAVI min

Awsw jIa ]4]5]31]69] gaVI mwJ mhlw 4 ] myrw ibrhI nwmu imlY qw jIvw jIa ] mn

AMdir AMmqu gurmiq hir lIvw jIa ] mnu hir rMig rqVw hir rsu sdw pIvw jIa ] hir

pwieAVw min jIvw jIa ]1] myrY min qin pRymu lgw hir bwxu jIa ] myrw pRIqmu im hir

purKu sujwxu jIa ] gu{ myly sMq hir suGV sujwxu jIa ] ha nwm ivthu kurbwxu jIa ]2]

ha
hir
hir
sjxu
hir
mIqu
dswe
jIa
]
hir
dshu
sM
q
hu
jI
hir
Koju
pvwe
jIa
]
siqgu
{

quTVw dsy hir pwe jIa ] hir nwmy nwim smwe jIa ]3] mY vydn pRymu hir ibrhu lgwe
jIa ] gur srDw pUir AMmqu muiK pwe jIa ] hir hohu dieAwlu hir nwmu iDAwe jIa ] jn
nwnk hir rsu pwe jIa ]4]6]20]18]32]70]

mhlw 5 rwgu gaVI guAwryrI capdy


< siqgur pRswid ]

ikn ibiD kuslu hoq myry Bwe ] ika pweAY hir rwm shwe ]1] rhwa ]

kuslu n gih myrI sB mwieAw ] cy mMdr suMdr CwieAw ] JUTy lwlic jnmu gvwieAw ]

176

1] hsqI GoVy dyiK ivgwsw ] lskr joVy nyb Kvwsw ] gil jyvVI hamY ky Pwsw ]2] rwju
kmwvY dh ids swrI ] mwxY rMg Bog bhu nwrI ] ija nrpiq supnY ByKwrI ]3] Eku kuslu mo ka
siqgu} bqwieAw ] hir jo ikCu kry su hir ikAw Bgqw BwieAw ] jn nwnk hamY mwir
smwieAw ]4] iein ibiD kusl hoq myry Bwe ] iea pweAY hir rwm shwe ]1] rhwa dUjw ]
gaVI guAwryrI mhlw 5 ] ika BRmIAY BRmu iks kw hoe ] jw jil Qil mhIAil rivAw soe
] gurmuiK abry mnmuK piq Koe ]1] ijsu rwKY Awip rwmu dieAwrw ] iqsu nhI dUjw ko
phucnhwrw ]1] rhwa ] sB mih vrqY Eku Anqw ] qw qUM suiK soa hoie AicMqw ] Aohu sBu ikCu
jwxY jo vrqMqw ]2] mnmuK muE ijn dUjI ipAwsw ] bhu jonI Bvih Duir ikriq iliKAwsw ]

jYsw bIjih qYsw Kwsw ]3] dyiK drsu min BieAw ivgwsw ] sBu ndrI AwieAw bRhmu prgwsw

] jn nwnk kI hir pUrn Awsw ]4]2]71] gaVI guAwryrI mhlw 5 ] ke jnm BE kIt

pqMgw ] ke jnm gj mIn kurMgw ] ke jnm pMKI srp hoieAo ] ke jnm hYvr bK joieAo ]

1] imlu jgdIs imln kI brIAw ] icrMkwl ieh dyh sMjrIAw ]1] rhwa ] ke jnm sYl

igir
kirAw
]
ke
jnm
grB
ihir
KirAw
]
ke
jnm
swK
kir
apwieAw
]
lK
carwsIh

join BRmwieAw ]2] swDsMig BieAo jnmu prwpiq ] kir syvw Bju hir hir gurmiq ] iqAwig
mwnu JUTu AiBmwnu ] jIvq mrih drgh prvwnu ]3] jo ikCu hoAw su quJ qy hogu ] Av{ n dUjw
krxY jogu ] qw imlIAY jw lYih imlwie ] khu nwnk hir hir gux gwie ]4]3]72]
gaVI guAwryrI mhlw 5 ] krm BUim mih boAhu nwmu ] pUrn hoie qumwrw kwmu ] Pl pwvih
imtY jm ws ] inq gwvih hir hir gux jws ]1] hir hir nwmu AMqir air Dwir ]
sIGr kwrju lyhu svwir ]1] rhwa ] Apny pRB isa hohu swvDwnu ] qw qUM drgh pwvih

177

mwnu ] akiq isAwxp sglI iqAwgu ] sMq jnw kI crxI lwgu ]2] srb jIA hih jw kY hwiQ
] kdy n ivCuVY sB kY swiQ ] apwv Coif ghu iqs kI Aot ] inmK mwih hovY qyrI Coit ]3] sdw
inkit kir iqs no jwxu ] pRB kI AwigAw siq kir mwnu ] gur kY bcin imtwvhu Awpu ] hir hir
nwmu nwnk jip jwpu ]4]4]73] gaVI guAwryrI mhlw 5 ] gur kw bcnu sdw AibnwsI ]
gur kY bcin ktI jm PwsI ] gur kw bcnu jIA kY sMig ] gur kY bcin rcY rwm kY rMig ]1]
jo guir dIAw su mn kY kwim ] sMq kw kIAw siq kir mwin ]1] rhwa ] gur kw bcnu Atl
ACyd ] gur kY bcin kty BRm Byd ] gur kw bcnu kqhu n jwie ] gur kY bcin hir ky gux
gwie ]2] gur kw bcnu jIA kY swQ ] gur kw bcnu AnwQ ko nwQ ] gur kY bcin nrik n

pvY ] gur kY bcin rsnw AMmqu rvY ]3] gur kw bcnu prgtu sMswir ] gur kY bcin n AwvY

hwir ] ijsu jn hoE Awip pwl ] nwnk siqgur sdw dieAwl ]4]5]74] gaVI guAwryrI

mhlw 5 ] ijin kIqw mwtI qy rqnu ] grB mih rwiKAw ijin kir jqnu ] ijin dInI soBw

vifAwe ] iqsu pRB ka AwT phr iDAwe ]1] rmeAw rynu swD jn pwva ] gur imil Apunw

Ksmu
iDAwva
]1]
rhwa
]
ijin
kIqw
mU
V
qy
bkqw
]
ijin
kIqw
by
s
u
r
q
qy
su
r
qw
]
ijsu

prswid nvY iniD pwe ] so pRBu mn qy ibsrq nwhI ]2] ijin dIAw inQwvy ka Qwnu ] ijin
dIAw inmwny ka mwnu ] ijin kInI sB pUrn Awsw ] ismra idnu rYin sws igrwsw ]3] ijsu
pRswid mwieAw islk kwtI ] gur pRswid AMmqu ibKu KwtI ] khu nwnk ies qy ikCu nwhI ]
rwKnhwry ka swlwhI ]4]6]75] gaVI guAwryrI mhlw 5 ] iqs kI srix nwhI Ba
sogu ] as qy bwhir kCU n hogu ] qjI isAwxp bl buiD ibkwr ] dws Apny kI rwKnhwr ]
1] jip mn myry rwm rwm rMig ] Gir bwhir qyrY sd sMig ]1] rhwa ] iqs kI tyk mnY mih

178

rwKu ] gur kw sbdu AMmq rsu cwKu ] Avir jqn khhu kan kwj ] kir ikrpw rwKY Awip
lwj ]2] ikAw mwnuK khhu ikAw jo{ ] JUTw mwieAw kw sBu so{ ] krx krwvnhwr suAwmI ]
sgl Gtw ky AMqrjwmI ]3] srb suKw suKu swcw Ehu ] gur apdysu mnY mih lyhu ] jw ka rwm
nwm ilv lwgI ] khu nwnk so Dnu vfBwgI ]4]7]76] gaVI guAwryrI mhlw 5 ] suix hir
kQw aqwrI mYlu ] mhw punIq BE suK sYlu ] vfY Bwig pwieAw swDsMgu ] pwrbRhm isa lwgo
rMgu ]1] hir hir nwmu jpq jnu qwirAo ] Agin swg{ guir pwir aqwirAo ]1] rhwa ] kir
kIrqnu mn sIql BE ] jnm jnm ky iklivK gE ] srb inDwn pyKy mn mwih ] Ab FUFn
kwhy ka jwih ]2] pRB Apuny jb BE dieAwl ] pUrn hoe syvk Gwl ] bMDn kwit kIE

Apny dws ] ismir ismir ismir guxqws ]3] Eko min Eko sB Twie ] pUrn pUir rihAo sB

jwie ] guir pUrY sBu Brmu cukwieAw ] hir ismrq nwnk suKu pwieAw ]4]8]77] gaVI

guAwryrI mhlw 5 ] Agly muE is pwCY pry ] jo abry sy bMiD lku Kry ] ijh DMDy mih Aoie

lptwE ] an qy dugux idVI an mwE ]1] Aoh bylw kCu cIiq n AwvY ] ibnis jwie qwhU

lptwvY
]1]
rhwa
]
Awsw
bM
D
I
mU
r
K
dy
h
]
kwm
k
o
D
lpitAo
Asny
h
]
isr
pir
TwFo

Drm rwie ] mITI kir kir ibiKAw Kwie ]2] ha bMDa ha swDa bY{ ] hmrI BUim kaxu
GwlY pY{ ] ha pMifqu ha cqu{ isAwxw ] krxYhw{ n buJY ibgwnw ]3] ApunI giq imiq
Awpy jwnY ] ikAw ko khY ikAw AwiK vKwnY ] ijqu ijqu lwvih iqqu iqqu lgnw ] Apnw Blw sB
kwhU mMgnw ]4] sB ikCu qyrw qUM krxYhw{ ] AMqu nwhI ikCu pwrwvw{ ] dws Apny ka
dIjY dwnu ] kbhU n ivsrY nwnk nwmu ]5]9]78] gaVI guAwryrI mhlw 5 ] Aink jqn
nhI hoq Cutwrw ] bhuqu isAwxp Awgl Bwrw ] hir kI syvw inrml hyq ] pRB kI drgh

179

soBw syq ]1] mn myry ghu hir nwm kw Aolw ] quJY n lwgY qwqw Jolw ]1] rhwa ] ija
boihQu BY swgr mwih ] AMDkwr dIpk dIpwih ] Agin sIq kw lwhis dUK ] nwmu jpq min
hovq sUK ]2] aqir jwie qyry mn kI ipAws ] pUrn hovY sglI Aws ] folY nwhI qumrw cIqu ]
AMmq nwmu jip gurmuiK mIq ]3] nwmu AaKDu soe jnu pwvY ] kir ikrpw ijsu Awip
idvwvY ] hir hir nwmu jw kY ihrdY vsY ] dUKu drdu iqh nwnk nsY ]4]10]79]
gaVI guAwryrI mhlw 5 ] bhuqu drbu kir mnu n AGwnw ] Aink }p dyiK nh pqIAwnw ]
pu kl ariJAo jwin myrI ] Aoh ibnsY Aoie BsmY FyrI ]1] ibnu hir Bjn dyKa ibllwqy ]
iDRgu qnu iDRgu Dnu mwieAw sMig rwqy ]1] rhwa ] ija ibgwrI kY isir dIjih dwm ] Aoie

KsmY kY gih an dUK shwm ] ija supnY hoie bYsq rwjw ] ny pswrY qw inrwrQ kwjw ]2]

ija rwKw Kyq pir prwE ] Kyqu Ksm kw rwKw aiT jwE ] asu Kyq kwrix rwKw kVY ] iqs kY

pwlY kCU n pVY ]3] ijs kw rwju iqsY kw supnw ] ijin mwieAw dInI iqin lwe qsnw ] Awip

ibnwhy Awip kry rwis ] nwnk pRB AwgY Ardwis ]4]11]80] gaVI guAwryrI mhlw 5 ]

bhu
rM
g
mwieAw
bhu
ibiD
py
K
I
]
klm
kwgd
isAwnp
ly
K
I
]
mhr
mlU
k
hoie
dy
i
KAw
Kwn
]

qw qy nwhI mnu qpqwn ]1] so suKu mo ka sMq bqwvhu ] qsnw bUJY mnu qpqwvhu ]1] rhwa ]
Asu pvn hsiq AsvwrI ] coAw cMdnu syj suMdir nwrI ] nt nwitk AwKwry gwieAw ] qw mih
min sMqoKu n pwieAw ]2] qKqu sBw mMfn dolIcy ] sgl myvy suMdr bwgIcy ] AwKyV ibriq
rwjn kI lIlw ] mnu n suhylw prpMcu hIlw ]3] kir ikrpw sMqn scu kihAw ] srb sUK iehu
Awndu lihAw ] swDsMig hir kIrqnu gweAY ] khu nwnk vfBwgI pweAY ]4] jw kY hir Dnu
soe suhylw ] pRB ikrpw qy swDsMig mylw ]1] rhwa dUjw ]12]81] gaVI guAwryrI

180

mhlw 5 ] pRwxI jwxY iehu qnu myrw ] bhuir bhuir aAwhU lptyrw ] pu kl igrsq kw Pwsw
] honu n pweAY rwm ky dwsw ]1] kvn su ibiD ijqu rwm gux gwie ] kvn su miq ijqu qrY
ieh mwie ]1] rhwa ] jo Blwe so burw jwnY ] swcu khY so ibKY smwnY ] jwxY nwhI jIq A{
hwr ] iehu vlyvw swkq sMswr ]2] jo hlwhl so pIvY barw ] AMmqu nwmu jwnY kir karw ]
swDsMg kY nwhI nyir ] lK carwsIh BRmqw Pyir ]3] EkY jwil PhwE pMKI ] ris ris Bog
krih bhu rMgI ] khu nwnk ijsu BE pwl ] guir pUrY qw ky kwty jwl ]4]13]82] gaVI
guAwryrI mhlw 5 ] qa ikrpw qy mwrgu pweAY ] pRB ikrpw qy nwmu iDAweAY ] pRB ikrpw
qy bMDn CutY ] qa ikrpw qy hamY qutY ]1] qum lwvhu qa lwgh syv ] hm qy kCU n hovY dyv ]

1] rhwa ] quDu BwvY qw gwvw bwxI ] quDu BwvY qw scu vKwxI ] quDu BwvY qw siqgur mieAw ]

srb suKw pRB qyrI dieAw ]2] jo quDu BwvY so inrml krmw ] jo quDu BwvY so scu Drmw ] srb

inDwn gux qum hI pwis ] qUM swihbu syvk Ardwis ]3] mnu qnu inrmlu hoie hir rMig ] srb

suKw pwva sqsMig ] nwim qyrY rhY mnu rwqw ] iehu kilAwxu nwnk kir jwqw ]4]14]83]

gaVI
gu
A
wry
r
I
mhlw
5
]
Awn
rsw
jy
q
y
qY
cwKy
]
inmK
n
q
s
nw
qy
r
I
lwQy
]
hir
rs
kw
qU
M

cwKih swdu ] cwKq hoie rhih ibsmwdu ]1] AMmqu rsnw pIa ipAwrI ] ieh rs rwqI hoie
qpqwrI ]1] rhwa ] hy ijhvy qUM rwm gux gwa ] inmK inmK hir hir hir iDAwa ] Awn
n sunIAY kqhUM jweAY ] swDsMgiq vfBwgI pweAY ]2] AwT phr ijhvy AwrwiD ]
pwrbRhm Twkur AwgwiD ] ehw hw sdw suhylI ] hir gux gwvq rsn AmolI ]3] bnspiq
malI Pl Pul pyfy ] ieh rs rwqI bhuir n Cofy ] Awn n rs ks lvY n lwe ] khu nwnk
gur BE hY shwe ]4]15]84] gaVI guAwryrI mhlw 5 ] mnu mMd{ qnu swjI bwir ]

181

ies hI mDy bsqu Apwr ] ies hI BIqir sunIAq swhu ] kvnu bwpwrI jw kw hw ivswhu ]1]
nwm rqn ko ko ibahwrI ] AMmq Bojnu kry AwhwrI ]1] rhwa ] mnu qnu ArpI syv krIjY ]
kvn su jugiq ijqu kir BIjY ] pwie lga qij myrw qyrY ] kvnu su jnu jo sadw jorY ]2]
mhlu swh kw ikn ibiD pwvY ] kvn su ibiD ijqu BIqir bulwvY ] qUM vf swhu jw ky koit
vxjwry ] kvnu su dwqw ly sMcwry ]3] Kojq Kojq inj G{ pwieAw ] Amol rqnu swcu
idKlwieAw ] kir ikrpw jb myly swih ] khu nwnk gur kY vyswih ]4]16]85] gaVI
mhlw 5 guAwryrI ] rYix idnsu rhY iek rMgw ] pRB ka jwxY sd hI sMgw ] Twkur nwmu kIAo
ain vrqin ] qpiq AGwvnu hir kY drsin ]1] hir sMig rwqy mn qn hry ] gur pUry kI

srnI pry ]1] rhwa ] crx kml Awqm AwDwr ] Eku inhwrih AwigAwkwr ] Eko bnju

Eko ibahwrI ] Av{ n jwnih ibnu inrMkwrI ]2] hrK sog duhhUM qy mukqy ] sdw Ailpqu

jog A{ jugqy ] dIsih sB mih sB qy rhqy ] pwrbRhm kw Aoie iDAwnu Drqy ]3] sMqn kI

mihmw kvn vKwna ] AgwiD boiD ikCu imiq nhI jwna ] pwrbRhm moih ikrpw kIjY ] DUir

sM
q
n
kI
nwnk
dIjY
]4]17]86]
gaVI
gu
A
wry
r
I
mhlw
5
]
qU
M
my
r
w
sKw
qU
M
h
I
my
r
w
mIqu
]
qU
M

myrw pRIqmu qum sMig hIqu ] qUM myrI piq qUhY myrw ghxw ] quJ ibnu inmKu n jwe rhxw ]1] qUM
myry lwln qUM myry pRwn ] qUM myry swihb qUM myry Kwn ]1] rhwa ] ija qum rwKhu iqv hI rhnw ]
jo qum khhu soe moih krnw ] jh pyKa qhw qum bsnw ] inrBa nwmu jpa qyrw rsnw ]2] qUM
myrI nv iniD qUM BMfw{ ] rMg rsw qUM mnih ADw{ ] qUM myrI soBw qum sMig rcIAw ] qUM myrI Aot qUM
hY myrw qkIAw ]3] mn qn AMqir quhI iDAwieAw ] mrmu qumwrw gur qy pwieAw ] siqgur qy
iVAw ieku EkY ] nwnk dws hir hir hir tykY ]4]18]87] gaVI guAwryrI mhlw 5 ]

182

ibAwpq hrK sog ibsQwr ] ibAwpq surg nrk Avqwr ] ibAwpq Dn inrDn pyiK soBw ]
mUlu ibAwDI ibAwpis loBw ]1] mwieAw ibAwpq bhu prkwrI ] sMq jIvih pRB Aot qumwrI ]1
] rhwa ] ibAwpq AhbuiD kw mwqw ] ibAwpq pu kl sMig rwqw ] ibAwpq hsiq GoVy A{
bsqw ] ibAwpq }p jobn md msqw ]2] ibAwpq BUim rMk A{ rMgw ] ibAwpq gIq nwd
suix sMgw ] ibAwpq syj mhl sIgwr ] pMc dUq ibAwpq AMiDAwr ]3] ibAwpq krm krY ha
Pwsw ] ibAwpiq igrsq ibAwpq adwsw ] Awcwr ibahwr ibAwpq ieh jwiq ] sB ikCu
ibAwpq ibnu hir rMg rwq ]4] sMqn ky bMDn kwty hir rwie ] qw ka khw ibAwpY mwie ] khu
nwnk ijin DUir sMq pwe ] qw kY inkit n AwvY mwe ]5]19]88] gaVI guAwryrI mhlw 5

] nYnhu nId pr sit ivkwr ] sRvx soE suix inMd vIcwr ] rsnw soe loiB mITY swid ] mnu

soieAw mwieAw ibsmwid ]1] iesu gh mih koe jwgqu rhY ] swbqu vsqu Aohu ApnI lhY ]1]

rhwa ] sgl shylI ApnY rs mwqI ] gh Apuny kI Kbir n jwqI ] musnhwr pMc btvwry ]

sUny ngir pry Tghwry ]2] an qy rwKY bwpu n mwe ] an qy rwKY mIqu n Bwe ] drib isAwxp

nw
Aoie
rhqy
]
swDsM
i
g
Aoie
du
s
t
vis
hoqy
]3]
kir
ikrpw
moih
swirM
g
pwix
]
sM
q
n
DU
i
r

srb inDwn ] swbqu pUMjI siqgur sMig ] nwnku jwgY pwrbRhm kY rMig ]4] so jwgY ijsu pRBu
ikrpwlu ] ieh pUMjI swbqu Dnu mwlu ]1] rhwa dUjw ]20]89] gaVI guAwryrI mhlw 5 ]
jw kY vis Kwn sulqwn ] jw kY vis hY sgl jhwn ] jw kw kIAw sBu ikCu hoie ] iqs qy bwhir
nwhI koie ]1] khu bynqI Apuny siqgur pwih ] kwj qumwry dyie inbwih ]1] rhwa ] sB qy
c jw kw drbw{ ] sgl Bgq jw kw nwmu ADw{ ] srb ibAwipq pUrn DnI ] jw kI soBw
Git Git bnI ]2] ijsu ismrq duK fyrw FhY ] ijsu ismrq jmu ikCU n khY ] ijsu ismrq

183

hoq sUky hry ] ijsu ismrq fUbq pwhn qry ]3] sMq sBw ka sdw jYkw{ ] hir hir nwmu jn
pRwn ADw{ ] khu nwnk myrI suxI Ardwis ] sMq pRswid mo ka nwm invwis ]4]21]90]
gaVI guAwryrI mhlw 5 ] siqgur drsin Agin invwrI ] siqgur Bytq hamY mwrI ]
siqgur sMig nwhI mnu folY ] AMmq bwxI gurmuiK bolY ]1] sBu jgu swcw jw sc mih rwqy ]
sIql swiq gur qy pRB jwqy ]1] rhwa ] sMq pRswid jpY hir nwa ] sMq pRswid hir kIrqnu
gwa ] sMq pRswid sgl duK imty ] sMq pRswid bMDn qy Cuty ]2] sMq pw qy imty moh Brm ]
swD ryx mjn siB Drm ] swD pwl dieAwl goivMdu ] swDw mih ieh hmrI ijMdu ]3]
ikrpw iniD ikrpwl iDAwva ] swDsMig qw bYTxu pwva ] moih inrgux ka pRiB kInI dieAw ]

swDsMig nwnk nwmu lieAw ]4]22]91] gaVI guAwryrI mhlw 5 ] swDsMig jipAo

BgvMqu ] kyvl nwmu dIAo guir mMqu ] qij AiBmwn BE inrvYr ] AwT phr pUjhu gur pYr

]1] Ab miq ibnsI dust ibgwnI ] jb qy suixAw hir jsu kwnI ]1] rhwa ] shj

sUK Awnd inDwn ] rwKnhwr riK lyie indwn ] dUK drd ibnsy BY Brm ] Awvx jwx rKy

kir
krm
]2]
py
K
Y
bolY
su
x
Y
sBu
Awip
]
sdw
sM
i
g
qw
ka
mn
jwip
]
sM
q
pR
s
wid
BieAo

prgwsu ] pUir rhy EkY guxqwsu ]3] khq piv suxq punIq ] gux goivMd gwvih inq nIq ]
khu nwnk jw ka hohu pwl ] iqsu jn kI sB pUrn Gwl ]4]23]92] gaVI guAwryrI
mhlw 5 ] bMDn qoiV bolwvY rwmu ] mn mih lwgY swcu iDAwnu ] imtih klys suKI hoie rhIAY
] AYsw dwqw siqgu{ khIAY ]1] so suKdwqw ij nwmu jpwvY ] kir ikrpw iqsu sMig imlwvY ]
1] rhwa ] ijsu hoie dieAwlu iqsu Awip imlwvY ] srb inDwn gu} qy pwvY ] Awpu iqAwig
imtY Awvx jwxw ] swD kY sMig pwrbRhmu pCwxw ]2] jn pir pRB BE dieAwl ]

184

jn kI tyk Ek gopwl ] Ekw ilv Eko min Bwa ] srb inDwn jn kY hir nwa ]3] pwrbRhm
isa lwgI pRIiq ] inrml krxI swcI rIiq ] guir pUrY myitAw AMiDAwrw ] nwnk kw pRBu Apr
Apwrw ]4]24]93] gaVI guAwryrI mhlw 5 ] ijsu min vsY qrY jnu soie ] jw kY krim
prwpiq hoie ] dUKu rogu kCu Ba n ibAwpY ] AMmq nwmu irdY hir jwpY ]1] pwrbRhmu prmysu{
iDAweAY ] gur pUry qy ieh miq pweAY ]1] rhwa ] krx krwvnhwr dieAwl ] jIA jMq
sgly pRiqpwl ] Agm Agocr sdw byAMqw ] ismir mnw pUry gur mMqw ]2] jw kI syvw srb
inDwnu ] pRB kI pUjw pweAY mwnu ] jw kI thl n ibrQI jwie ] sdw sdw hir ky gux gwie ]
3] kir ikrpw pRB AMqrjwmI ] suK inDwn hir AlK suAwmI ] jIA jMq qyrI srxwe ]

nwnk nwmu imlY vifAwe ]4]25]94] gaVI guAwryrI mhlw 5 ] jIA jugiq jw kY hY hwQ

] so ismrhu AnwQ ko nwQu ] pRB iciq AwE sBu duKu jwie ] BY sB ibnsih hir kY nwie ]1]

ibnu hir Ba kwhy kw mwnih ] hir ibsrq kwhy suKu jwnih ]1] rhwa ] ijin Dwry bhu Drix

Agws ] jw kI joiq jIA prgws ] jw kI bKs n mytY koie ] ismir ismir pRBu inrBa hoie

]2]
AwT
phr
ismrhu
pR
B
nwmu
]
Aink
qIrQ
mjnu
iesnwnu
]
pwrbR
h
m
kI
srxI
pwih
]

koit klk iKn mih imit jwih ]3] bymuhqwju pUrw pwiqswhu ] pRB syvk swcw vyswhu ] guir
pUrY rwKy dy hwQ ] nwnk pwrbRhm smrwQ ]4]26]95] gaVI guAwryrI mhlw 5 ] gur
prswid nwim mnu lwgw ] jnm jnm kw soieAw jwgw ] AMmq gux acrY pRB bwxI ]
pUry gur kI sumiq prwxI ]1] pRB ismrq kusl siB pwE ] Gir bwhir suK shj
sbwE ]1] rhwa ] soe pCwqw ijnih apwieAw ] kir ikrpw pRiB Awip imlwieAw ]
bwh pkir lIno kir Apnw ] hir hir kQw sdw jpu jpnw ]2] mM qM AaKDu punhcw{ ]

185

hir hir nwmu jIA pRwn ADw{ ] swcw Dnu pwieAo hir rMig ] duq{ qry swD kY sMig ]3] suiK
bYshu sMq sjn prvw{ ] hir Dnu KitAo jw kw nwih sumw{ ] ijsih prwpiq iqsu gu{ dyie ]
nwnk ibrQw koie n hyie ]4]27]96] gaVI guAwryrI mhlw 5 ] hsq punIq hoih qqkwl
] ibnis jwih mwieAw jMjwl ] rsnw rmhu rwm gux nIq ] suKu pwvhu myry Bwe mIq ]1]
ilKu lyKix kwgid msvwxI ] rwm nwm hir AMmq bwxI ]1] rhwa ] ieh kwrij qyry jwih
ibkwr ] ismrq rwm nwhI jm mwr ] Drm rwie ky dUq n johY ] mwieAw mgn n kCUAY mohY ]2]
aDrih Awip qrY sMsw{ ] rwm nwm jip EkMkw{ ] Awip kmwa Avrw apdys ] rwm nwm ihrdY
prvys ]3] jw kY mwQY Ehu inDwnu ] soe purKu jpY Bgvwnu ] AwT phr hir hir gux gwa ]

khu nwnk ha iqsu bil jwa ]4]28]97]

rwgu gaVI guAwryrI mhlw 5 capdy dupdy


< siqgur pRswid ]

jo prwieAo soe Apnw ] jo qij Cofn iqsu isa mnu rcnw ]1] khhu guswe imlIAY kyh ]

jo ibbrjq iqs isa nyh ]1] rhwa ] JUTu bwq sw scu kir jwqI ] siq hovnu min

lgY
n
rwqI
]2]
bwvY
mwrgu
ty
F
w
clnw
]
sIDw
Coif
ApU
T
w
bu
n
nw
]3]
du
h
w
isirAw

kw Ksmu pRBu soe ] ijsu myly nwnk so mukqw hoe ]4]29]98] gaVI guAwryrI mhlw 5
] kiljug mih imil AwE sMjog ] ijc{ AwigAw iqc{ Bogih Bog ]1] jlY n pweAY
rwm snyhI ] ikriq sMjoig sqI aiT hoe ]1] rhwa ] dyKw dyKI mnhiT jil jweAY ]
pA sMgu n pwvY bhu join BvweAY ]2] sIl sMjim pA AwigAw mwnY ] iqsu nwrI ka duKu
n jmwnY ]3] khu nwnk ijin pa prmys{ kir jwinAw ] Dnu sqI drgh prvwinAw
]4]30]99] gaVI guAwryrI mhlw 5 ] hm DnvMq BwgT sc nwie ] hir gux gwvh

186

shij suBwie ]1] rhwa ] pI dwdy kw Koil ifTw Kjwnw ] qw myrY min BieAw inDwnw ]1]
rqn lwl jw kw kCU n molu ] Bry BMfwr AKUt Aqol ]2] Kwvih Krcih ril imil Bwe ] qoit
n AwvY vDdo jwe ]3] khu nwnk ijsu msqik lyKu ilKwie ] su Equ KjwnY lieAw rlwie
]4]31]100] gaVI mhlw 5 ] fir fir mrqy jb jwnIAY dUir ] f{ cUkw dyiKAw BrpUir ]
1] siqgur Apuny ka bilhwrY ] Coif n jwe srpr qwrY ]1] rhwa ] dUKu rogu sogu ibsrY
jb nwmu ] sdw Andu jw hir gux gwmu ]2] burw Blw koe n khIjY ] Coif mwnu hir crn
ghIjY ]3] khu nwnk gur mMqR icqwir ] suKu pwvih swcY drbwir ]4]32]101] gaVI
mhlw 5 ] jw kw mIqu swjnu hY smIAw ] iqsu jn ka khu kw kI kmIAw ]1] jw kI pRIiq goibMd

isa lwgI ] dUKu drdu BRmu qw kw BwgI ]1] rhwa ] jw ka rsu hir rsu hY AwieAo ] so An rs

nwhI lptwieAo ]2] jw kw kihAw drgh clY ] so iks ka ndir lY AwvY qlY ]3] jw kw sBu

ikCu qw kw hoie ] nwnk qw ka sdw suKu hoie ]4]33]102] gaVI mhlw 5 ] jw kY duKu suKu

sm kir jwpY ] qw ka kwVw khw ibAwpY ]1] shj And hir swDU mwih ] AwigAwkwrI hir

hir
rwie
]1]
rhwa
]
jw
kY
AicM
q
u
vsY
min
Awie
]
qw
ka
icM
q
w
kqhU
M
nwih
]2]
jw
kY
ibnisAo

mn qy Brmw ] qw kY kCU nwhI f{ jmw ]3] jw kY ihrdY dIAo guir nwmw ] khu nwnk qw kY
sgl inDwnw ]4]34]103] gaVI mhlw 5 ] Agm }p kw mn mih Qwnw ] gur pRswid
iknY ivrlY jwnw ]1] shj kQw ky AMmq kuMtw ] ijsih prwpiq iqsu lY BuMcw ]1] rhwa ]
Anhq bwxI Qwnu inrwlw ] qw kI Duin mohy gopwlw ]2] qh shj AKwry Anyk Anqw ]
pwrbRhm ky sMgI sMqw ]3] hrK Anq sog nhI bIAw ] so G{ guir nwnk ka dIAw ]
4]35]104] gaVI m 5 ] kvn }pu qyrw AwrwDa ] kvn jog kwieAw ly swDa ]1]

187

kvn gunu jo quJu lY gwva ] kvn bol pwrbRhm rIJwva ]1] rhwa ] kvn su pUjw qyrI
kra ] kvn su ibiD ijqu Bvjl qra ]2] kvn qpu ijqu qpIAw hoie ] kvnu su nwmu
hamY mlu Koie ]3] gux pUjw igAwn iDAwn nwnk sgl Gwl ] ijsu kir ikrpw siqgu{
imlY dieAwl ]4] iqs hI gunu iqn hI pRBu jwqw ] ijs kI mwin lyie suKdwqw ]1] rhwa
dUjw ]36]105] gaVI mhlw 5 ] Awpn qnu nhI jw ko grbw ] rwj imlK nhI Awpn
drbw ]1] Awpn nhI kw ka lptwieAo ] Awpn nwmu siqgur qy pwieAo ]1] rhwa ]
suq binqw Awpn nhI Bwe ] iest mIq Awp bwpu n mwe ]2] suienw }pw Puin nhI dwm ]
hYvr gYvr Awpn nhI kwm ]3] khu nwnk jo guir bKis imlwieAw ] iqs kw sBu ikCu ijs kw

hir rwieAw ]4]37]106] gaVI mhlw 5 ] gur ky crx pir myry mwQy ] qw qy duK myry

sgly lwQy ]1] siqgur Apuny ka kurbwnI ] Awqm cIin prm rMg mwnI ]1] rhwa ]

crx ryxu gur kI muiK lwgI ] AhbuiD iqin sgl iqAwgI ]2] gur kw sbdu lgo min mITw

] pwrbRhmu qw qy moih fITw ]3] gu{ suKdwqw gu{ krqw{ ] jIA pRwx nwnk gu{ AwDw{ ]

4]38]107]
gaVI
mhlw
5
]
ry
mn
my
r
y
qU
M
qw
ka
Awih
]
jw
kY
xw
kChU
nwih
]1]
hir

sw pRIqmu kir mn mIq ] pRwn ADw{ rwKhu sd cIq ]1] rhwa ] ry mn myry qUM qw ka syiv ]
Awid purK AprMpr dyv ]2] iqsu pir mn kir qUM Awsw ] Awid jugwid jw kw Brvwsw ]3]
jw kI pRIiq sdw suKu hoie ] nwnku gwvY gur imil soie ]4]39]108] gaVI mhlw 5 ]
mIqu krY soe hm mwnw ] mIq ky krqb kusl smwnw ]1] Ekw tyk myrY min cIq ] ijsu
ikCu krxw su hmrw mIq ]1] rhwa ] mIqu hmwrw vyprvwhw ] gur ikrpw qy moih
Asnwhw ]2] mIqu hmwrw AMqrjwmI ] smrQ purKu pwrbRhmu suAwmI ]3] hm dwsy qum

188

Twkur myry ] mwnu mhqu nwnk pRBu qyry ]4]40]109] gaVI mhlw 5 ] jw ka qum BE
smrQ AMgw ] qw ka kCu nwhI kwlNgw ]1] mwDa jw ka hY Aws qumwrI ] qw ka kCu nwhI
sMswrI ]1] rhwa ] jw kY ihrdY Twku{ hoie ] qw ka shsw nwhI koie ]2] jw ka qum dInI
pRB DIr ] qw kY inkit n AwvY pIr ]3] khu nwnk mY so gu{ pwieAw ] pwrbRhm pUrn
dyKwieAw ]4]41]110] gaVI mhlw 5 ] dulB dyh pwe vfBwgI ] nwmu n jpih qy
Awqm GwqI ]1] mir n jwhI ijnw ibsrq rwm ] nwm ibhUn jIvn kan kwm ]1] rhwa ]
Kwq pIq Kylq hsq ibsQwr ] kvn ArQ imrqk sIgwr ]2] jo n sunih jsu prmwndw ]
psu pMKI qgd join qy mMdw ]3] khu nwnk guir mM VwieAw ] kyvl nwmu ird mwih

smwieAw ]4]42]111] gaVI mhlw 5 ] kw kI mwe kw ko bwp ] nwm DwrIk JUTy siB swk

]1] kwhy ka mUrK BKlwieAw ] imil sMjoig hukim qUM AwieAw ]1] rhwa ] Ekw mwtI

Ekw joiq ] Eko pvnu khw kanu roiq ]2] myrw myrw kir ibllwhI ] mrxhw{ iehu jIArw

nwhI ]3] khu nwnk guir Koly kpwt ] mukqu BE ibnsy BRm Qwt ]4]43]112]

gaVI
mhlw
5
]
vfy
vfy
jo
dIsih
log
]
iqn
ka
ibAwpY
icM
q
w
rog
]1]
kan
vfw
mwieAw

vifAwe ] so vfw ijin rwm ilv lwe ]1] rhwa ] BUmIAw BUim pir inq luJY ] Coif clY
qsnw nhI buJY ]2] khu nwnk iehu qqu bIcwrw ] ibnu hir Bjn nwhI Cutkwrw ]3]44]
113] gaVI mhlw 5 ] pUrw mwrgu pUrw iesnwnu ] sBu ikCu pUrw ihrdY nwmu ]1] pUrI rhI
jw pUrY rwKI ] pwrbRhm kI srix jn qwkI ]1] rhwa ] pUrw suKu pUrw sMqoKu ] pUrw qpu
pUrn rwju jogu ]2] hir kY mwrig piqq punIq ] pUrI soBw pUrw lokIk ]3] krxhw{ sd
vsY hdUrw ] khu nwnk myrw siqgu{ pUrw ]4]45]114] gaVI mhlw 5 ] sMq kI DUir

189

imty AG kot ] sMq pRswid jnm mrx qy Cot ]1] sMq kw drsu pUrn iesnwnu ] sMq pw qy
jpIAY nwmu ]1] rhwa ] sMq kY sMig imitAw Ahkw{ ] sit AwvY sBu EkMkw{ ]2] sMq supRsn
AwE vis pMcw ] AMmqu nwmu irdY lY sMcw ]3] khu nwnk jw kw pUrw krm ] iqsu Byty swDU ky
crn ]4]46]115] gaVI mhlw 5 ] hir gux jpq kmlu prgwsY ] hir ismrq ws sB
nwsY ]1] sw miq pUrI ijqu hir gux gwvY ] vfY Bwig swDU sMgu pwvY ]1] rhwa ] swDsMig
pweAY iniD nwmw ] swDsMig pUrn siB kwmw ]2] hir kI Bgiq jnmu prvwxu ] gur ikrpw
qy nwmu vKwxu ]3] khu nwnk so jnu prvwnu ] jw kY irdY vsY Bgvwnu ]4]47]116] gaVI
mhlw 5 ] Eksu isa jw kw mnu rwqw ] ivsrI iqsY prwe qwqw ]1] ibnu goibMd n dIsY koe

] krn krwvn krqw soe ]1] rhwa ] mnih kmwvY muiK hir hir bolY ] so jnu ieq aq kqih

n folY ]2] jw kY hir Dnu so sc swhu ] guir pUrY kir dIno ivswhu ]3] jIvn purKu imilAw

hir rwieAw ] khu nwnk prm pdu pwieAw ]4]48]117] gaVI mhlw 5 ] nwmu Bgq kY

pRwn ADw{ ] nwmo Dnu nwmo ibahw{ ]1] nwm vfwe jnu soBw pwE ] kir ikrpw ijsu Awip

idvwE
]1]
rhwa
]
nwmu
Bgq
kY
su
K
AsQwnu
]
nwm
rqu
so
Bgqu
prvwnu
]2]
hir
kw
nwmu

jn ka DwrY ] swis swis jnu nwmu smwrY ]3] khu nwnk ijsu pUrw Bwgu ] nwm sMig qw kw mnu
lwgu ]4]49]118] gaVI mhlw 5 ] sMq pRswid hir nwmu iDAwieAw ] qb qy Dwvqu mnu
qpqwieAw ]1] suK ibsRwmu pwieAw gux gwie ] sRmu imitAw myrI hqI blwie ]1] rhwa ]
crn kml ArwiD BgvMqw ] hir ismrn qy imtI myrI icMqw ]2] sB qij AnwQu Ek
srix AwieAo ] c AsQwnu qb shjy pwieAo ]3] dUKu drdu Brmu Ba nisAw ] krxhw{
nwnk min bisAw ]4]50]119] gaVI mhlw 5 ] kr kir thl rsnw gux gwva ]

190

crn Twkur kY mwrig Dwva ]1] Blo smo ismrn kI brIAw ] ismrq nwmu BY pwir aqrIAw
]1] rhwa ] ny sMqn kw drsnu pyKu ] pRB AivnwsI mn mih lyKu ]2] suix kIrqnu swD
pih jwie ] jnm mrx kI ws imtwie ]3] crx kml Twkur air Dwir ] dulB dyh nwnk
insqwir ]4]51]120] gaVI mhlw 5 ] jw ka ApnI ikrpw DwrY ] so jnu rsnw nwmu
acwrY ]1] hir ibsrq shsw duKu ibAwpY ] ismrq nwmu Brmu Ba BwgY ]1] rhwa ] hir
kIrqnu suxY hir kIrqnu gwvY ] iqsu jn dUKu inkit nhI AwvY ]2] hir kI thl krq jnu sohY
] qw ka mwieAw Agin n pohY ]3] min qin muiK hir nwmu dieAwl ] nwnk qjIAly Avir
jMjwl ]4]52]121] gaVI mhlw 5 ] Cwif isAwnp bhu cqurwe ] gur pUry kI tyk itkwe

]1] duK ibnsy suK hir gux gwie ] gu{ pUrw ByitAw ilv lwie ]1] rhwa ] hir kw nwmu

dIAo guir mM ] imty ivsUry aqrI icMq ]2] And BE gur imlq pwl ] kir ikrpw kwty

jm jwl ]3] khu nwnk gu{ pUrw pwieAw ] qw qy bhuir n ibAwpY mwieAw ]4]53]122]

gaVI mhlw 5 ] rwiK lIAw guir pUrY Awip ] mnmuK ka lwgo sMqwpu ]1] gu} gu} jip mIq

hmwry
]
mu
K
jl
hovih
drbwry
]1]
rhwa
]
gu
r
ky
crx
ihrdY
vswie
]
du
K
du
s
mn
qy
r
I

hqY blwie ]2] gur kw sbdu qyrY sMig shwe ] dieAwl BE sgly jIA Bwe ]3] guir
pUrY jb ikrpw krI ] Bniq nwnk myrI pUrI prI ]4]54]123] gaVI mhlw 5 ] Aink
rsw KwE jYsy For ] moh kI jyvrI bwiDAo cor ]1] imrqk dyh swDsMg ibhUnw ] Awvq jwq
jonI duK KInw ]1] rhwa ] Aink bs suMdr pihrwieAw ] ija frnw Kyq mwih frwieAw
]2] sgl srIr Awvq sB kwm ] inhPl mwnuKu jpY nhI nwm ]3] khu nwnk jw ka
BE dieAwlw ] swDsMig imil Bjih guopwlw ]4]55]124] gaVI mhlw 5 ]

191

kil klys gur sbid invwry ] Awvx jwx rhy suK swry ]1] BY ibnsy inrBa hir iDAwieAw
] swDsMig hir ky gux gwieAw ]1] rhwa ] crn kvl ird AMqir Dwry ] Agin swgr guir
pwir aqwry ]2] bUfq jwq pUrY guir kwFy ] jnm jnm ky tUty gwFy ]3] khu nwnk iqsu gur
bilhwrI ] ijsu Bytq giq Be hmwrI ]4]56]125] gaVI mhlw 5 ] swDsMig qw kI
srnI prhu ] mnu qnu Apnw AwgY Drhu ]1] AMmq nwmu pIvhu myry Bwe ] ismir ismir sB
qpiq buJwe ]1] rhwa ] qij AiBmwnu jnm mrxu invwrhu ] hir ky dws ky crx nmskwrhu
]2] swis swis pRBu mnih smwly ] so Dnu sMchu jo cwlY nwly ]3] iqsih prwpiq ijsu
msqik Bwgu ] khu nwnk qw kI crxI lwgu ]4]57]126] gaVI mhlw 5 ] sUky hry kIE

iKn mwhy ] AMmq sit sMic jIvwE ]1] kwty kst pUry gurdyv ] syvk ka dInI ApunI syv

]1] rhwa ] imit ge icMq punI mn Awsw ] krI dieAw siqguir guxqwsw ]2] duK nwTy suK

Awie smwE ] FIl n prI jw guir PurmwE ]3] ieC punI pUry gur imly ] nwnk qy jn suPl

Ply ]4]58]127] gaVI mhlw 5 ] qwp gE pwe pRiB sWiq ] sIql BE kInI pRB dwiq

]1]
pR
B
ikrpw
qy
BE
su
h
y
l
y
]
jnm
jnm
ky
ibCu
r
y
my
l
y
]1]
rhwa
]
ismrq
ismrq
pR
B
kw

nwa ] sgl rog kw ibnisAw Qwa ]2] shij suBwie bolY hir bwxI ] AwT phr pRB
ismrhu pRwxI ]3] dUKu drdu jmu nyiV n AwvY ] khu nwnk jo hir gun gwvY ]4]59]128]
gaVI mhlw 5 ] Bly idns Bly sMjog ] ijqu Byty pwrbRhm inrjog ]1] Aoh bylw ka
ha bil jwa ] ijqu myrw mnu jpY hir nwa ]1] rhwa ] sPl mUrqu sPl Aoh GrI ] ijqu
rsnw acrY hir hrI ]2] sPlu Aohu mwQw sMq nmskwris ] crx punIq clih hir
mwrig ]3] khu nwnk Blw myrw krm ] ijqu Byty swDU ky crn ]4]60]129]

192

gaVI mhlw 5 ] gur kw sbdu rwKu mn mwih ] nwmu ismir icMqw sB jwih ]1] ibnu BgvMq
nwhI An koie ] mwrY rwKY Eko soie ]1] rhwa ] gur ky crx irdY air Dwir ] Agin swg{
jip aqrih pwir ]2] gur mUriq isa lwie iDAwnu ] ehw hw pwvih mwnu ]3] sgl
iqAwig gur srxI AwieAw ] imty AMdysy nwnk suKu pwieAw ]4]61]130] gaVI mhlw 5
] ijsu ismrq dUKu sBu jwie ] nwmu rqnu vsY min Awie ]1] jip mn myry goivMd kI bwxI ]
swDU jn rwmu rsn vKwxI ]1] rhwa ] ieksu ibnu nwhI dUjw koie ] jw kI sit sdw suKu
hoie ]2] swjnu mIqu sKw kir Eku ] hir hir AKr mn mih lyKu ]3] riv rihAw srbq
suAwmI ] gux gwvY nwnku AMqrjwmI ]4]62]131] gaVI mhlw 5 ] BY mih ricAo

sBu sMswrw ] iqsu Ba nwhI ijsu nwmu ADwrw ]1] Ba n ivAwpY qyrI srxw ] jo quDu BwvY soe

krxw ]1] rhwa ] sog hrK mih Awvx jwxw ] iqin suKu pwieAw jo pRB Bwxw ]2] Agin

swg{ mhw ivAwpY mwieAw ] sy sIql ijn siqgu{ pwieAw ]3] rwiK lyie pRBu rwKnhwrw ]

khu nwnk ikAw jMq ivcwrw ]4]63]132] gaVI mhlw 5 ] qumrI pw qy jpIAY nwa ]

qu
m
rI
pw
qy
drgh
Qwa
]1]
qu
J
ibnu
pwrbR
h
m
nhI
koie
]
qu
m
rI
pw
qy
sdw
su
K
u
hoie
]

1] rhwa ] qum min vsy qa dUKu n lwgY ] qumrI pw qy BRmu Ba BwgY ]2] pwrbRhm
AprMpr suAwmI ] sgl Gtw ky AMqrjwmI ]3] kra Ardwis Apny siqgur pwis ] nwnk
nwmu imlY scu rwis ]4]64]133] gaVI mhlw 5 ] kx ibnw jYsy QoQr quKw ] nwm
ibhUn sUny sy muKw ]1] hir hir nwmu jphu inq pRwxI ] nwm ibhUn iDRgu dyh ibgwnI ]1]
rhwa ] nwm ibnw nwhI muiK Bwgu ] Brq ibhUn khw sohwgu ]2] nwmu ibswir lgY An
suAwie ] qw kI Aws n pUjY kwie ]3] kir ikrpw pRB ApnI dwiq ] nwnk nwmu jpY

193

idn rwiq ]4]65]134] gaVI mhlw 5 ] qUM smrQu qUMhY myrw suAwmI ] sBu ikCu qum qy qUM
AMqrjwmI ]1] pwrbRhm pUrn jn Aot ] qyrI srix aDrih jn koit ]1] rhwa ] jyqy jIA
qyqy siB qyry ] qumrI pw qy sUK Gnyry ]2] jo ikCu vrqY sB qyrw Bwxw ] hukmu bUJY so sic
smwxw ]3] kir ikrpw dIjY pRB dwnu ] nwnk ismrY nwmu inDwnu ]4]66]135] gaVI
mhlw 5 ] qw kw drsu pweAY vfBwgI ] jw kI rwm nwim ilv lwgI ]1] jw kY hir visAw
mn mwhI ] qw ka duKu supnY BI nwhI ]1] rhwa ] srb inDwn rwKy jn mwih ] qw kY sMig
iklivK duK jwih ]2] jn kI mihmw kQI n jwie ] pwrbRhmu jnu rihAw smwie ]3] kir
ikrpw pRB ibna sunIjY ] dws kI DUir nwnk ka dIjY ]4]67]136] gaVI mhlw 5 ]

hir ismrq qyrI jwie blwie ] srb kilAwx vsY min Awie ]1] Bju mn myry Eko nwm ]

jIA qyry kY AwvY kwm ]1] rhwa ] rYix idnsu gux gwa Anqw ] gur pUry kw inrml mMqw

]2] Coif apwv Ek tyk rwKu ] mhw pdwrQu AMmq rsu cwKu ]3] ibKm swg{ qye jn qry ]

nwnk jw ka ndir kry ]4]68]137] gaVI mhlw 5 ] ihrdY crn kml pRB Dwry ]

pU
r
y
siqgu
r
imil
insqwry
]1]
goivM
d
gu
x
gwvhu
my
r
y
Bwe
]
imil
swDU
hir
nwmu
iDAwe

]1] rhwa ] dulB dyh hoe prvwnu ] siqgur qy pwieAw nwm nIswnu ]2] hir ismrq
pUrn pdu pwieAw ] swDsMig BY Brm imtwieAw ]3] jq kq dyKa qq rihAw smwie ]
nwnk dws hir kI srxwie ]4]69]138] gaVI mhlw 5 ] gur jI ky drsn ka bil
jwa ] jip jip jIvw siqgur nwa ]1] pwrbRhm pUrn gurdyv ] kir ikrpw lwga qyrI
syv ]1] rhwa ] crn kml ihrdY ar DwrI ] mn qn Dn gur pRwn ADwrI ]2] sPl jnmu
hovY prvwxu ] gu{ pwrbRhmu inkit kir jwxu ]3] sMq DUir pweAY vfBwgI ] nwnk gur

194

Bytq hir isa ilv lwgI ]4]70]139] gaVI mhlw 5 ] krY duhkrm idKwvY ho{ ]
rwm kI drgh bwDw co{ ]1] rwmu rmY soe rwmwxw ] jil Qil mhIAil Eku smwxw ]1]
rhwa ] AMqir ibKu muiK AMmqu suxwvY ] jm puir bwDw cotw KwvY ]2] Aink pVdy mih
kmwvY ivkwr ] iKn mih pRgt hoih sMswr ]3] AMqir swic nwim ris rwqw ] nwnk iqsu
ikrpwlu ibDwqw ]4]71]140] gaVI mhlw 5 ] rwm rMgu kdy aqir n jwie ] gu{ pUrw
ijsu dyie buJwie ]1] hir rMig rwqw so mnu swcw ] lwl rMg pUrn purKu ibDwqw ]1] rhwa ]
sMqh sMig bYis gun gwie ] qw kw rMgu n aqrY jwie ]2] ibnu hir ismrn suKu nhI pwieAw
] Awn rMg PIky sB mwieAw ]3] guir rMgy sy BE inhwl ] khu nwnk gur BE hY dieAwl

]4]72]141] gaVI mhlw 5 ] ismrq suAwmI iklivK nwsy ] sUK shj Awnd

invwsy ]1] rwm jnw ka rwm Brosw ] nwmu jpq sBu imitAo AMdysw ]1] rhwa ] swDsMig

kCu Ba n BrwqI ] gux gopwl gweAih idnu rwqI ]2] kir ikrpw pRB bMDn Cot ] crx

kml kI dInI Aot ]3] khu nwnk min Be prqIiq ] inrml jsu pIvih jn nIiq ]4]73]

142]
gaVI
mhlw
5
]
hir
crxI
jw
kw
mnu
lwgw
]
dU
K
u
drdu
BR
m
u
qw
kw
Bwgw
]1]
hir

Dn ko vwpwrI pUrw ] ijsih invwjy so jnu sUrw ]1] rhwa ] jw ka BE pwl guswe ] sy jn
lwgy gur kI pwe ]2] sUK shj sWiq Awndw ] jip jip jIvy prmwndw ]3] nwm rwis swD
sMig KwtI ] khu nwnk pRiB Apdw kwtI ]4]74]143] gaVI mhlw 5 ] hir ismrq siB
imtih klys ] crx kml mn mih prvys ]1] acrhu rwm nwmu lK bwrI ] AMmq rsu pIvhu
pRB ipAwrI ]1] rhwa ] sUK shj rs mhw Andw ] jip jip jIvy prmwndw ]2] kwm koD loB
md KoE ] swD kY sMig iklibK sB DoE ]3] kir ikrpw pRB dIn dieAwlw ] nwnk dIjY

195

swD rvwlw ]4]75]144] gaVI mhlw 5 ] ijs kw dIAw pYnY Kwie ] iqsu isa Awlsu
ika bnY mwie ]1] Ksmu ibswir Awn kMim lwgih ] kafI bdly rqnu iqAwgih ]1] rhwa
] pRBU iqAwig lwgq An loBw ] dwis slwmu krq kq soBw ]2] AMmq rsu Kwvih Kwn pwn
] ijin dIE iqsih n jwnih suAwn ]3] khu nwnk hm lUx hrwmI ] bKis lyhu pRB AMqrjwmI
]4]76]145] gaVI mhlw 5 ] pRB ky crn mn mwih iDAwnu ] sgl qIrQ mjn
iesnwnu ]1] hir idnu hir ismrnu myry Bwe ] koit jnm kI mlu lih jwe ]1] rhwa ]
hir kI kQw ird mwih bswe ] mn bWCq sgly Pl pwe ]2] jIvn mrxu jnmu prvwnu ]
jw kY irdY vsY Bgvwnu ]3] khu nwnk sye jn pUry ] ijnw prwpiq swDU DUry ]4]77]146]

gaVI mhlw 5 ] Kwdw pYndw mUkir pwie ] iqs no johih dUq Drmrwie ]1] iqsu isa bymuKu

ijin jIa ipMfu dInw ] koit jnm Brmih bhu jUnw ]1] rhwa ] swkq kI AYsI hY rIiq ] jo

ikCu krY sgl ibprIiq ]2] jIa pRwx ijin mnu qnu DwirAw ] soe Twku{ mnhu ibswirAw

]3] bDy ibkwr ilKy bhu kwgr ] nwnk aD{ pw suK swgr ]4] pwrbRhm qyrI srxwie ]

bM
D
n
kwit
qrY
hir
nwie
]1]
rhwa
dU
j
w
]78]147]
gaVI
mhlw
5
]
Apny
loB
ka

kIno mIqu ] sgl mnorQ mukiq pdu dIqu ]1] AYsw mIqu krhu sBu koie ] jw qy ibrQw koie n
hoie ]1] rhwa ] ApunY suAwie irdY lY DwirAw ] dUK drd rog sgl ibdwirAw ]2]
rsnw gIDI bolq rwm ] pUrn hoE sgly kwm ]3] Aink bwr nwnk bilhwrw ] sPl
drsnu goibMdu hmwrw ]4]79]148] gaVI mhlw 5 ] koit ibGn ihry iKn mwih ]
hir hir kQw swDsMig sunwih ]1] pIvq rwm rsu AMmq gux jwsu ] jip hir crx
imtI KuiD qwsu ]1] rhwa ] srb kilAwx suK shj inDwn ] jw kY irdY vsih Bgvwn

196

]2] AaKD mM qMq siB Cw{ ] krxYhw{ irdy mih Dw{ ]3] qij siB Brm BijAo
pwrbRhmu ] khu nwnk Atl iehu Drmu ]4]80]149] gaVI mhlw 5 ] kir ikrpw
Byty gur soe ] iqqu bil rogu n ibAwpY koe ]1] rwm rmx qrx BY swgr ] srix sUr Pwry
jm kwgr ]1] rhwa ] siqguir mM dIAo hir nwm ] ieh Awsr pUrn BE kwm ]2] jp qp
sMjm pUrI vifAwe ] gur ikrpwl hir BE shwe ]3] mwn moh KoE guir Brm ] pyKu nwnk
psry pwrbRhm ]4]81]150] gaVI mhlw 5 ] ibKY rwj qy AMDulw BwrI ] duiK lwgY rwm
nwmu icqwrI ]1] qyry dws ka quhI vifAwe ] mwieAw mgnu nrik lY jwe ]1] rhwa ]
rog igrsq icqwry nwa ] ibKu mwqy kw Tar n Twa ]2] crn kml isa lwgI pRIiq ]

Awn suKw nhI Awvih cIiq ]3] sdw sdw ismra pRB suAwmI ] imlu nwnk hir AMqrjwmI ]

4]82]151] gaVI mhlw 5 ] AwT phr sMgI btvwry ] kir ikrpw pRiB lE invwry ]

1] AYsw hir rsu rmhu sBu koie ] srb klw pUrn pRBu soie ]1] rhwa ] mhw qpiq swgr

sMswr ] pRB iKn mih pwir aqwrxhwr ]2] Aink bMDn qory nhI jwih ] ismrq nwm

mu
k
iq
Pl
pwih
]3]
akiq
isAwnp
ies
qy
kCu
nwih
]
kir
ikrpw
nwnk
gu
x
gwih
]

4]83]152] gaVI mhlw 5 ] QwqI pwe hir ko nwm ] ibc{ sMswr pUrn siB kwm ]
1] vfBwgI hir kIrqnu gweAY ] pwrbRhm qUM dyih q pweAY ]1] rhwa ] hir ky crx
ihrdY air Dwir ] Bv swg{ ciV aqrih pwir ]2] swDU sMgu krhu sBu koie ] sdw
kilAwx iPir dUKu n hoie ]3] pRym Bgiq Bju guxI inDwnu ] nwnk drgh pweAY mwnu ]
4]84]153] gaVI mhlw 5 ] jil Qil mhIAil pUrn hir mIq ] BRm ibnsy gwE gux
nIq ]1] Tq sovq hir sMig ph}Aw ] jw kY ismrix jm nhI f}Aw ]1] rhwa ] crx

197

kml pRB irdY invwsu ] sgl dUK kw hoieAw nwsu ]2] Awsw mwxu qwxu Dnu Ek ] swcy swh kI
mn mih tyk ]3] mhw grIb jn swD AnwQ ] nwnk pRiB rwKy dy hwQ ]4]85]154]
gaVI mhlw 5 ] hir hir nwim mjnu kir sUcy ] koit gRhx pun Pl mUcy ]1] rhwa ] hir
ky crx irdy mih bsy ] jnm jnm ky iklivK nsy ]1] swDsMig kIrqn Plu pwieAw ]
jm kw mwrgu sit n AwieAw ]2] mn bc km goivMd ADw{ ] qw qy CuitAo ibKu sMsw{ ]3]
kir ikrpw pRiB kIno Apnw ] nwnk jwpu jpy hir jpnw ]4]86]155] gaVI mhlw 5 ]
pa srxwe ijin hir jwqy ] mnu qnu sIqlu crx hir rwqy ]1] BY BMjn pRB min n bswhI ]
frpq frpq jnm bhuqu jwhI ]1] rhwa ] jw kY irdY bisAo hir nwm ] sgl mnorQ qw ky

pUrn kwm ]2] jnmu jrw imrqu ijsu vwis ] so smrQu ismir swis igrwis ]3] mIqu

swjnu sKw pRBu Ek ] nwmu suAwmI kw nwnk tyk ]4]87]156] gaVI mhlw 5 ] bwhir

rwiKAo irdY smwil ] Gir AwE goivMdu lY nwil ]1] hir hir nwmu sMqn kY sMig ] mnu qnu

rwqw rwm kY rMig ]1] rhwa ] gur prswdI swg{ qirAw ] jnm jnm ky iklivK siB

ihirAw
]2]
soBw
su
r
iq
nwim
BgvM
q
u
]
pU
r
y
gu
r
kw
inrml
mM
q
u
]3]
crx
kml
ihrdy
mih

jwpu ] nwnku pyiK jIvY prqwpu ]4]88]157] gaVI mhlw 5 ] Dnu iehu Qwnu goivMd gux
gwE ] kusl Kym pRiB Awip bswE ]1] rhwa ] ibpiq qhw jhw hir ismrnu nwhI ] koit And
jh hir gun gwhI ]1] hir ibsirAY duK rog Gnyry ] pRB syvw jmu lgY n nyry ]2] so vfBwgI
inhcl Qwnu ] jh jpIAY pRB kyvl nwmu ]3] jh jweAY qh nwil myrw suAwmI ] nwnk ka
imilAw AMqrjwmI ]4]89]158] gaVI mhlw 5 ] jo pRwxI goivMdu iDAwvY ] piVAw
AxpiVAw prm giq pwvY ]1] swDU sMig ismir gopwl ] ibnu nwvY JUTw Dnu mwlu ]1] rhwa ]

198

}pvMqu so cqu{ isAwxw ] ijin jin mwinAw pRB kw Bwxw ]2] jg mih AwieAw so prvwxu ]
Git Git Apxw suAwmI jwxu ]3] khu nwnk jw ky pUrn Bwg ] hir crxI qw kw mnu lwg
]4]90]159] gaVI mhlw 5 ] hir ky dws isa swkq nhI sMgu ] Aohu ibKe Aosu rwm ko
rMgu ]1] rhwa ] mn Asvwr jYsy qurI sIgwrI ] ija kwpurKu pucwrY nwrI ]1] bYl ka
nyw pwie duhwvY ] g cir isMG pwCY pwvY ]2] gwfr ly kwmDynu kir pUjI ] sady ka DwvY
ibnu pUMjI ]3] nwnk rwm nwmu jip cIq ] ismir suAwmI hir sw mIq ]4]91]160] gaVI
mhlw 5 ] sw miq inrml khIAq DIr ] rwm rswiexu pIvq bIr ]1] hir ky crx ihrdY
kir Aot ] jnm mrx qy hovq Cot ]1] rhwa ] so qnu inrmlu ijqu apjY n pwpu ] rwm rMig

inrml prqwpu ]2] swDsMig imit jwq ibkwr ] sB qy c Eho apkwr ]3] pRym Bgiq

rwqy gopwl ] nwnk jwcY swD rvwl ]4]92]161] gaVI mhlw 5 ] AYsI pRIiq goivMd

isa lwgI ] myil lE pUrn vfBwgI ]1] rhwa ] Brqw pyiK ibgsY ija nwrI ] iqa hir

jnu jIvY nwmu icqwrI ]1] pUq pyiK ija jIvq mwqw ] Aoiq poiq jnu hir isa rwqw ]2] loBI

Andu
krY
py
i
K
Dnw
]
jn
crn
kml
isa
lwgo
mnw
]3]
ibs{
nhI
ieku
iqlu
dwqwr
]

nwnk ky pRB pRwn ADwr ]4]93]162] gaVI mhlw 5 ] rwm rswieix jo jn gIDy ] crn
kml pRym BgqI bIDy ]1] rhwa ] Awn rsw dIsih siB Cw{ ] nwm ibnw inhPl sMswr
]1] AMD kUp qy kwFy Awip ] gux goivMd Acrj prqwp ]2] vix qix qBvix pUrn
gopwl ] bRhm psw{ jIA sMig dieAwl ]3] khu nwnk sw kQnI sw{ ] mwin lyqu
ijsu isrjnhw{ ]4]94]163] gaVI mhlw 5 ] inqpRiq nwvxu rwm sir kIjY ] Joil
mhw rsu hir AMmqu pIjY ]1] rhwa ] inrml adku goivMd kw nwm ] mjnu krq pUrn

199

siB kwm ]1] sMqsMig qh gosit hoie ] koit jnm ky iklivK Koie ]2] ismrih swD krih
Awndu ] min qin rivAw prmwndu ]3] ijsih prwpiq hir crx inDwn ] nwnk dws
iqsih kurbwn ]4]95]164] gaVI mhlw 5 ] so ikCu kir ijqu mYlu n lwgY ] hir
kIrqn mih Ehu mnu jwgY ]1] rhwa ] Eko ismir n dUjw Bwa ] sMqsMig jip kyvl nwa ]
1] krm Drm nym bRq pUjw ] pwrbRhm ibnu jwnu n dUjw ]2] qw kI pUrn hoe Gwl ] jw kI
pRIiq Apuny pRB nwil ]3] so bYsno hY Apr Apw{ ] khu nwnk ijin qjy ibkwr ]4]96]165
] gaVI mhlw 5 ] jIvq Cwif jwih dyvwny ] muieAw an qy ko vrsWny ]1] ismir goivMdu
min qin Duir iliKAw ] kwhU kwj n Awvq ibiKAw ]1] rhwa ] ibKY TgarI ijin ijin Kwe

] qw kI qsnw kbhUM n jwe ]2] dwrn duK duqr sMsw{ ] rwm nwm ibnu kYsy aqris pwir

]3] swDsMig imil duie kul swiD ] rwm nwm nwnk AwrwiD ]4]97]166] gaVI mhlw 5

] grIbw apir ij iKMjY dwVI ] pwrbRhim sw Agin mih swVI ]1] pUrw inAwa kry

krqw{ ] Apuny dws ka rwKnhw{ ]1] rhwa ] Awid jugwid pRgit prqwpu ] inMdku

mu
A
w
apij
vf
qwpu
]2]
iqin
mwirAw
ij
rKY
n
koie
]
AwgY
pwCY
mM
d
I
soie
]3]
Apu
n
y
dws

rwKY kMiT lwie ] srix nwnk hir nwmu iDAwie ]4]98]167] gaVI mhlw 5 ] mhj{
JUTw kIqonu Awip ] pwpI ka lwgw sMqwpu ]1] ijsih shwe goibdu myrw ] iqsu ka jmu nhI
AwvY nyrw ]1] rhwa ] swcI drgh bolY kUV ] is{ hwQ pCoVY AMDw mUV ]2] rog ibAwpy krdy
pwp ] AdlI hoie bYTw pRBu Awip ]3] Apn kmwieAY Awpy bwDy ] drbu gieAw sBu jIA
kY swQY ]4] nwnk srin pry drbwir ] rwKI pYj myrY krqwir ]5]99]168] gaVI
mhlw 5 ] jn kI DUir mn mIT KtwnI ] pUrib krim iliKAw Duir pRwnI ]1] rhwa ]

200

AhbuiD mn pUir iQDwe ] swD DUir kir suD mMjwe ]1] Aink jlw jy DovY dyhI ] mYlu n
aqrY suDu n qyhI ]2] siqgu{ ByitAo sdw pwl ] hir ismir ismir kwitAw Ba kwl ]3]
mukiq Bugiq jugiq hir nwa ] pRym Bgiq nwnk gux gwa ]4]100]169] gaVI mhlw 5
] jIvn pdvI hir ky dws ] ijn imilAw Awqm prgwsu ]1] hir kw ismrnu suin mn kwnI ]
suKu pwvih hir duAwr prwnI ]1] rhwa ] AwT phr iDAweAY gopwlu ] nwnk drsnu dyiK
inhwlu ]2]101]170] gaVI mhlw 5 ] sWiq Be gur goibid pwe ] qwp pwp ibnsy
myry Bwe ]1] rhwa ] rwm nwmu inq rsn bKwn ] ibnsy rog BE kilAwn ]1] pwrbRhm
gux Agm bIcwr ] swDU sMgim hY insqwr ]2] inrml gux gwvhu inq nIq ] ge ibAwiD

abry jn mIq ]3] mn bc km pRBu Apnw iDAwe ] nwnk dws qyrI srxwe ]4]102]

171] gaVI mhlw 5 ] ny pRgwsu kIAw gurdyv ] Brm gE pUrn Be syv ]1] rhwa ]

sIqlw qy riKAw ibhwrI ] pwrbRhm pRB ikrpw DwrI ]1] nwnk nwmu jpY so jIvY ] swDsMig

hir AMmqu pIvY ]2]103]172] gaVI mhlw 5 ] Dnu Aohu msqku Dnu qyry nyq ] Dnu

Aoie
Bgq
ijn
qu
m
sM
i
g
hy
q
]1]
nwm
ibnw
kY
s
y
su
K
u
lhIAY
]
rsnw
rwm
nwm
jsu
khIAY
]

1] rhwa ] iqn pir jweAY kurbwxu ] nwnk ijin jipAw inrbwxu ]2]104]173]
gaVI mhlw 5 ] qUMhY msliq qUMhY nwil ] qUhY rwKih swir smwil ]1] AYsw rwmu dIn
dunI shwe ] dws kI pYj rKY myry Bwe ]1] rhwa ] AwgY Awip iehu Qwnu vis jw kY ]
AwT phr mnu hir ka jwpY ]2] piq prvwxu scu nIswxu ] jw ka Awip krih Purmwnu
]3] Awpy dwqw Awip pRiqpwil ] inq inq nwnk rwm nwmu smwil ]4]105]174]
gaVI mhlw 5 ] siqgu{ pUrw BieAw pwlu ] ihrdY visAw sdw gupwlu ]1] rwmu rvq

201

sd hI suKu pwieAw ] mieAw krI pUrn hir rwieAw ]1] rhwa ] khu nwnk jw ky pUry
Bwg ] hir hir nwmu AsiQ{ sohwgu ]2]106] gaVI mhlw 5 ] DoqI Koil ivCwE hyiT
] grDp vWgU lwhy pyit ]1] ibnu krqUqI mukiq n pweAY ] mukiq pdwrQu nwmu iDAweAY
]1] rhwa ] pUjw iqlk krq iesnwnW ] CurI kwiF lyvY hiQ dwnw ]2] bydu pVY muiK
mITI bwxI ] jIAW kuhq n sMgY prwxI ]3] khu nwnk ijsu ikrpw DwrY ] ihrdw suDu bRhmu
bIcwrY ]4]107] gaVI mhlw 5 ] iQ{ Gir bYshu hir jn ipAwry ] siqguir qumry kwj
svwry ]1] rhwa ] dust dUq prmysir mwry ] jn kI pYj rKI krqwry ]1] bwidswh swh
sB vis kir dIny ] AMmq nwm mhw rs pIny ]2] inrBa hoie Bjhu Bgvwn ] swDsMgiq

imil kIno dwnu ]3] srix pry pRB AMqrjwmI ] nwnk Aot pkrI pRB suAwmI ]4]108]

gaVI mhlw 5 ] hir sMig rwqy Bwih n jlY ] hir sMig rwqy mwieAw nhI ClY ] hir sMig

rwqy nhI fUbY jlw ] hir sMig rwqy suPl Plw ]1] sB BY imtih qumwrY nwie ] Bytq sMig

hir hir gun gwie ] rhwa ] hir sMig rwqy imtY sB icMqw ] hir isa so rcY ijsu swD kw mMqw

]
hir
sM
i
g
rwqy
jm
kI
nhI
ws
]
hir
sM
i
g
rwqy
pU
r
n
Aws
]2]
hir
sM
i
g
rwqy
dU
K
u
n
lwgY

] hir sMig rwqw Anidnu jwgY ] hir sMig rwqw shj Gir vsY ] hir sMig rwqy BRmu Ba nsY
]3] hir sMig rwqy miq qm hoie ] hir sMig rwqy inrml soie ] khu nwnk iqn ka
bil jwe ] ijn ka pRBu myrw ibsrq nwhI ]4]109] gaVI mhlw 5 ] admu krq
sIql mn BE ] mwrig clq sgl duK gE ] nwmu jpq min BE And ] ris gwE
gun prmwnd ]1] Kym BieAw kusl Gir AwE ] Bytq swDsMig ge blwE ] rhwa ]
ny punIq pyKq hI drs ] Din msqk crn kml hI prs ] goibMd kI thl sPl ieh

202

kWieAw ] sMq pRswid prm pdu pwieAw ]2] jn kI kInI Awip shwie ] suKu pwieAw lig
dwsh pwie ] Awpu gieAw qw Awpih BE ] pw inDwn kI srnI pE ]3] jo cwhq soe jb
pwieAw ] qb FUMFn khw ko jwieAw ] AsiQr BE bsy suK Awsn ] gur pRswid nwnk suK
bwsn ]4]110] gaVI mhlw 5 ] koit mjn kIno iesnwn ] lwK Arb Krb dIno dwnu ]
jw min visAo hir ko nwmu ]1] sgl pivq gun gwie gupwl ] pwp imtih swDU srin
dieAwl ] rhwa ] bhuqu arD qp swDn swDy ] Aink lwB mnorQ lwDy ] hir hir nwm
rsn AwrwDy ]2] isMmiq swsq byd bKwny ] jog igAwn isD suK jwny ] nwmu jpq pRB isa
mn mwny ]3] AgwiD boiD hir Agm Apwry ] nwmu jpq nwmu irdy bIcwry ] nwnk ka pRB

ikrpw Dwry ]4]111] gaVI m 5 ] ismir ismir ismir suKu pwieAw ] crn kml gur irdY

bswieAw ]1] gur goibMdu pwrbRhmu pUrw ] iqsih ArwiD myrw mnu DIrw ] rhwa ] Anidnu

jpa gu} gur nwm ] qw qy isiD BE sgl kWm ]2] drsn dyiK sIql mn BE ] jnm jnm

ky iklibK gE ]3] khu nwnk khw BY Bwe ] Apny syvk kI Awip pYj rKwe ]4]112]

gaVI
mhlw
5
]
Apny
sy
v
k
ka
Awip
shwe
]
inq
pR
i
qpwrY
bwp
jY
s
y
mwe
]1]
pR
B
kI

srin abrY sB koie ] krn krwvn pUrn scu soie ] rhwa ] Ab min bisAw krnYhwrw ] BY
ibnsy Awqm suK swrw ]2] kir ikrpw Apny jn rwKy ] jnm jnm ky iklibK lwQy ]3]
khnu n jwie pRB kI vifAwe ] nwnk dws sdw srnwe ]4]113]

rwgu gaVI cyqI mhlw 5 dupdy


< siqgur pRswid ]

rwm ko blu pUrn Bwe ] qw qy bQw n ibAwpY kwe ]1] rhwa ] jo jo icqvY dwsu hir
mwe ] so so krqw Awip krwe ]1] inMdk kI pRiB piq gvwe ] nwnk hir gux inrBa

203

gwe ]2]114] gaVI mhlw 5 ] Buj bl bIr bRhm suK swgr grq prq gih lyhu
AMgurIAw ]1] rhwa ] sRvin n suriq nYn suMdr nhI Awrq duAwir rtq ipMgurIAw ]1]
dInw nwQ AnwQ k{xw mY swjn mIq ipqw mhqrIAw ] crn kvl ihrdY gih nwnk
BY swgr sMq pwir aqrIAw ]2]2]115]

rwgu gaVI bYrwgix mhlw 5


< siqgur pRswid ]
dX guswe mIqulw qUM sMig hmwrY bwsu jIa ]1] rhwa ] quJ ibnu GrI n jIvnw iDRgu rhxw
sMswir ] jIA pRwx suKdwiqAw inmK inmK bilhwir jI ]1] hsq Albnu dyhu pRB grqhu

aD{ gopwl ] moih inrgun miq QorIAw qUM sd hI dIn dieAwl ]2] ikAw suK qyry sMmlw

kvn ibDI bIcwr ] srix smwe dws ihq cy Agm Apwr ]3] sgl pdwrQ Ast isiD

nwm mhw rs mwih ] supRsn BE kysvw sy jn hir gux gwih ]4] mwq ipqw suq bMDpo qUM myry

pRwx ADwr ] swDsMig nwnku BjY ibKu qirAw sMsw{ ]5]1]116]

gaVI bYrwgix rhoE ky CMq ky Gir m 5


< siqgur pRswid ]

hY
koe
rwm
ipAwro
gwvY
]
srb
kilAwx
sU
K
scu
pwvY
]
rhwa
]
bnu
bnu
Kojq
iPrq
bY
r
wgI

] ibrly kwhU Ek ilv lwgI ] ijin hir pwieAw sy vfBwgI ]1] bRhmwidk snkwidk cwhY
] jogI jqI isD hir AwhY ] ijsih prwpiq so hir gux gwhY ]2] qw kI srix ijn
ibsrq nwhI ] vfBwgI hir sMq imlwhI ] jnm mrx iqh mUly nwhI ]3] kir ikrpw imlu
pRIqm ipAwry ] ibna sunhu pRB c Apwry ] nwnku mWgqu nwmu ADwry ]4]1]117]

204

rwgu gaVI pUrbI mhlw 5


< siqgur pRswid ]
kvn gun pRwnpiq imla myrI mwe ]1] rhwa ] }p hIn buiD bl hInI moih prdysin dUr qy
Awe ]1] nwihn drbu n jobn mwqI moih AnwQ kI krhu smwe ]2] Kojq Kojq Be bYrwgin
pRB drsn ka ha iPrq iqswe ]3] dIn dieAwl pwl pRB nwnk swDsMig myrI jlin
buJwe ]4]1]118] gaVI mhlw 5 ] pRB imlby ka pRIiq min lwgI ] pwie lga moih
kra bynqI ko sMqu imlY bfBwgI ]1] rhwa ] mnu Arpa Dnu rwKa AwgY mn kI miq moih
sgl iqAwgI ] jo pRB kI hir kQw sunwvY Anidnu iPra iqsu ipCY ivrwgI ]1] pUrb krm AMkur

jb pRgty ByitAo purKu risk bYrwgI ] imitAo AMDy{ imlq hir nwnk jnm jnm kI soe jwgI ]

2]2]119] gaVI mhlw 5 ] inksu ry pMKI ismir hir pWK ] imil swDU srix ghu pUrn rwm

rqnu hIAry sMig rwKu ]1] rhwa ] BRm kI kUe qsnw rs pMkj Aiq qI$Xx moh kI Pws ] kwtnhwr

jgq gur goibd crn kml qw ky krhu invws ]1] kir ikrpw goibMd pRB pRIqm dInw nwQ

su
n
hu
Ardwis
]
k{
gih
ly
h
u
nwnk
ky
su
A
wmI
jIa
ipM
f
u
sBu
qu
m
rI
rwis
]2]3]120]
gaVI

mhlw 5 ] hir pyKn ka ismrq mnu myrw ] Aws ipAwsI icqva idnu rYnI hY koe sMqu imlwvY
nyrw ]1] rhwa ] syvw kra dws dwsn kI Aink BWiq iqsu kra inhorw ] qulw Dwir qoly suK
sgly ibnu hir drs sBo hI Qorw ]1] sMq pRswid gwE gun swgr jnm jnm ko jwq bhorw ]
Awnd sUK Bytq hir nwnk jnmu qwrQu sPlu svyrw ]2]4]121]

rwgu gaVI pUrbI


mhlw 5
< siqgur pRswid ]

1
ikn ibiD imlY guswe myry rwm rwie ] koe AYsw sMqu shj suKdwqw moih mwrgu dyie bqwe

205

]1] rhwa ] AMqir AlKu n jwe liKAw ivic pVdw hamY pwe ] mwieAw moih sBo jgu soieAw
iehu Brmu khhu ika jwe ]1] Ekw sMgiq iekqu gih bsqy imil bwq n krqy Bwe ] Ek
bsqu ibnu pMc duhyly Aoh bsqu Agocr Twe ]2] ijs kw ghu iqin dIAw qwlw kuMjI gur
sapwe ] Aink apwv kry nhI pwvY ibnu siqgur srxwe ]3] ijn ky bMDn kwty siqgur iqn
swDsMgiq ilv lwe ] pMc jnw imil mMglu gwieAw hir nwnk Bydu n Bwe ]4] myry rwm rwie
ien ibiD imlY guswe ] shju BieAw BRmu iKn mih nwTw imil joqI joiq smwe ]1] rhwa
dUjw ]1]122] gaVI mhlw 5 ] AYso prca pwieAo ] krI pw dieAwl bITulY siqgur
muJih bqwieAo ]1] rhwa ] jq kq dyKa qq qq qum hI moih iehu ibsuAwsu hoie AwieAo ] kY

pih kra Ardwis bynqI ja sunqo hY rGurwieAo ]1] lihAo shsw bMDn guir qory qW sdw

shj suKu pwieAo ] hoxw sw soe Puin hosI suKu duKu khw idKwieAo ]2] KMf bRhmMf kw Eko Twxw

guir prdw Koil idKwieAo ] na iniD nwmu inDwnu iek Twe qa bwhir kYTY jwieAo ]3] EkY

kink Aink Bwiq swjI bhu prkwr rcwieAo ] khu nwnk Brmu guir Koe hY iev qqY qqu

imlwieAo
]4]2]123]
gaVI
mhlw
5
]
AaD
GtY
idnsu
rY
n
wry
]
mn
gu
r
imil
kwj
svwry

2
]1] rhwa ] kra bynqI sunhu myry mIqw sMq thl kI bylw ] ehw Kwit clhu hir lwhw AwgY
bsnu suhylw ]1] iehu sMsw{ ibkw{ shsy mih qirAo bRhm igAwnI ] ijsih jgwie pIAwE
hir rsu AkQ kQw iqin jwnI ]2] jw ka AwE soe ivhwJhu hir gur qy mnih bsyrw ] inj Gir
mhlu pwvhu suK shjy bhuir n hoiego Pyrw ]3] AMqrjwmI purK ibDwqy srDw mn kI pUry ]
nwnku dwsu iehI suKu mwgY mo ka kir sMqn kI DUry ]4]3]124] gaVI mhlw 5 ] rwKu ipqw
pRB myry ] moih inrgunu sB gun qyry ]1] rhwa ] pMc ibKwdI Eku grIbw rwKhu rwKnhwry ] Kydu

206

krih A{ bhuqu sMqwvih AwieAo srin quhwry ]1] kir kir hwirAo Aink bhu BwqI Cofih kqhUM
nwhI ] Ek bwq suin qwkI Aotw swDsMig imit jwhI ]2] kir ikrpw sMq imly moih iqn qy DIrju
pwieAw ] sMqI mMqu dIAo moih inrBa gur kw sbdu kmwieAw ]3] jIiq lE Aoie mhw ibKwdI
shj suhylI bwxI ] khu nwnk min BieAw prgwsw pwieAw pdu inrbwxI ]4]4]125]
gaVI mhlw 5 ] Aohu AibnwsI rwieAw ] inrBa sMig qumwrY bsqy iehu frnu khw qy AwieAw
]1] rhwa ] Ek mhil qUM hoih APwro Ek mhil inmwno ] Ek mhil qUM Awpy Awpy Ek mhil
grIbwno ]1] Ek mhil qUM pMifqu bkqw Ek mhil Klu hoqw ] Ek mhil qUM sBu ikCu gRwhju
Ek mhil kCU n lyqw ]2] kwT kI puqrI khw krY bpurI iKlwvnhwro jwnY ] jYsw ByKu krwvY

bwjIg{ Aohu qYso hI swju AwnY ]3] Aink koTrI bhuqu Bwiq krIAw Awip hoAw rKvwrw ]

jYsy mhil rwKY qYsY rhnw ikAw iehu krY ibcwrw ]4] ijin ikCu kIAw soe jwnY ijin ieh sB

ibiD swjI ] khu nwnk AprMpr suAwmI kImiq Apuny kwjI ]5]5]126] gaVI mhlw 5 ]

3
Coif Coif ry ibiKAw ky rsUAw ] ariJ rihAo ry bwvr gwvr ija ikrKY hirAwieAo psUAw ]1

]
rhwa
]
jo
jwnih
qU
M
Apu
n
y
kwjY
so
sM
i
g
n
cwlY
qy
r
Y
qsU
A
w
]
nwgo
AwieAo
nwg
isDwsI
Py
i
r

iPirAo A{ kwil grsUAw ]1] pyiK pyiK ry ksuMB kI lIlw rwic mwic iqnhUM la hsUAw ]
CIjq foir idnsu A{ rYnI jIA ko kwju n kIno kCUAw ]2] krq krq iev hI ibrDwno hwirAo
akqy qnu KInsUAw ] ija moihAo ain mohnI bwlw as qy GtY nwhI {c csUAw ]3] jgu AYsw
moih gurih idKwieAo qa srix pirAo qij grbsUAw ] mwrgu pRB ko sMiq bqwieAo VI nwnk
dws Bgiq hir jsUAw ]4]6]127] gaVI mhlw 5 ] quJ ibnu kvnu hmwrw ] myry pRIqm
4
pRwn ADwrw ]1] rhwa ] AMqr kI ibiD qum hI jwnI qum hI sjn suhyly ] srb suKw mY quJ qy pwE

207

myry Twkur Agh Aqoly ]1] brin n swka qumry rMgw gux inDwn suKdwqy ] Agm Agocr
pRB AibnwsI pUry gur qy jwqy ]2] BRmu Ba kwit kIE inhkyvl jb qy hamY mwrI ] jnm mrx
ko cUko shsw swDsMgiq drswrI ]3] crx pKwir kra gur syvw bwir jwa lK brIAw ] ijh
pRswid iehu Bajlu qirAw jn nwnk pA sMig imrIAw ]4]7]128] gaVI mhlw 5 ]
quJ ibnu kvnu rIJwvY qohI ] qyro }pu sgl dyiK mohI ]1] rhwa ] surg pieAwl imrq BUA
mMfl srb smwno EkY AohI ] isv isv krq sgl kr jorih srb mieAw Twkur qyrI dohI
]1] piqq pwvn Twkur nwmu qumrw suKdwe inrml sIqlohI ] igAwn iDAwn nwnk
vifAwe sMq qyry isa gwl glohI ]2]8]129] gaVI mhlw 5 ] imlhu ipAwry jIAw ]

pRB kIAw qumwrw QIAw ]1] rhwa ] Aink jnm bhu jonI BRimAw bhuir bhuir duKu pwieAw ]

qumrI pw qy mwnuK dyh pwe hY dyhu drsu hir rwieAw ]1] soe hoAw jo iqsu Bwxw Av{ n

ikn hI kIqw ] qumrY BwxY Brim moih moihAw jwgqu nwhI sUqw ]2] ibna sunhu qum pRwnpiq

ipAwry ikrpw iniD dieAwlw ] rwiK lyhu ipqw pRB myry AnwQh kir pRiqpwlw ]3] ijs no

qu
m
ih
idKwieAo
drsnu
swDsM
g
iq
kY
pwCY
]
kir
ikrpw
DU
i
r
dy
h
u
sM
q
n
kI
su
K
u
nwnku
iehu

bwCY ]4]9]130] gaVI mhlw 5 ] ha qw kY bilhwrI ] jw kY kyvl nwmu ADwrI ]1]


rhwa ] mihmw qw kI kyqk gnIAY jn pwrbRhm rMig rwqy ] sUK shj Awnd iqnw sMig an
smsir Avr n dwqy ]1] jgq aDwrx sye AwE jo jn drs ipAwsw ] an kI srix prY
so qirAw sMqsMig pUrn Awsw ]2] qw kY crix pra qw jIvw jn kY sMig inhwlw ]
Bgqn kI ryxu hoie mnu myrw hohu pRBU ikrpwlw ]3] rwju jobnu AvD jo dIsY sBu ikCu jug
mih GwitAw ] nwmu inDwnu sd nvqnu inrmlu iehu nwnk hir Dnu KwitAw ]4]10]131]

208

gaVI mhlw 5 ] jog jugiq suin AwieAo gur qy ] mo ka siqgur sbid buJwieAo ]1] rhwa
] na KMf pQmI iesu qn mih rivAw inmK inmK nmskwrw ] dIiKAw gur kI muMdw kwnI
iVAo Eku inrMkwrw ]1] pMc cyly imil BE iekw Eksu kY vis kIE ] ds bYrwgin
AwigAwkwrI qb inrml jogI QIE ]2] Brmu jrwie crwe ibBUqw pMQu Eku kir pyiKAw ]
shj sUK so kInI Bugqw jo Twkuir msqik lyiKAw ]3] jh Ba nwhI qhw Awsnu bwiDAo
isMgI Anhq bwnI ] qqu bIcw{ fMfw kir rwiKAo jugiq nwmu min BwnI ]4] AYsw jogI
vfBwgI BytY mwieAw ky bMDn kwtY ] syvw pUj kra iqsu mUriq kI nwnku iqsu pg cwtY ]5]
11]132] gaVI mhlw 5 ] AnUp pdwrQu nwmu sunhu sgl iDAwiely mIqw ] hir

AaKDu jw ka guir dIAw qw ky inrml cIqw ]1] rhwa ] AMDkw{ imitAo iqh qn qy guir

sbid dIpku prgwsw ] BRm kI jwlI qw kI kwtI jw ka swDsMgiq ibswsw ]1] qwrIly Bvjlu

qw} ibKVw boihQ swDU sMgw ] pUrn hoe mn kI Awsw gu{ ByitAo hir rMgw ]2] nwm Kjwnw

BgqI pwieAw mn qn qpiq AGwE ] nwnk hir jIa qw ka dyvY jw ka hukmu mnwE

]3]12]133]
gaVI
mhlw
5
]
dieAw
mieAw
kir
pR
w
npiq
mory
moih
AnwQ
srix

5
pRB qorI ] AMD kUp mih hwQ dy rwKhu kCU isAwnp akiq n morI ]1] rhwa ] krn
krwvn sB ikCu qum hI qum smrQ nwhI An horI ] qumrI giq imiq qum hI jwnI sy syvk
ijn Bwg mQorI ]1] Apuny syvk sMig qum pRB rwqy Aoiq poiq Bgqn sMig jorI ] pa
pa nwmu qyrw drsnu cwhY jYsy sit Aoh cMd ckorI ]2] rwm sMq mih Bydu ikCu nwhI
Eku jnu ke mih lwK krorI ] jw kY hIAY pRgtu pRBu hoAw Anidnu kIrqnu rsn rmorI
]3] qum smrQ Apwr Aiq cy suKdwqy pRB pRwn ADorI ] nwnk ka pRB kIjY ikrpw

209

an sMqn kY sMig sMgorI ]4]13]134] gaVI mhlw 5 ] qum hir syqI rwqy sMqhu ]
inbwih lyhu mo ka purK ibDwqy AoiV phucwvhu dwqy ]1] rhwa ] qumrw mrmu qumw hI jwinAw
qum pUrn purK ibDwqy ] rwKhu srix AnwQ dIn ka krhu hmwrI gwqy ]1] qrx swgr
boihQ crx qumwry qum jwnhu ApunI Bwqy ] kir ikrpw ijsu rwKhu sMgy qy qy pwir prwqy ]2]
eq q pRB qum smrQw sBu ikCu qumrY hwQy ] AYsw inDwnu dyhu mo ka hir jn clY hmwrY swQy
]3] inrgunIAwry ka gunu kIjY hir nwmu myrw mnu jwpy ] sMq pRswid nwnk hir Byty mn qn
sIql DRwpy ]4]14]135] gaVI mhlw 5 ] shij smwieAo dyv ] mo ka siqgur BE
dieAwl dyv ]1] rhwa ] kwit jyvrI kIAo dwsro sMqn thlwieAo ] Ek nwm ko QIAo pUjwrI

mo ka Acrju gurih idKwieAo ]1] BieAo pRgwsu srb ajIAwrw gur igAwnu mnih pRgtwieAo

] AMmqu nwmu pIAo mnu qpiqAw AnBY ThrwieAo ]2] mwin AwigAw srb suK pwE dUKh

Twa gvwieAo ] ja supRsn BE pRB Twkur sBu Awnd }pu idKwieAo ]3] nw ikCu Awvq nw

ikCu jwvq sBu Kylu kIAo hir rwieAo ] khu nwnk Agm Agm hY Twkur Bgq tyk hir nwieAo

]4]15]136]
gaVI
mhlw
5
]
pwrbR
h
m
pU
r
n
prmy
s
u
r
mn
qw
kI
Aot
ghIjY
ry
]

6
ijin Dwry bRhmMf KMf hir qw ko nwmu jpIjY ry ]1] rhwa ] mn kI miq iqAwghu hir jn hukmu
bUiJ suKu pweAY ry ] jo pRBu krY soe Bl mwnhu suiK duiK AohI iDAweAY ry ]1] koit piqq
aDwry iKn mih krqy bwr n lwgY ry ] dIn drd duK BMjn suAwmI ijsu BwvY iqsih invwjY ry
]2] sB ko mwq ipqw pRiqpwlk jIA pRwn suK swg{ ry ] dyNdy qoit nwhI iqsu krqy pUir
rihAo rqnwg{ ry ]3] jwicku jwcY nwmu qyrw suAwmI Gt Gt AMqir soe ry ] nwnku dwsu
qw kI srxwe jw qy bQw n koe ry ]4]16]137]

210

rwgu gaVI pUrbI mhlw 5


< siqgur pRswid ]
1
hir hir kbhU n mnhu ibswry ] ehw hw srb suKdwqw sgl Gtw pRiqpwry ]1] rhwa ]
mhw kst kwtY iKn BIqir rsnw nwmu icqwry ] sIql sWiq sUK hir srxI jlqI Agin
invwry ]1] grB kuMf nrk qy rwKY Bvjlu pwir aqwry ] crn kml AwrwDq mn mih jm kI
ws ibdwry ]2] pUrn pwrbRhm prmysur cw Agm Apwry ] gux gwvq iDAwvq suK swgr
jUE jnmu n hwry ]3] kwim koiD loiB moih mnu lIno inrgux ky dwqwry ] kir ikrpw Apuno nwmu
dIjY nwnk sd bilhwry ]4]1]138]

rwgu gaVI cyq1 I mhlw 5


< siqgur pRswid ]

suKu nwhI ry hir Bgiq ibnw ] jIiq jnmu iehu rqnu Amolku swDsMgiq jip iek iKnw ]1]

rhwa ] suq sMpiq binqw ibnod ] Coif gE bhu log Bog ]1] hYvr gYvr rwj rMg ] iqAwig

cilAo hY mUV ng ]2] coAw cMdn dyh PUilAw ] so qnu Dr sMig }ilAw ]3] moih moihAw jwnY

dU
i
r
hY
]
khu
nwnk
sdw
hdU
i
r
hY
]4]1]139]
gaVI
mhlw
5
]
mn
Dr
qrby
hir
nwm
no
]

swgr lhir sMsw sMsw{ gu{ boihQu pwr grwmno ]1] rhwa ] kil kwlK AMiDAwrIAw ] gur
igAwn dIpk aijAwrIAw ]1] ibKu ibiKAw psrI Aiq GnI ] abry jip jip hir gunI ]2]
mqvwro mwieAw soieAw ] gur Bytq BRmu Ba KoieAw ]3] khu nwnk Eku iDAwieAw ] Git Git
ndrI AwieAw ]4]2]140] gaVI mhlw 5 ] dIbwnu hmwro quhI Ek ] syvw QwrI gurih tyk
]1] rhwa ] Aink jugiq nhI pwieAw ] guir cwkr lY lwieAw ]1] mwry pMc ibKwdIAw ]
gur ikrpw qy dlu swiDAw ]2] bKsIs vjhu imil Eku nwm ] sUK shj Awnd ibsRwm ]3]

211

pRB ky cwkr sy Bly ] nwnk iqn muK jly ]4]3]141] gaVI mhlw 5 ] jIAry Aol@w nwm
kw ] Av{ ij krn krwvno iqn mih Ba hY jwm kw ]1] rhwa ] Avr jqin nhI pweAY ]
vfY Bwig hir iDAweAY ]1] lwK ihkmqI jwnIAY ] AwgY iqlu nhI mwnIAY ]2] AhbuiD krm
kmwvny ] gh bwlU nIir bhwvny ]3] pRBu pwlu ikrpw krY ] nwmu nwnk swDU sMig imlY ]
4]4]142] gaVI mhlw 5 ] bwrnY bilhwrnY lK brIAw ] nwmo ho nwmu swihb ko pRwn
ADrIAw ]1] rhwa ] krn krwvn quhI Ek ] jIA jMq kI quhI tyk ]1] rwj jobn pRB qUM
DnI ] qUM inrgun qUM srgunI ]2] ehw hw qum rKy ] gur ikrpw qy ko lKy ]3] AMqrjwmI pRB
sujwnu ] nwnk qkIAw quhI qwxu ]4]5]143] gaVI mhlw 5 ] hir hir hir AwrwDIAY ]

sMqsMig hir min vsY Brmu mohu Ba swDIAY ]1] rhwa ] byd purwx ismiq Bny ] sB c

ibrwijq jn suny ]1] sgl AsQwn BY BIq cIn ] rwm syvk BY rhq kIn ]2] lK carwsIh

join iPrih ] goibMd lok nhI jnim mrih ]3] bl buiD isAwnp hamY rhI ] hir swD srix

nwnk ghI ]4]6]144] gaVI mhlw 5 ] mn rwm nwm gun gweAY ] nIq nIq hir syvIAY

swis
swis
hir
iDAwe
A
Y
]1]
rhwa
]
sM
q
sM
i
g
hir
min
vsY
]
du
K
u
drdu
Any
r
w
BR
m
u
nsY
]

1] sMq pRswid hir jwpIAY ] so jnu dUiK n ivAwpIAY ]2] jw ka gu{ hir mMqR dy ] so abirAw
mwieAw Agin qy ]3] nwnk ka pRB mieAw kir ] myrY min qin vwsY nwmu hir ]4]7]
145] gaVI mhlw 5 ] rsnw jpIAY Eku nwm ] ehw suKu Awndu Gnw AwgY jIA kY sMig
kwm ]1] rhwa ] ktIAY qyrw Ah rogu ] qUM gur pRswid kir rwj jogu ]1] hir rsu ijin
jin cwiKAw ] qw kI qsnw lwQIAw ]2] hir ibsRwm iniD pwieAw ] so bhuir n kq hI
DwieAw ]3] hir hir nwmu jw ka guir dIAw ] nwnk qw kw Ba gieAw ]4]8]146]

212

gaVI mhlw 5 ] jw ka ibsrY rwm nwm qwhU ka pIr ] swDsMgiq imil hir rvih sy guxI
2
ghIr ]1] rhwa ] jw ka gurmuiK irdY buiD ] qw kY kr ql nv iniD isiD ]1] jo jwnih hir
pRB DnI ] ikCu nwhI qw kY kmI ]2] krxYhw{ pCwinAw ] srb sUK rMg mwixAw ]3] hir
Dnu jw kY gih vsY ] khu nwnk iqn sMig duKu nsY ]4]9]147] gaVI mhlw 5 ] grbu bfo
mUlu ieqno ] rhnu nhI ghu ikqno ]1] rhwa ] bybrjq byd sMqnw aAwhU isa ry ihqno ] hwr
jUAwr jUAw ibDy ieMdI vis lY ijqno ]1] hrn Brn sMpUrnw crn kml rMig irqno ] nwnk
aDry swDsMig ikrpw iniD mY idqno ]2]10]148] gaVI mhlw 5 ] moih dwsro Twkur ko ]
Dwnu pRB kw Kwnw ]1] rhwa ] AYso hY ry Ksmu hmwrw 3 ] iKn mih swij svwrxhwrw ]1] kwmu

krI jy Twkur Bwvw ] gIq cirq pRB ky gun gwvw ]2] srix pirAo Twkur vjIrw ] iqnw dyiK

myrw mnu DIrw ]3] Ek tyk Eko AwDwrw ] jn nwnk hir kI lwgw kwrw ]4]11]149]

gaVI mhlw 5 ] hY koe AYsw hamY qorY ] iesu mITI qy iehu mnu horY ]1] rhwa ] AigAwnI

mwnuKu BieAw jo nwhI so lorY ] rYix AMDwrI kwrIAw kvn jugiq ijqu BorY ]1] BRmqo BRmqo

hwirAw
Aink
ibDI
kir
torY
]
khu
nwnk
ikrpw
Be
swDsM
g
iq
iniD
morY
]2]12]150]

gaVI mhlw 5 ] icMqwmix k{xw mE ]1] rhwa ] dIn dieAwlw pwrbRhm ] jw kY


ismrix suK BE ]1] Akwl purK AgwiD boD ] sunq jso koit AG KE ]2] ikrpw iniD
mhlw 5 ]
pRB mieAw Dwir ] nwnk hir hir nwm lE ]3]13]151] gaVI pUrbI
4
myry mn srix pRBU suK pwE ] jw idin ibsrY pRwn suKdwqw so idnu jwq AjwE ]1] rhwa ]
Ek rYx ky pwhun qum AwE bhu jug Aws bDwE ] gh mMdr sMpY jo dIsY ija qrvr kI CwE ]
1] qnu myrw sMpY sB myrI bwg imlK sB jwE ] dyvnhwrw ibsirAo Twku{ iKn mih hoq

213

prwE ]2] pihrY bwgw kir iesnwnw coAw cMdn lwE ] inrBa inrMkwr nhI cIinAw ija
hsqI nwvwE ]3] ja hoie pwl q siqgu{ mylY siB suK hir ky nwE ] mukqu BieAw bMDn guir
Koly jn nwnk hir gux gwE ]4]14]152] gaVI pUrbI mhlw 5 ] myry mn gu{ gu{ gu{
sd krIAY ] rqn jnmu sPlu guir kIAw drsn ka bilhrIAY ]1] rhwa ] jyqy sws gRws
mnu lyqw qyqy hI gun gweAY ] ja hoie dYAwlu siqgu{ Apunw qw ieh miq buiD pweAY ]1]
myry mn nwim lE jm bMD qy CUtih srb suKw suK pweAY ] syiv suAwmI siqgu{ dwqw mn bMCq
Pl AweAY ]2] nwmu iestu mIq suq krqw mn sMig quhwrY cwlY ] kir syvw siqgur Apuny kI
gur qy pweAY pwlY ]3] guir ikrpwil pw pRiB DwrI ibnsy srb AMdysw ] nwnk suKu

pwieAw hir kIrqin imitAo sgl klysw ]4]15]153]

rwgu gaVI mhlw 5


< siqgur pRswid ]

qsnw ibrly hI kI buJI hy ]1] rhwa ] koit jory lwK kory mnu n hory ] prY prY hI ka luJI hy

]1] suMdr nwrI Aink prkwrI pr gh ibkwrI ] burw Blw nhI suJI hy ]2] Aink bMDn

mwieAw
Brmqu
BrmwieAw
gu
x
iniD
nhI
gwieAw
]
mn
ibKY
hI
mih
lu
J
I
hy
]3]
jw
ka
ry

ikrpw krY jIvq soe mrY swDsMig mwieAw qrY ] nwnk so jnu dir hir isJI hy ]4]1]154]
gaVI mhlw 5 ] sBhU ko rsu hir ho ]1] rhwa ] kwhU jog kwhU Bog kwhU igAwn kwhU iDAwn
] kwhU ho fMf Dir ho ]1] kwhU jwp kwhU qwp kwhU pUjw hom nym ] kwhU ho ganu kir ho ]2]
kwhU qIr kwhU nIr kwhU byd bIcwr ] nwnkw Bgiq pA ho ]3]2]155] gaVI mhlw 5 ]
gun kIriq iniD morI ]1] rhwa ] qUMhI rs qUMhI js qUMhI }p qUhI rMg ] Aws Aot pRB qorI ]
1] qUhI mwn qUMhI Dwn qUhI piq qUhI pRwn ] guir qUtI lY jorI ]2] qUhI gih qUhI bin

214

qUhI gwa qUhI suin ] hY nwnk nyr nyrI ]3]3]156] gaVI mhlw 5 ] mwqo hir rMig mwqo
]1] rhwa ] AouhI pIAo AouhI KIAo gurih dIAo dwnu kIAo ] aAwhU isa mnu rwqo ]1] AouhI
BwTI AouhI pocw ahI ipAwro ahI }cw ] min Aoho suKu jwqo ]2] shj kyl And Kyl rhy Pyr
BE myl ] nwnk gur sbid prwqo ]3]4]157]

rwgu gOVI mwlvw mhlw 5


< siqgur pRswid ]

hir nwmu lyhu mIqw lyhu AwgY ibKm pMQu BYAwn ]1] rhwa ]
syvq syvq sdw syiv qyrY sMig bsqu hY kwlu ] kir syvw qUM swD kI ho kwtIAY jm jwlu ]1]
hom jg qIrQ kIE ibic hamY bDy ibkwr ] nrku surgu duie BuMcnw hoie bhuir bhuir

Avqwr ]2] isv purI bRhm ieMd purI inhclu ko Qwa nwih ] ibnu hir syvw suKu nhI ho

swkq Awvih jwih ]3] jYso guir apdyisAw mY qYso kihAw pukwir ] nwnku khY suin ry mnw

kir kIrqnu hoie aDw{ ]4]1]158]

rwgu gaVI mwlw


mhlw
5
<
siqgu
r
pR
s
wid
]
1

pwieAo
bwl
bu
i
D
su
K
u
ry
]
hrK
sog
hwin
imrqu
dU
K
su
K
iciq
smsir
gu
r
imly
]1]
rhwa
]

ja la ha ikCu soca icqva qa la duKnu Bry ] ja pwlu gu{ pUrw ByitAw qa Awnd
shjy ]1] jyqI isAwnp krm ha kIE qyqy bMD pry ] ja swDU k{ msqik DirAo qb hm
mukq BE ]2] ja la myro myro krqo qa la ibKu Gyry ] mnu qnu buiD ArpI Twkur ka qb
hm shij soE ]3] ja la pot aTwe cilAa qa la fwn Bry ] pot fwir gu{ pUrw
imilAw qa nwnk inrBE ]4]1]159] gaVI mwlw mhlw 5 ] Bwvnu iqAwigAo
rI iqAwigAo ] iqAwigAo mY gur imil iqAwigAo ] srb suK Awnd mMgl rs mwin goibMdY

215

AwigAo ]1] rhwa ] mwnu AiBmwnu do smwny msqku fwir gur pwigAo ] sMpq hrKu n Awpq
dUKw rMgu TwkurY lwigAo ]1] bws bwsrI EkY suAwmI aidAwn stwigAo ] inrBa BE sMq
BRmu fwirAo pUrn srbwigAo ]2] jo ikCu krqY kwrxu kIno min buro n lwigAo ] swDsMgiq
prswid sMqn kY soieAo mnu jwigAo ]3] jn nwnk AoiV quhwrI pirAo AwieAo srxwigAo ]
nwm rMg shj rs mwxy iPir dUKu n lwigAo ]4]2]160] gaVI mwlw mhlw 5 ] pwieAw
lwlu rqnu min pwieAw ] qnu sIqlu mnu sIqlu QIAw sqgur sbid2 smwieAw ]1] rhwa ]
lwQI BUK qsn sB lwQI icMqw sgl ibswrI ] k{ msqik guir pUrY DirAo mnu jIqo jgu swrI
]1] qpiq AGwie rhy ird AMqir foln qy Ab cUky ] AKutu Kjwnw siqguir dIAw qoit nhI

ry mUky ]2] Acrju Eku sunhu ry Bwe guir AYsI bUJ buJwe ] lwih prdw Twku{ ja ByitAo qa

ibsrI qwiq prwe ]3] kihAo n jwe Ehu AcMBa so jwnY ijin cwiKAw ] khu nwnk sc BE

ibgwsw guir inDwnu irdY lY rwiKAw ]4]3]161] gaVI mwlw mhlw 5 ] abrq rwjw rwm

kI srxI ] srb lok mwieAw ky mMfl igir igir prqy DrxI ]1] rhwa ] swsq isMmiq

by
d
bIcwry
mhw
pu
r
Kn
iea
kihAw
]
ibnu
hir
Bjn
nwhI
insqwrw
sU
K
u
n
iknhU
M
lihAw
]1]

qIin Bvn kI lKmI jorI bUJq nwhI lhry ] ibnu hir Bgiq khw iQiq pwvY iPrqo phry phry
]2] Aink iblws krq mn mohn pUrn hoq n kwmw ] jlqo jlqo kbhU n bUJq sgl bQy
ibnu nwmw ]3] hir kw nwmu jphu myry mIqw iehY swr suKu pUrw ] swDsMgiq jnm mrxu invwrY
nwnk jn kI DUrw ]4]4]162] gaVI mwlw mhlw 5 ] mo ka ieh ibiD ko smJwvY ]
krqw hoie jnwvY ]1] rhwa ] Anjwnq ikCu ienih kmwno jp qp kCU n swDw ] dh idis
lY iehu mnu darwieAo kvn krm kir bwDw ]1] mn qn Dn BUim kw Twku{ ha ies kw

216

iehu myrw ] Brm moh kCu sUJis nwhI ieh pYKr pE pYrw ]2] qb iehu khw kmwvn pirAw
jb iehu kCU n hoqw ] jb Ek inrMjn inrMkwr pRB sBu ikCu Awpih krqw ]3] Apny krqb
Awpy jwnY ijin iehu rcnu rcwieAw ] khu nwnk krxhw{ hY Awpy siqguir Brmu cukwieAw
]4]5]163] gaVI mwlw mhlw 5 ] hir ibnu Avr Aw ibrQy ] jp qp sMjm krm
kmwxy ieih AorY mUsy ]1] rhwa ] brq nym sMjm mih rhqw iqn kw AwFu n pwieAw ] AwgY
clxu Aa{ hY Bwe Nhw kwim n AwieAw ]1] qIriQ nwie A{ DrnI BRmqw AwgY Tar n
pwvY ] hw kwim n AwvY ieh ibiD Aohu logn hI pqIAwvY ]2] cqur byd muK bcnI acrY
AwgY mhlu n pweAY ] bUJY nwhI Eku suDwK{ Aohu sglI JwK JKweAY ]3] nwnku khqo iehu

bIcwrw ij kmwvY su pwr grwmI ] gu{ syvhu A{ nwmu iDAwvhu iqAwghu mnhu gumwnI ]4]

6]164] gaVI mwlw 5 ] mwDa hir hir hir muiK khIAY ] hm qy kCU n hovY suAwmI

ija rwKhu iqa rhIAY ]1] rhwa ] ikAw ikCu krY ik krxYhwrw ikAw iesu hwiQ ibcwry ] ijqu

qum lwvhu iqq hI lwgw pUrn Ksm hmwry ]1] krhu pw srb ky dwqy Ek }p ilv lwvhu ]

nwnk
kI
by

nqI
hir
pih
Apu
n
w
nwmu
jpwvhu
]2]7]165]

rwgu gaVI mwJ mhlw 5


< siqgur pRswid ]

dIn
dieAwl
dmodr
rwieAw
jIa
]
koit
jnw
kir
sy
v
lgwieAw
jIa
]
Bgq
vClu
qy
r
w
ibrdu

rKwieAw jIa ] pUrn sBnI jwe jIa ]1] ika pyKw pRIqmu kvx sukrxI jIa ] sMqw dwsI
syvw crxI jIa ] iehu jIa vqwe bil bil jwe jIa ] iqsu iniv iniv lwga pwe jIa ]
2] poQI pMifq byd KojMqw jIa ] hoie bYrwgI qIriQ nwvMqw jIa ] gIq nwd kIrqnu gwvMqw
jIa ] hir inrBa nwmu iDAwe jIa ]3] BE pwl suAwmI myry jIa ] piqq pivq lig

217

gur ky pYry jIa ] BRmu Ba kwit kIE inrvYry jIa ] gur mn kI Aws pUrwe jIa ]4] ijin
nwa pwieAw so DnvMqw jIa ] ijin pRBu iDAwieAw su soBwvMqw jIa ] ijsu swDU sMgiq iqsu sB
sukrxI jIa ] jn nwnk shij smwe jIa ]5]1]166] gaVI mhlw 5 mwJ ] Awa hmwrY
rwm ipAwry jIa ] rYix idnsu swis swis icqwry jIa ] sMq dya sMdysw pY crxwry jIa ] quDu
ibnu ikqu ibiD qrIAY jIa ]1] sMig qumwrY mY kry Andw jIa ] vix iqix qBvix suK
prmwndw jIa ] syj suhwvI iehu mnu ibgsMdw jIa ] pyiK drsnu iehu suKu lhIAY jIa ]2]
crx pKwir krI inq syvw jIa ] pUjw Arcw bMdn dyvw jIa ] dwsin dwsu nwmu jip lyvw jIa
] ibna Twkur pih khIAY jIa ]3] ieC punI myrI mnu qnu hirAw jIa ] drsn pyKq sB duK

prhirAw jIa ] hir hir nwmu jpy jip qirAw jIa ] iehu Aj{ nwnk suKu shIAY jIa ]

4]2]167] gaVI mwJ mhlw 5 ] suix suix swjn mn imq ipAwry jIa ] mnu qnu qyrw iehu

jIa iB vwry jIa ] ivs{ nwhI pRB pRwx ADwry jIa ] sdw qyrI srxwe jIa ]1] ijsu

imilAY mnu jIvY Bwe jIa ] gur prswdI so hir hir pwe jIa ] sB ikCu pRB kw pRB kIAw

jwe
jIa
]
pR
B
ka
sd
bil
jwe
jIa
]2]
Ehu
inDwnu
jpY
vfBwgI
jIa
]
nwm
inrM
j
n
Ek

ilv lwgI jIa ] gu{ pUrw pwieAw sBu duKu imtwieAw jIa ] AwT phr gux gwieAw jIa ]3]
rqn pdwrQ hir nwmu qumwrw jIa ] qUM scw swhu Bgqu vxjwrw jIa ] hir Dnu rwis scu
vwpwrw jIa ] jn nwnk sd bilhwrw jIa ]4]3]168]

rwgu gaVI mwJ mhlw 5


< siqgur pRswid ]

2
qUM myrw bhu mwxu krqy qUM myrw bhu mwxu ] joir qumwrY suiK vsw scu sbdu nIswxu ]1] rhwa ]
sBy glw jwqIAw suix kY cup kIAw ] kd hI suriq n lDIAw mwieAw mohiVAw ]1] dyie

218

buJwrq swrqw sy AKI ifTiVAw ] koe ij mUrKu loBIAw mUil n suxI kihAw ]2] ieksu duhu
chu ikAw gxI sB iekqu swid muTI ] ieku ADu nwie rsIAVw kw ivrlI jwie vuTI ]3] Bgq
scy dir sohdy And krih idn rwiq ] rMig rqy prmysrY jn nwnk iqn bil jwq ]4]1]169
] gaVI mhlw 5 mWJ ] duK BMjnu qyrw nwmu jI duK BMjnu qyrw nwmu ] AwT phr AwrwDIAY pUrn
siqgur igAwnu ]1] rhwa ] ijqu Git vsY pwrbRhmu soe suhwvw Qwa ] jm kMk{ nyiV n
Awve rsnw hir gux gwa ]1] syvw suriq n jwxIAw nw jwpY AwrwiD ] Aot qyrI jgjIvnw
myry Twkur Agm AgwiD ]2] BE pwl gusweAw nTy sog sMqwp ] qqI vwa n lge
siqguir rKy Awip ]3] gu{ nwrwiexu dXu gu{ gu{ scw isrjxhw{ ] guir quTY sB ikCu

pwieAw jn nwnk sd bilhwr ]4]2]170] gaVI mwJ mhlw 5 ] hir rwm rwm rwm rwmw

] jip pUrn hoE kwmw ]1] rhwa ] rwm goibMd jpyidAw hoAw muKu piv ] hir jsu suxIAY

ijs qy soe Bwe im ]1] siB pdwrQ siB Plw srb guxw ijsu mwih ] ika goibMdu mnhu

ivswrIAY ijsu ismrq duK jwih ]2] ijsu liV ligAY jIvIAY Bvjlu peAY pwir ] imil

swDU
sM
i
g
aDw{
hoie
mu
K
jl
drbwir
]3]
jIvn
}p
gopwl
jsu
sM
q
jnw
kI
rwis
]
nwnk

abry nwmu jip dir scY swbwis ]4]3]171] gaVI mwJ mhlw 5 ] mITy hir gux gwa
ijMdU qUM mITy hir gux gwa ] scy syqI riqAw imilAw inQwvy Qwa ]1] rhwa ] hoir swd siB
iPikAw qnu mnu iPkw hoie ] ivxu prmysr jo kry iPtu su jIvxu soie ]1] AMclu gih kY
swD kw qrxw iehu sMsw{ ] pwrbRhmu AwrwDIAY aDrY sB prvw{ ]2] swjnu bMDu suim
so hir nwmu ihrdY dyie ] Aagx siB imtwie kY prapkw{ kryie ]3] mwlu Kjwnw Qyhu
G{ hir ky crx inDwn ] nwnku jwcku dir qyrY pRB quDno mMgY dwnu ]4]4]172]

219

< siqgur pRswid ] rwgu gaVI mhlw 9 ] swDo mn kw mwnu iqAwga ] kwmu koDu sMgiq
durjn kI qw qy Aihinis Bwga ]1] rhwa ] suKu duKu dono sm kir jwnY Aa{ mwnu Apmwnw ]
hrK sog qy rhY AqIqw iqin jig qqu pCwnw ]1] asqiq inMdw do iqAwgY KojY pdu inrbwnw
] jn nwnk iehu Kylu kTnu hY iknhUM gurmuiK jwnw ]2]1] gaVI mhlw 9 ] swDo rcnw
rwm bnwe ] ieik ibnsY iek AsiQ{ mwnY Acrju liKAo n jwe ]1] rhwa ] kwm koD moh
bis pRwnI hir mUriq ibsrwe ] JUTw qnu swcw kir mwinAo ija supnw rYnwe ]1] jo dIsY
so sgl ibnwsY ija bwdr kI Cwe ] jn nwnk jgu jwinAo imiQAw rihAo rwm srnwe ]

2]2] gaVI mhlw 9 ] pRwnI ka hir jsu min nhI AwvY ] Aihinis mgnu rhY mwieAw mY

khu kYsy gun gwvY ]1] rhwa ] pUq mIq mwieAw mmqw isa ieh ibiD Awpu bMDwvY ] mg

qsnw ija JUTo iehu jg dyiK qwis aiT DwvY ]1] Bugiq mukiq kw kwrnu suAwmI mUV qwih

ibsrwvY ] jn nwnk kotn mY ko Bjnu rwm ko pwvY ]2]3] gaVI mhlw 9 ] swDo iehu mnu

gihAo
n
jwe
]
cM
c
l
q
s
nw
sM
i
g
bsqu
hY
Xw
qy
iQ{
n
rhwe
]1]
rhwa
]
kTn
kroD
Gt
hI

ky BIqir ijh suiD sB ibsrwe ] rqnu igAwnu sB ko ihir lInw qw isa kCu n bswe ]1]
jogI jqn krq siB hwry gunI rhy gun gwe ] jn nwnk hir BE dieAwlw qa sB ibiD bin
Awe ]2]4] gaVI mhlw 9 ] swDo goibMd ky gun gwva ] mwns jnmu Amolku pwieAo
ibrQw kwih gvwva ]1] rhwa ] piqq punIq dIn bMD hir srin qwih qum Awva ] gj ko
wsu imitAo ijh ismrq qum kwhy ibsrwva ]1] qij AiBmwn moh mwieAw Puin Bjn rwm icqu
lwva ] nwnk khq mukiq pMQ iehu gurmuiK hoie qum pwva ]2]5] gaVI mhlw 9 ] ko mwe

220

BUilAo mnu smJwvY ] byd purwn swD mg suin kir inmK n hir gun gwvY ]1] rhwa ] durlB
dyh pwie mwns kI ibrQw jnmu isrwvY ] mwieAw moh mhw sMkt bn qw isa {c apjwvY ]1]
AMqir bwhir sdw sMig pRBu qw isa nyhu n lwvY ] nwnk mukiq qwih qum mwnhu ijh Git rwmu
smwvY ]2]6] gaVI mhlw 9 ] swDo rwm srin ibsrwmw ] byd purwn pVy ko ieh gun ismry
hir ko nwmw ]1] rhwa ] loB moh mwieAw mmqw Puin Aa ibiKAn kI syvw ] hrK sog prsY
ijh nwhin so mUriq hY dyvw ]1] surg nrk AMmq ibKu E sB iqa kMcn A{ pYsw ] asqiq
inMdw E sm jw kY loBu mohu Puin qYsw ]2] duKu suKu E bwDy ijh nwhin iqh qum jwna igAwnI
] nwnk mukiq qwih qum mwna ieh ibiD ko jo pRwnI ]3]7] gaVI mhlw 9 ] mn ry khw

BieAo qY barw ] Aihinis AaD GtY nhI jwnY BieAo loB sMig harw ]1] rhwa ] jo

qnu qY Apno kir mwinAo A{ suMdr gh nwrI ] ien mYN kCu qyro ry nwhin dyKo soc ibcwrI

]1] rqn jnmu Apno qY hwirAo goibMd giq nhI jwnI ] inmK n lIn BieAo crnn isNa

ibrQw AaD isrwnI ]2] khu nwnk soe n{ suKIAw rwm nwm gun gwvY ] Aar sgl jgu

mwieAw
moihAw
inrBY
pdu
nhI
pwvY
]3]8]
gaVI
mhlw
9
]
nr
Acy
q
pwp
qy
f{
ry
]
dIn

dieAwl sgl BY BMjn srin qwih qum p{ ry ]1] rhwa ] byd purwn jws gun gwvq qw ko
nwmu hIAY mo D{ ry ] pwvn nwmu jgiq mY hir ko ismir ismir ksml sB h{ ry ]1] mwns dyh
bhuir nh pwvY kCU apwa mukiq kw k{ ry ] nwnk khq gwie k{nw mY Bv swgr kY pwir
aq{ ry ]2]9]251]

< siqnwmu krqw purKu gur pRswid ]


rwgu gaVI AstpdIAw mhlw 1 gaVI guAwryrI

iniD isiD inrml nwmu bIcw{ ] pUrn pUir rihAw ibKu mwir ] qkutI CUtI ibml mJwir ]

221

gur kI miq jIie Awe kwir ]1] ien ibiD rwm rmq mnu mwinAw ] igAwn AMjnu gur sbid
pCwinAw ]1] rhwa ] ieku suKu mwinAw shij imlwieAw ] inrml bwxI Brmu cukwieAw ]
lwl BE sUhw rMgu mwieAw ] ndir Be ibKu Twik rhwieAw ]2] alt Be jIvq mir jwigAw
] sbid rvy mnu hir isa lwigAw ] rsu sMgRih ibKu prhir iqAwigAw ] Bwie bsy jm kw Ba
BwigAw ]3] swd rhy bwdM Ahkwrw ] icqu hir isa rwqw hukim Apwrw ] jwiq rhy piq ky Awcwrw
] sit Be suKu Awqm Dwrw ]4] quJ ibnu koie n dyKa mIqu ] iksu syva iksu dyva cIqu ]
iksu pUCa iksu lwga pwie ] iksu apdyis rhw ilv lwie ]5] gur syvI gur lwga pwie ]
Bgiq krI rwca hir nwie ] isiKAw dIiKAw Bojn Bwa ] hukim sMjogI inj Gir jwa ]6]

grb gqM suK Awqm iDAwnw ] joiq Be joqI mwih smwnw ] ilKqu imtY nhI sbdu nIswnw ]

krqw krxw krqw jwnw ]7] nh pMifqu nh cqu{ isAwnw ] nh BUlo nh Brim Bulwnw ] kQa

n kQnI hukmu pCwnw ] nwnk gurmiq shij smwnw ]8]1] gaVI guAwryrI mhlw 1 ] mnu

kuMc{ kwieAw aidAwnY ] gu{ AMksu scu sbdu nIswnY ] rwj duAwrY soB su mwnY ]1] cqurwe

nh
cIinAw
jwie
]
ibnu
mwry
ika
kImiq
pwie
]1]
rhwa
]
Gr
mih
AM
m

q
u
qsk{
ly
e

nnwkw{ n koie krye ] rwKY Awip vifAwe dye ]2] nIl AnIl Agin iek Twe ] jil
invrI guir bUJ buJwe ] mnu dy lIAw rhis gux gwe ]3] jYsw Gir bwhir so qYsw ] bYis guPw
mih AwKa kYsw ] swgir fUgir inrBa AYsw ]4] mUE ka khu mwry kanu ] infry ka kYsw f{
kvnu ] sbid pCwnY qIny Ban ]5] ijin kihAw iqin khnu vKwinAw ] ijin bUiJAw iqin
shij pCwinAw ] dyiK bIcwir myrw mnu mwinAw ]6] kIriq sUriq mukiq iek nwe ] qhI
inrMjnu rihAw smwe ] inj Gir ibAwip rihAw inj Twe ]7] asqiq krih kyqy muin pRIiq

222

] qin min sUcY swcu su cIiq ] nwnk hir Bju nIqw nIiq ]8]2] gaVI guAwryrI mhlw 1 ]
nw mnu mrY n kwrju hoie ] mnu vis dUqw durmiq doie ] mnu mwnY gur qy ieku hoie ]1] inrgux
rwmu guxh vis hoie ] Awpu invwir bIcwry soie ]1] rhwa ] mnu BUlo bhu icqY ivkw{ ] mnu BUlo
isir AwvY Bw{ ] mnu mwnY hir EkMkw{ ]2] mnu BUlo mwieAw Gir jwie ] kwim ib}Da rhY n
Twie ] hir Bju pRwxI rsn rswie ]3] gYvr hYvr kMcn suq nwrI ] bhu icMqw ipV cwlY hwrI
] jUAY Kylxu kwcI swrI ]4] sMpa sMcI BE ivkwr ] hrK sok aBy drvwir ] suKu shjy jip
irdY murwir ]5] ndir kry qw myil imlwE ] gux sMgRih Aagx sbid jlwE ] gurmuiK nwmu
pdwrQu pwE ]6] ibnu nwvY sB dUK invwsu ] mnmuK mUV mwieAw icq vwsu ] gurmuiK igAwnu

Duir krim iliKAwsu ]7] mnu cMclu Dwvqu Puin DwvY ] swcy sUcy mYlu n BwvY ] nwnk gurmuiK

hir gux gwvY ]8]3] gaVI guAwryrI mhlw 1 ] hamY kriqAw nh suKu hoie ] mnmiq JUTI

scw soie ] sgl ibgUqy BwvY doie ] so kmwvY Duir iliKAw hoie ]1] AYsw jgu dyiKAw jUAwrI ]

siB suK mwgY nwmu ibswrI ]1] rhwa ] Aidstu idsY qw kihAw jwie ] ibnu dyKy khxw ibrQw

jwie
]
gu
r
mu
i
K
dIsY
shij
su
B
wie
]
sy
v
w
su
r
iq
Ek
ilv
lwie
]2]
su
K
u
mWgq
du
K
u
Awgl
hoie

] sgl ivkwrI hw{ proie ] Ek ibnw JUTy mukiq n hoie ] kir kir krqw dyKY soie ]3] qsnw
Agin sbid buJwE ] dUjw Brmu shij suBwE ] gurmqI nwmu irdY vswE ] swcI bwxI hir gux
gwE ]4] qn mih swco gurmuiK Bwa ] nwm ibnw nwhI inj Twa ] pRym prwiex pRIqm rwa ]
ndir kry qw bUJY nwa ]5] mwieAw mohu srb jMjwlw ] mnmuK kucIl kuiCq ibkrwlw ]
siqgu{ syvy cUkY jMjwlw ] AMmq nwmu sdw suKu nwlw ]6] gurmuiK bUJY Ek ilv lwE ] inj
Gir vwsY swic smwE ] jMmxu mrxw Twik rhwE ] pUry gur qy ieh miq pwE ]7] kQnI

223

kQa n AwvY Ao{ ] gu{ puiC dyiKAw nwhI d{ ho{ ] duKu suKu BwxY iqsY rjwie ] nwnku nIcu khY
ilv lwie ]8]4] gaVI mhlw 1 ] dUjI mwieAw jgq icq vwsu ] kwm koD Ahkwr ibnwsu
]1] dUjw kaxu khw nhI koe ] sB mih Eku inrMjnu soe ]1] rhwa ] dUjI durmiq AwKY
doie ] AwvY jwie mir dUjw hoie ]2] Drix ggn nh dyKa doie ] nwrI purK sbwe loie
]3] riv sis dyKa dIpk aijAwlw ] srb inrMqir pRIqmu bwlw ]4] kir ikrpw myrw
icqu lwieAw ] siqguir mo ka Eku buJwieAw ]5] Eku inrMjnu gurmuiK jwqw ] dUjw mwir
sbid pCwqw ]6] Eko hukmu vrqY sB loe ] Eksu qy sB Aopiq hoe ]7] rwh dovY Ksmu Eko
jwxu ] gur kY sbid hukmu pCwxu ]8] sgl }p vrn mn mwhI ] khu nwnk Eko swlwhI ]

9]5] gaVI mhlw 1 ] AiDAwqm krm kry qw swcw ] mukiq Bydu ikAw jwxY kwcw ]1] AYsw

jogI jugiq bIcwrY ] pMc mwir swcu air DwrY ]1] rhwa ] ijs kY AMqir swcu vswvY ] jog

jugiq kI kImiq pwvY ]2] riv sis Eko gh aidAwnY ] krxI kIriq krm smwnY ]3] Ek

sbd iek iBiKAw mwgY ] igAwnu iDAwnu jugiq scu jwgY ]4] BY ric rhY n bwhir jwie ]

kImiq
kax
rhY
ilv
lwie
]5]
Awpy
my
l
y
Brmu
cu
k
wE
]
gu
r
prswid
prm
pdu
pwE
]6]

gur kI syvw sbdu vIcw{ ] hamY mwry krxI sw{ ]7] jp qp sMjm pwT purwxu ] khu nwnk
AprMpr mwnu ]8]6] gaVI mhlw 1 ] iKmw ghI bRqu sIl sMqoKM ] rogu n ibAwpY nw jm
doKM ] mukq BE pRB }p n ryKM ]1] jogI ka kYsw f{ hoie ] }iK ibriK gih bwhir soie ]
1] rhwa ] inrBa jogI inrMjnu iDAwvY ] Anidnu jwgY sic ilv lwvY ] so jogI myrY min
BwvY ]2] kwlu jwlu bRhm AgnI jwry ] jrw mrx gqu grbu invwry ] Awip qrY ipqrI
insqwry ]3] siqgu{ syvy so jogI hoie ] BY ric rhY su inrBa hoie ] jYsw syvY qYso hoie ]

224

4] nr inhkyvl inrBa nwa ] AnwQh nwQ kry bil jwa ] punrip jnmu nwhI gux gwa ]
5] AMqir bwhir Eko jwxY ] gur kY sbdy Awpu pCwxY ] swcY sbid dir nIswxY ]6] sbid mrY
iqsu inj Gir vwsw ] AwvY n jwvY cUkY Awsw ] gur kY sbid kmlu prgwsw ]7] jo dIsY so Aws
inrwsw ] kwm kRoD ibKu BUK ipAwsw ] nwnk ibrly imlih adwsw ]8]7] gaVI mhlw 1 ]
AYso dwsu imlY suKu hoe ] duKu ivsrY pwvY scu soe ]1] drsnu dyiK Be miq pUrI ] ATsiT
mjnu crnh DUrI ]1] rhwa ] ny sMqoKy Ek ilv qwrw ] ijhvw sUcI hir rs swrw ]2]
scu krxI AB AMqir syvw ] mnu qpqwisAw AlK AByvw ]3] jh jh dyKa qh qh swcw ]
ibnu bUJy Jgrq jgu kwcw ]4] gu{ smJwvY soJI hoe ] gurmuiK ivrlw bUJY koe ]5] kir

ikrpw rwKhu rKvwly ] ibnu bUJy psU BE byqwly ]6] guir kihAw Av{ nhI dUjw ] iksu

khu dyiK kra An pUjw ]7] sMq hyiq pRiB qBvx Dwry ] Awqmu cInY su qqu bIcwry ]8]

swcu irdY scu pRym invws ] pRxviq nwnk hm qw ky dws ]9]8] gaVI mhlw 1 ] bRhmY

grbu kIAw nhI jwinAw ] byd kI ibpiq pVI pCuqwinAw ] jh pRB ismry qhI mnu mwinAw

]1]
AY
s
w
grbu
bu
r
w
sM
s
wrY
]
ijsu
gu
{
imlY
iqsu
grbu
invwrY
]1]
rhwa
]
bil
rwjw

mwieAw AhkwrI ] jgn krY bhu Bwr APwrI ] ibnu gur pUCy jwie pieAwrI ]2] hrIcMdu
dwnu krY jsu lyvY ] ibnu gur AMqu n pwie AByvY ] Awip Bulwie Awpy miq dyvY ]3] durmiq
hrxwKsu durwcwrI ] pRBu nwrwiexu grb pRhwrI ] pRhlwd aDwry ikrpw DwrI ]4] BUlo rwvxu
mugDu Acyiq ] lUtI lkw sIs smyiq ] grib gieAw ibnu siqgur hyiq ]5] shsbwhu
mDu kIt mihKwsw ] hrxwKsu ly nKhu ibDwsw ] dYq sMGwry ibnu Bgiq AiBAwsw ]6]
jrwsMiD kwljmun sMGwry ] rkqbIju kwlunymu ibdwry ] dYq sMGwir sMq insqwry ]7] Awpy

225

siqgu{ sbdu bIcwry ] dUjY Bwie dYq sMGwry ] gurmuiK swic Bgiq insqwry ]8] bUfw durjoDnu
piq Koe ] rwmu n jwinAw krqw soe ] jn ka dUiK pcY duKu hoe ]9] jnmyjY gur sbdu n
jwinAw ] ika suKu pwvY Brim BulwinAw ] ieku iqlu BUly bhuir pCuqwinAw ]10] kMsu kysu
cWfU{ n koe ] rwmu n cIinAw ApnI piq Koe ] ibnu jgdIs n rwKY koe ]11] ibnu gur
grbu n myitAw jwie ] gurmiq Drmu DIrju hir nwie ] nwnk nwmu imlY gux gwie ]12]9]
gaVI mhlw 1 ] coAw cMdnu AMik cVwva ] pwt ptMbr pihir hFwva ] ibnu hir nwm
khw suKu pwva ]1] ikAw pihra ikAw AoiF idKwva ] ibnu jgdIs khw suKu pwva ]1]
rhwa ] kwnI kuMfl gil moqIAn kI mwlw ] lwl inhwlI PUl gulwlw ] ibnu jgdIs khw

suKu Bwlw ]2] nYn slonI suMdr nwrI ] KoV sIgwr krY Aiq ipAwrI ] ibnu jgdIs Bjy inq

KuAwrI ]3] dr Gr mhlw syj suKwlI ] Aihinis PUl ibCwvY mwlI ] ibnu hir nwm su dyh

duKwlI ]4] hYvr gYvr nyjy vwjy ] lskr nyb KvwsI pwjy ] ibnu jgdIs JUTy idvwjy ]5]

isDu khwva iriD isiD bulwva ] qwj kulh isir C bnwva ] ibnu jgdIs khw scu

pwva
]6]
Kwnu
mlU
k
u
khwva
rwjw
]
Aby
qby
kU
V
y
hY
pwjw
]
ibnu
gu
r
sbd
n
svris
kwjw
]

7] hamY mmqw gur sbid ivswrI ] gurmiq jwinAw irdY murwrI ] pRxviq nwnk srix
qumwrI ]8]10] gaVI mhlw 1 ] syvw Ek n jwnis Avry ] prpMc ibAwiD iqAwgY kvry
] Bwie imlY scu swcY scu ry ]1] AYsw rwm Bgqu jnu hoe ] hir gux gwie imlY mlu Doe ]1]
rhwa ] NDo kvlu sgl sMswrY ] durmiq Agin jgq prjwrY ] so abrY gur sbdu bIcwrY
]2] iBRMg pqMgu kuMc{ A{ mInw ] imrgu mrY sih Apunw kInw ] qsnw rwic qqu nhI
bInw ]3] kwmu icqY kwmix ihqkwrI ] koDu ibnwsY sgl ivkwrI ] piq miq Kovih nwmu

226

ivswrI ]4] pr Gir cIqu mnmuiK folwie ] gil jyvrI DMDY lptwie ] gurmuiK CUtis hir
gux gwie ]5] ija qnu ibDvw pr ka dye ] kwim dwim icqu pr vis sye ] ibnu ipr qpiq
n kbhUM hoe ]6] piV piV poQI isMmiq pwTw ] byd purwx pVY suix Qwtw ] ibnu rs rwqy mnu
bhu nwtw ]7] ija cwqk jl pRym ipAwsw ] ija mInw jl mwih alwsw ] nwnk hir rsu pI
qpqwsw ]8]11] gaVI mhlw 1 ] hTu kir mrY n lyKY pwvY ] vys krY bhu Bsm lgwvY ] nwmu
ibswir bhuir pCuqwvY ]1] qUM min hir jIa qUM min sUK ] nwmu ibswir shih jm dUK ]1] rhwa
] coAw cMdn Agr kpUir ] mwieAw mgnu prm pdu dUir ] nwim ibswirAY sBu kUVo kUir ]2] nyjy
vwjy qKiq slwmu ] ADkI qsnw ivAwpY kwmu ] ibnu hir jwcy Bgiq n nwmu ]3] vwid Ahkwir

nwhI pRB mylw ] mnu dy pwvih nwmu suhylw ] dUjY Bwie AigAwnu duhylw ]4] ibnu dm ky sadw

nhI hwt ] ibnu boihQ swgr nhI vwt ] ibnu gur syvy Gwty Gwit ]5] iqs ka vwhu vwhu ij

vwt idKwvY ] iqs ka vwhu vwhu ij sbdu suxwvY ] iqs ka vwhu vwhu ij myil imlwvY ]6] vwhu

vwhu iqs ka ijs kw iehu jIa ] gur sbdI miQ AMmqu pIa ] nwm vfwe quDu BwxY dIa ]7]

nwm
ibnw
ika
jIvw
mwie
]
Anidnu
jpqu
rha
qy
r
I
srxwie
]
nwnk
nwim
rqy
piq
pwie
]8]

12] gaVI mhlw 1 ] hamY krq ByKI nhI jwinAw ] gurmuiK Bgiq ivrly mnu mwinAw ]1]
ha ha krq nhI scu pweAY ] hamY jwie prm pdu pweAY ]1] rhwa ] hamY kir rwjy
bhu Dwvih ] hamY Kpih jnim mir Awvih ]2] hamY invrY gur sbdu vIcwrY ] cMcl miq
iqAwgY pMc sMGwrY ]3] AMqir swcu shj Gir Awvih ] rwjnu jwix prm giq pwvih ]4]
scu krxI gu{ Brmu cukwvY ] inrBa kY Gir qwVI lwvY ]5] ha ha kir mrxw ikAw
pwvY ] pUrw gu{ Byty so Jg{ cukwvY ]6] jyqI hY qyqI ikhu nwhI ] gurmuiK igAwn Byit

227

gux gwhI ]7] hamY bMDn bMiD BvwvY ] nwnk rwm Bgiq suKu pwvY ]8]13] gaVI mhlw 1
] pRQmy bRhmw kwlY Gir AwieAw ] bRhm kmlu pieAwil n pwieAw ] AwigAw nhI lInI Brim
BulwieAw ]1] jo apjY so kwil sMGwirAw ] hm hir rwKy gur sbdu bIcwirAw ]1] rhwa ]
mwieAw mohy dyvI siB dyvw ] kwlu n CofY ibnu gur kI syvw ] Aohu AibnwsI AlK AByvw ]2]
sulqwn Kwn bwidswh nhI rhnw ] nwmhu BUlY jm kw duKu shnw ] mY Dr nwmu ija rwKhu rhnw
]3] caDrI rwjy nhI iksY mukwmu ] swh mrih sMcih mwieAw dwm ] mY Dnu dIjY hir AMmq
nwmu ]4] rXiq mhr mukdm iskdwrY ] inhclu koie n idsY sMswrY ] APira kwlu kUV isir
mwrY ]5] inhclu Eku scw scu soe ] ijin kir swjI iqnih sB goe ] Aohu gurmuiK jwpY qW

piq hoe ]6] kwjI syK ByK PkIrw ] vfy khwvih hamY qin pIrw ] kwlu n CofY ibnu siqgur

kI DIrw ]7] kwlu jwlu ijhvw A{ nYxI ] kwnI kwlu suxY ibKu bYxI ] ibnu sbdY mUTy idnu rYxI

]8] ihrdY swcu vsY hir nwie ] kwlu n joih skY gux gwie ] nwnk gurmuiK sbid smwie ]9

]14] gaVI mhlw 1 ] bolih swcu imiQAw nhI rwe ] cwlih gurmuiK hukim rjwe ] rhih

AqIq
scy
srxwe
]1]
sc
Gir
bY
s
Y
kwlu
n
johY
]
mnmu
K
ka
Awvq
jwvq
du
K
u
mohY
]1]

rhwa ] Aipa pIAa AkQu kiQ rhIAY ] inj Gir bYis shj G{ lhIAY ] hir ris mwqy iehu
suKu khIAY ]2] gurmiq cwl inhcl nhI folY ] gurmiq swic shij hir bolY ] pIvY AMmqu
qqu ivrolY ]3] siqgu{ dyiKAw dIiKAw lInI ] mnu qnu AripAo AMqr giq kInI ] giq imiq
pwe Awqmu cInI ]4] Bojnu nwmu inrMjn sw{ ] prm hsu scu joiq Apwr ] jh dyKa qh
EkMkw{ ]5] rhY inrwlmu Ekw scu krxI ] prm pdu pwieAw syvw gur crxI ] mn qy mnu
mwinAw cUkI Ah BRmxI ]6] ien ibiD kaxu kaxu nhI qwirAw ] hir jis sMq Bgq

228

insqwirAw ] pRB pwE hm Av{ n BwirAw ]7] swc mhil guir AlKu lKwieAw ] inhcl
mhlu nhI CwieAw mwieAw ] swic sMqoKy Brmu cukwieAw ]8] ijn kY min visAw scu soe ]
iqn kI sMgiq gurmuiK hoe ] nwnk swic nwim mlu Koe ]9]15] gaVI mhlw 1 ] rwim nwim
icqu rwpY jw kw ] apjMip drsnu kIjY qw kw ]1] rwm n jphu ABwgu qumwrw ] juig juig dwqw
pRBu rwmu hmwrw ]1] rhwa ] gurmiq rwmu jpY jnu pUrw ] iqqu Gt Anhq bwjy qUrw ]2] jo jn
rwm Bgiq hir ipAwir ] sy pRiB rwKy ikrpw Dwir ]3] ijn kY ihrdY hir hir soe ] iqn kw
drsu pris suKu hoe ]4] srb jIAw mih Eko rvY ] mnmuiK AhkwrI iPir jUnI BvY ]5] so
bUJY jo siqgu{ pwE ] hamY mwry gur sbdy pwE ]6] ArD arD kI sMiD ika jwnY ] gurmuiK

sMiD imlY mnu mwnY ]7] hm pwpI inrgux ka guxu krIAY ] pRB hoie dieAwlu nwnk jn qrIAY

]8]16] solh AstpdIAw guAwryrI gaVI kIAw ]

gaVI bYrwgix mhlw 1


< siqgur pRswid ]

ija gwe ka goielI rwKih kir swrw ] Aihinis pwlih rwiK lyih Awqm suKu Dwrw ]1]

ieq
aq
rwKhu
dIn
dieAwlw
]
qa
srxwgiq
ndir
inhwlw
]1]
rhwa
]
jh
dy
K
a
qh
riv

rhy rKu rwKnhwrw ] qUM dwqw Bugqw qUMhY qUM pRwx ADwrw ]2] ikrqu pieAw AD rDI ibnu
igAwn bIcwrw ] ibnu apmw jgdIs kI ibnsY n AMiDAwrw ]3] jgu ibnsq hm dyiKAw loBy
Ahkwrw ] gur syvw pRBu pwieAw scu mukiq duAwrw ]4] inj Gir mhlu Apwr ko AprMp{ soe
] ibnu sbdY iQ{ ko nhI bUJY suKu hoe ]5] ikAw lY AwieAw ly jwie ikAw Pwsih jm jwlw ]
folu bDw kis jyvrI Awkwis pqwlw ]6] gurmiq nwmu n vIsrY shjy piq pweAY ] AMqir
sbdu inDwnu hY imil Awpu gvweAY ]7] ndir kry pRBu AwpxI gux AMik smwvY ] nwnk

229

mylu n cUke lwhw scu pwvY ]8]1]17] gaVI mhlw 1 ] gur prswdI bUiJ ly qa hoie inbyrw
] Gir Gir nwmu inrMjnw so Twku{ myrw ]1] ibnu gur sbd n CUtIAY dyKhu vIcwrw ] jy lK
krm kmwvhI ibnu gur AMiDAwrw ]1] rhwa ] AMDy AklI bwhry ikAw iqn isa khIAY ] ibnu
gur pMQu n sUJe ikqu ibiD inrbhIAY ]2] Koty ka Krw khY Kry swr n jwxY ] AMDy kw nwa
pwrKU klI kwl ivfwxY ]3] sUqy ka jwgqu khY jwgq ka sUqw ] jIvq ka mUAw khY mUE
nhI roqw ]4] Awvq ka jwqw khY jwqy ka AwieAw ] pr kI ka ApunI khY Apuno nhI BwieAw
]5] mITy ka kaVw khY kVE ka mITw ] rwqy kI inMdw krih AYsw kil mih fITw ]6] cyrI
kI syvw krih Twku{ nhI dIsY ] poK{ nI{ ivrolIAY mwKnu nhI rIsY ]7] iesu pd jo ArQwie

lyie so gu} hmwrw ] nwnk cInY Awp ka so Apr Apwrw ]8] sBu Awpy Awip vrqdw Awpy

BrmwieAw ] gur ikrpw qy bUJIAY sBu bRhmu smwieAw ]9]2]18]

rwgu gaVI guAwryrI mhlw 3 AstpdIAw


< siqgur pRswid ]

mn kw sUqku dUjw Bwa ] Brmy BUly Awva jwa ]1] mnmuiK sUqku kbih n jwie ] ijc{ sbid

n
BIjY
hir
kY
nwie
]1]
rhwa
]
sBo
sU
q
ku
jy
q
w
mohu
Awkw{
]
mir
mir
jM
m
Y
vwro
vwr
]2]

sUqku Agin paxY pwxI mwih ] sUqku Bojnu jyqw ikCu Kwih ]3] sUqik krm n pUjw hoie ] nwim
rqy mnu inrmlu hoie ]4] siqgu{ syivAY sUqku jwie ] mrY n jnmY kwlu n Kwie ]5] swsq
isMmiq soiD dyKhu koie ] ivxu nwvY ko mukiq n hoie ]6] jug cwry nwmu aqmu sbdu bIcwir
] kil mih gurmuiK aqris pwir ]7] swcw mrY n AwvY jwie ] nwnk gurmuiK rhY smwie
]8]1] gaVI mhlw 3 ] gurmuiK syvw pRwn ADwrw ] hir jIa rwKhu ihrdY ar Dwrw ]
gurmuiK soBw swc duAwrw ]1] pMifq hir pV qjhu ivkwrw ] gurmuiK Bajlu aqrhu pwrw

230

]1] rhwa ] gurmuiK ivchu hamY jwie ] gurmuiK mYlu n lwgY Awie ] gurmuiK nwmu vsY min
Awie ]2] gurmuiK krm Drm sic hoe ] gurmuiK Ahkw{ jlwE doe ] gurmuiK nwim rqy
suKu hoe ]3] Awpxw mnu prboDhu bUJhu soe ] lok smJwvhu suxy n koe ] gurmuiK smJhu
sdw suKu hoe ]4] mnmuiK fMPu bhuqu cqurwe ] jo ikCu kmwvY su Qwie n pwe ] AwvY jwvY Tar
n kwe ]5] mnmuK krm kry bhuqu AiBmwnw ] bg ija lwie bhY inq iDAwnw ] jim pkiVAw
qb hI pCuqwnw ]6] ibnu siqgur syvy mukiq n hoe ] gur prswdI imlY hir soe ] gu{ dwqw
jug cwry hoe ]7] gurmuiK jwiq piq nwmy vifAwe ] swier kI puI ibdwir gvwe ] nwnk
ibnu nwvY JUTI cqurwe ]8]2] gaVI m 3 ] iesu jug kw Drmu pVhu qum Bwe ] pUrY guir sB

soJI pwe ] AYQY AgY hir nwmu sKwe ]1] rwm pVhu min krhu bIcw{ ] gur prswdI mYlu

aqw{ ]1] rhwa ] vwid ivroiD n pwieAw jwie ] mnu qnu PIkw dUjY Bwie ] gur kY sbid sic

ilv lwie ]2] hamY mYlw iehu sMswrw ] inq qIriQ nwvY n jwie Ahkwrw ] ibnu gur Byty

jmu kry KuAwrw ]3] so jnu swcw ij hamY mwrY ] gur kY sbid pMc sMGwrY ] Awip qrY sgly

ku
l
qwrY
]4]
mwieAw
moih
nit
bwjI
pwe
]
mnmu
K
AM
D
rhy
lptwe
]
gu
r
mu
i
K
Ailpq

rhy ilv lwe ]5] bhuqy ByK krY ByKDwrI ] AMqir iqsnw iPrY AhkwrI ] Awpu n cInY bwjI
hwrI ]6] kwpV pihir kry cqurwe ] mwieAw moih Aiq Brim Bulwe ] ibnu gur syvy bhuqu
duKu pwe ]7] nwim rqy sdw bYrwgI ] ghI AMqir swic ilv lwgI ] nwnk siqgu{
syvih sy vfBwgI ]8]3] gaVI mhlw 3 ] bRhmw mUlu vyd AiBAwsw ] iqs qy apjy dyv
moh ipAwsw ] Y gux Brmy nwhI inj Gir vwsw ]1] hm hir rwKy siqgu} imlwieAw ]
Anidnu Bgiq hir nwmu VwieAw ]1] rhwa ] Y gux bwxI bRhm jMjwlw ] piV vwdu

231

vKwxih isir mwry jmkwlw ] qqu n cInih bnih pMf prwlw ]2] mnmuK AigAwin kumwrig
pwE ] hir nwmu ibswirAw bhu krm VwE ] Bvjil fUby dUjY BwE ]3] mwieAw kw muhqwju
pMifqu khwvY ] ibiKAw rwqw bhuqu duKu pwvY ] jm kw gil jyvVw inq kwlu sMqwvY ]4] gurmuiK
jmkwlu nyiV n AwvY ] hamY dUjw sbid jlwvY ] nwmy rwqy hir gux gwvY ]5] mwieAw dwsI
Bgqw kI kwr kmwvY ] crxI lwgY qw mhlu pwvY ] sd hI inrmlu shij smwvY ]6] hir kQw
suxih sy DnvMq idsih jug mwhI ] iqn ka siB invih Anidnu pUj krwhI ] shjy gux rvih
swcy mn mwhI ]7] pUrY siqguir sbdu suxwieAw ] Y gux myty caQY icqu lwieAw ] nwnk hamY
mwir bRhm imlwieAw ]8]4] gaVI mhlw 3 ] bRhmw vydu pVY vwdu vKwxY ] AMqir qwmsu Awpu

n pCwxY ] qw pRBu pwE gur sbdu vKwxY ]1] gur syvw kra iPir kwlu n Kwie ] mnmuK KwDy

dUjY Bwie ]1] rhwa ] gurmuiK pRwxI AprwDI sIDy ] gur kY sbid AMqir shij rIDy ] myrw

pRBu pwieAw gur kY sbid sIDy ]2] siqguir myly pRiB Awip imlwE ] myry pRB swcy kY min

BwE ] hir gux gwvih shij suBwE ]3] ibnu gur swcy Brim BulwE ] mnmuK AMDy sdw ibKu

KwE
]
jm
fM
f
u
shih
sdw
du
K
u
pwE
]4]
jmU
A
w
n
johY
hir
kI
srxwe
]
hamY
mwir
sic
ilv

lwe ] sdw rhY hir nwim ilv lwe ]5] siqgu{ syvih sy jn inrml pivqw ] mn isa
mnu imlwie sBu jgu jIqw ] ien ibiD kuslu qyrY myry mIqw ]6] siqgu} syvy so Plu pwE ] ihrdY
nwmu ivchu Awpu gvwE ] Anhd bwxI sbdu vjwE ]7] siqgur qy kvnu kvnu n sIDo myry
Bwe ] BgqI sIDy dir soBw pwe ] nwnk rwm nwim vifAwe ]8]5] gaVI mhlw 3 ] Y gux
vKwxY Brmu n jwie ] bMDn n qUtih mukiq n pwie ] mukiq dwqw siqgu{ jug mwih ]1]
gurmuiK pRwxI Brmu gvwie ] shj Duin apjY hir ilv lwie ]1] rhwa ] Y gux kwlY kI

232

isir kwrw ] nwmu n cyqih apwvxhwrw ] mir jMmih iPir vwro vwrw ]2] AMDy gu} qy Brmu n
jwe ] mUlu Coif lwgy dUjY Bwe ] ibKu kw mwqw ibKu mwih smwe ]3] mwieAw kir mUlu jM
BrmwE ] hir jIa ivsirAw dUjY BwE ] ijsu ndir kry so prm giq pwE ]4] AMqir swcu bwhir
swcu vrqwE ] swcu n CpY jy ko rKY CpwE ] igAwnI bUJih shij suBwE ]5] gurmuiK swic
rihAw ilv lwE ] hamY mwieAw sbid jlwE ] myrw pRBu swcw myil imlwE ]6] siqgu{
dwqw sbdu suxwE ] Dwvqu rwKY Twik rhwE ] pUry gur qy soJI pwE ]7] Awpy krqw ssit isrij
ijin goe ] iqsu ibnu dUjw Av{ n koe ] nwnk gurmuiK bUJY koe ]8]6] gaVI mhlw 3 ]
nwmu Amolku gurmuiK pwvY ] nwmo syvy nwim shij smwvY ] AMmqu nwmu rsnw inq gwvY ] ijs no

pw kry so hir rsu pwvY ]1] Anidnu ihrdY jpa jgdIsw ] gurmuiK pwva prm pdu sUKw

]1] rhwa ] ihrdY sUKu BieAw prgwsu ] gurmuiK gwvih scu guxqwsu ] dwsin dws inq

hovih dwsu ] gh kutMb mih sdw adwsu ]2] jIvn mukqu gurmuiK ko hoe ] prm pdwrQu pwvY

soe ] Y gux myty inrmlu hoe ] shjy swic imlY pRBu soe ]3] moh kutMb isa pRIiq n hoie

]
jw
ihrdY
visAw
scu
soie
]
gu
r
mu
i
K
mnu
by
i
DAw
AsiQ{
hoie
]
hu
k
mu
pCwxY
bU
J
Y
scu
soie

]4] qUM krqw mY Av{ n koie ] quJu syvI quJ qy piq hoie ] ikrpw krih gwvw pRBu soie ]
nwm rqnu sB jg mih loie ]5] gurmuiK bwxI mITI lwgI ] AMq{ ibgsY Anidnu ilv
lwgI ] shjy scu imilAw prswdI ] siqgu{ pwieAw pUrY vfBwgI ]6] hamY mmqw durmiq
duK nwsu ] jb ihrdY rwm nwm guxqwsu ] gurmuiK buiD pRgtI pRB jwsu ] jb ihrdY rivAw
crx invwsu ]7] ijsu nwmu dyie soe jnu pwE ] gurmuiK myly Awpu gvwE ] ihrdY swcw nwmu
vswE ] nwnk shjy swic smwE ]8]7] gaVI mhlw 3 ] mn hI mnu svwirAw BY shij

233

suBwie ] sbid mnu rMigAw ilv lwie ] inj Gir visAw pRB kI rjwie ]1] siqgu{ syivAY
jwie AiBmwnu ] goivdu pweAY guxI inDwnu ]1] rhwa ] mnu bYrwgI jw sbid Ba Kwie ] myrw
pRBu inrmlw sB qY rihAw smwie ] gur ikrpw qy imlY imlwie ]2] hir dwsn ko dwsu suKu
pwE ] myrw hir pRBu ien ibiD pwieAw jwE ] hir ikrpw qy rwm gux gwE ]3] iDRgu bhu jIvxu
ijqu hir nwim n lgY ipAw{ ] iDRgu syj suKwlI kwmix moh gubw{ ] iqn sPlu jnmu ijn nwmu
ADw{ ]4] iDRgu iDRgu ghu kutMbu ijqu hir pRIiq n hoie ] soe hmwrw mIqu jo hir gux gwvY
soie ] hir nwm ibnw mY Av{ n koie ]5] siqgur qy hm giq piq pwe ] hir nwmu iDAwieAw
dUKu sgl imtwe ] sdw Andu hir nwim ilv lwe ]6] guir imilAY hm ka srIr suiD

Be ] hamY qsnw sB Agin buJe ] ibnsy koD iKmw gih le ]7] hir Awpy pw kry nwmu

dyvY ] gurmuiK rqnu ko ivrlw lyvY ] nwnku gux gwvY hir AlK AByvY ]8]8]

< siqgur pRswid ] rwgu gaVI bYrwgix mhlw 3 ] siqgur qy jo muh Pyry qy vymuK bury idsMin

]
Anidnu
bDy
mwrIAin
iPir
vy
l
w
nw
lhin
]1]
hir
hir
rwKhu
pw
Dwir
]
sqsM
g
iq
my
l
wie

pRB hir ihrdY hir gux swir ]1] rhwa ] sy Bgq hir Bwvdy jo gurmuiK Bwie clin ] Awpu
Coif syvw krin jIvq muE rhin ]2] ijs dw ipMfu prwx hY iqs kI isir kwr ] Aohu ika mnhu
ivswrIAY hir rKIAY ihrdY Dwir ]3] nwim imilAY piq pweAY nwim mMinAY suKu hoie ]
siqgur qy nwmu pweAY krim imlY pRBu soie ]4] siqgur qy jo muhu Pyry Aoie BRmdy nw itkMin ]
Driq Asmwnu n Jle ivic ivstw pE pcMin ]5] iehu jgu Brim BulwieAw moh TgalI
pwie ] ijnw siqgu{ ByitAw iqn nyiV n iBtY mwie ]6] siqgu{ syvin so sohxy hamY mYlu

234

gvwie ] sbid rqy sy inrmly clih siqgur Bwie ]7] hir pRB dwqw Eku qUM qUM Awpy bKis
imlwie ] jnu nwnku srxwgqI ija BwvY iqvY Cfwie ]8]1]9]

rwgu gaVI pUrbI mhlw 4 krhly


< siqgur pRswid ]
krhly mn prdysIAw ika imlIAY hir mwie ] gu{ Bwig pUrY pwieAw gil imilAw ipAwrw
Awie ]1] mn krhlw siqgu{ purKu iDAwie ]1] rhwa ] mn krhlw vIcwrIAw hir rwm
nwm iDAwie ] ijQY lyKw mMgIAY hir Awpy lE Cfwie ]2] mn krhlw Aiq inrmlw mlu
lwgI hamY Awie ] prqiK ip{ Gir nwil ipAwrw ivCuiV cotw Kwie ]3] mn krhlw myry
pRIqmw hir irdY Bwil Bwlwie ] apwie ikqY n lBe gu{ ihrdY hir dyKwie ]4] mn krhlw

myry pRIqmw idnu rYix hir ilv lwie ] G{ jwie pwvih rMg mhlI gu{ myly hir mylwie ]5]

mn krhlw qUM mIqu myrw pwKMfu loBu qjwie ] pwKMif loBI mwrIAY jm fMfu dyie sjwie ]6] mn

krhlw myry pRwn qUM mYlu pwKMfu Brmu gvwie ] hir AMmq s{ guir pUirAw imil sMgqI mlu

lih jwie ]7] mn krhlw myry ipAwirAw iek gur kI isK suxwie ] iehu mohu mwieAw psirAw

AM
i
q
swiQ
n
koe
jwie
]8]
mn
krhlw
my
r
y
swjnw
hir
Krcu
lIAw
piq
pwie
]
hir
drgh

pYnwieAw hir Awip lieAw gil lwie ]9] mn krhlw guir mMinAw gurmuiK kwr kmwie
] gur AwgY kir jodVI jn nwnk hir mylwie ]10]1] gaVI mhlw 4 ] mn krhlw
vIcwrIAw vIcwir dyKu smwil ] bn iPir Qky bn vwsIAw ip{ gurmiq irdY inhwil ]1] mn
krhlw gur goivMdu smwil ]1] rhwa ] mn krhlw vIcwrIAw mnmuK PwiQAw mhw jwil ]
gurmuiK pRwxI mukqu hY hir hir nwmu smwil ]2] mn krhlw myry ipAwirAw sqsMgiq siqgu{
Bwil ] sqsMgiq lig hir iDAweAY hir hir clY qyrY nwil ]3] mn krhlw vfBwgIAw

235

hir Ek ndir inhwil ] Awip CfwE CutIAY siqgur crx smwil ]4] mn krhlw myry
ipAwirAw ivic dyhI joiq smwil ] guir na iniD nwmu ivKwilAw hir dwiq krI dieAwil ]5]
mn krhlw qUM cMclw cqurwe Cif ivkrwil ] hir hir nwmu smwil qUM hir mukiq kry AMq kwil
]6] mn krhlw vfBwgIAw qUM igAwnu rqnu smwil ] gur igAwnu KVgu hiQ DwirAw jmu
mwirAVw jmkwil ]7] AMqir inDwnu mn krhly BRim Bvih bwhir Bwil ] gu{ purKu pUrw
ByitAw hir sjxu lDVw nwil ]8] rMig rqVy mn krhly hir rMgu sdw smwil ] hir rMgu kdy
n aqrY gur syvw sbdu smwil ]9] hm pMKI mn krhly hir qrv{ purKu Akwil ] vfBwgI
gurmuiK pwieAw jn nwnk nwmu smwil ]10]2]

rwgu gaVI guAwryrI mhlw 5 AstpdIAw < siqnwmu krqw purKu gur pRswid ]

jb iehu mn mih krq gumwnw ] qb iehu bwv{ iPrq ibgwnw ] jb iehu hUAw sgl kI

rInw ] qw qy rmeAw Git Git cInw ]1] shj suhylw Plu mskInI ] siqgur ApunY moih

dwnu dInI ]1] rhwa ] jb iks ka iehu jwnis mMdw ] qb sgly iesu mylih PMdw ] myr

qy
r
jb
ienih
cu
k
we
]
qw
qy
iesu
sM
i
g
nhI
bY
r
we
]2]
jb
iein
Apu
n
I
ApnI
DwrI
]
qb

ies ka hY musklu BwrI ] jb iein krxYhw{ pCwqw ] qb ies no nwhI ikCu qwqw ]3] jb
iein Apuno bwiDAo mohw ] AwvY jwie sdw jim johw ] jb ies qy sB ibnsy Brmw ] Bydu nwhI hY
pwrbRhmw ]4] jb iein ikCu kir mwny Bydw ] qb qy dUK fMf A{ Kydw ] jb iein Eko EkI
bUiJAw ] qb qy ies no sBu ikCu sUiJAw ]5] jb iehu DwvY mwieAw ArQI ] nh qpqwvY nh
iqs lwQI ] jb ies qy iehu hoieAo jalw ] pICY lwig clI aiT kalw ]6] kir ikrpw ja
siqgu{ imilAo ] mn mMdr mih dIpku jilAo ] jIq hwr kI soJI krI ] qa iesu Gr kI

236

kImiq prI ]7] krn krwvn sBu ikCu EkY ] Awpy buiD bIcwir ibbykY ] dUir n nyrY sB kY sMgw
] scu swlwhxu nwnk hir rMgw ]8]1] gaVI mhlw 5 ] gur syvw qy nwmy lwgw ] iqs ka
imilAw ijsu msqik Bwgw ] iqs kY ihrdY rivAw soie ] mnu qnu sIqlu inhclu hoie ]1]
AYsw kIrqnu kir mn myry ] ehw hw jo kwim qyrY ]1] rhwa ] jwsu jpq Ba Apdw jwie ]
Dwvq mnUAw AwvY Twie ] jwsu jpq iPir dUKu n lwgY ] jwsu jpq ieh hamY BwgY ]2] jwsu
jpq vis Awvih pMcw ] jwsu jpq irdY AMmqu sMcw ] jwsu jpq ieh qsnw buJY ] jwsu jpq
hir drgh isJY ]3] jwsu jpq koit imtih AprwD ] jwsu jpq hir hovih swD ] jwsu jpq
mnu sIqlu hovY ] jwsu jpq mlu sglI KovY ]4] jwsu jpq rqnu hir imlY ] bhuir n CofY hir

sMig ihlY ] jwsu jpq ke bYkuMT vwsu ] jwsu jpq suK shij invwsu ]5] jwsu jpq ieh

Agin n pohq ] jwsu jpq iehu kwlu n johq ] jwsu jpq qyrw inrml mwQw ] jwsu jpq sglw

duKu lwQw ]6] jwsu jpq musklu kCU n bnY ] jwsu jpq suix Anhq DunY ] jwsu jpq ieh

inrml soie ] jwsu jpq kmlu sIDw hoie ]7] guir suB sit sB pir krI ] ijs kY

ihrdY
mM

dy
hrI
]
AKM
f
kIrqnu
iqin
Bojnu
cU
r
w
]
khu
nwnk
ijsu
siqgu
{
pU
r
w
]8]2]

gaVI mhlw 5 ] gur kw sbdu ird AMqir DwrY ] pMc jnw isa sMgu invwrY ] ds ieMdI kir
rwKY vwis ] qw kY AwqmY hoie prgwsu ]1] AYsI Vqw qw kY hoie ] jw ka dieAw mieAw
pRB soie ]1] rhwa ] swjnu dustu jw kY Ek smwnY ] jyqw bolxu qyqw igAwnY ] jyqw sunxw
qyqw nwmu ] jyqw pyKnu qyqw iDAwnu ]2] shjy jwgxu shjy soie ] shjy hoqw jwie su hoie ]
shij bYrwgu shjy hI hsnw ] shjy cUp shjy hI jpnw ]3] shjy Bojnu shjy Bwa ] shjy
imitAo sgl durwa ] shjy hoAw swDU sMgu ] shij imilAo pwrbRhmu insMgu ]4] shjy

237

gh mih shij adwsI ] shjy duibDw qn kI nwsI ] jw kY shij min BieAw Andu ] qw ka
ByitAw prmwndu ]5] shjy AMmqu pIAo nwmu ] shjy kIno jIA ko dwnu ] shj kQw mih Awqmu
risAw ] qw kY sMig AibnwsI visAw ]6] shjy Awsxu AsiQ{ BwieAw ] shjy Anhq sbdu
vjwieAw ] shjy {x Juxkw{ suhwieAw ] qw kY Gir pwrbRhmu smwieAw ]7] shjy jw ka pirAo
krmw ] shjy gu{ ByitAo scu Drmw ] jw kY shju BieAw so jwxY ] nwnk dws qw kY kurbwxY ]
8]3] gaVI mhlw 5 ] pRQmy grB vws qy tirAw ] pu kl kutMb sMig juirAw ] Bojnu Aink
pRkwr bhu kpry ] srpr gvnu krihgy bpury ]1] kvnu AsQwnu jo kbhu n trY ] kvnu sbdu
ijqu durmiq hrY ]1] rhwa ] ieMd purI mih srpr mrxw ] bRhm purI inhclu nhI rhxw ]

isv purI kw hoiegw kwlw ] Y gux mwieAw ibnis ibqwlw ]2] igir qr Drix ggn A{

qwry ] riv sis pvxu pwvku nIrwry ] idnsu rYix brq A{ Bydw ] swsq isMmiq ibnsihgy

bydw ]3] qIrQ dyv dyhurw poQI ] mwlw iqlku soc pwk hoqI ] DoqI fMfaiq prswdn Bogw ]

gvnu krYgo sglo logw ]4] jwiq vrn qurk A{ ihdU ] psu pMKI Aink join ijMdU ] sgl

pwsw{
dIsY
pwswrw
]
ibnis
jwiego
sgl
Awkwrw
]5]
shj
isPiq
Bgiq
qqu
igAwnw
]

sdw Andu inhclu scu Qwnw ] qhw sMgiq swD gux rsY ] AnBa ng{ qhw sd vsY ]6]
qh Ba Brmw sogu n icMqw ] Awvxu jwvxu imrqu n hoqw ] qh sdw And Anhq AwKwry ]
Bgq vsih kIrqn AwDwry ]7] pwrbRhm kw AMqu n pw{ ] kaxu krY qw kw bIcw{ ] khu
nwnk ijsu ikrpw krY ] inhcl Qwnu swDsMig qrY ]8]4] gaVI mhlw 5 ] jo iesu mwry
soe sUrw ] jo iesu mwry soe pUrw ] jo iesu mwry iqsih vifAwe ] jo iesu mwry iqs kw duKu
jwe ]1] AYsw koie ij duibDw mwir gvwvY ] iesih mwir rwj jogu kmwvY ]1] rhwa ]

238

jo iesu mwry iqs ka Ba nwih ] jo iesu mwry su nwim smwih ] jo iesu mwry iqs kI qsnw buJY ]
jo iesu mwry su drgh isJY ]2] jo iesu mwry so DnvMqw ] jo iesu mwry so piqvMqw ] jo iesu mwry
soe jqI ] jo iesu mwry iqsu hovY gqI ]3] jo iesu mwry iqs kw AwieAw gnI ] jo iesu mwry su
inhclu DnI ] jo iesu mwry so vfBwgw ] jo iesu mwry su Anidnu jwgw ]4] jo iesu mwry su jIvn
mukqw ] jo iesu mwry iqs kI inrml jugqw ] jo iesu mwry soe suigAwnI ] jo iesu mwry su shj
iDAwnI ]5] iesu mwrI ibnu Qwie n prY ] koit krm jwp qp krY ] iesu mwrI ibnu jnmu n
imtY ] iesu mwrI ibnu jm qy nhI CutY ]6] iesu mwrI ibnu igAwnu n hoe ] iesu mwrI ibnu jUiT
n Doe ] iesu mwrI ibnu sBu ikCu mYlw ] iesu mwrI ibnu sBu ikCu jalw ]7] jw ka BE pwl

pw iniD ] iqsu Be KlwsI hoe sgl isiD ] guir duibDw jw kI hY mwrI ] khu nwnk so bRhm

bIcwrI ]8]5] gaVI mhlw 5 ] hir isa jurY q sBu ko mIqu ] hir isa jurY q inhclu cIqu ]

hir isa jurY n ivAwpY kwV@w ] hir isa jurY q hoie insqwrw ]1] ry mn myry qUM hir isa jo{ ]

kwij quhwrY nwhI ho{ ]1] rhwa ] vfy vfy jo dunIAwdwr ] kwhU kwij nwhI gwvwr ] hir kw dwsu

nIc
ku
l
u
su
x
ih
]
iqs
kY
sM
i
g
iKn
mih
aDrih
]2]
koit
mjn
jw
kY
su
i
x
nwm
]
koit
pU
j
w
jw
kY

hY iDAwn ] koit pun suix hir kI bwxI ] koit Plw gur qy ibiD jwxI ]3] mn Apuny mih iPir
iPir cyq ] ibnis jwih mwieAw ky hyq ] hir AibnwsI qumrY sMig ] mn myry rcu rwm kY rMig ]
4] jw kY kwim aqrY sB BUK ] jw kY kwim n johih dUq ] jw kY kwim qyrw vf gm{ ] jw kY kwim
hovih qUM Am{ ]5] jw ky cwkr ka nhI fwn ] jw ky cwkr ka nhI bwn ] jw kY dPqir puCY n
lyKw ] qw kI cwkrI krhu ibsyKw ]6] jw kY n nwhI kwhU bwq ] Ekih Awip Anykih Bwiq ]
jw kI sit hoie sdw inhwl ] mn myry kir qw kI Gwl ]7] nw ko cqu{ nwhI ko mUVw ] nw ko

239

hIxu nwhI ko sUrw ] ijqu ko lwieAw iqq hI lwgw ] so syvku nwnk ijsu Bwgw ]8]6] gaVI
mhlw 5 ] ibnu ismrn jYsy srp AwrjwrI ] iqa jIvih swkq nwmu ibswrI ]1] Ek inmK jo
ismrn mih jIAw ] koit idns lwK sdw iQ{ QIAw ]1] rhwa ] ibnu ismrn iDRgu krm krws
] kwg bqn ibstw mih vws ]2] ibnu ismrn BE kUkr kwm ] swkq bysuAw pUq innwm ]3]
ibnu ismrn jYsy sI| Cqwrw ] bolih kU{ swkq muKu kwrw ]4] ibnu ismrn grDB kI inAwe
] swkq Qwn Birst iPrwhI ]5] ibnu ismrn kUkr hrkwieAw ] swkq loBI bMDu n pwieAw ]
6] ibnu ismrn hY Awqm GwqI ] swkq nIc iqsu kulu nhI jwqI ]7] ijsu BieAw pwlu iqsu
sqsMig imlwieAw ] khu nwnk guir jgqu qrwieAw ]8]7] gaVI mhlw 5 ] gur kY bcin

moih prm giq pwe ] guir pUrY myrI pYj rKwe ]1] gur kY bcin iDAwieAo moih nwa ]

gur prswid moih imilAw Qwa ]1] rhwa ] gur kY bcin suix rsn vKwxI ] gur ikrpw qy

AMmq myrI bwxI ]2] gur kY bcin imitAw myrw Awpu ] gur kI dieAw qy myrw vf prqwpu ]3]

gur kY bcin imitAw myrw Brmu ] gur kY bcin pyiKAo sBu bRhmu ]4] gur kY bcin kIno rwju jogu

]
gu
r
kY
sM
i
g
qirAw
sBu
logu
]5]
gu
r
kY
bcin
my
r
y
kwrj
isiD
]
gu
r
kY
bcin
pwieAw
nwa

iniD ]6] ijin ijin kInI myry gur kI Awsw ] iqs kI ktIAY jm kI Pwsw ]7] gur kY bcin
jwigAw myrw krmu ] nwnk gu{ ByitAw pwrbRhmu ]8]8] gaVI mhlw 5 ] iqsu gur ka
ismra swis swis ] gu{ myry pRwx siqgu{ myrI rwis ]1] rhwa ] gur kw drsnu dyiK dyiK
jIvw ] gur ky crx Doie Doie pIvw ]1] gur kI ryxu inq mjnu kra ] jnm jnm kI hamY
mlu hra ]2] iqsu gur ka JUlwva pwKw ] mhw Agin qy hwQu dy rwKw ]3] iqsu gur kY
gih Fova pwxI ] ijsu gur qy Akl giq jwxI ]4] iqsu gur kY gih pIsa nIq ] ijsu

240

prswid vYrI sB mIq ]5] ijin guir mo ka dInw jIa ] Awpunw dwsrw Awpy muil lIa ]6]
Awpy lwieAo Apnw ipAw{ ] sdw sdw iqsu gur ka krI nmskw{ ]7] kil klys BY BRm duK
lwQw ] khu nwnk myrw gu{ smrwQw ]8]9] gaVI mhlw 5 ] imlu myry goibMd Apnw nwmu dyhu
] nwm ibnw iDRgu iDRgu Asnyhu ]1] rhwa ] nwm ibnw jo pihrY Kwie ] ija kUk{ jUTn mih
pwie ]1] nwm ibnw jyqw ibahw{ ] ija imrqk imiQAw sIgw{ ]2] nwmu ibswir kry rs Bog
] suKu supnY nhI qn mih rog ]3] nwmu iqAwig kry An kwj ] ibnis jwie JUTy siB pwj
]4] nwm sMig min pRIiq n lwvY ] koit krm krqo nrik jwvY ]5] hir kw nwmu ijin min n
AwrwDw ] cor kI inAwe jm puir bwDw ]6] lwK AfMbr bhuqu ibsQwrw ] nwm ibnw JUTy

pwswrw ]7] hir kw nwmu soe jnu lyie ] kir ikrpw nwnk ijsu dyie ]8]10] gaVI mhlw 5

] Awid miD jo AMiq inbwhY ] so swjnu myrw mnu cwhY ]1] hir kI pRIiq sdw sMig cwlY ]

dieAwl purK pUrn pRiqpwlY ]1] rhwa ] ibnsq nwhI Coif n jwie ] jh pyKw qh rihAw

smwie ]2] suMd{ suGV cqu{ jIA dwqw ] Bwe pUqu ipqw pRBu mwqw ]3] jIvn pRwn ADwr

my
r
I
rwis
]
pR
I
iq
lwe
kir
irdY
invwis
]4]
mwieAw
islk
kwtI
gopwil
]
kir
Apu
n
w
lIno

ndir inhwil ]5] ismir ismir kwty siB rog ] crx iDAwn srb suK Bog ]6] pUrn
purKu nvqnu inq bwlw ] hir AMqir bwhir sMig rKvwlw ]7] khu nwnk hir hir pdu cIn
] srbsu nwmu Bgq ka dIn ]8]11]

rwgu gaVI mwJ mhlw 5


< siqgur pRswid ]

Kojq iPry AsMK AMqu n pwrIAw ] sye hoE Bgq ijnw ikrpwrIAw ]1] ha vwrIAw hir vwrIAw
]1] rhwa ] suix suix pMQu frwa bhuqu BYhwrIAw ] mY qkI Aot sMqwh lyhu abwrIAw ]

241

2] mohn lwl AnUp srb swDwrIAw ] gur iniv iniv lwga pwie dyhu idKwrIAw ]3] mY
kIE im Anyk ieksu bilhwrIAw ] sB gux iks hI nwih hir pUr BMfwrIAw ]4] chu idis
jpIAY nwa sUiK svwrIAw ] mY AwhI AoiV quhwir nwnk bilhwrIAw ]5] guir kwiFAo Bujw
pswir moh kUpwrIAw ] mY jIiqAo jnmu Apw{ bhuir n hwrIAw ]6] mY pwieAo srb inDwnu
AkQu kQwrIAw ] hir drgh soBwvMq bwh lufwrIAw ]7] jn nwnk lDw rqnu Amolu
ApwrIAw ] gur syvw Bajlu qrIAY kha pukwrIAw ]8]12]

gaVI mhlw 5
< siqgur pRswid ]
nwrwiex hir rMg rMgo ] jip ijhvw hir Ek mMgo ]1] rhwa ] qij hamY gur igAwn Bjo ]

imil sMgiq Duir krm iliKAo ]1] jo dIsY so sMig n gieAo ] swkqu mUV lgy pic muieAo ]

2] mohn nwmu sdw riv rihAo ] koit mDy iknY gurmuiK lihAo ]3] hir sMqn kir nmo nmo ]

na iniD pwvih Aqulu suKo ]4] nYn Alova swD jno ] ihrdY gwvhu nwm inDo ]5] kwm

koD loBu mohu qjo ] jnm mrn duhu qy rihAo ]6] dUKu AMDyrw Gr qy imitAo ] guir igAwnu

V
wieAo
dIp
bilAo
]7]
ijin
sy
i
vAw
so
pwir
pirAo
]
jn
nwnk
gu
r
mu
i
K
jgqu
qirAo
]

8]1]13] mhlw 5 gaVI ] hir hir gu{ gu{ krq Brm gE ] myrY min siB suK
pwieAo ]1] rhwa ] blqo jlqo qaikAw gur cMdnu sIqlwieAo ]1] AigAwn AMDyrw
imit gieAw gur igAwnu dIpwieAo ]2] pwvku swg{ ghro cir sMqn nwv qrwieAo ]3]
nw hm krm n Drm suc pRiB gih Bujw AwpwieAo ]4] Ba KMfnu duK BMjno Bgiq vCl hir
nwieAo ]5] AnwQh nwQ pwl dIn sMmQ sMq AotwieAo ]6] inrgunIAwry kI bynqI
dyhu drsu hir rwieAo ]7] nwnk srin quhwrI Twkur syvku duAwrY AwieAo ]8]2]14]

242

gaVI mhlw 5 ] rMig sMig ibiKAw ky Bogw ien sMig AMD n jwnI ]1] ha sMca ha Kwtqw
sglI AvD ibhwnI ] rhwa ] ha sUrw prDwnu ha ko nwhI muJih smwnI ]2] jobnvMq
Acwr kulInw mn mih hoie gumwnI ]3] ija alJwieAo bwD buiD kw mriqAw nhI
ibsrwnI ]4] Bwe mIq bMDp sKy pwCy iqnhU ka sMpwnI ]5] ijqu lwgo mnu bwsnw AMiq
swe pRgtwnI ]6] AhbuiD suic krm kir ieh bMDn bMDwnI ]7] dieAwl purK ikrpw
krhu nwnk dws dswnI ]8]3]15]44] jumlw

< siqnwmu krqw purKu gurpRswid ] rwgu gaVI pUrbI CMq mhlw 1 ] muMD rYix duhylVIAw

jIa nId n AwvY ] sw Dn dublIAw jIa ipr kY hwvY ] Dn QIe dubil kMq hwvY kyv nYxI dyKE ]

sIgwr imT rs Bog Bojn sBu JUTu ikqY n lyKE ] mY mq jobin grib gwlI duDw QxI n AwvE ]

nwnk sw Dn imlY imlwe ibnu ipr nId n AwvE ]1] muMD inmwnVIAw jIa ibnu DnI ipAwry ]

ika suKu pwvYgI ibnu ar Dwry ] nwh ibnu Gr vwsu nwhI puChu sKI shylIAw ] ibnu nwm pRIiq

ipAw{
nwhI
vsih
swic
su
h
y
l
IAw
]
scu
min
sjn
sM
q
oiK
my
l
w
gu
r
mqI
shu
jwixAw
]
nwnk

nwmu n CofY sw Dn nwim shij smwxIAw ]2] imlu sKI shylVIho hm ip{ rwvyhw ] gur puiC
ilKagI jIa sbid snyhw ] sbdu swcw guir idKwieAw mnmuKI pCuqwxIAw ] inkis jwqa rhY
AsiQ{ jwim scu pCwixAw ] swc kI miq sdw naqn sbid nyhu nvylAo ] nwnk ndrI shij
swcw imlhu sKI shylIho ]3] myrI ieC punI jIa hm Gir swjnu AwieAw ] imil v{ nwrI
mMglu gwieAw ] gux gwie mMglu pRyim rhsI muMD min AomwhAo ] swjn rhsy dust ivAwpy swcu
jip scu lwhAo ] kr joiV sw Dn krY ibnqI rYix idnu ris iBnIAw ] nwnk ip{ Dn krih

243

rlIAw ieC myrI punIAw ]4]1] gaVI CMq mhlw 1 ] suix nwh pRBU jIa EklVI bn mwhy ] ika
DIrYgI nwh ibnw pRB vyprvwhy ] Dn nwh bwJhu rih n swkY ibKm rYix GxyrIAw ] nh nId AwvY
pRymu BwvY suix bynqI myrIAw ] bwJhu ipAwry koie n swry EklVI kurlwE ] nwnk sw Dn imlY
imlwe ibnu pRIqm duKu pwE ]1] ipir CoifAVI jIa kvxu imlwvY ] ris pRyim imlI jIa sbid
suhwvY ] sbdy suhwvY qw piq pwvY dIpk dyh ajwrY ] suix sKI shylI swic suhylI swcy ky gux
swrY ] siqguir mylI qw ipir rwvI ibgsI AMmq bwxI ] nwnk sw Dn qw ip{ rwvy jw iqs kY
min BwxI ]2] mwieAw mohxI nIGrIAw jIa kUiV muTI kUiVAwry ] ika KUlY gl jyvVIAw jIa
ibnu gur Aiq ipAwry ] hir pRIiq ipAwry sbid vIcwry iqs hI kw so hovY ] pun dwn Anyk nwvx

ika AMqr mlu DovY ] nwm ibnw giq koie n pwvY hiT ingRih bybwxY ] nwnk sc G{ sbid

is\wpY duibDw mhlu ik jwxY ]3] qyrw nwmu scw jIa sbdu scw vIcwro ] qyrw mhlu scw jIa

nwmu scw vwpwro ] nwm kw vwpw{ mITw Bgiq lwhw Anidno ] iqsu bwJu vK{ koie n sUJY nwmu

lyvhu iKnu iKno ] priK lyKw ndir swcI krim pUrY pwieAw ] nwnk nwmu mhw rsu mITw guir

pU
r
Y
scu
pwieAw
]4]2]

rwgu gaVI pUrbI CMq mhlw 3


< siqnwmu krqw purKu gurpRswid ]

sw
Dn
ibna
kry
jIa
hir
ky
gu
x
swry
]
iKnu
plu
rih
n
skY
jIa
ibnu
hir
ipAwry
]
ibnu
hir

ipAwry rih n swkY gur ibnu mhlu n pweAY ] jo gu{ khY soe p{ kIjY iqsnw Agin buJweAY ]
hir swcw soe iqsu ibnu Av{ n koe ibnu syivAY suKu n pwE ] nwnk sw Dn imlY imlwe ijs
no Awip imlwE ]1] Dn rYix suhylVIE jIa hir isa icqu lwE ] siqgu{ syvy Bwa kry jIa
ivchu Awpu gvwE ] ivchu Awpu gvwE hir gux gwE Anidnu lwgw BwAo ] suix sKI shylI

244

jIA kI mylI gur kY sbid smwAo ] hir gux swrI qw kMq ipAwrI nwmy DrI ipAwro ] nwnk
kwmix nwh ipAwrI rwm nwmu gil hwro ]2] Dn EklVI jIa ibnu nwh ipAwry ] dUjY Bwie muTI
jIa ibnu gur sbd krwry ] ibnu sbd ipAwry kaxu duq{ qwry mwieAw moih KuAwe ] kUiV ivguqI
qw ipir muqI sw Dn mhlu n pwe ] gur sbdy rwqI shjy mwqI Anidnu rhY smwE ] nwnk kwmix
sdw rMig rwqI hir jIa Awip imlwE ]3] qw imlIAY hir myly jIa hir ibnu kvxu imlwE ]
ibnu gur pRIqm Awpxy jIa kaxu Brmu cukwE ] gu{ Brmu cukwE iea imlIAY mwE qw sw Dn suKu
pwE ] gur syvw ibnu Gor AMDw{ ibnu gur mgu n pwE ] kwmix rMig rwqI shjy mwqI gur kY sbid
vIcwry ] nwnk kwmix hir v{ pwieAw gur kY Bwie ipAwry ]4]1] gaVI mhlw 3 ] ipr ibnu

KrI inmwxI jIa ibnu ipr ika jIvw myrI mwe ] ipr ibnu nId n AwvY jIa kwpV qin n

suhwe ] kwp{ qin suhwvY jw ipr BwvY gurmqI icqu lweAY ] sdw suhwgix jw siqgu{ syvy gur

kY AMik smweAY ] gur sbdY mylw qw ip{ rwvI lwhw nwmu sMswry ] nwnk kwmix nwh ipAwrI

jw hir ky gux swry ]1] sw Dn rMgu mwxy jIa Awpxy nwil ipAwry ] Aihinis rMig rwqI jIa

gu
r
sbdu
vIcwry
]
gu
r
sbdu
vIcwry
hamY
mwry
ien
ibiD
imlhu
ipAwry
]
sw
Dn
sohwgix

sdw rMig rwqI swcY nwim ipAwry ] Apuny gur imil rhIAY AMmqu ghIAY duibDw mwir invwry
] nwnk kwmix hir v{ pwieAw sgly dUK ivswry ]2] kwmix iprhu BulI jIa mwieAw moih
ipAwry ] JUTI JUiT lgI jIa kUiV muTI kUiVAwry ] kUV invwry gurmiq swry jUAY jnmu n hwry ]
gur sbdu syvy sic smwvY ivchu hamY mwry ] hir kw nwmu irdY vswE AYsw kry sIgwro ] nwnk
kwmix shij smwxI ijsu swcw nwmu ADwro ]3] imlu myry pRIqmw jIa quDu ibnu KrI inmwxI ]
mY nYxI nId n AwvY jIa BwvY Anu n pwxI ] pwxI Anu n BwvY mrIAY hwvY ibnu ipr ika suKu

245

pweAY ] gur AwgY kra ibnqI jy gur BwvY ija imlY iqvY imlweAY ] Awpy myil lE suKdwqw
Awip imilAw Gir AwE ] nwnk kwmix sdw suhwgix nw ip{ mrY n jwE ]4]2] gaVI
mhlw 3 ] kwmix hir ris byDI jIa hir kY shij suBwE ] mnu mohin moih lIAw jIa duibDw
shij smwE ] duibDw shij smwE kwmix v{ pwE gurmqI rMgu lwE ] iehu srI{ kUiV kusiq
BirAw gl qwe pwp kmwE ] gurmuiK Bgiq ijqu shj Duin apjY ibnu BgqI mYlu n jwE ]
nwnk kwmix iprih ipAwrI ivchu Awpu gvwE ]1] kwmix ip{ pwieAw jIa gur kY Bwie ipAwry
] rYix suiK suqI jIa AMqir air Dwry ] AMqir air Dwry imlIAY ipAwry Anidnu duKu invwry ]
AMqir mhlu ip{ rwvy kwmix gurmqI vIcwry ] AMmqu nwmu pIAw idn rwqI duibDw mwir invwry

] nwnk sic imlI sohwgix gur kY hyiq Apwry ]2] Awvhu dieAw kry jIa pRIqm Aiq ipAwry ]

kwmix ibna kry jIa sic sbid sIgwry ] sic sbid sIgwry hamY mwry gurmuiK kwrj svwry

] juig juig Eko scw soe bUJY gur bIcwry ] mnmuiK kwim ivAwpI moih sMqwpI iksu AwgY jwie

pukwry ] nwnk mnmuiK Qwa n pwE ibnu gur Aiq ipAwry ]3] muMD ieAwxI BolI inguxIAw

jIa
ip{
Agm
Apwrw
]
Awpy
my
i
l
imlIAY
jIa
Awpy
bKsxhwrw
]
Avgx
bKsxhwrw

kwmix kMqu ipAwrw Git Git rihAw smwe ] pRym pRIiq Bwie BgqI pweAY siqguir bUJ buJwe
] sdw Anid rhY idn rwqI Anidnu rhY ilv lwe ] nwnk shjy hir v{ pwieAw sw Dn
na iniD pwe ]4]3] gaVI mhlw 3 ] mwieAw s{ sblu vrqY jIa ika kir duq{ qirAw
jwie ] rwm nwmu kir boihQw jIa sbdu Kyvtu ivic pwie ] sbdu Kyvtu ivic pwE hir Awip
lGwE ien ibiD duq{ qrIAY ] gurmuiK Bgiq prwpiq hovY jIviqAw iea mrIAY ] iKn mih
rwm nwim iklivK kwty BE pivqu srIrw ] nwnk rwm nwim insqwrw kMcn BE mnUrw ]1]

246

iesqrI purK kwim ivAwpy jIa rwm nwm kI ibiD nhI jwxI ] mwq ipqw suq Bwe Kry
ipAwry jIa fUib muE ibnu pwxI ] fUib muE ibnu pwxI giq nhI jwxI hamY Dwqu sMswry ] jo
AwieAw so sBu ko jwsI abry gur vIcwry ] gurmuiK hovY rwm nwmu vKwxY Awip qrY kul qwry ]
nwnk nwmu vsY Gt AMqir gurmiq imly ipAwry ]2] rwm nwm ibnu ko iQ{ nwhI jIa bwjI
hY sMswrw ] V Bgiq scI jIa rwm nwmu vwpwrw ] rwm nwmu vwpwrw Agm Apwrw gurmqI
Dnu pweAY ] syvw suriq Bgiq ieh swcI ivchu Awpu gvweAY ] hm miq hIx mUrK mugD
AMDy siqguir mwrig pwE ] nwnk gurmuiK sbid suhwvy Anidnu hir gux gwE ]3] Awip
krwE kry Awip jIa Awpy sbid svwry ] Awpy siqgu{ Awip sbdu jIa jugu jugu Bgq ipAwry

] jugu jugu Bgq ipAwry hir Awip svwry Awpy BgqI lwE ] Awpy dwnw Awpy bInw Awpy syv

krwE ] Awpy guxdwqw Avgux kwty ihrdY nwmu vswE ] nwnk sd bilhwrI scy ivthu Awpy

kry krwE ]4]4] gaVI mhlw 3 ] gur kI syvw kir iprw jIa hir nwmu iDAwE ] mM\hu dUir

n jwih iprw jIa Gir bYiTAw hir pwE ] Gir bYiTAw hir pwE sdw icqu lwE shjy siq

su
B
wE
]
gu
r
kI
sy
v
w
KrI
su
K
wlI
ijs
no
Awip
krwE
]
nwmo
bIjy
nwmo
jM
m
Y
nwmo
mM
i
n
vswE
]

nwnk sic nwim vifAwe pUrib iliKAw pwE ]1] hir kw nwmu mITw iprw jIa jw cwKih
icqu lwE ] rsnw hir rsu cwKu muXy jIa An rs swd gvwE ] sdw hir rsu pwE jw hir BwE
rsnw sbid suhwE ] nwmu iDAwE sdw suKu pwE nwim rhY ilv lwE ] nwmy apjY nwmy ibnsY
nwmy sic smwE ] nwnk nwmu gurmqI pweAY Awpy lE lvwE ]2] Eh ivfwxI cwkrI iprw
jIa Dn Coif prdyis isDwE ] dUjY iknY suKu n pwieAo iprw jIa ibiKAw loiB luBwE ] ibiKAw
loiB luBwE Brim BulwE Aohu ika kir suKu pwE ] cwkrI ivfwxI KrI duKwlI Awpu vyic Drmu

247

gvwE ] mwieAw bMDn itkY nwhI iKnu iKnu duKu sMqwE ] nwnk mwieAw kw duKu qdy cUkY jw gur
sbdI icqu lwE ]3] mnmuK mugD gwvw{ iprw jIa sbdu min n vswE ] mwieAw kw BRmu
AMDu iprw jIa hir mwrgu ika pwE ] ika mwrgu pwE ibnu siqgur BwE mnmuiK Awpu gxwE ]
hir ky cwkr sdw suhyly gur crxI icqu lwE ] ijs no hir jIa kry ikrpw sdw hir ky gux
gwE ] nwnk nwmu rqnu jig lwhw gurmuiK Awip buJwE ]4]5]7]

rwgu gaVI1 CMq mhlw 5


< siqgur pRswid ]

myrY min bYrwgu BieAw jIa ika dyKw pRB dwqy ] myry mIq sKw hir jIa
gur purK ibDwqy ] purKo ibDwqw Eku sRID{ ika imlh quJY afIxIAw ] kr krih syvw sIsu

crxI min Aws drs inmwxIAw ] swis swis n GVI ivsrY plu mUrqu idnu rwqy ] nwnk

swirMg ija ipAwsy ika imlIAY pRB dwqy ]1] iek ibna kra jIa suix kMq ipAwry ] myrw

mnu qnu moih lIAw jIa dyiK clq qumwry ] clqw qumwry dyiK mohI adws Dn ika DIrE ]

guxvMq nwh dieAwlu bwlw srb gux BrpUrE ] ipr dosu nwhI suKh dwqy ha ivCuVI buirAwry ]

ibnvM
i
q
nwnk
dieAw
Dwrhu
Gir
Awvhu
nwh
ipAwry
]2]
ha
mnu
ArpI
sBu
qnu
ArpI
ArpI

siB dysw ] ha is{ ArpI iqsu mIq ipAwry jo pRB dyie sdysw ] AripAw q sIsu suQwin gur pih
sMig pRBU idKwieAw ] iKn mwih sglw dUKu imitAw mnhu icMidAw pwieAw ] idnu rYix rlIAw
krY kwmix imty sgl AMdysw ] ibnvMiq nwnku kMqu imilAw loVqy hm jYsw ]3] myrY min
Andu BieAw jIa vjI vwDwe ] Gir lwlu AwieAw ipAwrw sB iqKw buJwe ] imilAw q
lwlu gupwlu Twku{ sKI mMglu gwieAw ] sB mIq bMDp hrKu apijAw dUq Qwa gvwieAw ]
Anhq vwjy vjih Gr mih ipr sMig syj ivCwe ] ibnvMiq nwnku shij rhY hir imilAw

248

kMqu suKdwe ]4]1] gaVI mhlw 5 ] mohn qyry cy mMdr mhl Apwrw ] mohn qyry sohin
2
duAwr jIa sMq Drm swlw ] Drm swl Apwr dYAwr Twkur sdw kIrqnu gwvhy ] jh swD sMq
iek hovih qhw quJih iDAwvhy ] kir dieAw mieAw dieAwl suAwmI hohu dIn pwrw ]
ibnvMiq nwnk drs ipAwsy imil drsn suKu swrw ]1] mohn qyry bcn AnUp cwl inrwlI
] mohn qUM mwnih Eku jI Avr sB rwlI ] mwnih q Eku AlyKu Twku{ ijnih sB kl DwrIAw ]
quDu bcin gur kY vis kIAw Awid purKu bnvwrIAw ] qUM Awip cilAw Awip rihAw Awip sB
kl DwrIAw ] ibnvMiq nwnk pYj rwKhu sB syvk srin qumwrIAw ]2] mohn quDu sqsMgiq
iDAwvY drs iDAwnw ] mohn jmu nyiV n AwvY quDu jpih indwnw ] jmkwlu iqn ka lgY

nwhI jo iek min iDAwvhy ] min bcin krim ij quDu ArwDih sy sBy Pl pwvhy ] ml mUq

mUV ij mugD hoqy is dyiK drsu suigAwnw ] ibnvMiq nwnk rwju inhclu pUrn purK Bgvwnw

]3] mohn qUM suPlu PilAw sxu prvwry ] mohn pu mIq Bwe kutMb siB qwry ] qwirAw jhwnu

lihAw AiBmwnu ijnI drsnu pwieAw ] ijnI quDno Dnu kihAw iqn jmu nyiV n AwieAw ] byAMq

gu
x
qy
r
y
kQy
n
jwhI
siqgu
r
pu
r
K
mu
r
wry
]
ibnvM
i
q
nwnk
ty
k
rwKI
ijqu
lig
qirAw
sM
s
wry
]

mhlw 5 ] sloku ] piqq AsMK punIq kir punh punh bilhwr ] nwnk rwm
4]2] gaVI
3
nwmu jip pwvko iqn iklibK dwhnhwr ]1] CMq ] jip mnw qUM rwm nrwiexu goivMdw hir
mwDo ] iDAwie mnw murwir mukMdy ktIAY kwl duK PwDo ] duKhrx dIn srx sRIDr crn kml
ArwDIAY ] jm pMQu ibKVw Agin swg{ inmK ismrq swDIAY ] kilmlh dhqw suDu
krqw idnsu rYix ArwDo ] ibnvMiq nwnk krhu ikrpw gopwl goibMd mwDo ]1] ismir mnw
dwmod{ duKh{ BY BMjnu hir rwieAw ] sRIrMgo dieAwl mnoh{ Bgiq vClu ibrdwieAw ]

249

Bgiq vCl purK pUrn mnih icMidAw pweAY ] qm AMD kUp qy aDwrY nwmu mMin vsweAY ]
sur isD gx gMDrb muin jn gux Aink BgqI gwieAw ] ibnvMiq nwnk krhu ikrpw
pwrbRhm hir rwieAw ]2] cyiq mnw pwrbRhmu prmys{ srb klw ijin DwrI ] k{xw mY
smrQu suAwmI Gt Gt pRwx ADwrI ] pRwx mn qn jIA dwqw byAMq Agm Apwro ] srix jogu
smrQu mohnu srb doK ibdwro ] rog sog siB doK ibnsih jpq nwmu murwrI ] ibnvMiq nwnk
krhu ikrpw smrQ sB kl DwrI ]3] gux gwa mnw Acuq AibnwsI sB qy c dieAwlw ]
ibsMB{ dyvn ka EkY srb krY pRiqpwlw ] pRiqpwl mhw dieAwl dwnw dieAw Dwry sB iksY
] kwlu kMtku loBu mohu nwsY jIA jw kY pRBu bsY ] supRsn dyvw sPl syvw Be pUrn Gwlw ]

ibnvMq nwnk ieC punI jpq dIn dYAwlw ]4]3] gaVI mhlw 5 ] suix sKIE imil admu

kryhw mnwie lYih hir kMqY ] mwnu iqAwig kir Bgiq TgarI mohh swDU mMqY ] sKI vis

AwieAw iPir Coif n jwe ieh rIiq BlI BgvMqY ] nwnk jrw mrx BY nrk invwrY punIq krY

iqsu jMqY ]1] suix sKIE ieh BlI ibnqI Ehu mqWqu pkweAY ] shij suBwie apwiD rhq

hoie
gIq
goivM
d
ih
gwe
A
Y
]
kil
kly
s
imtih
BR
m
nwsih
min
icM
i
dAw
Plu
pwe
A
Y
]
pwrbR
h
m

pUrn prmysr nwnk nwmu iDAweAY ]2] sKI ieC krI inq suK mnwe pRB myrI Aws pujwE
] crn ipAwsI drs bYrwgin pyKa Qwn sbwE ] Koij lha hir sMq jnw sMgu sMmQ purK
imlwE ] nwnk iqn imilAw suirjnu suKdwqw sy vfBwgI mwE ]3] sKI nwil vsw Apuny
nwh ipAwry myrw mnu qnu hir sMig ihilAw ] suix sKIE myrI nId BlI mY AwpnVw ip{
imilAw ] BRmu KoieAo sWiq shij suAwmI prgwsu BieAw kalu iKilAw ] v{ pwieAw pRBu
AMqrjwmI nwnk sohwgu n tilAw ]4]4]2]5]11]

250

< siqgur pRswid ] gaVI bwvn AKrI mhlw 5 ] sloku ] gurdyv mwqw gurdyv ipqw gurdyv
suAwmI prmysurw ] gurdyv sKw AigAwn BMjnu gurdyv bMiDp shodrw ] gurdyv dwqw hir nwmu
apdysY gurdyv mMqu inroDrw ] gurdyv sWiq siq buiD mUriq gurdyv pwrs prs prw ] gurdyv
qIrQu AMmq srov{ gur igAwn mjnu AprMprw ] gurdyv krqw siB pwp hrqw gurdyv piqq
pivq krw ] gurdyv Awid jugwid jugu jugu gurdyv mMqu hir jip aDrw ] gurdyv sMgiq pRB myil
kir ikrpw hm mUV pwpI ijqu lig qrw ] gurdyv siqgu{ pwrbRhmu prmys{ gurdyv nwnk hir
nmskrw ]1] sloku ] Awpih kIAw krwieAw Awpih krnY jogu ] nwnk Eko riv rihAw dUsr

hoAw n hogu ]1] paVI ] AoAM swD siqgur nmskwrM ] Awid miD AMiq inrMkwrM ] Awpih sun

Awpih suK Awsn ] Awpih sunq Awp hI jwsn ] Awpn Awpu Awpih apwieAo ] Awpih bwp

Awp hI mwieAo ] Awpih sUKm Awpih AsQUlw ] lKI n jwe nwnk lIlw ]1] kir ikrpw pRB

dIn dieAwlw ] qyry sMqn kI mnu hoie rvwlw ] rhwa ] sloku ] inrMkwr Awkwr Awip inrgun

srgu
n
Ek
]
Ekih
Ek
bKwnno
nwnk
Ek
Any
k
]1]
paVI
]
AoAM
gu
r
mu
i
K
kIAo
Akwrw
]
Ekih

sUiq provnhwrw ] iBn iBn Y gux ibsQwrM ] inrgun qy srgun stwrM ] sgl Bwiq kir
krih apwieAo ] jnm mrn mn mohu bFwieAo ] duhU Bwiq qy Awip inrwrw ] nwnk AMqu n
pwrwvwrw ]2] sloku ] sye swh BgvMq sy scu sMpY hir rwis ] nwnk scu suic pweAY iqh sMqn kY
pwis ]1] pvVI ] ssw siq siq siq so ] siq purK qy iBn n ko ] so srin prY ijh pwXM
] ismir ismir gun gwie sunwXM ] sMsY Brmu nhI kCu ibAwpq ] pRgt pRqwpu qwhU ko jwpq ] so
swDU ieh phucnhwrw ] nwnk qw kY sd bilhwrw ]3] sloku ] Dnu Dnu khw pukwrqy mwieAw moh

251

sB kUr ] nwm ibhUny nwnkw hoq jwq sBu DUr ]1] pvVI ] DDw DUir punIq qyry jnUAw ] Din qy
ijh {c ieAw mnUAw ] Dnu nhI bwCih surg n AwCih ] Aiq pA pRIiq swD rj rwcih ] DMDy
khw ibAwpih qwhU ] jo Ek Cwif An kqih n jwhU ] jw kY hIAY dIAo pRB nwm ] nwnk swD pUrn
Bgvwn ]4] slok ] Aink ByK A{ i|Awn iDAwn mnhiT imilAa n koie ] khu nwnk
ikrpw Be Bgqu i|AwnI soie ]1] paVI ] |M|w i|Awnu nhI muK bwqa ] Aink jugiq sws
kir Bwqa ] i|AwnI soie jw kY V so ] khq sunq kCu jogu n ho ] i|AwnI rhq AwigAw
V jw kY ] asn sIq smsir sB qw kY ] i|AwnI qqu gurmuiK bIcwrI ] nwnk jw ka ikrpw
DwrI ]5] sloku ] Awvn AwE ssit mih ibnu bUJy psu For ] nwnk gurmuiK so buJY jw kY Bwg

mQor ]1] paVI ] Xw jug mih Ekih ka AwieAw ] jnmq moihAo mohnI mwieAw ] grB kuMt

mih arD qp krqy ] swis swis ismrq pRBu rhqy ] ariJ pry jo Coif Cfwnw ] dyvnhw{ mnih

ibsrwnw ] Dwrhu ikrpw ijsih guswe ] ieq aq nwnk iqsu ibsrhu nwhI ]6] sloku ] Awvq

hukim ibnws hukim AwigAw iBn n koie ] Awvn jwnw iqh imtY nwnk ijh min soie ]1]

paVI
]
E
jIA
bhu
q
u
gR
B
vwsy
]
moh
mgn
mIT
join
Pwsy
]
iein
mwieAw
Y
gu
x
bis
kIny
]

Awpn moh Gty Git dIny ] E swjn kCu khhu apwieAw ] jw qy qra ibKm ieh mwieAw ] kir
ikrpw sqsMig imlwE ] nwnk qw kY inkit n mwE ]7] sloku ] ikrq kmwvn suB AsuB kIny
iqin pRiB Awip ] psu Awpn ha ha krY nwnk ibnu hir khw kmwiq ]1] paVI ] Ekih Awip
krwvnhwrw ] Awpih pwp pun ibsQwrw ] ieAw jug ijqu ijqu Awpih lwieAo ] so so pwieAo ju
Awip idvwieAo ] aAw kw AMqu n jwnY ko ] jo jo krY so Puin ho ] Ekih qy sglw ibsQwrw ]
nwnk Awip svwrnhwrw ]8] sloku ] rwic rhy binqw ibnod kusm rMg ibK sor ] nwnk iqh

252

srnI pra ibnis jwie mY mor ]1] paVI ] ry mn ibnu hir jh rchu qh qh bMDn pwih ] ijh
ibiD kqhU n CUtIAY swkq qy kmwih ] ha ha krqy krm rq qw ko Bw{ APwr ] pRIiq nhI ja
nwm isa qa E krm ibkwr ] bwDy jm kI jyvrI mITI mwieAw rMg ] BRm ky mohy nh buJih so pRBu
sdhU sMg ] lyKY gxq n CUtIAY kwcI BIiq n suiD ] ijsih buJwE nwnkw iqh gurmuiK inrml
buiD ]9] sloku ] tUty bMDn jwsu ky hoAw swDU sMgu ] jo rwqy rMg Ek kY nwnk gUVw rMgu ]1] paVI ]
rwrw rMghu ieAw mnu Apnw ] hir hir nwmu jphu jpu rsnw ] ry ry drgh khY n ko ] Awa
bYTu Awd{ suB dy ] aAw mhlI pwvih qU bwsw ] jnm mrn nh hoie ibnwsw ] msqik krmu
iliKAo Duir jw kY ] hir sMpY nwnk Gir qw kY ]10] sloku ] lwlc JUT ibkwr moh ibAwpq mUVy

AMD ] lwig pry durgMD isa nwnk mwieAw bMD ]1] paVI ] llw lpit ibKY rs rwqy ] AhbuiD

mwieAw md mwqy ] ieAw mwieAw mih jnmih mrnw ] ija ija hukmu iqvY iqa krnw ] ko n

n ko pUrw ] ko suG{ n ko mUrw ] ijqu ijqu lwvhu iqqu iqqu lgnw ] nwnk Twkur sdw Ailpnw

]11] sloku ] lwl gupwl goibMd pRB gihr gMBIr AQwh ] dUsr nwhI Avr ko nwnk byprvwh

]1]
paVI
]
llw
qw
kY
lvY
n
ko
]
Ekih
Awip
Avr
nh
ho
]
hovnhw{
hoq
sd
AwieAw
]

aAw kw AMqu n kwhU pwieAw ] kIt hsiq mih pUr smwny ] pRgt purK sB Tw jwny ] jw ka dIno
hir rsu Apnw ] nwnk gurmuiK hir hir iqh jpnw ]12] sloku ] Awqm rsu ijh jwinAw hir
rMg shjy mwxu ] nwnk Din Din DMin jn AwE qy prvwxu ]1] paVI ] AwieAw sPl qwhU ko
gnIAY ] jwsu rsn hir hir jsu BnIAY ] Awie bsih swDU kY sMgy ] Anidnu nwmu iDAwvih rMgy ]
Awvq so jnu nwmih rwqw ] jw ka dieAw mieAw ibDwqw ] Ekih Awvn iPir join n AwieAw ]
nwnk hir kY dris smwieAw ]13] sloku ] Xwsu jpq min hoie Andu ibnsY dUjw Bwa ] dUK

253

drd qsnw buJY nwnk nwim smwa ]1] paVI ] XXw jwra durmiq do ] iqsih iqAwig suK
shjy so ] XXw jwie prhu sMq srnw ] ijh Awsr ieAw Bvjlu qrnw ] XXw jnim n AwvY so
] Ek nwm ly mnih pro ] XXw jnmu n hwrIAY gur pUry kI tyk ] nwnk iqh suKu pwieAw jw kY
hIArY Ek ]14] sloku ] AMqir mn qn bis rhy eq q ky mIq ] guir pUrY apdyisAw nwnk
jpIAY nIq ]1] paVI ] Anidnu ismrhu qwsu ka jo AMiq shwe hoie ] ieh ibiKAw idn cwir
iCA Cwif cilAo sBu koie ] kw ko mwq ipqw suq DIAw ] gh binqw kCu sMig n lIAw ] AYsI
sMic ju ibnsq nwhI ] piq syqI ApunY Gir jwhI ] swDsMig kil kIrqnu gwieAw ] nwnk qy qy
bhuir n AwieAw ]15] sloku ] Aiq suMdr kulIn cqur muiK i|AwnI DnvMq ] imrqk khIAih

nwnkw ijh pRIiq nhI BgvMq ]1] paVI ] |M|w Ktu sws hoie i|Awqw ] pUrku kuMBk ryck

krmwqw ] i|Awn iDAwn qIrQ iesnwnI ] sompwk Aprs aidAwnI ] rwm nwm sMig min

nhI hyqw ] jo kCu kIno so Anyqw ] aAw qy qmu gna cMfwlw ] nwnk ijh min bsih gupwlw

]16] sloku ] kuMt cwir dh idis BRmy krm ikriq kI ryK ] sUK dUK mukiq join nwnk iliKAo lyK

]1]
pvVI
]
kkw
kwrn
krqw
so
]
iliKAo
ly
K
u
n
my
t
q
ko
]
nhI
hoq
kCu
do
bwrw
]
krnY
h
w{

n BUlnhwrw ] kwhU pMQu idKwrY AwpY ] kwhU aidAwn BRmq pCuqwpY ] Awpn Kylu Awp hI kIno ]
jo jo dIno su nwnk lIno ]17] sloku ] Kwq Krcq iblCq rhy tUit n jwih BMfwr ] hir hir
jpq Anyk jn nwnk nwih sumwr ]1] paVI ] KKw KUnw kCu nhI iqsu sMmRQ kY pwih ] jo dynw
so dy rihAo BwvY qh qh jwih ] Krcu Kjwnw nwm Dnu ieAw Bgqn kI rwis ] iKmw grIbI And
shj jpq rhih guxqws ] Kylih ibgsih And isa jw ka hoq pwl ] sdIv gnIv suhwvny
rwm nwm gih mwl ] Kydu n dUKu n fwnu iqh jw ka ndir krI ] nwnk jo pRB BwixAw pUrI

254

iqnw prI ]18] sloku ] gin imin dyKhu mnY mwih srpr clno log ] Aws Ainq gurmuiK imtY
nwnk nwm Arog ]1] paVI ] ggw goibd gux rvhu swis swis jip nIq ] khw ibswsw dyh
kw iblm n kirho mIq ] nh bwirk nh jobnY nh ibrDI kCu bMDu ] Aoh byrw nh bUJIAY ja
Awie prY jm PMDu ] igAwnI iDAwnI cqur pyiK rhnu nhI ieh Twie ] Cwif Cwif sglI ge
mUV qhw lptwih ] gur pRswid ismrq rhY jwhU msqik Bwg ] nwnk AwE sPl qy jw ka
pAih suhwg ]19] sloku ] GoKy sws byd sB Awn n kQqa koie ] Awid jugwdI huix hovq
nwnk EkY soie ]1] paVI ] GGw Gwlhu mnih Eh ibnu hir dUsr nwih ] nh hoAw nh hovnw
jq kq AohI smwih ] GUlih qa mn ja Awvih srnw ] nwm qqu kil mih punhcrnw ] Gwil

Gwil Aink pCuqwvih ] ibnu hir Bgiq khw iQiq pwvih ] Goil mhw rsu AMmqu iqh pIAw ]

nwnk hir guir jw ka dIAw ]20] sloku ] |ix Gwly sB idvs sws nh bFn Gtn iqlu swr

] jIvn lorih Brm moh nwnk qy gvwr ]1] paVI ] |M|w |RwsY kwlu iqh jo swkq pRiB kIn ]

Aink join jnmih mrih Awqm rwmu n cIn ] i|Awn iDAwn qwhU ka AwE ] kir ikrpw ijh

Awip
idvwE
]
|xqI
|xI
nhI
ko
CU
t
Y
]
kwcI
gwgir
srpr
PU
t
Y
]
so
jIvq
ijh
jIvq
jipAw

] pRgt BE nwnk nh CipAw ]21] sloku ] iciq icqva crxwribMd D kvl ibgsWq ]
pRgt BE Awpih guoibMd nwnk sMq mqWq ]1] paVI ] ccw crn kml gur lwgw ] Din Din
aAw idn sMjog sBwgw ] cwir kuMt dh idis BRim AwieAo ] Be pw qb drsnu pwieAo ] cwr
ibcwr ibnisAo sB dUAw ] swDsMig mnu inrml hUAw ] icMq ibswrI Ek styqw ] nwnk
igAwn AMjnu ijh nyw ]22] sloku ] CwqI sIql mnu suKI CMq goibd gun gwie ] AYsI ikrpw
krhu pRB nwnk dws dswie ]1] paVI ] CCw Cohry dws qumwry ] dws dwsn ky pwnIhwry ] CCw

255

Cw{ hoq qyry sMqw ] ApnI pw krhu BgvMqw ] Cwif isAwnp bhu cqurwe ] sMqn kI mn tyk
itkwe ] Cw{ kI puqrI prm giq pwe ] nwnk jw ka sMq shwe ]23] sloku ] jor julm
PUlih Gno kwcI dyh ibkwr ] AhbuiD bMDn pry nwnk nwm Cutwr ]1] paVI ] jjw jwnY ha kCu
hUAw ] bwiDAo ija nilnI BRim sUAw ] ja jwnY ha Bgqu igAwnI ] AwgY Twkuir iqlu nhI mwnI
] ja jwnY mY kQnI krqw ] ibAwpwrI bsuDw ija iPrqw ] swDsMig ijh hamY mwrI ] nwnk
qw ka imly murwrI ]24] sloku ] JwlwGy aiT nwmu jip inis bwsur AwrwiD ] kwrw quJY n
ibAwpe nwnk imtY apwiD ]1] paVI ] JJw JUrnu imtY qumwro ] rwm nwm isa kir ibahwro ]
JUrq JUrq swkq mUAw ] jw kY irdY hoq Bwa bIAw ] Jrih ksMml pwp qyry mnUAw ] AMmq kQw

sMqsMig sunUAw ] Jrih kwm koD dstwe ] nwnk jw ka pw guswe ]25] sloku ] \qn krhu

qum Aink ibiD rhnu n pwvhu mIq ] jIvq rhhu hir hir Bjhu nwnk nwm prIiq ]1] pvVI ]

\M\w \wxhu V shI ibnis jwq Eh hyq ] gxqI gxa n gix ska iT isDwry kyq ] \o

pyKa so ibnsqa kw isa krIAY sMgu ] \wxhu ieAw ibiD shI icq JUTa mwieAw rMgu ] \wxq

soe
sM
q
u
su
i
e
BR
m
qy
kIicq
iBn
]
AM
D
kU
p
qy
iqh
kFhu
ijh
hovhu
su
p
R
s
n
]
\w
kY
hwiQ
smrQ
qy

kwrn krnY jog ] nwnk iqh asqiq kra \whU kIAo sMjog ]26] sloku ] tUty bMDn jnm
mrn swD syv suKu pwie ] nwnk mnhu n bIsrY gux iniD goibd rwie ]1] paVI ] thl krhu
qa Ek kI jw qy bQw n koie ] min qin muiK hIAY bsY jo cwhhu so hoie ] thl mhl qw ka
imlY jw ka swD pwl ] swDU sMgiq qa bsY ja Awpn hoih dieAwl ] tohy twhy bhu Bvn
ibnu nwvY suKu nwih ] tlih jwm ky dUq iqh ju swDU sMig smwih ] bwir bwir jwa sMq sdky ]
nwnk pwp ibnwsy kid ky ]27] sloku ] Twk n hoqI iqnhu dir ijh hovhu supRsn ] jo jn

256

pRiB Apuny kry nwnk qy Din DMin ]1] paVI ] TTw mnUAw Twhih nwhI ] jo sgl iqAwig
Ekih lptwhI ] Thik Thik mwieAw sMig mUE ] aAw kY kusl n kqhU hUE ] TWiF prI sMqh
sMig bisAw ] AMmq nwmu qhw jIA risAw ] Twkur Apuny jo jnu BwieAw ] nwnk aAw kw mnu
sIqlwieAw ]28] sloku ] fMfaiq bMdn Aink bwr srb klw smrQ ] foln qy rwKhu pRBU
nwnk dy kir hQ ]1] paVI ] ffw fyrw iehu nhI jh fyrw qh jwnu ] aAw fyrw kw sMjmo gur kY
sbid pCwnu ] ieAw fyrw ka sRmu kir GwlY ] jw kw qsU nhI sMig cwlY ] aAw fyrw kI so imiq
jwnY ] jw ka sit pUrn BgvwnY ] fyrw inhclu scu swDsMg pwieAw ] nwnk qy jn nh
folwieAw ]29] sloku ] Fwhn lwgy Drm rwie iknih n GwilAo bMD ] nwnk abry jip hrI

swDsMig snbMD ]1] paVI ] FFw FUFq kh iPrhu FUFnu ieAw mn mwih ] sMig quhwrY pRBu bsY

bnu bnu khw iPrwih ] FyrI Fwhhu swDsMig AhbuiD ibkrwl ] suKu pwvhu shjy bshu drsnu

dyiK inhwl ] FyrI jwmY jim mrY grB join duK pwie ] moh mgn lptq rhY ha ha AwvY jwie

] Fhq Fhq Ab Fih pry swD jnw srnwie ] duK ky Pwhy kwitAw nwnk lIE smwie ]30]

sloku
]
jh
swDU
goibd
Bjnu
kIrqnu
nwnk
nIq
]
xw
ha
xw
qU
M
xh
Cu
t
ih
inkit
n
jwe
A
hu

dUq ]1] paVI ] xwxw rx qy sIJIAY Awqm jIqY koie ] hamY An isa lir mrY so soBw dU
hoie ] mxI imtwie jIvq mrY gur pUry apdys ] mnUAw jIqY hir imlY iqh sUrqx vys ]
xw ko jwxY Awpxo Ekih tyk ADwr ] rYix idxsu ismrq rhY so pRBu purKu Apwr ] ryx
sgl ieAw mnu krY E krm kmwie ] hukmY bUJY sdw suKu nwnk iliKAw pwie ]31]
sloku ] qnu mnu Dnu Arpa iqsY pRBU imlwvY moih ] nwnk BRm Ba kwtIAY cUkY jm kI
joh ]1] paVI ] qqw qw isa pRIiq kir gux iniD goibd rwie ] Pl pwvih mn bwCqy

257

qpiq quhwrI jwie ] ws imtY jm pMQ kI jwsu bsY min nwa ] giq pwvih miq hoie pRgws
mhlI pwvih Twa ] qwhU sMig n Dnu clY gh jobn nh rwj ] sMqsMig ismrq rhhu iehY
quhwrY kwj ] qwqw kCU n hoe hY ja qwp invwrY Awp ] pRiqpwlY nwnk hmih Awpih mwe
bwp ]32] sloku ] Qwky bhu ibiD Gwlqy qpiq n qsnw lwQ ] sMic sMic swkq mUE nwnk
mwieAw n swQ ]1] paVI ] QQw iQ{ ko nhI kwie pswrhu pwv ] Aink bMc bl Cl krhu
mwieAw Ek apwv ] QYlI sMchu sRmu krhu Qwik prhu gwvwr ] mn kY kwim n Awve AMqy
Aasr bwr ] iQiq pwvhu goibd Bjhu sMqh kI isK lyhu ] pRIiq krhu sd Ek isa ieAw swcw
Asnyhu ] kwrn krn krwvno sB ibiD EkY hwQ ] ijqu ijqu lwvhu iqqu iqqu lgih nwnk jMq

AnwQ ]33] sloku ] dwsh Eku inhwirAw sBu kCu dyvnhwr ] swis swis ismrq rhih nwnk

drs ADwr ]1] paVI ] ddw dwqw Eku hY sB ka dyvnhwr ] dyNdy qoit n Awve Agnq Bry

BMfwr ] dYnhw{ sd jIvnhwrw ] mn mUrK ika qwih ibswrw ] dosu nhI kwhU ka mIqw ]

mwieAw moh bMDu pRiB kIqw ] drd invwrih jw ky Awpy ] nwnk qy qy gurmuiK DRwpy ]34] sloku ]

Dr
jIAry
iek
ty
k
qU
lwih
ibfwnI
Aws
]
nwnk
nwmu
iDAwe
A
Y
kwrju
AwvY
rwis
]1]
paVI
]

DDw Dwvq qa imtY sMqsMig hoie bwsu ] Dur qy ikrpw krhu Awip qa hoie mnih prgwsu ] Dnu
swcw qy sc swhw ] hir hir pUMjI nwm ibswhw ] DIrju jsu soBw iqh binAw ] hir hir
nwmu sRvn ijh suinAw ] gurmuiK ijh Git rhy smwe ] nwnk iqh jn imlI vfwe ]35]
sloku ] nwnk nwmu nwmu jpu jipAw AMqir bwhir rMig ] guir pUrY apdyisAw nrku nwih swDsMig
]1] paVI ] nnw nrik prih qy nwhI ] jw kY min qin nwmu bswhI ] nwmu inDwnu gurmuiK
jo jpqy ] ibKu mwieAw mih nw Aoie Kpqy ] nnwkw{ n hoqw qw khu ] nwmu mM guir dIno jw khu

258

] iniD inDwn hir AMmq pUry ] qh bwjy nwnk Anhd qUry ]36] sloku ] piq rwKI guir
pwrbRhm qij prpMc moh ibkwr ] nwnk so AwrwDIAY AMqu n pwrwvw{ ]1] paVI ] ppw
primiq pw{ n pwieAw ] piqq pwvn Agm hir rwieAw ] hoq punIq kot AprwDU ] AMmq nwmu
jpih imil swDU ] prpc DRoh moh imtnwe ] jw ka rwKhu Awip guswe ] pwiqswhu C isr
so ] nwnk dUsr Av{ n ko ]37] sloku ] Pwhy kwty imty gvn Piqh Be min jIq ] nwnk
gur qy iQq pwe iPrn imty inq nIq ]1] paVI ] PPw iPrq iPrq qU AwieAw ] dlB dyh
kiljug mih pwieAw ] iPir ieAw Aas{ crY n hwQw ] nwmu jphu qa ktIAih Pwsw ] iPir
iPir Awvn jwnu n hoe ] Ekih Ek jphu jpu soe ] krhu pw pRB krnYhwry ] myil lyhu nwnk

bycwry ]38] sloku ] ibna sunhu qum pwrbRhm dIn dieAwl gupwl ] suK sMpY bhu Bog rs

nwnk swD rvwl ]1] paVI ] bbw bRhmu jwnq qy bRhmw ] bYsno qy gurmuiK suc Drmw ] bIrw

Awpn burw imtwvY ] qwhU burw inkit nhI AwvY ] bwiDAo Awpn ha ha bMDw ] dosu dyq Awgh

ka AMDw ] bwq cIq sB rhI isAwnp ] ijsih jnwvhu so jwnY nwnk ]39] sloku ] BY BMjn

AG
dU
K
nws
mnih
ArwiD
hry
]
sM
q
sM
g
ijh
ird
bisAo
nwnk
qy
n
BR
m
y
]1]
paVI
]
BBw

Brmu imtwvhu Apnw ] ieAw sMsw{ sgl hY supnw ] Brmy suir nr dyvI dyvw ] Brmy isD
swiDk bRhmyvw ] Brim Brim mwnuK fhkwE ] duqr mhw ibKm ieh mwE ] gurmuiK BRm BY moh
imtwieAw ] nwnk qyh prm suK pwieAw ]40] sloku ] mwieAw folY bhu ibDI mnu lpitAo
iqh sMg ] mwgn qy ijh qum rKhu su nwnk nwmih rMg ]1] paVI ] mmw mwgnhwr ieAwnw ]
dynhwr dy rihAo sujwnw ] jo dIno so Ekih bwr ] mn mUrK kh krih pukwr ] ja mwgih
qa mwgih bIAw ] jw qy kusl n kwhU QIAw ] mwgin mwg q Ekih mwg ] nwnk jw qy prih

259

prwg ]41] slok ] miq pUrI prDwn qy gur pUry mn mMq ] ijh jwinAo pRBu Awpunw nwnk qy
BgvMq ]1] paVI ] mmw jwhU mrmu pCwnw ] Bytq swDsMg pqIAwnw ] duK suK aAw kY smq
bIcwrw ] nrk surg rhq Aaqwrw ] qwhU sMg qwhU inrlypw ] pUrn Gt Gt purK ibsyKw ]
aAw rs mih aAwhU suKu pwieAw ] nwnk ilpq nhI iqh mwieAw ]42] sloku ] Xwr mIq
suin swjnhu ibnu hir CUtnu nwih ] nwnk iqh bMDn kty gur kI crnI pwih ]1] pvVI ]
XXw jqn krq bhu ibDIAw ] Ek nwm ibnu kh la isDIAw ] XwhU jqn kir hoq Cutwrw ]
aAwhU jqn swD sMgwrw ] Xw abrn DwrY sBu ko ] aAwih jpy ibnu abr n ho ] XwhU qrn
qwrn smrwQw ] rwiK lyhu inrgun nrnwQw ] mn bc km ijh Awip jnwe ] nwnk iqh

miq pRgtI Awe ]43] sloku ] rosu n kwhU sMg krhu Awpn Awpu bIcwir ] hoie inmwnw jig

rhhu nwnk ndrI pwir ]1] paVI ] rwrw ryn hoq sB jw kI ] qij AiBmwnu CutY qyrI bwkI ]

rix drgih qa sIJih Bwe ] ja gurmuiK rwm nwm ilv lwe ] rhq rhq rih jwih ibkwrw

] gur pUry kY sbid Apwrw ] rwqy rMg nwm rs mwqy ] nwnk hir gur kInI dwqy ]44] sloku ]

lwlc
JU
T
ibKY
ibAwiD
ieAw
dy
h
I
mih
bws
]
hir
hir
AM
m

q
u
gu
r
mu
i
K
pIAw
nwnk
sU
i
K

invws ]1] paVI ] llw lwva AaKD jwhU ] dUK drd iqh imtih iKnwhU ] nwm AaKDu
ijh irdY ihqwvY ] qwih rogu supnY nhI AwvY ] hir AaKDu sB Gt hY Bwe ] gur pUry ibnu ibiD
n bnwe ] guir pUrY sMjmu kir dIAw ] nwnk qa iPir dUK n QIAw ]45] sloku ] vwsudyv
srb mY n n kqhU Twie ] AMqir bwhir sMig hY nwnk kwie durwie ]1] paVI ] vvw
vY{ n krIAY kwhU ] Gt Gt AMqir bRhm smwhU ] vwsudyv jl Ql mih rivAw ] gur pRswid
ivrlY hI givAw ] vYr ivroD imty iqh mn qy ] hir kIrqnu gurmuiK jo sunqy ] vrn ichn

260

sglh qy rhqw ] nwnk hir hir gurmuiK jo khqw ]46] sloku ] ha ha krq ibhwnIAw
swkq mugD Ajwn ] VVik muE ija qKwvMq nwnk ikriq kmwn ]1] paVI ] VwVw VwiV
imtY sMig swDU ] krm Drm qqu nwm ArwDU ] }Vo ijh bisAo ird mwhI ] aAw kI VwiV imtq
ibnswhI ] VwiV krq swkq gwvwrw ] jyh hIAY AhbuiD ibkwrw ] VwVw gurmuiK VwiV imtwe
] inmK mwih nwnk smJwe ]47] sloku ] swDU kI mn Aot ghu akiq isAwnp iqAwgu ] gur
dIiKAw ijh min bsY nwnk msqik Bwgu ]1] paVI ] ssw srin pry Ab hwry ] sws
ismiq byd pUkwry ] soDq soDq soiD bIcwrw ] ibnu hir Bjn nhI Cutkwrw ] swis swis hm
BUlnhwry ] qum smrQ Agnq Apwry ] srin pry kI rwKu dieAwlw ] nwnk qumry bwl gupwlw

]48] sloku ] KudI imtI qb suK BE mn qn BE Arog ] nwnk stI AwieAw asqiq krnY

jogu ]1] paVI ] KKw Krw srwha qwhU ] jo iKn mih ny suBr BrwhU ] Krw inmwnw hoq prwnI

] Anidnu jwpY pRB inrbwnI ] BwvY Ksm q aAw suKu dyqw ] pwrbRhmu AYso Awgnqw ] AsMK Kqy

iKn bKsnhwrw ] nwnk swihb sdw dieAwrw ]49] sloku ] siq kha suin mn myry srin

prhu
hir
rwie
]
akiq
isAwnp
sgl
iqAwig
nwnk
lE
smwie
]1]
paVI
]
ssw
isAwnp

Cwfu ieAwnw ] ihkmiq hukim n pRBu pqIAwnw ] shs Bwiq krih cqurwe ] sMig quhwrY Ek
n jwe ] so so jip idn rwqI ] ry jIA clY quhwrY swQI ] swD syvw lwvY ijh AwpY ] nwnk
qw ka dUKu n ibAwpY ]50] sloku ] hir hir muK qy bolnw min vUTY suKu hoie ] nwnk sB
mih riv rihAw Qwn Qnqir soie ]1] paVI ] hyra Git Git sgl kY pUir rhy Bgvwn
] hovq AwE sd sdIv duK BMjn gur igAwn ] ha CutkY hoie Andu iqh ha nwhI qh Awip
] hqy dUK jnmh mrn sMqsMg prqwp ] ihq kir nwm VY dieAwlw ] sMqh sMig hoq

261

ikrpwlw ] AorY kCU n iknhU kIAw ] nwnk sBu kCu pRB qy hUAw ]51] sloku ] lyKY kqih n
CUtIAY iKnu iKnu BUlnhwr ] bKsnhwr bKis lY nwnk pwir aqwr ]1] paVI ] lUx hrwmI
gunhgwr bygwnw Alp miq ] jIa ipMfu ijin suK dIE qwih n jwnq qq ] lwhw mwieAw kwrny
dh idis FUFn jwie ] dyvnhwr dwqwr pRB inmK n mnih bswie ] lwlc JUT ibkwr moh ieAw
sMpY mn mwih ] lpt cor inMdk mhw iqnhU sMig ibhwie ] quDu BwvY qw bKis lYih Koty sMig Kry
] nwnk BwvY pwrbRhm pwhn nIir qry ]52] sloku ] Kwq pIq Kylq hsq Brmy jnm Anyk ]
Bvjl qy kwFhu pRBU nwnk qyrI tyk ]1] paVI ] Kylq Kylq AwieAo Aink join duK pwie ] Kyd
imty swDU imlq siqgur bcn smwie ] iKmw ghI scu sMicAo KwieAo AMmqu nwm ] KrI pw

Twkur Be And sUK ibsRwm ] Kyp inbwhI bhuqu lwB Gir AwE piqvMq ] Krw idlwsw guir

dIAw Awie imly BgvMq ] Awpn kIAw krih Awip AwgY pwCY Awip ] nwnk so srwhIAY ij

Git Git rihAw ibAwip ]53] sloku ] AwE pRB srnwgqI ikrpw iniD dieAwl ] Ek AK{

hir min bsq nwnk hoq inhwl ]1] paVI ] AKr mih qBvn pRiB Dwry ] AKr kir kir

by
d
bIcwry
]
AKr
sws
isM
m

i
q
pu
r
wnw
]
AKr
nwd
kQn
v$Xwnw
]
AKr
mu
k
iq
ju
g
iq
BY
Brmw

] AKr krm ikriq suc Drmw ] sitmwn AKr hY jyqw ] nwnk pwrbRhm inrlypw ]54]
sloku ] hiQ klm AgMm msqik ilKwvqI ] ariJ rihAo sB sMig AnUp }pwvqI ] asqiq
khnu n jwie muKhu quhwrIAw ] mohI dyiK drsu nwnk bilhwrIAw ]1] paVI ] hy Acuq hy
pwrbRhm AibnwsI AGnws ] hy pUrn hy srb mY duK BMjn guxqws ] hy sMgI hy inrMkwr
hy inrgux sB tyk ] hy goibd hy gux inDwn jw kY sdw ibbyk ] hy AprMpr hir hry hih BI
hovnhwr ] hy sMqh kY sdw sMig inDwrw AwDwr ] hy Twkur ha dwsro mY inrgun gunu nhI koie ]

262

nwnk dIjY nwm dwnu rwKa hIAY proie ]55] sloku ] gurdyv mwqw gurdyv ipqw gurdyv suAwmI
prmysurw ] gurdyv sKw AigAwn BMjnu gurdyv bMiDp shodrw ] gurdyv dwqw hir nwmu apdysY
gurdyv mMqu inroDrw ] gurdyv sWiq siq buiD mUriq gurdyv pwrs prs prw ] gurdyv qIrQu
AMmq srov{ gur igAwn mjnu AprMprw ] gurdyv krqw siB pwp hrqw gurdyv piqq
pivq krw ] gurdyv Awid jugwid jugu jugu gurdyv mMqu hir jip aDrw ] gurdyv sMgiq pRB
myil kir ikrpw hm mUV pwpI ijqu lig qrw ] gurdyv siqgu{ pwrbRhmu prmys{ gurdyv
nwnk hir nmskrw ]1] Ehu sloku Awid AMiq pVxw ]

gaVI suKmnI m 5 ] sloku ]


< siqgur pRswid ]

Awid gurE nmh ] jugwid gurE nmh ] siqgurE nmh ] sRI gurdyvE nmh ]1] AstpdI

] ismra ismir ismir suKu pwva ] kil klys qn mwih imtwva ] ismra jwsu ibsuMBr

EkY ] nwmu jpq Agnq AnykY ] byd purwn isMmiq suDw$Xr ] kIny rwm nwm iek Aw$Xr ]

iknkw Ek ijsu jIA bswvY ] qw kI mihmw gnI n AwvY ] kWKI EkY drs quhwro ] nwnk an

sM
i
g
moih
aDwro
]1]
su
K
mnI
su
K
AM
m

q
pR
B
nwmu
]
Bgq
jnw
kY
min
ibsR
w
m
]
rhwa
]
pR
B
kY

ismrin griB n bsY ] pRB kY ismrin dUKu jmu nsY ] pRB kY ismrin kwlu prhrY ] pRB kY ismrin
dusmnu trY ] pRB ismrq kCu ibGnu n lwgY ] pRB kY ismrin Anidnu jwgY ] pRB kY ismrin
Ba n ibAwpY ] pRB kY ismrin duKu n sMqwpY ] pRB kw ismrnu swD kY sMig ] srb inDwn nwnk
hir rMig ]2] pRB kY ismrin iriD isiD na iniD ] pRB kY ismrin igAwnu iDAwnu qqu buiD
] pRB kY ismrin jp qp pUjw ] pRB kY ismrin ibnsY dUjw ] pRB kY ismrin qIrQ iesnwnI ]
pRB kY ismrin drgh mwnI ] pRB kY ismrin hoie su Blw ] pRB kY ismrin suPl Plw ] sy

263

ismrih ijn Awip ismrwE ] nwnk qw kY lwga pwE ]3] pRB kw ismrnu sB qy cw ] pRB
kY ismrin aDry mUcw ] pRB kY ismrin qsnw buJY ] pRB kY ismrin sBu ikCu suJY ] pRB kY
ismrin nwhI jm wsw ] pRB kY ismrin pUrn Awsw ] pRB kY ismrin mn kI mlu jwie ] AMmq
nwmu ird mwih smwie ] pRB jI bsih swD kI rsnw ] nwnk jn kw dwsin dsnw ]4] pRB
ka ismrih sy DnvMqy ] pRB ka ismrih sy piqvMqy ] pRB ka ismrih sy jn prvwn ] pRB ka
ismrih sy purK pRDwn ] pRB ka ismrih is bymuhqwjy ] pRB ka ismrih is srb ky rwjy ] pRB
ka ismrih sy suKvwsI ] pRB ka ismrih sdw AibnwsI ] ismrn qy lwgy ijn Awip
dieAwlw ] nwnk jn kI mMgY rvwlw ]5] pRB ka ismrih sy prapkwrI ] pRB ka ismrih

iqn sd bilhwrI ] pRB ka ismrih sy muK suhwvy ] pRB ka ismrih iqn sUiK ibhwvY ] pRB

ka ismrih iqn Awqmu jIqw ] pRB ka ismrih iqn inrml rIqw ] pRB ka ismrih iqn

And Gnyry ] pRB ka ismrih bsih hir nyry ] sMq pw qy Anidnu jwig ] nwnk ismrnu pUrY

Bwig ]6] pRB kY ismrin kwrj pUry ] pRB kY ismrin kbhu n JUry ] pRB kY ismrin hir gun

bwnI
]
pR
B
kY
ismrin
shij
smwnI
]
pR
B
kY
ismrin
inhcl
Awsnu
]
pR
B
kY
ismrin
kml

ibgwsnu ] pRB kY ismrin Anhd Junkwr ] suKu pRB ismrn kw AMqu n pwr ] ismrih sy jn
ijn ka pRB mieAw ] nwnk iqn jn srnI pieAw ]7] hir ismrnu kir Bgq pRgtwE ]
hir ismrin lig byd apwE ] hir ismrin BE isD jqI dwqy ] hir ismrin nIc chu kuMt
jwqy ] hir ismrin DwrI sB Drnw ] ismir ismir hir kwrn krnw ] hir ismrin kIAo sgl
Akwrw ] hir ismrn mih Awip inrMkwrw ] kir ikrpw ijsu Awip buJwieAw ] nwnk gurmuiK
hir ismrnu iqin pwieAw ]8]1] sloku ] dIn drd duK BMjnw Git Git nwQ AnwQ ] srix

264

qum@wrI AwieAo nwnk ky pRB swQ ]1] AstpdI ] jh mwq ipqw suq mIq n Bwe ] mn hw
nwmu qyrY sMig shwe ] jh mhw BieAwn dUq jm dlY ] qh kyvl nwmu sMig qyrY clY ] jh
muskl hovY Aiq BwrI ] hir ko nwmu iKn mwih aDwrI ] Aink punhcrn krq nhI qrY ] hir
ko nwmu koit pwp prhrY ] gurmuiK nwmu jphu mn myry ] nwnk pwvhu sUK Gnyry ]1] sgl ssit
ko rwjw duKIAw ] hir kw nwmu jpq hoie suKIAw ] lwK krorI bMDu n prY ] hir kw nwmu jpq
insqrY ] Aink mwieAw rMg iqK n buJwvY ] hir kw nwmu jpq AwGwvY ] ijh mwrig iehu jwq
iekylw ] qh hir nwmu sMig hoq suhylw ] AYsw nwmu mn sdw iDAweAY ] nwnk gurmuiK prm giq
pweAY ]2] CUtq nhI koit lK bwhI ] nwmu jpq qh pwir prwhI ] Aink ibGn jh Awie

sMGwrY ] hir kw nwmu qqkwl aDwrY ] Aink join jnmY mir jwm ] nwmu jpq pwvY ibsRwm ]

ha mYlw mlu kbhu n DovY ] hir kw nwmu koit pwp KovY ] AYsw nwmu jphu mn rMig ] nwnk

pweAY swD kY sMig ]3] ijh mwrg ky gny jwih n kosw ] hir kw nwmu hw sMig qosw ] ijh

pYfY mhw AMD gubwrw ] hir kw nwmu sMig ajIAwrw ] jhw pMiQ qyrw ko n is\wnU ] hir kw nwmu

qh
nwil
pCwnU
]
jh
mhw
BieAwn
qpiq
bhu
Gwm
]
qh
hir
ky
nwm
kI
qu
m
pir
Cwm
]

jhw qKw mn quJu AwkrKY ] qh nwnk hir hir AMmqu brKY ]4] Bgq jnw kI brqin
nwmu ] sMq jnw kY min ibsRwmu ] hir kw nwmu dws kI Aot ] hir kY nwim aDry jn koit ] hir
jsu krq sMq idnu rwiq ] hir hir AaKDu swD kmwiq ] hir jn kY hir nwmu inDwnu ]
pwrbRhim jn kIno dwn ] mn qn rMig rqy rMg EkY ] nwnk jn kY ibriq ibbykY ]5] hir kw
nwmu jn ka mukiq jugiq ] hir kY nwim jn ka qpiq Bugiq ] hir kw nwmu jn kw }p rMgu
] hir nwmu jpq kb prY n BMgu ] hir kw nwmu jn kI vifAwe ] hir kY nwim jn soBw

265

pwe ] hir kw nwmu jn ka Bog jog ] hir nwmu jpq kCu nwih ibAogu ] jnu rwqw hir nwm kI
syvw ] nwnk pUjY hir hir dyvw ]6] hir hir jn kY mwlu KjInw ] hir Dnu jn ka Awip pRiB
dInw ] hir hir jn kY Aot sqwxI ] hir pRqwip jn Avr n jwxI ] Aoiq poiq jn hir ris rwqy
] sun smwiD nwm rs mwqy ] AwT phr jnu hir hir jpY ] hir kw Bgqu pRgt nhI CpY ] hir
kI Bgiq mukiq bhu kry ] nwnk jn sMig kyqy qry ]7] pwrjwqu iehu hir ko nwm ] kwmDyn hir
hir gux gwm ] sB qy qm hir kI kQw ] nwmu sunq drd duK lQw ] nwm kI mihmw sMq ird
vsY ] sMq pRqwip durqu sBu nsY ] sMq kw sMgu vfBwgI pweAY ] sMq kI syvw nwmu iDAweAY ]
nwm quil kCu Av{ n hoie ] nwnk gurmuiK nwmu pwvY jnu koie ]8]2] sloku ] bhu sws bhu

ismqI pyKy srb FFoil ] pUjis nwhI hir hry nwnk nwm Amol ]1] AstpdI ] jwp qwp

igAwn siB iDAwn ] Kt sws ismiq viKAwn ] jog AiBAws krm DRm ikirAw ] sgl

iqAwig bn mDy iPirAw ] Aink pRkwr kIE bhu jqnw ] pun dwn homy bhu rqnw ] srI{ ktwie

homY kir rwqI ] vrq nym krY bhu BwqI ] nhI quil rwm nwm bIcwr ] nwnk gurmuiK nwmu jpIAY

iek
bwr
]1]
na
KM
f
p
Q
mI
iPrY
ic{
jIvY
]
mhw
adwsu
qpIs{
QIvY
]
Agin
mwih
homq

prwn ] kink As hYvr BUim dwn ] inalI krm krY bhu Awsn ] jYn mwrg sMjm Aiq swDn
] inmK inmK kir srI{ ktwvY ] qa BI hamY mYlu n jwvY ] hir ky nwm smsir kCu nwih ]
nwnk gurmuiK nwmu jpq giq pwih ]2] mn kwmnw qIrQ dyh CutY ] grbu gumwnu n mn qy
hutY ] soc krY idnsu A{ rwiq ] mn kI mYlu n qn qy jwiq ] iesu dyhI ka bhu swDnw krY
] mn qy kbhU n ibiKAw trY ] jil DovY bhu dyh AnIiq ] suD khw hoie kwcI BIiq ] mn
hir ky nwm kI mihmw c ] nwnk nwim aDry piqq bhu mUc ]3] bhuqu isAwxp jm kw

266

Ba ibAwpY ] Aink jqn kir qsn nw DRwpY ] ByK Anyk Agin nhI buJY ] koit apwv drgh
nhI isJY ] CUtis nwhI B pieAwil ] moih ibAwpih mwieAw jwil ] Avr krqUiq sglI
jmu fwnY ] goivMd Bjn ibnu iqlu nhI mwnY ] hir kw nwmu jpq duKu jwie ] nwnk bolY shij
suBwie ]4] cwir pdwrQ jy ko mwgY ] swD jnw kI syvw lwgY ] jy ko Awpunw dUKu imtwvY ] hir hir
nwmu irdY sd gwvY ] jy ko ApunI soBw lorY ] swDsMig ieh hamY CorY ] jy ko jnm mrx qy frY ]
swD jnw kI srnI prY ] ijsu jn ka pRB drs ipAwsw ] nwnk qw kY bil bil jwsw ]5]
sgl purK mih purKu pRDwnu ] swDsMig jw kw imtY AiBmwnu ] Awps ka jo jwxY nIcw ] so
gnIAY sB qy cw ] jw kw mnu hoie sgl kI rInw ] hir hir nwmu iqin Git Git cInw ] mn

Apuny qy burw imtwnw ] pyKY sgl ssit swjnw ] sUK dUK jn sm styqw ] nwnk pwp pun

nhI lypw ]6] inrDn ka Dnu qyro nwa ] inQwvy ka nwa qyrw Qwa ] inmwny ka pRB qyro

mwnu ] sgl Gtw ka dyvhu dwnu ] krn krwvnhwr suAwmI ] sgl Gtw ky AMqrjwmI ] ApnI

giq imiq jwnhu Awpy ] Awpn sMig Awip pRB rwqy ] qum@rI asqiq qum qy hoie ] nwnk Av{ n

jwnis
koie
]7]
srb
Drm
mih
sR
y
s
t
Drmu
]
hir
ko
nwmu
jip
inrml
krmu
]
sgl
Aw
mih

qm ikirAw ] swDsMig durmiq mlu ihirAw ] sgl adm mih admu Blw ] hir kw nwmu jphu
jIA sdw ] sgl bwnI mih AMmq bwnI ] hir ko jsu suin rsn bKwnI ] sgl Qwn qy Aohu qm
Qwnu ] nwnk ijh Git vsY hir nwmu ]8]3] sloku ] inrgunIAwr ieAwinAw so pRBu sdw smwil
] ijin kIAw iqsu cIiq rKu nwnk inbhI nwil ]1] AstpdI ] rmeAw ky gun cyiq prwnI ]
kvn mUl qy kvn stwnI ] ijin qUM swij svwir sIgwirAw ] grB Agin mih ijnih abwirAw
] bwr ibvsQw quJih ipAwrY dUD ] Bir jobn Bojn suK sUD ] ibriD BieAw pir swk sYn ]

267

muiK AipAwa bYT ka dYn ] iehu inrgunu gunu kCU n bUJY ] bKis lyhu qa nwnk sIJY ]1] ijh
pRswid Dr pir suiK bsih ] suq BRwq mIq binqw sMig hsih ] ijh pRswid pIvih sIql jlw
] suKdwe pvnu pwvku Amulw ] ijh pRswid Bogih siB rsw ] sgl smgRI sMig swiQ bsw ]
dIny hsq pwv krn ny rsnw ] iqsih iqAwig Avr sMig rcnw ] AYsy doK mUV AMD ibAwpy ]
nwnk kwiF lyhu pRB Awpy ]2] Awid AMiq jo rwKnhw{ ] iqs isa pRIiq n krY gvw{ ] jw kI
syvw nv iniD pwvY ] qw isa mUVw mnu nhI lwvY ] jo Twku{ sd sdw hjUry ] qw ka AMDw jwnq
dUry ] jw kI thl pwvY drgh mwnu ] iqsih ibswrY mugDu Ajwnu ] sdw sdw iehu BUlnhw{ ] nwnk
rwKnhw{ Apw{ ]3] rqnu iqAwig kafI sMig rcY ] swcu Coif JUT sMig mcY ] jo Cfnw su

AsiQ{ kir mwnY ] jo hovnu so dUir prwnY ] Coif jwie iqs kw sRmu krY ] sMig shwe iqsu prhrY

] cMdn lypu aqwrY Doie ] grDb pRIiq Bsm sMig hoie ] AMD kUp mih piqq ibkrwl ] nwnk

kwiF lyhu pRB dieAwl ]4] krqUiq psU kI mwns jwiq ] lok pcwrw krY idnu rwiq ] bwhir

ByK AMqir mlu mwieAw ] Cpis nwih kCu krY CpwieAw ] bwhir igAwn iDAwn iesnwn ]

AM
q
ir
ibAwpY
loBu
su
A
wnu
]
AM
q
ir
Agin
bwhir
qnu
su
A
wh
]
gil
pwQr
kY
s
y
qrY
AQwh
]
jw
kY

AMqir bsY pRBu Awip ] nwnk qy jn shij smwiq ]5] suin AMDw kYsy mwrgu pwvY ] k{ gih
lyhu AoiV inbhwvY ] khw buJwriq bUJY forw ] inis khIAY qa smJY Borw ] khw ibsnpd gwvY
guMg ] jqn krY qa BI sur BMg ] kh ipMgul prbq pr Bvn ] nhI hoq hw asu gvn ]
krqwr k{xw mY dInu bynqI krY ] nwnk qumrI ikrpw qrY ]6] sMig shwe su AwvY n cIiq ]
jo bYrwe qw isa pRIiq ] blUAw ky gh BIqir bsY ] And kyl mwieAw rMig rsY ] V kir
mwnY mnih pRqIiq ] kwlu n AwvY mUVy cIiq ] bYr ibroD kwm koD moh ] JUT ibkwr mhw loB

268

DRoh ] ieAwhU jugiq ibhwny ke jnm ] nwnk rwiK lyhu Awpn kir krm ]7] qU Twku{ qum
pih Ardwis ] jIa ipMfu sBu qyrI rwis ] qum mwq ipqw hm bwirk qyry ] qumrI pw mih sUK
Gnyry ] koie n jwnY qumrw AMqu ] cy qy cw BgvMq ] sgl smgRI qumrY sUq DwrI ] qum qy hoie
su AwigAwkwrI ] qumrI giq imiq qum hI jwnI ] nwnk dws sdw kurbwnI ]8]4] sloku ]
dynhw{ pRB Coif kY lwgih Awn suAwie ] nwnk khU n sIJe ibnu nwvY piq jwie ]1]
AstpdI ] ds bsqU ly pwCY pwvY ] Ek bsqu kwrin ibKoit gvwvY ] Ek BI n dyie ds BI
ihir lyie ] qa mUVw khu khw kryie ] ijsu Twkur isa nwhI cwrw ] qw ka kIjY sd nmskwrw
] jw kY min lwgw pRBu mITw ] srb sUK qwhU min vUTw ] ijsu jn Apnw hukmu mnwieAw ] srb

Qok nwnk iqin pwieAw ]1] Agnq swhu ApnI dy rwis ] Kwq pIq brqY And alwis ]

ApunI Amwn kCu bhuir swhu lyie ] AigAwnI min rosu kryie ] ApnI prqIiq Awp hI KovY ]

bhuir as kw ibswsu n hovY ] ijs kI bsqu iqsu AwgY rwKY ] pRB kI AwigAw mwnY mwQY ] as qy

cagun krY inhwlu ] nwnk swihbu sdw dieAwlu ]2] Aink Bwiq mwieAw ky hyq ] srpr

hovq
jwnu
Any
q
]
ibrK
kI
CwieAw
isa
rM
g
u
lwvY
]
Aoh
ibnsY
ahu
min
pCu
q
wvY
]
jo
dIsY
so

cwlnhw{ ] lpit rihAo qh AMD AMDw{ ] btw isa jo lwvY nyh ] qw ka hwiQ n AwvY kyh ]
mn hir ky nwm kI pRIiq suKdwe ] kir ikrpw nwnk Awip lE lwe ]3] imiQAw qnu Dnu
kutMbu sbwieAw ] imiQAw hamY mmqw mwieAw ] imiQAw rwj jobn Dn mwl ] imiQAw kwm koD
ibkrwl ] imiQAw rQ hsqI As bsw ] imiQAw rMg sMig mwieAw pyiK hsqw ] imiQAw DRoh
moh AiBmwnu ] imiQAw Awps pir krq gumwnu ] AsiQ{ Bgiq swD kI srn ] nwnk jip
jip jIvY hir ky crn ]4] imiQAw sRvn pr inMdw sunih ] imiQAw hsq pr drb ka

269

ihrih ] imiQAw ny pyKq pr qA }pwd ] imiQAw rsnw Bojn An swd ] imiQAw crn
pr ibkwr ka Dwvih ] imiQAw mn pr loB luBwvih ] imiQAw qn nhI prapkwrw ] imiQAw
bwsu lyq ibkwrw ] ibnu bUJy imiQAw sB BE ] sPl dyh nwnk hir hir nwm lE ]5] ibrQI
swkq kI Awrjw ] swc ibnw kh hovq sUcw ] ibrQw nwm ibnw qnu AMD ] muiK Awvq qw kY
durgMD ] ibnu ismrn idnu rYin bQw ibhwie ] myG ibnw ija KyqI jwie ] goibd Bjn ibnu bQy
sB kwm ] ija ikrpn ky inrwrQ dwm ] DMin DMin qy jn ijh Git bisAo hir nwa ] nwnk
qw kY bil bil jwa ]6] rhq Avr kCu Avr kmwvq ] min nhI pRIiq muKhu gMF lwvq ]
jwnnhwr pRBU prbIn ] bwhir ByK n kwhU BIn ] Avr apdysY Awip n krY ] Awvq jwvq jnmY

mrY ] ijs kY AMqir bsY inrMkw{ ] iqs kI sIK qrY sMsw{ ] jo qum Bwny iqn pRBu jwqw ] nwnk

an jn crn prwqw ]7] kra bynqI pwrbRhmu sBu jwnY ] Apnw kIAw Awpih mwnY ] Awpih

Awp Awip krq inbyrw ] iksY dUir jnwvq iksY buJwvq nyrw ] apwv isAwnp sgl qy rhq ]

sBu kCu jwnY Awqm kI rhq ] ijsu BwvY iqsu lE liV lwie ] Qwn Qnqir rihAw smwie ] so

sy
v
ku
ijsu
ikrpw
krI
]
inmK
inmK
jip
nwnk
hrI
]8]5]
sloku
]
kwm
k
o
D
A{
loB
moh

ibnis jwie Ahmyv ] nwnk pRB srxwgqI kir pRswdu gurdyv ]1] AstpdI ] ijh pRswid
CqIh AMmq Kwih ] iqsu Twkur ka rKu mn mwih ] ijh pRswid sugMDq qin lwvih ] iqs ka
ismrq prm giq pwvih ] ijh pRswid bsih suK mMdir ] iqsih iDAwie sdw mn AMdir ] ijh
pRswid gh sMig suK bsnw ] AwT phr ismrhu iqsu rsnw ] ijh pRswid rMg rs Bog ]
nwnk sdw iDAweAY iDAwvn jog ]1] ijh pRswid pwt ptMbr hFwvih ] iqsih iqAwig
kq Avr luBwvih ] ijh pRswid suiK syj soejY ] mn AwT phr qw kw jsu gwvIjY ] ijh

270

pRswid quJu sBu ko mwnY ] muiK qw ko jsu rsn bKwnY ] ijh pRswid qyro rhqw Drmu ] mn sdw
iDAwie kyvl pwrbRhmu ] pRB jI jpq drgh mwnu pwvih ] nwnk piq syqI Gir jwvih ]2]
ijh pRswid Awrog kMcn dyhI ] ilv lwvhu iqsu rwm snyhI ] ijh pRswid qyrw Aolw rhq ] mn
suKu pwvih hir hir jsu khq ] ijh pRswid qyry sgl iCd Fwky ] mn srnI p{ Twkur pRB qw kY
] ijh pRswid quJu ko n phUcY ] mn swis swis ismrhu pRB cy ] ijh pRswid pwe dlB dyh ]
nwnk qw kI Bgiq kryh ]3] ijh pRswid AwBUKn pihrIjY ] mn iqsu ismrq ika Awlsu kIjY ]
ijh pRswid As hsiq AsvwrI ] mn iqsu pRB ka kbhU n ibswrI ] ijh pRswid bwg imlK
Dnw ] rwKu proie pRBu Apuny mnw ] ijin qyrI mn bnq bnwe ] Tq bYTq sd iqsih iDAwe ]

iqsih iDAwie jo Ek AlKY ] ehw hw nwnk qyrI rKY ]4] ijh pRswid krih pun bhu dwn ]

mn AwT phr kir iqs kw iDAwn ] ijh pRswid qU Awcwr ibahwrI ] iqsu pRB ka swis swis

icqwrI ] ijh pRswid qyrw suMdr }pu ] so pRBu ismrhu sdw AnUpu ] ijh pRswid qyrI nIkI jwiq ] so

pRBu ismir sdw idn rwiq ] ijh pRswid qyrI piq rhY ] gur pRswid nwnk jsu khY ]5] ijh pRswid

su
n
ih
krn
nwd
]
ijh
pR
s
wid
py
K
ih
ibsmwd
]
ijh
pR
s
wid
bolih
AM
m

q
rsnw
]
ijh
pR
s
wid
su
i
K

shjy bsnw ] ijh pRswid hsq kr clih ] ijh pRswid sMpUrn Plih ] ijh pRswid prm giq
pwvih ] ijh pRswid suiK shij smwvih ] AYsw pRBu iqAwig Avr kq lwghu ] gur pRswid
nwnk min jwghu ]6] ijh pRswid qUM pRgtu sMswir ] iqsu pRB ka mUil n mnhu ibswir ] ijh
pRswid qyrw prqwpu ] ry mn mUV qU qw ka jwpu ] ijh pRswid qyry kwrj pUry ] iqsih jwnu mn
sdw hjUry ] ijh pRswid qUM pwvih swcu ] ry mn myry qUM qw isa rwcu ] ijh pRswid sB kI giq
hoie ] nwnk jwpu jpY jpu soie ]7] Awip jpwE jpY so nwa ] Awip gwvwE su hir gun gwa ]

271

pRB ikrpw qy hoie pRgwsu ] pRBU dieAw qy kml ibgwsu ] pRB supRsn bsY min soie ] pRB dieAw
qy miq qm hoie ] srb inDwn pRB qyrI mieAw ] Awphu kCU n iknhU lieAw ] ijqu ijqu
lwvhu iqqu lgih hir nwQ ] nwnk ien kY kCU n hwQ ]8]6] sloku ] Agm AgwiD pwrbRhmu
soie ] jo jo khY su mukqw hoie ] suin mIqw nwnku ibnvMqw ] swD jnw kI Acrj kQw ]1]
AstpdI ] swD kY sMig muK jl hoq ] swDsMig mlu sglI Koq ] swD kY sMig imtY AiBmwnu ]
swD kY sMig pRgtY suigAwnu ] swD kY sMig buJY pRBu nyrw ] swDsMig sBu hoq inbyrw ] swD kY sMig
pwE nwm rqnu ] swD kY sMig Ek pir jqnu ] swD kI mihmw brnY kanu pRwnI ] nwnk swD
kI soBw pRB mwih smwnI ]1] swD kY sMig Agoc{ imlY ] swD kY sMig sdw prPulY ] swD kY

sMig Awvih bis pMcw ] swDsMig AMmq rsu BuMcw ] swDsMig hoie sB kI ryn ] swD kY sMig

mnohr bYn ] swD kY sMig n kqhUM DwvY ] swDsMig AsiQiq mnu pwvY ] swD kY sMig mwieAw qy

iBn ] swDsMig nwnk pRB supRsn ]2] swDsMig dusmn siB mIq ] swDU kY sMig mhw punIq ]

swDsMig iks isa nhI bY{ ] swD kY sMig n bIgw pY{ ] swD kY sMig nwhI ko mMdw ] swDsMig

jwny
prmwndw
]
swD
kY
sM
i
g
nwhI
ha
qwpu
]
swD
kY
sM
i
g
qjY
sBu
Awpu
]
Awpy
jwnY
swD
bfwe
]

nwnk swD pRBU bin Awe ]3] swD kY sMig n kbhU DwvY ] swD kY sMig sdw suKu pwvY ] swDsMig
bsqu Agocr lhY ] swDU kY sMig Aj{ shY ] swD kY sMig bsY Qwin cY ] swDU kY sMig mhil phUcY ]
swD kY sMig VY siB Drm ] swD kY sMig kyvl pwrbRhm ] swD kY sMig pwE nwm inDwn ] nwnk
swDU kY kurbwn ]4] swD kY sMig sB kul aDwrY ] swDsMig swjn mIq kutMb insqwrY ] swDU kY
sMig so Dnu pwvY ] ijsu Dn qy sBu ko vrswvY ] swDsMig Drm rwie kry syvw ] swD kY sMig soBw
surdyvw ] swDU kY sMig pwp plwien ] swDsMig AMmq gun gwien ] swD kY sMig sRb Qwn gMim ]

272

nwnk swD kY sMig sPl jnm ]5] swD kY sMig nhI kCu Gwl ] drsnu Bytq hoq inhwl ] swD
kY sMig klUKq hrY ] swD kY sMig nrk prhrY ] swD kY sMig ehw hw suhylw ] swDsMig ibCurq
hir mylw ] jo ieCY soe Plu pwvY ] swD kY sMig n ibrQw jwvY ] pwrbRhmu swD ird bsY ] nwnk
aDrY swD suin rsY ]6] swD kY sMig suna hir nwa ] swDsMig hir ky gun gwa ] swD kY sMig
n mn qy ibsrY ] swDsMig srpr insqrY ] swD kY sMig lgY pRBu mITw ] swDU kY sMig Git Git
fITw ] swDsMig BE AwigAwkwrI ] swDsMig giq Be hmwrI ] swD kY sMig imty siB rog ]
nwnk swD Byty sMjog ]7] swD kI mihmw byd n jwnih ] jyqw sunih qyqw biKAwnih ] swD kI
apmw iqhu gux qy dUir ] swD kI apmw rhI BrpUir ] swD kI soBw kw nwhI AMq ] swD kI soBw sdw

byAMq ] swD kI soBw c qy cI ] swD kI soBw mUc qy mUcI ] swD kI soBw swD bin Awe ]

nwnk swD pRB Bydu n Bwe ]8]7] sloku ] min swcw muiK swcw soie ] Av{ n pyKY Eksu ibnu

koie ] nwnk ieh lCx bRhm igAwnI hoie ]1] AstpdI ] bRhm igAwnI sdw inrlyp ] jYsy

jl mih kml Alyp ] bRhm igAwnI sdw inrdoK ] jYsy sU{ srb ka soK ] bRhm igAwnI kY

s
it
smwin
]
jY
s
y
rwj
rM
k
ka
lwgY
qu
i
l
pvwn
]
bR
h
m
igAwnI
kY
DIrju
Ek
]
ija
bsu
D
w

ko KodY ko cMdn lyp ] bRhm igAwnI kw iehY gunwa ] nwnk ija pwvk kw shj suBwa ]1]
bRhm igAwnI inrml qy inrmlw ] jYsy mYlu n lwgY jlw ] bRhm igAwnI kY min hoie pRgwsu ]
jYsy Dr pir Awkwsu ] bRhm igAwnI kY im s smwin ] bRhm igAwnI kY nwhI AiBmwn ]
bRhm igAwnI c qy cw ] min ApnY hY sB qy nIcw ] bRhm igAwnI sy jn BE ] nwnk ijn pRBu
Awip kryie ]2] bRhm igAwnI sgl kI rInw ] Awqm rsu bRhm igAwnI cInw ] bRhm igAwnI
kI sB pir mieAw ] bRhm igAwnI qy kCu burw n BieAw ] bRhm igAwnI sdw smdrsI ]

273

bRhm igAwnI kI sit AMmqu brsI ] bRhm igAwnI bMDn qy mukqw ] bRhm igAwnI kI
inrml jugqw ] bRhm igAwnI kw Bojnu igAwn ] nwnk bRhm igAwnI kw bRhm iDAwnu ]3]
bRhm igAwnI Ek pir Aws ] bRhm igAwnI kw nhI ibnws ] bRhm igAwnI kY grIbI smwhw
] bRhm igAwnI prapkwr amwhw ] bRhm igAwnI kY nwhI DMDw ] bRhm igAwnI ly Dwvqu bMDw
] bRhm igAwnI kY hoie su Blw ] bRhm igAwnI suPl Plw ] bRhm igAwnI sMig sgl aDw{ ]
nwnk bRhm igAwnI jpY sgl sMsw{ ]4] bRhm igAwnI kY EkY rMg ] bRhm igAwnI kY bsY
pRBu sMg ] bRhm igAwnI kY nwmu AwDw{ ] bRhm igAwnI kY nwmu prvw{ ] bRhm igAwnI sdw
sd jwgq ] bRhm igAwnI AhbuiD iqAwgq ] bRhm igAwnI kY min prmwnd ] bRhm igAwnI

kY Gir sdw And ] bRhm igAwnI suK shj invws ] nwnk bRhm igAwnI kw nhI ibnws ]5]

bRhm igAwnI bRhm kw byqw ] bRhm igAwnI Ek sMig hyqw ] bRhm igAwnI kY hoie AicMq ] bRhm

igAwnI kw inrml mMq ] bRhm igAwnI ijsu krY pRBu Awip ] bRhm igAwnI kw bf prqwp ]

bRhm igAwnI kw drsu bfBwgI pweAY ] bRhm igAwnI ka bil bil jweAY ] bRhm igAwnI

ka
Kojih
mhy
s
u
r
]
nwnk
bR
h
m
igAwnI
Awip
prmy
s
u
r
]6]
bR
h
m
igAwnI
kI
kImiq
nwih
]
bR
h
m

igAwnI kY sgl mn mwih ] bRhm igAwnI kw kan jwnY Bydu ] bRhm igAwnI ka sdw Adysu ]
bRhm igAwnI kw kiQAw n jwie ADw$X{ ] bRhm igAwnI srb kw Twku{ ] bRhm igAwnI kI imiq
kanu bKwnY ] bRhm igAwnI kI giq bRhm igAwnI jwnY ] bRhm igAwnI kw AMqu n pw{ ] nwnk
bRhm igAwnI ka sdw nmskw{ ]7] bRhm igAwnI sB ssit kw krqw ] bRhm igAwnI sd
jIvY nhI mrqw ] bRhm igAwnI mukiq jugiq jIA kw dwqw ] bRhm igAwnI pUrn purKu ibDwqw
] bRhm igAwnI AnwQ kw nwQu ] bRhm igAwnI kw sB pir hwQu ] bRhm igAwnI kw sgl

274

Akw{ ] bRhm igAwnI Awip inrMkw{ ] bRhm igAwnI kI soBw bRhm igAwnI bnI ] nwnk bRhm
igAwnI srb kw DnI ]8]8] sloku ] air DwrY jo AMqir nwmu ] srb mY pyKY Bgvwnu ] inmK
inmK Twkur nmskwrY ] nwnk Aohu Aprsu sgl insqwrY ]1] AstpdI ] imiQAw nwhI rsnw
prs ] mn mih pRIiq inrMjn drs ] pr qA }pu n pyKY ny ] swD kI thl sMqsMig hyq ]
krn n sunY kwhU kI inMdw ] sB qy jwnY Awps ka mMdw ] gur pRswid ibiKAw prhrY ] mn kI
bwsnw mn qy trY ] ieMdI ijq pMc doK qy rhq ] nwnk koit mDy ko AYsw Aprs ]1] bYsno so ijsu
pir supRsn ] ibsn kI mwieAw qy hoie iBn ] krm krq hovY inhkrm ] iqsu bYsno kw inrml
Drm ] kwhU Pl kI ieCw nhI bwCY ] kyvl Bgiq kIrqn sMig rwcY ] mn qn AMqir ismrn

gopwl ] sB pir hovq ikrpwl ] Awip VY Avrh nwmu jpwvY ] nwnk Aohu bYsno prm giq

pwvY ]2] BgaqI BgvMq Bgiq kw rMgu ] sgl iqAwgY dust kw sMgu ] mn qy ibnsY sglw

Brmu ] kir pUjY sgl pwrbRhmu ] swDsMig pwpw mlu KovY ] iqsu BgaqI kI miq qm hovY ]

BgvMq kI thl krY inq nIiq ] mnu qnu ArpY ibsn prIiq ] hir ky crn ihrdY bswvY ] nwnk

AY
s
w
BgaqI
BgvM
q
ka
pwvY
]3]
so
pM
i
fqu
jo
mnu
prboDY
]
rwm
nwmu
Awqm
mih
soDY
]
rwm

nwm sw{ rsu pIvY ] asu pMifq kY apdyis jgu jIvY ] hir kI kQw ihrdY bswvY ] so pMifqu
iPir join n AwvY ] byd purwn ismiq bUJY mUl ] sUKm mih jwnY AsQUlu ] chu vrnw ka dy
apdysu ] nwnk asu pMifq ka sdw Adysu ]4] bIj mM srb ko igAwnu ] chu vrnw mih jpY
ko nwmu ] jo jo jpY iqs kI giq hoie ] swDsMig pwvY jnu koie ] kir ikrpw AMqir ar DwrY ]
psu pRyq muGd pwQr ka qwrY ] srb rog kw AaKdu nwmu ] kilAwx }p mMgl gux gwm ]
kwhU jugiq ikqY n pweAY Drim ] nwnk iqsu imlY ijsu iliKAw Duir krim ]5] ijs kY

275

min pwrbRhm kw invwsu ] iqs kw nwmu siq rwmdwsu ] Awqm rwmu iqsu ndrI AwieAw ] dws
dsMqx Bwie iqin pwieAw ] sdw inkit inkit hir jwnu ] so dwsu drgh prvwnu ] Apuny dws
ka Awip ikrpw krY ] iqsu dws ka sB soJI prY ] sgl sMig Awqm adwsu ] AYsI jugiq
nwnk rwmdwsu ]6] pRB kI AwigAw Awqm ihqwvY ] jIvn mukiq so khwvY ] qYsw hrKu qYsw
asu sogu ] sdw Andu qh nhI ibAogu ] qYsw suvrnu qYsI asu mwtI ] qYsw AMmqu qYsI ibKu KwtI
] qYsw mwnu qYsw AiBmwnu ] qYsw rMku qYsw rwjwnu ] jo vrqwE swe jugiq ] nwnk Aohu purKu
khIAY jIvn mukiq ]7] pwrbRhm ky sgly Twa ] ijqu ijqu Gir rwKY qYsw iqn nwa ] Awpy krn
krwvn jogu ] pRB BwvY soe Puin hogu ] psirAo Awip hoie Anq qrMg ] lKy n jwih pwrbRhm

ky rMg ] jYsI miq dyie qYsw prgws ] pwrbRhmu krqw Aibnws ] sdw sdw sdw dieAwl ]

ismir ismir nwnk BE inhwl ]8]9] sloku ] asqiq krih Anyk jn AMqu n pwrwvwr ]

nwnk rcnw pRiB rcI bhu ibiD Aink pRkwr ]1] AstpdI ] ke koit hoE pUjwrI ] ke

koit Awcwr ibahwrI ] ke koit BE qIrQ vwsI ] ke koit bn BRmih adwsI ] ke koit byd

ky
sR
o
qy
]
ke
koit
qpIsu
r
hoqy
]
ke
koit
Awqm
iDAwnu
Dwrih
]
ke
koit
kib
kwib
bIcwrih

] ke koit nvqn nwm iDAwvih ] nwnk krqy kw AMqu n pwvih ]1] ke koit BE AiBmwnI
] ke koit AMD AigAwnI ] ke koit ikrpn kTor ] ke koit AiBg Awqm inkor ] ke koit
pr drb ka ihrih ] ke koit pr dUKnw krih ] ke koit mwieAw sRm mwih ] ke koit
prdys BRmwih ] ijqu ijqu lwvhu iqqu iqqu lgnw ] nwnk krqy kI jwnY krqw rcnw ]2]
ke koit isD jqI jogI ] ke koit rwjy rs BogI ] ke koit pMKI srp apwE ] ke koit
pwQr ibrK inpjwE ] ke koit pvx pwxI bYsMqr ] ke koit dys BU mMfl ] ke koit

276

ssIAr sUr n$X ] ke koit dyv dwnv ieMd isir C ] sgl smgRI ApnY sUiq DwrY ] nwnk
ijsu ijsu BwvY iqsu iqsu insqwrY ]3] ke koit rwjs qwms swqk ] ke koit byd purwn
ismiq A{ swsq ] ke koit kIE rqn smud ] ke koit nwnw pRkwr jMq ] ke koit kIE icr
jIvy ] ke koit igrI myr suvrn QIvy ] ke koit j$X iknr ipswc ] ke koit BUq pRyq sUkr
mgwc ] sB qy nyrY sBhU qy dUir ] nwnk Awip Ailpqu rihAw BrpUir ]4] ke koit pwqwl
ky vwsI ] ke koit nrk surg invwsI ] ke koit jnmih jIvih mrih ] ke koit bhu jonI
iPrih ] ke koit bYTq hI Kwih ] ke koit Gwlih Qik pwih ] ke koit kIE DnvMq ] ke
koit mwieAw mih icMq ] jh jh Bwxw qh qh rwKy ] nwnk sBu ikCu pRB kY hwQy ]5] ke koit

BE bYrwgI ] rwm nwm sMig iqin ilv lwgI ] ke koit pRB ka KojMqy ] Awqm mih pwrbRhmu

lhqy ] ke koit drsn pRB ipAws ] iqn ka imilAo pRBu Aibnws ] ke koit mwgih sqsMgu

] pwrbRhm iqn lwgw rMgu ] ijn ka hoE Awip supRsn ] nwnk qy jn sdw Din DMin ]6] ke

koit KwxI A{ KMf ] ke koit Akws bRhmMf ] ke koit hoE Avqwr ] ke jugiq kIno ibsQwr

]
ke
bwr
psirAo
pwswr
]
sdw
sdw
ieku
EkM
k
wr
]
ke
koit
kIny
bhu
Bwiq
]
pR
B
qy
hoE
pR
B

mwih smwiq ] qw kw AMqu n jwnY koie ] Awpy Awip nwnk pRBu soie ]7] ke koit pwrbRhm ky
dws ] iqn hovq Awqm prgws ] ke koit qq ky byqy ] sdw inhwrih Eko nyy ] ke koit nwm
rsu pIvih ] Amr BE sd sd hI jIvih ] ke koit nwm gun gwvih ] Awqm ris suiK shij
smwvih ] Apuny jn ka swis swis smwry ] nwnk Aoie prmysur ky ipAwry ]8]10] sloku ]
krx kwrx pRBu Eku hY dUsr nwhI koie ] nwnk iqsu bilhwrxY jil Qil mhIAil soie ]1]
AstpdI ] krn krwvn krnY jogu ] jo iqsu BwvY soe hogu ] iKn mih Qwip aQwpnhwrw ]

277

AMqu nhI ikCu pwrwvwrw ] hukmy Dwir ADr rhwvY ] hukmy apjY hukim smwvY ] hukmy c nIc
ibahwr ] hukmy Aink rMg prkwr ] kir kir dyKY ApnI vifAwe ] nwnk sB mih rihAw
smwe ]1] pRB BwvY mwnuK giq pwvY ] pRB BwvY qw pwQr qrwvY ] pRB BwvY ibnu sws qy rwKY ] pRB
BwvY qw hir gux BwKY ] pRB BwvY qw piqq aDwrY ] Awip krY Awpn bIcwrY ] duhw isirAw kw
Awip suAwmI ] KylY ibgsY AMqrjwmI ] jo BwvY so kwr krwvY ] nwnk stI Av{ n AwvY ]2]
khu mwnuK qy ikAw hoie AwvY ] jo iqsu BwvY soe krwvY ] ies kY hwiQ hoie qw sBu ikCu lyie ] jo
iqsu BwvY soe kryie ] Anjwnq ibiKAw mih rcY ] jy jwnq Awpn Awp bcY ] Brmy BUlw dh
idis DwvY ] inmK mwih cwir kuMt iPir AwvY ] kir ikrpw ijsu ApnI Bgiq dyie ] nwnk qy

jn nwim imlyie ]3] iKn mih nIc kIt ka rwj ] pwrbRhm grIb invwj ] jw kw sit

kCU n AwvY ] iqsu qqkwl dh ids pRgtwvY ] jw ka ApunI krY bKsIs ] qw kw lyKw n gnY

jgdIs ] jIa ipMfu sB iqs kI rwis ] Git Git pUrn bRhm pRgws ] ApnI bxq Awip

bnwe ] nwnk jIvY dyiK bfwe ]4] ies kw blu nwhI iesu hwQ ] krn krwvn srb ko nwQ

]
AwigAwkwrI
bpu
r
w
jIa
]
jo
iqsu
BwvY
soe
Pu
i
n
QIa
]
kbhU
c
nIc
mih
bsY
]
kbhU
sog

hrK rMig hsY ] kbhU inMd icMd ibahwr ] kbhU B Akws pieAwl ] kbhU byqw bRhm bIcwr
] nwnk Awip imlwvxhwr ]5] kbhU inriq krY bhu Bwiq ] kbhU soie rhY idnu rwiq ] kbhU
mhw koD ibkrwl ] kbhUM srb kI hoq rvwl ] kbhU hoie bhY bf rwjw ] kbhu ByKwrI nIc kw
swjw ] kbhU ApkIriq mih AwvY ] kbhU Blw Blw khwvY ] ija pRBu rwKY iqv hI rhY ] gur
pRswid nwnk scu khY ]6] kbhU hoie pMifqu kry b$Xwnu ] kbhU moinDwrI lwvY iDAwnu ] kbhU
qt qIrQ iesnwn ] kbhU isD swiDk muiK igAwn ] kbhU kIt hsiq pqMg hoie jIAw ] Aink

278

join BrmY BrmIAw ] nwnw }p ija swgI idKwvY ] ija pRB BwvY iqvY ncwvY ] jo iqsu BwvY soe
hoie ] nwnk dUjw Av{ n koie ]7] kbhU swDsMgiq iehu pwvY ] asu AsQwn qy bhuir n AwvY
] AMqir hoie igAwn prgwsu ] asu AsQwn kw nhI ibnwsu ] mn qn nwim rqy iek rMig ]
sdw bsih pwrbRhm kY sMig ] ija jl mih jlu Awie Ktwnw ] iqa joqI sMig joiq smwnw ]
imit gE gvn pwE ibsRwm ] nwnk pRB kY sd kurbwn ]8]11] sloku ] suKI bsY mskInIAw
Awpu invwir qly ] bfy bfy AhkwrIAw nwnk grib gly ]1] AstpdI ] ijs kY AMqir
rwj AiBmwnu ] so nrkpwqI hovq suAwnu ] jo jwnY mY jobnvMqu ] so hovq ibstw kw jMqu ]
Awps ka krmvMqu khwvY ] jnim mrY bhu join BRmwvY ] Dn BUim kw jo krY gumwnu ] so mUrKu

AMDw AigAwnu ] kir ikrpw ijs kY ihrdY grIbI bswvY ] nwnk ehw mukqu AwgY suKu pwvY ]

1] DnvMqw hoie kir grbwvY ] qx smwin kCu sMig n jwvY ] bhu lskr mwnuK pir kry

Aws ] pl BIqir qw kw hoie ibnws ] sB qy Awp jwnY blvMqu ] iKn mih hoie jwie BsmMqu ]

iksY n bdY Awip AhkwrI ] Drm rwie iqsu kry KuAwrI ] gur pRswid jw kw imtY AiBmwnu ] so

jnu
nwnk
drgh
prvwnu
]2]
koit
krm
krY
ha
Dwry
]
sR
m
u
pwvY
sgly
ibrQwry
]
Aink

qpisAw kry Ahkwr ] nrk surg iPir iPir Avqwr ] Aink jqn kir Awqm nhI dvY ]
hir drgh khu kYsy gvY ] Awps ka jo Blw khwvY ] iqsih Blwe inkit n AwvY ] srb kI
ryn jw kw mnu hoie ] khu nwnk qw kI inrml soie ]3] jb lgu jwnY muJ qy kCu hoie ] qb
ies ka suKu nwhI koie ] jb ieh jwnY mY ikCu krqw ] qb lgu grB join mih iPrqw ] jb
DwrY ko bYrI mIqu ] qb lgu inhclu nwhI cIqu ] jb lgu moh mgn sMig mwie ] qb lgu
Drm rwie dyie sjwie ] pRB ikrpw qy bMDn qUtY ] gur pRswid nwnk ha CUtY ]4] shs Kty

279

lK ka aiT DwvY ] qpiq n AwvY mwieAw pwCY pwvY ] Aink Bog ibiKAw ky krY ] nh qpqwvY
Kip Kip mrY ] ibnw sMqoK nhI ko rwjY ] supn mnorQ bQy sB kwjY ] nwm rMig srb suKu hoie
] bfBwgI iksY prwpiq hoie ] krn krwvn Awpy Awip ] sdw sdw nwnk hir jwip ]5] krn
krwvn krnYhw{ ] ies kY hwiQ khw bIcw{ ] jYsI sit kry qYsw hoie ] Awpy Awip Awip pRBu
soie ] jo ikCu kIno su ApnY rMig ] sB qy dUir sBhU kY sMig ] bUJY dyKY krY ibbyk ] Awpih Ek
Awpih Anyk ] mrY n ibnsY AwvY n jwie ] nwnk sd hI rihAw smwie ]6] Awip apdysY smJY
Awip ] Awpy ricAw sB kY swiQ ] Awip kIno Awpn ibsQw{ ] sBu kCu as kw Aohu krnYhw{ ]
as qy iBn khhu ikCu hoie ] Qwn Qnqir EkY soie ] Apuny cilq Awip krxYhwr ] kaqk krY

rMg Awpwr ] mn mih Awip mn Apuny mwih ] nwnk kImiq khnu n jwie ]7] siq siq siq pRBu

suAwmI ] gur prswid iknY viKAwnI ] scu scu scu sBu kInw ] koit mDy iknY ibrlY cInw ] Blw

Blw Blw qyrw }p ] Aiq suMdr Apwr AnUp ] inrml inrml inrml qyrI bwxI ] Git Git

sunI sRvn b$XwxI ] piv piv piv punIq ] nwmu jpY nwnk min pRIiq ]8]12] sloku ]

sM
q
srin
jo
jnu
prY
so
jnu
aDrnhwr
]
sM
q
kI
inM
d
w
nwnkw
bhu
i
r
bhu
i
r
Avqwr
]1]

AstpdI ] sMq kY dUKin Awrjw GtY ] sMq kY dUKin jm qy nhI CutY ] sMq kY dUKin suKu sBu jwie ]
sMq kY dUKin nrk mih pwie ] sMq kY dUKin miq hoie mlIn ] sMq kY dUKin soBw qy hIn ] sMq ky
hqy ka rKY n koie ] sMq kY dUKin Qwn BRstu hoie ] sMq pwl pw jy krY ] nwnk sMqsMig
inMdku BI qrY ]1] sMq ky dUKn qy muKu BvY ] sMqn kY dUKin kwg ija lvY ] sMqn kY dUKin srp
join pwie ] sMq kY dUKin qgd join ikrmwie ] sMqn kY dUKin qsnw mih jlY ] sMq kY dUKin
sBu ko ClY ] sMq kY dUKin qyju sBu jwie ] sMq kY dUKin nIcu nIcwie ] sMq doKI kw Qwa ko nwih ]

280

nwnk sMq BwvY qw Aoie BI giq pwih ]2] sMq kw inMdku mhw Aqqwe ] sMq kw inMdku iKnu itknu
n pwe ] sMq kw inMdku mhw hiqAwrw ] sMq kw inMdku prmysuir mwrw ] sMq kw inMdku rwj qy hInu
] sMq kw inMdku duKIAw A{ dInu ] sMq ky inMdk ka srb rog ] sMq ky inMdk ka sdw ibjog ]
sMq kI inMdw doK mih doKu ] nwnk sMq BwvY qw as kw BI hoie moKu ]3] sMq kw doKI sdw Apivqu
] sMq kw doKI iksY kw nhI imqu ] sMq ky doKI ka fwnu lwgY ] sMq ky doKI ka sB iqAwgY ] sMq
kw doKI mhw AhkwrI ] sMq kw doKI sdw ibkwrI ] sMq kw doKI jnmY mrY ] sMq kI dUKnw suK qy
trY ] sMq ky doKI ka nwhI Twa ] nwnk sMq BwvY qw lE imlwie ]4] sMq kw doKI AD bIc qy tUtY
] sMq kw doKI ikqY kwij n phUcY ] sMq ky doKI ka aidAwn BRmweAY ] sMq kw doKI aJiV pweAY

] sMq kw doKI AMqr qy QoQw ] ija sws ibnw imrqk kI loQw ] sMq ky doKI kI jV ikCu nwih ]

Awpn bIij Awpy hI Kwih ] sMq ky doKI ka Av{ n rwKnhw{ ] nwnk sMq BwvY qw lE abwir

]5] sMq kw doKI iea ibllwie ] ija jl ibhUn mCulI qVPVwie ] sMq kw doKI BUKw nhI

rwjY ] ija pwvku eDin nhI DRwpY ] sMq kw doKI CutY iekylw ] ija bUAwV iqlu Kyq mwih duhylw

]
sM
q
kw
doKI
Drm
qy
rhq
]
sM
q
kw
doKI
sd
imiQAw
khq
]
ikrqu
inM
d
k
kw
Du
i
r
hI
pieAw
]

nwnk jo iqsu BwvY soe iQAw ]6] sMq kw doKI ibgV }pu hoie jwie ] sMq ky doKI ka drgh
imlY sjwie ] sMq kw doKI sdw shkweAY ] sMq kw doKI n mrY n jIvweAY ] sMq ky doKI kI pujY
n Awsw ] sMq kw doKI aiT clY inrwsw ] sMq kY doiK n qstY koie ] jYsw BwvY qYsw koe hoie ]
pieAw ikrqu n mytY koie ] nwnk jwnY scw soie ]7] sB Gt iqs ky Aohu krnYhw{ ] sdw sdw
iqs ka nmskw{ ] pRB kI asqiq krhu idnu rwiq ] iqsih iDAwvhu swis igrwis ] sBu
kCu vrqY iqs kw kIAw ] jYsw kry qYsw ko QIAw ] Apnw Kylu Awip krnYhw{ ] dUsr kanu

281

khY bIcw{ ] ijs no pw krY iqsu Awpn nwmu dyie ] bfBwgI nwnk jn syie ]8]13] sloku ]
qjhu isAwnp suir jnhu ismrhu hir hir rwie ] Ek Aws hir min rKhu nwnk dUKu Brmu Ba
jwie ]1] AstpdI ] mwnuK kI tyk bQI sB jwnu ] dyvn ka EkY Bgvwnu ] ijs kY dIAY rhY
AGwie ] bhuir n qsnw lwgY Awie ] mwrY rwKY Eko Awip ] mwnuK kY ikCu nwhI hwiQ ] iqs kw
hukmu bUiJ suKu hoie ] iqs kw nwmu rKu kMiT proie ] ismir ismir ismir pRBu soie ] nwnk ibGnu
n lwgY koie ]1] asqiq mn mih kir inrMkwr ] kir mn myry siq ibahwr ] inrml rsnw
AMmqu pIa ] sdw suhylw kir lyih jIa ] nYnhu pyKu Twkur kw rMgu ] swDsMig ibnsY sB sMgu ]
crn cla mwrig goibMd ] imtih pwp jpIAY hir ibMd ] kr hir krm sRvin hir kQw ] hir

drgh nwnk jl mQw ]2] bfBwgI qy jn jg mwih ] sdw sdw hir ky gun gwih ] rwm nwm

jo krih bIcwr ] sy DnvMq gnI sMswr ] min qin muiK bolih hir muKI ] sdw sdw jwnhu qy suKI

] Eko Eku Eku pCwnY ] ieq aq kI Aohu soJI jwnY ] nwm sMig ijs kw mnu mwinAw ] nwnk iqnih

inrMjnu jwinAw ]3] gur pRswid Awpn Awpu suJY ] iqs kI jwnhu qsnw buJY ] swDsMig hir

hir
jsu
khq
]
srb
rog
qy
Aohu
hir
jnu
rhq
]
Anidnu
kIrqnu
ky
v
l
b$Xwnu
]
g
h
sq
mih

soe inrbwnu ] Ek pir ijsu jn kI Awsw ] iqs kI ktIAY jm kI Pwsw ] pwrbRhm kI ijsu
min BUK ] nwnk iqsih n lwgih dUK ]4] ijs ka hir pRBu min iciq AwvY ] so sMqu suhylw
nhI fulwvY ] ijsu pRBu Apunw ikrpw krY ] so syvku khu iks qy frY ] jYsw sw qYsw stwieAw ]
Apuny kwrj mih Awip smwieAw ] soDq soDq soDq sIiJAw ] gur pRswid qqu sBu bUiJAw ] jb
dyKa qb sBu ikCu mUlu ] nwnk so sUKmu soe AsQUlu ]5] nh ikCu jnmY nh ikCu mrY ]
Awpn cilqu Awp hI krY ] Awvnu jwvnu sit Ansit ] AwigAwkwrI DwrI sB ssit ]

282

Awpy Awip sgl mih Awip ] Aink jugiq ric Qwip aQwip ] AibnwsI nwhI ikCu KMf ] Dwrx
Dwir rihAo bRhmMf ] AlK AByv purK prqwp ] Awip jpwE q nwnk jwp ]6] ijn pRBu jwqw
su soBwvMq ] sgl sMsw{ aDrY iqn mMq ] pRB ky syvk sgl aDwrn ] pRB ky syvk dUK
ibswrn ] Awpy myil lE ikrpwl ] gur kw sbdu jip BE inhwl ] an kI syvw soe lwgY ]
ijs no pw krih bfBwgY ] nwmu jpq pwvih ibsRwmu ] nwnk iqn purK ka qm kir mwnu
]7] jo ikCu krY su pRB kY rMig ] sdw sdw bsY hir sMig ] shj suBwie hovY so hoie ] krxYhw{
pCwxY soie ] pRB kw kIAw jn mIT lgwnw ] jYsw sw qYsw stwnw ] ijs qy apjy iqsu mwih
smwE ] Aoie suK inDwn anhU bin AwE ] Awps ka Awip dIno mwnu ] nwnk pRB jnu Eko jwnu

]8]14] sloku ] srb klw BrpUr pRB ibrQw jwnnhwr ] jw kY ismrin aDrIAY nwnk

iqsu bilhwr ]1] AstpdI ] tUtI gwFnhwr guopwl ] srb jIAw Awpy pRiqpwl ] sgl kI

icMqw ijsu mn mwih ] iqs qy ibrQw koe nwih ] ry mn myry sdw hir jwip ] AibnwsI pRBu Awpy

Awip ] Awpn kIAw kCU n hoie ] jy sa pRwnI locY koie ] iqsu ibnu nwhI qyrY ikCu kwm ] giq

nwnk
jip
Ek
hir
nwm
]1]
}pvM
q
u
hoie
nwhI
mohY
]
pR
B
kI
joiq
sgl
Gt
sohY
]
DnvM
q
w

hoie ikAw ko grbY ] jw sBu ikCu iqs kw dIAw drbY ] Aiq sUrw jy ko khwvY ] pRB kI klw
ibnw kh DwvY ] jy ko hoie bhY dwqw{ ] iqsu dynhw{ jwnY gwvw{ ] ijsu gur pRswid qUtY ha
rogu ] nwnk so jnu sdw Arogu ]2] ija mMdr ka QwmY QMmnu ] iqa gur kw sbdu mnih
AsQMmnu ] ija pwKwxu nwv ciV qrY ] pRwxI gur crx lgqu insqrY ] ija AMDkwr dIpk
prgwsu ] gur drsnu dyiK min hoie ibgwsu ] ija mhw aidAwn mih mwrgu pwvY ] iqa swDU
sMig imil joiq pRgtwvY ] iqn sMqn kI bwCa DUir ] nwnk kI hir locw pUir ]3] mn mUrK

283

kwhy ibllweAY ] purb ilKy kw iliKAw pweAY ] dUK sUK pRB dyvnhw{ ] Avr iqAwig qU
iqsih icqw{ ] jo kCu krY soe suKu mwnu ] BUlw kwhy iPrih Ajwn ] kan bsqu Awe qyrY sMg ]
lpit rihAo ris loBI pqMg ] rwm nwm jip ihrdy mwih ] nwnk piq syqI Gir jwih ]4] ijsu
vKr ka lYin qU AwieAw ] rwm nwmu sMqn Gir pwieAw ] qij AiBmwnu lyhu mn moil ] rwm
nwmu ihrdy mih qoil ] lwid Kyp sMqh sMig cwlu ] Avr iqAwig ibiKAw jMjwl ] DMin DMin khY
sBu koie ] muK jl hir drgh soie ] iehu vwpw{ ivrlw vwpwrY ] nwnk qw kY sd bilhwrY ]
5] crn swD ky Doie Doie pIa ] Arip swD ka Apnw jIa ] swD kI DUir krhu iesnwnu ] swD
pir jweAY kurbwnu ] swD syvw vfBwgI pweAY ] swDsMig hir kIrqnu gweAY ] Aink

ibGn qy swDU rwKY ] hir gun gwie AMmq rsu cwKY ] Aot ghI sMqh dir AwieAw ] srb sUK

nwnk iqh pwieAw ]6] imrqk ka jIvwlnhwr ] BUKy ka dyvq ADwr ] srb inDwn jw kI

stI mwih ] purb ilKy kw lhxw pwih ] sBu ikCu iqs kw Aohu krnY jogu ] iqsu ibnu dUsr hoAw

n hogu ] jip jn sdw sdw idnu rYxI ] sB qy c inrml ieh krxI ] kir ikrpw ijs ka

nwmu
dIAw
]
nwnk
so
jnu
inrmlu
QIAw
]7]
jw
kY
min
gu
r
kI
prqIiq
]
iqsu
jn
AwvY
hir
pR
B
u

cIiq ] Bgqu Bgqu sunIAY iqhu loie ] jw kY ihrdY Eko hoie ] scu krxI scu qw kI rhq ] scu
ihrdY siq muiK khq ] swcI sit swcw Awkw{ ] scu vrqY swcw pwsw{ ] pwrbRhmu ijin scu
kir jwqw ] nwnk so jnu sic smwqw ]8]15] sloku ] }pu n ryK n rMgu ikCu qhu gux qy pRB
iBn ] iqsih buJwE nwnkw ijsu hovY supRsn ]1] AstpdI ] AibnwsI pRBu mn mih rwKu ] mwnuK
kI qU pRIiq iqAwgu ] iqs qy prY nwhI ikCu koie ] srb inrMqir Eko soie ] Awpy bInw Awpy dwnw
] gihr gMBI{ ghI{ sujwnw ] pwrbRhm prmysur goibMd ] pw inDwn dieAwl bKsMd ] swD

284

qyry kI crnI pwa ] nwnk kY min iehu Anrwa ]1] mnsw pUrn srnw jog ] jo kir pwieAw
soe hogu ] hrn Brn jw kw ny Po{ ] iqs kw mM n jwnY ho{ ] And }p mMgl sd jw kY ]
srb Qok sunIAih Gir qw kY ] rwj mih rwju jog mih jogI ] qp mih qpIs{ ghsq mih
BogI ] iDAwie iDAwie Bgqh suKu pwieAw ] nwnk iqsu purK kw iknY AMqu n pwieAw ]
2] jw kI lIlw kI imiq nwih ] sgl dyv hwry Avgwih ] ipqw kw jnmu ik jwnY pUqu ]
sgl proe ApunY sUiq ] sumiq igAwnu iDAwnu ijn dyie ] jn dws nwmu iDAwvih syie ]
iqhu gux mih jw ka BrmwE ] jnim mrY iPir AwvY jwE ] c nIc iqs ky AsQwn ] jYsw
jnwvY qYsw nwnk jwn ]3] nwnw }p nwnw jw ky rMg ] nwnw ByK krih iek rMg ] nwnw

ibiD kIno ibsQw{ ] pRBu AibnwsI EkMkw{ ] nwnw cilq kry iKn mwih ] pUir rihAo pUrnu

sB Twie ] nwnw ibiD kir bnq bnwe ] ApnI kImiq Awpy pwe ] sB Gt iqs ky sB

iqs ky Twa ] jip jip jIvY nwnk hir nwa ]4] nwm ky Dwry sgly jMq ] nwm ky Dwry KMf

bRhmMf ] nwm ky Dwry ismiq byd purwn ] nwm ky Dwry sunn igAwn iDAwn ] nwm ky Dwry

Awgws
pwqwl
]
nwm
ky
Dwry
sgl
Awkwr
]
nwm
ky
Dwry
pu
r
IAw
sB
Bvn
]
nwm
kY
sM
i
g
aDry

suin sRvn ] kir ikrpw ijsu AwpnY nwim lwE ] nwnk caQy pd mih so jnu giq pwE ]5] }pu
siq jw kw siq AsQwnu ] purKu siq kyvl prDwnu ] krqUiq siq siq jw kI bwxI ] siq purK
sB mwih smwxI ] siq krmu jw kI rcnw siq ] mUlu siq siq aqpiq ] siq krxI inrml
inrmlI ] ijsih buJwE iqsih sB BlI ] siq nwmu pRB kw suKdwe ] ibswsu siq nwnk
gur qy pwe ]6] siq bcn swDU apdys ] siq qy jn jw kY irdY pRvys ] siq inriq
bUJY jy koie ] nwmu jpq qw kI giq hoie ] Awip siq kIAw sBu siq ] Awpy jwnY ApnI

285

imiq giq ] ijs kI ssit su krxYhw{ ] Avr n bUiJ krq bIcw{ ] krqy kI imiq n jwnY kIAw
] nwnk jo iqsu BwvY so vrqIAw ]7] ibsmn ibsm BE ibsmwd ] ijin bUiJAw iqsu AwieAw
swd ] pRB kY rMig rwic jn rhy ] gur kY bcin pdwrQ lhy ] Aoie dwqy duK kwtnhwr ] jw kY
sMig qrY sMswr ] jn kw syvku so vfBwgI ] jn kY sMig Ek ilv lwgI ] gun goibd kIrqnu jnu
gwvY ] gur pRswid nwnk Plu pwvY ]8]16] sloku ] Awid scu jugwid scu ] hY iB scu nwnk
hosI iB scu ]1] AstpdI ] crn siq siq prsnhwr ] pUjw siq siq syvdwr ] drsnu
siq siq pyKnhwr ] nwmu siq siq iDAwvnhwr ] Awip siq siq sB DwrI ] Awpy gux Awpy
guxkwrI ] sbdu siq siq pRBu bkqw ] suriq siq siq jsu sunqw ] buJnhwr ka siq sB hoie

] nwnk siq siq pRBu soie ]1] siq s}pu irdY ijin mwinAw ] krn krwvn iqin mUlu pCwinAw

] jw kY irdY ibswsu pRB AwieAw ] qqu igAwnu iqsu min pRgtwieAw ] BY qy inrBa hoie bswnw

] ijs qy apijAw iqsu mwih smwnw ] bsqu mwih ly bsqu gfwe ] qw ka iBn n khnw jwe ]

bUJY bUJnhw{ ibbyk ] nwrwien imly nwnk Ek ]2] Twkur kw syvku AwigAwkwrI ] Twkur kw

sy
v
ku
sdw
pU
j
wrI
]
Twku
r
ky
sy
v
k
kY
min
prqIiq
]
Twku
r
kI
sy
v
k
ky
inrml
rIiq
]
Twku
r

ka syvku jwnY sMig ] pRB kw syvku nwm kY rMig ] syvk ka pRB pwlnhwrw ] syvk kI rwKY
inrMkwrw ] so syvku ijsu dieAw pRBu DwrY ] nwnk so syvku swis swis smwrY ]3] Apuny jn kw
prdw FwkY ] Apny syvk kI srpr rwKY ] Apny dws ka dyie vfwe ] Apny syvk ka nwmu
jpwe ] Apny syvk kI Awip piq rwKY ] qw kI giq imiq koie n lwKY ] pRB ky syvk ka ko n
phUcY ] pRB ky syvk c qy cy ] jo pRiB ApnI syvw lwieAw ] nwnk so syvku dh idis pRgtwieAw
]4] nIkI kIrI mih kl rwKY ] Bsm krY lskr koit lwKY ] ijs kw swsu n kwFq Awip ]

286

qw ka rwKq dy kir hwQ ] mwns jqn krq bhu Bwiq ] iqs ky krqb ibrQy jwiq ] mwrY n
rwKY Av{ n koie ] srb jIAw kw rwKw soie ] kwhy soc krih ry pRwxI ] jip nwnk pRB AlK
ivfwxI ]5] bwrM bwr bwr pRBu jpIAY ] pI AMmqu iehu mnu qnu DRpIAY ] nwm rqnu ijin
gurmuiK pwieAw ] iqsu ikCu Av{ nwhI stwieAw ] nwmu Dnu nwmo }pu rMgu ] nwmo suKu hir
nwm kw sMgu ] nwm ris jo jn qpqwny ] mn qn nwmih nwim smwny ] Tq bYTq sovq nwm
] khu nwnk jn kY sd kwm ]6] bolhu jsu ijhbw idnu rwiq ] pRiB ApnY jn kInI dwiq ]
krih Bgiq Awqm kY cwie ] pRB Apny isa rhih smwie ] jo hoAw hovq so jwnY ] pRB Apny kw
hukmu pCwnY ] iqs kI mihmw kan bKwna ] iqs kw gunu kih Ek n jwna ] AwT phr pRB

bsih hjUry ] khu nwnk sye jn pUry ]7] mn myry iqn kI Aot lyih ] mnu qnu Apnw iqn jn

dyih ] ijin jin Apnw pRBU pCwqw ] so jnu srb Qok kw dwqw ] iqs kI srin srb suK pwvih

] iqs kY dris sB pwp imtwvih ] Avr isAwnp sglI Cwfu ] iqsu jn kI qU syvw lwgu ]

Awvnu jwnu n hovI qyrw ] nwnk iqsu jn ky pUjhu sd pYrw ]8]17] sloku ] siq purKu ijin

jwinAw
siqgu
{
iqs
kw
nwa
]
iqs
kY
sM
i
g
isKu
aDrY
nwnk
hir
gu
n
gwa
]1]
AstpdI
]

siqgu{ isK kI krY pRiqpwl ] syvk ka gu{ sdw dieAwl ] isK kI gu{ durmiq mlu ihrY ]
gur bcnI hir nwmu acrY ] siqgu{ isK ky bMDn kwtY ] gur kw isKu ibkwr qy hwtY ] siqgu{
isK ka nwm Dnu dyie ] gur kw isKu vfBwgI hy ] siqgu{ isK kw hlqu plqu svwrY ] nwnk
siqgu{ isK ka jIA nwil smwrY ]1] gur kY gih syvku jo rhY ] gur kI AwigAw mn mih
shY ] Awps ka kir kCu n jnwvY ] hir hir nwmu irdY sd iDAwvY ] mnu bycY siqgur kY
pwis ] iqsu syvk ky kwrj rwis ] syvw krq hoie inhkwmI ] iqs ka hoq prwpiq suAwmI ]

287

ApnI pw ijsu Awip kryie ] nwnk so syvku gur kI miq lyie ]2] bIs ibsvy gur kw mnu
mwnY ] so syvku prmysur kI giq jwnY ] so siqgu{ ijsu irdY hir nwa ] Aink bwr gur ka
bil jwa ] srb inDwn jIA kw dwqw ] AwT phr pwrbRhm rMig rwqw ] bRhm mih jnu jn
mih pwrbRhmu ] Ekih Awip nhI kCu Brmu ] shs isAwnp lieAw n jweAY ] nwnk AYsw
gu{ bfBwgI pweAY ]3] sPl drsnu pyKq punIq ] prsq crn giq inrml rIiq ] Bytq
sMig rwm gun rvy ] pwrbRhm kI drgh gvy ] suin kir bcn krn AwGwny ] min sMqoKu Awqm
pqIAwny ] pUrw gu{ A$XAo jw kw mM ] AMmq sit pyKY hoie sMq ] gux ibAMq kImiq nhI
pwie ] nwnk ijsu BwvY iqsu lE imlwie ]4] ijhbw Ek asqiq Anyk ] siq purK pUrn

ibbyk ] kwhU bol n phucq pRwnI ] Agm Agocr pRB inrbwnI ] inrwhwr inrvYr suKdwe ]

qw kI kImiq iknY n pwe ] Aink Bgq bMdn inq krih ] crn kml ihrdY ismrih ] sd

bilhwrI siqgur Apny ] nwnk ijsu pRswid AYsw pRBu jpny ]5] iehu hir rsu pwvY jnu koie ]

AMmqu pIvY Am{ so hoie ] asu purK kw nwhI kdy ibnws ] jw kY min pRgty gunqws ] AwT phr

hir
kw
nwmu
ly
i
e
]
scu
apdy
s
u
sy
v
k
ka
dy
i
e
]
moh
mwieAw
kY
sM
i
g
n
ly
p
u
]
mn
mih
rwKY
hir

hir Eku ] AMDkwr dIpk prgwsy ] nwnk Brm moh duK qh qy nwsy ]6] qpiq mwih TwiF
vrqwe ] Andu BieAw duK nwTy Bwe ] jnm mrn ky imty AMdysy ] swDU ky pUrn apdysy ] Ba
cUkw inrBa hoie bsy ] sgl ibAwiD mn qy KY nsy ] ijs kw sw iqin ikrpw DwrI ] swDsMig
jip nwmu murwrI ] iQiq pwe cUky BRm gvn ] suin nwnk hir hir jsu sRvn ]7] inrgunu Awip
srgunu BI AohI ] klw Dwir ijin sglI mohI ] Apny cirq pRiB Awip bnwE ] ApunI kImiq
Awpy pwE ] hir ibnu dUjw nwhI koie ] srb inrMqir Eko soie ] Aoiq poiq rivAw }p rMg ] BE

288

pRgws swD kY sMg ] ric rcnw ApnI kl DwrI ] Aink bwr nwnk bilhwrI ]8]18] sloku ]
swiQ n cwlY ibnu Bjn ibiKAw sglI Cw{ ] hir hir nwmu kmwvnw nwnk iehu Dnu sw{ ]1]
AstpdI ] sMq jnw imil krhu bIcw{ ] Eku ismir nwm AwDw{ ] Avir apwv siB mIq
ibswrhu ] crn kml ird mih air Dwrhu ] krn kwrn so pRBu smrQu ] V kir ghhu nwmu
hir vQu ] iehu Dnu sMchu hovhu BgvMq ] sMq jnw kw inrml mMq ] Ek Aws rwKhu mn mwih ]
srb rog nwnk imit jwih ]1] ijsu Dn ka cwir kuMt aiT Dwvih ] so Dnu hir syvw qy pwvih ]
ijsu suK ka inq bwCih mIq ] so suKu swDU sMig prIiq ] ijsu soBw ka krih BlI krnI ] sw soBw
Bju hir kI srnI ] Aink apwvI rogu n jwie ] rogu imtY hir AvKDu lwie ] srb inDwn mih

hir nwmu inDwnu ] jip nwnk drgih prvwnu ]2] mnu prboDhu hir kY nwie ] dh idis Dwvq

AwvY Twie ] qw ka ibGnu n lwgY koie ] jw kY irdY bsY hir soie ] kil qwqI TWFw hir nwa ]

ismir ismir sdw suK pwa ] Ba ibnsY pUrn hoie Aws ] Bgiq Bwie Awqm prgws ] iqqu

Gir jwie bsY AibnwsI ] khu nwnk kwtI jm PwsI ]3] qqu bIcw{ khY jnu swcw ] jnim mrY

so
kwco
kwcw
]
Awvw
gvnu
imtY
pR
B
sy
v
]
Awpu
iqAwig
srin
gu
r
dy
v
]
iea
rqn
jnm
kw
hoie

aDw{ ] hir hir ismir pRwn AwDw{ ] Aink apwv n CUtnhwry ] isMmiq swsq byd bIcwry ] hir
kI Bgiq krhu mnu lwie ] min bMCq nwnk Pl pwie ]4] sMig n cwlis qyrY Dnw ] qUM ikAw
lptwvih mUrK mnw ] suq mIq kutMb A{ binqw ] ien qy khhu qum kvn snwQw ] rwj rMg
mwieAw ibsQwr ] ien qy khhu kvn Cutkwr ] Asu hsqI rQ AsvwrI ] JUTw fMPu JUTu pwswrI ] ijin
dIE iqsu buJY n ibgwnw ] nwmu ibswir nwnk pCuqwnw ]5] gur kI miq qUM lyih ieAwny ] Bgiq
ibnw bhu fUby isAwny ] hir kI Bgiq krhu mn mIq ] inrml hoie qum@wro cIq ] crn kml rwKhu

289

mn mwih ] jnm jnm ky iklibK jwih ] Awip jphu Avrw nwmu jpwvhu ] sunq khq rhq giq
pwvhu ] swr BUq siq hir ko nwa ] shij suBwie nwnk gun gwa ]6] gun gwvq qyrI aqris
mYlu ] ibnis jwie hamY ibKu PYlu ] hoih AicMqu bsY suK nwil ] swis gRwis hir nwmu smwil ]
Cwif isAwnp sglI mnw ] swDsMig pwvih scu Dnw ] hir pUMjI sMic krhu ibahw{ ] ehw
suKu drgh jYkw{ ] srb inrMqir Eko dyKu ] khu nwnk jw kY msqik lyKu ]7] Eko jip Eko
swlwih ] Eku ismir Eko mn Awih ] Eks ky gun gwa Anq ] min qin jwip Ek BgvMq ]
Eko Eku Eku hir Awip ] pUrn pUir rihAo pRBu ibAwip ] Aink ibsQwr Ek qy BE ] Eku
ArwiD prwCq gE ] mn qn AMqir Eku pRBu rwqw ] gur pRswid nwnk ieku jwqw ]8]19]

sloku ] iPrq iPrq pRB AwieAw pirAw qa srnwie ] nwnk kI pRB bynqI ApnI BgqI lwie

]1] AstpdI ] jwck jnu jwcY pRB dwnu ] kir ikrpw dyvhu hir nwmu ] swD jnw kI mwga

DUir ] pwrbRhm myrI srDw pUir ] sdw sdw pRB ky gun gwva ] swis swis pRB qumih iDAwva ]

crn kml isa lwgY pRIiq ] Bgiq kra pRB kI inq nIiq ] Ek Aot Eko AwDw{ ] nwnku mwgY

nwmu
pR
B
sw{
]1]
pR
B
kI

s
it
mhw
su
K
u
hoie
]
hir
rsu
pwvY
ibrlw
koie
]
ijn
cwiKAw
sy

jn qpqwny ] pUrn purK nhI folwny ] suBr Bry pRym rs rMig ] apjY cwa swD kY sMig ] pry
srin Awn sB iqAwig ] AMqir pRgws Anidnu ilv lwig ] bfBwgI jipAw pRBu soie ] nwnk
nwim rqy suKu hoie ]2] syvk kI mnsw pUrI Be ] siqgur qy inrml miq le ] jn ka pRBu
hoieAo dieAwlu ] syvku kIno sdw inhwlu ] bMDn kwit mukiq jnu BieAw ] jnm mrn dUKu
BRmu gieAw ] ieC punI srDw sB pUrI ] riv rihAw sd sMig hjUrI ] ijs kw sw iqin lIAw
imlwie ] nwnk BgqI nwim smwie ]3] so ika ibsrY ij Gwl n BwnY ] so ika ibsrY ij

290

kIAw jwnY ] so ika ibsrY ijin sBu ikCu dIAw ] so ika ibsrY ij jIvn jIAw ] so ika ibsrY
ij Agin mih rwKY ] gur pRswid ko ibrlw lwKY ] so ika ibsrY ij ibKu qy kwFY ] jnm jnm kw
tUtw gwFY ] guir pUrY qqu iehY buJwieAw ] pRBu Apnw nwnk jn iDAwieAw ]4] swjn sMq krhu
iehu kwmu ] Awn iqAwig jphu hir nwmu ] ismir ismir ismir suK pwvhu ] Awip jphu Avrh
nwmu jpwvhu ] Bgiq Bwie qrIAY sMsw{ ] ibnu BgqI qnu hosI Cw{ ] srb kilAwx sUK iniD
nwmu ] bUfq jwq pwE ibsRwmu ] sgl dUK kw hovq nwsu ] nwnk nwmu jphu gunqwsu ]5] apjI
pRIiq pRym rsu cwa ] mn qn AMqir iehI suAwa ] nyhu pyiK drsu suKu hoie ] mnu ibgsY swD
crn Doie ] Bgq jnw kY min qin rMgu ] ibrlw ko pwvY sMgu ] Ek bsqu dIjY kir mieAw ]

gur pRswid nwmu jip lieAw ] qw kI apmw khI n jwie ] nwnk rihAw srb smwie ]6] pRB

bKsMd dIn dieAwl ] Bgiq vCl sdw ikrpwl ] AnwQ nwQ goibMd gupwl ] srb Gtw

krq pRiqpwl ] Awid purK kwrx krqwr ] Bgq jnw ky pRwn ADwr ] jo jo jpY su hoie punIq ]

Bgiq Bwie lwvY mn hIq ] hm inrgunIAwr nIc Ajwn ] nwnk qumrI srin purK Bgvwn

]7]
srb
bY
k
u
M
T
mu
k
iq
moK
pwE
]
Ek
inmK
hir
ky
gu
n
gwE
]
Aink
rwj
Bog
bifAwe
]

hir ky nwm kI kQw min Bwe ] bhu Bojn kwpr sMgIq ] rsnw jpqI hir hir nIq ] BlI su
krnI soBw DnvMq ] ihrdY bsy pUrn gur mMq ] swDsMig pRB dyhu invws ] srb sUK nwnk
prgws ]8]20] sloku ] srgun inrgun inrMkwr sun smwDI Awip ] Awpn kIAw nwnkw
Awpy hI iPir jwip ]1] AstpdI ] jb Akw{ iehu kCu n styqw ] pwp pun qb kh qy
hoqw ] jb DwrI Awpn sun smwiD ] qb bYr ibroD iksu sMig kmwiq ] jb ies kw brnu ichnu
n jwpq ] qb hrK sog khu iksih ibAwpq ] jb Awpn Awp Awip pwrbRhm ] qb moh khw

291

iksu hovq Brm ] Awpn Kylu Awip vrqIjw ] nwnk krnYhw{ n dUjw ]1] jb hovq pRB kyvl
DnI ] qb bMD mukiq khu iks ka gnI ] jb Ekih hir Agm Apwr ] qb nrk surg khu
kan Aaqwr ] jb inrgun pRB shj suBwie ] qb isv skiq khhu ikqu Twie ] jb Awpih
Awip ApnI joiq DrY ] qb kvn inf{ kvn kq frY ] Awpn cilq Awip krnYhwr ] nwnk
Twkur Agm Apwr ]2] AibnwsI suK Awpn Awsn ] qh jnm mrn khu khw ibnwsn ] jb
pUrn krqw pRBu soie ] qb jm kI ws khhu iksu hoie ] jb Aibgq Agocr pRB Ekw ] qb ic
gupq iksu pUCq lyKw ] jb nwQ inrMjn Agocr AgwDy ] qb kan Cuty kan bMDn bwDy ]
Awpn Awp Awp hI Acrjw ] nwnk Awpn }p Awp hI aprjw ]3] jh inrml purKu purK piq

hoqw ] qh ibnu mYlu khhu ikAw Doqw ] jh inrMjn inrMkwr inrbwn ] qh kan ka mwn kan

AiBmwn ] jh s}p kyvl jgdIs ] qh Cl iCd lgq khu kIs ] jh joiq s}pI joiq sMig

smwvY ] qh iksih BUK kvnu qpqwvY ] krn krwvn krnYhw{ ] nwnk krqy kw nwih sumw{

]4] jb ApnI soBw Awpn sMig bnwe ] qb kvn mwie bwp im suq Bwe ] jh srb klw

Awpih
prbIn
]
qh
by
d
kqy
b
khw
ko
cIn
]
jb
Awpn
Awpu
Awip
air
DwrY
]
qa
sgn

Apsgn khw bIcwrY ] jh Awpn c Awpn Awip nyrw ] qh kan Twku{ kanu khIAY cyrw ]
ibsmn ibsm rhy ibsmwd ] nwnk ApnI giq jwnhu Awip ]5] jh ACl ACyd AByd
smwieAw ] hw iksih ibAwpq mwieAw ] Awps ka Awpih Awdysu ] iqhu gux kw nwhI prvysu
] jh Ekih Ek Ek BgvMqw ] qh kanu AicMqu iksu lwgY icMqw ] jh Awpn Awpu Awip
pqIAwrw ] qh kanu kQY kanu sunnYhwrw ] bhu byAMq c qy cw ] nwnk Awps ka Awpih
phUcw ]6] jh Awip ricAo prpMcu Akw{ ] iqhu gux mih kIno ibsQw{ ] pwpu punu qh Be

292

khwvq ] ko nrk ko surg bMCwvq ] Awl jwl mwieAw jMjwl ] hamY moh Brm BY Bwr ]
dUK sUK mwn Apmwn ] Aink pRkwr kIAo b$Xwn ] Awpn Kylu Awip kir dyKY ] Kylu sMkocY qa
nwnk EkY ]7] jh Aibgqu Bgqu qh Awip ] jh psrY pwsw{ sMq prqwip ] duhU pwK kw
Awpih DnI ] an kI soBw anhU bnI ] Awpih kaqk krY And coj ] Awpih rs Bogn
inrjog ] ijsu BwvY iqsu Awpn nwie lwvY ] ijsu BwvY iqsu Kyl iKlwvY ] bysumwr AQwh Agnq
AqolY ] ija bulwvhu iqa nwnk dws bolY ]8]21] sloku ] jIA jMq ky Twkurw Awpy
vrqxhwr ] nwnk Eko psirAw dUjw kh stwr ]1] AstpdI ] Awip kQY Awip sunnYhw{
] Awpih Eku Awip ibsQw{ ] jw iqsu BwvY qw ssit apwE ] AwpnY BwxY lE smwE ] qum qy

iBn nhI ikCu hoie ] Awpn sUiq sBu jgqu proie ] jw ka pRB jIa Awip buJwE ] scu

nwmu soe jnu pwE ] so smdrsI qq kw byqw ] nwnk sgl ssit kw jyqw ]1] jIA jM

sB qw kY hwQ ] dIn dieAwl AnwQ ko nwQu ] ijsu rwKY iqsu koie n mwrY ] so mUAw ijsu mnhu

ibswrY ] iqsu qij Avr khw ko jwie ] sB isir Eku inrMjn rwie ] jIA kI jugiq jw kY sB

hwiQ
]
AM
q
ir
bwhir
jwnhu
swiQ
]
gu
n
inDwn
by
A
M
q
Apwr
]
nwnk
dws
sdw
bilhwr
]

2] pUrn pUir rhy dieAwl ] sB pir hovq ikrpwl ] Apny krqb jwnY Awip ] AMqrjwmI
rihAo ibAwip ] pRiqpwlY jIAn bhu Bwiq ] jo jo ricAo su iqsih iDAwiq ] ijsu BwvY iqsu
lE imlwie ] Bgiq krih hir ky gux gwie ] mn AMqir ibswsu kir mwinAw ] krnhw{
nwnk ieku jwinAw ]3] jnu lwgw hir EkY nwie ] iqs kI Aws n ibrQI jwie ] syvk
ka syvw bin Awe ] hukmu bUiJ prm pdu pwe ] ies qy pir nhI bIcw{ ] jw kY min
bisAw inrMkw{ ] bMDn qoir BE inrvYr ] Anidnu pUjih gur ky pYr ] ieh lok suKIE

293

prlok suhyly ] nwnk hir pRiB Awpih myly ]4] swDsMig imil krhu And ] gun gwvhu pRB
prmwnd ] rwm nwm qqu krhu bIcw{ ] dlB dyh kw krhu aDw{ ] AMmq bcn hir ky gun
gwa ] pRwn qrn kw iehY suAwa ] AwT phr pRB pyKhu nyrw ] imtY AigAwnu ibnsY AMDyrw ]
suin apdysu ihrdY bswvhu ] mn ieCy nwnk Pl pwvhu ]5] hlqu plqu duie lyhu svwir ]
rwm nwmu AMqir air Dwir ] pUry gur kI pUrI dIiKAw ] ijsu min bsY iqsu swcu prIiKAw ] min
qin nwmu jphu ilv lwie ] dUKu drdu mn qy Ba jwie ] scu vwpw{ krhu vwpwrI ] drgh
inbhY Kyp qumwrI ] Ekw tyk rKhu mn mwih ] nwnk bhuir n Awvih jwih ]6] iqs qy dUir
khw ko jwie ] abrY rwKnhw{ iDAwie ] inrBa jpY sgl Ba imtY ] pRB ikrpw qy pRwxI

CutY ] ijsu pRBu rwKY iqsu nwhI dUK ] nwmu jpq min hovq sUK ] icMqw jwie imtY Ahkw{ ]

iqsu jn ka koie n phucnhw{ ] isr pir TwFw gu{ sUrw ] nwnk qw ky kwrj pUrw ]7]

miq pUrI AMmqu jw kI sit ] drsnu pyKq aDrq ssit ] crn kml jw ky AnUp ] sPl

drsnu suMdr hir }p ] Dnu syvw syvku prvwnu ] AMqrjwmI purKu pRDwnu ] ijsu min bsY su hoq

inhwlu
]
qw
kY
inkit
n
Awvq
kwlu
]
Amr
BE
Amrw
pdu
pwieAw
]
swDsM
i
g
nwnk
hir

iDAwieAw ]8]22] sloku ] igAwn AMjnu guir dIAw AigAwn AMDyr ibnwsu ] hir ikrpw qy
sMq ByitAw nwnk min prgwsu ]1] AstpdI ] sMqsMig AMqir pRBu fITw ] nwmu pRBU kw
lwgw mITw ] sgl simgRI Eksu Gt mwih ] Aink rMg nwnw stwih ] na iniD AMmqu
pRB kw nwmu ] dyhI mih ies kw ibsRwmu ] sun smwiD Anhq qh nwd ] khnu n jwe Acrj
ibsmwd ] iqin dyiKAw ijsu Awip idKwE ] nwnk iqsu jn soJI pwE ]1] so AMqir so bwhir
Anq ] Git Git ibAwip rihAw BgvMq ] Drin mwih Awkws pieAwl ] srb lok pUrn

294

pRiqpwl ] bin iqin prbiq hY pwrbRhmu ] jYsI AwigAw qYsw krmu ] pax pwxI bYsMqr mwih
] cwir kuMt dh idsy smwih ] iqs qy iBn nhI ko Twa ] gur pRswid nwnk suKu pwa ]2] byd
purwn isMmiq mih dyKu ] ssIAr sUr n$X mih Eku ] bwxI pRB kI sBu ko bolY ] Awip Afolu
n kbhU folY ] srb klw kir KylY Kyl ] moil n pweAY guxh Amol ] srb joiq mih jw kI
joiq ] Dwir rihAo suAwmI Aoiq poiq ] gur prswid Brm kw nwsu ] nwnk iqn mih Ehu ibswsu
]3] sMq jnw kw pyKnu sBu bRhm ] sMq jnw kY ihrdY siB Drm ] sMq jnw sunih suB bcn ]
srb ibAwpI rwm sMig rcn ] ijin jwqw iqs kI ieh rhq ] siq bcn swDU siB khq ] jo
jo hoie soe suKu mwnY ] krn krwvnhw{ pRBu jwnY ] AMqir bsy bwhir BI AohI ] nwnk drsnu

dyiK sB mohI ]4] Awip siq kIAw sBu siq ] iqsu pRB qy sglI aqpiq ] iqsu BwvY qw kry

ibsQw{ ] iqsu BwvY qw EkMkw{ ] Aink klw lKI nh jwie ] ijsu BwvY iqsu lE imlwie ]

kvn inkit kvn khIAY dUir ] Awpy Awip Awp BrpUir ] AMqrgiq ijsu Awip jnwE ]

nwnk iqsu jn Awip buJwE ]5] srb BUq Awip vrqwrw ] srb nYn Awip pyKnhwrw ] sgl

smgR
I
jw
kw
qnw
]
Awpn
jsu
Awp
hI
su
n
w
]
Awvn
jwnu
ieku
Ky
l
u
bnwieAw
]
AwigAwkwrI

kInI mwieAw ] sB kY miD Ailpqo rhY ] jo ikCu khxw su Awpy khY ] AwigAw AwvY AwigAw
jwie ] nwnk jw BwvY qw lE smwie ]6] ies qy hoie su nwhI burw ] AorY khhu iknY kCu krw ]
Awip Blw krqUiq Aiq nIkI ] Awpy jwnY Apny jI kI ] Awip swcu DwrI sB swcu ] Aoiq poiq
Awpn sMig rwcu ] qw kI giq imiq khI n jwie ] dUsr hoie q soJI pwie ] iqs kw kIAw sBu
prvwnu ] gur pRswid nwnk iehu jwnu ]7] jo jwnY iqsu sdw suKu hoie ] Awip imlwie lE pRBu
soie ] Aohu DnvMqu kulvMqu piqvMqu ] jIvn mukiq ijsu irdY BgvMqu ] Dnu Dnu Dnu jnu AwieAw ]

295

ijsu pRswid sBu jgqu qrwieAw ] jn Awvn kw iehY suAwa ] jn kY sMig iciq AwvY nwa ]
Awip mukqu mukqu krY sMsw{ ] nwnk iqsu jn ka sdw nmskw{ ]8]23] sloku ] pUrw pRBu
AwrwiDAw pUrw jw kw nwa ] nwnk pUrw pwieAw pUry ky gun gwa ]1] AstpdI ] pUry gur kw
suin apdysu ] pwrbRhmu inkit kir pyKu ] swis swis ismrhu goibMd ] mn AMqr kI aqrY icMd ]
Aws Ainq iqAwghu qrMg ] sMq jnw kI DUir mn mMg ] Awpu Coif bynqI krhu ] swDsMig
Agin swg{ qrhu ] hir Dn ky Bir lyhu BMfwr ] nwnk gur pUry nmskwr ]1] Kym kusl shj
Awnd ] swDsMig Bju prmwnd ] nrk invwir aDwrhu jIa ] gun goibMd AMmq rsu pIa ]
iciq icqvhu nwrwiex Ek ] Ek }p jw ky rMg Anyk ] gopwl dwmodr dIn dieAwl ] duK BMjn

pUrn ikrpwl ] ismir ismir nwmu bwrM bwr ] nwnk jIA kw iehY ADwr ]2] aqm slok swD

ky bcn ] AmulIk lwl Eih rqn ] sunq kmwvq hoq aDwr ] Awip qrY lokh insqwr ] sPl

jIvnu sPlu qw kw sMgu ] jw kY min lwgw hir rMgu ] jY jY sbdu Anwhdu vwjY ] suin suin And

kry pRBu gwjY ] pRgty gupwl mhWq kY mwQy ] nwnk aDry iqn kY swQy ]3] srin jogu suin

srnI
AwE
]
kir
ikrpw
pR
B
Awp
imlwE
]
imit
gE
bY
r
BE
sB
ry
n
]
AM
m

q
nwmu
swDsM
i
g

lYn ] supRsn BE gurdyv ] pUrn hoe syvk kI syv ] Awl jMjwl ibkwr qy rhqy ] rwm nwm
suin rsnw khqy ] kir pRswdu dieAw pRiB DwrI ] nwnk inbhI Kyp hmwrI ]4] pRB kI asqiq
krhu sMq mIq ] swvDwn Ekwgr cIq ] suKmnI shj goibMd gun nwm ] ijsu min bsY su hoq
inDwn ] srb ieCw qw kI pUrn hoie ] pRDwn purKu pRgtu sB loie ] sB qy c pwE AsQwnu
] bhuir n hovY Awvn jwnu ] hir Dnu Kwit clY jnu soie ] nwnk ijsih prwpiq hoie ]5]
Kym sWiq iriD nv iniD ] buiD igAwnu srb qh isiD ] ibidAw qpu jogu pRB iDAwnu ]

296

igAwnu sRyst qm iesnwnu ] cwir pdwrQ kml pRgws ] sB kY miD sgl qy adws ] suMd{
cqu{ qq kw byqw ] smdrsI Ek styqw ] ieh Pl iqsu jn kY muiK Bny ] gur nwnk nwm
bcn min suny ]6] iehu inDwnu jpY min koie ] sB jug mih qw kI giq hoie ] gux goibMd
nwm Duin bwxI ] ismiq sws byd bKwxI ] sgl mqWq kyvl hir nwm ] goibMd Bgq kY
min ibsRwm ] koit ApRwD swDsMig imtY ] sMq pw qy jm qy CutY ] jw kY msqik krm pRiB pwE
] swD srix nwnk qy AwE ]7] ijsu min bsY sunY lwie pRIiq ] iqsu jn AwvY hir pRBu cIiq ]
jnm mrn qw kw dUKu invwrY ] dulB dyh qqkwl aDwrY ] inrml soBw AMmq qw kI bwnI ] Eku
nwmu mn mwih smwnI ] dUK rog ibnsy BY Brm ] swD nwm inrml qw ky krm ] sB qy c qw kI

soBw bnI ] nwnk ieh guix nwmu suKmnI ]8]24]

iQqI gaVI mhlw 5 ] sloku ]


< siqgur pRswid ]

jil Qil mhIAil pUirAw suAwmI isrjnhw{ ] Aink BWiq hoie psirAw nwnk EkMkw{ ]1]

paVI ] Ekm EkMkw{ pRBu kra bMdnw iDAwie ] gux goibMd gupwl pRB srin pra hir rwie

]
qw
kI
Aws
kilAwx
su
K
jw
qy
sBu
kCu
hoie
]
cwir
ku
M
t
dh
idis
BR
i
mAo
iqsu
ibnu
Av{
n

koie ] byd purwn ismiq suny bhu ibiD kra bIcw{ ] piqq aDwrn BY hrn suK swgr inrMkwr
] dwqw Bugqw dynhw{ iqsu ibnu Av{ n jwie ] jo cwhih soe imlY nwnk hir gun gwie
]1] goibMd jsu gweAY hir nIq ] imil BjIAY swDsMig myry mIq ]1] rhwa ] sloku ]
kra bMdnw Aink vwr srin pra hir rwie ] BRmu ktIAY nwnk swDsMig duqIAw Bwa
imtwie ]2] paVI ] duqIAw durmiq dUir kir gur syvw kir nIq ] rwm rqnu min qin
bsY qij kwmu koDu loBu mIq ] mrxu imtY jIvnu imlY ibnsih sgl klys ] Awpu qjhu

297

goibMd Bjhu Bwa Bgiq prvys ] lwBu imlY qotw ihrY hir drgh piqvMq ] rwm nwm Dnu
sMcvY swc swh BgvMq ] Tq bYTq hir Bjhu swDU sMig prIiq ] nwnk durmiq Cuit ge
pwrbRhm bsy cIiq ]2] sloku ] qIin ibAwpih jgq ka qurIAw pwvY koie ] nwnk sMq inrml
BE ijn min visAw soie ]3] paVI ] qqIAw Y gux ibKY Pl kb aqm kb nIcu ] nrk
surg BRmqa Gxo sdw sMGwrY mIcu ] hrK sog shsw sMsw{ ha ha krq ibhwie ] ijin kIE
iqsih n jwxnI icqvih Aink apwie ] AwiD ibAwiD apwiD rs kbhu n qUtY qwp ] pwrbRhm
pUrn DnI nh bUJY prqwp ] moh Brm bUfq Gxo mhw nrk mih vws ] kir ikrpw pRB rwiK lyhu
nwnk qyrI Aws ]3] sloku ] cqur isAwxw suGV soie ijin qijAw AiBmwnu ] cwir pdwrQ

Ast isiD Bju nwnk hir nwmu ]4] paVI ] cquriQ cwry byd suix soiDAo qqu bIcw{ ] srb

Kym kilAwx iniD rwm nwmu jip sw{ ] nrk invwrY duK hrY qUtih Aink klys ] mIcu hutY jm

qy CutY hir kIrqn prvys ] Ba ibnsY AMmqu rsY rMig rqy inrMkwr ] duK dwird Apivqw

nwsih nwm ADwr ] suir nr muin jn Kojqy suK swgr gopwl ] mnu inrmlu muKu jlw hoie

nwnk
swD
rvwl
]4]
sloku
]
pM
c
ibkwr
mn
mih
bsy
rwcy
mwieAw
sM
i
g
]
swDsM
i
g
hoie

inrmlw nwnk pRB kY rMig ]5] paVI ] pMcim pMc pRDwn qy ijh jwinAo prpMcu ] kusm bws
bhu rMgu Gxo sB imiQAw blbMcu ] nh jwpY nh bUJIAY nh kCu krq bIcw{ ] suAwd moh rs
byiDAo AigAwin ricAo sMsw{ ] jnm mrx bhu join BRmx kIny krm Anyk ] rcnhw{ nh
ismirAo min n bIcwir ibbyk ] Bwa Bgiq Bgvwn sMig mwieAw ilpq n rMc ] nwnk ibrly
pweAih jo n rcih prpMc ]5] sloku ] Kt sws cO khih AMqu n pwrwvwr ] Bgq sohih
gux gwvqy nwnk pRB kY duAwr ]6] paVI ] Kstim Kt sws khih isMmiq kQih Anyk ]

298

qmu cO pwrbRhmu gux AMqu n jwxih syK ] nwrd muin jn suk ibAws jsu gwvq goibMd ]
rs gIDy hir isa bIDy Bgq rcy BgvMq ] moh mwn BRmu ibnisAo pwe srin dieAwl ]
crn kml min qin bsy drsnu dyiK inhwl ] lwBu imlY qotw ihrY swDsMig ilv lwie ] Kwit
Kjwnw gux iniD hry nwnk nwmu iDAwie ]6] sloku ] sMq mMfl hir jsu kQih bolih siq
suBwie ] nwnk mnu sMqoKIAY Eksu isa ilv lwie ]7] paVI ] spqim sMchu nwm Dnu tUit n
jwih BMfwr ] sMqsMgiq mih pweAY AMqu n pwrwvwr ] Awpu qjhu goibMd Bjhu srin prhu hir
rwie ] dUK hrY Bvjlu qrY mn icMidAw Plu pwie ] AwT phr min hir jpY sPlu jnmu prvwxu
] AMqir bwhir sdw sMig krnYhw{ pCwxu ] so swjnu so sKw mIqu jo hir kI miq dyie ] nwnk

iqsu bilhwrxY hir hir nwmu jpyie ]7] sloku ] AwT phr gun gweAih qjIAih Avir

jMjwl ] jmkMk{ joih n ske nwnk pRBU dieAwl ]8] paVI ] AstmI Ast isiD nv iniD

] sgl pdwrQ pUrn buiD ] kvl pRgws sdw Awnd ] inrml rIiq inroDr mMq ] sgl

Drm piv iesnwnu ] sB mih c ibsyK igAwnu ] hir hir Bjnu pUry gur sMig ] jip qrIAY

nwnk
nwm
hir
rM
i
g
]8]
sloku
]
nwrwiexu
nh
ismirAo
moihAo
su
A
wd
ibkwr
]
nwnk
nwim

ibswirAY nrk surg Avqwr ]9] paVI ] namI nvy iCd ApvIq ] hir nwmu n jpih krq
ibprIiq ] pr qA rmih bkih swD inMd ] krn n sunhI hir jsu ibMd ] ihrih pr drbu
adr kY qwe ] Agin n invrY qsnw n buJwe ] hir syvw ibnu Eh Pl lwgy ] nwnk pRB
ibsrq mir jmih ABwgy ]9] sloku ] ds ids Kojq mY iPirAo jq dyKa qq soie ] mnu bis
AwvY nwnkw jy pUrn ikrpw hoie ]10] paVI ] dsmI ds duAwr bis kIny ] min sMqoKu nwm
jip lIny ] krnI sunIAY jsu gopwl ] nYnI pyKq swD dieAwl ] rsnw gun gwvY byAMq ] mn

299

mih icqvY pUrn BgvMq ] hsq crn sMq thl kmweAY ] nwnk iehu sMjmu pRB ikrpw pweAY
]10] sloku ] Eko Eku bKwnIAY ibrlw jwxY swdu ] gux goibMd n jwxIAY nwnk sBu ibsmwdu
]11] paVI ] EkwdsI inkit pyKhu hir rwmu ] ieMdI bis kir suxhu hir nwmu ] min sMqoKu
srb jIA dieAw ] ien ibiD brqu sMpUrn BieAw ] Dwvq mnu rwKY iek Twie ] mnu qnu suDu
jpq hir nwie ] sB mih pUir rhy pwrbRhm ] nwnk hir kIrqnu kir Atl Ehu Drm ]11]
sloku ] durmiq hrI syvw krI Byty swD pwl ] nwnk pRB isa imil rhy ibnsy sgl jMjwl
]12] paVI ] duAwdsI dwnu nwmu iesnwnu ] hir kI Bgiq krhu qij mwnu ] hir AMmq pwn
krhu swDsMig ] mn qpqwsY kIrqn pRB rMig ] koml bwxI sB ka sMqoKY ] pMc BU Awqmw

hir nwm ris poKY ] gur pUry qy Eh inhca pweAY ] nwnk rwm rmq iPir join n AweAY ]

12] sloku ] qIin guxw mih ibAwipAw pUrn hoq n kwm ] piqq aDwrxu min bsY nwnk CUtY

nwm ]13] paVI ] adsI qIin qwp sMswr ] Awvq jwq nrk Avqwr ] hir hir Bjnu n

mn mih AwieAo ] suK swgr pRBu inmK n gwieAo ] hrK sog kw dyh kir bwiDAo ] dIrG rogu

mwieAw
AwswiDAo
]
idnih
ibkwr
krq
sR
m
u
pwieAo
]
nY
n
I
nId
su
p
n
brVwieAo
]
hir
ibsrq

hovq Eh hwl ] srin nwnk pRB purK dieAwl ]13] sloku ] cwir kuMt cadh Bvn sgl
ibAwpq rwm ] nwnk n n dyKIAY pUrn qw ky kwm ]14] paVI ] cadih cwir kuMt pRB Awp
] sgl Bvn pUrn prqwp ] dsy idsw rivAw pRBu Eku ] Drin Akws sB mih pRB pyKu ]
jl Ql bn prbq pwqwl ] prmysr qh bsih dieAwl ] sUKm AsQUl sgl Bgvwn ]
nwnk gurmuiK bRhmu pCwn ]14] sloku ] Awqmu jIqw gurmqI gux gwE goibMd ] sMq pRswdI
BY imty nwnk ibnsI icMd ]15] paVI ] Amwvs Awqm suKI BE sMqoKu dIAw gurdyv ]

300

mnu qnu sIqlu sWiq shj lwgw pRB kI syv ] tUty bMDn bhu ibkwr sPl pUrn qw ky kwm ]
durmiq imtI hamY CutI ismrq hir ko nwm ] srin ghI pwrbRhm kI imitAw Awvw gvn ]
Awip qirAw kutMb isa gux guibMd pRB rvn ] hir kI thl kmwvxI jpIAY pRB kw nwmu ] gur
pUry qy pwieAw nwnk suK ibsRwmu ]15] sloku ] pUrnu kbhu n folqw pUrw kIAw pRB Awip ]
idnu idnu cVY svwieAw nwnk hoq n Gwit ]16] paVI ] pUrnmw pUrn pRB Eku krx kwrx
smrQu ] jIA jMq dieAwl purKu sB pir jw kw hQu ] gux inDwn goibMd gur kIAw jw kw hoie
] AMqrjwmI pRBu sujwnu AlK inrMjn soie ] pwrbRhmu prmysro sB ibiD jwnxhwr ] sMq shwe
srin jogu AwT phr nmskwr ] AkQ kQw nh bUJIAY ismrhu hir ky crn ] piqq aDwrn

AnwQ nwQ nwnk pRB kI srn ]16] sloku ] duK ibnsy shsw gieAo srin ghI hir rwie ]

min icMdy Pl pwieAw nwnk hir gun gwie ]17] paVI ] koe gwvY ko suxY koe krY bIcw{ ]

ko apdysY ko VY iqs kw hoie aDw{ ] iklibK kwtY hoie inrmlw jnm jnm mlu jwie ]

hliq pliq muKu jlw nh pohY iqsu mwie ] so surqw so bYsno so igAwnI DnvMqu ] so sUrw

ku
l
vM
q
u
soie
ijin
BijAw
BgvM
q
u
]
KI
bR
w
hmxu
sU
d
u
bY
s
u
aDrY
ismir
cM
f
wl
]
ijin
jwinAo

pRBu Awpnw nwnk iqsih rvwl ]17]

gaVI
kI
vwr
mhlw
4
]
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

slok m 4 ] siqgu{ purKu dieAwlu hY ijs no smqu sBu koie ] Ek sit kir dyKdw mn BwvnI
qy isiD hoie ] siqgur ivic AMmqu hY hir aqmu hir pdu soie ] nwnk ikrpw qy hir iDAweAY
gurmuiK pwvY koie ]1] m 4 ] hamY mwieAw sB ibKu hY inq jig qotw sMswir ] lwhw
hir Dnu KitAw gurmuiK sbdu vIcwir ] hamY mYlu ibKu aqrY hir AMmqu hir ar Dwir ]

301

siB kwrj iqn ky isiD hih ijn gurmuiK ikrpw Dwir ] nwnk jo Duir imly sy imil rhy hir
myly isrjxhwir ]2] paVI ] qU scw swihbu scu hY scu scw goswe ] quDuno sB iDAwiedI
sB lgY qyrI pwe ] qyrI isPiq suAwila s}p hY ijin kIqI iqsu pwir lGwe ] gurmuKw no
Plu pwiedw sic nwim smwe ] vfy myry swihbw vfI qyrI vifAwe ]1] slok m 4 ] ivxu
nwvY ho{ slwhxw sBu bolxu iPkw swdu ] mnmuK Ahkw{ slwhdy hamY mmqw vwdu ] ijn
swlwhin sy mrih Kip jwvY sBu Apvwdu ] jn nwnk gurmuiK abry jip hir hir prmwnwdu ]
1] m 4 ] siqgur hir pRBu dis nwmu iDAwe min hrI ] nwnk nwmu pivqu hir muiK bolI
siB duK prhrI ]2] paVI ] qU Awpy Awip inrMkw{ hY inrMjn hir rwieAw ] ijnI qU iek min

scu iDAwieAw iqn kw sBu duKu gvwieAw ] qyrw srIku ko nwhI ijs no lvY lwie suxwieAw ]

quDu jyvfu dwqw qUhY inrMjnw qUhY scu myrY min BwieAw ] scy myry swihbw scy scu nwieAw ]

2] slok m 4 ] mn AMqir hamY rogu hY BRim BUly mnmuK durjnw ] nwnk rogu gvwie imil

siqgur swDU sjnw ]1] m 4 ] mnu qnu rqw rMg isa gurmuiK hir guxqwsu ] jn nwnk hir

srxwgqI
hir
my
l
y
gu
r
swbwis
]2]
paVI
]
qU
krqw
pu
r
Ku
AgM
m
u
hY
iksu
nwil
qU
vVIAY
]

quDu jyvfu hoie su AwKIAY quDu jyhw qUhY pVIAY ] qU Git Git ieku vrqdw gurmuiK prgVIAY ]
qU scw sBs dw Ksmu hY sB dU qU cVIAY ] qU krih su scy hoiesI qw kwiequ kVIAY ]3] slok
m 4 ] mY min qin pRymu iprMm kw ATy phr lgMin ] jn nwnk ikrpw Dwir pRB siqgur suiK
vsMin ]1] m 4 ] ijn AMdir pRIiq iprMm kI ija bolin iqvY sohin ] nwnk hir Awpy
jwxdw ijin lwe pRIiq iprMin ]2] paVI ] qU krqw Awip ABulu hY Bulx ivic nwhI ] qU
krih su scy Blw hY gur sbid buJwhI ] qU krx kwrx smrQu hY dUjw ko nwhI ] qU swihbu Agmu

302

dieAwlu hY siB quDu iDAwhI ] siB jIA qyry qU sBs dw qU sB CfwhI ]4] slok m 4 ] suix
swjn pRym sMdysrw AKI qwr lgMin ] guir quTY sjxu myilAw jn nwnk suiK svMin ]1] m 4 ]
siqgu{ dwqw dieAwlu hY ijs no dieAw sdw hoie ] siqgu{ AMdrhu inrvY{ hY sBu dyKY bRhmu
ieku soie ] inrvYrw nwil ij vY{ clwiedy iqn ivchu iqsitAw n koie ] siqgu{ sBnw dw
Blw mnwiedw iqs dw burw ika hoie ] siqgur no jyhw ko ieCdw qyhw Plu pwE koie ] nwnk
krqw sBu ikCu jwxdw ijdU ikCu guJw n hoie ]2] paVI ] ijs no swihbu vfw kry soe vf
jwxI ] ijsu swihb BwvY iqsu bKis lE so swihb min BwxI ] jy ko Aos dI rIs kry so mUV AjwxI
] ijs no siqgu{ myly su gux rvY gux AwiK vKwxI ] nwnk scw scu hY buiJ sic smwxI ]5]

slok m 4 ] hir siq inrMjn Am{ hY inrBa inrvY{ inrMkw{ ] ijn jipAw iek min

iek iciq iqn lQw hamY Bw{ ] ijn gurmuiK hir AwrwiDAw iqn sMq jnw jYkw{ ] koe inMdw

kry pUry siqgu} kI iqs no iPtu iPtu khY sBu sMsw{ ] siqgur ivic Awip vrqdw hir Awpy

rKxhw{ ] Dnu Dnu gu} gux gwvdw iqs no sdw sdw nmskw{ ] jn nwnk iqn ka vwirAw ijn

jipAw
isrjxhw{
]1]
m
4
]
Awpy
DrqI
swjIAnu
Awpy
Awkwsu
]
ivic
Awpy
jM
q
apwieAnu

muiK Awpy dyie igrwsu ] sBu Awpy Awip vrqdw Awpy hI guxqwsu ] jn nwnk nwmu iDAwie qU siB
iklivK kty qwsu ]2] paVI ] qU scw swihbu scu hY scu scy BwvY ] jo quDu scu slwhdy iqn jm
kMk{ nyiV n AwvY ] iqn ky muK dir ajly ijn hir ihrdY scw BwvY ] kUiVAwr ipCwhw stIAin
kUV ihrdY kptu mhw duKu pwvY ] muh kwly kUiVAwrIAw kUiVAwr kUVo hoie jwvY ]6] slok m 4 ]
siqgu{ DrqI Drm hY iqsu ivic jyhw ko bIjy qyhw Plu pwE ] gurisKI AMmqu bIijAw iqn
AMmq Plu hir pwE ] Aonw hliq pliq muK ajly Aoie hir drgh scI pYnwE ] iekn@w

303

AMdir Kotu inq Kotu kmwvih Aohu jyhw bIjy qyhw Plu KwE ] jw siqgu{ srwPu ndir kir dyKY
suAwvgIr siB aGiV AwE ] Aoie jyhw icqvih inq qyhw pwiein Aoie qyho jyhy diX vjwE ]
nwnk duhI isrI Ksmu Awpy vrqY inq kir kir dyKY clq sbwE ]1] m 4 ] ieku mnu ieku
vrqdw ijqu lgY so Qwie pwie ] koe glw kry GnyrIAw ij Gir vQu hovY swe Kwie ] ibnu
siqgur soJI nw pvY Ahkw{ n ivchu jwie ] AhkwrIAw no duK BuK hY hQu qfih Gir Gir
mMgwie ] kUV TgI guJI nw rhY mulmw pwju lih jwie ] ijsu hovY pUrib iliKAw iqsu siqgu{
imlY pRBu Awie ] ija lohw pwris BytIAY imil sMgiq suvrnu hoie jwie ] jn nwnk ky pRB qU DxI
ija BwvY iqvY clwie ]2] paVI ] ijn hir ihrdY syivAw iqn hir Awip imlwE ] gux kI swiJ

iqn isa krI siB Avgx sbid jlwE ] Aagx ivkix plrI ijsu dyih su scy pwE ] bilhwrI

gur Awpxy ijin Aagx myit gux prgtIAwE ] vfI vifAwe vfy kI gurmuiK AwlwE ]7]

slok m 4 ] siqgur ivic vfI vifAwe jo Anidnu hir hir nwmu iDAwvY ] hir hir nwmu rmq

suc sMjmu hir nwmy hI qpqwvY ] hir nwmu qwxu hir nwmu dIbwxu hir nwmo rK krwvY ] jo icqu lwie

pU
j
y
gu
r
mU
r
iq
so
mn
ieCy
Pl
pwvY
]
jo
inM
d
w
kry
siqgu
r
pU
r
y
kI
iqsu
krqw
mwr
idvwvY
]
Py
i
r

Aoh vylw Aosu hiQ n AwvY Aohu Awpxw bIijAw Awpy KwvY ] nrik Goir muih kwlY KiVAw ija
qsk{ pwie glwvY ] iPir siqgur kI srxI pvY qw abrY jw hir hir nwmu iDAwvY ] hir bwqw
AwiK suxwE nwnku hir krqy EvY BwvY ]1] m 4 ] pUry gur kw hukmu n mnY Aohu mnmuKu AigAwnu
muTw ibKu mwieAw ] Aosu AMdir kUV kUVo kir buJY Axhody JgVy diX Aos dY gil pwieAw ] Aohu
gl ProsI kry bhuqyrI Aos dw boilAw iksY n BwieAw ] Aohu Gir Gir hFY ija rn duohwgix
Aosu nwil muhu joVy Aosu BI lCxu lwieAw ] gurmuiK hoie su Ailpqo vrqY Aos dw pwsu Cif gur

304

pwis bih jwieAw ] jo gu{ gopy Awpxw su Blw nwhI pMchu Aoin lwhw mUlu sBu gvwieAw ] pihlw
Awgmu ingmu nwnku AwiK suxwE pUry gur kw bcnu apir AwieAw ] gurisKw vifAwe BwvY
gur pUry kI mnmuKw Aoh vylw hiQ n AwieAw ]2] paVI ] scu scw sB dU vfw hY so lE ijsu
siqgu{ itky ] so siqgu{ ij scu iDAwiedw scu scw siqgu{ ieky ] soe siqgu{ purKu hY ijin
pMjy dUq kIqy vis iCky ] ij ibnu siqgur syvy Awpu gxwiedy iqn AMdir kUV iPtu iPtu muh iPky
] Aoie boly iksY n BwvnI muh kwly siqgur qy cuky ]8] slok m 4 ] hir pRB kw sBu Kyqu hY
hir Awip ikrswxI lwieAw ] gurmuiK bKis jmweAnu mnmuKI mUlu gvwieAw ] sBu ko bIjy
Awpxy Bly no hir BwvY so Kyqu jmwieAw ] gurisKI hir AMmqu bIijAw hir AMmq nwmu Plu

AMmqu pwieAw ] jmu cUhw ikrs inq kurkdw hir krqY mwir kFwieAw ] ikrswxI jMmI Bwa kir

hir bohl bKs jmwieAw ] iqn kw kwVw AMdysw sBu lwihAonu ijnI siqgu{ purKu iDAwieAw ]

jn nwnk nwmu ArwiDAw Awip qirAw sBu jgqu qrwieAw ]1] m 4 ] swrw idnu lwlic

AitAw mnmuiK hory glw ] rwqI GY dibAw nvy soq siB iFlw ] mnmuKw dY isir jorw Am{ hY

inq
dy
v
ih
Blw
]
jorw
dw
AwiKAw
pu
r
K
kmwvdy
sy
Apivq
Amy
D
Klw
]
kwim
ivAwpy
ku
s
u
D
nr

sy jorw puiC clw ] siqgur kY AwiKAY jo clY so siq purKu Bl Blw ] jorw purK siB Awip
apwieAnu hir Kyl siB iKlw ] sB qyrI bxq bxwvxI nwnk Bl Blw ]2] paVI ] qU vyprvwhu
AQwhu hY Aqulu ika qulIAY ] sy vfBwgI ij quDu iDAwiedy ijn siqgu{ imlIAY ] siqgur kI bwxI
siq s}pu hY gurbwxI bxIAY ] siqgur kI rIsY hoir kcu ipcu boldy sy kUiVAwr kUVy JiV pVIAY ]
Aon@w AMdir ho{ muiK ho{ hY ibKu mwieAw no JiK mrdy kVIAY ]9] slok m 4 ] siqgur kI syvw
inrmlI inrml jnu hoie su syvw Gwly ] ijn AMdir kptu ivkw{ JUTu Aoie Awpy scY viK kFy jjmwly

305

] sicAwr isK bih siqgur pwis Gwlin kUiVAwr n lBnI ikqY Qwie Bwly ] ijnw siqgur kw
AwiKAw suKwvY nwhI iqnw muh Blyry iPrih diX gwly ] ijn AMdir pRIiq nhI hir kyrI sy ikcrku
vyrweAin mnmuK byqwly ] siqgur no imlY su Awpxw mnu Qwie rKY Aohu Awip vrqY AwpxI vQu
nwly ] jn nwnk ieknw gu{ myil suKu dyvY ieik Awpy viK kFY Tgvwly ]1] m 4 ] ijnw AMdir
nwmu inDwnu hir iqn ky kwj diX Awdy rwis ] iqn cUkI muhqwjI lokn kI hir pRBu AMgu kir bYTw
pwis ] jW krqw vil qw sBu ko vil siB drsnu dyiK krih swbwis ] swhu pwiqswhu sBu hir kw
kIAw siB jn ka Awie krih rhrwis ] gur pUry kI vfI vifAwe hir vfw syiv Aqulu suKu
pwieAw ] guir pUrY dwnu dIAw hir inhclu inq bKsy cVY svwieAw ] koe inMdku vifAwe dyiK

n skY so krqY Awip pcwieAw ] jnu nwnku gux bolY krqy ky Bgqw no sdw rKdw AwieAw ]2]

paVI ] qU swihbu Agm dieAwlu hY vf dwqw dwxw ] quDu jyvfu mY ho{ ko idis nw Awve qUhYN

suGV myrY min Bwxw ] mohu kutMbu idis Awvdw sBu clxhwrw Awvx jwxw ] jo ibnu scy horqu icqu

lwiedy sy kUiVAwr kUVw iqn mwxw ] nwnk scu iDAwie qU ibnu scy pic pic muE Ajwxw ]10]

slok
m
4
]
Ago
dy
sq
Bwa
n
idcY
ipCo
dy
AwiKAw
kM
i
m
n
AwvY
]
AD
ivic
iPrY
mnmu
K
u
vy
c
wrw

glI ika suKu pwvY ] ijsu AMdir pRIiq nhI siqgur kI su kUVI AwvY kUVI jwvY ] jy pw kry myrw
hir pRBu krqw qW siqgu{ pwrbRhmu ndrI AwvY ] qw Aipa pIvY sbdu gur kyrw sBu kwVw AMdysw
Brmu cukwvY ] sdw Anid rhY idnu rwqI jn nwnk Anidnu hir gux gwvY ]1] m 4 ] gur
siqgur kw jo isKu AKwE su Blky aiT hir nwmu iDAwvY ] admu kry Blky prBwqI iesnwnu kry
AMmq sir nwvY ] apdyis gu} hir hir jpu jwpY siB iklivK pwp doK lih jwvY ] iPir cVY
idvsu gurbwxI gwvY bhidAw aTidAw hir nwmu iDAwvY ] jo swis igrwis iDAwE myrw hir hir

306

so gurisKu gu} min BwvY ] ijs no dieAwlu hovY myrw suAwmI iqsu gurisK gu} apdysu suxwvY ]
jnu nwnku DUiV mMgY iqsu gurisK kI jo Awip jpY Avrh nwmu jpwvY ]2] paVI ] jo quDu scu
iDAwiedy sy ivrly QoVy ] jo min iciq ieku ArwDdy iqn kI brkiq Kwih AsMK kroVy ] quDuno sB
iDAwiedI sy Qwie pE jo swihb loVy ] jo ibnu siqgur syvy Kwdy pYndy sy muE mir jMmy koVy ] Aoie
hwj{ imTw boldy bwhir ivsu kFih muiK Goly ] min Koty diX ivCoVy ]11] slok m 4 ] mlu
jUe BirAw nIlw kwlw iKDolVw iqin vymuiK vymuKY no pwieAw ] pwis n dye koe bhix jgq
mih gUh piV sgvI mlu lwie mnmuKu AwieAw ] prwe jo inMdw cuglI no vymuKu kir kY ByijAw
AoQY BI muhu kwlw duhw vymuKw dw krwieAw ] qV suixAw sBqu jgq ivic Bwe vymuKu sxY nPrY

palI padI Pwvw hoie kY aiT Gir AwieAw ] AgY sMgqI kuVmI vymuKu rlxw n imlY qw vhutI

BqIjI iPir Awix Gir pwieAw ] hlqu plqu dovY gE inq BuKw kUky iqhwieAw ] Dnu Dnu suAwmI

krqw purKu hY ijin inAwa scu bih Awip krwieAw ] jo inMdw kry siqgur pUry kI so swcY mwir

pcwieAw ] Ehu AK{ iqin AwiKAw ijin jgqu sBu apwieAw ]1] m 4 ] swihbu ijs kw ngw

Bu
K
w
hovY
iqs
dw
nP{
ikQhu
rij
KwE
]
ij
swihb
kY
Gir
vQu
hovY
su
nPrY
hiQ
AwvY
AxhodI

ikQhu pwE ] ijs dI syvw kIqI iPir lyKw mMgIAY sw syvw AaKI hoe ] nwnk syvw krhu hir gur
sPl drsn kI iPir lyKw mMgY n koe ]2] paVI ] nwnk vIcwrih sMq jn cwir vyd khdy ]
Bgq muKY qy boldy sy vcn hovMdy ] pRgt phwrw jwpdw siB lok suxMdy ] suKu n pwiein mugD
nr sMq nwil Khdy ] Aoie locin Aonw guxY no Aoie Ahkwir sVMdy ] Aoie ivcwry ikAw krih
jw Bwg Duir mMdy ] jo mwry iqin pwrbRhim sy iksY n sMdy ] vY{ krih inrvYr nwil Drm inAwie
pcMdy ] jo jo sMiq srwipAw sy iPrih BvMdy ] pyfu muMFwhUM kitAw iqsu fwl sukMdy ]12] slok m 4

307

] AMqir hir gu} iDAwiedw vfI vifAwe ] quis idqI pUrY siqgu} GtY nwhI ieku iqlu iksY dI
Gtwe ] scu swihbu siqgu} kY vil hY qW JiK JiK mrY sB luokwe ] inMdkw ky muh kwly kry
hir krqY Awip vDwe ] ija ija inMdk inMd krih iqa iqa inq inq cVY svwe ] jn nwnk
hir AwrwiDAw iqin pYrI Awix sB pwe ]1] m 4 ] siqgur syqI gxq ij rKY hlqu plqu
sBu iqs kw gieAw ] inq JhIAw pwE JgU suty JKdw JKdw JiV pieAw ] inq apwv krY
mwieAw Dn kwrix Aglw Dnu BI aif gieAw ] ikAw Aohu Kty ikAw Aohu KwvY ijsu AMdir shsw
duKu pieAw ] inrvYrY nwil ij vY{ rcwE sBu pwpu jgqY kw iqin isir lieAw ] Aosu AgY ipCY
Foe nwhI ijsu AMdir inMdw muih AMbu pieAw ] jy suieny no Aohu hQu pwE qw KyhU syqI ril gieAw

] jy gur kI srxI iPir Aohu AwvY qw ipCly Aagx bKis lieAw ] jn nwnk Anidnu nwmu

iDAwieAw hir ismrq iklivK pwp gieAw ]2] paVI ] qUhY scw scu qU sB dU apir qU dIbwxu

] jo quDu scu iDAwiedy scu syvin scy qyrw mwxu ] Aonw AMdir scu muK ajly scu bolin scy qyrw

qwxu ] sy Bgq ijnI gurmuiK swlwihAw scu sbdu nIswxu ] scu ij scy syvdy iqn vwrI sd

ku
r
bwxu
]13]
slok
m
4
]
Du
i
r
mwry
pU
r
Y
siqgu
}
sy
e

hu
i
x
siqgu
i
r
mwry
]
jy
my
l
x
no
bhu
q
y
r
w

locIAY n dye imlx krqwry ] sqsMgiq Foe nw lhin ivic sMgiq guir vIcwry ] koe jwie
imlY huix Aonw no iqsu mwry jmu jMdwry ] guir bwbY iPtky sy iPty guir AMgid kIqy kUiVAwry ]
guir qIjI pIVI vIcwirAw ikAw hiQ Enw vycwry ] gu{ caQI pIVI itikAw iqin inMdk dust
siB qwry ] koe puqu isKu syvw kry siqgu} kI iqsu kwrj siB svwry ] jo ieCY so Plu pwiesI
puqu Dnu lKmI KiV myly hir insqwry ] siB inDwn siqgu} ivic ijsu AMdir hir ar Dwry ]
so pwE pUrw siqgu} ijsu iliKAw ilKqu illwry ] jnu nwnku mwgY DUiV iqn jo gurisK imq

308

ipAwry ]1] m 4 ] ijn ka Awip dyie vifAwe jgqu BI Awpy Awix iqn ka pYrI pwE ]
frIAY qW jy ikCu Awp dU kIcY sBu krqw AwpxI klw vDwE ] dyKhu Bwe Ehu AKwVw hir pRIqm
scy kw ijin AwpxY joir siB Awix invwE ] AwpixAw Bgqw kI rK kry hir suAwmI inMdkw
dustw ky muh kwly krwE ] siqgur kI vifAwe inq cVY svwe hir kIriq Bgiq inq Awip
krwE ] Anidnu nwmu jphu gurisKhu hir krqw siqgu{ GrI vswE ] siqgur kI bwxI siq
siq kir jwxhu gurisKhu hir krqw Awip muhhu kFwE ] gurisKw ky muh ajly kry hir ipAwrw
gur kw jYkw{ sMswir sBqu krwE ] jnu nwnku hir kw dwsu hY hir dwsn kI hir pYj rKwE ]
2] paVI ] qU scw swihbu Awip hY scu swh hmwry ] scu pUjI nwmu Vwie pRB vxjwry Qwry ] scu

syvih scu vxMij lYih gux kQh inrwry ] syvk Bwie sy jn imly gur sbid svwry ] qU scw

swihbu AlKu hY gur sbid lKwry ]14] slok m 4 ] ijsu AMdir qwiq prwe hovY iqs dw kdy

n hovI Blw ] Aos dY AwiKAY koe n lgY inq AojwVI pUkwry Klw ] ijsu AMdir cuglI cuglo vjY

kIqw kriqAw Aos dw sBu gieAw ] inq cuglI kry AxhodI prwe muhu kiF n skY Aos dw kwlw

BieAw
]
krm
DrqI
srI{
kilju
g
ivic
jy
h
w
ko
bIjy
qy
h
w
ko
KwE
]
glw
apir
qpwvsu
n
hoe

ivsu KwDI qqkwl mir jwE ] Bwe vyKhu inAwa scu krqy kw jyhw koe kry qyhw koe pwE ] jn
nwnk ka sB soJI pwe hir dr kIAw bwqw AwiK suxwE ]1] m 4 ] hodY prqiK gu} jo ivCuVy
iqn ka dir Foe nwhI ] koe jwie imlY iqn inMdkw muh iPky Quk Quk muih pwhI ] jo siqguir
iPtky sy sB jgiq iPtky inq BMBl BUsy KwhI ] ijn gu{ goipAw Awpxw sy lYdy Fhw iPrwhI ]
iqn kI BuK kdy n aqrY inq BuKw BuK kUkwhI ] Aonw dw AwiKAw ko n suxY inq haly hail
mrwhI ] siqgur kI vifAwe vyiK n sknI Aonw AgY ipCY Qwa nwhI ] jo siqguir mwry iqn

309

jwie imlih rhdI KuhdI sB piq gvwhI ] Aoie AgY kustI gur ky iPtky ij Aosu imlY iqsu kustu
aTwhI ] hir iqn kw drsnu nw krhu jo dUjY Bwie icqu lwhI ] Duir krqY Awip iliK pwieAw
iqsu nwil ikhu cwrw nwhI ] jn nwnk nwmu ArwiD qU iqsu ApiV ko n skwhI ] nwvY kI vifAwe
vfI hY inq svwe cVY cVwhI ]2] m 4 ] ij hoNdY gu} bih itikAw iqsu jn kI vifAwe
vfI hoe ] iqsu ka jgqu inivAw sBu pYrI pieAw jsu vriqAw loe ] iqs ka KMf bRhmMf
nmskw{ krih ijs kY msqik hQu DirAw guir pUrY so pUrw hoe ] gur kI vifAwe inq cVY
svwe ApiV ko n skoe ] jnu nwnku hir krqY Awip bih itikAw Awpy pYj rKY pRBu soe ]3]
paVI ] kwieAw kotu Apw{ hY AMdir htnwly ] gurmuiK sadw jo kry hir vsqu smwly ] nwmu

inDwnu hir vxjIAY hIry prvwly ] ivxu kwieAw ij hor QY Dnu Kojdy sy mUV byqwly ] sy aJiV

Brim BvweAih ija JwV imrgu Bwly ]15] slok m 4 ] jo inMdw kry siqgur pUry kI su

AaKw jg mih hoieAw ] nrk Go{ duK KUhu hY AoQY pkiV Aohu FoieAw ] kUk pukwr ko n suxy Aohu

AaKw hoie hoie roieAw ] Aoin hlqu plqu sBu gvwieAw lwhw mUlu sBu KoieAw ] Aohu qylI sMdw

bldu
kir
inq
Blky
aiT
pR
i
B
joieAw
]
hir
vy
K
Y
su
x
Y
inq
sBu
ikCu
iqdU
ikCu
gu
J
w
n
hoieAw

] jYsw bIjy so luxY jyhw purib iknY boieAw ] ijsu pw kry pRBu AwpxI iqsu siqgur ky crx
DoieAw ] gur siqgur ipCY qir gieAw ija lohw kwT sMgoieAw ] jn nwnk nwmu iDAwie qU
jip hir hir nwim suKu hoieAw ]1] m 4 ] vfBwgIAw sohwgxI ijnw gurmuiK imilAw hir rwie
] AMqr joiq pRgwsIAw nwnk nwim smwie ]2] paVI ] iehu srI{ sBu Drmu hY ijsu AMdir
scy kI ivic joiq ] guhj rqn ivic luik rhy koe gurmuiK syvku kFY Koiq ] sBu Awqm rwmu
pCwixAw qW ieku rivAw ieko Aoiq poiq ] ieku dyiKAw ieku mMinAw ieko suixAw sRvx sroiq ]

310

jn nwnk nwmu slwih qU scu scy syvw qyrI hoiq ]16] slok m 4 ] siB rs iqn kY irdY hih
ijn hir visAw mn mwih ] hir drgih qy muK ajly iqn ka siB dyKx jwih ] ijn inrBa
nwmu iDAwieAw iqn ka Ba koe nwih ] hir aqmu iqnI sryivAw ijn ka Duir iliKAw Awih ]
qy hir drgih pYnweAih ijn hir vuTw mn mwih ] Aoie Awip qry sB kutMb isa iqn ipCY
sBu jgqu Cfwih ] jn nwnk ka hir myil jn iqn vyiK vyiK hm jIvwih ]1] m 4 ] sw DrqI
Be hrIAwvlI ijQY myrw siqgu{ bYTw Awie ] sy jMq BE hrIAwvly ijnI myrw siqgu{ dyiKAw
jwie ] Dnu Dnu ipqw Dnu Dnu kulu Dnu Dnu su jnnI ijin gu} jixAw mwie ] Dnu Dnu gu} ijin
nwmu ArwiDAw Awip qirAw ijnI ifTw iqnw lE Cfwie ] hir siqgu{ mylhu dieAw kir jnu

nwnku DovY pwie ]2] paVI ] scu scw siqgu{ Am{ hY ijsu AMdir hir air DwirAw ] scu scw

siqgu{ purKu hY ijin kwmu koDu ibKu mwirAw ] jw ifTw pUrw siqgu} qW AMdrhu mnu swDwirAw ]

bilhwrI gur Awpxy sdw sdw Guim vwirAw ] gurmuiK ijqw mnmuiK hwirAw ]17] slok m 4

] kir ikrpw siqgu{ myilAonu muiK gurmuiK nwmu iDAwiesI ] so kry ij siqgur BwvsI gu{

pU
r
w
GrI
vswiesI
]
ijn
AM
d
ir
nwmu
inDwnu
hY
iqn
kw
Ba
sBu
gvwiesI
]
ijn
rKx
ka
hir

Awip hoie hor kyqI JiK JiK jwiesI ] jn nwnk nwmu iDAwie qU hir hliq pliq CofwiesI
]1] m 4 ] gurisKw kY min BwvdI gur siqgur kI vifAwe ] hir rwKhu pYj siqgu} kI inq
cVY svwe ] gur siqgur kY min pwrbRhmu hY pwrbRhmu Cfwe ] gur siqgur qwxu dIbwxu hir
iqin sB Awix invwe ] ijnI ifTw myrw siqgu{ Bwa kir iqn ky siB pwp gvwe ] hir
drgh qy muK ajly bhu soBw pwe ] jnu nwnku mMgY DUiV iqn jo gur ky isK myry Bwe ]2]
paVI ] ha AwiK slwhI isPiq scu scu scy kI vifAwe ] swlwhI scu slwh scu scu kImiq

311

iknY n pwe ] scu scw rsu ijnI ciKAw sy qpiq rhy AwGwe ] iehu hir rsu sye jwxdy ija
gUMgY imiTAwe Kwe ] guir pUrY hir pRBu syivAw min vjI vwDwe ]18] slok m 4 ] ijnw
AMdir amrQl sye jwxin sUlIAw ] hir jwxih sye ibrhu ha iqn ivthu sd Guim GolIAw
] hir mylhu sjxu purKu myrw is{ iqn ivthu ql rolIAw ] jo isK gur kwr kmwvih ha gulmu
iqnw kw golIAw ] hir rMig clUlY jo rqy iqn iBnI hir rMig colIAw ] kir ikrpw nwnk
myil gur pih is{ vyicAw molIAw ]1] m 4 ] AagxI BirAw srI{ hY ika sMqhu inrmlu
hoie ] gurmuiK gux vyhwJIAih mlu hamY kFY Doie ] scu vxMjih rMg isa scu sadw hoie ]
qotw mUil n Awve lwhw hir BwvY soie ] nwnk iqn scu vxMijAw ijnw Duir iliKAw prwpiq

hoie ]2] paVI ] swlwhI scu swlwhxw scu scw purKu inrwly ] scu syvI scu min vsY scu

scw hir rKvwly ] scu scw ijnI ArwiDAw sy jwie rly sc nwly ] scu scw ijnI n syivAw

sy mnmuK mUV byqwly ] Aoh Awlu pqwlu muhhu boldy ija pIqY mid mqvwly ]19] slok mhlw 3

] gaVI rwig sulKxI jy KsmY iciq kryie ] BwxY clY siqgu} kY AYsw sIgw{ kryie ] scw

sbdu
Bqw{
hY
sdw
sdw
rwvy
i
e
]
ija
ablI
mjITY
rM
g
u
ghghw
iqa
scy
no
jIa
dy
i
e
]
rM
i
g

clUlY Aiq rqI scy isa lgw nyhu ] kUV TgI guJI nw rhY kUV mulmw plyit Dryhu ] kUVI krin
vfweAw kUVy isa lgw nyhu ] nwnk scw Awip hY Awpy ndir kryie ]1] m 4 ] sqsMgiq
mih hir asqiq hY sMig swDU imly ipAwirAw ] Aoie purK pRwxI DMin jn hih apdysu krih
prapkwirAw ] hir nwmu Vwvih hir nwmu suxwvih hir nwmy jgu insqwirAw ] gur vyKx
ka sBu koe locY nv KMf jgiq nmskwirAw ] quDu Awpy Awpu riKAw siqgur ivic gu{ Awpy
quDu svwirAw ] qU Awpy pUjih pUj krwvih siqgur ka isrjxhwirAw ] koe ivCuiV jwie

312

siqgu} pwshu iqsu kwlw muhu jim mwirAw ] iqsu AgY ipCY Foe nwhI gurisKI min vIcwirAw
] siqgu} no imly sye jn abry ijn ihrdY nwmu smwirAw ] jn nwnk ky gurisK puqhhu hir
jipAhu hir insqwirAw ]2] mhlw 3 ] hamY jgqu BulwieAw durmiq ibiKAw ibkwr ] siqgu{
imlY q ndir hoie mnmuK AMD AMiDAwr ] nwnk Awpy myil lE ijs no sbid lwE ipAw{ ]3]
paVI ] scu scy kI isPiq slwh hY so kry ijsu AMd{ iBjY ] ijnI iek min ieku ArwiDAw
iqn kw kMDu n kbhU iCjY ] Dnu Dnu purK swbwis hY ijn scu rsnw AMmqu ipjY ] scu scw ijn
min Bwvdw sy min scI drgh iljY ] Dnu Dnu jnmu sicAwrIAw muK ajl scu kirjY ]20]
slok m 4 ] swkq jwie invih gur AwgY min Koty kUiV kUiVAwry ] jw gu{ khY aThu myry Bwe

bih jwih Gusir bgulwry ] gurisKw AMdir siqgu{ vrqY cuix kFy lDovwry ] Aoie AgY ipCY bih

muhu Cpwiein n rlnI KotyAwry ] Aonw dw BKu su AoQY nwhI jwie kUV lhin Byfwry ] jy swkqu n{

KwvweAY locIAY ibKu kFY muiK aglwry ] hir swkq syqI sMgu n krIAhu Aoie mwry isrjxhwry

] ijs kw iehu Kylu soe kir vyKY jn nwnk nwmu smwry ]1] m 4 ] siqgu{ purKu AgMmu hY ijsu

AM
d
ir
hir
air
DwirAw
]
siqgu
}
no
ApiV
koie
n
ske
ijsu
vil
isrjxhwirAw
]
siqgu
}

kw KVgu sMjoa hir Bgiq hY ijqu kwlu kMtku mwir ivfwirAw ] siqgu} kw rKxhwrw hir Awip hY
siqgu} kY ipCY hir siB abwirAw ] jo mMdw icqvY pUry siqgu} kw so Awip apwvxhwrY mwirAw
] Eh gl hovY hir drgh scy kI jn nwnk Agmu vIcwirAw ]2] paVI ] scu suiqAw ijnI
ArwiDAw jw aTy qw scu cvy ] sy ivrly jug mih jwxIAih jo gurmuiK scu rvy ] ha bilhwrI
iqn ka ij Anidnu scu lvy ] ijn min qin scw Bwvdw sy scI drgh gvy ] jnu nwnku
bolY scu nwmu scu scw sdw nvy ]21] sloku m 4 ] ikAw svxw ikAw jwgxw gurmuiK qy

313

prvwxu ] ijnw swis igrwis n ivsrY sy pUry purK prDwn ] krmI siqgu{ pweAY Anidnu
lgY iDAwnu ] iqn kI sMgiq imil rhw drgh pwe mwnu ] sady vwhu vwhu acrih aTdy BI
vwhu kryin ] nwnk qy muK ajly ij inq aiT sMmwlyin ]1] m 4 ] siqgu{ syvIAY Awpxw
pweAY nwmu Apw{ ] Bajil fubidAw kiF lE hir dwiq kry dwqw{ ] Dnu Dnu sy swh hY ij
nwim krih vwpw{ ] vxjwry isK Awvdy sbid lGwvxhw{ ] jn nwnk ijn ka pw Be
iqn syivAw isrjxhw{ ]2] paVI ] scu scy ky jn Bgq hih scu scw ijnI ArwiDAw ] ijn
gurmuiK Koij FMFoilAw iqn AMdrhu hI scu lwiDAw ] scu swihbu scu ijnI syivAw kwlu kMtku
mwir iqnI swiDAw ] scu scw sB dU vfw hY scu syvin sy sic rlwiDAw ] scu scy no swbwis hY

scu scw syiv PlwiDAw ]22] slok m 4 ] mnmuKu pRwxI mugDu hY nwmhIx Brmwie ] ibnu gur

mnUAw nw itkY iPir iPir jUnI pwie ] hir pRBu Awip dieAwl hoih qW siqgu{ imilAw Awie ]

jn nwnk nwmu slwih qU jnm mrx duKu jwie ]1] m 4 ] gu{ swlwhI Awpxw bhu ibiD rMig

suBwie ] siqgur syqI mnu rqw riKAw bxq bxwie ] ijhvw swlwih n rje hir pRIqm icqu

lwie
]
nwnk
nwvY
kI
min
Bu
K
hY
mnu
q
p
qY
hir
rsu
Kwie
]2]
paVI
]
scu
scw
ku
d
riq
jwxIAY

idnu rwqI ijin bxweAw ] so scu slwhI sdw sdw scu scy kIAw vifAweAw ] swlwhI scu
slwh scu scu kImiq iknY n pweAw ] jw imilAw pUrw siqgu} qw hwj{ ndrI AweAw ] scu
gurmuiK ijnI slwihAw iqnw BuKw siB gvweAw ]23] slok m 4 ] mY mnu qnu Koij KojyidAw
so pRBu lDw loiV ] ivstu gu} mY pwieAw ijin hir pRBu idqw joiV ]1] m 3 ] mwieAwDwrI
Aiq Anw bolw ] sbdu n suxe bhu rol Gcolw ] gurmuiK jwpY sbid ilv lwie ] hir nwmu
suix mny hir nwim smwie ] jo iqsu BwvY su kry krwieAw ] nwnk vjdw jMqu vjwieAw ]2]

314

paVI ] qU krqw sBu ikCu jwxdw jo jIAw AMdir vrqY ] qU krqw Awip Agxqu hY sBu jgu ivic
gxqY ] sBu kIqw qyrw vrqdw sB qyrI bxqY ] qU Git Git ieku vrqdw scu swihb clqY ]
siqgur no imly su hir imly nwhI iksY prqY ]24] sloku m 4 ] iehu mnUAw V kir rKIAY
gurmuiK lweAY icqu ] ika swis igrwis ivswrIAY bhidAw aTidAw inq ] mrx jIvx kI
icMqw ge iehu jIAVw hir pRB vis ] ija BwvY iqa rKu qU jn nwnk nwmu bKis ]1] m 3 ]
mnmuKu AhkwrI mhlu n jwxY iKnu AwgY iKnu pICY ] sdw bulweAY mhil n AwvY ika kir
drgh sIJY ] siqgur kw mhlu ivrlw jwxY sdw rhY kr joiV ] AwpxI pw kry hir myrw
nwnk lE bhoiV ]2] paVI ] sw syvw kIqI sPl hY ijqu siqgur kw mnu mny ] jw siqgur kw

mnu mMinAw qw pwp ksMml Bny ] apdysu ij idqw siqgu} so suixAw isKI kny ] ijn siqgur

kw Bwxw mMinAw iqn cVI cvgix vny ] ieh cwl inrwlI gurmuKI gur dIiKAw suix mnu iBny

]25] sloku m 3 ] ijin gu{ goipAw Awpxw iqsu Tar n Twa ] hlqu plqu dovY gE drgh

nwhI Qwa ] Aoh vylw hiQ n Awve iPir siqgur lgih pwie ] siqgur kI gxqY GusIAY duKy

du
i
K
ivhwie
]
siqgu
{
pu
r
Ku
inrvY
{
hY
Awpy
lE
ijsu
lwie
]
nwnk
drsnu
ijnw
vy
K
wilAonu

iqnw drgh lE Cfwie ]1] m 3 ] mnmuKu AigAwnu durmiq AhkwrI ] AMqir koDu jUAY miq
hwrI ] kUV kusqu Aohu pwp kmwvY ] ikAw Aohu suxY ikAw AwiK suxwvY ] Anw bolw Kuie aJiV
pwie ] mnmuKu AMDw AwvY jwie ] ibnu siqgur Byty Qwie n pwie ] nwnk pUrib iliKAw kmwie
]2] paVI ] ijn ky icq kTor hih sy bhih n siqgur pwis ] AoQY scu vrqdw kUiVAwrw icq
adwis ] Aoie vlu Clu kir Jiq kFdy iPir jwie bhih kUiVAwrw pwis ] ivic scy kUV n gfe
min vyKhu ko inrjwis ] kUiVAwr kUiVAwrI jwie rly sicAwr isK bYTy siqgur pwis ]

315

26] slok m 5 ] rhdy Kuhdy inMdk mwirAnu kir Awpy Awh{ ] sMq shwe nwnkw vrqY sB
jwh{ ]1] m 5 ] muMFhu Buly muMF qy ikQY pwiein hQu ] iqnY mwry nwnkw ij krx kwrx smrQu
]2] paVI 5 ] lY Pwhy rwqI qurih pRBu jwxY pRwxI ] qkih nwir prweAw luik AMdir TwxI ]
sn@I dyin@ ivKMm Qwie imTw mdu mwxI ] krmI Awpo AwpxI Awpy pCuqwxI ] Ajrwelu Prysqw
iql pIVy GwxI ]27] slok m 5 ] syvk scy swh ky sye prvwxu ] dUjw syvin nwnkw sy
pic pic muE Ajwx ]1] m 5 ] jo Duir iliKAw lyKu pRB mytxw n jwie ] rwm nwmu Dnu vKro
nwnk sdw iDAwie ]2] paVI 5 ] nwrwieix lieAw nwTUMgVw pYr ikQY rKY ] krdw pwp
AimiqAw inq ivso cKY ] inMdw krdw pic muAw ivic dyhI BKY ] scY swihb mwirAw kaxu iqs

no rKY ] nwnk iqsu srxwgqI jo purKu AlKY ]28] slok m 5 ] nrk Gor bhu duK Gxy

AikrqGxw kw Qwnu ] iqin pRiB mwry nwnkw hoie hoie muE hrwmu ]1] m 5 ] AvKD sBy kIiqAnu

inMdk kw dw} nwih ] Awip BulwE nwnkw pic pic jonI pwih ]2] paVI 5 ] quis idqw pUrY

siqgu} hir Dnu scu AKutu ] siB AMdysy imit gE jm kw Ba Cutu ] kwm koD buirAweAW sMig

swDU
qu
t
u
]
ivxu
scy
dU
j
w
sy
v
dy
hu
i
e
mrsin
bu
t
u
]
nwnk
ka
gu
i
r
bKisAw
nwmY
sM
i
g
ju
t
u
]29]

slok m 4 ] qpw n hovY AMdhu loBI inq mwieAw no iPrY jjmwilAw ] Ago dy sidAw sqY dI
iBiKAw lE nwhI ipCo dy pCuqwie kY Awix qpY puqu ivic bhwilAw ] pMc log siB hsx
lgy qpw loiB lhir hY gwilAw ] ijQY QoVw Dnu vyKY iqQY qpw iBtY nwhI Din bhuqY ifTY qpY
Drmu hwirAw ] Bwe Ehu qpw n hovI bgulw hY bih swD jnw vIcwirAw ] sq purK kI qpw inMdw
krY sMswrY kI asqqI ivic hovY Equ doKY qpw diX mwirAw ] mhw purKW kI inMdw kw vyKu ij qpy
no Plu lgw sBu gieAw qpy kw GwilAw ] bwhir bhY pMcw ivic qpw sdwE ] AMdir bhY qpw

316

pwp kmwE ] hir AMdrlw pwpu pMcw no aGw kir vyKwilAw ] Drm rwie jmkMkrw no AwiK
CifAw Esu qpy no iqQY KiV pwiehu ijQY mhw mhW hiqAwirAw ] iPir Esu qpy dY muih koe
lghu nwhI Ehu siqguir hY iPtkwirAw ] hir kY dir vriqAw su nwnik AwiK suxwieAw ] so bUJY
ju diX svwirAw ]1] m 4 ] hir BgqW hir AwrwiDAw hir kI vifAwe ] hir kIrqnu
Bgq inq gWvdy hir nwmu suKdwe ] hir BgqW no inq nwvY dI vifAwe bKsIAnu inq cVY
svwe ] hir BgqW no iQ{ GrI bhwilAnu ApxI pYj rKwe ] inMdkW pwshu hir lyKw mMgsI
bhu dyie sjwe ] jyhw inMdk ApxY jIie kmwvdy qyho Plu pwe ] AMdir kmwxw srpr aGVY
BwvY koe bih DrqI ivic kmwe ] jn nwnku dyiK ivgisAw hir kI vifAwe ]2] paVI m 5

] Bgq jnW kw rwKw hir Awip hY ikAw pwpI krIAY ] gumwnu krih mUV gumwnIAw ivsu KwDI

mrIAY ] Awie lgy nI idh QoVVy ija pkw Kyqu luxIAY ] jyhy krm kmwvdy qyvyho BxIAY ] jn

nwnk kw Ksmu vfw hY sBnw dw DxIAY ]30] slok m 4 ] mnmuK mUlhu BuilAw ivic lbu loBu

Ahkw{ ] JgVw kridAw Anidnu gudrY sbid n krih vIcw{ ] suiD miq krqY sB ihir le

bolin
sBu
ivkw{
]
idqY
ikqY
n
sM
q
oKIAih
AM
q
ir
iqsnw
bhu
AigAwnu
AM

Xw{
]
nwnk
mnmu
K
w

nwlo qutI BlI ijn mwieAw moh ipAw{ ]1] m 4 ] ijnw AMdir dUjw Bwa hY iqn@w gurmuiK pRIiq
n hoie ] Aohu AwvY jwie BvweAY supnY suKu n koie ] kUV kmwvY kUV acrY kUiV ligAw kUV hoie ]
mwieAw mohu sBu duKu hY duiK ibnsY duKu roie ] nwnk Dwqu ilvY joV n Awve jy locY sBu koie ]
ijn ka poqY punu pieAw iqnw gur sbdI suKu hoie ]2] paVI m 5 ] nwnk vIcwrih sMq muin
jnW cwir vyd khdy ] Bgq muKY qy boldy sy vcn hovMdy ] prgt pwhwrY jwpdy siB lok suxMdy ]
suKu n pwiein mugD nr sMq nwil Khdy ] Aoie locin Aonw guxw no Aoie Ahkwir sVMdy ] Aoie

317

vycwry ikAw krih jW Bwg Duir mMdy ] jo mwry iqin pwrbRhim sy iksY n sMdy ] vY{ krin inrvYr
nwil Drim inAwie pcMdy ] jo jo sMiq srwipAw sy iPrih BvMdy ] pyfu muMFwhU kitAw iqsu fwl
sukMdy ]31] slok m 5 ] gur nwnk hir nwmu VwieAw Bnx GVx smrQu ] pRBu sdw
smwlih im qU duKu sbwieAw lQu ]1] m 5 ] KuiDAwvMqu n jwxe lwj kulwj kubolu ] nwnku
mWgY nwmu hir kir ikrpw sMjogu ]2] paVI ] jyvyhy krm kmwvdw qyvyhy Plqy ] cby qqw loh
sw{ ivic sMGY plqy ] Giq glwvW cwilAw iqin dUiq Aml qy ] kwe Aws n punIAw inq pr
mlu ihrqy ] kIAw n jwxY AikrqGx ivic jonI iPrqy ] sBy iDrW inKutIAsu ihir leAsu
Dr qy ] ivJx klh n dyvdw qW lieAw krqy ] jo jo krqy Ahmya JiV DrqI pVqy ]32] slok

m 3 ] gurmuiK igAwnu ibbyk buiD hoie ] hir gux gwvY ihrdY hw{ proie ] pivqu pwvnu prm

bIcwrI ] ij Aosu imlY iqsu pwir aqwrI ] AMqir hir nwmu bwsnw smwxI ] hir dir soBw mhw

aqm bwxI ] ij purKu suxY su hoie inhwlu ] nwnk siqgur imilAY pwieAw nwmu Dnu mwlu ]1]

m 4 ] siqgur ky jIA kI swr n jwpY ik pUrY siqgur BwvY ] gurisKW AMdir siqgu} vrqY jo

isKW
no
locY
so
gu
r
Ku
s
I
AwvY
]
siqgu
r
AwKY
su
kwr
kmwvin
su
jpu
kmwvih
gu
r
isKW
kI
Gwl

scw Qwie pwvY ] ivxu siqgur ky hukmY ij gurisKW pwshu kMmu krwieAw loVy iqsu gurisKu iPir
nyiV n AwvY ] gur siqgur AgY ko jIa lwie GwlY iqsu AgY gurisKu kwr kmwvY ] ij TgI AwvY
TgI aiT jwie iqsu nyVY gurisKu mUil n AwvY ] bRhmu bIcw{ nwnku AwiK suxwvY ] ij ivxu
siqgur ky mnu mny kMmu krwE so jMqu mhw duKu pwvY ]2] paVI ] qUM scw swihbu Aiq vfw quih
jyvfu qUM vf vfy ] ijsu qUM mylih so quDu imlY qUM Awpy bKis lYih lyKw Cfy ] ijs no qUM Awip
imlwiedw so siqgu{ syvy mnu gf gfy ] qUM scw swihbu scu qU sBu jIa ipMfu cMmu qyrw hfy ] ija

318

BwvY iqa rKu qUM sicAw nwnk min Aws qyrI vf vfy ]33]1] suDu ]

gaVI kI vwr mhlw 5 rwie kmwldI mojdI kI vwr kI Duin apir gwvxI
< siqgur pRswid ] slok m 5 ] hir hir nwmu jo jnu jpY so AwieAw prvwxu ] iqsu jn kY
bilhwrxY ijin BijAw pRBu inrbwxu ] jnm mrn duKu kitAw hir ByitAw purKu sujwxu ] sMq
sMig swg{ qry jn nwnk scw qwxu ]1] m 5 ] Blky aiT prwhuxw myrY Gir Awva ] pwa
pKwlw iqs ky min qin inq Bwva ] nwmu suxy nwmu sMgRhY nwmy ilv lwva ] ghu Dnu sBu piv
hoie hir ky gux gwva ] hir nwm vwpwrI nwnkw vfBwgI pwva ]2] paVI ] jo quDu BwvY so
Blw scu qyrw Bwxw ] qU sB mih Eku vrqdw sB mwih smwxw ] Qwn Qnqir riv rihAw jIA

AMdir jwxw ] swDsMig imil pweAY min scy Bwxw ] nwnk pRB srxwgqI sd sd kurbwxw

]1] slok m 5 ] cyqw e qW cyiq swihbu scw so DxI ] nwnk siqgu{ syiv ciV boihiQ Bajlu

pwir pa ]1] m 5 ] vw sMdy kpVy pihrih grib gvwr ] nwnk nwil n clnI jil bil

hoE Cw{ ]2] paVI ] sye abry jgY ivic jo scY rKy ] muih ifTY iqn kY jIvIAY hir AMmqu

cKy
]
kwmu
k
o
Du
loBu
mohu
sM
i
g
swDw
BKy
]
kir
ikrpw
pR
i
B
AwpxI
hir
Awip
prKy
]
nwnk
clq

n jwpnI ko skY n lKy ]2] slok m 5 ] nwnk soe idnsu suhwvVw ijqu pRBu AwvY iciq ]
ijqu idin ivsrY pwrbRhmu iPtu BlyrI {iq ]1] m 5 ] nwnk imwe iqsu isa sB ikCu ijs
kY hwiQ ] kuimw sye kWFIAih iek ivK n clih swiQ ]2] paVI ] AMmqu nwmu inDwnu hY
imil pIvhu Bwe ] ijsu ismrq suKu pweAY sB iqKw buJwe ] kir syvw pwrbRhm gur BuK rhY
n kwe ] sgl mnorQ puMinAw Amrw pdu pwe ] quDu jyvfu qUhY pwrbRhm nwnk srxwe ]3]
slok m 5 ] ifTVo hB Twie x n kwe jwie ] nwnk lDw iqn suAwa ijnw siqgu{

319

ByitAw ]1] m 5 ] dwmnI cmqkwr iqa vrqwrw jg Ky ] vQu suhwvI swie nwnk nwa jpMdo
iqsu DxI ]2] paVI ] ismiq sws soiD siB iknY kIm n jwxI ] jo jnu BytY swDsMig so hir
rMgu mwxI ] scu nwmu krqw purKu Eh rqnw KwxI ] msqik hovY iliKAw hir ismir prwxI ]
qosw idcY scu nwmu nwnk imhmwxI ]4] slok m 5 ] AMqir icMqw nYxI suKI mUil n aqrY BuK
] nwnk scy nwm ibnu iksY n lQo duKu ]1] m 5 ] muTVy sye swQ ijnI scu n lidAw ]
nwnk sy swbwis ijnI gur imil ieku pCwixAw ]2] paVI ] ijQY bYsin swD jn so Qwnu
suhdw ] Aoie syvin sMmQu Awpxw ibnsY sBu mMdw ] piqq aDwrx pwrbRhm sMq bydu khdw ]
Bgiq vClu qyrw ibrdu hY juig juig vrqMdw ] nwnku jwcY Eku nwmu min qin BwvMdw ]5]

slok m 5 ] icVI cuhkI phu PutI vgin bhuqu qrMg ] Acrj }p sMqn rcy nwnk nwmih rMg

]1] m 5 ] Gr mMdr KusIAw qhI jh qU Awvih iciq ] dunIAw kIAw vifAweAw nwnk siB

kuimq ]2] paVI ] hir Dnu scI rwis hY iknY ivrlY jwqw ] iqsY prwpiq Bwierhu ijsu dyie

ibDwqw ] mn qn BIqir mailAw hir rMig jnu rwqw ] swDsMig gux gwieAw siB doKh Kwqw

]
nwnk
soe
jIivAw
ijin
ieku
pCwqw
]6]
slok
m
5
]
KKVIAw
su
h
wvIAw
lgVIAw
Ak

kMiT ] ibrh ivCoVw DxI isa nwnk shsY gMiT ]1] m 5 ] ivswrydy mir gE mir iB n
skih mUil ] vymuK hoE rwm qy ija qskr apir sUil ]2] paVI ] suK inDwnu pRBu Eku hY
AibnwsI suixAw ] jil Qil mhIAil pUirAw Git Git hir BixAw ] c nIc sB iek smwin
kIt hsqI bixAw ] mIq sKw suq bMiDpo siB iqs dy jixAw ] quis nwnku dyvY ijsu nwmu iqin
hir rMgu mixAw ]7] slok m 5 ] ijnw swis igrwis n ivsrY hir nwmW min mMqu ] Dnu is
sye nwnkw pUrnu soe sMqu ]1] m 5 ] ATy phr Badw iPrY Kwvx sMdVY sUil ] dojik padw

320

ika rhY jw iciq n hoie rsUil ]2] paVI ] iqsY sryvhu pRwxIho ijs dY nwa plY ] AYQY rhhu
suhyilAw AgY nwil clY ] G{ bMDhu sc Drm kw gif QMmu AhlY ] Aot lYhu nwrwiexY dIn
dunIAw JlY ] nwnk pkVy crx hir iqsu drgh mlY ]8] slok m 5 ] jwcku mMgY dwnu dyih
ipAwirAw ] dyvxhw{ dwqw{ mY inq icqwirAw ] inKuit n jwe mUil Aqul BMfwirAw ] nwnk
sbdu Apw{ iqin sBu ikCu swirAw ]1] m 5 ] isKhu sbdu ipAwirho jnm mrn kI tyk ] muK
jl sdw suKI nwnk ismrq Ek ]2] paVI ] AoQY AMmqu vMfIAY suKIAw hir krxy ] jm kY
pMiQ n pweAih iPir nwhI mrxy ] ijs no AwieAw pRym rsu iqsY hI jrxy ] bwxI acrih
swD jn Aima clih Jrxy ] pyiK drsnu nwnku jIivAw mn AMdir Drxy ]9] slok m 5 ]

siqguir pUrY syivAY dUKw kw hoie nwsu ] nwnk nwim ArwiDAY kwrju AwvY rwis ]1] m 5 ]

ijsu ismrq sMkt Cutih And mMgl ibsRwm ] nwnk jpIAY sdw hir inmK n ibsra nwmu

]2] paVI ] iqn kI soBw ikAw gxI ijnI hir hir lDw ] swDw srxI jo pvY su CutY bDw ]

gux gwvY AibnwsIAY join griB n dDw ] gu{ ByitAw pwrbRhmu hir piV buiJ smDw ] nwnk

pwieAw
so
DxI
hir
Agm
AgDw
]10]
slok
m
5
]
kwmu
n
krhI
Awpxw
iPrih
Avqw

loie ] nwnk nwie ivswirAY suKu iknyhw hoie ]1] m 5 ] ibKY kaVqix sgl mwih jgiq
rhI lptwie ] nwnk jin vIcwirAw mITw hir kw nwa ]2] paVI ] ieh nIswxI swD kI
ijsu Bytq qrIAY ] jmkMk{ nyiV n Awve iPir bhuiV n mrIAY ] Bv swg{ sMsw{ ibKu so
pwir aqrIAY ] hir gux guMPhu min mwl hir sB mlu prhrIAY ] nwnk pRIqm imil rhy
pwrbRhm nrhrIAY ]11] slok m 5 ] nwnk AwE sy prvwxu hY ijn hir vuTw iciq ] gwl@I
Al plwlIAw kMim n Awvih imq ]1] m 5 ] pwrbRhmu pRBu stI AwieAw pUrn Agm

321

ibsmwd ] nwnk rwm nwmu Dnu kIqw pUry gur prswid ]2] paVI ] Dohu n clI Ksm nwil lib
moih ivguqy ] krqb krin BlyirAw mid mwieAw suqy ] iPir iPir jUin BvweAin jm mwrig
muqy ] kIqw pwiein Awpxw duK syqI juqy ] nwnk nwie ivswirAY sB mMdI {qy ]12] slok m 5 ]
aTMidAw bhidAw svMidAw suKu soie ] nwnk nwim slwihAY mnu qnu sIqlu hoie ]1] m 5
] lwlic AitAw inq iPrY suAwrQu kry n koie ] ijsu gu{ BytY nwnkw iqsu min visAw soie ]2]
paVI ] sBy vsqU kaVIAw scy nwa imTw ] swdu AwieAw iqn hir jnW ciK swDI ifTw ]
pwrbRhim ijsu iliKAw min iqsY vuTw ] ieku inrMjnu riv rihAw Bwa duXw kuTw ] hir nwnku
mMgY joiV kr pRBu dyvY quTw ]13] slok m 5 ] jwcVI sw sw{ jo jwcMdI hykVo ] gwl@I ibAw

ivkwr nwnk DxI ivhUxIAw ]1] m 5 ] nIih ij ivDw mnu pCwxU ivrlo iQAo ] joVxhwrw

sMqu nwnk pwD{ pDro ]2] paVI ] soe syivhu jIAVy dwqw bKisMdu ] iklivK siB ibnwsu

hoin ismrq goivMdu ] hir mwrgu swDU disAw jpIAY gurmMqu ] mwieAw suAwd siB iPikAw hir

min BwvMdu ] iDAwie nwnk prmysrY ijin idqI ijMdu ]14] slok m 5 ] vq lgI scy nwm

kI
jo
bIjy
so
Kwie
]
iqsih
prwpiq
nwnkw
ijs
no
iliKAw
Awie
]1]
m
5
]
mM
g
xw
q
scu

ieku ijsu quis dyvY Awip ] ijqu KwDY mnu qpqIAY nwnk swihb dwiq ]2] paVI ] lwhw jg
mih sy Ktih ijn hir Dnu rwis ] duqIAw Bwa n jwxnI scy dI Aws ] inhclu Eku sryivAw
ho{ sB ivxwsu ] pwrbRhmu ijsu ivsrY iqsu ibrQw swsu ] kMiT lwie jn riKAw nwnk bil
jwsu ]15] slok m 5 ] pwrbRhim PurmwieAw mIhu vuTw shij suBwie ] Anu Dnu bhuqu
apijAw pQmI rjI iqpiq AGwie ] sdw sdw gux acrY duKu dwldu gieAw iblwie ] pUrib
iliKAw pwieAw imilAw iqsY rjwie ] prmysir jIvwilAw nwnk iqsY iDAwie ]1] m 5 ]

322

jIvn pdu inrbwxu ieko ismrIAY ] dUjI nwhI jwie ikin ibiD DIrIAY ] ifTw sBu sMsw{ suKu n
nwm ibnu ] qnu Dnu hosI Cw{ jwxY koie jnu ] rMg }p rs bwid ik krih prwxIAw ] ijsu
BulwE Awip iqsu kl nhI jwxIAw ] rMig rqy inrbwxu scw gwvhI ] nwnk srix duAwir jy
quDu BwvhI ]2] paVI ] jMmxu mrxu n iqn@ ka jo hir liV lwgy ] jIvq sy prvwxu hoE hir
kIrqin jwgy ] swDsMgu ijn pwieAw sye vfBwgy ] nwie ivsirAY iDRgu jIvxw qUty kc Dwgy
] nwnk DUiV punIq swD lK koit iprwgy ]16] sloku m 5 ] Drix suvnI KV rqn jVwvI
hir pRym purKu min vuTw ] sBy kwj suhylVy QIE gu{ nwnku siqgu{ quTw ]1] m 5 ] iPrdI
iPrdI dh idsw jl prbq bnrwie ] ijQY ifTw imrqko iel bihTI Awie ]2] paVI ]

ijsu srb suKw Pl loVIAih so scu kmwva ] nyVY dyKa pwrbRhmu ieku nwmu iDAwva ] hoie

sgl kI ryxukw hir sMig smwva ] dUKu n dye iksY jIA piq isa Gir jwva ] piqq

punIq krqw purKu nwnk suxwva ]17] slok dohw m 5 ] Eku ij swjnu mY kIAw srb klw

smrQu ] jIa hmwrw KnIAY hir mn qn sMdVI vQu ]1] m 5 ] jy k{ ghih ipAwrVy quDu n

Cofw
mU
i
l
]
hir
Cofin
sy
du
r
jnw
pVih
dojk
kY
sU
i
l
]2]
paVI
]
siB
inDwn
Gir
ijs
dY

hir kry su hovY ] jip jip jIvih sMq jn pwpw mlu DovY ] crn kml ihrdY vsih sMkt siB KovY
] gu{ pUrw ijsu BytIAY mir jnim n rovY ] pRB drs ipAws nwnk GxI ikrpw kir dyvY ]18]
slok fKxw m 5 ] BorI Brmu v\wie iprI muhbiq ihku qU ] ijQhu vM\Y jwie iqQw majUdu
soie ]1] m 5 ] ciV kY GoVVY kuMdy pkVih KUMfI dI KyfwrI ] hsw syqI icqu alwsih kukV dI
AofwrI ]2] paVI ] rsnw acrY hir sRvxI suxY so aDrY imqw ] hir jsu ilKih lwie
BwvnI sy hsq pivqw ] ATsiT qIrQ mjnw siB pun iqin ikqw ] sMswr swgr qy aDry

323

ibiKAw gV ijqw ] nwnk liV lwie aDwirAnu dXu syiv Aimqw ]19] slok m 5 ] DMDVy
kulwh iciq n AwvY hykVo ] nwnk sye qn PutMin ijnw sWe ivsrY ]1] m 5 ] pryqhu kIqonu
dyvqw iqin krxYhwry ] sBy isK abwirAnu pRiB kwj svwry ] inMdk pkiV pCwiVAnu JUTy
drbwry ] nwnk kw pRBu vfw hY Awip swij svwry ]2] paVI ] pRBu byAMqu ikCu AMqu nwih sBu
iqsY krxw ] Agm Agoc{ swihbo jIAW kw prxw ] hsq dyie pRiqpwldw Brx poKxu krxw ]
imhrvwnu bKisMdu Awip jip scy qrxw ] jo quDu BwvY so Blw nwnk dws srxw ]20] slok
m 5 ] iqnw BuK n kw rhI ijs dw pRBu hY soie ] nwnk crxI ligAw aDrY sBo koie ]1] m 5
] jwicku mMgY inq nwmu swihbu kry kbUlu ] nwnk prmys{ jjmwnu iqsih BuK n mUil ]2]

paVI ] mnu rqw goivMd sMig scu Bojnu joVy ] pRIiq lgI hir nwm isa E hsqI GoVy ] rwj imlK

KusIAw GxI iDAwie muKu n moVy ] FwFI dir pRB mMgxw d{ kdy n CoVy ] nwnk min qin cwa

Ehu inq pRB ka loVy ]21]1] suDu kIcy

rwgu gaVI BgqW kI bwxI


< siqnwmu krqw purKu gur pRswid ]

gaVI
gu
A
wry
r
I
sR
I
kbIr
jIa
ky
capdy
14
]
Ab
moih
jlq
rwm
jlu
pwieAw
]
rwm
adik

qnu jlq buJwieAw ]1] rhwa ] mnu mwrx kwrix bn jweAY ] so jlu ibnu BgvMq n pweAY
]1] ijh pwvk suir nr hY jwry ] rwm adik jn jlq abwry ]2] Bv swgr suK swgr mwhI ]
pIiv rhy jl inKutq nwhI ]3] kih kbIr Bju swirMgpwnI ] rwm adik myrI iqKw buJwnI ]
4]1] gaVI kbIr jI ] mwDa jl kI ipAws n jwie ] jl mih Agin aTI AiDkwie ]1]
rhwa ] qUM jliniD ha jl kw mInu ] jl mih rha jlih ibnu KInu ]1] qUM ipMj{ ha sUAtw
qor ] jmu mMjw{ khw krY mor ]2] qUM qrv{ ha pMKI Awih ] mMdBwgI qyro drsnu nwih ]3]

324

qUM siqgu{ ha naqnu cylw ] kih kbIr imlu AMq kI bylw ]4]2] gaVI kbIr jI ] jb hm
Eko Eku kir jwinAw ] qb logh kwhy duKu mwinAw ]1] hm Apqh ApunI piq Koe ] hmrY Koij
prhu miq koe ]1] rhwa ] hm mMdy mMdy mn mwhI ] swJ pwiq kwhU isa nwhI ]2] piq Apiq
qw kI nhI lwj ] qb jwnhugy jb aGrYgo pwj ]3] khu kbIr piq hir prvwnu ] srb iqAwig
Bju kyvl rwmu ]4]3] gaVI kbIr jI ] ngn iPrq jO pweAY jogu ] bn kw imrgu mukiq sBu
hogu ]1] ikAw nwgy ikAw bwDy cwm ] jb nhI cInis Awqm rwm ]1] rhwa ] mUf muMfwE jO
isiD pwe ] mukqI Byf n geAw kwe ]2] ibMdu rwiK jO qrIAY Bwe ] KusrY ika n prm giq
pwe ]3] khu kbIr sunhu nr Bwe ] rwm nwm ibnu ikin giq pwe ]4]4] gaVI kbIr jI

] sMiDAw pRwq ieswnu krwhI ] ija BE dwdur pwnI mwhI ]1] ja pY rwm rwm riq nwhI ] qy

siB Drm rwie kY jwhI ]1] rhwa ] kwieAw riq bhu }p rcwhI ] iqn ka dieAw supnY BI

nwhI ]2] cwir crn khih bhu Awgr ] swDU suKu pwvih kil swgr ]3] khu kbIr bhu

kwie krIjY ] srbsu Coif mhw rsu pIjY ]4]5] kbIr jI gaVI ] ikAw jpu ikAw qpu ikAw

bR
q
pU
j
w
]
jw
kY
irdY
Bwa
hY
dU
j
w
]1]
ry
jn
mnu
mwDa
isa
lwe
A
Y
]
cqu
r
we
n
cqu
r
Bu
j
u

pweAY ] rhwa ] prh{ loBu A{ lokwcw{ ] prh{ kwmu koDu Ahkw{ ]2] krm krq bDy
Ahmyv ] imil pwQr kI krhI syv ]3] khu kbIr Bgiq kir pwieAw ] Boly Bwie imly
rGurwieAw ]4]6] gaVI kbIr jI ] grB vws mih kulu nhI jwqI ] bRhm ibMdu qy sB
aqpwqI ]1] khu ry pMifq bwmn kb ky hoE ] bwmn kih kih jnmu mq KoE ]1] rhwa ]
jO qUM bRwhmxu bRhmxI jwieAw ] qa Awn bwt kwhy nhI AwieAw ]2] qum kq bRwhmx hm kq
sUd ] hm kq lohU qum kq dUD ]3] khu kbIr jo bRhmu bIcwrY ] so bRwhmxu khIAqu hY hmwrY

325

]4]7] gaVI kbIr jI ] AMDkwr suiK kbih n soe hY ] rwjw rMku do imil roe hY ]1] ja pY
rsnw rwmu n kihbo ] apjq ibnsq rovq rihbo ]1] rhwa ] js dyKIAY qrvr kI CwieAw ]
pRwn gE khu kw kI mwieAw ]2] js jMqI mih jIa smwnw ] mUE mrmu ko kw kr jwnw ]3]
hsw srv{ kwlu srIr ] rwm rswien pIa ry kbIr ]4]8] gaVI kbIr jI ] joiq kI jwiq
jwiq kI joqI ] iqqu lwgy kMcUAw Pl moqI ]1] kvnu su G{ jo inrBa khIAY ] Ba Bij jwie
ABY hoie rhIAY ]1] rhwa ] qit qIriQ nhI mnu pqIAwie ] cwr Acwr rhy arJwie ]2]
pwp pun duie Ek smwn ] inj Gir pwrsu qjhu gun Awn ]3] kbIr inrgux nwm n rosu ] iesu
prcwie pric rhu Esu ]4]9] gaVI kbIr jI ] jo jn primiq prmnu jwnw ] bwqn hI

bYkuMT smwnw ]1] nw jwnw bYkuMT khw hI ] jwnu jwnu siB khih qhw hI ]1] rhwa ] khn

khwvn nh pqIAe hY ] qa mnu mwnY jw qy hamY je hY ]2] jb lgu min bYkuMT kI Aws ]

qb lgu hoie nhI crn invwsu ]3] khu kbIr ieh khIAY kwih ] swDsMgiq bYkuMTY Awih ]

4]10] gaVI kbIr jI ] apjY inpjY inpij smwe ] nYnh dyKq iehu jgu jwe ]1] lwj

n
mrhu
khhu
G{
my
r
w
]
AM
q
kI
bwr
nhI
kCu
qy
r
w
]1]
rhwa
]
Aink
jqn
kir
kwieAw
pwlI

] mrqI bwr Agin sMig jwlI ]2] coAw cMdnu mrdn AMgw ] so qnu jlY kwT kY sMgw ]3]
khu kbIr sunhu ry gunIAw ] ibnsYgo }pu dyKY sB dunIAw ]4]11] gaVI kbIr jI ] Avr
mUE ikAw sogu krIjY ] qa kIjY ja Awpn jIjY ]1] mY n mra mirbo sMswrw ] Ab moih
imilAo hY jIAwvnhwrw ]1] rhwa ] ieAw dyhI prml mhkMdw ] qw suK ibsry prmwndw
]2] kUAtw Eku pMc pinhwrI ] tUtI lwju BrY miq hwrI ]3] khu kbIr iek buiD bIcwrI ]
nw Aohu kUAtw nw pinhwrI ]4]12] gaVI kbIr jI ] AsQwvr jMgm kIt pqMgw ] Aink

326

jnm kIE bhu rMgw ]1] AYsy Gr hm bhuqu bswE ] jb hm rwm grB hoie AwE ]1] rhwa ]
jogI jqI qpI bRhmcwrI ] kbhU rwjw Cpiq kbhU ByKwrI ]2] swkq mrih sMq siB jIvih ]
rwm rswienu rsnw pIvih ]3] khu kbIr pRB ikrpw kIjY ] hwir pry Ab pUrw dIjY ]4]13]
gaVI kbIr jI kI nwil rlwie iliKAw mhlw 5 ] AYso Acrju dyiKAo kbIr ] diD kY BolY
ibrolY nI{ ]1] rhwa ] hrI AMgUrI gdhw crY ] inq aiT hwsY hIgY mrY ]1] mwqw BYsw AMmuhw
jwie ] kuid kuid crY rswqil pwie ]2] khu kbIr prgtu Be Kyf ] lyly ka cUGY inq Byf
]3] rwm rmq miq prgtI Awe ] khu kbIr guir soJI pwe ]4]1]14] gaVI kbIr jI
pMcpdy ] ija jl Coif bwhir BieAo mInw ] pUrb jnm ha qp kw hInw ]1] Ab khu rwm
2

kvn giq morI ] qjI ly bnwrs miq Be QorI ]1] rhwa ] sgl jnmu isv purI gvwieAw ]

mrqI bwr mghir aiT AwieAw ]2] bhuqu brs qpu kIAw kwsI ] mrnu BieAw mghr kI

bwsI ]3] kwsI mghr sm bIcwrI ] AoCI Bgiq kYsy aqris pwrI ]4] khu gur gj isv sBu

ko jwnY ] muAw kbI{ rmq sRI rwmY ]5]15] gaVI kbIr jI ] coAw cMdn mrdn AMgw ] so

qnu
jlY
kwT
kY
sM
g
w
]1]
iesu
qn
Dn
kI
kvn
bfwe
]
Drin
prY
arvwir
n
jwe
]1]

rhwa ] rwiq ij sovih idn krih kwm ] ieku iKnu lyih n hir ko nwm ]2] hwiQ q for muiK
KwieAo qMbor ] mrqI bwr kis bwiDAo cor ]3] gurmiq ris ris hir gun gwvY ] rwmY rwm
rmq suKu pwvY ]4] ikrpw kir kY nwmu Vwe ] hir hir bwsu sugMD bswe ]5] khq kbIr
cyiq ry AMDw ] siq rwmu JUTw sBu DMDw ]6]16] gaVI kbIr jI iqpdy cwrquk2 y ] jm qy
alit BE hY rwm ] duK ibnsy suK kIAo ibsrwm ] bYrI alit BE hY mIqw ] swkq alit
sujn BE cIqw ]1] Ab moih srb kusl kir mwinAw ] sWiq Be jb goibdu jwinAw ]1]

327

rhwa ] qn mih hoqI koit apwiD ] alit Be suK shij smwiD ] Awpu pCwnY AwpY Awp ] rogu
n ibAwpY qInO qwp ]2] Ab mnu alit snwqnu hUAw ] qb jwinAw jb jIvq mUAw ] khu
kbIr suiK shij smwva ] Awip n fra n Avr frwva ]3]17] gaVI kbIr jI ] ipMif
mUAY jIa ikh Gir jwqw ] sbid AqIiq Anwhid rwqw ] ijin rwmu jwinAw iqnih pCwinAw
] ija gUMgy swkr mnu mwinAw ]1] AYsw igAwnu kQY bnvwrI ] mn ry pvn V suKmn nwrI
]1] rhwa ] so gu{ krhu ij bhuir n krnw ] so pdu rvhu ij bhuir n rvnw ] so iDAwnu Drhu
ij bhuir n Drnw ] AYsy mrhu ij bhuir n mrnw ]2] altI gMgw jmun imlwva ] ibnu jl
sMgm mn mih n@wva ] locw smsir iehu ibahwrw ] qqu bIcwir ikAw Avir bIcwrw ]3] Apu

qyju bwie pQmI Awkwsw ] AYsI rhq rha hir pwsw ] khY kbIr inrMjn iDAwva ] iqqu Gir

jwa ij bhuir n Awva ]4]18] gaVI kbIr jI iqpdy ] kMcn isa pweAY nhI qoil ] mnu
15

dy rwmu lIAw hY moil ]1] Ab moih rwmu Apunw kir jwinAw ] shj suBwie myrw mnu mwinAw ]

1] rhwa ] bRhmY kiQ kiQ AMqu n pwieAw ] rwm Bgiq bYTy Gir AwieAw ]2] khu kbIr cMcl

miq
iqAwgI
]
ky
v
l
rwm
Bgiq
inj
BwgI
]3]1]19]
gaVI
kbIr
jI
]
ijh
mrnY
sBu
jgqu

qrwisAw ] so mrnw gur sbid pRgwisAw ]1] Ab kYsy mra mrin mnu mwinAw ] mir mir
jwqy ijn rwmu n jwinAw ]1] rhwa ] mrno mrnu khY sBu koe ] shjy mrY Am{ hoie soe
]2] khu kbIr min BieAw Andw ] gieAw Brmu rihAw prmwndw ]3]20] gaVI kbIr
jI ] kq nhI Tar mUlu kq lwva ] Kojq qn mih Tar n pwva ]1] lwgI hoie su jwnY
pIr ] rwm Bgiq AnIAwly qIr ]1] rhwa ] Ek Bwie dyKa sB nwrI ] ikAw jwna sh
kan ipAwrI ]2] khu kbIr jw kY msqik Bwgu ] sB prhir qw ka imlY suhwgu ]3]21]

328

gaVI kbIr jI ] jw kY hir sw Twku{ Bwe ] mukiq Anq pukwrix jwe ]1] Ab khu rwm
Brosw qorw ] qb kwhU kw kvnu inhorw ]1] rhwa ] qIin lok jw kY hih Bwr ] so kwhy n krY
pRiqpwr ]2] khu kbIr iek buiD bIcwrI ] ikAw bsu ja ibKu dy mhqwrI ]3]22] gaVI
kbIr jI ] ibnu sq sqI hoie kYsy nwir ] pMifq dyKhu irdY bIcwir ]1] pRIiq ibnw kYsy bDY
snyhu ] jb lgu rsu qb lgu nhI nyhu ]1] rhwa ] swhin squ krY jIA ApnY ] so rmXy ka
imlY n supnY ]2] qnu mnu Dnu ghu saip srI{ ] soe suhwgin khY kbI{ ]3]23] gaVI
kbIr jI ] ibiKAw ibAwipAw sgl sMsw{ ] ibiKAw lY fUbI prvw{ ]1] ry nr nwv caiV
kq boVI ] hir isa qoiV ibiKAw sMig joVI ]1] rhwa ] suir nr dwDy lwgI Awig ] inkit

nI{ psu pIvis n Jwig ]2] cyqq cyqq inkisAo nI{ ] so jlu inrmlu kQq kbI{ ]3]24]

gaVI kbIr jI ] ijh kuil pUqu n igAwn bIcwrI ] ibDvw ks n Be mhqwrI ]1] ijh nr

rwm Bgiq nih swDI ] jnmq ks n muAo AprwDI ]1] rhwa ] mucu mucu grB gE kIn bicAw

] bufBuj }p jIvy jg miJAw ]2] khu kbIr jYsy suMdr s}p ] nwm ibnw jYsy kubj ku}p

]3]25]
gaVI
kbIr
jI
]
jo
jn
ly
i
h
Ksm
kw
nwa
]
iqn
kY
sd
bilhwrY
jwa
]1]
so

inrmlu inrml hir gun gwvY ] so Bwe myrY min BwvY ]1] rhwa ] ijh Gt rwmu rihAw
BrpUir ] iqn kI pg pMkj hm DUir ]2] jwiq julwhw miq kw DI{ ] shij shij gux rmY
kbI{ ]3]26] gaVI kbIr jI ] ggin rswl cuAY myrI BwTI ] sMic mhw rsu qnu BieAw
kwTI ]1] aAw ka khIAY shj mqvwrw ] pIvq rwm rsu igAwn bIcwrw ]1] rhwa ] shj
klwlin ja imil Awe ] Awnid mwqy Anidnu jwe ]2] cInq cIqu inrMjn lwieAw ]
khu kbIr qO AnBa pwieAw ]3]27] gaVI kbIr jI ] mn kw suBwa mnih ibAwpI ]

329

mnih mwir kvn isiD QwpI ]1] kvnu su muin jo mnu mwrY ] mn ka mwir khhu iksu qwrY
]1] rhwa ] mn AMqir bolY sBu koe ] mn mwry ibnu Bgiq n hoe ]2] khu kbIr jo jwnY
Bya ] mnu mDusUdnu qBvx dya ]3]28] gaVI kbIr jI ] Aoie ju dIsih AMbir qwry ]
ikin Aoie cIqy cIqnhwry ]1] khu ry pMifq AMb{ kw isa lwgw ] bUJY bUJnhw{ sBwgw ]1]
rhwa ] sUrj cMdu krih ajIAwrw ] sB mih psirAw bRhm pswrw ]2] khu kbIr jwnYgw
soie ] ihrdY rwmu muiK rwmY hoie ]3]29] gaVI kbIr jI ] byd kI puI isMmiq Bwe ] sWkl
jyvrI lY hY Awe ]1] Awpn ng{ Awp qy bwiDAw ] moh kY PwiD kwl s{ sWiDAw ]1]
rhwa ] ktI n ktY qUit nh jwe ] sw swpin hoie jg ka Kwe ]2] hm dyKq ijin sBu jgu

lUitAw ] khu kbIr mY rwm kih CUitAw ]3]30] gaVI kbIr jI ] dyie muhwr lgwmu

pihrwva ] sgl q jInu ggn darwva ]1] ApnY bIcwir AsvwrI kIjY ] shj kY pwvVY

pgu Dir lIjY ]1] rhwa ] clu ry bYkuMT quJih ly qwra ] ihcih q pRym kY cwbuk mwra ]2]

khq kbIr Bly Asvwrw ] byd kqyb qy rhih inrwrw ]3]31] gaVI kbIr jI ] ijh muiK

pWca
AM
m

q
KwE
]
iqh
mu
K
dy
K
q
lU
k
t
lwE
]1]
ieku
du
K
u
rwm
rwie
kwthu
my
r
w
]
Agin

dhY A{ grB bsyrw ]1] rhwa ] kwieAw ibgUqI bhu ibiD BwqI ] ko jwry ko gif ly mwtI
]2] khu kbIr hir crx idKwvhu ] pwCY qy jmu ika n pTwvhu ]3]32] gaVI kbIr jI ]
Awpy pwvku Awpy pvnw ] jwrY Ksmu q rwKY kvnw ]1] rwm jpq qnu jir kI n jwie ] rwm
nwm icqu rihAw smwie ]1] rhwa ] kw ko jrY kwih hoie hwin ] nt vt KylY swirgpwin
]2] khu kbIr AKr duie BwiK ] hoiegw Ksmu q lyiegw rwiK ]3]33] gaVI kbIr jI dupdy
2
] nw mY jog iDAwn icqu lwieAw ] ibnu bYrwg n CUtis mwieAw ]1] kYsy jIvnu hoie hmwrw ]

330

jb n hoie rwm nwm ADwrw ]1] rhwa ] khu kbIr Koja Asmwn ] rwm smwn n dyKa Awn
]2]34] gaVI kbIr jI ] ijh isir ric ric bwDq pwg ] so is{ cuMc svwrih kwg
]1] iesu qn Dn ko ikAw grbeAw ] rwm nwmu kwhy n V@IAw ]1] rhwa ] khq kbIr
sunhu mn myry ] iehI hvwl hoihgy qyry ]2]35] gaVI guAwryrI ky pdy pYqIs ]

rwgu gaVI guAwryrI AstpdI kbIr jI kI


< siqgur pRswid ] suKu mWgq duKu AwgY AwvY ] so suKu hmhu n mWigAw BwvY ]1] ibiKAw
Ajhu suriq suK Awsw ] kYsy hoe hY rwjw rwm invwsw ]1] rhwa ] iesu suK qy isv bRhm frwnw
] so suKu hmhu swcu kir jwnw ]2] snkwidk nwrd muin syKw ] iqn BI qn mih mnu nhI pyKw

]3] iesu mn ka koe Kojhu Bwe ] qn CUty mnu khw smwe ]4] gur prswdI jYdya nwmW ]

Bgiq kY pRyim ien hI hY jwnW ]5] iesu mn ka nhI Awvn jwnw ] ijs kw Brmu gieAw iqin

swcu pCwnw ]6] iesu mn ka }pu n ryiKAw kwe ] hukmy hoieAw hukmu bUiJ smwe ]7] ies

mn kw koe jwnY Bya ] ieh min lIx BE suKdya ]8] jIa Eku A{ sgl srIrw ] iesu mn

ka
riv
rhy
kbIrw
]9]1]36]
gaVI
gu
A
wry
r
I
]
Aihinis
Ek
nwm
jo
jwgy
]
ky
q
k
isD

BE ilv lwgy ]1] rhwa ] swDk isD sgl muin hwry ] Ek nwm kilp qr qwry ]1] jo hir
hry su hoih n Awnw ] kih kbIr rwm nwm pCwnw ]2]37] gaVI BI soriT BI ] ry jIA inlj
lwj quoih nwhI ] hir qij kq kwhU ky jWhI ]1] rhwa ] jw ko Twku{ cw hoe ] so jnu pr Gr
jwq n sohI ]1] so swihbu rihAw BrpUir ] sdw sMig nwhI hir dUir ]2] kvlw crn
srn hY jw ky ] khu jn kw nwhI Gr qw ky ]3] sBu ko khY jwsu kI bwqw ] so sMmRQu
inj piq hY dwqw ]4] khY kbI{ pUrn jg soe ] jw ky ihrdY Av{ n hoe ]5]38]

331

kanu ko pUqu ipqw ko kw ko ] kanu mrY ko dyie sMqwpo ]1] hir Tg jg ka TgarI lwe ]
hir ky ibAog kYsy jIAa myrI mwe ]1] rhwa ] kan ko purKu kan kI nwrI ] ieAw qq
lyhu srIr ibcwrI ]2] kih kbIr Tg isa mnu mwinAw ] ge TgarI Tgu pihcwinAw
]3]39] Ab mo ka BE rwjw rwm shwe ] jnm mrn kit prm giq pwe ]1] rhwa ]
swDU sMgiq dIAo rlwie ] pMc dUq qy lIAo Cfwie ] AMmq nwmu jpa jpu rsnw ] Amol
dwsu kir lIno Apnw ]1] siqgur kIno prapkw{ ] kwiF lIn swgr sMswr ] crn kml
isa lwgI pRIiq ] goibMdu bsY inqw inq cIq ]2] mwieAw qpiq buiJAw AMigAw{ ]
min sMqoKu nwmu AwDw{ ] jil Qil pUir rhy pRB suAwmI ] jq pyKa qq AMqrjwmI ]3]

ApnI Bgiq Awp hI Vwe ] pUrb ilKqu imilAw myry Bwe ] ijsu pw kry iqsu pUrn

swj ] kbIr ko suAwmI grIb invwj ]4]40] jil hY sUqku Qil hY sUqku sUqk Aopiq

hoe ] jnmy sUqku mUE Puin sUqku sUqk prj ibgoe ]1] khu ry pMfIAw kan pvIqw ]

AYsw igAwnu jphu myry mIqw ]1] rhwa ] nYnhu sUqku bYnhu sUqku sUqku sRvnI hoe ] Tq

bY
T
q
sU
q
ku
lwgY
sU
q
ku
prY
rsoe
]2]
Pwsn
kI
ibiD
sBu
ko
jwnY
CU
t
n
kI
ieku
koe
]

kih kbIr rwmu irdY ibcwrY sUqku iqnY n hoe ]3]41] gaVI ] Jgrw Eku inbyrhu rwm ]
ja qum Apny jn sO kwmu ]1] rhwa ] iehu mnu bfw ik jw sa mnu mwinAw ] rwmu bfw kY
rwmih jwinAw ]1] bRhmw bfw ik jwsu apwieAw ] bydu bfw ik jhW qy AwieAw ]2]
kih kbIr ha BieAw adwsu ] qIrQu bfw ik hir kw dwsu ]3]42] rwgu gaVI cyqI ]
dyKO Bwe Xwn kI Awe AWDI ] sBY afwnI BRm kI twtI rhY n mwieAw bWDI ]1] rhwa ]
duicqy kI duie QUin igrwnI moh blyfw tUtw ] iqsnw Cwin prI Dr pir durmiq BWfw PUtw ]

332

1] AWDI pwCy jo jlu brKY iqih qyrw jnu BInW ] kih kbIr min BieAw pRgwsw adY Bwnu
jb cInw ]2]43]

gaVI cyqI
< siqgur pRswid ]
hir jsu sunih n hir gun gwvih ] bwqn hI Asmwnu igrwvih ]1] AYsy logn isa ikAw
khIAY ] jo pRB kIE Bgiq qy bwhj iqn qy sdw frwny rhIAY ]1] rhwa ] Awip n dyih cu}
Bir pwnI ] iqh inMdih ijh gMgw AwnI ]2] bYTq aTq kuitlqw cwlih ] Awpu gE
Aarn hU Gwlih ]3] Cwif kucrcw Awn n jwnih ] bRhmw hU ko kihAo n mwnih ]4] Awpu
gE Aarn hU Kovih ] Awig lgwie mMdr mY sovih ]5] Avrn hsq Awp hih kWny ] iqn

ka dyiK kbIr ljwny ]6]1]44]

rwgu gaVI bYrwgix


kbIr
jI
<
siqgu
r
pR
s
wid
]
1

jIvq ipqr n mwnY ko mUEN isrwD krwhI ] ipqr BI bpury khu ika pwvih kAw kUkr KwhI

]1] mo ka kuslu bqwvhu koe ] kuslu kuslu krqy jgu ibnsY kuslu BI kYsy hoe ]1] rhwa ]

mwtI
ky
kir
dy
v
I
dy
v
w
iqsu
AwgY
jIa
dy
h
I
]
AY
s
y
ipqr
qu
m
wry
khIAih
Awpn
kihAw
n
ly
h
I

]2] srjIa kwtih inrjIa pUjih AMq kwl ka BwrI ] rwm nwm kI giq nhI jwnI BY fUby
sMswrI ]3] dyvI dyvw pUjih folih pwrbRhmu nhI jwnw ] khq kbIr Akulu nhI cyiqAw
ibiKAw isa lptwnw ]4]1]45] gaVI ] jIvq mrY mrY Puin jIvY AYsy suMin smwieAw ]
AMjn mwih inrMjin rhIAY bhuiV n Bvjil pwieAw ]1] myry rwm AYsw KI{ ibloeAY ]
gurmiq mnUAw AsiQ{ rwKhu ien ibiD AMmqu pIAoeAY ]1] rhwa ] gur kY bwix bjr kl
CydI pRgitAw pdu prgwsw ] skiq ADyr jyvVI BRmu cUkw inhclu isv Gir bwsw ]2] iqin

333

ibnu bwxY DnKu cFweAY iehu jgu byiDAw Bwe ] dh ids bUfI pvnu JulwvY foir rhI ilv lwe
]3] anmin mnUAw suMin smwnw duibDw durmiq BwgI ] khu kbIr AnBa ieku dyiKAw rwm
nwim ilv lwgI ]4]2]46] gaVI bYrwgix iqpdy ] altq pvn ck Ktu Bydy suriq sun
3
AnrwgI ] AwvY n jwie mrY n jIvY qwsu Koju bYrwgI ]1] myry mn mn hI alit smwnw ]
gur prswid Akil Be AvrY nwq{ Qw bygwnw ]1] rhwa ] invrY dUir dUir Puin invrY ijin
jYsw kir mwinAw ] AlaqI kw jYsy BieAw bryfw ijin pIAw iqin jwinAw ]2] qyrI inrgun
kQw kwie isa khIAY AYsw koie ibbykI ] khu kbIr ijin dIAw plIqw iqin qYsI Jl dyKI
]3]3]47] gaVI ] qh pwvs isMDu DUp nhI ChIAw qh aqpiq prla nwhI ] jIvn imrqu

n duKu suKu ibAwpY sun smwiD do qh nwhI ]1] shj kI AkQ kQw hY inrwrI ] quil nhI cFY

jwie n mukwqI hlukI lgY n BwrI ]1] rhwa ] ArD arD do qh nwhI rwiq idnsu qh

nwhI ] jlu nhI pvnu pwvku Puin nwhI siqgur qhw smwhI ]2] Agm Agoc{ rhY inrMqir

gur ikrpw qy lhIAY ] khu kbIr bil jwa gur Apuny sqsMgiq imil rhIAY ]3]4]48]

gaVI
]
pwpu
pu

nu
du
i
e
bY
l
ibswhy
pvnu
pU
j
I
prgwisAo
]
q
s
nw
gU
i
x
BrI
Gt
BIqir
ien

2
ibiD tWf ibswihAo ]1] AYsw nwieku rwmu hmwrw ] sgl sMsw{ kIAo bnjwrw ]1] rhwa ]
kwmu koDu duie BE jgwqI mn qrMg btvwrw ] pMc qqu imil dwnu inbyrih tWfw aqirAo pwrw
]2] khq kbI{ sunhu ry sMqhu Ab AYsI bin Awe ] GwtI cFq bYlu ieku Qwkw clo goin
pMcpdw ] pyvkVY idn cwir hY swhurVY jwxw ] AMDw loku n jwxe
iCtkwe ]3]5]49] gaVI
3
mUrKu EAwxw ]1] khu ffIAw bwDY Dn KVI ] pwhU Gir AwE muklw AwE ]1] rhwa ] Aoh
ij idsY KUhVI kan lwju vhwrI ] lwju GVI isa qUit pVI aiT clI pinhwrI ]2] swihbu

334

hoie dieAwlu pw kry Apunw kwrju svwry ] qw sohwgix jwxIAY gur sbdu bIcwry ]3] ikrq
kI bWDI sB iPrY dyKhu bIcwrI ] Es no ikAw AwKIAY ikAw kry ivcwrI ]4] Be inrwsI aiT
clI icq bMiD n DIrw ] hir kI crxI lwig rhu Bju srix kbIrw ]5]6]50] gaVI ] jogI
2
khih jogu Bl mITw Av{ n dUjw Bwe ] {Mifq muMifq EkY sbdI Eie khih isiD pwe ]1]
hir ibnu Brim Bulwny AMDw ] jw pih jwa Awpu Cutkwvin qy bwDy bhu PMDw ]1] rhwa ] jh qy
apjI qhI smwnI ieh ibiD ibsrI qb hI ] pMifq guxI sUr hm dwqy Eih khih bf hm hI
]2] ijsih buJwE soe bUJY ibnu bUJy ika rhIAY ] siqgu{ imlY AMDyrw cUkY ien ibiD mwxku
lhIAY ]3] qij bwvy dwhny ibkwrw hir pdu V kir rhIAY ] khu kbIr gUMgY guV KwieAw

pUCy qy ikAw khIAY ]4]7]51]

rwgu gaVI pUrbI


kbIr
jI
]
<
siqgu
r
pR
s
wid
]
1

jh kCu Ahw qhw ikCu nwhI pMc qqu qh nwhI ] ieVw ipMgulw suKmn bMdy E Avgn kq jwhI ]

1] qwgw qUtw ggnu ibnis gieAw qyrw bolqu khw smwe ] Eh sMsw mo ka Anidnu ibAwpY

mo
ka
ko
n
khY
smJwe
]1]
rhwa
]
jh
brBM
f
u
ipM
f
u
qh
nwhI
rcnhw{
qh
nwhI
]
joVnhwro

sdw AqIqw ieh khIAY iksu mwhI ]2] joVI juVY n qoVI qUtY jb lgu hoie ibnwsI ] kw ko Twku{
kw ko syvku ko kwhU kY jwsI ]3] khu kbIr ilv lwig rhI hY jhw bsy idn rwqI ] aAw kw mrmu
AohI p{ jwnY Aohu qa sdw AibnwsI ]4]1]52] gaVI ] suriq ismiq duie knI muMdw
primiq bwhir iKMQw ] sun guPw mih Awsxu bYsxu klp ibbrijq pMQw ]1] myry rwjn mY bYrwgI
jogI ] mrq n sog ibAogI ]1] rhwa ] KMf bRhmMf mih isM|I myrw btUAw sBu jgu BsmwDwrI
] qwVI lwgI qplu pltIAY CUtY hoie pswrI ]2] mnu pvnu duie qUMbw krI hY jug jug

335

swrd swjI ] iQ{ Be qMqI qUtis nwhI Anhd ikMgurI bwjI ]3] suin mn mgn BE hY pUry
mwieAw fol n lwgI ] khu kbIr qw ka punrip jnmu nhI Kyil gieAo bYrwgI ]4]2]53]
gaVI ] gj nv gj ds gj iekIs purIAw Ek qnwe ] swT sUq nv KMf bhqir pwtu lgo
AiDkwe ]1] ge bunwvn mwho ] Gr CoifAY jwie julwho ]1] rhwa ] gjI n imnIAY qoil n
qulIAY pwcnu syr AFwe ] jO kir pwcnu byig n pwvY Jg{ krY Grhwe ]2] idn kI bYT Ksm
kI brks ieh bylw kq Awe ] CUty kUMfy BIgY purIAw cilAo julwho rIswe ]3] CoCI nlI qMqu
nhI inksY nqr rhI arJwe ] Coif psw{ ehw rhu bpurI khu kbIr smJwe ]4]3]54]
gaVI ] Ek joiq Ekw imlI ikMbw hoie mhoie ] ijqu Git nwmu n pjY PUit mrY jnu soie ]1]

swvl suMdr rwmeAw ] myrw mnu lwgw qoih ]1] rhwa ] swDu imlY isiD pweAY ik Ehu jogu ik

Bogu ] duhu imil kwrju pjY rwm nwm sMjogu ]2] logu jwnY iehu gIqu hY iehu qa bRhm bIcwr ]

ija kwsI apdysu hoie mwns mrqI bwr ]3] koe gwvY ko suxY hir nwmw icqu lwie ] khu

kbIr sMsw nhI AMiq prm giq pwie ]4]1]4]55] gaVI ] jyqy jqn krq qy fUby Bv

swg{
nhI
qwirAo
ry
]
krm
Drm
krqy
bhu
sM
j
m
Ahbu
i
D
mnu
jwirAo
ry
]1]
sws
gR
w
s
ko

dwqo Twku{ so ika mnhu ibswirAo ry ] hIrw lwlu Amolu jnmu hY kafI bdlY hwirAo ry ]
1] rhwa ] qsnw qKw BUK BRim lwgI ihrdY nwih bIcwirAo ry ] anmq mwn ihirAo mn
mwhI gur kw sbdu n DwirAo ry ]2] suAwd luBq ieMdI rs pRyirAo md rs lYq ibkwirAo ry ]
krm Bwg sMqn sMgwny kwst loh aDwirAo ry ]3] Dwvq join jnm BRim Qwky Ab duK kir
hm hwirAo ry ] kih kbIr gur imlq mhw rsu pRym Bgiq insqwirAo ry ]4]1]5]56]
gaVI ] kwlbUq kI hsqnI mn barw ry clqu ricAo jgdIs ] kwm suAwie gj bis pry

336

mn barw ry AMksu sihAo sIs ]1] ibKY bwcu hir rwcu smJu mn barw ry ] inrBY hoie n hir
Bjy mn barw ry gihAo n rwm jhwju ]1] rhwa ] mrkt mustI Anwj kI mn barw ry lInI
hwQu pswir ] CUtn ko shsw pirAw mn barw ry nwicAo Gr Gr bwir ]2] ija nlnI sUAtw
gihAo mn barw ry mwXw iehu ibahw{ ] jYsw rMgu ksuMB kw mn barw ry iqa psirAo pwsw{
]3] nwvn ka qIrQ Gny mn barw ry pUjn ka bhu dyv ] khu kbIr CUtnu nhI mn barw
ry CUtnu hir kI syv ]4]1]6]57] gaVI ] Agin n dhY pvnu nhI mgnY qsk{ nyir n
AwvY ] rwm nwm Dnu kir sMcanI so Dnu kq hI n jwvY ]1] hmrw Dnu mwDa goibMdu DrxID{
iehY swr Dnu khIAY ] jo suKu pRB goibMd kI syvw so suKu rwij n lhIAY ]1] rhwa ] iesu

Dn kwrix isv snkwidk Kojq BE adwsI ] min mukMdu ijhbw nwrwienu prY n jm kI PwsI

]2] inj Dnu igAwnu Bgiq guir dInI qwsu sumiq mnu lwgw ] jlq AMB QMiB mnu Dwvq

Brm bMDn Ba Bwgw ]3] khY kbI{ mdn ky mwqy ihrdY dyKu bIcwrI ] qum Gir lwK koit

As hsqI hm Gir Eku murwrI ]4]1]7]58] gaVI ] ija kip ky kr musit cnn kI

lu
b
iD
n
iqAwgu
dieAo
]
jo
jo
krm
kIE
lwlc
isa
qy
iPir
grih
pirAo
]1]
Bgiq
ibnu

ibrQy jnmu gieAo ] swDsMgiq Bgvwn Bjn ibnu khI n scu rihAo ]1] rhwa ] ija
aidAwn kusm prPuilq iknih n GRwa lieAo ] qYsy BRmq Anyk join mih iPir iPir kwl
hieAo ]2] ieAw Dn jobn A{ suq dwrw pyKn ka ju dieAo ] iqn hI mwih Atik jo arJy ieMdI
pRyir lieAo ]3] AaD Anl qnu iqn ko mMd{ chu ids Twtu TieAo ] kih kbIr BY swgr
qrn ka mY siqgur Aot lieAo ]4]1]8]59] gaVI ] pwnI mYlw mwtI gorI ] ies mwtI kI
8
puqrI jorI ]1] mY nwhI kCu Awih n morw ] qnu Dnu sBu rsu goibMd qorw ]1] rhwa ] ies

337

mwtI mih pvnu smwieAw ] JUTw prpMcu joir clwieAw ]2] iknhU lwK pWc kI jorI ] AMq kI
bwr ggrIAw PorI ]3] kih kbIr iek nIv aswrI ] iKn mih ibnis jwie AhkwrI ]4]1]
9]60] gaVI ] rwm jpa jIA AYsy AYsy ] DR pRihlwd jipAo hir jYsy ]1] dIn dieAwl
Brosy qyry ] sBu prvw{ cVwieAw byVy ]1] rhwa ] jw iqsu BwvY qw hukmu mnwvY ] ies byVy ka
pwir lGwvY ]2] gur prswid AYsI buiD smwnI ] cUik ge iPir Awvn jwnI ]3] khu kbIr
Bju swirgpwnI ] arvwir pwir sB Eko dwnI ]4]2]10]61] gaVI 9 ] join Cwif ja jg
mih AwieAo ] lwgq pvn Ksmu ibsrwieAo ]1] jIArw hir ky gunw gwa ]1] rhwa ]
grB join mih arD qpu krqw ] qa jTr Agin mih rhqw ]2] lK carwsIh join BRim

AwieAo ] Ab ky Cutky Tar n TwieAo ]3] khu kbIr Bju swirgpwnI ] Awvq dIsY jwq

n jwnI ]4]1]11]62] gaVI pUrbI ] surg bwsu n bwCIAY frIAY n nrik invwsu ] honw

hY so hoe hY mnih n kIjY Aws ]1] rmeAw gun gweAY ] jw qy pweAY prm inDwnu ]1]

rhwa ] ikAw jpu ikAw qpu sMjmo ikAw brqu ikAw iesnwnu ] jb lgu jugiq n jwnIAY

Bwa
Bgiq
Bgvwn
]2]
sM
p
Y
dy
i
K
n
hrKIAY
ibpiq
dy
i
K
n
roie
]
ija
sM
p
Y
iqa
ibpiq
hY

ibD ny ricAw so hoie ]3] kih kbIr Ab jwinAw sMqn irdY mJwir ] syvk so syvw Bly
ijh Gt bsY murwir ]4]1]12]63] gaVI ] ry mn qyro koie nhI iKMic lyie ijin
Bw{ ] ibrK bsyro pMiK ko qYso iehu sMsw{ ]1] rwm rsu pIAw ry ] ijh rs ibsir gE rs
Aar ]1] rhwa ] Aar muE ikAw roeAY ja Awpw iQ{ n rhwie ] jo apjY so ibnis hY
duKu kir rovY blwie ]2] jh kI apjI qh rcI pIvq mrdn lwg ] kih kbIr iciq
cyiqAw rwm ismir bYrwg ]3]2]13]64] rwgu gaVI ] pMQu inhwrY kwmnI locn

338

BrI ly aswsw ] ar n BIjY pgu nw iKsY hir drsn kI Awsw ]1] afhu n kwgw kwry ]
byig imlIjY Apuny rwm ipAwry ]1] rhwa ] kih kbIr jIvn pd kwrin hir kI Bgiq
krIjY ] Eku AwDw{ nwmu nwrwien rsnw rwmu rvIjY ]2]1]14]65] rwgu gaVI 11 ] Aws
pws Gn qursI kw ibrvw mwJ bnw ris gwN ry ] aAw kw s}pu dyiK mohI guAwrin mo ka Coif
n Awa n jwhU ry ]1] qoih crn mnu lwgo swirMgDr ] so imlY jo bfBwgo ]1] rhwa ]
ibMdwbn mn hrn mnohr sn crwvq gw ry ] jw kw Twku{ quhI swirMgDr moih kbIrw nw
ry ]2]2]15]66] gaVI pUrbI 12 ] ibpl bs kyqy hY pihry ikAw bn mDy bwsw ] khw
BieAw nr dyvw DoKy ikAw jil boirAo igAwqw ]1] jIAry jwihgw mY jwnW ] Aibgq

smJu ieAwnw ] jq jq dyKa bhuir n pyKa sMig mwieAw lptwnw ]1] rhwa ] igAwnI

iDAwnI bhu apdysI iehu jgu sglo DMDw ] kih kbIr iek rwm nwm ibnu ieAw jgu mwieAw AMDw

]2]1]16]67] gaVI 12 ] mn ry Cwfhu Brmu pRgt hoie nwchu ieAw mwieAw ky fWfy ] sU{

ik snmuK rn qy frpY sqI ik sWcY BWfy ]1] fgmg Cwif ry mn barw ] Ab qa jry mry

isiD
pwe
A
Y
lIno
hwiQ
sM
D
arw
]1]
rhwa
]
kwm
k
o
D
mwieAw
ky
lIny
ieAw
ibiD
jgqu
ibgU
q
w
]

kih kbIr rwjw rwm n Cofa sgl c qy cw ]2]2]17]68] gaVI 13 ] Purmwnu qyrw isrY
pir iPir n krq bIcwr ] quhI drIAw quhI krIAw quJY qy insqwr ]1] bMdy bMdgI iekqIAwr
] swihbu rosu Dra ik ipAw{ ]1] rhwa ] nwmu qyrw AwDw{ myrw ija PUlu je hY nwir ] kih
kbIr gulwmu Gr kw jIAwie BwvY mwir ]2]18]69] gaVI ] lK carwsIh jIA join
5
mih BRmq ndu bhu Qwko ry ] Bgiq hyiq Avqw{ lIAo hY Bwgu bfo bpurw ko ry ]1] qum@ ju khq
ha nd ko ndnu nd su ndnu kw ko ry ] Drin Akwsu dso ids nwhI qb iehu ndu khw Qo ry ]

339

1] rhwa ] sMkit nhI prY join nhI AwvY nwmu inrMjn jw ko ry ] kbIr ko suAwmI AYso Twku{
jw kY mwe n bwpo ry ]2]19]70] gaVI ] inMda inMda mo ka logu inMda ] inMdw jn ka
KrI ipAwrI ] inMdw bwpu inMdw mhqwrI ]1] rhwa ] inMdw hoie q bYkuMiT jweAY ] nwmu pdwrQu
mnih bsweAY ] irdY suD ja inMdw hoie ] hmry kpry inMdku Doie ]1] inMdw krY su hmrw
mIqu ] inMdk mwih hmwrw cIqu ] inMdku so jo inMdw horY ] hmrw jIvnu inMdku lorY ]2] inMdw
hmrI pRym ipAw{ ] inMdw hmrw krY aDw{ ] jn kbIr ka inMdw sw{ ] inMdku fUbw hm aqry
pwir ]3]20]71] rwjw rwm qUM AYsw inrBa qrn qwrn rwm rwieAw ]1] rhwa ] jb hm
hoqy qb qum nwhI Ab qum hhu hm nwhI ] Ab hm qum Ek BE hih EkY dyKq mnu pqIAwhI ]

1] jb buiD hoqI qb blu kYsw Ab buiD blu n Ktwe ] kih kbIr buiD hir le myrI buiD

bdlI isiD pwe ]2]21]72] gaVI ] Kt nym kir koTVI bWDI bsqu AnUpu bIc pwe ]

kuMjI kulPu pRwn kir rwKy krqy bwr n lwe ]1] Ab mn jwgq rhu ry Bwe ] gwPlu hoie kY

jnmu gvwieAo co{ musY G{ jwe ]1] rhwa ] pMc ph}Aw dr mih rhqy iqn kw nhI

pqIAwrw
]
cy
i
q
su
c
y
q
icq
hoie
rhu
qa
lY
prgwsu
ajwrw
]2]
na
Gr
dy
i
K
ju
kwmin
BU
l
I

bsqu AnUp n pwe ] khqu kbIr nvY Gr mUsy dsvYN qqu smwe ]3]22]73] gaVI ] mwe
moih Av{ n jwinAo AwnwnW ] isv snkwid jwsu gun gwvih qwsu bsih mory pRwnwnW ] rhwa ]
ihrdy pRgwsu igAwn gur gMimq ggn mMfl mih iDAwnwnW ] ibKY rog BY bMDn Bwgy mn inj
Gir suKu jwnwnw ]1] Ek sumiq riq jwin mwin pRB dUsr mnih n Awnwnw ] cMdn bwsu BE
mn bwsn iqAwig GitAo AiBmwnwnw ]2] jo jn gwie iDAwie jsu Twkur qwsu pRBU hY
QwnwnW ] iqh bf Bwg bisAo min jw kY krm pRDwn mQwnwnw ]3] kwit skiq isv shju

340

pRgwisAo EkY Ek smwnwnw ] kih kbIr gur Byit mhw suK BRmq rhy mnu mwnwnW ]4]23]74]

rwgu gaVI pUrbI bwvn AKrI kbIr jIa kI


< siqnwmu krqw purKu gurpRswid ]
bwvn ACr lok Y sBu kCu ien hI mwih ] E AKr iKir jwihgy Aoie AKr ien mih nwih ]1]
jhw bol qh ACr Awvw ] jh Abol qh mnu n rhwvw ] bol Abol miD hY soe ] js Aohu hY qs
lKY n koe ]2] Alh lha qa ikAw kha kha q ko apkwr ] btk bIj mih riv rihAo
jw ko qIin lok ibsQwr ]3] Alh lhqw Byd CY kCu kCu pwieAo Byd ] alit Byd mnu byiDAo
pwieAo ABMg ACyd ]4] qurk qrIkiq jwnIAY ihdU byd purwn ] mn smJwvn kwrny kCUAk

pVIAY igAwn ]5] AoAMkwr Awid mY jwnw ] iliK A{ mytY qwih n mwnw ] AoAMkwr lKY ja koe

] soe liK mytxw n hoe ]6] kkw ikrix kml mih pwvw ] sis ibgws sMpt nhI Awvw ]

A{ jy qhw kusm rsu pwvw ] Akh khw kih kw smJwvw ]7] KKw iehY KoiV mn Awvw ] KoVy

Cwif n dh ids Dwvw ] Ksmih jwix iKmw kir rhY ] qa hoie iniKAa AKY pdu lhY ]8] ggw

gu
r
ky
bcn
pCwnw
]
dU
j
I
bwq
n
Dre
kwnw
]
rhY
ibhgm
kqih
n
jwe
]
Agh
ghY
gih

ggn rhwe ]9] GGw Git Git inmsY soe ] Gt PUty Git kbih n hoe ] qw Gt mwih Gwt
ja pwvw ] so Gtu Cwif AvGt kq Dwvw ]10] |M|w ingRih snyhu kir inrvwro sMdyh ] nwhI
dyiK n BwjIAY prm isAwnp Eh ]11] ccw ricq ic hY BwrI ] qij icY cyqhu icqkwrI ]
ic bic iehY AvJyrw ] qij icY icqu rwiK icqyrw ]12] CCw iehY Cpiq pwsw ] Cik ik n
rhhu Cwif ik n Awsw ] ry mn mY qa iCn iCn smJwvw ] qwih Cwif kq Awpu bDwvw ]13] jjw
ja qn jIvq jrwvY ] jobn jwir jugiq so pwvY ] As jir pr jir jir jb rhY ] qb jwie joiq

341

ajwra lhY ]14] JJw ariJ suriJ nhI jwnw ] rihAo JJik nwhI prvwnw ] kq JiK JiK
Aarn smJwvw ] Jg{ kIE Jgra hI pwvw ]15] \M\w inkit ju Gt rihAo dUir khw qij
jwie ] jw kwrix jgu FUiFAa nyra pwieAa qwih ]16] ttw ibkt Gwt Gt mwhI ] Koil
kpwt mhil ik n jwhI ] dyiK Atl til kqih n jwvw ] rhY lpit Gt prca pwvw ]17]
TTw iehY dUir Tg nIrw ] nIiT nIiT mnu kIAw DIrw ] ijin Tig TigAw sgl jgu Kwvw ] so
Tgu TigAw Tar mnu Awvw ]18] ffw fr apjy f{ jwe ] qw fr mih f{ rihAw smwe ]
ja fr frY qw iPir f{ lwgY ] infr hUAw f{ ar hoie BwgY ]19] FFw iFg FUFih kq Awnw ]
FUFq hI Fih gE prwnw ] ciV sumyir FUiF jb Awvw ] ijh gV giVAo su gV mih pwvw ]20]

xwxw rix }qa nr nyhI krY ] nw invY nw Puin sMcrY ] DMin jnmu qwhI ko gxY ] mwrY Ekih qij

jwie GxY ]21] qqw Aqr qirAo nh jwe ] qn qBvx mih rihAo smwe ] ja qBvx qn

mwih smwvw ] qa qqih qq imilAw scu pwvw ]22] QQw AQwh Qwh nhI pwvw ] Aohu AQwh

iehu iQ{ n rhwvw ] QoVY Qil Qwnk AwrMBY ] ibnu hI QwBh mMid{ QMBY ]23] ddw dyiK ju

ibnsnhwrw
]
js
Ady
i
K
qs
rwiK
ibcwrw
]
dsvY
du
A
wir
ku
M
c
I
jb
dIjY
]
qa
dieAwl
ko
drsnu

kIjY ]24] DDw ArDih arD inbyrw ] ArDih arDh mMiJ bsyrw ] ArDh Cwif arD ja Awvw
] qa ArDih arD imilAw suK pwvw ]25] nnw inis idnu inrKq jwe ] inrKq nYn rhy
rqvwe ] inrKq inrKq jb jwie pwvw ] qb ly inrKih inrK imlwvw ]26] ppw Apr pw{
nhI pwvw ] prm joiq isa prca lwvw ] pWca ieMdI ingRh kre ] pwpu punu do inrvre
]27] PPw ibnu PUlh Plu hoe ] qw Pl PMk lKY ja koe ] dUix n pre PMk ibcwrY ] qw Pl
PMk sBY qn PwrY ]28] bbw ibMdih ibMd imlwvw ] ibMdih ibMid n ibCurn pwvw ] bMda hoie

342

bMdgI ghY ] bMdk hoie bMD suiD lhY ]29] BBw Bydih Byd imlwvw ] Ab Ba Bwin Brosa
Awvw ] jo bwhir so BIqir jwinAw ] BieAw Bydu BUpiq pihcwinAw ]30] mmw mUl gihAw mnu
mwnY ] mrmI hoie su mn ka jwnY ] mq koe mn imlqw iblmwvY ] mgn BieAw qy so scu pwvY
]31] mmw mn isa kwju hY mn swDy isiD hoie ] mn hI mn isa khY kbIrw mn sw imilAw
n koie ]32] iehu mnu skqI iehu mnu sIa ] iehu mnu pMc qq ko jIa ] iehu mnu ly ja anmin
rhY ] qa qIin lok kI bwqY khY ]33] XXw ja jwnih qa durmiq hin kir bis kwieAw
gwa ] rix }qa BwjY nhI sUra Qwra nwa ]34] rwrw rsu inrs kir jwinAw ] hoie inrs
su rsu pihcwinAw ] ieh rs Cwfy ah rsu Awvw ] ah rsu pIAw ieh rsu nhI Bwvw ]35]

llw AYsy ilv mnu lwvY ] Anq n jwie prm scu pwvY ] A{ ja qhw pRym ilv lwvY ] qa Alh

lhY lih crn smwvY ]36] vvw bwr bwr ibsn smwir ] ibsn sMmwir n AwvY hwir ] bil

bil jy ibsnqnw jsu gwvY ] ivsn imly sB hI scu pwvY ]37] vwvw vwhI jwnIAY vw jwny iehu

hoie ] iehu A{ Aohu jb imlY qb imlq n jwnY koie ]38] ssw so nIkw kir soDhu ] Gt prcw

kI
bwq
inroDhu
]
Gt
prcY
ja
apjY
Bwa
]
pU
i
r
rihAw
qh
q
B
vx
rwa
]39]
KKw
Koij

prY ja koe ] jo KojY so bhuir n hoe ] Koj bUiJ ja krY bIcwrw ] qa Bvjl qrq n lwvY
bwrw ]40] ssw so sh syj svwrY ] soe shI sMdyh invwrY ] Alp suK Cwif prm suK pwvw
] qb ieh IA Aouhu kMqu khwvw ]41] hwhw hoq hoie nhI jwnw ] jb hI hoie qbih mnu mwnw
] hY qa shI lKY ja koe ] qb AohI ahu Ehu n hoe ]42] ila ila krq iPrY sBu logu ]
qw kwrix ibAwpY bhu sogu ] liKmI br isa ja ila lwvY ] sogu imtY sB hI suK pwvY ]43]
KKw iKrq Kpq gE kyqy ] iKrq Kpq AjhUM nh cyqy ] Ab jgu jwin ja mnw rhY ] jh kw

343

ibCurw qh iQ{ lhY ]44] bwvn AKr jory Awin ] sikAw n AK{ Eku pCwin ] sq kw sbdu
kbIrw khY ] pMifq hoie su AnBY rhY ] pMifq logh ka ibahwr ] igAwnvMq ka qqu bIcwr
] jw kY jIA jYsI buiD hoe ] kih kbIr jwnYgw soe ]45]

< siqgur pRswid ] rwgu gaVI iQqMI kbIr jI kMI ] sloku ] pMdh iQqMI swq vwr ] kih
kbIr arvwr n pwr ] swiDk isD lKY ja Bya ] Awpy krqw Awpy dya ]1] iQqMI ] AMmwvs
mih Aws invwrhu ] AMqrjwmI rwmu smwrhu ] jIvq pwvhu moK duAwr ] AnBa sbdu qqu inju
swr ]1] crn kml goibMd rMgu lwgw ] sMq pRswid BE mn inrml hir kIrqn mih Anidnu

jwgw ]1] rhwa ] pirvw pRIqm krhu bIcwr ] Gt mih KylY AGt Apwr ] kwl klpnw kdy n

Kwie ] Awid purK mih rhY smwie ]2] duqIAw duh kir jwnY AMg ] mwieAw bRhm rmY sB sMg ]

nw Aohu bFY n Gtqw jwie ] Akul inrMjn EkY Bwie ]3] qqIAw qIny sm kir ilAwvY ] Awnd

mUl prm pdu pwvY ] swDsMgiq apjY ibsws ] bwhir BIqir sdw pRgws ]4] caQih cMcl

mn
ka
ghhu
]
kwm
k
o
D
sM
i
g
kbhu
n
bhhu
]
jl
Ql
mwhy
Awpih
Awp
]
AwpY
jphu
Awpnw

jwp ]5] pWcY pMc qq ibsQwr ] kink kwimnI jug ibahwr ] pRym suDw rsu pIvY koie ] jrw
mrx duKu Pyir n hoie ]6] CiT Ktu ck ChUM ids Dwie ] ibnu prcY nhI iQrw rhwie ] duibDw
myit iKmw gih rhhu ] krm Drm kI sUl n shhu ]7] swqYN siq kir bwcw jwix ] Awqm rwmu
lyhu prvwix ] CUtY sMsw imit jwih duK ] sun srovir pwvhu suK ]8] AstmI Ast Dwqu kI
kwieAw ] qw mih Akul mhw iniD rwieAw ] gur gm igAwn bqwvY Byd ] altw rhY ABMg
ACyd ]9] namI nvY duAwr ka swiD ] bhqI mnsw rwKhu bWiD ] loB moh sB bIsir jwhu ]

344

jugu jugu jIvhu Amr Pl Kwhu ]10] dsmI dh ids hoie And ] CUtY Brmu imlY goibMd ] joiq
s}pI qq AnUp ] Aml n ml n Cwh nhI DUp ]11] EkwdsI Ek ids DwvY ] qa jonI sMkt
bhuir n AwvY ] sIql inrml BieAw srIrw ] dUir bqwvq pwieAw nIrw ]12] bwris bwrh
agvY sUr ] Aihinis bwjy Anhd qUr ] dyiKAw iqhUM lok kw pIa ] Acrju BieAw jIv qy sIa
]13] qyris qyrh Agm bKwix ] ArD arD ibic sm pihcwix ] nIc c nhI mwn Amwn ]
ibAwipk rwm sgl swmwn ]14] cadis cadh lok mJwir ] rom rom mih bsih murwir ]
sq sMqoK kw Drhu iDAwn ] kQnI kQIAY bRhm igAwn ]15] pUina pUrw cMd Akws ] psrih
klw shj prgws ] Awid AMiq miD hoie rihAw QIr ] suK swgr mih rmih kbIr ]16]

< siqgur pRswid ] rwgu gaVI vwr kbIr jIa ky 7 ] bwr bwr hir ky gun gwva ] gur

gim Bydu su hir kw pwva ]1] rhwa ] Awidq krY Bgiq AwrMB ] kwieAw mMdr mnsw QMB ]

Aihinis AKMf surhI jwie ] qa Anhd byxu shj mih bwie ]1] somvwir sis AMmqu JrY ]

cwKq
by
i
g
sgl
ibK
hrY
]
bwxI
roikAw
rhY
du
A
wr
]
qa
mnu
mqvwro
pIvnhwr
]2]

mMglvwry ly mwhIiq ] pMc cor kI jwxY rIiq ] Gr CofyN bwhir ijin jwie ] nwq{ Krw irsY hY
rwie ]3] buDvwir buiD krY pRgws ] ihrdY kml mih hir kw bws ] gur imil do Ek sm DrY
] arD pMk lY sUDw krY ]4] bhspiq ibiKAw dyie bhwie ] qIin dyv Ek sMig lwie ] qIin
ndI qh qkutI mwih ] Aihinis ksml Dovih nwih ]5] suqu shwrY su ieh bRiq cVY ]
Anidn Awip Awp isa lVY ] surKI pWca rwKY sbY ] qa dUjI sit n pYsY kbY ]6] Qwvr
iQ{ kir rwKY soie ] joiq dI vtI Gt mih joie ] bwhir BIqir BieAw pRgwsu ] qb hUAw

345

sgl krm kw nwsu ]7] jb lgu Gt mih dUjI Awn ] qa la mhil n lwBY jwn ] rmq
rwm isa lwgo rMgu ] kih kbIr qb inrml AMg ]8]1]

rwgu gaVI cyqI bwxI nwmdya jIa kI


< siqgur pRswid ]

dyvw pwhn qwrIAly ] rwm khq jn ks n qry ]1] rhwa ] qwrIly ginkw
ibnu }p kuibjw ibAwiD Ajwmlu qwrIAly ] crn biDk jn qy mukiq BE ] ha bil bil
ijn rwm khy ]1] dwsI suq jnu ibd{ sudwmw agRsYn ka rwj dIE ] jp hIn qp hIn kul
hIn km hIn nwmy ky suAwmI qy qry ]2]1]

rwgu gaVI rivdws jI ky pdy gaVI guAwryrI

< siqnwmu krqw purKu gurpRswid ] myrI sMgiq poc soc idnu rwqI ] myrw krmu kuitlqw

jnmu kuBWqI ]1] rwm guseAw jIA ky jIvnw ] moih n ibswrhu mY jnu qyrw ]1] rhwa ]

myrI hrhu ibpiq jn krhu suBwe ] crx n Cwfa srIr kl jwe ]2] khu rivdws pra

qyrI swBw ] byig imlhu jn kir n iblWbw ]3]1] bygm purw shr ko nwa ] dUKu AMdohu nhI

iqih
Twa
]
nW
qsvIs
iKrwju
n
mwlu
]
KaPu
n
Kqw
n
qrsu
jvwlu
]1]
Ab
moih
KU
b
vqn

gh pwe ] hW KYir sdw myry Bwe ]1] rhwa ] kwiemu dwiemu sdw pwiqswhI ] dom n sym Ek
so AwhI ] Awbwdwnu sdw mshUr ] hW gnI bsih mwmUr ]2] iqa iqa sYl krih ija BwvY ]
mhrm mhl n ko AtkwvY ] kih rivdws Klws cmwrw ] jo hm shrI su mIqu hmwrw ]3]2]

< siqgur pRswid ] gaVI bYrwgix rivdws jIa ] Gt AvGt fUgr Gxw ieku inrguxu
bYlu hmwr ] rmeE isa iek bynqI myrI pUMjI rwKu murwir ]1] ko bnjwro rwm ko myrw tWfw

346

lwidAw jwie ry ]1] rhwa ] ha bnjwro rwm ko shj kra Xwpw{ ] mY rwm nwm Dnu lwidAw
ibKu lwdI sMswir ]2] arvwr pwr ky dwnIAw iliK lyhu Awl pqwlu ] moih jm fMfu n lwge
qjIly srb jMjwl ]3] jYsw rMgu ksuMB kw qYsw iehu sMsw{ ] myry rmeE rMgu mjIT kw khu
rivdws cmwr ]4]1]

gaVI pUrbI rivdws jIa


< siqgur pRswid ]
kUpu BirAo jYsy dwidrw kCu dysu ibdysu n bUJ ] AYsy myrw mnu ibiKAw ibmoihAw kCu Awrw pw{ n
sUJ ]1] sgl Bvn ky nwiekw ieku iCnu drsu idKwie jI ]1] rhwa ] miln Be miq mwDvw
qyrI giq lKI n jwie ] krhu pw BRmu cUke mY sumiq dyhu smJwie ]2] jogIsr pwvih nhI

quA gux kQnu Apwr ] pRym Bgiq kY kwrxY khu rivdws cmwr ]3]1]

gaVI bYrwgix
< siqgur pRswid ]

sqjuig squ qyqw jgI duAwpir pUjwcwr ] qInO jug qInO idVy kil kyvl nwm ADwr ]1] pw{

kYsy pwiebo ry ] mo sa ko n khY smJwie ] jw qy Awvw gvnu iblwie ]1] rhwa ] bhu ibiD Drm

in}pIAY
krqw
dIsY
sB
loie
]
kvn
krm
qy
CU
t
IAY
ijh
swDy
sB
isiD
hoie
]2]
krm
Akrm

bIcwrIAY sMkw suin byd purwn ] sMsw sd ihrdY bsY kanu ihrY AiBmwnu ]3] bwh{ adik pKwrIAY
Gt BIqir ibibiD ibkwr ] suD kvn pr hoiebo suc kuMcr ibiD ibahwr ]4] riv pRgws rjnI
jQw giq jwnq sB sMswr ] pwrs mwno qwbo CuE knk hoq nhI bwr ]5] prm prs gu{
BytIAY pUrb ilKq illwt ] anmn mn mn hI imly Cutkq bjr kpwt ]6] Bgiq jugiq
miq siq krI BRm bMDn kwit ibkwr ] soe bis ris mn imly gun inrgun Ek ibcwr ]7]
Aink jqn ingRh kIE twrI n trY BRm Pws ] pRym Bgiq nhI pjY qw qy rivdws adws ]8]1]

347

rwgu Awsw mhlw 1 G{ 1 so d{ ]

so d{ qyrw kyhw so G{ kyhw ijqu bih srb sm@wly ] vwjy qyry nwd Anyk AsMKw kyqy qyry

vwvxhwry ] kyqy qyry rwg prI isa khIAih kyqy qyry gwvxhwry ] gwvin@ quDno paxu pwxI
bYsMq{ gwvY rwjw Drm duAwry ] gwvin@ quDno icqu gupqu iliK jwxin iliK iliK Drmu vIcwry
] gwvin@ quDno es{ bRhmw dyvI sohin qyry sdw svwry ] gwvin@ quDno ieMd ieMdwsix bYTy
dyviqAw dir nwly ] gwvin@ quDno isD smwDI AMdir gwvin@ quDno swD bIcwry ] gwvin@ quDno
jqI sqI sMqoKI gwvin quDno vIr krwry ] gwvin quDno pMifq pVy rKIsur jugu jugu bydw nwly
] gwvin@ quDno mohxIAw mnu mohin surgu mCu pieAwly ] gwvin@ quDno rqn apwE qyry jyqy
ATsiT qIrQ nwly ] gwvin quDno joD mhwbl sUrw gwvin@ quDno KwxI cwry ] gwvin@ quDno
KMf mMfl bRhmMfw kir kir rKy qyry Dwry ] sye quDno gwvin@ jo quDu Bwvin@ rqy qyry Bgq rswly
] hoir kyqy quDno gwvin sy mY iciq n Awvin nwnku ikAw bIcwry ] soe soe sdw scu swihbu
swcw swcI nwe ] hY BI hosI jwie n jwsI rcnw ijin rcwe ] rMgI rMgI BwqI ijnsI mwieAw
ijin apwe ] kir kir dyKY kIqw Apxw ija iqs dI vifAwe ] jo iqsu BwvY soe krsI iPir

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

348

hukmu n krxw jwe ] so pwiqswhu swhw piq swihbu nwnk rhxu rjwe ]1]1] Awsw mhlw 4 ]
so purKu inrMjnu hir purKu inrMjnu hir Agmw Agm Apwrw ] siB iDAwvih siB iDAwvih quDu
jI hir scy isrjxhwrw ] siB jIA qumwry jI qUM jIAw kw dwqwrw ] hir iDAwvhu sMqhu jI siB
dUK ivswrxhwrw ] hir Awpy Twku{ hir Awpy syvku jI ikAw nwnk jMq ivcwrw ]1] qUM Gt Gt
AMqir srb inrMqir jI hir Eko purKu smwxw ] ieik dwqy ieik ByKwrI jI siB qyry coj ivfwxw ]
qUM Awpy dwqw Awpy Bugqw jI ha quDu ibnu Av{ n jwxw ] qUM pwrbRhmu byAMqu byAMqu jI qyry ikAw
gux AwiK vKwxw ] jo syvih jo syvih quDu jI jnu nwnku iqn@ kurbwxw ]2] hir iDAwvih hir
iDAwvih quDu jI sy jn jug mih suK vwsI ] sy mukqu sy mukqu BE ijn@ hir iDAwieAw jIa iqn

tUtI jm kI PwsI ] ijn inrBa ijn@ hir inrBa iDAwieAw jIa iqn kw Ba sBu gvwsI ] ijn@

syivAw ijn@ syivAw myrw hir jIa qy hir hir }ip smwsI ] sy Dnu sy Dnu ijn hir iDAwieAw

jIa jnu nwnku iqn bil jwsI ]3] qyrI Bgiq qyrI Bgiq BMfwr jI Bry byAMq byAMqw ] qyry

Bgq qyry Bgq slwhin quDu jI hir Aink Anyk Anqw ] qyrI Aink qyrI Aink krih hir

pU
j
w
jI
qpu
qwpih
jpih
by
A
M
q
w
]
qy
r
y
Any
k
qy
r
y
Any
k
pVih
bhu
isM
m

i
q
swsq
jI
kir
ikirAw

Ktu krm krMqw ] sy Bgq sy Bgq Bly jn nwnk jI jo Bwvih myry hir BgvMqw ]4] qUM Awid
purKu AprMp{ krqw jI quDu jyvfu Av{ n koe ] qUM jugu jugu Eko sdw sdw qUM Eko jI qUM inhclu
krqw soe ] quDu Awpy BwvY soe vrqY jI qUM Awpy krih su hoe ] quDu Awpy ssit sB apwe jI
quDu Awpy isrij sB goe ] jnu nwnku gux gwvY krqy ky jI jo sBsY kw jwxoe ]5]2]

< siqgur pRswid ] rwgu Awsw mhlw 1 capdy G{ 2 ] suix vfw AwKY sB koe ] kyvfu vfw

349

fITw hoe ] kImiq pwie n kihAw jwie ] khxY vwly qyry rhy smwie ]1] vfy myry swihbw gihr
gMBIrw guxI ghIrw ] koe n jwxY qyrw kyqw kyvfu cIrw ]1] rhwa ] siB surqI imil suriq kmwe
] sB kImiq imil kImiq pwe ] igAwnI iDAwnI gur gur hwe ] khxu n jwe qyrI iqlu
vifAwe ]2] siB sq siB qp siB cMigAweAw ] isDw purKw kIAw vifAweAW ] quDu ivxu
isDI iknY n pweAw ] krim imlY nwhI Twik rhweAw ]3] AwKx vwlw ikAw bycwrw ] isPqI
Bry qyry BMfwrw ] ijsu qUM dyih iqsY ikAw cwrw ] nwnk scu svwrxhwrw ]4]1] Awsw mhlw 1 ]
AwKw jIvw ivsrY mir jwa ] AwKix AaKw swcw nwa ] swcy nwm kI lwgY BUK ] iqqu BUKY Kwie
clIAih dUK ]1] so ika ivsrY myrI mwie ] swcw swihbu swcY nwie ]1] rhwa ] swcy nwm kI

iqlu vifAwe ] AwiK Qky kImiq nhI pwe ] jy siB imil kY AwKx pwih ] vfw n hovY Gwit n

jwie ]2] nw Aohu mrY n hovY sogu ] dyNdw rhY n cUkY Bogu ] guxu Eho ho{ nwhI koie ] nw ko hoAw

nw ko hoie ]3] jyvfu Awip qyvf qyrI dwiq ] ijin idnu kir kY kIqI rwiq ] Ksmu ivswrih qy

kmjwiq ] nwnk nwvY bwJu snwiq ]4]2] Awsw mhlw 1 ] jy dir mWgqu kUk kry mhlI Ksmu

su
x
y
]
BwvY
DIrk
BwvY
Dky
Ek
vfwe
dy
i
e
]1]
jwxhu
joiq
n
pU
C
hu
jwqI
AwgY
jwiq
n
hy
]1]

rhwa ] Awip krwE Awip kryie ] Awip alwm@y iciq Dryie ] jw qUM krxhw{ krqw{ ] ikAw
muhqwjI ikAw sMsw{ ]2] Awip apwE Awpy dyie ] Awpy durmiq mnih kryie ] gur prswid vsY
min Awie ] duKu An@yrw ivchu jwie ]3] swcu ipAwrw Awip kryie ] AvrI ka swcu n dyie ] jy
iksY dyie vKwxY nwnku AwgY pUC n lyie ]4]3] Awsw mhlw 1 ] qwl mdIry Gt ky Gwt ] dolk
dunIAw vwjih vwj ] nwrdu nwcY kil kw Bwa ] jqI sqI kh rwKih pwa ]1] nwnk nwm ivthu
kurbwxu ] AMDI dunIAw swihbu jwxu ]1] rhwa ] gu} pwshu iPir cylw Kwie ] qwim prIiq vsY Gir

350

Awie ] jy sa virAw jIvx Kwxu ] Ksm pCwxY so idnu prvwxu ]2] drsin dyiKAY dieAw
n hoie ] lE idqy ivxu rhY n koie ] rwjw inAwa kry hiQ hoie ] khY Kudwie n mwnY koie ]3]
mwxs mUriq nwnku nwmu ] krxI kuqw dir Purmwnu ] gur prswid jwxY imhmwnu ] qw ikCu drgh
pwvY mwnu ]4]4] Awsw mhlw 1 ] jyqw sbdu suriq Duin qyqI jyqw }pu kwieAw qyrI ] qUM Awpy
rsnw Awpy bsnw Av{ n dUjw kha mwe ]1] swihbu myrw Eko hY ] Eko hY Bwe Eko hY ]1]
rhwa ] Awpy mwry Awpy CofY Awpy lyvY dyie ] Awpy vyKY Awpy ivgsY Awpy ndir kryie ]2] jo ikCu
krxw so kir rihAw Av{ n krxw jwe ] jYsw vrqY qYso khIAY sB qyrI vifAwe ]3] kil
klvwlI mwieAw mdu mITw mnu mqvwlw pIvqu rhY ] Awpy }p kry bhu BWqIN nwnku bpuVw Ev

khY ]4]5] Awsw mhlw 1 ] vwjw miq pKwvju Bwa ] hoie Andu sdw min cwa ] Ehw Bgiq

Eho qp qwa ] iequ rMig nwchu riK riK pwa ]1] pUry qwl jwxY swlwh ] ho{ ncxw KusIAw

mn mwh ]1] rhwa ] squ sMqoKu vjih duie qwl ] pYrI vwjw sdw inhwl ] rwgu nwdu nhI dUjw

Bwa ] iequ rMig nwchu riK riK pwa ]2] Ba PyrI hovY mn cIiq ] bhidAw aTidAw nIqw

nIiq
]
ly
t
ix
ly
i
t
jwxY
qnu
su
A
whu
]
iequ
rM
i
g
nwchu
riK
riK
pwa
]3]
isK
sBw
dIiKAw
kw

Bwa ] gurmuiK suxxw swcw nwa ] nwnk AwKxu vyrw vyr ] iequ rMig nwchu riK riK pYr ]4]6
] Awsw mhlw 1 ] paxu apwie DrI sB DrqI jl AgnI kw bMDu kIAw ] AMDulY dhisir mUMfu
ktwieAw rwvxu mwir ikAw vfw BieAw ]1] ikAw apmw qyrI AwKI jwie ] qUM srby pUir rihAw
ilv lwie ]1] rhwa ] jIA apwie jugiq hiQ kInI kwlI niQ ikAw vfw BieAw ] iksu qUM
purKu jo} kax khIAY srb inrMqir riv rihAw ]2] nwil kutMbu swiQ vrdwqw bRhmw Bwlx
ssit gieAw ] AwgY AMqu n pwieAo qw kw kMsu Cyid ikAw vfw BieAw ]3] rqn apwie

351

Dry KI{ miQAw hoir BKlwE ij AsI kIAw ] khY nwnku CpY ika CipAw EkI EkI vMif dIAw
]4]7] Awsw mhlw 1 ] krm krqUiq byil ibsQwrI rwm nwmu Plu hUAw ] iqsu }pu n ryK
Anwhdu vwjY sbdu inrMjin kIAw ]1] kry viKAwxu jwxY jy koe ] AMmqu pIvY soe ]1] rhwa
] ijn@ pIAw sy msq BE hY qUty bMDn Pwhy ] joqI joiq smwxI BIqir qw Cofy mwieAw ky lwhy ]2]
srb joiq }pu qyrw dyiKAw sgl Bvn qyrI mwieAw ] rwrY }ip inrwlmu bYTw ndir kry ivic
CwieAw ]3] bIxw sbdu vjwvY jogI drsin }ip Apwrw ] sbid Anwhid so shu rwqw nwnku
khY ivcwrw ]4]8] Awsw mhlw 1 ] mY gux glw ky isir Bwr ] glI glw isrjxhwr ]
Kwxw pIxw hsxw bwid ] jb lgu irdY n Awvih Xwid ]1] qa prvwh kyhI ikAw kIjY ] jnim

jnim ikCu lIjI lIjY ]1] rhwa ] mn kI miq mqwglu mqw ] jo ikCu bolIAY sBu Kqo Kqw ]

ikAw muhu lY kIcY Ardwis ] pwpu punu duie swKI pwis ]2] jYsw qUM krih qYsw ko hoie ] quJ ibnu

dUjw nwhI koie ] jyhI qUM miq dyih qyhI ko pwvY ] quDu Awpy BwvY iqvY clwvY ]3] rwg rqn

prIAw prvwr ] iqsu ivic apjY AMmqu swr ] nwnk krqy kw iehu Dnu mwlu ] jy ko bUJY Ehu

bIcw{
]4]9]
Awsw
mhlw
1
]
kir
ikrpw
ApnY
Gir
AwieAw
qw
imil
sKIAw
kwju
rcwieAw

] Kylu dyiK min Andu BieAw shu vIAwhx AwieAw ]1] gwvhu gwvhu kwmxI ibbyk bIcw{ ]
hmrY Gir AwieAw jgjIvnu Bqw{ ]1] rhwa ] gu} duAwrY hmrw vIAwhu ij hoAw jW shu
imilAw qW jwinAw ] iqhu lokw mih sbdu rivAw hY Awpu gieAw mnu mwinAw ]2] Awpxw kwrju
Awip svwry horin kwrju n hoe ] ijqu kwrij squ sMqoKu dieAw Drmu hY gurmuiK bUJY koe ]3]
Bniq nwnku sBnw kw ip{ Eko soie ] ijs no ndir kry sw sohwgix hoie ]4]10] Awsw
mhlw 1 ] ghu bnu smsir shij suBwie ] durmiq gqu Be kIriq Twie ] sc paVI swca

352

muiK nWa ] siqgu{ syiv pwE inj Qwa ]1] mn cUry Ktu drsn jwxu ] srb joiq pUrn Bgvwnu
]1] rhwa ] AiDk iqAws ByK bhu krY ] duKu ibiKAw suKu qin prhrY ] kwmu koDu AMqir Dnu
ihrY ] duibDw Coif nwim insqrY ]2] isPiq slwhxu shj And ] sKw sYnu pRymu goibMd ] Awpy
kry Awpy bKisMdu ] qnu mnu hir pih AwgY ijMdu ]3] JUT ivkwr mhw duKu dyh ] ByK vrn dIsih
siB Kyh ] jo apjY so AwvY jwie ] nwnk AsiQ{ nwmu rjwie ]4]11] Awsw mhlw 1 ] Eko
srv{ kml AnUp ] sdw ibgwsY prml }p ] jl moqI cUgih hs ] srb klw jgdIsY
AMs ]1] jo dIsY so apjY ibnsY ] ibnu jl srvir kmlu n dIsY ]1] rhwa ] ibrlw bUJY pwvY
Bydu ] swKw qIin khY inq bydu ] nwd ibMd kI suriq smwie ] siqgu{ syiv prm pdu pwie ]2]

mukqo rwqa rMig rvWqa ] rwjn rwij sdw ibgsWqa ] ijsu qUM rwKih ikrpw Dwir ] bUfq

pwhn qwrih qwir ]3] qBvx mih joiq qBvx mih jwixAw ] alt Be G{ Gr mih

AwixAw ] Aihinis Bgiq kry ilv lwie ] nwnku iqn kY lwgY pwie ]4]12] Awsw mhlw 1

] gurmiq swcI hujiq dUir ] bhuqu isAwxp lwgY DUir ] lwgI mYlu imtY sc nwie ] gur prswid

rhY
ilv
lwie
]1]
hY
hjU
i
r
hwj{
Ardwis
]
du
K
u
su
K
u
swcu
krqy
pR
B
pwis
]1]
rhwa
]
kU
V

kmwvY AwvY jwvY ] khix kQin vwrw nhI AwvY ] ikAw dyKw sUJ bUJ n pwvY ] ibnu nwvY min
qpiq n AwvY ]2] jo jnmy sy roig ivAwpy ] hamY mwieAw dUiK sMqwpy ] sy jn bwcy jo
pRiB rwKy ] siqgu{ syiv AMmq rsu cwKy ]3] clqa mnu rwKY AMmqu cwKY ] siqgur
syiv AMmq sbdu BwKY ] swcY sbid mukiq giq pwE ] nwnk ivchu Awpu gvwE ]4]13]
Awsw mhlw 1 ] jo iqin kIAw so scu QIAw ] AMmq nwmu siqguir dIAw ] ihrdY nwmu
nwhI min BMgu ] Anidnu nwil ipAwry sMgu ]1] hir jIa rwKhu ApnI srxwe ]

353

gur prswdI hir rsu pwieAw nwmu pdwrQu na iniD pwe ]1] rhwa ] krm Drm scu
swcw nwa ] qw kY sd bilhwrY jwa ] jo hir rwqy sy jn prvwxu ] iqn kI sMgiq prm inDwnu
]2] hir v{ ijin pwieAw Dn nwrI ] hir isa rwqI sbdu vIcwrI ] Awip qrY sMgiq kul
qwrY ] siqgu{ syiv qqu vIcwrY ]3] hmrI jwiq piq scu nwa ] krm Drm sMjmu sq Bwa ]
nwnk bKsy pUC n hoie ] dUjw myty Eko soie ]4]14] Awsw mhlw 1 ] ieik Awvih ieik
jwvih Awe ] ieik hir rwqy rhih smwe ] ieik Drin ggn mih Tar n pwvih ] sy
krmhIx hir nwmu n iDAwvih ]1] gur pUry qy giq imiq pwe ] iehu sMsw{ ibKu vq Aiq
Bajlu gur sbdI hir pwir lGwe ]1] rhwa ] ijn@ ka Awp lE pRBu myil ] iqn ka

kwlu n swkY pyil ] gurmuiK inrml rhih ipAwry ] ija jl AMB pir kml inrwry ]2]

burw Blw khu iks no khIAY ] dIsY bRhmu gurmuiK scu lhIAY ] AkQu kQa gurmiq vIcw{ ]

imil gur sMgiq pwva pw{ ]3] swsq byd isMmiq bhu Byd ] ATsiT mjnu hir rsu ryd ]

gurmuiK inrmlu mYlu n lwgY ] nwnk ihrdY nwmu vfy Duir BwgY ]4]15] Awsw mhlw 1 ]

iniv
iniv
pwie
lga
gu
r
Apu
n
y
Awqm
rwmu
inhwirAw
]
krq
bIcw{
ihrdY
hir
rivAw
ihrdY

dyiK bIcwirAw ]1] bolhu rwmu kry insqwrw ] gur prswid rqnu hir lwBY imtY AigAwnu hoie
ajIAwrw ]1] rhwa ] rvnI rvY bMDn nhI qUtih ivic hamY Brmu n jwe ] siqgu{ imlY
q hamY qUtY qw ko lyKY pwe ]2] hir hir nwmu Bgiq pA pRIqmu suK swg{ ar Dwry ] Bgiq
vClu jgjIvnu dwqw miq gurmiq hir insqwry ]3] mn isa jUiJ mrY pRBu pwE mnsw mnih
smwE ] nwnk pw kry jgjIvnu shj Bwie ilv lwE ]4]16] Awsw mhlw 1 ] iks
ka khih suxwvih iks ka iksu smJwvih smiJ rhy ] iksY pVwvih piV guix bUJy siqgur

354

sbid sMqoiK rhy ]1] AYsw gurmiq rmqu srIrw ] hir Bju myry mn gihr gMBIrw ]1] rhwa ]
Anq qrMg Bgiq hir rMgw ] Anidnu sUcy hir gux sMgw ] imiQAw jnmu swkq sMswrw ] rwm
Bgiq jnu rhY inrwrw ]2] sUcI kwieAw hir gux gwieAw ] Awqmu cIin rhY ilv lwieAw
] Awid Apw{ AprMp{ hIrw ] lwil rqw myrw mnu DIrw ]3] kQnI khih khih sy mUE ]
so pRBu dUir nwhI pRBu qUM hY ] sBu jgu dyiKAw mwieAw CwieAw ] nwnk gurmiq nwmu iDAwieAw
]4]17] Awsw mhlw 1 iqqukw ] koe BIKku BIiKAw Kwie ] koe rwjw rihAw smwie ]
iks hI mwnu iksY Apmwnu ] Fwih aswry Dry iDAwnu ] quJ qy vfw nwhI koie ] iksu vyKwlI cMgw
hoie ]1] mY qW nwmu qyrw AwDw{ ] qUM dwqw krxhw{ krqw{ ]1] rhwa ] vwt n pwva vIgw

jwa ] drgh bYsx nwhI Qwa ] mn kw AMDulw mwieAw kw bMDu ] KIn Krwbu hovY inq kMDu ]

Kwx jIvx kI bhuqI Aws ] lyKY qyrY sws igrws ]2] Aihinis AMDuly dIpku dyie ] Bajl

fUbq icMq kryie ] khih suxih jo mwnih nwa ] ha bilhwrY qw kY jwa ] nwnku Ek khY

Ardwis ] jIa ipMfu sBu qyrY pwis ]3] jW qUM dyih jpI qyrw nwa ] drgh bYsx hovY Qwa ] jW

qu
D
u
BwvY
qw
du
r
miq
jwie
]
igAwn
rqnu
min
vsY
Awie
]
ndir
kry
qw
siqgu
{
imlY
]
pR
x
viq

] duD ibnu Dynu pMK ibnu pMKI jl ibnu


nwnku Bvjlu qrY ]4]18] Awsw mhlw 1 pMcpdy
6
aqBuj kwim nwhI ] ikAw sulqwnu slwm ivhUxw AMDI koTI qyrw nwmu nwhI ]1] kI ivsrih duKu
bhuqw lwgY ] duKu lwgY qUM ivs{ nwhI ]1] rhwa ] AKI AMDu jIB rsu nwhI knI pvxu n vwjY
] crxI clY pjUqw AwgY ivxu syvw Pl lwgy ]2] AKr ibrK bwg Buie coKI isMicq Bwa
kryhI ] sBnw Plu lwgY nwmu Eko ibnu krmw kYsy lyhI ]3] jyqy jIA qyqy siB qyry ivxu syvw
Plu iksY nwhI ] duKu suKu Bwxw qyrw hovY ivxu nwvY jIa rhY nwhI ]4] miq ivic mrxu jIvxu

355

ho{ kYsw jw jIvw qW jugiq nwhI ] khY nwnku jIvwly jIAw jh BwvY qh rwKu quhI ]5]19]
Awsw mhlw 1 ] kwieAw bRhmw mnu hY DoqI ] igAwnu jny iDAwnu kuspwqI ] hir nwmw jsu
jwca nwa ] gur prswdI bRhim smwa ]1] pWfy AYsw bRhm bIcw{ ] nwmy suic nwmo pVa
nwmy cju Awcw{ ]1] rhwa ] bwhir jny ijc{ joiq hY nwil ] DoqI itkw nwmu smwil ] AYQY
AoQY inbhI nwil ] ivxu nwvY hoir krm n Bwil ]2] pUjw pRym mwieAw prjwil ] Eko vyKhu
Av{ n Bwil ] cIn@Y qqu ggn ds duAwr ] hir muiK pwT pVY bIcwr ]3] Bojnu Bwa Brmu
Ba BwgY ] pwh}Arw Cib co{ n lwgY ] iqlku illwit jwxY pRBu Eku ] bUJY bRhmu AMqir ibbyku
]4] AwcwrI nhI jIiqAw jwie ] pwT pVY nhI kImiq pwie ] Ast dsI chu Bydu n pwieAw ]

nwnk siqguir bRhmu idKwieAw ]5]20] Awsw mhlw 1 ] syvku dwsu Bgqu jnu soe ] Twkur

kw dwsu gurmuiK hoe ] ijin isir swjI iqin Puin goe ] iqsu ibnu dUjw Av{ n koe ]1]

swcu nwmu gur sbid vIcwir ] gurmuiK swcy swcY drbwir ]1] rhwa ] scw Arju scI Ardwis

] mhlI Ksmu suxy swbwis ] scY qKiq bulwvY soie ] dy vifAwe kry su hoie ]2] qyrw qwxu

qU
h
Y
dIbwxu
]
gu
r
kw
sbdu
scu
nIswxu
]
mny
hu
k
mu
su
prgtu
jwie
]
scu
nIswxY
Twk
n
pwie

]3] pMifq pVih vKwxih vydu ] AMqir vsqu n jwxih Bydu ] gur ibnu soJI bUJ n hoie ] swcw
riv rihAw pRBu soie ]4] ikAw ha AwKw AwiK vKwxI ] qUM Awpy jwxih srb ivfwxI ] nwnk
Eko d{ dIbwxu ] gurmuiK swcu qhw gudrwxu ]5]21] Awsw mhlw 1 ] kwcI gwgir dyh duhylI
apjY ibnsY duKu pwe ] iehu jgu swg{ duq{ ika qrIAY ibnu hir gur pwir n pwe ]1] quJ
ibnu Av{ n koe myry ipAwry quJ ibnu Av{ n koie hry ] srbI rMgI }pI qUMhY iqsu bKsy ijsu
ndir kry ]1] rhwa ] swsu burI Gir vwsu n dyvY ipr isa imlx n dyie burI ] sKI swjnI ky

356

ha crn sryva hir gur ikrpw qy ndir DrI ]2] Awpu bIcwir mwir mnu dyiKAw qum sw
mIqu n Av{ koe ] ija qUM rwKih iqv hI rhxw duKu suKu dyvih krih soe ]3] Awsw mnsw
do ibnwsq qhu gux Aws inrws Be ] qurIAwvsQw gurmuiK pweAY sMq sBw kI Aot lhI
]4] igAwn iDAwn sgly siB jp qp ijsu hir ihrdY AlK AByvw ] nwnk rwm nwim mnu
rwqw gurmiq pwE shj syvw ]5]22] Awsw mhlw 1 pMcpdy ] mohu kutMbu mohu sB kwr ] mohu
2
qum qjhu sgl vykwr ]1] mohu A{ Brmu qjhu qum@ bIr ] swcu nwmu irdy rvY srIr ]1]
rhwa ] scu nwmu jw nv iniD pwe ] rovY pUqu n klpY mwe ]2] Equ moih fUbw sMsw{ ] gurmuiK
koe aqrY pwir ]3] Equ moih iPir jUnI pwih ] mohy lwgw jm puir jwih ]4] gur dIiKAw ly jpu

qpu kmwih ] nw mohu qUtY nw Qwie pwih ]5] ndir kry qw Ehu mohu jwie ] nwnk hir isa rhY

smwie ]6]23] Awsw mhlw 1 ] Awip kry scu AlK Apw{ ] ha pwpI qUM bKsxhw{ ]1]

qyrw Bwxw sBu ikCu hovY ] mnhiT kIcY AMiq ivgovY ]1] rhwa ] mnmuK kI miq kUiV ivAwpI

] ibnu hir ismrx pwip sMqwpI ]2] durmiq iqAwig lwhw ikCu lyvhu ] jo apjY so AlK

ABy
v
hu
]3]
AY
s
w
hmrw
sKw
shwe
]
gu
r
hir
imilAw
Bgiq

V
we
]4]
sgl

I
sad

] ividAw vIcwrI qW
qotw AwvY ] nwnk rwm nwmu min BwvY ]5]24] Awsw mhlw 1 capdy
4
prapkwrI ] jW pMc rwsI qW qIrQ vwsI ]1] GuMG} vwjY jy mnu lwgY ] qa jmu khw kry mo
isa AwgY ]1] rhwa ] Aws inrwsI qa sMinAwsI ] jW jqu jogI qW kwieAw BogI ]2] dieAw
idgMb{ dyh bIcwrI ] Awip mrY Avrw nh mwrI ]3] Eku qU hoir vys bhuqyry ] nwnku jwxY coj
n qyry ]4]25] Awsw mhlw 1 ] Ek n BrIAw gux kir Dovw ] myrw shu jwgY ha inis
Bir sovw ]1] iea ika kMq ipAwrI hovw ] shu jwgY ha ins Bir sovw ]1] rhwa ]

357

Aws ipAwsI syjY Awvw ] AwgY sh Bwvw ik n Bwvw ]2] ikAw jwnw ikAw hoiegw rI mwe ] hir
drsn ibnu rhnu n jwe ]1] rhwa ] pRymu n cwiKAw myrI iqs n buJwnI ] gieAw su jobnu
Dn pCuqwnI ]3] AjY su jwga Aws ipAwsI ] Bely adwsI rha inrwsI ]1] rhwa ]
hamY Koie kry sIgw{ ] qa kwmix syjY rvY Bqw{ ]4] qa nwnk kMqY min BwvY ] Coif
vfwe Apxy Ksm smwvY ]1] rhwa ]26] Awsw mhlw 1 ] pyvkVY Dn KrI ieAwxI ]
iqsu sh kI mY swr n jwxI ]1] shu myrw Eku dUjw nhI koe ] ndir kry mylwvw hoe
]1] rhwa ] swhurVY Dn swcu pCwixAw ] shij suBwie Apxw ip{ jwixAw ]2]
gur prswdI AYsI miq AwvY ] qW kwmix kMqY min BwvY ]3] khqu nwnku BY Bwv kw kry sIgw{

] sd hI syjY rvY Bqw{ ]4]27] Awsw mhlw 1 ] n iks kw pUqu n iks kI mwe ] JUTY moih

Brim Bulwe ]1] myry swihb ha kIqw qyrw ] jW qUM dyih jpI nwa qyrw ]1] rhwa ] bhuqy

Aagx kUkY koe ] jw iqsu BwvY bKsy soe ]2] gur prswdI durmiq Koe ] jh dyKw qh Eko

soe ]3] khq nwnk AYsI miq AwvY ] qW ko scy sic smwvY ]4]28] Awsw mhlw 1 dupdy ]

iqqu
srvrVY
Be
l
y
invwsw
pwxI
pwvku
iqnih
kIAw
]
pM
k
ju
moh
pgu
nhI
cwlY
hm
dy
K
w

qh fUbIAly ]1] mn Eku n cyqis mUV mnw ] hir ibsrq qyry gux gilAw ]1] rhwa ]
nw ha jqI sqI nhI piVAw mUrK mugDw jnmu BieAw ] pRxviq nwnk iqn@ kI srxw ijn@
qUM nwhI vIsirAw ]2]29] Awsw mhlw 1 ] iCA Gr iCA gur iCA apdys ] gur gu{ Eko
vys Anyk ]1] jY Gir krqy kIriq hoie ] so G{ rwKu vfwe qoih ]1] rhwa ] ivsuE
cisAw GVIAw phrw iQqI vwrI mwhu BieAw ] sUrju Eko {iq Anyk ] nwnk krqy ky kyqy
vys ]2]30]

358

< siqgur pRswid ] Awsw G{ 3 mhlw 1 ] lK lskr lK vwjy nyjy lK aiT krih slwmu
] lKw apir Purmwieis qyrI lK aiT rwKih mwnu ] jW piq lyKY nw pvY qW siB inrwPl kwm
]1] hir ky nwm ibnw jgu DMDw ] jy bhuqw smJweAY Bolw BI so AMDo AMDw ]1] rhwa ] lK
KtIAih lK sMjIAih Kwjih lK Awvih lK jwih ] jW piq lyKY nw pvY qW jIA ikQY iPir pwih
]2] lK swsq smJwvxI lK pMifq pVih purwx ] jW piq lyKY nw pvY qW sBy kuprvwx ]3]
sc nwim piq pjY krim nwmu krqw{ ] Aihinis ihrdY jy vsY nwnk ndrI pw{ ]4]1]31]
Awsw mhlw 1 ] dIvw myrw Eku nwmu duKu ivic pwieAw qylu ] ain cwnix Aohu soiKAw cUkw jm

isa mylu ]1] lokw mq ko PkiV pwie ] lK miVAw kir EkTy Ek rqI ly Bwih ]1] rhwa ]

ipMfu pqil myrI kysa ikirAw scu nwmu krqw{ ] AYQY AoQY AwgY pwCY Ehu myrw AwDw{ ]2] gMg

bnwris isPiq qumwrI nwvY Awqm rwa ] scw nwvxu qW QIAY jW Aihinis lwgY Bwa ]3] iek lokI

ho{ CimCrI bRwhmxu vit ipMfu Kwie ] nwnk ipMfu bKsIs kw kbhUM inKUtis nwih ]4]2]32]

Awsw
G{
4
mhlw
1

< siqgur pRswid ] dyviqAw drsn kY qwe dUK BUK qIrQ kIE ] jogI jqI jugiq mih rhqy
kir kir Bgvy ByK BE ]1] qa kwrix swihbw rMig rqy ] qyry nwm Anykw }p Anqw khxu
n jwhI qyry gux kyqy ]1] rhwa ] dr Gr mhlw hsqI GoVy Coif ivlwieiq dys gE ] pIr
pykWbr swilk swidk CofI dunIAw Qwie pE ]2] swd shj suK rs ks qjIAly kwpV Cofy
cmV lIE ] duKIE drdvMd dir qyrY nwim rqy drvys BE ]3] KlVI KprI lkVI cmVI
isKw sUqu DoqI kIn@I ] qUM swihbu ha sWgI qyrw pRxvY nwnku jwiq kYsI ]4]1]33]

359

Awsw G{ 5 mhlw 1
< siqgur pRswid ] BIqir pMc gupq min vwsy ] iQ{ n rhih jYsy Bvih adwsy ]1] mnu
myrw dieAwl syqI iQ{ n rhY ] loBI kptI pwpI pwKMfI mwieAw AiDk lgY ]1] rhwa ]
PUl mwlw gil pihragI hwro ] imlYgw pRIqmu qb kragI sIgwro ]2] pMc sKI hm Eku
Bqwro ] pyif lgI hY jIAVw cwlxhwro ]3] pMc sKI imil {dnu kryhw ] swhu pjUqw pRxviq
nwnk lyKw dyhw ]4]1]34]

< siqgur pRswid ]


Awsw G{ 6 mhlw 1 ] mnu moqI jy ghxw hovY paxu hovY sUq DwrI ] iKmw sIgw{ kwmix qin

pihrY rwvY lwl ipAwrI ]1] lwl bhu guix kwmix mohI ] qyry gux hoih n AvrI ]1] rhwa ]

hir hir hw{ kMiT ly pihrY dwmod{ dMqu lye ] kr kir krqw kMgn pihrY ien ibiD icqu

Drye ]2] mDusUdnu kr muMdrI pihrY prmys{ ptu lye ] DIrju DVI bMDwvY kwmix sRIrMgu

surmw dye ]3] mn mMdir jy dIpku jwly kwieAw syj krye ] igAwn rwa jb syjY AwvY q

nwnk
Bogu
kry
e

]4]1]35]
Awsw
mhlw
1
]
kIqw
hovY
kry
krwieAw
iqsu
ikAw
khIAY
Bwe

] jo ikCu krxw so kir rihAw kIqy ikAw cqurwe ]1] qyrw hukmu Blw quDu BwvY ] nwnk
qw ka imlY vfwe swcy nwim smwvY ]1] rhwa ] ikrqu pieAw prvwxw iliKAw bwhuiV
hukmu n hoe ] jYsw iliKAw qYsw piVAw myit n skY koe ]2] jy ko drgh bhuqw bolY nwa
pvY bwjwrI ] sqrMj bwjI pkY nwhI kcI AwvY swrI ]3] nw ko piVAw pMifqu bInw nw ko mUrKu
mMdw ] bMdI AMdir isPiq krwE qw ka khIAY bMdw ]4]2]36] Awsw mhlw 1 ] gur kw
sbdu mnY mih muMdw iKMQw iKmw hFwva ] jo ikCu krY Blw kir mwna shj jog iniD pwva

360

]1] bwbw jugqw jIa jugh jug jogI prm qMq mih jogM ] AMmqu nwmu inrMjn pwieAw igAwn
kwieAw rs BogM ]1] rhwa ] isv ngrI mih Awsix bYsa klp iqAwgI bwdM ] isM|I sbdu
sdw Duin sohY Aihinis pUrY nwdM ]2] pqu vIcw{ igAwn miq fMfw vrqmwn ibBUqM ] hir
kIriq rhrwis hmwrI gurmuiK pMQu AqIqM ]3] sglI joiq hmwrI sMimAw nwnw vrn AnykM ]
khu nwnk suix BrQir jogI pwrbRhm ilv EkM ]4]3]37] Awsw mhlw 1 ] guV kir
igAwnu iDAwnu kir DwvY kir krxI ksu pweAY ] BwTI Bvnu pRym kw pocw iequ ris Aima
cuAweAY ]1] bwbw mnu mqvwro nwm rsu pIvY shj rMg ric rihAw ] Aihinis bnI pRym
ilv lwgI sbdu Anwhd gihAw ]1] rhwa ] pUrw swcu ipAwlw shjy iqsih pIAwE jw ka

ndir kry ] AMmq kw vwpwrI hovY ikAw mid CUCY Bwa Dry ]2] gur kI swKI AMmq bwxI

pIvq hI prvwxu BieAw ] dr drsn kw pRIqmu hovY mukiq bYkuMTY krY ikAw ]3] isPqI rqw

sd bYrwgI jUAY jnmu n hwrY ] khu nwnk suix BrQir jogI KIvw AMmq DwrY ]4]4]38]

Awsw mhlw 1 ] Kurwswn Ksmwnw kIAw ihdusqwnu frwieAw ] AwpY dosu n dye krqw jmu

kir
mu
g
lu
cVwieAw
]
EqI
mwr
pe
krlwxy
qY
N
kI
drdu
n
AwieAw
]1]
krqw
qU
M
sBnw
kw

soe ] jy skqw skqy ka mwry qw min rosu n hoe ]1] rhwa ] skqw sIhu mwry pY vgY KsmY sw
purswe ] rqn ivgwiV ivgoE kuqI muieAw swr n kwe ] Awpy joiV ivCoVy Awpy vyKu qyrI
vifAwe ]2] jy ko nwa DrwE vfw swd kry min Bwxy ] KsmY ndrI kIVw AwvY jyqy cugY dwxy
] mir mir jIvY qw ikCu pwE nwnk nwmu vKwxy ]3]5]39]

rwgu Awsw G{ 2 mhlw 3


< siqgur pRswid ]

hir drsnu pwvY vfBwig ] gur kY sbid scY bYrwig ] Ktu drsnu vrqY

361

vrqwrw ] gur kw drsnu Agm Apwrw ]1] gur kY drsin mukiq giq hoie ] swcw Awip vsY
min soie ]1] rhwa ] gur drsin aDrY sMswrw ] jy ko lwE Bwa ipAwrw ] Bwa ipAwrw lwE
ivrlw koie ] gur kY drsin sdw suKu hoie ]2] gur kY drsin moK duAw{ ] siqgu{ syvY prvwr
swDw{ ] ingury ka giq kwe nwhI ] Avgix muTy cotw KwhI ]3] gur kY sbid suKu sWiq
srIr ] gurmuiK qw ka lgY n pIr ] jmkwlu iqsu nyiV n AwvY ] nwnk gurmuiK swic smwvY
]4]1]40] Awsw mhlw 3 ] sbid muAw ivchu Awpu gvwie ] siqgu{ syvy iqlu n qmwie ]
inrBa dwqw sdw min hoie ] scI bwxI pwE Bwig koie ]1] gux sMgRhu ivchu Aagux jwih
] pUry gur kY sbid smwih ]1] rhwa ] guxw kw gwhku hovY so gux jwxY ] AMmq sbid nwmu

vKwxY ] swcI bwxI sUcw hoie ] gux qy nwmu prwpiq hoie ]2] gux Amolk pwE n jwih ] min

inrml swcY sbid smwih ] sy vfBwgI ijn@ nwmu iDAwieAw ] sdw guxdwqw mMin vswieAw

]3] jo gux sMgRhY iqn@ bilhwrY jwa ] dir swcY swcy gux gwa ] Awpy dyvY shij suBwie ]

nwnk kImiq khxu n jwie ]4]2]41] Awsw mhlw 3 ] siqgur ivic vfI vifAwe ] icrI

ivCu

ny
my
i
l
imlwe
]
Awpy
my
l
y
my
i
l
imlwE
]
AwpxI
kImiq
Awpy
pwE
]1]
hir
kI
kImiq

ikn ibiD hoie ] hir AprMp{ Agm Agoc{ gur kY sbid imlY jnu koie ]1] rhwa ]
gurmuiK kImiq jwxY koie ] ivrly krim prwpiq hoie ] cI bwxI cw hoie ] gurmuiK sbid
vKwxY koie ]2] ivxu nwvY duKu drdu srIir ] siqgu{ Byty qw aqrY pIr ] ibnu gur Byty duKu
kmwie ] mnmuiK bhuqI imlY sjwie ]3] hir kw nwmu mITw Aiq rsu hoie ] pIvq rhY pIAwE
soie ] gur ikrpw qy hir rsu pwE ] nwnk nwim rqy giq pwE ]4]3]42] Awsw mhlw 3 ]
myrw pRBu swcw gihr gMBIr ] syvq hI suKu sWiq srIr ] sbid qry jn shij suBwie ] iqn kY

362

hm sd lwgh pwie ]1] jo min rwqy hir rMgu lwie ] iqn kw jnm mrx duKu lwQw qy hir
drgh imly suBwie ]1] rhwa ] sbdu cwKY swcw swdu pwE ] hir kw nwmu mMin vswE ] hir pRBu
sdw rihAw BrpUir ] Awpy nyVY Awpy dUir ]2] AwKix AwKY bkY sBu koie ] Awpy bKis imlwE
soie ] khxY kQin n pwieAw jwie ] gur prswid vsY min Awie ]3] gurmuiK ivchu Awpu gvwie
] hir rMig rwqy mohu cukwie ] Aiq inrmlu gur sbd vIcwr ] nwnk nwim svwrxhwr ]4]
4]43] Awsw mhlw 3 ] dUjY Bwie lgy duKu pwieAw ] ibnu sbdY ibrQw jnmu gvwieAw ]
siqgu{ syvY soJI hoie ] dUjY Bwie n lwgY koie ]1] mUil lwgy sy jn prvwxu ] Anidnu rwm
nwmu jip ihrdY gur sbdI hir Eko jwxu ]1] rhwa ] fwlI lwgY inhPlu jwie ] AMDI

kMmI AMD sjwie ] mnmuKu AMDw Tar n pwie ] ibstw kw kIVw ibstw mwih pcwie ]2] gur

kI syvw sdw suKu pwE ] sMqsMgiq imil hir gux gwE ] nwmy nwim kry vIcw{ ] Awip qrY

kul aDrxhw{ ]3] gur kI bwxI nwim vjwE ] nwnk mhlu sbid G{ pwE ] gurmiq

sq sir hir jil nwieAw ] durmiq mYlu sBu durqu gvwieAw ]4]5]44] Awsw mhlw 3 ]

mnmu
K
mrih
mir
mrxu
ivgwVih
]
dU
j
Y
Bwie
Awqm
sM
G
wrih
]
my
r
w
my
r
w
kir
kir
ivgU
q
w
]

Awqmu n cIn@Y BrmY ivic sUqw ]1] m{ muieAw sbdy mir jwie ] asqiq inMdw guir sm
jwxwe iesu jug mih lwhw hir jip lY jwie ]1] rhwa ] nwm ivhUx grB gil jwie ] ibrQw
jnmu dUjY loBwie ] nwm ibhUxI duiK jlY sbwe ] siqguir pUrY bUJ buJwe ]2] mnu cMclu
bhu cotw Kwie ] EQhu CuVikAw Tar n pwie ] grB join ivstw kw vwsu ] iqqu Gir mnmuKu kry
invwsu ]3] Apuny siqgur ka sdw bil jwe ] gurmuiK joqI joiq imlwe ] inrml bwxI
inj Gir vwsw ] nwnk hamY mwry sdw adwsw ]4]6]45] Awsw mhlw 3 ] lwlY AwpxI

363

jwiq gvwe ] qnu mnu Arpy siqgur srxwe ] ihrdY nwmu vfI vifAwe ] sdw pRIqmu pRBu
hoie sKwe ]1] so lwlw jIvqu mrY ] sogu hrKu duie sm kir jwxY gur prswdI sbid aDrY
]1] rhwa ] krxI kwr Durhu Purmwe ] ibnu sbdY ko Qwie n pwe ] krxI kIriq nwmu vswe
] Awpy dyvY iFl n pwe ]2] mnmuiK Brim BulY sMsw{ ] ibnu rwsI kUVw kry vwpw{ ] ivxu rwsI
vK{ plY n pwie ] mnmuiK Bulw jnmu gvwie ]3] siqgu{ syvy su lwlw hoie ] qm jwqI
qmu soie ] gur paVI sB dU cw hoie ] nwnk nwim vfwe hoie ]4]7]46] Awsw mhlw 3
] mnmuiK JUTo JUTu kmwvY ] KsmY kw mhlu kdy n pwvY ] dUjY lgI Brim BulwvY ] mmqw bwDw
AwvY jwvY ]1] dohwgxI kw mn dyKu sIgw{ ] pu kliq Din mwieAw icqu lwE JUTu mohu pwKMf

ivkw{ ]1] rhwa ] sdw sohwgix jo pRB BwvY ] gur sbdI sIgw{ bxwvY ] syj suKwlI

Anidnu hir rwvY ] imil pRIqm sdw suKu pwvY ]2] sw sohwgix swcI ijsu swic ipAw{ ]

Apxw ip{ rwKY sdw ar Dwir ] nyVY vyKY sdw hdUir ] myrw pRBu srb rihAw BrpUir ]3] AwgY

jwiq }pu n jwie ] qyhw hovY jyhy krm kmwie ] sbdy co cw hoie ] nwnk swic smwvY soie

]4]8]47]
Awsw
mhlw
3
]
Bgiq
rqw
jnu
shij
su
B
wie
]
gu
r
kY
BY
swcY
swic
smwie
]
ibnu

gur pUry Bgiq n hoie ] mnmuK {ny ApnI piq Koie ]1] myry mn hir jip sdw iDAwie ] sdw
Andu hovY idnu rwqI jo ieCY soe Plu pwie ]1] rhwa ] gur pUry qy pUrw pwE ] ihrdY sbdu scu
nwmu vswE ] AMq{ inrmlu AMmq sir nwE ] sdw sUcy swic smwE ]2] hir pRBu vyKY sdw
hjUir ] gur prswid rihAw BrpUir ] jhw jwa qh vyKw soie ] gur ibnu dwqw Av{ n koie
]3] gu{ swg{ pUrw BMfwr ] qm rqn jvwhr Apwr ] gur prswdI dyvxhw{ ] nwnk
bKsy bKsxhw{ ]4]9]48] Awsw mhlw 3 ] gu{ swie{ siqgu{ scu soie ] pUrY Bwig gur

364

syvw hoie ] so bUJY ijsu Awip buJwE ] gur prswdI syv krwE ]1] igAwn rqin sB soJI hoie
] gur prswid AigAwnu ibnwsY Anidnu jwgY vyKY scu soie ]1] rhwa ] mohu gumwnu gur sbid
jlwE ] pUry gur qy soJI pwE ] AMqir mhlu gur sbid pCwxY ] Awvx jwxu rhY iQ{ nwim
smwxy ]2] jMmxu mrxw hY sMsw{ ] mnmuKu Acyqu mwieAw mohu gubw{ ] pr inMdw bhu kUV kmwvY
] ivstw kw kIVw ivstw mwih smwvY ]3] sqsMgiq imil sB soJI pwE ] gur kw sbdu hir
Bgiq VwE ] Bwxw mny sdw suKu hoie ] nwnk sic smwvY soie ]4]10]49] Awsw mhlw 3
pMcpdy ] sbid mrY iqsu sdw And ] siqgur Byty gur goibMd ] nw iPir mrY n AwvY jwie ] pUry
gur qy2 swic smwie ]1] ijn@ ka nwmu iliKAw Duir lyKu ] qy Anidnu nwmu sdw iDAwvih gur

pUry qy Bgiq ivsyKu ]1] rhwa ] ijn@ ka hir pRBu lE imlwie ] iqn@ kI ghx giq khI n

jwie ] pUrY siqgur idqI vifAwe ] qm pdvI hir nwim smwe ]2] jo ikCu kry su Awpy

Awip ] Ek GVI mih Qwip aQwip ] kih kih khxw AwiK suxwE ] jy sa Gwly Qwie n pwE

]3] ijn@ kY poqY punu iqn@w gu} imlwE ] scu bwxI gu{ sbdu suxwE ] jhW sbdu vsY qhW duKu

jwE
]
igAwin
rqin
swcY
shij
smwE
]4]
nwvY
jy
v
fu
ho{
Dnu
nwhI
koie
]
ijs
no
bKsy

swcw soie ] pUrY sbid mMin vswE ] nwnk nwim rqy suKu pwE ]5]11]50] Awsw mhlw 3 ]
inriq kry bhu vwjy vjwE ] iehu mnu AMDw bolw hY iksu AwiK suxwE ] AMqir loBu Brmu Anl
vwa ] dIvw blY n soJI pwie ]1] gurmuiK Bgiq Git cwnxu hoie ] Awpu pCwix imlY pRBu
soie ]1] rhwa ] gurmuiK inriq hir lwgY Bwa ] pUry qwl ivchu Awpu gvwie ] myrw pRBu
swcw Awpy jwxu ] gur kY sbid AMqir bRhmu pCwxu ]2] gurmuiK Bgiq AMqir pRIiq ipAw{ ]
gur kw sbdu shij vIcw{ ] gurmuiK Bgiq jugiq scu soie ] pwKMif Bgiq inriq duKu hoie

365

]3] Ehw Bgiq jnu jIvq mrY ] gur prswdI Bvjlu qrY ] gur kY bcin Bgiq Qwie pwie ]
hir jIa Awip vsY min Awie ]4] hir pw kry siqgu} imlwE ] inhcl Bgiq hir isa
icqu lwE ] Bgiq rqy iqn@ scI soie ] nwnk nwim rqy suKu hoie ]5]12]51]

Awsw G{ 8 kwPI mhlw 3


< siqgur pRswid ]
hir kY BwxY siqgu{ imlY scu soJI hoe ] gur prswdI min vsY hir bUJY soe ]1] mY shu dwqw
Eku hY Av{ nwhI koe ] gur ikrpw qy min vsY qw sdw suKu hoe ]1] rhwa ] iesu jug mih
inrBa hir nwmu hY pweAY gur vIcwir ] ibnu nwvY jm kY vis hY mnmuiK AMD gvwir ]2]

hir kY BwxY jnu syvw krY bUJY scu soe ] hir kY BwxY swlwhIAY BwxY mMinAY suKu hoe ]3]

hir kY BwxY jnmu pdwrQu pwieAw miq qm hoe ] nwnk nwmu slwih qUM gurmuiK giq hoe

]4]39]13]52]

Awsw mhlw 4 G{ 2
< siqgur pRswid ]

qU
M
krqw
sicAw{
mY
f
w
sWe
]
jo
qa
BwvY
soe
QIsI
jo
qU
M
dy
i
h
soe
ha
pwe
]1]
rhwa
]
sB

qyrI qUM sBnI iDAwieAw ] ijs no pw krih iqin nwm rqnu pwieAw ] gurmuiK lwDw mnmuiK
gvwieAw ] quDu Awip ivCoiVAw Awip imlwieAw ]1] qUM drIAwa sB quJ hI mwih ] quJ ibnu
dUjw koe nwih ] jIA jMq siB qyrw Kylu ] ivjoig imil ivCuiVAw sMjogI mylu ]2] ijs no qU
jwxwieih soe jnu jwxY ] hir gux sd hI AwiK vKwxY ] ijin hir syivAw iqin suKu pwieAw ]
shjy hI hir nwim smwieAw ]3] qU Awpy krqw qyrw kIAw sBu hoie ] quDu ibnu dUjw Av{ n
koie ] qU kir kir vyKih jwxih soie ] jn nwnk gurmuiK prgtu hoie ]4]1]53]

366

< siqgur pRswid ] rwgu Awsw G{ 2 mhlw 4 ] iks hI DVw kIAw im suq nwil Bwe ]
iks hI DVw kIAw kuVm sky nwil jvwe ] iks hI DVw kIAw iskdwr caDrI nwil AwpxY
suAwe ] hmwrw DVw hir rihAw smwe ]1] hm hir isa DVw kIAw myrI hir tyk ] mY hir
ibnu pKu DVw Av{ n koe ha hir gux gwvw AsMK Anyk ]1] rhwa ] ijn@ isa DVy krih
sy jwih ] JUTu DVy kir pCoqwih ] iQ{ n rhih min Kotu kmwih ] hm hir isa DVw kIAw ijs kw
koe smrQu nwih ]2] Eh siB DVy mwieAw moh pswrI ] mwieAw ka lUJih gwvwrI ]
jnim mrih jUAY bwjI hwrI ] hmrY hir DVw ij hlqu plqu sBu svwrI ]3] kiljug mih

DVy pMc cor JgVwE ] kwmu koDu loBu mohu AiBmwnu vDwE ] ijs no pw kry iqsu sqsMig imlwE

] hmrw hir DVw ijin Eh DVy siB gvwE ]4] imiQAw dUjw Bwa DVy bih pwvY ] prwieAw

iCd AtklY Awpxw Ahkw{ vDwvY ] jYsw bIjY qYsw KwvY ] jn nwnk kw hir DVw Drmu

sB ssit ijix AwvY ]5]2]54] Awsw mhlw 4 ] ihrdY suix suix min AMmqu BwieAw ]

gu
r
bwxI
hir
AlKu
lKwieAw
]1]
gu
r
mu
i
K
nwmu
su
n
hu
my
r
I
BY
n
w
]
Eko
riv
rihAw
Gt

AMqir muiK bolhu gur AMmq bYnw ]1] rhwa ] mY min qin pRymu mhw bYrwgu ] siqgu{ purKu
pwieAw vfBwgu ]2] dUjY Bwie Bvih ibKu mwieAw ] BwghIn nhI siqgu{ pwieAw ]3]
AMmqu hir rsu hir Awip pIAwieAw ] guir pUrY nwnk hir pwieAw ]4]3]55] Awsw mhlw 4
] myrY min qin pRymu nwmu AwDw{ ] nwmu jpI nwmo suK sw{ ]1] nwmu jphu myry swjn
sYnw ] nwm ibnw mY Av{ n koe vfY Bwig gurmuiK hir lYnw ]1] rhwa ] nwm ibnw nhI
jIivAw jwie ] vfY Bwig gurmuiK hir pwie ]2] nwmhIn kwlK muiK mwieAw ] nwm ibnw

367

iDRgu iDRgu jIvwieAw ]3] vfw vfw hir Bwg kir pwieAw ] nwnk gurmuiK nwmu idvwieAw
]4]4]56] Awsw mhlw 4 ] gux gwvw gux bolI bwxI ] gurmuiK hir gux AwiK
vKwxI ]1] jip jip nwmu min BieAw Andw ] siq siq siqguir nwmu idVwieAw ris gwE
gux prmwndw ]1] rhwa ] hir gux gwvY hir jn logw ] vfY Bwig pwE hir inrjogw ]
2] gux ivhUx mwieAw mlu DwrI ] ivxu gux jnim muE AhkwrI ]3] srIir srovir gux
prgit kIE ] nwnk gurmuiK miQ qqu kFIE ]4]5]57] Awsw mhlw 4 ] nwmu suxI
nwmo min BwvY ] vfY Bwig gurmuiK hir pwvY ]1] nwmu jphu gurmuiK prgwsw ] nwm ibnw mY
Dr nhI kwe nwmu rivAw sB sws igrwsw ]1] rhwa ] nwmY suriq sunI min Bwe ] jo

nwmu sunwvY so myrw mIqu sKwe ]2] nwmhIx gE mUV ngw ] pic pic muE ibKu dyiK pqMgw ]

3] Awpy Qwpy Qwip aQwpy ] nwnk nwmu dyvY hir Awpy ]4]6]58] Awsw mhlw 4 ] gurmuiK

hir hir vyil vDwe ] Pl lwgy hir rsk rswe ]1] hir hir nwmu jip Anq qrMgw ]

jip jip nwmu gurmiq swlwhI mwirAw kwlu jmkMkr BuieAMgw ]1] rhwa ] hir hir gur

mih
Bgiq
rKwe
]
gu
{
qu
T
w
isK
dy
v
Y
my
r
y
Bwe
]2]
hamY
krm
ikCu
ibiD
nhI
jwxY
]
ija

kuMc{ nwie Kwku isir CwxY ]3] jy vf Bwg hovih vf cy ] nwnk nwmu jpih sic sUcy ]
4]7]59] Awsw mhlw 4 ] hir hir nwm kI min BUK lgwe ] nwim suinAY mnu qpqY
myry Bwe ]1] nwmu jphu myry gurisK mIqw ] nwmu jphu nwmy suKu pwvhu nwmu rKhu gurmiq
min cIqw ]1] rhwa ] nwmo nwmu suxI mnu srsw ] nwmu lwhw lY gurmiq ibgsw ]2]
nwm ibnw kustI moh AMDw ] sB inhPl krm kIE duKu DMDw ]3] hir hir hir jsu jpY
vfBwgI ] nwnk gurmiq nwim ilv lwgI ]4]8]60]

368

< siqgur pRswid ] mhlw 4 rwgu Awsw G{ 6 ky 3 ] hiQ kir qMqu vjwvY jogI QoQr vwjY byn ]
gurmiq hir gux bolhu jogI iehu mnUAw hir rMig Byn ]1] jogI hir dyhu mqI apdysu ] jugu jugu
hir hir Eko vrqY iqsu AwgY hm Awdysu ]1] rhwa ] gwvih rwg Bwiq bhu bolih iehu mnUAw KylY
Kyl ] jovih kUp isMcn ka bsuDw aiT bYl gE cir byl ]2] kwieAw ngr mih krm hir bovhu
hir jwmY hirAw Kyqu ] mnUAw AsiQ{ bYlu mnu jovhu hir isMchu gurmiq jyqu ]3] jogI jMgm ssit
sB qumrI jo dyhu mqI iqqu cyl ] jn nwnk ky pRB AMqrjwmI hir lwvhu mnUAw pyl ]4]9]61]
Awsw mhlw 4 ] kb ko BwlY GuMG} qwlw kb ko bjwvY rbwbu ] Awvq jwq bwr iKnu lwgY ha qb

lgu smwra nwmu ]1] myrY min AYsI Bgiq bin Awe ] ha hir ibnu iKnu plu rih n ska jYsy

jl ibnu mInu mir jwe ]1] rhwa ] kb ko mylY pMc sq gwiex kb ko rwg Duin aTwvY ] mylq

cunq iKnu plu csw lwgY qb lgu myrw mnu rwm gun gwvY ]2] kb ko nwcY pwv pswrY kb ko hwQ

pswrY ] hwQ pwv pswrq iblmu iqlu lwgY qb lgu myrw mnu rwm sm@wrY ]3] kb ko logn ka

pqIAwvY
loik
pqIxY
nw
piq
hoie
]
jn
nwnk
hir
ihrdY
sd
iDAwvhu
qw
jY
jY
kry
sBu
koie
]4]

10]62] Awsw mhlw 4 ] sqsMgiq imlIAY hir swDU imil sMgiq hir gux gwie ] igAwn
rqnu bilAw Git cwnxu AigAwnu AMDyrw jwie ]1] hir jn nwchu hir hir iDAwie ] AYsy sMq
imlih myry Bwe hm jn ky Dovh pwie ]1] rhwa ] hir hir nwmu jphu mn myry Anidnu hir ilv
lwie ] jo ieChu soe Plu pwvhu iPir BUK n lwgY Awie ]2] Awpy hir AprMp{ krqw hir Awpy
boil bulwie ] sye sMq Bly quDu Bwvih ijn@ kI piq pwvih Qwie ]3] nwnku AwiK n rwjY hir gux
ija AwKY iqa suKu pwie ] Bgiq BMfwr dIE hir Apuny gux gwhku vxij lY jwie ]4]11]63]

369

2
< siqgur pRswid ] rwgu Awsw G{ 8 ky kwPI
mhlw 4 ] AwieAw mrxu Durwhu hamY roeAY ]
2
gurmuiK nwmu iDAwie AsiQ{ hoeAY ]1] gur pUry swbwis clxu jwixAw ] lwhw nwmu su sw{
sbid smwixAw ]1] rhwa ] pUrib ilKy fyh is AwE mwieAw ] clxu Aju ik kil@ Durhu
PurmwieAw ]2] ibrQw jnmu iqnw ijn@I nwmu ivswirAw ] jUAY Kylxu jig ik iehu mnu hwirAw
]3] jIvix mrix suKu hoie ijn@w gu{ pwieAw ] nwnk scy sic sic smwieAw ]4]12]64]
Awsw mhlw 4 ] jnmu pdwrQu pwie nwmu iDAwieAw ] gur prswdI buiJ sic smwieAw ]1]
ijn@ Duir iliKAw lyKu iqn@I nwmu kmwieAw ] dir scY sicAwr mhil bulwieAw ]1] rhwa ]

AMqir nwmu inDwnu gurmuiK pweAY ] Anidnu nwmu iDAwie hir gux gweAY ]2] AMqir vsqu

Anyk mnmuiK nhI pweAY ] hamY grbY grbu Awip KuAweAY ]3] nwnk Awpy Awip Awip

KuAweAY ] gurmiq min prgwsu scw pweAY ]4]13]65]

rwgu AwswvrI G{ 16 ky 2 mhlw 4 suDMg


< siqgur pRswid ]

ha
Anidnu
hir
nwmu
kIrqnu
kra
]
siqgu
i
r
mo
ka
hir
nwmu
bqwieAw
ha
hir

ibnu iKnu plu rih n ska ]1] rhwa ] hmrY sRvxu ismrnu hir kIrqnu ha hir ibnu rih
n ska ha ieku iKnu ] jYsy hsu srvr ibnu rih n skY qYsy hir jnu ika rhY hir syvw ibnu
]1] iknhUM pRIiq lwe dUjw Bwa ird Dwir iknhUM pRIiq lwe moh Apmwn ] hir jn pRIiq
lwe hir inrbwx pd nwnk ismrq hir hir Bgvwn ]2]14]66] AwswvrI mhlw 4
] mwe moro pRIqmu rwmu bqwvhu rI mwe ] ha hir ibnu iKnu plu rih n ska jYsy krhlu byil
rIJwe ]1] rhwa ] hmrw mnu bYrwg ibrkqu BieAo hir drsn mIq kY qwe ] jYsy

370

Ail kmlw ibnu rih n skY qYsy moih hir ibnu rhnu n jwe ]1] rwKu srix jgdIsur
ipAwry moih srDw pUir hir guswe ] jn nwnk kY min Andu hoq hY hir drsnu inmK
idKwe ]2]39]13]15]67]

rwgu Awsw G{ 2 mhlw 5


< siqgur pRswid ]
ijin lwe pRIiq soe iPir KwieAw ] ijin suiK bYTwlI iqsu Ba bhuqu idKwieAw ] Bwe mIq
kutMb dyiK ibbwdy ] hm Awe vsgiq gur prswdy ]1] AYsw dyiK ibmoihq hoE ] swiDk isD
surdyv mnuKw ibnu swDU siB DRohin DRohy ]1] rhwa ] ieik iPrih adwsI iqn@ kwim ivAwpY ]
ieik sMcih igrhI iqn@ hoie n AwpY ] ieik sqI khwvih iqn@ bhuqu klpwvY ] hm hir rwKy

lig siqgur pwvY ]2] qpu krqy qpsI BUlwE ] pMifq mohy loiB sbwE ] Y gux mohy moihAw

Awkwsu ] hm siqgur rwKy dy kir hwQu ]3] igAwnI kI hoie vrqI dwis ] kr joVy syvw kry

Ardwis ] jo qUM khih su kwr kmwvw ] jn nwnk gurmuK nyiV n Awvw ]4]1] Awsw mhlw 5 ]

ssU qy ipir kInI vwiK ] dyr ijTwxI mue dUiK sMqwip ] Gr ky ijTyry kI cUkI kwix ] ipir riKAw

kInI
su
G
V
su
j
wix
]1]
su
n
hu
lokw
mY
pR
y
m
rsu
pwieAw
]
du
r
jn
mwry
vY
r
I
sM
G
wry
siqgu
i
r
mo
ka

hir nwmu idvwieAw ]1] rhwa ] pRQmy iqAwgI hamY pRIiq ] duqIAw iqAwgI logw rIiq ] Y gux
iqAwig durjn mIq smwny ] qurIAw guxu imil swD pCwny ]2] shj guPw mih Awsxu bwiDAw ]
joiq s}p Anwhdu vwijAw ] mhw Andu gur sbdu vIcwir ] pA isa rwqI Dn sohwgix nwir
]3] jn nwnku boly bRhm bIcw{ ] jo suxy kmwvY su aqrY pwir ] jnim n mrY n AwvY n jwie ]
hir syqI Aohu rhY smwie ]4]2] Awsw mhlw 5 ] inj BgqI sIlvMqI nwir ] }ip AnUp pUrI
Awcwir ] ijqu gih vsY so ghu soBwvMqw ] gurmuiK pwe iknY ivrlY jMqw ]1] sukrxI kwmix

371

gur imil hm pwe ] jij kwij prQwie suhwe ]1] rhwa ] ijc{ vsI ipqw kY swiQ ] iqc{
kMqu bhu iPrY adwis ] kir syvw sq purKu mnwieAw ] guir AwxI Gr mih qw srb suK pwieAw
]2] bqIh sulKxI scu sMqiq pUq ] AwigAwkwrI suGV s}p ] ieC pUry mn kMq suAwmI ]
sgl sMqoKI dyr jyTwnI ]3] sB prvwrY mwih sryst ] mqI dyvI dyvr jyst ] Dnu su ghu ijqu
pRgtI Awie ] jn nwnk suKy suiK ivhwie ]4]3] Awsw mhlw 5 ] mqw kra so pkin n dye
] sIl sMjm kY inkit Kloe ] vys kry bhu }p idKwvY ] gih bsin n dye viK viK BrmwvY
]1] Gr kI nwieik Gr vwsu n dyvY ] jqn kra arJwie pryvY ]1] rhwa ] Dur kI ByjI
Awe Awmir ] na KMf jIqy siB Qwn Qnqr ] qit qIriQ n CofY jog sMinAws ] piV Qwky

isMmiq byd AiBAws ]2] jh bYsa qh nwly bYsY ] sgl Bvn mih sbl pRvysY ] hoCI

srix pieAw rhxu n pwe ] khu mIqw ha kY pih jwe ]3] suix apdysu siqgur pih

AwieAw ] guir hir hir nwmu moih mM VwieAw ] inj Gir visAw gux gwie Anqw ] pRBu

imilAo nwnk BE AicMqw ]4] G{ myrw ieh nwieik hmwrI ] ieh Awmir hm guir kIE

drbwrI
]1]
rhwa
dU
j
w
]4]4]
Awsw
mhlw
5
]
pR
Q
my
mqw
ij
pI
clwva
]
du
q
IE

mqw duie mwnuK phucwva ] qqIE mqw ikCu kra apwieAw ] mY sBu ikCu Coif pRB quhI
iDAwieAw ]1] mhw And AicMq shjwieAw ] dusmn dUq muE suKu pwieAw ]1] rhwa ]
siqguir mo ka dIAw apdysu ] jIa ipMfu sBu hir kw dysu ] jo ikCu krI su qyrw qwxu ] qUM myrI
Aot qUMhY dIbwxu ]2] quDno Coif jweAY pRB kYN Dir ] Awn n bIAw qyrI smsir ] qyry syvk
ka iks kI kwix ] swkqu BUlw iPrY bybwix ]3] qyrI vifAwe khI n jwie ] jh kh
rwiK lYih gil lwie ] nwnk dws qyrI srxwe ] pRiB rwKI pYj vjI vwDwe ]4]5]

372

Awsw mhlw 5 ] prdysu Jwig sady ka AwieAw ] vsqu AnUp suxI lwBwieAw ] gux rwis
bMin@ plY AwnI ] dyiK rqnu iehu mnu lptwnI ]1] swh vwpwrI duAwrY AwE ] vK{ kwFhu
sadw krwE ]1] rhwa ] swih pTwieAw swhY pwis ] Amol rqn Amolw rwis ] ivstu suBwe
pwieAw mIq ] sadw imilAw inhcl cIq ]2] Ba nhI qskr pax n pwnI ] shij ivhwJI
shij lY jwnI ] sq kY KitAY duKu nhI pwieAw ] shI slwmiq Gir lY AwieAw ]3] imilAw
lwhw BE And ] Dnu swh pUry bKisMd ] iehu sadw gurmuiK iknY ivrlY pwieAw ] shlI Kyp
nwnku lY AwieAw ]4]6] Awsw mhlw 5 ] gunu Avgnu myro kCu n bIcwro ] nh dyiKAo }p rMg
sIgwro ] cj Acwr ikCu ibiD nhI jwnI ] bwh pkir pA syjY AwnI ]1] suinbo sKI kMiq

hmwro kIAlo Ksmwnw ] k{ msqik Dwir rwiKAo kir Apunw ikAw jwnY iehu loku Ajwnw ]1]

rhwa ] suhwgu hmwro Ab huix soihAo ] kMqu imilAo myro sBu duKu joihAo ] AWgin myrY soBw cMd ]

inis bwsur pA sMig And ]2] bs hmwry rMig clUl ] sgl AwBrx soBw kMiT PUl ]

pA pyKI sit pwE sgl inDwn ] dust dUq kI cUkI kwin ]3] sd KusIAw sdw rMg mwxy ]

na
iniD
nwmu
g
h
mih
q
p
qwny
]
khu
nwnk
ja
iprih
sIgwrI
]
iQ{
sohwgin
sM
i
g
BqwrI

]4]7] Awsw mhlw 5 ] dwnu dyie kir pUjw krnw ] lYq dyq an@ mUkir prnw ] ijqu dir qum@
hY bRwhmx jwxw ] iqqu dir qUMhI hY pCuqwxw ]1] AYsy bRwhmx fUby Bwe ] inrwprwD icqvih
buirAwe ]1] rhwa ] AMqir loBu iPrih hlkwE ] inMdw krih isir Bw{ aTwE ] mwieAw mUTw
cyqY nwhI ] Brmy BUlw bhuqI rwhI ]2] bwhir ByK krih Gnyry ] AMqir ibiKAw aqrI Gyry ]
Avr apdysY Awip n bUJY ] AYsw bRwhmxu khI n sIJY ]3] mUrK bwmx pRBU smwil ] dyKq sunq
qyrY hY nwil ] khu nwnk jy hovI Bwgu ] mwnu Coif gur crxI lwgu ]4]8] Awsw mhlw 5 ]

373

dUK rog BE gqu qn qy mnu inrmlu hir hir gux gwie ] BE And imil swDU sMig Ab myrw
mnu kq hI n jwie ]1] qpiq buJI gur sbdI mwie ] ibnis gieAo qwp sB shsw gu{ sIqlu
imilAo shij suBwie ]1] rhwa ] Dwvq rhy Eku ieku bUiJAw Awie bsy Ab inhclu Qwie ]
jgqu aDwrn sMq qumwry drsnu pyKq rhy AGwie ]2] jnm doK pry myry pwCY Ab pkry
inhclu swDU pwie ] shj Duin gwvY mMgl mnUAw Ab qw ka Puin kwlu n Kwie ]3] krn
kwrn smrQ hmwry suKdwe myry hir hir rwie ] nwmu qyrw jip jIvY nwnku Aoiq poiq myrY
sMig shwie ]4]9] Awsw mhlw 5 ] ArVwvY ibllwvY inMdku ] pwrbRhmu prmys{ ibsirAw
Apxw kIqw pwvY inMdku ]1] rhwa ] jy koe as kw sMgI hovY nwly lE isDwvY ] Axhodw

Ajg{ Bw{ aTwE inMdku AgnI mwih jlwvY ]1] prmysr kY duAwrY ij hoie ibqIqY su nwnku

AwiK suxwvY ] Bgq jnw ka sdw Andu hY hir kIrqnu gwie ibgswvY ]2]10] Awsw mhlw 5

] ja mY kIAo sgl sIgwrw ] qa BI myrw mnu n pqIAwrw ] Aink sugMDq qn mih lwva ]

Aohu suKu iqlu smwin nhI pwva ] mn mih icqva AYsI Awswe ] pA dyKq jIva myrI mwe

]1]
mwe
khw
kra
iehu
mnu
n
DIrY
]
p
A
pR
I
qm
bY
r
wgu
ihrY
]1]
rhwa
]
bs
ibBU
K
n
su
K

bhuq ibsyKY ] Aoie BI jwna ikqY n lyKY ] piq soBw A{ mwnu mhqu ] AwigAwkwrI sgl jgqu
] ghu AYsw hY suMdr lwl ] pRB Bwvw qw sdw inhwl ]2] ibMjn Bojn Aink prkwr ] rMg
qmwsy bhuqu ibsQwr ] rwj imlK A{ bhuqu Purmwieis ] mnu nhI DRwpY qsnw nw jwieis ]
ibnu imlby iehu idnu n ibhwvY ] imlY pRBU qw sB suK pwvY ]3] Kojq Kojq sunI ieh soie ]
swDsMgiq ibnu qirAo n koie ] ijsu msqik Bwgu iqin siqgu{ pwieAw ] pUrI Awsw mnu
qpqwieAw ] pRB imilAw qw cUkI fMJw ] nwnk lDw mn qn mMJw ]4]11] Awsw mhlw 5

374

pMcpdy ] pRQmy qyrI nIkI jwiq ] duqIAw qyrI mnIAY pWiq ] qqIAw qyrw suMdr Qwnu ] ibgV
3
}pu mn mih AiBmwnu ]1] sohnI s}ip sujwix ibcKin ] Aiq grbY moih PwkI qUM ]1] rhwa ]
Aiq sUcI qyrI pwkswl ] kir iesnwnu pUjw iqlku lwl ] glI grbih muiK govih igAwn ]
siB ibiD Koe loiB suAwn ]2] kwpr pihrih Bogih Bog ] Awcwr krih soBw mih log ] coAw
cMdn sugMD ibsQwr ] sMgI Kotw koDu cMfwl ]3] Avr join qyrI pinhwrI ] iesu DrqI mih qyrI
iskdwrI ] suienw }pw quJ pih dwm ] sIlu ibgwirAo qyrw kwm ]4] jw ka sit mieAw
hir rwie ] sw bMdI qy le Cfwie ] swDsMig imil hir rsu pwieAw ] khu nwnk sPl Aoh
kwieAw ]5] siB }p siB suK bny suhwgin ] Aiq suMdir ibcKin qUM ]1] rhwa dUjw ]12]

Awsw mhlw 5 iekquky 2 ] jIvq dIsY iqsu srpr mrxw ] muAw hovY iqsu inhclu rhxw ]1]

jIvq muE muE sy jIvy ] hir hir nwmu AvKDu muiK pwieAw gur sbdI rsu AMmqu pIvy ]1]

rhwa ] kwcI mtukI ibnis ibnwsw ] ijsu CUtY qkutI iqsu inj Gir vwsw ]2] cw cVY su pvY

pieAwlw ] Drin pVY iqsu lgY n kwlw ]3] BRmq iPry iqn ikCU n pwieAw ] sy AsiQr ijn

gu
r
sbdu
kmwieAw
]4]
jIa
ipM
f
u
sBu
hir
kw
mwlu
]
nwnk
gu
r
imil
BE
inhwl
]5]13]

Awsw mhlw 5 ] puqrI qyrI ibiD kir QwtI ] jwnu siq kir hoiegI mwtI ]1] mUlu smwlhu
Acyq gvwrw ] ieqny ka qum@ ikAw grby ]1] rhwa ] qIin syr kw idhwVI imhmwnu ] Avr
vsqu quJ pwih Amwn ]2] ibstw Asq rkqu pryty cwm ] iesu pir ly rwiKAo gumwn ]3]
Ek vsqu bUJih qw hovih pwk ] ibnu bUJy qUM sdw nwpwk ]4] khu nwnk gur ka kurbwnu ]
ijs qy pweAY hir purKu sujwnu ]5]14] Awsw mhlw 5 iekquky capdy ] iek GVI idnsu
mo ka bhuqu idhwry ] mnu n rhY kYsy imla ipAwry ]1] ieku plu idnsu mo ka kbhu n ibhwvY ]

375

drsn kI min Aws GnyrI koe AYsw sMqu mo ka iprih imlwvY ]1] rhwa ] cwir phr chu
jugh smwny ] rYix Be qb AMqu n jwny ]2] pMc dUq imil iprhu ivCoVI ] BRim BRim rovY hwQ
pCoVI ]3] jn nwnk ka hir drsu idKwieAw ] Awqmu cIin@ prm suKu pwieAw ]4]15]
Awsw mhlw 5 ] hir syvw mih prm inDwnu ] hir syvw muiK AMmq nwmu ]1] hir myrw swQI
sMig sKwe ] duiK suiK ismrI qh majUdu jmu bpurw mo ka khw frwe ]1] rhwa ] hir myrI
Aot mY hir kw qwxu ] hir myrw sKw mn mwih dIbwxu ]2] hir myrI pUMjI myrw hir vyswhu ]
gurmuiK Dnu KtI hir myrw swhu ]3] gur ikrpw qy ieh miq AwvY ] jn nwnku hir kY AMik
smwvY ]4]16] Awsw mhlw 5 ] pRBu hoie pwlu q iehu mnu lwe ] siqgu{ syiv sBY Pl

pwe ]1] mn ika bYrwgu krihgw siqgu{ myrw pUrw ] mnsw kw dwqw sB suK inDwnu AMmq

sir sd hI BrpUrw ]1] rhwa ] crx kml ird AMqir Dwry ] pRgtI joiq imly rwm ipAwry ]

2] pMc sKI imil mMglu gwieAw ] Anhd bwxI nwdu vjwieAw ]3] gu{ nwnku quTw imilAw

hir rwie ] suiK rYix ivhwxI shij suBwie ]4]17] Awsw mhlw 5 ] kir ikrpw hir

prgtI
AwieAw
]
imil
siqgu
r
Dnu
pU
r
w
pwieAw
]1]
AY
s
w
hir
Dnu
sM
c
IAY
Bwe
]
Bwih
n

jwlY jil nhI fUbY sMgu Coif kir kqhu n jwe ]1] rhwa ] qoit n AwvY inKuit n jwie ]
Kwie Kric mnu rihAw AGwie ]2] so scu swhu ijsu Gir hir Dnu sMcwxw ] iesu Dn qy sBu jgu
vrswxw ]3] iqin hir Dnu pwieAw ijsu purb ilKy kw lhxw ] jn nwnk AMiq vwr nwmu
ghxw ]4]18] Awsw mhlw 5 ] jYsy ikrswxu bovY ikrswnI ] kwcI pwkI bwiF prwnI ]1] jo
jnmY so jwnhu mUAw ] goivMd Bgqu AsiQ{ hY QIAw ]1] rhwa ] idn qy srpr pasI rwiq ]
rYix ge iPir hoie prBwiq ]2] mwieAw moih soie rhy ABwgy ] gur pRswid ko ivrlw

376

jwgy ]3] khu nwnk gux gweAih nIq ] muK jl hoie inrml cIq ]4]19] Awsw mhlw 5
] na iniD qyrY sgl inDwn ] ieCw pUrku rKY indwn ]1] qUM myro ipAwro qw kYsI BUKw ] qUM min
visAw lgY n dUKw ]1] rhwa ] jo qUM krih soe prvwxu ] swcy swihb qyrw scu Purmwxu ]2] jw
quDu BwvY qw hir gux gwa ] qyrY Gir sdw sdw hY inAwa ]3] swcy swihb AlK AByv ] nwnk
lwieAw lwgw syv ]4]20] Awsw mhlw 5 ] inkit jIA kY sd hI sMgw ] kudriq vrqY }p
A{ rMgw ]1] krY n JurY nw mnu rovnhwrw ] AivnwsI Aivgqu Agoc{ sdw slwmiq Ksmu
hmwrw ]1] rhwa ] qyry dwsry ka iks kI kwix ] ijs kI mIrw rwKY Awix ]2] jo lafw pRiB
kIAw Ajwiq ] iqsu lafy ka iks kI qwiq ]3] vymuhqwjw vyprvwhu ] nwnk dws khhu gur

vwhu ]4]21] Awsw mhlw 5 ] hir rsu Coif hoCY ris mwqw ] Gr mih vsqu bwhir aiT jwqw

]1] sunI n jwe scu AMmq kwQw ] rwir krq JUTI lig gwQw ]1] rhwa ] vjhu swihb kw

syv ibrwnI ] AYsy gunh ACwidAo pRwnI ]2] iqsu isa lUk jo sd hI sMgI ] kwim n AwvY so

iPir iPir mMgI ]3] khu nwnk pRB dIn dieAwlw ] ija BwvY iqa kir pRiqpwlw ]4]22]

Awsw
mhlw
5
]
jIA
pR
w
n
Dnu
hir
ko
nwmu
]
e
h
w
hW
an
sM
i
g
kwmu
]1]
ibnu
hir
nwm

Av{ sBu Qorw ] qpiq AGwvY hir drsin mnu morw ]1] rhwa ] Bgiq BMfwr gurbwxI
lwl ] gwvq sunq kmwvq inhwl ]2] crx kml isa lwgo mwnu ] siqguir qUTY kIno dwnu
]3] nwnk ka guir dIiKAw dIn@ ] pRB AibnwsI Git Git cIn@ ]4]23] Awsw mhlw 5
] And ibnod Brypuir DwirAw ] Apunw kwrju Awip svwirAw ]1] pUr smgRI pUry Twkur
kI ] Birpuir Dwir rhI soB jw kI ]1] rhwa ] nwmu inDwnu jw kI inrml soie ] Awpy
krqw Av{ n koie ]2] jIA jMq siB qw kY hwiQ ] riv rihAw pRBu sB kY swiQ ]3]

377

pUrw gu{ pUrI bxq bxwe ] nwnk Bgq imlI vifAwe ]4]24] Awsw mhlw 5 ]
gur kY sbid bnwvhu iehu mnu ] gur kw drsnu sMchu hir Dnu ]1] qm miq myrY irdY qUM Awa ]
iDAwva gwva gux goivMdw Aiq pRIqm moih lwgY nwa ]1] rhwa ] qpiq AGwvnu swcY
nwie ] ATsiT mjnu sMq DUrwie ]2] sB mih jwna krqw Ek ] swDsMgiq imil buiD
ibbyk ]3] dwsu sgl kw Coif AiBmwnu ] nwnk ka guir dIno dwnu ]4]25] Awsw mhlw 5
] buiD pRgws Be miq pUrI ] qw qy ibnsI durmiq dUrI ]1] AYsI gurmiq pweAly ] bUfq Gor
AMD kUp mih inkisAo myry Bwe ry ]1] rhwa ] mhw Agwh Agin kw swg{ ] gu{ boihQu
qwry rqnwg{ ]2] duqr AMD ibKm ieh mwieAw ] guir pUrY prgtu mwrgu idKwieAw ]3]

jwp qwp kCu akiq n morI ] gur nwnk srxwgiq qorI ]4]26] Awsw mhlw 5 iqpdy 2 ]

hir rsu pIvq sd hI rwqw ] Awn rsw iKn mih lih jwqw ] hir rs ky mwqy min sdw And ]

Awn rsw mih ivAwpY icMd ]1] hir rsu pIvY Almsqu mqvwrw ] Awn rsw siB hoCy ry ]1]

rhwa ] hir rs kI kImiq khI n jwie ] hir rsu swDU hwit smwie ] lwK krorI imlY n kyh ]

ijsih
prwpiq
iqs
hI
dy
i
h
]2]
nwnk
cwiK
BE
ibsmwdu
]
nwnk
gu
r
qy
AwieAw
swdu
]
e
q

q kq Coif n jwie ] nwnk gIDw hir rs mwih ]3]27] Awsw mhlw 5 ] kwmu koDu
loBu mohu imtwvY CutkY durmiq ApunI DwrI ] hoie inmwxI syv kmwvih qw pRIqm hovih min
ipAwrI ]1] suix suMdir swDU bcn aDwrI ] dUK BUK imtY qyro shsw suK pwvih qUM suKmin
nwrI ]1] rhwa ] crx pKwir kra gur syvw Awqm suDu ibKu iqAws invwrI ] dwsn
kI hoie dwis dwsrI qw pwvih soBw hir duAwrI ]2] iehI Acwr iehI ibahwrw AwigAw
mwin Bgiq hoie qum@wrI ] jo iehu mM kmwvY nwnk so Bajlu pwir aqwrI ]3]28]

378

Awsw mhlw 5 dupdy ] Be prwpiq mwnuK dyhurIAw ] goibMd imlx kI ieh qyrI brIAw ]
Avir kwj qyrY ikqY n kwm ] imlu swDsMgiq Bju kyvl nwm ]1] srMjwim lwgu Bvjl
qrn kY ] jnmu bQw jwq rMig mwieAw kY ]1] rhwa ] jpu qpu sMjmu Drmu n kmwieAw ]
syvw swD n jwinAw hir rwieAw ] khu nwnk hm nIc krMmw ] srix pry kI rwKhu srmw
]2]29] Awsw mhlw 5 ] quJ ibnu Av{ nwhI mY dUjw qUM myry mn mwhI ] qUM swjnu sMgI pRBu
myrw kwhy jIA frwhI ]1] qumrI Aot qumwrI Awsw ] bYTq Tq sovq jwgq ivs{ nwhI
qUM sws igrwsw ]1] rhwa ] rwKu rwKu srix pRB ApnI Agin swgr ivkrwlw ] nwnk
ky suKdwqy siqgur hm qumry bwl gupwlw ]2]30] Awsw mhlw 5 ] hir jn lIny pRBU

Cfwie ] pRIqm isa myro mnu mwinAw qwpu muAw ibKu Kwie ]1] rhwa ] pwlw qw kCU n

ibAwpY rwm nwm gun gwie ] fwkI ko iciq kCU n lwgY crn kml srnwie ]1] sMq pRswid

BE ikrpwlw hoE Awip shwie ] gun inDwn iniq gwvY nwnku shsw duKu imtwie ]2]31]

Awsw mhlw 5 ] AaKDu KwieAo hir ko nwa ] suK pwE duK ibnisAw Qwa ]1] qwpu

gieAw
bcin
gu
r
pU
r
y
]
Andu
BieAw
siB
imty
ivsU
r
y
]1]
rhwa
]
jIA
jM
q
sgl
su
K
u

pwieAw ] pwrbRhmu nwnk min iDAwieAw ]2]32] Awsw mhlw 5 ] bWCq nwhI su bylw Awe
] ibnu hukmY ika buJY buJwe ]1] TMFI qwqI imtI Kwe ] Aohu n bwlw bUFw Bwe ]1] rhwa ]
nwnk dws swD srxwe ] gur pRswid Ba pwir prwe ]2]33] Awsw mhlw 5 ] sdw sdw
Awqm prgwsu ] swDsMgiq hir crx invwsu ]1] rwm nwm iniq jip mn myry ] sIql sWiq
sdw suK pwvih iklivK jwih sBy mn qyry ]1] rhwa ] khu nwnk jw ky pUrn krm ] siqgur
Byty pUrn pwrbRhm ]2]34] dUjy Gr ky caqIs ] Awsw mhlw 5 ] jw kw hir suAwmI pRBu

379

bylI ] pIV ge iPir nhI duhylI ]1] rhwa ] kir ikrpw crn sMig mylI ] sUK shj Awnd
suhylI ]1] swDsMig gux gwie AqolI ] hir ismrq nwnk Be AmolI ]2]35]
Awsw mhlw 5 ] kwm koD mwieAw md mqsr E Kylq siB jUAY hwry ] squ sMqoKu dieAw Drmu
scu ieh ApunY gh BIqir vwry ]1] jnm mrn cUky siB Bwry ] imlq sMig BieAo mnu
inrmlu guir pUrY lY iKn mih qwry ]1] rhwa ] sB kI rynu hoie rhY mnUAw sgly dIsih mIq
ipAwry ] sB mDy rivAw myrw Twku{ dwnu dyq siB jIA sm@wry ]2] Eko Eku Awip ieku EkY EkY hY
sglw pwswry ] jip jip hoE sgl swD jn Eku nwmu iDAwie bhuqu aDwry ]3] gihr gMBIr
ibAMq guswe AMqu nhI ikCu pwrwvwry ] qum@rI pw qy gun gwvY nwnk iDAwie iDAwie pRB ka

nmskwry ]4]36] Awsw mhlw 5 ] qU ibAMqu Aivgqu Agoc{ iehu sBu qyrw Awkw{ ] ikAw

hm jMq krh cqurwe jW sBu ikCu quJY mJwir ]1] myry siqgur Apny bwilk rwKhu lIlw

Dwir ] dyhu sumiq sdw gux gwvw myry Twkur Agm Apwr ]1] rhwa ] jYsy jnin jTr mih

pRwnI Aohu rhqw nwm ADwir ] Andu krY swis swis sm@wrY nw pohY Agnwir ]2] pr Dn

pr
dwrw
pr
inM
d
w
ien
isa
pR
I
iq
invwir
]
crn
kml
sy
v
I
ird
AM
q
ir
gu
r
pU
r
y
kY
AwDwir

]3] ghu mMdr mhlw jo dIsih nw koe sMgwir ] jb lgu jIvih klI kwl mih jn nwnk
nwmu sm@wir ]4]37]

Awsw G{ 3 mhlw 5
< siqgur pRswid ]

rwj imlk jobn gh soBw }pvMqu juoAwnI ] bhuqu drbu hsqI A{ GoVy lwl lwK bY AwnI ]
AwgY drgih kwim n AwvY Coif clY AiBmwnI ]1] kwhy Ek ibnw icqu lweAY ] Tq bYTq
sovq jwgq sdw sdw hir iDAweAY ]1] rhwa ] mhw bic suMdr AwKwVy rx mih ijqy

380

pvwVy ] ha mwra ha bMDa Cofa muK qy Ev bbwVy ] AwieAw hukmu pwrbRhm kw Coif cilAw
Ek idhwVy ]2] krm Drm jugiq bhu krqw krxYhw{ n jwnY ] apdysu krY Awip n kmwvY qqu
sbdu n pCwnY ] nWgw AwieAw nWgo jwsI ija hsqI Kwku CwnY ]3] sMq sjn sunhu siB mIqw
JUTw Ehu pswrw ] myrI myrI kir kir fUby Kip Kip muE gvwrw ] gur imil nwnk nwmu iDAwieAw
swic nwim insqwrw ]4]1]38]

rwgu Awsw G{ 5 mhlw 5


< siqgur pRswid ]
BRm mih soe sgl jgq DMD AMD ] ko jwgY hir jnu ]1] mhw mohnI mgn pA pRIiq pRwn ]
ko iqAwgY ivrlw ]2] crn kml AwnUp hir sMq mMq ] ko lwgY swDU ]3] nwnk swDU sMig

jwgy igAwn rMig ] vfBwgy ikrpw ]4]1]39]

< siqgur pRswid ]

rwgu Awsw G{ 6 mhlw 5 ] jo quDu BwvY so prvwnw sUKu shju min soe ] krx kwrx smrQ

Apwrw Av{ nwhI ry koe ]1] qyry jn rsik rsik gux gwvih ] msliq mqw isAwxp

jn
kI
jo
qU
M
krih
krwvih
]1]
rhwa
]
AM
m

q
u
nwmu
qu
m
wrw
ipAwry
swDsM
i
g
rsu
pwieAw
]

qpiq AGwie sye jn pUry suK inDwnu hir gwieAw ]2] jw ka tyk qum@wrI suAwmI qw ka
nwhI icMqw ] jw ka dieAw qumwrI hoe sy swh Bly BgvMqw ]3] Brm moh DRoh siB inksy
jb kw drsnu pwieAw ] vrqix nwmu nwnk scu kInw hir nwmy rMig smwieAw ]4]1]40]
Awsw mhlw 5 ] jnm jnm kI mlu DovY prwe Awpxw kIqw pwvY ] ehw suKu nhI drgh Foe
jm puir jwie pcwvY ]1] inMdik Aihlw jnmu gvwieAw ] phuic n swkY kwhU bwqY AwgY Tar
n pwieAw ]1] rhwa ] ikrqu pieAw inMdk bpury kw ikAw Aohu krY ibcwrw ] qhw ibgUqw

381

jh koie n rwKY Aohu iksu pih kry pukwrw ]2] inMdk kI giq kqhUM nwhI KsmY EvY Bwxw ]
jo jo inMd kry sMqn kI iqa sMqn suKu mwnw ]3] sMqw tyk qumwrI suAwmI qUM sMqn kw shwe ]
khu nwnk sMq hir rwKy inMdk dIE {Vwe ]4]2]41] Awsw mhlw 5 ] bwh{ Doie AMq{
mnu mYlw duie Tar Apuny KoE ] ehw kwim koiD moih ivAwipAw AwgY muis muis roE ]1]
goivMd Bjn kI miq hY horw ] vrmI mwrI swpu n mre nwmu n sune forw ]1] rhwa ] mwieAw
kI ikriq Coif gvwe BgqI swr n jwnY ] byd sws ka qrkin lwgw qqu jogu n pCwnY ]
2] aGir gieAw jYsw Kotw FbUAw ndir srwPw AwieAw ] AMqrjwmI sBu ikCu jwnY as qy
khw CpwieAw ]3] kUiV kpit bMic inMmunIAwdw ibnis gieAw qqkwly ] siq siq siq

nwnik kihAw ApnY ihrdY dyKu smwly ]4]3]42] Awsw mhlw 5 ] admu krq hovY mnu

inrmlu nwcY Awpu invwry ] pMc jnw ly vsgiq rwKY mn mih EkMkwry ]1] qyrw jnu inriq

kry gun gwvY ] rbwbu pKwvj qwl GuMG} Anhd sbdu vjwvY ]1] rhwa ] pRQmy mnu prboDY

Apnw pwCY Avr rIJwvY ] rwm nwm jpu ihrdY jwpY muK qy sgl sunwvY ]2] kr sMig swDU

crn
pKwrY
sM
q
DU
i
r
qin
lwvY
]
mnu
qnu
Arip
Dry
gu
r
AwgY
siq
pdwrQu
pwvY
]3]
jo
jo

sunY pyKY lwie srDw qw kw jnm mrn duKu BwgY ] AYsI inriq nrk invwrY nwnk gurmuiK
jwgY ]4]4]43] Awsw mhlw 5 ] ADm cMfwlI Be bRhmxI sUdI qy sRystwe ry ] pwqwlI
AwkwsI sKnI lhbr bUJI Kwe ry ]1] Gr kI iblwe Avr isKwe mUsw dyiK frwe ry ]
Aj kY vis guir kIno kyhir kUkr iqnih lgwe ry ]1] rhwa ] bwJu QUnIAw Cprw Qwim@Aw
nIGirAw G{ pwieAw ry ] ibnu jVIE lY jiVAo jVwvw Qyvw Acrju lwieAw ry ]2] dwdI
dwid n phucnhwrw cUpI inrna pwieAw ry ] mwil dulIcY bYTI ly imrqku nYn idKwlnu

382

DwieAw ry ]3] soe Ajwxu khY mY jwnw jwnxhw{ n Cwnw ry ] khu nwnk guir Aima
pIAwieAw rsik rsik ibgswnw ry ]4]5]44] Awsw mhlw 5 ] bMDn kwit ibswry Aagn
Apnw ibrdu sm@wirAw ] hoE pwl mwq ipq inAwe bwirk ija pRiqpwirAw ]1] gurisK
rwKy gur gopwil ] kwiF lIE mhw Bvjl qy ApnI ndir inhwil ]1] rhwa ] jw kY ismrix
jm qy CutIAY hliq pliq suKu pweAY ] swis igrwis jphu jpu rsnw nIq nIq gux gweAY
]2] Bgiq pRym prm pdu pwieAw swDsMig duK nwTy ] iCjY n jwie ikCu Ba n ibAwpy hir
Dnu inrmlu gwTy ]3] AMiq kwl pRB BE shwe ieq aq rwKnhwry ] pRwn mIq hIq Dnu myrY
nwnk sd bilhwry ]4]6]45] Awsw mhlw 5 ] jw qUM swihbu qw Ba kyhw ha quDu ibnu iksu

swlwhI ] Eku qUM qw sBu ikCu hY mY quDu ibnu dUjw nwhI ]1] bwbw ibKu dyiKAw sMsw{ ] riKAw

krhu guswe myry mY nwmu qyrw AwDw{ ]1] rhwa ] jwxih ibrQw sBw mn kI ho{ iksu pih AwiK

suxweAY ] ivxu nwvY sBu jgu barwieAw nwmu imlY suKu pweAY ]2] ikAw khIAY iksu AwiK

suxweAY ij khxw su pRB jI pwis ] sBu ikCu kIqw qyrw vrqY sdw sdw qyrI Aws ]3] jy

dy
i
h
vifAwe
qw
qy
r
I
vifAwe
ieq
aq
qu
J
ih
iDAwa
]
nwnk
ky
pR
B
sdw
su
K
dwqy
mY
qwxu

qyrw ieku nwa ]4]7]46] Awsw mhlw 5 ] AMmqu nwmu qum@wrw Twkur Ehu mhw rsu jnih pIAo
] jnm jnm cUky BY Bwry durqu ibnwisAo Brmu bIAo ]1] drsnu pyKq mY jIAo ] suin kir bcn
qum@wry siqgur mnu qnu myrw Tw{ QIAo ]1] rhwa ] qum@rI pw qy BieAo swDsMgu Ehu kwju qum@
Awip kIAo ] idV kir crx ghy pRB qum@ry shjy ibiKAw Be KIAo ]2] suK inDwn nwmu pRB
qumrw Ehu AibnwsI mM lIAo ] kir ikrpw moih siqguir dInw qwpu sMqwpu myrw bY{ gIAo ]3]
Dnu su mwxs dyhI pwe ijqu pRiB ApnY myil lIAo ] Dnu su kiljugu swDsMig kIrqnu gweAY

383

nwnk nwmu ADw{ hIAo ]4]8]47] Awsw mhlw 5 ] AwgY hI qy sBu ikCu hUAw Av{ ik jwxY
igAwnw ] BUl cUk Apnw bwirku bKisAw pwrbRhm Bgvwnw ]1] siqgu{ myrw sdw dieAwlw
moih dIn ka rwiK lIAw ] kwitAw rogu mhw suKu pwieAw hir AMmqu muiK nwmu dIAw ]1]
rhwa ] Aink pwp myry prhirAw bMDn kwty mukq BE ] AMD kUp mhw Gor qy bwh pkir guir
kwiF lIE ]2] inrBa BE sgl Ba imitAw rwKy rwKnhwry ] AYsI dwiq qyrI pRB myry kwrj
sgl svwry ]3] gux inDwn swihb min mylw ] srix pieAw nwnk suohylw ]4]9]48]
Awsw mhlw 5 ] qUM ivsrih qW sBu ko lwgU cIiq Awvih qW syvw ] Av{ n ko dUjw sUJY swcy
AlK AByvw ]1] cIiq AwvY qW sdw dieAwlw logn ikAw vycwry ] burw Blw khu iks no

khIAY sgly jIA qum@wry ]1] rhwa ] qyrI tyk qyrw AwDwrw hwQ dyie qUM rwKih ] ijsu jn

pir qyrI ikrpw iqs ka ibpu n ko BwKY ]2] Aoho suKu Aohw vifAwe jo pRB jI min BwxI ]

qUM dwnw qUM sd imhrvwnw nwmu imlY rMgu mwxI ]3] quDu AwgY Ardwis hmwrI jIa ipMfu sBu

qyrw ] khu nwnk sB qyrI vifAwe koe nwa n jwxY myrw ]4]10]49] Awsw mhlw 5 ] kir

ikrpw
pR
B
AM
q
rjwmI
swDsM
i
g
hir
pwe
A
Y
]
Koil
ikvwr
idKwly
drsnu
pu
n
rip
jnim
n

AweAY ]1] imla prIqm suAwmI Apuny sgly dUK hra ry ] pwrbRhmu ijin@ irdY ArwiDAw
qw kY sMig qra ry ]1] rhwa ] mhw aidAwn pwvk swgr BE hrK sog mih bsnw ]
siqgu{ Byit BieAw mnu inrmlu jip AMmqu hir rsnw ]2] qnu Dnu Qwip kIAo sBu Apnw
koml bMDn bWiDAw ] gur prswid BE jn mukqy hir hir nwmu ArwiDAw ]3] rwiK lIE
pRiB rwKnhwrY jo pRB Apuny Bwxy ] jIa ipMfu sBu qum@rw dwqy nwnk sd kurbwxy ]4]11]
50] Awsw mhlw 5 ] moh mln nId qy CutkI kanu AnugRhu BieAo rI ] mhw mohnI quDu n

384

ivAwpY qyrw Awlsu khw gieAo rI ]1] rhwa ] kwmu koDu Ahkw{ gwKro sMjim kan CuitAo
rI ] suir nr dyv Asur Y gunIAw sglo Bvnu luitAo rI ]1] dwvw Agin bhuqu qx jwly
koe hirAw bUtu rihAo rI ] AYso smrQu vrin n swka qw kI apmw jwq n kihAo rI ]
2] kwjr koT mih Be n kwrI inrml brnu binAo rI ] mhw mM gur ihrdY bisAo
Acrj nwmu suinAo rI ]3] kir ikrpw pRB ndir Avlokn ApunY crix lgwe ] pRym
Bgiq nwnk suKu pwieAw swDU sMig smwe ]4]12]51]

< siqgur pRswid ] rwgu Awsw G{ 7 mhlw 5 ] lwlu colnw qY qin soihAw ] suirjn BwnI

qW mnu moihAw ]1] kvn bnI rI qyrI lwlI ] kvn rMig qUM Be gulwlI ]1] rhwa ] qum hI

suMdir qumih suhwgu ] qum Gir lwlnu qum Gir Bwgu ]2] qUM sqvMqI qUM prDwin ] qUM pRIqm BwnI

quhI sur igAwin ]3] pRIqm BwnI qW rMig gulwl ] khu nwnk suB sit inhwl ]4] suin

rI sKI ieh hmrI Gwl ] pRB Awip sIgwir svwrnhwr ]1] rhwa dUjw ]1]52] Awsw

mhlw
5
]
dU
K
u
Gno
jb
hoqy
dU
i
r
]
Ab
msliq
moih
imlI
hdU
i
r
]1]
cu
k
w
inhorw
sKI
shy
r
I
]

Brmu gieAw guir ipr sMig myrI ]1] rhwa ] inkit Awin pA syj DrI ] kwix kFn qy CUit
prI ]2] mMdir myrY sbid ajwrw ] And ibnodI Ksmu hmwrw ]3] msqik Bwgu mY ip{ Gir
AwieAw ] iQ{ sohwgu nwnk jn pwieAw ]4]2]53] Awsw mhlw 5 ] swic nwim myrw mnu
lwgw ] logn isa myrw TwTw bwgw ]1] bwhir sUqu sgl isa malw ] Ailpqu rha jYsy jl
mih kalw ]1] rhwa ] muK kI bwq sgl isa krqw ] jIA sMig pRBu Apunw Drqw ]2] dIis
Awvq hY bhuqu BIhwlw ] sgl crn kI iehu mnu rwlw ]3] nwnk jin gu{ pUrw pwieAw ]

385

AMqir bwhir Eku idKwieAw ]4]3]54] Awsw mhlw 5 ] pwvqu rlIAw jobin blIAw ] nwm
ibnw mwtI sMig rlIAw ]1] kwn kuMflIAw bs AoFlIAw ] syj suKlIAw min grblIAw
]1] rhwa ] qlY kuMcrIAw isir kink CqrIAw ] hir Bgiq ibnw ly Drin gflIAw ]2]
}p suMdrIAw Aink iesqrIAw ] hir rs ibnu siB suAwd iPkrIAw ]3] mwieAw ClIAw
ibkwr ibKlIAw ] srix nwnk pRB purK dieAlIAw ]4]4]55] Awsw mhlw 5 ] Eku
bgIcw pyf Gn kirAw ] AMmq nwmu qhw mih PilAw ]1] AYsw krhu bIcw{ igAwnI ] jw qy
pweAY pdu inrbwnI ] Awis pwis ibKUAw ky kuMtw bIic AMmqu hY Bwe ry ]1] rhwa ]
isMcnhwry EkY mwlI ] Kbir krqu hY pwq pq fwlI ]2] sgl bnspiq Awix jVwe ] sglI

PUlI inPl n kwe ]3] AMmq Plu nwmu ijin gur qy pwieAw ] nwnk dws qrI iqin mwieAw

]4]5]56] Awsw mhlw 5 ] rwj lIlw qyrY nwim bnwe ] jogu binAw qyrw kIrqnu gwe

]1] srb suKw bny qyrY Aol@Y ] BRm ky prdy siqgur Kol@y ]1] rhwa ] hukmu bUiJ rMg rs mwxy ]

siqgur syvw mhw inrbwxy ]2] ijin qUM jwqw so igrsq adwsI prvwxu ] nwim rqw soe

inrbwxu
]3]
jw
ka
imilAo
nwmu
inDwnw
]
Bniq
nwnk
qw
kw
pU
r
Kjwnw
]4]6]57]
Awsw

mhlw 5 ] qIriQ jwa q ha ha krqy ] pMifq pUCa q mwieAw rwqy ]1] so AsQwnu bqwvhu
mIqw ] jw kY hir hir kIrqnu nIqw ]1] rhwa ] sws byd pwp pun vIcwr ] nrik surig
iPir iPir Aaqwr ]2] igrsq mih icMq adws Ahkwr ] krm krq jIA ka jMjwr ]3]
pRB ikrpw qy mnu vis AwieAw ] nwnk gurmuiK qrI iqin mwieAw ]4] swDsMig hir kIrqnu
gweAY ] iehu AsQwnu gu} qy pweAY ]1] rhwa dUjw ]7]58] Awsw mhlw 5 ] Gr mih
sUK bwhir Puin sUKw ] hir ismrq sgl ibnwsy dUKw ]1] sgl sUK jW qUM iciq AWvYN ]

386

so nwmu jpY jo jnu quDu BwvY ]1] rhwa ] qnu mnu sIqlu jip nwmu qyrw ] hir hir jpq FhY
duK fyrw ]2] hukmu bUJY soe prvwnu ] swcu sbdu jw kw nIswnu ]3] guir pUrY hir nwmu
VwieAw ] Bniq nwnku myrY min suKu pwieAw ]4]8]59] Awsw mhlw 5 ] jhw pTwvhu qh
qh jweI ] jo qum dyhu soe suKu pweI ]1] sdw cyry goivMd goswe ] qum@rI pw qy qpiq
AGweI ]1] rhwa ] qumrw dIAw pYn@a KweI ] qa pRswid pRB suKI vlweI ]2] mn qn
AMqir quJY iDAweI ] qum@rY lvY n ko lweI ]3] khu nwnk inq ievY iDAweI ] giq hovY
sMqh lig pweI ]4]9]60] Awsw mhlw 5 ] Tq bYTq sovq iDAweAY ] mwrig clq
hry hir gweAY ]1] sRvn sunIjY AMmq kQw ] jwsu sunI min hoie Andw dUK rog mn sgly

lQw ]1] rhwa ] kwrij kwim bwt Gwt jpIjY ] gur pRswid hir AMmqu pIjY ]2] idnsu

rYin hir kIrqnu gweAY ] so jnu jm kI vwt n pweAY ]3] AwT phr ijsu ivsrih nwhI ]

giq hovY nwnk iqsu lig pwe ]4]10]61] Awsw mhlw 5 ] jw kY ismrin sUK invwsu ]

Be kilAwx duK hovq nwsu ]1] Andu krhu pRB ky gun gwvhu ] siqgu{ Apnw sd sdw

mnwvhu
]1]
rhwa
]
siqgu
r
kw
scu
sbdu
kmwvhu
]
iQ{
Gir
bY
T
y
pR
B
u
Apnw
pwvhu
]2]

pr kw burw n rwKhu cIq ] qum ka duKu nhI Bwe mIq ]3] hir hir qMqu mMqu guir dIn@w ] iehu
suKu nwnk Anidnu cIn@w ]4]11]62] Awsw mhlw 5 ] ijsu nIc ka koe n jwnY ] nwmu
jpq ahu chu kuMt mwnY ]1] drsnu mwga dyih ipAwry ] qumrI syvw kan kan n qwry ]1]
rhwa ] jw kY inkit n AwvY koe ] sgl ssit aAw ky crn mil Doe ]2] jo pRwnI kwhU
n Awvq kwm ] sMq pRswid qw ko jpIAY nwm ]3] swDsMig mn sovq jwgy ] qb pRB nwnk
mITy lwgy ]4]12]63] Awsw mhlw 5 ] Eko EkI nYn inhwra ] sdw sdw hir nwmu

387

sm@wra ]1] rwm rwmw rwmw gun gwva ] sMq pRqwip swD kY sMgy hir hir nwmu iDAwva ry ]
1] rhwa ] sgl smgRI jw kY sUiq proe ] Gt Gt AMqir rivAw soe ]2] Aopiq prla
iKn mih krqw ] Awip Alypw inrgunu rhqw ]3] krn krwvn AMqrjwmI ] And krY
nwnk kw suAwmI ]4]13]64] Awsw mhlw 5 ] koit jnm ky rhy Bvwry ] dulB dyh
jIqI nhI hwry ]1] iklibK ibnwsy duK drd dUir ] BE punIq sMqn kI DUir ]1] rhwa ]
pRB ky sMq aDwrn jog ] iqsu Byty ijsu Duir sMjog ]2] min Awndu mM guir dIAw ] qsn
buJI mnu inhclu QIAw ]3] nwmu pdwrQu na iniD isiD ] nwnk gur qy pwe buiD ]4]14]
65] Awsw mhlw 5 ] imtI iqAws AigAwn AMDyry ] swD syvw AG kty Gnyry ]1] sUK

shj Awndu Gnw ] gur syvw qy BE mn inrml hir hir hir hir nwmu sunw ]1] rhwa ]

ibnisAo mn kw mUrKu FITw ] pRB kw Bwxw lwgw mITw ]2] gur pUry ky crx ghy ] koit jnm

ky pwp lhy ]3] rqn jnmu iehu sPl BieAw ] khu nwnk pRB krI mieAw ]4]15]66]

Awsw mhlw 5 ] siqgu{ Apnw sd sdw sm@wry ] gur ky crn kys sMig Jwry ]1] jwgu ry mn

jwgnhwry
]
ibnu
hir
Av{
n
Awvis
kwmw
JU
T
w
mohu
imiQAw
pswry
]1]
rhwa
]
gu
r
kI
bwxI

isa rMgu lwie ] gu{ ikrpwlu hoie duKu jwie ]2] gur ibnu dUjw nwhI Qwa ] gu{ dwqw gu{
dyvY nwa ]3] gu{ pwrbRhmu prmys{ Awip ] AwT phr nwnk gur jwip ]4]16]67]
Awsw mhlw 5 ] Awpy pyfu ibsQwrI swK ] ApnI KyqI Awpy rwK ]1] jq kq pyKa EkY AohI ]
Gt Gt AMqir Awpy soe ]1] rhwa ] Awpy sU{ ikrix ibsQw{ ] soe gupqu soe Awkw{
]2] srgux inrgux QwpY nwa ] duh imil EkY kIno Twa ]3] khu nwnk guir BRmu Ba KoieAw
] And }pu sBu nYn AloieAw ]4]17]68] Awsw mhlw 5 ] akiq isAwnp ikCU n jwnw ]

388

idnu rYix qyrw nwmu vKwnw ]1] mY inrgun guxu nwhI koie ] krn krwvnhwr pRB soie ]1]
rhwa ] mUrK mugD AigAwn AvIcwrI ] nwm qyry kI Aws min DwrI ]2] jpu qpu sMjmu krm
n swDw ] nwmu pRBU kw mnih ArwDw ]3] ikCU n jwnw miq myrI QorI ] ibnviq nwnk Aot
pRB qorI ]4]18]69] Awsw mhlw 5 ] hir hir AKr duie ieh mwlw ] jpq jpq BE dIn
dieAwlw ]1] kra bynqI siqgur ApunI ] kir ikrpw rwKhu srxwe mo ka dyhu hry hir
jpnI ]1] rhwa ] hir mwlw ar AMqir DwrY ] jnm mrx kw dUKu invwrY ]2] ihrdY smwlY
muiK hir hir bolY ] so jnu ieq aq kqih n folY ]3] khu nwnk jo rwcY nwie ] hir mwlw qw kY
sMig jwie ]4]19]70] Awsw mhlw 5 ] ijs kw sBu ikCu iqs kw hoie ] iqsu jn lypu n

ibAwpY koie ]1] hir kw syvku sd hI mukqw ] jo ikCu krY soe Bl jn kY Aiq inrml dws

kI jugqw ]1] rhwa ] sgl iqAwig hir srxI AwieAw ] iqsu jn khw ibAwpY mwieAw ]

2] nwmu inDwnu jw ky mn mwih ] iqs ka icMqw supnY nwih ]3] khu nwnk gu{ pUrw pwieAw

] Brmu mohu sgl ibnswieAw ]4]20]71] Awsw mhlw 5 ] ja supRsn hoieAo pRBu

my
r
w
]
qW
dU
K
u
Brmu
khu
kY
s
y
ny
r
w
]1]
su
i
n
su
i
n
jIvw
soie
qu
m
@
w
rI
]
moih
inrgu
n
ka
ly
h
u

aDwrI ]1] rhwa ] imit gieAw dUKu ibswrI icMqw ] Plu pwieAw jip siqgur mMqw ]2]
soe siq siq hY soie ] ismir ismir rKu kMiT proie ]3] khu nwnk kan ah krmw ]
jw kY min visAw hir nwmw ]4]21]72] Awsw mhlw 5 ] kwim koiD Ahkwir ivgUqy ] hir
ismrnu kir hir jn CUty ]1] soie rhy mwieAw md mwqy ] jwgq Bgq ismrq hir rwqy ]1]
rhwa ] moh Brim bhu join BvwieAw ] AsiQ{ Bgq hir crx iDAwieAw ]2] bMDn
AMD kUp gh myrw ] mukqy sMq buJih hir nyrw ]3] khu nwnk jo pRB srxwe ] ehw suKu

389

AwgY giq pwe ]4]22]73] Awsw mhlw 5 ] qU myrw qrMgu hm mIn qumwry ] qU myrw Twku{
hm qyrY duAwry ]1] qUM myrw krqw ha syvku qyrw ] srix ghI pRB gunI ghyrw ]1] rhwa ] qU
myrw jIvnu qU AwDw{ ] quJih pyiK ibgsY kalw{ ]2] qU myrI giq piq qU prvwnu ] qU smrQu
mY qyrw qwxu ]3] Anidnu jpa nwm guxqwis ] nwnk kI pRB pih Ardwis ]4]23]74]
Awsw mhlw 5 ] rovnhwrY JUTu kmwnw ] his his sogu krq bygwnw ]1] ko mUAw kw kY Gir
gwvnu ] ko rovY ko his his pwvnu ]1] rhwa ] bwl ibvsQw qy ibrDwnw ] phuic n mUkw iPir
pCuqwnw ]2] qhu gux mih vrqY sMswrw ] nrk surg iPir iPir Aaqwrw ]3] khu nwnk
jo lwieAw nwm ] sPl jnmu qw kw prvwn ]4]24]75] Awsw mhlw 5 ] soie rhI pRB

Kbir n jwnI ] Bo{ BieAw bhuir pCuqwnI ]1] pA pRym shij min Andu Dra rI ] pRB

imlby kI lwlsw qw qy Awlsu khw kra rI ]1] rhwa ] kr mih AMmqu Awix inswirAo ]

iKsir gieAo BUm pir fwirAo ]2] swid moih lwdI Ahkwry ] dosu nwhI pRB krxYhwry ]3]

swDsMig imty Brm AMDwry ] nwnk mylI isrjxhwry ]4]25]76] Awsw mhlw 5 ]

crn
kml
kI
Aws
ipAwry
]
jmkM
k
r
nis
gE
ivcwry
]1]
qU
iciq
Awvih
qy
r
I
mieAw
]

ismrq nwm sgl rog KieAw ]1] rhwa ] Aink dUK dyvih Avrw ka ] phuic n swkih
jn qyry ka ]2] drs qyry kI ipAws min lwgI ] shj And bsY bYrwgI ]3] nwnk kI
Ardwis suxIjY ] kyvl nwmu irdy mih dIjY ]4]26]77] Awsw mhlw 5 ] mnu qpqwno imty
jMjwl ] pRBu Apunw hoieAw ikrpwl ]1] sMq pRswid BlI bnI ] jw kY gih sBu ikCu hY pUrnu
so ByitAw inrBY DnI ]1] rhwa ] nwmu VwieAw swD pwl ] imit ge BUK mhw ibkrwl
]2] Twkuir ApunY kInI dwiq ] jlin buJI min hoe sWiq ]3] imit ge Bwl mnu

390

shij smwnw ] nwnk pwieAw nwm Kjwnw ]4]27]78] Awsw mhlw 5 ] Twkur isa jw kI
bin Awe ] Bojn pUrn rhy AGwe ]1] kCU n Qorw hir Bgqn ka ] Kwq Krcq iblCq
dyvn ka ]1] rhwa ] jw kw DnI Agm guswe ] mwnuK kI khu kyq clwe ]2] jw kI syvw
ds Ast isDwe ] plk idsit qw kI lwghu pwe ]3] jw ka dieAw krhu myry suAwmI ]
khu nwnk nwhI iqn kwmI ]4]28]79] Awsw mhlw 5 ] ja mY Apunw siqgu{ iDAwieAw ]
qb myrY min mhw suKu pwieAw ]1] imit ge gxq ibnwisa sMsw ] nwim rqy jn BE
BgvMqw ]1] rhwa ] ja mY Apunw swihbu cIiq ] qa Ba imitAo myry mIq ]2] ja mY Aot ghI
pRB qyrI ] qW pUrn hoe mnsw myrI ]3] dyiK cilq min BE idlwsw ] nwnk dws qyrw

Brvwsw ]4]29]80] Awsw mhlw 5 ] Anidnu mUsw lwju tukwe ] igrq kUp mih Kwih

imTwe ]1] socq swcq rYin ibhwnI ] Aink rMg mwieAw ky icqvq kbhU n ismrY

swirMgpwnI ]1] rhwa ] dm kI CwieAw inhcl ghu bWiDAw ] kwl kY PWis skq s{

sWiDAw ]2] bwlU knwrw qrMg muiK AwieAw ] so Qwnu mUiV inhclu kir pwieAw ]3] swDsMig

jipAo
hir
rwie
]
nwnk
jIvY
hir
gu
x
gwie
]4]30]81]
Awsw
mhlw
5
du
q
u
k
y
9
]
an
kY

sMig qU krqI kyl ] an kY sMig hm qum sMig myl ] an@ kY sMig qum sBu ko lorY ] Aosu ibnw ko
muKu nhI jorY ]1] qy bYrwgI khw smwE ] iqsu ibnu quhI duhyrI rI ]1] rhwa ] an@ kY sMig qU
gh mih mwhir ] an@ kY sMig qU hoe hY jwhir ] an@ kY sMig qU rKI ppoil ] Aosu ibnw qUM CutkI
roil ]2] an@ kY sMig qyrw mwnu mhqu ] an@ kY sMig qum swku jgqu ] an@ kY sMig qyrI sB ibiD
QwtI ] Aosu ibnw qUM hoe hY mwtI ]3] Aohu bYrwgI mrY n jwie ] hukmy bwDw kwr kmwie ]
joiV ivCoVy nwnk Qwip ] ApnI kudriq jwxY Awip ]4]31]82] Awsw mhlw 5 ]

391

nw Aohu mrqw nw hm firAw ] nw Aohu ibnsY nw hm kiVAw ] nw Aohu inrDnu nw hm BUKy ] nw


Aosu dUKu n hm ka dUKy ]1] Av{ n ko mwrnvwrw ] jIAa hmwrw jIa dynhwrw ]1] rhwa ]
nw asu bMDn nw hm bwDy ] nw asu DMDw nw hm DwDy ] nw asu mYlu n hm ka mYlw ] Aosu Andu q
hm sd kylw ]2] nw asu socu n hm ka socw ] nw asu lypu n hm ka pocw ] nw asu BUK n
hm ka qsnw ] jw ahu inrmlu qW hm jcnw ]3] hm ikCu nwhI EkY AohI ] AwgY pwCY Eko
soe ] nwnk guir KoE BRm BMgw ] hm Aoie imil hoE iek rMgw ]4]32]83] Awsw mhlw 5 ]
Aink BWiq kir syvw krIAY ] jIa pRwn Dnu AwgY DrIAY ] pwnI pKw kra qij AiBmwnu ]
Aink bwr jweAY kurbwnu ]1] swe suhwgix jo pRB Bwe ] iqs kY sMig imla myrI mwe ]

1] rhwa ] dwsin dwsI kI pinhwir ] an@ kI ryxu bsY jIA nwil ] mwQY Bwgu q pwva sMgu ]

imlY suAwmI ApunY rMig ]2] jwp qwp dyva sB nymw ] krm Drm Arpa sB homw ] grbu

mohu qij hova ryn ] an@ kY sMig dyKa pRBu nYn ]3] inmK inmK EhI AwrwDa ] idnsu rYix

Eh syvw swDa ] BE pwl gupwl goibMd ] swDsMig nwnk bKisMd ]4]33]84]

Awsw
mhlw
5
]
pR
B
kI
pR
I
iq
sdw
su
K
u
hoie
]
pR
B
kI
pR
I
iq
du
K
u
lgY
n
koie
]
pR
B
kI
pR
I
iq
hamY

mlu Koie ] pRB kI pRIiq sd inrml hoie ]1] sunhu mIq AYsw pRym ipAw{ ] jIA pRwn Gt
Gt AwDw{ ]1] rhwa ] pRB kI pRIiq BE sgl inDwn ] pRB kI pRIiq irdY inrml nwm ]
pRB kI pRIiq sd soBwvMq ] pRB kI pRIiq sB imtI hY icMq ]2] pRB kI pRIiq iehu Bvjlu qrY ]
pRB kI pRIiq jm qy nhI frY ] pRB kI pRIiq sgl aDwrY ] pRB kI pRIiq clY sMgwrY ]3]
Awphu koe imlY n BUlY ] ijsu pwlu iqsu swDsMig GUlY ] khu nwnk qyrY kurbwxu ] sMq Aot
pRB qyrw qwxu ]4]34]85] Awsw mhlw 5 ] BUpiq hoie kY rwju kmwieAw ] kir kir AnrQ

392

ivhwJI mwieAw ] sMcq sMcq QYlI kIn@I ] pRiB as qy fwir Avr ka dIn@I ]1] kwc ggrIAw
AMB mJrIAw ] grib grib aAwhU mih prIAw ]1] rhwa ] inrBa hoieAo BieAw inhgw ]
cIiq n AwieAo krqw sMgw ] lskr joVy kIAw sMbwhw ] inkisAw PUk q hoie gieAo suAwhw
]2] cy mMdr mhl A{ rwnI ] hsiq GoVy joVy min BwnI ] vf prvw{ pUq A{ DIAw ] moih
pcy pic AMDw mUAw ]3] ijnih apwhw iqnih ibnwhw ] rMg rsw jYsy supnwhw ] soe mukqw
iqsu rwju mwlu ] nwnk dws ijsu Ksmu dieAwlu ]4]35]86] Awsw mhlw 5 ] ien@ isa
pRIiq krI GnyrI ] ja imlIAY qa vDY vDyrI ] gil cmVI ja CofY nwhI ] lwig Cuto siqgur
kI pwe ]1] jg mohnI hm iqAwig gvwe ] inrgunu imilAo vjI vDwe ]1] rhwa ] AYsI

suMdir mn ka mohY ] bwit Gwit gih bin bin johY ] min qin lwgY hoie kY mITI ] gur pRswid

mY KotI fITI ]2] Agrk as ky vfy Tgw ] Cofih nwhI bwp n mw ] mylI Apny ain ly

bWDy ] gur ikrpw qy mY sgly swDy ]3] Ab morY min BieAw And ] Ba cUkw tUty siB PMd ]

khu nwnk jw siqgu{ pwieAw ] G{ sglw mY suKI bswieAw ]4]36]87] Awsw mhlw 5 ]

AwT
phr
inkit
kir
jwnY
]
pR
B
kw
kIAw
mITw
mwnY
]
Eku
nwmu
sM
q
n
AwDw{
]
hoie
rhy
sB

kI pg Cw{ ]1] sMq rhq sunhu myry Bwe ] aAw kI mihmw kQnu n jwe ]1] rhwa ]
vrqix jw kY kyvl nwm ] And }p kIrqnu ibsRwm ] im s jw kY Ek smwnY ] pRB Apuny
ibnu Av{ n jwnY ]2] koit koit AG kwtnhwrw ] duK dUir krn jIA ky dwqwrw ] sUrbIr
bcn ky blI ] kalw bpurI sMqI ClI ]3] qw kw sMgu bwCih surdyv ] AmoG drsu sPl
jw kI syv ] kr joiV nwnku kry Ardwis ] moih sMqh thl dIjY guxqwis ]4]37]88]
Awsw mhlw 5 ] sgl sUK jip EkY nwm ] sgl Drm hir ky gux gwm ] mhw piv

393

swD kw sMgu ] ijsu Bytq lwgY pRB rMgu ]1] gur pRswid Aoie Awnd pwvY ] ijsu ismrq min
hoie pRgwsw qw kI giq imiq khnu n jwvY ]1] rhwa ] vrq nym mjn iqsu pUjw ] byd purwn
iqin isMmiq sunIjw ] mhw punIq jw kw inrml Qwnu ] swDsMgiq jw kY hir hir nwmu ]2]
pRgitAo so jnu sgly Bvn ] piqq punIq qw kI pg ryn ] jw ka ByitAo hir hir rwie ] qw kI
giq imiq kQnu n jwie ]3] AwT phr kr joiV iDAwva ] an swDw kw drsnu pwva ] moih
grIb ka lyhu rlwie ] nwnk Awie pE srxwie ]4]38]89] Awsw mhlw 5 ] AwT phr
adk iesnwnI ] sd hI Bogu lgwie suigAwnI ] ibrQw kwhU CofY nwhI ] bhuir bhuir iqsu
lwgh pwe ]1] swligrwmu hmwrY syvw ] pUjw Arcw bMdn dyvw ]1] rhwa ] GMtw jw kw

sunIAY chu kuMt ] Awsnu jw kw sdw bYkuMT ] jw kw cv{ sB pir JUlY ] qw kw DUpu sdw prPulY

]2] Git Git sMptu hY ry jw kw ] ABg sBw sMig hY swDw ] AwrqI kIrqnu sdw And ] mihmw

suMdr sdw byAMq ]3] ijsih prwpiq iqs hI lhnw ] sMq crn Aohu AwieAo srnw ] hwiQ ciVAo

hir swligrwmu ] khu nwnk guir kIno dwnu ]4]39]90] Awsw mhlw 5 pMcpdw ] ijh pYfY

1
lU
t
I
pinhwrI
]
so
mwrgu
sM
q
n
dU
r
wrI
]1]
siqgu
r
pU
r
Y
swcu
kihAw
]
nwm
qy
r
y
kI
mu
k
qy
bIQI

jm kw mwrgu dUir rihAw ]1] rhwa ] jh lwlc jwgwqI Gwt ] dUir rhI ah jn qy
bwt ]2] jh Awvty bhuq Gn swQ ] pwrbRhm ky sMgI swD ]3] ic gupqu sB ilKqy
lyKw ] Bgq jnw ka sit n pyKw ]4] khu nwnk ijsu siqgu{ pUrw ] vwjy qw kY Anhd
qUrw ]5]40]91] Awsw mhlw 5 dupdw 1 ] swDU sMig isKwieAo nwmu ] srb mnorQ pUrn
kwm ] buiJ ge qsnw hir jsih AGwny ] jip jip jIvw swirgpwny ]1] krn krwvn
srin pirAw ] gur prswid shj G{ pwieAw imitAw AMDyrw cMdu ciVAw ]1] rhwa ]

394

lwl jvyhr Bry BMfwr ] qoit n AwvY jip inrMkwr ] AMmq sbdu pIvY jnu koie ] nwnk qw kI
prm giq hoie ]2]41]92] Awsw G{ 7 mhlw 5 ] hir kw nwmu irdY inq iDAwe ] sMgI
swQI sgl qrWe ]1] gu{ myrY sMig sdw hY nwly ] ismir ismir iqsu sdw sm@wly ]1]
rhwa ] qyrw kIAw mITw lwgY ] hir nwmu pdwrQu nwnku mWgY ]2]42]93] Awsw mhlw 5 ]
swDU sMgiq qirAw sMsw{ ] hir kw nwmu mnih AwDw{ ]1] crn kml gurdyv ipAwry ]
pUjih sMq hir pRIiq ipAwry ]1] rhwa ] jw kY msqik iliKAw Bwgu ] khu nwnk qw kw iQ{
sohwgu ]2]43]94] Awsw mhlw 5 ] mITI AwigAw ipr kI lwgI ] sakin Gr kI kMiq
iqAwgI ] pA sohwgin sIgwir krI ] mn myry kI qpiq hrI ]1] Blo BieAo pA kihAw

mwinAw ] sUKu shju iesu Gr kw jwinAw ] rhwa ] ha bMdI pA iKjmqdwr ] Aohu AibnwsI

Agm Apwr ] ly pKw pA Jla pwE ] Bwig gE pMc dUq lwvy ]2] nw mY kulu nw soBwvMq

] ikAw jwnw ika BwnI kMq ] moih AnwQ grIb inmwnI ] kMq pkir hm kInI rwnI ]3]

jb muiK pRIqmu swjnu lwgw ] sUK shj myrw Dnu sohwgw ] khu nwnk morI pUrn Awsw ]

siqgu
r
my
l
I
pR
B
gu
x
qwsw
]4]1]95]
Awsw
mhlw
5
]
mwQY
q
k
u
t
I

s
it
k}ir
]
bolY

kaVw ijhbw kI PUiV ] sdw BUKI ip{ jwnY dUir ]1] AYsI iesI iek rwim apwe ]
ain sBu jgu KwieAw hm guir rwKy myry Bwe ] rhwa ] pwie TgalI sBu jgu joihAw ]
bRhmw ibsnu mhwdya moihAw ] gurmuiK nwim lgy sy soihAw ]2] vrq nym kir Qwky
punhcrnw ] qt qIrQ Bvy sB Drnw ] sy abry ij siqgur kI srnw ]3] mwieAw moih
sBo jgu bwDw ] hamY pcY mnmuK mUrwKw ] gur nwnk bwh pkir hm rwKw ]4]2]96]
Awsw mhlw 5 ] srb dUK jb ibsrih suAwmI ] ehw hw kwim n pRwnI ]1] sMq qpqwsy

395

hir hir Xwie ] kir ikrpw ApunY nwie lwE srb sUK pRB qumrI rjwie ] rhwa ] sMig hovq ka
jwnq dUir ] so jnu mrqw inq inq JUir ]2] ijin sBu ikCu dIAw iqsu icqvq nwih ] mhw
ibiKAw mih idnu rYin jwih ]3] khu nwnk pRBu ismrhu Ek ] giq pweAY gur pUry tyk ]4
]3]97] Awsw mhlw 5 ] nwmu jpq mnu qnu sBu hirAw ] klml doK sgl prhirAw ]
1] soe idvsu Blw myry Bwe ] hir gun gwie prm giq pwe ] rhwa ] swD jnw ky pUjy pYr ]
imty apdh mn qy bYr ]2] gur pUry imil Jg{ cukwieAw ] pMc dUq siB vsgiq AwieAw ]
3] ijsu min visAw hir kw nwmu ] nwnk iqsu pir kurbwn ]4]4]98] Awsw mhlw 5 ]
gwiv lyih qU gwvnhwry ] jIA ipMf ky pRwn ADwry ] jw kI syvw srb suK pwvih ] Avr kwhU

pih bhuiV n jwvih ]1] sdw And AndI swihbu gun inDwn inq inq jwpIAY ] bilhwrI

iqsu sMq ipAwry ijsu pRswid pRBu min vwsIAY ] rhwa ] jw kw dwnu inKUtY nwhI ] BlI Bwiq

sB shij smwhI ] jw kI bKs n mytY koe ] min vwsweAY swcw soe ]2] sgl smgRI gh

jw kY pUrn ] pRB ky syvk dUK n JUrn ] Aoit ghI inrBa pdu pweAY ] swis swis so gun

iniD
gwe
A
Y
]3]
dU
i
r
n
hoe
kqhU
jwe
A
Y
]
ndir
kry
qw
hir
hir
pwe
A
Y
]
Ardwis
krI

pUry gur pwis ] nwnku mMgY hir Dnu rwis ]4]5]99] Awsw mhlw 5 ] pRQmy imitAw qn
kw dUK ] mn sgl ka hoAw sUKu ] kir ikrpw gur dIno nwa ] bil bil iqsu siqgur ka
jwa ]1] gu{ pUrw pwieAo myry Bwe ] rog sog sB dUK ibnwsy siqgur kI srxwe ] rhwa ]
gur ky crn ihrdY vswE ] mn icMqq sgly Pl pwE ] Agin buJI sB hoe sWiq ] kir
ikrpw guir kInI dwiq ]2] inQwvy ka guir dIno Qwnu ] inmwny ka guir kIno mwnu ] bMDn
kwit syvk kir rwKy ] AMmq bwnI rsnw cwKy ]3] vfY Bwig pUj gur crnw ] sgl iqAwig

396

pwe pRB srnw ] gu{ nwnk jw ka BieAw dieAwlw ] so jnu hoAw sdw inhwlw ]4]6]100]
Awsw mhlw 5 ] siqgur swcY dIAw Byij ] ic{ jIvnu apijAw sMjoig ] adrY mwih Awie
kIAw invwsu ] mwqw kY min bhuqu ibgwsu ]1] jMimAw pUqu Bgqu goivMd kw ] pRgitAw sB
mih iliKAw Dur kw ] rhwa ] dsI mwsI hukim bwlk jnmu lIAw ] imitAw sogu mhw Andu
QIAw ] gurbwxI sKI Andu gwvY ] swcy swihb kY min BwvY ]2] vDI vyil bhu pIVI cwlI ]
Drm klw hir bMiD bhwlI ] mn icMidAw siqgu} idvwieAw ] BE AicMq Ek ilv lwieAw
]3] ija bwlku ipqw pir kry bhu mwxu ] bulwieAw bolY gur kY Bwix ] guJI CnI nwhI bwq
] gu{ nwnku quTw kInI dwiq ]4]7]101] Awsw mhlw 5 ] gur pUry rwiKAw dy hwQ ]

pRgtu BieAw jn kw prqwpu ]1] gu{ gu{ jpI gu} gu{ iDAwe ] jIA kI Ardwis gu} pih

pwe ] rhwa ] srin pry swcy gurdyv ] pUrn hoe syvk syv ]2] jIa ipMfu jobnu rwKY pRwn ]

khu nwnk gur ka kurbwn ]3]8]102]

Awsw G{ 8 kwPI mhlw 5


< siqgur pRswid ]

mY
bM
d
w
bY
KrIdu
scu
swihbu
my
r
w
]
jIa
ipM
f
u
sBu
iqs
dw
sBu
ikCu
hY
qy
r
w
]1]
mwxu
inmwxy
qU
M

DxI qyrw Brvwsw ] ibnu swcy An tyk hY so jwxhu kwcw ]1] rhwa ] qyrw hukmu Apwr hY koe
AMqu n pwE ] ijsu gu{ pUrw BytsI so clY rjwE ]2] cqurwe isAwxpw ikqY kwim n AweAY ]
quTw swihbu jo dyvY soe suKu pweAY ]3] jy lK krm kmweAih ikCu pvY n bMDw ] jn nwnk
kIqw nwmu Dr ho{ CoifAw DMDw ]4]1]103] Awsw mhlw 5 ] srb suKw mY BwilAw hir jyvfu
n koe ] gur quTy qy pweAY scu swihbu soe ]1] bilhwrI gur Awpxy sd sd kurbwnw ] nwmu
n ivsra ieku iKnu csw iehu kIjY dwnw ]1] rhwa ] BwgTu scw soie hY ijsu hir Dnu

397

AMqir ] so CUtY mhw jwl qy ijsu gur sbdu inrMqir ]2] gur kI mihmw ikAw khw gu{ ibbyk
sq s{ ] Aohu Awid jugwdI jugh jugu pUrw prmys{ ]3] nwmu iDAwvhu sd sdw hir hir mnu
rMgy ] jIa pRwx Dnu gu} hY nwnk kY sMgy ]4]2]104] Awsw mhlw 5 ] swe AlKu Apw{
BorI min vsY ] dUKu drdu rogu mwie mYfw hBu nsY ]1] ha vM\w kurbwxu swe Awpxy ] hovY
Andu Gxw min qin jwpxy ]1] rhwa ] ibMdk gwil@ suxI scy iqsu DxI ] sUKI hUM suKu pwie
mwie n kIm gxI ]2] nYx psMdo soie pyiK musqwk Be ] mY inrguix myrI mwie Awip liV
lwie le ]3] byd kqyb sMswr hBw hUM bwhrw ] nwnk kw pwiqswhu idsY jwhrw ]4]3]105]
Awsw mhlw 5 ] lwK Bgq AwrwDih jpqy pIa pIa ] kvn jugiq mylwva inrgux ibKe

jIa ]1] qyrI tyk goivMd gupwl dieAwl pRB ] qUM sBnw ky nwQ qyrI ssit sB ]1] rhwa ]

sdw shwe sMq pyKih sdw hjUir ] nwm ibhUniVAw sy mrin@ ivsUir ivsUir ]2] dws dwsqx

Bwie imitAw iqnw gaxu ] ivsirAw ijn@w nwmu iqnwVw hwlu kaxu ]3] jYsy psu hir@Awa

qYsw sMsw{ sB ] nwnk bMDn kwit imlwvhu Awip pRB ]4]4]106] Awsw mhlw 5 ] hBy

Qok
ivswir
ihko
iKAwlu
kir
]
JU
T
w
lwih
gu
m
wnu
mnu
qnu
Arip
Dir
]1]
AwT
phr
swlwih

isrjnhwr qUM ] jIvW qyrI dwiq ikrpw krhu mUM ]1] rhwa ] soe kMmu kmwie ijqu muKu ajlw ]
soe lgY sic ijsu qUM dyih Alw ]2] jo n Fhdo mUil so G{ rwis kir ] ihko iciq vswie kdy
n jwie mir ]3] iqn@w ipAwrw rwmu jo pRB BwixAw ] gur prswid AkQu nwnik vKwixAw
]4]5]107] Awsw mhlw 5 ] ijn@w n ivsrY nwmu sy iknyihAw ] Bydu n jwxhu mUil
sWe jyihAw ]1] mnu qnu hoie inhwlu qum@ sMig ByitAw ] suKu pwieAw jn prswid duKu sBu
myitAw ]1] rhwa ] jyqy KMf bRhmMf aDwry iqn@ Ky ] ijn@ min vuTw Awip pUry Bgq sy ]2]

398

ijs no mny Awip soe mwnIAY ] pRgt purKu prvwxu sB Twe jwnIAY ]3] idnsu rYix AwrwiD
sm@wly swh swh ] nwnk kI locw pUir scy pwiqswh ]4]6]108] Awsw mhlw 5 ] pUir
rihAw sRb Twie hmwrw Ksmu soie ] Eku swihbu isir Cqu dUjw nwih koie ]1] ija BwvY iqa
rwKu rwKxhwirAw ] quJ ibnu Av{ n koie ndir inhwirAw ]1] rhwa ] pRiqpwly pRBu Awip
Git Git swrIAY ] ijsu min vuTw Awip iqsu n ivswrIAY ]2] jo ikCu kry su Awip Awpx
BwixAw ] Bgqw kw shwe juig juig jwixAw ]3] jip jip hir kw nwmu kdy n JUrIAY ]
nwnk drs ipAws locw pUrIAY ]4]7]109] Awsw mhlw 5 ] ikAw sovih nwmu ivswir
gwPl gihilAw ] ikqI iequ drIAwie vM\in@ vhidAw ]1] boihQVw hir crx mn ciV

lGIAY ] AwT phr gux gwie swDU sMgIAY ]1] rhwa ] Bogih Bog Anyk ivxu nwvY suMi\Aw ]

hir kI Bgiq ibnw mir mir {MinAw ]2] kpV Bog sugMD qin mrdn mwlxw ] ibnu ismrn

qnu Cw{ srpr cwlxw ]3] mhw ibKmu sMsw{ ivrlY pyiKAw ] CUtnu hir kI srix lyKu nwnk

lyiKAw ]4]8]110] Awsw mhlw 5 ] koie n iks hI sMig kwhy grbIAY ] Eku nwmu AwDw{

Bajlu
qrbIAY
]1]
mY
grIb
scu
ty
k
qU
M
my
r
y
siqgu
r
pU
r
y
]
dy
i
K
qu
m
@
w
rw
drsno
my
r
w
mnu
DIry

]1] rhwa ] rwju mwlu jMjwlu kwij n ikqY gnuo ] hir kIrqnu AwDw{ inhclu Ehu Dnuo ]2]
jyqy mwieAw rMg qyq pCwivAw ] suK kw nwmu inDwnu gurmuiK gwivAw ]3] scw guxI inDwnu
qUM pRB gihr gMBIry ] Aws Brosw Ksm kw nwnk ky jIAry ]4]9]111] Awsw mhlw 5 ] ijsu
ismrq duKu jwie shj suKu pweAY ] rYix idnsu kr joiV hir hir iDAweAY ]1] nwnk kw
pRBu soie ijs kw sBu koie ] srb rihAw BrpUir scw scu soie ]1] rhwa ] AMqir bwhir sMig
shwe igAwn jogu ] iqsih ArwiD mnw ibnwsY sgl rogu ]2] rwKnhw{ Apw{ rwKY Agin

399

mwih ] sIqlu hir hir nwmu ismrq qpiq jwie ]3] sUK shj Awnd Gxw nwnk jn DUrw ]
kwrj sgly isiD BE ByitAw gu{ pUrw ]4]10]112] Awsw mhlw 5 ] goibMdu guxI inDwnu
gurmuiK jwxIAY ] hoie pwlu dieAwlu hir rMgu mwxIAY ]1] Awvhu sMq imlwh hir kQw
khwxIAw ] Anidnu ismrh nwmu qij lwj lokwxIAw ]1] rhwa ] jip jip jIvw nwmu hovY
Andu Gxw ] imiQAw mohu sMsw{ JUTw ivxsxw ]2] crx kml sMig nyhu iknY ivrlY lwieAw ]
Dnu suhwvw muKu ijin hir iDAwieAw ]3] jnm mrx duK kwl ismrq imit jwve ] nwnk kY
suKu soie jo pRB Bwve ]4]11]113] Awsw mhlw 5 ] Awvhu mIq iek hoie rs ks siB
BuMch ] AMmq nwmu hir hir jph imil pwpw muMch ]1] qqu vIcwrhu sMq jnhu qw qy ibGnu n

lwgY ] KIn BE siB qskrw gurmuiK jnu jwgY ]1] rhwa ] buiD grIbI Krcu lYhu hamY ibKu

jwrhu ] swcw htu pUrw sadw vK{ nwmu vwpwrhu ]2] jIa ipMfu Dnu AripAw sye piqvMqy ]

AwpnVy pRB BwixAw inq kyl krMqy ]3] durmiq mdu jo pIvqy ibKlI piq kmlI ] rwm

rswieix jo rqy nwnk sc AmlI ]4]12]114] Awsw mhlw 5 ] admu kIAw krwieAw

AwrM
B
u
rcwieAw
]
nwmu
jpy
jip
jIvxw
gu
i
r
mM

V
wieAw
]1]
pwie
prh
siqgu
}
kY
ijin
Brmu

ibdwirAw ] kir ikrpw pRiB AwpxI scu swij svwirAw ]1] rhwa ] k{ gih lIny Awpxy scu
hukim rjwe ] jo pRiB idqI dwiq sw pUrn vifAwe ]2] sdw sdw gux gweAih jip nwmu
murwrI ] nymu inbwihAo siqgu} pRiB ikrpw DwrI ]3] nwmu Dnu gux gwa lwBu pUrY guir idqw ]
vxjwry sMq nwnkw pRBu swhu Aimqw ]4]13]115] Awsw mhlw 5 ] jw kw Twku{ quhI pRB
qw ky vfBwgw ] Aohu suhylw sd suKI sBu BRmu Ba Bwgw ]1] hm cwkr goibMd ky Twku{ myrw
Bwrw ] krn krwvn sgl ibiD so siqgu} hmwrw ]1] rhwa ] dUjw nwhI Aa{ ko qw kw Ba

400

krIAY ] gur syvw mhlu pweAY jgu duq{ qrIAY ]2] sit qyrI suKu pweAY mn mwih inDwnw
] jw ka qum ikrpwl BE syvk sy prvwnw ]3] AMmq rsu hir kIrqno ko ivrlw pIvY ] vjhu
nwnk imlY Eku nwmu ird jip jip jIvY ]4]14]116] Awsw mhlw 5 ] jw pRB kI ha cy{lI
so sB qy cw ] sBu ikCu qw kw kWFIAY Qorw A{ mUcw ]1] jIA pRwn myrw Dno swihb kI mnIAw
] nwim ijsY kY jlI iqsu dwsI gnIAw ]1] rhwa ] vyprvwhu And mY nwa mwxk hIrw ]
rjI Dwe sdw suKu jw kw qUM mIrw ]2] sKI shyrI sMg kI sumiq Vwva ] syvhu swDU Bwa kir
qa iniD hir pwva ]3] sglI dwsI TwkurY sB khqI myrw ] ijsih sIgwry nwnkw iqsu
suKih bsyrw ]4]15]117] Awsw mhlw 5 ] sMqw kI hoie dwsrI Ehu Acwrw isKu rI ] sgl

guxw gux qmo Brqw dUir n ipKu rI ]1] iehu mnu suMdir Awpxw hir nwim mjITY rMig rI ]

iqAwig isAwxp cwqurI qUM jwxu gupwlih sMig rI ]1] rhwa ] Brqw khY su mwnIAY Ehu

sIgw{ bxwie rI ] dUjw Bwa ivswrIAY Ehu qMbolw Kwie rI ]2] gur kw sbdu kir dIpko ieh

sq kI syj ibCwie rI ] AwT phr kr joiV rhu qa BytY hir rwie rI ]3] iqs hI cju sIgw{

sBu
swe
}ip
Apwir
rI
]
swe
su
o
hwgix
nwnkw
jo
BwxI
krqwir
rI
]4]16]118]

Awsw mhlw 5 ] fIgn folw q la ja mn ky Brmw ] BRm kwty guir AwpxY pwE ibsrwmw ]
1] Aoie ibKwdI doKIAw qy gur qy hUty ] hm CUty Ab an@w qy Aoie hm qy CUty ]1] rhwa ] myrw
qyrw jwnqw qb hI qy bMDw ] guir kwtI AigAwnqw qb Cutky PMDw ]2] jb lgu hukmu n bUJqw
qb hI la duKIAw ] gur imil hukmu pCwixAw qb hI qy suKIAw ]3] nw ko dusmnu doKIAw
nwhI ko mMdw ] gur kI syvw syvko nwnk KsmY bMdw ]4]17]119] Awsw mhlw 5 ] sUK shj
Awndu Gxw hir kIrqnu gwa ] grh invwry siqgu} dy Apxw nwa ]1] bilhwrI gur Awpxy

401

sd sd bil jwa ] gu} ivthu ha vwirAw ijsu imil scu suAwa ]1] rhwa ] sgun Apsgun
iqs ka lgih ijsu cIiq n AwvY ] iqsu jmu nyiV n Awve jo hir pRiB BwvY ]2] pun dwn
jp qp jyqy sB pir nwmu ] hir hir rsnw jo jpY iqsu pUrn kwmu ]3] BY ibnsy BRm moh gE ko
idsY n bIAw ] nwnk rwKy pwrbRhim iPir dUKu n QIAw ]4]18]120]

Awsw G{ 9 mhlw 5
< siqgur pRswid ]
icqva icqiv srb suK pwva AwgY Bwva ik n Bwva ] Eku dwqw{ sgl hY jwick dUsr
kY pih jwva ]1] ha mwga Awn ljwva ] sgl Cpiq Eko Twku{ kanu smsir lwva ]
1] rhwa ] Ta bYsa rih iB n swka drsnu Koij Kojwva ] bRhmwidk snkwidk snk

sndn snwqn snqkumwr iqn@ ka mhlu dulBwva ]2] Agm Agm AwgwiD boD kImiq

prY n pwva ] qwkI srix siq purK kI siqgu{ purKu iDAwva ]3] BieAo pwlu dieAwlu

pRBu Twku{ kwitAo bMDu grwva ] khu nwnk ja swDsMgu pwieAo qa iPir jnim n Awva

]4]1]121] Awsw mhlw 5 ] AMqir gwva bwhir gwva gwva jwig svwrI ] sMig cln

ka
qosw
dIn@
w
goibM
d
nwm
ky
ibahwrI
]1]
Avr
ibswrI
ibswrI
]
nwm
dwnu
gu
i
r
pU
r
Y
dIAo
mY

Eho AwDwrI ]1] rhwa ] dUKin gwva suiK BI gwva mwrig pMiQ sm@wrI ] nwm V guir
mn mih dIAw morI iqsw buJwrI ]2] idnu BI gwva rYnI gwva gwva swis swis rsnwrI ]
sqsMgiq mih ibswsu hoie hir jIvq mrq sMgwrI ]3] jn nwnk ka iehu dwnu dyhu pRB
pwva sMq ryn air DwrI ] sRvnI kQw nYn drsu pyKa msqku gur crnwrI ]4]2]122]

< siqgur pRswid ] Awsw G{ 10 mhlw 5 ] ijs no qUM AsiQ{ kir mwnih qy pwhun do dwhw

402

] pu kl gh sgl smgRI sB imiQAw Asnwhw ]1] ry mn ikAw krih hY hw hw ] sit


dyKu jYsy hircMdarI ieku rwm Bjnu lY lwhw ]1] rhwa ] jYsy bsqr dyh AoFwny idn doie cwir
Borwhw ] BIiq pry kyqku DweAY AMiq Aorko Awhw ]2] jYsy AMB kuMf kir rwiKAo prq isMDu
gil jwhw ] Awvig AwigAw pwrbRhm kI aiT jwsI muhq cswhw ]3] ry mn lyKY cwlih lyKY
bYsih lyKY lYdw swhw ] sdw kIriq kir nwnk hir kI abry siqgur crx Aotwhw ]4]1]123
] Awsw mhlw 5 ] Apust bwq qy Be sIDrI dUq dust sjne ] AMDkwr mih rqnu pRgwisAo
mlIn buiD hCne ]1] ja ikrpw goibMd Be ] suK sMpiq hir nwm Pl pwE siqgur imle
]1] rhwa ] moih ikrpn ka koie n jwnq sgl Bvn pRgte ] sMig bYTno khI n pwvq

huix sgl crx syve ]2] AwF AwF ka iPrq FUMFqy mn sgl qsn buiJ ge ] Eku bolu

BI Kvqo nwhI swDsMgiq sIqle ]3] Ek jIh gux kvn vKwnY Agm Agm Agme ] dwsu

dws dws ko krIAhu jn nwnk hir srxe ]4]2]124] Awsw mhlw 5 ] ry mUVy lwhy ka qUM

FIlw FIlw qoty ka byig DwieAw ] ssq vK{ qUM iGnih nwhI pwpI bwDw rynwieAw ]1]

siqgu
r
qy
r
I
AwswieAw
]
piqq
pwvnu
qy
r
o
nwmu
pwrbR
h
m
mY
Ehw
AotwieAw
]1]
rhwa
]

gMDx vYx suxih arJwvih nwmu lYq AlkwieAw ] inMd icMd ka bhuqu amwihAo bUJI
altwieAw ]2] pr Dn pr qn pr qI inMdw AKwiD Kwih hrkwieAw ] swc Drm isa {ic nhI
AwvY siq sunq CohwieAw ]3] dIn dieAwl pwl pRB Twkur Bgq tyk hir nwieAw ] nwnk
Awih srx pRB AwieAo rwKu lwj ApnwieAw ]4]3]125] Awsw mhlw 5 ] imiQAw sMig sMig
lptwE moh mwieAw kir bwDy ] jh jwno so cIiq n AwvY AhbuiD BE AWDy ]1] mn bYrwgI
ika n ArwDy ] kwc koTrI mwih qUM bsqw sMig sgl ibKY kI ibAwDy ]1] rhwa ] myrI myrI krq

403

idnu rYin ibhwvY plu iKnu CIjY ArjwDy ] jYsy mITY swid loBwE JUT DMiD durgwDy ]2] kwm koD
A{ loB moh ieh ieMdI ris lptwDy ] dIe BvwrI puriK ibDwqY bhuir bhuir jnmwDy ]3] ja
BieAo pwlu dIn duK BMjnu qa gur imil sB suK lwDy ] khu nwnk idnu rYin iDAwva mwir
kwFI sgl apwDy ]4] iea jipAo Bwe purKu ibDwqy ] BieAo pwlu dIn duK BMjnu jnm mrx
duK lwQy ]1] rhwa dUjw ]4]4]126] Awsw mhlw 5 ] inmK kwm suAwd kwrix koit
idns duKu pwvih ] GrI muhq rMg mwxih iPir bhuir bhuir pCuqwvih ]1] AMDy cyiq hir hir
rwieAw ] qyrw so idnu nyVY AwieAw ]1] rhwa ] plk sit dyiK BUlo Awk nIm ko qUMm{ ] jYsw
sMgu ibsIAr isa hY ry qYso hI iehu pr ghu ]2] bYrI kwrix pwp krqw bsqu rhI Amwnw ]

Coif jwih iqn hI isa sMgI swjn isa bYrwnw ]3] sgl sMsw{ iehY ibiD ibAwipAo so abirAo

ijsu gu{ pUrw ] khu nwnk Bv swg{ qirAo BE punIq srIrw ]4]5]127] Awsw mhlw 5

dupdy ] lUik kmwno soe qum@ pyiKAo mUV mugD mukrwnI ] Awp kmwny ka ly bWDy iPir pwCY

pCuqwnI ]1] pRB myry sB ibiD AwgY jwnI ] BRm ky mUsy qUM rwKq prdw pwCY jIA kI mwnI ]1]

rhwa
]
ijqu
ijqu
lwE
iqqu
iqqu
lwgy
ikAw
ko
krY
prwnI
]
bKis
lY
h
u
pwrbR
h
m
su
A
wmI
nwnk

sd kurbwnI ]2]6]128] Awsw mhlw 5 ] Apuny syvk kI Awpy rwKY Awpy nwmu jpwvY ] jh
jh kwj ikriq syvk kI qhw qhw aiT DwvY ]1] syvk ka inktI hoie idKwvY ] jo jo khY Twkur
pih syvku qqkwl hoie AwvY ]1] rhwa ] iqsu syvk kY ha bilhwrI jo Apny pRB BwvY ] iqs kI
soie suxI mnu hirAw iqsu nwnk prsix AwvY ]2]7]129]

Awsw G{ 11 mhlw 5
< siqgur pRswid ]

ntUAw ByK idKwvY bhu ibiD jYsw hY Aohu qYsw ry ] Aink join BRimAo BRm BIqir suKih nwhI

404

prvysw ry ]1] swjn sMq hmwry mIqw ibnu hir hir AwnIqw ry ] swDsMig imil hir gux gwE
iehu jnmu pdwrQu jIqw ry ]1] rhwa ] Y gux mwieAw bRhm kI kIn@I khhu kvn ibiD qrIAY
ry ] GUmn Gyr Agwh gwKrI gur sbdI pwir aqrIAY ry ]2] Kojq Kojq Koij bIcwirAo qqu
nwnk iehu jwnw ry ] ismrq nwmu inDwnu inrmolku mnu mwxku pqIAwnw ry ]3]1]130]
Awsw mhlw 5 dupdy ] gur prswid myrY min visAw jo mwga so pwva ry ] nwm rMig iehu mnu
qpqwnw bhuir n kqhUM Dwva ry ]1] hmrw Twku{ sB qy cw rYix idnsu iqsu gwva ry ] iKn
mih Qwip aQwpnhwrw iqs qy quJih frwva ry ]1] rhwa ] jb dyKa pRBu Apunw suAwmI qa
Avrih cIiq n pwva ry ] nwnku dwsu pRiB Awip pihrwieAw BRmu Ba myit ilKwva ry ]

2]2]131] Awsw mhlw 5 ] cwir brn cahw ky mrdn Ktu drsn kr qlI ry ] suMdr

suGr s}p isAwny pMchu hI moih ClI ry ]1] ijin imil mwry pMc sUrbIr AYso kanu blI ry ]

ijin pMc mwir ibdwir gudwry so pUrw ieh klI ry ]1] rhwa ] vfI kom vis Bwgih nwhI

muhkm Paj hTlI ry ] khu nwnk iqin jin inrdilAw swDsMgiq kY JlI ry ]2]3]132]

Awsw
mhlw
5
]
nIkI
jIA
kI
hir
kQw
qm
Awn
sgl
rs
PIkI
ry
]1]
rhwa
]
bhu
gu
i
n

Duin muin jn Ktu byqy Av{ n ikCu lwekI ry ]1] ibKwrI inrwrI ApwrI shjwrI swDsMig
nwnk pIkI ry ]2]4]133] Awsw mhlw 5 ] hmwrI ipAwrI AMmq DwrI guir inmK n mn qy
twrI ry ]1] rhwa ] drsn prsn srsn hrsn rMig rMgI krqwrI ry ]1] iKnu rm gur gm
hir dm nh jm hir kMiT nwnk air hwrI ry ]2]5]134] Awsw mhlw 5 ] nIkI swD sMgwnI
] rhwa ] phr mUrq pl gwvq gwvq goivMd goivMd vKwnI ]1] cwlq bYsq sovq hir jsu
min qin crn KtwnI ]2] hNa haro qU Twku{ garo nwnk srin pCwnI ]3]6]135]

405

rwgu Awsw mhlw 5 G{ 12


< siqgur pRswid ] iqAwig sgl isAwnpw Bju pwrbRhm inrMkw{ ] Ek swcy nwm bwJhu
sgl dIsY Cw{ ]1] so pRBu jwxIAY sd sMig ] gur pRswdI bUJIAY Ek hir kY rMig ]1] rhwa ]
srix smrQ Ek kyrI dUjw nwhI Twa ] mhw Bajlu lGIAY sdw hir gux gwa ]2] jnm
mrxu invwrIAY duKu n jm puir hoie ] nwmu inDwnu soe pwE pw kry pRBu soie ]3] Ek tyk
ADw{ Eko Ek kw min jo{ ] nwnk jpIAY imil swDsMgiq hir ibnu Av{ n ho{ ]4]1]136
] Awsw mhlw 5 ] jIa mnu qnu pRwn pRB ky dIE siB rs Bog ] dIn bMDp jIA dwqw srix
rwKx jogu ]1] myry mn iDAwie hir hir nwa ] hliq pliq shwie sMgy Ek isa ilv lwa ]

1] rhwa ] byd sws jn iDAwvih qrx ka sMsw{ ] krm Drm Anyk ikirAw sB pir

nwmu Acw{ ]2] kwmu koDu Ahkw{ ibnsY imlY siqgur dyv ] nwmu V kir Bgiq hir kI BlI

pRB kI syv ]3] crx srx dieAwl qyrI qUM inmwxy mwxu ] jIA pRwx ADw{ qyrw nwnk kw

pRBu qwxu ]4]2]137] Awsw mhlw 5 ] foil foil mhw duKu pwieAw ibnw swDU sMg ] Kwit lwBu

goibM
d
hir
rsu
pwrbR
h
m
iek
rM
g
]1]
hir
ko
nwmu
jpIAY
nIiq
]
swis
swis
iDAwie
so
pR
B
u

iqAwig Avr prIiq ]1] rhwa ] krx kwrx smrQ so pRBu jIA dwqw Awip ] iqAwig sgl
isAwxpw AwT phr pRBu jwip ]2] mIqu sKw shwie sMgI c Agm Apw{ ] crx kml bswie
ihrdY jIA ko AwDw{ ]3] kir ikrpw pRB pwrbRhm gux qyrw jsu gwa ] srb sUK vfI vifAwe
jip jIvY nwnku nwa ]4]3]138] Awsw mhlw 5 ] admu kra krwvhu Twkur pyKq swDU
sMig ] hir hir nwmu crwvhu rMgin Awpy hI pRB rMig ]1] mn mih rwm nwmw jwip ] kir
ikrpw vshu myrY ihrdY hoie shwe Awip ]1] rhwa ] suix suix nwmu qumwrw pRIqm pRBu pyKn

406

kw cwa ] dieAw krhu ikrm Apuny ka iehY mnorQu suAwa ]2] qnu Dnu qyrw qUM pRBu myrw hmrY
vis ikCu nwih ] ija ija rwKih iqa iqa rhxw qyrw dIAw Kwih ]3] jnm jnm ky iklivK
kwtY mjnu hir jn DUir ] Bwie Bgiq Brm Ba nwsY hir nwnk sdw hjUir ]4]4]139]
Awsw mhlw 5 ] Agm Agoc{ drsu qyrw so pwE ijsu msqik Bwgu ] Awip pwil pw pRiB
DwrI siqguir bKisAw hir nwmu ]1] kiljugu aDwirAw gurdyv ] ml mUq mUV ij muGd hoqy
siB lgy qyrI syv ]1] rhwa ] qU Awip krqw sB ssit Drqw sB mih rihAw smwie ]
Drm rwjw ibsmwdu hoAw sB pe pYrI Awie ]2] sqjugu yqw duAwp{ BxIAY kiljugu qmo
jugw mwih ] Aih k{ kry su Aih k{ pwE koe n pkVIAY iksY Qwie ]3] hir jIa soe krih

ij Bgq qyry jwcih Ehu qyrw ibrdu ] kr joiV nwnk dwnu mwgY ApixAw sMqw dyih hir drsu

]4]5]140]

rwgu Awsw mhlw 5 G{ 13


< siqgur pRswid ]

siqgu
r
bcn
qu
m
@
w
ry
]
inrgu
x
insqwry
]1]
rhwa
]
mhw
ibKwdI
du
s
t
ApvwdI
qy
pu
n
Iq

sMgwry ]1] jnm BvMqy nrik pVMqy iqn@ ky kul aDwry ]2] koie n jwnY koie n mwnY sy prgtu
hir duAwry ]3] kvn apmw dya kvn vfwe nwnk iKnu iKnu vwry ]4]1]141]
Awsw mhlw 5 ] bwvr soie rhy ]1] rhwa ] moh kutMb ibKY rs mwqy imiQAw ghn ghy ]1]
imQn mnorQ supn Awnd alws min muiK siq khy ]2] AMmqu nwmu pdwrQu sMgy iqlu mrmu
n lhy ]3] kir ikrpw rwKy sqsMgy nwnk srix Awhy ]4]2]142] Awsw mhlw 5 iqpdy ]
Aohw pRym iprI ]1] rhwa ] kink mwixk gj moqIAn lwln nh nwh nhI ]1] rwj n Bwg n

407

hukm n swdn ] ikCu ikCu n cwhI ]2] crnn srnn sMqn bMdn ] suKo suKu pwhI ] nwnk qpiq
hrI ] imly pRym iprI ]3]3]143] Awsw mhlw 5 ] gurih idKwieAo loienw ]1] rhwa ]
eqih qih Git Git Git Git qUMhI qUMhI moihnw ]1] kwrn krnw Dwrn Drnw EkY EkY
soihnw ]2] sMqn prsn bilhwrI drsn nwnk suiK suiK soienw ]3]4]144]
Awsw mhlw 5 ] hir hir nwmu Amolw ] Aohu shij suhylw ]1] rhwa ] sMig shwe Coif n
jwe Aohu Agh Aqolw ]1] pRIqmu Bwe bwpu moro mwe Bgqn kw Aol@w ]2] AlKu lKwieAw
gur qy pwieAw nwnk iehu hir kw col@w ]3]5]145] Awsw mhlw 5 ] AwpunI Bgiq inbwih
] Twkur AwieAo Awih ]1] rhwa ] nwmu pdwrQu hoie skwrQu ihrdY crn bswih ]1] Eh

mukqw Eh jugqw rwKhu sMq sMgwih ]2] nwmu iDAwva shij smwva nwnk hir gun gwih

]3]6]146] Awsw mhlw 5 ] Twkur crx suhwvy ] hir sMqn pwvy ]1] rhwa ] Awpu

gvwieAw syv kmwieAw gun ris ris gwvy ]1] Ekih Awsw drs ipAwsw Awn n Bwvy ]2]

dieAw quhwrI ikAw jMq ivcwrI nwnk bil bil jwvy ]3]7]147] Awsw mhlw 5 ]

Eku
ismir
mn
mwhI
]1]
rhwa
]
nwmu
iDAwvhu
irdY
bswvhu
iqsu
ibnu
ko
nwhI
]1]
pR
B

srnI AweAY srb Pl pweAY sgly duK jwhI ]2] jIAn ko dwqw purKu ibDwqw nwnk Git
Git AwhI ]3]8]148] Awsw mhlw 5 ] hir ibsrq so mUAw ]1] rhwa ] nwmu iDAwvY srb
Pl pwvY so jnu suKIAw hUAw ]1] rwju khwvY ha krm kmwvY bwiDAo nilnI BRim sUAw ]2]
khu nwnk ijsu siqgu{ ByitAw so jnu inhclu QIAw ]3]9]149]

Awsw mhlw 5 G{ 14
< siqgur pRswid ]

Aohu nyhu nvylw ] Apuny pRIqm isa lwig rhY ]1] rhwa ] jo pRB BwvY jnim n AwvY ] hir

408

pRym Bgiq hir pRIiq rcY ]1] pRB sMig imlIjY iehu mnu dIjY ] nwnk nwmu imlY ApnI dieAw
krhu ]2]1]150] Awsw mhlw 5 ] imlu rwm ipAwry qum ibnu DIrju ko n krY ]1]
rhwa ] isMmiq sws bhu krm kmwE pRB qumry drs ibnu suKu nwhI ]1] vrq nym sMjm kir
Qwky nwnk swD srin pRB sMig vsY ]2]2]151]

Awsw mhlw 5 G{ 15 pVqwl


< siqgur pRswid ]
ibkwr mwieAw mwid soieAo sUJ bUJ n AwvY ] pkir kys jim aTwirAo qd hI Gir jwvY ]1]
loB ibiKAw ibKY lwgy ihir ivq icq duKwhI ] iKn BMgunw kY mwin mwqy Asur jwxih nwhI ]1]
rhwa ] byd sws jn pukwrih sunY nwhI forw ] inpit bwjI hwir mUkw pCuqwieAo min Borw ]2]

fwnu sgl gYr vjih BirAw dIvwn lyKY n pirAw ] jyNh kwrij rhY Aol@w soie kwmu n kirAw

]3] AYso jgu moih guir idKwieAo qa Ek kIriq gwieAw ] mwnu qwnu qij isAwnp srix

nwnku AwieAw ]4]1]152] Awsw mhlw 5 ] bwpwir goivMd nwE ] swD sMq mnwE pA pwE

gun gwE pMc nwd qUr bjwE ]1] rhwa ] ikrpw pwE shjwE drswE Ab rwiqAw goivMd isa ]

sM
q
sy
i
v
pR
I
iq
nwQ
rM
g
u
lwln
lwE
]1]
gu
r
igAwnu
min

V
wE
rhswE
nhI
AwE
shjwE

min inDwnu pwE ] sB qjI mnY kI kwm krw ] ic{ ic{ ic{ ic{ BieAw min bhuqu ipAws
lwgI ] hir drsno idKwvhu moih qum bqwvhu ] nwnk dIn srix AwE gil lwE ]2]2]
153] Awsw mhlw 5 ] ko ibKm gwr qorY ] Aws ipAws Doh moh Brm hI qy horY ]1]
rhwa ] kwm koD loB mwn ieh ibAwiD CorY ]1] sMqsMig nwm rMig gun goivMd gwva ]
Anidno pRB iDAwva ] BRm BIiq jIiq imtwva ] iniD nwmu nwnk morY ]2]3]154]
Awsw mhlw 5 ] kwmu koDu loBu iqAwgu ] min ismir goibMd nwm ] hir Bjn sPl kwm ]

409

1] rhwa ] qij mwn moh ivkwr imiQAw jip rwm rwm rwm ] mn sMqnw kY crin lwgu ]1]
pRB gopwl dIn dieAwl piqq pwvn pwrbRhm hir crx ismir jwgu ] kir Bgiq nwnk
pUrn Bwgu ]2]4]155] Awsw mhlw 5 ] hrK sog bYrwg AndI Kylu rI idKwieAo ]1]
rhwa ] iKnhUM BY inrBY iKnhUM iKnhUM aiT DwieAo ] iKnhUM rs Bogn iKnhUM iKnhU qij jwieAo
]1] iKnhUM jog qwp bhu pUjw iKnhUM BrmwieAo ] iKnhUM ikrpw swDU sMg nwnk hir rMgu
lwieAo ]2]5]156]

rwgu Awsw mhlw 5 G{ 17 AwswvrI


< siqgur pRswid ]
goibMd goibMd kir hW ] hir hir min ipAwir hW ] guir kihAw su iciq Dir hW ] An isa qoir Pyir

hW ] AYsy lwlnu pwieAo rI sKI ]1] rhwa ] pMkj moh sir hW ] pgu nhI clY hir hW ] ghifAo

mUV nir hW ] Ainn apwv kir hW ] qa inksY srin pY rI sKI ]1] iQr iQr icq iQr hW ]

bnu ghu smsir hW ] AMqir Ek ipr hW ] bwhir Anyk Dir hW ] rwjn jogu kir hW ] khu nwnk

log AlogI rI sKI ]2]1]157] AwswvrI mhlw 5 ] mnsw Ek mwin hW ] gur isa nyq

iDAwin
hW
]

sM
q
mM
q
igAwin
hW
]
sy
v
w
gu
r
crwin
hW
]
qa
imlIAY
gu
r
pwin
my
r
y
mnw
]1]

rhwa ] tUty An Brwin hW ] rivAo srb Qwin hW ] lihAo jm BieAwin hW ] pwieAo pyf Qwin hW ]
qa cUkI sgl kwin ]1] lhno ijsu mQwin hW ] BY pwvk pwir prwin hW ] inj Gir iqsih Qwin
hW ] hir rs rsih mwin hW ] lwQI iqs BuKwin hW ] nwnk shij smwieAo ry mnw ]2]2]158]
AwswvrI mhlw 5 ] hir hir hir gunI hW ] jpIAY shj DunI hW ] swDU rsn BnI hW ] CUtn
ibiD sunI hW ] pweAY vf punI myry mnw ]1] rhwa ] Kojih jn munI hW ] sRb kw pRB DnI hW
] dulB kil dunI hW ] dUK ibnwsnI hW ] pRB pUrn AwsnI myry mnw ]1] mn so syvIAY hW ]

410

AlK AByvIAY hW ] qW isa pRIiq kir hW ] ibnis n jwie mir hW ] gur qy jwinAw hW ] nwnk
mnu mwinAw myry mnw ]2]3]159] AwswvrI mhlw 5 ] Ekw Aot ghu hW ] gur kw sbdu khu
hW ] AwigAw siq shu hW ] mnih inDwnu lhu hW ] suKih smweAY myry mnw ]1] rhwa ] jIvq
jo mrY hW ] duq{ so qrY hW ] sB kI rynu hoie hW ] inrBa kha soie hW ] imty AMdyisAw hW ] sMq
apdyisAw myry mnw ]1] ijsu jn nwm suKu hW ] iqsu inkit n kdy duKu hW ] jo hir hir jsu suny
hW ] sBu ko iqsu mny hW ] sPlu su AwieAw hW ] nwnk pRB BwieAw myry mnw ]2]4]160]
AwswvrI mhlw 5 ] imil hir jsu gweAY hW ] prm pdu pweAY hW ] aAw rs jo ibDy hW ]
qw ka sgl isDy hW ] Anidnu jwigAw hW ] nwnk bfBwigAw myry mnw ]1] rhwa ] sMq pg

DoeAY hW ] durmiq KoeAY hW ] dwsh rynu hoie hW ] ibAwpY duKu n koie hW ] BgqW srin p{ hW

] jnim n kdy m{ hW ] AsiQ{ sy BE hW ] hir hir ijn@ jip lE myry mnw ]1] swjnu mIqu qUM

hW ] nwmu Vwie mUM hW ] iqsu ibnu nwih koie hW ] mnih ArwiD soie hW ] inmK n vIsrY hW ]

iqsu ibnu ika srY hW ] gur ka kurbwnu jwa hW ] nwnku jpy nwa myry mnw ]2]5]161]

AwswvrI
mhlw
5
]
kwrn
krn
qU
M
hW
]
Av{
nw
su
J
Y
mU
M
hW
]
krih
su
hoe
A
Y
hW
]
shij
su
i
K

soeAY hW ] DIrj min BE hW ] pRB kY dir pE myry mnw ]1] rhwa ] swDU sMgmy hW ] pUrn sMjmy hW ]
jb qy Cuty Awp hW ] qb qy imty qwp hW ] ikrpw DwrIAw hW ] piq rKu bnvwrIAw myry mnw ]1]
iehu suKu jwnIAY hW ] hir kry su mwnIAY hW ] mMdw nwih koie hW ] sMq kI ryn hoie hW ] Awpy ijsu
rKY hW ] hir AMmqu so cKY myry mnw ]2] ijs kw nwih koie hW ] iqs kw pRBU soie hW ] AMqrgiq
buJY hW ] sBu ikCu iqsu suJY hW ] piqq aDwir lyhu hW ] nwnk Ardwis Ehu myry mnw ]3]6]162]
AwswvrI mhlw 5 iekqukw ] Aoie prdysIAw hW ] sunq sMdyisAw hW ]1] rhwa ] jw isa ric

411

rhy hW ] sB ka qij gE hW ] supnw ija BE hW ] hir nwmu ijin@ lE ]1] hir qij An lgy hW ]
jnmih mir Bgy hW ] hir hir jin lhy hW ] jIvq sy rhy hW ] ijsih pwlu hoie hW ] nwnk
Bgqu soie ]2]7]163]232]

< siqgur pRswid ] rwgu Awsw mhlw 9 ] ibrQw kha kan


isa mn kI ] loiB gRisAo ds hU ids Dwvq Awsw lwigAo Dn kI ]1] rhwa ] suK kY hyiq bhuqu
duKu pwvq syv krq jn jn kI ] duAwrih duAwir suAwn ija folq nh suD rwm Bjn kI
]1] mwns jnm AkwrQ Kovq lwj n lok hsn kI ] nwnk hir jsu ika nhI gwvq kumiq
ibnwsY qn kI ]2]1]233]

rwgu Awsw mhlw 1 AstpdIAw G{ 2


< siqgur pRswid ]

aqir AvGit srvir n@wvY ] bkY n bolY hir gux gwvY ] jlu AwkwsI suMin smwvY ] rsu squ

Joil mhw rsu pwvY ]1] AYsw igAwnu sunhu AB mory ] Birpuir Dwir rihAw sB Tary ]1]

rhwa ] scu bRqu nymu n kwlu sMqwvY ] siqgur sbid kroDu jlwvY ] ggin invwis smwiD

lgwvY
]
pwrsu
pris
prm
pdu
pwvY
]2]
scu
mn
kwrix
qqu
iblovY
]
su
B
r
srvir
mY
l
u
n

DovY ] jY isa rwqw qYso hovY ] Awpy krqw kry su hovY ]3] gur ihv sIqlu Agin buJwvY ] syvw
suriq ibBUq cVwvY ] drsnu Awip shj Gir AwvY ] inrml bwxI nwdu vjwvY ]4] AMqir
igAwnu mhw rsu swrw ] qIrQ mjnu gur vIcwrw ] AMqir pUjw Qwnu murwrw ] joqI joiq
imlwvxhwrw ]5] ris risAw miq EkY Bwie ] qKq invwsI pMc smwie ] kwr kmwe Ksm
rjwie ] Aivgq nwQu n liKAw jwie ]6] jl mih apjY jl qy dUir ] jl mih joiq rihAw
BrpUir ] iksu nyVY iksu AwKw dUir ] iniD gux gwvw dyiK hdUir ]7] AMqir bwhir Av{ n

412

koie ] jo iqsu BwvY so Puin hoie ] suix BrQir nwnku khY bIcw{ ] inrml nwmu myrw AwDw{ ]
8]1] Awsw mhlw 1 ] siB jp siB qp sB cqurwe ] JiV BrmY rwih n pwe ] ibnu bUJy
ko Qwie n pwe ] nwm ibhUxY mwQy Cwe ]1] swc DxI jgu Awie ibnwsw ] CUtis pRwxI
gurmuiK dwsw ]1] rhwa ] jgu moih bwDw bhuqI Awsw ] gurmqI ieik BE adwsw ] AMqir
nwmu kmlu prgwsw ] iqn@ ka nwhI jm kI wsw ]2] jgu qA ijqu kwmix ihqkwrI ] pu
kl lig nwmu ivswrI ] ibrQw jnmu gvwieAw bwjI hwrI ] siqgu{ syvy krxI swrI ]3]
bwhrhu hamY khY khwE ] AMdrhu mukqu lypu kdy n lwE ] mwieAw mohu gur sbid jlwE ]
inrml nwmu sd ihrdY iDAwE ]4] Dwvqu rwKY Twik rhwE ] isK sMgiq krim imlwE ] gur

ibnu BUlo AwvY jwE ] ndir kry sMjoig imlwE ]5] }Vo kha n kihAw jwe ] AkQ kQa nh

kImiq pwe ] sB duK qyry sUK rjwe ] siB duK myty swcY nwe ]6] kr ibnu vwjw pg ibnu

qwlw ] jy sbdu buJY qw scu inhwlw ] AMqir swcu sBy suK nwlw ] ndir kry rwKY rKvwlw ]7]

qBvx sUJY Awpu gvwvY ] bwxI bUJY sic smwvY ] sbdu vIcwry Ek ilv qwrw ] nwnk Dnu

svwrxhwrw
]8]2]
Awsw
mhlw
1
]
ly
K
AsM
K
iliK
iliK
mwnu
]
min
mwinAY
scu
su
r
iq

vKwnu ] kQnI bdnI piV piV Bw{ ] lyK AsMK AlyKu Apw{ ]1] AYsw swcw qUM Eko jwxu ]
jMmxu mrxw hukmu pCwxu ]1] rhwa ] mwieAw moih jgu bwDw jmkwil ] bWDw CUtY nwmu sm@wil
] gu{ suKdwqw Av{ n Bwil ] hliq pliq inbhI quDu nwil ]2] sbid mrY qW Ek ilv lwE
] Ac{ crY qW Brmu cukwE ] jIvn mukqu min nwmu vswE ] gurmuiK hoie q sic smwE ]3]
ijin Dr swjI ggnu Akwsu ] ijin sB QwpI Qwip aQwip ] srb inrMqir Awpy Awip ]
iksY n pUCy bKsy Awip ]4] qU pu{ swg{ mwxk hI{ ] qU inrmlu scu guxI ghI{ ]

413

suKu mwnY BytY gur pI{ ] Eko swihbu Eku vjI{ ]5] jgu bMdI mukqy ha mwrI ] jig igAwnI
ivrlw AwcwrI ] jig pMifqu ivrlw vIcwrI ] ibnu siqgu{ Byty sB iPrY AhkwrI ]6] jgu
duKIAw suKIAw jnu koie ] jgu rogI BogI gux roie ] jgu apjY ibnsY piq Koie ] gurmuiK hovY bUJY
soie ]7] mhGo moil Bwir APw{ ] Atl AClu gurmqI Dw{ ] Bwie imlY BwvY Biekw{ ] nwnku
nIcu khY bIcw{ ]8]3] Awsw mhlw 1 ] Eku mrY pMcy imil rovih ] hamY jwie sbid mlu
Dovih ] smiJ sUiJ shj Gir hovih ] ibnu bUJy sglI piq Kovih ]1] kaxu mrY kaxu rovY
AohI ] krx kwrx sBsY isir qohI ]1] rhwa ] mUE ka rovY duKu koie ] so rovY ijsu bydn hoie ]
ijsu bIqI jwxY pRB soie ] Awpy krqw kry su hoie ]2] jIvq mrxw qwry qrxw ] jY jgdIs

prm giq srxw ] ha bilhwrI siqgur crxw ] gu{ boihQu sbid BY qrxw ]3] inrBa Awip

inrMqir joiq ] ibnu nwvY sUqku jig Coiq ] durmiq ibnsY ikAw kih roiq ] jnim mUE ibnu

Bgiq sroiq ]4] mUE ka scu rovih mIq ] Y gux rovih nIqw nIq ] duKu suKu prhir shij

sucIq ] qnu mnu sapa sn prIiq ]5] BIqir Eku Anyk AsMK ] krm Drm bhu sMK AsMK

]
ibnu
BY
BgqI
jnmu
ibrM
Q
]
hir
gu
x
gwvih
imil
prmwrM
Q
]6]
Awip
mrY
mwry
BI
Awip
]

Awip apwE Qwip aQwip ] ssit apwe joqI qU jwiq ] sbdu vIcwir imlxu nhI BRwiq ]7]
sUqku Agin BKY jgu Kwie ] sUqku jil Qil sB hI Qwie ] nwnk sUqik jnim mrIjY ]
gur prswdI hir rsu pIjY ]8]4] rwgu Awsw mhlw 1 ] Awpu vIcwrY su prKy hIrw ] Ek sit
qwry gur pUrw ] gu{ mwnY mn qy mnu DIrw ]1] AYsw swhu srwPI krY ] swcI ndir Ek ilv
qrY ]1] rhwa ] pUMjI nwmu inrMjn sw{ ] inrmlu swic rqw pYkw{ ] isPiq shj Gir gu{
krqw{ ]2] Awsw mnsw sbid jlwE ] rwm nrwiexu khY khwE ] gur qy vwt mhlu

414

G{ pwE ]3] kMcn kwieAw joiq AnUpu ] qBvx dyvw sgl s}pu ] mY so Dnu plY swcu AKUtu
]4] pMc qIin nv cwir smwvY ] Drix ggnu kl Dwir rhwvY ] bwhir jwqa alit prwvY ]
5] mUrKu hoie n AwKI sUJY ] ijhvw rsu nhI kihAw bUJY ] ibKu kw mwqw jg isa lUJY ]6] qm
sMgiq qmu hovY ] gux ka DwvY Avgx DovY ] ibnu gur syvy shju n hovY ]7] hIrw nwmu jvyhr
lwlu ] mnu moqI hY iqs kw mwlu ] nwnk prKY ndir inhwlu ]8]5] Awsw mhlw 1 ] gurmuiK
igAwnu iDAwnu min mwnu ] gurmuiK mhlI mhlu pCwnu ] gurmuiK suriq sbdu nIswnu ]1] AYsy
pRym Bgiq vIcwrI ] gurmuiK swcw nwmu murwrI ]1] rhwa ] Aihinis inrmlu Qwin suQwnu ]
qIn Bvn inhkyvl igAwnu ] swcy gur qy hukmu pCwnu ]2] swcw hrKu nwhI iqsu sogu ]

AMmqu igAwnu mhw rsu Bogu ] pMc smwe suKI sBu logu ]3] sglI joiq qyrw sBu koe ] Awpy

joiV ivCoVy soe ] Awpy krqw kry su hoe ]4] Fwih aswry hukim smwvY ] hukmo vrqY jo iqsu

BwvY ] gur ibnu pUrw koie n pwvY ]5] bwlk ibriD n suriq prwin ] Bir jobin bUfY AiBmwin

] ibnu nwvY ikAw lhis indwin ]6] ijs kw Anu Dnu shij n jwnw ] Brim Bulwnw iPir

pCu
q
wnw
]
gil
PwhI
barw
barwnw
]7]
bU
f
q
jgu
dy
i
KAw
qa
fir
Bwgy
]
siqgu
i
r
rwKy

sy vfBwgy ] nwnk gur kI crxI lwgy ]8]6] Awsw mhlw 1 ] gwvih gIqy cIiq AnIqy ]
rwg suxwie khwvih bIqy ] ibnu nwvY min JUTu AnIqy ]1] khw clhu mn rhhu Gry ] gurmuiK
rwm nwim qpqwsy Kojq pwvhu shij hry ]1] rhwa ] kwmu koDu min mohu srIrw ] lbu loBu
Ahkw{ su pIrw ] rwm nwm ibnu ika mnu DIrw ]2] AMqir nwvxu swcu pCwxY ] AMqr kI
giq gurmuiK jwxY ] swc sbd ibnu mhlu n pCwxY ]3] inrMkwr mih Awkw{ smwvY ]
Akl klw scu swic itkwvY ] so n{ grB join nhI AwvY ]4] jhW nwmu imlY qh jwa ]

415

gur prswdI krm kmwa ] nwmy rwqw hir gux gwa ]5] gur syvw qy Awpu pCwqw ] AMmq
nwmu visAw suKdwqw ] Anidnu bwxI nwmy rwqw ]6] myrw pRBu lwE qw ko lwgY ] hamY
mwry sbdy jwgY ] AYQY AoQY sdw suKu AwgY ]7] mnu cMclu ibiD nwhI jwxY ] mnmuiK mYlw sbdu n
pCwxY ] gurmuiK inrmlu nwmu vKwxY ]8] hir jIa AwgY krI Ardwis ] swDU jn sMgiq hoie
invwsu ] iklivK duK kwty hir nwmu pRgwsu ]9] kir bIcw{ Awcw{ prwqw ] siqgur bcnI
Eko jwqw ] nwnk rwm nwim mnu rwqw ]10]7] Awsw mhlw 1 ] mnu mYglu swkqu dyvwnw ]
bn KMif mwieAw moih hYrwnw ] ieq aq jwih kwl ky cwpy ] gurmuiK Koij lhY G{ Awpy ]1]
ibnu gur sbdY mnu nhI Tarw ] ismrhu rwm nwmu Aiq inrmlu Avr iqAwghu hamY karw

]1] rhwa ] iehu mnu mugDu khhu ika rhsI ] ibnu smJy jm kw duKu shsI ] Awpy bKsy

siqgu{ mylY ] kwlu kMtku mwry scu pylY ]2] iehu mnu krmw iehu mnu Drmw ] iehu mnu pMc

qqu qy jnmw ] swkqu loBI iehu mnu mUVw ] gurmuiK nwmu jpY mnu }Vw ]3] gurmuiK mnu AsQwny

soe ] gurmuiK qBvix soJI hoe ] iehu mnu jogI BogI qpu qwpY ] gurmuiK cInY@ hir pRBu AwpY

]4]
mnu
bY
r
wgI
hamY
iqAwgI
]
Git
Git
mnsw
du
i
bDw
lwgI
]
rwm
rswiexu
gu
r
mu
i
K
cwKY
]

dir Gir mhlI hir piq rwKY ]5] iehu mnu rwjw sUr sMgRwim ] iehu mnu inrBa gurmuiK
nwim ] mwry pMc ApunY vis kIE ] hamY gRwis iekqu Qwie kIE ]6] gurmuiK rwg suAwd An
iqAwgy ] gurmuiK iehu mnu BgqI jwgy ] Anhd suix mwinAw sbdu vIcwrI ] Awqmu cIin@ BE
inrMkwrI ]7] iehu mnu inrmlu dir Gir soe ] gurmuiK Bgiq Bwa Duin hoe ] Aihinis
hir jsu gur prswid ] Git Git so pRBu Awid jugwid ]8] rwm rswieix iehu mnu mwqw ]
srb rswiexu gurmuiK jwqw ] Bgiq hyqu gur crx invwsw ] nwnk hir jn ky dwsin dwsw

416

]9]8] Awsw mhlw 1 ] qnu ibnsY Dnu kw ko khIAY ] ibnu gur rwm nwmu kq lhIAY ]
rwm nwm Dnu sMig sKwe ] Aihinis inrmlu hir ilv lwe ]1] rwm nwm ibnu kvnu hmwrw
] suK duK sm kir nwmu n Cofa Awpy bKis imlwvxhwrw ]1] rhwa ] kink kwmnI hyqu
gvwrw ] duibDw lwgy nwmu ivswrw ] ijsu qUM bKsih nwmu jpwie ] dUqu n lwig skY gun gwie
]2] hir gu{ dwqw rwm gupwlw ] ija BwvY iqa rwKu dieAwlw ] gurmuiK rwmu myrY min
BwieAw ] rog imty duKu Twik rhwieAw ]3] Av{ n AaKDu qMq n mMqw ] hir hir ismrxu
iklivK hqw ] qUM Awip Bulwvih nwmu ivswir ] qUM Awpy rwKih ikrpw Dwir ]4] rogu Brmu Bydu
min dUjw ] gur ibnu Brim jpih jpu dUjw ] Awid purK gur drs n dyKih ] ivxu gur sbdY

jnmu ik lyKih ]5] dyiK Acrju rhy ibsmwid ] Git Git sur nr shj smwiD ] Birpuir

Dwir rhy mn mwhI ] qum smsir Av{ ko nwhI ]6] jw kI Bgiq hyqu muiK nwmu ] sMq Bgq kI

sMgiq rwmu ] bMDn qory shij iDAwnu ] CUtY gurmuiK hir gur igAwnu ]7] nw jmdUq dUKu iqsu

lwgY ] jo jnu rwm nwim ilv jwgY ] Bgiq vClu Bgqw hir sMig ] nwnk mukiq BE hir rMig

]8]9]
Awsw
mhlw
1
iekqu
k
I
]
gu
{
sy
v
y
so
Twku
r
jwnY
]
dU
K
u
imtY
scu
sbid
pCwnY
]1]

rwmu jphu myrI sKI sKYnI ] siqgu{ syiv dyKhu pRBu nYnI ]1] rhwa ] bMDn mwq ipqw sMswir
] bMDn suq kMinAw A{ nwir ]2] bMDn krm Drm ha kIAw ] bMDn puqu klqu min bIAw
]3] bMDn ikrKI krih ikrswn ] hamY fnu shY rwjw mMgY dwn ]4] bMDn sadw
AxvIcwrI ] iqpiq nwhI mwieAw moh pswrI ]5] bMDn swh sMcih Dnu jwie ] ibnu hir
Bgiq n pve Qwie ]6] bMDn bydu bwdu Ahkwr ] bMDin ibnsY moh ivkwr ]7] nwnk
rwm nwm srxwe ] siqguir rwKy bMDu n pwe ]8]10]

417

rwgu Awsw mhlw 1 AstpdIAw G{ 3


< siqgur pRswid ]
ijn isir sohin ptIAw mWgI pwie sMDU{ ] sy isr kwqI munIAin@ gl ivic AwvY DUiV ] mhlw
AMdir hodIAw huix bhix n imlin@ hdUir ]1] Awdysu bwbw Awdysu ] Awid purK qyrw AMqu n
pwieAw kir kir dyKih vys ]1] rhwa ] jdhu sIAw vIAwhIAw lwVy sohin pwis ] hIfolI ciV
AweAw dMd KMf kIqy rwis ] aprhu pwxI vwrIAY Jly iJmkin pwis ]2] ieku lKu lhin@
bihTIAw lKu lhin@ KVIAw ] grI Cuhwry KWdIAw mwxin@ syjVIAw ] iqn@ gil islkw pweAw
qutin@ moqsrIAw ]3] Dnu jobnu duie vYrI hoE ijn@I rKy rMgu lwie ] dUqw no PurmwieAw lY cly

piq gvwie ] jy iqsu BwvY dy vifAwe jy BwvY dyie sjwie ]4] Ago dy jy cyqIAY qW kwiequ imlY

sjwie ] swhW suriq gvweAw rMig qmwsY cwie ] bwbrvwxI iPir ge kuie{ n rotI Kwie ]5]

ieknw vKq KuAweAih iekn@w pUjw jwie ] caky ivxu ihdvwxIAw ika itky kFih nwie ] rwmu

n kbhU cyiqAo huix khix n imlY Kudwie ]6] ieik Gir Awvih AwpxY ieik imil imil puCih

su
K
]
iekn@
w
Eho
iliKAw
bih
bih
rovih
du
K
]
jo
iqsu
BwvY
so
QIAY
nwnk
ikAw
mwnu
K
]7]11]

Awsw mhlw 1 ] khw su Kyl qbylw GoVy khw ByrI shnwe ] khw su qygbMd gwfyriV khw su
lwl kvwe ] khw su AwrsIAw muh bMky AYQY idsih nwhI ]1] iehu jgu qyrw qU goswe ] Ek GVI
mih Qwip aQwpy j{ vMif dyvY BWe ]1] rhwa ] khW su Gr dr mMfp mhlw khw su bMk srwe ]
khW su syj suKwlI kwmix ijsu vyiK nId n pwe ] khw su pwn qMbolI hrmw hoeAw Cwe mwe
]2] iesu jr kwrix GxI ivguqI iein jr GxI KuAwe ] pwpw bwJhu hovY nwhI muieAw swiQ n
jwe ] ijs no Awip KuAwE krqw Kuis lE cMigAwe ]3] kotI hU pIr vrij rhwE jw mI{

418

suixAw DwieAw ] Qwn mukwm jly ibj mMdr muiC muiC kuier {lwieAw ] koe muglu n hoAw AMDw
iknY n prcw lwieAw ]4] mugl pTwxw Be lVwe rx mih qyg vgwe ] Aon@I qupk qwix
clwe Aon@I hsiq icVwe ] ijn@ kI cIrI drgh pwtI iqn@w mrxw Bwe ]5] iek ihdvwxI
Avr qurkwxI BitAwxI TkurwxI ] iekn@w pyrx isr Kur pwty iekn@w vwsu mswxI ] ijn@ ky bMky
GrI n AwieAw iqn@ ika rYix ivhwxI ]6] Awpy kry krwE krqw iks no AwiK suxweAY ] duKu suKu
qyrY BwxY hovY iks QY jwie }AweAY ] hukmI hukim clwE ivgsY nwnk iliKAw pweAY ]7]12]

< siqgur pRswid ] Awsw kwPI mhlw 1 G{ 8 AstpdIAw ] jYsy goieil goielI qYsy sMswrw

] kUV kmwvih AwdmI bWDih Gr bwrw ]1] jwghu jwghu sUiqho cilAw vxjwrw ]1] rhwa ]

nIq nIq Gr bWDIAih jy rhxw hoe ] ipMfu pvY jIa clsI jy jwxY koe ]2] AohI AohI ikAw

krhu hY hosI soe ] qum rovhugy Aos no qum@ ka kaxu roe ]3] DMDw ipithu Bweho qum@ kUV kmwvhu

] Aohu n suxe kq hI qum@ lok suxwvhu ]4] ijs qy suqw nwnkw jwgwE soe ] jy G{ bUJY Awpxw qW

nId
n
hoe
]5]
jy
cldw
lY
cilAw
ikCu
sM
p
Y
nwly
]
qw
Dnu
sM
c
hu
dy
i
K
kY
bU
J
hu
bIcwry
]6]
vxju

krhu mKsUdu lYhu mq pCoqwvhu ] Aagx Cofhu gux krhu AYsy qqu prwvhu ]7] Drmu BUim squ
bIju kir AYsI ikrs kmwvhu ] qW vwpwrI jwxIAhu lwhw lY jwvhu ]8] krmu hovY siqgu{ imlY
bUJY bIcwrw ] nwmu vKwxY suxy nwmu nwmy ibahwrw ]9] ija lwhw qotw iqvY vwt cldI Awe ]
jo iqsu BwvY nwnkw swe vifAwe ]10]13] Awsw mhlw 1 ] cwry kuMfw FUFIAw ko nIm@I mYfw ]
jy quDu BwvY swihbw qU mY ha qYfw ]1] d{ bIBw mY nIim@ ko kY krI slwmu ] ihko mYfw qU DxI swcw
muiK nwmu ]1] rhwa ] isDw syvin isD pIr mwgih iriD isiD ] mY ieku nwmu n vIsrY swcy gur

419

buiD ]2] jogI BogI kwpVI ikAw Bvih idsMqr ] gur kw sbdu n cIn@hI qqu sw{ inrMqr ]3]
pMifq pwDy joiesI inq pVih purwxw ] AMqir vsqu n jwxn@I Git bRhmu lukwxw ]4] ieik
qpsI bn mih qpu krih inq qIrQ vwsw ] Awpu n cInih qwmsI kwhy BE adwsw ]5] ieik
ibMdu jqn kir rwKdy sy jqI khwvih ] ibnu gur sbd n CUthI BRim Awvih jwvih ]6] ieik
igrhI syvk swiDkw gurmqI lwgy ] nwmu dwnu iesnwnu V hir Bgiq su jwgy ]7] gur qy d{
G{ jwxIAY so jwie is\wxY ] nwnk nwmu n vIsrY swcy mnu mwnY ]8]14] Awsw mhlw 1 ]
mnsw mnih smwiely Bajlu sic qrxw ] Awid jugwid dieAwlu qU Twkur qyrI srxw ]1]
qU dwqO hm jwickw hir drsnu dIjY ] gurmuiK nwmu iDAweAY mn mMd{ BIjY ]1] rhwa ]

kUVw lwlcu CofIAY qa swcu pCwxY ] gur kY sbid smweAY prmwrQu jwxY ]2] iehu mnu rwjw

loBIAw luBqa loBwe ] gurmuiK loBu invwrIAY hir isa bix Awe ]3] klir KyqI bIjIAY

ika lwhw pwvY ] mnmuKu sic n BIje kUV kUiV gfwvY ]4] lwlcu Cofhu AMiDho lwlic

duKu BwrI ] swcO swihbu min vsY hamY ibKu mwrI ]5] duibDw Coif kuvwtVI mUshugy Bwe ]

Aihinis
nwmu
slwhIAY
siqgu
r
srxwe
]6]
mnmu
K
pQ{
sY
l
u
hY
iDR
g
u
jIvxu
PIkw
]

jl mih kyqw rwKIAY AB AMqir sUkw ]7] hir kw nwmu inDwnu hY pUrY guir dIAw ] nwnk nwmu n
vIsrY miQ AMmqu pIAw ]8]15] Awsw mhlw 1 ] cly clxhwr vwt vtwieAw ] DMDu ipty
sMsw{ scu n BwieAw ]1] ikAw BvIAY ikAw FUFIAY gur sbid idKwieAw ] mmqw mohu
ivsrijAw ApnY Gir AwieAw ]1] rhwa ] sic imlY sicAw{ kUiV n pweAY ] scy isa icqu
lwie bhuiV n AweAY ]2] moieAw ka ikAw rovhu roie n jwxhU ] rovhu scu slwih hukmu
pCwxhU ]3] hukmI vjhu ilKwie AwieAw jwxIAY ] lwhw plY pwie hukmu is\wxIAY ]4]

420

hukmI pYDw jwie drgh BwxIAY ] hukmy hI isir mwr bMid rbwxIAY ]5] lwhw scu inAwa min
vsweAY ] iliKAw plY pwie grbu v\weAY ]6] mnmuKIAw isir mwr vwid KpweAY ] Tig
muTI kUiVAwr bMin@ clweAY ]7] swihbu irdY vswie n pCoqwvhI ] gunhW bKsxhw{ sbdu
kmwvhI ]8] nwnku mMgY scu gurmuiK GwlIAY ] mY quJ ibnu Av{ n koie ndir inhwlIAY
]9]16] Awsw mhlw 1 ] ikAw jMglu FUFI jwie mY Gir bnu hrIAwvlw ] sic itkY Gir Awie
sbid aqwvlw ]1] jh dyKw qh soie Av{ n jwxIAY ] gur kI kwr kmwie mhlu pCwxIAY
]1] rhwa ] Awip imlwvY scu qw min Bwve ] clY sdw rjwie AMik smwve ]2] scw
swihbu min vsY visAw min soe ] Awpy dy vifAweAw dy qoit n hoe ]3] Aby qby kI

cwkrI ika drgh pwvY ] pQr kI byVI jy cVY Br nwil bufwvY ]4] AwpnVw mnu vycIAY is{

dIjY nwly ] gurmuiK vsqu pCwxIAY Apnw G{ Bwly ]5] jMmx mrxw AwKIAY iqin krqY

kIAw ] Awpu gvwieAw mir rhy iPir mrxu n QIAw ]6] swe kwr kmwvxI Dur kI Purmwe ]

jy mnu siqgur dy imlY ikin kImiq pwe ]7] rqnw pwrKu so DxI iqin kImiq pwe ] nwnk

swihbu
min
vsY
scI
vifAwe
]8]17]
Awsw
mhlw
1
]
ijn@
I
nwmu
ivswirAw
dU
j
Y
Brim

Bulwe ] mUlu Coif fwlI lgy ikAw pwvih Cwe ]1] ibnu nwvY ika CUtIAY jy jwxY koe ]
gurmuiK hoie q CUtIAY mnmuiK piq Koe ]1] rhwa ] ijn@I Eko syivAw pUrI miq Bwe ] Awid
jugwid inrMjnw jn hir srxwe ]2] swihbu myrw Eku hY Av{ nhI Bwe ] ikrpw qy suKu
pwieAw swcy prQwe ]3] gur ibnu iknY n pwieAo kyqI khY khwE ] Awip idKwvY vwtVIN scI
Bgiq VwE ]4] mnmuKu jy smJweAY BI aJiV jwE ] ibnu hir nwm n CUtsI mir nrk
smwE ]5] jnim mrY BrmweAY hir nwmu n lyvY ] qw kI kImiq nw pvY ibnu gur kI syvY ]6]

421

jyhI syv krweAY krxI BI swe ] Awip kry iksu AwKIAY vyKY vifAwe ]7] gur kI syvw so kry
ijsu Awip krwE ] nwnk is{ dy CUtIAY drgh piq pwE ]8]18] Awsw mhlw 1 ] }Vo Twkur
mwhro }VI gurbwxI ] vfY Bwig siqgu{ imlY pweAY pdu inrbwxI ]1] mY Aol@gIAw Aol@gI
hm Co} Qwry ] ija qUM rwKih iqa rhw muiK nwmu hmwry ]1] rhwa ] drsn kI ipAwsw GxI BwxY
min BweAY ] myry Twkur hwiQ vifAweAw BwxY piq pweAY ]2] swca dUir n jwxIAY AMqir hY
soe ] jh dyKw qh riv rhy ikin kImiq hoe ]3] Awip kry Awpy hry vyKY vifAwe ] gurmuiK
hoie inhwlIAY iea kImiq pwe ]4] jIvidAw lwhw imlY gur kwr kmwvY ] pUrib hovY iliKAw
qw siqgu{ pwvY ]5] mnmuK qotw inq hY Brmih BrmwE ] mnmuKu AMDu n cyqe ika drsnu pwE

]6] qw jig AwieAw jwxIAY swcY ilv lwE ] gur Byty pwrsu BE joqI joiq imlwE ]7] Aihinis

rhY inrwlmo kwr Dur kI krxI ] nwnk nwim sMqoKIAw rwqy hir crxI ]8]19] Awsw mhlw 1

] kyqw AwKxu AwKIAY qw ky AMq n jwxw ] mY inDirAw Dr Ek qUM mY qwxu sqwxw ]1] nwnk kI

Ardwis hY sc nwim suhylw ] Awpu gieAw soJI pe gur sbdI mylw ]1] rhwa ] hamY grbu

gvwe
A
Y
pwe
A
Y
vIcw{
]
swihb
isa
mnu
mwinAw
dy
swcu
ADw{
]2]
Aihinis
nwim
sM
q
oKIAw

syvw scu swe ] qw ka ibGnu n lwge cwlY hukim rjwe ]3] hukim rjwe jo clY so pvY
KjwnY ] Koty Tvr n pwienI rly jUTwnY ]4] inq inq Krw smwlIAY scu sadw pweAY ] Koty
ndir n AwvnI ly Agin jlweAY ]5] ijnI Awqmu cIinAw prmwqmu soe ] Eko AMmq
ibrKu hY Plu AMmqu hoe ]6] AMmq Plu ijnI cwiKAw sic rhy AGwe ] iqnw Brmu n Bydu
hY hir rsn rswe ]7] hukim sMjogI AwieAw clu sdw rjwe ] AagixAwry ka guxu nwnkY
scu imlY vfwe ]8]20] Awsw mhlw 1 ] mnu rwqa hir nwie scu vKwixAw ] lokw dw

422

ikAw jwie jw quDu BwixAw ]1] ja lgu jIa prwx scu iDAweAY ] lwhw hir gux gwie imlY
suKu pweAY ]1] rhwa ] scI qyrI kwr dyih dieAwl qUM ] ha jIvw quDu swlwih mY tyk ADw{
qUM ]2] dir syvku drvwnu drdu qUM jwxhI ] Bgiq qyrI hYrwnu drdu gvwvhI ]3] drgh
nwmu hdUir gurmuiK jwxsI ] vylw scu prvwxu sbdu pCwxsI ]4] squ sMqoKu kir Bwa qosw
hir nwmu syie ] mnhu Coif ivkwr scw scu dyie ]5] scy scw nyhu scY lwieAw ] Awpy kry
inAwa jo iqsu BwieAw ]6] scy scI dwiq dyih dieAwlu hY ] iqsu syvI idnu rwiq nwmu Amolu
hY ]7] qUM aqmu ha nIcu syvku kWFIAw ] nwnk ndir kryhu imlY scu vWFIAw ]8]21]
Awsw mhlw 1 ] Awvx jwxw ika rhY ika mylw hoe ] jnm mrx kw duKu Gxo inq shsw

doe ]1] ibnu nwvY ikAw jIvnw iPtu iDRgu cqurwe ] siqgur swDu n syivAw hir Bgiq n

Bwe ]1] rhwa ] Awvxu jwvxu qa rhY pweAY gu{ pUrw ] rwm nwmu Dnu rwis dyie ibnsY

BRmu kUrw ]2] sMq jnw ka imil rhY Dnu Dnu jsu gwE ] Awid purKu AprMprw gurmuiK hir

pwE ]3] ntUAY sWgu bxwieAw bwjI sMswrw ] iKnu plu bwjI dyKIAY aJrq nhI bwrw ]4]

hamY
capiV
Ky
l
xw
JU
T
y
Ahkwrw
]
sBu
jgu
hwrY
so
ijxY
gu
r
sbdu
vIcwrw
]5]
ija
AM
D
u
l
Y

hiQ tohxI hir nwmu hmwrY ] rwm nwmu hir tyk hY inis daq svwrY ]6] ija qUM rwKih iqa
rhw hir nwm ADwrw ] AMiq sKwe pwieAw jn mukiq duAwrw ]7] jnm mrx duK myitAw
jip nwmu murwry ] nwnk nwmu n vIsrY pUrw gu{ qwry ]8]22]

Awsw mhlw 3 AstpdIAw G{ 2


< siqgur pRswid ]

swsqu bydu isMmiq s{ qyrw sursrI crx smwxI ] swKw qIin mUlu miq rwvY qUM qW srb
ivfwxI ]1] qw ky crx jpY jnu nwnku boly AMmq bwxI ]1] rhwa ] qyqIs kroVI dws

423

qum@wry iriD isiD pRwx ADwrI ] qw ky }p n jwhI lKxy ikAw kir AwiK vIcwrI ]2] qIin
guxw qyry jug hI AMqir cwry qyrIAw KwxI ] krmu hovY qw prm pdu pweAY kQy AkQ khwxI ]
3] qUM krqw kIAw sBu qyrw ikAw ko kry prwxI ] jw ka ndir krih qUM ApxI swe sic
smwxI ]4] nwmu qyrw sBu koe lyqu hY jyqI Awvx jwxI ] jw quDu BwvY qw gurmuiK bUJY hor
mnmuiK iPrY ieAwxI ]5] cwry vyd bRhmy ka dIE piV piV kry vIcwrI ] qw kw hukmu n bUJY
bpuVw nrik surig AvqwrI ]6] jugh jugh ky rwjy kIE gwvih kir AvqwrI ] iqn BI
AMqu n pwieAw qw kw ikAw kir AwiK vIcwrI ]7] qUM scw qyrw kIAw sBu swcw dyih q swcu
vKwxI ] jw ka scu buJwvih Apxw shjy nwim smwxI ]8]1]23] Awsw mhlw 3 ]

siqgur hmrw Brmu gvwieAw ] hir nwmu inrMjnu mMin vswieAw ] sbdu cIin sdw suKu

pwieAw ]1] suix mn myry qqu igAwnu ] dyvx vwlw sB ibiD jwxY gurmuiK pweAY nwmu inDwnu

]1] rhwa ] siqgur Byty kI vifAwe ] ijin mmqw Agin qsnw buJwe ] shjy mwqw hir

gux gwe ]2] ivxu gur pUry koie n jwxI ] mwieAw moih dUjY loBwxI ] gurmuiK nwmu imlY hir

bwxI
]3]
gu
r
sy
v
w
qpW
isir
qpu
sw{
]
hir
jIa
min
vsY
sB
dU
K
ivswrxhw{
]
dir
swcY

dIsY sicAw{ ]4] gur syvw qy qBvx soJI hoie ] Awpu pCwix hir pwvY soie ] swcI bwxI
mhlu prwpiq hoie ]5] gur syvw qy sB kul aDwry ] inrml nwmu rKY air Dwry ] swcI soBw
swic duAwry ]6] sy vfBwgI ij guir syvw lwE ] Anidnu Bgiq scu nwmu VwE ] nwmy
aDry kul sbwE ]7] nwnku swcu khY vIcw{ ] hir kw nwmu rKhu air Dwir ] hir BgqI rwqy
moK duAw{ ]8]2]24] Awsw mhlw 3 ] Awsw Aws kry sBu koe ] hukmY bUJY inrwsw hoe ]
Awsw ivic suqy ke loe ] so jwgY jwgwvY soe ]1] siqguir nwmu buJwieAw ivxu nwvY BuK

424

n jwe ] nwmy qsnw Agin buJY nwmu imlY iqsY rjwe ]1] rhwa ] kil kIriq sbdu pCwnu ]
Ehw Bgiq cUkY AiBmwnu ] siqgu{ syivAY hovY prvwnu ] ijin Awsw kIqI iqs no jwnu ]2] iqsu
ikAw dIjY ij sbdu suxwE ] kir ikrpw nwmu mMin vswE ] iehu is{ dIjY Awpu gvwE ] hukmY
bUJy sdw suKu pwE ]3] Awip kry qY Awip krwE ] Awpy gurmuiK nwmu vswE ] Awip BulwvY Awip
mwrig pwE ] scY sbid sic smwE ]4] scw sbdu scI hY bwxI ] gurmuiK juig juig AwiK
vKwxI ] mnmuiK moih Brim BolwxI ] ibnu nwvY sB iPrY barwxI ]5] qIin Bvn mih Ekw
mwieAw ] mUriK piV piV dUjw Bwa VwieAw ] bhu krm kmwvY duKu sbwieAw ] siqgu{ syiv
sdw suKu pwieAw ]6] AMmqu mITw sbdu vIcwir ] Anidnu Bogy hamY mwir ] shij Anid

ikrpw Dwir ] nwim rqy sdw sic ipAwir ]7] hir jip pVIAY gur sbdu vIcwir ] hir jip

pVIAY hamY mwir ] hir jpIAY Bie sic ipAwir ] nwnk nwmu gurmiq ar Dwir ]8]3]25]

< siqgur pRswid ] rwgu Awsw mhlw 3 AstpdIAw G{ 8 kwPI ] gur qy sWiq pjY ijin

q
s
nw
Agin
bu
J
we
]
gu
r
qy
nwmu
pwe
A
Y
vfI
vifAwe
]1]
Eko
nwmu
cy
i
q
my
r
y
Bwe
]
jgqu

jldw dyiK kY Bij pE srxwe ]1] rhwa ] gur qy igAwnu pjY mhw qqu bIcwrw ] gur qy G{
d{ pwieAw BgqI Bry BMfwrw ]2] gurmuiK nwmu iDAweAY bUJY vIcwrw ] gurmuiK Bgiq slwh
hY AMqir sbdu Apwrw ]3] gurmuiK sUKu pjY duKu kdy n hoe ] gurmuiK hamY mwrIAY mnu inrmlu
hoe ]4] siqguir imilAY Awpu gieAw qBvx soJI pwe ] inrml joiq psir rhI joqI
joiq imlwe ]5] pUrY guir smJwieAw miq qm hoe ] AMq{ sIqlu sWiq hoie nwmy suKu hoe
]6] pUrw siqgu{ qW imlY jW ndir krye ] iklivK pwp sB ktIAih iPir duKu ibGnu n

425

hoe ]7] AwpxY hiQ vifAweAw dy nwmy lwE ] nwnk nwmu inDwnu min visAw vifAwe pwE
]8]4]26] Awsw mhlw 3 ] suix mn mMin vswie qUM Awpy Awie imlY myry Bwe ] Anidnu scI
Bgiq kir scY icqu lwe ]1] Eko nwmu iDAwie qUM suKu pwvih myry Bwe ] hamY dUjw dUir kir
vfI vifAwe ]1] rhwa ] iesu BgqI no suir nr muin jn locdy ivxu siqgur pwe n jwie ]
pMifq pVdy joiqkI iqn bUJ n pwie ]2] AwpY QY sBu riKAonu ikCu khxu n jwe ] Awpy dyie su
pweAY guir bUJ buJwe ]3] jIA jMq siB iqs dy sBnw kw soe ] mMdw iks no AwKIAY jy dUjw
hoe ]4] ieko hukmu vrqdw Ekw isir kwrw ] Awip BvwlI idqIAnu AMqir loBu ivkwrw ]5]
iek Awpy gurmuiK kIiqAnu bUJin vIcwrw ] Bgiq BI Aonw no bKsIAnu AMqir BMfwrw ]6]

igAwnIAw no sBu scu hY scu soJI hoe ] Aoie BulwE iksY dy n Buln@I scu jwxin soe ]7] Gr

mih pMc vrqdy pMcy vIcwrI ] nwnk ibnu siqgur vis n Awvn@I nwim hamY mwrI ]8]5]27]

Awsw mhlw 3 ] GrY AMdir sBu vQu hY bwhir ikCu nwhI ] gur prswdI pweAY AMqir kpt

KulwhI ]1] siqgur qy hir pweAY Bwe ] AMqir nwmu inDwnu hY pUrY siqguir dIAw idKwe

]1]
rhwa
]
hir
kw
gwhku
hovY
so
lE
pwE
rqnu
vIcwrw
]
AM
d
{
KolY
idb
idsit
dy
K
Y
mu
k
iq

BMfwrw ]2] AMdir mhl Anyk hih jIa kry vsyrw ] mn icMidAw Plu pwiesI iPir hoie n Pyrw
]3] pwrKIAw vQu smwil le gur soJI hoe ] nwmu pdwrQu Amulu sw gurmuiK pwvY koe ]4]
bwh{ Bwly su ikAw lhY vQu GrY AMdir Bwe ] Brmy BUlw sBu jgu iPrY mnmuiK piq gvwe ]5]
G{ d{ Cofy Awpxw pr Gir JUTw jwe ] corY vWgU pkVIAY ibnu nwvY cotw Kwe ]6] ijn@I
G{ jwqw Awpxw sy suKIE Bwe ] AMqir bRhmu pCwixAw gur kI vifAwe ]7] Awpy dwnu
kry iksu AwKIAY Awpy dyie buJwe ] nwnk nwmu iDAwie qUM dir scY soBw pwe ]8]6]28]

426

Awsw mhlw 3 ] AwpY Awpu pCwixAw swdu mITw Bwe ] hir ris cwiKAY mukqu BE ijn@w swco
Bwe ]1] hir jIa inrml inrmlw inrml min vwsw ] gurmqI swlwhIAY ibiKAw mwih
adwsw ]1] rhwa ] ibnu sbdY Awpu n jwpe sB AMDI Bwe ] gurmqI Git cwnxw nwmu AMiq
sKwe ]2] nwmy hI nwim vrqdy nwmy vrqwrw ] AMqir nwmu muiK nwmu hY nwmy sbid vIcwrw
]3] nwmu suxIAY nwmu mnIAY nwmy vifAwe ] nwmu slwhy sdw sdw nwmy mhlu pwe ]4] nwmy
hI Git cwnxw nwmy soBw pwe ] nwmy hI suKu pjY nwmy srxwe ]5] ibnu nwvY koie n mnIAY
mnmuiK piq gvwe ] jm puir bwDy mwrIAih ibrQw jnmu gvwe ]6] nwmY kI sB syvw krY
gurmuiK nwmu buJwe ] nwmhu hI nwmu mnIAY nwmy vifAwe ]7] ijs no dyvY iqsu imlY gurmqI

nwmu buJwe ] nwnk sB ikCu nwvY kY vis hY pUrY Bwig ko pwe ]8]7]29] Awsw mhlw 3 ]

dohwgxI mhlu n pwien@I n jwxin ipr kw suAwa ] iPkw bolih nw invih dUjw Bwa suAwa ]

1] iehu mnUAw ika kir vis AwvY ] gur prswdI TwkIAY igAwn mqI Gir AwvY ]1] rhwa ]

sohwgxI Awip svwrIAonu lwie pRym ipAw{ ] siqgur kY BwxY cldIAw nwmy shij sIgw{ ]2]

sdw
rwvih
ip{
Awpxw
scI
sy
j
su
B
wie
]
ipr
kY
pR
y
i
m
mohIAw
imil
pR
I
qm
su
K
u
pwie
]3]
igAwn

Apw{ sIgw{ hY soBwvMqI nwir ] sw sBrwe suMdrI ipr kY hyiq ipAwir ]4] sohwgxI ivic rMgu
riKAonu scY AliK Apwir ] siqgu{ syvin Awpxw scY Bwie ipAwir ]5] sohwgxI sIgw{
bxwieAw gux kw gil hw{ ] pRym iprmlu qin lwvxw AMqir rqnu vIcw{ ]6] Bgiq rqy
sy qmw jiq piq sbdy hoie ] ibnu nwvY sB nIc jwiq hY ibstw kw kIVw hoie ]7] ha ha
krdI sB iPrY ibnu sbdY ha n jwie ] nwnk nwim rqy iqn hamY ge scY rhy smwie
]8]8]30] Awsw mhlw 3 ] scy rqy sy inrmly sdw scI soie ] AYQY Gir Gir jwpdy AwgY

427

juig juig prgtu hoie ]1] E mn }V@y rMguly qUM scw rMgu cVwie ] }VI bwxI jy rpY nw iehu rMgu
lhY n jwie ]1] rhwa ] hm nIc mYly Aiq AiBmwnI dUjY Bwie ivkwr ] guir pwris imilAY
kMcnu hoE inrml joiq Apwr ]2] ibnu gur koie n rMgIAY guir imilAY rMgu cVwa ] gur kY BY
Bwie jo rqy isPqI sic smwa ]3] BY ibnu lwig n lge nw mnu inrmlu hoie ] ibnu BY krm
kmwvxy JUTy Twa n koie ]4] ijs no Awpy rMgy su rpsI sqsMgiq imlwie ] pUry gur qy sqsMgiq
pjY shjy sic suBwie ]5] ibnu sMgqI siB AYsy rhih jYsy psu For ] ijin@ kIqy iqsY n jwxn@I
ibnu nwvY siB cor ]6] ieik gux ivhwJih Aagx ivkxih gur kY shij suBwie ] gur syvw qy
nwa pwieAw vuTw AMdir Awie ]7] sBnw kw dwqw Eku hY isir DMDY lwie ] nwnk nwmy lwie

svwirAnu sbdy lE imlwie ]8]9]31] Awsw mhlw 3 ] sB nwvY no locdI ijsu pw kry

so pwE ] ibnu nwvY sBu duKu hY suKu iqsu ijsu mMin vswE ]1] qUM byAMqu dieAwlu hY qyrI

srxwe ] gur pUry qy pweAY nwmy vifAwe ]1] rhwa ] AMqir bwhir Eku hY bhu ibiD ssit

apwe ] hukmy kwr krwiedw dUjw iksu khIAY Bwe ]2] buJxw AbuJxw quDu kIAw ieh qyrI

isir
kwr
]
iekn@
w
bKisih
my
i
l
lY
i
h
ieik
drgh
mwir
kFy
kU
i
VAwr
]3]
ieik
Du
i
r
pivq

pwvn hih quDu nwmy lwE ] gur syvw qy suKu pjY scY sbid buJwE ]4] ieik kucl kucIl
ivKlI pqy nwvhu Awip KuAwE ] nw Aon isiD n buiD hY n sMjmI iPrih aqvqwE ]5] ndir
kry ijsu AwpxI iqs no BwvnI lwE ] squ sMqoKu ieh sMjmI mnu inrmlu sbdu suxwE ]6] lyKw
piV n phUcIAY kiQ khxY AMqu n pwie ] gur qy kImiq pweAY sic sbid soJI pwie ]7] iehu
mnu dyhI soiD qUM gur sbid vIcwir ] nwnk iesu dyhI ivic nwmu inDwnu hY pweAY gur kY hyiq
Apwir ]8]10]32] Awsw mhlw 3 ] sic rqIAw sohwgxI ijnw gur kY sbid sIgwir ]

428

Gr hI so ip{ pwieAw scY sbid vIcwir ]1] Avgx guxI bKswieAw hir isa ilv lwe ]
hir v{ pwieAw kwmxI guir myil imlwe ]1] rhwa ] ieik ip{ hdUir n jwxn@I dUjY Brim
Bulwie ] ika pwiein@ fohwgxI duKI rYix ivhwie ]2] ijn kY min scu visAw scI kwr
kmwie ] Anidnu syvih shj isa scy mwih smwie ]3] dohwgxI Brim BulweAw kUV boil
ibKu Kwih ] ip{ n jwxin Awpxw suM\I syj duKu pwih ]4] scw swihbu Eku hY mqu mn Brim
Bulwih ] gur pUiC syvw krih scu inrmlu mMin vswih ]5] sohwgxI sdw ip{ pwieAw hamY
Awpu gvwie ] ipr syqI Anidnu gih rhI scI syj suKu pwie ]6] myrI myrI kir gE plY ikCu
n pwie ] mhlu nwhI fohwgxI AMiq ge pCuqwie ]7] so ip{ myrw Eku hY Eksu isa ilv lwie

] nwnk jy suKu loVih kwmxI hir kw nwmu mMin vswie ]8]11]33] Awsw mhlw 3 ] AMmqu

ijn@w cKwieAonu rsu AwieAw shij suBwie ] scw vyprvwhu hY iqs no iqlu n qmwie ]1] AMmqu

scw vrsdw gurmuKw muiK pwie ] mnu sdw hrIAwvlw shjy hir gux gwie ]1] rhwa ]

mnmuiK sdw dohwgxI dir KVIAw ibllwih ] ijn@w ipr kw suAwdu n AwieAo jo Duir iliKAw

su
o
kmwih
]2]
gu
r
mu
i
K
bIjy
scu
jmY
scu
nwmu
vwpw{
]
jo
iequ
lwhY
lwieAnu
BgqI
dy
i
e
BM
f
wr
]

3] gurmuiK sdw sohwgxI BY Bgiq sIgwir ] Anidnu rwvih ip{ Awpxw scu rKih ar Dwir
]4] ijn@w ip{ rwivAw Awpxw iqn@w ivthu bil jwa ] sdw ipr kY sMig rhih ivchu Awpu
gvwie ]5] qnu mnu sIqlu muK ajly ipr kY Bwie ipAwir ] syj suKwlI ip{ rvY hamY
qsnw mwir ]6] kir ikrpw Gir AwieAw gur kY hyiq Apwir ] v{ pwieAw sohwgxI kyvl
Eku murwir ]7] sBy gunh bKswie lieAonu myly mylxhwir ] nwnk AwKxu AwKIAY jy suix
Dry ipAw{ ]8]12]34] Awsw mhlw 3 ] siqgur qy gux pjY jw pRBu mylY soie ]

429

shjy nwmu iDAweAY igAwnu prgtu hoie ]1] E mn mq jwxih hir dUir hY sdw vyKu hdUir ]
sd suxdw sd vyKdw sbid rihAw BrpUir ]1] rhwa ] gurmuiK Awpu pCwixAw iqn@I iek min
iDAwieAw ] sdw rvih ip{ Awpxw scY nwim suKu pwieAw ]2] E mn qyrw ko nhI kir vyKu
sbid vIcw{ ] hir srxwe Bij pa pwieih moK duAw{ ]3] sbid suxIAY sbid buJIAY sic
rhY ilv lwie ] sbdy hamY mwrIAY scY mhil suKu pwie ]4] iesu jug mih soBw nwm kI ibnu nwvY
soB n hoie ] ieh mwieAw kI soBw cwir idhwVy jwdI iblmu n hoie ]5] ijnI nwmu ivswirAw sy
muE mir jwih ] hir rs swdu n AwieAo ibstw mwih smwih ]6] ieik Awpy bKis imlwieAnu
Anidnu nwmy lwie ] scu kmwvih sic rhih scy sic smwih ]7] ibnu sbdY suxIAY n dyKIAY

jgu bolw An@w Brmwie ] ibnu nwvY duKu pwiesI nwmu imlY iqsY rjwie ]8] ijn bwxI isa icqu

lwieAw sy jn inrml prvwxu ] nwnk nwmu iqn@w kdy n vIsrY sy dir scy jwxu ]9]13]35]

Awsw mhlw 3 ] sbdO hI Bgq jwpdy ijn@ kI bwxI scI hoie ] ivchu Awpu gieAw nwa mMinAw

sic imlwvw hoie ]1] hir hir nwmu jn kI piq hoie ] sPlu iqn@w kw jnmu hY iqn@ mwnY sBu

koie
]1]
rhwa
]
hamY
my
r
w
jwiq
hY
Aiq
k
o
Du
AiBmwnu
]
sbid
mrY
qw
jwiq
jwie
joqI
joiq

imlY Bgvwnu ]2] pUrw siqgu{ ByitAw sPl jnmu hmwrw ] nwmu nvY iniD pwieAw Bry AKut
BMfwrw ]3] Awvih iesu rwsI ky vwpwrIE ijn@w nwmu ipAwrw ] gurmuiK hovY so Dnu pwE iqn@w
AMqir sbdu vIcwrw ]4] BgqI swr n jwxn@I mnmuK AhkwrI ] Durhu Awip KuAwieAnu jUAY
bwjI hwrI ]5] ibnu ipAwrY Bgiq n hove nw suKu hoie srIir ] pRym pdwrQu pweAY gur BgqI
mn DIir ]6] ijs no Bgiq krwE so kry gur sbd vIcwir ] ihrdY Eko nwmu vsY hamY duibDw
mwir ]7] Bgqw kI jiq piq Ekuo nwmu hY Awpy lE svwir ] sdw srxwe iqs kI ija BwvY

430

iqa kwrju swir ]8] Bgiq inrwlI Alwh dI jwpY gur vIcwir ] nwnk nwmu ihrdY vsY BY
BgqI nwim svwir ]9]14]36] Awsw mhlw 3 ] An rs mih BolwieAw ibnu nwmY duK pwie
] siqgu{ purKu n ByitAo ij scI bUJ buJwie ]1] E mn myry bwvly hir rsu ciK swdu pwie ]
An ris lwgw qUM iPrih ibrQw jnmu gvwie ]1] rhwa ] iesu jug mih gurmuK inrmly sic
nwim rhih ilv lwie ] ivxu krmw ikCu pweAY nhI ikAw kir kihAw jwie ]2] Awpu pCwxih
sbid mrih mnhu qij ivkwr ] gur srxwe Bij pE bKsy bKsxhwr ]3] ibnu nwvY suKu n
pweAY nw duKu ivchu jwie ] iehu jgu mwieAw moih ivAwipAw dUjY Brim Bulwie ]4] dohwgxI
ipr kI swr n jwxhI ikAw kir krih sIgw{ ] Anidnu sdw jldIAw iPrih syjY rvY n Bqw{

]5] sohwgxI mhlu pwieAw ivchu Awpu gvwie ] gur sbdI sIgwrIAw Apxy sih leAw

imlwie ]6] mrxw mnhu ivswirAw mwieAw mohu gubw{ ] mnmuK mir mir jMmih BI mrih

jm dir hoih KuAw{ ]7] Awip imlwieAnu sy imly gur sbid vIcwir ] nwnk nwim smwxy muK

ajly iqqu scY drbwir ]8]22]15]37]

Awsw
mhlw
5
AstpdIAw
G{
2
<
siqgu
r
pR
s
wid
]
pM
c
mnwE
pM
c
{swE
]
pM
c
vswE

pMc gvwE ]1] ien@ ibiD ng{ vuTw myry Bwe ] durqu gieAw guir igAwnu Vwe ]1]
rhwa ] swc Drm kI kir dInI vwir ] Prhy muhkm gur igAwnu bIcwir ]2] nwmu KyqI bIjhu
Bwe mIq ] sadw krhu gu{ syvhu nIq ]3] sWiq shj suK ky siB hwt ] swh vwpwrI EkY
Qwt ]4] jyjIAw fnu ko lE n jgwiq ] siqguir kir dInI Dur kI Cwp ]5] vK{ nwmu lid
Kyp clwvhu ] lY lwhw gurmuiK Gir Awvhu ]6] siqgu{ swhu isK vxjwry ] pUMjI nwmu lyKw
swcu smwry ]7] so vsY iequ Gir ijsu gu{ pUrw syv ] Aibcl ngrI nwnk dyv ]8]1]

431

AwswvrI mhlw 5 G{ 3
< siqgur pRswid ] myry mn hir isa lwgI pRIiq ] swDsMig hir hir jpq inrml swcI
rIiq ]1] rhwa ] drsn kI ipAws GxI icqvq Aink pRkwr ] krhu AnugRhu pwrbRhm hir
ikrpw Dwir murwir ]1] mnu prdysI AwieAw imilAo swD kY sMig ] ijsu vKr ka cwhqw so
pwieAo nwmih rMig ]2] jyqy mwieAw rMg rs ibnis jwih iKn mwih ] Bgq rqy qyry nwm isa
suKu BuMcih sB Twie ]3] sBu jgu clqa pyKIAY inhclu hir ko nwa ] kir imwe swD isa
inhclu pwvih Twa ]4] mIq swjn suq bMDpw ko hoq n swQ ] Eku invwhU rwm nwm dInw kw
pRBu nwQ ]5] crn kml boihQ BE lig swg{ qirAo qyh ] ByitAo pUrw siqgu} swcw pRB isa

nyh ]6] swD qyry kI jwcnw ivs{ n swis igrwis ] jo quDu BwvY so Blw qyrY BwxY kwrj rwis ]7]

suK swgr pRIqm imly apjy mhw And ] khu nwnk sB duK imty pRB Byty prmwnd ]8]1]2]

Awsw mhlw 5 ibrhVy G{ 4 CMqw kI jiq

< siqgur pRswid ] pwrbRhmu pRBu ismrIAY ipAwry drsn ka bil jwa ]1] ijsu ismrq

du
K
bIsrih
ipAwry
so
ika
qjxw
jwie
]2]
iehu
qnu
vy
c
I
sM
q
pih
ipAwry
pR
I
qmu
dy
i
e
imlwie

]3] suK sIgwr ibiKAw ky PIky qij Cofy myrI mwie ]4] kwmu koDu loBu qij gE ipAwry siqgur
crnI pwie ]5] jo jn rwqy rwm isa ipAwry Anq n kwhU jwie ]6] hir rsu ijn@I cwiKAw
ipAwry qpiq rhy AwGwie ]7] AMclu gihAw swD kw nwnk BY swg{ pwir prwie ]8]1]3]
jnm mrx duKu ktIAY ipAwry jb BytY hir rwie ]1] suMd{ suG{ sujwxu pRBu myrw jIvnu drsu
idKwie ]2] jo jIA quJ qy bICury ipAwry jnim mrih ibKu Kwie ]3] ijsu qUM mylih so imlY
ipAwry iqs kY lwga pwie ]4] jo suKu drsnu pyKqy ipAwry muK qy khxu n jwie ]5] swcI pRIiq

432

n qute ipAwry jugu jugu rhI smwie ]6] jo quDu BwvY so Blw ipAwry qyrI Am{ rjwie ]7]
nwnk rMig rqy nwrwiexY ipAwry mwqy shij suBwie ]8]2]4] sB ibiD qum hI jwnqy ipAwry
iksu pih kha sunwie ]1] qUM dwqw jIAw sBnw kw qyrw idqw pihrih Kwie ]2] suKu duKu qyrI
AwigAw ipAwry dUjI nwhI jwie ]3] jo qUM krwvih so krI ipAwry Av{ ikCu krxu n jwie ]
4] idnu rYix sB suhwvxy ipAwry ijqu jpIAY hir nwa ]5] swe kwr kmwvxI ipAwry Duir
msqik lyKu ilKwie ]6] Eko Awip vrqdw ipAwry Git Git rihAw smwie ]7] sMswr kUp
qy aDir lY ipAwry nwnk hir srxwie ]8]3]22]15]2]42]

rwgu Awsw mhlw 1 ptI ilKI


< siqgur pRswid ]

ssY soie ssit ijin swjI sBnw swihbu Eku BieAw ] syvq rhy icqu ijn@ kw lwgw AwieAw iqn@

kw sPlu BieAw ]1] mn kwhy BUly mUV mnw ] jb lyKw dyvih bIrw qa piVAw ]1]

rhwa ] evVI Awid purKu hY dwqw Awpy scw soe ] Enw AKrw mih jo gurmuiK bUJY iqsu

isir lyKu n hoe ]2] VY apmw qw kI kIjY jw kw AMqu n pwieAw ] syvw krih sye Plu

pwvih
ijn@
I
scu
kmwieAw
]3]
|M
|
Y
i|Awnu
bU
J
Y
jy
koe
piVAw
pM
i
fqu
soe
]
srb
jIAw
mih

Eko jwxY qw hamY khY n koe ]4] kkY kys puMfr jb hUE ivxu swbUxY ajilAw ] jm rwjy ky
hy} AwE mwieAw kY sMgil bMiD lieAw ]5] KKY KuMdkw{ swh Awlmu kir KrIid ijin Krcu
dIAw ] bMDin jw kY sBu jgu bwiDAw AvrI kw nhI hukmu pieAw ]6] ggY goie gwie ijin
CofI glI goibdu grib BieAw ] GiV BWfy ijin AwvI swjI cwVx vwhY qe kIAw ]7] GGY
Gwl syvku jy GwlY sbid gu} kY lwig rhY ] burw Blw jy sm kir jwxY ien ibiD swihbu rmqu
rhY ]8] ccY cwir vyd ijin swjy cwry KwxI cwir jugw ] jugu jugu jogI KwxI BogI piVAw pMifqu

433

Awip QIAw ]9] CCY CwieAw vrqI sB AMqir qyrw kIAw Brmu hoAw ] Brmu apwie BulweAnu
Awpy qyrw krmu hoAw iqn@ gu} imilAw ]10] jjY jwnu mMgq jnu jwcY lK carwsIh BIK BivAw
] Eko lyvY Eko dyvY Av{ n dUjw mY suixAw ]11] JJY JUir mrhu ikAw pRwxI jo ikCu dyxw su dy
rihAw ] dy dy vyKY hukmu clwE ija jIAw kw irjku pieAw ]12] \M\Y ndir kry jw dyKw dUjw
koe nwhI ] Eko riv rihAw sB Qwe Eku visAw mn mwhI ]13] ttY tMcu krhu ikAw pRwxI GVI
ik muhiq ik aiT clxw ] jUAY jnmu n hwrhu Apxw Bwij pVhu qum hir srxw ]14] TTY TwiF
vrqI iqn AMqir hir crxI ijn@ kw icqu lwgw ] icqu lwgw sye jn insqry qa prswdI suKu
pwieAw ]15] ffY fMPu krhu ikAw pRwxI jo ikCu hoAw su sBu clxw ] iqsY sryvhu qw suKu pwvhu

srb inrMqir riv rihAw ]16] FFY Fwih aswrY Awpy ija iqsu BwvY iqvY kry ] kir kir vyKY

hukmu clwE iqsu insqwry jw ka ndir kry ]17] xwxY rvqu rhY Gt AMqir hir gux gwvY soe

] Awpy Awip imlwE krqw punrip jnmu n hoe ]18] qqY qw} Bvjlu hoAw qw kw AMqu n

pwieAw ] nw qr nw qulhw hm bUfis qwir lyih qwrx rwieAw ]19] QQY Qwin Qwnqir soe

jw
kw
kIAw
sBu
hoAw
]
ikAw
Brmu
ikAw
mwieAw
khIAY
jo
iqsu
BwvY
soe
Blw
]20]
ddY
dosu
n

dy iksY dosu krMmw AwpixAw ] jo mY kIAw so mY pwieAw dosu n dIjY Avr jnw ]21] DDY Dwir
klw ijin CofI hir cIjI ijin rMg kIAw ] iqs dw dIAw sBnI lIAw krmI krmI hukmu pieAw
]22] nnY nwh Bog inq BogY nw fITw nw sMmilAw ] glI ha sohwgix BYxy kMqu n kbhUM mY
imilAw ]23] ppY pwiqswhu prmys{ vyKx ka prpMcu kIAw ] dyKY bUJY sBu ikCu jwxY AMqir
bwhir riv rihAw ]24] PPY PwhI sBu jgu Pwsw jm kY sMgil bMiD lieAw ] gur prswdI sy
nr abry ij hir srxwgiq Bij pieAw ]25] bbY bwjI Kylx lwgw capiV kIqy cwir jugw

434

] jIA jMq sB swrI kIqy pwsw Fwlix Awip lgw ]26] BBY Bwlih sy Plu pwvih gur prswdI
ijn@ ka Ba pieAw ] mnmuK iPrih n cyqih mUVy lK carwsIh Py{ pieAw ]27] mMmY mohu
mrxu mDusUdnu mrxu BieAw qb cyqivAw ] kwieAw BIqir Avro piVAw mMmw AK{ vIsirAw
]28] XXY jnmu n hovI kd hI jy kir scu pCwxY ] gurmuiK AwKY gurmuiK bUJY gurmuiK Eko jwxY
]29] rwrY riv rihAw sB AMqir jyqy kIE jMqw ] jMq apwie DMDY sB lwE krmu hoAw iqn nwmu
lieAw ]30] llY lwie DMDY ijin CofI mITw mwieAw mohu kIAw ] Kwxw pIxw sm kir shxw
BwxY qw kY hukmu pieAw ]31] vvY vwsudya prmys{ vyKx ka ijin vysu kIAw ] vyKY cwKY sBu
ikCu jwxY AMqir bwhir riv rihAw ]32] VwVY rwiV krih ikAw pRwxI iqsih iDAwvhu ij

Am{ hoAw ] iqsih iDAwvhu sic smwvhu Aosu ivthu kurbwxu kIAw ]33] hwhY ho{ n koe

dwqw jIA apwie ijin irjku dIAw ] hir nwmu iDAwvhu hir nwim smwvhu Anidnu lwhw hir

nwmu lIAw ]34] AwieVY Awip kry ijin CofI jo ikCu krxw su kir rihAw ] kry krwE sB

ikCu jwxY nwnk swier iev kihAw ]35]1]

rwgu
Awsw
mhlw
3
ptI
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

AXo AM|Y sBu jgu AwieAw kwKY GM|Y kwlu BieAw ] rIrI llI pwp kmwxy piV Avgx gux
vIsirAw ]1] mn AYsw lyKw qUM kI piVAw ] lyKw dyxw qyrY isir rihAw ]1] rhwa ]
isDM|wieAY ismrih nwhI nnY nw quDu nwmu lieAw ] CCY CIjih Aihinis mUVy ika CUtih jim
pwkiVAw ]2] bbY bUJih nwhI mUVy Brim Buly qyrw jnmu gieAw ] Axhodw nwa DrwieAo pwDw
Avrw kw Bw{ quDu lieAw ]3] jjY joiq ihir le qyrI mUVy AMiq gieAw pCuqwvihgw ] Eku
sbdu qUM cInih nwhI iPir iPir jUnI Awvihgw ]4] quDu isir iliKAw so pV pMifq Avrw no n

435

isKwil ibiKAw ] pihlw Pwhw pieAw pwDy ipCo dy gil cwtiVAw ]5] ssY sMjmu gieAo mUVy
Eku dwnu quDu kuQwie lieAw ] swe puI jjmwn kI sw qyrI Equ Dwin KwDY qyrw jnmu gieAw
]6] mMmY miq ihir le qyrI mUVy hamY vfw rogu pieAw ] AMqr AwqmY bRhmu n cIin@Aw mwieAw
kw muhqwju BieAw ]7] kkY kwim koiD BrimAohu mUVy mmqw lwgy quDu hir ivsirAw ] pVih
guxih qUM bhuqu pukwrih ivxu bUJy qUM fUib muAw ]8] qqY qwmis jilAohu mUVy QQY Qwn Birstu
hoAw ] GGY Gir Gir iPrih qUM mUVy ddY dwnu n quDu lieAw ]9] ppY pwir n pvhI mUVy prpMic
qUM plic rihAw ] scY Awip KuAwieAohu mUVy iehu isir qyrY lyKu pieAw ]10] BBY Bvjil fubohu
mUVy mwieAw ivic glqwnu BieAw ] gur prswdI Eko jwxY Ek GVI mih pwir pieAw ]11]

vvY vwrI AweAw mUVy vwsudya quDu vIsirAw ] Eh vylw n lhsih mUVy iPir qUM jm kY vis

pieAw ]12] JJY kdy n JUrih mUVy siqgur kw apdysu suix qUM ivKw ] siqgur bwJhu gu{ nhI

koe ingury kw hY nwa burw ]13] DDY Dwvq vrij rKu mUVy AMqir qyrY inDwnu pieAw ] gurmuiK

hovih qw hir rsu pIvih jugw jugMqir Kwih pieAw ]14] ggY goibdu iciq kir mUVy glI

iknY
n
pwieAw
]
gu
r
ky
crn
ihrdY
vswie
mU
V
y
ipCly
gu
n
h
sB
bKis
lieAw
]15]
hwhY
hir

kQw bUJu qUM mUVy qw sdw suKu hoe ] mnmuiK pVih qyqw duKu lwgY ivxu siqgur mukiq n hoe
]16] rwrY rwmu iciq kir mUVy ihrdY ijn@ kY riv rihAw ] gur prswdI ijn@I rwmu pCwqw
inrgux rwmu iqn@I bUiJ lihAw ]17] qyrw AMqu n jwe liKAw AkQu n jwe hir kiQAw ]
nwnk ijn@ ka siqgu{ imilAw iqn@ kw lyKw inbiVAw ]18]1]2]

rwgu Awsw mhlw 1 CMq G{ 1

< siqgur pRswid ] muMD jobin bwlVIE myrw ip{ rlIAwlw rwm ] Dn ipr nyhu Gxw

436

ris pRIiq dieAwlw rwm ] Dn iprih mylw hoie suAwmI Awip pRBu ikrpw kry ] syjw suhwvI
sMig ipr kY swq sr AMmq Bry ] kir dieAw mieAw dieAwl swcy sbid imil gux gwvAo ]
nwnkw hir v{ dyiK ibgsI muMD min AomwhAo ]1] muMD shij slonVIE iek pRym ibnqI rwm ]
mY min qin hir BwvY pRB sMgim rwqI rwm ] pRB pRyim rwqI hir ibnqI nwim hir kY suiK vsY ]
qa gux pCwxih qw pRBu jwxih guxh vis Avgx nsY ] quDu bwJu ieku iqlu rih n swkw khix
sunix n DIjE ] nwnkw pa pa kir pukwry rsn ris mnu BIjE ]2] sKIho shylVIho myrw
ip{ vxjwrw rwm ] hir nwmuo vxMjiVAw ris moil Apwrw rwm ] moil Amolo sc Gir Folo pRB
BwvY qw muMD BlI ] ieik sMig hir kY krih rlIAw ha pukwrI dir KlI ] krx kwrx smrQ

sRIDr Awip kwrju swrE ] nwnk ndrI Dn sohwgix sbdu AB swDwrE ]3] hm Gir swcw

soihlVw pRB AwieAVy mIqw rwm ] rwvy rMig rwqiVAw mnu lIAVw dIqw rwm ] Awpxw mnu

dIAw hir v{ lIAw ija BwvY iqa rwvE ] qnu mnu ipr AwgY sbid sBwgY Gir AMmq Plu

pwvE ] buiD pwiT n pweAY bhu cqurweAY Bwie imlY min Bwxy ] nwnk Twkur mIq hmwry hm

nwhI
lokwxy
]4]1]
Awsw
mhlw
1
]
Anhdo
Anhdu
vwjY
{x
Ju
x
kwry
rwm
]
my
r
w
mno
my
r
w
mnu

rwqw lwl ipAwry rwm ] Anidnu rwqw mnu bYrwgI sun mMfil G{ pwieAw ] Awid purKu AprMp{
ipAwrw siqguir AlKu lKwieAw ] Awsix bYsix iQ{ nwrwiexu iqqu mnu rwqw vIcwry ] nwnk
nwim rqy bYrwgI Anhd {x Juxkwry ]1] iqqu Agm iqqu Agm pury khu ikqu ibiD jweAY rwm
] scu sMjmo swir guxw gur sbdu kmweAY rwm ] scu sbdu kmweAY inj Gir jweAY pweAY
guxI inDwnw ] iqqu swKw mUlu pqu nhI fwlI isir sBnw prDwnw ] jpu qpu kir kir sMjm QwkI
hiT ingRih nhI pweAY ] nwnk shij imly jgjIvn siqgur bUJ buJweAY ]2] gu{ swgro

437

rqnwg{ iqqu rqn Gxyry rwm ] kir mjno spq sry mn inrml myry rwm ] inrml jil n@wE
jw pRB BwE pMc imly vIcwry ] kwmu kroDu kptu ibiKAw qij scu nwmu air Dwry ] hamY loB lhir
lb Qwky pwE dIn dieAwlw ] nwnk gur smwin qIrQu nhI koe swcy gur gopwlw ]3] ha
bnu bno dyiK rhI qxu dyiK sbwieAw rwm ] qBvxo quJih kIAw sBu jgqu sbwieAw rwm ]
qyrw sBu kIAw qUM iQ{ QIAw quDu smwin ko nwhI ] qUM dwqw sB jwick qyry quDu ibnu iksu swlwhI
] AxmMigAw dwnu dIjY dwqy qyrI Bgiq Bry BMfwrw ] rwm nwm ibnu mukiq n hoe nwnku khY
vIcwrw ]4]2] Awsw mhlw 1 ] myrw mno myrw mnu rwqw rwm ipAwry rwm ] scu swihbo Awid
purKu AprMpro Dwry rwm ] Agm Agoc{ Apr Apwrw pwrbRhmu prDwno ] Awid jugwdI

hY BI hosI Av{ JUTw sBu mwno ] krm Drm kI swr n jwxY suriq mukiq ika pweAY ] nwnk

gurmuiK sbid pCwxY Aihinis nwmu iDAweAY ]1] myrw mno myrw mnu mwinAw nwmu sKwe

rwm ] hamY mmqw mwieAw sMig n jwe rwm ] mwqw ipq Bwe suq cqurwe sMig n sMpY nwry ]

swier kI puI prhir iqAwgI crx qlY vIcwry ] Awid puriK ieku clqu idKwieAw jh

dy
K
w
qh
soe
]
nwnk
hir
kI
Bgiq
n
Cofa
shjy
hoie
su
hoe
]2]
my
r
w
mno
my
r
w
mnu
inrmlu

swcu smwly rwm ] Avgx myit cly gux sMgm nwly rwm ] Avgx prhir krxI swrI dir
scY sicAwro ] Awvxu jwvxu Twik rhwE gurmuiK qqu vIcwro ] swjnu mIqu sujwxu sKw qUM
sic imlY vifAwe ] nwnk nwmu rqnu prgwisAw AYsI gurmiq pwe ]3] scu AMjno AMjnu
swir inrMjin rwqw rwm ] min qin riv rihAw jgjIvno dwqw rwm ] jgjIvnu dwqw hir
min rwqw shij imlY mylwieAw ] swD sBw sMqw kI sMgiq ndir pRBU suKu pwieAw ] hir kI
Bgiq rqy bYrwgI cUky moh ipAwsw ] nwnk hamY mwir pqIxy ivrly dws adwsw ]4]3]

438

rwgu Awsw mhlw 1 CMq G{ 2


< siqgur pRswid ] qUM sBnI Qwe ijQY ha jwe swcw isrjxhw{ jIa ] sBnw kw dwqw
krm ibDwqw dUK ibswrxhw{ jIa ] dUK ibswrxhw{ suAwmI kIqw jw kw hovY ] kot kotMqr
pwpw kyry Ek GVI mih KovY ] hs is hsw bg is bgw Gt Gt kry bIcw{ jIa ] qUM sBnI Qwe
ijQY ha jwe swcw isrjxhw{ jIa ]1] ijn@ iek min iDAwieAw iqn@ suKu pwieAw qy ivrly
sMswir jIa ] iqn jmu nyiV n AwvY gur sbdu kmwvY kbhu n Awvih hwir jIa ] qy kbhu n
hwrih hir hir gux swrih iqn@ jmu nyiV n AwvY ] jMmxu mrxu iqn@w kw cUkw jo hir lwgy pwvY ]
gurmiq hir rsu hir Plu pwieAw hir hir nwmu ar Dwir jIa ] ijn@ iek min iDAwieAw iqn@

suKu pwieAw qy ivrly sMswir jIa ]2] ijin jgqu apwieAw DMDY lwieAw iqsY ivthu kurbwxu

jIa ] qw kI syv krIjY lwhw lIjY hir drgh pweAY mwxu jIa ] hir drgh mwnu soe jnu

pwvY jo n{ Eku pCwxY ] Aohu nv iniD pwvY gurmiq hir iDAwvY inq hir gux AwiK vKwxY ]

Aihinis nwmu iqsY kw lIjY hir qmu purKu prDwnu jIa ] ijin jgqu apwieAw DMDY lwieAw

ha
iqsY
ivthu
ku
r
bwnu
jIa
]3]
nwmu
lY
i
n
is
sohih
iqn
su
K
Pl
hovih
mwnih
sy
ijix
jwih
jIa

] iqn Pl qoit n AwvY jw iqsu BwvY jy jug kyqy jwih jIa ] jy jug kyqy jwih suAwmI iqn Pl qoit
n AwvY ] iqn@ jrw n mrxw nrik n prxw jo hir nwmu iDAwvY ] hir hir krih is sUkih nwhI
nwnk pIV n Kwih jIa ] nwmu lYin@ is sohih iqn@ suK Pl hovih mwnih sy ijix jwih jIa ]4]
1]4]

< siqgur pRswid ] Awsw mhlw 1 CMq G{ 3 ] qUM suix hrxw kwilAw kI vwVIAY rwqw

rwm ] ibKu Plu mITw cwir idn iPir hovY qwqw rwm ] iPir hoie qwqw Krw mwqw nwm ibnu prqwpE ]

439

Aohu jyv swier dyie lhrI ibjul ijvY cmkE ] hir bwJu rwKw koie nwhI soie quJih ibswirAw ]
scu khY nwnku cyiq ry mn mrih hrxw kwilAw ]1] Bvrw PUil BvMiqAw duKu Aiq BwrI rwm ]
mY gu{ pUiCAw Awpxw swcw bIcwrI rwm ] bIcwir siqgu{ muJY pUiCAw Bv{ bylI rwqAo ] sUrju
ciVAw ipMfu piVAw qylu qwvix qwqAo ] jm mig bwDw Kwih cotw sbd ibnu byqwilAw ] scu
khY nwnku cyiq ry mn mrih Bvrw kwilAw ]2] myry jIAiVAw prdysIAw ikqu pvih jMjwly
rwm ] swcw swihbu min vsY kI Pwsih jm jwly rwm ] mCulI ivCunI nYx {nI jwlu biDik
pwieAw ] sMsw{ mwieAw mohu mITw AMiq Brmu cukwieAw ] Bgiq kir icqu lwie hir isa Coif
mnhu AMdyisAw ] scu khY nwnku cyiq ry mn jIAiVAw prdysIAw ]3] ndIAw vwh ivCuMinAw

mylw sMjogI rwm ] jugu jugu mITw ivsu Bry ko jwxY jogI rwm ] koe shij jwxY hir pCwxY siqgu}

ijin cyiqAw ] ibnu nwm hir ky Brim BUly pcih mugD AcyiqAw ] hir nwmu Bgiq n irdY swcw

sy AMiq DwhI {MinAw ] scu khY nwnku sbid swcY myil icrI ivCuMinAw ]4]1]5]

<
siqgu
r
pR
s
wid
]
Awsw
mhlw
3
CM
q
G{
1
]
hm
Gry
swcw
soihlw
swcY
sbid
su
h
wieAw

rwm ] Dn ipr mylu BieAw pRiB Awip imlwieAw rwm ] pRiB Awip imlwieAw scu mMin vswieAw
kwmix shjy mwqI ] gur sbid sIgwrI sic svwrI sdw rwvy rMig rwqI ] Awpu gvwE hir v{ pwE
qw hir rsu mMin vswieAw ] khu nwnk gur sbid svwrI sPila jnmu sbwieAw ]1] dUjVY
kwmix Brim BulI hir v{ n pwE rwm ] kwmix guxu nwhI ibrQw jnmu gvwE rwm ] ibrQw jnmu
gvwE mnmuiK ieAwxI AagxvMqI JUry ] Awpxw siqgu{ syiv sdw suKu pwieAw qw ip{ imilAw
hdUry ] dyiK ip{ ivgsI AMdrhu srsI scY sbid suBwE ] nwnk ivxu nwvY kwmix Brim BulwxI

440

imil pRIqm suKu pwE ]2] ip{ sMig kwmix jwixAw guir myil imlwe rwm ] AMqir sbid imlI
shjy qpiq buJwe rwm ] sbid qpiq buJwe AMqir sWiq Awe shjy hir rsu cwiKAw ] imil
pRIqm Apxy sdw rMgu mwxy scY sbid suBwiKAw ] piV piV pMifq monI Qwky ByKI mukiq n pwe ]
nwnk ibnu BgqI jgu barwnw scY sbid imlwe ]3] sw Dn min Andu BieAw hir jIa myil
ipAwry rwm ] sw Dn hir kY ris rsI gur kY sbid Apwry rwm ] sbid Apwry imly ipAwry sdw
gux swry min vsy ] syj suhwvI jw ipir rwvI imil pRIqm Avgx nsy ] ijqu Gir nwmu hir sdw
iDAweAY soihlVw jug cwry ] nwnk nwim rqy sdw Andu hY hir imilAw kwrj swry ]4]1]6]

< siqgur pRswid ] Awsw mhlw 3 CMq G{ 3 ] swjn myry pRIqmhu qum sh kI Bgiq kryho ]

gu{ syvhu sdw Awpxw nwmu pdwrQu lyho ] Bgiq krhu qum shY kyrI jo sh ipAwry BwvE ]

Awpxw Bwxw qum krhu qw iPir sh KusI n AwvE ] Bgiq Bwv iehu mwrgu ibKVw gur duAwrY

ko pwvE ] khY nwnku ijsu kry ikrpw so hir BgqI icqu lwvE ]1] myry mn bYrwgIAw qUM bYrwgu

kir
iksu
idKwvih
]
hir
soihlw
iqn@
sd
sdw
jo
hir
gu
x
gwvih
]
kir
bY
r
wgu
qU
M
Coif
pwKM
f
u
so

shu sBu ikCu jwxE ] jil Qil mhIAil Eko soe gurmuiK hukmu pCwxE ] ijin hukmu pCwqw hrI
kyrw soe srb suK pwvE ] iev khY nwnku so bYrwgI Anidnu hir ilv lwvE ]2] jh jh mn
qUM Dwvdw qh qh hir qyrY nwly ] mn isAwxp CofIAY gur kw sbdu smwly ] swiQ qyrY so shu sdw
hY ieku iKnu hir nwmu smwlhy ] jnm jnm ky qyry pwp kty AMiq prm pdu pwvhy ] swcy nwil qyrw
gMFu lwgY gurmuiK sdw smwly ] iea khY nwnku jh mn qUM Dwvdw qh hir qyrY sdw nwly ]3]
siqgur imilAY Dwvqu QMim@Aw inj Gir visAw AwE ] nwmu ivhwJy nwmu lE nwim rhy smwE ]

441

Dwvqu QMim@Aw siqguir imilAY dsvw duAw{ pwieAw ] iqQY AMmq Bojnu shj Duin apjY ijqu
sbid jgqu QMim@ rhwieAw ] qh Anyk vwjy sdw Andu hY scy rihAw smwE ] iea khY nwnku
siqguir imilAY Dwvqu QMim@Aw inj Gir visAw AwE ]4] mn qUM joiq s}pu hY Awpxw mUlu pCwxu ]
mn hir jI qyrY nwil hY gurmqI rMgu mwxu ] mUlu pCwxih qW shu jwxih mrx jIvx kI soJI hoe
] gur prswdI Eko jwxih qW dUjw Bwa n hoe ] min sWiq Awe vjI vDwe qw hoAw prvwxu ]
iea khY nwnku mn qUM joiq s}pu hY Apxw mUlu pCwxu ]5] mn qUM gwrib AitAw gwrib lidAw
jwih ] mwieAw mohxI moihAw iPir iPir jUnI Bvwih ] gwrib lwgw jwih mugD mn AMiq gieAw
pCuqwvhy ] Ahkw{ iqsnw rogu lgw ibrQw jnmu gvwvhy ] mnmuK mugD cyqih nwhI AgY

gieAw pCuqwvhy ] iea khY nwnku mn qUM gwrib AitAw gwrib lidAw jwvhy ]6] mn qUM mq

mwxu krih ij ha ikCu jwxdw gurmuiK inmwxw hohu ] AMqir AigAwnu ha buiD hY sic sbid

mlu Kohu ] hohu inmwxw siqgu} AgY mq ikCu Awpu lKwvhy ] AwpxY Ahkwir jgqu jilAw mq qUM

Awpxw Awpu gvwvhy ] siqgur kY BwxY krih kwr siqgur kY BwxY lwig rhu ] iea khY nwnku

Awpu
Cif
su
K
pwvih
mn
inmwxw
hoie
rhu
]7]
Dnu
su
vy
l
w
ijqu
mY
siqgu
{
imilAw
so
shu
iciq

AwieAw ] mhw Andu shju BieAw min qin suKu pwieAw ] so shu iciq AwieAw mMin vswieAw
Avgx siB ivswry ] jw iqsu Bwxw gux prgt hoE siqgur Awip svwry ] sy jn prvwxu hoE
ijn@I ieku nwmu idiVAw duqIAw Bwa cukwieAw ] iea khY nwnku Dnu su vylw ijqu mY siqgu{
imilAw so shu iciq AwieAw ]8] ieik jMq Brim Buly iqin sih Awip BulwE ] dUjY Bwie iPrih
hamY krm kmwE ] iqin sih Awip BulwE kumwrig pwE iqn kw ikCu n vswe ] iqn kI giq
Avgiq qUMhY jwxih ijin ieh rcn rcwe ] hukmu qyrw Krw Bwrw gurmuiK iksY buJwE ] iea khY

442

nwnku ikAw jMq ivcwry jw quDu Brim BulwE ]9] scy myry swihbw scI qyrI vifAwe ] qUM
pwrbRhmu byAMqu suAwmI qyrI kudriq khxu n jwe ] scI qyrI vifAwe jw ka quDu mMin vswe
sdw qyry gux gwvhy ] qyry gux gwvih jw quDu Bwvih scy isa icqu lwvhy ] ijs no qUM Awpy mylih
su gurmuiK rhY smwe ] iea khY nwnku scy myry swihbw scI qyrI vifAwe ]10]2]7]5]2]7]

rwgu Awsw CMq mhlw 4 G{ 1


< siqgur pRswid ] jIvno mY jIvnu pwieAw gurmuiK BwE rwm ] hir nwmo hir nwmu dyvY myrY
pRwin vswE rwm ] hir hir nwmu myrY pRwin vswE sBu sMsw dUKu gvwieAw ] Aidstu Agoc{
gur bcin iDAwieAw piv prm pdu pwieAw ] Anhd Duin vwjih inq vwjy gwe siqgur

bwxI ] nwnk dwiq krI pRiB dwqY joqI joiq smwxI ]1] mnmuKw mnmuiK muE myrI kir mwieAw

rwm ] iKnu AwvY iKnu jwvY durgMD mVY icqu lwieAw rwm ] lwieAw durgMD mVY icqu lwgw ija

rMgu ksuMB idKwieAw ] iKnu pUrib iKnu pCim CwE ija cku kuim@Awir BvwieAw ] duKu Kwvih duKu

sMcih Bogih duK kI ibriD vDwe ] nwnk ibKmu suhylw qrIAY jw AwvY gur srxwe ]2] myrw

Twku
r
o
Twku
{
nIkw
Agm
AQwhw
rwm
]
hir
pU
j
I
hir
pU
j
I
cwhI
my
r
y
siqgu
r
swhw
rwm
]
hir
pU
j
I

cwhI nwmu ibswhI gux gwvY gux BwvY ] nId BUK sB prhir iqAwgI suny suMin smwvY ] vxjwry iek
BwqI Awvih lwhw hir nwmu lY jwhy ] nwnk mnu qnu Arip gur AwgY ijsu pRwpiq so pwE ]3]
rqnw rqn pdwrQ bhu swg{ BirAw rwm ] bwxI gurbwxI lwgy iqn@ hiQ ciVAw rwm ] gurbwxI
lwgy iqn@ hiQ ciVAw inrmolku rqnu Apwrw ] hir hir nwmu Aqolku pwieAw qyrI Bgiq Bry
BMfwrw ] smuMdu ivroil srI{ hm dyiKAw iek vsqu AnUp idKwe ] gur goivMdu guoivMdu gu} hY
nwnk Bydu n Bwe ]4]1]8] Awsw mhlw 4 ] iJim iJmy iJim iJim vrsY AMmq Dwrw rwm ]

443

gurmuKy gurmuiK ndrI rwmu ipAwrw rwm ] rwm nwmu ipAwrw jgq insqwrw rwm nwim vifAwe
] kiljuig rwm nwmu boihQw gurmuiK pwir lGwe ] hliq pliq rwm nwim suhyly gurmuiK
krxI swrI ] nwnk dwiq dieAw kir dyvY rwm nwim insqwrI ]1] rwmo rwm nwmu jipAw
duK iklivK nws gvwieAw rwm ] gur prcY gur prcY iDAwieAw mY ihrdY rwmu rvwieAw rwm ]
rivAw rwmu ihrdY prm giq pwe jw gur srxwe AwE ] loB ivkwr nwv fubdI inklI jw
siqguir nwmu idVwE ] jIA dwnu guir pUrY dIAw rwm nwim icqu lwE ] Awip pwlu pw kir
dyvY nwnk gur srxwE ]2] bwxI rwm nwm suxI isiD kwrj siB suhwE rwm ] romy roim roim
romy mY gurmuiK rwmu iDAwE rwm ] rwm nwmu iDAwE pivqu hoie AwE iqsu }pu n ryiKAw kwe ]

rwmo rwmu rivAw Gt AMqir sB qsnw BUK gvwe ] mnu qnu sIqlu sIgw{ sBu hoAw gurmiq

rwmu pRgwsw ] nwnk Awip AnugRhu kIAw hm dwsin dwsin dwsw ]3] ijnI rwmo rwm nwmu

ivswirAw sy mnmuK mUV ABwgI rwm ] iqn AMqry mohu ivAwpY iKnu iKnu mwieAw lwgI rwm ]

mwieAw mlu lwgI mUV BE ABwgI ijn rwm nwmu nh BwieAw ] Anyk krm krih AiBmwnI

hir
rwmo
nwmu
corwieAw
]
mhw
ibKmu
jm
pM
Q
u
du
h
y
l
w
kwlU
K
q
moh
AM
i
DAwrw
]
nwnk
gu
r
mu
i
K
nwmu

iDAwieAw qw pwE moK duAwrw ]4] rwmo rwm nwmu gu} rwmu gurmuKy jwxY rwm ] iehu mnUAw iKnu
B pieAwlI Brmdw iekqu Gir AwxY rwm ] mnu iekqu Gir AwxY sB giq imiq jwxY hir
rwmo nwmu rswE ] jn kI pYj rKY rwm nwmw pRihlwd aDwir qrwE ] rwmo rwmu rmo rmu cw gux
khiqAw AMqu n pwieAw ] nwnk rwm nwmu suix BIny rwmY nwim smwieAw ]5] ijn AMqry rwm
nwmu vsY iqn icMqw sB gvwieAw rwm ] siB ArQw siB Drm imly min icMidAw so Plu pwieAw
rwm ] mn icMidAw Plu pwieAw rwm nwmu iDAwieAw rwm nwm gux gwE ] durmiq kbuiD ge suiD

444

hoe rwm nwim mnu lwE ] sPlu jnmu srI{ sBu hoAw ijqu rwm nwmu prgwisAw ] nwnk hir Bju
sdw idnu rwqI gurmuiK inj Gir vwisAw ]6] ijn srDw rwm nwim lgI iqn@ dUjY icqu n lwieAw
rwm ] jy DrqI sB kMcnu kir dIjY ibnu nwvY Av{ n BwieAw rwm ] rwm nwmu min BwieAw prm
suKu pwieAw AMiq clidAw nwil sKwe ] rwm nwm Dnu pUMjI sMcI nw fUbY nw jwe ] rwm nwmu iesu
jug mih qulhw jmkwlu nyiV n AwvY ] nwnk gurmuiK rwmu pCwqw kir ikrpw Awip imlwvY ]7]
rwmo rwm nwmu sqy siq gurmuiK jwixAw rwm ] syvko gur syvw lwgw ijin mnu qnu Arip cVwieAw
rwm ] mnu qnu AripAw bhuqu min sriDAw gur syvk Bwie imlwE ] dInw nwQu jIAw kw dwqw pUry
gur qy pwE ] gu} isKu isKu gu} hY Eko gur apdysu clwE ] rwm nwm mMqu ihrdY dyvY nwnk imlxu

suBwE ]8]2]9]

< siqgur pRswid ] Awsw CMq mhlw 4 G{ 2 ] hir hir krqw dUK ibnwsnu

piqq pwvnu hir nwmu jIa ] hir syvw Bwe prm giq pwe hir qmu hir hir kwmu jIa ] hir

qmu kwmu jpIAY hir nwmu hir jpIAY AsiQ{ hovY ] jnm mrx dovY duK myty shjy hI suiK sovY ]

hir
hir
ikrpw
Dwrhu
Twku
r
hir
jpIAY
Awqm
rwmu
jIa
]
hir
hir
krqw
dU
K
ibnwsnu
piqq

pwvnu hir nwmu jIa ]1] hir nwmu pdwrQu kiljuig qmu hir jpIAY siqgur Bwie jIa ]
gurmuiK hir pVIAY gurmuiK hir suxIAY hir jpq suxq duKu jwie jIa ] hir hir nwmu jipAw
duKu ibnisAw hir nwmu prm suKu pwieAw ] siqgur igAwnu bilAw Git cwnxu AigAwnu AMDy{
gvwieAw ] hir hir nwmu iqnI AwrwiDAw ijn msqik Duir iliK pwie jIa ] hir nwmu pdwrQu
kiljuig qmu hir jpIAY siqgur Bwie jIa ]2] hir hir min BwieAw prm suK pwieAw
hir lwhw pdu inrbwxu jIa ] hir pRIiq lgwe hir nwmu sKwe BRmu cUkw Awvxu jwxu jIa ]

445

Awvx jwxw BRmu Ba Bwgw hir hir hir gux gwieAw ] jnm jnm ky iklivK duK aqry hir
hir nwim smwieAw ] ijn hir iDAwieAw Duir Bwg iliK pwieAw iqn sPlu jnmu prvwxu jIa
] hir hir min BwieAw prm suK pwieAw hir lwhw pdu inrbwxu jIa ]3] ijn@ hir mIT lgwnw
qy jn prDwnw qy qm hir hir log jIa ] hir nwmu vfwe hir nwmu sKwe gur sbdI hir
rs Bog jIa ] hir rs Bog mhw inrjog vfBwgI hir rsu pwieAw ] sy Dnu vfy sq purKw pUry
ijn gurmiq nwmu iDAwieAw ] jnu nwnku ryxu mMgY pg swDU min cUkw sogu ivjogu jIa ] ijn@
hir mIT lgwnw qy jn prDwnw qy qm hir hir log jIa ]4]3]10] Awsw mhlw 4 ]
sqjuig sBu sMqoK srIrw pg cwry Drmu iDAwnu jIa ] min qin hir gwvih prm suKu pwvih

hir ihrdY hir gux igAwnu jIa ] gux igAwnu pdwrQu hir hir ikrqwrQu soBw gurmuiK hoe ]

AMqir bwhir hir pRBu Eko dUjw Av{ n koe ] hir hir ilv lwe hir nwmu sKwe hir drgh

pwvY mwnu jIa ] sqjuig sBu sMqoK srIrw pg cwry Drmu iDAwnu jIa ]1] qyqw jugu AwieAw

AMqir jo{ pwieAw jqu sMjm krm kmwie jIa ] pgu caQw iKisAw Y pg itikAw min ihrdY

k
o
Du
jlwie
jIa
]
min
ihrdY
k
o
Du
mhw
ibsloDu
inrp
Dwvih
liV
du
K
u
pwieAw
]
AM
q
ir
mmqw

rogu lgwnw hamY Ahkw{ vDwieAw ] hir hir pw DwrI myrY Twkuir ibKu gurmiq hir nwim
lih jwie jIa ] qyqw jugu AwieAw AMqir jo{ pwieAw jqu sMjm krm kmwie jIa ]2] jugu
duAwpu{ AwieAw Brim BrmwieAw hir gopI kwn@ apwie jIa ] qpu qwpn qwpih jg pun
AwrMBih Aiq ikirAw krm kmwie jIa ] ikirAw krm kmwieAw pg duie iKskwieAw duie pg
itkY itkwie jIa ] mhw juD joD bhu kIn@y ivic hamY pcY pcwie jIa ] dIn dieAwil gu{ swDu
imlwieAw imil siqgur mlu lih jwie jIa ] jugu duAwpu{ AwieAw Brim BrmwieAw hir gopI

446

kwn@ apwie jIa ]3] kiljugu hir kIAw pg Y iKskIAw pgu caQw itkY itkwie jIa ]
gur sbdu kmwieAw AaKDu hir pwieAw hir kIriq hir sWiq pwie jIa ] hir kIriq {iq Awe
hir nwmu vfwe hir hir nwmu Kyqu jmwieAw ] kiljuig bIju bIjy ibnu nwvY sBu lwhw mUlu
gvwieAw ] jn nwnik gu{ pUrw pwieAw min ihrdY nwmu lKwie jIa ] kljugu hir kIAw pg
Y iKskIAw pgu caQw itkY itkwie jIa ]4]4]11] Awsw mhlw 4 ] hir kIriq min Bwe
prm giq pwe hir min qin mIT lgwn jIa ] hir hir rsu pwieAw gurmiq hir iDAwieAw
Duir msqik Bwg purwn jIa ] Duir msqik Bwgu hir nwim suhwgu hir nwmY hir gux gwieAw ]
msqik mxI pRIiq bhu pRgtI hir nwmY hir sohwieAw ] joqI joiq imlI pRBu pwieAw imil

siqgur mnUAw mwn jIa ] hir kIriq min Bwe prm giq pwe hir min qin mIT lgwn jIa

]1] hir hir jsu gwieAw prm pdu pwieAw qy qm jn prDwn jIa ] iqn@ hm crx sryvh

iKnu iKnu pg Dovh ijn hir mIT lgwn jIa ] hir mITw lwieAw prm suK pwieAw muiK Bwgw

rqI cwry ] gurmiq hir gwieAw hir hw{ air pwieAw hir nwmw kMiT Dwry ] sB Ek sit

smqu
kir
dy
K
Y
sBu
Awqm
rwmu
pCwn
jIa
]
hir
hir
jsu
gwieAw
prm
pdu
pwieAw
qy
qm
jn

prDwn jIa ]2] sqsMgiq min Bwe hir rsn rswe ivic sMgiq hir rsu hoie jIa ] hir hir
AwrwiDAw gur sbid ivgwisAw bIjw Av{ n koie jIa ] Av{ n koie hir AMmqu soie ijin
pIAw so ibiD jwxY ] Dnu Dnu gu} pUrw pRBu pwieAw lig sMgiq nwmu pCwxY ] nwmo syiv nwmo AwrwDY
ibnu nwmY Av{ n koie jIa ] sqsMgiq min Bwe hir rsn rswe ivic sMgiq hir rsu hoie
jIa ]3] hir dieAw pRB Dwrhu pwKx hm qwrhu kiF lyvhu sbid suBwie jIa ] moh cIkiV PwQy
inGrq hm jwqy hir bWh pRBU pkrwie jIa ] pRiB bWh pkrwe qm miq pwe gur crxI jnu

447

lwgw ] hir hir nwmu jipAw AwrwiDAw muiK msqik Bwgu sBwgw ] jn nwnk hir ikrpw DwrI
min hir hir mITw lwie jIa ] hir dieAw pRB Dwrhu pwKx hm qwrhu kiF lyvhu sbid suBwie
jIa ]4]5]12] Awsw mhlw 4 ] min nwmu jpwnw hir hir min Bwnw hir Bgq jnw min
cwa jIa ] jo jn mir jIvy iqn@ AMmqu pIvy min lwgw gurmiq Bwa jIa ] min hir hir Bwa
gu{ kry pswa jIvn mukqu suKu hoe ] jIvix mrix hir nwim suhyly min hir hir ihrdY soe ]
min hir hir visAw gurmiq hir risAw hir hir rs gtwk pIAwa jIa ] min nwmu jpwnw
hir hir min Bwnw hir Bgq jnw min cwa jIa ]1] jig mrxu n BwieAw inq Awpu lukwieAw
mq jmu pkrY lY jwie jIa ] hir AMqir bwhir hir pRBu Eko iehu jIAVw riKAw n jwie jIa ]

ika jIa rKIjY hir vsqu loVIjY ijs kI vsqu so lY jwie jIa ] mnmuK krx plwv kir Brmy

siB AaKD dw} lwie jIa ] ijs kI vsqu pRBu lE suAwmI jn abry sbdu kmwie jIa ] jig

mrxu n BwieAw inq Awpu lukwieAw mq jmu pkrY lY jwie jIa ]2] Duir mrxu ilKwieAw

gurmuiK sohwieAw jn abry hir hir iDAwin jIa ] hir soBw pwe hir nwim vifAwe hir

drgh
pY
D
y
jwin
jIa
]
hir
drgh
pY
D
y
hir
nwmY
sIDy
hir
nwmY
qy
su
K
u
pwieAw
]
jnm
mrx

dovY duK myty hir rwmY nwim smwieAw ] hir jn pRBu ril Eko hoE hir jn pRBu Ek smwin jIa ]
Duir mrxu ilKwieAw gurmuiK sohwieAw jn abry hir hir iDAwin jIa ]3] jgu apjY ibnsY
ibnis ibnwsY lig gurmuiK AsiQ{ hoie jIa ] gu{ mM VwE hir rsik rswE hir AMmqu
hir muiK coie jIa ] hir AMmq rsu pwieAw muAw jIvwieAw iPir bwhuiV mrxu n hoe ] hir
hir nwmu Amr pdu pwieAw hir nwim smwvY soe ] jn nwnk nwmu ADw{ tyk hY ibnu nwvY Av{
n koie jIa ] jgu apjY ibnsY ibnis ibnwsY lig gurmuiK AsiQ{ hoie jIa ]4]6]13]

448

Awsw mhlw 4 CMq ] vfw myrw goivMdu Agm Agoc{ Awid inrMjnu inrMkw{ jIa ] qw kI giq
khI n jwe Aimiq vifAwe myrw goivMdu AlK Apwr jIa ] goivMdu AlK Apw{ AprMp{ Awpu
Awpxw jwxY ] ikAw ieh jMq ivcwry khIAih jo quDu AwiK vKwxY ] ijs no ndir krih qUM ApxI
so gurmuiK kry vIcw{ jIa ] vfw myrw goivMdu Agm Agoc{ Awid inrMjnu inrMkw{ jIa ]1]
qUM Awid purKu AprMp{ krqw qyrw pw{ n pwieAw jwie jIa ] qUM Gt Gt AMqir srb inrMqir
sB mih rihAw smwie jIa ] Gt AMqir pwrbRhmu prmys{ qw kw AMqu n pwieAw ] iqsu }pu
n ryK Aidstu Agoc{ gurmuiK AlKu lKwieAw ] sdw Anid rhY idnu rwqI shjy nwim smwie
jIa ] qUM Awid purKu AprMp{ krqw qyrw pw{ n pwieAw jwie jIa ]2] qUM siq prmys{ sdw

AibnwsI hir hir guxI inDwnu jIa ] hir hir pRBu Eko Av{ n koe qUM Awpy purKu sujwnu jIa

] purKu sujwnu qUM prDwnu quDu jyvfu Av{ n koe ] qyrw sbdu sBu qUMhY vrqih qUM Awpy krih su

hoe ] hir sB mih rivAw Eko soe gurmuiK liKAw hir nwmu jIa ] qUM siq prmys{ sdw

AibnwsI hir hir guxI inDwnu jIa ]3] sBu qUMhY krqw sB qyrI vifAwe ija BwvY iqvY

clwie
jIa
]
qu
D
u
Awpy
BwvY
iqvY
clwvih
sB
qy
r
Y
sbid
smwie
jIa
]
sB
sbid
smwvY
jW
qu
D
u

BwvY qyrY sbid vifAwe ] gurmuiK buiD pweAY Awpu gvweAY sbdy rihAw smwe ] qyrw sbdu
Agoc{ gurmuiK pweAY nwnk nwim smwie jIa ] sBu qUMhY krqw sB qyrI vifAwe ija BwvY
iqvY clwie jIa ]4]7]14]

< siqgur pRswid ] Awsw mhlw 4 CMq G{ 4 ] hir AMmq iBny loiexw mnu pRyim rqnw
rwm rwjy ] mnu rwim ksvtI lwieAw kMcnu soivnw ] gurmuiK rMig clUilAw myrw mnu qno iBnw ]

449

jnu nwnku musik JkoilAw sBu jnmu Dnu Dnw ]1] hir pRym bwxI mnu mwirAw AxIAwly AxIAw
rwm rwjy ] ijsu lwgI pIr iprMm kI so jwxY jrIAw ] jIvn mukiq so AwKIAY mir jIvY mrIAw ]
jn nwnk siqgu{ myil hir jgu duq{ qrIAw ]2] hm mUrK mugD srxwgqI imlu goivMd
rMgw rwm rwjy ] guir pUrY hir pwieAw hir Bgiq iek mMgw ] myrw mnu qnu sbid ivgwisAw
jip Anq qrMgw ] imil sMq jnw hir pwieAw nwnk sqsMgw ]3] dIn dieAwl suix bynqI
hir pRB hir rwieAw rwm rwjy ] ha mwga srix hir nwm kI hir hir muiK pwieAw ] Bgiq
vClu hir ibrdu hY hir lwj rKwieAw ] jnu nwnku srxwgqI hir nwim qrwieAw ]4]8]15]
Awsw mhlw 4 ] gurmuiK FUMiF FUFyidAw hir sjxu lDw rwm rwjy ] kMcn kwieAw kot gV ivic

hir hir isDw ] hir hir hIrw rqnu hY myrw mnu qnu ivDw ] Duir Bwg vfy hir pwieAw nwnk

ris guDw ]1] pMQu dswvw inq KVI muMD jobin bwlI rwm rwjy ] hir hir nwmu cyqwie gur hir

mwrig cwlI ] myrY min qin nwmu AwDw{ hY hamY ibKu jwlI ] jn nwnk siqgu{ myil hir

hir imilAw bnvwlI ]2] gurmuiK ipAwry Awie imlu mY icrI ivCuny rwm rwjy ] myrw mnu

qnu
bhu
q
u
bY
r
wigAw
hir
nY
x
ris
iBny
]
mY
hir
pR
B
u
ipAwrw
dis
gu
{
imil
hir
mnu
mny
]
ha

mUrKu kwrY lweAw nwnk hir kMmy ]3] gur AMmq iBnI dyhurI AMmqu burky rwm rwjy ] ijnw
gurbwxI min BweAw AMmiq Cik Cky ] gur quTY hir pwieAw cUky Dk Dky ] hir jnu hir hir
hoieAw nwnku hir ieky ]4]9]16] Awsw mhlw 4 ] hir AMmq Bgiq BMfwr hY gur siqgur
pwsy rwm rwjy ] gu{ siqgu{ scw swhu hY isK dyie hir rwsy ] Dnu Dnu vxjwrw vxju hY gu{ swhu
swbwsy ] jnu nwnku gu{ iqn@I pwieAw ijn Duir ilKqu illwit ilKwsy ]1] scu swhu hmwrw
qUM DxI sBu jgqu vxjwrw rwm rwjy ] sB BWfy quDY swijAw ivic vsqu hir Qwrw ] jo pwvih BWfy

450

ivic vsqu sw inklY ikAw koe kry vycwrw ] jn nwnk ka hir bKisAw hir Bgiq BMfwrw ]
2] hm ikAw gux qyry ivQrh suAwmI qUM Apr Apwro rwm rwjy ] hir nwmu swlwhh idnu rwiq
Ehw Aws AwDwro ] hm mUrK ikCUA n jwxhw ikv pwvh pwro ] jnu nwnku hir kw dwsu hY hir dws
pinhwro ]3] ija BwvY iqa rwiK lY hm srix pRB AwE rwm rwjy ] hm BUil ivgwVh idnsu rwiq
hir lwj rKwE ] hm bwirk qUM gu{ ipqw hY dy miq smJwE ] jnu nwnku dwsu hir kWiFAw hir
pYj rKwE ]4]10]17] Awsw mhlw 4 ] ijn msqik Duir hir iliKAw iqnw siqgu{ imilAw
rwm rwjy ] AigAwnu AMDyrw kitAw gur igAwnu Git bilAw ] hir lDw rqnu pdwrQo iPir
bhuiV n cilAw ] jn nwnk nwmu AwrwiDAw AwrwiD hir imilAw ]1] ijnI AYsw hir nwmu n

cyiqAo sy kwhy jig AwE rwm rwjy ] iehu mwxs jnmu dulBu hY nwm ibnw ibrQw sBu jwE ] huix vqY

hir nwmu n bIijAo AgY BuKw ikAw KwE ] mnmuKw no iPir jnmu hY nwnk hir BwE ]2] qUM hir qyrw

sBu ko siB quDu apwE rwm rwjy ] ikCu hwiQ iksY dY ikCu nwhI siB clih clwE ] ijn@ qUM mylih

ipAwry sy quDu imlih jo hir min BwE ] jn nwnk siqgu{ ByitAw hir nwim qrwE ]3] koe

gwvY
rwgI
nwdI
by
d
I
bhu
Bwiq
kir
nhI
hir
hir
BIjY
rwm
rwjy
]
ijnw
AM
q
ir
kptu
ivkw{
hY
iqnw

roie ikAw kIjY ] hir krqw sBu ikCu jwxdw isir rog hQu dIjY ] ijnw nwnk gurmuiK ihrdw suDu
hY hir Bgiq hir lIjY ]4]11]18] Awsw mhlw 4 ] ijn AMqir hir hir pRIiq hY qy jn suGV
isAwxy rwm rwjy ] jy bwhrhu Buil cuik boldy BI Kry hir Bwxy ] hir sMqw no ho{ Qwa nwhI hir
mwxu inmwxy ] jn nwnk nwmu dIbwxu hY hir qwxu sqwxy ]1] ijQY jwie bhY myrw siqgu} so
Qwnu suhwvw rwm rwjy ] gurisKI so Qwnu BwilAw lY DUir muiK lwvw ] gurisKw kI Gwl Qwie pe
ijn hir nwmu iDAwvw ] ijn@ nwnku siqgu{ pUijAw iqn hir pUj krwvw ]2] gurisKw min hir

451

pRIiq hY hir nwm hir qyrI rwm rwjy ] kir syvih pUrw siqgu} BuK jwie lih myrI ] gurisKw kI BuK
sB ge iqn ipCY hor Kwie GnyrI ] jn nwnk hir punu bIijAw iPir qoit n AwvY hir pun kyrI
]3] gurisKw min vwDweAw ijn myrw siqgu} ifTw rwm rwjy ] koe kir gl suxwvY hir nwm kI
so lgY gurisKw min imTw ] hir drgh gurisK pYnweAih ijn@w myrw siqgu{ quTw ] jn nwnku
hir hir hoieAw hir hir min vuTw ]4]12]19] Awsw mhlw 4 ] ijn@w ByitAw myrw pUrw siqgu}
iqn hir nwmu VwvY rwm rwjy ] iqs kI qsnw BuK sB aqrY jo hir nwmu iDAwvY ] jo hir hir
nwmu iDAwiedy iqn@ jmu nyiV n AwvY ] jn nwnk ka hir pw kir inq jpY hir nwmu hir nwim
qrwvY ]1] ijnI gurmuiK nwmu iDAwieAw iqnw iPir ibGnu n hoe rwm rwjy ] ijnI siqgu{ purKu

mnwieAw iqn pUjy sBu koe ] ijn@I siqgu{ ipAwrw syivAw iqn@w suKu sd hoe ] ijn@w nwnku

siqgu{ ByitAw iqn@w imilAw hir soe ]2] ijn@w AMqir gurmuiK pRIiq hY iqn@ hir rKxhwrw rwm

rwjy ] iqn@ kI inMdw koe ikAw kry ijn@ hir nwmu ipAwrw ] ijn hir syqI mnu mwinAw sB dust

JK mwrw ] jn nwnk nwmu iDAwieAw hir rKxhwrw ]3] hir jugu jugu Bgq apwieAw pYj rKdw

AwieAw
rwm
rwjy
]
hrxwKsu
du
s
tu
hir
mwirAw
pR
h
lwdu
qrwieAw
]
AhkwrIAw
inM
d
kw
ipiT

dyie nwmdya muiK lwieAw ] jn nwnk AYsw hir syivAw AMiq lE CfwieAw ]4]13]20]

Awsw
mhlw
4
CM
q
G{
5

< siqgur pRswid ] myry mn prdysI vy ipAwry Awa Gry ] hir gu} imlwvhu myry ipAwry Gir
vsY hry ] rMig rlIAw mwxhu myry ipAwry hir ikrpw kry ] gu{ nwnku quTw myry ipAwry myly hry ]
1] mY pRymu n cwiKAw myry ipAwry Bwa kry ] min qsnw n buJI myry ipAwry inq Aws kry ] inq
jobnu jwvY myry ipAwry jmu sws ihry ] Bwg mxI sohwgix myry ipAwry nwnk hir air Dwry ]2]

452

ipr riqAVy mYfy loiex myry ipAwry cwqk bUMd ijvY ] mnu sIqlu hoAw myry ipAwry hir bUMd pIvY ]
qin ibrhu jgwvY myry ipAwry nId n pvY ikvY ] hir sjxu lDw myry ipAwry nwnk gu} ilvY ]3]
ciV cyqu bsMqu myry ipAwry BlIA {qy ] ipr bwJiVAhu myry ipAwry AWgix DUiV luqy ] min Aws
afIxI myry ipAwry duie nYn juqy ] gu{ nwnku dyiK ivgsI myry ipAwry ija mwq suqy ]4] hir
kIAw kQw khwxIAw myry ipAwry siqgu} suxweAw ] gur ivtiVAhu ha GolI myry ipAwry ijin
hir mylweAw ] siB Awsw hir pUrIAw myry ipAwry min icMidAVw Plu pwieAw ] hir quTVw myry
ipAwry jnu nwnku nwim smwieAw ]5] ipAwry hir ibnu pRymu n Kylsw ] ika pwe gu{ ijqu lig
ipAwrw dyKsw ] hir dwqVy myil gu} muiK gurmuiK mylsw ] gu{ nwnku pwieAw myry ipAwry Duir

msqik lyKu sw ]6]14]21]

< siqgur pRswid ] rwgu Awsw mhlw 5 CMq G{ 1 ] Ando Andu

Gxw mY so pRBu fITw rwm ] cwiKAVw cwiKAVw mY hir rsu mITw rwm ] hir rsu mITw mn mih vUTw

siqgu{ qUTw shju BieAw ] ghu vis AwieAw mMglu gwieAw pMc dust Aoie Bwig gieAw ]

sIql
AwGwxy
AM
m

q
bwxy
swjn
sM
q
bsITw
]
khu
nwnk
hir
isa
mnu
mwinAw
so
pR
B
u
nY
x
I
fITw

]1] soihAVy soihAVy myry bMk duAwry rwm ] pwhunVy pwhunVy myry sMq ipAwry rwm ] sMq ipAwry
kwrj swry nmskwr kir lgy syvw ] Awpy jw\I Awpy mw\I Awip suAwmI Awip dyvw ] Apxw
kwrju Awip svwry Awpy Dwrn Dwry ] khu nwnk shu Gr mih bYTw sohy bMk duAwry ]2] nv inDy
na inDy myry Gr mih Awe rwm ] sBu ikCu mY sBu ikCu pwieAw nwmu iDAwe rwm ] nwmu iDAwe
sdw sKwe shj suBwe goivMdw ] gxq imtwe cUkI Dwe kdy n ivAwpY mn icMdw ] goivMd gwjy
Anhd vwjy Acrj soB bxwe ] khu nwnk ip{ myrY sMgy qw mY nv iniD pwe ]3] srisAVy

453

srisAVy myry Bwe sB mIqw rwm ] ibKmo ibKmu AKwVw mY gur imil jIqw rwm ] gur imil jIqw
hir hir kIqw qUtI BIqw Brm gVw ] pwieAw Kjwnw bhuqu inDwnw swxQ myrI Awip KVw ] soe
suigAwnw so prDwnw jo pRiB Apnw kIqw ] khu nwnk jW vil suAwmI qw srsy Bwe mIqw ]4]1
] Awsw mhlw 5 ] AkQw hir AkQ kQw ikCu jwie n jwxI rwm ] suir nr suir nr muin jn
shij vKwxI rwm ] shjy vKwxI Aima bwxI crx kml rMgu lwieAw ] jip Eku AlKu pRBu
inrMjnu mn icMidAw Plu pwieAw ] qij mwnu mohu ivkw{ dUjw joqI joiq smwxI ] ibnvMiq nwnk
gur pRswdI sdw hir rMgu mwxI ]1] hir sMqw hir sMq sjn myry mIq shwe rwm ] vfBwgI
vfBwgI sqsMgiq pwe rwm ] vfBwgI pwE nwmu iDAwE lwQy dUK sMqwpY ] gur crxI lwgy BRm

Ba Bwgy Awpu imtwieAw AwpY ] kir ikrpw myly pRiB ApunY ivCuiV kqih n jwe ] ibnvMiq

nwnk dwsu qyrw sdw hir srxwe ]2] hir dry hir dir sohin qyry Bgq ipAwry rwm ] vwrI

iqn vwrI jwvw sd bilhwry rwm ] sd bilhwry kir nmskwry ijn Bytq pRBu jwqw ] Git Git

riv rihAw sB Qwe pUrn purKu ibDwqw ] gu{ pUrw pwieAw nwmu iDAwieAw jUAY jnmu n hwry ]

ibnvM
i
q
nwnk
srix
qy
r
I
rwKu
ikrpw
Dwry
]3]
by
A
M
q
w
by
A
M
q
gu
x
qy
r
y
ky
q
k
gwvw
rwm
]
qy
r
y

crxw qyry crx DUiV vfBwgI pwvw rwm ] hir DUVI n@weAY mYlu gvweAY jnm mrx duK lwQy
] AMqir bwhir sdw hdUry prmys{ pRBu swQy ] imty dUK kilAwx kIrqn bhuiV join n pwvw ]
ibnvMiq nwnk gur srix qrIAY Awpxy pRB Bwvw ]4]2]

Awsw CMq mhlw 5 G{ 4


< siqgur pRswid ]

hir crn kml mnu byiDAw ikCu Awn n mITw rwm rwjy ] imil sMqsMgiq AwrwiDAw hir Git
Gty fITw rwm rwjy ] hir Git Gty fITw AMmquo vUTw jnm mrn duK nwTy ] gux iniD gwieAw

454

sB dUK imtwieAw hamY ibnsI gwTy ] pa shj suBwe Coif n jwe min lwgw rMgu mjITw ]
hir nwnk byDy crn kml ikCu Awn n mITw ]1] ija rwqI jil mwCulI iqa rwm ris mwqy
rwm rwjy ] gur pUrY apdyisAw jIvn giq Bwqy rwm rwjy ] jIvn giq suAwmI AMqrjwmI Awip
lIE liV lwE ] hir rqn pdwrQo prgto pUrno Coif n kqhU jwE ] pRBu suG{ s}pu sujwnu
suAwmI qw kI imtY n dwqy ] jl sMig rwqI mwCulI nwnk hir mwqy ]2] cwqku jwcY bUMd ija
hir pRwn ADwrw rwm rwjy ] mwlu KjInw suq BRwq mIq sBhUM qy ipAwrw rwm rwjy ] sBhUM qy
ipAwrw purKu inrwrw qw kI giq nhI jwxIAY ] hir swis igrwis n ibsrY kbhUM gur sbdI rMgu
mwxIAY ] pRBu purKu jgjIvno sMq rsu pIvno jip Brm moh duK fwrw ] cwqku jwcY bUMd ija

nwnk hir ipAwrw ]3] imly nrwiex Awpxy mwnorQo pUrw rwm rwjy ] FwTI BIiq BrMm kI

Bytq gu{ sUrw rwm rwjy ] pUrn gur pwE purib ilKwE sB iniD dIn dieAwlw ] Awid miD

AMiq pRBu soe suMdr gur gopwlw ] sUK shj Awnd Gnyry piqq pwvn swDU DUrw ] hir imly

nrwiex nwnkw mwnorQuo pUrw ]4]1]3]

Awsw
mhlw
5
CM
q
G{
6

< siqgur pRswid ] sloku ] jw ka BE pwl pRB hir hir sye jpwq ] nwnk pRIiq lgI
iqn@ rwm isa Bytq swD sMgwq ]1] CMqu ] jl duD inAwe rIiq Ab duD Awc nhI mn AYsI
pRIiq hry ] Ab ariJAo Ail kmlyh bwsn mwih mgn ieku iKnu BI nwih trY ] iKnu nwih
trIAY pRIiq hrIAY sIgwr hiB rs ArpIAY ] jh dUKu suxIAY jm pMQu BxIAY qh swDsMig n
frpIAY ] kir kIriq goivMd guxIAY sgl pRwCq duK hry ] khu nwnk CMq goivMd hir ky mn
hir isa nyhu kryhu AYsI mn pRIiq hry ]1] jYsI mCulI nIr ieku iKnu BI nw DIry mn AYsw

455

nyhu kryhu ] jYsI cwqk ipAws iKnu iKnu bUMd cvY brsu suhwvy myhu ] hir pRIiq krIjY iehu mnu
dIjY Aiq lweAY icqu murwrI ] mwnu n kIjY srix prIjY drsn ka bilhwrI ] gur supRsny
imlu nwh ivCuny Dn dydI swcu snyhw ] khu nwnk CMq Anq Twkur ky hir isa kIjY nyhw mn
AYsw nyhu kryhu ]2] ckvI sUr snyhu icqvY Aws GxI kid idnIA{ dyKIAY ] koikl AMb
prIiq cvY suhwvIAw mn hir rMgu kIjIAY ] hir pRIiq krIjY mwnu n kIjY iek rwqI ky hiB
pwhuixAw ] Ab ikAw rMgu lwieAo mohu rcwieAo nwgy Awvx jwvixAw ] iQ{ swDU srxI pVIAY
crxI Ab tUtis mohu ju ikqIAY ] khu nwnk CMq dieAwl purK ky mn hir lwie prIiq kb
idnIA{ dyKIAY ]3] inis kurMk jYsy nwd suix sRvxI hIa ifvY mn AYsI pRIiq kIjY ] jYsI

q{ix Bqwr arJI iprih isvY iehu mnu lwl dIjY ] mnu lwlih dIjY Bog krIjY hiB KusIAw

rMg mwxy ] ip{ Apnw pwieAw rMgu lwlu bxwieAw Aiq imilAo im icrwxy ] gu{ QIAw swKI

qw ifTmu AwKI ipr jyhw Av{ n dIsY ] khu nwnk CMq dieAwl mohn ky mn hir crx ghIjY

AYsI mn pRIiq kIjY ]4]1]4] Awsw mhlw 5 ] sloku ] bnu bnu iPrqI KojqI hwrI bhu

Avgwih
]
nwnk
By
t
y
swD
jb
hir
pwieAw
mn
mwih
]1]
CM
q
]
jw
ka
Kojih
AsM
K
mu
n
I

Anyk qpy ] bRhmy koit ArwDih igAwnI jwp jpy ] jp qwp sMjm ikirAw pUjw Aink soDn
bMdnw ] kir gvnu bsuDw qIrQh mjnu imln ka inrMjnw ] mwnuK bnu iqnu psU pMKI sgl
quJih ArwDqy ] dieAwl lwl goibMd nwnk imlu swDsMgiq hoie gqy ]1] koit ibsn Avqwr
sMkr jtwDwr ] cwhih quJih dieAwr min qin {c Apwr ] Apwr Agm goibMd Twkur sgl
pUrk pRB DnI ] sur isD gx gMDrb iDAwvih jK iknr gux BnI ] koit ieMd Anyk dyvw jpq
suAwmI jY jY kwr ] AnwQ nwQ dieAwl nwnk swDsMgiq imil aDwr ]2] koit dyvI jw ka

456

syvih liKmI Aink Bwiq ] gupq pRgt jw ka ArwDih pax pwxI idnsu rwiq ] niKA
ssIAr sUr iDAwvih bsuD ggnw gwvE ] sgl KwxI sgl bwxI sdw sdw iDAwvE ]
ismiq purwx cqur bydh Ktu sws jw ka jpwiq ] piqq pwvn Bgiq vCl nwnk imlIAY
sMig swiq ]3] jyqI pRBU jnwe rsnw qyq BnI ] Anjwnq jo syvY qyqI nh jwie gnI ] Aivgq
Agnq AQwh Twkur sgl mMJy bwhrw ] srb jwick Eku dwqw nh dUir sMgI jwhrw ] vis
Bgq QIAw imly jIAw qw kI apmw ikq gnI ] iehu dwnu mwnu nwnku pwE sIsu swDh Dir crnI
]4]2]5] Awsw mhlw 5 ] slok ] admu krhu vfBwgIho ismrhu hir hir rwie ] nwnk ijsu
ismrq sB suK hovih dUKu drdu BRmu jwie ]1] CMqu ] nwmu jpq goibMd nh AlsweAY ] Bytq

swDU sMg jm puir nh jweAY ] dUK drd n Ba ibAwpY nwmu ismrq sd suKI ] swis swis

ArwiD hir hir iDAwie so pRBu min muKI ] pwl dieAwl rswl gux iniD kir dieAw syvw

lweAY ] nwnku pieAMpY crx jMpY nwmu jpq goibMd nh AlsweAY ]1] pwvn piqq punIq

nwm inrMjnw ] Brm AMDyr ibnws igAwn gur AMjnw ] gur igAwn AMjn pRB inrMjn jil Qil

mhIAil
pU
i
rAw
]
iek
inmK
jw
kY
irdY
visAw
imty
iqsih
ivsU
i
rAw
]
AgwiD
boD
smrQ

suAwmI srb kw Ba BMjnw ] nwnku pieAMpY crx jMpY pwvn piqq punIq nwm inrMjnw ]2]
Aot ghI gopwl dieAwl pw inDy ] moih Awsr quA crn qumwrI srin isDy ] hir crn kwrn
krn suAwmI piqq aDrn hir hry ] swgr sMswr Bv aqwr nwmu ismrq bhu qry ] Awid AMiq
byAMq Kojih sunI aDrn sMqsMg ibDy ] nwnku pieAMpY crn jMpY Aot ghI gopwl dieAwl
pw inDy ]3] Bgiq vClu hir ibrdu Awip bnwieAw ] jh jh sMq ArwDih qh qh pRgtwieAw
] pRiB Awip lIE smwie shij suBwie Bgq kwrj swirAw ] Awnd hir js mhw mMgl srb

457

dUK ivswirAw ] cmqkwr pRgwsu dh ids Eku qh stwieAw ] nwnku pieAMpY crx jMpY
Bgiq vClu hir ibrdu Awip bnwieAw ]4]3]6] Awsw mhlw 5 ] iQ{ sMqn sohwgu mrY n
jwvE ] jw kY gih hir nwhu su sd hI rwvE ] AivnwsI Aivgqu so pRBu sdw nvqnu inrmlw
] nh dUir sdw hdUir Twku{ dh ids pUrnu sd sdw ] pRwnpiq giq miq jw qy pA pRIiq
pRIqmu BwvE ] nwnku vKwxY gur bcin jwxY iQ{ sMqn sohwgu mrY n jwvE ]1] jw ka rwm
Bqw{ qw kY Andu Gxw ] suKvMqI sw nwir soBw pUir bxw ] mwxu mhqu kilAwxu hir jsu sMig
surjnu so pRBU ] srb isiD nv iniD iqqu gih nhI nw sBu kCU ] mDur bwnI iprih mwnI
iQ{ sohwgu qw kw bxw ] nwnku vKwxY gur bcin jwxY jw ko rwmu Bqw{ qw kY Andu Gxw ]2]

Awa sKI sMq pwis syvw lwgIAY ] pIsa crx pKwir Awpu iqAwgIAY ] qij Awpu imtY sMqwpu

Awpu nh jwxweAY ] srix ghIjY mwin lIjY kry so suKu pweAY ] kir dws dwsI qij adwsI

kr joiV idnu rYix jwgIAY ] nwnku vKwxY gur bcin jwxY Awa sKI sMq pwis syvw lwgIAY ]

3] jw kY msqik Bwg is syvw lwieAw ] qw kI pUrn Aws ijn@ swDsMgu pwieAw ] swDsMig

hir
kY
rM
i
g
goibM
d
ismrx
lwigAw
]
Brmu
mohu
ivkw{
dU
j
w
sgl
iqnih
iqAwigAw
]
min

sWiq shju suBwa vUTw And mMgl gux gwieAw ] nwnku vKwxY gur bcin jwxY jw kY msqik
Bwg is syvw lwieAw ]4]4]7] Awsw mhlw 5 ] sloku ] hir hir nwmu jpMiqAw kCu n
khY jmkwlu ] nwnk mnu qnu suKI hoie AMqy imlY gopwlu ]1] CMq ] imla sMqn kY sMig moih
aDwir lyhu ] ibna kra kr joiV hir hir nwmu dyhu ] hir nwmu mwga crx lwga mwnu
iqAwga qum@ dieAw ] kqhUM n Dwva srix pwva k{xw mY pRB kir mieAw ] smrQ AgQ
Apwr inrml suxhu suAwmI ibna Ehu ] kr joiV nwnk dwnu mwgY jnm mrx invwir lyhu ]

458

1] AprwDI miqhInu inrgunu AnwQu nIcu ] sT kTo{ kulhInu ibAwpq moh kIcu ] ml Brm
krm Ah mmqw mrxu cIiq n AwvE ] binqw ibnod And mwieAw AigAwnqw lptwvE ]
iKsY jobnu bDY j}Aw idn inhwry sMig mIcu ] ibnvMiq nwnk Aws qyrI srix swDU rwKu nIcu
]2] Brmy jnm Anyk sMkt mhw jon ] lpit rihAo iqh sMig mITy Bog son ] BRmq Bwr
Agnq AwieAo bhu pRdysh DwieAo ] Ab Aot DwrI pRB murwrI srb suK hir nwieAo ] rwKnhwry
pRB ipAwry muJ qy kCU n hoAw hon ] sUK shj Awnd nwnk pw qyrI qrY Ban ]3] nwm
DwrIk aDwry Bgqh sMsw kan ] jyn kyn prkwry hir hir jsu sunhu sRvn ] suin sRvn bwnI
purK igAwnI min inDwnw pwvhy ] hir rMig rwqy pRB ibDwqy rwm ky gux gwvhy ] bsuD kwgd

bnrwj klmw ilKx ka jy hoie pvn ] byAMq AMqu n jwie pwieAw ghI nwnk crx srn

]4]5]8] Awsw mhlw 5 ] purK pqy Bgvwn qw kI srix ghI ] inrBa BE prwn icMqw

sgl lhI ] mwq ipqw suq mIq suirjn iest bMDp jwixAw ] gih kMiT lwieAw guir

imlwieAw jsu ibml sMq vKwixAw ] byAMq gux Anyk mihmw kImiq kCU n jwie khI ] pRB Ek

Aink
AlK
Twku
r
Aot
nwnk
iqsu
ghI
]1]
AM
m

q
bnu
sM
s
w{
shwe
Awip
BE
]
rwm
nwmu

ar hw{ ibKu ky idvs gE ] gqu Brm moh ibkwr ibnsy join Awvx sB rhy ] Agin swgr
BE sIql swD AMcl gih rhy ] goivMd gupwl dieAwl sMmQ boil swDU hir jY jE ] nwnk
nwmu iDAwie pUrn swDsMig pwe prm gqy ]2] jh dyKa qh sMig Eko riv rihAw ] Gt Gt
vwsI Awip ivrlY iknY lihAw ] jil Qil mhIAil pUir pUrn kIt hsiq smwinAw ] Awid
AMqy miD soe gur pRswdI jwinAw ] bRhmu psirAw bRhm lIlw goivMd gux iniD jin kihAw ]
ismir suAwmI AMqrjwmI hir Eku nwnk riv rihAw ]3] idnu rYix suhwvVI Awe ismrq

459

nwmu hry ] crx kml sMig pRIiq klml pwp try ] dUK BUK dwird nwTy pRgtu mgu idKwieAw ]
imil swDsMgy nwm rMgy min loVIdw pwieAw ] hir dyiK drsnu ieC punI kul sMbUhw siB qry ]
idnsu rYix And Anidnu ismrMq nwnk hir hry ]4]6]9]

Awsw mhlw 5 CMq G{ 7


< siqgur pRswid ]
sloku ] suB icMqn goibMd rmx inrml swDU sMg ] nwnk nwmu n ivsra iek GVI kir ikrpw
BgvMq ]1] CMq ] iBnI rYnVIAY cwmkin qwry ] jwgih sMq jnw myry rwm ipAwry ] rwm ipAwry
sdw jwgih nwmu ismrih Anidno ] crx kml iDAwnu ihrdY pRB ibs{ nwhI ieku iKno ] qij
mwnu mohu ibkw{ mn kw klmlw duK jwry ] ibnvMiq nwnk sdw jwgih hir dws sMq ipAwry

]1] myrI syjVIAY AwfMb{ bixAw ] min Andu BieAw pRBu Awvq suixAw ] pRB imly suAwmI

suKh gwmI cwv mMgl rs Bry ] AMg sMig lwgy dUK Bwgy pRwx mn qn siB hry ] mn ieC pwe

pRB iDAwe sMjogu swhw suB gixAw ] ibnvMiq nwnk imly sRIDr sgl Awnd rsu bixAw ]2]

imil sKIAw puCih khu kMq nIswxI ] ris pRym BrI kCu boil n jwxI ] gux gUV gupq Apwr

krqy
ingm
AM
q
u
n
pwvhy
]
Bgiq
Bwie
iDAwie
su
A
wmI
sdw
hir
gu
x
gwvhy
]
sgl
gu
x

suigAwn pUrn Awpxy pRB BwxI ] ibnvMiq nwnk rMig rwqI pRym shij smwxI ]3] suK soihlVy
hir gwvx lwgy ] swjn srisAVy duK dusmn Bwgy ] suK shj srsy hir nwim rhsy pRiB Awip
ikrpw DwrIAw ] hir crx lwgy sdw jwgy imly pRB bnvwrIAw ] suB idvs AwE shij pwE
sgl iniD pRB pwgy ] ibnvMiq nwnk srix suAwmI sdw hir jn qwgy ]4]1]10] Awsw
mhlw 5 ] aiT vM\u vtwiVAw qY ikAw ic{ lwieAw ] muhliq punVIAw ikqu kUiV loBwieAw ]
kUVy luBwieAw Dohu mwieAw krih pwp AimiqAw ] qnu Bsm FyrI jmih hyrI kwil bpuVY ijiqAw

460

] mwlu jobnu Coif vYsI rihAo pYnxu KwieAw ] nwnk kmwxw sMig juilAw nh jwie ikrqu
imtwieAw ]1] PwQohu imrg ijvY pyiK rYix cMdwiexu ] sUKhu dUK BE inq pwp kmwiexu ] pwpw
kmwxy Cfih nwhI lY cly Giq glwivAw ] hircMdarI dyiK mUTw kUV syjw rwivAw ] lib
loiB Ahkwir mwqw grib BieAw smwiexu ] nwnk mg AigAwin ibnsy nh imtY Awvxu
jwiexu ]2] imTY mKu muAw ika lE AofwrI ] hsqI griq pieAw ika qrIAY qwrI ] qrxu
duhylw BieAw iKn mih Ksmu iciq n AwieAo ] dUKw sjwe gxq nwhI kIAw Apxw pwieAo ]
guJw kmwxw pRgtu hoAw eq aqih KuAwrI ] nwnk siqgur bwJu mUTw mnmuKo AhkwrI ]3] hir
ky dws jIvy lig pRB kI crxI ] kMiT lgwie lIE iqsu Twkur srxI ] bl buiD igAwnu iDAwnu

Apxw Awip nwmu jpwieAw ] swDsMgiq Awip hoAw Awip jgqu qrwieAw ] rwiK lIE rKxhwrY

sdw inrml krxI ] nwnk nrik n jwih kbhUM hir sMq hir kI srxI ]4]2]11]

Awsw mhlw 5 ] vM\u myry Awlsw hir pwis bynqI ] rwva shu AwpnVw pRB sMig sohqI ] sMgy

sohqI kMq suAwmI idnsu rYxI rwvIAY ] swis swis icqwir jIvw pRBu pyiK hir gux gwvIAY ]

ibrhw
ljwieAw
drsu
pwieAw
Aima

s
it
isM
c
M
q
I
]
ibnvM
i
q
nwnku
my
r
I
ieC
pu

nI
imly
ijsu

KojMqI ]1] nis vM\hu iklivKhu krqw Gir AwieAw ] dUqh dhnu BieAw goivMdu pRgtwieAw ]
pRgty gupwl goibMd lwln swDsMig vKwixAw ] Awcrju fITw Aima vUTw gur pRswdI
jwixAw ] min sWiq Awe vjI vDwe nh AMqu jwe pwieAw ] ibnvMiq nwnk suK shij mylw
pRBU Awip bxwieAw ]2] nrk n fITiVAw ismrq nwrwiex ] jY jY Drmu kry dUq BE plwiex
] Drm DIrj shj suKIE swDsMgiq hir Bjy ] kir AnugRhu rwiK lIny moh mmqw sB qjy ]
gih kMiT lwE guir imlwE goivMd jpq AGwiex ] ibnvMiq nwnk ismir suAwmI sgl Aws

461

pujwiex ]3] iniD isiD crx ghy qw kyhw kwVw ] sBu ikCu vis ijsY so pRBU AswVw ] gih
Bujw lIny nwm dIny k{ Dwir msqik rwiKAw ] sMswr swg{ nh ivAwpY Aima hir rsu
cwiKAw ] swDsMgy nwm rMgy rxu jIiq vfw AKwVw ] ibnvMiq nwnk srix suAwmI bhuiV jim
n apwVw ]4]3]12] Awsw mhlw 5 ] idnu rwiq kmwieAVo so AwieAo mwQY ] ijsu pwis
lukwiedVo so vyKI swQY ] sMig dyKY krxhwrw kwie pwpu kmweAY ] suqu kIjY nwmu lIjY nrik
mUil n jweAY ] AwT phr hir nwmu ismrhu clY qyrY swQy ] Bju swDsMgiq sdw nwnk imtih
doK kmwqy ]1] vlvMc kir ad{ Brih mUrK gwvwrw ] sBu ikCu dy rihAw hir dyvxhwrw ]
dwqw{ sdw dieAwlu suAwmI kwie mnhu ivswrIAY ] imlu swDsMgy Bju insMgy kul smUhw

qwrIAY ] isD swiDk dyv muin jn Bgq nwmu ADwrw ] ibnvMiq nwnk sdw BjIAY pRBu Eku

krxYhwrw ]2] Kotu n kIce pRBu prKxhwrw ] kUV kptu kmwvdVy jnmih sMswrw ] sMsw{

swg{ iqn@I qirAw ijn@I Eku iDAwieAw ] qij kwmu koDu AinMd inMdw pRB srxwe AwieAw ]

jil Qil mhIAil rivAw suAwmI c Agm Apwrw ] ibnvMiq nwnk tyk jn kI crx kml

ADwrw
]3]
py
K
u
hircM
d
arVI
AsiQ{
ikCu
nwhI
]
mwieAw
rM
g
jy
q
y
sy
sM
i
g
n
jwhI
]
hir

sMig swQI sdw qyrY idnsu rYix smwlIAY ] hir Ek ibnu kCu Av{ nwhI Bwa duqIAw jwlIAY ]
mIqu jobnu mwlu srbsu pRBu Eku kir mn mwhI ] ibnvMiq nwnku vfBwig pweAY sUiK shij
smwhI ]4]4]13]

Awsw mhlw 5 CMq G{ 8

< siqgur pRswid ] kmlw BRm BIiq kmlw BRm BIiq hy qIKx md ibprIiq hy AvD AkwrQ
jwq ] ghbr bn Gor ghbr bn Gor hy gh mUsq mn cor hy idnkro Anidnu Kwq ] idn

462

Kwq jwq ibhwq pRB ibnu imlhu pRB k{xw pqy ] jnm mrx Anyk bIqy pA sMg ibnu kCu nh
gqy ] kul }p DUp igAwnhInI quJ ibnw moih kvn mwq ] kr joiV nwnku srix AwieAo pA
nwQ nrhr krhu gwq ]1] mInw jlhIn mInw jlhIn hy Aohu ibCurq mn qn KIn hy kq
jIvnu pA ibnu hoq ] snmuK sih bwn snmuK sih bwn hy mg Arpy mn qn pRwn hy Aohu byiDAo
shj sroq ] pA pRIiq lwgI imlu bYrwgI iKnu rhnu iDRgu qnu iqsu ibnw ] plkw n lwgY pA
pRym pwgY icqvMiq Anidnu pRB mnw ] sRIrMg rwqy nwm mwqy BY Brm duqIAw sgl Koq ] kir
mieAw dieAw dieAwl pUrn hir pRym nwnk mgn hoq ]2] AlIAl guMjwq AlIAl guMjwq
hy mkrMd rs bwsn mwq hy pRIiq kml bMDwvq Awp ] cwqk icq ipAws cwqk icq ipAws

hy Gn bUMd bicq min Aws hy Al pIvq ibnsq qwp ] qwpw ibnwsn dUK nwsn imlu pRymu

min qin Aiq Gnw ] suMd{ cqu{ sujwn suAwmI kvn rsnw gux Bnw ] gih Bujw lyvhu nwmu

dyvhu sit Dwrq imtq pwp ] nwnku jMpY piqq pwvn hir drsu pyKq nh sMqwp ]3] icqva

icq nwQ icqva icq nwQ hy riK lyvhu srix AnwQ hy imlu cwa cwely pRwn ] suMdr qn

iDAwn
su
M
d
r
qn
iDAwn
hy
mnu
lu
b
D
gopwl
igAwn
hy
jwick
jn
rwKq
mwn
]
pR
B
mwn
pU
r
n

duK ibdIrn sgl ieC pujMqIAw ] hir kMiT lwgy idn sBwgy imil nwh syj sohqIAw ] pRB
sit DwrI imly murwrI sgl klml BE hwn ] ibnvMiq nwnk myrI Aws pUrn imly sRIDr
gux inDwn ]4]1]14]

< siqnwmu krqw purKu inrBa inrvY{ Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid

] Awsw mhlw 1 ] vwr slokw nwil slok BI mhly pihly ky ilKy tuMfy As rwjY kI DunI ]
sloku m 1 ] bilhwrI gur Awpxy idahwVI sd vwr ] ijin mwxs qy dyvqy kIE krq n lwgI

463

vwr ]1] mhlw 2 ] jy sa cMdw agvih sUrj cVih hjwr ] Eqy cwnx hoidAW gur ibnu Gor
AMDwr ]2] m 1 ] nwnk gu} n cyqnI min AwpxY sucyq ] Cuty iql bUAwV ija suM\y AMdir
Kyq ] KyqY AMdir CuitAw khu nwnk sa nwh ] PlIAih PulIAih bpuVy BI qn ivic suAwh
]3] paVI ] AwpIn@Y Awpu swijAo AwpIn@Y ricAo nwa ] duXI kudriq swjIAY kir Awsxu ifTo
cwa ] dwqw krqw Awip qUM quis dyvih krih pswa ] qUM jwxoe sBsY dy lYsih ijMdu kvwa ] kir
Awsxu ifTo cwa ]1] sloku m 1 ] scy qyry KMf scy bRhmMf ] scy qyry loA scy Awkwr ] scy
qyry krxy srb bIcwr ] scw qyrw Am{ scw dIbwxu ] scw qyrw hukmu scw Purmwxu ] scw qyrw
krmu scw nIswxu ] scy quDu AwKih lK kroiV ] scY siB qwix scY siB joir ] scI qyrI isPiq

scI swlwh ] scI qyrI kudriq scy pwiqswh ] nwnk scu iDAwiein scu ] jo mir jMmy su kcu

inkcu ]1] m 1 ] vfI vifAwe jw vfw nwa ] vfI vifAwe jw scu inAwa ] vfI

vifAwe jw inhcl Qwa ] vfI vifAwe jwxY Awlwa ] vfI vifAwe buJY siB Bwa ] vfI

vifAwe jw puiC n dwiq ] vfI vifAwe jw Awpy Awip ] nwnk kwr n kQnI jwie ] kIqw

krxw
srb
rjwie
]2]
mhlw
2
]
iehu
jgu
scY
kI
hY
koTVI
scy
kw
ivic
vwsu
]
iekn@
w
hu
k
im

smwie lE iekn@w hukmy kry ivxwsu ] iekn@w BwxY kiF lE iekn@w mwieAw ivic invwsu ] Ev
iB AwiK n jwpe ij iksY Awxy rwis ] nwnk gurmuiK jwxIAY jw ka Awip kry prgwsu ]3]
paVI ] nwnk jIA apwie kY iliK nwvY Drmu bhwilAw ] AoQY scy hI sic inbVY cuix viK
kFy jjmwilAw ] Qwa n pwiein kUiVAwr muh kwl@Y dojik cwilAw ] qyrY nwie rqy sy ijix gE
hwir gE is Tgx vwilAw ] iliK nwvY Drmu bhwilAw ]2] slok m 1 ] ivsmwdu nwd
ivsmwdu vyd ] ivsmwdu jIA ivsmwdu Byd ] ivsmwdu }p ivsmwdu rMg ] ivsmwdu nwgy iPrih

464

jMq ] ivsmwdu paxu ivsmwdu pwxI ] ivsmwdu AgnI Kyfih ivfwxI ] ivsmwdu DrqI ivsmwdu
KwxI ] ivsmwdu swid lgih prwxI ] ivsmwdu sMjogu ivsmwdu ivjogu ] ivsmwdu BuK ivsmwdu
Bogu ] ivsmwdu isPiq ivsmwdu swlwh ] ivsmwdu aJV ivsmwdu rwh ] ivsmwdu nyVY ivsmwdu
dUir ] ivsmwdu dyKY hwjrw hjUir ] vyiK ivfwxu rihAw ivsmwdu ] nwnk buJxu pUrY Bwig ]1]
m 1 ] kudriq idsY kudriq suxIAY kudriq Ba suK sw{ ] kudriq pwqwlI AwkwsI kudriq
srb Awkw{ ] kudriq vyd purwx kqybw kudriq srb vIcw{ ] kudriq Kwxw pIxw pYn@xu
kudriq srb ipAw{ ] kudriq jwqI ijnsI rMgI kudriq jIA jhwn ] kudriq nykIAw kudriq
bdIAw kudriq mwnu AiBmwnu ] kudriq paxu pwxI bYsMq{ kudriq DrqI Kwku ] sB qyrI kudriq

qUM kwid{ krqw pwkI nwe pwku ] nwnk hukmY AMdir vyKY vrqY qwko qwku ]2] paVI ] AwpIn@Y

Bog Boig kY hoie BsmiV Ba{ isDwieAw ] vfw hoAw dunIdw{ gil sMglu Giq clwieAw ] AgY

krxI kIriq vwcIAY bih lyKw kir smJwieAw ] Qwa n hovI padIe huix suxIAY ikAw

}AwieAw ] min AMDY jnmu gvwieAw ]3] slok m 1 ] BY ivic pvxu vhY sdvwa ] BY ivic

clih
lK
drIAwa
]
BY
ivic
Agin
kFY
vy
g
wir
]
BY
ivic
DrqI
dbI
Bwir
]
BY
ivic
ieM
d
u
iPrY

isr Bwir ] BY ivic rwjw Drm duAw{ ] BY ivic sUrju BY ivic cMdu ] koh kroVI clq n AMqu ]
BY ivic isD buD sur nwQ ] BY ivic Awfwxy Awkws ] BY ivic joD mhwbl sUr ] BY ivic Awvih
jwvih pUr ] sgilAw Ba iliKAw isir lyKu ] nwnk inrBa inrMkw{ scu Eku ]1] m 1 ]
nwnk inrBa inrMkw{ hoir kyqy rwm rvwl ] kyqIAw kn@ khwxIAw kyqy byd bIcwr ] kyqy ncih
mMgqy igiV muiV pUrih qwl ] bwjwrI bwjwr mih Awie kFih bwjwr ] gwvih rwjy rwxIAw
bolih Awl pqwl ] lK tikAw ky muMdVy lK tikAw ky hwr ] ijqu qin pweAih nwnkw

465

sy qn hovih Cwr ] igAwnu n glIe FUFIAY kQnw krVw sw{ ] krim imlY qw pweAY hor
ihkmiq hukmu KuAw{ ]2] paVI ] ndir krih jy AwpxI qw ndrI siqgu{ pwieAw ] Ehu
jIa bhuqy jnm BrMimAw qw siqguir sbdu suxwieAw ] siqgur jyvfu dwqw ko nhI siB suixAhu
lok sbwieAw ] siqguir imilAY scu pwieAw ijn@I ivchu Awpu gvwieAw ] ijin sco scu
buJwieAw ]4] slok m 1 ] GVIAw sBy gopIAw phr kn@ gopwl ] ghxy paxu pwxI bYsMq{
cMdu sUrju Avqwr ] sglI DrqI mwlu Dnu vrqix srb jMjwl ] nwnk musY igAwn ivhUxI
Kwie gieAw jmkwlu ]1] m 1 ] vwiein cyly ncin gur ] pYr hlwiein Pyrin@ isr ] aif
aif rwvw JwtY pwie ] vyKY loku hsY Gir jwie ] rotIAw kwrix pUrih qwl ] Awpu pCwVih

DrqI nwil ] gwvin gopIAw gwvin kwn@ ] gwvin sIqw rwjy rwm ] inrBa inrMkw{ scu nwmu

] jw kw kIAw sgl jhwnu ] syvk syvih krim cVwa ] iBnI rYix ijn@w min cwa ] isKI

isiKAw gur vIcwir ] ndrI krim lGwE pwir ] kolU crKw ckI cku ] Ql vwroly bhuqu Anqu

] lwtU mwDwxIAw Angwh ] pMKI BadIAw lYin n swh ] sUAY cwiV BvweAih jMq ] nwnk

BaidAw
gxq
n
AM
q
]
bM
D
n
bM
i
D
BvwE
soie
]
pieAY
ikriq
ncY
sBu
koie
]
nic
nic
hsih

clih sy roie ] aif n jwhI isD n hoih ] ncxu kudxu mn kw cwa ] nwnk ijn@ min Ba iqn@w
min Bwa ]2] paVI ] nwa qyrw inrMkw{ hY nwie lieAY nrik n jweAY ] jIa ipMfu sBu
iqs dw dy KwjY AwiK gvweAY ] jy loVih cMgw Awpxw kir punhu nIcu sdweAY ] jy jrvwxw
prhrY j{ vys krydI AweAY ] ko rhY n BrIAY pweAY ]5] slok m 1 ] muslmwnw isPiq
srIAiq piV piV krih bIcw{ ] bMdy sy ij pvih ivic bMdI vyKx ka dIdw{ ] ihdU swlwhI
swlwhin drsin }ip Apw{ ] qIriQ nwvih Arcw pUjw Agr vwsu bhkw{ ] jogI suMin

466

iDAwvin@ jyqy AlK nwmu krqw{ ] sUKm mUriq nwmu inrMjn kwieAw kw Awkw{ ] sqIAw min
sMqoKu apjY dyxY kY vIcwir ] dy dy mMgih shsw gUxw soB kry sMsw{ ] corw jwrw qY kUiVAwrw Kwrwbw
vykwr ] ieik hodw Kwie clih AYQw iqnw iB kwe kwr ] jil Qil jIAw purIAw loAw Awkwrw
Awkwr ] Aoie ij AwKih su qUMhY jwxih iqnw iB qyrI swr ] nwnk Bgqw BuK swlwhxu scu nwmu
AwDw{ ] sdw Anid rhih idnu rwqI guxvMiqAw pw Cw{ ]1] m 1 ] imtI muslmwn kI pyVY pe
kuim@Awr ] GiV BWfy ietw kIAw jldI kry pukwr ] jil jil rovY bpuVI JiV JiV pvih AMigAwr
] nwnk ijin krqY kwrxu kIAw so jwxY krqw{ ]2] paVI ] ibnu siqgur iknY n pwieAo
ibnu siqgur iknY n pwieAw ] siqgur ivic Awpu riKAonu kir prgtu AwiK suxwieAw ] siqgur

imilAY sdw mukqu hY ijin ivchu mohu cukwieAw ] aqmu Ehu bIcw{ hY ijin scy isa icqu lwieAw

] jgjIvnu dwqw pwieAw ]6] slok m 1 ] ha ivic AwieAw ha ivic gieAw ] ha ivic

jMimAw ha ivic muAw ] ha ivic idqw ha ivic lieAw ] ha ivic KitAw ha ivic gieAw ]

ha ivic sicAw{ kUiVAw{ ] ha ivic pwp pun vIcw{ ] ha ivic nrik surig Avqw{ ] ha

ivic
hsY
ha
ivic
rovY
]
ha
ivic
BrIAY
ha
ivic
DovY
]
ha
ivic
jwqI
ijnsI
KovY
]
ha
ivic

mUrKu ha ivic isAwxw ] moK mukiq kI swr n jwxw ] ha ivic mwieAw ha ivic CwieAw ]
hamY kir kir jMq apwieAw ] hamY bUJY qw d{ sUJY ] igAwn ivhUxw kiQ kiQ lUJY ] nwnk
hukmI ilKIAY lyKu ] jyhw vyKih qyhw vyKu ]1] mhlw 2 ] hamY Ehw jwiq hY hamY krm kmwih ]
hamY Ee bMDnw iPir iPir jonI pwih ] hamY ikQhu pjY ikqu sMjim ieh jwie ] hamY Eho
hukmu hY pieAY ikriq iPrwih ] hamY dIrG rogu hY dw} BI iesu mwih ] ikrpw kry jy AwpxI qw
gur kw sbdu kmwih ] nwnku khY suxhu jnhu iequ sMjim duK jwih ]2] paVI ] syv kIqI

467

sMqoKIeI ijn@I sco scu iDAwieAw ] Aon@I mMdY pY{ n riKAo kir suqu Drmu kmwieAw ] Aon@I
dunIAw qoVy bMDnw Anu pwxI QoVw KwieAw ] qUM bKsIsI Aglw inq dyvih cVih svwieAw ]
vifAwe vfw pwieAw ]7] slok m 1 ] purKW ibrKW qIrQW qtW myGW KyqWh ] dIpW loAW
mMflW KMfW vrBMfWh ] AMfj jyrj aqBujW KwxI syqjWh ] so imiq jwxY nwnkw srW myrW jMqwh
] nwnk jMq apwie kY sMmwly sBnwh ] ijin krqY krxw kIAw icMqw iB krxI qwh ] so krqw
icMqw kry ijin apwieAw jgu ] iqsu johwrI suAsiq iqsu iqsu dIbwxu ABgu ] nwnk scy nwm
ibnu ikAw itkw ikAw qgu ]1] m 1 ] lK nykIAw cMigAweAw lK punw prvwxu ] lK qp
apir qIrQW shj jog bybwx ] lK sUrqx sMgrwm rx mih Cutih prwx ] lK surqI lK

igAwn iDAwn pVIAih pwT purwx ] ijin krqY krxw kIAw iliKAw Awvx jwxu ] nwnk mqI

imiQAw krmu scw nIswxu ]2] paVI ] scw swihbu Eku qUM ijin sco scu vrqwieAw ] ijsu qUM

dyih iqsu imlY scu qw iqn@I scu kmwieAw ] siqguir imilAY scu pwieAw ijn@ kY ihrdY scu

vswieAw ] mUrK scu n jwxn@I mnmuKI jnmu gvwieAw ] ivic dunIAw kwhy AwieAw ]8]

sloku
m
1
]
piV
piV
gfI
ldIAih
piV
piV
BrIAih
swQ
]
piV
piV
by
V
I
pwe
A
Y
piV
piV

gfIAih Kwq ] pVIAih jyqy brs brs pVIAih jyqy mws ] pVIAY jyqI Awrjw pVIAih jyqy
sws ] nwnk lyKY iek gl ho{ hamY JKxw JwK ]1] m 1 ] iliK iliK piVAw ] qyqw kiVAw ] bhu
qIrQ BivAw ] qyqo livAw ] bhu ByK kIAw dyhI duKu dIAw ] shu vy jIAw Apxw kIAw ] Anu n
KwieAw swdu gvwieAw ] bhu duKu pwieAw dUjw BwieAw ] bs n pihrY ] Aihinis khrY ] moin
ivgUqw ] ika jwgY gur ibnu sUqw ] pg apyqwxw ] Apxw kIAw kmwxw ] Alu mlu Kwe isir Cwe
pwe ] mUriK AMDY piq gvwe ] ivxu nwvY ikCu Qwie n pwe ] rhY bybwxI mVI mswxI ] AMDu n

468

jwxY iPir pCuqwxI ] siqgu{ Byty so suKu pwE ] hir kw nwmu mMin vswE ] nwnk ndir kry so
pwE ] Aws AMdysy qy inhkyvlu hamY sbid jlwE ]2] paVI ] Bgq qyrY min Bwvdy dir sohin
kIriq gwvdy ] nwnk krmw bwhry dir FoA n lhn@I Dwvdy ] ieik mUlu n buJin@ Awpxw Axhodw
Awpu gxwiedy ] ha FwFI kw nIc jwiq hoir aqm jwiq sdwiedy ] iqn@ mMgw ij quJY iDAwiedy ]
9] sloku m 1 ] kUV rwjw kUV prjw kUV sBu sMsw{ ] kUV mMfp kUV mwVI kUV bYsxhw{ ] kUV
suienw kUV {pw kUV pYn@xhw{ ] kUV kwieAw kUV kpV kUV }pu Apw{ ] kU V mIAw kUV bIbI Kip hoE
Kw{ ] kUiV kUVY nyhu lgw ivsirAw krqw{ ] iksu nwil kIcY dosqI sBu jgu clxhw{ ] kUV imTw
kUV mwiKa kUV foby pU{ ] nwnku vKwxY bynqI quDu bwJu kUVo kUV ]1] m 1 ] scu qw p{ jwxIAY jw

irdY scw hoie ] kUV kI mlu aqrY qnu kry hCw Doie ] scu qw p{ jwxIAY jw sic Dry ipAw{ ] nwa

suix mnu rhsIAY qw pwE moK duAw{ ] scu qw p{ jwxIAY jw jugiq jwxY jIa ] Driq kwieAw

swiD kY ivic dyie krqw bIa ] scu qw p{ jwxIAY jw isK scI lyie ] dieAw jwxY jIA kI ikCu

punu dwnu kryie ] scu qW p{ jwxIAY jw Awqm qIriQ kry invwsu ] siqgu} no puiC kY bih rhY kry

invwsu
]
scu
sBnw
hoie
dw}
pwp
kFY
Doie
]
nwnku
vKwxY
by
n
qI
ijn
scu
plY
hoie
]2]
paVI

] dwnu mihfw qlI Kwku jy imlY q msqik lweAY ] kUVw lwlcu CfIAY hoie iek min AlKu
iDAweAY ] Plu qyvyho pweAY jyvyhI kwr kmweAY ] jy hovY pUrib iliKAw qw DUiV iqn@w dI pweAY ]
miq QoVI syv gvweAY ]10] sloku m 1 ] sic kwlu kUV vriqAw kil kwlK byqwl ] bIa bIij
piq lY gE Ab ika agvY dwil ] jy ieku hoie q agvY {qI hU {iq hoie ] nwnk pwhY bwhrw
korY rMgu n soie ] BY ivic KuMib cVweAY srmu pwhu qin hoie ] nwnk BgqI jy rpY kUVY soie n
koie ]1] m 1 ] lbu pwpu duie rwjw mhqw kUV hoAw iskdw{ ] kwmu nybu sid puCIAY bih

469

bih kry bIcw{ ] AMDI rXiq igAwn ivhUxI Bwih Bry murdw{ ] igAwnI ncih vwjy vwvih }p
krih sIgw{ ] cy kUkih vwdw gwvih joDw kw vIcw{ ] mUrK pMifq ihkmiq hujiq sMjY krih
ipAw{ ] DrmI Drmu krih gwvwvih mMgih moK duAw{ ] jqI sdwvih jugiq n jwxih Cif
bhih Gr bw{ ] sBu ko pUrw Awpy hovY Git n koe AwKY ] piq prvwxw ipCY pweAY qw nwnk
qoilAw jwpY ]2] m 1 ] vdI su vjig nwnkw scw vyKY soie ] sBnI Cwlw mwrIAw krqw kry
su hoie ] AgY jwiq n jo{ hY AgY jIa nvy ] ijn kI lyKY piq pvY cMgy sye kyie ]3] paVI ]
Duir krmu ijnw ka quDu pwieAw qw iqnI Ksmu iDAwieAw ] Enw jMqw kY vis ikCu nwhI quDu vykI
jgqu apwieAw ] ieknw no qUM myil lYih ieik Awphu quDu KuAwieAw ] gur ikrpw qy jwixAw

ijQY quDu Awpu buJwieAw ] shjy hI sic smwieAw ]11] sloku m 1 ] duKu dw} suKu rogu BieAw

jw suKu qwim n hoe ] qUM krqw krxw mY nwhI jw ha krI n hoe ]1] bilhwrI kudriq visAw

] qyrw AMqu n jwe liKAw ]1] rhwa ] jwiq mih joiq joiq mih jwqw Akl klw BrpUir

rihAw ] qUM scw swihbu isPiq suAwil@a ijin kIqI so pwir pieAw ] khu nwnk krqy kIAw

bwqw
jo
ikCu
krxw
su
kir
rihAw
]2]
m
2
]
jog
sbdM
igAwn
sbdM
by
d
sbdM
bR
w
hmxh
]

KI sbdM sUr sbdM sUd sbdM prw qh ] srb sbdM Ek sbdM jy ko jwxY Bya ] nwnku qw kw
dwsu hY soe inrMjn dya ]3] m 2 ] Ek snM srb dyvw dyv dyvw q Awqmw ] Awqmw
bwsudyviX jy ko jwxY Bya ] nwnku qw kw dwsu hY soe inrMjn dya ]4] m 1 ] kuMBy bDw jlu rhY
jl ibnu kuMBu n hoie ] igAwn kw bDw mnu rhY gur ibnu igAwnu n hoie ]5] paVI ] piVAw
hovY gunhgw{ qw AomI swDu n mwrIAY ] jyhw Gwly Gwlxw qyvyho nwa pcwrIAY ] AYsI klw n
KyfIAY ijqu drgh gieAw hwrIAY ] piVAw AqY AomIAw vIcw{ AgY vIcwrIAY ] muih clY su

470

AgY mwrIAY ]12] sloku m 1 ] nwnk my{ srIr kw ieku rQu ieku rQvwhu ] jugu jugu Pyir
vtweAih igAwnI buJih qwih ] sqjuig rQu sMqoK kw Drmu AgY rQvwhu ] yqY rQu jqY kw jo{
AgY rQvwhu ] duAwpuir rQu qpY kw squ AgY rQvwhu ] kljuig rQu Agin kw kUV AgY rQvwhu
]1] m 1 ] swm khY syqMb{ suAwmI sc mih AwCY swic rhy ] sBu ko sic smwvY ] irgu khY
rihAw BrpUir ] rwm nwmu dyvw mih sU{ ] nwie lieAY prwCq jwih ] nwnk qa moKMq{ pwih ]
juj mih joir ClI cMdwvil kwn@ snu jwdmu BieAw ] pwrjwqu gopI lY AwieAw ibMdwbn mih
rMgu kIAw ] kil mih bydu AQrbxu hUAw nwa Kudwe Alhu BieAw ] nIl bs ly kpVy pihry
qurk pTwxI Amlu kIAw ] cwry vyd hoE sicAwr ] pVih guxih iqn@ cwr vIcwr ] Ba Bgiq

kir nIcu sdwE ] qa nwnk moKMq{ pwE ]2] paVI ] siqgur ivthu vwirAw ijqu imilAY

Ksmu smwilAw ] ijin kir apdysu igAwn AMjnu dIAw ien@I nyI jgqu inhwilAw ] Ksmu

Coif dUjY lgy fuby sy vxjwirAw ] siqgu} hY boihQw ivrlY iknY vIcwirAw ] kir ikrpw pwir

aqwirAw ]13] sloku m 1 ] isMml {Ku srwierw Aiq dIrG Aiq mucu ] Aoie ij Awvih Aws

kir
jwih
inrwsy
ikqu
]
Pl
iPky
Pu
l
bkbky
kM
i
m
n
Awvih
pq
]
imTqu
nIvI
nwnkw
gu
x

cMigAweAw qqu ] sBu ko invY Awp ka pr ka invY n koie ] Dir qwrwjU qolIAY invY su garw
hoie ] AprwDI dUxw invY jo hqw imrgwih ] sIis invwieAY ikAw QIAY jw irdY kusuDy jwih ]1]
m 1 ] piV pusqk sMiDAw bwdM ] isl pUjis bgul smwDM ] muiK JUT ibBUKx swrM ] Ypwl
iqhwl ibcwrM ] gil mwlw iqlku illwtM ] duie DoqI bs kpwtM ] jy jwxis bRhmM krmM ]
siB Pokt insca krmM ] khu nwnk inhca iDAwvY ] ivxu siqgur vwt n pwvY ]2] paVI ]
kpV }pu suhwvxw Cif dunIAw AMdir jwvxw ] mMdw cMgw Awpxw Awpy hI kIqw pwvxw ] hukm

471

kIE min Bwvdy rwih BIVY AgY jwvxw ] ngw dojik cwilAw qw idsY Krw frwvxw ] kir
Aagx pCoqwvxw ]14] sloku m 1 ] dieAw kpwh sMqoKu sUqu jqu gMFI squ vtu ] Ehu jny
jIA kw he q pwfy Gqu ] nw Ehu qutY nw mlu lgY nw Ehu jlY n jwie ] Dnu su mwxs nwnkw jo
gil cly pwie ] cakiV muil AxwieAw bih cakY pwieAw ] isKw kMin cVweAw gu{
bRwhmxu iQAw ] Aohu muAw Aohu JiV pieAw vyqgw gieAw ]1] m 1 ] lK corIAw lK jwrIAw
lK kUVIAw lK gwil ] lK TgIAw pihnwmIAw rwiq idnsu jIA nwil ] qgu kpwhhu kqIAY
bwm@xu vty Awie ] kuih bkrw irMin@ KwieAw sBu ko AwKY pwie ] hoie purwxw sutIAY BI iPir
pweAY ho{ ] nwnk qgu n qute jy qig hovY jo{ ]2] m 1 ] nwie mMinAY piq pjY swlwhI

scu sUqu ] drgh AMdir pweAY qgu n qUtis pUq ]3] m 1 ] qgu n ieMdI qgu n nwrI ] Blky

Quk pvY inq dwVI ] qgu n pYrI qgu n hQI ] qgu n ijhvw qgu n AKI ] vyqgw Awpy vqY ] vit

Dwgy Avrw GqY ] lY BwiV kry vIAwhu ] kiF kwglu dsy rwhu ] suix vyKhu lokw Ehu ivfwxu ]

min AMDw nwa sujwxu ]4] paVI ] swihbu hoie dieAwlu ikrpw kry qw swe kwr krwiesI ] so

sy
v
ku
sy
v
w
kry
ijs
no
hu
k
mu
mnwiesI
]
hu
k
im
mM
i
nAY
hovY
prvwxu
qw
KsmY
kw
mhlu
pwiesI
]

KsmY BwvY so kry mnhu icMidAw so Plu pwiesI ] qw drgh pYDw jwiesI ]15] slok m 1 ]
g ibrwhmx ka k{ lwvhu gobir qrxu n jwe ] DoqI itkw qY jpmwlI Dwnu mlyCW Kwe ]
AMqir pUjw pVih kqybw sMjmu qurkw Bwe ] CofIly pwKMfw ] nwim lieAY jwih qrMdw ]1]
m 1 ] mwxs Kwxy krih invwj ] CurI vgwiein iqn gil qwg ] iqn Gir bRhmx pUrih
nwd ] an@w iB Awvih Aoe swd ] kUVI rwis kUVw vwpw{ ] kUV boil krih Awhw{ ] srm Drm
kw fyrw dUir ] nwnk kUV rihAw BrpUir ] mQY itkw qyiV DoqI kKwe ] hiQ CurI jgq

472

kwswe ] nIl vs pihir hovih prvwxu ] mlyC Dwnu ly pUjih purwxu ] ABwiKAw kw kuTw
bkrw Kwxw ] caky apir iksY n jwxw ] dy kY cakw kFI kwr ] apir Awie bYTy kUiVAwr ]
mqu iBtY vy mqu iBtY ] iehu Anu Aswfw iPtY ] qin iPtY PyV kryin ] min jUTY culI Bryin ] khu
nwnk scu iDAweAY ] suic hovY qw scu pweAY ]2] paVI ] icqY AMdir sBu ko vyiK ndrI
hyiT clwiedw ] Awpy dy vifAweAw Awpy hI krm krwiedw ] vfhu vfw vf mydnI isry isir
DMDY lwiedw ] ndir apTI jy kry sulqwnw Gwhu krwiedw ] dir mMgin iBK n pwiedw ]16]
sloku m 1 ] jy mohwkw G{ muhY G{ muih ipqrI dyie ] AgY vsqu is\wxIAY ipqrI cor kryie ]
vFIAih hQ dlwl ky musPI Eh kryie ] nwnk AgY so imlY ij Kty Gwly dyie ]1] m 1 ]

ija jo} isrnwvxI AwvY vwro vwr ] jUTy jUTw muiK vsY inq inq hoie KuAw{ ] sUcy Eih n

AwKIAih bhin ij ipMfw Doie ] sUcy sye nwnkw ijn min visAw soie ]2] paVI ] qury

plwxy pax vyg hr rMgI hrm svwirAw ] koTy mMfp mwVIAw lwie bYTy kir pwswirAw ]

cIj krin min Bwvdy hir buJin nwhI hwirAw ] kir Purmwieis KwieAw vyiK mhliq mrxu

ivswirAw
]
j{
Awe
jobin
hwirAw
]17]
sloku
m
1
]
jy
kir
sU
q
ku
mnIAY
sB
qY
sU
q
ku
hoie

] gohy AqY lkVI AMdir kIVw hoie ] jyqy dwxy An ky jIAw bwJu n koie ] pihlw pwxI jIa
hY ijqu hirAw sBu koie ] sUqku ika kir rKIAY sUqku pvY rsoie ] nwnk sUqku Ev n
aqrY igAwnu aqwry Doie ]1] m 1 ] mn kw sUqku loBu hY ijhvw sUqku kUV ] AKI sUqku
vyKxw pr qA pr Dn }pu ] knI sUqku kMin pY lwieqbwrI Kwih ] nwnk hsw AwdmI
bDy jm puir jwih ]2] m 1 ] sBo sUqku Brmu hY dUjY lgY jwie ] jMmxu mrxw hukmu hY
BwxY AwvY jwie ] Kwxw pIxw piv hY idqonu irjku sMbwih ] nwnk ijn@I gurmuiK buiJAw

473

iqn@w sUqku nwih ]3] paVI ] siqgu{ vfw kir swlwhIAY ijsu ivic vfIAw vifAweAw ] sih
myly qw ndrI AweAw ] jw iqsu Bwxw qw min vsweAw ] kir hukmu msqik hQu Dir ivchu
mwir kFIAw buirAweAw ] sih quTY na iniD pweAw ]18] sloku m 1 ] pihlw sucw Awip
hoie sucY bYTw Awie ] sucy AgY riKAonu koie n iBitAo jwie ] sucw hoie kY jyivAw lgw pVix
sloku ] kuhQI jwe sitAw iksu Ehu lgw doKu ] Anu dyvqw pwxI dyvqw bYsMq{ dyvqw lUxu
pMjvw pwieAw iGrqu ] qw hoAw pwku pivqu ] pwpI isa qnu gifAw Qukw peAw iqqu ] ijqu
muiK nwmu n crih ibnu nwvY rs Kwih ] nwnk EvY jwxIAY iqqu muiK Qukw pwih ]1] m 1 ]
BMif jMmIAY BMif inMmIAY BMif mMgxu vIAwhu ] BMfhu hovY dosqI BMfhu clY rwhu ] BMfu muAw BMfu

BwlIAY BMif hovY bMDwnu ] so ika mMdw AwKIAY ijqu jMmih rwjwn ] BMfhu hI BMfu pjY BMfY bwJu

n koie ] nwnk BMfY bwhrw Eko scw soie ] ijqu muiK sdw swlwhIAY Bwgw rqI cwir ] nwnk qy

muK jly iqqu scY drbwir ]2] paVI ] sBu ko AwKY Awpxw ijsu nwhI so cuix kFIAY ]

kIqw Awpo Awpxw Awpy hI lyKw sMFIAY ] jw rhxw nwhI AYqu jig qw kwiequ gwrib hFIAY ]

mM
d
w
iksY
n
AwKIAY
piV
AK{
Eho
bu
J
IAY
]
mU
r
KY
nwil
n
lu
J
IAY
]19]
sloku
m
1
]

nwnk iPkY boilAY qnu mnu iPkw hoie ] iPko iPkw sdIAY iPky iPkI soie ] iPkw drgh
stIAY muih Qukw iPky pwie ] iPkw mUrKu AwKIAY pwxw lhY sjwie ]1] m 1 ] AMdrhu JUTy
pYj bwhir dunIAw AMdir PYlu ] ATsiT qIrQ jy nwvih aqrY nwhI mYlu ] ijn@ ptu AMdir
bwhir gudV qy Bly sMswir ] iqn@ nyhu lgw rb syqI dyKn@y vIcwir ] rMig hsih rMig rovih cup
BI kir jwih ] prvwh nwhI iksY kyrI bwJu scy nwh ] dir vwt apir Krcu mMgw jbY dyie q
Kwih ] dIbwnu Eko klm Ekw hmw qum@w mylu ] dir lE lyKw pIiV CutY nwnkw ija qylu ]

474

2] paVI ] Awpy hI krxw kIAo kl Awpy hI qY DwrIAY ] dyKih kIqw Awpxw Dir kcI pkI
swrIAY ] jo AwieAw so clsI sBu koe Awe vwrIAY ] ijs ky jIA prwx hih ika swihbu
mnhu ivswrIAY ] Awpx hQI Awpxw Awpy hI kwju svwrIAY ]20] sloku mhlw 2 ] Eh
iknyhI AwskI dUjY lgY jwie ] nwnk Awsku kWFIAY sd hI rhY smwie ] cMgY cMgw kir mny
mMdY mMdw hoie ] Awsku Ehu n AwKIAY ij lyKY vrqY soie ]1] mhlw 2 ] slwmu jbwbu dovY kry
muMFhu GuQw jwie ] nwnk dovY kUVIAw Qwie n kwe pwie ]2] paVI ] ijqu syivAY suKu pweAY
so swihbu sdw sm@wlIAY ] ijqu kIqw pweAY Awpxw sw Gwl burI ika GwlIAY ] mMdw mUil n
kIce dy lmI ndir inhwlIAY ] ija swihb nwil n hwrIAY qyvyhw pwsw FwlIAY ] ikCu lwhy

apir GwlIAY ]21] sloku mhlw 2 ] cwk{ lgY cwkrI nwly gwrbu vwdu ] glw kry GxyrIAw

Ksm n pwE swdu ] Awpu gvwie syvw kry qw ikCu pwE mwnu ] nwnk ijs no lgw iqsu imlY

lgw so prvwnu ]1] mhlw 2 ] jo jIie hoie su agvY muh kw kihAw vwa ] bIjy ibKu mMgY

AMmqu vyKhu Ehu inAwa ]2] mhlw 2 ] nwil ieAwxy dosqI kdy n AwvY rwis ] jyhw jwxY

qy
h
o
vrqY
vy
K
hu
ko
inrjwis
]
vsqU
AM
d
ir
vsqu
smwvY
dU
j
I
hovY
pwis
]
swihb
sy
q
I
hu
k
mu
n
clY

khI bxY Ardwis ] kUiV kmwxY kUVo hovY nwnk isPiq ivgwis ]3] mhlw 2 ] nwil ieAwxy
dosqI vfw} isa nyhu ] pwxI AMdir lIk ija iqs dw Qwa n Qyhu ]4] mhlw 2 ] hoie ieAwxw
kry kMmu Awix n skY rwis ] jy iek AD cMgI kry dUjI BI vyrwis ]5] paVI ] cwk{ lgY
cwkrI jy clY KsmY Bwie ] hurmiq iqs no AglI Aohu vjhu iB dUxw Kwie ] KsmY kry brwbrI
iPir gYriq AMdir pwie ] vjhu gvwE Aglw muhy muih pwxw Kwie ] ijs dw idqw Kwvxw iqsu
khIAY swbwis ] nwnk hukmu n cle nwil Ksm clY Ardwis ]22] sloku mhlw 2 ] Eh

475

iknyhI dwiq Awps qy jo pweAY ] nwnk sw krmwiq swihb quTY jo imlY ]1] mhlw 2 ] Eh
iknyhI cwkrI ijqu Ba Ksm n jwie ] nwnk syvku kwFIAY ij syqI Ksm smwie ]2] paVI ]
nwnk AMq n jwpn@I hir qw ky pwrwvwr ] Awip krwE swKqI iPir Awip krwE mwr ] iekn@w
glI jMjIrIAw ieik qurI cVih ibsIAwr ] Awip krwE kry Awip ha kY isa krI pukwr ] nwnk
krxw ijin kIAw iPir iqs hI krxI swr ]23] sloku m 1 ] Awpy BWfy swijAnu Awpy pUrxu
dyie ] iekn@I duDu smweAY ieik cul@Y rhin@ cVy ] ieik inhwlI pY svin@ ieik apir rhin KVy
] iqn@w svwry nwnkw ijn@ ka ndir kry ]1] mhlw 2 ] Awpy swjy kry Awip jwe iB rKY Awip ]
iqsu ivic jMq apwie kY dyKY Qwip aQwip ] iks no khIAY nwnkw sBu ikCu Awpy Awip ]2] paVI

] vfy kIAw vifAweAw ikCu khxw khxu n jwie ] so krqw kwdr krImu dy jIAw irjku sMbwih

] swe kwr kmwvxI Duir CofI iqnY pwie ] nwnk EkI bwhrI hor dUjI nwhI jwie ] so kry ij iqsY

rjwie ]24]1] suDu

< siqnwmu krqw purKu inrBa inrvY{ Akwl mUriq AjUnI sYBM gurpRswid ]

rwgu
Awsw
bwxI
Bgqw
kI
]
kbIr
jIa
nwmdy
a
jIa
rivdws
jIa
]
Awsw
sR
I
kbIr
jIa
]

gur crx lwig hm ibnvqw pUCq kh jIa pwieAw ] kvn kwij jgu apjY ibnsY khhu
moih smJwieAw ]1] dyv krhu dieAw moih mwrig lwvhu ijqu BY bMDn qUtY ] jnm mrn
duK PyV krm suK jIA jnm qy CUtY ]1] rhwa ] mwieAw Pws bMD nhI PwrY A{ mn suMin
n lUky ] Awpw pdu inrbwxu n cIin@Aw ien ibiD AiBa n cUky ]2] khI n apjY apjI jwxY
Bwv ABwv ibhUxw ] adY Asq kI mn buiD nwsI qa sdw shij ilv lIxw ]3] ija pRiqibMbu
ibMb ka imlI hY adk kuMBu ibgrwnw ] khu kbIr AYsw gux BRmu Bwgw qa mnu suMin smwnW

476

]4]1] Awsw ] gj swFy qY qY DoqIAw iqhry pwiein qg ] glI ijn@w jpmwlIAw loty hiQ
inbg ] Aoie hir ky sMq n AwKIAih bwnwris ky Tg ]1] AYsy sMq n mo ka Bwvih ] fwlw isa
pyfw gtkwvih ]1] rhwa ] bwsn mWij crwvih pir kwTI Doie jlwvih ] bsuDw Koid krih
duie cUly@ swry mwxs Kwvih ]2] Aoie pwpI sdw iPrih AprwDI muKhu Aprs khwvih ]
sdw sdw iPrih AiBmwnI sgl kutMb fubwvih ]3] ijqu ko lwieAw iqq hI lwgw qYsy krm
kmwvY ] khu kbIr ijsu siqgu{ BytY punrip jnim n AwvY ]4]2] Awsw ] bwip idlwsw myro
kIn@w ] syj suKwlI muiK AMmqu dIn@w ] iqsu bwp ka ika mnhu ivswrI ] AwgY gieAw n bwjI
hwrI ]1] mue myrI mwe ha Krw suKwlw ] pihra nhI dglI lgY n pwlw ]1] rhwa ] bil

iqsu bwpY ijin ha jwieAw ] pMcw qy myrw sMgu cukwieAw ] pMc mwir pwvw qil dIny ] hir ismrin

myrw mnu qnu BIny ]2] ipqw hmwro vf goswe ] iqsu ipqw pih ha ika kir jwe ] siqgur imly

q mwrgu idKwieAw ] jgq ipqw myrY min BwieAw ]3] ha pUqu qyrw qUM bwpu myrw ] EkY Twhr duhw

bsyrw ] khu kbIr jin Eko bUiJAw ] gur pRswid mY sBu ikCu sUiJAw ]4]3] Awsw ] iekqu pqir

Bir
arkt
ku
r
kt
iekqu
pqir
Bir
pwnI
]
Awis
pwis
pM
c
jogIAw
bY
T
y
bIic
nkt
dy
rwnI
]

1] nktI ko Tngnu bwfw fUM ] iknih ibbykI kwtI qUM ]1] rhwa ] sgl mwih nktI kw vwsw
sgl mwir AahyrI ] sgilAw kI ha bihn BwnjI ijnih brI iqsu cyrI ]2] hmro Brqw
bfo ibbykI Awpy sMqu khwvY ] Aohu hmwrY mwQY kwiemu Aa{ hmrY inkit n AwvY ]3] nwkhu kwtI
kwnhu kwtI kwit kUit kY fwrI ] khu kbIr sMqn kI bYrin qIin lok kI ipAwrI ]4]4]
Awsw ] jogI jqI qpI sMinAwsI bhu qIrQ BRmnw ] luMijq muMijq moin jtwDr AMiq q mrnw ]
1] qw qy syvIAly rwmnw ] rsnw rwm nwm ihqu jw kY khw krY jmnw ]1] rhwa ] Awgm inrgm

477

joiqk jwnih bhu bhu ibAwkrnw ] qMq mM sB AaKD jwnih AMiq q mrnw ]2] rwj Bog
A{ C isMGwsn bhu suMdir rmnw ] pwn kpUr subwsk cMdn AMiq q mrnw ]3] byd purwn
isMmiq sB Kojy khU n brnw ] khu kbIr iea rwmih jMpa myit jnm mrnw ]4]5] Awsw ]
PIlu rbwbI bldu pKwvj kAw qwl bjwvY ] pihir colnw gdhw nwcY BYsw Bgiq krwvY ]1]
rwjw rwm kkrIAw bry pkwE ] iknY bUJnhwrY KwE ]1] rhwa ] bYiT isMGu Gir pwn lgwvY
GIs glary ilAwvY ] Gir Gir musrI mMglu gwvih kCUAw sMKu bjwvY ]2] bMs ko pUqu
bIAwhn cilAw suieny mMfp CwE ] }p kMinAw suMdir byDI ssY isMG gun gwE ]3] khq kbIr
sunhu ry sMqhu kItI prbqu KwieAw ] kCUAw khY AMgwr iB lora lUkI sbdu sunwieAw ]4]6]

Awsw ] btUAw Eku bhqir AwDwrI Eko ijsih duAwrw ] nvY KMf kI pQmI mwgY so jogI jig

swrw ]1] AYsw jogI na iniD pwvY ] ql kw bRhmu ly ggin crwvY ]1] rhwa ] iKMQw igAwn

iDAwn kir sUe sbdu qwgw miQ GwlY ] pMc qqu kI kir imrgwxI gur kY mwrig cwlY ]2]

dieAw PwhurI kwieAw kir DUe sit kI Agin jlwvY ] iqs kw Bwa lE ird AMqir chu jug

qwVI
lwvY
]3]
sB
jogqx
rwm
nwmu
hY
ijs
kw
ipM
f
u
prwnw
]
khu
kbIr
jy
ikrpw
DwrY
dy
i
e

scw nIswnw ]4]7] Awsw ] ihdU qurk khw qy AwE ikin Eh rwh clwe ] idl mih soic
ibcwir kvwdy iBsq dojk ikin pwe ]1] kwjI qY kvn kqyb bKwnI ] pVq gunq AYsy sB
mwry iknhUM Kbir n jwnI ]1] rhwa ] skiq snyhu kir suniq krIAY mY n bdagw Bwe ]
ja ry Kudwie moih qurku krYgw Awpn hI kit jwe ]2] suniq kIE qurku jy hoiegw Aarq kw
ikAw krIAY ] ArD srIrI nwir n CofY qw qy ihdU hI rhIAY ]3] Cwif kqyb rwmu Bju bary
julm krq hY BwrI ] kbIrY pkrI tyk rwm kI qurk rhy pichwrI ]4]8] Awsw ] jb lgu

478

qylu dIvy muiK bwqI qb sUJY sBu koe ] qyl jly bwqI ThrwnI sUnw mMd{ hoe ]1] ry
bary quih GrI n rwKY koe ] qUM rwm nwmu jip soe ]1] rhwa ] kw kI mwq ipqw khu kw ko
kvn purK kI joe ] Gt PUty ko bwq n pUCY kwFhu kwFhu hoe ]2] dyhurI bYTI mwqw rovY
KtIAw ly gE Bwe ] lt iCtkwE iqrIAw rovY hsu iekylw jwe ]3] khq kbIr sunhu ry
sMqhu BY swgr kY qwe ] iesu bMdy isir julmu hoq hY jmu nhI htY guswe ]4]9] duquky

< siqgur pRswid ] Awsw sRI kbIr jIa ky capdy iekquky ] snk snd AMqu nhI pwieAw ]
byd pVy piV bRhmy jnmu gvwieAw ]1] hir kw iblovnw iblovhu myry Bwe ] shij iblovhu

jYsy qqu n jwe ]1] rhwa ] qnu kir mtukI mn mwih ibloe ] iesu mtukI mih sbdu sMjoe

]2] hir kw iblovnw mn kw bIcwrw ] gur pRswid pwvY AMmq Dwrw ]3] khu kbIr ndir

kry jy mIrw ] rwm nwm lig aqry qIrw ]4]1]10] Awsw ] bwqI sUkI qylu inKUtw ] mMdlu n

bwjY ntu pY sUqw ]1] buiJ ge Agin n inkisAo DUMAw ] riv rihAw Eku Av{ nhI dUAw

]1]
rhwa
]
tU
t
I
qM
q
u
n
bjY
rbwbu
]
BU
i
l
ibgwirAo
Apnw
kwju
]2]
kQnI
bdnI
khnu

khwvnu ] smiJ prI qa ibsirAo gwvnu ]3] khq kbIr pMc jo cUry ] iqn qy nwih prm pdu
dUry ]4]2]11] Awsw ] suqu AprwD krq hY jyqy ] jnnI cIiq n rwKis qyqy ]1] rwmeAw
ha bwirku qyrw ] kwhy n KMfis Avgnu myrw ]1] rhwa ] jy Aiq kop kry kir DwieAw ] qw
BI cIiq n rwKis mwieAw ]2] icMq Bvin mnu pirAo hmwrw ] nwm ibnw kYsy aqris pwrw
]3] dyih ibml miq sdw srIrw ] shij shij gun rvY kbIrw ]4]3]12] Awsw ] hj
hmwrI gomqI qIr ] jhw bsih pIqMbr pIr ]1] vwhu vwhu ikAw KUbu gwvqw hY ] hir kw nwmu

479

myrY min Bwvqw hY ]1] rhwa ] nwrd swrd krih KvwsI ] pwis bYTI bIbI kvlw dwsI
]2] kMTy mwlw ijhvw rwmu ] shs nwmu lY lY kra slwmu ]3] khq kbIr rwm gun gwva ]
ihdU qurk do smJwva ]4]4]13]

Awsw sRI kbIr jIa ky pMcpdy 9 duquky 5


< siqgur pRswid ]
pwqI qorY mwilnI pwqI pwqI jIa ] ijsu pwhn ka pwqI qorY so pwhn inrjIa ]1] BUlI mwlnI
hY Ea ] siqgu{ jwgqw hY dya ]1] rhwa ] bRhmu pwqI ibsnu fwrI PUl sMkrdya ] qIin dyv
pRqiK qorih krih iks kI sya ]2] pwKwn giF kY mUriq kIn@I dy kY CwqI pwa ] jy Eh mUriq
swcI hY qa gVxhwry Kwa ]3] Bwqu pihiq A{ lwpsI krkrw kwsw{ ] Bognhwry BoigAw iesu

mUriq ky muK Cw{ ]4] mwilin BUlI jgu Bulwnw hm Bulwny nwih ] khu kbIr hm rwm rwKy pw

kir hir rwie ]5]1]14] Awsw ] bwrh brs bwlpn bIqy bIs brs kCu qpu n kIAo ] qIs

brs kCu dyv n pUjw iPir pCuqwnw ibriD BieAo ]1] myrI myrI krqy jnmu gieAo ] swie{ soiK

BujM blieAo ]1] rhwa ] sUky srvir pwil bMDwvY lUxY Kyiq hQ vwir krY ] AwieAo co{ qurMqh

ly
gieAo
my
r
I
rwKq
mu
g
Du
iPrY
]2]
crn
sIsu
kr
kM
p
n
lwgy
nY
n
I
nI{
Aswr
bhY
]
ijhvw

bcnu suDu nhI inksY qb ry Drm kI Aws krY ]3] hir jIa pw krY ilv lwvY lwhw hir hir
nwmu lIAo ] gur prswdI hir Dnu pwieAo AMqy clidAw nwil cilAo ]4] khq kbIr sunhu ry
sMqhu Anu Dnu kCUAY lY n gieAo ] Awe qlb gopwl rwie kI mwieAw mMdr Coif cilAo
]5]2]15] Awsw ] kwhU dIn@y pwt ptMbr kwhU plG invwrw ] kwhU grI godrI nwhI kwhU Kwn
prwrw ]1] AihrK vwdu n kIjY ry mn ] suqu kir kir lIjY ry mn ]1] rhwa ] kum@wrY Ek ju
mwtI gUMDI bhu ibiD bwnI lwe ] kwhU mih moqI mukqwhl kwhU ibAwiD lgwe ]2] sUmih Dnu

480

rwKn ka dIAw mugDu khY Dnu myrw ] jm kw fMfu mUMf mih lwgY iKn mih krY inbyrw ]3]
hir jnu qmu Bgqu sdwvY AwigAw min suKu pwe ] jo iqsu BwvY siq kir mwnY Bwxw mMin vswe
]4] khY kbI{ sunhu ry sMqhu myrI myrI JUTI ] icrgt Pwir ctwrw lY gieAo qrI qwgrI CUtI
]5]3]16] Awsw ] hm mskIn Kudwe bMdy qum rwjsu min BwvY ] Alh Avil dIn ko swihbu
jo{ nhI PurmwvY ]1] kwjI boilAw bin nhI AwvY ]1] rhwa ] rojw DrY invwj gujwrY klmw
iBsiq n hoe ] sqir kwbw Gt hI BIqir jy kir jwnY koe ]2] invwj soe jo inAwa ibcwrY
klmw Aklih jwnY ] pwchu muis muslw ibCwvY qb qa dInu pCwnY ]3] Ksmu pCwin qrs
kir jIA mih mwir mxI kir PIkI ] Awpu jnwie Avr ka jwnY qb hoie iBsq srIkI ]4]

mwtI Ek ByK Dir nwnw qw mih bRhmu pCwnw ] khY kbIrw iBsq Coif kir dojk isa mnu mwnw

]5]4]17] Awsw ] ggn ngir iek bUMd n brKY nwdu khw ju smwnw ] pwrbRhm prmysur mwDo

prm hsu ly isDwnw ]1] bwbw bolqy qy khw gE dyhI ky sMig rhqy ] suriq mwih jo inrqy krqy

kQw bwrqw khqy ]1] rhwa ] bjwvnhwro khw gieAo ijin iehu mMd{ kIn@w ] swKI sbdu

su
r
iq
nhI
apjY
iKM
i
c
qy
j
u
sBu
lIn@
w
]2]
sR
v
nn
ibkl
BE
sM
i
g
qy
r
y
ieM
d

I
kw
blu
Qwkw
]
crn

rhy kr Frik pry hY muKhu n inksY bwqw ]3] Qwky pMc dUq sB qskr Awp AwpxY BRmqy ] Qwkw
mnu kuMcr a{ Qwkw qyju sUqu Dir rmqy ]4] imrqk BE dsY bMd CUty im Bwe sB Cory ] khq
kbIrw jo hir iDAwvY jIvq bMDn qory ]5]5]18] Awsw iekquky 4 ] srpnI qy pir nhI
blIAw ] ijin bRhmw ibsnu mhwdya ClIAw ]1] mw{ mw{ sRpnI inrml jil pYTI ] ijin
qBvxu fsIAly gur pRswid fITI ]1] rhwa ] sRpnI sRpnI ikAw khhu Bwe ] ijin swcu
pCwinAw iqin sRpnI Kwe ]2] sRpnI qy Awn CUC nhI Avrw ] sRpnI jIqI khw krY jmrw

481

]3] ieh sRpnI qw kI kIqI hoe ] blu Ablu ikAw ies qy hoe ]4] ieh bsqI qw bsq
srIrw ] gur pRswid shij qry kbIrw ]5]6]19] Awsw ] khw suAwn ka ismiq sunwE ]
khw swkq pih hir gun gwE ]1] rwm rwm rwm rmy rim rhIAY ] swkq isa BUil nhI khIAY
]1] rhwa ] kAw khw kpUr crwE ] kh ibsIAr ka dUDu pIAwE ]2] sqsMgiq imil ibbyk
buiD hoe ] pwrsu pris lohw kMcnu soe ]3] swkqu suAwnu sBu kry krwieAw ] jo Duir iliKAw su
krm kmwieAw ]4] AMmqu lY lY nImu isMcwe ] khq kbIr aAw ko shju n jwe ]5]7]20
] Awsw ] lkw sw kotu smuMd sI Kwe ] iqh rwvn Gr Kbir n pwe ]1] ikAw mwga ikCu
iQ{ n rhwe ] dyKq nYn cilAo jgu jwe ]1] rhwa ] ieku lKu pUq svw lKu nwqI ] iqh

rwvn Gr dIAw n bwqI ]2] cMdu sUrju jw ky qpq rsoe ] bYsMq{ jw ky kpry Doe ]3] gurmiq

rwmY nwim bswe ] AsiQ{ rhY n kqhUM jwe ]4] khq kbIr sunhu ry loe ] rwm nwm ibnu

mukiq n hoe ]5]8]21] Awsw ] pihlw pUqu ipCYrI mwe ] gu{ lwgo cyly kI pwe ]1] Eku

AcMBa sunhu qum@ Bwe ] dyKq isMGu crwvq gwe ]1] rhwa ] jl kI mCulI qrvir ibAwe

]
dy
K
q
ku
q
rw
lY
ge
iblwe
]2]
qlY
ry
bY
s
w
pir
sU
l
w
]
iqs
kY
py
i
f
lgy
Pl
PU
l
w
]3]

GorY cir BYs crwvn jwe ] bwhir bYlu goin Gir Awe ]4] khq kbIr ju ies pd bUJY ] rwm
rmq iqsu sBu ikCu sUJY ]5]9]22] bwes capdy qQw pMcpdy

Awsw sRI kbIr jIa ky iqpdy 8 duquky 7 iekqukw 1


< siqgur pRswid ]

ibMdu qy ijin ipMfu kIAw Agin kuMf rhwieAw ] ds mws mwqw adir rwiKAw bhuir lwgI mwieAw
]1] pRwnI kwhy ka loiB lwgy rqn jnmu KoieAw ] pUrb jnim krm BUim bIju nwhI boieAw
]1] rhwa ] bwirk qy ibriD BieAw honw so hoieAw ] jw jmu Awie Jot pkrY qbih kwhy

482

roieAw ]2] jIvnY kI Aws krih jmu inhwrY swsw ] bwjIgrI sMsw{ kbIrw cyiq Fwil pwsw
]3]1]23] Awsw ] qnu rYnI mnu pun rip kir ha pwca qq brwqI ] rwm rwie isa Bwvir
lYha Awqm iqh rMig rwqI ]1] gwa gwa rI dulhnI mMglcwrw ] myry gh AwE rwjw rwm
Bqwrw ]1] rhwa ] nwiB kml mih bydI ric ly bRhm igAwn acwrw ] rwm rwie so dUlhu
pwieAo As bfBwg hmwrw ]2] suir nr muin jn kaqk AwE koit qyqIs ajwnW ] kih kbIr
moih ibAwih cly hY purK Ek Bgvwnw ]3]2]24] Awsw ] swsu kI duKI ssur kI ipAwrI
jyT ky nwim fra ry ] sKI shylI nnd ghylI dyvr kY ibrih jra ry ]1] myrI miq barI mY rwmu
ibswirAo ikn ibiD rhin rha ry ] syjY rmqu nYn nhI pyKa iehu duKu kw sa kha ry ]1] rhwa

] bwpu swvkw krY lrwe mwieAw sd mqvwrI ] bfy Bwe kY jb sMig hoqI qb ha nwh ipAwrI

]2] khq kbIr pMc ko Jgrw Jgrq jnmu gvwieAw ] JUTI mwieAw sBu jgu bwiDAw mY rwm

rmq suKu pwieAw ]3]3]25] Awsw ] hm Gir sUqu qnih inq qwnw kMiT jny qumwry ] qum@ qa

byd pVhu gwieI goibMdu irdY hmwry ]1] myrI ijhbw ibsnu nYn nwrwien ihrdY bsih goibMdw

]
jm
du
A
wr
jb
pU
C
is
bvry
qb
ikAw
khis
mu
k
M
d
w
]1]
rhwa
]
hm
go}
qu
m
gu
A
wr
gu
s
we

jnm jnm rKvwry ] kbhUM n pwir aqwir crwiehu kYsy Ksm hmwry ]2] qUM bwm@nu mY kwsIk
julhw bUJhu mor igAwnw ] qum@ qa jwcy BUpiq rwjy hir sa mor iDAwnw ]3]4]26] Awsw ]
jig jIvnu AYsw supny jYsw jIvnu supn smwnM ] swcu kir hm gwiT dInI Coif prm inDwnM
]1] bwbw mwieAw moh ihqu kIn@ ] ijin igAwnu rqnu ihir lIn@ ]1] rhwa ] nYn dyiK pqMgu
arJY psu n dyKY Awig ] kwl Pws n mugDu cyqY kink kwimin lwig ]2] kir ibcw{ ibkwr
prhir qrn qwrn soie ] kih kbIr jgjIvnu AYsw duqIA nwhI koie ]3]5]27] Awsw ]

483

ja mY }p kIE bhuqyry Ab Puin }pu n hoe ] qwgw qMqu swju sBu Qwkw rwm nwm bis hoe ]1]
Ab moih nwcno n AwvY ] myrw mnu mMdrIAw n bjwvY ]1] rhwa ] kwmu koDu mwieAw lY jwrI
qsnw gwgir PUtI ] kwm colnw BieAw hY purwnw gieAw Brmu sBu CUtI ]2] srb BUq EkY
kir jwinAw cUky bwd ibbwdw ] kih kbIr mY pUrw pwieAw BE rwm prswdw ]3]6]28]
Awsw ] rojw DrY mnwvY Alhu suAwdiq jIA sMGwrY ] Awpw dyiK Avr nhI dyKY kwhy ka JK mwrY
]1] kwjI swihbu Eku qohI mih qyrw soic ibcwir n dyKY ] Kbir n krih dIn ky bary qw qy
jnmu AlyKY ]1] rhwa ] swcu kqyb bKwnY Alhu nwir purKu nhI koe ] pFy guny nwhI kCu bary
ja idl mih Kbir n hoe ]2] Alhu gYbu sgl Gt BIqir ihrdY lyhu ibcwrI ] ihdU qurk

duhUM mih EkY khY kbIr pukwrI ]3]7]29] Awsw ] iqpdw ] iekqukw ] kIAo isMgw{ imln ky

qwe ] hir n imly jgjIvn guswe ]1] hir myro ip{ ha hir kI bhurIAw ] rwm bfy mY qnk

lhurIAw ]1] rhwa ] Dn ipr EkY sMig bsyrw ] syj Ek pY imlnu duhyrw ]2] DMin suhwgin jo

pIA BwvY ] kih kbIr iPir jnim n AwvY ]3]8]30]

Awsw
sR
I
kbIr
jIa
ky
du
p
dy
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

hIrY hIrw byiD pvn mnu shjy rihAw smwe ] sgl joiq iein hIrY byDI siqgur bcnI mY pwe
]1] hir kI kQw Anwhd bwnI ] hsu huie hIrw lyie pCwnI ]1] rhwa ] kih kbIr hIrw As
dyiKAo jg mh rhw smwe ] gupqw hIrw pRgt BieAo jb gur gm dIAw idKwe ]2]1]31]
Awsw ] pihlI k}ip kujwiq kulKnI swhurY pyeAY burI ] Ab kI s}ip sujwin sulKnI shjy
adir DrI ]1] BlI srI mue myrI pihlI brI ] jugu jugu jIva myrI Ab kI DrI ]1] rhwa ]
khu kbIr jb lhurI Awe bfI kw suhwgu tirAo ] lhurI sMig Be Ab myrY jyTI Aa{ DirAo

484

]2]2]32] Awsw ] myrI bhurIAw ko DnIAw nwa ] ly rwiKAo rwm jnIAw nwa ]1] ien@
muMfIAn myrw G{ DuMDrwvw ] ibtvih rwm rmAw lwvw ]1] rhwa ] khqu kbIr sunhu myrI
mwe ] ien@ muMfIAn myrI jwiq gvwe ]2]3]33] Awsw ] rhu rhu rI bhurIAw GUMGtu ijin
kwFY ] AMq kI bwr lhYgI n AwFY ]1] rhwa ] GUMGtu kwiF ge qyrI AwgY ] an kI gYil qoih
ijin lwgY ]1] GUMGt kwFy kI iehY bfwe ] idn ds pWc bhU Bly Awe ]2] GUMGtu qyro qa pir
swcY ] hir gun gwie kUdih A{ nwcY ]3] khq kbIr bhU qb jIqY ] hir gun gwvq jnmu
ibqIqY ]4]1]34] Awsw ] krvqu Blw n krvt qyrI ] lwgu gly sunu ibnqI myrI ]1] ha
vwrI muKu Pyir ipAwry ] krvtu dy mo ka kwhy ka mwry ]1] rhwa ] ja qnu cIrih AMgu n mora

] ipMfu prY qa pRIiq n qora ]2] hm qum bIcu BieAo nhI koe ] qumih su kMq nwir hm soe ]

3] khqu kbI{ sunhu ry loe ] Ab qumrI prqIiq n hoe ]4]2]35] Awsw ] korI ko kwhU

mrmu n jwnW ] sBu jgu Awin qnwieAo qwnW ]1] rhwa ] jb qum suin ly byd purwnW ] qb hm

ieqnku psirAo qwnW ]1] Drin Akws kI krgh bnwe ] cMdu sUrju duie swQ clwe ]2]

pwe
joir
bwq
iek
kInI
qh
qWqI
mnu
mwnW
]
jolwhy
G{
Apnw
cIn@
W
Gt
hI
rwmu
pCwnW
]3]

khqu kbI{ kwrgh qorI ] sUqY sUq imlwE korI ]4]3]36] Awsw ] AMqir mYlu jy qIrQ nwvY
iqsu bYkuMT n jwnW ] lok pqIxy kCU n hovY nwhI rwmu AXwnw ]1] pUjhu rwmu Eku hI dyvw ] swcw
nwvxu gur kI syvw ]1] rhwa ] jl kY mjin jy giq hovY inq inq myNfuk nwvih ] jYsy myNfuk
qYsy Aoie nr iPir iPir jonI Awvih ]2] mnhu kTo{ mrY bwnwris nrku n bWicAw jwe ]
hir kw sMqu mrY hwVMbY q sglI sYn qrwe ]3] idnsu n rYin bydu nhI sws qhw bsY
inrMkwrw ] kih kbIr nr iqsih iDAwvhu bwvirAw sMswrw ]4]4]37]

485

< siqgur pRswid ] Awsw bwxI sRI nwmdya jI kI


Ek Anyk ibAwpk pUrk jq dyKa qq soe ] mwieAw ic bic ibmoihq ibrlw bUJY koe ]1]
sBu goibMdu hY sBu goibMdu hY goibMd ibnu nhI koe ] sUqu Eku mix sq shs jYsy Aoiq poiq pRBu soe
]1] rhwa ] jl qrMg A{ Pyn budbudw jl qy iBn n hoe ] iehu prpMcu pwrbRhm kI lIlw
ibcrq Awn n hoe ]2] imiQAw Brmu A{ supn mnorQ siq pdwrQu jwinAw ] suq mnsw
gur apdysI jwgq hI mnu mwinAw ]3] khq nwmdya hir kI rcnw dyKhu irdY bIcwrI ] Gt
Gt AMqir srb inrMqir kyvl Ek murwrI ]4]1] Awsw ] AwnIly kuMB Brwely dk Twkur

ka iesnwnu kra ] bieAwlIs lK jI jl mih hoqy bITlu BYlw kwie kra ]1] j jwa

qq bITlu BYlw ] mhw And kry sd kylw ]1] rhwa ] AwnIly PUl proely mwlw Twkur kI

ha pUj kra ] pihly bwsu le hY Bvrh bITl BYlw kwie kra ]2] AwnIly dUDu rIDwely KIrM

Twkur ka nYvydu kra ] pihly dUDu ibtwirAo bCrY bITlu BYlw kwie kra ]3] eBY bITlu BY

bITlu
bITl
ibnu
sM
s
w{
nhI
]
Qwn
Qnqir
nwmw
pR
x
vY
pU
i
r
rihAo
qU
M
srb
mhI
]4]2]
Awsw

] mnu myro gju ijhbw myrI kwqI ] mip mip kwta jm kI PwsI ]1] khw kra jwqI kh kra pwqI ]
rwm ko nwmu jpa idn rwqI ]1] rhwa ] rWgin rWga sIvin sIva ] rwm nwm ibnu
GrIA n jIva ]2] Bgiq kra hir ky gun gwva ] AwT phr Apnw Ksmu iDAwva ]3]
suieny kI sUe {py kw Dwgw ] nwmy kw icqu hir sa lwgw ]4]3] Awsw ] swpu kuMc CofY ibKu
nhI CwfY ] adk mwih jYsy bgu iDAwnu mwfY ]1] kwhy ka kIjY iDAwnu jpnw ] jb qy suDu
nwhI mnu Apnw ]1] rhwa ] isMGc Bojnu jo n{ jwnY ] AYsy hI Tgdya bKwnY ]2] nwmy ky

486

suAwmI lwih ly Jgrw ] rwm rswien pIa ry dgrw ]3]4] Awsw ] pwrbRhmu ij cIn@sI Awsw
qy n BwvsI ] rwmw Bgqh cyqIAly AicMq mnu rwKsI ]1] kYsy mn qrihgw ry sMsw{ swg{
ibKY ko bnw ] JUTI mwieAw dyiK kY BUlw ry mnw ]1] rhwa ] CIpy ky Gir jnmu dYlw gur apdysu
BYlw ] sMqh kY prswid nwmw hir Bytulw ]2]5]

Awsw bwxI sRI rivdws jIa kI


< siqgur pRswid ]
mg mIn iBRMg pqMg kuMcr Ek doK ibnws ] pMc doK AswD jw mih qw kI kyqk Aws ]1]
mwDo AibidAw ihq kIn ] ibbyk dIp mlIn ]1] rhwa ] qgd join Acyq sMBv pun pwp
Asoc ] mwnuKw Avqwr dulB iqhI sMgiq poc ]2] jIA jMq jhw jhw lgu krm ky bis jwie

] kwl Pws AbD lwgy kCu n clY apwie ]3] rivdws dws adws qju BRmu qpn qpu gur

igAwn ] Bgq jn BY hrn prmwnd krhu indwn ]4]1] Awsw ] sMq quJI qnu sMgiq pRwn ]

siqgur igAwn jwnY sMq dyvw dyv ]1] sMq cI sMgiq sMq kQw rsu ] sMq pRym mwJY dIjY dyvw dyv

]1] rhwa ] sMq Awcrx sMq co mwrgu sMq c Aolg AolgxI ]2] Aar iek mwga Bgiq

icM
q
wmix
]
jxI
lKwvhu
AsM
q
pwpI
six
]3]
rivdwsu
BxY
jo
jwxY
so
jwxu
]
sM
q
Anqih
AM
q
{

nwhI ]4]2] Awsw ] qum cMdn hm ierMf bwpury sMig qumwry bwsw ] nIc }K qy c BE hY gMD
sugMD invwsw ]1] mwDa sqsMgiq srin qum@wrI ] hm Aagn qum@ apkwrI ]1] rhwa ]
qum mKqUl supyd spIAl hm bpury js kIrw ] sqsMgiq imil rhIAY mwDa jYsy mDup mKIrw
]2] jwqI AoCw pwqI AoCw AoCw jnmu hmwrw ] rwjw rwm kI syv n kInI kih rivdws cmwrw
]3]3] Awsw ] khw BieAo ja qnu BieAo iCnu iCnu ] pRymu jwie qa frpY qyro jnu ]1] quJih
crn AribMd Bvn mnu ] pwn krq pwieAo pwieAo rwmeAw Dnu ]1] rhwa ] sMpiq ibpiq

487

ptl mwieAw Dnu ] qw mih mgn hoq n qyro jnu ]2] pRym kI jyvrI bwiDAo qyro jn ] kih
rivdws CUitbo kvn gun ]3]4] Awsw ] hir hir hir hir hir hir hry ] hir ismrq jn gE
insqir qry ]1] rhwa ] hir ky nwm kbIr ajwgr ] jnm jnm ky kwty kwgr ]1] inmq
nwmdya dUDu pIAwieAw ] qa jg jnm sMkt nhI AwieAw ]2] jn rivdws rwm rMig rwqw ]
iea gur prswid nrk nhI jwqw ]3]5] mwtI ko puqrw kYsy ncqu hY ] dyKY dyKY sunY bolY dairAo
iPrqu hY ]1] rhwa ] jb kCu pwvY qb grbu krqu hY ] mwieAw ge qb rovnu lgqu hY ]1]
mn bc km rs ksih luBwnw ] ibnis gieAw jwie khUM smwnw ]2] kih rivdws bwjI
jgu Bwe ] bwjIgr sa muoih pRIiq bin Awe ]3]6]

Awsw bwxI Bgq Dny jI kI


< siqgur pRswid ]

BRmq iPrq bhu jnm iblwny qnu mnu Dnu nhI DIry ] lwlc ibKu kwm lubD rwqw min ibsry

pRB hIry ]1] rhwa ] ibKu Pl mIT lgy mn bary cwr ibcwr n jwinAw ] gun qy pRIiq bFI

An BWqI jnm mrn iPir qwinAw ]1] jugiq jwin nhI irdY invwsI jlq jwl jm PMD

pry
]
ibKu
Pl
sM
i
c
Bry
mn
AY
s
y
prm
pu
r
K
pR
B
mn
ibsry
]2]
igAwn
pR
v
y
s
u
gu
r
ih
Dnu
dIAw

iDAwnu mwnu mn Ek mE ] pRym Bgiq mwnI suKu jwinAw qpiq AGwny mukiq BE ]3] joiq smwie
smwnI jw kY AClI pRBu pihcwinAw ] DnY Dnu pwieAw DrxID{ imil jn sMq smwinAw ]
4]1] mhlw 5 ] goibMd goibMd goibMd sMig nwmdya mnu lIxw ] AwF dwm ko CIpro hoieAo
lwKIxw ]1] rhwa ] bunnw qnnw iqAwig kY pRIiq crn kbIrw ] nIc kulw jolwhrw BieAo
gunIX ghIrw ]1] rivdwsu FuvMqw For nIiq iqin iqAwgI mwieAw ] prgtu hoAw swDsMig hir
drsnu pwieAw ]2] sYnu nwe buqkwrIAw Aohu Gir Gir suinAw ] ihrdy visAw pwrbRhmu Bgqw

488

mih ginAw ]3] ieh ibiD suin kY jwtro aiT BgqI lwgw ] imly pRqiK gusweAw Dnw vfBwgw
]4]2] ry icq cyqis kI n dXwl dmodr ibbih n jwnis koe ] jy Dwvih bRhmMf KMf ka
krqw krY su hoe ]1] rhwa ] jnnI kyry adr adk mih ipMfu kIAw ds duAwrw ] dyie Ahw{
Agin mih rwKY AYsw Ksmu hmwrw ]1] kuMmI jl mwih qn iqsu bwhir pMK KI{ iqn nwhI ]
pUrn prmwnd mnohr smiJ dyKu mn mwhI ]2] pwKix kItu gupqu hoie rhqw qw co mwrgu nwhI
] khY Dnw pUrn qwhU ko mq ry jIA frWhI ]3]3]

Awsw syK PrId jIa kI bwxI


< siqgur pRswid ]
idlhu muhbiq ijn@ sye sicAw ] ijn@ min ho{ muiK ho{ is kWFy kicAw ]1] rqy iesk Kudwie

rMig dIdwr ky ] ivsirAw ijn@ nwmu qy Buie Bw{ QIE ]1] rhwa ] Awip lIE liV lwie dir

drvys sy ] iqn Dnu jxydI mwa AwE sPlu sy ]2] prvdgwr Apwr Agm byAMq qU ] ijnw

pCwqw scu cuMmw pYr mUM ]3] qyrI pnh Kudwie qU bKsMdgI ] syK PrIdY KY{ dIjY bMdgI ]4]1]

Awsw ] bolY syK PrIdu ipAwry Alh lgy ] iehu qnu hosI Kwk inmwxI gor Gry ]1] Awju

imlwvw
sy
K
PrId
twikm
kU
M
j
VIAw
mnhu
micM
d
VIAw
]1]
rhwa
]
jy
jwxw
mir
jwe
A
Y
Gu
i
m

n AweAY ] JUTI dunIAw lig n Awpu v\weAY ]2] bolIAY scu Drmu JUTu n bolIAY ] jo gu{
dsY vwt murIdw jolIAY ]3] CYl lGMdy pwir gorI mnu DIirAw ] kMcn vny pwsy klviq
cIirAw ]4] syK hYXwqI jig n koe iQ{ rihAw ] ijsu Awsix hm bYTy kyqy bYis gieAw
]5] kiqk kUMjW cyiq fa swvix ibjulIAW ] sIAwly sohdIAW ipr gil bwhVIAW ]6] cly
clxhwr ivcwrw lyie mno ] gMFyidAW iCA mwh quVMidAw ihku iKno ]7] ijmI puCY Asmwn
PrIdw Kyvt ikMin gE ] jwlx gorW nwil alwmy jIA shy ]8]2]

489

rwgu gUjrI mhlw 1 capdy G{ 1 ]

qyrw nwmu krI cnxwTIAw jy mnu arsw hoie ] krxI kuMgU jy rlY Gt AMqir pUjw hoie ]1]
pUjw kIcY nwmu iDAweAY ibnu nwvY pUj n hoie ]1] rhwa ] bwhir dyv pKwlIAih jy mnu DovY
koie ] jUiT lhY jIa mwjIAY moK pieAwxw hoie ]2] psU imlih cMigAweAw KV Kwvih
AMmqu dyih ] nwm ivhUxy AwdmI iDRgu jIvx krm kryih ]3] nyVw hY dUir n jwixAhu inq
swry sMm@wly ] jo dyvY so Kwvxw khu nwnk swcw hy ]4]1] gUjrI mhlw 1 ] nwiB kml qy
bRhmw apjy byd pVih muiK kMiT svwir ] qw ko AMqu n jwe lKxw Awvq jwq rhY gubwir ]1]
pRIqm ika ibsrih myry pRwx ADwr ] jw kI Bgiq krih jn pUry muin jn syvih gur vIcwir
]1] rhwa ] riv sis dIpk jw ky qBvix Ekw joiq murwir ] gurmuiK hoie su Aihinis
inrmlu mnmuiK rYix AMDwir ]2] isD smwiD krih inq Jgrw duhu locn ikAw hyrY ] AMqir
joiq sbdu Duin jwgY siqgu{ Jg{ inbyrY ]3] suir nr nwQ byAMq AjonI swcY mhil
Apwrw ] nwnk shij imly jgjIvn ndir krhu insqwrw ]4]2]

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

490

rwgu gUjrI mhlw 3 G{ 1


< siqgur pRswid ] iDRgu ievyhw jIvxw ijqu hir pRIiq n pwie ] ijqu kMim hir vIsrY dUjY
lgY jwie ]1] AYsw siqgu{ syvIAY mnw ijqu syivAY goivd pRIiq pjY Avr ivsir sB jwie ]
hir syqI icqu gih rhY jrw kw Ba n hove jIvn pdvI pwie ]1] rhwa ] goibMd pRIiq isa
ieku shju apijAw vyKu jYsI Bgiq bnI ] Awp syqI Awpu KwieAw qw mnu inrmlu hoAw joqI joiq
sme ]2] ibnu Bwgw AYsw siqgu{ n pweAY jy locY sBu koie ] kUVY kI pwil ivchu inklY qw
sdw suKu hoie ]3] nwnk AYsy siqgur kI ikAw Aohu syvku syvw kry gur AwgY jIa Dryie ]
siqgur kw Bwxw iciq kry siqgu{ Awpy pw kryie ]4]1]3] gUjrI mhlw 3 ] hir kI qum

syvw krhu dUjI syvw krhu n koie jI ] hir kI syvw qy mnhu icMidAw Plu pweAY dUjI syvw jnmu

ibrQw jwie jI ]1] hir myrI pRIiq rIiq hY hir myrI hir myrI kQw khwnI jI ] gur pRswid myrw

mnu BIjY Ehw syv bnI jIa ]1] rhwa ] hir myrw ismiq hir myrw sws hir myrw bMDpu hir

myrw Bwe ] hir kI mY BUK lwgY hir nwim myrw mnu qpqY hir myrw swku AMiq hoie sKwe ]2]

hir
ibnu
hor
rwis
kU
V
I
hY
clidAw
nwil
n
jwe
]
hir
my
r
w
Dnu
my
r
Y
swiQ
cwlY
jhw
ha
jwa

qh jwe ]3] so JUTw jo JUTy lwgY JUTy krm kmwe ] khY nwnku hir kw Bwxw hoAw khxw kCU n
jwe ]4]2]4] gUjrI mhlw 3 ] jug mwih nwmu dulBu hY gurmuiK pwieAw jwie ] ibnu nwvY
mukiq n hove vyKhu ko ivapwie ]1] bilhwrI gur Awpxy sd bilhwrY jwa ] siqgur
imilAY hir min vsY shjy rhY smwie ]1] rhwa ] jW Ba pwE Awpxw bYrwgu apjY min Awie
] bYrwgY qy hir pweAY hir isa rhY smwie ]2] syie mukq ij mnu ijxih iPir Dwqu n lwgY
Awie ] dsvY duAwir rhq kry qBvx soJI pwie ]3] nwnk gur qy gu{ hoieAw vyKhu iqs kI

491

rjwie ] iehu kwrxu krqw kry joqI joiq smwie ]4]3]5] gUjrI mhlw 3 ] rwm rwm sBu ko
khY kihAY rwmu n hoie ] gur prswdI rwmu min vsY qw Plu pwvY koie ]1] AMqir goivMd ijsu
lwgY pRIiq ] hir iqsu kdy n vIsrY hir hir krih sdw min cIiq ]1] rhwa ] ihrdY ijn@ kY
kptu vsY bwhrhu sMq khwih ] qsnw mUil n cuke AMiq gE pCuqwih ]2] Anyk qIrQ jy
jqn krY qw AMqr kI hamY kdy n jwie ] ijsu nr kI duibDw n jwie Drm rwie iqsu dyie
sjwie ]3] krmu hovY soe jnu pwE gurmuiK bUJY koe ] nwnk ivchu hamY mwry qW hir BytY soe
]4]4]6] gUjrI mhlw 3 ] iqsu jn sWiq sdw miq inhcl ijs kw AiBmwnu gvwE ] so jnu
inrmlu ij gurmuiK bUJY hir crxI icqu lwE ]1] hir cyiq Acyq mnw jo ieCih so Plu hoe ]

gur prswdI hir rsu pwvih pIvq rhih sdw suKu hoe ]1] rhwa ] siqgu{ Byty qw pwrsu hovY

pwrsu hoie q pUj krwE ] jo asu pUjy so Plu pwE dIiKAw dyvY swcu buJwE ]2] ivxu pwrsY pUj n

hove ivxu mn prcy Avrw smJwE ] gu} sdwE AigAwnI AMDw iksu Aohu mwrig pwE ]3]

nwnk ivxu ndrI ikCU n pweAY ijsu ndir kry so pwE ] gur prswdI dy vifAwe Apxw

sbdu
vrqwE
]4]5]7]
gU
j
rI
mhlw
3
pM
c
pdy
]
nw
kwsI
miq
pjY
nw
kwsI
miq
jwie
]

siqgur imilAY miq pjY qw ieh soJI pwie ]1] hir kQw qUM suix ry mn sbdu mMin vswie ]
ieh miq qyrI iQ{ rhY qW Brmu ivchu jwie ]1] rhwa ] hir crx irdY vswie qU iklivK
hovih nwsu ] pMc BU Awqmw vis krih qw qIrQ krih invwsu ]2] mnmuiK iehu mnu mugDu hY
soJI ikCU n pwie ] hir kw nwmu n buJe AMiq gieAw pCuqwie ]3] iehu mnu kwsI siB qIrQ
ismiq siqgur dIAw buJwie ] ATsiT qIrQ iqsu sMig rhih ijn hir ihrdY rihAw smwie
]4] nwnk siqgur imilAY hukmu buiJAw Eku visAw min Awie ] jo quDu BwvY sBu scu hY scy

492

rhY smwie ]5]6]8] gUjrI mhlw 3 qIjw ] Eko nwmu inDwnu pMifq suix isKu scu soe ] dUjY
Bwie jyqw pVih pVq guxq sdw duKu hoe ]1] hir crxI qUM lwig rhu gur sbid soJI hoe ]
hir rsu rsnw cwKu qUM qW mnu inrmlu hoe ]1] rhwa ] siqgur imilAY mnu sMqoKIAY qw iPir
qsnw BUK n hoie ] nwmu inDwnu pwieAw pr Gir jwie n koie ]2] kQnI bdnI jy kry
mnmuiK bUJ n hoie ] gurmqI Git cwnxw hir nwmu pwvY soie ]3] suix sws qUM n buJhI qw
iPrih bwro bwr ] so mUrKu jo Awpu n pCwxe sic n Dry ipAw{ ]4] scY jgqu fhkwieAw
khxw kCU n jwie ] nwnk jo iqsu BwvY so kry ija iqs kI rjwie ]5]7]9]

< siqgur pRswid ] rwgu gUjrI mhlw 4 capdy G{ 1 ] hir ky jn siqgur sq purKw ha

ibna kra gur pwis ] hm kIry ikrm siqgur srxwe kir dieAw nwmu prgwis ]1] myry mIq

gurdyv mo ka rwm nwmu prgwis ] gurmiq nwmu myrw pRwn sKwe hir kIriq hmrI rhrwis

]1] rhwa ] hir jn ky vfBwg vfyry ijn hir hir srDw hir ipAws ] hir hir nwmu imlY

q
p
qwsih
imil
sM
g
iq
gu
x
prgwis
]2]
ijn@
hir
hir
hir
rsu
nwmu
n
pwieAw
qy
BwghIx

jm pwis ] jo siqgur srix sMgiq nhI AwE iDRgu jIvy iDRgu jIvwis ]3] ijn hir jn siqgur
sMgiq pwe iqn Duir msqik iliKAw ilKwis ] Dnu Dnu sqsMgiq ijqu hir rsu pwieAw imil
nwnk nwmu prgwis ]4]1] gUjrI mhlw 4 ] goivMdu goivMdu pRIqmu min pRIqmu imil sqsMgiq
sbid mnu mohY ] jip goivMdu goivMdu iDAweAY sB ka dwnu dyie pRBu AohY ]1] myry Bwe jnw mo ka
goivMdu goivMdu goivMdu mnu mohY ] goivMd goivMd goivMd gux gwvw imil gur swDsMgiq jnu sohY
]1] rhwa ] suK swgr hir Bgiq hY gurmiq kalw iriD isiD lwgY pig AohY ] jn ka

493

rwm nwmu AwDwrw hir nwmu jpq hir nwmy sohY ]2] durmiq BwghIn miq PIky nwmu sunq AwvY
min rohY ] kAw kwg ka AMmq rsu pweAY qpqY ivstw Kwie muiK gohY ]3] AMmq s{
siqgu{ siqvwdI ijqu nwqY kAw hsu hohY ] nwnk Dnu Dnu vfy vfBwgI ijn@ gurmiq nwmu
irdY mlu DohY ]4]2] gUjrI mhlw 4 ] hir jn qm qm bwxI muiK bolih prapkwry ] jo jnu
suxY srDw Bgiq syqI kir ikrpw hir insqwry ]1] rwm mo ka hir jn myil ipAwry ] myry pRIqm
pRwn siqgu{ gu{ pUrw hm pwpI guir insqwry ]1] rhwa ] gurmuiK vfBwgI vfBwgy ijn hir
hir nwmu ADwry ] hir hir AMmqu hir rsu pwvih gurmiq Bgiq BMfwry ]2] ijn drsnu
siqgur sq purK n pwieAw qy BwghIx jim mwry ] sy kUkr sUkr grDB pvih grB jonI diX

mwry mhw hiqAwry ]3] dIn dieAwl hohu jn pir kir ikrpw lyhu abwry ] nwnk jn hir kI

srxwe hir BwvY hir insqwry ]4]3] gUjrI mhlw 4 ] hohu dieAwl myrw mnu lwvhu ha

Anidnu rwm nwmu inq iDAwe ] siB suK siB gux siB inDwn hir ijqu jipAY duK BuK sB

lih jwe ]1] mn myry myrw rwm nwmu sKw hir Bwe ] gurmiq rwm nwmu jsu gwvw AMiq bylI

drgh
lE
Cfwe
]1]
rhwa
]
qU
M
Awpy
dwqw
pR
B
u
AM
q
rjwmI
kir
ikrpw
loc
my
r
Y
min
lwe
]

mY min qin loc lgI hir syqI pRiB loc pUrI siqgur srxwe ]2] mwxs jnmu puMin kir
pwieAw ibnu nwvY iDRgu iDRgu ibrQw jwe ] nwm ibnw rs ks duKu KwvY muKu PIkw Quk QUk muiK
pwe ]3] jo jn hir pRB hir hir srxw iqn drgh hir hir dy vifAwe ] Dnu Dnu swbwis
khY pRBu jn ka jn nwnk myil lE gil lwe ]4]4] gUjrI mhlw 4 ] gurmuiK sKI shylI
myrI mo ka dyvhu dwnu hir pRwn jIvwieAw ] hm hovh lwly goly gurisKw ky ijn@w Anidnu hir
pRBu purKu iDAwieAw ]1] myrY min qin ibrhu gurisK pg lwieAw ] myry pRwn sKw gur ky

494

isK Bwe mo ka krhu apdysu hir imlY imlwieAw ]1] rhwa ] jw hir pRB BwvY qw gurmuiK
myly ijn@ vcn gu} siqgur min BwieAw ] vfBwgI gur ky isK ipAwry hir inrbwxI inrbwx
pdu pwieAw ]2] sqsMgiq gur kI hir ipAwrI ijn hir hir nwmu mITw min BwieAw ] ijn
siqgur sMgiq sMgu n pwieAw sy BwghIx pwpI jim KwieAw ]3] Awip pwlu pw pRBu Dwry
hir Awpy gurmuiK imlY imlwieAw ] jnu nwnku boly gux bwxI gurbwxI hir nwim smwieAw
]4]5] gUjrI mhlw 4 ] ijn siqgu{ purKu ijin hir pRBu pwieAw mo ka kir apdysu hir
mIT lgwvY ] mnu qnu sIqlu sB hirAw hoAw vfBwgI hir nwmu iDAwvY ]1] Bwe ry mo ka koe
Awie imlY hir nwmu VwvY ] myry pRIqm pRwn mnu qnu sBu dyvw myry hir pRB kI hir kQw sunwvY

]1] rhwa ] DIrju Drmu gurmiq hir pwieAw inq hir nwmY hir isa icqu lwvY ] AMmq

bcn siqgur kI bwxI jo bolY so muiK AMmqu pwvY ]2] inrmlu nwmu ijqu mYlu n lwgY gurmiq

nwmu jpY ilv lwvY ] nwmu pdwrQu ijn nr nhI pwieAw sy BwghIx muE mir jwvY ]3] Awnd

mUlu jgjIvn dwqw sB jn ka Andu krhu hir iDAwvY ] qUM dwqw jIA siB qyry jn nwnk

gu
r
mu
i
K
bKis
imlwvY
]4]6]

< siqgur pRswid ]

gU
j
rI
mhlw
4
G{
3
]
mwe
bwp
pu

siB
hir
ky
kIE
]
sBnw
ka
snbM
D
u
hir
kir
dIE
]1]

hmrw jo{ sBu rihAo myry bIr ] hir kw qnu mnu sBu hir kY vis hY srIr ]1] rhwa ] Bgq jnw
ka srDw Awip hir lwe ] ivcy gsq adws rhwe ]2] jb AMqir pRIiq hir isa bin Awe
] qb jo ikCu kry su myry hir pRB Bwe ]3] ijqu kwrY kMim hm hir lwE ] so hm krh ju Awip
krwE ]4] ijn kI Bgiq myry pRB Bwe ] qy jn nwnk rwm nwm ilv lwe ]5]1]7]16]

495

gUjrI mhlw 5 capdy G{ 1


< siqgur pRswid ]
kwhy ry mn icqvih admu jw Awhir hir jIa pirAw ] sYl pQr mih jMq apwE qw kw irjku
AwgY kir DirAw ]1] myry mwDa jI sqsMgiq imly is qirAw ] gur prswid prm pdu pwieAw
sUky kwst hirAw ]1] rhwa ] jnin ipqw lok suq binqw koie n iks kI DirAw ] isir isir
irjku sMbwhy Twku{ kwhy mn Ba kirAw ]2] fY if AwvY sY kosw iqsu pwCY bcry CirAw ]
an kvnu KlwvY kvnu cugwvY mn mih ismrnu kirAw ]3] sB inDwn ds Ast isDwn Twkur
kr ql DirAw ] jn nwnk bil bil sd bil jweAY qyrw AMqu n pwrwvirAw ]4]1]

gUjrI mhlw 5 capdy G{ 2


< siqgur pRswid ]

ikirAwcwr krih Ktu krmw iequ rwqy sMswrI ] AMqir mYlu n aqrY hamY ibnu gur bwjI hwrI

]1] myry Twkur riK lyvhu ikrpw DwrI ] koit mDy ko ivrlw syvku hoir sgly ibahwrI ]1]

rhwa
]
swsq
by
d
ism
i
q
siB
soDy
sB
Ekw
bwq
pu
k
wrI
]
ibnu
gu
r
mu
k
iq
n
ko
pwvY
min
vy
K
hu

kir bIcwrI ]2] ATsiT mjnu kir iesnwnw BRim AwE Dr swrI ] Aink soc krih idn rwqI
ibnu siqgur AMiDAwrI ]3] Dwvq Dwvq sBu jgu DwieAo Ab AwE hir duAwrI ] durmiq myit
buiD prgwsI jn nwnk gurmuiK qwrI ]4]1]2] gUjrI mhlw 5 ] hir Dnu jwp hir Dnu qwp
hir Dnu Bojnu BwieAw ] inmK n ibsra mn qy hir hir swDsMgiq mih pwieAw ]1] mwe
Kwit AwieAo Gir pUqw ] hir Dnu clqy hir Dnu bYsy hir Dnu jwgq sUqw ]1] rhwa ] hir Dnu
iesnwnu hir Dnu igAwnu hir sMig lwie iDAwnw ] hir Dnu qulhw hir Dnu byVI hir hir qwir

496

prwnw ]2] hir Dn myrI icMq ivswrI hir Din lwihAw DoKw ] hir Dn qy mY nv iniD pwe
hwiQ cirAo hir Qokw ]3] Kwvhu Krchu qoit n AwvY hlq plq kY sMgy ] lwid Kjwnw guir
nwnk ka dIAw iehu mnu hir rMig rMgy ]4]2]3] gUjrI mhlw 5 ] ijsu ismrq siB
iklivK nwsih ipqrI hoie aDwro ] so hir hir qum@ sd hI jwphu jw kw AMqu n pwro ]1] pUqw
mwqw kI AwsIs ] inmK n ibsra qum@ ka hir hir sdw Bjhu jgdIs ]1] rhwa ] siqgu{
qum@ ka hoie dieAwlw sMqsMig qyrI pRIiq ] kwpV piq prmys{ rwKI Bojnu kIrqnu nIiq
]2] AMmqu pIvhu sdw ic{ jIvhu hir ismrq And Anqw ] rMg qmwsw pUrn Awsw kbih
n ibAwpY icMqw ]3] Bv{ qum@wrw iehu mnu hova hir crxw hohu kalw ] nwnk dwsu an sMig

lptwieAo ija bUMdih cwqku malw ]4]3]4] gUjrI mhlw 5 ] mqw krY pCm kY qwe

pUrb hI lY jwq ] iKn mih Qwip aQwpnhwrw Awpn hwiQ mqwq ]1] isAwnp kwhU kwim

n Awq ] jo An}ipAo Twkuir myrY hoie rhI ah bwq ]1] rhwa ] dysu kmwvn Dn jorn kI

mnsw bIcy inksy sws ] lskr nyb Kvws sB iqAwgy jm puir iT isDws ]2] hoie Anin

mnhT
kI

V
qw
Awps
ka
jwnwq
]
jo
AinM
d
u
inM
d
u
kir
CoifAo
soe
iPir
iPir
Kwq
]3]

shj suBwie BE ikrpwlw iqsu jn kI kwtI Pws ] khu nwnk gu{ pUrw ByitAw prvwxu igrsq
adws ]4]4]5] gUjrI mhlw 5 ] nwmu inDwnu ijin jin jipAo iqn ky bMDn kwty ] kwm koD
mwieAw ibKu mmqw ieh ibAwiD qy hwty ]1] hir jsu swDsMig imil gwieAo ] gur prswid
BieAo mnu inrmlu srb suKw suK pwieAa ]1] rhwa ] jo ikCu kIAo soe Bl mwnY AYsI Bgiq
kmwnI ] im sqR sB Ek smwny jog jugiq nIswnI ]2] pUrn pUir rihAo sRb Qwe Awn n
kqhUM jwqw ] Gt Gt AMqir srb inrMqir rMig rivAo rMig rwqw ]3] BE pwl dieAwl

497

gupwlw qw inrBY kY Gir AwieAw ] kil klys imty iKn BIqir nwnk shij smwieAw
]4]5]6] gUjrI mhlw 5 ] ijsu mwnuK pih kra bynqI so ApnY duiK BirAw ] pwrbRhmu
ijin irdY ArwiDAw iqin Ba swg{ qirAw ]1] gur hir ibnu ko n bQw duKu kwtY ] pRBu qij
Avr syvku jy hoe hY iqqu mwnu mhqu jsu GwtY ]1] rhwa ] mwieAw ky snbMD sYn swk ikq hI
kwim n AwieAw ] hir kw dwsu nIc kulu cw iqsu sMig mn bWCq Pl pwieAw ]2] lwK koit
ibiKAw ky ibMjn qw mih qsn n bUJI ] ismrq nwmu koit ajIAwrw bsqu Agocr sUJI ]3]
iPrq iPrq qum@rY duAwir AwieAw BY BMjn hir rwieAw ] swD ky crn DUir jnu bwCY suKu nwnk
iehu pwieAw ]4]6]7]

gUjrI mhlw 5 pMcpdw G{ 2


< siqgur pRswid ]

pRQmy grB mwqw kY vwsw hw Coif Drin mih AwieAw ] ic swl suMdr bwg mMdr sMig n kChU

jwieAw ]1] Avr sB imiQAw loB lbI ] guir pUrY dIAo hir nwmw jIA ka Ehw vsqu PbI

]1] rhwa ] iest mIq bMDp suq Bwe sMig binqw ric hisAw ] jb AMqI Aas{ Awie

binAo
hY
an@
py
K
q
hI
kwil
gR
i
sAw
]2]
kir
kir
AnrQ
ibhwJI
sM
p
Y
su
i
enw
}pw
dwmw
]
BwVI

ka Aohu BwVw imilAw ho{ sgl BieAo ibrwnw ]3] hYvr gYvr rQ sMbwhy ghu kir kIny myry ]
jb qy hoe lWmI Dwe clih nwhI iek pYry ]4] nwmu Dnu nwmu suK rwjw nwmu kutMb shwe ]
nwmu sMpiq guir nwnk ka dIe Aoh mrY n AwvY jwe ]5]1]8]

gUjrI mhlw 5 iqpdy G{ 2


< siqgur pRswid ]

duK ibnsy suK kIAw invwsw qsnw jlin buJwe ] nwmu inDwnu siqgu} VwieAw ibnis n
AwvY jwe ]1] hir jip mwieAw bMDn qUty ] BE pwl dieAwl pRB myry swDsMgiq imil CUty

498

]1] rhwa ] AwT phr hir ky gun gwvY Bgiq pRym ris mwqw ] hrK sog duhu mwih inrwlw
krxYhw{ pCwqw ]2] ijs kw sw iqn hI riK lIAw sgl jugiq bix Awe ] khu nwnk pRB
purK dieAwlw kImiq khxu n jwe ]3]1]9]

gUjrI mhlw 5 dupdy G{ 2


< siqgur pRswid ]
piqq piv lIE kir Apuny sgl krq nmskwro ] brnu jwiq ko pUCY nwhI bwCih crn
rvwro ]1] Twkur AYso nwmu qum@wro ] sgl ssit ko DxI khIjY jn ko AMgu inrwro ]1] rhwa ]
swDsMig nwnk buiD pwe hir kIrqnu AwDwro ] nwmdya qlocnu kbIr dwsro mukiq BieAo
cMimAwro ]2]1]10] gUjrI mhlw 5 ] hY nwhI ko bUJnhwro jwnY kvnu Bqw ] isv ibrMic

A{ sgl moin jn gih n skwih gqw ]1] pRB kI Agm AgwiD kQw ] sunIAY Avr Avr ibiD

buJIAY bkn kQn rhqw ]1] rhwa ] Awpy Bgqw Awip suAwmI Awpn sMig rqw ] nwnk ko pRBu

pUir rihAo hY pyiKAo j kqw ]2]2]11] gUjrI mhlw 5 ] mqw msUriq Avr isAwnp jn

ka kCU n AwieAo ] jh jh Aas{ Awie binAo hY qhw qhw hir iDAwieAo ]1] pRB ko Bgiq

vClu
ibrdwieAo
]
kry
pR
i
qpwl
bwirk
kI
inAwe
jn
ka
lwf
lfwieAo
]1]
rhwa
]
jp

qp sMjm krm Drm hir kIrqnu jin gwieAo ] srin pirAo nwnk Twkur kI ABY dwnu suKu
pwieAo ]2]3]12] gUjrI mhlw 5 ] idnu rwqI AwrwDhu ipAwro inmK n kIjY FIlw ] sMq
syvw kir BwvnI lweAY iqAwig mwnu hwTIlw ]1] mohnu pRwn mwn rwgIlw ] bwis rihAo
hIAry kY sMgy pyiK moihAo mnu lIlw ]1] rhwa ] ijsu ismrq min hoq Andw aqrY mnhu
jMgIlw ] imlby kI mihmw brin n swka nwnk prY prIlw ]2]4]13] gUjrI mhlw 5 ]
muin jogI swsig khwvq sB kIn@y bis ApnhI ] qIin dyv A{ koiV qyqIsw iqn kI hYriq

499

kCu n rhI ]1] blvMiq ibAwip rhI sB mhI ] Av{ n jwnis ko mrmw gur ikrpw qy lhI
]1] rhwa ] jIiq jIiq jIqy siB Qwnw sgl Bvn lpthI ] khu nwnk swD qy BwgI hoie cyrI
crn ghI ]2]5]14] gUjrI mhlw 5 ] duie kr joiV krI bynqI Twku{ Apnw iDAwieAw ]
hwQ dyie rwKy prmysir sglw durqu imtwieAw ]1] Twkur hoE Awip dieAwl ] Be kilAwx
Awnd }p hue hY abry bwl gupwl ]1] rhwa ] imil vr nwrI mMglu gwieAw Twkur kw jYkw{ ]
khu nwnk iqsu gur bilhwrI ijin sB kw kIAw aDw{ ]2]6]15] gUjrI mhlw 5 ] mwq ipqw
Bwe suq bMDp iqn kw blu hY Qorw ] Aink rMg mwieAw ky pyKy ikCu swiQ n cwlY Borw ]1]
Twkur quJ ibnu Awih n morw ] moih AnwQ inrgun guxu nwhI mY AwihAo qum@rw Dorw ]1] rhwa ]

bil bil bil bil crx qum@wry ehw hw qum@wrw jorw ] swDsMig nwnk drsu pwieAo ibnisAo

sgl inhorw ]2]7]16] gUjrI mhlw 5 ] Awl jwl BRm moh qjwvY pRB syqI rMgu lwe ] mn

ka ieh apdysu VwvY shij shij gux gwe ]1] swjn AYso sMqu shwe ] ijsu Byty qUtih

mwieAw bMD ibsir n kbhUM jwe ]1] rhwa ] krq krq Aink bhu BwqI nIkI ieh Thrwe ]

imil
swDU
hir
jsu
gwvY
nwnk
Bvjlu
pwir
prwe
]2]8]17]
gU
j
rI
mhlw
5
]
iKn
mih

Qwip aQwpnhwrw kImiq jwie n krI ] rwjw rMku krY iKn BIqir nIch joiq DrI ]1] iDAweAY
Apno sdw hrI ] soc AMdysw qw kw khw krIAY jw mih Ek GrI ]1] rhwa ] qum@rI tyk pUry myry
siqgur mn srin qum@wrY prI ] Acyq ieAwny bwirk nwnk hm qum rwKhu Dwir krI ]2]9]18
] gUjrI mhlw 5 ] qUM dwqw jIAw sBnw kw bshu myry mn mwhI ] crx kml ird mwih smwE
qh Brmu AMDyrw nwhI ]1] Twkur jw ismrw qUM qwhI ] kir ikrpw srb pRiqpwlk pRB ka
sdw slwhI ]1] rhwa ] swis swis qyrw nwmu smwra qum hI ka pRB AwhI ] nwnk tyk Be

500

krqy kI hor Aws ibfwxI lwhI ]2]10]19] gUjrI mhlw 5 ] kir ikrpw Apnw drsu dIjY
jsu gwva inis A{ Bor ] kys sMig dws pg Jwra iehY mnorQ mor ]1] Twkur quJ ibnu bIAw
n hor ] iciq icqva hir rsn ArwDa inrKa qumrI Aor ]1] rhwa ] dieAwl purK srb
ky Twkur ibna kra kr joir ] nwmu jpY nwnku dwsu qumro aDris AwKI Por ]2]11]20]
gUjrI mhlw 5 ] bRhm lok A{ {d lok Awe ieMd lok qy Dwie ] swDsMgiq ka joih n swkY
mil mil DovY pwie ]1] Ab moih Awie pirAo srnwie ] guhj pwvko bhuqu pRjwrY mo ka
siqguir dIAo hY bqwie ]1] rhwa ] isD swiDk A{ j$X iknr nr rhI kMiT arJwie ] jn
nwnk AMgu kIAw pRiB krqY jw kY koit AYsI dwswie ]2]12]21] gUjrI mhlw 5 ] Apjsu

imtY hovY jig kIriq drgh bYsxu pweAY ] jm kI ws nws hoie iKn mih suK And syqI

Gir jweAY ]1] jw qy Gwl n ibrQI jweAY ] AwT phr ismrhu pRBu Apnw min qin sdw

iDAweAY ]1] rhwa ] moih srin dIn duK BMjn qUM dyih soe pRB pweAY ] crx kml nwnk

rMig rwqy hir dwsh pYj rKweAY ]2]13]22] gUjrI mhlw 5 ] ibsMBr jIAn ko dwqw

Bgiq
Bry
BM
f
wr
]
jw
kI
sy
v
w
inPl
n
hovq
iKn
mih
kry
aDwr
]1]
mn
my
r
y
crn
kml

sMig rwcu ] sgl jIA jw ka AwrwDih qwhU ka qUM jwcu ]1] rhwa ] nwnk srix qum@wrI
krqy qUM pRB pRwn ADwr ] hoie shwe ijsu qUM rwKih iqsu khw kry sMsw{ ]2]14]23]
gUjrI mhlw 5 ] jn kI pYj svwrI Awp ] hir hir nwmu dIAo guir AvKDu aqir gieAo sBu
qwp ]1] rhwa ] hirgoibMdu riKAo prmysir ApunI ikrpw Dwir ] imtI ibAwiD srb suK
hoE hir gux sdw bIcwir ]1] AMgIkw{ kIAo myrY krqY gur pUry kI vifAwe ] Aibcl
nIv DrI gur nwnk inq inq cVY svwe ]2]15]24] gUjrI mhlw 5 ] kbhU hir isa

501

cIqu n lwieAo ] DMDw krq ibhwnI AaDih gux iniD nwmu n gwieAo ]1] rhwa ] kafI kafI
jorq kpty Aink jugiq kir DwieAo ] ibsrq pRB kyqy duK gnIAih mhw mohnI KwieAo ]1]
krhu AnugRhu suAwmI myry gnhu n moih kmwieAo ] goibMd dieAwl pwl suK swgr nwnk
hir srxwieAo ]2]16]25] gUjrI mhlw 5 ] rsnw rwm rwm rvMq ] Coif Awn ibahwr
imiQAw Bju sdw BgvMq ]1] rhwa ] nwmu Eku ADw{ Bgqw eq AwgY tyk ] kir pw goibMd
dIAw gur igAwnu buiD ibbyk ]1] krx kwrx sMmRQ sRIDr srix qw kI ghI ] mukiq jugiq
rvwl swDU nwnk hir iniD lhI ]2]17]26]

gUjrI mhlw 5 G{ 4 capdy


< siqgur pRswid ]

Cwif sgl isAwxpw swD srxI Awa ] pwrbRhm prmysro pRBU ky gux gwa ]1] ry icq

crx kml ArwiD ] srb sUK kilAwx pwvih imtY sgl apwiD ]1] rhwa ] mwq ipqw

suq mIq Bwe iqsu ibnw nhI koie ] eq q jIA nwil sMgI srb rivAw soie ]2] koit

jqn apwv imiQAw kCu n AwvY kwim ] srix swDU inrmlw giq hoie pRB kY nwim ]3]

Agm
dieAwl
pR
B
U
cw
srix
swDU
jogu
]
iqsu
prwpiq
nwnkw
ijsu
iliKAw
Du
i
r
sM
j
ogu

]4]1]27] gUjrI mhlw 5 ] Awpnw gu{ syiv sd hI rmhu gux goibMd ] swis swis ArwiD
hir hir lih jwie mn kI icMd ]1] myry mn jwip pRB kw nwa ] sUK shj And pwvih imlI
inrml Qwa ]1] rhwa ] swDsMig aDwir iehu mnu AwT phr AwrwiD ] kwmu koDu Ahkw{
ibnsY imtY sgl apwiD ]2] Atl ACyd AByd suAwmI srix qw kI Awa ] crx kml
ArwiD ihrdY Ek isa ilv lwa ]3] pwrbRhim pRiB dieAw DwrI bKis lIn@y Awip ] srb
suK hir nwmu dIAw nwnk so pRBu jwip ]4]2]28] gUjrI mhlw 5 ] gur pRswdI pRBu

502

iDAwieAw ge sMkw qUit ] duK Anyrw BY ibnwsy pwp gE inKUit ]1] hir hir nwm kI min
pRIiq ] imil swD bcn goibMd iDAwE mhw inrml rIiq ]1] rhwa ] jwp qwp Anyk krxI
sPl ismrq nwm ] kir AnugRhu Awip rwKy BE pUrn kwm ]2] swis swis n ibs{ kbhUM
bRhm pRB smrQ ] gux Aink rsnw ikAw bKwnY Agnq sdw AkQ ]3] dIn drd invwir
qwrx dieAwl ikrpw krx ] Atl pdvI nwm ismrx V nwnk hir hir srx ]4]3]
29] gUjrI mhlw 5 ] AhbuiD bhu sGn mwieAw mhw dIrG rogu ] hir nwmu AaKDu guir
nwmu dIno krx kwrx jogu ]1] min qin bwCIAY jn DUir ] koit jnm ky lhih pwiqk
goibMd locw pUir ]1] rhwa ] Awid AMqy miD Awsw kUkrI ibkrwl ] gur igAwn kIrqn

goibMd rmxM kwtIAY jm jwl ]2] kwm koD loB moh mUTy sdw Awvw gvx ] pRB pRym Bgiq

gupwl ismrx imtq jonI Bvx ]3] im pu kl sur ird qIin qwp jlq ] jip rwm rwmw

duK invwry imlY hir jn sMq ]4] srb ibiD BRmqy pukwrih kqih nwhI Coit ] hir crx srx

Apwr pRB ky V ghI nwnk Aot ]5]4]30]

gU
j
rI
mhlw
5
G{
4
du
p
dy
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

AwrwiD sRIDr sPl mUriq krx kwrx jogu ] gux rmx

sRvx Apwr mihmw iPir n hoq ibAogu ]1] mn crxwribMd apws ] kil klys imtMq
ismrix kwit jmdUq Pws ]1] rhwa ] s dhn hir nwm khn Avr kCu n apwa ]
kir AnugRhu pRBU myry nwnk nwm suAwa ]2]1]31] gUjrI mhlw 5 ] qUM smrQu srin ko
dwqw duK BMjnu suK rwie ] jwih klys imty BY Brmw inrml gux pRB gwie ]1] goivMd
quJ ibnu Av{ n Twa ] kir ikrpw pwrbRhm suAwmI jpI qumwrw nwa ] rhwa ] siqgur

503

syiv lgy hir crnI vfY Bwig ilv lwgI ] kvl pRgws BE swDsMgy durmiq buiD iqAwgI
]2] AwT phr hir ky gux gwvY ismrY dIn dYAwlw ] Awip qrY sMgiq sB aDrY ibnsy sgl
jMjwlw ]3] crx ADw{ qyrw pRB suAwmI Aoiq poiq pRBu swiQ ] srin pirAo nwnk pRB
qumrI dy rwiKAo hir hwQ ]4]2]32]

gUjrI AstpdIAw mhlw 1 G{ 1


< siqgur pRswid ]
Ek ngrI pMc cor bsIAly brjq corI DwvY ] qhds mwl rKY jo nwnk moK mukiq so pwvY
]1] cyqhu bwsudya bnvwlI ] rwmu irdY jpmwlI ]1] rhwa ] arD mUl ijsu swK qlwhw
cwir byd ijqu lwgy ] shj Bwie jwie qy nwnk pwrbRhm ilv jwgy ]2] pwrjwqu Gir Awgin

myrY puhp p qqu fwlw ] srb joiq inrMjn sMBU Cofhu bhuqu jMjwlw ]3] suix isKvMqy

nwnku ibnvY Cofhu mwieAw jwlw ] min bIcwir Ek ilv lwgI punrip jnmu n kwlw ]4]

so gu} so isKu kQIAly so vYdu ij jwxY rogI ] iqsu kwrix kMmu n DMDw nwhI DMDY igrhI jogI ]

5] kwmu koDu Ahkw{ qjIAly loBu mohu iqs mwieAw ] min qqu Aivgqu iDAwieAw gur prswdI

pwieAw
]6]
igAwnu
iDAwnu
sB
dwiq
kQIAly
sy
q
brn
siB
dU
q
w
]
bR
h
m
kml
mDu
qwsu

rswdM jwgq nwhI sUqw ]7] mhw gMBIr p pwqwlw nwnk srb juAwieAw ] apdys gu} mm
punih n grBM ibKu qij AMmqu pIAwieAw ]8]1] gUjrI mhlw 1 ] kvn kvn jwcih pRB
dwqy qw ky AMq n prih sumwr ] jYsI BUK hoie AB AMqir qUM smrQu scu dyvxhwr ]1] AY jI
jpu qpu sMjmu scu ADwr ] hir hir nwmu dyih suKu pweAY qyrI Bgiq Bry BMfwr ]1] rhwa ]
sun smwiD rhih ilv lwgy Ekw EkI sbdu bIcwr ] jlu Qlu Drix ggnu qh nwhI Awpy
Awpu kIAw krqwr ]2] nw qid mwieAw mgnu n CwieAw nw sUrj cMd n joiq Apwr ] srb

504

sit locn AB AMqir Ekw ndir su qBvx swr ]3] pvxu pwxI Agin iqin kIAw bRhmw
ibsnu mhys Akwr ] srby jwick qUM pRBu dwqw dwiq kry ApunY bIcwr ]4] koit qyqIs jwcih
pRB nwiek dydy qoit nwhI BMfwr ] NDY BWfY kCu n smwvY sIDY AMmqu prY inhwr ]5] isD
smwDI AMqir jwcih iriD isiD jwic krih jYkwr ] jYsI ipAws hoie mn AMqir qYso jlu dyvih
prkwr ]6] bfy Bwg gu{ syvih Apunw Bydu nwhI gurdyv murwr ] qw ka kwlu nwhI jmu johY
bUJih AMqir sbdu bIcwr ]7] Ab qb Av{ n mwga hir pih nwmu inrMjn dIjY ipAwir ]
nwnk cwqku AMmq jlu mwgY hir jsu dIjY ikrpw Dwir ]8]2] gUjrI mhlw 1 ] AY jI jnim
mrY AwvY Puin jwvY ibnu gur giq nhI kwe ] gurmuiK pRwxI nwmy rwqy nwmy giq piq pwe ]1]

Bwe ry rwm nwim icqu lwe ] gur prswdI hir pRB jwcy AYsI nwm bfwe ]1] rhwa ] AY jI

bhuqy ByK krih iBiKAw ka kyqy ad{ Brn kY qwe ] ibnu hir Bgiq nwhI suKu pRwnI ibnu gur

grbu n jwe ]2] AY jI kwlu sdw isr pir TwFy jnim jnim vYrwe ] swcY sbid rqy sy

bwcy siqgur bUJ buJwe ]3] gur srxwe joih n swkY dUqu n skY sMqwe ] Aivgq nwQ

inrM
j
in
rwqy
inrBa
isa
ilv
lwe
]4]
AY
jIa
nwmu
idVhu
nwmy
ilv
lwvhu
siqgu
r

tyk itkwe ] jo iqsu BwvY soe krsI ikrqu n myitAw jwe ]5] AY jI Bwig pry gur srix
qum@wrI mY Avr n dUjI Bwe ] Ab qb Eko Eku pukwra Awid jugwid sKwe ]6] AY jI rwKhu
pYj nwm Apuny kI quJ hI isa bin Awe ] kir ikrpw gur drsu idKwvhu hamY sbid jlwe
]7] AY jI ikAw mwga ikCu rhY n dIsY iesu jg mih AwieAw jwe ] nwnk nwmu
pdwrQu dIjY ihrdY kMiT bxwe ]8]3] gUjrI mhlw 1 ] AY jI nw hm aqm nIc n miDm
hir srxwgiq hir ky log ] nwm rqy kyvl bYrwgI sog ibjog ibsrijq rog ]1] Bwe ry

505

gur ikrpw qy Bgiq Twkur kI ] siqgur vwik ihrdY hir inrmlu nw jm kwix n jm kI bwkI
]1] rhwa ] hir gux rsn rvih pRB sMgy jo iqsu BwvY shij hrI ] ibnu hir nwm bQw jig
jIvnu hir ibnu inhPl myk GrI ]2] AY jI Koty Tar nwhI Gir bwhir inMdk giq nhI kwe
] rosu krY pRBu bKs n mytY inq inq cVY svwe ]3] AY jI gur kI dwiq n mytY koe myrY Twkuir
Awip idvwe ] inMdk nr kwly muK inMdw ijn@ gur kI dwiq n Bwe ]4] AY jI srix pry pRBu
bKis imlwvY iblm n ADUAw rwe ] Awnd mUlu nwQu isir nwQw siqgu{ myil imlwe ]5]
AY jI sdw dieAwlu dieAw kir rivAw gurmiq BRmin cukwe ] pwrsu Byit kMcnu Dwqu hoe
sqsMgiq kI vifAwe ]6] hir jlu inrmlu mnu iesnwnI mjnu siqgu{ Bwe ] punrip

jnmu nwhI jn sMgiq joqI joiq imlwe ]7] qUM vf purKu AgMm qrov{ hm pMKI quJ mwhI ]

nwnk nwmu inrMjn dIjY juig juig sbid slwhI ]8]4]

gUjrI mhlw 1 G{ 4
< siqgur pRswid ]

Bgiq pRym AwrwiDqM scu ipAws prm ihqM ] ibllwp ibll ibnqIAw suK Bwie icq ihqM ]

1]
jip
mn
nwmu
hir
srxI
]
sM
s
wr
swgr
qwir
qwrx
rm
nwm
kir
krxI
]1]
rhwa
]
E

mn imrq suB icMqM gur sbid hir rmxM ] miq qqu igAwnM kilAwx inDwnM hir nwm min
rmxM ]2] cl icq ivq BRmw BRmM jgu moh mgn ihqM ] iQ{ nwmu Bgiq idVM mqI gur vwik
sbd rqM ]3] Brmwiq Brmu n cUke jgu jnim ibAwiD KpM ] AsQwnu hir inhkyvlM siq
mqI nwm qpM ]4] iehu jgu moh hyq ibAwipqM duKu AiDk jnm mrxM ] Bju srix siqgur
brih hir nwmu ird rmxM ]5] gurmiq inhcl min mnu mnM shj bIcwrM ] so mnu inrmlu
ijqu swcu AMqir igAwn rqnu swrM ]6] BY Bwie Bgiq q{ Bvjlu mnw icqu lwie hir crxI ]

506

hir nwmu ihrdY piv pwvnu iehu srI{ qa srxI ]7] lb loB lhir invwrxM hir nwm
rwis mnM ] mnu mwir quhI inrMjnw khu nwnkw srnM ]8]1]5]

gUjrI mhlw 3 G{ 1
< siqgur pRswid ]
inriq krI iehu mnu ncwe ] gur prswdI Awpu gvwe ] icqu iQ{ rwKY so mukiq hovY jo ieCI
soe Plu pwe ]1] nwcu ry mn gur kY AwgY ] gur kY BwxY nwcih qw suKu pwvih AMqy jm Ba
BwgY ] rhwa ] Awip ncwE so Bgqu khIAY Awpxw ipAw{ Awip lwE ] Awpy gwvY Awip suxwvY
iesu mn AMDy ka mwrig pwE ]2] Anidnu nwcY skiq invwrY isv Gir nId n hoe ] skqI
Gir jgqu sUqw nwcY twpY Avro gwvY mnmuiK Bgiq n hoe ]3] suir nr ivriq piK krmI

nwcy muin jn igAwn bIcwrI ] isD swiDk ilv lwgI nwcy ijn gurmuiK buiD vIcwrI ]4]

KMf bRhmMf Y gux nwcy ijn lwgI hir ilv qumwrI ] jIA jMq sBy hI nwcy nwcih KwxI cwrI

]5] jo quDu Bwvih sye nwcih ijn gurmuiK sbid ilv lwE ] sy Bgq sy qqu igAwnI ijn

ka hukmu mnwE ]6] Ehw Bgiq scy isa ilv lwgY ibnu syvw Bgiq n hoe ] jIvqu mrY qw

sbdu
bIcwrY
qw
scu
pwvY
koe
]7]
mwieAw
kY
AriQ
bhu
q
u
lok
nwcy
ko
ivrlw
qqu
bIcwrI
]

gur prswdI soe jnu pwE ijn ka pw qumwrI ]8] ieku dmu swcw vIsrY sw vylw ibrQw jwie
] swih swih sdw smwlIAY Awpy bKsy kry rjwie ]9] sye nwcih jo quDu Bwvih ij gurmuiK sbdu vIcwrI ]
khu nwnk sy shj suKu pwvih ijn ka ndir qumwrI ]10]1]6]

gUjrI mhlw 4 G{ 2
< siqgur pRswid ]

hir ibnu jIArw rih n skY ija bwlku KIr ADwrI ] Agm Agocr pRBu gurmuiK pweAY Apuny
siqgur kY bilhwrI ]1] mn ry hir kIriq q{ qwrI ] gurmuiK nwmu AMmq jlu pweAY ijn

507

ka pw qumwrI ] rhwa ] snk sndn nwrd muin syvih Anidnu jpq rhih bnvwrI ]
srxwgiq pRhlwd jn AwE iqn kI pYj svwrI ]2] AlK inrMjnu Eko vrqY Ekw joiq murwrI
] siB jwick qU Eko dwqw mwgih hwQ pswrI ]3] Bgq jnw kI qm bwxI gwvih AkQ
kQw inq inAwrI ] sPl jnmu BieAw iqn kyrw Awip qry kul qwrI ]4] mnmuK duibDw
durmiq ibAwpy ijn AMqir moh gubwrI ] sMq jnw kI kQw n BwvY Aoie fUby sxu prvwrI ]5]
inMdku inMdw kir mlu DovY Aohu mlBKu mwieAwDwrI ] sMq jnw kI inMdw ivAwpy nw arvwir n
pwrI ]6] Ehu prpMcu Kylu kIAw sBu krqY hir krqY sB kl DwrI ] hir Eko sUqu vrqY jug
AMqir sUqu iKMcY EkMkwrI ]7] rsin rsin ris gwvih hir gux rsnw hir rsu DwrI ] nwnk

hir ibnu Av{ n mwga hir rs pRIiq ipAwrI ]8]1]7]

gUjrI mhlw 5 G{ 2
< siqgur pRswid ]

rwjn mih qUM rwjw khIAih BUmn mih BUmw ] Twkur mih Tkurwe qyrI komn isir komw

]1] ipqw myro bfo DnI Agmw ] asqiq kvn krIjY krqy pyiK rhy ibsmw ]1] rhwa ]

su
K
IAn
mih
su
K
IAw
qU
M
khIAih
dwqn
isir
dwqw
]
qy
j
n
mih
qy
j
vM
s
I
khIAih
rsIAn

mih rwqw ]2] sUrn mih sUrw qUM khIAih Bogn mih BogI ] gRsqn mih qUM bfo ghsqI
jogn mih jogI ]3] krqn mih qUM krqw khIAih Awcwrn mih AwcwrI ] swhn mih
qUM swcw swhw vwpwrn mih vwpwrI ]4] drbwrn mih qyro drbwrw srn pwln tIkw ]
liKmI kyqk gnI n jweAY gin n ska sIkw ]5] nwmn mih qyro pRB nwmw igAwnn
mih igAwnI ] jugqn mih qyrI pRB jugqw iesnwnn mih iesnwnI ]6] isDn mih
qyrI pRB isDw krmn isir krmw ] AwigAw mih qyrI pRB AwigAw hukmn isir hukmw

508

]7] ija bolwvih iqa bolh suAwmI kudriq kvn hmwrI ] swDsMig nwnk jsu gwieAo jo
pRB kI Aiq ipAwrI ]8]1]8]

gUjrI mhlw 5 G{ 4
< siqgur pRswid ]
nwQ nrhr dIn bMDv piqq pwvn dyv ] BY ws nws pwl gux iniD sPl suAwmI syv
]1] hir gopwl gur goibMd ] crx srx dieAwl kysv qwir jg Bv isMD ]1] rhwa ]
kwm koD hrn md moh dhn murwir mn mkrMd ] jnm mrx invwir DrxIDr piq rwKu
prmwnd ]2] jlq Aink qrMg mwieAw gur igAwn hir ird mMq ] Cyid AhbuiD k{xw mY
icMq myit purK Anq ]3] ismir smrQ pl mhUrq pRB iDAwnu shj smwiD ] dIn dieAwl

pRsn pUrn jwcIAY rj swD ]4] moh imQn durMq Awsw bwsnw ibkwr ] rKu Drm Brm

ibdwir mn qy aD{ hir inrMkwr ]5] DnwiF AwiF BMfwr hir iniD hoq ijnw n cIr ] Kl

mugD mUV ktw$X sRIDr BE gux miq DIr ]6] jIvn mukq jgdIs jip mn Dwir ird prqIiq

] jIA dieAw mieAw srb rmxM prm hsh rIiq ]7] dyq drsnu sRvn hir jsu rsn nwm

acwr
]
AM
g
sM
g
Bgvwn
prsn
pR
B
nwnk
piqq
aDwr
]8]1]2]5]1]1]2]57]

gU
j
rI
kI
vwr
mhlw
3
iskM
d
r
ibrwihm
kI
vwr
kI
Du
n
I
gwaxI
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

sloku m 3 ] iehu jgqu mmqw muAw jIvx kI ibiD nwih ] gur kY BwxY jo clY qW

jIvx pdvI pwih ] Aoie sdw sdw jn jIvqy jo hir crxI icqu lwih ] nwnk ndrI
min vsY gurmuiK shij smwih ]1] m 3 ] AMdir shsw duKu hY AwpY isir DMDY mwr ]
dUjY Bwie suqy kbih n jwgih mwieAw moh ipAwr ] nwmu n cyqih sbdu n vIcwrih iehu

509

mnmuK kw Awcw{ ] hir nwmu n pwieAw jnmu ibrQw gvwieAw nwnk jmu mwir kry KuAwr ]2]
paVI ] Awpxw Awpu apwieAonu qdhu ho{ n koe ] mqw msUriq Awip kry jo kry su hoe ] qdhu
Awkwsu n pwqwlu hY nw Y loe ] qdhu Awpy Awip inrMkw{ hY nw Aopiq hoe ] ija iqsu BwvY
iqvY kry iqsu ibnu Av{ n koe ]1] sloku m 3 ] swihbu myrw sdw hY idsY sbdu kmwie ] Aohu
AahwxI kdy nwih nw AwvY nw jwie ] sdw sdw so syvIAY jo sB mih rhY smwie ] Av{ dUjw
ika syvIAY jMmY qY mir jwie ] inhPlu iqn kw jIivAw ij Ksmu n jwxih Awpxw AvrI ka
icqu lwie ] nwnk Ev n jwpe krqw kyqI dyie sjwie ]1] m 3 ] scw nwmu iDAweAY sBo
vrqY scu ] nwnk hukmu buiJ prvwxu hoie qw Plu pwvY scu ] kQnI bdnI krqw iPrY hukmY mUil

n buJe AMDw kcu inkcu ]2] paVI ] sMjogu ivjogu apwieAonu sstI kw mUlu rcwieAw ] hukmI

ssit swjIAnu joqI joiq imlwieAw ] joqI hUM sBu cwnxw siqguir sbdu suxwieAw ] bRhmw

ibsnu mhysu Y gux isir DMDY lwieAw ] mwieAw kw mUlu rcwieAonu qurIAw suKu pwieAw ]2]

sloku m 3 ] so jpu so qpu ij siqgur BwvY ] siqgur kY BwxY vifAwe pwvY ] nwnk Awpu Coif

gu
r
mwih
smwvY
]1]
m
3
]
gu
r
kI
isK
ko
ivrlw
ly
v
Y
]
nwnk
ijsu
Awip
vifAwe
dy
v
Y

]2] paVI ] mwieAw mohu AigAwnu hY ibKmu Aiq BwrI ] pQr pwp bhu lidAw ika qrIAY
qwrI ] Anidnu BgqI riqAw hir pwir aqwrI ] gur sbdI mnu inrmlw hamY Cif ivkwrI ]
hir hir nwmu iDAweAY hir hir insqwrI ]3] sloku ] kbIr mukiq duAwrw sMkuVw rwe
dsvY Bwie ] mnu qa mYglu hoie rhw inkisAw ika kir jwie ] AYsw siqgu{ jy imlY quTw
kry pswa ] mukiq duAwrw moklw shjy Awva jwa ]1] m 3 ] nwnk mukiq duAwrw Aiq
nIkw nwn@w hoie su jwie ] hamY mnu AsQUlu hY ika kir ivcu dy jwie ] siqgur imilAY hamY

510

ge joiq rhI sB Awie ] iehu jIa sdw mukqu hY shjy rihAw smwie ]2] paVI ] pRiB sMsw{
apwie kY vis AwpxY kIqw ] gxqY pRBU n pweAY dUjY BrmIqw ] siqgur imilAY jIvqu mrY buiJ
sic smIqw ] sbdy hamY KoeAY hir myil imlIqw ] sB ikCu jwxY kry Awip Awpy ivgsIqw
]4] sloku m 3 ] siqgur isa icqu n lwieAo nwmu n visAo min Awie ] iDRgu ievyhw jIivAw
ikAw jug mih pwieAw Awie ] mwieAw KotI rwis hY Ek csy mih pwju lih jwie ] hQhu CuVkI
qnu isAwhu hoie bdnu jwie kumlwie ] ijn siqgur isa icqu lwieAw iqn@ suKu visAw min
Awie ] hir nwmu iDAwvih rMg isa hir nwim rhy ilv lwie ] nwnk siqgur so Dnu
saipAw ij jIA mih rihAw smwie ] rMgu iqsY ka Aglw vnI cVY cVwie ]1] m 3 ]

mwieAw hoe nwgnI jgiq rhI lptwie ] ies kI syvw jo kry iqs hI ka iPir Kwie ] gurmuiK

koe gwrV iqin mil dil lwe pwie ] nwnk sye abry ij sic rhy ilv lwie ]2]

paVI ] FwFI kry pukwr pRBU suxwiesI ] AMdir DIrk hoie pUrw pwiesI ] jo Duir iliKAw

lyKu sy krm kmwiesI ] jw hovY Ksmu dieAwlu qw mhlu G{ pwiesI ] so pRBu myrw Aiq vfw

gu
r
mu
i
K
my
l
wiesI
]5]
slok
m
3
]
sBnw
kw
shu
Eku
hY
sd
hI
rhY
hjU
i
r
]
nwnk
hu
k
mu
n

mne qw Gr hI AMdir dUir ] hukmu BI iqn@w mnwiesI ijn@ ka ndir kryie ] hukmu mMin
suKu pwieAw pRym suhwgix hoie ]1] m 3 ] rYix sbwe jil mue kMq n lwieAo Bwa ] nwnk
suiK vsin suohwgxI ijn@ ipAwrw purKu hir rwa ]2] paVI ] sBu jgu iPir mY dyiKAw hir
ieko dwqw ] apwie ikqY n pweAY hir krm ibDwqw ] gur sbdI hir min vsY hir shjy
jwqw ] AMdrhu qsnw Agin buJI hir AMmq sir nwqw ] vfI vifAwe vfy kI gurmuiK
bolwqw ]6] sloku m 3 ] kwieAw hs ikAw pRIiq hY ij pieAw hI Cif jwie ] Es no kUV

511

boil ik KvwlIAY ij clidAw nwil n jwie ] kwieAw imtI AMDu hY paxY puChu jwie ] ha qw
mwieAw moihAw iPir iPir Awvw jwie ] nwnk hukmu n jwqo Ksm kw ij rhw sic smwie ]1]
m 3 ] Eko inhcl nwm Dnu ho{ Dnu AwvY jwie ] iesu Dn ka qsk{ joih n ske nw Aockw
lY jwie ] iehu hir Dnu jIAY syqI riv rihAw jIAY nwly jwie ] pUry gur qy pweAY mnmuiK plY
n pwie ] Dnu vwpwrI nwnkw ijn@w nwm Dnu KitAw Awie ]2] paVI ] myrw swihbu Aiq vfw
scu gihr gMBIrw ] sBu jgu iqs kY vis hY sBu iqs kw cIrw ] gur prswdI pweAY inhclu Dnu
DIrw ] ikrpw qy hir min vsY BytY gu{ sUrw ] guxvMqI swlwihAw sdw iQ{ inhclu hir pUrw
]7] sloku m 3 ] iDRgu iqn@w dw jIivAw jo hir suKu prhir iqAwgdy duKu hamY pwp kmwie ]

mnmuK AigAwnI mwieAw moih ivAwpy iqn@ bUJ n kwe pwie ] hliq pliq Aoie suKu n

pwvih AMiq gE pCuqwie ] gur prswdI ko nwmu iDAwE iqsu hamY ivchu jwie ] nwnk ijsu

pUrib hovY iliKAw so gur crxI Awie pwie ]1] m 3 ] mnmuKu Dw kalu hY nw iqsu Bgiq

n nwa ] skqI AMdir vrqdw kUV iqs kw hY apwa ] iqs kw AMd{ icqu n iBje muiK PIkw

Awlwa
]
Aoie
Drim
rlwE
nw
rlin@
Aonw
AM
d
ir
kU
V

su
A
wa
]
nwnk
krqY
bxq
bxwe

mnmuK kUV boil boil fuby gurmuiK qry jip hir nwa ]2] paVI ] ibnu bUJy vfw Py{ pieAw
iPir AwvY jwe ] siqgur kI syvw n kIqIAw AMiq gieAw pCuqwe ] AwpxI ikrpw kry gu{
pweAY ivchu Awpu gvwe ] qsnw BuK ivchu aqrY suKu vsY min Awe ] sdw sdw swlwhIAY
ihrdY ilv lwe ]8] sloku m 3 ] ij siqgu{ syvy Awpxw iqs no pUjy sBu koie ] sBnw apwvw
isir apwa hY hir nwmu prwpiq hoie ] AMqir sIql swiq vsY jip ihrdY sdw suKu hoie ]
AMmqu Kwxw AMmqu pYnxw nwnk nwmu vfwe hoie ]1] m 3 ] E mn gur kI isK suix hir

512

pwvih guxI inDwnu ] hir suKdwqw min vsY hamY jwie gumwnu ] nwnk ndrI pweAY qw
Anidnu lwgY iDAwnu ]2] paVI ] squ sMqoKu sBu scu hY gurmuiK pivqw ] AMdrhu kptu ivkw{
gieAw mnu shjy ijqw ] qh joiq pRgwsu And rsu AigAwnu givqw ] Anidnu hir ky gux rvY
gux prgtu ikqw ] sBnw dwqw Eku hY ieko hir imqw ]9] sloku m 3 ] bRhmu ibMdy so bRwhmxu
khIAY ij Anidnu hir ilv lwE ] siqgur puCY scu sMjmu kmwvY hamY rogu iqsu jwE ] hir gux
gwvY gux sMgRhY joqI joiq imlwE ] iesu jug mih ko ivrlw bRhm igAwnI ij hamY myit smwE ]
nwnk iqs no imilAw sdw suKu pweAY ij Anidnu hir nwmu iDAwE ]1] m 3 ] AMqir kptu
mnmuK AigAwnI rsnw JUTu bolwie ] kpit kIqY hir purKu n BIjY inq vyKY suxY suBwie ] dUjY

Bwie jwie jgu prboDY ibKu mwieAw moh suAwie ] iequ kmwxY sdw duKu pwvY jMmY mrY iPir AwvY

jwie ] shsw mUil n cuke ivic ivstw pcY pcwie ] ijs no pw kry myrw suAwmI iqsu gur kI

isK suxwie ] hir nwmu iDAwvY hir nwmo gwvY hir nwmo AMiq Cfwie ]2] paVI ] ijnw hukmu

mnwieAonu qy pUry sMswir ] swihbu syvin@ Awpxw pUrY sbid vIcwir ] hir kI syvw cwkrI scY

sbid
ipAwir
]
hir
kw
mhlu
iqn@
I
pwieAw
ijn@
hamY
ivchu
mwir
]
nwnk
gu
r
mu
i
K
imil
rhy

jip hir nwmw ar Dwir ]10] sloku m 3 ] gurmuiK iDAwn shj Duin apjY sic nwim icqu
lwieAw ] gurmuiK Anidnu rhY rMig rwqw hir kw nwmu min BwieAw ] gurmuiK hir vyKih
gurmuiK hir bolih gurmuiK hir shij rMgu lwieAw ] nwnk gurmuiK igAwnu prwpiq hovY iqmr
AigAwnu ADy{ cukwieAw ] ijs no krmu hovY Duir pUrw iqin gurmuiK hir nwmu iDAwieAw ]1]
m 3 ] siqgu{ ijnw n syivAo sbid n lgo ipAw{ ] shjy nwmu n iDAwieAw ikqu AwieAw
sMswir ] iPir iPir jUnI pweAY ivstw sdw KuAw{ ] kUVY lwlic ligAw nw arvw{ n pw{

513

] nwnk gurmuiK abry ij Awip myly krqwir ]2] paVI ] Bgq scY dir sohdy scY sbid
rhwE ] hir kI pRIiq iqn pjI hir pRym kswE ] hir rMig rhih sdw rMig rwqy rsnw hir
rsu ipAwE ] sPlu jnmu ijn@I gurmuiK jwqw hir jIa irdY vswE ] bwJu gu} iPrY ibllwdI
dUjY Bwie KuAwE ]11] sloku m 3 ] kiljug mih nwmu inDwnu BgqI KitAw hir aqm pdu
pwieAw ] siqgur syiv hir nwmu min vswieAw Anidnu nwmu iDAwieAw ] ivcy gh gur bcin
adwsI hamY mohu jlwieAw ] Awip qirAw kul jgqu qrwieAw Dnu jxydI mwieAw ] AYsw
siqgu{ soe pwE ijsu Duir msqik hir iliK pwieAw ] jn nwnk bilhwrI gur Awpxy ivthu
ijin BRim Bulw mwrig pwieAw ]1] m 3 ] Y gux mwieAw vyiK Buly ija dyiK dIpik pqMg

pcwieAw ] pMifq Buil Buil mwieAw vyKih idKw iknY ikhu Awix cVwieAw ] dUjY Bwie pVih

inq ibiKAw nwvhu diX KuAwieAw ] jogI jMgm sMinAwsI Buly Aon@w Ahkw{ bhu grbu

vDwieAw ] Cwdnu Bojnu n lYhI sq iBiKAw mnhiT jnmu gvwieAw ] EqiVAw ivchu so jnu

smDw ijin gurmuiK nwmu iDAwieAw ] jn nwnk iks no AwiK suxweAY jw krdy siB krwieAw

]2]
paVI
]
mwieAw
mohu
pry
q
u
hY
kwmu
k
o
Du
Ahkwrw
]
Eh
jm
kI
isrkwr
hY
En@
w
apir
jm
kw

fMfu krwrw ] mnmuK jm mig pweAin@ ijn@ dUjw Bwa ipAwrw ] jm puir bDy mwrIAin ko suxY
n pUkwrw ] ijs no pw kry iqsu gu{ imlY gurmuiK insqwrw ]12] sloku m 3 ] hamY mmqw
mohxI mnmuKw no ge Kwie ] jo moih dUjY icqu lwiedy iqnw ivAwip rhI lptwie ] gur kY sbid
prjwlIAY qw Eh ivchu jwie ] qnu mnu hovY ajlw nwmu vsY min Awie ] nwnk mwieAw kw
mwrxu hir nwmu hY gurmuiK pwieAw jwie ]1] m 3 ] iehu mnu kyqiVAw jug BrimAw iQ{
rhY n AwvY jwie ] hir Bwxw qw BrmwieAnu kir prpMcu Kylu apwie ] jw hir bKsy qw gur

514

imlY AsiQ{ rhY smwie ] nwnk mn hI qy mnu mwinAw nw ikCu mrY n jwie ]2] paVI ]
kwieAw kotu Apw{ hY imlxw sMjogI ] kwieAw AMdir Awip vis rihAw Awpy rs BogI ] Awip
AqIqu Ailpqu hY inrjogu hir jogI ] jo iqsu BwvY so kry hir kry su hogI ] hir gurmuiK nwmu
iDAweAY lih jwih ivjogI ]13] sloku m 3 ] vwhu vwhu Awip AKwiedw gur sbdI scu soie
] vwhu vwhu isPiq slwh hY gurmuiK bUJY koie ] vwhu vwhu bwxI scu hY sic imlwvw hoie ] nwnk
vwhu vwhu kriqAw pRBu pwieAw krim prwpiq hoie ]1] m 3 ] vwhu vwhu krqI rsnw sbid
suhwe ] pUrY sbid pRBu imilAw Awe ] vfBwgIAw vwhu vwhu muhhu kFwe ] vwhu vwhu krih
sye jn sohxy iqn@ ka prjw pUjx Awe ] vwhu vwhu krim prwpiq hovY nwnk dir scY

soBw pwe ]2] paVI ] bjr kpwt kwieAw gV@ BIqir kUV kusqu AiBmwnI ] Brim BUly

ndir n AwvnI mnmuK AMD AigAwnI ] apwie ikqY n lBnI kir ByK Qky ByKvwnI ]

gur sbdI KolweAin@ hir nwmu jpwnI ] hir jIa AMmq ibrKu hY ijn pIAw qy qpqwnI ]

14] sloku m 3 ] vwhu vwhu kriqAw rYix suiK ivhwie ] vwhu vwhu kriqAw sdw Andu hovY

my
r
I
mwie
]
vwhu
vwhu
kriqAw
hir
isa
ilv
lwie
]
vwhu
vwhu
krmI
bolY
bolwie
]
vwhu
vwhu

kriqAw soBw pwie ] nwnk vwhu vwhu siq rjwie ]1] m 3 ] vwhu vwhu bwxI scu hY gurmuiK
lDI Bwil ] vwhu vwhu sbdy acrY vwhu vwhu ihrdY nwil ] vwhu vwhu kriqAw hir pwieAw shjy
gurmuiK Bwil ] sy vfBwgI nwnkw hir hir irdY smwil ]2] paVI ] E mnw Aiq loBIAw
inq loBy rwqw ] mwieAw mnsw mohxI dh ids iPrwqw ] AgY nwa jwiq n jwiesI mnmuiK duKu
Kwqw ] rsnw hir rsu n ciKAo PIkw bolwqw ] ijnw gurmuiK AMmqu cwiKAw sy jn qpqwqw
]15] sloku m 3 ] vwhu vwhu iqs no AwKIAY ij scw gihr gMBI{ ] vwhu vwhu iqs no AwKIAY

515

ij guxdwqw miq DI{ ] vwhu vwhu iqs no AwKIAY ij sB mih rihAw smwie ] vwhu vwhu iqs no
AwKIAY ij dydw irjku sbwih ] nwnk vwhu vwhu ieko kir swlwhIAY ij siqgur dIAw idKwie
]1] m 3 ] vwhu vwhu gurmuK sdw krih mnmuK mrih ibKu Kwie ] Aonw vwhu vwhu n Bwve
duKy duiK ivhwie ] gurmuiK AMmqu pIvxw vwhu vwhu krih ilv lwie ] nwnk vwhu vwhu krih
sy jn inrmly qBvx soJI pwie ]2] paVI ] hir kY BwxY gu{ imlY syvw Bgiq bnIjY ] hir
kY BwxY hir min vsY shjy rsu pIjY ] hir kY BwxY suKu pweAY hir lwhw inq lIjY ] hir kY
qKiq bhwlIAY inj Gir sdw vsIjY ] hir kw Bwxw iqnI mMinAw ijnw gu} imlIjY ]16]
sloku m 3 ] vwhu vwhu sy jn sdw krih ijn@ ka Awpy dyie buJwie ] vwhu vwhu kriqAw mnu

inrmlu hovY hamY ivchu jwie ] vwhu vwhu gurisKu jo inq kry so mn icMidAw Plu pwie ] vwhu

vwhu krih sy jn sohxy hir iqn@ kY sMig imlwie ] vwhu vwhu ihrdY acrw muKhu BI vwhu vwhu

krya ] nwnk vwhu vwhu jo krih ha qnu mnu iqn@ ka dya ]1] m 3 ] vwhu vwhu swihbu scu

hY AMmqu jw kw nwa ] ijin syivAw iqin Plu pwieAw ha iqn bilhwrY jwa ] vwhu vwhu guxI

inDwnu
hY
ijs
no
dy
i
e
su
Kwie
]
vwhu
vwhu
jil
Qil
BrpU
{
hY
gu
r
mu
i
K
pwieAw
jwie
]
vwhu

vwhu gurisK inq sB krhu gur pUry vwhu vwhu BwvY ] nwnk vwhu vwhu jo min iciq kry iqsu
jmkMk{ nyiV n AwvY ]2] paVI ] hir jIa scw scu hY scI gurbwxI ] siqgur qy scu pCwxIAY
sic shij smwxI ] Anidnu jwgih nw svih jwgq rYix ivhwxI ] gurmqI hir rsu cwiKAw
sy pun prwxI ] ibnu gur iknY n pwieAo pic muE AjwxI ]17] sloku m 3 ] vwhu vwhu bwxI
inrMkwr hY iqsu jyvfu Av{ n koie ] vwhu vwhu Agm AQwhu hY vwhu vwhu scw soie ] vwhu vwhu
vyprvwhu hY vwhu vwhu kry su hoie ] vwhu vwhu AMmq nwmu hY gurmuiK pwvY koie ] vwhu vwhu krmI

516

pweAY Awip dieAw kir dyie ] nwnk vwhu vwhu gurmuiK pweAY Anidnu nwmu lEie ]1] m 3
] ibnu siqgur syvy swiq n Awve dUjI nwhI jwie ] jy bhuqyrw locIAY ivxu krmY n pwieAw
jwie ] ijn@w AMqir loB ivkw{ hY dUjY Bwie KuAwie ] jMmxu mrxu n cuke hamY ivic duKu pwie ]
ijn@w siqgur isa icqu lwieAw su KwlI koe nwih ] iqn jm kI qlb n hove nw Aoie duK
shwih ] nwnk gurmuiK abry scY sbid smwih ]2] paVI ] FwFI iqs no AwKIAY ij KsmY Dry
ipAw{ ] dir KVw syvw kry gur sbdI vIcw{ ] FwFI d{ G{ pwiesI scu rKY ar Dwir ] FwFI
kw mhlu Aglw hir kY nwie ipAwir ] FwFI kI syvw cwkrI hir jip hir insqwir ]18]
sloku m 3 ] gUjrI jwiq gvwir jw shu pwE Awpxw ] gur kY sbid vIcwir Anidnu hir jpu

jwpxw ] ijsu siqgu{ imlY iqsu Ba pvY sw kulvMqI nwir ] sw hukmu pCwxY kMq kw ijs no pw

kIqI krqwir ] Aoh kucjI kulKxI prhir CofI Bqwir ] BY pieAY mlu ktIAY inrml hovY srI{

] AMqir prgwsu miq qm hovY hir jip guxI ghI{ ] BY ivic bYsY BY rhY BY ivic kmwvY kwr ]

AYQY suKu vifAweAw drgh moK duAwr ] BY qy inrBa pweAY imil joqI joiq Apwr ] nwnk

KsmY
BwvY
sw
BlI
ijs
no
Awpy
bKsy
krqw{
]1]
m
3
]
sdw
sdw
swlwhIAY
scy
ka
bil
jwa

] nwnk Eku Coif dUjY lgY sw ijhvw jil jwa ]2] paVI ] AMsw Aaqw{ apwieAonu Bwa
dUjw kIAw ] ija rwjy rwju kmwvdy duK suK iBVIAw ] es{ bRhmw syvdy AMqu iqn@I n lhIAw ]
inrBa inrMkw{ AlKu hY gurmuiK pRgtIAw ] iqQY sogu ivjogu n ivAwpe AsiQ{ jig QIAw
]19] sloku m 3 ] Ehu sBu ikCu Awvx jwxu hY jyqw hY Awkw{ ] ijin Ehu lyKw iliKAw so hoAw
prvwxu ] nwnk jy ko Awpu gxwiedw so mUrKu gwvw{ ]1] m 3 ] mnu kuMc{ pIlku gu} igAwnu
kuMfw jh iKMcy qh jwie ] nwnk hsqI kuMfy bwhrw iPir iPir aJiV pwie ]2] paVI ] iqsu AwgY

517

Ardwis ijin apwieAw ] siqgu{ Apxw syiv sB Pl pwieAw ] AMmq hir kw nwa sdw
iDAwieAw ] sMq jnw kY sMig duKu imtwieAw ] nwnk BE AicMqu hir Dnu inhclwieAw ]20]
slok m 3 ] Kyiq imAwlw acIAw G{ acw inrxa ] mhl BgqI Gir srY sjx pwhuixAa
] brsnw q brsu Gnw bhuiV brsih kwih ] nwnk iqn@ bilhwrxY ijn@ gurmuiK pwieAw mn
mwih ]1] m 3 ] imTw so jo Bwvdw sjxu so ij rwis ] nwnk gurmuiK jwxIAY jw ka Awip
kry prgwsu ]2] paVI ] pRB pwis jn kI Ardwis qU scw sWe ] qU rKvwlw sdw sdw ha
quDu iDAwe ] jIA jMq siB qyirAw qU rihAw smwe ] jo dws qyry kI inMdw kry iqsu mwir pcwe
] icMqw Cif AicMqu rhu nwnk lig pwe ]21] slok m 3 ] Awsw krqw jgu muAw Awsw mrY

n jwie ] nwnk Awsw pUrIAw scy isa icqu lwie ]1] m 3 ] Awsw mnsw mir jwiesI ijin

kIqI so lY jwie ] nwnk inhclu ko nhI bwJhu hir kY nwie ]2] paVI ] Awpy jgqu apwieAonu

kir pUrw Qwtu ] Awpy swhu Awpy vxjwrw Awpy hI hir hwtu ] Awpy swg{ Awpy boihQw Awpy hI

Kyvwtu ] Awpy gu{ cylw hY Awpy Awpy dsy Gwtu ] jn nwnk nwmu iDAwie qU siB iklivK kwtu

]22]1]
su
D
u

rwgu gUjrI vwr mhlw 5


< siqgur pRswid ]

sloku
m
5
]
AM
q
ir
gu
{
AwrwDxw
ijhvw
jip
gu
r
nwa
]
ny

I
siqgu
{
py
K
xw
sR
v
xI
su
n
xw

gur nwa ] siqgur syqI riqAw drgh pweAY Twa ] khu nwnk ikrpw kry ijs no Eh vQu dyie
] jg mih aqm kwFIAih ivrly kye kyie ]1] m 5 ] rKy rKxhwir Awip abwirAnu ] gur kI
pYrI pwie kwj svwirAnu ] hoAw Awip dieAwlu mnhu n ivswirAnu ] swD jnw kY sMig Bvjlu
qwirAnu ] swkq inMdk dust iKn mwih ibdwirAnu ] iqsu swihb kI tyk nwnk mnY mwih ]

518

ijsu ismrq suKu hoie sgly dUK jwih ]2] paVI ] Akul inrMjn purKu Agmu ApwrIAY ] sco
scw scu scu inhwrIAY ] kUV n jwpY ikCu qyrI DwrIAY ] sBsY dy dwqw{ jyq apwrIAY ] iekqu
sUiq proie joiq sMjwrIAY ] hukmy Bvjl mMiJ hukmy qwrIAY ] pRB jIa quDu iDAwE soie ijsu Bwgu
mQwrIAY ] qyrI giq imiq lKI n jwie ha quDu bilhwrIAY ]1] sloku m 5 ] jw qUM qusih
imhrvwn AicMqu vsih mn mwih ] jw qUM qusih imhrvwn na iniD Gr mih pwih ] jw qUM qusih
imhrvwn qw gur kw mM kmwih ] jw qUM qusih imhrvwn qw nwnk sic smwih ]1] m 5 ]
ikqI bYhin@ bYhxy mucu vjwiein vj ] nwnk scy nwm ivxu iksY n rhIAw lj ]2] paVI ] quDu
iDAwiein@ byd kqybw sxu KVy ] gxqI gxI n jwie qyrY dir pVy ] bRhmy quDu iDAwiein@ ieMd

ieMdwsxw ] sMkr ibsn Avqwr hir jsu muiK Bxw ] pIr ipkwbr syK mswiek AalIE ] Aoiq

poiq inrMkwr Git Git malIE ] kUVhu kry ivxwsu Drmy qgIAY ] ijqu ijqu lwieih Awip iqqu

iqqu lgIAY ]2] sloku m 5 ] cMigAweI Awlku kry buirAweI hoie sy{ ] nwnk Aju kil AwvsI

gwPl PwhI py{ ]1] m 5 ] ikqIAw kuFMg guJw QIAY n ihqu ] nwnk qY sih FikAw mn mih

scw
imqu
]2]
paVI
]
ha
mwga
qu
J
Y
dieAwl
kir
dwsw
goilAw
]
na
iniD
pwe
rwju
jIvw

boilAw ] AMmq nwmu inDwnu dwsw Gir Gxw ] iqn kY sMig inhwlu sRvxI jsu suxw ] kmwvw
iqn kI kwr srI{ pivqu hoie ] pKw pwxI pIis ibgsw pYr Doie ] Awphu kCU n hoie pRB ndir
inhwlIAY ] moih inrgux idcY Qwa sMq Drm swlIAY ]3] slok m 5 ] swjn qyry crn kI hoie
rhw sd DUir ] nwnk srix quhwrIAw pyKa sdw hjUir ]1] m 5 ] piqq punIq AsMK hoih
hir crxI mnu lwg ] ATsiT qIrQ nwmu pRB ijsu nwnk msqik Bwg ]2] paVI ] inq
jpIAY swis igrwis nwa prvidgwr dw ] ijs no kry rhm iqsu n ivswrdw ] Awip apwvxhwr

519

Awpy hI mwrdw ] sBu ikCu jwxY jwxu buiJ vIcwrdw ] Aink }p iKn mwih kudriq Dwrdw ]
ijs no lwie sic iqsih aDwrdw ] ijs dY hovY vil su kdy n hwrdw ] sdw ABgu dIbwxu hY ha
iqsu nmskwrdw ]4] slok m 5 ] kwmu koDu loBu CofIAY dIjY Agin jlwie ] jIvidAw inq
jwpIAY nwnk swcw nwa ]1] m 5 ] ismrq ismrq pRBu Awpxw sB Pl pwE Awih ] nwnk
nwmu ArwiDAw gur pUrY dIAw imlwie ]2] paVI ] so mukqw sMswir ij guir apdyisAw ] iqs kI
ge blwie imty AMdyisAw ] iqs kw drsnu dyiK jgqu inhwlu hoie ] jn kY sMig inhwlu pwpw
mYlu Doie ] AMmqu swcw nwa AoQY jwpIAY ] mn ka hoie sMqoKu BuKw DRwpIAY ] ijsu Git visAw
nwa iqsu bMDn kwtIAY ] gur prswid iknY ivrlY hir Dnu KwtIAY ]5] slok m 5 ] mn

mih icqva icqvnI admu kra aiT nIq ] hir kIrqn kw Awhro hir dyhu nwnk ky mIq

]1] m 5 ] sit Dwir pRiB rwiKAw mnu qnu rqw mUil ] nwnk jo pRB BwxIAw mra ivcwrI

sUil ]2] paVI ] jIA kI ibrQw hoie su gur pih Ardwis kir ] Coif isAwxp sgl mnu qnu

Arip Dir ] pUjhu gur ky pYr durmiq jwie jir ] swD jnw kY sMig Bvjlu ibKmu qir ] syvhu

siqgu
r
dy
v
AgY
n
mrhu
fir
]
iKn
mih
kry
inhwlu
xy
su
B
r
Bir
]
mn
ka
hoie
sM
q
oKu

iDAweAY sdw hir ] so lgw siqgur syv jw ka krmu Duir ]6] slok m 5 ] lgVI suQwin
joVxhwrY joVIAw ] nwnk lhrI lK sY Awn fubx dyie n mw iprI ]1] m 5 ] bin BIhwvlY
ihku swQI lDmu duK hrqw hir nwmw ] bil bil jwe sMq ipAwry nwnk pUrn kwmW ]2]
paVI ] pweAin siB inDwn qyrY rMig riqAw ] n hovI pCoqwa quD no jpiqAw ] phuic n
skY koie qyrI tyk jn ] gur pUry vwhu vwhu suK lhw icqwir mn ] gur pih isPiq BMfw{ krmI
pweAY ] siqgur ndir inhwl bhuiV n DweAY ] rKY Awip dieAwlu kir dwsw Awpxy ] hir

520

hir hir hir nwmu jIvw suix suxy ]7] slok m 5 ] pRym ptolw qY sih idqw Fkx kU piq myrI ]
dwnw bInw swe mYfw nwnk swr n jwxw qyrI ]1] m 5 ] qYfY ismrix hBu ikCu lDmu ibKmu
n ifTmu koe ] ijsu piq rKY scw swihbu nwnk myit n skY koe ]2] paVI ] hovY suKu Gxw diX
iDAwieAY ] vM\Y rogw Gwix hir gux gwieAY ] AMdir vrqY TwiF pRiB iciq AwieAY ] pUrn hovY
Aws nwie mMin vswieAY ] koie n lgY ibGnu Awpu gvwieAY ] igAwn pdwrQu miq gur qy
pwieAY ] iqin pwE sBy Qok ijsu Awip idvwieAY ] qUM sBnw kw Ksmu sB qyrI CwieAY ]8]
slok m 5 ] ndI qrMdVI mYfw Koju n KuMBY mMiJ muhbiq qyrI ] qa sh crxI mYfw hIAVw sIqmu
hir nwnk qulhw byVI ]1] m 5 ] ijn@w idsMdiVAw durmiq vM\Y im AswfVy sye ] ha FUFydI

jgu sbwieAw jn nwnk ivrly kye ]2] paVI ] AwvY swihbu iciq qyirAw Bgqw ifiTAw ]

mn kI ktIAY mYlu swDsMig vuiTAw ] jnm mrx Ba ktIAY jn kw sbdu jip ] bMDn Kolin@

sMq dUq siB jwih Cip ] iqsu isa lwiein@ rMgu ijs dI sB DwrIAw ] cI hUM cw Qwnu Agm

ApwrIAw ] rYix idnsu kr joiV swis swis iDAweAY ] jw Awpy hoie dieAwlu qW Bgq sMgu

pwe
A
Y
]9]
slok
m
5
]
bwir
ivfwnVY
hu
M
m
s
Du
M
m
s
kU
k
w
pe
A
w
rwhI
]
qa
sh
sy
q
I
lgVI

forI nwnk And syqI bnu gwhI ]1] m 5 ] scI bYsk iqn@w sMig ijn sMig jpIAY nwa ] iqn@
sMig sMgu n kIce nwnk ijnw Awpxw suAwa ]2] paVI ] sw vylw prvwxu ijqu siqgu{
ByitAw ] hoAw swDU sMgu iPir dUK n qyitAw ] pwieAw inhclu Qwnu iPir griB n lyitAw ]
ndrI AwieAw ieku sgl bRhmyitAw ] qqu igAwnu lwie iDAwnu sit smyitAw ] sBo jpIAY
jwpu ij muKhu bolyitAw ] hukmy buiJ inhwlu suiK suKyitAw ] priK KjwnY pwE sy bhuiV n KoitAw
]10] sloku m 5 ] ivCohy jMbUr Kvy n vM\in gwKVy ] jy so DxI imlin nwnk suK sMbUh scu ]1]

521

m 5 ] ijmI vsMdI pwxIAY eDxu rKY Bwih ] nwnk so shu Awih jw kY AwFil hBu ko ]2]
paVI ] qyry kIqy kMm quDY hI gocry ] soe vrqY jig ij kIAw quDu Dury ] ibsmu BE ibsmwd dyiK
kudriq qyrIAw ] srix pry qyrI dws kir giq hoie myrIAw ] qyrY hiQ inDwnu BwvY iqsu dyih ]
ijs no hoie dieAwlu hir nwmu syie lyih ] Agm Agocr byAMq AMqu n pweAY ] ijs no hoih
pwlu su nwmu iDAweAY ]11] slok m 5 ] kVCIAw iPrMin@ suAwa n jwxin@ su\IAw ] sye
muK idsMin@ nwnk rqy pRym ris ]1] m 5 ] KojI lDmu Koju CfIAw ajwiV ] qY sih idqI vwiV
nwnk Kyqu n iCje ]2] paVI ] AwrwiDhu scw soie sBu ikCu ijsu pwis ] duhw isirAw Ksmu
Awip iKn mih kry rwis ] iqAwghu sgl apwv iqs kI Aot ghu ] pa srxwe Bij suKI hUM suK

lhu ] krm Drm qqu igAwnu sMqw sMgu hoie ] jpIAY AMmq nwmu ibGnu n lgY koie ] ijs no

Awip dieAwlu iqsu min vuiTAw ] pweAin@ siB inDwn swihib quiTAw ]12] slok m 5 ]

lDmu lBxhw{ krmu krMdo mw iprI ] ieko isrjxhw{ nwnk ibAw n psIAY ]1] m 5 ]

pwpiVAw pCwiV bwxu scwvw sMin@ kY ] gur mMVw icqwir nwnk duKu n QIve ]2] paVI ]

vwhu
vwhu
isrjxhwr
pwe
A
nu
TwiF
Awip
]
jIA
jM
q
imhrvwnu
iqs
no
sdw
jwip
]
dieAw
DwrI

smriQ cuky ibl iblwp ] nTy qwp duK rog pUry gur pRqwip ] kIqIAnu AwpxI rK grIb
invwij Qwip ] Awpy lieAnu Cfwie bMDn sgl kwip ] iqsn buJI Aws punI mn sMqoiK DRwip
] vfI hUM vfw Apwr Ksmu ijsu lypu n puMin pwip ]13] slok m 5 ] jw ka BE pwl pRB
hir hir sye jpwq ] nwnk pRIiq lgI iqn rwm isa Bytq swD sMgwq ]1] m 5 ] rwmu
rmhu bfBwgIho jil Qil mhIAil soie ] nwnk nwim ArwiDAY ibGnu n lwgY koie ]2]
paVI ] Bgqw kw boilAw prvwxu hY drgh pvY Qwie ] Bgqw qyrI tyk rqy sic nwie ] ijs no

522

hoie pwlu iqs kw dUKu jwie ] Bgq qyry dieAwl Aon@w imhr pwie ] dUKu drdu vf rogu n pohy
iqsu mwie ] Bgqw Ehu ADw{ gux goivMd gwie ] sdw sdw idnu rYix ieko ieku iDAwie ] pIviq
AMmq nwmu jn nwmy rhy AGwie ]14] slok m 5 ] koit ibGn iqsu lwgqy ijs no ivsrY
nwa ] nwnk Anidnu iblpqy ija suM\Y Gir kwa ]1] m 5 ] iprI imlwvw jw QIAY swe
suhwvI {iq ] GVI muhqu nh vIsrY nwnk rvIAY inq ]2] paVI ] sUrbIr vrIAwm iknY n
hoVIAY ] Paj sqwxI hwT pMcw joVIAY ] ds nwrI AaDUq dyin cmoVIAY ] ijix ijix lYin@
rlwie Eho Enw loVIAY ] Y gux ien kY vis iknY n moVIAY ] Brmu kotu mwieAw Kwe khu ikqu
ibiD qoVIAY ] gu{ pUrw AwrwiD ibKm dlu PoVIAY ] ha iqsu AgY idnu rwiq rhw kr joVIAY

]15] slok m 5 ] iklivK sBy aqrin nIq nIq gux gwa ] koit klysw pjih nwnk

ibsrY nwa ]1] m 5 ] nwnk siqguir ByitAY pUrI hovY jugiq ] hsMidAw KylidAw pYnidAw

KwvMidAw ivcy hovY mukiq ]2] paVI ] so siqgu{ Dnu Dnu ijin Brm gV qoiVAw ] so siqgu{

vwhu vwhu ijin hir isa joiVAw ] nwmu inDwnu AKutu gu{ dyie dw}Ao ] mhw rogu ibkrwl iqnY

ibdw}Ao
]
pwieAw
nwmu
inDwnu
bhu
q
u
KjwinAw
]
ijqw
jnmu
Apw{
Awpu
pCwinAw
]
mihmw

khI n jwie gur smrQ dyv ] gur pwrbRhm prmysur AprMpr AlK AByv ]16] sloku m 5 ]
admu kryidAw jIa qUM kmwvidAw suK BuMcu ] iDAwieidAw qUM pRBU imlu nwnk aqrI icMq
]1] m 5 ] suB icMqn goibMd rmx inrml swDU sMg ] nwnk nwmu n ivsra iek GVI
kir ikrpw BgvMq ]2] paVI ] qyrw kIqw hoie q kwhy frpIAY ] ijsu imil jpIAY nwa iqsu
jIa ArpIAY ] AwieAY iciq inhwlu swihb bysumwr ] iqs no pohy kvxu ijsu vil inrMkwr ]
sBu ikCu iqs kY vis n koe bwhrw ] so Bgqw min vuTw sic smwhrw ] qyry dws iDAwiein

523

quDu qUM rKx vwilAw ] isir sBnw smrQu ndir inhwilAw ]17] slok m 5 ] kwm koD md
loB moh dust bwsnw invwir ] rwiK lyhu pRB Awpxy nwnk sd bilhwir ]1] m 5 ]
KWidAw KWidAw muhu GTw pYnidAw sBu AMgu ] nwnk iDRgu iqnw dw jIivAw ijn sic n lgo
rMgu ]2] paVI ] ija ija qyrw hukmu iqvY iqa hovxw ] jh jh rKih Awip qh jwie KVovxw
] nwm qyrY kY rMig durmiq Dovxw ] jip jip quDu inrMkwr Brmu Ba Kovxw ] jo qyrY rMig rqy sy
join n jovxw ] AMqir bwhir ieku nYx Alovxw ] ijn@I pCwqw hukmu iqn@ kdy n rovxw ] nwa
nwnk bKsIs mn mwih provxw ]18] slok m 5 ] jIvidAw n cyiqAo muAw rldVo Kwk ]
nwnk dunIAw sMig gudwirAw swkq mUV npwk ]1] m 5 ] jIvMidAw hir cyiqAw mrMidAw hir

rMig ] jnmu pdwrQu qwirAw nwnk swDU sMig ]2] paVI ] Awid jugwdI Awip rKx vwilAw

] scu nwmu krqw{ scu pswirAw ] xw khI n hoie Gty Git swirAw ] imhrvwn smrQ Awpy

hI GwilAw ] ijn@ min vuTw Awip sy sdw suKwilAw ] Awpy rcnu rcwie Awpy hI pwilAw ]

sBu ikCu Awpy Awip byAMq ApwirAw ] gur pUry kI tyk nwnk sMm@wilAw ]19] slok m 5 ]

Awid
miD
A{
AM
i
q
prmy
s
ir
riKAw
]
siqgu
i
r
idqw
hir
nwmu
AM
m

q
u
ciKAw
]
swDw
sM
g
u

Apw{ Anidnu hir gux rvY ] pwE mnorQ siB jonI nh BvY ] sBu ikCu krqy hiQ kwrxu jo krY
] nwnku mMgY dwnu sMqw DUir qrY ]1] m 5 ] iqs no mMin vswie ijin apwieAw ] ijin jin
iDAwieAw Ksmu iqin suKu pwieAw ] sPlu jnmu prvwnu gurmuiK AwieAw ] hukmY buiJ inhwlu
Ksim PurmwieAw ] ijsu hoAw Awip pwlu su nh BrmwieAw ] jo jo idqw Ksim soe suKu
pwieAw ] nwnk ijsih dieAwlu buJwE hukmu imq ] ijsih BulwE Awip mir mir jmih inq
]2] paVI ] inMdk mwry qqkwil iKnu itkx n idqy ] pRB dws kw duKu n Kiv skih PiV

524

jonI juqy ] mQy vwil pCwiVAnu jm mwrig muqy ] duiK lgY ibllwixAw nrik Goir suqy ] kMiT
lwie dws riKAnu nwnk hir sqy ]20] slok m 5 ] rwmu jphu vfBwgIho jil Qil pUrnu
soie ] nwnk nwim iDAwieAY ibGnu n lwgY koie ]1] m 5 ] koit ibGn iqsu lwgqy ijs no
ivsrY nwa ] nwnk Anidnu iblpqy ija suM\Y Gir kwa ]2] paVI ] ismir ismir dwqw{
mnorQ pUirAw ] ieC punI min Aws gE ivsUirAw ] pwieAw nwmu inDwnu ijs no Bwldw ] joiq
imlI sMig joiq rihAw Gwldw ] sUK shj Awnd vuTy iqqu Gir ] Awvx jwx rhy jnmu n qhw
mir ] swihbu syvku ieku ieku stwieAw ] gur pRswid nwnk sic smwieAw ]21]1]2] suDu

rwgu gUjrI Bgqw kI bwxI


< siqgur pRswid ]

sRI kbIr jIa kw capdw G{ 2 dUjw ] cwir pwv duie isMg guMg muK qb kYsy gun gehY ]

Tq bYTq Tygw pirhY qb kq mUf lukehY ]1] hir ibnu bYl ibrwny huehY ] Pwty nwkn

tUty kwDn koda ko Busu KehY ]1] rhwa ] swro idnu folq bn mhIAw Ajhu n pyt AGehY ]

jn
Bgqn
ko
kho
n
mwno
kIAo
Apno
pe
h
Y
]2]
du
K
su
K
krq
mhw
BR
i
m
bU
f
o
Aink
join

BrmehY ] rqn jnmu KoieAo pRBu ibsirAo iehu Aas{ kq pehY ]3] BRmq iPrq qylk ky
kip ija giq ibnu rYin ibhehY ] khq kbIr rwm nwm ibnu mUMf Duny pCuqehY ]4]1]
gUjrI G{ 3 ] muis muis rovY kbIr kI mwe ] E bwirk kYsy jIvih rGurwe ]1] qnnw bunnw
sBu qijAo hY kbIr ] hir kw nwmu iliK lIAo srIr ]1] rhwa ] jb lgu qwgw bwha byhI
] qb lgu ibsrY rwmu snyhI ]2] AoCI miq myrI jwiq julwhw ] hir kw nwmu lihAo mY lwhw
]3] khq kbIr sunhu myrI mwe ] hmrw ien kw dwqw Eku rGurwe ]4]2]

525

gUjrI sRI nwmdyv jI ky pdy G{ 1


< siqgur pRswid ]
jO rwju dyih q kvn bfwe ] jO BIK mMgwvih q ikAw Git jwe ]1] qUM hir Bju mn myry pdu
inrbwnu ] bhuir n hoie qyrw Awvn jwnu ]1] rhwa ] sB qY apwe Brm Bulwe ] ijs qUM
dyvih iqsih buJwe ]2] siqgu{ imlY q shsw jwe ] iksu ha pUja dUjw ndir n Awe
]3] EkY pwQr kIjY Bwa ] dUjY pwQr DrIAY pwa ] jy Aohu dya q Aohu BI dyvw ] kih nwmdya
hm hir kI syvw ]4]1] gUjrI G{ 1 ] mlY n lwCY pwr mlo prmlIAo bYTo rI Awe ] Awvq
iknY n pyiKAo kvnY jwxY rI bwe ]1] kaxu khY ikix bUJIAY rmeAw Awkulu rI bwe ]1]

rhwa ] ija AwkwsY pMKIAlo Koju inriKAo n jwe ] ija jl mwJY mwClo mwrgu pyKxo n jwe

]2] ija AwkwsY GVAlo mg qsnw BirAw ] nwmy cy suAwmI bITlo ijin qInY jirAw ]3]2]

gUjrI sRI rivdws jI ky pdy G{ 3


< siqgur pRswid ]

dU
D
u
q
bCrY
Qnhu
ibtwirAo
]
PU
l
u
Bvir
jlu
mIin
ibgwirAo
]1]
mwe
goibM
d
pU
j
w
khw

lY crwva ] Av{ n PUlu AnUpu n pwva ]1] rhwa ] mYlwgr byry hY BuieAMgw ] ibKu
AMmqu bsih iek sMgw ]2] DUp dIp nebydih bwsw ] kYsy pUj krih qyrI dwsw ]3]
qnu mnu Arpa pUj crwva ] gur prswid inrMjnu pwva ]4] pUjw Arcw Awih n qorI ]
kih rivdws kvn giq morI ]5]1]

gUjrI sRI qlocn jIa ky pdy G{ 1


< siqgur pRswid ]

AMq{ mil inrmlu nhI kInw bwhir ByK adwsI ] ihrdY kmlu Git bRhmu n cIn@w kwhy

526

BieAw sMinAwsI ]1] Brmy BUlI ry jY cMdw ] nhI nhI cIin@Aw prmwndw ]1] rhwa ]
Gir Gir KwieAw ipMfu bDwieAw iKMQw muMdw mwieAw ] BUim mswx kI Bsm lgwe gur ibnu
qqu n pwieAw ]2] kwie jphu ry kwie qphu ry kwie iblovhu pwxI ] lK carwsIh ijin@
apwe so ismrhu inrbwxI ]3] kwie kmMflu kwpVIAw ry ATsiT kwie iPrwhI ] bdiq
qlocnu sunu ry pRwxI kx ibnu gwhu ik pwhI ]4]1] gUjrI ] AMiq kwil jo lCmI
ismrY AYsI icMqw mih jy mrY ] srp join vil vil AaqrY ]1] ArI bwe goibd nwmu
miq bIsrY ] rhwa ] AMiq kwil jo iesI ismrY AYsI icMqw mih jy mrY ] bysvw join
vil vil AaqrY ]2] AMiq kwil jo liVky ismrY AYsI icMqw mih jy mrY ] sUkr join

vil vil AaqrY ]3] AMiq kwil jo mMdr ismrY AYsI icMqw mih jy mrY ] pRyq join

vil vil AaqrY ]4] AMiq kwil nwrwiexu ismrY AYsI icMqw mih jy mrY ] bdiq

iqlocnu qy nr mukqw pIqMb{ vw ky irdY bsY ]5]2]

gUjrI sRI jYdyv jIa kw pdw G{ 4 < siqgur pRswid ]

prmwid
pu
r
KmnoipmM
siq
Awid
Bwv
rqM
]
prmdBu
q
M
priq
prM

jidicMiq srb gqM ]1] kyvl rwm nwm mnormM ] bid AMmq qq mieAM ] n dnoiq
jsmrxyn jnm jrwiD mrx BieAM ]1] rhwa ] ieCis jmwid prwBXM jsu ssiq
suq qM ] Bv BUq Bwv smiXAM prmM pRsnimdM ]2] loBwid sit pr gh jidibiD
AwcrxM ] qij skl duhq durmqI Bju ckDr srxM ]3] hir Bgq inj inhkyvlw
ird krmxw bcsw ] jogyn ikM jgyn ikM dwnyn ikM qpsw ]4] goibMd goibMdyiq jip nr
skl isiD pdM ] jYdyv Awiea qs sPutM Bv BUq srb gqM ]5]1]

527

rwgu dyvgMDwrI mhlw 4 G{ 1 ]

syvk jn bny Twkur ilv lwgy ] jo qumrw jsu khqy gurmiq iqn muK Bwg sBwgy ]1]

rhwa ] tUty mwieAw ky bMDn Pwhy hir rwm nwm ilv lwgy ] hmrw mnu moihAo gur mohin hm

ibsm Be muiK lwgy ]1] sglI rYix soe AMiDAwrI gur ikMcq ikrpw jwgy ] jn nwnk ky

pRB suMdr suAwmI moih qum sir Av{ n lwgy ]2]1] dyvgMDwrI ] myro suMd{ khhu imlY

ikqu glI ] hir ky sMq bqwvhu mwrgu hm pICY lwig clI ]1] rhwa ] pA ky bcn

su
K
wny
hIArY
ieh
cwl
bnI
hY
BlI
]
ltu
r
I
mDu
r
I
Twku
r
Bwe
Aoh
su
M
d
ir
hir
Fu
i
l
imlI
]1]

Eko
p
a
sKIAw
sB
p
A
kI
jo
BwvY
ipr
sw
BlI
]
nwnku
grIbu
ikAw
krY
ibcwrw
hir
BwvY

iqqu rwih clI ]2]2] dyvgMDwrI ] myry mn muiK hir hir hir bolIAY ] gurmuiK rMig clUlY
rwqI hir pRym BInI colIAY ]1] rhwa ] ha iPra idvwnI Awvl bwvl iqsu kwrix hir
FolIAY ] koe mylY myrw pRIqmu ipAwrw hm iqs kI gul golIAY ]1] siqgu{ purKu mnwvhu
Apunw hir AMmqu pI JolIAY ] gur pRswid jn nwnk pwieAw hir lwDw dyh tolIAY ]2]3]
dyvgMDwrI ] Ab hm clI Twkur pih hwir ] jb hm srix pRBU kI Awe rwKu pRBU BwvY mwir

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

528

]1] rhwa ] lokn kI cqurwe apmw qy bYsMqir jwir ] koe Blw kha BwvY burw kha hm
qnu dIAo hY Fwir ]1] jo Awvq srix Twkur pRBu qumrI iqsu rwKhu ikrpw Dwir ] jn nwnk
srix qumwrI hir jIa rwKhu lwj murwir ]2]4] dyvgMDwrI ] hir gux gwvY ha iqsu
bilhwrI ] dyiK dyiK jIvw swD gur drsnu ijsu ihrdY nwmu murwrI ]1] rhwa ] qum piv
pwvn purK pRB suAwmI hm ika kir imlh jUTwrI ] hmrY jIie ho{ muiK ho{ hoq hY hm krmhIx
kUiVAwrI ]1] hmrI mud nwmu hir suAwmI ird AMqir dust dustwrI ] ija BwvY iqa rwKhu
suAwmI jn nwnk srix qum@wrI ]2]5] dyvgMDwrI ] hir ky nwm ibnw suMdir hY nktI ]
ija bysuAw ky Gir pUqu jmqu hY iqsu nwmu pirAo hY DRktI ]1] rhwa ] ijn kY ihrdY nwih

hir suAwmI qy ibgV }p byrktI ] ija ingurw bhu bwqw jwxY Aohu hir drgh hY BRstI ]1]

ijn ka dieAwlu hoAw myrw suAwmI iqnw swD jnw pg cktI ] nwnk piqq pivq imil

sMgiq gur siqgur pwCY CuktI ]2]6] Ckw 1

dyvgMDwrI mhlw 5 G{ 2
< siqgur pRswid ]

mwe
gu
r
crxI
icqu
lwe
A
Y
]
pR
B
u
hoie
pwlu
kmlu
prgwsy
sdw
sdw
hir
iDAwe
A
Y
]1]

rhwa ] AMqir Eko bwhir Eko sB mih Eku smweAY ] Git AvGit rivAw sB Twe hir pUrn
bRhmu idKweAY ]1] asqiq krih syvk muin kyqy qyrw AMqu n kqhU pweAY ] suKdwqy
duK BMjn suAwmI jn nwnk sd bil jweAY ]2]1] dyvgMDwrI ] mwe honhwr so hoeAY ]
rwic rihAo rcnw pRBu ApnI khw lwBu khw KoeAY ]1] rhwa ] kh PUlih Awnd ibKY sog
kb hsno kb roeAY ] kbhU mYlu Bry AiBmwnI kb swDU sMig DoeAY ]1] koie n mytY pRB kw
kIAw dUsr nwhI AloeAY ] khu nwnk iqsu gur bilhwrI ijh pRswid suiK soeAY ]2]2]

529

dyvgMDwrI ] mwe sunq soc BY frq ] myr qyr qja AiBmwnw srin suAwmI kI prq
]1] rhwa ] jo jo khY soe Bl mwna nwih n kw bol krq ] inmK n ibsra hIE mory qy
ibsrq jwe ha mrq ]1] suKdwe pUrn pRBu krqw myrI bhuqu ieAwnp jrq ] inrguin
k}ip kulhIx nwnk ha And }p suAwmI Brq ]2]3] dyvgMDwrI ] mn hir kIriq kir
sdhUM ] gwvq sunq jpq aDwrY brn Abrnw sBhUM ]1] rhwa ] jh qy apijAo qhI
smwieAo ieh ibiD jwnI qbhUM ] jhw jhw ieh dyhI DwrI rhnu n pwieAo kbhUM ]1] suKu
AwieAo BY Brm ibnwsy pwl hUE pRB jbhU ] khu nwnk myry pUry mnorQ swDsMig qij lbhUM
]2]4] dyvgMDwrI ] mn ija Apuny pRB Bwva ] nIchu nIcu nIcu Aiq nwn@w hoie grIbu

bulwva ]1] rhwa ] Aink AfMbr mwieAw ky ibrQy qw isa pRIiq Gtwva ] ija Apuno

suAwmI suKu mwnY qw mih soBw pwva ]1] dwsn dws ryxu dwsn kI jn kI thl kmwva ]

srb sUK bifAwe nwnk jIva muKhu bulwva ]2]5] dyvgMDwrI ] pRB jI qa pRswid BRmu

fwirAo ] qumrI pw qy sBu ko Apnw mn mih iehY bIcwirAo ]1] rhwa ] koit prwD imty

qy
r
I
sy
v
w
drsin
dU
K
u
aqwirAo
]
nwmu
jpq
mhw
su
K
u
pwieAo
icM
q
w
rogu
ibdwirAo
]1]
kwmu

koDu loBu JUTu inMdw swDU sMig ibswirAo ] mwieAw bMD kwty ikrpw iniD nwnk Awip aDwirAo
]2]6] dyvgMDwrI ] mn sgl isAwnp rhI ] krn krwvnhwr suAwmI nwnk Aot ghI
]1] rhwa ] Awpu myit pE srxwe ieh miq swDU khI ] pRB kI AwigAw mwin suKu pwieAw
Brmu ADyrw lhI ]1] jwn pRbIn suAwmI pRB myry srix qumwrI AhI ] iKn mih Qwip
aQwpnhwry kudriq kIm n phI ]2]7] dyvgMDwrI mhlw 5 ] hir pRwn pRBU suKdwqy ]
gur pRswid kwhU jwqy ]1] rhwa ] sMq qumwry qumry pRIqm iqn ka kwl n Kwqy ] rMig qumwrY lwl

530

BE hY rwm nwm ris mwqy ]1] mhw iklibK koit doK rogw pRB sit quhwrI hwqy ] sovq jwig
hir hir hir gwieAw nwnk gur crn prwqy ]2]8] dyvgMDwrI 5 ] so pRBu jq kq pyiKAo
nYxI ] suKdwe jIAn ko dwqw AMmqu jw kI bYxI ]1] rhwa ] AigAwnu ADyrw sMqI kwitAw
jIA dwnu gur dYxI ] kir ikrpw kir lIno Apunw jlqy sIql hoxI ]1] krmu Drmu ikCu
apij n AwieAo nh apjI inrml krxI ] Cwif isAwnp sMjm nwnk lwgo gur kI crxI ]
2]9] dyvgMDwrI 5 ] hir rwm nwmu jip lwhw ] giq pwvih suK shj Andw kwty jm ky
Pwhw ]1] rhwa ] Kojq Kojq Koij bIcwirAo hir sMq jnw pih Awhw ] iqn@w prwpiq Ehu
inDwnw ijn@ kY krim ilKwhw ]1] sy bfBwgI sy piqvMqy sye pUry swhw ] suMdr suGV s}p qy

nwnk ijn@ hir hir nwmu ivswhw ]2]10] dyvgMDwrI 5 ] mn kh Ahkwir APwrw ]

durgMD Apiv Apwvn BIqir jo dIsY so Cwrw ]1] rhwa ] ijin kIAw iqsu ismir prwnI

jIa pRwn ijin Dwrw ] iqsih iqAwig Avr lptwvih mir jnmih mugD gvwrw ]1] AMD

guMg ipMgul miq hInw pRB rwKhu rwKnhwrw ] krn krwvnhwr smrQw ikAw nwnk jMq

ibcwrw
]2]11]
dy
v
gM
D
wrI
5
]
so
pR
B
u
ny
r
Y
hU
qy
ny
r
Y
]
ismir
iDAwie
gwie
gu
n
goibM
d

idnu rYin swJ svyrY ]1] rhwa ] aD{ dyh dulB swDU sMig hir hir nwmu jpyrY ] GrI n
muhqu n csw iblbhu kwlu inqih inq hyrY ]1] AMD iblw qy kwFhu krqy ikAw nwhI Gir
qyrY ] nwmu ADw{ dIjY nwnk ka Awnd sUK GnyrY ]2]12] Cky 2 ] dyvgMDwrI 5 ] mn
gur imil nwmu ArwiDAo ] sUK shj Awnd mMgl rs jIvn kw mUlu bwiDAo ]1] rhwa ]
kir ikrpw Apunw dwsu kIno kwty mwieAw PwiDAo ] Bwa Bgiq gwie gux goibd jm kw
mwrgu swiDAo ]1] BieAo AnugRhu imitAo morcw Amol pdwrQu lwiDAo ] bilhwrY nwnk

531

lK byrw myry Twkur Agm AgwiDAo ]2]13] dyvgMDwrI 5 ] mwe jo pRB ky gun gwvY ]
sPl AwieAw jIvn Plu qw ko pwrbRhm ilv lwvY ]1] rhwa ] suMd{ suGV sU{ so byqw jo
swDU sMgu pwvY ] nwmu acw{ kry hir rsnw bhuiV n jonI DwvY ]1] pUrn bRhmu rivAw mn qn
mih Awn n stI AwvY ] nrk rog nhI hovq jn sMig nwnk ijsu liV lwvY ]2]14]
dyvgMDwrI 5 ] cMclu supnY hI arJwieAo ] ieqnI n bUJY kbhU clnw ibkl BieAo sMig
mwieAo ]1] rhwa ] kusm rMg sMg ris ricAw ibiKAw Ek apwieAo ] loB sunY min suKu kir
mwnY byig qhw aiT DwieAo ]1] iPrq iPrq bhuqu sRmu pwieAo sMq duAwrY AwieAo ] krI pw
pwrbRhim suAwmI nwnk lIAo smwieAo ]2]15] dyvgMDwrI 5 ] srb suKw gur crnw ]

kilml fwrn mnih sDwrn ieh Awsr moih qrnw ]1] rhwa ] pUjw Arcw syvw bMdn iehY

thl moih krnw ] ibgsY mnu hovY prgwsw bhuir n grBY prnw ]1] sPl mUriq prsa

sMqn kI iehY iDAwnw Drnw ] BieAo pwlu Twku{ nwnk ka pirAo swD kI srnw ]2]16]

dyvgMDwrI mhlw 5 ] Apuny hir pih ibnqI khIAY ] cwir pdwrQ And mMgl iniD sUK

shj
isiD
lhIAY
]1]
rhwa
]
mwnu
iqAwig
hir
crnI
lwga
iqsu
pR
B
AM
c
lu
ghIAY
]
AWc

n lwgY Agin swgr qy srin suAwmI kI AhIAY ]1] koit prwD mhw AqGn bhuir bhuir
pRB shIAY ] k{xw mY pUrn prmysur nwnk iqsu srnhIAY ]2]17] dyvgMDwrI 5 ]
gur ky crn irdY prvysw ] rog sog siB dUK ibnwsy aqry sgl klysw ]1] rhwa ] jnm
jnm ky iklibK nwsih koit mjn iesnwnw ] nwmu inDwnu gwvq gux goibMd lwgo shij
iDAwnw ]1] kir ikrpw Apunw dwsu kIno bMDn qoir inrwry ] jip jip nwmu jIvw qyrI
bwxI nwnk dws bilhwry ]2]18] Cky 3 ] dyvgMDwrI mhlw 5 ] mwe pRB ky crn

532

inhwra ] krhu AnugRhu suAwmI myry mn qy kbhu n fwra ]1] rhwa ] swDU DUir lwe muiK
msqik kwm koD ibKu jwra ] sB qy nIcu Awqm kir mwna mn mih iehu suKu Dwra ]1]
gun gwvh Twkur AibnwsI klml sgly Jwra ] nwm inDwnu nwnk dwnu pwva kMiT
lwie air Dwra ]2]19] dyvgMDwrI mhlw 5 ] pRB jIa pyKa drsu qumwrw ] suMdr iDAwnu
Dw{ idnu rYnI jIA pRwn qy ipAwrw ]1] rhwa ] sws byd purwn Aivloky ismiq qqu
bIcwrw ] dInw nwQ pRwnpiq pUrn Bvjl aDrnhwrw ]1] Awid jugwid Bgq jn syvk
qw kI ibKY ADwrw ] iqn jn kI DUir bwCY inq nwnku prmys{ dyvnhwrw ]2]20]
dyvgMDwrI mhlw 5 ] qyrw jnu rwm rswieix mwqw ] pRym rsw iniD jw ka apjI Coif n

kqhU jwqw ]1] rhwa ] bYTq hir hir sovq hir hir hir rsu Bojnu Kwqw ] ATsiT qIrQ

mjnu kIno swDU DUrI nwqw ]1] sPlu jnmu hir jn kw apijAw ijin kIno saqu ibDwqw

] sgl smUh lY aDry nwnk pUrn bRhmu pCwqw ]2]21] dyvgMDwrI mhlw 5 ] mwe

gur ibnu igAwnu n pweAY ] Aink pRkwr iPrq ibllwqy imlq nhI gosweAY ]1]

rhwa
]
moh
rog
sog
qnu
bwiDAo
bhu
jonI
Brmwe
A
Y
]
itknu
n
pwvY
ibnu
sqsM
g
iq

iksu AwgY jwie }AweAY ]1] krY AnugRhu suAwmI myrw swD crn icqu lweAY ]
sMkt Gor kty iKn BIqir nwnk hir dris smweAY ]2]22] dyvgMDwrI mhlw 5 ]
Twkur hoE Awip dieAwl ] Be kilAwx And }p hoe hY abry bwl gupwl ] rhwa ]
duie kr joiV krI bynqI pwrbRhmu min iDAwieAw ] hwQu dyie rwKy prmysuir sglw durqu
imtwieAw ]1] vr nwrI imil mMglu gwieAw Twkur kw jYkw{ ] khu nwnk jn ka bil
jweAY jo sBnw kry aDw{ ]2]23]

533

< siqgur pRswid ]


dyvgMDwrI mhlw 5 ] Apuny siqgur pih ibna kihAw ] BE pwl dieAwl duK BMjn myrw
sgl AMdysrw gieAw ] rhwa ] hm pwpI pwKMfI loBI hmrw gunu Avgunu sBu sihAw ] k{
msqik Dwir swij invwjy muE dust jo KieAw ]1] prapkwrI srb sDwrI sPl drsn
shjieAw ] khu nwnk inrgux ka dwqw crx kml ar DirAw ]2]24] dyvgMDwrI mhlw 5
] AnwQ nwQ pRB hmwry ] srin AwieAo rwKnhwry ] rhwa ] srb pwK rwKu murwry ] AwgY pwCY
AMqI vwry ]1] jb icqva qb quhwry ] an sm@wir myrw mnu sDwry ]2] suin gwva gur bcnwry

] bil bil jwa swD drswry ]3] mn mih rwKa Ek Aswry ] nwnk pRB myry krnYhwry

]4]25] dyvgMDwrI mhlw 5 ] pRB iehY mnorQu myrw ] pw inDwn dieAwl moih dIjY kir

sMqn kw cyrw ] rhwa ] pRwqhkwl lwga jn crnI ins bwsur drsu pwva ] qnu mnu Arip

kra jn syvw rsnw hir gun gwva ]1] swis swis ismra pRBu Apunw sMqsMig inq rhIAY ]

Eku
ADw{
nwmu
Dnu
morw
Andu
nwnk
iehu
lhIAY
]2]26]

rwgu dyvgMDwrI mhlw 5 G{ 3


< siqgur pRswid ]

mIqw
AY
s
y
hir
jIa
pwE
]
Coif
n
jwe
sd
hI
sM
g
y
Anidnu
gu
r
imil
gwE
]1]
rhwa
]

imilAo mnoh{ srb suKYnw iqAwig n kqhU jwE ] Aink Aink Bwiq bhu pyKy pA rom n
smsir lwE ]1] mMdir Bwgu soB duAwrY Anhq {xu Juxu lwE ] khu nwnk sdw rMgu mwxy gh
pA QIqy sd QwE ]2]1]27] dyvgMDwrI 5 ] drsn nwm ka mnu AwCY ] BRim AwieAo
hY sgl Qwn ry Awih pirAo sMq pwCY ]1] rhwa ] iksu ha syvI iksu AwrwDI jo idstY so

534

gwCY ] swDsMgiq kI srnI prIAY crx rynu mnu bwCY ]1] jugiq n jwnw gunu nhI koe mhw
duq{ mwie AwCY ] Awie pieAo nwnk gur crnI qa aqrI sgl durwCY ]2]2]28]
dyvgMDwrI 5 ] AMmqw pA bcn quhwry ] Aiq suMdr mnmohn ipAwry sBhU miD inrwry
]1] rhwa ] rwju n cwha mukiq n cwha min pRIiq crn kmlwry ] bRhm mhys isD muin ieMdw
moih Twkur hI drswry ]1] dInu duAwrY AwieAo Twkur srin pirAo sMq hwry ] khu nwnk pRB imly
mnohr mnu sIql ibgswry ]2]3]29] dyvgMDwrI mhlw 5 ] hir jip syvku pwir aqwirAo
] dIn dieAwl BE pRB Apny bhuiV jnim nhI mwirAo ]1] rhwa ] swDsMgim gux gwvh
hir ky rqn jnmu nhI hwirAo ] pRB gun gwie ibKY bnu qirAw kulh smUh aDwirAo ]1]

crn kml bisAw ird BIqir swis igrwis acwirAo ] nwnk Aot ghI jgdIsur punh punh

bilhwirAo ]2]4]30]

rwgu dyvgMDwrI mhlw 5 G{ 4


< siqgur pRswid ]

krq iPry bn ByK mohn rhq inrwr ]1] rhwa ] kQn sunwvn gIq nIky gwvn mn mih Drqy

gwr
]1]
Aiq
su
M
d
r
bhu
cqu
r
isAwny
ibidAw
rsnw
cwr
]2]
mwn
moh
my
r
qy
r
ibbrijq

Ehu mwrgu KMfy Dwr ]3] khu nwnk iqin Bvjlu qrIAly pRB ikrpw sMq sMgwr ]4]1]31]

rwgu dyvgMDwrI mhlw 5 G{ 5


< siqgur pRswid ]

mY pyiKAo rI cw mohnu sB qy cw ] Awn n smsir ko lwgY FUiF rhy hm mUcw ]1] rhwa ]
bhu byAMqu Aiq bfo gwhro Qwh nhI AghUcw ] qoil n qulIAY moil n mulIAY kq pweAY mn
}cw ]1] Koj AsMKw Aink qpMQw ibnu gur nhI phUcw ] khu nwnk ikrpw krI Twkur imil

535

swDU rs BUMcw ]2]1]32] dyvgMDwrI mhlw 5 ] mY bhu ibiD pyiKAo dUjw nwhI rI ko ] KMf
dIp sB BIqir rivAw pUir rihAo sB lo ]1] rhwa ] Agm AgMmw kvn mihmw mnu jIvY
suin so ] cwir Awsrm cwir brnw mukiq BE syvqo ]1] guir sbdu VwieAw prm pdu
pwieAw duqIA gE suK ho ] khu nwnk Bv swg{ qirAw hir iniD pwe shjo ]2]2]33]

rwgu dyvgMDwrI mhlw 5 G{ 6


< siqgur pRswid ]
EkY ry hir EkY jwn ] EkY ry gurmuiK jwn ]1] rhwa ] kwhy BRmq ha qum BRmhu n Bwe rivAw
ry rivAw sRb Qwn ]1] ija bYsMq{ kwst mJwir ibnu sMjm nhI kwrj swir ] ibnu gur n

pwvYgo hir jI ko duAwr ] imil sMgiq qij AiBmwn khu nwnk pwE hY prm inDwn ]2]1]34

] dyvgMDwrI 5 ] jwnI n jwe qw kI gwiq ]1] rhwa ] kh pyKwra ha kir cqurwe

ibsmn ibsmy khn khwiq ]1] gx gMDrb isD A{ swiDk ] suir nr dyv bRhm bRhmwidk ]

cqur byd acrq idnu rwiq ] Agm Agm Twku{ AwgwiD ] gun byAMq byAMq Bnu nwnk khnu n

jwe
prY
prwiq
]2]2]35]
dy
v
gM
D
wrI
mhlw
5
]
iDAwE
gwE
krnY
h
wr
]
Ba
nwhI
su
K
shj

Andw Aink AohI ry Ek smwr ]1] rhwa ] sPl mUriq gu{ myrY mwQY ] jq kq pyKa qq
qq swQY ] crn kml myry pRwn ADwr ]1] smrQ AQwh bfw pRBu myrw ] Gt Gt AMqir swihbu
nyrw ] qwkI srin Awsr pRB nwnk jw kw AMqu n pwrwvwr ]2]3]36] dyvgMDwrI mhlw 5 ]
altI ry mn altI ry ] swkq isa kir altI ry ] JUTY kI ry JUTu prIiq CutkI ry mn CutkI
ry swkq sMig n CutkI ry ]1] rhwa ] ija kwjr Bir mMd{ rwiKAo jo pYsY kwlUKI ry ] dUrhu
hI qy Bwig gieAo hY ijsu gur imil CutkI qkutI ry ]1] mwga dwnu pwl pw iniD myrw

536

muKu swkq sMig n jutsI ry ] jn nwnk dws dws ko krIAhu myrw mUMfu swD pgw hyiT {lsI
ry ]2]4]37]

rwgu dyvgMDwrI mhlw 5 G{ 7


< siqgur pRswid ]
sB idn ky smrQ pMQ ibTuly ha bil bil jwa ] gwvn Bwvn sMqn qorY crn avw kY pwa
]1] rhwa ] jwsn bwsn shj kyl k{xw mY Ek Anq AnUpY Twa ]1] iriD isiD iniD
kr ql jgjIvn sRb nwQ AnykY nwa ] dieAw mieAw ikrpw nwnk ka suin suin jsu
jIvwa ]2]1]38]6]44]

< siqgur pRswid ] rwgu dyvgMDwrI mhlw 9 ] Xh mnu nYk n kihAo krY ] sIK isKwie

rihAo ApnI sI durmiq qy n trY ]1] rhwa ] mid mwieAw kY BieAo bwvro hir jsu nih

acrY ] kir prpMcu jgq ka fhkY Apno ad{ BrY ]1] suAwn pUC ija hoie n sUDo kihAo n

kwn DrY ] khu nwnk Bju rwm nwm inq jw qy kwju srY ]2]1] dyvgMDwrI mhlw 9 ] sB ikCu

jIvq
ko
ibvhwr
]
mwq
ipqw
Bwe
su
q
bM
D
p
A{
Pu
i
n
g
h
kI
nwir
]1]
rhwa
]
qn
qy
pR
w
n

hoq jb inAwry tyrq pRyiq pukwir ] AwD GrI ko nih rwKY Gr qy dyq inkwir ]1] mg
qsnw ija jg rcnw Xh dyKhu irdY ibcwir ] khu nwnk Bju rwm nwm inq jw qy hoq aDwr
]2]2] dyvgMDwrI mhlw 9 ] jgq mY JUTI dyKI pRIiq ] Apny hI suK isa sB lwgy ikAw
dwrw ikAw mIq ]1] rhwa ] myra myra sBY khq hY ihq isa bwiDAo cIq ] AMiq kwil sMgI
nh ko ieh Acrj hY rIiq ]1] mn mUrK AjhU nh smJq isK dY hwirAo nIq ] nwnk
Bajlu pwir prY ja gwvY pRB ky gIq ]2]3]6]38]47]

537

rwgu ibhwgVw capdy mhlw 5 G{ 2 ]

dUqn sMgrIAw ] BuieAMgin bsrIAw ] Aink aprIAw ]1] qa mY hir hir krIAw ] qa

suK shjrIAw ]1] rhwa ] imQn mohrIAw ] An ka myrIAw ] ivic GUmn iGrIAw ]2]

sgl btrIAw ] ibrK iek qrIAw ] bhu bMDih prIAw ]3] iQ{ swD sPrIAw ] jh

kIrqnu
hrIAw
]
nwnk
srnrIAw
]4]1]

<
siqgu
r
pR
s
wid
]
rwgu
ibhwgVw
mhlw
9
]
hir
kI
giq
nih
ko
jwnY
]
jogI
jqI
qpI
pic

hwry A{ bhu log isAwny ]1] rhwa ] iCn mih rwa rMk ka kre rwa rMk kir fwry ] rIqy Bry
Bry sKnwvY Xh qw ko ibvhwry ]1] ApnI mwieAw Awip pswrI Awpih dyKnhwrw ] nwnw }pu
Dry bhu rMgI sB qy rhY inAwrw ]2] Agnq Apw{ AlK inrMjn ijh sB jgu BrmwieAo ]
sgl Brm qij nwnk pRwxI crin qwih icqu lwieAo ]3]1]2]

rwgu ibhwgVw CMq mhlw 4 G{ 1


< siqgur pRswid ]

hir hir nwmu iDAweAY myrI ijMduVIE gurmuiK nwmu Amoly rwm ] hir ris bIDw hir mnu ipAwrw

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

538

mnu hir ris nwim Jkoly rwm ] gurmiq mnu ThrweAY myrI ijMduVIE Anq n kwhU foly rwm ]
mn icMidAVw Plu pwieAw hir pRBu gux nwnk bwxI boly rwm ]1] gurmiq min AMmqu vuTVw
myrI ijMduVIE muiK AMmq bYx AlwE rwm ] AMmq bwxI Bgq jnw kI myrI ijMduVIE min suxIAY
hir ilv lwE rwm ] icrI ivCunw hir pRBu pwieAw gil imilAw shij suBwE rwm ] jn nwnk
min Andu BieAw hY myrI ijMduVIE Anhq sbd vjwE rwm ]2] sKI shylI myrIAw myrI ijMduVIE
koe hir pRBu Awix imlwvY rwm ] ha mnu dyva iqsu Awpxw myrI ijMduVIE hir pRB kI hir kQw
suxwvY rwm ] gurmuiK sdw ArwiD hir myrI ijMduVIE mn icMidAVw Plu pwvY rwm ] nwnk Bju
hir srxwgqI myrI ijMduVIE vfBwgI nwmu iDAwvY rwm ]3] kir ikrpw pRB Awie imlu myrI

ijMduVIE gurmiq nwmu prgwsy rwm ] ha hir bwJu afIxIAw myrI ijMduVIE ija jl ibnu kml

adwsy rwm ] guir pUrY mylwieAw myrI ijMduVIE hir sjxu hir pRBu pwsy rwm ] Dnu Dnu gu} hir

disAw myrI ijMduVIE jn nwnk nwim ibgwsy rwm ]4]1] rwgu ibhwgVw mhlw 4 ] AMmqu

hir hir nwmu hY myrI ijMduVIE AMmqu gurmiq pwE rwm ] hamY mwieAw ibKu hY myrI ijMduVIE

hir
AM
m

i
q
ibKu
lih
jwE
rwm
]
mnu
su
k
w
hirAw
hoieAw
my
r
I
ijM
d
u
V
IE
hir
hir
nwmu
iDAwE

rwm ] hir Bwg vfy iliK pwieAw myrI ijMduVIE jn nwnk nwim smwE rwm ]1] hir syqI mnu
byiDAw myrI ijMduVIE ija bwlk lig duD KIry rwm ] hir ibnu sWiq n pweAY myrI ijMduVIE
ija cwqku jl ibnu tyry rwm ] siqgur srxI jwie pa myrI ijMduVIE gux dsy hir pRB kyry
rwm ] jn nwnk hir mylwieAw myrI ijMduVIE Gir vwjy sbd Gxyry rwm ]2] mnmuiK hamY
ivCuVy myrI ijMduVIE ibKu bwDy hamY jwly rwm ] ija pMKI kpoiq Awpu bn@wieAw myrI ijMduVIE
iqa mnmuK siB vis kwly rwm ] jo moih mwieAw icqu lwiedy myrI ijMduVIE sy mnmuK mUV

539

ibqwly rwm ] jn wih wih srxwgqI myrI ijMduVIE gur nwnk hir rKvwly rwm ]3]
hir jn hir ilv abry myrI ijMduVIE Duir Bwg vfy hir pwieAw rwm ] hir hir nwmu poqu hY myrI
ijMduVIE gur Kyvt sbid qrwieAw rwm ] hir hir purKu dieAwlu hY myrI ijMduVIE gur siqgur
mIT lgwieAw rwm ] kir ikrpw suix bynqI hir hir jn nwnk nwmu iDAwieAw rwm ]4]2]
ibhwgVw mhlw 4 ] jig suqu kIriq nwmu hY myrI ijMduVIE hir kIriq hir min Dwry rwm ]
hir hir nwmu pivqu hY myrI ijMduVIE jip hir hir nwmu aDwry rwm ] sB iklivK pwp duK
kitAw myrI ijMduVIE mlu gurmuiK nwim aqwry rwm ] vf punI hir iDAwieAw jn nwnk hm
mUrK mugD insqwry rwm ]1] jo hir nwmu iDAwiedy myrI ijMduVIE iqnw pMcy vsgiq AwE rwm ]

AMqir nv iniD nwmu hY myrI ijMduVIE gu{ siqgu{ AlKu lKwE rwm ] guir Awsw mnsw pUrIAw

myrI ijMduVIE hir imilAw BuK sB jwE rwm ] Duir msqik hir pRiB iliKAw myrI ijMduVIE jn

nwnk hir gux gwE rwm ]2] hm pwpI blvMcIAw myrI ijMduVIE prdohI Tg mwieAw rwm ]

vfBwgI gu{ pwieAw myrI ijMduVIE guir pUrY giq imiq pwieAw rwm ] guir AMmqu hir muiK

coieAw
my
r
I
ijM
d
u
V
IE
iPir
mrdw
bhu
i
V
jIvwieAw
rwm
]
jn
nwnk
siqgu
r
jo
imly
my
r
I

ijMduVIE iqn ky sB duK gvwieAw rwm ]3] Aiq qmu hir nwmu hY myrI ijMduVIE ijqu jipAY
pwp gvwqy rwm ] piqq piv guir hir kIE myrI ijMduVIE chu kuMfI chu juig jwqy rwm ] hamY
mYlu sB aqrI myrI ijMduVIE hir AMmiq hir sir nwqy rwm ] AprwDI pwpI aDry myrI ijMduVIE
jn nwnk iKnu hir rwqy rwm ]4]3] ibhwgVw mhlw 4 ] ha bilhwrI iqn@ ka myrI
ijMduVIE ijn@ hir hir nwmu ADwro rwm ] guir siqguir nwmu VwieAw myrI ijMduVIE ibKu
Bajlu qwrxhwro rwm ] ijn iek min hir iDAwieAw myrI ijMduVIE iqn sMq jnw jYkwro

540

rwm ] nwnk hir jip suKu pwieAw myrI ijMduVIE siB dUK invwrxhwro rwm ]1] sw rsnw
Dnu Dnu hY myrI ijMduVIE gux gwvY hir pRB kyry rwm ] qy sRvn Bly soBnIk hih myrI ijMduVIE
hir kIrqnu suxih hir qyry rwm ] so sIsu Blw piv pwvnu hY myrI ijMduVIE jo jwie lgY gur
pYry rwm ] gur ivthu nwnku vwirAw myrI ijMduVIE ijin hir hir nwmu icqyry rwm ]2] qy ny
Bly prvwxu hih myrI ijMduVIE jo swDU siqgu{ dyKih rwm ] qy hsq punIq piv hih myrI
ijMduVIE jo hir jsu hir hir lyKih rwm ] iqsu jn ky pg inq pUjIAih myrI ijMduVIE jo
mwrig Drm clysih rwm ] nwnku iqn ivthu vwirAw myrI ijMduVIE hir suix hir nwmu mnysih
rwm ]3] Driq pwqwlu Awkwsu hY myrI ijMduVIE sB hir hir nwmu iDAwvY rwm ] paxu pwxI

bYsMqro myrI ijMduVIE inq hir hir hir jsu gwvY rwm ] vxu qxu sBu Awkw{ hY myrI ijMduVIE

muiK hir hir nwmu iDAwvY rwm ] nwnk qy hir dir pYn@wieAw myrI ijMduVIE jo gurmuiK Bgiq

mnu lwvY rwm ]4]4] ibhwgVw mhlw 4 ] ijn hir hir nwmu n cyiqAo myrI ijMduVIE

qy mnmuK mUV ieAwxy rwm ] jo moih mwieAw icqu lwiedy myrI ijMduVIE sy AMiq gE pCuqwxy

rwm
]
hir
drgh
Foe
nw
lhin@
my
r
I
ijM
d
u
V
IE
jo
mnmu
K
pwip
lu
B
wxy
rwm
]
jn
nwnk

gur imil abry myrI ijMduVIE hir jip hir nwim smwxy rwm ]1] siB jwie imlhu
siqgu} ka myrI ijMduVIE jo hir hir nwmu VwvY rwm ] hir jpidAw iKnu iFl n kIje
myrI ijMduVIE mqu ik jwpY swhu AwvY ik n AwvY rwm ] sw vylw so mUrqu sw GVI so muhqu sPlu
hY myrI ijMduVIE ijqu hir myrw iciq AwvY rwm ] jn nwnk nwmu iDAwieAw myrI ijMduVIE
jmkMk{ nyiV n AwvY rwm ]2] hir vyKY suxY inq sBu ikCu myrI ijMduVIE so frY ijin pwp
kmqy rwm ] ijsu AMq{ ihrdw suDu hY myrI ijMduVIE iqin jin siB fr suit Gqy rwm ] hir

541

inrBa nwim pqIijAw myrI ijMduVIE siB JK mwrnu dust kupqy rwm ] gu{ pUrw nwnik syivAw
myrI ijMduVIE ijin pYrI Awix siB Gqy rwm ]3] so AYsw hir inq syvIAY myrI ijMduVIE jo
sB dU swihbu vfw rwm ] ijn@I iek min ieku ArwiDAw myrI ijMduVIE iqnw nwhI iksY dI ikCu
cfw rwm ] gur syivAY hir mhlu pwieAw myrI ijMduVIE JK mwrnu siB inMdk GMfw rwm ] jn
nwnk nwmu iDAwieAw myrI ijMduVIE Duir msqik hir iliK Cfw rwm ]4]5] ibhwgVw mhlw 4
] siB jIA qyry qUM vrqdw myry hir pRB qUM jwxih jo jIie kmweAY rwm ] hir AMqir bwhir nwil
hY myrI ijMduVIE sB vyKY min mukrweAY rwm ] mnmuKw no hir dUir hY myrI ijMduVIE sB ibrQI
Gwl gvweAY rwm ] jn nwnk gurmuiK iDAwieAw myrI ijMduVIE hir hwj{ ndrI AweAY

rwm ]1] sy Bgq sy syvk myrI ijMduVIE jo pRB myry min Bwxy rwm ] sy hir drgh pYnwieAw

myrI ijMduVIE Aihinis swic smwxy rwm ] iqn kY sMig mlu aqrY myrI ijMduVIE rMig rwqy ndir

nIswxy rwm ] nwnk kI pRB bynqI myrI ijMduVIE imil swDU sMig AGwxy rwm ]2] hy rsnw

jip goibMdo myrI ijMduVIE jip hir hir qsnw jwE rwm ] ijsu dieAw kry myrw pwrbRhmu myrI

ijM
d
u
V
IE
iqsu
min
nwmu
vswE
rwm
]
ijsu
By
t
y
pU
r
w
siqgu
}
my
r
I
ijM
d
u
V
IE
so
hir
Dnu
iniD
pwE

rwm ] vfBwgI sMgiq imlY myrI ijMduVIE nwnk hir gux gwE rwm ]3] Qwn Qnqir riv
rihAw myrI ijMduVIE pwrbRhmu pRBu dwqw rwm ] qw kw AMqu n pweAY myrI ijMduVIE pUrn purKu
ibDwqw rwm ] srb jIAw pRiqpwldw myrI ijMduVIE ija bwlk ipq mwqw rwm ] shs isAwxp
nh imlY myrI ijMduVIE jn nwnk gurmuiK jwqw rwm ]4]6] Ckw 1 ]

ibhwgVw mhlw 5 CMq G{ 1


< siqgur pRswid ]

hir kw Eku AcMBa dyiKAw myry lwl jIa jo kry su Drm inAwE rwm ] hir rMgu AKwVw pwieAonu

542

myry lwl jIa Awvxu jwxu sbwE rwm ] Awvxu q jwxw iqnih kIAw ijin mydin isrjIAw ]
ieknw myil siqgu{ mhil bulwE ieik Brim BUly iPridAw ] AMqu qyrw qUMhY jwxih qUM sB mih
rihAw smwE ] scu khY nwnku suxhu sMqhu hir vrqY Drm inAwE ]1] Awvhu imlhu shylIho
myry lwl jIa hir hir nwmu ArwDy rwm ] kir syvhu pUrw siqgu} myry lwl jIa jm kw mwrgu
swDy rwm ] mwrgu ibKVw swiD gurmuiK hir drgh soBw pweAY ] ijn ka ibDwqY Durhu iliKAw
iqn@w rYix idnu ilv lweAY ] hamY mmqw mohu Cutw jw sMig imilAw swDy ] jnu khY nwnku
mukqu hoAw hir hir nwmu ArwDy ]2] kr joiVhu sMq iek hoie myry lwl jIa AibnwsI purKu
pUjyhw rwm ] bhu ibiD pUjw KojIAw myry lwl jIa iehu mnu qnu sBu Arpyhw rwm ] mnu qnu Dnu

sBu pRBU kyrw ikAw ko pUj cVwvE ] ijsu hoie pwlu dieAwlu suAwmI so pRB AMik smwvE ]

Bwgu msqik hoie ijs kY iqsu gur nwil snyhw ] jnu khY nwnku imil swDsMgiq hir hir nwmu

pUjyhw ]3] dh ids Kojq hm iPry myry lwl jIa hir pwieAVw Gir AwE rwm ] hir mMd{

hir jIa swijAw myry lwl jIa hir iqsu mih rihAw smwE rwm ] srby smwxw Awip suAwmI

gu
r
mu
i
K
prgtu
hoieAw
]
imitAw
ADy
r
w
dU
K
u
nwTw
Aima
hir
rsu
coieAw
]
jhw
dy
K
w
qhw
su
A
wmI

pwrbRhmu sB TwE ] jnu khY nwnku siqguir imlwieAw hir pwieAVw Gir AwE ]4]1]
rwgu ibhwgVw mhlw 5 ] Aiq pRIqm mn mohnw Gt sohnw pRwn ADwrw rwm ] suMdr soBw lwl
gopwl dieAwl kI Apr Apwrw rwm ] gopwl dieAwl goibMd lwln imlhu kMq inmwxIAw ]
nYn qrsn drs prsn nh nId rYix ivhwxIAw ] igAwn AMjn nwm ibMjn BE sgl sIgwrw
] nwnku pieAMpY sMq jMpY myil kMqu hmwrw ]1] lwK alwhny moih hir jb lgu nh imlY rwm
] imln ka kra apwv ikCu hmwrw nh clY rwm ] cl icq ibq Ainq pA ibnu kvn ibDI

543

n DIjIAY ] Kwn pwn sIgwr ibrQy hir kMq ibnu ika jIjIAY ] Awsw ipAwsI rYin idnIA{
rih n skIAY ieku iqlY ] nwnku pieAMpY sMq dwsI qa pRswid myrw ip{ imlY ]2] syj Ek
pa sMig drsu n pweAY rwm ] Avgn moih Anyk kq mhil bulweAY rwm ] inrguin
inmwxI AnwiQ ibnvY imlhu pRB ikrpw inDy ] BRm BIiq KoeAY shij soeAY pRB plk pyKq
nv inDy ] gih lwlu AwvY mhlu pwvY imil sMig mMglu gweAY ] nwnku pieAMpY sMq srxI moih
drsu idKweAY ]3] sMqn kY prswid hir hir pwieAw rwm ] ieC punI min sWiq qpiq
buJwieAw rwm ] sPlw su idns rYxy suhwvI And mMgl rsu Gnw ] pRgty gupwl goibMd lwln
kvn rsnw gux Bnw ] BRm loB moh ibkwr Qwky imil sKI mMglu gwieAw ] nwnku pieAMpY sMq

jMpY ijin hir hir sMjoig imlwieAw ]4]2] ibhwgVw mhlw 5 ] kir ikrpw gur pwrbRhm

pUry Anidnu nwmu vKwxw rwm ] AMmq bwxI acrw hir jsu imTw lwgY qyrw Bwxw rwm ] kir

dieAw mieAw gopwl goibMd koie nwhI quJ ibnw ] smrQ AgQ Apwr pUrn jIa qnu Dnu qum@

mnw ] mUrK mugD AnwQ cMcl blhIn nIc Ajwxw ] ibnvMiq nwnk srix qyrI riK lyhu

Awvx
jwxw
]1]
swDh
srxI
pwe
A
Y
hir
jIa
gu
x
gwvh
hir
nIqw
rwm
]
DU
i
r
Bgqn
kI

min qin lga hir jIa sB piqq punIqw rwm ] piqqw punIqw hoih iqn@ sMig ijn@ ibDwqw
pwieAw ] nwm rwqy jIA dwqy inq dyih cVih svwieAw ] iriD isiD nv iniD hir jip ijnI
Awqmu jIqw ] ibnvMiq nwnku vfBwig pweAih swD swjn mIqw ]2] ijnI scu vxMijAw
hir jIa sy pUry swhw rwm ] bhuqu Kjwnw iqn pih hir jIa hir kIrqnu lwhw rwm ] kwmu koDu
n loBu ibAwpY jo jn pRB isa rwiqAw ] Eku jwnih Eku mwnih rwm kY rMig mwiqAw ] lig sMq
crxI pVy srxI min iqnw Aomwhw ] ibnvMiq nwnku ijn nwmu plY sye scy swhw ]3] nwnk

544

soe ismrIAY hir jIa jw kI kl DwrI rwm ] gurmuiK mnhu n vIsrY hir jIa krqw purKu
murwrI rwm ] dUKu rogu n Ba ibAwpY ijn@I hir hir iDAwieAw ] sMq pRswid qry Bvjlu pUrib
iliKAw pwieAw ] vjI vDwe min sWiq Awe imilAw purKu ApwrI ] ibnvMiq nwnku ismir
hir hir ieC punI hmwrI ]4]3]

ibhwgVw mhlw 5 G{ 2
< siq nwmu gur pRswid ]
vDu suKu rYnVIE pA pRymu lgw ] Gtu duK nIdVIE prsa sdw pgw ] pg DUir bWCa sdw
jwca nwm ris bYrwgnI ] pA rMig rwqI shj mwqI mhw durmiq iqAwgnI ] gih Bujw lIn@I
pRym BInI imlnu pRIqm sc mgw ] ibnvMiq nwnk Dwir ikrpw rha crxh sMig lgw ]1]

myrI sKI shylVIho pRB kY crix lgh ] min pA pRymu Gxw hir kI Bgiq mMgh ] hir Bgiq

pweAY pRBu iDAweAY jwie imlIAY hir jnw ] mwnu mohu ibkw{ qjIAY Arip qnu Dnu iehu

mnw ] bf purK pUrn gux sMpUrn BRm BIiq hir hir imil Bgh ] ibnvMiq nwnk suix

mM sKIE hir nwmu inq inq inq jph ]2] hir nwir suhwgxy siB rMg mwxy ] rWf n

bY
s
e
pR
B
pu
r
K
icrwxy
]
nh
dU
K
pwvY
pR
B
iDAwvY
DM
i
n
qy
bfBwgIAw
]
su
K
shij
sovih

iklibK Kovih nwm ris rMig jwgIAw ] imil pRym rhxw hir nwmu ghxw pA bcn mITy
Bwxy ] ibnvMiq nwnk mn ieC pwe hir imly purK icrwxy ]3] iqqu gih soihlVy kof
Andw ] min qin riv rihAw pRB prmwndw ] hir kMq Anq dieAwl sRIDr goibMd
piqq aDwrxo ] pRiB pw DwrI hir murwrI BY isMDu swgr qwrxo ] jo srix AwvY iqsu
kMiT lwvY iehu ibrdu suAwmI sMdw ] ibnvMiq nwnk hir kMqu imilAw sdw kyl krMdw
ibhwgVw mhlw 5 ] hir crx srovr qh krhu invwsu mnw ]
]4]1]4]

545

kir mjnu hir sry siB iklibK nwsu mnw ] kir sdw mjnu goibMd sjnu duK AMDyrw nwsy ]
jnm mrxu n hoie iqs ka ktY jm ky Pwsy ] imlu swDsMgy nwm rMgy qhw pUrn Awso ] ibnvMiq
nwnk Dwir ikrpw hir crx kml invwso ]1] qh And ibnod sdw Anhd Juxkwro rwm
] imil gwvih sMq jnw pRB kw jYkwro rwm ] imil sMq gwvih Ksm Bwvih hir pRym rs
rMig iBnIAw ] hir lwBu pwieAw Awpu imtwieAw imly icrI ivCuMinAw ] gih Bujw lIny dieAw
kIn@y pRB Ek Agm Apwro ] ibnvMiq nwnk sdw inrml scu sbdu {x Juxkwro ]2] suix
vfBwgIAw hir AMmq bwxI rwm ] ijn ka krim ilKI iqsu irdY smwxI rwm ] AkQ khwxI
iqnI jwxI ijsu Awip pRBu ikrpw kry ] Am{ QIAw iPir n mUAw kil klysw duK hry ] hir srix

pwe qij n jwe pRB pRIiq min qin BwxI ] ibnvMiq nwnk sdw gweAY piv AMmq bwxI

]3] mn qn glqu BE ikCu khxu n jwe rwm ] ijs qy apijAVw iqin lIAw smwe rwm ]

imil bRhm joqI Aoiq poqI adku adik smwieAw ] jil Qil mhIAil Eku rivAw nh dUjw

stwieAw ] bix qix qBvix pUir pUrn kImiq khxu n jwe ] ibnvMiq nwnk Awip

jwxY
ijin
Eh
bxq
bxwe
]4]2]5]
ibhwgVw
mhlw
5
]
Kojq
sM
q
iPrih
pR
B
pR
w
x

ADwry rwm ] qwxu qnu KIn BieAw ibnu imlq ipAwry rwm ] pRB imlhu ipAwry mieAw Dwry
kir dieAw liV lwie lIjIAY ] dyih nwmu Apnw jpa suAwmI hir drs pyKy jIjIAY ]
smrQ pUrn sdw inhcl c Agm Apwry ] ibnvMiq nwnk Dwir ikrpw imlhu pRwn ipAwry
]1] jp qp brq kIny pyKn ka crxw rwm ] qpiq n kqih buJY ibnu suAwmI srxw rwm ]
pRB srix qyrI kwit byrI sMsw{ swg{ qwrIAY ] AnwQ inrguin kCu n jwnw myrw guxu
Aagxu n bIcwrIAY ] dIn dieAwl gopwl pRIqm smrQ kwrx krxw ] nwnk cwqk hir

546

bUMd mwgY jip jIvw hir hir crxw ]2] AimA srovro pIa hir hir nwmw rwm ] sMqh sMig
imlY jip pUrn kwmw rwm ] sB kwm pUrn duK ibdIrn hir inmK mnhu n bIsrY ] Awnd
Anidnu sdw swcw srb gux jgdIsrY ] Agxq c Apwr Twkur Agm jw ko Dwmw ]
ibnvMiq nwnk myrI ieC pUrn imly sRIrMg rwmw ]3] ke koitk jg Plw suix gwvnhwry
rwm ] hir hir nwmu jpq kul sgly qwry rwm ] hir nwmu jpq sohq pRwxI qw kI mihmw ikq
gnw ] hir ibs{ nwhI pRwn ipAwry icqvMiq drsnu sd mnw ] suB idvs AwE gih kMiT lwE
pRB c Agm Apwry ] ibnvMiq nwnk sPlu sBu ikCu pRB imly Aiq ipAwry ]4]3]6]
ibhwgVw mhlw 5 CMq ] An kwE rwqiVAw vwt duhylI rwm ] pwp kmwvidAw qyrw koie n

bylI rwm ] koE n bylI hoie qyrw sdw pCoqwvhy ] gun gupwl n jpih rsnw iPir kdhu sy

idh Awvhy ] qrvr ivCuny nh pwq juVqy jm mig ganu iekylI ] ibnvMq nwnk ibnu nwm

hir ky sdw iPrq duhylI ]1] qUM vlvMc lUik krih sB jwxY jwxI rwm ] lyKw Drm BieAw

iql pIVy GwxI rwm ] ikrq kmwxy duK shu prwxI Aink join BRmwieAw ] mhw mohnI sMig

rwqw
rqn
jnmu
gvwieAw
]
ieksu
hir
ky
nwm
bwJhu
Awn
kwj
isAwxI
]
ibnvM
q
nwnk
ly
K
u

iliKAw Brim moih luBwxI ]2] bIcu n koie kry AqGxu ivCuiV pieAw ] AwE Kry kiTn
jmkMkir pkiV lieAw ] pkVy clwieAw Apxw kmwieAw mhw mohnI rwiqAw ] gun goivMd
gurmuiK n jipAw qpq QMm@ gil lwiqAw ] kwm koiD Ahkwir mUTw Koie igAwnu pCuqwipAw
] ibnvMq nwnk sMjoig BUlw hir jwpu rsn n jwipAw ]3] quJ ibnu ko nwhI pRB rwKnhwrw
rwm ] piqq aDwrx hir ibrdu qumwrw rwm ] piqq aDwrn srin suAwmI pw iniD dieAwlw
] AMD kUp qy aD{ krqy sgl Gt pRiqpwlw ] srin qyrI kit mhw byVI ieku nwmu dyih ADwrw

547

] ibnvMq nwnk kr dyie rwKhu goibMd dIn dieAwrw ]4] so idnu sPlu gixAw hir pRBU
imlwieAw rwm ] siB suK prgitAw duK dUir prwieAw rwm ] suK shj And ibnod sd hI
gun gupwl inq gweAY ] Bju swDsMgy imly rMgy bhuiV join n DweAY ] gih kMiT lwE shij
suBwE Awid AMku{ AwieAw ] ibnvMq nwnk Awip imilAw bhuiV kqhU n jwieAw ]5]4]7]
ibhwgVw mhlw 5 CMq ] sunhu bynqIAw suAwmI myry rwm ] koit ApRwD Bry BI qyry cyry rwm ]
duK hrn ikrpw krn mohn kil klysh BMjnw ] srin qyrI riK lyhu myrI srb mY inrMjnw ]
sunq pyKq sMig sB kY pRB nyrhU qy nyry ] Ardwis nwnk suin suAwmI riK lyhu Gr ky cyry ]1]
qU smrQu sdw hm dIn ByKwrI rwm ] mwieAw moih mgnu kiF lyhu murwrI rwm ] loiB moih ibkwir

bwiDAo Aink doK kmwvny ] Ailpq bMDn rhq krqw kIAw Apnw pwvny ] kir AnugRhu

piqq pwvn bhu join BRmqy hwrI ] ibnvMiq nwnk dwsu hir kw pRB jIA pRwn ADwrI ]2] qU

smrQu vfw myrI miq QorI rwm ] pwlih AikrqGnw pUrn sit qyrI rwm ] AgwiD boiD

Apwr krqy moih nIcu kCU n jwnw ] rqnu iqAwig sMgRhn kafI psU nIcu ieAwnw ] iqAwig

clqI
mhw
cM
c
il
doK
kir
kir
jorI
]
nwnk
srin
smrQ
su
A
wmI
pY
j
rwKhu
morI
]3]
jw
qy

vICuiVAw iqin Awip imlwieAw rwm ] swDU sMgmy hir gux gwieAw rwm ] gux gwie goivd
sdw nIky kilAwx mY prgt BE ] syjw suhwvI sMig pRB kY Awpxy pRB kir lE ] Coif icMq AicMq
hoE bhuiV dUKu n pwieAw ] nwnk drsnu pyiK jIvy goivMd gux iniD gwieAw ]4]5]8]
ibhwgVw mhlw 5 CMq ] boil suDrmIiVAw moin kq DwrI rwm ] qU nyI dyiK cilAw mwieAw
ibahwrI rwm ] sMig qyrY kCu n cwlY ibnw goibMd nwmw ] dys vys suvrn }pw sgl xy
kwmw ] pu kl n sMig soBw hsq Goir ivkwrI ] ibnvMq nwnk ibnu swDsMgm sB imiQAw

548

sMswrI ]1] rwjn ika soieAw qU nId Bry jwgq kq nwhI rwm ] mwieAw JUTu {dnu kyqy
ibllwhI rwm ] ibllwih kyqy mhw mohn ibnu nwm hir ky suKu nhI ] shs isAwxp apwv
Qwky jh Bwvq qh jwhI ] Awid AMqy miD pUrn srb Git Git AwhI ] ibnvMq nwnk ijn
swDsMgmu sy piq syqI Gir jwhI ]2] nrpiq jwix gRihAo syvk isAwxy rwm ] srpr
vICuVxw mohy pCuqwxy rwm ] hircMdarI dyiK BUlw khw AsiQiq pweAY ] ibnu nwm hir ky
Awn rcnw Aihlw jnmu gvweAY ] ha ha krq n qsn bUJY nh kWm pUrn igAwny ]
ibnvMiq nwnk ibnu nwm hir ky kyiqAw pCuqwny ]3] Dwir AnugRho Apnw kir lInw rwm ]
Bujw gih kwiF lIAo swDU sMgu dInw rwm ] swDsMgim hir ArwDy sgl klml duK jly ]

mhw Drm sudwn ikirAw sMig qyrY sy cly ] rsnw ArwDY Eku suAwmI hir nwim mnu qnu BInw ]

nwnk ijs no hir imlwE so srb gux prbInw ]4]6]9]

ibhwgVy kI vwr mhlw 4


< siqgur pRswid ]

slok m 3 ] gur syvw qy suKu pweAY hor QY suKu n Bwil ] gur kY sbid mnu BydIAY sdw vsY

hir
nwil
]
nwnk
nwmu
iqnw
ka
imlY
ijn
hir
vy
K
Y
ndir
inhwil
]1]
m
3
]
isPiq

Kjwnw bKs hY ijsu bKsY so KrcY Kwie ] siqgur ibnu hiQ n Awve sB Qky krm kmwie ]
nwnk mnmuKu jgqu DnhIxu hY AgY BuKw ik Kwie ]2] paVI ] sB qyrI qU sBs dw sB quDu
apwieAw ] sBnw ivic qU vrqdw qU sBnI iDAwieAw ] iqs dI qU Bgiq Qwie pwieih jo quDu
min BwieAw ] jo hir pRB BwvY so QIAY siB krin qyrw krwieAw ] slwihhu hir sBnw qy vfw
jo sMq jnW kI pYj rKdw AwieAw ]1] slok m 3 ] nwnk igAwnI jgu jIqw jig jIqw sBu
koie ] nwmy kwrj isiD hY shjy hoie su hoie ] gurmiq miq Aclu hY clwie n skY koie ] Bgqw

549

kw hir AMgIkw{ kry kwrju suhwvw hoie ] mnmuK mUlhu BulwieAnu ivic lbu loBu Ahkw{ ]
JgVw kridAw Anidnu gudrY sbid n krY vIcw{ ] suiD miq krqY ihir le bolin sBu
ivkw{ ] idqY ikqY n sMqoKIAin AMqir qsnw bhuqu AXwnu AMDw{ ] nwnk mnmuKw nwlhu qutIAw
BlI ijnw mwieAw moih ipAw{ ]1] m 3 ] iqn@ Ba sMsw ikAw kry ijn siqgu{ isir
krqw{ ] Duir iqn kI pYj rKdw Awpy rKxhw{ ] imil pRIqm suKu pwieAw scY sbid vIcwir ]
nwnk suKdwqw syivAw Awpy prKxhw{ ]2] paVI ] jIA jMq siB qyirAw qU sBnw rwis ]
ijs no qU dyih iqsu sBu ikCu imlY koe ho{ srIku nwhI quDu pwis ] qU ieko dwqw sBs dw hir
pih Ardwis ] ijs dI quDu BwvY iqs dI qU mMin lYih so jnu swbwis ] sBu qyrw coju vrqdw duKu

suKu quDu pwis ]2] slok m 3 ] gurmuiK scY Bwvdy dir scY sicAwr ] swjn min Awndu hY

gur kw sbdu vIcwr ] AMqir sbdu vswieAw duKu kitAw cwnxu kIAw krqwir ] nwnk

rKxhwrw rKsI AwpxI ikrpw Dwir ]1] m 3 ] gur kI syvw cwkrI BY ric kwr kmwie ] jyhw

syvY qyho hovY jy clY iqsY rjwie ] nwnk sBu ikCu Awip hY Av{ n dUjI jwie ]2] paVI ] qyrI

vifAwe
qU
h
Y
jwxdw
qu
D
u
jy
v
fu
Av{
n
koe
]
qu
D
u
jy
v
fu
ho{
srIku
hovY
qw
AwKIAY
qu
D
u
jy
v
fu

qUhY hoe ] ijin qU syivAw iqin suKu pwieAw ho{ iqs dI rIs kry ikAw koe ] qU Bnx GVx
smrQu dwqw{ hih quDu AgY mMgx no hQ joiV KlI sB hoe ] quDu jyvfu dwqw{ mY koe ndir n
Awve quDu sBsY no dwnu idqw KMfI vrBMfI pwqwlI pure sB loe ]3] slok m 3 ] min
prqIiq n AweAw shij n lgo Bwa ] sbdY swdu n pwieAo mnhiT ikAw gux gwie ] nwnk
AwieAw so prvwxu hY ij gurmuiK sic smwie ]1] m 3 ] Awpxw Awpu n pCwxY mUVw Avrw AwiK
duKwE ] muMFY dI Ksliq n geAw AMDy ivCuiV cotw KwE ] siqgur kY BY BMin n GiVAo rhY

550

AMik smwE ] Anidnu shsw kdy n cUkY ibnu sbdY duKu pwE ] kwmu koDu loBu AMqir sblw inq
DMDw krq ivhwE ] crx kr dyKq suix Qky idh muky nyVY AwE ] scw nwmu n lgo mITw ijqu nwim
nv iniD pwE ] jIvqu mrY mrY Puin jIvY qW moKMq{ pwE ] Duir krmu n pwieAo prwxI ivxu krmw
ikAw pwE ] gur kw sbdu smwil qU mUVy giq miq sbdy pwE ] nwnk siqgu{ qd hI pwE jW
ivchu Awpu gvwE ]2] paVI ] ijs dY iciq visAw myrw suAwmI iqs no ika AMdysw iksY glY
dw loVIAY ] hir suKdwqw sBnw glw kw iqs no iDAwieidAw ikv inmK GVI muhu moVIAY ] ijin
hir iDAwieAw iqs no srb kilAwx hoE inq sMq jnw kI sMgiq jwie bhIAY muhu joVIAY ] siB
duK BuK rog gE hir syvk ky siB jn ky bMDn qoVIAY ] hir ikrpw qy hoAw hir Bgqu hir

Bgq jnw kY muih ifTY jgqu qirAw sBu loVIAY ]4] slok m 3 ] sw rsnw jil jwa ijin

hir kw suAwa n pwieAw ] nwnk rsnw sbid rswie ijin hir hir mMin vswieAw ]1] m 3 ]

sw rsnw jil jwa ijin hir kw nwa ivswirAw ] nwnk gurmuiK rsnw hir jpY hir kY nwie

ipAwirAw ]2] paVI ] hir Awpy Twku{ syvku Bgqu hir Awpy kry krwE ] hir Awpy vyKY

ivgsY
Awpy
ijqu
BwvY
iqqu
lwE
]
hir
ieknw
mwrig
pwE
Awpy
hir
ieknw
aJiV
pwE
]
hir

scw swihbu scu qpwvsu kir vyKY clq sbwE ] gur prswid khY jnu nwnku hir scy ky gux gwE
]5] slok m 3 ] drvysI ko jwxsI ivrlw ko drvysu ] jy Gir Gir hFY mMgdw iDgu jIvxu
iDgu vysu ] jy Awsw AMdysw qij rhY gurmuiK iBiKAw nwa ] iqs ky crn pKwlIAih nwnk ha
bilhwrY jwa ]1] m 3 ] nwnk qrv{ Eku Plu duie pMKy} Awih ] Awvq jwq n dIshI nw
pr pMKI qwih ] bhu rMgI rs BoigAw sbid rhY inrbwxu ] hir ris Pil rwqy nwnkw krim scw
nIswxu ]2] paVI ] Awpy DrqI Awpy hY rwhku Awip jMmwie pIswvY ] Awip pkwvY Awip BWfy

551

dyie prosY Awpy hI bih KwvY ] Awpy jlu Awpy dy iCMgw Awpy culI BrwvY ] Awpy sMgiq sid
bhwlY Awpy ivdw krwvY ] ijs no ikrpwlu hovY hir Awpy iqs no hukmu mnwvY ]6] slok m 3 ]
krm Drm siB bMDnw pwp pun snbMDu ] mmqw mohu su bMDnw pu kl su DMDu ] jh dyKw qh
jyvrI mwieAw kw snbMDu ] nwnk scy nwm ibnu vrqix vrqY AMDu ]1] m 4 ] AMDy cwnxu qw
QIAY jw siqgu{ imlY rjwie ] bMDn qoVY sic vsY AigAwnu ADyrw jwie ] sBu ikCu dyKY iqsY kw
ijin kIAw qnu swij ] nwnk srix krqwr kI krqw rwKY lwj ]2] paVI ] jdhu Awpy Qwtu
kIAw bih krqY qdhu puiC n syvku bIAw ] qdhu ikAw ko lyvY ikAw ko dyvY jW Av{ n dUjw
kIAw ] iPir Awpy jgqu apwieAw krqY dwnu sBnw ka dIAw ] Awpy syv bxweAnu gurmuiK

Awpy AMmqu pIAw ] Awip inrMkwr Awkw{ hY Awpy Awpy krY su QIAw ]7] slok m 3 ] gurmuiK

pRBu syvih sd swcw Anidnu shij ipAwir ] sdw Anid gwvih gux swcy AriD ariD

air Dwir ] AMqir pRIqmu visAw Duir krmu iliKAw krqwir ] nwnk Awip imlwieAnu Awpy

ikrpw Dwir ]1] m 3 ] kihAY kiQAY n pweAY Anidnu rhY sdw gux gwie ] ivxu krmY

iknY
n
pwieAo
Baik
mu
E
ibllwie
]
gu
r
kY
sbid
mnu
qnu
iBjY
Awip
vsY
min
Awie
]
nwnk

ndrI pweAY Awpy lE imlwie ]2] paVI ] Awpy vyd purwx siB swsq Awip kQY Awip BIjY
] Awpy hI bih pUjy krqw Awip prpMcu krIjY ] Awip privriq Awip inrivrqI Awpy AkQu
kQIjY ] Awpy punu sBu Awip krwE Awip Ailpqu vrqIjY ] Awpy suKu duKu dyvY krqw Awpy bKs
krIjY ]8] slok m 3 ] syKw AMdrhu jo{ Cif qU Ba kir Jlu gvwie ] gur kY BY kyqy insqry
BY ivic inrBa pwie ] mnu kTo{ sbid Byid qUM sWiq vsY min Awie ] sWqI ivic kwr kmwvxI
sw Ksmu pwE Qwie ] nwnk kwim koiD iknY n pwieAo puChu igAwnI jwie ]1] m 3 ]

552

mnmuK mwieAw mohu hY nwim n lgo ipAw{ ] kUV kmwvY kUV sMgRhY kUV kry Awhw{ ] ibKu
mwieAw Dnu sMic mrih AMqy hoie sBu Cw{ ] krm Drm suc sMjm krih AMqir loBu ivkw{ ]
nwnk ij mnmuKu kmwvY su Qwie nw pvY drgih hoie KuAw{ ]2] paVI ] Awpy KwxI Awpy
bwxI Awpy KMf vrBMf kry ] Awip smuMdu Awip hY swg{ Awpy hI ivic rqn Dry ] Awip lhwE
kry ijsu ikrpw ijs no gurmuiK kry hry ] Awpy Bajlu Awip hY boihQw Awpy Kyvtu Awip qry ]
Awpy kry krwE krqw Av{ n dUjw quJY sry ]9] slok m 3 ] siqgur kI syvw sPl hY jy ko
kry icqu lwie ] nwmu pdwrQu pweAY AicMqu vsY min Awie ] jnm mrn duKu ktIAY hamY
mmqw jwie ] aqm pdvI pweAY scy rhY smwie ] nwnk pUrib ijn ka iliKAw iqnw siqgu{

imilAw Awie ]1] m 3 ] nwim rqw siqgu} hY kiljug boihQu hoie ] gurmuiK hovY su pwir

pvY ijnw AMdir scw soie ] nwmu sm@wly nwmu sMgRhY nwmy hI piq hoie ] nwnk siqgu{ pwieAw

krim prwpiq hoie ]2] paVI ] Awpy pwrsu Awip Dwqu hY Awip kIqonu kMcnu ] Awpy Twku{

syvku Awpy Awpy hI pwp KMfnu ] Awpy siB Gt BogvY suAwmI Awpy hI sBu AMjnu ] Awip ibbyku

Awip
sBu
by
q
w
Awpy
gu
r
mu
i
K
BM
j
nu
]
jnu
nwnku
swlwih
n
rjY
qu
D
u
krqy
qU
hir
su
K
dwqw
vfnu

]10] sloku m 4 ] ibnu siqgur syvy jIA ky bMDnw jyqy krm kmwih ] ibnu siqgur syvy
Tvr n pwvhI mir jMmih Awvih jwih ] ibnu siqgur syvy iPkw bolxw nwmu n vsY min Awie
] nwnk ibnu siqgur syvy jm puir bDy mwrIAih muih kwlY aiT jwih ]1] m 3 ] ieik
siqgur kI syvw krih cwkrI hir nwmy lgY ipAw{ ] nwnk jnmu svwrin Awpxw kul kw
krin aDw{ ]2] paVI ] Awpy cwtswl Awip hY pwDw Awpy cwtVy pVx ka Awxy ] Awpy ipqw
mwqw hY Awpy Awpy bwlk kry isAwxy ] iek QY piV buJY sBu Awpy iek QY Awpy kry ieAwxy ] ieknw

553

AMdir mhil bulwE jw Awip qyrY min scy Bwxy ] ijnw Awpy gurmuiK dy vifAwe sy jn scI
drgih jwxy ]11] sloku mrdwnw 1 ] kil klvwlI kwmu mdu mnUAw pIvxhw{ ] koD ktorI
moih BrI pIlwvw Ahkw{ ] mjls kUVy lb kI pI pI hoie KuAw{ ] krxI lwhix squ guV scu
srw kir sw{ ] gux mMfy kir sIlu iGa srmu mwsu Awhw{ ] gurmuiK pweAY nwnkw KwDY jwih
ibkwr ]1] mrdwnw 1 ] kwieAw lwhix Awpu mdu mjls qsnw Dwqu ] mnsw ktorI kUiV
BrI pIlwE jmkwlu ] iequ mid pIqY nwnkw bhuqy KtIAih ibkwr ] igAwnu guV swlwh mMfy
Ba mwsu Awhw{ ] nwnk iehu Bojnu scu hY scu nwmu AwDw{ ]2] kWXW lwhix Awpu mdu AMmq
iqs kI Dwr ] sqsMgiq isa mylwpu hoie ilv ktorI AMmq BrI pI pI ktih ibkwr ]3]

paVI ] Awpy suir nr gx gMDrbw Awpy Kt drsn kI bwxI ] Awpy isv sMkr mhysw Awpy

gurmuiK AkQ khwxI ] Awpy jogI Awpy BogI Awpy sMinAwsI iPrY ibbwxI ] AwpY nwil gosit

Awip apdysY Awpy suGV s}pu isAwxI ] Awpxw coju kir vyKY Awpy Awpy sBnw jIAw kw hY jwxI

]12] sloku m 3 ] Ehw sMiDAw prvwxu hY ijqu hir pRBu myrw iciq AwvY ] hir isa pRIiq

pjY
mwieAw
mohu
jlwvY
]
gu
r
prswdI
du
i
bDw
mrY
mnU
A
w
AsiQ{
sM
i
DAw
kry
vIcw{
]
nwnk

sMiDAw krY mnmuKI jIa n itkY mir jMmY hoie KuAw{ ]1] m 3 ] pa pa krqI sBu jgu
iPrI myrI ipAws n jwie ] nwnk siqguir imilAY myrI ipAws ge ip{ pwieAw Gir Awie ]2]
paVI ] Awpy qMqu prm qMqu sBu Awpy Awpy Twku{ dwsu BieAw ] Awpy ds AT vrn apwieAnu
Awip bRhmu Awip rwju lieAw ] Awpy mwry Awpy CofY Awpy bKsy kry dieAw ] Awip ABulu n BulY
kb hI sBu scu qpwvsu scu iQAw ] Awpy ijnw buJwE gurmuiK iqn AMdrhu dUjw Brmu gieAw
]13] sloku m 5 ] hir nwmu n ismrih swDsMig qY qin afY Kyh ] ijin kIqI iqsY n jwxe

554

nwnk iPtu AlUxI dyh ]1] m 5 ] Git vsih crxwribMd rsnw jpY gupwl ] nwnk so pRBu
ismrIAY iqsu dyhI ka pwil ]2] paVI ] Awpy ATsiT qIrQ krqw Awip kry iesnwnu ] Awpy
sMjim vrqY swmI Awip jpwieih nwmu ] Awip dieAwlu hoie Ba KMfnu Awip krY sBu dwnu ]
ijs no gurmuiK Awip buJwE so sd hI drgih pwE mwnu ] ijs dI pYj rKY hir suAwmI so scw
hir jwnu ]14] sloku m 3 ] nwnk ibnu siqgur Byty jgu AMDu hY AMDy krm kmwie ] sbdY
isa icqu n lwve ijqu suKu vsY min Awie ] qwmis lgw sdw iPrY Aihinis jlqu ibhwie ]
jo iqsu BwvY so QIAY khxw ikCU n jwie ]1] m 3 ] siqgu} PurmwieAw kwrI Eh kryhu ] gu}
duAwrY hoie kY swihbu sMmwlyhu ] swihbu sdw hjUir hY BrmY ky CaV kit kY AMqir joiq Dryhu ]

hir kw nwmu AMmqu hY dw} Ehu lwEhu ] siqgur kw Bwxw iciq rKhu sMjmu scw nyhu ] nwnk

AYQY suKY AMdir rKsI AgY hir isa kyl kryhu ]2] paVI ] Awpy Bwr ATwrh bxspiq Awpy

hI Pl lwE ] Awpy mwlI Awip sBu isMcY Awpy hI muih pwE ] Awpy krqw Awpy Bugqw Awpy dyie

idvwE ] Awpy swihbu Awpy hY rwKw Awpy rihAw smwE ] jnu nwnk vifAwe AwKY hir krqy

kI
ijs
no
iqlu
n
qmwE
]15]
slok
m
3
]
mwxsu
BirAw
AwixAw
mwxsu
BirAw
Awie
]

ijqu pIqY miq dUir hoie brlu pvY ivic Awie ] Awpxw prwieAw n pCwxe Ksmhu Dky
Kwie ] ijqu pIqY Ksmu ivsrY drgh imlY sjwie ] JUTw mdu mUil n pIce jy kw pwir vswie
] nwnk ndrI scu mdu pweAY siqgu{ imlY ijsu Awie ] sdw swihb kY rMig rhY mhlI pwvY
Qwa ]1] m 3 ] iehu jgqu jIvqu mrY jw ies no soJI hoie ] jw iqin@ svwilAw qW siv rihAw
jgwE qW suiD hoie ] nwnk ndir kry jy AwpxI siqgu{ mylY soie ] gur pRswid jIvqu mrY qw
iPir mrxu n hoie ]2] paVI ] ijs dw kIqw sBu ikCu hovY iqs no prvwh nwhI iksY kyrI ] hir

555

jIa qyrw idqw sBu ko KwvY sB muhqwjI kFY qyrI ] ij quD no swlwhy su sBu ikCu pwvY ijs no
ikrpw inrMjn kyrI ] soe swhu scw vxjwrw ijin vK{ lidAw hir nwmu Dnu qyrI ] siB
iqsY no swlwihhu sMqhu ijin dUjy Bwv kI mwir ivfwrI FyrI ]16] slok ] kbIrw mrqw mrqw
jgu muAw mir iB n jwnY koie ] AYsI mrnI jo mrY bhuir n mrnw hoie ]1] m 3 ] ikAw jwxw
ikv mrhgy kYsw mrxw hoie ] jy kir swihbu mnhu n vIsrY qw sihlw mrxw hoie ] mrxY qy
jgqu frY jIivAw loVY sBu koie ] gur prswdI jIvqu mrY hukmY bUJY soie ] nwnk AYsI mrnI jo
mrY qw sd jIvxu hoie ]2] paVI ] jw Awip pwlu hovY hir suAwmI qw AwpxW nwa hir Awip
jpwvY ] Awpy siqgu{ myil suKu dyvY AwpxW syvku Awip hir BwvY ] AwpixAw syvkw kI Awip

pYj rKY AwpixAw Bgqw kI pYrI pwvY ] Drm rwie hY hir kw kIAw hir jn syvk nyiV n AwvY

] jo hir kw ipAwrw so sBnw kw ipAwrw hor kyqI JiK JiK AwvY jwvY ]17] slok m 3 ] rwmu

rwmu krqw sBu jgu iPrY rwmu n pwieAw jwie ] Agmu Agoc{ Aiq vfw Aqulu n quilAw

jwie ] kImiq iknY n pweAw ikqY n lieAw jwie ] gur kY sbid ByidAw ien ibiD visAw

min
Awie
]
nwnk
Awip
Amy
a
hY
gu
r
ikrpw
qy
rihAw
smwie
]
Awpy
imilAw
imil
rihAw

Awpy imilAw Awie ]1] m 3 ] E mn iehu Dnu nwmu hY ijqu sdw sdw suKu hoie ] qotw mUil
n Awve lwhw sd hI hoie ] KwDY KricAY qoit n Awve sdw sdw Aohu dyie ] shsw mUil n
hove hwxq kdy n hoie ] nwnk gurmuiK pweAY jw ka ndir kryie ]2] paVI ] Awpy sB
Gt AMdry Awpy hI bwhir ] Awpy gupqu vrqdw Awpy hI jwhir ] jug CqIh gubw{ kir
vriqAw sunwhir ] AoQY vyd purwn n swsqw Awpy hir nrhir ] bYTw qwVI lwie Awip sB dU
hI bwhir ] AwpxI imiq Awip jwxdw Awpy hI gah{ ]18] slok m 3 ] hamY ivic jgqu

556

muAw mrdo mrdw jwie ] ijc{ ivic dMmu hY iqc{ n cyqe ik krygu AgY jwie ] igAwnI hoie
su cyqnu hoie AigAwnI AMDu kmwie ] nwnk EQY kmwvY so imlY AgY pwE jwie ]1] m 3 ]
Duir KsmY kw hukmu pieAw ivxu siqgur cyiqAw n jwie ] siqguir imilAY AMqir riv rihAw
sdw rihAw ilv lwie ] dim dim sdw smwldw dMmu n ibrQw jwie ] jnm mrn kw Ba
gieAw jIvn pdvI pwie ] nwnk iehu mrqbw iqs no dyie ijs no ikrpw kry rjwie ]2]
paVI ] Awpy dwnW bIinAw Awpy prDwnW ] Awpy }p idKwldw Awpy lwie iDAwnW ] Awpy
monI vrqdw Awpy kQY igAwnW ] kaVw iksY n lge sBnw hI Bwnw ] asqiq brin n
skIAY sd sd kurbwnw ]19] slok m 1 ] klI AMdir nwnkw ijnW dw Aaqw{ ] puqu

ijnUrw DIA ijnUrI jo} ijnw dw iskdw{ ]1] m 1 ] ihdU mUly BUly AKutI jWhI ] nwrid

kihAw is pUj krWhI ] AMDy guMgy AMD AMDw{ ] pwQ{ ly pUjih mugD gvwr ] Aoih jw Awip

fuby qum khw qrxhw{ ]2] paVI ] sBu ikhu qyrY vis hY qU scw swhu ] Bgq rqy rMig Ek kY

pUrw vyswhu ] AMmqu Bojnu nwmu hir rij rij jn Kwhu ] siB pdwrQ pweAin ismrxu scu

lwhu
]
sM
q
ipAwry
pwrbR
h
m
nwnk
hir
Agm
Agwhu
]20]
slok
m
3
]
sBu
ikCu
hu
k
my

Awvdw sBu ikCu hukmy jwie ] jy ko mUrKu Awphu jwxY AMDw AMDu kmwie ] nwnk hukmu ko gurmuiK
buJY ijs no ikrpw kry rjwie ]1] m 3 ] so jogI jugiq so pwE ijs no gurmuiK nwmu prwpiq
hoie ] iqsu jogI kI ngrI sBu ko vsY ByKI jogu n hoie ] nwnk AYsw ivrlw ko jogI ijsu Git
prgtu hoie ]2] paVI ] Awpy jMq apwieAnu Awpy AwDw{ ] Awpy sUKmu BwlIAY Awpy pwsw{ ]
Awip iekwqI hoie rhY Awpy vf prvw{ ] nwnku mMgY dwnu hir sMqw rynw{ ] ho{ dwqw{ n
suJe qU dyvxhw{ ]21]1] suDu ]

557

rwgu vfhsu mhlw 1 G{ 1 ]

AmlI Amlu n AMbVY mCI nI{ n hoie ] jo rqy sih AwpxY iqn BwvY sBu koie ]1] ha vwrI

vM\w KnIAY vM\w qa swihb ky nwvY ]1] rhwa ] swihbu sPilAo {KVw AMmqu jw kw nwa ]

ijn pIAw qy qpq BE ha iqn bilhwrY jwa ]2] mY kI ndir n AwvhI vsih hBIAW nwil

] iqKw iqhwieAw ika lhY jw sr BIqir pwil ]3] nwnku qyrw bwxIAw qU swihbu mY rwis ]

mn qy DoKw qw lhY jw isPiq krI Ardwis ]4]1] vfhsu mhlw 1 ] guxvMqI shu rwivAw

inrgu
i
x
kU
k
y
kwie
]
jy
gu
x
vM
q
I
QI
rhY
qw
BI
shu
rwvx
jwie
]1]
my
r
w
kM
q
u
rIswlU
kI
Dn

Avrw
rwvy
jI
]1]
rhwa
]
krxI
kwmx
jy
QIAY
jy
mnu
Dwgw
hoie
]
mwxku
mu
i
l
n
pwe
A
Y
lIjY

iciq proie ]2] rwhu dswe n julW AwKW AMmVIAwsu ] qY sh nwil AkUAxw ika QIvY
Gr vwsu ]3] nwnk EkI bwhrw dUjw nwhI koie ] qY sh lgI jy rhY BI shu rwvY soie ]4]2]
vfhsu mhlw 1 G{ 2 ] morI {x Jux lwieAw BYxy swvxu AwieAw ] qyry muMD ktwry jyvfw iqin
loBI loB luBwieAw ] qyry drsn ivthu KnIAY vM\w qyry nwm ivthu kurbwxo ] jw qU qw mY mwxu
kIAw hY quDu ibnu kyhw myrw mwxo ] cUVw Bnu plG isa muMDy sxu bwhI sxu bwhw ] Eqy vys

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

558

krydIE muMDy shu rwqo Avrwhw ] nw mnIAw{ n cUVIAw nw sy vMguVIAwhw ] jo sh kMiT n lgIAw
jlnu is bwhVIAwhw ] siB shIAw shu rwvix geAw ha dwDI kY dir jwvw ] AMmwlI ha
KrI sucjI qY sh Eik n Bwvw ] mwiT guMdweI ptIAw BrIAY mwg sMDUry ] AgY ge n mnIAw
mra ivsUir ivsUry ] mY rovMdI sBu jgu {nw {nVy vxhu pMKy} ] ieku n {nw myry qn kw ibrhw
ijin ha iprhu ivCoVI ] supnY AwieAw BI gieAw mY jlu BirAw roie ] Awie n skw quJ kin
ipAwry Byij n skw koie ] Awa sBwgI nIdVIE mqu shu dyKw soie ] qY swihb kI bwq ij AwKY
khu nwnk ikAw dIjY ] sIsu vFy kir bYsxu dIjY ivxu isr syv krIjY ] ika n mrIjY jIAVw n
dIjY jw shu BieAw ivfwxw ]1]3]

vfhsu mhlw 3 G{ 1
< siqgur pRswid ]

min mYlY sBu ikCu mYlw qin DoqY mnu hCw n hoie ] ieh jgqu Brim BulwieAw ivrlw bUJY koie

]1] jip mn myry qU Eko nwmu ] siqguir dIAw mo ka Ehu inDwnu ]1] rhwa ] isDw ky Awsx

jy isKY ieMdI vis kir kmwie ] mn kI mYlu n aqrY hamY mYlu n jwie ]2] iesu mn ka ho{

sM
j
mu
ko
nwhI
ivxu
siqgu
r
kI
srxwie
]
sqgu
i
r
imilAY
altI
Be
khxw
ikCU
n
jwie
]3]

Bxiq nwnku siqgur ka imldo mrY gur kY sbid iPir jIvY koie ] mmqw kI mlu aqrY iehu mnu
hCw hoie ]4]1] vfhsu mhlw 3 ] ndrI sqgu{ syvIAY ndrI syvw hoie ] ndrI iehu mnu
vis AwvY ndrI mnu inrmlu hoie ]1] myry mn cyiq scw soie ] Eko cyqih qw suKu pwvih iPir
dUKu n mUly hoie ]1] rhwa ] ndrI mir kY jIvIAY ndrI sbdu vsY min Awie ] ndrI hukmu
buJIAY hukmy rhY smwie ]2] ijin ijhvw hir rsu n ciKAo sw ijhvw jil jwa ] An rs
swdy lig rhI duKu pwieAw dUjY Bwie ]3] sBnw ndir Ek hY Awpy Prku kryie ] nwnk

559

sqguir imilAY Plu pwieAw nwmu vfwe dyie ]4]2] vfhsu mhlw 3 ] mwieAw mohu gubw{
hY gur ibnu igAwnu n hoe ] sbid lgy iqn buiJAw dUjY prj ivgoe ]1] mn myry gurmiq
krxI sw{ ] sdw sdw hir pRBu rvih qw pwvih moK duAw{ ]1] rhwa ] guxw kw inDwnu Eku
hY Awpy dyie qw ko pwE ] ibnu nwvY sB ivCuVI gur kY sbid imlwE ]2] myrI myrI krdy Git
gE iqnw hiQ ikhu n AwieAw ] sqguir imilAY sic imly sic nwim smwieAw ]3] Awsw
mnsw Ehu srI{ hY AMqir joiq jgwE ] nwnk mnmuiK bMDu hY gurmuiK mukiq krwE ]4]3]
vfhsu mhlw 3 ] sohwgxI sdw muKu ajlw gur kY shij suBwie ] sdw ip{ rwvih Awpxw
ivchu Awpu gvwie ]1] myry mn qU hir hir nwmu iDAwie ] sqguir mo ka hir dIAw buJwie

]1] rhwa ] dohwgxI KrIAw ibllwdIAw iqnw mhlu n pwie ] dUjY Bwie k}pI dUKu pwvih

AwgY jwie ]2] guxvMqI inq gux rvY ihrdY nwmu vswie ] AagxvMqI kwmxI duKu lwgY

ibllwie ]3] sBnw kw Bqw{ Eku hY suAwmI khxw ikCU n jwie ] nwnk Awpy vyk kIiqAnu

nwmy lieAnu lwie ]4]4] vfhsu mhlw 3 ] AMmq nwmu sd mITw lwgw gur sbdI swdu

AwieAw
]
scI
bwxI
shij
smwxI
hir
jIa
min
vswieAw
]1]
hir
kir
ikrpw
sqgu
}

imlwieAw ] pUrY sqguir hir nwmu iDAwieAw ]1] rhwa ] bRhmY byd bwxI prgwsI mwieAw
moh pswrw ] mhwdya igAwnI vrqY Gir AwpxY qwmsu bhuqu Ahkwrw ]2] iksnu sdw AvqwrI
}Dw ikqu lig qrY sMswrw ] gurmuiK igAwin rqy jug AMqir cUkY moh gubwrw ]3] sqgur syvw
qy insqwrw gurmuiK qrY sMswrw ] swcY nwie rqy bYrwgI pwiein moK duAwrw ]4] Eko scu vrqY
sB AMqir sBnw kry pRiqpwlw ] nwnk ieksu ibnu mY Av{ n jwxw sBnw dIvwnu dieAwlw
]5]5] vfhsu mhlw 3 ] gurmuiK scu sMjmu qqu igAwnu ] gurmuiK swcy lgY iDAwnu ]1]

560

gurmuiK mn myry nwmu smwil ] sdw inbhY clY qyrY nwil ] rhwa ] gurmuiK jwiq piq scu soie
] gurmuiK AMqir sKwe pRBu hoie ]2] gurmuiK ijs no Awip kry so hoie ] gurmuiK Awip
vfwe dyvY soie ]3] gurmuiK sbdu scu krxI sw{ ] gurmuiK nwnk prvwrY swDw{ ]4]6]
vfhsu mhlw 3 ] rsnw hir swid lgI shij suBwie ] mnu qpiqAw hir nwmu iDAwie ]1]
sdw suKu swcY sbid vIcwrI ] Awpxy sqgur ivthu sdw bilhwrI ]1] rhwa ] AKI sMqoKIAw
Ek ilv lwie ] mnu sMqoiKAw dUjw Bwa gvwie ]2] dyh srIir suKu hovY sbid hir nwie ]
nwmu prmlu ihrdY rihAw smwie ]3] nwnk msqik ijsu vfBwgu ] gur kI bwxI shj bYrwgu
]4]7] vfhsu mhlw 3 ] pUry gur qy nwmu pwieAw jwie ] scY sbid sic smwie ]1] E mn

nwmu inDwnu qU pwie ] Awpxy gur kI mMin lY rjwie ]1] rhwa ] gur kY sbid ivchu mYlu

gvwie ] inrmlu nwmu vsY min Awie ]2] Brmy BUlw iPrY sMsw{ ] mir jnmY jmu kry KuAw{

]3] nwnk sy vfBwgI ijn hir nwmu iDAwieAw ] gur prswdI mMin vswieAw ]4]8]

vfhsu mhlw 3 ] hamY nwvY nwil ivroDu hY duie n vsih iek Twie ] hamY ivic syvw n hove

qw
mnu
ibrQw
jwie
]1]
hir
cy
i
q
mn
my
r
y
qU
gu
r
kw
sbdu
kmwie
]
hu
k
mu
mnih
qw
hir
imlY

qw ivchu hamY jwie ] rhwa ] hamY sBu srI{ hY hamY Aopiq hoie ] hamY vfw gubw{ hY hamY
ivic buiJ n skY koie ]2] hamY ivic Bgiq n hove hukmu n buiJAw jwie ] hamY ivic jIa
bMDu hY nwmu n vsY min Awie ]3] nwnk sqguir imilAY hamY ge qw scu visAw min Awie
] scu kmwvY sic rhY scy syiv smwie ]4]9]12]

vfhsu mhlw 4 G{ 1
< siqgur pRswid ]

syj Ek Eko pRBu Twku{ ] gurmuiK hir rwvy suK swg{ ]1] mY pRB imlx pRym min Awsw ]

561

gu{ pUrw mylwvY myrw pRIqmu ha vwir vwir Awpxy gu} ka jwsw ]1] rhwa ] mY Avgx
BrpUir srIry ] ha ika kir imlw Apxy pRIqm pUry ]2] ijin guxvMqI myrw pRIqmu pwieAw ]
sy mY gux nwhI ha ika imlw myrI mwieAw ]3] ha kir kir Qwkw apwv bhuqyry ] nwnk
grIb rwKhu hir myry ]4]1] vfhsu mhlw 4 ] myrw hir pRBu suMd{ mY swr n jwxI ] ha hir
pRB Coif dUjY loBwxI ]1] ha ika kir ipr ka imla ieAwxI ] jo ipr BwvY sw sohwgix
swe ipr ka imlY isAwxI ]1] rhwa ] mY ivic dos ha ika kir ip{ pwvw ] qyry Anyk
ipAwry ha ipr iciq n Awvw ]2] ijin ip{ rwivAw sw BlI suhwgix ] sy mY gux nwhI ha
ikAw krI duhwgix ]3] inq suhwgix sdw ip{ rwvY ] mY krmhIx kb hI gil lwvY ]4] qU

ip{ guxvMqw ha AaguixAwrw ] mY inrgux bKis nwnku vycwrw ]5]2]

vfhsu mhlw 4 G{ 2
< siqgur pRswid ]

mY min vfI Aws hry ika kir hir drsnu pwvw ] ha jwie puCw Apny sqgurY gur puiC mnu

mugDu smJwvw ] BUlw mnu smJY gur sbdI hir hir sdw iDAwE ] nwnk ijsu ndir kry myrw

ipAwrw
so
hir
crxI
icqu
lwE
]1]
ha
siB
vy
s
krI
ipr
kwrix
jy
hir
pR
B
swcy
Bwvw
]

so ip{ ipAwrw mY ndir n dyKY ha ika kir DIrju pwvw ] ijsu kwrix ha sIgw{ sIgwrI so
ip{ rqw myrw Avrw ] nwnk Dnu Dnu Dnu sohwgix ijin ip{ rwivAVw scu svrw ]2]
ha jwie puCw sohwg suhwgix qusI ika ip{ pwieAVw pRBu myrw ] mY pir ndir krI ipir
swcY mY CoifAVw myrw qyrw ] sBu mnu qnu jIa krhu hir pRB kw iequ mwrig BYxy imlIAY ]
AwpnVw pRBu ndir kir dyKY nwnk joiq joqI rlIAY ]3] jo hir pRB kw mY dyie snyhw iqsu
mnu qnu Apxw dyvw ] inq pKw PyrI syv kmwvw iqsu AwgY pwxI FovW ] inq inq syv krI

562

hir jn kI jo hir hir kQw suxwE ] Dnu Dnu gu} gur siqgu{ pUrw nwnk min Aws pujwE
]4] gu{ sjxu myrw myil hry ijqu imil hir nwmu iDAwvw ] gur siqgur pwshu hir gosit
pUCW kir sWJI hir gux gwvW ] gux gwvw inq inq sd hir ky mnu jIvY nwmu suix qyrw ]
nwnk ijqu vylw ivsrY myrw suAwmI iqqu vylY mir jwie jIa myrw ]5] hir vyKx ka sBu koe
locY so vyKY ijsu Awip ivKwly ] ijs no ndir kry myrw ipAwrw so hir hir sdw smwly ] so hir
hir nwmu sdw sdw smwly ijsu sqgu{ pUrw myrw imilAw ] nwnk hir jn hir ieky hoE hir
jip hir syqI rilAw ]6]1]3]

vfhsu mhlw 5 G{ 1
< siqgur pRswid ]

Aiq cw qw kw drbwrw ] AMqu nwhI ikCu pwrwvwrw ] koit koit koit lK DwvY ] ieku iqlu

qw kw mhlu n pwvY ]1] suhwvI kaxu su vylw ijqu pRB mylw ]1] rhwa ] lwK Bgq jw ka

AwrwDih ] lwK qpIsr qpu hI swDih ] lwK jogIsr krqy jogw ] lwK BogIsr Bogih Bogw

]2] Git Git vsih jwxih Qorw ] hY koe swjxu prdw qorw ] kra jqn jy hoie imhrvwnw

]
qw
ka
dy
e

jIa
ku
r
bwnw
]3]
iPrq
iPrq
sM
q
n
pih
AwieAw
]
dU
K
BR
m
u
hmwrw
sgl

imtwieAw ] mhil bulwieAw pRB AMmqu BUMcw ] khu nwnk pRBu myrw cw ]4]1]
vfhsu mhlw 5 ] Dnu su vylw ijqu drsnu krxw ] ha bilhwrI siqgur crxw ]1] jIA
ky dwqy pRIqm pRB myry ] mnu jIvY pRB nwmu icqyry ]1] rhwa ] scu mM qumwrw AMmq bwxI ]
sIql purK sit sujwxI ]2] scu hukmu qumwrw qKiq invwsI ] Awie n jwvY myrw pRBu
AibnwsI ]3] qum imhrvwn dws hm dInw ] nwnk swihbu Brpuir lIxw ]4]2]
vfhsu mhlw 5 ] qU byAMqu ko ivrlw jwxY ] gur pRswid ko sbid pCwxY ]1] syvk kI Ardwis

563

ipAwry ] jip jIvw pRB crx qumwry ]1] rhwa ] dieAwl purK myry pRB dwqy ] ijsih jnwvhu
iqnih qum jwqy ]2] sdw sdw jwe bilhwrI ] ieq aq dyKa Aot qumwrI ]3] moih inrgux
guxu ikCU n jwqw ] nwnk swDU dyiK mnu rwqw ]4]3] vfhsu m 5 ] AMqrjwmI so pRBu pUrw ]
dwnu dyie swDU kI DUrw ]1] kir ikrpw pRB dIn dieAwlw ] qyrI Aot pUrn gopwlw ]1]
rhwa ] jil Qil mhIAil rihAw BrpUry ] inkit vsY nwhI pRBu dUry ]2] ijs no ndir kry
so iDAwE ] AwT phr hir ky gux gwE ]3] jIA jMq sgly pRiqpwry ] srin pirAo nwnk
hir duAwry ]4]4] vfhsu mhlw 5 ] qU vf dwqw AMqrjwmI ] sB mih rivAw pUrn pRB
suAwmI ]1] myry pRB pRIqm nwmu ADwrw ] ha suix suix jIvw nwmu qumwrw ]1] rhwa ] qyrI

srix siqgur myry pUry ] mnu inrmlu hoie sMqw DUry ]2] crn kml ihrdY air Dwry ] qyry

drsn ka jwe bilhwry ]3] kir ikrpw qyry gux gwvw ] nwnk nwmu jpq suKu pwvw ]4]5]

vfhsu mhlw 5 ] swDsMig hir AMmqu pIjY ] nw jIa mrY n kbhU CIjY ]1] vfBwgI gu{

pUrw pweAY ] gur ikrpw qy pRBU iDAweAY ]1] rhwa ] rqn jvwhr hir mwxk lwlw ]

ismir
ismir
pR
B
BE
inhwlw
]2]
jq
kq
py
K
a
swDU
srxw
]
hir
gu
x
gwie
inrml
mnu

krxw ]3] Gt Gt AMqir myrw suAwmI vUTw ] nwnk nwmu pwieAw pRBu qUTw ]4]6] vfhsu
mhlw 5 ] ivs{ nwhI pRB dIn dieAwlw ] qyrI srix pUrn ikrpwlw ]1] rhwa ] jh
iciq Awvih so Qwnu suhwvw ] ijqu vylw ivsrih qw lwgY hwvw ]1] qyry jIA qU sd hI swQI ]
sMswr swgr qy kFu dy hwQI ]2] Awvxu jwxw qum hI kIAw ] ijs qU rwKih iqsu dUKu n
QIAw ]3] qU Eko swihbu Av{ n hoir ] ibna krY nwnku kr joir ]4]7]
vfhsu m 5 ] qU jwxwieih qw koe jwxY ] qyrw dIAw nwmu vKwxY ]1] qU Acrju kudriq

564

qyrI ibsmw ]1] rhwa ] quDu Awpy kwrxu Awpy krxw ] hukmy jMmxu hukmy mrxw ]2] nwmu qyrw
mn qn AwDwrI ] nwnk dwsu bKsIs qumwrI ]3]8]

vfhsu mhlw 5 G{ 2
< siqgur pRswid ]
myrY AMqir locw imlx kI ipAwry ha ika pwe gur pUry ] jy sa Kyl KylweAY bwlku rih
n skY ibnu KIry ] myrY AMqir BuK n aqrY AMmwlI jy sa Bojn mY nIry ] myrY min qin pRymu
iprMm kw ibnu drsn ika mnu DIry ]1] suix sjx myry pRIqm Bwe mY myilhu im suKdwqw ]
Aohu jIA kI myrI sB bydn jwxY inq suxwvY hir kIAw bwqw ] ha ieku iKnu iqsu ibnu rih n skw
ija cwqku jl ka ibllwqw ] ha ikAw gux qyry swir smwlI mY inrgux ka riK lyqw

]2] ha Be afIxI kMq ka AMmwlI so ip{ kid nYxI dyKw ] siB rs Bogx ivsry ibnu

ipr ikqY n lyKw ] iehu kwpV qin n suKwve kir n ska ha vysw ] ijnI sKI lwlu rwivAw

ipAwrw iqn AwgY hm Awdysw ]3] mY siB sIgwr bxwieAw AMmwlI ibnu ipr kwim n AwE ]

jw sih bwq n puCIAw AMmwlI qw ibrQw jobnu sBu jwE ] Dnu Dnu qy sohwgxI AMmwlI ijn

shu
rihAw
smwE
]
ha
vwirAw
iqn
sohwgxI
AM
m
wlI
iqn
ky
Dovw
sd
pwE
]4]
ijc{
dU
j
w

Brmu sw AMmwlI iqc{ mY jwixAw pRBu dUry ] jw imilAw pUrw siqgu} AMmwlI qw Awsw mnsw
sB pUry ] mY srb suKw suK pwieAw AMmwlI ip{ srb rihAw BrpUry ] jn nwnk hir rMgu
mwixAw AMmwlI gur siqgur kY lig pYry ]5]1]9]

vfhsu mhlw 3 AstpdIAw


< siqgur pRswid ]

scI bwxI scu Duin scu sbdu vIcwrw ] Anidnu scu slwhxw Dnu Dnu

vfBwg hmwrw ]1] mn myry swcy nwm ivthu bil jwa ] dwsin dwsw hoie rhih qw pwvih

565

scw nwa ]1] rhwa ] ijhvw scI sic rqI qnu mnu scw hoie ] ibnu swcy ho{ swlwhxw jwsih
jnmu sBu Koie ]2] scu KyqI scu bIjxw swcw vwpwrw ] Anidnu lwhw scu nwmu Dnu Bgiq Bry
BMfwrw ]3] scu Kwxw scu pYnxw scu tyk hir nwa ] ijs no bKsy iqsu imlY mhlI pwE Qwa ]
4] Awvih scy jwvih scy iPir jUnI mUil n pwih ] gurmuiK dir swcY sicAwr hih swcy mwih
smwih ]5] AMq{ scw mnu scw scI isPiq snwie ] scY Qwin scu swlwhxw siqgur bilhwrY
jwa ]6] scu vylw mUrqu scu ijqu scy nwil ipAw{ ] scu vyKxw scu bolxw scw sBu Awkw{
]7] nwnk scY myly qw imly Awpy lE imlwie ] ija BwvY iqa rKsI Awpy kry rjwie ]8]1]
vfhsu mhlw 3 ] mnUAw dh ids Dwvdw Aohu kYsy hir gux gwvY ] ieMdI ivAwip rhI AiDkwe

kwmu koDu inq sMqwvY ]1] vwhu vwhu shjy gux rvIjY ] rwm nwmu iesu jug mih dulBu hY gurmiq

hir rsu pIjY ]1] rhwa ] sbdu cIin mnu inrmlu hovY qw hir ky gux gwvY ] gurmqI AwpY Awpu

pCwxY qw inj Gir vwsw pwvY ]2] E mn myry sdw rMig rwqy sdw hir ky gux gwa ] hir

inrmlu sdw suKdwqw min icMidAw Plu pwa ]3] hm nIc sy qm BE hir kI srxwe ]

pwQ{
fu
b
dw
kwiF
lIAw
swcI
vifAwe
]4]
ibKu
sy
AM
m

q
BE
gu
r
miq
bu
i
D
pwe
]
Akhu

prml BE AMqir vwsnw vswe ]5] mwxs jnmu dulBu hY jg mih KitAw Awie ] pUrY Bwig
siqgu{ imlY hir nwmu iDAwie ]6] mnmuK BUly ibKu lgy Aihlw jnmu gvwieAw ] hir kw nwmu
sdw suK swg{ swcw sbdu n BwieAw ]7] muKhu hir hir sBu ko krY ivrlY ihrdY vswieAw ]
nwnk ijn kY ihrdY visAw moK mukiq iqn@ pwieAw ]8]2]

vfhsu mhlw 1 CMq


< siqgur pRswid ]

kwieAw kUiV ivgwiV kwhy nweAY ] nwqw so prvwxu scu kmweAY ] jb swc AMdir hoie swcw

566

qwim swcw pweAY ] ilKy bwJhu suriq nwhI boil boil gvweAY ] ijQY jwie bhIAY Blw khIAY
suriq sbdu ilKweAY ] kwieAw kUiV ivgwiV kwhy nweAY ]1] qw mY kihAw khxu jw quJY
khwieAw ] AMmqu hir kw nwmu myrY min BwieAw ] nwmu mITw mnih lwgw dUiK fyrw FwihAw ]
sUKu mn mih Awie visAw jwim qY PurmwieAw ] ndir quDu Ardwis myrI ijMin Awpu apwieAw ]
qw mY kihAw khxu jw quJY khwieAw ]2] vwrI Ksmu kFwE ikrqu kmwvxw ] mMdw iksY n AwiK
JgVw pwvxw ] nh pwie JgVw suAwim syqI Awip Awpu v\wvxw ] ijsu nwil sMgiq kir srIkI
jwie ikAw }Awvxw ] jo dyie shxw mnih khxw AwiK nwhI vwvxw ] vwrI Ksmu kFwE ikrqu
kmwvxw ]3] sB apweAnu Awip Awpy ndir kry ] kaVw koie n mwgY mITw sB mwgY ] sBu

koie mITw mMig dyKY Ksm BwvY so kry ] ikCu pun dwn Anyk krxI nwm quil n smsry ]

nwnkw ijn nwmu imilAw krmu hoAw Duir kdy ] sB apweAnu Awip Awpy ndir kry ]4]1]

vfhsu mhlw 1 ] krhu dieAw qyrw nwmu vKwxw ] sB apweAY Awip Awpy srb smwxw ] srby

smwxw Awip qUhY apwie DMDY lweAw ] ieik quJ hI kIE rwjy ieknw iBK BvweAw ] loBu mohu

qu
J
u
kIAw
mITw
Equ
Brim
Bu
l
wxw
]
sdw
dieAw
krhu
ApxI
qwim
nwmu
vKwxw
]1]
nwmu
qy
r
w

hY swcw sdw mY min Bwxw ] dUKu gieAw suKu Awie smwxw ] gwvin suir nr suGV sujwxw ]
suir nr suGV sujwx gwvih jo qyrY min Bwvhy ] mwieAw mohy cyqih nwhI Aihlw jnmu gvwvhy
] ieik mUV mugD n cyqih mUly jo AwieAw iqsu jwxw ] nwmu qyrw sdw swcw soie mY min Bwxw
]2] qyrw vKqu suhwvw AMmqu qyrI bwxI ] syvk syvih Bwa kir lwgw swa prwxI ] swa
pRwxI iqnw lwgw ijnI AMmqu pwieAw ] nwim qyrY joie rwqy inq cVih svwieAw ] ieku krmu
Drmu n hoie sMjmu jwim n Eku pCwxI ] vKqu suhwvw sdw qyrw AMmq qyrI bwxI ]3] ha

567

bilhwrI swcy nwvY ] rwju qyrw kbhu n jwvY ] rwjo q qyrw sdw inhclu Ehu kbhu n jwvE ]
cwk{ q qyrw soie hovY joie shij smwvE ] dusmnu q dUKu n lgY mUly pwpu nyiV n AwvE ] ha
bilhwrI sdw hovw Ek qyry nwvE ]4] jugh jugMqir Bgq qumwry ] kIriq krih suAwmI qyrY
duAwry ] jpih q swcw Eku murwry ] swcw murwry qwim jwpih jwim mMin vswvhy ] Brmo Bulwvw
quJih kIAw jwim Ehu cukwvhy ] gur prswdI krhu ikrpw lyhu jmhu abwry ] jugh jugMqir Bgq
qumwry ]5] vfy myry swihbw AlK Apwrw ] ika kir kra bynqI ha AwiK n jwxw ] ndir
krih qw swcu pCwxw ] swco pCwxw qwim qyrw jwim Awip buJwvhy ] dUK BUK sMswir kIE shsw
Ehu cukwvhy ] ibnvMiq nwnku jwie shsw buJY gur bIcwrw ] vfw swihbu hY Awip AlK Apwrw

]6] qyry bMky loiex dMq rIswlw ] sohxy nk ijn lmVy vwlw ] kMcn kwieAw suieny kI Fwlw

] sovn Fwlw sn mwlw jphu qusI shylIho ] jm duAwir n hohu KVIAw isK suxhu mhylIho ]

hs hsw bg bgw lhY mn kI jwlw ] bMky loiex dMq rIswlw ]7] qyrI cwl suhwvI mDurwVI

bwxI ] kuhkin koiklw qrl juAwxI ] qrlw juAwxI Awip BwxI ieC mn kI pUrIE ] swrMg

ija
pgu
DrY
iTim
iTim
Awip
Awpu
sM
D
U
r
E
]
sR
I
rM
g
rwqI
iPrY
mwqI
adku
gM
g
w
vwxI
]
ibnvM
i
q

nwnku dwsu hir kw qyrI cwl suhwvI mDurwVI bwxI ]8]2]

vfhsu
mhlw
3
CM
q
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

Awpxy ipr kY rMig rqI mueE soBwvMqI nwry ] scY sbid imil rhI mueE ip{ rwvy Bwie ipAwry
] scY Bwie ipAwrI kMiq svwrI hir hir isa nyhu rcwieAw ] Awpu gvwieAw qw ip{ pwieAw
gur kY sbid smwieAw ] sw Dn sbid suhwe pRym kswe AMqir pRIiq ipAwrI ] nwnk sw Dn
myil le ipir Awpy swcY swih svwrI ]1] inrguxvMqVIE ip{ dyiK hdUry rwm ] gurmuiK ijnI

568

rwivAw mueE ip{ riv rihAw BrpUry rwm ] ip{ riv rihAw BrpUry vyKu hjUry juig juig Eko
jwqw ] Dn bwlI BolI ip{ shij rwvY imilAw krm ibDwqw ] ijin hir rsu cwiKAw sbid
suBwiKAw hir sir rhI BrpUry ] nwnk kwmix sw ipr BwvY sbdy rhY hdUry ]2] sohwgxI jwie
pUChu mueE ijnI ivchu Awpu gvwieAw ] ipr kw hukmu n pwieAo mueE ijnI ivchu Awpu n
gvwieAw ] ijnI Awpu gvwieAw iqnI ip{ pwieAw rMg isa rlIAw mwxY ] sdw rMig rwqI shjy
mwqI Anidnu nwmu vKwxY ] kwmix vfBwgI AMqir ilv lwgI hir kw pRymu suBwieAw ] nwnk
kwmix shjy rwqI ijin scu sIgw{ bxwieAw ]3] hamY mwir mueE qU clu gur kY BwE ] hir
v{ rwvih sdw mueE inj Gir vwsw pwE ] inj Gir vwsw pwE sbdu vjwE sdw suhwgix

nwrI ] ip{ rlIAwlw jobnu bwlw Anidnu kMiq svwrI ] hir v{ sohwgo msqik Bwgo scY sbid

suhwE ] nwnk kwmix hir rMig rwqI jw clY siqgur BwE ]4]1] vfhsu mhlw 3 ] gurmuiK

sBu vwpw{ Blw jy shjy kIjY rwm ] Anidnu nwmu vKwxIAY lwhw hir rsu pIjY rwm ] lwhw hir

rsu lIjY hir rwvIjY Anidnu nwmu vKwxY ] gux sMgRih Avgx ivkxih AwpY Awpu pCwxY ]

gu
r
miq
pwe
vfI
vifAwe
scY
sbid
rsu
pIjY
]
nwnk
hir
kI
Bgiq
inrwlI
gu
r
mu
i
K
ivrlY

kIjY ]1] gurmuiK KyqI hir AMqir bIjIAY hir lIjY srIir jmwE rwm ] Awpxy Gr AMdir rsu
BuMcu qU lwhw lY prQwE rwm ] lwhw prQwE hir mMin vswE Dnu KyqI vwpwrw ] hir nwmu iDAwE
mMin vswE bUJY gur bIcwrw ] mnmuK KyqI vxju kir Qwky qsnw BuK n jwE ] nwnk nwmu bIij
mn AMdir scY sbid suBwE ]2] hir vwpwir sy jn lwgy ijnw msqik mxI vfBwgo rwm ]
gurmqI mnu inj Gir visAw scY sbid bYrwgo rwm ] muiK msqik Bwgo sic bYrwgo swic rqy
vIcwrI ] nwm ibnw sBu jgu barwnw sbdy hamY mwrI ] swcY sbid lwig miq apjY gurmuiK

569

nwmu sohwgo ] nwnk sbid imlY Ba BMjnu hir rwvY msqik Bwgo ]3] KyqI vxju sBu hukmu hY
hukmy mMin vifAwe rwm ] gurmqI hukmu bUJIAY hukmy myil imlwe rwm ] hukim imlwe shij
smwe gur kw sbdu Apwrw ] scI vifAwe gur qy pwe scu svwrxhwrw ] Ba BMjnu pwieAw
Awpu gvwieAw gurmuiK myil imlwe ] khu nwnk nwmu inrMjnu Agmu Agoc{ hukmy rihAw
smwe ]4]2] vfhsu mhlw 3 ] mn myirAw qU sdw scu smwil jIa ] AwpxY Gir qU
suiK vsih poih n skY jmkwlu jIa ] kwlu jwlu jmu joih n swkY swcY sbid ilv lwE ] sdw
sic rqw mnu inrmlu Awvxu jwxu rhwE ] dUjY Bwie Brim ivguqI mnmuiK mohI jmkwil ] khY
nwnku suix mn myry qU sdw scu smwil ]1] mn myirAw AMqir qyrY inDwnu hY bwhir vsqu n

Bwil ] jo BwvY so BuMic qU gurmuiK ndir inhwil ] gurmuiK ndir inhwil mn myry AMqir hir nwmu

sKwe ] mnmuK AMDuly igAwn ivhUxy dUjY Bwie KuAwe ] ibnu nwvY ko CUtY nwhI sB bwDI jmkwil

] nwnk AMqir qyrY inDwnu hY qU bwhir vsqu n Bwil ]2] mn myirAw jnmu pdwrQu pwie kY ieik

sic lgy vwpwrw ] siqgu{ syvin Awpxw AMqir sbdu Apwrw ] AMqir sbdu Apwrw hir nwmu

ipAwrw
nwmy
na
iniD
pwe
]
mnmu
K
mwieAw
moh
ivAwpy
dU
i
K
sM
q
wpy
dU
j
Y
piq
gvwe
]
hamY

mwir sic sbid smwxy sic rqy AiDkwe ] nwnk mwxs jnmu dulBu hY siqguir bUJ buJwe
]3] mn myry siqgu{ syvin Awpxw sy jn vfBwgI rwm ] jo mnu mwrih Awpxw sy purK bYrwgI
rwm ] sy jn bYrwgI sic ilv lwgI Awpxw Awpu pCwixAw ] miq inhcl Aiq gUVI gurmuiK
shjy nwmu vKwixAw ] iek kwmix ihqkwrI mwieAw moih ipAwrI mnmuK soie rhy ABwgy ]
nwnk shjy syvih gu{ Apxw sy pUry vfBwgy ]4]3] vfhsu mhlw 3 ] rqn pdwrQ
vxjIAih siqguir dIAw buJwe rwm ] lwhw lwBu hir Bgiq hY gux mih guxI smwe rwm ]

570

gux mih guxI smwE ijsu Awip buJwE lwhw Bgiq sYswry ] ibnu BgqI suKu n hoe dUjY piq Koe
gurmiq nwmu ADwry ] vK{ nwmu sdw lwBu hY ijs no Equ vwpwir lwE ] rqn pdwrQ vxjIAih
jW siqgu{ dyie buJwE ]1] mwieAw mohu sBu duKu hY Kotw iehu vwpwrw rwm ] kUV boil ibKu KwvxI
bhu vDih ivkwrw rwm ] bhu vDih ivkwrw shsw iehu sMswrw ibnu nwvY piq Koe ] piV piV
pMifq vwdu vKwxih ibnu bUJy suKu n hoe ] Awvx jwxw kdy n cUkY mwieAw moh ipAwrw ]
mwieAw mohu sBu duKu hY Kotw iehu vwpwrw ]2] Koty Kry siB prKIAin iqqu scy kY drbwrw rwm ]
Koty drgh sutIAin By krin pukwrw rwm ] By krin pukwrw mugD gvwrw mnmuiK jnmu
gvwieAw ] ibiKAw mwieAw ijin jgqu BulwieAw swcw nwmu n BwieAw ] mnmuK sMqw nwil

vY{ kir duKu Kty sMswrw ] Koty Kry prKIAin iqqu scY drvwrw rwm ]3] Awip kry iksu AwKIAY

ho{ krxw ikCU n jwe rwm ] ijqu BwvY iqqu lwiesI ija iqs dI vifAwe rwm ] ija iqs dI

vifAwe Awip krwe vrIAwmu n PusI koe ] jgjIvnu dwqw krim ibDwqw Awpy bKsy soe ]

gur prswdI Awpu gvweAY nwnk nwim piq pwe ] Awip kry iksu AwKIAY ho{ krxw ikCU n

jwe
]4]4]
vfhsu
mhlw
3
]
scw
sadw
hir
nwmu
hY
scw
vwpwrw
rwm
]
gu
r
mqI
hir
nwmu

vxjIAY Aiq molu APwrw rwm ] Aiq molu APwrw sc vwpwrw sic vwpwir lgy vfBwgI ] AMqir
bwhir BgqI rwqy sic nwim ilv lwgI ] ndir kry soe scu pwE gur kY sbid vIcwrw ] nwnk
nwim rqy iqn hI suKu pwieAw swcY ky vwpwrw ]1] hamY mwieAw mYlu hY mwieAw mYlu BrIjY
rwm ] gurmqI mnu inrmlw rsnw hir rsu pIjY rwm ] rsnw hir rsu pIjY AMq{ BIjY swc sbid
bIcwrI ] AMqir KUhtw AMmiq BirAw sbdy kwiF pIAY pinhwrI ] ijsu ndir kry soe sic lwgY
rsnw rwmu rvIjY ] nwnk nwim rqy sy inrml hor hamY mYlu BrIjY ]2] pMifq joqkI siB

571

piV piV kUkdy iksu pih krih pukwrw rwm ] mwieAw mohu AMqir mlu lwgY mwieAw ky vwpwrw
rwm ] mwieAw ky vwpwrw jgiq ipAwrw Awvix jwix duKu pwe ] ibKu kw kIVw ibKu isa lwgw
ibw mwih smwe ] jo Duir iliKAw soie kmwvY koie n mytxhwrw ] nwnk nwim rqy iqn sdw
suKu pwieAw hoir mUrK kUik muE gwvwrw ]3] mwieAw moih mnu rMigAw moih suiD n kwe rwm ]
gurmuiK iehu mnu rMgIAY dUjw rMgu jwe rwm ] dUjw rMgu jwe swic smwe sic Bry BMfwrw ]
gurmuiK hovY soe bUJY sic svwrxhwrw ] Awpy myly so hir imlY ho{ khxw ikCU n jwE ] nwnk
ivxu nwvY Brim BulwieAw ieik nwim rqy rMgu lwE ]4]5] vfhsu mhlw 3 ] E mn myirAw
Awvw gaxu sMsw{ hY AMiq sic inbyVw rwm ] Awpy scw bKis lE iPir hoie n Pyrw rwm ] iPir

hoie n Pyrw AMiq sic inbyVw gurmuiK imlY vifAwe ] swcY rMig rwqy shjy mwqy shjy rhy

smwe ] scw min BwieAw scu vswieAw sbid rqy AMiq inbyrw ] nwnk nwim rqy sy sic

smwxy bhuir n Bvjil Pyrw ]1] mwieAw mohu sBu brlu hY dUjY Bwie KuAwe rwm ] mwqw ipqw

sBu hyqu hY hyqy plcwe rwm ] hyqy plcwe purib kmwe myit n skY koe ] ijin ssit swjI

so
kir
vy
K
Y
iqsu
jy
v
fu
Av{
n
koe
]
mnmu
i
K
AM
D
w
qip
qip
KpY
ibnu
sbdY
sWiq
n
Awe
]

nwnk ibnu nwvY sBu koe Bulw mwieAw moih KuAwe ]2] Ehu jgu jlqw dyiK kY Bij pE hir
srxwe rwm ] Ardwis krI gur pUry AwgY riK lyvhu dyhu vfwe rwm ] riK lyvhu srxwe
hir nwmu vfwe quDu jyvfu Av{ n dwqw ] syvw lwgy sy vfBwgy juig juig Eko jwqw ] jqu squ
sMjmu krm kmwvY ibnu gur giq nhI pwe ] nwnk iqs no sbdu buJwE jo jwie pvY hir srxwe
]3] jo hir miq dyie sw pjY hor miq n kwe rwm ] AMqir bwhir Eku qU Awpy dyih buJwe
rwm ] Awpy dyih buJwe Avr n Bwe gurmuiK hir rsu cwiKAw ] dir swcY sdw hY swcw swcY

572

sbid suBwiKAw ] Gr mih inj G{ pwieAw siqgu{ dyie vfwe ] nwnk jo nwim rqy sye
mhlu pwiein miq prvwxu scu swe ]4]6]

vfhsu mhlw 4 CMq


< siqgur pRswid ]
myrY min myrY min siqguir pRIiq lgwe rwm ] hir hir hir hir nwmu myrY mMin vswe rwm ]
hir hir nwmu myrY mMin vswe siB dUK ivswrxhwrw ] vfBwgI gur drsnu pwieAw Dnu Dnu
siqgu} hmwrw ] Tq bYTq siqgu{ syvh ijqu syivAY sWiq pwe ] myrY min myrY min siqgur
pRIiq lgwe ]1] ha jIvw ha jIvw siqgur dyiK srsy rwm ] hir nwmo hir nwmu VwE jip
hir hir nwmu ivgsy rwm ] jip hir hir nwmu kml prgwsy hir nwmu nvM iniD pwe ] hamY

rogu gieAw duKu lwQw hir shij smwiD lgwe ] hir nwmu vfwe siqgur qy pwe suKu siqgur

dyv mnu prsy ] ha jIvw ha jIvw siqgur dyiK srsy ]2] koe Awix koe Awix imlwvY myrw

siqgu{ pUrw rwm ] ha mnu qnu ha mnu qnu dyvw iqsu kwit srIrw rwm ] ha mnu qnu kwit

kwit iqsu dye jo siqgur bcn suxwE ] myrY min bYrwgu BieAw bYrwgI imil gur drsin suKu

pwE
]
hir
hir
pw
krhu
su
K
dwqy
dy
h
u
siqgu
r
crn
hm
DU
r
w
]
koe
Awix
koe
Awix
imlwvY

myrw siqgu{ pUrw ]3] gur jyvfu gur jyvfu dwqw mY Av{ n koe rwm ] hir dwno hir dwnu dyvY
hir purKu inrMjnu soe rwm ] hir hir nwmu ijnI AwrwiDAw iqn kw duKu Brmu Ba Bwgw ] syvk
Bwie imly vfBwgI ijn gur crnI mnu lwgw ] khu nwnk hir Awip imlwE imil siqgur purK
suKu hoe ] gur jyvfu gur jyvfu dwqw mY Av{ n koe ]4]1] vfhsu mhlw 4 ] ha gur ibnu
ha gur ibnu KrI inmwxI rwm ] jgjIvnu jgjIvnu dwqw gur myil smwxI rwm ] siqgu{ myil
hir nwim smwxI jip hir hir nwmu iDAwieAw ] ijsu kwrix ha FUMiF FUFydI so sjxu hir Gir

573

pwieAw ] Ek i hir Eko jwqw hir Awqm rwmu pCwxI ] ha gur ibnu ha gur ibnu KrI
inmwxI ]1] ijnw siqgu{ ijn siqgu{ pwieAw iqn hir pRBu myil imlwE rwm ] iqn crx
iqn crx sryvh hm lwgh iqn kY pwE rwm ] hir hir crx sryvh iqn ky ijn siqgu{ purKu
pRBu XwieAw ] qU vfdwqw AMqrjwmI myrI srDw pUir hir rwieAw ] gurisK myil myrI srDw pUrI
Anidnu rwm gux gwE ] ijn siqgu{ ijn siqgu{ pwieAw iqn hir pRBu myil imlwE ]2]
ha vwrI ha vwrI gurisK mIq ipAwry rwm ] hir nwmo hir nwmu suxwE myrw pRIqmu nwmu ADwry
rwm ] hir hir nwmu myrw pRwn sKwe iqsu ibnu GVI inmK nhI jIvW ] hir hir pw kry
suKdwqw gurmuiK AMmqu pIvW ] hir Awpy srDw lwie imlwE hir Awpy Awip svwry ] ha vwrI

ha vwrI gurisK mIq ipAwry ]3] hir Awpy hir Awpy purKu inrMjnu soe rwm ] hir Awpy hir

Awpy mylY krY so hoe rwm ] jo hir pRB BwvY soe hovY Av{ n krxw jwe ] bhuqu isAwxp lieAw

n jwe kir Qwky siB cqurwe ] gur pRswid jn nwnk dyiKAw mY hir ibnu Av{ n koe ] hir

Awpy hir Awpy purKu inrMjnu soe ]4]2] vfhsu mhlw 4 ] hir siqgur hir siqgur myil

hir
siqgu
r
crx
hm
BwieAw
rwm
]
iqmr
AigAwnu
gvwieAw
gu
r
igAwnu
AM
j
nu
gu
i
r
pwieAw

rwm ] gur igAwn AMjnu siqgu} pwieAw AigAwn AMDyr ibnwsy ] siqgur syiv prm pdu
pwieAw hir jipAw sws igrwsy ] ijn kMa hir pRiB ikrpw DwrI qy siqgur syvw lwieAw ] hir
siqgur hir siqgur myil hir siqgur crx hm BwieAw ]1] myrw siqgu{ myrw siqgu{ ipAwrw
mY gur ibnu rhxu n jwe rwm ] hir nwmo hir nwmu dyvY myrw AMiq sKwe rwm ] hir hir nwmu
myrw AMiq sKwe guir siqguir nwmu VwieAw ] ijQY puqu kl koe bylI nwhI iqQY hir hir
nwim CfwieAw ] Dnu Dnu siqgu{ purKu inrMjnu ijqu imil hir nwmu iDAwe ] myrw siqgu{ myrw

574

siqgu{ ipAwrw mY gur ibnu rhxu n jwe ]2] ijnI drsnu ijnI drsnu siqgur purK n
pwieAw rwm ] iqn inhPlu iqn inhPlu jnmu sBu bQw gvwieAw rwm ] inhPlu jnmu iqn
bQw gvwieAw qy swkq muE mir JUry ] Gir hodY rqin pdwriQ BUKy BwghIx hir dUry ] hir
hir iqn kw drsu n krIAhu ijnI hir hir nwmu n iDAwieAw ] ijnI drsnu ijnI drsnu
siqgur purK n pwieAw ]3] hm cwqk hm cwqk dIn hir pwis bynqI rwm ] gur imil gur
myil myrw ipAwrw hm siqgur krh BgqI rwm ] hir hir siqgur krh BgqI jW hir pRBu
ikrpw Dwry ] mY gur ibnu Av{ n koe bylI gu{ siqgu{ pRwx hm@wry ] khu nwnk guir nwmu
VwieAw hir hir nwmu hir sqI ] hm cwqk hm cwqk dIn hir pwis bynqI ]4]3]

vfhsu mhlw 4 ] hir ikrpw hir ikrpw kir siqgu{ myil suKdwqw rwm ] hm pUCh hm pUCh

siqgur pwis hir bwqw rwm ] siqgur pwis hir bwq pUCh ijin nwmu pdwrQu pwieAw ] pwie

lgh inq krh ibnqI guir siqguir pMQu bqwieAw ] soe Bgqu duKu suKu smqu kir jwxY hir

hir nwim hir rwqw ] hir ikrpw hir ikrpw kir gu{ siqgu{ myil suKdwqw ]1] suix gurmuiK

su
i
x
gu
r
mu
i
K
nwim
siB
ibnsy
hamY
pwpw
rwm
]
jip
hir
hir
jip
hir
hir
nwmu
liQAVy
jig

qwpw rwm ] hir hir nwmu ijnI AwrwiDAw iqn ky duK pwp invwry ] siqguir igAwn KVgu hiQ
dInw jmkMkr mwir ibdwry ] hir pRiB pw DwrI suKdwqy duK lwQy pwp sMqwpw ] suix gurmuiK
suix gurmuiK nwmu siB ibnsy hamY pwpw ]2] jip hir hir jip hir hir nwmu myrY min BwieAw
rwm ] muiK gurmuiK muiK gurmuiK jip siB rog gvwieAw rwm ] gurmuiK jip siB rog gvwieAw
Arogq BE srIrw ] Anidnu shj smwiD hir lwgI hir jipAw gihr gMBIrw ] jwiq Ajwiq
nwmu ijn iDAwieAw iqn prm pdwrQu pwieAw ] jip hir hir jip hir hir nwmu myrY min

575

BwieAw ]3] hir Dwrhu hir Dwrhu ikrpw kir ikrpw lyhu abwry rwm ] hm pwpI hm pwpI
inrgux dIn qum@wry rwm ] hm pwpI inrgux dIn qum@wry hir dYAwl srxwieAw ] qU duK BMjnu
srb suKdwqw hm pwQr qry qrwieAw ] siqgur Byit rwm rsu pwieAw jn nwnk nwim aDwry ]
hir Dwrhu hir Dwrhu ikrpw kir ikrpw lyhu abwry rwm ]4]4]

vfhsu mhlw 4 GoVIAw


< siqgur pRswid ]
dyh qyjix jI rwim apweAw rwm ] Dnu mwxs jnmu puMin pweAw rwm ] mwxs jnmu vf puny
pwieAw dyh su kMcn cMgVIAw ] gurmuiK rMgu clUlw pwvY hir hir hir nv rMgVIAw ] Eh dyh
su bWkI ijqu hir jwpI hir hir nwim suhwvIAw ] vfBwgI pwe nwmu sKwe jn nwnk rwim

apweAw ]1] dyh pwva jInu buiJ cMgw rwm ] ciV lGw jI ibKmu BuieAMgw rwm ] ibKmu

BuieAMgw Anq qrMgw gurmuiK pwir lGwE ] hir boihiQ ciV vfBwgI lGY gu{ Kyvtu sbid

qrwE ] Anidnu hir rMig hir gux gwvY hir rMgI hir rMgw ] jn nwnk inrbwx pdu pwieAw

hir aqmu hir pdu cMgw ]2] kVIAwlu muKy guir igAwnu VwieAw rwm ] qin pRymu hir cwbku

lwieAw
rwm
]
qin
pR
y
m
u
hir
hir
lwie
cwbku
mnu
ijxY
gu
r
mu
i
K
jIiqAw
]
AGVo
GVwvY
sbdu

pwvY Aipa hir rsu pIiqAw ] suix sRvx bwxI guir vKwxI hir rMgu qurI cVwieAw ] mhw
mwrgu pMQu ibKVw jn nwnk pwir lGwieAw ]3] GoVI qyjix dyh rwim apweAw rwm ] ijqu
hir pRBu jwpY sw Dnu Dnu quKweAw rwm ] ijqu hir pRBu jwpY sw Dnu swbwsY Duir pwieAw ikrqu
juVMdw ] ciV dyhiV GoVI ibKmu lGwE imlu gurmuiK prmwndw ] hir hir kwju rcwieAw pUrY
imil sMq jnw jM\ Awe ] jn nwnk hir v{ pwieAw mMglu imil sMq jnw vwDwe ]4]1]5]
vfhsu mhlw 4 ] dyh qyjnVI hir nv rMgIAw rwm ] gur igAwnu gu} hir mMgIAw rwm ]

576

igAwn mMgI hir kQw cMgI hir nwmu giq imiq jwxIAw ] sBu jnmu sPila kIAw krqY hir
rwm nwim vKwxIAw ] hir rwm nwmu slwih hir pRB hir Bgiq hir jn mMgIAw ] jnu khY
nwnku suxhu sMqhu hir Bgiq goivMd cMgIAw ]1] dyh kMcn jInu suivnw rwm ] jiV hir hir
nwmu rqnw rwm ] jiV nwm rqnu goivMd pwieAw hir imly hir gux suK Gxy ] gur sbdu pwieAw
hir nwmu iDAwieAw vfBwgI hir rMg hir bxy ] hir imly suAwmI AMqrjwmI hir nvqn hir
nv rMgIAw ] nwnku vKwxY nwmu jwxY hir nwmu hir pRB mMgIAw ]2] kVIAwlu muKy guir AMksu
pwieAw rwm ] mnu mYglu gur sbid vis AwieAw rwm ] mnu vsgiq AwieAw prm pdu pwieAw
sw Dn kMiq ipAwrI ] AMqir pRymu lgw hir syqI Gir sohY hir pRB nwrI ] hir rMig rwqI shjy

mwqI hir pRBu hir hir pwieAw ] nwnk jnu hir dwsu khqu hY vfBwgI hir hir iDAwieAw

]3] dyh GoVI jI ijqu hir pwieAw rwm ] imil siqgur jI mMglu gwieAw rwm ] hir gwie

mMglu rwm nwmw hir syv syvk syvkI ] pRB jwie pwvY rMg mhlI hir rMgu mwxY rMg kI ] gux

rwm gwE min suBwE hir gurmqI min iDAwieAw ] jn nwnk hir ikrpw DwrI dyh GoVI ciV

hir
pwieAw
]4]2]6]

rwgu vfhsu mhlw 5 CMq G{ 4


< siqgur pRswid ]

gu
r
imil
lDw
jI
rwmu
ipAwrw
rwm
]
iehu
qnu
mnu
idqVw
vwro
vwrw
rwm
]
qnu
mnu
idqw
Bvjlu

ijqw cUkI kWix jmwxI ] AsiQ{ QIAw AMmqu pIAw rihAw Awvx jwxI ] so G{ lDw shij
smDw hir kw nwmu ADwrw ] khu nwnk suiK mwxy rlIAW gur pUry kMa nmskwrw ]1] suix
sjx jI mYfVy mIqw rwm ] guir mM sbdu scu dIqw rwm ] scu sbdu iDAwieAw mMglu gwieAw
cUky mnhu Adysw ] so pRBu pwieAw kqih n jwieAw sdw sdw sMig bYsw ] pRB jI Bwxw scw

577

mwxw pRiB hir Dnu shjy dIqw ] khu nwnk iqsu jn bilhwrI qyrw dwnu sBnI hY lIqw ]2]
qa Bwxw qW qpiq AGwE rwm ] mnu QIAw TMFw sB qsn buJwE rwm ] mnu QIAw TMFw cUkI
fMJw pwieAw bhuqu Kjwnw ] isK syvk siB BuMcx lgy ha sqgur kY kurbwnw ] inrBa BE
Ksm rMig rwqy jm kI ws buJwE ] nwnk dwsu sdw sMig syvku qyrI Bgiq krMa ilv lwE ]3]
pUrI Awsw jI mnsw myry rwm ] moih inrgux jIa siB gux qyry rwm ] siB gux qyry Twkur myry
ikqu muiK quDu swlwhI ] guxu Avguxu myrw ikCu n bIcwirAw bKis lIAw iKn mwhI ] na iniD
pwe vjI vwDwe vwjy Anhd qUry ] khu nwnk mY v{ Gir pwieAw myry lwQy jI sgl ivsUry
]4]1] sloku ] ikAw suxydo kUV vM\in pvx JulwirAw ] nwnk suxIAr qy prvwxu jo suxydy

scu DxI ]1] CMqu ] iqn Goil Gumwe ijn pRBu sRvxI suixAw rwm ] sy shij suhyly ijn hir

hir rsnw BixAw rwm ] sy shij suhyly guxh Amoly jgq aDwrx AwE ] BY boihQ swgr pRB

crxw kyqy pwir lGwE ] ijn kMa pw krI myrY Twkuir iqn kw lyKw n gixAw ] khu nwnk

iqsu Goil Gumwe ijin pRBu sRvxI suixAw ]1] sloku ] loiex loe ifT ipAws n buJY mU

GxI
]
nwnk
sy
AKVIAW
ibAM
i
n
ijnI
ifsM
d
o
mw
iprI
]1]
CM
q
u
]
ijnI
hir
pR
B
u
ifTw
iqn

kurbwxy rwm ] sy swcI drgh Bwxy rwm ] Twkuir mwny sy prDwny hir syqI rMig rwqy ] hir
rsih AGwE shij smwE Git Git rmeAw jwqy ] sye sjx sMq sy suKIE Twkur Apxy Bwxy ]
khu nwnk ijn hir pRBu ifTw iqn kY sd kurbwxy ]2] sloku ] dyh AMDwrI AMD suM\I nwm
ivhUxIAw ] nwnk sPl jnmu jY Git vuTw scu DxI ]1] CMqu ] iqn KnIAY vM\W ijn myrw hir
pRBu fITw rwm ] jn cwiK AGwxy hir hir AMmqu mITw rwm ] hir mnih mITw pRBU qUTw
Aima vUTw suK BE ] duK nws Brm ibnws qn qy jip jgdIs esh jY jE ] moh rhq ibkwr

578

Qwky pMc qy sMgu qUtw ] khu nwnk iqn KnIAY vM\w ijn Git myrw hir pRBu vUTw ]3] sloku ] jo
loVIdy rwm syvk sye kWiFAw ] nwnk jwxy siq sWe sMq n bwhrw ]1] CMqu ] imil jlu
jlih Ktwnw rwm ] sMig joqI joiq imlwnw rwm ] sMmwie pUrn purK krqy Awip Awpih jwxIAY
] qh suMin shij smwiD lwgI Eku Eku vKwxIAY ] Awip gupqw Awip mukqw Awip Awpu vKwnw ]
nwnk BRm BY gux ibnwsy imil jlu jlih Ktwnw ]4]2] vfhsu mhlw 5 ] pRB krx kwrx
smrQw rwm ] rKu jgqu sgl dy hQw rwm ] smrQ srxw jogu suAwmI pw iniD suKdwqw ]
ha kurbwxI dws qyry ijnI Eku pCwqw ] vrnu ichnu n jwie liKAw kQn qy AkQw ] ibnvMiq
nwnk suxhu ibnqI pRB krx kwrx smrQw ]1] Eih jIA qyry qU krqw rwm ] pRB dUK drd

BRm hrqw rwm ] BRm dUK drd invwir iKn mih riK lyhu dIn dYAwlw ] mwq ipqw suAwim

sjxu sBu jgqu bwl gopwlw ] jo srix AwvY gux inDwn pwvY so bhuiV jnim n mrqw ] ibnvMiq

nwnk dwsu qyrw siB jIA qyry qU krqw ]2] AwT phr hir iDAweAY rwm ] mn ieiCAVw Plu

pweAY rwm ] mn ieC pweAY pRBu iDAweAY imtih jm ky wsw ] goibdu gwieAw swD sMgwieAw

Be
pU
r
n
Awsw
]
qij
mwnu
mohu
ivkwr
sgly
pR
B
U
kY
min
Bwe
A
Y
]
ibnvM
i
q
nwnk
idnsu
rY
x
I

sdw hir hir iDAweAY ]3] dir vwjih Anhq vwjy rwm ] Git Git hir goibMdu gwjy rwm ]
goivd gwjy sdw ibrwjy Agm Agoc{ cw ] gux byAMq ikCu khxu n jwe koie n skY phUcw ]
Awip apwE Awip pRiqpwly jIA jMq siB swjy ] ibnvMiq nwnk suKu nwim BgqI dir vjih
Anhd vwjy ]4]3]

rwgu vfhsu mhlw 1 G{ 5 AlwhxIAw


< siqgur pRswid ]

Dnu isrMdw scw pwiqswhu ijin jgu DMDY lwieAw ] muhliq punI pwe BrI jwnIAVw Giq

579

clwieAw ] jwnI Giq clwieAw iliKAw AwieAw {ny vIr sbwE ] kWieAw hs QIAw vyCoVw
jW idn puny myrI mwE ] jyhw iliKAw qyhw pwieAw jyhw purib kmwieAw ] Dnu isrMdw scw
pwiqswhu ijin jgu DMDY lwieAw ]1] swihbu ismrhu myry Bweho sBnw Ehu pieAwxw ] EQY DMDw
kUVw cwir idhw AwgY srpr jwxw ] AwgY srpr jwxw ija imhmwxw kwhy gwrbu kIjY ] ijqu
syivAY drgh suKu pweAY nwmu iqsY kw lIjY ] AwgY hukmu n clY mUly isir isir ikAw ivhwxw ]
swihbu ismirhu myry Bweho sBnw Ehu pieAwxw ]2] jo iqsu BwvY sMmRQ so QIAY hIlVw Ehu
sMswro ] jil Qil mhIAil riv rihAw swcVw isrjxhwro ] swcw isrjxhwro AlK Apwro
qw kw AMqu n pwieAw ] AwieAw iqn kw sPlu BieAw hY iek min ijnI iDAwieAw ] Fwhy Fwih

aswry Awpy hukim svwrxhwro ] jo iqsu BwvY sMmRQ so QIAY hIlVw Ehu sMswro ]3] nwnk {nw

bwbw jwxIAY jy rovY lwie ipAwro ] vwlyvy kwrix bwbw roeAY rovxu sgl ibkwro ] rovxu sgl

ibkwro gwPlu sMswro mwieAw kwrix rovY ] cMgw mMdw ikCu sUJY nwhI iehu qnu EvY KovY ] AYQY

AwieAw sBu ko jwsI kUiV krhu Ahkwro ] nwnk {nw bwbw jwxIAY jy rovY lwie ipAwro ]4]1]

vfhsu
mhlw
1
]
Awvhu
imlhu
shy
l
Iho
scVw
nwmu
lEhW
]
rovh
ibrhw
qn
kw
Awpxw
swihbu

sMm@wlyhW ] swihbu sm@wilh pMQu inhwilh Asw iB AoQY jwxw ] ijs kw kIAw iqn hI lIAw hoAw
iqsY kw Bwxw ] jo iqin kir pwieAw su AwgY AwieAw AsI ik hukmu kryhw ] Awvhu imlhu
shylIho scVw nwmu lEhw ]1] mrxu n mMdw lokw AwKIAY jy mir jwxY AYsw koie ] syivhu swihbu
sMmRQu Awpxw pMQu suhylw AwgY hoie ] pMiQ suhylY jwvhu qW Plu pwvhu AwgY imlY vfwe ] BytY
isa jwvhu sic smwvhu qW piq lyKY pwe ] mhlI jwie pwvhu KsmY Bwvhu rMg isa rlIAw
mwxY ] mrxu n mMdw lokw AwKIAY jy koe mir jwxY ]2] mrxu muxsw sUirAw hku hY jo hoie mrin

580

prvwxo ] sUry sye AwgY AwKIAih drgh pwvih swcI mwxo ] drgh mwxu pwvih piq isa
jwvih AwgY dUKu n lwgY ] kir Eku iDAwvih qW Plu pwvih ijqu syivAY Ba BwgY ] cw nhI
khxw mn mih rhxw Awpy jwxY jwxo ] mrxu muxsW sUirAw hku hY jo hoie mrih prvwxo ]3]
nwnk iks no bwbw roeAY bwjI hY iehu sMswro ] kIqw vyKY swihbu Awpxw kudriq kry bIcwro ]
kudriq bIcwry Dwrx Dwry ijin kIAw so jwxY ] Awpy vyKY Awpy bUJY Awpy hukmu pCwxY ] ijin
ikCu kIAw soe jwxY qw kw }pu Apwro ] nwnk iks no bwbw roeAY bwjI hY iehu sMswro ]4]2]
vfhsu mhlw 1 dKxI ] scu isrMdw scw jwxIAY scVw prvdgwro ] ijin AwpInY Awpu swijAw
scVw AlK Apwro ] duie puV joiV ivCoiVAnu gur ibnu Go{ AMDwro ] sUrju cMdu isrijAnu

Aihinis clqu vIcwro ]1] scVw swihbu scu qU scVw dyih ipAwro ] rhwa ] quDu isrjI mydnI

duKu suKu dyvxhwro ] nwrI purK isrijAY ibKu mwieAw mohu ipAwro ] KwxI bwxI qyrIAw dyih

jIAw AwDwro ] kudriq qKqu rcwieAw sic inbyVxhwro ]2] Awvw gvxu isrijAw qU iQ{

krxYhwro ] jMmxu mrxw Awie gieAw biDku jIa ibkwro ] BUfVY nwmu ivswirAw bUfVY ikAw

iqsu
cwro
]
gu
x
Coif
ibKu
lidAw
Avgu
x
kw
vxjwro
]3]
sdVy
AwE
iqnw
jwnIAw
hu
k
im

scy krqwro ] nwrI purK ivCuMinAw ivCuiVAw mylxhwro ] }pu n jwxY sohxIAY hukim bDI
isir kwro ] bwlk ibriD n jwxnI qoVin hyqu ipAwro ]4] na dr Twky hukim scY hsu gieAw
gYxwry ] sw Dn CutI muTI JUiT ivDxIAw imrqkVw AM|nVy bwry ] suriq mue m{ mweE mhl
{nI dr bwry ] rovhu kMq mhylIho scy ky gux swry ]5] jil mil jwnI nwvwilAw kpiV pit
AMbwry ] vwjy vjy scI bwxIAw pMc muE mnu mwry ] jwnI ivCunVy myrw mrxu BieAw iDRgu jIvxu
sMswry ] jIvqu mrY su jwxIAY ipr scVY hyiq ipAwry ]6] qusI rovhu rovx Aweho JUiT muTI

581

sMswry ] ha muTVI DMDY DwvxIAw ipir CoifAVI ivDxkwry ] Gir Gir kMqu mhylIAw }VY hyiq
ipAwry ] mY ip{ scu swlwhxw ha rhisAVI nwim Bqwry ]7] guir imilAY vysu plitAw
sw Dn scu sIgwro ] Awvhu imlhu shylIho ismrhu isrjxhwro ] beAir nwim suohwgxI scu
svwrxhwro ] gwvhu gIqu n ibrhVw nwnk bRhm bIcwro ]8]3] vfhsu mhlw 1 ] ijin jgu
isrij smwieAw so swihbu kudriq jwxovw ] scVw dUir n BwlIAY Git Git sbdu pCwxovw ]
scu sbdu pCwxhu dUir n jwxhu ijin Eh rcnw rwcI ] nwmu iDAwE qw suKu pwE ibnu nwvY ipV
kwcI ] ijin QwpI ibiD jwxY soe ikAw ko khY vKwxo ] ijin jgu Qwip vqwieAw jwluo so swihbu
prvwxo ]1] bwbw AwieAw hY aiT clxw AD pMDY hY sMswrovw ] isir isir scVY iliKAw duKu

suKu purib vIcwrovw ] duKu suKu dIAw jyhw kIAw so inbhY jIA nwly ] jyhy krm krwE krqw dUjI

kwr n Bwly ] Awip inrwlmu DMDY bwDI kir hukmu Cfwvxhwro ] Aju kil kridAw kwlu ibAwpY

dUjY Bwie ivkwro ]2] jm mwrg pMQu n suJe aJV AMD gubwrovw ] nw jlu lyP qulweAw nw

Bojn prkwrovw ] Bojn Bwa n TMFw pwxI nw kwpV sIgwro ] gil sMglu isir mwry BO nw dIsY

Gr
bwro
]
ieb
ky
rwhy
jM
m
in
nwhI
pCu
q
wxy
isir
Bwro
]
ibnu
swcy
ko
by
l
I
nwhI
swcw
Ehu
bIcwro
]

3] bwbw rovih rvih su jwxIAih imil rovY gux swryvw ] rovY mwieAw muTVI DMDVw rovxhwryvw
] DMDw rovY mYlu n DovY supnq{ sMswro ] ija bwjIg{ BrmY BUlY JUiT muTI Ahkwro ] Awpy
mwrig pwvxhwrw Awpy krm kmwE ] nwim rqy guir pUrY rwKy nwnk shij suBwE ]4]4]
vfhsu mhlw 1 ] bwbw AwieAw hY aiT clxw iehu jgu JUTu pswrovw ] scw G{ scVY syvIAY
scu Krw sicAwrovw ] kUiV lib jW Qwie n pwsI AgY lhY n TwAo ] AMqir Awa n bYshu
khIAY ija suM\Y Gir kwAo ] jMmxu mrxu vfw vyCoVw ibnsY jgu sbwE ] lib DMDY mwieAw jgqu

582

BulwieAw kwlu KVw }AwE ]1] bwbw Awvhu Bweho gil imlh imil imil dyh AwsIsw hy ]
bwbw scVw mylu n cuke pRIqm kIAw dyh AsIsw hy ] AwsIsw dyvho Bgiq kryvho imilAw kw
ikAw mylo ] ieik BUly nwvhu Qyhhu Qwvhu gur sbdI scu Kylo ] jm mwrig nhI jwxw sbid
smwxw juig juig swcY vysy ] swjn sYx imlhu sMjogI gur imil Koly Pwsy ]2] bwbw nWgVw
AwieAw jg mih duKu suKu lyKu ilKwieAw ] iliKAVw swhw nw tlY jyhVw purib kmwieAw ] bih
swcY iliKAw AMmqu ibiKAw ijqu lwieAw iqqu lwgw ] kwmixAwrI kwmx pwE bhu rMgI gil
qwgw ] hoCI miq BieAw mnu hoCw guV sw mKI KwieAw ] nw mrjwdu AwieAw kil BIqir nWgo
bMiD clwieAw ]3] bwbw rovhu jy iksY rovxw jwnIAVw bMiD pTwieAw hY ] iliKAVw lyKu n

mytIAY dir hwkwrVw AwieAw hY ] hwkwrw AwieAw jw iqsu BwieAw {ny rovxhwry ] puq Bwe

BwqIjy rovih pRIqm Aiq ipAwry ] BY rovY gux swir smwly ko mrY n muieAw nwly ] nwnk juig

juig jwx isjwxw rovih scu smwly ]4]5]

vfhsu mhlw 3 mhlw qIjw


< siqgur pRswid ]

pR
B
u
scVw
hir
swlwhIAY
kwrju
sBu
ikCu
krxY
jogu
]
sw
Dn
rM
f
n
kbhU
bY
s
e
nw
kdy
hovY
sogu

] nw kdy hovY sogu Anidnu rs Bog sw Dn mhil smwxI ] ijin pa jwqw krm ibDwqw boly
AMmq bwxI ] guxvMqIAw gux swrih Apxy kMq smwlih nw kdy lgY ivjogo ] scVw ip{
swlwhIAY sBu ikCu krxY jogo ]1] scVw swihbu sbid pCwxIAY Awpy lE imlwE ] sw Dn
pA kY rMig rqI ivchu Awpu gvwE ] ivchu Awpu gvwE iPir kwlu n KwE gurmuiK Eko jwqw ]
kwmix ieC punI AMqir iBnI imilAw jgjIvnu dwqw ] sbd rMig rwqI jobin mwqI ipr kY
AMik smwE ] scVw swihbu sbid pCwxIAY Awpy lE imlwE ]2] ijnI Awpxw kMqu pCwixAw

583

ha iqn pUCa sMqw jwE ] Awpu Coif syvw krI ip{ scVw imlY shij suBwE ] ip{ scw imlY
AwE swcu kmwE swic sbid Dn rwqI ] kdy n rWf sdw sohwgix AMqir shj smwDI ] ip{
rihAw BrpUry vyKu hdUry rMgu mwxy shij suBwE ] ijnI Awpxw kMqu pCwixAw ha iqn pUCa
sMqw jwE ]3] iprhu ivCunIAw BI imlh jy siqgur lwgh swcy pwE ] siqgu{ sdw dieAwlu
hY Avgux sbid jlwE ] Aagux sbid jlwE dUjw Bwa gvwE scy hI sic rwqI ] scY sbid
sdw suKu pwieAw hamY ge BrwqI ] ip{ inrmwielu sdw suKdwqw nwnk sbid imlwE ]
iprhu ivCunIAw BI imlh jy siqgur lwgh swcy pwE ]4]1] vfhsu mhlw 3 ] suixAhu kMq
mhylIho ip{ syivhu sbid vIcwir ] AvgxvMqI ip{ n jwxe muTI rovY kMq ivswir ] rovY kMq

sMmwil sdw gux swir nw ip{ mrY n jwE ] gurmuiK jwqw sbid pCwqw swcY pRyim smwE ] ijin

Apxw ip{ nhI jwqw krm ibDwqw kUiV muTI kUiVAwry ] suixAhu kMq mhylIho ip{ syivhu

sbid vIcwry ]1] sBu jgu Awip apwieAonu Awvxu jwxu sMswrw ] mwieAw mohu KuAwieAnu mir

jMmY vwro vwrw ] mir jMmY vwro vwrw vDih ibkwrw igAwn ivhUxI mUTI ] ibnu sbdY ip{ n

pwieAo
jnmu
gvwieAo
rovY
Avgu
i
xAwrI
JU
T
I
]
ip{
jgjIvnu
iks
no
roe
A
Y
rovY
kM
q
u
ivswry
]

sBu jgu Awip apwieAonu Awvxu jwxu sMswry ]2] so ip{ scw sd hI swcw hY nw Aohu mrY n jwE
] BUlI iPrY Dn ieAwxIAw rMf bYTI dUjY BwE ] rMf bYTI dUjY BwE mwieAw moih duKu pwE Awv
GtY qnu CIjY ] jo ikCu AwieAw sBu ikCu jwsI duKu lwgw Bwie dUjY ] jmkwlu n sUJY mwieAw jgu
lUJY lib loiB icqu lwE ] so ip{ swcw sd hI swcw nw Aohu mrY n jwE ]3] ieik rovih iprih
ivCunIAw AMDI nw jwxY ip{ nwly ] gur prswdI swcw ip{ imlY AMqir sdw smwly ] ip{ AMqir
smwly sdw hY nwly mnmuiK jwqw dUry ] iehu qnu {lY {lwieAw kwim n AwieAw ijin Ksmu n

584

jwqw hdUry ] nwnk sw Dn imlY imlwe ip{ AMqir sdw smwly ] ieik rovih iprih ivCunIAw
AMDI n jwxY ip{ hY nwly ]4]2] vfhsu m 3 ] rovih iprih ivCunIAw mY ip{ scVw hY sdw
nwly ] ijnI clxu shI jwixAw siqgu{ syvih nwmu smwly ] sdw nwmu smwly siqgu{ hY nwly
siqgu{ syiv suKu pwieAw ] sbdy kwlu mwir scu air Dwir iPir Awvx jwxu n hoieAw ] scw
swihbu scI nwe vyKY ndir inhwly ] rovih iprhu ivCunIAw mY ip{ scVw hY sdw nwly ]1]
pRBu myrw swihbu sB dU cw hY ikv imlW pRIqm ipAwry ] siqguir mylI qW shij imlI ip{
rwiKAw ar Dwry ] sdw ar Dwry nyhu nwil ipAwry siqgur qy ip{ idsY ] mwieAw moh kw kcw
colw iqqu pYDY pgu iKsY ] ipr rMig rwqw so scw colw iqqu pYDY iqKw invwry ] pRBu myrw swihbu

sB dU cw hY ika imlw pRIqm ipAwry ]2] mY pRBu scu pCwixAw hor BUlI AvgixAwry ] mY

sdw rwvy ip{ Awpxw scVY sbid vIcwry ] scY sbid vIcwry rMig rwqI nwry imil siqgur

pRIqmu pwieAw ] AMqir rMig rwqI shjy mwqI gieAw dusmnu dUKu sbwieAw ] Apny gur kMa qnu

mnu dIjY qW mnu BIjY qsnw dUK invwry ] mY ip{ scu pCwixAw hor BUlI AvgixAwry ]3]

scVY
Awip
jgqu
apwieAw
gu
r
ibnu
Gor
AM
D
wro
]
Awip
imlwE
Awip
imlY
Awpy
dy
i
e
ipAwro
]

Awpy dyie ipAwro shij vwpwro gurmuiK jnmu svwry ] Dnu jg mih AwieAw Awpu gvwieAw dir
swcY sicAwro ] igAwin rqin Git cwnxu hoAw nwnk nwm ipAwro ] scVY Awip jgqu
apwieAw gur ibnu Gor AMDwro ]4]3] vfhsu mhlw 3 ] iehu srI{ jjrI hY ies no j{ phucY
AwE ] guir rwKy sy abry ho{ mir jMmY AwvY jwE ] hoir mir jMmih Awvih jwvih AMiq gE
pCuqwvih ibnu nwvY suKu n hoe ] AYQY kmwvY so Plu pwvY mnmuiK hY piq Koe ] jm puir Gor
AMDw{ mhw gubw{ nw iqQY BYx n Bwe ] iehu srI{ jjrI hY ies no j{ phucY Awe ]1] kwieAw

585

kMcnu qW QIAY jW siqgu{ lE imlwE ] BRmu mwieAw ivchu ktIAY scVY nwim smwE ] scY nwim
smwE hir gux gwE imil pRIqm suKu pwE ] sdw Anid rhY idnu rwqI ivchu hamY jwE ] ijnI
purKI hir nwim icqu lwieAw iqn kY ha lwga pwE ] kWieAw kMcnu qW QIAY jw siqgu{ lE
imlwE ]2] so scw scu slwhIAY jy siqgu{ dyie buJwE ] ibnu siqgur Brim BulwxIAw ikAw
muhu dysin AwgY jwE ] ikAw dyin muhu jwE Avguix pCuqwE duKo duKu kmwE ] nwim rqIAw sy
rMig clUlw ipr kY AMik smwE ] iqsu jyvfu Av{ n sUJe iksu AwgY khIAY jwE ] so scw scu
slwhIAY jy siqgu{ dyie buJwE ]3] ijnI scVw scu slwihAw ha iqn lwga pwE ] sy jn
scy inrmly iqn imilAw mlu sB jwE ] iqn imilAw mlu sB jwE scY sir nwE scY shij

suBwE ] nwmu inrMjnu Agmu Agoc{ siqguir dIAw buJwE ] Anidnu Bgiq krih rMig rwqy

nwnk sic smwE ] ijnI scVw scu iDAwieAw ha iqn kY lwga pwE ]4]4]

vfhs kI vwr mhlw 4 llW bhlImw kI Duin gwvxI

<
siqgu
r
pR
s
wid
]
slok
m
3
]
sbid
rqy
vf
hs
hY
scu
nwmu
air
Dwir
]
scu
sM
g
R
h
ih
sd

sic rhih scY nwim ipAwir ] sdw inrml mYlu n lge ndir kIqI krqwir ] nwnk ha
iqn kY bilhwrxY jo Anidnu jpih murwir ]1] m 3 ] mY jwinAw vf hsu hY qw mY kIAw sMgu ]
jy jwxw bgu bpuVw q jnim n dydI AMgu ]2] m 3 ] hsw vyiK qrMidAw bgW iB AwXw cwa ]
fuib muE bg bpuVy is{ qil apir pwa ]3] paVI ] qU Awpy hI Awip Awip hY Awip kwrxu kIAw
] qU Awpy Awip inrMkw{ hY ko Av{ n bIAw ] qU krx kwrx smrQu hY qU krih su QIAw ] qU
AxmMigAw dwnu dyvxw sBnwhw jIAw ] siB AwKhu siqgu{ vwhu vwhu ijin dwnu hir nwmu muiK

586

dIAw ]1] sloku m 3 ] BY ivic sBu Awkw{ hY inrBa hir jIa soie ] siqguir syivAY hir min
vsY iqQY Ba kdy n hoie ] dusmnu duKu iqs no nyiV n AwvY poih n skY koie ] gurmuiK min vIcwirAw
jo iqsu BwvY su hoie ] nwnk Awpy hI piq rKsI kwrj svwry soie ]1] m 3 ] ieik sjx cly
ieik cil gE rhdy BI Puin jwih ] ijnI siqgu{ n syivAo sy Awie gE pCuqwih ] nwnk sic
rqy sy n ivCuVih siqgu{ syiv smwih ]2] paVI ] iqsu imlIAY siqgur sjxY ijsu AMqir hir
guxkwrI ] iqsu imlIAY siqgur pRIqmY ijin hamY ivchu mwrI ] so siqgu{ pUrw Dnu Dnu hY
ijin hir apdysu dy sB si svwrI ] inq jipAhu sMqhu rwm nwmu Bajl ibKu qwrI ] guir pUrY
hir apdyisAw gur ivtiVAhu ha sd vwrI ]2] sloku m 3 ] siqgur kI syvw cwkrI suKI hUM

suK sw{ ] AYQY imlin vifAweAw drgh moK duAw{ ] scI kwr kmwvxI scu pYnxu scu nwmu

ADw{ ] scI sMgiq sic imlY scY nwie ipAw{ ] scY sbid hrKu sdw dir scY sicAw{ ]

nwnk siqgur kI syvw so krY ijs no ndir krY krqw{ ]1] m 3 ] hor ivfwxI cwkrI

iDRgu jIvxu iDRgu vwsu ] AMmqu Coif ibKu lgy ibKu Ktxw ibKu rwis ] ibKu Kwxw ibKu pYnxw

ibKu
ky
mu
i
K
igrws
]
AY
Q
Y
du
K
o
du
K
u
kmwvxw
mu
i
eAw
nrik
invwsu
]
mnmu
K
mu
i
h
mY
l
Y
sbdu
n

jwxnI kwm kroiD ivxwsu ] siqgur kw Ba CoifAw mnhiT kMmu n AwvY rwis ] jm puir bDy
mwrIAih ko n suxy Ardwis ] nwnk pUrib iliKAw kmwvxw gurmuiK nwim invwsu ]2] paVI
] so siqgu{ syivhu swD jnu ijin hir hir nwmu VwieAw ] so siqgu{ pUjhu idnsu rwiq
ijin jgnwQu jgdIsu jpwieAw ] so siqgu{ dyKhu iek inmK inmK ijin hir kw hir pMQu
bqwieAw ] iqsu siqgur kI sB pgI pvhu ijin moh AMDy{ cukwieAw ] so sqgu{ khhu siB
Dnu Dnu ijin hir Bgiq BMfwr lhwieAw ]3] sloku m 3 ] siqguir imilAY BuK ge ByKI

587

BuK n jwie ] duiK lgY Gir Gir iPrY AgY dUxI imlY sjwie ] AMdir shju n AwieAo shjy hI
lY Kwie ] mnhiT ijs qy mMgxw lYxw duKu mnwie ] iesu ByKY Qwvhu igrho Blw ijQhu ko vrswie
] sbid rqy iqnw soJI pe dUjY Brim Bulwie ] pieAY ikriq kmwvxw khxw kCU n jwie ]
nwnk jo iqsu Bwvih sy Bly ijn kI piq pwvih Qwie ]1] m 3 ] siqguir syivAY sdw suKu jnm
mrx duKu jwie ] icMqw mUil n hove AicMqu vsY min Awie ] AMqir qIrQu igAwnu hY siqguir
dIAw buJwie ] mYlu ge mnu inrmlu hoAw AMmq sir qIriQ nwie ] sjx imly sjxw scY sbid
suBwie ] Gr hI prcw pwieAw joqI joiq imlwie ] pwKMif jmkwlu n Cofe lY jwsI piq gvwie
] nwnk nwim rqy sy abry scy isa ilv lwie ]2] paVI ] iqqu jwie bhhu sqsMgqI ijQY

hir kw hir nwmu ibloeAY ] shjy hI hir nwmu lyhu hir qqu n KoeAY ] inq jipAhu hir hir

idnsu rwiq hir drgh FoeAY ] so pwE pUrw sqgu} ijsu Duir msqik illwit ilKoeAY ] iqsu

gur kMa siB nmskw{ krhu ijin hir kI hir gwl gloeAY ]4] slok m 3 ] sjx imly

sjxw ijn sqgur nwil ipAw{ ] imil pRIqm iqnI iDAwieAw scY pRyim ipAw{ ] mn hI qy

mnu
mwinAw
gu
r
kY
sbid
Apwir
]
Eih
sjx
imly
n
ivCu
V
ih
ij
Awip
my
l
y
krqwir
]
ieknw

drsn kI prqIiq n AweAw sbid n krih vIcw{ ] ivCuiVAw kw ikAw ivCuVY ijnw dUjY Bwie
ipAw{ ] mnmuK syqI dosqI QoViVAw idn cwir ] iesu prIqI qutdI ivlmu n hove iequ dosqI
clin ivkwr ] ijnw AMdir scy kw Ba nwhI nwim n krih ipAw{ ] nwnk iqn isa ikAw
kIcY dosqI ij Awip BulwE krqwir ]1] m 3 ] ieik sdw iekqY rMig rhih iqn kY ha sd
bilhwrY jwa ] qnu mnu Dnu ArpI iqn ka iniv iniv lwga pwie ] iqn imilAw mnu sMqoKIAY
qsnw BuK sB jwie ] nwnk nwim rqy suKIE sdw scy isa ilv lwie ]2] paVI ] iqsu gur

588

ka ha vwirAw ijin hir kI hir kQw suxwe ] iqsu gur ka sd bilhwrxY ijin hir syvw
bxq bxwe ] so siqgu{ ipAwrw myrY nwil hY ijQY ikQY mYno lE Cfwe ] iqsu gur ka swbwis
hY ijin hir soJI pwe ] nwnku gur ivthu vwirAw ijin hir nwmu dIAw myry mn kI Aws purwe
]5] slok m 3 ] qsnw dwDI jil mue jil jil kry pukwr ] siqgur sIql jy imlY iPir
jlY n dUjI vwr ] nwnk ivxu nwvY inrBa ko nhI ijc{ sbid n kry vIcw{ ]1] m 3 ] ByKI
Agin n buJe icMqw hY mn mwih ] vrmI mwrI swpu n mrY iqa ingury krm kmwih ] siqgu{
dwqw syvIAY sbdu vsY min Awie ] mnu qnu sIqlu sWiq hoie qsnw Agin buJwie ] suKw isir
sdw suKu hoie jw ivchu Awpu gvwie ] gurmuiK adwsI so kry ij sic rhY ilv lwie ] icMqw mUil

n hove hir nwim rjw AwGwie ] nwnk nwm ibnw nh CUtIAY hamY pcih pcwie ]2] paVI ]

ijnI hir hir nwmu iDAwieAw iqnI pwieAVy srb suKw ] sBu jnmu iqnw kw sPlu hY ijn

hir ky nwm kI min lwgI BuKw ] ijnI gur kY bcin AwrwiDAw iqn ivsir gE siB duKw ] qy

sMq Bly gurisK hY ijn nwhI icMq prwe cuKw ] Dnu Dnu iqnw kw gu} hY ijsu AMmq Pl hir

lwgy
mu
K
w
]6]
slok
m
3
]
kil
mih
jmu
jM
d
w{
hY
hu
k
my
kwr
kmwie
]
gu
i
r
rwKy
sy
abry

mnmuKw dyie sjwie ] jmkwlY vis jgu bWiDAw iqs dw P} n koie ] ijin jmu kIqw so syvIAY
gurmuiK duKu n hoie ] nwnk gurmuiK jmu syvw kry ijn min scw hoie ]1] m 3 ] Ehw kwieAw
roig BrI ibnu sbdY duKu hamY rogu n jwie ] siqgu{ imlY qw inrml hovY hir nwmo mMin vswie
] nwnk nwmu iDAwieAw suKdwqw duKu ivsirAw shij suBwie ]2] paVI ] ijin jgjIvnu
apdyisAw iqsu gur ka ha sdw GumwieAw ] iqsu gur ka ha KnIAY ijin mDusUdnu hir nwmu
suxwieAw ] iqsu gur ka ha vwrxY ijin hamY ibKu sBu rogu gvwieAw ] iqsu siqgur ka

589

vf punu hY ijin Avgx kit guxI smJwieAw ] so siqgu{ iqn ka ByitAw ijn kY muiK msqik
Bwgu iliK pwieAw ]7] sloku m 3 ] Bgiq krih mrjIvVy gurmuiK Bgiq sdw hoie ] Aonw
ka Duir Bgiq Kjwnw bKisAw myit n skY koie ] gux inDwnu min pwieAw Eko scw soie ] nwnk
gurmuiK imil rhy iPir ivCoVw kdy n hoie ]1] m 3 ] siqgur kI syv n kInIAw ikAw Aohu
kry vIcw{ ] sbdY swr n jwxe ibKu BUlw gwvw{ ] AigAwnI AMDu bhu krm kmwvY dUjY Bwie
ipAw{ ] Axhodw Awpu gxwiedy jmu mwir kry iqn KuAw{ ] nwnk iks no AwKIAY jw Awpy
bKsxhw{ ]2] paVI ] qU krqw sBu ikCu jwxdw siB jIA qumwry ] ijsu qU BwvY iqsu qU myil
lYih ikAw jMq ivcwry ] qU krx kwrx smrQu hY scu isrjxhwry ] ijsu qU mylih ipAwirAw so

quDu imlY gurmuiK vIcwry ] ha bilhwrI siqgur Awpxy ijin myrw hir AlKu lKwry ]8]

slok m 3 ] rqnw pwrKu jo hovY su rqnw kry vIcw{ ] rqnw swr n jwxe AigAwnI AMDu

AMDw{ ] rqnu gu} kw sbdu hY bUJY bUJxhw{ ] mUrK Awpu gxwiedy mir jMmih hoie KuAw{ ]

nwnk rqnw so lhY ijsu gurmuiK lgY ipAw{ ] sdw sdw nwmu acrY hir nwmo inq ibahw{ ]

pw
kry
jy
AwpxI
qw
hir
rKw
ar
Dwir
]1]
m
3
]
siqgu
r
kI
sy
v
n
kInIAw
hir
nwim
n

lgo ipAw{ ] mq qum jwxhu Aoie jIvdy Aoie Awip mwry krqwir ] hamY vfw rogu hY Bwie dUjY
krm kmwie ] nwnk mnmuiK jIvidAw muE hir ivsirAw duKu pwie ]2] paVI ] ijsu AMq{
ihrdw suDu hY iqsu jn ka siB nmskwrI ] ijsu AMdir nwmu inDwnu hY iqsu jn ka ha bilhwrI
] ijsu AMdir buiD ibbyku hY hir nwmu murwrI ] so siqgu{ sBnw kw imqu hY sB iqsih ipAwrI ]
sBu Awqm rwmu pswirAw gur buiD bIcwrI ]9] slok m 3 ] ibnu siqgur syvy jIA ky bMDnw
ivic hamY krm kmwih ] ibnu siqgur syvy Tar n pwvhI mir jMmih Awvih jwih ] ibnu

590

siqgur syvy iPkw bolxw nwmu n vsY mn mwih ] nwnk ibnu siqgur syvy jm puir bDy mwrIAin
muih kwlY aiT jwih ]1] mhlw 1 ] jwla AYsI rIiq ijqu mY ipAwrw vIsrY ] nwnk swe
BlI prIiq ijqu swihb syqI piq rhY ]2] paVI ] hir ieko dwqw syvIAY hir ieku iDAweAY ]
hir ieko dwqw mMgIAY mn icMidAw pweAY ] jy dUjy pwshu mMgIAY qw lwj mrweAY ] ijin syivAw
iqin Plu pwieAw iqsu jn kI sB BuK gvweAY ] nwnku iqn ivthu vwirAw ijn Anidnu
ihrdY hir nwmu iDAweAY ]10] sloku m 3 ] Bgq jnw kMa Awip quTw myrw ipAwrw Awpy
lieAnu jn lwie ] pwiqswhI Bgq jnw ka idqIAnu isir Cqu scw hir bxwie ] sdw
suKIE inrmly siqgur kI kwr kmwie ] rwjy Aoie n AwKIAih iBiV mrih iPir jUnI pwih ]

nwnk ivxu nwvY nkI vFI iPrih soBw mUil n pwih ]1] m 3 ] suix isiKAY swdu n AwieAo

ijc{ gurmuiK sbid n lwgY ] siqguir syivAY nwmu min vsY ivchu BRmu Ba BwgY ] jyhw siqgur

no jwxY qyho hovY qw sic nwim ilv lwgY ] nwnk nwim imlY vifAwe hir dir sohin AwgY

]2] paVI ] gurisKW min hir pRIiq hY gu{ pUjx Awvih ] hir nwmu vxMjih rMg isa lwhw

hir
nwmu
lY
jwvih
]
gu
r
isKw
ky
mu
K
ajly
hir
drgh
Bwvih
]
gu
{
siqgu
{
bohlu
hir
nwm
kw

vfBwgI isK gux sWJ krwvih ] iqnw gurisKw kMa ha vwirAw jo bhidAw aTidAw hir nwmu
iDAwvih ]11] slok m 3 ] nwnk nwmu inDwnu hY gurmuiK pwieAw jwie ] mnmuK Gir hodI
vQu n jwxnI AMDy Baik muE ibllwie ]1] m 3 ] kMcn kwieAw inrmlI jo sic nwim
sic lwgI ] inrml joiq inrMjnu pwieAw gurmuiK BRmu Ba BwgI ] nwnk gurmuiK sdw suKu
pwvih Anidnu hir bYrwgI ]2] paVI ] sy gurisK Dnu Dnu hY ijnI gur apdysu suixAw hir
knI ] guir siqguir nwmu VwieAw iqin hamY duibDw BnI ] ibnu hir nwvY ko im nwhI

591

vIcwir ifTw hir jnI ] ijnw gurisKw ka hir sMqustu hY iqnI siqgur kI gl mnI ] jo
gurmuiK nwmu iDAwiedy iqnI cVI cvgix vnI ]12] slok m 3 ] mnmuKu kwie{ k}pu hY
ibnu nwvY nku nwih ] Anidnu DMDY ivAwipAw supnY BI suKu nwih ] nwnk gurmuiK hovih qw
abrih nwih q bDy duK shwih ]1] m 3 ] gurmuiK sdw dir sohxy gur kw sbdu kmwih ] AMqir
sWiq sdw suKu dir scY soBw pwih ] nwnk gurmuiK hir nwmu pwieAw shjy sic smwih ]2]
paVI ] gurmuiK pRihlwid jip hir giq pwe ] gurmuiK jnik hir nwim ilv lwe ] gurmuiK
bissit hir apdysu suxwe ] ibnu gur hir nwmu n iknY pwieAw myry Bwe ] gurmuiK hir Bgiq
hir Awip lhwe ]13] sloku m 3 ] siqgur kI prqIiq n AweAw sbid n lwgo Bwa ]

Aos no suKu n apjY BwvY sa gyVw Awva jwa ] nwnk gurmuiK shij imlY scy isa ilv lwa ]

1] m 3 ] E mn AYsw siqgu{ Koij lhu ijqu syivAY jnm mrx duKu jwie ] shsw mUil n hove

hamY sbid jlwie ] kUVY kI pwil ivchu inklY scu vsY min Awie ] AMqir sWiq min suKu hoie

sc sMjim kwr kmwie ] nwnk pUrY krim siqgu{ imlY hir jIa ikrpw kry rjwie ]2] paVI ]

ijs
kY
Gir
dIbwnu
hir
hovY
iqs
kI
mu
T
I
ivic
jgqu
sBu
AwieAw
]
iqs
ka
qlkI
iksY
dI

nwhI hir dIbwin siB Awix pYrI pwieAw ] mwxsw ikAhu dIbwxhu koe nis Bij inklY hir
dIbwxhu koe ikQY jwieAw ] so AYsw hir dIbwnu visAw Bgqw kY ihrdY iqin rhdy Kuhdy Awix
siB Bgqw AgY KlvwieAw ] hir nwvY kI vifAwe krim prwpiq hovY gurmuiK ivrlY iknY
iDAwieAw ]14] sloku m 3 ] ibnu siqgur syvy jgqu muAw ibrQw jnmu gvwie ] dUjY Bwie
Aiq duKu lgw mir jMmY AwvY jwie ] ivstw AMdir vwsu hY iPir iPir jUnI pwie ] nwnk ibnu
nwvY jmu mwrsI AMiq gieAw pCuqwie ]1] m 3 ] iesu jg mih purKu Eku hY hor sglI nwir

592

sbwe ] siB Gt BogvY Ailpqu rhY AlKu n lKxw jwe ] pUrY guir vyKwilAw sbdy soJI pwe
] purKY syvih sy purK hovih ijnI hamY sbid jlwe ] iqs kw srIku ko nhI nw ko kMtku vYrwe
] inhcl rwju hY sdw iqsu kyrw nw AwvY nw jwe ] Anidnu syvku syvw kry hir scy ky gux gwe
] nwnku vyiK ivgisAw hir scy kI vifAwe ]2] paVI ] ijn kY hir nwmu visAw sd ihrdY
hir nwmo iqn kMa rKxhwrw ] hir nwmu ipqw hir nwmo mwqw hir nwmu sKwe im hmwrw ] hir
nwvY nwil glw hir nwvY nwil msliq hir nwmu hmwrI krdw inq swrw ] hir nwmu hmwrI
sMgiq Aiq ipAwrI hir nwmu kulu hir nwmu prvwrw ] jn nwnk kMa hir nwmu hir guir dIAw
hir hliq pliq sdw kry insqwrw ]15] sloku m 3 ] ijn kMa siqgu{ ByitAw sy hir kIriq

sdw kmwih ] AicMqu hir nwmu iqn kY min visAw scY sbid smwih ] kulu aDwrih Awpxw moK

pdvI Awpy pwih ] pwrbRhmu iqn kMa sMqustu BieAw jo gur crnI jn pwih ] jnu nwnku hir kw

dwsu hY kir ikrpw hir lwj rKwih ]1] m 3 ] hamY AMdir KVku hY KVky KVik ivhwie ]

hamY vfw rogu hY mir jMmY AwvY jwie ] ijn ka pUrib iliKAw iqnw sqgu{ imilAw pRBu Awie

]
nwnk
gu
r
prswdI
abry
hamY
sbid
jlwie
]2]
paVI
]
hir
nwmu
hmwrw
pR
B
u
Aibgqu

Agoc{ AibnwsI purKu ibDwqw ] hir nwmu hm sRyvh hir nwmu hm pUjh hir nwmy hI mnu rwqw ]
hir nwmY jyvfu koe Av{ n sUJY hir nwmo AMiq Cfwqw ] hir nwmu dIAw guir prapkwrI Dnu
Dnu gu} kw ipqw mwqw ] ha siqgur Apuxy kMa sdw nmskwrI ijqu imilAY hir nwmu mY jwqw
]16] sloku m 3 ] gurmuiK syv n kInIAw hir nwim n lgo ipAw{ ] sbdY swdu n AwieAo
mir jnmY vwro vwr ] mnmuiK AMDu n cyqe ikqu AwieAw sYswir ] nwnk ijn ka ndir kry sy
gurmuiK lGy pwir ]1] m 3 ] ieko siqgu{ jwgqw ho{ jgu sUqw moih ipAwis ] siqgu{ syvin

593

jwgMin sy jo rqy sic nwim guxqwis ] mnmuiK AMD n cyqnI jnim mir hoih ibnwis ] nwnk
gurmuiK iqnI nwmu iDAwieAw ijn kMa Duir pUrib iliKAwis ]2] paVI ] hir nwmu hmwrw Bojnu
CqIh prkwr ijqu KwieAY hm ka qpiq Be ] hir nwmu hmwrw pYnxu ijqu iPir ngy n hovh
hor pYnx kI hmwrI srD ge ] hir nwmu hmwrw vxju hir nwmu vwpw{ hir nwmY kI hm kMa
siqguir kwrkunI dIe ] hir nwmY kw hm lyKw iliKAw sB jm kI AglI kwix ge ] hir kw
nwmu gurmuiK iknY ivrlY iDAwieAw ijn kMa Duir krim prwpiq ilKqu pe ]17] slok m 3
] jgqu AigAwnI AMDu hY dUjY Bwie krm kmwie ] dUjY Bwie jyqy krm kry duKu lgY qin Dwie ]
gur prswdI suKu pjY jw gur kw sbdu kmwie ] scI bwxI krm kry Anidnu nwmu iDAwie ]

nwnk ijqu Awpy lwE iqqu lgy khxw ikCU n jwie ]1] m 3 ] hm Gir nwmu Kjwnw sdw hY

Bgiq Bry BMfwrw ] sqgu{ dwqw jIA kw sd jIvY dyvxhwrw ] Anidnu kIrqnu sdw krih

gur kY sbid Apwrw ] sbdu gu} kw sd acrih jugu jugu vrqwvxhwrw ] iehu mnUAw sdw suiK

vsY shjy kry vwpwrw ] AMqir gur igAwnu hir rqnu hY mukiq krwvxhwrw ] nwnk ijs no

ndir
kry
so
pwE
so
hovY
dir
sicAwrw
]2]
paVI
]
Dnu
Dnu
so
gu
r
isKu
khIAY
jo
siqgu
r
crxI

jwie pieAw ] Dnu Dnu so gurisKu khIAY ijin hir nwmw muiK rwmu kihAw ] Dnu Dnu so gurisKu
khIAY ijsu hir nwim suixAY min Andu BieAw ] Dnu Dnu so gurisKu khIAY ijin siqgur syvw
kir hir nwmu lieAw ] iqsu gurisK kMa ha sdw nmskwrI jo gur kY BwxY gurisKu cilAw
]18] sloku m 3 ] mnhiT iknY n pwieAo sB Qky krm kmwie ] mnhiT ByK kir Brmdy
duKu pwieAw dUjY Bwie ] iriD isiD sBu mohu hY nwmu n vsY min Awie ] gur syvw qy mnu inrmlu
hovY AigAwnu AMDyrw jwie ] nwmu rqnu Gir prgtu hoAw nwnk shij smwie ]1] m 3 ]

594

sbdY swdu n AwieAo nwim n lgo ipAw{ ] rsnw iPkw bolxw inq inq hoie KuAw{ ] nwnk
ikriq pieAY kmwvxw koie n mytxhw{ ]2] paVI ] Dnu Dnu sq purKu siqgu} hmwrw ijqu
imilAY hm ka sWiq Awe ] Dnu Dnu sq purKu siqgu} hmwrw ijqu imilAY hm hir Bgiq pwe
] Dnu Dnu hir Bgqu siqgu} hmwrw ijs kI syvw qy hm hir nwim ilv lwe ] Dnu Dnu hir
igAwnI siqgu} hmwrw ijin vYrI imqR hm ka sB sm sit idKwe ] Dnu Dnu siqgu} im
hmwrw ijin hir nwm isa hmwrI pRIiq bxwe ]19] sloku m 1 ] Gr hI muMiD ivdyis ip{
inq JUry sMmwly ] imlidAw iFl n hove jy nIAiq rwis kry ]1] m 1 ] nwnk gwlI kUVIAw
bwJu prIiq kryie ] iqc{ jwxY Blw kir ijc{ lyvY dyie ]2] paVI ] ijin apwE jIA iqin

hir rwiKAw ] AMmqu scw nwa Bojnu cwiKAw ] iqpiq rhy AwGwie imtI BBwiKAw ] sB AMdir

ieku vrqY iknY ivrlY lwiKAw ] jn nwnk BE inhwlu pRB kI pwiKAw ]20] sloku m 3 ]

siqgur no sBu ko vyKdw jyqw jgqu sMsw{ ] ifTY mukiq n hove ijc{ sbid n kry vIcw{ ]

hamY mYlu n cuke nwim n lgY ipAw{ ] ieik Awpy bKis imlwieAnu duibDw qij ivkwr ]

nwnk
ieik
drsnu
dy
i
K
mir
imly
siqgu
r
hy
i
q
ipAwir
]1]
m
3
]
siqgu
}
n
sy
i
vAo
mU
r
K

AMD gvwir ] dUjY Bwie bhuqu duKu lwgw jlqw kry pukwr ] ijn kwrix gu} ivswirAw sy n
apkry AMqI vwr ] nwnk gurmqI suKu pwieAw bKsy bKsxhwr ]2] paVI ] qU Awpy Awip
Awip sBu krqw koe dUjw hoie su Avro khIAY ] hir Awpy bolY Awip bulwvY hir Awpy jil Qil
riv rhIAY ] hir Awpy mwrY hir Awpy CofY mn hir srxI piV rhIAY ] hir ibnu koe mwir
jIvwil n skY mn hoie inicMd inslu hoie rhIAY ] aTidAw bhidAw suiqAw sdw sdw hir
nwmu iDAweAY jn nwnk gurmuiK hir lhIAY ]21]1] suDu

595

soriT mhlw 1 G{ 1 capdy ]

sBnw mrxw AwieAw vyCoVw sBnwh ] puChu jwie isAwixAw AwgY imlxu iknwh ] ijn myrw

swihbu vIsrY vfVI vydn iqnwh ]1] BI swlwihhu swcw soie ] jw kI ndir sdw suKu hoie ]
rhwa ] vfw kir swlwhxw hY BI hosI soie ] sBnw dwqw Eku qU mwxs dwiq n hoie ] jo iqsu
BwvY so QIAY rn ik {nY hoie ]2] DrqI apir kot gV kyqI ge vjwie ] jo Asmwin n mwvnI
iqn nik nQw pwie ] jy mn jwxih sUlIAw kwhy imTw Kwih ]3] nwnk Aagux jyqVy qyqy
glI jMjIr ] jy gux hoin q ktIAin sy Bwe sy vIr ] AgY gE n mnIAin mwir kFhu vypIr
]4]1] soriT mhlw 1 G{ 1 ] mnu hwlI ikrswxI krxI srmu pwxI qnu Kyqu ] nwmu bIju
sMqoKu suhwgw rKu grIbI vysu ] Bwa krm kir jMmsI sy Gr BwgT dyKu ]1] bwbw mwieAw swiQ
n hoie ] iein mwieAw jgu moihAw ivrlw bUJY koie ] rhwa ] hwxu htu kir Awrjw scu nwmu kir
vQu ] suriq soc kir BWfswl iqsu ivic iqs no rKu ] vxjwirAw isa vxju kir lY lwhw mn
hsu ]2] suix swsq sadwgrI squ GoVy lY clu ] Krcu bnu cMigAweAw mqu mn jwxih klu
] inrMkwr kY dyis jwih qw suiK lhih mhlu ]3] lwie icqu kir cwkrI mMin nwmu kir kMmu ]

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

596

bnu bdIAw kir DwvxI qw ko AwKY Dnu ] nwnk vyKY ndir kir cVY cvgx vnu ]4]2]
soriT m 1 caquky ] mwie bwp ko bytw nIkw ssurY cqu{ jvwe ] bwl kMinAw kO bwpu ipAwrw
Bwe kO Aiq Bwe ] hukmu BieAw bwh{ G{ CoifAw iKn mih Be prwe ] nwmu dwnu iesnwnu
n mnmuiK iqqu qin DUiV Dumwe ]1] mnu mwinAw nwmu sKwe ] pwie pra gur kY bilhwrY
ijin swcI bUJ buJwe ] rhwa ] jg isa JUT pRIiq mnu byiDAw jn isa vwdu rcwe ] mwieAw
mgnu Aihinis mgu johY nwmu n lyvY mrY ibKu Kwe ] gMDx vYix rqw ihqkwrI sbdY suriq n
Awe ] rMig n rwqw ris nhI byiDAw mnmuiK piq gvwe ]2] swD sBw mih shju n cwiKAw
ijhbw rsu nhI rwe ] mnu qnu Dnu Apunw kir jwinAw dr kI Kbir n pwe ] AKI mIit

cilAw AMiDAwrw G{ d{ idsY n Bwe ] jm dir bwDw Tar n pwvY Apunw kIAw kmwe ]3]

ndir kry qw AKI vyKw khxw kQnu n jwe ] knI suix suix sbid slwhI AMmqu irdY vswe

] inrBa inrMkw{ inrvY{ pUrn joiq smwe ] nwnk gur ivxu Brmu n BwgY sic nwim

vifAwe ]4]3] soriT mhlw 1 duquky ] puV DrqI puV pwxI Awsxu cwir kuMt cabwrw ]

sgl
Bvx
kI
mU
r
iq
Ekw
mu
i
K
qy
r
Y
tkswlw
]1]
my
r
y
swihbw
qy
r
y
coj
ivfwxw
]
jil
Qil

mhIAil Birpuir lIxw Awpy srb smwxw ] rhwa ] jh jh dyKw qh joiq qumwrI qyrw }pu iknyhw
] iekqu }ip iPrih prCnw koie n iks hI jyhw ]2] AMfj jyrj aqBuj syqj qyry kIqy jMqw ]
Eku purbu mY qyrw dyiKAw qU sBnw mwih rvMqw ]3] qyry gux bhuqy mY Eku n jwixAw mY mUrK
ikCu dIjY ] pRxviq nwnk suix myry swihbw fubdw pQ{ lIjY ]4]4] soriT mhlw 1 ] ha
pwpI piqqu prm pwKMfI qU inrmlu inrMkwrI ] AMmqu cwiK prm ris rwqy Twkur srix qumwrI
]1] krqw qU mY mwxu inmwxy ] mwxu mhqu nwmu Dnu plY swcY sbid smwxy ] rhwa ] qU pUrw

597

hm ry hoCy qU garw hm hary ] quJ hI mn rwqy Aihinis prBwqy hir rsnw jip mn ry ]2]
qum swcy hm qum hI rwcy sbid Byid Puin swcy ] Aihinis nwim rqy sy sUcy mir jnmy sy kwcy
]3] Av{ n dIsY iksu swlwhI iqsih srIku n koe ] pRxviq nwnku dwsin dwsw gurmiq
jwinAw soe ]4]5] soriT mhlw 1 ] AlK Apwr AgMm Agocr nw iqsu kwlu n krmw ]
jwiq Ajwiq AjonI sMBa nw iqsu Bwa n Brmw ]1] swcy sicAwr ivthu kurbwxu ] nw iqsu }p
vrnu nhI ryiKAw swcY sbid nIswxu ] rhwa ] nw iqsu mwq ipqw suq bMDp nw iqsu kwmu n
nwrI ] Akul inrMjn Apr prMp{ sglI joiq qumwrI ]2] Gt Gt AMqir bRhmu lukwieAw
Git Git joiq sbwe ] bjr kpwt mukqy gurmqI inrBY qwVI lwe ]3] jMq apwie kwlu isir

jMqw vsgiq jugiq sbwe ] siqgu{ syiv pdwrQu pwvih CUtih sbdu kmwe ]4] sUcY BwfY

swcu smwvY ivrly sUcwcwrI ] qMqY ka prm qMqu imlwieAw nwnk srix qumwrI ]5]6]

soriT mhlw 1 ] ija mInw ibnu pwxIAY iqa swkqu mrY ipAws ] iqa hir ibnu mrIAY ry mnw

jo ibrQw jwvY swsu ]1] mn ry rwm nwm jsu lyie ] ibnu gur iehu rsu ika lha gu{ mylY hir

dy
i
e
]
rhwa
]
sM
q
jnw
imlu
sM
g
qI
gu
r
mu
i
K
qIrQu
hoie
]
ATsiT
qIrQ
mjnw
gu
r
drsu

prwpiq hoie ]2] ija jogI jq bwhrw qpu nwhI squ sMqoKu ] iqa nwmY ibnu dyhurI jmu mwrY
AMqir doKu ]3] swkq pRymu n pweAY hir pweAY siqgur Bwie ] suK duK dwqw gu{ imlY khu
nwnk isPiq smwie ]4]7] soriT mhlw 1 ] qU pRB dwqw dwin miq pUrw hm Qwry ByKwrI jIa
] mY ikAw mwga ikCu iQ{ n rhwe hir dIjY nwmu ipAwrI jIa ]1] Git Git riv rihAw
bnvwrI ] jil Qil mhIAil gupqo vrqY gur sbdI dyiK inhwrI jIa ] rhwa ] mrq
pieAwl Akwsu idKwieAo guir siqguir ikrpw DwrI jIa ] so bRhmu AjonI hY BI honI Gt BIqir

598

dyKu murwrI jIa ]2] jnm mrn ka iehu jgu bpuVo iein dUjY Bgiq ivswrI jIa ] siqgu{
imlY q gurmiq pweAY swkq bwjI hwrI jIa ]3] siqgur bMDn qoiV inrwry bhuiV n grB
mJwrI jIa ] nwnk igAwn rqnu prgwisAw hir min visAw inrMkwrI jIa ]4]8]
soriT mhlw 1 ] ijsu jl iniD kwrix qum jig AwE so AMmqu gur pwhI jIa ] Cofhu vysu ByK
cqurwe duibDw iehu Plu nwhI jIa ]1] mn ry iQ{ rhu mqu kq jwhI jIa ] bwhir FUFq
bhuqu duKu pwvih Gir AMmqu Gt mwhI jIa ] rhwa ] Avgux Coif guxw ka Dwvhu kir
Avgux pCuqwhI jIa ] sr Apsr kI swr n jwxih iPir iPir kIc bufwhI jIa ]2] AMqir
mYlu loB bhu JUTy bwhir nwvhu kwhI jIa ] inrml nwmu jphu sd gurmuiK AMqr kI giq qwhI

jIa ]3] prhir loBu inMdw kUV iqAwghu scu gur bcnI Plu pwhI jIa ] ija BwvY iqa rwKhu

hir jIa jn nwnk sbid slwhI jIa ]4]9] soriT mhlw 1 pMcpdy ] Apnw G{ mUsq

rwiK n swkih kI pr G{ john lwgw ] G{ d{ rwKih jy rsu cwKih jo gurmuiK syvku lwgw

]1] mn ry smJu kvn miq lwgw ] nwmu ivswir An rs loBwny iPir pCuqwih ABwgw ]

rhwa
]
Awvq
ka
hrK
jwq
ka
rovih
iehu
du
K
u
su
K
u
nwly
lwgw
]
Awpy
du
K
su
K
Boig
BogwvY

gurmuiK so Anrwgw ]2] hir rs pir Av{ ikAw khIAY ijin pIAw so qpqwgw ] mwieAw
moihq ijin iehu rsu KoieAw jw swkq durmiq lwgw ]3] mn kw jIa pvnpiq dyhI dyhI
mih dya smwgw ] jy qU dyih q hir rsu gwe mnu qpqY hir ilv lwgw ]4] swDsMgiq mih
hir rsu pweAY guir imilAY jm Ba Bwgw ] nwnk rwm nwmu jip gurmuiK hir pwE msqik
Bwgw ]5]10] soriT mhlw 1 ] srb jIAw isir lyKu DurwhU ibnu lyKY nhI koe jIa ] Awip AlyKu
kudriq kir dyKY hukim clwE soe jIa ]1] mn ry rwm jphu suKu hoe ] Aihinis

599

gur ky crn sryvhu hir dwqw Bugqw soe ] rhwa ] jo AMqir so bwhir dyKhu Av{ n dUjw koe
jIa ] gurmuiK Ek sit kir dyKhu Git Git joiq smoe jIa ]2] clqO Twik rKhu Gir
ApnY gur imilAY ieh miq hoe jIa ] dyiK Astu rha ibsmwdI duKu ibsrY suKu hoe jIa
]3] pIvhu Aipa prm suKu pweAY inj Gir vwsw hoe jIa ] jnm mrx Bv BMjnu gweAY
punrip jnmu n hoe jIa ]4] qqu inrMjnu joiq sbwe soh Bydu n koe jIa ] AprMpr
pwrbRhmu prmys{ nwnk gu{ imilAw soe jIa ]5]11]

soriT mhlw 1 G{ 3
< siqgur pRswid ]
jw iqsu Bwvw qd hI gwvw ] qw gwvy kw Plu pwvw ] gwvy kw Plu hoe ] jw Awpy dyvY soe ]1]

mn myry gur bcnI iniD pwe ] qw qy sc mih rihAw smwe ] rhwa ] gur swKI AMqir jwgI

] qw cMcl miq iqAwgI ] gur swKI kw ajIAwrw ] qw imitAw sgl AMXwrw ]2] gur crnI

mnu lwgw ] qw jm kw mwrgu Bwgw ] BY ivic inrBa pwieAw ] qw shjY kY Gir AwieAw ]3]

Bxiq nwnku bUJY ko bIcwrI ] iesu jg mih krxI swrI ] krxI kIriq hoe ] jw Awpy imilAw

soe
]4]1]12]

soriT mhlw 3 G{ 1
< siqgur pRswid ]

sy
v
k
sy
v
krih
siB
qy
r
I
ijn
sbdY
swdu
AwieAw
]
gu
r
ikrpw
qy
inrmlu
hoAw
ijin
ivchu

Awpu gvwieAw ] Anidnu gux gwvih inq swcy gur kY sbid suhwieAw ]1] myry Twkur hm
bwirk srix qumwrI ] Eko scw scu qU kyvlu Awip murwrI ] rhwa ] jwgq rhy iqnI pRBu pwieAw
sbdy hamY mwrI ] igrhI mih sdw hir jn adwsI igAwn qq bIcwrI ] siqgu{ syiv sdw
suKu pwieAw hir rwiKAw ar DwrI ]2] iehu mnUAw dh idis Dwvdw dUjY Bwie KuAwieAw ]

600

mnmuK mugDu hir nwmu n cyqY ibrQw jnmu gvwieAw ] siqgu{ Byty qw nwa pwE hamY mohu
cukwieAw ]3] hir jn swcy swcu kmwvih gur kY sbid vIcwrI ] Awpy myil lE pRiB swcY swcu
riKAw ar DwrI ] nwnk nwvhu giq miq pwe Ehw rwis hmwrI ]4]1] soriT mhlw 3 ]
Bgiq Kjwnw Bgqn ka dIAw nwa hir Dnu scu soie ] AKutu nwm Dnu kdy inKutY nwhI iknY
n kImiq hoie ] nwm Din muK ajly hoE hir pwieAw scu soie ]1] mn myry gur sbdI hir
pwieAw jwie ] ibnu sbdY jgu Buldw iPrdw drgh imlY sjwie ] rhwa ] iesu dyhI AMdir
pMc cor vsih kwmu koDu loBu mohu Ahkwrw ] AMmqu lUtih mnmuK nhI bUJih koie n suxY pUkwrw
] AMDw jgqu AMDu vrqwrw bwJu gu} gubwrw ]2] hamY myrw kir kir ivguqy ikhu clY n

clidAw nwil ] gurmuiK hovY su nwmu iDAwvY sdw hir nwmu smwil ] scI bwxI hir gux gwvY

ndrI ndir inhwil ]3] siqgur igAwnu sdw Git cwnxu Am{ isir bwidswhw ] Anidnu

Bgiq krih idnu rwqI rwm nwmu scu lwhw ] nwnk rwm nwim insqwrw sbid rqy hir pwhw

]4]2] soriT m 3 ] dwsin dwsu hovY qw hir pwE ivchu Awpu gvwe ] Bgqw kw kwrju hir

Andu
hY
Anidnu
hir
gu
x
gwe
]
sbid
rqy
sdw
iek
rM
g
I
hir
isa
rhy
smwe
]1]
hir

jIa swcI ndir qumwrI ] AwpixAw dwsw no pw kir ipAwry rwKhu pYj hmwrI ] rhwa ]
sbid slwhI sdw ha jIvw gurmqI Ba Bwgw ] myrw pRBu swcw Aiq suAwila gu{ syivAw
icqu lwgw ] swcw sbdu scI scu bwxI so jnu Anidnu jwgw ]2] mhw gMBI{ sdw suKdwqw
iqs kw AMqu n pwieAw ] pUry gur kI syvw kInI AicMqu hir mMin vswieAw ] mnu qnu inrmlu
sdw suKu AMqir ivchu Brmu cukwieAw ]3] hir kw mwrgu sdw pMQu ivKVw ko pwE gur vIcwrw ]
hir kY rMig rwqw sbdy mwqw hamY qjy ivkwrw ] nwnk nwim rqw iek rMgI sbid svwrxhwrw

601

]4]3] soriT mhlw 3 ] hir jIa quDu no sdw swlwhI ipAwry ijc{ Gt AMqir hY swsw ] ieku
plu iKnu ivsrih qU suAwmI jwxa brs pcwsw ] hm mUV mugD sdw sy Bwe gur kY sbid
pRgwsw ]1] hir jIa qum Awpy dyhu buJwe ] hir jIa quDu ivthu vwirAw sd hI qyry nwm ivthu
bil jwe ] rhwa ] hm sbid muE sbid mwir jIvwly Bwe sbdy hI mukiq pwe ] sbdy mnu
qnu inrmlu hoAw hir visAw min Awe ] sbdu gur dwqw ijqu mnu rwqw hir isa rihAw
smwe ]2] sbdu n jwxih sy Any boly sy ikqu AwE sMswrw ] hir rsu n pwieAw ibrQw jnmu
gvwieAw jMmih vwro vwrw ] ibstw ky kIVy ibstw mwih smwxy mnmuK mugD gubwrw ]3]
Awpy kir vyKY mwrig lwE Bwe iqsu ibnu Av{ n koe ] jo Duir iliKAw su koie n mytY

Bwe krqw kry su hoe ] nwnk nwmu visAw mn AMqir Bwe Av{ n dUjw koe ]4]4]

soriT mhlw 3 ] gurmuiK Bgiq krih pRB Bwvih Anidnu nwmu vKwxy ] Bgqw kI swr krih

Awip rwKih jo qyrY min Bwxy ] qU guxdwqw sbid pCwqw gux kih guxI smwxy ]1] mn myry

hir jIa sdw smwil ] AMq kwil qyrw bylI hovY sdw inbhY qyrY nwil ] rhwa ] dust cakVI

sdw
kU
V

kmwvih
nw
bU
J
ih
vIcwry
]
inM
d
w
du
s
tI
qy
ikin
Plu
pwieAw
hrxwKs
nKih
ibdwry
]

pRihlwdu jnu sd hir gux gwvY hir jIa lE abwry ]2] Awps ka bhu Blw kir jwxih
mnmuiK miq n kwe ] swDU jn kI inMdw ivAwpy jwsin jnmu gvwe ] rwm nwmu kdy cyqih
nwhI AMiq gE pCuqwe ]3] sPlu jnmu Bgqw kw kIqw gur syvw Awip lwE ] sbdy rwqy
shjy mwqy Anidnu hir gux gwE ] nwnk dwsu khY bynqI ha lwgw iqn kY pwE ]4]5]
soriT mhlw 3 ] so isKu sKw bMDpu hY Bwe ij gur ky Bwxy ivic AwvY ] AwpxY BwxY jo clY Bwe
ivCuiV cotw KwvY ] ibnu siqgur suKu kdy n pwvY Bwe iPir iPir pCoqwvY ]1] hir ky dws

602

suhyly Bwe ] jnm jnm ky iklibK duK kwty Awpy myil imlwe ] rhwa ] iehu kutMbu sBu
jIA ky bMDn Bwe Brim Bulw sYNswrw ] ibnu gur bMDn tUtih nwhI gurmuiK moK duAwrw ] krm
krih gur sbdu n pCwxih mir jnmih vwro vwrw ]2] ha myrw jgu plic rihAw Bwe koie
n iks hI kyrw ] gurmuiK mhlu pwiein gux gwvin inj Gir hoie bsyrw ] AYQY bUJY su Awpu
pCwxY hir pRBu hY iqsu kyrw ]3] siqgu} sdw dieAwlu hY Bwe ivxu Bwgw ikAw pweAY ]
Ek ndir kir vyKY sB pir jyhw Bwa qyhw Plu pweAY ] nwnk nwmu vsY mn AMqir ivchu
Awpu gvweAY ]4]6] soriT mhlw 3 cOquky ] scI Bgiq siqgur qy hovY scI ihrdY bwxI ]
siqgu{ syvy sdw suKu pwE hamY sbid smwxI ] ibnu gur swcy Bgiq n hovI hor BUlI iPrY

ieAwxI ] mnmuiK iPrih sdw duKu pwvih fUib muE ivxu pwxI ]1] Bwe ry sdw rhhu srxwe

] AwpxI ndir kry piq rwKY hir nwmo dy vifAwe ] rhwa ] pUry gur qy Awpu pCwqw sbid scY

vIcwrw ] ihrdY jgjIvnu sd visAw qij kwmu koDu Ahkwrw ] sdw hjUir rivAw sB Twe

ihrdY nwmu Apwrw ] juig juig bwxI sbid pCwxI nwa mITw mnih ipAwrw ]2] siqgu{ syiv

ijin
nwmu
pCwqw
sPl
jnmu
jig
AwieAw
]
hir
rsu
cwiK
sdw
mnu
q
p
iqAw
gu
x
gwvY
gu
x
I

AGwieAw ] kmlu pRgwis sdw rMig rwqw Anhd sbdu vjwieAw ] qnu mnu inrmlu inrml
bwxI scy sic smwieAw ]3] rwm nwm kI giq koie n bUJY gurmiq irdY smwe ] gurmuiK hovY
su mgu pCwxY hir ris rsn rswe ] jpu qpu sMjmu sBu gur qy hovY ihrdY nwmu vswe ] nwnk
nwmu smwlih sy jn sohin dir swcY piq pwe ]4]7] soriT m 3 duquky ] siqgur imilAY
altI Be Bwe jIvq mrY qw bUJ pwie ] so gu} so isKu hY Bwe ijsu joqI joiq imlwie ]1]
mn ry hir hir syqI ilv lwie ] mn hir jip mITw lwgY Bwe gurmuiK pwE hir Qwie ] rhwa ]

603

ibnu gur pRIiq n pjY Bwe mnmuiK dUjY Bwie ] quh kutih mnmuK krm krih Bwe plY ikCU n
pwie ]2] gur imilAY nwmu min rivAw Bwe swcI pRIiq ipAwir ] sdw hir ky gux rvY Bwe
gur kY hyiq Apwir ]3] AwieAw so prvwxu hY Bwe ij gur syvw icqu lwie ] nwnk nwmu hir
pweAY Bwe gur sbdI mylwie ]4]8] soriT mhlw 3 G{ 1 ] iqhI guxI qBvxu ivAwipAw
Bwe gurmuiK bUJ buJwie ] rwm nwim lig CUtIAY Bwe pUChu igAwnIAw jwie ]1] mn ry
Y gux Coif caQY icqu lwie ] hir jIa qyrY min vsY Bwe sdw hir ky gux gwie ] rhwa ] nwmY
qy siB pjy Bwe nwie ivsirAY mir jwie ] AigAwnI jgqu AMDu hY Bwe sUqy gE muhwie ]2]
gurmuiK jwgy sy abry Bwe Bvjlu pwir aqwir ] jg mih lwhw hir nwmu hY Bwe ihrdY riKAw

ar Dwir ]3] gur srxwe abry Bwe rwm nwim ilv lwie ] nwnk nwa byVw nwa qulhVw

Bwe ijqu lig pwir jn pwie ]4]9] soriT mhlw 3 G{ 1 ] siqgu{ suK swg{ jg AMqir

hor QY suKu nwhI ] hamY jgqu duiK roig ivAwipAw mir jnmY rovY DwhI ]1] pRwxI siqgu{

syiv suKu pwie ] siqgu{ syvih qw suKu pwvih nwih q jwihgw jnmu gvwie ] rhwa ] Y gux

Dwqu
bhu
krm
kmwvih
hir
rs
swdu
n
AwieAw
]
sM
i
DAw
qrpxu
krih
gwieI
ibnu
bU
J
y
du
K
u

pwieAw ]2] siqgu{ syvy so vfBwgI ijs no Awip imlwE ] hir rsu pI jn sdw qpqwsy
ivchu Awpu gvwE ]3] iehu jgu AMDw sBu AMDu kmwvY ibnu gur mgu n pwE ] nwnk siqgu{
imlY q AKI vyKY GrY AMdir scu pwE ]4]10] soriT mhlw 3 ] ibnu siqgur syvy bhuqw duKu
lwgw jug cwry Brmwe ] hm dIn qum jugu jugu dwqy sbdy dyih buJwe ]1] hir jIa pw
krhu qum ipAwry ] siqgu{ dwqw myil imlwvhu hir nwmu dyvhu AwDwry ] rhwa ] mnsw mwir
duibDw shij smwxI pwieAw nwmu Apwrw ] hir rsu cwiK mnu inrmlu hoAw iklibK kwtxhwrw

604

]2] sbid mrhu iPir jIvhu sd hI qw iPir mrxu n hoe ] AMmqu nwmu sdw min mITw sbdy
pwvY koe ]3] dwqY dwiq rKI hiQ ApxY ijsu BwvY iqsu dye ] nwnk nwim rqy suKu pwieAw
drgh jwpih sye ]4]11] soriT mhlw 3 ] siqgur syvy qw shj Duin apjY giq miq
qd hI pwE ] hir kw nwmu scw min visAw nwmy nwim smwE ]1] ibnu siqgur sBu jgu
barwnw ] mnmuiK AMDw sbdu n jwxY JUTY Brim Bulwnw ] rhwa ] Y gux mwieAw Brim
BulwieAw hamY bMDn kmwE ] jMmxu mrxu isr pir Ba grB join duKu pwE ]2] Y gux
vrqih sgl sMswrw hamY ivic piq Koe ] gurmuiK hovY caQw pdu cInY rwm nwim suKu hoe
]3] Y gux siB qyry qU Awpy krqw jo qU krih su hoe ] nwnk rwm nwim insqwrw sbdy hamY

Koe ]4]12]

soriT mhlw 4 G{ 1
< siqgur pRswid ]

Awpy Awip vrqdw ipAwrw Awpy Awip Apwhu ] vxjwrw jgu Awip hY ipAwrw Awpy swcw swhu ]

Awpy vxju vwpwrIAw ipAwrw Awpy scu vyswhu ]1] jip mn hir hir nwmu slwh ] gur ikrpw

qy
pwe
A
Y
ipAwrw
AM
m

q
u
Agm
AQwh
]
rhwa
]
Awpy
su
i
x
sB
vy
K
dw
ipAwrw
mu
i
K
boly
Awip

muhwhu ] Awpy aJiV pwiedw ipAwrw Awip ivKwly rwhu ] Awpy hI sBu Awip hY ipAwrw Awpy
vyprvwhu ]2] Awpy Awip apwiedw ipAwrw isir Awpy DMDVY lwhu ] Awip krwE swKqI ipAwrw
Awip mwry mir jwhu ] Awpy pqxu pwqxI ipAwrw Awpy pwir lGwhu ]3] Awpy swg{ boihQw
ipAwrw gu{ Kyvtu Awip clwhu ] Awpy hI ciV lGdw ipAwrw kir coj vyKY pwiqswhu ] Awpy
Awip dieAwlu hY ipAwrw jn nwnk bKis imlwhu ]4]1] soriT mhlw 4 caQw ] Awpy AMfj
jyrj syqj aqBuj Awpy KMf Awpy sB loie ] Awpy sUqu Awpy bhu mxIAw kir skqI jgqu proie ]

605

Awpy hI sUqDw{ hY ipAwrw sUqu iKMcy Fih FyrI hoie ]1] myry mn mY hir ibnu Av{ n koie ]
siqgur ivic nwmu inDwnu hY ipAwrw kir dieAw AMmqu muiK coie ] rhwa ] Awpy jl Qil
sBqu hY ipAwrw pRBu Awpy kry su hoie ] sBnw irjku smwhdw ipAwrw dUjw Av{ n koie ] Awpy
Kyl Kylwiedw ipAwrw Awpy kry su hoie ]2] Awpy hI Awip inrmlw ipAwrw Awpy inrml soie
] Awpy kImiq pwiedw ipAwrw Awpy kry su hoie ] Awpy AlKu n lKIAY ipAwrw Awip lKwvY soie
]3] Awpy gihr gMBI{ hY ipAwrw iqsu jyvfu Av{ n koie ] siB Gt Awpy BogvY ipAwrw ivic
nwrI purK sBu soie ] nwnk gupqu vrqdw ipAwrw gurmuiK prgtu hoie ]4]2] soriT mhlw 4
] Awpy hI sBu Awip hY ipAwrw Awpy Qwip aQwpY ] Awpy vyiK ivgsdw ipAwrw kir coj vyKY pRBu

AwpY ] Awpy vix iqix sBqu hY ipAwrw Awpy gurmuiK jwpY ]1] jip mn hir hir nwm ris

DRwpY ] AMmq nwmu mhw rsu mITw gur sbdI ciK jwpY ] rhwa ] Awpy qIrQu qulhVw ipAwrw

Awip qrY pRBu AwpY ] Awpy jwlu vqwiedw ipAwrw sBu jgu mCulI hir AwpY ] Awip ABulu n

Bule ipAwrw Av{ n dUjw jwpY ]2] Awpy isM|I nwdu hY ipAwrw Duin Awip vjwE AwpY ] Awpy

jogI
pu
r
Ku
hY
ipAwrw
Awpy
hI
qpu
qwpY
]
Awpy
siqgu
{
Awip
hY
cy
l
w
apdy
s
u
krY
pR
B
u
AwpY
]3]

Awpy nwa jpwiedw ipAwrw Awpy hI jpu jwpY ] Awpy AMmqu Awip hY ipAwrw Awpy hI rsu AwpY ]
Awpy Awip slwhdw ipAwrw jn nwnk hir ris DRwpY ]4]3] soriT mhlw 4 ] Awpy kMfw
Awip qrwjI pRiB Awpy qoil qolwieAw ] Awpy swhu Awpy vxjwrw Awpy vxju krwieAw ] Awpy
DrqI swjIAnu ipAwrY ipCY tMku cVwieAw ]1] myry mn hir hir iDAwie suKu pwieAw ] hir
hir nwmu inDwnu hY ipAwrw guir pUrY mITw lwieAw ] rhwa ] Awpy DrqI Awip jlu ipAwrw
Awpy kry krwieAw ] Awpy hukim vrqdw ipAwrw jlu mwtI bMiD rKwieAw ] Awpy hI Ba

606

pwiedw ipAwrw bMin bkrI sIhu hFwieAw ]2] Awpy kwst Awip hir ipAwrw ivic kwst
Agin rKwieAw ] Awpy hI Awip vrqdw ipAwrw BY Agin n skY jlwieAw ] Awpy mwir
jIvwiedw ipAwrw swh lYdy siB lvwieAw ]3] Awpy qwxu dIbwxu hY ipAwrw Awpy kwrY
lwieAw ] ija Awip clwE iqa clIAY ipAwry ija hir pRB myry BwieAw ] Awpy jMqI jMqu hY
ipAwrw jn nwnk vjih vjwieAw ]4]4] soriT mhlw 4 ] Awpy ssit apwiedw ipAwrw
kir sUrju cMdu cwnwxu ] Awip inqwixAw qwxu hY ipAwrw Awip inmwixAw mwxu ] Awip dieAw
kir rKdw ipAwrw Awpy suGV sujwxu ]1] myry mn jip rwm nwmu nIswxu ] sqsMgiq imil
iDAwie qU hir hir bhuiV n Awvx jwxu ] rhwa ] Awpy hI gux vrqdw ipAwrw Awpy hI prvwxu

] Awpy bKs krwiedw ipAwrw Awpy scu nIswxu ] Awpy hukim vrqdw ipAwrw Awpy hI Purmwxu

]2] Awpy Bgiq BMfwr hY ipAwrw Awpy dyvY dwxu ] Awpy syv krwiedw ipAwrw Awip idvwvY

mwxu ] Awpy qwVI lwiedw ipAwrw Awpy guxI inDwnu ]3] Awpy vfw Awip hY ipAwrw Awpy hI

prDwxu ] Awpy kImiq pwiedw ipAwrw Awpy qulu prvwxu ] Awpy Aqulu qulwiedw ipAwrw jn

nwnk
sd
ku
r
bwxu
]4]5]
soriT
mhlw
4
]
Awpy
sy
v
w
lwiedw
ipAwrw
Awpy
Bgiq
amwhw
]

Awpy gux gwvwiedw ipAwrw Awpy sbid smwhw ] Awpy lyKix Awip ilKwrI Awpy lyKu ilKwhw
]1] myry mn jip rwm nwmu Aomwhw ] Anidnu Andu hovY vfBwgI lY guir pUrY hir lwhw ] rhwa
] Awpy gopI kwnu hY ipAwrw bin Awpy g crwhw ] Awpy swvl suMdrw ipAwrw Awpy vMsu vjwhw
] kuvlIAw pIV Awip mrwiedw ipAwrw kir bwlk }ip pcwhw ]2] Awip AKwVw pwiedw
ipAwrw kir vyKY Awip cojwhw ] kir bwlk }p apwiedw ipAwrw cMfU{ kMsu kysu mwrwhw ] Awpy
hI blu Awip hY ipAwrw blu BnY mUrK mugDwhw ]3] sBu Awpy jgqu apwiedw ipAwrw vis

607

Awpy jugiq hQwhw ] gil jyvVI Awpy pwiedw ipAwrw ija pRBu iKMcY iqa jwhw ] jo grbY so
pcsI ipAwry jip nwnk Bgiq smwhw ]4]6] soriT m 4 duquky ] Aink jnm ivCuVy duKu
pwieAw mnmuiK krm krY AhkwrI ] swDU prsq hI pRBu pwieAw goibd srix qumwrI ]1]
goibd pRIiq lgI Aiq ipAwrI ] jb sqsMg BE swDU jn ihrdY imilAw sWiq murwrI ] rhwa ]
qU ihrdY gupqu vsih idnu rwqI qyrw Bwa n buJih gvwrI ] siqgu{ purKu imilAw pRBu pRgitAw
gux gwvY gux vIcwrI ]2] gurmuiK pRgwsu BieAw swiq Awe durmiq buiD invwrI ] Awqm
bRhmu cIin suKu pwieAw sqsMgiq purK qumwrI ]3] purKY purKu imilAw gu{ pwieAw ijn ka
ikrpw Be qumwrI ] nwnk Aqulu shj suKu pwieAw Anidnu jwgqu rhY bnvwrI ]4]7]

soriT mhlw 4 ] hir isa pRIiq AMq{ mnu byiDAw hir ibnu rhxu n jwe ] ija mCulI ibnu

nIrY ibnsY iqa nwmY ibnu mir jwe ]1] myry pRB ikrpw jlu dyvhu hir nwe ] ha AMqir nwmu

mMgw idnu rwqI nwmy hI sWiq pwe ] rhwa ] ija cwqku jl ibnu ibllwvY ibnu jl ipAws

n jwe ] gurmuiK jlu pwvY suK shjy hirAw Bwie suBwe ]2] mnmuK BUKy dh ids folih

ibnu
nwvY
du
K
u
pwe
]
jnim
mrY
iPir
jonI
AwvY
drgih
imlY
sjwe
]3]
pw
krih
qw
hir

gux gwvh hir rsu AMqir pwe ] nwnk dIn dieAwl BE hY qsnw sbid buJwe ]4]8]
soriT mhlw 4 pMcpdw ] Ac{ crY qw isiD hoe isDI qy buiD pwe ] pRym ky sr lwgy qn
BIqir qw BRmu kwitAw jwe ]1] myry goibd Apuny jn ka dyih vifAwe ] gurmiq rwm nwmu
prgwshu sdw rhhu srxwe ] rhwa ] iehu sMsw{ sBu Awvx jwxw mn mUrK cyiq Ajwxw ]
hir jIa pw krhu gu{ mylhu qw hir nwim smwxw ]2] ijs kI vQu soe pRBu jwxY ijs no dyie
su pwE ] vsqu AnUp Aiq Agm Agocr gu{ pUrw AlKu lKwE ]3] ijin ieh cwKI soe jwxY

608

gUMgy kI imiTAwe ] rqnu lukwieAw lUkY nwhI jy ko rKY lukwe ]4] sBu ikCu qyrw qU
AMqrjwmI qU sBnw kw pRBu soe ] ijs no dwiq krih so pwE jn nwnk Av{ n koe ]5]9]

soriT mhlw 5 G{ 1 iqquky


< siqgur pRswid ]
iks ha jwcI iks AwrwDI jw sBu ko kIqw hosI ] jo jo dIsY vfw vfyrw so so KwkU rlsI ] inrBa
inrMkw{ Bv KMfnu siB suK nv iniD dysI ]1] hir jIa qyrI dwqI rwjw ] mwxsu bpuVw ikAw
swlwhI ikAw iqs kw muhqwjw ] rhwa ] ijin hir iDAwieAw sBu ikCu iqs kw iqs kI BUK
gvwe ] AYsw Dnu dIAw suKdwqY inKuit n kb hI jwe ] Andu BieAw suK shij smwxy

siqguir myil imlwe ]2] mn nwmu jip nwmu AwrwiD Anidnu nwmu vKwxI ] apdysu suix

swD sMqn kw sB cUkI kwix jmwxI ] ijn ka pwlu hoAw pRBu myrw sy lwgy gur kI bwxI ]3]

kImiq kaxu krY pRB qyrI qU srb jIAw dieAwlw ] sBu ikCu kIqw qyrw vrqY ikAw hm

bwl gupwlw ] rwiK lyhu nwnku jnu qumrw ija ipqw pUq ikrpwlw ]4]1] soriT mhlw 5

G{
1
cOqu
k
y
]
gu
{
goivM
d
u
slwhIAY
Bwe
min
qin
ihrdY
Dwr
]
swcw
swihbu
min
vsY
Bwe

Ehw krxI swr ] ijqu qin nwmu n pjY Bwe sy qn hoE Cwr ] swDsMgiq ka vwirAw Bwe
ijn EkMkwr ADwr ]1] soe scu ArwDxw Bwe ijs qy sBu ikCu hoie ] guir pUrY jwxwieAw
Bwe iqsu ibnu Av{ n koie ] rhwa ] nwm ivhUxy pic muE Bwe gxq n jwie gxI ] ivxu sc
soc n pweAY Bwe swcw Agm DxI ] Awvx jwxu n cuke Bwe JUTI dunI mxI ] gurmuiK koit
aDwrdw Bwe dy nwvY Ek kxI ]2] isMmiq swsq soiDAw Bwe ivxu siqgur Brmu n jwie ]
Aink krm kir QwikAw Bwe iPir iPir bMDn pwie ] cwry kuMfw soDIAw Bwe ivxu siqgur

609

nwhI jwie ] vfBwgI gu{ pwieAw Bwe hir hir nwmu iDAwie ]3] scu sdw hY inrmlw Bwe
inrml swcy soie ] ndir kry ijsu AwpxI Bwe iqsu prwpiq hoie ] koit mDy jnu pweAY Bwe
ivrlw koe koie ] nwnk rqw sic nwim Bwe suix mnu qnu inrmlu hoie ]4]2] soriT mhlw 5
duquky ] ja la Bwa ABwa iehu mwnY qa la imlxu dUrwe ] Awn Awpnw krq bIcwrw qa
la bIcu ibKwe ]1] mwDvy AYsI dyhu buJwe ] syva swD gha Aot crnw nh ibsrY muhqu
cswe ] rhwa ] ry mn mugD Acyq cMcl icq qum AYsI irdY n Awe ] pRwnpiq iqAwig Awn
qU ricAw ariJAo sMig bYrwe ]2] sogu n ibAwpY Awpu n QwpY swDsMgiq buiD pwe ] swkq
kw bknw iea jwna jYsy pvnu Julwe ]3] koit prwD ACwidAo iehu mnu khxw kCU n jwe ]

jn nwnk dIn srin AwieAo pRB sBu lyKw rKhu aTwe ]4]3] soriT mhlw 5 ] pu kl

lok gh binqw mwieAw snbMDyhI ] AMq kI bwr ko Krw n hosI sB imiQAw AsnyhI ]1] ry

nr kwhy pporhu dyhI ] if jwiego DUmu bwdro ieku Bwjhu rwmu snyhI ] rhwa ] qIin sMi|Aw kir

dyhI kInI jl kUkr BsmyhI ] hoie Awmro gh mih bYTw krx kwrx ibsrohI ]2] Aink Bwiq

kir
mxIE
swjy
kwcY
qwig
prohI
]
qU
i
t
jwiego
sU
q
u
bwpu
r
y
iPir
pwCY
pCu
q
ohI
]3]
ijin
qu
m

isrjy isrij svwry iqsu iDAwvhu idnu rYnyhI ] jn nwnk pRB ikrpw DwrI mY siqgur Aot
ghyhI ]4]4] soriT mhlw 5 ] gu{ pUrw ByitAo vfBwgI mnih BieAw prgwsw ] koie n
phucnhwrw dUjw Apuny swihb kw Brvwsw ]1] Apuny siqgur kY bilhwrY ] AwgY suKu pwCY suK
shjw Gir Awndu hmwrY ] rhwa ] AMqrjwmI krxYhwrw soe Ksmu hmwrw ] inrBa BE
gur crxI lwgy iek rwm nwm AwDwrw ]2] sPl drsnu Akwl mUriq pRBu hY BI hovnhwrw ]
kMiT lgwie Apuny jn rwKy ApunI pRIiq ipAwrw ]3] vfI vifAwe Acrj soBw kwrju AwieAw

610

rwsy ] nwnk ka gu{ pUrw ByitAo sgly dUK ibnwsy ]4]5] soriT mhlw 5 ] suKIE ka pyKY
sB suKIAw rogI kY BwxY sB rogI ] krx krwvnhwr suAwmI Awpn hwiQ sMjogI ]1] mn myry
ijin Apunw Brmu gvwqw ] iqs kY BwxY koie n BUlw ijin sglo bRhmu pCwqw ] rhwa ] sMq
sMig jw kw mnu sIqlu Aohu jwxY sglI TWFI ] hamY roig jw kw mnu ibAwipq Aohu jnim mrY
ibllwqI ]2] igAwn AMjnu jw kI nyI piVAw qw ka srb pRgwsw ] AigAwin AMDyrY sUJis
nwhI bhuiV bhuiV Brmwqw ]3] suix bynqI suAwmI Apuny nwnku iehu suKu mwgY ] jh kIrqnu
qyrw swDU gwvih qh myrw mnu lwgY ]4]6] soriT mhlw 5 ] qnu sMqn kw Dnu sMqn kw mnu
sMqn kw kIAw ] sMq pRswid hir nwmu iDAwieAw srb kusl qb QIAw ]1] sMqn ibnu Av{

n dwqw bIAw ] jo jo srix prY swDU kI so pwrgrwmI kIAw ] rhwa ] koit prwD imtih jn

syvw hir kIrqnu ris gweAY ] ehw suKu AwgY muK jl jn kw sMgu vfBwgI pweAY ]2]

rsnw Ek Anyk gux pUrn jn kI kyqk apmw khIAY ] Agm Agocr sd AibnwsI srix

sMqn kI lhIAY ]3] inrgun nIc AnwQ AprwDI Aot sMqn kI AwhI ] bUfq moh gh AMD kUp

mih
nwnk
ly
h
u
inbwhI
]4]7]
soriT
mhlw
5
G{
1
]
jw
kY
ihrdY
visAw
qU
krqy
qw
kI
qY
N

Aws pujwe ] dws Apuny ka qU ivsrih nwhI crx DUir min Bwe ]1] qyrI AkQ kQw kQnu
n jwe ] gux inDwn suKdwqy suAwmI sB qy c bfwe ] rhwa ] so so krm krq hY pRwxI jYsI
qum iliK pwe ] syvk ka qum syvw dInI drsnu dyiK AGwe ]2] srb inrMqir qumih smwny
jw ka quDu Awip buJwe ] gur prswid imitAo AigAwnw pRgt BE sB Twe ]3] soe igAwnI
soe iDAwnI soe purKu suBwe ] khu nwnk ijsu BE dieAwlw qw ka mn qy ibsir n jwe
]4]8] soriT mhlw 5 ] sgl smgRI moih ivAwpI kb cy kb nIcy ] suDu n hoeAY kwhU

611

jqnw AoVik ko n phUcy ]1] myry mn swD srix Cutkwrw ] ibnu gur pUry jnm mrxu n rhe
iPir Awvq bwro bwrw ] rhwa ] Aohu ju Brmu Bulwvw khIAq iqn mih ariJAo sgl sMswrw ]
pUrn Bgqu purK suAwmI kw srb Qok qy inAwrw ]2] inMda nwhI kwhU bwqY Ehu Ksm kw
kIAw ] jw ka pw krI pRiB myrY imil swDsMgiq nwa lIAw ]3] pwrbRhm prmysur
siqgur sBnw krq aDwrw ] khu nwnk gur ibnu nhI qrIAY iehu pUrn qqu bIcwrw ]4]9]
soriT mhlw 5 ] Kojq Kojq Koij bIcwirAo rwm nwmu qqu swrw ] iklibK kwty inmK ArwiDAw
gurmuiK pwir aqwrw ]1] hir rsu pIvhu purK igAwnI ] suix suix mhw qpiq mnu pwvY swDU
AMmq bwnI ] rhwa ] mukiq Bugiq jugiq scu pweAY srb suKw kw dwqw ] Apuny dws ka

Bgiq dwnu dyvY pUrn purKu ibDwqw ]2] sRvxI suxIAY rsnw gweAY ihrdY iDAweAY soe ]

krx kwrx smrQ suAwmI jw qy bQw n koe ]3] vfY Bwig rqn jnmu pwieAw krhu pw

ikrpwlw ] swDsMig nwnku gux gwvY ismrY sdw guopwlw ]4]10] soriT mhlw 5 ] kir

iesnwnu ismir pRBu Apnw mn qn BE Arogw ] koit ibGn lwQy pRB srxw pRgty Bly sMjogw

]1]
pR
B
bwxI
sbdu
su
B
wiKAw
]
gwvhu
su
x
hu
pVhu
inq
Bwe
gu
r
pU
r
Y
qU
rwiKAw
]
rhwa
]

swcw swihbu Aimiq vfwe Bgiq vCl dieAwlw ] sMqw kI pYj rKdw AwieAw Awid ibrdu
pRiqpwlw ]2] hir AMmq nwmu Bojnu inq BuMchu srb vylw muiK pwvhu ] jrw mrw qwpu sBu
nwTw gux goibMd inq gwvhu ]3] suxI Ardwis suAwmI myrY srb klw bix Awe ] pRgt Be
sgly jug AMqir gur nwnk kI vifAwe ]4]11]

soriT mhlw 5 G{ 2 capdy


< siqgur pRswid ]

Eku ipqw Eks ky hm bwirk qU myrw gur hwe ] suix mIqw jIa hmwrw bil bil jwsI hir

612

drsnu dyhu idKwe ]1] suix mIqw DUrI ka bil jwe ] iehu mnu qyrw Bwe ] rhwa ] pwv
mlovw mil mil Dovw iehu mnu qY kU dysw ] suix mIqw ha qyrI srxwe AwieAw pRB imla dyhu
apdysw ]2] mwnu n kIjY srix prIjY krY su Blw mnweAY ] suix mIqw jIa ipMfu sBu qnu
ArpIjY iea drsnu hir jIa pweAY ]3] BieAo AnugRhu pRswid sMqn kY hir nwmw hY mITw ]
jn nwnk ka guir ikrpw DwrI sBu Akul inrMjnu fITw ]4]1]12] soriT mhlw 5 ] koit
bRhmMf ko Twku{ suAwmI srb jIAw kw dwqw ry ] pRiqpwlY inq swir smwlY ieku gunu nhI mUriK
jwqw ry ]1] hir AwrwiD n jwnw ry ] hir hir gu{ gu{ krqw ry ] hir jIa nwmu pirAo rwmdwsu
] rhwa ] dIn dieAwl pwl suK swgr srb Gtw BrpUrI ry ] pyKq sunq sdw hY sMgy mY mUrK

jwinAw dUrI ry ]2] hir ibAMqu ha imiq kir vrna ikAw jwnw hoie kYso ry ] kra bynqI

siqgur Apuny mY mUrK dyhu apdyso ry ]3] mY mUrK kI kyqk bwq hY koit prwDI qirAw ry ] gu{

nwnku ijn suixAw pyiKAw sy iPir grBwis n pirAw ry ]4]2]13] soriT mhlw 5 ] ijnw

bwq ko bhuqu AMdysro qy imty siB gieAw ] shj sYn A{ suKmn nwrI D kml ibgsieAw ]

1]
dy
K
hu
Acrju
BieAw
]
ijh
Twku
r
ka
su
n
q
AgwiD
boiD
so
irdY
gu
i
r
dieAw
]
rhwa
]
joie

dUq moih bhuqu sMqwvq qy BieAwnk BieAw ] krih bynqI rwKu Twkur qy hm qyrI srnieAw
]2] jh BMfw{ goibMd kw KuilAw ijh pRwpiq iqh lieAw ] Eku rqnu mo ka guir dInw myrw
mnu qnu sIqlu iQAw ]3] Ek bUMd guir AMmqu dIno qw Atlu Am{ n muAw ] Bgiq BMfwr
guir nwnk ka sapy iPir lyKw mUil n lieAw ]4]3]14] soriT mhlw 5 ] crn kml
isa jw kw mnu lInw sy jn qpiq AGwe ] gux Amol ijsu irdY n visAw qy nr qsn qKwe
]1] hir AwrwDy Arog Andwe ] ijs no ivsrY myrw rwm snyhI iqsu lwK bydn jxu Awe

613

] rhwa ] ijh jn Aot ghI pRB qyrI sy suKIE pRB srxy ] ijh nr ibsirAw purKu ibDwqw qy
duKIAw mih gnxy ]2] ijh gur mwin pRBU ilv lwe iqh mhw And rsu kirAw ] ijh pRBU
ibswir gur qy bymuKwe qy nrk Gor mih pirAw ]3] ijqu ko lwieAw iqq hI lwgw qYso hI
vrqwrw ] nwnk sh pkrI sMqn kI irdY BE mgn crnwrw ]4]4]15] soriT mhlw 5 ]
rwjn mih rwjw arJwieAo mwnn mih AiBmwnI ] loBn mih loBI loBwieAo iqa hir rMig rcy
igAwnI ]1] hir jn ka iehI suhwvY ] pyiK inkit kir syvw siqgur hir kIrqin hI qpqwvY
] rhwa ] Amln isa AmlI lptwieAo BUmn BUim ipAwrI ] KIr sMig bwirku hY lInw pRB
sMq AYsy ihqkwrI ]2] ibidAw mih ibduAMsI ricAw nYn dyiK suKu pwvih ] jYsy rsnw swid

luBwnI iqa hir jn hir gux gwvih ]3] jYsI BUK qYsI kw pUrku sgl Gtw kw suAwmI ]

nwnk ipAws lgI drsn kI pRBu imilAw AMqrjwmI ]4]5]16] soriT mhlw 5 ] hm mYly

qum jl krqy hm inrgun qU dwqw ] hm mUrK qum cqur isAwxy qU srb klw kw igAwqw ]1]

mwDo hm AYsy qU AYsw ] hm pwpI qum pwp KMfn nIko Twkur dysw ] rhwa ] qum sB swjy swij

invwjy
jIa
ipM
f
u
dy
pR
w
nw
]
inrgu
n
IAwry
gu
n
u
nhI
koe
qu
m
dwnu
dy
h
u
imhrvwnw
]2]
qu
m
krhu

Blw hm Blo n jwnh qum sdw sdw dieAwlw ] qum suKdwe purK ibDwqy qum rwKhu Apuny
bwlw ]3] qum inDwn Atl suilqwn jIA jMq siB jwcY ] khu nwnk hm iehY hvwlw rwKu
sMqn kY pwCY ]4]6]17] soriT mhlw 5 G{ 2 ] mwq grB mih Awpn ismrnu dy qh qum
rwKnhwry ] pwvk swgr AQwh lhir mih qwrhu qwrnhwry ]1] mwDO qU Twku{ isir morw ]
ehw hw quhwro Dorw ] rhwa ] kIqy ka myrY sMmwnY krxhw{ qxu jwnY ] qU dwqw mwgn ka
sglI dwnu dyih pRB BwnY ]2] iKn mih Av{ iKnY mih Avrw Acrj clq qumwry ] }Vo

614

gUVo gihr gMBIro cO Agm Apwry ]3] swDsMig ja qumih imlwieAo qa sunI qumwrI bwxI
] Andu BieAw pyKq hI nwnk pRqwp purK inrbwxI ]4]7]18] soriT mhlw 5 ] hm sMqn
kI rynu ipAwry hm sMqn kI srxw ] sMq hmwrI Aot sqwxI sMq hmwrw ghxw ]1] hm sMqn
isa bix Awe ] pUrib iliKAw pwe ] iehu mnu qyrw Bwe ] rhwa ] sMqn isa myrI lyvw dyvI
sMqn isa ibahwrw ] sMqn isa hm lwhw KwitAw hir Bgiq Bry BMfwrw ]2] sMqn mo ka pUMjI
sapI qa aqirAw mn kw DoKw ] Drm rwie Ab khw krYgo ja PwitAo sglo lyKw ]3] mhw
And BE suKu pwieAw sMqn kY prswdy ] khu nwnk hir isa mnu mwinAw rMig rqy ibsmwdy
]4]8]19] soriT m 5 ] jyqI smgRI dyKhu ry nr qyqI hI Cif jwnI ] rwm nwm sMig kir

ibahwrw pwvih pdu inrbwnI ]1] ipAwry qU myro suKdwqw ] guir pUrY dIAw apdysw qum hI sMig

prwqw ] rhwa ] kwm koD loB moh AiBmwnw qw mih suKu nhI pweAY ] hohu ryn qU sgl kI myry

mn qa And mMgl suKu pweAY ]2] Gwl n BwnY AMqr ibiD jwnY qw kI kir mn syvw ] kir

pUjw hoim iehu mnUAw Akwl mUriq gurdyvw ]3] goibd dwmodr dieAwl mwDvy pwrbRhm

inrM
k
wrw
]
nwmu
vrqix
nwmo
vwly
v
w
nwmu
nwnk
pR
w
n
ADwrw
]4]9]20]
soriT
mhlw
5
]

imrqk ka pwieAo qin swsw ibCurq Awin imlwieAw ] psU pryq mugD BE sRoqy hir nwmw
muiK gwieAw ]1] pUry gur kI dyKu vfwe ] qw kI kImiq khxu n jwe ] rhwa ] dUK sog kw
FwihAo fyrw And mMgl ibsrwmw ] mn bWCq Pl imly AicMqw pUrn hoE kwmw ]2] ehw
suKu AwgY muK jl imit gE Awvx jwxy ] inrBa BE ihrdY nwmu visAw Apuny siqgur kY
min Bwxy ]3] Tq bYTq hir gux gwvY dUKu drdu BRmu Bwgw ] khu nwnk qw ky pUr krMmw
jw kw gur crnI mnu lwgw ]4]10]21] soriT mhlw 5 ] rqnu Cwif kafI sMig lwgy jw qy

615

kCU n pweAY ] pUrn pwrbRhm prmysur myry mn sdw iDAweAY ]1] ismrhu hir hir nwmu
prwnI ] ibnsY kwcI dyh AigAwnI ] rhwa ] mg qsnw A{ supn mnorQ qw kI kCu n
vfwe ] rwm Bjn ibnu kwim n Awvis sMig n kwhU jwe ]2] ha ha krq ibhwie Avrdw
jIA ko kwmu n kInw ] Dwvq Dwvq nh qpqwisAw rwm nwmu nhI cInw ]3] swd ibkwr ibKY
rs mwqo AsMK Kqy kir Pyry ] nwnk kI pRB pwih ibnqI kwthu Avgux myry ]4]11]22]
soriT mhlw 5 ] gux gwvhu pUrn AibnwsI kwm koD ibKu jwry ] mhw ibKmu Agin ko swg{
swDU sMig aDwry ]1] pUrY guir myitAo Brmu AMDyrw ] Bju pRym Bgiq pRBu nyrw ] rhwa ] hir hir
nwmu inDwn rsu pIAw mn qn rhy AGwe ] jq kq pUir rihAo prmys{ kq AwvY kq jwe

]2] jp qp sMjm igAwn qq byqw ijsu min vsY guopwlw ] nwmu rqnu ijin gurmuiK pwieAw

qw kI pUrn Gwlw ]3] kil klys imty duK sgly kwtI jm kI Pwsw ] khu nwnk pRiB

ikrpw DwrI mn qn BE ibgwsw ]4]12]23] soriT mhlw 5 ] krx krwvxhwr pRBu dwqw

pwrbRhm pRBu suAwmI ] sgly jIA kIE dieAwlw so pRBu AMqrjwmI ]1] myrw gu{ hoAw Awip

shwe
]
sU
K
shj
Awnd
mM
g
l
rs
Acrj
Be
bfwe
]
rhwa
]
gu
r
kI
srix
pE
BY
nwsy

swcI drgh mwny ] gux gwvq AwrwiD nwmu hir AwE ApunY Qwny ]2] jY jY kw{ krY sB asqiq
sMgiq swD ipAwrI ] sd bilhwir jwa pRB Apuny ijin pUrn pYj svwrI ]3] gosit igAwnu
nwmu suix aDry ijin ijin drsnu pwieAw ] BieAo pwlu nwnk pRBu Apunw And syqI Gir
AwieAw ]4]13]24] soriT mhlw 5 ] pRB kI srix sgl BY lwQy duK ibnsy suKu pwieAw ]
dieAwlu hoAw pwrbRhmu suAwmI pUrw siqgu{ iDAwieAw ]1] pRB jIa qU myro swihbu dwqw ]
kir ikrpw pRB dIn dieAwlw gux gwva rMig rwqw ] rhwa ] siqguir nwmu inDwnu VwieAw

616

icMqw sgl ibnwsI ] kir ikrpw Apuno kir lInw min visAw AibnwsI ]2] qw ka ibGnu
n ko lwgY jo siqguir ApunY rwKy ] crn kml bsy ird AMqir AMmq hir rsu cwKy ]3] kir
syvw syvk pRB Apuny ijin mn kI ieC pujwe ] nwnk dws qw kY bilhwrY ijin pUrn pYj
rKwe ]4]14]25] soriT mhlw 5 ] mwieAw moh mgnu AMiDAwrY dyvnhw{ n jwnY ] jIa
ipMfu swij ijin ricAw blu Apuno kir mwnY ]1] mn mUVy dyiK rihAo pRB suAwmI ] jo ikCu
krih soe soe jwxY rhY n kCUAY CwnI ] rhwa ] ijhvw suAwd loB mid mwqo apjy Aink
ibkwrw ] bhuqu join Brmq duKu pwieAw hamY bMDn ky Bwrw ]2] dyie ikvwV Aink pVdy
mih pr dwrw sMig PwkY ] ic gupqu jb lyKw mwgih qb kaxu pVdw qyrw FwkY ]3] dIn

dieAwl pUrn duK BMjn qum ibnu Aot n kwe ] kwiF lyhu sMswr swgr mih nwnk pRB srxwe

]4]15]26] soriT mhlw 5 ] pwrbRhmu hoAw shwe kQw kIrqnu suKdwe ] gur pUry kI

bwxI jip Andu krhu inq pRwxI ]1] hir swcw ismrhu Bwe ] swDsMig sdw suKu pweAY

hir ibsir n kbhU jwe ] rhwa ] AMmq nwmu prmys{ qyrw jo ismrY so jIvY ] ijs no krim

prwpiq
hovY
so
jnu
inrmlu
QIvY
]2]
ibGn
ibnwsn
siB
du
K
nwsn
gu
r
crxI
mnu
lwgw
]

gux gwvq Acuq AibnwsI Anidnu hir rMig jwgw ]3] mn ieCy sye Pl pwE hir kI kQw
suhylI ] Awid AMiq miD nwnk ka so pRBu hoAw bylI ]4]16]27] soriT mhlw 5 pMcpdw ]
ibnsY mohu myrw A{ qyrw ibnsY ApnI DwrI ]1] sMqhu iehw bqwvhu kwrI ] ijqu hamY grbu
invwrI ]1] rhwa ] srb BUq pwrbRhmu kir mwinAw hovW sgl rynwrI ]2] pyiKAo pRB
jIa ApunY sMgy cUkY BIiq BRmwrI ]3] AaKDu nwmu inrml jlu AMmqu pweAY gu} duAwrI
]4] khu nwnk ijsu msqik iliKAw iqsu gur imil rog ibdwrI ]5]17]28]

617

soriT mhlw 5 G{ 2 dupdy


< siqgur pRswid ]
sgl bnspiq mih bYsMq{ sgl dUD mih GIAw ] c nIc mih joiq smwxI Git Git mwDa
jIAw ]1] sMqhu Git Git rihAw smwihAo ] pUrn pUir rihAo srb mih jil Qil rmeAw
AwihAo ]1] rhwa ] gux inDwn nwnku jsu gwvY siqguir Brmu cukwieAo ] srb invwsI sdw
Alypw sB mih rihAw smwieAo ]2]1]29] soriT mhlw 5 ] jw kY ismrix hoie Andw
ibnsY jnm mrx BY duKI ] cwir pdwrQ nv iniD pwvih bhuir n qsnw BuKI ]1] jw ko nwmu
lYq qU suKI ] swis swis iDAwvhu Twkur ka mn qn jIAry muKI ]1] rhwa ] sWiq pwvih

hovih mn sIql Agin n AMqir DuKI ] gur nwnk ka pRBU idKwieAw jil Qil qBvix {KI

]2]2]30] soriT mhlw 5 ] kwm koD loB JUT inMdw ien qy Awip Cfwvhu ] ieh BIqr qy

ien ka fwrhu Awpn inkit bulwvhu ]1] ApunI ibiD Awip jnwvhu ] hir jn mMgl gwvhu

]1] rhwa ] ibs{ nwhI kbhU hIE qy ieh ibiD mn mih pwvhu ] gu{ pUrw ByitAo vfBwgI

jn
nwnk
kqih
n
Dwvhu
]2]3]31]
soriT
mhlw
5
]
jw
kY
ismrix
sBu
kCu
pwe
A
Y
ibrQI

Gwl n jwe ] iqsu pRB iqAwig Avr kq rwchu jo sB mih rihAw smwe ]1] hir hir
ismrhu sMq gopwlw ] swDsMig imil nwmu iDAwvhu pUrn hovY Gwlw ]1] rhwa ] swir smwlY
iniq pRiqpwlY pRym sihq gil lwvY ] khu nwnk pRB qumry ibsrq jgq jIvnu kYsy pwvY
]2]4]32] soriT mhlw 5 ] AibnwsI jIAn ko dwqw ismrq sB mlu Koe ] gux inDwn
Bgqn ka brqin ibrlw pwvY koe ]1] myry mn jip gur gopwl pRBu soe ] jw kI srix
pieAW suKu pweAY bwhuiV dUKu n hoe ]1] rhwa ] vfBwgI swDsMgu prwpiq iqn Bytq

618

durmiq Koe ] iqn kI DUir nwnku dwsu bwCY ijn hir nwmu irdY proe ]2]5]33]
soriT mhlw 5 ] jnm jnm ky dUK invwrY sUkw mnu swDwrY ] drsnu Bytq hoq inhwlw hir kw
nwmu bIcwrY ]1] myrw bYdu gu} goivMdw ] hir hir nwmu AaKDu muiK dyvY kwtY jm kI PMDw ]1]
rhwa ] smrQ purK pUrn ibDwqy Awpy krxYhwrw ] Apunw dwsu hir Awip abwirAw nwnk nwm
ADwrw ]2]6]34] soriT mhlw 5 ] AMqr kI giq qum hI jwnI quJ hI pwih inbyro ] bKis
lYhu swihb pRB Apny lwK Kqy kir Pyro ]1] pRB jI qU myro Twku{ nyro ] hir crx srx moih
cyro ]1] rhwa ] bysumwr byAMq suAwmI co gunI ghyro ] kwit islk kIno Apuno dwsro qa
nwnk khw inhoro ]2]7]35] soriT m 5 ] BE pwl gu} goivMdw sgl mnorQ pwE ]

AsiQr BE lwig hir crxI goivMd ky gux gwE ]1] Blo smUrqu pUrw ] sWiq shj Awnd

nwmu jip vwjy Anhd qUrw ]1] rhwa ] imly suAwmI pRIqm Apuny Gr mMdr suKdwe ] hir nwmu

inDwnu nwnk jn pwieAw sglI ieC pujwe ]2]8]36] soriT mhlw 5 ] gur ky crn bsy

ird BIqir suB lKx pRiB kIny ] BE pwl pUrn prmysr nwm inDwn min cIny ]1] myro

gu
{
rKvwro
mIq
]
dU
x
cxI
dy
vifAwe
soBw
nIqw
nIq
]1]
rhwa
]
jIA
jM
q
pR
i
B
sgl

aDwry drsnu dyKxhwry ] gur pUry kI Acrj vifAwe nwnk sd bilhwry ]2]9]37]
soriT mhlw 5 ] sMcin kra nwm Dnu inrml QwqI Agm Apwr ] ibliC ibnod Awnd suK
mwxhu Kwie jIvhu isK prvwr ]1] hir ky crn kml AwDwr ] sMq pRswid pwieAo sc boihQu
ciV lGa ibKu sMswr ]1] rhwa ] BE pwl pUrn AibnwsI Awpih kInI swr ] pyiK pyiK
nwnk ibgswno nwnk nwhI sumwr ]2]10]38] soriT mhlw 5 ] guir pUrY ApnI kl DwrI
sB Gt apjI dieAw ] Awpy myil vfwe kInI kusl Kym sB BieAw ]1] siqgu{ pUrw myrY

619

nwil ] pwrbRhmu jip sdw inhwl ] rhwa ] AMqir bwhir Qwn Qnqir jq kq pyKa soe ]
nwnk gu{ pwieAo vfBwgI iqsu jyvfu Av{ n koe ]2]11]39] soriT mhlw 5 ] sUK
mMgl kilAwx shj Duin pRB ky crx inhwirAw ] rwKnhwrY rwiKAo bwirku siqguir qwpu
aqwirAw ]1] abry siqgur kI srxwe ] jw kI syv n ibrQI jwe ] rhwa ] Gr mih sUK
bwhir Puin sUKw pRB Apuny BE dieAwlw ] nwnk ibGnu n lwgY ko myrw pRBu hoAw ikrpwlw
]2]12]40] soriT mhlw 5 ] swDU sMig BieAw min admu nwmu rqnu jsu gwe ] imit ge
icMqw ismir Anqw swg{ qirAw Bwe ]1] ihrdY hir ky crx vswe ] suKu pwieAw shj
Duin apjI rogw Gwix imtwe ] rhwa ] ikAw gux qyry AwiK vKwxw kImiq khxu n jwe ]

nwnk Bgq BE AibnwsI Apunw pRBu BieAw shwe ]2]13]41] soriT m 5 ] gE klys

rog siB nwsy pRiB ApunY ikrpw DwrI ] AwT phr AwrwDhu suAwmI pUrn Gwl hmwrI ]1]

hir jIa qU suK sMpiq rwis ] rwiK lYhu Bwe myry ka pRB AwgY Ardwis ] rhwa ] jo mwga

soe soe pwva Apny Ksm Brosw ] khu nwnk gu{ pUrw ByitAo imitAo sgl AMdysw ]

2]14]42]
soriT
mhlw
5
]
ismir
ismir
gu
{
siqgu
{
Apnw
sglw
dU
K
u
imtwieAw
]
qwp

rog gE gur bcnI mn ieCy Pl pwieAw ]1] myrw gu{ pUrw suKdwqw ] krx kwrx smrQ
suAwmI pUrn purKu ibDwqw ] rhwa ] And ibnod mMgl gux gwvhu gur nwnk BE dieAwlw ]
jY jY kwr BE jg BIqir hoAw pwrbRhmu rKvwlw ]2]15]43] soriT mhlw 5 ] hmrI
gxq n gxIAw kwe Apxw ibrdu pCwix ] hwQ dyie rwKy kir Apuny sdw sdw rMgu mwix
]1] swcw swihbu sd imhrvwx ] bMDu pwieAw myrY siqguir pUrY hoe srb kilAwx ]
rhwa ] jIa pwie ipMfu ijin swijAw idqw pYnxu Kwxu ] Apxy dws kI Awip pYj rwKI nwnk

620

sd kurbwxu ]2]16]44] soriT mhlw 5 ] durqu gvwieAw hir pRiB Awpy sBu sMsw{
abwirAw ] pwrbRhim pRiB ikrpw DwrI Apxw ibrdu smwirAw ]1] hoe rwjy rwm kI rKvwlI
] sUK shj Awnd gux gwvhu mnu qnu dyh suKwlI ] rhwa ] piqq aDwrxu siqgu{ myrw
moih iqs kw Brvwsw ] bKis lE siB scY swihib suix nwnk kI Ardwsw ]2]17]45]
soriT mhlw 5 ] bKisAw pwrbRhm prmysir sgly rog ibdwry ] gur pUry kI srxI abry
kwrj sgl svwry ]1] hir jin ismirAw nwm ADwir ] qwpu aqwirAw siqguir pUrY ApxI
ikrpw Dwir ] rhwa ] sdw And krh myry ipAwry hir goivdu guir rwiKAw ] vfI vifAwe
nwnk krqy kI swcu sbdu siq BwiKAw ]2]18]46] soriT mhlw 5 ] BE pwl suAwmI

myry iqqu swcY drbwir ] siqguir qwpu gvwieAw Bwe TWiF pe sMswir ] Apxy jIA jMq

Awpy rwKy jmih kIAo htqwir ]1] hir ky crx irdY air Dwir ] sdw sdw pRBu ismrIAY

Bwe duK iklibK kwtxhw{ ]1] rhwa ] iqs kI srxI brY Bwe ijin ricAw sBu koie

] krx kwrx smrQu so Bwe scY scI soie ] nwnk pRBU iDAweAY Bwe mnu qnu sIqlu hoie

]2]19]47]
soriT
mhlw
5
]
sM
q
hu
hir
hir
nwmu
iDAwe
]
su
K
swgr
pR
B
u
ivsra
nwhI

mn icMidAVw Plu pwe ]1] rhwa ] siqguir pUrY qwpu gvwieAw ApxI ikrpw DwrI ]
pwrbRhm pRB BE dieAwlw duKu imitAw sB prvwrI ]1] srb inDwn mMgl rs }pw
hir kw nwmu ADwro ] nwnk piq rwKI prmysir aDirAw sBu sMswro ]2]20]48]
soriT mhlw 5 ] myrw siqgu{ rKvwlw hoAw ] Dwir pw pRB hwQ dy rwiKAw hir goivdu
nvw inroAw ]1] rhwa ] qwpu gieAw pRiB Awip imtwieAw jn kI lwj rKwe ] swDsMgiq
qy sB Pl pwE siqgur kY bil jWe ]1] hlqu plqu pRB dovY svwry hmrw guxu Avguxu

621

n bIcwirAw ] Atl bcnu nwnk gur qyrw sPl k{ msqik DwirAw ]2]21]49]
soriT mhlw 5 ] jIA jM siB iqs ky kIE soe sMq shwe ] Apuny syvk kI Awpy rwKY pUrn
Be bfwe ]1] pwrbRhmu pUrw myrY nwil ] guir pUrY pUrI sB rwKI hoE srb dieAwl ]1]
rhwa ] Anidnu nwnku nwmu iDAwE jIA pRwn kw dwqw ] Apuny dws ka kMiT lwie rwKY ija
bwirk ipq mwqw ]2]22]50]

soriT mhlw 5 G{ 3 capdy


< siqgur pRswid ]
imil pMchu nhI shsw cukwieAw ] iskdwrhu nh pqIAwieAw ] amrwvhu AwgY Jyrw ] imil
rwjn rwm inbyrw ]1] Ab FUFn kqhu n jwe ] goibd Byty gur goswe ] rhwa ] AwieAw

pRB drbwrw ] qw sglI imtI pUkwrw ] lbiD AwpxI pwe ] qw kq AwvY kq jwe ]2] qh

swc inAwie inbyrw ] hw sm Twku{ sm cyrw ] AMqrjwmI jwnY ] ibnu bolq Awip pCwnY

]3] srb Qwn ko rwjw ] qh Anhd sbd Agwjw ] iqsu pih ikAw cqurwe ] imlu nwnk

Awpu gvwe ]4]1]51] soriT mhlw 5 ] ihrdY nwmu vswiehu ] Gir bYTy gu} iDAwiehu ]

gu
i
r
pU
r
Y
scu
kihAw
]
so
su
K
u
swcw
lihAw
]1]
Apu
n
w
hoieAo
gu
{
imhrvwnw
]
And
sU
K

kilAwx mMgl isa Gir AwE kir iesnwnw ] rhwa ] swcI gur vifAwe ] qw kI kImiq
khxu n jwe ] isir swhw pwiqswhw ] gur Bytq min Aomwhw ]2] sgl prwCq lwQy ] imil
swDsMgiq kY swQy ] gux inDwn hir nwmw ] jip pUrn hoE kwmw ]3] guir kIno mukiq
duAwrw ] sB ssit krY jYkwrw ] nwnk pRBu myrY swQy ] jnm mrx BY lwQy ]4]2]52]
soriT mhlw 5 ] guir pUrY ikrpw DwrI ] pRiB pUrI loc hmwrI ] kir iesnwnu gih AwE ]
And mMgl suK pwE ]1] sMqhu rwm nwim insqrIAY ] Tq bYTq hir hir iDAweAY

622

Anidnu suqu krIAY ]1] rhwa ] sMq kw mwrgu Drm kI paVI ko vfBwgI pwE ] koit jnm ky
iklibK nwsy hir crxI icqu lwE ]2] asqiq krhu sdw pRB Apny ijin pUrI kl rwKI ]
jIA jMq siB BE pivw siqgur kI scu swKI ]3] ibGn ibnwsn siB duK nwsn
siqguir nwmu VwieAw ] KoE pwp BE siB pwvn jn nwnk suiK Gir AwieAw ]4]3]53]
soriT mhlw 5 ] swihbu gunI ghyrw ] G{ lsk{ sBu qyrw ] rKvwly gur gopwlw ] siB jIA
BE dieAwlw ]1] jip Anid rha gur crxw ] Ba kqih nhI pRB srxw ] rhwa ] qyirAw
dwsw irdY murwrI ] pRiB Aibcl nIv aswrI ] blu Dnu qkIAw qyrw ] qU Bwro Twku{ myrw ]2]
ijin ijin swDsMgu pwieAw ] so pRiB Awip qrwieAw ] kir ikrpw nwm rsu dIAw ] kusl Kym

sB QIAw ]3] hoE pRBU shwe ] sB aiT lwgI pwe ] swis swis pRBu iDAweAY ] hir mMglu

nwnk gweAY ]4]4]54] soriT mhlw 5 ] sUK shj Awndw ] pRBu imilAo min BwvMdw ]

pUrY guir ikrpw DwrI ] qw giq Be hmwrI ]1] hir kI pRym Bgiq mnu lInw ] inq bwjy

Anhq bInw ] rhwa ] hir crx kI Aot sqwxI ] sB cUkI kwix lokwxI ] jgjIvnu dwqw

pwieAw
]
hir
rsik
rsik
gu
x
gwieAw
]2]
pR
B
kwitAw
jm
kw
Pwsw
]
mn
pU
r
n
hoe
Awsw

] jh pyKw qh soe ] hir pRB ibnu Av{ n koe ]3] kir ikrpw pRiB rwKy ] siB jnm jnm
duK lwQy ] inrBa nwmu iDAwieAw ] Atl suKu nwnk pwieAw ]4]5]55] soriT mhlw 5 ]
TwiF pwe krqwry ] qwpu Coif gieAw prvwry ] guir pUrY hY rwKI ] srix scy kI qwkI ]1]
prmys{ Awip hoAw rKvwlw ] sWiq shj suK iKn mih apjy mnu hoAw sdw suKwlw ] rhwa ]
hir hir nwmu dIAo dw} ] iqin sglw rogu ibdw} ] ApxI ikrpw DwrI ] iqin sglI bwq
svwrI ]2] pRiB Apnw ibrdu smwirAw ] hmrw guxu Avguxu n bIcwirAw ] gur kw sbdu

623

BieAo swKI ] iqin sglI lwj rwKI ]3] bolwieAw bolI qyrw ] qU swihbu guxI ghyrw ] jip
nwnk nwmu scu swKI ] Apuny dws kI pYj rwKI ]4]6]56] soriT mhlw 5 ] ivic krqw
purKu KloAw ] vwlu n ivMgw hoAw ] mjnu gur AWdw rwsy ] jip hir hir iklivK nwsy
]1] sMqhu rwmdws srov{ nIkw ] jo nwvY so kulu qrwvY aDw{ hoAw hY jI kw ]1] rhwa ]
jY jY kw{ jgu gwvY ] mn icMidAVy Pl pwvY ] shI slwmiq nwie AwE ] Apxw pRBU iDAwE
]2] sMq srovr nwvY ] so jnu prm giq pwvY ] mrY n AwvY jwe ] hir hir nwmu iDAwe ]3]
iehu bRhm ibcw{ su jwnY ] ijsu dieAwlu hoie BgvwnY ] bwbw nwnk pRB srxwe ] sB icMqw
gxq imtwe ]4]7]57] soriT mhlw 5 ] pwrbRhim inbwhI pUrI ] kwe bwq n rhIAw

rI ] guir crn lwie insqwry ] hir hir nwmu sm@wry ]1] Apny dws kw sdw rKvwlw ]

kir ikrpw Apuny kir rwKy mwq ipqw ija pwlw ]1] rhwa ] vfBwgI siqgu{ pwieAw ]

ijin jm kw pMQu imtwieAw ] hir Bgiq Bwie icqu lwgw ] jip jIvih sy vfBwgw ]2] hir

AMmq bwxI gwvY ] swDw kI DUrI nwvY ] Apunw nwmu Awpy dIAw ] pRB krxhwr riK lIAw ]3]

hir
drsn
pR
w
n
ADwrw
]
iehu
pU
r
n
ibml
bIcwrw
]
kir
ikrpw
AM
q
rjwmI
]
dws
nwnk

srix suAwmI ]4]8]58] soriT mhlw 5 ] guir pUrY crnI lwieAw ] hir sMig shwe
pwieAw ] jh jweAY qhw suhyly ] kir ikrpw pRiB myly ]1] hir gux gwvhu sdw suBwe ]
mn icMdy sgly Pl pwvhu jIA kY sMig shwe ]1] rhwa ] nwrwiex pRwx ADwrw ] hm
sMq jnW rynwrw ] piqq punIq kir lIny ] kir ikrpw hir jsu dIny ]2] pwrbRhmu kry
pRiqpwlw ] sd jIA sMig rKvwlw ] hir idnu rYin kIrqnu gweAY ] bhuiV n jonI pweAY
]3] ijsu dyvY purKu ibDwqw ] hir rsu iqn hI jwqw ] jmkMk{ nyiV n AwieAw ] suKu nwnk

624

srxI pwieAw ]4]9]59] soriT mhlw 5 ] guir pUrY kIqI pUrI ] pRBu riv rihAw BrpUrI ]
Kym kusl BieAw iesnwnw ] pwrbRhm ivthu kurbwnw ]1] gur ky crn kvl ird Dwry ]
ibGnu n lwgY iql kw koe kwrj sgl svwry ]1] rhwa ] imil swDU durmiq KoE ] piqq
punIq sB hoE ] rwmdwis srovr nwqy ] sB lwQy pwp kmwqy ]2] gun goibMd inq gweAY ]
swDsMig imil iDAweAY ] mn bWCq Pl pwE ] gu{ pUrw irdY iDAwE ]3] gur gopwl
Awndw ] jip jip jIvY prmwndw ] jn nwnk nwmu iDAwieAw ] pRB Apnw ibrdu rKwieAw
]4]10]60] rwgu soriT mhlw 5 ] dh ids C myG Gtw Gt dwmin cmik frwieAo ] syj
iekylI nId nhu nYnh ip{ prdyis isDwieAo ]1] huix nhI sMdysro mwieAo ] Ek kosro isiD

krq lwlu qb cqur pwqro AwieAo ] rhwa ] ika ibsrY iehu lwlu ipAwro srb guxw suKdwieAo

] mMdir cir kY pMQu inhwra nYn nIir Bir AwieAo ]2] ha ha BIiq BieAo hY bIco sunq dyis

inktwieAo ] BWBIrI ky pwq prdo ibnu pyKy dUrwieAo ]3] BieAo ikrpwlu srb ko Twku{ sgro

dUKu imtwieAo ] khu nwnk hamY BIiq guir Koe qa dieAw{ bITlo pwieAo ]4] sBu rihAo

AM
d
y
s
ro
mwieAo
]
jo
cwhq
so
gu
}
imlwieAo
]
srb
gu
n
w
iniD
rwieAo
]
rhwa
dU
j
w
]11]61]

soriT mhlw 5 ] ge bhoV bMdI CoV inrMkw{ duKdwrI ] krmu n jwxw Drmu n jwxw loBI
mwieAwDwrI ] nwmu pirAo Bgqu goivMd kw ieh rwKhu pYj qumwrI ]1] hir jIa inmwixAw qU
mwxu ] incIijAw cIj kry myrw goivMdu qyrI kudriq ka kurbwxu ] rhwa ] jYsw bwlku Bwie
suBwe lK AprwD kmwvY ] kir apdysu iJVky bhu BwqI bhuiV ipqw gil lwvY ] ipCly
Aagux bKis lE pRBu AwgY mwrig pwvY ]2] hir AMqrjwmI sB ibiD jwxY qw iksu pih
AwiK suxweAY ] khxY kQin n BIjY goibMdu hir BwvY pYj rKweAY ] Avr Aot mY sglI dyKI

625

iek qyrI Aot rhweAY ]3] hoie dieAwlu ikrpwlu pRBu Twku{ Awpy suxY bynqI ] pUrw sqgu{
myil imlwvY sB cUkY mn kI icMqI ] hir hir nwmu AvKdu muiK pwieAw jn nwnk suiK vsMqI
]4]12]62] soriT mhlw 5 ] ismir ismir pRB BE Andw duK klys siB nwTy ] gun
gwvq iDAwvq pRBu Apnw kwrj sgly sWTy ]1] jgjIvn nwmu qumwrw ] gur pUry dIAo
apdysw jip Bajlu pwir aqwrw ] rhwa ] qUhY mMI sunih pRB qUhY sBu ikCu krxYhwrw ]
qU Awpy dwqw Awpy Bugqw ikAw iehu jMqu ivcwrw ]2] ikAw gux qyry AwiK vKwxI kImiq
khxu n jwe ] pyiK pyiK jIvY pRBu Apnw Acrju qumih vfwe ]3] Dwir AnugRhu Awip
pRB swmI piq miq kInI pUrI ] sdw sdw nwnk bilhwrI bwCa sMqw DUrI ]4]13]63]

soriT m 5 ] gu{ pUrw nmskwry ] pRiB sBy kwj svwry ] hir ApxI ikrpw DwrI ] pRB pUrn

pYj svwrI ]1] Apny dws ko BieAo shwe ] sgl mnorQ kIny krqY xI bwq n kwe ]

rhwa ] krqY puriK qwlu idvwieAw ] ipCY lig clI mwieAw ] qoit n kqhU AwvY ] myry pUry

sqgur BwvY ]2] ismir ismir dieAwlw ] siB jIA BE ikrpwlw ] jY jY kw{ guswe ] ijin

pU
r
I
bxq
bxwe
]3]
qU
Bwro
su
A
wmI
morw
]
iehu
pu

nu
pdwrQu
qy
r
w
]
jn
nwnk
Eku
iDAwieAw

] srb Plw punu pwieAw ]4]14]64]

soriT
mhlw
5
G{
3
du
p
dy
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

rwmdws srovir nwqy ] siB aqry pwp kmwqy ] inrml hoE kir iesnwnw ] guir pUrY kIny
dwnw ]1] siB kusl Kym pRiB Dwry ] shI slwmiq siB Qok abwry gur kw sbdu vIcwry ]
rhwa ] swDsMig mlu lwQI ] pwrbRhmu BieAo swQI ] nwnk nwmu iDAwieAw ] Awid purK pRBu
pwieAw ]2]1]65] soriT mhlw 5 ] ijqu pwrbRhmu iciq AwieAw ] so G{ diX vswieAw

626

] suK swg{ gu{ pwieAw ] qw shsw sgl imtwieAw ]1] hir ky nwm kI vifAwe ] AwT
phr gux gwe ] gur pUry qy pwe ] rhwa ] pRB kI AkQ khwxI ] jn bolih AMmq bwxI ]
nwnk dws vKwxI ] gur pUry qy jwxI ]2]2]66] soriT mhlw 5 ] AwgY suKu guir dIAw ]
pwCY kusl Kym guir kIAw ] srb inDwn suK pwieAw ] gu{ Apunw irdY iDAwieAw ]1] Apny
siqgur kI vifAwe ] mn ieCy Pl pwe ] sMqhu idnu idnu cVY svwe ] rhwa ] jIA jMq
siB BE dieAwlw pRiB Apny kir dIny ] shj suBwie imly gopwlw nwnk swic pqIny
]2]3]67] soriT mhlw 5 ] gur kw sbdu rKvwry ] cakI caigrd hmwry ] rwm nwim mnu
lwgw ] jmu ljwie kir Bwgw ]1] pRB jI qU myro suKdwqw ] bMDn kwit kry mnu inrmlu

pUrn purKu ibDwqw ] rhwa ] nwnk pRBu AibnwsI ] qw kI syv n ibrQI jwsI ] And krih

qyry dwsw ] jip pUrn hoe Awsw ]2]4]68] soriT mhlw 5 ] gur Apuny bilhwrI ] ijin

pUrn pYj svwrI ] mn icMidAw Plu pwieAw ] pRBu Apunw sdw iDAwieAw ]1] sMqhu iqsu

ibnu Av{ n koe ] krx kwrx pRBu soe ] rhwa ] pRiB ApnY vr dIny ] sgl jIA vis kIny

]
jn
nwnk
nwmu
iDAwieAw
]
qw
sgly
dU
K
imtwieAw
]2]5]69]
soriT
mhlw
5
]
qwpu

gvwieAw guir pUry ] vwjy Anhd qUry ] srb kilAwx pRiB kIny ] kir ikrpw Awip dIny ]1]
bydn siqguir Awip gvwe ] isK sMq siB srsy hoE hir hir nwmu iDAwe ] rhwa ] jo mMgih
so lyvih ] pRB ApixAw sMqw dyvih ] hir goivdu pRiB rwiKAw ] jn nwnk swcu suBwiKAw
]2]6]70] soriT mhlw 5 ] soe krwie jo quDu BwvY ] moih isAwxp kCU n AwvY ] hm
bwirk qa srxwe ] pRiB Awpy pYj rKwe ]1] myrw mwq ipqw hir rwieAw ] kir ikrpw
pRiqpwlx lwgw krI qyrw krwieAw ] rhwa ] jIA jMq qyry Dwry ] pRB forI hwiQ qumwry ]

627

ij krwvY so krxw ] nwnk dws qyrI srxw ]2]7]71] soriT mhlw 5 ] hir nwmu irdY
proieAw ] sBu kwju hmwrw hoieAw ] pRB crxI mnu lwgw ] pUrn jw ky Bwgw ]1] imil
swDsMig hir iDAwieAw ] AwT phr ArwiDAo hir hir mn icMidAw Plu pwieAw ] rhwa ]
prw pUrblw AMku{ jwigAw ] rwm nwim mnu lwigAw ] min qin hir dris smwvY ] nwnk dws
scy gux gwvY ]2]8]72] soriT mhlw 5 ] gur imil pRBU icqwirAw ] kwrj siB svwirAw ]
mMdw ko n AlwE ] sB jY jY kw{ suxwE ]1] sMqhu swcI srix suAwmI ] jIA jMq siB hwiQ
iqsY kY so pRBu AMqrjwmI ] rhwa ] krqb siB svwry ] pRiB Apunw ibrdu smwry ] piqq pwvn
pRB nwmw ] jn nwnk sd kurbwnw ]2]9]73] soriT mhlw 5 ] pwrbRhim swij svwirAw ]

iehu lhuVw gu} abwirAw ] And krhu ipq mwqw ] prmys{ jIA kw dwqw ]1] suB icqvin

dws qumwry ] rwKih pYj dws Apuny kI kwrj Awip svwry ] rhwa ] myrw pRBu prapkwrI ] pUrn

kl ijin DwrI ] nwnk srxI AwieAw ] mn icMidAw Plu pwieAw ]2]10]74] soriT

mhlw 5 ] sdw sdw hir jwpy ] pRB bwlk rwKy Awpy ] sIqlw Twik rhwe ] ibGn gE hir

nwe
]1]
my
r
w
pR
B
u
hoAw
sdw
dieAwlw
]
Ardwis
su
x
I
Bgq
Apu
n
y
kI
sB
jIA
BieAw

ikrpwlw ] rhwa ] pRB krx kwrx smrwQw ] hir ismrq sBu duKu lwQw ] Apxy dws kI suxI
bynqI ] sB nwnk suiK svMqI ]2]11]75] soriT mhlw 5 ] Apnw gu} iDAwE ] imil kusl
syqI Gir AwE ] nwmY kI vifAwe ] iqsu kImiq khxu n jwe ]1] sMqhu hir hir hir
AwrwDhu ] hir AwrwiD sBo ikCu pweAY kwrj sgly swDhu ] rhwa ] pRym Bgiq pRB lwgI ]
so pwE ijsu vfBwgI ] jn nwnk nwmu iDAwieAw ] iqin srb suKw Pl pwieAw ]2]12]76]
soriT mhlw 5 ] prmysir idqw bnw ] duK rog kw fyrw Bnw ] And krih nr nwrI ] hir

628

hir pRiB ikrpw DwrI ]1] sMqhu suKu hoAw sB Qwe ] pwrbRhmu pUrn prmys{ riv rihAw
sBnI jwe ] rhwa ] Dur kI bwxI Awe ] iqin sglI icMq imtwe ] dieAwl purK
imhrvwnw ] hir nwnk swcu vKwnw ]2]13]77] soriT mhlw 5 ] AYQY AoQY rKvwlw ] pRB
siqgur dIn dieAwlw ] dws Apny Awip rwKy ] Git Git sbdu suBwKy ]1] gur ky crx
pir bil jwe ] idnsu rYin swis swis smwlI pUrnu sBnI Qwe ] rhwa ] Awip shwe
hoAw ] scy dw scw FoAw ] qyrI Bgiq vifAwe ] pwe nwnk pRB srxwe ]2]14]78]
soriT mhlw 5 ] siqgur pUry Bwxw ] qw jipAw nwmu rmwxw ] goibMd ikrpw DwrI ] pRiB rwKI
pYj hmwrI ]1] hir ky crn sdw suKdwe ] jo ieCih soe Plu pwvih ibrQI Aws n jwe

]1] rhwa ] pw kry ijsu pRwnpiq dwqw soe sMqu gux gwvY ] pRym Bgiq qw kw mnu lIxw

pwrbRhm min BwvY ]2] AwT phr hir kw jsu rvxw ibKY TgarI lwQI ] sMig imlwie lIAw

myrY krqY sMq swD BE swQI ]3] k{ gih lIny srbsu dIny Awpih Awpu imlwieAw ] khu

nwnk srb Qok pUrn pUrw siqgu{ pwieAw ]4]15]79] soriT mhlw 5 ] grIbI gdw

hmwrI
]
Knw
sgl
ry
n
u
CwrI
]
iesu
AwgY
ko
n
itkY
vy
k
wrI
]
gu
r
pU
r
y
Eh
gl
swrI
]1]
hir

hir nwmu sMqn kI Aotw ] jo ismrY iqs kI giq hovY aDrih sgly kotw ]1] rhwa ] sMq
sMig jsu gwieAw ] iehu pUrn hir Dnu pwieAw ] khu nwnk Awpu imtwieAw ] sBu pwrbRhmu
ndrI AwieAw ]2]16]80] soriT mhlw 5 ] guir pUrY pUrI kInI ] bKs ApunI kir dInI
] inq And suK pwieAw ] Qwv sgly suKI vswieAw ]1] hir kI Bgiq Pl dwqI ] guir
pUrY ikrpw kir dInI ivrlY ikn hI jwqI ] rhwa ] gurbwxI gwvh Bwe ] Aoh sPl sdw
suKdwe ] nwnk nwmu iDAwieAw ] pUrib iliKAw pwieAw ]2]17]81] soriT mhlw 5 ]

629

gu{ pUrw AwrwDy ] kwrj sgly swDy ] sgl mnorQ pUry ] bwjy Anhd qUry ]1] sMqhu rwmu
jpq suKu pwieAw ] sMq AsQwin bsy suK shjy sgly dUK imtwieAw ]1] rhwa ] gur pUry
kI bwxI ] pwrbRhm min BwxI ] nwnk dwis vKwxI ] inrml AkQ khwxI ]2]18]82]
soriT mhlw 5 ] BUKy Kwvq lwj n AwvY ] iqa hir jnu hir gux gwvY ]1] Apny kwj ka
ika AlkweAY ] ijqu ismrin drgh muKu jl sdw sdw suKu pweAY ]1] rhwa ] ija
kwmI kwim luBwvY ] iqa hir dws hir jsu BwvY ]2] ija mwqw bwil lptwvY ] iqa igAwnI
nwmu kmwvY ]3] gur pUry qy pwvY ] jn nwnk nwmu iDAwvY ]4]19]83] soriT mhlw 5 ]
suK sWid Gir AwieAw ] inMdk kY muiK CwieAw ] pUrY guir pihrwieAw ] ibnsy duK sbwieAw

]1] sMqhu swcy kI vifAwe ] ijin Acrj soB bxwe ]1] rhwa ] boly swihb kY BwxY

] dwsu bwxI bRhmu vKwxY ] nwnk pRB suKdwe ] ijin pUrI bxq bxwe ]2]20]84]

soriT mhlw 5 ] pRBu Apunw irdY iDAwE ] Gir shI slwmiq AwE ] sMqoKu BieAw sMswry ]

guir pUrY lY qwry ]1] sMqhu pRBu myrw sdw dieAwlw ] Apny Bgq kI gxq n gxe rwKY

bwl
gu
p
wlw
]1]
rhwa
]
hir
nwmu
irdY
air
Dwry
]
iqin
sBy
Qok
svwry
]
gu
i
r
pU
r
Y
qu
i
s

dIAw ] iPir nwnk dUKu n QIAw ]2]21]85] soriT mhlw 5 ] hir min qin visAw soe ]
jY jY kw{ kry sBu koe ] gur pUry kI vifAwe ] qw kI kImiq khI n jwe ]1] ha kurbwnu
jwe qyry nwvY ] ijs no bKis lYih myry ipAwry so jsu qyrw gwvY ]1] rhwa ] qUM Bwro suAwmI
myrw ] sMqW Brvwsw qyrw ] nwnk pRB srxwe ] muiK inMdk kY Cwe ]2]22]86]
soriT mhlw 5 ] AwgY suKu myry mIqw ] pwCy Awndu pRiB kIqw ] prmysuir bxq bxwe ] iPir
folq kqhU nwhI ]1] swcy swihb isa mnu mwinAw ] hir srb inrMqir jwinAw ]1] rhwa ]

630

sB jIA qyry dieAwlw ] Apny Bgq krih pRiqpwlw ] Acrju qyrI vifAwe ] inq nwnk
nwmu iDAwe ]2]23]87] soriT mhlw 5 ] nwil nrwiexu myrY ] jmdUqu n AwvY nyrY ]
kMiT lwie pRB rwKY ] siqgur kI scu swKY ]1] guir pUrY pUrI kIqI ] dusmn mwir ivfwry
sgly dws ka sumiq dIqI ]1] rhwa ] pRiB sgly Qwn vswE ] suiK sWid iPir AwE ]
nwnk pRB srxwE ] ijin sgly rog imtwE ]2]24]88] soriT mhlw 5 ] srb suKw kw
dwqw siqgu{ qw kI srnI pweAY ] drsnu Bytq hoq Andw dUKu gieAw hir gweAY ]1]
hir rsu pIvhu Bwe ] nwmu jphu nwmo AwrwDhu gur pUry kI srnwe ] rhwa ] iqsih prwpiq
ijsu Duir iliKAw soe pUrnu Bwe ] nwnk kI bynqI pRB jI nwim rhw ilv lwe ]2]25]89]

soriT mhlw 5 ] krn krwvn hir AMqrjwmI jn Apuny kI rwKY ] jY jY kw{ hoqu jg BIqir

sbdu gu} rsu cwKY ]1] pRB jI qyrI Aot guswe ] qU smrQu srin kw dwqw AwT phr qum@

iDAwe ] rhwa ] jo jnu Bjnu kry pRB qyrw iqsY AMdysw nwhI ] siqgur crn lgy Ba

imitAw hir gun gwE mn mwhI ]2] sUK shj Awnd Gnyry siqgur dIAw idlwsw ] ijix

Gir
AwE
soBw
sy
q
I
pU
r
n
hoe
Awsw
]3]
pU
r
w
gu
{
pU
r
I
miq
jw
kI
pU
r
n
pR
B
ky
kwmw
]

gur crnI lwig qirAo Bv swg{ jip nwnk hir hir nwmw ]4]26]90] soriT mhlw 5 ]
BieAo ikrpwlu dIn duK BMjnu Awpy sB ibiD QwtI ] iKn mih rwiK lIAo jnu Apunw gur
pUrY byVI kwtI ]1] myry mn gur goivMdu sd iDAweAY ] sgl klys imtih iesu qn qy
mn icMidAw Plu pweAY ] rhwa ] jIA jMq jw ky siB kIny pRBu cw Agm Apwrw ] swDsMig
nwnk nwmu iDAwieAw muK jl BE drbwrw ]2]27]91] soriT mhlw 5 ] ismra
Apunw sWe ] idnsu rYin sd iDAwe ] hwQ dyie ijin rwKy ] hir nwm mhw rs cwKy ]1]

631

Apny gur pir kurbwnu ] BE ikrpwl pUrn pRB dwqy jIA hoE imhrvwn ] rhwa ] nwnk jn
srnwe ] ijin pUrn pYj rKwe ] sgly dUK imtwe ] suKu BuMchu myry Bwe ]2]28]92]
soriT mhlw 5 ] sunhu ibnqI Twkur myry jIA jMq qyry Dwry ] rwKu pYj nwm Apuny kI krn
krwvnhwry ]1] pRB jIa Ksmwnw kir ipAwry ] bury Bly hm Qwry ] rhwa ] suxI pukwr
smrQ suAwmI bMDn kwit svwry ] pihir isrpwa syvk jn myly nwnk pRgt phwry ]
2]29]93] soriT mhlw 5 ] jIA jMq siB vis kir dIny syvk siB drbwry ] AMgIkw{
kIAo pRB Apuny Bv iniD pwir aqwry ]1] sMqn ky kwrj sgl svwry ] dIn dieAwl
pwl pw iniD pUrn Ksm hmwry ] rhwa ] Awa bYTu Awd{ sB Qwe n n kqhUM bwqw ]

Bgiq isrpwa dIAo jn Apuny pRqwpu nwnk pRB jwqw ]2]30]94]

soriT mhlw 9
< siqgur pRswid ]

ry mn rwm isa kir pRIiq ] sRvn goibMd gunu suna A{ gwa rsnw gIiq ]1] rhwa ] kir

swDsM
g
iq
ism{
mwDo
hoih
piqq
pu
n
Iq
]
kwlu
ibAwlu
ija
pirAo
folY
mu
K
u
pswry
mIq
]1]

Awju kwil Puin qoih gRis hY smiJ rwKa cIiq ] khY nwnku rwmu Bij lY jwqu Aas{ bIq
]2]1] soriT mhlw 9 ] mn kI mn hI mwih rhI ] nw hir Bjy n qIrQ syvy cotI kwil ghI
]1] rhwa ] dwrw mIq pUq rQ sMpiq Dn pUrn sB mhI ] Avr sgl imiQAw E jwna Bjnu
rwmu ko shI ]1] iPrq iPrq bhuqy jug hwirAo mwns dyh lhI ] nwnk khq imln kI
brIAw ismrq khw nhI ]2]2] soriT mhlw 9 ] mn ry kanu kumiq qY lInI ] pr dwrw
inMidAw rs ricAo rwm Bgiq nih kInI ]1] rhwa ] mukiq pMQu jwinAo qY nwhin Dn jorn

632

ka DwieAw ] AMiq sMg kwhU nhI dInw ibrQw Awpu bMDwieAw ]1] nw hir BijAo n gur jnu
syivAo nh apijAo kCu igAwnw ] Gt hI mwih inrMjnu qyrY qY Kojq aidAwnw ]2] bhuqu jnm
Brmq qY hwirAo AsiQr miq nhI pwe ] mwns dyh pwie pd hir Bju nwnk bwq bqwe
]3]3] soriT mhlw 9 ] mn ry pRB kI srin ibcwro ] ijh ismrq gnkw sI aDrI qw ko jsu
ar Dwro ]1] rhwa ] Atl BieAo DRA jw kY ismrin A{ inrBY pdu pwieAw ] duK hrqw
ieh ibiD ko suAwmI qY kwhy ibsrwieAw ]1] jb hI srin ghI ikrpw iniD gj grwh qy CUtw
] mhmw nwm khw la brna rwm khq bMDn iqh qUtw ]2] Ajwmlu pwpI jgu jwny inmK
mwih insqwrw ] nwnk khq cyq icMqwmin qY BI aqrih pwrw ]3]4] soriT mhlw 9 ]

pRwnI kanu apwa krY ] jw qy Bgiq rwm kI pwvY jm ko wsu hrY ]1] rhwa ] kanu krm

ibidAw khu kYsI Drmu kanu Puin kre ] kanu nwmu gur jw kY ismrY Bv swgr ka qre

]1] kl mY Eku nwmu ikrpw iniD jwih jpY giq pwvY ] Aar Drm qw kY sm nwhin ieh ibiD

bydu bqwvY ]2] suKu duKu rhq sdw inrlypI jw ka khq guswe ] so qum hI mih bsY inrMqir

nwnk
drpin
inAwe
]3]5]
soriT
mhlw
9
]
mwe
mY
ikih
ibiD
lKa
gu
s
we
]
mhw
moh

AigAwin iqmir mo mnu rihAo arJwe ]1] rhwa ] sgl jnm Brm hI Brm KoieAo nh
AsiQ{ miq pwe ] ibiKAwskq rihAo ins bwsur nh CUtI ADmwe ]1] swDsMgu kbhU
nhI kInw nh kIriq pRB gwe ] jn nwnk mY nwih ko gunu rwiK lyhu srnwe ]2]6]
soriT mhlw 9 ] mwe mnu myro bis nwih ] ins bwsur ibiKAn ka Dwvq ikih ibiD roka
qwih ]1] rhwa ] byd purwn ismiq ky mq suin inmK n hIE bswvY ] pr Dn pr dwrw isa
ricAo ibrQw jnmu isrwvY ]1] mid mwieAw kY BieAo bwvro sUJq nh kCu igAwnw ] Gt hI

633

BIqir bsq inrMjnu qw ko mrmu n jwnw ]2] jb hI srin swD kI AwieAo durmiq sgl
ibnwsI ] qb nwnk cyiqAo icMqwmin kwtI jm kI PwsI ]3]7] soriT mhlw 9 ] ry nr ieh
swcI jIA Dwir ] sgl jgqu hY jYsy supnw ibnsq lgq n bwr ]1] rhwa ] bw} BIiq
bnwe ric pic rhq nhI idn cwir ] qYsy hI ieh suK mwieAw ky ariJAo khw gvwr ]1]
AjhU smiJ kCu ibgirAo nwihin Bij ly nwmu murwir ] khu nwnk inj mqu swDn ka BwiKAo
qoih pukwir ]2]8] soriT mhlw 9 ] ieh jig mIqu n dyiKAo koe ] sgl jgqu ApnY suiK
lwigAo duK mY sMig n hoe ]1] rhwa ] dwrw mIq pUq snbMDI sgry Dn isa lwgy ] jb hI
inrDn dyiKAo nr ka sMgu Cwif sB Bwgy ]1] kha khw iXAw mn bary ka ien isa nyhu

lgwieAo ] dInw nwQ skl BY BMjn jsu qw ko ibsrwieAo ]2] suAwn pUC ija BieAo n

sUDa bhuqu jqnu mY kIna ] nwnk lwj ibrd kI rwKhu nwmu quhwra lIna ]3]9]

soriT mhlw 9 ] mn ry gihAo n gur apdysu ] khw BieAo ja mUfu mufwieAo Bgva kIno Bysu

]1] rhwa ] swc Cwif kY JUTh lwigAo jnmu AkwrQu KoieAo ] kir prpMc adr inj poiKAo

psu
kI
inAwe
soieAo
]1]
rwm
Bjn
kI
giq
nhI
jwnI
mwieAw
hwiQ
ibkwnw
]
ariJ
rihAo

ibiKAn sMig barw nwmu rqnu ibsrwnw ]2] rihAo Acyqu n cyiqAo goibMd ibrQw AaD
isrwnI ] khu nwnk hir ibrdu pCwna BUly sdw prwnI ]3]10] soriT mhlw 9 ] jo n{ duK
mY duKu nhI mwnY ] suK snyhu A{ BY nhI jw kY kMcn mwtI mwnY ]1] rhwa ] nh inMidAw nh
asqiq jw kY loBu mohu AiBmwnw ] hrK sog qy rhY inAwra nwih mwn Apmwnw ]1] Awsw
mnsw sgl iqAwgY jg qy rhY inrwsw ] kwmu koDu ijh prsY nwhin iqh Git bRhmu invwsw
]2] gur ikrpw ijh nr ka kInI iqh ieh jugiq pCwnI ] nwnk lIn BieAo goibMd isa

634

ija pwnI sMig pwnI ]3]11] soriT mhlw 9 ] pRIqm jwin lyhu mn mwhI ] Apny suK isa
hI jgu PWiDAo ko kwhU ko nwhI ]1] rhwa ] suK mY Awin bhuqu imil bYTq rhq chU idis GyrY
] ibpiq prI sB hI sMgu Cwifq ko n Awvq nyrY ]1] Gr kI nwir bhuqu ihqu jw isa
sdw rhq sMg lwgI ] jb hI hs qjI ieh kWieAw pRyq pRyq kir BwgI ]2] ieh ibiD ko
ibahw{ binAo hY jw isa nyhu lgwieAo ] AMq bwr nwnk ibnu hir jI ko kwim n AwieAo
]3]12]139]

soriT mhlw 1 G{ 1 AstpdIAw caqukI


< siqgur pRswid ]
duibDw n pVa hir ibnu ho{ n pUja mVY mswix n jwe ] qsnw rwic n pr Gir jwvw qsnw

nwim buJwe ] Gr BIqir G{ gu} idKwieAw shij rqy mn Bwe ] qU Awpy dwnw Awpy bInw qU

dyvih miq swe ]1] mnu bYrwig rqa bYrwgI sbid mnu byiDAw myrI mwe ] AMqir joiq

inrMqir bwxI swcy swihb isa ilv lwe ] rhwa ] AsMK bYrwgI khih bYrwg so bYrwgI ij

KsmY BwvY ] ihrdY sbid sdw BY ricAw gur kI kwr kmwvY ] Eko cyqY mnUAw n folY Dwvqu vrij

rhwvY
]
shjy
mwqw
sdw
rM
i
g
rwqw
swcy
ky
gu
x
gwvY
]2]
mnU
A
w
paxu
ibM
d
u
su
K
vwsI
nwim
vsY

suK Bwe ] ijhbw ny so sic rwqy jil bUJI quJih buJwe ] Aws inrws rhY bYrwgI inj Gir
qwVI lwe ] iBiKAw nwim rjy sMqoKI AMmqu shij pIAwe ]3] duibDw ivic bYrwgu n hovI
jb lgu dUjI rwe ] sBu jgu qyrw qU Eko dwqw Av{ n dUjw Bwe ] mnmuiK jMq duiK sdw
invwsI gurmuiK dy vifAwe ] Apr Apwr AgMm Agocr khxY kIm n pwe ]4] sun smwiD
mhw prmwrQu qIin Bvx piq nwmM ] msqik lyKu jIAw jig jonI isir isir lyKu shwmM ] krm
sukrm krwE Awpy Awpy Bgiq VwmM ] min muiK jUiT lhY BY mwnM Awpy igAwnu AgwmM ]5]

635

ijn cwiKAw sye swdu jwxin ija guMgy imiTAwe ] AkQY kw ikAw kQIAY Bwe cwla sdw
rjwe ] gu{ dwqw myly qw miq hovY ingury miq n kwe ] ija clwE iqa cwlh Bwe hor ikAw
ko kry cqurwe ]6] ieik Brim BulwE ieik BgqI rwqy qyrw Kylu Apwrw ] ijqu quDu lwE qyhw
Plu pwieAw qU hukim clwvxhwrw ] syvw krI jy ikCu hovY Apxw jIa ipMfu qumwrw ] siqguir
imilAY ikrpw kInI AMmq nwmu ADwrw ]7] ggnqir vwisAw gux prgwisAw gux mih
igAwn iDAwnM ] nwmu min BwvY khY khwvY qqo qqu vKwnM ] sbdu gur pIrw gihr gMBIrw ibnu
sbdY jgu barwnM ] pUrw bYrwgI shij suBwgI scu nwnk mnu mwnM ]8]1] soriT mhlw 1
iqqukI ] Awsw mnsw bMDnI Bwe krm Drm bMDkwrI ] pwip puMin jgu jwieAw Bwe ibnsY

nwmu ivswrI ] ieh mwieAw jig mohxI Bwe krm sBy vykwrI ]1] suix pMifq krmw kwrI ]

ijqu krim suKu pjY Bwe su Awqm qqu bIcwrI ] rhwa ] swsqu bydu bkY KVo Bwe krm krhu

sMswrI ] pwKMif mYlu n cUke Bwe AMqir mYlu ivkwrI ] ien ibiD fUbI mwkurI Bwe NfI isr

kY BwrI ]2] durmiq GxI ivgUqI Bwe dUjY Bwie KuAwe ] ibnu siqgur nwmu n pweAY Bwe

ibnu
nwmY
Brmu
n
jwe
]
siqgu
{
sy
v
y
qw
su
K
u
pwE
Bwe
Awvxu
jwxu
rhwe
]3]
swcu
shju

gur qy pjY Bwe mnu inrmlu swic smwe ] gu{ syvy so bUJY Bwe gur ibnu mgu n pwe ] ijsu
AMqir loBu ik krm kmwvY Bwe kUV boil ibKu Kwe ]4] pMifq dhI ivloeAY Bwe ivchu
inklY qQu ] jlu mQIAY jlu dyKIAY Bwe iehu jgu Ehw vQu ] gur ibnu Brim ivgUcIAY Bwe Git
Git dya AlKu ]5] iehu jgu qwgo sUq ko Bwe dh ids bwDo mwie ] ibnu gur gwiT n CUte
Bwe Qwky krm kmwie ] iehu jgu Brim BulwieAw Bwe khxw ikCU n jwie ]6] gur
imilAY Ba min vsY Bwe BY mrxw scu lyKu ] mjnu dwnu cMigAweAw Bwe drgh nwmu ivsyKu

636

] gu{ AMksu ijin nwmu VwieAw Bwe min visAw cUkw ByKu ]7] iehu qnu hwtu srwP ko Bwe
vK{ nwmu Apw{ ] iehu vK{ vwpwrI so VY Bwe gur sbid kry vIcw{ ] Dnu vwpwrI nwnkw
Bwe myil kry vwpw{ ]8]2] soriT mhlw 1 ] ijn@I siqgu{ syivAw ipAwry iqn@ ky swQ qry ]
iqn@w Twk n pweAY ipAwry AMmq rsn hry ] bUfy Bwry BY ibnw ipAwry qwry ndir kry ]1]
BI qUhY swlwhxw ipAwry BI qyrI swlwh ] ivxu boihQ BY fubIAY ipAwry kMDI pwie khwh ]1]
rhwa ] swlwhI swlwhxw ipAwry dUjw Av{ n koie ] myry pRB swlwhin sy Bly ipAwry sbid
rqy rMgu hoie ] iqs kI sMgiq jy imlY ipAwry rsu lY qqu ivloie ]2] piq prvwnw swc kw
ipAwry nwmu scw nIswxu ] AwieAw iliK lY jwvxw ipAwry hukmI hukmu pCwxu ] gur ibnu hukmu

n bUJIAY ipAwry swcy swcw qwxu ]3] hukmY AMdir inMimAw ipAwry hukmY adr mJwir ] hukmY

AMdir jMimAw ipAwry Da isr kY Bwir ] gurmuiK drgh jwxIAY ipAwry clY kwrj swir ]4]

hukmY AMdir AwieAw ipAwry hukmy jwdo jwie ] hukmy bMin@ clweAY ipAwry mnmuiK lhY sjwie

] hukmy sbid pCwxIAY ipAwry drgh pYDw jwie ]5] hukmy gxq gxweAY ipAwry hukmy

hamY
doie
]
hu
k
my
BvY
Bvwe
A
Y
ipAwry
Avgix
mu
T
I
roie
]
hu
k
mu
is\wpY
swh
kw
ipAwry
scu

imlY vifAwe hoie ]6] AwKix AaKw AwKIAY ipAwry ika suxIAY scu nwa ] ijn@I so
swlwihAw ipAwry ha iqn@ bilhwrY jwa ] nwa imlY sMqoKIAW ipAwry ndrI myil imlwa
]7] kwieAw kwgdu jy QIAY ipAwry mnu msvwxI Dwir ] llqw lyKix sc kI ipAwry hir
gux ilKhu vIcwir ] Dnu lyKwrI nwnkw ipAwry swcu ilKY air Dwir ]8]3] soriT mhlw 1
pihlw duqukI ] qU guxdwqO inrmlo Bwe inrmlu nw mnu hoie ] hm AprwDI inrguxy Bwe
quJ hI qy guxu soie ]1] myry pRIqmw qU krqw kir vyKu ] ha pwpI pwKMfIAw Bwe min qin nwm

637

ivsyKu ] rhwa ] ibKu mwieAw icqu moihAw Bwe cqurwe piq Koie ] icq mih Twku{ sic vsY
Bwe jy gur igAwnu smoie ]2] }VO }VO AwKIAY Bwe }VO lwl clUlu ] jy mnu hir isa bYrwgIAY
Bwe dir Gir swcu ABUlu ]3] pwqwlI Awkwis qU Bwe Gir Gir qU gux igAwnu ] gur
imilAY suKu pwieAw Bwe cUkw mnhu gumwnu ]4] jil mil kwieAw mwjIAY Bwe BI mYlw qnu
hoie ] igAwin mhw ris nweAY Bwe mnu qnu inrmlu hoie ]5] dyvI dyvw pUjIAY Bwe ikAw
mwga ikAw dyih ] pwhxu nIir pKwlIAY Bwe jl mih bUfih qyih ]6] gur ibnu AlKu n
lKIAY Bwe jgu bUfY piq Koie ] myry Twkur hwiQ vfweAw Bwe jY BwvY qY dyie ]7] beAir
bolY mITulI Bwe swcu khY ipr Bwie ] ibrhY byDI sic vsI Bwe AiDk rhI hir nwie ]8]

sBu ko AwKY Awpxw Bwe gur qy buJY sujwnu ] jo bIDy sy bry Bwe sbdu scw nIswnu ]9]

eDnu AiDk skylIAY Bwe pwvku rMck pwie ] iKnu plu nwmu irdY vsY Bwe nwnk imlxu

suBwie ]10]4]

soriT mhlw 3 G{ 1 iqqukI


< siqgur pRswid ]

Bgqw
dI
sdw
qU
rKdw
hir
jIa
Du
i
r
qU
rKdw
AwieAw
]
pR
i
hlwd
jn
qu
D
u
rwiK
lE
hir

jIa hrxwKsu mwir pcwieAw ] gurmuKw no prqIiq hY hir jIa mnmuK Brim BulwieAw ]1]
hir jI Eh qyrI vifAwe ] Bgqw kI pYj rKu qU suAwmI Bgq qyrI srxwe ] rhwa ] Bgqw no
jmu joih n swkY kwlu n nyVY jwe ] kyvl rwm nwmu min visAw nwmy hI mukiq pwe ] iriD
isiD sB Bgqw crxI lwgI gur kY shij suBwe ]2] mnmuKw no prqIiq n AwvI AMqir
loB suAwa ] gurmuiK ihrdY sbdu n ByidAo hir nwim n lwgw Bwa ] kUV kpt pwju lih jwsI
mnmuK PIkw Alwa ]3] Bgqw ivic Awip vrqdw pRB jI BgqI hU qU jwqw ] mwieAw moh sB

638

lok hY qyrI qU Eko purKu ibDwqw ] hamY mwir mnsw mnih smwxI gur kY sbid pCwqw ]4]
AicMq kMm krih pRB iqn ky ijn hir kw nwmu ipAwrw ] gur prswid sdw min visAw siB kwj
svwrxhwrw ] Aonw kI rIs kry su ivgucY ijn hir pRBu hY rKvwrw ]5] ibnu siqgur syvy iknY
n pwieAw mnmuiK Baik muE ibllwe ] Awvih jwvih Tar n pwvih duK mih duiK smwe ]
gurmuiK hovY su AMmqu pIvY shjy swic smwe ]6] ibnu siqgur syvy jnmu n CofY jy Anyk krm
krY AiDkwe ] vyd pVih qY vwd vKwxih ibnu hir piq gvwe ] scw siqgu{ swcI ijsu
bwxI Bij CUtih gur srxwe ]7] ijn hir min visAw sy dir swcy dir swcY sicAwrw ]
Aonw dI soBw juig juig hoe koie n mytxhwrw ] nwnk iqn kY sd bilhwrY ijn hir rwiKAw

air Dwrw ]8]1] soriT mhlw 3 duqukI ] inguixAw no Awpy bKis lE Bwe siqgur kI syvw

lwie ] siqgur kI syvw qm hY Bwe rwm nwim icqu lwie ]1] hir jIa Awpy bKis imlwie

] guxhIx hm AprwDI Bwe pUrY siqguir lE rlwie ] rhwa ] kax kax AprwDI

bKisAnu ipAwry swcY sbid vIcwir ] Bajlu pwir aqwirAnu Bwe siqgur byVY cwiV ]2]

mnU
r
Y
qy
kM
c
n
BE
Bwe
gu
{
pwrsu
my
i
l
imlwie
]
Awpu
Coif
nwa
min
visAw
Bwe
joqI
joiq

imlwie ]3] ha vwrI ha vwrxY Bwe siqgur ka sd bilhwrY jwa ] nwmu inDwnu ijin
idqw Bwe gurmiq shij smwa ]4] gur ibnu shju n pjY Bwe pUChu igAwnIAw jwie ]
siqgur kI syvw sdw kir Bwe ivchu Awpu gvwie ]5] gurmqI Ba pjY Bwe Ba krxI
scu sw{ ] pRym pdwrQu pweAY Bwe scu nwmu AwDw{ ]6] jo siqgu{ syvih Awpxw Bwe
iqn kY ha lwga pwie ] jnmu svwrI Awpxw Bwe kulu BI le bKswie ]7] scu bwxI
scu sbdu hY Bwe gur ikrpw qy hoie ] nwnk nwmu hir min vsY Bwe iqsu ibGnu n lwgY

639

koie ]8]2] soriT mhlw 3 ] hir jIa sbdy jwpdw Bwe pUrY Bwig imlwie ] sdw suKu
sohwgxI Bwe Anidnu rqIAw rMgu lwie ]1] hir jI qU Awpy rMgu cVwie ] gwvhu gwvhu rMig
rwiqho Bwe hir syqI rMgu lwie ] rhwa ] gur kI kwr kmwvxI Bwe Awpu Coif icqu lwie ]
sdw shju iPir duKu n lge Bwe hir Awip vsY min Awie ]2] ipr kw hukmu n jwxe Bwe
sw kulKxI kunwir ] mnhiT kwr kmwvxI Bwe ivxu nwvY kUiVAwir ]3] sy gwvih ijn
msqik Bwgu hY Bwe Bwie scY bYrwgu ] Anidnu rwqy gux rvih Bwe inrBa gur ilv lwgu
]4] sBnw mwir jIvwldw Bwe so syvhu idnu rwiq ] so ika mnhu ivswrIAY Bwe ijs dI
vfI hY dwiq ]5] mnmuiK mYlI fuMmxI Bwe drgh nwhI Qwa ] gurmuiK hovY q gux rvY Bwe

imil pRIqm swic smwa ]6] Equ jnim hir n cyiqAo Bwe ikAw muhu dysI jwie ] ikVI pvMdI

muhwieAonu Bwe ibiKAw no loBwie ]7] nwmu smwlih suiK vsih Bwe sdw suKu sWiq srIr ]

nwnk nwmu smwil qU Bwe AprMpr guxI ghIr ]8]3]

soriT mhlw 5 G{ 1 AstpdIAw


< siqgur pRswid ]

sBu
jgu
ijnih
apwieAw
Bwe
krx
kwrx
smrQu
]
jIa
ipM
f
u
ijin
swijAw
Bwe
dy
kir

ApxI vQu ] ikin khIAY ika dyKIAY Bwe krqw Eku AkQu ] gu{ goivMdu slwhIAY Bwe ijs qy
jwpY qQu ]1] myry mn jpIAY hir BgvMqw ] nwm dwnu dyie jn Apny dUK drd kw hqw
] rhwa ] jw kY Gir sBu ikCu hY Bwe na iniD Bry BMfwr ] iqs kI kImiq nw pvY Bwe cw
Agm Apwr ] jIA jMq pRiqpwldw Bwe inq inq krdw swr ] siqgu{ pUrw BytIAY Bwe
sbid imlwvxhwr ]2] scy crx sryvIAih Bwe BRmu Ba hovY nwsu ] imil sMq sBw mnu
mWjIAY Bwe hir kY nwim invwsu ] imtY AMDyrw AigAwnqw Bwe kml hovY prgwsu ] gur bcnI

640

suKu pjY Bwe siB Pl siqgur pwis ]3] myrw qyrw CofIAY Bwe hoeAY sB kI DUir ] Git
Git bRhmu pswirAw Bwe pyKY suxY hjUir ] ijqu idin ivsrY pwrbRhmu Bwe iqqu idin mrIAY JUir
] krn krwvn smrQo Bwe srb klw BrpUir ]4] pRym pdwrQu nwmu hY Bwe mwieAw moh ibnwsu
] iqsu BwvY qw myil lE Bwe ihrdY nwm invwsu ] gurmuiK kmlu pRgwsIAY Bwe irdY hovY
prgwsu ] pRgtu BieAw prqwpu pRB Bwe mailAw Driq Akwsu ]5] guir pUrY sMqoiKAw Bwe
Aihinis lwgw Bwa ] rsnw rwmu rvY sdw Bwe swcw swdu suAwa ] krnI suix suix jIivAw
Bwe inhclu pwieAw Qwa ] ijsu prqIiq n Awve Bwe so jIAVw jil jwa ]6] bhu gux
myry swihbY Bwe ha iqs kY bil jwa ] Aohu inrguxIAwry pwldw Bwe dyie inQwvy Qwa ]

irjku sMbwhy swis swis Bwe gUVw jw kw nwa ] ijsu gu{ swcw BytIAY Bwe pUrw iqsu krmwa

]7] iqsu ibnu GVI n jIvIAY Bwe srb klw BrpUir ] swis igrwis n ivsrY Bwe pyKa sdw

hjUir ] swDU sMig imlwieAw Bwe srb rihAw BrpUir ] ijnw pRIiq n lgIAw Bwe sy inq

inq mrdy JUir ]8] AMcil lwie qrwieAw Bwe Bajlu duKu sMsw{ ] kir ikrpw ndir

inhwilAw
Bwe
kIqonu
AM
g
u
Apw{
]
mnu
qnu
sIqlu
hoieAw
Bwe
Bojnu
nwm
ADw{
]
nwnk

iqsu srxwgqI Bwe ij iklibK kwtxhw{ ]9]1] soriT mhlw 5 ] mwq grB duK swgro
ipAwry qh Apxw nwmu jpwieAw ] bwhir kwiF ibKu psrIAw ipAwry mwieAw mohu vDwieAw ]
ijs no kIqo krmu Awip ipAwry iqsu pUrw gu} imlwieAw ] so AwrwDy swis swis ipAwry rwm
nwm ilv lwieAw ]1] min qin qyrI tyk hY ipAwry min qin qyrI tyk ] quDu ibnu Av{ n
krnhw{ ipAwry AMqrjwmI Ek ] rhwa ] koit jnm BRim AwieAw ipAwry Aink join duKu pwie
] swcw swihbu ivsirAw ipAwry bhuqI imlY sjwie ] ijn BytY pUrw siqgu} ipAwry sy lwgy

641

swcY nwie ] iqnw ipCY CutIAY ipAwry jo swcI srxwie ]2] imTw kir kY KwieAw ipAwry iqin
qin kIqw rogu ] kaVw hoie piqsitAw ipAwry iqs qy apijAw sogu ] Bog BuMcwie BulwieAnu
ipAwry aqrY nhI ivjogu ] jo gur myil aDwirAw ipAwry iqn Dury pieAw sMjogu ]3] mwieAw
lwlic AitAw ipAwry iciq n Awvih mUil ] ijn qU ivsrih pwrbRhm suAwmI sy qn hoE DUiV
] ibllwt krih bhuqyirAw ipAwry aqrY nwhI sUlu ] jo gur myil svwirAw ipAwry iqn kw
rihAw mUlu ]4] swkq sMgu n kIje ipAwry jy kw pwir vswie ] ijsu imilAY hir ivsrY
ipAwry suo muih kwlY aiT jwie ] mnmuiK Foe nh imlY ipAwry drgh imlY sjwie ] jo gur
myil svwirAw ipAwry iqnw pUrI pwie ]5] sMjm shs isAwxpw ipAwry iek n clI nwil ]

jo bymuK goibMd qy ipAwry iqn kuil lwgY gwil ] hodI vsqu n jwqIAw ipAwry kUV n clI nwil

] siqgu{ ijnw imlwieAonu ipAwry swcw nwmu smwil ]6] squ sMqoKu igAwnu iDAwnu ipAwry

ijs no ndir kry ] Anidnu kIrqnu gux rvY ipAwry AMmiq pUr Bry ] duK swg{ iqn liGAw

ipAwry Bvjlu pwir pry ] ijsu BwvY iqsu myil lYih ipAwry sye sdw Kry ]7] sMmRQ purKu

dieAwl
dy
a
ipAwry
Bgqw
iqs
kw
qwxu
]
iqsu
srxwe
Fih
pE
ipAwry
ij
AM
q
rjwmI
jwxu

] hlqu plqu svwirAw ipAwry msqik scu nIswxu ] so pRBu kdy n vIsrY ipAwry nwnk sd
kurbwxu ]8]2]

soriT mhlw 5 G{ 2 AstpdIAw


< siqgur pRswid ]

pwTu piVAo A{ bydu bIcwirAo invil BuAMgm swDy ] pMc jnw isa sMgu n CutikAo AiDk
AhbuiD bwDy ]1] ipAwry ien ibiD imlxu n jwe mY kIE krm Anykw ] hwir pirAo suAwmI
kY duAwrY dIjY buiD ibbykw ] rhwa ] moin BieAo krpwqI rihAo ngn iPirAo bn mwhI ] qt

642

qIrQ sB DrqI BRimAo duibDw CutkY nwhI ]2] mn kwmnw qIrQ jwie bisAo isir krvq DrwE
] mn kI mYlu n aqrY ieh ibiD jy lK jqn krwE ]3] kink kwimnI hYvr gYvr bhu ibiD dwnu
dwqwrw ] An bs BUim bhu Arpy nh imlIAY hir duAwrw ]4] pUjw Arcw bMdn fMfaq Ktu
krmw rqu rhqw ] ha ha krq bMDn mih pirAw nh imlIAY ieh jugqw ]5] jog isD Awsx
carwsIh E BI kir kir rihAw ] vfI Awrjw iPir iPir jnmY hir isa sMgu n gihAw ]6]
rwj lIlw rwjn kI rcnw kirAw hukmu APwrw ] syj sohnI cMdnu coAw nrk Gor kw duAwrw
]7] hir kIriq swDsMgiq hY isir krmn kY krmw ] khu nwnk iqsu BieAo prwpiq ijsu
purb ilKy kw lhnw ]8] qyro syvku ieh rMig mwqw ] BieAo pwlu dIn duK BMjnu hir hir

kIrqin iehu mnu rwqw ] rhwa dUjw ]1]3]

rwgu soriT vwr mhly 4 kI


< siqgur pRswid ]

sloku m 1 ] soriT sdw suhwvxI jy scw min hoie ] dMdI mYlu n kqu min jIBY scw soie ]

ssurY pyeAY BY vsI siqgu{ syiv insMg ] prhir kpV jy ipr imlY KusI rwvY ip{ sMig ] sdw

sIgwrI
nwa
min
kdy
n
mY
l
u
pqM
g
u
]
dy
v
r
jy
T
mu
E
du
i
K
ssU
kw
f{
iksu
]
jy
ipr
BwvY
nwnkw

krm mxI sBu scu ]1] m 4 ] soriT qwim suhwvxI jw hir nwmu FMFoly ] gur purKu mnwvY
Awpxw gurmqI hir hir boly ] hir pRyim kswe idnsu rwiq hir rqI hir rMig coly ] hir jYsw
purKu n lBe sBu dyiKAw jgqu mY toly ] guir siqguir nwmu VwieAw mnu Anq n kwhU
foly ] jnu nwnku hir kw dwsu hY gur siqgur ky gol goly ]2] paVI ] qU Awpy issit krqw
isrjxhwirAw ] quDu Awpy Kylu rcwie quDu Awip svwirAw ] dwqw krqw Awip Awip BogxhwirAw
] sBu qyrw sbdu vrqY apwvxhwirAw ] ha gurmuiK sdw slwhI gur ka vwirAw ]1]

643

sloku m 3 ] hamY jlqy jil muE BRim AwE dUjY Bwie ] pUrY siqguir rwiK lIE AwpxY pnY
pwie ] iehu jgu jlqw ndrI AwieAw gur kY sbid suBwie ] sbid rqy sy sIql BE nwnk
scu kmwie ]1] m 3 ] sPilAo siqgu{ syivAw Dnu jnmu prvwxu ] ijnw siqgu{ jIvidAw
muieAw n ivsrY sye purK sujwx ] kulu aDwry Awpxw so jnu hovY prvwxu ] gurmuiK muE jIvdy
prvwxu hih mnmuK jnim mrwih ] nwnk muE n AwKIAih ij gur kY sbid smwih ]2] paVI
] hir purKu inrMjnu syiv hir nwmu iDAweAY ] sqsMgiq swDU lig hir nwim smweAY ] hir
qyrI vfI kwr mY mUrK lweAY ] ha golw lwlw quDu mY hukmu PurmweAY ] ha gurmuiK kwr
kmwvw ij guir smJweAY ]2] sloku m 3 ] pUrib iliKAw kmwvxw ij krqY Awip iliKAwsu

] moh TgalI pweAnu ivsirAw guxqwsu ] mqu jwxhu jgu jIvdw dUjY Bwie muieAwsu ] ijnI

gurmuiK nwmu n cyiqAo sy bhix n imlnI pwis ] duKu lwgw bhu Aiq Gxw puqu klqu n swiQ

koe jwis ] lokw ivic muhu kwlw hoAw AMdir aBy sws ] mnmuKw no ko n ivshI cuik gieAw

vyswsu ] nwnk gurmuKw no suKu Aglw ijnw AMqir nwm invwsu ]1] m 3 ] sy sYx sy sjxw

ij
gu
r
mu
i
K
imlih
su
B
wie
]
siqgu
r
kw
Bwxw
Anidnu
krih
sy
sic
rhy
smwie
]
dU
j
Y
Bwie

lgy sjx n AwKIAih ij AiBmwnu krih vykwr ] mnmuK Awp suAwrQI kwrju n skih svwir ]
nwnk pUrib iliKAw kmwvxw koie n mytxhw{ ]2] paVI ] quDu Awpy jgqu apwie kY Awip
Kylu rcwieAw ] Y gux Awip isrijAw mwieAw mohu vDwieAw ] ivic hamY lyKw mMgIAY iPir
AwvY jwieAw ] ijnw hir Awip pw kry sy guir smJwieAw ] bilhwrI gur Awpxy sdw sdw
GumwieAw ]3] sloku m 3 ] mwieAw mmqw mohxI ijin ivxu dMqw jgu KwieAw ] mnmuK
KwDy gurmuiK abry ijnI sic nwim icqu lwieAw ] ibnu nwvY jgu kmlw iPrY gurmuiK ndrI

644

AwieAw ] DMDw kriqAw inhPlu jnmu gvwieAw suKdwqw min n vswieAw ] nwnk nwmu iqnw
ka imilAw ijn ka Duir iliK pwieAw ]1] m 3 ] Gr hI mih AMmqu BrpU{ hY mnmuKw
swdu n pwieAw ] ija ksqUrI imrgu n jwxY BRmdw Brim BulwieAw ] AMmqu qij ibKu sMgRhY
krqY Awip KuAwieAw ] gurmuiK ivrly soJI pe iqnw AMdir bRhmu idKwieAw ] qnu mnu sIqlu
hoieAw rsnw hir swdu AwieAw ] sbdy hI nwa pjY sbdy myil imlwieAw ] ibnu sbdY sBu
jgu barwnw ibrQw jnmu gvwieAw ] AMmqu Eko sbdu hY nwnk gurmuiK pwieAw ]2] paVI
] so hir purKu AgMmu hY khu ikqu ibiD pweAY ] iqsu }pu n ryK Astu khu jn ika iDAweAY
] inrMkw{ inrMjnu hir Agmu ikAw kih gux gweAY ] ijsu Awip buJwE Awip su hir mwrig

pweAY ] guir pUrY vyKwilAw gur syvw pweAY ]4] sloku m 3 ] ija qnu kolU pIVIAY rqu n

BorI fyih ] jIa vM\Y ca KnIAY scy sMdVY nyih ] nwnk mylu n cuke rwqI AqY fyh ]1]

m 3 ] sjxu mYfw rMgulw rMgu lwE mnu lyie ] ija mwjITY kpVy rMgy BI pwhyih ] nwnk rMgu n

aqrY ibAw n lgY kyh ]2] paVI ] hir Awip vrqY Awip hir Awip bulwiedw ] hir Awpy

s
s
it
svwir
isir
DM
D
Y
lwiedw
]
ieknw
BgqI
lwie
ieik
Awip
Ku
A
wiedw
]
ieknw
mwrig

pwie ieik aJiV pwiedw ] jnu nwnku nwmu iDAwE gurmuiK gux gwiedw ]5] sloku m 3 ]
siqgur kI syvw sPlu hY jy ko kry icqu lwie ] min icMidAw Plu pwvxw hamY ivchu jwie ]
bMDn qoVY mukiq hoie scy rhY smwie ] iesu jg mih nwmu AlBu hY gurmuiK vsY min Awie ]
nwnk jo gu{ syvih Awpxw ha iqn bilhwrY jwa ]1] m 3 ] mnmuK mnu Aijqu hY dUjY lgY
jwie ] iqs no suKu supnY nhI duKy duiK ivhwie ] Gir Gir piV piV pMifq Qky isD smwiD
lgwie ] iehu mnu vis n Awve Qky krm kmwie ] ByKDwrI ByK kir Qky AiTsiT qIrQ nwie

645

] mn kI swr n jwxnI hamY Brim Bulwie ] gur prswdI Ba pieAw vfBwig visAw min
Awie ] BY pieAY mnu vis hoAw hamY sbid jlwie ] sic rqy sy inrmly joqI joiq imlwie ]
siqguir imilAY nwa pwieAw nwnk suiK smwie ]2] paVI ] Eh BUpiq rwxy rMg idn cwir
suhwvxw ] Ehu mwieAw rMgu ksuMB iKn mih lih jwvxw ] clidAw nwil n clY isir pwp lY
jwvxw ] jW pkiV clwieAw kwil qW Krw frwvxw ] Aoh vylw hiQ n AwvY iPir pCuqwvxw
]6] sloku m 3 ] siqgur qy jo muh iPry sy bDy duK shwih ] iPir iPir imlxu n pwienI
jMmih qY mir jwih ] shsw rogu n Cofe duK hI mih duK pwih ] nwnk ndrI bKis lyih sbdy
myil imlwih ]1] m 3 ] jo siqgur qy muh iPry iqnw Tar n Twa ] ija CutiV Gir Gir

iPrY duhcwrix bdnwa ] nwnk gurmuiK bKsIAih sy siqgur myil imlwa ]2] paVI ] jo

syvih siq murwir sy Bvjl qir gieAw ] jo bolih hir hir nwa iqn jmu Cif gieAw ] sy

drgh pYDy jwih ijnw hir jip lieAw ] hir syvih sye purK ijnw hir quDu mieAw ] gux gwvw

ipAwry inq gurmuiK BRm Ba gieAw ]7] sloku m 3 ] QwlY ivic qY vsqU peAo hir Bojnu

AM
m

q
u
sw{
]
ijqu
KwDY
mnu
q
p
qIAY
pwe
A
Y
moK
du
A
w{
]
iehu
Bojnu
AlBu
hY
sM
q
hu
lBY
gu
r

vIcwir ] Eh mudwvxI ika ivchu kFIAY sdw rKIAY air Dwir ] Eh mudwvxI siqgu} pwe
gurisKw lDI Bwil ] nwnk ijsu buJwE su buJsI hir pwieAw gurmuiK Gwil ]1] m 3 ] jo Duir
myly sy imil rhy siqgur isa icqu lwie ] Awip ivCoVynu sy ivCuVy dUjY Bwie KuAwie ] nwnk ivxu
krmw ikAw pweAY pUrib iliKAw kmwie ]2] paVI ] bih sKIAw jsu gwvih gwvxhwrIAw
] hir nwmu slwihhu inq hir ka bilhwrIAw ] ijnI suix mMinAw hir nwa iqnw ha vwrIAw
] gurmuKIAw hir mylu imlwvxhwrIAw ] ha bil jwvw idnu rwiq gur dyKxhwrIAw ]8] sloku

646

m 3 ] ivxu nwvY siB Brmdy inq jig qotw sYswir ] mnmuiK krm kmwvxy hamY AMDu gubw{ ]
gurmuiK AMmqu pIvxw nwnk sbdu vIcwir ]1] m 3 ] shjy jwgY shjy sovY ] gurmuiK Anidnu
asqiq hovY ] mnmuK BrmY shsw hovY ] AMqir icMqw nId n sovY ] igAwnI jwgih svih suBwie
] nwnk nwim riqAw bil jwa ]2] paVI ] sy hir nwmu iDAwvih jo hir riqAw ] hir ieku
iDAwvih ieku ieko hir siqAw ] hir ieko vrqY ieku ieko aqpiqAw ] jo hir nwmu iDAwvih
iqn f{ sit GiqAw ] gurmqI dyvY Awip gurmuiK hir jipAw ]9] slok m 3 ] AMqir
igAwnu n AwieAo ijqu ikCu soJI pwie ] ivxu ifTw ikAw swlwhIAY AMDw AMDu kmwie ] nwnk
sbdu pCwxIAY nwmu vsY min Awie ]1] m 3 ] iekw bwxI ieku gu{ ieko sbdu vIcwir ] scw

sadw htu scu rqnI Bry BMfwr ] gur ikrpw qy pweAin jy dyvY dyvxhw{ ] scw sadw lwBu

sdw KitAw nwmu Apw{ ] ivKu ivic AMmqu pRgitAw krim pIAwvxhw{ ] nwnk scu slwhIAY

Dnu svwrxhw{ ]2] paVI ] ijnw AMdir kUV vrqY scu n Bwve ] jy ko bolY scu kUVw jil

jwve ] kUiVAwrI rjY kUiV ija ivstw kwgu Kwve ] ijsu hir hoie pwlu so nwmu iDAwve ]

hir
gu
r
mu
i
K
nwmu
ArwiD
kU
V

pwpu
lih
jwve
]10]
sloku
m
3
]
sy
K
w
cacikAw
cavwieAw

Ehu mnu iekqu Gir Awix ] EhV qyhV Cif qU gur kw sbdu pCwxu ] siqgur AgY Fih pa sBu
ikCu jwxY jwxu ] Awsw mnsw jlwie qU hoie rhu imhmwxu ] siqgur kY BwxY BI clih qw drgh
pwvih mwxu ] nwnk ij nwmu n cyqnI iqn iDgu pYnxu iDgu Kwxu ]1] m 3 ] hir gux qoit n
Awve kImiq khxu n jwie ] nwnk gurmuiK hir gux rvih gux mih rhY smwie ]2] paVI ]
hir colI dyh svwrI kiF pYDI Bgiq kir ] hir pwtu lgw AiDkwe bhu bhu ibiD Bwiq kir ]
koe bUJY bUJxhwrw AMqir ibbyku kir ] so bUJY Ehu ibbyku ijsu buJwE Awip hir ] jnu nwnku khY

647

ivcwrw gurmuiK hir siq hir ]11] sloku m 3 ] prQwie swKI mhw purK boldy swJI sgl
jhwnY ] gurmuiK hoie su Ba kry Awpxw Awpu pCwxY ] gur prswdI jIvqu mrY qw mn hI qy mnu
mwnY ] ijn ka mn kI prqIiq nwhI nwnk sy ikAw kQih igAwnY ]1] m 3 ] gurmuiK icqu
n lwieAo AMiq duKu phuqw Awie ] AMdrhu bwhrhu AMiDAW suiD n kwe pwie ] pMifq iqn kI
brkqI sBu jgqu Kwie jo rqy hir nwie ] ijn gur kY sbid slwihAw hir isa rhy smwie ]
pMifq dUjY Bwie brkiq n hove nw Dnu plY pwie ] piV Qky sMqoKu n AwieAo Anidnu jlq
ivhwie ] kUk pUkwr n cuke nw sMsw ivchu jwie ] nwnk nwm ivhUixAw muih kwlY aiT jwie
]2] paVI ] hir sjx myil ipAwry imil pMQu dswe ] jo hir dsy imqu iqsu ha bil jwe ]

gux swJI iqn isa krI hir nwmu iDAwe ] hir syvI ipAwrw inq syiv hir suKu pwe ] bilhwrI

siqgur iqsu ijin soJI pwe ]12] sloku m 3 ] pMifq mYlu n cuke jy vyd pVY jug cwir ]

Y gux mwieAw mUlu hY ivic hamY nwmu ivswir ] pMifq BUly dUjY lwgy mwieAw kY vwpwir ] AMqir

qsnw BuK hY mUrK BuiKAw muE gvwr ] siqguir syivAY suKu pwieAw scY sbid vIcwir ] AMdrhu

q
s
nw
Bu
K
ge
scY
nwie
ipAwir
]
nwnk
nwim
rqy
shjy
rjy
ijnw
hir
riKAw
air
Dwir
]1]

m 3 ] mnmuK hir nwmu n syivAw duKu lgw bhuqw Awie ] AMqir AigAwnu AMDy{ hY suiD n
kwe pwie ] mnhiT shij n bIijAo BuKw ik AgY Kwie ] nwmu inDwnu ivswirAw dUjY lgw jwie
] nwnk gurmuiK imlih vifAweAw jy Awpy myil imlwie ]2] paVI ] hir rsnw hir jsu gwvY
KrI suhwvxI ] jo min qin muiK hir bolY sw hir BwvxI ] jo gurmuiK cKY swdu sw qpqwvxI ]
gux gwvY ipAwry inq gux gwie guxI smJwvxI ] ijsu hovY Awip dieAwlu sw siqgu} gu}
bulwvxI ]13] sloku m 3 ] hsqI isir ija AMksu hY Ahrix ija is{ dyie ] mnu qnu

648

AwgY rwiK kY BI syv kryie ] iea gurmuiK Awpu invwrIAY sBu rwju ssit kw lyie ] nwnk
gurmuiK buJIAY jw Awpy ndir kryie ]1] m 3 ] ijn gurmuiK nwmu iDAwieAw AwE qy prvwxu
] nwnk kul aDwrih Awpxw drgh pwvih mwxu ]2] paVI ] gurmuiK sKIAw isK gu}
mylweAw ] ieik syvk gur pwis ieik guir kwrY lweAw ] ijnw gu{ ipAwrw min iciq iqnw
Bwa gu} dyvweAw ] gur isKw ieko ipAw{ gur imqw puqw BweAw ] gu{ siqgu{ bolhu siB gu{
AwiK gu} jIvweAw ]14] sloku m 3 ] nwnk nwmu n cyqnI AigAwnI AMDuly Avry krm
kmwih ] jm dir bDy mwrIAih iPir ivstw mwih pcwih ]1] m 3 ] nwnk siqgu{ syvih
Awpxw sy jn scy prvwxu ] hir kY nwie smwie rhy cUkw Awvxu jwxu ]2] paVI ] Dnu sMpY

mwieAw sMcIAY AMqy duKdwe ] Gr mMdr mhl svwrIAih ikCu swiQ n jwe ] hr rMgI qury

inq pwlIAih ikqY kwim n Awe ] jn lwvhu icqu hir nwm isa AMiq hoie sKwe ] jn

nwnk nwmu iDAwieAw gurmuiK suKu pwe ]15] sloku m 3 ] ibnu krmY nwa n pweAY pUrY

krim pwieAw jwie ] nwnk ndir kry jy AwpxI qw gurmiq myil imlwie ]1] m 1 ] iek

dJih
iek
dbIAih
ieknw
ku
q
y
Kwih
]
ieik
pwxI
ivic
astIAih
ieik
BI
iPir
hsix
pwih
]

nwnk Ev n jwpe ikQY jwie smwih ]2] paVI ] iqn kw KwDw pYDw mwieAw sBu pivqu hY
jo nwim hir rwqy ] iqn ky Gr mMdr mhl srwe siB pivqu hih ijnI gurmuiK syvk isK
AiBAwgq jwie vrswqy ] iqn ky qury jIn KurgIr siB pivqu hih ijnI gurmuiK isK swD sMq
ciV jwqy ] iqn ky krm Drm kwrj siB pivqu hih jo bolih hir hir rwm nwmu hir swqy ]
ijn kY poqY punu hY sy gurmuiK isK gu} pih jwqy ]16] sloku m 3 ] nwnk nwvhu GuiQAw
hlqu plqu sBu jwie ] jpu qpu sMjmu sBu ihir lieAw muTI dUjY Bwie ] jm dir bDy mwrIAih

649

bhuqI imlY sjwie ]1] m 3 ] sMqw nwil vY{ kmwvdy dustw nwil mohu ipAw{ ] AgY ipCY suKu
nhI mir jMmih vwro vwr ] qsnw kdy n buJe duibDw hoie KuAw{ ] muh kwly iqnw inMdkw iqqu
scY drbwir ] nwnk nwm ivhUixAw nw arvwir n pwir ]2] paVI ] jo hir nwmu iDAwiedy
sy hir hir nwim rqy mn mwhI ] ijnw min iciq ieku ArwiDAw iqnw ieks ibnu dUjw ko nwhI ]
sye purK hir syvdy ijn Duir msqik lyKu ilKwhI ] hir ky gux inq gwvdy hir gux gwie
guxI smJwhI ] vifAwe vfI gurmuKw gur pUrY hir nwim smwhI ]17] sloku m 3 ] siqgur
kI syvw gwKVI is{ dIjY Awpu gvwie ] sbid mrih iPir nw mrih qw syvw pvY sB Qwie ]
pwrs prisAY pwrsu hovY sic rhY ilv lwie ] ijsu pUrib hovY iliKAw iqsu siqgu{ imlY pRBu

Awie ] nwnk gxqY syvku nw imlY ijsu bKsy so pvY Qwie ]1] m 3 ] mhlu kumhlu n jwxnI

mUrK ApxY suAwie ] sbdu cInih qw mhlu lhih joqI joiq smwie ] sdw scy kw Ba min vsY

qw sBw soJI pwie ] siqgu{ ApxY Gir vrqdw Awpy lE imlwie ] nwnk siqguir imilAY

sB pUrI pe ijs no ikrpw kry rjwie ]2] paVI ] Dnu Dnu Bwg iqnw Bgq jnw jo hir nwmw

hir
mu
i
K
khiqAw
]
Dnu
Dnu
Bwg
iqnw
sM
q
jnw
jo
hir
jsu
sR
v
xI
su
x
iqAw
]
Dnu
Dnu
Bwg
iqnw

swD jnw hir kIrqnu gwie guxI jn bxiqAw ] Dnu Dnu Bwg iqnw gurmuKw jo gurisK lY mnu
ijxiqAw ] sB dU vfy Bwg gurisKw ky jo gur crxI isK pViqAw ]18] sloku m 3 ] bRhmu
ibMdY iqs dw bRhmqu rhY Ek sbid ilv lwie ] nv inDI ATwrh isDI ipCY lgIAw iPrih
jo hir ihrdY sdw vswie ] ibnu siqgur nwa n pweAY buJhu kir vIcw{ ] nwnk pUrY Bwig
siqgu{ imlY suKu pwE jug cwir ]1] m 3 ] ikAw gB} ikAw ibriD hY mnmuK qsnw BuK n
jwie ] gurmuiK sbdy riqAw sIqlu hoE Awpu gvwie ] AMd{ qpiq sMqoiKAw iPir BuK n lgY

650

Awie ] nwnk ij gurmuiK krih so prvwxu hY jo nwim rhy ilv lwie ]2] paVI ] ha bilhwrI
iqn kMa jo gurmuiK isKw ] jo hir nwmu iDAwiedy iqn drsnu ipKw ] suix kIrqnu hir gux rvw
hir jsu min ilKw ] hir nwmu slwhI rMg isa siB iklivK Kw ] Dnu Dnu suhwvw so srI{
Qwnu hY ijQY myrw gu{ Dry ivKw ]19] sloku m 3 ] gur ibnu igAwnu n hove nw suKu vsY min
Awie ] nwnk nwm ivhUxy mnmuKI jwsin jnmu gvwie ]1] m 3 ] isD swiDk nwvY no siB
Kojdy Qik rhy ilv lwie ] ibnu siqgur iknY n pwieAo gurmuiK imlY imlwie ] ibnu nwvY pYnxu
Kwxu sBu bwid hY iDgu isDI iDgu krmwiq ] sw isiD sw krmwiq hY AicMqu kry ijsu dwiq ] nwnk
gurmuiK hir nwmu min vsY Ehw isiD Ehw krmwiq ]2] paVI ] hm FwFI hir pRB Ksm ky

inq gwvh hir gux CMqw ] hir kIrqnu krh hir jsu suxh iqsu kvlw kMqw ] hir dwqw sBu

jgqu iBKwrIAw mMgq jn jMqw ] hir dyvhu dwnu dieAwl hoie ivic pwQr m jMqw ] jn

nwnk nwmu iDAwieAw gurmuiK DnvMqw ]20] sloku m 3 ] pVxw guVxw sMswr kI kwr hY

AMdir qsnw ivkw{ ] hamY ivic siB piV Qky dUjY Bwie KuAw{ ] so piVAw so pMifqu bInw

gu
r
sbid
kry
vIcw{
]
AM
d
{
KojY
qqu
lhY
pwE
moK
du
A
w{
]
gu
x
inDwnu
hir
pwieAw
shij
kry

vIcw{ ] Dnu vwpwrI nwnkw ijsu gurmuiK nwmu ADw{ ]1] m 3 ] ivxu mnu mwry koie n isJe
vyKhu ko ilv lwie ] ByKDwrI qIrQI Biv Qky nw Ehu mnu mwirAw jwie ] gurmuiK Ehu mnu jIvqu
mrY sic rhY ilv lwie ] nwnk iesu mn kI mlu iea aqrY hamY sbid jlwie ]2] paVI ]
hir hir sMq imlhu myry Bwe hir nwmu Vwvhu iek iknkw ] hir hir sIgw{ bnwvhu hir jn
hir kwpV pihrhu iKm kw ] AYsw sIgw{ myry pRB BwvY hir lwgY ipAwrw pm kw ] hir hir nwmu
bolhu idnu rwqI siB iklibK kwtY iek plkw ] hir hir dieAwlu hovY ijsu apir so gurmuiK

651

hir jip ijxkw ]21] sloku m 3 ] jnm jnm kI iesu mn ka mlu lwgI kwlw hoAw isAwhu
] KnlI DoqI ajlI n hove jy sa Dovix pwhu ] gur prswdI jIvqu mrY altI hovY miq
bdlwhu ] nwnk mYlu n lge nw iPir jonI pwhu ]1] m 3 ] chu jugI kil kwlI kWFI iek
aqm pdvI iesu jug mwih ] gurmuiK hir kIriq Plu pweAY ijn ka hir iliK pwih ] nwnk
gur prswdI Anidnu Bgiq hir acrih hir BgqI mwih smwih ]2] paVI ] hir hir myil
swD jn sMgiq muiK bolI hir hir BlI bwix ] hir gux gwvw hir inq cvw gurmqI hir
rMgu sdw mwix ] hir jip jip AaKD KwiDAw siB rog gvwqy duKw Gwix ] ijnw swis igrwis
n ivsrY sy hir jn pUry shI jwix ] jo gurmuiK hir AwrwDdy iqn cUkI jm kI jgq kwix

]22] sloku m 3 ] ry jn aQwrY dibAohu suiqAw ge ivhwie ] siqgur kw sbdu suix n

jwigAo AMqir n apijAo cwa ] srI{ jla gux bwhrw jo gur kwr n kmwie ] jgqu jldw

ifTu mY hamY dUjY Bwie ] nwnk gur srxwe abry scu min sbid iDAwie ]1] m 3 ] sbid

rqy hamY ge soBwvMqI nwir ] ipr kY BwxY sdw clY qw binAw sIgw{ ] syj suhwvI sdw ip{

rwvY
hir
v{
pwieAw
nwir
]
nw
hir
mrY
n
kdy
du
K
u
lwgY
sdw
su
h
wgix
nwir
]
nwnk
hir
pR
B

myil le gur kY hyiq ipAwir ]2] paVI ] ijnw gu{ goipAw Awpxw qy nr buirAwrI ] hir
jIa iqn kw drsnu nw krhu pwipst hiqAwrI ] Aoih Gir Gir iPrih kusuD min ija Drkt
nwrI ] vfBwgI sMgiq imly gurmuiK svwrI ] hir mylhu siqgur dieAw kir gur ka bilhwrI
]23] sloku m 3 ] gur syvw qy suKu pjY iPir duKu n lgY Awie ] jMmxu mrxw imit gieAw
kwlY kw ikCu n bswie ] hir syqI mnu riv rihAw scy rihAw smwie ] nwnk ha bilhwrI
iqn ka jo clin siqgur Bwie ]1] m 3 ] ibnu sbdY suDu n hove jy Anyk krY sIgwr ]

652

ipr kI swr n jwxe dUjY Bwie ipAw{ ] sw kusuD sw kulKxI nwnk nwrI ivic kunwir ]2]
paVI ] hir hir ApxI dieAw kir hir bolI bYxI ] hir nwmu iDAwe hir acrw hir lwhw
lYxI ] jo jpdy hir hir idnsu rwiq iqn ha kurbYxI ] ijnw siqgu{ myrw ipAwrw ArwiDAw
iqn jn dyKw nYxI ] ha vwirAw Apxy gu} ka ijin myrw hir sjxu myilAw sYxI ]24]
sloku m 4 ] hir dwsn isa pRIiq hY hir dwsn ko imqu ] hir dwsn kY vis hY ija jMqI kY vis
jMqu ] hir ky dws hir iDAwiedy kir pRIqm isa nyhu ] ikrpw kir kY sunhu pRB sB jg mih
vrsY myhu ] jo hir dwsn kI asqiq hY sw hir kI vifAwe ] hir AwpxI vifAwe BwvdI
jn kw jYkw{ krwe ] so hir jnu nwmu iDAwiedw hir hir jnu iek smwin ] jnu nwnku hir kw

dwsu hY hir pYj rKhu Bgvwn ]1] m 4 ] nwnk pRIiq lwe iqin swcY iqsu ibnu rhxu n jwe

] siqgu{ imlY q pUrw pweAY hir ris rsn rswe ]2] paVI ] rYix idnsu prBwiq qUhY hI

gwvxw ] jIA jMq srbq nwa qyrw iDAwvxw ] qU dwqw dwqw{ qyrw idqw Kwvxw ] Bgq jnw

kY sMig pwp gvwvxw ] jn nwnk sd bilhwrY bil bil jwvxw ]25] sloku m 4 ] AMqir

AigAwnu
Be
miq
miDm
siqgu
r
kI
prqIiq
nwhI
]
AM
d
ir
kptu
sBu
kpto
kir
jwxY
kpty

Kpih KpwhI ] siqgur kw Bwxw iciq n AwvY AwpxY suAwie iPrwhI ] ikrpw kry jy AwpxI qw
nwnk sbid smwhI ]1] m 4 ] mnmuK mwieAw moih ivAwpy dUjY Bwie mnUAw iQ{ nwih ]
Anidnu jlq rhih idnu rwqI hamY Kpih Kpwih ] AMqir loBu mhw gubwrw iqn kY inkit n
koe jwih ] Aoie Awip duKI suKu kbhU n pwvih jnim mrih mir jwih ] nwnk bKis lE pRBu
swcw ij gur crnI icqu lwih ]2] paVI ] sMq Bgq prvwxu jo pRiB BwieAw ] sye ibcKx
jMq ijnI hir iDAwieAw ] AMmqu nwmu inDwnu Bojnu KwieAw ] sMq jnw kI DUir msqik

653

lwieAw ] nwnk BE punIq hir qIriQ nwieAw ]26] sloku m 4 ] gurmuiK AMqir sWiq hY
min qin nwim smwie ] nwmo icqvY nwmu pVY nwim rhY ilv lwie ] nwmu pdwrQu pwieAw icMqw
ge iblwie ] siqguir imilAY nwmu pjY iqsnw BuK sB jwie ] nwnk nwmy riqAw nwmo plY
pwie ]1] m 4 ] siqgur puriK ij mwirAw BRim BRimAw G{ Coif gieAw ] Aosu ipCY vjY PkVI
muhu kwlw AwgY BieAw ] Aosu Arlu brlu muhhu inklY inq JgU sutdw muAw ] ikAw hovY iksY hI
dY kIqY jW Duir ikrqu Aos dw Eho jyhw pieAw ] ijQY Aohu jwie iqQY Aohu JUTw kUV boly iksY n BwvY
] vyKhu Bwe vifAwe hir sMqhu suAwmI Apuny kI jYsw koe krY qYsw koe pwvY ] Ehu bRhm
bIcw{ hovY dir swcY Ago dy jnu nwnku AwiK suxwvY ]2] paVI ] guir scY bDw Qyhu rKvwly

guir idqy ] pUrn hoe Aws gur crxI mn rqy ] guir pwil byAMiq Avgux siB hqy ] guir

ApxI ikrpw Dwir Apxy kir ilqy ] nwnk sd bilhwr ijsu gur ky gux ieqy ]27]

slok m 1 ] qw kI rjwie lyiKAw pwie Ab ikAw kIjY pWfy ] hukmu hoAw hwslu qdy hoie

inbiVAw hFih jIA kmWdy ]1] m 2 ] nik nQ Ksm hQ ikrqu Dky dy ] jhw dwxy qhW

Kwxy
nwnkw
scu
hy
]2]
paVI
]
sBy
glw
Awip
Qwit
bhwlIAonu
]
Awpy
rcnu
rcwie
Awpy
hI

GwilAonu ] Awpy jMq apwie Awip pRiqpwilAonu ] dws rKy kMiT lwie ndir inhwilAonu ]
nwnk Bgqw sdw Andu Bwa dUjw jwilAonu ]28] sloku m 3 ] E mn hir jI iDAwie qU iek
min iek iciq Bwie ] hir kIAw sdw sdw vifAweAw dyie n pCoqwie ] ha hir kY sd
bilhwrxY ijqu syivAY suKu pwie ] nwnk gurmuiK imil rhY hamY sbid jlwie ]1] m 3 ]
Awpy syvw lwieAnu Awpy bKs kryie ] sBnw kw mw ipa Awip hY Awpy swr kryie ] nwnk
nwmu iDAwiein iqn inj Gir vwsu hY jugu jugu soBw hoie ]2] paVI ] qU krx kwrx smrQu

654

hih krqy mY quJ ibnu Av{ n koe ] quDu Awpy issit isrjIAw Awpy Puin goe ] sBu ieko sbdu
vrqdw jo kry su hoe ] vifAwe gurmuiK dyie pRBu hir pwvY soe ] gurmuiK nwnk AwrwiDAw
siB AwKhu Dnu Dnu Dnu gu{ soe ]29]1] suDu

rwgu soriT bwxI Bgq kbIr jI kI G{ 1


< siqgur pRswid ]
buq pUij pUij ihdU mUE qurk mUE is{ nwe ] Aoie ly jwry Aoie ly gwfy qyrI giq duhU n pwe ]
1] mn ry sMsw{ AMD ghyrw ] chu ids psirAo hY jm jyvrw ]1] rhwa ] kibq pVy piV
kibqw mUE kpV kydwrY jwe ] jtw Dwir Dwir jogI mUE qyrI giq ienih n pwe ]2] drbu
sMic sMic rwjy mUE gif ly kMcn BwrI ] byd pVy piV pMifq mUE }pu dyiK dyiK nwrI ]3] rwm

nwm ibnu sBY ibgUqy dyKhu inriK srIrw ] hir ky nwm ibnu ikin giq pwe kih apdysu kbIrw

]4]1] jb jrIAY qb hoie Bsm qnu rhY ikrm dl Kwe ] kwcI gwgir nI{ prqu hY ieAw

qn kI iehY bfwe ]1] kwhy BeAw iPrqO PUilAw PUilAw ] jb ds mws arD muK rhqw

so idnu kYsy BUilAw ]1] rhwa ] ija mDu mwKI iqa sToir rsu joir joir Dnu kIAw ] mrqI

bwr
ly
h
u
ly
h
u
krIAY
BU
q
u
rhn
ika
dIAw
]2]
dy
h
u
r
I
la
brI
nwir
sM
i
g
Be
AwgY
sjn
su
h
y
l
w

] mrGt la sBu logu kutMbu BieAo AwgY hsu Akylw ]3] khqu kbIr sunhu ry pRwnI pry kwl
gRs kUAw ] JUTI mwieAw Awpu bMDwieAw ija nlnI BRim sUAw ]4]2] byd purwn sBY mq
suin kY krI krm kI Awsw ] kwl gRsq sB log isAwny aiT pMifq pY cly inrwsw ]1] mn ry
sirAo n EkY kwjw ] BijAo n rGupiq rwjw ]1] rhwa ] bn KMf jwie jogu qpu kIno kMd mUlu
cuin KwieAw ] nwdI bydI sbdI monI jm ky ptY ilKwieAw ]2] Bgiq nwrdI irdY n Awe kwiC
kUiC qnu dInw ] rwg rwgnI ifMB hoie bYTw ain hir pih ikAw lInw ]3] pirAo kwlu sBY

655

jg pr mwih ilKy BRm igAwnI ] khu kbIr jn BE Kwlsy pRym Bgiq ijh jwnI ]4]3]
G{ 2 ] duie duie locn pyKw ] ha hir ibnu Aa{ n dyKw ] nYn rhy rMgu lwe ] Ab by gl
khnu n jwe ]1] hmrw Brmu gieAw Ba Bwgw ] jb rwm nwm icqu lwgw ]1] rhwa ] bwjIgr
fMk bjwe ] sB Klk qmwsy Awe ] bwjIgr sWgu skylw ] Apny rMg rvY Akylw ]2] kQnI
kih Brmu n jwe ] sB kiQ kiQ rhI lukwe ] jw ka gurmuiK Awip buJwe ] qw ky ihrdY rihAw
smwe ]3] gur ikMcq ikrpw kInI ] sBu qnu mnu dyh hir lInI ] kih kbIr rMig rwqw ]
imilAo jgjIvn dwqw ]4]4] jw ky ingm dUD ky Twtw ] smuMdu iblovn ka mwtw ] qw kI
hohu iblovnhwrI ] ika mytY go CwiC quhwrI ]1] cyrI qU rwmu n kris Bqwrw ] jgjIvn pRwn

ADwrw ]1] rhwa ] qyry glih qaku pg byrI ] qU Gr Gr rmeAY PyrI ] qU Ajhu n cyqis

cyrI ] qU jim bpurI hY hyrI ]2] pRB krn krwvnhwrI ] ikAw cyrI hwQ ibcwrI ] soe soe

jwgI ] ijqu lwe iqqu lwgI ]3] cyrI qY sumiq khW qy pwe ] jw qy BRm kI lIk imtwe ] su

rsu kbIrY jwinAw ] myro gur pRswid mnu mwinAw ]4]5] ijh bwJu n jIAw jwe ] ja imlY

q
Gwl
AGwe
]
sd
jIvnu
Blo
khWhI
]
mU
E
ibnu
jIvnu
nwhI
]1]
Ab
ikAw
kQIAY
igAwnu

bIcwrw ] inj inrKq gq ibahwrw ]1] rhwa ] Gis kuMkm cMdnu gwirAw ] ibnu nYnhu jgqu
inhwirAw ] pUiq ipqw ieku jwieAw ] ibnu Twhr ng{ bswieAw ]2] jwck jn dwqw pwieAw
] so dIAw n jwe KwieAw ] CoifAw jwie n mUkw ] Aarn pih jwnw cUkw ]3] jo jIvn mrnw
jwnY ] so pMc sYl suK mwnY ] kbIrY so Dnu pwieAw ] hir Bytq Awpu imtwieAw ]4]6] ikAw
pVIAY ikAw gunIAY ] ikAw byd purwnW sunIAY ] pVy suny ikAw hoe ] ja shj n imilAo soe
]1] hir kw nwmu n jpis gvwrw ] ikAw socih bwrM bwrw ]1] rhwa ] AMiDAwry dIpku chIAY

656

] iek bsqu Agocr lhIAY ] bsqu Agocr pwe ] Git dIpku rihAw smwe ]2] kih kbIr
Ab jwinAw ] jb jwinAw qa mnu mwinAw ] mn mwny logu n pqIjY ] n pqIjY qa ikAw kIjY
]3]7] HdY kptu muK igAwnI ] JUTy khw iblovis pwnI ]1] kWieAw mWjis kan gunW
] ja Gt BIqir hY mlnW ]1] rhwa ] lakI ATsiT qIrQ n@we ] karwpnu q n jwe
]2] kih kbIr bIcwrI ] Bv swg{ qwir murwrI ]3]8]

soriT
< siqgur pRswid ]
bhu prpMc kir pr Dnu ilAwvY ] suq dwrw pih Awin lutwvY ]1] mn myry BUly kptu n kIjY ]
AMiq inbyrw qyry jIA pih lIjY ]1] rhwa ] iCnu iCnu qnu CIjY jrw jnwvY ] qb qyrI Aok koe

pwnIAo n pwvY ]2] khqu kbI{ koe nhI qyrw ] ihrdY rwmu kI n jpih svyrw ]3]9] sMqhu

mn pvnY suKu binAw ] ikCu jogu prwpiq ginAw ] rhwa ] guir idKlwe morI ] ijqu imrg

pVq hY corI ] mUMid lIE drvwjy ] bwjIAly Anhd bwjy ]1] kuMB kmlu jil BirAw ] jlu

myitAw Bw kirAw ] khu kbIr jn jwinAw ] ja jwinAw qa mnu mwinAw ]2]10]

rwgu
soriT
]
BU
K
y
Bgiq
n
kIjY
]
Xh
mwlw
ApnI
lIjY
]
ha
mWga
sM
q
n
ry
n
w
]
mY
nwhI
iksI

kw dynw ]1] mwDo kYsI bnY qum sMgy ] Awip n dyhu q lyva mMgy ] rhwa ] duie syr mWga cUnw
] pwa GIa sMig lUnw ] AD sy{ mWga dwly ] mo ka dona vKq ijvwly ]2] Kwt mWga
capwe ] isrhwnw Avr qulwe ] pr ka mWga KINDw ] qyrI Bgiq krY jnu QIDw ]3] mY
nwhI kIqw lbo ] ieku nwa qyrw mY Pbo ] kih kbIr mnu mwinAw ] mnu mwinAw qa hir jwinAw
]4]11]

< siqgur pRswid ] jb dyKw qb gwvw ] qa


rwgu soriT bwxI Bgq nwmdy jI kI G{ 2

657

jn DIrju pwvw ]1] nwid smwielo ry siqgu{ Byitly dyvw ]1] rhwa ] jh iJil imil kw{
idsMqw ] qh Anhd sbd bjMqw ] joqI joiq smwnI ] mY gur prswdI jwnI ]2] rqn kml
koTrI ] cmkwr bIjul qhI ] nyrY nwhI dUir ] inj AwqmY rihAw BrpUir ]3] jh Anhq sUr
a^Xwrw ] qh dIpk jlY CMCwrw ] gur prswdI jwinAw ] jnu nwmw shj smwinAw ]4]1]
G{ 4 soriT ] pwV pVosix pUiC ly nwmw kw pih Cwin Cvwe ho ] qo pih dugxI mjUrI dYha
mo ka byFI dyhu bqwe ho ]1] rI bwe byFI dynu n jwe ] dyKu byFI rihAo smwe ] hmwrY byFI
pRwn ADwrw ]1] rhwa ] byFI pRIiq mjUrI mWgY ja ko Cwin CvwvY ho ] log kutMb sBhu qy
qorY qa Awpn byFI AwvY ho ]2] AYso byFI brin n swka sB AMqr sB TWe ho ] gUMgY mhw

AMmq rsu cwiKAw pUCy khnu n jwe ho ]3] byFI ky gux suin rI bwe jliD bWiD DR QwipAo

ho ] nwmy ky suAwmI sIA bhorI lk BBIKx AwipAo ho ]4]2] soriT G{ 3 ] AxmiVAw

mMdlu bwjY ] ibnu swvx Gnh{ gwjY ] bwdl ibnu brKw hoe ] ja qqu ibcwrY koe ]1]

mo ka imilAo rwmu snyhI ] ijh imilAY dyh sudyhI ]1] rhwa ] imil pwrs kMcnu hoieAw ]

mu
K
mnsw
rqnu
proieAw
]
inj
Bwa
BieAw
BR
m
u
Bwgw
]
gu
r
pU
C
y
mnu
pqIAwgw
]2]
jl

BIqir kuMB smwinAw ] sB rwmu Eku kir jwinAw ] gur cyly hY mnu mwinAw ] jn nwmY qqu
pCwinAw ]3]3]

rwgu soriT bwxI Bgq rivdws jI kI


< siqgur pRswid ]

jb hm hoqy qb qU nwhI Ab qUhI mY nwhI ] Anl Agm jYsy lhir mie AodiD jl

kyvl jl mWhI ]1] mwDvy ikAw khIAY BRmu AYsw ] jYsw mwnIAY hoie n qYsw ]1] rhwa ]
nrpiq Eku isMGwsin soieAw supny BieAw iBKwrI ] ACq rwj ibCurq duKu pwieAw so giq

658

Be hmwrI ]2] rwj BuieAMg pRsMg jYsy hih Ab kCu mrmu jnwieAw ] Aink ktk jYsy BUil
pry Ab khqy khnu n AwieAw ]3] srby Eku AnykY suAwmI sB Gt BuogvY soe ] kih rivdws
hwQ pY nyrY shjy hoie su hoe ]4]1] ja hm bWDy moh Pws hm pRym bDin qum bwDy ] Apny
CUtn ko jqnu krhu hm CUty qum AwrwDy ]1] mwDvy jwnq hhu jYsI qYsI ] Ab khw krhugy
AYsI ]1] rhwa ] mInu pkir PWikAo A{ kwitAo rWiD kIAo bhu bwnI ] KMf KMf kir Bojnu
kIno q n ibsirAo pwnI ]2] Awpn bwpY nwhI iksI ko Bwvn ko hir rwjw ] moh ptl sBu
jgqu ibAwipAo Bgq nhI sMqwpw ]3] kih rivdws Bgiq iek bwFI Ab ieh kw isa
khIAY ] jw kwrin hm qum AwrwDy so duKu AjhU shIAY ]4]2] dulB jnmu pun Pl pwieAo

ibrQw jwq AibbykY ] rwjy ieMd smsir gh Awsn ibnu hir Bgiq khhu ikh lyKY ]1] n

bIcwirAo rwjw rwm ko rsu ] ijh rs Anrs bIsir jwhI ]1] rhwa ] jwin Ajwn BE hm

bwvr soc Asoc idvs jwhI ] ieMdI sbl inbl ibbyk buiD prmwrQ prvys nhI ]2]

khIAq Awn AcrIAq An kCu smJ n prY Apr mwieAw ] kih rivdws adws dws miq

prhir
kopu
krhu
jIA
dieAw
]3]3]
su
K
swg{
su
r
qr
icM
q
wmin
kwmDy
n
u
bis
jw
ky
]
cwir

pdwrQ Ast dsw isiD nv iniD kr ql qw ky ]1] hir hir hir n jpih rsnw ] Avr sB
iqAwig bcn rcnw ]1] rhwa ] nwnw iKAwn purwn byd ibiD caqIs AKr mWhI ] ibAws
ibcwir kihAo prmwrQu rwm nwm sir nwhI ]2] shj smwiD apwiD rhq Puin bfY Bwig
ilv lwgI ] kih rivdws pRgwsu irdY Dir jnm mrn BY BwgI ]3]4] ja qum igirvr
qa hm morw ] ja qum cMd qa hm BE hY ckorw ]1] mwDvy qum n qorhu qa hm nhI
qorih ] qum isa qoir kvn isa jorih ]1] rhwa ] ja qum dIvrw qa hm bwqI ] ja

659

qum qIrQ qa hm jwqI ]2] swcI pRIiq hm qum isa jorI ] qum isa joir Avr sMig qorI ]3]
jh jh jwa qhw qyrI syvw ] qum so Twku{ Aa{ n dyvw ]4] qumry Bjn ktih jm PWsw ]
Bgiq hyq gwvY rivdwsw ]5]5] jl kI BIiq pvn kw QMBw rkq buMd kw gwrw ] hwf mws
nwVI ko ipMj{ pMKI bsY ibcwrw ]1] pRwnI ikAw myrw ikAw qyrw ] jYsy qrvr pMiK bsyrw ]1]
rhwa ] rwKhu kMD aswrhu nIvW ] swFy qIin hwQ qyrI sIvW ]2] bMky bwl pwg isir fyrI ]
iehu qnu hoiego Bsm kI FyrI ]3] cy mMdr suMdr nwrI ] rwm nwm ibnu bwjI hwrI ]4] myrI
jwiq kmInI pWiq kmInI AoCw jnmu hmwrw ] qum srnwgiq rwjw rwm cMd kih rivdws cmwrw
]5]6] cmrtw gWiT n jne ] logu gTwvY pnhI ]1] rhwa ] Awr nhI ijh qopa ] nhI

rWbI Twa ropa ]1] logu gMiT gMiT Krw ibgUcw ] ha ibnu gWTy jwie phUcw ]2] rivdwsu

jpY rwm nwmw ] moih jm isa nwhI kwmw ]3]7]

rwgu soriT bwxI Bgq BIKn kI


< siqgur pRswid ]

nYnhu nI{ bhY qnu KInw BE kys duD vwnI ] }Dw kMTu sbdu nhI acrY Ab ikAw krih prwnI

]1]
rwm
rwie
hoih
bY
d
bnvwrI
]
Apny
sM
q
h
ly
h
u
abwrI
]1]
rhwa
]
mwQy
pIr
srIir

jlin hY krk kryjy mwhI ] AYsI bydn apij KrI Be vw kw AaKDu nwhI ]2] hir kw nwmu
AMmq jlu inrmlu iehu AaKDu jig swrw ] gur prswid khY jnu BIKnu pwva moK duAwrw
]3]1] AYsw nwmu rqnu inrmolku puMin pdwrQu pwieAw ] Aink jqn kir ihrdY rwiKAw
rqnu n CpY CpwieAw ]1] hir gun khqy khnu n jwe ] jYsy gUMgy kI imiTAwe ]1]
rhwa ] rsnw rmq sunq suKu sRvnw icq cyqy suKu hoe ] khu BIKn duie nYn sMqoKy jh dyKW
qh soe ]2]2]

660

DnwsrI mhlw 1 G{ 1 capdy

jIa frqu hY Awpxw kY isa krI pukwr ] dUK ivswrxu syivAw sdw sdw dwqw{ ]1] swihbu

myrw nIq nvw sdw sdw dwqw{ ]1] rhwa ] Anidnu swihbu syvIAY AMiq CfwE soie ] suix

suix myrI kwmxI pwir aqwrw hoie ]2] dieAwl qyrY nwim qrw ] sd kurbwxY jwa ]1]

rhwa ] srbM swcw Eku hY dUjw nwhI koie ] qw kI syvw so kry jw ka ndir kry ]3] quDu

bwJu ipAwry kyv rhw ] sw vifAwe dyih ijqu nwim qyry lwig rhW ] dUjw nwhI koie ijsu AwgY

ipAwry
jwie
khw
]1]
rhwa
]
sy
v
I
swihbu
Awpxw
Av{
n
jwcM
a
koie
]
nwnku
qw
kw
dwsu

hY
ibM
d
ibM
d
cu
K
cu
K
hoie
]4]
swihb
qy
r
y
nwm
ivthu
ibM
d
ibM
d
cu
K
cu
K
hoie
]1]
rhwa

]4]1] DnwsrI mhlw 1 ] hm AwdmI hW iek dmI muhliq muhqu n jwxw ] nwnku ibnvY iqsY
sryvhu jw ky jIA prwxw ]1] AMDy jIvnw vIcwir dyiK kyqy ky idnw ]1] rhwa ] swsu mwsu
sBu jIa qumwrw qU mY Krw ipAwrw ] nwnku swie{ Ev khqu hY scy prvdgwrw ]2] jy qU iksY
n dyhI myry swihbw ikAw ko kFY ghxw ] nwnku ibnvY so ikCu pweAY purib ilKy kw lhxw
]3] nwmu Ksm kw iciq n kIAw kptI kptu kmwxw ] jm duAwir jw pkiV clwieAw qw

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

661

cldw pCuqwxw ]4] jb lgu dunIAw rhIAY nwnk ikCu suxIAY ikCu khIAY ] Bwil rhy hm
rhxu n pwieAw jIviqAw mir rhIAY ]5]2]

DnwsrI mhlw 1 G{ dUjw


< siqgur pRswid ]
ika ismrI isvirAw nhI jwie ] qpY ihAwa jIAVw ibllwie ] isrij svwry swcw soie ]
iqsu ivsirAY cMgw ika hoie ]1] ihkmiq hukim n pwieAw jwie ] ika kir swic imla myrI
mwie ]1] rhwa ] vK{ nwmu dyKx koe jwie ] nw ko cwKY nw ko Kwie ] loik pqIxY nw piq
hoie ] qw piq rhY rwKY jw soie ]2] jh dyKw qh rihAw smwie ] quDu ibnu dUjI nwhI jwie ]
jy ko kry kIqY ikAw hoie ] ijs no bKsy swcw soie ]3] huix aiT clxw muhiq ik qwil ]

ikAw muhu dysw gux nhI nwil ] jYsI ndir kry qYsw hoie ] ivxu ndrI nwnk nhI koie

]4]1]3] DnwsrI mhlw 1 ] ndir kry qw ismirAw jwie ] Awqmw dvY rhY ilv lwie ]

Awqmw prwqmw Eko krY ] AMqr kI duibDw AMqir mrY ]1] gur prswdI pwieAw jwie ] hir

isa icqu lwgY iPir kwlu n Kwie ]1] rhwa ] sic ismirAY hovY prgwsu ] qw qy ibiKAw mih

rhY
adwsu
]
siqgu
r
kI
AY
s
I
vifAwe
]
pu

kl
ivcy
giq
pwe
]2]
AY
s
I
sy
v
ku
sy
v
w
krY
]

ijs kw jIa iqsu AwgY DrY ] swihb BwvY so prvwxu ] so syvku drgh pwvY mwxu ]3] siqgur
kI mUriq ihrdY vswE ] jo ieCY soe Plu pwE ] swcw swihbu ikrpw krY ] so syvku jm qy kYsw
frY ]4] Bniq nwnku kry vIcw{ ] swcI bwxI isa Dry ipAw{ ] qw ko pwvY moK duAw{ ] jpu
qpu sBu iehu sbdu hY sw{ ]5]2]4] DnwsrI mhlw 1 ] jIa qpqu hY bwro bwr ] qip qip
KpY bhuqu bykwr ] jY qin bwxI ivsir jwie ] ija pkw rogI ivllwie ]1] bhuqw bolxu
JKxu hoie ] ivxu boly jwxY sBu soie ]1] rhwa ] ijin kn kIqy AKI nwku ] ijin ijhvw

662

idqI boly qwqu ] ijin mnu rwiKAw AgnI pwie ] vwjY pvxu AwKY sB jwie ]2] jyqw mohu prIiq
suAwd ] sBw kwlK dwgw dwg ] dwg dos muih cilAw lwie ] drgh bYsx nwhI jwie ]3]
krim imlY AwKxu qyrw nwa ] ijqu lig qrxw ho{ nhI Qwa ] jy ko fUbY iPir hovY swr ] nwnk
swcw srb dwqwr ]4]3]5] DnwsrI mhlw 1 ] co{ slwhy cIqu n BIjY ] jy bdI kry qw qsU
n CIjY ] cor kI hwmw Bry n koie ] co{ kIAw cMgw ika hoie ]1] suix mn AMDy kuqy kUiVAwr ]
ibnu boly bUJIAY sicAwr ]1] rhwa ] co{ suAwila co{ isAwxw ] Koty kw mulu Eku dugwxw ]
jy swiQ rKIAY dIjY rlwie ] jw prKIAY Kotw hoie jwie ]2] jYsw kry su qYsw pwvY ] Awip
bIij Awpy hI KwvY ] jy vifAweAw Awpy Kwie ] jyhI suriq qyhY rwih jwie ]3] jy sa kUVIAw

kUV kbwV ] BwvY sBu AwKa sMsw{ ] quDu BwvY ADI prvwxu ] nwnk jwxY jwxu sujwxu

]4]4]6] DnwsrI mhlw 1 ] kwieAw kwgdu mnu prvwxw ] isr ky lyK n pVY ieAwxw ]

drgh GVIAih qIny lyK ] Kotw kwim n AwvY vyKu ]1] nwnk jy ivic {pw hoie ] Krw Krw

AwKY sBu koie ]1] rhwa ] kwdI kUV boil mlu Kwie ] bRwhmxu nwvY jIAw Gwie ] jogI jugiq

n
jwxY
AM
D
u
]
qIny
AojwVy
kw
bM
D
u
]2]
so
jogI
jo
ju
g
iq
pCwxY
]
gu
r
prswdI
Eko
jwxY
]
kwjI

so jo altI krY ] gur prswdI jIvqu mrY ] so bRwhmxu jo bRhmu bIcwrY ] Awip qrY sgly kul
qwrY ]3] dwnsbMdu soe idil DovY ] muslmwxu soe mlu KovY ] piVAw bUJY so prvwxu ] ijsu
isir drgh kw nIswxu ]4]5]7]

DnwsrI mhlw 1 G{ 3
< siqgur pRswid ]

kwlu nwhI jogu nwhI nwhI sq kw Fbu ] Qwnst jg Birst hoE fUbqw iev jgu ]1] kl mih
rwm nwmu sw{ ] AKI q mItih nwk pkVih Tgx ka sMsw{ ]1] rhwa ] AWt syqI nwku

663

pkVih sUJqy iqin loA ] mgr pwCY kCu n sUJY Ehu pdmu AloA ]2] KIAw q Drmu CoifAw
mlyC BwiKAw ghI ] ssit sB iek vrn hoe Drm kI giq rhI ]3] Ast swj swij
purwx soDih krih byd AiBAwsu ] ibnu nwm hir ky mukiq nwhI khY nwnku dwsu ]4]1]6]8]

DnwsrI mhlw 1 AwrqI


< siqgur pRswid ]
ggn mY Qwlu riv cMdu dIpk bny qwirkw mMfl jnk moqI ] DUpu mlAwnlo pvxu cvro kry
sgl bnrwie PUlq joqI ]1] kYsI AwrqI hoie Bv KMfnw qyrI AwrqI ] Anhqw sbd vwjMq
ByrI ]1] rhwa ] shs qv nYn nn nYn hY qoih ka shs mUriq nnw Ek qohI ] shs pd

ibml nn Ek pd gMD ibnu shs qv gMD iev clq mohI ]2] sB mih joiq joiq hY soie ]

iqs kY cwnix sB mih cwnxu hoie ] gur swKI joiq prgtu hoie ] jo iqsu BwvY su AwrqI hoie

]3] hir crx kml mkrMd loiBq mno Anidno moih AwhI ipAwsw ] pw jlu dyih nwnk

swirMg ka hoie jw qy qyrY nwim vwsw ]4]1]7]9]

DnwsrI
mhlw
3
G{
2
capdy
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

iehu Dnu AKutu n inKutY n jwie ] pUrY siqguir dIAw idKwie ] Apuny siqgur ka sd bil jwe
] gur ikrpw qy hir mMin vswe ]1] sy DnvMq hir nwim ilv lwie ] guir pUrY hir Dnu
prgwisAw hir ikrpw qy vsY min Awie ] rhwa ] Avgux kwit gux irdY smwie ] pUry gur kY
shij suBwie ] pUry gur kI swcI bwxI ] suK mn AMqir shij smwxI ]2] Eku Acrju jn
dyKhu Bwe ] duibDw mwir hir mMin vswe ] nwmu Amolku n pwieAw jwie ] gur prswid vsY
min Awie ]3] sB mih vsY pRBu Eko soie ] gurmqI Git prgtu hoie ] shjy ijin pRBu jwix

664

pCwixAw ] nwnk nwmu imlY mnu mwinAw ]4]1] DnwsrI mhlw 3 ] hir nwmu Dnu inrmlu
Aiq Apwrw ] gur kY sbid Bry BMfwrw ] nwm Dn ibnu hor sB ibKu jwxu ] mwieAw moih jlY
AiBmwnu ]1] gurmuiK hir rsu cwKY koie ] iqsu sdw Andu hovY idnu rwqI pUrY Bwig prwpiq
hoie ] rhwa ] sbdu dIpku vrqY iqhu loie ] jo cwKY so inrmlu hoie ] inrml nwim hamY mlu
Doie ] swcI Bgiq sdw suKu hoie ]2] ijin hir rsu cwiKAw so hir jnu logu ] iqsu sdw hrKu
nwhI kdy sogu ] Awip mukqu Avrw mukqu krwvY ] hir nwmu jpY hir qy suKu pwvY ]3] ibnu
siqgur sB mue ibllwie ] Anidnu dwJih swiq n pwie ] siqgu{ imlY sBu qsn buJwE ]
nwnk nwim sWiq suKu pwE ]4]2] DnwsrI mhlw 3 ] sdw Dnu AMqir nwmu smwly ] jIA jMq

ijnih pRiqpwly ] mukiq pdwrQu iqn ka pwE ] hir kY nwim rqy ilv lwE ]1] gur syvw qy

hir nwmu Dnu pwvY ] AMqir prgwsu hir nwmu iDAwvY ] rhwa ] iehu hir rMgu gUVw Dn ipr hoie ]

sWiq sIgw{ rwvy pRBu soie ] hamY ivic pRBu koie n pwE ] mUlhu Bulw jnmu gvwE ]2] gur qy

swiq shj suKu bwxI ] syvw swcI nwim smwxI ] sbid imlY pRIqmu sdw iDAwE ] swc nwim

vifAwe
pwE
]3]
Awpy
krqw
ju
i
g
ju
i
g
soie
]
ndir
kry
my
l
wvw
hoie
]
gu
r
bwxI
qy
hir
mM
i
n

vswE ] nwnk swic rqy pRiB Awip imlwE ]4]3] DnwsrI mhlw 3 qIjw ] jgu mYlw mYlo hoie
jwie ] AwvY jwie dUjY loBwie ] dUjY Bwie sB prj ivgoe ] mnmuiK cotw Kwie ApunI piq Koe
]1] gur syvw qy jnu inrmlu hoie ] AMqir nwmu vsY piq qm hoie ] rhwa ] gurmuiK abry
hir srxwe ] rwm nwim rwqy Bgiq Vwe ] Bgiq kry jnu vifAwe pwE ] swic rqy suK
shij smwE ]2] swcy kw gwhku ivrlw ko jwxu ] gur kY sbid Awpu pCwxu ] swcI rwis swcw
vwpw{ ] so Dnu purKu ijsu nwim ipAw{ ]3] iqin pRiB swcY ieik sic lwE ] qm bwxI sbdu

665

suxwE ] pRB swcy kI swcI kwr ] nwnk nwim svwrxhwr ]4]4] DnwsrI mhlw 3 ] jo hir
syvih iqn bil jwa ] iqn ihrdY swcu scw muiK nwa ] swco swcu smwilhu duKu jwie ] swcY
sbid vsY min Awie ]1] gurbwxI suix mYlu gvwE ] shjy hir nwmu mMin vswE ]1] rhwa ]
kUV kusqu qsnw Agin buJwE ] AMqir sWiq shij suKu pwE ] gur kY BwxY clY qw Awpu jwie ]
swcu mhlu pwE hir gux gwie ]2] n sbdu bUJY n jwxY bwxI ] mnmuiK AMDy duiK ivhwxI ]
siqgu{ Byty qw suKu pwE ] hamY ivchu Twik rhwE ]3] iks no khIAY dwqw ieku soie ]
ikrpw kry sbid imlwvw hoie ] imil pRIqm swcy gux gwvw ] nwnk swcy swcw Bwvw ]4]5]
DnwsrI mhlw 3 ] mnu mrY Dwqu mir jwie ] ibnu mn mUE kYsy hir pwie ] iehu mnu mrY dw}

jwxY koie ] mnu sbid mrY bUJY jnu soie ]1] ijs no bKsy hir dy vifAwe ] gur prswid vsY

min Awe ] rhwa ] gurmuiK krxI kwr kmwvY ] qw iesu mn kI soJI pwvY ] mnu mY mqu mYgl

imkdwrw ] gu{ AMksu mwir jIvwlxhwrw ]2] mnu AswDu swDY jnu koe ] Ac{ crY qw inrmlu

hoe ] gurmuiK iehu mnu lieAw svwir ] hamY ivchu qjY ivkwr ]3] jo Duir riKAnu myil

imlwie
]
kdy
n
ivCu
V
ih
sbid
smwie
]
AwpxI
klw
Awpy
pR
B
u
jwxY
]
nwnk
gu
r
mu
i
K
nwmu

pCwxY ]4]6] DnwsrI mhlw 3 ] kwcw Dnu sMcih mUrK gwvwr ] mnmuK BUly AMD gwvwr ]
ibiKAw kY Din sdw duKu hoie ] nw swiQ jwie n prwpiq hoie ]1] swcw Dnu gurmqI pwE ]
kwcw Dnu Puin AwvY jwE ] rhwa ] mnmuiK BUly siB mrih gvwr ] Bvjil fUby n arvwir n
pwir ] siqgu{ Byty pUrY Bwig ] swic rqy Aihinis bYrwig ]2] chu jug mih AMmqu swcI
bwxI ] pUrY Bwig hir nwim smwxI ] isD swiDk qrsih siB loie ] pUrY Bwig prwpiq hoie
]3] sBu ikCu swcw swcw hY soie ] qm bRhmu pCwxY koie ] scu swcw scu Awip VwE ]

666

nwnk Awpy vyKY Awpy sic lwE ]4]7] DnwsrI mhlw 3 ] nwvY kI kImiq imiq khI n jwie ]
sy jn Dnu ijn iek nwim ilv lwie ] gurmiq swcI swcw vIcw{ ] Awpy bKsy dy vIcw{ ]1]
hir nwmu Acrju pRBu Awip suxwE ] klI kwl ivic gurmuiK pwE ]1] rhwa ] hm mUrK mUrK
mn mwih ] hamY ivic sB kwr kmwih ] gur prswdI hamY jwie ] Awpy bKsy lE imlwie
]2] ibiKAw kw Dnu bhuqu AiBmwnu ] Ahkwir fUbY n pwvY mwnu ] Awpu Coif sdw suKu hoe ]
gurmiq swlwhI scu soe ]3] Awpy swjy krqw soie ] iqsu ibnu dUjw Av{ n koie ] ijsu sic
lwE soe lwgY ] nwnk nwim sdw suKu AwgY ]4]8]

rwgu DnwisrI mhlw 3 G{ 4


< siqgur pRswid ]

hm BIKk ByKwrI qyry qU inj piq hY dwqw ] hohu dYAwl nwmu dyhu mMgq jn kMa sdw rha

rMig rwqw ]1] ha bilhwrY jwa swcy qyry nwm ivthu ] krx kwrx sBnw kw Eko Av{ n

dUjw koe ]1] rhwa ] bhuqy Pyr pE ikrpn ka Ab ikCu ikrpw kIjY ] hohu dieAwl drsnu

dyhu Apunw AYsI bKs krIjY ]2] Bniq nwnk Brm pt KUl@y gur prswdI jwinAw ] swcI

ilv
lwgI
hY
BIqir
siqgu
r
isa
mnu
mwinAw
]3]1]9]

DnwsrI mhlw 4 G{ 1 capdy


< siqgur pRswid ]

jo
hir
sy
v
ih
sM
q
Bgq
iqn
ky
siB
pwp
invwrI
]
hm
pir
ikrpw
kir
su
A
wmI
rKu
sM
g
iq

qum ju ipAwrI ]1] hir gux kih n ska bnvwrI ] hm pwpI pwQr nIir fubq kir ikrpw
pwKx hm qwrI ] rhwa ] jnm jnm ky lwgy ibKu morcw lig sMgiq swD svwrI ] ija
kMcnu bYsMqir qwieAo mlu kwtI kitq aqwrI ]2] hir hir jpnu jpa idnu rwqI jip
hir hir hir air DwrI ] hir hir hir AaKDu jig pUrw jip hir hir hamY mwrI ]3]

667

hir hir Agm AgwiD boiD AprMpr purK ApwrI ] jn ka pw krhu jgjIvn jn nwnk
pYj svwrI ]4]1] DnwsrI mhlw 4 ] hir ky sMq jnw hir jipAo iqn kw dUKu Brmu Ba BwgI
] ApnI syvw Awip krwe gurmiq AMqir jwgI ]1] hir kY nwim rqw bYrwgI ] hir hir kQw
suxI min Bwe gurmiq hir ilv lwgI ]1] rhwa ] sMq jnw kI jwiq hir suAwmI qum@ Twkur
hm sWgI ] jYsI miq dyvhu hir suAwmI hm qYsy bulg bulwgI ]2] ikAw hm ikrm nwn@ ink
kIry qum@ vf purK vfwgI ] qum@rI giq imiq kih n skh pRB hm ika kir imlh ABwgI ]3
] hir pRB suAwmI ikrpw Dwrhu hm hir hir syvw lwgI ] nwnk dwsin dwsu krhu pRB hm hir
kQw kQwgI ]4]2] DnwsrI mhlw 4 ] hir kw sMqu sqgu{ sq purKw jo bolY hir hir bwnI

] jo jo khY suxY so mukqw hm iqs kY sd kurbwnI ]1] hir ky sMq sunhu jsu kwnI ] hir hir

kQw sunhu iek inmK pl siB iklivK pwp lih jwnI ]1] rhwa ] AYsw sMqu swDu ijn

pwieAw qy vf purK vfwnI ] iqn kI DUir mMgh pRB suAwmI hm hir loc lucwnI ]2] hir hir

sPilAo ibrKu pRB suAwmI ijn jipAo sy qpqwnI ] hir hir AMmqu pI qpqwsy sB lwQI BUK

Bu
K
wnI
]3]
ijn
ky
vfy
Bwg
vf
cy
iqn
hir
jipAo
jpwnI
]
iqn
hir
sM
g
iq
my
i
l
pR
B

suAwmI jn nwnk dws dswnI ]4]3] DnwsrI mhlw 4 ] hm AMDuly AMD ibKY ibKu rwqy
ika cwlh gur cwlI ] sqgu{ dieAw kry suKdwqw hm lwvY Awpn pwlI ]1] gurisK mIq
clhu gur cwlI ] jo gu{ khY soe Bl mwnhu hir hir kQw inrwlI ]1] rhwa ] hir ky sMq
suxhu jn Bwe gu{ syivhu byig bygwlI ] sqgu{ syiv Krcu hir bwDhu mq jwxhu Awju ik kwl@I
]2] hir ky sMq jphu hir jpxw hir sMqu clY hir nwlI ] ijn hir jipAw sy hir hoE hir
imilAw kyl kylwlI ]3] hir hir jpnu jip loc luocwnI hir ikrpw kir bnvwlI ] jn

668

nwnk sMgiq swD hir mylhu hm swD jnw pg rwlI ]4]4] DnwsrI mhlw 4 ] hir hir
bUMd BE hir suAwmI hm cwqk ibll ibllwqI ] hir hir pw krhu pRB ApnI muiK dyvhu
hir inmKwqI ]1] hir ibnu rih n ska iek rwqI ] ija ibnu AmlY AmlI mir jwe hY
iqa hir ibnu hm mir jwqI ] rhwa ] qum hir srvr Aiq Agwh hm lih n skih AMqu mwqI
] qU prY prY AprMp{ suAwmI imiq jwnhu Awpn gwqI ]2] hir ky sMq jnw hir jipAo gur
rMig clUlY rwqI ] hir hir Bgiq bnI Aiq soBw hir jipAo qm pwqI ]3] Awpy Twku{ Awpy
syvku Awip bnwvY BwqI ] nwnku jnu qumrI srxwe hir rwKhu lwj BgwqI ]4]5] DnwsrI
mhlw 4 ] kiljug kw Drmu khhu qum Bwe ikv CUth hm CutkwkI ] hir hir jpu byVI hir

qulhw hir jipAo qrY qrwkI ]1] hir jI lwj rKhu hir jn kI ] hir hir jpnu jpwvhu

Apnw hm mwgI Bgiq iekwkI ] rhwa ] hir ky syvk sy hir ipAwry ijn jipAo hir bcnwkI

] lyKw ic gupiq jo iliKAw sB CUtI jm kI bwkI ]2] hir ky sMq jipAo min hir hir lig

sMgiq swD jnw kI ] idnIA{ sU{ qsnw Agin buJwnI isv cirAo cMdu cMdwkI ]3] qum vf

pu
r
K
vf
Agm
Agocr
qu
m
Awpy
Awip
ApwkI
]
jn
nwnk
ka
pR
B
ikrpw
kIjY
kir
dwsin

dws dswkI ]4]6]

DnwsrI
mhlw
4
G{
5
du
p
dy
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

ar Dwir bIcwir murwir rmo rmu mnmohn nwmu jpIny ] Astu Agoc{ AprMpr suAwmI guir
pUrY pRgt kir dIny ]1] rwm pwrs cMdn hm kwst lost ] hir sMig hrI sqsMgu BE hir
kMcnu cMdnu kIny ]1] rhwa ] nv iCA Ktu bolih muK Awgr myrw hir pRBu iev n pqIny ]
jn nwnk hir ihrdY sd iDAwvhu iea hir pRBu myrw BIny ]2]1]7] DnwsrI mhlw 4 ]

669

gun khu hir lhu kir syvw siqgur iev hir hir nwmu iDAwe ] hir drgh Bwvih iPir jnim
n Awvih hir hir hir joiq smwe ]1] jip mn nwmu hrI hoih srb suKI ] hir jsu c
sBnw qy pir hir hir hir syiv Cfwe ] rhwa ] hir pw iniD kInI guir Bgiq hir dInI
qb hir isa pRIiq bin Awe ] bhu icMq ivswrI hir nwmu air DwrI nwnk hir BE hY sKwe
]2]2]8] DnwsrI mhlw 4 ] hir pV hir ilKu hir jip hir gwa hir Bajlu pwir
aqwrI ] min bcin irdY iDAwie hir hoie sMqustu iev Bxu hir nwmu murwrI ]1] min jpIAY
hir jgdIs ] imil sMgiq swDU mIq ] sdw Andu hovY idnu rwqI hir kIriq kir bnvwrI ]
rhwa ] hir hir krI sit qb BieAo min admu hir hir nwmu jipAo giq Be hmwrI ] jn

nwnk kI piq rwKu myry suAwmI hir Awie pirAo hY srix qumwrI ]2]3]9] DnwsrI mhlw 4 ]

carwsIh isD buD qyqIs koit muin jn siB cwhih hir jIa qyro nwa ] gur pRswid ko ivrlw

pwvY ijn ka illwit iliKAw Duir Bwa ]1] jip mn rwmY nwmu hir jsu qm kwm ] jo gwvih

suxih qyrw jsu suAwmI ha iqn kY sd bilhwrY jwa ] rhwa ] srxwgiq pRiqpwlk hir suAwmI

jo
qu
m
dy
h
u
soe
ha
pwa
]
dIn
dieAwl
pw
kir
dIjY
nwnk
hir
ismrx
kw
hY
cwa

]2]4]10] DnwsrI mhlw 4 ] syvk isK pUjx siB Awvih siB gwvih hir hir qm
bwnI ] gwivAw suixAw iqn kw hir Qwie pwvY ijn siqgur kI AwigAw siq siq kir mwnI
]1] bolhu Bwe hir kIriq hir Bvjl qIriQ ] hir dir iqn kI qm bwq hY sMqhu hir
kQw ijn jnhu jwnI ] rhwa ] Awpy gu{ cylw hY Awpy Awpy hir pRBu coj ivfwnI ] jn nwnk
Awip imlwE soe hir imlsI Avr sB iqAwig Aohw hir BwnI ]2]5]11] DnwsrI
mhlw 4 ] ieCw pUrku srb suKdwqw hir jw kY vis hY kwmDynw ] so AYsw hir iDAweAY myry

670

jIAVy qw srb suK pwvih myry mnw ]1] jip mn siq nwmu sdw siq nwmu ] hliq pliq
muK jl hoe hY inq iDAweAY hir purKu inrMjnw ] rhwa ] jh hir ismrnu BieAw qh
apwiD gqu kInI vfBwgI hir jpnw ] jn nwnk ka guir ieh miq dInI jip hir Bvjlu
qrnw ]2]6]12] DnwsrI mhlw 4 ] myry swhw mY hir drsn suKu hoie ] hmrI bydin qU
jwnqw swhw Av{ ikAw jwnY koie ] rhwa ] swcw swihbu scu qU myry swhw qyrw kIAw scu sBu
hoie ] JUTw iks ka AwKIAY swhw dUjw nwhI koie ]1] sBnw ivic qU vrqdw swhw siB quJih
iDAwvih idnu rwiq ] siB quJ hI Qwvhu mMgdy myry swhw qU sBnw krih iek dwiq ]2] sBu ko
quJ hI ivic hY myry swhw quJ qy bwhir koe nwih ] siB jIA qyry qU sBs dw myry swhw siB quJ hI

mwih smwih ]3] sBnw kI qU Aws hY myry ipAwry siB quJih iDAwvih myry swh ] ija BwvY

iqa rKu qU myry ipAwry scu nwnk ky pwiqswh ]4]7]13]

DnwsrI mhlw 5 G{ 1 capdy


< siqgur pRswid ]

Bv KMfn duK BMjn swmI Bgiq vCl inrMkwry ] koit prwD imty iKn BIqir jW gurmuiK nwmu

smwry
]1]
my
r
w
mnu
lwgw
hY
rwm
ipAwry
]
dIn
dieAwil
krI
pR
i
B
ikrpw
vis
kIny
pM
c
dU
q
wry

]1] rhwa ] qyrw Qwnu suhwvw }pu suhwvw qyry Bgq sohih drbwry ] srb jIAw ky dwqy suAwmI
kir ikrpw lyhu abwry ]2] qyrw vrnu n jwpY }pu n lKIAY qyrI kudriq kanu bIcwry ] jil
Qil mhIAil rivAw sRb Twe Agm }p igrDwry ]3] kIriq krih sgl jn qyrI qU AibnwsI
purKu murwry ] ija BwvY iqa rwKhu suAwmI jn nwnk srin duAwry ]4]1] DnwsrI mhlw 5 ]
ibnu jl pRwn qjy hY mInw ijin jl isa hyqu bFwieAo ] kml hyiq ibnisAo hY Bvrw ain
mwrgu inkis n pwieAo ]1] Ab mn Eks isa mohu kInw ] mrY n jwvY sd hI sMgy siqgur

671

sbdI cInw ]1] rhwa ] kwm hyiq kuMc{ lY PWikAo Aohu pr vis BieAo ibcwrw ] nwd hyiq
is{ fwirAo kurMkw as hI hyq ibdwrw ]2] dyiK kutMbu loiB moihAo pRwnI mwieAw ka lptwnw ]
Aiq ricAo kir lIno Apunw ain Coif srwpr jwnw ]3] ibnu goibMd Avr sMig nyhw Aohu
jwxhu sdw duhylw ] khu nwnk gur iehY buJwieAo pRIiq pRBU sd kylw ]4]2] DnwsrI m 5 ]
kir ikrpw dIAo moih nwmw bMDn qy CutkwE ] mn qy ibsirAo sglo DMDw gur kI crxI lwE
]1] swDsMig icMq ibrwnI CwfI ] AhbuiD moh mn bwsn dy kir gfhw gwfI ]1] rhwa ]
nw ko myrw dusmnu rihAw nw hm iks ky bYrwe ] bRhmu psw{ pswirAo BIqir siqgur qy soJI
pwe ]2] sBu ko mIqu hm Awpn kInw hm sBnw ky swjn ] dUir prwieAo mn kw ibrhw qw

mylu kIAo myrY rwjn ]3] ibnisAo FITw AMmqu vUTw sbdu lgo gur mITw ] jil Qil mhIAil

srb invwsI nwnk rmeAw fITw ]4]3] DnwsrI m 5 ] jb qy drsn Byty swDU Bly idns

Aoie AwE ] mhw Andu sdw kir kIrqnu purK ibDwqw pwE ]1] Ab moih rwm jso min

gwieAo ] BieAo pRgwsu sdw suKu mn mih siqgu{ pUrw pwieAo ]1] rhwa ] gux inDwnu ird

BIqir
visAw
qw
dU
K
u
Brm
Ba
Bwgw
]
Be
prwpiq
vsqu
Agocr
rwm
nwim
rM
g
u
lwgw
]2]

icMq AicMqw soc Asocw sogu loBu mohu Qwkw ] hamY rog imty ikrpw qy jm qy BE ibbwkw ]3]
gur kI thl gu} kI syvw gur kI AwigAw BwxI ] khu nwnk ijin jm qy kwFy iqsu gur kY
kurbwxI ]4]4] DnwsrI mhlw 5 ] ijs kw qnu mnu Dnu sBu iqs kw soe suGV sujwnI ]
iqn hI suixAw duKu suKu myrw qa ibiD nIkI KtwnI ]1] jIA kI EkY hI pih mwnI ] Avir
jqn kir rhy bhuqyry iqn iqlu nhI kImiq jwnI ] rhwa ] AMmq nwmu inrmolku hIrw guir
dIno mMqwnI ] ifgY n folY V kir rihAo pUrn hoie qpqwnI ]2] Aoie ju bIc hm qum kCu

672

hoqy iqn kI bwq iblwnI ] Alkwr imil QYlI hoe hY qw qy kink vKwnI ]3] pRgitAo joiq
shj suK soBw bwjy Anhq bwnI ] khu nwnk inhcl G{ bwiDAo guir kIAo bMDwnI ]4]5]
DnwsrI mhlw 5 ] vfy vfy rwjn A{ BUmn qw kI qsn n bUJI ] lpit rhy mwieAw rMg mwqy
locn kCU n sUJI ]1] ibiKAw mih ikn hI qpiq n pwe ] ija pwvku eDin nhI DRwpY ibnu
hir khw AGwe ] rhwa ] idnu idnu krq Bojn bhu ibMjn qw kI imtY n BUKw ] admu krY
suAwn kI inAwe cwry kuMtw GoKw ]2] kwmvMq kwmI bhu nwrI pr gh joh n cUkY ] idn pRiq
krY krY pCuqwpY sog loB mih sUkY ]3] hir hir nwmu Apwr Amolw AMmqu Eku inDwnw ] sUKu
shju Awndu sMqn kY nwnk gur qy jwnw ]4]6] DnwsrI m 5 ] lvY n lwgn ka hY kCUAY

jw ka iPir iehu DwvY ] jw ka guir dIno iehu AMmqu iqs hI ka bin AwvY ]1] jw ka

AwieAo Eku rsw ] Kwn pwn Awn nhI KuiDAw qw kY iciq n bsw ] rhwa ] mailAo mnu qnu

hoieAo hirAw Ek bUMd ijin pwe ] brin n swka asqiq qw kI kImiq khxu n jwe ]2]

Gwl n imilAo syv n imilAo imilAo Awie AicMqw ] jw ka dieAw krI myrY Twkuir iqin

gu
r
ih
kmwno
mM
q
w
]3]
dIn
dY
A
wl
sdw
ikrpwlw
srb
jIAw
pR
i
qpwlw
]
Aoiq
poiq
nwnk

sMig rivAw ija mwqw bwl guopwlw ]4]7] DnwsrI mhlw 5 ] bwir jwa gur Apuny pir
ijin hir hir nwmu V@wXw ] mhw aidAwn AMDkwr mih ijin sIDw mwrgu idKwXw ]1] hmry
pRwn gupwl goibMd ] ehw hw srb Qok kI ijsih hmwrI icMd ]1] rhwa ] jw kY ismrin
srb inDwnw mwnu mhqu piq pUrI ] nwmu lYq koit AG nwsy Bgq bwCih siB DUrI ]2] srb
mnorQ jy ko cwhY syvY Eku inDwnw ] pwrbRhm AprMpr suAwmI ismrq pwir prwnw ]3] sIql
sWiq mhw suKu pwieAw sMqsMig rihAo Aol@w ] hir Dnu sMcnu hir nwmu Bojnu iehu nwnk kIno

673

col@w ]4]8] DnwsrI mhlw 5 ] ijh krxI hovih srimMdw iehw kmwnI rIiq ] sMq kI inMdw
swkq kI pUjw AYsI V@I ibprIiq ]1] mwieAw moh BUlo AvrY hIq ] hircMdarI bn hr
pwq ry iehY quhwro bIq ]1] rhwa ] cMdn lyp hoq dyh ka suKu grDB Bsm sMgIiq ] AMmq
sMig nwih {c Awvq ibKY TgarI pRIiq ]2] aqm sMq Bly sMjogI iesu jug mih pivq punIq
] jwq AkwrQ jnmu pdwrQ kwc bwdrY jIq ]3] jnm jnm ky iklivK duK Bwgy guir igAwn
AMjnu ny dIq ] swDsMig ien duK qy inkisAo nwnk Ek prIq ]4]9] DnwsrI mhlw 5 ]
pwnI pKw pIsa sMq AwgY gux goivMd jsu gwe ] swis swis mnu nwmu sm@wrY iehu ibsRwm iniD
pwe ]1] qum@ krhu dieAw myry swe ] AYsI miq dIjY myry Twkur sdw sdw quDu iDAwe ]1]

rhwa ] qum@rI pw qy mohu mwnu CUtY ibnis jwie Brmwe ] And }pu rivAo sB mDy jq kq

pyKa jwe ]2] qum@ dieAwl ikrpwl pw iniD piqq pwvn goswe ] koit sUK Awnd rwj

pwE muK qy inmK bulwe ]3] jwp qwp Bgiq sw pUrI jo pRB kY min Bwe ] nwmu jpq qsnw

sB buJI hY nwnk qpiq AGwe ]4]10] DnwsrI mhlw 5 ] ijin kIny vis ApunY Y gux

Bvx
cqu
r
sM
s
wrw
]
jg
iesnwn
qwp
Qwn
KM
f
y
ikAw
iehu
jM
q
u
ivcwrw
]1]
pR
B
kI
Aot
ghI

qa CUto ] swD pRswid hir hir hir gwE ibKY ibAwiD qb hUto ]1] rhwa ] nh suxIAY nh
muK qy bkIAY nh mohY ah fITI ] AYsI TgarI pwie BulwvY min sB kY lwgY mITI ]2] mwie
bwp pUq ihq BRwqw ain Gir Gir myilAo dUAw ] iks hI vwiD Gwit iks hI pih sgly lir
lir mUAw ]3] ha bilhwrI siqgur Apuny ijin iehu clqu idKwieAw ] gUJI Bwih jlY sMswrw
Bgq n ibAwpY mwieAw ]4] sMq pRswid mhw suKu pwieAw sgly bMDn kwty ] hir hir nwmu
nwnk Dnu pwieAw ApunY Gir lY AwieAw Kwty ]5]11] DnwsrI mhlw 5 ] qum dwqy Twkur

674

pRiqpwlk nwiek Ksm hmwry ] inmK inmK qum hI pRiqpwlhu hm bwirk qumry Dwry ]1]
ijhvw Ek kvn gun khIAY ] bysumwr byAMq suAwmI qyro AMqu n ikn hI lhIAY ]1] rhwa ]
koit prwD hmwry KMfhu Aink ibDI smJwvhu ] hm AigAwn Alp miq QorI qum Awpn ibrdu
rKwvhu ]2] qumrI srix qumwrI Awsw qum hI sjn suhyly ] rwKhu rwKnhwr dieAwlw nwnk
Gr ky goly ]3]12] DnwsrI mhlw 5 ] pUjw vrq iqlk iesnwnw pun dwn bhu dYn ] khUM n
BIjY sMjm suAwmI bolih mITy bYn ]1] pRB jI ko nwmu jpq mn cYn ] bhu pRkwr Kojih siB
qw ka ibKmu n jwe lYn ]1] rhwa ] jwp qwp BRmn bsuDw kir arD qwp lY gYn ] ieh
ibiD nh pqIAwno Twkur jog jugiq kir jYn ]2] AMmq nwmu inrmolku hir jsu iqin pwieAo

ijsu ikrpYn ] swDsMig rMig pRB Byty nwnk suiK jn rYn ]3]13] DnwsrI mhlw 5 ]

bMDn qy CutkwvY pRBU imlwvY hir hir nwmu sunwvY ] AsiQ{ kry inhclu iehu mnUAw bhuir n

kqhU DwvY ]1] hY ko AYso hmrw mIqu ] sgl smgRI jIa hIa dya Arpa Apno cIqu ]1]

rhwa ] pr Dn pr qn pr kI inMdw ien isa pRIiq n lwgY ] sMqh sMgu sMq sMBwKnu hir

kIrqin
mnu
jwgY
]2]
gu
x
inDwn
dieAwl
pu
r
K
pR
B
srb
sU
K
dieAwlw
]
mwgY
dwnu
nwmu
qy
r
o

nwnku ija mwqw bwl gupwlw ]3]14] DnwsrI mhlw 5 ] hir hir lIny sMq abwir ] hir ky
dws kI icqvY buirAwe iqs hI ka iPir mwir ]1] rhwa ] jn kw Awip shwe hoAw
inMdk Bwgy hwir ] BRmq BRmq hW hI mUE bwhuiV gih n mMJwir ]1] nwnk srix pirAo
duK BMjn gun gwvY sdw Apwir ] inMdk kw muKu kwlw hoAw dIn dunIAw kY drbwir ]2]15]
DnwisrI mhlw 5 ] Ab hir rwKnhw{ icqwirAw ] piqq punIq kIE iKn BIqir sglw rogu
ibdwirAw ]1] rhwa ] gosit Be swD kY sMgim kwm koDu loBu mwirAw ] ismir ismir pUrn

675

nwrwien sMgI sgly qwirAw ]1] AaKD mM mUl mn EkY min ibswsu pRB DwirAw ] crn
ryn bWCY inq nwnku punh punh bilhwirAw ]2]16] DnwsrI mhlw 5 ] myrw lwgo rwm isa
hyqu ] siqgu{ myrw sdw shwe ijin duK kw kwitAw kyqu ]1] rhwa ] hwQ dyie rwiKAo Apunw
kir ibrQw sgl imtwe ] inMdk ky muK kwly kIny jn kw Awip shwe ]1] swcw swihbu
hoAw rKvwlw rwiK lIE kMiT lwie ] inrBa BE sdw suK mwxy nwnk hir gux gwie
]2]17] DnwisrI mhlw 5 ] AaKDu qyro nwmu dieAwl ] moih Awqur qyrI giq nhI jwnI
qUM Awip krih pRiqpwl ]1] rhwa ] Dwir AnugRhu suAwmI myry duqIAw Bwa invwir ] bMDn
kwit lyhu Apuny kir kbhU n Awvh hwir ]1] qyrI srin pieAw ha jIvW qUM sMmRQu purKu

imhrvwnu ] AwT phr pRB ka AwrwDI nwnk sd kurbwnu ]2]18]

rwgu DnwsrI mhlw 5


< siqgur pRswid ]

hw hw pRB rwiK lyhu ] hm qy ikCU n hoie myry swmI kir ikrpw Apunw nwmu dyhu ]1] rhwa ]

Agin
ku
t
M
b
swgr
sM
s
wr
]
Brm
moh
AigAwn
AM
D
wr
]1]
c
nIc
sU
K
dU
K
]
DR
w
pis
nwhI

qsnw BUK ]2] min bwsnw ric ibKY ibAwiD ] pMc dUq sMig mhw AswD ]3] jIA jhwnu
pRwn Dnu qyrw ] nwnk jwnu sdw hir nyrw ]4]1]19] DnwsrI mhlw 5 ] dIn drd invwir
Twkur rwKY jn kI Awip ] qrx qwrx hir iniD dUKu n skY ibAwip ]1] swDU sMig Bjhu gupwl
] Awn sMjm ikCu n sUJY ieh jqn kwit kil kwl ] rhwa ] Awid AMiq dieAwl pUrn iqsu
ibnw nhI koie ] jnm mrx invwir hir jip ismir suAwmI soie ]2] byd isMmiq kQY swsq
Bgq krih bIcw{ ] mukiq pweAY swDsMgiq ibnis jwie AMDw{ ]3] crn kml ADw{ jn

676

kw rwis pUMjI Ek ] qwxu mwxu dIbwxu swcw nwnk kI pRB tyk ]4]2]20] DnwsrI mhlw 5 ]
iPrq iPrq Byty jn swDU pUrY guir smJwieAw ] Awn sgl ibiD kWim n AwvY hir hir nwmu
iDAwieAw ]1] qw qy moih DwrI Aot gopwl ] srin pirAo pUrn prmysur ibnsy sgl jMjwl
] rhwa ] surg imrq pieAwl BU mMfl sgl ibAwpy mwie ] jIA aDwrn sB kul qwrn hir
hir nwmu iDAwie ]2] nwnk nwmu inrMjnu gweAY pweAY srb inDwnw ] kir ikrpw ijsu
dyie suAwmI ibrly kwhU jwnw ]3]3]21]

DnwsrI mhlw 5 G{ 2 capdy


< siqgur pRswid ]
Coif jwih sy krih prwl ] kwim n Awvih sy jMjwl ] sMig n cwlih iqn isa hIq ] jo bYrwe

sye mIq ]1] AYsy Brim Buly sMswrw ] jnmu pdwrQu Koie gvwrw ] rhwa ] swcu Drmu nhI

BwvY fITw ] JUT Doh isa ricAo mITw ] dwiq ipAwrI ivsirAw dwqwrw ] jwxY nwhI mrxu

ivcwrw ]2] vsqu prwe ka aiT rovY ] krm Drm sglw e KovY ] hukmu n bUJY Awvx jwxy

] pwp krY qw pCoqwxy ]3] jo quDu BwvY so prvwxu ] qyry Bwxy no kurbwxu ] nwnku grIbu bMdw

jnu
qy
r
w
]
rwiK
ly
i
e
swihbu
pR
B
u
my
r
w
]4]1]22]
DnwsrI
mhlw
5
]
moih
mskIn
pR
B
u

nwmu ADw{ ] Kwtx ka hir hir rojgw{ ] sMcx ka hir Eko nwmu ] hliq pliq qw kY AwvY
kwm ]1] nwim rqy pRB rMig Apwr ] swD gwvih gux Ek inrMkwr ] rhwa ] swD kI
soBw Aiq mskInI ] sMq vfwe hir jsu cInI ] Andu sMqn kY Bgiq goivMd ] sUKu sMqn
kY ibnsI icMd ]2] jh swD sMqn hovih iek ] qh hir jsu gwvih nwd kivq ] swD
sBw mih And ibsRwm ] an sMgu so pwE ijsu msqik krwm ]3] duie kr joiV krI
Ardwis ] crn pKwir khW guxqws ] pRB dieAwl ikrpwl hjUir ] nwnku jIvY sMqw DUir ]

677

4]2]23] DnwsrI m 5 ] so kq frY ij Ksmu sm@wrY ] fir fir pcy mnmuK vycwry ]1]
rhwa ] isr pir mwq ipqw gurdyv ] sPl mUriq jw kI inrml syv ] Eku inrMjnu jw kI
rwis ] imil swDsMgiq hovq prgws ]1] jIAn kw dwqw pUrn sB Twie ] koit klys imtih
hir nwie ] jnm mrn sglw duKu nwsY ] gurmuiK jw kY min qin bwsY ]2] ijs no Awip lE
liV lwie ] drgh imlY iqsY hI jwie ] sye Bgq ij swcy Bwxy ] jmkwl qy BE inkwxy ]3]
swcw swihbu scu drbw{ ] kImiq kaxu khY bIcw{ ] Git Git AMqir sgl ADw{ ] nwnku
jwcY sMq ryxw{ ]4]3]24]

DnwsrI mhlw 5
< siqgur pRswid ]

Gir bwhir qyrw Brvwsw qU jn kY hY sMig ] kir ikrpw pRIqm pRB Apuny nwmu jpa hir rMig

]1] jn ka pRB Apny kw qwxu ] jo qU krih krwvih suAwmI sw msliq prvwxu ] rhwa ]

piq prmys{ giq nwrwiexu Dnu gupwl gux swKI ] crn srn nwnk dws hir hir sMqI ieh

ibiD jwqI ]2]1]25] DnwsrI mhlw 5 ] sgl mnorQ pRB qy pwE kMiT lwie guir rwKy ]

sM
s
wr
swgr
mih
jlin
n
dIny
iknY
n
du
q
{
BwKy
]1]
ijn
kY
min
swcw
ibs
w
su
]
py
i
K
py
i
K

suAwmI kI soBw Awndu sdw alwsu ] rhwa ] crn srin pUrn prmysr AMqrjwmI swiKAo ]
jwin bUiJ Apnw kIAo nwnk Bgqn kw AMku{ rwiKAo ]2]2]26] DnwsrI mhlw 5 ] jh
jh pyKa qh hjUir dUir kqhu n jwe ] riv rihAw srb mY mn sdw iDAwe ]1] eq q
nhI bICuVY so sMgI gnIAY ] ibnis jwie jo inmK mih so Alp suKu BnIAY ] rhwa ]
pRiqpwlY AipAwa dyie kCu n n hoe ] swis swis sMmwlqw myrw pRBu soe ]2] ACl
ACyd Apwr pRB cw jw kw }pu ] jip jip krih Andu jn Acrj AwnUpu ]3] sw miq dyhu

678

dieAwl pRB ijqu qumih ArwDw ] nwnku mMgY dwnu pRB ryn pg swDw ]4]3]27] DnwsrI
mhlw 5 ] ijin qum Byjy iqnih bulwE suK shj syqI Gir Awa ] And mMgl gun gwa shj
Duin inhcl rwju kmwa ]1] qum Gir Awvhu myry mIq ] qumry doKI hir Awip invwry Apdw
Be ibqIq ] rhwa ] pRgt kIny pRB krnyhwry nwsn Bwjn Qwky ] Gir mMgl vwjih inq vwjy
ApunY Ksim invwjy ]2] AsiQr rhhu folhu mq kbhU gur kY bcin ADwir ] jY jY kw{ sgl
BU mMfl muK jl drbwr ]3] ijn ky jIA iqnY hI Pyry Awpy BieAw shwe ] Acrju kIAw
krnYhwrY nwnk scu vifAwe ]4]4]28]

DnwsrI mhlw 5 G{ 6
< siqgur pRswid ]

sunhu sMq ipAwry ibna hmwry jIa ] hir ibnu mukiq n kwhU jIa ] rhwa ] mn inrml krm

kir qwrn qrn hir Avir jMjwl qyrY kwhU n kwm jIa ] jIvn dyvw pwrbRhm syvw iehu apdysu

mo ka guir dInw jIa ]1] iqsu isa n lweAY hIqu jw ko ikCu nwhI bIqu AMq kI bwr Aohu sMig

n cwlY ] min qin qU AwrwD hir ky pRIqm swD jw kY sMig qyry bMDn CUtY ]2] ghu pwrbRhm

srn
ihrdY
kml
crn
Avr
Aws
kCu
ptlu
n
kIjY
]
soe
Bgqu
igAwnI
iDAwnI
qpw
soe

nwnk jw ka ikrpw kIjY ]3]1]29] DnwsrI mhlw 5 ] myry lwl Blo ry Blo ry Blo
hir mMgnw ] dyKhu pswir nYn sunhu swDU ky bYn pRwnpiq iciq rwKu sgl hY mrnw ] rhwa ]
cMdn coAw rs Bog krq AnykY ibiKAw ibkwr dyKu sgl hY PIky EkY goibd ko nwmu nIko khq
hY swD jn ] qnu Dnu Awpn QwipAo hir jpu n inmK jwipAo ArQu dbu dyKu kCu sMig nwhI
clnw ]1] jw ko ry krmu Blw iqin Aot ghI sMq plw iqn nwhI ry jmu sMqwvY swDU kI sMgnw ]
pwieAo ry prm inDwnu imitAo hY AiBmwnu EkY inrMkwr nwnk mnu lgnw ]2]2]30]

679

DnwsrI mhlw 5 G{ 7
< siqgur pRswid ]
hir Eku ismir Eku ismir Eku ismir ipAwry ] kil klys loB moh mhw Bajlu qwry ] rhwa ]
swis swis inmK inmK idnsu rYin icqwry ] swDsMg jip insMg min inDwnu Dwry ]1] crn
kml nmskwr gun goibd bIcwry ] swD jnw kI ryn nwnk mMgl sUK sDwry ]2]1]31]

DnwsrI mhlw 5 G{ 8 dupdy


< siqgur pRswid ]
ismra ismir ismir suK pwva swis swis smwly ] ieh loik prloik sMig shwe jq kq

moih rKvwly ]1] gur kw bcnu bsY jIA nwly ] jil nhI fUbY qsk{ nhI lyvY Bwih n swkY

jwly ]1] rhwa ] inrDn ka Dnu AMDuly ka itk mwq dUDu jYsy bwly ] swgr mih boihQu

pwieAo hir nwnk krI pw ikrpwly ]2]1]32] DnwsrI mhlw 5 ] BE pwl dieAwl

goibMdw AMmqu irdY isMcwe ] nv iniD iriD isiD hir lwig rhI jn pwe ]1] sMqn ka

Andu
sgl
hI
jwe
]
g
i
h
bwhir
Twku
{
Bgqn
kw
riv
rihAw
sR
b
Twe
]1]
rhwa
]

qw ka koie n phucnhwrw jw kY AMig guswe ] jm kI ws imtY ijsu ismrq nwnk nwmu


iDAwe ]2]2]33] DnwsrI mhlw 5 ] drbvMqu drbu dyiK grbY BUmvMqu AiBmwnI ] rwjw
jwnY sgl rwju hmrw iqa hir jn tyk suAwmI ]1] jy ko ApunI Aot smwrY ] jYsw ibqu qYsw
hoie vrqY Apunw blu nhI hwrY ]1] rhwa ] Awn iqAwig BE iek Awsr srix srix kir
AwE ] sMq AnugRh BE mn inrml nwnk hir gun gwE ]2]3]34] DnwsrI mhlw 5 ]
jw ka hir rMgu lwgo iesu jug mih so khIAq hY sUrw ] Awqm ijxY sgl vis qw kY jw kw

680

siqgu{ pUrw ]1] Twku{ gweAY Awqm rMig ] srxI pwvn nwm iDAwvn shij smwvn
sMig ]1] rhwa ] jn ky crn vsih myrY hIArY sMig punIqw dyhI ] jn kI DUir dyhu ikrpw
iniD nwnk kY suKu EhI ]2]4]35] DnwsrI mhlw 5 ] jqn krY mwnuK fhkwvY Aohu
AMqrjwmI jwnY ] pwp kry kir mUkir pwvY ByK krY inrbwnY ]1] jwnq dUir qumih pRB
nyir ] aq qwkY aq qy aq pyKY AwvY loBI Pyir ] rhwa ] jb lgu qutY nwhI mn Brmw
qb lgu mukqu n koe ] khu nwnk dieAwl suAwmI sMqu Bgqu jnu soe ]2]5]36]
DnwsrI mhlw 5 ] nwmu guir dIAo hY ApunY jw kY msqik krmw ] nwmu VwvY nwmu jpwvY qw kw
jug mih Drmw ]1] jn ka nwmu vfwe soB ] nwmo giq nwmo piq jn kI mwnY jo jo hog

]1] rhwa ] nwm Dnu ijsu jn kY pwlY soe pUrw swhw ] nwmu ibahwrw nwnk AwDwrw nwmu

prwpiq lwhw ]2]6]37] DnwsrI mhlw 5 ] ny punIq BE drs pyKy mwQY pra rvwl ]

ris ris gux gwva Twkur ky morY ihrdY bshu gopwl ]1] qum qa rwKnhwr dieAwl ]

suMdr suGr byAMq ipqw pRB hohu pRBU ikrpwl ]1] rhwa ] mhw And mMgl }p qumry

bcn
AnU
p
rswl
]
ihrdY
crx
sbdu
siqgu
r
ko
nwnk
bWiDAo
pwl
]2]7]38]
DnwsrI

mhlw 5 ] ApnI akiq KlwvY Bojn ApnI akiq KylwvY ] srb sUK Bog rs dyvY mn hI
nwil smwvY ]1] hmry ipqw gopwl dieAwl ] ija rwKY mhqwrI bwirk ka qYsy hI pRB
pwl ]1] rhwa ] mIq swjn srb gux nwiek sdw slwmiq dyvw ] eq q jq kq
qq qum hI imlY nwnk sMq syvw ]2]8]39] DnwsrI mhlw 5 ] sMq pwl dieAwl
dmodr kwm koD ibKu jwry ] rwju mwlu jobnu qnu jIArw ien pir lY bwry ]1] min
qin rwm nwm ihqkwry ] sUK shj Awnd mMgl sihq Bv iniD pwir aqwry ] rhwa ]

681

DMin su Qwnu DMin Aoie Bvnw jw mih sMq bswry ] jn nwnk kI srDw pUrhu Twkur Bgq
qyry nmskwry ]2]9]40] DnwsrI mhlw 5 ] Cfwie lIAo mhw blI qy Apny crn
prwiq ] Eku nwmu dIAo mn mMqw ibnis n kqhU jwiq ]1] siqguir pUrY kInI dwiq ] hir
hir nwmu dIAo kIrqn ka Be hmwrI gwiq ] rhwa ] AMgIkw{ kIAo pRiB ApunY Bgqn kI
rwKI pwiq ] nwnk crn ghy pRB Apny suKu pwieAo idn rwiq ]2]10]41] DnwsrI
mhlw 5 ] pr hrnw loBu JUT inMd iev hI krq gudwrI ] mg qsnw Aws imiQAw mITI ieh
tyk mnih swDwrI ]1] swkq kI Awvrdw jwie bQwrI ] jYsy kwgd ky Bwr mUsw tUik gvwvq
kwim nhI gwvwrI ] rhwa ] kir ikrpw pwrbRhm suAwmI ieh bMDn CutkwrI ] bUfq AMD

nwnk pRB kwFq swD jnw sMgwrI ]2]11]42] DnwsrI mhlw 5 ] ismir ismir

suAwmI pRBu Apnw sIql qnu mnu CwqI ] }p rMg sUK Dnu jIA kw pwrbRhm morY jwqI ]1]

rsnw rwm rswiein mwqI ] rMg rMgI rwm Apny kY crn kml iniD QwqI ] rhwa ] ijs kw

sw iqn hI riK lIAw pUrn pRB kI BwqI ] myil lIAo Awpy suKdwqY nwnk hir rwKI pwqI

]2]12]43]
DnwsrI
mhlw
5
]
dU
q
du
s
mn
siB
qu
J
qy
invrih
pR
g
t
pR
q
wpu
qu
m
wrw
]

jo jo qyry Bgq duKwE Aohu qqkwl qum mwrw ]1] inrKa qumrI Aoir hir nIq ] murwir shwie
hohu dws ka k{ gih aDrhu mIq ] rhwa ] suxI bynqI Twkuir myrY Ksmwnw kir Awip ]
nwnk And BE duK Bwgy sdw sdw hir jwip ]2]13]44] DnwsrI mhlw 5 ] cqur idsw
kIno blu Apnw isr pir k{ DwirAo ] pw ktw$X Avloknu kIno dws kw dUKu ibdwirAo ]1]
hir jn rwKy gur goivMd ] kMiT lwie Avgux siB myty dieAwl purK bKsMd ] rhwa ] jo mwgih
Twkur Apuny qy soe soe dyvY ] nwnk dwsu muK qy jo bolY ehw hw scu hovY ]2]14]45]

682

DnwsrI mhlw 5 ] AaKI GVI n dyKx dye Apnw ibrdu smwly ] hwQ dyie rwKY Apny ka
swis swis pRiqpwly ]1] pRB isa lwig rihAo myrw cIqu ] Awid AMiq pRBu sdw shwe Dnu
hmwrw mIqu ] rhwa ] min iblws BE swihb ky Acrj dyiK bfwe ] hir ismir ismir Awnd
kir nwnk pRiB pUrn pYj rKwe ]2]15]46] DnwsrI mhlw 5 ] ijs ka ibsrY pRwnpiq
dwqw soe gnhu ABwgw ] crn kml jw kw mnu rwigAo AimA srovr pwgw ]1] qyrw
jnu rwm nwm rMig jwgw ] Awlsu CIij gieAw sBu qn qy pRIqm isa mnu lwgw ] rhwa ] jh
jh pyKa qh nwrwiex sgl Gtw mih qwgw ] nwm adku pIvq jn nwnk iqAwgy siB
Anurwgw ]2]16]47] DnwsrI mhlw 5 ] jn ky pUrn hoE kwm ] klI kwl mhw ibiKAw

mih ljw rwKI rwm ]1] rhwa ] ismir ismir suAwmI pRBu Apunw inkit n AwvY jwm ]

mukiq bYkuMT swD kI sMgiq jn pwieAo hir kw Dwm ]1] crn kml hir jn kI QwqI

koit sUK ibsRwm ] goibMdu dmodr ismra idn rYin nwnk sd kurbwn ]2]17]48]

DnwsrI mhlw 5 ] mWga rwm qy ieku dwnu ] sgl mnorQ pUrn hovih ismra qumrw nwmu

]1]
rhwa
]
crn
qu
m
@
w
ry
ihrdY
vwsih
sM
q
n
kw
sM
g
u
pwva
]
sog
Agin
mih
mnu
n
ivAwpY

AwT phr gux gwva ]1] ssiq ibvsQw hir kI syvw mDMq pRB jwpx ] nwnk rMgu lgw
prmysr bwhuiV jnm n Cwpx ]2]18]49] DnwsrI mhlw 5 ] mWga rwm qy siB Qok
] mwnuK ka jwcq sRmu pweAY pRB kY ismrin moK ]1] rhwa ] GoKy muin jn isMmiq purwnW
byd pukwrih GoK ] pw isMDu syiv scu pweAY dovY suhyly lok ]1] Awn Acwr ibahwr hY jyqy
ibnu hir ismrn Pok ] nwnk jnm mrx BY kwty imil swDU ibnsy sok ]2]19]50]
DnwsrI mhlw 5 ] qsnw buJY hir kY nwim ] mhw sMqoKu hovY gur bcnI pRB isa lwgY pUrn

683

iDAwnu ]1] rhwa ] mhw klol buJih mwieAw ky kir ikrpw myry dIn dieAwl ] Apxw
nwmu dyih jip jIvw pUrn hoie dws kI Gwl ]1] srb mnorQ rwj sUK rs sd KusIAw
kIrqnu jip nwm ] ijs kY krim iliKAw Duir krqY nwnk jn ky pUrn kwm ]2]20]51]
DnwsrI m 5 ] jn kI kInI pwrbRhim swr ] inMdk itknu n pwvin mUly if gE bykwr
]1] rhwa ] jh jh dyKa qh qh suAwmI koie n phucnhwr ] jo jo krY AvigAw jn kI hoie
gieAw qq Cwr ]1] krnhw{ rKvwlw hoAw jw kw AMqu n pwrwvwr ] nwnk dws rKy pRiB
ApunY inMdk kwFy mwir ]2]21]52]

DnwsrI mhlw 5 G{ 9 pVqwl


< siqgur pRswid ]

hir crn srn goibMd duK BMjnw dws Apuny ka nwmu dyvhu ] sit pRB Dwrhu pw kir

qwrhu Bujw gih kUp qy kwiF lyvhu ] rhwa ] kwm koD kir AMD mwieAw ky bMD Aink doKw qin

Cwid pUry ] pRB ibnw Awn n rwKnhwrw nwmu ismrwvhu srin sUry ]1] piqq aDwrxw jIA

jMq qwrxw byd acwr nhI AMqu pwieAo ] guxh suK swgrw bRhm rqnwgrw Bgiq vClu nwnk

gwieAo
]2]1]53]
DnwsrI
mhlw
5
]
hliq
su
K
u
pliq
su
K
u
inq
su
K
u
ismrno
nwmu
goibM
d

kw sdw lIjY ] imtih kmwxy pwp icrwxy swDsMgiq imil muAw jIjY ]1] rhwa ] rwj jobn
ibsrMq hir mwieAw mhw duKu Ehu mhWq khY ] Aws ipAws rmx hir kIrqn Ehu pdwrQu
BwgvMqu lhY ]1] srix smrQ AkQ Agocrw piqq aDwrx nwmu qyrw ] AMqrjwmI nwnk ky
suAwmI srbq pUrn Twku{ myrw ]2]2]54]

DnwsrI mhlw 5 G{ 12
< siqgur pRswid ]

bMdnw hir bMdnw gux gwvhu gopwl rwie ] rhwa ] vfY Bwig Byty gurdyvw ] koit prwD imty

684

hir syvw ]1] crn kml jw kw mnu rwpY ] sog Agin iqsu jn n ibAwpY ]2] swg{ qirAw
swDU sMgy ] inrBa nwmu jphu hir rMgy ]3] pr Dn doK ikCu pwp n PyVy ] jm jMdw{ n AwvY
nyVy ]4] qsnw Agin pRiB Awip buJwe ] nwnk aDry pRB srxwe ]5]1]55] DnwsrI
mhlw 5 ] qpiq Be scu Bojnu KwieAw ] min qin rsnw nwmu iDAwieAw ]1] jIvnw hir
jIvnw ] jIvnu hir jip swDsMig ]1] rhwa ] Aink pRkwrI bs AoFwE ] Anidnu kIrqnu
hir gun gwE ]2] hsqI rQ Asu AsvwrI ] hir kw mwrgu irdY inhwrI ]3] mn qn AMqir
crn iDAwieAw ] hir suK inDwn nwnk dwis pwieAw ]4]2]56] DnwsrI mhlw 5 ]
gur ky crn jIA kw insqwrw ] smuMdu swg{ ijin iKn mih qwrw ]1] rhwa ] koe hoAw km

rqu koe qIrQ nwieAw ] dwsMI hir kw nwmu iDAwieAw ]1] bMDn kwtnhw{ suAwmI ] jn

nwnku ismrY AMqrjwmI ]2]3]57] DnwsrI mhlw 5 ] ikqY pRkwir n qUta pRIiq ] dws

qyry kI inrml rIiq ]1] rhwa ] jIA pRwn mn Dn qy ipAwrw ] hamY bMDu hir dyvxhwrw

]1] crn kml isa lwga nyhu ] nwnk kI bynqI Eh ]2]4]58]

< siqgur pRswid ]

DnwsrI
mhlw
9
]
kwhy
ry
bn
Kojn
jwe
]
srb
invwsI
sdw
Aly
p
w
qohI
sM
i
g
smwe
]1]

rhwa ] puhp miD ija bwsu bsqu hY mukr mwih jYsy Cwe ] qYsy hI hir bsy inrMqir Gt hI
Kojhu Bwe ]1] bwhir BIqir Eko jwnhu iehu gur igAwnu bqwe ] jn nwnk ibnu Awpw cInY
imtY n BRm kI kwe ]2]1] DnwsrI mhlw 9 ] swDo iehu jgu Brm Bulwnw ] rwm nwm kw
ismrnu CoifAw mwieAw hwiQ ibkwnw ]1] rhwa ] mwq ipqw Bwe suq binqw qw kY ris

685

lptwnw ] jobnu Dnu pRBqw kY md mY Aihinis rhY idvwnw ]1] dIn dieAwl sdw
duK BMjn qw isa mnu n lgwnw ] jn nwnk kotn mY iknhU gurmuiK hoie pCwnw ]2]2]
DnwsrI mhlw 9 ] iqh jogI ka jugiq n jwna ] loB moh mwieAw mmqw Puin ijh Git mwih
pCwna ]1] rhwa ] pr inMdw asqiq nh jw kY kMcn loh smwno ] hrK sog qy rhY AqIqw
jogI qwih bKwno ]1] cMcl mnu dh idis ka Dwvq Acl jwih Thrwno ] khu nwnk ieh
ibiD ko jo n{ mukiq qwih qum mwno ]2]3] DnwsrI mhlw 9 ] Ab mY kanu apwa kra ]
ijh ibiD mn ko sMsw cUkY Ba iniD pwir pra ]1] rhwa ] jnmu pwie kCu Blo n kIno qw qy
AiDk fra ] mn bc km hir gun nhI gwE Xh jIA soc Dra ]1] gurmiq suin kCu

igAwnu n apijAo psu ija ad{ Bra ] khu nwnk pRB ibrdu pCwna qb ha piqq qra ]

2]4]9]9]13]58]4]93]

DnwsrI mhlw 1 G{ 2 AstpdIAw


< siqgur pRswid ]

gu{ swg{ rqnI BrpUry ] AMmqu sMq cugih nhI dUry ] hir rsu cog cugih pRB BwvY ] srvr

mih
hsu
pR
w
npiq
pwvY
]1]
ikAw
bgu
bpu
V
w
CpVI
nwie
]
kIciV
fU
b
Y
mY
l
u
n
jwie
]1]

rhwa ] riK riK crn Dry vIcwrI ] duibDw Coif BE inrMkwrI ] mukiq pdwrQu hir rs cwKy ]
Awvx jwx rhy guir rwKy ]2] srvr hsw Coif n jwie ] pRym Bgiq kir shij smwie ]
srvr mih hsu hs mih swg{ ] AkQ kQw gur bcnI Awd{ ]3] sun mMfl ieku jogI bYsy ]
nwir n purKu khhu ko kYsy ] qBvx joiq rhy ilv lwe ] suir nr nwQ scy srxwe ]4]
Awnd mUlu AnwQ ADwrI ] gurmuiK Bgiq shij bIcwrI ] Bgiq vCl BY kwtxhwry ] hamY
mwir imly pgu Dwry ]5] Aink jqn kir kwlu sMqwE ] mrxu ilKwie mMfl mih AwE ]

686

jnmu pdwrQu duibDw KovY ] Awpu n cInis BRim BRim rovY ]6] khqa pVqa suxqa Ek ]
DIrj Drmu DrxIDr tyk ] jqu squ sMjmu irdY smwE ] caQy pd ka jy mnu pqIAwE ]7]
swcy inrml mYlu n lwgY ] gur kY sbid Brm Ba BwgY ] sUriq mUriq Awid AnUpu ] nwnku
jwcY swcu s}pu ]8]1] DnwsrI mhlw 1 ] shij imlY imilAw prvwxu ] nw iqsu mrxu n
Awvxu jwxu ] Twkur mih dwsu dws mih soie ] jh dyKw qh Av{ n koie ]1] gurmuiK Bgiq
shj G{ pweAY ] ibnu gur Byty mir AweAY jweAY ]1] rhwa ] so gu{ kra ij swcu VwvY
] AkQu kQwvY sbid imlwvY ] hir ky log Avr nhI kwrw ] swca Twku{ swcu ipAwrw ]2]
qn mih mnUAw mn mih swcw ] so swcw imil swcy rwcw ] syvku pRB kY lwgY pwie ] siqgu{

pUrw imlY imlwie ]3] Awip idKwvY Awpy dyKY ] hiT n pqIjY nw bhu ByKY ] GiV Bwfy ijin

AMmqu pwieAw ] pRym Bgiq pRiB mnu pqIAwieAw ]4] piV piV BUlih cotw Kwih ] bhuqu

isAwxp Awvih jwih ] nwmu jpY Ba Bojnu Kwie ] gurmuiK syvk rhy smwie ]5] pUij islw

qIrQ bn vwsw ] Brmq folq BE adwsw ] min mYlY sUcw ika hoie ] swic imlY pwvY piq

soie
]6]
Awcwrw
vIcw{
srIir
]
Awid
ju
g
wid
shij
mnu
DIir
]
pl
pM
k
j
mih
koit
aDwry
]

kir ikrpw gu{ myil ipAwry ]7] iksu AwgY pRB quDu swlwhI ] quDu ibnu dUjw mY ko nwhI ] ija
quDu BwvY iqa rwKu rjwie ] nwnk shij Bwie gux gwie ]8]2]

DnwsrI m 5 G{ 6 AstpdI
< siqgur pRswid ]

jo jo jUnI AwieAo iqh iqh arJwieAo mwxs jnmu sMjoig pwieAw ] qwkI hY Aot swD

rwKhu dy kir hwQ kir ikrpw mylhu hir rwieAw ]1] Aink jnm BRim iQiq nhI pwe ] kra
syvw gur lwga crn goivMd jI kw mwrgu dyhu jI bqwe ]1] rhwa ] Aink apwv kra

687

mwieAw ka biciq Dra myrI myrI krq sd hI ivhwvY ] koe AYso ry BytY sMqu myrI lwhY sgl
icMq Twkur isa myrw rMgu lwvY ]2] pVy ry sgl byd nh cUkY mn Byd ieku iKnu n DIrih myry
Gr ky pMcw ] koe AYso ry Bgqu ju mwieAw qy rhqu ieku AMmq nwmu myrY irdY isMcw ]3] jyqy ry
qIrQ nwE AhbuiD mYlu lwE Gr ko Twku{ ieku iqlu n mwnY ] kid pwva swDsMgu hir hir sdw
Awndu igAwn AMjin myrw mnu iesnwnY ]4] sgl AsRm kIny mnUAw nh pqIny ibbykhIn
dyhI DoE ] koe pweAY ry purKu ibDwqw pwrbRhm kY rMig rwqw myry mn kI durmiq mlu KoE ]5]
krm Drm jugqw inmK n hyqu krqw grib grib pVY khI n lyKY ] ijsu BytIAY sPl mUriq krY
sdw kIriq gur prswid ko nyhu pyKY ]6] mnhiT jo kmwvY iqlu n lyKY pwvY bgul ija

iDAwnu lwvY mwieAw ry DwrI ] koe AYso ry suKh dwe pRB kI kQw sunwe iqsu Byty giq hoie

hmwrI ]7] supRsn gopwl rwie kwtY ry bMDn mwie gur kY sbid myrw mnu rwqw ] sdw sdw

Awndu ByitAo inrBY goibMdu suK nwnk lwDy hir crn prwqw ]8] sPl sPl Be sPl

jww ] Awvx jwx rhy imly swDw ]1] rhwa dUjw ]1]3]

DnwsrI
mhlw
1
CM
q
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

qIriQ nwvx jwa qIrQu nwmu hY ] qIrQu sbd bIcw{ AMqir igAwnu hY ] gur igAwnu swcw Qwnu
qIrQu ds purb sdw dswhrw ] ha nwmu hir kw sdw jwca dyhu pRB DrxIDrw ] sMsw{ rogI
nwmu dw} mYlu lwgY sc ibnw ] gur vwku inrmlu sdw cwnxu inq swcu qIrQu mjnw ]1] swic
n lwgY mYlu ikAw mlu DoeAY ] guxih hw{ proie iks ka roeAY ] vIcwir mwrY qrY qwrY
alit join n AwvE ] Awip pwrsu prm iDAwnI swcu swcy BwvE ] Awndu Anidnu hrKu swcw
dUK iklivK prhry ] scu nwmu pwieAw guir idKwieAw mYlu nwhI sc mny ]2] sMgiq

688

mIq imlwpu pUrw nwvxo ] gwvY gwvxhw{ sbid suhwvxo ] swlwih swcy mMin siqgu{ pun
dwn dieAw mqy ] ipr sMig BwvY shij nwvY byxI q sMgmu sq sqy ] AwrwiD EkMkw{ swcw inq
dyie cVY svwieAw ] giq sMig mIqw sMqsMgiq kir ndir myil imlwieAw ]3] khxu khY
sBu koie kyvfu AwKIAY ] ha mUrKu nIcu Ajwxu smJw swKIAY ] scu gur kI swKI AMmq BwKI
iqqu mnu mwinAw myrw ] kUcu krih Awvih ibKu lwdy sbid scY gu{ myrw ] AwKix qoit n Bgiq
BMfwrI Birpuir rihAw soe ] nwnk swcu khY bynqI mnu mWjY scu soe ]4]1] DnwsrI
mhlw 1 ] jIvw qyrY nwie min Awndu hY jIa ] swco swcw nwa gux goivMdu hY jIa ] gur igAwnu
Apwrw isrjxhwrw ijin isrjI iqin goe ] prvwxw AwieAw hukim pTwieAw Pyir n skY

koe ] Awpy kir vyKY isir isir lyKY Awpy suriq buJwe ] nwnk swihbu Agm Agoc{ jIvw

scI nwe ]1] qum sir Av{ n koie AwieAw jwiesI jIa ] hukmI hoie inbyV Brmu

cukwiesI jIa ] gu{ Brmu cukwE AkQu khwE sc mih swcu smwxw ] Awip apwE Awip smwE

hukmI hukmu pCwxw ] scI vifAwe gur qy pwe qU min AMiq sKwe ] nwnk swihbu Av{ n

dU
j
w
nwim
qy
r
Y
vifAwe
]2]
qU
scw
isrjxhw{
AlK
isrM
i
dAw
jIa
]
Eku
swihbu
du
i
e
rwh

vwd vDMidAw jIa ] duie rwh clwE hukim sbwE jnim muAw sMswrw ] nwm ibnw nwhI ko bylI
ibKu lwdI isir Bwrw ] hukmI AwieAw hukmu n bUJY hukim svwrxhwrw ] nwnk swihbu
sbid is\wpY swcw isrjxhwrw ]3] Bgq sohih drvwir sbid suhwieAw jIa ] bolih
AMmq bwix rsn rswieAw jIa ] rsn rswE nwim iqswE gur kY sbid ivkwxy ] pwris
prisAY pwrsu hoE jw qyrY min Bwxy ] Amrw pdu pwieAw Awpu gvwieAw ivrlw igAwn vIcwrI
] nwnk Bgq sohin dir swcY swcy ky vwpwrI ]4] BUK ipAwso AwiQ ika dir jwiesw jIa ]

689

siqgur pUCa jwie nwmu iDAwiesw jIa ] scu nwmu iDAwe swcu cvwe gurmuiK swcu pCwxw ]
dInw nwQu dieAwlu inrMjnu Anidnu nwmu vKwxw ] krxI kwr Durhu Purmwe Awip muAw
mnu mwrI ] nwnk nwmu mhw rsu mITw qsnw nwim invwrI ]5]2] DnwsrI CMq mhlw 1 ]
ipr sMig mUTVIE Kbir n pweAw jIa ] msqik iliKAVw lyKu purib kmwieAw jIa ] lyKu
n imte purib kmwieAw ikAw jwxw ikAw hosI ] guxI Acwir nhI rMig rwqI Avgux bih
bih rosI ] Dnu jobnu Awk kI CwieAw ibriD BE idn puMinAw ] nwnk nwm ibnw dohwgix
CUtI JUiT ivCuMinAw ]1] bUfI G{ GwilAo gur kY Bwie clo ] swcw nwmu iDAwie pwvih suiK
mhlo ] hir nwmu iDAwE qw suKu pwE pyeAVY idn cwry ] inj Gir jwie bhY scu pwE Anidnu

nwil ipAwry ] ivxu BgqI Gir vwsu n hovI suixAhu lok sbwE ] nwnk srsI qw ip{ pwE

rwqI swcY nwE ]2] ip{ Dn BwvY qw ipr BwvY nwrI jIa ] rMig pRIqm rwqI gur kY sbid

vIcwrI jIa ] gur sbid vIcwrI nwh ipAwrI iniv iniv Bgiq krye ] mwieAw mohu jlwE

pRIqmu rs mih rMgu krye ] pRB swcy syqI rMig rMgyqI lwl Be mnu mwrI ] nwnk swic vsI

sohwgix
ipr
isa
pR
I
iq
ipAwrI
]3]
ipr
Gir
sohY
nwir
jy
ipr
BwvE
jIa
]
JU
T
y
vY
x
cvy

kwim n AwvE jIa ] JUTu AlwvY kwim n AwvY nw ip{ dyKY nYxI ] AvguixAwrI kMiq ivswrI
CUtI ivDx rYxI ] gur sbdu n mwnY PwhI PwQI sw Dn mhlu n pwE ] nwnk Awpy Awpu pCwxY
gurmuiK shij smwE ]4] Dn sohwgix nwir ijin ip{ jwixAw jIa ] nwm ibnw kUiVAwir
kUV kmwixAw jIa ] hir Bgiq suhwvI swcy BwvI Bwie Bgiq pRB rwqI ] ip{ rlIAwlw jobin
bwlw iqsu rwvy rMig rwqI ] gur sbid ivgwsI shu rwvwsI Plu pwieAw guxkwrI ] nwnk swcu
imlY vifAwe ipr Gir sohY nwrI ]5]3]

690

DnwsrI CMq mhlw 4 G{ 1


< siqgur pRswid ]
hir jIa pw kry qw nwmu iDAweAY jIa ] siqgu{ imlY suBwie shij gux gweAY jIa ]
gux gwie ivgsY sdw Anidnu jw Awip swcy BwvE ] Ahkw{ hamY qjY mwieAw shij nwim
smwvE ] Awip krqw kry soe Awip dyie q pweAY ] hir jIa pw kry qw nwmu iDAweAY
jIa ]1] AMdir swcw nyhu pUry siqgurY jIa ] ha iqsu syvI idnu rwiq mY kdy n vIsrY jIa ]
kdy n ivswrI Anidnu sm@wrI jw nwmu le qw jIvw ] sRvxI suxI q iehu mnu qpqY gurmuiK
AMmqu pIvw ] ndir kry qw siqgu{ myly Anidnu ibbyk buiD ibcrY ] AMdir swcw nyhu pUry

siqgurY ]2] sqsMgiq imlY vfBwig qw hir rsu AwvE jIa ] Anidnu rhY ilv lwie q

shij smwvE jIa ] shij smwvY qw hir min BwvY sdw AqIqu bYrwgI ] hliq pliq soBw

jg AMqir rwm nwim ilv lwgI ] hrK sog duhw qy mukqw jo pRBu kry su BwvE ] sqsMgiq imlY

vfBwig qw hir rsu AwvE jIa ]3] dUjY Bwie duKu hoie mnmuK jim joihAw jIa ] hwie hwie

kry
idnu
rwiq
mwieAw
du
i
K
moihAw
jIa
]
mwieAw
du
i
K
moihAw
hamY
roihAw
my
r
I
my
r
I
krq

ivhwvE ] jo pRBu dyie iqsu cyqY nwhI AMiq gieAw pCuqwvE ] ibnu nwvY ko swiQ n cwlY pu
kl mwieAw DoihAw ] dUjY Bwie duKu hoie mnmuiK jim joihAw jIa ]4] kir ikrpw lyhu
imlwie mhlu hir pwieAw jIa ] sdw rhY kr joiV pRBu min BwieAw jIa ] pRBu min BwvY qw
hukim smwvY hukmu mMin suKu pwieAw ] Anidnu jpq rhY idnu rwqI shjy nwmu iDAwieAw ]
nwmo nwmu imlI vifAwe nwnk nwmu min BwvE ] kir ikrpw lyhu imlwie mhlu hir
pwvE jIa ]5]1]

691

DnwsrI mhlw 5 CMq


< siqgur pRswid ]

siqgur dIn dieAwl ijsu sMig hir gwvIAY jIa ] AMmqu hir kw
nwmu swDsMig rwvIAY jIa ] Bju sMig swDU ieku ArwDU jnm mrn duK nwsE ] Duir krmu
iliKAw swcu isiKAw ktI jm kI PwsE ] BY Brm nwTy CutI gwTy jm pMiQ mUil n AwvIAY ]
ibnvMiq nwnk Dwir ikrpw sdw hir gux gwvIAY ]1] inDirAw Dr Eku nwmu inrMjno jIa ]
qU dwqw dwqw{ srb duK BMjno jIa ] duK hrq krqw suKh suAwmI srix swDU AwieAw ] sMsw{
swg{ mhw ibKVw pl Ek mwih qrwieAw ] pUir rihAw srb Qwe gur igAwnu nyI AMjno ]

ibnvMiq nwnk sdw ismrI srb duK BY BMjno ]2] Awip lIE liV lwie ikrpw DwrIAw jIa

] moih inrguxu nIcu AnwQu pRB Agm ApwrIAw jIa ] dieAwl sdw pwl suAwmI nIc

QwpxhwirAw ] jIA jMq siB vis qyrY sgl qyrI swirAw ] Awip krqw Awip Bugqw Awip

sgl bIcwrIAw ] ibnvMq nwnk gux gwie jIvw hir jpu jpa bnvwrIAw ]3] qyrw drsu

Apw{
nwmu
Amole
jIa
]
iniq
jpih
qy
r
y
dws
pu
r
K
Aqole
jIa
]
sM
q
rsn
vU
T
w
Awip
qU
T
w

hir rsih sye mwiqAw ] gur crn lwgy mhw Bwgy sdw Anidnu jwigAw ] sd sdw isMmRqX suAwmI
swis swis gux bole ] ibnvMiq nwnk DUir swDU nwmu pRBU Amole ]4]1]

rwgu DnwsrI bwxI Bgq kbIr jI kI


< siqgur pRswid ]

snk snd mhys smwnW ] syKnwig qyro mrmu n jwnW ]1] sMqsMgiq rwmu irdY bswe ]1]
rhwa ] hnUmwn sir g{V smwnW ] surpiq nrpiq nhI gun jwnW ]2] cwir byd A{ isMmiq
purwnW ] kmlwpiq kvlw nhI jwnW ]3] kih kbIr so BrmY nwhI ] pg lig rwm rhY

692

srnWhI ]4]1] idn qy phr phr qy GrIAW Awv GtY qnu CIjY ] kwlu AhyrI iPrY biDk ija
khhu kvn ibiD kIjY ]1] so idnu Awvn lwgw ] mwq ipqw Bwe suq binqw khhu ko hY kw kw
]1] rhwa ] jb lgu joiq kwieAw mih brqY Awpw psU n bUJY ] lwlc krY jIvn pd kwrn
locn kCU n sUJY ]2] khq kbIr sunhu ry pRwnI Cofhu mn ky Brmw ] kyvl nwmu jphu ry pRwnI
prhu Ek kI srnW ]3]2] jo jnu Bwa Bgiq kCu jwnY qw ka Acrju kwho ] ija jlu jl mih
pYis n inksY iqa Fuir imilAo julwho ]1] hir ky logw mY qa miq kw Borw ] ja qnu kwsI
qjih kbIrw rmeAY khw inhorw ]1] rhwa ] khqu kbI{ sunhu ry loe Brim n BUlhu koe ]
ikAw kwsI ikAw K{ mgh{ rwmu irdY ja hoe ]2]3] ieMd lok isv lokih jYbo ] AoCy qp

kir bwhuir AYbo ]1] ikAw mWga ikCu iQ{ nwhI ] rwm nwm rKu mn mwhI ]1] rhwa ] soBw

rwj ibBY bifAwe ] AMiq n kwhU sMg shwe ]2] pu kl lCmI mwieAw ] ien qy khu

kvnY suKu pwieAw ]3] khq kbIr Avr nhI kwmw ] hmrY mn Dn rwm ko nwmw ]4]4]

rwm ismir rwm ismir rwm ismir Bwe ] rwm nwm ismrn ibnu bUfqy AiDkwe ]1] rhwa ]

binqw
su
q
dy
h
gR
y
h
sM
p
iq
su
K
dwe
]
ien@
mY
kCu
nwih
qy
r
o
kwl
AvD
Awe
]1]
Ajwml
gj

ginkw piqq krm kIny ] qy aqir pwir pry rwm nwm lIny ]2] sUkr kUkr join BRmy q
lwj n Awe ] rwm nwm Cwif AMmq kwhy ibKu Kwe ]3] qij Brm krm ibiD inKyD rwm
nwmu lyhI ] gur pRswid jn kbIr rwmu kir snyhI ]4]5]

DnwsrI bwxI Bgq nwmdyv jI kI


< siqgur pRswid ]

ghrI kir kY nIv Kudwe pir mMfp CwE ] mwrkMfy qy ko AiDkwe ijin qx Dir mUMf blwE
]1] hmro krqw rwmu snyhI ] kwhy ry nr grbu krq hhu ibnis jwie JUTI dyhI ]1] rhwa ]

693

myrI myrI kYra krqy durjoDn sy Bwe ] bwrh jojn C clY Qw dyhI igrJn Kwe ]2] srb
suoien kI lkw hoqI rwvn sy AiDkwe ] khw BieAo dir bWDy hwQI iKn mih Be prwe ]3]
durbwsw isa krq TgarI jwdv E Pl pwE ] pw krI jn Apuny pr nwmdya hir gun
gwE ]4]1] ds bYrwgin moih bis kIn@I pMchu kw imt nwva ] sqir doie Bry AMmq sir
ibKu ka mwir kFwva ]1] pwCY bhuir n Awvnu pwva ] AMmq bwxI Gt qy acra Awqm
ka smJwva ]1] rhwa ] bjr kuTw{ moih hY CInW kir imniq lig pwva ] sMqn ky hm
alty syvk Bgqn qy frpwva ]2] ieh sMswr qy qb hI CUta ja mwieAw nh lptwva ]
mwieAw nwmu grB join kw iqh qij drsnu pwva ]3] iequ kir Bgiq krih jo jn iqn Ba

sgl cukweAY ] khq nwmdya bwhir ikAw Brmhu ieh sMjm hir pweAY ]4]2] mwrvwiV

jYsy nI{ bwlhw byil bwlhw krhlw ] ija kurMk inis nwdu bwlhw iqa myrY min rwmeAw

]1] qyrw nwmu }Vo }pu }Vo Aiq rMg }Vo myro rwmeAw ]1] rhwa ] ija DrxI ka ieMd

bwlhw kusm bwsu jYsy Bvrlw ] ija koikl ka AMbu bwlhw iqa myrY min rwmeAw ]2]

ckvI
ka
jY
s
y
sU
{
bwlhw
mwn
srovr
hsu
l
w
]
ija
q{xI
ka
kM
q
u
bwlhw
iqa
my
r
Y
min

rwmeAw ]3] bwirk ka jYsy KI{ bwlhw cwqk muK jYsy jlDrw ] mCulI ka jYsy nI{ bwlhw
iqa myrY min rwmeAw ]4] swiDk isD sgl muin cwhih ibrly kwhU fITulw ] sgl Bvx
qyro nwmu bwlhw iqa nwmy min bITulw ]5]3] pihl purIE puMfrk vnw ] qw cy hsw sgly
jnW ] sw qy jwn hir hir nwcMqI nwcnw ]1] pihl purswibrw ] AQon purswdmrw
] Asgw As asgw ] hir kw bwgrw nwcY ipMDI mih swgrw ]1] rhwa ] nwcMqI gopI
jnw ] neAw qy bYry knw ] qrku n cw ] BRmIAw cw ] kysvw bcanI AeE meE Ek Awn

694

jIa ]2] ipMDI aBkly sMswrw ] BRim BRim AwE qum cy duAwrw ] qU kunu ry ] mY jI ] nwmw ]
ho jI ] Awlw qy invwrxw jm kwrxw ]3]4] piqq pwvn mwDa ibrdu qyrw ] DMin qy vY
muin jn ijn iDAwieAo hir pRBu myrw ]1] myrY mwQY lwgI ly DUir goibMd crnn kI ] suir nr
muin jn iqnhU qy dUir ]1] rhwa ] dIn kw dieAwlu mwDO grb prhwrI ] crn srn nwmw
bil iqhwrI ]2]5]

DnwsrI Bgq rivdws jI kI


< siqgur pRswid ]
hm sir dInu dieAwlu n qum sir Ab pqIAw{ ikAw kIjY ] bcnI qor mor mnu mwnY jn ka
pUrnu dIjY ]1] ha bil bil jwa rmeAw kwrny ] kwrn kvn Abol ] rhwa ] bhuq jnm

ibCury Qy mwDa iehu jnmu qum@wry lyKy ] kih rivdws Aws lig jIva icr BieAo drsnu

dyKy ]2]1] icq ismrnu kra nYn Aivlokno sRvn bwnI sujsu pUir rwKa ] mnu su mDuk{

kra crn ihrdy Dra rsn AMmq rwm nwm BwKa ]1] myrI pRIiq goibMd isa ijin GtY ]

mY qa moil mhgI le jIA stY ]1] rhwa ] swDsMgiq ibnw Bwa nhI pjY Bwv ibnu

Bgiq
nhI
hoie
qy
r
I
]
khY
rivdwsu
iek
by
n
qI
hir
isa
pY
j
rwKhu
rwjw
rwm
my
r
I
]2]2]
nwmu

qyro AwrqI mjnu murwry ] hir ky nwm ibnu JUTy sgl pwswry ]1] rhwa ] nwmu qyro Awsno nwmu qyro
arsw nwmu qyrw kysro ly iCtkwry ] nwmu qyrw AMBulw nwmu qyro cMdno Gis jpy nwmu ly quJih ka
cwry ]1] nwmu qyrw dIvw nwmu qyro bwqI nwmu qyro qylu ly mwih pswry ] nwm qyry kI joiq lgwe
BieAo aijAwro Bvn sglwry ]2] nwmu qyro qwgw nwmu PUl mwlw Bwr ATwrh sgl jUTwry ]
qyro kIAw quJih ikAw Arpa nwmu qyrw quhI cvr Folwry ]3] ds ATw ATsTy cwry KwxI
iehY vrqix hY sgl sMswry ] khY rivdwsu nwmu qyro AwrqI siq nwmu hY hir Bog quhwry ]4]3]

695

DnwsrI bwxI BgqW kI qlocn


< siqgur pRswid ] nwrwiex inMdis kwie BUlI gvwrI ] duqu suqu Qwro krmu rI ]1]
rhwa ] sMkrw msqik bsqw sursrI iesnwn ry ] kul jn mDy imiXo swrg pwn ry ] krm kir
klku mPItis rI ]1] ibs kw dIpku swmI qw cy ry suAwrQI pMKI rwie g{V qw cy bwDvw ]
krm kir A{x ipMgulw rI ]2] Aink pwiqk hrqw qBvx nwQu rI qIriQ qIriQ BRmqw
lhY n pw{ rI ] krm kir kpwlu mPItis rI ]3] AMmq ssIA Dyn liCmI klpqr isKir
sunwgr ndI cy nwQM ] krm kir Kw{ mPItis rI ]4] dwDIly lkw gV apwVIly rwvx bxu
sil ibsil Awix qoKIly hrI ] krm kir kCatI mPItis rI ]5] pUrblo q krmu n

imtY rI Gr gyhix qw cy moih jwpIAly rwm cy nwmM ] bdiq qlocn rwm jI ]6]1] sRI sYxu ]

DUp dIp iGRq swij AwrqI ] vwrny jwa kmlw pqI ]1] mMglw hir mMglw ] inq mMglu

rwjw rwm rwie ko ]1] rhwa ] qmu dIArw inrml bwqI ] quhI inrMjnu kmlw pwqI ]2]

rwmw Bgiq rwmwndu jwnY ] pUrn prmwndu bKwnY ]3] mdn mUriq BY qwir goibMdy ] sYnu BxY

Bju
prmwndy
]4]2]
pIpw
]
kwXa
dy
v
w
kwieAa
dy
v
l
kwieAa
jM
g
m
jwqI
]
kwieAa
DU
p

dIp nebydw kwieAa pUja pwqI ]1] kwieAw bhu KMf Kojqy nv iniD pwe ] nw kCu
Awiebo nw kCu jwiebo rwm kI duhwe ]1] rhwa ] jo bRhmMfy soe ipMfy jo KojY so pwvY ] pIpw
pRxvY prm qqu hY siqgu{ hoie lKwvY ]2]3] Dnw ] gopwl qyrw Awrqw ] jo jn qumrI Bgiq
krMqy iqn ky kwj svwrqw ]1] rhwa ] dwil sIDw mwga GIa ] hmrw KusI krY inq jIa ]
pn@IAw Cwdnu nIkw ] Anwju mga sq sI kw ]1] g BYs mga lwvyrI ] iek qwjin qurI
cMgyrI ] Gr kI gIhin cMgI ] jnu Dnw lyvY mMgI ]2]4]

696

jYqsrI mhlw 4 G{ 1 capdy

myrY hIArY rqnu nwmu hir bisAw guir hwQu DirAo myrY mwQw ] jnm jnm ky iklibK duK aqry
guir nwmu dIAo irnu lwQw ]1] myry mn Bju rwm nwmu siB ArQw ] guir pUrY hir nwmu VwieAw
ibnu nwvY jIvnu ibrQw ] rhwa ] ibnu gur mUV BE hY mnmuK qy moh mwieAw inq PwQw ] iqn swDU
crx n syvy kbhU iqn sBu jnmu AkwQw ]2] ijn swDU crx swD pg syvy iqn sPilAo jnmu

snwQw ] mo ka kIjY dwsu dws dwsn ko hir dieAw Dwir jgnwQw ]3] hm AMDuly igAwnhIn

AigAwnI ika cwlh mwrig pMQw ] hm AMDuly ka gur AMclu dIjY jn nwnk clh imlQw

]4]1] jYqsrI mhlw 4 ] hIrw lwlu Amolku hY BwrI ibnu gwhk mIkw kwKw ] rqn gwhku

gu{ swDU dyiKAo qb rqnu ibkwno lwKw ]1] myrY min gupq hI{ hir rwKw ] dIn dieAwil

imlwieAo gu{ swDU guir imilAY hI{ prwKw ] rhwa ] mnmuK koTI AigAwnu AMDyrw iqn Gir

rqnu n lwKw ] qy JiV Brim muE gwvwrI mwieAw BuAMg ibKu cwKw ]2] hir hir swD mylhu
jn nIky hir swDU srix hm rwKw ] hir AMgIkw{ krhu pRB suAwmI hm pry Bwig qum pwKw
]3] ijhvw ikAw gux AwiK vKwxh qum vf Agm vf purKw ] jn nwnk hir ikrpw DwrI

< siqgur pRswid ]

697

pwKwxu fubq hir rwKw ]4]2] jYqsrI m 4 ] hm bwirk kCUA n jwnh giq imiq qyry mUrK
mugD ieAwnw ] hir ikrpw Dwir dIjY miq qm kir lIjY mugDu isAwnw ]1] myrw mnu
AwlsIAw aGlwnw ] hir hir Awin imlwieAo gu{ swDU imil swDU kpt Kulwnw ] rhwa ]
gur iKnu iKnu pRIiq lgwvhu myrY hIArY myry pRIqm nwmu prwnw ] ibnu nwvY mir jweAY myry Twkur
ija AmlI Amil luBwnw ]2] ijn min pRIiq lgI hir kyrI iqn Duir Bwg purwnw ] iqn
hm crx sryvh iKnu iKnu ijn hir mIT lgwnw ]3] hir hir pw DwrI myrY Twkuir jnu
ibCuirAw icrI imlwnw ] Dnu Dnu siqgu{ ijin nwmu VwieAw jnu nwnku iqsu kurbwnw
]4]3] jYqsrI mhlw 4 ] siqgu{ swjnu purKu vf pwieAw hir rsik rsik Pl lwigbw ]

mwieAw BuieAMg gRisAo hY pRwxI gur bcnI ibsu hir kwiFbw ]1] myrw mnu rwm nwm ris

lwigbw ] hir kIE piqq piv imil swD gur hir nwmY hir rsu cwiKbw ] rhwa ] Dnu Dnu

vfBwg imilAo gu{ swDU imil swDU ilv anmin lwigbw ] qsnw Agin buJI sWiq pwe

hir inrml inrml gun gwiebw ]2] iqn ky Bwg KIn Duir pwE ijn siqgur drsu n pwiebw

]
qy
dU
j
Y
Bwie
pvih
gR
B
jonI
sBu
ibrQw
jnmu
iqn
jwiebw
]3]
hir
dy
h
u
ibml
miq
gu
r
swD

pg syvh hm hir mIT lgwiebw ] jnu nwnku ryx swD pg mwgY hir hoie dieAwlu idvwiebw
]4]4] jYqsrI mhlw 4 ] ijn hir ihrdY nwmu n bisAo iqn mwq kIjY hir bWJw ] iqn suM\I
dyh iPrih ibnu nwvY Aoie Kip Kip muE krWJw ]1] myry mn jip rwm nwmu hir mwJw ] hir hir
pwil pw pRiB DwrI guir igAwnu dIAo mnu smJw ] rhwa ] hir kIriq kljuig pdu qmu
hir pweAY siqgur mwJw ] ha bilhwrI siqgur Apuny ijin gupqu nwmu prgwJw ]2]
drsnu swD imilAo vfBwgI siB iklibK gE gvwJw ] siqgu{ swhu pwieAw vf dwxw hir

698

kIE bhu gux swJw ]3] ijn ka pw krI jgjIvin hir air DwirAo mn mwJw ] Drm rwie
dir kwgd Pwry jn nwnk lyKw smJw ]4]5] jYqsrI mhlw 4 ] sqsMgiq swD pwe
vfBwgI mnu clqO BieAo A}Vw ] Anhq Duin vwjih inq vwjy hir AMmq Dwr ris lIVw
]1] myry mn jip rwm nwmu hir }Vw ] myrY min qin pRIiq lgwe siqguir hir imilAo lwie
JpIVw ] rhwa ] swkq bMD BE hY mwieAw ibKu sMcih lwie jkIVw ] hir kY AriQ Kric nh
swkih jmkwlu shih isir pIVw ]2] ijn hir AriQ srI{ lgwieAw gur swDU bhu srDw
lwie muiK DUVw ] hliq pliq hir soBw pwvih hir rMgu lgw min gUVw ]3] hir hir myil
myil jn swDU hm swD jnw kw kIVw ] jn nwnk pRIiq lgI pg swD gur imil swDU pwKwxu

hirAo mnu mUVw ]4]6]

jYqsrI mhlw 4 G{ 2
< siqgur pRswid ]

hir hir ismrhu Agm Apwrw ] ijsu ismrq duKu imtY hmwrw ] hir hir siqgu{ purKu imlwvhu

guir imilAY suKu hoe rwm ]1] hir gux gwvhu mIq hmwry ] hir hir nwmu rKhu ar Dwry ]

hir
hir
AM
m

q
bcn
su
x
wvhu
gu
r
imilAY
prgtu
hoe
rwm
]2]
mDu
s
U
d
n
hir
mwDo
pR
w
nw
]

myrY min qin AMmq mIT lgwnw ] hir hir dieAw krhu gu{ mylhu purKu inrMjnu soe rwm
]3] hir hir nwmu sdw suKdwqw ] hir kY rMig myrw mnu rwqw ] hir hir mhw purKu gu{ mylhu
gur nwnk nwim suKu hoe rwm ]4]1]7] jYqsrI m 4 ] hir hir hir hir nwmu jpwhw ]
gurmuiK nwmu sdw lY lwhw ] hir hir hir hir Bgiq Vwvhu hir hir nwmu Aoumwhw rwm ]1]
hir hir nwmu dieAwlu iDAwhw ] hir kY rMig sdw gux gwhw ] hir hir hir jsu GUmir pwvhu
imil sqsMig Aoumwhw rwm ]2] Awa sKI hir myil imlwhw ] suix hir kQw nwmu lY lwhw ]

699

hir hir pw Dwir gur mylhu guir imilAY hir Aoumwhw rwm ]3] kir kIriq jsu Agm AQwhw
] iKnu iKnu rwm nwmu gwvwhw ] mo ka Dwir pw imlIAY gur dwqy hir nwnk Bgiq Aoumwhw
rwm ]4]2]8] jYqsrI m 4 ] ris ris rwmu rswlu slwhw ] mnu rwm nwim BInw lY lwhw ]
iKnu iKnu Bgiq krh idnu rwqI gurmiq Bgiq Aoumwhw rwm ]1] hir hir gux goivMd jpwhw
] mnu qnu jIiq sbdu lY lwhw ] gurmiq pMc dUq vis Awvih min qin hir Aomwhw rwm ]2]
nwmu rqnu hir nwmu jpwhw ] hir gux gwie sdw lY lwhw ] dIn dieAwl pw kir mwDo hir
hir nwmu Aoumwhw rwm ]3] jip jgdIsu jpa mn mwhw ] hir hir jgnwQu jig lwhw ] Dnu
Dnu vfy Twkur pRB myry jip nwnk Bgiq Aomwhw rwm ]4]3]9] jYqsrI mhlw 4 ] Awpy jogI

jugiq jugwhw ] Awpy inrBa qwVI lwhw ] Awpy hI Awip Awip vrqY Awpy nwim Aoumwhw rwm

]1] Awpy dIp loA dIpwhw ] Awpy siqgu{ smuMdu mQwhw ] Awpy miQ miQ qqu kFwE jip

nwmu rqnu Aoumwhw rwm ]2] sKI imlhu imil gux gwvwhw ] gurmuiK nwmu jphu hir lwhw ]

hir hir Bgiq VI min Bwe hir hir nwmu Aoumwhw rwm ]3] Awpy vf dwxw vf swhw ]

gu
r
mu
i
K
pU
M
j
I
nwmu
ivswhw
]
hir
hir
dwiq
krhu
pR
B
BwvY
gu
x
nwnk
nwmu
Aou
m
whw
rwm
]

4]4]10] jYqsrI mhlw 4 ] imil sqsMgiq sMig gurwhw ] pUMjI nwmu gurmuiK vyswhw ]
hir hir pw Dwir mDusUdn imil sqsMig Aoumwhw rwm ]1] hir gux bwxI sRvix suxwhw ]
kir ikrpw siqgu} imlwhw ] gux gwvh gux bolh bwxI hir gux jip Aoumwhw rwm ]2]
siB qIrQ vrq jg pun quolwhw ] hir hir nwm n pujih pujwhw ] hir hir Aqulu qolu Aiq
BwrI gurmiq jip Aoumwhw rwm ]3] siB krm Drm hir nwmu jpwhw ] iklivK mYlu pwp
Dovwhw ] dIn dieAwl hohu jn pir dyhu nwnk nwmu Aomwhw rwm ]4]5]11]

700

jYqsrI mhlw 5 G{ 3
< siqgur pRswid ]
koe jwnY kvnu ehw jig mIqu ] ijsu hoie pwlu soe ibiD bUJY qw kI inrml rIiq ]1]
rhwa ] mwq ipqw binqw suq bMDp iest mIq A{ Bwe ] pUrb jnm ky imly sMjogI AMqih ko
n shwe ]1] mukiq mwl kink lwl hIrw mn rMjn kI mwieAw ] hw hw krq ibhwnI AvDih
qw mih sMqoKu n pwieAw ]2] hsiq rQ As pvn qyj DxI BUmn cqurWgw ] sMig n cwilAo
ien mih kCUAY iT isDwieAo nWgw ]3] hir ky sMq pA pRIqm pRB ky qw kY hir hir gweAY
] nwnk ehw suKu AwgY muK jl sMig sMqn kY pweAY ]4]1]

jYqsrI mhlw 5 G{ 3 dupdy


< siqgur pRswid ]

dyhu sMdysro khIAa pA khIAa ] ibsmu Be mY bhu ibiD sunqy khhu suhwgin shIAa ]1]

rhwa ] ko khqo sB bwhir bwhir ko khqo sB mhIAa ] brnu n dIsY ichnu n lKIAY suhwgin

swiq buJhIAa ]1] srb invwsI Git Git vwsI lypu nhI AlphIAa ] nwnku khq sunhu ry

logw
sM
q
rsn
ko
bshIAa
]2]1]2]
jY
q
srI
m
5
]
DIra
su
i
n
DIra
pR
B
ka
]1]
rhwa
]

jIA pRwn mnu qnu sBu Arpa nIra pyiK pRB ka nIra ]1] bysumwr byAMqu bf dwqw mnih
ghIra pyiK pRB ka ]2] jo cwha soe soe pwva Awsw mnsw pUra jip pRB ka ]3]
gur pRswid nwnk min visAw dUiK n kbhU JUra buiJ pRB ka ]4]2]3] jYqsrI mhlw 5 ]
loVIdVw swjnu myrw ] Gir Gir mMgl gwvhu nIky Git Git iqsih bsyrw ]1] rhwa ] sUiK
ArwDnu dUiK ArwDnu ibsrY n kwhU byrw ] nwmu jpq koit sUr ajwrw ibnsY Brmu AMDyrw ]1] Qwin
Qnqir sBnI jwe jo dIsY so qyrw ] sMqsMig pwvY jo nwnk iqsu bhuir n hoe hY Pyrw ]2]3]4]

701

jYqsrI mhlw 5 G{ 4 dupdy


< siqgur pRswid ]
Ab mY suKu pwieAo gur AwiX ] qjI isAwnp icMq ivswrI Ah CoifAo hY iqAwiX ]1] rhwa ]
ja dyKa qa sgl moih mohIAa qa srin pirAo gur Bwig ] kir ikrpw thl hir lwieAo
qa jim CofI morI lwig ]1] qirAo swg{ pwvk ko ja sMq Byty vf Bwig ] jn nwnk srb
suK pwE moro hir crnI icqu lwig ]2]1]5] jYqsrI mhlw 5 ] mn mih siqgur iDAwnu
Drw ] iV@Ao igAwnu mM hir nwmw pRB jIa mieAw krw ]1] rhwa ] kwl jwl A{ mhw
jMjwlw Cutky jmih frw ] AwieAo duK hrx srx k{xwpiq gihAo crx Awsrw ]1] nwv

}p BieAo swDsMgu Bv iniD pwir prw ] Aipa pIAo gqu QIAo Brmw khu nwnk Aj{ jrw

]2]2]6] jYqsrI mhlw 5 ] jw ka BE goivMd shwe ] sUK shj Awnd sgl isa vw ka

ibAwiD n kwe ]1] rhwa ] dIsih sB sMig rhih Alypw nh ivAwpY an mwe ] EkY rMig

qq ky byqy siqgur qy buiD pwe ]1] dieAw mieAw ikrpw Twkur kI sye sMq suBwe ] iqn

kY
sM
i
g
nwnk
insqrIAY
ijn
ris
ris
hir
gu
n
gwe
]2]3]7]
jY
q
srI
mhlw
5
]

goibMd jIvn pRwn Dn }p ] AigAwn moh mgn mhw pRwnI AMiDAwry mih dIp ]1] rhwa ]
sPl drsnu qumrw pRB pRIqm crn kml AwnUp ] Aink bwr kra iqh bMdn mnih crwva
DUp ]1] hwir pirAo qum@rY pRB duAwrY V@ kir ghI qum@wrI lUk ] kwiF lyhu nwnk Apuny
ka sMswr pwvk ky kUp ]2]4]8] jYqsrI mhlw 5 ] koe jnu hir isa dyvY joir ] crn
gha bka suB rsnw dIjih pRwn Akoir ]1] rhwa ] mnu qnu inrml krq ikAwro hir
isMcY suDw sMjoir ] ieAw rs mih mgnu hoq ikrpw qy mhw ibiKAw qy qoir ]1] AwieAo srix

702

dIn duK BMjn icqva qum@rI Aoir ] ABY pdu dwnu ismrnu suAwmI ko pRB nwnk bMDn Coir
]2]5]9] jYqsrI mhlw 5 ] cwqk icqvq brsq myNh ] pw isMDu k{xw pRB Dwrhu
hir pRym Bgiq ko nyNh ]1] rhwa ] Aink sUK ckvI nhI cwhq And pUrn pyiK dyNh ] Awn
apwv n jIvq mInw ibnu jl mrnw qyNh ]1] hm AnwQ nwQ hir srxI ApunI pw kryNh
] crx kml nwnku AwrwDY iqsu ibnu Awn n kyNh ]2]6]10] jYqsrI mhlw 5 ] min
qin bis rhy myry pRwn ] kir ikrpw swDU sMig Byty pUrn purK sujwn ]1] rhwa ] pRym TgarI
ijn ka pwe iqn rsu pIAa BwrI ] qw kI kImiq khxu n jwe kudriq kvn hm@wrI ]1]
lwie lE liV dws jn Apuny aDry aDrnhwry ] pRBu ismir ismir ismir suKu pwieAo nwnk

srix duAwry ]2]7]11] jYqsrI mhlw 5 ] AwE Aink jnm BRim srxI ] aD{ dyh

AMD kUp qy lwvhu ApunI crxI ]1] rhwa ] igAwnu iDAwnu ikCu krmu n jwnw nwihn inrml

krxI ] swDsMgiq kY AMcil lwvhu ibKm ndI jwie qrxI ]1] suK sMpiq mwieAw rs mITy

ieh nhI mn mih DrxI ] hir drsn qpiq nwnk dws pwvq hir nwm rMg AwBrxI ]2]

8]12]
jY
q
srI
mhlw
5
]
hir
jn
ismrhu
ihrdY
rwm
]
hir
jn
ka
Apdw
inkit
n
AwvY

pUrn dws ky kwm ]1] rhwa ] koit ibGn ibnsih hir syvw inhclu goivd Dwm ] BgvMq
Bgq ka Ba ikCu nwhI Awd{ dyvq jwm ]1] qij gopwl Awn jo krxI soe soe ibnsq Kwm
] crn kml ihrdY ghu nwnk suK smUh ibsrwm ]2]9]13]

jYqsrI mhlw 9
< siqgur pRswid ]

BUilAo mnu mwieAw arJwieAo ] jo jo krm kIAo lwlc lig iqh iqh Awpu bMDwieAo ]1] rhwa ]
smJ n prI ibKY rs ricAo jsu hir ko ibsrwieAo ] sMig suAwmI so jwinAo nwihn bnu Kojn

703

ka DwieAo ]1] rqnu rwmu Gt hI ky BIqir qw ko igAwnu n pwieAo ] jn nwnk BgvMq Bjn
ibnu ibrQw jnmu gvwieAo ]2]1] jYqsrI mhlw 9 ] hir jU rwiK lyhu piq myrI ] jm ko ws
BieAo ar AMqir srin ghI ikrpw iniD qyrI ]1] rhwa ] mhw piqq mugD loBI Puin krq
pwp Ab hwrw ] BY mrby ko ibsrq nwihn iqh icMqw qnu jwrw ]1] kIE apwv mukiq ky kwrin
dh idis ka aiT DwieAw ] Gt hI BIqir bsY inrMjnu qw ko mrmu n pwieAw ]2] nwihn gunu
nwihn kCu jpu qpu kanu krmu Ab kIjY ] nwnk hwir pirAo srnwgiq ABY dwnu pRB dIjY
]3]2] jYqsrI mhlw 9 ] mn ry swcw gho ibcwrw ] rwm nwm ibnu imiQAw mwno sgro iehu
sMswrw ]1] rhwa ] jw ka jogI Kojq hwry pwieAo nwih iqh pwrw ] so suAwmI qum inkit pCwno

}p ryK qy inAwrw ]1] pwvn nwmu jgq mY hir ko kbhU nwih sMBwrw ] nwnk srin pirAo

jg bMdn rwKhu ibrdu quhwrw ]2]3]

jYqsrI mhlw 5 CMq G{ 1


< siqgur pRswid ]

slok ] drsn ipAwsI idnsu rwiq icqva Anidnu nIq ] Koil@ kpt guir mylIAw nwnk hir

sM
i
g
mIq
]1]
CM
q
]
su
i
x
Xwr
hmwry
sjx
iek
kra
by

nqIAw
]
iqsu
mohn
lwl
ipAwry
ha

iPra KojMqIAw ] iqsu dis ipAwry is{ DrI aqwry iek BorI drsnu dIjY ] nYn hmwry pA rMg
rMgwry ieku iqlu BI nw DIrIjY ] pRB isa mnu lInw ija jl mInw cwqk ijvY iqsMqIAw ] jn
nwnk gu{ pUrw pwieAw sglI iqKw buJMqIAw ]1] Xwr vy pA hBy sKIAw mU khI n jyhIAw ]
Xwr vy ihk fUM ihk cwVY ha iksu icqyhIAw ] ihk dUM ihik cwVy Aink ipAwry inq krdy Bog
iblwsw ] iqnw dyiK min cwa aTMdw ha kid pwe guxqwsw ] ijnI mYfw lwlu rIJwieAw ha
iqsu AwgY mnu fyNhIAw ] nwnku khY suix ibna suhwgix mU dis ifKw ip{ kyhIAw ]2] Xwr vy

704

ip{ Awpx Bwxw ikCu nIsI CMdw ] Xwr vy qY rwivAw lwlnu mU dis dsMdw ] lwlnu qY pwieAw
Awpu gvwieAw jY Dn Bwg mQwxy ] bWh pkiV Twkuir ha iGDI gux Avgx n pCwxy ] gux
hw{ qY pwieAw rMgu lwlu bxwieAw iqsu hBo ikCu suhdw ] jn nwnk DMin suhwgix swe ijsu
sMig Bqw{ vsMdw ]3] Xwr vy inq suK suKydI sw mY pwe ] v{ loVIdw AwieAw vjI vwDwe ]
mhw mMglu rhsu QIAw ip{ dieAwlu sd nv rMgIAw ] vf Bwig pwieAw guir imlwieAw swD kY
sqsMgIAw ] Awsw mnsw sgl pUrI pA AMik AMku imlwe ] ibnvMiq nwnku suK suKydI sw mY gur
imil pwe ]4]1]

jYqsrI mhlw 5 G{ 2 CMq

< siqgur pRswid ] sloku ] cw Agm Apwr pRBu kQnu n jwie AkQu ] nwnk

pRB srxwgqI rwKn ka smrQu ]1] CMqu ] ija jwnhu iqa rwKu hir pRB qyirAw ] kyqy gna

AsMK Avgx myirAw ] AsMK Avgx Kqy Pyry inqpRiq sd BUlIAY ] moh mgn ibkrwl mwieAw

qa pRswdI GUlIAY ] lUk krq ibkwr ibKVy pRB nyr hU qy nyirAw ] ibnvMiq nwnk dieAw Dwrhu

kwiF Bvjl PyirAw ]1] sloku ] inriq n pvY AsMK gux cw pRB kw nwa ] nwnk kI bynqIAw

imlY
inQwvy
Qwa
]2]
CM
q
u
]
dU
s
r
nwhI
Twa
kw
pih
jwe
A
Y
]
AwT
phr
kr
joiV
so
pR
B
u

iDAweAY ] iDAwie so pRBu sdw Apunw mnih icMidAw pweAY ] qij mwn mohu ivkw{ dUjw Ek
isa ilv lweAY ] Arip mnu qnu pRBU AwgY Awpu sgl imtweAY ] ibnvMiq nwnku Dwir ikrpw
swic nwim smweAY ]2] sloku ] ry mn qw ka iDAweAY sB ibiD jw kY hwiQ ] rwm nwm Dnu
sMcIAY nwnk inbhY swiQ ]3] CMqu ] swQIAVw pRBu Eku dUsr nwih koie ] Qwn Qnqir Awip jil
Qil pUr soie ] jil Qil mhIAil pUir rihAw srb dwqw pRBu DnI ] gopwl goibMd AMqu nwhI
byAMq gux qw ky ikAw gnI ] Bju srix suAwmI suKh gwmI iqsu ibnw An nwih koie ] ibnvMiq

705

nwnk dieAw Dwrhu iqsu prwpiq nwmu hoie ]3] sloku ] iciq ij icqivAw so mY pwieAw ] nwnk
nwmu iDAwie suK sbwieAw ]4] CMqu ] Ab mnu CUit gieAw swDU sMig imly ] gurmuiK nwmu lieAw
joqI joiq rly ] hir nwmu ismrq imty iklibK buJI qpiq AGwinAw ] gih Bujw lIny dieAw
kIny Awpny kir mwinAw ] lY AMik lwE hir imlwE jnm mrxw duK jly ] ibnvMiq nwnk
dieAw DwrI myil lIny iek ply ]4]2] jYqsrI CMq m 5 ] pwDwxU sMsw{ gwrib AitAw ] krqy
pwp Anyk mwieAw rMg ritAw ] loiB moih AiBmwin bUfy mrxu cIiq n AwvE ] pu im ibahwr
binqw Eh krq ibhwvE ] puij idvs AwE ilKy mwE duKu Drm dUqh ifiTAw ] ikrq krm n
imtY nwnk hir nwm Dnu nhI KitAw ]1] adm krih Anyk hir nwmu n gwvhI ] Brmih join

AsMK mir jnmih AwvhI ] psU pMKI sYl qrvr gxq kCU n AwvE ] bIju bovis Bog Bogih

kIAw Apxw pwvE ] rqn jnmu hwrMq jUAY pRBU Awip n BwvhI ] ibnvMiq nwnk Brmih BRmwE

iKnu Eku itkxu n pwvhI ]2] jobnu gieAw ibqIiq j{ mil bYTIAw ] kr kMpih is{ fol nYx

n fIiTAw ] nh nYx dIsY ibnu Bjn esY Coif mwieAw cwilAw ] kihAw n mwnih isir Kwku

Cwnih
ijn
sM
i
g
mnu
qnu
jwilAw
]
sR
I
rwm
rM
g
Apwr
pU
r
n
nh
inmK
mn
mih
vU
i
TAw
]

ibnvMiq nwnk koit kwgr ibns bwr n JUiTAw ]3] crn kml srxwie nwnku AwieAw ]
duq{ BY sMsw{ pRiB Awip qrwieAw ] imil swDsMgy Bjy sRIDr kir AMgu pRB jI qwirAw ] hir
mwin lIE nwm dIE Av{ kCu n bIcwirAw ] gux inDwn Apwr Twkur min loVIdw pwieAw ]
ibnvMiq nwnku sdw qpqy hir nwmu Bojnu KwieAw ]4]2]3]

jYqsrI mhlw 5 vwr slokw nwil


< siqgur pRswid ]

slok ] Awid pUrn miD pUrn AMiq pUrn prmysurh ] ismrMiq sMq srb rmxM nwnk AGnwsn

706

jgdIsurh ]1] pyKn sunn sunwvno mn mih VIAY swcu ] pUir rihAo srb mY nwnk
hir rMig rwcu ]2] paVI ] hir Eku inrMjnu gweAY sB AMqir soe ] krx kwrx smrQ
pRBu jo kry su hoe ] iKn mih Qwip aQwpdw iqsu ibnu nhI koe ] KMf bRhmMf pwqwl dIp rivAw
sB loe ] ijsu Awip buJwE so buJsI inrml jnu soe ]1] slok ] rcMiq jIA rcnw mwq
grB AsQwpnM ] swis swis ismrMiq nwnk mhw Agin n ibnwsnM ]1] muKu qlY pYr apry
vsMdo kuhQVY Qwie ] nwnk so DxI ika ivswirAo aDrih ijs dY nwie ]2] paVI ] rkqu ibMdu
kir inMimAw Agin adr mJwir ] arD muKu kucIl ibklu nrik Goir gubwir ] hir ismrq
qU nw jlih min qin ar Dwir ] ibKm Qwnhu ijin riKAw iqsu iqlu n ivswir ] pRB ibsrq

suKu kdy nwih jwsih jnmu hwir ]2] slok ] mn ieCw dwn krxM srb Awsw pUrnh ] KMfxM

kil klysh pRB ismir nwnk nh dUrxh ]1] hiB rMg mwxih ijsu sMig qY isa lweAY

nyhu ] so shu ibMd n ivsra nwnk ijin suMd{ ricAw dyhu ]2] paVI ] jIa pRwn qnu Dnu

dIAw dIny rs Bog ] gh mMdr rQ Asu dIE ric Bly sMjog ] suq binqw swjn syvk dIE pRB

dy
v
n
jog
]
hir
ismrq
qnu
mnu
hirAw
lih
jwih
ivjog
]
swDsM
i
g
hir
gu
x
rmhu
ibnsy

siB rog ]3] slok ] kutMb jqn krxM mwieAw Anyk admh ] hir Bgiq Bwv hIxM nwnk pRB
ibsrq qy pRyqqh ]1] qutVIAw sw pRIiq jo lwe ibAn isa ] nwnk scI rIiq sWe syqI
riqAw ]2] paVI ] ijsu ibsrq qnu Bsm hoie khqy siB pRyqu ] iKnu gh mih bsn n dyvhI
ijn isa soe hyqu ] kir AnrQ drbu sMicAw so kwrij kyqu ] jYsw bIjY so luxY krm iehu Kyqu ]
AikrqGxw hir ivsirAw jonI Brmyqu ]4] slok ] koit dwn iesnwnM Aink soDn
pivqh ] acrMiq nwnk hir hir rsnw srb pwp ibmucqy ]1] eDxu kIqomU Gxw BorI

707

idqImu Bwih ] min vsMdVo scu shu nwnk hBy fuKVy alwih ]2] paVI ] koit AGw siB nws
hoih ismrq hir nwa ] mn icMdy Pl pweAih hir ky gux gwa ] jnm mrx BY ktIAih inhcl
scu Qwa ] pUrib hovY iliKAw hir crx smwa ] kir ikrpw pRB rwiK lyhu nwnk bil jwa
]5] slok ] gh rcnw ApwrM min iblws suAwdM rsh ] kdWc nh ismrMiq nwnk qy jMq
ibstw mh ]1] mucu AfMb{ hBu ikhu mMiJ muhbiq nyh ] so sWe jYN ivsrY nwnk so qnu Kyh
]2] paVI ] suMdr syj Anyk suK rs Bogx pUry ] gh soien cMdn sugMD lwie moqI hIry ] mn
ieCy suK mwxdw ikCu nwih ivsUry ] so pRBu iciq n Awve ivstw ky kIry ] ibnu hir nwm n
sWiq hoie ikqu ibiD mnu DIry ]6] slok ] crn kml ibrh KojMq bYrwgI dh idsh ] iqAwgMq

kpt }p mwieAw nwnk Awnd }p swD sMgmh ]1] min sWe muiK acrw vqw hBy loA ]

nwnk hiB AfMbr kUiVAw suix jIvw scI soie ]2] paVI ] bsqw qUtI JuMpVI cIr siB iCnw

] jwiq n piq n Awdro aidAwn BRimnw ] im n ieT Dn }phIx ikCu swku n isnw ] rwjw

sglI ssit kw hir nwim mnu iBnw ] iqs kI DUiV mnu aDrY pRBu hoie supRsnw ]7] slok ]

Aink
lIlw
rwj
rs
}pM
C
cmr
qKq
AwsnM
]
rcM
i
q
mU
V
AigAwn
AM
D
h
nwnk
su
p
n

mnorQ mwieAw ]1] supnY hiB rMg mwixAw imTw lgVw mohu ] nwnk nwm ivhUxIAw suMdir
mwieAw DRohu ]2] paVI ] supny syqI icqu mUriK lwieAw ] ibsry rwj rs Bog jwgq BKlwieAw ]
Awrjw ge ivhwie DMDY DwieAw ] pUrn BE n kwm moihAw mwieAw ] ikAw vycwrw jMqu jw
Awip BulwieAw ]8] slok ] bsMiq srg lokh ijqqy pQvI nv KMfxh ] ibsrMq hir gopwlh
nwnk qy pRwxI aidAwn Brmxh ]1] kaqk kof qmwisAw iciq n Awvsu nwa ] nwnk koVI
nrk brwbry ajV soe Qwa ]2] paVI ] mhw BieAwn aidAwn ngr kir mwinAw ] JUT

708

smgRI pyiK scu kir jwinAw ] kwm koiD Ahkwir iPrih dyvwinAw ] isir lgw jm fMfu qw
pCuqwinAw ] ibnu pUry gurdyv iPrY sYqwinAw ]9] slok ] rwj kptM }p kptM Dn kptM kul
grbqh ] sMcMiq ibiKAw ClM iCdM nwnk ibnu hir sMig n cwlqy ]1] pyKMdVo kI Bulu quMmw
idsmu sohxw ] AFu n lhdVo mulu nwnk swiQ n jule mwieAw ]2] paVI ] clidAw nwil
n clY so ika sMjIAY ] iqs kw khu ikAw jqnu ijs qy vMjIAY ] hir ibsirAY ika qpqwvY nw
mnu rMjIAY ] pRBU Coif An lwgY nrik smMjIAY ] hohu pwl dieAwl nwnk Ba BMjIAY ]10]
slok ] nc rwj suK imstM nc Bog rs imstM nc imstM suK mwieAw ] imstM swDsMig hir
nwnk dws imstM pRB drsnM ]1] lgVw so nyhu mn mJwhU riqAw ] ivDVo sc Qoik nwnk

imTVw so DxI ]2] paVI ] hir ibnu kCU n lwge Bgqn ka mITw ] Awn suAwd siB

PIikAw kir inrna fITw ] AigAwnu Brmu duKu kitAw gur BE bsITw ] crn kml mnu byiDAw

ija rMgu mjITw ] jIa pRwx qnu mnu pRBU ibnsy siB JUTw ]11] slok ] iqAkq jlM nh jIv

mInM nh iqAwig cwqk myG mMflh ] bwx byDMc kurMk nwdM Ail bMDn kusm bwsnh ] crn

kml
rcM
i
q
sM
q
h
nwnk
Awn
n
{cqy
]1]
mu
K
u
fy
K
w
plk
Cif
Awn
n
fy

icqu
]
jIvx

sMgmu iqsu DxI hir nwnk sMqW imqu ]2] paVI ] ija mCulI ibnu pwxIAY ika jIvxu pwvY ]
bUMd ivhUxw cwqko ika kir qpqwvY ] nwd kurMkih byiDAw snmuK aiT DwvY ] Bv{ loBI kusm
bwsu kw imil Awpu bMDwvY ] iqa sMq jnw hir pRIiq hY dyiK drsu AGwvY ]12] slok ] icqvMiq
crn kmlM swis swis ArwDnh ] nh ibsrMiq nwm Acuq nwnk Aws pUrn prmysurh ]1]
sIqVw mn mMJwih plk n QIvY bwhrw ] nwnk AwsVI inbwih sdw pyKMdo scu DxI ]2] paVI
] AwswvMqI Aws guswe pUrIAY ] imil gopwl goibMd n kbhU JUrIAY ] dyhu drsu min cwa lih

709

jwih ivsUrIAY ] hoie piv srI{ crnw DUrIAY ] pwrbRhm gurdyv sdw hjUrIAY ]13] slok ]
rsnw acrMiq nwmM sRvxM suniq sbd AMmqh ] nwnk iqn sd bilhwrM ijnw iDAwnu
pwrbRhmxh ]1] hiB kUVwvy kMm ieksu swe bwhry ] nwnk sye Dnu ijnw iprhVI sc isa
]2] paVI ] sd bilhwrI iqnw ij sunqy hir kQw ] pUry qy prDwn invwvih pRB mQw ] hir
jsu ilKih byAMq sohih sy hQw ] crn punIq piv cwlih pRB pQw ] sMqW sMig aDw{ sglw
duKu lQw ]14] sloku ] BwvI adoq krxM hir rmxM sMjog pUrnh ] gopwl drs BytM sPl
nwnk so mhUrqh ]1] kIm n skw pwie suK imqI hU bwhry ] nwnk sw vylVI prvwxu ijqu
imldVo mw iprI ]2] paVI ] sw vylw khu kaxu hY ijqu pRB ka pwe ] so mUrqu Blw sMjogu hY

ijqu imlY guswe ] AwT phr hir iDAwie kY mn ieC pujwe ] vfY Bwig sqsMgu hoie iniv

lwgw pwe ] min drsn kI ipAws hY nwnk bil jwe ]15] slok ] piqq punIq goibMdh

srb doK invwrxh ] srix sUr Bgvwnh jpMiq nwnk hir hir hry ]1] CifAo hBu Awpu

lgVo crxw pwis ] nTVo duK qwpu nwnk pRBu pyKMidAw ]2] paVI ] myil lYhu dieAwl Fih

pE
du
A
wirAw
]
riK
ly
v
hu
dIn
dieAwl
BR
m
q
bhu
hwirAw
]
Bgiq
vClu
qy
r
w
ibrdu
hir
piqq

aDwirAw ] quJ ibnu nwhI koie ibna moih swirAw ] k{ gih lyhu dieAwl swgr sMswirAw
]16] slok ] sMq aDrx dieAwlM AwsrM gopwl kIrqnh ] inrmlM sMq sMgyx Aot nwnk
prmysurh ]1] cMdn cMdu n srd {iq mUil n imte GWm ] sIqlu QIvY nwnkw jpMdVo hir
nwmu ]2] paVI ] crn kml kI Aot aDry sgl jn ] suix prqwpu goivMd inrBa BE mn ]
qoit n AwvY mUil sMicAw nwmu Dn ] sMq jnw isa sMgu pweAY vfY pun ] AwT phr hir iDAwie
hir jsu inq sun ]17] slok ] dieAw krxM duK hrxM acrxM nwm kIrqnh ] dieAwl

710

purK Bgvwnh nwnk ilpq n mwieAw ]1] Bwih bldVI buiJ ge rKMdVo pRBu Awip ] ijin
apwe mydnI nwnk so pRBu jwip ]2] paVI ] jw pRB BE dieAwl n ibAwpY mwieAw ] koit
AGw gE nws hir ieku iDAwieAw ] inrml BE srIr jn DUrI nwieAw ] mn qn BE sMqoK
pUrn pRBu pwieAw ] qry kutMb sMig log kul sbwieAw ]18] slok ] gur goibMd gopwl gur
gur pUrn nwrwiexh ] gur dieAwl smrQ gur gur nwnk piqq aDwrxh ]1] Bajlu ibKmu
Asgwhu guir boihQY qwirAmu ] nwnk pUr krMm siqgur crxI ligAw ]2] paVI ] Dnu Dnu
gurdyv ijsu sMig hir jpy ] gur pwl jb BE q Avgux siB Cpy ] pwrbRhm gurdyv nIchu
ac Qpy ] kwit islk duK mwieAw kir lIny Ap dsy ] gux gwE byAMq rsnw hir jsy ]19]

slok ] stMq Eko sunIAMq Eko vrqMq Eko nrhrh ] nwm dwnu jwcMiq nwnk dieAwl

purK pw krh ]1] ihku syvI ihku sMmlw hir ieksu pih Ardwis ] nwm vK{ Dnu sMicAw

nwnk scI rwis ]2] paVI ] pRB dieAwl byAMq pUrn ieku Ehu ] sBu ikCu Awpy Awip

dUjw khw kyhu ] Awip krhu pRB dwnu Awpy Awip lyhu ] Awvx jwxw hukmu sBu inhclu quDu Qyhu ]

nwnku
mM
g
Y
dwnu
kir
ikrpw
nwmu
dy
h
u
]20]1]

jYqsrI bwxI Bgqw kI


< siqgur pRswid ]

nwQ
kCU
A
n
jwna
]
mnu
mwieAw
kY
hwiQ
ibkwna
]1]
rhwa
]
qu
m
khIAq
hO
jgq
gu
r
su
A
wmI

] hm khIAq kiljug ky kwmI ]1] ien pMcn myro mnu ju ibgwirAo ] plu plu hir jI qy AMq{
pwirAo ]2] jq dyKa qq duK kI rwsI ] AjON n pXwie ingm BE swKI ]3] goqm nwir
amwpiq swmI ] sIsu Drin shs Bg gWmI ]4] ien dUqn Klu bDu kir mwirAo ] bfo inlwju
AjhU nhI hwirAo ]5] kih rivdws khw kYsy kIjY ] ibnu rGunwQ srin kw kI lIjY ]6]1]

711

rwgu tofI mhlw 4 G{ 1 ]

hir ibnu rih n skY mnu myrw ] myry pRIqm pRwn hir pRBu gu{ myly bhuir n Bvjil Pyrw ]1]

rhwa ] myrY hIArY loc lgI pRB kyrI hir nYnhu hir pRB hyrw ] siqguir dieAwil hir

nwmu VwieAw hir pwD{ hir pRB kyrw ]1] hir rMgI hir nwmu pRB pwieAw hir goivMd hir

pRB kyrw ] hir ihrdY min qin mITw lwgw muiK msqik Bwgu cMgyrw ]2] loB ivkwr ijnw

mnu lwgw hir ivsirAw purKu cMgyrw ] Aoie mnmuK mUV AigAwnI khIAih iqn msqik Bwgu

mM
d
y
r
w
]3]
ibby
k
bu
i
D
siqgu
r
qy
pwe
gu
r
igAwnu
gu
}
pR
B
ky
r
w
]
jn
nwnk
nwmu
gu
}
qy

pwieAw
Du
i
r
msqik
Bwgu
ilKy
r
w
]4]1]

tofI mhlw 5 G{ 1 dupdy


< siqgur pRswid ]

sMqn Avr n kwhU jwnI ] byprvwh sdw rMig hir kY jw ko pwKu suAwmI ] rhwa ] c smwnw
Twkur qyro Avr n kwhU qwnI ] AYso Am{ imilAo Bgqn ka rwic rhy rMig igAwnI ]1]
rog sog duK jrw mrw hir jnih nhI inktwnI ] inrBa hoie rhy ilv EkY nwnk hir mnu
mwnI ]2]1] tofI mhlw 5 ] hir ibsrq sdw KuAwrI ] qw ka DoKw khw ibAwpY jw ka Aot

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

712

quhwrI ] rhwa ] ibnu ismrn jo jIvnu blnw srp jYsy ArjwrI ] nv KMfn ko rwju kmwvY
AMiq clYgo hwrI ]1] gux inDwn gux iqn hI gwE jw ka ikrpw DwrI ] so suKIAw Dnu asu
jnmw nwnk iqsu bilhwrI ]2]2]

tofI mhlw 5 G{ 2 capdy


< siqgur pRswid ]
DwieAo ry mn dh ids DwieAo ] mwieAw mgn suAwid loiB moihAo iqin pRiB Awip BulwieAo ]
rhwa ] hir kQw hir js swDsMgiq isa ieku muhqu n iehu mnu lwieAo ] ibgisAo pyiK rMgu
ksuMB ko pr gh johin jwieAo ]1] crn kml isa Bwa n kIno nh sq purKu mnwieAo ] Dwvq
ka Dwvih bhu BwqI ija qylI bldu BRmwieAo ]2] nwm dwnu iesnwnu n kIAo iek inmK n

kIriq gwieAo ] nwnw JUiT lwie mnu qoiKAo nh bUiJAo ApnwieAo ]3] prapkwr n kbhU

kIE nhI siqgu{ syiv iDAwieAo ] pMc dUq ric sMgiq gosit mqvwro md mwieAo ]4] kra

bynqI swDsMgiq hir Bgiq vCl suix AwieAo ] nwnk Bwig pirAo hir pwCY rwKu lwj

ApunwieAo ]5]1]3] tofI mhlw 5 ] mwnuKu ibnu bUJy ibrQw AwieAw ] Aink swj sIgwr

bhu
krqw
ija
imrqku
AoFwieAw
]
rhwa
]
Dwie
Dwie
pn
sR
m
u
kIno
iek
krI
hY
mwieAw
]

dwnu punu nhI sMqn syvw ikq hI kwij n AwieAw ]1] kir AwBrx svwrI syjw kwmin Qwtu
bnwieAw ] sMgu n pwieAo Apuny Brqy pyiK pyiK duKu pwieAw ]2] swro idnsu mjUrI krqw
quhu mUslih CrwieAw ] Kydu BieAo bygwrI inAwe Gr kY kwim n AwieAw ]3] BieAo AnugRhu
jw ka pRB ko iqsu ihrdY nwmu vswieAw ] swDsMgiq kY pwCY pirAa jn nwnk hir rsu pwieAw
]4]2]4] tofI mhlw 5 ] pw iniD bshu irdY hir nIq ] qYsI buiD krhu prgwsw lwgY pRB
sMig pRIiq ] rhwa ] dws qumwry kI pwva DUrw msqik ly ly lwva ] mhw piqq qy hoq punIqw

713

hir kIrqn gun gwva ]1] AwigAw qumrI mITI lwga kIAo quhwro Bwva ] jo qU dyih qhI
iehu qpqY Awn n kqhU Dwva ]2] sd hI inkit jwna pRB suAwmI sgl ryx hoie rhIAY ]
swDU sMgiq hoie prwpiq qw pRBu Apunw lhIAY ]3] sdw sdw hm Cohry qumry qU pRB hmro mIrw
] nwnk bwirk qum mwq ipqw muiK nwmu qumwro KIrw ]4]3]5]

tofI mhlw 5 G{ 2 dupdy


< siqgur pRswid ]
mwga dwnu Twkur nwm ] Av{ kCU myrY sMig n cwlY imlY pw gux gwm ]1] rhwa ] rwju
mwlu Anyk Bog rs sgl qrvr kI Cwm ] Dwie Dwie bhu ibiD ka DwvY sgl inrwrQ kwm
]1] ibnu goivMd Av{ jy cwha dIsY sgl bwq hY Kwm ] khu nwnk sMq ryn mwga myro mnu

pwvY ibsRwm ]2]1]6] tofI mhlw 5 ] pRB jI ko nwmu mnih swDwrY ] jIA pRwn sUK iesu mn

ka brqin Eh hmwrY ]1] rhwa ] nwmu jwiq nwmu myrI piq hY nwmu myrY prvwrY ] nwmu sKwe

sdw myrY sMig hir nwmu mo ka insqwrY ]1] ibKY iblws khIAq bhuqyry clq n kCU sMgwrY ]

iestu mIqu nwmu nwnk ko hir nwmu myrY BMfwrY ]2]2]7] tofI m 5 ] nIky gux gwa imthI

rog
]
mu
K
jl
mnu
inrml
hoe
hY
qy
r
o
rhY
e
h
w
hw
logu
]1]
rhwa
]
crn
pKwir
kra
gu
r

syvw mnih crwva Bog ] Coif Awpqu bwdu Ahkwrw mwnu soe jo hogu ]1] sMq thl soe hY
lwgw ijsu msqik iliKAw ilKogu ] khu nwnk Ek ibnu dUjw Av{ n krxY jogu ]2]3]8]
tofI mhlw 5 ] siqgur AwieAo srix quhwrI ] imlY sUKu nwmu hir soBw icMqw lwih hmwrI ]1]
rhwa ] Avr n sUJY dUjI Twhr hwir pirAo qa duAwrI ] lyKw Coif AlyKY CUth hm inrgun
lyhu abwrI ]1] sd bKisMdu sdw imhrvwnw sBnw dyie ADwrI ] nwnk dws sMq pwCY pirAo
rwiK lyhu ieh bwrI ]2]4]9] tofI mhlw 5 ] rsnw gux gopwl iniD gwiex ] sWiq shju

714

rhsu min apijAo sgly dUK plwiex ]1] rhwa ] jo mwgih soe soe pwvih syiv hir ky crx
rswiex ] jnm mrx duhhU qy CUtih Bvjlu jgqu qrwiex ]1] Kojq Kojq qqu bIcwirAo
dws goivMd prwiex ] AibnwsI Kym cwhih jy nwnk sdw ismir nwrwiex ]2]5]10]
tofI mhlw 5 ] inMdku gur ikrpw qy hwitAo ] pwrbRhm pRB BE dieAwlw isv kY bwix is{
kwitAo ]1] rhwa ] kwlu jwlu jmu joih n swkY sc kw pMQw QwitAo ] Kwq Krcq ikCu inKutq
nwhI rwm rqnu Dnu KwitAo ]1] Bsmw BUq hoAw iKn BIqir Apnw kIAw pwieAw ] Awgm
ingmu khY jnu nwnku sBu dyKY loku sbwieAw ]2]6]11] tofI m 5 ] ikrpn qn mn
iklivK Bry ] swDsMig Bjnu kir suAwmI Fwkn ka ieku hry ]1] rhwa ] Aink iCd boihQ

ky Cutkq Qwm n jwhI kry ] ijs kw boihQu iqsu AwrwDy Koty sMig Kry ]1] glI sYl aTwvq

cwhY Aoie hw hI hY Dry ] jo{ skiq nwnk ikCu nwhI pRB rwKhu srix pry ]2]7]12]

tofI mhlw 5 ] hir ky crn kml min iDAwa ] kwiF kuTw{ ipq bwq hqw AaKDu hir ko

nwa ]1] rhwa ] qIny qwp invwrxhwrw duK hqw suK rwis ] qw ka ibGnu n ko lwgY jw kI

pR
B
AwgY
Ardwis
]1]
sM
q
pR
s
wid
bY
d
nwrwiex
krx
kwrx
pR
B
Ek
]
bwl
bu
i
D
pU
r
n

suKdwqw nwnk hir hir tyk ]2]8]13] tofI mhlw 5 ] hir hir nwmu sdw sd jwip ] Dwir
AnugRhu pwrbRhm suAwmI vsdI kInI Awip ]1] rhwa ] ijs ky sy iPir iqn hI sm@wly ibnsy
sog sMqwp ] hwQ dyie rwKy jn Apny hir hoE mwe bwp ]1] jIA jMq hoE imhrvwnw dXw
DwrI hir nwQ ] nwnk srin pry duK BMjn jw kw bf prqwp ]2]9]14] tofI mhlw 5 ]
swmI srin pirAo drbwry ] koit AprwD KMfn ky dwqy quJ ibnu kanu aDwry ]1] rhwa ]
Kojq Kojq bhu prkwry srb ArQ bIcwry ] swDsMig prm giq pweAY mwieAw ric bMiD

715

hwry ]1] crn kml sMig pRIiq min lwgI suir jn imly ipAwry ] nwnk And kry hir jip
jip sgly rog invwry ]2]10]15]

tofI mhlw 5 G{ 3 capdy


< siqgur pRswid ]
hW hW lpitAo ry mUV@y kCU n QorI ] qyro nhI su jwnI morI ] rhwa ] Awpn rwmu n cIno iKnUAw ]
jo prwe su ApnI mnUAw ]1] nwmu sMgI so min n bswieAo ] Coif jwih vwhU icqu lwieAo
]2] so sMicAo ijqu BUK iqswieAo ] AMmq nwmu qosw nhI pwieAo ]3] kwm koiD moh kUip
pirAw ] gur pRswid nwnk ko qirAw ]4]1]16] tofI mhlw 5 ] hmwrY EkY hrI hrI ] Awn
Avr is\wix n krI ] rhwa ] vfY Bwig gu{ Apunw pwieAo ] guir mo ka hir nwmu VwieAo

]1] hir hir jwp qwp bRq nymw ] hir hir iDAwie kusl siB Kymw ]2] Awcwr ibahwr jwiq

hir gunIAw ] mhw And kIrqn hir sunIAw ]3] khu nwnk ijin Twku{ pwieAw ] sBu ikCu

iqs ky gh mih AwieAw ]4]2]17]

tofI mhlw 5 G{ 4 dupdy


< siqgur pRswid ]

}Vo
mnu
hir
rM
g
o
loVY
]
gwlI
hir
nIhu
n
hoie
]
rhwa
]
ha
FU
F
y
d
I
drsn
kwrix
bIQI
bIQI

pyKw ] gur imil Brmu gvwieAw hy ]1] ieh buiD pwe mY swDU knhu lyKu iliKAo Duir mwQY ]
ieh ibiD nwnk hir nYx Aloie ]2]1]18] tofI mhlw 5 ] grib gihlVo mUVVo hIAo ry ]
hIAo mhrwj rI mwieAo ] fIhr inAwe moih PwikAo ry ] rhwa ] Gxo Gxo Gxo sd loVY ibnu
lhxy kYTY pwieAo ry ] mhrwj ro gwQu vwhU isa luBiVAo inhBwgVo Bwih sMjoieAo ry ]1] suix
mn sIK swDU jn sglo Qwry sgly pRwCq imitAo ry ] jw ko lhxo mhrwj rI gwTVIAo jn
nwnk grBwis n paiVAo ry ]2]2]19]

716

tofI mhlw 5 G{ 5 dupdy


< siqgur pRswid ] AYso gunu myro pRB jI kIn ] pMc doK A{ Ah rog ieh qn qy sgl dUir
kIn ] rhwa ] bMDn qoir Coir ibiKAw qy gur ko sbdu myrY hIArY dIn ] }pu An}pu moro kCu
n bIcwirAo pRym gihAo moih hir rMg BIn ]1] pyiKAo lwlnu pwt bIc KoE And icqw hrKy
pqIn ] iqs hI ko ghu soe pRBu nwnk so Twku{ iqs hI ko DIn ]2]1]20] tofI mhlw 5 ]
mwe myry mn kI pRIiq ] EhI krm Drm jp EhI rwm nwm inrml hY rIiq ] rhwa ] pRwn
ADwr jIvn Dn morY dyKn ka drsn pRB nIiq ] bwt Gwt qosw sMig morY mn Apuny ka mY
hir sKw kIq ]1] sMq pRswid BE mn inrml kir ikrpw Apuny kir lIq ] ismir ismir

nwnk suKu pwieAw Awid jugwid Bgqn ky mIq ]2]2]21] tofI mhlw 5 ] pRB jI imlu myry

pRwn ] ibs{ nhI inmK hIAry qy Apny Bgq ka pUrn dwn ] rhwa ] Kovhu Brmu rwKu myry

pRIqm AMqrjwmI suGV sujwn ] koit rwj nwm Dnu myrY AMmq sit Dwrhu pRB mwn ]1] AwT

phr rsnw gun gwvY jsu pUir AGwvih smrQ kwn ] qyrI srix jIAn ky dwqy sdw sdw nwnk

ku
r
bwn
]2]3]22]
tofI
mhlw
5
]
pR
B
qy
r
y
pg
kI
DU
i
r
]
dIn
dieAwl
pR
I
qm
mnmohn

kir ikrpw myrI locw pUir ] rhwa ] dh ids riv rihAw jsu qumrw AMqrjwmI sdw hjUir ] jo
qumrw jsu gwvih krqy sy jn kbhu n mrqy JUir ]1] DMD bMD ibnsy mwieAw ky swDU sMgiq
imty ibsUr ] suK sMpiq Bog iesu jIA ky ibnu hir nwnk jwny kUr ]2]4]23] tofI m 5 ]
mwe myry mn kI ipAws ] ieku iKnu rih n ska ibnu pRIqm drsn dyKn ka DwrI min
Aws ] rhwa ] ismra nwmu inrMjn krqy mn qn qy siB iklivK nws ] pUrn pwrbRhm
suKdwqy AibnwsI ibml jw ko jws ]1] sMq pRswid myry pUr mnorQ kir ikrpw Byty guxqws ]

717

sWiq shj sUK min apijAo koit sUr nwnk prgws ]2]5]24] tofI mhlw 5 ] hir hir
piqq pwvn ] jIA pRwn mwn suKdwqw AMqrjwmI mn ko Bwvn ] rhwa ] suMd{ suGV cqu{ sB
byqw ird dws invws Bgq gun gwvn ] inrml }p AnUp suAwmI krm BUim bIjn so Kwvn
]1] ibsmn ibsm BE ibsmwdw Awn n bIAo dUsr lwvn ] rsnw ismir ismir jsu jIvw
nwnk dws sdw bil jwvn ]2]6]25] tofI mhlw 5 ] mwe mwieAw Clu ] qx kI Agin
myG kI CwieAw goibd Bjn ibnu hV kw jlu ] rhwa ] Coif isAwnp bhu cqurwe duie kr
joiV swD mig clu ] ismir suAwmI AMqrjwmI mwnuK dyh kw iehu qm Plu ]1] byd biKAwn
krq swDU jn BwghIn smJq nhI Klu ] pRym Bgiq rwcy jn nwnk hir ismrin dhn BE ml

]2]7]26] tofI mhlw 5 ] mwe crn gur mITy ] vfY Bwig dyvY prmys{ koit Plw drsn

gur fITy ] rhwa ] gun gwvq Acuq AibnwsI kwm koD ibnsy md FITy ] AsiQr BE swc

rMig rwqy jnm mrn bwhuir nhI pITy ]1] ibnu hir Bjn rMg rs jyqy sMq dieAwl jwny siB

JUTy ] nwm rqnu pwieAo jn nwnk nwm ibhUn cly siB mUTy ]2]8]27] tofI mhlw 5 ]

swDsM
i
g
hir
hir
nwmu
icqwrw
]
shij
Andu
hovY
idnu
rwqI
AM
k
u
{
Blo
hmwrw
]
rhwa
]
gu
{
pU
r
w

ByitAo bfBwgI jw ko AMqu n pwrwvwrw ] k{ gih kwiF lIAo jnu Apunw ibKu swgr sMswrw ]1]
jnm mrn kwty gur bcnI bhuiV n sMkt duAwrw ] nwnk srin ghI suAwmI kI punh punh
nmskwrw ]2]9]28] tofI mhlw 5 ] mwe myry mn ko suKu ] koit And rwj suKu BugvY
hir ismrq ibnsY sB duKu ]1] rhwa ] koit jnm ky iklibK nwsih ismrq pwvn qn mn
suK ] dyiK s}pu pUrnu Be Awsw drsnu Bytq aqrI BuK ]1] cwir pdwrQ Ast mhw isiD
kwmDynu pwrjwq hir hir {Ku ] nwnk srin ghI suK swgr jnm mrn iPir grB n DuKu

718

]2]10]29] tofI mhlw 5 ] hir hir crn irdY ar Dwry ] ismir suAwmI siqgu{ Apunw
kwrj sPl hmwry ]1] rhwa ] pun dwn pUjw prmysr hir kIriq qqu bIcwry ] gun gwvq
Aqul suKu pwieAw Twkur Agm Apwry ]1] jo jn pwrbRhim Apny kIny iqn kw bwhuir kCu n
bIcwry ] nwm rqnu suin jip jip jIvw hir nwnk kMT mJwry ]2]11]30]

tofI mhlw 9
< siqgur pRswid ] kha khw ApnI ADmwe ] ariJAo knk kwmnI ky rs nh kIriq pRB
gwe ]1] rhwa ] jg JUTy ka swcu jwin kY qw isa {c apjwe ] dIn bMD ismirAo nhI kbhU
hoq ju sMig shwe ]1] mgn rihAo mwieAw mY ins idin CutI n mn kI kwe ] kih nwnk Ab

nwih Anq giq ibnu hir kI srnwe ]2]1]31]

tofI bwxI BgqW kI


< siqgur pRswid ]

koe bolY inrvw koe bolY dUir ] jl kI mwCulI crY KjUir ]1] kWie ry bkbwdu lwieAo ] ijin

hir pwieAo iqnih CpwieAo ]1] rhwa ] pMifqu hoie kY bydu bKwnY ] mUrKu nwmdya rwmih

jwnY
]2]1]
kan
ko
klku
rihAo
rwm
nwmu
ly
q
hI
]
piqq
pivq
BE
rwmu
khq
hI
]1]
rhwa
]

rwm sMig nwmdyv jn ka pRqigAw Awe ] EkwdsI bRqu rhY kwhy ka qIrQ jweI ]1] Bniq
nwmdya suq sumiq BE ] gurmiq rwmu kih ko ko n bYkuMiT gE ]2]2] qIin CMdy Kylu AwCY
]1] rhwa ] kuMBwr ky Gr hWfI AwCY rwjw ky Gr sWfI go ] bwmn ky Gr rWfI AwCY rWfI sWfI
hWfI go ]1] bwxIE ky Gr hINgu AwCY BYsr mwQY sINgu go ] dyvl mDy lIgu AwCY lIgu sIgu
hIgu go ]2] qylI kY Gr qylu AwCY jMgl mDy byl go ] mwlI ky Gr kyl AwCY kyl byl qyl go ]3]
sMqW mDy goibMdu AwCY gokl mDy isAwm go ] nwmy mDy rwmu AwCY rwm isAwm goibMd go ]4]3]

719

rwgu bYrwVI mhlw 4 G{ 1 dupdy

suin mn AkQ kQw hir nwm ] iriD buiD isiD suK pwvih Bju gurmiq hir rwm rwm ]1]
rhwa ] nwnw iKAwn purwn jsu qm Kt drsn gwvih rwm ] sMkr koiV qyqIs iDAwieAo

nhI jwinAo hir mrmwm ]1] suir nr gx gMDRb jsu gwvih sB gwvq jyq apwm ] nwnk

pw krI hir ijn ka qy sMq Bly hir rwm ]2]1] bYrwVI mhlw 4 ] mn imil sMq jnw

jsu gwieAo ] hir hir rqnu rqnu hir nIko guir siqguir dwnu idvwieAo ]1] rhwa ]

iqsu jn ka mnu qnu sBu dyva ijin hir hir nwmu sunwieAo ] Dnu mwieAw sMpY iqsu dyva

ijin hir mIqu imlwieAo ]1] iKnu ikMicq pw krI jgdIsir qb hir hir hir jsu

iDAwieAo ] jn nwnk ka hir Byty suAwmI duKu hamY rogu gvwieAo ]2]2] bYrwVI mhlw 4
] hir jnu rwm nwm gun gwvY ] jy koe inMd kry hir jn kI Apunw gunu n gvwvY ]1]
rhwa ] jo ikCu kry su Awpy suAwmI hir Awpy kwr kmwvY ] hir Awpy hI miq dyvY suAwmI

< siqgur pRswid ]

720

hir Awpy boil bulwvY ]1] hir Awpy pMc qqu ibsQwrw ivic DwqU pMc Awip pwvY ]
jn nwnk siqgu{ myly Awpy hir Awpy Jg{ cukwvY ]2]3] bYrwVI mhlw 4 ] jip mn
rwm nwmu insqwrw ] kot kotMqr ky pwp siB KovY hir Bvjlu pwir aqwrw ]1] rhwa ]
kwieAw ngir bsq hir suAwmI hir inrBa inrvY{ inrMkwrw ] hir inkit bsq kCu
ndir n AwvY hir lwDw gur vIcwrw ]1] hir Awpy swhu srwPu rqnu hIrw hir Awip kIAw
pwswrw ] nwnk ijsu pw kry su hir nwmu ivhwJy so swhu scw vxjwrw ]2]4] bYrwVI mhlw 4
] jip mn hir inrMjnu inrMkwrw ] sdw sdw hir iDAweAY suKdwqw jw kw AMqu n pwrwvwrw
]1] rhwa ] Agin kuMt mih arD ilv lwgw hir rwKY adr mMJwrw ] so AYsw hir syvhu

myry mn hir AMiq Cfwvxhwrw ]1] jw kY ihrdY bisAw myrw hir hir iqsu jn ka krhu

nmskwrw ] hir ikrpw qy pweAY hir jpu nwnk nwmu ADwrw ]2]5] bYrwVI mhlw 4 ]

jip mn hir hir nwmu inq iDAwie ] jo ieCih soe Plu pwvih iPir dUKu n lwgY Awie

]1] rhwa ] so jpu so qpu sw bRq pUjw ijqu hir isa pRIiq lgwie ] ibnu hir pRIiq hor

pR
I
iq
sB
JU
T
I
iek
iKn
mih
ibsir
sB
jwie
]1]
qU
by
A
M
q
u
srb
kl
pU
r
w
ikCu
kImiq

khI n jwie ] nwnk srix qum@wrI hir jIa BwvY iqvY Cfwie ]2]6]

rwgu bYrwVI mhlw 5 G{ 1


< siqgur pRswid ]

sMq jnw imil hir jsu gwieAo ] koit jnm ky dUK gvwieAo ]1] rhwa ] jo cwhq soe min
pwieAo ] kir ikrpw hir nwmu idvwieAo ]1] srb sUK hir nwim vfwe ] gur pRswid nwnk
miq pwe ]2]1]7]

721

rwgu iqlNg mhlw 1 G{ 1

Xk Arj guPqm pyis qo dr gos kun krqwr ] hkw kbIr krIm qU byAYb prvdgwr ]1]

dunIAw mukwmy PwnI qhkIk idl dwnI ] mm sr mUie Ajrwel igrPqh idl hyic n dwnI

]1] rhwa ] jn ipsr pdr ibrwdrW ks nys dsqMgIr ] AwiKr ibAPqm ks n dwrd cUM

svd qkbIr ]2] sb roj gsqm dr hvw krdym bdI iKAwl ] gwhy n nykI kwr krdm

mm eI icnI Ahvwl ]3] bdbKq hm cu bKIl gwiPl bynjr bybwk ] nwnk bugoXd jnu

qurw qyry cwkrW pw Kwk ]4]1]

iqlN
g
mhlw
1
G{
2
<
siqgu
r
pR
s
wid
]
Ba
qy
r
w
BWg
KlVI
my
r
w
cIqu
]
mY

dy
v
wnw
BieAw
AqIqu
]
kr
kwsw
drsn
kI
BU
K
]
mY
dir
mwga
nIqw
nIq
]1]
qa
drsn

kI kra smwie ] mY dir mwgqu BIiKAw pwie ]1] rhwa ] kysir kusm imrgmY hrxw srb
srIrI cV@xw ] cMdn Bgqw joiq ienyhI srby prmlu krxw ]2] iGA pt BWfw khY n koie ]
AYsw Bgqu vrn mih hoie ] qyrY nwim invy rhy ilv lwie ] nwnk iqn dir BIiKAw pwie
]3]1]2]

iqlNg mhlw 1 G{ 3 < siqgur pRswid ] iehu qnu mwieAw pwihAw ipAwry lIqVw lib

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

722

rMgwE ] myrY kMq n BwvY colVw ipAwry ika Dn syjY jwE ]1] ha kurbwnY jwa imhrvwnw ha
kurbwnY jwa ] ha kurbwnY jwa iqnw kY lYin jo qyrw nwa ] lYin jo qyrw nwa iqnw kY ha sd
kurbwnY jwa ]1] rhwa ] kwieAw rM|ix jy QIAY ipAwry pweAY nwa mjIT ] rM|x vwlw jy rM|Y
swihbu AYsw rMgu n fIT ]2] ijn ky coly rqVy ipAwry kMqu iqnw kY pwis ] DUiV iqnw kI jy imlY jI
khu nwnk kI Ardwis ]3] Awpy swjy Awpy rMgy Awpy ndir kryie ] nwnk kwmix kMqY BwvY Awpy hI
rwvyie ]4]1]3] iqlNg m 1 ] ieAwnVIE mwnVw kwie kryih ] AwpnVY Gir hir rMgo kI n
mwxyih ] shu nyVY Dn kMmlIE bwh{ ikAw FUFyih ] BY kIAw dyih slweAw nYxI Bwv kw kir sIgwro
] qw sohwgix jwxIAY lwgI jw shu Dry ipAwro ]1] ieAwxI bwlI ikAw kry jw Dn kMq n BwvY ]

krx plwh kry bhuqyry sw Dn mhlu n pwvY ] ivxu krmw ikCu pweAY nwhI jy bhuqyrw DwvY ] lb

loB Ahkwr kI mwqI mwieAw mwih smwxI ] ienI bwqI shu pweAY nwhI Be kwmix ieAwxI ]2]

jwie puChu sohwgxI vwhY iknI bwqI shu pweAY ] jo ikCu kry so Blw kir mwnIAY ihkmiq hukmu

cukweAY ] jw kY pRyim pdwrQu pweAY qa crxI icqu lweAY ] shu khY so kIjY qnu mno dIjY AYsw

prmlu
lwe
A
Y
]
Ev
khih
sohwgxI
BY
x
y
ienI
bwqI
shu
pwe
A
Y
]3]
Awpu
gvwe
A
Y
qw
shu
pwe
A
Y

Aa{ kYsI cqurwe ] shu ndir kir dyKY so idnu lyKY kwmix na iniD pwe ] Awpxy kMq ipAwrI sw
sohwgix nwnk sw sBrwe ] AYsy rMig rwqI shj kI mwqI Aihinis Bwie smwxI ] suMdir swie
s}p ibcKix khIAY sw isAwxI ]4]2]4] iqlNg mhlw 1 ] jYsI mY AwvY Ksm kI bwxI qYsVw
krI igAwnu vy lwlo ] pwp kI jM\ lY kwblhu DwieAw jorI mMgY dwnu vy lwlo ] srmu Drmu duie
Cip KloE kUV iPrY prDwnu vy lwlo ] kwjIAw bwmxw kI gl QkI Agdu pVY sYqwnu vy lwlo ]
muslmwnIAw pVih kqybw kst mih krih Kudwie vy lwlo ] jwiq snwqI hoir ihdvwxIAw Eih

723

BI lyKY lwie vy lwlo ] KUn ky soihly gwvIAih nwnk rqu kw kuMgU pwie vy lwlo ]1] swihb ky gux
nwnku gwvY mws purI ivic AwKu msolw ] ijin apwe rMig rvwe bYTw vyKY viK iekylw ] scw so
swihbu scu qpwvsu scVw inAwa krygu msolw ] kwieAw kpV tuku tuku hosI ihdusqwnu smwlsI
bolw ] Awvin ATqrY jwin sqwnvY ho{ BI aTsI mrd kw cylw ] sc kI bwxI nwnku AwKY scu
suxwiesI sc kI bylw ]2]3]5]

iqlNg mhlw 4 G{ 2 < siqgur pRswid ] siB AwE hukim Ksmwhu hukim sB vrqnI
] scu swihbu swcw Kylu sBu hir DnI ]1] swlwihhu scu sB pir hir DnI ] ijsu nwhI koie
srIku iksu lyKY ha gnI ] rhwa ] pax pwxI DrqI Awkwsu Gr mMdr hir bnI ] ivic vrqY nwnk

Awip JUTu khu ikAw gnI ]2]1] iqlNg mhlw 4 ] inq inhPl krm kmwie bPwvY durmqIAw

] jb AwxY vlvMc kir JUTu qb jwxY jgu ijqIAw ]1] AYsw bwjI sYsw{ n cyqY hir nwmw ] iKn

mih ibnsY sBu JUTu myry mn iDAwie rwmw ] rhwa ] sw vylw iciq n AwvY ijqu Awie kMtku kwlu gRsY

] iqsu nwnk lE Cfwie ijsu ikrpw kir ihrdY vsY ]2]2]

iqlN
g
mhlw
5
G{
1
<
siqgu
r
pR
s
wid
]
Kwk
nU
r
krdM

Awlm dunIAwie ] Asmwn ijmI drKq Awb pYdwieis Kudwie ]1] bMdy csm dIdM Pnwie ] dunIAw
murdwr KurdnI gwPl hvwie ] rhwa ] gYbwn hYvwn hrwm kusqnI murdwr bKorwie ] idl kbj
kbjw kwdro dojk sjwie ]2] vlI inAwmiq ibrwdrw drbwr imlk Kwnwie ] jb Ajrwelu
bsqnI qb ic kwry ibdwie ]3] hvwl mwlUmu krdM pwk Alwh ] bugo nwnk Ardwis pyis drvys
bMdwh ]4]1] iqlNg G{ 2 mhlw 5 ] quDu ibnu dUjw nwhI koie ] qU krqw{ krih so hoie ] qyrw
jo{ qyrI min tyk ] sdw sdw jip nwnk Ek ]1] sB pir pwrbRhmu dwqw{ ] qyrI tyk qyrw

724

AwDw{ ] rhwa ] hY qUhY qU hovnhwr ] Agm AgwiD c Awpwr ] jo quDu syvih iqn Ba duKu
nwih ] gur prswid nwnk gux gwih ]2] jo dIsY so qyrw }pu ] gux inDwn goivMd AnUp ]
ismir ismir ismir jn soie ] nwnk krim prwpiq hoie ]3] ijin jipAw iqs ka bilhwr
] iqs kY sMig qrY sMswr ] khu nwnk pRB locw pUir ] sMq jnw kI bwCa DUir ]4]2] iqlNg
mhlw 5 G{ 3 ] imhrvwnu swihbu imhrvwnu ] swihbu myrw imhrvwnu ] jIA sgl ka dyie
dwnu ] rhwa ] qU kwhy folih pRwxIAw quDu rwKYgw isrjxhw{ ] ijin pYdwieis qU kIAw soe dyie
AwDw{ ]1] ijin apwe mydnI soe krdw swr ] Git Git mwlku idlw kw scw prvdgw{
]2] kudriq kIm n jwxIAY vfw vyprvwhu ] kir bMdy qU bMdgI ijc{ Gt mih swhu ]3] qU

smrQu AkQu Agoc{ jIa ipMfu qyrI rwis ] rhm qyrI suKu pwieAw sdw nwnk kI Ardwis

]4]3] iqlNg mhlw 5 G{ 3 ] krqy kudrqI musqwku ] dIn dunIAw Ek qUhI sB Klk hI qy

pwku ] rhwa ] iKn mwih Qwip aQwpdw Awcrj qyry }p ] kaxu jwxY clq qyry AMiDAwry mih

dIp ]1] Kuid Ksm Klk jhwn Alh imhrvwn Kudwie ] idnsu rYix ij quDu ArwDy so ika

dojik
jwie
]2]
Ajrwe
l
u
Xw{
bM
d
y
ijsu
qy
r
w
AwDw{
]
gu
n
h
as
ky
sgl
AwPU
qy
r
y
jn
dy
K
ih

dIdw{ ]3] dunIAw cIj iPlhwl sgly scu suKu qyrw nwa ] gur imil nwnk bUiJAw sdw Eksu
gwa ]4]4] iqlNg mhlw 5 ] mIrW dwnW idl soc ] muhbqy min qin bsY scu swh bMdI moc
]1] rhwa ] dIdny dIdwr swihb kCu nhI ies kw molu ] pwk prvdgwr qU Kuid Ksmu vfw
Aqolu ]1] dsgIrI dyih idlwvr qUhI qUhI Ek ] krqwr kudriq krx Kwlk nwnk qyrI
tyk ]2]5]

< siqgur pRswid ] ijin kIAw iqin dyiKAw ikAw khIAY ry Bwe ]
iqlNg mhlw 1 G{ 2

725

Awpy jwxY kry Awip ijin vwVI hY lwe ]1] rwiesw ipAwry kw rwiesw ijqu sdw suKu hoe ]
rhwa ] ijin rMig kMqu n rwivAw sw pCo ry qwxI ] hwQ pCoVY is{ DuxY jb rYix ivhwxI ]2]
pCoqwvw nw imlY jb cUkYgI swrI ] qw iPir ipAwrw rwvIAY jb AwvYgI vwrI ]3] kMqu lIAw
sohwgxI mY qy vDvI Eh ] sy gux muJY n AwvnI kY jI dosu Dryh ]4] ijnI sKI shu rwivAw iqn
pUCagI jwE ] pwie lga bynqI kra lyagI pMQu bqwE ]5] hukmu pCwxY nwnkw Ba cMdnu
lwvY ] gux kwmx kwmix krY qa ipAwry ka pwvY ]6] jo idil imilAw su imil rihAw imilAw
khIAY ry soe ] jy bhuqyrw locIAY bwqI mylu n hoe ]7] Dwqu imlY Puin Dwqu ka ilv ilvY ka
DwvY ] gur prswdI jwxIAY qa AnBa pwvY ]8] pwnw vwVI hoie Gir K{ swr n jwxY ] rsIAw

hovY musk kw qb PUlu pCwxY ]9] Aipa pIvY jo nwnkw BRmu BRim smwvY ] shjy shjy imil rhY

Amrw pdu pwvY ]10]1] iqlNg mhlw 4 ] hir kIAw kQw khwxIAw guir mIiq suxweAw ]

bilhwrI gur Awpxy gur ka bil jweAw ]1] Awie imlu gurisK Awie imlu qU myry gu} ky

ipAwry ] rhwa ] hir ky gux hir Bwvdy sy gu} qy pwE ] ijn gur kw Bwxw mMinAw iqn Guim Guim

jwE
]2]
ijn
siqgu
{
ipAwrw
dy
i
KAw
iqn
ka
ha
vwrI
]
ijn
gu
r
kI
kIqI
cwkrI
iqn
sd

bilhwrI ]3] hir hir qyrw nwmu hY duK mytxhwrw ] gur syvw qy pweAY gurmuiK insqwrw ]4]
jo hir nwmu iDAwiedy qy jn prvwnw ] iqn ivthu nwnku vwirAw sdw sdw kurbwnw ]5] sw
hir qyrI asqiq hY jo hir pRB BwvY ] jo gurmuiK ipAwrw syvdy iqn hir Plu pwvY ]6] ijnw
hir syqI iprhVI iqnw jIA pRB nwly ] Aoie jip jip ipAwrw jIvdy hir nwmu smwly ]7] ijn
gurmuiK ipAwrw syivAw iqn ka Guim jwieAw ] Aoie Awip Cuty prvwr isa sBu jgqu CfwieAw
]8] guir ipAwrY hir syivAw gu{ Dnu gu{ Dno ] guir hir mwrgu disAw gur punu vf puno ]9]

726

jo gurisK gu{ syvdy sy pun prwxI ] jnu nwnku iqn ka vwirAw sdw sdw kurbwxI ]10]
gurmuiK sKI shylIAw sy Awip hir BweAw ] hir drgh pYnweAw hir Awip gil lweAw
]11] jo gurmuiK nwmu iDAwiedy iqn drsnu dIjY ] hm iqn ky crx pKwldy DUiV Goil Goil
pIjY ]12] pwn supwrI KwqIAw muiK bIVIAw lweAw ] hir hir kdy n cyiqAo jim pkiV
clweAw ]13] ijn hir nwmw hir cyiqAw ihrdY air Dwry ] iqn jmu nyiV n Awve gurisK
gur ipAwry ]14] hir kw nwmu inDwnu hY koe gurmuiK jwxY ] nwnk ijn siqgu{ ByitAw rMig
rlIAw mwxY ]15] siqgu{ dwqw AwKIAY quis kry pswAo ] ha gur ivthu sd vwirAw ijin
idqVw nwAo ]16] so Dnu gu} swbwis hY hir dyie snyhw ] ha vyiK vyiK gu} ivgisAw gur

siqgur dyhw ]17] gur rsnw AMmqu boldI hir nwim suhwvI ] ijn suix isKw gu{ mMinAw

iqnw BuK sB jwvI ]18] hir kw mwrgu AwKIAY khu ikqu ibiD jweAY ] hir hir qyrw nwmu hY

hir Krcu lY jweAY ]19] ijn gurmuiK hir AwrwiDAw sy swh vf dwxy ] ha siqgur ka

sd vwirAw gur bcin smwxy ]20] qU Twku{ qU swihbo qUhY myrw mIrw ] quDu BwvY qyrI bMdgI

qU
gu
x
I
ghIrw
]21]
Awpy
hir
iek
rM
g
u
hY
Awpy
bhu
rM
g
I
]
jo
iqsu
BwvY
nwnkw
swe
gl
cM
g
I

iqlNg mhlw 9 kwPI


]22]2]

<
siqgu
r
pR
s
wid
]
cy
q
nw
hY
qa
cy
q
lY
inis
idin
mY
pR
w
nI
]
iCnu
iCnu
AaD
ibhwqu
hY
PU
t
Y

Gt ija pwnI ]1] rhwa ] hir gun kwih n gwvhI mUrK AigAwnw ] JUTY lwlic lwig kY nih
mrnu pCwnw ]1] AjhU kCu ibgirAo nhI jo pRB gun gwvY ] khu nwnk iqh Bjn qy inrBY pdu pwvY ]
2]1] iqlNg mhlw 9 ] jwg lyhu ry mnw jwg lyhu khw gwPl soieAw ] jo qnu apijAw sMg
hI so BI sMig n hoieAw ]1] rhwa ] mwq ipqw suq bMD jn ihqu jw isa kInw ] jIa CUitAo jb

727

dyh qy fwir Agin mY dInw ]1] jIvq la ibahw{ hY jg ka qum jwna ] nwnk hir gun gwie
lY sB suPn smwna ]2]2] iqlNg mhlw 9 ] hir jsu ry mnw gwie lY jo sMgI hY qyro ] Aas{
bIiqAo jwqu hY kihAo mwn lY myro ]1] rhwa ] sMpiq rQ Dn rwj isa Aiq nyhu lgwieAo ]
kwl Pws jb gil prI sB BieAo prwieAo ]1] jwin bUJ kY bwvry qY kwju ibgwirAo ] pwp
krq sukicAo nhI nh grbu invwirAo ]2] ijh ibiD gur apdyisAw so sunu ry Bwe ] nwnk khq
pukwir kY ghu pRB srnwe ]3]3]

iqlNg bwxI Bgqw kI kbIr jI


< siqgur pRswid ] byd kqyb iePqrw Bwe idl kw iPk{
n jwie ] tuku dmu krwrI ja krhu hwijr hjUir Kudwie ]1] bMdy Koju idl hr roj nw iP{ pryswnI

mwih ] ieh ju dunIAw ish{ mylw dsqgIrI nwih ]1] rhwa ] drogu piV piV KusI hoie byKbr

bwdu bkwih ] hku scu Kwlku Klk imAwny isAwm mUriq nwih ]2] Asmwn iXwny lhg drIAw

gusl krdn bUd ] kir Pk{ dwiem lwie csmy jh qhw majUdu ]3] Alwh pwkM pwk hY sk kra

jy dUsr hoie ] kbIr krmu krIm kw ahu krY jwnY soie ]4]1] nwmdyv jI ] mY AMDuly kI tyk qyrw

nwmu
Ku
M
d
kwrw
]
mY
grIb
mY
mskIn
qy
r
w
nwmu
hY
ADwrw
]1]
rhwa
]
krImW
rhImW
Alwh
qU
gn

] hwjrw hjUir dir pyis qUM mnI ]1] drIAwa qU idhd qU ibsIAwr qU DnI ] dyih lyih Eku qUM
idgr ko nhI ]2] qUM dwnW qUM bInW mY bIcw{ ikAw krI ] nwmy cy suAwmI bKsMd qUM hrI ]3]1]2]
hly XwrW hly XwrW KuisKbrI ] bil bil jWa ha bil bil jWa ] nIkI qyrI ibgwrI Awly qyrw
nwa ]1] rhwa ] kujw Awmd kujw rPqI kujw my rvI ] wirkw ngrI rwis bugoe ]1] KUbu qyrI
pgrI mITy qyry bol ] wirkw ngrI kwhy ky mgol ]2] cMdI hjwr Awlm Ekl KwnW ] hm icnI
pwiqswh sWvly brnW ]3] Aspiq gjpiq nrh nirMd ] nwmy ky swmI mIr mukMd ]4]2]3]

728

rwgu sUhI mhlw 1 capdy G{ 1

BWfw Doie bYis DUpu dyvhu qa dUDY ka jwvhu ] dUDu krm Puin suriq smwiexu hoie inrws
jmwvhu ]1] jphu q Eko nwmw ] Avir inrwPl kwmw ]1] rhwa ] iehu mnu etI hwiQ
krhu Puin nya nId n AwvY ] rsnw nwmu jphu qb mQIAY ien ibiD AMmqu pwvhu ]2]
mnu sMptu ijqu sq sir nwvxu Bwvn pwqI qpiq kry ] pUjw pRwx syvku jy syvy ien@ ibiD
swihbu rvqu rhY ]3] khdy khih khy kih jwvih qum sir Av{ n koe ] Bgiq hIxu nwnku
jnu jMpY ha swlwhI scw soe ]4]1]

sUhI mhlw 1 G{ 2
< siqgur pRswid ]

AMqir vsY n bwhir jwie ] AMmqu Coif kwhy ibKu Kwie ]1] AYsw igAwnu jphu mn

myry ] hovhu cwkr swcy kyry ]1] rhwa ] igAwnu iDAwnu sBu koe rvY ] bWDin bWiDAw

sBu jgu BvY ]2] syvw kry su cwk{ hoie ] jil Qil mhIAil riv rihAw soie ]3] hm

nhI cMgy burw nhI koie ] pRxviq nwnku qwry soie ]4]1]2]

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

729

sUhI mhlw 1 G{ 6
< siqgur pRswid ]
ajlu kYhw iclkxw Goitm kwlVI msu ] DoiqAw jUiT n aqrY jy sa Dovw iqsu ]1] sjx sye
nwil mY clidAw nwil clin@ ] ijQY lyKw mMgIAY iqQY KVy idsMin ]1] rhwa ] koTy mMfp
mwVIAw pwshu icqvIAwhw ] FTIAw kMim n Awvn@I ivchu sKxIAwhw ]2] bgw bgy kpVy
qIrQ mMiJ vsMin@ ] Guit Guit jIAw Kwvxy bgy nw khIAin@ ]3] isMml {Ku srI{ mY mYjn
dyiK Bulin@ ] sy Pl kMim n Awvn@I qy gux mY qin hin@ ]4] AMDulY Bw{ aTwieAw fUgr vwt
bhuqu ] AKI loVI nw lhw ha ciV lGw ikqu ]5] cwkrIAw cMigAweAw Avr isAwxp ikqu ]

nwnk nwmu smwil qUM bDw Cutih ijqu ]6]1]3] sUhI mhlw 1 ] jp qp kw bMDu byVlw ijqu

lGih vhylw ] nw srv{ nw ClY AYsw pMQu suhylw ]1] qyrw Eko nwmu mMjITVw rqw myrw colw

sd rMg Folw ]1] rhwa ] swjn cly ipAwirAw ika mylw hoe ] jy gux hovih gMTVIAY mylygw

soe ]2] imilAw hoie n vICuVY jy imilAw hoe ] Awvw gaxu invwirAw hY swcw soe ]3]

hamY
mwir
invwirAw
sIqw
hY
colw
]
gu
r
bcnI
Plu
pwieAw
sh
ky
AM
m

q
bolw
]4]
nwnku

khY shylIho shu Krw ipAwrw ] hm sh kyrIAw dwsIAw swcw Ksmu hmwrw ]5]2]4]
sUhI mhlw 1 ] ijn ka BWfY Bwa iqnw svwrsI ] sUKI krY pswa dUK ivswrsI ] shsw mUly
nwih srpr qwrsI ]1] iqn@w imilAw gu{ Awie ijn ka lIiKAw ] AMmqu hir kw nwa dyvY
dIiKAw ] cwlih siqgur Bwie Bvih n BIiKAw ]2] jw ka mhlu hjUir dUjy invY iksu ] dir
drvwxI nwih mUly puC iqsu ] CutY qw kY boil swihb ndir ijsu ]3] Gly Awxy Awip ijsu
nwhI dUjw mqY koie ] Fwih aswry swij jwxY sB soie ] nwa nwnk bKsIs ndrI krmu hoie ]

730

4]3]5] sUhI mhlw 1 ] BWfw hCw soie jo iqsu BwvsI ] BWfw Aiq mlIxu Doqw hCw n hoiesI ]
gu} duAwrY hoie soJI pwiesI ] Equ duAwrY Doie hCw hoiesI ] mYly hCy kw vIcw{ Awip vrqwiesI ]
mqu ko jwxY jwie AgY pwiesI ] jyhy krm kmwie qyhw hoiesI ] AMmqu hir kw nwa Awip
vrqwiesI ] cilAw piq isa jnmu svwir vwjw vwiesI ] mwxsu ikAw vycwrw iqhu lok
suxwiesI ] nwnk Awip inhwl siB kul qwrsI ]1]4]6] sUhI mhlw 1 ] jogI hovY jogvY BogI
hovY Kwie ] qpIAw hovY qpu kry qIriQ mil mil nwie ]1] qyrw sdVw suxIjY Bwe jy ko bhY
Alwie ]1] rhwa ] jYsw bIjY so luxy jo Kty suo Kwie ] AgY puC n hove jy sxu nIswxY jwie
]2] qYso jYsw kwFIAY jYsI kwr kmwie ] jo dmu iciq n Awve so dmu ibrQw jwie ]3] iehu qnu

vycI bY krI jy ko lE ivkwie ] nwnk kMim n Awve ijqu qin nwhI scw nwa ]4]5]7]

sUhI mhlw 1 G{ 7

< siqgur pRswid ] jogu n iKMQw jogu n fMfY jogu n Bsm cVweAY ] jogu n muMdI mUMif mufwieAY

jogu n isM|I vweAY ] AMjn mwih inrMjin rhIAY jog jugiq iev pweAY ]1] glI jogu n hoe

]
Ek

s
it
kir
smsir
jwxY
jogI
khIAY
soe
]1]
rhwa
]
jogu
n
bwhir
mVI
mswxI
jogu
n

qwVI lweAY ] jogu n dyis idsMqir BivAY jogu n qIriQ nweAY ] AMjn mwih inrMjin rhIAY
jog jugiq iev pweAY ]2] siqgu{ BytY qw shsw qUtY Dwvqu vrij rhweAY ] inJ{ JrY shj
Duin lwgY Gr hI prcw pweAY ] AMjn mwih inrMjin rhIAY jog jugiq iev pweAY ]3]
nwnk jIviqAw mir rhIAY AYsw jogu kmweAY ] vwjy bwJhu isM|I vwjY qa inrBa pdu pweAY
] AMjn mwih inrMjin rhIAY jog jugiq qa pweAY ]4]1]8] sUhI mhlw 1 ] kax qrwjI
kvxu qulw qyrw kvxu srwPu bulwvw ] kaxu gu} kY pih dIiKAw lyvw kY pih mulu krwvw

731

]1] myry lwl jIa qyrw AMqu n jwxw ] qUM jil Qil mhIAil Birpuir lIxw qUM Awpy srb
smwxw ]1] rhwa ] mnu qwrwjI icqu qulw qyrI syv srwPu kmwvw ] Gt hI BIqir so shu qolI
ien ibiD icqu rhwvw ]2] Awpy kMfw qolu qrwjI Awpy qolxhwrw ] Awpy dyKY Awpy bUJY Awpy
hY vxjwrw ]3] AMDulw nIc jwiq prdysI iKnu AwvY iqlu jwvY ] qw kI sMgiq nwnku rhdw
ika kir mUVw pwvY ]4]2]9]

rwgu sUhI mhlw 4 G{ 1


< siqgur pRswid ]
min rwm nwmu AwrwiDAw gur sbid gu} gur ky ] siB ieCw min qin pUrIAw sBu cUkw f{ jm ky
]1] myry mn gux gwvhu rwm nwm hir ky ] guir quTY mnu prboiDAw hir pIAw rsu gtky ]1]

rhwa ] sqsMgiq qm siqgur kyrI gun gwvY hir pRB ky ] hir ikrpw Dwir mylhu sqsMgiq

hm Dovh pg jn ky ]2] rwm nwmu sBu hY rwm nwmw rsu gurmiq rsu rsky ] hir AMmqu hir

jlu pwieAw sB lwQI iqs iqs ky ]3] hmrI jwiq pwiq gu{ siqgu{ hm vyicAo is{ gur ky ]

jn nwnk nwmu pirAo gur cylw gur rwKhu lwj jn ky ]4]1] sUhI mhlw 4 ] hir hir nwmu

BijAo
pu
r
Koqmu
siB
ibnsy
dwld
dlGw
]
Ba
jnm
mrxw
my
i
tAo
gu
r
sbdI
hir
AsiQ{
sy
i
v

suiK smGw ]1] myry mn Bju rwm nwm Aiq iprGw ] mY mnu qnu Arip DirAo gur AwgY is{ vyic
lIAo muil mhGw ]1] rhwa ] nrpiq rwjy rMg rs mwxih ibnu nwvY pkiV KVy siB klGw ]
Drm rwie isir fMfu lgwnw iPir pCuqwny hQ PlGw ]2] hir rwKu rwKu jn ikrm qumwry
srxwgiq purK pRiqplGw ] drsnu sMq dyhu suKu pwvY pRB loc pUir jnu qumGw ]3] qum smrQ
purK vfy pRB suAwmI mo ka kIjY dwnu hir inmGw ] jn nwnk nwmu imlY suKu pwvY hm nwm ivthu
sd GumGw ]4]2] sUhI mhlw 4 ] hir nwmw hir rM|u hY hir rM|u mjITY rM|u ] guir quTY hir rMgu

732

cwiVAw iPir bhuiV n hovI BM|u ]1] myry mn hir rwm nwim kir rM|u ] guir quTY hir apdyisAw
hir ByitAw rwa insM|u ]1] rhwa ] muMD ieAwxI mnmuKI iPir Awvx jwxw AM|u ] hir pRBu
iciq n AwieAo min dUjw Bwa shl|u ]2] hm mYlu Bry duhcwrIAw hir rwKhu AMgI AM|u ] guir
AMmq sir nvlwieAw siB lwQy iklivK pM|u ]3] hir dInw dIn dieAwl pRBu sqsMgiq
mylhu sM|u ] imil sMgiq hir rMgu pwieAw jn nwnk min qin rM|u ]4]3] sUhI mhlw 4 ]
hir hir krih inq kptu kmwvih ihrdw suDu n hoe ] Anidnu krm krih bhuqyry supnY suKu n
hoe ]1] igAwnI gur ibnu Bgiq n hoe ] korY rMgu kdy n cVY jy locY sBu koe ]1] rhwa ]
jpu qp sMjm vrq kry pUjw mnmuK rogu n jwe ] AMqir rogu mhw AiBmwnw dUjY Bwie KuAwe

]2] bwhir ByK bhuqu cqurwe mnUAw dh idis DwvY ] hamY ibAwipAw sbdu n cIn@Y iPir iPir

jUnI AwvY ]3] nwnk ndir kry so bUJY so jnu nwmu iDAwE ] gur prswdI Eko bUJY Eksu

mwih smwE ]4]4]

sUhI mhlw 4 G{ 2
< siqgur pRswid ]

gu
r
miq
ngrI
Koij
Kojwe
]
hir
hir
nwmu
pdwrQu
pwe
]1]
my
r
Y
min
hir
hir
sWiq
vswe
]

iqsnw Agin buJI iKn AMqir guir imilAY sB BuK gvwe ]1] rhwa ] hir gux gwvw jIvw
myrI mwe ] siqguir dieAwil gux nwmu Vwe ]2] ha hir pRBu ipAwrw FUiF FUFwe ]
sqsMgiq imil hir rsu pwe ]3] Duir msqik lyK ilKy hir pwe ] gu{ nwnku quTw mylY hir
Bwe ]4]1]5] sUhI mhlw 4 ] hir pw kry min hir rMgu lwE ] gurmuiK hir hir nwim smwE
]1] hir rMig rwqw mnu rMg mwxy ] sdw Anid rhY idn rwqI pUry gur kY sbid smwxy ]1]
rhwa ] hir rMg ka locY sBu koe ] gurmuiK rMgu clUlw hoe ]2] mnmuiK mugDu n{ korw hoie

733

] jy sa locY rMgu n hovY koie ]3] ndir kry qw siqgu{ pwvY ] nwnk hir ris hir rMig smwvY
]4]2]6] sUhI mhlw 4 ] ijhvw hir ris rhI AGwie ] gurmuiK pIvY shij smwie ]1] hir
rsu jn cwKhu jy Bwe ] qa kq Anq swid loBwe ]1] rhwa ] gurmiq rsu rwKhu ar Dwir ]
hir ris rwqy rMig murwir ]2] mnmuiK hir rsu cwiKAw n jwie ] hamY krY bhuqI imlY sjwie
]3] ndir kry qw hir rsu pwvY ] nwnk hir ris hir gux gwvY ]4]3]7]

sUhI mhlw 4 G{ 6
< siqgur pRswid ]
nIc jwiq hir jpiqAw aqm pdvI pwie ] pUChu ibdr dwsI suqY iksnu aqirAw Gir ijsu
jwie ]1] hir kI AkQ kQw sunhu jn Bwe ijqu shsw dUK BUK sB lih jwie ]1] rhwa ]

rivdwsu cmw{ asqiq kry hir kIriq inmK iek gwie ] piqq jwiq aqmu BieAw cwir vrn

pE pig Awie ]2] nwmdyA pRIiq lgI hir syqI loku CIpw khY bulwie ] KI bRwhmx ipiT dy

Cofy hir nwmdya lIAw muiK lwie ]3] ijqny Bgq hir syvkw muiK ATsiT qIrQ iqn iqlku

kFwie ] jnu nwnku iqn ka Anidnu prsy jy pw kry hir rwie ]4]1]8] sUhI mhlw 4 ]

iqn@
I
AM
q
ir
hir
AwrwiDAw
ijn
ka
Du
i
r
iliKAw
ilKqu
illwrw
]
iqn
kI
bKIlI
koe
ikAw

kry ijn kw AMgu kry myrw hir krqwrw ]1] hir hir iDAwie mn myry mn iDAwie hir jnm
jnm ky siB dUK invwrxhwrw ]1] rhwa ] Duir Bgq jnw ka bKisAw hir AMmq Bgiq
BMfwrw ] mUrKu hovY su an kI rIs kry iqsu hliq pliq muhu kwrw ]2] sy Bgq sy syvkw ijnw
hir nwmu ipAwrw ] iqn kI syvw qy hir pweAY isir inMdk kY pvY Cwrw ]3] ijsu Gir ivrqI
soe jwxY jgq gur nwnk pUiC krhu bIcwrw ] chu pIVI Awid jugwid bKIlI iknY n pwieAo
hir syvk Bwie insqwrw ]4]2]9] sUhI mhlw 4 ] ijQY hir AwrwDIAY iqQY hir imqu

734

shwe ] gur ikrpw qy hir min vsY horqu ibiD lieAw n jwe ]1] hir Dnu sMcIAY Bwe ]
ij hliq pliq hir hoie sKwe ]1] rhwa ] sqsMgqI sMig hir Dnu KtIAY hor QY horqu
apwie hir Dnu ikqY n pwe ] hir rqnY kw vwpwrIAw hir rqn Dnu ivhwJy kcY ky vwpwrIE
vwik hir Dnu lieAw n jwe ]2] hir Dnu rqnu jvyh{ mwxku hir DnY nwil AMmq vylY
vqY hir BgqI hir ilv lwe ] hir Dnu AMmq vylY vqY kw bIijAw Bgq Kwie Kric rhy
inKutY nwhI ] hliq pliq hir DnY kI Bgqw ka imlI vifAwe ]3] hir Dnu inrBa
sdw sdw AsiQ{ hY swcw iehu hir Dnu AgnI qskrY pwxIAY jmdUqY iksY kw gvwieAw n
jwe ] hir Dn ka ackw nyiV n Awve jmu jwgwqI fMfu n lgwe ]4] swkqI pwp kir kY

ibiKAw Dnu sMicAw iqnw iek ivK nwil n jwe ] hlqY ivic swkq duhyly BE hQhu CuVik

gieAw AgY pliq swkqu hir drgh Foe n pwe ]5] iesu hir Dn kw swhu hir Awip hY

sMqhu ijs no dyie su hir Dnu lid clwe ] iesu hir DnY kw qotw kdy n Awve jn nwnk ka

guir soJI pwe ]6]3]10] sUhI mhlw 4 ] ijs no hir supRsnu hoie so hir guxw rvY so Bgqu

so
prvwnu
]
iqs
kI
mihmw
ikAw
vrnIAY
ijs
kY
ihrdY
visAw
hir
pu
r
Ku
Bgvwnu
]1]

goivMd gux gweAY jIa lwie siqgu} nwil iDAwnu ]1] rhwa ] so siqgu} sw syvw siqgur
kI sPl hY ijs qy pweAY prm inDwnu ] jo dUjY Bwie swkq kwmnw AriQ durgMD sryvdy so
inhPl sBu AigAwnu ]2] ijs no prqIiq hovY iqs kw gwivAw Qwie pvY so pwvY drgh
mwnu ] jo ibnu prqIqI kptI kUVI kUVI AKI mItdy an kw aqir jwiegw JUTu gumwnu ]3]
jyqw jIa ipMfu sBu qyrw qUM AMqrjwmI purKu Bgvwnu ] dwsin dwsu khY jnu nwnku jyhw qUM
krwieih qyhw ha krI viKAwnu ]4]4]11]

735

sUhI mhlw 4 G{ 7
< siqgur pRswid ]
qyry kvn kvn gux kih kih gwvw qU swihb guxI inDwnw ] qumrI mihmw brin n swka qUM
Twkur c Bgvwnw ]1] mY hir hir nwmu Dr soe ] ija BwvY iqa rwKu myry swihb mY quJ ibnu
Av{ n koe ]1] rhwa ] mY qwxu dIbwxu qUhY myry suAwmI mY quDu AwgY Ardwis ] mY ho{ Qwa
nwhI ijsu pih kra bynqI myrw duKu suKu quJ hI pwis ]2] ivcy DrqI ivcy pwxI ivic kwst
Agin DrIjY ] bkrI isMGu iekqY Qwie rwKy mn hir jip BRmu Ba dUir kIjY ]3] hir kI vifAwe
dyKhu sMqhu hir inmwixAw mwxu dyvwE ] ija DrqI crx qly qy pir AwvY iqa nwnk swD jnw

jgqu Awix sBu pYrI pwE ]4]1]12] sUhI mhlw 4 ] qUM krqw sBu ikCu Awpy jwxih ikAw quDu

pih AwiK suxweAY ] burw Blw quDu sBu ikCu sUJY jyhw ko kry qyhw ko pweAY ]1] myry swihb qUM

AMqr kI ibiD jwxih ] burw Blw quDu sBu ikCu sUJY quDu BwvY iqvY bulwvih ]1] rhwa ] sBu mohu

mwieAw srI{ hir kIAw ivic dyhI mwnuK Bgiq krwe ] ieknw siqgu{ myil suKu dyvih ieik

mnmu
i
K
DM
D
u
iptwe
]2]
sBu
ko
qy
r
w
qU
M
sBnw
kw
my
r
y
krqy
qu
D
u
sBnw
isir
iliKAw
ly
K
u
]
jy
h
I

qUM ndir krih qyhw ko hovY ibnu ndrI nwhI ko ByKu ]3] qyrI vifAwe qUMhY jwxih sB quDno inq
iDAwE ] ijs no quDu BwvY iqs no qUM mylih jn nwnk so Qwie pwE ]4]2]13] sUhI mhlw 4 ]
ijn kY AMqir visAw myrw hir hir iqn ky siB rog gvwE ] qy mukq BE ijn hir nwmu iDAwieAw
iqn pivqu prm pdu pwE ]1] myry rwm hir jn Awrog BE ] gur bcnI ijnw jipAw myrw hir
hir iqn ky hamY rog gE ]1] rhwa ] bRhmw ibsnu mhwdya Y gux rogI ivic hamY kwr kmwe
] ijin kIE iqsih n cyqih bpuVy hir gurmuiK soJI pwe ]2] hamY roig sBu jgqu ibAwipAw

736

iqn ka jnm mrx duKu BwrI ] gur prswdI ko ivrlw CUtY iqsu jn ka ha bilhwrI ]3]
ijin issit swjI soe hir jwxY qw kw }pu Apwro ] nwnk Awpy vyiK hir ibgsY gurmuiK bRhm
bIcwro ]4]3]14] sUhI mhlw 4 ] kIqw krxw srb rjwe ikCu kIcY jy kir skIAY ] Awpxw
kIqw ikCU n hovY ija hir BwvY iqa rKIAY ]1] myry hir jIa sBu ko qyrY vis ] Asw jo{ nwhI jy
ikCu kir hm swkh ija BwvY iqvY bKis ]1] rhwa ] sBu jIa ipMfu dIAw quDu Awpy quDu Awpy kwrY
lwieAw ] jyhw qUM hukmu krih qyhy ko krm kmwvY jyhw quDu Duir iliK pwieAw ]2] pMc qqu kir quDu
ssit sB swjI koe Cyvw kira jy ikCu kIqw hovY ] ieknw siqgu{ myil qUM buJwvih ieik mnmuiK
krih is rovY ]3] hir kI vifAwe ha AwiK n swkw ha mUrKu mugDu nIcwxu ] jn nwnk ka

hir bKis lY myry suAwmI srxwgiq pieAw Ajwxu ]4]4]15]24]

rwgu sUhI mhlw 5 G{ 1


< siqgur pRswid ]

bwjIgir jYsy bwjI pwe ] nwnw }p ByK idKlwe ] sWgu aqwir QMim@Ao pwswrw ] qb Eko

EkMkwrw ]1] kvn }p sitAo ibnswieAo ] kqih gieAo ahu kq qy AwieAo ]1] rhwa ]

jl
qy
Tih
Aink
qrM
g
w
]
kink
BU
K
n
kIny
bhu
rM
g
w
]
bIju
bIij
dy
i
KAo
bhu
prkwrw
]
Pl

pwky qy EkMkwrw ]2] shs Gtw mih Eku Awkwsu ] Gt PUty qy AohI pRgwsu ] Brm loB moh
mwieAw ivkwr ] BRm CUty qy EkMkwr ]3] Aohu AibnwsI ibnsq nwhI ] nw ko AwvY nw ko jwhI
] guir pUrY hamY mlu Doe ] khu nwnk myrI prm giq hoe ]4]1] sUhI mhlw 5 ] kIqw
loVih so pRB hoie ] quJ ibnu dUjw nwhI koie ] jo jnu syvy iqsu pUrn kwj ] dws Apuny kI rwKhu
lwj ]1] qyrI srix pUrn dieAwlw ] quJ ibnu kvnu kry pRiqpwlw ]1] rhwa ] jil Qil
mhIAil rihAw BrpUir ] inkit vsY nwhI pRBu dUir ] lok pqIAwrY kCU n pweAY ] swic

737

lgY qw hamY jweAY ]2] ijs no lwie lE so lwgY ] igAwn rqnu AMqir iqsu jwgY ] durmiq
jwie prm pdu pwE ] gur prswdI nwmu iDAwE ]3] duie kr joiV kra Ardwis ] quDu
BwvY qw Awxih rwis ] kir ikrpw ApnI BgqI lwie ] jn nwnk pRBu sdw iDAwie ]4]2]
sUhI mhlw 5 ] Dnu sohwgin jo pRBU pCwnY ] mwnY hukmu qjY AiBmwnY ] pA isa rwqI rlIAw
mwnY ]1] suin sKIE pRB imlx nIswnI ] mnu qnu Arip qij lwj lokwnI ]1] rhwa ]
sKI shylI ka smJwvY ] soe kmwvY jo pRB BwvY ] sw sohwgix AMik smwvY ]2] grib
ghylI mhlu n pwvY ] iPir pCuqwvY jb rYix ibhwvY ] krmhIix mnmuiK duKu pwvY ]3]
ibna krI jy jwxw dUir ] pRBu AibnwsI rihAw BrpUir ] jnu nwnku gwvY dyiK hdUir ]4]3]

sUhI mhlw 5 ] ghu vis guir kInw ha Gr kI nwir ] ds dwsI kir dInI Bqwir ] sgl

smgRI mY Gr kI joVI ] Aws ipAwsI ipr ka loVI ]1] kvn khw gun kMq ipAwry ] suGV

s}p dieAwl murwry ]1] rhwa ] squ sIgw{ Ba AMjnu pwieAw ] AMmq nwmu qMbolu muiK

KwieAw ] kMgn bs ghny bny suhwvy ] Dn sB suK pwvY jW ip{ Gir AwvY ]2] gux kwmx

kir
kM
q
u
rIJwieAw
]
vis
kir
lInw
gu
i
r
Brmu
cu
k
wieAw
]
sB
qy
cw
mM
d
{
my
r
w
]
sB
kwmix

iqAwgI pa pRIqmu myrw ]3] pRgitAw sU{ joiq ajIAwrw ] syj ivCwe srD Apwrw ]
nv rMg lwlu syj rwvx AwieAw ] jn nwnk ipr Dn imil suKu pwieAw ]4]4] sUhI mhlw 5
] amikAo hIa imln pRB qwe ] Kojq cirAo dyKa pA jwe ] sunq sdysro pA gih syj
ivCwe ] BRim BRim AwieAo qa ndir n pwe ]1] ikn ibiD hIAro DIrY inmwno ] imlu swjn
ha quJu kurbwno ]1] rhwa ] Ekw syj ivCI Dn kMqw ] Dn sUqI ip{ sd jwgMqw ] pIAo mdro
Dn mqvMqw ] Dn jwgY jy ip{ bolqw ]2] Be inrwsI bhuqu idn lwgy ] dys idsMqr mY sgly

738

Jwgy ] iKnu rhnu n pwva ibnu pg pwgy ] hoie pwlu pRB imlh sBwgy ]3] BieAo pwlu
sqsMig imlwieAw ] bUJI qpiq Grih ip{ pwieAw ] sgl sIgwr huix muJih suhwieAw ] khu
nwnk guir Brmu cukwieAw ]4] jh dyKw qh ip{ hY Bwe ] Koil@Ao kpwtu qw mnu Thrwe ]1] rhwa
dUjw ]5] sUhI mhlw 5 ] ikAw gux qyry swir sm@wlI moih inrgun ky dwqwry ] bY KrIdu ikAw kry
cqurwe iehu jIa ipMfu sBu Qwry ]1] lwl rMgIly pRIqm mnmohn qyry drsn ka hm bwry ]1]
rhwa ] pRBu dwqw moih dInu ByKwrI qum@ sdw sdw apkwry ] so ikCu nwhI ij mY qy hovY myry Twkur
Agm Apwry ]2] ikAw syv kmwva ikAw kih rIJwva ibiD ikqu pwva drswry ] imiq nhI
pweAY AMqu n lhIAY mnu qrsY crnwry ]3] pwva dwnu FITu hoie mwga muiK lwgY sMq rynwry ]

jn nwnk ka guir ikrpw DwrI pRiB hwQ dyie insqwry ]4]6]

sUhI mhlw 5 G{ 3
< siqgur pRswid ]

syvw QorI mwgnu bhuqw ] mhlu n pwvY khqo phuqw ]1] jo pA mwny iqn kI rIsw ] kUVy mUrK kI

hwTIsw ]1] rhwa ] ByK idKwvY scu n kmwvY ] khqo mhlI inkit n AwvY ]2] AqIqu sdwE

mwieAw
kw
mwqw
]
min
nhI
pR
I
iq
khY
mu
i
K
rwqw
]3]
khu
nwnk
pR
B
ibna
su
n
IjY
]
ku
c
lu

kTo{ kwmI mukqu kIjY ]4] drsn dyKy kI vifAwe ] qum@ suKdwqy purK suBwe ]1] rhwa
dUjw ]1]7] sUhI mhlw 5 ] bury kwm ka iT KloieAw ] nwm kI bylw pY pY soieAw ]1]
Aas{ Apnw bUJY n ieAwnw ] mwieAw moh rMig lptwnw ]1] rhwa ] loB lhir ka ibgis
PUil bYTw ] swD jnw kw drsu n fITw ]2] kbhU n smJY AigAwnu gvwrw ] bhuir bhuir
lpitAo jMjwrw ]1] rhwa ] ibKY nwd krn suix BInw ] hir jsu sunq Awlsu min kInw ]3]
sit nwhI ry pyKq AMDy ] Coif jwih JUTy siB DMDy ]1] rhwa ] khu nwnk pRB bKs krIjY ]

739

kir ikrpw moih swDsMgu dIjY ]4] qa ikCu pweAY ja hoeAY rynw ] ijsih buJwE iqsu nwmu
lYnw ]1] rhwa ]2]8] sUhI mhlw 5 ] Gr mih Twku{ ndir n AwvY ] gl mih pwhxu lY
ltkwvY ]1] Brmy BUlw swkqu iPrqw ] nI{ ibrolY Kip Kip mrqw ]1] rhwa ] ijsu pwhx
ka Twku{ khqw ] Aohu pwhxu lY as ka fubqw ]2] gunhgwr lUx hrwmI ] pwhx nwv n
pwrigrwmI ]3] gur imil nwnk Twku{ jwqw ] jil Qil mhIAil pUrn ibDwqw ]4]3]9]
sUhI mhlw 5 ] lwlnu rwivAw kvn gqI rI ] sKI bqwvhu muJih mqI rI ]1] sUhb sUhb
sUhvI ] Apny pRIqm kY rMig rqI ]1] rhwa ] pwv mlova sMig nYn BqIrI ] jhw pTwvhu jWa
qqI rI ]2] jp qp sMjm dya jqI rI ] iek inmK imlwvhu moih pRwnpqI rI ]3] mwxu qwxu

AhbuiD hqI rI ] sw nwnk sohwgvqI rI ]4]4]10] sUhI mhlw 5 ] qUM jIvnu qUM pRwn ADwrw ]

quJ hI pyiK pyiK mnu swDwrw ]1] qUM swjnu qUM pRIqmu myrw ] icqih n ibsrih kwhU byrw ]1]

rhwa ] bY KrIdu ha dwsro qyrw ] qUM Bwro Twku{ guxI ghyrw ]2] koit dws jw kY drbwry ] inmK

inmK vsY iqn@ nwly ]3] ha ikCu nwhI sBu ikCu qyrw ] Aoiq poiq nwnk sMig bsyrw ]4]5]

11]
sU
h
I
mhlw
5
]
sU
K
mhl
jw
ky
c
du
A
wry
]
qw
mih
vwsih
Bgq
ipAwry
]1]
shj
kQw

pRB kI Aiq mITI ] ivrlY kwhU nyhu fITI ]1] rhwa ] qh gIq nwd AKwry sMgw ] hw sMq
krih hir rMgw ]2] qh mrxu n jIvxu sogu n hrKw ] swc nwm kI AMmq vrKw ]3] guhj
kQw ieh gur qy jwxI ] nwnku bolY hir hir bwxI ]4]6]12] sUhI mhlw 5 ] jw kY dris pwp
koit aqwry ] Bytq sMig iehu Bvjlu qwry ]1] Aoie swjn Aoie mIq ipAwry ] jo hm ka hir nwmu
icqwry ]1] rhwa ] jw kw sbdu sunq suK swry ] jw kI thl jmdUq ibdwry ]2] jw kI DIrk
iesu mnih sDwry ] jw kY ismrix muK ajlwry ]3] pRB ky syvk pRiB Awip svwry ] srix

740

nwnk iqn@ sd bilhwry ]4]7]13] sUhI mhlw 5 ] rhxu n pwvih suir nr dyvw ] iT
isDwry kir muin jn syvw ]1] jIvq pyKy ijn@I hir hir iDAwieAw ] swDsMig iqn@I drsnu
pwieAw ]1] rhwa ] bwidswh swh vwpwrI mrnw ] jo dIsY so kwlih Krnw ]2] kUVY moih
lpit lptwnw ] Coif cilAw qw iPir pCuqwnw ]3] pw inDwn nwnk ka krhu dwiq ]
nwmu qyrw jpI idnu rwiq ]4]8]14] sUhI mhlw 5 ] Gt Gt AMqir qumih bswry ] sgl
smgRI sUiq qumwry ]1] qUM pRIqm qUM pRwn ADwry ] qum hI pyiK pyiK mnu ibgswry ]1] rhwa ]
Aink join BRim BRim BRim hwry ] Aot ghI Ab swD sMgwry ]2] Agm Agoc{ AlK Apwry ]
nwnku ismrY idnu rYnwry ]3]9]15] sUhI mhlw 5 ] kvn kwj mwieAw vifAwe ] jw ka

ibnsq bwr n kwe ]1] iehu supnw sovq nhI jwnY ] Acyq ibvsQw mih lptwnY ]1] rhwa

] mhw moih moihAo gwvwrw ] pyKq pyKq iT isDwrw ]2] c qy c qw kw drbwrw ] ke jMq

ibnwih apwrw ]3] dUsr hoAw nw ko hoe ] jip nwnk pRB Eko soe ]4]10]16] sUhI

mhlw 5 ] ismir ismir qw ka ha jIvw ] crx kml qyry Doie Doie pIvw ]1] so hir myrw

AM
q
rjwmI
]
Bgq
jnw
kY
sM
i
g
su
A
wmI
]1]
rhwa
]
su
i
x
su
i
x
AM
m

q
nwmu
iDAwvw
]
AwT

phr qyry gux gwvw ]2] pyiK pyiK lIlw min Awndw ] gux Apwr pRB prmwndw ]3] jw kY
ismrin kCu Ba n ibAwpY ] sdw sdw nwnk hir jwpY ]4]11]17] sUhI mhlw 5 ] gur kY
bcin irdY iDAwnu DwrI ] rsnw jwpu jpa bnvwrI ]1] sPl mUriq drsn bilhwrI ]
crx kml mn pRwx ADwrI ]1] rhwa ] swDsMig jnm mrx invwrI ] AMmq kQw suix krn
ADwrI ]2] kwm koD loB moh qjwrI ] V nwm dwnu iesnwnu sucwrI ]3] khu nwnk iehu qqu
bIcwrI ] rwm nwm jip pwir aqwrI ]4]12]18] sUhI mhlw 5 ] loiB moih mgn AprwDI ]

741

krxhwr kI syv n swDI ]1] piqq pwvn pRB nwm qumwry ] rwiK lyhu moih inrgunIAwry ]1]
rhwa ] qUM dwqw pRB AMqrjwmI ] kwcI dyh mwnuK AiBmwnI ]2] suAwd bwd erK md mwieAw
] ien sMig lwig rqn jnmu gvwieAw ]3] duK BMjn jgjIvn hir rwieAw ] sgl iqAwig
nwnku srxwieAw ]4]13]19] sUhI mhlw 5 ] pyKq cwKq khIAq AMDw sunIAq sunIAY
nwhI ] inkit vsqu ka jwxY dUry pwpI pwp kmwhI ]1] so ikCu kir ijqu Cutih prwnI ] hir
hir nwmu jip AMmq bwnI ]1] rhwa ] Gor mhl sdw rMig rwqw ] sMig qum@wrY kCU n jwqw
]2] rKih pocwir mwtI kw BWfw ] Aiq kucIl imlY jm fWfw ]3] kwm koiD loiB moih bwDw ]
mhw grq mih inGrq jwqw ]4] nwnk kI Ardwis suxIjY ] fUbq pwhn pRB myry lIjY ]

5]14]20] sUhI mhlw 5 ] jIvq mrY buJY pRBu soie ] iqsu jn krim prwpiq hoie ]1] suix

swjn iea duq{ qrIAY ] imil swDU hir nwmu acrIAY ]1] rhwa ] Ek ibnw dUjw nhI jwnY ]

Gt Gt AMqir pwrbRhmu pCwnY ]2] jo ikCu krY soe Bl mwnY ] Awid AMq kI kImiq jwnY ]3]

khu nwnk iqsu jn bilhwrI ] jw kY ihrdY vsih murwrI ]4]15]21] sUhI mhlw 5 ] gu{

prmy
s
{
krxY
h
w{
]
sgl
s
s
it
ka
dy
AwDw{
]1]
gu
r
ky
crx
kml
mn
iDAwie
]
dU
K
u

drdu iesu qn qy jwie ]1] rhwa ] Bvjil fUbq siqgu{ kwFY ] jnm jnm kw tUtw gwFY ]2]
gur kI syvw krhu idnu rwiq ] sUK shj min AwvY sWiq ]3] siqgur kI ryxu vfBwgI pwvY ]
nwnk gur ka sd bil jwvY ]4]16]22] sUhI mhlw 5 ] gur Apuny pir bil jweAY ]
AwT phr hir hir jsu gweAY ]1] ismra so pRBu Apnw suAwmI ] sgl Gtw kw AMqrjwmI
]1] rhwa ] crx kml isa lwgI pRIiq ] swcI pUrn inrml rIiq ]2] sMq pRswid vsY
mn mwhI ] jnm jnm ky iklivK jwhI ]3] kir ikrpw pRB dIn dieAwlw ] nwnku mwgY

742

sMq rvwlw ]4]17]23] sUhI mhlw 5 ] drsnu dyiK jIvw gur qyrw ] pUrn krmu hoie pRB
myrw ]1] ieh bynqI suix pRB myry ] dyih nwmu kir Apxy cyry ]1] rhwa ] ApxI srix rwKu
pRB dwqy ] gur pRswid iknY ivrlY jwqy ]2] sunhu ibna pRB myry mIqw ] crx kml vsih myrY
cIqw ]3] nwnku Ek krY Ardwis ] ivs{ nwhI pUrn guxqwis ]4]18]24] sUhI mhlw 5
] mIqu swjnu suq bMDp Bwe ] jq kq pyKa hir sMig shwe ]1] jiq myrI piq myrI Dnu hir
nwmu ] sUK shj Awnd ibsrwm ]1] rhwa ] pwrbRhmu jip pihir snwh ] koit AwvD iqsu
byDq nwih ]2] hir crn srx gV kot hmwrY ] kwlu kMtku jmu iqsu n ibdwrY ]3] nwnk
dws sdw bilhwrI ] syvk sMq rwjw rwm murwrI ]4]19]25] sUhI mhlw 5 ] gux gopwl

pRB ky inq gwhw ] And ibnod mMgl suK qwhw ]1] clu sKIE pRBu rwvx jwhw ] swD jnw

kI crxI pwhw ]1] rhwa ] kir bynqI jn DUir bwCwhw ] jnm jnm ky iklivK lwhW ]2]

mnu qnu pRwx jIa Arpwhw ] hir ismir ismir mwnu mohu ktwhW ]3] dIn dieAwl krhu

aqswhw ] nwnk dws hir srix smwhw ]4]20]26] sUhI mhlw 5 ] bYkuMT ng{ jhw

sM
q
vwsw
]
pR
B
crx
kml
ird
mwih
invwsw
]1]
su
i
x
mn
qn
qu
J
u
su
K
u
idKlwva
]
hir

Aink ibMjn quJu Bog BuMcwva ]1] rhwa ] AMmq nwmu BuMcu mn mwhI ] Acrj swd qw ky
brny n jwhI ]2] loBu mUAw qsnw buiJ QwkI ] pwrbRhm kI srix jn qwkI ]3] jnm
jnm ky BY moh invwry ] nwnk dws pRB ikrpw Dwry ]4]21]27] sUhI mhlw 5 ] Aink
bINg dws ky prhirAw ] kir ikrpw pRiB Apnw kirAw ]1] qumih Cfwie lIAo jnu Apnw ]
ariJ pirAo jwlu jgu supnw ]1] rhwa ] prbq doK mhw ibkrwlw ] iKn mih dUir
kIE dieAwlw ]2] sog rog ibpiq Aiq BwrI ] dUir Be jip nwmu murwrI ]3] sit

743

Dwir lIno liV lwie ] hir crx ghy nwnk srxwie ]4]22]28] sUhI mhlw 5 ] dInu
Cfwie dunI jo lwE ] duhI srwe KunwmI khwE ]1] jo iqsu BwvY so prvwxu ] AwpxI kudriq
Awpy jwxu ]1] rhwa ] scw Drmu punu Blw krwE ] dIn kY qosY dunI n jwE ]2] srb inrMqir
Eko jwgY ] ijqu ijqu lwieAw iqqu iqqu ko lwgY ]3] Agm Agoc{ scu swihbu myrw ] nwnku bolY
bolwieAw qyrw ]4]23]29] sUhI mhlw 5 ] pRwqhkwil hir nwmu acwrI ] eq q kI Aot
svwrI ]1] sdw sdw jpIAY hir nwm ] pUrn hovih mn ky kwm ]1] rhwa ] pRBu AibnwsI
rYix idnu gwa ] jIvq mrq inhclu pwvih Qwa ]2] so swhu syiv ijqu qoit n AwvY ] Kwq
Krcq suiK Anid ivhwvY ]3] jgjIvn purKu swDsMig pwieAw ] gur pRswid nwnk nwmu

iDAwieAw ]4]24]30] sUhI mhlw 5 ] gur pUry jb BE dieAwl ] duK ibnsy pUrn Be

Gwl ]1] pyiK pyiK jIvw drsu qum@wrw ] crx kml jwe bilhwrw ] quJ ibnu Twkur kvnu

hmwrw ]1] rhwa ] swDsMgiq isa pRIiq bix Awe ] pUrb krim ilKq Duir pwe ]2] jip

hir hir nwmu Acrju prqwp ] jwil n swkih qIny qwp ]3] inmK n ibsrih hir crx

qu
m
@
w
ry
]
nwnku
mwgY
dwnu
ipAwry
]4]25]31]
sU
h
I
mhlw
5
]
sy
sM
j
og
krhu
my
r
y
ipAwry
]

ijqu rsnw hir nwmu acwry ]1] suix bynqI pRB dIn dieAwlw ] swD gwvih gux sdw rswlw
]1] rhwa ] jIvn }pu ismrxu pRB qyrw ] ijsu pw krih bsih iqsu nyrw ]2] jn kI BUK
qyrw nwmu Ahw{ ] qUM dwqw pRB dyvxhw{ ]3] rwm rmq sMqn suKu mwnw ] nwnk dyvnhwr
sujwnw ]4]26]32] sUhI mhlw 5 ] bhqI jwq kdy sit n Dwrq ] imiQAw moh bMDih inq
pwrc ]1] mwDvy Bju idn inq rYxI ] jnmu pdwrQu jIiq hir srxI ]1] rhwa ] krq
ibkwr do kr Jwrq ] rwm rqnu ird iqlu nhI Dwrq ]2] Brx poKx sMig AaD ibhwxI ]

744

jY jgdIs kI giq nhI jwxI ]3] srix smrQ Agocr suAwmI ] aD{ nwnk pRB AMqrjwmI
]4]27]33] sUhI mhlw 5 ] swDsMig qrY BY swg{ ] hir hir nwmu ismir rqnwg{ ]1]
ismir ismir jIvw nwrwiex ] dUK rog sog siB ibnsy gur pUry imil pwp qjwiex ]1] rhwa ]
jIvn pdvI hir kw nwa ] mnu qnu inrmlu swcu suAwa ]2] AwT phr pwrbRhmu iDAweAY ]
pUrib ilKqu hoie qw pweAY ]3] srix pE jip dIn dieAwlw ] nwnku jwcY sMq rvwlw
]4]28]34] sUhI mhlw 5 ] Gr kw kwju n jwxI }Vw ] JUTY DMDY ricAo mUVw ]1] ijqu qUM
lwvih iqqu iqqu lgnw ] jw qUM dyih qyrw nwa jpnw ]1] rhwa ] hir ky dws hir syqI rwqy
] rwm rswieix Anidnu mwqy ]2] bwh pkir pRiB Awpy kwFy ] jnm jnm ky tUty gwFy ]3]

aD{ suAwmI pRB ikrpw Dwry ] nwnk dws hir srix duAwry ]4]29]35] sUhI mhlw 5 ]

sMq pRswid inhclu G{ pwieAw ] srb sUK iPir nhI fuolwieAw ]1] gu} iDAwie hir crn

min cIn@y ] qw qy krqY AsiQ{ kIn@y ]1] rhwa ] gux gwvq Acuq AibnwsI ] qw qy kwtI jm

kI PwsI ]2] kir ikrpw lIny liV lwE ] sdw Andu nwnk gux gwE ]3]30]36]

sU
h
I
mhlw
5
]
AM
m

q
bcn
swD
kI
bwxI
]
jo
jo
jpY
iqs
kI
giq
hovY
hir
hir
nwmu
inq
rsn

bKwnI ]1] rhwa ] klI kwl ky imty klysw ] Eko nwmu mn mih prvysw ]1] swDU DUir muiK
msqik lwe ] nwnk aDry hir gur srxwe ]2]31]37] sUhI mhlw 5 G{ 3 ] goibMdw
gux gwa dieAwlw ] drsnu dyhu pUrn ikrpwlw ] rhwa ] kir ikrpw qum hI pRiqpwlw ] jIa
ipMfu sBu qumrw mwlw ]1] AMmq nwmu clY jip nwlw ] nwnku jwcY sMq rvwlw ]2]32]38]
sUhI mhlw 5 ] iqsu ibnu dUjw Av{ n koe ] Awpy QMmY scw soe ]1] hir hir nwmu myrw
AwDw{ ] krx kwrx smrQu Apw{ ]1] rhwa ] sB rog imtwvy nvw inroAw ] nwnk rKw

745

Awpy hoAw ]2]33]39] sUhI mhlw 5 ] drsn ka locY sBu koe ] pUrY Bwig prwpiq hoe
] rhwa ] isAwm suMdr qij nId ika Awe ] mhw mohnI dUqw lwe ]1] pRym ibCohw krq
kswe ] inrdY jMqu iqsu dieAw n pwe ]2] Aink jnm bIqIAn Brmwe ] Gir vwsu n dyvY
duqr mwe ]3] idnu rYin Apnw kIAw pwe ] iksu dosu n dIjY ikrqu Bvwe ]4] suix swjn
sMq jn Bwe ] crx srx nwnk giq pwe ]5]34]40]

rwgu sUhI mhlw 5 G{ 4


< siqgur pRswid ]
BlI suhwvI CwprI jw mih gun gwE ] ikq hI kwim n Dalhr ijqu hir ibsrwE ]1] rhwa ]
Andu grIbI swDsMig ijqu pRB iciq AwE ] jil jwa Ehu bfpnw mwieAw lptwE ]1]

pIsnu pIis AoiF kwmrI suKu mnu sMqoKwE ] AYso rwju n ikqY kwij ijqu nh qpqwE ]2] ngn

iPrq rMig Ek kY Aohu soBw pwE ] pwt ptMbr ibriQAw ijh ric loBwE ]3] sBu ikCu qum@rY

hwiQ pRB Awip kry krwE ] swis swis ismrq rhw nwnk dwnu pwE ]4]1]41] sUhI

mhlw 5 ] hir kw sMqu prwn Dn iqs kw pinhwrw ] Bwe mIq suq sgl qy jIA hUM qy ipAwrw

]1]
rhwa
]
ky
s
w
kw
kir
bIjnw
sM
q
ca{
Fu
l
wva
]
sIsu
inhwra
crx
qil
DU
i
r
mu
i
K

lwva ]1] imst bcn bynqI kra dIn kI inAwe ] qij AiBmwnu srxI pra hir gux
iniD pwe ]2] Avlokn punh punh kra jn kw drsw{ ] AMmq bcn mn mih isMca
bMda bwr bwr ]3] icqva min Awsw kra jn kw sMgu mwga ] nwnk ka pRB dieAw kir
dws crxI lwga ]4]2]42] sUhI mhlw 5 ] ijin mohy bRhmMf KMf qwhU mih pwa ] rwiK lyhu
iehu ibKe jIa dyhu Apunw nwa ]1] rhwa ] jw qy nwhI ko suKI qw kY pwCY jwa ] Coif jwih
jo sgl ka iPir iPir lptwa ]1] krhu pw k{xwpqy qyry hir gux gwa ] nwnk kI pRB

746

bynqI swDsMig smwa ]2]3]43]

rwgu sUhI mhlw 5 G{ 5 pVqwl


< siqgur pRswid ]
pRIiq pRIiq gurIAw mohn lwlnw ] jip mn goibMd EkY Av{ nhI ko lyKY sMq lwgu mnih Cwfu
duibDw kI kurIAw ]1] rhwa ] inrgun hrIAw srgun DrIAw Aink koTrIAw iBn
iBn iBn iBn krIAw ] ivic mn kotvrIAw ] inj mMdir iprIAw ] qhw Awnd krIAw ]
nh mrIAw nh jrIAw ]1] ikrqin jurIAw bhu ibiD iPrIAw pr ka ihrIAw ] ibKnw
iGrIAw ] Ab swDU sMig prIAw ] hir duAwrY KrIAw ] drsnu krIAw ] nwnk gur imrIAw ]
bhuir n iPrIAw ]2]1]44] sUhI mhlw 5 ] rwis mMflu kIno AwKwrw ] sglo swij

riKAo pwswrw ]1] rhwa ] bhu ibiD }p rMg Awpwrw ] pyKY KusI Bog nhI hwrw ] siB rs

lYq bsq inrwrw ]1] brnu ichnu nwhI muKu n mwswrw ] khnu n jwe Kylu quhwrw ] nwnk

ryx sMq crnwrw ]2]2]45] sUhI mhlw 5 ] qa mY AwieAw srnI AwieAw ] BrosY AwieAw

ikrpw AwieAw ] ija BwvY iqa rwKhu suAwmI mwrgu gurih pTwieAw ]1] rhwa ] mhw

du
q
{
mwieAw
]
jY
s
y
pvnu
Ju
l
wieAw
]1]
su
i
n
su
i
n
hI
frwieAw
]
krro
DR
m
rwieAw
]2]

gh AMD kUpwieAw ] pwvku sgrwieAw ]3] ghI Aot swDwieAw ] nwnk hir iDAwieAw ]
Ab mY pUrw pwieAw ]4]3]46]

rwgu sUhI mhlw 5 G{ 6


< siqgur pRswid ]

siqgur pwis bynqIAw imlY nwmu AwDwrw ] quTw scw pwiqswhu qwpu gieAw sMswrw ]1] Bgqw
kI tyk qUM sMqw kI Aot qUM scw isrjnhwrw ]1] rhwa ] scu qyrI swmgrI scu qyrw drbwrw ]
scu qyry KwjIinAw scu qyrw pwswrw ]2] qyrw }pu AgMmu hY AnUpu qyrw drswrw ] ha

747

kurbwxI qyirAw syvkw ijn@ hir nwmu ipAwrw ]3] sBy ieCw pUrIAw jw pwieAw Agm Apwrw ]
gu{ nwnku imilAw pwrbRhmu qyirAw crxw ka bilhwrw ]4]1]47]

rwgu sUhI mhlw 5 G{ 7


< siqgur pRswid ]
qyrw Bwxw qUhY mnwieih ijs no hoih dieAwlw ] swe Bgiq jo quDu BwvY qUM srb jIAw pRiqpwlw
]1] myry rwm rwie sMqw tyk qum@wrI ] jo quDu BwvY so prvwxu min qin qUhY ADwrI ]1] rhwa ]
qUM dieAwlu pwlu pw iniD mnsw pUrxhwrw ] Bgq qyry siB pRwxpiq pRIqm qUM Bgqn kw
ipAwrw ]2] qU AQwhu Apw{ Aiq cw koe Av{ n qyrI Bwqy ] ieh Ardwis hmwrI suAwmI
ivs{ nwhI suKdwqy ]3] idnu rYix swis swis gux gwvw jy suAwmI quDu Bwvw ] nwmu qyrw suKu

nwnku mwgY swihb quTY pwvw ]4]1]48] sUhI mhlw 5 ] ivsrih nwhI ijqu qU kbhU so Qwnu

qyrw kyhw ] AwT phr ijqu quDu iDAwe inrml hovY dyhw ]1] myry rwm ha so Qwnu Bwlx

AwieAw ] Kojq Kojq BieAw swDsMgu iqn@ srxwe pwieAw ]1] rhwa ] byd pVy piV bRhmy

hwry ieku iqlu nhI kImiq pwe ] swiDk isD iPrih ibllwqy qy BI mohy mwe ]2] ds Aaqwr

rwjy
hoie
vrqy
mhwdy
v
AaDU
q
w
]
iqn@
BI
AM
q
u
n
pwieAo
qy
r
w
lwie
Qky
ibBU
q
w
]3]
shj
sU
K

Awnd nwm rs hir sMqI mMglu gwieAw ] sPl drsnu ByitAo gur nwnk qw min qin hir hir
iDAwieAw ]4]2]49] sUhI mhlw 5 ] krm Drm pwKMf jo dIsih iqn jmu jwgwqI lUtY ]
inrbwx kIrqnu gwvhu krqy kw inmK ismrq ijqu CUtY ]1] sMqhu swg{ pwir aqrIAY ] jy ko
bcnu kmwvY sMqn kw so gur prswdI qrIAY ]1] rhwa ] koit qIrQ mjn iesnwnw iesu kil mih
mYlu BrIjY ] swDsMig jo hir gux gwvY so inrmlu kir lIjY ]2] byd kqyb ismiq siB swsq
ien@ piVAw mukiq n hoe ] Eku AK{ jo gurmuiK jwpY iqs kI inrml soe ]3] KI bRwhmx

748

sUd vYs apdysu chu vrnw ka swJw ] gurmuiK nwmu jpY aDrY so kil mih Git Git nwnk
mwJw ]4]3]50] sUhI mhlw 5 ] jo ikCu krY soe pRB mwnih Aoie rwm nwm rMig rwqy ]
iqn@ kI soBw sBnI Qwe ijn@ pRB ky crx prwqy ]1] myry rwm hir sMqw jyvfu n koe ] Bgqw
bix Awe pRB Apny isa jil Qil mhIAil soe ]1] rhwa ] koit ApRwDI sMqsMig aDrY
jmu qw kY nyiV n AwvY ] jnm jnm kw ibCuiVAw hovY iqn@ hir isa Awix imlwvY ]2] mwieAw
moh Brmu Ba kwtY sMq srix jo AwvY ] jyhw mnorQu kir AwrwDy so sMqn qy pwvY ]3] jn kI
mihmw kyqk brna jo pRB Apny Bwxy ] khu nwnk ijn siqgu{ ByitAw sy sB qy BE inkwxy
]4]4]51] sUhI mhlw 5 ] mhw Agin qy quDu hwQ dy rwKy pE qyrI srxwe ] qyrw mwxu qwxu

ird AMqir hor dUjI Aws cukwe ]1] myry rwm rwie quDu iciq AwieAY abry ] qyrI tyk Brvwsw

qum@rw jip nwmu qum@wrw aDry ]1] rhwa ] AMD kUp qy kwiF lIE qum@ Awip BE ikrpwlw ]

swir sm@wil srb suK dIE Awip kry pRiqpwlw ]2] AwpxI ndir kry prmys{ bMDn kwit

CfwE ] AwpxI Bgiq pRiB Awip krwe Awpy syvw lwE ]3] Brmu gieAw BY moh ibnwsy

imitAw
sgl
ivsU
r
w
]
nwnk
dieAw
krI
su
K
dwqY
By
i
tAw
siqgu
{
pU
r
w
]4]5]52]

sUhI mhlw 5 ] jb kCu n sIAo qb ikAw krqw kvn krm kir AwieAw ] Apnw Kylu Awip
kir dyKY Twkuir rcnu rcwieAw ]1] myry rwm rwie muJ qy kCU n hoe ] Awpy krqw Awip
krwE srb inrMqir soe ]1] rhwa ] gxqI gxI n CUtY kqhU kwcI dyh ieAwxI ] pw krhu
pRB krxYhwry qyrI bKs inrwlI ]2] jIA jMq sB qyry kIqy Git Git quhI iDAweAY ] qyrI
giq imiq qUhY jwxih kudriq kIm n pweAY ]3] inrguxu mugDu Ajwxu AigAwnI krm Drm
nhI jwxw ] dieAw krhu nwnku gux gwvY imTw lgY qyrw Bwxw ]4]6]53] sUhI mhlw 5 ]

749

BwgTVy hir sMq qum@wry ijn@ Gir Dnu hir nwmw ] prvwxu gxI sye ieh AwE sPl iqnw ky
kwmw ]1] myry rwm hir jn kY ha bil jwe ] kysw kw kir cv{ Fulwvw crx DUiV muiK lwe ]
1] rhwa ] jnm mrx duhhU mih nwhI jn prapkwrI AwE ] jIA dwnu dy BgqI lwiein hir
isa lYin imlwE ]2] scw Am{ scI pwiqswhI scy syqI rwqy ] scw suKu scI vifAwe ijs ky
sy iqin jwqy ]3] pKw PyrI pwxI Fovw hir jn kY pIsxu pIis kmwvw ] nwnk kI pRB pwis bynqI
qyry jn dyKxu pwvw ]4]7]54] sUhI mhlw 5 ] pwrbRhm prmysr siqgur Awpy krxYhwrw ]
crx DUiV qyrI syvku mwgY qyry drsn ka bilhwrw ]1] myry rwm rwie ija rwKih iqa rhIAY
] quDu BwvY qw nwmu jpwvih suKu qyrw idqw lhIAY ]1] rhwa ] mukiq Bugiq jugiq qyrI syvw

ijsu qUM Awip krwieih ] qhw bYkuMTu jh kIrqnu qyrw qUM Awpy srDw lwieih ]2] ismir ismir

ismir nwmu jIvw qnu mnu hoie inhwlw ] crx kml qyry Doie Doie pIvw myry siqgur dIn

dieAwlw ]3] kurbwxu jwe asu vylw suhwvI ijqu qumrY duAwrY AwieAw ] nwnk ka pRB BE

pwlw siqgu{ pUrw pwieAw ]4]8]55] sUhI mhlw 5 ] quDu iciq AwE mhw Andw ijsu

ivsrih
so
mir
jwE
]
dieAwlu
hovih
ijsu
pir
krqy
so
qu
D
u
sdw
iDAwE
]1]
my
r
y
swihb
qU
M

mY mwxu inmwxI ] Ardwis krI pRB Apny AwgY suix suix jIvw qyrI bwxI ]1] rhwa ] crx
DUiV qyry jn kI hovw qyry drsn ka bil jwe ] AMmq bcn irdY air DwrI qa ikrpw qy sMgu
pwe ]2] AMqr kI giq quDu pih swrI quDu jyvfu Av{ n koe ] ijs no lwie lYih so lwgY Bgqu
quhwrw soe ]3] duie kr joiV mwga ieku dwnw swihib quTY pwvw ] swis swis nwnku AwrwDy
AwT phr gux gwvw ]4]9]56] sUhI mhlw 5 ] ijs ky isr pir qUM suAwmI so duKu kYsw pwvY ]
boil n jwxY mwieAw mid mwqw mrxw cIiq n AwvY ]1] myry rwm rwie qUM sMqw kw sMq qyry ]

750

qyry syvk ka Ba ikCu nwhI jmu nhI AwvY nyry ]1] rhwa ] jo qyrY rMig rwqy suAwmI iqn@ kw
jnm mrx duKu nwsw ] qyrI bKs n mytY koe siqgur kw idlwsw ]2] nwmu iDAwiein suK Pl
pwiein AwT phr AwrwDih ] qyrI srix qyrY BrvwsY pMc dust lY swDih ]3] igAwnu iDAwnu
ikCu krmu n jwxw swr n jwxw qyrI ] sB qy vfw siqgu{ nwnku ijin kl rwKI myrI ]
4]10]57] sUhI mhlw 5 ] sgl iqAwig gur srxI AwieAw rwKhu rwKnhwry ] ijqu qU
lwvih iqqu hm lwgh ikAw Eih jMq ivcwry ]1] myry rwm jI qUM pRB AMqrjwmI ] kir
ikrpw gurdyv dieAwlw gux gwvw inq suAwmI ]1] rhwa ] AwT phr pRBu Apnw iDAweAY
gur pRswid Ba qrIAY ] Awpu iqAwig hoeAY sB ryxw jIviqAw iea mrIAY ]2] sPl jnmu

iqs kw jg BIqir swDsMig nwa jwpy ] sgl mnorQ iqs ky pUrn ijsu dieAw kry pRBu

Awpy ]3] dIn dieAwl pwl pRB suAwmI qyrI srix dieAwlw ] kir ikrpw Apnw nwmu

dIjY nwnk swD rvwlw ]4]11]58]

rwgu sUhI AstpdIAw mhlw 1 G{ 1


< siqgur pRswid ]

siB
Avgx
mY
gu
x
u
nhI
koe
]
ika
kir
kM
q
imlwvw
hoe
]1]
nw
mY
}pu
n
bM
k
y
nY
x
w
]
nw

kul FMgu n mITy bYxw ]1] rhwa ] shij sIgwr kwmix kir AwvY ] qw sohwgix jw kMqY BwvY
]2] nw iqsu }pu n ryiKAw kwe ] AMiq n swihbu ismirAw jwe ]3] suriq miq nwhI
cqurwe ] kir ikrpw pRB lwvhu pwe ]4] KrI isAwxI kMq n BwxI ] mwieAw lwgI Brim
BulwxI ]5] hamY jwe qw kMq smwe ] qa kwmix ipAwry nv iniD pwe ]6] Aink
jnm ibCurq duKu pwieAw ] k{ gih lyhu pRIqm pRB rwieAw ]7] Bxiq nwnku shu hY BI
hosI ] jY BwvY ipAwrw qY rwvysI ]8]1]

751

sUhI mhlw 1 G{ 9
< siqgur pRswid ]
kcw rMgu ksuMB kw QoViVAw idn cwir jIa ] ivxu nwvY BRim BulIAw Tig muTI kUiVAwir jIa ]
scy syqI riqAw jnmu n dUjI vwr jIa ]1] rMgy kw ikAw rMgIAY jo rqy rMgu lwie jIa ] rMgx
vwlw syvIAY scy isa icqu lwie jIa ]1] rhwa ] cwry kuMfw jy Bvih ibnu Bwgw Dnu nwih jIa ]
Avgix muTI jy iPrih biDk Qwie n pwih jIa ] guir rwKy sy abry sbid rqy mn mwih jIa
]2] icty ijn ky kpVy mYly icq kTor jIa ] iqn muiK nwmu n pjY dUjY ivAwpy cor jIa ]
mUlu n bUJih Awpxw sy psUAw sy For jIa ]3] inq inq KusIAw mnu kry inq inq mMgY suK jIa

] krqw iciq n Awve iPir iPir lgih duK jIa ] suK duK dwqw min vsY iqqu qin kYsI BuK

jIa ]4] bwkI vwlw qlbIAY isir mwry jMdw{ jIa ] lyKw mMgY dyvxw puCY kir bIcw{ jIa ]

scy kI ilv abrY bKsy bKsxhw{ jIa ]5] An ko kIjY imqVw Kwku rlY mir jwie jIa ]

bhu rMg dyiK BulwieAw Buil Buil AwvY jwie jIa ] ndir pRBU qy CutIAY ndrI myil imlwie

jIa
]6]
gwPl
igAwn
ivhU
i
xAw
gu
r
ibnu
igAwnu
n
Bwil
jIa
]
iKM
c
oqwix
ivgu
c
IAY
bu
r
w

Blw duie nwil jIa ] ibnu sbdY BY riqAw sB johI jmkwil jIa ]7] ijin kir kwrxu
DwirAw sBsY dyie AwDw{ jIa ] so ika mnhu ivswrIAY sdw sdw dwqw{ jIa ] nwnk nwmu n
vIsrY inDwrw AwDw{ jIa ]8]1]2]

sUhI mhlw 1 kwPI G{ 10


< siqgur pRswid ]

mwxs jnmu dulBu gurmuiK pwieAw ] mnu qnu hoie culBu jy siqgur BwieAw ]1] clY jnmu
svwir vK{ scu lY ] piq pwE drbwir siqgur sbid BY ]1] rhwa ] min qin scu slwih

752

swcy min BwieAw ] lwil rqw mnu mwinAw gu{ pUrw pwieAw ]2] ha jIvw gux swir AMqir
qU vsY ] qUM vsih mn mwih shjy ris rsY ]3] mUrK mn smJwie AwKa kyqVw ] gurmuiK
hir gux gwie rMig rMgyqVw ]4] inq inq irdY smwil pRIqmu Awpxw ] jy clih gux nwil
nwhI duKu sMqwpxw ]5] mnmuK Brim Bulwxw nw iqsu rMgu hY ] mrsI hoie ivfwxw min qin
BMgu hY ]6] gur kI kwr kmwie lwhw Gir AwixAw ] gurbwxI inrbwxu sbid pCwixAw ]7]
iek nwnk kI Ardwis jy quDu BwvsI ] mY dIjY nwm invwsu hir gux gwvsI ]8]1]3]
sUhI mhlw 1 ] ija Awrix lohw pwie BMin GVweAY ] iqa swkqu jonI pwie BvY BvweAY ]1
] ibnu bUJy sBu duKu duKu kmwvxw ] hamY AwvY jwie Brim Bulwvxw ]1] rhwa ] qUM gurmuiK

rKxhw{ hir nwmu iDAweAY ] mylih quJih rjwie sbdu kmweAY ]2] qUM kir kir vyKih

Awip dyih su pweAY ] qU dyKih Qwip aQwip dir bInweAY ]3] dyhI hovig Kwku pvxu

afweAY ] iehu ikQY G{ Aaqwku mhlu n pweAY ]4] idhu dIvI AMD Go{ Gbu muhweAY ]

grib musY G{ co{ iksu }AweAY ]5] gurmuiK co{ n lwig hir nwim jgweAY ] sbid

invwrI
Awig
joiq
dIpwe
A
Y
]6]
lwlu
rqnu
hir
nwmu
gu
i
r
su
r
iq
bu
J
we
A
Y
]
sdw
rhY
inhkwmu

jy gurmiq pweAY ]7] rwiq idhY hir nwa mMin vsweAY ] nwnk myil imlwie jy quDu BweAY
]8]2]4] sUhI mhlw 1 ] mnhu n nwmu ivswir Aihinis iDAweAY ] ija rwKih ikrpw Dwir
iqvY suKu pweAY ]1] mY AMDuly hir nwmu lkutI tohxI ] rha swihb kI tyk n mohY mohxI ]1]
rhwa ] jh dyKa qh nwil guir dyKwilAw ] AMqir bwhir Bwil sbid inhwilAw ]2] syvI
siqgur Bwie nwmu inrMjnw ] quDu BwvY iqvY rjwie Brmu Ba BMjnw ]3] jnmq hI duKu lwgY
mrxw Awie kY ] jnmu mrxu prvwxu hir gux gwie kY ]4] ha nwhI qU hovih quD hI

753

swijAw ] Awpy Qwip aQwip sbid invwijAw ]5] dyhI Bsm {lwie n jwpI kh gieAw ]
Awpy rihAw smwie so ivsmwdu BieAw ]6] qUM nwhI pRB dUir jwxih sB qU hY ] gurmuiK
vyiK hdUir AMqir BI qU hY ]7] mY dIjY nwm invwsu AMqir sWiq hoie ] gux gwvY nwnk dwsu
siqgu{ miq dyie ]8]3]5]

rwgu sUhI mhlw 3 G{ 1 AstpdIAw


< siqgur pRswid ]
nwmY hI qy sBu ikCu hoAw ibnu siqgur nwmu n jwpY ] gur kw sbdu mhw rsu mITw ibnu cwKy swdu
n jwpY ] kafI bdlY jnmu gvwieAw cInis nwhI AwpY ] gurmuiK hovY qw Eko jwxY hamY duKu
n sMqwpY ]1] bilhwrI gur Apxy ivthu ijin swcy isa ilv lwe ] sbdu cIin@ Awqmu

prgwisAw shjy rihAw smwe ]1] rhwa ] gurmuiK gwvY gurmuiK bUJY gurmuiK sbdu bIcwry ]

jIa ipMfu sBu gur qy apjY gurmuiK kwrj svwry ] mnmuiK AMDw AMDu kmwvY ibKu Kty sMswry ]

mwieAw moih sdw duKu pwE ibnu gur Aiq ipAwry ]2] soe syvku jy siqgur syvy cwlY siqgur

BwE ] swcw sbdu isPiq hY swcI swcw mMin vswE ] scI bwxI gurmuiK AwKY hamY ivchu jwE

]
Awpy
dwqw
krmu
hY
swcw
swcw
sbdu
su
x
wE
]3]
gu
r
mu
i
K
Gwly
gu
r
mu
i
K
Kty
gu
r
mu
i
K
nwmu

jpwE ] sdw Ailpqu swcY rMig rwqw gur kY shij suBwE ] mnmuKu sd hI kUVo bolY ibKu bIjY
ibKu KwE ] jmkwil bwDw qsnw dwDw ibnu gur kvxu CfwE ]4] scw qIrQu ijqu sq sir
nwvxu gurmuiK Awip buJwE ] ATsiT qIrQ gur sbid idKwE iqqu nwqY mlu jwE ] scw sbdu
scw hY inrmlu nw mlu lgY n lwE ] scI isPiq scI swlwh pUry gur qy pwE ]5] qnu mnu
sBu ikCu hir iqsu kyrw durmiq khxu n jwE ] hukmu hovY qw inrmlu hovY hamY ivchu jwE ] gur
kI swKI shjy cwKI qsnw Agin buJwE ] gur kY sbid rwqw shjy mwqw shjy rihAw smwE

754

]6] hir kw nwmu siq kir jwxY gur kY Bwie ipAwry ] scI vifAwe gur qy pwe scY nwie
ipAwry ] Eko scw sB mih vrqY ivrlw ko vIcwry ] Awpy myil lE qw bKsy scI Bgiq svwry
]7] sBo scu scu scu vrqY gurmuiK koe jwxY ] jMmx mrxw hukmo vrqY gurmuiK Awpu pCwxY ]
nwmu iDAwE qw siqgu{ BwE jo ieCY so Plu pwE ] nwnk iqs dw sBu ikCu hovY ij ivchu Awpu
gvwE ]8]1] sUhI mhlw 3 ] kwieAw kwmix Aiq suAwil@a ip{ vsY ijsu nwly ] ipr scy
qy sdw suhwgix gur kw sbdu sm@wly ] hir kI Bgiq sdw rMig rwqw hamY ivchu jwly ]1]
vwhu vwhu pUry gur kI bwxI ] pUry gur qy apjI swic smwxI ]1] rhwa ] kwieAw AMdir sBu
ikCu vsY KMf mMfl pwqwlw ] kwieAw AMdir jgjIvn dwqw vsY sBnw kry pRiqpwlw ]

kwieAw kwmix sdw suhylI gurmuiK nwmu sm@wlw ]2] kwieAw AMdir Awpy vsY AlKu n liKAw

jwe ] mnmuKu mugDu bUJY nwhI bwhir Bwlix jwe ] siqgu{ syvy sdw suKu pwE siqguir AlKu

idqw lKwe ]3] kwieAw AMdir rqn pdwrQ Bgiq Bry BMfwrw ] iesu kwieAw AMdir naKMf

pQmI hwt ptx bwjwrw ] iesu kwieAw AMdir nwmu na iniD pweAY gur kY sbid vIcwrw ]4]

kwieAw
AM
d
ir
qoil
qu
l
wvY
Awpy
qolxhwrw
]
iehu
mnu
rqnu
jvwhr
mwxku
iqs
kw
molu
APwrw

] moil ikq hI nwmu pweAY nwhI nwmu pweAY gur bIcwrw ]5] gurmuiK hovY su kwieAw KojY hor
sB Brim Bulwe ] ijs no dyie soe jnu pwvY hor ikAw ko kry cqurwe ] kwieAw AMdir Ba
Bwa vsY gur prswdI pwe ]6] kwieAw AMdir bRhmw ibsnu mhysw sB Aopiq ijqu sMswrw ]
scY Awpxw Kylu rcwieAw Awvw gaxu pwswrw ] pUrY siqguir Awip idKwieAw sic nwim
insqwrw ]7] sw kwieAw jo siqgu{ syvY scY Awip svwrI ] ivxu nwvY dir Foe nwhI qw
jmu kry KuAwrI ] nwnk scu vifAwe pwE ijs no hir ikrpw DwrI ]8]2]

755

rwgu sUhI mhlw 3 G{ 10


< siqgur pRswid ]
dunIAw n swlwih jo mir vM\sI ] lokw n swlwih jo mir Kwku QIe ]1] vwhu myry swihbw vwhu
] gurmuiK sdw slwhIAY scw vyprvwhu ]1] rhwa ] dunIAw kyrI dosqI mnmuK diJ mrMin ]
jm puir bDy mwrIAih vylw n lwhin ]2] gurmuiK jnmu skwrQw scY sbid lgMin ] Awqm
rwmu pRgwisAw shjy suiK rhin ]3] gur kw sbdu ivswirAw dUjY Bwie rcMin ] iqsnw BuK n
aqrY Anidnu jlq iPrMin ]4] dustw nwil dosqI nwil sMqw vY{ krMin ] Awip fuby kutMb
isa sgly kul fobMin ]5] inMdw BlI iksY kI nwhI mnmuK mugD krMin ] muh kwly iqn

inMdkw nrky Goir pvMin ]6] E mn jYsw syvih qYsw hovih qyhy krm kmwie ] Awip bIij Awpy

hI Kwvxw khxw ikCU n jwie ]7] mhw purKw kw bolxw hovY ikqY prQwie ] Aoie AMmq Bry

BrpUr hih Aonw iqlu n qmwie ]8] guxkwrI gux sMGrY Avrw apdysyin ] sy vfBwgI ij

Aonw imil rhy Anidnu nwmu lEin ]9] dysI irjku sMbwih ijin apwe mydnI ] Eko hY dwqw{

scw
Awip
DxI
]10]
so
scu
qy
r
Y
nwil
hY
gu
r
mu
i
K
ndir
inhwil
]
Awpy
bKsy
my
i
l
lE
so
pR
B
u

sdw smwil ]11] mnu mYlw scu inrmlw ika kir imilAw jwie ] pRBu myly qw imil rhY hamY
sbid jlwie ]12] so shu scw vIsrY iDRgu jIvxu sMswir ] ndir kry nw vIsrY gurmqI
vIcwir ]13] siqgu{ myly qw imil rhw swcu rKw ar Dwir ] imilAw hoie n vICuVY gur kY hyiq
ipAwir ]14] ip{ swlwhI Awpxw gur kY sbid vIcwir ] imil pRIqm suKu pwieAw soBwvMqI
nwir ]15] mnmuK mnu n iBje Aiq mYly iciq kTor ] spY duDu pIAweAY AMdir ivsu inkor
]16] Awip kry iksu AwKIAY Awpy bKsxhw{ ] gur sbdI mYlu aqrY qw scu bixAw sIgw{

756

]17] scw swhu scy vxjwry AoQY kUVy n itkMin ] Aonw scu n Bwve duK hI mwih pcMin ]18]
hamY mYlw jgu iPrY mir jMmY vwro vwr ] pieAY ikriq kmwvxw koie n mytxhwr ]19] sMqw
sMgiq imil rhY qw sic lgY ipAw{ ] scu slwhI scu min dir scY sicAw{ ]20] gur pUry
pUrI miq hY Aihinis nwmu iDAwie ] hamY myrw vf rogu hY ivchu Twik rhwie ]21] gu{
swlwhI Awpxw iniv iniv lwgw pwie ] qnu mnu sapI AwgY DrI ivchu Awpu gvwie ]22]
iKMcoqwix ivgucIAY Eksu isa ilv lwie ] hamY myrw Cif qU qw sic rhY smwie ]23] siqgur
no imly is Bwierw scY sbid lgMin ] sic imly sy n ivCuVih dir scY idsMin ]24] sy Bwe
sy sjxw jo scw syvMin ] Avgx ivkix pl@rin gux kI swJ krMin@ ]25] gux kI swJ suKu

pjY scI Bgiq kryin ] scu vxMjih gur sbd isa lwhw nwmu lEin ]26] suienw {pw pwp

kir kir sMcIAY clY n clidAw nwil ] ivxu nwvY nwil n clsI sB muTI jmkwil ]27]

mn kw qosw hir nwmu hY ihrdY rKhu sm@wil ] Ehu Krcu AKutu hY gurmuiK inbhY nwil ]28] E

mn mUlhu BuilAw jwsih piq gvwie ] iehu jgqu moih dUjY ivAwipAw gurmqI scu iDAwie

]29]
hir
kI
kImiq
n
pvY
hir
jsu
ilKxu
n
jwie
]
gu
r
kY
sbid
mnu
qnu
rpY
hir
isa
rhY

smwie ]30] so shu myrw rMgulw rMgy shij suBwie ] kwmix rMgu qw cVY jw ipr kY AMik smwie
]31] icrI ivCuny BI imlin jo siqgu{ syvMin ] AMqir nv iniD nwmu hY Kwin Krcin n
inKute hir gux shij rvMin ]32] nw Aoie jnmih nw mrih nw Aoie duK shin ] guir rwKy
sy abry hir isa kyl krMin ]33] sjx imly n ivCuVih ij Anidnu imly rhin ] iesu jg
mih ivrly jwxIAih nwnk scu lhin ]34]1]3] sUhI mhlw 3 ] hir jI sUKmu Agmu hY
ikqu ibiD imilAw jwie ] gur kY sbid BRmu ktIAY AicMqu vsY min Awie ]1] gurmuiK hir hir

757

nwmu jpMin ] ha iqn kY bilhwrxY min hir gux sdw rvMin ]1] rhwa ] gu{ srv{ mwn srov{
hY vfBwgI purK lhin@ ] syvk gurmuiK KoijAw sy hsuly nwmu lhin ]2] nwmu iDAwiein@ rMg
isa gurmuiK nwim lgMin@ ] Duir pUrib hovY iliKAw gur Bwxw mMin lEin@ ]3] vfBwgI G{
KoijAw pwieAw nwmu inDwnu ] guir pUrY vyKwilAw pRBu Awqm rwmu pCwnu ]4] sBnw kw pRBu Eku hY
dUjw Av{ n koie ] gur prswdI min vsY iqqu Git prgtu hoie ]5] sBu AMqrjwmI bRhmu hY bRhmu
vsY sB Qwie ] mMdw iks no AwKIAY sbid vyKhu ilv lwie ]6] burw Blw iqc{ AwKdw ijc{
hY duhu mwih ] gurmuiK Eko buiJAw Eksu mwih smwie ]7] syvw sw pRB BwvsI jo pRBu pwE Qwie ]
jn nwnk hir AwrwiDAw gur crxI icqu lwie ]8]2]4]9]

rwgu sUhI AstpdIAw mhlw 4 G{ 2


< siqgur pRswid ]

koe Awix imlwvY myrw pRIqmu ipAwrw ha iqsu pih Awpu vycwe ]1] drsnu hir dyKx kY qwe

] pw krih qw siqgu{ mylih hir hir nwmu iDAwe ]1] rhwa ] jy suKu dyih q quJih

ArwDI duiK BI quJY iDAwe ]2] jy BuK dyih q ieq hI rwjw duK ivic sUK mnwe ]3] qnu mnu

kwit
kwit
sBu
ArpI
ivic
AgnI
Awpu
jlwe
]4]
pKw
Py
r
I
pwxI
Fovw
jo
dy
v
ih
so
Kwe

]5] nwnku grIbu Fih pieAw duAwrY hir myil lYhu vifAwe ]6] AKI kwiF DrI crxw
qil sB DrqI iPir mq pwe ]7] jy pwis bhwlih qw quJih ArwDI jy mwir kFih BI iDAwe
]8] jy loku slwhy qw qyrI apmw jy inMdY q Coif n jwe ]9] jy quDu vil rhY qw koe ikhu
AwKa quDu ivsirAY mir jwe ]10] vwir vwir jwe gur pir pY pYrI sMq mnwe ]11]
nwnku ivcwrw BieAw idvwnw hir qa drsn kY qwe ]12] JKV JwgI mIhu vrsY BI gu{
dyKx jwe ]13] smuMdu swg{ hovY bhu Kwrw gurisKu liG gur pih jwe ]14] ija pRwxI

758

jl ibnu hY mrqw iqa isKu gur ibnu mir jwe ]15] ija DrqI soB kry jlu brsY iqa isKu
gur imil ibgswe ]16] syvk kw hoie syvku vrqw kir kir ibna bulwe ]17] nwnk
kI bynqI hir pih gur imil gur suKu pwe ]18] qU Awpy gu{ cylw hY Awpy gur ivcu dy quJih
iDAwe ]19] jo quDu syvih so qUhY hovih quDu syvk pYj rKwe ]20] BMfwr Bry BgqI hir
qyry ijsu BwvY iqsu dyvwe ]21] ijsu qUM dyih soe jnu pwE hor inhPl sB cqurwe ]22]
ismir ismir ismir gu{ Apunw soieAw mnu jwgwe ]23] ieku dwnu mMgY nwnku vycwrw hir
dwsin dwsu krwe ]24] jy gu{ iJVky q mITw lwgY jy bKsy q gur vifAwe ]25] gurmuiK
bolih so Qwie pwE mnmuiK ikCu Qwie n pwe ]26] pwlw kk{ vrP vrsY gurisKu gur dyKx

jwe ]27] sBu idnsu rYix dyKa gu{ Apunw ivic AKI gur pYr Drwe ]28] Anyk apwv

krI gur kwrix gur BwvY so Qwie pwe ]29] rYix idnsu gur crx ArwDI dieAw krhu myry

swe ]30] nwnk kw jIa ipMfu gu} hY gur imil qpiq AGwe ]31] nwnk kw pRBu pUir

rihAo hY jq kq qq goswe ]32]1]

rwgu
sU
h
I
mhlw
4
AstpdIAw
G{
10
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

AMdir scw nyhu lwieAw pRIqm AwpxY ] qnu mnu hoie inhwlu jw gu{ dyKw swm@xy ]1] mY hir
hir nwmu ivswhu ] gur pUry qy pwieAw AMmqu Agm AQwhu ]1] rhwa ] ha siqgu{ vyiK
ivgsIAw hir nwmy lgw ipAw{ ] ikrpw kir kY myilAnu pwieAw moK duAw{ ]2] siqgu{
ibrhI nwm kw jy imlY q qnu mnu dya ] jy pUrib hovY iliKAw qw AMmqu shij pIEa ]3]
suiqAw gu{ swlwhIAY aTidAw BI gu{ Awlwa ] koe AYsw gurmuiK jy imlY ha qw ky Dovw
pwa ]4] koe AYsw sjxu loiV lhu mY pRIqmu dyie imlwie ] siqguir imilAY hir pwieAw

759

imilAw shij suBwie ]5] siqgu{ swg{ gux nwm kw mY iqsu dyKx kw cwa ] ha iqsu ibnu
GVI n jIv ibnu dyKy mir jwa ]6] ija mCulI ivxu pwxIAY rhY n ikqY apwie ] iqa hir
ibnu sMqu n jIve ibnu hir nwmY mir jwie ]7] mY siqgur syqI iprhVI ika gur ibnu jIvw
mwa ] mY gurbwxI AwDw{ hY gurbwxI lwig rhwa ]8] hir hir nwmu rqnu hY gu{ quTw dyvY
mwie ] mY Dr scy nwm kI hir nwim rhw ilv lwie ]9] gur igAwnu pdwrQu nwmu hY hir nwmo
dyie Vwie ] ijsu prwpiq so lhY gur crxI lwgY Awie ]10] AkQ khwxI pRym kI ko pRIqmu
AwKY Awie ] iqsu dyvw mnu Awpxw iniv iniv lwgw pwie ]11] sjxu myrw Eku qUM krqw purKu
sujwxu ] siqguir mIiq imlwieAw mY sdw sdw qyrw qwxu ]12] siqgu{ myrw sdw sdw nw AwvY

n jwie ] Aohu AibnwsI purKu hY sB mih rihAw smwie ]13] rwm nwm Dnu sMicAw swbqu

pUMjI rwis ] nwnk drgh mMinAw gur pUry swbwis ]14]1]2]11]

rwgu sUhI AstpdIAw mhlw 5 G{ 1


< siqgur pRswid ]

ariJ rihAo ibiKAw kY sMgw ] mnih ibAwpq Aink qrMgw ]1] myry mn Agm Agocr ]

kq
pwe
A
Y
pU
r
n
prmy
s
r
]1]
rhwa
]
moh
mgn
mih
rihAw
ibAwpy
]
Aiq
q
s
nw
kbhU

nhI DRwpy ]2] bsie kroDu srIir cMfwrw ] AigAwin n sUJY mhw gubwrw ]3] BRmq
ibAwpq jry ikvwrw ] jwxu n pweAY pRB drbwrw ]4] Awsw AMdysw bMiD prwnw ] mhlu
n pwvY iPrq ibgwnw ]5] sgl ibAwiD kY vis kir dInw ] iPrq ipAws ija jl ibnu
mInw ]6] kCU isAwnp akiq n morI ] Ek Aws Twkur pRB qorI ]7] kra bynqI sMqn
pwsy ] myil lYhu nwnk Ardwsy ]8] BieAo pwlu swDsMgu pwieAw ] nwnk qpqy pUrw
pwieAw ]1] rhwa dUjw ]1]

760

rwgu sUhI mhlw 5 G{ 3


< siqgur pRswid ]
imQn moh Agin sok swgr ] kir ikrpw aD{ hir nwgr ]1] crx kml srxwie
nrwiex ] dInw nwQ Bgq prwiex ]1] rhwa ] AnwQw nwQ Bgq BY mytn ] swDsMig
jmdUq n Bytn ]2] jIvn }p AnUp dieAwlw ] rvx guxw ktIAY jm jwlw ]3] AMmq
nwmu rsn inq jwpY ] rog }p mwieAw n ibAwpY ]4] jip goibMd sMgI siB qwry ] pohq
nwhI pMc btvwry ]5] mn bc km pRBu Eku iDAwE ] srb Plw soe jnu pwE ]6] Dwir
AnugRhu Apnw pRiB kInw ] kyvl nwmu Bgiq rsu dInw ]7] Awid miD AMiq pRBu soe ]

nwnk iqsu ibnu Av{ n koe ]8]1]2]

rwgu sUhI mhlw 5 AstpdIAw G{ 9


< siqgur pRswid ]

ijn ifiTAw mnu rhsIAY ika pweAY iqn@ sMgu jIa ] sMq sjn mn im sy lwiein pRB isa

rMgu jIa ] iqn@ isa pRIiq n qute kbhu n hovY BMgu jIa ]1] pwrbRhm pRB kir dieAw gux

gwvw
qy
r
y
inq
jIa
]
Awie
imlhu
sM
q
sjxw
nwmu
jph
mn
imq
jIa
]1]
rhwa
]
dy
K
Y
su
x
y
n

jwxe mwieAw moihAw AMDu jIa ] kwcI dyhw ivxsxI kUV kmwvY DMDu jIa ] nwmu iDAwvih sy
ijix cly gur pUry snbMDu jIa ]2] hukmy jug mih AwieAw clxu hukim sMjoig jIa ] hukmy
prpMcu psirAw hukim kry rs Bog jIa ] ijs no krqw ivsrY iqsih ivCoVw sogu jIa ]3]
AwpnVy pRB BwixAw drgh pYDw jwie jIa ] AYQY suKu muKu ajlw ieko nwmu iDAwie jIa ]
Awd{ idqw pwrbRhim gu{ syivAw sq Bwie jIa ]4] Qwn Qnqir riv rihAw srb jIAw
pRiqpwl jIa ] scu Kjwnw sMicAw Eku nwmu Dnu mwl jIa ] mn qy kbhu n vIsrY jw Awpy hoie

761

dieAwl jIa ]5] Awvxu jwxw rih gE min vuTw inrMkw{ jIa ] qw kw AMqu n pweAY cw
Agm Apw{ jIa ] ijsu pRBu Apxw ivsrY so mir jMmY lK vwr jIa ]6] swcu nyhu iqn pRIqmw
ijn min vuTw Awip jIa ] gux swJI iqn sMig bsy AwT phr pRB jwip jIa ] rMig rqy prmysrY
ibnsy sgl sMqwp jIa ]7] qUM krqw qUM krxhw{ qUhY Eku Anyk jIa ] qU smrQu qU srb mY qUhY
buiD ibbyk jIa ] nwnk nwmu sdw jpI Bgq jnw kI tyk jIa ]8]1]3]

rwgu sUhI mhlw 5 AstpdIAw G{ 10 kwPI


< siqgur pRswid ]
jy BulI jy cukI sweI BI qihjI kwFIAw ] ijn@w nyhu dUjwxy lgw JUir mrhu sy vwFIAw ]1] ha
nw Cofa kMq pwsrw ] sdw rMgIlw lwlu ipAwrw Ehu mihjw Awsrw ]1] rhwa ] sjxu qUhY

sYxu qU mY quJ apir bhu mwxIAw ] jw qU AMdir qw suKy qUM inmwxI mwxIAw ]2] jy qU quTw

pw inDwn nw dUjw vyKwil ] Ehw pwe mU dwqVI inq ihrdY rKw smwil ]3] pwv julwe

pMD qa nYxI drsu idKwil ] sRvxI suxI khwxIAw jy gu{ QIvY ikrpwil ]4] ikqI lK kroiV

iprIE rom n pujin qyirAw ] qU swhI hU swhu ha kih n skw gux qyirAw ]5] shIAw q AsMK

mM
\
hu
hiB
vDwxIAw
]
ihk
BorI
ndir
inhwil
dy
i
h
drsu
rM
g
u
mwxIAw
]6]
jY
ifTy
mnu
DIrIAY

iklivK vM\in@ dUry ] so ika ivsrY mwa mY jo rihAw BrpUry ]7] hoie inmwxI Fih pe
imilAw shij suBwie ] pUrib iliKAw pwieAw nwnk sMq shwie ]8]1]4] sUhI mhlw 5 ]
ismiq byd purwx pukwrin poQIAw ] nwm ibnw siB kUV gwl@I hoCIAw ]1] nwmu inDwnu Apw{
Bgqw min vsY ] jnm mrx mohu duKu swDU sMig nsY ]1] rhwa ] moih bwid Ahkwir srpr
{MinAw ] suKu n pwiein@ mUil nwm ivCuMinAw ]2] myrI myrI Dwir bMDin bMiDAw ] nrik surig
Avqwr mwieAw DMiDAw ]3] soDq soDq soiD qqu bIcwirAw ] nwm ibnw suKu nwih srpr

762

hwirAw ]4] Awvih jwih Anyk mir mir jnmqy ] ibnu bUJy sBu vwid jonI Brmqy ]5] ijn@
ka BE dieAwl iqn@ swDU sMgu BieAw ] AMmqu hir kw nwmu iqn@I jnI jip lieAw ]6]
Kojih koit AsMK bhuqu Anq ky ] ijsu buJwE Awip nyVw iqsu hy ]7] ivs{ nwhI dwqwr Awpxw
nwmu dyhu ] gux gwvw idnu rwiq nwnk cwa Ehu ]8]2]5]16]

rwgu sUhI mhlw 1 kucjI


< siqgur pRswid ]
mM\u kucjI AMmwvix fosVy ha ika shu rwvix jwa jIa ] iek dU ieik cVMdIAw kaxu jwxY myrw
nwa jIa ] ijn@I sKI shu rwivAw sy AMbI CwvVIEih jIa ] sy gux mM\u n AwvnI ha kY jI
dos Drya jIa ] ikAw gux qyry ivQrw ha ikAw ikAw iGnw qyrw nwa jIa ] iekqu toil n

AMbVw ha sd kurbwxY qyrY jwa jIa ] suienw {pw rMgulw moqI qY mwixku jIa ] sy vsqU sih

idqIAw mY iqn@ isa lwieAw icqu jIa ] mMdr imtI sMdVy pQr kIqy rwis jIa ] ha EnI tolI

BulIAsu iqsu kMq n bYTI pwis jIa ] AMbir kUMjw kurlIAw bg bihTy Awie jIa ] sw Dn clI

swhurY ikAw muhu dysI AgY jwie jIa ] suqI suqI Jwlu QIAw BulI vwtVIAwsu jIa ] qY sh nwlhu

mu
q
IAsu
du
K
w
kU
M
DrIAwsu
jIa
]
qu
D
u
gu
x
mY
siB
Avgxw
iek
nwnk
kI
Ardwis
jIa
]
siB

rwqI sohwgxI mY fohwgix kwe rwiq jIa ]1] sUhI mhlw 1 sucjI ] jw qU qw mY sBu ko qU
swihbu myrI rwis jIa ] quDu AMqir ha suiK vsw qUM AMqir swbwis jIa ] BwxY qKiq vfweAw
BwxY BIK adwis jIa ] BwxY Ql isir s{ vhY kmlu PulY Awkwis jIa ] BwxY Bvjlu lGIAY
BwxY mMiJ BrIAwis jIa ] BwxY so shu rMgulw isPiq rqw guxqwis jIa ] BwxY shu BIhwvlw
ha Awvix jwix mueAwis jIa ] qU shu Agmu Aqolvw ha kih kih Fih peAwis jIa ]
ikAw mwga ikAw kih suxI mY drsn BUK ipAwis jIa ] gur sbdI shu pwieAw scu nwnk kI

763

Ardwis jIa ]2] sUhI mhlw 5 guxvMqI ] jo dIsY gurisKVw iqsu iniv iniv lwga pwie
jIa ] AwKw ibrQw jIA kI gu{ sjxu dyih imlwie jIa ] soe dis apdysVw myrw mnu Anq
n kwhU jwie jIa ] iehu mnu qY kUM fyvsw mY mwrgu dyhu bqwie jIa ] ha AwieAw dUrhu cil kY
mY qkI qa srxwie jIa ] mY Awsw rKI iciq mih myrw sBo duKu gvwie jIa ] iequ mwrig cly
BweAVy gu{ khY su kwr kmwie jIa ] iqAwgyN mn kI mqVI ivswryN dUjw Bwa jIa ] iea
pwvih hir drswvVw nh lgY qqI vwa jIa ] ha Awphu boil n jwxdw mY kihAw sBu hukmwa
jIa ] hir Bgiq Kjwnw bKisAw guir nwnik kIAw pswa jIa ] mY bhuiV n qsnw BuKVI
ha rjw qpiq AGwie jIa ] jo gur dIsY isKVw iqsu iniv iniv lwga pwie jIa ]3]

rwgu sUhI CMq mhlw 1 G{ 1 < siqgur pRswid ] Bir jobin mY mq pyeAVY Gir pwhuxI

bil rwm jIa ] mYlI Avgix iciq ibnu gur gux n smwvnI bil rwm jIa ] gux swr n jwxI

Brim BulwxI jobnu bwid gvwieAw ] v{ G{ d{ drsnu nhI jwqw ipr kw shju n BwieAw ]

siqgu
r
pU
i
C
n
mwrig
cwlI
sU
q
I
rY
i
x
ivhwxI
]
nwnk
bwlqix
rwfy
p
w
ibnu
ipr
Dn
ku
m
lwxI

]1] bwbw mY v{ dyih mY hir v{ BwvY iqs kI bil rwm jIa ] riv rihAw jug cwir qBvx bwxI
ijs kI bil rwm jIa ] qBvx kMqu rvY sohwgix AvgxvMqI dUry ] jYsI Awsw qYsI mnsw pUir
rihAw BrpUry ] hir kI nwir su srb suhwgix rWf n mYlY vysy ] nwnk mY v{ swcw BwvY juig
juig pRIqm qYsy ]2] bwbw lgnu gxwie h BI vM\w swhurY bil rwm jIa ] swhw hukmu rjwie so n
tlY jo pRBu krY bil rwm jIa ] ikrqu pieAw krqY kir pwieAw myit n skY koe ] jw\I nwa
nrh inhkyvlu riv rihAw iqhu loe ] mwie inrwsI roie ivCunI bwlI bwlY hyqy ] nwnk swc

764

sbid suK mhlI gur crxI pRBu cyqy ]3] bwbuil idqVI dUir nw AwvY Gir pyeAY bil rwm
jIa ] rhsI vyiK hdUir ipir rwvI Gir sohIAY bil rwm jIa ] swcy ipr loVI pRIqm joVI miq
pUrI prDwny ] sMjogI mylw Qwin suhylw guxvMqI gur igAwny ] squ sMqoKu sdw scu plY scu bolY
ipr BwE ] nwnk ivCuiV nw duKu pwE gurmiq AMik smwE ]4]1]

rwgu sUhI mhlw 1 CMqu G{ 2


< siqgur pRswid ]
hm Gir swjn AwE ] swcY myil imlwE ] shij imlwE hir min BwE pMc imly suKu pwieAw ]
swe vsqu prwpiq hoe ijsu syqI mnu lwieAw ] Anidnu mylu BieAw mnu mwinAw Gr mMdr
sohwE ] pMc sbd Duin Anhd vwjy hm Gir swjn AwE ]1] Awvhu mIq ipAwry ] mMgl gwvhu

nwry ] scu mMglu gwvhu qw pRB Bwvhu soihlVw jug cwry ] ApnY Gir AwieAw Qwin suhwieAw

kwrj sbid svwry ] igAwn mhw rsu nyI AMjnu qBvx }pu idKwieAw ] sKI imlhu ris

mMglu gwvhu hm Gir swjnu AwieAw ]2] mnu qnu AMmiq iBnw ] AMqir pRymu rqnw ] AMqir

rqnu pdwrQu myrY prm qqu vIcwro ] jMq ByK qU sPilAo dwqw isir isir dyvxhwro ] qU jwnu

igAwnI
AM
q
rjwmI
Awpy
kwrxu
kInw
]
su
n
hu
sKI
mnu
mohin
moihAw
qnu
mnu
AM
m

i
q
BInw
]3]

Awqm rwmu sMswrw ] swcw Kylu qum@wrw ] scu Kylu qum@wrw Agm Apwrw quDu ibnu kaxu buJwE ]
isD swiDk isAwxy kyqy quJ ibnu kvxu khwE ] kwlu ibkwlu BE dyvwny mnu rwiKAw guir TwE ]
nwnk Avgx sbid jlwE gux sMgim pRBu pwE ]4]1]2]

rwgu sUhI mhlw 1 G{ 3


< siqgur pRswid ]

Awvhu sjxw ha dyKw drsnu qyrw rwm ] Gir AwpnVY KVI qkw mY min cwa Gnyrw rwm ] min
cwa Gnyrw suix pRB myrw mY qyrw Brvwsw ] drsnu dyiK Be inhkyvl jnm mrx duKu nwsw ]

765

sglI joiq jwqw qU soe imilAw Bwie suBwE ] nwnk swjn ka bil jweAY swic imly Gir
AwE ]1] Gir AwieAVy swjnw qw Dn KrI srsI rwm ] hir moihAVI swc sbid Twkur
dyiK rhsI rwm ] gux sMig rhsI KrI srsI jw rwvI rMig rwqY ] Avgx mwir guxI G{
CwieAw pUrY puriK ibDwqY ] qskr mwir vsI pMcwieix Adlu kry vIcwry ] nwnk rwm nwim
insqwrw gurmiq imlih ipAwry ]2] v{ pwieAVw bwlVIE Awsw mnsw pUrI rwm ] ipir
rwivAVI sbid rlI riv rihAw nh dUrI rwm ] pRBu dUir n hoe Git Git soe iqs kI nwir
sbwe ] Awpy rsIAw Awpy rwvy ija iqs dI vifAwe ] Amr Afolu Amolu Apwrw guir pUrY
scu pweAY ] nwnk Awpy jog sjogI ndir kry ilv lweAY ]3] ip{ acVIAY mwVVIAY iqhu

loAw isrqwjw rwm ] ha ibsm Be dyiK guxw Anhd sbd Agwjw rwm ] sbdu vIcwrI krxI

swrI rwm nwmu nIswxo ] nwm ibnw Koty nhI Twhr nwmu rqnu prvwxo ] piq miq pUrI pUrw

prvwnw nw AwvY nw jwsI ] nwnk gurmuiK Awpu pCwxY pRB jYsy AivnwsI ]4]1]3]

<
siqgu
r
pR
s
wid
]
rwgu
sU
h
I
CM
q
mhlw
1
G{
4
]
ijin
kIAw
iqin
dy
i
KAw
jgu
DM
D
VY

lwieAw ] dwin qyrY Git cwnxw qin cMdu dIpwieAw ] cMdo dIpwieAw dwin hir kY duKu AMDyrw
aiT gieAw ] gux jM\ lwVy nwil sohY priK mohxIAY lieAw ] vIvwhu hoAw soB syqI pMc sbdI
AwieAw ] ijin kIAw iqin dyiKAw jgu DMDVY lwieAw ]1] ha bilhwrI swjnw mIqw AvrIqw ]
iehu qnu ijn isa gwifAw mnu lIAVw dIqw ] lIAw q dIAw mwnu ijn@ isa sy sjn ika vIsrih
] ijn@ idis AwieAw hoih rlIAw jIA syqI gih rhih ] sgl gux Avgxu n koe hoih nIqw
nIqw ] ha bilhwrI swjnw mIqw AvrIqw ]2] guxw kw hovY vwsulw kiF vwsu lejY ] jy gux

766

hovin@ swjnw imil swJ krIjY ] swJ krIjY guxh kyrI Coif Avgx clIAY ] pihry ptMbr kir
AfMbr Awpxw ipV mlIAY ] ijQY jwie bhIAY Blw khIAY Joil AMmqu pIjY ] guxw kw hovY
vwsulw kiF vwsu lejY ]3] Awip kry iksu AwKIAY ho{ kry n koe ] AwKx qw ka jweAY
jy BUlVw hoe ] jy hoie BUlw jwie khIAY Awip krqw ika BulY ] suxy dyKy bwJu kihAY dwnu
AxmMigAw idvY ] dwnu dyie dwqw jig ibDwqw nwnkw scu soe ] Awip kry iksu AwKIAY ho{
kry n koe ]4]1]4] sUhI mhlw 1 ] myrw mnu rwqw gux rvY min BwvY soe ] gur kI paVI
swc kI swcw suKu hoe ] suiK shij AwvY swc BwvY swc kI miq ika tlY ] iesnwnu dwnu
suigAwnu mjnu Awip ACilAo ika ClY ] prpMc moh ibkwr Qwky kUV kptu n doe ] myrw mnu

rwqw gux rvY min BwvY soe ]1] swihbu so swlwhIAY ijin kwrxu kIAw ] mYlu lwgI min

mYilAY iknY AMmqu pIAw ] miQ AMmqu pIAw iehu mnu dIAw gur pih molu krwieAw ] AwpnVw

pRBu shij pCwqw jw mnu swcY lwieAw ] iqsu nwil gux gwvw jy iqsu Bwvw ika imlY hoie

prwieAw ] swihbu so swlwhIAY ijin jgqu apwieAw ]2] Awie gieAw kI n AwieAo ika

AwvY
jwqw
]
pR
I
qm
isa
mnu
mwinAw
hir
sy
q
I
rwqw
]
swihb
rM
i
g
rwqw
sc
kI
bwqw
ijin
ibM
b

kw kotu aswirAw ] pMc BU nwieko Awip isrMdw ijin sc kw ipMfu svwirAw ] hm AvgixAwry
qU suix ipAwry quDu BwvY scu soe ] Awvx jwxw nw QIAY swcI miq hoe ]3] AMjnu qYsw AMjIAY
jYsw ipr BwvY ] smJY sUJY jwxIAY jy Awip jwxwvY ] Awip jwxwvY mwrig pwvY Awpy mnUAw
lyvE ] krm sukrm krwE Awpy kImiq kax AByvE ] qMqu mMqu pwKMfu n jwxw rwmu irdY mnu
mwinAw ] AMjnu nwmu iqsY qy sUJY gur sbdI scu jwinAw ]4] swjn hovin Awpxy ika pr Gr
jwhI ] swjn rwqy sc ky sMgy mn mwhI ] mn mwih swjn krih rlIAw krm Drm sbwieAw ]

767

ATsiT qIrQ pun pUjw nwmu swcw BwieAw ] Awip swjy Qwip vyKY iqsY Bwxw BwieAw ] swjn
rWig rMgIlVy rMgu lwlu bxwieAw ]5] AMDw AwgU jy QIAY ika pwD{ jwxY ] Awip musY miq
hoCIAY ika rwhu pCwxY ] ika rwih jwvY mhlu pwvY AMD kI miq AMDlI ] ivxu nwm hir ky kCu
n sUJY AMDu bUfO DMDlI ] idnu rwiq cwnxu cwa apjY sbdu gur kw min vsY ] kr joiV gur pih
kir ibnqI rwhu pwD{ gu{ dsY ]6] mnu prdysI jy QIAY sBu dysu prwieAw ] iksu pih Kol@a
gMTVI dUKI Bir AwieAw ] dUKI Bir AwieAw jgqu sbwieAw kaxu jwxY ibiD myrIAw ] Awvxy
jwvxy Kry frwvxy qoit n AwvY PyrIAw ] nwm ivhUxy xy JUxy nw guir sbdu suxwieAw ] mnu
prdysI jy QIAY sBu dysu prwieAw ]7] gur mhlI Gir AwpxY so Brpuir lIxw ] syvku syvw qW

kry sc sbid pqIxw ] sbdy pqIjY AMku BIjY su mhlu mhlw AMqry ] Awip krqw kry soe pRBu

Awip AMiq inrMqry ] gur sbid mylw qW suhylw bwjMq Anhd bIxw ] gur mhlI Gir AwpxY

so Birpuir lIxw ]8] kIqw ikAw swlwhIAY kir vyKY soe ] qw kI kImiq n pvY jy locY koe

] kImiq so pwvY Awip jwxwvY Awip ABulu n BulE ] jY jY kw{ krih quDu Bwvih gur kY sbid

Amu
l
E
]
hIxa
nIcu
kra
by

nqI
swcu
n
Cofa
Bwe
]
nwnk
ijin
kir
dy
i
KAw
dy
v
Y
miq

swe ]9]2]5]

rwgu
sU
h
I
CM
q
mhlw
3
G{
2
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

suK soihlVw hir iDAwvhu ] gurmuiK hir Plu pwvhu ] gurmuiK Plu pwvhu hir nwmu iDAwvhu
jnm jnm ky dUK invwry ] bilhwrI gur Apxy ivthu ijin kwrj siB svwry ] hir pRBu pw
kry hir jwphu suK Pl hir jn pwvhu ] nwnku khY suxhu jn Bwe suK soihlVw hir iDAwvhu
]1] suix hir gux BIny shij suBwE ] gurmiq shjy nwmu iDAwE ] ijn ka Duir iliKAw

768

iqn gu{ imilAw iqn jnm mrx Ba Bwgw ] AMdrhu durmiq dUjI Koe so jnu hir ilv lwgw ]
ijn ka pw kInI myrY suAwmI iqn Anidnu hir gux gwE ] suix mn BIny shij suBwE ]2]
jug mih rwm nwmu insqwrw ] gur qy apjY sbdu vIcwrw ] gur sbdu vIcwrw rwm nwmu ipAwrw
ijsu ikrpw kry su pwE ] shjy gux gwvY idnu rwqI iklivK siB gvwE ] sBu ko qyrw qU sBnw
kw ha qyrw qU hmwrw ] jug mih rwm nwmu insqwrw ]3] swjn Awie vuTy Gr mwhI ] hir gux
gwvih qpiq AGwhI ] hir gux gwie sdw qpqwsI iPir BUK n lwgY AwE ] dh idis pUj
hovY hir jn kI jo hir hir nwmu iDAwE ] nwnk hir Awpy joiV ivCoVy hir ibnu ko dUjw nwhI ]
swjn Awie vuTy Gr mwhI ]4]1]

< siqgur pRswid ] rwgu sUhI mhlw 3 G{ 3 ] Bgq jnw kI

hir jIa rwKY juig juig rKdw AwieAw rwm ] so Bgqu jo gurmuiK hovY hamY sbid jlwieAw

rwm ] hamY sbid jlwieAw myry hir BwieAw ijs dI swcI bwxI ] scI Bgiq krih idnu

rwqI gurmuiK AwiK vKwxI ] Bgqw kI cwl scI Aiq inrml nwmu scw min BwieAw ]

nwnk
Bgq
sohih
dir
swcY
ijnI
sco
scu
kmwieAw
]1]
hir
Bgqw
kI
jwiq
piq
hY
Bgq

hir kY nwim smwxy rwm ] hir Bgiq krih ivchu Awpu gvwvih ijn gux Avgx pCwxy
rwm ] gux Aagx pCwxY hir nwmu vKwxY BY Bgiq mITI lwgI ] Anidnu Bgiq krih idnu
rwqI Gr hI mih bYrwgI ] BgqI rwqy sdw mnu inrmlu hir jIa vyKih sdw nwly ] nwnk
sy Bgq hir kY dir swcy Anidnu nwmu sm@wly ]2] mnmuK Bgiq krih ibnu siqgur
ivxu siqgur Bgiq n hoe rwm ] hamY mwieAw roig ivAwpy mir jnmih duKu hoe rwm ]
mir jnmih duKu hoe dUjY Bwie prj ivgoe ivxu gur qqu n jwinAw ] Bgiq ivhUxw sBu

769

jgu BrimAw AMiq gieAw pCuqwinAw ] koit mDy iknY pCwixAw hir nwmw scu soe ] nwnk
nwim imlY vifAwe dUjY Bwie piq Koe ]3] Bgqw kY Gir kwrju swcw hir gux sdw vKwxy
rwm ] Bgiq Kjwnw Awpy dIAw kwlu kMtku mwir smwxy rwm ] kwlu kMtku mwir smwxy hir min
Bwxy nwmu inDwnu scu pwieAw ] sdw AKutu kdy n inKutY hir dIAw shij suBwieAw ] hir jn
cy sd hI cy gur kY sbid suhwieAw ] nwnk Awpy bKis imlwE juig juig soBw pwieAw
]4]1]2] sUhI mhlw 3 ] sbid scY scu soihlw ijQY scy kw hoie vIcwro rwm ] hamY siB
iklivK kwty swcu riKAw air Dwry rwm ] scu riKAw ar Dwry duq{ qwry iPir Bvjlu qrxu n
hoe ] scw siqgu{ scI bwxI ijin scu ivKwilAw soe ] swcy gux gwvY sic smwvY scu vyKY

sBu soe ] nwnk swcw swihbu swcI nwe scu insqwrw hoe ]1] swcY siqguir swcu buJwieAw

piq rwKY scu soe rwm ] scw Bojnu Bwa scw hY scY nwim suKu hoe rwm ] swcY nwim suKu hoe mrY

n koe griB n jUnI vwsw ] joqI joiq imlwe sic smwe sic nwie prgwsw ] ijnI scu jwqw

sy scy hoE Anidnu scu iDAwiein ] nwnk scu nwmu ijn ihrdY visAw nw vICuiV duKu pwiein

]2]
scI
bwxI
scy
gu
x
gwvih
iqqu
Gir
soihlw
hoe
rwm
]
inrml
gu
x
swcy
qnu
mnu
swcw

ivic swcw purKu pRBu soe rwm ] sBu scu vrqY sco bolY jo scu krY su hoe ] jh dyKw qh scu
psirAw Av{ n dUjw koe ] scy apjY sic smwvY mir jnmY dUjw hoe ] nwnk sBu ikCu Awpy
krqw Awip krwvY soe ]3] scy Bgq sohih drvwry sco scu vKwxy rwm ] Gt AMqry swcI bwxI
swco Awip pCwxy rwm ] Awpu pCwxih qw scu jwxih swcy soJI hoe ] scw sbdu scI hY soBw
swcy hI suKu hoe ] swic rqy Bgq iek rMgI dUjw rMgu n koe ] nwnk ijs ka msqik iliKAw
iqsu scu prwpiq hoe ]4]2]3] sUhI mhlw 3 ] jug cwry Dn jy BvY ibnu siqgur sohwgu n

770

hoe rwm ] inhclu rwju sdw hir kyrw iqsu ibnu Av{ n koe rwm ] iqsu ibnu Av{ n koe sdw
scu soe gurmuiK Eko jwixAw ] Dn ipr mylwvw hoAw gurmqI mnu mwinAw ] siqgu{ imilAw
qw hir pwieAw ibnu hir nwvY mukiq n hoe ] nwnk kwmix kMqY rwvy min mwinAY suKu hoe ]1]
siqgu{ syiv Dn bwlVIE hir v{ pwvih soe rwm ] sdw hovih sohwgxI iPir mYlw vysu n hoe
rwm ] iPir mYlw vysu n hoe gurmuiK bUJY koe hamY mwir pCwixAw ] krxI kwr kmwvY sbid
smwvY AMqir Eko jwixAw ] gurmuiK pRBu rwvy idnu rwqI Awpxw swcI soBw hoe ] nwnk kwmix
ip{ rwvy Awpxw riv rihAw pRBu soe ]2] gur kI kwr kry Dn bwlVIE hir v{ dyie imlwE
rwm ] hir kY rMig rqI hY kwmix imil pRIqm suKu pwE rwm ] imil pRIqm suKu pwE sic smwE

scu vrqY sB Qwe ] scw sIgw{ kry idnu rwqI kwmix sic smwe ] hir suKdwqw sbid

pCwqw kwmix lieAw kMiT lwE ] nwnk mhlI mhlu pCwxY gurmqI hir pwE ]3] sw Dn bwlI

Duir mylI myrY pRiB Awip imlwe rwm ] gurmqI Git cwnxu hoAw pRBu riv rihAw sB Qwe rwm ]

pRBu riv rihAw sB Qwe mMin vswe pUrib iliKAw pwieAw ] syj suKwlI myry pRB BwxI scu

sIgw{
bxwieAw
]
kwmix
inrml
hamY
mlu
Koe
gu
r
miq
sic
smwe
]
nwnk
Awip
imlwe

krqY nwmu nvY iniD pwe ]4]3]4] sUhI mhlw 3 ] hir hry hir gux gwvhu hir gurmuKy pwE
rwm ] Anidno sbid rvhu Anhd sbd vjwE rwm ] Anhd sbd vjwE hir jIa Gir AwE hir
gux gwvhu nwrI ] Anidnu Bgiq krih gur AwgY sw Dn kMq ipAwrI ] gur kw sbdu visAw Gt
AMqir sy jn sbid suhwE ] nwnk iqn Gir sd hI soihlw hir kir ikrpw Gir AwE ]1] Bgqw
min Awndu BieAw hir nwim rhy ilv lwE rwm ] gurmuKy mnu inrmlu hoAw inrml hir gux
gwE rwm ] inrml gux gwE nwmu mMin vswE hir kI AMmq bwxI ] ijn@ min visAw sye jn

771

insqry Git Git sbid smwxI ] qyry gux gwvih shij smwvih sbdy myil imlwE ] nwnk
sPl jnmu iqn kyrw ij siqguir hir mwrig pwE ]2] sMqsMgiq isa mylu BieAw hir hir
nwim smwE rwm ] gur kY sbid sd jIvn mukq BE hir kY nwim ilv lwE rwm ] hir nwim
icqu lwE guir myil imlwE mnUAw rqw hir nwly ] suKdwqw pwieAw mohu cukwieAw Anidnu nwmu
sm@wly ] gur sbdy rwqw shjy mwqw nwmu min vswE ] nwnk iqn Gir sd hI soihlw ij siqgur
syiv smwE ]3] ibnu siqgur jgu Brim BulwieAw hir kw mhlu n pwieAw rwm ] gurmuKy ieik
myil imlwieAw iqn ky dUK gvwieAw rwm ] iqn ky dUK gvwieAw jw hir min BwieAw sdw
gwvih rMig rwqy ] hir ky Bgq sdw jn inrml juig juig sd hI jwqy ] swcI Bgiq krih dir

jwpih Gir dir scw soe ] nwnk scw soihlw scI scu bwxI sbdy hI suKu hoe ]4]4]5]

sUhI mhlw 3 ] jy loVih v{ bwlVIE qw gur crxI icqu lwE rwm ] sdw hovih sohwgxI hir

jIa mrY n jwE rwm ] hir jIa mrY n jwE gur kY shij suBwE sw Dn kMq ipAwrI ] sic sMjim

sdw hY inrml gur kY sbid sIgwrI ] myrw pRBu swcw sd hI swcw ijin Awpy Awpu apwieAw ]

nwnk
sdw
ip{
rwvy
Awpxw
ijin
gu
r
crxI
icqu
lwieAw
]1]
ip{
pwieAVw
bwlVIE
Anidnu

shjy mwqI rwm ] gurmqI min Andu BieAw iqqu qin mYlu n rwqI rwm ] iqqu qin mYlu n rwqI
hir pRiB rwqI myrw pRBu myil imlwE ] Anidnu rwvy hir pRBu Apxw ivchu Awpu gvwE ] gurmiq
pwieAw shij imlwieAw Apxy pRIqm rwqI ] nwnk nwmu imlY vifAwe pRBu rwvy rMig rwqI
]2] ip{ rwvy rMig rwqVIE ipr kw mhlu iqn pwieAw rwm ] so sho Aiq inrmlu dwqw ijin
ivchu Awpu gvwieAw rwm ] ivchu mohu cukwieAw jw hir BwieAw hir kwmix min BwxI ]
Anidnu gux gwvY inq swcy kQy AkQ khwxI ] jug cwry swcw Eko vrqY ibnu gur iknY n

772

pwieAw ] nwnk rMig rvY rMig rwqI ijin hir syqI icqu lwieAw ]3] kwmix min soihlVw
swjn imly ipAwry rwm ] gurmqI mnu inrmlu hoAw hir rwiKAw air Dwry rwm ] hir rwiKAw
air Dwry Apnw kwrju svwry gurmqI hir jwqw ] pRIqim moih lieAw mnu myrw pwieAw krm
ibDwqw ] siqgu{ syiv sdw suKu pwieAw hir visAw mMin murwry ] nwnk myil le guir ApunY
gur kY sbid svwry ]4]5]6] sUhI mhlw 3 ] soihlVw hir rwm nwmu gur sbdI vIcwry rwm ]
hir mnu qno gurmuiK BIjY rwm nwmu ipAwry rwm ] rwm nwmu ipAwry siB kul aDwry rwm nwmu muiK
bwxI ] Awvx jwx rhy suKu pwieAw Gir Anhd suriq smwxI ] hir hir Eko pwieAw hir pRBu
nwnk ikrpw Dwry ] soihlVw hir rwm nwmu gur sbdI vIcwry ]1] hm nIvI pRBu Aiq cw

ika kir imilAw jwE rwm ] guir mylI bhu ikrpw DwrI hir kY sbid suBwE rwm ] imlu sbid

suBwE Awpu gvwE rMg isa rlIAw mwxy ] syj suKwlI jw pRBu BwieAw hir hir nwim smwxy ]

nwnk sohwgix sw vfBwgI jy clY siqgur BwE ] hm nIvI pRBu Aiq cw ika kir imilAw

jwE rwm ]2] Git Gty sBnw ivic Eko Eko rwm Bqwro rwm ] ieknw pRBu dUir vsY ieknw min

AwDwro
rwm
]
ieknw
mn
AwDwro
isrjxhwro
vfBwgI
gu
{
pwieAw
]
Git
Git
hir
pR
B
u
Eko

suAwmI gurmuiK AlKu lKwieAw ] shjy Andu hoAw mnu mwinAw nwnk bRhm bIcwro ] Git
Gty sBnw ivic Eko Eko rwm Bqwro rwm ]3] gu{ syvin siqgu{ dwqw hir hir nwim smwieAw
rwm ] hir DUiV dyvhu mY pUry gur kI hm pwpI mukqu krwieAw rwm ] pwpI mukqu krwE Awpu gvwE
inj Gir pwieAw vwsw ] ibbyk buDI suiK rYix ivhwxI gurmiq nwim pRgwsw ] hir hir Andu
BieAw idnu rwqI nwnk hir mIT lgwE ] gu{ syvin siqgu{ dwqw hir hir nwim smwE
]4]6]7]5]7]12]

773

rwgu sUhI mhlw 4 CMq G{ 1


< siqgur pRswid ]
siqgu{ purKu imlwie Avgx ivkxw gux rvw bil rwm jIa ] hir hir nwmu iDAwie gurbwxI
inq inq cvw bil rwm jIa ] gurbwxI sd mITI lwgI pwp ivkwr gvwieAw ] hamY rogu
gieAw Ba Bwgw shjy shij imlwieAw ] kwieAw syj gur sbid suKwlI igAwn qiq kir Bogo
] Anidnu suiK mwxy inq rlIAw nwnk Duir sMjogo ]1] squ sMqoKu kir Bwa kuVmu kuVmwe
AwieAw bil rwm jIa ] sMq jnw kir mylu gurbwxI gwvweAw bil rwm jIa ] bwxI gur gwe
prm giq pwe pMc imly sohwieAw ] gieAw kroDu mmqw qin nwTI pwKMfu Brmu gvwieAw ]

hamY pIr ge suKu pwieAw Awrogq BE srIrw ] gur prswdI bRhmu pCwqw nwnk guxI ghIrw

]2] mnmuiK ivCuVI dUir mhlu n pwE bil ge bil rwm jIa ] AMqir mmqw kUir kUV ivhwJy

kUiV le bil rwm jIa ] kUV kptu kmwvY mhw duKu pwvY ivxu siqgur mgu n pwieAw ] aJV

pMiQ BRmY gwvwrI iKnu iKnu Dky KwieAw ] Awpy dieAw kry pRBu dwqw siqgu{ purKu imlwE ]

jnm
jnm
ky
ivCu
V
y
jn
my
l
y
nwnk
shij
su
B
wE
]3]
AwieAw
lgnu
gxwie
ihrdY
Dn

AomwhIAw bil rwm jIa ] pMifq pwDy Awix pqI bih vwcweAw bil rwm jIa ] pqI vwcwe
min vjI vDwe jb swjn suxy Gir AwE ] guxI igAwnI bih mqw pkwieAw Pyry qqu idvwE ]
v{ pwieAw purKu AgMmu Agoc{ sd nvqnu bwl sKwe ] nwnk ikrpw kir kY myly ivCuiV kdy
n jwe ]4]1] sUhI mhlw 4 ] hir pihlVI lwv privrqI krm VwieAw bil rwm jIa ]
bwxI bRhmw vydu Drmu Vhu pwp qjwieAw bil rwm jIa ] Drmu Vhu hir nwmu iDAwvhu
ismiq nwmu VwieAw ] siqgu{ gu{ pUrw AwrwDhu siB iklivK pwp gvwieAw ] shj Andu

774

hoAw vfBwgI min hir hir mITw lwieAw ] jnu khY nwnku lwv pihlI AwrMBu kwju rcwieAw
]1] hir dUjVI lwv siqgu{ purKu imlwieAw bil rwm jIa ] inrBa BY mnu hoie hamY mYlu
gvwieAw bil rwm jIa ] inrmlu Ba pwieAw hir gux gwieAw hir vyKY rwmu hdUry ] hir
Awqm rwmu pswirAw suAwmI srb rihAw BrpUry ] AMqir bwhir hir pRBu Eko imil hir jn
mMgl gwE ] jn nwnk dUjI lwv clwe Anhd sbd vjwE ]2] hir qIjVI lwv min cwa
BieAw bYrwgIAw bil rwm jIa ] sMq jnw hir mylu hir pwieAw vfBwgIAw bil rwm jIa ]
inrmlu hir pwieAw hir gux gwieAw muiK bolI hir bwxI ] sMq jnw vfBwgI pwieAw hir
kQIAY AkQ khwxI ] ihrdY hir hir hir Duin apjI hir jpIAY msqik Bwgu jIa ] jnu nwnku

boly qIjI lwvY hir apjY min bYrwgu jIa ]3] hir caQVI lwv min shju BieAw hir pwieAw

bil rwm jIa ] gurmuiK imilAw suBwie hir min qin mITw lwieAw bil rwm jIa ] hir mITw

lwieAw myry pRB BwieAw Anidnu hir ilv lwe ] mn icMidAw Plu pwieAw suAwmI hir nwim

vjI vwDwe ] hir pRiB Twkuir kwju rcwieAw Dn ihrdY nwim ivgwsI ] jnu nwnku boly caQI

lwvY
hir
pwieAw
pR
B
u
AivnwsI
]4]2]

< siqgur pRswid ]

rwgu
sU
h
I
CM
q
mhlw
4
G{
2
]
gu
r
mu
i
K
hir
gu
x
gwE
]
ihrdY
rsn
rswE
]
hir
rsn
rswE

myry pRB BwE imilAw shij suBwE ] Anidnu Bog Bogy suiK sovY sbid rhY ilv lwE ] vfY Bwig
gu{ pUrw pweAY Anidnu nwmu iDAwE ] shjy shij imilAw jgjIvnu nwnk suMin smwE ]1]
sMgiq sMq imlwE ] hir sir inrmil nwE ] inrmil jil nwE mYlu gvwE BE pivqu srIrw ]
durmiq mYlu ge BRmu Bwgw hamY ibnTI pIrw ] ndir pRBU sqsMgiq pwe inj Gir hoAw

775

vwsw ] hir mMgl ris rsn rswE nwnk nwmu pRgwsw ]2] AMqir rqnu bIcwry ] gurmuiK
nwmu ipAwry ] hir nwmu ipAwry sbid insqwry AigAwnu ADy{ gvwieAw ] igAwnu pRcMfu
bilAw Git cwnxu Gr mMdr sohwieAw ] qnu mnu Arip sIgwr bxwE hir pRB swcy BwieAw ]
jo pRBu khY soe p{ kIjY nwnk AMik smwieAw ]3] hir pRiB kwju rcwieAw ] gurmuiK vIAwhix
AwieAw ] vIAwhix AwieAw gurmuiK hir pwieAw sw Dn kMq ipAwrI ] sMq jnw imil mMgl
gwE hir jIa Awip svwrI ] suir nr gx gMDrb imil AwE ApUrb jM\ bxwe ] nwnk pRBu
pwieAw mY swcw nw kdy mrY n jwe ]4]1]3]

rwgu sUhI CMq mhlw 4 G{ 3


< siqgur pRswid ]

Awvho sMq jnhu gux gwvh goivMd kyry rwm ] gurmuiK imil rhIAY Gir vwjih sbd Gnyry rwm

] sbd Gnyry hir pRB qyry qU krqw sB Qwe ] Aihinis jpI sdw swlwhI swc sbid ilv lwe

] Anidnu shij rhY rMig rwqw rwm nwmu ird pUjw ] nwnk gurmuiK Eku pCwxY Av{ n jwxY

dUjw ]1] sB mih riv rihAw so pRBu AMqrjwmI rwm ] gur sbid rvY riv rihAw so pRBu myrw

su
A
wmI
rwm
]
pR
B
u
my
r
w
su
A
wmI
AM
q
rjwmI
Git
Git
rivAw
soe
]
gu
r
miq
scu
pwe
A
Y
shij

smweAY iqsu ibnu Av{ n koe ] shjy gux gwvw jy pRB Bwvw Awpy lE imlwE ] nwnk
so pRBu sbdy jwpY Aihinis nwmu iDAwE ]2] iehu jgo duq{ mnmuKu pwir n pwe rwm ] AMqry
hamY mmqw kwmu koDu cqurwe rwm ] AMqir cqurwe Qwie n pwe ibrQw jnmu gvwieAw ]
jm mig duKu pwvY cotw KwvY AMiq gieAw pCuqwieAw ] ibnu nwvY ko bylI nwhI puqu kutMbu suqu
Bwe ] nwnk mwieAw mohu pswrw AwgY swiQ n jwe ]3] ha pUCa Apnw siqgu{ dwqw
ikn ibiD duq{ qrIAY rwm ] siqgur Bwie clhu jIviqAw iev mrIAY rwm ] jIviqAw mrIAY

776

Bajlu qrIAY gurmuiK nwim smwvY ] pUrw purKu pwieAw vfBwgI sic nwim ilv lwvY ] miq
prgwsu Be mnu mwinAw rwm nwim vifAwe ] nwnk pRBu pwieAw sbid imlwieAw joqI
joiq imlwe ]4]1]4]

sUhI mhlw 4 G{ 5
< siqgur pRswid ]
gu{ sMq jno ipAwrw mY imilAw myrI qsnw buiJ geAwsy ] ha mnu qnu dyvw siqgurY mY myly
pRB guxqwsy ] Dnu Dnu gu} vf purKu hY mY dsy hir swbwsy ] vfBwgI hir pwieAw jn nwnk
nwim ivgwsy ]1] gu{ sjxu ipAwrw mY imilAw hir mwrgu pMQu dswhw ] Gir Awvhu icrI
ivCuMinAw imlu sbid gu} pRB nwhw ] ha quJu bwJhu KrI afIxIAw ija jl ibnu mInu mrwhw ]

vfBwgI hir iDAwieAw jn nwnk nwim smwhw ]2] mnu dh idis cil cil BrimAw mnmuKu

Brim BulwieAw ] inq Awsw min icqvY mn qsnw BuK lgwieAw ] Anqw Dnu Dir dibAw

iPir ibKu Bwlx gieAw ] jn nwnk nwmu slwih qU ibnu nwvY pic pic muieAw ]3] gu{ suMd{

mohnu pwie kry hir pRym bwxI mnu mwirAw ] myrY ihrdY suiD buiD ivsir ge mn Awsw icMq

ivswirAw
]
mY
AM
q
ir
vy
d
n
pR
y
m
kI
gu
r
dy
K
q
mnu
swDwirAw
]
vfBwgI
pR
B
Awie
imlu
jnu
nwnku

iKnu iKnu vwirAw ]4]1]5] sUhI CMq mhlw 4 ] mwryihsu vy jn hamY ibiKAw ijin hir pRB
imlx n idqIAw ] dyh kMcn vy vnIAw iein hamY mwir ivguqIAw ] mohu mwieAw vy sB kwlKw
iein mnmuiK mUiV sjuqIAw ] jn nwnk gurmuiK abry gur sbdI hamY CutIAw ]1] vis Awixhu vy
jn iesu mn ka mnu bwsy ija inq BaidAw ] duiK rYix vy ivhwxIAw inq Awsw Aws kryidAw
] gu{ pwieAw vy sMq jno min Aws pUrI hir caidAw ] jn nwnk pRB dyhu mqI Cif Awsw inq
suiK saidAw ]2] sw Dn Awsw iciq kry rwm rwijAw hir pRB syjVIAY Awe ] myrw Twku{

777

Agm dieAwlu hY rwm rwijAw kir ikrpw lyhu imlwe ] myrY min qin locw gurmuKy rwm rwijAw
hir srDw syj ivCwe ] jn nwnk hir pRB BwxIAw rwm rwijAw imilAw shij suBwe ]3]
iekqu syjY hir pRBo rwm rwijAw gu{ dsy hir mylye ] mY min qin pRym bYrwgu hY rwm rwijAw gu{
myly ikrpw krye ] ha gur ivthu Goil GumwieAw rwm rwijAw jIa siqgur AwgY dye ] gu{
quTw jIa rwm rwijAw jn nwnk hir mylye ]4]2]6]5]7]6]18]

rwgu sUhI CMq mhlw 5 G{ 1


< siqgur pRswid ]
suix bwvry qU kwE dyiK Bulwnw ] suix bwvry nyhu kUVw lwieAo kusMB rMgwnw ] kUVI fyiK Bulo AFu
lhY n mulo goivd nwmu mjITw ] QIvih lwlw Aiq gulwlw sbdu cIin gur mITw ] imiQAw moih

mgnu QI rihAw JUT sMig lptwnw ] nwnk dIn srix ikrpw iniD rwKu lwj Bgqwnw ]1]

suix bwvry syiv Twku{ nwQu prwxw ] suix bwvry jo AwieAw iqsu jwxw ] inhclu hB vYsI suix

prdysI sMqsMig imil rhIAY ] hir pweAY BwgI suix bYrwgI crx pRBU gih rhIAY ] Ehu mnu

dIjY sMk n kIjY gurmuiK qij bhu mwxw ] nwnk dIn Bgq Bv qwrx qyry ikAw gux AwiK vKwxw

]2]
su
i
x
bwvry
ikAw
kIcY
kU
V
w
mwno
]
su
i
x
bwvry
hBu
vY
s
I
grbu
gu
m
wno
]
inhclu
hB
jwxw

imiQAw mwxw sMq pRBU hoie dwsw ] jIvq mrIAY Bajlu qrIAY jy QIvY krim iliKAwsw ] gu{
syvIjY AMmqu pIjY ijsu lwvih shij iDAwno ] nwnku srix pieAw hir duAwrY ha bil bil
sd kurbwno ]3] suix bwvry mqu jwxih pRBu mY pwieAw ] suix bwvry QIa ryxu ijnI pRBu
iDAwieAw ] ijin pRBu iDAwieAw iqin suKu pwieAw vfBwgI drsnu pweAY ] QIa inmwxw sd
kurbwxw sglw Awpu imtweAY ] Aohu Dnu Bwg suDw ijin pRBu lDw hm iqsu pih Awpu vycwieAw
] nwnk dIn srix suK swgr rwKu lwj ApnwieAw ]4]1] sUhI mhlw 5 ] hir crx kml

778

kI tyk siqguir idqI quis kY bil rwm jIa ] hir AMmiq Bry BMfwr sBu ikCu hY Gir iqs kY
bil rwm jIa ] bwbulu myrw vf smrQw krx kwrx pRBu hwrw ] ijsu ismrq duKu koe n lwgY
Bajlu pwir aqwrw ] Awid jugwid Bgqn kw rwKw asqiq kir kir jIvw ] nwnk nwmu mhw rsu
mITw Anidnu min qin pIvw ]1] hir Awpy lE imlwie ika vyCoVw QIve bil rwm jIa ]
ijs no qyrI tyk so sdw sd jIve bil rwm jIa ] qyrI tyk quJY qy pwe swcy isrjxhwrw ]
ijs qy KwlI koe nwhI AYsw pRBU hmwrw ] sMq jnw imil mMglu gwieAw idnu rYin Aws qum@wrI ]
sPlu drsu ByitAw gu{ pUrw nwnk sd bilhwrI ]2] sMm@ilAw scu Qwnu mwnu mhqu scu pwieAw
bil rwm jIa ] siqgu{ imilAw dieAwlu gux AibnwsI gwieAw bil rwm jIa ] gux goivMd

gwa inq inq pRwx pRIqm suAwmIAw ] suB idvs AwE gih kMiT lwE imly AMqrjwmIAw ] squ

sMqoKu vjih vwjy Anhdw Juxkwry ] suix BY ibnwsy sgl nwnk pRB purK krxYhwry ]3] apijAw

qqu igAwnu swhurY pyeAY ieku hir bil rwm jIa ] bRhmY bRhmu imilAw koie n swkY iBn kir

bil rwm jIa ] ibsmu pyKY ibsmu suxIAY ibsmwdu ndrI AwieAw ] jil Qil mhIAil pUrn

su
A
wmI
Git
Git
rihAw
smwieAw
]
ijs
qy
apijAw
iqsu
mwih
smwieAw
kImiq
khxu
n
jwE
]

ijs ky clq n jwhI lKxy nwnk iqsih iDAwE ]4]2]

rwgu
sU
h
I
CM
q
mhlw
5
G{
2
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

goibMd gux gwvx lwgy ] hir rMig Anidnu jwgy ] hir rMig jwgy pwp Bwgy imly sMq ipAwirAw
] gur crx lwgy Brm Bwgy kwj sgl svwirAw ] suix sRvx bwxI shij jwxI hir nwmu jip
vfBwgY ] ibnvMiq nwnk srix suAwmI jIa ipMfu pRB AwgY ]1] Anhq sbdu suhwvw ] scu
mMglu hir jsu gwvw ] gux gwie hir hir dUK nwsy rhsu apjY min Gxw ] mnu qnu inrmlu

779

dyiK drsnu nwmu pRB kw muiK Bxw ] hoie ryx swDU pRB ArwDU Awpxy pRB Bwvw ] ibnvMiq nwnk
dieAw Dwrhu sdw hir gux gwvw ]2] gur imil swg{ qirAw ] hir crx jpq insqirAw
] hir crx iDAwE siB Pl pwE imty Awvx jwxw ] Bwie Bgiq suBwie hir jip Awpxy
pRB Bwvw ] jip Eku AlK Apwr pUrn iqsu ibnw nhI koe ] ibnvMiq nwnk guir Brmu KoieAw
jq dyKw qq soe ]3] piqq pwvn hir nwmw ] pUrn sMq jnw ky kwmw ] gu{ sMqu pwieAw
pRBu iDAwieAw sgl ieCw punIAw ] ha qwp ibnsy sdw srsy pRB imly icrI ivCuMinAw ]
min swiq Awe vjI vDwe mnhu kdy n vIsrY ] ibnvMiq nwnk siqguir VwieAw sdw
Bju jgdIsrY ]4]1]3]

rwgu sUhI CMq mhlw 5 G{ 3


< siqgur pRswid ]

qU Twkuro bYrwgro mY jyhI Gx cyrI rwm ] qUM swgro rqnwgro ha swr n jwxw qyrI rwm ] swr n

jwxw qU vf dwxw kir imhrMmiq sWe ] ikrpw kIjY sw miq dIjY AwT phr quDu iDAwe ] grbu

n kIjY ryx hovIjY qw giq jIAry qyrI ] sB pir nwnk kw Twku{ mY jyhI Gx cyrI rwm ]1] qum@

gahr
Aiq
gihr
gM
B
Irw
qu
m
ipr
hm
bhu
r
IAw
rwm
]
qu
m
vfy
vfy
vf
cy
ha
ieqnIk
lhu
r
IAw

rwm ] ha ikCu nwhI Eko qUhY Awpy Awip sujwnw ] AMmq sit inmK pRB jIvw srb rMg rs
mwnw ] crxh srnI dwsh dwsI min malY qnu hrIAw ] nwnk Twku{ srb smwxw Awpn
Bwvn krIAw ]2] quJu pir myrw hY mwxw qUhY myrw qwxw rwm ] suriq miq cqurwe qyrI qU
jwxwieih jwxw rwm ] soe jwxY soe pCwxY jw ka ndir isrMdy ] mnmuiK BUlI bhuqI rwhI PwQI
mwieAw PMdy ] Twkur BwxI sw guxvMqI iqn hI sB rMg mwxw ] nwnk kI Dr qUhY Twkur qU nwnk
kw mwxw ]3] ha vwrI vM\w GolI vM\w qU prbqu myrw Aol@w rwm ] ha bil jwe lK lK lK

780

brIAw ijin BRmu prdw Kol@w rwm ] imty AMDwry qjy ibkwry Twkur isa mnu mwnw ] pRB jI BwxI
Be inkwxI sPl jnmu prvwnw ] Be AmolI Bwrw qolI mukiq jugiq d{ Kol@w ] khu nwnk
ha inrBa hoe so pRBu myrw Aol@w ]4]1]4] sUhI mhlw 5 ] swjnu purKu siqgu{ myrw pUrw
iqsu ibnu Av{ n jwxw rwm ] mwq ipqw Bwe suq bMDp jIA pRwx min Bwxw rwm ] jIa ipMfu
sBu iqs kw dIAw srb guxw BrpUry ] AMqrjwmI so pRBu myrw srb rihAw BrpUry ] qw kI srix
srb suK pwE hoE srb kilAwxw ] sdw sdw pRB ka bilhwrY nwnk sd kurbwxw ]1] AYsw
gu{ vfBwgI pweAY ijqu imilAY pRBu jwpY rwm ] jnm jnm ky iklivK aqrih hir sMq DUVI
inq nwpY rwm ] hir DUVI nweAY pRBU iDAweAY bwhuiV join n AweAY ] gur crxI lwgy BRm

Ba Bwgy min icMidAw Plu pweAY ] hir gux inq gwE nwmu iDAwE iPir sogu nwhI sMqwpY ]

nwnk so pRBu jIA kw dwqw pUrw ijsu prqwpY ]2] hir hry hir gux inDy hir sMqn kY vis AwE

rwm ] sMq crx gur syvw lwgy iqnI prm pd pwE rwm ] prm pdu pwieAw Awpu imtwieAw hir

pUrn ikrpw DwrI ] sPl jnmu hoAw Ba Bwgw hir ByitAw Eku murwrI ] ijs kw sw iqn hI myil

lIAw
joqI
joiq
smwieAw
]
nwnk
nwmu
inrM
j
n
jpIAY
imil
siqgu
r
su
K
u
pwieAw
]3]
gwa

mMglo inq hir jnhu punI ieC sbwe rwm ] rMig rqy Apuny suAwmI syqI mrY n AwvY jwe rwm
] AibnwsI pwieAw nwmu iDAwieAw sgl mnorQ pwE ] sWiq shj Awnd Gnyry gur crxI mnu
lwE ] pUir rihAw Git Git AibnwsI Qwn Qnqir swe ] khu nwnk kwrj sgly pUry
gur crxI mnu lwe ]4]2]5] sUhI mhlw 5 ] kir ikrpw myry pRIqm suAwmI ny dyKih drsu
qyrw rwm ] lwK ijhvw dyhu myry ipAwry muKu hir AwrwDy myrw rwm ] hir AwrwDy jm pMQu swDy dUKu
n ivAwpY koe ] jil Qil mhIAil pUrn suAwmI jq dyKw qq soe ] Brm moh ibkwr nwTy pRBu

781

nyr hU qy nyrw ] nwnk ka pRB ikrpw kIjY ny dyKih drsu qyrw ]1] koit krn dIjih pRB pRIqm
hir gux suxIAih AibnwsI rwm ] suix suix iehu mnu inrmlu hovY ktIAY kwl kI PwsI rwm ]
ktIAY jm PwsI ismir AibnwsI sgl mMgl suigAwnw ] hir hir jpu jpIAY idnu rwqI lwgY
shij iDAwnw ] klml duK jwry pRBU icqwry mn kI durmiq nwsI ] khu nwnk pRB ikrpw kIjY
hir gux suxIAih AivnwsI ]2] kroiV hsq qyrI thl kmwvih crx clih pRB mwrig rwm
] Bv swgr nwv hir syvw jo cVY iqsu qwrig rwm ] Bvjlu qirAw hir hir ismirAw sgl
mnorQ pUry ] mhw ibkwr gE suK apjy bwjy Anhd qUry ] mn bWCq Pl pwE sgly kudriq kIm
Apwrig ] khu nwnk pRB ikrpw kIjY mnu sdw clY qyrY mwrig ]3] Eho v{ Ehw vifAwe iehu

Dnu hoie vfBwgw rwm ] Eho rMgu Eho rs Bogw hir crxI mnu lwgw rwm ] mnu lwgw crxy pRB kI

srxy krx kwrx gopwlw ] sBu ikCu qyrw qU pRBu myrw myry Twkur dIn dieAwlw ] moih inrgux

pRIqm suK swgr sMqsMig mnu jwgw ] khu nwnk pRiB ikrpw kIn@I crx kml mnu lwgw ]4]

3]6] sUhI mhlw 5 ] hir jpy hir mMd{ swijAw sMq Bgq gux gwvih rwm ] ismir ismir

su
A
wmI
pR
B
u
Apnw
sgly
pwp
qjwvih
rwm
]
hir
gu
x
gwie
prm
pdu
pwieAw
pR
B
kI
qm
bwxI

] shj kQw pRB kI Aiq mITI kQI AkQ khwxI ] Blw sMjogu mUrqu plu swcw Aibcl nIv
rKwe ] jn nwnk pRB BE dieAwlw srb klw bix Awe ]1] Awndw vjih inq vwjy pwrbRhmu
min vUTw rwm ] gurmuKy scu krxI swrI ibnsy BRm BY JUTw rwm ] Anhd bwxI gurmuiK vKwxI jsu
suix suix mnu qnu hirAw ] srb suKw iqs hI bix AwE jo pRiB Apnw kirAw ] Gr mih nv iniD
Bry BMfwrw rwm nwim rMgu lwgw ] nwnk jn pRBu kdy n ivsrY pUrn jw ky Bwgw ]2] CwieAw pRiB
Cpiq kIn@I sglI qpiq ibnwsI rwm ] dUK pwp kw fyrw FwTw kwrju AwieAw rwsI rwm ] hir

782

pRiB PurmwieAw imtI blwieAw swcu Drmu punu PilAw ] so pRBu Apunw sdw iDAweAY sovq bYsq
KilAw ] gux inDwn suK swgr suAwmI jil Qil mhIAil soe ] jn nwnk pRB kI srxwe
iqsu ibnu Av{ n koe ]3] myrw G{ binAw bnu qwlu binAw pRB prsy hir rwieAw rwm ] myrw
mnu soihAw mIq swjn srsy gux mMgl hir gwieAw rwm ] gux gwie pRBU iDAwie swcw sgl
ieCw pweAw ] gur crx lwgy sdw jwgy min vjIAw vwDweAw ] krI ndir suAwmI suKh gwmI
hlqu plqu svwirAw ] ibnvMiq nwnk inq nwmu jpIAY jIa ipMfu ijin DwirAw ]4]4]7]
sUhI mhlw 5 ] BY swgro BY swg{ qirAw hir hir nwmu iDAwE rwm ] boihQVw hir crx ArwDy
imil siqgur pwir lGwE rwm ] gur sbdI qrIAY bhuiV n mrIAY cUkY Awvx jwxw ] jo ikCu

krY soe Bl mwna qw mnu shij smwxw ] dUK n BUK n rogu n ibAwpY suK swgr srxI pwE ]

hir ismir ismir nwnk rMig rwqw mn kI icMq imtwE ]1] sMq jnw hir mM VwieAw hir

swjn vsgiq kIny rwm ] AwpnVw mnu AwgY DirAw srbsu Twkuir dIny rwm ] kir ApunI dwsI

imtI adwsI hir mMdir iQiq pwe ] And ibnod ismrhu pRBu swcw ivCuiV kbhU n jwe ] sw

vfBwgix
sdw
sohwgix
rwm
nwm
gu
x
cIn@
y
]
khu
nwnk
rvih
rM
i
g
rwqy
pR
y
m
mhw
ris
BIny
]2]

And ibnod BE inq sKIE mMgl sdw hmwrY rwm ] AwpnVY pRiB Awip sIgwrI soBwvMqI nwry
rwm ] shj suBwie BE ikrpwlw gux Avgx n bIcwirAw ] kMiT lgwie lIE jn Apuny rwm
nwm air DwirAw ] mwn moh md sgl ibAwpI kir ikrpw Awip invwry ] khu nwnk BY swg{
qirAw pUrn kwj hmwry ]3] gux gopwl gwvhu inq sKIho sgl mnorQ pwE rwm ] sPl jnmu
hoAw imil swDU EkMkw{ iDAwE rwm ] jip Ek pRBU Anyk rivAw srb mMfil CwieAw ] bRhmo
pswrw bRhmu psirAw sBu bRhmu stI AwieAw ] jil Qil mhIAil pUir pUrn iqsu ibnw nhI

783

jwE ] pyiK drsnu nwnk ibgsy Awip lE imlwE ]4]5]8] sUhI mhlw 5 ] Aibcl ng{
goibMd gu} kw nwmu jpq suKu pwieAw rwm ] mn ieCy sye Pl pwE krqY Awip vswieAw rwm ]
krqY Awip vswieAw srb suK pwieAw puq Bwe isK ibgwsy ] gux gwvih pUrn prmysur kwrju
AwieAw rwsy ] pRBu Awip suAwmI Awpy rKw Awip ipqw Awip mwieAw ] khu nwnk siqgur
bilhwrI ijin Ehu Qwnu suhwieAw ]1] Gr mMdr htnwly sohy ijsu ivic nwmu invwsI rwm ] sMq
Bgq hir nwmu ArwDih ktIAY jm kI PwsI rwm ] kwtI jm PwsI pRiB AibnwsI hir hir nwmu
iDAwE ] sgl smgRI pUrn hoe mn ieCy Pl pwE ] sMq sjn suiK mwxih rlIAw dUK drd
BRm nwsI ] sbid svwry siqguir pUrY nwnk sd bil jwsI ]2] dwiq Ksm kI pUrI hoe inq

inq cVY svwe rwm ] pwrbRhim Ksmwnw kIAw ijs dI vfI vifAwe rwm ] Awid jugwid

Bgqn kw rwKw so pRBu BieAw dieAwlw ] jIA jMq siB suKI vswE pRiB Awpy kir pRiqpwlw ]

dh ids pUir rihAw jsu suAwmI kImiq khxu n jwe ] khu nwnk siqgur bilhwrI ijin

Aibcl nIv rKwe ]3] igAwn iDAwn pUrn prmysur hir hir kQw inq suxIAY rwm ] Anhd

coj
Bgq
Bv
BM
j
n
Anhd
vwjy
Du
n
IAY
rwm
]
Anhd
Ju
x
kwry
qqu
bIcwry
sM
q
gosit
inq
hovY
]

hir nwmu ArwDih mYlu sB kwtih iklivK sgly KovY ] qh jnm n mrxw Awvx jwxw bhuiV n
pweAY juonIAY ] nwnk gu{ prmys{ pwieAw ijsu pRswid ieC punIAY ]4]6]9] sUhI mhlw 5 ]
sMqw ky kwrij Awip KloieAw hir kMmu krwvix AwieAw rwm ] Driq suhwvI qwlu suhwvw ivic
AMmq jlu CwieAw rwm ] AMmq jlu CwieAw pUrn swju krwieAw sgl mnorQ pUry ] jY jY kw{
BieAw jg AMqir lwQy sgl ivsUry ] pUrn purK Acuq AibnwsI jsu vyd purwxI gwieAw ]
Apnw ibrdu riKAw prmysir nwnk nwmu iDAwieAw ]1] nv iniD isiD iriD dIny krqy qoit

784

n AwvY kwe rwm ] Kwq Krcq iblCq suKu pwieAw krqy kI dwiq svwe rwm ] dwiq svwe
inKuit n jwe AMqrjwmI pwieAw ] koit ibGn sgly aiT nwTy dUKu n nyVY AwieAw ] sWiq
shj Awnd Gnyry ibnsI BUK sbwe ] nwnk gux gwvih suAwmI ky Acrju ijsu vifAwe rwm
]2] ijs kw kwrju iqn hI kIAw mwxsu ikAw vycwrw rwm ] Bgq sohin hir ky gux gwvih
sdw krih jYkwrw rwm ] gux gwie goibMd And apjy swDsMgiq sMig bnI ] ijin admu kIAw
qwl kyrw iqs kI apmw ikAw gnI ] ATsiT qIrQ pun ikirAw mhw inrml cwrw ] piqq
pwvnu ibrdu suAwmI nwnk sbd ADwrw ]3] gux inDwn myrw pRBu krqw asqiq kanu krIjY
rwm ] sMqw kI bynqI suAwmI nwmu mhw rsu dIjY rwm ] nwmu dIjY dwnu kIjY ibs{ nwhI iek iKno

] gux gopwl ac{ rsnw sdw gweAY Anidno ] ijsu pRIiq lwgI nwm syqI mnu qnu AMmq

BIjY ] ibnvMiq nwnk ieC punI pyiK drsnu jIjY ]4]7]10]

rwgu sUhI mhlw 5 CMq


< siqgur pRswid ]

imT bolVw jI hir sjxu suAwmI morw ] ha sMmil QkI jI Aohu kdy n bolY karw ] kaVw boil

n
jwnY
pU
r
n
BgvwnY
Aagxu
ko
n
icqwry
]
piqq
pwvnu
hir
ibrdu
sdwE
ieku
iqlu
nhI
BnY

Gwly ] Gt Gt vwsI srb invwsI nyrY hI qy nyrw ] nwnk dwsu sdw srxwgiq hir AMmq sjxu
myrw ]1] ha ibsmu Be jI hir drsnu dyiK Apwrw ] myrw suMd{ suAwmI jI ha crn kml pg
Cwrw ] pRB pyKq jIvw TMFI QIvw iqsu jyvfu Av{ n koe ] Awid AMiq miD pRBu rivAw jil
Qil mhIAil soe ] crn kml jip swg{ qirAw Bvjl aqry pwrw ] nwnk srix pUrn
prmysur qyrw AMqu n pwrwvwrw ]2] ha inmK n Cofw jI hir pRIqm pRwn ADwro ] guir siqgur
kihAw jI swcw Agm bIcwro ] imil swDU dInw qw nwmu lInw jnm mrx duK nwTy ] shj sUK

785

Awnd Gnyry hamY ibnTI gwTy ] sB kY miD sB hU qy bwhir rwg doK qy inAwro ] nwnk dws
goibMd srxwe hir pRIqmu mnih sDwro ]3] mY Kojq Kojq jI hir inhclu su G{ pwieAw ] siB
ADRv ifTy jIa qw crn kml icqu lwieAw ] pRBu AibnwsI ha iqs kI dwsI mrY n AwvY jwE
] Drm ArQ kwm siB pUrn min icMdI ieC pujwE ] sRiq ismiq gun gwvih krqy isD swiDk
muin jn iDAwieAw ] nwnk srin pw iniD suAwmI vfBwgI hir hir gwieAw ]4]1]11]

< siqgur pRswid ] vwr sUhI kI slokw nwil mhlw 3 ] sloku m 3 ] sUhY vyis dohwgxI
pr ip{ rwvx jwie ] ip{ CoifAw Gir AwpxY mohI dUjY Bwie ] imTw kir kY KwieAw bhu swdhu

viDAw rogu ] suDu Bqw{ hir CoifAw iPir lgw jwie ivjogu ] gurmuiK hovY su plitAw hir rwqI

swij sIgwir ] shij scu ip{ rwivAw hir nwmw ar Dwir ] AwigAwkwrI sdw suohwgix

Awip mylI krqwir ] nwnk ip{ pwieAw hir swcw sdw suohwgix nwir ]1] m 3 ] sUhvIE

inmwxIE so shu sdw sm@wil ] nwnk jnmu svwrih Awpxw kulu BI CutI nwil ]2] paVI ]

Awpy
qKqu
rcwieAonu
Awkws
pqwlw
]
hu
k
my
DrqI
swjIAnu
scI
Drm
swlw
]
Awip
apwie

Kpwiedw scy dIn dieAwlw ] sBnw irjku sMbwihdw qyrw hukmu inrwlw ] Awpy Awip vrqdw
Awpy pRiqpwlw ]1] sloku m 3 ] sUhb qw sohwgxI jw mMin lYih scu nwa ] siqgu{ Apxw
mnwie lY }pu cVI qw Aglw dUjw nwhI Qwa ] AYsw sIgw{ bxwie qU mYlw kdy n hove
Aihinis lwgY Bwa ] nwnk sohwgix kw ikAw ichnu hY AMdir scu muKu ajlw KsmY mwih
smwie ]1] m 3 ] lokw vy ha sUhvI sUhw vysu krI ] vysI shu n pweAY kir kir vys rhI ]
nwnk iqnI shu pwieAw ijnI gur kI isK suxI ] jo iqsu BwvY so QIAY ien ibiD kMq imlI ]2]

786

paVI ] hukmI ssit swjIAnu bhu iBiq sMswrw ] qyrw hukmu n jwpI kyqVw scy AlK Apwrw ]
ieknw no qU myil lYih gur sbid bIcwrw ] sic rqy sy inrmly hamY qij ivkwrw ] ijsu qU
mylih so quDu imlY soe sicAwrw ]2] sloku m 3 ] sUhvIE sUhw sBu sMsw{ hY ijn durmiq
dUjw Bwa ] iKn mih JUTu sBu ibnis jwie ija itkY n ibrK kI Cwa ] gurmuiK lwlo lwlu hY
ija rMig mjIT scVwa ] altI skiq isvY Gir Awe min visAw hir AMmq nwa ]
nwnk bilhwrI gur Awpxy ijqu imilAY hir gux gwa ]1] m 3 ] sUhw rMgu ivkw{ hY kMqu n
pwieAw jwie ] iesu lhdy iblm n hove rMf bYTI dUjY Bwie ] muMD ieAwxI duMmxI sUhY vyis
luoBwie ] sbid scY rMgu lwlu kir BY Bwie sIgw{ bxwie ] nwnk sdw sohwgxI ij clin

siqgur Bwie ]2] paVI ] Awpy Awip apwieAnu Awip kImiq pwe ] iqs dw AMqu n jwpe

gur sbid buJwe ] mwieAw mohu gubw{ hY dUjY Brmwe ] mnmuK Tar n pwien@I iPir AwvY

jwe ] jo iqsu BwvY so QIAY sB clY rjwe ]3] sloku m 3 ] sUhY vyis kwmix kulKxI jo pRB

Coif pr purK Dry ipAw{ ] Aosu sIlu n sMjmu sdw JUTu bolY mnmuiK krm KuAw{ ] ijsu pUrib

hovY
iliKAw
iqsu
siqgu
{
imlY
Bqw{
]
sU
h
w
vy
s
u
sBu
aqwir
Dry
gil
pihrY
iKmw
sIgw{
]

pyeAY swhurY bhu soBw pwE iqsu pUj kry sBu sYsw{ ] Aoh rlwe iksY dI nw rlY ijsu rwvy
isrjnhw{ ] nwnk gurmuiK sdw suhwgxI ijsu AivnwsI purKu Brqw{ ]1] m 1 ] sUhw rMgu
supnY insI ibnu qwgy gil hw{ ] scw rMgu mjIT kw gurmuiK bRhm bIcw{ ] nwnk pRym mhw rsI
siB buirAweAw Cw{ ]2] paVI ] iehu jgu Awip apwieAonu kir coj ivfwnu ] pMc Dwqu
ivic pweAnu mohu JUTu gumwnu ] AwvY jwie BvweAY mnmuKu AigAwnu ] ieknw Awip buJwieAonu
gurmuiK hir igAwnu ] Bgiq Kjwnw bKisAonu hir nwmu inDwnu ]4] sloku m 3 ] sUhvIE

787

sUhw vysu Cif qU qw ipr lgI ipAw{ ] sUhY vyis ip{ iknY n pwieAo mnmuiK diJ mue gwvwir ]
siqguir imilAY sUhw vysu gieAw hamY ivchu mwir ] mnu qnu rqw lwlu hoAw rsnw rqI gux
swir ] sdw sohwgix sbdu min BY Bwie kry sIgw{ ] nwnk krmI mhlu pwieAw ip{ rwiKAw
ar Dwir ]1] m 3 ] muMDy sUhw prhrhu lwlu krhu sIgw{ ] Awvx jwxw vIsrY gur sbdI
vIcw{ ] muMD suhwvI sohxI ijsu Gir shij Bqw{ ] nwnk sw Dn rwvIAY rwvy rwvxhw{ ]2]
paVI ] mohu kUV kutMbu hY mnmuKu mugDu rqw ] hamY myrw kir muE ikCu swiQ n ilqw ] isr apir
jmkwlu n suJe dUjY Brimqw ] iPir vylw hiQ n Awve jmkwil vis ikqw ] jyhw Duir iliK
pwieAonu sy krm kimqw ]5] sloku m 3 ] sqIAw Eih n AwKIAin jo miVAw lig jlin@ ]

nwnk sqIAw jwxIAin@ ij ibrhy cot mrMin@ ]1] m 3 ] BI so sqIAw jwxIAin sIl sMqoiK

rhin@ ] syvin swe Awpxw inq aiT sMm@wlin@ ]2] m 3 ] kMqw nwil mhylIAw syqI Aig

jlwih ] jy jwxih ip{ Awpxw qw qin duK shwih ] nwnk kMq n jwxnI sy ika Aig jlwih

] BwvY jIva kY mra dUrhu hI Bij jwih ]3] paVI ] quDu duKu suKu nwil apwieAw lyKu krqY

iliKAw
]
nwvY
jy
v
f
hor
dwiq
nwhI
iqsu
}pu
n
iriKAw
]
nwmu
AKu
t
u
inDwnu
hY
gu
r
mu
i
K
min

visAw ] kir ikrpw nwmu dyvsI iPir lyKu n iliKAw ] syvk Bwie sy jn imly ijn hir jpu
jipAw ]6] sloku m 2 ] ijnI clxu jwixAw sy ika krih ivQwr ] clx swr n jwxnI
kwj svwrxhwr ]1] m 2 ] rwiq kwrix Dnu sMcIAY Blky clxu hoie ] nwnk nwil n cle
iPir pCuqwvw hoie ]2] m 2 ] bDw ctI jo Bry nw guxu nw apkw{ ] syqI KusI svwrIAY nwnk
kwrju sw{ ]3] m 2 ] mnhiT qrP n ijpe jy bhuqw Gwly ] qrP ijxY sq Bwa dy jn
nwnk sbdu vIcwry ]4] paVI ] krqY kwrxu ijin kIAw so jwxY soe ] Awpy ssit apweAnu

788

Awpy Puin goe ] jug cwry sB Biv QkI ikin kImiq hoe ] siqguir Eku ivKwilAw min qin
suKu hoe ] gurmuiK sdw slwhIAY krqw kry su hoe ]7] slok mhlw 2 ] ijnw Ba iqn@ nwih
Ba mucu Ba inBivAwh ] nwnk Ehu ptMqrw iqqu dIbwix gieAwh ]1] m 2 ] qurdy ka
qurdw imlY afqy ka afqw ] jIvqy ka jIvqw imlY mUE ka mUAw ] nwnk so swlwhIAY ijin
kwrxu kIAw ]2] paVI ] scu iDAwiein sy scy gur sbid vIcwrI ] hamY mwir mnu inrmlw
hir nwmu air DwrI ] koTy mMfp mwVIAw lig pE gwvwrI ] ijin@ kIE iqsih n jwxnI
mnmuiK gubwrI ] ijsu buJwieih so buJsI sicAw ikAw jMq ivcwrI ]8] slok m 3 ] kwmix
qa sIgw{ kir jw pihlW kMqu mnwie ] mqu syjY kMqu n Awve EvY ibrQw jwie ] kwmix ipr

mnu mwinAw qa bixAw sIgw{ ] kIAw qa prvwxu hY jw shu Dry ipAw{ ] Ba sIgw{ qbol

rsu Bojnu Bwa kryie ] qnu mnu sapy kMq ka qa nwnk Bogu kryie ]1] m 3 ] kwjl PUl

qMbol rsu ly Dn kIAw sIgw{ ] syjY kMqu n AwieAo EvY BieAw ivkw{ ]2] m 3 ] Dn ip{

Eih n AwKIAin bhin iekTy hoie ] Ek joiq duie mUrqI Dn ip{ khIAY soie ]3] paVI ]

BY
ibnu
Bgiq
n
hove
nwim
n
lgY
ipAw{
]
siqgu
i
r
imilAY
Ba
pjY
BY
Bwie
rM
g
u
svwir

] qnu mnu rqw rMg isa hamY qsnw mwir ] mnu qnu inrmlu Aiq sohxw ByitAw sn
murwir ] Ba Bwa sBu iqs dw so scu vrqY sMswir ]9] slok m 1 ] vwhu Ksm qU vwhu
ijin ric rcnw hm kIE ] swgr lhir smuMd sr vyil vrs vrwhu ] Awip KVovih Awip
kir AwpIxY Awpwhu ] gurmuiK syvw Qwie pvY anmin qqu kmwhu ] mskiq lhhu mjUrIAw
mMig mMig Ksm drwhu ] nwnk pur dr vyprvwh qa dir xw nwih ko scw vyprvwhu ]1]
mhlw 1 ] ajl moqI sohxy rqnw nwil juVMin ] iqn j{ vYrI nwnkw ij buFy QIie mrMin ]

789

2] paVI ] hir swlwhI sdw sdw qnu mnu saip srI{ ] gur sbdI scu pwieAw scw gihr
gMBI{ ] min qin ihrdY riv rihAw hir hIrw hI{ ] jnm mrx kw duKu gieAw iPir pvY n
PI{ ] nwnk nwmu slwih qU hir guxI ghI{ ]10] slok m 1 ] nwnk iehu qnu jwil ijin
jilAY nwmu ivswirAw ] padI jwie prwil ipCY hQu n AMbVY iqqu invMDY qwil ]1] m 1 ]
nwnk mn ky kMm iPitAw gxq n AwvhI ] ikqI lhw shm jw bKsy qw Dkw nhI ]2] paVI ]
scw Am{ clwieAonu kir scu Purmwxu ] sdw inhclu riv rihAw so purKu sujwxu ] gur prswdI
syvIAY scu sbid nIswxu ] pUrw Qwtu bxwieAw rMgu gurmiq mwxu ] Agm Agoc{ AlKu hY gurmuiK
hir jwxu ]11] slok m 1 ] nwnk bdrw mwl kw BIqir DirAw Awix ] Koty Kry prKIAin

swihb kY dIbwix ]1] m 1 ] nwvx cly qIrQI min KotY qin cor ] ieku Bwa lQI nwiqAw

duie Bw cVIAsu hor ] bwhir DoqI qUmVI AMdir ivsu inkor ] swD Bly AxnwiqAw cor is corw

cor ]2] paVI ] Awpy hukmu clwiedw jgu DMDY lwieAw ] ieik Awpy hI Awip lwieAnu gur qy

suKu pwieAw ] dh ids iehu mnu Dwvdw guir Twik rhwieAw ] nwvY no sB locdI gurmqI pwieAw

]
Du
i
r
iliKAw
my
i
t
n
skIAY
jo
hir
iliK
pwieAw
]12]
slok
m
1
]
du
i
e
dIvy
cadh

htnwly ] jyqy jIA qyqy vxjwry ] Kul@y ht hoAw vwpw{ ] jo phucY so clxhw{ ] Drmu dlwlu pwE
nIswxu ] nwnk nwmu lwhw prvwxu ] Gir AwE vjI vwDwe ] sc nwm kI imlI vifAwe ]1]
m 1 ] rwqI hovin kwlIAw supydw sy vn ] idhu bgw qpY Gxw kwilAw kwly vn ] AMDy AklI
bwhry mUrK AMD igAwnu ] nwnk ndrI bwhry kbih n pwvih mwnu ]2] paVI ] kwieAw
kotu rcwieAw hir scY Awpy ] ieik dUjY Bwie KuAwieAnu hamY ivic ivAwpy ] iehu mwns
jnmu dulBu sw mnmuK sMqwpy ] ijsu Awip buJwE so buJsI ijsu siqgu{ Qwpy ] sBu jgu Kylu

790

rcwieAonu sB vrqY Awpy ]13] slok m 1 ] corw jwrw rMfIAw kutxIAw dIbwxu ] vydInw
kI dosqI vydInw kw Kwxu ] isPqI swr n jwxnI sdw vsY sYqwnu ] gdhu cMdin KalIAY BI
swhU isa pwxu ] nwnk kUVY kiqAY kUVw qxIAY qwxu ] kUVw kpV kCIAY kUVw pYnxu mwxu ]1]
m 1 ] bWgw burgU isM|IAw nwly imlI klwx ] ieik dwqy ieik mMgqy nwmu qyrw prvwxu ]
nwnk ijn@I suix kY mMinAw ha iqnw ivthu kurbwxu ]2] paVI ] mwieAw mohu sBu kUV hY
kUVo hoie gieAw ] hamY JgVw pwieAonu JgVY jgu muieAw ] gurmuiK JgV cukwieAonu ieko
riv rihAw ] sBu Awqm rwmu pCwixAw Bajlu qir gieAw ] joiq smwxI joiq ivic hir
nwim smieAw ]14] slok m 1 ] siqgur BIiKAw dyih mY qUM sMmRQu dwqw{ ] hamY grbu

invwrIAY kwmu koDu Ahkw{ ] lbu loBu prjwlIAY nwmu imlY AwDw{ ] Aihinis nvqn

inrmlw mYlw kbhUM n hoie ] nwnk ieh ibiD CutIAY ndir qyrI suKu hoie ]1] m 1 ] ieko

kMqu sbweAw ijqI dir KVIAwh ] nwnk kMqY rqIAw puCih bwqVIAwh ]2] m 1 ] sBy kMqY

rqIAw mY dohwgix ikqu ] mY qin Avgx EqVy Ksmu n Pyry icqu ]3] m 1 ] ha bilhwrI

iqn
ka
isPiq
ijnw
dY
vwiq
]
siB
rwqI
sohwgxI
iek
mY
dohwgix
rwiq
]4]
paVI
]
dir

mMgqu jwcY dwnu hir dIjY pw kir ] gurmuiK lyhu imlwie jnu pwvY nwmu hir ] Anhd sbdu
vjwie joqI joiq Dir ] ihrdY hir gux gwie jY jY sbdu hir ] jg mih vrqY Awip hir syqI
pRIiq kir ]15] slok m 1 ] ijnI n pwieAo pRym rsu kMq n pwieAo swa ] suM\y Gr kw
pwhuxw ija AwieAw iqa jwa ]1] m 1 ] sa Aolwm@y idnY ky rwqI imlin@ shs ] isPiq
slwhxu Cif kY krMgI lgw hsu ] iPtu ievyhw jIivAw ijqu Kwie vDwieAw pytu ] nwnk scy nwm
ivxu sBo dusmnu hyqu ]2] paVI ] FwFI gux gwvY inq jnmu svwirAw ] gurmuiK syiv slwih

791

scw ar DwirAw ] G{ d{ pwvY mhlu nwmu ipAwirAw ] gurmuiK pwieAw nwmu ha gur ka
vwirAw ] qU Awip svwrih Awip isrjnhwirAw ]16] slok m 1 ] dIvw blY AMDyrw jwie ]
byd pwT miq pwpw Kwie ] agvY sU{ n jwpY cMdu ] jh igAwn pRgwsu AigAwnu imtMqu ] byd
pwT sMswr kI kwr ] piV@ piV@ pMifq krih bIcwr ] ibnu bUJy sB hoie KuAwr ] nwnk gurmuiK
aqris pwir ]1] m 1 ] sbdY swdu n AwieAo nwim n lgo ipAw{ ] rsnw iPkw bolxw inq
inq hoie KuAw{ ] nwnk pieAY ikriq kmwvxw koie n mytxhw{ ]2] paVI ] ij pRBu swlwhy
Awpxw so soBw pwE ] hamY ivchu dUir kir scu mMin vswE ] scu bwxI gux acrY scw suKu pwE
] mylu BieAw icrI ivCuMinAw gur puriK imlwE ] mnu mYlw iev suDu hY hir nwmu iDAwE ]17]

slok m 1 ] kwieAw kUml Pul gux nwnk gupis mwl ] EnI PulI ra kry Avr ik

cuxIAih fwl ]1] mhlw 2 ] nwnk iqnw bsMqu hY ijn@ Gir visAw kMqu ] ijn ky kMq idswpurI

sy Aihinis iPrih jlq ]2] paVI ] Awpy bKsy dieAw kir gur siqgur bcnI ] Anidnu

syvI gux rvw mnu scY rcnI ] pRBu myrw byAMqu hY AMqu iknY n lKnI ] siqgur crxI ligAw

hir
nwmu
inq
jpnI
]
jo
ieCY
so
Plu
pwiesI
siB
GrY
ivic
jcnI
]18]
slok
m
1
]
pihl

bsMqY Awgmin pihlw mailAo soie ] ijqu mailAY sB malIAY iqsih n mailhu koie ]
1] m 2 ] pihl bsMqY Awgmin iqs kw krhu bIcw{ ] nwnk so swlwhIAY ij sBsY dy AwDw{
]2] m 2 ] imilAY imilAw nw imlY imlY imilAw jy hoie ] AMqr AwqmY jo imlY imilAw
khIAY soie ]3] paVI ] hir hir nwmu slwhIAY scu kwr kmwvY ] dUjI kwrY ligAw iPir jonI
pwvY ] nwim riqAw nwmu pweAY nwmy gux gwvY ] gur kY sbid slwhIAY hir nwim smwvY ]
siqgur syvw sPl hY syivAY Pl pwvY ]19] slok m 2 ] iks hI koe koie mM\u inmwxI

792

ieku qU ] ika n mrIjY roie jw lgu iciq n AwvhI ]1] m 2 ] jW suKu qw shu rwivAo duiK BI
sMm@wilAoie ] nwnku khY isAwxIE iea kMq imlwvw hoie ]2] paVI ] ha ikAw swlwhI
ikrm jMqu vfI qyrI vifAwe ] qU Agm dieAwlu AgMmu hY Awip lYih imlwe ] mY quJ
ibnu bylI ko nhI qU AMiq sKwe ] jo qyrI srxwgqI iqn lYih Cfwe ] nwnk vyprvwhu hY
iqsu iqlu n qmwe ]20]1]

rwgu sUhI bwxI sRI kbIr jIa qQw sBnw Bgqw kI ] kbIr ky

< siqgur pRswid ]


Avqir Awie khw qum kInw ] rwm ko nwmu n kbhU lInw ]1] rwm n jphu kvn miq lwgy ]
mir jieby ka ikAw krhu ABwgy ]1] rhwa ] duK suK kir kY kutMbu jIvwieAw ] mrqI bwr

ieksr duKu pwieAw ]2] kMT ghn qb krn pukwrw ] kih kbIr Awgy qy n sMm@wrw ]3]1]

sUhI kbIr jI ] Qrhr kMpY bwlw jIa ] nw jwna ikAw krsI pIa ]1] rYin ge mq idnu BI

jwie ] Bvr gE bg bYTy Awie ]1] rhwa ] kwcY krvY rhY n pwnI ] hsu cilAw kwieAw

kumlwnI ]2] kuAwr kMinAw jYsy krq sIgwrw ] ika rlIAw mwnY bwJu Bqwrw ]3] kwg

afwvq
Bu
j
w
iprwnI
]
kih
kbIr
ieh
kQw
isrwnI
]4]2]
sU
h
I
kbIr
jIa
]
Amlu
isrwno

lyKw dynw ] AwE kiTn dUq jm lynw ] ikAw qY KitAw khw gvwieAw ] clhu isqwb dIbwin
bulwieAw ]1] clu drhwlu dIvwin bulwieAw ] hir Purmwnu drgh kw AwieAw ]1] rhwa ]
kra Ardwis gwv ikCu bwkI ] lya inbyir Awju kI rwqI ] ikCu BI Krcu qum@wrw swra ]
subh invwj srwie gujwra ]2] swDsMig jw ka hir rMgu lwgw ] Dnu Dnu so jnu purKu
sBwgw ] eq q jn sdw suhyly ] jnmu pdwrQu jIiq Amoly ]3] jwgqu soieAw jnmu
gvwieAw ] mwlu Dnu joirAw BieAw prwieAw ] khu kbIr qye nr BUly ] Ksmu ibswir mwtI

793

sMig }ly ]4]3] sUhI kbIr jIa lilq ] Qwky nYn sRvn suin Qwky QwkI suMdir kwieAw ] jrw
hwk dI sB miq QwkI Ek n Qwkis mwieAw ]1] bwvry qY igAwn bIcw{ n pwieAw ] ibrQw
jnmu gvwieAw ]1] rhwa ] qb lgu pRwnI iqsY sryvhu jb lgu Gt mih swsw ] jy Gtu jwie
q Bwa n jwsI hir ky crn invwsw ]2] ijs ka sbdu bswvY AMqir cUkY iqsih ipAwsw ] hukmY
bUJY capiV KylY mnu ijix Fwly pwsw ]3] jo jn jwin Bjih Aibgq ka iqn kw kCU n nwsw
] khu kbIr qy jn kbhu n hwrih Fwil ju jwnih pwsw ]4]4] sUhI lilq kbIr jIa ] Eku
kotu pMc iskdwrw pMcy mwgih hwlw ] ijmI nwhI mY iksI kI boe AYsw dynu duKwlw ]1]
hir ky logw mo ka nIiq fsY ptvwrI ] pir Bujw kir mY gur pih pukwirAw iqin ha lIAw

abwrI ]1] rhwa ] na fwfI ds muMsP Dwvih reAiq bsn n dyhI ] forI pUrI mwpih nwhI

bhu ibstwlw lyhI ]2] bhqir Gr ieku purKu smwieAw ain dIAw nwmu ilKwe ] Drm rwie

kw dPq{ soiDAw bwkI irjm n kwe ]3] sMqw ka miq koe inMdhu sMq rwmu hY Ekuo ] khu

kbIr mY so gu{ pwieAw jw kw nwa ibbykuo ]4]5]

rwgu
sU
h
I
bwxI
sR
I
rivdws
jIa
kI
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

sh kI swr suhwgin jwnY ] qij AiBmwnu suK rlIAw mwnY ] qnu mnu dyie n AMq{ rwKY ] Avrw
dyiK n sunY ABwKY ]1] so kq jwnY pIr prwe ] jw kY AMqir drdu n pwe ]1] rhwa ] duKI
duhwgin duie pK hInI ] ijin nwh inrMqir Bgiq n kInI ] pur slwq kw pMQu duhylw ] sMig
n swQI gvnu iekylw ]2] duKIAw drdvMdu dir AwieAw ] bhuqu ipAws jbwbu n pwieAw ]
kih rivdws srin pRB qyrI ] ija jwnhu iqa k{ giq myrI ]3]1] sUhI ] jo idn Awvih so
idn jwhI ] krnw kUcu rhnu iQ{ nwhI ] sMgu clq hY hm BI clnw ] dUir gvnu isr pir

794

mrnw ]1] ikAw qU soieAw jwgu ieAwnw ] qY jIvnu jig scu kir jwnw ]1] rhwa ] ijin
jIa dIAw su irjku AMbrwvY ] sB Gt BIqir hwtu clwvY ] kir bMidgI Cwif mY myrw ] ihrdY
nwmu sm@wir svyrw ]2] jnmu isrwno pMQu n svwrw ] sWJ prI dh ids AMiDAwrw ] kih
rivdws indwin idvwny ] cyqis nwhI dunIAw Pn Kwny ]3]2] sUhI ] cy mMdr swl rsoe ]
Ek GrI Puin rhnu n hoe ]1] iehu qnu AYsw jYsy Gws kI twtI ] jil gieAo Gwsu ril
gieAo mwtI ]1] rhwa ] Bwe bMD kutMb shyrw ] Aoie BI lwgy kwFu svyrw ]2] Gr kI nwir
arih qn lwgI ] ah qa BUqu BUqu kir BwgI ]3] kih rivdws sBY jgu lUitAw ] hm qa
Ek rwmu kih CUitAw ]4]3]

< siqgur pRswid ]

rwgu sUhI bwxI syK PrId jI kI ] qip qip luih luih hwQ mrora ] bwvil hoe so shu lora ]

qY sih mn mih kIAw rosu ] muJu Avgn sh nwhI dosu ]1] qY swihb kI mY swr n jwnI ] jobnu

Koie pwCY pCuqwnI ]1] rhwa ] kwlI koiel qU ikq gun kwlI ] Apny pRIqm ky ha ibrhY

jwlI
]
iprih
ibhU
n
kqih
su
K
u
pwE
]
jw
hoie
pwlu
qw
pR
B
U
imlwE
]2]
ivDx
KU
h
I
mu
M
D

iekylI ] nw ko swQI nw ko bylI ] kir ikrpw pRiB swDsMig mylI ] jw iPir dyKw qw myrw Alhu
bylI ]3] vwt hmwrI KrI afIxI ] KMinAhu iqKI bhuqu ipexI ] asu pir hY mwrgu
myrw ] syK PrIdw pMQu sm@wir svyrw ]4]1] sUhI lilq ] byVw bMiD n sikAo bMDn kI vylw
] Bir srv{ jb ClY qb qrxu duhylw ]1] hQu n lwie ksuMBVY jil jwsI Folw ]1]
rhwa ] iek AwpIn@Y pqlI sh kyry bolw ] duDw QxI n Awve iPir hoie n mylw ]2]
khY PrIdu shylIho shu AlwEsI ] hsu clsI fuMmxw Aih qnu FyrI QIsI ]3]2]

795

rwgu iblwvlu mhlw 1 capdy G{ 1 ]

qU sulqwnu khw ha mIAw qyrI kvn vfwe ] jo qU dyih su khw suAwmI mY mUrK khxu n jwe
]1] qyry gux gwvw dyih buJwe ] jYsy sc mih rha rjwe ]1] rhwa ] jo ikCu hoAw sBu ikCu
quJ qy qyrI sB Asnwe ] qyrw AMqu n jwxw myry swihb mY AMDuly ikAw cqurwe ]2] ikAw ha
kQI kQy kiQ dyKw mY AkQu n kQnw jwe ] jo quDu BwvY soe AwKw iqlu qyrI vifAwe ]3] Eqy
kUkr ha bygwnw Bakw iesu qn qwe ] Bgiq hIxu nwnku jy hoiegw qw KsmY nwa n jwe ]
4]1] iblwvlu mhlw 1 ] mnu mMd{ qnu vys kld{ Gt hI qIriQ nwvw ] Eku sbdu myrY
pRwin bsqu hY bwhuiV jnim n Awvw ]1] mnu byiDAw dieAwl syqI myrI mwe ] kaxu jwxY
pIr prwe ] hm nwhI icMq prwe ]1] rhwa ] Agm Agocr AlK Apwrw icMqw krhu hmwrI
] jil Qil mhIAil Birpuir lIxw Git Git joiq qum@wrI ]2] isK miq sB buiD qum@wrI mMidr
Cwvw qyry ] quJ ibnu Av{ n jwxw myry swihbw gux gwvw inq qyry ]3] jIA jMq siB srix
qum@wrI srb icMq quDu pwsy ] jo quDu BwvY soe cMgw iek nwnk kI Ardwsy ]4]2] iblwvlu

mhlw 1 ] Awpy sbdu Awpy nIswnu ] Awpy surqw Awpy jwnu ] Awpy kir kir vyKY qwxu ] qU dwqw

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

796

nwmu prvwxu ]1] AYsw nwmu inrMjn dya ] ha jwicku qU AlK ABya ]1] rhwa ] mwieAw mohu
DrktI nwir ] BUMfI kwmix kwmixAwir ] rwju }pu JUTw idn cwir ] nwmu imlY cwnxu AMiDAwir
]2] ciK CofI shsw nhI koie ] bwpu idsY vyjwiq n hoie ] Eky ka nwhI Ba koie ] krqw
kry krwvY soie ]3] sbid muE mnu mn qy mwirAw ] Twik rhy mnu swcY DwirAw ] Av{ n sUJY
gur ka vwirAw ] nwnk nwim rqy insqwirAw ]4]3] iblwvlu mhlw 1 ] gur bcnI mnu
shj iDAwny ] hir kY rMig rqw mnu mwny ] mnmuK Brim Buly barwny ] hir ibnu ika rhIAY
gur sbid pCwny ]1] ibnu drsn kYsy jIva myrI mwe ] hir ibnu jIArw rih n skY iKnu
siqguir bUJ buJwe ]1] rhwa ] myrw pRBu ibsrY ha mra duKwlI ] swis igrwis jpa Apuny

hir BwlI ] sd bYrwgin hir nwmu inhwlI ] Ab jwny gurmuiK hir nwlI ]2] AkQ kQw khIAY

gur Bwie ] pRBu Agm Agoc{ dyie idKwie ] ibnu gur krxI ikAw kwr kmwie ] hamY myit

clY gur sbid smwie ]3] mnmuKu ivCuVY KotI rwis ] gurmuiK nwim imlY swbwis ] hir

ikrpw DwrI dwsin dws ] jn nwnk hir nwm Dnu rwis ]4]4]

iblwvlu
mhlw
3
G{
1
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

iDRgu iDRgu KwieAw iDRgu iDRgu soieAw iDRgu iDRgu kwpV AMig cVwieAw ] iDRgu srI{ kutMb
sihq isa ijqu huix Ksmu n pwieAw ] paVI CuVkI iPir hwiQ n AwvY Aihlw jnmu gvwieAw
]1] dUjw Bwa n dye ilv lwgix ijin hir ky crx ivswry ] jgjIvn dwqw jn syvk qyry
iqn ky qY dUK invwry ]1] rhwa ] qU dieAwlu dieAwpiq dwqw ikAw Eih jMq ivcwry ] mukq
bMD siB quJ qy hoE AYsw AwiK vKwxy ] gurmuiK hovY so mukqu khIAY mnmuK bMD ivcwry ]2]
so jnu mukqu ijsu Ek ilv lwgI sdw rhY hir nwly ] iqn kI ghx giq khI n jwe scY Awip

797

svwry ] Brim Bulwxy is mnmuK khIAih nw arvwir n pwry ]3] ijs no ndir kry soe jnu
pwE gur kw sbdu sm@wly ] hir jn mwieAw mwih insqwry ] nwnk Bwgu hovY ijsu msqik
kwlih mwir ibdwry ]4]1] iblwvlu mhlw 3 ] Aqulu ika qoilAw jwie ] dUjw hoie q soJI
pwie ] iqs qy dUjw nwhI koie ] iqs dI kImiq ikkU hoie ]1] gur prswid vsY min Awie ]
qw ko jwxY duibDw jwie ]1] rhwa ] Awip srwPu ksvtI lwE ] Awpy prKy Awip clwE ] Awpy
qoly pUrw hoie ] Awpy jwxY Eko soie ]2] mwieAw kw }pu sBu iqs qy hoie ] ijs no myly su inrmlu
hoie ] ijs no lwE lgY iqsu Awie ] sBu scu idKwly qw sic smwie ]3] Awpy ilv Dwqu hY Awpy
] Awip buJwE Awpy jwpy ] Awpy siqgu{ sbdu hY Awpy ] nwnk AwiK suxwE Awpy ]4]2]

iblwvlu mhlw 3 ] swihb qy syvku syv swihb qy ikAw ko khY bhwnw ] AYsw ieku qyrw Kylu

binAw hY sB mih Eku smwnw ]1] siqguir prcY hir nwim smwnw ] ijsu krmu hovY so siqgu{

pwE Anidnu lwgY shj iDAwnw ]1] rhwa ] ikAw koe qyrI syvw kry ikAw ko kry AiBmwnw

] jb ApunI joiq iKMcih qU suAwmI qb koe kra idKw viKAwnw ]2] Awpy gu{ cylw hY Awpy

Awpy
gu
x
I
inDwnw
]
ija
Awip
clwE
iqvY
koe
cwlY
ija
hir
BwvY
Bgvwnw
]3]
khq
nwnku

qU swcw swihbu kaxu jwxY qyry kwmW ] ieknw Gr mih dy vifAwe ieik Brim Bvih AiBmwnw
]4]3] iblwvlu mhlw 3 ] pUrw Qwtu bxwieAw pUrY vyKhu Ek smwnw ] iesu prpMc mih
swcy nwm kI vifAwe mqu ko Drhu gumwnw ]1] siqgur kI ijs no miq AwvY so siqgur mwih
smwnw ] ieh bwxI jo jIAhu jwxY iqsu AMqir rvY hir nwmw ]1] rhwa ] chu jugw kw huix
inbyVw nr mnuKw no Eku inDwnw ] jqu sMjm qIrQ Aonw jugw kw Drmu hY kil mih kIriq hir nwmw
]2] juig juig Awpo Awpxw Drmu hY soiD dyKhu byd purwnw ] gurmuiK ijnI iDAwieAw hir hir

798

jig qy pUry prvwnw ]3] khq nwnku scy isa pRIiq lwE cUkY min AiBmwnw ] khq suxq sBy
suK pwvih mwnq pwih inDwnw ]4]4] iblwvlu mhlw 3 ] gurmuiK pRIiq ijs no Awpy lwE ]
iqqu Gir iblwvlu gur sbid suhwE ] mMglu nwrI gwvih AwE ] imil pRIqm sdw suKu pwE ]1]
ha iqn bilhwrY ijn@ hir mMin vswE ] hir jn ka imilAw suKu pweAY hir gux gwvY shij
suBwE ]1] rhwa ] sdw rMig rwqy qyrY cwE ] hir jIa Awip vsY min AwE ] Awpy soBw sd hI
pwE ] gurmuiK mylY myil imlwE ]2] gurmuiK rwqy sbid rMgwE ] inj Gir vwsw hir gux gwE
] rMig clUlY hir ris BwE ] iehu rMgu kdy n aqrY swic smwE ]3] AMqir sbdu imitAw
AigAwnu AMDyrw ] siqgur igAwnu imilAw pRIqmu myrw ] jo sic rwqy iqn bhuiV n Pyrw ] nwnk

nwmu VwE pUrw gu{ myrw ]4]5] iblwvlu mhlw 3 ] pUry gur qy vifAwe pwe ] AicMq nwmu

visAw min Awe ] hamY mwieAw sbid jlwe ] dir swcY gur qy soBw pwe ]1] jgdIs

syva mY Av{ n kwjw ] Anidnu Andu hovY min myrY gurmuiK mwga qyrw nwmu invwjw ]1]

rhwa ] mn kI prqIiq mn qy pwe ] pUry gur qy sbid buJwe ] jIvx mrxu ko smsir vyKY ]

bhu
i
V
n
mrY
nw
jmu
py
K
Y
]2]
Gr
hI
mih
siB
kot
inDwn
]
siqgu
i
r
idKwE
gieAw
AiBmwnu

] sd hI lwgw shij iDAwn ] Anidnu gwvY Eko nwm ]3] iesu jug mih vifAwe pwe ]
pUry gur qy nwmu iDAwe ] jh dyKw qh rihAw smwe ] sdw suKdwqw kImiq nhI pwe ]4]
pUrY Bwig gu{ pUrw pwieAw ] AMqir nwmu inDwnu idKwieAw ] gur kw sbdu Aiq mITw lwieAw ]
nwnk qsn buJI min qin suKu pwieAw ]5]6]4]6]10]

rwgu iblwvlu mhlw 4 G{ 3


< siqgur pRswid ]

adm miq pRB AMqrjwmI ija pRyry iqa krnw ] ija ntUAw qMqu vjwE qMqI iqa vwjih jMq

799

jnw ]1] jip mn rwm nwmu rsnw ] msqik ilKq ilKy gu{ pwieAw hir ihrdY hir bsnw
]1] rhwa ] mwieAw igrsiq BRmqu hY pRwnI riK lyvhu jnu Apnw ] ija pRihlwdu hrxwKis
gRisAo hir rwiKAo hir srnw ]2] kvn kvn kI giq imiq khIAY hir kIE piqq pvnw ]
Aohu FovY For hwiQ cmu cmry hir aDirAo pirAo srnw ]3] pRB dIn dieAwl Bgq Bv qwrn
hm pwpI rwKu ppnw ] hir dwsn dws dws hm krIAhu jn nwnk dws dwsnw ]4]1] iblwvlu
mhlw 4 ] hm mUrK mugD AigAwn mqI srxwgiq purK Ajnmw ] kir ikrpw riK lyvhu myry
Twkur hm pwQr hIn Akrmw ]1] myry mn Bju rwm nwmY rwmw ] gurmiq hir rsu pweAY hoir
iqAwghu inhPl kwmw ]1] rhwa ] hir jn syvk sy hir qwry hm inrgun rwKu apmw ] quJ ibnu

Av{ n koe myry Twkur hir jpIAY vfy krMmw ]2] nwmhIn iDRgu jIvqy iqn vf dUK shmw ]

Aoie iPir iPir join BvweAih mMdBwgI mUV Akrmw ]3] hir jn nwmu ADw{ hY Duir pUrib

ilKy vf krmw ] guir siqguir nwmu VwieAw jn nwnk sPlu jnmw ]4]2] iblwvlu

mhlw 4 ] hmrw icqu luBq moih ibiKAw bhu durmiq mYlu Brw ] qum@rI syvw kir n skh pRB hm

ika
kir
mu
g
D
qrw
]1]
my
r
y
mn
jip
nrhr
nwmu
nrhrw
]
jn
pir
ikrpw
pR
i
B
DwrI
imil

siqgur pwir prw ]1] rhwa ] hmry ipqw Twkur pRB suAwmI hir dyhu mqI jsu krw ] qum@rY
sMig lgy sy aDry ija sMig kwst loh qrw ]2] swkq nr hoCI miq miDm ijn@ hir hir syv
n krw ] qy nr BwghIn duhcwrI Aoie jnim muE iPir mrw ]3] ijn ka qum@ hir mylhu suAwmI
qy n@wE sMqoK gur srw ] durmiq mYlu ge hir BijAw jn nwnk pwir prw ]4]3] iblwvlu
mhlw 4 ] Awvhu sMq imlhu myry Bwe imil hir hir kQw krhu ] hir hir nwmu boihQu hY kljuig
Kyvtu gur sbid qrhu ]1] myry mn hir gux hir acrhu ] msqik ilKq ilKy gun gwE imil

800

sMgiq pwir prhu ]1] rhwa ] kwieAw ngr mih rwm rsu qmu ika pweAY apdysu jn krhu
] siqgu{ syiv sPl hir drsnu imil AMmqu hir rsu pIAhu ]2] hir hir nwmu AMmqu
hir mITw hir sMqhu cwiK idKhu ] gurmiq hir rsu mITw lwgw iqn ibsry siB ibK rshu
]3] rwm nwmu rsu rwm rswiexu hir syvhu sMq jnhu ] cwir pdwrQ cwry pwE gurmiq nwnk
hir Bjhu ]4]4] iblwvlu mhlw 4 ] KI bRwhmxu sUdu vYsu ko jwpY hir mM jpYnI ] gu{
siqgu{ pwrbRhmu kir pUjhu inq syvhu idnsu sB rYnI ]1] hir jn dyKhu siqgu{ nYnI ] jo
ieChu soe Plu pwvhu hir bolhu gurmiq bYnI ]1] rhwa ] Aink apwv icqvIAih bhuqyry
sw hovY ij bwq hovYnI ] Apnw Blw sBu koe bwCY so kry ij myrY iciq n icqYnI ]2] mn kI

miq iqAwghu hir jn Ehw bwq kTYnI ] Anidnu hir hir nwmu iDAwvhu gur siqgur kI miq

lYnI ]3] miq sumiq qyrY vis suAwmI hm jMq qU purKu jMqYnI ] jn nwnk ky pRB krqy suAwmI

ija BwvY iqvY bulYnI ]4]5] iblwvlu mhlw 4 ] And mUlu iDAwieAo purKoqmu Anidnu

And Andy ] Drm rwie kI kwix cukwe siB cUky jm ky CMdy ]1] jip mn hir hir nwmu

gu
o
ibM
d
y
]
vfBwgI
gu
{
siqgu
{
pwieAw
gu
x
gwE
prmwndy
]1]
rhwa
]
swkq
mU
V
mwieAw

ky biDk ivic mwieAw iPrih iPrMdy ] qsnw jlq ikrq ky bwDy ija qylI bld BvMdy ]2]
gurmuiK syv lgy sy aDry vfBwgI syv krMdy ] ijn hir jipAw iqn Plu pwieAw siB qUty
mwieAw PMdy ]3] Awpy Twku{ Awpy syvku sBu Awpy Awip goivMdy ] jn nwnk Awpy Awip sBu
vrqY ija rwKY iqvY rhdy ]4]6]

< siqgur pRswid ]

rwgu iblwvlu mhlw 4 pVqwl G{ 13 ] bolhu BeAw rwm nwmu piqq pwvno ] hir sMq Bgq

801

qwrno ] hir Birpury rihAw ] jil Qly rwm nwmu ] inq gweAY hir dUK ibswrno ]1] rhwa ]
hir kIAw hY sPl jnmu hmwrw ] hir jipAw hir dUK ibswrnhwrw ] gu{ ByitAw hY mukiq dwqw
] hir kIe hmwrI sPl jwqw ] imil sMgqI gun gwvno ]1] mn rwm nwm kir Awsw ] Bwa
dUjw ibnis ibnwsw ] ivic Awsw hoie inrwsI ] so jnu imilAw hir pwsI ] koe rwm nwm gun
gwvno ] jnu nwnku iqsu pig lwvno ]2]1]7]4]6]7]17]

rwgu iblwvlu mhlw 5 capdy G{ 1


< siqgur pRswid ]
ndrI AwvY iqsu isa mohu ] ika imlIAY pRB AibnwsI qoih ] kir ikrpw moih mwrig pwvhu ]
swDsMgiq kY AMcil lwvhu ]1] ika qrIAY ibiKAw sMsw{ ] siqgu{ boihQu pwvY pwir ]1]

rhwa ] pvn Julwry mwieAw dyie ] hir ky Bgq sdw iQ{ syie ] hrK sog qy rhih inrwrw ] isr

pir Awip gu} rKvwrw ]2] pwieAw vyV mwieAw srb BuieAMgw ] hamY pcy dIpk dyiK pqMgw

] sgl sIgwr kry nhI pwvY ] jw hoie pwlu qw gu} imlwvY ]3] ha iPra adwsI mY ieku

rqnu dswieAw ] inrmolku hIrw imlY n apwieAw ] hir kw mMd{ iqsu mih lwlu ] guir KoilAw

pVdw
dy
i
K
Be
inhwlu
]4]
ijin
cwiKAw
iqsu
AwieAw
swdu
]
ija
gU
M
g
w
mn
mih
ibsmwdu
]

Awnd }pu sBu ndrI AwieAw ] jn nwnk hir gux AwiK smwieAw ]5]1] iblwvlu mhlw 5 ]
srb kilAwx kIE gurdyv ] syvku ApnI lwieAo syv ] ibGnu n lwgY jip AlK AByv ]1]
Driq punIq Be gun gwE ] durqu gieAw hir nwmu iDAwE ]1] rhwa ] sBnI QWe rivAw
Awip ] Awid jugwid jw kw vf prqwpu ] gur prswid n hoie sMqwpu ]2] gur ky crn lgy min
mITy ] inribGn hoie sB QWe vUTy ] siB suK pwE siqgur qUTy ]3] pwrbRhm pRB BE rKvwly
] ijQY ikQY dIsih nwly ] nwnk dws Ksim pRiqpwly ]4]2] iblwvlu mhlw 5 ] suK inDwn

802

pRIqm pRB myry ] Agnq gux Twkur pRB qyry ] moih AnwQ qumrI srxwe ] kir ikrpw hir crn
iDAwe ]1] dieAw krhu bshu min Awie ] moih inrgun lIjY liV lwie ] rhwa ] pRBu iciq
AwvY qw kYsI BIV ] hir syvk nwhI jm pIV ] srb dUK hir ismrq nsy ] jw kY sMig sdw pRBu
bsY ]2] pRB kw nwmu min qin AwDw{ ] ibsrq nwmu hovq qnu Cw{ ] pRB iciq AwE pUrn sB
kwj ] hir ibsrq sB kw muhqwj ]3] crn kml sMig lwgI pRIiq ] ibsir ge sB durmiq
rIiq ] mn qn AMqir hir hir mMq ] nwnk Bgqn kY Gir sdw And ]4]3]

rwgu iblwvlu mhlw 5 G{ 2 XwnVIE kY Gir gwvxw


< siqgur pRswid ]
mY min qyrI tyk myry ipAwry mY min qyrI tyk ] Avr isAwxpw ibrQIAw ipAwry rwKn ka qum

Ek ]1] rhwa ] siqgu{ pUrw jy imlY ipAwry so jnu hoq inhwlw ] gur kI syvw so kry ipAwry

ijs no hoie dieAwlw ] sPl mUriq gurdya suAwmI srb klw BrpUry ] nwnk gu{ pwrbRhmu

prmys{ sdw sdw hjUry ]1] suix suix jIvw soie iqnw kI ijn@ Apunw pRBu jwqw ] hir

nwmu ArwDih nwmu vKwxih hir nwmy hI mnu rwqw ] syvku jn kI syvw mwgY pUrY krim

kmwvw
]
nwnk
kI
by

nqI
su
A
wmI
qy
r
y
jn
dy
K
xu
pwvw
]2]
vfBwgI
sy
kwFIAih
ipAwry

sMqsMgiq ijnw vwso ] AMmq nwmu ArwDIAY inrmlu mnY hovY prgwso ] jnm mrx duKu
kwtIAY ipAwry cUkY jm kI kwxy ] iqnw prwpiq drsnu nwnk jo pRB Apxy Bwxy ]3]
c Apwr byAMq suAwmI kaxu jwxY gux qyry ] gwvqy aDrih suxqy aDrih ibnsih pwp
Gnyry ] psU pryq mugD ka qwry pwhn pwir aqwrY ] nwnk dws qyrI srxwe sdw sdw
bilhwrY ]4]1]4] iblwvlu mhlw 5 ] ibKY bnu PIkw iqAwig rI sKIE nwmu mhw
rsu pIAo ] ibnu rs cwKy buif ge sglI suKI n hovq jIAo ] mwnu mhqu n skiq hI

803

kwe swDw dwsI QIAo ] nwnk sy dir soBwvMqy jo pRiB ApunY kIAo ]1] hircMdarI
icq BRmu sKIE mg qsnw dm CwieAw ] cMcil sMig n cwlqI sKIE AMiq qij jwvq
mwieAw ] ris Bogx Aiq }p rs mwqy ien sMig sUKu n pwieAw ] DMin DMin hir swD jn
sKIE nwnk ijnI nwmu iDAwieAw ]2] jwie bshu vfBwgxI sKIE sMqw sMig smweAY ]
qh dUK n BUK n rogu ibAwpY crn kml ilv lweAY ] qh jnm n mrxu n Awvx jwxw
inhclu srxI pweAY ] pRym ibCohu n mohu ibAwpY nwnk hir Eku iDAweAY ]3] sit Dwir
mnu byiDAw ipAwry rqVy shij suBwE ] syj suhwvI sMig imil pRIqm And mMgl gux gwE ]
sKI shylI rwm rMig rwqI mn qn ieC pujwE ] nwnk Acrju Acrj isa imilAw khxw

kCU n jwE ]4]2]5]

rwgu iblwvlu mhlw 5 G{ 4


< siqgur pRswid ]

Ek }p sglo pwswrw ] Awpy bnju Awip ibahwrw ]1] AYso igAwnu ibrlo e pwE ] jq jq

jweAY qq stwE ]1] rhwa ] Aink rMg inrgun iek rMgw ] Awpy jlu Awp hI qrMgw

]2]
Awp
hI
mM
d
{
Awpih
sy
v
w
]
Awp
hI
pU
j
wrI
Awp
hI
dy
v
w
]3]
Awpih
jog
Awp
hI
ju
g
qw

] nwnk ky pRB sd hI mukqw ]4]1]6] iblwvlu mhlw 5 ] Awip apwvn Awip sDrnw ]
Awip krwvn dosu n lYnw ]1] Awpn bcnu Awp hI krnw ] Awpn ibBa Awp hI jrnw
]1] rhwa ] Awp hI msit Awp hI bulnw ] Awp hI AClu n jwe Clnw ]2] Awp hI
gupq Awip prgtnw ] Awp hI Git Git Awip Ailpnw ]3] Awpy Aivgqu Awp sMig
rcnw ] khu nwnk pRB ky siB jcnw ]4]2]7] iblwvlu mhlw 5 ] BUly mwrgu ijnih
bqwieAw ] AYsw gu{ vfBwgI pwieAw ]1] ismir mnw rwm nwmu icqwry ] bis rhy ihrdY

804

gur crn ipAwry ]1] rhwa ] kwim koiD loiB moih mnu lInw ] bMDn kwit mukiq guir kInw
]2] duK suK krq jnim Puin mUAw ] crn kml guir AwsRmu dIAw ]3] Agin swgr
bUfq sMswrw ] nwnk bwh pkir siqguir insqwrw ]4]3]8] iblwvlu mhlw 5 ] qnu mnu
Dnu Arpa sBu Apnw ] kvn su miq ijqu hir hir jpnw ]1] kir Awsw AwieAo pRB mwgin
] qum@ pyKq soBw myrY Awgin ]1] rhwa ] Aink jugiq kir bhuqu bIcwra ] swDsMig iesu
mnih aDwra ]2] miq buiD suriq nwhI cqurwe ] qw imlIAY jw lE imlwe ]3] nYn sMqoKy
pRB drsnu pwieAw ] khu nwnk sPlu so AwieAw ]4]4]9] iblwvlu mhlw 5 ] mwq ipqw
suq swiQ n mwieAw ] swDsMig sBu dUKu imtwieAw ]1] riv rihAw pRBu sB mih Awpy ] hir

jpu rsnw duKu n ivAwpy ]1] rhwa ] iqKw BUK bhu qpiq ivAwipAw ] sIql BE hir hir

jsu jwipAw ]2] koit jqn sMqoKu n pwieAw ] mnu qpqwnw hir gux gwieAw ]3] dyhu Bgiq

pRB AMqrjwmI ] nwnk kI bynqI suAwmI ]4]5]10] iblwvlu mhlw 5 ] gu{ pUrw vfBwgI

pweAY ] imil swDU hir nwmu iDAweAY ]1] pwrbRhm pRB qyrI srnw ] iklibK kwtY Bju

gu
r
ky
crnw
]1]
rhwa
]
Avir
krm
siB
lokwcwr
]
imil
swDU
sM
i
g
hoie
aDwr
]2]

isMmiq swsq byd bIcwry ] jpIAY nwmu ijqu pwir aqwry ]3] jn nwnk ka pRB ikrpw krIAY
] swDU DUir imlY insqrIAY ]4]6]11] iblwvlu mhlw 5 ] gur kw sbdu irdy mih cInw ]
sgl mnorQ pUrn AwsInw ]1] sMq jnw kw muKu jlu kInw ] kir ikrpw Apunw nwmu
dInw ]1] rhwa ] AMD kUp qy k{ gih lInw ] jY jY kw{ jgiq pRgtInw ]2] nIcw qy c
n pUrInw ] AMmq nwmu mhw rsu lInw ]3] mn qn inrml pwp jil KInw ] khu
nwnk pRB BE pRsInw ]4]7]12] iblwvlu mhlw 5 ] sgl mnorQ pweAih mIqw ]

805

crn kml isa lweAY cIqw ]1] ha bilhwrI jo pRBU iDAwvq ] jlin buJY hir hir gun
gwvq ]1] rhwa ] sPl jnmu hovq vfBwgI ] swDsMig rwmih ilv lwgI ]2] miq piq
Dnu suK shj Andw ] iek inmK n ivsrhu prmwndw ]3] hir drsn kI min ipAws
GnyrI ] Bniq nwnk srix pRB qyrI ]4]8]13] iblwvlu mhlw 5 ] moih inrgun sB
guxh ibhUnw ] dieAw Dwir Apunw kir lInw ]1] myrw mnu qnu hir gopwil suhwieAw ]
kir ikrpw pRBu Gr mih AwieAw ]1] rhwa ] Bgiq vCl BY kwtnhwry ] sMswr swgr Ab
aqry pwry ]2] piqq pwvn pRB ibrdu byid lyiKAw ] pwrbRhmu so nYnhu pyiKAw ]3] swDsMig
pRgty nwrwiex ] nwnk dws siB dUK plwiex ]4]9]14] iblwvlu mhlw 5 ] kvnu

jwnY pRB qum@rI syvw ] pRB AivnwsI AlK AByvw ]1] gux byAMq pRB gihr gMBIry ] c mhl

suAwmI pRB myry ] qU AprMpr Twkur myry ]1] rhwa ] Eks ibnu nwhI ko dUjw ] qum@ hI jwnhu

ApnI pUjw ]2] Awphu kCU n hovq Bwe ] ijsu pRBu dyvY so nwmu pwe ]3] khu nwnk jo jnu

pRB BwieAw ] gux inDwn pRBu iqn hI pwieAw ]4]10]15] iblwvlu mhlw 5 ] mwq

grB
mih
hwQ
dy
rwiKAw
]
hir
rsu
Coif
ibiKAw
Plu
cwiKAw
]1]
Bju
goibd
sB
Coif
jM
j
wl

] jb jmu Awie sMGwrY mUVy qb qnu ibnis jwie byhwl ]1] rhwa ] qnu mnu Dnu Apnw kir
QwipAw ] krnhw{ iek inmK n jwipAw ]2] mhw moh AMD kUp pirAw ] pwrbRhmu mwieAw
ptil ibsirAw ]3] vfY Bwig pRB kIrqnu gwieAw ] sMqsMig nwnk pRBu pwieAw ]4]
11]16] iblwvlu mhlw 5 ] mwq ipqw suq bMDp Bwe ] nwnk hoAw pwrbRhmu shwe
]1] sUK shj Awnd Gxy ] gu{ pUrw pUrI jw kI bwxI Aink guxw jw ky jwih n gxy ]1]
rhwa ] sgl srMjwm kry pRBu Awpy ] BE mnorQ so pRBu jwpy ]2] ArQ Drm kwm moK kw

806

dwqw ] pUrI Be ismir ismir ibDwqw ]3] swDsMig nwnik rMgu mwixAw ] Gir AwieAw pUrY
guir AwixAw ]4]12]17] iblwvlu mhlw 5 ] sRb inDwn pUrn gurdyv ]1] rhwa ] hir
hir nwmu jpq nr jIvy ] mir KuAw{ swkq nr QIvy ]1] rwm nwmu hoAw rKvwrw ] JK mwra
swkqu vycwrw ]2] inMdw kir kir pcih Gnyry ] imrqk Pws glY isir pYry ]3] khu nwnk
jpih jn nwm ] qw ky inkit n AwvY jwm ]4]13]18]

rwgu iblwvlu mhlw 5 G{ 4 dupdy


< siqgur pRswid ]
kvn sMjog imla pRB Apny ] plu plu inmK sdw hir jpny ]1] crn kml pRB ky inq
iDAwva ] kvn su miq ijqu pRIqmu pwva ]1] rhwa ] AYsI pw krhu pRB myry ] hir nwnk

ibs{ n kwhU byry ]2]1]19] iblwvlu mhlw 5 ] crn kml pRB ihrdY iDAwE ] rog gE

sgly suK pwE ]1] guir duKu kwitAw dIno dwnu ] sPl jnmu jIvn prvwnu ]1] rhwa ]

AkQ kQw AMmq pRB bwnI ] khu nwnk jip jIvy igAwnI ]2]2]20] iblwvlu mhlw 5 ]

sWiq pwe guir siqguir pUry ] suK apjy bwjy Anhd qUry ]1] rhwa ] qwp pwp sMqwp

ibnwsy
]
hir
ismrq
iklivK
siB
nwsy
]1]
Andu
krhu
imil
su
M
d
r
nwrI
]
gu
i
r
nwnik

myrI pYj svwrI ]2]3]21] iblwvlu mhlw 5 ] mmqw moh DRoh mid mwqw bMDin bwiDAw
Aiq ibkrwl ] idnu idnu iCjq ibkwr krq AaD PwhI PwQw jm kY jwl ]1] qyrI srix
pRB dIn dieAwlw ] mhw ibKm swg{ Aiq BwrI aDrhu swDU sMig rvwlw ]1] rhwa ] pRB
suKdwqy smrQ suAwmI jIa ipMfu sBu qumrw mwl ] BRm ky bMDn kwthu prmysr nwnk ky pRB
sdw pwl ]2]4]22] iblwvlu mhlw 5 ] sgl Andu kIAw prmysir Apxw ibrdu
sm@wirAw ] swD jnw hoE ikrpwlw ibgsy siB prvwirAw ]1] kwrju siqguir Awip svwirAw

807

] vfI Awrjw hir goibMd kI sUK mMgl kilAwx bIcwirAw ]1] rhwa ] vx qx qBvx
hirAw hoE sgly jIA swDwirAw ] mn ieCy nwnk Pl pwE pUrn ieC pujwirAw ]2]5]23]
iblwvlu mhlw 5 ] ijsu pir hovq dieAwlu ] hir ismrq kwtY so kwlu ]1] rhwa ]
swDsMig BjIAY gopwlu ] gun gwvq qUtY jm jwlu ]1] Awpy siqgu{ Awpy pRiqpwl ] nwnku
jwcY swD rvwl ]2]6]24] iblwvlu mhlw 5 ] mn mih isMchu hir hir nwm ] Anidnu
kIrqnu hir gux gwm ]1] AYsI pRIiq krhu mn myry ] AwT phr pRB jwnhu nyry ]1] rhwa ]
khu nwnk jw ky inrml Bwg ] hir crnI qw kw mnu lwg ]2]7]25] iblwvlu mhlw 5 ]
rogu gieAw pRiB Awip gvwieAw ] nId pe suK shj G{ AwieAw ]1] rhwa ] rij rij

Bojnu Kwvhu myry Bwe ] AMmq nwmu ird mwih iDAwe ]1] nwnk gur pUry srnwe ] ijin

Apny nwm kI pYj rKwe ]2]8]26] iblwvlu mhlw 5 ] siqgur kir dIny AsiQr Gr bwr

] rhwa ] jo jo inMd krY ien ghn kI iqsu AwgY hI mwrY krqwr ]1] nwnk dws qw kI

srnwe jw ko sbdu AKMf Apwr ]2]9]27] iblwvlu mhlw 5 ] qwp sMqwp sgly gE

ibnsy
qy
rog
]
pwrbR
h
im
qU
bKisAw
sM
q
n
rs
Bog
]
rhwa
]
srb
su
K
w
qy
r
I
mM
f
lI
qy
r
w
mnu

qnu Awrog ] gun gwvhu inq rwm ky ieh AvKd jog ]1] Awie bshu Gr dys mih ieh Bly
sMjog ] nwnk pRB supRsn BE lih gE ibAog ]2]10]28] iblwvlu mhlw 5 ] kwhU sMig
n cwlhI mwieAw jMjwl ] iT isDwry Cpiq sMqn kY iKAwl ] rhwa ] AhbuiD ka ibnsnw
ieh Dur kI Fwl ] bhu jonI jnmih mrih ibiKAw ibkrwl ]1] siq bcn swDU khih inq
jpih gupwl ] ismir ismir nwnk qry hir ky rMg lwl ]2]11]29] iblwvlu mhlw 5 ]
shj smwiD And sUK pUry guir dIn ] sdw shwe sMig pRB AMmq gux cIn ] rhwa ]

808

jY jY kw{ jg mih locih siB jIAw ] supRsn BE siqgur pRBU kCu ibGnu n QIAw ]1] jw kw
AMgu dieAwl pRB qw ky sB dws ] sdw sdw vifAweAw nwnk gur pwis ]2]12]30]

rwgu iblwvlu mhlw 5 G{ 5 capdy


< siqgur pRswid ]
mq mMfl jgu swijAw ija bwlU Gr bwr ] ibnsq bwr n lwge ija kwgd bUMdwr ]1]
suin myrI mnsw mnY mwih siq dyKu bIcwir ] isD swiDk igrhI jogI qij gE Gr bwr ]1]
rhwa ] jYsw supnw rYin kw qYsw sMswr ] sitmwn sBu ibnsIAY ikAw lgih gvwr ]2]
khw su Bwe mIq hY dyKu nYn pswir ] ieik cwly ieik cwlsih siB ApnI vwr ]3] ijn pUrw

siqgu{ syivAw sy AsiQ{ hir duAwir ] jnu nwnku hir kw dwsu hY rwKu pYj murwir ]4]1]31]

iblwvlu mhlw 5 ] lokn kIAw vifAweAw bYsMqir pwga ] ija imlY ipAwrw Awpnw qy

bol krwga ]1] ja pRB jIa dieAwl hoie qa BgqI lwga ] lpit rihAo mnu bwsnw

gur imil ieh iqAwga ]1] rhwa ] kra bynqI Aiq GnI iehu jIa homwga ] ArQ

Awn
siB
vwirAw
p
A
inmK
sohwga
]2]
pM
c
sM
g
u
gu
r
qy
Cu
t
y
doK
A{
rwga
]
irdY
pR
g
wsu

pRgt BieAw inis bwsur jwga ]3] srix sohwgin AwieAw ijsu msqik Bwga ] khu
nwnk iqin pwieAw qnu mnu sIqlwga ]4]2]32] iblwvlu mhlw 5 ] lwl rMgu iqs ka
lgw ijs ky vfBwgw ] mYlw kdy n hove nh lwgY dwgw ]1] pRBu pwieAw suKdweAw
imilAw suK Bwie ] shij smwnw BIqry CoifAw nh jwie ]1] rhwa ] jrw mrw nh ivAwpe
iPir dUKu n pwieAw ] pI AMmqu AwGwinAw guir Am{ krwieAw ]2] so jwnY ijin cwiKAw
hir nwmu Amolw ] kImiq khI n jweAY ikAw kih muiK bolw ]3] sPl drsu qyrw pwrbRhm

809

gux iniD qyrI bwxI ] pwva DUir qyry dws kI nwnk kurbwxI ]4]3]33] iblwvlu mhlw 5 ]
rwKhu ApnI srix pRB moih ikrpw Dwry ] syvw kCU n jwn nIcu mUrKwry ]1] mwnu kra quDu
pry myry pRIqm ipAwry ] hm AprwDI sd BUlqy qum@ bKsnhwry ]1] rhwa ] hm Avgn krh
AsMK nIiq qum@ inrgun dwqwry ] dwsI sMgiq pRBU iqAwig E krm hmwry ]2] qum@ dyvhu sBu
ikCu dieAw Dwir hm AikrqGnwry ] lwig pry qyry dwn isa nh iciq Ksmwry ]3] quJ qy
bwhir ikCu nhI Bv kwtnhwry ] khu nwnk srix dieAwl gur lyhu mugD aDwry ]4]4]34]
iblwvlu mhlw 5 ] dosu n kwhU dIjIAY pRBu Apnw iDAweAY ] ijqu syivAY suKu hoie Gnw mn
soe gweAY ]1] khIAY kwie ipAwry quJu ibnw ] qum@ dieAwl suAwmI sB Avgn hmw ]1]

rhwa ] ija qum@ rwKhu iqa rhw Av{ nhI cwrw ] nIDirAw Dr qyrIAw iek nwm ADwrw ]2]

jo qum@ krhu soe Blw min lyqw mukqw ] sgl smgRI qyrIAw sB qyrI jugqw ]3] crn pKwra

kir syvw jy Twkur BwvY ] hohu pwl dieAwl pRB nwnku gux gwvY ]4]5]35] iblwvlu

mhlw 5 ] imrqu hsY isr pry psUAw nhI bUJY ] bwd swd Ahkwr mih mrxw nhI sUJY ]1]

siqgu
{
sy
v
hu
Awpnw
kwhy
iPrhu
ABwgy
]
dy
i
K
ksu
M
B
w
rM
g
u
l
w
kwhy
BU
i
l
lwgy
]1]
rhwa
]

kir kir pwp drbu kIAw vrqx kY qwe ] mwtI isa mwtI rlI nwgw aiT jwe ]2] jw kY kIAY
sRmu krY qy bYr ibroDI ] AMq kwil Bij jwihgy kwhy jlhu kroDI ]3] dws ryxu soe hoAw ijsu
msqik krmw ] khu nwnk bMDn Cuty siqgur kI srnw ]4]6]36] iblwvlu mhlw 5 ]
ipMgul prbq pwir pry Kl cqur bkIqw ] AMDuly qBvx sUiJAw gur Byit punIqw ]1] mihmw
swDU sMg kI sunhu myry mIqw ] mYlu Koe koit AG hry inrml BE cIqw ]1] rhwa ] AYsI
Bgiq goivMd kI kIit hsqI jIqw ] jo jo kIno Awpno iqsu ABY dwnu dIqw ]2] isMGu iblwe

810

hoie gieAo qxu my{ idKIqw ] sRmu krqy dm AwF ka qy gnI DnIqw ]3] kvn vfwe kih
ska byAMq gunIqw ] kir ikrpw moih nwmu dyhu nwnk dr srIqw ]4]7]37] iblwvlu
mhlw 5 ] AhbuiD prbwd nIq loB rsnw swid ] lpit kpit gih byiDAw imiQAw
ibiKAwid ]1] AYsI pyKI ny mih pUry gur prswid ] rwj imlK Dn jobnw nwmY ibnu bwid
]1] rhwa ] }p DUp sogMDqw kwpr Bogwid ] imlq sMig pwipst qn hoE durgwid ]2]
iPrq iPrq mwnuKu BieAw iKn BMgn dyhwid ] ieh Aasr qy cUikAw bhu join BRmwid ]3] pRB
ikrpw qy gur imly hir hir ibsmwd ] sUK shj nwnk And qw kY pUrn nwd ]4]8]38]
iblwvlu mhlw 5 ] crn BE sMq boihQw qry swg{ jyq ] mwrg pwE aidAwn mih guir dsy

Byq ]1] hir hir hir hir hir hry hir hir hir hyq ] Tq bYTq sovqy hir hir hir cyq ]1]

rhwa ] pMc cor AwgY Bgy jb swDsMgyq ] pUMjI swbqu Gxo lwBu gih soBw syq ]2] inhcl

Awsxu imtI icMq nwhI folyq ] Brmu Bulwvw imit gieAw pRB pyKq nyq ]3] gux gBIr gun

nwiekw gux khIAih kyq ] nwnk pwieAw swDsMig hir hir AMmRyq ]4]9]39] iblwvlu

mhlw
5
]
ibnu
swDU
jo
jIvnw
qy
q
o
ibrQwrI
]
imlq
sM
i
g
siB
BR
m
imty
giq
Be
hmwrI
]1]

jw idn Byty swD moih aAw idn bilhwrI ] qnu mnu Apno jIArw iPir iPir ha vwrI ]1]
rhwa ] Eq Cfwe moih qy ieqnI VqwrI ] sgl ryn iehu mnu BieAw ibnsI ApDwrI ]2]
inMd icMd pr dUKnw E iKn mih jwrI ] dieAw mieAw A{ inkit pyKu nwhI dUrwrI ]3]
qn mn sIql BE Ab mukqy sMswrI ] hIq cIq sB pRwn Dn nwnk drswrI ]4]10]40]
iblwvlu mhlw 5 ] thl kra qyry dws kI pg Jwra bwl ] msqku Apnw Byt dya gun suna
rswl ]1] qum@ imlqy myrw mnu jIAo qum@ imlhu dieAwl ] inis bwsur min Andu hoq icqvq

811

ikrpwl ]1] rhwa ] jgq aDwrn swD pRB iqn@ lwghu pwl ] mo ka dIjY dwnu pRB sMqn pg
rwl ]2] akiq isAwnp kCu nhI nwhI kCu Gwl ] BRm BY rwKhu moh qy kwthu jm jwl ]3]
ibna kra k{xwpqy ipqw pRiqpwl ] gux gwva qyry swDsMig nwnk suK swl ]4]11]
41] iblwvlu mhlw 5 ] kIqw loVih so krih quJ ibnu kCu nwih ] prqwpu qum@wrw dyiK kY
jmdUq Cif jwih ]1] qum@rI pw qy CUtIAY ibnsY Ahmyv ] srb klw smrQ pRB pUry gurdyv
]1] rhwa ] Kojq Kojq KoijAw nwmY ibnu kU{ ] jIvn suKu sBu swDsMig pRB mnsw pU{ ]2]
ijqu ijqu lwvhu iqqu iqqu lgih isAwnp sB jwlI ] jq kq qum@ BrpUr hhu myry dIn
dieAwlI ]3] sBu ikCu qum qy mwgnw vfBwgI pwE ] nwnk kI Ardwis pRB jIvw gun gwE

]4]12]42] iblwvlu mhlw 5 ] swDsMgiq kY bwsbY klml siB nsnw ] pRB syqI rMig

rwiqAw qw qy griB n gRsnw ]1] nwmu khq goivMd kw sUcI Be rsnw ] mn qn inrml hoe

hY gur kw jpu jpnw ]1] rhwa ] hir rsu cwKq DRwipAw min rsu lY hsnw ] buiD pRgws pRgt

Be alit kmlu ibgsnw ]2] sIql sWiq sMqoKu hoie sB bUJI qsnw ] dh ids Dwvq imit

gE
inrml
Qwin
bsnw
]3]
rwKnhwrY
rwiKAw
BE
BR
m
Bsnw
]
nwmu
inDwn
nwnk
su
K
I
py
i
K

swD drsnw ]4]13]43] iblwvlu mhlw 5 ] pwxI pKw pIsu dws kY qb hoih inhwlu ]
rwj imlK iskdwrIAw AgnI mih jwlu ]1] sMq jnw kw Cohrw iqsu crxI lwig ] mwieAwDwrI
Cpiq iqn@ Cofa iqAwig ]1] rhwa ] sMqn kw dwnw }Kw so srb inDwn ] gih swkq
CqIh pRkwr qy ibKU smwn ]2] Bgq jnw kw lUgrw AoiF ngn n hoe ] swkq isrpwa
rysmI pihrq piq Koe ]3] swkq isa muiK joirAY AD vIchu tUtY ] hir jn kI syvw jo kry
ieq qih CUtY ]4] sB ikCu qum@ hI qy hoAw Awip bxq bxwe ] drsnu Bytq swD kw nwnk

812

gux gwe ]5]14]44] iblwvlu mhlw 5 ] sRvnI suna hir hir hry Twkur jsu gwva
] sMq crx kr sIsu Dir hir nwmu iDAwva ]1] kir ikrpw dieAwl pRB ieh iniD isiD
pwva ] sMq jnw kI ryxukw lY mwQY lwva ]1] rhwa ] nIc qy nIcu Aiq nIcu hoie kir ibna
bulwva ] pwv mlovw Awpu iqAwig sMqsMig smwva ]2] swis swis nh vIsrY An kqih
n Dwva ] sPl drsn gu{ BytIAY mwnu mohu imtwva ]3] squ sMqoKu dieAw Drmu sIgw{
bnwva ] sPl suhwgix nwnkw Apuny pRB Bwva ]4]15]45] iblwvlu mhlw 5 ]
Atl bcn swDU jnw sB mih pRgtwieAw ] ijsu jn hoAw swDsMgu iqsu BytY hir rwieAw ]1]
ieh prqIiq goivMd kI jip hir suKu pwieAw ] Aink bwqw siB kir rhy gu{ Gir lY

AwieAw ]1] rhwa ] srix pry kI rwKqw nwhI shswieAw ] krm BUim hir nwmu boie

Aas{ dulBwieAw ]2] AMqrjwmI Awip pRBu sB kry krwieAw ] piqq punIq Gxy kry

Twkur ibrdwieAw ]3] mq BUlhu mwnuK jn mwieAw BrmwieAw ] nwnk iqsu piq rwKsI

jo pRiB pihrwieAw ]4]16]46] iblwvlu mhlw 5 ] mwtI qy ijin swijAw kir

du
r
lB
dy
h
]
Aink
iCd
mn
mih
Fky
inrml

s
ty
h
]1]
ika
ibsrY
pR
B
u
mnY
qy
ijs
ky

gux Eh ] pRB qij rcy ij Awn isa so rlIAY Kyh ]1] rhwa ] ismrhu ismrhu swis swis
mq iblm kryh ] Coif pRpMcu pRB isa rchu qij kUVy nyh ]2] ijin Aink Ek bhu rMg kIE
hY hosI Eh ] kir syvw iqsu pwrbRhm gur qy miq lyh ]3] cy qy cw vfw sB sMig brnyh ]
dws dws ko dwsrw nwnk kir lyh ]4]17]47] iblwvlu mhlw 5 ] Ek tyk goivMd kI
iqAwgI An Aws ] sB pir smrQ pRB pUrn guxqws ]1] jn kw nwmu ADw{ hY pRB
srxI pwih ] prmysr kw Awsrw sMqn mn mwih ]1] rhwa ] Awip rKY Awip dyvsI

813

Awpy pRiqpwrY ] dIn dieAwl pw inDy swis swis sm@wrY ]2] krxhw{ jo kir rihAw swe
vifAwe ] guir pUrY apdyisAw suKu Ksm rjwe ]3] icMq AMdysw gxq qij jin hukmu pCwqw
] nh ibnsY nh Coif jwie nwnk rMig rwqw ]4]18]48] iblwvlu mhlw 5 ] mhw qpiq
qy Be sWiq prsq pwp nwTy ] AMD kUp mih glq Qy kwFy dy hwQy ]1] Aoie hmwry swjnw hm
an kI ryn ] ijn Bytq hovq suKI jIA dwnu dyn ]1] rhwa ] prw pUrblw lIiKAw imilAw
Ab Awie ] bsq sMig hir swD kY pUrn Awswie ]2] BY ibnsy iqhu lok ky pwE suK Qwn ]
dieAw krI smrQ guir bisAw min nwm ]3] nwnk kI qU tyk pRB qyrw AwDwr ] krx kwrx
smrQ pRB hir Agm Apwr ]4]19]49] iblwvlu mhlw 5 ] soe mlInu dInu hInu ijsu

pRBu ibsrwnw ] krnYhw{ n bUJe Awpu gnY ibgwnw ]1] dUKu qdy jid vIsrY suKu pRB iciq

AwE ] sMqn kY Awndu Ehu inq hir gux gwE ]1] rhwa ] cy qy nIcw krY nIc iKn mih

QwpY ] kImiq khI n jweAY Twkur prqwpY ]2] pyKq lIlw rMg }p clnY idnu AwieAw ]

supny kw supnw BieAw sMig cilAw kmwieAw ]3] krx kwrx smrQ pRB qyrI srxwe ]

hir
idnsu
rY
i
x
nwnku
jpY
sd
sd
bil
jwe
]4]20]50]
iblwvlu
mhlw
5
]
jlu
Fova

ieh sIs kir kr pg pKlwva ] bwir jwa lK byrIAw drsu pyiK jIvwva ]1] kra mnorQ
mnY mwih Apny pRB qy pwva ] dya sUhnI swD kY bIjnu Folwva ]1] rhwa ] AMmq gux
sMq bolqy suix mnih pIlwva ] aAw rs mih sWiq qpiq hoie ibKY jlin buJwva ]2]
jb Bgiq krih sMq mMflI iqn@ imil hir gwva ] kra nmskwr Bgq jn DUir muiK lwva
]3] Tq bYTq jpa nwmu iehu krmu kmwva ] nwnk kI pRB bynqI hir srin smwva ]
4]21]51] iblwvlu mhlw 5 ] iehu swg{ soe qrY jo hir gux gwE ] swDsMgiq kY sMig

814

vsY vfBwgI pwE ]1] suix suix jIvY dwsu qum@ bwxI jn AwKI ] pRgt Be sB loA mih syvk
kI rwKI ]1] rhwa ] Agin swgr qy kwiFAw pRiB jlin buJwe ] AMmq nwmu jlu sMicAw
gur BE shwe ]2] jnm mrx duK kwitAw suK kw Qwnu pwieAw ] kwtI islk BRm moh kI
Apny pRB BwieAw ]3] mq koe jwxhu Av{ kCu sB pRB kY hwiQ ] srb sUK nwnk pwE sMig
sMqn swiQ ]4]22]52] iblwvlu mhlw 5 ] bMDn kwty Awip pRiB hoAw ikrpwl ] dIn
dieAwl pRB pwrbRhm qw kI ndir inhwl ]1] guir pUrY ikrpw krI kwitAw duKu rogu ] mnu
qnu sIqlu suKI BieAw pRB iDAwvn jogu ]1] rhwa ] AaKDu hir kw nwmu hY ijqu rogu n ivAwpY
] swDsMig min qin ihqY iPir dUKu n jwpY ]2] hir hir hir hir jwpIAY AMqir ilv lwe ]

iklivK aqrih suDu hoie swDU srxwe ]3] sunq jpq hir nwm jsu qw kI dUir blwe ]

mhw mM nwnku kQY hir ky gux gwe ]4]23]53] iblwvlu mhlw 5 ] BY qy apjY Bgiq pRB

AMqir hoie sWiq ] nwmu jpq goivMd kw ibnsY BRm BRWiq ]1] gu{ pUrw ijsu ByitAw qw kY suiK

prvysu ] mn kI miq iqAwgIAY suxIAY apdysu ]1] rhwa ] ismrq ismrq ismrIAY so purKu

dwqw{
]
mn
qy
kbhu
n
vIsrY
so
pu
r
Ku
Apw{
]2]
crn
kml
isa
rM
g
u
lgw
Acrj
gu
r
dy
v

] jw ka ikrpw krhu pRB qw ka lwvhu syv ]3] iniD inDwn AMmqu pIAw min qin Awnd
] nwnk kbhu n vIsrY pRB prmwnd ]4]24]54] iblwvlu mhlw 5 ] qsn buJI mmqw
ge nwTy BY Brmw ] iQiq pwe Awndu BieAw guir kIny Drmw ]1] gu{ pUrw AwrwiDAw ibnsI
myrI pIr ] qnu mnu sBu sIqlu BieAw pwieAw suKu bIr ]1] rhwa ] sovq hir jip jwigAw
pyiKAw ibsmwdu ] pI AMmqu qpqwisAw qw kw Acrj suAwdu ]2] Awip mukqu sMgI qry
kul kutMb aDwry ] sPl syvw gurdyv kI inrml drbwry ]3] nIcu AnwQu Ajwnu mY inrgunu

815

guxhInu ] nwnk ka ikrpw Be dwsu Apnw kInu ]4]25]55] iblwvlu mhlw 5 ] hir
Bgqw kw Awsrw An nwhI Twa ] qwxu dIbwxu prvwr Dnu pRB qyrw nwa ]1] kir ikrpw pRiB
AwpxI Apny dws riK lIE ] inMdk inMdw kir pcy jmkwil gRsIE ]1] rhwa ] sMqw Eku
iDAwvnw dUsr ko nwih ] Eksu AwgY bynqI rivAw sRb Qwie ]2] kQw purwqn iea suxI
Bgqn kI bwnI ] sgl dust KMf KMf kIE jn lIE mwnI ]3] siq bcn nwnku khY prgt
sB mwih ] pRB ky syvk srix pRB iqn ka Ba nwih ]4]26]56] iblwvlu mhlw 5 ]
bMDn kwtY so pRBU jw kY kl hwQ ] Avr krm nhI CUtIAY rwKhu hir nwQ ]1] qa srxwgiq
mwDvy pUrn dieAwl ] CUit jwie sMswr qy rwKY gopwl ]1] rhwa ] Awsw Brm ibkwr moh

ien mih loBwnw ] JUTu smgRI min vsI pwrbRhmu n jwnw ]2] prm joiq pUrn purK siB jIA

qum@wry ] ija qU rwKih iqa rhw pRB Agm Apwry ]3] krx kwrx smrQ pRB dyih Apnw nwa

] nwnk qrIAY swDsMig hir hir gux gwa ]4]27]57] iblwvlu mhlw 5 ] kvnu kvnu

nhI pqirAw qum@rI prqIiq ] mhw mohnI moihAw nrk kI rIiq ]1] mn Kuthr qyrw nhI

ibswsu
qU
mhw
admwdw
]
Kr
kw
pY
K
{
qa
Cu
t
Y
ja
pir
lwdw
]1]
rhwa
]
jp
qp
sM
j
m

qum@ KMfy jm ky duK fWf ] ismrih nwhI join duK inrljy BWf ]2] hir sMig shwe mhw
mIqu iqs isa qyrw Bydu ] bIDw pMc btvwre apijAo mhw Kydu ]3] nwnk iqn sMqn srxwgqI
ijn mnu vis kInw ] qnu Dnu srbsu Awpxw pRiB jn ka dIn@w ]4]28]58] iblwvlu
mhlw 5 ] admu krq Awndu BieAw ismrq suK sw{ ] jip jip nwmu goibMd kw pUrn bIcw{
]1] crn kml gur ky jpq hir jip ha jIvw ] pwrbRhmu AwrwDqy muiK AMmqu pIvw ]1]
rhwa ] jIA jMq siB suiK bsy sB kY min loc ] prapkw{ inq icqvqy nwhI kCu poc ]2]

816

Dnu su Qwnu bsMq Dnu jh jpIAY nwmu ] kQw kIrqnu hir Aiq Gnw suK shj ibsRwmu ]3]
mn qy kdy n vIsrY AnwQ ko nwQ ] nwnk pRB srxwgqI jw kY sBu ikCu hwQ ]4]29]59]
iblwvlu mhlw 5 ] ijin qU bMiD kir CoifAw Puin suK mih pwieAw ] sdw ismir crxwribMd
sIql hoqwieAw ]1] jIviqAw AQvw muieAw ikCu kwim n AwvY ] ijin Ehu rcnu rcwieAw
ko iqs isa rMgu lwvY ]1] rhwa ] ry pRwxI asn sIq krqw krY Gwm qy kwFY ] kIrI qy hsqI
krY tUtw ly gwFY ]2] AMfj jyrj syqj aqBujw pRB kI ieh ikriq ] ikrq kmwvn srb Pl
rvIAY hir inriq ]3] hm qy kCU n hovnw srix pRB swD ] moh mgn kUp AMD qy nwnk gur
kwF ]4]30]60] iblwvlu mhlw 5 ] Kojq Kojq mY iPrw Koja bn Qwn ] ACl ACyd

AByd pRB AYsy Bgvwn ]1] kb dyKa pRBu Awpnw Awqm kY rMig ] jwgn qy supnw Blw bsIAY

pRB sMig ]1] rhwa ] brn AwsRm sws suna drsn kI ipAws ] }pu n ryK n pMc qq

Twkur Aibnws ]2] Aohu s}pu sMqn khih ivrly jogIsur ] kir ikrpw jw ka imly Din

Din qy esur ]3] so AMqir so bwhry ibnsy qh Brmw ] nwnk iqsu pRBu ByitAw jw ky pUrn

krmw
]4]31]61]
iblwvlu
mhlw
5
]
jIA
jM
q
su
p
R
s
n
BE
dy
i
K
pR
B
prqwp
]
krju

aqwirAw siqgu} kir Awh{ Awp ]1] Kwq Krcq inbhq rhY gur sbdu AKUt ] pUrn Be
smgrI kbhU nhI qUt ]1] rhwa ] swDsMig AwrwDnw hir iniD Awpwr ] Drm ArQ A{ kwm
moK dyqy nhI bwr ]2] Bgq ArwDih Ek rMig goibMd gupwl ] rwm nwm Dnu sMicAw jw kw
nhI sumw{ ]3] srin pry pRB qyrIAw pRB kI vifAwe ] nwnk AMqu n pweAY byAMq guswe
]4]32]62] iblwvlu mhlw 5 ] ismir ismir pUrn pRBU kwrj BE rwis ] krqwr puir
krqw vsY sMqn kY pwis ]1] rhwa ] ibGnu n ko lwgqw gur pih Ardwis ] rKvwlw

817

goibMd rwie Bgqn kI rwis ]1] qoit n AwvY kdy mUil pUrn BMfwr ] crn kml min qin
bsy pRB Agm Apwr ]2] bsq kmwvq siB suKI ikCu n n dIsY ] sMq pRswid Byty pRBU pUrn
jgdIsY ]3] jY jY kw{ sBY krih scu Qwnu suhwieAw ] jip nwnk nwmu inDwn suK pUrw gu{
pwieAw ]4]33]63] iblwvlu mhlw 5 ] hir hir hir AwrwDIAY hoeAY Awrog ] rwmcMd
kI lsitkw ijin mwirAw rogu ]1] rhwa ] gu{ pUrw hir jwpIAY inq kIcY Bogu ] swDsMgiq
kY vwrxY imilAw sMjogu ]1] ijsu ismrq suKu pweAY ibnsY ibAogu ] nwnk pRB srxwgqI
krx kwrx jogu ]2]34]64]

rwgu iblwvlu mhlw 5 dupdy G{ 5


< siqgur pRswid ]

Avir apwv siB iqAwigAw dw} nwmu lieAw ] qwp pwp siB imty rog sIql mnu BieAw

]1] gu{ pUrw AwrwiDAw sglw duKu gieAw ] rwKnhwrY rwiKAw ApnI kir mieAw ]1]

rhwa ] bwh pkiV pRiB kwiFAw kInw ApnieAw ] ismir ismir mn qn suKI nwnk

inrBieAw ]2]1]65] iblwvlu mhlw 5 ] k{ Dir msqik QwipAw nwmu dIno dwin ]

sPl
sy
v
w
pwrbR
h
m
kI
qw
kI
nhI
hwin
]1]
Awpy
hI
pR
B
u
rwKqw
Bgqn
kI
Awin
]
jo
jo

icqvih swD jn so lyqw mwin ]1] rhwa ] srix pry crxwribMd jn pRB ky pRwn ] shij
suBwie nwnk imly joqI joiq smwn ]2]2]66] iblwvlu mhlw 5 ] crx kml kw Awsrw
dIno pRiB Awip ] pRB srxwgiq jn pry qw kw sd prqwpu ]1] rwKnhwr Apwr pRB qw kI
inrml syv ] rwm rwj rwmdws puir kIn@y gurdyv ]1] rhwa ] sdw sdw hir iDAweAY ikCu
ibGnu n lwgY ] nwnk nwmu slwhIAY Bie dusmn BwgY ]2]3]67] iblwvlu mhlw 5 ]
min qin pRBu AwrwDIAY imil swD smwgY ] acrq gun gopwl jsu dUr qy jmu BwgY ]1] rwm

818

nwmu jo jnu jpY Anidnu sd jwgY ] qMqu mMqu nh johe iqqu cwKu n lwgY ]1] rhwa ] kwm koD
md mwn moh ibnsy AnrwgY ] Awnd mgn ris rwm rMig nwnk srnwgY ]2]4]68]
iblwvlu mhlw 5 ] jIA jugiq vis pRBU kY jo khY su krnw ] BE pRsn gopwl rwie Ba ikCu
nhI krnw ]1] dUKu n lwgY kdy quDu pwrbRhmu icqwry ] jmkMk{ nyiV n Awve gurisK ipAwry
]1] rhwa ] krx kwrx smrQu hY iqsu ibnu nhI ho{ ] nwnk pRB srxwgqI swcw min jo{ ]
2]5]69] iblwvlu mhlw 5 ] ismir ismir pRBu Awpnw nwTw duK Twa ] ibsRwm pwE imil
swDsMig qw qy bhuiV n Dwa ]1] bilhwrI gur Awpny crnn@ bil jwa ] And sUK mMgl
bny pyKq gun gwa ]1] rhwa ] kQw kIrqnu rwg nwd Duin iehu binAo suAwa ] nwnk pRB

supRsn BE bWCq Pl pwa ]2]6]70] iblwvlu mhlw 5 ] dws qyry kI bynqI ird kir prgwsu

] qum@rI pw qy pwrbRhm doKn ko nwsu ]1] crn kml kw Awsrw pRB purK guxqwsu ] kIrqn

nwmu ismrq rha jb lgu Git swsu ]1] rhwa ] mwq ipqw bMDp qUhY qU srb invwsu ] nwnk

pRB srxwgqI jw ko inrml jwsu ]2]7]71] iblwvlu mhlw 5 ] srb isiD hir gweAY

siB
Blw
mnwvih
]
swDu
swDu
mu
K
qy
khih
su
i
x
dws
imlwvih
]1]
sU
K
shj
kilAwx
rs

pUrY guir kIn@ ] jIA sgl dieAwl BE hir hir nwmu cIn@ ]1] rhwa ] pUir rihAo srb
mih pRB guxI ghIr ] nwnk Bgq Awnd mY pyiK pRB kI DIr ]2]8]72] iblwvlu mhlw 5 ]
Ardwis suxI dwqwir pRiB hoE ikrpwl ] rwiK lIAw Apnw syvko muiK inMdk Cw{ ]1] quJih
n johY ko mIq jn qUM gur kw dws ] pwrbRhim qU rwiKAw dy Apny hwQ ]1] rhwa ] jIAn kw
dwqw Eku hY bIAw nhI ho{ ] nwnk kI bynqIAw mY qyrw jo{ ]2]9]73] iblwvlu mhlw 5 ]
mIq hmwry swjnw rwKy goivMd ] inMdk imrqk hoie gE qum@ hohu inicMd ]1] rhwa ] sgl

819

mnorQ pRiB kIE Byty gurdyv ] jY jY kw{ jgq mih sPl jw kI syv ]1] c Apwr Agnq
hir siB jIA ijsu hwiQ ] nwnk pRB srxwgqI jq kq myrY swiQ ]2]10]74] iblwvlu
mhlw 5 ] gu{ pUrw AwrwiDAw hoE ikrpwl ] mwrgu sMiq bqwieAw qUty jm jwl ]1] dUK
BUK sMsw imitAw gwvq pRB nwm ] shj sUK Awnd rs pUrn siB kwm ]1] rhwa ] jlin
buJI sIql BE rwKy pRiB Awp ] nwnk pRB srxwgqI jw kw vf prqwp ]2]11]75]
iblwvlu mhlw 5 ] Driq suhwvI sPl Qwnu pUrn BE kwm ] Ba nwTw BRmu imit gieAw
rivAw inq rwm ]1] swD jnw kY sMig bsq suK shj ibsRwm ] swe GVI sulKxI ismrq
hir nwm ]1] rhwa ] pRgt BE sMswr mih iPrqy phnwm ] nwnk iqsu srxwgqI Gt Gt

sB jwn ]2]12]76] iblwvlu mhlw 5 ] rogu imtwieAw Awip pRiB apijAw suKu sWiq ]

vf prqwpu Acrj }pu hir kIn@I dwiq ]1] guir goivMid pw krI rwiKAw myrw Bwe ] hm

iqs kI srxwgqI jo sdw shwe ]1] rhwa ] ibrQI kdy n hove jn kI Ardwis ] nwnk

jo{ goivMd kw pUrn guxqwis ]2]13]77] iblwvlu mhlw 5 ] mir mir jnmy ijn ibsirAw

jIvn
kw
dwqw
]
pwrbR
h
mu
jin
sy
i
vAw
Anidnu
rM
i
g
rwqw
]1]
sWiq
shju
Awndu
Gnw
pU
r
n

Be Aws ] suKu pwieAw hir swDsMig ismrq guxqws ]1] rhwa ] suix suAwmI Ardwis jn
qum@ AMqrjwmI ] Qwn Qnqir riv rhy nwnk ky suAwmI ]2]14]78] iblwvlu mhlw 5 ]
qwqI vwa n lge pwrbRhm srxwe ] caigrd hmwrY rwm kwr duKu lgY n Bwe ]1]
siqgu{ pUrw ByitAw ijin bxq bxwe ] rwm nwmu AaKDu dIAw Ekw ilv lwe ]1] rhwa ]
rwiK lIE iqin rKnhwir sB ibAwiD imtwe ] khu nwnk ikrpw Be pRB BE shwe ]
2]15]79] iblwvlu mhlw 5 ] Apxy bwlk Awip riKAnu pwrbRhm gurdyv ] suK sWiq

820

shj Awnd BE pUrn Be syv ]1] rhwa ] Bgq jnw kI bynqI suxI pRiB Awip ] rog
imtwie jIvwilAnu jw kw vf prqwpu ]1] doK hmwry bKisAnu ApxI kl DwrI ] mn bWCq
Pl idiqAnu nwnk bilhwrI ]2]16]80]

rwgu iblwvlu mhlw 5 capdy dupdy G{ 6


< siqgur pRswid ]
myry mohn sRvnI ieh n sunwE ] swkq gIq nwd Duin gwvq bolq bol AjwE ]1] rhwa ]
syvq syiv syiv swD syva sdw kra ikrqwE ] ABY dwnu pwva purK dwqy imil sMgiq hir gux
gwE ]1] rsnw Agh Agh gun rwqI nYn drs rMgu lwE ] hohu pwl dIn duK BMjn moih
crx irdY vswE ]2] sBhU qlY qlY sB pir Eh sit stwE ] AiBmwnu Koie Koie Koie

Koe ha mo ka siqgur mM VwE ]3] Aqulu Aqulu Aqulu nh qulIAY Bgiq vClu ikrpwE ]

jo jo srix pirAo gur nwnk ABY dwnu suK pwE ]4]1]81] iblwvlu mhlw 5 ] pRB jI qU

myry pRwn ADwrY ] nmskwr fMfaiq bMdnw Aink bwr jwa bwrY ]1] rhwa ] Tq bYTq

sovq jwgq iehu mnu quJih icqwrY ] sUK dUK iesu mn kI ibrQw quJ hI AwgY swrY ]1] qU

my
r
I
Aot
bl
bu
i
D
Dnu
qu
m
hI
qu
m
ih
my
r
Y
prvwrY
]
jo
qu
m
krhu
soe
Bl
hmrY
py
i
K
nwnk
su
K

crnwrY ]2]2]82] iblwvlu mhlw 5 ] sunIAq pRB qa sgl aDwrn ] moh mgn piqq
sMig pRwnI AYsy mnih ibswrn ]1] rhwa ] sMic ibiKAw ly gRwhju kInI AMmqu mn qy fwrn
] kwm koD loB rqu inMdw squ sMqoKu ibdwrn ]1] ien qy kwiF lyhu myry suAwmI hwir pry qum@
swrn ] nwnk kI bynqI pRB pih swDsMig rMk qwrn ]2]3]83] iblwvlu mhlw 5 ] sMqn kY
sunIAq pRB kI bwq ] kQw kIrqnu Awnd mMgl Duin pUir rhI idnsu A{ rwiq ]1] rhwa ]
kir ikrpw Apny pRiB kIny nwm Apuny kI kInI dwiq ] AwT phr gun gwvq pRB ky kwm koD

821

iesu qn qy jwq ]1] qpiq AGwE pyiK pRB drsnu AMmq hir rsu Bojnu Kwq ] crn srn
nwnk pRB qyrI kir ikrpw sMqsMig imlwq ]2]4]84] iblwvlu mhlw 5 ] rwiK lIE
Apny jn Awp ] kir ikrpw hir hir nwmu dIno ibnis gE sB sog sMqwp ]1] rhwa ] gux
goivMd gwvhu siB hir jn rwg rqn rsnw Awlwp ] koit jnm kI qsnw invrI rwm rswieix
Awqm DRwp ]1] crx ghy srix suKdwqy gur kY bcin jpy hir jwp ] swgr qry Brm BY ibnsy
khu nwnk Twkur prqwp ]2]5]85] iblwvlu mhlw 5 ] qwpu lwihAw gur isrjnhwir ]
siqgur Apny ka bil jwe ijin pYj rKI swrY sMswir ]1] rhwa ] k{ msqik Dwir bwilku
riK lIno ] pRiB AMmq nwmu mhw rsu dIno ]1] dws kI lwj rKY imhrvwnu ] gu{ nwnku bolY

drgh prvwnu ]2]6]86]

rwgu iblwvlu mhlw 5 capdy dupdy G{ 7


< siqgur pRswid ]

siqgur sbid ajwro dIpw ] ibnisAo AMDkwr iqh mMdir rqn koTVI Kul@I AnUpw ]1]

rhwa ] ibsmn ibsm BE ja pyiKAo khnu n jwie vifAwe ] mgn BE hw sMig mwqy Aoiq

poiq
lptwe
]1]
Awl
jwl
nhI
kCU
jM
j
wrw
Ahbu
i
D
nhI
Borw
]
cn
cw
bIcu
n
KIcw
ha

qyrw qUM morw ]2] EkMkw{ Eku pwswrw EkY Apr Apwrw ] Eku ibsQIrnu Eku sMpUrnu EkY pRwn
ADwrw ]3] inrml inrml sUcw sUco sUcw sUco sUcw ] AMq n AMqw sdw byAMqw khu nwnk co
cw ]4]1]87] iblwvlu mhlw 5 ] ibnu hir kwim n Awvq hy ] jw isa rwic mwic qum@
lwgy Aoh mohnI mohwvq hy ]1] rhwa ] kink kwimnI syj sohnI Coif iKnY mih jwvq hy ]
ariJ rihAo ieMdI rs pRyirAo ibKY TgarI Kwvq hy ]1] qx ko mMd{ swij svwirAo pwvku qlY
jrwvq hy ] AYsy gV mih AYiT hTIlo PUil PUil ikAw pwvq hy ]2] pMc dUq mUf pir TwFy kys

822

ghy Pyrwvq hy ] sit n Awvih AMD AigAwnI soie rihAo md mwvq hy ]3] jwlu pswir cog
ibsQwrI pMKI ija Pwhwvq hy ] khu nwnk bMDn kwtn ka mY siqgu{ purKu iDAwvq hy
]4]2]88] iblwvlu mhlw 5 ] hir hir nwmu Apwr AmolI ] pRwn ipAwro mnih ADwro cIiq
icqva jYsy pwn qMbolI ]1] rhwa ] shij smwieAo gurih bqwieAo rMig rMgI myry qn kI
colI ] pA muiK lwgo ja vfBwgo suhwgu hmwro kqhu n folI ]1] }p n DUp n gMD n dIpw
Aoiq poiq AMg AMg sMig malI ] khu nwnk pA rvI suhwgin Aiq nIkI myrI bnI KtolI
]2]3]89] iblwvlu mhlw 5 ] goibMd goibMd goibMd me ] jb qy Byty swD dieAwrw qb qy
durmiq dUir Be ]1] rhwa ] pUrn pUir rihAo sMpUrn sIql sWiq dieAwl de ] kwm koD

qsnw Ahkwrw qn qy hoE sgl Ke ]1] squ sMqoKu dieAw Drmu suic sMqn qy iehu mMqu le ]

khu nwnk ijin mnhu pCwinAw iqn ka sglI soJ pe ]2]4]90] iblwvlu mhlw 5 ]

ikAw hm jIA jMq bycwry brin n swkh Ek romwe ] bRhm mhys isD muin ieMdw byAMq Twkur

qyrI giq nhI pwe ]1] ikAw kQIAY ikCu kQnu n jwe ] jh jh dyKw qh rihAw smwe

]1]
rhwa
]
jh
mhw
BieAwn
dU
K
jm
su
n
IAY
qh
my
r
y
pR
B
qU
h
Y
shwe
]
srin
pirAo
hir
crn

ghy pRB guir nwnk ka bUJ buJwe ]2]5]91] iblwvlu mhlw 5 ] Agm }p AibnwsI
krqw piqq pivq iek inmK jpweAY ] Acrju suinAo prwpiq Bytuly sMq crn crn mnu
lweAY ]1] ikqu ibDIAY ikqu sMjim pweAY ] khu surjn ikqu jugqI iDAweAY ]1] rhwa ]
jo mwnuKu mwnuK kI syvw Aohu iqs kI le le Puin jweAY ] nwnk srin srix suK swgr moih
tyk qyro iek nweAY ]2]6]92] iblwvlu mhlw 5 ] sMq srix sMq thl krI ] DMDu bMDu A{
sgl jMjwro Avr kwj qy CUit prI ]1] rhwa ] sUK shj A{ Gno Andw gur qy pwieAo

823

nwmu hrI ] AYso hir rsu brin n swka guir pUrY myrI alit DrI ]1] pyiKAo mohnu sB kY sMgy
n n kwhU sgl BrI ] pUrn pUir rihAo ikrpw iniD khu nwnk myrI pUrI prI ]2]7]93]
iblwvlu mhlw 5 ] mn ikAw khqw ha ikAw khqw ] jwn pRbIn Twkur pRB myry iqsu AwgY
ikAw khqw ]1] rhwa ] Anboly ka quhI pCwnih jo jIAn mih hoqw ] ry mn kwie khw la
fhkih ja pyKq hI sMig sunqw ]1] AYso jwin BE min Awnd Awn n bIAo krqw ] khu
nwnk gur BE dieAwrw hir rMgu n kbhU lhqw ]2]8]94] iblwvlu mhlw 5 ] inMdku
AYsy hI Jir prIAY ] ieh nIswnI sunhu qum Bwe ija kwlr BIiq igrIAY ]1] rhwa ] ja
dyKY iCd qa inMdku amwhY Blo dyiK duK BrIAY ] AwT phr icqvY nhI phucY burw icqvq

icqvq mrIAY ]1] inMdku pRBU BulwieAw kwlu nyrY AwieAw hir jn isa bwdu aTrIAY ]

nwnk kw rwKw Awip pRBu suAwmI ikAw mwns bpury krIAY ]2]9]95] iblwvlu mhlw 5 ]

AYsy kwhy BUil pry ] krih krwvih mUkir pwvih pyKq sunq sdw sMig hry ]1] rhwa ] kwc

ibhwJn kMcn Cwfn bYrI sMig hyqu swjn iqAwig Kry ] hovnu karw Anhovnu mITw ibiKAw

mih
lptwie
jry
]1]
AM
D
kU
p
mih
pirAo
prwnI
Brm
gu
b
wr
moh
bM
i
D
pry
]
khu
nwnk
pR
B

hoq dieAwrw gu{ BytY kwFY bwh Pry ]2]10]96] iblwvlu mhlw 5 ] mn qn rsnw hir
cIn@w ] BE Andw imty AMdysy srb sUK mo ka guir dIn@w ]1] rhwa ] ieAwnp qy sB Be
isAwnp pRBu myrw dwnw bInw ] hwQ dyie rwKY Apny ka kwhU n krqy kCu KInw ]1]
bil jwva drsn swDU kY ijh pRswid hir nwmu lInw ] khu nwnk Twkur BwrosY khU n mwinAo
min CInw ]2]11]97] iblwvlu mhlw 5 ] guir pUrY myrI rwiK le ] AMmq nwmu
irdy mih dIno jnm jnm kI mYlu ge ]1] rhwa ] invry dUq dust bYrwe gur pUry kw jipAw

824

jwpu ] khw krY koe bycwrw pRB myry kw bf prqwpu ]1] ismir ismir ismir suKu pwieAw
crn kml rKu mn mwhI ] qw kI srin pirAo nwnk dwsu jw qy pir ko nwhI ]2]12]98]
iblwvlu mhlw 5 ] sdw sdw jpIAY pRB nwm ] jrw mrw kCu dUKu n ibAwpY AwgY drgh pUrn
kwm ]1] rhwa ] Awpu iqAwig prIAY inq srnI gur qy pweAY Ehu inDwnu ] jnm mrx kI
ktIAY PwsI swcI drgh kw nIswnu ]1] jo qum@ krhu soe Bl mwna mn qy CUtY sgl gumwnu
] khu nwnk qw kI srxwe jw kw kIAw sgl jhwnu ]2]13]99] iblwvlu mhlw 5 ]
mn qn AMqir pRBu AwhI ] hir gun gwvq prapkwr inq iqsu rsnw kw molu ikCu nwhI
]1] rhwa ] kul smUh aDry iKn BIqir jnm jnm kI mlu lwhI ] ismir ismir suAwmI pRBu

Apnw And syqI ibiKAw bnu gwhI ]1] crn pRBU ky boihQu pwE Bv swg{ pwir prwhI ]

sMq syvk Bgq hir qw ky nwnk mnu lwgw hY qwhI ]2]14]100] iblwvlu mhlw 5 ]

DIra dyiK qum@wrY rMgw ] quhI suAwmI AMqrjwmI qUhI vsih swD kY sMgw ]1] rhwa ] iKn mih

Qwip invwjy Twkur nIc kIt qy krih rwjMgw ]1] kbhU n ibsrY hIE mory qy nwnk dws iehI

dwnu
mM
g
w
]2]15]101]
iblwvlu
mhlw
5
]
Acu
q
pU
j
w
jog
gopwl
]
mnu
qnu
Arip
rKa

hir AwgY srb jIAw kw hY pRiqpwl ]1] rhwa ] srin smRQ AkQ suKdwqw ikrpw isMDu bfo
dieAwl ] kMiT lwie rwKY Apny ka iqs no lgY n qwqI bwl ]1] dwmodr dieAwl suAwmI
srbsu sMq jnw Dn mwl ] nwnk jwick drsu pRB mwgY sMq jnw kI imlY rvwl ]2]16]102
] iblwvlu mhlw 5 ] ismrq nwmu koit jqn BE ] swDsMig imil hir gun gwE jmdUqn ka
ws Ahy ]1] rhwa ] jyqy punhcrn sy kIn@y min qin pRB ky crx ghy ] Awvx jwxu Brmu
Ba nwTw jnm jnm ky iklivK dhy ]1] inrBa hoie Bjhu jgdIsY Ehu pdwrQu vfBwig lhy

825

] kir ikrpw pUrn pRB dwqy inrml jsu nwnk dws khy ]2]17]103] iblwvlu mhlw 5 ]
sulhI qy nwrwiex rwKu ] sulhI kw hwQu khI n phucY sulhI hoie mUAw nwpwku ]1] rhwa ]
kwiF kuTw{ Ksim is{ kwitAw iKn mih hoie gieAw hY Kwku ] mMdw icqvq icqvq picAw
ijin ricAw iqin dInw Dwku ]1] pu mIq Dnu ikCU n rihAo su Coif gieAw sB Bwe swku ]
khu nwnk iqsu pRB bilhwrI ijin jn kw kIno pUrn vwku ]2]18]104] iblwvlu mhlw 5 ]
pUry gur kI pUrI syv ] Awpy Awip vrqY suAwmI kwrju rwis kIAw gurdyv ]1] rhwa ] Awid
miD pRBu AMiq suAwmI Apnw Qwtu bnwieAo Awip ] Apny syvk kI Awpy rwKY pRB myry ko vf
prqwpu ]1] pwrbRhm prmysur siqgur vis kIn@y ijin sgly jMq ] crn kml nwnk srxwe

rwm nwm jip inrml mMq ]2]19]105] iblwvlu mhlw 5 ] qwp pwp qy rwKy Awp ]

sIql BE gur crnI lwgy rwm nwm ihrdy mih jwp ]1] rhwa ] kir ikrpw hsq pRiB dIny

jgq aDwr nv KMf pRqwp ] duK ibnsy suK And pRvysw qsn buJI mn qn scu DRwp ]1]

AnwQ ko nwQu srix smrQw sgl ssit ko mwe bwpu ] Bgiq vCl BY BMjn suAwmI gux

gwvq
nwnk
Awlwp
]2]20]106]
iblwvlu
mhlw
5
]
ijs
qy
apijAw
iqsih
pCwnu
]

pwrbRhmu prmys{ iDAwieAw kusl Kym hoE kilAwn ]1] rhwa ] gu{ pUrw ByitAo bf BwgI
AMqrjwmI suGV sujwnu ] hwQ dyie rwKy kir Apny bf smrQu inmwixAw ko mwnu ]1] BRm BY
ibnis gE iKn BIqir AMDkwr pRgty cwnwxu ] swis swis AwrwDY nwnku sdw sdw jweAY
kurbwxu ]2]21]107] iblwvlu mhlw 5 ] dovY Qwv rKy gur sUry ] hlq plq pwrbRhim
svwry kwrj hoE sgly pUry ]1] rhwa ] hir hir nwmu jpq suK shjy mjnu hovq swDU DUry
] Awvx jwx rhy iQiq pwe jnm mrx ky imty ibsUry ]1] BRm BY qry Cuty BY jm ky Git Git

826

Eku rihAw BrpUry ] nwnk srix pirAo duK BMjn AMqir bwhir pyiK hjUry ]2]22]108]
iblwvlu mhlw 5 ] drsnu dyKq doK nsy ] kbhu n hovhu sit Agocr jIA kY sMig bsy
]1] rhwa ] pRIqm pRwn ADwr suAwmI ] pUir rhy pRB AMqrjwmI ]1] ikAw gux qyry swir
sm@wrI ] swis swis pRB quJih icqwrI ]2] ikrpw iniD pRB dIn dieAwlw ] jIA jMq kI krhu
pRiqpwlw ]3] AwT phr qyrw nwmu jnu jwpy ] nwnk pRIiq lwe pRiB Awpy ]4]23]109]
iblwvlu mhlw 5 ] qnu Dnu jobnu clq gieAw ] rwm nwm kw Bjnu n kIno krq ibkwr
inis Bo{ BieAw ]1] rhwa ] Aink pRkwr Bojn inq Kwqy muK dMqw Gis KIn KieAw ]
myrI myrI kir kir mUTa pwp krq nh prI dieAw ]1] mhw ibkwr Gor duK swgr

iqsu mih pRwxI glqu pieAw ] srin pry nwnk suAwmI kI bwh pkir pRiB kwiF lieAw

]2]24]110] iblwvlu mhlw 5 ] Awpnw pRBu AwieAw cIiq ] dusmn dust rhy JK mwrq

kuslu BieAw myry Bwe mIq ]1] rhwa ] ge ibAwiD apwiD sB nwsI AMgIkw{ kIAo

krqwir ] sWiq sUK A{ And Gnyry pRIqm nwmu irdY ar hwir ]1] jIa ipMfu Dnu rwis pRB

qy
r
I
qU
M
smrQu
su
A
wmI
my
r
w
]
dws
Apu
n
y
ka
rwKnhwrw
nwnk
dws
sdw
hY
cy
r
w
]2]25]111]

iblwvlu mhlw 5 ] goibdu ismir hoAw kilAwxu ] imtI apwiD BieAw suKu swcw AMqrjwmI
ismirAw jwxu ]1] rhwa ] ijs ky jIA iqin kIE suKwly Bgq jnw ka swcw qwxu ] dws
Apuny kI Awpy rwKI BY BMjn pir krqy mwxu ]1] Be imwe imtI burwe dst dUq hir
kwFy Cwix ] sUK shj Awnd Gnyry nwnk jIvY hir guxh vKwix ]2]26]112]
iblwvlu mhlw 5 ] pwrbRhm pRB BE pwl ] kwrj sgl svwry siqgur jip jip swDU
BE inhwl ]1] rhwa ] AMgIkw{ kIAw pRiB ApnY doKI sgly BE rvwl ] kMiT lwie

827

rwKy jn Apny aDir lIE lwie ApnY pwl ]1] shI slwmiq imil Gir AwE inMdk ky
muK hoE kwl ] khu nwnk myrw siqgu{ pUrw gur pRswid pRB BE inhwl ]2]27]113]
iblwvlu mhlw 5 ] mU lwln isa pRIiq bnI ] rhwa ] qorI n qUtY CorI n CUtY AYsI mwDo iKMc
qnI ]1] idnsu rYin mn mwih bsqu hY qU kir ikrpw pRB ApnI ]2] bil bil jwa isAwm
suMdr ka AkQ kQw jw kI bwq sunI ]3] jn nwnk dwsin dwsu khIAq hY moih krhu pw
Twkur ApunI ]4]28]114] iblwvlu mhlw 5 ] hir ky crn jip jWa kurbwnu ] gu{ myrw
pwrbRhm prmysu{ qw kw ihrdY Dir mn iDAwnu ]1] rhwa ] ismir ismir ismir suKdwqw
jw kw kIAw sgl jhwnu ] rsnw rvhu Eku nwrwiexu swcI drgh pwvhu mwnu ]1] swDU sMgu

prwpiq jw ka iqn hI pwieAw Ehu inDwnu ] gwva gux kIrqnu inq suAwmI kir ikrpw

nwnk dIjY dwnu ]2]29]115] iblwvlu mhlw 5 ] rwiK lIE siqgur kI srx ] jY jY kw{

hoAw jg AMqir pwrbRhmu myro qwrx qrx ]1] rhwa ] ibsMBr pUrn suKdwqw sgl smgRI

poKx Brx ] Qwn Qnqir srb inrMqir bil bil jWe hir ky crx ]1] jIA jugiq vis

my
r
y
su
A
wmI
srb
isiD
qu
m
kwrx
krx
]
Awid
ju
g
wid
pR
B
u
rKdw
AwieAw
hir
ismrq

nwnk nhI frx ]2]30]116]

rwgu
iblwvlu
mhlw
5
du
p
dy
G{
8
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

mY nwhI pRB sBu ikCu qyrw ] eGY inrgun GY srgun kyl krq ibic suAwmI myrw ]1] rhwa ]
ngr mih Awip bwhir Puin Awpn pRB myry ko sgl bsyrw ] Awpy hI rwjnu Awpy hI rwieAw kh
kh Twku{ kh kh cyrw ]1] kw ka durwa kw isa blbMcw jh jh pyKa qh qh nyrw ] swD
mUriq gu{ ByitAo nwnk imil swgr bUMd nhI An hyrw ]2]1]117] iblwvlu mhlw 5 ]

828

qum@ smrQw kwrn krn ] Fwkn Fwik goibd gur myry moih AprwDI srn crn ]1] rhwa ]
jo jo kIno so qum@ jwinAo pyiKAo Tar nwhI kCu FIT mukrn ] bf prqwpu suinAo pRB qum@ro koit
AGw qyro nwm hrn ]1] hmro shwa sdw sd BUln qum@ro ibrdu piqq aDrn ] k{xw mY
ikrpwl pw iniD jIvn pd nwnk hir drsn ]2]2]118] iblwvlu mhlw 5 ] AYsI
ikrpw moih krhu ] sMqh crx hmwro mwQw nYn drsu qin DUir prhu ]1] rhwa ] gur ko sbdu
myrY hIArY bwsY hir nwmw mn sMig Drhu ] qskr pMc invwrhu Twkur sglo Brmw hoim jrhu
]1] jo qum@ krhu soe Bl mwnY Bwvnu duibDw dUir trhu ] nwnk ky pRB qum hI dwqy sMqsMig
ly moih aDrhu ]2]3]119] iblwvlu mhlw 5 ] AYsI dIiKAw jn isa mMgw ] qum@ro iDAwnu

qum@wro rMgw ] qum@rI syvw qum@wry AMgw ]1] rhwa ] jn kI thl sMBwKnu jn isa Tnu bYTnu

jn kY sMgw ] jn cr rj muiK mwQY lwgI Awsw pUrn Anq qrMgw ]1] jn pwrbRhm jw kI

inrml mihmw jn ky crn qIrQ koit gMgw ] jn kI DUir kIAo mjnu nwnk jnm jnm ky hry

klNgw ]2]4]120] iblwvlu mhlw 5 ] ija BwvY iqa moih pRiqpwl ] pwrbRhm prmysr

siqgu
r
hm
bwirk
qu
m
@
ipqw
ikrpwl
]1]
rhwa
]
moih
inrgu
x
gu
x
u
nwhI
koe
phu
i
c
n
swka

qum@rI Gwl ] qumrI giq imiq qum hI jwnhu jIa ipMfu sBu qumro mwl ]1] AMqrjwmI purK
suAwmI Anbolq hI jwnhu hwl ] qnu mnu sIqlu hoie hmwro nwnk pRB jIa ndir inhwl ]
2]5]121] iblwvlu mhlw 5 ] rwKu sdw pRB ApnY swQ ] qU hmro pRIqmu mnmohnu quJ ibnu
jIvnu sgl AkwQ ]1] rhwa ] rMk qy rwa krq iKn BIqir pRBu myro AnwQ ko nwQ ] jlq
Agin mih jn Awip aDwry kir Apuny dy rwKy hwQ ]1] sIql suKu pwieAo mn qpqy hir
ismrq sRm sgly lwQ ] iniD inDwn nwnk hir syvw Avr isAwnp sgl AkwQ ]

829

]2]6]122] iblwvlu mhlw 5 ] Apny syvk ka kbhu n ibswrhu ] air lwghu suAwmI pRB
myry pUrb pRIiq goibMd bIcwrhu ]1] rhwa ] piqq pwvn pRB ibrdu qum@wro hmry doK irdY mq
Dwrhu ] jIvn pRwn hir Dnu suKu qum hI hamY ptlu pw kir jwrhu ]1] jl ibhUn mIn kq
jIvn dUD ibnw rhnu kq bwro ] jn nwnk ipAws crn kmln@ kI pyiK drsu suAwmI suK swro
]2]7]123] iblwvlu mhlw 5 ] AwgY pwCY kuslu BieAw ] guir pUrY pUrI sB rwKI pwrbRhim
pRiB kInI mieAw ]1] rhwa ] min qin riv rihAw hir pRIqmu dUK drd sglw imit
gieAw ] sWiq shj Awnd gux gwE dUq dust siB hoE KieAw ]1] gunu Avgunu pRiB kCu
n bIcwirAo kir ikrpw Apunw kir lieAw ] Aqul bfwe Acuq AibnwsI nwnku acrY hir

kI jieAw ]2]8]124] iblwvlu mhlw 5 ] ibnu BY BgqI qrnu kYsy ] krhu AnugRhu piqq

aDwrn rwKu suAwmI Awp Brosy ]1] rhwa ] ismrnu nhI Awvq iPrq md mwvq ibiKAw

rwqw suAwn jYsy ] AaD ibhwvq AiDk mohwvq pwp kmwvq bufy AYsy ]1] srin duK BMjn

purK inrMjn swDU sMgiq rvxu jYsy ] kysv klys nws AG KMfn nwnk jIvq drs idsy

]2]9]125]

rwgu iblwvlu mhlw 5 dupdy G{ 9


< siqgur pRswid ]

Awpih
my
i
l
lE
]
jb
qy
srin
qu
m
wrI
AwE
qb
qy
doK
gE
]1]
rhwa
]
qij
AiBmwnu
A{

icMq ibrwnI swDh srn pE ] jip jip nwmu qum@wro pRIqm qn qy rog KE ]1] mhw mugD
Ajwn AigAwnI rwKy Dwir dE ] khu nwnk gu{ pUrw ByitAo Awvn jwn rhy ]2]1]126]
iblwvlu mhlw 5 ] jIva nwmu sunI ] ja supRsn BE gur pUry qb myrI Aws punI ]1] rhwa ]
pIr ge bwDI min DIrw moihAo And DunI ] apijAo cwa imln pRB pRIqm rhnu n jwie

830

iKnI ]1] Aink Bgq Aink jn qwry ismrih Aink munI ] AMDuly itk inrDn Dnu
pwieAo pRB nwnk Aink gunI ]2]2]127]

rwgu iblwvlu mhlw 5 G{ 13 pVqwl


< siqgur pRswid ]
mohn nId n AwvY hwvY hwr kjr bs ABrn kIny ] afInI afInI afInI ] kb Gir AwvY rI
]1] rhwa ] srin suhwgin crn sIsu Dir ] lwlnu moih imlwvhu ] kb Gir AwvY rI ]1] sunhu
shyrI imln bwq kha sgro Ah imtwvhu qa Gr hI lwlnu pwvhu ] qb rs mMgl gun
gwvhu ] Awnd }p iDAwvhu ] nwnku duAwrY AwieAo ] qa mY lwlnu pwieAo rI ]2] mohn }pu
idKwvY ] Ab moih nId suhwvY ] sB myrI iqKw buJwnI ] Ab mY shij smwnI ] mITI iprih

khwnI ] mohnu lwlnu pwieAo rI ] rhwa dUjw ]1]128] iblwvlu mhlw 5 ] morI Ah jwie

drsn pwvq hy ] rwchu nwQ hI shwe sMqnw ] Ab crn ghy ]1] rhwa ] Awhy mn

Av{ n BwvY crnwvY crnwvY aliJAo Ail mkrMd kml ija ] An rs nhI cwhY EkY hir

lwhY ]1] An qy tUtIAY irK qy CUtIAY ] mn hir rs GUtIAY sMig swDU altIAY ] An nwhI

nwhI
ry
]
nwnk
pR
I
iq
crn
crn
hy
]2]2]129]

rwgu iblwvlu mhlw 9 dupdy


< siqgur pRswid ]

du
K
hrqw
hir
nwmu
pCwno
]
Ajwmlu
ginkw
ijh
ismrq
mu
k
q
BE
jIA
jwno
]1]
rhwa
]

gj kI ws imtI iCnhU mih jb hI rwmu bKwno ] nwrd khq sunq DRA bwirk Bjn mwih
lptwno ]1] Acl Amr inrBY pdu pwieAo jgq jwih hYrwno ] nwnk khq Bgq rCk hir
inkit qwih qum mwno ]2]1] iblwvlu mhlw 9 ] hir ky nwm ibnw duKu pwvY ] Bgiq ibnw
shsw nh cUkY gu{ iehu Bydu bqwvY ]1] rhwa ] khw BieAo qIrQ bRq kIE rwm srin nhI

831

AwvY ] jog jg inhPl iqh mwna jo pRB jsu ibsrwvY ]1] mwn moh dono ka prhir goibMd ky
gun gwvY ] khu nwnk ieh ibiD ko pRwnI jIvn mukiq khwvY ]2]2] iblwvlu mhlw 9 ] jw mY
Bjnu rwm ko nwhI ] iqh nr jnmu AkwrQu KoieAw Xh rwKhu mn mwhI ]1] rhwa ] qIrQ
krY bRq Puin rwKY nh mnUAw bis jw ko ] inhPl Drmu qwih qum mwnhu swcu khq mY Xw ka ]1]
jYsy pwhnu jl mih rwiKAo BydY nwih iqh pwnI ] qYsy hI qum qwih pCwnhu Bgiq hIn jo pRwnI
]2] kl mY mukiq nwm qy pwvq gu{ Xh Bydu bqwvY ] khu nwnk soe n{ g}Aw jo pRB ky gun
gwvY ]3]3]

iblwvlu AstpdIAw mhlw 1 G{ 10


< siqgur pRswid ]

inkit vsY dyKY sBu soe ] gurmuiK ivrlw bUJY koe ] ivxu BY pieAY Bgiq n hoe ] sbid rqy

sdw suKu hoe ]1] AYsw igAwnu pdwrQu nwmu ] gurmuiK pwvis ris ris mwnu ]1] rhwa ]

igAwnu igAwnu kQY sBu koe ] kiQ kiQ bwdu kry duKu hoe ] kiQ khxY qy rhY n koe ] ibnu rs

rwqy mukiq n hoe ]2] igAwnu iDAwnu sBu gur qy hoe ] swcI rhq swcw min soe ] mnmuK

kQnI
hY
p{
rhq
n
hoe
]
nwvhu
BU
l
y
Qwa
n
koe
]3]
mnu
mwieAw
bM
i
DAo
sr
jwil
]
Git

Git ibAwip rihAo ibKu nwil ] jo AWjY so dIsY kwil ] kwrju sIDo irdY sm@wil ]4]
so igAwnI ijin sbid ilv lwe ] mnmuiK hamY piq gvwe ] Awpy krqY Bgiq krwe
] gurmuiK Awpy dy vifAwe ]5] rYix AMDwrI inrml joiq ] nwm ibnw JUTy kucl kCoiq ]
bydu pukwrY Bgiq sroiq ] suix suix mwnY vyKY joiq ]6] sws ismiq nwmu VwmM ]
gurmuiK sWiq qm krwmM ] mnmuiK jonI dUK shwmM ] bMDn qUty ieku nwmu vswmM ]7]
mny nwmu scI piq pUjw ] iksu vyKw nwhI ko dUjw ] dyiK kha BwvY min soie ] nwnku khY

832

Av{ nhI koie ]8]1] iblwvlu mhlw 1 ] mn kw kihAw mnsw krY ] iehu mnu punu
pwpu acrY ] mwieAw mid mwqy qpiq n AwvY ] qpiq mukiq min swcw BwvY ]1] qnu Dnu
klqu sBu dyKu AiBmwnw ] ibnu nwvY ikCu sMig n jwnw ]1] rhwa ] kIcih rs Bog KusIAw
mn kyrI ] Dnu lokW qnu BsmY FyrI ] KwkU Kwku rlY sBu PYlu ] ibnu sbdY nhI aqrY mYlu ]2]
gIq rwg Gn qwl is kUry ] qhu gux apjY ibnsY dUry ] dUjI durmiq drdu n jwie ] CUtY
gurmuiK dw} gux gwie ]3] DoqI jl iqlku gil mwlw ] AMqir koDu pVih nwt swlw ]
nwmu ivswir mwieAw mdu pIAw ] ibnu gur Bgiq nwhI suKu QIAw ]4] sUkr suAwn grDB
mMjwrw ] psU mlyC nIc cMfwlw ] gur qy muhu Pyry iqn@ join BvweAY ] bMDin bwiDAw AweAY

jweAY ]5] gur syvw qy lhY pdwrQu ] ihrdY nwmu sdw ikrqwrQu ] swcI drgh pUC n hoie ]

mwny hukmu sIJY dir soie ]6] siqgu{ imlY q iqs ka jwxY ] rhY rjwe hukmu pCwxY ] hukmu

pCwix scY dir vwsu ] kwl ibkwl sbid BE nwsu ]7] rhY AqIqu jwxY sBu iqs kw ] qnu mnu

ArpY hY iehu ijs kw ] nw Aohu AwvY nw Aohu jwie ] nwnk swcy swic smwie ]8]2]

iblwvlu mhlw 3 AstpdI G{ 10


< siqgur pRswid ]

jgu
kAw
mu
i
K
cu
M
c
igAwnu
]
AM
q
ir
loBu
JU
T
u
AiBmwnu
]
ibnu
nwvY
pwju
lhgu
indwin
]1]

siqgur syiv nwmu vsY min cIiq ] gu{ Byty hir nwmu cyqwvY ibnu nwvY hor JUTu prIiq ]1]
rhwa ] guir kihAw sw kwr kmwvhu ] sbdu cIin@ shj Gir Awvhu ] swcY nwie vfwe pwvhu
]2] Awip n bUJY lok buJwvY ] mn kw AMDw AMDu kmwvY ] d{ G{ mhlu Ta{ kYsy pwvY
]3] hir jIa syvIAY AMqrjwmI ] Gt Gt AMqir ijs kI joiq smwnI ] iqsu nwil ikAw clY

833

phnwmI ]4] swcw nwmu swcY sbid jwnY ] AwpY Awpu imlY cUkY AiBmwnY ] gurmuiK nwmu sdw
sdw vKwnY ]5] siqguir syivAY dUjI durmiq jwe ] Aagx kwit pwpw miq Kwe ] kMcn
kwieAw joqI joiq smwe ]6] siqguir imilAY vfI vifAwe ] duKu kwtY ihrdY nwmu vswe ]
nwim rqy sdw suKu pwe ]7] gurmiq mwinAw krxI sw{ ] gurmiq mwinAw moK duAw{ ]
nwnk gurmiq mwinAw prvwrY swDw{ ]8]1]3]

iblwvlu mhlw 4 AstpdIAw G{ 11


< siqgur pRswid ]
AwpY Awpu Kwie ha mytY Anidnu hir rs gIq gveAw ] gurmuiK prcY kMcn kwieAw inrBa
joqI joiq imleAw ]1] mY hir hir nwmu ADw{ rmeAw ] iKnu plu rih n ska ibnu nwvY

gurmuiK hir hir pwT pVeAw ]1] rhwa ] Eku igrhu ds duAwr hY jw ky Aihinis qskr

pMc cor lgeAw ] Drmu ArQu sBu ihir ly jwvih mnmuK AMDuly Kbir n peAw ]2] kMcn

kotu bhu mwxik BirAw jwgy igAwn qiq ilv leAw ] qskr hy} Awie lukwny gur kY sbid

pkiV bMiD peAw ]3] hir hir nwmu poqu boihQw Kyvtu sbdu gu{ pwir lGeAw ] jmu jwgwqI

ny
i
V
n
AwvY
nw
ko
qsk{
co{
lge
A
w
]4]
hir
gu
x
gwvY
sdw
idnu
rwqI
mY
hir
jsu
khqy

AMqu n lhIAw ] gurmuiK mnUAw iekqu Gir AwvY imla guopwl nIswnu bjeAw ]5] nYnI
dyiK drsu mnu qpqY sRvn bwxI gur sbdu suxeAw ] suin suin Awqm dyv hY BIny ris ris
rwm gopwl rveAw ]6] Y gux mwieAw moih ivAwpy qurIAw guxu hY gurmuiK lhIAw ] Ek sit
sB sm kir jwxY ndrI AwvY sBu bRhmu psreAw ]7] rwm nwmu hY joiq sbwe gurmuiK Awpy
AlKu lKeAw ] nwnk dIn dieAwl BE hY Bgiq Bwie hir nwim smeAw ]8]1]4]
iblwvlu mhlw 4 ] hir hir nwmu sIql jlu iDAwvhu hir cMdn vwsu sugMD gMDeAw ]

834

imil sqsMgiq prm pdu pwieAw mY ihrf plws sMig hir buhIAw ]1] jip jgnwQ jgdIs
guseAw ] srix pry sye jn abry ija pRihlwd aDwir smeAw ]1] rhwa ] Bwr ATwrh
mih cMdnu qm cMdn inkit sB cMdnu hueAw ] swkq kUVy B suk hUE min AiBmwnu ivCuiV
dUir geAw ]2] hir giq imiq krqw Awpy jwxY sB ibiD hir hir Awip bneAw ] ijsu
siqgu{ Byty su kMcnu hovY jo Duir iliKAw su imtY n imteAw ]3] rqn pdwrQ gurmiq pwvY
swgr Bgiq BMfwr Kul@eAw ] gur crxI iek srDw apjI mY hir gux khqy qpiq n BeAw
]4] prm bYrwgu inq inq hir iDAwE mY hir gux khqy BwvnI khIAw ] bwr bwr iKnu iKnu
plu khIAY hir pw{ n pwvY prY preAw ]5] swsq byd purwx pukwrih Drmu krhu Ktu krm

VeAw ] mnmuK pwKMif Brim ivgUqy loB lhir nwv Bwir bufeAw ]6] nwmu jphu nwmy

giq pwvhu ismiq sws nwmu VeAw ] hamY jwie q inrmlu hovY gurmuiK prcY prm pdu

peAw ]7] iehu jgu vrnu }pu sBu qyrw ijqu lwvih sy krm kmeAw ] nwnk jMq vjwE

vwjih ijqu BwvY iqqu rwih cleAw ]8]2]5] iblwvlu mhlw 4 ] gurmuiK Agm Agoc{

iDAwieAw
ha
bil
bil
siqgu
r
siq
pu
r
Ke
A
w
]
rwm
nwmu
my
r
Y
pR
w
ix
vswE
siqgu
r
pris

hir nwim smeAw ]1] jn kI tyk hir nwmu itkeAw ] siqgur kI Dr lwgw jwvw gur
ikrpw qy hir d{ lhIAw ]1] rhwa ] iehu srI{ krm kI DrqI gurmuiK miQ miQ qqu
kFeAw ] lwlu jvyhr nwmu pRgwisAw BWfY Bwa pvY iqqu AeAw ]2] dwsin dws dws hoie
rhIAY jo jn rwm Bgq inj BeAw ] mnu buiD Arip Dra gur AwgY gur prswdI mY AkQu
kQeAw ]3] mnmuK mwieAw moih ivAwpy iehu mnu qsnw jlq iqKeAw ] gurmiq
nwmu AMmq jlu pwieAw Agin buJI gur sbid buJeAw ]4] iehu mnu nwcY siqgur AwgY

835

Anhd sbd Duin qUr vjeAw ] hir hir asqiq krY idnu rwqI riK riK crx hir qwl
pUreAw ]5] hir kY rMig rqw mnu gwvY ris rswl ris sbdu rveAw ] inj Gir Dwr cuAY
Aiq inrml ijin pIAw iqn hI suKu lhIAw ]6] mnhiT krm krY AiBmwnI ija bwlk
bwlU Gr asreAw ] AwvY lhir smuMd swgr kI iKn mih iBn iBn Fih peAw ]7] hir s{
swg{ hir hY Awpy iehu jgu hY sBu Kylu KyleAw ] ija jl qrMg jlu jlih smwvih nwnk
Awpy Awip rmeAw ]8]3]6] iblwvlu mhlw 4 ] siqgu{ prcY min muMdw pwe gur kw sbdu
qin Bsm VeAw ] Amr ipMf BE swDU sMig jnm mrx do imit geAw ]1] myry mn
swDsMgiq imil rhIAw ] pw krhu mDsUdn mwDa mY iKnu iKnu swDU crx pKeAw ]1]

rhwa ] qjY igrsqu BieAw bn vwsI ieku iKnu mnUAw itkY n itkeAw ] Dwvqu Dwie qdy Gir

AwvY hir hir swDU srix pveAw ]2] DIAw pUq Coif sMinAwsI Awsw Aws min bhuqu

kreAw ] Awsw Aws krY nhI bUJY gur kY sbid inrws suKu lhIAw ]3] apjI qrk idgMb{

hoAw mnu dh ids cil cil gvnu kreAw ] pRBvnu krY bUJY nhI qsnw imil sMig swD

dieAw
G{
lhIAw
]4]
Awsx
isD
isKih
bhu
q
y
r
y
min
mwgih
iriD
isiD
cy
t
k
cy
t
ke
A
w
]

qpiq sMqoKu min sWiq n AwvY imil swDU qpiq hir nwim isiD peAw ]5] AMfj jyrj syqj
aqBuj siB vrn }p jIA jMq apeAw ] swDU srix prY so abrY KI bRwhmxu sUdu vYsu cMfwlu
cMfeAw ]6] nwmw jYdya kMbI{ qlocnu Aajwiq rivdwsu cimAw{ cmeAw ] jo jo imlY
swDU jn sMgiq Dnu Dnw jtu sYxu imilAw hir deAw ]7] sMq jnw kI hir pYj rKwe
Bgiq vClu AMgIkw{ kreAw ] nwnk srix pry jgjIvn hir hir ikrpw Dwir rKeAw
]8]4]7] iblwvlu mhlw 4 ] AMqir ipAws aTI pRB kyrI suix gur bcn min qIr lgeAw

836

] mn kI ibrQw mn hI jwxY Av{ ik jwxY ko pIr preAw ]1] rwm guir mohin moih mnu
leAw ] ha Awkl ibkl Be gur dyKy ha lot pot hoie peAw ]1] rhwa ] ha inrKq
iPra siB dys idsMqr mY pRB dyKn ko bhuqu min ceAw ] mnu qnu kwit dya gur AwgY ijin
hir pRB mwrgu pMQu idKeAw ]2] koe Awix sdysw dyie pRB kyrw ird AMqir min qin mIT
lgeAw ] msqku kwit dya crxw qil jo hir pRBu myly myil imleAw ]3] clu clu sKI
hm pRBu prboDh gux kwmx kir hir pRBu lhIAw ] Bgiq vClu aAw ko nwmu khIAqu hY srix
pRBU iqsu pwCY peAw ]4] iKmw sIgwr kry pRB KusIAw min dIpk gur igAwnu bleAw ]
ris ris Bog kry pRBu myrw hm iqsu AwgY jIa kit kit peAw ]5] hir hir hw{ kMiT hY

binAw mnu moqIcU{ vf ghn ghneAw ] hir hir srDw syj ivCwe pRBu Coif n skY bhuqu

min BeAw ]6] khY pRBu Av{ Av{ ikCu kIjY sBu bwid sIgw{ Pokt PokteAw ] kIAo

sIgw{ imlx kY qwe pRBu lIAo suhwgin QUk muiK peAw ]7] hm cyrI qU Agm guswe ikAw

hm krh qyrY vis peAw ] dieAw dIn krhu riK lyvhu nwnk hir gur srix smeAw

]8]5]8]
iblwvlu
mhlw
4
]
mY
min
qin
pR
y
m
u
Agm
Twku
r
kw
iKnu
iKnu
srDw
min
bhu
q
u

aTeAw ] gur dyKy srDw mn pUrI ija cwqk pa pa bUMd muiK peAw ]1] imlu imlu sKI
hir kQw suneAw ] siqgu{ dieAw kry pRBu myly mY iqsu AwgY is{ kit kit peAw ]1]
rhwa ] roim roim min qin iek bydn mY pRB dyKy ibnu nId n peAw ] bYdk nwitk dyiK
Bulwny mY ihrdY min qin pRym pIr lgeAw ]2] ha iKnu plu rih n ska ibnu pRIqm ija
ibnu AmlY AmlI mir geAw ] ijn ka ipAws hoie pRB kyrI iqn@ Av{ n BwvY ibnu hir ko
dueAw ]3] koe Awin Awin myrw pRBU imlwvY ha iqsu ivthu bil bil Guim geAw ] Anyk

837

jnm ky ivCuVy jn myly jw siq siq siqgur srix pveAw ]4] syj Ek Eko pRBu Twku{ mhlu
n pwvY mnmuK BrmeAw ] gu{ gu{ krq srix jy AwvY pRBu Awie imlY iKnu FIl n peAw ]5]
kir kir ikirAwcwr vDwE min pwKMf krmu kpt loBeAw ] bysuAw kY Gir bytw jnimAw
ipqw qwih ikAw nwmu sdeAw ]6] pUrb jnim Bgiq kir AwE guir hir hir hir hir
Bgiq jmeAw ] Bgiq Bgiq krqy hir pwieAw jw hir hir hir hir nwim smeAw ]7]
pRiB Awix Awix mihdI pIswe Awpy Goil Goil AMig leAw ] ijn ka Twkuir ikrpw DwrI
bwh pkir nwnk kiF leAw ]8]6]2]1]6]9]

rwgu iblwvlu mhlw 5 AstpdI G{ 12


< siqgur pRswid ]

apmw jwq n khI myry pRB kI apmw jwq n khI ] qij Awn srix ghI ]1] rhwa ] pRB

crn kml Apwr ] ha jwa sd bilhwr ] min pRIiq lwgI qwih ] qij Awn kqih n jwih

]1] hir nwm rsnw khn ] ml pwp klml dhn ] ciV nwv sMq aDwir ] BY qry swgr

pwir ]2] min foir pRym prIiq ] ieh sMq inrml rIiq ] qij gE pwp ibkwr ] hir imly

pR
B
inrM
k
wr
]3]
pR
B
py
K
IAY
ibsmwd
]
ciK
And
pU
r
n
swd
]
nh
folIAY
ieq
q
]
pR
B

bsy hir hir cIq ]4] iqn@ nwih nrk invwsu ] inq ismir pRB guxqwsu ] qy jmu n pyKih
nYn ] suin mohy Anhq bYn ]5] hir srix sUr gupwl ] pRB Bgq vis dieAwl ] hir
ingm lhih n Byv ] inq krih muin jn syv ]6] duK dIn drd invwr ] jw kI mhw ibKVI
kwr ] qw kI imiq n jwnY koie ] jil Qil mhIAil soie ]7] kir bMdnw lK bwr ] Qik
pirAo pRB drbwr ] pRB krhu swDU DUir ] nwnk mnsw pUir ]8]1] iblwvlu mhlw 5 ]
pRB jnm mrn invwir ] hwir pirAo duAwir ] gih crn swDU sMg ] mn imst hir hir rMg ]

838

kir dieAw lyhu liV lwie ] nwnkw nwmu iDAwie ]1] dInw nwQ dieAwl myry suAwmI
dInw nwQ dieAwl ] jwca sMq rvwl ]1] rhwa ] sMsw{ ibiKAw kUp ] qm AigAwn mohq
GUp ] gih Bujw pRB jI lyhu ] hir nwmu Apunw dyhu ] pRB quJ ibnw nhI Twa ] nwnkw bil
bil jwa ]2] loiB moih bwDI dyh ] ibnu Bjn hovq Kyh ] jmdUq mhw BieAwn ] icq gupq
krmih jwn ] idnu rYin swiK sunwie ] nwnkw hir srnwie ]3] BY BMjnw murwir ] kir
dieAw piqq aDwir ] myry doK gny n jwih ] hir ibnw kqih smwih ] gih Aot icqvI nwQ ]
nwnkw dy rKu hwQ ]4] hir gux inDy gopwl ] srb Gt pRiqpwl ] min pRIiq drsn ipAws
] goibMd pUrn Aws ] iek inmK rhnu n jwie ] vf Bwig nwnk pwie ]5] pRB quJ ibnw

nhI hor ] min pRIiq cMd ckor ] ija mIn jl isa hyqu ] Ail kml iBnu n Byqu ] ija ckvI

sUrj Aws ] nwnk crn ipAws ]6] ija q{in Brq prwn ] ija loBIAY Dnu dwnu ]

ija dUD jlih sMjogu ] ija mhw KuiDAwrQ Bogu ] ija mwq pUqih hyqu ] hir ismir nwnk

nyq ]7] ija dIp pqn pqMg ] ija co{ ihrq insMg ] mYglih kwmY bMDu ] ija gRsq

ibKe
DM
D
u
]
ija
jU
A
wr
ibsnu
n
jwie
]
hir
nwnk
iehu
mnu
lwie
]8]
ku
r
M
k
nwdY
ny
h
u
]

cwqku cwhq myhu ] jn jIvnw sqsMig ] goibdu Bjnw rMig ] rsnw bKwnY nwmu ] nwnk
drsn dwnu ]9] gun gwie suin iliK dyie ] so srb Pl hir lyie ] kul smUh krq aDw{
] sMsw{ aqris pwir ] hir crn boihQ qwih ] imil swDsMig jsu gwih ] hir pYj rKY
murwir ] hir nwnk srin duAwir ]10]2]

iblwvlu mhlw 1 iQqI G{ 10 jiq


< siqgur pRswid ]

Ekm EkMkw{ inrwlw ] Am{ AjonI jwiq n jwlw ] Agm Agoc{ }pu n ryiKAw ] Kojq Kojq

839

Git Git dyiKAw ] jo dyiK idKwvY iqs ka bil jwe ] gur prswid prm pdu pwe ]1]
ikAw jpu jwpa ibnu jgdIsY ] gur kY sbid mhlu G{ dIsY ]1] rhwa ] dUjY Bwie lgy
pCuqwxy ] jm dir bwDy Awvx jwxy ] ikAw lY Awvih ikAw ly jwih ] isir jmkwlu is cotw
Kwih ] ibnu gur sbd n CUtis koie ] pwKMif kIn@Y mukiq n hoie ]2] Awpy scu kIAw kr joiV ]
AMfj PoiV joiV ivCoiV ] Driq Akwsu kIE bYsx ka Qwa ] rwiq idnqu kIE Ba Bwa ] ijin
kIE kir vyKxhwrw ] Av{ n dUjw isrjxhwrw ]3] qqIAw bRhmw ibsnu mhysw ] dyvI dyv
apwE vysw ] joqI jwqI gxq n AwvY ] ijin swjI so kImiq pwvY ] kImiq pwie rihAw BrpUir
] iksu nyVY iksu AwKw dUir ]4] caiQ apwE cwry bydw ] KwxI cwry bwxI Bydw ] Ast dsw Ktu

qIin apwE ] so bUJY ijsu Awip buJwE ] qIin smwvY caQY vwsw ] pRxviq nwnk hm qw ky dwsw

]5] pMcmI pMc BUq byqwlw ] Awip Agoc{ purKu inrwlw ] ieik BRim BUKy moh ipAwsy ] ieik rsu

cwiK sbid qpqwsy ] ieik rMig rwqy ieik mir DUir ] ieik dir Gir swcY dyiK hdUir ]6] JUTy

ka nwhI piq nwa ] kbhu n sUcw kwlw kwa ] ipMjir pMKI bMiDAw koie ] CyrIN BrmY mukiq n

hoie
]
qa
CU
t
Y
jw
Ksmu
CfwE
]
gu
r
miq
my
l
y
Bgiq

V
wE
]7]
KstI
Ktu
drsn
pR
B
swjy
]

Anhd sbdu inrwlw vwjy ] jy pRB BwvY qw mhil bulwvY ] sbdy Bydy qa piq pwvY ] kir kir
vys Kpih jil jwvih ] swcY swcy swic smwvih ]8] spqmI squ sMqoKu srIir ] swq smuMd Bry
inrml nIir ] mjnu sIlu scu irdY vIcwir ] gur kY sbid pwvY siB pwir ] min swcw muiK
swca Bwie ] scu nIswxY Twk n pwie ]9] AstmI Ast isiD buiD swDY ] scu inhkyvlu krim
ArwDY ] pax pwxI AgnI ibsrwa ] qhI inrMjnu swco nwa ] iqsu mih mnUAw rihAw
ilv lwie ] pRxviq nwnku kwlu n Kwie ]10] nwa namI nvy nwQ nv KMfw ] Git Git nwQu

840

mhw blvMfw ] Awe pUqw iehu jgu swrw ] pRB Awdysu Awid rKvwrw ] Awid jugwdI hY BI hogu ]
Aohu AprMp{ krxY jogu ]11] dsmI nwmu dwnu iesnwnu ] Anidnu mjnu scw gux igAwnu ]
sic mYlu n lwgY BRmu Ba BwgY ] iblmu n qUtis kwcY qwgY ] ija qwgw jgu EvY jwxhu ] AsiQ{
cIqu swic rMgu mwxhu ]12] EkwdsI ieku irdY vswvY ] ihsw mmqw mohu cukwvY ] Plu pwvY bRqu
Awqm cInY ] pwKMif rwic qqu nhI bInY ] inrmlu inrwhw{ inhkyvlu ] sUcY swcy nw lwgY mlu
]13] jh dyKa qh Eko Ekw ] hoir jIA apwE vyko vykw ] Plohwr kIE Plu jwie ] rs ks KwE
swdu gvwie ] kUVY lwlic lptY lptwie ] CUtY gurmuiK swcu kmwie ]14] duAwdis mudw mnu
AaDUqw ] Aihinis jwgih kbih n sUqw ] jwgqu jwig rhY ilv lwie ] gur prcY iqsu kwlu

n Kwie ] AqIq BE mwry bYrwe ] pRxviq nwnk qh ilv lwe ]15] duAwdsI dieAw dwnu

kir jwxY ] bwhir jwqo BIqir AwxY ] brqI brq rhY inhkwm ] Ajpw jwpu jpY muiK nwm ] qIin

Bvx mih Eko jwxY ] siB suic sMjm swcu pCwxY ]16] qyris qrvr smud knwrY ] AMmqu

mUlu isKir ilv qwrY ] fr fir mrY n bUfY koie ] inf{ bUif mrY piq Koie ] fr mih G{ Gr

mih
f{
jwxY
]
qKiq
invwsu
scu
min
BwxY
]17]
cadis
caQy
Qwvih
lih
pwvY
]
rwjs
qwms

sq kwl smwvY ] ssIAr kY Gir sU{ smwvY ] jog jugiq kI kImiq pwvY ] cadis Bvn
pwqwl smwE ] KMf bRhmMf rihAw ilv lwE ]18] AmwvisAw cMdu gupqu gYxwir ] bUJhu
igAwnI sbdu bIcwir ] ssIA{ ggin joiq iqhu loe ] kir kir vyKY krqw soe ] gur qy dIsY
so iqs hI mwih ] mnmuiK BUly Awvih jwih ]19] G{ d{ Qwip iQ{ Qwin suhwvY ] Awpu
pCwxY jw siqgu{ pwvY ] jh Awsw qh ibnis ibnwsw ] PUtY Kp{ duibDw mnsw ] mmqw jwl
qy rhY adwsw ] pRxviq nwnk hm qw ky dwsw ]20]1]

841

iblwvlu mhlw 3 vwr sq G{ 10


< siqgur pRswid ]
Awidq vwir Awid purKu hY soe ] Awpy vrqY Av{ n koe ] Aoiq poiq jgu rihAw proe ] Awpy
krqw krY su hoe ] nwim rqy sdw suKu hoe ] gurmuiK ivrlw bUJY koe ]1] ihrdY jpnI jpa
guxqwsw ] hir Agm Agoc{ AprMpr suAwmI jn pig lig iDAwva hoie dwsin dwsw ]1]
rhwa ] somvwir sic rihAw smwie ] iqs kI kImiq khI n jwie ] AwiK AwiK rhy siB
ilv lwie ] ijsu dyvY iqsu plY pwie ] Agm Agoc{ liKAw n jwie ] gur kY sbid hir rihAw
smwie ]2] mMgil mwieAw mohu apwieAw ] Awpy isir isir DMDY lwieAw ] Awip buJwE soe

bUJY ] gur kY sbid d{ G{ sUJY ] pRym Bgiq kry ilv lwie ] hamY mmqw sbid jlwie ]3]

buDvwir Awpy buiD sw{ ] gurmuiK krxI sbdu vIcw{ ] nwim rqy mnu inrmlu hoie ] hir gux

gwvY hamY mlu Koie ] dir scY sd soBw pwE ] nwim rqy gur sbid suhwE ]4] lwhw nwmu pwE

gur duAwir ] Awpy dyvY dyvxhw{ ] jo dyvY iqs ka bil jweAY ] gur prswdI Awpu gvweAY ]

nwnk
nwmu
rKhu
ar
Dwir
]
dy
v
xhwry
ka
jY
k
w{
]5]
vIrvwir
vIr
Brim
Bu
l
wE
]
pR
y
q
BU
q
siB

dUjY lwE ] Awip apwE kir vyKY vykw ] sBnw krqy qyrI tykw ] jIA jMq qyrI srxwe ] so
imlY ijsu lYih imlwe ]6] sukvwir pRBu rihAw smwe ] Awip apwie sB kImiq pwe ]
gurmuiK hovY su krY bIcw{ ] scu sMjmu krxI hY kwr ] vrqu nymu inqwpRiq pUjw ] ibnu bUJy sBu
Bwa hY dUjw ]7] CinCrvwir sax swsq bIcw{ ] hamY myrw BrmY sMsw{ ] mnmuKu AMDw
dUjY Bwie ] jm dir bwDw cotw Kwie ] gur prswdI sdw suKu pwE ] scu krxI swic ilv lwE
]8] siqgu{ syvih sy vfBwgI ] hamY mwir sic ilv lwgI ] qyrY rMig rwqy shij suBwie

842

] qU suKdwqw lYih imlwie ] Eks qy dUjw nwhI koie ] gurmuiK bUJY soJI hoie ]9] pMdh iQqI
qY sq vwr ] mwhw {qI Awvih vwr vwr ] idnsu rYix iqvY sMsw{ ] Awvw gaxu kIAw krqwir
] inhclu swcu rihAw kl Dwir ] nwnk gurmuiK bUJY ko sbdu vIcwir ]10]1] iblwvlu
mhlw 3 ] Awid purKu Awpy ssit swjy ] jIA jMq mwieAw moih pwjy ] dUjY Bwie prpMic lwgy
] Awvih jwvih mrih ABwgy ] siqguir ByitAY soJI pwie ] prpMcu cUkY sic smwie ]1] jw kY
msqik iliKAw lyKu ] qw kY min visAw pRBu Eku ]1] rhwa ] ssit apwie Awpy sBu vyKY ]
koie n mytY qyrY lyKY ] isD swiDk jy ko khY khwE ] Brmy BUlw AwvY jwE ] siqgu{ syvY so jnu bUJY
] hamY mwry qw d{ sUJY ]2] Eksu qy sBu dUjw hUAw ] Eko vrqY Av{ n bIAw ] dUjy qy jy Eko

jwxY ] gur kY sbid hir dir nIswxY ] siqgu{ Byty qw Eko pwE ] ivchu dUjw Twik rhwE ]3]

ijs dw swihbu fwFw hoie ] iqs no mwir n swkY koie ] swihb kI syvku rhY srxwe ] Awpy bKsy

dy vifAwe ] iqs qy pir nwhI koie ] kaxu frY f{ iks kw hoie ]4] gurmqI sWiq vsY

srIr ] sbdu cIin@ iPir lgY n pIr ] AwvY n jwie nw duKu pwE ] nwmy rwqy shij smwE ]

nwnk
gu
r
mu
i
K
vy
K
Y
hdU
i
r
]
my
r
w
pR
B
u
sd
rihAw
BrpU
i
r
]5]
ieik
sy
v
k
ieik
Brim
Bu
l
wE
]

Awpy kry hir Awip krwE ] Eko vrqY Av{ n koie ] min rosu kIjY jy dUjw hoie ] siqgu{ syvy
krxI swrI ] dir swcY swcy vIcwrI ]6] iQqI vwr siB sbid suhwE ] siqgu{ syvy qw Plu
pwE ] iQqI vwr siB Awvih jwih ] gur sbdu inhclu sdw sic smwih ] iQqI vwr qw jw sic
rwqy ] ibnu nwvY siB Brmih kwcy ]7] mnmuK mrih mir ibgqI jwih ] Eku n cyqih dUjY
loBwih ] Acyq ipMfI AigAwn AMDw{ ] ibnu sbdY ika pwE pw{ ] Awip apwE apwvxhw{ ]
Awpy kIqonu gur vIcw{ ]8] bhuqy ByK krih ByKDwrI ] Biv Biv Brmih kwcI swrI ] AYQY

843

suKu n AwgY hoie ] mnmuK muE Apxw jnmu Koie ] siqgu{ syvy Brmu cukwE ] Gr hI AMdir
scu mhlu pwE ]9] Awpy pUrw kry su hoie ] Eih iQqI vwr dUjw doie ] siqgur bwJhu AMDu
gubw{ ] iQqI vwr syvih mugD gvwr ] nwnk gurmuiK bUJY soJI pwie ] iekqu nwim sdw
rihAw smwie ]10]2]

iblwvlu mhlw 1 CMq dKxI


< siqgur pRswid ]
muMD nvylVIAw goieil Awe rwm ] mtukI fwir DrI hir ilv lwe rwm ] ilv lwie hir isa
rhI goieil shij sbid sIgwrIAw ] kr joiV gur pih kir ibnqI imlhu swic ipAwrIAw ]
Dn Bwie BgqI dyiK pRIqm kwm koDu invwirAw ] nwnk muMD nvyl suMdir dyiK ip{ swDwirAw

]1] sic nvylVIE jobin bwlI rwm ] Awa n jwa khI Apny sh nwlI rwm ] nwh Apny

sMig dwsI mY Bgiq hir kI BwvE ] AgwiD boiD AkQu kQIAY shij pRB gux gwvE ] rwm nwm

rswl rsIAw rvY swic ipAwrIAw ] guir sbdu dIAw dwnu kIAw nwnkw vIcwrIAw ]2] sRIDr

moihAVI ipr sMig sUqI rwm ] gur kY Bwie clo swic sMgUqI rwm ] Dn swic sMgUqI hir sMig

sU
q
I
sM
i
g
sKI
shy
l
IAw
]
iek
Bwie
iek
min
nwmu
visAw
siqgu
}
hm
my
l
IAw
]
idnu
rY
i
x

GVI n csw ivsrY swis swis inrMjno ] sbid joiq jgwie dIpku nwnkw Ba BMjno ]3]
joiq sbwieVIE qBvx swry rwm ] Git Git riv rihAw AlK Apwry rwm ] AlK Apwr
Apw{ swcw Awpu mwir imlweAY ] hamY mmqw loBu jwlhu sbid mYlu cukweAY ] dir jwie
drsnu krI BwxY qwir qwrxhwirAw ] hir nwmu AMmqu cwiK qpqI nwnkw ar DwirAw
]4]1] iblwvlu mhlw 1 ] mY min cwa Gxw swic ivgwsI rwm ] mohI pRym ipry pRiB
AibnwsI rwm ] Aivgqo hir nwQu nwQh iqsY BwvY so QIAY ] ikrpwlu sdw dieAwlu dwqw

844

jIAw AMdir qUM jIAY ] mY Av{ igAwnu n iDAwnu pUjw hir nwmu AMqir vis rhy ] ByKu BvnI
hTu n jwnw nwnkw scu gih rhy ]1] iBnVI rYix BlI idns suhwE rwm ] inj Gir sUqVIE
iprmu jgwE rwm ] nv hwix nv Dn sbid jwgI Awpxy ipr BwxIAw ] qij kUV kptu suBwa
dUjw cwkrI lokwxIAw ] mY nwmu hir kw hw{ kMTy swc sbdu nIswixAw ] kr joiV nwnku swcu
mwgY ndir kir quDu BwixAw ]2] jwgu slonVIE bolY gurbwxI rwm ] ijin suix mMinAVI
AkQ khwxI rwm ] AkQ khwxI pdu inrbwxI ko ivrlw gurmuiK bUJE ] Aohu sbid smwE
Awpu gvwE qBvx soJI sUJE ] rhY AqIqu AprMpir rwqw swcu min gux swirAw ] Aohu pUir
rihAw srb Twe nwnkw air DwirAw ]3] mhil bulwieVIE Bgiq snyhI rwm ] gurmiq

min rhsI sIJis dyhI rwm ] mnu mwir rIJY sbid sIJY Y lok nwQu pCwxE ] mnu fIig foil n

jwie kq hI Awpxw ip{ jwxE ] mY AwDw{ qyrw qU Ksmu myrw mY qwxu qkIAw qyrAo ] swic sUcw

sdw nwnk gur sbid Jg{ inbyrAo ]4]2]

CMq iblwvlu mhlw 4 mMgl


< siqgur pRswid ]

my
r
w
hir
pR
B
u
sy
j
Y
AwieAw
mnu
su
i
K
smwxw
rwm
]
gu
i
r
qu
T
Y
hir
pR
B
u
pwieAw
rM
i
g
rlIAw
mwxw

rwm ] vfBwgIAw sohwgxI hir msqik mwxw rwm ] hir pRBu hir sohwgu hY nwnk min Bwxw
rwm ]1] inMmwixAw hir mwxu hY hir pRBu hir AwpY rwm ] gurmuiK Awpu gvwieAw inq hir hir
jwpY rwm ] myry hir pRB BwvY so krY hir rMig hir rwpY rwm ] jnu nwnku shij imlwieAw hir
ris hir DRwpY rwm ]2] mwxs jnim hir pweAY hir rwvx vyrw rwm ] gurmuiK imlu sohwgxI
rMgu hoie Gxyrw rwm ] ijn mwxs jnim n pwieAw iqn@ Bwgu mMdyrw rwm ] hir hir hir hir
rwKu pRB nwnku jnu qyrw rwm ]3] guir hir pRBu Agmu VwieAw mnu qnu rMig BInw rwm ]

845

Bgiq vClu hir nwmu hY gurmuiK hir lInw rwm ] ibnu hir nwm n jIvdy ija jl ibnu mInw
rwm ] sPl jnmu hir pwieAw nwnk pRiB kInw rwm ]4]1]3] iblwvlu mhlw 4 sloku ]
hir pRBu sjxu loiV lhu min vsY vfBwgu ] guir pUrY vyKwilAw nwnk hir ilv lwgu ]1] CMq ]
myrw hir pRBu rwvix AweAw hamY ibKu Jwgy rwm ] gurmiq Awpu imtwieAw hir hir ilv lwgy
rwm ] AMqir kmlu prgwisAw gur igAwnI jwgy rwm ] jn nwnk hir pRBu pwieAw pUrY vfBwgy
rwm ]1] hir pRBu hir min BwieAw hir nwim vDwe rwm ] guir pUrY pRBu pwieAw hir hir
ilv lwe rwm ] AigAwnu AMDyrw kitAw joiq prgitAwe rwm ] jn nwnk nwmu ADw{ hY
hir nwim smwe rwm ]2] Dn hir pRiB ipAwrY rwvIAw jW hir pRB Bwe rwm ] AKI pRym

ksweAw ija iblk mswe rwm ] guir pUrY hir myilAw hir ris AwGwe rwm ] jn nwnk nwim

ivgisAw hir hir ilv lwe rwm ]3] hm mUrK mugD imlwieAw hir ikrpw DwrI rwm ] Dnu

Dnu gu} swbwis hY ijin hamY mwrI rwm ] ijn@ vfBwgIAw vfBwgu hY hir hir ar DwrI rwm ]

jn nwnk nwmu slwih qU nwmy bilhwrI rwm ]4]2]4]

iblwvlu
mhlw
5
CM
q
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

mMgl swju BieAw pRBu Apnw gwieAw rwm ] AibnwsI v{ suixAw min apijAw cwieAw rwm ]
min pRIiq lwgY vfY BwgY kb imlIAY pUrn pqy ] shjy smweAY goivMdu pweAY dyhu sKIE moih
mqy ] idnu rYix TwFI kra syvw pRBu kvn jugqI pwieAw ] ibnvMiq nwnk krhu ikrpw lYhu
moih liV lwieAw ]1] BieAw smwhVw hir rqnu ivswhw rwm ] KojI Koij lDw hir sMqn pwhw
rwm ] imly sMq ipAwry dieAw Dwry kQih AkQ bIcwro ] iek iciq iek min iDAwie suAwmI
lwie pRIiq ipAwro ] kr joiV pRB pih kir ibnqI imlY hir jsu lwhw ] ibnvMiq nwnk dwsu qyrw

846

myrw pRBu Agm AQwhw ]2] swhw Atlu gixAw pUrn sMjogo rwm ] suKh smUh BieAw gieAw
ivjogo rwm ] imil sMq AwE pRB iDAwE bxy Acrj jw\IAW ] imil iek hoE shij FoE min
pRIiq apjI mw\IAw ] imil joiq joqI Aoiq poqI hir nwmu siB rs Bogo ] ibnvMiq nwnk sB sMiq
mylI pRBu krx kwrx jogo ]3] Bvnu suhwvVw Driq sBwgI rwm ] pRBu Gir AwieAVw gur crxI
lwgI rwm ] gur crx lwgI shij jwgI sgl ieCw punIAw ] myrI Aws pUrI sMq DUrI hir imly
kMq ivCuMinAw ] Awnd Anidnu vjih vwjy Ah miq mn kI iqAwgI ] ibnvMiq nwnk srix
suAwmI sMqsMig ilv lwgI ]4]1] iblwvlu mhlw 5 ] Bwg sulKxw hir kMqu hmwrw rwm ]
Anhd bwijw iqsu Duin drbwrw rwm ] Awnd Anidnu vjih vwjy idnsu rYix amwhw ] qh

rog sog n dUKu ibAwpY jnm mrxu n qwhw ] iriD isiD suDw rsu AMmqu Bgiq Bry BMfwrw ]

ibnvMiq nwnk bilhwir vM\w pwrbRhm pRwn ADwrw ]1] suix sKIA shylVIho imil mMglu

gwvh rwm ] min qin pRymu kry iqsu pRB ka rwvh rwm ] kir pRymu rwvh iqsY Bwvh iek inmK

plk n iqAwgIAY ] gih kMiT lweAY nh ljweAY crn rj mnu pwgIAY ] Bgiq TgarI pwie

mohh
Anq
kqhU
n
Dwvh
]
ibnvM
i
q
nwnk
imil
sM
i
g
swjn
Amr
pdvI
pwvh
]2]
ibsmn

ibsm Be pyiK gux AibnwsI rwm ] k{ gih Bujw ghI kit jm kI PwsI rwm ] gih Bujw
lIn@I dwis kIn@I AMkuir adoqu jxwieAw ] mln moh ibkwr nwTy idvs inrml AwieAw ]
sit DwrI min ipAwrI mhw durmiq nwsI ] ibnvMiq nwnk Be inrml pRB imly AibnwsI
]3] sUrj ikrix imly jl kw jlu hUAw rwm ] joqI joiq rlI sMpUrnu QIAw rwm ] bRhmu dIsY
bRhmu suxIAY Eku Eku vKwxIAY ] Awqm pswrw krxhwrw pRB ibnw nhI jwxIAY ] Awip krqw
Awip Bugqw Awip kwrxu kIAw ] ibnvMiq nwnk sye jwxih ijn@I hir rsu pIAw ]4]2]

847

iblwvlu mhlw 5 CMq


< siqgur pRswid ]
sKI Awa sKI vis Awa sKI AsI ipr kw mMglu gwvh ] qij mwnu sKI qij mwnu sKI mqu
Awpxy pRIqm Bwvh ] qij mwnu mohu ibkw{ dUjw syiv Eku inrMjno ] lgu crx srx dieAwl
pRIqm sgl durq ibKMfno ] hoie dws dwsI qij adwsI bhuiV ibDI n Dwvw ] nwnku pieAMpY
krhu ikrpw qwim mMglu gwvw ]1] AMmqu pA kw nwmu mY AMDuly tohnI ] Aoh johY bhu prkwr
suMdir mohnI ] mohnI mhw bicq cMcil Aink Bwv idKwvE ] hoie FIT mITI mnih lwgY nwmu
lYx n AwvE ] gh bnih qIrY brq pUjw bwt GwtY johnI ] nwnku pieAMpY dieAw Dwrhu mY

nwmu AMDuly tohnI ]2] moih AnwQ pA nwQ ija jwnhu iqa rKhu ] cqurwe moih nwih rIJwva

kih muKhu ] nh cquir suGir sujwn byqI moih inrguin gunu nhI ] nh }p DUp n nYx bMky jh BwvY

qh rKu quhI ] jY jY jieAMpih sgl jw ka k{xwpiq giq ikin lKhu ] nwnku pieAMpY syv

syvku ija jwnhu iqa moih rKhu ]3] moih mCulI qum nIr quJ ibnu ika srY ] moih cwqk

qu
m
@
bU
M
d
q
p
qa
mu
i
K
prY
]
mu
i
K
prY
hrY
ipAws
my
r
I
jIA
hIAw
pR
w
npqy
]
lwifly
lwf
lfwie

sB mih imlu hmwrI hoie gqy ] cIiq icqva imtu AMDwry ija Aws ckvI idnu crY ] nwnku
pieAMpY pA sMig mylI mCulI nI{ n vIsrY ]4] Din DMin hmwry Bwg Gir AwieAw ip{ myrw
] sohy bMk duAwr sglw bnu hrw ] hr hrw suAwmI suKh gwmI And mMgl rsu Gxw ] nvl
nvqn nwhu bwlw kvn rsnw gun Bxw ] myrI syj sohI dyiK mohI sgl shsw duKu hrw ] nwnku
pieAMpY myrI Aws pUrI imly suAwmI AprMprw ]5]1]3]

iblwvlu mhlw 5 CMq mMgl


< siqgur pRswid ] sloku ] suMdr sWiq

848

dieAwl pRB srb suKw iniD pIa ] suK swgr pRB ByitAY nwnk suKI hoq iehu jIa ]1] CMq ]
suK swgr pRBu pweAY jb hovY Bwgo rwm ] mwnin mwnu v\weAY hir crxI lwgo rwm ] Coif
isAwnp cwqurI durmiq buiD iqAwgo rwm ] nwnk pa srxwe rwm rwie iQ{ hoie suhwgo rwm
]1] so pRBu qij kq lwgIAY ijsu ibnu mir jweAY rwm ] lwj n AwvY AigAwn mqI durjn
ibrmweAY rwm ] piqq pwvn pRBu iqAwig kry khu kq ThrweAY rwm ] nwnk Bgiq Bwa
kir dieAwl kI jIvn pdu pweAY rwm ]2] sRI gopwlu n acrih bil geE duhcwrix
rsnw rwm ] pRBu Bgiq vClu nh syvhI kwieAw kwk gRsnw rwm ] BRim mohI dUK n jwxhI
koit jonI bsnw rwm ] nwnk ibnu hir Av{ ij cwhnw ibstw m Bsmw rwm ]3] lwie

ibrhu BgvMq sMgy hoie imlu bYrwgin rwm ] cMdn cIr sugMD rsw hamY ibKu iqAwgin rwm ]

eq q nh folIAY hir syvw jwgin rwm ] nwnk ijin pRBu pwieAw Awpxw sw Atl suhwgin

rwm ]4]1]4] iblwvlu mhlw 5 ] hir Kojhu vfBwgIho imil swDU sMgy rwm ] gun goivd

sd gweAih pwrbRhm kY rMgy rwm ] so pRBu sd hI syvIAY pweAih Pl mMgy rwm ] nwnk

pR
B
srxwgqI
jip
Anq
qrM
g
y
rwm
]1]
ieku
iqlu
pR
B
U
n
vIsrY
ijin
sBu
ikCu
dInw
rwm
]

vfBwgI mylwvVw gurmuiK ip{ cIn@w rwm ] bwh pkiV qm qy kwiFAw kir Apunw lInw
rwm ] nwmu jpq nwnk jIvY sIqlu mnu sInw rwm ]2] ikAw gux qyry kih ska pRB
AMqrjwmI rwm ] ismir ismir nwrwiexY BE pwrgrwmI rwm ] gun gwvq goivMd ky sB ieC
pujwmI rwm ] nwnk aDry jip hry sBhU kw suAwmI rwm ]3] rs iBMinAVy Apuny rwm sMgy sy
loiex nIky rwm ] pRB pyKq ieCw punIAw imil swjn jI ky rwm ] AMmq rsu hir pwieAw
ibiKAw rs PIky rwm ] nwnk jlu jlih smwieAw joqI joiq mIky rwm ]4]2]5]9]

849

iblwvlu kI vwr mhlw 4


< siqgur pRswid ]
slok m 4 ] hir aqmu hir pRBu gwivAw kir nwdu iblwvlu rwgu ] apdysu gu} suix mMinAw
Duir msqik pUrw Bwgu ] sB idnsu rYix gux acrY hir hir hir air ilv lwgu ] sBu qnu mnu
hirAw hoieAw mnu iKiVAw hirAw bwgu ] AigAwnu AMDyrw imit gieAw gur cwnxu igAwnu
crwgu ] jnu nwnku jIvY dyiK hir iek inmK GVI muiK lwgu ]1] m 3 ] iblwvlu qb hI
kIjIAY jb muiK hovY nwmu ] rwg nwd sbid sohxy jw lwgY shij iDAwnu ] rwg nwd Coif hir
syvIAY qw drgh pweAY mwnu ] nwnk gurmuiK bRhmu bIcwrIAY cUkY min AiBmwnu ]2] paVI ]

qU hir pRBu Awip AgMmu hY siB quDu apwieAw ] qU Awpy Awip vrqdw sBu jgqu sbwieAw ] quDu

Awpy qwVI lweAY Awpy gux gwieAw ] hir iDAwvhu Bgqhu idnsu rwiq AMiq lE CfwieAw ]

ijin syivAw iqin suKu pwieAw hir nwim smwieAw ]1] slok m 3 ] dUjY Bwie iblwvlu n

hove mnmuiK Qwie n pwie ] pwKMif Bgiq n hove pwrbRhmu n pwieAw jwie ] mnhiT krm

kmwvxy
Qwie
n
koe
pwie
]
nwnk
gu
r
mu
i
K
Awpu
bIcwrIAY
ivchu
Awpu
gvwie
]
Awpy
Awip

pwrbRhmu hY pwrbRhmu visAw min Awie ] jMmxu mrxw kitAw joqI joiq imlwie ]1] m 3 ]
iblwvlu kirhu qum@ ipAwirho Eksu isa ilv lwie ] jnm mrx duKu ktIAY scy rhY smwie ]
sdw iblwvlu Andu hY jy clih siqgur Bwie ] sqsMgqI bih Bwa kir sdw hir ky gux gwie
] nwnk sy jn sohxy ij gurmuiK myil imlwie ]2] paVI ] sBnw jIAw ivic hir Awip so
Bgqw kw imqu hir ] sBu koe hir kY vis Bgqw kY Andu Gir ] hir Bgqw kw mylI srbq sa
insul jn tMg Dir ] hir sBnw kw hY Ksmu so Bgq jn iciq kir ] quDu ApiV koie n skY sB

850

JiK JiK pvY JiV ]2] slok m 3 ] bRhmu ibMdih qy bRwhmxw jy clih siqgur Bwie ] ijn kY
ihrdY hir vsY hamY rogu gvwie ] gux rvih gux sMgRhih joqI joiq imlwie ] iesu jug mih
ivrly bRwhmx bRhmu ibMdih icqu lwie ] nwnk ijn@ ka ndir kry hir scw sy nwim rhy
ilv lwie ]1] m 3 ] siqgur kI syv n kIqIAw sbid n lgo Bwa ] hamY rogu kmwvxw Aiq
dIrGu bhu suAwa ] mnhiT krm kmwvxy iPir iPir jonI pwie ] gurmuiK jnmu sPlu hY ijs no
Awpy lE imlwie ] nwnk ndrI ndir kry qw nwm Dnu plY pwie ]2] paVI ] sB vifAweAw
hir nwm ivic hir gurmuiK iDAweAY ] ij vsqu mMgIAY swe pweAY jy nwim icqu lweAY ]
guhj gl jIA kI kIcY siqgu} pwis qw srb suKu pweAY ] gu{ pUrw hir apdysu dyie sB BuK

lih jweAY ] ijsu pUrib hovY iliKAw so hir gux gweAY ]3] slok m 3 ] siqgur qy KwlI

ko nhI myrY pRiB myil imlwE ] siqgur kw drsnu sPlu hY jyhw ko ieCy qyhw Plu pwE ] gur kw

sbdu AMmqu hY sB qsnw BuK gvwE ] hir rsu pI sMqoKu hoAw scu visAw min AwE ] scu

iDAwie Amrw pdu pwieAw Anhd sbd vjwE ] sco dh idis psirAw gur kY shij suBwE ]

nwnk
ijn
AM
d
ir
scu
hY
sy
jn
Cpih
n
iksY
dy
CpwE
]1]
m
3
]
gu
r
sy
v
w
qy
hir
pwe
A
Y

jw ka ndir kryie ] mwns qy dyvqy BE scI Bgiq ijsu dyie ] hamY mwir imlwieAnu gur kY
sbid sucyie ] nwnk shjy imil rhy nwmu vifAwe dyie ]2] paVI ] gur siqgur ivic nwvY
kI vfI vifAwe hir krqY Awip vDwe ] syvk isK siB vyiK vyiK jIvin@ Aon@w AMdir ihrdY
Bwe ] inMdk dust vifAwe vyiK n skin Aon@w prwieAw Blw n suKwe ] ikAw hovY iks hI
kI JK mwrI jw scy isa bix Awe ] ij gl krqy BwvY sw inq inq cVY svwe sB JiK JiK
mrY lokwe ]4] slok m 3 ] iDRgu Eh Awsw dUjy Bwv kI jo moih mwieAw icqu lwE ] hir suKu

851

pl@ir iqAwigAw nwmu ivswir duKu pwE ] mnmuK AigAwnI AMDuly jnim mrih iPir AwvY jwE
] kwrj isiD n hovnI AMiq gieAw pCuqwE ] ijsu krmu hovY iqsu siqgu{ imlY so hir hir nwmu
iDAwE ] nwim rqy jn sdw suKu pwiein@ jn nwnk iqn bil jwE ]1] m 3 ] Awsw mnsw
jig mohxI ijin moihAw sMsw{ ] sBu ko jm ky cIry ivic hY jyqw sBu Awkw{ ] hukmI hI jmu
lgdw so abrY ijsu bKsY krqw{ ] nwnk gur prswdI Ehu mnu qW qrY jw CofY Ahkw{ ] Awsw
mnsw mwry inrwsu hoie gur sbdI vIcw{ ]2] paVI ] ijQY jweAY jgq mih iqQY hir swe ]
AgY sBu Awpy vrqdw hir scw inAwe ] kUiVAwrw ky muh iPtkIAih scu Bgiq vifAwe ] scu
swihbu scw inAwa hY isir inMdk Cwe ] jn nwnk scu ArwiDAw gurmuiK suKu pwe ]5]

slok m 3 ] pUrY Bwig siqgu{ pweAY jy hir pRBu bKs kryie ] Aopwvw isir Aopwa hY nwa

prwpiq hoie ] AMd{ sIqlu sWiq hY ihrdY sdw suKu hoie ] AMmqu Kwxw pYn@xw nwnk nwie

vifAwe hoie ]1] m 3 ] E mn gur kI isK suix pwieih guxI inDwnu ] suKdwqw qyrY min vsY

hamY jwie AiBmwnu ] nwnk ndrI pweAY AMmqu guxI inDwnu ]2] paVI ] ijqny pwiqswh

swh
rwjy
Kwn
amrwv
iskdwr
hih
iqqny
siB
hir
ky
kIE
]
jo
ikCu
hir
krwvY
su
Aoie
krih

siB hir ky ArQIE ] so AYsw hir sBnw kw pRBu siqgur kY vil hY iqin siB vrn cwry KwxI
sB ssit goly kir siqgur AgY kwr kmwvx ka dIE ] hir syvy kI AYsI vifAwe dyKhu hir
sMqhu ijin ivchu kwieAw ngrI dusmn dUq siB mwir kFIE ] hir hir ikrpwlu hoAw Bgq jnw
apir hir AwpxI ikrpw kir hir Awip riK lIE ]6] slok m 3 ] AMdir kptu sdw duKu hY
mnmuK iDAwnu n lwgY ] duK ivic kwr kmwvxI duKu vrqY duKu AwgY ] krmI siqgu{ BytIAY qw
sic nwim ilv lwgY ] nwnk shjy suKu hoie AMdrhu BRmu Ba BwgY ]1] m 3 ] gurmuiK sdw

852

hir rMgu hY hir kw nwa min BwieAw ] gurmuiK vyKxu bolxw nwmu jpq suKu pwieAw ] nwnk
gurmuiK igAwnu pRgwisAw iqmr AigAwnu AMDy{ cukwieAw ]2] m 3 ] mnmuK mYly mrih
gvwr ] gurmuiK inrml hir rwiKAw ar Dwir ] Bniq nwnku suxhu jn Bwe ] siqgu{ syivhu
hamY mlu jwe ] AMdir sMsw dUKu ivAwpy isir DMDw inq mwr ] dUjY Bwie sUqy kbhu n jwgih
mwieAw moh ipAwr ] nwmu n cyqih sbdu n vIcwrih iehu mnmuK kw bIcwr ] hir nwmu n
BwieAw ibrQw jnmu gvwieAw nwnk jmu mwir kry KuAwr ]3] paVI ] ijs no hir Bgiq scu
bKsIAnu so scw swhu ] iqs kI muhqwjI loku kFdw horqu hit n vQu n vyswhu ] Bgq jnw ka
snmuKu hovY su hir rwis lE vymuK Bsu pwhu ] hir ky nwm ky vwpwrI hir Bgq hih jmu jwgwqI

iqnw nyiV n jwhu ] jn nwnik hir nwm Dnu lidAw sdw vyprvwhu ]7] slok m 3 ] iesu

jug mih BgqI hir Dnu KitAw ho{ sBu jgqu Brim BulwieAw ] gur prswdI nwmu min visAw

Anidnu nwmu iDAwieAw ] ibiKAw mwih adws hY hamY sbid jlwieAw ] Awip qirAw kul

aDry Dnu jxydI mwieAw ] sdw shju suKu min visAw scy isa ilv lwieAw ] bRhmw ibsnu

mhwdy
a
Y
gu
x
Bu
l
y
hamY
mohu
vDwieAw
]
pM
i
fq
piV
piV
monI
Bu
l
y
dU
j
Y
Bwie
icqu
lwieAw
]

jogI jMgm sMinAwsI Buly ivxu gur qqu n pwieAw ] mnmuK duKIE sdw BRim Buly iqn@I ibrQw
jnmu gvwieAw ] nwnk nwim rqy sye jn smDy ij Awpy bKis imlwieAw ]1] m 3 ] nwnk
so swlwhIAY ijsu vis sBu ikCu hoie ] iqsih sryvhu pRwxIho iqsu ibnu Av{ n koie ] gurmuiK
AMqir min vsY sdw sdw suKu hoie ]2] paVI ] ijnI gurmuiK hir nwm Dnu n KitAo sy dyvwlIE
jug mwih ] Aoie mMgdy iPrih sB jgq mih koe muih Quk n iqn ka pwih ] prwe bKIlI
krih AwpxI prqIiq Kovin sgvw BI Awpu lKwih ] ijsu Dn kwrix cuglI krih so Dnu

853

cuglI hiQ n AwvY Aoie BwvY iqQY jwih ] gurmuiK syvk Bwie hir Dnu imlY iqQhu krmhIx lY
n skih hor QY dys idsMqir hir Dnu nwih ]8] slok m 3 ] gurmuiK sMsw mUil n hove icMqw
ivchu jwie ] jo ikCu hoie su shjy hoie khxw ikCU n jwie ] nwnk iqn kw AwiKAw Awip suxy
ij lieAnu pnY pwie ]1] m 3 ] kwlu mwir mnsw mnih smwxI AMqir inrmlu nwa ]
Anidnu jwgY kdy n sovY shjy AMmqu ipAwa ] mITw boly AMmq bwxI Anidnu hir gux gwa
] inj Gir vwsw sdw sohdy nwnk iqn imilAw suKu pwa ]2] paVI ] hir Dnu rqn jvyhrI
so guir hir Dnu hir pwshu dyvwieAw ] jy iksY ikhu idis AwvY qw koe ikhu mMig lE AkY koe
ikhu dyvwE Ehu hir Dnu joir kIqY iksY nwil n jwie vMfwieAw ] ijs no siqgur nwil hir srDw

lwE iqsu hir Dn kI vMf hiQ AwvY ijs no krqY Duir iliK pwieAw ] iesu hir Dn kw koe

srIku nwhI iksY kw Kqu nwhI iksY kY sIv bnY rolu nwhI jy ko hir Dn kI bKIlI kry iqs kw

muhu hir chu kuMfw ivic kwlw krwieAw ] hir ky idqy nwil iksY jo{ bKIlI n cle idhu idhu

inq inq cVY svwieAw ]9] slok m 3 ] jgqu jldw riK lY AwpxI ikrpw Dwir ] ijqu

du
A
wrY
abrY
iqqY
lY
h
u
abwir
]
siqgu
i
r
su
K
u
vy
K
wilAw
scw
sbdu
bIcwir
]
nwnk
Av{
n

suJe hir ibnu bKsxhw{ ]1] m 3 ] hamY mwieAw mohxI dUjY lgY jwie ] nw ieh mwrI n
mrY nw ieh hit ivkwie ] gur kY sbid prjwlIAY qw ieh ivchu jwie ] qnu mnu hovY ajlw
nwmu vsY min Awie ] nwnk mwieAw kw mwrxu sbdu hY gurmuiK pwieAw jwie ]2] paVI ]
siqgur kI vifAwe siqguir idqI Durhu hukmu buiJ nIswxu ] puqI BwqIe jwvwe skI Aghu
ipChu toil ifTw lwihAonu sBnw kw AiBmwnu ] ijQY ko vyKY iqQY myrw siqgu} hir bKisAosu sBu
jhwnu ] ij siqgur no imil mny su hliq pliq isJY ij vymuKu hovY su iPrY Birst Qwnu ]

854

jn nwnk kY vil hoAw myrw suAwmI hir sjx purKu sujwnu ] padI iBiq dyiK kY siB Awie pE
siqgur kI pYrI lwihAonu sBnw ikAhu mnhu gumwnu ]10] slok m 1 ] koe vwhy ko luxY ko
pwE Kilhwin ] nwnk Ev n jwpe koe Kwie indwin ]1] m 1 ] ijsu min visAw qirAw soie
] nwnk jo BwvY so hoie ]2] paVI ] pwrbRhim dieAwil swg{ qwirAw ] guir pUrY imhrvwin
Brmu Ba mwirAw ] kwm koDu ibkrwlu dUq siB hwirAw ] AMmq nwmu inDwnu kMiT air DwirAw
] nwnk swDU sMig jnmu mrxu svwirAw ]11] slok m 3 ] ijn@I nwmu ivswirAw kUVy khx
khin@ ] pMc cor iqnw G{ muhin@ hamY AMdir sMin@ ] swkq muTy durmqI hir rsu n jwxMin@ ]
ijn@I AMmqu Brim lutwieAw ibKu isa rcih rcMin@ ] dustw syqI iprhVI jn isa vwdu krMin@

] nwnk swkq nrk mih jim bDy duK shin@ ] pieAY ikriq kmwvdy ijv rwKih iqvY rhin@

]1] m 3 ] ijn@I siqgu{ syivAw qwxu inqwxy iqsu ] swis igrwis sdw min vsY jmu joih n

skY iqsu ] ihrdY hir hir nwm rsu kvlw syvik iqsu ] hir dwsw kw dwsu hoie prm pdwrQu

iqsu ] nwnk min qin ijsu pRBu vsY ha sd kurbwxY iqsu ] ijn@ ka pUrib iliKAw rsu sMq

jnw
isa
iqsu
]2]
paVI
]
jo
boly
pU
r
w
siqgu
}
so
prmy
s
ir
su
i
xAw
]
soe
vriqAw
jgq
mih

Git Git muiK BixAw ] bhuqu vifAweAw swihbY nh jwhI gxIAw ] scu shju Andu siqgu}
pwis scI gur mxIAw ] nwnk sMq svwry pwrbRhim scy ija bixAw ]12] slok m 3 ]
Apxw Awpu n pCwxe hir pRBu jwqw dUir ] gur kI syvw ivsrI ika mnu rhY hjUir ] mnmuiK
jnmu gvwieAw JUTY lwlic kUir ] nwnk bKis imlwieAnu scY sbid hdUir ]1] m 3 ] hir
pRBu scw soihlw gurmuiK nwmu goivMdu ] Anidnu nwmu slwhxw hir jipAw min Awndu ]
vfBwgI hir pwieAw pUrnu prmwndu ] jn nwnk nwmu slwihAw bhuiV n min qin BMgu ]2]

855

paVI ] koe inMdku hovY siqgu} kw iPir srix gur AwvY ] ipCly gunh siqgu{ bKis lE
sqsMgiq nwil rlwvY ] ija mIih vuTY glIAw nwilAw toiBAw kw jlu jwie pvY ivic sursrI
sursrI imlq piv pwvnu hoie jwvY ] Eh vifAwe siqgur inrvYr ivic ijqu imilAY iqsnw
BuK aqrY hir sWiq qV AwvY ] nwnk iehu Acrju dyKhu myry hir scy swh kw ij siqgu} no mnY
su sBnW BwvY ]13]1] suDu ]

iblwvlu bwxI Bgqw kI ] kbIr jIa kI


< siq nwmu krqw purKu gur pRswid ]
AYso iehu sMsw{ pyKnw rhnu n ko pehY ry ] sUDy sUDy ryig clhu qum nqr kuDkw idvehY ry
]1] rhwa ] bwry bUFy q{ny BeAw sBhU jmu lY jehY ry ] mwnsu bpurw mUsw kIno mIcu

ibleAw KehY ry ]1] DnvMqw A{ inrDn mne qw kI kCU n kwnI ry ] rwjw prjw sm

kir mwrY AYso kwlu bfwnI ry ]2] hir ky syvk jo hir BwE iqn@ kI kQw inrwrI ry ] Awvih n

jwih n kbhU mrqy pwrbRhm sMgwrI ry ]3] pu kl liCmI mwieAw iehY qjhu jIA jwnI ry

] khq kbI{ sunhu ry sMqhu imilhY swirgpwnI ry ]4]1] iblwvlu ] ibidAw n pra bwdu

nhI
jwna
]
hir
gu
n
kQq
su
n
q
barwno
]1]
my
r
y
bwbw
mY
barw
sB
Klk
sY
A
wnI
mY
barw

] mY ibgirAo ibgrY miq Aarw ]1] rhwa ] Awip n barw rwm kIAo barw ] siqgu{ jwir
gieAo BRmu morw ]2] mY ibgry ApnI miq Koe ] myry Brim BUla miq koe ]3] so barw jo
Awpu n pCwnY ] Awpu pCwnY q EkY jwnY ]4] Abih n mwqw su kbhu n mwqw ] kih kbIr
rwmY rMig rwqw ]5]2] iblwvlu ] ghu qij bn KMf jweAY cuin KweAY kMdw ] Ajhu ibkwr
n Cofe pwpI mnu mMdw ]1] ika CUta kYsy qra Bvjl iniD BwrI ] rwKu rwKu myry bITulw
jnu srin qum@wrI ]1] rhwa ] ibKY ibKY kI bwsnw qjIA nh jwe ] Aink jqn kir

856

rwKIAY iPir iPir lptwe ]2] jrw jIvn jobnu gieAw ikCu kIAw n nIkw ] iehu jIArw
inrmolko kafI lig mIkw ]3] khu kbIr myry mwDvw qU srb ibAwpI ] qum smsir nwhI
dieAwlu moih smsir pwpI ]4]3] iblwvlu ] inq aiT korI gwgir AwnY lIpq jIa
gieAo ] qwnw bwnw kCU n sUJY hir hir ris lpitAo ]1] hmwry kul kany rwmu kihAo ]
jb kI mwlw le inpUqy qb qy suKu n BieAo ]1] rhwa ] sunhu ijTwnI sunhu idrwnI Acrju
Eku BieAo ] swq sUq iein mufINE KoE iehu mufIAw ika n muieAo ]2] srb suKw kw Eku hir
suAwmI so guir nwmu dieAo ] sMq pRhlwd kI pYj ijin rwKI hrnwKsu nK ibdirAo ]3] Gr ky
dyv ipqr kI CofI gur ko sbdu lieAo ] khq kbI{ sgl pwp KMfnu sMqh lY aDirAo ]

4]4] iblwvlu ] ko hir smwin nhI rwjw ] E BUpiq sB idvs cwir ky JUTy krq idvwjw

]1] rhwa ] qyro jnu hoie soie kq folY qIin Bvn pr Cwjw ] hwQu pswir skY ko jn ka boil

skY n AMdwjw ]1] cyiq Acyq mUV mn myry bwjy Anhd bwjw ] kih kbIr sMsw BRmu cUko

DR pRihlwd invwjw ]2]5] iblwvlu ] rwiK lyhu hm qy ibgrI ] sIlu Drmu jpu Bgiq n kInI

ha
AiBmwn
ty
F
pgrI
]1]
rhwa
]
Amr
jwin
sM
c
I
ieh
kwieAw
ieh
imiQAw
kwcI
ggrI
]

ijnih invwij swij hm kIE iqsih ibswir Avr lgrI ]1] sMiDk qoih swD nhI khIAa
srin pry qumrI pgrI ] kih kbIr ieh ibnqI sunIAhu mq Gwlhu jm kI KbrI ]2]6]
iblwvlu ] drmwdy TwFy drbwir ] quJ ibnu suriq krY ko myrI drsnu dIjY Koil@ ikvwr ]1]
rhwa ] qum Dn DnI adwr iqAwgI sRvnn@ sunIAqu sujsu qum@wr ] mwga kwih rMk sB dyKa
qum@ hI qy myro insqw{ ]1] jYdya nwmw ibp sudwmw iqn ka pw Be hY Apwr ] kih kbIr
qum sMmRQ dwqy cwir pdwrQ dyq n bwr ]2]7] iblwvlu ] fMfw muMdw iKMQw AwDwrI ] BRm kY

857

Bwie BvY ByKDwrI ]1] Awsnu pvn dUir kir bvry ] Coif kptu inq hir Bju bvry ]1]
rhwa ] ijh qU jwcih so qBvn BogI ] kih kbIr kysO jig jogI ]2]8] iblwvlu ]
iein@ mwieAw jgdIs guswe qum@ry crn ibswry ] ikMcq pRIiq n apjY jn ka jn khw
krih bycwry ]1] rhwa ] iDRgu qnu iDRgu Dnu iDRgu ieh mwieAw iDRgu iDRgu miq buiD PnI ]
ies mwieAw ka V kir rwKhu bWDy Awp bcnI ]1] ikAw KyqI ikAw lyvw dye prpMc
JUTu gumwnw ] kih kbIr qy AMiq ibgUqy AwieAw kwlu indwnw ]2]9] iblwvlu ] srIr
srovr BIqry AwCY kml AnUp ] prm joiq purKoqmo jw kY ryK n }p ]1] ry mn hir Bju
BRmu qjhu jgjIvn rwm ]1] rhwa ] Awvq kCU n dIse nh dIsY jwq ] jh apjY ibnsY

qhI jYsy puirvn pwq ]2] imiQAw kir mwieAw qjI suK shj bIcwir ] kih kbIr syvw

krhu mn mMiJ murwir ]3]10] iblwvlu ] jnm mrn kw BRmu gieAw goibd ilv lwgI ]

jIvq suMin smwinAw gur swKI jwgI ]1] rhwa ] kwsI qy Duin pjY Duin kwsI jwe ] kwsI

PUtI pMifqw Duin khW smwe ]1] qkutI sMiD mY pyiKAw Gt hU Gt jwgI ] AYsI buiD smwcrI

Gt
mwih
iqAwgI
]2]
Awpu
Awp
qy
jwinAw
qy
j
qy
j
u
smwnw
]
khu
kbIr
Ab
jwinAw
goibd

mnu mwnw ]3]11] iblwvlu ] crn kml jw kY irdY bsih so jnu ika folY dyv ] mwnO
sB suK na iniD qw kY shij shij jsu bolY dyv ] rhwa ] qb ieh miq ja sB mih pyKY
kuitl gWiT jb KolY dyv ] bwrM bwr mwieAw qy AtkY lY nrjw mnu qolY dyv ]1] jh ahu
jwie qhI suKu pwvY mwieAw qwsu n JolY dyv ] kih kbIr myrw mnu mwinAw rwm pRIiq kIAo lY
dyv ]2]12]

iblwvlu bwxI Bgq nwmdyv jI kI < siqgur pRswid ] sPl jnmu mo ka gur kInw ]

858

duK ibswir suK AMqir lInw ]1] igAwn AMjnu mo ka guir dInw ] rwm nwm ibnu jIvnu
mn hInw ]1] rhwa ] nwmdyie ismrnu kir jwnW ] jgjIvn isa jIa smwnW ]2]1]

iblwvlu bwxI rivdws Bgq kI


< siqgur pRswid ]
dwirdu dyiK sB ko hsY AYsI dsw hmwrI ] Ast dsw isiD kr qlY sB pw qumwrI ]1] qU
jwnq mY ikCu nhI Bv KMfn rwm ] sgl jIA srnwgqI pRB pUrn kwm ]1] rhwa ] jo qyrI
srnwgqw iqn nwhI Bw{ ] c nIc qum qy qry Awlju sMsw{ ]2] kih rivdws AkQ kQw bhu
kwie krIjY ] jYsw qU qYsw quhI ikAw apmw dIjY ]3]1] iblwvlu ] ijh kul swDu bYsnO hoie ]

brn Abrn rMku nhI esu{ ibml bwsu jwnIAY jig soie ]1] rhwa ] bRhmn bYs sUd A{

$XI fom cMfwr mlyC mn soie ] hoie punIq BgvMq Bjn qy Awpu qwir qwry kul doie ]1] DMin

su gwa DMin so Twa DMin punIq kutMb sB loie ] ijin pIAw swr rsu qjy Awn rs hoie rs

mgn fwry ibKu Koie ]2] pMifq sUr Cpiq rwjw Bgq brwbir Aa{ n koie ] jYsy purYn

pwq
rhY
jl
smIp
Bin
rivdws
jnmy
jig
Aoie
]3]2]

bwxI sDny kI rwgu iblwvlu


< siqgur pRswid ]

n
p
kM
i
nAw
ky
kwrnY
ieku
BieAw
By
K
DwrI
]
kwmwrQI
su
A
wrQI
vw
kI
pY
j
svwrI
]1]
qv
gu
n

khw jgq gurw ja krmu n nwsY ] isMG srn kq jweAY ja jMbuku gRwsY ]1] rhwa ] Ek
bUMd jl kwrny cwqku duKu pwvY ] pRwn gE swg{ imlY Puin kwim n AwvY ]2] pRwn ju Qwky
iQ{ nhI kYsy ibrmwva ] bUif mUE nakw imlY khu kwih cFwva ]3] mY nwhI kCu ha nhI
ikCu Awih n morw ] Aasr ljw rwiK lyhu sDnw jnu qorw ]4]1]

859

rwgu goNf capdy mhlw 4 G{ 1 ]

jy min iciq Aws rKih hir pir qw mn icMdy Anyk Anyk Pl pwe ] hir jwxY sBu ikCu jo
jIie vrqY pRBu GwilAw iksY kw ieku iqlu n gvwe ] hir iqs kI Aws kIjY mn myry jo sB
mih suAwmI rihAw smwe ]1] myry mn Awsw kir jgdIs guswe ] jo ibnu hir Aws
Avr kwhU kI kIjY sw inhPl Aws sB ibrQI jwe ]1] rhwa ] jo dIsY mwieAw moh
kutMbu sBu mq iqs kI Aws lig jnmu gvwe ] ien@ kY ikCu hwiQ nhI khw krih ieih
bpuVy ien@ kw vwihAw kCu n vswe ] myry mn Aws kir hir pRIqm Apuny kI jo quJu qwrY
qyrw kutMbu sBu Cfwe ]2] jy ikCu Aws Avr krih primI mq qUM jwxih qyrY ikqY
kMim Awe ] ieh Aws primI Bwa dUjw hY iKn mih JUTu ibnis sB jwe ] myry mn Awsw

kir hir pRIqm swcy kI jo qyrw GwilAw sBu Qwie pwe ]3] Awsw mnsw sB qyrI

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

860

myry suAwmI jYsI qU Aws krwvih qYsI ko Aws krwe ] ikCu iksI kY hiQ nwhI myry suAwmI AYsI
myrY siqguir bUJ buJwe ] jn nwnk kI Aws qU jwxih hir drsnu dyiK hir drsin
qpqwe ]4]1] goNf mhlw 4 ] AYsw hir syvIAY inq iDAweAY jo iKn mih iklivK siB
kry ibnwsw ] jy hir iqAwig Avr kI Aws kIjY qw hir inhPl sB Gwl gvwsw ] myry mn
hir syivhu suKdwqw suAwmI ijsu syivAY sB BuK lhwsw ]1] myry mn hir pir kIjY Brvwsw
] jh jweAY qh nwil myrw suAwmI hir ApnI pYj rKY jn dwsw ]1] rhwa ] jy ApnI
ibrQw khhu Avrw pih qw AwgY ApnI ibrQw bhu bhuqu kFwsw ] ApnI ibrQw khhu hir
Apuny suAwmI pih jo qum@ry dUK qqkwl ktwsw ] so AYsw pRBu Coif ApnI ibrQw Avrw pih

khIAY Avrw pih kih mn lwj mrwsw ]2] jo sMswrY ky kutMb im Bwe dIsih mn myry qy

siB ApnY suAwie imlwsw ] ijqu idin an@ kw suAwa hoie n AwvY iqqu idin nyVY ko n Fukwsw

] mn myry Apnw hir syiv idnu rwqI jo quDu apkrY dUiK suKwsw ]3] iqs kw Brvwsw ika

kIjY mn myry jo AMqI Aasir riK n skwsw ] hir jpu mMqu gur apdysu lY jwphu iqn@ AMiq

CfwE
ijn@
hir
pR
I
iq
icqwsw
]
jn
nwnk
Anidnu
nwmu
jphu
hir
sM
q
hu
iehu
CU
t
x
kw
swcw

Brvwsw ]4]2] goNf mhlw 4 ] hir ismrq sdw hoie Andu suKu AMqir sWiq sIql mnu
Apnw ] jYsy skiq sU{ bhu jlqw gur sis dyKy lih jwie sB qpnw ]1] myry mn Anidnu
iDAwie nwmu hir jpnw ] jhw khw quJu rwKY sB Twe so AYsw pRBu syiv sdw qU Apnw ]1]
rhwa ] jw mih siB inDwn so hir jip mn myry gurmuiK Koij lhhu hir rqnw ] ijn hir
iDAwieAw iqn hir pwieAw myrw suAwmI iqn ky crx mlhu hir dsnw ]2] sbdu pCwix
rwm rsu pwvhu Aohu qmu sMqu BieAo bf bfnw ] iqsu jn kI vifAwe hir Awip vDwe Aohu

861

GtY n iksY kI Gtwe ieku iqlu iqlu iqlnw ]3] ijs qy suK pwvih mn myry so sdw iDAwie
inq kr jurnw ] jn nwnk ka hir dwnu ieku dIjY inq bsih irdY hrI moih crnw ]
4]3] goNf mhlw 4 ] ijqny swh pwiqswh amrwv iskdwr caDrI siB imiQAw JUTu Bwa
dUjw jwxu ] hir AibnwsI sdw iQ{ inhclu iqsu myry mn Bju prvwxu ]1] myry mn nwmu
hrI Bju sdw dIbwxu ] jo hir mhlu pwvY gur bcnI iqsu jyvfu Av{ nwhI iksY dw qwxu ]1]
rhwa ] ijqny DnvMq kulvMq imlKvMq dIsih mn myry siB ibnis jwih ija rMgu ksuMB
kcwxu ] hir siq inrMjnu sdw syiv mn myry ijqu hir drgh pwvih qU mwxu ]2] bRwhmxu
KI sUd vYs cwir vrn cwir AwsRm hih jo hir iDAwvY so prDwnu ] ija cMdn inkit vsY

ihrfu bpuVw iqa sqsMgiq imil piqq prvwxu ]3] Aohu sB qy cw sB qy sUcw jw kY ihrdY

visAw Bgvwnu ] jn nwnku iqs ky crn pKwlY jo hir jnu nIcu jwiq syvkwxu ]4]4]

goNf mhlw 4 ] hir AMqrjwmI sBqY vrqY jyhw hir krwE qyhw ko kreAY ] so AYsw hir syiv

sdw mn myry jo quDno sB dU riK leAY ]1] myry mn hir jip hir inq pVeAY ] hir ibnu

ko
mwir
jIvwil
n
swkY
qw
my
r
y
mn
kwiequ
kVe
A
Y
]1]
rhwa
]
hir
prpM
c
u
kIAw
sBu
krqY

ivic Awpy AwpxI joiq DreAY ] hir Eko bolY hir Eku bulwE guir pUrY hir Eku idKeAY
]2] hir AMqir nwly bwhir nwly khu iqsu pwshu mn ikAw coreAY ] inhkpt syvw kIjY
hir kyrI qW myry mn srb suK peAY ]3] ijs dY vis sBu ikCu so sB dU vfw so myry mn sdw
iDAeAY ] jn nwnk so hir nwil hY qyrY hir sdw iDAwie qU quDu lE CfeAY ]4]5]
goNf mhlw 4 ] hir drsn ka myrw mnu bhu qpqY ija qKwvMqu ibnu nIr ]1] myrY min pRymu
lgo hir qIr ] hmrI bydn hir pRBu jwnY myry mn AMqr kI pIr ]1] rhwa ] myry hir pRIqm

862

kI koe bwq sunwvY so Bwe so myrw bIr ]2] imlu imlu sKI gux khu myry pRB ky ly siqgur kI
miq DIr ]3] jn nwnk kI hir Aws pujwvhu hir drsin sWiq srIr ]4]6] Ckw 1]

rwgu goNf mhlw 5 capdy G{ 1


< siqgur pRswid ]
sBu krqw sBu Bugqw ]1] rhwa ] sunqo krqw pyKq krqw ] Asto krqw sto krqw ]
Aopiq krqw prla krqw ] ibAwpq krqw Ailpqo krqw ]1] bkqo krqw bUJq krqw ]
Awvqu krqw jwqu BI krqw ] inrgun krqw srgun krqw ] gur pRswid nwnk smstw
]2]1] goNf mhlw 5 ] PwikAo mIn kipk kI inAwe qU ariJ rihAo ksuMBwiely ] pg

Dwrih swsu lyKY lY qa aDrih hir gux gwiely ]1] mn smJu Coif Awvwiely ] Apny

rhn ka Ta{ n pwvih kwE pr kY jwiely ]1] rhwa ] ija mYglu ieMdI ris pRyirAo qU

lwig pirAo kutMbwiely ] ija pMKI iek hoie iPir ibCurY iQ{ sMgiq hir hir iDAwiely

]2] jYsy mInu rsn swid ibnisAo Aohu mUTO mUV loBwiely ] qU hoAw pMc vwis vYrI kY CUtih

p{
srnwiely
]3]
hohu
pwl
dIn
du
K
BM
j
n
siB
qu
m
@
r
y
jIA
jM
q
wiely
]
pwva
dwnu
sdw

drsu pyKw imlu nwnk dws dswiely ]4]2]

rwgu
goN
f
mhlw
5
capdy
G{
2
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

jIA pRwn kIE ijin swij ] mwtI mih joiq rKI invwij ] brqn ka sBu ikCu Bojn Bogwie ]
so pRBu qij mUVy kq jwie ]1] pwrbRhm kI lwga syv ] gur qy suJY inrMjn dyv ]1]
rhwa ] ijin kIE rMg Aink prkwr ] Aopiq prla inmK mJwr ] jw kI giq imiq khI
n jwie ] so pRBu mn myry sdw iDAwie ]2] Awie n jwvY inhclu DnI ] byAMq gunw qw ky kyqk

863

gnI ] lwl nwm jw kY Bry BMfwr ] sgl Gtw dyvY AwDwr ]3] siq purKu jw ko hY nwa ] imtih
koit AG inmK jsu gwa ] bwl sKwe Bgqn ko mIq ] pRwn ADwr nwnk ihq cIq ]4]1]3]
goNf mhlw 5 ] nwm sMig kIno ibahw{ ] nwmuo hI iesu mn kw ADw{ ] nwmo hI iciq kInI Aot
] nwmu jpq imtih pwp koit ]1] rwis dIe hir Eko nwmu ] mn kw iestu gur sMig iDAwnu
]1] rhwa ] nwmu hmwry jIA kI rwis ] nwmo sMgI jq kq jwq ] nwmo hI min lwgw mITw ]
jil Qil sB mih nwmo fITw ]2] nwmy drgh muK ajly ] nwmy sgly kul aDry ] nwim
hmwry kwrj sID ] nwm sMig iehu mnUAw gID ]3] nwmy hI hm inrBa BE ] nwmy Awvn
jwvn rhy ] guir pUrY myly guxqws ] khu nwnk suiK shij invwsu ]4]2]4] goNf mhlw 5 ]

inmwny ka jo dyqo mwnu ] sgl BUKy ka krqw dwnu ] grB Gor mih rwKnhw{ ] iqsu Twkur ka

sdw nmskw{ ]1] AYso pRBu mn mwih iDAwie ] Git AvGit jq kqih shwie ]1] rhwa ]

rMku rwa jw kY Ek smwin ] kIt hsiq sgl pUrwn ] bIAo pUiC n msliq DrY ] jo ikCu krY su

Awpih krY ]2] jw kw AMqu n jwnis koie ] Awpy Awip inrMjnu soie ] Awip Akw{ Awip

inrM
k
w{
]
Gt
Gt
Git
sB
Gt
AwDw{
]3]
nwm
rM
i
g
Bgq
BE
lwl
]
jsu
krqy
sM
q
sdw

inhwl ] nwm rMig jn rhy AGwie ] nwnk iqn jn lwgY pwie ]4]3]5] goNf mhlw 5 ]
jw kY sMig iehu mnu inrmlu ] jw kY sMig hir hir ismrnu ] jw kY sMig iklibK hoih nws ] jw kY
sMig irdY prgws ]1] sy sMqn hir ky myry mIq ] kyvl nwmu gweAY jw kY nIq ]1] rhwa ]
jw kY mMq hir hir min vsY ] jw kY apdyis Brmu Ba nsY ] jw kY kIriq inrml swr ]
jw kI rynu bWCY sMswr ]2] koit piqq jw kY sMig aDwr ] Eku inrMkw{ jw kY nwm ADwr ]
srb jIAW kw jwnY Bya ] pw inDwn inrMjn dya ]3] pwrbRhm jb BE pwl ] qb Byty

864

gur swD dieAwl ] idnu rYix nwnku nwmu iDAwE ] sUK shj Awnd hir nwE ]4]4]6] goNf
mhlw 5 ] gur kI mUriq mn mih iDAwnu ] gur kY sbid mM mnu mwn ] gur ky crn irdY lY
Dwra ] gu{ pwrbRhmu sdw nmskwra ]1] mq ko Brim BulY sMswir ] gur ibnu koie n aqris
pwir ]1] rhwa ] BUly ka guir mwrig pwieAw ] Avr iqAwig hir BgqI lwieAw ] jnm
mrn kI ws imtwe ] gur pUry kI byAMq vfwe ]2] gur pRswid rD kml ibgws ] AMDkwr
mih BieAw pRgws ] ijin kIAw so gur qy jwinAw ] gur ikrpw qy mugD mnu mwinAw ]3] gu{
krqw gu{ krxY jogu ] gu{ prmys{ hY BI hogu ] khu nwnk pRiB iehY jnwe ] ibnu gur mukiq n
pweAY Bwe ]4]5]7] goNf mhlw 5 ] gu} gu} gu{ kir mn mor ] gu} ibnw mY nwhI hor ]

gur kI tyk rhhu idnu rwiq ] jw kI koie n mytY dwiq ]1] gu{ prmys{ Eko jwxu ] jo iqsu BwvY

so prvwxu ]1] rhwa ] gur crxI jw kw mnu lwgY ] dUKu drdu BRmu qw kw BwgY ] gur kI sy vw

pwE mwnu ] gur pir sdw kurbwnu ]2] gur kw drsnu dyiK inhwl ] gur ky syvk kI pUrn

Gwl ] gur ky syvk ka duKu n ibAwpY ] gur kw syvku dh idis jwpY ]3] gur kI mihmw kQnu

n
jwie
]
pwrbR
h
mu
gu
{
rihAw
smwie
]
khu
nwnk
jw
ky
pU
r
y
Bwg
]
gu
r
crxI
qw
kw
mnu
lwg

]4]6]8] goNf mhlw 5 ] gu{ myrI pUjw gu{ goibMdu ] gu{ myrw pwrbRhmu gu{ BgvMqu ] gu{
myrw dya AlK ABya ] srb pUj crn gur sya ]1] gur ibnu Av{ nwhI mY Qwa ] Anidnu
jpa gu} gur nwa ]1] rhwa ] gu{ myrw igAwnu gu{ irdY iDAwnu ] gu{ gopwlu purKu
Bgvwnu ] gur kI srix rha kr joir ] gu} ibnw mY nwhI ho{ ]2] gu{ boihQu qwry Bv
pwir ] gur syvw jm qy Cutkwir ] AMDkwr mih gur mM ajwrw ] gur kY sMig sgl insqwrw
]3] gu{ pUrw pweAY vfBwgI ] gur kI syvw dUKu n lwgI ] gur kw sbdu n mytY koie ] gu{

865

nwnku nwnku hir soie ]4]7]9] goNf mhlw 5 ] rwm rwm sMig kir ibahwr ] rwm rwm
rwm pRwn ADwr ] rwm rwm rwm kIrqnu gwie ] rmq rwmu sB rihAo smwie ]1] sMq jnw
imil bolhu rwm ] sB qy inrml pUrn kwm ]1] rhwa ] rwm rwm Dnu sMic BMfwr ] rwm rwm
rwm kir Awhwr ] rwm rwm vIsir nhI jwie ] kir ikrpw guir dIAw bqwie ]2] rwm rwm
rwm sdw shwie ] rwm rwm rwm ilv lwie ] rwm rwm jip inrml BE ] jnm jnm ky iklibK
gE ]3] rmq rwm jnm mrxu invwrY ] acrq rwm BY pwir aqwrY ] sB qy c rwm prgws ]
inis bwsur jip nwnk dws ]4]8]10] goNf mhlw 5 ] an ka Ksim kInI Twkhwry ] dws
sMg qy mwir ibdwry ] goibMd Bgq kw mhlu n pwieAw ] rwm jnw imil mMglu gwieAw ]1]

sgl ssit ky pMc iskdwr ] rwm Bgq ky pwnIhwr ]1] rhwa ] jgq pws qy lyqy dwnu ]

goibMd Bgq ka krih slwmu ] lUit lyih swkq piq Kovih ] swD jnw pg mil mil Dovih

]2] pMc pUq jxy iek mwie ] aqBuj Kylu kir jgq ivAwie ] qIin guxw kY sMig ric rsy ]

ien ka Coif pir jn bsy ]3] kir ikrpw jn lIE Cfwie ] ijs ky sy iqin rKy htwie ]

khu
nwnk
Bgiq
pR
B
sw{
]
ibnu
BgqI
sB
hoie
Ku
A
w{
]4]9]11]
goN
f
mhlw
5
]
kil

klys imty hir nwie ] duK ibnsy suK kIno Twa ] jip jip AMmq nwmu AGwE ] sMq pRswid
sgl Pl pwE ]1] rwm jpq jn pwir pry ] jnm jnm ky pwp hry ]1] rhwa ] gur ky
crn irdY air Dwry ] Agin swgr qy aqry pwry ] jnm mrx sB imtI apwiD ] pRB isa lwgI
shij smwiD ]2] Qwn Qnqir Eko suAwmI ] sgl Gtw kw AMqrjwmI ] kir ikrpw jw ka
miq dyie ] AwT phr pRB kw nwa lyie ]3] jw kY AMqir vsY pRBu Awip ] qw kY ihrdY hoie
pRgwsu ] Bgiq Bwie hir kIrqnu krIAY ] jip pwrbRhmu nwnk insqrIAY ]4]10]12] goNf

866

mhlw 5 ] gur ky crn kml nmskwir ] kwmu koDu iesu qn qy mwir ] hoie rhIAY sgl kI rInw ]
Git Git rmeAw sB mih cInw ]1] ien ibiD rmhu gopwl guoibMdu ] qnu Dnu pRB kw pRB kI
ijMdu ]1] rhwa ] AwT phr hir ky gux gwa ] jIA pRwn ko iehY suAwa ] qij AiBmwnu jwnu pRBu
sMig ] swD pRswid hir isa mnu rMig ]2] ijin qUM kIAw iqs ka jwnu ] AwgY drgh pwvY mwnu
] mnu qnu inrml hoie inhwlu ] rsnw nwmu jpq gopwl ]3] kir ikrpw myry dIn dieAwlw ]
swDU kI mnu mMgY rvwlw ] hohu dieAwl dyhu pRB dwnu ] nwnku jip jIvY pRB nwmu ]4]11]13]
goNf mhlw 5 ] DUp dIp syvw gopwl ] Aink bwr bMdn krqwr ] pRB kI srix ghI sB
iqAwig ] gur supRsn BE vf Bwig ]1] AwT phr gweAY goibMdu ] qnu Dnu pRB kw pRB kI

ijMdu ]1] rhwa ] hir gux rmq BE Awnd ] pwrbRhm pUrn bKsMd ] kir ikrpw jn syvw

lwE ] jnm mrx duK myit imlwE ]2] krm Drm iehu qqu igAwnu ] swDsMig jpIAY hir

nwmu ] swgr qir boihQ pRB crx ] AMqrjwmI pRB kwrx krx ]3] rwiK lIE ApnI ikrpw

Dwir ] pMc dUq Bwgy ibkrwl ] jUAY jnmu n kbhU hwir ] nwnk kw AMgu kIAw krqwir

]4]12]14]
goN
f
mhlw
5
]
kir
ikrpw
su
K
And
kry
i
e
]
bwlk
rwiK
lIE
gu
r
dy
i
v
]
pR
B

ikrpwl dieAwl guoibMd ] jIA jMq sgly bKisMd ]1] qyrI srix pRB dIn dieAwl ]
pwrbRhm jip sdw inhwl ]1] rhwa ] pRB dieAwl dUsr koe nwhI ] Gt Gt AMqir
srb smwhI ] Apny dws kw hlqu plqu svwrY ] piqq pwvn pRB ibrdu qum@wrY ]2] AaKD
koit ismir goibMd ] qMqu mMqu BjIAY BgvMq ] rog sog imty pRB iDAwE ] mn bWCq pUrn Pl
pwE ]3] krn kwrn smrQ dieAwr ] srb inDwn mhw bIcwr ] nwnk bKis lIE pRiB
Awip ] sdw sdw Eko hir jwip ]4]13]15] goNf mhlw 5 ] hir hir nwmu jphu myry

867

mIq ] inrml hoie qum@wrw cIq ] mn qn kI sB imtY blwie ] dUKu AMDyrw sglw jwie ]1]
hir gux gwvq qrIAY sMsw{ ] vf BwgI pweAY purKu Apw{ ]1] rhwa ] jo jnu krY kIrqnu
gopwl ] iqs ka poih n skY jmkwlu ] jg mih AwieAw so prvwxu ] gurmuiK Apnw Ksmu
pCwxu ]2] hir gux gwvY sMq pRswid ] kwm koD imtih anmwd ] sdw hjUir jwxu BgvMq ]
pUry gur kw pUrn mMq ]3] hir Dnu Kwit kIE BMfwr ] imil siqgur siB kwj svwr ] hir ky
nwm rMg sMig jwgw ] hir crxI nwnk mnu lwgw ]4]14]16] goNf mhlw 5 ] Bv swgr
boihQ hir crx ] ismrq nwmu nwhI iPir mrx ] hir gux rmq nwhI jm pMQ ] mhw bIcwr
pMc dUqh mMQ ]1] qa srxwe pUrn nwQ ] jMq Apny ka dIjih hwQ ]1] rhwa ] ismiq

sws byd purwx ] pwrbRhm kw krih viKAwx ] jogI jqI bYsno rwmdws ] imiq nwhI bRhm

Aibnws ]2] krx plwh krih isv dyv ] iqlu nhI bUJih AlK AByv ] pRym Bgiq ijsu

Awpy dyie ] jg mih ivrly kye kyie ]3] moih inrgux guxu ikChU nwih ] srb inDwn

qyrI stI mwih ] nwnku dInu jwcY qyrI syv ] kir ikrpw dIjY gurdyv ]4]15]17]

goN
f
mhlw
5
]
sM
q
kw
lIAw
Driq
ibdwra
]
sM
q
kw
inM
d
ku
Akws
qy
twra
]
sM
q
ka
rwKa

Apny jIA nwil ] sMq aDwra qqiKx qwil ]1] soe sMqu ij BwvY rwm ] sMq goibMd kY EkY
kwm ]1] rhwa ] sMq kY pir dyie pRBu hwQ ] sMq kY sMig bsY idnu rwiq ] swis swis sMqh
pRiqpwil ] sMq kw doKI rwj qy twil ]2] sMq kI inMdw krhu n koie ] jo inMdY iqs kw pqnu
hoie ] ijs ka rwKY isrjnhw{ ] JK mwra sgl sMsw{ ]3] pRB Apny kw BieAw ibswsu
] jIa ipMfu sBu iqs kI rwis ] nwnk ka apjI prqIiq ] mnmuK hwr gurmuK sd jIiq
]4]16]18] goNf mhlw 5 ] nwmu inrMjnu nIir nrwiex ] rsnw ismrq pwp iblwiex

868

]1] rhwa ] nwrwiex sB mwih invws ] nwrwiex Git Git prgws ] nwrwiex khqy
nrik n jwih ] nwrwiex syiv sgl Pl pwih ]1] nwrwiex mn mwih ADwr ] nwrwiex
boihQ sMswr ] nwrwiex khq jmu Bwig plwiex ] nwrwiex dMq Bwny fwiex ]2]
nwrwiex sd sd bKisMd ] nwrwiex kIny sUK And ] nwrwiex pRgt kIno prqwp ] nwrwiex
sMq ko mwe bwp ]3] nwrwiex swDsMig nrwiex ] bwrM bwr nrwiex gwiex ] bsqu Agocr
gur imil lhI ] nwrwiex Aot nwnk dws ghI ]4]17]19] goNf mhlw 5 ] jw ka rwKY
rwKxhw{ ] iqs kw AMgu kry inrMkw{ ]1] rhwa ] mwq grB mih Agin n johY ] kwmu koDu
loBu mohu n pohY ] swDsMig jpY inrMkw{ ] inMdk kY muih lwgY Cw{ ]1] rwm kvcu dws kw

snwhu ] dUq dust iqsu pohq nwih ] jo jo grbu kry so jwie ] grIb dws kI pRBu srxwie

]2] jo jo srix pieAw hir rwie ] so dwsu riKAw ApxY kMiT lwie ] jy ko bhuqu kry Ahkw{

] Aohu iKn mih {lqw KwkU nwil ]3] hY BI swcw hovxhw{ ] sdw sdw jweI bilhwr

] Apxy dws rKy ikrpw Dwir ] nwnk ky pRB pRwx ADwr ]4]18]20] goNf mhlw 5 ]

Acrj
kQw
mhw
AnU
p
]
pR
w
qmw
pwrbR
h
m
kw
}pu
]
rhwa
]
nw
iehu
bU
F
w
nw
iehu
bwlw
]
nw

iesu dUKu nhI jm jwlw ] nw iehu ibnsY nw iehu jwie ] Awid jugwdI rihAw smwie ]1]
nw iesu asnu nhI iesu sIqu ] nw iesu dusmnu nw iesu mIqu ] nw iesu hrKu nhI iesu sogu ]
sBu ikCu ies kw iehu krnY jogu ]2] nw iesu bwpu nhI iesu mwieAw ] iehu AprMp{ hoqw
AwieAw ] pwp pun kw iesu lypu n lwgY ] Gt Gt AMqir sd hI jwgY ]3] qIin guxw iek
skiq apwieAw ] mhw mwieAw qw kI hY CwieAw ] ACl ACyd AByd dieAwl ] dIn dieAwl
sdw ikrpwl ] qw kI giq imiq kCU n pwie ] nwnk qw kY bil bil jwie ]4]19]21]

869

goNf mhlw 5 ] sMqn kY bilhwrY jwa ] sMqn kY sMig rwm gun gwa ] sMq pRswid iklivK
siB gE ] sMq srix vfBwgI pE ]1] rwmu jpq kCu ibGnu n ivAwpY ] gur pRswid Apunw
pRBu jwpY ]1] rhwa ] pwrbRhmu jb hoie dieAwl ] swDU jn kI krY rvwl ] kwmu koDu iesu
qn qy jwie ] rwm rqnu vsY min Awie ]2] sPlu jnmu qW kw prvwxu ] pwrbRhmu inkit
kir jwxu ] Bwie Bgiq pRB kIrqin lwgY ] jnm jnm kw soieAw jwgY ]3] crn kml
jn kw AwDw{ ] gux goivMd raN scu vwpw{ ] dws jnw kI mnsw pUir ] nwnk suKu pwvY
jn DUir ]4]20]22]6]28]

rwgu goNf AstpdIAw mhlw 5 G{ 2


< siqgur pRswid ]

kir nmskwr pUry gurdyv ] sPl mUriq sPl jw kI syv ] AMqrjwmI purKu ibDwqw ] AwT

phr nwm rMig rwqw ]1] gu{ goibMd gu} gopwl ] Apny dws ka rwKnhwr ]1] rhwa ]

pwiqswh swh amrwa pqIAwE ] dust AhkwrI mwir pcwE ] inMdk kY muiK kIno rogu ] jY jY kw{

krY sBu logu ]2] sMqn kY min mhw Andu ] sMq jpih gurdya BgvMqu ] sMgiq ky muK jl BE

]
sgl
Qwn
inM
d
k
ky
gE
]3]
swis
swis
jnu
sdw
slwhy
]
pwrbR
h
m
gu
r
by
p
rvwhy
]
sgl

BY imty jw kI srin ] inMdk mwir pwE siB Drin ]4] jn kI inMdw krY n koie ] jo krY so
duKIAw hoie ] AwT phr jnu Eku iDAwE ] jmUAw qw kY inkit n jwE ]5] jn inrvYr inMdk
AhkwrI ] jn Bl mwnih inMdk vykwrI ] gur kY isiK siqgu} iDAwieAw ] jn abry inMdk
nrik pwieAw ]6] suix swjn myry mIq ipAwry ] siq bcn vrqih hir duAwry ] jYsw kry su
qYsw pwE ] AiBmwnI kI jV srpr jwE ]7] nIDirAw siqgur Dr qyrI ] kir ikrpw rwKhu
jn kyrI ] khu nwnk iqsu gur bilhwrI ] jw kY ismrin pYj svwrI ]8]1]29]

870

rwgu goNf bwxI Bgqw kI ] kbIr jI G{ 1


< siqgur pRswid ]
sMqu imlY ikCu sunIAY khIAY ] imlY AsMqu msit kir rhIAY ]1] bwbw bolnw ikAw khIAY ]
jYsy rwm nwm riv rhIAY ]1] rhwa ] sMqn isa boly apkwrI ] mUrK isa boly JK mwrI ]2]
bolq bolq bFih ibkwrw ] ibnu boly ikAw krih bIcwrw ]3] khu kbIr CUCw Gtu bolY ]
BirAw hoie su kbhu n folY ]4]1] goNf ] n} mrY n{ kwim n AwvY ] psU mrY ds kwj svwrY
]1] Apny krm kI giq mY ikAw jwna ] mY ikAw jwna bwbw ry ]1] rhwa ] hwf jly jYsy
lkrI kw qUlw ] kys jly jYsy Gws kw pUlw ]2] khu kbIr qb hI n{ jwgY ] jm kw fMfu mUMf

mih lwgY ]3]2] goNf ] Awkwis ggnu pwqwil ggnu hY chu idis ggnu rhwiely ] Awnd

mUlu sdw purKoqmu Gtu ibnsY ggnu n jwiely ]1] moih bYrwgu BieAo ] iehu jIa Awie khw

gieAo ]1] rhwa ] pMc qqu imil kwieAw kIn@I qqu khw qy kInu ry ] krm bD qum jIa

khq hO krmih ikin jIa dInu ry ]2] hir mih qnu hY qn mih hir hY srb inrMqir soie ry ]

kih
kbIr
rwm
nwmu
n
Cofa
shjy
hoie
su
hoie
ry
]3]3]

rwgu goNf bwxI kbIr jIa kI G{ 2


< siqgur pRswid ]

Bu
j
w
bWiD
iBlw
kir
fwirAo
]
hsqI
k
o
ip
mU
M
f
mih
mwirAo
]
hsiq
Bwig
kY
cIsw
mwrY
]

ieAw mUriq kY ha bilhwrY ]1] Awih myry Twkur qumrw jo{ ] kwjI bikbo hsqI qo{ ]1]
rhwa ] ry mhwvq quJu fwra kwit ] iesih qurwvhu Gwlhu swit ] hsiq n qorY DrY iDAwnu
] vw kY irdY bsY Bgvwnu ]2] ikAw AprwDu sMq hY kIn@w ] bWiD pot kuMcr ka dIn@w ]
kuMc{ pot lY lY nmskwrY ] bUJI nhI kwjI AMiDAwrY ]3] qIin bwr pqIAw Bir lInw ]

871

mn kTo{ AjhU n pqInw ] kih kbIr hmrw goibMdu ] caQy pd mih jn kI ijMdu ]4]1]4]
goNf ] nw iehu mwnsu nw iehu dya ] nw iehu jqI khwvY sya ] nw iehu jogI nw AvDUqw ]
nw iesu mwie n kwhU pUqw ]1] ieAw mMdr mih kOn bswe ] qw kw AMqu n ko pwe ]1]
rhwa ] nw iehu igrhI nw AodwsI ] nw iehu rwj n BIK mMgwsI ] nw iesu ipMfu n rkqU rwqI ]
nw iehu bRhmnu nw iehu KwqI ]2] nw iehu qpw khwvY syKu ] nw iehu jIvY n mrqw dyKu ] iesu
mrqy ka jy ko rovY ] jo rovY soe piq KovY ]3] gur pRswid mY fgro pwieAw ] jIvn mrnu
do imtvwieAw ] khu kbIr iehu rwm kI AMsu ] js kwgd pr imtY n mMsu ]4]2]5]
goNf ] qUty qwgy inKutI pwin ] duAwr pir iJlkwvih kwn ] kUc ibcwry PUE Pwl ] ieAw

muMfIAw isir ciFbo kwl ]1] iehu muMfIAw sglo dbu Koe ] Awvq jwq nwk sr hoe ]1]

rhwa ] qurI nwir kI CofI bwqw ] rwm nwm vw kw mnu rwqw ] lirkI lirkn KYbo nwih ]

muMfIAw Anidnu Dwpy jwih ]2] iek duie mMdir iek duie bwt ] hm ka swQ{ an ka Kwt

] mUf plois kmr biD poQI ] hm ka cwbnu an ka rotI ]3] muMfIAw muMfIAw hUE Ek ] E

mu
M
f
IAw
bU
f
q
kI
ty
k
]
su
i
n
AM
D
lI
loe
by
p
Iir
]
ien@
mu
M
f
IAn
Bij
srin
kbIr
]4]3]6]

goNf ] Ksmu mrY qa nwir n rovY ] asu rKvwrw Aaro hovY ] rKvwry kw hoie ibnws ] AwgY
nrku ehw Bog iblws ]1] Ek suhwgin jgq ipAwrI ] sgly jIA jMq kI nwrI ]1]
rhwa ] sohwgin gil sohY hw{ ] sMq ka ibKu ibgsY sMsw{ ] kir sIgw{ bhY piKAwrI ]
sMq kI iTTkI iPrY ibcwrI ]2] sMq Bwig Aoh pwCY prY ] gur prswdI mwrhu frY ] swkq kI
Aoh ipMf prwieix ] hm ka sit prY iK fwieix ]3] hm iqs kw bhu jwinAw Bya ] jb
hUE pwl imly gurdya ] khu kbIr Ab bwhir prI ] sMswrY kY AMcil lrI ]4]4]7]

872

goNf ] gih soBw jw kY ry nwih ] Awvq phIAw KUDy jwih ] vw kY AMqir nhI sMqoKu ] ibnu
sohwgin lwgY doKu ]1] Dnu sohwgin mhw pvIq ] qpy qpIsr folY cIq ]1] rhwa ]
sohwgin ikrpn kI pUqI ] syvk qij jgq isa sUqI ] swDU kY TwFI drbwir ] srin qyrI
mo ka insqwir ]2] sohwgin hY Aiq suMdrI ] pg nyvr Cnk CnhrI ] ja lgu pRwn q
lgu sMgy ] nwih q clI byig aiT ngy ]3] sohwgin Bvn Y lIAw ] ds AT purwx qIrQ
rs kIAw ] bRhmw ibsnu mhysr byDy ] bfy BUpiq rwjy hY CyDy ]4] sohwgin arvwir n
pwir ] pWc nwrd kY sMig ibDvwir ] pWc nwrd ky imtvy PUty ] khu kbIr gur ikrpw CUty
]5]5]8] goNf ] jYsy mMdr mih blhr nw TwhrY ] nwm ibnw kYsy pwir aqrY ] kuMB

ibnw jlu nw tIkwvY ] swDU ibnu AYsy Abgqu jwvY ]1] jwra iqsY ju rwmu n cyqY ] qn mn

rmq rhY mih KyqY ]1] rhwa ] jYsy hlhr ibnw ijmI nhI boeAY ] sUq ibnw kYsy mxI proeAY

] GuMfI ibnu ikAw gMiT cVweAY ] swDU ibnu qYsy Abgqu jweAY ]2] jYsy mwq ipqw ibnu

bwlu n hoe ] ibMb ibnw kYsy kpry Doe ] Gor ibnw kYsy Asvwr ] swDU ibnu nwhI drvwr

]3]
jY
s
y
bwjy
ibnu
nhI
lIjY
Py
r
I
]
Ksim
du
h
wgin
qij
Aahy
r
I
]
khY
kbI{
EkY
kir
krnw

] gurmuiK hoie bhuir nhI mrnw ]4]6]9] goNf ] kUtnu soie ju mn ka kUtY ] mn kUtY qa
jm qy CUtY ] kuit kuit mnu ksvtI lwvY ] so kUtnu mukiq bhu pwvY ]1] kUtnu iksY khhu sMswr
] sgl boln ky mwih bIcwr ]1] rhwa ] nwcnu soie ju mn isa nwcY ] JUiT n pqIAY prcY
swcY ] iesu mn Awgy pUrY qwl ] iesu nwcn ky mn rKvwl ]2] bjwrI so ju bjwrih soDY ]
pWc plIqh ka prboDY ] na nwiek kI Bgiq pCwnY ] so bwjwrI hm gur mwny ]3] qsk{
soie ij qwiq n krY ] ieMdI kY jqin nwmu acrY ] khu kbIr hm AYsy lKn ] Dnu gurdyv Aiq

873

}p ibcKn ]4]7]10] goNf ] Dnu gupwl Dnu gurdyv ] Dnu Anwid BUKy kvlu thkyv ]
Dnu Aoie sMq ijn AYsI jwnI ] iqn ka imilbo swirMgpwnI ]1] Awid purK qy hoie Anwid
] jpIAY nwmu An kY swid ]1] rhwa ] jpIAY nwmu jpIAY Anu ] AMBY kY sMig nIkw vnu ]
AnY bwhir jo nr hovih ] qIin Bvn mih ApnI Kovih ]2] Cofih Anu krih pwKMf ] nw
sohwgin nw Aoih rMf ] jg mih bkqy dUDwDwrI ] gupqI Kwvih vitkw swrI ]3] AnY ibnw
n hoie sukwlu ] qijAY AMin n imlY gupwlu ] khu kbIr hm AYsy jwinAw ] Dnu Anwid
Twkur mnu mwinAw ]4]8]11]

rwgu goNf bwxI nwmdya jI kI G{ 1


< siqgur pRswid ]

AsumyD jgny ] qulw purK dwny ] pRwg iesnwny ]1] qa n pujih hir kIriq nwmw ] Apuny

rwmih Bju ry mn AwlsIAw ]1] rhwa ] gieAw ipMfu Brqw ] bnwris Ais bsqw ] muiK

byd cqur pVqw ]2] sgl Drm AiCqw ] gur igAwn ieMdI Vqw ] Ktu krm sihq rhqw

]3] isvw skiq sMbwdM ] mn Coif Coif sgl BydM ] ismir ismir goibMdM ] Bju nwmw qris

Bv
isM
D
M
]4]1]
goN
f
]
nwd
BR
m
y
jY
s
y
imrgwE
]
pR
w
n
qjy
vw
ko
iDAwnu
n
jwE
]1]
AY
s
y

rwmw AYsy hyra ] rwmu Coif icqu Anq n Pyra ]1] rhwa ] ija mInw hyrY psUAwrw ] sonw
gFqy ihrY sunwrw ]2] ija ibKe hyrY pr nwrI ] kafw fwrq ihrY juAwrI ]3] jh jh
dyKa qh qh rwmw ] hir ky crn inq iDAwvY nwmw ]4]2] goNf ] mo ka qwir ly rwmw qwir
ly ] mY Ajwnu jnu qirby n jwna bwp bITulw bwh dy ]1] rhwa ] nr qy sur hoie jwq
inmK mY siqgur buiD isKlwe ] nr qy apij surg ka jIiqAo so AvKD mY pwe ]1]
jhw jhw DUA nwrdu tyky nYku itkwvhu moih ] qyry nwm Aivlib bhuqu jn aDry nwmy kI inj

874

miq Eh ]2]3] goNf ] moih lwgqI qwlwbylI ] bCry ibnu gwie AkylI ]1] pwnIAw
ibnu mInu qlPY ] AYsy rwm nwmw ibnu bwpuro nwmw ]1] rhwa ] jYsy gwie kw bwCw CUtlw ]
Qn coKqw mwKnu GUtlw ]2] nwmdya nwrwienu pwieAw ] gu{ Bytq AlKu lKwieAw ]3]
jYsy ibKY hyq pr nwrI ] AYsy nwmy pRIiq murwrI ]4] jYsy qwpqy inrml Gwmw ] qYsy rwm
nwmw ibnu bwpuro nwmw ]5]4]

rwgu goNf bwxI nwmdya jIa kI G{ 2


< siqgur pRswid ]
hir hir krq imty siB Brmw ] hir ko nwmu lY qm Drmw ] hir hir krq jwiq kul hrI
] so hir AMDuly kI lwkrI ]1] hrE nmsqy hrE nmh ] hir hir krq nhI duKu jmh

]1] rhwa ] hir hrnwKs hry prwn ] AjYml kIAo bYkuMTih Qwn ] sUAw pVwvq ginkw

qrI ] so hir nYnhu kI pUqrI ]2] hir hir krq pUqnw qrI ] bwl GwqnI kptih BrI ]

ismrn dopd suq aDrI ] gqm sqI islw insqrI ]3] kysI kMs mQnu ijin kIAw ]

jIA dwnu kwlI ka dIAw ] pRxvY nwmw AYso hrI ] jwsu jpq BY Apdw trI ]4]1]5]

goN
f
]
BY
r
a
BU
q
sIqlw
DwvY
]
Kr
bwhnu
ahu
Cw{
afwvY
]1]
ha
qa
Eku
rme
A
w

lYha ] Awn dyv bdlwvin dYha ]1] rhwa ] isv isv krqy jo n{ iDAwvY ] brd
cFy fa} FmkwvY ]2] mhw mwe kI pUjw krY ] nr sY nwir hoie AaqrY ]3] qU
khIAq hI Awid BvwnI ] mukiq kI brIAw khw CpwnI ]4] gurmiq rwm nwm ghu mIqw ]
pRxvY nwmw iea khY gIqw ]5]2]6] iblwvlu goNf ] Awju nwmy bITlu dyiKAw mUrK ko
smJw ry ] rhwa ] pWfy qumrI gwieI loDy kw Kyqu KwqI QI ] lY kir Tygw tgrI qorI lWgq
lWgq jwqI QI ]1] pWfy qumrw mhwdya Daly bld ciVAw Awvqu dyiKAw Qw ] modI ky Gr

875

Kwxw pwkw vw kw lVkw mwirAw Qw ]2] pWfy qumrw rwmcMdu so BI Awvqu dyiKAw Qw ] rwvn
syqI srbr hoe Gr kI joie gvwe QI ]3] ihdU An@w qurkU kwxw ] duhW qy igAwnI isAwxw
] ihdU pUjY dyhurw muslmwxu msIiq ] nwmy soe syivAw jh dyhurw n msIiq ]4]3]7]

rwgu goNf bwxI rivdws jIa kI G{ 2


< siqgur pRswid ]
mukMd mukMd jphu sMswr ] ibnu mukMd qnu hoie Aahwr ] soe mukMdu mukiq kw dwqw ] soe
mukMdu hmrw ipq mwqw ]1] jIvq mukMdy mrq mukMdy ] qw ky syvk ka sdw Andy ]1]

rhwa ] mukMd mukMd hmwry pRwnM ] jip mukMd msqik nIswnM ] syv mukMd krY bYrwgI ] soe

mukMdu durbl Dnu lwDI ]2] Eku mukMdu krY apkw{ ] hmrw khw krY sMsw{ ] mytI jwiq

hUE drbwir ] quhI mukMd jog jug qwir ]3] apijAo igAwnu hUAw prgws ] kir ikrpw

lIny kIt dws ] khu rivdws Ab qsnw cUkI ] jip mukMd syvw qwhU kI ]4]1] goNf ]

jy
Aohu
ATsiT
qIrQ
n@
w
vY
]
jy
Aohu
du
A
wds
islw
pU
j
wvY
]
jy
Aohu
kU
p
qtw
dy
v
wvY
]
krY
inM
d

sB ibrQw jwvY ]1] swD kw inMdku kYsy qrY ] srpr jwnhu nrk hI prY ]1] rhwa ]
jy Aohu gRhn krY kulKyiq ] ArpY nwir sIgwr smyiq ] sglI isMmiq sRvnI sunY ]
krY inMd kvnY nhI gunY ]2] jy Aohu Aink pRswd krwvY ] BUim dwn soBw mMfip pwvY ]
Apnw ibgwir ibrWnw sWFY ] krY inMd bhu jonI hWFY ]3] inMdw khw krhu sMswrw ] inMdk
kw prgit pwhwrw ] inMdku soiD swiD bIcwirAw ] khu rivdws pwpI nrik isDwirAw ]
4]2]11]7]2]49] joV ]

876

rwmklI mhlw 1 G{ 1 capdy

koe pVqw shswikrqw koe pVY purwnw ] koe nwmu jpY jpmwlI lwgY iqsY iDAwnw ] Ab hI
kb hI ikCU n jwnw qyrw Eko nwmu pCwnw ]1] n jwxw hry myrI kvn gqy ] hm mUrK AigAwn
srin pRB qyrI kir ikrpw rwKhu myrI lwj pqy ]1] rhwa ] kbhU jIAVw iB cVqu hY
kbhU jwie pieAwly ] loBI jIAVw iQ{ n rhqu hY cwry kuMfw Bwly ]2] mrxu ilKwie mMfl
mih AwE jIvxu swjih mwe ] Eik cly hm dyKh suAwmI Bwih blqI Awe ]3] n iksI
kw mIqu n iksI kw Bwe nw iksY bwpu n mwe ] pRxviq nwnk jy qU dyvih AMqy hoie sKwe
]4]1] rwmklI mhlw 1 ] srb joiq qyrI psir rhI ] jh jh dyKw qh nrhrI ]1]
jIvn qlb invwir suAwmI ] AMD kUip mwieAw mnu gwifAw ika kir aqra pwir suAwmI
]1] rhwa ] jh BIqir Gt BIqir bisAw bwhir kwhy nwhI ] iqn kI swr kry inq swihbu
sdw icMq mn mwhI ]2] Awpy nyVY Awpy dUir ] Awpy srb rihAw BrpUir ] sqgu{ imlY

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

877

AMDyrw jwie ] jh dyKw qh rihAw smwie ]3] AMqir shsw bwhir mwieAw nYxI lwgis
bwxI ] pRxviq nwnku dwsin dwsw prqwpihgw pRwxI ]4]2] rwmklI mhlw 1 ] ijqu
dir vsih kvnu d{ khIAY drw BIqir d{ kvnu lhY ] ijsu dr kwrix iPrw adwsI so d{
koe Awie khY ]1] ikn ibiD swg{ qrIAY ] jIviqAw nh mrIAY ]1] rhwa ] duKu
drvwjw rohu rKvwlw Awsw AMdysw duie pt jVy ] mwieAw jlu Kwe pwxI G{ bwiDAw sq kY
Awsix purKu rhY ]2] ikMqy nwmw AMqu n jwixAw qum sir nwhI Av{ hry ] cw nhI khxw
mn mih rhxw Awpy jwxY Awip kry ]3] jb Awsw AMdysw qb hI ika kir Eku khY ] Awsw
BIqir rhY inrwsw qa nwnk Eku imlY ]4] ien ibiD swg{ qrIAY ] jIviqAw iea mrIAY

]1] rhwa dUjw ]3] rwmklI mhlw 1 ] suriq sbdu swKI myrI isM|I bwjY loku suxy ] pqu

JolI mMgx kY qwe BIiKAw nwmu pVy ]1] bwbw gorKu jwgY ] gorKu so ijin goie aTwlI krqy

bwr n lwgY ]1] rhwa ] pwxI pRwx pvix bMiD rwKy cMdu sUrju muiK dIE ] mrx jIvx ka

DrqI dInI Eqy gux ivsry ]2] isD swiDk A{ jogI jMgm pIr purs bhuqyry ] jy iqn imlw

q
kIriq
AwKw
qw
mnu
sy
v
kry
]3]
kwgdu
lU
x
u
rhY
iGR
q
sM
g
y
pwxI
kmlu
rhY
]
AY
s
y
Bgq

imlih jn nwnk iqn jmu ikAw krY ]4]4] rwmklI mhlw 1 ] suix mwiCMdw nwnku bolY
] vsgiq pMc kry nh folY ] AYsI jugiq jog ka pwly ] Awip qrY sgly kul qwry ]1] so
AaDUqu AYsI miq pwvY ] Aihinis suMin smwiD smwvY ]1] rhwa ] iBiKAw Bwie Bgiq BY clY
] hovY su qpiq sMqoiK AmulY ] iDAwn }ip hoie Awsxu pwvY ] sic nwim qwVI icqu lwvY ]2]
nwnku bolY AMmq bwxI ] suix mwiCMdw AaDU nIswxI ] Awsw mwih inrwsu vlwE ] inhca
nwnk krqy pwE ]3] pRxviq nwnku Agmu suxwE ] gur cyly kI sMiD imlwE ] dIiKAw dw}

878

Bojnu Kwie ] iCA drsn kI soJI pwie ]4]5] rwmklI mhlw 1 ] hm folq byVI pwp BrI
hY pvxu lgY mqu jwe ] snmuK isD Bytx ka AwE inhca dyih vifAwe ]1] gur qwir
qwrxhwirAw ] dyih Bgiq pUrn AivnwsI ha quJ ka bilhwirAw ]1] rhwa ] isD swiDk
jogI A{ jMgm Eku isDu ijnI iDAwieAw ] prsq pYr isJq qy suAwmI AK{ ijn ka AwieAw
]2] jp qp sMjm krm n jwnw nwmu jpI pRB qyrw ] gu{ prmys{ nwnk ByitAo swcY sbid
inbyrw ]3]6] rwmklI mhlw 1 ] surqI suriq rlweAY Equ ] qnu kir qulhw lGih jyqu
] AMqir Bwih iqsY qU rKu ] Aihinis dIvw blY AQku ]1] AYsw dIvw nIir qrwie ] ijqu dIvY
sB soJI pwie ]1] rhwa ] hCI imtI soJI hoie ] qw kw kIAw mwnY soie ] krxI qy kir ckhu

Fwil ] AYQY AoQY inbhI nwil ]2] Awpy ndir kry jw soie ] gurmuiK ivrlw bUJY koie ] iqqu

Git dIvw inhclu hoie ] pwxI mrY n buJwieAw jwie ] AYsw dIvw nIir qrwie ]3] folY vwa

n vfw hoie ] jwpY ija isMGwsix loie ] KI bRwhmxu sUdu ik vYsu ] inriq n pweAw gxI

shs ] AYsw dIvw bwly koie ] nwnk so pwrMgiq hoie ]4]7] rwmklI mhlw 1 ] quDno

invxu
mnxu
qy
r
w
nwa
]
swcu
By
t
bY
s
x
ka
Qwa
]
squ
sM
q
oKu
hovY
Ardwis
]
qw
su
i
x
sid

bhwly pwis ]1] nwnk ibrQw koie n hoie ] AYsI drgh swcw soie ]1] rhwa ] pRwpiq
poqw krmu pswa ] qU dyvih mMgq jn cwa ] BwfY Bwa pvY iqqu Awie ] Duir qY CofI kImiq
pwie ]2] ijin ikCu kIAw so ikCu krY ] ApnI kImiq Awpy DrY ] gurmuiK prgtu hoAw
hir rwie ] nw ko AwvY nw ko jwie ]3] loku iDkw{ khY mMgq jn mwgq mwnu n pwieAw ]
sh kIAw glw dr kIAw bwqw qY qw khxu khwieAw ]4]8] rwmklI mhlw 1 ] swgr
mih bUMd bUMd mih swg{ kvxu buJY ibiD jwxY ] aqBuj clq Awip kir cInY Awpy qqu pCwxY

879

]1] AYsw igAwnu bIcwrY koe ] iqs qy mukiq prm giq hoe ]1] rhwa ] idn mih rYix
rYix mih idnIA{ asn sIq ibiD soe ] qw kI giq imiq Av{ n jwxY gur ibnu smJ n
hoe ]2] purK mih nwir nwir mih purKw bUJhu bRhm igAwnI ] Duin mih iDAwnu iDAwn
mih jwinAw gurmuiK AkQ khwnI ]3] mn mih joiq joiq mih mnUAw pMc imly gur Bwe ]
nwnk iqn kY sd bilhwrI ijn Ek sbid ilv lwe ]4]9] rwmklI mhlw 1 ] jw
hir pRiB ikrpw DwrI ] qw hamY ivchu mwrI ] so syvik rwm ipAwrI ] jo gur sbdI
bIcwrI ]1] so hir jnu hir pRB BwvY ] Aihinis Bgiq kry idnu rwqI lwj Coif hir
ky gux gwvY ]1] rhwa ] Duin vwjy Anhd Gorw ] mnu mwinAw hir ris morw ] gur

pUrY scu smwieAw ] gu{ Awid purKu hir pwieAw ]2] siB nwd byd gurbwxI ] mnu rwqw

swirgpwxI ] qh qIrQ vrq qp swry ] gur imilAw hir insqwry ]3] jh Awpu gieAw

Ba Bwgw ] gur crxI syvku lwgw ] guir siqguir Brmu cukwieAw ] khu nwnk sbid

imlwieAw ]4]10] rwmklI mhlw 1 ] Cwdnu Bojnu mwgqu BwgY ] KuiDAw dust jlY

du
K
u
AwgY
]
gu
r
miq
nhI
lInI
du
r
miq
piq
Koe
]
gu
r
miq
Bgiq
pwvY
jnu
koe
]1]
jogI

jugiq shj Gir vwsY ] Ek sit Eko kir dyiKAw BIiKAw Bwie sbid qpqwsY ]1]
rhwa ] pMc bYl gfIAw dyh DwrI ] rwm klw inbhY piq swrI ] Dr qUtI gwfo isr Bwir
] lkrI ibKir jrI mMJ Bwir ]2] gur kw sbdu vIcwir jogI ] duKu suKu sm krxw sog
ibAogI ] Bugiq nwmu gur sbid bIcwrI ] AsiQ{ kMDu jpY inrMkwrI ]3] shj jgotw
bMDn qy CUtw ] kwmu koDu gur sbdI lUtw ] mn mih muMdw hir gur srxw ] nwnk rwm
Bgiq jn qrxw ]4]11]

880

< siqgur pRswid ] rwmklI mhlw 3 G{ 1 ]


sqjuig scu khY sBu koe ] Gir Gir
Bgiq gurmuiK hoe ] sqjuig Drmu pYr hY cwir ] gurmuiK bUJY ko bIcwir ]1] jug cwry nwim
vifAwe hoe ] ij nwim lwgY so mukiq hovY gur ibnu nwmu n pwvY koe ]1] rhwa ] yqY iek
kl kInI dUir ] pwKMfu vriqAw hir jwxin dUir ] gurmuiK bUJY soJI hoe ] AMqir nwmu vsY suKu
hoe ]2] duAwpuir dUjY duibDw hoie ] Brim Bulwny jwxih doie ] duAwpuir Drim duie pYr
rKwE ] gurmuiK hovY q nwmu VwE ]3] kljuig Drm klw iek rhwE ] iek pYir clY mwieAw
mohu vDwE ] mwieAw mohu Aiq gubw{ ] sqgu{ BytY nwim aDw{ ]4] sB jug mih swcw Eko

soe ] sB mih scu dUjw nhI koe ] swcI kIriq scu suKu hoe ] gurmuiK nwmu vKwxY koe ]5]

sB jug mih nwmu qmu hoe ] gurmuiK ivrlw bUJY koe ] hir nwmu iDAwE Bgqu jnu soe ]

nwnk juig juig nwim vifAwe hoe ]6]1]

rwmklI mhlw 4 G{ 1
< siqgur pRswid ]

jy
vf
Bwg
hovih
vfBwgI
qw
hir
hir
nwmu
iDAwvY
]
nwmu
jpq
nwmy
su
K
u
pwvY
hir
nwmy
nwim

smwvY ]1] gurmuiK Bgiq krhu sd pRwxI ] ihrdY pRgwsu hovY ilv lwgY gurmiq hir hir nwim
smwxI ]1] rhwa ] hIrw rqn jvyhr mwxk bhu swgr BrpU{ kIAw ] ijsu vf Bwgu hovY vf
msqik iqin gurmiq kiF kiF lIAw ]2] rqnu jvyh{ lwlu hir nwmw guir kwiF qlI
idKlwieAw ] BwghIx mnmuiK nhI lIAw qx AolY lwKu CpwieAw ]3] msqik Bwgu hovY
Duir iliKAw qw sqgu{ syvw lwE ] nwnk rqn jvyhr pwvY Dnu Dnu gurmiq hir pwE ]4]1]
rwmklI mhlw 4 ] rwm jnw imil BieAw Andw hir nIkI kQw sunwie ] durmiq mYlu ge

881

sB nIkil sqsMgiq imil buiD pwie ]1] rwm jn gurmiq rwmu bolwie ] jo jo suxY khY so
mukqw rwm jpq sohwie ]1] rhwa ] jy vf Bwg hovih muiK msqik hir rwm jnw Bytwie ]
drsnu sMq dyhu kir ikrpw sBu dwldu duKu lih jwie ]2] hir ky log rwm jn nIky BwghIx
n suKwie ] ija ija rwm khih jn cy nr inMdk fMsu lgwie ]3] iDRgu iDRgu nr inMdk
ijn jn nhI BwE hir ky sKw sKwie ] sy hir ky cor vymuK muK kwly ijn gur kI pYj n Bwie ]4]
dieAw dieAw kir rwKhu hir jIa hm dIn qyrI srxwie ] hm bwirk qum ipqw pRB myry jn
nwnk bKis imlwie ]5]2] rwmklI mhlw 4 ] hir ky sKw swD jn nIky iqn pir hwQu
vqwvY ] gurmuiK swD sye pRB BwE kir ikrpw Awip imlwvY ]1] rwm mo ka hir jn myil

min BwvY ] Aima Aima hir rsu hY mITw imil sMq jnw muiK pwvY ]1] rhwa ] hir ky log

rwm jn qm imil qm pdvI pwvY ] hm hovq cyrI dws dwsn kI myrw Twku{ KusI krwvY

]2] syvk jn syvih sy vfBwgI ird min qin pRIiq lgwvY ] ibnu pRIqI krih bhu bwqw kUV

boil kUVo Plu pwvY ]3] mo ka Dwir pw jgjIvn dwqy hir sMq pgI ly pwvY ] ha kwta

kwit
bwiF
is{
rwKa
ijqu
nwnk
sM
q
u
ciV
AwvY
]4]3]
rwmklI
mhlw
4
]
jy
vf
Bwg
hovih

vf myry jn imlidAw iFl n lweAY ] hir jn AMmq kuMt sr nIky vfBwgI iqqu nwvweAY
]1] rwm mo ka hir jn kwrY lweAY ] ha pwxI pKw pIsa sMq AwgY pg mil mil DUir muiK
lweAY ]1] rhwa ] hir jn vfy vfy vf cy jo sqgur myil imlweAY ] sqgur jyvfu Av{ n
koe imil sqgur purK iDAweAY ]2] sqgur srix pry iqn pwieAw myry Twkur lwj rKweAY ]
ieik ApxY suAwie Awie bhih gur AwgY ija bgul smwiD lgweAY ]3] bgulw kwg nIc
kI sMgiq jwie krMg ibKU muiK lweAY ] nwnk myil myil pRB sMgiq imil sMgiq hsu krweAY

882

]4]4] rwmklI mhlw 4 ] sqgur dieAw krhu hir mylhu myry pRIqm pRwx hir rwieAw ]
hm cyrI hoie lgh gur crxI ijin hir pRB mwrgu pMQu idKwieAw ]1] rwm mY hir hir nwmu
min BwieAw ] mY hir ibnu Av{ n koe bylI myrw ipqw mwqw hir sKwieAw ]1] rhwa ] myry
ieku iKnu pRwn n rhih ibnu pRIqm ibnu dyKy mrih myrI mwieAw ] Dnu Dnu vf Bwg gur srxI
AwE hir gur imil drsnu pwieAw ]2] mY Av{ n koe sUJY bUJY min hir jpu jpa jpwieAw
] nwmhIx iPrih sy nkty iqn Gis Gis nk vFwieAw ]3] mo ka jgjIvn jIvwil lY
suAwmI ird AMqir nwmu vswieAw ] nwnk gu} gu} hY pUrw imil siqgur nwmu iDAwieAw ]
4]5] rwmklI mhlw 4 ] sqgu{ dwqw vfw vf purKu hY ijqu imilAY hir ar Dwry ] jIA

dwnu guir pUrY dIAw hir AMmq nwmu smwry ]1] rwm guir hir hir nwmu kMiT Dwry ] gurmuiK

kQw suxI min Bwe Dnu Dnu vf Bwg hmwry ]1] rhwa ] koit koit qyqIs iDAwvih qw kw AMqu

n pwvih pwry ] ihrdY kwm kwmnI mwgih iriD mwgih hwQu pswry ]2] hir jsu jip jpu vfw

vfyrw gurmuiK rKa air Dwry ] jy vf Bwg hovih qw jpIAY hir Bajlu pwir aqwry ]3]

hir
jn
inkit
inkit
hir
jn
hY
hir
rwKY
kM
i
T
jn
Dwry
]
nwnk
ipqw
mwqw
hY
hir
pR
B
u
hm

bwirk hir pRiqpwry ]4]6]18]

rwgu
rwmklI
mhlw
5
G{
1
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

ikrpw krhu dIn ky dwqy myrw guxu Avgxu n bIcwrhu koe ] mwtI kw ikAw DopY suAwmI mwxs
kI giq EhI ]1] myry mn siqgu{ syiv suKu hoe ] jo ieChu soe Plu pwvhu iPir dUKu n ivAwpY
koe ]1] rhwa ] kwcy Bwfy swij invwjy AMqir joiq smwe ] jYsw ilKqu iliKAw Duir krqY
hm qYsI ikriq kmwe ]2] mnu qnu Qwip kIAw sBu Apnw Eho Awvx jwxw ] ijin dIAw so

883

iciq n AwvY moih AMDu lptwxw ]3] ijin kIAw soe pRBu jwxY hir kw mhlu Apwrw ] Bgiq
krI hir ky gux gwvw nwnk dwsu qumwrw ]4]1] rwmklI mhlw 5 ] pvhu crxw qil pir
Awvhu AYsI syv kmwvhu ] Awps qy pir sB jwxhu qa drgh suKu pwvhu ]1] sMqhu AYsI
kQhu khwxI ] sur piv nr dyv pivw iKnu bolhu gurmuiK bwxI ]1] rhwa ] prpMcu Coif
shj Gir bYshu JUTw khhu n koe ] siqgur imlhu nvY iniD pwvhu ien ibiD qqu ibloe ]2]
Brmu cukwvhu gurmuiK ilv lwvhu Awqmu cInhu Bwe ] inkit kir jwxhu sdw pRBu hwj{ iksu
isa krhu burwe ]3] siqguir imilAY mwrgu mukqw shjy imly suAwmI ] Dnu Dnu sy jn ijnI
kil mih hir pwieAw jn nwnk sd kurbwnI ]4]2] rwmklI mhlw 5 ] Awvq hrK n

jwvq dUKw nh ibAwpY mn rognI ] sdw Andu gu{ pUrw pwieAw qa aqrI sgl ibAognI

]1] ieh ibiD hY mnu jognI ] mohu sogu rogu logu n ibAwpY qh hir hir hir rs BognI ]1]

rhwa ] surg pivw imrq pivw pieAwl piv AlognI ] AwigAwkwrI sdw suKu BuMcY

jq kq pyKa hir gunI ]2] nh isv skqI jlu nhI pvnw qh Akw{ nhI mydnI ] siqgur

jog
kw
qhw
invwsw
jh
Aivgq
nwQu
Agm
DnI
]3]
qnu
mnu
hir
kw
Dnu
sBu
hir
kw

hir ky gux ha ikAw gnI ] khu nwnk hm qum guir Koe hY AMBY AMBu imlognI ]4]3]
rwmklI mhlw 5 ] Y gux rhq rhY inrwrI swiDk isD n jwnY ] rqn koTVI AMmq sMpUrn
siqgur kY KjwnY ]1] Acrju ikCu khxu n jwe ] bsqu Agocr Bwe ]1] rhwa ] molu
nwhI kCu krxY jogw ikAw ko khY suxwvY ] kQn khx ka soJI nwhI jo pyKY iqsu bix AwvY
]2] soe jwxY krxYhwrw kIqw ikAw bycwrw ] AwpxI giq imiq Awpy jwxY hir Awpy pUr
BMfwrw ]3] AYsw rsu AMmqu min cwiKAw qpiq rhy AwGwe ] khu nwnk myrI Awsw pUrI

884

siqgur kI srxwe ]4]4] rwmklI mhlw 5 ] AMgIkw{ kIAw pRiB ApnY bYrI sgly
swDy ] ijin bYrI hY iehu jgu lUitAw qy bYrI lY bwDy ]1] siqgu{ prmys{ myrw ] Aink
rwj Bog rs mwxI nwa jpI Brvwsw qyrw ]1] rhwa ] cIiq n Awvis dUjI bwqw isr
pir rKvwrw ] byprvwhu rhq hY suAwmI iek nwm kY AwDwrw ]2] pUrn hoie imilAo
suKdwe n n kwe bwqw ] qqu sw{ prm pdu pwieAw Coif n kqhU jwqw ]3] brin n
swka jYsw qU hY swcy AlK Apwrw ] Aqul AQwh Afol suAwmI nwnk Ksmu hmwrw ]4]5]
rwmklI mhlw 5 ] qU dwnw qU Aibclu qUhI qU jwiq myrI pwqI ] qU Afolu kdy folih nwhI qw
hm kYsI qwqI ]1] EkY EkY Ek qUhI ] EkY EkY qU rwieAw ] qa ikrpw qy suKu pwieAw ]1]

rhwa ] qU swg{ hm hs qumwry qum mih mwxk lwlw ] qum dyvhu iqlu sMk n mwnhu hm BuMch

sdw inhwlw ]2] hm bwirk qum ipqw hmwry qum muiK dyvhu KIrw ] hm Kylh siB lwf

lfwvh qum sd guxI ghIrw ]3] qum pUrn pUir rhy sMpUrn hm BI sMig AGwE ] imlq

imlq imlq imil rihAw nwnk khxu n jwE ]4]6] rwmklI mhlw 5 ] kr kir qwl

pKwvju
nY
n
hu
mwQY
vjih
rbwbw
]
krnhu
mDu
bwsu
r
I
bwjY
ijhvw
Du
i
n
Awgwjw
]
inriq
kry

kir mnUAw nwcY Awxy GUGr swjw ]1] rwm ko inriqkwrI ] pyKY pyKnhw{ dieAwlw jyqw
swju sIgwrI ]1] rhwa ] AwKwr mMflI Drix sbwe pir ggnu cMdoAw ] pvnu ivcolw
krq iekylw jl qy Aopiq hoAw ] pMc qqu kir puqrw kInw ikrq imlwvw hoAw ]2] cMdu
sUrju duie jry crwgw chu kuMt BIqir rwKy ] ds pwqa pMc sMgIqw EkY BIqir swQy ] iBn iBn
hoie Bwv idKwvih sBhu inrwrI BwKy ]3] Gir Gir inriq hovY idnu rwqI Git Git vwjY qUrw
] Eik ncwvih Eik Bvwvih ieik Awie jwie hoie DUrw ] khu nwnk so bhuir n nwcY ijsu gu{

885

BytY pUrw ]4]7] rwmklI mhlw 5 ] AoAMkwir Ek Duin EkY EkY rwgu AlwpY ] Ekw dysI Eku
idKwvY Eko rihAw ibAwpY ] Ekw suriq Ekw hI syvw Eko gur qy jwpY ]1] Blo Blo ry kIrqnIAw
] rwm rmw rwmw gun gwa ] Coif mwieAw ky DMD suAwa ]1] rhwa ] pMc bij kry sMqoKw
swq surw lY cwlY ] bwjw mwxu qwxu qij qwnw pwa n bIgw GwlY ] PyrI Py{ n hovY kb hI Eku
sbdu bMiD pwlY ]2] nwrdI nrhr jwix hdUry ] GUMGr KVku iqAwig ivsUry ] shj And
idKwvY BwvY ] Ehu inriqkwrI jnim n AwvY ]3] jy ko Apny Twkur BwvY ] koit miD Ehu kIrqnu
gwvY ] swDsMgiq kI jwva tyk ] khu nwnk iqsu kIrqnu Ek ]4]8] rwmklI mhlw 5 ]
koe bolY rwm rwm koe Kudwie ] koe syvY guseAw koe Alwih ]1] kwrx krx krIm ]

ikrpw Dwir rhIm ]1] rhwa ] koe nwvY qIriQ koe hj jwie ] koe krY pUjw koe is{

invwie ]2] koe pVY byd koe kqyb ] koe AoFY nIl koe supyd ]3] koe khY qurku koe khY

ihdU ] koe bwCY iBsqu koe surigMdU ]4] khu nwnk ijin hukmu pCwqw ] pRB swihb kw iqin

Bydu jwqw ]5]9] rwmklI mhlw 5 ] pvnY mih pvnu smwieAw ] joqI mih joiq ril

jwieAw
]
mwtI
mwtI
hoe
Ek
]
rovnhwry
kI
kvn
ty
k
]1]
kanu
mU
A
w
ry
kanu
mU
A
w
]

bRhm igAwnI imil krhu bIcwrw iehu qa clqu BieAw ]1] rhwa ] AglI ikCu Kbir n
pwe ] rovnhw{ iB iT isDwe ] Brm moh ky bWDy bMD ] supnu BieAw BKlwE AMD ]2] iehu
qa rcnu ricAw krqwir ] Awvq jwvq hukim Apwir ] nh ko mUAw n mrxY jogu ] nh ibnsY
AibnwsI hogu ]3] jo iehu jwxhu so iehu nwih ] jwnxhwry ka bil jwa ] khu nwnk guir
Brmu cukwieAw ] nw koe mrY n AwvY jwieAw ]4]10] rwmklI mhlw 5 ] jip goibMdu
gopwl lwlu ] rwm nwm ismir qU jIvih iPir n Kwe mhw kwlu ]1] rhwa ] koit jnm BRim

886

BRim BRim AwieAo ] bfY Bwig swDsMgu pwieAo ]1] ibnu gur pUry nwhI aDw{ ] bwbw nwnku
AwKY Ehu bIcw{ ]2]11]

rwgu rwmklI mhlw 5 G{ 2


< siqgur pRswid ]
cwir pukwrih nw qU mwnih ] Ktu BI Ekw bwq vKwnih ] ds AstI imil Eko kihAw ] qw BI
jogI Bydu n lihAw ]1] ikMkurI AnUp vwjY ] jogIAw mqvwro ry ]1] rhwa ] pRQmy visAw
sq kw KyVw ] qqIE mih ikCu BieAw duqyVw ] duqIAw ArDo AriD smwieAw ] Eku rihAw qw
Eku idKwieAw ]2] EkY sUiq proE mxIE ] gwTI iBin iBin iBin iBin qxIE ] iPrqI mwlw
bhu ibiD Bwie ] iKMicAw sUqu q Awe Qwie ]3] chu mih EkY mtu hY kIAw ] qh ibKVy Qwn

Aink iKVkIAw ] Kojq Kojq duAwry AwieAw ] qw nwnk jogI mhlu G{ pwieAw ]4] iea

ikMkurI AwnUp vwjY ] suix jogI kY min mITI lwgY ]1] rhwa dUjw ]1]12] rwmklI

mhlw 5 ] qwgw kir kY lwe iQglI ] la nwVI sUAw hY AsqI ] AMBY kw kir fMfw DirAw ]

ikAw qU jogI grbih pirAw ]1] jip nwQu idnu rYnwe ] qyrI iKMQw do idhwe ]1] rhwa ]

ghrI
ibBU
q
lwie
bY
T
w
qwVI
]
my
r
I
qy
r
I
mu
M
d

w
DwrI
]
mwgih
tU
k
w
q
p
iq
n
pwvY
]
nwQu
Coif

jwcih lwj n AwvY ]2] cl icq jogI Awsxu qyrw ] isM|I vwjY inq adwsyrw ] gur gorK kI
qY bUJ n pwe ] iPir iPir jogI AwvY jwe ]3] ijs no hoAw nwQu pwlw ] rhrwis hmwrI
gur gopwlw ] nwmY iKMQw nwmY bsq{ ] jn nwnk jogI hoAw AsiQ{ ]4] iea jipAw nwQu
idnu rYnwe ] huix pwieAw gu{ goswe ]1] rhwa dUjw ]2]13] rwmklI mhlw 5 ] krn
krwvn soe ] Awn n dIsY koe ] Twku{ myrw suGV sujwnw ] gurmuiK imilAw rMgu mwnw ]1]
AYso ry hir rsu mITw ] gurmuiK iknY ivrlY fITw ]1] rhwa ] inrml joiq AMmqu hir nwm

887

] pIvq Amr BE inhkwm ] qnu mnu sIqlu Agin invwrI ] And }p pRgty sMswrI ]2]
ikAw dyva jw sBu ikCu qyrw ] sd bilhwir jwa lK byrw ] qnu mnu jIa ipMfu dy swijAw ]
gur ikrpw qy nIcu invwijAw ]3] Koil ikvwrw mhil bulwieAw ] jYsw sw qYsw idKlwieAw
] khu nwnk sBu pVdw qUtw ] ha qyrw qU mY min vUTw ]4]3]14] rwmklI mhlw 5 ]
syvku lwieAo ApunI syv ] AMmqu nwmu dIAo muiK dyv ] sglI icMqw Awip invwrI ] iqsu gur
ka ha sd bilhwrI ]1] kwj hmwry pUry sqgur ] bwjy Anhd qUry sqgur ]1] rhwa ]
mihmw jw kI gihr gMBIr ] hoie inhwlu dyie ijsu DIr ] jw ky bMDn kwty rwie ] so n{ bhuir
n jonI pwie ]2] jw kY AMqir pRgitAo Awp ] qw ka nwhI dUK sMqwp ] lwlu rqnu iqsu pwlY

pirAw ] sgl kutMb Aohu jnu lY qirAw ]3] nw ikCu Brmu n duibDw dUjw ] Eko Eku inrMjn

pUjw ] jq kq dyKa Awip dieAwl ] khu nwnk pRB imly rswl ]4]4]15] rwmklI

mhlw 5 ] qn qy CutkI ApnI DwrI ] pRB kI AwigAw lgI ipAwrI ] jo ikCu krY su min

myrY mITw ] qw iehu Acrju nYnhu fITw ]1] Ab moih jwnI ry myrI ge blwie ] buiJ ge

q
s
n
invwrI
mmqw
gu
i
r
pU
r
Y
lIAo
smJwie
]1]
rhwa
]
kir
ikrpw
rwiKAo
gu
i
r
srnw
]

guir pkrwE hir ky crnw ] bIs ibsuE jw mn Thrwny ] gur pwrbRhm EkY hI jwny ]2] jo jo
kIno hm iqs ky dws ] pRB myry ko sgl invws ] nw ko dUqu nhI bYrwe ] gil imil cwly
EkY Bwe ]3] jw ka guir hir dIE sUKw ] qw ka bhuir n lwgih dUKw ] Awpy Awip srb
pRiqpwl ] nwnk rwqa rMig gopwl ]4]5]16] rwmklI mhlw 5 ] muK qy pVqw tIkw
sihq ] ihrdY rwmu nhI pUrn rhq ] apdysu kry kir lok VwvY ] Apnw kihAw Awip n
kmwvY ]1] pMifq bydu bIcwir pMifq ] mn kw koDu invwir pMifq ]1] rhwa ] AwgY

888

rwiKAo swl igrwmu ] mnu kIno dh ids ibsRwmu ] iqlku crwvY pwe pwie ] lok pcwrw AMDu
kmwie ]2] Ktu krmw A{ Awsxu DoqI ] BwgiT gih pVY inq poQI ] mwlw PyrY mMgY ibBUq ]
ieh ibiD koie n qirAo mIq ]3] so pMifqu gur sbdu kmwie ] Y gux kI Aosu aqrI mwie ] cqur
byd pUrn hir nwie ] nwnk iqs kI srxI pwie ]4]6]17] rwmklI mhlw 5 ] koit ibGn
nhI Awvih nyir ] Aink mwieAw hY qw kI cyir ] Aink pwp qw ky pwnIhwr ] jw ka mieAw Be
krqwr ]1] ijsih shwe hoie Bgvwn ] Aink jqn aAw kY srMjwm ]1] rhwa ] krqw
rwKY kIqw kanu ] kIrI jIqo sglw Bvnu ] byAMq mihmw qw kI kyqk brn ] bil bil jweAY
qw ky crn ]2] iqn hI kIAw jpu qpu iDAwnu ] Aink pRkwr kIAw iqin dwnu ] Bgqu soe kil

mih prvwnu ] jw ka Twkuir dIAw mwnu ]3] swDsMig imil BE pRgws ] shj sUK Aws invws

] pUrY siqguir dIAw ibsws ] nwnk hoE dwsin dws ]4]7]18] rwmklI mhlw 5 ] dosu

n dIjY kwhU log ] jo kmwvnu soe Bog ] Awpn krm Awpy hI bMD ] Awvnu jwvnu mwieAw DMD

]1] AYsI jwnI sMq jnI ] prgwsu BieAw pUry gur bcnI ]1] rhwa ] qnu Dnu klqu imiQAw

ibsQwr
]
hY
v
r
gY
v
r
cwlnhwr
]
rwj
rM
g
}p
siB
kU
r
]
nwm
ibnw
hoie
jwsI
DU
r
]2]
Brim

BUly bwid AhkwrI ] sMig nwhI ry sgl pswrI ] sog hrK mih dyh ibrDwnI ] swkq iev hI
krq ibhwnI ]3] hir kw nwmu AMmqu kil mwih ] Ehu inDwnw swDU pwih ] nwnk gu{
goivdu ijsu qUTw ] Git Git rmeAw iqn hI fITw ]4]8]19] rwmklI mhlw 5 ] pMc
sbd qh pUrn nwd ] Anhd bwjy Acrj ibsmwd ] kyl krih sMq hir log ] pwrbRhm
pUrn inrjog ]1] sUK shj Awnd Bvn ] swDsMig bYis gux gwvih qh rog sog nhI
jnm mrn ]1] rhwa ] hw ismrih kyvl nwmu ] ibrly pwvih Aohu ibsRwmu ] Bojnu Bwa

889

kIrqn AwDw{ ] inhcl Awsnu bysumw{ ]2] ifig n folY kqhU n DwvY ] gur pRswid ko iehu
mhlu pwvY ] BRm BY moh n mwieAw jwl ] sun smwiD pRBU ikrpwl ]3] qw kw AMqu n pwrwvw{
] Awpy gupqu Awpy pwsw{ ] jw kY AMqir hir hir suAwdu ] khnu n jwe nwnk ibsmwdu
]4]9]20] rwmklI mhlw 5 ] Bytq sMig pwrbRhmu iciq AwieAw ] sMgiq krq sMqoKu min
pwieAw ] sMqh crn mwQw myro paq ] Aink bwr sMqh fMfaq ]1] iehu mnu sMqn kY bilhwrI
] jw kI Aot ghI suKu pwieAw rwKy ikrpw DwrI ]1] rhwa ] sMqh crx Doie Doie pIvw ] sMqh
drsu pyiK pyiK jIvw ] sMqh kI myrY min Aws ] sMq hmwrI inrml rwis ]2] sMq hmwrw rwiKAw
pVdw ] sMq pRswid moih kbhU n kVdw ] sMqh sMgu dIAw ikrpwl ] sMq shwe BE dieAwl

]3] suriq miq buiD prgwsu ] gihr gMBIr Apwr guxqwsu ] jIA jMq sgly pRiqpwl ]

nwnk sMqh dyiK inhwl ]4]10]21] rwmklI mhlw 5 ] qyrY kwij n ghu rwju mwlu ] qyrY

kwij n ibKY jMjwlu ] iest mIq jwxu sB ClY ] hir hir nwmu sMig qyrY clY ]1] rwm nwm

gux gwie ly mIqw hir ismrq qyrI lwj rhY ] hir ismrq jmu kCu n khY ]1] rhwa ] ibnu

hir
sgl
inrwrQ
kwm
]
su
i
enw
{pw
mwtI
dwm
]
gu
r
kw
sbdu
jwip
mn
su
K
w
]
e
h
w
hw
qy
r
o

jl muKw ]2] kir kir Qwky vfy vfyry ] ikn hI n kIE kwj mwieAw pUry ] hir hir nwmu jpY
jnu koie ] qw kI Awsw pUrn hoie ]3] hir Bgqn ko nwmu ADw{ ] sMqI jIqw jnmu Apw{ ]
hir sMqu kry soe prvwxu ] nwnk dwsu qw kY kurbwxu ]4]11]22] rwmklI mhlw 5 ]
isMcih drbu dyih duKu log ] qyrY kwij n Avrw jog ] kir Ahkw{ hoie vrqih AMD ] jm kI
jyvVI qU AwgY bMD ]1] Cwif ivfwxI qwiq mUVy ] ehw bsnw rwiq mUVy ] mwieAw ky mwqy qY aiT
clnw ] rwic rihAo qU sMig supnw ]1] rhwa ] bwl ibvsQw bwirku AMD ] Bir jobin lwgw

890

durgMD ] qqIA ibvsQw isMcy mwie ] ibriD BieAw Coif cilAo pCuqwie ]2] icrMkwl
pwe dlB dyh ] nwm ibhUxI hoe Kyh ] psU pryq mugD qy burI ] iqsih n bUJY ijin Eh isrI
]3] suix krqwr goivMd gopwl ] dIn dieAwl sdw ikrpwl ] qumih Cfwvhu Cutkih bMD
] bKis imlwvhu nwnk jg AMD ]4]12]23] rwmklI mhlw 5 ] kir sMjogu bnwe kwiC ]
iqsu sMig rihAo ieAwnw rwic ] pRiqpwrY inq swir smwrY ] AMq kI bwr iT isDwrY ]1]
nwm ibnw sBu JUTu prwnI ] goivd Bjn ibnu Avr sMig rwqy qy siB mwieAw mUTu prwnI ]1]
rhwa ] qIrQ nwie n aqris mYlu ] krm Drm siB hamY PYlu ] lok pcwrY giq nhI hoie ]
nwm ibhUxy clsih roie ]2] ibnu hir nwm n tUtis ptl ] soDy sws ismiq sgl ] so

nwmu jpY ijsu Awip jpwE ] sgl Plw sy sUiK smwE ]3] rwKnhwry rwKhu Awip ] sgl

suKw pRB qumrY hwiQ ] ijqu lwvih iqqu lwgh suAwmI ] nwnk swihbu AMqrjwmI ]4]13]24]

rwmklI mhlw 5 ] jo ikCu krY soe suKu jwnw ] mnu AsmJu swDsMig pqIAwnw ] foln qy cUkw

ThrwieAw ] siq mwih ly siq smwieAw ]1] dUKu gieAw sBu rogu gieAw ] pRB kI AwigAw

mn
mih
mwnI
mhw
pu
r
K
kw
sM
g
u
BieAw
]1]
rhwa
]
sgl
piv
srb
inrmlw
]
jo
vrqwE

soe Blw ] jh rwKY soe mukiq Qwnu ] jo jpwE soe nwmu ]2] ATsiT qIrQ jh swD pg
Drih ] qh bYkuMTu jh nwmu acrih ] srb And jb drsnu pweAY ] rwm guxw inq inq
hir gweAY ]3] Awpy Git Git rihAw ibAwip ] dieAwl purK prgt prqwp ] kpt
Kulwny BRm nwTy dUry ] nwnk ka gur Byty pUry ]4]14]25] rwmklI mhlw 5 ] koit jwp
qwp ibsRwm ] iriD buiD isiD sur igAwn ] Aink }p rMg Bog rsY ] gurmuiK nwmu inmK irdY
vsY ]1] hir ky nwm kI vifAwe ] kImiq khxu n jwe ]1] rhwa ] sUrbIr DIrj

891

miq pUrw ] shj smwiD Duin gihr gMBIrw ] sdw mukqu qw ky pUry kwm ] jw kY irdY vsY hir nwm
]2] sgl sUK Awnd Arog ] smdrsI pUrn inrjog ] Awie n jwie folY kq nwhI ] jw kY
nwmu bsY mn mwhI ]3] dIn dieAwl guopwl goivMd ] gurmuiK jpIAY aqrY icMd ] nwnk ka
guir dIAw nwmu ] sMqn kI thl sMq kw kwmu ]4]15]26] rwmklI mhlw 5 ] bIj mM hir
kIrqnu gwa ] AwgY imlI inQwvy Qwa ] gur pUry kI crxI lwgu ] jnm jnm kw soieAw jwgu
]1] hir hir jwpu jplw ] gur ikrpw qy ihrdY vwsY Bajlu pwir prlw ]1] rhwa ] nwmu
inDwnu iDAwie mn Atl ] qw CUtih mwieAw ky ptl ] gur kw sbdu AMmq rsu pIa ] qw
qyrw hoie inrml jIa ]2] soDq soDq soiD bIcwrw ] ibnu hir Bgiq nhI Cutkwrw ] so hir

Bjnu swD kY sMig ] mnu qnu rwpY hir kY rMig ]3] Coif isAwxp bhu cqurwe ] mn ibnu hir

nwvY jwie n kwe ] dieAw DwrI goivd guoswe ] hir hir nwnk tyk itkwe ]4]16]27]

rwmklI mhlw 5 ] sMq kY sMig rwm rMg kyl ] AwgY jm isa hoie n myl ] AhbuiD kw BieAw

ibnws ] durmiq hoe sglI nws ]1] rwm nwm gux gwie pMifq ] krm kWf Ahkw{ n

kwjY
ku
s
l
sy
q
I
Gir
jwih
pM
i
fq
]1]
rhwa
]
hir
kw
jsu
iniD
lIAw
lwB
]
pU
r
n
BE
mnorQ

swB ] duKu nwTw suKu Gr mih AwieAw ] sMq pRswid kmlu ibgswieAw ]2] nwm rqnu ijin
pwieAw dwnu ] iqsu jn hoE sgl inDwn ] sMqoKu AwieAw min pUrw pwie ] iPir iPir mwgn
kwhy jwie ]3] hir kI kQw sunq pivq ] ijhvw bkq pwe giq miq ] so prvwxu ijsu irdY
vswe ] nwnk qy jn qm Bwe ]4]17]28] rwmklI mhlw 5 ] ghu kir pkrI n Awe
hwiQ ] pRIiq krI cwlI nhI swiQ ] khu nwnk ja iqAwig de ] qb Aoh crxI Awie pe
]1] suix sMqhu inrml bIcwr ] rwm nwm ibnu giq nhI kwe gu{ pUrw Bytq aDwr ]1]

892

rhwa ] jb as ka koe dyvY mwnu ] qb Awps pir rKY gumwnu ] jb as ka koe min
prhrY ] qb Aoh syvik syvw krY ]2] muiK byrwvY AMiq TgwvY ] iekqu Tar Aoh khI n smwvY ]
ain mohy bhuqy bRhmMf ] rwm jnI kInI KMf KMf ]3] jo mwgY so BUKw rhY ] iesu sMig rwcY su kCU
n lhY ] iesih iqAwig sqsMgiq krY ] vfBwgI nwnk Aohu qrY ]4]18]29] rwmklI
mhlw 5 ] Awqm rwmu srb mih pyKu ] pUrn pUir rihAw pRB Eku ] rqnu Amolu irdy mih jwnu ]
ApnI vsqu qU Awip pCwnu ]1] pI AMmqu sMqn prswid ] vfy Bwg hovih qa pweAY ibnu
ijhvw ikAw jwxY suAwdu ]1] rhwa ] AT ds byd suny kh forw ] koit pRgws n idsY AMDyrw
] psU prIiq Gws sMig rcY ] ijsu nhI buJwvY so ikqu ibiD buJY ]2] jwnxhw{ rihAw pRBu

jwin ] Aoiq poiq Bgqn sMgwin ] ibgis ibgis Apunw pRBu gwvih ] nwnk iqn jm nyiV n

Awvih ]3]19]30] rwmklI mhlw 5 ] dIno nwmu kIAo pivqu ] hir Dnu rwis inrws ieh

ibqu ] kwtI bMiD hir syvw lwE ] hir hir Bgiq rwm gux gwE ]1] bwjy Anhd bwjw ]

rsik rsik gux gwvih hir jn ApnY gurdyiv invwjw ]1] rhwa ] Awie binAo pUrblw

Bwgu
]
jnm
jnm
kw
soieAw
jwgu
]
ge
iglwin
swD
kY
sM
i
g
]
mnu
qnu
rwqo
hir
kY
rM
i
g
]2]

rwKy rwKnhwr dieAwl ] nw ikCu syvw nw ikCu Gwl ] kir ikrpw pRiB kInI dieAw ] bUfq
duK mih kwiF lieAw ]3] suix suix apijAo mn mih cwa ] AwT phr hir ky gux gwa ]
gwvq gwvq prm giq pwe ] gur pRswid nwnk ilv lwe ]4]20]31] rwmklI mhlw 5
] kafI bdlY iqAwgY rqnu ] Coif jwie qwhU kw jqnu ] so sMcY jo hoCI bwq ] mwieAw moihAw
tyFa jwq ]1] ABwgy qY lwj nwhI ] suK swgr pUrn prmys{ hir n cyiqAo mn mwhI ]1]
rhwa ] AMmqu karw ibiKAw mITI ] swkq kI ibiD nYnhu fITI ] kUiV kpit Ahkwir

893

rIJwnw ] nwmu sunq jnu ibCUA fswnw ]2] mwieAw kwrix sd hI JUrY ] min muiK kbih n
asqiq krY ] inrBa inrMkwr dwqw{ ] iqsu isa pRIiq n krY gvw{ ]3] sB swhw isir
swcw swhu ] vymuhqwju pUrw pwiqswhu ] moh mgn lpitAo BRm igrh ] nwnk qrIAY qyrI imhr
]4]21]32] rwmklI mhlw 5 ] rYix idnsu jpa hir nwa ] AwgY drgh pwva Qwa ] sdw
Andu n hovI sogu ] kbhU n ibAwpY hamY rogu ]1] Kojhu sMqhu hir bRhm igAwnI ] ibsmn
ibsm BE ibsmwdw prm giq pwvih hir ismir prwnI ]1] rhwa ] gin imin dyKhu sgl
bIcwir ] nwm ibnw ko skY n qwir ] sgl apwv n cwlih sMig ] Bvjlu qrIAY pRB kY rMig
]2] dyhI Doie n aqrY mYlu ] hamY ibAwpY duibDw PYlu ] hir hir AaKDu jo jnu Kwie ] qw kw

rogu sgl imit jwie ]3] kir ikrpw pwrbRhm dieAwl ] mn qy kbhu n ibs{ guopwl ] qyry

dws kI hovw DUir ] nwnk kI pRB srDw pUir ]4]22]33] rwmklI mhlw 5 ] qyrI srix pUry

gurdyv ] quDu ibnu dUjw nwhI koie ] qU smrQu pUrn pwrbRhmu ] so iDAwE pUrw ijsu krmu ]1]

qrx qwrx pRB qyro nwa ] Ekw srix ghI mn myrY quDu ibnu dUjw nwhI Twa ]1] rhwa ] jip

jip
jIvw
qy
r
w
nwa
]
AwgY
drgh
pwva
Twa
]
dU
K
u
AM
D
y
r
w
mn
qy
jwie
]
du
r
miq
ibnsY
rwcY

hir nwie ]2] crn kml isa lwgI pRIiq ] gur pUry kI inrml rIiq ] Ba Bwgw inrBa
min bsY ] AMmq nwmu rsnw inq jpY ]3] koit jnm ky kwty Pwhy ] pwieAw lwBu scw Dnu lwhy
] qoit n AwvY AKut BMfwr ] nwnk Bgq sohih hir duAwr ]4]23]34] rwmklI mhlw 5 ]
rqn jvyhr nwm ] squ sMqoKu igAwn ] sUK shj dieAw kw poqw ] hir Bgqw hvwlY hoqw
]1] myry rwm ko BMfw{ ] Kwq Kric kCu qoit n AwvY AMqu nhI hir pwrwvw{ ]1] rhwa ]
kIrqnu inrmolk hIrw ] Awnd guxI ghIrw ] Anhd bwxI pUMjI ] sMqn hiQ rwKI kUMjI

894

]2] sun smwiD guPw qh Awsnu ] kyvl bRhm pUrn qh bwsnu ] Bgq sMig pRBu gosit krq
] qh hrK n sog n jnm n mrq ]3] kir ikrpw ijsu Awip idvwieAw ] swDsMig iqin
hir Dnu pwieAw ] dieAwl purK nwnk Ardwis ] hir myrI vrqix hir myrI rwis
]4]24]35] rwmklI mhlw 5 ] mihmw n jwnih byd ] bRhmy nhI jwnih Byd ] Avqwr n
jwnih AMqu ] prmys{ pwrbRhm byAMqu ]1] ApnI giq Awip jwnY ] suix suix Avr vKwnY ]1]
rhwa ] sMkrw nhI jwnih Byv ] Kojq hwry dyv ] dyvIAw nhI jwnY mrm ] sB pir AlK
pwrbRhm ]2] ApnY rMig krqw kyl ] Awip ibCorY Awpy myl ] ieik Brmy ieik BgqI lwE ]
Apxw kIAw Awip jxwE ]3] sMqn kI suix swcI swKI ] so bolih jo pyKih AwKI ] nhI lypu

iqsu puMin n pwip ] nwnk kw pRBu Awpy Awip ]4]25]36] rwmklI mhlw 5 ] ikChU kwju

n kIAo jwin ] suriq miq nwhI ikCu igAwin ] jwp qwp sIl nhI Drm ] ikCU n jwna kYsw

krm ]1] Twkur pRIqm pRB myry ] quJ ibnu dUjw Av{ n koe BUlh cUkh pRB qyry ]1] rhwa ]

iriD n buiD n isiD pRgwsu ] ibKY ibAwiD ky gwv mih bwsu ] krxhwr myry pRB Ek ] nwm

qy
r
y
kI
mn
mih
ty
k
]2]
su
i
x
su
i
x
jIva
min
iehu
ibsR
w
mu
]
pwp
KM
f
n
pR
B
qy
r
o
nwmu
]
qU

Agnqu jIA kw dwqw ] ijsih jxwvih iqin qU jwqw ]3] jo apwieAo iqsu qyrI Aws ]
sgl ArwDih pRB guxqws ] nwnk dws qyrY kurbwxu ] byAMq swihbu myrw imhrvwxu
]4]26]37] rwmklI mhlw 5 ] rwKnhwr dieAwl ] koit Bv KMfy inmK iKAwl ]
sgl ArwDih jMq ] imlIAY pRB gur imil mMq ]1] jIAn ko dwqw myrw pRBu ] pUrn
prmysur suAwmI Git Git rwqw myrw pRBu ]1] rhwa ] qw kI ghI mn Aot ] bMDn qy hoe
Cot ] ihrdY jip prmwnd ] mn mwih BE And ]2] qwrx qrx hir srx ] jIvn

895

}p hir crx ] sMqn ky pRwx ADwr ] cy qy c Apwr ]3] su miq sw{ ijqu hir ismrIjY ]
kir ikrpw ijsu Awpy dIjY ] sUK shj Awnd hir nwa ] nwnk jipAw gur imil nwa
]4]27]38] rwmklI mhlw 5 ] sgl isAwnp Cwif ] kir syvw syvk swij ] Apnw
Awpu sgl imtwie ] mn icMdy sye Pl pwie ]1] hohu swvDwn Apuny gur isa ] Awsw mnsw
pUrn hovY pwvih sgl inDwn gur isa ]1] rhwa ] dUjw nhI jwnY koie ] sqgu{ inrMjnu
soie ] mwnuK kw kir }pu n jwnu ] imlI inmwny mwnu ]2] gur kI hir tyk itkwie ] Avr
Awsw sB lwih ] hir kw nwmu mwgu inDwnu ] qw drgh pwvih mwnu ]3] gur kw bcnu jip
mMqu ] Ehw Bgiq swr qqu ] siqgur BE dieAwl ] nwnk dws inhwl ]4]28]39]

rwmklI mhlw 5 ] hovY soe Bl mwnu ] Awpnw qij AiBmwnu ] idnu rYin sdw gun gwa ]

pUrn EhI suAwa ]1] Awnd kir sMq hir jip ] Cwif isAwnp bhu cqurwe gur kw jip

mMqu inrml ]1] rhwa ] Ek kI kir Aws BIqir ] inrml jip nwmu hir hir ] gur ky crn

nmskwir ] Bvjlu aqrih pwir ]2] dyvnhwr dwqwr ] AMqu n pwrwvwr ] jw kY Gir srb

inDwn
]
rwKnhwr
indwn
]3]
nwnk
pwieAw
Ehu
inDwn
]
hry
hir
inrml
nwm
]
jo
jpY

iqs kI giq hoie ] nwnk krim prwpiq hoie ]4]29]40] rwmklI mhlw 5 ] dulB dyh
svwir ] jwih n drgh hwir ] hliq pliq quDu hoie vifAwe ] AMq kI bylw lE Cfwe
]1] rwm ky gun gwa ] hlqu plqu hoih dovY suhyly Acrj purKu iDAwa ]1] rhwa ] Tq
bYTq hir jwpu ] ibnsY sgl sMqwpu ] bYrI siB hovih mIq ] inrmlu qyrw hovY cIq ]2] sB
qy qm iehu krmu ] sgl Drm mih sRyst Drmu ] hir ismrin qyrw hoie aDw{ ] jnm jnm
kw aqrY Bw{ ]3] pUrn qyrI hovY Aws ] jm kI ktIAY qyrI Pws ] gur kw apdysu sunIjY ] nwnk

896

suiK shij smIjY ]4]30]41] rwmklI mhlw 5 ] ijs kI iqs kI kir mwnu ] Awpn lwih
gumwnu ] ijs kw qU iqs kw sBu koie ] iqsih ArwiD sdw suKu hoie ]1] kwhy BRim BRmih ibgwny
] nwm ibnw ikCu kwim n AwvY myrw myrw kir bhuqu pCuqwny ]1] rhwa ] jo jo krY soe mwin
lyhu ] ibnu mwny ril hovih Kyh ] iqs kw Bwxw lwgY mITw ] gur pRswid ivrly min vUTw ]2]
vyprvwhu Agoc{ Awip ] AwT phr mn qw ka jwip ] ijsu iciq AwE ibnsih duKw ] hliq
pliq qyrw jl muKw ]3] kan kan aDry gun gwie ] gnxu n jwe kIm n pwie ] bUfq
loh swDsMig qrY ] nwnk ijsih prwpiq krY ]4]31]42] rwmklI mhlw 5 ] mn mwih
jwip BgvMqu ] guir pUrY iehu dIno mMqu ] imty sgl BY ws ] pUrn hoe Aws ]1] sPl syvw

gurdyvw ] kImiq ikCu khxu n jwe swcy scu AlK AByvw ]1] rhwa ] krn krwvn Awip ]

iqs ka sdw mn jwip ] iqs kI syvw kir nIq ] scu shju suKu pwvih mIq ]2] swihbu myrw

Aiq Bwrw ] iKn mih Qwip aQwpnhwrw ] iqsu ibnu Av{ n koe ] jn kw rwKw soe ]3] kir

ikrpw Ardwis suxIjY ] Apxy syvk ka drsnu dIjY ] nwnk jwpI jpu jwpu ] sB qy c jw kw

prqwpu
]4]32]43]
rwmklI
mhlw
5
]
ibrQw
Brvwsw
lok
]
Twku
r
pR
B
qy
r
I
ty
k
]
Avr

CUtI sB Aws ] AicMq Twkur Byty guxqws ]1] Eko nwmu iDAwie mn myry ] kwrju qyrw hovY
pUrw hir hir hir gux gwie mn myry ]1] rhwa ] qum hI kwrn krn ] crn kml hir srn
] min qin hir AohI iDAwieAw ] Awnd hir }p idKwieAw ]2] iqs hI kI Aot sdIv ]
jw ky kIny hY jIv ] ismrq hir krq inDwn ] rwKnhwr indwn ]3] srb kI ryx hovIjY ]
Awpu imtwie imlIjY ] Anidnu iDAweAY nwmu ] sPl nwnk iehu kwmu ]4]33]44]
rwmklI mhlw 5 ] kwrn krn krIm ] srb pRiqpwl rhIm ] Alh AlK Apwr ] Kuid

897

Kudwie vf bysumwr ]1] AouN nmo BgvMq guswe ] Kwlku riv rihAw srb Twe ]1] rhwa ]
jgnwQ jgjIvn mwDo ] Ba BMjn ird mwih ArwDo ] irKIkys gopwl guoivMd ] pUrn srb
mukMd ]2] imhrvwn malw qUhI Ek ] pIr pYkWbr syK ] idlw kw mwlku kry hwku ] kurwn
kqyb qy pwku ]3] nwrwiex nrhr dieAwl ] rmq rwm Gt Gt AwDwr ] bwsudyv bsq sB
Twie ] lIlw ikCu lKI n jwie ]4] imhr dieAw kir krnYhwr ] Bgiq bMdgI dyih
isrjxhwr ] khu nwnk guir KoE Brm ] Eko Alhu pwrbRhm ]5]34]45] rwmklI mhlw 5
] koit jnm ky ibnsy pwp ] hir hir jpq nwhI sMqwp ] gur ky crn kml min vsy ] mhw
ibkwr qn qy siB nsy ]1] gopwl ko jsu gwa pRwxI ] AkQ kQw swcI pRB pUrn joqI joiq

smwxI ]1] rhwa ] qsnw BUK sB nwsI ] sMq pRswid jipAw AibnwsI ] rYin idnsu pRB

syv kmwnI ] hir imlxY kI Eh nIswnI ]2] imty jMjwl hoE pRB dieAwl ] gur kw drsnu

dyiK inhwl ] prw pUrblw krmu bix AwieAw ] hir ky gux inq rsnw gwieAw ]3] hir ky

sMq sdw prvwxu ] sMq jnw msqik nIswxu ] dws kI ryxu pwE jy koie ] nwnk iqs kI

prm
giq
hoie
]4]35]46]
rwmklI
mhlw
5
]
drsn
ka
jwe
A
Y
ku
r
bwnu
]
crn
kml

ihrdY Dir iDAwnu ] DUir sMqn kI msqik lwie ] jnm jnm kI durmiq mlu jwie ]1] ijsu
Bytq imtY AiBmwnu ] pwrbRhmu sBu ndrI AwvY kir ikrpw pUrn Bgvwn ]1] rhwa ] gur kI
kIriq jpIAY hir nwa ] gur kI Bgiq sdw gux gwa ] gur kI suriq inkit kir jwnu ]
gur kw sbdu siq kir mwnu ]2] gur bcnI smsir suK dUK ] kdy n ibAwpY qsnw BUK ] min
sMqoKu sbid gur rwjy ] jip goibMdu pVdy siB kwjy ]3] gu{ prmys{ gu{ goivMdu ] gu{ dwqw
dieAwl bKisMdu ] gur crnI jw kw mnu lwgw ] nwnk dws iqsu pUrn Bwgw ]4]36]47]

898

rwmklI mhlw 5 ] iksu BrvwsY ibcrih Bvn ] mUV mugD qyrw sMgI kvn ] rwmu sMgI iqsu
giq nhI jwnih ] pMc btvwry sy mIq kir mwnih ]1] so G{ syiv ijqu aDrih mIq ] gux
goivMd rvIAih idnu rwqI swDsMig kir mn kI pRIiq ]1] rhwa ] jnmu ibhwno Ahkwir A{
vwid ] qpiq n AwvY ibiKAw swid ] Brmq Brmq mhw duKu pwieAw ] qrI n jwe duqr
mwieAw ]2] kwim n AwvY su kwr kmwvY ] Awip bIij Awpy hI KwvY ] rwKn ka dUsr nhI
koie ] qa insqrY ja ikrpw hoie ]3] piqq punIq pRB qyro nwmu ] Apny dws ka kIjY dwnu ]
kir ikrpw pRB giq kir myrI ] srix ghI nwnk pRB qyrI ]4]37]48] rwmklI mhlw 5 ]
ieh loky suKu pwieAw ] nhI Bytq Drm rwieAw ] hir drgh soBwvMq ] Puin griB nwhI bsMq

]1] jwnI sMq kI imwe ] kir ikrpw dIno hir nwmw pUrib sMjoig imlwe ]1] rhwa ]

gur kY crix icqu lwgw ] DMin DMin sMjogu sBwgw ] sMq kI DUir lwgI myrY mwQy ] iklivK duK

sgly myry lwQy ]2] swD kI scu thl kmwnI ] qb hoE mn suD prwnI ] jn kw sPl drsu

fITw ] nwmu pRBU kw Git Git vUTw ]3] imtwny siB kil klys ] ijs qy apjy iqsu mih

prvy
s
]
pR
g
ty
AwnU
p
gu
o
ivM
d
]
pR
B
pU
r
y
nwnk
bKisM
d
]4]38]49]
rwmklI
mhlw
5
]
g

ka cwry swrdUlu ] kafI kw lK hUAw mUlu ] bkrI ka hsqI pRiqpwly ] Apnw pRBu ndir
inhwly ]1] pw inDwn pRIqm pRB myry ] brin n swka bhu gun qyry ]1] rhwa ] dIsq
mwsu n Kwie iblwe ] mhw kswib CurI sit pwe ] krxhwr pRBu ihrdY vUTw ] PwQI mCulI kw
jwlw qUtw ]2] sUky kwst hry clUl ] cY Qil PUly kml AnUp ] Agin invwrI siqgur
dyv ] syvku ApnI lwieAo syv ]3] AikrqGxw kw kry aDw{ ] pRBu myrw hY sdw dieAw{ ]
sMq jnw kw sdw shwe ] crn kml nwnk srxwe ]4]39]50] rwmklI mhlw 5 ]

899

pMc isMG rwKy pRiB mwir ] ds ibiGAwVI le invwir ] qIin Awvrq kI cUkI Gyr ] swDsMig
cUky BY Pyr ]1] ismir ismir jIvw goivMd ] kir ikrpw rwiKAo dwsu Apnw sdw sdw swcw
bKisMd ]1] rhwa ] dwiJ gE qx pwp sumyr ] jip jip nwmu pUjy pRB pYr ] And }p pRgitAo
sB Qwin ] pRym Bgiq jorI suK mwin ]2] swg{ qirAo bwCr Koj ] Kydu n pwieAo nh Puin roj
] isMDu smwieAo Gtuky mwih ] krxhwr ka ikCu Acrju nwih ]3] ja CUta qa jwie
pieAwl ] ja kwiFAo qa ndir inhwl ] pwp pun hmrY vis nwih ] rsik rsik nwnk
gux gwih ]4]40]51] rwmklI mhlw 5 ] nw qnu qyrw nw mnu qoih ] mwieAw moih ibAwipAw
Doih ] kudm krY gwfr ija Cyl ] AicMqu jwlu kwlu ck pyl ]1] hir crn kml srnwie

mnw ] rwm nwmu jip sMig shwe gurmuiK pwvih swcu Dnw ]1] rhwa ] ny kwj n hovq pUry

] kwim koiD mid sd hI JUry ] krY ibkwr jIAry kY qwe ] gwPl sMig n qsUAw jwe ]2]

Drq Doh Aink Cl jwnY ] kafI kafI ka Kwku isir CwnY ] ijin dIAw iqsY n cyqY mUil ]

imiQAw loBu n aqrY sUlu ]3] pwrbRhm jb BE dieAwl ] iehu mnu hoAw swD rvwl ] hsq

kml
liV
lIno
lwie
]
nwnk
swcY
swic
smwie
]4]41]52]
rwmklI
mhlw
5
]
rwjw

rwm kI srxwie ] inrBa BE goibMd gun gwvq swDsMig duKu jwie ]1] rhwa ] jw kY rwmu
bsY mn mwhI ] so jnu duq{ pyKq nwhI ] sgly kwj svwry Apny ] hir hir nwmu rsn inq
jpny ]1] ijs kY msqik hwQu gu{ DrY ] so dwsu Adysw kwhy krY ] jnm mrx kI cUkI kwix ]
pUrY gur pir kurbwx ]2] gu{ prmys{ Byit inhwl ] so drsnu pwE ijsu hoie dieAwlu ]
pwrbRhmu ijsu ikrpw krY ] swDsMig so Bvjlu qrY ]3] AMmqu pIvhu swD ipAwry ] muK jl
swcY drbwry ] And krhu qij sgl ibkwr ] nwnk hir jip aqrhu pwir ]4]42]53]

900

rwmklI mhlw 5 ] eMIDn qy bYsMq{ BwgY ] mwtI ka jlu dh ids iqAwgY ] pir crn qlY
Awkwsu ] Gt mih isMDu kIAo prgwsu ]1] AYsw sMmRQu hir jIa Awip ] inmK n ibsrY jIA
Bgqn kY AwT phr mn qw ka jwip ]1] rhwa ] pRQmy mwKnu pwCY dUDu ] mYlU kIno swbunu
sUDu ] BY qy inrBa frqw iPrY ] hoNdI ka AxhoNdI ihrY ]2] dyhI gupq ibdyhI dIsY ] sgly
swij krq jgdIsY ] Tgxhwr AxTgdw TwgY ] ibnu vKr iPir iPir aiT lwgY ]3] sMq
sBw imil krhu biKAwx ] isMmiq swsq byd purwx ] bRhm bIcw{ bIcwry koie ] nwnk
qw kI prm giq hoie ]4]43]54] rwmklI mhlw 5 ] jo iqsu BwvY so QIAw ] sdw sdw
hir kI srxwe pRB ibnu nwhI Awn bIAw ]1] rhwa ] puqu kl liKmI dIsY ien mih

ikCU n sMig lIAw ] ibKY TgarI Kwie Bulwnw mwieAw mMd{ iqAwig gieAw ]1] inMdw

kir kir bhuqu ivgUqw grB join mih ikriq pieAw ] purb kmwxy Cofih nwhI jmdUiq

gRwisAo mhw BieAw ]2] bolY JUTu kmwvY Avrw qsn n bUJY bhuqu hieAw ] AswD rogu

apijAw sMq dUKin dyh ibnwsI mhw KieAw ]3] ijnih invwjy iqn hI swjy Awpy kIny sMq

jieAw
]
nwnk
dws
kM
i
T
lwie
rwKy
kir
ikrpw
pwrbR
h
m
mieAw
]4]44]55]
rwmklI

mhlw 5 ] AYsw pUrw gurdya shwe ] jw kw ismrnu ibrQw n jwe ]1] rhwa ] drsnu pyKq
hoie inhwlu ] jw kI DUir kwtY jm jwlu ] crn kml bsy myry mn ky ] kwrj svwry sgly qn ky
]1] jw kY msqik rwKY hwQu ] pRBu myro AnwQ ko nwQu ] piqq aDwrxu pw inDwnu ] sdw
sdw jweAY kurbwnu ]2] inrml mMqu dyie ijsu dwnu ] qjih ibkwr ibnsY AiBmwnu ] Eku
iDAweAY swD kY sMig ] pwp ibnwsy nwm kY rMig ]3] gur prmysur sgl invws ] Git Git
riv rihAw guxqws ] drsu dyih Dwra pRB Aws ] inq nwnku icqvY scu Ardwis ]4]45]56]

901

rwgu rwmklI mhlw 5 G{ 2 dupdy


< siqgur pRswid ]
gwvhu rwm ky gux gIq ] nwmu jpq prm suKu pweAY Awvw gaxu imtY myry mIq ]1] rhwa ]
gux gwvq hovq prgwsu ] crn kml mih hoie invwsu ]1] sMqsMgiq mih hoie aDw{ ]
nwnk Bvjlu aqris pwir ]2]1]57] rwmklI mhlw 5 ] gu{ pUrw myrw gu{ pUrw ] rwm
nwmu jip sdw suhyly sgl ibnwsy rog kUrw ]1] rhwa ] Eku ArwDhu swcw soie ] jw kI
srin sdw suKu hoie ]1] nId suhylI nwm kI lwgI BUK ] hir ismrq ibnsy sB dUK ]2]
shij And krhu myry Bwe ] guir pUrY sB icMq imtwe ]3] AwT phr pRB kw jpu jwip ]

nwnk rwKw hoAw Awip ]4]2]58]

rwgu rwmklI mhlw 5 pVqwl G{ 3


< siqgur pRswid ]

nrnrh nmskwrM ] jln Qln bsuD ggn Ek EkMkwrM ]1] rhwa ] hrn Drn pun punh

krn ] nh igrh inrMhwrM ]1] gMBIr DIr nwm hIr c mUc ApwrM ] krn kyl gux Amol nwnk

bilhwrM
]2]1]59]
rwmklI
mhlw
5
]
}p
rM
g
su
g
M
D
Bog
iqAwig
cly
mwieAw
Cly

kink kwimnI ]1] rhwa ] BMfwr drb Arb Krb pyiK lIlw mnu sDwrY ] nh sMig gwmnI
]1] suq kl BRwq mIq ariJ pirAo Brim moihAo ieh ibrK CwmnI ] crn kml srn
nwnk suKu sMq BwvnI ]2]2]60]

< siqgur pRswid ]

rwgu rwmklI mhlw 9 iqpdy ] ry mn Aot lyhu hir nwmw ] jw kY ismrin durmiq nwsY pwvih pdu
inrbwnw ]1] rhwa ] bfBwgI iqh jn ka jwnhu jo hir ky gun gwvY ] jnm jnm ky pwp

902

Koie kY Puin bYkuMiT isDwvY ]1] Ajwml ka AMq kwl mih nwrwien suiD Awe ] jW giq ka
jogIsur bwCq so giq iCn mih pwe ]2] nwihn gunu nwihn kCu ibidAw Drmu kanu gij
kInw ] nwnk ibrdu rwm kw dyKhu ABY dwnu iqh dInw ]3]1] rwmklI mhlw 9 ] swDo kan
jugiq Ab kIjY ] jw qy durmiq sgl ibnwsY rwm Bgiq mnu BIjY ]1] rhwa ] mnu mwieAw mih
ariJ rihAo hY bUJY nh kCu igAwnw ] kanu nwmu jgu jw kY ismrY pwvY pdu inrbwnw ]1]
BE dieAwl pwl sMq jn qb ieh bwq bqwe ] srb Drm mwno iqh kIE ijh pRB
kIriq gwe ]2] rwm nwmu n{ inis bwsur mih inmK Ek air DwrY ] jm ko wsu imtY nwnk
iqh Apuno jnmu svwrY ]3]2] rwmklI mhlw 9 ] pRwnI nwrwien suiD lyih ] iCnu iCnu

AaD GtY inis bwsur bQw jwqu hY dyh ]1] rhwa ] qrnwpo ibiKAn isa KoieAo bwlpnu

AigAwnw ] ibriD BieAo AjhU nhI smJY kan kumiq arJwnw ]1] mwns jnmu dIAo ijh

Twkuir so qY ika ibsrwieAo ] mukqu hoq nr jw kY ismrY inmK n qw ka gwieAo ]2] mwieAw

ko mdu khw krqu hY sMig n kwhU jwe ] nwnku khqu cyiq icMqwmin hoie hY AMiq shwe ]

3]3]81]

rwmklI mhlw 1 AstpdIAw


< siqgur pRswid ]

soe
cM
d
u
cVih
sy
qwry
soe
idnIA{
qpq
rhY
]
sw
DrqI
so
paxu
Ju
l
wry
ju
g
jIA
Ky
l
y
Qwv
kY
s
y

]1] jIvn qlb invwir ] hovY prvwxw krih iD|wxw kil lKx vIcwir ]1] rhwa ] ikqY
dyis n AwieAw suxIAY qIrQ pwis n bYTw ] dwqw dwnu kry qh nwhI mhl aswir n bYTw
]2] jy ko squ kry so CIjY qp Gir qpu n hoe ] jy ko nwa lE bdnwvI kil ky lKx Ee
]3] ijsu iskdwrI iqsih KuAwrI cwkr kyhy frxw ] jw iskdwrY pvY jMjIrI qw cwkr hQhu

903

mrxw ]4] AwKu guxw kil AweAY ] iqhu jug kyrw rihAw qpwvsu jy gux dyih q pweAY ]1]
rhwa ] kil klvwlI srw inbyVI kwjI snw hoAw ] bwxI bRhmw bydu AQrbxu krxI kIriq
lihAw ]5] piq ivxu pUjw sq ivxu sMjmu jq ivxu kwhy jny ] nwvhu Dovhu iqlku cVwvhu suc
ivxu soc n hoe ]6] kil prvwxu kqyb kurwxu ] poQI pMifq rhy purwx ] nwnk nwa BieAw
rhmwxu ] kir krqw qU Eko jwxu ]7] nwnk nwmu imlY vifAwe EdU apir krmu nhI ] jy Gir
hodY mMgix jweAY iPir Aolwmw imlY qhI ]8]1] rwmklI mhlw 1 ] jgu prboDih mVI
bDwvih ] Awsxu iqAwig kwhy scu pwvih ] mmqw mohu kwmix ihqkwrI ] nw AaDUqI nw
sMswrI ]1] jogI bYis rhhu duibDw duKu BwgY ] Gir Gir mwgq lwj n lwgY ]1] rhwa ]

gwvih gIq n cInih Awpu ] ika lwgI invrY prqwpu ] gur kY sbid rcY mn Bwie ] iBiKAw

shj vIcwrI Kwie ]2] Bsm cVwie krih pwKMfu ] mwieAw moih shih jm fMfu ] PUtY Kwp{

BIK n Bwie ] bMDin bwiDAw AwvY jwie ]3] ibMdu n rwKih jqI khwvih ] mwe mwgq Y

loBwvih ] inrdieAw nhI joiq ajwlw ] bUfq bUfy srb jMjwlw ]4] ByK krih iKMQw bhu

QtU
A
w
]
JU
T
o
Ky
l
u
Ky
l
Y
bhu
ntU
A
w
]
AM
q
ir
Agin
icM
q
w
bhu
jwry
]
ivxu
krmw
kY
s
y
aqris
pwry

]5] muMdw Ptk bnwe kwin ] mukiq nhI ibidAw ibigAwin ] ijhvw ieMdI swid luoBwnw ]
psU BE nhI imtY nIswnw ]6] qibiD logw qibiD jogw ] sbdu vIcwrY cUkis sogw ] jlu
swcu su sbdu hoie ] jogI jugiq vIcwry soie ]7] quJ pih na iniD qU krxY jogu ] Qwip aQwpy
kry su hogu ] jqu squ sMjmu scu sucIqu ] nwnk jogI qBvx mIqu ]8]2] rwmklI mhlw 1 ]
Ktu mtu dyhI mnu bYrwgI ] suriq sbdu Duin AMqir jwgI ] vwjY Anhdu myrw mnu lIxw ]
gur bcnI sic nwim pqIxw ]1] pRwxI rwm Bgiq suKu pweAY ] gurmuiK hir hir mITw lwgY

904

hir hir nwim smweAY ]1] rhwa ] mwieAw mohu ibvrij smwE ] siqgu{ BytY myil imlwE ]
nwmu rqnu inrmolku hIrw ] iqqu rwqw myrw mnu DIrw ]2] hamY mmqw rogu n lwgY ] rwm
Bgiq jm kw Ba BwgY ] jmu jMdw{ n lwgY moih ] inrml nwmu irdY hir soih ]3] sbdu bIcwir
BE inrMkwrI ] gurmiq jwgy durmiq prhwrI ] Anidnu jwig rhy ilv lwe ] jIvn mukiq
giq AMqir pwe ]4] Ailpq guPw mih rhih inrwry ] qskr pMc sbid sMGwry ] pr Gr
jwie n mnu folwE ] shj inrMqir rha smwE ]5] gurmuiK jwig rhy AaDUqw ] sd bYrwgI
qqu proqw ] jgu sUqw mir AwvY jwie ] ibnu gur sbd n soJI pwie ]6] Anhd sbdu vjY idnu
rwqI ] Aivgq kI giq gurmuiK jwqI ] qa jwnI jw sbid pCwnI ] Eko riv rihAw inrbwnI

]7] sun smwiD shij mnu rwqw ] qij ha loBw Eko jwqw ] gur cyly Apnw mnu mwinAw ]

nwnk dUjw myit smwinAw ]8]3] rwmklI mhlw 1 ] swhw gxih n krih bIcw{ ] swhy

pir EkMkw{ ] ijsu gu{ imlY soe ibiD jwxY ] gurmiq hoie q hukmu pCwxY ]1] JUTu n boil

pwfy scu khIAY ] hamY jwie sbid G{ lhIAY ]1] rhwa ] gix gix joqku kWfI kInI ] pVY

su
x
wvY
qqu
n
cInI
]
sBsY
pir
gu
r
sbdu
bIcw{
]
hor
kQnI
bda
n
sglI
Cw{
]2]

nwvih Dovih pUjih sYlw ] ibnu hir rwqy mYlo mYlw ] grbu invwir imlY pRBu swriQ ] mukiq
pRwn jip hir ikrqwriQ ]3] vwcY vwdu n bydu bIcwrY ] Awip fubY ika ipqrw qwrY ] Git
Git bRhmu cInY jnu koie ] siqgu{ imlY q soJI hoie ]4] gxq gxIAY shsw duKu jIAY ] gur kI
srix pvY suKu QIAY ] kir AprwD srix hm AwieAw ] gur hir Byty purib kmwieAw ]5]
gur srix n AweAY bRhmu n pweAY ] Brim BulweAY jnim mir AweAY ] jm dir bwDa
mrY ibkw{ ] nw irdY nwmu n sbdu Acw{ ]6] ieik pwDy pMifq imsr khwvih ] duibDw rwqy

905

mhlu n pwvih ] ijsu gur prswdI nwmu ADw{ ] koit mDy ko jnu Awpw{ ]7] Eku burw Blw
scu EkY ] bUJu igAwnI sqgur kI tykY ] gurmuiK ivrlI Eko jwixAw ] Awvxu jwxw myit
smwixAw ]8] ijn kY ihrdY EkMkw{ ] srb guxI swcw bIcw{ ] gur kY BwxY krm kmwvY ]
nwnk swcy swic smwvY ]9]4] rwmklI mhlw 1 ] hTu ingRhu kir kwieAw CIjY ] vrqu
qpnu kir mnu nhI BIjY ] rwm nwm sir Av{ n pUjY ]1] gu{ syiv mnw hir jn sMgu kIjY ]
jmu jMdw{ joih nhI swkY srpin fis n skY hir kw rsu pIjY ]1] rhwa ] vwdu pVY rwgI jgu
BIjY ] Y gux ibiKAw jnim mrIjY ] rwm nwm ibnu dUKu shIjY ]2] cwVis pvnu isMGwsnu BIjY
] inalI krm Ktu krm krIjY ] rwm nwm ibnu ibrQw swsu lIjY ]3] AMqir pMc Agin ika

DIrju DIjY ] AMqir co{ ika swdu lhIjY ] gurmuiK hoie kwieAw gV lIjY ]4] AMqir mYlu

qIrQ BrmIjY ] mnu nhI sUcw ikAw soc krIjY ] ikrqu pieAw dosu kw ka dIjY ]5] Anu n

Kwih dyhI duKu dIjY ] ibnu gur igAwn qpiq nhI QIjY ] mnmuiK jnmY jnim mrIjY ]6]

siqgur pUiC sMgiq jn kIjY ] mnu hir rwcY nhI jnim mrIjY ] rwm nwm ibnu ikAw krmu kIjY

]7]
N
d
r
dU
M
d
r
pwis
DrIjY
]
Du
r
kI
sy
v
w
rwmu
rvIjY
]
nwnk
nwmu
imlY
ikrpw
pR
B
kIjY

]8]5] rwmklI mhlw 1 ] AMqir aqBuju Av{ n koe ] jo khIAY so pRB qy hoe ] jugh
jugMqir swihbu scu soe ] aqpiq prla Av{ n koe ]1] AYsw myrw Twku{ gihr gMBI{ ]
ijin jipAw iqn hI suKu pwieAw hir kY nwim n lgY jm qI{ ]1] rhwa ] nwmu rqnu hIrw
inrmolu ] swcw swihbu Am{ Aqolu ] ijhvw sUcI swcw bolu ] Gir dir swcw nwhI rolu
]2] ieik bn mih bYsih fUgir AsQwnu ] nwmu ibswir pcih AiBmwnu ] nwm ibnw ikAw
igAwn iDAwnu ] gurmuiK pwvih drgih mwnu ]3] hTu Ahkw{ krY nhI pwvY ] pwT pVY ly

906

lok suxwvY ] qIriQ Brmis ibAwiD n jwvY ] nwm ibnw kYsy suKu pwvY ]4] jqn krY ibMdu ikvY
n rhwe ] mnUAw folY nrky pwe ] jm puir bwDo lhY sjwe ] ibnu nwvY jIa jil bil jwe
]5] isD swiDk kyqy muin dyvw ] hiT ingRih n qpqwvih Byvw ] sbdu vIcwir ghih gur
syvw ] min qin inrml AiBmwn AByvw ]6] krim imlY pwvY scu nwa ] qum srxwgiq
rha suBwa ] qum qy apijAo BgqI Bwa ] jpu jwpa gurmuiK hir nwa ]7] hamY grbu jwie
mn BInY ] JUiT n pwvis pwKMif kInY ] ibnu gur sbd nhI G{ bw{ ] nwnk gurmuiK qqu
bIcw{ ]8]6] rwmklI mhlw 1 ] ija AwieAw iqa jwvih bary ija jnmy iqa mrxu
BieAw ] ija rs Bog kIE qyqw duKu lwgY nwmu ivswir Bvjil pieAw ]1] qnu Dnu dyKq

grib gieAw ] kink kwmnI isa hyqu vDwieih kI nwmu ivswrih Brim gieAw ]1] rhwa ]

jqu squ sMjmu sIlu n rwiKAw pRyq ipMjr mih kwstu BieAw ] punu dwnu iesnwnu n sMjmu

swDsMgiq ibnu bwid jieAw ]2] lwlic lwgY nwmu ibswirAo Awvq jwvq jnmu gieAw ]

jw jmu Dwie kys gih mwrY suriq nhI muiK kwl gieAw ]3] Aihinis inMdw qwiq prwe

ihrdY
nwmu
n
srb
dieAw
]
ibnu
gu
r
sbd
n
giq
piq
pwvih
rwm
nwm
ibnu
nrik
gieAw

]4] iKn mih vys krih ntUAw ija moh pwp mih glqu gieAw ] ieq aq mwieAw dyiK
pswrI moh mwieAw kY mgnu BieAw ]5] krih ibkwr ivQwr Gnyry suriq sbd ibnu Brim
pieAw ] hamY rogu mhw duKu lwgw gurmiq lyvhu rogu gieAw ]6] suK sMpiq ka Awvq dyKY
swkq min AiBmwnu BieAw ] ijs kw iehu qnu Dnu so iPir lyvY AMqir shsw dUKu pieAw ]7]
AMiq kwil ikCu swiQ n cwlY jo dIsY sBu iqsih mieAw ] Awid purKu AprMp{ so pRBu hir
nwmu irdY lY pwir pieAw ]8] mUE ka rovih iksih suxwvih BY swgr Asrwil pieAw ] dyiK

907

kutMbu mwieAw gh mMd{ swkqu jMjwil prwil pieAw ]9] jw AwE qw iqnih pTwE cwly
iqnY bulwie lieAw ] jo ikCu krxw so kir rihAw bKsxhwrY bKis lieAw ]10] ijin Ehu
cwiKAw rwm rswiexu iqn kI sMgiq Koju BieAw ] iriD isiD buiD igAwnu gu} qy pwieAw mukiq
pdwrQu srix pieAw ]11] duKu suKu gurmuiK sm kir jwxw hrK sog qy ibrkqu BieAw ] Awpu
mwir gurmuiK hir pwE nwnk shij smwie lieAw ]12]7] rwmklI dKxI mhlw 1 ] jqu
squ sMjmu swcu VwieAw swc sbid ris lIxw ]1] myrw gu{ dieAwlu sdw rMig lIxw ]
Aihinis rhY Ek ilv lwgI swcy dyiK pqIxw ]1] rhwa ] rhY ggn puir sit smYsir
Anhq sbid rMgIxw ]2] squ bMiD kupIn Birpuir lIxw ijhvw rMig rsIxw ]3] imlY gur

swcy ijin rcu rwcy ikrqu vIcwir pqIxw ]4] Ek mih srb srb mih Ekw Eh siqguir dyiK

idKwe ]5] ijin kIE KMf mMfl bRhmMfw so pRBu lKnu n jwe ]6] dIpk qy dIpku prgwisAw

qBvx joiq idKwe ]7] scY qKiq sc mhlI bYTy inrBa qwVI lwe ]8] moih gieAw

bYrwgI jogI Git Git ikMgurI vwe ]9] nwnk srix pRBU kI CUty siqgur scu sKwe ]10]8]

rwmklI
mhlw
1
]
AahiT
hsq
mVI
G{
CwieAw
Drix
ggn
kl
DwrI
]1]
gu
r
mu
i
K
ky
q
I

sbid aDwrI sMqhu ]1] rhwa ] mmqw mwir hamY soKY qBvix joiq qumwrI ]2] mnsw mwir
mnY mih rwKY siqgur sbid vIcwrI ]3] isM|I suriq Anwhid vwjY Git Git joiq qumwrI ]4]
prpMc byxu qhI mnu rwiKAw bRhm Agin prjwrI ]5] pMc qqu imil Aihinis dIpku inrml
joiq ApwrI ]6] riv sis laky iehu qnu ikMgurI vwjY sbdu inrwrI ]7] isv ngrI mih
Awsxu AaDU AlKu AgMmu ApwrI ]8] kwieAw ngrI iehu mnu rwjw pMc vsih vIcwrI ]9]
sbid rvY Awsix Gir rwjw Adlu kry guxkwrI ]10] kwlu ibkwlu khy kih bpury jIvq mUAw

908

mnu mwrI ]11] bRhmw ibsnu mhys iek mUriq Awpy krqw kwrI ]12] kwieAw soiD qrY
Bv swg{ Awqm qqu vIcwrI ]13] gur syvw qy sdw suKu pwieAw AMqir sbdu rivAw guxkwrI
]14] Awpy myil lE guxdwqw hamY qsnw mwrI ]15] Y gux myty caQY vrqY Ehw Bgiq
inrwrI ]16] gurmuiK jog sbid Awqmu cInY ihrdY Eku murwrI ]17] mnUAw AsiQ{ sbdy
rwqw Ehw krxI swrI ]18] bydu bwdu n pwKMfu AaDU gurmuiK sbid bIcwrI ]19] gurmuiK
jogu kmwvY AaDU jqu squ sbid vIcwrI ]20] sbid mrY mnu mwry AaDU jog jugiq vIcwrI
]21] mwieAw mohu Bvjlu hY AvDU sbid qrY kul qwrI ]22] sbid sUr jug cwry AaDU bwxI
Bgiq vIcwrI ]23] Ehu mnu mwieAw moihAw AaDU inksY sbid vIcwrI ]24] Awpy bKsy

myil imlwE nwnk srix qumwrI ]25]9]

rwmklI mhlw 3 AstpdIAw


< siqgur pRswid ]

srmY dIAw muMdw knI pwie jogI iKMQw kir qU dieAw ] Awvxu jwxu ibBUiq lwie jogI qw qIin

Bvx ijix lieAw ]1] AYsI ikMgurI vjwie jogI ] ijqu ikMgurI Anhdu vwjY hir isa rhY

ilv
lwie
]1]
rhwa
]
squ
sM
q
oKu
pqu
kir
JolI
jogI
AM
m

q
nwmu
Bu
g
iq
pwe
]
iDAwn
kw

kir fMfw jogI isM|I suriq vjwe ]2] mnu V kir Awsix bYsu jogI qw qyrI klpxw jwe
] kwieAw ngrI mih mMgix cVih jogI qw nwmu plY pwe ]3] iequ ikMgurI iDAwnu n lwgY
jogI nw scu plY pwie ] iequ ikMgurI sWiq n AwvY jogI AiBmwnu n ivchu jwie ]4] Ba
Bwa duie pq lwie jogI iehu srI{ kir fMfI ] gurmuiK hovih qw qMqI vwjY ien ibiD qsnw
KMfI ]5] hukmu buJY so jogI khIAY Eks isa icqu lwE ] shsw qUtY inrmlu hovY jog
jugiq iev pwE ]6] ndrI Awvdw sBu ikCu ibnsY hir syqI icqu lwie ] siqgur nwil

909

qyrI BwvnI lwgY qw ieh soJI pwie ]7] Ehu jogu n hovY jogI ij kutMbu Coif prBvxu krih ]
gh srIr mih hir hir nwmu gur prswdI Apxw hir pRBu lhih ]8] iehu jgqu imtI kw
puqlw jogI iesu mih rogu vfw qsnw mwieAw ] Anyk jqn ByK kry jogI rogu n jwie gvwieAw
]9] hir kw nwmu AaKDu hY jogI ijs no mMin vswE ] gurmuiK hovY soe bUJY jog jugiq so pwE
]10] jogY kw mwrgu ibKmu hY jogI ijs no ndir kry so pwE ] AMqir bwhir Eko vyKY ivchu Brmu
cukwE ]11] ivxu vjwe ikMgurI vwjY jogI sw ikMgurI vjwie ] khY nwnku mukiq hovih jogI
swcy rhih smwie ]12]1]10] rwmklI mhlw 3 ] Bgiq Kjwnw gurmuiK jwqw siqguir bUiJ
buJwe ]1] sMqhu gurmuiK dyie vifAwe ]1] rhwa ] sic rhhu sdw shju suKu apjY kwmu koDu

ivchu jwe ]2] Awpu Coif nwm ilv lwgI mmqw sbid jlwe ]3] ijs qy apjY iqs qy ibnsY

AMqy nwmu sKwe ]4] sdw hjUir dUir nh dyKhu rcnw ijin rcwe ]5] scw sbdu rvY Gt

AMqir scy isa ilv lwe ]6] sqsMgiq mih nwmu inrmolku vfY Bwig pwieAw jwe ]7]

Brim n BUlhu siqgu{ syvhu mnu rwKhu iek Twe ]8] ibnu nwvY sB BUlI iPrdI ibrQw jnmu

gvwe
]9]
jogI
ju
g
iq
gvwe
hFY
pwKM
i
f
jogu
n
pwe
]10]
isv
ngrI
mih
Awsix
bY
s
Y

gur sbdI jogu pwe ]11] Dwqur bwjI sbid invwry nwmu vsY min Awe ]12] Ehu srI{
srv{ hY sMqhu iesnwnu kry ilv lwe ]13] nwim iesnwnu krih sy jn inrml sbdy mYlu
gvwe ]14] Y gux Acyq nwmu cyqih nwhI ibnu nwvY ibnis jwe ]15] bRhmw ibsnu mhysu
Y mUriq qguix Brim Bulwe ]16] gur prswdI qkutI CUtY caQY pid ilv lwe ]17]
pMifq pVih piV vwdu vKwxih iqnw bUJ n pwe ]18] ibiKAw mwqy Brim BulwE apdysu
khih iksu Bwe ]19] Bgq jnw kI qm bwxI juig juig rhI smwe ]20] bwxI lwgY so

910

giq pwE sbdy sic smwe ]21] kwieAw ngrI sbdy Kojy nwmu nvM iniD pwe ]22] mnsw
mwir mnu shij smwxw ibnu rsnw asqiq krwe ]23] loiex dyiK rhy ibsmwdI icqu
Aidsit lgwe ]24] Aidstu sdw rhY inrwlmu joqI joiq imlwe ]25] ha gu{ swlwhI
sdw Awpxw ijin swcI bUJ buJwe ]26] nwnku Ek khY bynqI nwvhu giq piq pwe ]27]2]
11] rwmklI mhlw 3 ] hir kI pUjw dulB hY sMqhu khxw kCU n jwe ]1] sMqhu gurmuiK pUrw
pwe ] nwmo pUj krwe ]1] rhwa ] hir ibnu sBu ikCu mYlw sMqhu ikAw ha pUj cVwe ]2]
hir swcy BwvY sw pUjw hovY Bwxw min vswe ]3] pUjw krY sBu loku sMqhu mnmuiK Qwie n
pwe ]4] sbid mrY mnu inrmlu sMqhu Eh pUjw Qwie pwe ]5] pivq pwvn sy jn swcy Ek

sbid ilv lwe ]6] ibnu nwvY hor pUj n hovI Brim BulI lokwe ]7] gurmuiK Awpu pCwxY

sMqhu rwm nwim ilv lwe ]8] Awpy inrmlu pUj krwE gur sbdI Qwie pwe ]9] pUjw

krih p{ ibiD nhI jwxih dUjY Bwie mlu lwe ]10] gurmuiK hovY su pUjw jwxY Bwxw min

vswe ]11] Bwxy qy siB suK pwvY sMqhu AMqy nwmu sKwe ]12] Apxw Awpu n pCwxih sMqhu

kU
i
V
krih
vifAwe
]13]
pwKM
i
f
kInY
jmu
nhI
CofY
lY
jwsI
piq
gvwe
]14]
ijn
AM
q
ir

sbdu Awpu pCwxih giq imiq iqn hI pwe ]15] Ehu mnUAw sun smwiD lgwvY joqI joiq
imlwe ]16] suix suix gurmuiK nwmu vKwxih sqsMgiq mylwe ]17] gurmuiK gwvY Awpu
gvwvY dir swcY soBw pwe ]18] swcI bwxI scu vKwxY sic nwim ilv lwe ]19] BY
BMjnu Aiq pwp inKMjnu myrw pRBu AMiq sKwe ]20] sBu ikCu Awpy Awip vrqY nwnk nwim
vifAwe ]21]3]12] rwmklI mhlw 3 ] hm kucl kucIl Aiq AiBmwnI imil sbdy mYlu
aqwrI ]1] sMqhu gurmuiK nwim insqwrI ] scw nwmu visAw Gt AMqir krqY Awip svwrI

911

]1] rhwa ] pwrs prsy iPir pwrsu hoE hir jIa ApxI ikrpw DwrI ]2] ieik ByK krih
iPrih AiBmwnI iqn jUAY bwjI hwrI ]3] ieik Anidnu Bgiq krih idnu rwqI rwm nwmu air
DwrI ]4] Anidnu rwqy shjy mwqy shjy hamY mwrI ]5] BY ibnu Bgiq n hoe kb hI BY Bwie
Bgiq svwrI ]6] mwieAw mohu sbid jlwieAw igAwin qiq bIcwrI ]7] Awpy Awip krwE
krqw Awpy bKis BMfwrI ]8] iqs ikAw guxw kw AMqu n pwieAw ha gwvw sbid vIcwrI ]9]
hir jIa jpI hir jIa swlwhI ivchu Awpu invwrI ]10] nwmu pdwrQu gur qy pwieAw AKut
scy BMfwrI ]11] ApixAw Bgqw no Awpy quTw ApxI ikrpw kir kl DwrI ]12] iqn swcy
nwm kI sdw BuK lwgI gwvin sbid vIcwrI ]13] jIa ipMfu sBu ikCu hY iqs kw AwKxu ibKmu

bIcwrI ]14] sbid lgy sye jn insqry Bajlu pwir aqwrI ]15] ibnu hir swcy ko pwir

n pwvY bUJY ko vIcwrI ]16] jo Duir iliKAw soe pwieAw imil hir sbid svwrI ]17] kwieAw

kMcnu sbdy rwqI swcY nwie ipAwrI ]18] kwieAw AMmiq rhI BrpUry pweAY sbid vIcwrI

]19] jo pRBu Kojih sye pwvih hoir PUit mUE AhkwrI ]20] bwdI ibnsih syvk syvih gur

kY
hy
i
q
ipAwrI
]21]
so
jogI
qqu
igAwnu
bIcwry
hamY
q
s
nw
mwrI
]22]
siqgu
{
dwqw
iqnY

pCwqw ijs no pw qumwrI ]23] siqgu{ n syvih mwieAw lwgy fUib mUE AhkwrI ]24]
ijc{ AMdir swsu iqc{ syvw kIcY jwie imlIAY rwm murwrI ]25] Anidnu jwgq rhY idnu
rwqI Apny pA pRIiq ipAwrI ]26] qnu mnu vwrI vwir Gumwe Apny gur ivthu bilhwrI
]27] mwieAw mohu ibnis jwiegw abry sbid vIcwrI ]28] Awip jgwE sye jwgy gur kY
sbid vIcwrI ]29] nwnk sye mUE ij nwmu n cyqih Bgq jIvy vIcwrI ]30]4]13]
rwmklI mhlw 3 ] nwmu Kjwnw gur qy pwieAw qpiq rhy AwGwe ]1] sMqhu gurmuiK

912

mukiq giq pwe ] Eku nwmu visAw Gt AMqir pUry kI vifAwe ]1] rhwa ] Awpy krqw Awpy
Bugqw dydw irjku sbwe ]2] jo ikCu krxw so kir rihAw Av{ n krxw jwe ]3] Awpy swjy
ssit apwE isir isir DMDY lwe ]4] iqsih sryvhu qw suKu pwvhu siqguir myil imlwe ]5]
Awpxw Awpu Awip apwE AlKu n lKxw jwe ]6] Awpy mwir jIvwly Awpy iqs no iqlu n
qmwe ]7] ieik dwqy ieik mMgqy kIqy Awpy Bgiq krwe ]8] sy vfBwgI ijnI Eko jwqw scy
rhy smwe ]9] Awip s}pu isAwxw Awpy kImiq khxu n jwe ]10] Awpy duKu suKu pwE AMqir
Awpy Brim Bulwe ]11] vfw dwqw gurmuiK jwqw ingurI AMD iPrY lokwe ]12] ijnI cwiKAw
iqnw swdu AwieAw siqguir bUJ buJwe ]13] ieknw nwvhu Awip BulwE ieknw gurmuiK dyie

buJwe ]14] sdw sdw swlwihhu sMqhu iqs dI vfI vifAwe ]15] iqsu ibnu Av{ n koe

rwjw kir qpwvsu bxq bxwe ]16] inAwa iqsY kw hY sd swcw ivrly hukmu mnwe ]17]

iqs no pRwxI sdw iDAwvhu ijin gurmuiK bxq bxwe ]18] siqgur BytY so jnu sIJY ijsu ihrdY

nwmu vswe ]19] scw Awip sdw hY swcw bwxI sbid suxwe ]20] nwnk suix vyiK rihAw

ivsmwdu
my
r
w
pR
B
u
rivAw
sR
b
Qwe
]21]5]14]

rwmklI mhlw 5 AstpdIAw


< siqgur pRswid ]

iknhI
kIAw
privriq
pswrw
]
iknhI
kIAw
pU
j
w
ibsQwrw
]
iknhI
invl
Bu
i
eAM
g
m
swDy

] moih dIn hir hir AwrwDy ]1] qyrw Brosw ipAwry ] Awn n jwnw vysw ]1] rhwa ] iknhI
ghu qij vx KMif pwieAw ] iknhI moin AaDUqu sdwieAw ] koe khqa Anin BgaqI ]
moih dIn hir hir Aot lIqI ]2] iknhI kihAw ha qIrQ vwsI ] koe Anu qij BieAw
adwsI ] iknhI Bvnu sB DrqI kirAw ] moih dIn hir hir dir pirAw ]3] iknhI

913

kihAw mY kulih vifAwe ] iknhI kihAw bwh bhu Bwe ] koe khY mY Dnih pswrw ] moih
dIn hir hir AwDwrw ]4] iknhI GUGr inriq krwe ] iknhU vrq nym mwlw pwe ] iknhI
iqlku gopI cMdn lwieAw ] moih dIn hir hir hir iDAwieAw ]5] iknhI isD bhu cytk
lwE ] iknhI ByK bhu Qwt bnwE ] iknhI qMq mMq bhu Kyvw ] moih dIn hir hir hir syvw
]6] koe cqu{ khwvY pMifq ] ko Ktu krm sihq isa mMifq ] koe krY Awcwr sukrxI ] moih
dIn hir hir hir srxI ]7] sgly krm Drm jug soDy ] ibnu nwvY iehu mnu n pRboDy ] khu
nwnk ja swDsMgu pwieAw ] bUJI qsnw mhw sIqlwieAw ]8]1] rwmklI mhlw 5 ] iesu
pwnI qy ijin qU GirAw ] mwtI kw ly dyhurw kirAw ] akiq joiq lY suriq prIiKAw ] mwq grB

mih ijin qU rwiKAw ]1] rwKnhw{ smwir jnw ] sgly Coif bIcwr mnw ]1] rhwa ] ijin

dIE quDu bwp mhqwrI ] ijin dIE BRwq puq hwrI ] ijin dIE quDu binqw A{ mIqw ] iqsu Twkur

ka riK lyhu cIqw ]2] ijin dIAw quDu pvnu Amolw ] ijin dIAw quDu nI{ inrmolw ] ijin

dIAw quDu pwvku blnw ] iqsu Twkur kI rhu mn srnw ]3] CqIh AMmq ijin Bojn dIE ]

AM
q
ir
Qwn
Thrwvn
ka
kIE
]
bsu
D
w
dIAo
brqin
blnw
]
iqsu
Twku
r
ky
iciq
rKu
crnw

]4] pyKn ka ny sunn ka krnw ] hsq kmwvn bwsn rsnw ] crn cln ka is{ kIno
myrw ] mn iqsu Twkur ky pUjhu pYrw ]5] Apiv piv ijin qU kirAw ] sgl join mih qU
isir DirAw ] Ab qU sIJu BwvY nhI sIJY ] kwrju svrY mn pRBu iDAwejY ]6] ehw hw EkY
AohI ] jq kq dyKIAY qq qq qohI ] iqsu syvq min Awlsu krY ] ijsu ivsirAY iek inmK n
srY ]7] hm AprwDI inrgunIAwry ] nw ikCu syvw nw krmwry ] gu{ boihQu vfBwgI imilAw
] nwnk dws sMig pwQr qirAw ]8]2] rwmklI mhlw 5 ] kwhU ibhwvY rMg rs }p ]

914

kwhU ibhwvY mwie bwp pUq ] kwhU ibhwvY rwj imlK vwpwrw ] sMq ibhwvY hir nwm ADwrw
]1] rcnw swcu bnI ] sB kw Eku DnI ]1] rhwa ] kwhU ibhwvY byd A{ bwid ] kwhU ibhwvY
rsnw swid ] kwhU ibhwvY lpit sMig nwrI ] sMq rcy kyvl nwm murwrI ]2] kwhU ibhwvY Kylq
jUAw ] kwhU ibhwvY AmlI hUAw ] kwhU ibhwvY pr drb cuorwE ] hir jn ibhwvY nwm iDAwE ]3]
kwhU ibhwvY jog qp pUjw ] kwhU rog sog BrmIjw ] kwhU pvn Dwr jwq ibhwE ] sMq ibhwvY
kIrqnu gwE ]4] kwhU ibhwvY idnu rYin cwlq ] kwhU ibhwvY so ipV mwlq ] kwhU ibhwvY
bwl pVwvq ] sMq ibhwvY hir jsu gwvq ]5] kwhU ibhwvY nt nwitk inrqy ] kwhU ibhwvY
jIAwieh ihrqy ] kwhU ibhwvY rwj mih frqy ] sMq ibhwvY hir jsu krqy ]6] kwhU ibhwvY

mqw msUriq ] kwhU ibhwvY syvw j}riq ] kwhU ibhwvY soDq jIvq ] sMq ibhwvY hir rsu pIvq

]7] ijqu ko lwieAw iqq hI lgwnw ] nw ko mUV nhI ko isAwnw ] kir ikrpw ijsu dyvY nwa ]

nwnk qw kY bil bil jwa ]8]3] rwmklI mhlw 5 ] dwvw Agin rhy hir bUt ] mwq grB

sMkt qy CUt ] jw kw nwmu ismrq Ba jwie ] qYsy sMq jnw rwKY hir rwie ]1] AYsy rwKnhwr

dieAwl
]
jq
kq
dy
K
a
qu
m
pR
i
qpwl
]1]
rhwa
]
jlu
pIvq
ija
iqKw
imtM
q
]
Dn
ibgsY

gih Awvq kMq ] loBI kw Dnu pRwx ADw{ ] iqa hir jn hir hir nwm ipAw{ ]2] ikrswnI
ija rwKY rKvwlw ] mwq ipqw dieAw ija bwlw ] pRIqmu dyiK pRIqmu imil jwie ] iqa
hir jn rwKY kMiT lwie ]3] ija AMDuly pyKq hoie And ] gUMgw bkq gwvY bhu CMd ] ipMgul
prbq prqy pwir ] hir kY nwim sgl aDwir ]4] ija pwvk sMig sIq ko nws ] AYsy pRwCq
sMqsMig ibnws ] ija swbuin kwpr jl hoq ] nwm jpq sBu BRmu Ba Koq ]5] ija
ckvI sUrj kI Aws ] ija cwqk bUMd kI ipAws ] ija kurMk nwd krn smwny ] iqa

915

hir nwm hir jn mnih suKwny ]6] qumrI pw qy lwgI pRIiq ] dieAwl BE qw AwE cIiq
] dieAw DwrI iqin Dwrxhwr ] bMDn qy hoe Cutkwr ]7] siB Qwn dyKy nYx Aloie ] iqsu
ibnu dUjw Av{ n koie ] BRm BY CUty gur prswd ] nwnk pyiKAo sBu ibsmwd ]8]4]
rwmklI mhlw 5 ] jIA jMq siB pyKIAih pRB sgl qumwrI Dwrnw ]1] iehu mnu hir kY
nwim aDwrnw ]1] rhwa ] iKn mih Qwip aQwpy kudriq siB krqy ky kwrnw ]2] kwmu koDu
loBu JUTu inMdw swDU sMig ibdwrnw ]3] nwmu jpq mnu inrml hovY sUKy sUiK gudwrnw ]4]
Bgq srix jo AwvY pRwxI iqsu ehw hw n hwrnw ]5] sUK dUK iesu mn kI ibrQw qum hI
AwgY swrnw ]6] qU dwqw sBnw jIAw kw Awpn kIAw pwlnw ]7] Aink bwr koit jn

pir nwnku vM\Y vwrnw ]8]5]

rwmklI mhlw 5 AstpdI


< siqgur pRswid ]

drsnu Bytq pwp siB nwsih hir isa dyie imlwe ]1] myrw gu{ prmys{ suKdwe ]

pwrbRhm kw nwmu VwE AMqy hoie sKwe ]1] rhwa ] sgl dUK kw fyrw Bnw sMq

DU
i
r
mu
i
K
lwe
]2]
piqq
pu
n
Iq
kIE
iKn
BIqir
AigAwnu
AM
D
y
{
vM
\
we
]3]
krx
kwrx

smrQu suAwmI nwnk iqsu srxwe ]4] bMDn qoiV crn kml VwE Ek sbid ilv lwe
]5] AMD kUp ibiKAw qy kwiFAo swc sbid bix Awe ]6] jnm mrx kw shsw cUkw
bwhuiV kqhu n Dwe ]7] nwm rswieix iehu mnu rwqw AMmqu pI qpqwe ]8] sMqsMig
imil kIrqnu gwieAw inhcl visAw jwe ]9] pUrY guir pUrI miq dInI hir ibnu Awn
n Bwe ]10] nwmu inDwnu pwieAw vfBwgI nwnk nrik n jwe ]11] Gwl isAwxp
akiq n myrI pUrY gu} kmwe ]12] jp qp sMjm suic hY soe Awpy kry krwe ]13] pu

916

kl mhw ibiKAw mih guir swcY lwie qrwe ]14] Apxy jIA qY Awip smwly Awip lIE
liV lwe ]15] swc Drm kw byVw bWiDAw Bvjlu pwir pvwe ]16] bysumwr byAMq suAwmI
nwnk bil bil jwe ]17] Akwl mUriq AjUnI sMBa kil AMDkwr dIpwe ]18] AMqrjwmI
jIAn kw dwqw dyKq qpiq AGwe ]19] EkMkw{ inrMjnu inrBa sB jil Qil rihAw smwe
]20] Bgiq dwnu Bgqw ka dInw hir nwnku jwcY mwe ]21]1]6] rwmklI mhlw 5 ]
sloku ] isKhu sbdu ipAwirho jnm mrn kI tyk ] muKu jlu sdw suKI nwnk ismrq Ek ]1]
mnu qnu rwqw rwm ipAwry hir pRym Bgiq bix Awe sMqhu ]1] siqguir Kyp inbwhI sMqhu ]
hir nwmu lwhw dws ka dIAw sglI qsn alwhI sMqhu ]1] rhwa ] Kojq Kojq lwlu ieku

pwieAw hir kImiq khxu n jwe sMqhu ]2] crn kml isa lwgo iDAwnw swcY dris smwe

sMqhu ]3] gux gwvq gwvq BE inhwlw hir ismrq qpiq AGwe sMqhu ]4] Awqm rwmu

rivAw sB AMqir kq AwvY kq jwe sMqhu ]5] Awid jugwdI hY BI hosI sB jIAw kw suKdwe

sMqhu ]6] Awip byAMqu AMqu nhI pweAY pUir rihAw sB Twe sMqhu ]7] mIq swjn mwlu jobnu

su
q
hir
nwnk
bwpu
my
r
I
mwe
sM
q
hu
]8]2]7]
rwmklI
mhlw
5
]
mn
bc
k
i
m
rwm
nwmu

icqwrI ] GUmn Gyir mhw Aiq ibKVI gurmuiK nwnk pwir aqwrI ]1] rhwa ] AMqir sUKw
bwhir sUKw hir jip mln BE dustwrI ]1] ijs qy lwgy iqnih invwry pRB jIa ApxI
ikrpw DwrI ]2] aDry sMq pry hir srnI pic ibnsy mhw AhkwrI ]3] swDU sMgiq iehu
Plu pwieAw ieku kyvl nwmu ADwrI ]4] n koe sU{ n koe hIxw sB pRgtI joiq qum@wrI
]5] qum@ smrQ AkQ Agocr rivAw Eku murwrI ]6] kImiq kaxu kry qyrI krqy pRB AMqu
n pwrwvwrI ]7] nwm dwnu nwnk vifAwe qyirAw sMq jnw ryxwrI ]8]3]8]22]

917

rwmklI mhlw 3 Andu


< siqgur pRswid ]
Andu BieAw myrI mwE siqgu} mY pwieAw ] siqgu{ q pwieAw shj syqI min vjIAw
vwDweAw ] rwg rqn prvwr prIAw sbd gwvx AweAw ] sbdo q gwvhu hrI kyrw min
ijnI vswieAw ] khY nwnku Andu hoAw siqgu} mY pwieAw ]1] E mn myirAw qU sdw rhu hir
nwly ] hir nwil rhu qU mn myry dUK siB ivswrxw ] AMgIkw{ Aohu kry qyrw kwrj siB svwrxw ]
sBnw glw smrQu suAwmI so ika mnhu ivswry ] khY nwnku mn myry sdw rhu hir nwly ]2]
swcy swihbw ikAw nwhI Gir qyrY ] Gir q qyrY sBu ikCu hY ijsu dyih su pwvE ] sdw isPiq slwh

qyrI nwmu min vswvE ] nwmu ijn kY min visAw vwjy sbd Gnyry ] khY nwnku scy swihb ikAw

nwhI Gir qyrY ]3] swcw nwmu myrw AwDwro ] swcu nwmu ADw{ myrw ijin BuKw siB gvweAw ]

kir sWiq suK min Awie visAw ijin ieCw siB pujweAw ] sdw kurbwxu kIqw gu} ivthu ijs

dIAw Eih vifAweAw ] khY nwnku suxhu sMqhu sbid Drhu ipAwro ] swcw nwmu myrw AwDwro ]4]

vwjy
pM
c
sbd
iqqu
Gir
sBwgY
]
Gir
sBwgY
sbd
vwjy
klw
ijqu
Gir
DwrIAw
]
pM
c
dU
q
qu
D
u

vis kIqy kwlu kMtku mwirAw ] Duir krim pwieAw quDu ijn ka is nwim hir kY lwgy ] khY
nwnku qh suKu hoAw iqqu Gir Anhd vwjy ]5] swcI ilvY ibnu dyh inmwxI ] dyh inmwxI ilvY
bwJhu ikAw kry vycwrIAw ] quDu bwJu smrQ koie nwhI pw kir bnvwrIAw ] Es na ho{
Qwa nwhI sbid lwig svwrIAw ] khY nwnku ilvY bwJhu ikAw kry vycwrIAw ]6] Awndu Awndu
sBu ko khY Awndu gu} qy jwixAw ] jwixAw Awndu sdw gur qy pw kry ipAwirAw ] kir ikrpw
iklivK kty igAwn AMjnu swirAw ] AMdrhu ijn kw mohu qutw iqn kw sbdu scY svwirAw ] khY

918

nwnku Ehu Andu hY Awndu gur qy jwixAw ]7] bwbw ijsu qU dyih soe jnu pwvY ] pwvY q so jnu
dyih ijs no hoir ikAw krih vycwirAw ] ieik Brim BUly iPrih dh idis ieik nwim lwig
svwirAw ] gur prswdI mnu BieAw inrmlu ijnw Bwxw BwvE ] khY nwnku ijsu dyih ipAwry
soe jnu pwvE ]8] Awvhu sMq ipAwirho AkQ kI krh khwxI ] krh khwxI AkQ kyrI
ikqu duAwrY pweAY ] qnu mnu Dnu sBu saip gur ka hukim mMinAY pweAY ] hukmu mMinhu gu}
kyrw gwvhu scI bwxI ] khY nwnku suxhu sMqhu kiQhu AkQ khwxI ]9] E mn cMclw cqurwe
iknY n pwieAw ] cqurwe n pwieAw iknY qU suix mn myirAw ] Eh mwieAw mohxI ijin Equ
Brim BulwieAw ] mwieAw q mohxI iqnY kIqI ijin TgalI pweAw ] kurbwxu kIqw iqsY

ivthu ijin mohu mITw lwieAw ] khY nwnku mn cMcl cqurwe iknY n pwieAw ]10] E mn

ipAwirAw qU sdw scu smwly ] Ehu kutMbu qU ij dyKdw clY nwhI qyrY nwly ] swiQ qyrY clY nwhI

iqsu nwil ika icqu lweAY ] AYsw kMmu mUly n kIcY ijqu AMiq pCoqweAY ] siqgu} kw apdysu

suix qU hovY qyrY nwly ] khY nwnku mn ipAwry qU sdw scu smwly ]11] Agm Agocrw qyrw AMqu

n
pwieAw
]
AM
q
o
n
pwieAw
iknY
qy
r
w
Awpxw
Awpu
qU
jwxhy
]
jIA
jM
q
siB
Ky
l
u
qy
r
w
ikAw
ko

AwiK vKwxE ] AwKih q vyKih sBu qUhY ijin jgqu apwieAw ] khY nwnku qU sdw AgMmu hY qyrw
AMqu n pwieAw ]12] suir nr muin jn AMmqu Kojdy su AMmqu gur qy pwieAw ] pwieAw AMmqu
guir pw kInI scw min vswieAw ] jIA jMq siB quDu apwE ieik vyiK prsix AwieAw ]
lbu loBu Ahkw{ cUkw siqgu} Blw BwieAw ] khY nwnku ijs no Awip quTw iqin AMmqu gur qy
pwieAw ]13] Bgqw kI cwl inrwlI ] cwlw inrwlI Bgqwh kyrI ibKm mwrig clxw ] lbu
loBu Ahkw{ qij qsnw bhuqu nwhI bolxw ] KMinAhu iqKI vwlhu inkI Equ mwrig jwxw ]

919

gur prswdI ijnI Awpu qijAw hir vwsnw smwxI ] khY nwnku cwl Bgqw jughu jugu inrwlI
]14] ija qU clwieih iqv clh suAwmI ho{ ikAw jwxw gux qyry ] ijv qU clwieih iqvY
clh ijnw mwrig pwvhy ] kir ikrpw ijn nwim lwieih is hir hir sdw iDAwvhy ] ijs no
kQw suxwieih AwpxI is gurduAwrY suKu pwvhy ] khY nwnku scy swihb ija BwvY iqvY clwvhy
]15] Ehu soihlw sbdu suhwvw ] sbdo suhwvw sdw soihlw siqgu} suxwieAw ] Ehu iqn kY
mMin visAw ijn Durhu iliKAw AwieAw ] ieik iPrih Gnyry krih glw glI iknY n pwieAw
] khY nwnku sbdu soihlw siqgu} suxwieAw ]16] pivqu hoE sy jnw ijnI hir iDAwieAw ]
hir iDAwieAw pivqu hoE gurmuiK ijnI iDAwieAw ] pivqu mwqw ipqw kutMb sihq isa pivqu

sMgiq sbweAw ] khdy pivqu suxdy pivqu sy pivqu ijnI mMin vswieAw ] khY nwnku sy pivqu

ijnI gurmuiK hir hir iDAwieAw ]17] krmI shju n pjY ivxu shjY shsw n jwie ] nh

jwie shsw ikqY sMjim rhy krm kmwE ] shsY jIa mlIxu hY ikqu sMjim Doqw jwE ] mnu Dovhu

sbid lwghu hir isa rhhu icqu lwie ] khY nwnku gur prswdI shju apjY iehu shsw iev

jwie
]18]
jIAhu
mY
l
y
bwhrhu
inrml
]
bwhrhu
inrml
jIAhu
q
mY
l
y
iqnI
jnmu
jU
A
Y
hwirAw

] Eh iqsnw vfw rogu lgw mrxu mnhu ivswirAw ] vydw mih nwmu aqmu so suxih nwhI iPrih
ija byqwilAw ] khY nwnku ijn scu qijAw kUVy lwgy iqnI jnmu jUAY hwirAw ]19] jIAhu
inrml bwhrhu inrml ] bwhrhu q inrml jIAhu inrml siqgur qy krxI kmwxI ] kUV
kI soie phucY nwhI mnsw sic smwxI ] jnmu rqnu ijnI KitAw Bly sy vxjwry ] khY nwnku
ijn mnu inrmlu sdw rhih gur nwly ]20] jy ko isKu gu} syqI snmuKu hovY ] hovY q snmuKu
isKu koe jIAhu rhY gur nwly ] gur ky crn ihrdY iDAwE AMqr AwqmY smwly ] Awpu Cif sdw

920

rhY prxY gur ibnu Av{ n jwxY koE ] khY nwnku suxhu sMqhu so isKu snmuKu hoE ]21] jy ko gur qy
vymuKu hovY ibnu siqgur mukiq n pwvY ] pwvY mukiq n hor QY koe puChu ibbykIAw jwE ] Anyk jUnI
Brim AwvY ivxu siqgur mukiq n pwE ] iPir mukiq pwE lwig crxI siqgu} sbdu suxwE ]
khY nwnku vIcwir dyKhu ivxu siqgur mukiq n pwE ]22] Awvhu isK siqgu} ky ipAwirho
gwvhu scI bwxI ] bwxI q gwvhu gu} kyrI bwxIAw isir bwxI ] ijn ka ndir krmu hovY
ihrdY iqnw smwxI ] pIvhu AMmqu sdw rhhu hir rMig jiphu swirgpwxI ] khY nwnku sdw
gwvhu Eh scI bwxI ]23] siqgu} ibnw hor kcI hY bwxI ] bwxI q kcI siqgu} bwJhu hor
kcI bwxI ] khdy kcy suxdy kcy kcI AwiK vKwxI ] hir hir inq krih rsnw kihAw kCU n

jwxI ] icqu ijn kw ihir lieAw mwieAw bolin pE rvwxI ] khY nwnku siqgu} bwJhu hor

kcI bwxI ]24] gur kw sbdu rqnu hY hIry ijqu jVwa ] sbdu rqnu ijqu mnu lwgw Ehu hoAw

smwa ] sbd syqI mnu imilAw scY lwieAw Bwa ] Awpy hIrw rqnu Awpy ijs no dyie buJwie ]

khY nwnku sbdu rqnu hY hIrw ijqu jVwa ]25] isv skiq Awip apwie kY krqw Awpy hukmu

vrqwE
]
hu
k
mu
vrqwE
Awip
vy
K
Y
gu
r
mu
i
K
iksY
bu
J
wE
]
qoVy
bM
D
n
hovY
mu
k
qu
sbdu
mM
i
n
vswE
]

gurmuiK ijs no Awip kry su hovY Eks isa ilv lwE ] khY nwnku Awip krqw Awpy hukmu buJwE
]26] ismiq sws pun pwp bIcwrdy qqY swr n jwxI ] qqY swr n jwxI gu} bwJhu qqY
swr n jwxI ] iqhI guxI sMsw{ BRim suqw suiqAw rYix ivhwxI ] gur ikrpw qy sy jn jwgy ijnw
hir min visAw bolih AMmq bwxI ] khY nwnku so qqu pwE ijs no Anidnu hir ilv lwgY
jwgq rYix ivhwxI ]27] mwqw ky adr mih pRiqpwl kry so ika mnhu ivswrIAY ] mnhu ika
ivswrIAY Evfu dwqw ij Agin mih Awhw{ phucwvE ] Aos no ikhu poih n skI ijs na AwpxI

921

ilv lwvE ] AwpxI ilv Awpy lwE gurmuiK sdw smwlIAY ] khY nwnku Evfu dwqw so ika
mnhu ivswrIAY ]28] jYsI Agin adr mih qYsI bwhir mwieAw ] mwieAw Agin sB ieko
jyhI krqY Kylu rcwieAw ] jw iqsu Bwxw qw jMimAw prvwir Blw BwieAw ] ilv CuVkI lgI
qsnw mwieAw Am{ vrqwieAw ] Eh mwieAw ijqu hir ivsrY mohu apjY Bwa dUjw lwieAw ]
khY nwnku gur prswdI ijnw ilv lwgI iqnI ivcy mwieAw pwieAw ]29] hir Awip Amulku
hY muil n pwieAw jwie ] muil n pwieAw jwie iksY ivthu rhy lok ivllwie ] AYsw siqgu{ jy
imlY iqs no is{ sapIAY ivchu Awpu jwie ] ijs dw jIa iqsu imil rhY hir vsY min Awie ]
hir Awip Amulku hY Bwg iqnw ky nwnkw ijn hir plY pwie ]30] hir rwis myrI mnu vxjwrw

] hir rwis myrI mnu vxjwrw siqgur qy rwis jwxI ] hir hir inq jiphu jIAhu lwhw Kithu

idhwVI ] Ehu Dnu iqnw imilAw ijn hir Awpy Bwxw ] khY nwnku hir rwis myrI mnu hoAw

vxjwrw ]31] E rsnw qU An ris rwic rhI qyrI ipAws n jwie ] ipAws n jwie horqu ikqY

ijc{ hir rsu plY n pwie ] hir rsu pwie plY pIAY hir rsu bhuiV n qsnw lwgY Awie ] Ehu

hir
rsu
krmI
pwe
A
Y
siqgu
{
imlY
ijsu
Awie
]
khY
nwnku
hoir
An
rs
siB
vIsry
jw
hir
vsY

min Awie ]32] E srIrw myirAw hir qum mih joiq rKI qw qU jg mih AwieAw ] hir joiq
rKI quDu ivic qw qU jg mih AwieAw ] hir Awpy mwqw Awpy ipqw ijin jIa apwie jgqu
idKwieAw ] gur prswdI buiJAw qw clqu hoAw clqu ndrI AwieAw ] khY nwnku ssit kw
mUlu ricAw joiq rwKI qw qU jg mih AwieAw ]33] min cwa BieAw pRB Awgmu suixAw ]
hir mMglu gwa sKI ghu mMd{ bixAw ] hir gwa mMglu inq sKIE sogu dUKu n ivAwpE ]
gur crn lwgy idn sBwgy Awpxw ip{ jwpE ] Anhq bwxI gur sbid jwxI hir nwmu hir rsu

922

Bogo ] khY nwnku pRBu Awip imilAw krx kwrx jogo ]34] E srIrw myirAw iesu jg mih
Awie kY ikAw quDu krm kmwieAw ] ik krm kmwieAw quDu srIrw jw qU jg mih AwieAw ] ijin
hir qyrw rcnu ricAw so hir min n vswieAw ] gur prswdI hir mMin visAw pUrib iliKAw
pwieAw ] khY nwnku Ehu srI{ prvwxu hoAw ijin siqgur isa icqu lwieAw ]35] E nyhu
myirho hir qum mih joiq DrI hir ibnu Av{ n dyKhu koe ] hir ibnu Av{ n dyKhu koe ndrI
hir inhwilAw ] Ehu ivsu sMsw{ qum dyKdy Ehu hir kw }pu hY hir }pu ndrI AwieAw ]
gur prswdI buiJAw jw vyKw hir ieku hY hir ibnu Av{ n koe ] khY nwnku Eih ny AMD sy
siqguir imilAY idb sit hoe ]36] E sRvxhu myirho swcY sunxY no pTwE ] swcY sunxY no

pTwE srIir lwE suxhu siq bwxI ] ijqu suxI mnu qnu hirAw hoAw rsnw ris smwxI ] scu

AlK ivfwxI qw kI giq khI n jwE ] khY nwnku AMmq nwmu suxhu piv hovhu swcY sunxY no

pTwE ]37] hir jIa guPw AMdir riK kY vwjw pvxu vjwieAw ] vjwieAw vwjw pax

na duAwry prgtu kIE dsvw gupqu rKwieAw ] gurduAwrY lwie BwvnI ieknw dsvw duAw{

idKwieAw
]
qh
Any
k
}p
nwa
nv
iniD
iqs
dw
AM
q
u
n
jwe
pwieAw
]
khY
nwnku
hir
ipAwrY

jIa guPw AMdir riK kY vwjw pvxu vjwieAw ]38] Ehu swcw soihlw swcY Gir gwvhu ]
gwvhu q soihlw Gir swcY ijQY sdw scu iDAwvhy ] sco iDAwvih jw quDu Bwvih gurmuiK ijnw
buJwvhy ] iehu scu sBnw kw Ksmu hY ijsu bKsy so jnu pwvhy ] khY nwnku scu soihlw scY Gir
gwvhy ]39] Andu suxhu vfBwgIho sgl mnorQ pUry ] pwrbRhmu pRBu pwieAw aqry sgl
ivsUry ] dUK rog sMqwp aqry suxI scI bwxI ] sMq swjn BE srsy pUry gur qy jwxI ] suxqy punIq
khqy pivqu siqgu{ rihAw BrpUry ] ibnvMiq nwnku gur crx lwgy vwjy Anhd qUry ]40]1]

923

rwmklI sdu
< siqgur pRswid ]
jig dwqw soie Bgiq vClu iqhu loie jIa ] gur sbid smwvE Av{ n jwxY koie jIa ] Avro
n jwxih sbid gur kY Eku nwmu iDAwvhy ] prswid nwnk gu} AMgd prm pdvI pwvhy ]
AwieAw hkwrw clxvwrw hir rwm nwim smwieAw ] jig Am{ Atlu Aqolu Twku{ Bgiq qy
hir pwieAw ]1] hir Bwxw gur BwieAw gu{ jwvY hir pRB pwis jIa ] siqgu{ kry hir pih
bynqI myrI pYj rKhu Ardwis jIa ] pYj rwKhu hir jnh kyrI hir dyhu nwmu inrMjno ] AMiq
clidAw hoie bylI jmdUq kwlu inKMjno ] siqgu} kI bynqI pwe hir pRiB suxI Ardwis jIa

] hir Dwir ikrpw siqgu{ imlwieAw Dnu Dnu khY swbwis jIa ]2] myry isK suxhu puq Bweho

myrY hir Bwxw Awa mY pwis jIa ] hir Bwxw gur BwieAw myrw hir pRBu kry swbwis jIa ] Bgqu

siqgu{ purKu soe ijsu hir pRB Bwxw BwvE ] Awnd Anhd vjih vwjy hir Awip gil

mylwvE ] qusI puq Bwe prvw{ myrw min vyKhu kir inrjwis jIa ] Duir iliKAw prvwxw iPrY

nwhI
gu
{
jwie
hir
pR
B
pwis
jIa
]3]
siqgu
i
r
BwxY
AwpxY
bih
prvw{
sdwieAw
]
mq
mY

ipCY koe rovsI so mY mUil n BwieAw ] imqu pYJY imqu ibgsY ijsu imq kI pYj BwvE ] qusI
vIcwir dyKhu puq Bwe hir siqgu} pYnwvE ] siqgu} prqiK hodY bih rwju Awip itkwieAw ]
siB isK bMDp puq Bwe rwmdws pYrI pwieAw ]4] AMqy siqgu{ boilAw mY ipCY kIrqnu
kirAhu inrbwxu jIa ] kyso gopwl pMifq sidAhu hir hir kQw pVih purwxu jIa ] hir kQw
pVIAY hir nwmu suxIAY bybwxu hir rMgu gur BwvE ] ipMfu pqil ikirAw dIvw Pul hir sir
pwvE ] hir BwieAw siqgu{ boilAw hir imilAw purKu sujwxu jIa ] rwmdws soFI iqlku

924

dIAw gur sbdu scu nIswxu jIa ]5] siqgu{ purKu ij boilAw gurisKw mMin le rjwie
jIa ] mohrI puqu snmuKu hoieAw rwmdwsY pYrI pwie jIa ] sB pvY pYrI siqgu} kyrI ijQY gu}
Awpu riKAw ] koe kir bKIlI invY nwhI iPir siqgu} Awix invwieAw ] hir gurih Bwxw
dIe vifAwe Duir iliKAw lyKu rjwie jIa ] khY suMd{ suxhu sMqhu sBu jgqu pYrI
pwie jIa ]6]1]

rwmklI mhlw 5 CMq


< siqgur pRswid ] swjnVw myrw swjnVw
inkit KloieAVw myrw swjnVw ] jwnIAVw hir jwnIAVw nYx AloieAVw hir jwnIAVw ]
nYx AloieAw Git Git soieAw Aiq AMmq pA gUVw ] nwil hovMdw lih n skMdw

suAwa n jwxY mUVw ] mwieAw mid mwqw hoCI bwqw imlxu n jwe Brm DVw ] khu nwnk gur

ibnu nwhI sUJY hir swjnu sB kY inkit KVw ]1] goibMdw myry goibMdw pRwx ADwrw myry goibMdw

] ikrpwlw myry ikrpwlw dwn dwqwrw myry ikrpwlw ] dwn dwqwrw Apr Apwrw Gt Gt AMqir

sohinAw ] iek dwsI DwrI sbl pswrI jIA jMq lY mohinAw ] ijs no rwKY so scu BwKY gur kw

sbdu
bIcwrw
]
khu
nwnk
jo
pR
B
ka
Bwxw
iqs
hI
ka
pR
B
u
ipAwrw
]2]
mwxo
pR
B
mwxo
my
r
y

pRB kw mwxo ] jwxo pRBu jwxo suAwmI suGV sujwxo ] suGV sujwnw sd prDwnw AMmqu hir kw
nwmw ] cwiK AGwxy swirgpwxy ijn kY Bwg mQwnw ] iqn hI pwieAw iqnih iDAwieAw sgl
iqsY kw mwxo ] khu nwnk iQ{ qKiq invwsI scu iqsY dIbwxo ]3] mMglw hir mMglw myry
pRB kY suxIAY mMglw ] soihlVw pRB soihlVw Anhd DunIAY soihlVw ] Anhd vwjy sbd
Agwjy inq inq ijsih vDwe ] so pRBu iDAweAY sBu ikCu pweAY mrY n AwvY jwe ] cUkI
ipAwsw pUrn Awsw gurmuiK imlu inrgunIAY ] khu nwnk Gir pRB myry kY inq inq mMglu

925

sunIAY ]4]1] rwmklI mhlw 5 ] hir hir iDAwie mnw iKnu n ivswrIAY ]
rwm rwmw rwm rmw kMiT ar DwrIAY ] ar Dwir hir hir purKu pUrnu pwrbRhmu inrMjno ]
BY dUir krqw pwp hrqw dush duK Bv KMfno ] jgdIs es guopwl mwDo gux goivMd vIcwrIAY ]
ibnvMiq nwnk imil sMig swDU idnsu rYix icqwrIAY ]1] crn kml AwDw{ jn kw Awsrw ]
mwlu imlK BMfwr nwmu Anq Drw ] nwmu nrhr inDwnu ijn kY rs Bog Ek nrwiexw ] rs }p
rMg Anq bITl swis swis iDAwiexw ] iklivK hrxw nwm punhcrxw nwmu jm kI ws hrw
] ibnvMiq nwnk rwis jn kI crn kmlh Awsrw ]2] gux byAMq suAwmI qyry koie n jwne
] dyiK clq dieAwl suix Bgq vKwne ] jIA jMq siB quJu iDAwvih purKpiq prmysrw ]

srb jwick Eku dwqw k{xw mY jgdIsrw ] swDU sMqu sujwxu soe ijsih pRB jI mwne ]

ibnvMiq nwnk krhu ikrpw soie quJih pCwne ]3] moih inrgux AnwQu srxI AwieAw ]

bil bil bil gurdyv ijin nwmu VwieAw ] guir nwmu dIAw kuslu QIAw srb ieCw punIAw

] jlny buJwe sWiq Awe imly icrI ivCuMinAw ] Awnd hrK shj swcy mhw mMgl gux

gwieAw
]
ibnvM
i
q
nwnk
nwmu
pR
B
kw
gu
r
pU
r
y
qy
pwieAw
]4]2]
rwmklI
mhlw
5
]

{x Juxo sbdu Anwhdu inq aiT gweAY sMqn kY ] iklivK siB doK ibnwsnu hir nwmu jpIAY
gur mMqn kY ] hir nwmu lIjY Aima pIjY rYix idnsu ArwDIAY ] jog dwn Anyk ikirAw lig
crx kmlh swDIAY ] Bwa Bgiq dieAwl mohn dUK sgly prhrY ] ibnvMiq nwnk qrY
swg{ iDAwie suAwmI nrhrY ]1] suK swgr goibMd ismrxu Bgq gwvih gux qyry rwm ]
And mMgl gur crxI lwgy pwE sUK Gnyry rwm ] suK inDwnu imilAw dUK hirAw pw kir
pRiB rwiKAw ] hir crx lwgw BRmu Ba Bwgw hir nwmu rsnw BwiKAw ] hir Eku icqvY pRBu

926

Eku gwvY hir Eku stI AwieAw ] ibnvMiq nwnk pRiB krI ikrpw pUrw siqgu{ pwieAw ]2]
imil rhIAY pRB swD jnw imil hir kIrqnu sunIAY rwm ] dieAwl pRBU dwmodr mwDo AMqu n
pweAY gunIAY rwm ] dieAwl duK hr srix dwqw sgl doK invwrxo ] moh sog ivkwr ibKVy
jpq nwm aDwrxo ] siB jIA qyry pRBU myry kir ikrpw sB ryx QIvw ] ibnvMiq nwnk pRB
mieAw kIjY nwmu qyrw jip jIvw ]3] rwiK lIE pRiB Bgq jnw ApxI crxI lwE rwm ]
AwT phr Apnw pRBu ismrh Eko nwmu iDAwE rwm ] iDAwie so pRBu qry Bvjl rhy Awvx
jwxw ] sdw suKu kilAwx kIrqnu pRB lgw mITw Bwxw ] sB ieC punI Aws pUrI imly siqgur
pUirAw ] ibnvMiq nwnk pRiB Awip myly iPir nwhI dUK ivsUirAw ]4]3] rwmklI mhlw 5

CMq ] sloku ] crn kml srxwgqI And mMgl gux gwm ] nwnk pRBu AwrwDIAY ibpiq

invwrx rwm ]1] CMqu ] pRB ibpiq invwrxo iqsu ibnu Av{ n koie jIa ] sdw sdw hir

ismrIAY jil Qil mhIAil soie jIa ] jil Qil mhIAil pUir rihAw iek inmK mnhu n

vIsrY ] gur crn lwgy idn sBwgy srb gux jgdIsrY ] kir syv syvk idnsu rYxI iqsu BwvY

so
hoie
jIa
]
bil
jwie
nwnku
su
K
h
dwqy
prgwsu
min
qin
hoie
jIa
]1]
sloku
]
hir
ismrq

mnu qnu suKI ibnsI duqIAw soc ] nwnk tyk guopwl kI goivMd sMkt moc ]1] CMqu ] BY sMkt
kwty nwrwiex dieAwl jIa ] hir gux Awnd gwE pRB dInw nwQ pRiqpwl jIa ] pRiqpwl
Acuq purKu Eko iqsih isa rMgu lwgw ] kr crn msqku myil lIny sdw Anidnu jwgw ] jIa
ipMfu ghu Qwnu iqs kw qnu jobnu Dnu mwlu jIa ] sd sdw bil jwie nwnku srb jIAw
pRiqpwl jIa ]2] sloku ] rsnw acrY hir hry gux goivMd viKAwn ] nwnk pkVI tyk Ek
prmys{ rKY indwn ]1] CMqu ] so suAwmI pRBu rKko AMcil qw kY lwgu jIa ] Bju swDU sMig

927

dieAwl dyv mn kI miq iqAwgu jIa ] iek Aot kIjY jIa dIjY Aws iek DrxIDrY ] swDsMgy
hir nwm rMgy sMsw{ swg{ sBu qrY ] jnm mrx ibkwr CUty iPir n lwgY dwgu jIa ] bil jwie
nwnku purK pUrn iQ{ jw kw sohwgu jIa ]3] sloku ] Drm ArQ A{ kwm moK mukiq pdwrQ
nwQ ] sgl mnorQ pUirAw nwnk iliKAw mwQ ]1] CMqu ] sgl ieC myrI punIAw imilAw
inrMjn rwie jIa ] Andu BieAw vfBwgIho gih pRgty pRB Awie jIa ] gih lwl AwE
purib kmwE qw kI apmw ikAw gxw ] byAMq pUrn suK shj dwqw kvn rsnw gux Bxw ] Awpy
imlwE gih kMiT lwE iqsu ibnw nhI jwie jIa ] bil jwie nwnku sdw krqy sB mih rihAw
smwie jIa ]4]4] rwgu rwmklI mhlw 5 ] rx JuMJnVw gwa sKI hir Eku iDAwvhu ]

siqgu{ qum syiv sKI min icMidAVw Plu pwvhu ]

rwmklI mhlw 5 {qI sloku


< siqgur pRswid ]

kir bMdn pRB pwrbRhm bwCa swDh DUir ] Awpu invwir hir hir Bja nwnk pRB BrpUir

]1] iklivK kwtx BY hrx suK swgr hir rwie ] dIn dieAwl duK BMjno nwnk nIq iDAwie

]2]
CM
q
u
]
jsu
gwvhu
vfBwgIho
kir
ikrpw
BgvM
q
jIa
]
{qI
mwh
mU
r
q
GVI
gu
x
acrq

soBwvMq jIa ] gux rMig rwqy DMin qy jn ijnI iek min iDAwieAw ] sPl jnmu BieAw iqn kw
ijnI so pRBu pwieAw ] pun dwn n quil ikirAw hir srb pwpw hq jIa ] ibnvMiq nwnk
ismir jIvw jnm mrx rhq jIa ]1] slok ] admu Agmu Agocro crn kml nmskwr ]
kQnI sw quDu BwvsI nwnk nwm ADwr ]1] sMq srix swjn prhu suAwmI ismir Anq ]
sUky qy hirAw QIAw nwnk jip BgvMq ]2] CMqu ] {iq srs bsMq mwh cyqu vYswK suK mwsu
jIa ] hir jIa nwhu imilAw mailAw mnu qnu swsu jIa ] Gir nwhu inhclu Andu sKIE

928

crn kml pRPuilAw ] suMd{ suGV sujwxu byqw gux goivMd AmuilAw ] vfBwig pwieAw duKu
gvwieAw Be pUrn Aws jIa ] ibnvMiq nwnk srix qyrI imtI jm kI ws jIa ]2] slok ]
swDsMgiq ibnu BRim mue krqI krm Anyk ] koml bMDn bwDIAw nwnk krmih lyK ]1] jo
Bwxy sy myilAw ivCoVy BI Awip ] nwnk pRB srxwgqI jw kw vf prqwpu ]2] CMqu ] gRIKm
{iq Aiq gwKVI jyT AKwVY Gwm jIa ] pRym ibCohu duhwgxI sit n krI rwm jIa ] nh
sit AwvY mrq hwvY mhw gwrib muTIAw ] jl bwJu mCulI qVPVwvY sMig mwieAw {TIAw ]
kir pwp jonI BY BIq hoe dyie swsn jwm jIa ] ibnvMiq nwnk Aot qyrI rwKu pUrn kwm jIa
]3] slok ] srDw lwgI sMig pRIqmY ieku iqlu rhxu n jwie ] mn qn AMqir riv rhy nwnk

shij suBwie ]1] k{ gih lInI swjnih jnm jnm ky mIq ] crnh dwsI kir le nwnk

pRB ihq cIq ]2] CMqu ] {iq brsu suhylIAw swvx Bwdvy Awnd jIa ] Gx aniv vuTy jl

Ql pUirAw mkrMd jIa ] pRBu pUir rihAw srb Twe hir nwm nv iniD gh Bry ] ismir

suAwmI AMqrjwmI kul smUhw siB qry ] pA rMig jwgy nh iCd lwgy pwlu sd bKisMdu jIa

]
ibnvM
i
q
nwnk
hir
kM
q
u
pwieAw
sdw
min
BwvM
d
u
jIa
]4]
slok
]
Aws
ipAwsI
mY
iPra
kb

pyKa gopwl ] hY koe swjnu sMq jnu nwnk pRB mylxhwr ]1] ibnu imlby sWiq n pjY iqlu
plu rhxu n jwie ] hir swDh srxwgqI nwnk Aws pujwie ]2] CMqu ] {iq srd AfMbro
AsU kqky hir ipAws jIa ] KojMqI drsnu iPrq kb imlIAY guxqws jIa ] ibnu kMq ipAwry
nh sUK swry hwr kM|x iDRgu bnw ] suMdir sujwix cquir byqI sws ibnu jYsy qnw ] eq aq
dh ids Alokn min imln kI pRB ipAws jIa ] ibnvMiq nwnk Dwir ikrpw mylhu pRB
guxqws jIa ]5] slok ] jlix buJI sIql BE min qin apjI sWiq ] nwnk pRB pUrn

929

imly duqIAw ibnsI BRWiq ]1] swD pTwE Awip hir hm qum qy nwhI dUir ] nwnk BRm BY
imit gE rmx rwm BrpUir ]2] CMqu ] {iq issIAr sIql hir pRgty mMGr poih jIa ]
jlin buJI drsu pwieAw ibnsy mwieAw DRoh jIa ] siB kwm pUry imil hjUry hir crx syvik
syivAw ] hwr for sIgwr siB rs gux gwa AlK AByivAw ] Bwa Bgiq goivMd bWCq jmu n
swkY joih jIa ] ibnvMiq nwnk pRiB Awip mylI qh n pRym ibCoh jIa ]6] slok ] hir Dnu
pwieAw sohwgxI folq nwhI cIq ] sMq sMjogI nwnkw gih pRgty pRB mIq ]1] nwd ibnod
And kof pA pRIqm sMig bny ] mn bWCq Pl pwieAw hir nwnk nwm Bny ]2] CMqu ] ihmkr
{iq min BwvqI mwGu Pgxu guxvMq jIa ] sKI shylI gwa mMglo gih AwE hir kMq jIa ]

gih lwl AwE min iDAwE syj suMdir sohIAw ] vxu qxu qBvx BE hirAw dyiK drsn

mohIAw ] imly suAwmI ieC punI min jipAw inrml mMq jIa ] ibnvMiq nwnk inq krhu

rlIAw hir imly sRIDr kMq jIa ]7] slok ] sMq shwe jIA ky Bvjl qwrxhwr ] sB qy

cy jwxIAih nwnk nwm ipAwr ]1] ijn jwinAw sye qry sy sUry sy bIr ] nwnk iqn

bilhwrxY
hir
jip
aqry
qIr
]2]
CM
q
u
]
crx
ibrwijq
sB
pry
imitAw
sgl
kly
s
u
jIa
]

Awvx jwvx duK hry hir Bgiq kIAw prvysu jIa ] hir rMig rwqy shij mwqy iqlu n mn qy
bIsrY ] qij Awpu srxI pry crnI srb gux jgdIsrY ] goivMd gux iniD sRIrMg suAwmI
Awid ka Awdysu jIa ] ibnvMiq nwnk mieAw Dwrhu jugu jugo iek vysu jIa ]8]1]6]8]

rwmklI mhlw 1 dKxI AoAMkw{


< siqgur pRswid ]

AoAMkwir bRhmw aqpiq ] AoAMkw{ kIAw ijin iciq ] AoAMkwir sYl jug BE ] AoAMkwir byd

930

inrmE ] AoAMkwir sbid aDry ] AoAMkwir gurmuiK qry ] Aonm AKr suxhu bIcw{ ] Aonm
AK{ qBvx sw{ ]1] suix pwfy ikAw ilKhu jMjwlw ] ilKu rwm nwm gurmuiK gopwlw ]1]
rhwa ] ssY sBu jgu shij apwieAw qIin Bvn iek joqI ] gurmuiK vsqu prwpiq hovY cuix lY
mwxk moqI ] smJY sUJY piV piV bUJY AMiq inrMqir swcw ] gurmuiK dyKY swcu smwly ibnu swcy
jgu kwcw ]2] DDY Drmu Dry Drmw puir guxkwrI mnu DIrw ] DDY DUil pVY muiK msqik kMcn BE
mnUrw ] Dnu DrxID{ Awip AjonI qoil boil scu pUrw ] krqy kI imiq krqw jwxY kY jwxY gu{
sUrw ]3] i|Awnu gvwieAw dUjw BwieAw grib gly ibKu KwieAw ] gur rsu gIq bwd nhI BwvY
suxIAY gihr gMBI{ gvwieAw ] guir scu kihAw AMmqu lihAw min qin swcu suKwieAw ]

Awpy gurmuiK Awpy dyvY Awpy AMmqu pIAwieAw ]4] Eko Eku khY sBu koe hamY grbu ivAwpY ]

AMqir bwhir Eku pCwxY iea G{ mhlu is\wpY ] pRBu nyVY hir dUir n jwxhu Eko ssit sbwe

] EkMkw{ Av{ nhI dUjw nwnk Eku smwe ]5] iesu krqy ka ika gih rwKa APirAo

quilAo n jwe ] mwieAw ky dyvwny pRwxI JUiT TgarI pwe ] lib loiB muhqwij ivgUqy ieb

qb
iPir
pCu
q
we
]
Eku
sry
v
Y
qw
giq
imiq
pwvY
Awvxu
jwxu
rhwe
]6]
Eku
Acw{
rM
g
u

ieku }pu ] pax pwxI AgnI As}pu ] Eko Bv{ BvY iqhu loie ] Eko bUJY sUJY piq hoie ]
igAwnu iDAwnu ly smsir rhY ] gurmuiK Eku ivrlw ko lhY ] ijs no dyie ikrpw qy suKu
pwE ] gu} duAwrY AwiK suxwE ]7] rm DUrm joiq ajwlw ] qIin Bvx mih gur gopwlw ]
givAw As}pu idKwvY ] kir ikrpw ApunY Gir AwvY ] niv brsY nIJr Dwrw ]
qm sbid svwrxhwrw ] iesu Eky kw jwxY Bya ] Awpy krqw Awpy dya ]8] agvY sU{
Asur sMGwrY ] ca dyiK sbid bIcwrY ] pir Awid AMiq iqhu loie ] Awpy krY kQY suxY

931

soie ] Aohu ibDwqw mnu qnu dyie ] Aohu ibDwqw min muiK soie ] pRBu jgjIvnu Av{ n koie ]
nwnk nwim rqy piq hoie ]9] rwjn rwm rvY ihqkwir ] rx mih lUJY mnUAw mwir ] rwiq
idniq rhY rMig rwqw ] qIin Bvn jug cwry jwqw ] ijin jwqw so iqs hI jyhw ] Aiq inrmwielu
sIJis dyhw ] rhsI rwmu irdY iek Bwie ] AMqir sbdu swic ilv lwie ]10] rosu n kIjY
AMmqu pIjY rhxu nhI sMswry ] rwjy rwie rMk nhI rhxw Awie jwie jug cwry ] rhx khx qy
rhY n koe iksu pih kra ibnqI ] Eku sbdu rwm nwm inroD{ gu{ dyvY piq mqI ]11] lwj
mrMqI mir ge GUGtu Koil clI ] swsu idvwnI bwvrI isr qy sMk tlI ] pRyim bulwe rlI isa
mn mih sbdu Andu ] lwil rqI lwlI Be gurmuiK Be inicMdu ]12] lwhw nwmu rqnu jip

sw{ ] lbu loBu burw Ahkw{ ] lwVI cwVI lwieqbw{ ] mnmuKu AMDw mugDu gvw{ ] lwhy

kwrix AwieAw jig ] hoie mjU{ gieAw Tgwie Tig ] lwhw nwmu pUMjI vyswhu ] nwnk scI

piq scw pwiqswhu ]13] Awie ivgUqw jgu jm pMQu ] Awe n mytx ko smrQu ] AwiQ sYl

nIc Gir hoie ] AwiQ dyiK invY ijsu doie ] AwiQ hoie qw mugDu isAwnw ] Bgiq ibhUnw jgu

barwnw
]
sB
mih
vrqY
Eko
soie
]
ijs
no
ikrpw
kry
iqsu
prgtu
hoie
]14]
ju
i
g
ju
i
g
Qwip

sdw inrvY{ ] jnim mrix nhI DMDw DY{ ] jo dIsY so Awpy Awip ] Awip apwie Awpy Gt Qwip ]
Awip Agoc{ DMDY loe ] jog jugiq jgjIvnu soe ] kir Awcw{ scu suKu hoe ] nwm ivhUxw mukiq
ikv hoe ]15] ivxu nwvY vyroDu srIr ] ika n imlih kwtih mn pIr ] vwt vtw AwvY
jwie ] ikAw ly AwieAw ikAw plY pwie ] ivxu nwvY qotw sB Qwie ] lwhw imlY jw dyie buJwie
] vxju vwpw{ vxjY vwpwrI ] ivxu nwvY kYsI piq swrI ]16] gux vIcwry igAwnI soie ]
gux mih igAwnu prwpiq hoie ] guxdwqw ivrlw sMswir ] swcI krxI gur vIcwir ] Agm

932

Agoc{ kImiq nhI pwie ] qw imlIAY jw lE imlwie ] guxvMqI gux swry nIq ] nwnk
gurmiq imlIAY mIq ]17] kwmu koDu kwieAw ka gwlY ] ija kMcn sohwgw FwlY ] kis ksvtI
shY su qwa ] ndir srwP vnI scVwa ] jgqu psU Ah kwlu kswe ] kir krqY krxI kir
pwe ] ijin kIqI iqin kImiq pwe ] hor ikAw khIAY ikCu khxu n jwe ]18] Kojq Kojq
AMmqu pIAw ] iKmw ghI mnu sqguir dIAw ] Krw Krw AwKY sBu koie ] Krw rqnu jug cwry hoie
] Kwq pIAMq mUE nhI jwinAw ] iKn mih mUE jw sbdu pCwinAw ] AsiQ{ cIqu mrin mnu
mwinAw ] gur ikrpw qy nwmu pCwinAw ]19] ggn gMBI{ ggnqir vwsu ] gux gwvY suK
shij invwsu ] gieAw n AwvY Awie n jwie ] gur prswid rhY ilv lwie ] ggnu AgMmu AnwQu

AjonI ] AsiQ{ cIqu smwiD sgonI ] hir nwmu cyiq iPir pvih n jUnI ] gurmiq sw{ hor nwm

ibhUnI ]20] Gr dr iPir QwkI bhuqyry ] jwiq AsMK AMq nhI myry ] kyqy mwq ipqw suq DIAw

] kyqy gur cyly Puin hUAw ] kwcy gur qy mukiq n hUAw ] kyqI nwir v{ Eku smwil ] gurmuiK mrxu

jIvxu pRB nwil ] dh ids FUiF GrY mih pwieAw ] mylu BieAw siqgu} imlwieAw ]21]

gu
r
mu
i
K
gwvY
gu
r
mu
i
K
bolY
]
gu
r
mu
i
K
qoil
qu
o
lwvY
qolY
]
gu
r
mu
i
K
AwvY
jwie
insM
g
u
]
prhir
mY
l
u

jlwie klku ] gurmuiK nwd byd bIcw{ ] gurmuiK mjnu cju Acw{ ] gurmuiK sbdu AMmqu hY
sw{ ] nwnk gurmuiK pwvY pw{ ]22] cMclu cIqu n rhe Twie ] corI imrgu AMgUrI Kwie
] crn kml ar Dwry cIq ] ic{ jIvnu cyqnu inq nIq ] icMqq hI dIsY sBu koie ] cyqih Eku
qhI suKu hoie ] iciq vsY rwcY hir nwie ] mukiq BieAw piq isa Gir jwie ]23] CIjY dyh
KulY iek gMiF ] CyAw inq dyKhu jig hiF ] DUp Cwv jy sm kir jwxY ] bMDn kwit mukiq
Gir AwxY ] CwieAw CUCI jgqu Bulwnw ] iliKAw ikrqu Dury prvwnw ] CIjY jobnu j}Aw

933

isir kwlu ] kwieAw CIjY Be isbwlu ]24] jwpY Awip pRBU iqhu loie ] juig juig dwqw Av{
n koie ] ija BwvY iqa rwKih rwKu ] jsu jwca dyvY piq swKu ] jwgqu jwig rhw quDu Bwvw ]
jw qU mylih qw quJY smwvw ] jY jY kw{ jpa jgdIs ] gurmiq imlIAY bIs iekIs ]25] JiK
bolxu ikAw jg isa vwdu ] JUir mrY dyKY prmwdu ] jnim mUE nhI jIvx Awsw ] Awie cly BE
Aws inrwsw ] Juir Juir JiK mwtI ril jwie ] kwlu n cWpY hir gux gwie ] pwe nv iniD hir kY
nwie ] Awpy dyvY shij suBwie ]26] i\Awno bolY Awpy bUJY ] Awpy smJY Awpy sUJY ] gur kw kihAw
AMik smwvY ] inrml sUcy swco BwvY ] gu{ swg{ rqnI nhI qot ] lwl pdwrQ swcu AKot ]
guir kihAw sw kwr kmwvhu ] gur kI krxI kwhy Dwvhu ] nwnk gurmiq swic smwvhu ]27]

tUtY nyhu ik bolih shI ] tUtY bwh duhU ids ghI ] tUit prIiq ge bur boil ] durmiq prhir

CwfI Foil ] tUtY gMiT pVY vIcwir ] gur sbdI Gir kwrju swir ] lwhw swcu n AwvY qotw ]

qBvx Twku{ pRIqmu motw ]28] Twkhu mnUAw rwKhu Twie ] Thik mue Avguix pCuqwie ]

Twku{ Eku sbwe nwir ] bhuqy vys kry kUiVAwir ] pr Gir jwqI Twik rhwe ] mhil bulwe

Twk
n
pwe
]
sbid
svwrI
swic
ipAwrI
]
swe
su
o
hwgix
Twku
i
r
DwrI
]29]
folq
folq

hy sKI Pwty cIr sIgwr ] fwhpix qin suKu nhI ibnu fr ibxTI fwr ] frip mue Gir AwpxY
fITI kMiq sujwix ] f{ rwiKAw guir AwpxY inrBa nwmu vKwix ] fUgir vwsu iqKw GxI jb
dyKw nhI dUir ] iqKw invwrI sbdu mMin AMmqu pIAw BrpUir ] dyih dyih AwKY sBu koe jY BwvY
qY dyie ] gu} duAwrY dyvsI iqKw invwrY soie ]30] FMFolq FUFq ha iPrI Fih Fih pvin
krwir ] Bwry Fhqy Fih pE haly inksy pwir ] Amr AjwcI hir imly iqn kY ha bil jwa ]
iqn kI DUiV AGulIAY sMgiq myil imlwa ] mnu dIAw guir AwpxY pwieAw inrml nwa ]

934

ijin nwmu dIAw iqsu syvsw iqsu bilhwrY jwa ] jo aswry so FwhsI iqsu ibnu Av{ n koie ]
gur prswdI iqsu sMm@lw qw qin dUKu n hoie ]31] xw ko myrw iksu ghI xw ko hoAw n hogu ]
Awvix jwix ivgucIAY duibDw ivAwpY rogu ] xwm ivhUxy AwdmI klr kMD igrMiq ] ivxu nwvY
ika CUtIAY jwie rswqil AMiq ] gxq gxwvY AKrI Agxqu swcw soie ] AigAwnI miqhIxu
hY gur ibnu igAwnu n hoie ] qUtI qMqu rbwb kI vwjY nhI ivjoig ] ivCuiVAw mylY pRBU nwnk
kir sMjog ]32] qrv{ kwieAw pMiK mnu qrvir pMKI pMc ] qqu cugih imil Eksy iqn ka
Pws n rMc ] afih q bygul byguly qwkih cog GxI ] pMK quty PwhI pVI Avguix BIV bxI ]
ibnu swcy ika CUtIAY hir gux krim mxI ] Awip CfwE CUtIAY vfw Awip DxI ] gur prswdI

CUtIAY ikrpw Awip kryie ] ApxY hwiQ vfweAw jY BwvY qY dyie ]33] Qr Qr kMpY jIAVw Qwn

ivhUxw hoie ] Qwin mwin scu Eku hY kwju n PItY koie ] iQ{ nwrwiexu iQ{ gu} iQ{ swcw bIcw{ ]

suir nr nwQh nwQu qU inDwrw AwDw{ ] srby Qwn QnqrI qU dwqw dwqw{ ] jh dyKw qh Eku

qU AMqu n pwrwvw{ ] Qwn Qnqir riv rihAw gur sbdI vIcwir ] AxmMigAw dwnu dyvsI vfw

Agm
Apw{
]34]
dieAw
dwnu
dieAwlu
qU
kir
kir
dy
K
xhw{
]
dieAw
krih
pR
B
my
i
l

lYih iKn mih Fwih aswir ] dwnw qU bInw quhI dwnw kY isir dwnu ] dwld BMjn duK dlx
gurmuiK igAwnu iDAwnu ]35] Din gieAY bih JUrIAY Dn mih cIqu gvwr ] Dnu ivrlI
scu sMicAw inrmlu nwmu ipAwir ] Dnu gieAw qw jwx dyih jy rwcih rMig Ek ] mnu dIjY
is{ sapIAY BI krqy kI tyk ] DMDw Dwvq rih gE mn mih sbdu Andu ] durjn qy swjn
BE Byty gur goivMd ] bnu bnu iPrqI FUFqI bsqu rhI Gir bwir ] siqguir mylI imil rhI
jnm mrx duKu invwir ]36] nwnw krq n CUtIAY ivxu gux jm puir jwih ] nw iqsu Ehu

935

n Aohu hY Avguix iPir pCuqwih ] nw iqsu igAwnu n iDAwnu hY nw iqsu Drmu iDAwnu ] ivxu nwvY
inrBa khw ikAw jwxw AiBmwnu ] Qwik rhI ikv ApVw hwQ nhI nw pw{ ] nw swjn sy rMguly
iksu pih krI pukwr ] nwnk pa pa jy krI myly mylxhw{ ] ijin ivCoVI so mylsI gur kY
hyiq Apwir ]37] pwpu burw pwpI ka ipAwrw ] pwip ldy pwpy pwswrw ] prhir pwpu pCwxY
Awpu ] nw iqsu sogu ivjogu sMqwpu ] nrik pVMqa ika rhY ika bMcY jmkwlu ] ika Awvx jwxw
vIsrY JUTu burw KY kwlu ] mnu jMjwlI vyiVAw BI jMjwlw mwih ] ivxu nwvY ika CUtIAY pwpy pcih
pcwih ]38] iPir iPir PwhI PwsY kAw ] iPir pCuqwnw Ab ikAw hUAw ] PwQw cog cugY nhI
bUJY ] sqgu{ imlY q AwKI sUJY ] ija mCulI PwQI jm jwil ] ivxu gur dwqy mukiq n Bwil ] iPir

iPir AwvY iPir iPir jwie ] iek rMig rcY rhY ilv lwie ] iev CUtY iPir Pws n pwie ]39]

bIrw bIrw kir rhI bIr BE bYrwie ] bIr cly Gir AwpxY bihx ibrih jil jwie ] bwbul kY

Gir bytVI bwlI bwlY nyih ] jy loVih v{ kwmxI siqgu{ syvih qyih ] ibrlo igAwnI bUJxa

siqgu{ swic imlyie ] Twkur hwiQ vfweAw jY BwvY qY dyie ] bwxI ibrla bIcwrsI jy ko

gu
r
mu
i
K
hoie
]
ieh
bwxI
mhw
pu
r
K
kI
inj
Gir
vwsw
hoie
]40]
Bin
Bin
GVIAY
GiV
GiV

BjY Fwih aswrY asry FwhY ] sr Bir soKY BI Bir poKY smrQ vyprvwhY ] Brim Bulwny BE
idvwny ivxu Bwgw ikAw pweAY ] gurmuiK igAwnu forI pRiB pkVI ijn iKMcY iqn jweAY ]
hir gux gwie sdw rMig rwqy bhuiV n pCoqweAY ] BBY Bwlih gurmuiK bUJih qw inj Gir vwsw
pweAY ] BBY Bajlu mwrgu ivKVw Aws inrwsw qrIAY ] gur prswdI Awpo cIn@Y jIviqAw
iev mrIAY ]41] mwieAw mwieAw kir muE mwieAw iksY n swiQ ] hsu clY aiT fumxo
mwieAw BUlI AwiQ ] mnu JUTw jim joihAw Avgux clih nwil ] mn mih mnu alto mrY

936

jy gux hovih nwil ] myrI myrI kir muE ivxu nwvY duKu Bwil ] gV mMdr mhlw khw ija bwjI
dIbwxu ] nwnk scy nwm ivxu JUTw Awvx jwxu ] Awpy cqu{ s}pu hY Awpy jwxu sujwxu ]42]
jo Awvih sy jwih Puin Awie gE pCuqwih ] lK carwsIh mydnI GtY n vDY aqwih ] sy jn
abry ijn hir BwieAw ] DMDw muAw ivgUqI mwieAw ] jo dIsY so cwlsI iks ka mIqu krya ]
jIa smpa Awpxw qnu mnu AwgY dya ] AsiQ{ krqw qU DxI iqs hI kI mY Aot ] gux kI mwrI
ha mue sbid rqI min cot ]43] rwxw rwa n ko rhY rMgu n quMgu PkI{ ] vwrI Awpo AwpxI
koie n bMDY DIr ] rwhu burw BIhwvlw sr fUgr Asgwh ] mY qin Avgx Juir mue ivxu gux
ika Gir jwh ] guxIAw gux ly pRB imly ika iqn imla ipAwir ] iqn hI jYsI QI rhW jip

jip irdY murwir ] AvguxI BrpUr hY gux BI vsih nwil ] ivxu sqgur gux n jwpnI ijc{

sbid n kry bIcw{ ]44] lskrIAw Gr sMmly AwE vjhu ilKwie ] kwr kmwvih isir DxI

lwhw plY pwie ] lbu loBu buirAweAw Cofy mnhu ivswir ] giV dohI pwiqswh kI kdy n AwvY

hwir ] cwk{ khIAY Ksm kw sahy aqr dyie ] vjhu gvwE Awpxw qKiq n bYsih syie ]

pR
I
qm
hiQ
vifAwe
A
w
jY
BwvY
qY
dy
i
e
]
Awip
kry
iksu
AwKIAY
Av{
n
koie
kry
i
e
]45]

bIja sUJY ko nhI bhY dulIcw pwie ] nrk invwrxu nrh n{ swca swcY nwie ] vxu qxu FUFq
iPir rhI mn mih kra bIcw{ ] lwl rqn bhu mwxkI siqgur hwiQ BMfw{ ] qmu hovw pRBu
imlY iek min EkY Bwie ] nwnk pRIqm ris imly lwhw lY prQwie ] rcnw rwic ijin rcI ijin
isirAw Awkw{ ] gurmuiK byAMqu iDAweAY AMqu n pwrwvw{ ]46] VwVY }Vw hir jIa soe ]
iqsu ibnu rwjw Av{ n koe ] VwVY gw{V qum suxhu hir vsY mn mwih ] gur prswdI hir pweAY
mqu ko Brim Bulwih ] so swhu swcw ijsu hir Dnu rwis ] gurmuiK pUrw iqsu swbwis ] }VI bwxI

937

hir pwieAw gur sbdI bIcwir ] Awpu gieAw duKu kitAw hir v{ pwieAw nwir ]47]
suienw {pw sMcIAY Dnu kwcw ibKu Cw{ ] swhu sdwE sMic Dnu duibDw hoie KuAw{ ] sicAwrI scu
sMicAw swca nwmu Amolu ] hir inrmwielu jlo piq swcI scu bolu ] swjnu mIqu sujwxu qU
qU srv{ qU hsu ] swca Twku{ min vsY ha bilhwrI iqsu ] mwieAw mmqw mohxI ijin kIqI
so jwxu ] ibiKAw AMmqu Eku hY bUJY purKu sujwxu ]48] iKmw ivhUxy Kip gE KUhix lK AsMK
] gxq n AwvY ika gxI Kip Kip muE ibsMK ] Ksmu pCwxY Awpxw KUlY bMDu n pwie ] sbid
mhlI Krw qU iKmw scu suK Bwie ] Krcu Krw Dnu iDAwnu qU Awpy vsih srIir ] min qin muiK
jwpY sdw gux AMqir min DIr ] hamY KpY KpwiesI bIja vQu ivkw{ ] jMq apwie ivic

pwieAnu krqw Algu Apw{ ]49] ssty Bya n jwxY koie ] sstw krY su inhca hoie ] sMpY

ka es{ iDAweAY ] sMpY purib ilKy kI pweAY ] sMpY kwrix cwkr cor ] sMpY swiQ n cwlY

hor ] ibnu swcy nhI drgh mwnu ] hir rsu pIvY CutY indwin ]50] hyrq hyrq hy sKI hoie

rhI hYrwnu ] ha ha krqI mY mue sbid rvY min igAwnu ] hwr for kMkn Gxy kir QwkI

sIgw{
]
imil
pR
I
qm
su
K
u
pwieAw
sgl
gu
x
w
gil
hw{
]
nwnk
gu
r
mu
i
K
pwe
A
Y
hir
isa
pR
I
iq

ipAw{ ] hir ibnu ikin suKu pwieAw dyKhu min bIcwir ] hir pVxw hir buJxw hir isa rKhu
ipAw{ ] hir jpIAY hir iDAweAY hir kw nwmu ADw{ ]51] lyKu n imte hy sKI jo iliKAw
krqwir ] Awpy kwrxu ijin kIAw kir ikrpw pgu Dwir ] krqy hiQ vifAweAw bUJhu gur
bIcwir ] iliKAw Pyir n skIAY ija BwvI iqa swir ] ndir qyrI suKu pwieAw nwnk sbdu
vIcwir ] mnmuK BUly pic muE abry gur bIcwir ] ij purKu ndir n Awve iqs kw ikAw kir
kihAw jwie ] bilhwrI gur Awpxy ijin ihrdY idqw idKwie ]52] pwDw piVAw AwKIAY ibidAw

938

ibcrY shij suBwie ] ibidAw soDY qqu lhY rwm nwm ilv lwie ] mnmuKu ibidAw ibkdw ibKu
Kty ibKu Kwie ] mUrKu sbdu n cIne sUJ bUJ nh kwie ]53] pwDw gurmuiK AwKIAY cwtiVAw
miq dyie ] nwmu smwlhu nwmu sMgrhu lwhw jg mih lyie ] scI ptI scu min pVIAY sbdu su
sw{ ] nwnk so piVAw so pMifqu bInw ijsu rwm nwmu gil hw{ ]54]1]

rwmklI mhlw 1 isD gosit


< siqgur pRswid ]
isD sBw kir Awsix bYTy sMq sBw jYkwro ] iqsu AwgY rhrwis hmwrI swcw Apr Apwro ]
msqku kwit DrI iqsu AwgY qnu mnu AwgY dya ] nwnk sMqu imlY scu pweAY shj Bwie jsu lya
]1] ikAw BvIAY sic sUcw hoie ] swc sbd ibnu mukiq n koie ]1] rhwa ] kvn qumy ikAw

nwa qumwrw kanu mwrgu kanu suAwAo ] swcu kha Ardwis hmwrI ha sMq jnw bil jwAo ] kh

bYshu kh rhIAY bwly kh Awvhu kh jwho ] nwnku bolY suix bYrwgI ikAw qumwrw rwho ]2] Git

Git bYis inrMqir rhIAY cwlih siqgur BwE ] shjy AwE hukim isDwE nwnk sdw rjwE ]

Awsix bYsix iQ{ nwrwiexu AYsI gurmiq pwE ] gurmuiK bUJY Awpu pCwxY scy sic smwE ]3]

du
n
IAw
swg{
du
q
{
khIAY
ika
kir
pwe
A
Y
pwro
]
crptu
bolY
AaDU
nwnk
dy
h
u
scw
bIcwro
]

Awpy AwKY Awpy smJY iqsu ikAw aq{ dIjY ] swcu khhu qum pwrgrwmI quJu ikAw bYsxu dIjY
]4] jYsy jl mih kmlu inrwlmu murgwe nY swxy ] suriq sbid Bv swg{ qrIAY nwnk nwmu
vKwxy ] rhih iekWiq Eko min visAw Awsw mwih inrwso ] Agmu Agoc{ dyiK idKwE nwnku
qw kw dwso ]5] suix suAwmI Ardwis hmwrI pUCa swcu bIcwro ] rosu n kIjY aq{ dIjY ika
pweAY gur duAwro ] iehu mnu clqa sc Gir bYsY nwnk nwmu ADwro ] Awpy myil imlwE krqw
lwgY swic ipAwro ]6] hwtI bwtI rhih inrwly }iK ibriK aidAwny ] kMd mUlu Ahwro

939

KweAY AaDU bolY igAwny ] qIriQ nweAY suKu Plu pweAY mYlu n lwgY kwe ] gorK pUqu
lohwrIpw bolY jog jugiq ibiD swe ]7] hwtI bwtI nId n AwvY pr Gir icqu n fuolwe ]
ibnu nwvY mnu tyk n itke nwnk BUK n jwe ] hwtu ptxu G{ gu} idKwieAw shjy scu vwpwro
] KMifq indw Alp AhwrM nwnk qqu bIcwro ]8] drsnu ByK krhu joigMdw muMdw JolI iKMQw ]
bwrh AMqir Eku sryvhu Ktu drsn iek pMQw ] ien ibiD mnu smJweAY purKw bwhuiV cot n
KweAY ] nwnku bolY gurmuiK bUJY jog jugiq iev pweAY ]9] AMqir sbdu inrMqir mudw hamY
mmqw dUir krI ] kwmu koDu Ahkw{ invwrY gur kY sbid su smJ prI ] iKMQw JolI Birpuir
rihAw nwnk qwrY Eku hrI ] swcw swihbu swcI nwe prKY gur kI bwq KrI ]10] NDa Kp{

pMc BU topI ] kWieAw kVwsxu mnu jwgotI ] squ sMqoKu sMjmu hY nwil ] nwnk gurmuiK nwmu smwil

]11] kvnu su gupqw kvnu su mukqw ] kvnu su AMqir bwhir jugqw ] kvnu su AwvY kvnu su

jwie ] kvnu su qBvix rihAw smwie ]12] Git Git gupqw gurmuiK mukqw ] AMqir bwhir

sbid su jugqw ] mnmuiK ibnsY AwvY jwie ] nwnk gurmuiK swic smwie ]13] ika kir bwDw

srpin
KwDw
]
ika
kir
KoieAw
ika
kir
lwDw
]
ika
kir
inrmlu
ika
kir
AM
i
DAwrw
]
iehu

qqu bIcwrY su gu} hmwrw ]14] durmiq bwDw srpin KwDw ] mnmuiK KoieAw gurmuiK lwDw ]
siqgu{ imlY AMDyrw jwie ] nwnk hamY myit smwie ]15] sun inrMqir dIjY bMDu ] afY n
hsw pVY n kMDu ] shj guPw G{ jwxY swcw ] nwnk swcy BwvY swcw ]16] iksu kwrix ghu
qijAo adwsI ] iksu kwrix iehu ByKu invwsI ] iksu vKr ky qum vxjwry ] ika kir swQu
lGwvhu pwry ]17] gurmuiK Kojq BE adwsI ] drsn kY qwe ByK invwsI ] swc vKr ky hm
vxjwry ] nwnk gurmuiK aqris pwry ]18] ikqu ibiD purKw jnmu vtwieAw ] kwhy ka quJu

940

iehu mnu lwieAw ] ikqu ibiD Awsw mnsw Kwe ] ikqu ibiD joiq inrMqir pwe ] ibnu dMqw
ika KweAY sw{ ] nwnk swcw krhu bIcw{ ]19] siqgur kY jnmy gvnu imtwieAw ] Anhiq
rwqy iehu mnu lwieAw ] mnsw Awsw sbid jlwe ] gurmuiK joiq inrMqir pwe ] Y gux myty
KweAY sw{ ] nwnk qwry qwrxhw{ ]20] Awid ka kvnu bIcw{ kQIAly sun khw Gr vwso
] igAwn kI mudw kvn kQIAly Git Git kvn invwso ] kwl kw TIgw ika jlweAly ika
inrBa Gir jweAY ] shj sMqoK kw Awsxu jwxY ika Cydy bYrweAY ] gur kY sbid hamY ibKu
mwrY qw inj Gir hovY vwso ] ijin ric ricAw iqsu sbid pCwxY nwnku qw kw dwso ]21] khw
qy AwvY khw iehu jwvY khw iehu rhY smwe ] Esu sbd ka jo ArQwvY iqsu gur iqlu n qmwe

] ika qqY AivgqY pwvY gurmuiK lgY ipAwro ] Awpy surqw Awpy krqw khu nwnk bIcwro ]

hukmy AwvY hukmy jwvY hukmy rhY smwe ] pUry gur qy swcu kmwvY giq imiq sbdy pwe ]22]

Awid ka ibsmwdu bIcw{ kQIAly sun inrMqir vwsu lIAw ] Aklpq mudw gur igAwnu

bIcwrIAly Git Git swcw srb jIAw ] gur bcnI Aivgiq smweAY qqu inrMjnu shij lhY

]
nwnk
dU
j
I
kwr
n
krxI
sy
v
Y
isKu
su
Koij
lhY
]
hu
k
mu
ibsmwdu
hu
k
im
pCwxY
jIA
ju
g
iq

scu jwxY soe ] Awpu myit inrwlmu hovY AMqir swcu jogI khIAY soe ]23] Aivgqo inrmwielu
apjy inrgux qy srguxu QIAw ] siqgur prcY prm pdu pweAY swcY sbid smwie lIAw ]
Eky ka scu Ekw jwxY hamY dUjw dUir kIAw ] so jogI gur sbdu pCwxY AMqir kmlu pRgwsu
QIAw ] jIvqu mrY qw sBu ikCu sUJY AMqir jwxY srb dieAw ] nwnk qw ka imlY vfwe Awpu
pCwxY srb jIAw ]24] swcO apjY swic smwvY swcy sUcy Ek mieAw ] JUTy Awvih Tvr n
pwvih dUjY Awvw gaxu BieAw ] Awvw gaxu imtY gur sbdI Awpy prKY bKis lieAw ] Ekw

941

bydn dUjY ibAwpI nwmu rswiexu vIsirAw ] so bUJY ijsu Awip buJwE gur kY sbid su mukqu
BieAw ] nwnk qwry qwrxhwrw hamY dUjw prhirAw ]25] mnmuiK BUlY jm kI kwix ] pr
G{ johY hwxy hwix ] mnmuiK Brim BvY bybwix ] vymwrig mUsY mMq mswix ] sbdu n cInY lvY
kubwix ] nwnk swic rqy suKu jwix ]26] gurmuiK swcy kw Ba pwvY ] gurmuiK bwxI AGV
GVwvY ] gurmuiK inrml hir gux gwvY ] gurmuiK piv prm pdu pwvY ] gurmuiK roim roim hir
iDAwvY ] nwnk gurmuiK swic smwvY ]27] gurmuiK prcY byd bIcwrI ] gurmuiK prcY qrIAY
qwrI ] gurmuiK prcY su sbid igAwnI ] gurmuiK prcY AMqr ibiD jwnI ] gurmuiK pweAY AlK
Apw{ ] nwnk gurmuiK mukiq duAw{ ]28] gurmuiK AkQu kQY bIcwir ] gurmuiK inbhY

sprvwir ] gurmuiK jpIAY AMqir ipAwir ] gurmuiK pweAY sbid Acwir ] sbid Byid jwxY

jwxwe ] nwnk hamY jwil smwe ]29] gurmuiK DrqI swcY swjI ] iqs mih Aopiq Kpiq

su bwjI ] gur kY sbid rpY rMgu lwie ] swic rqa piq isa Gir jwie ] swc sbd ibnu piq

nhI pwvY ] nwnk ibnu nwvY ika swic smwvY ]30] gurmuiK Ast isDI siB buDI ] gurmuiK

Bvjlu
qrIAY
sc
su
D
I
]
gu
r
mu
i
K
sr
Apsr
ibiD
jwxY
]
gu
r
mu
i
K
privriq
nrivriq
pCwxY

] gurmuiK qwry pwir aqwry ] nwnk gurmuiK sbid insqwry ]31] nwmy rwqy hamY jwie
] nwim rqy sic rhy smwie ] nwim rqy jog jugiq bIcw{ ] nwim rqy pwvih moK duAw{ ] nwim
rqy qBvx soJI hoie ] nwnk nwim rqy sdw suKu hoie ]32] nwim rqy isD gosit hoie ]
nwim rqy sdw qpu hoie ] nwim rqy scu krxI sw{ ] nwim rqy gux igAwn bIcw{ ] ibnu
nwvY bolY sBu vykw{ ] nwnk nwim rqy iqn ka jYkw{ ]33] pUry gur qy nwmu pwieAw jwie ]
jog jugiq sic rhY smwie ] bwrh mih jogI BrmwE sMinAwsI iCA cwir ] gur kY sbid jo

942

mir jIvY so pwE moK duAw{ ] ibnu sbdY siB dUjY lwgy dyKhu irdY bIcwir ] nwnk vfy sy
vfBwgI ijnI scu riKAw ar Dwir ]34] gurmuiK rqnu lhY ilv lwie ] gurmuiK prKY rqnu
suBwie ] gurmuiK swcI kwr kmwie ] gurmuiK swcy mnu pqIAwie ] gurmuiK AlKu lKwE iqsu
BwvY ] nwnk gurmuiK cot n KwvY ]35] gurmuiK nwmu dwnu iesnwnu ] gurmuiK lwgY shij
iDAwnu ] gurmuiK pwvY drgh mwnu ] gurmuiK Ba BMjnu prDwnu ] gurmuiK krxI kwr krwE ]
nwnk gurmuiK myil imlwE ]36] gurmuiK sws ismiq byd ] gurmuiK pwvY Git Git Byd
] gurmuiK vYr ivroD gvwvY ] gurmuiK sglI gxq imtwvY ] gurmuiK rwm nwm rMig rwqw ]
nwnk gurmuiK Ksmu pCwqw ]37] ibnu gur BrmY AwvY jwie ] ibnu gur Gwl n pve Qwie ]

ibnu gur mnUAw Aiq folwie ] ibnu gur qpiq nhI ibKu Kwie ] ibnu gur ibsIA{ fsY mir

vwt ] nwnk gur ibnu Gwty Gwt ]38] ijsu gu{ imlY iqsu pwir aqwrY ] Avgx mytY guix

insqwrY ] mukiq mhw suK gur sbdu bIcwir ] gurmuiK kdy n AwvY hwir ] qnu htVI iehu mnu

vxjwrw ] nwnk shjy scu vwpwrw ]39] gurmuiK bWiDAo syqu ibDwqY ] lkw lUtI dYq sMqwpY

]
rwmcM
i
d
mwirAo
Aih
rwvxu
]
By
d
u
bBIKx
gu
r
mu
i
K
prcwiexu
]
gu
r
mu
i
K
swieir
pwhx
qwry
]

gurmuiK koit qyqIs aDwry ]40] gurmuiK cUkY Awvx jwxu ] gurmuiK drgh pwvY mwxu ] gurmuiK
Koty Kry pCwxu ] gurmuiK lwgY shij iDAwnu ] gurmuiK drgh isPiq smwie ] nwnk gurmuiK
bMDu n pwie ]41] gurmuiK nwmu inrMjn pwE ] gurmuiK hamY sbid jlwE ] gurmuiK swcy ky
gux gwE ] gurmuiK swcY rhY smwE ] gurmuiK swic nwim piq qm hoie ] nwnk gurmuiK
sgl Bvx kI soJI hoie ]42] kvx mUlu kvx miq vylw ] qyrw kvxu gu} ijs kw qU cylw ]
kvx kQw ly rhhu inrwly ] bolY nwnku suxhu qum bwly ] Esu kQw kw dyie bIcw{ ] Bvjlu

943

sbid lGwvxhw{ ]43] pvn ArMBu siqgur miq vylw ] sbdu gu} suriq Duin cylw ] AkQ
kQw ly rha inrwlw ] nwnk juig juig gur gopwlw ] Eku sbdu ijqu kQw vIcwrI ] gurmuiK
hamY Agin invwrI ]44] mYx ky dMq ika KweAY sw{ ] ijqu grbu jwie su kvxu Awhw{ ]
ihvY kw G{ mMd{ Agin iprwhnu ] kvn guPw ijqu rhY Avwhnu ] ieq aq iks ka jwix
smwvY ] kvn iDAwnu mnu mnih smwvY ]45] ha ha mY mY ivchu KovY ] dUjw mytY Eko hovY ]
jgu krVw mnmuKu gwvw{ ] sbdu kmweAY KweAY sw{ ] AMqir bwhir Eko jwxY ] nwnk Agin
mrY siqgur kY BwxY ]46] sc BY rwqw grbu invwrY ] Eko jwqw sbdu vIcwrY ] sbdu vsY scu
AMqir hIAw ] qnu mnu sIqlu rMig rMgIAw ] kwmu koDu ibKu Agin invwry ] nwnk ndrI ndir

ipAwry ]47] kvn muiK cMdu ihvY G{ CwieAw ] kvn muiK sUrju qpY qpwieAw ] kvn muiK

kwlu johq inq rhY ] kvn buiD gurmuiK piq rhY ] kvnu joDu jo kwlu sMGwrY ] bolY bwxI nwnku

bIcwrY ]48] sbdu BwKq sis joiq Apwrw ] sis Gir sU{ vsY imtY AMiDAwrw ] suKu duKu

sm kir nwmu ADwrw ] Awpy pwir aqwrxhwrw ] gur prcY mnu swic smwie ] pRxviq nwnku

kwlu
n
Kwie
]49]
nwm
qqu
sB
hI
isir
jwpY
]
ibnu
nwvY
du
K
u
kwlu
sM
q
wpY
]
qqo
qqu
imlY

mnu mwnY ] dUjw jwie iekqu Gir AwnY ] bolY pvnw ggnu grjY ] nwnk inhclu imlxu shjY
]50] AMqir sunM bwhir sunM qBvx sun msunM ] caQy sunY jo n{ jwxY qw ka pwpu n punM ]
Git Git sun kw jwxY Bya ] Awid purKu inrMjn dya ] jo jnu nwm inrMjn rwqw ] nwnk soe
purKu ibDwqw ]51] suno sunu khY sBu koe ] Anhq sunu khw qy hoe ] Anhq suMin rqy sy kYsy
] ijs qy apjy iqs hI jYsy ] Aoie jnim n mrih n Awvih jwih ] nwnk gurmuiK mnu smJwih
]52] na sr suBr dsvY pUry ] qh Anhq sun vjwvih qUry ] swcY rwcy dyiK hjUry ] Git

944

Git swcu rihAw BrpUry ] gupqI bwxI prgtu hoie ] nwnk priK lE scu soie ]53] shj
Bwie imlIAY suKu hovY ] gurmuiK jwgY nId n sovY ] sun sbdu AprMpir DwrY ] khqy mukqu sbid
insqwrY ] gur kI dIiKAw sy sic rwqy ] nwnk Awpu gvwie imlx nhI BRwqy ]54] kubuiD
cvwvY so ikqu Twie ] ika qqu n bUJY cotw Kwie ] jm dir bwDy koie n rwKY ] ibnu sbdY nwhI
piq swKY ] ika kir bUJY pwvY pw{ ] nwnk mnmuiK n buJY gvw{ ]55] kubuiD imtY gur sbdu
bIcwir ] siqgu{ BytY moK duAwr ] qqu n cInY mnmuKu jil jwie ] durmiq ivCuiV cotw Kwie ]
mwnY hukmu sBy gux igAwn ] nwnk drgh pwvY mwnu ]56] swcu vK{ Dnu plY hoie ] Awip
qrY qwry BI soie ] shij rqw bUJY piq hoie ] qw kI kImiq krY n koie ] jh dyKw qh rihAw

smwie ] nwnk pwir prY sc Bwie ]57] su sbd kw khw vwsu kQIAly ijqu qrIAY Bvjlu

sMswro ] Y sq AMgul vwe khIAY iqsu khu kvnu ADwro ] bolY KylY AsiQ{ hovY ika kir AlKu

lKwE ] suix suAwmI scu nwnku pRxvY Apxy mn smJwE ] gurmuiK sbdy sic ilv lwgY kir

ndrI myil imlwE ] Awpy dwnw Awpy bInw pUrY Bwig smwE ]58] su sbd ka inrMqir vwsu

AlKM
jh
dy
K
w
qh
soe
]
pvn
kw
vwsw
su

n
invwsw
Akl
klw
Dr
soe
]
ndir
kry
sbdu

Gt mih vsY ivchu Brmu gvwE ] qnu mnu inrmlu inrml bwxI nwmuo mMin vswE ] sbid gu}
Bvswg{ qrIAY ieq aq Eko jwxY ] ichnu vrnu nhI CwieAw mwieAw nwnk sbdu pCwxY
]59] Y sq AMgul vwe AaDU sun scu Awhwro ] gurmuiK bolY qqu ibrolY cInY AlK Apwro ]
Y gux mytY sbdu vswE qw min cUkY Ahkwro ] AMqir bwhir Eko jwxY qw hir nwim lgY ipAwro
] suKmnw ieVw ipMgulw bUJY jw Awpy AlKu lKwE ] nwnk iqhu qy pir swcw siqgur sbid
smwE ]60] mn kw jIa pvnu kQIAly pvnu khw rsu Kwe ] igAwn kI mudw kvn AaDU

945

isD kI kvn kmwe ] ibnu sbdY rsu n AwvY AaDU hamY ipAws n jwe ] sbid rqy AMmq
rsu pwieAw swcy rhy AGwe ] kvn buiD ijqu AsiQ{ rhIAY ikqu Bojin qpqwsY ] nwnk duKu
suKu sm kir jwpY siqgur qy kwlu n gRwsY ]61] rMig n rwqw ris nhI mwqw ] ibnu gur sbdY
jil bil qwqw ] ibMdu n rwiKAw sbdu n BwiKAw ] pvnu n swiDAw scu n ArwiDAw ] AkQ
kQw ly sm kir rhY ] qa nwnk Awqm rwm ka lhY ]62] gur prswdI rMgy rwqw ] AMmqu
pIAw swcy mwqw ] gur vIcwrI Agin invwrI ] Aipa pIAo Awqm suKu DwrI ] scu ArwiDAw
gurmuiK q{ qwrI ] nwnk bUJY ko vIcwrI ]63] iehu mnu mYglu khw bsIAly khw bsY iehu
pvnw ] khw bsY su sbdu AaDU qw ka cUkY mn kw Bvnw ] ndir kry qw siqgu{ myly qw

inj Gir vwsw iehu mnu pwE ] AwpY Awpu Kwie qw inrmlu hovY Dwvqu vrij rhwE ] ika mUlu

pCwxY Awqmu jwxY ika sis Gir sU{ smwvY ] gurmuiK hamY ivchu KovY qa nwnk shij smwvY

]64] iehu mnu inhclu ihrdY vsIAly gurmuiK mUlu pCwix rhY ] nwiB pvnu Gir Awsix

bYsY gurmuiK Kojq qqu lhY ] su sbdu inrMqir inj Gir AwCY qBvx joiq su sbid lhY ] KwvY

dU
K
BU
K
swcy
kI
swcy
hI
q
p
qwis
rhY
]
Anhd
bwxI
gu
r
mu
i
K
jwxI
ibrlo
ko
ArQwvY
]
nwnku

AwKY scu suBwKY sic rpY rMgu kbhU n jwvY ]65] jw iehu ihrdw dyh n hoqI qa mnu kYTY rhqw
] nwiB kml AsQMBu n hoqo qw pvnu kvn Gir shqw ] }pu n hoqo ryK n kwe qw sbid khw
ilv lwe ] rkqu ibMdu kI mVI n hoqI imiq kImiq nhI pwe ] vrnu ByKu As}pu n jwpI
ika kir jwpis swcw ] nwnk nwim rqy bYrwgI ieb qb swco swcw ]66] ihrdw dyh n hoqI
AaDU qa mnu suMin rhY bYrwgI ] nwiB kmlu AsQMBu n hoqo qw inj Gir bsqa pvnu AnrwgI
] }pu n ryiKAw jwiq n hoqI qa AkulIix rhqa sbdu su sw{ ] ganu ggnu jb qbih n

946

hoqa qBvx joiq Awpy inrMkw{ ] vrnu ByKu As}pu su Eko Eko sbdu ivfwxI ] swc ibnw
sUcw ko nwhI nwnk AkQ khwxI ]67] ikqu ikqu ibiD jgu apjY purKw ikqu ikqu duiK
ibnis jwe ] hamY ivic jgu apjY purKw nwim ivsirAY duKu pwe ] gurmuiK hovY su igAwnu
qqu bIcwrY hamY sbid jlwE ] qnu mnu inrmlu inrml bwxI swcY rhY smwE ] nwmy nwim
rhY bYrwgI swcu riKAw air Dwry ] nwnk ibnu nwvY jogu kdy n hovY dyKhu irdY bIcwry ]68]
gurmuiK swcu sbdu bIcwrY koie ] gurmuiK scu bwxI prgtu hoie ] gurmuiK mnu BIjY ivrlw
bUJY koie ] gurmuiK inj Gir vwsw hoie ] gurmuiK jogI jugiq pCwxY ] gurmuiK nwnk Eko jwxY
]69] ibnu siqgur syvy jogu n hoe ] ibnu siqgur Byty mukiq n koe ] ibnu siqgur Byty nwmu

pwieAw n jwie ] ibnu siqgur Byty mhw duKu pwie ] ibnu siqgur Byty mhw grib gubwir ]

nwnk ibnu gur muAw jnmu hwir ]70] gurmuiK mnu jIqw hamY mwir ] gurmuiK swcu riKAw

ar Dwir ] gurmuiK jgu jIqw jmkwlu mwir ibdwir ] gurmuiK drgh n AwvY hwir ] gurmuiK

myil imlwE suo jwxY ] nwnk gurmuiK sbid pCwxY ]71] sbdY kw inbyVw suix qU AaDU

ibnu
nwvY
jogu
n
hoe
]
nwmy
rwqy
Anidnu
mwqy
nwmY
qy
su
K
u
hoe
]
nwmY
hI
qy
sBu
prgtu

hovY nwmy soJI pwe ] ibnu nwvY ByK krih bhuqyry scY Awip KuAwe ] siqgur qy nwmu
pweAY AaDU jog jugiq qw hoe ] kir bIcw{ min dyKhu nwnk ibnu nwvY mukiq n hoe
]72] qyrI giq imiq qUhY jwxih ikAw ko AwiK vKwxY ] qU Awpy gupqw Awpy prgtu Awpy
siB rMg mwxY ] swiDk isD gu} bhu cyly Kojq iPrih PurmwxY ] mwgih nwmu pwie ieh
iBiKAw qyry drsn ka kurbwxY ] AibnwsI pRiB Kylu rcwieAw gurmuiK soJI hoe ]
nwnk siB jug Awpy vrqY dUjw Av{ n koe ]73]1]

947

< siqgur pRswid ]


rwmklI kI vwr mhlw 3 ] joDY vIrY pUrbwxI kI DunI ] sloku m 3 ] siqgu{ shjY dw Kyqu hY
ijs no lwE Bwa ] nwa bIjy nwa agvY nwmy rhY smwie ] hamY Eho bIju hY shsw gieAw
ivlwie ] nw ikCu bIjy n agvY jo bKsy so Kwie ] AMBY syqI AMBu rilAw bhuiV n inkisAw jwie
] nwnk gurmuiK clqu hY vyKhu lokw Awie ] loku ik vyKY bpuVw ijs no soJI nwih ] ijsu vyKwly so
vyKY ijsu visAw mn mwih ]1] m 3 ] mnmuKu duK kw Kyqu hY duKu bIjy duKu Kwie ] duK ivic jMmY
duiK mrY hamY krq ivhwie ] Awvxu jwxu n suJe AMDw AMDu kmwie ] jo dyvY iqsY n jwxe idqy

ka lptwie ] nwnk pUrib iliKAw kmwvxw Av{ n krxw jwie ]2] m 3 ] siqguir

imilAY sdw suKu ijs no Awpy myly soie ] suKY Ehu ibbyku hY AMq{ inrmlu hoie ] AigAwn kw

BRmu ktIAY igAwnu prwpiq hoie ] nwnk Eko ndrI AwieAw jh dyKw qh soie ]3] paVI ] scY

qKqu rcwieAw bYsx ka jWe ] sBu ikCu Awpy Awip hY gur sbid suxwe ] Awpy kudriq swjIAnu

kir
mhl
srwe
]
cM
d
u
sU
r
ju
du
i
e
cwnxy
pU
r
I
bxq
bxwe
]
Awpy
vy
K
Y
su
x
y
Awip
gu
r
sbid

iDAwe ]1] vwhu vwhu scy pwiqswh qU scI nwe ]1] rhwa ] sloku ] kbIr mihdI kir kY
GwilAw Awpu pIswie pIswie ] qY sh bwq n puCIAw kbhU n lwe pwie ]1] m 3 ] nwnk
mihdI kir kY riKAw so shu ndir kryie ] Awpy pIsY Awpy GsY Awpy hI lwie lEie ] iehu
iprm ipAwlw Ksm kw jY BwvY qY dyie ]2] paVI ] vykI ssit apweAnu sB hukim AwvY jwie
smwhI ] Awpy vyiK ivgsdw dUjw ko nwhI ] ija BwvY iqa rKu qU gur sbid buJwhI ] sBnw qyrw
jo{ hY ija BwvY iqvY clwhI ] quDu jyvf mY nwih ko iksu AwiK suxwe ]2] sloku m 3 ] Brim

948

Bulwe sBu jgu iPrI PwvI hoe Bwil ] so shu sWiq n dyve ikAw clY iqsu nwil ] gur prswdI
hir iDAweAY AMqir rKIAY ar Dwir ] nwnk Gir bYiTAw shu pwieAw jw ikrpw kIqI krqwir
]1] m 3 ] DMDw Dwvq idnu gieAw rYix gvwe soie ] kUV boil ibKu KwieAw mnmuiK cilAw
roie ] isrY apir jm fMfu hY dUjY Bwie piq Koie ] hir nwmu kdy n cyiqAo iPir Awvx jwxw hoie
] gur prswdI hir min vsY jm fMfu n lwgY koie ] nwnk shjy imil rhY krim prwpiq hoie
]2] paVI ] ieik AwpxI isPqI lwieAnu dy siqgur mqI ] ieknw no nwa bKisAonu AsiQ{
hir sqI ] paxu pwxI bYsMqro hukim krih BgqI ] Enw no Ba Aglw pUrI bxq bxqI ] sBu
ieko hukmu vrqdw mMinAY suKu pwe ]3] sloku ] kbIr ksatI rwm kI JUTw itkY n koie ] rwm

ksatI so shY jo mrjIvw hoie ]1] m 3 ] ika kir iehu mnu mwrIAY ika kir imrqku hoie

] kihAw sbdu n mwne hamY CfY n koie ] gur prswdI hamY CutY jIvn mukqu so hoie ] nwnk

ijs no bKsy iqsu imlY iqsu ibGnu n lwgY koie ]2] m 3 ] jIvq mrxw sBu ko khY jIvn

mukiq ika hoie ] BY kw sMjmu jy kry dw} Bwa lwEie ] Anidnu gux gwvY suK shjy ibKu Bvjlu

nwim
qry
i
e
]
nwnk
gu
r
mu
i
K
pwe
A
Y
jw
ka
ndir
kry
i
e
]3]
paVI
]
dU
j
w
Bwa
rcwieAonu

Y gux vrqwrw ] bRhmw ibsnu mhysu apwieAnu hukim kmwvin kwrw ] pMifq pVdy joqkI nw
bUJih bIcwrw ] sBu ikCu qyrw Kylu hY scu isrjxhwrw ] ijsu BwvY iqsu bKis lYih sic sbid
smwe ]4] sloku m 3 ] mn kw JUTw JUTu kmwvY ] mwieAw no iPrY qpw sdwvY ] Brmy BUlw
siB qIrQ ghY ] Aohu qpw kYsy prm giq lhY ] gur prswdI ko scu kmwvY ] nwnk so qpw moKMq{
pwvY ]1] m 3 ] so qpw ij iehu qpu Gwly ] siqgur no imlY sbdu smwly ] siqgur kI syvw
iehu qpu prvwxu ] nwnk so qpw drgih pwvY mwxu ]2] paVI ] rwiq idnsu apwieAnu sMswr

949

kI vrqix ] gurmqI Git cwnxw Awny{ ibnwsix ] hukmy hI sB swjIAnu rivAw sB vix
qix ] sBu ikCu Awpy Awip hY gurmuiK sdw hir Bix ] sbdy hI soJI pe scY Awip buJwe ]5]
slok m 3 ] AiBAwgq Eih n AwKIAin ijn ky icq mih Brmu ] iqs dY idqY nwnkw qyho
jyhw Drmu ] ABY inrMjnu prm pdu qw kw BUKw hoie ] iqs kw Bojnu nwnkw ivrlw pwE koie ]1]
m 3 ] AiBAwgq Eih n AwKIAin ij pr Gir Bojnu kryin ] adrY kwrix Awpxy bhly ByiK
kryin ] AiBAwgq sye nwnkw ij Awqm gaxu kryin ] Bwil lhin shu Awpxw inj Gir
rhxu kryin ]2] paVI ] AMb{ Driq ivCoiVAnu ivic scw Asrwa ] G{ d{ sBo scu hY ijsu
ivic scw nwa ] sBu scw hukmu vrqdw gurmuiK sic smwa ] scw Awip qKqu scw bih scw

kry inAwa ] sBu sco scu vrqdw gurmuiK AlKu lKwe ]6] sloku m 3 ] rYxwier mwih

Anqu hY kUVI AwvY jwie ] BwxY clY AwpxY bhuqI lhY sjwie ] rYxwier mih sBu ikCu hY krmI

plY pwie ] nwnk na iniD pweAY jy clY iqsY rjwie ]1] m 3 ] shjy siqgu{ n syivAo

ivic hamY jnim ibnwsu ] rsnw hir rsu n ciKAo kmlu n hoieAo prgwsu ] ibKu KwDI mnmuKu

mu
A
w
mwieAw
moih
ivxwsu
]
ieksu
hir
ky
nwm
ivxu
iDR
g
u
jIvxu
iDR
g
u
vwsu
]
jw
Awpy
ndir
kry

pRBu scw qw hovY dwsin dwsu ] qw Anidnu syvw kry siqgu} kI kbih n CofY pwsu ] ija jl
mih kmlu Ailpqo vrqY iqa ivcy igrh adwsu ] jn nwnk kry krwieAw sBu ko ija BwvY
iqv hir guxqwsu ]2] paVI ] CqIh jug gubw{ sw Awpy gxq kInI ] Awpy ssit sB
swjIAnu Awip miq dInI ] ismiq swsq swijAnu pwp pun gxq gxInI ] ijsu buJwE so
buJsI scY sbid pqInI ] sBu Awpy Awip vrqdw Awpy bKis imlwe ]7] slok m 3 ] iehu
qnu sBo rqu hY rqu ibnu qnu n hoie ] jo sih rqy AwpxY iqn qin loB rqu n hoie ] BY pieAY

950

qnu KIxu hoie loB rqu ivchu jwie ] ija bYsMqir Dwqu suDu hoie iqa hir kw Ba durmiq mYlu
gvwie ] nwnk qy jn sohxy jo rqy hir rMgu lwie ]1] m 3 ] rwmklI rwmu min visAw qw binAw
sIgw{ ] gur kY sbid kmlu ibgisAw qw saipAw Bgiq BMfw{ ] Brmu gieAw qw jwigAw
cUkw AigAwn AMDw{ ] iqs no }pu Aiq Aglw ijsu hir nwil ipAw{ ] sdw rvY ip{ Awpxw
soBwvMqI nwir ] mnmuiK sIgw{ n jwxnI jwsin jnmu sBu hwir ] ibnu hir BgqI sIgw{ krih
inq jMmih hoie KuAw{ ] sYswrY ivic soB n pwienI AgY ij kry su jwxY krqw{ ] nwnk scw Eku
hY duhu ivic hY sMsw{ ] cMgY mMdY Awip lwieAnu so krin ij Awip krwE krqw{ ]2] m 3 ]
ibnu siqgur syvy sWiq n Awve dUjI nwhI jwie ] jy bhuqyrw locIAY ivxu krmw pwieAw n

jwie ] AMqir loBu ivkw{ hY dUjY Bwie KuAwie ] iqn jMmxu mrxu n cuke hamY ivic duKu pwie ]

ijnI siqgur isa icqu lwieAw so KwlI koe nwih ] iqn jm kI qlb n hove nw Aoie duK

shwih ] nwnk gurmuiK abry scY sbid smwih ]3] paVI ] Awip Ailpqu sdw rhY hoir DMDY

siB Dwvih ] Awip inhclu Aclu hY hoir Awvih jwvih ] sdw sdw hir iDAweAY gurmuiK suKu

pwvih
]
inj
Gir
vwsw
pwe
A
Y
sic
isPiq
smwvih
]
scw
gihr
gM
B
I{
hY
gu
r
sbid
bu
J
we

]8] slok m 3 ] scw nwmu iDAwie qU sBo vrqY scu ] nwnk hukmY jo buJY so Plu pwE scu ]
kQnI bdnI krqw iPrY hukmu n bUJY scu ] nwnk hir kw Bwxw mny so Bgqu hoie ivxu mny kcu
inkcu ]1] m 3 ] mnmuK boil n jwxnI Aonw AMdir kwmu koDu Ahkw{ ] Aoie Qwa kuQwa n
jwxnI an AMqir loBu ivkw{ ] Aoie AwpxY suAwie Awie bih glw krih Aonw mwry jmu jMdw{
] AgY drgh lyKY mMigAY mwir KuAw{ kIcih kUiVAwr ] Eh kUVY kI mlu ika aqrY koe kFhu
iehu vIcw{ ] siqgu{ imlY qw nwmu idVwE siB iklivK ktxhw{ ] nwmu jpy nwmo AwrwDy

951

iqsu jn ka krhu siB nmskw{ ] mlu kUVI nwim aqwrIAnu jip nwmu hoAw sicAw{ ] jn
nwnk ijs dy Eih clq hih so jIva dyvxhw{ ]2] paVI ] quDu jyvfu dwqw nwih iksu AwiK
suxweAY ] gur prswdI pwie ijQhu hamY jweAY ] rs ks swdw bwhrw scI vifAweAY ]
ijs no bKsy iqsu dyie Awip lE imlweAY ] Gt AMqir AMmqu riKAonu gurmuiK iksY ipAwe
]9] slok m 3 ] bwbwxIAw khwxIAw puq spuq kryin ] ij siqgur BwvY su mMin lYin sye
krm kryin ] jwie puChu ismiq swsq ibAws suk nwrd bcn sB ssit kryin ] scY lwE
sic lgy sdw scu smwlyin ] nwnk AwE sy prvwxu BE ij sgly kul qwryin ]1] m 3 ] gu}
ijnw kw AMDulw isK BI AMDy krm kryin ] Aoie BwxY clin AwpxY inq JUTo JUTu bolyin ] kUV

kusqu kmwvdy pr inMdw sdw kryin ] Aoie Awip fuby pr inMdkw sgly kul fobyin ] nwnk ijqu

Aoie lwE iqqu lgy aie bpuVy ikAw kryin ]2] paVI ] sB ndrI AMdir rKdw jyqI issit sB

kIqI ] ieik kUiV kusiq lwieAnu mnmuK ivgUqI ] gurmuiK sdw iDAweAY AMdir hir pRIqI ]

ijn ka poqY punu hY iqn@ vwiq ispIqI ] nwnk nwmu iDAweAY scu isPiq snwe ]10]

sloku
m
1
]
sqI
pwpu
kir
squ
kmwih
]
gu
r
dIiKAw
Gir
dy
v
x
jwih
]
iesqrI
pu
r
KY
KitAY

Bwa ] BwvY Awva BwvY jwa ] swsqu bydu n mwnY koie ] Awpo AwpY pUjw hoie ] kwjI hoie kY bhY
inAwie ] Pyry qsbI kry Kudwie ] vFI lY kY hku gvwE ] jy ko puCY qw piV suxwE ] qurk mM
kin irdY smwih ] lok muhwvih cwVI Kwih ] cakw dy kY sucw hoie ] AYsw ihdU vyKhu koie ] jogI
igrhI jtw ibBUq ] AwgY pwCY rovih pUq ] jogu n pwieAw jugiq gvwe ] ikqu kwrix isir
Cwe pwe ] nwnk kil kw Ehu prvwxu ] Awpy AwKxu Awpy jwxu ]1] m 1 ] ihdU kY Gir ihdU
AwvY ] sUqu jny piV gil pwvY ] sUqu pwie kry buirAwe ] nwqw Doqw Qwie n pwe ] muslmwnu

952

kry vifAwe ] ivxu gur pIrY ko Qwie n pwe ] rwhu dswie AoQY ko jwie ] krxI bwJhu iBsiq
n pwie ] jogI kY Gir jugiq dswe ] iqqu kwrix kin muMdw pwe ] muMdw pwie iPrY sMswir ]
ijQY ikQY isrjxhw{ ] jyqy jIA qyqy vwtw ] cIrI Awe iFl n kw ] EQY jwxY su jwie is\wxY
] ho{ PkV ihdU muslmwxY ] sBnw kw dir lyKw hoie ] krxI bwJhu qrY n koie ] sco scu
vKwxY koie ] nwnk AgY puC n hoie ]2] paVI ] hir kw mMd{ AwKIAY kwieAw kotu gV ]
AMdir lwl jvyhrI gurmuiK hir nwmu pV ] hir kw mMd{ srI{ Aiq sohxw hir hir nwmu idV ]
mnmuK Awip KuAwieAnu mwieAw moh inq kV ] sBnw swihbu Eku hY pUrY Bwig pwieAw jwe
]11] slok m 1 ] nw siq duKIAw nw siq suKIAw nw siq pwxI jMq iPrih ] nw siq mUMf

mufwe kysI nw siq piVAw dys iPrih ] nw siq {KI ibrKI pQr Awpu qCwvih duK shih ]

nw siq hsqI bDy sMgl nw siq gwe Gwhu crih ] ijsu hiQ isiD dyvY jy soe ijs no dyie iqsu

Awie imlY ] nwnk qw ka imlY vfwe ijsu Gt BIqir sbdu rvY ] siB Gt myry ha sBnw

AMdir ijsih KuAwe iqsu kaxu khY ] ijsih idKwlw vwtVI iqsih BulwvY kaxu ] ijsih

Bu
l
we
pM
D
isir
iqsih
idKwvY
kaxu
]1]
m
1
]
so
igrhI
jo
ingR
h
u
krY
]
jpu
qpu
sM
j
mu

BIiKAw krY ] pun dwn kw kry srI{ ] so igrhI gMgw kw nI{ ] bolY es{ siq s}pu ] prm
qMq mih ryK n }pu ]2] m 1 ] so AaDUqI jo DUpY Awpu ] iBiKAw Bojnu krY sMqwpu ] AahT
ptx mih BIiKAw krY ] so AaDUqI isv puir cVY ] bolY gorKu siq s}pu ] prm qMq mih ryK n
}pu ]3] m 1 ] so adwsI ij pwly adwsu ] ArD arD kry inrMjn vwsu ] cMd sUrj kI pwE
gMiF ] iqsu adwsI kw pVY n kMDu ] bolY gopI cMdu siq s}pu ] prm qMq mih ryK n }pu ]4]
m 1 ] so pwKMfI ij kwieAw pKwly ] kwieAw kI Agin bRhmu prjwly ] supnY ibMdu n dye

953

Jrxw ] iqsu pwKMfI jrw n mrxw ] bolY crptu siq s}pu ] prm qMq mih ryK n }pu ]5]
m 1 ] so bYrwgI ij alty bRhmu ] ggn mMfl mih ropY QMmu ] Aihinis AMqir rhY iDAwin ]
qy bYrwgI sq smwin ] bolY BrQir siq s}pu ] prm qMq mih ryK n }pu ]6] m 1 ] ika mrY
mMdw ika jIvY jugiq ] kn pVwie ikAw KwjY Bugiq ] Awsiq nwsiq Eko nwa ] kaxu su AK{
ijqu rhY ihAwa ] DUp Cwv jy sm kir shY ] qw nwnku AwKY gu{ ko khY ] iCA vrqwry vrqih
pUq ] nw sMswrI nw AaDUq ] inrMkwir jo rhY smwie ] kwhy BIiKAw mMgix jwie ]7] paVI ]
hir mMd{ soe AwKIAY ijQhu hir jwqw ] mwns dyh gur bcnI pwieAw sBu Awqm rwmu pCwqw ]
bwhir mUil n KojIAY Gr mwih ibDwqw ] mnmuK hir mMdr kI swr n jwxnI iqnI jnmu gvwqw

] sB mih ieku vrqdw gur sbdI pwieAw jwe ]12] slok m 3 ] mUrKu hovY so suxY mUrK kw

khxw ] mUrK ky ikAw lKx hY ikAw mUrK kw krxw ] mUrKu Aohu ij mugDu hY Ahkwry mrxw ]

Equ kmwxY sdw duKu duK hI mih rhxw ] Aiq ipAwrw pvY KUih ikhu sMjmu krxw ] gurmuiK hoie su

kry vIcw{ Aosu Ailpqo rhxw ] hir nwmu jpY Awip aDrY Aosu ipCY fubdy BI qrxw ] nwnk jo

iqsu
BwvY
so
kry
jo
dy
i
e
su
shxw
]1]
m
1
]
nwnku
AwKY
ry
mnw
su
x
IAY
isK
shI
]
ly
K
w
rbu

mMgysIAw bYTw kiF vhI ] qlbw pasin AwkIAw bwkI ijnw rhI ] Ajrwelu Prysqw hosI
Awie qe ] Awvxu jwxu n suJe BIVI glI PhI ] kUV inKuty nwnkw AoVik sic rhI ]2]
paVI ] hir kw sBu srI{ hY hir riv rihAw sBu AwpY ] hir kI kImiq n pvY ikCu khxu n
jwpY ] gur prswdI swlwhIAY hir BgqI rwpY ] sBu mnu qnu hirAw hoieAw Ahkw{ gvwpY ]
sBu ikCu hir kw Kylu hY gurmuiK iksY buJwe ]13] sloku m 1 ] shsr dwn dy ieMd roAwieAw
] prs rwmu rovY Gir AwieAw ] AjY su rovY BIiKAw Kwie ] AYsI drgh imlY sjwie ] rovY rwmu

954

inkwlw BieAw ] sIqw lKmxu ivCuiV gieAw ] rovY dhis{ lk gvwie ] ijin sIqw AwdI
fa} vwie ] rovih pWfv BE mjUr ] ijn kY suAwmI rhq hdUir ] rovY jnmyjw Kuie gieAw ]
EkI kwrix pwpI BieAw ] rovih syK mswiek pIr ] AMiq kwil mqu lwgY BIV ] rovih rwjy
kn pVwie ] Gir Gir mwgih BIiKAw jwie ] rovih ikrpn sMcih Dnu jwie ] pMifq rovih
igAwnu gvwie ] bwlI rovY nwih Bqw{ ] nwnk duKIAw sBu sMsw{ ] mny nwa soe ijix jwie
] AarI krm n lyKY lwie ]1] m 2 ] jpu qpu sBu ikCu mMinAY Avir kwrw siB bwid ] nwnk
mMinAw mnIAY buJIAY gur prswid ]2] paVI ] kwieAw hs Duir mylu krqY iliK pwieAw ]
sB mih gupqu vrqdw gurmuiK pRgtwieAw ] gux gwvY gux acrY gux mwih smwieAw ] scI

bwxI scu hY scu myil imlwieAw ] sBu ikCu Awpy Awip hY Awpy dyie vifAwe ]14] slok

m 2 ] nwnk AMDw hoie kY rqnw prKx jwie ] rqnw swr n jwxe AwvY Awpu lKwie ]1]

m 2 ] rqnw kyrI guQlI rqnI KolI Awie ] vKr qY vxjwirAw duhw rhI smwie ] ijn guxu

plY nwnkw mwxk vxjih syie ] rqnw swr n jwxnI AMDy vqih loie ]2] paVI ] na

drvwjy
kwieAw
kotu
hY
dsvY
gu
p
qu
rKIjY
]
bjr
kpwt
n
Ku
l
nI
gu
r
sbid
Ku
l
IjY
]
Anhd

vwjy Duin vjdy gur sbid suxIjY ] iqqu Gt AMqir cwnxw kir Bgiq imlIjY ] sB mih Eku
vrqdw ijin Awpy rcn rcwe ]15] slok m 2 ] AMDy kY rwih disAY AMDw hoie su jwie ]
hoie sujwKw nwnkw so ika aJiV pwie ] AMDy Eih n AwKIAin ijn muiK loiex nwih ] AMDy
sye nwnkw Ksmhu GuQy jwih ]1] m 2 ] swihib AMDw jo kIAw kry sujwKw hoie ] jyhw jwxY qyho
vrqY jy sa AwKY koie ] ijQY su vsqu n jwpe Awpy vrqa jwix ] nwnk gwhku ika lE skY
n vsqu pCwix ]2] m 2 ] so ika AMDw AwKIAY ij hukmhu AMDw hoie ] nwnk hukmu n buJe

955

AMDw khIAY soie ]3] paVI ] kwieAw AMdir gV kotu hY siB idsMqr dysw ] Awpy qwVI
lweAnu sB mih prvysw ] Awpy ssit swjIAnu Awip gupqu rKysw ] gur syvw qy jwixAw scu
prgtIEsw ] sBu ikCu sco scu hY guir soJI pwe ]16] slok m 1 ] swvxu rwiq AhwV idhu
kwmu koDu duie Kyq ] lbu v drogu bIa hwlI rwhku hyq ] hlu bIcw{ ivkwr mx hukmI Kty
Kwie ] nwnk lyKY mMigAY Aaqu jxydw jwie ]1] m 1 ] Ba Buie pivqu pwxI squ sMqoKu blyd
] hlu hlymI hwlI icqu cyqw v vKq sMjogu ] nwa bIju bKsIs bohl dunIAw sgl drog ]
nwnk ndrI krmu hoie jwvih sgl ivjog ]2] paVI ] mnmuiK mohu gubw{ hY dUjY Bwie bolY ]
dUjY Bwie sdw duKu hY inq nI{ ivrolY ] gurmuiK nwmu iDAweAY miQ qqu kFolY ] AMqir prgwsu

Git cwnxw hir lDw tolY ] Awpy Brim Bulwiedw ikCu khxu n jwe ]17] slok m 2 ]

nwnk icMqw miq krhu icMqw iqs hI hyie ] jl mih jMq apwieAnu iqnw iB rojI dyie ] AoQY htu

n cle nw ko ikrs kryie ] sadw mUil n hove nw ko lE n dyie ] jIAw kw Awhw{ jIA

Kwxw Ehu kryie ] ivic apwE swierw iqnw iB swr kryie ] nwnk icMqw mq krhu icMqw iqs hI

hy
i
e
]1]
m
1
]
nwnk
iehu
jIa
mCu
l
I
JIv{
q
s
nw
kwlu
]
mnU
A
w
AM
D
u
n
cy
q
e
pVY
AicM
q
w

jwlu ] nwnk icqu Acyqu hY icMqw bDw jwie ] ndir kry jy AwpxI qw Awpy lE imlwie ]2]
paVI ] sy jn swcy sdw sdw ijnI hir rsu pIqw ] gurmuiK scw min vsY scu sadw kIqw ]
sBu ikCu Gr hI mwih hY vfBwgI lIqw ] AMqir qsnw mir ge hir gux gwvIqw ] Awpy myil
imlwieAnu Awpy dyie buJwe ]18] slok m 1 ] vyil ipM\wieAw kiq vuxwieAw ] kit kuit
kir KuMib cVwieAw ] lohw vFy drjI pwVy sUe Dwgw sIvY ] iea piq pwtI isPqI sIpY nwnk
jIvq jIvY ] hoie purwxw kpV pwtY sUe Dwgw gMFY ] mwhu pKu ikhu clY nwhI GVI muhqu ikCu

956

hFY ] scu purwxw hovY nwhI sIqw kdy n pwtY ] nwnk swihbu sco scw iqc{ jwpI jwpY ]1]
m 1 ] sc kI kwqI scu sBu sw{ ] GwVq iqs kI Apr Apwr ] sbdy swx rKwe lwie ]
gux kI QykY ivic smwie ] iqs dw kuTw hovY syKu ] lohU lbu inkQw vyKu ] hoie hlwlu lgY hik
jwie ] nwnk dir dIdwir smwie ]2] m 1 ] kmir ktwrw bMkuVw bMky kw Asvw{ ] grbu n
kIjY nwnkw mqu isir AwvY Bw{ ]3] paVI ] so sqsMgiq sbid imlY jo gurmuiK clY ] scu
iDAwiein sy scy ijn hir Krcu Dnu plY ] Bgq sohin gux gwvdy gurmiq AclY ] rqn bIcw{
min visAw gur kY sbid BlY ] Awpy myil imlwiedw Awpy dyie vifAwe ]19] slok m 3 ]
Awsw AMdir sBu ko koie inrwsw hoie ] nwnk jo mir jIivAw sihlw AwieAw soie ]1] m 3 ]

nw ikCu Awsw hiQ hY kya inrwsw hoie ] ikAw kry Eh bpuVI jW BuolwE soie ]2] paVI ]

iDRgu jIvxu sMswr scy nwm ibnu ] pRBu dwqw dwqwr inhclu Ehu Dnu ] swis swis AwrwDy

inrmlu soie jnu ] AMqrjwmI Agmu rsnw Eku Bnu ] riv rihAw srbiq nwnku bil jwe

]20] sloku m 1 ] srvr hs Dury hI mylw KsmY EvY Bwxw ] srvr AMdir hIrw moqI

so
hsw
kw
Kwxw
]
bgu
l
w
kwgu
n
rhe
srvir
jy
hovY
Aiq
isAwxw
]
Aonw
irjku
n
pieAo

AoQY Aon@w horo Kwxw ] sic kmwxY sco pweAY kUVY kUVw mwxw ] nwnk iqn kO siqgu{ imilAw
ijnw Dury pYXw prvwxw ]1] m 1 ] swihbu myrw ajlw jy ko iciq kryie ] nwnk soe syvIAY sdw
sdw jo dyie ] nwnk soe syvIAY ijqu syivAY duKu jwie ] Avgux vM\in gux rvih min suKu
vsY Awie ]2] paVI ] Awpy Awip vrqdw Awip qwVI lweAnu ] Awpy hI apdysdw
gurmuiK pqIAweAnu ] ieik Awpy aJiV pwieAnu ieik BgqI lwieAnu ] ijsu Awip buJwE
so buJsI Awpy nwie lweAnu ] nwnk nwmu iDAweAY scI vifAwe ]21]1] suDu ]

957

rwmklI kI vwr mhlw 5


< siqgur pRswid ]
slok m 5 ] jYsw siqgu{ suxIdw qYso hI mY fITu ] ivCuiVAw myly pRBU hir drgh kw bsITu ]
hir nwmo mM Vwiedw kty hamY rogu ] nwnk siqgu{ iqnw imlwieAw ijnw Dury pieAw sMjogu
]1] m 5 ] ieku sjxu siB sjxw ieku vYrI siB vwid ] guir pUrY dyKwilAw ivxu nwvY sB bwid
] swkq durjn BrimAw jo lgy dUjY swid ] jn nwnik hir pRBu buiJAw gur siqgur kY prswid
]2] paVI ] QtxhwrY Qwtu Awpy hI QitAw ] Awpy pUrw swhu Awpy hI KitAw ] Awpy kir pwsw{
Awpy rMg ritAw ] kudriq kIm n pwie AlK bRhmitAw ] Agm AQwh byAMq prY pritAw ]

Awpy vf pwiqswhu Awip vjIritAw ] koie n jwxY kIm kyvfu mitAw ] scw swihbu Awip gurmuiK

prgitAw ]1] sloku m 5 ] suix sjx pRIqm myirAw mY siqgu{ dyhu idKwil ] ha iqsu dyvw

mnu Awpxw inq ihrdY rKw smwil ] ieksu siqgur bwhrw iDRgu jIvxu sMswir ] jn nwnk

siqgu{ iqnw imlwieAonu ijn sd hI vrqY nwil ]1] m 5 ] myrY AMqir locw imlx kI ika

pwvw
pR
B
qoih
]
koe
AY
s
w
sjxu
loiV
lhu
jo
my
l
y
pR
I
qmu
moih
]
gu
i
r
pU
r
Y
my
l
wieAw
jq
dy
K
w
qq

soie ] jn nwnk so pRBu syivAw iqsu jyvfu Av{ n koie ]2] paVI ] dyvxhw{ dwqw{ ikqu
muiK swlwhIAY ] ijsu rKY ikrpw Dwir irjku smwhIAY ] koie n iks hI vis sBnw iek Dr ]
pwly bwlk vwig dy kY Awip kr ] krdw And ibnod ikCU n jwxIAY ] srb Dwr smrQ ha iqsu
kurbwxIAY ] gweAY rwiq idnqu gwvx joigAw ] jo gur kI pYrI pwih iqnI hir rsu BoigAw
]2] slok m 5 ] BIVhu moklwe kIqIAnu sB rKy kutMbY nwil ] kwrj Awip svwirAnu so pRB
sdw sBwil ] pRBu mwq ipqw kMiT lwiedw lhuVy bwlk pwil ] dieAwl hoE sB jIA jM hir

958

nwnk ndir inhwl ]1] m 5 ] ivxu quDu ho{ ij mMgxw isir duKw kY duK ] dyih nwmu sMqoKIAw
aqrY mn kI BuK ] guir vxu iqxu hirAw kIiqAw nwnk ikAw mnuK ]2] paVI ] so AYsw
dwqw{ mnhu n vIsrY ] GVI n muhqu csw iqsu ibnu nw srY ] AMqir bwhir sMig ikAw ko luik
krY ] ijsu piq rKY Awip so Bvjlu qrY ] Bgqu igAwnI qpw ijsu ikrpw krY ] so pUrw prDwnu
ijs no blu DrY ] ijsih jrwE Awip soe Aj{ jrY ] iqs hI imilAw scu mM gur min DrY
]3] sloku m 5 ] Dnu su rwg surMgVy Awlwpq sB iqK jwie ] Dnu su jMq suhwvVy jo gurmuiK
jpdy nwa ] ijnI iek min ieku ArwiDAw iqn sd bilhwrY jwa ] iqn kI DUiV hm bwCdy
krmI plY pwie ] jo rqy rMig goivd kY ha iqn bilhwrY jwa ] AwKw ibrQw jIA kI hir

sjxu mylhu rwie ] guir pUrY mylwieAw jnm mrx duKu jwie ] jn nwnk pwieAw Agm }pu

Anq n kwhU jwie ]1] m 5 ] Dnu su vylw GVI Dnu Dnu mUrqu plu sw{ ] Dnu su idnsu sMjogVw

ijqu ifTw gur drsw{ ] mn kIAw ieCw pUrIAw hir pwieAw Agm Apw{ ] hamY qutw mohVw

ieku scu nwmu AwDw{ ] jnu nwnku lgw syv hir aDirAw sgl sMsw{ ]2] paVI ] isPiq

slwhxu
Bgiq
ivrly
idqIAnu
]
sapy
ijsu
BM
f
wr
iPir
pu
C
n
lIqIAnu
]
ijs
no
lgw
rM
g
u
sy

rMig riqAw ] Aonw ieko nwmu ADw{ iekw an BiqAw ] Aonw ipCY jgu BuMcY Boge ] Aonw ipAwrw
rbu Aonwhw joge ] ijsu imilAw gu{ Awie iqin pRBu jwixAw ] ha bilhwrI iqn ij KsmY
BwixAw ]4] slok m 5 ] hir ieksY nwil mY dosqI hir ieksY nwil mY rMgu ] hir ieko myrw
sjxo hir ieksY nwil mY sMgu ] hir ieksY nwil mY gosty muhu mYlw krY n BMgu ] jwxY ibrQw
jIA kI kdy n moVY rMgu ] hir ieko myrw mslqI Bnx GVn smrQu ] hir ieko myrw dwqw{ hY
isir dwiqAw jg hQu ] hir ieksY dI mY tyk hY jo isir sBnw smrQu ] siqguir sMqu imlwieAw

959

msqik Dir kY hQu ] vfw swihbu gu} imlwieAw ijin qwirAw sgl jgqu ] mn kIAw ieCw
pUrIAw pwieAw Duir sMjog ] nwnk pwieAw scu nwmu sd hI Bogy Bog ]1] m 5 ] mnmuKw kyrI
dosqI mwieAw kw snbMDu ] vyKidAw hI Bij jwin kdy n pwiein bMDu ] ijc{ pYnin Kwvn@y
iqc{ rKin gMFu ] ijqu idin ikCu n hove iqqu idin bolin gMDu ] jIA kI swr n jwxnI
mnmuK AigAwnI AMDu ] kUVw gMFu n cle ickiV pQr bMDu ] AMDy Awpu n jwxnI PkV iptin
DMDu ] JUTY moih lptwieAw ha ha krq ibhDu ] pw kry ijsu AwpxI Duir pUrw krmu kryie ]
jn nwnk sy jn abry jo siqgur srix pry ]2] paVI ] jo rqy dIdwr sye scu hwku ] ijnI
jwqw Ksmu ika lBY iqnw Kwku ] mnu mYlw vykw{ hovY sMig pwku ] idsY scw mhlu KulY Brm qwku

] ijsih idKwly mhlu iqsu n imlY Dwku ] mnu qnu hoie inhwlu ibMdk ndir Jwku ] na iniD

nwmu inDwnu gur kY sbid lwgu ] iqsY imlY sMq Kwku msqik ijsY Bwgu ]5] slok m 5 ]

hrxwKI kU scu vYxu suxwe jo qa kry aDwrxu ] suMdr bcn qum suxhu CbIlI ip{ qYfw mn

swDwrxu ] durjn syqI nyhu rcwieAo dis ivKw mY kwrxu ] xI nwhI JUxI nwhI nwhI iksY

ivhU
x
I
]
ip{
CY
l
u
CbIlw
Cif
gvwieAo
du
r
miq
krim
ivhU
x
I
]
nw
ha
Bu
l
I
nw
ha
cu
k
I
nw
mY

nwhI dosw ] ijqu ha lwe iqqu ha lgI qU suix scu sMdysw ] swe suohwgix swe Bwgix jY
ipir ikrpw DwrI ] ipir Aagx iqs ky siB gvwE gl syqI lwie svwrI ] krmhIx Dn krY
ibnqI kid nwnk AwvY vwrI ] siB suhwgix mwxih rlIAw iek dyvhu rwiq murwrI ]1] m 5
] kwhy mn qU folqw hir mnsw pUrxhw{ ] siqgu{ purKu iDAwie qU siB duK ivswrxhw{ ]
hir nwmw AwrwiD mn siB iklivK jwih ivkwr ] ijn ka pUrib iliKAw iqn rMgu lgw
inrMkwr ] AonI CifAw mwieAw suAwvVw Dnu sMicAw nwmu Apw{ ] ATy phr iekqY ilvY mnyin

960

hukmu Apw{ ] jnu nwnku mMgY dwnu ieku dyhu drsu min ipAw{ ]2] paVI ] ijsu qU Awvih
iciq iqs no sdw suK ] ijsu qU Awvih iciq iqsu jm nwih duK ] ijsu qU Awvih iciq iqsu ik
kwiVAw ] ijs dw krqw im siB kwj svwirAw ] ijsu qU Awvih iciq so prvwxu jnu ] ijsu qU
Awvih iciq bhuqw iqsu Dnu ] ijsu qU Awvih iciq so vf prvwirAw ] ijsu qU Awvih iciq iqin
kul aDwirAw ]6] slok m 5 ] AMdrhu Anw bwhrhu Anw kUVI kUVI gwvY ] dyhI DovY ck bxwE
mwieAw no bhu DwvY ] AMdir mYlu n aqrY hamY iPir iPir AwvY jwvY ] nINd ivAwipAw kwim
sMqwipAw muKhu hir hir khwvY ] bYsno nwmu krm ha jugqw quh kuty ikAw Plu pwvY ] hsw ivic
bYTw bgu n bxe inq bYTw mCI no qwr lwvY ] jw hs sBw vIcw{ kir dyKin qw bgw nwil

joV kdy n AwvY ] hsw hIrw moqI cugxw bgu ffw Bwlx jwvY ] afirAw vycwrw bgulw mqu hovY

mM\u lKwvY ] ijqu ko lwieAw iqq hI lwgw iksu dosu idcY jw hir EvY BwvY ] siqgu{ srv{ rqnI

BrpUry ijsu pRwpiq so pwvY ] isK hs srvir iekTy hoE siqgur kY hukmwvY ] rqn pdwrQ

mwxk srvir BrpUry Kwie Kric rhy qoit n AwvY ] srvr hsu dUir n hoe krqy EvY BwvY ] jn

nwnk
ijs
dY
msqik
Bwgu
Du
i
r
iliKAw
so
isKu
gu
}
pih
AwvY
]
Awip
qirAw
ku
t
M
b
siB
qwry

sBw ssit CfwvY ]1] m 5 ] pMifqu AwKwE bhuqI rwhI korV moT ijnyhw ] AMdir mohu inq
Brim ivAwipAw iqstis nwhI dyhw ] kUVI AwvY kUVI jwvY mwieAw kI inq johw ] scu khY qw
Coho AwvY AMqir bhuqw rohw ] ivAwipAw durmiq kubuiD kumUVw min lwgw iqsu mohw ] TgY syqI
Tgu ril AwieAw swQu iB ieko jyhw ] siqgu{ srwPu ndrI ivcdo kFY qW aGiV AwieAw lohw ]
bhuqyrI Qwe rlwie rlwie idqw aGiVAw pVdw AgY Awie Klohw ] siqgur kI jy srxI AwvY
iPir mnUrhu kMcnu hohw ] siqgu{ inrvY{ pu s smwny Aagx kty kry suDu dyhw ] nwnk

961

ijsu Duir msqik hovY iliKAw iqsu siqgur nwil snyhw ] AMmq bwxI siqgur pUry kI ijsu
ikrpwlu hovY iqsu irdY vsyhw ] Awvx jwxw iqs kw ktIAY sdw sdw suKu hohw ]2] paVI ] jo quDu
Bwxw jMqu so quDu buJe ] jo quDu Bwxw jMqu su drgh isJe ] ijs no qyrI ndir hamY iqsu ge ]
ijs no qU sMqustu klml iqsu Ke ] ijs kY suAwmI vil inrBa so Be ] ijs no qU ikrpwlu scw
so iQAe ] ijs no qyrI mieAw n pohY Agne ] iqs no sdw dieAwlu ijin gur qy miq le ]7]
slok m 5 ] kir ikrpw ikrpwl Awpy bKis lY ] sdw sdw jpI qyrw nwmu siqgur pwie pY ]
mn qn AMqir vsu dUKw nwsu hoie ] hQ dyie Awip rKu ivAwpY Ba n koie ] gux gwvw idnu rYix
EqY kMim lwie ] sMq jnw kY sMig hamY rogu jwie ] srb inrMqir Ksmu Eko riv rihAw ]

gur prswdI scu sco scu lihAw ] dieAw krhu dieAwl ApxI isPiq dyhu ] drsnu dyiK

inhwl nwnk pRIiq Eh ]1] m 5 ] Eko jpIAY mnY mwih ieks kI srxwie ] ieksu isa kir

iprhVI dUjI nwhI jwie ] ieko dwqw mMgIAY sBu ikCu plY pwie ] min qin swis igrwis pRBu

ieko ieku iDAwie ] AMmqu nwmu inDwnu scu gurmuiK pwieAw jwie ] vfBwgI qy sMq jn ijn min

vu
T
w
Awie
]
jil
Qil
mhIAil
riv
rihAw
dU
j
w
koe
nwih
]
nwmu
iDAwe
nwmu
acrw
nwnk

Ksm rjwie ]2] paVI ] ijs no qU rKvwlw mwry iqsu kaxu ] ijs no qU rKvwlw ijqw iqnY
BYxu ] ijs no qyrw AMgu iqsu muKu ajlw ] ijs no qyrw AMgu su inrmlI hUM inrmlw ] ijs no qyrI
ndir n lyKw puCIAY ] ijs no qyrI KusI iqin na iniD BuMcIAY ] ijs no qU pRB vil iqsu ikAw
muhCMdgI ] ijs no qyrI imhr su qyrI bMidgI ]8] slok mhlw 5 ] hohu pwl suAwmI myry
sMqW sMig ivhwvy ] quDhu Buly is jim jim mrdy iqn kdy n cukin hwvy ]1] m 5 ] siqgu{
ismrhu Awpxw Git AvGit Gt Gwt ] hir hir nwmu jpMiqAw koie n bMDY vwt ]2] paVI ]

962

iqQY qU smrQu ijQY koie nwih ] AoQY qyrI rK AgnI adr mwih ] suix kY jm ky dUq nwie qyrY
Cif jwih ] Bajlu ibKmu Asgwhu gur sbdI pwir pwih ] ijn ka lgI ipAws AMmqu syie
Kwih ] kil mih Eho punu gux goivMd gwih ] sBsY no ikrpwlu sm@wly swih swih ] ibrQw koie n
jwie ij AwvY quDu Awih ]9] slok m 5 ] dUjw iqsu n buJwiehu pwrbRhm nwmu dyhu AwDw{ ]
Agmu Agoc{ swihbo smrQu scu dwqw{ ] qU inhclu inrvY{ scu scw quDu drbw{ ] kImiq
khxu n jweAY AMqu n pwrwvw{ ] pRBu Coif ho{ ij mMgxw sBu ibiKAw rs Cw{ ] sy suKIE scu
swh sy ijn scw ibahw{ ] ijnw lgI pRIiq pRB nwm shj suK sw{ ] nwnk ieku AwrwDy sMqn
ryxw{ ]1] m 5 ] And sUK ibsRwm inq hir kw kIrqnu gwie ] Avr isAwxp Cwif dyih

nwnk aDris nwie ]2] paVI ] nw qU Awvih vis bhuqu iGxwvxy ] nw qU Awvih vis byd

pVwvxy ] nw qU Awvih vis qIriQ nweAY ] nw qU Awvih vis DrqI DweAY ] nw qU Awvih vis

ikqY isAwxpY ] nw qU Awvih vis bhuqw dwnu dy ] sBu ko qyrY vis Agm Agocrw ] qU Bgqw kY

vis Bgqw qwxu qyrw ]10] slok m 5 ] Awpy vYdu Awip nwrwiexu ] Eih vYd jIA kw duKu

lwiex
]
gu
r
kw
sbdu
AM
m

q
rsu
Kwiex
]
nwnk
ijsu
min
vsY
iqs
ky
siB
dU
K
imtwiex
]1]

m 5 ] hukim aClY hukmy rhY ] hukmy duKu suKu sm kir shY ] hukmy nwmu jpY idnu rwiq ] nwnk
ijs no hovY dwiq ] hukim mrY hukmy hI jIvY ] hukmy nwn@w vfw QIvY ] hukmy sog hrK Awnd ]
hukmy jpY inroDr gurmMq ] hukmy Awvxu jwxu rhwE ] nwnk jw ka BgqI lwE ]2] paVI ]
ha iqsu FwFI kurbwxu ij qyrw syvdw{ ] ha iqsu FwFI bilhwr ij gwvY gux Apwr ] so FwFI
Dnu Dnu ijsu loVy inrMkw{ ] so FwFI BwgTu ijsu scw duAwr bw{ ] Aohu FwFI quDu iDAwie klwxy
idnu rYxwr ] mMgY AMmq nwmu n AwvY kdy hwir ] kpV Bojnu scu rhdw ilvY Dwr ] so FwFI

963

guxvMqu ijs no pRB ipAw{ ]11] slok m 5 ] AMmq bwxI Aima rsu AMmqu hir kw nwa ]
min qin ihrdY ismir hir AwT phr gux gwa ] apdysu suxhu qum gurisKhu scw iehY suAwa
] jnmu pdwrQu sPlu hoie mn mih lwiehu Bwa ] sUK shj Awndu Gxw pRB jpiqAw duKu jwie
] nwnk nwmu jpq suKu pjY drgh pweAY Qwa ]1] m 5 ] nwnk nwmu iDAweAY gu{ pUrw
miq dyie ] BwxY jp qp sMjmo BwxY hI kiF lyie ] BwxY join BvweAY BwxY bKs kryie ] BwxY
duKu suKu BogIAY BwxY krm kryie ] BwxY imtI swij kY BwxY joiq Dryie ] BwxY Bog Bogwiedw BwxY
mnih kryie ] BwxY nrik surig Aaqwry BwxY Drix pryie ] BwxY hI ijsu BgqI lwE nwnk
ivrly hy ]2] paVI ] vifAwe scy nwm kI ha jIvw suix suxy ] psU pryq AigAwn aDwry

iek Kxy ] idnsu rYix qyrw nwa sdw sd jwpIAY ] qsnw BuK ivkrwl nwie qyrY DRwpIAY ] rogu

sogu duKu vM\Y ijsu nwa min vsY ] iqsih prwpiq lwlu jo gur sbdI rsY ] KMf bRhmMf byAMq

aDwrxhwirAw ] qyrI soBw quDu scy myry ipAwirAw ]12] slok m 5 ] im ipAwrw nwnk jI

mY Cif gvwieAw rMig ksuMBY BulI ] qa sjx kI mY kIm n padI ha quDu ibnu AFu n lhdI

]1]
m
5
]
ssu
ivrwieix
nwnk
jIa
ssu
r
w
vwdI
jy
T
o
pa
pa
lU
h
Y
]
hBy
Bsu
pu
x
y
d
y
vqnu
jw

mY sjxu qUhY ]2] paVI ] ijsu qU vuTw iciq iqsu drdu invwrxo ] ijsu qU vuTw iciq iqsu kdy
n hwrxo ] ijsu imilAw pUrw gu} su srpr qwrxo ] ijs no lwE sic iqsu scu sm@wlxo ] ijsu
AwieAw hiQ inDwnu su rihAw Bwlxo ] ijs no ieko rMgu Bgqu so jwnxo ] Aohu sBnw kI ryxu
ibrhI cwrxo ] siB qyry coj ivfwx sBu qyrw kwrxo ]13] slok m 5 ] asqiq inMdw nwnk
jI mY hB v\we CoiVAw hBu ikJu iqAwgI ] hBy swk kUVwvy ifTy qa plY qYfY lwgI ]1] m 5 ]
iPrdI iPrdI nwnk jIa ha PwvI QIe bhuqu idswvr pMDw ] qw ha suiK suKwlI suqI jw gur

964

imil sjxu mY lDw ]2] paVI ] sBy duK sMqwp jW quDhu BulIAY ] jy kIcin lK apwv qW khI
n GulIAY ] ijs no ivsrY nwa su inrDnu kWFIAY ] ijs no ivsrY nwa so jonI hWFIAY ] ijsu
Ksmu n AwvY iciq iqsu jmu fMfu dy ] ijsu Ksmu n AwvI iciq rogI sy gxy ] ijsu Ksmu n AwvI
iciq su Kro AhkwrIAw ] soe duhylw jig ijin nwa ivswrIAw ]14] slok m 5 ] qYfI bMdis
mY koie n ifTw qU nwnk min Bwxw ] Goil Gumwe iqsu im ivcoly jY imil kMqu pCwxw ]1]
m 5 ] pwv suhwvy jW qa iDir juldy sIsu suhwvw crxI ] muKu suhwvw jW qa jsu gwvY jIa
pieAw qa srxI ]2] paVI ] imil nwrI sqsMig mMglu gwvIAw ] Gr kw hoAw bMDwnu bhuiV n
DwvIAw ] ibnTI durmiq durqu soie kUVwvIAw ] sIlvMiq prDwin irdY scwvIAw ] AMqir bwhir

ieku iek rIqwvIAw ] min drsn kI ipAws crx dwswvIAw ] soBw bxI sIgw{ Ksim jW

rwvIAw ] imlIAw Awie sMjoig jW iqsu BwvIAw ]15] slok m 5 ] hiB gux qYfy nwnk jIa

mY kU QIE mY inrgux qy ikAw hovY ] qa jyvfu dwqw{ n koe jwcku sdw jwcovY ]1] m 5 ] dyh

iCjMdVI x mJUxw guir sjix jIa DrwieAw ] hBy suK suhylVw suqw ijqw jgu sbwieAw ]2]

paVI
]
vfw
qy
r
w
drbw{
scw
qu
D
u
qKqu
]
isir
swhw
pwiqswhu
inhclu
ca{
Cqu
]
jo
BwvY

pwrbRhm soe scu inAwa ] jy BwvY pwrbRhm inQwvy imlY Qwa ] jo kIn@I krqwir swe BlI gl
] ijn@I pCwqw Ksmu sy drgwh ml ] shI qyrw Purmwnu iknY n PyrIAY ] kwrx krx krIm kudriq
qyrIAY ]16] slok m 5 ] soie suxMdVI myrw qnu mnu malw nwmu jpMdVI lwlI ] pMiD juldVI
myrw AMd{ TMFw gur drsnu dyiK inhwlI ]1] m 5 ] hT mMJwhU mY mwxku lDw ] muil n iGDw
mY kU siqguir idqw ] FUMF v\we QIAw iQqw ] jnmu pdwrQu nwnk ijqw ]2] paVI ] ijs kY
msqik krmu hoie so syvw lwgw ] ijsu gur imil kmlu pRgwisAw so Anidnu jwgw ] lgw rMgu

965

crxwribMd sBu BRmu Ba Bwgw ] Awqmu ijqw gurmqI AwgMjq pwgw ] ijsih iDAwieAw
pwrbRhmu so kil mih qwgw ] swDU sMgiq inrmlw ATsiT mjnwgw ] ijsu pRBu imilAw Awpxw
so purKu sBwgw ] nwnk iqsu bilhwrxY ijsu Evf Bwgw ]17] slok m 5 ] jW ip{ AMdir
qW Dn bwhir ] jW ip{ bwhir qW Dn mwhir ] ibnu nwvY bhu Py{ iPrwhir ] siqguir sMig
idKwieAw jwhir ] jn nwnk scy sic smwhir ]1] m 5 ] Awhr siB krdw iPrY Awh{ ieku
n hoie ] nwnk ijqu Awhir jgu aDrY ivrlw bUJY koie ]2] paVI ] vfI hU vfw Apw{ qyrw
mrqbw ] rMg prMg Anyk n jwpin@ krqbw ] jIAw AMdir jIa sBu ikCu jwxlw ] sBu ikCu qyrY
vis qyrw G{ Blw ] qyrY Gir Awndu vDwe quDu Gir ] mwxu mhqw qyju Awpxw Awip jir ]

srb klw BrpU{ idsY jq kqw ] nwnk dwsin dwsu quDu AwgY ibnvqw ]18] slok m 5 ]

CqVy bwjwr sohin ivic vpwrIE ] vK{ ihku Apw{ nwnk Kty so DxI ]1] mhlw 5 ] kbIrw

hmrw ko nhI hm iks hU ky nwih ] ijin iehu rcnu rcwieAw iqs hI mwih smwih ]2] paVI ]

sPila ibrKu suhwvVw hir sPl AMmqw ] mnu locY an@ imlx ka ika vM\Y iGqw ] vrnw

ichnw
bwhrw
Aohu
Agmu
Aijqw
]
Aohu
ipAwrw
jIA
kw
jo
Kol@
Y
iBqw
]
sy
v
w
krI
qu
s
wVIAw
mY

dishu imqw ] kurbwxI vM\w vwrxY bly bil ikqw ] dsin sMq ipAwirAw suxhu lwie icqw ]
ijsu iliKAw nwnk dws iqsu nwa AMmqu siqguir idqw ]19] slok mhlw 5 ] kbIr DrqI
swD kI qskr bYsih gwih ] DrqI Bwir n ibAwpe an ka lwhU lwih ]1] mhlw 5 ]
kbIr cwvl kwrxy quK ka muhlI lwie ] sMig kusMgI bYsqy qb pUCy Drm rwie ]2] paVI ]
Awpy hI vf prvw{ Awip iekwqIAw ] AwpxI kImiq Awip Awpy hI jwqIAw ] sBu ikCu Awpy
Awip Awip apMinAw ] Awpxw kIqw Awip Awip vrMinAw ] Dnu su qyrw Qwnu ijQY qU vuTw ]

966

Dnu su qyry Bgq ijn@I scu qUM ifTw ] ijs no qyrI dieAw slwhy soie quDu ] ijsu gur Byty nwnk
inrml soe suDu ]20] slok m 5 ] PrIdw BUim rMgwvlI mMiJ ivsUlw bwgu ] jo nr pIir
invwijAw iqn@w AMc n lwg ]1] m 5 ] PrIdw amr suhwvVI sMig suvnVI dyh ] ivrly kye
pweAin@ ijn@w ipAwry nyh ]2] paVI ] jpu qpu sMjmu dieAw Drmu ijsu dyih su pwE ] ijsu
buJwieih Agin Awip so nwmu iDAwE ] AMqrjwmI Agm purKu iek sit idKwE ] swDsMgiq kY
AwsrY pRB isa rMgu lwE ] Aagx kit muKu ajlw hir nwim qrwE ] jnm mrx Ba kitAonu
iPir join n pwE ] AMD kUp qy kwiFAnu lV Awip PVwE ] nwnk bKis imlwieAnu rKy gil
lwE ]21] slok m 5 ] muhbiq ijsu Kudwie dI rqw rMig clUil ] nwnk ivrly pweAih

iqsu jn kIm n mUil ]1] m 5 ] AMd{ ivDw sic nwie bwhir BI scu ifToim ] nwnk rivAw

hB Qwie vix qix qBvix roim ]2] paVI ] Awpy kIqo rcnu Awpy hI riqAw ] Awpy hoieAo

ieku Awpy bhu BiqAw ] Awpy sBnw mMiJ Awpy bwhrw ] Awpy jwxih dUir Awpy hI jwhrw ] Awpy

hovih gupqu Awpy prgtIAY ] kImiq iksY n pwie qyrI QtIAY ] gihr gMBI{ AQwhu Apw{

Agxqu
qU
M
]
nwnk
vrqY
ieku
ieko
ieku
qU
M
]22]1]2]
su
D
u
]

rwmklI kI vwr rwie blvMif qQw sqY fUim AwKI


< siqgur pRswid ]

nwa
krqw
kwd{
kry
ika
bolu
hovY
joKIvdY
]
dy
gu
n
w
siq
BY
x
Brwv
hY
pwrM
g
iq
dwnu
pVIvdY
]

nwnik rwju clwieAw scu kotu sqwxI nIv dY ] lhxy DirAonu Cqu isir kir isPqI AMmqu
pIvdY ] miq gur Awqm dyv dI KVig joir prwkuie jIA dY ] guir cyly rhrwis kIe nwnik
slwmiq QIvdY ] sih itkw idqosu jIvdY ]1] lhxy dI PyrweAY nwnkw dohI KtIAY ] joiq Aohw
jugiq swie sih kwieAw Pyir pltIAY ] JulY su Cqu inrMjnI mil qKqu bYTw gur htIAY ] krih

967

ij gur PurmwieAw isl jogu AlUxI ctIAY ] lNg{ clY gur sbid hir qoit n AwvI KtIAY ]
Krcy idiq KsMm dI Awp KhdI KYir dbtIAY ] hovY isPiq KsMm dI nU{ Arshu kurshu JtIAY ]
quDu ifTy scy pwiqswh mlu jnm jnm dI ktIAY ] scu ij guir PurmwieAw ika EdU bolhu htIAY
] puI kalu n pwilAo kir pIrhu kn@ murtIAY ] idil KotY AwkI iPrin@ bMin@ Bw{ acwiein@
CtIAY ] ijin AwKI soe kry ijin kIqI iqnY QtIAY ] kaxu hwry ikin avtIAY ]2] ijin kIqI
so mnxw ko swlu ijvwhy swlI ] Drm rwie hY dyvqw lY glw kry dlwlI ] siqgu{ AwKY scw
kry sw bwq hovY drhwlI ] gur AMgd dI dohI iPrI scu krqY bMiD bhwlI ] nwnku kwieAw
pltu kir mil qKqu bYTw sY fwlI ] d{ syvy amiq KVI msklY hoie jMgwlI ] dir drvysu

KsMm dY nwie scY bwxI lwlI ] blvMf KIvI nyk jn ijsu bhuqI Cwa pwlI ] lNgir daliq

vMfIAY rsu AMmqu KIir iGAwlI ] gurisKw ky muK ajly mnmuK QIE prwlI ] pE kbUlu KsMm

nwil jW Gwl mrdI GwlI ] mwqw KIvI shu soie ijin goie aTwlI ]3] hoirNAo gMg vhweAY

duinAwe AwKY ik ikAonu ] nwnk esir jgnwiQ achdI vYxu ivirikAonu ] mwDwxw prbqu

kir
ny
q

bwsku
sbid
irVikAonu
]
cadh
rqn
inkwilAnu
kir
Awvw
gaxu
iclikAonu
]

kudriq Aih vyKwlIAnu ijix AYvf ipf iTxikAonu ] lhxy DirAonu C isir Asmwin
ikAwVw iCikAonu ] joiq smwxI joiq mwih Awpu AwpY syqI imikAonu ] isKW puW GoiK kY sB
amiq vyKhu ij ikAonu ] jW suDosu qW lhxw itikAonu ]4] Pyir vswieAw Py{Awix siqguir
KwfU{ ] jpu qpu sMjmu nwil quDu ho{ mucu g}{ ] lbu ivxwhy mwxsw ija pwxI bU{ ] virAY
drgh gu} kI kudrqI nU{ ] ijqu su hwQ n lBe qUM Aohu T}{ ] na iniD nwmu inDwnu hY quDu
ivic BrpU{ ] inMdw qyrI jo kry so vM\Y cU{ ] nyVY idsY mwq lok quDu suJY dU{ ] Pyir vswieAw

968

Py{Awix siqguir KwfU{ ]5] so itkw so bYhxw soe dIbwxu ] ipXU dwdy jyivhw poqw prvwxu ]
ijin bwsku nyY GiqAw kir nyhI qwxu ] ijin smuMdu ivroilAw kir my{ mDwxu ] cadh rqn
inkwilAnu kIqonu cwnwxu ] GoVw kIqo shj dw jqu kIAo plwxu ] DxKu cVwieAo sq dw js hdw
bwxu ] kil ivic DU AMDw{ sw ciVAw rY Bwxu ] sqhu Kyqu jmwieAo sqhu Cwvwxu ] inq rsoe
qyrIAY iGa mYdw Kwxu ] cwry kuMfW suJIAosu mn mih sbdu prvwxu ] Awvw gaxu invwirAo kir
ndir nIswxu ] AaqirAw Aaqw{ lY so purKu sujwxu ] JKiV vwa n fole prbqu myrwxu ]
jwxY ibrQw jIA kI jwxI hU jwxu ] ikAw swlwhI scy pwiqswh jW qU suGV sujwxu ] dwnu ij
siqgur BwvsI so sqy dwxu ] nwnk hdw C isir amiq hYrwxu ] so itkw so bYhxw soe dIbwxu

] ipXU dwdy jyivhw pow prvwxu ]6] Dnu Dnu rwmdws gu{ ijin isirAw iqnY svwirAw ] pUrI

hoe krwmwiq Awip isrjxhwrY DwirAw ] isKI AqY sMgqI pwrbRhmu kir nmskwirAw ] Atlu

AQwhu Aqolu qU qyrw AMqu n pwrwvwirAw ] ijn@I qUM syivAw Bwa kir sy quDu pwir aqwirAw ] lbu

loBu kwmu koDu mohu mwir kFy quDu sprvwirAw ] Dnu su qyrw Qwnu hY scu qyrw pYskwirAw ] nwnku

qU
lhxw
qU
h
Y
gu
{
Am{
qU
vIcwirAw
]
gu
{
ifTw
qW
mnu
swDwirAw
]7]
cwry
jwgy
chu
ju
g
I

pMcwiexu Awpy hoAw ] AwpIn@Y Awpu swijAonu Awpy hI QMim@ KloAw ] Awpy ptI klm Awip Awip
ilKxhwrw hoAw ] sB amiq Awvx jwvxI Awpy hI nvw inroAw ] qKiq bYTw Arjn gu}
siqgur kw iKvY cMdoAw ] agvxhu qY AwQvxhu chu ckI kIAnu loAw ] ijn@I gu} n syivAo
mnmuKw pieAw moAw ] dUxI caxI krwmwiq scy kw scw FoAw ] cwry jwgy chu jugI pMcwiexu
Awpy hoAw ]8]1]

< siqgur pRswid ]


kwieAw klwlin lwhin
rwmklI bwxI Bgqw kI ] kbIr jIa

969

myla gur kw sbdu guV kInu ry ] qsnw kwmu koDu md mqsr kwit kwit ksu dInu ry ]1] koe
hY ry sMqu shj suK AMqir jw ka jpu qpu dya dlwlI ry ] Ek bUMd Bir qnu mnu dyva jo mdu dyie
klwlI ry ]1] rhwa ] Bvn cqur ds BwTI kIn@I bRhm Agin qin jwrI ry ] mudw mdk
shj Duin lwgI suKmn pocnhwrI ry ]2] qIrQ brq nym suic sMjm riv sis ghnY dya ry ]
suriq ipAwl suDw rsu AMmqu Ehu mhw rsu pya ry ]3] inJr Dwr cuAY Aiq inrml ieh rs
mnUAw rwqo ry ] kih kbIr sgly md CUCy iehY mhw rsu swco ry ]4]1] guV kir igAwnu
iDAwnu kir mhUAw Ba BwTI mn Dwrw ] suKmn nwrI shj smwnI pIvY pIvnhwrw ]1] AaDU
myrw mnu mqvwrw ] anmd cFw mdn rsu cwiKAw qBvn BieAw aijAwrw ]1] rhwa ] duie

pur joir rswe BwTI pIa mhw rsu BwrI ] kwmu koDu duie kIE jlyqw CUit ge sMswrI ]2]

pRgt pRgws igAwn gur gMimq siqgur qy suiD pwe ] dwsu kbI{ qwsu md mwqw acik n

kbhU jwe ]3]2] qUM myro my{ prbqu suAwmI Aot ghI mY qyrI ] nw qum folhu nw hm igrqy riK

lInI hir myrI ]1] Ab qb jb kb quhI quhI ] hm quA prswid suKI sd hI ]1] rhwa ]

qory
Brosy
mghr
bisAo
my
r
y
qn
kI
qpiq
bu
J
we
]
pihly
drsnu
mghr
pwieAo
Pu
i
n
kwsI
bsy

Awe ]2] jYsw mgh{ qYsI kwsI hm EkY kir jwnI ] hm inrDn ija iehu Dnu pwieAw mrqy
PUit gumwnI ]3] krY gumwnu cuBih iqsu sUlw ko kwFn ka nwhI ] AjY su coB ka ibll
iblwqy nrky Gor pcwhI ]4] kvnu nrku ikAw surgu ibcwrw sMqn do rwdy ] hm kwhU kI
kwix n kFqy Apny gur prswdy ]5] Ab qa jwie cFy isMGwsin imly hY swirMgpwnI ]
rwm kbIrw Ek BE hY koie n skY pCwnI ]6]3] sMqw mwna dUqw fwna ieh kutvwrI myrI
] idvs rYin qyry pwa plosa kys cvr kir PyrI ]1] hm kUkr qyry drbwir ] Bakih

970

AwgY bdnu pswir ]1] rhwa ] pUrb jnm hm qum@ry syvk Ab qa imitAw n jwe ] qyry duAwrY
Duin shj kI mwQY myry dgwe ]2] dwgy hoih su rn mih jUJih ibnu dwgy Big jwe ] swDU
hoie su Bgiq pCwnY hir lE KjwnY pwe ]3] koTry mih koTrI prm koTI bIcwir ] guir
dInI bsqu kbIr ka lyvhu bsqu sm@wir ]4] kbIir dIe sMswr ka lInI ijsu msqik
Bwgu ] AMmq rsu ijin pwieAw iQ{ qw kw sohwgu ]5]4] ijh muK bydu gwieI inksY so ika
bRhmnu ibs{ krY ] jw kY pwie jgqu sBu lwgY so ika pMifqu hir n khY ]1] kwhy myry bwm@n
hir n khih ] rwmu n bolih pwfy dojku Brih ]1] rhwa ] Awpn c nIc Gir Bojnu hTy krm
kir ad{ Brih ] cads Amwvs ric ric mWgih kr dIpku lY kUip prih ]2] qUM bRhmnu mY

kwsIk julhw muih qoih brwbrI kYsy kY bnih ] hmry rwm nwm kih abry byd Brosy pWfy fUib

mrih ]3]5] qrv{ Eku Anq fwr swKw puhp p rs BrIAw ] ieh AMmq kI bwVI hY ry

iqin hir pUrY krIAw ]1] jwnI jwnI ry rwjw rwm kI khwnI ] AMqir joiq rwm prgwsw

gurmuiK ibrlY jwnI ]1] rhwa ] Bv{ Eku puhp rs bIDw bwrh ly ar DirAw ] sorh mDy

pvnu
JkoirAw
Awkwsy
P{
PirAw
]2]
shj
su
M
i
n
ieku
ibrvw
apijAw
DrqI
jlh{
soiKAw
]

kih kbIr ha qw kw syvku ijin iehu ibrvw dyiKAw ]3]6] muMdw moin dieAw kir JolI
p kw krhu bIcw{ ry ] iKMQw iehu qnu sIAa Apnw nwmu kra AwDw{ ry ]1] AYsw jogu
kmwvhu jogI ] jp qp sMjmu gurmuiK BogI ]1] rhwa ] buiD ibBUiq cFwva ApunI
isMgI suriq imlwe ] kir bYrwgu iPra qin ngrI mn kI ikMgurI bjwe ]2] pMc qqu lY
ihrdY rwKhu rhY inrwlm qwVI ] khqu kbI{ sunhu ry sMqhu Drmu dieAw kir bwVI ]3]7]
kvn kwj isrjy jg BIqir jnim kvn Plu pwieAw ] Bv iniD qrn qwrn icMqwmin iek

971

inmK n iehu mnu lwieAw ]1] goibMd hm AYsy AprwDI ] ijin pRiB jIa ipMfu Qw dIAw
iqs kI Bwa Bgiq nhI swDI ]1] rhwa ] pr Dn pr qn pr qI inMdw pr Apbwdu n CUtY ]
Awvw gvnu hoqu hY Puin Puin iehu prsMgu n qUtY ]2] ijh Gir kQw hoq hir sMqn iek inmK n
kIn@o mY Pyrw ] lpt cor dUq mqvwry iqn sMig sdw bsyrw ]3] kwm koD mwieAw md mqsr
E sMpY mo mwhI ] dieAw Drmu A{ gur kI syvw E supnqir nwhI ]4] dIn dieAwl pwl
dmodr Bgiq bCl BY hwrI ] khq kbIr BIr jn rwKhu hir syvw kra qum@wrI ]5]8]
ijh ismrin hoie mukiq duAw{ ] jwih bYkuMiT nhI sMswir ] inrBa kY Gir bjwvih qUr ]
Anhd bjih sdw BrpUr ]1] AYsw ismrnu kir mn mwih ] ibnu ismrn mukiq kq nwih

]1] rhwa ] ijh ismrin nwhI nnkw{ ] mukiq krY aqrY bhu Bw{ ] nmskw{ kir ihrdY

mwih ] iPir iPir qyrw Awvnu nwih ]2] ijh ismrin krih qU kyl ] dIpku bWiD DirAo ibnu

qyl ] so dIpku Amrku sMswir ] kwm koD ibKu kwFIly mwir ]3] ijh ismrin qyrI giq hoie ]

so ismrnu rKu kMiT proie ] so ismrnu kir nhI rwKu aqwir ] gur prswdI aqrih pwir ]4]

ijh
ismrin
nwhI
qu
i
h
kwin
]
mM
d
ir
sovih
ptM
b
r
qwin
]
sy
j
su
K
wlI
ibgsY
jIa
]
so
ismrnu

qU Anidnu pIa ]5] ijh ismrin qyrI jwie blwie ] ijh ismrin quJu pohY n mwie ] ismir
ismir hir hir min gweAY ] iehu ismrnu siqgur qy pweAY ]6] sdw sdw ismir idnu rwiq
] Tq bYTq swis igrwis ] jwgu soie ismrn rs Bog ] hir ismrnu pweAY sMjog ]7]
ijh ismrin nwhI quJu Bwr ] so ismrnu rwm nwm ADw{ ] kih kbIr jw kw nhI AMqu ] iqs ky
Awgy qMqu n mMqu ]8]9]

< siqgur pRswid ]


bMDic bMDnu pwieAw ] mukqY
rwmklI G{ 2 bwxI kbIr jI kI

972

guir Anlu buJwieAw ] jb nK isK iehu mnu cIn@w ] qb AMqir mjnu kIn@w ]1] pvnpiq
anmin rhnu Krw ] nhI imrqu n jnmu jrw ]1] rhwa ] altI ly skiq shwrM ] pYsIly
ggn mJwrM ] byDIAly ck BuAMgw ] BytIAly rwie insMgw ]2] cUkIAly moh mieAwsw ]
sis kIno sUr igrwsw ] jb kuMBku Birpuir lIxw ] qh bwjy Anhd bIxw ]3] bkqY bik sbdu
sunwieAw ] sunqY suin mMin bswieAw ] kir krqw aqris pwrM ] khY kbIrw swrM ]4]1]10]
cMdu sUrju duie joiq s}pu ] joqI AMqir bRhmu AnUpu ]1] k{ ry igAwnI bRhm bIcw{ ] joqI
AMqir DirAw psw{ ]1] rhwa ] hIrw dyiK hIry kra Awdysu ] khY kbI{ inrMjn AlyKu
]2]2]11] dunIAw husIAwr bydwr jwgq musIAq ha ry Bwe ] ingm husIAwr ph}Aw

dyKq jmu ly jwe ]1] rhwa ] nIbu BieAo AWbu AWbu BieAo nIbw kylw pwkw Jwir ]

nwlIEr Plu sybir pwkw mUrK mugD gvwr ]1] hir BieAo KWfu ryqu mih ibKirAo hsqMI

cuinAo n jwe ] kih kmIr kul jwiq pWiq qij cItI hoie cuin Kwe ]2]3]12]

bwxI
nwmdy
a
jIa
kI
rwmklI
G{
1
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

AwnIly kwgdu kwtIly gUfI Awkws mDy BrmIAly ] pMc jnw isa bwq bqAw cIqu su forI
rwKIAly ]1] mnu rwm nwmw byDIAly ] jYsy kink klw icqu mWfIAly ]1] rhwa ] AwnIly
kuMBu Brwely dk rwj kuAwir purMdrIE ] hsq ibnod bIcwr krqI hY cIqu su gwgir rwKIAly
]2] mMd{ Eku duAwr ds jw ky g crwvn CwfIAly ] pWc kos pr g crwvq cIqu su bCrw
rwKIAly ]3] khq nwmdya sunhu iqlocn bwlku pwln paFIAly ] AMqir bwhir kwj
ib}DI cIqu su bwirk rwKIAly ]4]1] byd purwn sws Awnqw gIq kibq n gwvago ]

973

AKMf mMfl inrMkwr mih Anhd bynu bjwvago ]1] bYrwgI rwmih gwvago ] sbid AqIq
Anwhid rwqw Awkul kY Gir jwago ]1] rhwa ] ieVw ipMgulw Aa{ suKmnw panY bMiD
rhwago ] cMdu sUrju duie sm kir rwKa bRhm joiq imil jwago ]2] qIrQ dyiK n jl mih
pYsa jIA jMq n sqwvago ] ATsiT qIrQ gu} idKwE Gt hI BIqir n@wago ]3] pMc shwe
jn kI soBw Blo Blo n khwvago ] nwmw khY icqu hir isa rwqw sun smwiD smwago ]4]2]
mwie n hoqI bwpu n hoqw krmu n hoqI kwieAw ] hm nhI hoqy qum nhI hoqy kvnu khW qy AwieAw
]1] rwm koie n iks hI kyrw ] jYsy qrvir pMiK bsyrw ]1] rhwa ] cMdu n hoqw sU{ n hoqw
pwnI pvnu imlwieAw ] swsqu n hoqw bydu n hoqw krmu khW qy AwieAw ]2] Kycr BUcr

qulsI mwlw gur prswdI pwieAw ] nwmw pRxvY prm qqu hY siqgur hoie lKwieAw ]3]3]

rwmklI G{ 2 ] bwnwrsI qpu krY alit qIrQ mrY Agin dhY kwieAw klpu kIjY ] AsumyD

jgu kIjY sonw grB dwnu dIjY rwm nwm sir q n pUjY ]1] Coif Coif ry pwKMfI mn kptu n

kIjY ] hir kw nwmu inq inqih lIjY ]1] rhwa ] gMgw ja godwvir jweAY kuMiB ja kydwr

n@
w
e
A
Y
gomqI
shs
g
dwnu
kIjY
]
koit
ja
qIrQ
krY
qnu
ja
ihvwly
gwrY
rwm
nwm
sir
q

n pUjY ]2] Asu dwn gj dwn ishjw nwrI BUim dwn AYso dwnu inq inqih kIjY ] Awqm ja
inrmwielu kIjY Awp brwbir kMcnu dIjY rwm nwm sir q n pUjY ]3] mnih n kIjY rosu
jmih n dIjY dosu inrml inrbwx pdu cIin@ lIjY ] jsrQ rwie ndu rwjw myrw rwm cMdu pRxvY
nwmw qqu rsu AMmqu pIjY ]4]4]

rwmklI bwxI rivdws jI kI


< siqgur pRswid ]

pVIAY gunIAY nwmu sBu sunIAY AnBa Bwa n drsY ] lohw kMcnu ihrn hoie kYsy ja pwrsih n

974

prsY ]1] dyv sMsY gWiT n CUtY ] kwm koD mwieAw md mqsr ien pMchu imil lUty ]1]
rhwa ] hm bf kib kulIn hm pMifq hm jogI sMinAwsI ] igAwnI gunI sUr hm dwqy ieh
buiD kbih n nwsI ]2] khu rivdws sBY nhI smJis BUil pry jYsy bary ] moih ADw{
nwmu nwrwien jIvn pRwn Dn mory ]3]1]

rwmklI bwxI byxI jIa kI


< siqgur pRswid ]
ieVw ipMgulw Aar suKmnw qIin bsih iek Twe ] byxI sMgmu qh iprwgu mnu mjnu
kry iqQwe ]1] sMqhu qhw inrMjn rwmu hY ] gur gim cInY ibrlw koie ] qhW inrMjnu
rmeAw hoie ]1] rhwa ] dyv sQwnY ikAw nIswxI ] qh bwjy sbd Anwhd bwxI ]

qh cMdu n sUrju paxu n pwxI ] swKI jwgI gurmuiK jwxI ]2] apjY igAwnu durmiq

CIjY ] AMmq ris ggnqir BIjY ] Esu klw jo jwxY Bya ] BytY qwsu prm gurdya ]3]

dsm duAwrw Agm Apwrw prm purK kI GwtI ] pir hwtu hwt pir Awlw Awly BIqir

QwqI ]4] jwgqu rhY su kbhu n sovY ] qIin iqlok smwiD plovY ] bIj mM lY ihrdY rhY

]
mnU
A
w
alit
su

n
mih
ghY
]5]
jwgqu
rhY
n
AlIAw
BwKY
]
pwca
ieM
d

I
bis
kir
rwKY

] gur kI swKI rwKY cIiq ] mnu qnu ArpY sn prIiq ]6] kr plv swKw bIcwry ]
Apnw jnmu n jUAY hwry ] Asur ndI kw bMDY mUlu ] piCm Pyir cVwvY sU{ ] Aj{ jrY su
inJ{ JrY ] jgnwQ isa gosit krY ]7] camuK dIvw joiq duAwr ] plU Anq mUlu
ibckwir ] srb klw ly Awpy rhY ] mnu mwxku rqnw mih guhY ]8] msqik pdmu duAwlY
mxI ] mwih inrMjnu qBvx DxI ] pMc sbd inrmwiel bwjy ] Fulky cvr sMK Gn gwjy ]
dil mil dYqhu gurmuiK igAwnu ] byxI jwcY qyrw nwmu ]9]1]

975

rwgu nt nwrwien mhlw 4

myry mn jip Aihinis nwmu hry ] koit koit doK bhu kIny sB prhir pwis Dry ]1] rhwa ]

hir hir nwmu jpih AwrwDih syvk Bwie Kry ] iklibK doK gE sB nIkir ija pwnI mYlu

hry ]1] iKnu iKnu n{ nwrwienu gwvih muiK bolih nr nrhry ] pMc doK AswD ngr mih

ieku iKnu plu dUir kry ]2] vfBwgI hir nwmu iDAwvih hir ky Bgq hry ] iqn kI sMgiq

dyih pRB jwca mY mUV mugD insqry ]3] pw pw Dwir jgjIvn riK lyvhu srin pry ]

nwnku
jnu
qu
m
rI
srnwe
hir
rwKhu
lwj
hry
]4]1]
nt
mhlw
4
]
rwm
jip
jn
rwmY
nwim

rly
]
rwm
nwmu
jipAo
gu
r
bcnI
hir
DwrI
hir
ply
]1]
rhwa
]
hir
hir
Agm
Agoc{

suAwmI jn jip imil sll slly ] hir ky sMq imil rwm rsu pwieAw hm jn kY bil blly
]1] purKoqmu hir nwmu jin gwieAo siB dwld duK dlly ] ivic dyhI doK AswD pMc DwqU
hir kIE iKn prly ]2] hir ky sMq min pRIiq lgwe ija dyKY sis kmly ] anvY Gnu Gn
Ginh{ grjY min ibgsY mor murly ]3] hmrY suAwmI loc hm lwe hm jIvih dyiK hir
imly ] jn nwnk hir Aml hir lwE hir mylhu And Bly ]4]2] nt mhlw 4 ] myry

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

976

mn jip hir hir nwmu sKy ] gur prswdI hir nwmu iDAwieAo hm siqgur crn pKy ]1]
rhwa ] qm jgnwQ jgdIsur hm pwpI srin rKy ] qum vf purK dIn duK BMjn hir
dIAo nwmu muKy ]1] hir gun c nIc hm gwE gur siqgur sMig sKy ] ija cMdn sMig bsY
inMmu ibrKw gun cMdn ky bsKy ]2] hmry Avgn ibiKAw ibKY ky bhu bwr bwr inmKy ]
AvginAwry pwQr Bwry hir qwry sMig jnKy ]3] ijn ka qum hir rwKhu suAwmI sB
iqn ky pwp Ky ] jn nwnk ky dieAwl pRB suAwmI qum dust qwry hrxKy ]4]3]
nt mhlw 4 ] myry mn jip hir hir rwm rMgy ] hir hir pw krI jgdIsuir hir iDAwieAo
jn pig lgy ]1] rhwa ] jnm jnm ky BUl cUk hm Ab AwE pRB srngy ] qum

srxwgiq pRiqpwlk suAwmI hm rwKhu vf pwpgy ]1] qumrI sMgiq hir ko ko n aDirAo

pRB kIE piqq pvgy ] gun gwvq CIpw dustwirAo pRiB rwKI pYj jngy ]2] jo qumry gun

gwvih suAwmI ha bil bil bil iqngy ] Bvn Bvn piv siB kIE jh DUir prI jn pgy

]3] qumry gun pRB kih n skih hm qum vf vf purK vfgy ] jn nwnk ka dieAw pRB

Dwrhu
hm
sy
v
h
qu
m
jn
pgy
]4]4]
nt
mhlw
4
]
my
r
y
mn
jip
hir
hir
nwmu
mny
]
jgnwiQ

ikrpw pRiB DwrI miq gurmiq nwm bny ]1] rhwa ] hir jn hir jsu hir hir gwieAo apdyis
gu} gur suny ] iklibK pwp nwm hir kwty ijv Kyq swin luny ]1] qumrI apmw qum hI
pRB jwnhu hm kih n skih hir guny ] jYsy qum qYsy pRB qum hI gun jwnhu pRB Apuny ]2]
mwieAw Pws bMD bhu bMDy hir jipAo Kul Kulny ] ija jl kuMc{ qdUAY bWiDAo hir cyiqAo
moK muKny ]3] suAwmI pwrbRhm prmys{ qum Kojhu jug jugny ] qumrI Qwh pwe nhI
pwvY jn nwnk ky pRB vfny ]4]5] nt mhlw 4 ] myry mn kil kIriq hir pRvxy ] hir hir

977

dieAwil dieAw pRB DwrI lig siqgur hir jpxy ]1] rhwa ] hir qum vf Agm Agocr
suAwmI siB iDAwvih hir {Vxy ] ijn ka qum@ry vf ktwK hY qy gurmuiK hir ismrxy ]1]
iehu prpMcu kIAw pRB suAwmI sBu jgjIvnu jugxy ] ija sllY sll aTih bhu lhrI imil
sllY sll smxy ]2] jo pRB kIAw su qum hI jwnhu hm nh jwxI hir ghxy ] hm bwirk
ka ird asqiq Dwrhu hm krh pRBU ismrxy ]3] qum jl iniD hir mwn srovr jo
syvY sB Plxy ] jnu nwnku hir hir hir hir bWCY hir dyvhu kir pxy ]4]6]

nt nwrwien mhlw 4 pVqwl


< siqgur pRswid ]

myry mn syv sPl hir Gwl ] ly gur pg ryn rvwl ] siB dild BMij duK dwl ] hir ho ho ho

ndir inhwl ]1] rhwa ] hir kw ghu hir Awip svwirAo hir rMg rMg mhl byAMq lwl

lwl hir lwl ] hir AwpnI pw krI Awip gih AwieAo hm hir kI gur kIe hY bsITI hm

hir dyKy Be inhwl inhwl inhwl inhwl ]1] hir Awvqy kI Kbir guir pwe min qin

Awndo
Awnd
BE
hir
Awvqy
su
n
y
my
r
y
lwl
hir
lwl
]
jnu
nwnku
hir
hir
imly
BE
glqwn

hwl inhwl inhwl ]2]1]7] nt mhlw 4 ] mn imlu sMqsMgiq suBvMqI ] suin AkQ
kQw suKvMqI ] sB iklivK pwp lhqI ] hir ho ho ho ilKqu ilKMqI ]1] rhwa ] hir
kIriq kljug ivic qm miq gurmiq kQw BjMqI ] ijin jin suxI mnI hY ijin jin iqsu
jn kY ha kurbwnqI ]1] hir AkQ kQw kw ijin rsu cwiKAw iqsu jn sB BUK lhqI ]
nwnk jn hir kQw suix qpqy jip hir hir hir hovMqI ]2]2]8] nt mhlw 4 ]
koe Awin sunwvY hir kI hir gwl ] iqs ka ha bil bil bwl ] so hir jnu hY Bl

978

Bwl ] hir ho ho ho myil inhwl ]1] rhwa ] hir kw mwrgu gur sMiq bqwieAo guir cwl
idKwe hir cwl ] AMqir kptu cukwvhu myry gurisKhu inhkpt kmwvhu hir kI hir Gwl
inhwl inhwl inhwl ]1] qy gur ky isK myry hir pRiB BwE ijnw hir pRBu jwinAo myrw
nwil ] jn nwnk ka miq hir pRiB dInI hir dyiK inkit hdUir inhwl inhwl inhwl
inhwl ]2]3]9]

rwgu nt nwrwien mhlw 5


< siqgur pRswid ]
rwm ha ikAw jwnw ikAw BwvY ] min ipAws bhuqu drswvY ]1] rhwa ] soe igAwnI soe
jnu qyrw ijsu pir {c AwvY ] pw krhu ijsu purK ibDwqy so sdw sdw quDu iDAwvY

]1] kvn jog kvn igAwn iDAwnw kvn gunI rIJwvY ] soe jnu soe inj Bgqw ijsu

pir rMgu lwvY ]2] swe miq swe buiD isAwnp ijqu inmK n pRBu ibsrwvY ] sMqsMig

lig Ehu suKu pwieAo hir gun sd hI gwvY ]3] dyiKAo Acrju mhw mMgl }p ikCu Awn

nhI idstwvY ] khu nwnk morcw guir lwihAo qh grB join kh AwvY ]4]1]

nt nwrwien mhlw 5 dupdy


< siqgur pRswid ]

alwhno
mY
kwhU
n
dIAo
]
mn
mIT
qu
h
wro
kIAo
]1]
rhwa
]
AwigAw
mwin
jwin
su
K
u
pwieAw

suin suin nwmu quhwro jIAo ] ehW hw hir qum hI qum hI iehu gur qy mM VIAo ]1] jb qy
jwin pwe Eh bwqw qb kusl Kym sB QIAo ] swDsMig nwnk prgwisAo Awn nwhI ry bIAo ]
2]1]2] nt mhlw 5 ] jw ka Be qumwrI DIr ] jm kI ws imtI suKu pwieAw inksI hamY
pIr ]1] rhwa ] qpiq buJwnI AMmq bwnI qpqy ija bwirk KIr ] mwq ipqw swjn sMq

979

myry sMq shwe bIr ]1] Kuly BRm BIiq imly gopwlw hIrY byDy hIr ] ibsm BE nwnk jsu gwvq
Twkur gunI ghIr ]2]2]3] nt mhlw 5 ] Apnw jnu Awpih Awip aDwirAo ] AwT phr
jn kY sMig bisAo mn qy nwih ibswirAo ]1] rhwa ] brnu ichnu nwhI ikCu pyiKAo dws kw
kulu n ibcwirAo ] kir ikrpw nwmu hir dIAo shij suBwie svwirAo ]1] mhw ibKmu Agin kw
swg{ iqs qy pwir aqwirAo ] pyiK pyiK nwnk ibgswno punh punh bilhwirAo ]2]3]4]
nt mhlw 5 ] hir hir mn mih nwmu kihAo ] koit ApRwD imtih iKn BIqir qw kw duKu n
rihAo ]1] rhwa ] Kojq Kojq BieAo bYrwgI swDU sMig lihAo ] sgl iqAwig Ek ilv lwgI
hir hir crn gihAo ]1] khq mukq sunqy insqwry jo jo srin pieAo ] ismir ismir

suAwmI pRBu Apunw khu nwnk Andu BieAo ]2]4]5] nt mhlw 5 ] crn kml sMig lwgI

forI ] suK swgr kir prm giq morI ]1] rhwa ] AMclw ghwieAo jn Apuny ka mnu bIDo pRym kI

KorI ] jsu gwvq Bgiq rsu apijAo mwieAw kI jwlI qorI ]1] pUrn pUir rhy ikrpw iniD

Awn n pyKa horI ] nwnk myil lIAo dwsu Apunw pRIiq n kbhU QorI ]2]5]6] nt mhlw 5 ]

my
r
y
mn
jpu
jip
hir
nwrwiex
]
kbhU
n
ibsrhu
mn
my
r
y
qy
AwT
phr
gu
n
gwiex
]1]

rhwa ] swDU DUir kra inq mjnu sB iklibK pwp gvwiex ] pUrn pUir rhy ikrpw iniD
Git Git idsit smwiexu ]1] jwp qwp koit lK pUjw hir ismrx quil n lwiex ] duie kr
joiV nwnku dwnu mWgY qyry dwsin dws dswiexu ]2]6]7] nt mhlw 5 ] myrY srbsu nwmu inDwnu
] kir ikrpw swDU sMig imilAo siqguir dIno dwnu ]1] rhwa ] suKdwqw duK BMjnhwrw gwa
kIrqnu pUrn igAwnu ] kwmu koDu loBu KMf KMf kIn@y ibnisAo mUV AiBmwnu ]1] ikAw gux qyry
AwiK vKwxw pRB AMqrjwmI jwnu ] crn kml srin suK swgr nwnku sd kurbwnu ]2]7]8]

980

nt mhlw 5 ] ha vwir vwir jwa gur gopwl ]1] rhwa ] moih inrgun qum pUrn dwqy
dInw nwQ dieAwl ]1] Tq bYTq sovq jwgq jIA pRwn Dn mwl ]2] drsn ipAws
bhuqu min myrY nwnk drs inhwl ]3]8]9]

nt pVqwl mhlw 5
< siqgur pRswid ]
ko hY myro swjnu mIqu ] hir nwmu sunwvY nIq ] ibnsY duKu ibprIiq ] sBu Arpa mnu qnu cIqu
]1] rhwa ] koe ivrlw Awpn kIq ] sMig crn kml mnu sIq ] kir ikrpw hir jsu dIq
]1] hir Bij jnmu pdwrQu jIq ] koit piqq hoih punIq ] nwnk dws bil bil kIq
]2]1]10]19]

nt AstpdIAw mhlw 4
< siqgur pRswid ]

rwm myry min qin nwmu ADwry ] iKnu plu rih n ska ibnu syvw mY gurmiq nwmu sm@wry ]1]

rhwa ] hir hir hir hir hir min iDAwvhu mY hir hir nwmu ipAwry ] dIn dieAwl BE pRB

Twkur gur kY sbid svwry ]1] mDsUdn jgjIvn mwDo myry Twkur Agm Apwry ] iek ibna

by
n
qI
kra
gu
r
AwgY
mY
swDU
crn
pKwry
]2]
shs
ny

ny

hY
pR
B
ka
pR
B
Eko
pu
r
Ku
inrwry
]

shs mUriq Eko pRBu Twku{ pRBu Eko gurmiq qwry ]3] gurmiq nwmu dmod{ pwieAw hir hir
nwmu air Dwry ] hir hir kQw bnI Aiq mITI ija gUMgw gtk sm@wry ]4] rsnw swd
cKY Bwie dUjY Aiq PIky loB ibkwry ] jo gurmuiK swd cKih rwm nwmw sB An rs swd
ibswry ]5] gurmiq rwm nwmu Dnu pwieAw suix khiqAw pwp invwry ] Drm rwie
jmu nyiV n AwvY myry Twkur ky jn ipAwry ]6] sws sws sws hY jyqy mY gurmiq nwmu sm@wry ]
swsu swsu jwie nwmY ibnu so ibrQw swsu ibkwry ]7] pw pw kir dIn pRB srnI mo ka

981

hir jn myil ipAwry ] nwnk dwsin dwsu khqu hY hm dwsn ky pinhwry ]8]1] nt mhlw 4
] rwm hm pwQr inrgunIAwry ] pw pw kir gu} imlwE hm pwhn sbid gur qwry ]1]
rhwa ] siqgur nwmu VwE Aiq mITw mYlwg{ mlgwry ] nwmY suriq vjI hY dh idis hir
muskI musk gMDwry ]1] qyrI inrgux kQw kQw hY mITI guir nIky bcn smwry ] gwvq gwvq
hir gun gwE gun gwvq guir insqwry ]2] ibbyku gu} gu} smdrsI iqsu imlIAY sMk aqwry
] siqgur imilAY prm pdu pwieAw ha siqgur kY bilhwry ]3] pwKMf pwKMf kir kir Brmy
loBu pwKMfu jig buirAwry ] hliq pliq duKdwe hovih jmkwlu KVw isir mwry ]4] agvY
idnsu Awlu jwlu sm@wlY ibKu mwieAw ky ibsQwry ] Awe rYin BieAw supnq{ ibKu supnY BI

duK swry ]5] kl{ Kyqu lY kUV jmwieAw sB kUVY ky Klvwry ] swkq nr siB BUK BuKwny dir

TwFy jm jMdwry ]6] mnmuK krju ciVAw ibKu BwrI aqrY sbdu vIcwry ] ijqny krj krj ky

mMgIE kir syvk pig lig vwry ]7] jgnwQ siB jM apwE nik KInI sB nQhwry ]

nwnk pRBu iKMcY iqv clIAY ija BwvY rwm ipAwry ]8]2] nt mhlw 4 ] rwm hir AMmq sir

nwvwry
]
siqgu
i
r
igAwnu
mjnu
hY
nIko
imil
klml
pwp
aqwry
]1]
rhwa
]
sM
g
iq
kw

gunu bhuqu AiDkwe piV sUAw gnk aDwry ] prs nprs BE kuibjw ka lY bYkuMiT isDwry
]1] Ajwml pRIiq pu pRiq kInI kir nwrwiex bolwry ] myry Twkur kY min Bwie BwvnI
jmkMkr mwir ibdwry ]2] mwnuKu kQY kiQ lok sunwvY jo bolY so n bIcwry ] sqsMgiq imlY q
idVqw AwvY hir rwm nwim insqwry ]3] jb lgu jIa ipMfu hY swbqu qb lig ikCu n
smwry ] jb Gr mMdir Awig lgwnI kiF kUpu kFY pinhwry ]4] swkq isa mn mylu n
krIAhu ijin hir hir nwmu ibswry ] swkq bcn ibCUAw ija fsIAY qij swkq prY prwry

982

]5] lig lig pRIiq bhu pRIiq lgwe lig swDU sMig svwry ] gur ky bcn siq siq kir
mwny myry Twkur bhuqu ipAwry ]6] pUrib jnim prcUn kmwE hir hir hir nwim ipAwry ]
gur pRswid AMmq rsu pwieAw rsu gwvY rsu vIcwry ]7] hir hir }p rMig siB qyry myry lwln
lwl gulwry ] jYsw rMgu dyih so hovY ikAw nwnk jMq ivcwry ]8]3] nt mhlw 4 ] rwm gur
srin pRBU rKvwry ] ija kuMc{ qdUAY pkir clwieAo kir p{ kiF insqwry ]1] rhwa ]
pRB ky syvk bhuqu Aiq nIky min srDw kir hir Dwry ] myry pRiB srDw Bgiq min BwvY jn kI
pYj svwry ]1] hir hir syvku syvw lwgY sBu dyKY bRhm pswry ] Eku purKu ieku ndrI AwvY sB
Ekw ndir inhwry ]2] hir pRBu Twku{ rivAw sB Twe sBu cyrI jgqu smwry ] Awip

dieAwlu dieAw dwnu dyvY ivic pwQr kIry kwry ]3] AMqir vwsu bhuqu muskwe BRim BUlw

imrgu isM|wry ] bnu bnu FUiF FUiF iPir QwkI guir pUrY Gir insqwry ]4] bwxI gu} gu} hY

bwxI ivic bwxI AMmqu swry ] gu{ bwxI khY syvku jnu mwnY prqiK gu} insqwry ]5]

sBu hY bRhmu bRhmu hY psirAw min bIijAw Kwvwry ] ija jn cMdhWsu duiKAw iDRstbuDI Apunw

G{
lU
k
I
jwry
]6]
pR
B
ka
jnu
AM
q
ir
ird
locY
pR
B
jn
ky
sws
inhwry
]
pw
pw
kir

Bgiq VwE jn pICY jgu insqwry ]7] Awpn Awip Awip pRBu Twku{ pRBu Awpy ssit
svwry ] jn nwnk Awpy Awip sBu vrqY kir pw Awip insqwry ]8]4] nt mhlw 4 ]
rwm kir ikrpw lyhu abwry ] ija pkir dopqI dustW AwnI hir hir lwj invwry ]1] rhwa ]
kir ikrpw jwick jn qyry ieku mwga dwnu ipAwry ] siqgur kI inq srDw lwgI mo ka hir
gu{ myil svwry ]1] swkq krm pwxI ija mQIAY inq pwxI Jol Julwry ] imil sqsMgiq
prm pdu pwieAw kiF mwKn ky gtkwry ]2] inq inq kwieAw mjnu kIAw inq mil mil

983

dyh svwry ] myry siqgur ky min bcn n BwE sB Pokt cwr sIgwry ]3] mtik mtik
clu sKI shylI myry Twkur ky gun swry ] gurmuiK syvw myry pRB Bwe mY siqgur AlKu lKwry
]4] nwrI purKu purKu sB nwrI sBu Eko purKu murwry ] sMq jnw kI rynu min Bwe imil
hir jn hir insqwry ]5] gRwm gRwm ngr sB iPirAw ird AMqir hir jn Bwry ] srDw
srDw apwie imlwE mo ka hir gur guir insqwry ]6] pvn sUqu sBu nIkw kirAw siqguir
sbdu vIcwry ] inj Gir jwie AMmq rsu pIAw ibnu nYnw jgqu inhwry ]7] qa gun
es brin nhI swka qum mMdr hm ink kIry ] nwnk pw krhu gur mylhu mY rwmu
jpq mnu DIry ]8]5] nt mhlw 4 ] myry mn Bju Twkur Agm Apwry ] hm pwpI

bhu inrguxIAwry kir ikrpw guir insqwry ]1] rhwa ] swDU purK swD jn pwE iek

ibna kra gur ipAwry ] rwm nwmu Dnu pUjI dyvhu sBu iqsnw BUK invwry ]1] pcY

pqMgu mg iBRMg kuMcr mIn iek ieMdI pkir sGwry ] pMc BUq sbl hY dyhI gu{ siqgu{

pwp invwry ]2] sws byd soiD soiD dyKy muin nwrd bcn pukwry ] rwm nwmu pVhu

giq
pwvhu
sqsM
g
iq
gu
i
r
insqwry
]3]
pR
I
qm
pR
I
iq
lgI
pR
B
ky
r
I
ijv
sU
r
ju
kmlu

inhwry ] myr sumyr mo{ bhu nwcY jb anvY Gn Gnhwry ]4] swkq ka AMmq bhu isMchu
sB fwl PUl ibsukwry ] ija ija invih swkq nr syqI CyiV CyiV kFY ibKu Kwry
]5] sMqn sMq swD imil rhIAY gux bolih prapkwry ] sMqY sMqu imlY mnu ibgsY ija
jl imil kml svwry ]6] loB lhir sBu suAwnu hlku hY hlikAo sBih ibgwry ] myry
Twkur kY dIbwin Kbir huoe guir igAwnu KVgu lY mwry ]7] rwKu rwKu rwKu pRB myry mY rwKhu
ikrpw Dwry ] nwnk mY Dr Avr n kwe mY siqgu{ gu{ insqwry ]8]6] Ckw 1 ]

984

rwgu mwlI gaVw mhlw 4

Aink jqn kir rhy hir AMqu nwhI pwieAw ] hir Agm Agm AgwiD boiD Awdysu hir pRB

rwieAw ]1] rhwa ] kwmu koDu loBu mohu inq Jgrqy JgrwieAw ] hm rwKu rwKu dIn qyry hir

srin hir pRB AwieAw ]1] srxwgqI pRB pwlqy hir Bgiq vClu nwieAw ] pRihlwdu

jnu hrnwiK pkirAw hir rwiK lIAo qrwieAw ]2] hir cyiq ry mn mhlu pwvx sB dUK

BMjnu rwieAw ] Ba jnm mrn invwir Twkur hir gurmqI pRBu pwieAw ]3] hir piqq

pwvn
nwmu
su
A
wmI
Ba
Bgq
BM
j
nu
gwieAw
]
hir
hw{
hir
air
DwirAo
jn
nwnk
nwim

smwieAw
]4]1]
mwlI
gaVw
mhlw
4
]
jip
mn
rwm
nwmu
su
K
dwqw
]
sqsM
g
iq
imil
hir

swdu AwieAw gurmuiK bRhmu pCwqw ]1] rhwa ] vfBwgI gur drsnu pwieAw guir imilAY
hir pRBu jwqw ] durmiq mYlu ge sB nIkir hir AMmiq hir sir nwqw ]1] Dnu Dnu
swDu ijn@I hir pRBu pwieAw iqn@ pUCa hir kI bwqw ] pwie lga inq kra judrIAw hir
mylhu krim ibDwqw ]2] illwt ilKy pwieAw gu{ swDU gur bcnI mnu qnu rwqw ] hir
pRB Awie imly suKu pwieAw sB iklivK pwp gvwqw ]3] rwm rswiexu ijn@ gurmiq
pwieAw iqn@ kI qm bwqw ] iqn kI pMk pweAY vfBwgI jn nwnku crin prwqw ]4]2]

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

985

mwlI gaVw mhlw 4 ] siB isD swiDk muin jnw min BwvnI hir iDAwieAo ] AprMpro pwrbRhmu
suAwmI hir AlKu gu} lKwieAo ]1] rhwa ] hm nIc miDm krm kIE nhI cyiqAo hir rwieAo ]
hir Awin myilAo siqgu} iKnu bMD mukiq krwieAo ]1] pRiB msqky Duir lIiKAw gurmqI hir
ilv lwieAo ] pMc sbd drgh bwijAw hir imilAo mMglu gwieAo ]2] piqq pwvnu nwmu
nrhir mMdBwgIAW nhI BwieAo ] qy grB jonI gwlIAih ija lonu jlih glwieAo ]3] miq
dyih hir pRB Agm Twkur gur crn mnu mY lwieAo ] hir rwm nwmY rha lwgo jn nwnk nwim
smwieAo ]4]3] mwlI gaVw mhlw 4 ] myrw mnu rwm nwim ris lwgw ] kml pRgwsu BieAw
gu{ pwieAw hir jipAo BRmu Ba Bwgw ]1] rhwa ] BY Bwie Bgiq lwgo myrw hIArw mnu soieAo

gurmiq jwgw ] iklibK KIn BE sWiq Awe hir ar DwirAo vfBwgw ]1] mnmuKu rMgu ksuMBu

hY kcUAw ija kusm cwir idn cwgw ] iKn mih ibnis jwie prqwpY fMfu Drm rwie kw lwgw

]2] sqsMgiq pRIiq swD Aiq gUVI ija rMgu mjIT bhu lwgw ] kwieAw kwp{ cIr bhu Pwry

hir rMgu n lhY sBwgw ]3] hir cwirAo rMgu imlY gu{ soBw hir rMig clUlY rWgw ] jn nwnku

iqn
ky
crn
pKwrY
jo
hir
crnI
jnu
lwgw
]4]4]
mwlI
gaVw
mhlw
4
]
my
r
y
mn
Bju
hir

hir nwmu gupwlw ] myrw mnu qnu lInu BieAw rwm nwmY miq gurmiq rwm rswlw ]1] rhwa ]
gurmiq nwmu iDAweAY hir hir min jpIAY hir jpmwlw ] ijn@ kY msqik lIiKAw hir imilAw
hir bnmwlw ]1] ijn@ hir nwmu iDAwieAw iqn@ cUky srb jMjwlw ] iqn@ jmu nyiV n Awve
guir rwKy hir rKvwlw ]2] hm bwirk ikCU n jwxhU hir mwq ipqw pRiqpwlw ] k{ mwieAw
Agin inq mylqy guir rwKy dIn dieAwlw ]3] bhu mYly inrml hoieAw sB iklibK hir jis
jwlw ] min Andu BieAw gu{ pwieAw jn nwnk sbid inhwlw ]4]5] mwlI gaVw mhlw 4 ]

986

myry mn hir Bju sB iklibK kwt ] hir hir ar DwirAo guir pUrY myrw sIsu kIjY gur vwt ]1]
rhwa ] myry hir pRB kI mY bwq sunwvY iqsu mnu dyva kit kwt ] hir swjnu myilAo guir pUrY
gur bcin ibkwno hit hwt ]1] mkr pRwig dwnu bhu kIAw srI{ dIAo AD kwit ] ibnu hir nwm
ko mukiq n pwvY bhu kMcnu dIjY kit kwt ]2] hir kIriq gurmiq jsu gwieAo min aGry kpt
kpwt ] qkutI Poir Brmu Ba Bwgw lj BwnI mtukI mwt ]3] kljuig gu{ pUrw iqn pwieAw
ijn Duir msqik ilKy illwt ] jn nwnk rsu AMmqu pIAw sB lwQI BUK iqKwt ]4]6] Ckw 1 ]

mwlI gaVw mhlw 5


< siqgur pRswid ] ry mn thl hir suK swr ] Avr thlw JUTIAw inq krY jmu isir mwr

]1] rhwa ] ijnw msqik lIiKAw qy imly sMgwr ] sMsw{ Bajlu qwirAw hir sMq purK Apwr

]1] inq crn syvhu swD ky qij loB moh ibkwr ] sB qjhu dUjI AwsVI rKu Aws iek inrMkwr

]2] ieik Brim BUly swkqw ibnu gur AMD AMDwr ] Duir hovnw su hoieAw ko n mytxhwr ]3]

Agm }pu goibMd kw Aink nwm Apwr ] Dnu Dnu qy jn nwnkw ijn hir nwmw air Dwr ]4]1]

mwlI
gaVw
mhlw
5
]
rwm
nwm
ka
nmskwr
]
jwsu
jpq
hovq
aDwr
]1]
rhwa
]

jw kY ismrin imtih DMD ] jw kY ismrin CUtih bMD ] jw kY ismrin mUrK cqur ] jw kY ismrin
kulh aDr ]1] jw kY ismrin Ba duK hrY ] jw kY ismrin Apdw trY ] jw kY ismrin mucq
pwp ] jw kY ismrin nhI sMqwp ]2] jw kY ismrin ird ibgws ] jw kY ismrin kvlw dwis
] jw kY ismrin iniD inDwn ] jw kY ismrin qry indwn ]3] piqq pwvnu nwmu hrI ] koit
Bgq aDw{ krI ] hir dws dwsw dInu srn ] nwnk mwQw sMq crn ]4]2] mwlI gaVw
mhlw 5 ] AYso shwe hir ko nwm ] swDsMgiq Bju pUrn kwm ]1] rhwa ] bUfq ka jYsy byVI

987

imlq ] bUJq dIpk imlq iqlq ] jlq AgnI imlq nIr ] jYsy bwirk muKih KIr ]1] jYsy
rx mih sKw BRwq ] jYsy BUKy Bojn mwq ] jYsy ikrKih brs myG ] jYsy pwln srin syNG ]2]
g{V muiK nhI srp ws ] sUAw ipMjir nhI Kwie iblwsu ] jYso AWfo ihrdy mwih ] jYso dwno
ckI drwih ]3] bhuqu Aopmw Qor khI ] hir Agm Agm AgwiD quhI ] c mUcO bhu Apwr ]
ismrq nwnk qry swr ]4]3] mwlI gaVw mhlw 5 ] iehI hmwrY sPl kwj ] Apuny dws
ka lyhu invwij ]1] rhwa ] crn sMqh mwQ mor ] nYin drsu pyKa inis Bor ] hsq hmry
sMq thl ] pRwn mnu Dnu sMq bhl ]1] sMqsMig myry mn kI pRIiq ] sMq gun bsih myrY cIiq ]
sMq AwigAw mnih mIT ] myrw kmlu ibgsY sMq fIT ]2] sMqsMig myrw hoie invwsu ] sMqn

kI moih bhuqu ipAws ] sMq bcn myry mnih mMq ] sMq pRswid myry ibKY hq ]3] mukiq jugiq

Ehw inDwn ] pRB dieAwl moih dyvhu dwn ] nwnk ka pRB dieAw Dwir ] crn sMqn ky myry

irdy mJwir ]4]4] mwlI gaVw mhlw 5 ] sB kY sMgI nwhI dUir ] krn krwvn hwjrw hjUir

]1] rhwa ] sunq jIAo jwsu nwmu ] duK ibnsy suK kIAo ibsRwmu ] sgl iniD hir hir hry ]

mu
i
n
jn
qw
kI
sy
v
kry
]1]
jw
kY
Gir
sgly
smwih
]
ijs
qy
ibrQw
koie
nwih
]
jIA
jM

kry pRiqpwl ] sdw sdw syvhu ikrpwl ]2] sdw Drmu jw kY dIbwix ] bymuhqwj nhI ikCu
kwix ] sB ikCu krnw Awpn Awip ] ry mn myry qU qw ka jwip ]3] swDsMgiq ka ha bilhwr
] jwsu imil hovY aDw{ ] nwm sMig mn qnih rwq ] nwnk ka pRiB krI dwiq ]4]5]

mwlI gaVw mhlw 5 dupdy

< siqgur pRswid ] hir smrQ kI srnw ] jIa ipMfu Dnu rwis myrI pRB Ek kwrn krnw ]1]
rhwa ] ismir ismir sdw suKu pweAY jIvxY kw mUlu ] riv rihAw srbq Twe sUKmo AsQUl

988

]1] Awl jwl ibkwr qij siB hir gunw iniq gwa ] kr joiV nwnku dwnu mWgY dyhu Apnw
nwa ]2]1]6] mwlI gaVw mhlw 5 ] pRB smrQ dyv Apwr ] kanu jwnY cilq qyry ikCu
AMqu nwhI pwr ]1] rhwa ] iek iKnih Qwip aQwpdw GiV BMin krnYhw{ ] jyq kIn apwrjnw
pRBu dwnu dyie dwqwr ]1] hir srin AwieAo dwsu qyrw pRB c Agm murwr ] kiF lyhu Bajl
ibKm qy jnu nwnku sd bilhwr ]2]2]7] mwlI gaVw mhlw 5 ] min qin bis rhy gopwl
] dIn bWDv Bgiq vCl sdw sdw pwl ]1] rhwa ] Awid AMqy miD qUhY pRB ibnw nwhI
koie ] pUir rihAw sgl mMfl Eku suAwmI soie ]1] krin hir jsu ny drsnu rsin hir gun
gwa ] bilhwir jwE sdw nwnku dyhu Apxw nwa ]2]3]8]6]14]

mwlI gaVw bwxI Bgq nwmdyv jI kI


< siqgur pRswid ]

Din DMin Ao rwm bynu bwjY ] mDur mDur Duin Anhq gwjY ]1] rhwa ] Din Din myGw

romwvlI ] Din Din sn AoFY kWblI ]1] Din Din qU mwqw dyvkI ] ijh gh rmeAw

kvlwpqI ]2] Din Din bn KMf ibMdwbnw ] jh KylY sRI nwrwienw ]3] bynu bjwvY goDnu

crY
]
nwmy
kw
su
A
wmI
Awnd
krY
]4]1]
my
r
o
bwpu
mwDa
qU
Dnu
ky
s
O
sWvlIAo
bITu
l
wie

]1] rhwa ] kr Dry ck bYkuMT qy AwE gj hsqI ky pRwn aDwrIAly ] duhswsn kI sBw
dopqI AMbr lyq abwrIAly ]1] goqm nwir AhilAw qwrI pwvn kyqk qwrIAly ] AYsw
ADmu Ajwiq nwmdya qa srnwgiq AweAly ]2]2] sBY Gt rwmu bolY rwmw bolY ] rwm
ibnw ko bolY ry ]1] rhwa ] Ekl mwtI kuMjr cItI Bwjn hYN bhu nwnw ry ] AsQwvr jMgm
kIt pqMgm Git Git rwmu smwnw ry ]1] Ekl icMqw rwKu Anqw Aar qjhu sB Awsw
ry ] pRxvY nwmw BE inhkwmw ko Twku{ ko dwsw ry ]2]3]

989

rwgu mw} mhlw 1 G{ 1 capdy

sloku ] swjn qyry crn kI hoie rhw sd DUir ] nwnk srix quhwrIAw pyKa sdw hjUir

]1] sbd ] ipChu rwqI sdVw nwmu Ksm kw lyih ] Kymy C srwiecy idsin rQ pIVy ] ijnI

qyrw nwmu iDAwieAw iqn ka sid imly ]1] bwbw mY krmhIx kUiVAwr ] nwmu n pwieAw

qy
r
w
AM
D
w
Brim
BU
l
w
mnu
my
r
w
]1]
rhwa
]
swd
kIqy
du
K
prPu
V
y
pU
r
ib
ilKy
mwie
]
su
K
QoVy

du
K
Agly
dU
K
y
dU
i
K
ivhwie
]2]
ivCu
i
VAw
kw
ikAw
vICu
V
Y
imilAw
kw
ikAw
my
l
u
]
swihbu
so

swlwhIAY ijin kir dyiKAw Kylu ]3] sMjogI mylwvVw iein qin kIqy Bog ] ivjogI imil
ivCuVy nwnk BI sMjog ]4]1] mw} mhlw 1 ] imil mwq ipqw ipMfu kmwieAw ] iqin krqY
lyKu ilKwieAw ] ilKu dwiq joiq vifAwe ] imil mwieAw suriq gvwe ]1] mUrK mn kwhy
krsih mwxw ] aiT clxw KsmY Bwxw ]1] rhwa ] qij swd shj suKu hoe ] Gr Cfxy
rhY n koe ] ikCu KwjY ikCu Dir jweAY ] jy bwhuiV dunIAw AweAY ]2] sju kwieAw ptu
hFwE ] Purmwieis bhuqu clwE ] kir syj suKwlI sovY ] hQI padI kwhy rovY ]3] Gr

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

990

GuMmxvwxI Bwe ] pwp pQr qrxu n jwe ] Ba byVw jIa cVw ] khu nwnk dyvY kwhU
]4]2] mw} mhlw 1 G{ 1 ] krxI kwgdu mnu msvwxI burw Blw duie lyK pE ] ija ija
ikrqu clwE iqa clIAY qa gux nwhI AMqu hry ]1] icq cyqis kI nhI bwvirAw ] hir
ibsrq qyry gux gilAw ]1] rhwa ] jwlI rYin jwlu idnu hUAw jyqI GVI PwhI qyqI ] ris
ris cog cugih inq Pwsih CUtis mUVy kvn guxI ]2] kwieAw Awrxu mnu ivic lohw pMc
Agin iqqu lwig rhI ] koiely pwp pVy iqsu pir mnu jilAw sn@I icMq Be ]3] BieAw
mnU{ kMcnu iPir hovY jy gu{ imlY iqnyhw ] Eku nwmu AMmqu Aohu dyvY qa nwnk qstis dyhw
]4]3] mw} mhlw 1 ] ibml mJwir bsis inrml jl pdmin jwvl ry ] pdmin jwvl

jl rs sMgiq sMig doK nhI ry ]1] dwdr qU kbih n jwnis ry ] BKis isbwlu bsis inrml

jl AMmqu n lKis ry ]1] rhwa ] bsu jl inq n vsq AlIAl myr ccw gun ry ] cMd

kumudnI dUrhu invsis AnBa kwrin ry ]2] AMmq KMfu dUiD mDu sMcis qU bn cwqur ry ]

Apnw Awpu qU kbhu n Cofis ipsn pRIiq ija ry ]3] pMifq sMig vsih jn mUrK Awgm

sws
su
n
y
]
Apnw
Awpu
qU
kbhu
n
Cofis
su
A
wn
pU
i
C
ija
ry
]4]
ieik
pwKM
f
I
nwim
n
rwcih

iek hir hir crxI ry ] pUrib iliKAw pwvis nwnk rsnw nwmu jip ry ]5]4]
mw} mhlw 1 ] sloku ] piqq punIq AsMK hoih hir crnI mnu lwg ] ATsiT qIrQ nwmu pRB
nwnk ijsu msqik Bwg ]1] sbdu ] sKI shylI grib ghylI ] suix sh kI iek bwq suhylI
]1] jo mY bydn sw iksu AwKw mwe ] hir ibnu jIa n rhY kYsy rwKw mwe ]1] rhwa ] ha
dohwgix KrI rM\wxI ] gieAw su jobnu Dn pCuqwxI ]2] qU dwnw swihbu isir myrw ] iKjmiq
krI jnu bMdw qyrw ]3] Bxiq nwnku AMdysw EhI ] ibnu drsn kYsy rva snyhI ]4]5]

991

mw} mhlw 1 ] mul KrIdI lwlw golw myrw nwa sBwgw ] gur kI bcnI hwit ibkwnw ijqu
lwieAw iqqu lwgw ]1] qyry lwly ikAw cqurwe ] swihb kw hukmu n krxw jwe ]1]
rhwa ] mw lwlI ipa lwlw myrw ha lwly kw jwieAw ] lwlI nwcY lwlw gwvY Bgiq kra
qyrI rwieAw ]2] pIAih q pwxI AwxI mIrw Kwih q pIsx jwa ] pKw PyrI pYr mlovw
jpq rhw qyrw nwa ]3] lUx hrwmI nwnku lwlw bKisih quDu vifAwe ] Awid jugwid
dieAwpiq dwqw quDu ivxu mukiq n pwe ]4]6] mw} mhlw 1 ] koe AwKY BUqnw ko khY
byqwlw ] koe AwKY AwdmI nwnku vycwrw ]1] BieAw idvwnw swh kw nwnku barwnw ]
ha hir ibnu Av{ n jwnw ]1] rhwa ] qa dyvwnw jwxIAY jw BY dyvwnw hoie ] EkI

swihb bwhrw dUjw Av{ n jwxY koie ]2] qa dyvwnw jwxIAY jw Ekw kwr kmwie ] hukmu

pCwxY Ksm kw dUjI Avr isAwxp kwie ]3] qa dyvwnw jwxIAY jw swihb Dry ipAw{ ]

mMdw jwxY Awp ka Av{ Blw sMsw{ ]4]7] mw} mhlw 1 ] iehu Dnu srb rihAw BrpUir ]

mnmuK iPrih is jwxih dUir ]1] so Dnu vK{ nwmu irdY hmwrY ] ijsu qU dyih iqsY insqwrY

]1]
rhwa
]
n
iehu
Dnu
jlY
n
qsk{
lY
jwie
]
n
iehu
Dnu
fU
b
Y
n
iesu
Dn
ka
imlY

sjwie ]2] iesu Dn kI dyKhu vifAwe ] shjy mwqy Anidnu jwe ]3] iek bwq AnUp
sunhu nr Bwe ] iesu Dn ibnu khhu iknY prm giq pwe ]4] Bxiq nwnku AkQ kI kQw
suxwE ] siqgu{ imlY q iehu Dnu pwE ]5]8] mw} mhlw 1 ] sUr s{ sois lY som s{ poiK
lY jugiq kir mrqu su snbMDu kIjY ] mIn kI cpl isa jugiq mnu rwKIAY afY nh hsu nh
kMDu CIjY ]1] mUVy kwiecy Brim Bulw ] nh cIinAw prmwndu bYrwgI ]1] rhwa ] Ajr
ghu jwir lY Amr ghu mwir lY BRwiq qij Coif qa Aipa pIjY ] mIn kI cpl isa jugiq

992

mnu rwKIAY afY nh hsu nh kMDu CIjY ]2] Bxiq nwnku jno rvY jy hir mno mn pvn
isa AMmqu pIjY ] mIn kI cpl isa jugiq mnu rwKIAY afY nh hsu nh kMDu CIjY ]3]9]
mw} mhlw 1 ] mwieAw mue n mnu muAw s{ lhrI mY mqu ] boihQu jl isir qir itkY swcw
vK{ ijqu ] mwxku mn mih mnu mwrsI sic n lwgY kqu ] rwjw qKiq itkY guxI BY pMcwiex
rqu ]1] bwbw swcw swihbu dUir n dyKu ] srb joiq jgjIvnw isir isir swcw lyKu ]1]
rhwa ] bRhmw ibsnu irKI munI sMk{ ieMdu qpY ByKwrI ] mwnY hukmu sohY dir swcY AwkI mrih
APwrI ] jMgm joD jqI sMinAwsI guir pUrY vIcwrI ] ibnu syvw Plu kbhu n pwvis syvw krxI
swrI ]2] inDinAw Dnu inguirAw gu{ inMmwixAw qU mwxu ] AMDulY mwxku gu{ pkiVAw

inqwixAw qU qwxu ] hom jpw nhI jwixAw gurmqI swcu pCwxu ] nwm ibnw nwhI dir Foe

JUTw Awvx jwxu ]3] swcw nwmu slwhIAY swcy qy qpiq hoie ] igAwn rqin mnu mwjIAY

bhuiV n mYlw hoie ] jb lgu swihbu min vsY qb lgu ibGnu n hoie ] nwnk is{ dy CutIAY

min qin swcw soie ]4]10] mw} mhlw 1 ] jogI jugiq nwmu inrmwielu qw kY mYlu n

rwqI
]
pR
I
qm
nwQu
sdw
scu
sM
g
y
jnm
mrx
giq
bIqI
]1]
gu
s
we
qy
r
w
khw
nwmu
kY
s
y

jwqI ] jw qa BIqir mhil bulwvih pUCa bwq inrMqI ]1] rhwa ] bRhmxu bRhm igAwn
iesnwnI hir gux pUjy pwqI ] Eko nwmu Eku nwrwiexu qBvx Ekw joqI ]2] ijhvw fMfI
iehu Gtu Cwbw qola nwmu AjwcI ] Eko hwtu swhu sBnw isir vxjwry iek BwqI ]3]
dovY isry siqgu} inbyVy so bUJY ijsu Ek ilv lwgI jIAhu rhY inBrwqI ] sbdu vswE
Brmu cukwE sdw syvku idnu rwqI ]4] pir ggnu ggn pir gorKu qw kw Agmu gu}
puin vwsI ] gur bcnI bwhir Gir Eko nwnku BieAw adwsI ]5]11]

993

rwgu mw} mhlw 1 G{ 5


< siqgur pRswid ]
Aihinis jwgY nId n sovY ] so jwxY ijsu vydn hovY ] pRym ky kwn lgy qn BIqir vYdu ik jwxY
kwrI jIa ]1] ijs no swcw isPqI lwE ] gurmuiK ivrly iksY buJwE ] AMmq kI swr soe
jwxY ij AMmq kw vwpwrI jIa ]1] rhwa ] ipr syqI Dn pRymu rcwE ] gur kY sbid qQw
icqu lwE ] shj syqI Dn KrI suhylI qsnw iqKw invwrI jIa ]2] shsw qoVy Brmu cukwE ]
shjy isPqI DxKu cVwE ] gur kY sbid mrY mnu mwry suMdir jogwDwrI jIa ]3] hamY jilAw
mnhu ivswry ] jm puir vjih KVg krwry ] Ab kY kihAY nwmu n imle qU shu jIAVy BwrI

jIa ]4] mwieAw mmqw pvih iKAwlI ] jm puir Pwsihgw jm jwlI ] hyq ky bMDn qoiV n

swkih qw jmu kry KuAwrI jIa ]5] nw ha krqw nw mY kIAw ] AMmqu nwmu siqguir dIAw ]

ijsu qU dyih iqsY ikAw cwrw nwnk srix qumwrI jIa ]6]1]12]

mw} mhlw 3 G{ 1
< siqgur pRswid ]

jh
bY
s
wlih
qh
bY
s
w
su
A
wmI
jh
By
j
ih
qh
jwvw
]
sB
ngrI
mih
Eko
rwjw
sBy
pivqu
hih

Qwvw ]1] bwbw dyih vsw sc gwvw ] jw qy shjy shij smwvw ]1] rhwa ] burw Blw ikCu
Awps qy jwinAw Ee sgl ivkwrw ] iehu PurmwieAw Ksm kw hoAw vrqY iehu sMswrw ]2]
ieMdI Dwqu sbl khIAq hY ieMdI iks qy hoe ] Awpy Kyl krY siB krqw AYsw bUJY koe ]3]
gur prswdI Ek ilv lwgI duibDw qdy ibnwsI ] jo iqsu Bwxw so siq kir mwinAw kwtI jm kI
PwsI ]4] Bxiq nwnku lyKw mwgY kvnw jw cUkw min AiBmwnw ] qwsu qwsu Drm rwie jpqu hY
pE scy kI srnw ]5]1] mw} mhlw 3 ] Awvx jwxw nw QIAY inj Gir vwsw hoie ] scu

994

Kjwnw bKisAw Awpy jwxY soie ]1] E mn hir jIa cyiq qU mnhu qij ivkwr ] gur kY sbid
iDAwie qU sic lgI ipAw{ ]1] rhwa ] AYQY nwvhu BuilAw iPir hQu ikQw n pwie ] jonI
siB BvweAin ibstw mwih smwie ]2] vfBwgI gu{ pwieAw pUrib iliKAw mwie ] Anidnu
scI Bgiq kir scw lE imlwie ]3] Awpy ssit sB swjIAnu Awpy ndir kryie ] nwnk
nwim vifAweAw jY BwvY qY dyie ]4]2] mw} mhlw 3 ] ipCly gunh bKswie jIa Ab qU
mwrig pwie ] hir kI crxI lwig rhw ivchu Awpu gvwie ]1] myry mn gurmuiK nwmu
hir iDAwie ] sdw hir crxI lwig rhw iek min EkY Bwie ]1] rhwa ] nw mY jwiq n piq hY
nw mY Qyhu n Qwa ] sbid Byid BRmu kitAw guir nwmu dIAw smJwie ]2] iehu mnu lwlc krdw

iPrY lwlic lwgw jwie ] DMDY kUiV ivAwipAw jm puir cotw Kwie ]3] nwnk sBu ikCu Awpy

Awip hY dUjw nwhI koie ] Bgiq Kjwnw bKisAonu gurmuKw suKu hoie ]4]3] mw} mhlw 3 ] sic

rqy sy toil lhu sy ivrly sMswir ] iqn imilAw muKu ajlw jip nwmu murwir ]1] bwbw swcw

swihbu irdY smwil ] siqgu{ Apnw puiC dyKu lyhu vK{ Bwil ]1] rhwa ] ieku scw sB syvdI

Du
i
r
Bwig
imlwvw
hoie
]
gu
r
mu
i
K
imly
sy
n
ivCu
V
ih
pwvih
scu
soie
]2]
ieik
BgqI
swr
n

jwxnI mnmuK Brim Bulwie ] Aonw ivic Awip vrqdw krxw ikCU n jwie ]3] ijsu nwil
jo{ n cle Kly kIcY Ardwis ] nwnk gurmuiK nwmu min vsY qw suix kry swbwis ]4]4]
mw} mhlw 3 ] mw} qy sIqlu kry mnUrhu kMcnu hoie ] so swcw swlwhIAY iqsu jyvfu Av{ n
koie ]1] myry mn Anidnu iDAwie hir nwa ] siqgur kY bcin ArwiD qU Anidnu gux gwa
]1] rhwa ] gurmuiK Eko jwxIAY jw siqgu{ dyie buJwie ] so siqgu{ swlwhIAY ijdU Eh
soJI pwie ]2] siqgu{ Coif dUjY lgy ikAw krin AgY jwie ] jm puir bDy mwrIAih bhuqI

995

imlY sjwie ]3] myrw pRBu vyprvwhu hY nw iqsu iqlu n qmwie ] nwnk iqsu srxwe Bij pa
Awpy bKis imlwie ]4]5]

mw} mhlw 4 G{ 2
< siqgur pRswid ]
jipAo nwmu suk jnk gur bcnI hir hir srix pry ] dwldu BMij sudwmy imilAo BgqI Bwie qry
] Bgiq vClu hir nwmu qwrQu gurmuiK pw kry ]1] myry mn nwmu jpq aDry ] DR pRihlwdu
ibd{ dwsI suqu gurmuiK nwim qry ]1] rhwa ] kljuig nwmu pRDwnu pdwrQu Bgq jnw aDry ]
nwmw jYdya kbI{ qlocnu siB doK gE cmry ] gurmuiK nwim lgy sy aDry siB iklibK pwp
try ]2] jo jo nwmu jpY AprwDI siB iqn ky doK prhry ] bysuAw rvq Ajwmlu aDirAo muiK bolY

nwrwiexu nrhry ] nwmu jpq agRsYix giq pwe qoiV bMDn mukiq kry ]3] jn ka Awip

AnugRhu kIAw hir AMgIkw{ kry ] syvk pYj rKY myrw goivdu srix pry aDry ] jn nwnk hir

ikrpw DwrI ar DirAo nwmu hry ]4]1] mw} mhlw 4 ] isD smwiD jipAo ilv lwe swiDk

muin jipAw ] jqI sqI sMqoKI iDAwieAw muiK ieMdwidk rivAw ] srix pry jipAo qy BwE

gu
r
mu
i
K
pwir
pieAw
]1]
my
r
y
mn
nwmu
jpq
qirAw
]
Dnw
jtu
bwlmIku
btvwrw
gu
r
mu
i
K
pwir

pieAw ]1] rhwa ] suir nr gx gMDrby jipAo iriK bpurY hir gwieAw ] sMkir bRhmY dyvI
jipAo muiK hir hir nwmu jipAw ] hir hir nwim ijnw mnu BInw qy gurmuiK pwir pieAw ]2]
koit koit qyqIs iDAwieAo hir jpiqAw AMqu n pwieAw ] byd purwx ismiq hir jipAw
muiK pMifq hir gwieAw ] nwmu rswlu ijnw min visAw qy gurmuiK pwir pieAw ]3]
Anq qrMgI nwmu ijn jipAw mY gxq n kir sikAw ] goibdu pw kry Qwie pwE jo hir pRB
min BwieAw ] guir Dwir pw hir nwmu VwieAo jn nwnk nwmu lieAw ]4]2]

996

mw} mhlw 4 G{ 3
< siqgur pRswid ]
hir hir nwmu inDwnu lY gurmiq hir piq pwie ] hliq pliq nwil cldw hir AMqy lE Cfwie
] ijQY AvGt glIAw BIVIAw iqQY hir hir mukiq krwie ]1] myry siqgurw mY hir hir nwmu
Vwie ] myrw mwq ipqw suq bMDpo mY hir ibnu Av{ n mwie ]1] rhwa ] mY hir ibrhI hir
nwmu hY koe Awix imlwvY mwie ] iqsu AwgY mY jodVI myrw pRIqmu dyie imlwie ] siqgu{ purKu
dieAwl pRBu hir myly iFl n pwie ]2] ijn hir hir nwmu n cyiqAo sy BwghIx mir jwie ]
Aoie iPir iPir join BvweAih mir jMmih AwvY jwie ] Aoie jm dir bDy mwrIAih hir drgh

imlY sjwie ]3] qU pRBu hm srxwgqI mo ka myil lYhu hir rwie ] hir Dwir pw jgjIvnw

gur siqgur kI srxwie ] hir jIa Awip dieAwlu hoie jn nwnk hir mylwie ]4]1]3]

mw} mhlw 4 ] ha pUMjI nwmu dswiedw ko dsy hir Dnu rwis ] ha iqsu ivthu Kn KnIAY mY myly

hir pRB pwis ] mY AMqir pRymu iprMm kw ika sjxu imlY imlwis ]1] mn ipAwirAw imw mY

hir
hir
nwmu
Dnu
rwis
]
gu
i
r
pU
r
Y
nwmu

V
wieAw
hir
DIrk
hir
swbwis
]1]
rhwa
]
hir

hir Awip imlwie gu{ mY dsy hir Dnu rwis ] ibnu gur pRymu n lBe jn vyKhu min inrjwis ]
hir gur ivic Awpu riKAw hir myly gur swbwis ]2] swgr Bgiq BMfwr hir pUry siqgur pwis
] siqgu{ quTw Koil dyie muiK gurmuiK hir prgwis ] mnmuiK Bwg ivhUixAw iqK mueAw kMDI
pwis ]3] gu{ dwqw dwqw{ hY ha mwga dwnu gur pwis ] icrI ivCunw myil pRB mY min qin
vfVI Aws ] gur BwvY suix bynqI jn nwnk kI Ardwis ]4]2]4] mw} mhlw 4 ] hir hir
kQw suxwie pRB gurmiq hir irdY smwxI ] jip hir hir kQw vfBwgIAw hir aqm pdu

997

inrbwxI ] gurmuKw min prqIiq hY guir pUrY nwim smwxI ]1] mn myry mY hir hir kQw min
BwxI ] hir hir kQw inq sdw kir gurmuiK AkQ khwxI ]1] rhwa ] mY mnu qnu Koij
FMFoilAw ika pweAY AkQ khwxI ] sMq jnw imil pwieAw suix AkQ kQw min BwxI ] myrY
min qin nwmu ADw{ hir mY myly purKu sujwxI ]2] gur purKY purKu imlwie pRB imil surqI
suriq smwxI ] vfBwgI gu{ syivAw hir pwieAw suGV sujwxI ] mnmuK Bwg ivhUixAw iqn
duKI rYix ivhwxI ]3] hm jwick dIn pRB qyirAw muiK dIjY AMmq bwxI ] siqgu{ myrw im
pRB hir mylhu suGV sujwxI ] jn nwnk srxwgqI kir ikrpw nwim smwxI ]4]3]5]
mw} mhlw 4 ] hir Bwa lgw bYrwgIAw vfBwgI hir min rwKu ] imil sMgiq srDw pjY

gur sbdI hir rsu cwKu ] sBu mnu qnu hirAw hoieAw gurbwxI hir gux BwKu ]1] mn

ipAwirAw imw hir hir nwm rsu cwKu ] guir pUrY hir pwieAw hliq pliq piq rwKu ]1]

rhwa ] hir hir nwmu iDAweAY hir kIriq gurmuiK cwKu ] qnu DrqI hir bIjIAY ivic sMgiq

hir pRB rwKu ] AMmqu hir hir nwmu hY guir pUrY hir rsu cwKu ]2] mnmuK qsnw Bir rhy

min
Awsw
dh
ids
bhu
lwKu
]
ibnu
nwvY
iDR
g
u
jIvdy
ivic
ibstw
mnmu
K
rwKu
]
Aoie
Awvih

jwih BvweAih bhu jonI durgMD BwKu ]3] wih wih srxwgqI hir dieAw Dwir pRB rwKu ]
sMqsMgiq mylwpu kir hir nwmu imlY piq swKu ] hir hir nwmu Dnu pwieAw jn nwnk gurmiq
BwKu ]4]4]6]

mw} mhlw 4 G{ 5
< siqgur pRswid ]

hir hir Bgiq Bry BMfwrw ] gurmuiK rwmu kry insqwrw ] ijs no pw kry myrw suAwmI so hir ky
gux gwvY jIa ]1] hir hir pw kry bnvwlI ] hir ihrdY sdw sdw smwlI ] hir hir nwmu

998

jphu myry jIAVy jip hir hir nwmu CfwvY jIa ]1] rhwa ] suK swg{ AMmqu hir nwa ]
mMgq jnu jwcY hir dyhu pswa ] hir siq siq sdw hir siq hir siq myrY min BwvY jIa ]2]
nvy iCd sRvih Apivw ] boil hir nwm piv siB ikqw ] jy hir supRsnu hovY myrw suAwmI hir
ismrq mlu lih jwvY jIa ]3] mwieAw mohu ibKmu hY BwrI ] ika qrIAY duq{ sMswrI ] siqgu{
boihQu dyie pRBu swcw jip hir hir pwir lGwvY jIa ]4] qU srb qyrw sBu koe ] jo qU
krih soe pRB hoe ] jnu nwnku gux gwvY bycwrw hir BwvY hir Qwie pwvY jIa ]5]1]7]
mw} mhlw 4 ] hir hir nwmu jphu mn myry ] siB iklivK kwtY hir qyry ] hir Dnu rwKhu hir
Dnu sMchu hir clidAw nwil sKwe jIa ]1] ijs no pw kry so iDAwvY ] inq hir jpu jwpY

jip hir suKu pwvY ] gur prswdI hir rsu AwvY jip hir hir pwir lGwe jIa ]1] rhwa ]

inrBa inrMkw{ siq nwmu ] jg mih sRystu qm kwmu ] dusmn dUq jmkwlu Tyh mwra hir

syvk nyiV n jwe jIa ]2] ijsu apir hir kw mnu mwinAw ] so syvku chu jug chu kuMt jwinAw

] jy as kw burw khY koe pwpI iqsu jmkMk{ Kwe jIa ]3] sB mih Eku inrMjn krqw ]

siB
kir
kir
vy
K
Y
Apxy
clqw
]
ijsu
hir
rwKY
iqsu
kaxu
mwrY
ijsu
krqw
Awip
Cfwe
jIa

]4] ha Anidnu nwmu le krqwry ] ijin syvk Bgq sBy insqwry ] ds AT cwir vyd siB
pUChu jn nwnk nwmu Cfwe jIa ]5]2]8]

mw} mhlw 5 G{ 2
< siqgur pRswid ]

frpY Driq Akwsu n$Xw isr pir Am{ krwrw ] paxu pwxI bYsMq{ frpY frpY ieMd ibcwrw
]1] Ekw inrBa bwq sunI ] so suKIAw so sdw suhylw jo gur imil gwie gunI ]1] rhwa ]
dyhDwr A{ dyvw frpih isD swiDk fir muieAw ] lK carwsIh mir mir jnmy iPir iPir

999

jonI joieAw ]2] rwjsu swqku qwmsu frpih kyqy }p apwieAw ] Cl bpurI ieh kalw frpY Aiq
frpY Drm rwieAw ]3] sgl smgRI frih ibAwpI ibnu fr krxYhwrw ] khu nwnk Bgqn kw
sMgI Bgq sohih drbwrw ]4]1] mw} mhlw 5 ] pWc brK ko AnwQu DR bwirku hir ismrq Amr
Atwry ] pu hyiq nwrwiexu kihAo jmkMkr mwir ibdwry ]1] myry Twkur kyqy Agnq aDwry ]
moih dIn Alp miq inrgux pirAo srix duAwry ]1] rhwa ] bwlmIku supcwro qirAo biDk
qry ibcwry ] Ek inmK mn mwih ArwiDAo gjpiq pwir aqwry ]2] kInI riKAw Bgq
pRihlwdY hrnwKs nKih ibdwry ] ibd{ dwsI suqu BieAo punIqw sgly kul ajwry ]3] kvn
prwD bqwva Apuny imiQAw moh mgnwry ] AwieAo swm nwnk Aot hir kI lIjY Bujw pswry

]4]2] mw} mhlw 5 ] ivq nivq BRimAo bhu BwqI Aink jqn kir DwE ] jo jo krm kIE ha

hamY qy qy BE AjwE ]1] Avr idn kwhU kwj n lwE ] so idnu mo ka dIjY pRB jIa jw idn

hir jsu gwE ]1] rhwa ] pu kl gh dyiK pswrw ies hI mih arJwE ] mwieAw md

cwiK BE admwqy hir hir kbhu n gwE ]2] ieh ibiD KojI bhu prkwrw ibnu sMqn nhI pwE

]
qu
m
dwqwr
vfy
pR
B
sM
m
R
Q
mwgn
ka
dwnu
AwE
]3]
iqAwigAo
sglw
mwnu
mhqw
dws
ry
x

srxwE ] khu nwnk hir imil BE EkY mhw And suK pwE ]4]3] mw} mhlw 5 ] kvn Qwn
DIirAo hY nwmw kvn bsqu Ahkwrw ] kvn ichn suin pir CoihAo muK qy suin kir gwrw
]1] sunhu ry qU kanu khw qy AwieAo ] EqI n jwna kyqIk mudiq clqy Kbir n pwieAo ]1]
rhwa ] shn sIl pvn A{ pwxI bsuDw iKmw inBrwqy ] pMc qq imil BieAo sMjogw ien mih
kvn durwqy ]2] ijin ric ricAw puriK ibDwqY nwly hamY pwe ] jnm mrxu as hI ka hY ry
Aohw AwvY jwe ]3] brnu ichnu nwhI ikCu rcnw imiQAw sgl pswrw ] Bxiq nwnku jb Kylu

1000

aJwrY qb EkY EkMkwrw ]4]4] mw} mhlw 5 ] mwn moh A{ loB ivkwrw bIAo cIiq n GwilAo
] nwm rqnu guxw hir bxjy lwid vK{ lY cwilAo ]1] syvk kI AoVik inbhI pRIiq ] jIvq
swihbu syivAo Apnw clqy rwiKAo cIiq ]1] rhwa ] jYsI AwigAw kInI Twkuir iqs qy muKu
nhI moirAo ] shju Andu riKAo gh BIqir aiT aAwhU ka dairAo ]2] AwigAw mih BUK
soe kir sUKw sog hrK nhI jwinAo ] jo jo hukmu BieAo swihb kw so mwQY ly mwinAo ]3]
BieAo pwlu Twku{ syvk ka svry hlq plwqw ] Dnu syvku sPlu Aohu AwieAw ijin nwnk
Ksmu pCwqw ]4]5] mw} mhlw 5 ] KuilAw krmu pw Be Twkur kIrqnu hir hir gwe ]
sRmu Qwkw pwE ibsRwmw imit ge sglI Dwe ]1] Ab moih jIvn pdvI pwe ] cIiq AwieAo

min purKu ibDwqw sMqn kI srxwe ]1] rhwa ] kwmu koDu loBu mohu invwry invry sgl

bYrwe ] sd hjUir hwj{ hY nwj{ kqih n BieAo dUrwe ]2] suK sIql srDw sB pUrI hoE

sMq shwe ] pwvn piqq kIE iKn BIqir mihmw kQnu n jwe ]3] inrBa BE sgl BY KoE

goibd crx Aotwe ] nwnku jsu gwvY Twkur kw rYix idnsu ilv lwe ]4]6] mw} mhlw 5 ]

jo
smrQu
srb
gu
x
nwieku
iqs
ka
kbhu
n
gwvis
ry
]
Coif
jwie
iKn
BIqir
qw
ka
aAw
ka

iPir iPir Dwvis ry ]1] Apuny pRB ka ika n smwris ry ] bYrI sMig rMg ris ricAw iqsu
isa jIArw jwris ry ]1] rhwa ] jw kY nwim suinAY jmu CofY qw kI srix n pwvis ry ] kwiF
dyie isAwl bpury ka qw kI Aot itkwvis ry ]2] ijs kw jwsu sunq Bv qrIAY qw isa rMgu
n lwvis ry ] QorI bwq Alp supny kI bhuir bhuir Atkwvis ry ]3] BieAo pRswdu
pw iniD Twkur sMqsMig piq pwe ] khu nwnk Y gux BRmu CUtw ja pRB BE shwe ]4]7]
mw} mhlw 5 ] AMqrjwmI sB ibiD jwnY iqs qy khw dulwirAo ] hsq pwv Jry iKn BIqir

1001

Agin sMig lY jwirAo ]1] mUVy qY mn qy rwmu ibswirAo ] lUxu Kwie krih hrwmKorI pyKq nYn
ibdwirAo ]1] rhwa ] AswD rogu apijAo qn BIqir trq n kwhU twirAo ] pRB ibsrq mhw
duKu pwieAo iehu nwnk qqu bIcwirAo ]2]8] mw} mhlw 5 ] crn kml pRB rwKy cIiq ] hir
gux gwvh nIqw nIq ] iqsu ibnu dUjw Av{ n ko ] Awid miD AMiq hY so ]1] sMqn kI
Aot Awpy Awip ]1] rhwa ] jw kY vis hY sgl sMsw{ ] Awpy Awip Awip inrMkw{ ] nwnk
gihAo swcw soie ] suKu pwieAw iPir dUKu n hoie ]2]9]

mw} mhlw 5 G{ 3
< siqgur pRswid ]
pRwn suKdwqw jIA suKdwqw qum kwhy ibswirAo AigAwnQ ] hoCw mdu cwiK hoE qum bwvr

dulB jnmu AkwrQ ]1] ry nr AYsI krih ieAwnQ ] qij swrMgDr BRim qU BUlw moih lpitAo

dwsI sMig swnQ ]1] rhwa ] DrxID{ iqAwig nIc kul syvih ha ha krq ibhwvQ ]

Pokt krm krih AigAwnI mnmuiK AMD khwvQ ]2] siq hoqw Asiq kir mwinAw jo ibnsq

so inhclu jwnQ ] pr kI ka ApnI kir pkrI AYsy BUl BulwnQ ]3] KI bRwhmx sUd

vY
s
sB
EkY
nwim
qrwnQ
]
gu
{
nwnku
apdy
s
u
khqu
hY
jo
su
n
Y
so
pwir
prwnQ
]4]1]10]

mw} mhlw 5 ] gupqu krqw sMig so pRBu fhkwvE mnuKwie ] ibswir hir jIa ibKY Bogih qpq
QMm gil lwie ]1] ry nr kwie pr gih jwie ] kucl kTor kwim grDB qum nhI suinAo
Drm rwie ]1] rhwa ] ibkwr pwQr glih bwDy inMd pot isrwie ] mhw swg{ smudu lGnw
pwir n prnw jwie ]2] kwim koiD loiB moih ibAwipAo ny rKy iPrwie ] sIsu aTwvn n kbhU
imle mhw duqr mwie ]3] sU{ mukqw ssI mukqw bRhm igAwnI Ailpwie ] suBwvq jYsy bYsMqr
Ailpq sdw inrmlwie ]4] ijsu krmu KuilAw iqsu lihAw pVdw ijin gur pih mMinAw

1002

suBwie ] guir mM AvKDu nwmu dInw jn nwnk sMkt join n pwie ]5]2] ry nr ien ibiD
pwir prwie ] iDAwie hir jIa hoie imrqku iqAwig dUjw Bwa ] rhwa dUjw ]2]11]
mw} mhlw 5 ] bwhir FUFn qy CUit pry guir Gr hI mwih idKwieAw Qw ] AnBa Acrj }pu
pRB pyiKAw myrw mnu Coif n kqhU jwieAw Qw ]1] mwnku pwieAo ry pwieAo hir pUrw pwieAw Qw
] moil Amolu n pwieAw jwe kir ikrpw gu} idvwieAw Qw ]1] rhwa ] Aidstu Agoc{
pwrbRhmu imil swDU AkQu kQwieAw Qw ] Anhd sbdu dsm duAwir vijAo qh AMmq nwmu
cuAwieAw Qw ]2] qoit nwhI min qsnw bUJI AKut BMfwr smwieAw Qw ] crx crx crx
gur syvy AGV GiVAo rsu pwieAw Qw ]3] shjy Awvw shjy jwvw shjy mnu KylwieAw Qw ]

khu nwnk Brmu guir KoieAw qw hir mhlI mhlu pwieAw Qw ]4]3]12] mw} mhlw 5 ]

ijsih swij invwijAw iqsih isa {c nwih ] Awn }qI Awn boeAY Plu n PUlY qwih ]1]

ry mn v bIjx nwa ] boie KyqI lwie mnUAw Blo sma suAwa ]1] rhwa ] Koie KhVw

Brmu mn kw siqgur srxI jwie ] krmu ijs ka Durhu iliKAw soe kwr kmwie ]2] Bwa

lwgw
goibd
isa
Gwl
pwe
Qwie
]
Ky
i
q
my
r
Y
jM
i
mAw
inKu
i
t
n
kbhU
jwie
]3]
pwieAw

Amolu pdwrQo Coif n kqhU jwie ] khu nwnk suKu pwieAw qpiq rhy AwGwie ]4]4]13]
mw} mhlw 5 ] PUto AWfw Brm kw mnih BieAo prgwsu ] kwtI byrI pgh qy guir kInI bMid
Klwsu ]1] Awvx jwxu rihAo ] qpq kVwhw buiJ gieAw guir sIql nwmu dIAo ]1] rhwa ]
jb qy swDU sMgu BieAw qa Coif gE inghwr ] ijs kI Atk iqs qy CutI qa khw krY kotvwr
]2] cUkw Bwrw krm kw hoE inhkrmw ] swgr qy kMFY cVy guir kIny Drmw ]3] scu Qwnu scu
bYTkw scu suAwa bxwieAw ] scu pUMjI scu vKro nwnk Gir pwieAw ]4]5]14] mw} mhlw 5 ]

1003

bydu pukwrY muK qy pMfq kwmwmn kw mwTw ] monI hoie bYTw iekWqI ihrdY klpn gwTw ] hoie
adwsI ghu qij cilAo CutkY nwhI nwTw ]1] jIA kI kY pih bwq khw ] Awip mukqu mo ka
pRBu myly AYso khw lhw ]1] rhwa ] qpsI kir kY dyhI swDI mnUAw dh ids Dwnw ] bRhmcwir
bRhmcju kInw ihrdY BieAw gumwnw ] sMinAwsI hoie kY qIriQ BRimAo asu mih koDu ibgwnw ]2]
GUMGr bwiD BE rwmdwsw rotIAn ky Aopwvw ] brq nym krm Kt kIny bwhir ByK idKwvw ] gIq
nwd muiK rwg Alwpy min nhI hir hir gwvw ]3] hrK sog loB moh rhq hih inrml hir ky
sMqw ] iqn kI DUiV pwE mnu myrw jw dieAw kry BgvMqw ] khu nwnk gu{ pUrw imilAw qW
aqrI mn kI icMqw ]4] myrw AMqrjwmI hir rwieAw ] sBu ikCu jwxY myry jIA kw pRIqmu ibsir

gE bkbwieAw ]1] rhwa dUjw ]6]15] mw} mhlw 5 ] koit lwK srb ko rwjw ijsu ihrdY

nwmu qumwrw ] jw ka nwmu n dIAw myrY siqguir sy mir jnmih gwvwrw ]1] myry siqgur hI

piq rwKu ] cIiq Awvih qb hI piq pUrI ibsrq rlIAY Kwku ]1] rhwa ] }p rMg KusIAw

mn Bogx qy qy iCd ivkwrw ] hir kw nwmu inDwnu kilAwxw sUK shju iehu swrw ]2]

mwieAw
rM
g
ibrM
g
iKnY
mih
ija
bwdr
kI
CwieAw
]
sy
lwl
BE
gU
V
Y
rM
i
g
rwqy
ijn
gu
r
imil

hir hir gwieAw ]3] c mUc Apwr suAwmI Agm drbwrw ] nwmo vifAwe soBw nwnk
Ksmu ipAwrw ]4]7]16]

mw} mhlw 5 G{ 4
< siqgur pRswid ]

AoAMkwir aqpwqI ] kIAw idnsu sB rwqI ] vxu qxu qBvx pwxI ] cwir byd cwry KwxI ]
KMf dIp siB loAw ] Ek kvwvY qy siB hoAw ]1] krxYhwrw bUJhu ry ] siqgu{ imlY q sUJY ry
]1] rhwa ] Y gux kIAw pswrw ] nrk surg Avqwrw ] hamY AwvY jwe ] mnu itkxu n

1004

pwvY rwe ] bwJu gu} gubwrw ] imil siqgur insqwrw ]2] ha ha krm kmwxy ] qy qy bMD
glwxy ] myrI myrI DwrI ] Aohw pYir lohwrI ] so gur imil Eku pCwxY ] ijsu hovY Bwgu mQwxY
]3] so imilAw ij hir min BwieAw ] so BUlw ij pRBU BulwieAw ] nh Awphu mUrKu igAwnI ]
ij krwvY su nwmu vKwnI ] qyrw AMqu n pwrwvwrw ] jn nwnk sd bilhwrw ]4]1]17]
mw} mhlw 5 ] mohnI moih lIE Y gunIAw ] loiB ivAwpI JUTI dunIAw ] myrI myrI kir kY sMcI
AMq kI bwr sgl ly ClIAw ]1] inrBa inrMkw{ dieAlIAw ] jIA jMq sgly pRiqplIAw
]1] rhwa ] EkY sRmu kir gwfI gfhY ] Ekih supnY dwmu n CfhY ] rwju kmwie krI ijin
QYlI qw kY sMig n cMcil clIAw ]2] Ekih pRwx ipMf qy ipAwrI ] Ek sMcI qij bwp mhqwrI

] suq mIq BRwq qy guhjI qw kY inkit n hoe KlIAw ]3] hoie AaDUq bYTy lwie qwrI ] jogI

jqI pMifq bIcwrI ] gih mVI mswxI bn mih bsqy iT iqnw kY lwgI plIAw ]4] kwty

bMDn Twkuir jw ky ] hir hir nwmu bisAo jIA qw kY ] swDsMig BE jn mukqy giq pwe nwnk

ndir inhlIAw ]5]2]18] mw} mhlw 5 ] ismrhu Eku inrMjn so ] jw qy ibrQw jwq n

ko
]
mwq
grB
mih
ijin
pR
i
qpwirAw
]
jIa
ipM
f
u
dy
swij
svwirAw
]
soe
ibDwqw
iKnu
iKnu

jpIAY ] ijsu ismrq Avgux siB FkIAY ] crx kml ar AMqir Dwrhu ] ibiKAw bn qy jIa
aDwrhu ] krx plwh imtih ibllwtw ] jip goivd Brmu Ba Pwtw ] swDsMig ivrlw ko pwE
] nwnku qw kY bil bil jwE ]1] rwm nwmu min qin AwDwrw ] jo ismrY iqs kw insqwrw
]1] rhwa ] imiQAw vsqu siq kir mwnI ] ihqu lwieAo sT mUV AigAwnI ] kwm koD loB
md mwqw ] kafI bdlY jnmu gvwqw ] Apnw Coif prwieAY rwqw ] mwieAw md mn qn sMig
jwqw ] qsn n bUJY krq klolw ] xI Aws imiQAw siB bolw ] Awvq iekylw jwq iekylw ]

1005

hm qum sMig JUTy siB bolw ] pwie TgarI Awip BulwieAo ] nwnk ikrqu n jwie imtwieAo
]2] psu pMKI BUq A{ pRyqw ] bhu ibiD jonI iPrq Anyqw ] jh jwno qh rhnu n pwvY ] Qwn
ibhUn aiT aiT iPir DwvY ] min qin bwsnw bhuqu ibsQwrw ] Ahmyv mUTo bycwrw ] Aink
doK A{ bhuqu sjwe ] qw kI kImiq khxu n jwe ] pRB ibsrq nrk mih pwieAw ] qh mwq
n bMDu n mIq n jwieAw ] ijs ka hoq pwl suAwmI ] so jnu nwnk pwrgrwmI ]3] BRmq
BRmq pRB srnI AwieAw ] dInw nwQ jgq ipq mwieAw ] pRB dieAwl duK drd ibdwrx ]
ijsu BwvY iqs hI insqwrx ] AMD kUp qy kwFnhwrw ] pRym Bgiq hovq insqwrw ] swD }p
Apnw qnu DwirAw ] mhw Agin qy Awip abwirAw ] jp qp sMjm ies qy ikCu nwhI ] Awid

AMiq pRB Agm AgwhI ] nwmu dyih mwgY dwsu qyrw ] hir jIvn pdu nwnk pRBu myrw ]4]3]19]

mw} mhlw 5 ] kq ka fhkwvhu logw mohn dIn ikrpwe ]1] AYsI jwin pwe ] srix sUro

gur dwqw rwKY Awip vfwe ]1] rhwa ] Bgqw kw AwigAwkwrI sdw sdw suKdwe ]2]

Apny ka ikrpw krIAhu ieku nwmu iDAwe ]3] nwnku dInu nwmu mwgY duqIAw Brmu cukwe

]4]4]20]
mw}
mhlw
5
]
my
r
w
Twku
{
Aiq
Bwrw
]
moih
sy
v
ku
by
c
wrw
]1]
mohnu
lwlu
my
r
w

pRIqm mn pRwnw ] mo ka dyhu dwnw ]1] rhwa ] sgly mY dyKy joe ] bIja Av{ n koe
]2] jIAn pRiqpwil smwhY ] hY hosI Awhy ]3] dieAw moih kIjY dyvw ] nwnk lwgo syvw
]4]5]21] mw} mhlw 5 ] piqq aDwrn qwrn bil bil bly bil jweAY ] AYsw koe
BytY sMqu ijqu hir hry hir iDAweAY ]1] mo ka koie n jwnq khIAq dwsu qumwrw ] Ehw Aot
AwDwrw ]1] rhwa ] srb Dwrn pRiqpwrn iek ibna dInw ] qumrI ibiD qum hI jwnhu qum
jl hm mInw ]2] pUrn ibsQIrn suAwmI Awih AwieAo pwCY ] sglo BU mMfl KMfl pRB

1006

qum hI AwCY ]3] Atl AKieAo dyvw mohn AlK Apwrw ] dwnu pwva sMqw sMgu nwnk rynu
dwswrw ]4]6]22] mw} mhlw 5 ] qpiq AwGwE sMqw ] gur jwny ijn mMqw ] qw kI ikCu
khnu n jwe ] jw ka nwm bfwe ]1] lwlu Amolw lwlo ] Agh Aqolw nwmo ]1]
rhwa ] Aivgq isa mwinAw mwno ] gurmuiK qqu igAwno ] pyKq sgl iDAwno ] qijAo
mn qy AiBmwno ]2] inhclu iqn kw Twxw ] gur qy mhlu pCwxw ] Anidnu gur imil jwgy
] hir kI syvw lwgy ]3] pUrn qpiq AGwE ] shj smwiD suBwE ] hir BMfw{ hwiQ
AwieAw ] nwnk gur qy pwieAw ]4]7]23]

mw} mhlw 5 G{ 6 dupdy


< siqgur pRswid ]

Coif sgl isAwxpw imil swD iqAwig gumwnu ] Av{ sBu ikCu imiQAw rsnw rwm rwm

vKwnu ]1] myry mn krn suix hir nwmu ] imtih AG qyry jnm jnm ky kvnu bpuro jwmu ]1]

rhwa ] dUK dIn n Ba ibAwpY imlY suK ibsRwmu ] gur pRswid nwnku bKwnY hir Bjnu qqu

igAwnu ]2]1]24] mw} mhlw 5 ] ijnI nwmu ivswirAw sy hoq dyKy Kyh ] pu im iblws

binqw
qU
t
qy
E
ny
h
]1]
my
r
y
mn
nwmu
inq
inq
ly
h
]
jlq
nwhI
Agin
swgr
sU
K
u
min
qin

dyh ]1] rhwa ] ibrK CwieAw jYsy ibnsq pvn JUlq myh ] hir Bgiq V imlu swD
nwnk qyrY kwim Awvq Eh ]2]2]25] mw} mhlw 5 ] purKu pUrn suKh dwqw sMig bsqo
nIq ] mrY n AwvY n jwie ibnsY ibAwpq asn n sIq ]1] myry mn nwm isa kir pRIiq ]
cyiq mn mih hir hir inDwnw Eh inrml rIiq ]1] rhwa ] pwl dieAwl gopwl
goibd jo jpY iqsu sIiD ] nvl nvqn cqur suMdr mnu nwnk iqsu sMig bIiD ]2]3]26]
mw} mhlw 5 ] clq bYsq sovq jwgq gur mM irdY icqwir ] crx srx Bju sMig swDU

1007

Bv swgr aqrih pwir ]1] myry mn nwmu ihrdY Dwir ] kir pRIiq mnu qnu lwie hir
isa Avr sgl ivswir ]1] rhwa ] jIa mnu qnu pRwx pRB ky qU Awpn Awpu invwir ]
goivd Bju siB suAwrQ pUry nwnk kbhu n hwir ]2]4]27] mw} mhlw 5 ] qij Awpu
ibnsI qwpu ryx swDU QIa ] iqsih prwpiq nwmu qyrw kir pw ijsu dIa ]1] myry mn
nwmu AMmqu pIa ] Awn swd ibswir hoCy Am{ jugu jugu jIa ]1] rhwa ] nwmu iek rs
rMg nwmw nwim lwgI lIa ] mIqu swjnu sKw bMDpu hir Eku nwnk kIa ]2]5]28]
mw} mhlw 5 ] pRiqpwil mwqw adir rwKY lgin dyq n syk ] soe suAwmI ehw rwKY bUJu buiD
ibbyk ]1] myry mn nwm kI kir tyk ] iqsih bUJu ijin qU kIAw pRBu krx kwrx Ek

]1] rhwa ] cyiq mn mih qij isAwxp Coif sgly ByK ] ismir hir hir sdw nwnk qry

ke Anyk ]2]6]29] mw} mhlw 5 ] piqq pwvn nwmu jw ko AnwQ ko hY nwQu ] mhw

Bajl mwih qulho jw ko iliKAo mwQ ]1] fUby nwm ibnu Gn swQ ] krx kwrxu iciq n

AwvY dy kir rwKY hwQ ]1] rhwa ] swDsMgiq gux acwrx hir nwm AMmq pwQ ] krhu

pw
mu
r
wir
mwDa
su
i
x
nwnk
jIvY
gwQ
]2]7]30]

mw} AMjulI mhlw 5 G{ 7


< siqgur pRswid ]

sM
j
ogu
ivjogu
Du
r
hu
hI
hU
A
w
]
pM
c
Dwqu
kir
pu
q
lw
kIAw
]
swhY
kY
Pu
r
mwieAVY
jI
dy
h
I
ivic
jIa

Awie pieAw ]1] ijQY Agin BKY BVhwry ] rD muK mhw gubwry ] swis swis smwly soe
AoQY Ksim Cfwie lieAw ]2] ivchu grBY inkil AwieAw ] Ksmu ivswir dunI icqu
lwieAw ] AwvY jwie BvweAY jonI rhxu n ikqhI Qwie BieAw ]3] imhrvwin riK
lieAnu Awpy ] jIA jMq siB iqs ky Qwpy ] jnmu pdwrQu ijix cilAw nwnk AwieAw so

1008

prvwxu iQAw ]4]1]31] mw} mhlw 5 ] vYdo n vwe BYxo n Bwe Eko shwe rwmu hy ]1]
kIqw ijso hovY pwpW mlo DovY so ismrhu prDwnu hy ]2] Git Gty vwsI srb invwsI AsiQ{
jw kw Qwnu hy ]3] AwvY n jwvY sMgy smwvY pUrn jw kw kwmu hy ]4] Bgq jnw kw rwKxhwrw ]
sMq jIvih jip pRwn ADwrw ] krn kwrn smrQu suAwmI nwnku iqsu kurbwnu hy ]5]2]32]

< siqgur pRswid ] mw} mhlw 9 ] hir ko nwmu sdw suKdwe ] jw ka ismir Ajwmlu
aDirAo ginkw hU giq pwe ]1] rhwa ] pMcwlI ka rwj sBw mih rwm nwm suiD Awe ] qw ko
dUKu hirAo k{xw mY ApnI pYj bFwe ]1] ijh nr jsu ikrpw iniD gwieAo qw ka BieAo

shwe ] khu nwnk mY iehI BrosY ghI Awin srnwe ]2]1] mw} mhlw 9 ] Ab mY khw kra

rI mwe ] sgl jnmu ibiKAn isa KoieAw ismirAo nwih kn@we ]1] rhwa ] kwl Pws jb

gr mih mylI iqh suiD sB ibsrwe ] rwm nwm ibnu Xw sMkt mih ko Ab hoq shwe ]1] jo sMpiq

ApnI kir mwnI iCn mih Be prwe ] khu nwnk Xh soc rhI min hir jsu kbhU n gwe

]2]2]
mw}
mhlw
9
]
mwe
mY
mn
ko
mwnu
n
iqAwigAo
]
mwieAw
ky
mid
jnmu
isrwieAo
rwm

Bjin nhI lwigAo ]1] rhwa ] jm ko fMfu pirAo isr pir qb sovq qY jwigAo ] khw hoq
Ab kY pCuqwE CUtq nwihn BwigAo ]1] ieh icMqw apjI Gt mih jb gur crnn AnurwigAo
] suPlu jnmu nwnk qb hUAw ja pRB js mih pwigAo ]2]3]

mw} AstpdIAw mhlw 1 G{ 1


< siqgur pRswid ]

byd purwx kQy suxy hwry munI Anykw ] ATsiT qIrQ bhu Gxw BRim Qwky ByKw ] swco swihbu
inrmlo min mwnY Ekw ]1] qU Ajrwv{ Am{ qU sB cwlxhwrI ] nwmu rswiexu Bwie lY

1009

prhir duKu BwrI ]1] rhwa ] hir pVIAY hir buJIAY gurmqI nwim aDwrw ] guir pUrY pUrI miq
hY pUrY sbid bIcwrw ] ATsiT qIrQ hir nwmu hY iklivK kwtxhwrw ]2] jlu iblovY jlu
mQY qqu loVY AMDu AigAwnw ] gurmqI diD mQIAY AMmqu pweAY nwmu inDwnw ] mnmuK qqu n
jwxnI psU mwih smwnw ]3] hamY myrw mrI m{ mir jMmY vwro vwr ] gur kY sbdy jy mrY iPir
mrY n dUjI vwr ] gurmqI jgjIvnu min vsY siB kul aDwrxhwr ]4] scw vK{ nwmu hY scw
vwpwrw ] lwhw nwmu sMswir hY gurmqI vIcwrw ] dUjY Bwie kwr kmwvxI inq qotw sYswrw ]5]
swcI sMgiq Qwnu scu scy Gr bwrw ] scw Bojnu Bwa scu scu nwmu ADwrw ] scI bwxI sMqoiKAw
scw sbdu vIcwrw ]6] rs Bogx pwiqswhIAw duK suK sMGwrw ] motw nwa DrweAY gil

Aagx Bwrw ] mwxs dwiq n hove qU dwqw swrw ]7] Agm Agoc{ qU DxI Aivgqu

Apwrw ] gur sbdI d{ joeAY mukqy BMfwrw ] nwnk mylu n cUke swcy vwpwrw ]8]1]

mw} mhlw 1 ] ibKu boihQw lwidAw dIAw smuMd mMJwir ] kMDI idis n Awve nw arvw{ n

pw{ ] vMJI hwiQ n KyvtU jlu swg{ Asrwlu ]1] bwbw jgu PwQw mhw jwil ] gur prswdI

abry
scw
nwmu
smwil
]1]
rhwa
]
siqgu
}
hY
boihQw
sbid
lGwvxhw{
]
iqQY
pvxu
n

pwvko nw jlu nw Awkw{ ] iqQY scw sic nwie Bvjl qwrxhw{ ]2] gurmuiK lGy sy pwir
pE scy isa ilv lwie ] Awvw gaxu invwirAw joqI joiq imlwie ] gurmqI shju pjY scy
rhY smwie ]3] spu ipVwe pweAY ibKu AMqir min rosu ] pUrib iliKAw pweAY iks no dIjY
dosu ] gurmuiK gwrV jy suxy mny nwa sMqosu ]4] mwgrmCu PhweAY kuMfI jwlu vqwie ] durmiq
PwQw PwhIAY iPir iPir pCoqwie ] jMmx mrxu n suJe ikrqu n myitAw jwie ]5] hamY ibKu
pwie jgqu apwieAw sbdu vsY ibKu jwie ] jrw joih n ske sic rhY ilv lwie ] jIvn

1010

mukqu so AwKIAY ijsu ivchu hamY jwie ]6] DMDY Dwvq jgu bwiDAw nw bUJY vIcw{ ] jMmx
mrxu ivswirAw mnmuK mugDu gvw{ ] guir rwKy sy abry scw sbdu vIcwir ]7] sUhtu ipMjir
pRym kY bolY bolxhw{ ] scu cugY AMmqu pIAY afY q Ekw vwr ] guir imilAY Ksmu pCwxIAY khu
nwnk moK duAw{ ]8]2] mw} mhlw 1 ] sbid mrY qw mwir m{ Bwgo iksu pih jwa ] ijs kY
fir BY BwgIAY AMmqu qw ko nwa ] mwrih rwKih Eku qU bIja nwhI Qwa ]1] bwbw mY kucIlu
kwca miqhIn ] nwm ibnw ko kCu nhI guir pUrY pUrI miq kIn ]1] rhwa ] Avgix suBr
gux nhI ibnu gux ika Gir jwa ] shij sbid suKu pjY ibnu Bwgw Dnu nwih ] ijn kY nwmu n
min vsY sy bwDy dUK shwih ]2] ijnI nwmu ivswirAw sy ikqu AwE sMswir ] AwgY pwCY suKu

nhI gwfy lwdy Cw{ ] ivCuiVAw mylw nhI dUKu Gxo jm duAwir ]3] AgY ikAw jwxw nwih mY

BUly qU smJwie ] BUly mwrgu jo dsy iqs kY lwga pwie ] gur ibnu dwqw ko nhI kImiq khxu n

jwie ]4] swjnu dyKw qw gil imlw swcu pTwieAo lyKu ] muiK iDmwxY Dn KVI gurmuiK AwKI

dyKu ] quDu BwvY qU min vsih ndrI krim ivsyKu ]5] BUK ipAwso jy BvY ikAw iqsu mwga dyie ]

bIja
sU
J
Y
ko
nhI
min
qin
pU
r
nu
dy
i
e
]
ijin
kIAw
iqin
dy
i
KAw
Awip
vfwe
dy
i
e
]6]
ngrI

nwieku nvqno bwlku lIl AnUpu ] nwir n purKu n pMKxU swca cqu{ s}pu ] jo iqsu BwvY so
QIAY qU dIpku qU DUpu ]7] gIq swd cwKy suxy bwd swd qin rogu ] scu BwvY swca cvY CUtY sog
ivjogu ] nwnk nwmu n vIsrY jo iqsu BwvY su hogu ]8]3] mw} mhlw 1 ] swcI kwr kmwvxI
hoir lwlc bwid ] iehu mnu swcY moihAw ijhvw sic swid ] ibnu nwvY ko rsu nhI hoir clih
ibKu lwid ]1] AYsw lwlw myry lwl ko suix Ksm hmwry ] ija Purmwvih iqa clw scu lwl
ipAwry ]1] rhwa ] Anidnu lwly cwkrI goly isir mIrw ] gur bcnI mnu vyicAw sbid mnu

1011

DIrw ] gur pUry swbwis hY kwtY mn pIrw ]2] lwlw golw DxI ko ikAw kha vifAweAY ]
BwxY bKsy pUrw DxI scu kwr kmweAY ] ivCuiVAw ka myil lE gur ka bil jweAY ]3]
lwly goly miq KrI gur kI miq nIkI ] swcI suriq suhwvxI mnmuK miq PIkI ] mnu qnu qyrw
qU pRBU scu DIrk Dur kI ]4] swcY bYsxu aTxw scu Bojnu BwiKAw ] iciq scY ivqo scw swcw
rsu cwiKAw ] swcY Gir swcY rKy gur bcin suBwiKAw ]5] mnmuK ka Awlsu Gxo PwQy AojwVI
] PwQw cugY inq cogVI lig bMDu ivgwVI ] gur prswdI mukqu hoie swcy inj qwVI ]6] Anhiq
lwlw byiDAw pRB hyiq ipAwrI ] ibnu swcy jIa jil bla JUTy vykwrI ] bwid kwrw siB CofIAw
swcI q{ qwrI ]7] ijnI nwmu ivswirAw iqnw Tar n Twa ] lwlY lwlcu iqAwigAw pwieAw

hir nwa ] qU bKsih qw myil lYih nwnk bil jwa ]8]4] mw} mhlw 1 ] lwlY gwrbu

CoifAw gur kY BY shij suBwe ] lwlY Ksmu pCwixAw vfI vifAwe ] Ksim imilAY suKu

pwieAw kImiq khxu n jwe ]1] lwlw golw Ksm kw KsmY vifAwe ] gur prswdI abry

hir kI srxwe ]1] rhwa ] lwly no isir kwr hY Duir Ksim Purmwe ] lwlY hukmu pCwixAw

sdw
rhY
rjwe
]
Awpy
mIrw
bKis
lE
vfI
vifAwe
]2]
Awip
scw
sBu
scu
hY
gu
r
sbid

buJwe ] qyrI syvw so kry ijs no lYih qU lwe ] ibnu syvw iknY n pwieAw dUjY Brim KuAwe
]3] so ika mnhu ivswrIAY inq dyvY cVY svwieAw ] jIa ipMfu sBu iqs dw swhu iqnY ivic
pwieAw ] jw pw kry qw syvIAY syiv sic smwieAw ]4] lwlw so jIvqu mrY mir ivchu Awpu
gvwE ] bMDn qUtih mukiq hoie qsnw Agin buJwE ] sB mih nwmu inDwnu hY gurmuiK ko pwE
]5] lwly ivic guxu ikCu nhI lwlw AvgixAw{ ] quDu jyvfu dwqw ko nhI qU bKsxhw{ ]
qyrw hukmu lwlw mny Eh krxI sw{ ]6] gu{ swg{ AMmq s{ jo ieCy so Plu pwE ] nwmu

1012

pdwrQu Am{ hY ihrdY mMin vswE ] gur syvw sdw suKu hY ijs no hukmu mnwE ]7] suienw {pw
sB Dwqu hY mwtI ril jwe ] ibnu nwvY nwil n cle siqguir bUJ buJwe ] nwnk nwim rqy sy
inrmly swcY rhy smwe ]8]5] mw} mhlw 1 ] hukmu BieAw rhxw nhI Duir Pwty cIrY ] Ehu
mnu Avgix bwiDAw shu dyh srIrY ] pUrY guir bKsweAih siB gunh PkIrY ]1] ika rhIAY
aiT clxw buJu sbd bIcwrw ] ijsu qU mylih so imlY Duir hukmu Apwrw ]1] rhwa ] ija qU
rwKih iqa rhw jo dyih su Kwa ] ija qU clwvih iqa clw muiK AMmq nwa ] myry Twkur hiQ
vifAweAw mylih min cwa ]2] kIqw ikAw swlwhIAY kir dyKY soe ] ijin kIAw so min vsY
mY Av{ n koe ] so swcw swlwhIAY swcI piq hoe ]3] pMifqu piV n phuce bhu Awl jMjwlw ]

pwp pun duie sMgmy KuiDAw jmkwlw ] ivCoVw Ba vIsrY pUrw rKvwlw ]4] ijn kI lyKY piq pvY

sy pUry Bwe ] pUry pUrI miq hY scI vifAwe ] dydy qoit n Awve lY lY Qik pwe ]5] Kwr smud

FMFolIAY ieku mxIAw pwvY ] duie idn cwir suhwvxw mwtI iqsu KwvY ] gu{ swg{ siq

syvIAY dy qoit n AwvY ]6] myry pRB Bwvin sy jly sB mYlu BrIjY ] mYlw jlu qw QIAY pwrs

sM
i
g
BIjY
]
vnI
swcy
lwl
kI
ikin
kImiq
kIjY
]7]
By
K
I
hwQ
n
lBe
qIriQ
nhI
dwny
]
pU
C
a

byd pVMiqAw mUTI ivxu mwny ] nwnk kImiq so kry pUrw gu{ igAwny ]8]6] mw} mhlw 1 ]
mnmuKu lhir G{ qij ivgUcY Avrw ky Gr hyrY ] gh Drmu gvwE siqgu{ n BytY durmiq
GUmn GyrY ] idsMq{ BvY pwT piV Qwkw qsnw hoie vDyrY ] kwcI ipMfI sbdu n cInY ad{ BrY
jYsy ForY ]1] bwbw AYsI rvq rvY sMinAwsI ] gur kY sbid Ek ilv lwgI qyrY nwim rqy
qpqwsI ]1] rhwa ] GolI gy} rMgu cVwieAw vs ByK ByKwrI ] kwpV Pwir bnwe iKMQw
JolI mwieAwDwrI ] Gir Gir mwgY jgu prboDY min AMDY piq hwrI ] Brim Bulwxw sbdu n cInY

1013

jUAY bwjI hwrI ]2] AMqir Agin n gur ibnu bUJY bwhir pUAr qwpY ] gur syvw ibnu Bgiq n
hovI ika kir cInis AwpY ] inMdw kir kir nrk invwsI AMqir Awqm jwpY ] ATsiT qIrQ
Brim ivgUcih ika mlu DopY pwpY ]3] CwxI Kwku ibBUq cVwe mwieAw kw mgu johY ] AMqir
bwhir Eku n jwxY swcu khy qy CohY ] pwTu pVY muiK JUTo bolY ingury kI miq AohY ] nwmu n jpe
ika suKu pwvY ibnu nwvY ika sohY ]4] mUMfu mufwie jtw isK bwDI moin rhY AiBmwnw ] mnUAw
folY dh ids DwvY ibnu rq Awqm igAwnw ] AMmqu Coif mhw ibKu pIvY mwieAw kw dyvwnw ]
ikrqu n imte hukmu n bUJY psUAw mwih smwnw ]5] hwQ kmMflu kwpVIAw min qsnw apjI
BwrI ] iesI qij kir kwim ivAwipAw icqu lwieAw pr nwrI ] isK kry kir sbdu n cInY

lptu hY bwjwrI ] AMqir ibKu bwhir inBrwqI qw jmu kry KuAwrI ]6] so sMinAwsI jo siqgur

syvY ivchu Awpu gvwE ] Cwdn Bojn kI Aws n kre AicMqu imlY so pwE ] bkY n bolY iKmw Dnu

sMgRhY qwmsu nwim jlwE ] Dnu igrhI sMinAwsI jogI ij hir crxI icqu lwE ]7] Aws

inrws rhY sMinAwsI Eksu isa ilv lwE ] hir rsu pIvY qw swiq AwvY inj Gir qwVI lwE ]

mnU
A
w
n
folY
gu
r
mu
i
K
bU
J
Y
Dwvqu
vrij
rhwE
]
g
h
u
srI{
gu
r
mqI
Kojy
nwmu
pdwrQu
pwE
]8]

bRhmw ibsnu mhysu sryst nwim rqy vIcwrI ] KwxI bwxI ggn pqwlI jMqw joiq qumwrI ] siB
suK mukiq nwm Duin bwxI scu nwmu ar DwrI ] nwm ibnw nhI CUtis nwnk swcI q{ qU qwrI
]9]7] mw} mhlw 1 ] mwq ipqw sMjoig apwE rkqu ibMdu imil ipMfu kry ] AMqir grB ariD
ilv lwgI so pRBu swry dwiq kry ]1] sMsw{ Bvjlu ika qrY ] gurmuiK nwmu inrMjnu pweAY
APirAo Bw{ APw{ trY ]1] rhwa ] qy gux ivsir gE AprwDI mY barw ikAw kra hry ]
qU dwqw dieAwlu sBY isir Aihinis dwiq smwir kry ]2] cwir pdwrQ lY jig jnimAw

1014

isv skqI Gir vwsu Dry ] lwgI BUK mwieAw mgu johY mukiq pdwrQu moih Kry ]3] krx plwv
kry nhI pwvY ieq aq FUFq Qwik pry ] kwim koiD Ahkwir ivAwpy kUV kutMb isa pRIiq kry
]4] KwvY BogY suix suix dyKY pihir idKwvY kwl Gry ] ibnu gur sbd n Awpu pCwxY ibnu
hir nwm n kwlu try ]5] jyqw mohu hamY kir BUly myrI myrI krqy CIin Kry ] qnu Dnu ibnsY
shsY shsw iPir pCuqwvY muiK DUir pry ]6] ibriD BieAw jobnu qnu iKisAw kPu kMTu ib}Do
nYnhu nI{ Fry ] crx rhy kr kMpx lwgy swkq rwmu n irdY hry ]7] suriq ge kwlI hU
Daly iksY n BwvY riKAo Gry ] ibsrq nwm AYsy doK lwgih jmu mwir smwry nrik Kry ]8]
pUrb jnm ko lyKu n imte jnim mrY kw ka dosu Dry ] ibnu gur bwid jIvxu ho{ mrxw ibnu

gur sbdY jnmu jry ]9] KusI KuAwr BE rs Bogx Pokt krm ivkwr kry ] nwmu ibswir loiB

mUlu KoieAo isir Drm rwie kw fMfu pry ]10] gurmuiK rwm nwm gux gwvih jw ka hir pRBu

ndir kry ] qy inrml purK AprMpr pUry qy jg mih gur goivMd hry ]11] hir ismrhu

gur bcn smwrhu sMgiq hir jn Bwa kry ] hir jn gu{ prDwnu duAwrY nwnk iqn jn kI

ry
x
u
hry
]12]8]

< siqgur pRswid ]

mw}
kwPI
mhlw
1
G{
2
]
Awva
vM
\
a
fu
M
m
xI
ikqI
im
kry
a
]
sw
Dn
Foe
n
lhY
vwFI

ika DIrya ]1] mYfw mnu rqw AwpnVy ipr nwil ] ha Goil Gumwe KnIAY kIqI ihk BorI
ndir inhwil ]1] rhwa ] pyeAVY fohwgxI swhurVY ika jwa ] mY gil Aagx muTVI ibnu
ipr JUir mrwa ]2] pyeAVY ip{ sMmlw swhurVY Gir vwsu ] suiK svMiD sohwgxI ip{ pwieAw
guxqwsu ]3] lyPu inhwlI pt kI kwpV AMig bxwie ] ip{ muqI fohwgxI iqn fuKI rYix

1015

ivhwie ]4] ikqI cKa swfVy ikqI vys krya ] ipr ibnu jobnu bwid gieAmu vwFI JUrydI
JUrya ]5] scy sMdw sdVw suxIAY gur vIcwir ] scy scw bYhxw ndrI ndir ipAwir ]6]
igAwnI AMjnu sc kw fyKY fyKxhw{ ] gurmuiK bUJY jwxIAY hamY grbu invwir ]7] qa Bwvin
qa jyhIAw mU jyhIAw ikqIAwh ] nwnk nwhu n vICuVY iqn scY rqVIAwh ]8]1]9]
mw} mhlw 1 ] nw BYxw BrjweAw nw sy ssuVIAwh ] scw swku n qute gu{ myly shIAwh
]1] bilhwrI gur Awpxy sd bilhwrY jwa ] gur ibnu Eqw Biv QkI guir ip{ myilmu idqmu
imlwie ]1] rhwa ] PuPI nwnI mwsIAw dyr jyTwnVIAwh ] Awvin vM\in nw rhin pUr Bry
phIAwh ]2] mwmy qY mwmwxIAw Bwier bwp n mwa ] swQ lfy iqn nwTIAw BIV GxI

drIAwa ]3] swca rMig rMgwvlo sKI hmwro kMqu ] sic ivCoVw nw QIAY so shu rMig rvMqu

]4] sBy {qI cMgIAw ijqu scy isa nyhu ] sw Dn kMqu pCwixAw suiK suqI inis fyhu ]5]

pqix kUky pwqxI vM\hu DRik ivlwiV ] pwir pvMdVy ifTu mY siqgur boihiQ cwiV ]6] ihknI

lidAw ihik lid gE ihik Bwry Br nwil ] ijnI scu vxMijAw sy scy pRB nwil ]7] nw

hm
cM
g
y
AwKIAh
bu
r
w
n
idsY
koie
]
nwnk
hamY
mwrIAY
scy
jy
h
Vw
soie
]8]2]10]

mw} mhlw 1 ] nw jwxw mUrKu hY koe nw jwxw isAwxw ] sdw swihb kY rMgy rwqw Anidnu
nwmu vKwxw ]1] bwbw mUrKu hw nwvY bil jwa ] qU krqw qU dwnw bInw qyrY nwim qrwa
]1] rhwa ] mUrKu isAwxw Eku hY Ek joiq duie nwa ] mUrKw isir mUrKu hY ij mny nwhI nwa
]2] gur duAwrY nwa pweAY ibnu siqgur plY n pwie ] siqgur kY BwxY min vsY qw Aihinis
rhY ilv lwie ]3] rwjM rMgM }pM mwlM jobnu qy jUAwrI ] hukmI bwDy pwsY Kylih capiV Ekw
swrI ]4] jig cqu{ isAwxw Brim Bulwxw nwa pMifq pVih gwvwrI ] nwa ivswrih

1016

bydu smwlih ibKu BUly lyKwrI ]5] klr KyqI qrvr kMTy bwgw pihrih kjlu JrY ] Ehu
sMsw{ iqsY kI koTI jo pYsY so grib jrY ]6] rXiq rwjy khw sbwE duhu AMqir so jwsI ] khq
nwnku gur scy kI paVI rhsI AlKu invwsI ]7]3]11]

mw} mhlw 3 G{ 5 AstpdI


< siqgur pRswid ]
ijs no pRymu mMin vswE ] swcY sbid shij suBwE ] Ehw vydn soe jwxY Av{ ik jwxY
kwrI jIa ]1] Awpy myly Awip imlwE ] Awpxw ipAw{ Awpy lwE ] pRym kI swr soe
jwxY ijs no ndir qumwrI jIa ]1] rhwa ] idb sit jwgY Brmu cukwE ] gur prswid
prm pdu pwE ] so jogI ieh jugiq pCwxY gur kY sbid bIcwrI jIa ]2] sMjogI Dn ipr

mylw hovY ] gurmiq ivchu durmiq KovY ] rMg isa inq rlIAw mwxY Apxy kMq ipAwrI

jIa ]3] siqgur bwJhu vYdu n koe ] Awpy Awip inrMjnu soe ] siqgur imilAY mrY

mMdw hovY igAwn bIcwrI jIa ]4] Ehu sbdu sw{ ijs no lwE ] gurmuiK qsnw BuK

gvwE ] Awpx lIAw ikCU n pweAY kir ikrpw kl DwrI jIa ]5] Agm ingmu

siqgu
}
idKwieAw
]
kir
ikrpw
ApnY
Gir
AwieAw
]
AM
j
n
mwih
inrM
j
nu
jwqw
ijn
ka

ndir qumwrI jIa ]6] gurmuiK hovY so qqu pwE ] Awpxw Awpu ivchu gvwE ] siqgur
bwJhu sBu DMDu kmwvY vyKhu min vIcwrI jIa ]7] ieik BRim BUly iPrih AhkwrI ] ieknw
gurmuiK hamY mwrI ] scY sbid rqy bYrwgI hoir Brim Buly gwvwrI jIa ]8] gurmuiK
ijnI nwmu n pwieAw ] mnmuiK ibrQw jnmu gvwieAw ] AgY ivxu nwvY ko bylI nwhI bUJY
gur bIcwrI jIa ]9] AMmq nwmu sdw suKdwqw ] guir pUrY jug cwry jwqw ] ijsu qU
dyvih soe pwE nwnk qqu bIcwrI jIa ]10]1]

1017

mw} mhlw 5 G{ 3 AstpdIAw


< siqgur pRswid ]
lK carwsIh BRmqy BRmqy dulB jnmu Ab pwieAo ]1] ry mUVy qU hoCY ris lptwieAo ] AMmqu
sMig bsqu hY qyrY ibiKAw isa arJwieAo ]1] rhwa ] rqn jvyhr bnjin AwieAo kwl{
lwid clwieAo ]2] ijh Gr mih quDu rhnw bsnw so G{ cIiq n AwieAo ]3] Atl AKMf
pRwx suKdwe iek inmK nhI quJu gwieAo ]4] jhw jwxw so Qwnu ivswirAo iek inmK nhI mnu
lwieAo ]5] pu kl gh dyiK smgRI ies hI mih arJwieAo ]6] ijqu ko lwieAo iqq hI
lwgw qYsy krm kmwieAo ]7] ja BieAo pwlu qw swDsMgu pwieAw jn nwnk bRhmu iDAwieAo

]8]1] mw} mhlw 5 ] kir AnugRhu rwiK lIno BieAo swDU sMgu ] hir nwm rsu rsnw acwrY

imst gUVw rMgu ]1] myry mwn ko AsQwnu ] mIq swjn sKw bMDpu AMqrjwmI jwnu ]1] rhwa ]

sMswr swg{ ijin apwieAo srix pRB kI ghI ] gur pRswdI pRBu ArwDy jmkMk{ ikCu n khI

]2] moK mukiq duAwir jw kY sMq irdw BMfw{ ] jIA jugiq sujwxu suAwmI sdw rwKxhw{ ]3]

dU
K
drd
kly
s
ibnsih
ijsu
bsY
mn
mwih
]
imrqu
nrku
AsQwn
ibKVy
ibKu
n
pohY
qwih
]4]

iriD isiD nv iniD jw kY AMmqw prvwh ] Awid AMqy miD pUrn c Agm Agwh ]5] isD
swiDk dyv muin jn byd krih acw{ ] ismir suAwmI suK shij BuMcih nhI AMqu pwrwvw{ ]6]
Aink pRwCq imtih iKn mih irdY jip Bgvwn ] pwvnw qy mhw pwvn koit dwn iesnwn
]7] bl buiD suiD prwx srbsu sMqnw kI rwis ] ibs{ nwhI inmK mn qy nwnk kI Ardwis
]8]2] mw} mhlw 5 ] ssq qIKix kwit fwirAo min n kIno rosu ] kwju aAw ko ly svwirAo
iqlu n dIno dosu ]1] mn myry rwm ra inq nIiq ] dieAwl dyv pwl goibMd suin sMqnw

1018

kI rIiq ]1] rhwa ] crx qlY agwih bYisAo sRmu n rihAo srIir ] mhw swg{ nh ivAwpY
iKnih aqirAo qIir ]2] cMdn Agr kpUr lypn iqsu sMgy nhI pRIiq ] ibstw mU Koid iqlu
iqlu min n mnI ibprIiq ]3] c nIc ibkwr suq sMlgn sB suK C ] im s n kCU
jwnY srb jIA smq ]4] kir pRgwsu pRcMf pRgitAo AMDkwr ibnws ] piv Apivh ikrx
lwgy min n BieAo ibKwdu ]5] sIq mMd sugMD cilAo srb Qwn smwn ] jhw sw ikCu
qhw lwigAo iqlu n sMkw mwn ]6] suBwie ABwie ju inkit AwvY sIqu qw kw jwie ] Awp
pr kw kCu n jwxY sdw shij suBwie ]7] crx srx snwQ iehu mnu rMig rwqy lwl ]
gopwl gux inq gwa nwnk BE pRB ikrpwl ]8]3]

mw} mhlw 5 G{ 4 AstpdIAw


< siqgur pRswid ]

cwdnw cwdnu AWgin pRB jIa AMqir cwdnw ]1] AwrwDnw ArwDnu nIkw hir hir nwmu

ArwDnw ]2] iqAwgnw iqAwgnu nIkw kwmu koDu loBu iqAwgnw ]3] mwgnw mwgnu nIkw hir

jsu gur qy mwgnw ]4] jwgnw jwgnu nIkw hir kIrqn mih jwgnw ]5] lwgnw lwgnu nIkw

gu
r
crxI
mnu
lwgnw
]6]
ieh
ibiD
iqsih
prwpqy
jw
kY
msqik
Bwgnw
]7]
khu
nwnk
iqsu

sBu ikCu nIkw jo pRB kI srnwgnw ]8]1]4] mw} mhlw 5 ] Awa jI qU Awa hmwrY hir jsu
sRvn sunwvnw ]1] rhwa ] quDu Awvq myrw mnu qnu hirAw hir jsu qum sMig gwvnw ]1] sMq
pw qy ihrdY vwsY dUjw Bwa imtwvnw ]2] Bgq dieAw qy buiD prgwsY durmiq dUK qjwvnw
]3] drsnu Bytq hoq punIqw punrip griB n pwvnw ]4] na iniD iriD isiD pwe jo qumrY
min Bwvnw ]5] sMq ibnw mY Qwa n koe Avr n sUJY jwvnw ]6] moih inrgun ka koie n rwKY
sMqw sMig smwvnw ]7] khu nwnk guir clqu idKwieAw mn mDy hir hir rwvnw ]8]2]5]

1019

mw} mhlw 5 ] jIvnw sPl jIvn suin hir jip jip sd jIvnw ]1] rhwa ] pIvnw ijqu
mnu AwGwvY nwmu AMmq rsu pIvnw ]1] Kwvnw ijqu BUK n lwgY sMqoiK sdw qpqIvnw ]2]
pYnxw rKu piq prmysur iPir nwgy nhI QIvnw ]3] Bognw mn mDy hir rsu sMqsMgiq mih
lIvnw ]4] ibnu qwgy ibnu sUe AwnI mnu hir BgqI sMig sIvnw ]5] mwiqAw hir rs mih
rwqy iqsu bhuiV n kbhU AaKIvnw ]6] imilAo iqsu srb inDwnw pRiB pwil ijsu dIvnw
]7] suKu nwnk sMqn kI syvw crx sMq Doie pIvnw ]8]3]6]

mw} mhlw 5 G{ 8 AMjulIAw


< siqgur pRswid ]
ijsu gih bhuqu iqsY gih icMqw ] ijsu gih QorI su iPrY BRmMqw ] duhU ibvsQw qy jo mukqw soe

suhylw BwlIAY ]1] gh rwj mih nrku adws kroDw ] bhu ibiD byd pwT siB soDw ] dyhI

mih jo rhY Ailpqw iqsu jn kI pUrn GwlIAY ]2] jwgq sUqw Brim ivgUqw ] ibnu gur mukiq

n hoeAY mIqw ] swDsMig qutih ha bMDn Eko Eku inhwlIAY ]3] krm krY q bMDw nh krY q

inMdw ] moh mgn mnu ivAwipAw icMdw ] gur pRswid suKu duKu sm jwxY Git Git rwmu ihAwlIAY

]4]
sM
s
wrY
mih
shsw
ibAwpY
]
AkQ
kQw
Agocr
nhI
jwpY
]
ijsih
bu
J
wE
soe
bU
J
Y
Aohu

bwlk vwgI pwlIAY ]5] Coif bhY qa CUtY nwhI ] ja sMcY qa Ba mn mwhI ] ies hI mih
ijs kI piq rwKY iqsu swDU ca{ FwlIAY ]6] jo sUrw iqs hI hoie mrxw ] jo BwgY iqsu jonI
iPrxw ] jo vrqwE soe Bl mwnY buiJ hukmY durmiq jwlIAY ]7] ijqu ijqu lwvih iqqu iqqu
lgnw ] kir kir vyKY Apxy jcnw ] nwnk ky pUrn suKdwqy qU dyih q nwmu smwlIAY ]8]1]7]
mw} mhlw 5 ] ibrKY hyiT siB jMq iekTy ] ieik qqy ieik bolin imTy ] Asqu adoqu BieAw
aiT cly ija ija AaD ivhwxIAw ]1] pwp krydV srpr muTy ] Ajrweil PVy PiV kuTy ]

1020

dojik pwE isrjxhwrY lyKw mMgY bwxIAw ]2] sMig n koe BeAw bybw ] mwlu jobnu
Dnu Coif v\ysw ] krx krIm n jwqo krqw iql pIVy ija GwxIAw ]3] Kuis Kuis lYdw
vsqu prwe ] vyKY suxy qyrY nwil Kudwe ] dunIAw lib pieAw Kwq AMdir AglI gl n
jwxIAw ]4] jim jim mrY mrY iPir jMmY ] bhuqu sjwie pieAw dyis lmY ] ijin kIqw iqsY
n jwxI AMDw qw duKu shY prwxIAw ]5] Kwlk Qwvhu Bulw muTw ] dunIAw Kylu burw {T
quTw ] isdku sbUrI sMqu n imilAo vqY Awpx BwxIAw ]6] malw Kyl kry siB Awpy ]
ieik kFy ieik lhir ivAwpy ] ija ncwE iqa iqa ncin isir isir ikrq ivhwxIAw ]
7] imhr kry qw Ksmu iDAwe ] sMqw sMgiq nrik n pwe ] AMmq nwm dwnu nwnk ka

gux gIqw inq vKwxIAw ]8]2]8]12]20]

mw} solhy mhlw 1


< siqgur pRswid ]

swcw scu soe Av{ n koe ] ijin isrjI iqn hI Puin goe ] ija BwvY iqa rwKhu rhxw

qum isa ikAw mukrwe hy ]1] Awip apwE Awip KpwE ] Awpy isir isir DMDY lwE ] Awpy

vIcwrI
gu
x
kwrI
Awpy
mwrig
lwe
hy
]2]
Awpy
dwnw
Awpy
bInw
]
Awpy
Awpu
apwie
pqInw

] Awpy paxu pwxI bYsMq{ Awpy myil imlwe hy ]3] Awpy sis sUrw pUro pUrw ] Awpy igAwin
iDAwin gu{ sUrw ] kwlu jwlu jmu joih n swkY swcy isa ilv lwe hy ]4] Awpy purKu Awpy hI
nwrI ] Awpy pwsw Awpy swrI ] Awpy ipV bwDI jgu KylY Awpy kImiq pwe hy ]5] Awpy Bv{
Pulu Plu qrv{ ] Awpy jlu Qlu swg{ srv{ ] Awpy mCu kCu krxIk{ qyrw }pu n lKxw
jwe hy ]6] Awpy idnsu Awpy hI rYxI ] Awip pqIjY gur kI bYxI ] Awid jugwid Anwhid
Anidnu Git Git sbdu rjwe hy ]7] Awpy rqnu AnUpu Amolo ] Awpy prKy pUrw qolo ]

1021

Awpy iks hI kis bKsy Awpy dy lY Bwe hy ]8] Awpy DnKu Awpy srbwxw ] Awpy suGV s}pu
isAwxw ] khqw bkqw suxqw soe Awpy bxq bxwe hy ]9] paxu gu} pwxI ipq jwqw ] adr
sMjogI DrqI mwqw ] rYix idnsu duie dwe dwieAw jgu KylY Kylwe hy ]10] Awpy mCulI Awpy
jwlw ] Awpy g Awpy rKvwlw ] srb jIAw jig joiq qumwrI jYsI pRiB Purmwe hy ]11] Awpy
jogI Awpy BogI ] Awpy rsIAw prm sMjogI ] Awpy vybwxI inrMkwrI inrBa qwVI lwe hy ]12]
KwxI bwxI quJih smwxI ] jo dIsY sB Awvx jwxI ] sye swh scy vwpwrI siqguir bUJ buJwe
hy ]13] sbdu buJwE siqgu{ pUrw ] srb klw swcy BrpUrw ] APirAo vyprvwhu sdw qU nw iqsu
iqlu n qmwe hy ]14] kwlu ibkwlu BE dyvwny ] sbdu shj rsu AMqir mwny ] Awpy mukiq

qpiq vrdwqw Bgiq Bwie min Bwe hy ]15] Awip inrwlmu gur gm igAwnw ] jo dIsY quJ

mwih smwnw ] nwnku nIcu iBiKAw dir jwcY mY dIjY nwmu vfwe hy ]16]1] mw} mhlw 1 ]

Awpy DrqI Dalu AkwsM ] Awpy swcy gux prgwsM ] jqI sqI sMqoKI Awpy Awpy kwr kmwe hy

]1] ijsu krxw so kir kir vyKY ] koie n mytY swcy lyKY ] Awpy kry krwE Awpy Awpy dy vifAwe

hy
]2]
pM
c
cor
cM
c
l
icqu
cwlih
]
pr
Gr
johih
G{
nhI
Bwlih
]
kwieAw
ng{
FhY
Fih

FyrI ibnu sbdY piq jwe hy ]3] gur qy bUJY qBvxu sUJY ] mnsw mwir mnY isa lUJY ] jo quDu
syvih sy quD hI jyhy inrBa bwl sKwe hy ]4] Awpy surgu mCu pieAwlw ] Awpy joiq s}pI
bwlw ] jtw ibkt ibkrwl s}pI }pu n ryiKAw kwe hy ]5] byd kqybI Bydu n jwqw ] nw iqsu
mwq ipqw suq BRwqw ] sgly sYl apwie smwE AlKu n lKxw jwe hy ]6] kir kir QwkI
mIq Gnyry ] koie n kwtY Avgux myry ] suir nr nwQu swihbu sBnw isir Bwie imlY Ba jwe
hy ]7] BUly cUky mwrig pwvih ] Awip Bulwie qUhY smJwvih ] ibnu nwvY mY Av{ n dIsY

1022

nwvhu giq imiq pwe hy ]8] gMgw jmunw kyl kydwrw ] kwsI kWqI purI duAwrw ] gMgw swg{
byxI sMgmu ATsiT AMik smwe hy ]9] Awpy isD swiDku vIcwrI ] Awpy rwjnu pMcw kwrI ]
qKiq bhY AdlI pRBu Awpy Brmu Bydu Ba jwe hy ]10] Awpy kwjI Awpy mulw ] Awip ABulu
n kbhU Bulw ] Awpy imhr dieAwpiq dwqw nw iksY ko bYrwe hy ]11] ijsu bKsy iqsu dy
vifAwe ] sBsY dwqw iqlu n qmwe ] Brpuir Dwir rihAw inhkyvlu gupqu pRgtu sB Twe
hy ]12] ikAw swlwhI Agm ApwrY ] swcy isrjxhwr murwrY ] ijs no ndir kry iqsu myly
myil imlY mylwe hy ]13] bRhmw ibsnu mhysu duAwrY ] By syvih AlK ApwrY ] hor kyqI dir
dIsY ibllwdI mY gxq n AwvY kwe hy ]14] swcI kIriq swcI bwxI ] hor n dIsY byd purwxI

] pUMjI swcu scy gux gwvw mY Dr hor n kwe hy ]15] jugu jugu swcw hY BI hosI ] kaxu n mUAw

kaxu n mrsI ] nwnku nIcu khY bynqI dir dyKhu ilv lwe hy ]16]2] mw} mhlw 1 ]

dUjI durmiq AnI bolI ] kwm koD kI kcI colI ] Gir v{ shju n jwxY Cohir ibnu ipr nId n

pwe hy ]1] AMqir Agin jlY BVkwry ] mnmuKu qky kuMfw cwry ] ibnu siqgur syvy ika suKu

pwe
A
Y
swcy
hwiQ
vfwe
hy
]2]
kwmu
k
o
Du
Ahkw{
invwry
]
qskr
pM
c
sbid
sM
G
wry
]
igAwn

KVgu lY mn isa lUJY mnsw mnih smwe hy ]3] mw kI rkqu ipqw ibdu Dwrw ] mUriq sUriq
kir Awpwrw ] joiq dwiq jyqI sB qyrI qU krqw sB Twe hy ]4] quJ hI kIAw jMmx mrxw ]
gur qy smJ pVI ikAw frxw ] qU dieAwlu dieAw kir dyKih duKu drdu srIrhu jwe hy ]5]
inj Gir bYis rhy Ba KwieAw ] Dwvq rwKy Twik rhwieAw ] kml ibgws hry sr suBr Awqm
rwmu sKwe hy ]6] mrxu ilKwie mMfl mih AwE ] ika rhIAY clxw prQwE ] scw Am{
scy Amrw puir so scu imlY vfwe hy ]7] Awip apwieAw jgqu sbwieAw ] ijin isirAw

1023

iqin DMDY lwieAw ] scY pir Avr n dIsY swcy kImiq pwe hy ]8] AYQY goielVw idn cwry
] Kylu qmwsw DuMDUkwry ] bwjI Kyil gE bwjIgr ija inis supnY BKlwe hy ]9] iqn ka
qKiq imlI vifAwe ] inrBa min visAw ilv lwe ] KMfI bRhmMfI pwqwlI purIe qBvx
qwVI lwe hy ]10] swcI ngrI qKqu scwvw ] gurmuiK swcu imlY suKu pwvw ] swcy swcY qKiq
vfwe hamY gxq gvwe hy ]11] gxq gxIAY shsw jIAY ] ika suKu pwvY dUAY qIAY ]
inrmlu Eku inrMjnu dwqw gur pUry qy piq pwe hy ]12] juig juig ivrlI gurmuiK jwqw ] swcw
riv rihAw mnu rwqw ] iqs kI Aot ghI suKu pwieAw min qin mYlu n kwe hy ]13] jIB
rswieix swcY rwqI ] hir pRBu sMgI Ba n BrwqI ] sRvx sRoq rjy gurbwxI joqI joiq imlwe

hy ]14] riK riK pYr Dry pa Drxw ] jq kq dyKa qyrI srxw ] duKu suKu dyih qUhY min Bwvih

quJ hI isa bix Awe hy ]15] AMq kwil ko bylI nwhI ] gurmuiK jwqw quDu swlwhI ] nwnk

nwim rqy bYrwgI inj Gir qwVI lwe hy ]16]3] mw} mhlw 1 ] Awid jugwdI Apr Apwry ]

Awid inrMjn Ksm hmwry ] swcy jog jugiq vIcwrI swcy qwVI lwe hy ]1] kyqiVAw jug

Du
M
D
U
k
wrY
]
qwVI
lwe
isrjxhwrY
]
scu
nwmu
scI
vifAwe
swcY
qKiq
vfwe
hy
]2]
sqju
i
g

squ sMqoKu srIrw ] siq siq vrqY gihr gMBIrw ] scw swihbu scu prKY swcY hukim clwe hy
]3] sq sMqoKI siqgu{ pUrw ] gur kw sbdu mny so sUrw ] swcI drgh swcu invwsw mwnY hukmu
rjwe hy ]4] sqjuig swcu khY sBu koe ] sic vrqY swcw soe ] min muiK swcu Brm Ba BMjnu
gurmuiK swcu sKwe hy ]5] yqY Drm klw iek cUkI ] qIin crx iek duibDw sUkI ] gurmuiK
hovY su swcu vKwxY mnmuiK pcY Avwe hy ]6] mnmuiK kdy n drgh sIJY ] ibnu sbdY ika
AMq{ rIJY ] bwDy Awvih bwDy jwvih soJI bUJ n kwe hy ]7] dieAw duAwpuir ADI hoe ]

1024

gurmuiK ivrlw cInY koe ] duie pg Drmu Dry DrxIDr gurmuiK swcu iqQwe hy ]8] rwjy Drmu
krih prQwE ] Awsw bMDy dwnu krwE ] rwm nwm ibnu mukiq n hoe Qwky krm kmwe hy ]9]
krm Drm kir mukiq mMgwhI ] mukiq pdwrQu sbid slwhI ] ibnu gur sbdY mukiq n hoe
prpMcu kir Brmwe hy ]10] mwieAw mmqw CofI n jwe ] sy CUty scu kwr kmwe ] Aihinis
Bgiq rqy vIcwrI Twkur isa bix Awe hy ]11] ieik jp qp kir kir qIrQ nwvih ] ija
quDu BwvY iqvY clwvih ] hiT ingRih ApqIju n BIjY ibnu hir gur ikin piq pwe hy ]12]
klI kwl mih iek kl rwKI ] ibnu gur pUry iknY n BwKI ] mnmuiK kUV vrqY vrqwrw ibnu
siqgur Brmu n jwe hy ]13] siqgu{ vyprvwhu isrMdw ] nw jm kwix n CMdw bMdw ] jo iqsu

syvy so AibnwsI nw iqsu kwlu sMqwe hy ]14] gur mih Awpu riKAw krqwry ] gurmuiK koit

AsMK aDwry ] srb jIAw jgjIvnu dwqw inrBa mYlu n kwe hy ]15] sgly jwcih gur

BMfwrI ] Awip inrMjnu AlK ApwrI ] nwnku swcu khY pRB jwcY mY dIjY swcu rjwe hy ]16]

4] mw} mhlw 1 ] swcY myly sbid imlwE ] jw iqsu Bwxw shij smwE ] qBvx joiq DrI

prmy
s
ir
Av{
n
dU
j
w
Bwe
hy
]1]
ijs
ky
cwkr
iqs
kI
sy
v
w
]
sbid
pqIjY
AlK
ABy
v
w
]

Bgqw kw guxkwrI krqw bKis lE vifAwe hy ]2] dydy qoit n AwvY swcy ] lY lY mukir pady
kwcy ] mUlu n bUJih swic n rIJih dUjY Brim Bulwe hy ]3] gurmuiK jwig rhy idn rwqI ] swcy
kI ilv gurmiq jwqI ] mnmuK soie rhy sy lUty gurmuiK swbqu Bwe hy ]4] kUVy AwvY kUVy jwvY ]
kUVy rwqI kUV kmwvY ] sbid imly sy drgh pYDy gurmuiK suriq smwe hy ]5] kUiV muTI TgI
TgvwVI ] ija vwVI AojwiV ajwVI ] nwm ibnw ikCu swid n lwgY hir ibsirAY duKu pwe hy
]6] Bojnu swcu imlY AwGwe ] nwm rqnu swcI vifAwe ] cInY Awpu pCwxY soe joqI joiq

1025

imlwe hy ]7] nwvhu BulI cotw KwE ] bhuqu isAwxp Brmu n jwE ] pic pic muE Acyq n
cyqih Ajgir Bwir ldwe hy ]8] ibnu bwd ibroDih koe nwhI ] mY dyKwilhu iqsu swlwhI ]
mnu qnu Arip imlY jgjIvnu hir isa bxq bxwe hy ]9] pRB kI giq imiq koie n pwvY ]
jy ko vfw khwie vfwe KwvY ] swcy swihb qoit n dwqI sglI iqnih apwe hy ]10] vfI
vifAwe vyprvwhy ] Awip apwE dwnu smwhy ] Awip dieAwlu dUir nhI dwqw imilAw shij
rjwe hy ]11] ieik sogI ieik roig ivAwpy ] jo ikCu kry su Awpy Awpy ] Bgiq Bwa gur kI
miq pUrI Anhid sbid lKwe hy ]12] ieik nwgy BUKy Bvih BvwE ] ieik hTu kir mrih
n kImiq pwE ] giq Aivgq kI swr n jwxY bUJY sbdu kmwe hy ]13] ieik qIriQ nwvih

Anu n Kwvih ] ieik Agin jlwvih dyh Kpwvih ] rwm nwm ibnu mukiq n hoe ikqu ibiD

pwir lGwe hy ]14] gurmiq Cofih aJiV jwe ] mnmuiK rwmu n jpY Avwe ] pic pic

bUfih kUV kmwvih kUiV kwlu bYrwe hy ]15] hukmy AwvY hukmy jwvY ] bUJY hukmu so swic smwvY

] nwnk swcu imlY min BwvY gurmuiK kwr kmwe hy ]16]5] mw} mhlw 1 ] Awpy krqw purKu

ibDwqw
]
ijin
Awpy
Awip
apwie
pCwqw
]
Awpy
siqgu
{
Awpy
sy
v
ku
Awpy
s
s
it
apwe
hy
]1]

Awpy nyVY nwhI dUry ] bUJih gurmuiK sy jn pUry ] iqn kI sMgiq Aihinis lwhw gur sMgiq Eh
vfwe hy ]2] juig juig sMq Bly pRB qyry ] hir gux gwvih rsn rsyry ] asqiq krih prhir
duKu dwldu ijn nwhI icMq prwe hy ]3] Aoie jwgq rhih n sUqy dIsih ] sMgiq kul qwry swcu
prIsih ] kilml mYlu nwhI qy inrml Aoie rhih Bgiq ilv lwe hy ]4] bUJhu hir jn
siqgur bwxI ] Ehu jobnu swsu hY dyh purwxI ] Awju kwil mir jweAY pRwxI hir jpu jip irdY
iDAwe hy ]5] Cofhu pRwxI kUV kbwVw ] kUV mwry kwlu aCwhwVw ] swkq kUiV pcih min hamY

1026

duhu mwrig pcY pcwe hy ]6] Coifhu inMdw qwiq prwe ] piV piV dJih swiq n Awe ] imil
sqsMgiq nwmu slwhhu Awqm rwmu sKwe hy ]7] Cofhu kwm koDu buirAwe ] hamY DMDu Cofhu
lptwe ] siqgur srix prhu qw abrhu iea qrIAY Bvjlu Bwe hy ]8] AwgY ibml ndI
Agin ibKu Jylw ] iqQY Av{ n koe jIa iekylw ] BV BV Agin swg{ dy lhrI piV dJih
mnmuK qwe hy ]9] gur pih mukiq dwnu dy BwxY ] ijin pwieAw soe ibiD jwxY ] ijn pwieAw
iqn pUChu Bwe suKu siqgur syv kmwe hy ]10] gur ibnu ariJ mrih bykwrw ] jmu isir mwry
kry KuAwrw ] bwDy mukiq nwhI nr inMdk fUbih inMd prwe hy ]11] bolhu swcu pCwxhu AMdir
] dUir nwhI dyKhu kir ndir ] ibGnu nwhI gurmuiK q{ qwrI iea Bvjlu pwir lGwe hy ]

12] dyhI AMdir nwmu invwsI ] Awpy krqw hY AibnwsI ] nw jIa mrY n mwirAw jwe kir

dyKY sbid rjwe hy ]13] Aohu inrmlu hY nwhI AMiDAwrw ] Aohu Awpy qKiq bhY sicAwrw ]

swkq kUVy bMiD BvweAih mir jnmih Awe jwe hy ]14] gur ky syvk siqgur ipAwry ]

Aoie bYsih qKiq su sbdu vIcwry ] qqu lhih AMqrgiq jwxih sqsMgiq swcu vfwe hy

]15]
Awip
qrY
jnu
ipqrw
qwry
]
sM
g
iq
mu
k
iq
su
pwir
aqwry
]
nwnku
iqs
kw
lwlw
golw

ijin gurmuiK hir ilv lwe hy ]16]6] mw} mhlw 1 ] kyqy jug vrqy gubwrY ] qwVI lwe
Apr ApwrY ] DuMDUkwir inrwlmu bYTw nw qid DMDu pswrw hy ]1] jug CqIh iqnY vrqwE ]
ija iqsu Bwxw iqvY clwE ] iqsih srIku n dIsY koe Awpy Apr Apwrw hy ]2] gupqy bUJhu
jug cquAwry ] Git Git vrqY adr mJwry ] jugu jugu Ekw EkI vrqY koe bUJY gur vIcwrw hy
]3] ibMdu rkqu imil ipMfu srIAw ] paxu pwxI AgnI imil jIAw ] Awpy coj kry rMg mhlI
hor mwieAw moh pswrw hy ]4] grB kuMfl mih arD iDAwnI ] Awpy jwxY AMqrjwmI ] swis

1027

swis scu nwmu smwly AMqir adr mJwrw hy ]5] cwir pdwrQ lY jig AwieAw ] isv skqI
Gir vwsw pwieAw ] Eku ivswry qw ipV hwry AMDulY nwmu ivswrw hy ]6] bwlku mrY bwlk kI
lIlw ] kih kih rovih bwlu rMgIlw ] ijs kw sw so iqn hI lIAw BUlw rovxhwrw hy ]7] Bir
jobin mir jwih ik kIjY ] myrw myrw kir rovIjY ] mwieAw kwrix roie ivgUcih iDRgu jIvxu
sMswrw hy ]8] kwlI hU Puin Daly AwE ] ivxu nwvY gQu gieAw gvwE ] durmiq AMDulw ibnis
ibnwsY mUTy roie pUkwrw hy ]9] Awpu vIcwir n rovY koe ] siqgu{ imlY q soJI hoe ] ibnu gur
bjr kpwt n KUlih sbid imlY insqwrw hy ]10] ibriD BieAw qnu CIjY dyhI ] rwmu n jpe
AMiq snyhI ] nwmu ivswir clY muih kwlY drgh JUTu KuAwrw hy ]11] nwmu ivswir clY

kUiVAwro ] Awvq jwq pVY isir Cwro ] swhurVY Gir vwsu n pwE pyeAVY isir mwrw hy ]12]

KwjY pYJY rlI krIjY ] ibnu AB BgqI bwid mrIjY ] sr Apsr kI swr n jwxY jmu mwry ikAw

cwrw hy ]13] privrqI nrivriq pCwxY ] gur kY sMig sbid G{ jwxY ] iks hI mMdw AwiK

n clY sic Krw sicAwrw hy ]14] swc ibnw dir isJY n koe ] swc sbid pYJY piq hoe ]

Awpy
bKis
lE
iqsu
BwvY
hamY
grbu
invwrw
hy
]15]
gu
r
ikrpw
qy
hu
k
mu
pCwxY
]
ju
g
h

jugMqr kI ibiD jwxY ] nwnk nwmu jphu q{ qwrI scu qwry qwrxhwrw hy ]16]1]7]
mw} mhlw 1 ] hir sw mIqu nwhI mY koe ] ijin qnu mnu dIAw suriq smoe ] srb jIAw
pRiqpwil smwly so AMqir dwnw bInw hy ]1] gu{ srv{ hm hs ipAwry ] swgr mih rqn
lwl bhu swry ] moqI mwxk hIrw hir jsu gwvq mnu qnu BInw hy ]2] hir Agm Agwhu
AgwiD inrwlw ] hir AMqu n pweAY gur gopwlw ] siqgur miq qwry qwrxhwrw myil lE rMig
lInw hy ]3] siqgur bwJhu mukiq iknyhI ] Aohu Awid jugwdI rwm snyhI ] drgh mukiq kry

1028

kir ikrpw bKsy Avgux kInw hy ]4] siqgu{ dwqw mukiq krwE ] siB rog gvwE AMmq
rsu pwE ] jmu jwgwiq nwhI k{ lwgY ijsu Agin buJI T{ sInw hy ]5] kwieAw hs pRIiq bhu
DwrI ] Aohu jogI purKu Aoh suMdir nwrI ] Aihinis BogY coj ibnodI aiT clqY mqw n kInw hy
]6] ssit apwie rhy pRB CwjY ] pax pwxI bYsMq{ gwjY ] mnUAw folY dUq sMgiq imil so
pwE jo ikCu kInw hy ]7] nwmu ivswir doK duK shIAY ] hukmu BieAw clxw ika rhIAY ] nrk
kUp mih goqy KwvY ija jl qy bwhir mInw hy ]8] carwsIh nrk swkqu BogweAY ] jYsw kIcY
qYso pweAY ] siqgur bwJhu mukiq n hoe ikriq bwDw gRis dInw hy ]9] KMfy Dwr glI Aiq
BIVI ] lyKw lIjY iql ija pIVI ] mwq ipqw kl suq bylI nwhI ibnu hir rs mukiq n kInw

hy ]10] mIq sKy kyqy jg mwhI ] ibnu gur prmysr koe nwhI ] gur kI syvw mukiq prwieix

Anidnu kIrqnu kInw hy ]11] kUV Coif swcy ka Dwvhu ] jo ieChu soe Plu pwvhu ] swc

vKr ky vwpwrI ivrly lY lwhw sadw kInw hy ]12] hir hir nwmu vK{ lY clhu ] drsnu

pwvhu shij mhlhu ] gurmuiK Koij lhih jn pUry iea smdrsI cInw hy ]13] pRB byAMq

gu
r
miq
ko
pwvih
]
gu
r
kY
sbid
mn
ka
smJwvih
]
siqgu
r
kI
bwxI
siq
siq
kir
mwnhu

iea Awqm rwmY lInw hy ]14] nwrd swrd syvk qyry ] qBvix syvk vfhu vfyry ] sB qyrI
kudriq qU isir isir dwqw sBu qyro kwrxu kInw hy ]15] ieik dir syvih drdu v\wE ] Aoie
drgh pYDy siqgu} CfwE ] hamY bMDn siqguir qoVy icqu cMclu clix n dInw hy ]16]
siqgur imlhu cInhu ibiD swe ] ijqu pRBu pwvhu gxq n kwe ] hamY mwir krhu gur syvw
jn nwnk hir rMig BInw hy ]17]2]8] mw} mhlw 1 ] Asur sGwrx rwmu hmwrw ] Git
Git rmeAw rwmu ipAwrw ] nwly AlKu n lKIAY mUly gurmuiK ilKu vIcwrw hy ]1] gurmuiK

1029

swDU srix qumwrI ] kir ikrpw pRiB pwir aqwrI ] Agin pwxI swg{ Aiq ghrw gu{ siqgu{
pwir aqwrw hy ]2] mnmuK AMDuly soJI nwhI ] Awvih jwih mrih mir jwhI ] pUrib iliKAw
lyKu n imte jm dir AMDu KuAwrw hy ]3] ieik Awvih jwvih Gir vwsu n pwvih ] ikrq ky
bwDy pwp kmwvih ] AMDuly soJI bUJ n kwe loBu burw Ahkwrw hy ]4] ipr ibnu ikAw iqsu Dn
sIgwrw ] pr ipr rwqI Ksmu ivswrw ] ija bysuAw pUq bwpu ko khIAY iqa Pokt kwr ivkwrw
hy ]5] pRyq ipMjr mih dUK Gnyry ] nrik pcih AigAwn AMDyry ] Drm rwie kI bwkI lIjY
ijin hir kw nwmu ivswrw hy ]6] sUrju qpY Agin ibKu Jwlw ] Apqu psU mnmuKu byqwlw ]
Awsw mnsw kUV kmwvih rogu burw buirAwrw hy ]7] msqik Bw{ klr isir Bwrw ] ika kir

Bvjlu lGis pwrw ] siqgu{ boihQu Awid jugwdI rwm nwim insqwrw hy ]8] pu kl jig

hyqu ipAwrw ] mwieAw mohu psirAw pwswrw ] jm ky Pwhy siqguir qoVy gurmuiK qqu bIcwrw hy

]9] kUiV muTI cwlY bhu rwhI ] mnmuKu dwJY piV piV BwhI ] AMmq nwmu gu} vf dwxw nwmu

jphu suK swrw hy ]10] siqgu{ quTw scu VwE ] siB duK myty mwrig pwE ] kMfw pwie n

gfe
mU
l
y
ijsu
siqgu
{
rwKxhwrw
hy
]11]
Ky
h
U
Ky
h
rlY
qnu
CIjY
]
mnmu
K
u
pwQ{
sY
l
u
n
BIjY
]

krx plwv kry bhuqyry nrik surig Avqwrw hy ]12] mwieAw ibKu BuieAMgm nwly ] iein
duibDw Gr bhuqy gwly ] siqgur bwJhu pRIiq n apjY Bgiq rqy pqIAwrw hy ]13] swkq
mwieAw ka bhu Dwvih ] nwmu ivswir khw suKu pwvih ] qhu gux AMqir Kpih Kpwvih nwhI
pwir aqwrw hy ]14] kUkr sUkr khIAih kUiVAwrw ] Baik mrih Ba Ba Ba hwrw ]
min qin JUTy kUV kmwvih durmiq drgh hwrw hy ]15] siqgu{ imlY q mnUAw tykY ]
rwm nwmu dy srix prykY ] hir Dnu nwmu Amolku dyvY hir jsu drgh ipAwrw hy ]16]

1030

rwm nwmu swDU srxwe ] siqgur bcnI giq imiq pwe ] nwnk hir jip hir mn myry hir myly
mylxhwrw hy ]17]3]9] mw} mhlw 1 ] Gir rhu ry mn mugD ieAwny ] rwmu jphu AMqrgiq
iDAwny ] lwlc Coif rchu AprMpir iea pwvhu mukiq duAwrw hy ]1] ijsu ibsirAY jmu johix
lwgY ] siB suK jwih duKw Puin AwgY ] rwm nwmu jip gurmuiK jIAVy Ehu prm qqu vIcwrw hy
]2] hir hir nwmu jphu rsu mITw ] gurmuiK hir rsu AMqir fITw ] Aihinis rwm rhhu rMig
rwqy Ehu jpu qpu sMjmu swrw hy ]3] rwm nwmu gur bcnI bolhu ] sMq sBw mih iehu rsu tolhu ]
gurmiq Koij lhhu G{ Apnw bhuiV n grB mJwrw hy ]4] scu qIriQ nwvhu hir gux gwvhu ]
qqu vIcwrhu hir ilv lwvhu ] AMq kwil jmu joih n swkY hir bolhu rwmu ipAwrw hy ]5] siqgu{

purKu dwqw vf dwxw ] ijsu AMqir swcu su sbid smwxw ] ijs ka siqgu{ myil imlwE iqsu

cUkw jm BY Bwrw hy ]6] pMc qqu imil kwieAw kInI ] iqs mih rwm rqnu lY cInI ] Awqm rwmu

rwmu hY Awqm hir pweAY sbid vIcwrw hy ]7] sq sMqoiK rhhu jn Bwe ] iKmw ghhu siqgur

srxwe ] Awqmu cIin prwqmu cInhu gur sMgiq iehu insqwrw hy ]8] swkq kUV kpt mih tykw

]
Aihinis
inM
d
w
krih
Any
k
w
]
ibnu
ismrn
Awvih
Pu
i
n
jwvih
gR
B
jonI
nrk
mJwrw
hy
]9]

swkq jm kI kwix n cUkY ] jm kw fMfu n kbhU mUkY ] bwkI Drm rwie kI lIjY isir APirAo Bw{
APwrw hy ]10] ibnu gur swkqu khhu ko qirAw ] hamY krqw Bvjil pirAw ] ibnu gur
pw{ n pwvY koe hir jpIAY pwir aqwrw hy ]11] gur kI dwiq n mytY koe ] ijsu bKsy iqsu
qwry soe ] jnm mrx duKu nyiV n AwvY min so pRBu Apr Apwrw hy ]12] gur qy BUly Awvhu
jwvhu ] jnim mrhu Puin pwp kmwvhu ] swkq mUV Acyq n cyqih duKu lwgY qw rwmu pukwrw
hy ]13] suKu duKu purb jnm ky kIE ] so jwxY ijin dwqY dIE ] iks ka dosu dyih qU pRwxI

1031

shu Apxw kIAw krwrw hy ]14] hamY mmqw krdw AwieAw ] Awsw mnsw bMiD clwieAw ]
myrI myrI krq ikAw ly cwly ibKu lwdy Cwr ibkwrw hy ]15] hir kI Bgiq krhu jn Bwe ]
AkQu kQhu mnu mnih smwe ] aiT clqw Twik rKhu Gir ApunY duKu kwty kwtxhwrw hy
]16] hir gur pUry kI Aot prwqI ] gurmuiK hir ilv gurmuiK jwqI ] nwnk rwm nwim miq
qm hir bKsy pwir aqwrw hy ]17]4]10] mw} mhlw 1 ] srix pry gurdyv qumwrI ]
qU smrQu dieAwlu murwrI ] qyry coj n jwxY koe qU pUrw purKu ibDwqw hy ]1] qU Awid jugwid
krih pRiqpwlw ] Git Git }pu AnUpu dieAwlw ] ija quDu BwvY iqvY clwvih sBu qyro kIAw
kmwqw hy ]2] AMqir joiq BlI jgjIvn ] siB Gt BogY hir rsu pIvn ] Awpy lyvY Awpy dyvY

iqhu loe jgq ipq dwqw hy ]3] jgqu apwie Kylu rcwieAw ] pvxY pwxI AgnI jIa pwieAw

] dyhI ngrI na drvwjy so dsvw gupqu rhwqw hy ]4] cwir ndI AgnI Asrwlw ] koe

gurmuiK bUJY sbid inrwlw ] swkq durmiq fUbih dwJih guir rwKy hir ilv rwqw hy ]5] Apu

qyju vwie pQmI Awkwsw ] iqn mih pMc qqu Gir vwsw ] siqgur sbid rhih rMig rwqw qij

mwieAw
hamY
BR
w
qw
hy
]6]
iehu
mnu
BIjY
sbid
pqIjY
]
ibnu
nwvY
ikAw
ty
k
itkIjY
]
AM
q
ir
co{

muhY G{ mMd{ iein swkiq dUqu n jwqw hy ]7] duMdr dUq BUq BIhwly ] iKMcoqwix krih byqwly ]
sbd suriq ibnu AwvY jwvY piq Koe Awvq jwqw hy ]8] kUV kl{ qnu BsmY FyrI ] ibnu nwvY
kYsI piq qyrI ] bwDy mukiq nwhI jug cwry jmkMkir kwil prwqw hy ]9] jm dir bwDy imlih
sjwe ] iqsu AprwDI giq nhI kwe ] krx plwv kry ibllwvY ija kuMfI mInu prwqw hy ]10]
swkqu PwsI pVY iekylw ] jm vis kIAw AMDu duhylw ] rwm nwm ibnu mukiq n sUJY Awju kwil pic
jwqw hy ]11] siqgur bwJu n bylI koe ] AYQY AoQY rwKw pRBu soe ] rwm nwmu dyvY kir ikrpw

1032

iea sllY sll imlwqw hy ]12] BUly isK gu} smJwE ] aJiV jwdy mwrig pwE ] iqsu gur
syiv sdw idnu rwqI duK BMjn sMig sKwqw hy ]13] gur kI Bgiq krih ikAw pRwxI ] bRhmY
ieM mhyis n jwxI ] siqgu{ AlKu khhu ika lKIAY ijsu bKsy iqsih pCwqw hy ]14]
AMqir pRymu prwpiq drsnu ] gurbwxI isa pRIiq su prsnu ] Aihinis inrml joiq sbwe
Git dIpku gurmuiK jwqw hy ]15] Bojn igAwnu mhw rsu mITw ] ijin cwiKAw iqin drsnu
fITw ] drsnu dyiK imly bYrwgI mnu mnsw mwir smwqw hy ]16] siqgu{ syvih sy prDwnw ]
iqn Gt Gt AMqir bRhmu pCwnw ] nwnk hir jsu hir jn kI sMgiq dIjY ijn siqgu{ hir
pRBu jwqw hy ]17]5]11] mw} mhlw 1 ] swcy swihb isrjxhwry ] ijin Dr ck Dry vIcwry

] Awpy krqw kir kir vyKY swcw vyprvwhw hy ]1] vykI vykI jMq apwE ] duie pMdI duie rwh

clwE ] gur pUry ivxu mukiq n hoe scu nwmu jip lwhw hy ]2] pVih mnmuK p{ ibiD nhI

jwnw ] nwmu n bUJih Brim Bulwnw ] lY kY vFI dyin agwhI durmiq kw gil Pwhw hy ]3]

ismiq sws pVih purwxw ] vwdu vKwxih qqu n jwxw ] ivxu gur pUry qqu n pweAY sc sUcy

scu
rwhw
hy
]4]
sB
swlwhy
su
i
x
su
i
x
AwKY
]
Awpy
dwnw
scu
prwKY
]
ijn
ka
ndir
kry
pR
B
u

ApnI gurmuiK sbdu slwhw hy ]5] suix suix AwKY kyqI bwxI ] suix khIAY ko AMqu n jwxI ]
jw ka AlKu lKwE Awpy AkQ kQw buiD qwhw hy ]6] jnmy ka vwjih vwDwE ] soihlVy
AigAwnI gwE ] jo jnmY iqsu srpr mrxw ikrqu pieAw isir swhw hy ]7] sMjogu ivjogu myrY
pRiB kIE ] ssit apwie duKw suK dIE ] duK suK hI qy BE inrwly gurmuiK sIlu snwhw hy
]8] nIky swcy ky vwpwrI ] scu sadw lY gur vIcwrI ] scw vK{ ijsu Dnu plY sbid scY
Aomwhw hy ]9] kwcI sadI qotw AwvY ] gurmuiK vxju kry pRB BwvY ] pUMjI swbqu rwis slwmiq

1033

cUkw jm kw Pwhw hy ]10] sBu ko bolY Awpx BwxY ] mnmuKu dUjY boil n jwxY ] AMDuly kI miq
AMDlI bolI Awie gieAw duKu qwhw hy ]11] duK mih jnmY duK mih mrxw ] dUKu n imtY ibnu
gur kI srxw ] dUKI apjY dUKI ibnsY ikAw lY AwieAw ikAw lY jwhw hy ]12] scI krxI gur
kI isrkwrw ] Awvxu jwxu nhI jm Dwrw ] fwl Coif qqu mUlu prwqw min swcw Aomwhw hy ]13]
hir ky log nhI jmu mwrY ] nw duKu dyKih pMiQ krwrY ] rwm nwmu Gt AMqir pUjw Av{ n dUjw
kwhw hy ]14] AoV n kQnY isPiq sjwe ] ija quDu Bwvih rhih rjwe ] drgh pYDy jwin
suhyly hukim scy pwiqswhw hy ]15] ikAw khIAY gux kQih Gnyry ] AMqu n pwvih vfy vfyry ]
nwnk swcu imlY piq rwKhu qU isir swhw pwiqswhw hy ]16]6]12] mw} mhlw 1 dKxI ]

kwieAw ng{ ngr gV AMdir ] swcw vwsw puir ggndir ] AsiQ{ Qwnu sdw inrmwielu

Awpy Awpu apwiedw ]1] AMdir kot Cjy htnwly ] Awpy lyvY vsqu smwly ] bjr kpwt jVy jiV

jwxY gur sbdI Kolwiedw ]2] BIqir kot guPw Gr jwe ] na Gr Qwpy hukim rjwe ] dsvY

purKu AlyKu ApwrI Awpy AlKu lKwiedw ]3] pax pwxI AgnI iek vwsw ] Awpy kIqo Kylu

qmwsw
]
bldI
jil
invrY
ikrpw
qy
Awpy
jl
iniD
pwiedw
]4]
Driq
apwie
DrI
Drm
swlw

] aqpiq prla Awip inrwlw ] pvxY Kylu kIAw sB Qwe klw iKMic Fwhwiedw ]5] Bwr
ATwrh mwlix qyrI ] ca{ FulY pvxY lY PyrI ] cMdu sUrju duie dIpk rwKy sis Gir sU{
smwiedw ]6] pMKI pMc afir nhI Dwvih ] sPilAo ibrKu AMmq Plu pwvih ] gurmuiK
shij rvY gux gwvY hir rsu cog cugwiedw ]7] iJlimil iJlkY cMdu n qwrw ] sUrj ikrix
n ibjuil gYxwrw ] AkQI kQa ichnu nhI koe pUir rihAw min Bwiedw ]8] psrI ikrix
joiq aijAwlw ] kir kir dyKY Awip dieAwlw ] Anhd {x Juxkw{ sdw Duin inrBa kY Gir

1034

vwiedw ]9] Anhdu vwjY BRmu Ba BwjY ] sgl ibAwip rihAw pRBu CwjY ] sB qyrI qU gurmuiK
jwqw dir sohY gux gwiedw ]10] Awid inrMjnu inrmlu soe ] Av{ n jwxw dUjw koe ]
EkMkw{ vsY min BwvY hamY grbu gvwiedw ]11] AMmqu pIAw siqguir dIAw ] Av{ n jwxw
dUAw qIAw ] Eko Eku su Apr prMp{ priK KjwnY pwiedw ]12] igAwnu iDAwnu scu gihr
gMBIrw ] koie n jwxY qyrw cIrw ] jyqI hY qyqI quDu jwcY krim imlY so pwiedw ]13] krmu Drmu
scu hwiQ qumwrY ] vyprvwh AKut BMfwrY ] qU dieAwlu ikrpwlu sdw pRBu Awpy myil imlwiedw
]14] Awpy dyiK idKwvY Awpy ] Awpy Qwip aQwpy Awpy ] Awpy joiV ivCoVy krqw Awpy mwir
jIvwiedw ]15] jyqI hY qyqI quDu AMdir ] dyKih Awip bYis ibj mMdir ] nwnku swcu khY bynqI

hir drsin suKu pwiedw ]16]1]13] mw} mhlw 1 ] drsnu pwvw jy quDu Bwvw ] Bwie Bgiq

swcy gux gwvw ] quDu Bwxy qU Bwvih krqy Awpy rsn rswiedw ]1] sohin Bgq pRBU drbwry ]

mukqu BE hir dws qumwry ] Awpu gvwie qyrY rMig rwqy Anidnu nwmu iDAwiedw ]2] es{

bRhmw dyvI dyvw ] ieMd qpy muin qyrI syvw ] jqI sqI kyqy bnvwsI AMqu n koe pwiedw ]3]

ivxu
jwxwE
koie
n
jwxY
]
jo
ikCu
kry
su
Awpx
BwxY
]
lK
carwsIh
jIA
apwE
BwxY
swh

lvwiedw ]4] jo iqsu BwvY so inhca hovY ] mnmuKu Awpu gxwE rovY ] nwvhu Bulw Tar n pwE
Awie jwie duKu pwiedw ]5] inrml kwieAw jl hsw ] iqsu ivic nwmu inrMjn AMsw ]
sgly dUK AMmqu kir pIvY bwhuiV dUKu n pwiedw ]6] bhu swdhu dUKu prwpiq hovY ] Boghu rog
su AMiq ivgovY ] hrKhu sogu n imte kbhU ivxu Bwxy Brmwiedw ]7] igAwn ivhUxI BvY
sbwe ] swcw riv rihAw ilv lwe ] inrBa sbdu gu} scu jwqw joqI joiq imlwiedw ]8]
Atlu Afolu Aqolu murwry ] iKn mih Fwih Pyir aswry ] }pu n ryiKAw imiq nhI kImiq sbid

1035

Byid pqIAwiedw ]9] hm dwsn ky dws ipAwry ] swiDk swc Bly vIcwry ] mny nwa soe
ijix jwsI Awpy swcu Vwiedw ]10] plY swcu scy sicAwrw ] swcy BwvY sbdu ipAwrw ]
qBvix swcu klw Dir QwpI swcy hI pqIAwiedw ]11] vfw vfw AwKY sBu koe ] gur ibnu
soJI iknY n hoe ] swic imlY so swcy BwE nw vICuiV duKu pwiedw ]12] Durhu ivCuny DwhI {ny
] mir mir jnmih muhliq puny ] ijsu bKsy iqsu dy vifAwe myil n pCoqwiedw ]13] Awpy
krqw Awpy Bugqw ] Awpy qpqw Awpy mukqw ] Awpy mukiq dwnu mukqIs{ mmqw mohu cukwiedw
]14] dwnw kY isir dwnu vIcwrw ] krx kwrx smrQu Apwrw ] kir kir vyKY kIqw Apxw
krxI kwr krwiedw ]15] sy gux gwvih swcy Bwvih ] quJ qy apjih quJ mwih smwvih ]

nwnku swcu khY bynqI imil swcy suKu pwiedw ]16]2]14] mw} mhlw 1 ] Arbd nrbd

DuMDUkwrw ] Drix n ggnw hukmu Apwrw ] nw idnu rYin n cMdu n sUrju sun smwiD lgwiedw

]1] KwxI n bwxI pax n pwxI ] Aopiq Kpiq n Awvx jwxI ] KMf pqwl spq nhI swgr

ndI n nI{ vhwiedw ]2] nw qid surgu mCu pieAwlw ] dojku iBsqu nhI KY kwlw ] nrku

su
r
gu
nhI
jM
m
xu
mrxw
nw
ko
Awie
n
jwiedw
]3]
bR
h
mw
ibsnu
mhy
s
u
n
koe
]
Av{
n
dIsY

Eko soe ] nwir purKu nhI jwiq n jnmw nw ko duKu suKu pwiedw ]4] nw qid jqI sqI bnvwsI
] nw qid isD swiDk suKvwsI ] jogI jMgm ByKu n koe nw ko nwQu khwiedw ]5] jp qp sMjm
nw bRq pUjw ] nw ko AwiK vKwxY dUjw ] Awpy Awip apwie ivgsY Awpy kImiq pwiedw ]6] nw
suic sMjmu qulsI mwlw ] gopI kwnu n g guoAwlw ] qMqu mMqu pwKMfu n koe nw ko vMsu vjwiedw
]7] krm Drm nhI mwieAw mwKI ] jwiq jnmu nhI dIsY AwKI ] mmqw jwlu kwlu nhI mwQY
nw ko iksY iDAwiedw ]8] inMdu ibMdu nhI jIa n ijMdo ] nw qid gorKu nw mwiCMdo ] nw qid

1036

igAwnu iDAwnu kul Aopiq nw ko gxq gxwiedw ]9] vrn ByK nhI bRhmx KI ] dya n
dyhurw g gwieI ] hom jg nhI qIriQ nwvxu nw ko pUjw lwiedw ]10] nw ko mulw nw ko
kwjI ] nw ko syKu mswieku hwjI ] reAiq rwa n hamY dunIAw nw ko khxu khwiedw ]11]
Bwa n BgqI nw isv skqI ] swjnu mIqu ibMdu nhI rkqI ] Awpy swhu Awpy vxjwrw swcy Eho
Bwiedw ]12] byd kqyb n isMmiq swsq ] pwT purwx adY nhI Awsq ] khqw bkqw Awip
Agoc{ Awpy AlKu lKwiedw ]13] jw iqsu Bwxw qw jgqu apwieAw ] bwJu klw Awfwxu
rhwieAw ] bRhmw ibsnu mhysu apwE mwieAw mohu vDwiedw ]14] ivrly ka guir sbdu
suxwieAw ] kir kir dyKY hukmu sbwieAw ] KMf bRhmMf pwqwl ArMBy gupqhu prgtI Awiedw

]15] qw kw AMqu n jwxY koe ] pUry gur qy soJI hoe ] nwnk swic rqy ibsmwdI ibsm BE gux

gwiedw ]16]3]15] mw} mhlw 1 ] Awpy Awpu apwie inrwlw ] swcw Qwnu kIAo dieAwlw

] pax pwxI AgnI kw bMDnu kwieAw kotu rcwiedw ]1] na Gr Qwpy QwpxhwrY ] dsvY vwsw

AlK ApwrY ] swier spq Bry jil inrmil gurmuiK mYlu n lwiedw ]2] riv sis dIpk joiq

sbwe
]
Awpy
kir
vy
K
Y
vifAwe
]
joiq
s}p
sdw
su
K
dwqw
scy
soBw
pwiedw
]3]
gV
mih

hwt ptx vwpwrw ] pUrY qoil qolY vxjwrw ] Awpy rqnu ivswhy lyvY Awpy kImiq pwiedw ]4]
kImiq pwe pwvxhwrY ] vyprvwh pUry BMfwrY ] srb klw ly Awpy rihAw gurmuiK iksY buJwiedw
]5] ndir kry pUrw gu{ BytY ] jm jMdw{ n mwrY PytY ] ija jl AMqir kmlu ibgwsI Awpy
ibgis iDAwiedw ]6] Awpy vrKY AMmq Dwrw ] rqn jvyhr lwl Apwrw ] siqgu{ imlY
q pUrw pweAY pRym pdwrQu pwiedw ]7] pRym pdwrQu lhY Amolo ] kb hI n Gwtis pUrw
qolo ] scy kw vwpwrI hovY sco sadw pwiedw ]8] scw sadw ivrlw ko pwE ] pUrw siqgu{

1037

imlY imlwE ] gurmuiK hoie su hukmu pCwxY mwnY hukmu smwiedw ]9] hukmy AwieAw hukim
smwieAw ] hukmy dIsY jgqu apwieAw ] hukmy surgu mCu pieAwlw hukmy klw rhwiedw ]10]
hukmy DrqI Dal isir BwrM ] hukmy pax pwxI gYxwrM ] hukmy isv skqI Gir vwsw hukmy Kyl
Kylwiedw ]11] hukmy Awfwxy AwgwsI ] hukmy jl Ql qBvx vwsI ] hukmy sws igrws
sdw Puin hukmy dyiK idKwiedw ]12] hukim apwE ds Aaqwrw ] dyv dwnv Agxq Apwrw
] mwnY hukmu su drgh pYJY swic imlwie smwiedw ]13] hukmy jug CqIh gudwry ] hukmy isD
swiDk vIcwry ] Awip nwQu nQI sB jw kI bKsy mukiq krwiedw ]14] kwieAw kotu gVY mih
rwjw ] nyb Kvws Blw drvwjw ] imiQAw loBu nwhI Gir vwsw lib pwip pCuqwiedw ]15]

squ sMqoKu ngr mih kwrI ] jqu squ sMjmu srix murwrI ] nwnk shij imlY jgjIvnu gur sbdI

piq pwiedw ]16]4]16] mw} mhlw 1 ] sun klw AprMpir DwrI ] Awip inrwlmu Apr

ApwrI ] Awpy kudriq kir kir dyKY sunhu sunu apwiedw ]1] paxu pwxI sunY qy swjy ] ssit

apwie kwieAw gV rwjy ] Agin pwxI jIa joiq qumwrI suny klw rhwiedw ]2] sunhu bRhmw

ibsnu
mhy
s
u
apwE
]
su

ny
vrqy
ju
g
sbwE
]
iesu
pd
vIcwry
so
jnu
pU
r
w
iqsu
imlIAY
Brmu

cukwiedw ]3] sunhu spq srovr Qwpy ] ijin swjy vIcwry Awpy ] iqqu sq sir mnUAw gurmuiK
nwvY iPir bwhuiV join n pwiedw ]4] sunhu cMdu sUrju gYxwry ] iqs kI joiq qBvx swry ]
suny AlK Apwr inrwlmu suny qwVI lwiedw ]5] sunhu Driq Akwsu apwE ] ibnu QMmw rwKy
scu kl pwE ] qBvx swij myKulI mwieAw Awip apwie Kpwiedw ]6] sunhu KwxI sunhu bwxI
] sunhu apjI suMin smwxI ] aqBuju clqu kIAw isir krqY ibsmwdu sbid dyKwiedw ]7]
sunhu rwiq idnsu duie kIE ] Aopiq Kpiq suKw duK dIE ] suK duK hI qy Am{ AqIqw gurmuiK

1038

inj G{ pwiedw ]8] swm vydu irgu juj{ AQrbxu ] bRhmy muiK mwieAw hY Y gux ] qw kI
kImiq kih n skY ko iqa boly ija bolwiedw ]9] sunhu spq pwqwl apwE ] sunhu Bvx
rKy ilv lwE ] Awpy kwrxu kIAw AprMpir sBu qyro kIAw kmwiedw ]10] rj qm sq kl qyrI
CwieAw ] jnm mrx hamY duKu pwieAw ] ijs no pw kry hir gurmuiK guix caQY mukiq
krwiedw ]11] sunhu apjy ds Avqwrw ] ssit apwie kIAw pwswrw ] dyv dwnv gx
gMDrb swjy siB iliKAw krm kmwiedw ]12] gurmuiK smJY rogu n hoe ] ieh gur kI paVI
jwxY jnu koe ] jugh jugMqir mukiq prwiex so mukiq BieAw piq pwiedw ]13] pMc qqu sunhu
prgwsw ] dyh sMjogI krm AiBAwsw ] burw Blw duie msqik lIKy pwpu punu bIjwiedw ]14]

qm siqgur purK inrwly ] sbid rqy hir ris mqvwly ] iriD buiD isiD igAwnu gu} qy

pweAY pUrY Bwig imlwiedw ]15] iesu mn mwieAw ka nyhu Gnyrw ] koe bUJhu igAwnI krhu

inbyrw ] Awsw mnsw hamY shsw n{ loBI kUV kmwiedw ]16] siqgur qy pwE vIcwrw ] sun

smwiD scy Gr bwrw ] nwnk inrml nwdu sbd Duin scu rwmY nwim smwiedw ]17]5]17]

mw}
mhlw
1
]
jh
dy
K
w
qh
dIn
dieAwlw
]
Awie
n
jwe
pR
B
u
ikrpwlw
]
jIAw
AM
d
ir
ju
g
iq

smwe rihAo inrwlmu rwieAw ]1] jgu iqs kI CwieAw ijsu bwpu n mwieAw ] nw iqsu BYx n
Brwa kmwieAw ] nw iqsu Aopiq Kpiq kul jwqI Aohu Ajrwv{ min BwieAw ]2] qU Akwl
purKu nwhI isir kwlw ] qU purKu AlyK AgMm inrwlw ] sq sMqoiK sbid Aiq sIqlu shj
Bwie ilv lwieAw ]3] Y vrqwie caQY Gir vwsw ] kwl ibkwl kIE iek gRwsw ] inrml
joiq srb jgjIvnu guir Anhd sbid idKwieAw ]4] qm jn sMq Bly hir ipAwry ]
hir rs mwqy pwir aqwry ] nwnk ryx sMq jn sMgiq hir gur prswdI pwieAw ]5] qU AMqrjwmI

1039

jIA siB qyry ] qU dwqw hm syvk qyry ] AMmq nwmu pw kir dIjY guir igAwn rqnu dIpwieAw
]6] pMc qqu imil iehu qnu kIAw ] Awqm rwm pwE suKu QIAw ] krm krqUiq AMmq Plu lwgw
hir nwm rqnu min pwieAw ]7] nw iqsu BUK ipAws mnu mwinAw ] srb inrMjnu Git Git
jwinAw ] AMmq ris rwqw kyvl bYrwgI gurmiq Bwie suBwieAw ]8] AiDAwqm krm kry
idnu rwqI ] inrml joiq inrMqir jwqI ] sbdu rswlu rsn ris rsnw byxu rswlu vjwieAw
]9] byxu rswl vjwvY soe ] jw kI qBvx soJI hoe ] nwnk bUJhu ieh ibiD gurmiq hir
rwm nwim ilv lwieAw ]10] AYsy jn ivrly sMswry ] gur sbdu vIcwrih rhih inrwry ]
Awip qrih sMgiq kul qwrih iqn sPl jnmu jig AwieAw ]11] G{ d{ mMd{ jwxY soe

] ijsu pUry gur qy soJI hoe ] kwieAw gV mhl mhlI pRBu swcw scu swcw qKqu rcwieAw

]12] cqur ds hwt dIvy duie swKI ] syvk pMc nwhI ibKu cwKI ] AMqir vsqu AnUp inrmolk

guir imilAY hir Dnu pwieAw ]13] qKiq bhY qKqY kI lwiek ] pMc smwE gurmiq pwiek ]

Awid jugwdI hY BI hosI shsw Brmu cukwieAw ]14] qKiq slwmu hovY idnu rwqI ] iehu swcu

vfwe
gu
r
miq
ilv
jwqI
]
nwnk
rwmu
jphu
q{
qwrI
hir
AM
i
q
sKwe
pwieAw
]15]1]18]

mw} mhlw 1 ] hir Dnu sMchu ry jn Bwe ] siqgur syiv rhhu srxwe ] qsk{ co{ n lwgY
qw ka Duin apjY sbid jgwieAw ]1] qU EkMkw{ inrwlmu rwjw ] qU Awip svwrih jn ky
kwjw ] Am{ Afolu Apw{ Amolku hir AsiQr Qwin suhwieAw ]2] dyhI ngrI qm Qwnw ]
pMc lok vsih prDwnw ] pir EkMkw{ inrwlmu sun smwiD lgwieAw ]3] dyhI ngrI na
drvwjy ] isir isir krxYhwrY swjy ] dsvY purKu AqIqu inrwlw Awpy AlKu lKwieAw ]4]
purKu AlyKu scy dIvwnw ] hukim clwE scu nIswnw ] nwnk Koij lhhu G{ Apnw hir

1040

Awqm rwm nwmu pwieAw ]5] srb inrMjn purKu sujwnw ] Adlu kry gur igAwn smwnw ]
kwmu koDu lY grdin mwry hamY loBu cukwieAw ]6] scY Qwin vsY inrMkwrw ] Awip pCwxY sbdu
vIcwrw ] scY mhil invwsu inrMqir Awvx jwxu cukwieAw ]7] nw mnu clY n paxu afwvY ]
jogI sbdu Anwhdu vwvY ] pMc sbd Juxkw{ inrwlmu pRiB Awpy vwie suxwieAw ]8] Ba bYrwgw
shij smwqw ] hamY iqAwgI Anhid rwqw ] AMjnu swir inrMjnu jwxY srb inrMjnu rwieAw
]9] duK BY BMjnu pRBu AibnwsI ] rog kty kwtI jm PwsI ] nwnk hir pRBu so Ba BMjnu guir
imilAY hir pRBu pwieAw ]10] kwlY kvlu inrMjnu jwxY ] bUJY krmu su sbdu pCwxY ] Awpy
jwxY Awip pCwxY sBu iqs kw coju sbwieAw ]11] Awpy swhu Awpy vxjwrw ] Awpy prKy

prKxhwrw ] Awpy kis ksvtI lwE Awpy kImiq pwieAw ]12] Awip dieAwil dieAw pRiB

DwrI ] Git Git riv rihAw bnvwrI ] purKu AqIqu vsY inhkyvlu gur purKY purKu imlwieAw

]13] pRBu dwnw bInw grbu gvwE ] dUjw mytY Eku idKwE ] Awsw mwih inrwlmu jonI Akul

inrMjnu gwieAw ]14] hamY myit sbid suKu hoe ] Awpu vIcwry igAwnI soe ] nwnk hir jsu

hir
gu
x
lwhw
sqsM
g
iq
scu
Plu
pwieAw
]15]2]19]
mw}
mhlw
1
]
scu
khhu
scY
Gir

rhxw ] jIvq mrhu Bvjlu jgu qrxw ] gu{ boihQu gu{ byVI qulhw mn hir jip pwir lGwieAw
]1] hamY mmqw loB ibnwsnu ] na dr mukqy dsvY Awsnu ] pir prY prY AprMp{ ijin
Awpy Awpu apwieAw ]2] gurmiq lyvhu hir ilv qrIAY ] Aklu gwie jm qy ikAw frIAY ]
jq jq dyKa qq qq qum hI Av{ n duqIAw gwieAw ]3] scu hir nwmu scu hY srxw ] scu
gur sbdu ijqY lig qrxw ] AkQu kQY dyKY AprMp{ Puin griB n jonI jwieAw ]4] sc ibnu
squ sMqoKu n pwvY ] ibnu gur mukiq n AwvY jwvY ] mUl mM hir nwmu rswiexu khu nwnk pUrw

1041

pwieAw ]5] sc ibnu Bvjlu jwie n qirAw ] Ehu smuMdu AQwhu mhw ibKu BirAw ] rhY AqIqu
gurmiq ly pir hir inrBa kY Gir pwieAw ]6] JUTI jg ihq kI cqurwe ] iblm n lwgY
AwvY jwe ] nwmu ivswir clih AiBmwnI apjY ibnis KpwieAw ]7] apjih ibnsih bMDn
bMDy ] hamY mwieAw ky gil PMDy ] ijsu rwm nwmu nwhI miq gurmiq so jm puir bMiD clwieAw
]8] gur ibnu moK mukiq ika pweAY ] ibnu gur rwm nwmu ika iDAweAY ] gurmiq lyhu qrhu
Bv duq{ mukiq BE suKu pwieAw ]9] gurmiq sin govrDn Dwry ] gurmiq swieir pwhx
qwry ] gurmiq lyhu prm pdu pweAY nwnk guir Brmu cukwieAw ]10] gurmiq lyhu qrhu scu
qwrI ] Awqm cInhu irdY murwrI ] jm ky Pwhy kwtih hir jip Akul inrMjnu pwieAw ]11]

gurmiq pMc sKy gur Bwe ] gurmiq Agin invwir smwe ] min muiK nwmu jphu jgjIvn

ird AMqir AlKu lKwieAw ]12] gurmuiK bUJY sbid pqIjY ] asqiq inMdw iks kI kIjY ]

cInhu Awpu jphu jgdIs{ hir jgnwQu min BwieAw ]13] jo bRhmMif KMif so jwxhu ]

gurmuiK bUJhu sbid pCwxhu ] Git Git Bogy Bogxhwrw rhY AqIqu sbwieAw ]14] gurmiq

bolhu
hir
jsu
sU
c
w
]
gu
r
miq
AwKI
dy
K
hu
cw
]
sR
v
xI
nwmu
su
x
Y
hir
bwxI
nwnk
hir
rM
i
g

rMgwieAw ]15]3]20] mw} mhlw 1 ] kwmu koDu prh{ pr inMdw ] lbu loBu qij hohu inicMdw
] BRm kw sMglu qoiV inrwlw hir AMqir hir rsu pwieAw ]1] inis dwmin ija cmik
cMdwiexu dyKY ] Aihinis joiq inrMqir pyKY ] Awnd }pu AnUpu s}pw guir pUrY dyKwieAw ]2]
siqgur imlhu Awpy pRBu qwry ] sis Gir sU{ dIpku gYxwry ] dyiK Aidstu rhhu ilv lwgI
sBu qBvix bRhmu sbwieAw ]3] AMmq rsu pwE qsnw Ba jwE ] AnBa pdu pwvY Awpu
gvwE ] cI pdvI co cw inrml sbdu kmwieAw ]4] Ast Agoc{ nwmu Apwrw ]

1042

Aiq rsu mITw nwmu ipAwrw ] nwnk ka juig juig hir jsu dIjY hir jpIAY AMqu n pwieAw
]5] AMqir nwmu prwpiq hIrw ] hir jpqy mnu mn qy DIrw ] duGt Gt Ba BMjnu pweAY
bwhuiV jnim n jwieAw ]6] Bgiq hyiq gur sbid qrMgw ] hir jsu nwmu pdwrQu mMgw ]
hir BwvY gur myil imlwE hir qwry jgqu sbwieAw ]7] ijin jpu jipAo siqgur miq vw ky ]
jmkMkr kwlu syvk pg qw ky ] qm sMgiq giq imiq qm jgu Bajlu pwir qrwieAw ]8]
iehu Bvjlu jgqu sbid gur qrIAY ] AMqr kI duibDw AMqir jrIAY ] pMc bwx ly jm ka mwrY
ggnqir DxKu cVwieAw ]9] swkq nir sbd suriq ika pweAY ] sbdu suriq ibnu
AweAY jweAY ] nwnk gurmuiK mukiq prwiexu hir pUrY Bwig imlwieAw ]10] inrBa

siqgu{ hY rKvwlw ] Bgiq prwpiq gur gopwlw ] Duin And Anwhdu vwjY gur sbid inrMjnu

pwieAw ]11] inrBa so isir nwhI lyKw ] Awip AlyKu kudriq hY dyKw ] Awip AqIqu AjonI

sMBa nwnk gurmiq so pwieAw ]12] AMqr kI giq siqgu{ jwxY ] so inrBa gur sbid

pCwxY ] AMq{ dyiK inrMqir bUJY Anq n mnu folwieAw ]13] inrBa so AB AMqir visAw ]

Aihinis
nwim
inrM
j
n
risAw
]
nwnk
hir
jsu
sM
g
iq
pwe
A
Y
hir
shjy
shij
imlwieAw

]14] AMqir bwhir so pRBu jwxY ] rhY Ailpqu clqy Gir AwxY ] pir Awid srb iqhu
loe scu nwnk AMmq rsu pwieAw ]15]4]21] mw} mhlw 1 ] kudriq krnYhwr Apwrw
] kIqy kw nwhI ikhu cwrw ] jIA apwie irjku dy Awpy isir isir hukmu clwieAw ]1] hukmu
clwie rihAw BrpUry ] iksu nyVY iksu AwKW dUry ] gupq pRgt hir Git Git dyKhu vrqY qwku
sbwieAw ]2] ijs ka myly suriq smwE ] gur sbdI hir nwmu iDAwE ] Awnd }p AnUp
Agocr gur imilAY Brmu jwieAw ]3] mn qn Dn qy nwmu ipAwrw ] AMiq sKwe clxvwrw ]

1043

moh pswr nhI sMig bylI ibnu hir gur ikin suKu pwieAw ]4] ijs ka ndir kry gu{ pUrw
] sbid imlwE gurmiq sUrw ] nwnk gur ky crn sryvhu ijin BUlw mwrig pwieAw ]5]
sMq jnW hir Dnu jsu ipAwrw ] gurmiq pwieAw nwmu qumwrw ] jwicku syv kry dir hir kY hir
drgh jsu gwieAw ]6] siqgu{ imlY q mhil bulwE ] swcI drgh giq piq pwE ] swkq
Tar nwhI hir mMdr jnm mrY duKu pwieAw ]7] syvhu siqgur smuMdu AQwhw ] pwvhu nwmu rqnu
Dnu lwhw ] ibiKAw mlu jwie AMmq sir nwvhu gur sr sMqoKu pwieAw ]8] siqgur syvhu sMk
n kIjY ] Awsw mwih inrwsu rhIjY ] sMsw dUK ibnwsnu syvhu iPir bwhuiV rogu n lwieAw ]9]
swcy BwvY iqsu vfIAwE ] kanu su dUjw iqsu smJwE ] hir gur mUriq Ekw vrqY nwnk hir gur

BwieAw ]10] vwcih pusqk vyd purwnW ] iek bih sunih sunwvih kwnW ] Ajgr kptu

khhu ika Kul@Y ibnu siqgur qqu n pwieAw ]11] krih ibBUiq lgwvih BsmY ] AMqir koDu

cMfwlu su hamY ] pwKMf kIny jogu n pweAY ibnu siqgur AlKu n pwieAw ]12] qIrQ vrq

nym krih aidAwnw ] jqu squ sMjmu kQih igAwnw ] rwm nwm ibnu ika suKu pweAY ibnu

siqgu
r
Brmu
n
jwieAw
]13]
inalI
krm
Bu
i
eAM
g
m
BwTI
]
ry
c
k
ku
M
B
k
pU
r
k
mn
hwTI
]

pwKMf Drmu pRIiq nhI hir sa gur sbd mhw rsu pwieAw ]14] kudriq dyiK rhy mnu
mwinAw ] gur sbdI sBu bRhmu pCwinAw ] nwnk Awqm rwmu sbwieAw gur siqgur AlKu
lKwieAw ]15]5]22]

mw} solhy mhlw 3


< siqgur pRswid ]

hukmI shjy ssit apwe ] kir kir vyKY ApxI vifAwe ] Awpy kry krwE Awpy hukmy
rihAw smwe hy ]1] mwieAw mohu jgqu gubwrw ] gurmuiK bUJY ko vIcwrw ] Awpy ndir kry

1044

so pwE Awpy myil imlwe hy ]2] Awpy myly dy vifAwe ] gur prswdI kImiq pwe ] mnmuiK
bhuqu iPrY ibllwdI dUjY Bwie KuAwe hy ]3] hamY mwieAw ivcy pwe ] mnmuK BUly piq
gvwe ] gurmuiK hovY so nwie rwcY swcY rihAw smwe hy ]4] gur qy igAwnu nwm rqnu
pwieAw ] mnsw mwir mn mwih smwieAw ] Awpy Kyl kry siB krqw Awpy dyie buJwe hy ]5]
siqgu{ syvy Awpu gvwE ] imil pRIqm sbid suKu pwE ] AMqir ipAw{ BgqI rwqw shij mqy
bix Awe hy ]6] dUK invwrxu gur qy jwqw ] Awip imilAw jgjIvnu dwqw ] ijs no lwE soe
bUJY Ba Brmu srIrhu jwe hy ]7] Awpy gurmuiK Awpy dyvY ] scY sbid siqgu{ syvY ] jrw jmu
iqsu joih n swkY swcy isa bix Awe hy ]8] qsnw Agin jlY sMswrw ] jil jil KpY bhuqu

ivkwrw ] mnmuKu Tar n pwE kbhU siqgur bUJ buJwe hy ]9] siqgu{ syvin sy vfBwgI ]

swcY nwim sdw ilv lwgI ] AMqir nwmu rivAw inhkyvlu qsnw sbid buJwe hy ]10] scw

sbdu scI hY bwxI ] gurmuiK ivrlY iknY pCwxI ] scy sbid rqy bYrwgI Awvxu jwxu rhwe hy

]11] sbdu buJY so mYlu cukwE ] inrml nwmu vsY min AwE ] siqgu{ Apxw sd hI syvih

hamY
ivchu
jwe
hy
]12]
gu
r
qy
bU
J
Y
qw
d{
sU
J
Y
]
nwm
ivhU
x
w
kiQ
kiQ
lU
J
Y
]
siqgu
r
sy
v
y

kI vifAwe qsnw BUK gvwe hy ]13] Awpy Awip imlY qw bUJY ] igAwn ivhUxw ikCU n
sUJY ] gur kI dwiq sdw mn AMqir bwxI sbid vjwe hy ]14] jo Duir iliKAw su krm
kmwieAw ] koie n mytY Duir PurmwieAw ] sqsMgiq mih iqn hI vwsw ijn ka Duir iliK pwe
hy ]15] ApxI ndir kry so pwE ] scY sbid qwVI icqu lwE ] nwnk dwsu khY bynqI
BIiKAw nwmu dir pwe hy ]16]1] mw} mhlw 3 ] Eko Eku vrqY sBu soe ] gurmuiK
ivrlw bUJY koe ] Eko riv rihAw sB AMqir iqsu ibnu Av{ n koe hy ]1] lK carwsIh

1045

jIA apwE ] igAwnI iDAwnI AwiK suxwE ] sBnw irjku smwhy Awpy kImiq hor n hoe hy
]2] mwieAw mohu AMDu AMDwrw ] hamY myrw psirAw pwswrw ] Anidnu jlq rhY idnu rwqI
gur ibnu sWiq n hoe hy ]3] Awpy joiV ivCoVy Awpy ] Awpy Qwip aQwpy Awpy ] scw hukmu scw
pwswrw horin hukmu n hoe hy ]4] Awpy lwie lE so lwgY ] gur prswdI jm kw Ba BwgY ]
AMqir sbdu sdw suKdwqw gurmuiK bUJY koe hy ]5] Awpy myly myil imlwE ] purib iliKAw
so mytxw n jwE ] Anidnu Bgiq kry idnu rwqI gurmuiK syvw hoe hy ]6] siqgu{ syiv sdw
suKu jwqw ] Awpy Awie imilAw sBnw kw dwqw ] hamY mwir qsnw Agin invwrI sbdu cIin
suKu hoe hy ]7] kwieAw kutMbu mohu n bUJY ] gurmuiK hovY q AwKI sUJY ] Anidnu nwmu rvY idnu

rwqI imil pRIqm suKu hoe hy ]8] mnmuK Dwqu dUjY hY lwgw ] jnmq kI n mUAo AwBwgw ]

Awvq jwq ibrQw jnmu gvwieAw ibnu gur mukiq n hoe hy ]9] kwieAw kusuD hamY mlu

lwe ] jy sa Dovih qw mYlu n jwe ] sbid DopY qw hCI hovY iPir mYlI mUil n hoe hy ]10]

pMc dUq kwieAw sMGwrih ] mir mir jMmih sbdu n vIcwrih ] AMqir mwieAw moh gubwrw ija

su
p
nY
su
i
D
n
hoe
hy
]11]
ieik
pM
c
w
mwir
sbid
hY
lwgy
]
siqgu
{
Awie
imilAw
vfBwgy
]

AMqir swcu rvih rMig rwqy shij smwvY soe hy ]12] gur kI cwl gu} qy jwpY ] pUrw syvku
sbid is\wpY ] sdw sbdu rvY Gt AMqir rsnw rsu cwKY scu soe hy ]13] hamY mwry sbid
invwry ] hir kw nwmu rKY air Dwry ] Eksu ibnu ha ho{ n jwxw shjy hoie su hoe hy ]14]
ibnu siqgur shju iknY nhI pwieAw ] gurmuiK bUJY sic smwieAw ] scw syiv sbid sc rwqy
hamY sbdy Koe hy ]15] Awpy guxdwqw bIcwrI ] gurmuiK dyvih pkI swrI ] nwnk nwim
smwvih swcY swcy qy piq hoe hy ]16]2] mw} mhlw 3 ] jgjIvnu swcw Eko dwqw ] gur

1046

syvw qy sbid pCwqw ] Eko Am{ Ekw piqswhI jugu jugu isir kwr bxwe hy ]1] so jnu inrmlu
ijin Awpu pCwqw ] Awpy Awie imilAw suKdwqw ] rsnw sbid rqI gux gwvY dir swcY piq
pwe hy ]2] gurmuiK nwim imlY vifAwe ] mnmuiK inMdik piq gvwe ] nwim rqy prm hs
bYrwgI inj Gir qwVI lwe hy ]3] sbid mrY soe jnu pUrw ] siqgu{ AwiK suxwE sUrw ]
kwieAw AMdir AMmq s{ swcw mnu pIvY Bwie suBwe hy ]4] piV pMifqu Avrw smJwE ] Gr
jlqy kI Kbir n pwE ] ibnu siqgur syvy nwmu n pweAY piV Qwky sWiq n Awe hy ]5] ieik
Bsm lgwie iPrih ByKDwrI ] ibnu sbdY hamY ikin mwrI ] Anidnu jlq rhih idnu rwqI
Brim ByiK Brmwe hy ]6] ieik gh kutMb mih sdw adwsI ] sbid muE hir nwim invwsI ]

Anidnu sdw rhih rMig rwqy BY Bwie Bgiq icqu lwe hy ]7] mnmuKu inMdw kir kir ivguqw ]

AMqir loBu BakY ijsu kuqw ] jmkwlu iqsu kdy n CofY AMiq gieAw pCuqwe hy ]8] scY sbid

scI piq hoe ] ibnu nwvY mukiq n pwvY koe ] ibnu siqgur ko nwa n pwE pRiB AYsI bxq

bxwe hy ]9] ieik isD swiDk bhuqu vIcwrI ] ieik Aihinis nwim rqy inrMkwrI ] ijs no

Awip
imlwE
so
bU
J
Y
Bgiq
Bwie
Ba
jwe
hy
]10]
iesnwnu
dwnu
krih
nhI
bU
J
ih
]
ieik

mnUAw mwir mnY isa lUJih ] swcY sbid rqy iek rMgI swcY sbid imlwe hy ]11] Awpy
isrjy dy vifAwe ] Awpy BwxY dyie imlwe ] Awpy ndir kry min visAw myrY pRiB iea
Purmwe hy ]12] siqgu{ syvih sy jn swcy ] mnmuK syiv n jwxin kwcy ] Awpy krqw kir
kir vyKY ija BwvY iqa lwe hy ]13] juig juig swcw Eko dwqw ] pUrY Bwig gur sbdu pCwqw
] sbid imly sy ivCuVy nwhI ndrI shij imlwe hy ]14] hamY mwieAw mYlu kmwieAw ]
mir mir jMmih dUjw BwieAw ] ibnu siqgur syvy mukiq n hoe min dyKhu ilv lwe hy ]15]

1047

jo iqsu BwvY soe krsI ] Awphu hoAw nw ikCu hosI ] nwnk nwmu imlY vifAwe dir swcY piq
pwe hy ]16]3] mw} mhlw 3 ] jo AwieAw so sBu ko jwsI ] dUjY Bwie bwDw jm PwsI ]
siqguir rwKy sy jn abry swcy swic smwe hy ]1] Awpy krqw kir kir vyKY ] ijs no ndir
kry soe jnu lyKY ] gurmuiK igAwnu iqsu sBu ikCu sUJY AigAwnI AMDu kmwe hy ]2] mnmuK
shsw bUJ n pwe ] mir mir jMmY jnmu gvwe ] gurmuiK nwim rqy suKu pwieAw shjy swic
smwe hy ]3] DMDY Dwvq mnu BieAw mnUrw ] iPir hovY kMcnu BytY gu{ pUrw ] Awpy bKis lE
suKu pwE pUrY sbid imlwe hy ]4] durmiq JUTI burI buirAwir ] AagixAwrI AagixAwir
] kcI miq PIkw muiK bolY durmiq nwmu n pwe hy ]5] AagixAwrI kMq n BwvY ] mn kI jUTI

jUTu kmwvY ] ipr kw swa n jwxY mUriK ibnu gur bUJ n pwe hy ]6] durmiq KotI Kotu kmwvY ]

sIgw{ kry ipr Ksm n BwvY ] guxvMqI sdw ip{ rwvY siqguir myil imlwe hy ]7] Awpy

hukmu kry sBu vyKY ] ieknw bKis lE Duir lyKY ] Anidnu nwim rqy scu pwieAw Awpy myil

imlwe hy ]8] hamY Dwqu moh ris lwe ] gurmuiK ilv swcI shij smwe ] Awpy mylY Awpy

kir
vy
K
Y
ibnu
siqgu
r
bU
J
n
pwe
hy
]9]
ieik
sbdu
vIcwir
sdw
jn
jwgy
]
ieik
mwieAw
moih

soie rhy ABwgy ] Awpy kry krwE Awpy ho{ krxw ikCU n jwe hy ]10] kwlu mwir gur sbid
invwry ] hir kw nwmu rKY ar Dwry ] siqgur syvw qy suKu pwieAw hir kY nwim smwe hy ]11]
dUjY Bwie iPrY dyvwnI ] mwieAw moih duK mwih smwnI ] bhuqy ByK krY nh pwE ibnu siqgur suKu
n pwe hy ]12] iks no khIAY jw Awip krwE ] ijqu BwvY iqqu rwih clwE ] Awpy imhrvwnu
suKdwqw ija BwvY iqvY clwe hy ]13] Awpy krqw Awpy Bugqw ] Awpy sMjmu Awpy jugqw ] Awpy
inrmlu imhrvwnu mDusUdnu ijs dw hukmu n myitAw jwe hy ]14] sy vfBwgI ijnI Eko jwqw

1048

] Git Git vis rihAw jgjIvnu dwqw ] iek QY gupqu prgtu hY Awpy gurmuiK BRmu Ba jwe hy
]15] gurmuiK hir jIa Eko jwqw ] AMqir nwmu sbid pCwqw ] ijsu qU dyih soe jnu pwE
nwnk nwim vfwe hy ]16]4] mw} mhlw 3 ] scu swlwhI gihr gMBIrY ] sBu jgu hY iqs
hI kY cIrY ] siB Gt BogvY sdw idnu rwqI Awpy sUK invwsI hy ]1] scw swihbu scI nwe ]
gur prswdI mMin vswe ] Awpy Awie visAw Gt AMqir qUtI jm kI PwsI hy ]2] iksu syvI qY
iksu swlwhI ] siqgu{ syvI sbid swlwhI ] scY sbid sdw miq qm AMqir kmlu pRgwsI hy
]3] dyhI kwcI kwgd imkdwrw ] bUMd pvY ibnsY Fhq n lwgY bwrw ] kMcn kwieAw gurmuiK
bUJY ijsu AMqir nwmu invwsI hy ]4] scw cakw suriq kI kwrw ] hir nwmu Bojnu scu AwDwrw ]

sdw qpiq piv hY pwvnu ijqu Git hir nwmu invwsI hy ]5] ha iqn bilhwrI jo swcY lwgy

] hir gux gwvih Anidnu jwgy ] swcw sUKu sdw iqn AMqir rsnw hir ris rwsI hy ]6] hir

nwmu cyqw Av{ n pUjw ] Eko syvI Av{ n dUjw ] pUrY guir sBu scu idKwieAw scY nwim invwsI

hy ]7] BRim BRim jonI iPir iPir AwieAw ] Awip BUlw jw Ksim BulwieAw ] hir jIa imlY qw

gu
r
mu
i
K
bU
J
Y
cInY
sbdu
AibnwsI
hy
]8]
kwim
k
o
iD
Bry
hm
AprwDI
]
ikAw
mu
h
u
lY
bolh
nw

hm gux n syvw swDI ] fubdy pwQr myil lYhu qum Awpy swcu nwmu AibnwsI hy ]9] nw koe kry
n krxY jogw ] Awpy krih krwvih su hoiegw ] Awpy bKis lYih suKu pwE sd hI nwim invwsI hy
]10] iehu qnu DrqI sbdu bIij Apwrw ] hir swcy syqI vxju vwpwrw ] scu Dnu jMimAw qoit n
AwvY AMqir nwmu invwsI hy ]11] hir jIa AvgixAwry no guxu kIjY ] Awpy bKis lYih nwmu dIjY
] gurmuiK hovY so piq pwE iekqu nwim invwsI hy ]12] AMqir hir Dnu smJ n hoe ] gur
prswdI bUJY koe ] gurmuiK hovY so Dnu pwE sd hI nwim invwsI hy ]13] Anl vwa Brim

1049

Bulwe ] mwieAw moih suiD n kwe ] mnmuK AMDy ikCU n sUJY gurmiq nwmu pRgwsI hy ]14]
mnmuK hamY mwieAw sUqy ] Apxw G{ n smwlih AMiq ivgUqy ] pr inMdw krih bhu icMqw jwlY
duKy duiK invwsI hy ]15] Awpy krqY kwr krwe ] Awpy gurmuiK dyie buJwe ] nwnk nwim
rqy mnu inrmlu nwmy nwim invwsI hy ]16]5] mw} mhlw 3 ] Eko syvI sdw iQ{ swcw ]
dUjY lwgw sBu jgu kwcw ] gurmqI sdw scu swlwhI swcy hI swic pqIjY hy ]1] qyry gux bhuqy
mY Eku n jwqw ] Awpy lwie lE jgjIvnu dwqw ] Awpy bKsy dy vifAwe gurmiq iehu mnu BIjY
hy ]2] mwieAw lhir sbid invwrI ] iehu mnu inrmlu hamY mwrI ] shjy gux gwvY rMig
rwqw rsnw rwmu rvIjY hy ]3] myrI myrI krq ivhwxI ] mnmuiK n bUJY iPrY ieAwxI ] jmkwlu

GVI muhqu inhwly Anidnu Awrjw CIjY hy ]4] AMqir loBu krY nhI bUJY ] isr pir jmkwlu n

sUJY ] AYQY kmwxw su AgY AwieAw AMqkwil ikAw kIjY hy ]5] jo sic lwgy iqn swcI soie ]

dUjY lwgy mnmuiK roie ] duhw isirAw kw Ksmu hY Awpy Awpy gux mih BIjY hy ]6] gur kY sbid

sdw jnu sohY ] nwm rswieix iehu mnu mohY ] mwieAw moh mYlu pqMgu n lwgY gurmqI hir nwim

BIjY
hy
]7]
sBnw
ivic
vrqY
ieku
soe
]
gu
r
prswdI
prgtu
hoe
]
hamY
mwir
sdw
su
K
u

pwieAw nwie swcY AMmqu pIjY hy ]8] iklibK dUK invwrxhwrw ] gurmuiK syivAw sbid
vIcwrw ] sBu ikCu Awpy Awip vrqY gurmuiK qnu mnu BIjY hy ]9] mwieAw Agin jlY sMswry ]
gurmuiK invwrY sbid vIcwry ] AMqir sWiq sdw suKu pwieAw gurmqI nwmu lIjY hy ]10] ieMd
ieMdwsix bYTy jm kw Ba pwvih ] jmu n CofY bhu krm kmwvih ] siqgu{ BytY qw mukiq pweAY
hir hir rsnw pIjY hy ]11] mnmuiK AMqir Bgiq n hoe ] gurmuiK Bgiq sWiq suKu hoe ]
piv pwvn sdw hY bwxI gurmiq AMq{ BIjY hy ]12] bRhmw ibsnu mhysu vIcwrI ] Y gux

1050

bDk mukiq inrwrI ] gurmuiK igAwnu Eko hY jwqw Anidnu nwmu rvIjY hy ]13] byd pVih
hir nwmu n bUJih ] mwieAw kwrix piV piV lUJih ] AMqir mYlu AigAwnI AMDw ika kir
duq{ qrIjY hy ]14] byd bwd siB AwiK vKwxih ] n AMq{ BIjY n sbdu pCwxih ] punu pwpu
sBu byid VwieAw gurmuiK AMmqu pIjY hy ]15] Awpy swcw Eko soe ] iqsu ibnu dUjw Av{ n
koe ] nwnk nwim rqy mnu swcw sco scu rvIjY hy ]16]6] mw} mhlw 3 ] scY scw qKqu
rcwieAw ] inj Gir visAw iqQY mohu n mwieAw ] sd hI swcu visAw Gt AMqir gurmuiK krxI
swrI hy ]1] scw sadw scu vwpwrw ] n iqQY Brmu n dUjw pswrw ] scw Dnu KitAw kdy qoit
n AwvY bUJY ko vIcwrI hy ]2] scY lwE sy jn lwgy ] AMqir sbdu msqik vfBwgy ] scY

sbid sdw gux gwvih sbid rqy vIcwrI hy ]3] sco scw scu swlwhI ] Eko vyKw dUjw nwhI

] gurmiq co cI paVI igAwin rqin hamY mwrI hy ]4] mwieAw mohu sbid jlwieAw ]

scu min visAw jw quDu BwieAw ] scy kI sB scI krxI hamY iqKw invwrI hy ]5] mwieAw

mohu sBu Awpy kInw ] gurmuiK ivrlY ikn hI cInw ] gurmuiK hovY su scu kmwvY swcI krxI swrI

hy
]6]
kwr
kmwe
jo
my
r
y
pR
B
Bwe
]
hamY
q
s
nw
sbid
bu
J
we
]
gu
r
miq
sd
hI
AM
q
{
sIqlu

hamY mwir invwrI hy ]7] sic lgy iqn sBu ikCu BwvY ] scY sbdy sic suhwvY ] AYQY swcy sy
dir swcy ndrI ndir svwrI hy ]8] ibnu swcy jo dUjY lwieAw ] mwieAw moh duK sbwieAw ]
ibnu gur duKu suKu jwpY nwhI mwieAw moh duKu BwrI hy ]9] swcw sbdu ijnw min BwieAw ] pUrib
iliKAw iqnI kmwieAw ] sco syvih scu iDAwvih sic rqy vIcwrI hy ]10] gur kI syvw mITI
lwgI ] Anidnu sUK shj smwDI ] hir hir kriqAw mnu inrmlu hoAw gur kI syv ipAwrI hy
]11] sy jn suKIE siqguir scy lwE ] Awpy Bwxy Awip imlwE ] siqguir rwKy sy jn abry

1051

hor mwieAw moh KuAwrI hy ]12] gurmuiK swcw sbid pCwqw ] nw iqsu kutMbu nw iqsu mwqw ] Eko
Eku rivAw sB AMqir sBnw jIAw kw AwDwrI hy ]13] hamY myrw dUjw BwieAw ] ikCu n clY Duir
Ksim iliK pwieAw ] gur swcy qy swcu kmwvih swcY dUK invwrI hy ]14] jw qU dyih sdw suKu
pwE ] swcY sbdy swcu kmwE ] AMd{ swcw mnu qnu swcw Bgiq Bry BMfwrI hy ]15] Awpy vyKY
hukim clwE ] Apxw Bwxw Awip krwE ] nwnk nwim rqy bYrwgI mnu qnu rsnw nwim svwrI
hy ]16]7] mw} mhlw 3 ] Awpy Awpu apwie apnw ] sB mih vrqY Eku prCnw ] sBnw
swr kry jgjIvnu ijin Apxw Awpu pCwqw hy ]1] ijin bRhmw ibsnu mhysu apwE ] isir
isir DMDY Awpy lwE ] ijsu BwvY iqsu Awpy myly ijin gurmuiK Eko jwqw hy ]2] Awvw gaxu hY

sMswrw ] mwieAw mohu bhu icqY ibkwrw ] iQ{ swcw swlwhI sd hI ijin gur kw sbdu pCwqw hy

]3] ieik mUil lgy AonI suKu pwieAw ] fwlI lwgy iqnI jnmu gvwieAw ] AMmq Pl iqn

jn ka lwgy jo bolih AMmq bwqw hy ]4] hm gux nwhI ikAw bolh bol ] qU sBnw dyKih

qolih qol ] ija BwvY iqa rwKih rhxw gurmuiK Eko jwqw hy ]5] jw quDu Bwxw qw scI kwrY

lwE
]
Avgx
Coif
gu
x
mwih
smwE
]
gu
x
mih
Eko
inrmlu
swcw
gu
r
kY
sbid
pCwqw
hy
]6]

jh dyKw qh Eko soe ] dUjI durmiq sbdy Koe ] Eksu mih pRBu Eku smwxw ApxY rMig sd
rwqw hy ]7] kwieAw kmlu hY kumlwxw ] mnmuKu sbdu n buJY ieAwxw ] gur prswdI kwieAw
Kojy pwE jgjIvnu dwqw hy ]8] kot ghI ky pwp invwry ] sdw hir jIa rwKY ar Dwry ] jo ieCy
soe Plu pwE ija rMgu mjITY rwqw hy ]9] mnmuKu igAwnu kQy n hoe ] iPir iPir AwvY Tar
n koe ] gurmuiK igAwnu sdw swlwhy juig juig Eko jwqw hy ]10] mnmuKu kwr kry siB duK
sbwE ] AMqir sbdu nwhI ika dir jwE ] gurmuiK sbdu vsY min swcw sd syvy suKdwqw hy

1052

]11] jh dyKw qU sBnI Qwe ] pUrY guir sB soJI pwe ] nwmo nwmu iDAweAY sdw sd iehu mnu
nwmy rwqw hy ]12] nwmy rwqw pivqu srIrw ] ibnu nwvY fUib muE ibnu nIrw ] Awvih jwvih nwmu
nhI bUJih ieknw gurmuiK sbdu pCwqw hy ]13] pUrY siqguir bUJ buJwe ] ivxu nwvY mukiq
iknY n pwe ] nwmy nwim imlY vifAwe shij rhY rMig rwqw hy ]14] kwieAw ng{ FhY Fih
FyrI ] ibnu sbdY cUkY nhI PyrI ] swcu slwhy swic smwvY ijin gurmuiK Eko jwqw hy ]15]
ijs no ndir kry so pwE ] swcw sbdu vsY min AwE ] nwnk nwim rqy inrMkwrI dir swcY swcu
pCwqw hy ]16]8] mw} solhy 3 ] Awpy krqw sBu ijsu krxw ] jIA jMq siB qyrI srxw ]
Awpy gupqu vrqY sB AMqir gur kY sbid pCwqw hy ]1] hir ky Bgiq Bry BMfwrw ] Awpy bKsy

sbid vIcwrw ] jo quDu BwvY soe krsih scy isa mnu rwqw hy ]2] Awpy hIrw rqnu Amolo ] Awpy

ndrI qoly qolo ] jIA jMq siB srix qumwrI kir ikrpw Awip pCwqw hy ]3] ijs no ndir hovY

Duir qyrI ] mrY n jMmY cUkY PyrI ] swcy gux gwvY idnu rwqI juig juig Eko jwqw hy ]4] mwieAw moih

sBu jgqu apwieAw ] bRhmw ibsnu dyv sbwieAw ] jo quDu Bwxy sy nwim lwgy igAwn mqI pCwqw

hy
]5]
pwp
pu

n
vrqY
sM
s
wrw
]
hrKu
sogu
sBu
du
K
u
hY
Bwrw
]
gu
r
mu
i
K
hovY
so
su
K
u
pwE
ijin
gu
r
mu
i
K

nwmu pCwqw hy ]6] ikrqu n koe mytxhwrw ] gur kY sbdy moK duAwrw ] pUrib iliKAw so Plu
pwieAw ijin Awpu mwir pCwqw hy ]7] mwieAw moih hir isa icqu n lwgY ] dUjY Bwie Gxw
duKu AwgY ] mnmuK Brim Buly ByKDwrI AMq kwil pCuqwqw hy ]8] hir kY BwxY hir gux
gwE ] siB iklibK kwty dUK sbwE ] hir inrmlu inrml hY bwxI hir syqI mnu rwqw hy
]9] ijs no ndir kry so gux iniD pwE ] hamY myrw Twik rhwE ] gux Avgx kw Eko dwqw
gurmuiK ivrlI jwqw hy ]10] myrw pRBu inrmlu Aiq Apwrw ] Awpy mylY gur sbid

1053

vIcwrw ] Awpy bKsy scu VwE mnu qnu swcY rwqw hy ]11] mnu qnu mYlw ivic joiq Apwrw ]
gurmiq bUJY kir vIcwrw ] hamY mwir sdw mnu inrmlu rsnw syiv suKdwqw hy ]12] gV
kwieAw AMdir bhu ht bwjwrw ] iqsu ivic nwmu hY Aiq Apwrw ] gur kY sbid sdw dir sohY
hamY mwir pCwqw hy ]13] rqnu Amolku Agm Apwrw ] kImiq kvxu kry vycwrw ] gur kY
sbdy qoil qolwE AMqir sbid pCwqw hy ]14] ismiq sws bhuqu ibsQwrw ] mwieAw mohu
psirAw pwswrw ] mUrK pVih sbdu n bUJih gurmuiK ivrlY jwqw hy ]15] Awpy krqw kry
krwE ] scI bwxI scu VwE ] nwnk nwmu imlY vifAwe juig juig Eko jwqw hy ]16]9]
mw} mhlw 3 ] so scu syivhu isrjxhwrw ] sbdy dUK invwrxhwrw ] Agmu Agoc{ kImiq

nhI pwe Awpy Agm AQwhw hy ]1] Awpy scw scu vrqwE ] ieik jn swcY Awpy lwE ] swco

syvih swcu kmwvih nwmy sic smwhw hy ]2] Duir Bgqw myly Awip imlwE ] scI BgqI Awpy

lwE ] swcI bwxI sdw gux gwvY iesu jnmY kw lwhw hy ]3] gurmuiK vxju krih p{ Awpu

pCwxih ] Eks ibnu ko Av{ n jwxih ] scw swhu scy vxjwry pUMjI nwmu ivswhw hy ]4] Awpy

swjy
s
s
it
apwE
]
ivrly
ka
gu
r
sbdu
bu
J
wE
]
siqgu
{
sy
v
ih
sy
jn
swcy
kwty
jm
kw
Pwhw
hy

]5] BnY GVy svwry swjy ] mwieAw moih dUjY jMq pwjy ] mnmuK iPrih sdw AMDu kmwvih jm kw
jyvVw gil Pwhw hy ]6] Awpy bKsy gur syvw lwE ] gurmqI nwmu mMin vswE ] Anidnu nwmu
iDAwE swcw iesu jg mih nwmo lwhw hy ]7] Awpy scw scI nwe ] gurmuiK dyvY mMin vswe ]
ijn min visAw sy jn sohih iqn isir cUkw kwhw hy ]8] Agm Agoc{ kImiq nhI pwe ]
gur prswdI mMin vswe ] sdw sbid swlwhI guxdwqw lyKw koie n mMgY qwhw hy ]9] bRhmw
ibsnu {d iqs kI syvw ] AMqu n pwvih AlK AByvw ] ijn ka ndir krih qU ApxI gurmuiK

1054

AlKu lKwhw hy ]10] pUrY siqguir soJI pwe ] Eko nwmu mMin vswe ] nwmu jpI qY nwmu iDAwe
mhlu pwie gux gwhw hy ]11] syvk syvih mMin hukmu Apwrw ] mnmuK hukmu n jwxih swrw ]
hukmy mny hukmy vifAwe hukmy vyprvwhw hy ]12] gur prswdI hukmu pCwxY ] Dwvqu rwKY iekqu
Gir AwxY ] nwmy rwqw sdw bYrwgI nwmu rqnu min qwhw hy ]13] sB jg mih vrqY Eko soe ]
gur prswdI prgtu hoe ] sbdu slwhih sy jn inrml inj Gir vwsw qwhw hy ]14] sdw
Bgq qyrI srxwe ] Agm Agocr kImiq nhI pwe ] ija quDu Bwvih iqa qU rwKih gurmuiK
nwmu iDAwhw hy ]15] sdw sdw qyry gux gwvw ] scy swihb qyrY min Bwvw ] nwnku swcu khY
bynqI scu dyvhu sic smwhw hy ]16]1]10] mw} mhlw 3 ] siqgu{ syvin sy vfBwgI ]

Anidnu swic nwim ilv lwgI ] sdw suKdwqw rivAw Gt AMqir sbid scY Aomwhw hy ]1]

ndir kry qw gu} imlwE ] hir kw nwmu mMin vswE ] hir min visAw sdw suKdwqw sbdy min

Aomwhw hy ]2] pw kry qw myil imlwE ] hamY mmqw sbid jlwE ] sdw mukqu rhY iek rMgI

nwhI iksY nwil kwhw hy ]3] ibnu siqgur syvy Gor AMDwrw ] ibnu sbdY koie n pwvY pwrw ] jo

sbid
rwqy
mhw
bY
r
wgI
so
scu
sbdy
lwhw
hy
]4]
du
K
u
su
K
u
krqY
Du
i
r
iliK
pwieAw
]
dU
j
w
Bwa

Awip vrqwieAw ] gurmuiK hovY su Ailpqo vrqY mnmuK kw ikAw vyswhw hy ]5] sy mnmuK jo
sbdu n pCwxih ] gur ky BY kI swr n jwxih ] BY ibnu ika inrBa scu pweAY jmu kwiF
lEgw swhw hy ]6] APirAo jmu mwirAw n jwe ] gur kY sbdy nyiV n Awe ] sbdu suxy qw
dUrhu BwgY mqu mwry hir jIa vyprvwhw hy ]7] hir jIa kI hY sB isrkwrw ] Ehu jmu ikAw kry
ivcwrw ] hukmI bMdw hukmu kmwvY hukmy kFdw swhw hy ]8] gurmuiK swcY kIAw Akwrw ]
gurmuiK psirAw sBu pwswrw ] gurmuiK hovY so scu bUJY sbid scY suKu qwhw hy ]9] gurmuiK jwqw

1055

krim ibDwqw ] jug cwry gur sbid pCwqw ] gurmuiK mrY n jnmY gurmuiK gurmuiK sbid
smwhw hy ]10] gurmuiK nwim sbid swlwhy ] Agm Agocr vyprvwhy ] Ek nwim jug cwir
aDwry sbdy nwm ivswhw hy ]11] gurmuiK sWiq sdw suKu pwE ] gurmuiK ihrdY nwmu vswE ]
gurmuiK hovY so nwmu bUJY kwty durmiq Pwhw hy ]12] gurmuiK apjY swic smwvY ] nw mir jMmY
n jUnI pwvY ] gurmuiK sdw rhih rMig rwqy Anidnu lYdy lwhw hy ]13] gurmuiK Bgq sohih
drbwry ] scI bwxI sbid svwry ] Anidnu gux gwvY idnu rwqI shj syqI Gir jwhw hy ]14]
siqgu{ pUrw sbdu suxwE ] Anidnu Bgiq krhu ilv lwE ] hir gux gwvih sd hI inrml
inrml gux pwiqswhw hy ]15] gux kw dwqw scw soe ] gurmuiK ivrlw bUJY koe ] nwnk jnu

nwmu slwhy ibgsY so nwmu byprvwhw hy ]16]2]11] mw} mhlw 3 ] hir jIa syivhu Agm

Apwrw ] iqs dw AMqu n pweAY pwrwvwrw ] gur prswid rivAw Gt AMqir iqqu Git miq Agwhw

hy ]1] sB mih vrqY Eko soe ] gur prswdI prgtu hoe ] sBnw pRiqpwl kry jgjIvnu

dydw irjku sMbwhw hy ]2] pUrY siqguir bUiJ buJwieAw ] hukmy hI sBu jgqu apwieAw ] hukmu

mny
soe
su
K
u
pwE
hu
k
mu
isir
swhw
pwiqswhw
hy
]3]
scw
siqgu
{
sbdu
Apwrw
]
iqs
dY
sbid

insqrY sMswrw ] Awpy krqw kir kir vyKY dydw sws igrwhw hy ]4] koit mDy iksih buJwE ] gur
kY sbid rqy rMgu lwE ] hir swlwhih sdw suKdwqw hir bKsy Bgiq slwhw hy ]5] siqgu{
syvih sy jn swcy ] jo mir jMmih kwcin kwcy ] Agm Agoc{ vyprvwhw Bgiq vClu AQwhw hy
]6] siqgu{ pUrw swcu VwE ] scY sbid sdw gux gwE ] guxdwqw vrqY sB AMqir isir
isir ilKdw swhw hy ]7] sdw hdUir gurmuiK jwpY ] sbdy syvY so jnu DRwpY ] Anidnu syvih scI
bwxI sbid scY Aomwhw hy ]8] AigAwnI AMDw bhu krm VwE ] mnhiT krm iPir jonI

1056

pwE ] ibiKAw kwrix lbu loBu kmwvih durmiq kw dorwhw hy ]9] pUrw siqgu{ Bgiq VwE
] gur kY sbid hir nwim icqu lwE ] min qin hir rivAw Gt AMqir min BInY Bgiq slwhw
hy ]10] myrw pRBu swcw Asur sMGwrxu ] gur kY sbid Bgiq insqwrxu ] myrw pRBu swcw sd hI
swcw isir swhw pwiqswhw hy ]11] sy Bgq scy qyrY min BwE ] dir kIrqnu krih gur sbid
suhwE ] swcI bwxI Anidnu gwvih inrDn kw nwmu vyswhw hy ]12] ijn Awpy myil ivCoVih
nwhI ] gur kY sbid sdw swlwhI ] sBnw isir qU Eko swihbu sbdy nwmu slwhw hy ]13] ibnu
sbdY quDuno koe n jwxI ] quDu Awpy kQI AkQ khwxI ] Awpy sbdu sdw gu{ dwqw hir nwmu
jip sMbwhw hy ]14] qU Awpy krqw isrjxhwrw ] qyrw iliKAw koie n mytxhwrw ] gurmuiK

nwmu dyvih qU Awpy shsw gxq n qwhw hy ]15] Bgq scy qyrY drvwry ] sbdy syvin Bwie

ipAwry ] nwnk nwim rqy bYrwgI nwmy kwrju sohw hy ]16]3]12] mw} mhlw 3 ] myrY pRiB

swcY ieku Kylu rcwieAw ] koie n iks hI jyhw apwieAw ] Awpy Prku kry vyiK ivgsY siB rs

dyhI mwhw hy ]1] vwjY paxu qY Awip vjwE ] isv skqI dyhI mih pwE ] gur prswdI altI

hovY
igAwn
rqnu
sbdu
qwhw
hy
]2]
AM
D
y
r
w
cwnxu
Awpy
kIAw
]
Eko
vrqY
Av{
n
bIAw
]

gur prswdI Awpu pCwxY kmlu ibgsY buiD qwhw hy ]3] ApxI ghx giq Awpy jwxY ] ho{
loku suix suix AwiK vKwxY ] igAwnI hovY su gurmuiK bUJY swcI isPiq slwhw hy ]4]
dyhI AMdir vsqu Apwrw ] Awpy kpt Kulwvxhwrw ] gurmuiK shjy AMmqu pIvY qsnw
Agin buJwhw hy ]5] siB rs dyhI AMdir pwE ] ivrly ka gu{ sbdu buJwE ] AMd{ Kojy
sbdu swlwhy bwhir kwhy jwhw hy ]6] ivxu cwKy swdu iksY n AwieAw ] gur kY sbid AMmqu
pIAwieAw ] AMmqu pI Amrw pdu hoE gur kY sbid rsu qwhw hy ]7] Awpu pCwxY so siB

1057

gux jwxY ] gur kY sbid hir nwmu vKwxY ] Anidnu nwim rqw idnu rwqI mwieAw mohu
cukwhw hy ]8] gur syvw qy sBu ikCu pwE ] hamY myrw Awpu gvwE ] Awpy pw kry suKdwqw gur
kY sbdy sohw hy ]9] gur kw sbdu AMmq hY bwxI ] Anidnu hir kw nwmu vKwxI ] hir hir scw
vsY Gt AMqir so Gtu inrmlu qwhw hy ]10] syvk syvih sbid slwhih ] sdw rMig rwqy hir
gux gwvih ] Awpy bKsy sbid imlwE prml vwsu min qwhw hy ]11] sbdy AkQu kQy swlwhy
] myry pRB swcy vyprvwhy ] Awpy guxdwqw sbid imlwE sbdY kw rsu qwhw hy ]12] mnmuKu BUlw
Tar n pwE ] jo Duir iliKAw su krm kmwE ] ibiKAw rwqy ibiKAw KojY mir jnmY duKu qwhw hy
]13] Awpy Awip Awip swlwhy ] qyry gux pRB quJ hI mwhy ] qU Awip scw qyrI bwxI scI Awpy

AlKu AQwhw hy ]14] ibnu gur dwqy koie n pwE ] lK kotI jy krm kmwE ] gur ikrpw qy

Gt AMqir visAw sbdy scu swlwhw hy ]15] sy jn imly Duir Awip imlwE ] swcI bwxI sbid

suhwE ] nwnk jnu gux gwvY inq swcy gux gwvh guxI smwhw hy ]16]4]13] mw} mhlw 3 ]

inhclu Eku sdw scu soe ] pUry gur qy soJI hoe ] hir ris BIny sdw iDAwiein gurmiq sIlu

snwhw
hy
]1]
AM
d
ir
rM
g
u
sdw
sicAwrw
]
gu
r
kY
sbid
hir
nwim
ipAwrw
]
na
iniD
nwmu

visAw Gt AMqir CoifAw mwieAw kw lwhw hy ]2] reAiq rwjy durmiq doe ] ibnu siqgur
syvy Eku n hoe ] Eku iDAwiein sdw suKu pwiein inhclu rwju iqnwhw hy ]3] Awvxu jwxw rKY
n koe ] jMmxu mrxu iqsY qy hoe ] gurmuiK swcw sdw iDAwvhu giq mukiq iqsY qy pwhw hy ]4]
scu sMjmu siqgu} duAwrY ] hamY koDu sbid invwrY ] siqgu{ syiv sdw suKu pweAY sIlu sMqoKu
sBu qwhw hy ]5] hamY mohu apjY sMswrw ] sBu jgu ibnsY nwmu ivswrw ] ibnu siqgur syvy
nwmu n pweAY nwmu scw jig lwhw hy ]6] scw Am{ sbid suhwieAw ] pMc sbd imil

1058

vwjw vwieAw ] sdw kwrju sic nwim suhylw ibnu sbdY kwrju kyhw hy ]7] iKn mih hsY iKn
mih rovY ] dUjI durmiq kwrju n hovY ] sMjogu ivjogu krqY iliK pwE ikrqu n clY clwhw hy ]8]
jIvn mukiq gur sbdu kmwE ] hir isa sd hI rhY smwE ] gur ikrpw qy imlY vifAwe hamY
rogu n qwhw hy ]9] rs ks KwE ipMfu vDwE ] ByK krY gur sbdu n kmwE ] AMqir rogu mhw duKu
BwrI ibstw mwih smwhw hy ]10] byd pVih piV bwdu vKwxih ] Gt mih bRhmu iqsu sbid n
pCwxih ] gurmuiK hovY su qqu iblovY rsnw hir rsu qwhw hy ]11] Gir vQu Cofih bwhir
Dwvih ] mnmuK AMDy swdu n pwvih ] An rs rwqI rsnw PIkI boly hir rsu mUil n qwhw hy
]12] mnmuK dyhI Brmu Bqwro ] durmiq mrY inq hoie KuAwro ] kwim koiD mnu dUjY lwieAw

supnY suKu n qwhw hy ]13] kMcn dyhI sbdu Bqwro ] Anidnu Bog Bogy hir isa ipAwro ]

mhlw AMdir gYr mhlu pwE Bwxw buiJ smwhw hy ]14] Awpy dyvY dyvxhwrw ] iqsu AwgY nhI

iksY kw cwrw ] Awpy bKsy sbid imlwE iqs dw sbdu AQwhw hy ]15] jIa ipMfu sBu hY iqsu

kyrw ] scw swihbu Twku{ myrw ] nwnk gurbwxI hir pwieAw hir jpu jwip smwhw hy ]16]5]

14]
mw}
mhlw
3
]
gu
r
mu
i
K
nwd
by
d
bIcw{
]
gu
r
mu
i
K
igAwnu
iDAwnu
Awpw{
]
gu
r
mu
i
K
kwr

kry pRB BwvY gurmuiK pUrw pwiedw ]1] gurmuiK mnUAw alit prwvY ] gurmuiK bwxI nwdu vjwvY
] gurmuiK sic rqy bYrwgI inj Gir vwsw pwiedw ]2] gur kI swKI AMmq BwKI ] scY sbdy
scu suBwKI ] sdw sic rMig rwqw mnu myrw scy sic smwiedw ]3] gurmuiK mnu inrmlu
sq sir nwvY ] mYlu n lwgY sic smwvY ] sco scu kmwvY sd hI scI Bgiq Vwiedw ]4]
gurmuiK scu bYxI gurmuiK scu nYxI ] gurmuiK scu kmwvY krxI ] sd hI scu khY idnu rwqI Avrw
scu khwiedw ]5] gurmuiK scI qm bwxI ] gurmuiK sco scu vKwxI ] gurmuiK sd syvih

1059

sco scw gurmuiK sbdu suxwiedw ]6] gurmuiK hovY su soJI pwE ] hamY mwieAw Brmu gvwE
] gur kI paVI qm cI dir scY hir gux gwiedw ]7] gurmuiK scu sMjmu krxI sw{ ] gurmuiK
pwE moK duAw{ ] Bwie Bgiq sdw rMig rwqw Awpu gvwie smwiedw ]8] gurmuiK hovY mnu Koij
suxwE ] scY nwim sdw ilv lwE ] jo iqsu BwvY soe krsI jo scy min Bwiedw ]9] jw iqsu
BwvY siqgu} imlwE ] jw iqsu BwvY qw mMin vswE ] AwpxY BwxY sdw rMig rwqw BwxY mMin
vswiedw ]10] mnhiT krm kry so CIjY ] bhuqy ByK kry nhI BIjY ] ibiKAw rwqy duKu kmwvih
duKy duiK smwiedw ]11] gurmuiK hovY su suKu kmwE ] mrx jIvx kI soJI pwE ] mrxu jIvxu jo
sm kir jwxY so myry pRB Bwiedw ]12] gurmuiK mrih su hih prvwxu ] Awvx jwxw sbdu

pCwxu ] mrY n jMmY nw duKu pwE mn hI mnih smwiedw ]13] sy vfBwgI ijnI siqgu{ pwieAw

] hamY ivchu mohu cukwieAw ] mnu inrmlu iPir mYlu n lwgY dir scY soBw pwiedw ]14] Awpy

kry krwE Awpy ] Awpy vyKY Qwip aQwpy ] gurmuiK syvw myry pRB BwvY scu suix lyKY pwiedw ]15]

gurmuiK sco scu kmwvY ] gurmuiK inrmlu mYlu n lwvY ] nwnk nwim rqy vIcwrI nwmy nwim

smwiedw
]16]1]15]
mw}
mhlw
3
]
Awpy
s
s
it
hu
k
im
sB
swjI
]
Awpy
Qwip
aQwip

invwjI ] Awpy inAwa kry sBu swcw swcy swic imlwiedw ]1] kwieAw kotu hY Awkwrw ]
mwieAw mohu psirAw pwswrw ] ibnu sbdY BsmY kI FyrI KyhU Kyh rlwiedw ]2] kwieAw kMcn kotu
Apwrw ] ijsu ivic rivAw sbdu Apwrw ] gurmuiK gwvY sdw gux swcy imil pRIqm suKu pwiedw
]3] kwieAw hir mMd{ hir Awip svwry ] iqsu ivic hir jIa vsY murwry ] gur kY sbid
vxjin vwpwrI ndrI Awip imlwiedw ]4] so sUcw ij kroDu invwry ] sbdy bUJY Awpu svwry ]
Awpy kry krwE krqw Awpy mMin vswiedw ]5] inrml Bgiq hY inrwlI ] mnu qnu Dovih

1060

sbid vIcwrI ] Anidnu sdw rhY rMig rwqw kir ikrpw Bgiq krwiedw ]6] iesu mn mMdr
mih mnUAw DwvY ] suKu plir iqAwig mhw duKu pwvY ] ibnu siqgur Byty Tar n pwvY Awpy Kylu
krwiedw ]7] Awip AprMp{ Awip vIcwrI ] Awpy myly krxI swrI ] ikAw ko kwr kry
vycwrw Awpy bKis imlwiedw ]8] Awpy siqgu{ myly pUrw ] scY sbid mhwbl sUrw ] Awpy
myly dy vifAwe scy isa icqu lwiedw ]9] Gr hI AMdir swcw soe ] gurmuiK ivrlw bUJY
koe ] nwmu inDwnu visAw Gt AMqir rsnw nwmu iDAwiedw ]10] idsMq{ BvY AMq{ nhI
Bwly ] mwieAw moih bDw jmkwly ] jm kI PwsI kbhU n qUtY dUjY Bwie Brmwiedw ]11]
jpu qpu sMjmu ho{ koe nwhI ] jb lgu gur kw sbdu n kmwhI ] gur kY sbid imilAw scu

pwieAw scy sic smwiedw ]12] kwm kroDu sbl sMswrw ] bhu krm kmwvih sBu duK kw

pswrw ] siqgur syvih sy suKu pwvih scY sbid imlwiedw ]13] paxu pwxI hY bYsMq{ ]

mwieAw mohu vrqY sB AMqir ] ijin kIqy jw iqsY pCwxih mwieAw mohu cukwiedw ]14]

ieik mwieAw moih grib ivAwpy ] hamY hoie rhy hY Awpy ] jmkwlY kI Kbir n pwe AMiq

gieAw
pCu
q
wiedw
]15]
ijin
apwE
so
ibiD
jwxY
]
gu
r
mu
i
K
dy
v
Y
sbdu
pCwxY
]
nwnk
dwsu

khY bynqI sic nwim icqu lwiedw ]16]2]16] mw} mhlw 3 ] Awid jugwid dieAwpiq
dwqw ] pUry gur kY sbid pCwqw ] quDuno syvih sy quJih smwvih qU Awpy myil imlwiedw
]1] Agm Agoc{ kImiq nhI pwe ] jIA jMq qyrI srxwe ] ija quDu BwvY iqvY clwvih
qU Awpy mwrig pwiedw ]2] hY BI swcw hosI soe ] Awpy swjy Av{ n koe ] sBnw swr
kry suKdwqw Awpy irjku phucwiedw ]3] Agm Agoc{ AlK Apwrw ] koie n jwxY qyrw
prvwrw ] Awpxw Awpu pCwxih Awpy gurmqI Awip buJwiedw ]4] pwqwl purIAw loA

1061

Awkwrw ] iqsu ivic vrqY hukmu krwrw ] hukmy swjy hukmy Fwhy hukmy myil imlwiedw ]5]
hukmY bUJY su hukmu slwhy ] Agm Agocr vyprvwhy ] jyhI miq dyih so hovY qU Awpy sbid buJwiedw
]6] Anidnu Awrjw iCjdI jwE ] rYix idnsu duie swKI AwE ] mnmuKu AMDu n cyqY mUVw isr
pir kwlu }Awiedw ]7] mnu qnu sIqlu gur crxI lwgw ] AMqir Brmu gieAw Ba Bwgw ]
sdw Andu scy gux gwvih scu bwxI bolwiedw ]8] ijin qU jwqw krm ibDwqw ] pUrY Bwig
gur sbid pCwqw ] jiq piq scu scw scu soe hamY mwir imlwiedw ]9] mnu kTo{ dUjY Bwie
lwgw ] Brmy BUlw iPrY ABwgw ] krmu hovY qw siqgu{ syvy shjy hI suKu pwiedw ]10] lK
carwsIh Awip apwE ] mwns jnim gur Bgiq VwE ] ibnu BgqI ibstw ivic vwsw ibstw

ivic iPir pwiedw ]11] krmu hovY gu{ Bgiq VwE ] ivxu krmw ika pwieAw jwE ] Awpy

kry krwE krqw ija BwvY iqvY clwiedw ]12] ismiq swsq AMqu n jwxY ] mUrKu AMDw qqu n

pCwxY ] Awpy kry krwE krqw Awpy Brim Bulwiedw ]13] sBu ikCu Awpy Awip krwE ]

Awpy isir isir DMDY lwE ] Awpy Qwip aQwpy vyKY gurmuiK Awip buJwiedw ]14] scw swihbu

gihr
gM
B
Irw
]
sdw
slwhI
qw
mnu
DIrw
]
Agm
Agoc{
kImiq
nhI
pwe
gu
r
mu
i
K
mM
i
n

vswiedw ]15] Awip inrwlmu hor DMDY loe ] gur prswdI bUJY koe ] nwnk nwmu vsY Gt
AMqir gurmqI myil imlwiedw ]16]3]17] mw} mhlw 3 ] jug CqIh kIAo gubwrw ] qU Awpy
jwxih isrjxhwrw ] hor ikAw ko khY ik AwiK vKwxY qU Awpy kImiq pwiedw ]1] AoAMkwir sB
ssit apwe ] sBu Kylu qmwsw qyrI vifAwe ] Awpy vyk kry siB swcw Awpy BMin GVwiedw
]2] bwjIgir iek bwjI pwe ] pUry gur qy ndrI Awe ] sdw Ailpqu rhY gur sbdI swcy isa
icqu lwiedw ]3] bwjih bwjy Duin Awkwrw ] Awip vjwE vjwvxhwrw ] Git Git paxu vhY

1062

iek rMgI imil pvxY sB vjwiedw ]4] krqw kry su inhca hovY ] gur kY sbdy hamY KovY ]
gur prswdI iksY dy vifAwe nwmo nwmu iDAwiedw ]5] gur syvy jyvfu ho{ lwhw nwhI ] nwmu
mMin vsY nwmo swlwhI ] nwmo nwmu sdw suKdwqw nwmo lwhw pwiedw ]6] ibnu nwvY sB duKu
sMswrw ] bhu krm kmwvih vDih ivkwrw ] nwmu n syvih ika suKu pweAY ibnu nwvY duKu
pwiedw ]7] Awip kry qY Awip krwE ] gur prswdI iksY buJwE ] gurmuiK hovih sy bMDn qoVih
mukqI kY Gir pwiedw ]8] gxq gxY so jlY sMswrw ] shsw mUil n cukY ivkwrw ] gurmuiK hovY
su gxq cukwE scy sic smwiedw ]9] jy scu dyie q pwE koe ] gur prswdI prgtu hoe ]
scu nwmu swlwhy rMig rwqw gur ikrpw qy suKu pwiedw ]10] jpu qpu sMjmu nwmu ipAwrw ]

iklivK kwty kwtxhwrw ] hir kY nwim qnu mnu sIqlu hoAw shjy shij smwiedw ]11]

AMqir loBu min mYlY mlu lwE ] mYly krm kry duKu pwE ] kUVo kUV kry vwpwrw kUV boil duKu

pwiedw ]12] inrml bwxI ko mMin vswE ] gur prswdI shsw jwE ] gur kY BwxY clY idnu

rwqI nwmu cyiq suKu pwiedw ]13] Awip isrMdw scw soe ] Awip apwie KpwE soe ] gurmuiK

hovY
su
sdw
slwhy
imil
swcy
su
K
u
pwiedw
]14]
Any
k
jqn
kry
ieM
d

I
vis
n
hoe
]
kwim
kroiD

jlY sBu koe ] siqgur syvy mnu vis AwvY mn mwry mnih smwiedw ]15] myrw qyrw quDu Awpy
kIAw ] siB qyry jMq qyry siB jIAw ] nwnk nwmu smwil sdw qU gurmqI mMin vswiedw
]16]4]18] mw} mhlw 3 ] hir jIa dwqw Agm AQwhw ] Aosu iqlu n qmwie vyprvwhw ]
iqs no ApiV n skY koe Awpy myil imlwiedw ]1] jo ikCu krY su inhca hoe ] iqsu ibnu
dwqw Av{ n koe ] ijs no nwm dwnu kry so pwE gur sbdI mylwiedw ]2] cadh
Bvx qyry htnwly ] siqguir idKwE AMqir nwly ] nwvY kw vwpwrI hovY gur sbdI ko

1063

pwiedw ]3] siqguir syivAY shj Andw ] ihrdY Awie vuTw goivMdw ] shjy Bgiq kry
idnu rwqI Awpy Bgiq krwiedw ]4] siqgur qy ivCuVy iqnI duKu pwieAw ] Anidnu mwrIAih
duKu sbwieAw ] mQy kwly mhlu n pwvih duK hI ivic duKu pwiedw ]5] siqgu{ syvih sy
vfBwgI ] shj Bwie scI ilv lwgI ] sco scu kmwvih sd hI scY myil imlwiedw ]6] ijs no
scw dyie su pwE ] AMqir swcu Brmu cukwE ] scu scY kw Awpy dwqw ijsu dyvY so scu pwiedw ]7]
Awpy krqw sBnw kw soe ] ijs no Awip buJwE bUJY koe ] Awpy bKsy dy vifAwe Awpy myil
imlwiedw ]8] hamY kridAw jnmu gvwieAw ] AwgY mohu n cUkY mwieAw ] AgY jmkwlu lyKw
lyvY ija iql GwxI pIVwiedw ]9] pUrY Bwig gur syvw hoe ] ndir kry qw syvy koe ] jmkwlu

iqsu nyiV n AwvY mhil scY suKu pwiedw ]10] iqn suKu pwieAw jo quDu BwE ] pUrY Bwig gur syvw

lwE ] qyrY hiQ hY sB vifAwe ijsu dyvih so pwiedw ]11] AMdir prgwsu gu} qy pwE ] nwmu

pdwrQu mMin vswE ] igAwn rqnu sdw Git cwnxu AigAwn AMDy{ gvwiedw ]12]

AigAwnI AMDy dUjY lwgy ] ibnu pwxI fuib mUE ABwgy ] clidAw G{ d{ ndir n AwvY jm

dir
bwDw
du
K
u
pwiedw
]13]
ibnu
siqgu
r
sy
v
y
mu
k
iq
n
hoe
]
igAwnI
iDAwnI
pU
C
hu
koe
]

siqgu{ syvy iqsu imlY vifAwe dir scY soBw pwiedw ]14] siqgur no syvy iqsu Awip imlwE
] mmqw kwit sic ilv lwE ] sdw scu vxjih vwpwrI nwmo lwhw pwiedw ]15] Awpy kry
krwE krqw ] sbid mrY soe jnu mukqw ] nwnk nwmu vsY mn AMqir nwmo nwmu iDAwiedw
]16]5]19] mw} mhlw 3 ] jo quDu krxw so kir pwieAw ] Bwxy ivic ko ivrlw AwieAw
] Bwxw mny so suKu pwE Bwxy ivic suKu pwiedw ]1] gurmuiK qyrw Bwxw BwvY ] shjy hI suKu scu
kmwvY ] Bwxy no locY bhuqyrI Awpxw Bwxw Awip mnwiedw ]2] qyrw Bwxw mny su imlY quDu

1064

AwE ] ijsu Bwxw BwvY so quJih smwE ] Bwxy ivic vfI vifAwe Bwxw iksih krwiedw ]3]
jw iqsu BwvY qw gu} imlwE ] gurmuiK nwmu pdwrQu pwE ] quDu AwpxY BwxY sB ssit apwe
ijs no Bwxw dyih iqsu Bwiedw ]4] mnmuKu AMDu kry cqurwe ] Bwxw n mny bhuqu duKu pwe ]
Brmy BUlw AwvY jwE G{ mhlu n kbhU pwiedw ]5] siqgu{ myly dy vifAwe ] siqgur kI syvw
Duir Purmwe ] siqgur syvy qw nwmu pwE nwmy hI suKu pwiedw ]6] sB nwvhu apjY nwvhu CIjY
] gur ikrpw qy mnu qnu BIjY ] rsnw nwmu iDAwE ris BIjY rs hI qy rsu pwiedw ]7] mhlY
AMdir mhlu ko pwE ] gur kY sbid sic icqu lwE ] ijs no scu dyie soe scu pwE scy sic
imlwiedw ]8] nwmu ivswir min qin duKu pwieAw ] mwieAw mohu sBu rogu kmwieAw ] ibnu nwvY

mnu qnu hY kustI nrky vwsw pwiedw ]9] nwim rqy iqn inrml dyhw ] inrml hsw sdw suKu

nyhw ] nwmu slwih sdw suKu pwieAw inj Gir vwsw pwiedw ]10] sBu ko vxju kry vwpwrw ]

ivxu nwvY sBu qotw sMswrw ] nwgo AwieAw nwgo jwsI ivxu nwvY duKu pwiedw ]11] ijs no nwmu

dyie so pwE ] gur kY sbid hir mMin vswE ] gur ikrpw qy nwmu visAw Gt AMqir nwmo nwmu

iDAwiedw
]12]
nwvY
no
locY
jy
q
I
sB
Awe
]
nwa
iqnw
imlY
Du
i
r
pu
r
ib
kmwe
]
ijnI
nwa

pwieAw sy vfBwgI gur kY sbid imlwiedw ]13] kwieAw kotu Aiq Apwrw ] iqsu ivic bih
pRBu kry vIcwrw ] scw inAwa sco vwpwrw inhclu vwsw pwiedw ]14] AMqr Gr bMky Qwnu
suhwieAw ] gurmuiK ivrlY iknY Qwnu pwieAw ] iequ swiQ inbhY swlwhy scy hir scw mMin
vswiedw ]15] myrY krqY iek bxq bxwe ] iesu dyhI ivic sB vQu pwe ] nwnk nwmu
vxjih rMig rwqy gurmuiK ko nwmu pwiedw ]16]6]20] mw} mhlw 3 ] kwieAw kMcnu sbdu
vIcwrw ] iqQY hir vsY ijs dw AMqu n pwrwvwrw ] Anidnu hir syivhu scI bwxI hir jIa

1065

sbid imlwiedw ]1] hir cyqih iqn bilhwrY jwa ] gur kY sbid iqn myil imlwa ]
iqn kI DUir lwe muiK msqik sqsMgiq bih gux gwiedw ]2] hir ky gux gwvw jy hir pRB
Bwvw ] AMqir hir nwmu sbid suhwvw ] gurbwxI chu kuMfI suxIAY swcY nwim smwiedw ]3] so
jnu swcw ij AMq{ Bwly ] gur kY sbid hir ndir inhwly ] igAwn AMjnu pwE gur sbdI ndrI
ndir imlwiedw ]4] vfY Bwig iehu srI{ pwieAw ] mwxs jnim sbid icqu lwieAw ] ibnu
sbdY sBu AMD AMDyrw gurmuiK iksih buJwiedw ]5] ieik ikqu AwE jnmu gvwE ] mnmuK lwgy
dUjY BwE ] Eh vylw iPir hwiQ n AwvY pig iKisAY pCuqwiedw ]6] gur kY sbid piv srIrw
] iqsu ivic vsY scu guxI ghIrw ] sco scu vyKY sB Qwe scu suix mMin vswiedw ]7] hamY

gxq gur sbid invwry ] hir jIa ihrdY rKhu ar Dwry ] gur kY sbid sdw swlwhy imil swcy

suKu pwiedw ]8] so cyqy ijsu Awip cyqwE ] gur kY sbid vsY min AwE ] Awpy vyKY Awpy bUJY AwpY

Awpu smwiedw ]9] ijin mn ivic vQu pwe soe jwxY ] gur kY sbdy Awpu pCwxY ] Awpu pCwxY

soe jnu inrmlu bwxI sbdu suxwiedw ]10] Eh kwieAw pivqu hY srI{ ] gur sbdI cyqY

gu
x
I
ghI{
]
Anidnu
gu
x
gwvY
rM
i
g
rwqw
gu
x
kih
gu
x
I
smwiedw
]11]
Ehu
srI{
sB
mU
l
u

hY mwieAw ] dUjY Bwie Brim BulwieAw ] hir n cyqY sdw duKu pwE ibnu hir cyqy duKu pwiedw
]12] ij siqgu{ syvy so prvwxu ] kwieAw hsu inrmlu dir scY jwxu ] hir syvy hir mMin
vswE sohY hir gux gwiedw ]13] ibnu Bwgw gu{ syivAw n jwie ] mnmuK BUly muE ibllwie
] ijn ka ndir hovY gur kyrI hir jIa Awip imlwiedw ]14] kwieAw kotu pky htnwly ]
gurmuiK lyvY vsqu smwly ] hir kw nwmu iDAwie idnu rwqI qm pdvI pwiedw ]15] Awpy
scw hY suKdwqw ] pUry gur kY sbid pCwqw ] nwnk nwmu slwhy swcw pUrY Bwig ko pwiedw

1066

]16]7]21] mw} mhlw 3 ] inrMkwir Awkw{ apwieAw ] mwieAw mohu hukim bxwieAw ]
Awpy Kyl kry siB krqw suix swcw mMin vswiedw ]1] mwieAw mwe Y gux prsUiq jmwieAw ]
cwry byd bRhmy no PurmwieAw ] vry mwh vwr iQqI kir iesu jg mih soJI pwiedw ]2] gur syvw
qy krxI swr ] rwm nwmu rwKhu air Dwr ] gurbwxI vrqI jg AMqir iesu bwxI qy hir nwmu
pwiedw ]3] vydu pVY Anidnu vwd smwly ] nwmu n cyqY bDw jmkwly ] dUjY Bwie sdw duKu pwE
Y gux Brim Bulwiedw ]4] gurmuiK Eksu isa ilv lwE ] qibiD mnsw mnih smwE ] swcY
sbid sdw hY mukqw mwieAw mohu cukwiedw ]5] jo Duir rwqy sy huix rwqy ] gur prswdI shjy
mwqy ] siqgu{ syiv sdw pRBu pwieAw AwpY Awpu imlwiedw ]6] mwieAw moih Brim n pwE ]

dUjY Bwie lgw duKu pwE ] sUhw rMgu idn QoVy hovY iesu jwdy iblm n lwiedw ]7] Ehu mnu BY Bwie

rMgwE ] iequ rMig swcy mwih smwE ] pUrY Bwig ko iehu rMgu pwE gurmqI rMgu cVwiedw ]8]

mnmuKu bhuqu kry AiBmwnu ] drgh kb hI n pwvY mwnu ] dUjY lwgy jnmu gvwieAw ibnu bUJy duKu

pwiedw ]9] myrY pRiB AMdir Awpu lukwieAw ] gur prswdI hir imlY imlwieAw ] scw pRBu

scw
vwpwrw
nwmu
Amolku
pwiedw
]10]
iesu
kwieAw
kI
kImiq
iknY
n
pwe
]
my
r
Y
Twku
i
r
ieh

bxq bxwe ] gurmuiK hovY su kwieAw soDY Awpih Awpu imlwiedw ]11] kwieAw ivic qotw
kwieAw ivic lwhw ] gurmuiK Kojy vyprvwhw ] gurmuiK vxij sdw suKu pwE shjy shij
imlwiedw ]12] scw mhlu scy BMfwrw ] Awpy dyvY dyvxhwrw ] gurmuiK swlwhy suKdwqy min
myly kImiq pwiedw ]13] kwieAw ivic vsqu kImiq nhI pwe ] gurmuiK Awpy dy vifAwe ]
ijs dw htu soe vQu jwxY gurmuiK dyie n pCoqwiedw ]14] hir jIa sB mih rihAw
smwe ] gur prswdI pwieAw jwe ] Awpy myil imlwE Awpy sbdy shij smwiedw ]15]

1067

Awpy scw sbid imlwE ] sbdy ivchu Brmu cukwE ] nwnk nwim imlY vifAwe nwmy hI suKu
pwiedw ]16]8]22] mw} mhlw 3 ] Agm Agocr vyprvwhy ] Awpy imhrvwn Agm AQwhy ]
ApiV koie n skY iqs no gur sbdI mylwieAw ]1] quDuno syvih jo quDu Bwvih ] gur kY sbdy
sic smwvih ] Anidnu gux rvih idnu rwqI rsnw hir rsu BwieAw ]2] sbid mrih sy mrxu
svwrih ] hir ky gux ihrdY ar Dwrih ] jnmu sPlu hir crxI lwgy dUjw Bwa cukwieAw ]3]
hir jIa myly Awip imlwE ] gur kY sbdy Awpu gvwE ] Anidnu sdw hir BgqI rwqy iesu jg
mih lwhw pwieAw ]4] qyry gux khw mY khxu n jwe ] AMqu n pwrw kImiq nhI pwe ] Awpy
dieAw kry suKdwqw gux mih guxI smwieAw ]5] iesu jg mih mohu hY pwswrw ] mnmuKu

AigAwnI AMDu AMDwrw ] DMDY Dwvqu jnmu gvwieAw ibnu nwvY duKu pwieAw ]6] krmu hovY qw

siqgu{ pwE ] hamY mYlu sbid jlwE ] mnu inrmlu igAwnu rqnu cwnxu AigAwnu AMDy{

gvwieAw ]7] qyry nwm Anyk kImiq nhI pwe ] scu nwmu hir ihrdY vswe ] kImiq kaxu

kry pRB qyrI qU Awpy shij smwieAw ]8] nwmu Amolku Agm Apwrw ] nw ko hoAw qolxhwrw ]

Awpy
qoly
qoil
qolwE
gu
r
sbdI
my
i
l
qolwieAw
]9]
sy
v
k
sy
v
ih
krih
Ardwis
]
qU
Awpy

myil bhwlih pwis ] sBnw jIAw kw suKdwqw pUrY krim iDAwieAw ]10] jqu squ sMjmu ij
scu kmwvY ] iehu mnu inrmlu ij hir gux gwvY ] iesu ibKu mih AMmqu prwpiq hovY hir jIa
myry BwieAw ]11] ijs no buJwE soe bUJY ] hir gux gwvY AMd{ sUJY ] hamY myrw Twik rhwE
shjy hI scu pwieAw ]12] ibnu krmw hor iPrY GnyrI ] mir mir jMmY cukY n PyrI ] ibKu kw rwqw
ibKu kmwvY suKu n kbhU pwieAw ]13] bhuqy ByK kry ByKDwrI ] ibnu sbdY hamY iknY n mwrI ]
jIvqu mrY qw mukiq pwE scY nwie smwieAw ]14] AigAwnu qsnw iesu qnih jlwE ]

1068

iqs dI bUJY ij gur sbdu kmwE ] qnu mnu sIqlu koDu invwry hamY mwir smwieAw ]15] scw
swihbu scI vifAwe ] gur prswdI ivrlY pwe ] nwnku Ek khY bynqI nwmy nwim smwieAw
]16]1]23] mw} mhlw 3 ] ndrI Bgqw lYhu imlwE ] Bgq slwhin sdw ilv lwE ]
qa srxwe abrih krqy Awpy myil imlwieAw ]1] pUrY sbid Bgiq suhwe ] AMqir suKu
qyrY min Bwe ] mnu qnu scI BgqI rwqw scy isa icqu lwieAw ]2] hamY ivic sd jlY
srIrw ] krmu hovY Byty gu{ pUrw ] AMqir AigAwnu sbid buJwE siqgur qy suKu pwieAw ]3]
mnmuKu AMDw AMDu kmwE ] bhu sMkt jonI BrmwE ] jm kw jyvVw kdy n kwtY AMqy bhu duKu
pwieAw ]4] Awvx jwxw sbid invwry ] scu nwmu rKY ar Dwry ] gur kY sbid mrY mnu mwry

hamY jwie smwieAw ]5] Awvx jwxY prj ivgoe ] ibnu siqgur iQ{ koie n hoe ] AMqir

joiq sbid suKu visAw joqI joiq imlwieAw ]6] pMc dUq icqvih ivkwrw ] mwieAw moh kw Ehu

pswrw ] siqgu{ syvy qw mukqu hovY pMc dUq vis AwieAw ]7] bwJu gu} hY mohu gubwrw ] iPir

iPir fubY vwro vwrw ] siqgur Byty scu VwE scu nwmu min BwieAw ]8] swcw d{ swcw

drvwrw
]
scy
sy
v
ih
sbid
ipAwrw
]
scI
Du
i
n
scy
gu
x
gwvw
scy
mwih
smwieAw
]9]
GrY

AMdir ko G{ pwE ] gur kY sbdy shij suBwE ] AoQY sogu ivjogu n ivAwpY shjy shij smwieAw
]10] dUjY Bwie dustw kw vwsw ] Bady iPrih bhu moh ipAwsw ] kusMgiq bhih sdw duKu pwvih
duKo duKu kmwieAw ]11] siqgur bwJhu sMgiq n hoe ] ibnu sbdy pw{ n pwE koe ] shjy
gux rvih idnu rwqI joqI joiq imlwieAw ]12] kwieAw ibrKu pMKI ivic vwsw ] AMmqu cugih
gur sbid invwsw ] afih n mUly n Awvih n jwhI inj Gir vwsw pwieAw ]13] kwieAw
soDih sbdu vIcwrih ] moh TgarI Brmu invwrih ] Awpy pw kry suKdwqw Awpy myil

1069

imlwieAw ]14] sd hI nyVY dUir n jwxhu ] gur kY sbid njIik pCwxhu ] ibgsY kmlu ikrix
prgwsY prgtu kir dyKwieAw ]15] Awpy krqw scw soe ] Awpy mwir jIvwly Av{ n koe ]
nwnk nwmu imlY vifAwe Awpu gvwie suKu pwieAw ]16]2]24]

mw} solhy mhlw 4


< siqgur pRswid ]
scw Awip svwrxhwrw ] Avr n sUJis bIjI kwrw ] gurmuiK scu vsY Gt AMqir shjy sic
smwe hy ]1] sBnw scu vsY mn mwhI ] gur prswdI shij smwhI ] gu{ gu{ krq sdw suKu
pwieAw gur crxI icqu lwe hy ]2] siqgu{ hY igAwnu siqgu{ hY pUjw ] siqgu{ syvI Av{
n dUjw ] siqgur qy nwmu rqn Dnu pwieAw siqgur kI syvw Bwe hy ]3] ibnu siqgur jo dUjY

lwgy ] Awvih jwih BRim mrih ABwgy ] nwnk iqn kI iPir giq hovY ij gurmuiK rhih srxwe

hy ]4] gurmuiK pRIiq sdw hY swcI ] siqgur qy mwga nwmu AjwcI ] hohu dieAwlu pw kir

hir jIa riK lyvhu gur srxwe hy ]5] AMmq rsu siqgu} cuAwieAw ] dsvY duAwir pRgtu

hoie AwieAw ] qh Anhd sbd vjih Duin bwxI shjy shij smwe hy ]6] ijn ka krqY

Du
i
r
iliK
pwe
]
Anidnu
gu
{
gu
{
krq
ivhwe
]
ibnu
siqgu
r
ko
sIJY
nwhI
gu
r
crxI
icqu

lwe hy ]7] ijsu BwvY iqsu Awpy dyie ] gurmuiK nwmu pdwrQu lyie ] Awpy pw kry nwmu dyvY
nwnk nwim smwe hy ]8] igAwn rqnu min prgtu BieAw ] nwmu pdwrQu shjy lieAw ]
Eh vifAwe gur qy pwe siqgur ka sd bil jwe hy ]9] pRgitAw sU{ inis imitAw
AMiDAwrw ] AigAwnu imitAw gur rqin Apwrw ] siqgur igAwnu rqnu Aiq BwrI krim imlY
suKu pwe hy ]10] gurmuiK nwmu pRgtI hY soie ] chu juig inrmlu hCw loie ] nwmy nwim rqy
suKu pwieAw nwim rihAw ilv lwe hy ]11] gurmuiK nwmu prwpiq hovY ] shjy jwgY shjy

1070

sovY ] gurmuiK nwim smwie smwvY nwnk nwmu iDAwe hy ]12] Bgqw muiK AMmq hY bwxI ]
gurmuiK hir nwmu AwiK vKwxI ] hir hir krq sdw mnu ibgsY hir crxI mnu lwe hy ]13]
hm mUrK AigAwn igAwnu ikCu nwhI ] siqgur qy smJ pVI mn mwhI ] hohu dieAwlu pw
kir hir jIa siqgur kI syvw lwe hy ]14] ijin siqgu{ jwqw iqin Eku pCwqw ] srby riv
rihAw suKdwqw ] Awqmu cIin prm pdu pwieAw syvw suriq smwe hy ]15] ijn ka Awid
imlI vifAwe ] siqgu{ min visAw ilv lwe ] Awip imilAw jgjIvnu dwqw nwnk AMik
smwe hy ]16]1] mw} mhlw 4 ] hir Agm Agoc{ sdw AibnwsI ] srby riv rihAw Gt
vwsI ] iqsu ibnu Av{ n koe dwqw hir iqsih sryvhu pRwxI hy ]1] jw ka rwKY hir rwKxhwrw

] qw ka koie n swkis mwrw ] so AYsw hir syvhu sMqhu jw kI qm bwxI hy ]2] jw jwpY ikCu

ikQw nwhI ] qw krqw BrpUir smwhI ] sUky qy Puin hirAw kIqonu hir iDAwvhu coj ivfwxI hy

]3] jo jIAw kI vydn jwxY ] iqsu swihb kY ha kurbwxY ] iqsu AwgY jn kir bynqI jo srb

suKw kw dwxI hy ]4] jo jIAY kI swr n jwxY ] iqsu isa ikCu n khIAY AjwxY ] mUrK isa nh

lU
J
u
prwxI
hir
jpIAY
pdu
inrbwxI
hy
]5]
nw
kir
icM
q
icM
q
w
hY
krqy
]
hir
dy
v
Y
jil
Qil

jMqw sBqY ] AicMq dwnu dyie pRBu myrw ivic pwQr kIt pKwxI hy ]6] nw kir Aws mIq suq
Bwe ] nw kir Aws iksY swh ibahwr kI prwe ] ibnu hir nwvY ko bylI nwhI hir jpIAY
swrMgpwxI hy ]7] Anidnu nwmu jphu bnvwrI ] sB Awsw mnsw pUrY QwrI ] jn nwnk nwmu
jphu Bv KMfnu suiK shjy rYix ivhwxI hy ]8] ijin hir syivAw iqin suKu pwieAw ] shjy hI
hir nwim smwieAw ] jo srix prY iqs kI piq rwKY jwie pUChu vyd purwxI hy ]9] ijsu hir
syvw lwE soe jnu lwgY ] gur kY sbid Brm Ba BwgY ] ivcy gh sdw rhY adwsI ija kmlu

1071

rhY ivic pwxI hy ]10] ivic hamY syvw Qwie n pwE ] jnim mrY iPir AwvY jwE ] so qpu pUrw
swe syvw jo hir myry min BwxI hy ]11] ha ikAw gux qyry AwKw suAwmI ] qU srb jIAw kw
AMqrjwmI ] ha mwga dwnu quJY pih krqy hir Anidnu nwmu vKwxI hy ]12] iks hI jo{ Ahkwr
bolx kw ] iks hI jo{ dIbwn mwieAw kw ] mY hir ibnu tyk Dr Avr n kwe qU krqy rwKu mY
inmwxI hy ]13] inmwxy mwxu krih quDu BwvY ] hor kyqI JiK JiK AwvY jwvY ] ijn kw pKu krih
qU suAwmI iqn kI pir gl quDu AwxI hy ]14] hir hir nwmu ijnI sdw iDAwieAw ] iqnI
gur prswid prm pdu pwieAw ] ijin hir syivAw iqin suKu pwieAw ibnu syvw pCoqwxI hy
]15] qU sB mih vrqih hir jgnwQu ] so hir jpY ijsu gur msqik hwQu ] hir kI srix

pieAw hir jwpI jnu nwnku dwsu dswxI hy ]16]2]

mw} solhy mhlw 5


< siqgur pRswid ]

klw apwie DrI ijin Drxw ] ggnu rhwieAw hukmy crxw ] Agin apwie eDn mih bwDI so

pRBu rwKY Bwe hy ]1] jIA jMq ka irjku sMbwhy ] krx kwrx smrQ Awpwhy ] iKn mih Qwip

aQwpnhwrw
soe
qy
r
w
shwe
hy
]2]
mwq
grB
mih
ijin
pR
i
qpwilAw
]
swis
gR
w
is
hoie
sM
i
g

smwilAw ] sdw sdw jpIAY so pRIqmu vfI ijsu vifAwe hy ]3] sulqwn Kwn kry iKn kIry
] grIb invwij kry pRBu mIry ] grb invwrx srb sDwrx ikCu kImiq khI n jwe hy ]4]
so piqvMqw so DnvMqw ] ijsu min visAw hir BgvMqw ] mwq ipqw suq bMDp Bwe ijin ieh
ssit apwe hy ]5] pRB AwE srxw Ba nhI krxw ] swDsMgiq inhca hY qrxw ] mn bc
krm ArwDy krqw iqsu nwhI kdy sjwe hy ]6] gux inDwn mn qn mih rivAw ] jnm mrx
kI join n BivAw ] dUK ibnws kIAw suiK fyrw jw qpiq rhy AwGwe hy ]7] mIqu hmwrw soe

1072

suAwmI ] Qwn Qnqir AMqrjwmI ] ismir ismir pUrn prmysur icMqw gxq imtwe hy ]8]
hir kw nwmu koit lK bwhw ] hir jsu kIrqnu sMig Dnu qwhw ] igAwn KVgu kir ikrpw dInw
dUq mwry kir Dwe hy ]9] hir kw jwpu jphu jpu jpny ] jIiq Awvhu vshu Gir Apny ] lK
carwsIh nrk n dyKhu rsik rsik gux gwe hy ]10] KMf bRhmMf aDwrxhwrw ] c AQwh
AgMm Apwrw ] ijs no pw kry pRBu ApnI so jnu iqsih iDAwe hy ]11] bMDn qoiV lIE pRiB
moly ] kir ikrpw kIny Gr goly ] Anhd {x Juxkw{ shj Duin swcI kwr kmwe hy ]12]
min prqIiq bnI pRB qyrI ] ibnis ge hamY miq myrI ] AMgIkw{ kIAw pRiB ApnY jg mih
soB suhwe hy ]13] jY jY kw{ jphu jgdIsY ] bil bil jwe pRB Apuny esY ] iqsu ibnu dUjw

Av{ n dIsY Ekw jgiq sbwe hy ]14] siq siq siq pRBu jwqw ] gur prswid sdw mnu

rwqw ] ismir ismir jIvih jn qyry EkMkwir smwe hy ]15] Bgq jnw kw pRIqmu ipAwrw ]

sBY aDwrxu Ksmu hmwrw ] ismir nwmu punI sB ieCw jn nwnk pYj rKwe hy ]16]1]

mw}
solhy
mhlw
5
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

sMgI jogI nwir lptwxI ] ariJ rhI rMg rs mwxI ] ikrq sMjogI BE iekw krqy Bog
iblwsw hy ]1] jo ip{ krY su Dn qqu mwnY ] ip{ Dnih sIgwir rKY sMgwnY ] imil Ek vsih
idnu rwqI pa dy Dnih idlwsw hy ]2] Dn mwgY pa bhu ibiD DwvY ] jo pwvY so Awix idKwvY
] Ek vsqu ka phuic n swkY Dn rhqI BUK ipAwsw hy ]3] Dn krY ibna do kr jorY ] pA
prdyis n jwhu vshu Gir morY ] AYsw bxju krhu gh BIqir ijqu aqrY BUK ipAwsw hy ]4]
sgly krm Drm jug swDw ] ibnu hir rs suKu iqlu nhI lwDw ] Be pw nwnk sqsMgy qa

1073

Dn ipr And alwsw hy ]5] Dn AMDI ip{ cplu isAwnw ] pMc qqu kw rcnu rcwnw ] ijsu
vKr ka qum AwE hhu so pwieAo siqgur pwsw hy ]6] Dn khY qU vsu mY nwly ] pA suKvwsI
bwl gupwly ] quJY ibnw ha ikq hI n lyKY vcnu dyih Coif n jwsw hy ]7] ipir kihAw ha
hukmI bMdw ] Aohu Bwro Twku{ ijsu kwix n CMdw ] ijc{ rwKY iqc{ qum sMig rhxw jw sdy q
iT isDwsw hy ]8] ja pA bcn khy Dn swcy ] Dn kCU n smJY cMcil kwcy ] bhuir bhuir
ipr hI sMgu mwgY Aohu bwq jwnY kir hwsw hy ]9] Awe AwigAw iprhu bulwieAw ] nw Dn puCI
n mqw pkwieAw ] iT isDwieAo CUtir mwtI dyKu nwnk imQn mohwsw hy ]10] ry mn loBI
suix mn myry ] siqgu{ syiv idnu rwiq sdyry ] ibnu siqgur pic mUE swkq ingury gil jm

Pwsw hy ]11] mnmuiK AwvY mnmuiK jwvY ] mnmuiK iPir iPir cotw KwvY ] ijqny nrk sy

mnmuiK BogY gurmuiK lypu n mwsw hy ]12] gurmuiK soie ij hir jIa BwieAw ] iqsu kaxu

imtwvY ij pRiB pihrwieAw ] sdw Andu kry AwndI ijsu isrpwa pieAw gil Kwsw hy ]13]

ha bilhwrI siqgur pUry ] srix ky dwqy bcn ky sUry ] AYsw pRBu imilAw suKdwqw ivCuiV n

kq
hI
jwsw
hy
]14]
gu
x
inDwn
ikCu
kIm
n
pwe
]
Git
Git
pU
i
r
rihAo
sB
Twe
]
nwnk

srix dIn duK BMjn ha ryx qyry jo dwsw hy ]15]1]2]

mw}
solhy
mhlw
5
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

krY Andu AndI myrw ] Git Git pUrnu isr isrih inbyrw ] isir swhw kY scw swihbu Av{
nwhI ko dUjw hy ]1] hrKvMq Awnq dieAwlw ] pRgit rihAo pRBu srb ajwlw ] }p kry kir
vyKY ivgsY Awpy hI Awip pUjw hy ]2] Awpy kudriq kry vIcwrw ] Awpy hI scu kry pswrw ] Awpy
Kyl iKlwvY idnu rwqI Awpy suix suix BIjw hy ]3] swcw qKqu scI pwiqswhI ] scu KjInw

1074

swcw swhI ] Awpy scu DwirAo sBu swcw scy sic vrqIjw hy ]4] scu qpwvsu scy kyrw ] swcw
Qwnu sdw pRB qyrw ] scI kudriq scI bwxI scu swihb suKu kIjw hy ]5] Eko Awip qUhY vf rwjw
] hukim scy kY pUry kwjw ] AMqir bwhir sBu ikCu jwxY Awpy hI Awip pqIjw hy ]6] qU vf
rsIAw qU vf BogI ] qU inrbwxu qUhY hI jogI ] srb sUK shj Gir qyrY Aima qyrI stIjw hy
]7] qyrI dwiq quJY qy hovY ] dyih dwnu sBsY jMq loAY ] qoit n AwvY pUr BMfwrY qpiq rhy AwGIjw
hy ]8] jwcih isD swiDk bnvwsI ] jwcih jqI sqI suKvwsI ] ieku dwqw{ sgl hY jwick
dyih dwnu sstIjw hy ]9] krih Bgiq A{ rMg Apwrw ] iKn mih Qwip aQwpnhwrw ] Bwro
qolu byAMq suAwmI hukmu mMin BgqIjw hy ]10] ijsu dyih drsu soe quDu jwxY ] Aohu gur kY

sbid sdw rMg mwxY ] cqu{ s}pu isAwxw soe jo min qyrY BwvIjw hy ]11] ijsu cIiq Awvih

so vyprvwhw ] ijsu cIiq Awvih so swcw swhw ] ijsu cIiq Awvih iqsu Ba kyhw Av{ khw ikCu

kIjw hy ]12] qsnw bUJI AMq{ TMFw ] guir pUrY lY qUtw gMFw ] suriq sbdu ird AMqir jwgI

Aima Joil Joil pIjw hy ]13] mrY nwhI sd sd hI jIvY ] Am{ BieAw AibnwsI QIvY ] nw

ko
AwvY
nw
ko
jwvY
gu
i
r
dU
i
r
kIAw
BrmIjw
hy
]14]
pU
r
y
gu
r
kI
pU
r
I
bwxI
]
pU
r
Y
lwgw
pU
r
y

mwih smwxI ] cVY svwieAw inq inq rMgw GtY nwhI qolIjw hy ]15] bwrhw kMcnu suDu
krwieAw ] ndir srwP vnI scVwieAw ] priK KjwnY pwieAw srwPI iPir nwhI qwejw hy
]16] AMmq nwmu qumwrw suAwmI ] nwnk dws sdw kurbwnI ] sMqsMig mhw suKu pwieAw
dyiK drsnu iehu mnu BIjw hy ]17]1]3]

mw} mhlw 5 solhy


< siqgur pRswid ]

gu{ gopwlu gu{ goivMdw ] gu{ dieAwlu sdw bKisMdw ] gu{ swsq ismiq Ktu krmw gu{ piv

1075

AsQwnw hy ]1] gu{ ismrq siB iklivK nwsih ] gu{ ismrq jm sMig n Pwsih ] gu{
ismrq mnu inrmlu hovY gu{ kwty Apmwnw hy ]2] gur kw syvku nrik n jwE ] gur kw syvku
pwrbRhmu iDAwE ] gur kw syvku swDsMgu pwE gu{ krdw inq jIA dwnw hy ]3] gur duAwrY
hir kIrqnu suxIAY ] siqgu{ Byit hir jsu muiK BxIAY ] kil klys imtwE siqgu{ hir drgh
dyvY mwnW hy ]4] Agmu Agoc{ gu} idKwieAw ] BUlw mwrig siqguir pwieAw ] gur syvk
ka ibGnu n BgqI hir pUr V@wieAw igAwnW hy ]5] guir stwieAw sBnI TWe ] jil
Qil pUir rihAw goswe ] c n sB Ek smwnW min lwgw shij iDAwnw hy ]6] guir
imilAY sB qsn buJwe ] guir imilAY nh johY mwe ] squ sMqoKu dIAw guir pUrY nwmu AMmqu

pI pwnW hy ]7] gur kI bwxI sB mwih smwxI ] Awip suxI qY Awip vKwxI ] ijin ijin jpI

qye siB insy iqn pwieAw inhcl QwnW hy ]8] siqgur kI mihmw siqgu{ jwxY ] jo ikCu kry

su Awpx BwxY ] swDU DUir jwcih jn qyry nwnk sd kurbwnW hy ]9]1]4]

mw} solhy mhlw 5


< siqgur pRswid ]

Awid
inrM
j
nu
pR
B
u
inrM
k
wrw
]
sB
mih
vrqY
Awip
inrwrw
]
vrnu
jwiq
ichnu
nhI
koe
sB

hukmy ssit apwiedw ]1] lK carwsIh join sbwe ] mwxs ka pRiB dIe vifAwe ]
iesu paVI qy jo n{ cUkY so Awie jwie duKu pwiedw ]2] kIqw hovY iqsu ikAw khIAY ] gurmuiK
nwmu pdwrQu lhIAY ] ijsu Awip BulwE soe BUlY so bUJY ijsih buJwiedw ]3] hrK sog kw
ng{ iehu kIAw ] sy abry jo siqgur srxIAw ] qhw guxw qy rhY inrwrw so gurmuiK soBw
pwiedw ]4] Aink krm kIE bhuqyry ] jo kIjY so bMDnu pYry ] ku{qw bIju bIjy nhI jMmY sBu
lwhw mUlu gvwiedw ]5] kljug mih kIrqnu prDwnw ] gurmuiK jpIAY lwie iDAwnw ]

1076

Awip qrY sgly kul qwry hir drgh piq isa jwiedw ]6] KMf pqwl dIp siB loAw ] siB
kwlY vis Awip pRiB kIAw ] inhclu Eku Awip AibnwsI so inhclu jo iqsih iDAwiedw
]7] hir kw syvku so hir jyhw ] Bydu n jwxhu mwxs dyhw ] ija jl qrMg aTih bhu BwqI
iPir sllY sll smwiedw ]8] ieku jwicku mMgY dwnu duAwrY ] jw pRB BwvY qw ikrpw DwrY
] dyhu drsu ijqu mnu qpqwsY hir kIrqin mnu Thrwiedw ]9] }Vo Twku{ ikqY vis n AwvY ]
hir so ikCu kry ij hir ikAw sMqw BwvY ] kIqw loVin soe krwiein dir Py{ n koe
pwiedw ]10] ijQY AaGtu Awie bnqu hY pRwxI ] iqQY hir iDAweAY swirMgpwxI ]
ijQY pu kl n bylI koe iqQY hir Awip Cfwiedw ]11] vfw swihbu Agm AQwhw ]

ika imlIAY pRB vyprvwhw ] kwit islk ijsu mwrig pwE so ivic sMgiq vwsw pwiedw

]12] hukmu bUJY so syvku khIAY ] burw Blw duie smsir shIAY ] hamY jwie q Eko bUJY

so gurmuiK shij smwiedw ]13] hir ky Bgq sdw suKvwsI ] bwl suBwie AqIq adwsI ]

Aink rMg krih bhu BwqI ija ipqw pUqu lwfwiedw ]14] Agm Agoc{ kImiq nhI pwe

]
qw
imlIAY
jw
lE
imlwe
]
gu
r
mu
i
K
pR
g
tu
BieAw
iqn
jn
ka
ijn
Du
i
r
msqik
ly
K
u

ilKwiedw ]15] qU Awpy krqw kwrx krxw ] ssit apwie DrI sB Drxw ] jn nwnku
srix pieAw hir duAwrY hir BwvY lwj rKwiedw ]16]1]5]

mw} solhy mhlw 5


< siqgur pRswid ]

jo dIsY so Eko qUhY ] bwxI qyrI sRvix suxIAY ] dUjI Avr n jwpis kwe sgl qumwrI Dwrxw
]1] Awip icqwry Apxw kIAw ] Awpy Awip Awip pRBu QIAw ] Awip apwie ricAonu
pswrw Awpy Git Git swrxw ]2] ieik apwE vf drvwrI ] ieik adwsI ieik Gr bwrI ]

1077

ieik BUKy ieik qpiq AGwE sBsY qyrw pwrxw ]3] Awpy siq siq siq swcw ] Aoiq poiq Bgqn
sMig rwcw ] Awpy gupqu Awpy hY prgtu Apxw Awpu pswrxw ]4] sdw sdw sd hovxhwrw ]
cw Agmu AQwhu Apwrw ] xy Bry Bry Bir xy Eih clq suAwmI ky kwrxw ]5] muiK swlwhI
scy swhw ] nYxI pyKw Agm AQwhw ] krnI suix suix mnu qnu hirAw myry swihb sgl aDwrxw
]6] kir kir vyKih kIqw Apxw ] jIA jMq soe hY jpxw ] ApxI kudriq Awpy jwxY ndrI
ndir inhwlxw ]7] sMq sBw jh bYsih pRB pwsy ] And mMgl hir clq qmwsy ] gux gwvih
Anhd Duin bwxI qh nwnk dwsu icqwrxw ]8] Awvxu jwxw sBu clqu qumwrw ] kir kir
dyKY Kylu Apwrw ] Awip apwE apwvxhwrw Apxw kIAw pwlxw ]9] suix suix jIvw soie

qumwrI ] sdw sdw jwe bilhwrI ] duie kr joiV ismra idnu rwqI myry suAwmI Agm Apwrxw

]10] quDu ibnu dUjy iksu swlwhI ] Eko Eku jpI mn mwhI ] hukmu bUiJ jn BE inhwlw ieh

Bgqw kI Gwlxw ]11] gur apdyis jpIAY min swcw ] gur apdyis rwm rMig rwcw ] gur

apdyis qutih siB bMDn iehu Brmu mohu prjwlxw ]12] jh rwKY soe suK Qwnw ] shjy hoie

soe
Bl
mwnw
]
ibnsy
bY
r
nwhI
ko
bY
r
I
sBu
Eko
hY
Bwlxw
]13]
fr
cU
k
y
ibnsy
AM
i
DAwry
]

pRgt BE pRB purK inrwry ] Awpu Coif pE srxwe ijs kw sw iqsu Gwlxw ]14] AYsw ko
vfBwgI AwieAw ] AwT phr ijin Ksmu iDAwieAw ] iqsu jn kY sMig qrY sBu koe so prvwr
sDwrxw ]15] ieh bKsIs Ksm qy pwvw ] AwT phr kr joiV iDAwvw ] nwmu jpI nwim
shij smwvw nwmu nwnk imlY acwrxw ]16]1]6] mw} mhlw 5 ] sUriq dyiK n BUlu
gvwrw ] imQn mohwrw JUTu pswrw ] jg mih koe rhxu n pwE inhclu Eku nwrwiexw ]1]
gur pUry kI pa srxwe ] mohu sogu sBu Brmu imtwe ] Eko mM VwE AaKDu scu nwmu ird

1078

gwiexw ]2] ijsu nwmY ka qrsih bhu dyvw ] sgl Bgq jw kI krdy syvw ] AnwQw nwQu
dIn duK BMjnu so gur pUry qy pwiexw ]3] ho{ duAwrw koie n sUJY ] qBvx DwvY qw ikCU n bUJY ]
siqgu{ swhu BMfw{ nwmu ijsu iehu rqnu iqsY qy pwiexw ]4] jw kI DUir kry punIqw ] suir nr
dyv n pwvih mIqw ] siq purKu siqgu{ prmys{ ijsu Bytq pwir prwiexw ]5] pwrjwqu loVih
mn ipAwry ] kwmDynu sohI drbwry ] qpiq sMqoKu syvw gur pUry nwmu kmwie rswiexw ]6] gur
kY sbid mrih pMc DwqU ] BY pwrbRhm hovih inrmlw qU ] pwrsu jb BytY gu{ pUrw qw pwrsu
pris idKwiexw ]7] ke bYkuMT nwhI lvY lwgy ] mukiq bpuVI BI igAwnI iqAwgy ] EkMkw{
siqgur qy pweAY ha bil bil gur drswiexw ]8] gur kI syv n jwxY koe ] gu{ pwrbRhmu

Agoc{ soe ] ijs no lwie lE so syvku ijsu vfBwg mQwiexw ]9] gur kI mihmw byd n

jwxih ] quC mwq suix suix vKwxih ] pwrbRhm AprMpr siqgur ijsu ismrq mnu sIqlwiexw

]10] jw kI soie suxI mnu jIvY ] irdY vsY qw TMFw QIvY ] gu{ muKhu AlwE qw soBw pwE iqsu

jm kY pMiQ n pwiexw ]11] sMqn kI srxwe piVAw ] jIa pRwx Dnu AwgY DirAw ] syvw

su
r
iq
n
jwxw
kwe
qu
m
krhu
dieAw
ikrmwiexw
]12]
inrgu
x
ka
sM
i
g
ly
h
u
rlwE
]
kir

ikrpw moih thlY lwE ] pKw Pyra pIsa sMq AwgY crx Doie suKu pwiexw ]13] bhuqu duAwry
BRim BRim AwieAw ] qumrI pw qy qum srxwieAw ] sdw sdw sMqh sMig rwKhu Ehu nwm dwnu
dyvwiexw ]14] BE pwl guswe myry ] drsnu pwieAw siqgur pUry ] sUK shj sdw Awndw
nwnk dws dswiexw ]15]2]7]

mw} solhy mhlw 5


< siqgur pRswid ]

ismrY DrqI A{ Awkwsw ] ismrih cMd sUrj guxqwsw ] pax pwxI bYsMqr ismrih ismrY

1079

sgl apwrjnw ]1] ismrih KMf dIp siB loAw ] ismrih pwqwl purIAw scu soAw ]
ismrih KwxI ismrih bwxI ismrih sgly hir jnw ]2] ismrih bRhmy ibsn mhysw ]
ismrih dyvqy koiV qyqIsw ] ismrih ji$X dYq siB ismrih Agnqu n jwe jsu gnw ]3]
ismrih psu pMKI siB BUqw ] ismrih bn prbq AaDUqw ] lqw blI swK sB ismrih riv
rihAw suAwmI sB mnw ]4] ismrih QUl sUKm siB jMqw ] ismrih isD swiDk hir mMqw ]
gupq pRgt ismrih pRB myry sgl Bvn kw pRB Dnw ]5] ismrih nr nwrI Awsrmw ] ismrih
jwiq joiq siB vrnw ] ismrih guxI cqur siB byqy ismrih rYxI A{ idnw ]6] ismrih
GVI mUrq pl inmKw ] ismrY kwlu Akwlu suic socw ] ismrih sax sws sMjogw AlKu n

lKIAY ieku iKnw ]7] krn krwvnhwr suAwmI ] sgl Gtw ky AMqrjwmI ] kir ikrpw ijsu

BgqI lwvhu jnmu pdwrQu so ijnw ]8] jw kY min vUTw pRBu Apnw ] pUrY krim gur kw jpu

jpnw ] srb inrMqir so pRBu jwqw bhuiV n jonI Brim {nw ]9] gur kw sbdu vsY min jw kY

] dUKu drdu BRmu qw kw BwgY ] sUK shj Awnd nwm rsu Anhd bwxI shj Dunw ]10]

so
DnvM
q
w
ijin
pR
B
u
iDAwieAw
]
so
piqvM
q
w
ijin
swDsM
g
u
pwieAw
]
pwrbR
h
mu
jw
kY
min
vU
T
w

so pUr krMmw nw iCnw ]11] jil Qil mhIAil suAwmI soe ] Av{ n khIAY dUjw koe ]
gur igAwn AMjin kwitAo BRmu sglw Av{ n dIsY Ek ibnw ]12] cy qy cw drbwrw ]
khxu n jwe AMqu n pwrw ] gihr gMBIr AQwh suAwmI Aqulu n jwe ikAw imnw ]13] qU
krqw qyrw sBu kIAw ] quJu ibnu Av{ n koe bIAw ] Awid miD AMiq pRBu qUhY sgl pswrw
qum qnw ]14] jmdUqu iqsu inkit n AwvY ] swDsMig hir kIrqnu gwvY ] sgl mnorQ
qw ky pUrn jo sRvxI pRB kw jsu sunw ]15] qU sBnw kw sBu ko qyrw ] swcy swihb gihr gMBIrw

1080

] khu nwnk sye jn qm jo Bwvih suAwmI qum mnw ]16]1]8] mw} mhlw 5 ] pRB
smrQ srb suK dwnw ] ismra nwmu hohu imhrvwnw ] hir dwqw jIA jMq ByKwrI jnu bWCY
jwcMgnw ]1] mwga jn DUir prm giq pwva ] jnm jnm kI mYlu imtwva ] dIrG rog
imtih hir AaKiD hir inrmil rwpY mMgnw ]2] sRvxI suxa ibml jsu suAwmI ] Ekw Aot
qja ibKu kwmI ] iniv iniv pwie lga dws qyry kir suqu nwhI sMgnw ]3] rsnw gux
gwvY hir qyry ] imtih kmwqy Avgux myry ] ismir ismir suAwmI mnu jIvY pMc dUq qij
qMgnw ]4] crn kml jip boihiQ crIAY ] sMqsMig imil swg{ qrIAY ] Arcw bMdn
hir smq invwsI bwhuiV join n ngnw ]5] dws dwsn ko kir lyhu guopwlw ] pw inDwn

dIn dieAwlw ] sKw shwe pUrn prmysur imlu kdy n hovI BMgnw ]6] mnu qnu Arip DrI

hir AwgY ] jnm jnm kw soieAw jwgY ] ijs kw sw soe pRiqpwlku hiq iqAwgI hamY hqnw

]7] jil Qil pUrn AMqrjwmI ] Git Git rivAw ACl suAwmI ] Brm BIiq Koe guir pUrY

Eku rivAw srbMgnw ]8] jq kq pyKa pRB suK swgr ] hir qoit BMfwr nwhI rqnwgr ]

Agh
Agwh
ikCu
imiq
nhI
pwe
A
Y
so
bU
J
Y
ijsu
ikrpM
g
nw
]9]
CwqI
sIql
mnu
qnu
TM
F
w

] jnm mrx kI imtvI fMJw ] k{ gih kwiF lIE pRiB ApunY AimAo Dwir stMgnw ]10]
Eko Eku rivAw sB Twe ] iqsu ibnu dUjw koe nwhI ] Awid miD AMiq pRBu rivAw qsn buJI
BrmMgnw ]11] gu{ prmys{ gu{ goibMdu ] gu{ krqw gu{ sd bKsMdu ] gur jpu jwip
jpq Plu pwieAw igAwn dIpku sMq sMgnw ]12] jo pyKw so sBu ikCu suAwmI ] jo sunxw so
pRB kI bwnI ] jo kIno so qumih krwieAo srix shwe sMqh qnw ]13] jwcku jwcY qumih ArwDY
] piqq pwvn pUrn pRB swDY ] Eko dwnu srb suK gux iniD Awn mMgn inhikMcnw ]14]

1081

kwieAw pw pRBu krxYhwrw ] lgI lwig sMq sMgwrw ] inrml soie bxI hir bwxI mnu nwim
mjITY rMgnw ]15] solh klw sMpUrn PilAw ] Anq klw hoie Twku{ ciVAw ] And ibnod
hir nwim suK nwnk AMmq rsu hir BuMcnw ]16]2]9]

mw} solhy mhlw 5


< siqgur pRswid ]
qU swihbu ha syvku kIqw ] jIa ipMfu sBu qyrw dIqw ] krn krwvn sBu qUhY qUhY hY nwhI ikCu
AswVw ]1] qumih pTwE qw jg mih AwE ] jo quDu Bwxw sy krm kmwE ] quJ qy bwhir ikCU n
hoAw qw BI nwhI ikCu kwVw ]2] hw hukmu qumwrw suxIAY ] ehw hir jsu qyrw BxIAY ] Awpy
lyK AlyKY Awpy qum isa nwhI ikCu JwVw ]3] qU ipqw siB bwirk Qwry ] ija Kylwvih iqa

Kylxhwry ] aJV mwrgu sBu qum hI kInw clY nwhI ko vypwVw ]4] ieik bYswie rKy gh AMqir

] ieik pTwE dys idsMqir ] iek hI ka Gwsu iek hI ka rwjw ien mih khIAY ikAw kUVw

]5] kvn su mukqI kvn su nrkw ] kvnu sYswrI kvnu su Bgqw ] kvn su dwnw kvnu su hoCw

kvn su surqw kvnu jVw ]6] hukmy mukqI hukmy nrkw ] hukim sYswrI hukmy Bgqw ] hukmy

hoCw
hu
k
my
dwnw
dU
j
w
nwhI
Av{
DVw
]7]
swg{
kInw
Aiq
qu
m
Bwrw
]
ieik
KVy
rswqil
kir

mnmuK gwvwrw ] ieknw pwir lGwvih Awpy siqgu{ ijn kw scu byVw ]8] kaqku kwlu iehu
hukim pTwieAw ] jIA jMq Aopwie smwieAw ] vyKY ivgsY siB rMg mwxy rcnu kInw ieku
AwKwVw ]9] vfw swihbu vfI nwe ] vf dwqw{ vfI ijsu jwe ] Agm Agoc{ byAMq Aqolw hY
nwhI ikCu AwhwVw ]10] kImiq koie n jwxY dUjw ] Awpy Awip inrMjn pUjw ] Awip su igAwnI
Awip iDAwnI Awip sqvMqw Aiq gwVw ]11] kyqiVAw idn gupqu khwieAw ] kyqiVAw idn
suMin smwieAw ] kyqiVAw idn DuMDUkwrw Awpy krqw prgtVw ]12] Awpy skqI sblu

1082

khwieAw ] Awpy sUrw Am{ clwieAw ] Awpy isv vrqweAnu AMqir Awpy sIqlu Tw{ gVw
]13] ijsih invwjy gurmuiK swjy ] nwmu vsY iqsu Anhd vwjy ] iqs hI suKu iqs hI Tkurwe
iqsih n AwvY jmu nyVw ]14] kImiq kwgd khI n jwe ] khu nwnk byAMq guswe ] Awid
miD AMiq pRBu soe hwiQ iqsY kY nybyVw ]15] iqsih srIku nwhI ry koe ] iks hI buqY jbwbu
n hoe ] nwnk kw pRBu Awpy Awpy kir kir vyKY coj KVw ]16]1]10] mw} mhlw 5 ]
Acuq pwrbRhm prmysur AMqrjwmI ] mDusUdn dwmodr suAwmI ] irKIkys govrDn DwrI murlI
mnohr hir rMgw ]1] mohn mwDv s murwry ] jgdIsur hir jIa Asur sMGwry ] jgjIvn
AibnwsI Twkur Gt Gt vwsI hY sMgw ]2] DrxIDr es nrisMG nwrwiex ] dwVw AgRy

pQim Drwiex ] bwvn }pu kIAw quDu krqy sB hI syqI hY cMgw ]3] sRI rwmcMd ijsu }pu n

ryiKAw ] bnvwlI ckpwix dris AnUipAw ] shs ny mUriq hY shsw ieku dwqw sB hY mMgw

]4] Bgiq vClu AnwQh nwQy ] gopI nwQu sgl hY swQy ] bwsudyv inrMjn dwqy brin n

swka gux AMgw ]5] mukMd mnohr lKmI nwrwiex ] dopqI ljw invwir aDwrx ] kmlwkMq

krih
kM
q
U
h
l
And
ibnodI
inhsM
g
w
]6]
AmoG
drsn
AwjU
n
I
sM
B
a
]
Akwl
mU
r
iq
ijsu
kdy

nwhI Ka ] AibnwsI Aibgq Agocr sBu ikCu quJ hI hY lgw ]7] sRIrMg bYkuMT ky vwsI ]
mCu kCu kUrmu AwigAw AaqrwsI ] kysv clq krih inrwly kIqw loVih so hoiegw ]8]
inrwhwrI inrvY{ smwieAw ] Dwir Kylu cqurBuju khwieAw ] swvl suMdr }p bxwvih byxu sunq
sB mohYgw ]9] bnmwlw ibBUKn kml nYn ] suMdr kuMfl mukt bYn ] sMK ck gdw hY DwrI
mhw swrQI sqsMgw ]10] pIq pIqMbr qBvx DxI ] jgnwQu gopwlu muiK BxI ] swirMgDr
Bgvwn bITulw mY gxq n AwvY srbMgw ]11] inhkMtku inhkyvlu khIAY ] DnjY jil Qil hY

1083

mhIAY ] imrq lok pieAwl smIpq AsiQr Qwnu ijsu hY ABgw ]12] piqq pwvn duK BY BMjnu
] Ahkwr invwrxu hY Bv KMfnu ] BgqI qoiKq dIn pwlw guxy n ikq hI hY iBgw ]13]
inrMkw{ ACl Afolo ] joiq s}pI sBu jgu malo ] so imlY ijsu Awip imlwE Awphu koie n
pwvYgw ]14] Awpy gopI Awpy kwnw ] Awpy g crwvY bwnw ] Awip apwvih Awip Kpwvih
quDu lypu nhI ieku iqlu rMgw ]15] Ek jIh gux kvn bKwnY ] shs PnI syK AMqu n jwnY ]
nvqn nwm jpY idnu rwqI ieku guxu nwhI pRB kih sMgw ]16] Aot ghI jgq ipq srxwieAw
] BY BieAwnk jmdUq duqr hY mwieAw ] hohu pwl ieCw kir rwKhu swD sMqn kY sMig sMgw
]17] sitmwn hY sgl imQynw ] ieku mwga dwnu goibd sMq rynw ] msqik lwie prm pdu

pwva ijsu pRwpiq so pwvYgw ]18] ijn ka pw krI suKdwqy ] iqn swDU crx lY irdY

prwqy ] sgl nwm inDwnu iqn pwieAw Anhd sbd min vwjMgw ]19] ikrqm nwm kQy

qyry ijhbw ] siq nwmu qyrw prw pUrblw ] khu nwnk Bgq pE srxwe dyhu drsu min rMgu

lgw ]20] qyrI giq imiq qUhY jwxih ] qU Awpy kQih qY Awip vKwxih ] nwnk dwsu dwsn

ko
krIAhu
hir
BwvY
dwsw
rwKu
sM
g
w
]21]2]11]
mw}
mhlw
5
]
Alh
Agm
Ku
d
we
bM
d
y
]

Coif iKAwl dunIAw ky DMDy ] hoie pY Kwk PkIr muswP{ iehu drvysu kbUlu drw ]1] scu
invwj XkIn muslw ] mnsw mwir invwirhu Awsw ] dyh msIiq mnu malwxw klm Kudwe
pwku Krw ]2] srw srIAiq ly kMmwvhu ] qrIkiq qrk Koij tolwvhu ] mwrPiq mnu mwrhu
Abdwlw imlhu hkIkiq ijqu iPir n mrw ]3] kurwxu kqyb idl mwih kmwhI ] ds Aarwq
rKhu bd rwhI ] pMc mrd isdik ly bwDhu KYir sbUrI kbUl prw ]4] mkw imhr rojw pY Kwkw
] iBsqu pIr lPj kmwie AMdwjw ] hUr nUr musku KudwieAw bMdgI Alh Awlw hujrw ]5]

1084

scu kmwvY soe kwjI ] jo idlu soDY soe hwjI ] so mulw mln invwrY so drvysu ijsu
isPiq Drw ]6] sBy vKq sBy kir vylw ] Kwlku Xwid idlY mih malw ] qsbI Xwid krhu
ds mrdnu suniq sIlu bMDwin brw ]7] idl mih jwnhu sB iPlhwlw ] iKlKwnw ibrwdr
hmU jMjwlw ] mIr mlk amry PwnwieAw Ek mukwm Kudwie drw ]8] Avil isPiq dUjI
swbUrI ] qIjY hlymI caQY KYrI ] pMjvY pMjy iekqu mukwmY Eih pMij vKq qyry Aprprw ]9]
sglI jwin krhu madIPw ] bd Aml Coif krhu hiQ kUjw ] Kudwie Eku buiJ dyvhu bWgW
burgU brKurdwr Krw ]10] hku hlwlu bKorhu Kwxw ] idl drIAwa Dovhu mYlwxw ] pI{
pCwxY iBsqI soe Ajrwelu n doj Trw ]11] kwieAw ikrdwr Aarq XkInw ] rMg qmwsy

mwix hkInw ] nwpwk pwku kir hdUir hdIsw swbq sUriq dsqwr isrw ]12] muslmwxu

mom idil hovY ] AMqr kI mlu idl qy DovY ] dunIAw rMg n AwvY nyVY ija kusm pwtu iGa

pwku hrw ]13] jw ka imhr imhr imhrvwnw ] soe mrdu mrdu mrdwnw ] soe syKu mswieku

hwjI so bMdw ijsu njir nrw ]14] kudriq kwdr krx krImw ] isPiq muhbiq AQwh

rhImw
]
hku
hu
k
mu
scu
Ku
d
wieAw
bu
i
J
nwnk
bM
i
d
Klws
qrw
]15]3]12]
mw}
mhlw
5
]

pwrbRhm sB c ibrwjy ] Awpy Qwip aQwpy swjy ] pRB kI srix ghq suKu pweAY ikCu Ba n
ivAwpY bwl kw ]1] grB Agin mih ijnih abwirAw ] rkq ikrm mih nhI sMGwirAw ]
Apnw ismrnu dy pRiqpwilAw Aohu sgl Gtw kw mwlkw ]2] crx kml srxwe AwieAw ]
swDsMig hY hir jsu gwieAw ] jnm mrx siB dUK invwry jip hir hir Ba nhI kwl kw ]3]
smrQ AkQ Agocr dyvw ] jIA jMq siB qw kI syvw ] AMfj jyrj syqj aqBuj bhu prkwrI
pwlkw ]4] iqsih prwpiq hoie inDwnw ] rwm nwm rsu AMqir mwnw ] k{ gih lIny AMD kUp

1085

qy ivrly kye swlkw ]5] Awid AMiq miD pRBu soe ] Awpy krqw kry su hoe ] BRmu Ba
imitAw swDsMg qy dwild n koe Gwlkw ]6] qm bwxI gwa guopwlw ] swDsMgiq kI
mMghu rvwlw ] bwsn myit inbwsn hoeAY klml sgly jwlkw ]7] sMqw kI ieh rIiq
inrwlI ] pwrbRhmu kir dyKih nwlI ] swis swis AwrwDin hir hir ika ismrq kIjY Awlkw
]8] jh dyKw qh AMqrjwmI ] inmK n ivsrhu pRB myry suAwmI ] ismir ismir jIvih qyry
dwsw bin jil pUrn Qwlkw ]9] qqI vwa n qw ka lwgY ] ismrq nwmu Anidnu jwgY ]
And ibnod kry hir ismrnu iqsu mwieAw sMig n qwlkw ]10] rog sog dUK iqsu nwhI ]
swDsMig hir kIrqnu gwhI ] Awpxw nwmu dyih pRB pRIqm suix bynqI Kwlkw ]11] nwm

rqnu qyrw hY ipAwry ] rMig rqy qyrY dws Apwry ] qyrY rMig rqy quDu jyhy ivrly kye Bwlkw

]12] iqn kI DUiV mWgY mnu myrw ] ijn ivsrih nwhI kwhU byrw ] iqn kY sMig prm pdu

pwe sdw sMgI hir nwlkw ]13] swjnu mIqu ipAwrw soe ] Eku VwE durmiq Koe ]

kwmu koDu Ahkw{ qjwE iqsu jn ka apdysu inrmwlkw ]14] quDu ivxu nwhI koe myrw ]

gu
i
r
pkVwE
pR
B
ky
pY
r
w
]
ha
bilhwrI
siqgu
r
pU
r
y
ijin
KM
i
fAw
Brmu
Anwlkw
]15]

swis swis pRBu ibsrY nwhI ] AwT phr hir hir ka iDAwe ] nwnk sMq qyrY rMig rwqy
qU smrQu vfwlkw ]16]4]13]

mw} mhlw 5
< siqgur pRswid ]

crn kml ihrdY inq DwrI ] gu{ pUrw iKnu iKnu nmskwrI ] qnu mnu Arip DrI sBu AwgY jg
mih nwmu suhwvxw ]1] so Twku{ ika mnhu ivswry ] jIa ipMfu dy swij svwry ] swis grwis
smwly krqw kIqw Apxw pwvxw ]2] jw qy ibrQw ko nwhI ] AwT phr hir rKu mn mwhI ]

1086

swDsMig Bju Acuq suAwmI drgh soBw pwvxw ]3] cwir pdwrQ Ast dsw isiD ] nwmu
inDwnu shj suK na iniD ] srb kilAwx jy mn mih cwhih imil swDU suAwmI rwvxw ]4]
swsq isMmiq byd vKwxI ] jnmu pdwrQu jIqu prwxI ] kwmu koDu inMdw prhrIAY hir rsnw
nwnk gwvxw ]5] ijsu }pu n ryiKAw kulu nhI jwqI ] pUrn pUir rihAw idnu rwqI ] jo jo jpY
soe vfBwgI bhuiV n jonI pwvxw ]6] ijs no ibsrY purKu ibDwqw ] jlqw iPrY rhY inq
qwqw ] AikrqGxY ka rKY n koe nrk Gor mih pwvxw ]7] jIa pRwx qnu Dnu ijin
swijAw ] mwq grB mih rwiK invwijAw ] iqs isa pRIiq Cwif An rwqw kwhU isrY n lwvxw
]8] Dwir AnugRhu suAwmI myry ] Git Git vsih sBn kY nyry ] hwiQ hmwrY kCUAY nwhI

ijsu jxwieih iqsY jxwvxw ]9] jw kY msqik Duir iliK pwieAw ] iqs hI purK n ivAwpY

mwieAw ] nwnk dws sdw srxwe dUsr lvY n lwvxw ]10] AwigAw dUK sUK siB kIny

] AMmq nwmu ibrlY hI cIny ] qw kI kImiq khxu n jwe jq kq AohI smwvxw ]11]

soe Bgqu soe vf dwqw ] soe pUrn purKu ibDwqw ] bwl shwe soe qyrw jo qyrY min

Bwvxw
]12]
imrqu
dU
K
sU
K
iliK
pwE
]
iqlu
nhI
bDih
Gtih
n
GtwE
]
soe
hoie
ij

krqy BwvY kih kY Awpu v\wvxw ]13] AMD kUp qy sye kwFy ] jnm jnm ky tUty gWFy ]
ikrpw Dwir rKy kir Apuny imil swDU goibMdu iDAwvxw ]14] qyrI kImiq khxu n jwe ]
Acrj }pu vfI vifAwe ] Bgiq dwnu mMgY jnu qyrw nwnk bil bil jwvxw ]15]1]
14]22]24]2]14]62]

mw} vwr mhlw 3


< siqgur pRswid ]
sloku m 1 ]

ivxu gwhk guxu vycIAY qa guxu shGo jwie ] gux kw gwhku jy imlY qa guxu lwK ivkwie ]

1087

gux qy gux imil pweAY jy siqgur mwih smwie ] muoil Amuolu n pweAY vxij n lIjY hwit ]
nwnk pUrw qolu hY kbhu n hovY Gwit ]1] m 4 ] nwm ivhUxy Brmsih Awvih jwvih nIq ]
ieik bWDy ieik FIilAw ieik suKIE hir pRIiq ] nwnk scw mMin lY scu krxI scu rIiq ]2]
paVI ] gur qy igAwnu pwieAw Aiq KVgu krwrw ] dUjw BRmu gV kitAw mohu loBu Ahkwrw ]
hir kw nwmu min visAw gur sbid vIcwrw ] sc sMjim miq qmw hir lgw ipAwrw ] sBu
sco scu vrqdw scu isrjxhwrw ]1] sloku m 3 ] kydwrw rwgw ivic jwxIAY Bwe sbdy
kry ipAw{ ] sqsMgiq isa imldo rhY scy Dry ipAw{ ] ivchu mlu kty AwpxI kulw kw kry
aDw{ ] guxw kI rwis sMgRhY Avgx kFY ivfwir ] nwnk imilAw so jwxIAY gu} n CofY Awpxw

dUjY n Dry ipAw{ ]1] m 4 ] swg{ dyKa fir mra BY qyrY f{ nwih ] gur kY sbid sMqoKIAw

nwnk ibgsw nwie ]2] m 4 ] ciV boihQY cwlsa swg{ lhrI dyie ] Twk n scY boihQY

jy gu{ DIrk dyie ] iqqu dir jwie aqwrIAw gu{ idsY swvDwnu ] nwnk ndrI pweAY drgh

clY mwnu ]3] paVI ] inhkMtk rwju BuMic qU gurmuiK scu kmwe ] scY qKiq bYTw inAwa

kir
sqsM
g
iq
my
i
l
imlwe
]
scw
apdy
s
u
hir
jwpxw
hir
isa
bix
Awe
]
AY
Q
Y
su
K
dwqw

min vsY AMiq hoie sKwe ] hir isa pRIiq pjI guir soJI pwe ]2] sloku m 1 ] BUlI BUlI
mY iPrI pwD{ khY n koie ] pUChu jwie isAwixAw duKu kwtY myrw koie ] siqgu{ swcw min vsY
swjnu aq hI Twie ] nwnk mnu qpqwsIAY isPqI swcY nwie ]1] m 3 ] Awpy krxI kwr
Awip Awpy kry rjwie ] Awpy iks hI bKis lE Awpy kwr kmwie ] nwnk cwnxu gur imly duK
ibKu jwlI nwie ]2] paVI ] mwieAw vyiK n Bulu qU mnmuK mUrKw ] clidAw nwil n cle
sBu JUTu drbu lKw ] AigAwnI AMDu n bUJe isr pir jm KVgu klKw ] gur prswdI abry

1088

ijn hir rsu cKw ] Awip krwE kry Awip Awpy hir rKw ]3] sloku m 3 ] ijnw gu{ nhI
ByitAw BY kI nwhI ibMd ] Awvxu jwvxu duKu Gxw kdy n cUkY icMd ] kwpV ijvY pCoVIAY GVI
muhq GVIAwlu ] nwnk scy nwm ibnu isrhu n cukY jMjwlu ]1] m 3 ] qBvx FUFI sjxw
hamY burI jgiq ] nw Ju{ hIAVy scu ca nwnk sco scu ]2] paVI ] gurmuiK Awpy
bKisAonu hir nwim smwxy ] Awpy BgqI lwieAonu gur sbid nIswxy ] snmuK sdw sohxy
scY dir jwxy ] AYQY AoQY mukiq hY ijn rwm pCwxy ] Dnu Dnu sy jn ijn hir syivAw iqn ha
kurbwxy ]4] sloku m 1 ] mhl kucjI mVvVI kwlI mnhu ksuD ] jy gux hovin qw ip{
rvY nwnk Avgux muMD ]1] m 1 ] swcu sIl scu sMjmI sw pUrI prvwir ] nwnk Aihinis

sdw BlI ipr kY hyiq ipAwir ]2] paVI ] Awpxw Awpu pCwixAw nwmu inDwnu pwieAw ]

ikrpw kir kY AwpxI gur sbid imlwieAw ] gur kI bwxI inrmlI hir rsu pIAwieAw ]

hir rsu ijnI cwiKAw An rs Twik rhwieAw ] hir rsu pI sdw qpiq BE iPir qsnw BuK

gvwieAw ]5] sloku m 3 ] ipr KusIE Dn rwvIE Dn air nwmu sIgw{ ] nwnk Dn

AwgY
KVI
soBwvM
q
I
nwir
]1]
m
1
]
ssu
r
Y
py
e

A
Y
kM
q
kI
kM
q
u
AgM
m
u
AQwhu
]
nwnk
Dnu

suohwgxI jo Bwvih vyprvwh ]2] paVI ] qKiq rwjw so bhY ij qKqY lwiek hoe ] ijnI
scu pCwixAw scu rwjy sye ] Eih BUpiq rwjy n AwKIAih dUjY Bwie duKu hoe ] kIqw ikAw
swlwhIAY ijsu jwdy iblm n hoe ] inhclu scw Eku hY gurmuiK bUJY su inhclu hoe ]6]
sloku m 3 ] sBnw kw ip{ Eku hY ipr ibnu KwlI nwih ] nwnk sy sohwgxI ij siqgur mwih
smwih ]1] m 3 ] mn ky AiDk qrMg ika dir swihb CutIAY ] jy rwcY sc rMig gUVY rMig
Apwr kY ] nwnk gur prswdI CutIAY jy icqu lgY sic ]2] paVI ] hir kw nwmu Amolu hY

1089

ika kImiq kIjY ] Awpy ssit sB swjIAnu Awpy vrqIjY ] gurmuiK sdw slwhIAY scu
kImiq kIjY ] gur sbdI kmlu ibgwisAw iev hir rsu pIjY ] Awvx jwxw TwikAw suiK shij
svIjY ]7] sloku m 1 ] nw mYlw nw DuMDlw nw Bgvw nw kcu ] nwnk lwlo lwlu hY scY rqw
scu ]1] m 3 ] shij vxspiq Pulu Plu Bv{ vsY BY KMif ] nwnk qrv{ Eku hY Eko Pulu
iBrMgu ]2] paVI ] jo jn lUJih mnY isa sy sUry prDwnw ] hir syqI sdw imil rhy ijnI Awpu
pCwnw ] igAwnIAw kw iehu mhqu hY mn mwih smwnw ] hir jIa kw mhlu pwieAw scu lwie
iDAwnw ] ijn gur prswdI mnu jIiqAw jgu iqnih ijqwnw ]8] sloku m 3 ] jogI hovw jig
Bvw Gir Gir BIiKAw lya ] drgh lyKw mMgIAY iksu iksu aq{ dya ] iBiKAw nwmu sMqoKu mVI

sdw scu hY nwil ] ByKI hwQ n lDIAw sB bDI jmkwil ] nwnk glw JUTIAw scw nwmu

smwil ]1] m 3 ] ijqu dir lyKw mMgIAY so d{ syivhu n koie ] AYsw siqgu{ loiV lhu ijsu

jyvfu Av{ n koie ] iqsu srxwe CUtIAY lyKw mMgY n koie ] scu VwE scu V scw Aohu

sbdu dyie ] ihrdY ijs dY scu hY qnu mnu BI scw hoie ] nwnk scY hukim mMinAY scI vifAwe

dy
i
e
]
scy
mwih
smwvsI
ijs
no
ndir
kry
i
e
]2]
paVI
]
sU
r
y
Eih
n
AwKIAih
Ahkwir

mrih duKu pwvih ] AMDy Awpu n pCwxnI dUjY pic jwvih ] Aiq kroD isa lUJdy AgY ipCY duKu
pwvih ] hir jIa Ahkw{ n Bwve vyd kUik suxwvih ] Ahkwir muE sy ivgqI gE mir jnmih
iPir Awvih ]9] sloku m 3 ] kwga hoie n jlw lohy nwv n pw{ ] iprm pdwrQu mMin lY
Dnu svwrxhw{ ] hukmu pCwxY jlw isir kwst lohw pwir ] qsnw CofY BY vsY nwnk krxI
sw{ ]1] m 3 ] mw} mwrx jo gE mwir n skih gvwr ] nwnk jy iehu mwrIAY gur sbdI
vIcwir ] Ehu mnu mwirAw nw mrY jy locY sBu koie ] nwnk mn hI ka mnu mwrsI jy siqgu{ BytY

1090

soie ]2] paVI ] dovY qrPw apweAonu ivic skiq isv vwsw ] skqI iknY n pwieAo iPir
jnim ibnwsw ] guir syivAY swiq pweAY jip sws igrwsw ] ismiq swsq soiD dyKu qm hir
dwsw ] nwnk nwm ibnw ko iQ{ nhI nwmy bil jwsw ]10] sloku m 3 ] hovw pMifqu joqkI
vyd pVw muiK cwir ] nv KMf mDy pUjIAw ApxY cij vIcwir ] mqu scw AK{ Buil jwie cakY
iBtY n koie ] JUTy caky nwnkw scw Eko soie ]1] m 3 ] Awip apwE kry Awip Awpy ndir
kryie ] Awpy dy vifAweAw khu nwnk scw soie ]2] paVI ] kMtku kwlu Eku hY ho{ kMtku n
sUJY ] APirAo jg mih vrqdw pwpI isa lUJY ] gur sbdI hir BydIAY hir jip hir bUJY ] so
hir srxwe CutIAY jo mn isa jUJY ] min vIcwir hir jpu kry hir drgh sIJY ]11]

sloku m 1 ] hukim rjwe swKqI drgh scu kbUlu ] swihbu lyKw mMgsI dunIAw dyiK n BUlu ]

idl drvwnI jo kry drvysI idlu rwis ] iesk muhbiq nwnkw lyKw krqy pwis ]1] m 1 ]

Alga joie mDUkVa swrMgpwix sbwie ] hIrY hIrw byiDAw nwnk kMiT suBwie ]2] paVI ]

mnmuK kwlu ivAwpdw moih mwieAw lwgy ] iKn mih mwir pCwVsI Bwie dUjY Twgy ] iPir vylw

hiQ
n
Awve
jm
kw
fM
f
u
lwgy
]
iqn
jm
fM
f
u
n
lge
jo
hir
ilv
jwgy
]
sB
qy
r
I
qu
D
u
CfwvxI

sB quDY lwgy ]12] sloku m 1 ] srby joie AgCmI dUKu Gnyro AwiQ ] kwl{ lwdis s{
lwGxa lwBu n pUMjI swiQ ]1] m 1 ] pUMjI swca nwmu qU AKuta drbu Apw{ ] nwnk vK{
inrmla Dnu swhu vwpw{ ]2] m 1 ] pUrb pRIiq iprwix lY mota Twku{ mwix ] mwQY BY jmu
mwrsI nwnk mylxu nwim ]3] paVI ] Awpy ipMfu svwirAonu ivic nv iniD nwmu ] ieik Awpy
Brim BulwieAnu iqn inhPl kwmu ] ieknI gurmuiK buiJAw hir Awqm rwmu ] ieknI suix kY
mMinAw hir qm kwmu ] AMqir hir rMgu apijAw gwieAw hir gux nwmu ]13] sloku m 1 ]

1091

Bolqix BY min vsY hykY pwDr hIfu ] Aiq fwhpix duKu Gxo qIny Qwv BrIfu ]1] m 1 ] mWdlu
byid is bwjxo Gxo DVIAY joie ] nwnk nwmu smwil qU bIja Av{ n koie ]2] m 1 ] swg{
guxI AQwhu ikin hwQwlw dyKIAY ] vfw vyprvwhu siqgu{ imlY q pwir pvw ] mJ Bir duK bduK
] nwnk scy nwm ibnu iksY n lQI BuK ]3] paVI ] ijnI AMd{ BwilAw gur sbid suhwvY ]
jo ieCin so pwiedy hir nwmu iDAwvY ] ijs no pw kry iqsu gu{ imlY so hir gux gwvY ]
Drm rwie iqn kw imqu hY jm mig n pwvY ] hir nwmu iDAwvih idnsu rwiq hir nwim smwvY
]14] sloku m 1 ] suxIAY Eku vKwxIAY surig imriq pieAwil ] hukmu n jwe myitAw jo
iliKAw so nwil ] kaxu mUAw kaxu mwrsI kaxu AwvY kaxu jwie ] kaxu rhsI nwnkw iks kI

suriq smwie ]1] m 1 ] ha muAw mY mwirAw paxu vhY drIAwa ] qsnw QkI nwnkw jw mnu

rqw nwie ] loiex rqy loiexI knI suriq smwie ] jIB rswieix cUnVI rqI lwl lvwie ]

AMd{ musik JkoilAw kImiq khI n jwie ]2] paVI ] iesu jug mih nwmu inDwnu hY nwmo nwil

clY ] Ehu AKutu kdy n inKute Kwie Krica plY ] hir jn nyiV n Awve jmkMkr jmklY ]

sy
swh
scy
vxjwirAw
ijn
hir
Dnu
plY
]
hir
ikrpw
qy
hir
pwe
A
Y
jw
Awip
hir
GlY
]15]

sloku m 3 ] mnmuK vwpwrY swr n jwxnI ibKu ivhwJih ibKu sMgRhih ibK isa Drih ipAw{
] bwhrhu pMifq sdwiedy mnhu mUrK gwvwr ] hir isa icqu n lwienI vwdI Drin ipAw{ ]
vwdw kIAw krin khwxIAw kUV boil krih Awhw{ ] jg mih rwm nwmu hir inrmlw ho{ mYlw
sBu Awkw{ ] nwnk nwmu n cyqnI hoie mYly mrih gvwr ]1] m 3 ] duKu lgw ibnu syivAY
hukmu mny duKu jwie ] Awpy dwqw suKY dw Awpy dyie sjwie ] nwnk EvY jwxIAY sBu ikCu iqsY
rjwie ]2] paVI ] hir nwm ibnw jgqu hY inrDnu ibnu nwvY qpiq nwhI ] dUjY Brim BulwieAw

1092

hamY duKu pwhI ] ibnu krmw ikCU n pweAY jy bhuqu locwhI ] AwvY jwie jMmY mrY gur sbid
CutwhI ] Awip krY iksu AwKIAY dUjw ko nwhI ]16] sloku m 3 ] iesu jg mih sMqI Dnu KitAw
ijnw siqgu{ imilAw pRBu Awie ] siqguir scu VwieAw iesu Dn kI kImiq khI n jwie ]
iequ Din pwieAY BuK lQI suKu visAw min Awie ] ijn@w ka Duir iliKAw iqnI pwieAw Awie ]
mnmuKu jgqu inrDnu hY mwieAw no ibllwie ] Anidnu iPrdw sdw rhY BuK n kdy jwie ] sWiq
n kdy Awve nh suKu vsY min Awie ] sdw icMq icqvdw rhY shsw kdy n jwie ] nwnk ivxu
siqgur miq BvI siqgur no imlY qw sbdu kmwie ] sdw sdw suK mih rhY scy mwih smwie
]1] m 3 ] ijin apwe mydnI soe swr kryie ] Eko ismrhu Bwierhu iqsu ibnu Av{ n koie

] Kwxw sbdu cMigAweAw ijqu KwDY sdw qpiq hoie ] pYnxu isPiq snwie hY sdw sdw Aohu

jlw mYlw kdy n hoie ] shjy scu Dnu KitAw QoVw kdy n hoie ] dyhI no sbdu sIgw{ hY ijqu

sdw sdw suKu hoie ] nwnk gurmuiK buJIAY ijs no Awip ivKwly soie ]2] paVI ] AMqir jpu

qpu sMjmo gur sbdI jwpY ] hir hir nwmu iDAweAY hamY AigAwnu gvwpY ] AMd{ AMmiq

BrpU
{
hY
cwiKAw
swdu
jwpY
]
ijn
cwiKAw
sy
inrBa
BE
sy
hir
ris
DR
w
pY
]
hir
ikrpw
Dwir

pIAwieAw iPir kwlu n ivAwpY ]17] sloku m 3 ] loku Avgxw kI bn@Y gMTVI gux n ivhwJY
koie ] gux kw gwhku nwnkw ivrlw koe hoie ] gur prswdI gux pweAin@ ijs no ndir kryie
]1] m 3 ] gux Avgux smwin hih ij Awip kIqy krqwir ] nwnk hukim mMinAY suKu pweAY
gur sbdI vIcwir ]2] paVI ] AMdir rwjw qKqu hY Awpy kry inAwa ] gur sbdI d{ jwxIAY
AMdir mhlu Asrwa ] Kry priK KjwnY pweAin KoitAw nwhI Qwa ] sBu sco scu vrqdw
sdw scu inAwa ] AMmq kw rsu AwieAw min visAw nwa ]18] slok m 1 ] ha mY krI

1093

qW qU nwhI qU hovih ha nwih ] bUJhu igAwnI bUJxw Eh AkQ kQw mn mwih ] ibnu gur qqu n
pweAY AlKu vsY sB mwih ] siqgu{ imlY q jwxIAY jW sbdu vsY mn mwih ] Awpu gieAw BRmu
Ba gieAw jnm mrn duK jwih ] gurmiq AlKu lKweAY qm miq qrwih ] nwnk soh
hsw jpu jwphu qBvx iqsY smwih ]1] m 3 ] mnu mwxku ijin priKAw gur sbdI vIcwir ]
sy jn ivrly jwxIAih kljug ivic sMswir ] AwpY no Awpu imil rihAw hamY duibDw mwir ]
nwnk nwim rqy duq{ qry Bajlu ibKmu sMsw{ ]2] paVI ] mnmuK AMd{ n BwlnI muTy
Ahmqy ] cwry kuMfW Biv Qky AMdir iqK qqy ] isMmiq swsq n soDnI mnmuK ivguqy ] ibnu gur
iknY n pwieAo hir nwmu hir sqy ] qqu igAwnu vIcwirAw hir jip hir gqy ]19] slok m 2 ]

Awpy jwxY kry Awip Awpy AwxY rwis ] iqsY AgY nwnkw Kilie kIcY Ardwis ]1] m 1 ] ijin

kIAw iqin dyiKAw Awpy jwxY soie ] iks no khIAY nwnkw jw Gir vrqY sBu koie ]2] paVI ]

sBy Qok ivswir ieko imqu kir ] mnu qnu hoie inhwlu pwpw dhY hir ] Awvx jwxw cukY jnim n

jwih mir ] scu nwmu AwDw{ soig n moih jir ] nwnk nwmu inDwnu mn mih sMij Dir ]20]

slok
m
5
]
mwieAw
mnhu
n
vIsrY
mWgY
dM
m
w
dM
m
]
so
pR
B
u
iciq
n
Awve
nwnk
nhI
krM
m

]1] m 5 ] mwieAw swiQ n cle ikAw lptwvih AMD ] gur ky crx iDAwie qU qUtih
mwieAw bMD ]2] paVI ] BwxY hukmu mnwieAonu BwxY suKu pwieAw ] BwxY siqgu{ myilAonu BwxY
scu iDAwieAw ] Bwxy jyvf hor dwiq nwhI scu AwiK suxwieAw ] ijn ka pUrib iliKAw iqn
scu kmwieAw ] nwnk iqsu srxwgqI ijin jgqu apwieAw ]21] slok m 3 ] ijn ka AMdir
igAwnu nhI BY kI nwhI ibMd ] nwnk muieAw kw ikAw mwrxw ij Awip mwry goivMd ]1] m 3 ]
mn kI pI vwcxI suKI hU suKu sw{ ] so bRwhmxu Blw AwKIAY ij bUJY bRhmu bIcw{ ] hir swlwhy

1094

hir pVY gur kY sbid vIcwir ] AwieAw Aohu prvwxu hY ij kul kw kry aDw{ ] AgY jwiq n puCIAY
krxI sbdu hY sw{ ] ho{ kUV pVxw kUV kmwvxw ibiKAw nwil ipAw{ ] AMdir suKu n hove
mnmuK jnmu KuAw{ ] nwnk nwim rqy sy abry gur kY hyiq Apwir ]2] paVI ] Awpy kir kir
vyKdw Awpy sBu scw ] jo hukmu n bUJY Ksm kw soe n{ kcw ] ijqu BwvY iqqu lwiedw gurmuiK hir
scw ] sBnw kw swihbu Eku hY gur sbdI rcw ] gurmuiK sdw slwhIAY siB iqs dy jcw ] ija
nwnk Awip ncwiedw iqv hI ko ncw ]22]1] suDu ]

mw} vwr mhlw 5 fKxy m 5


< siqgur pRswid ]
qU ca sjx mYifAw fye issu aqwir ] nYx mihjy qrsdy kid psI dIdw{ ]1] m 5 ] nIhu

mihjw q nwil ibAw nyh kUVwvy fyKu ] kpV Bog frwvxy ijc{ iprI n fyKu ]2] m 5 ]

aTI JwlU kMqVy ha psI qa dIdw{ ] kwjlu hwr qmol rsu ibnu psy hiB rs Cw{ ]3] paVI ]

qU scw swihbu scu scu sBu DwirAw ] gurmuiK kIqo Qwtu isrij sMswirAw ] hir AwigAw hoE byd

pwpu punu vIcwirAw ] bRhmw ibsnu mhysu Y gux ibsQwirAw ] nv KMf pQmI swij hir rMg

svwirAw
]
vy
k
I
jM
q
apwie
AM
q
ir
kl
DwirAw
]
qy
r
w
AM
q
u
n
jwxY
koie
scu
isrjxhwirAw
]
qU

jwxih sB ibiD Awip gurmuiK insqwirAw ]1] fKxy m 5 ] jy qU im AswfVw ihk BorI nw
vyCoiV ] jIa mihjw qa moihAw kid psI jwnI qoih ]1] m 5 ] durjn qU jlu BwhVI
ivCoVy mir jwih ] kMqw qU sa syjVI mYfw hBo duKu alwih ]2] m 5 ] durjnu dUjw Bwa
hY vyCoVw hamY rogu ] sjxu scw pwiqswhu ijsu imil kIcY Bogu ]3] paVI ] qU Agm
dieAwlu byAMqu qyrI kImiq khY kaxu ] quDu isrijAw sBu sMsw{ qU nwieku sgl Bax ]
qyrI kudriq koie n jwxY myry Twkur sgl rax ] quDu ApiV koie n skY qU AibnwsI jg

1095

aDrx ] quDu Qwpy cwry jug qU krqw sgl Drx ] quDu Awvx jwxw kIAw quDu lypu n lgY qx
] ijsu hovih Awip dieAwlu iqsu lwvih siqgur crx ] qU horqu apwie n lBhI AibnwsI
ssit krx ]2] fKxy m 5 ] jy qU vqih AM|xy hB Driq suhwvI hoie ] ihksu kMqY bwhrI
mYfI vwq n puCY koie ]1] m 5 ] hBy tol suhwvxy shu bYTw AM|xu mil ] phI n vM\Y ibrQVw
jo Gir AwvY cil ]2] m 5 ] syj ivCwe kMq kU kIAw hBu sIgw{ ] ieqI mMiJ n smwve jy
gil pihrw hw{ ]3] paVI ] qU pwrbRhmu prmys{ join n AwvhI ] qU hukmI swjih ssit
swij smwvhI ] qyrw }pu n jwe liKAw ika quJih iDAwvhI ] qU sB mih vrqih Awip kudriq
dyKwvhI ] qyrI Bgiq Bry BMfwr qoit n AwvhI ] Eih rqn jvyhr lwl kIm n pwvhI ] ijsu

hovih Awip dieAwlu iqsu siqgur syvw lwvhI ] iqsu kdy n AwvY qoit jo hir gux gwvhI ]3]

fKxy m 5 ] jw mU psI hT mY iprI mihjY nwil ] hBy fuK alwihAmu nwnk ndir inhwil ]1]

m 5 ] nwnk bYTw BKy vwa lmy syvih d{ KVw ] iprIE qU jwxu mihjw swa joe swe muhu KVw

]2] m 5 ] ikAw gwlwieAo BUC pr vyil n johy kMq qU ] nwnk Pulw sMdI vwiV iKiVAw hBu

sM
s
w{
ija
]3]
paVI
]
su
G
V
su
j
wxu
s}pu
qU
sB
mih
vrqM
q
w
]
qU
Awpy
Twku
{
sy
v
ko
Awpy

pUjMqw ] dwnw bInw Awip qU Awpy sqvMqw ] jqI sqI pRBu inrmlw myry hir BgvMqw ] sBu bRhm
psw{ pswirAo Awpy Kylqw ] iehu Awvw gvxu rcwieAo kir coj dyKMqw ] iqsu bwhuiV griB n
pwvhI ijsu dyvih gur mMqw ] ija Awip clwvih iqa cldy ikCu vis n jMqw ]4] fKxy
m 5 ] kurIE kurIE vYidAw qil gwVw mhry{ ] vyKy iCtiV QIvdo jwim iKsMdo py{ ]1]
m 5 ] scu jwxY kcu vYidAo qU AwGU AwGy slvy ] nwnk AwqsVI mMiJ nYxU ibAw Fil pbix
ija juMimAo ]2] m 5 ] Bory Bory }hVy syvydy Awlku ] mudiq pe icrwxIAw iPir kfU AwvY

1096

{iq ]3] paVI ] quDu }pu n ryiKAw jwiq qU vrnw bwhrw ] E mwxs jwxih dUir qU vrqih
jwhrw ] qU siB Gt Bogih Awip quDu lypu n lwhrw ] qU purKu AndI Anq sB joiq smwhrw ]
qU sB dyvw mih dyv ibDwqy nrhrw ] ikAw AwrwDy ijhvw iek qU AibnwsI Aprprw ] ijsu
mylih siqgu{ Awip iqs ky siB kul qrw ] syvk siB krdy syv dir nwnku jnu qyrw ]5]
fKxy m 5 ] ghfVVw qix CwieAw gwPl jilAohu Bwih ] ijnw Bwg mQwhVY iqn asqwd
pnwih ]1] m 5 ] nwnk pITw pkw swijAw DirAw Awix majUdu ] bwJhu siqgur Awpxy
bYTw Jwku d}d ]2] m 5 ] nwnk BusrIAw pkweAw pweAw QwlY mwih ] ijnI gu} mnwieAw
rij rij sye Kwih ]3] paVI ] quDu jg mih Kylu rcwieAw ivic hamY pweAw ] Eku mMd{

pMc cor hih inq krih buirAweAw ] ds nwrI ieku purKu kir dsy swid luoBweAw ] Ein

mwieAw mohxI mohIAw inq iPrih BrmweAw ] hwTw dovY kIqIAo isv skiq vrqweAw ] isv

AgY skqI hwirAw EvY hir BweAw ] ieik ivchu hI quDu riKAw jo sqsMig imlweAw ] jl

ivchu ibMbu aTwilAo jl mwih smweAw ]6] fKxy m 5 ] Awgwhw kU wiG ipCw Pyir n

mu
h
fVw
]
nwnk
isiJ
ievy
h
w
vwr
bhu
i
V
n
hovI
jnmVw
]1]
m
5
]
sjxu
mY
f
w
cwe
A
w
hB

khI dw imqu ] hBy jwxin Awpxw khI n Twhy icqu ]2] m 5 ] guJVw lDmu lwlu mQY hI prgtu
iQAw ] soe suhwvw Qwnu ijQY iprIE nwnk jI qU vuiTAw ]3] paVI ] jw qU myrY vil hY qw ikAw
muhCMdw ] quDu sBu ikCu mYno saipAw jw qyrw bMdw ] lKmI qoit n Awve Kwie Kric rhdw
] lK carwsIh mydnI sB syv krMdw ] Eh vYrI im siB kIiqAw nh mMgih mMdw ] lyKw
koie n puCe jw hir bKsMdw ] Andu BieAw suKu pwieAw imil gur goivMdw ] sBy kwj
svwirAY jw quDu BwvMdw ]7] fKxy m 5 ] fyKx kU musqwku muKu ikjyhw qa DxI ] iPrdw

1097

ikqY hwil jw ifTmu qw mnu DRwipAw ]1] m 5 ] duKIAw drd Gxy vydn jwxy qU DxI ] jwxw
lK Bvy iprI ifKMdo qw jIvsw ]2] m 5 ] FhdI jwie krwir vhix vhdy mY ifiTAw ] sye
rhy Amwx ijnw siqgu{ ByitAw ]3] paVI ] ijsu jn qyrI BuK hY iqsu duKu n ivAwpY ] ijin jin
gurmuiK buiJAw su chu kuMfI jwpY ] jo n{ as kI srxI prY iqsu kMbih pwpY ] jnm jnm kI mlu
aqrY gur DUVI nwpY ] ijin hir Bwxw mMinAw iqsu sogu n sMqwpY ] hir jIa qU sBnw kw imqu hY
siB jwxih AwpY ] AYsI soBw jnY kI jyvfu hir prqwpY ] sB AMqir jn vrqwieAw hir jn qy
jwpY ]8] fKxy m 5 ] ijnw ipCY ha ge sy mY ipCY BI rivAwsu ] ijnw kI mY AwsVI iqnw
mihjI Aws ]1] m 5 ] iglI iglI rofVI BadI Biv Biv Awie ] jo bYTy sy PwiQAw abry

Bwg mQwie ]2] m 5 ] ifTw hB mJwih KwlI koie n jwxIAY ] qY sKI Bwg mQwih ijnI myrw

sjxu rwivAw ]3] paVI ] ha FwFI dir gux gwvdw jy hir pRB BwvY ] pRBu myrw iQr QwvrI

hor AwvY jwvY ] so mMgw dwnu guosweAw ijqu BuK lih jwvY ] pRB jIa dyvhu drsnu Awpxw ijqu

FwFI qpqwvY ] Ardwis suxI dwqwir pRiB FwFI ka mhil bulwvY ] pRB dyKidAw duK BuK ge

FwFI
ka
mM
g
xu
iciq
n
AwvY
]
sBy
ieCw
pU
r
IAw
lig
pR
B
kY
pwvY
]
ha
inrgu
x
u
FwFI
bKisAonu

pRiB puriK vydwvY ]9] fKxy m 5 ] jw Cuty qw Kwku qU suM\I kMqu n jwxhI ] durjn syqI nyhu qU kY
guix hir rMgu mwxhI ]1] m 5 ] nwnk ijsu ibnu GVI n jIvxw ivsry srY n ibMd ] iqsu
isa ika mn }sIAY ijsih hmwrI icMd ]2] m 5 ] rqy rMig pwrbRhm kY mnu qnu Aiq gulwlu
] nwnk ivxu nwvY AwlUidAw ijqI ho{ iKAwlu ]3] pvVI ] hir jIa jw qU myrw im hY qw
ikAw mY kwVw ] ijnI TgI jgu TigAw sy quDu mwir invwVw ] guir Bajlu pwir lGwieAw ijqw
pwvwVw ] gurmqI siB rs Bogdw vfw AwKwVw ] siB ieMdIAw vis kir idqIAo sqvMqw swVw ]

1098

ijqu lweAin iqqY lgdIAw nh iKMjoqwVw ] jo ieCI so Plu pwiedw guir AMdir vwVw ] gu{
nwnku quTw Bwierhu hir vsdw nyVw ]10] fKxy m 5 ] jw mUM Awvih iciq qU qw hBy suK lhwa
] nwnk mn hI mMiJ rMgwvlw iprI qihjw nwa ]1] m 5 ] kpV Bog ivkwr E hBy hI Cwr ]
Kwku luoVydw qMin Ky jo rqy dIdwr ]2] m 5 ] ikAw qkih ibAw pws kir hIAVy ihku ADw{ ]
QIa sMqn kI ryxu ijqu lBI suK dwqw{ ]3] paVI ] ivxu krmw hir jIa n pweAY ibnu siqgur
mnUAw n lgY ] Drmu DIrw kil AMdry iehu pwpI mUil n qgY ] Aih k{ kry su Aih k{ pwE iek
GVI muhqu n lgY ] cwry jug mY soiDAw ivxu sMgiq Ahkw{ n BgY ] hamY mUil n Cute ivxu
swDU sqsMgY ] iqc{ Qwh n pwve ijc{ swihb isa mn BMgY ] ijin jin gurmuiK syivAw iqsu

Gir dIbwxu ABgY ] hir ikrpw qy suKu pwieAw gur siqgur crxI lgY ]11] fKxy m 5 ]

loVIdo hB jwie so mIrw mIrn isir ] hT mMJwhU so DxI cado muiK Alwie ]1] m 5 ] mwixkU

moih mwa ifnw DxI Apwih ] ihAwa mihjw TMFVw muKhu scu Alwie ]2] m 5 ] mU QIAw

syj nYxw iprI ivCwvxw ] jy fyKY ihk vwr qw suK kImw hU bwhry ]3] paVI ] mnu locY hir imlx

ka
ika
drsnu
pwe
A
w
]
mY
lK
ivVqy
swihbw
jy
ibM
d
bu
o
lwe
A
w
]
mY
cwry
ku
M
f
w
BwlIAw
qu
D
u

jyvfu n sweAw ] mY dishu mwrgu sMqho ika pRBU imlweAw ] mnu Ariphu hamY qjhu iequ
pMiQ julweAw ] inq syivhu swihbu Awpxw sqsMig imlweAw ] sBy Awsw pUrIAw gur mhil
bulweAw ] quDu jyvfu ho{ n suJe myry im guosweAw ]12] fKxy m 5 ] mU QIAw qKqu iprI
mihjy pwiqswh ] pwv imlwvy koil kvl ijvY ibgswvdo ]1] m 5 ] iprIAw sMdVI BuK mU lwvx
QI ivQrw ] jwxu imTwe ieK bye pIVy nw hutY ]2] m 5 ] Tgw nIhu moiV jwxu gMDRbw ngrI
] suK Gtw fUie iesu pMDwxU Gr Gxy ]3] paVI ] Akl klw nh pweAY pRBu AlK AlyKM ]

1099

Ktu drsn BRmqy iPrih nh imlIAY ByKM ] vrq krih cMdwiexw sy ikqY n lyKM ] byd pVih
sMpUrnw qqu swr n pyKM ] iqlku kFih iesnwnu kir AMqir kwlyKM ] ByKI pRBU n lBe ivxu scI
isKM ] BUlw mwrig so pvY ijsu Duir msqik lyKM ] iqin jnmu svwirAw Awpxw ijin gu{ AKI
dyKM ]13] fKxy m 5 ] so invwhU gif jo clw n QIAY ] kwr kUVwvI Cif sMmlu scu DxI ]1]
m 5 ] hB smwxI joiq ija jl Gtw cMdmw ] prgtu QIAw Awip nwnk msqik iliKAw
]2] m 5 ] muK suhwvy nwmu ca AwT phr gux gwa ] nwnk drgh mnIAih imlI inQwvy
Qwa ]3] paVI ] bwhr ByiK n pweAY pRBu AMqrjwmI ] ieksu hir jIa bwhrI sB iPrY
inkwmI ] mnu rqw kutMb isa inq grib iPrwmI ] iPrih gumwnI jg mih ikAw grbih dwmI

] clidAw nwil n cle iKn jwie iblwmI ] ibcrdy iPrih sMswr mih hir jI hukwmI ]

krmu Kulw gu{ pwieAw hir imilAw suAwmI ] jo jnu hir kw syvko hir iqs kI kwmI ]14]

fKxy m 5 ] muKhu AlwE hB mrxu pCwxMdo koie ] nwnk iqnw Kwku ijnw XkInw ihk isa

]1] m 5 ] jwxu vsMdo mMiJ pCwxU ko hykVo ] qY qin pVdw nwih nwnk jY gu{ ByitAw ]2]

m
5
]
mqVI
kWFku
Awh
pwv
DovM
d
o
pIvsw
]
mU
qin
pR
y
m
u
AQwh
psx
kU
scw
DxI
]3]
paVI
]

inrBa nwmu ivswirAw nwil mwieAw rcw ] AwvY jwie BvweAY bhu jonI ncw ] bcnu kry qY
iKsik jwie boly sBu kcw ] AMdrhu QoQw kUiVAw{ kUVI sB Kcw ] vY{ kry inrvYr nwil JUTy
lwlcw ] mwirAw scY pwiqswih vyiK Duir krmcw ] jmdUqI hY hyirAw duK hI mih pcw ] hoAw
qpwvsu Drm kw nwnk dir scw ]15] fKxy m 5 ] prBwqy pRB nwmu jip gur ky crx iDAwie
] jnm mrx mlu aqrY scy ky gux gwie ]1] m 5 ] dyh AMDwrI AMDu suM\I nwm ivhUxIAw ]
nwnk sPl jnmu jY Git vuTw scu DxI ]2] m 5 ] loiex loe ifT ipAws n buJY mU GxI ]

1100

nwnk sy AKVIAw ibAMin ijnI ifsMdo mw iprI ]3] paVI ] ijin jin gurmuiK syivAw iqin
siB suK pwe ] Aohu Awip qirAw kutMb isa sBu jgqu qrwe ] Aoin hir nwmw Dnu sMicAw sB
iqKw buJwe ] Aoin Cfy lwlc dunI ky AMqir ilv lwe ] Aosu sdw sdw Gir Andu hY hir sKw
shwe ] Aoin vYrI im sm kIiqAw sB nwil suBwe ] hoAw AohI Alu jg mih gur igAwnu
jpwe ] pUrib iliKAw pwieAw hir isa bix Awe ]16] fKxy m 5 ] scu suhwvw kwFIAY kUVY
kUVI soie ] nwnk ivrly jwxIAih ijn scu plY hoie ]1] m 5 ] sjx muKu AnUpu ATy phr
inhwlsw ] suqVI so shu ifTu qY supny ha KnIAY ]2] m 5 ] sjx scu priK muiK Alwvxu
QoQrw ] mn mJwhU liK quDhu dUir n su iprI ]3] paVI ] Driq Awkwsu pwqwlu hY cMdu sU{

ibnwsI ] bwidswh swh amrwv Kwn Fwih fyry jwsI ] rMg quMg grIb msq sBu loku isDwsI ]

kwjI syK mswiekw sBy aiT jwsI ] pIr pYkwbr AalIE ko iQ{ n rhwsI ] rojw bwg invwj

kqyb ivxu buJy sB jwsI ] lK carwsIh mydnI sB AwvY jwsI ] inhclu scu Kudwie Eku Kudwie

bMdw AibnwsI ]17] fKxy m 5 ] ifTI hB FMFoil ihksu bwJu n koie ] Awa sjx qU muiK

lgu
my
r
w
qnu
mnu
TM
F
w
hoie
]1]
m
5
]
Awsku
Awsw
bwhrw
mU
min
vfI
Aws
]
Aws
inrwsw

ihku qU ha bil bil bil geAws ]2] m 5 ] ivCoVw suxy fuKu ivxu ifTy mirAoid ] bwJu
ipAwry Awpxy ibrhI nw DIroid ]3] paVI ] qt qIrQ dyv dyvwilAw kydw{ mQurw kwsI ] koit
qyqIsw dyvqy sxu ieMdY jwsI ] ismiq sws byd cwir Ktu drs smwsI ] poQI pMifq gIq kivq
kvqy BI jwsI ] jqI sqI sMinAwsIAw siB kwlY vwsI ] muin jogI idgMbrw jmY sxu jwsI ]
jo dIsY so ivxsxw sB ibnis ibnwsI ] iQ{ pwrbRhmu prmysro syvku iQ{ hosI ]18] slok
fKxy m 5 ] sY ngy nh ng BuKy lK n BuiKAw ] fuKy koiV n fuK nwnk iprI ipKMdo suB idsit

1101

]1] m 5 ] suK smUhw Bog BUim sbwe ko DxI ] nwnk hBo rogu imrqk nwm ivhUixAw ]2]
m 5 ] ihks kUM qU Awih pCwxU BI ihku kir ] nwnk AwsVI inbwih mwnuK prQwe ljIvdo
]3] paVI ] inhclu Eku nrwiexo hir Agm AgwDw ] inhclu nwmu inDwnu hY ijsu ismrq
hir lwDw ] inhclu kIrqnu gux goibMd gurmuiK gwvwDw ] scu Drmu qpu inhclo idnu rYin
ArwDw ] dieAw Drmu qpu inhclo ijsu krim ilKwDw ] inhclu msqik lyKu iliKAw so tlY
n tlwDw ] inhcl sMgiq swD jn bcn inhclu gur swDw ] ijn ka pUrib iliKAw iqn
sdw sdw AwrwDw ]19] slok fKxy m 5 ] jo fubMdo Awip so qrwE ikn@ Ky ] qwrydVo BI qwir
nwnk ipr isa riqAw ]1] m 5 ] ijQY koie kQMin nwa suxMdo mw iprI ] mUM julwN qiQ

nwnk iprI psMdo hirAo QIAois ]2] m 5 ] myrI myrI ikAw krih pu kl snyh ] nwnk

nwm ivhUxIAw inmuxIAwdI dyh ]3] paVI ] nYnI dyKa gur drsno gur crxI mQw ] pYrI

mwrig gur cldw pKw PyrI hQw ] Akwl mUriq irdY iDAwiedw idnu rYin jpMQw ] mY CifAw

sgl Apwiexo BrvwsY gur smrQw ] guir bKisAw nwmu inDwnu sBo duKu lQw ] Boghu BuMchu

Bwe
h
o
plY
nwmu
AgQw
]
nwmu
dwnu
iesnwnu
idV
sdw
krhu
gu
r
kQw
]
shju
BieAw
pR
B
u
pwieAw

jm kw Ba lQw ]20] slok fKxy m 5 ] lgVIAw iprIAMin pyKMdIAw nw iqpIAw ] hB


mJwhU so DxI ibAw n ifTo koie ]1] m 5 ] kQVIAw sMqwh qy suKw pMDIAw ] nwnk lDVIAw
iqnwh ijnw Bwgu mQwhVY ]2] m 5 ] fUMgir jlw Qlw BUim bnw Pl kMdrw ] pwqwlw Awkws
pUrnu hB Gtw ] nwnk pyiK jIAo iekqu sUiq proqIAw ]3] paVI ] hir jI mwqw hir jI ipqw
hir jIa pRiqpwlk ] hir jI myrI swr kry hm hir ky bwlk ] shjy shij iKlwiedw nhI
krdw Awlk ] Aagxu ko n icqwrdw gl syqI lwiek ] muih mMgW soe dyvdw hir ipqw

1102

suKdwiek ] igAwnu rwis nwmu Dnu saipAonu iesu sady lwiek ] swJI gur nwil bhwilAw srb
suK pwiek ] mY nwlhu kdy n ivCuVY hir ipqw sBnw glw lwiek ]21] slok fKxy m 5 ]
nwnk kciVAw isa qoiV FUiF sjx sMq pikAw ] Aoie jIvMdy ivCuVih Aoie muieAw n jwhI CoiV
]1] m 5 ] nwnk ibjulIAw cmkMin Gurin@ Gtw Aiq kwlIAw ] brsin myG Apwr nwnk
sMgim iprI suhdIAw ]2] m 5 ] jl Ql nIir Bry sIql pvx Julwrdy ] syjVIAw soien hIry
lwl jVMdIAw ] suBr kpV Bog nwnk iprI ivhUxI qqIAw ]3] paVI ] kwrxu krqY jo kIAw
soe hY krxw ] jy sa Dwvih pRwxIAw pwvih Duir lhxw ] ibnu krmw ikCU n lBe jy iPrih sB
Drxw ] gur imil Ba goivMd kw BY f{ dUir krxw ] BY qy bYrwgu pjY hir Kojq iPrxw ] Kojq

Kojq shju apijAw iPir jnim n mrxw ] ihAwie kmwie iDAwieAw pwieAw swD srxw ]

boihQu nwnk dya gu{ ijsu hir cVwE iqsu Bajlu qrxw ]22] slok m 5 ] pihlw mrxu

kbUil jIvx kI Cif Aws ] hohu sBnw kI ryxukw qa Awa hmwrY pwis ]1] m 5 ] muAw jIvMdw

pyKu jIvMdy mir jwin ] ijn@w muhbiq iek isa qy mwxs prDwn ]2] m 5 ] ijsu min vsY

pwrbR
h
mu
inkit
n
AwvY
pIr
]
Bu
K
iqK
iqsu
n
ivAwpe
jmu
nhI
AwvY
nIr
]3]
paVI
]
kImiq

khxu n jweAY scu swh AfolY ] isD swiDk igAwnI iDAwnIAw kaxu quDuno qolY ] Bnx GVx
smrQu hY Aopiq sB prlY ] krx kwrx smrQu hY Git Git sB bolY ] irjku smwhy sBsY ikAw
mwxsu folY ] gihr gBI{ AQwhu qU gux igAwn AmolY ] soe kMmu kmwvxw kIAw Duir malY ]
quDhu bwhir ikCu nhI nwnku gux bolY ]23]1]2]

rwgu mw} bwxI kbIr jIa kI


< siqgur pRswid ]

pfIAw kvn kumiq qum lwgy ] bUfhugy prvwr skl isa rwmu n jphu ABwgy ]1] rhwa ] byd

1103

purwn pVy kw ikAw gunu Kr cMdn js Bwrw ] rwm nwm kI giq nhI jwnI kYsy aqris pwrw
]1] jIA bDhu su Drmu kir Qwphu ADrmu khhu kq Bwe ] Awps ka muinvr kir Qwphu kw
ka khhu kswe ]2] mn ky AMDy Awip n bUJhu kwih buJwvhu Bwe ] mwieAw kwrn ibidAw
bychu jnmu AibrQw jwe ]3] nwrd bcn ibAwsu khq hY suk ka pUChu jwe ] kih kbIr
rwmY rim CUthu nwih q bUfy Bwe ]4]1] bnih bsy ika pweAY ja la mnhu n qjih ibkwr
] ijh G{ bnu smsir kIAw qy pUry sMswr ]1] swr suKu pweAY rwmw ] rMig rvhu AwqmY rwm
]1] rhwa ] jtw Bsm lypn kIAw khw guPw mih bwsu ] mnu jIqy jgu jIiqAw jW qy ibiKAw qy
hoie adwsu ]2] AMjnu dyie sBY koe tuku cwhn mwih ibfwnu ] igAwn AMjnu ijh pwieAw qy

loien prvwnu ]3] kih kbIr Ab jwinAw guir igAwnu dIAw smJwie ] AMqrgiq hir ByitAw

Ab myrw mnu kqhU n jwie ]4]2] iriD isiD jw ka PurI qb kwhU isa ikAw kwj ] qyry khny

kI giq ikAw kha mY bolq hI bf lwj ]1] rwmu ijh pwieAw rwm ] qy Bvih n bwrY bwr ]1]

rhwa ] JUTw jgu fhkY Gnw idn duie brqn kI Aws ] rwm adku ijh jn pIAw iqih bhuir n

Be
ipAws
]2]
gu
r
pR
s
wid
ijh
bU
i
JAw
Awsw
qy
BieAw
inrwsu
]
sBu
scu
ndrI
AwieAw
ja

Awqm BieAw adwsu ]3] rwm nwm rsu cwiKAw hir nwmw hr qwir ] khu kbIr kMcnu BieAw
BRmu gieAw smudY pwir ]4]3] adk smuMd sll kI swiKAw ndI qrMg smwvihgy ] sunih
sunu imilAw smdrsI pvn }p hoie jwvihgy ]1] bhuir hm kwhy Awvihgy ] Awvn jwnw hukmu
iqsY kw hukmY buiJ smwvihgy ]1] rhwa ] jb cUkY pMc Dwqu kI rcnw AYsy Brmu cukwvihgy ]
drsnu Coif BE smdrsI Eko nwmu iDAwvihgy ]2] ijq hm lwE iqq hI lwgy qYsy krm
kmwvihgy ] hir jI pw kry ja ApnI qO gur ky sbid smwvihgy ]3] jIvq mrhu mrhu

1104

Puin jIvhu punrip jnmu n hoe ] khu kbIr jo nwim smwny sun rihAw ilv soe ]4]4] ja
qum@ mo ka dUir krq ha qa qum mukiq bqwvhu ] Ek Anyk hoie rihAo sgl mih Ab kYsy
Brmwvhu ]1] rwm mo ka qwir khW lY je hY ] soDa mukiq khw dya kYsI kir pRswdu moih
pwe hY ]1] rhwa ] qwrn qrnu qbY lgu khIAY jb lgu qqu n jwinAw ] Ab qa ibml BE
Gt hI mih kih kbIr mnu mwinAw ]2]5] ijin gV kot kIE kMcn ky Coif gieAw so rwvnu
]1] kwhy kIjqu hY min Bwvnu ] jb jmu Awie kys qy pkrY qh hir ko nwmu Cfwvn ]1]
rhwa ] kwlu Akwlu Ksm kw kIn@w iehu prpMcu bDwvnu ] kih kbIr qy AMqy mukqy ijn@ ihrdY
rwm rswienu ]2]6] dyhI gwvw jIa Dr mhqa bsih pMc ikrswnw ] nYnU nktU sRvnU rspiq

ieMdI kihAw n mwnw ]1] bwbw Ab n bsa ieh gwa ] GrI GrI kw lyKw mwgY kwieQu cyqU

nwa ]1] rhwa ] Drm rwie jb lyKw mwgY bwkI inksI BwrI ] pMc swnvw Bwig gE lY

bwiDAo jIa drbwrI ]2] khY kbI{ sunhu ry sMqhu Kyq hI krhu inbyrw ] Ab kI bwr bKis

bMdy ka bhuir n Bajil Pyrw ]3]7]

rwgu
mw}
bwxI
kbIr
jIa
kI
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

AnBa iknY n dyiKAw bYrwgIAVy ] ibnu BY AnBa hoie vxwhbY ]1] shu hdUir dyKY qW Ba
pvY bYrwgIAVy ] hukmY bUJY q inrBa hoie vxwhbY ]2] hir pwKMfu n kIje bYrwgIAVy ] pwKMif
rqw sBu loku vxwhbY ]3] qsnw pwsu n Cofe bYrwgIAVy ] mmqw jwilAw ipMfu vxwhbY
]4] icMqw jwil qnu jwilAw bYrwgIAVy ] jy mnu imrqku hoie vxwhbY ]5] siqgur ibnu
bYrwgu n hove bYrwgIAVy ] jy locY sBu koie vxwhbY ]6] krmu hovY siqgu{ imlY bYrwgIAVy
] shjy pwvY soie vxwhbY ]7] khu kbIr iek bynqI bYrwgIAVy ] mo ka Bajlu pwir

1105

aqwir vxwhbY ]8]1]8] rwjn kanu qumwrY AwvY ] AYso Bwa ibdr ko dyiKAo Aohu grIbu moih
BwvY ]1] rhwa ] hsqI dyiK Brm qy BUlw sRI Bgvwnu n jwinAw ] qumro dUDu ibdr ko pwn@o
AMmqu kir mY mwinAw ]1] KIr smwin swgu mY pwieAw gun gwvq rYin ibhwnI ] kbIr ko
Twku{ And ibnodI jwiq n kwhU kI mwnI ]2]9] slok kbIr ] ggn dmwmw bwijAo pirAo
nIswnY Gwa ] Kyqu ju mWifAo sUrmw Ab jUJn ko dwa ]1] sUrw so pihcwnIAY ju lrY dIn ky
hyq ] purjw purjw kit mrY kbhU n CwfY Kyqu ]2]2]

kbIr kw sbdu rwgu mw} bwxI nwmdya jI kI


< siqgur pRswid ]
cwir mukiq cwrY isiD imil kY dUlh pRB kI srin pirAo ] mukiq BieAo cahUM jug jwinAo

jsu kIriq mwQY C DirAo ]1] rwjw rwm jpq ko ko n qirAo ] gur apdyis swD kI

sMgiq Bgqu Bgqu qw ko nwmu pirAo ]1] rhwa ] sMK ck mwlw iqlku ibrwijq dyiK

pRqwpu jmu firAo ] inrBa BE rwm bl grijq jnm mrn sMqwp ihirAo ]2] AMbrIk

ka dIAo ABY pdu rwju BBIKn AiDk kirAo ] na iniD Twkuir de sudwmY DRA Atlu AjhU

n
tirAo
]3]
Bgq
hy
i
q
mwirAo
hrnwKsu
nrisM
G
}p
hoie
dy
h
DirAo
]
nwmw
khY
Bgiq

bis kysv AjhUM bil ky duAwr Kro ]4]1] mw} kbIr jIa ] dInu ibswirAo ry idvwny dInu
ibswirAo ry ] pytu BirAo psUAw ija soieAo mnuKu jnmu hY hwirAo ]1] rhwa ] swDsMgiq
kbhU nhI kInI ricAo DMDY JUT ] suAwn sUkr bwies ijvY Btkqu cwilAo iT ]1] Awps
ka dIrGu kir jwnY Aarn ka lg mwq ] mnsw bwcw krmnw mY dyKy dojk jwq ]2]
kwmI koDI cwqurI bwjIgr bykwm ] inMdw krqy jnmu isrwno kbhU n ismirAo rwmu ]3]
kih kbIr cyqY nhI mUrKu mugDu gvw{ ] rwmu nwmu jwinAo nhI kYsy aqris pwir ]4]1]

1106

rwgu mw} bwxI jYdya jIa kI


< siqgur pRswid ] cMd sq ByidAw nwd sq pUirAw sUr sq KoVsw dqu kIAw ] Abl blu
qoiVAw Acl clu QipAw AGV GiVAw qhw Aipa pIAw ]1] mn Awid gux Awid vKwixAw ]
qyrI duibDw sit sMmwinAw ]1] rhwa ] AriD ka AriDAw sriD ka sriDAw sll ka
slil sMmwin AwieAw ] bdiq jYdya jYdyv ka rMimAw bRhmu inrbwxu ilv lIxu pwieAw ]2]1]
kbI{ ] mw} ] rwmu ism{ pCuqwihgw mn ] pwpI jIArw loBu krqu hY Awju kwil aiT jwihgw
]1] rhwa ] lwlc lwgy jnmu gvwieAw mwieAw Brm Bulwihgw ] Dn jobn kw grbu n kIjY
kwgd ija gil jwihgw ]1] ja jmu Awie kys gih ptkY qw idn ikCu n bswihgw ] ismrnu

Bjnu dieAw nhI kInI qa muiK cotw Kwihgw ]2] Drm rwie jb lyKw mwgY ikAw muKu lY kY

jwihgw ] khqu kbI{ sunhu ry sMqhu swDsMgiq qir jWihgw ]3]1]

rwgu mw} bwxI rivdws jIa kI


< siqgur pRswid ]

AYsI lwl quJ ibnu kanu krY ] grIb invwju guseAw myrw mwQY C DrY ]1] rhwa ]

jw
kI
Coiq
jgq
ka
lwgY
qw
pr
qu
h

I
FrY
]
nIch
c
krY
my
r
w
goibM
d
u
kwhU
qy
n
frY
]1]

nwmdyv kbI{ iqlocnu sDnw sYnu qrY ] kih rivdwsu sunhu ry sMqhu hir jIa qy sBY srY
]2]1] mw} ] suK swgr suirq{ icMqwmin kwmDyn bis jw ky ry ] cwir pdwrQ Ast
mhw isiD nv iniD kr ql qw kY ]1] hir hir hir n jpis rsnw ] Avr sB Cwif
bcn rcnw ]1] rhwa ] nwnw iKAwn purwn byd ibiD caqIs ACr mwhI ] ibAws
bIcwir kihAo prmwrQu rwm nwm sir nwhI ]2] shj smwiD apwiD rhq hoie bfy Bwig
ilv lwgI ] kih rivdws adws dws miq jnm mrn BY BwgI ]3]2]15]

1107

quKwrI CMq mhlw 1 bwrh mwhw

qU suix ikrq krMmw purib kmwieAw ] isir isir suK shmw dyih su qU Blw ] hir rcnw
qyrI ikAw giq myrI hir ibnu GVI n jIvw ] pA bwJu duhylI koie n bylI gurmuiK AMmqu
pIvW ] rcnw rwic rhy inrMkwrI pRB min krm sukrmw ] nwnk pMQu inhwly sw Dn qU suix
Awqm rwmw ]1] bwbIhw pa boly koikl bwxIAw ] sw Dn siB rs colY AMik smwxIAw
] hir AMik smwxI jw pRB BwxI sw sohwgix nwry ] nv Gr Qwip mhl G{ ca inj Gir
vwsu murwry ] sB qyrI qU myrw pRIqmu inis bwsur rMig rwvY ] nwnk pa pa cvY bbIhw
koikl sbid suhwvY ]2] qU suix hir rs iBny pRIqm Awpxy ] min qin rvq rvny GVI
n bIsrY ] ika GVI ibswrI ha bilhwrI ha jIvw gux gwE ] nw koe myrw ha iksu kyrw
hir ibnu rhxu n jwE ] Aot ghI hir crx invwsy BE piv srIrw ] nwnk sit
dIrG suKu pwvY gur sbdI mnu DIrw ]3] brsY AMmq Dwr bUMd suhwvxI ] swjn imly
shij suBwie hir isa pRIiq bxI ] hir mMdir AwvY jw pRB BwvY Dn BI gux swrI ] Gir

Gir kMqu rvY sohwgix ha ika kMiq ivswrI ] aniv Gn CwE brsu suBwE min qin pRymu

suKwvY ] nwnk vrsY AMmq bwxI kir ikrpw Gir AwvY ]4] cyqu bsMqu Blw Bvr

< siqgur pRswid ]

1108

suhwvVy ] bn PUly mMJ bwir mY ip{ Gir bwhuVY ] ip{ Gir nhI AwvY Dn ika suKu pwvY ibrih
ibroD qnu CIjY ] koikl AMib suhwvI bolY ika duKu AMik shIjY ] Bv{ BvMqw PUlI fwlI ika
jIvw m{ mwE ] nwnk cyiq shij suKu pwvY jy hir v{ Gir Dn pwE ]5] vYswKu Blw swKw vys
kry ] Dn dyKY hir duAwir Awvhu dieAw kry ] Gir Awa ipAwry duqr qwry quDu ibnu AFu n
molo ] kImiq kax kry quDu BwvW dyiK idKwvY Folo ] dUir n jwnw AMqir mwnw hir kw mhlu
pCwnw ] nwnk vYswKIN pRBu pwvY suriq sbid mnu mwnw ]6] mwhu jyTu Blw pRIqmu ika
ibsrY ] Ql qwpih sr Bwr sw Dn ibna krY ] Dn ibna krydI gux swrydI gux swrI pRB
Bwvw ] swcY mhil rhY bYrwgI Awvx dyih q Awvw ] inmwxI inqwxI hir ibnu ika pwvY suK

mhlI ] nwnk jyiT jwxY iqsu jYsI krim imlY gux gihlI ]7] AwswV Blw sUrju ggin

qpY ] DrqI dUK shY soKY Agin BKY ] Agin rsu soKY mrIAY DoKY BI so ikrqu n hwry ] rQu iPrY

CwieAw Dn qwkY tIfu lvY mMiJ bwry ] Avgx bwiD clI duKu AwgY suKu iqsu swcu smwly ]

nwnk ijs no iehu mnu dIAw mrxu jIvxu pRB nwly ]8] swvix srs mnw Gx vrsih {iq

AwE
]
mY
min
qin
shu
BwvY
ipr
prdy
i
s
isDwE
]
ip{
Gir
nhI
AwvY
mrIAY
hwvY
dwmin
cmik

frwE ] syj iekylI KrI duhylI mrxu BieAw duKu mwE ] hir ibnu nId BUK khu kYsI kwpV
qin n suKwvE ] nwnk sw sohwgix kMqI ipr kY AMik smwvE ]9] Bwda Brim BulI Bir
jobin pCuqwxI ] jl Ql nIir Bry brs {qy rMgu mwxI ] brsY inis kwlI ika suKu bwlI
dwdr mor lvMqy ] pa pa cvY bbIhw boly BuieAMgm iPrih fsMqy ] mCr fMg swier Br
suBr ibnu hir ika suKu pweAY ] nwnk pUiC cla gur Apuny jh pRBu qh hI jweAY ]10]
Asuin Awa iprw sw Dn JUir mue ] qw imlIAY pRB myly dUjY Bwie Kue ] JUiT ivguqI qw ipr muqI

1109

kukh kwh is Puly ] AwgY Gwm ipCY {iq jwfw dyiK clq mnu foly ] dh idis swK hrI hrIAwvl
shij pkY so mITw ] nwnk Asuin imlhu ipAwry siqgur BE bsITw ]11] kqik ikrqu pieAw
jo pRB BwieAw ] dIpku shij blY qiq jlwieAw ] dIpk rs qylo Dn ipr mylo Dn AomwhY srsI
] Avgx mwrI mrY n sIJY guix mwrI qw mrsI ] nwmu Bgiq dy inj Gir bYTy Ajhu iqnwVI Awsw
] nwnk imlhu kpt dr Kolhu Ek GVI Ktu mwsw ]12] mMGr mwhu Blw hir gux AMik smwvE ]
guxvMqI gux rvY mY ip{ inhclu BwvE ] inhclu cqu{ sujwxu ibDwqw cMclu jgqu sbwieAw ]
igAwnu iDAwnu gux AMik smwxy pRB Bwxy qw BwieAw ] gIq nwd kivq kvy suix rwm nwim duKu
BwgY ] nwnk sw Dn nwh ipAwrI AB BgqI ipr AwgY ]13] poiK quKw{ pVY vxu qxu rsu

soKY ] Awvq kI nwhI min qin vsih muKy ] min qin riv rihAw jgjIvnu gur sbdI rMgu

mwxI ] AMfj jyrj syqj aqBuj Git Git joiq smwxI ] drsnu dyhu dieAwpiq dwqy giq

pwva miq dyho ] nwnk rMig rvY ris rsIAw hir isa pRIiq snyho ]14] mwiG punIq Be

qIrQu AMqir jwinAw ] swjn shij imly gux gih AMik smwinAw ] pRIqm gux AMky suix pRB

bM
k
y
qu
D
u
Bwvw
sir
nwvw
]
gM
g
jmu
n
qh
by
x
I
sM
g
m
swq
smu
M
d
smwvw
]
pu

n
dwn
pU
j
w
prmy
s
u
r

juig juig Eko jwqw ] nwnk mwiG mhw rsu hir jip ATsiT qIrQ nwqw ]15] Plguin min
rhsI pRymu suBwieAw ] Anidnu rhsu BieAw Awpu gvwieAw ] mn mohu cukwieAw jw iqsu BwieAw
kir ikrpw Gir AwAo ] bhuqy vys krI ipr bwJhu mhlI lhw n QwAo ] hwr for rs pwt ptMbr
ipir loVI sIgwrI ] nwnk myil le guir ApxY Gir v{ pwieAw nwrI ]16] by ds mwh {qI
iQqI vwr Bly ] GVI mUrq pl swcy AwE shij imly ] pRB imly ipAwry kwrj swry krqw sB
ibiD jwxY ] ijin sIgwrI iqsih ipAwrI mylu BieAw rMgu mwxY ] Gir syj suhwvI jw ipir rwvI

1110

gurmuiK msqik Bwgo ] nwnk Aihinis rwvY pRIqmu hir v{ iQ{ sohwgo ]17]1] quKwrI
mhlw 1 ] pihlY phrY nYx slonVIE rYix AMiDAwrI rwm ] vK{ rwKu mueE AwvY vwrI rwm ]
vwrI AwvY kvxu jgwvY sUqI jm rsu cUsE ] rYix AMDyrI ikAw piq qyrI co{ pVY G{ mUsE ]
rwKxhwrw Agm Apwrw suix bynqI myrIAw ] nwnk mUrKu kbih n cyqY ikAw sUJY rYix AMDyrIAw
]1] dUjw ph{ BieAw jwgu AcyqI rwm ] vK{ rwKu mueE KwjY KyqI rwm ] rwKhu KyqI hir gur
hyqI jwgq co{ n lwgY ] jm mig n jwvhu nw duKu pwvhu jm kw f{ Ba BwgY ] riv sis dIpk
gurmiq duAwrY min swcw muiK iDAwvE ] nwnk mUrKu Ajhu n cyqY ikv dUjY suKu pwvE ]2]
qIjw ph{ BieAw nId ivAwpI rwm ] mwieAw suq dwrw dUiK sMqwpI rwm ] mwieAw suq dwrw

jgq ipAwrw cog cugY inq PwsY ] nwmu iDAwvY qw suKu pwvY gurmiq kwlu n gRwsY ] jMmxu mrxu

kwlu nhI CofY ivxu nwvY sMqwpI ] nwnk qIjY qibiD lokw mwieAw moih ivAwpI ]3] caQw

ph{ BieAw daqu ibhwgY rwm ] iqn G{ rwiKAVw juo Anidnu jwgY rwm ] gur pUiC jwgy nwim

lwgy iqnw rYix suhylIAw ] gur sbdu kmwvih jnim n Awvih iqnw hir pRBu bylIAw ] kr

kM
i
p
crx
srI{
kM
p
Y
nY
x
AM
D
u
l
y
qnu
Bsm
sy
]
nwnk
du
K
IAw
ju
g
cwry
ibnu
nwm
hir
ky
min
vsy

]4] KUlI gMiT aTo iliKAw AwieAw rwm ] rs ks suK Twky bMiD clwieAw rwm ] bMiD
clwieAw jw pRB BwieAw nw dIsY nw suxIAY ] Awpx vwrI sBsY AwvY pkI KyqI luxIAY ] GVI
csy kw lyKw lIjY burw Blw shu jIAw ] nwnk suir nr sbid imlwE iqin pRiB kwrxu kIAw
]5]2] quKwrI mhlw 1 ] qwrw ciVAw lmw ika ndir inhwilAw rwm ] syvk pUr krMmw
siqguir sbid idKwilAw rwm ] gur sbid idKwilAw scu smwilAw Aihinis dyiK bIcwirAw
] Dwvq pMc rhy G{ jwixAw kwmu koDu ibKu mwirAw ] AMqir joiq Be gur swKI cIny rwm krMmw ]

1111

nwnk hamY mwir pqIxy qwrw ciVAw lmw ]1] gurmuiK jwig rhy cUkI AiBmwnI rwm ] Anidnu
Bo{ BieAw swic smwnI rwm ] swic smwnI gurmuiK min BwnI gurmuiK swbqu jwgy ] swcu nwmu
AMmqu guir dIAw hir crnI ilv lwgy ] pRgtI joiq joiq mih jwqw mnmuiK Brim BulwxI ]
nwnk Bo{ BieAw mnu mwinAw jwgq rYix ivhwxI ]2] Aagx vIsirAw guxI G{ kIAw rwm
] Eko riv rihAw Av{ n bIAw rwm ] riv rihAw soe Av{ n koe mn hI qy mnu mwinAw ]
ijin jl Ql qBvx Gtu Gtu QwipAw so pRBu gurmuiK jwinAw ] krx kwrx smrQ Apwrw
qibiD myit smwe ] nwnk Avgx guxh smwxy AYsI gurmiq pwe ]3] Awvx jwx rhy cUkw
Bolw rwm ] hamY mwir imly swcw colw rwm ] hamY guir Koe prgtu hoe cUky sog sMqwpY ] joqI

AMdir joiq smwxI Awpu pCwqw AwpY ] pyeAVY Gir sbid pqIxI swhurVY ipr BwxI ] nwnk

siqguir myil imlwe cUkI kwix lokwxI ]4]3] quKwrI mhlw 1 ] BolwvVY BulI Buil Buil

pCoqwxI ] ipir CoifAVI suqI ipr kI swr n jwxI ] ipir CofI suqI Avgix muqI iqsu Dn

ivDx rwqy ] kwim koiD Ahkwir ivguqI hamY lgI qwqy ] afir hsu cilAw PurmwieAw BsmY

Bsm
smwxI
]
nwnk
scy
nwm
ivhU
x
I
Bu
i
l
Bu
i
l
pCoqwxI
]1]
su
i
x
nwh
ipAwry
iek
by

nqI

myrI ] qU inj Gir visAVw ha {il BsmY FyrI ] ibnu Apny nwhY koie n cwhY ikAw khIAY ikAw
kIjY ] AMmq nwmu rsn rsu rsnw gur sbdI rsu pIjY ] ivxu nwvY ko sMig n swQI AwvY jwie
GnyrI ] nwnk lwhw lY Gir jweAY swcI scu miq qyrI ]2] swjn dyis ivdysIAVy swnyhVy
dydI ] swir smwly iqn sjxw muMD nYx BrydI ] muMD nYx BrydI gux swrydI ika pRB imlw
ipAwry ] mwrgu pMQu n jwxa ivKVw ika pweAY ip{ pwry ] siqgur sbdI imlY ivCunI qnu
mnu AwgY rwKY ] nwnk AMmq ibrKu mhw rs PilAw imil pRIqm rsu cwKY ]3] mhil

1112

bulwieVIE iblmu n kIjY ] Anidnu rqVIE shij imlIjY ] suiK shij imlIjY rosu n kIjY
grbu invwir smwxI ] swcY rwqI imlY imlwe mnmuiK Awvx jwxI ] jb nwcI qb GUGtu kYsw
mtukI PoiV inrwrI ] nwnk AwpY Awpu pCwxY gurmuiK qqu bIcwrI ]4]4] quKwrI mhlw 1 ]
myry lwl rMgIly hm lwln ky lwly ] guir AlKu lKwieAw Av{ n dUjw Bwly ] guir AlKu
lKwieAw jw iqsu BwieAw jw pRiB ikrpw DwrI ] jgjIvnu dwqw purKu ibDwqw shij imly
bnvwrI ] ndir krih qU qwrih qrIAY scu dyvhu dIn dieAwlw ] pRxviq nwnk dwsin dwsw
qU srb jIAw pRiqpwlw ]1] Birpuir Dwir rhy Aiq ipAwry ] sbdy riv rihAw gur }ip murwry
] gur }p murwry qBvx Dwry qw kw AMqu n pwieAw ] rMgI ijnsI jMq apwE inq dyvY cVY

svwieAw ] AprMp{ Awpy Qwip aQwpy iqsu BwvY so hovY ] nwnk hIrw hIrY byiDAw gux kY hwir

provY ]2] gux guxih smwxy msqik nwm nIswxo ] scu swic smwieAw cUkw Awvx jwxo ]

scu swic pCwqw swcY rwqw swcu imlY min BwvY ] swcy pir Av{ n dIsY swcy swic smwvY ]

mohin moih lIAw mnu myrw bMDn Koil inrwry ] nwnk joqI joiq smwxI jw imilAw Aiq ipAwry

]3]
sc
G{
Koij
lhy
swcw
gu
r
Qwno
]
mnmu
i
K
nh
pwe
A
Y
gu
r
mu
i
K
igAwno
]
dy
v
Y
scu
dwno
so

prvwno sd dwqw vf dwxw ] Am{ AjonI AsiQ{ jwpY swcw mhlu icrwxw ] doiq acwpiq
lyKu n ilKIAY pRgtI joiq murwrI ] nwnk swcw swcY rwcw gurmuiK qrIAY qwrI ]4]5]
quKwrI mhlw 1 ] E mn myirAw qU smJu Acyq ieAwixAw rwm ] E mn myirAw Cif Avgx
guxI smwixAw rwm ] bhu swd luBwxy ikrq kmwxy ivCuiVAw nhI mylw ] ika duq{ qrIAY jm
fir mrIAY jm kw pMQu duhylw ] min rwmu nhI jwqw swJ pRBwqw AvGit {Dw ikAw kry ] bMDin
bwiDAw ien ibiD CUtY gurmuiK syvY nrhry ]1] E mn myirAw qU Coif Awl jMjwlw rwm ] E mn

1113

myirAw hir syvhu purKu inrwlw rwm ] hir ismir EkMkw{ swcw sBu jgqu ijMin apwieAw ]
paxu pwxI Agin bwDy guir Kylu jgiq idKwieAw ] Awcwir qU vIcwir Awpy hir nwmu sMjm
jp qpo ] sKw sYnu ipAw{ pRIqmu nwmu hir kw jpu jpo ]2] E mn myirAw qU iQ{ rhu cot n
KwvhI rwm ] E mn myirAw gux gwvih shij smwvhI rwm ] gux gwie rwm rswie rsIAih
gur igAwn AMjnu swrhy ] Y lok dIpku sbid cwnxu pMc dUq sMGwrhy ] BY kwit inrBa qrih
duq{ guir imilAY kwrj swrE ] }pu rMgu ipAw{ hir isa hir Awip ikrpw DwrE ]3] E
mn myirAw qU ikAw lY AwieAw ikAw lY jwiesI rwm ] E mn myirAw qw CutsI jw Brmu
cukwiesI rwm ] Dnu sMic hir hir nwm vK{ gur sbid Bwa pCwxhy ] mYlu prhir sbid

inrmlu mhlu G{ scu jwxhy ] piq nwmu pwvih Gir isDwvih Joil AMmq pI rso ] hir

nwmu iDAweAY sbid rsu pweAY vfBwig jpIAY hir jso ]4] E mn myirAw ibnu paVIAw

mMdir ika cVY rwm ] E mn myirAw ibnu byVI pwir n AMbVY rwm ] pwir swjnu Apw{ pRIqmu

gur sbd suriq lGwvE ] imil swDsMgiq krih rlIAw iPir n pCoqwvE ] kir dieAw

dwnu
dieAwl
swcw
hir
nwm
sM
g
iq
pwvAo
]
nwnku
pieAM
p
Y
su
x
hu
pR
I
qm
gu
r
sbid
mnu

smJwvAo ]5]6]

qu
K
wrI
CM
q
mhlw
4
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

AMqir iprI ipAw{ ika ipr ibnu jIvIAY rwm ] jb lgu drsu n hoie ika AMmqu pIvIAY rwm
] ika AMmqu pIvIAY hir ibnu jIvIAY iqsu ibnu rhnu n jwE ] Anidnu pa pa kry idnu
rwqI ipr ibnu ipAws n jwE ] ApxI pw krhu hir ipAwry hir hir nwmu sd swirAw ]
gur kY sbid imilAw mY pRIqmu ha siqgur ivthu vwirAw ]1] jb dyKW ip{ ipAwrw hir gux

1114

ris rvw rwm ] myrY AMqir hoie ivgwsu pa pa scu inq cvw rwm ] pa cvw ipAwry sbid
insqwry ibnu dyKy qpiq n AwvE ] sbid sIgw{ hovY inq kwmix hir hir nwmu iDAwvE ]
dieAw dwnu mMgq jn dIjY mY pRIqmu dyhu imlwE ] Anidnu gu{ gopwlu iDAwe hm siqgur
ivthu GumwE ]2] hm pwQr gu{ nwv ibKu Bvjlu qwrIAY rwm ] gur dyvhu sbdu suBwie mY mUV
insqwrIAY rwm ] hm mUV mugD ikCu imiq nhI pwe qU AgMmu vf jwixAw ] qU Awip dieAwlu
dieAw kir mylih hm inrguxI inmwixAw ] Anyk jnm pwp kir Brmy huix qa srxwgiq
AwE ] dieAw krhu riK lyvhu hir jIa hm lwgh siqgur pwE ]3] gur pwrs hm loh imil
kMcnu hoieAw rwm ] joqI joiq imlwie kwieAw gV soihAw rwm ] kwieAw gV soihAw myrY pRiB

moihAw ika swis igrwis ivswrIAY ] Astu Agoc{ pkiVAw gur sbdI ha siqgur kY

bilhwrIAY ] siqgur AwgY sIsu Byt dya jy siqgur swcy BwvY ] Awpy dieAw krhu pRB dwqy nwnk

AMik smwvY ]4]1] quKwrI mhlw 4 ] hir hir Agm AgwiD AprMpr Aprprw ] jo qum

iDAwvih jgdIs qy jn Ba ibKmu qrw ] ibKm Ba iqn qirAw suhylw ijn hir hir nwmu

iDAwieAw
]
gu
r
vwik
siqgu
r
jo
Bwie
cly
iqn
hir
hir
Awip
imlwieAw
]
joqI
joiq
imil
joiq

smwxI hir pw kir DrxIDrw ] hir hir Agm AgwiD AprMpr Aprprw ]1] qum suAwmI
Agm AQwh qU Git Git pUir rihAw ] qU AlK ABya AgMmu gur siqgur bcin lihAw ] Dnu
Dnu qy jn purK pUry ijn gur sMqsMgiq imil gux rvy ] ibbyk buiD bIcwir gurmuiK gur sbid
iKnu iKnu hir inq cvy ] jw bhih gurmuiK hir nwmu bolih jw KVy gurmuiK hir hir kihAw ]
qum suAwmI Agm AQwh qU Git Git pUir rihAw ]2] syvk jn syvih qy prvwxu ijn syivAw
gurmiq hry ] iqn ky koit siB pwp iKnu prhir hir dUir kry ] iqn ky pwp doK siB ibnsy ijn

1115

min iciq ieku ArwiDAw ] iqn kw jnmu sPilAo sBu kIAw krqY ijn gur bcnI scu BwiKAw ]
qy Dnu jn vf purK pUry jo gurmiq hir jip Ba ibKmu qry ] syvk jn syvih qy prvwxu ijn
syivAw gurmiq hry ]3] qU AMqrjwmI hir Awip ija qU clwvih ipAwry ha iqvY clw ] hmrY
hwiQ ikCu nwih jw qU mylih qw ha Awie imlw ] ijn ka qU hir mylih suAwmI sBu iqn kw
lyKw Cutik gieAw ] iqn kI gxq n kirAhu ko Bwe jo gur bcnI hir myil lieAw ] nwnk
dieAwlu hoAw iqn pir ijn gur kw Bwxw mMinAw Blw ] qU AMqrjwmI hir Awip ija qU
clwvih ipAwry ha iqvY clw ]4]2] quKwrI mhlw 4 ] qU jgjIvnu jgdIsu sB krqw
ssit nwQu ] iqn qU iDAwieAw myrw rwmu ijn kY Duir lyKu mwQu ] ijn ka Duir hir iliKAw

suAwmI iqn hir hir nwmu ArwiDAw ] iqn ky pwp iek inmK siB lwQy ijn gur bcnI hir

jwipAw ] Dnu Dnu qy jn ijn hir nwmu jipAw iqn dyKy ha BieAw snwQu ] qU jgjIvnu

jgdIsu sB krqw ssit nwQu ]1] qU jil Qil mhIAil BrpUir sB pir swcu DxI ] ijn

jipAw hir min cIiq hir jip jip mukqu GxI ] ijn jipAw hir qy mukq pRwxI iqn ky jl

mu
K
hir
du
A
wir
]
Aoie
hliq
pliq
jn
BE
su
h
y
l
y
hir
rwiK
lIE
rKnhwir
]
hir
sM
q
sM
g
iq

jn suxhu Bwe gurmuiK hir syvw sPl bxI ] qU jil Qil mhIAil BrpUir sB pir swcu DxI
]2] qU Qwn Qnqir hir Eku hir Eko Eku rivAw ] vix qix qBvix sB ssit muiK hir
hir nwmu civAw ] siB cvih hir hir nwmu krqy AsMK Agxq hir iDAwvE ] so Dnu Dnu hir
sMqu swDU jo hir pRB krqy BwvE ] so sPlu drsnu dyhu krqy ijsu hir ihrdY nwmu sd civAw ]
qU Qwn Qnqir hir Eku hir Eko Eku rivAw ]3] qyrI Bgiq BMfwr AsMK ijsu qU dyvih myry
suAwmI iqsu imlih ] ijs kY msqik gur hwQu iqsu ihrdY hir gux itkih ] hir gux ihrdY

1116

itkih iqs kY ijsu AMqir Ba BwvnI hoe ] ibnu BY iknY n pRymu pwieAw ibnu BY pwir n aqirAw
koe ] Ba Bwa pRIiq nwnk iqsih lwgY ijsu qU AwpxI ikrpw krih ] qyrI Bgiq BMfwr AsMK
ijsu qU dyvih myry suAwmI iqsu imlih ]4]3] quKwrI mhlw 4 ] nwvxu purbu ABIcu gur
siqgur drsu BieAw ] durmiq mYlu hrI AigAwnu AMDy{ gieAw ] gur drsu pwieAw AigAwnu
gvwieAw AMqir joiq pRgwsI ] jnm mrx duK iKn mih ibnsy hir pwieAw pRBu AibnwsI ]
hir Awip krqY purbu kIAw siqgu} kulKyiq nwvix gieAw ] nwvxu purbu ABIcu gur siqgur
drsu BieAw ]1] mwrig pMiQ cly gur siqgur sMig isKw ] Anidnu Bgiq bxI iKnu iKnu
inmK ivKw ] hir hir Bgiq bxI pRB kyrI sBu loku vyKix AwieAw ] ijn drsu siqgur

gu} kIAw iqn Awip hir mylwieAw ] qIrQ admu siqgu} kIAw sB lok aDrx ArQw ]

mwrig pMiQ cly gur siqgur sMig isKw ]2] pRQm AwE kulKyiq gur siqgur purbu hoAw ]

Kbir Be sMswir AwE Y loAw ] dyKix AwE qIin lok suir nr muin jn siB AwieAw ] ijn

prisAw gu{ siqgu} pUrw iqn ky iklivK nws gvwieAw ] jogI idgMbr sMinAwsI Ktu drsn

kir
gE
gosit
FoAw
]
pR
Q
m
AwE
ku
l
Ky
i
q
gu
r
siqgu
r
pu
r
bu
hoAw
]3]
du
q
IAw
jmu
n
gE

guir hir hir jpnu kIAw ] jwgwqI imly dy Byt gur ipCY lGwie dIAw ] sB CutI
siqgu} ipCY ijin hir hir nwmu iDAwieAw ] gur bcin mwrig jo pMiQ cwly iqn jmu
jwgwqI nyiV n AwieAw ] sB gu} gu} jgqu bolY gur kY nwie lieAY siB Cutik gieAw ]
duqIAw jmun gE guir hir hir jpnu kIAw ]4] qqIAw AwE sursrI qh kaqku clqu
BieAw ] sB mohI dyiK drsnu gur sMq iknY AwFu n dwmu lieAw ] AwFu dwmu ikCu
pieAw n bolk jwgwqIAw mohx muMdix pe ] Bwe hm krh ikAw iksu pwis mWgh sB

1117

Bwig siqgur ipCY pe ] jwgwqIAw apwv isAwxp kir vIcw{ ifTw BMin bolkw siB aiT
gieAw ] qqIAw AwE sursrI qh kaqku clqu BieAw ]5] imil AwE ngr mhw jnw gur
siqgur Aot ghI ] gu{ siqgu{ gu{ goivdu puiC ismiq kIqw shI ] ismiq sws sBnI shI
kIqw suik pRihlwid sRIrwim kir gur goivdu iDAwieAw ] dyhI ngir koit pMc cor vtvwry
iqn kw Qwa Qyhu gvwieAw ] kIrqn purwx inq pun hovih gur bcin nwnik hir Bgiq lhI
] imil AwE ngr mhw jnw gur siqgur Aot ghI ]6]4]10]

quKwrI CMq mhlw 5


< siqgur pRswid ]
Goil Gumwe lwlnw guir mnu dInw ] suix sbdu qumwrw myrw mnu BInw ] iehu mnu BInw ija

jl mInw lwgw rMgu murwrw ] kImiq khI n jwe Twkur qyrw mhlu Apwrw ] sgl guxw ky dwqy

suAwmI ibna sunhu iek dInw ] dyhu drsu nwnk bilhwrI jIAVw bil bil kInw ]1] iehu

qnu mnu qyrw siB gux qyry ] KnIAY vM\w drsn qyry ] drsn qyry suix pRB myry inmK sit

pyiK jIvw ] AMmq nwmu sunIjY qyrw ikrpw krih q pIvw ] Aws ipAwsI ipr kY qwe ija

cwq
k
u
bU
M
d
y
r
y
]
khu
nwnk
jIAVw
bilhwrI
dy
h
u
drsu
pR
B
my
r
y
]2]
qU
swcw
swihbu
swhu

Aimqw ] qU pRIqmu ipAwrw pRwn ihq icqw ] pRwn suKdwqw gurmuiK jwqw sgl rMg bin AwE ]
soe krmu kmwvY pRwxI jyhw qU PurmwE ] jw ka pw krI jgdIsuir iqin swDsMig mnu ijqw ]
khu nwnk jIAVw bilhwrI jIa ipMfu qa idqw ]3] inrguxu rwiK lIAw sMqn kw sdkw
] siqguir Fwik lIAw moih pwpI pVdw ] Fwknhwry pRBU hmwry jIA pRwn suKdwqy ]
AibnwsI Aibgq suAwmI pUrn purK ibDwqy ] asqiq khnu n jwie qumwrI kaxu khY qU
kd kw ] nwnk dwsu qw kY bilhwrI imlY nwmu hir inmkw ]4]1]11]

1118

kydwrw mhlw 4 G{ 1

myry mn rwm nwm inq gwvIAY ry ] Agm Agoc{ n jwe hir liKAw gu{ pUrw imlY lKwvIAY ry
] rhwa ] ijsu Awpy ikrpw kry myrw suAwmI iqsu jn ka hir ilv lwvIAY ry ] sBu ko Bgiq
kry hir kyrI hir BwvY so Qwie pwvIAY ry ]1] hir hir nwmu Amolku hir pih hir dyvY qw nwmu
iDAwvIAY ry ] ijs no nwmu dyie myrw suAwmI iqsu lyKw sBu CfwvIAY ry ]2] hir nwmu ArwDih
sy Dnu jn khIAih iqn msqik Bwgu Duir iliK pwvIAY ry ] iqn dyKy myrw mnu ibgsY ija
suqu imil mwq gil lwvIAY ry ]3] hm bwirk hir ipqw pRB myry mo ka dyhu mqI ijqu
hir pwvIAY ry ] ija bCurw dyiK g suKu mwnY iqa nwnk hir gil lwvIAY ry ]4]1]

kydwrw mhlw 4 G{ 1
< siqgur pRswid ]
myry mn hir hir gun khu ry ] siqgu} ky crn Doie Doie pUjhu ien ibiD myrw hir pRBu lhu ry
] rhwa ] kwmu koDu loBu mohu AiBmwnu ibKY rs ien sMgiq qy qU rhu ry ] imil sqsMgiq kIjY hir
gosit swDU isa gosit hir pRym rswiexu rwm nwmu rswiexu hir rwm nwm rwm rmhu ry ]1]

< siqgur pRswid ]

1119

AMqr kw AiBmwnu jo{ qU ikCu ikCu ikCu jwnqw iehu dUir krhu Awpn ghu ry ] jn nwnk ka
hir dieAwl hohu suAwmI hir sMqn kI DUir kir hry ]2]1]2]

kydwrw mhlw 5 G{ 2
< siqgur pRswid ]
mwe sMqsMig jwgI ] pA rMg dyKY jpqI nwmu inDwnI ] rhwa ] drsn ipAws locn
qwr lwgI ] ibsrI iqAws ibfwnI ]1] Ab gu{ pwieAo hY shj suKdwiek drsnu
pyKq mnu lptwnI ] dyiK dmodr rhsu min apijAo nwnk pA AMmq bwnI ]2]1]

kydwrw mhlw 5 G{ 3
< siqgur pRswid ]

dIn ibna sunu dieAwl ] pMc dws qIin doKI Ek mnu AnwQ nwQ ] rwKu ho ikrpwl ]

rhwa ] Aink jqn gvnu kra ] Ktu krm jugiq iDAwnu Dra ] apwv sgl kir

hwirAo nh nh hutih ibkrwl ]1] srix bMdn k{xw pqy ] Bv hrx hir hir hir

hry ] Ek qUhI dIn dieAwl ] pRB crn nwnk Awsro ] aDry BRm moh swgr ] lig

sM
q
nw
pg
pwl
]2]1]2]

kydwrw mhlw 5 G{ 4
< siqgur pRswid ]

srnI
AwieAo
nwQ
inDwn
]
nwm
pR
I
iq
lwgI
mn
BIqir
mwgn
ka
hir
dwn
]1]
rhwa
]

suKdwe pUrn prmysur kir ikrpw rwKhu mwn ] dyhu pRIiq swDU sMig suAwmI hir gun rsn
bKwn ]1] gopwl dieAwl goibd dmodr inrml kQw igAwn ] nwnk ka hir kY rMig
rwghu crn kml sMig iDAwn ]2]1]3] kydwrw mhlw 5 ] hir ky drsn ko min cwa
] kir ikrpw sqsMig imlwvhu qum dyvhu Apno nwa ] rhwa ] kra syvw sq purK ipAwry

1120

jq sunIAY qq min rhswa ] vwrI PyrI sdw Gumwe kvnu AnUpu qyro Twa ]1] srb
pRiqpwlih sgl smwlih sgilAw qyrI Cwa ] nwnk ky pRB purK ibDwqy Git Git quJih
idKwa ]2]2]4] kydwrw mhlw 5 ] pA kI pRIiq ipAwrI ] mgn mnY mih icqva Awsw
nYnhu qwr quhwrI ] rhwa ] Aoie idn phr mUrq pl kYsy Aoie pl GrI ikhwrI ] KUly kpt
Dpt buiJ qsnw jIva pyiK drswrI ]1] kanu su jqnu apwa iknyhw syvw kan bIcwrI ]
mwnu AiBmwnu mohu qij nwnk sMqh sMig aDwrI ]2]3]5] kydwrw mhlw 5 ] hir hir hir
gun gwvhu ] krhu pw gopwl goibdy Apnw nwmu jpwvhu ] rhwa ] kwiF lIE pRB Awn ibKY
qy swDsMig mnu lwvhu ] BRmu Ba mohu kitAo gur bcnI Apnw drsu idKwvhu ]1] sB kI ryn

hoie mnu myrw AhbuiD qjwvhu ] ApnI Bgiq dyih dieAwlw vfBwgI nwnk hir pwvhu

]2]4]6] kydwrw mhlw 5 ] hir ibnu jnmu AkwrQ jwq ] qij gopwl Awn rMig rwcq

imiQAw pihrq Kwq ] rhwa ] Dnu jobnu sMpY suK BuogvY sMig n inbhq mwq ] mg qsnw

dyiK ricAo bwvr dm CwieAw rMig rwq ]1] mwn moh mhw md mohq kwm koD kY Kwq ] k{

gih
ly
h
u
dws
nwnk
ka
pR
B
jIa
hoie
shwq
]2]5]7]
ky
d
wrw
mhlw
5
]
hir
ibnu
koie
n

cwlis swQ ] dInw nwQ k{xwpiq suAwmI AnwQw ky nwQ ] rhwa ] suq sMpiq ibiKAw
rs Buogvq nh inbhq jm kY pwQ ] nwmu inDwnu gwa gun goibMd aD{ swgr ky Kwq ]1]
srin smrQ AkQ Agocr hir ismrq duK lwQ ] nwnk dIn DUir jn bWCq imlY ilKq
Duir mwQ ]2]6]8]

kydwrw mhlw 5 G{ 5
< siqgur pRswid ]

ibsrq nwih mn qy hrI ] Ab ieh pRIiq mhw pRbl Be Awn ibKY jrI ] rhwa ] bUMd khw

1121

iqAwig cwqk mIn rhq n GrI ] gun gopwl acw{ rsnw tyv Eh prI ]1] mhw nwd
kurMk moihAo byiD qIKn srI ] pRB crn kml rswl nwnk gwiT bwiD DrI ]2]1]9]
kydwrw mhlw 5 ] pRIqm bsq ird mih Kor ] Brm BIiq invwir Twkur gih lyhu ApnI Aor ]
1] rhwa ] AiDk grq sMswr swgr kir dieAw cwrhu Dor ] sMqsMig hir crn boihQ aDrqy
lY mor ]1] grB kuMt mih ijnih DwirAo nhI ibKY bn mih hor ] hir skq srn smrQ nwnk
Awn nhI inhor ]2]2]10] kydwrw mhlw 5 ] rsnw rwm rwm bKwnu ] gun guopwl acw{
idnu rYin BE klml hwn ] rhwa ] iqAwig clnw sgl sMpq kwlu isr pir jwnu ] imQn
moh durMq Awsw JUTu srpr mwnu ]1] siq purK Akwl mUriq irdY Dwrhu iDAwnu ] nwmu inDwnu

lwBu nwnk bsqu ieh prvwnu ]2]3]11] kydwrw mhlw 5 ] hir ky nwm ko AwDw{ ] kil

klys n kCu ibAwpY sMqsMig ibahw{ ] rhwa ] kir AnugRhu Awip rwiKAo nh apjqa

bykw{ ] ijsu prwpiq hoie ismrY iqsu dhq nh sMsw{ ]1] suK mMgl Awnd hir hir pRB

crn AMmq sw{ ] nwnk dws srnwgqI qyry sMqnw kI Cw{ ]2]4]12] kydwrw mhlw 5 ]

hir
ky
nwm
ibnu
iDR
g
u
sR
o
q
]
jIvn
}p
ibswir
jIvih
iqh
kq
jIvn
hoq
]
rhwa
]
Kwq
pIq

Anyk ibMjn jYsy Bwr bwhk Koq ] AwT phr mhw sRmu pwieAw jYsy ibrK jMqI joq ]1] qij
guopwl ij Awn lwgy sy bhu pRkwrI roq ] kr joir nwnk dwnu mwgY hir rKa kMiT proq
]2]5]13] kydwrw mhlw 5 ] sMqh DUir ly muiK mlI ] guxw Acuq sdw pUrn nh
doK ibAwpih klI ] rhwa ] gur bcin kwrj srb pUrn eq q n hlI ] pRB Ek
Aink srbq pUrn ibKY Agin n jlI ]1] gih Bujw lIno dwsu Apno joiq joqI rlI ]
pRB crn srn AnwQu AwieAo nwnk hir sMig clI ]2]6]14] kydwrw mhlw 5 ]

1122

hir ky nwm kI mn {cY ] koit sWiq And pUrn jlq CwqI buJY ] rhwa ] sMq mwrig clq
pRwnI piqq aDry mucY ] rynu jn kI lgI msqik Aink qIrQ sucY ]1] crn kml iDAwn
BIqir Git Gtih suAwmI suJY ] srin dyv Apwr nwnk bhuir jmu nhI luJY ]2]7]15]

kydwrw CMq mhlw 5


< siqgur pRswid ]
imlu myry pRIqm ipAwirAw ] rhwa ] pUir rihAw srb mY so purKu ibDwqw ] mwrgu pRB kw hir
kIAw sMqn sMig jwqw ] sMqn sMig jwqw purKu ibDwqw Git Git ndir inhwilAw ] jo srnI
AwvY srb suK pwvY iqlu nhI BnY GwilAw ] hir gux iniD gwE shj suBwE pRym mhw rs mwqw

] nwnk dws qyrI srxwe qU pUrn purKu ibDwqw ]1] hir pRym Bgiq jn byiDAw sy Awn kq

jwhI ] mInu ibCohw nw shY jl ibnu mir pwhI ] hir ibnu ika rhIAY dUK ikin shIAY cwqk

bUMd ipAwisAw ] kb rYin ibhwvY ckvI suKu pwvY sUrj ikrix pRgwisAw ] hir dris mnu

lwgw idnsu sBwgw Anidnu hir gux gwhI ] nwnk dwsu khY bynqI kq hir ibnu pRwx itkwhI

]2]
sws
ibnw
ija
dy
h
u
r
I
kq
soBw
pwvY
]
drs
ibhU
n
w
swD
jnu
iKnu
itkxu
n
AwvY
]
hir
ibnu

jo rhxw nrku so shxw crn kml mnu byiDAw ] hir risk bYrwgI nwim ilv lwgI kqhu
n jwie inKyiDAw ] hir isa jwie imlxw swDsMig rhxw so suKu AMik n mwvY ] hohu pwl
nwnk ky suAwmI hir crnh sMig smwvY ]3] Kojq Kojq pRB imly hir k{xw Dwry ]
inrguxu nIcu AnwQu mY nhI doK bIcwry ] nhI doK bIcwry pUrn suK swry pwvn ibrdu bKwinAw
] Bgiq vClu suin AMcluo gihAw Git Git pUr smwinAw ] suK swg{o pwieAw shj
suBwieAw jnm mrn duK hwry ] k{ gih lIny nwnk dws Apny rwm nwm air hwry ]4]1]

1123

rwgu kydwrw bwxI kbIr jIa kI


< siqgur pRswid ]
asqiq inMdw do ibbrijq qjhu mwnu AiBmwnw ] lohw kMcnu sm kir jwnih qy mUriq
Bgvwnw ]1] qyrw jnu Eku AwDu koe ] kwmu koDu loBu mohu ibbrijq hir pdu cIn@Y soe ]1]
rhwa ] rj gux qm gux sq gux khIAY ieh qyrI sB mwieAw ] caQy pd ka jo n{ cIn@Y
iqn@ hI prm pdu pwieAw ]2] qIrQ brq nym suic sMjm sdw rhY inhkwmw ] qsnw A{
mwieAw BRmu cUkw icqvq Awqm rwmw ]3] ijh mMdir dIpku prgwisAw AMDkw{ qh nwsw ]
inrBa pUir rhy BRmu Bwgw kih kbIr jn dwsw ]4]1] iknhI bnijAw kWsI qWbw iknhI

lag supwrI ] sMqhu bnijAw nwmu goibd kw AYsI Kyp hmwrI ]1] hir ky nwm ky ibAwpwrI

] hIrw hwiQ ciVAw inrmolku CUit ge sMswrI ]1] rhwa ] swcy lwE qa sc lwgy swcy

ky ibahwrI ] swcI bsqu ky Bwr clwE phucy jwie BMfwrI ]2] Awpih rqn jvwhr mwink

AwpY hY pwswrI ] AwpY dh ids Awp clwvY inhclu hY ibAwpwrI ]3] mnu kir bYlu suriq

kir
pY
f
w
igAwn
goin
Bir
fwrI
]
khqu
kbI{
su
n
hu
ry
sM
q
hu
inbhI
Ky
p
hmwrI
]4]2]

rI klvwir gvwir mUF miq alto pvnu iPrwva ] mnu mqvwr myr sr BwTI AMmq Dwr
cuAwva ]1] bolhu BeAw rwm kI duhwe ] pIvhu sMq sdw miq durlB shjy ipAws buJwe
]1] rhwa ] BY ibic Bwa Bwie ko bUJih hir rsu pwvY Bwe ] jyqy Gt AMmqu sB hI mih
BwvY iqsih pIAwe ]2] ngrI EkY na drvwjy Dwvqu brij rhwe ] qkutI CUtY dsvw d{
KUl@Y qw mnu KIvw Bwe ]3] ABY pd pUir qwp qh nwsy kih kbIr bIcwrI ] abt clqy iehu
mdu pwieAw jYsy KoNd KumwrI ]4]3] kwm koD qsnw ky lIny giq nhI EkY jwnI ] PUtI AwKY

1124

kCU n sUJY bUif mUE ibnu pwnI ]1] clq kq tyFy tyFy tyFy ] Asiq crm ibstw ky mUMdy
durgMD hI ky byFy ]1] rhwa ] rwm n jphu kvn BRm BUly qum qy kwlu n dUry ] Aink
jqn kir iehu qnu rwKhu rhY AvsQw pUry ]2] Awpn kIAw kCU n hovY ikAw ko krY
prwnI ] jw iqsu BwvY siqgu{ BytY Eko nwmu bKwnI ]3] blUAw ky G}Aw mih bsqy
Pulvq dyh AieAwny ] khu kbIr ijh rwmu n cyiqAo bUfy bhuqu isAwny ]4]4] tyFI
pwg tyFy cly lwgy bIry Kwn ] Bwa Bgiq isa kwju n kCUAY myro kwmu dIvwn ]1]
rwmu ibswirAo hY AiBmwin ] kink kwmnI mhw suMdrI pyiK pyiK scu mwin ]1] rhwa
] lwlc JUT ibkwr mhw md ieh ibiD AaD ibhwin ] kih kbIr AMq kI byr Awie

lwgo kwlu indwin ]2]5] cwir idn ApnI nabiq cly bjwie ] ieqnku KtIAw

gTIAw mtIAw sMig n kCu lY jwie ]1] rhwa ] idhrI bYTI imhrI rovY duAwrY la

sMig mwie ] mrht lig sBu logu kutMbu imil hsu iekylw jwie ]1] vY suq vY ibq vY pur

pwtn bhuir n dyKY Awie ] khqu kbI{ rwmu kI n ismrhu jnmu AkwrQu jwie ]2]6]

rwgu kydwrw bwxI rivdws jIa kI


< siqgur pRswid ]

Ktu
krm
ku
l
sM
j
u
g
qu
hY
hir
Bgiq
ihrdY
nwih
]
crnwribM
d
n
kQw
BwvY
su
p
c
qu
i
l
smwin

]1] ry icq cyiq cyq Acyq ] kwhy n bwlmIkih dyK ] iksu jwiq qy ikh pdih AmirAo rwm
Bgiq ibsyK ]1] rhwa ] suAwn s Ajwqu sB qy s lwvY hyqu ] logu bpurw ikAw srwhY
qIin lok pRvys ]2] Ajwmlu ipMgulw luBqu kuMc{ gE hir kY pwis ] AYsy durmiq insqry
qU ika n qrih rivdws ]3]1]

1125

rwgu BYra mhlw 1 G{ 1 capdy

quJ qy bwhir ikCU n hoie ] qU kir kir dyKih jwxih soie ]1] ikAw khIAY ikCu khI n jwie
] jo ikCu AhY sB qyrI rjwie ]1] rhwa ] jo ikCu krxw su qyrY pwis ] iksu AwgY kIcY
Ardwis ]2] AwKxu sunxw qyrI bwxI ] qU Awpy jwxih srb ivfwxI ]3] kry krwE jwxY
Awip ] nwnk dyKY Qwip aQwip ]4]1]

< siqgur pRswid ]


rwgu BYra mhlw 1 G{ 2 ] gur kY sbid qry muin kyqy ieMdwidk bRhmwid qry ] snk sndn
qpsI jn kyqy gur prswdI pwir pry ]1] Bvjlu ibnu sbdY ika qrIAY ] nwm ibnw jgu
roig ibAwipAw duibDw fuib fuib mrIAY ]1] rhwa ] gu{ dyvw gu{ AlK AByvw qBvx
soJI gur kI syvw ] Awpy dwiq krI guir dwqY pwieAw AlK AByvw ]2] mnu rwjw mnu mn
qy mwinAw mnsw mnih smwe ] mnu jogI mnu ibnis ibAogI mnu smJY gux gwe ]3]

gur qy mnu mwirAw sbdu vIcwirAw qy ivrly sMswrw ] nwnk swihbu Birpuir lIxw swc

sbid insqwrw ]4]1]2] BYra mhlw 1 ] nYnI sit nhI qnu hInw jir jIiqAw

isir kwlo ] }pu rMgu rhsu nhI swcw ika CofY jm jwlo ]1] pRwxI hir jip jnmu gieAo ]

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

1126

swc sbd ibnu kbhu n CUtis ibrQw jnmu BieAo ]1] rhwa ] qn mih kwmu koDu ha mmqw
kiTn pIr Aiq BwrI ] gurmuiK rwm jphu rsu rsnw ien ibiD q{ qU qwrI ]2] bhry krn
Akil Be hoCI sbd shju nhI bUiJAw ] jnmu pdwrQu mnmuiK hwirAw ibnu gur AMDu n sUiJAw
]3] rhY adwsu Aws inrwsw shj iDAwin bYrwgI ] pRxviq nwnk gurmuiK CUtis rwm nwim
ilv lwgI ]4]2]3] BYra mhlw 1 ] BUMfI cwl crx kr iKsry qucw dyh kumlwnI ] nyI
DuMiD krn BE bhry mnmuiK nwmu n jwnI ]1] AMDuly ikAw pwieAw jig Awie ] rwmu irdY nhI
gur kI syvw cwly mUlu gvwie ]1] rhwa ] ijhvw rMig nhI hir rwqI jb bolY qb PIky ] sMq
jnw kI inMdw ivAwpis psU BE kdy hoih n nIky ]2] AMmq kw rsu ivrlI pwieAw siqgur

myil imlwE ] jb lgu sbd Bydu nhI AwieAw qb lgu kwlu sMqwE ]3] An ko d{ G{ kbhU

n jwnis Eko d{ sicAwrw ] gur prswid prm pdu pwieAw nwnku khY ivcwrw ]4]3]4]

BYra mhlw 1 ] sglI rYix sovq gil PwhI idnsu jMjwil gvwieAw ] iKnu plu GVI nhI

pRBu jwinAw ijin iehu jgqu apwieAw ]1] mn ry ika CUtis duKu BwrI ] ikAw ly Awvis

ikAw
ly
jwvis
rwm
jphu
gu
x
kwrI
]1]
rhwa
]
N
D
a
kvlu
mnmu
K
miq
hoCI
min
AM
D
Y

isir DMDw ] kwlu ibkwlu sdw isir qyrY ibnu nwvY gil PMDw ]2] fgrI cwl ny Puin AMDuly
sbd suriq nhI Bwe ] sws byd Y gux hY mwieAw AMDula DMDu kmwe ]3] KoieAo mUlu
lwBu kh pwvis durmiq igAwn ivhUxy ] sbdu bIcwir rwm rsu cwiKAw nwnk swic pqIxy
]4]4]5] BYra mhlw 1 ] gur kY sMig rhY idnu rwqI rwmu rsin rMig rwqw ] Av{ n jwxis
sbdu pCwxis AMqir jwix pCwqw ]1] so jnu AYsw mY min BwvY ] Awpu mwir AprMpir rwqw
gur kI kwr kmwvY ]1] rhwa ] AMqir bwhir purKu inrMjnu Awid purKu Awdyso ] Gt Gt

1127

AMqir srb inrMqir riv rihAw scu vyso ]2] swic rqy scu AMmqu ijhvw imiQAw mYlu n
rwe ] inrml nwmu AMmq rsu cwiKAw sbid rqy piq pwe ]3] guxI guxI imil lwhw
pwvis gurmuiK nwim vfwe ] sgly dUK imtih gur syvw nwnk nwmu sKwe ]4]5]6] BYra
mhlw 1 ] ihrdY nwmu srb Dnu Dwrxu gur prswdI pweAY ] Amr pdwrQ qy ikrqwrQ shj
iDAwin ilv lweAY ]1] mn ry rwm Bgiq icqu lweAY ] gurmuiK rwm nwmu jip ihrdY shj
syqI Gir jweAY ]1] rhwa ] Brmu Bydu Ba kbhu n CUtis Awvq jwq n jwnI ] ibnu hir
nwm ko mukiq n pwvis fUib muE ibnu pwnI ]2] DMDw krq sglI piq Kovis Brmu n imtis
gvwrw ] ibnu gur sbd mukiq nhI kb hI AMDuly DMDu pswrw ]3] Akul inrMjn isa mnu

mwinAw mn hI qy mnu mUAw ] AMqir bwhir Eko jwinAw nwnk Av{ n dUAw ]4]6]7]

BYra mhlw 1 ] jgn hom pun qp pUjw dyh duKI inq dUK shY ] rwm nwm ibnu mukiq n pwvis

mukiq nwim gurmuiK lhY ]1] rwm nwm ibnu ibrQy jig jnmw ] ibKu KwvY ibKu bolI bolY ibnu

nwvY inhPlu mir BRmnw ]1] rhwa ] pusqk pwT ibAwkrx vKwxY sMiDAw krm iqkwl krY

]
ibnu
gu
r
sbd
mu
k
iq
khw
pR
w
xI
rwm
nwm
ibnu
ariJ
mrY
]2]
fM
f
kmM
f
l
isKw
sU
q
u
DoqI

qIriQ gvnu Aiq BRmnu krY ] rwm nwm ibnu sWiq n AwvY jip hir hir nwmu su pwir prY ]3]
jtw muktu qin Bsm lgwe bs Coif qin ngnu BieAw ] rwm nwm ibnu qpiq n AwvY ikrq
kY bWDY ByKu BieAw ]4] jyqy jIA jMq jil Qil mhIAil j k qU srb jIAw ] gur prswid
rwiK ly jn ka hir rsu nwnk Joil pIAw ]5]7]8]

rwgu BYra mhlw 3 capdy G{ 1


< siqgur pRswid ]

jwiq kw grbu n krIAhu koe ] bRhmu ibMdy so bRwhmxu hoe ]1] jwiq kw grbu n kir mUrK

1128

gvwrw ] iesu grb qy clih bhuqu ivkwrw ]1] rhwa ] cwry vrn AwKY sBu koe ] bRhmu ibMd
qy sB Aopiq hoe ]2] mwtI Ek sgl sMswrw ] bhu ibiD BWfy GVY kum@wrw ]3] pMc qqu
imil dyhI kw Awkwrw ] Git viD ko krY bIcwrw ]4] khqu nwnk iehu jIa krm bMDu hoe ]
ibnu siqgur Byty mukiq n hoe ]5]1] BYra mhlw 3 ] jogI ghI pMifq ByKDwrI ] E sUqy
ApxY AhkwrI ]1] mwieAw mid mwqw rihAw soie ] jwgqu rhY n mUsY koie ]1] rhwa ] so
jwgY ijsu siqgu{ imlY ] pMc dUq Aohu vsgiq krY ]2] so jwgY jo qqu bIcwrY ] Awip mrY
Avrw nh mwrY ]3] so jwgY jo Eko jwxY ] prikriq CofY qqu pCwxY ]4] chu vrnw ivic jwgY
koie ] jmY kwlY qy CUtY soie ]5] khq nwnk jnu jwgY soie ] igAwn AMjnu jw kI nyI hoie

]6]2] BYra mhlw 3 ] jw ka rwKY ApxI srxwe ] swcy lwgY swcw Plu pwe ]1] ry jn

kY isa krhu pukwrw ] hukmy hoAw hukmy vrqwrw ]1] rhwa ] Ehu Awkw{ qyrw hY Dwrw ] iKn

mih ibnsY krq n lwgY bwrw ]2] kir pRswdu ieku Kylu idKwieAw ] gur ikrpw qy prm pdu

pwieAw ]3] khq nwnku mwir jIvwly soie ] AYsw bUJhu Brim n BUlhu koie ]4]3] BYra

mhlw
3
]
mY
kwmix
my
r
w
kM
q
u
krqw{
]
jy
h
w
krwE
qy
h
w
krI
sIgw{
]1]
jW
iqsu
BwvY
qW

kry Bogu ] qnu mnu swcy swihb jogu ]1] rhwa ] asqiq inMdw kry ikAw koe ] jW Awpy
vrqY Eko soe ]2] gur prswdI iprm kswe ] imlagI dieAwl pMc sbd vjwe ]3]
Bniq nwnku kry ikAw koie ] ijs no Awip imlwvY soie ]4]4] BYra mhlw 3 ] so muin
ij mn kI duibDw mwry ] duibDw mwir bRhmu bIcwry ]1] iesu mn ka koe Kojhu Bwe ] mnu
Kojq nwmu na iniD pwe ]1] rhwa ] mUlu mohu kir krqY jgqu apwieAw ] mmqw lwie
Brim BuolwieAw ]2] iesu mn qy sB ipMf prwxw ] mn kY vIcwir hukmu buiJ smwxw ]3]

1129

krmu hovY gu{ ikrpw krY ] iehu mnu jwgY iesu mn kI duibDw mrY ]4] mn kw suBwa sdw
bYrwgI ] sB mih vsY AqIqu AnrwgI ]5] khq nwnku jo jwxY Bya ] Awid purKu inrMjn
dya ]6]5] BYra mhlw 3 ] rwm nwmu jgq insqwrw ] Bvjlu pwir aqwrxhwrw ]1]
gur prswdI hir nwmu sm@wil ] sd hI inbhY qyrY nwil ]1] rhwa ] nwmu n cyqih mnmuK
gwvwrw ] ibnu nwvY kYsy pwvih pwrw ]2] Awpy dwiq kry dwqw{ ] dyvxhwry ka jYkw{ ]3]
ndir kry siqgu} imlwE ] nwnk ihrdY nwmu vswE ]4]6] BYra mhlw 3 ] nwmy aDry
siB ijqny loA ] gurmuiK ijnw prwpiq hoie ]1] hir jIa ApxI pw kryie ] gurmuiK nwmu
vifAwe dyie ]1] rhwa ] rwm nwim ijn pRIiq ipAw{ ] Awip aDry siB kul aDwrxhw{

]2] ibnu nwvY mnmuK jm puir jwih ] AaKy hovih cotw Kwih ]3] Awpy krqw dyvY soie ]

nwnk nwmu prwpiq hoie ]4]7] BYra mhlw 3 ] goivMd pRIiq snkwidk aDwry ] rwm nwm

sbid bIcwry ]1] hir jIa ApxI ikrpw Dw{ ] gurmuiK nwmy lgY ipAw{ ]1] rhwa ]

AMqir pRIiq Bgiq swcI hoie ] pUrY guir mylwvw hoie ]2] inj Gir vsY shij suBwie ]

gu
r
mu
i
K
nwmu
vsY
min
Awie
]3]
Awpy
vy
K
Y
vy
K
xhw{
]
nwnk
nwmu
rKhu
ar
Dwir
]4]8]

BYra mhlw 3 ] kljug mih rwm nwmu ar Dw{ ] ibnu nwvY mwQY pwvY Cw{ ]1] rwm nwmu
dulBu hY Bwe ] gur prswid vsY min Awe ]1] rhwa ] rwm nwmu jn Bwlih soie ] pUry gur qy
pRwpiq hoie ]2] hir kw Bwxw mnih sy jn prvwxu ] gur kY sbid nwm nIswxu ]3] so syvhu
jo kl rihAw Dwir ] nwnk gurmuiK nwmu ipAwir ]4]9] BYra mhlw 3 ] kljug mih bhu
krm kmwih ] nw {iq n krm Qwie pwih ]1] kljug mih rwm nwmu hY sw{ ] gurmuiK swcw
lgY ipAw{ ]1] rhwa ] qnu mnu Koij GrY mih pwieAw ] gurmuiK rwm nwim icqu lwieAw

1130

]2] igAwn AMjnu siqgur qy hoie ] rwm nwmu riv rihAw iqhu loie ]3] kiljug mih
hir jIa Eku hor {iq n kwe ] nwnk gurmuiK ihrdY rwm nwmu lyhu jmwe ]4]10]

BYra mhlw 3 G{ 2
< siqgur pRswid ] duibDw mnmuK roig ivAwpy qsnw jlih AiDkwe ] mir mir jMmih
Tar n pwvih ibrQw jnmu gvwe ]1] myry pRIqm kir ikrpw dyhu buJwe ] hamY rogI jgqu
apwieAw ibnu sbdY rogu n jwe ]1] rhwa ] isMmiq sws pVih muin kyqy ibnu sbdY suriq
n pwe ] Y gux sBy roig ivAwpy mmqw suriq gvwe ]2] ieik Awpy kwiF lE pRiB Awpy gur
syvw pRiB lwE ] hir kw nwmu inDwno pwieAw suKu visAw min Awie ]3] caQI pdvI gurmuiK

vrqih iqn inj Gir vwsw pwieAw ] pUrY siqguir ikrpw kInI ivchu Awpu gvwieAw ]4]

Eksu kI isir kwr Ek ijin bRhmw ibsnu {d apwieAw ] nwnk inhclu swcw Eko nw Aohu mrY

n jwieAw ]5]1]11] BYra mhlw 3 ] mnmuiK duibDw sdw hY rogI rogI sgl sMswrw ]

gurmuiK bUJih rogu gvwvih gur sbdI vIcwrw ]1] hir jIa sqsMgiq mylwie ] nwnk iqs no

dy
i
e
vifAwe
jo
rwm
nwim
icqu
lwie
]1]
rhwa
]
mmqw
kwil
siB
roig
ivAwpy
iqn
jm
kI

hY isir kwrw ] gurmuiK pRwxI jmu nyiV n AwvY ijn hir rwiKAw air Dwrw ]2] ijn hir kw
nwmu n gurmuiK jwqw sy jg mih kwhy AwieAw ] gur kI syvw kdy n kInI ibrQw jnmu gvwieAw
]3] nwnk sy pUry vfBwgI siqgur syvw lwE ] jo ieCih soe Plu pwvih gurbwxI suKu pwE
]4]2]12] BYra mhlw 3 ] duK ivic jMmY duiK mrY duK ivic kwr kmwie ] grB jonI ivic
kdy n inklY ibstw mwih smwie ]1] iDRgu iDRgu mnmuiK jnmu gvwieAw ] pUry gur kI syv
n kInI hir kw nwmu n BwieAw ]1] rhwa ] gur kw sbdu siB rog gvwE ijs no hir jIa

1131

lwE ] nwmy nwim imlY vifAwe ijs no mMin vswE ]2] siqgu{ BytY qw Plu pwE scu krxI
suK sw{ ] sy jn inrml jo hir lwgy hir nwmy Drih ipAw{ ]3] iqn kI ryxu imlY qW msqik
lwe ijn siqgu{ pUrw iDAwieAw ] nwnk iqn kI ryxu pUrY Bwig pweAY ijnI rwm nwim icqu
lwieAw ]4]3]13] BYra mhlw 3 ] sbdu bIcwry so jnu swcw ijn kY ihrdY swcw soe ]
swcI Bgiq krih idnu rwqI qW qin dUKu n hoe ]1] Bgqu Bgqu khY sBu koe ] ibnu siqgur
syvy Bgiq n pweAY pUrY Bwig imlY pRBu soe ]1] rhwa ] mnmuK mUlu gvwvih lwBu mwgih
lwhw lwBu ikdU hoe ] jmkwlu sdw hY isr pir dUjY Bwie piq Koe ]2] bhly ByK Bvih idnu
rwqI hamY rogu n jwe ] piV piV lUJih bwdu vKwxih imil mwieAw suriq gvwe ]3]

siqgu{ syvih prm giq pwvih nwim imlY vifAwe ] nwnk nwmu ijnw min visAw dir swcY

piq pwe ]4]4]14] BYra mhlw 3 ] mnmuK Awsw nhI aqrY dUjY Bwie KuAwE ] ad{

nY swxu n BrIAY kbhU qsnw Agin pcwE ]1] sdw Andu rwm ris rwqy ] ihrdY nwmu duibDw

min BwgI hir hir AMmqu pI qpqwqy ]1] rhwa ] Awpy pwrbRhmu ssit ijin swjI isir

isir
DM
D
Y
lwE
]
mwieAw
mohu
kIAw
ijin
Awpy
Awpy
dU
j
Y
lwE
]2]
iqs
no
ikhu
khIAY
jy
dU
j
w

hovY siB quDY mwih smwE ] gurmuiK igAwnu qqu bIcwrw joqI joiq imlwE ]3] so pRBu swcw
sd hI swcw swcw sBu Awkwrw ] nwnk siqguir soJI pwe sic nwim insqwrw ]4]5]15]
BYra mhlw 3 ] kil mih pRyq ijn@I rwmu n pCwqw sqjuig prm hs bIcwrI ] duAwpuir
yqY mwxs vrqih ivrlY hamY mwrI ]1] kil mih rwm nwim vifAwe ] juig juig gurmuiK
Eko jwqw ivxu nwvY mukiq n pwe ]1] rhwa ] ihrdY nwmu lKY jnu swcw gurmuiK mMin
vswe ] Awip qry sgly kul qwry ijnI rwm nwim ilv lwe ]2] myrw pRBu hY gux kw

1132

dwqw Avgx sbid jlwE ] ijn min visAw sy jn sohy ihrdY nwmu vswE ]3] G{ d{
mhlu siqgu} idKwieAw rMg isa rlIAw mwxY ] jo ikCu khY su Blw kir mwnY nwnk nwmu
vKwxY ]4]6]16] BYra mhlw 3 ] mnsw mnih smwie lY gur sbdI vIcwr ] gur pUry qy
soJI pvY iPir mrY n vwro vwr ]1] mn myry rwm nwmu AwDw{ ] gur prswid prm pdu pwieAw
sB ieC pujwvxhw{ ]1] rhwa ] sB mih Eko riv rihAw gur ibnu bUJ n pwie ] gurmuiK
pRgtu hoAw myrw hir pRBu Anidnu hir gux gwie ]2] suKdwqw hir Eku hY hor QY suKu n pwih ]
siqgu{ ijnI n syivAw dwqw sy AMiq gE pCuqwih ]3] siqgu{ syiv sdw suKu pwieAw iPir
duKu n lwgY Dwie ] nwnk hir Bgiq prwpiq hoe joqI joiq smwie ]4]7]17] BYra

mhlw 3 ] bwJu gu} jgqu barwnw BUlw cotw Kwe ] mir mir jMmY sdw duKu pwE dr kI Kbir

n pwe ]1] myry mn sdw rhhu siqgur kI srxw ] ihrdY hir nwmu mITw sd lwgw gur sbdy

Bvjlu qrxw ]1] rhwa ] ByK krY bhuqu icqu folY AMqir kwmu koDu Ahkw{ ] AMqir iqsw

BUK Aiq bhuqI Bakq iPrY dr bw{ ]2] gur kY sbid mrih iPir jIvih iqn ka mukiq

du
A
wir
]
AM
q
ir
sWiq
sdw
su
K
u
hovY
hir
rwiKAw
ar
Dwir
]3]
ija
iqsu
BwvY
iqvY
clwvY

krxw ikCU n jwe ] nwnk gurmuiK sbdu sm@wly rwm nwim vifAwe ]4]8]18]
BYra mhlw 3 ] hamY mwieAw moih KuAwieAw duKu Kty duK Kwie ] AMqir loB hlku duKu BwrI
ibnu ibbyk Brmwie ]1] mnmuiK iDRgu jIvxu sYswir ] rwm nwmu supnY nhI cyiqAw hir isa
kdy n lwgY ipAw{ ]1] rhwa ] psUAw krm krY nhI bUJY kUV kmwvY kUVo hoie ] siqgu{ imlY
q altI hovY Koij lhY jnu koie ]2] hir hir nwmu irdY sd visAw pwieAw guxI inDwnu ]
gur prswdI pUrw pwieAw cUkw mn AiBmwnu ]3] Awpy krqw kry krwE Awpy mwrig pwE ]

1133

Awpy gurmuiK dy vifAwe nwnk nwim smwE ]4]9]19] BYra mhlw 3 ] myrI ptIAw
ilKhu hir goivMd gopwlw ] dUjY Bwie PwQy jm jwlw ] siqgu{ kry myrI pRiqpwlw ] hir
suKdwqw myrY nwlw ]1] gur apdyis pRihlwdu hir acrY ] swsnw qy bwlku gmu n krY ]1]
rhwa ] mwqw apdysY pRihlwd ipAwry ] pu rwm nwmu Cofhu jIa lyhu abwry ] pRihlwdu khY
sunhu myrI mwie ] rwm nwmu n Cofw guir dIAw buJwie ]2] sMfw mrkw siB jwie pukwry ]
pRihlwdu Awip ivgiVAw siB cwtVy ivgwVy ] dust sBw mih mM pkwieAw ] pRhlwd kw rwKw
hoie rGurwieAw ]3] hwiQ KVgu kir DwieAw Aiq Ahkwir ] hir qyrw khw quJu lE abwir ]
iKn mih BYAwn }pu inkisAw QMm@ apwiV ] hrxwKsu nKI ibdwirAw pRhlwdu lIAw abwir

]4] sMq jnw ky hir jIa kwrj svwry ] pRhlwd jn ky iekIh kul aDwry ] gur kY sbid

hamY ibKu mwry ] nwnk rwm nwim sMq insqwry ]5]10]20] BYra mhlw 3 ] Awpy dYq lwie

idqy sMq jnw ka Awpy rwKw soe ] jo qyrI sdw srxwe iqn min duKu n hoe ]1] juig juig

Bgqw kI rKdw AwieAw ] dYq pu pRhlwdu gwieI qrpxu ikCU n jwxY sbdy myil imlwieAw

]1]
rhwa
]
Anidnu
Bgiq
krih
idn
rwqI
du
i
bDw
sbdy
Koe
]
sdw
inrml
hY
jo
sic
rwqy

scu visAw min soe ]2] mUrK duibDw pVih mUlu n pCwxih ibrQw jnmu gvwieAw ]
sMq jnw kI inMdw krih dustu dYqu icVwieAw ]3] pRhlwdu duibDw n pVY hir nwmu n CofY
frY n iksY dw frwieAw ] sMq jnw kw hir jIa rwKw dYqY kwlu nyVw AwieAw ]4] AwpxI
pYj Awpy rwKY BgqW dyie vifAwe ] nwnk hrxwKsu nKI ibdwirAw AMDY dr kI Kbir n
pwe ]5]11]21]

< siqgur pRswid ]


hir jn sMq kir ikrpw pig
rwgu BYra mhlw 4 capdy G{ 1

1134

lwiexu ] gur sbdI hir Bju suriq smwiexu ]1] myry mn hir Bju nwmu nrwiexu ] hir hir
pw kry suKdwqw gurmuiK Bvjlu hir nwim qrwiexu ]1] rhwa ] sMgiq swD myil hir
gwiexu ] gurmqI ly rwm rswiexu ]2] gur swDU AMmq igAwn sir nwiexu ] siB iklivK
pwp gE gwvwiexu ]3] qU Awpy krqw ssit Drwiexu ] jnu nwnku myil qyrw dws dswiexu
]4]1] BYra mhlw 4 ] boil hir nwmu sPl sw GrI ] gur apdyis siB duK prhrI ]1]
myry mn hir Bju nwmu nrhrI ] kir ikrpw mylhu gu{ pUrw sqsMgiq sMig isMDu Ba qrI ]1]
rhwa ] jgjIvnu iDAwie min hir ismrI ] kot kotMqr qyry pwp prhrI ]2] sqsMgiq swD
DUir muiK prI ] iesnwnu kIAo ATsiT sursrI ]3] hm mUrK ka hir ikrpw krI ] jnu nwnku

qwirAo qwrx hrI ]4]2] BYra mhlw 4 ] suqu krxI sw{ jpmwlI ] ihrdY Pyir clY quDu

nwlI ]1] hir hir nwmu jphu bnvwlI ] kir ikrpw mylhu sqsMgiq qUit ge mwieAw

jm jwlI ]1] rhwa ] gurmuiK syvw Gwil ijin GwlI ] iqsu GVIAY sbdu scI tkswlI ]2]

hir Agm Agoc{ guir Agm idKwlI ] ivic kwieAw ngr lDw hir BwlI ]3] hm bwirk

hir
ipqw
pR
i
qpwlI
]
jn
nwnk
qwrhu
ndir
inhwlI
]4]3]
BY
r
a
mhlw
4
]
siB
Gt
qy
r
y

qU sBnw mwih ] quJ qy bwhir koe nwih ]1] hir suKdwqw myry mn jwpu ] ha quDu swlwhI
qU myrw hir pRBu bwpu ]1] rhwa ] jh jh dyKw qh hir pRBu soie ] sB qyrY vis dUjw Av{ n
koie ]2] ijs ka qum hir rwiKAw BwvY ] iqs kY nyVY koie n jwvY ]3] qU jil Qil mhIAil
sB qY BrpUir ] jn nwnk hir jip hwjrw hjUir ]4]4]

BYra mhlw 4 G{ 2
< siqgur pRswid ]

hir kw sMqu hir kI hir mUriq ijsu ihrdY hir nwmu murwir ] msqik Bwgu hovY ijsu iliKAw

1135

so gurmiq ihrdY hir nwmu sm@wir ]1] mDusUdnu jpIAY ar Dwir ] dyhI ngir qskr pMc DwqU
gur sbdI hir kwFy mwir ]1] rhwa ] ijn kw hir syqI mnu mwinAw iqn kwrj hir Awip
svwir ] iqn cUkI muhqwjI lokn kI hir AMgIkw{ kIAw krqwir ]2] mqw msUriq qW ikCu
kIjY jy ikCu hovY hir bwhir ] jo ikCu krY soe Bl hosI hir iDAwvhu Anidnu nwmu murwir ]3]
hir jo ikCu kry su Awpy Awpy Aohu pUiC n iksY kry bIcwir ] nwnk so pRBu sdw iDAweAY ijin
myilAw siqgu{ ikrpw Dwir ]4]1]5] BYra mhlw 4 ] qy swDU hir mylhu suAwmI ijn
jipAw giq hoie hmwrI ] iqn kw drsu dyiK mnu ibgsY iKnu iKnu iqn ka ha bilhwrI ]1]
hir ihrdY jip nwmu murwrI ] pw pw kir jgq ipq suAwmI hm dwsin dws kIjY pinhwrI

]1] rhwa ] iqn miq qm iqn piq qm ijn ihrdY visAw bnvwrI ] iqn kI syvw lwie

hir suAwmI iqn ismrq giq hoie hmwrI ]2] ijn AYsw siqgu{ swDu n pwieAw qy hir

drgh kwFy mwrI ] qy nr inMdk soB n pwvih iqn nk kwty isrjnhwrI ]3] hir Awip

bulwvY Awpy bolY hir Awip inrMjnu inrMkw{ inrwhwrI ] hir ijsu qU mylih so quDu imlsI jn

nwnk
ikAw
Eih
jM
q
ivcwrI
]4]2]6]
BY
r
a
mhlw
4
]
sqsM
g
iq
swe
hir
qy
r
I
ijqu
hir

kIriq hir sunxy ] ijn hir nwmu suixAw mnu BInw iqn hm sRyvh inq crxy ]1] jgjIvnu
hir iDAwie qrxy ] Anyk AsMK nwm hir qyry n jwhI ijhvw iequ gnxy ]1] rhwa ] gurisK
hir bolhu hir gwvhu ly gurmiq hir jpxy ] jo apdysu suxy gur kyrw so jnu pwvY hir suK Gxy
]2] Dnu su vMsu Dnu su ipqw Dnu su mwqw ijin jn jxy ] ijn swis igrwis iDAwieAw myrw
hir hir sy swcI drgh hir jn bxy ]3] hir hir Agm nwm hir qyry ivic Bgqw hir
Drxy ] nwnk jin pwieAw miq gurmiq jip hir hir pwir pvxy ]4]3]7]

1136

BYra mhlw 5 G{ 1
< siqgur pRswid ]
sglI QIiq pwis fwir rwKI ] Astm QIiq goivMd jnmw sI ]1] Brim BUly nr krq
kcrwiex ] jnm mrx qy rhq nwrwiex ]1] rhwa ] kir pMjI{ KvwieAo cor ] Aohu jnim
n mrY ry swkq For ]2] sgl prwD dyih loronI ] so muKu jla ijqu khih Twku{ jonI ]3]
jnim n mrY n AwvY n jwie ] nwnk kw pRBu rihAo smwie ]4]1] BYra mhlw 5 ]
Tq suKIAw bYTq suKIAw ] Ba nhI lwgY jW AYsy buJIAw ]1] rwKw Eku hmwrw suAwmI ]
sgl Gtw kw AMqrjwmI ]1] rhwa ] soie AicMqw jwig AicMqw ] jhw khW pRBu qUM

vrqMqw ]2] Gir suiK visAw bwhir suKu pwieAw ] khu nwnk guir mM VwieAw ]3]2]

BYra mhlw 5 ] vrq n rha n mh rmdwnw ] iqsu syvI jo rKY indwnw ]1] Eku guswe Alhu

myrw ] ihdU qurk duhW nybyrw ]1] rhwa ] hj kwbY jwa n qIrQ pUjw ] Eko syvI Av{ n dUjw

]2] pUjw kra n invwj gujwra ] Ek inrMkwr ly irdY nmskwra ]3] nw hm ihdU n

mu
s
lmwn
]
Alh
rwm
ky
ipM
f
u
prwn
]4]
khu
kbIr
iehu
kIAw
vKwnw
]
gu
r
pIr
imil
Ku
i
d

Ksmu pCwnw ]5]3] BYra mhlw 5 ] ds imrgI shjy bMiD AwnI ] pWc imrg byDy isv kI
bwnI ]1] sMqsMig ly ciVAo iskwr ] mg pkry ibnu Gor hQIAwr ]1] rhwa ] AwKyr
ibriq bwhir AwieAo Dwie ] Ahyrw pwieAo Gr kY gWie ]2] mg pkry Gir Awxy hwit ]
cuK cuK ly gE bWFy bwit ]3] Ehu Ahyrw kIno dwnu ] nwnk kY Gir kyvl nwmu ]4]4]
BYra mhlw 5 ] jy sa loic loic KwvwieAw ] swkq hir hir cIiq n AwieAw ]1] sMq jnw
kI lyhu mqy ] swDsMig pwvhu prm gqy ]1] rhwa ] pwQr ka bhu nI{ pvwieAw ] nh

1137

BIgY AiDk sUkwieAw ]2] Ktu sws mUrKY sunwieAw ] jYsy dh ids pvnu JulwieAw ]3]
ibnu kx Klhwnu jYsy gwhn pwieAw ] iqa swkq qy ko n brwswieAw ]4] iqq hI lwgw ijqu
ko lwieAw ] khu nwnk pRiB bxq bxwieAw ]5]5] BYra mhlw 5 ] jIa pRwx ijin ricAo
srIr ] ijnih apwE iqs ka pIr ]1] gu{ goibMdu jIA kY kwm ] hliq pliq jw kI sd
Cwm ]1] rhwa ] pRBu AwrwDn inrml rIiq ] swDsMig ibnsI ibprIiq ]2] mIq hIq
Dnu nh pwrxw ] DMin DMin myry nwrwiexw ]3] nwnku bolY AMmq bwxI ] Ek ibnw dUjw nhI
jwxI ]4]6] BYra mhlw 5 ] AwgY dXu pwCY nwrwiex ] miD Bwig hir pRym rswiex ]1]
pRBU hmwrY sws sax ] sUK shj Awnd gh Bax ]1] rhwa ] rsnw nwmu krn suix jIvy

] pRBu ismir ismir Amr iQ{ QIvy ]2] jnm jnm ky dUK invwry ] Anhd sbd vjy drbwry

]3] kir ikrpw pRiB lIE imlwE ] nwnk pRB srxwgiq AwE ]4]7] BYra mhlw 5 ] koit

mnorQ Awvih hwQ ] jm mwrg kY sMgI pWQ ]1] gMgw jlu gur goibMd nwm ] jo ismrY iqs

kI giq hovY pIvq bhuiV n join BRmwm ]1] rhwa ] pUjw jwp qwp iesnwn ] ismrq nwm

BE
inhkwm
]2]
rwj
mwl
swdn
drbwr
]
ismrq
nwm
pU
r
n
Awcwr
]3]
nwnk
dws

iehu kIAw bIcw{ ] ibnu hir nwm imiQAw sB Cw{ ]4]8] BYra mhlw 5 ] lypu n lwgo
iql kw mUil ] dustu bRwhmxu mUAw hoie kY sUl ]1] hir jn rwKy pwrbRhim Awip ] pwpI mUAw
gur prqwip ]1] rhwa ] Apxw Ksmu jin Awip iDAwieAw ] ieAwxw pwpI Aohu Awip
pcwieAw ]2] pRB mwq ipqw Apxy dws kw rKvwlw ] inMdk kw mwQw ehW hw kwlw
]3] jn nwnk kI prmysir suxI Ardwis ] mlyCu pwpI picAw BieAw inrwsu ]4]9]
BYra mhlw 5 ] KUbu KUbu KUbu KUbu KUbu qyro nwmu ] JUTu JUTu JUTu JUTu dunI gumwnu ]1] rhwa ] ngj

1138

qyry bMdy dIdw{ Apw{ ] nwm ibnw sB dunIAw Cw{ ]1] Acrju qyrI kudriq qyry kdm slwh
] gnIv qyrI isPiq scy pwiqswh ]2] nIDirAw Dr pnh Kudwie ] grIb invwju idnu rYix
iDAwie ]3] nwnk ka Kuid Ksm imhrvwn ] Alhu n ivsrY idl jIA prwn ]4]10]
BYra mhlw 5 ] swc pdwrQu gurmuiK lhhu ] pRB kw Bwxw siq kir shhu ]1] jIvq jIvq
jIvq rhhu ] rwm rswiexu inq aiT pIvhu ] hir hir hir hir rsnw khhu ]1] rhwa ]
kiljug mih iek nwim aDw{ ] nwnku bolY bRhm bIcw{ ]2]11] BYra mhlw 5 ] siqgu{
syiv srb Pl pwE ] jnm jnm kI mYlu imtwE ]1] piqq pwvn pRB qyro nwa ] pUrib krm
ilKy gux gwa ]1] rhwa ] swDU sMig hovY aDw{ ] soBw pwvY pRB kY duAwr ]2] srb

kilAwx crx pRB syvw ] DUir bwCih siB suir nr dyvw ]3] nwnk pwieAw nwm inDwnu ]

hir jip jip aDirAw sgl jhwnu ]4]12] BYra mhlw 5 ] Apxy dws ka kMiT lgwvY ]

inMdk ka Agin mih pwvY ]1] pwpI qy rwKy nwrwiex ] pwpI kI giq kqhU nwhI pwpI

picAw Awp kmwiex ]1] rhwa ] dws rwm jIa lwgI pRIiq ] inMdk kI hoe ibprIiq ]2]

pwrbR
h
im
Apxw
ibrdu
pR
g
twieAw
]
doKI
Apxw
kIqw
pwieAw
]3]
Awie
n
jwe
rihAw

smwe ] nwnk dws hir kI srxwe ]4]13]

rwgu
BY
r
a
mhlw
5
capdy
G{
2
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

sRIDr mohn sgl apwvn inrMkwr suKdwqw ] AYsw pRBu Coif krih An syvw kvn ibiKAw
rs mwqw ]1] ry mn myry qU goivd Bwju ] Avr apwv sgl mY dyKy jo icqvIAY iqqu ibgris
kwju ]1] rhwa ] Twku{ Coif dwsI ka ismrih mnmuK AMD AigAwnw ] hir kI Bgiq
krih iqn inMdih ingury psU smwnw ]2] jIa ipMfu qnu Dnu sBu pRB kw swkq khqy myrw ]

1139

AhbuiD durmiq hY mYlI ibnu gur Bvjil Pyrw ]3] hom jg jp qp siB sMjm qit qIriQ
nhI pwieAw ] imitAw Awpu pE srxwe gurmuiK nwnk jgqu qrwieAw ]4]1]14] BYra
mhlw 5 ] bn mih pyiKAo qx mih pyiKAo gih pyiKAo adwswE ] dMfDwr jtDwrY pyiKAo
vrq nym qIrQwE ]1] sMqsMig pyiKAo mn mwEN ] B pieAwl srb mih pUrn ris mMgl
gux gwE ]1] rhwa ] jog ByK sMinAwsY pyiKAo jiq jMgm kwpVwE ] qpI qpIsur muin mih
pyiKAo nt nwitk inrqwE ]2] chu mih pyiKAo Kt mih pyiKAo ds AstI isMmqwE ] sB
imil Eko Eku vKwnih qa iks qy kha durwE ]3] Agh Agh byAMq suAwmI nh kIm kIm
kImwE ] jn nwnk iqn kY bil bil jweAY ijh Git prgtIAwE ]4]2]15] BYra

mhlw 5 ] inkit buJY so burw ika krY ] ibKu sMcY inq frqw iPrY ] hY inkty A{ Bydu n pwieAw

] ibnu siqgur sB mohI mwieAw ]1] nyVY nyVY sBu ko khY ] gurmuiK Bydu ivrlw ko lhY ]1]

rhwa ] inkit n dyKY pr gih jwie ] drbu ihrY imiQAw kir Kwie ] pe TgarI hir sMig n

jwinAw ] bwJu gu} hY Brim BulwinAw ]2] inkit n jwnY bolY kUV ] mwieAw moih mUTw hY mUV

]
AM
q
ir
vsqu
idsM
q
ir
jwie
]
bwJu
gu
}
hY
Brim
Bu
l
wie
]3]
ijsu
msqik
krmu
iliKAw

illwt ] siqgu{ syvy Kul@y kpwt ] AMqir bwhir inkty soie ] jn nwnk AwvY n jwvY koie
]4]3]16] BYra mhlw 5 ] ijsu qU rwKih iqsu kanu mwrY ] sB quJ hI AMqir sgl sMswrY
] koit apwv icqvq hY pRwxI ] so hovY ij krY coj ivfwxI ]1] rwKhu rwKhu ikrpw Dwir ] qyrI
srix qyrY drvwir ]1] rhwa ] ijin syivAw inrBa suKdwqw ] iqin Ba dUir kIAw Eku
prwqw ] jo qU krih soe Puin hoie ] mwrY n rwKY dUjw koie ]2] ikAw qU socih mwxs bwix
] AMqrjwmI purKu sujwxu ] Ek tyk Eko AwDw{ ] sB ikCu jwxY isrjxhw{ ]3] ijsu pir

1140

ndir kry krqw{ ] iqsu jn ky siB kwj svwir ] iqs kw rwKw Eko soie ] jn nwnk ApiV n
swkY koie ]4]4]17] BYra mhlw 5 ] qa kVIAY jy hovY bwhir ] qa kVIAY jy ivsrY nrhir
] qa kVIAY jy dUjw BwE ] ikAw kVIAY jW rihAw smwE ]1] mwieAw moih kVy kiV picAw ]
ibnu nwvY BRim BRim BRim KipAw ]1] rhwa ] qa kVIAY jy dUjw krqw ] qa kVIAY jy
AinAwie ko mrqw ] qa kVIAY jy ikCu jwxY nwhI ] ikAw kVIAY jW BrpUir smwhI ]2] qa
kVIAY jy ikCu hoie iD|wxY ] qa kVIAY jy BUil rM\wxY ] guir kihAw jo hoie sBu pRB qy ] qb
kwVw Coif AicMq hm soqy ]3] pRB qUhY Twku{ sBu ko qyrw ] ija BwvY iqa krih inbyrw ]
duqIAw nwsiq ieku rihAw smwie ] rwKhu pYj nwnk srxwie ]4]5]18] BYra mhlw 5 ]

ibnu bwjy kYso inriqkwrI ] ibnu kMTY kYsy gwvnhwrI ] jIl ibnw kYsy bjY rbwb ] nwm ibnw

ibrQy siB kwj ]1] nwm ibnw khhu ko qirAw ] ibnu siqgur kYsy pwir pirAw ]1] rhwa ]

ibnu ijhvw khw ko bkqw ] ibnu sRvnw khw ko sunqw ] ibnu nyw khw ko pyKY ] nwm ibnw n{

khI n lyKY ]2] ibnu ibidAw khw koe pMifq ] ibnu AmrY kYsy rwj mMifq ] ibnu bUJy khw

mnu
Thrwnw
]
nwm
ibnw
sBu
jgu
barwnw
]3]
ibnu
bY
r
wg
khw
bY
r
wgI
]
ibnu
ha
iqAwig

khw ko iqAwgI ] ibnu bis pMc khw mn cUry ] nwm ibnw sd sd hI JUry ]4] ibnu gur
dIiKAw kYsy igAwnu ] ibnu pyKy khu kYso iDAwnu ] ibnu BY kQnI srb ibkwr ] khu nwnk dr
kw bIcwr ]5]6]19] BYra mhlw 5 ] hamY rogu mwnuK ka dInw ] kwm roig mYglu bis
lInw ] sit roig pic muE pqMgw ] nwd roig Kip gE kurMgw ]1] jo jo dIsY so so rogI ] rog
rihq myrw siqgu{ jogI ]1] rhwa ] ijhvw roig mInu gRisAwno ] bwsn roig Bv{ ibnswno
] hyq rog kw sgl sMswrw ] qibiD rog mih bDy ibkwrw ]2] rogy mrqw rogy jnmY ] rogy

1141

iPir iPir jonI BrmY ] rog bMD rhnu rqI n pwvY ] ibnu siqgur rogu kqih n jwvY ]3]
pwrbRhim ijsu kInI dieAw ] bwh pkiV roghu kiF lieAw ] qUty bMDn swDsMgu pwieAw ] khu
nwnk guir rogu imtwieAw ]4]7]20] BYra mhlw 5 ] cIiq AwvY qW mhw And ] cIiq AwvY
qW siB duK BMj ] cIiq AwvY qW srDw pUrI ] cIiq AwvY qW kbih n JUrI ]1] AMqir rwm rwie
pRgty Awie ] guir pUrY dIAo rMgu lwie ]1] rhwa ] cIiq AwvY qW srb ko rwjw ] cIiq AwvY qW
pUry kwjw ] cIiq AwvY qW rMig gulwl ] cIiq AwvY qW sdw inhwl ]2] cIiq AwvY qW sd
DnvMqw ] cIiq AwvY qW sd inBrMqw ] cIiq AwvY qW siB rMg mwxy ] cIiq AwvY qW cUkI kwxy
]3] cIiq AwvY qW shj G{ pwieAw ] cIiq AwvY qW suMin smwieAw ] cIiq AwvY sd kIrqnu

krqw ] mnu mwinAw nwnk BgvMqw ]4]8]21] BYra mhlw 5 ] bwpu hmwrw sd crMjIvI ]

Bwe hmwry sd hI jIvI ] mIq hmwry sdw AibnwsI ] kutMbu hmwrw inj Gir vwsI ]1] hm

suKu pwieAw qW sBih suhyly ] guir pUrY ipqw sMig myly ]1] rhwa ] mMdr myry sB qy cy ] dys

myry byAMq ApUCy ] rwju hmwrw sd hI inhclu ] mwlu hmwrw AKUtu Abyclu ]2] soBw myrI sB

ju
g
AM
q
ir
]
bwj
hmwrI
Qwn
Qnqir
]
kIriq
hmrI
Gir
Gir
hoe
]
Bgiq
hmwrI
sBnI
loe

]3] ipqw hmwry pRgty mwJ ] ipqw pUq ril kInI sWJ ] khu nwnk ja ipqw pqIny ] ipqw
pUq EkY rMig lIny ]4]9]22] BYra mhlw 5 ] inrvYr purK siqgur pRB dwqy ] hm AprwDI
qum@ bKswqy ] ijsu pwpI ka imlY n Foe ] srix AwvY qW inrmlu hoe ]1] suKu pwieAw
siqgu} mnwie ] sB Pl pwE gu} iDAwie ]1] rhwa ] pwrbRhm siqgur Awdysu ] mnu qnu
qyrw sBu qyrw dysu ] cUkw pVdw qW ndrI AwieAw ] Ksmu qUhY sBnw ky rwieAw ]2] iqsu Bwxw
sUky kwst hirAw ] iqsu Bwxw qW Ql isir sirAw ] iqsu Bwxw qW siB Pl pwE ] icMq ge

1142

lig siqgur pwE ]3] hrwmKor inrgux ka qUTw ] mnu qnu sIqlu min AMmqu vUTw ]
pwrbRhm gur BE dieAwlw ] nwnk dws dyiK BE inhwlw ]4]10]23] BYra mhlw 5 ]
siqgu{ myrw bymuhqwju ] siqgur myry scw swju ] siqgu{ myrw sBs kw dwqw ] siqgu{ myrw
purKu ibDwqw ]1] gur jYsw nwhI ko dyv ] ijsu msqik Bwgu su lwgw syv ]1] rhwa ] siqgu{
myrw srb pRiqpwlY ] siqgu{ myrw mwir jIvwlY ] siqgur myry kI vifAwe ] pRgtu Be hY
sBnI Qwe ]2] siqgu{ myrw qwxu inqwxu ] siqgu{ myrw Gir dIbwxu ] siqgur kY ha sd
bil jwieAw ] pRgtu mwrgu ijin kir idKlwieAw ]3] ijin gu{ syivAw iqsu Ba n ibAwpY
] ijin gu{ syivAw iqsu duKu n sMqwpY ] nwnk soDy isMmiq byd ] pwrbRhm gur nwhI Byd

]4]11]24] BYra mhlw 5 ] nwmu lYq mnu prgtu BieAw ] nwmu lYq pwpu qn qy gieAw ]

nwmu lYq sgl purbwieAw ] nwmu lYq ATsiT mjnwieAw ]1] qIrQu hmrw hir ko nwmu ]

guir apdyisAw qqu igAwnu ]1] rhwa ] nwmu lYq duKu dUir prwnw ] nwmu lYq Aiq mUV

suigAwnw ] nwmu lYq prgit ajIAwrw ] nwmu lYq Cuty jMjwrw ]2] nwmu lYq jmu nyiV n AwvY

]
nwmu
lY
q
drgh
su
K
u
pwvY
]
nwmu
lY
q
pR
B
u
khY
swbwis
]
nwmu
hmwrI
swcI
rwis
]3]
gu
i
r

apdysu kihAo iehu sw{ ] hir kIriq mn nwmu ADw{ ] nwnk aDry nwm punhcwr ] Avir
krm lokh pqIAwr ]4]12]25] BYra mhlw 5 ] nmskwr qw ka lK bwr ] iehu mnu
dIjY qw ka vwir ] ismrin qw kY imtih sMqwp ] hoie Andu n ivAwpih qwp ]1] AYso hIrw
inrml nwm ] jwsu jpq pUrn siB kwm ]1] rhwa ] jw kI sit duK fyrw FhY ] AMmq
nwmu sIqlu min ghY ] Aink Bgq jw ky crn pUjwrI ] sgl mnorQ pUrnhwrI ]2] iKn
mih xy suBr BirAw ] iKn mih sUky kIny hirAw ] iKn mih inQwvy ka dIno Qwnu ] iKn

1143

mih inmwxy ka dIno mwnu ]3] sB mih Eku rihAw BrpUrw ] so jwpY ijsu siqgu{ pUrw ]
hir kIrqnu qw ko AwDw{ ] khu nwnk ijsu Awip dieAw{ ]4]13]26] BYra mhlw 5 ]
moih duhwgin Awip sIgwrI ] }p rMg dy nwim svwrI ] imitAo duKu A{ sgl sMqwp ] gur
hoE myry mwe bwp ]1] sKI shyrI myrY gRsiq And ] kir ikrpw Byty moih kMq ]1] rhwa ]
qpiq buJI pUrn sB Awsw ] imty AMDyr BE prgwsw ] Anhd sbd Acrj ibsmwd ] gu{
pUrw pUrw prswd ]2] jw ka pRgt BE gopwl ] qw kY drsin sdw inhwl ] srb guxw qw kY
bhuqu inDwn ] jw ka siqguir dIAo nwmu ]3] jw ka ByitAo Twku{ Apnw ] mnu qnu sIqlu
hir hir jpnw ] khu nwnk jo jn pRB BwE ] qw kI rynu ibrlw ko pwE ]4]14]27] BYra

mhlw 5 ] icqvq pwp n Awlku AwvY ] bysuAw Bjq ikCu nh srmwvY ] swro idnsu mjUrI krY

] hir ismrn kI vylw bjr isir prY ]1] mwieAw lig BUlo sMsw{ ] Awip BulwieAw

BulwvxhwrY rwic rihAw ibrQw ibahwr ]1] rhwa ] pyKq mwieAw rMg ibhwie ] gVbV

krY kafI rMgu lwie ] AMD ibahwr bMD mnu DwvY ] krxYhw{ n jIA mih AwvY ]2] krq krq

iev
hI
du
K
u
pwieAw
]
pU
r
n
hoq
n
kwrj
mwieAw
]
kwim
k
o
iD
loiB
mnu
lInw
]
qViP
mU
A
w
ija

jl ibnu mInw ]3] ijs ky rwKy hoie hir Awip ] hir hir nwmu sdw jpu jwip ] swDsMig hir
ky gux gwieAw ] nwnk siqgu{ pUrw pwieAw ]4]15]28] BYra mhlw 5 ] ApxI dieAw
kry so pwE ] hir kw nwmu mMin vswE ] swc sbdu ihrdy mn mwih ] jnm jnm ky iklivK
jwih ]1] rwm nwmu jIA ko AwDw{ ] gur prswid jphu inq Bwe qwir lE swgr sMsw{
]1] rhwa ] ijn ka iliKAw hir Ehu inDwnu ] sy jn drgh pwvih mwnu ] sUK shj
Awnd gux gwa ] AwgY imlY inQwvy Qwa ]2] jugh jugMqir iehu qqu sw{ ] hir ismrxu

1144

swcw bIcw{ ] ijsu liV lwie lE so lwgY ] jnm jnm kw soieAw jwgY ]3] qyry Bgq Bgqn
kw Awip ] ApxI mihmw Awpy jwip ] jIA jMq siB qyrY hwiQ ] nwnk ky pRB sd hI swiQ
]4]16]29] BYra mhlw 5 ] nwmu hmwrY AMqrjwmI ] nwmu hmwrY AwvY kwmI ] roim roim
rivAw hir nwmu ] siqgur pUrY kIno dwnu ]1] nwmu rqnu myrY BMfwr ] Agm Amolw Apr Apwr
]1] rhwa ] nwmu hmwrY inhcl DnI ] nwm kI mihmw sB mih bnI ] nwmu hmwrY pUrw swhu ]
nwmu hmwrY byprvwhu ]2] nwmu hmwrY Bojn Bwa ] nwmu hmwrY mn kw suAwa ] nwmu n ivsrY
sMq pRswid ] nwmu lYq Anhd pUry nwd ]3] pRB ikrpw qy nwmu na iniD pwe ] gur ikrpw qy
nwm isa bin Awe ] DnvMqy sye prDwn ] nwnk jw kY nwmu inDwn ]4]17]30]

BYra mhlw 5 ] qU myrw ipqw qUhY myrw mwqw ] qU myry jIA pRwn suKdwqw ] qU myrw Twku{ ha

dwsu qyrw ] quJ ibnu Av{ nhI ko myrw ]1] kir ikrpw krhu pRB dwiq ] qum@rI asqiq kra

idn rwiq ]1] rhwa ] hm qyry jMq qU bjwvnhwrw ] hm qyry iBKwrI dwnu dyih dwqwrw ] qa

prswid rMg rs mwxy ] Gt Gt AMqir qumih smwxy ]2] qum@rI pw qy jpIAY nwa ] swDsMig

qu
m
ry
gu
x
gwa
]
qu
m
@
r
I
dieAw
qy
hoie
drd
ibnwsu
]
qu
m
rI
mieAw
qy
kml
ibgwsu
]3]
ha

bilhwir jwa gurdyv ] sPl drsnu jw kI inrml syv ] dieAw krhu Twkur pRB myry ] gux
gwvY nwnku inq qyry ]4]18]31] BYra mhlw 5 ] sB qy c jw kw drbw{ ] sdw sdw
qw ka johw{ ] cy qy cw jw kw Qwn ] koit AGw imtih hir nwm ]1] iqsu srxwe sdw suKu
hoie ] kir ikrpw jw ka mylY soie ]1] rhwa ] jw ky krqb lKy n jwih ] jw kw Brvwsw sB
Gt mwih ] pRgt BieAw swDU kY sMig ] Bgq ArwDih Anidnu rMig ]2] dydy qoit nhI BMfwr
] iKn mih Qwip aQwpnhwr ] jw kw hukmu n mytY koie ] isir pwiqswhw swcw soie ]3] ijs

1145

kI Aot iqsY kI Awsw ] duKu suKu hmrw iqs hI pwsw ] rwiK lIno sBu jn kw pVdw ] nwnku iqs
kI asqiq krdw ]4]19]32] BYra mhlw 5 ] rovnhwrI roju bnwieAw ] bln brqn ka
snbMDu iciq AwieAw ] bUiJ bYrwgu kry jy koie ] jnm mrx iPir sogu n hoie ]1] ibiKAw kw
sBu DMDu psw{ ] ivrlY kIno nwm ADw{ ]1] rhwa ] qibiD mwieAw rhI ibAwip ] jo lptwno
iqsu dUK sMqwp ] suKu nwhI ibnu nwm iDAwE ] nwm inDwnu bfBwgI pwE ]2] sWgI isa jo
mnu rIJwvY ] swig aqwirAY iPir pCuqwvY ] myG kI CwieAw jYsy brqnhwr ] qYso prpMcu moh
ibkwr ]3] Ek vsqu jy pwvY koie ] pUrn kwju qwhI kw hoie ] gur pRswid ijin pwieAw nwmu ]
nwnk AwieAw so prvwnu ]4]20]33] BYra mhlw 5 ] sMq kI inMdw jonI Bvnw ] sMq kI

inMdw rogI krnw ] sMq kI inMdw dUK shwm ] fwnu dYq inMdk ka jwm ]1] sMqsMig krih jo

bwdu ] iqn inMdk nwhI ikCu swdu ]1] rhwa ] Bgq kI inMdw kMDu CydwvY ] Bgq kI inMdw

nrku BuMcwvY ] Bgq kI inMdw grB mih glY ] Bgq kI inMdw rwj qy tlY ]2] inMdk kI giq

kqhU nwih ] Awip bIij Awpy hI Kwih ] cor jwr jUAwr qy burw ] Axhodw Bw{ inMdik isir Drw

]3]
pwrbR
h
m
ky
Bgq
inrvY
r
]
so
insqrY
jo
pU
j
Y
pY
r
]
Awid
pu
r
iK
inM
d
ku
BolwieAw
]
nwnk

ikrqu n jwie imtwieAw ]4]21]34] BYra mhlw 5 ] nwmu hmwrY byd A{ nwd ] nwmu
hmwrY pUry kwj ] nwmu hmwrY pUjw dyv ] nwmu hmwrY gur kI syv ]1] guir pUrY iVAo hir
nwmu ] sB qy qmu hir hir kwmu ]1] rhwa ] nwmu hmwrY mjn iesnwnu ] nwmu hmwrY pUrn
dwnu ] nwmu lYq qy sgl pvIq ] nwmu jpq myry Bwe mIq ]2] nwmu hmwrY sax sMjog ]
nwmu hmwrY qpiq suBog ] nwmu hmwrY sgl Awcwr ] nwmu hmwrY inrml ibahwr ]3] jw kY
min visAw pRBu Eku ] sgl jnw kI hir hir tyk ] min qin nwnk hir gux gwa ] swDsMig

1146

ijsu dyvY nwa ]4]22]35] BYra mhlw 5 ] inrDn ka qum dyvhu Dnw ] Aink pwp jwih
inrml mnw ] sgl mnorQ pUrn kwm ] Bgq Apuny ka dyvhu nwm ]1] sPl syvw gopwl
rwie ] krn krwvnhwr suAwmI qw qy ibrQw koie n jwie ]1] rhwa ] rogI kw pRB KMfhu rogu ]
duKIE kw imtwvhu pRB sogu ] inQwvy ka qum@ Qwin bYTwvhu ] dws Apny ka BgqI lwvhu ]2]
inmwxy ka pRB dyqo mwnu ] mUV mugDu hoie cqur suigAwnu ] sgl BieAwn kw Ba nsY ] jn
Apny kY hir min bsY ]3] pwrbRhm pRB sUK inDwn ] qqu igAwnu hir AMmq nwm ] kir
ikrpw sMq thlY lwE ] nwnk swDU sMig smwE ]4]23]36] BYra mhlw 5 ] sMq mMfl mih
hir min vsY ] sMq mMfl mih durqu sBu nsY ] sMq mMfl mih inrml rIiq ] sMqsMig hoie Ek

prIiq ]1] sMq mMflu qhw kw nwa ] pwrbRhm kyvl gux gwa ]1] rhwa ] sMq mMfl mih

jnm mrxu rhY ] sMq mMfl mih jmu ikCU n khY ] sMqsMig hoie inrml bwxI ] sMq mMfl mih

nwmu vKwxI ]2] sMq mMfl kw inhcl Awsnu ] sMq mMfl mih pwp ibnwsnu ] sMq mMfl mih

inrml kQw ] sMqsMig hamY duK nsw ]3] sMq mMfl kw nhI ibnwsu ] sMq mMfl mih hir

gu
x
qwsu
]
sM
q
mM
f
l
Twku
r
ibsR
w
mu
]
nwnk
Aoiq
poiq
Bgvwnu
]4]24]37]
BY
r
a
mhlw
5
]

rogu kvnu jW rwKY Awip ] iqsu jn hoie n dUKu sMqwpu ] ijsu pir pRBu ikrpw krY ] iqsu pr
qy kwlu prhrY ]1] sdw sKwe hir hir nwmu ] ijsu cIiq AwvY iqsu sdw suKu hovY inkit n
AwvY qw kY jwmu ]1] rhwa ] jb iehu n so qb iknih apwieAw ] kvn mUl qy ikAw
pRgtwieAw ] Awpih mwir Awip jIvwlY ] Apny Bgq ka sdw pRiqpwlY ]2] sB ikCu jwxhu
iqs kY hwQ ] pRBu myro AnwQ ko nwQ ] duK BMjnu qw kw hY nwa ] suK pwvih iqs ky gux gwa
]3] suix suAwmI sMqn Ardwis ] jIa pRwn Dnu qum@rY pwis ] iehu jgu qyrw sB quJih iDAwE

1147

] kir ikrpw nwnk suKu pwE ]4]25]38] BYra mhlw 5 ] qyrI tyk rhw kil mwih ] qyrI
tyk qyry gux gwih ] qyrI tyk n pohY kwlu ] qyrI tyk ibnsY jMjwlu ]1] dIn dunIAw qyrI tyk ]
sB mih rivAw swihbu Ek ]1] rhwa ] qyrI tyk kra Awnd ] qyrI tyk jpa gur mMq ] qyrI
tyk qrIAY Ba swg{ ] rwKxhw{ pUrw suK swg{ ]2] qyrI tyk nwhI Ba koie ] AMqrjwmI swcw
soie ] qyrI tyk qyrw min qwxu ] ehW hW qU dIbwxu ]3] qyrI tyk qyrw Brvwsw ] sgl
iDAwvih pRB guxqwsw ] jip jip Andu krih qyry dwsw ] ismir nwnk swcy guxqwsw
]4]26]39] BYra mhlw 5 ] pRQmy CofI prwe inMdw ] aqir ge sB mn kI icMdw ] loBu
mohu sBu kIno dUir ] prm bYsno pRB pyiK hjUir ]1] AYso iqAwgI ivrlw koie ] hir hir nwmu

jpY jnu soie ]1] rhwa ] AhbuiD kw CoifAw sMgu ] kwm koD kw aqirAw rMgu ] nwm iDAwE

hir hir hry ] swD jnw kY sMig insqry ]2] bYrI mIq hoE sMmwn ] srb mih pUrn Bgvwn ]

pRB kI AwigAw mwin suKu pwieAw ] guir pUrY hir nwmu VwieAw ]3] kir ikrpw ijsu rwKY

Awip ] soe Bgqu jpY nwm jwp ] min pRgwsu gur qy miq le ] khu nwnk qw kI pUrI pe

]4]27]40]
BY
r
a
mhlw
5
]
su
K
u
nwhI
bhu
q
Y
Din
Kwty
]
su
K
u
nwhI
py
K
y
inriq
nwty
]
su
K
u

nwhI bhu dys kmwE ] srb suKw hir hir gux gwE ]1] sUK shj Awnd lhhu ] swDsMgiq
pweAY vfBwgI gurmuiK hir hir nwmu khhu ]1] rhwa ] bMDn mwq ipqw suq binqw ] bMDn
krm Drm ha krqw ] bMDn kwtnhw{ min vsY ] qa suKu pwvY inj Gir bsY ]2] siB
jwick pRB dyvnhwr ] gux inDwn byAMq Apwr ] ijs no krmu kry pRBu Apnw ] hir hir nwmu
iqnY jin jpnw ]3] gur Apny AwgY Ardwis ] kir ikrpw purK guxqwis ] khu nwnk qumrI
srxwe ] ija BwvY iqa rKhu guswe ]4]28]41] BYra mhlw 5 ] gur imil iqAwigAo

1148

dUjw Bwa ] gurmuiK jipAo hir kw nwa ] ibsrI icMq nwim rMgu lwgw ] jnm jnm kw soieAw
jwgw ]1] kir ikrpw ApnI syvw lwE ] swDU sMig srb suK pwE ]1] rhwa ] rog doK
gur sbid invwry ] nwm AaKDu mn BIqir swry ] gur Bytq min BieAw And ] srb inDwn
nwm BgvMq ]2] jnm mrx kI imtI jm ws ] swDsMgiq ND kml ibgws ] gux gwvq
inhclu ibsRwm ] pUrn hoE sgly kwm ]3] dulB dyh Awe prvwnu ] sPl hoe jip hir hir
nwmu ] khu nwnk pRiB ikrpw krI ] swis igrwis jpa hir hrI ]4]29]42] BYra mhlw 5 ]
sB qy cw jw kw nwa ] sdw sdw qw ky gux gwa ] ijsu ismrq sglw duKu jwie ] srb sUK
vsih min Awie ]1] ismir mnw qU swcw soie ] hliq pliq qumrI giq hoie ]1] rhwa ]

purK inrMjn isrjnhwr ] jIA jMq dyvY Awhwr ] koit Kqy iKn bKsnhwr ] Bgiq Bwie sdw

insqwr ]2] swcw Dnu swcI vifAwe ] gur pUry qy inhcl miq pwe ] kir ikrpw ijsu

rwKnhwrw ] qw kw sgl imtY AMiDAwrw ]3] pwrbRhm isa lwgo iDAwn ] pUrn pUir rihAo

inrbwn ] BRm Ba myit imly gopwl ] nwnk ka gur BE dieAwl ]4]30]43]

BY
r
a
mhlw
5
]
ijsu
ismrq
min
hoie
pR
g
wsu
]
imtih
kly
s
su
K
shij
invwsu
]
iqsih

prwpiq ijsu pRBu dyie ] pUry gur kI pwE syv ]1] srb suKw pRB qyro nwa ] AwT phr myry
mn gwa ]1] rhwa ] jo ieCY soe Plu pwE ] hir kw nwmu mMin vswE ] Awvx jwx rhy
hir iDAwie ] Bgiq Bwie pRB kI ilv lwie ]2] ibnsy kwm koD Ahkwr ] qUty mwieAw moh
ipAwr ] pRB kI tyk rhY idnu rwiq ] pwrbRhmu kry ijsu dwiq ]3] krn krwvnhwr suAwmI
] sgl Gtw ky AMqrjwmI ] kir ikrpw ApnI syvw lwie ] nwnk dws qyrI srxwie
]4]31]44] BYra mhlw 5 ] lwj mrY jo nwmu n lyvY ] nwm ibhUn suKI ika sovY ] hir

1149

ismrnu Cwif prm giq cwhY ] mUl ibnw swKw kq AwhY ]1] gu{ goivMdu myry mn iDAwie ]
jnm jnm kI mYlu aqwrY bMDn kwit hir sMig imlwie ]1] rhwa ] qIriQ nwie khw suic
sYlu ] mn ka ivAwpY hamY mYlu ] koit krm bMDn kw mUlu ] hir ky Bjn ibnu ibrQw pUlu ]2]
ibnu KwE bUJY nhI BUK ] rogu jwie qW aqrih dUK ] kwm koD loB moih ibAwipAw ] ijin pRiB
kInw so pRBu nhI jwipAw ]3] Dnu Dnu swD Dnu hir nwa ] AwT phr kIrqnu gux gwa ] Dnu
hir Bgiq Dnu krxYhwr ] srix nwnk pRB purK Apwr ]4]32]45] BYra mhlw 5 ] gur
supRsn hoE Ba gE ] nwm inrMjn mn mih lE ] dIn dieAwl sdw ikrpwl ] ibnis gE
sgly jMjwl ]1] sUK shj Awnd Gny ] swDsMig imty BY Brmw AMmqu hir hir rsn Bny

]1] rhwa ] crn kml isa lwgo hyqu ] iKn mih ibnisAo mhw pryqu ] AwT phr hir hir

jpu jwip ] rwKnhwr goivd gur Awip ]2] Apny syvk ka sdw pRiqpwrY ] Bgq jnw ky sws

inhwrY ] mwns kI khu kyqk bwq ] jm qy rwKY dy kir hwQ ]3] inrml soBw inrml rIiq ]

pwrbRhmu AwieAw min cIiq ] kir ikrpw guir dIno dwnu ] nwnk pwieAw nwmu inDwnu

]4]33]46]
BY
r
a
mhlw
5
]
krx
kwrx
smrQu
gu
{
my
r
w
]
jIA
pR
w
x
su
K
dwqw
ny
r
w
]

BY BMjn AibnwsI rwie ] drsin dyiKAY sBu duKu jwie ]1] jq kq pyKa qyrI srxw ] bil
bil jwe siqgur crxw ]1] rhwa ] pUrn kwm imly gurdyv ] siB Pldwqw inrml syv
] k{ gih lIny Apuny dws ] rwm nwmu ird dIAo invws ]2] sdw Andu nwhI ikCu sogu ]
dUKu drdu nh ibAwpY rogu ] sBu ikCu qyrw qU krxYhw{ ] pwrbRhm gur Agm Apwr ]3]
inrml soBw Acrj bwxI ] pwrbRhm pUrn min BwxI ] jil Qil mhIAil rivAw soie ]
nwnk sBu ikCu pRB qy hoie ]4]34]47] BYra mhlw 5 ] mnu qnu rwqw rwm rMig crxy ]

1150

srb mnorQ pUrn krxy ] AwT phr gwvq BgvMqu ] siqguir dIno pUrw mMqu ]1] so vfBwgI
ijsu nwim ipAw{ ] iqs kY sMig qrY sMsw{ ]1] rhwa ] soe igAwnI ij ismrY Ek ] so DnvMqw
ijsu buiD ibbyk ] so kulvMqw ij ismrY suAwmI ] so piqvMqw ij Awpu pCwnI ]2] gur prswid
prm pdu pwieAw ] gux guopwl idnu rYin iDAwieAw ] qUty bMDn pUrn Awsw ] hir ky crx ird
mwih invwsw ]3] khu nwnk jw ky pUrn krmw ] so jnu AwieAw pRB kI srnw ] Awip pivqu
pwvn siB kIny ] rwm rswiexu rsnw cIn@y ]4]35]48] BYra mhlw 5 ] nwmu lYq ikCu
ibGnu n lwgY ] nwmu suxq jmu dUrhu BwgY ] nwmu lYq sB dUKh nwsu ] nwmu jpq hir crx
invwsu ]1] inribGn Bgiq Bju hir hir nwa ] rsik rsik hir ky gux gwa ]1] rhwa ]

hir ismrq ikCu cwKu n johY ] hir ismrq dYq dya n pohY ] hir ismrq mohu mwnu n bDY ] hir

ismrq grB join n {DY ]2] hir ismrn kI sglI bylw ] hir ismrnu bhu mwih iekylw ]

jwiq Ajwiq jpY jnu koie ] jo jwpY iqs kI giq hoie ]3] hir kw nwmu jpIAY swDsMig ] hir

ky nwm kw pUrn rMgu ] nwnk ka pRB ikrpw Dwir ] swis swis hir dyhu icqwir ]4]36]49]

BY
r
a
mhlw
5
]
Awpy
swsqu
Awpy
by
d
u
]
Awpy
Git
Git
jwxY
By
d
u
]
joiq
s}p
jw
kI
sB
vQu
]

krx kwrx pUrn smrQu ]1] pRB kI Aot ghhu mn myry ] crn kml gurmuiK AwrwDhu dusmn
dUKu n AwvY nyry ]1] rhwa ] Awpy vxu qxu qBvx sw{ ] jw kY sUiq proieAw sMsw{ ] Awpy
isv skqI sMjogI ] Awip inrbwxI Awpy BogI ]2] jq kq pyKa qq qq soie ] iqsu ibnu
dUjw nwhI koie ] swg{ qrIAY nwm kY rMig ] gux gwvY nwnku swDsMig ]3] mukiq Bugiq
jugiq vis jw kY ] xw nwhI ikCu jn qw kY ] kir ikrpw ijsu hoie supRsn ] nwnk dws sye
jn Dn ]4]37]50] BYra mhlw 5 ] Bgqw min Awndu goibMd ] AsiQiq BE ibnsI

1151

sB icMd ] BY BRm ibnis gE iKn mwih ] pwrbRhmu visAw min Awie ]1] rwm rwm sMq
sdw shwie ] Gir bwhir nwly prmys{ riv rihAw pUrn sB Twie ]1] rhwa ] Dnu mwlu
jobnu jugiq gopwl ] jIA pRwx inq suK pRiqpwl ] Apny dws ka dy rwKY hwQ ] inmK n
CofY sd hI swQ ]2] hir sw pRIqmu Av{ n koie ] swir sm@wly swcw soie ] mwq ipqw suq
bMDu nrwiexu ] Awid jugwid Bgq gux gwiexu ]3] iqs kI Dr pRB kw min jo{ ] Ek ibnw
dUjw nhI ho{ ] nwnk kY min iehu purKwrQu ] pRBU hmwrw swry suAwrQu ]4]38]51]
BYra mhlw 5 ] BY ka Ba piVAw ismrq hir nwm ] sgl ibAwiD imtI qhu gux kI dws
ky hoE pUrn kwm ]1] rhwa ] hir ky lok sdw gux gwvih iqn ka imilAw pUrn Dwm ]

jn kw drsu bWCY idn rwqI hoie punIq Drm rwie jwm ]1] kwm koD loB md inMdw

swDsMig imitAw AiBmwn ] AYsy sMq Bytih vfBwgI nwnk iqn kY sd kurbwn ]2]39]52]

BYra mhlw 5 ] pMc mjmI jo pMcn rwKY ] imiQAw rsnw inq aiT BwKY ] ck bxwie

krY pwKMf ] Juir Juir pcY jYsy qA rMf ]1] hir ky nwm ibnw sB JUTu ] ibnu gur pUry

mu
k
iq
n
pwe
A
Y
swcI
drgih
swkq
mU
T
u
]1]
rhwa
]
soe
ku
c
Ilu
ku
d
riq
nhI
jwnY
]

lIipAY Qwie n suic hir mwnY ] AMq{ mYlw bwh{ inq DovY ] swcI drgih ApnI piq KovY
]2] mwieAw kwrix krY apwa ] kbih n GwlY sIDw pwa ] ijin kIAw iqsu cIiq n
AwxY ] kUVI kUVI muKhu vKwxY ]3] ijs no krmu kry krqw{ ] swDsMig hoie iqsu ibahw{
] hir nwm Bgiq isa lwgw rMgu ] khu nwnk iqsu jn nhI BMgu ]4]40]53]
BYra mhlw 5 ] inMdk ka iPtky sMsw{ ] inMdk kw JUTw ibahw{ ] inMdk kw mYlw
Awcw{ ] dws Apuny ka rwKnhw{ ]1] inMdku muAw inMdk kY nwil ] pwrbRhm prmysir

1152

jn rwKy inMdk kY isir kVikAo kwlu ]1] rhwa ] inMdk kw kihAw koie n mwnY ] inMdk
JUTu boil pCuqwny ] hwQ pCorih is{ Drin lgwih ] inMdk ka de CofY nwih ]2] hir
kw dwsu ikCu burw n mwgY ] inMdk ka lwgY duK sWgY ] bguly ija rihAw pMK pswir ]
muK qy boilAw qW kiFAw bIcwir ]3] AMqrjwmI krqw soie ] hir jnu krY su inhclu
hoie ] hir kw dwsu swcw drbwir ] jn nwnk kihAw qqu bIcwir ]4]41]54]
BYra mhlw 5 ] duie kr joir kra Ardwis ] jIa ipMfu Dnu iqs kI rwis ] soe myrw
suAwmI krnYhw{ ] koit bwr jwe bilhwr ]1] swDU DUir punIq krI ] mn ky ibkwr
imtih pRB ismrq jnm jnm kI mYlu hrI ]1] rhwa ] jw kY gh mih sgl inDwn ]

jw kI syvw pweAY mwnu ] sgl mnorQ pUrnhwr ] jIA pRwn Bgqn AwDwr ]2] Gt

Gt AMqir sgl pRgws ] jip jip jIvih Bgq guxqws ] jw kI syv n ibrQI jwie ] mn

qn AMqir Eku iDAwie ]3] gur apdyis dieAw sMqoKu ] nwmu inDwnu inrmlu iehu Qoku ]

kir ikrpw lIjY liV lwie ] crn kml nwnk inq iDAwie ]4]42]55]

BY
r
a
mhlw
5
]
siqgu
r
Apu
n
y
su
n
I
Ardwis
]
kwrju
AwieAw
sglw
rwis
]
mn
qn

AMqir pRBU iDAwieAw ] gur pUry f{ sgl cukwieAw ]1] sB qy vf smrQ gurdyv
] siB suK pwe iqs kI syv ] rhwa ] jw kw kIAw sBu ikCu hoie ] iqs kw Am{ n mytY
koie ] pwrbRhmu prmys{ AnUpu ] sPl mUriq gu{ iqs kw }pu ]2] jw kY AMqir bsY
hir nwmu ] jo jo pyKY su bRhm igAwnu ] bIs ibsuE jw kY min prgwsu ] iqsu jn kY pwrbRhm kw
invwsu ]3] iqsu gur ka sd krI nmskwr ] iqsu gur ka sd jwa bilhwr ] siqgur
ky crn Doie Doie pIvw ] gur nwnk jip jip sd jIvw ]4]43]56]

1153

rwgu BYra mhlw 5 pVqwl G{ 3


< siqgur pRswid ]
priqpwl pRB pwl kvn gun gnI ] Aink rMg bhu qrMg srb ko DnI ]1] rhwa ]
Aink igAwn Aink iDAwn Aink jwp jwp qwp ] Aink guinq Duinq lilq Aink Dwr
munI ]1] Aink nwd Aink bwj inmK inmK Aink swd Aink doK Aink rog imtih js
sunI ] nwnk syv Apwr dyv qth Kth brq pUjw gvn Bvn jw krn sgl Pl punI
]2]1]57]8]21]7]57]93]

BYra AstpdIAw mhlw 1 G{ 2


< siqgur pRswid ]

Awqm mih rwmu rwm mih Awqmu cInis gur bIcwrw ] AMmq bwxI sbid pCwxI duK kwtY

ha mwrw ]1] nwnk hamY rog bury ] jh dyKW qh Ekw bydn Awpy bKsY sbid Dury ]1]

rhwa ] Awpy prKy prKxhwrY bhuir sUlwku n hoe ] ijn ka ndir Be guir myly pRB Bwxw

scu soe ]2] paxu pwxI bYsMq{ rogI rogI Driq sBogI ] mwq ipqw mwieAw dyh is rogI

rogI
ku
t
M
b
sM
j
ogI
]3]
rogI
bR
h
mw
ibsnu
s{d
w
rogI
sgl
sM
s
wrw
]
hir
pdu
cIin
BE
sy

mukqy gur kw sbdu vIcwrw ]4] rogI swq smuMd sndIAw KMf pqwl is roig Bry ] hir ky
lok is swic suhyly srbI Qwe ndir kry ]5] rogI Kt drsn ByKDwrI nwnw hTI Anykw ]
byd kqyb krih kh bpury nh bUJih iek Ekw ]6] imT rsu Kwie su roig BrIjY kMd mUil suKu
nwhI ] nwmu ivswir clih An mwrig AMq kwil pCuqwhI ]7] qIriQ BrmY rogu n CUtis
piVAw bwdu ibbwdu BieAw ] duibDw rogu su AiDk vfyrw mwieAw kw muhqwju BieAw ]8]
gurmuiK swcw sbid slwhY min swcw iqsu rogu gieAw ] nwnk hir jn Anidnu inrml

1154

ijn ka krim nIswxu pieAw ]9]1]

BYra mhlw 3 G{ 2
< siqgur pRswid ]
iqin krqY ieku clqu apwieAw ] Anhd bwxI sbdu suxwieAw ] mnmuiK BUly gurmuiK
buJwieAw ] kwrxu krqw krdw AwieAw ]1] gur kw sbdu myrY AMqir iDAwnu ] ha kbhu n
Cofa hir kw nwmu ]1] rhwa ] ipqw pRhlwdu pVx pTwieAw ] lY pwtI pwDy kY AwieAw ]
nwm ibnw nh pVa Acwr ] myrI ptIAw iliK dyhu goibMd murwir ]2] pu pRihlwd isa
kihAw mwie ] privriq n pVhu rhI smJwie ] inrBa dwqw hir jIa myrY nwil ] jy hir
Cofa qa kuil lwgY gwil ]3] pRhlwid siB cwtVy ivgwry ] hmwrw kihAw n suxY Awpxy

kwrj svwry ] sB ngrI mih Bgiq Vwe ] dust sBw kw ikCu n vswe ]4] sMfY mrkY

kIe pUkwr ] sBy dYq rhy JK mwir ] Bgq jnw kI piq rwKY soe ] kIqy kY kihAY ikAw hoe

]5] ikrq sMjogI dYiq rwju clwieAw ] hir n bUJY iqin Awip BulwieAw ] pu pRhlwd

isa vwdu rcwieAw ] AMDw n bUJY kwlu nyVY AwieAw ]6] pRhlwdu koTy ivic rwiKAw bwir dIAw

qwlw
]
inrBa
bwlku
mU
i
l
n
fre
my
r
Y
AM
q
ir
gu
r
gopwlw
]
kIqw
hovY
srIkI
krY
Anhodw

nwa DrwieAw ] jo Duir iliKAw suo Awie phuqw jn isa vwdu rcwieAw ]7] ipqw pRhlwd
isa gurj aTwe ] khW qum@wrw jgdIs guswe ] jgjIvnu dwqw AMiq sKwe ] jh dyKw qh
rihAw smwe ]8] QMm@ apwiV hir Awpu idKwieAw ] AhkwrI dYqu mwir pcwieAw ] Bgqw min
Awndu vjI vDwe ] Apny syvk ka dy vifAwe ]9] jMmxu mrxw mohu apwieAw ] Awvxu
jwxw krqY iliK pwieAw ] pRhlwd kY kwrij hir Awpu idKwieAw ] Bgqw kw bolu AwgY
AwieAw ]10] dyv kulI liKmI ka krih jYkw{ ] mwqw nrisMG kw }pu invw{ ] liKmI

1155

Ba krY n swkY jwie ] pRhlwdu jnu crxI lwgw Awie ]11] siqguir nwmu inDwnu VwieAw ]
rwju mwlu JUTI sB mwieAw ] loBI nr rhy lptwie ] hir ky nwm ibnu drgh imlY sjwie
]12] khY nwnku sBu ko kry krwieAw ] sy prvwxu ijnI hir isa icqu lwieAw ] Bgqw kw
AMgIkw{ krdw AwieAw ] krqY Apxw }pu idKwieAw ]13]1]2] BYra mhlw 3 ] gur syvw
qy AMmq Plu pwieAw hamY qsn buJwe ] hir kw nwmu HdY min visAw mnsw mnih smwe
]1] hir jIa pw krhu myry ipAwry ] Anidnu hir gux dIn jnu mWgY gur kY sbid aDwry
]1] rhwa ] sMq jnw ka jmu joih n swkY rqI AMc dUK n lwe ] Awip qrih sgly kul qwrih
jo qyrI srxwe ]2] Bgqw kI pYj rKih qU Awpy Eh qyrI vifAwe ] jnm jnm ky iklivK

duK kwtih duibDw rqI n rwe ]3] hm mUV mugD ikCu bUJih nwhI qU Awpy dyih buJwe ] jo

quDu BwvY soe krsI Av{ n krxw jwe ]4] jgqu apwie quDu DMDY lwieAw BUMfI kwr kmwe ]

jnmu pdwrQu jUAY hwirAw sbdY suriq n pwe ]5] mnmuiK mrih iqn ikCU n sUJY durmiq

AigAwn AMDwrw ] Bvjlu pwir n pwvih kb hI fUib muE ibnu gur isir Bwrw ]6] swcY sbid

rqy
jn
swcy
hir
pR
i
B
Awip
imlwE
]
gu
r
kI
bwxI
sbid
pCwqI
swic
rhy
ilv
lwE
]7]
qU
M

Awip inrmlu qyry jn hY inrml gur kY sbid vIcwry ] nwnku iqn kY sd bilhwrY rwm nwmu
air Dwry ]8]2]3]

BYra mhlw 5 AstpdIAw G{ 2


< siqgur pRswid ]

ijsu nwmu irdY soe vf rwjw ] ijsu nwmu irdY iqsu pUry kwjw ] ijsu nwmu irdY iqin koit Dn
pwE ] nwm ibnw jnmu ibrQw jwE ]1] iqsu swlwhI ijsu hir Dnu rwis ] so vfBwgI ijsu
gur msqik hwQu ]1] rhwa ] ijsu nwmu irdY iqsu kot ke sYnw ] ijsu nwmu irdY iqsu shj

1156

suKYnw ] ijsu nwmu irdY so sIqlu hUAw ] nwm ibnw iDRgu jIvxu mUAw ]2] ijsu nwmu irdY so
jIvn mukqw ] ijsu nwmu irdY iqsu sB hI jugqw ] ijsu nwmu irdY iqin na iniD pwe ] nwm
ibnw BRim AwvY jwe ]3] ijsu nwmu irdY so vyprvwhw ] ijsu nwmu irdY iqsu sd hI lwhw ]
ijsu nwmu irdY iqsu vf prvwrw ] nwm ibnw mnmuK gwvwrw ]4] ijsu nwmu irdY iqsu inhcl
Awsnu ] ijsu nwmu irdY iqsu qKiq invwsnu ] ijsu nwmu irdY so swcw swhu ] nwmhIx nwhI
piq vyswhu ]5] ijsu nwmu irdY so sB mih jwqw ] ijsu nwmu irdY so purKu ibDwqw ] ijsu nwmu
irdY so sB qy cw ] nwm ibnw BRim jonI mUcw ]6] ijsu nwmu irdY iqsu pRgit phwrw ] ijsu nwmu
irdY iqsu imitAw AMDwrw ] ijsu nwmu irdY so purKu prvwxu ] nwm ibnw iPir Awvx jwxu ]7]

iqin nwmu pwieAw ijsu BieAo pwl ] swDsMgiq mih lKy guopwl ] Awvx jwx rhy suKu

pwieAw ] khu nwnk qqY qqu imlwieAw ]8]1]4] BYra mhlw 5 ] koit ibsn kIny Avqwr

] koit bRhmMf jw ky DRmswl ] koit mhys apwie smwE ] koit bRhmy jgu swjx lwE ]1] AYso

DxI guivMdu hmwrw ] brin n swka gux ibsQwrw ]1] rhwa ] koit mwieAw jw kY syvkwie ]

koit
jIA
jw
kI
ishjwie
]
koit
apwrjnw
qy
r
Y
AM
i
g
]
koit
Bgq
bsq
hir
sM
i
g
]2]
koit

Cpiq krq nmskwr ] koit ieMd TwFy hY duAwr ] koit bYkuMT jw kI stI mwih ] koit nwm
jw kI kImiq nwih ]3] koit pUrIAq hY jw kY nwd ] koit AKwry cilq ibsmwd ] koit skiq
isv AwigAwkwr ] koit jIA dyvY AwDwr ]4] koit qIrQ jw ky crn mJwr ] koit piv
jpq nwm cwr ] koit pUjwrI krqy pUjw ] koit ibsQwrnu Av{ n dUjw ]5] koit mihmw jw kI
inrml hs ] koit asqiq jw kI krq bRhmMs ] koit prla Aopiq inmK mwih ] koit guxw
qyry gxy n jwih ]6] koit igAwnI kQih igAwnu ] koit iDAwnI Drq iDAwnu ] koit qpIsr

1157

qp hI krqy ] koit munIsr muoin mih rhqy ]7] Aivgq nwQu Agocr suAwmI ] pUir rihAw
Gt AMqrjwmI ] jq kq dyKa qyrw vwsw ] nwnk ka guir kIAo pRgwsw ]8]2]5]
BYra mhlw 5 ] siqguir mo ka kIno dwnu ] Amol rqnu hir dIno nwmu ] shj ibnod coj
Awnqw ] nwnk ka pRBu imilAo AicMqw ]1] khu nwnk kIriq hir swcI ] bhuir bhuir iqsu
sMig mnu rwcI ]1] rhwa ] AicMq hmwrY Bojn Bwa ] AicMq hmwrY lIcY nwa ] AicMq hmwrY
sbid aDwr ] AicMq hmwrY Bry BMfwr ]2] AicMq hmwrY kwrj pUry ] AicMq hmwrY lQy ivsUry
] AicMq hmwrY bYrI mIqw ] AicMqo hI iehu mnu vis kIqw ]3] AicMq pRBU hm kIAw idlwsw ]
AicMq hmwrI pUrn Awsw ] AicMq hm@w ka sgl isDWqu ] AicMqu hm ka guir dIno mMqu ]4]

AicMq hmwry ibnsy bYr ] AicMq hmwry imty AMDyr ] AicMqo hI min kIrqnu mITw ] AicMqo hI

pRBu Git Git fITw ]5] AicMq imitAo hY sglo Brmw ] AicMq visAo min suK ibsRwmw ]

AicMq hmwrY Anhq vwjY ] AicMq hmwrY goibMdu gwjY ]6] AicMq hmwrY mnu pqIAwnw ] inhcl

DnI AicMqu pCwnw ] AicMqo apijAo sgl ibbykw ] AicMq crI hiQ hir hir tykw ]7]

AicM
q
pR
B
U
Du
i
r
iliKAw
ly
K
u
]
AicM
q
imilAo
pR
B
u
Twku
{
Eku
]
icM
q
AicM
q
w
sglI
ge
]
pR
B

nwnk nwnk nwnk me ]8]3]6]

BY
r
a
bwxI
Bgqw
kI
]
kbIr
jIa
G{
1
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

iehu Dnu myry hir ko nwa ] gWiT n bwDa byic n Kwa ]1] rhwa ] nwa myry KyqI nwa myry
bwrI ] Bgiq kra jnu srin qum@wrI ]1] nwa myry mwieAw nwa myry pUMjI ] qumih Coif jwna
nhI dUjI ]2] nwa myry bMiDp nwa myry Bwe ] nwa myry sMig AMiq hoie sKwe ]3] mwieAw
mih ijsu rKY adwsu ] kih kbIr ha qw ko dwsu ]4]1] nWgy Awvnu nWgy jwnw ] koie n rihhY

1158

rwjw rwnw ]1] rwmu rwjw na iniD myrY ] sMpY hyqu klqu Dnu qyrY ]1] rhwa ] Awvq sMg
n jwq sMgwqI ] khw BieAo dir bWDy hwQI ]2] lkw gFu sony kw BieAw ] mUrKu rwvnu ikAw
ly gieAw ]3] kih kbIr ikCu gunu bIcwir ] cly juAwrI duie hQ Jwir ]4]2] mYlw
bRhmw mYlw ieMdu ] riv mYlw mYlw hY cMdu ]1] mYlw mlqw iehu sMsw{ ] ieku hir inrmlu jw
kw AMqu n pw{ ]1] rhwa ] mYly bRhmMfwie kY es ] mYly inis bwsur idn qIs ]2] mYlw
moqI mYlw hI{ ] mYlw panu pwvku A{ nI{ ]3] mYly isv sMkrw mhys ] mYly isD swiDk
A{ ByK ]4] mYly jogI jMgm jtw shyiq ] mYlI kwieAw hs smyiq ]5] kih kbIr qy jn
prvwn ] inrml qy jo rwmih jwn ]6]3] mnu kir mkw ikblw kir dyhI ] bolnhw{ prm

gu{ EhI ]1] khu ry mulW bWg invwj ] Ek msIiq dsY drvwj ]1] rhwa ] imisimil

qwmsu Brmu kdUrI ] BwiK ly pMcY hoie sbUrI ]2] ihdU qurk kw swihbu Ek ] kh krY mulW

kh krY syK ]3] kih kbIr ha BieAw idvwnw ] muis muis mnUAw shij smwnw ]4]4]

gMgw kY sMig silqw ibgrI ] so silqw gMgw hoie inbrI ]1] ibgirAo kbIrw rwm duhwe ]

swcu
BieAo
An
kqih
n
jwe
]1]
rhwa
]
cM
d
n
kY
sM
i
g
qrv{
ibgirAo
]
so
qrv{
cM
d
nu

hoie inbirAo ]2] pwrs kY sMig qWbw ibgirAo ] so qWbw kMcnu hoie inbirAo ]3] sMqn
sMig kbIrw ibgirAo ] so kbI{ rwmY hoie inbirAo ]4]5] mwQy iqlku hiQ mwlw bwnW ] logn
rwmu iKlanw jwnW ]1] ja ha barw qa rwm qorw ] logu mrmu kh jwnY morw ]1] rhwa ]
qora n pwqI pUja n dyvw ] rwm Bgiq ibnu inhPl syvw ]2] siqgu{ pUja sdw sdw
mnwva ] AYsI syv drgh suKu pwva ]3] logu khY kbI{ barwnw ] kbIr kw mrmu rwm
pihcwnW ]4]6] alit jwiq kul do ibswrI ] sun shj mih bunq hmwrI ]1] hmrw Jgrw

1159

rhw n ko ] pMifq mulW Cwfy do ]1] rhwa ] buin buin Awp Awpu pihrwva ] jh nhI Awpu
qhw hoie gwva ]2] pMifq mulW jo iliK dIAw ] Cwif cly hm kCU n lIAw ]3] irdY
ieKlwsu inriK ly mIrw ] Awpu Koij Koij imly kbIrw ]4]7] inrDn Awd{ koe n dyie ] lwK
jqn krY Aohu iciq n Dryie ]1] rhwa ] ja inrDnu srDn kY jwie ] Awgy bYTw pIiT iPrwie
]1] ja srDnu inrDn kY jwie ] dIAw Awd{ lIAw bulwie ]2] inrDnu srDnu dona Bwe
] pRB kI klw n mytI jwe ]3] kih kbIr inrDnu hY soe ] jw ky ihrdY nwmu n hoe ]4]8]
gur syvw qy Bgiq kmwe ] qb ieh mwns dyhI pwe ] ies dyhI ka ismrih dyv ] so dyhI Bju
hir kI syv ]1] Bjhu guoibMd BUil mq jwhu ] mwns jnm kw EhI lwhu ]1] rhwa ] jb lgu

jrw rogu nhI AwieAw ] jb lgu kwil gRsI nhI kwieAw ] jb lgu ibkl Be nhI bwnI ]

Bij lyih ry mn swirgpwnI ]2] Ab n Bjis Bjis kb Bwe ] AwvY AMqu n BijAw jwe ]

jo ikCu krih soe Ab sw{ ] iPir pCuqwhu n pwvhu pw{ ]3] so syvku jo lwieAw syv ] iqn hI

pwE inrMjn dyv ] gur imil qw ky Kul@y kpwt ] bhuir n AwvY jonI bwt ]4] iehI qyrw Aas{

ieh
qy
r
I
bwr
]
Gt
BIqir
qU
dy
K
u
ibcwir
]
khq
kbI{
jIiq
kY
hwir
]
bhu
ibiD
kihAo
pu
k
wir

pukwir ]5]1]9] isv kI purI bsY buiD sw{ ] qh qum@ imil kY krhu ibcw{ ] eq q kI
soJI prY ] kanu krm myrw kir kir mrY ]1] inj pd pir lwgo iDAwnu ] rwjw rwm nwmu morw
bRhm igAwnu ]1] rhwa ] mUl duAwrY bMiDAw bMDu ] riv pir gih rwiKAw cMdu ] pCm duAwrY
sUrju qpY ] myr fMf isr pir bsY ]2] pscm duAwry kI isl AoV ] iqh isl pir iKVkI
Aar ] iKVkI pir dsvw duAw{ ] kih kbIr qw kw AMqu n pw{ ]3]2]10] so mulW
jo mn isa lrY ] gur apdyis kwl isa jurY ] kwl purK kw mrdY mwnu ] iqsu mulw ka

1160

sdw slwmu ]1] hY hjUir kq dUir bqwvhu ] duMdr bwDhu suMdr pwvhu ]1] rhwa ] kwjI so
ju kwieAw bIcwrY ] kwieAw kI Agin bRhmu prjwrY ] supnY ibMdu n dye Jrnw ] iqsu kwjI ka
jrw n mrnw ]2] so surqwnu ju duie sr qwnY ] bwhir jwqw BIqir AwnY ] ggn mMfl mih
lsk{ krY ] so surqwnu C isir DrY ]3] jogI gorKu gorKu krY ] ihdU rwm nwmu acrY ]
muslmwn kw Eku Kudwie ] kbIr kw suAwmI rihAw smwie ]4]3]11] mhlw 5 ] jo pwQr
ka khqy dyv ] qw kI ibrQw hovY syv ] jo pwQr kI pWe pwie ] iqs kI Gwl AjWe jwie
]1] Twku{ hmrw sd bolqw ] srb jIAw ka pRBu dwnu dyqw ]1] rhwa ] AMqir dya n jwnY
AMDu ] BRm kw moihAw pwvY PMDu ] n pwQ{ bolY nw ikCu dyie ] Pokt krm inhPl hY syv ]2]

jy imrqk ka cMdnu cVwvY ] as qy khhu kvn Pl pwvY ] jy imrqk ka ibstw mwih {lwe

] qW imrqk kw ikAw Git jwe ]3] khq kbIr ha kha pukwir ] smiJ dyKu swkq gwvwr ]

dUjY Bwie bhuqu Gr gwly ] rwm Bgq hY sdw suKwly ]4]4]12] jl mih mIn mwieAw ky

byDy ] dIpk pqMg mwieAw ky Cydy ] kwm mwieAw kuMcr ka ibAwpY ] BuieAMgm iBRMg mwieAw

mih
Kwpy
]1]
mwieAw
AY
s
I
mohnI
Bwe
]
jy
q
y
jIA
qy
q
y
fhkwe
]1]
rhwa
]
pM
K
I
m
g

mwieAw mih rwqy ] swkr mwKI AiDk sMqwpy ] qury ast mwieAw mih Bylw ] isD carwsIh
mwieAw mih Kylw ]2] iCA jqI mwieAw ky bMdw ] nvY nwQ sUrj A{ cMdw ] qpy rKIsr
mwieAw mih sUqw ] mwieAw mih kwlu A{ pMc dUqw ]3] suAwn isAwl mwieAw mih rwqw ]
bMqr cIqy A{ isMGwqw ] mWjwr gwfr A{ lUbrw ] ibrK mUl mwieAw mih prw ]4]
mwieAw AMqir BIny dyv ] swgr ieMdw A{ Drqyv ] kih kbIr ijsu ad{ iqsu mwieAw ] qb
CUty jb swDU pwieAw ]5]5]13] jb lgu myrI myrI krY ] qb lgu kwju Eku nhI srY ] jb

1161

myrI myrI imit jwie ] qb pRB kwju svwrih Awie ]1] AYsw igAwnu ibcw{ mnw ] hir kI n
ismrhu duK BMjnw ]1] rhwa ] jb lgu isMGu rhY bn mwih ] qb lgu bnu PUlY hI nwih ]
jb hI isAw{ isMG ka Kwie ] PUil rhI sglI bnrwie ]2] jIqo bUfY hwro iqrY ] gur prswdI
pwir aqrY ] dwsu kbI{ khY smJwie ] kyvl rwm rhhu ilv lwie ]3]6]14] sqir sYie
slwr hY jw ky ] svw lwKu pYkwbr qw ky ] syK ju khIAih koit ATwsI ] Cpn koit jw ky
Kyl KwsI ]1] mo grIb kI ko gujrwvY ] mjlis dUir mhlu ko pwvY ]1] rhwa ] qyqIs kroVI hY
Kyl Kwnw ] carwsI lK iPrY idvwnW ] bwbw Awdm ka ikCu ndir idKwe ] ain BI iBsiq
GnyrI pwe ]2] idl Klhlu jw kY jrd } bwnI ] Coif kqyb krY sYqwnI ] dunIAw dosu rosu hY

loe ] Apnw kIAw pwvY soe ]3] qum dwqy hm sdw iBKwrI ] dya jbwbu hoie bjgwrI ] dwsu

kbI{ qyrI pnh smwnW ] iBsqu njIik rwKu rhmwnw ]4]7]15] sBu koe cln khq hY hW

] nw jwna bYkuMTu hY khW ]1] rhwa ] Awp Awp kw mrmu n jwnW ] bwqn hI bYkuMTu bKwnW ]1]

jb lgu mn bYkuMT kI Aws ] qb lgu nwhI crn invws ]2] Kwe kotu n prl pgwrw ] nw

jwna
bY
k
u
M
T
du
A
wrw
]3]
kih
kmIr
Ab
khIAY
kwih
]
swDsM
g
iq
bY
k
u
M
T
Y
Awih
]4]8]16]

ika lIjY gFu bMkw Bwe ] dovr kot A{ qyvr Kwe ]1] rhwa ] pWc pcIs moh md mqsr
AwfI prbl mwieAw ] jn grIb ko jo{ n phucY khw kra rGurwieAw ]1] kwmu ikvwrI duKu
suKu drvwnI pwpu punu drvwjw ] koDu pRDwnu mhw bf duMdr qh mnu mwvwsI rwjw ]2] swd
snwh topu mmqw ko kubuiD kmwn cFwe ] iqsnw qIr rhy Gt BIqir iea gFu lIAo n jwe
]3] pRym plIqw suriq hvwe golw igAwnu clwieAw ] bRhm Agin shjy prjwlI Ekih cot
isJwieAw ]4] squ sMqoKu lY lrny lwgw qory duie drvwjw ] swDsMgiq A{ gur kI pw qy

1162

pkirAo gF ko rwjw ]5] Bgvq BIir skiq ismrn kI ktI kwl BY PwsI ] dwsu kmI{
ciV@Ao gV@ pir rwju lIAo AibnwsI ]6]9]17] gMg guswiein gihr gMBIr ] jMjIr bWiD
kir Kry kbIr ]1] mnu n ifgY qnu kwhy ka frwie ] crn kml icqu rihAo smwie ] rhwa ]
gMgw kI lhir myrI tutI jMjIr ] mgCwlw pr bYTy kbIr ]2] kih kMbIr ko sMg n swQ
] jl Ql rwKn hY rGunwQ ]3]10]18]

BYra kbIr jIa AstpdI G{ 2


< siqgur pRswid ]
Agm dgm giV ricAo bws ] jw mih joiq kry prgws ] ibjulI cmkY hoie Andu ] ijh
paV@y pRB bwl goibMd ]1] iehu jIa rwm nwm ilv lwgY ] jrw mrnu CUtY BRmu BwgY ]1]

rhwa ] Abrn brn isa mn hI pRIiq ] hamY gwvin gwvih gIq ] Anhd sbd hoq Junkwr

] ijh paV@y pRB sRI gopwl ]2] KMfl mMfl mMfl mMfw ] qA AsQwn qIin qA KMfw ]

Agm Agoc{ rihAw AB AMq ] pw{ n pwvY ko DrnIDr mMq ]3] kdlI puhp DUp prgws ]

rj pMkj mih lIAo invws ] duAwds dl AB AMqir mMq ] jh paVy sRI kmlw kMq ]4]

ArD
arD
mu
i
K
lwgo
kwsu
]
su

n
mM
f
l
mih
kir
prgwsu
]
hW
sU
r
j
nwhI
cM
d
]
Awid
inrM
j
nu

krY And ]5] so bRhmMif ipMif so jwnu ] mwn srovir kir iesnwnu ] soh so jw ka hY jwp ]
jw ka ilpq n hoie pun A{ pwp ]6] Abrn brn Gwm nhI Cwm ] Avr n pweAY gur kI
swm ] twrI n trY AwvY n jwie ] sun shj mih rihAo smwie ]7] mn mDy jwnY jy koie ]
jo bolY so AwpY hoie ] joiq mMq min AsiQ{ krY ] kih kbIr so pRwnI qrY ]8]1] koit sUr
jw kY prgws ] koit mhwdyv A{ kiblws ] durgw koit jw kY mrdnu krY ] bRhmw koit byd
acrY ]1] ja jwca qa kyvl rwm ] Awn dyv isa nwhI kwm ]1] rhwa ] koit cMdmy

1163

krih crwk ] sur qyqIsa jyvih pwk ] nv gRh koit TwFy drbwr ] Drm koit jw kY pRiqhwr
]2] pvn koit cabwry iPrih ] bwsk koit syj ibsQrih ] smuMd koit jw ky pwnIhwr ]
romwvil koit ATwrh Bwr ]3] koit kmyr Brih BMfwr ] koitk lKmI krY sIgwr ] koitk
pwp pun bhu ihrih ] ieMd koit jw ky syvw krih ]4] Cpn koit jw kY pRiqhwr ] ngrI ngrI
iKAq Apwr ] lt CUtI vrqY ibkrwl ] koit klw KylY gopwl ]5] koit jg jw kY drbwr ]
gMDRb koit krih jYkwr ] ibidAw koit sBY gun khY ] q pwrbRhm kw AMqu n lhY ]6] bwvn
koit jw kY romwvlI ] rwvn sYnw jh qy ClI ] shs koit bhu khq purwn ] durjoDn kw miQAw
mwnu ]7] kMdp koit jw kY lvY n Drih ] AMqr AMqir mnsw hrih ] kih kbIr suin

swirgpwn ] dyih ABY pdu mWga dwn ]8]2]18]20]

BYra bwxI nwmdya jIa kI G{ 1


< siqgur pRswid ]

ry ijhbw kra sq KMf ] jwim n acris sRI goibMd ]1] rMgI ly ijhbw hir kY nwie ] surMg

rMgIly hir hir iDAwie ]1] rhwa ] imiQAw ijhbw AvryN kwm ] inrbwx pdu ieku hir ko

nwmu
]2]
AsM
K
koit
An
pU
j
w
krI
]
Ek
n
pU
j
is
nwmY
hrI
]3]
pR
x
vY
nwmdy
a
iehu
krxw
]

Anq }p qyry nwrwiexw ]4]1] pr Dn pr dwrw prhrI ] qw kY inkit bsY nrhrI ]1] jo
n BjMqy nwrwiexw ] iqn kw mY n kra drsnw ]1] rhwa ] ijn kY BIqir hY AMqrw ] jYsy
psu qYsy Aoie nrw ]2] pRxviq nwmdya nwkih ibnw ] nw sohY bqIs lKnw ]3]2] dUDu
ktorY gfvY pwnI ] kpl gwie nwmY duih AwnI ]1] dUDu pIa goibMdy rwie ] dUDu pIa myro
mnu pqIAwie ] nwhI q Gr ko bwpu irswie ]1] rhwa ] suoien ktorI AMmq BrI ] lY nwmY hir
AwgY DrI ]2] Eku Bgqu myry ihrdy bsY ] nwmy dyiK nrwienu hsY ]3] dUDu pIAwie Bgqu

1164

Gir gieAw ] nwmy hir kw drsnu BieAw ]4]3] mY barI myrw rwmu Bqw{ ] ric ric qw ka kra
isMgw{ ]1] Bly inMda Bly inMda Bly inMda logu ] qnu mnu rwm ipAwry jogu ]1] rhwa ]
bwdu ibbwdu kwhU isa n kIjY ] rsnw rwm rswienu pIjY ]2] Ab jIA jwin AYsI bin Awe ]
imla gupwl nIswnu bjwe ]3] asqiq inMdw krY n{ koe ] nwmy sRIrMgu Bytl soe
]4]4] kbhU KIir Kwf GIa n BwvY ] kbhU Gr Gr tUk mgwvY ] kbhU kUrnu cny ibnwvY
]1] ija rwmu rwKY iqa rhIAY ry Bwe ] hir kI mihmw ikCu kQnu n jwe ]1] rhwa ]
kbhU qury qurMg ncwvY ] kbhU pwie pnhIAo n pwvY ]2] kbhU Kwt supydI suvwvY ] kbhU BUim
pYAw{ n pwvY ]3] Bniq nwmdya ieku nwmu insqwrY ] ijh gu{ imlY iqh pwir aqwrY ]4]5]

hsq Kylq qyry dyhury AwieAw ] Bgiq krq nwmw pkir aTwieAw ]1] hInVI jwiq myrI

jwidm rwieAw ] CIpy ky jnim kwhy ka AwieAw ]1] rhwa ] lY kmlI cilAo pltwie ]

dyhurY pwCY bYTw jwie ]2] ija ija nwmw hir gux acrY ] Bgq jnW ka dyhurw iPrY ]3]6]

BY
r
a
nwmdy
a
jIa
G{
2
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

jYsI BUKy pRIiq Anwj ] qKwvMq jl syqI kwj ] jYsI mUV kutMb prwiex ] AYsI nwmy pRIiq
nrwiex ]1] nwmy pRIiq nwrwiex lwgI ] shj suBwie BieAo bYrwgI ]1] rhwa ] jYsI
pr purKw rq nwrI ] loBI n{ Dn kw ihqkwrI ] kwmI purK kwmnI ipAwrI ] AYsI nwmy pRIiq
murwrI ]2] swe pRIiq ij Awpy lwE ] gur prswdI duibDw jwE ] kbhu n qUtis rihAw
smwie ] nwmy icqu lwieAw sic nwie ]3] jYsI pRIiq bwirk A{ mwqw ] AYsw hir syqI
mnu rwqw ] pRxvY nwmdya lwgI pRIiq ] goibdu bsY hmwrY cIiq ]4]1]7] Gr kI nwir

1165

iqAwgY AMDw ] pr nwrI isa GwlY DMDw ] jYsy isMblu dyiK sUAw ibgswnw ] AMq kI bwr mUAw
lptwnw ]1] pwpI kw G{ Agny mwih ] jlq rhY imtvY kb nwih ]1] rhwa ] hir kI
Bgiq n dyKY jwie ] mwrgu Coif Amwrig pwie ] mUlhu BUlw AwvY jwie ] AMmqu fwir lwid
ibKu Kwie ]2] ija bysw ky prY AKwrw ] kwp{ pihir krih sIgwrw ] pUry qwl inhwly sws
] vw ky gly jm kw hY Pws ]3] jw ky msqik iliKAo krmw ] so Bij pir hY gur kI srnw ]
khq nwmdya iehu bIcw{ ] ien ibiD sMqhu aqrhu pwir ]4]2]8] sMfw mrkw jwie pukwry ]
pVY nhI hm hI pic hwry ] rwmu khY kr qwl bjwvY ctIAw sBY ibgwry ]1] rwm nwmw jipbo
krY ] ihrdY hir jI ko ismrnu DrY ]1] rhwa ] bsuDw bis kInI sB rwjy ibnqI krY ptrwnI

] pUqu pRihlwdu kihAw nhI mwnY iqin qa AarY TwnI ]2] dust sBw imil mMqr apwieAw

krsh AaD GnyrI ] igir qr jlu juAwlw BY rwiKAo rwjw rwim mwieAw PyrI ]3] kwiF KVgu

kwlu BY koipAo moih bqwa ju quih rwKY ] pIq pIqWbr qBvx DxI QMB mwih hir BwKY ]4]

hrnwKsu ijin nKh ibdwirAo suir nr kIE snwQw ] kih nwmdya hm nrhir iDAwvh rwmu

ABY
pd
dwqw
]5]3]9]
su
l
qwnu
pU
C
Y
su
n
u
by
nwmw
]
dy
K
a
rwm
qu
m
@
w
ry
kwmw
]1]
nwmw

sulqwny bwiDlw ] dyKa qyrw hir bITulw ]1] rhwa ] ibsimil g dyhu jIvwie ] nwq{
grdin mwra TWie ]2] bwidswh AYsI ika hoie ] ibsimil kIAw n jIvY koie ]3] myrw
kIAw kCU n hoie ] kir hY rwmu hoie hY soie ]4] bwidswhu ciV@Ao Ahkwir ] gj hsqI dIno
cmkwir ]5] {dnu krY nwmy kI mwie ] Coif rwmu kI n Bjih Kudwie ]6] n ha qyrw pUMgVw
n qU myrI mwie ] ipMfu pVY qa hir gun gwie ]7] krY gijMdu suMf kI cot ] nwmw abrY hir kI
Aot ]8] kwjI mulW krih slwmu ] iein ihdU myrw milAw mwnu ]9] bwidswh bynqI sunyhu ]

1166

nwmy sr Bir sonw lyhu ]10] mwlu lya qa dojik pra ] dInu Coif dunIAw ka Bra ]11]
pwvhu byVI hwQhu qwl ] nwmw gwvY gun gopwl ]12] gMg jmun ja altI bhY ] qa nwmw hir
krqw rhY ]13] swq GVI jb bIqI suxI ] Ajhu n AwieAo qBvx DxI ]14] pwKMqx bwj
bjwielw ] g{V cV@y goibMd Awielw ]15] Apny Bgq pir kI pRiqpwl ] g{V cV@y AwE
gopwl ]16] khih q Drix iekofI kra ] khih q ly kir pir Dra ]17] khih q mue
g dya jIAwie ] sBu koe dyKY pqIAwie ]18] nwmw pRxvY syl msyl ] g duhwe bCrw
myil ]19] dUDih duih jb mtukI BrI ] ly bwidswh ky Awgy DrI ]20] bwidswhu mhl mih
jwie ] AaGt kI Gt lwgI Awie ]21] kwjI mulW ibnqI Purmwie ] bKsI ihdU mY qyrI gwie ]

22] nwmw khY sunhu bwidswh ] iehu ikCu pqIAw muJY idKwie ]23] ies pqIAw kw iehY

prvwnu ] swic sIil cwlhu suilqwn ]24] nwmdya sB rihAw smwie ] imil ihdU sB nwmy

pih jwih ]25] ja Ab kI bwr n jIvY gwie ] q nwmdyv kw pqIAw jwie ]26] nwmy kI

kIriq rhI sMswir ] Bgq jnW ly aDirAw pwir ]27] sgl klys inMdk BieAw Kydu ] nwmy

nwrwien
nwhI
By
d
u
]28]1]10]
G{
2
]
ja
gu
r
dy
a
q
imlY
mu
r
wir
]
ja
gu
r
dy
a
q
aqrY

pwir ] ja gurdya q bYkuMT qrY ] ja gurdya q jIvq mrY ]1] siq siq siq siq siq
gurdyv ] JUTu JUTu JUTu JUTu Awn sB syv ]1] rhwa ] ja gurdya q nwmu VwvY ] ja gurdya
n dh ids DwvY ] ja gurdya pMc qy dUir ] ja gurdya n mirbo JUir ]2] ja gurdya q
AMmq bwnI ] ja gurdya q AkQ khwnI ] ja gurdya q AMmq dyh ] ja gurdya nwmu jip
lyih ]3] ja gurdya Bvn Y sUJY ] ja gurdya c pd bUJY ] ja gurdya q sIsu Akwis ]
ja gurdya sdw swbwis ]4] ja gurdya sdw bYrwgI ] ja gurdya pr inMdw iqAwgI ]

1167

ja gurdya burw Blw Ek ] ja gurdya illwtih lyK ]5] ja gurdya kMDu nhI ihrY ] ja
gurdya dyhurw iPrY ] ja gurdya q Cwpir Cwe ] ja gurdya ishj inkswe ]6] ja gurdya
q ATsiT nwieAw ] ja gurdya qin ck lgwieAw ] ja gurdya q duAwds syvw ] ja
gurdya sBY ibKu myvw ]7] ja gurdya q sMsw tUtY ] ja gurdya q jm qy CUtY ] ja gurdya
q Bajl qrY ] ja gurdya q jnim n mrY ]8] ja gurdya ATds ibahwr ] ja gurdya
ATwrh Bwr ] ibnu gurdya Avr nhI jwe ] nwmdya gur kI srxwe ]9]1]2]11]

BYra bwxI rivdws jIa kI G{ 2


< siqgur pRswid ]

ibnu dyKy apjY nhI Awsw ] jo dIsY so hoie ibnwsw ] brn sihq jo jwpY nwmu ] so jogI kyvl

inhkwmu ]1] prcY rwmu rvY ja koe ] pwrsu prsY duibDw n hoe ]1] rhwa ] so muin mn

kI duibDw Kwie ] ibnu duAwry Y lok smwie ] mn kw suBwa sBu koe krY ] krqw hoie su AnBY

rhY ]2] Pl kwrn PUlI bnrwie ] Plu lwgw qb PUlu iblwie ] igAwnY kwrn krm

AiBAwsu
]
igAwnu
BieAw
qh
krmh
nwsu
]3]
iGR
q
kwrn
diD
mQY
sieAwn
]
jIvq
mu
k
q

sdw inrbwn ] kih rivdws prm bYrwg ] irdY rwmu kI n jpis ABwg ]4]1] nwmdyv ]
Awa kldr kysvw ] kir AbdwlI Bysvw ] rhwa ] ijin Awkws kulh isir kInI kasY
spq pXwlw ] cmr pos kw mMd{ qyrw ieh ibiD bny gupwlw ]1] Cpn koit kw pyhnu qyrw
solh shs iejwrw ] Bwr ATwrh mudg{ qyrw shnk sB sMswrw ]2] dyhI mhijid mnu
malwnw shj invwj gujwrY ] bIbI kalw sa kwienu qyrw inrMkwr AwkwrY ]3] Bgiq krq
myry qwl iCnwE ikh pih kra pukwrw ] nwmy kw suAwmI AMqrjwmI iPry sgl bydysvw ]4]1]

1168

rwgu bsMqu mhlw 1 G{ 1 capdy duquky

mwhw mwh mumwrKI ciVAw sdw bsMqu ] prPV icq smwil soie sdw sdw goibMdu ]1]
BoilAw hamY suriq ivswir ] hamY mwir bIcwir mn gux ivic guxu lY swir ]1] rhwa ]
krm pyfu swKw hrI Drmu Pulu Plu igAwnu ] pq prwpiq Cwv GxI cUkw mn AiBmwnu ]2]
AKI kudriq knI bwxI muiK AwKxu scu nwmu ] piq kw Dnu pUrw hoAw lwgw shij iDAwnu
]3] mwhw {qI Awvxw vyKhu krm kmwie ] nwnk hry n sUkhI ij gurmuiK rhy smwie
]4]1] mhlw 1 bsMqu ] {iq Awely srs bsMq mwih ] rMig rwqy rvih is qyrY cwie ]
iksu pUj cVwva lga pwie ]1] qyrw dwsin dwsw kha rwie ] jgjIvn jugiq n
imlY kwie ]1] rhwa ] qyrI mUriq Ekw bhuqu }p ] iksu pUj cVwva dya DUp ] qyrw AMqu
n pwieAw khw pwie ] qyrw dwsin dwsw kha rwie ]2] qyry siT sMbq siB qIrQw ]
qyrw scu nwmu prmysrw ] qyrI giq Aivgiq nhI jwxIAY ] Axjwxq nwmu vKwxIAY ]3]
nwnku vycwrw ikAw khY ] sBu loku slwhy EksY ] is{ nwnk lokw pwv hY ] bilhwrI jwa
jyqy qyry nwv hY ]4]2] bsMqu mhlw 1 ] suieny kw cakw kMcn kuAwr ] {py kIAw kwrw
bhuqu ibsQw{ ] gMgw kw adku krMqy kI Awig ] g{Vw Kwxw duD isa gwif ]1] ry mn

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

1169

lyKY kbhU n pwie ] jwim n BIjY swc nwie ]1] rhwa ] ds AT lIKy hovih pwis ] cwry byd
muKwgr pwiT ] purbI nwvY vrnW kI dwiq ] vrq nym kry idn rwiq ]2] kwjI mulW hovih
syK ] jogI jMgm Bgvy ByK ] ko igrhI krmw kI sMiD ] ibnu bUJy sB KVIAis bMiD ]3] jyqy jIA
ilKI isir kwr ] krxI apir hovig swr ] hukmu krih mUrK gwvwr ] nwnk swcy ky isPiq
BMfwr ]4]3] bsMqu mhlw 3 qIjw ] bs aqwir idgMb{ hogu ] jtwDwir ikAw kmwvY jogu ]
mnu inrmlu nhI dsvY duAwr ] BRim BRim AwvY mUV@w vwro vwr ]1] Eku iDAwvhu mUV@ mnw ]
pwir aqir jwih iek iKnW ]1] rhwa ] ismiq sws krih viKAwx ] nwdI bydI pV@ih
purwx ] pwKMf sit min kptu kmwih ] iqn kY rmeAw nyiV nwih ]2] jy ko AYsw sMjmI hoie

] Aw ivsyK pUjw kryie ] AMqir loBu mnu ibiKAw mwih ] Aoie inrMjnu kYsy pwih ]3] kIqw

hoAw kry ikAw hoie ] ijs no Awip clwE soie ] ndir kry qW Brmu cukwE ] hukmY bUJY qW swcw

pwE ]4] ijsu jIa AMq{ mYlw hoie ] qIrQ BvY idsMqr loie ] nwnk imlIAY siqgur sMg ]

qa Bvjl ky qUtis bMD ]5]4] bsMqu mhlw 1 ] sgl Bvn qyrI mwieAw moh ] mY Av{ n

dIsY
srb
qoh
]
qU
su
i
r
nwQw
dy
v
w
dy
v
]
hir
nwmu
imlY
gu
r
crn
sy
v
]1]
my
r
y
su
M
d
r
gihr
gM
B
Ir

lwl ] gurmuiK rwm nwm gun gwE qU AprMp{ srb pwl ]1] rhwa ] ibnu swD n pweAY
hir kw sMgu ] ibnu gur mYl mlIn AMgu ] ibnu hir nwm n suDu hoie ] gur sbid slwhy swcu
soie ]2] jw ka qU rwKih rKnhwr ] siqgu} imlwvih krih swr ] ibKu hamY mmqw prhrwie
] siB dUK ibnwsy rwm rwie ]3] qm giq imiq hir gun srIr ] gurmiq pRgty rwm nwm
hIr ] ilv lwgI nwim qij dUjw Bwa ] jn nwnk hir gu{ gur imlwa ]4]5] bsMqu mhlw 1 ]
myrI sKI shylI sunhu Bwie ] myrw ip{ rIswlU sMig swie ] Aohu AlKu n lKIAY khhu kwie ]

1170

guir sMig idKwieAo rwm rwie ]1] imlu sKI shylI hir gun bny ] hir pRB sMig Kylih vr
kwmin gurmuiK Kojq mn mny ]1] rhwa ] mnmuKI duhwgix nwih Bya ] Aohu Git Git rwvY
srb pRya ] gurmuiK iQ{ cInY sMig dya ] guir nwmu VwieAw jpu jpya ]2] ibnu gur Bgiq
n Bwa hoie ] ibnu gur sMq n sMgu dyie ] ibnu gur AMDuly DMDu roie ] mnu gurmuiK inrmlu mlu
sbid Koie ]3] guir mnu mwirAo kir sMjogu ] Aihinis rwvy Bgiq jogu ] gur sMq sBw duKu imtY
rogu ] jn nwnk hir v{ shj jogu ]4]6] bsMqu mhlw 1 ] Awpy kudriq kry swij ] scu
Awip inbyVy rwju rwij ] gurmiq qm sMig swiQ ] hir nwmu rswiexu shij AwiQ ]1] mq
ibsris ry mn rwm boil ] AprMp{ Agm Agoc{ gurmuiK hir Awip qulwE Aqulu qoil

]1] rhwa ] gur crn sryvih gurisK qor ] gur syv qry qij myr qor ] nr inMdk loBI

min kTor ] gur syv n Bwe is cor cor ]2] gu{ quTw bKsy Bgiq Bwa ] guir quTY pweAY

hir mhil Twa ] prhir inMdw hir Bgiq jwgu ] hir Bgiq suhwvI krim Bwgu ]3] gu{ myil

imlwvY kry dwiq ] gurisK ipAwry idnsu rwiq ] Plu nwmu prwpiq gu{ quis dyie ] khu nwnk

pwvih
ivrly
ky
i
e
]4]7]
bsM
q
u
mhlw
3
iek
qu
k
w
]
swihb
BwvY
sy
v
ku
sy
v
w
krY
]
jIvqu

mrY siB kul aDrY ]1] qyrI Bgiq n Cofa ikAw ko hsY ] swcu nwmu myrY ihrdY vsY ]1]
rhwa ] jYsy mwieAw moih pRwxI glqu rhY ] qYsy sMq jn rwm nwm rvq rhY ]2] mY mUrK mugD
pir krhu dieAw ] qa srxwgiq rha pieAw ]3] khqu nwnku sMswr ky inhPl kwmw
] gur pRswid ko pwvY AMmq nwmw ]4]8]

mhlw 1 bsMqu ihfol G{ 2


< siqgur pRswid ]

swl gRwm ibp pUij mnwvhu suqu qulsI mwlw ] rwm nwmu jip byVw bWDhu dieAw krhu

1171

dieAwlw ]1] kwhy klrw isMchu jnmu gvwvhu ] kwcI Fhig idvwl kwhy gcu lwvhu ]1]
rhwa ] kr hirht mwl itMf provhu iqsu BIqir mnu jovhu ] AMmqu isMchu Brhu ikAwry qa
mwlI ky hovhu ]2] kwmu koDu duie krhu bsoly gofhu DrqI Bwe ] ija gofhu iqa qum@ suK pwvhu
ikrqu n myitAw jwe ]3] bguly qy Puin hsulw hovY jy qU krih dieAwlw ] pRxviq nwnku
dwsin dwsw dieAw krhu dieAwlw ]4]1]9] bsMqu mhlw 1 ihfol ] swhurVI vQu sBu ikCu
swJI pyvkVY Dn vKy ] Awip kucjI dosu n dy jwxw nwhI rKy ]1] myry swihbw ha Awpy Brim
BulwxI ] AKr ilKy sye gwvw Avr n jwxw bwxI ]1] rhwa ] kiF ksIdw pihrih colI qW
qum@ jwxhu nwrI ] jy G{ rwKih burw n cwKih hovih kMq ipAwrI ]2] jy qUM piVAw pMifqu bInw

duie AKr duie nwvw ] pRxviq nwnku Eku lGwE jy kir sic smwvW ]3]2]10] bsMqu ihfol

mhlw 1 ] rwjw bwlku ngrI kwcI dustw nwil ipAwro ] duie mwe duie bwpw pVIAih pMifq

krhu bIcwro ]1] suAwmI pMifqw qum@ dyhu mqI ] ikn ibiD pwva pRwnpqI ]1] rhwa ]

BIqir Agin bnwspiq malI swg{ pMfY pwieAw ] cMdu sUrju duie Gr hI BIqir AYsw igAwnu

n
pwieAw
]2]
rwm
rvM
q
w
jwxIAY
iek
mwe
Bogu
kry
i
e
]
qw
ky
lKx
jwxIAih
iKmw
Dnu

sMgRhyie ]3] kihAw suxih n KwieAw mwnih iqn@w hI syqI vwsw ] pRxviq nwnku dwsin dwsw
iKnu qolw iKnu mwsw ]4]3]11] bsMqu ihfol mhlw 1 ] swcw swhu gu} suKdwqw hir myly BuK
gvwE ] kir ikrpw hir Bgiq VwE Anidnu hir gux gwE ]1] mq BUlih ry mn cyiq hrI
] ibnu gur mukiq nwhI Y loe gurmuiK pweAY nwmu hrI ]1] rhwa ] ibnu BgqI nhI siqgu{
pweAY ibnu Bwgw nhI Bgiq hrI ] ibnu Bwgw sqsMgu n pweAY krim imlY hir nwmu hrI
]2] Git Git gupqu apwE vyKY prgtu gurmuiK sMq jnw ] hir hir krih su hir rMig BIny

1172

hir jlu AMmq nwmu mnw ]3] ijn ka qKiq imlY vifAwe gurmuiK sy prDwn kIE ] pwrsu
Byit BE sy pwrs nwnk hir gur sMig QIE ]4]4]12]

bsMqu mhlw 3 G{ 1 duquky


< siqgur pRswid ]
mwhw {qI mih sd bsMqu ] ijqu hirAw sBu jIA jMqu ] ikAw ha AwKw ikrm jMqu ] qyrw iknY n
pwieAw Awid AMqu ]1] qY swihb kI krih syv ] prm suK pwvih Awqm dyv ]1] rhwa ]
krmu hovY qW syvw krY ] gur prswdI jIvq mrY ] Anidnu swcu nwmu acrY ] ien ibiD pRwxI
duq{ qrY ]2] ibKu AMmqu krqwir apwE ] sMswr ibrK ka duie Pl lwE ] Awpy krqw kry
krwE ] jo iqsu BwvY iqsY KvwE ]3] nwnk ijs no ndir kryie ] AMmq nwmu Awpy dyie ]

ibiKAw kI bwsnw mnih kryie ] Apxw Bwxw Awip kryie ]4]1] bsMqu mhlw 3 ] rwqy swic

hir nwim inhwlw ] dieAw krhu pRB dIn dieAwlw ] iqsu ibnu Av{ nhI mY koie ] ija BwvY

iqa rwKY soie ]1] gur gopwl myrY min BwE ] rih n ska drsn dyKy ibnu shij imla gu{

myil imlwE ]1] rhwa ] iehu mnu loBI loiB luBwnw ] rwm ibswir bhuir pCuqwnw ] ibCurq

imlwie
gu
r
sy
v
rWgy
]
hir
nwmu
dIAo
msqik
vfBwgy
]2]
pax
pwxI
kI
ieh
dy
h
srIrw
]

hamY rogu kiTn qin pIrw ] gurmuiK rwm nwm dw} gux gwieAw ] kir ikrpw guir rogu
gvwieAw ]3] cwir ndIAw AgnI qin cwry ] qsnw jlq jly Ahkwry ] guir rwKy vfBwgI
qwry ] jn nwnk air hir AMmqu Dwry ]4]2] bsMqu mhlw 3 ] hir syvy so hir kw logu ] swcu
shju kdy n hovY sogu ] mnmuK muE nwhI hir mn mwih ] mir mir jMmih BI mir jwih ]1]
sy jn jIvy ijn hir mn mwih ] swcu sm@wlih swic smwih ]1] rhwa ] hir n syvih qy hir
qy dUir ] idsMq{ Bvih isir pwvih DUir ] hir Awpy jn lIE lwie ] iqn sdw suKu hY iqlu

1173

n qmwie ]2] ndir kry cUkY AiBmwnu ] swcI drgh pwvY mwnu ] hir jIa vyKY sd hjUir ]
gur kY sbid rihAw BrpUir ]3] jIA jMq kI kry pRiqpwl ] gur prswdI sd sm@wl ] dir
swcY piq isa Gir jwie ] nwnk nwim vfwe pwie ]4]3] bsMqu mhlw 3 ] AMqir pUjw
mn qy hoie ] Eko vyKY Aa{ n koie ] dUjY lokI bhuqu duKu pwieAw ] siqguir mYno Eku idKwieAw
]1] myrw pRBu mailAw sd bsMqu ] iehu mnu mailAw gwie gux goibMd ]1] rhwa ] gur
pUChu qum@ krhu bIcw{ ] qW pRB swcy lgY ipAw{ ] Awpu Coif hoih dwsq Bwie ] qa jgjIvnu
vsY min Awie ]2] Bgiq kry sd vyKY hjUir ] myrw pRBu sd rihAw BrpUir ] iesu BgqI kw
koe jwxY Bya ] sBu myrw pRBu Awqm dya ]3] Awpy siqgu{ myil imlwE ] jgjIvn isa Awip

icqu lwE ] mnu qnu hirAw shij suBwE ] nwnk nwim rhy ilv lwE ]4]4] bsMqu mhlw 3 ]

Bgiq vClu hir vsY min Awie ] gur ikrpw qy shj suBwie ] Bgiq kry ivchu Awpu Koie ]

qd hI swic imlwvw hoie ]1] Bgq sohih sdw hir pRB duAwir ] gur kY hyiq swcY pRym ipAwir

]1] rhwa ] Bgiq kry so jnu inrmlu hoie ] gur sbdI ivchu hamY Koie ] hir jIa Awip vsY

min
Awie
]
sdw
sWiq
su
i
K
shij
smwie
]2]
swic
rqy
iqn
sd
bsM
q
]
mnu
qnu
hirAw
riv

gux guivMd ] ibnu nwvY sUkw sMsw{ ] Agin qsnw jlY vwro vwr ]3] soe kry ij hir jIa BwvY
] sdw suKu srIir BwxY icqu lwvY ] Apxw pRBu syvy shij suBwie ] nwnk nwmu vsY min Awie
]4]5] bsMqu mhlw 3 ] mwieAw mohu sbid jlwE ] mnu qnu hirAw siqgur BwE ] sPilAou
ibrKu hir kY duAwir ] swcI bwxI nwm ipAwir ]1] E mn hirAw shj suBwie ] sc Plu
lwgY siqgur Bwie ]1] rhwa ] Awpy nyVY Awpy dUir ] gur kY sbid vyKY sd hjUir ] Cwv GxI
PUlI bnrwie ] gurmuiK ibgsY shij suBwie ]2] Anidnu kIrqnu krih idn rwiq ] siqguir

1174

gvwe ivchu jUiT BrWiq ] prpMc vyiK rihAw ivsmwdu ] gurmuiK pweAY nwm pRswdu ]3]
Awpy krqw siB rs Bog ] jo ikCu kry soe p{ hog ] vfw dwqw iqlu n qmwie ] nwnk imlIAY
sbdu kmwie ]4]6] bsMqu mhlw 3 ] pUrY Bwig scu kwr kmwvY ] Eko cyqY iPir join n AwvY ]
sPl jnmu iesu jg mih AwieAw ] swic nwim shij smwieAw ]1] gurmuiK kwr krhu
ilv lwie ] hir nwmu syvhu ivchu Awpu gvwie ]1] rhwa ] iqsu jn kI hY swcI bwxI ] gur kY
sbid jg mwih smwxI ] chu jug psrI swcI soie ] nwim rqw jnu prgtu hoie ]2] ieik
swcY sbid rhy ilv lwie ] sy jn swcy swcY Bwie ] swcu iDAwiein dyiK hjUir ] sMq jnw kI
pg pMkj DUir ]3] Eko krqw Av{ n koie ] gur sbdI mylwvw hoie ] ijin scu syivAw

iqin rsu pwieAw ] nwnk shjy nwim smwieAw ]4]7] bsMqu mhlw 3 ] Bgiq krih jn

dyiK hjUir ] sMq jnw kI pg pMkj DUir ] hir syqI sd rhih ilv lwie ] pUrY siqguir dIAw

buJwie ]1] dwsw kw dwsu ivrlw koe hoie ] qm pdvI pwvY soie ]1] rhwa ] Eko syvhu

Av{ n koie ] ijqu syivAY sdw suKu hoie ] nw Aohu mrY n AwvY jwie ] iqsu ibnu Av{ syvI

ika
mwie
]2]
sy
jn
swcy
ijnI
swcu
pCwixAw
]
Awpu
mwir
shjy
nwim
smwixAw
]
gu
r
mu
i
K

nwmu prwpiq hoie ] mnu inrmlu inrml scu soie ]3] ijin igAwnu kIAw iqsu hir qU jwxu
] swc sbid pRBu Eku is\wxu ] hir rsu cwKY qW suiD hoie ] nwnk nwim rqy scu soie ]4]8]
bsMqu mhlw 3 ] nwim rqy kulW kw krih aDw{ ] swcI bwxI nwm ipAw{ ] mnmuK BUly
kwhy AwE ] nwmhu BUly jnmu gvwE ]1] jIvq mrY mir mrxu svwrY ] gur kY sbid swcu
ar DwrY ]1] rhwa ] gurmuiK scu Bojnu pivqu srIrw ] mnu inrmlu sd guxI ghIrw ]
jMmY mrY n AwvY jwie ] gur prswdI swic smwie ]2] swcw syvhu swcu pCwxY ] gur kY sbid

1175

hir dir nIswxY ] dir swcY scu soBw hoie ] inj Gir vwsw pwvY soie ]3] Awip ABulu scw
scu soie ] hoir siB BUlih dUjY piq Koie ] swcw syvhu swcI bwxI ] nwnk nwmy swic smwxI
]4]9] bsMqu mhlw 3 ] ibnu krmw sB Brim Bulwe ] mwieAw moih bhuqu duKu pwe ]
mnmuK AMDy Tar n pwe ] ibstw kw kIVw ibstw mwih smwe ]1] hukmu mny so jnu
prvwxu ] gur kY sbid nwim nIswxu ]1] rhwa ] swic rqy ijn@w Duir iliK pwieAw ] hir kw
nwmu sdw min BwieAw ] siqgur kI bwxI sdw suKu hoie ] joqI joiq imlwE soie ]2] Eku
nwmu qwry sMsw{ ] gur prswdI nwm ipAw{ ] ibnu nwmY mukiq iknY n pwe ] pUry gur qy nwmu
plY pwe ]3] so bUJY ijsu Awip buJwE ] siqgur syvw nwmu V@wE ] ijn ieku jwqw sy jn

prvwxu ] nwnk nwim rqy dir nIswxu ]4]10] bsMqu mhlw 3 ] pw kry siqgu} imlwE

] Awpy Awip vsY min AwE ] inhcl miq sdw mn DIr ] hir gux gwvY guxI ghIr ]1]

nwmhu BUly mrih ibKu Kwie ] bQw jnmu iPir Awvih jwie ]1] rhwa ] bhu ByK krih min

sWiq n hoie ] bhu AiBmwin ApxI piq Koie ] sy vfBwgI ijn sbdu pCwixAw ] bwhir

jwdw
Gr
mih
AwixAw
]2]
Gr
mih
vsqu
Agm
Apwrw
]
gu
r
miq
Kojih
sbid
bIcwrw
]

nwmu nv iniD pwe Gr hI mwih ] sdw rMig rwqy sic smwih ]3] Awip kry ikCu krxu n
jwie ] Awpy BwvY lE imlwie ] iqs qy nyVY nwhI ko dUir ] nwnk nwim rihAw BrpUir ]4]11]
bsMqu mhlw 3 ] gur sbdI hir cyiq suBwie ] rwm nwm ris rhY AGwie ] kot kotMqr ky pwp
jil jwih ] jIvq mrih hir nwim smwih ]1] hir kI dwiq hir jIa jwxY ] gur kY sbid
iehu mnu mailAw hir guxdwqw nwmu vKwxY ]1] rhwa ] BgvY vyis BRim mukiq n hoie ] bhu
sMjim sWiq n pwvY koie ] gurmiq nwmu prwpiq hoie ] vfBwgI hir pwvY soie ]2] kil mih

1176

rwm nwim vifAwe ] gur pUry qy pwieAw jwe ] nwim rqy sdw suKu pwe ] ibnu nwmY hamY
jil jwe ]3] vfBwgI hir nwmu bIcwrw ] CUtY rwm nwim duKu swrw ] ihrdY visAw su bwhir
pwswrw ] nwnk jwxY sBu apwvxhwrw ]4]12] bsMqu mhlw 3 iek quky ] qyrw kIAw ikrm
jMqu ] dyih q jwpI Awid mMqu ]1] gux AwiK vIcwrI myrI mwie ] hir jip hir kY lga pwie
]1] rhwa ] gur pRswid lwgy nwm suAwid ] kwhy jnmu gvwvhu vYir vwid ]2] guir ikrpw
kIn@I cUkw AiBmwnu ] shj Bwie pwieAw hir nwmu ]3] qmu cw sbd kwmu ] nwnku vKwxY
swcu nwmu ]4]1]13] bsMqu mhlw 3 ] bnspiq malI ciVAw bsMqu ] iehu mnu mailAw
siqgu} sMig ]1] qum@ swcu iDAwvhu mugD mnw ] qW suKu pwvhu myry mnw ]1] rhwa ] iequ

min mailAY BieAw Andu ] AMmq Plu pwieAw nwmu goibMd ]2] Eko Eku sBu AwiK vKwxY ]

hukmu bUJY qW Eko jwxY ]3] khq nwnku hamY khY n koie ] AwKxu vyKxu sBu swihb qy hoie

]4]2]14] bsMqu mhlw 3 ] siB jug qyry kIqy hoE ] siqgu{ BytY miq buiD hoE ]1] hir jIa

Awpy lYhu imlwie ] gur kY sbid sc nwim smwie ]1] rhwa ] min bsMqu hry siB loie ]

Plih
Pu
l
IAih
rwm
nwim
su
K
u
hoie
]2]
sdw
bsM
q
u
gu
r
sbdu
vIcwry
]
rwm
nwmu
rwKY
ar
Dwry
]3]

min bsMqu qnu mnu hirAw hoie ] nwnk iehu qnu ibrKu rwm nwmu Plu pwE soie ]4]3]15]
bsMqu mhlw 3 ] iqn@ bsMqu jo hir gux gwie ] pUrY Bwig hir Bgiq krwie ]1] iesu mn
ka bsMq kI lgY n soie ] iehu mnu jilAw dUjY doie ]1] rhwa ] iehu mnu DMDY bWDw krm
kmwie ] mwieAw mUTw sdw ibllwie ]2] iehu mnu CUtY jW siqgu{ BytY ] jmkwl kI iPir
AwvY n PytY ]3] iehu mnu CUtw guir lIAw Cfwie ] nwnk mwieAw mohu sbid jlwie
]4]4]16] bsMqu mhlw 3 ] bsMqu ciVAw PUlI bnrwie ] Eih jIA jMq PUlih hir icqu lwie

1177

]1] ien ibiD iehu mnu hirAw hoie ] hir hir nwmu jpY idnu rwqI gurmuiK hamY kFY Doie
]1] rhwa ] siqgur bwxI sbdu suxwE ] iehu jgu hirAw siqgur BwE ]2] Pl PUl
lwgy jW Awpy lwE ] mUil lgY qW siqgu{ pwE ]3] Awip bsMqu jgqu sBu vwVI ] nwnk
pUrY Bwig Bgiq inrwlI ]4]5]17]

bsMqu ihfol mhlw 3 G{ 2


< siqgur pRswid ]
gur kI bwxI ivthu vwirAw Bwe gur sbd ivthu bil jwe ] gu{ swlwhI sd Apxw Bwe
gur crxI icqu lwe ]1] myry mn rwm nwim icqu lwie ] mnu qnu qyrw hirAw hovY ieku hir
nwmw Plu pwie ]1] rhwa ] guir rwKy sy abry Bwe hir rsu AMmqu pIAwie ] ivchu hamY

duKu aiT gieAw Bwe suKu vuTw min Awie ]2] Duir Awpy ijn@w no bKisAonu Bwe sbdy

lieAnu imlwie ] DUiV iqn@w kI AGulIAY Bwe sqsMgiq myil imlwie ]3] Awip krwE kry

Awip Bwe ijin hirAw kIAw sBu koie ] nwnk min qin suKu sd vsY Bwe sbid imlwvw

hoie ]4]1]18]12]18]30]

rwgu
bsM
q
u
mhlw
4
G{
1
iek
qu
k
y
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

ija psrI sUrj ikrix joiq ] iqa Git Git rmeAw Aoiq poiq ]1] Eko hir rivAw sRb
Qwie ] gur sbdI imlIAY myrI mwie ]1] rhwa ] Git Git AMqir Eko hir soie ] guir
imilAY ieku pRgtu hoie ]2] Eko Eku rihAw BrpUir ] swkq nr loBI jwxih dUir ]3] Eko
Eku vrqY hir loie ] nwnk hir Ekuo kry su hoie ]4]1] bsMqu mhlw 4 ] rYix idnsu duie
sdy pE ] mn hir ismrhu AMiq sdw riK lE ]1] hir hir cyiq sdw mn myry ] sBu Awlsu
dUK BMij pRBu pwieAw gurmiq gwvhu gux pRB kyry ]1] rhwa ] mnmuK iPir iPir hamY muE ]

1178

kwil dYiq sMGwry jm puir gE ]2] gurmuiK hir hir hir ilv lwgy ] jnm mrx do duK
Bwgy ]3] Bgq jnw ka hir ikrpw DwrI ] gu{ nwnku quTw imilAw bnvwrI ]4]2]

bsMqu ihfol mhlw 4 G{ 2


< siqgur pRswid ]
rwm nwmu rqn koTVI gV mMdir Ek lukwnI ] siqgu{ imlY q KojIAY imil joqI joiq smwnI
]1] mwDo swDU jn dyhu imlwie ] dyKq drsu pwp siB nwsih piv prm pdu pwie ]1]
rhwa ] pMc cor imil lwgy ngrIAw rwm nwm Dnu ihirAw ] gurmiq Koj pry qb pkry
Dnu swbqu rwis abirAw ]2] pwKMf Brm apwv kir Qwky ird AMqir mwieAw mwieAw ]

swDU purKu purKpiq pwieAw AigAwn AMDy{ gvwieAw ]3] jgnwQ jgdIs guswe kir

ikrpw swDu imlwvY ] nwnk sWiq hovY mn AMqir inq ihrdY hir gux gwvY ]4]1]3]

bsMqu mhlw 4 ihfol ] qum@ vf purK vf Agm guswe hm kIry ikrm qumnCy ] hir dIn

dieAwl krhu pRB ikrpw gur siqgur crx hm bnCy ]1] goibMd jIa sqsMgiq myil kir

pCy
]
jnm
jnm
ky
iklivK
mlu
BirAw
imil
sM
g
iq
kir
pR
B
hnCy
]1]
rhwa
]
qu
m
@
r
w

jnu jwiq Aivjwqw hir jipAo piqq pvICy ] hir kIAo sgl Bvn qy pir hir soBw hir pRB
idnCy ]2] jwiq Ajwiq koe pRB iDAwvY siB pUry mwns iqnCy ] sy DMin vfy vf pUry hir jn
ijn@ hir DwirAo hir arCy ]3] hm FINFy FIm bhuqu Aiq BwrI hir Dwir pw pRB imlCy ]
jn nwnk gu{ pwieAw hir qUTy hm kIE piqq pvICy ]4]2]4] bsMqu ihfol mhlw 4 ]
myrw ieku iKnu mnUAw rih n skY inq hir hir nwm ris gIDy ] ija bwirku rsik pirAo Qin
mwqw Qin kwFy ibll iblIDy ]1] goibMd jIa myry mn qn nwm hir bIDy ] vfY Bwig gu{

1179

siqgu{ pwieAw ivic kwieAw ngr hir sIDy ]1] rhwa ] jn ky sws sws hY jyqy hir ibrih
pRBU hir bIDy ] ija jl kml pRIiq Aiq BwrI ibnu jl dyKy suklIDy ]2] jn jipAo nwmu
inrMjnu nrhir apdyis gu} hir pRIDy ] jnm jnm kI hamY mlu inksI hir AMmiq hir jil
nIDy ]3] hmry krm n ibcrhu Twkur qum@ pYj rKhu ApnIDy ] hir BwvY suix ibna bynqI
jn nwnk srix pvIDy ]4]3]5] bsMqu ihfol mhlw 4 ] mnu iKnu iKnu Brim Brim bhu
DwvY iqlu Gir nhI vwsw pweAY ] guir AMksu sbdu dw} isir DwirAo Gir mMdir Awix
vsweAY ]1] goibMd jIa sqsMgiq myil hir iDAweAY ] hamY rogu gieAw suKu pwieAw
hir shij smwiD lgweAY ]1] rhwa ] Gir rqn lwl bhu mwxk lwdy mnu BRimAw lih

n skweAY ] ija Aofw kUpu guhj iKn kwFY iqa siqguir vsqu lhweAY ]2] ijn AYsw

siqgu{ swDu n pwieAw qy iDRgu iDRgu nr jIvweAY ] jnmu pdwrQu puMin Plu pwieAw kafI

bdlY jweAY ]3] mDusUdn hir Dwir pRB ikrpw kir ikrpw gu} imlweAY ] jn nwnk

inrbwx pdu pwieAw imil swDU hir gux gweAY ]4]4]6] bsMqu ihfol mhlw 4 ] Awvx

jwxu
BieAw
du
K
u
ibiKAw
dy
h
mnmu
K
su
M
\
I
su
M
\
u
]
rwm
nwmu
iKnu
plu
nhI
cy
i
qAw
jim
pkry
kwil

sluM\u ]1] goibMd jIa ibKu hamY mmqw muM\u ] sqsMgiq gur kI hir ipAwrI imil sMgiq
hir rsu BuM\u ]1] rhwa ] sqsMgiq swD dieAw kir mylhu srxwgiq swDU pM\u ] hm fubdy
pwQr kwiF lyhu pRB qum@ dIn dieAwl duK BM\u ]2] hir asqiq Dwrhu ird AMqir suAwmI
sqsMgiq imil buiD l\u ] hir nwmY hm pRIiq lgwnI hm hir ivthu Guim vM\u ]3]
jn ky pUir mnorQ hir pRB hir nwmu dyvhu hir l\u ] jn nwnk min qin Andu BieAw hY
guir mM dIAo hir BM\u ]4]5]7]12]18]7]37]

1180

bsMqu mhlw 5 G{ 1 duquky


< siqgur pRswid ]
gu{ syva kir nmskwr ] Awju hmwrY mMglcwr ] Awju hmwrY mhw And ] icMq lQI Byty goibMd
]1] Awju hmwrY gih bsMq ] gun gwE pRB qum@ byAMq ]1] rhwa ] Awju hmwrY bny Pwg ]
pRB sMgI imil Kyln lwg ] holI kInI sMq syv ] rMgu lwgw Aiq lwl dyv ]2] mnu qnu
mailAo Aiq AnUp ] sUkY nwhI Cwv DUp ] sglI }qI hirAw hoie ] sd bsMq gur imly dyv
]3] ibrKu jimAo hY pwrjwq ] PUl lgy Pl rqn BWiq ] qpiq AGwny hir guxh gwie ] jn
nwnk hir hir hir iDAwie ]4]1] bsMqu mhlw 5 ] htvwxI Dn mwl hwtu kIqu ] jUAwrI jUE

mwih cIqu ] AmlI jIvY Amlu Kwie ] iqa hir jnu jIvY hir iDAwie ]1] ApnY rMig sBu ko rcY

] ijqu pRiB lwieAw iqqu iqqu lgY ]1] rhwa ] myG smY mor inriqkwr ] cMd dyiK ibgsih

kalwr ] mwqw bwirk dyiK And ] iqa hir jn jIvih jip goibMd ]2] isMG {cY sd Bojnu

mws ] rxu dyiK sUry icq alws ] ikrpn ka Aiq Dn ipAw{ ] hir jn ka hir hir AwDw{

]3]
srb
rM
g
iek
rM
g
mwih
]
srb
su
K
w
su
K
hir
kY
nwie
]
iqsih
prwpiq
iehu
inDwnu
]

nwnk gu{ ijsu kry dwnu ]4]2] bsMqu mhlw 5 ] iqsu bsMqu ijsu pRBu pwlu ] iqsu bsMqu ijsu
gu{ dieAwlu ] mMglu iqs kY ijsu Eku kwmu ] iqsu sd bsMqu ijsu irdY nwmu ]1] gih qw ky
bsMqu gnI ] jw kY kIrqnu hir DunI ]1] rhwa ] pRIiq pwrbRhm mail mnw ] igAwnu kmweAY
pUiC jnW ] so qpsI ijsu swDsMgu ] sd iDAwnI ijsu gurih rMgu ]2] sy inrBa ijn@ Ba
pieAw ] so suKIAw ijsu BRmu gieAw ] so iekWqI ijsu irdw Qwie ] soe inhclu swc Twie ]3]
Ekw KojY Ek pRIiq ] drsn prsn hIq cIiq ] hir rMg rMgw shij mwxu ] nwnk dws iqsu jn

1181

kurbwxu ]4]3] bsMqu mhlw 5 ] jIA pRwx qum@ ipMf dIn@ ] mugD suMdr Dwir joiq kIn@ ] siB
jwick pRB qum@ dieAwl ] nwmu jpq hovq inhwl ]1] myry pRIqm kwrx krx jog ] ha pwva
qum qy sgl Qok ]1] rhwa ] nwmu jpq hovq aDwr ] nwmu jpq suK shj swr ] nwmu jpq
piq soBw hoie ] nwmu jpq ibGnu nwhI koie ]2] jw kwrix ieh dulB dyh ] so bolu myry pRBU
dyih ] swDsMgiq mih iehu ibsRwmu ] sdw irdY jpI pRB qyro nwmu ]3] quJ ibnu dUjw koie nwih ]
sBu qyro Kylu quJ mih smwih ] ija BwvY iqa rwiK ly ] suKu nwnk pUrw gu{ imly ]4]4]
bsMqu mhlw 5 ] pRB pRIqm myrY sMig rwie ] ijsih dyiK ha jIvw mwie ] jw kY ismrin duKu n
hoie ] kir dieAw imlwvhu iqsih moih ]1] myry pRIqm pRwn ADwr mn ] jIa pRwn sBu qyro Dn

]1] rhwa ] jw ka Kojih suir nr dyv ] muin jn syK n lhih Byv ] jw kI giq imiq khI n

jwie ] Git Git Git Git rihAw smwie ]2] jw ky Bgq Awnd mY ] jw ky Bgq ka nwhI KY

] jw ky Bgq ka nwhI BY ] jw ky Bgq ka sdw jY ]3] kan apmw qyrI khI jwie ] suKdwqw

pRBu rihAo smwie ] nwnku jwcY Eku dwnu ] kir ikrpw moih dyhu nwmu ]4]5] bsMqu mhlw 5 ]

imil
pwxI
ija
hry
bU
t
]
swDsM
g
iq
iqa
hamY
CU
t
]
jY
s
I
dwsy
DIr
mIr
]
qY
s
y
aDwrn

gurh pIr ]1] qum dwqy pRB dynhwr ] inmK inmK iqsu nmskwr ]1] rhwa ] ijsih
prwpiq swDsMgu ] iqsu jn lwgw pwrbRhm rMgu ] qy bMDn qy BE mukiq ] Bgq ArwDih jog
jugiq ]2] ny sMqoKy drsu pyiK ] rsnw gwE gux Anyk ] qsnw bUJI gur pRswid ] mnu
AwGwnw hir rsih suAwid ]3] syvku lwgo crx syv ] Awid purK AprMpr dyv ] sgl
aDwrx qyro nwmu ] nwnk pwieAo iehu inDwnu ]4]6] bsMqu mhlw 5 ] qum bf dwqy dy rhy ]
jIA pRwx mih riv rhy ] dIny sgly Bojn Kwn ] moih inrgun ieku gunu n jwn ]1] ha kCU

1182

n jwna qyrI swr ] qU kir giq myrI pRB dieAwr ]1] rhwa ] jwp n qwp n krm kIiq ]
AwvY nwhI kCU rIiq ] mn mih rwKa Aws Ek ] nwm qyry kI qra tyk ]2] srb klw pRB
qum@ pRbIn ] AMqu n pwvih jlih mIn ] Agm Agm ch qy c ] hm Qory qum bhuq mUc ]3]
ijn qU iDAwieAw sy gnI ] ijn qU pwieAw sy DnI ] ijin qU syivAw suKI sy ] sMq srix nwnk
pry ]4]7] bsMqu mhlw 5 ] iqsu qU syiv ijin qU kIAw ] iqsu ArwiD ijin jIa dIAw ]
iqs kw cwk{ hoih iPir fwnu n lwgY ] iqs kI kir poqdwrI iPir dUKu n lwgY ]1] Evf
Bwg hoih ijsu pRwxI ] so pwE iehu pdu inrbwxI ]1] rhwa ] dUjI syvw jIvnu ibrQw ] kCU n
hoe hY pUrn ArQw ] mwxs syvw KrI duhylI ] swD kI syvw sdw suhylI ]2] jy loVih sdw suKu

Bwe ] swDU sMgiq gurih bqwe ] hw jpIAY kyvl nwm ] swDU sMgiq pwrgrwm ]3] sgl

qq mih qqu igAwnu ] srb iDAwn mih Eku iDAwnu ] hir kIrqn mih qm Dunw ] nwnk gur

imil gwie gunw ]4]8] bsMqu mhlw 5 ] ijsu bolq muKu pivqu hoie ] ijsu ismrq inrml hY

soie ] ijsu ArwDy jmu ikCu n khY ] ijs kI syvw sBu ikCu lhY ]1] rwm rwm boil rwm rwm ]

iqAwghu
mn
ky
sgl
kwm
]1]
rhwa
]
ijs
ky
Dwry
Drix
Akwsu
]
Git
Git
ijs
kw
hY
pR
g
wsu
]

ijsu ismrq piqq punIq hoie ] AMq kwil iPir iPir n roie ]2] sgl Drm mih qm
Drm ] krm krqUiq kY pir krm ] ijs ka cwhih suir nr dyv ] sMq sBw kI lghu syv
]3] Awid puriK ijsu kIAw dwnu ] iqs ka imilAw hir inDwnu ] iqs kI giq imiq khI n
jwie ] nwnk jn hir hir iDAwie ]4]9] bsMqu mhlw 5 ] mn qn BIqir lwgI ipAws ]
guir dieAwil pUrI myrI Aws ] iklivK kwty swDsMig ] nwmu jipAo hir nwm rMig ]1]
gur prswid bsMqu bnw ] crn kml ihrdY air Dwry sdw sdw hir jsu sunw ]1] rhwa ]

1183

smrQ suAwmI kwrx krx ] moih AnwQ pRB qyrI srx ] jIA jMq qyry AwDwir ] kir ikrpw
pRB lyih insqwir ]2] Bv KMfn duK nws dyv ] suir nr muin jn qw kI syv ] Drix Akwsu
jw kI klw mwih ] qyrw dIAw siB jMq Kwih ]3] AMqrjwmI pRB dieAwl ] Apxy dws ka
ndir inhwil ] kir ikrpw moih dyhu dwnu ] jip jIvY nwnku qyro nwmu ]4]10] bsMqu mhlw 5
] rwm rMig sB gE pwp ] rwm jpq kCu nhI sMqwp ] goibMd jpq siB imty AMDyr ] hir
ismrq kCu nwih Pyr ]1] bsMqu hmwrY rwm rMgu ] sMq jnw isa sdw sMgu ]1] rhwa ]
sMq jnI kIAw apdysu ] jh goibMd Bgqu so DMin dysu ] hir BgiqhIn aidAwn Qwnu ]
gur pRswid Git Git pCwnu ]2] hir kIrqn rs Bog rMgu ] mn pwp krq qU sdw sMgu ]

inkit pyKu pRBu krxhwr ] eq q pRB kwrj swr ]3] crn kml isa lgo iDAwnu ]

kir ikrpw pRiB kIno dwnu ] qyirAw sMq jnw kI bwCa DUir ] jip nwnk suAwmI sd hjUir

]4]11] bsMqu mhlw 5 ] scu prmys{ inq nvw ] gur ikrpw qy inq cvw ] pRB rKvwly

mwe bwp ] jw kY ismrix nhI sMqwp ]1] Ksmu iDAwe iek min iek Bwie ] gur pUry kI

sdw
srxwe
swcY
swihib
riKAw
kM
i
T
lwie
]1]
rhwa
]
Apxy
jn
pR
i
B
Awip
rKy
]
du
s
t

dUq siB BRim Qky ] ibnu gur swcy nhI jwie ] duKu dys idsMqir rhy Dwie ]2] ikrqu Aon@w kw
imtis nwih ] Aoie Apxw bIijAw Awip Kwih ] jn kw rKvwlw Awip soie ] jn ka phuic n
skis koie ]3] pRiB dws rKy kir jqnu Awip ] AKMf pUrn jw ko pRqwpu ] gux goibMd inq
rsn gwie ] nwnku jIvY hir crx iDAwie ]4]12] bsMqu mhlw 5 ] gur crx sryvq duKu
gieAw ] pwrbRhim pRiB krI mieAw ] srb mnorQ pUrn kwm ] jip jIvY nwnku rwm nwm
]1] sw {iq suhwvI ijqu hir iciq AwvY ] ibnu siqgur dIsY ibllWqI swkqu iPir iPir AwvY

1184

jwvY ]1] rhwa ] sy DnvMq ijn hir pRBu rwis ] kwm koD gur sbid nwis ] BY ibnsy inrBY
pdu pwieAw ] gur imil nwnik Ksmu iDAwieAw ]2] swDsMgiq pRiB kIAo invws ] hir jip
jip hoe pUrn Aws ] jil Qil mhIAil riv rihAw ] gur imil nwnik hir hir kihAw
]3] Ast isiD nv iniD Eh ] krim prwpiq ijsu nwmu dyh ] pRB jip jip jIvih qyry dws
] gur imil nwnk kml pRgws ]4]13]

bsMqu mhlw 5 G{ 1 iek quky


< siqgur pRswid ]
sgl ieCw jip punIAw ] pRiB myly icrI ivCuMinAw ]1] qum rvhu goibMdY rvx jogu ] ijqu
rivAY suK shj Bogu ]1] rhwa ] kir ikrpw ndir inhwilAw ] Apxw dwsu Awip sm@wilAw

]2] syj suhwvI ris bnI ] Awie imly pRB suK DnI ]3] myrw guxu Avgxu n bIcwirAw ]

pRB nwnk crx pUjwirAw ]4]1]14] bsMqu mhlw 5 ] iklibK ibnsy gwie gunw ] Anidn

apjI shj Dunw ]1] mnu mailAo hir crn sMig ] kir ikrpw swDU jn Byty inq rwqO hir

nwm rMig ]1] rhwa ] kir ikrpw pRgty guopwl ] liV lwie aDwry dIn dieAwl ]2] iehu

mnu
hoAw
swD
DU
i
r
]
inq
dy
K
Y
su
A
wmI
hjU
i
r
]3]
kwm
k
o
D
q
s
nw
ge
]
nwnk
pR
B
ikrpw

Be ]4]2]15] bsMqu mhlw 5 ] rog imtwE pRBU Awip ] bwlk rwKy Apny kr Qwip ]1]
sWiq shj gih sd bsMqu ] gur pUry kI srxI AwE kilAwx }p jip hir hir mMqu ]1]
rhwa ] sog sMqwp kty pRiB Awip ] gur Apuny ka inq inq jwip ]2] jo jnu qyrw jpy nwa ]
siB Pl pwE inhcl gux gwa ]3] nwnk Bgqw BlI rIiq ] suKdwqw jpdy nIq nIiq
]4]3]16] bsMqu mhlw 5 ] hukmu kir kIn@y inhwl ] Apny syvk ka BieAw dieAwlu
]1] guir pUrY sBu pUrw kIAw ] AMmq nwmu ird mih dIAw ]1] rhwa ] krmu Drmu myrw

1185

kCu n bIcwirAo ] bwh pkir Bvjlu insqwirAo ]2] pRiB kwit mYlu inrml kry ] gur pUry
kI srxI pry ]3] Awip krih Awip krxYhwry ] kir ikrpw nwnk aDwry ]4]4]17]

bsMqu mhlw 5
< siqgur pRswid ]
dyKu PUl PUl PUly ] Ah iqAwig iqAwgy ] crn kml pwgy ] qum imlhu pRB sBwgy ] hir
cyiq mn myry ] rhwa ] sGn bwsu kUly ] ieik rhy sUik kTUly ] bsMq {iq Awe ] prPUlqw
rhy ]1] Ab klU AwieAo ry ] ieku nwmu bovhu bovhu ] An }iq nwhI nwhI ] mqu Brim
BUlhu BUlhu ] gur imly hir pwE ] ijsu msqik hY lyKw ] mn {iq nwm ry ] gun khy nwnk

hir hry hir hry ]2]18]

bsMqu mhlw 5 G{ 2 ihfol


< siqgur pRswid ]

hoie iek imlhu myry Bwe duibDw dUir krhu ilv lwie ] hir nwmY ky hovhu joVI gurmuiK bYshu

sPw ivCwie ]1] ien@ ibiD pwsw Fwlhu bIr ] gurmuiK nwmu jphu idnu rwqI AMq kwil nh

lwgY
pIr
]1]
rhwa
]
krm
Drm
qu
m
@
capiV
swjhu
squ
krhu
qu
m
@
swrI
]
kwmu
k
o
Du
loBu
mohu

jIqhu AYsI Kyl hir ipAwrI ]2] aiT iesnwnu krhu prBwqy soE hir AwrwDy ] ibKVy dwa
lGwvY myrw siqgu{ suK shj syqI Gir jwqy ]3] hir Awpy KylY Awpy dyKY hir Awpy rcnu
rcwieAw ] jn nwnk gurmuiK jo n{ KylY so ijix bwjI Gir AwieAw ]4]1]19]
bsMqu mhlw 5 ihfol ] qyrI kudriq qUhY jwxih Aa{ n dUjw jwxY ] ijs no pw krih myry
ipAwry soe quJY pCwxY ]1] qyirAw Bgqw ka bilhwrw ] Qwnu suhwvw sdw pRB qyrw rMg qyry
Awpwrw ]1] rhwa ] qyrI syvw quJ qy hovY Aa{ n dUjw krqw ] Bgqu qyrw soe quDu BwvY ijs no

1186

qU rMgu Drqw ]2] qU vf dwqw qU vf dwnw Aa{ nhI ko dUjw ] qU smrQu suAwmI myrw ha
ikAw jwxw qyrI pUjw ]3] qyrw mhlu Agoc{ myry ipAwry ibKmu qyrw hY Bwxw ] khu nwnk Fih
pieAw duAwrY riK lyvhu mugD Ajwxw ]4]2]20] bsMqu ihfol mhlw 5 ] mUlu n bUJY Awpu
n sUJY Brim ibAwpI Ah mnI ]1] ipqw pwrbRhm pRB DnI ] moih insqwrhu inrgunI ]1]
rhwa ] Aopiq prla pRB qy hovY ieh bIcwrI hir jnI ]2] nwm pRBU ky jo rMig rwqy kil mih
suKIE sy gnI ]3] Av{ apwa n koe sUJY nwnk qrIAY gur bcnI ]4]3]21]

< siqgur pRswid ] rwgu bsMqu ihfol mhlw 9 ] swDo iehu qnu imiQAw jwna ] Xw BIqir

jo rwmu bsqu hY swco qwih pCwno ]1] rhwa ] iehu jgu hY sMpiq supny kI dyiK khw AYfwno ]

sMig iqhwrY kCU n cwlY qwih khw lptwno ]1] asqiq inMdw do prhir hir kIriq air Awno ]

jn nwnk sB hI mY pUrn Ek purK Bgvwno ]2]1] bsMqu mhlw 9 ] pwpI hIAY mY kwmu bswie ]

mnu cMclu Xw qy gihAo n jwie ]1] rhwa ] jogI jMgm A{ sMinAws ] sB hI pir fwrI ieh

Pws
]1]
ijih
ijih
hir
ko
nwmu
sm@
w
ir
]
qy
Bv
swgr
aqry
pwir
]2]
jn
nwnk
hir
kI
srnwie

] dIjY nwmu rhY gun gwie ]3]2] bsMqu mhlw 9 ] mwe mY Dnu pwieAo hir nwmu ] mnu myro Dwvn
qy CUitAo kir bYTo ibsrwmu ]1] rhwa ] mwieAw mmqw qn qy BwgI apijAo inrml igAwnu ] loB
moh Eh pris n swkY ghI Bgiq Bgvwn ]1] jnm jnm kw sMsw cUkw rqnu nwmu jb pwieAw
] qsnw skl ibnwsI mn qy inj suK mwih smwieAw ]2] jw ka hoq dieAwlu ikrpw iniD
so goibMd gun gwvY ] khu nwnk ieh ibiD kI sMpY ko gurmuiK pwvY ]3]3] bsMqu mhlw 9 ]
mn khw ibswirAo rwm nwmu ] qnu ibnsY jm isa prY kwmu ]1] rhwa ] iehu jgu DUE kw phwr

1187

] qY swcw mwinAw ikh ibcwir ]1] Dnu dwrw sMpiq gRyh ] kCu sMig n cwlY smJ lyh ]2]
iek Bgiq nwrwien hoie sMig ] khu nwnk Bju iqh Ek rMig ]3]4] bsMqu mhlw 9 ] khw
BUilAo ry JUTy loB lwg ] kCu ibgirAo nwihn Ajhu jwg ]1] rhwa ] sm supnY kY iehu jgu
jwnu ] ibnsY iCn mY swcI mwnu ]1] sMig qyrY hir bsq nIq ] ins bwsur Bju qwih mIq ]2]
bwr AMq kI hoie shwie ] khu nwnk gun qw ky gwie ]3]5]

bsMqu mhlw 1 AstpdIAw G{ 1 duqukIAw


< siqgur pRswid ]
jgu kAw nwmu nhI cIiq ] nwmu ibswir igrY dyKu BIiq ] mnUAw folY cIiq AnIiq ] jg isa
qUtI JUT prIiq ]1] kwmu koDu ibKu bj{ Bw{ ] nwm ibnw kYsy gun cw{ ]1] rhwa ] G{ bwlU

kw GUmn Gyir ] brKis bwxI budbudw hyir ] mw bUMd qy Dir cku Pyir ] srb joiq nwmY kI cyir

]2] srb apwie gu} isir mo{ ] Bgiq kra pg lwga qor ] nwim rqo cwha quJ Ao{ ]

nwmu durwie clY so co{ ]3] piq Koe ibKu AMcil pwie ] swc nwim rqo piq isa Gir jwie ]

jo ikCu kIn@is pRBu rjwie ] BY mwnY inrBa myrI mwie ]4] kwmin cwhY suMdir Bogu ] pwn PUl

mITy
rs
rog
]
KIlY
ibgsY
qy
q
o
sog
]
pR
B
srxwgiq
kIn@
i
s
hog
]5]
kwpV
pihris
AiDku

sIgw{ ] mwtI PUlI }pu ibkw{ ] Awsw mnsw bWDo bw{ ] nwm ibnw sUnw G{ bw{ ]6]
gwChu puI rwj kuAwir ] nwmu Bxhu scu doqu svwir ] pa syvhu pRB pRym ADwir ] gur sbdI
ibKu iqAws invwir ]7] mohin moih lIAw mnu moih ] gur kY sbid pCwnw qoih ] nwnk
TwFy cwhih pRBU duAwir ] qyry nwim sMqoKy ikrpw Dwir ]8]1] bsMqu mhlw 1 ] mnu BUla
Brmis Awie jwie ] Aiq lubD luBwna ibKm mwie ] nh AsiQ{ dIsY Ek Bwie ] ija
mIn kuMflIAw kMiT pwie ]1] mnu BUla smJis swic nwie ] gur sbdu bIcwry shj Bwie

1188

]1] rhwa ] mnu BUla Brmis Bvr qwr ] ibl ibrQy cwhY bhu ibkwr ] mYgl ija Pwsis
kwmhwr ] kiV bMDin bwiDAo sIs mwr ]2] mnu mugDO dwd{ BgiqhInu ] dir BRst srwpI
nwm bInu ] qw kY jwiq n pwqI nwm lIn ] siB dUK sKwe guxh bIn ]3] mnu clY n jwe
Twik rwKu ] ibnu hir rs rwqy piq n swKu ] qU Awpy surqw Awip rwKu ] Dir Dwrx dyKY jwxY
Awip ]4] Awip BulwE iksu kha jwie ] gu{ myly ibrQw kha mwie ] Avgx Cofa gux
kmwie ] gur sbdI rwqw sic smwie ]5] siqgur imilAY miq qm hoie ] mnu inrmlu
hamY kFY Doie ] sdw mukqu bMiD n skY koie ] sdw nwmu vKwxY Aa{ n koie ]6] mnu hir kY
BwxY AwvY jwie ] sB mih Eko ikCu khxu n jwie ] sBu hukmo vrqY hukim smwie ] dUK sUK sB

iqsu rjwie ]7] qU ABulu n BUlO kdy nwih ] gur sbdu suxwE miq Agwih ] qU mota Twku{

sbd mwih ] mnu nwnk mwinAw scu slwih ]8]2] bsMqu mhlw 1 ] drsn kI ipAws ijsu

nr hoie ] Ekqu rwcY prhir doie ] dUir drdu miQ AMmqu Kwie ] gurmuiK bUJY Ek smwie ]1]

qyry drsn ka kyqI ibllwie ] ivrlw ko cInis gur sbid imlwie ]1] rhwa ] byd vKwix

khih
ieku
khIAY
]
Aohu
by
A
M
q
u
AM
q
u
ikin
lhIAY
]
Eko
krqw
ijin
jgu
kIAw
]
bwJu
klw
Dir

ggnu DrIAw ]2] Eko igAwnu iDAwnu Duin bwxI ] Eku inrwlmu AkQ khwxI ] Eko sbdu
scw nIswxu ] pUry gur qy jwxY jwxu ]3] Eko Drmu VY scu koe ] gurmiq pUrw juig juig soe ]
Anhid rwqw Ek ilv qwr ] Aohu gurmuiK pwvY AlK Apwr ]4] Eko qKqu Eko pwiqswhu ]
srbI Qwe vyprvwhu ] iqs kw kIAw qBvx sw{ ] Aohu Agmu Agoc{ EkMkw{ ]5] Ekw
mUriq swcw nwa ] iqQY inbVY swcu inAwa ] swcI krxI piq prvwxu ] swcI drgh pwvY
mwxu ]6] Ekw Bgiq Eko hY Bwa ] ibnu BY BgqI Awva jwa ] gur qy smiJ rhY imhmwxu ]

1189

hir ris rwqw jnu prvwxu ]7] ieq aq dyKa shjy rwva ] quJ ibnu Twkur iksY n Bwva ]
nwnk hamY sbid jlwieAw ] siqguir swcw drsu idKwieAw ]8]3] bsMqu mhlw 1 ] cMclu
cIqu n pwvY pwrw ] Awvq jwq n lwgY bwrw ] dUKu Gxo mrIAY krqwrw ] ibnu pRIqm ko krY n
swrw ]1] sB qm iksu AwKa hInw ] hir BgqI sic nwim pqInw ]1] rhwa ] AaKD
kir QwkI bhuqyry ] ika duKu cUkY ibnu gur myry ] ibnu hir BgqI dUK Gxyry ] duK suK dwqy Twkur
myry ]2] rogu vfo ika bWDa DIrw ] rogu buJY so kwtY pIrw ] mY Avgx mn mwih srIrw ]
FUFq Kojq guir myly bIrw ]3] gur kw sbdu dw} hir nwa ] ija qU rwKih iqvY rhwa ] jgu
rogI kh dyiK idKwa ] hir inrmwielu inrmlu nwa ]4] Gr mih G{ jo dyiK idKwvY ] gur

mhlI so mhil bulwvY ] mn mih mnUAw icq mih cIqw ] AYsy hir ky log AqIqw ]5] hrK

sog qy rhih inrwsw ] AMmqu cwiK hir nwim invwsw ] Awpu pCwix rhY ilv lwgw ] jnmu

jIiq gurmiq duKu Bwgw ]6] guir dIAw scu AMmqu pIva ] shij mra jIvq hI jIva ]

Apxo kir rwKhu gur BwvY ] qumro hoie su quJih smwvY ]7] BogI ka duKu rog ivAwpY ] Git

Git
riv
rihAw
pR
B
u
jwpY
]
su
K
du
K
hI
qy
gu
r
sbid
AqIqw
]
nwnk
rwmu
rvY
ihq
cIqw

]8]4] bsMqu mhlw 1 iek qukIAw ] mqu Bsm AMDUly grib jwih ] ien ibiD nwgy jogu
nwih ]1] mUV@y kwhy ibswirAo qY rwm nwm ] AMq kwil qyrY AwvY kwm ]1] rhwa ] gur
pUiC qum krhu bIcw{ ] jh dyKa qh swirgpwix ]2] ikAw ha AwKw jW kCU nwih ]
jwiq piq sB qyrY nwie ]3] kwhy mwlu drbu dyiK grib jwih ] clqI bwr qyro kCU nwih ]4]
pMc mwir icqu rKhu Qwie ] jog jugiq kI iehY pWie ]5] hamY pYKV qyry mnY mwih ] hir
n cyqih mUVy mukiq jwih ]6] mq hir ivsirAY jm vis pwih ] AMq kwil mUVy cot Kwih ]7]

1190

gur sbdu bIcwrih Awpu jwie ] swc jogu min vsY Awie ]8] ijin jIa ipMfu idqw iqsu cyqih
nwih ] mVI mswxI mUVy jogu nwih ]9] gux nwnku bolY BlI bwix ] qum hohu sujwKy lyhu
pCwix ]10]5] bsMqu mhlw 1 ] duibDw durmiq ADulI kwr ] mnmuiK BrmY miJ gubwr
]1] mnu AMDulw AMDulI miq lwgY ] gur krxI ibnu Brmu n BwgY ]1] rhwa ] mnmuiK
AMDuly gurmiq n Bwe ] psU BE AiBmwnu n jwe ]2] lK carwsIh jMq apwE ] myry
Twkur Bwxy isrij smwE ]3] sglI BUlY nhI sbdu Acw{ ] so smJY ijsu gu{ krqw{
]4] gur ky cwkr Twkur Bwxy ] bKis lIE nwhI jm kwxy ]5] ijn kY ihrdY Eko BwieAw
] Awpy myly Brmu cukwieAw ]6] bymuhqwju byAMqu Apwrw ] sic pqIjY krxYhwrw ]7] nwnk

BUly gu{ smJwvY ] Eku idKwvY swic itkwvY ]8]6] bsMqu mhlw 1 ] Awpy Bvrw PUl byil ]

Awpy sMgiq mIq myil ]1] AYsI Bvrw bwsu ly ] qrvr PUly bn hry ]1] rhwa ] Awpy

kvlw kMqu Awip ] Awpy rwvy sbid Qwip ]2] Awpy bC} g KI{ ] Awpy mMd{ QMm@ srI{

]3] Awpy krxI krxhw{ ] Awpy gurmuiK kir bIcw{ ]4] qU kir kir dyKih krxhw{ ]

joiq
jIA
AsM
K
dy
i
e
ADw{
]5]
qU
s{
swg{
gu
x
ghI{
]
qU
Aku
l
inrM
j
nu
prm
hI{
]6]

qU Awpy krqw krx jogu ] inhkyvlu rwjn suKI logu ]7] nwnk DRwpy hir nwm suAwid ]
ibnu hir gur pRIqm jnmu bwid ]8]7]

bsMqu ihfolu mhlw 1 G{ 2


< siqgur pRswid ]

na sq cadh qIin cwir kir mhliq cwir bhwlI ] cwry dIvy chu hiQ dIE Ekw Ekw vwrI
]1] imhrvwn mDusUdn mwDO AYsI skiq qum@wrI ]1] rhwa ] Gir Gir lsk{ pwvku
qyrw Drmu kry iskdwrI ] DrqI dyg imlY iek vyrw Bwgu qyrw BMfwrI ]2] nw swbU{ hovY iPir

1191

mMgY nwrdu kry KuAwrI ] lbu ADyrw bMdIKwnw Aagx pYir luhwrI ]3] pUMjI mwr pvY inq
mudgr pwpu kry kuotvwrI ] BwvY cMgw BwvY mMdw jYsI ndir qum@wrI ]4] Awid purK ka Alhu
khIAY syKW Awe vwrI ] dyvl dyviqAw k{ lwgw AYsI kIriq cwlI ]5] kUjw bWg invwj
muslw nIl }p bnvwrI ] Gir Gir mIAw sBnW jIAW bolI Avr qumwrI ]6] jy qU mIr
mhIpiq swihbu kudriq kax hmwrI ] cwry kuMt slwmu krihgy Gir Gir isPiq qum@wrI ]7]
qIrQ isMmiq pun dwn ikCu lwhw imlY idhwVI ] nwnk nwmu imlY vifAwe mykw GVI
sm@wlI ]8]1]8]

bsMqu ihfolu G{ 2 mhlw 4


< siqgur pRswid ]

kWieAw ngir ieku bwlku visAw iKnu plu iQ{ n rhwe ] Aink apwv jqn kir Qwky

bwrM bwr Brmwe ]1] myry Twkur bwlku iekqu Gir Awxu ] siqgu{ imlY q pUrw pweAY Bju

rwm nwmu nIswxu ]1] rhwa ] iehu imrqku mVw srI{ hY sBu jgu ijqu rwm nwmu nhI visAw ]

rwm nwmu guir adku cuAwieAw iPir hirAw hoAw risAw ]2] mY inrKq inrKq srI{ sBu

KoijAw
ieku
gu
r
mu
i
K
clqu
idKwieAw
]
bwh{
Koij
mu
E
siB
swkq
hir
gu
r
mqI
Gir
pwieAw

]3] dInw dIn dieAwl BE hY ija snu ibdr Gir AwieAw ] imilAo sudwmw BwvnI Dwir
sBu ikCu AwgY dwldu BMij smwieAw ]4] rwm nwm kI pYj vfyrI myry Twkuir Awip rKwe ]
jy siB swkq krih bKIlI iek rqI iqlu n Gtwe ]5] jn kI asqiq hY rwm nwmw
dh idis soBw pwe ] inMdku swkqu Kiv n skY iqlu ApxY Gir lUkI lwe ]6] jn ka jnu
imil soBw pwvY gux mih gux prgwsw ] myry Twkur ky jn pRIqm ipAwry jo hovih dwsin dwsw
]7] Awpy jlu AprMp{ krqw Awpy myil imlwvY ] nwnk gurmuiK shij imlwE ija jlu

1192

jlih smwvY ]8]1]9]

bsMqu mhlw 5 G{ 1 duqukIAw


< siqgur pRswid ]
suix swKI mn jip ipAwr ] Ajwmlu aDirAw kih Ek bwr ] bwlmIkY hoAw swDsMgu ] DR ka
imilAw hir insMg ]1] qyirAw sMqw jwca crn ryn ] ly msqik lwva kir pw dyn ]1]
rhwa ] ginkw aDrI hir khY qoq ] gjieMd iDAwieAo hir kIAo moK ] ibpR sudwmy dwldu BMj
] ry mn qU BI Bju goibMd ]2] biDku aDwirAo Kim pRhwr ] kuibjw aDrI AMgust Dwr ] ibd{
aDwirAo dwsq Bwie ] ry mn qU BI hir iDAwie ]3] pRhlwd rKI hir pYj Awp ] bs CInq
dopqI rKI lwj ] ijin ijin syivAw AMq bwr ] ry mn syiv qU prih pwr ]4] DnY syivAw

bwl buiD ] qlocn gur imil Be isiD ] byxI ka guir kIAo pRgwsu ] ry mn qU BI hoih dwsu

]5] jYdyv iqAwigAo Ahmyv ] nwe aDirAo sYnu syv ] mnu fIig n folY khUM jwie ] mn qU BI

qrsih srix pwie ]6] ijh AnugRhu Twkuir kIAo Awip ] sy qYN lIny Bgq rwiK ] iqn kw

guxu Avgxu n bIcwirAo koie ] ieh ibiD dyiK mnu lgw syv ]7] kbIir iDAwieAo Ek rMg ]

nwmdy
v
hir
jIa
bsih
sM
i
g
]
rivdws
iDAwE
pR
B
AnU
p
]
gu
r
nwnk
dy
v
goivM
d
}p
]8]1]

bsMqu mhlw 5 ] Aink jnm BRmy join mwih ] hir ismrn ibnu nrik pwih ] Bgiq ibhUnw
KMf KMf ] ibnu bUJy jmu dyq fMf ]1] goibMd Bjhu myry sdw mIq ] swc sbd kir sdw pRIiq
]1] rhwa ] sMqoKu n Awvq khUM kwj ] DUMm bwdr siB mwieAw swj ] pwp krMqO nh sMgwie ]
ibKu kw mwqw AwvY jwie ]2] ha ha krq bDy ibkwr ] moh loB fUbO sMswr ] kwim koiD mnu
vis kIAw ] supnY nwmu n hir lIAw ]3] kb hI rwjw kb mMgnhw{ ] dUK sUK bwDO sMswr ]
mn aDrx kw swju nwih ] pwp bMDn inq paq jwih ]4] eT mIq ko sKw nwih ] Awip

1193

bIij Awpy hI KWih ] jw kY kIn@Y hoq ibkwr ] sy Coif cilAw iKn mih gvwr ]5] mwieAw
moih bhu BrimAw ] ikrq ryK kir krimAw ] krxYhw{ Ailpqu Awip ] nhI lypu pRB pun pwip
]6] rwiK lyhu goibMd dieAwl ] qyrI srix pUrn pwl ] quJ ibnu dUjw nhI Twa ] kir
ikrpw pRB dyhu nwa ]7] qU krqw qU krxhw{ ] qU cw qU bhu Apw{ ] kir ikrpw liV lyhu
lwie ] nwnk dws pRB kI srxwie ]8]2]

bsMq kI vwr mhlu 5


< siqgur pRswid ]
hir kw nwmu iDAwie kY hohu hirAw Bwe ] krim ilKMqY pweAY ieh {iq suhwe ] vxu qxu qBvxu
mailAw AMmq Plu pwe ] imil swDU suKu pjY lQI sB Cwe ] nwnku ismrY Eku nwmu iPir

bhuiV n Dwe ]1] pMjy bDy mhwblI kir scw FoAw ] Awpxy crx jpwieAnu ivic dXu KVoAw

] rog sog siB imit gE inq nvw inroAw ] idnu rYix nwmu iDAwiedw iPir pwie n moAw ]

ijs qy apijAw nwnkw soe iPir hoAw ]2] ikQhu apjY kh rhY kh mwih smwvY ] jIA jMq

siB Ksm ky kaxu kImiq pwvY ] khin iDAwiein suxin inq sy Bgq suhwvY ] Agmu Agoc{

swihbo
dU
s
{
lvY
n
lwvY
]
scu
pU
r
Y
gu
i
r
apdy
i
sAw
nwnku
su
x
wvY
]3]1]

bsMqu bwxI BgqW kI ] kbIr jI G{ 1


< siqgur pRswid ]

malI
DrqI
mailAw
Akwsu
]
Git
Git
mailAw
Awqm
pR
g
wsu
]1]
rwjw
rwmu
mailAw

Anq Bwie ] jh dyKa qh rihAw smwie ]1] rhwa ] duqIAw maly cwir byd ] isMmiq
malI isa kqyb ]2] sMk{ mailAo jog iDAwn ] kbIr ko suAwmI sB smwn ]3]1] pMifq
jn mwqy piV@ purwn ] jogI mwqy jog iDAwn ] sMinAwsI mwqy Ahmyv ] qpsI mwqy qp kY Byv
]1] sB md mwqy ko n jwg ] sMg hI cor G{ musn lwg ]1] rhwa ] jwgY sukdya A{ AkU{ ]

1194

hxvMqu jwgY Dir lkU{ ] sMk{ jwgY crn syv ] kil jwgy nwmw jYdyv ]2] jwgq sovq bhu
pRkwr ] gurmuiK jwgY soe sw{ ] iesu dyhI ky AiDk kwm ] kih kbIr Bij rwm nwm ]3]2]
joie Ksmu hY jwieAw ] pUiq bwpu KylwieAw ] ibnu sRvxw KI{ iplwieAw ]1] dyKhu logw kil ko
Bwa ] suiq muklwe ApnI mwa ]1] rhwa ] pgw ibnu hurIAw mwrqw ] bdnY ibnu iKr iKr
hwsqw ] indw ibnu n{ pY sovY ] ibnu bwsn KI{ iblovY ]2] ibnu AsQn g lvyrI ] pYfy ibnu
bwt GnyrI ] ibnu siqgur bwt n pwe ] khu kbIr smJwe ]3]3] pRhlwd pTwE pVn swl
] sMig sKw bhu lIE bwl ] mo ka khw pV@wvis Awl jwl ] myrI ptIAw iliK dyhu sRI guopwl
]1] nhI Cofa ry bwbw rwm nwm ] myro Aar pV@n isa nhI kwmu ]1] rhwa ] sMfY mrkY

kihAo jwie ] pRhlwd bulwE byig Dwie ] qU rwm khn kI Cofu bwin ] quJu qurqu Cfw myro kihAo

mwin ]2] mo ka khw sqwvhu bwr bwr ] pRiB jl Ql igir kIE phwr ] ieku rwmu n Cofa

gurih gwir ] mo ka Gwil jwir BwvY mwir fwir ]3] kwiF KVgu koipAo irswie ] quJ rwKnhwro

moih bqwie ] pRB QMB qy inksy kY ibsQwr ] hrnwKsu CyidAo nK ibdwr ]4] Aoie prm purK

dy
v
wiD
dy
v
]
Bgiq
hy
i
q
nrisM
G
By
v
]
kih
kbIr
ko
lKY
n
pwr
]
pR
h
lwd
aDwry
Aink
bwr

]5]4] iesu qn mn mDy mdn cor ] ijin igAwn rqnu ihir lIn mor ] mY AnwQu pRB kha
kwih ] ko ko n ibgUqo mY ko Awih ]1] mwDa dw{n duKu sihAo n jwie ] myro cpl buiD isa khw
bswie ]1] rhwa ] snk sndn isv sukwid ] nwiB kml jwny bRhmwid ] kib jn jogI
jtwDwir ] sB Awpn Aasr cly swir ]2] qU AQwhu moih Qwh nwih ] pRB dInw nwQ duKu kha
kwih ] moro jnm mrn duKu AwiQ DIr ] suK swgr gun ra kbIr ]3]5] nwieku Eku bnjwry
pwc ] brD pcIsk sMgu kwc ] na bhIAW ds goin Awih ] ksin bhqir lwgI qwih ]1] moih

1195

AYsy bnj isa nhIn kwju ] ijh GtY mUlu inq bFY ibAwju ] rhwa ] swq sUq imil bnju
kIn ] krm BwvnI sMg lIn ] qIin jgwqI krq rwir ] clo bnjwrw hwQ Jwir ]2] pUMjI
ihrwnI bnju tUt ] dh ids tWfo gieAo PUit ] kih kbIr mn srsI kwj ] shj smwno q
Brm Bwj ]3]6]

bsMqu ihfolu G{ 2

< siqgur pRswid ]


mwqw jUTI ipqw BI jUTw jUTy hI Pl lwgy ]
Awvih jUTy jwih BI jUTy jUTy mrih ABwgy ]1] khu pMifq sUcw kvnu Twa ] jhW bYis ha Bojnu
Kwa ]1] rhwa ] ijhbw jUTI bolq jUTw krn ny siB jUTy ] ieMdI kI jUiT aqris nwhI
bRhm Agin ky lUTy ]2] Agin BI jUTI pwnI jUTw jUTI bYis pkwieAw ] jUTI krCI prosn

lwgw jUTy hI bYiT KwieAw ]3] gob{ jUTw cakw jUTw jUTI dInI kwrw ] kih kbIr qye nr

sUcy swcI prI ibcwrw ]4]1]7]

rwmwnd jI G{ 1
< siqgur pRswid ]
kq jweAY ry Gr lwgo rMgu ] myrw

icqu n clY mnu BieAo pMgu ]1] rhwa ] Ek idvs mn Be amMg ] Gis cMdn coAw bhu sugMD

]
pU
j
n
cwlI
bR
h
m
Twie
]
so
bR
h
mu
bqwieAo
gu
r
mn
hI
mwih
]1]
jhw
jwe
A
Y
qh
jl
pKwn
]

qU pUir rihAo hY sB smwn ] byd purwn sB dyKy joie ] hW qa jweAY ja ehW n hoie ]2]
siqgur mY bilhwrI qor ] ijin skl ibkl BRm kwty mor ] rwmwnd suAwmI rmq bRhm ] gur
kw sbdu kwtY koit krm ]3]1]

< siqgur pRswid ] swihbu sMktvY syvku BjY ] icrMkwl n jIvY


bsMqu bwxI nwmdya jI kI
do kul ljY ]1] qyrI Bgiq n Cofa BwvY logu hsY ] crn kml myry hIAry bsYN ]1] rhwa ]
jYsy Apny Dnih pRwnI mrnu mWfY ] qYsy sMq jnW rwm nwmu n CwfYN ]2] gMgw gieAw godwvrI

1196

sMswr ky kwmw ] nwrwiexu supRsn hoie q syvku nwmw ]3]1] loB lhir Aiq nIJr bwjY ]
kwieAw fUbY kysvw ]1] sMsw{ smuMdy qwir guoibMdy ] qwir lY bwp bITulw ]1] rhwa ] Ainl
byVw ha Kyiv n swka ] qyrw pw{ n pwieAw bITulw ]2] hohu dieAwlu siqgu{ myil qU mo ka ]
pwir aqwry kysvw ]3] nwmw khY ha qir BI n jwna ] mo ka bwh dyih bwh dyih bITulw ]4]
2] shj Avil DUiV mxI gwfI cwlqI ] pICY iqnkw lY kir hWkqI ]1] jYsy pnkq QRitit
hWkqI ] sir Dovn cwlI lwfulI ]1] rhwa ] DobI DovY ibrh ibrwqw ] hir crn myrw mnu
rwqw ]2] Bxiq nwmdya rim rihAw ] Apny Bgq pr kir dieAw ]3]3]

bsMqu bwxI rivdws jI kI


< siqgur pRswid ]

quJih suJMqw kCU nwih ] pihrwvw dyKy iB jwih ] grbvqI kw nwhI Twa ] qyrI grdin pir

lvY kwa ]1] qU kWie grbih bwvlI ] jYsy Bwda KUMbrwju qU iqs qy KrI aqwvlI ]1] rhwa

] jYsy kurMk nhI pwieAo Bydu ] qin sugMD FUFY pRdysu ] Ap qn kw jo kry bIcw{ ] iqsu nhI

jmkMk{ kry KuAw{ ]2] pu kl kw krih Ahkw{ ] Twku{ lyKw mgnhw{ ] PyVy kw duKu shY

jIa
]
pwCy
iksih
pu
k
wrih
pIa
pIa
]3]
swDU
kI
ja
ly
i
h
Aot
]
qy
r
y
imtih
pwp
sB
koit
koit

] kih rivdws juo jpY nwmu ] iqsu jwiq n jnmu n join kwmu ]4]1]

bsM
q
u
kbIr
jIa
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

surh kI jYsI qyrI cwl ] qyrI pUMCt pir Jmk bwl ]1] ies Gr mih hY su qU FUMiF Kwih ]
Aar iks hI ky qU miq hI jwih ]1] rhwa ] cwkI cwtih cUnu Kwih ] cwkI kw cIQrw khW
lY jwih ]2] CIky pr qyrI bhuqu fIiT ] mqu lkrI sotw qyrI prY pIiT ]3] kih kbIr
Bog Bly kIn ] miq ko mwrY eNt Fym ]4]1]

1197

rwgu swrg capdy mhlw 1 G{ 1

Apuny Twkur kI ha cyrI ] crn ghy jgjIvn pRB ky hamY mwir inbyrI ]1] rhwa ] pUrn

prm joiq prmysr pRIqm pRwn hmwry ] mohn moih lIAw mnu myrw smJis sbdu bIcwry ]1]

mnmuK hIn hoCI miq JUTI min qin pIr srIry ] jb kI rwm rMgIlY rwqI rwm jpq mn DIry

]2] hamY Coif Be bYrwgin qb swcI suriq smwnI ] Akul inrMjn isa mnu mwinAw

ibsrI lwj luokwnI ]3] BUr BivK nwhI qum jYsy myry pRIqm pRwn ADwrw ] hir kY nwim rqI

sohwgin
nwnk
rwm
Bqwrw
]4]1]
swrg
mhlw
1
]
hir
ibnu
ika
rhIAY
du
K
u
ibAwpY
]

ijhvw
swdu
n
PIkI
rs
ibnu
ibnu
pR
B
kwlu
sM
q
wpY
]1]
rhwa
]
jb
lgu
drsu
n
prsY
pR
I
qm

qb lgu BUK ipAwsI ] drsnu dyKq hI mnu mwinAw jl ris kml ibgwsI ]1] niv
Gnh{ grjY brsY koikl mor bYrwgY ] qrvr ibrK ibhg BuieAMgm Gir ip{ Dn sohwgY ]2]
kuicl ku}ip kunwir kulKnI ipr kw shju n jwinAw ] hir rs rMig rsn nhI qpqI durmiq
dUK smwinAw ]3] Awie n jwvY nw duKu pwvY nw duK drdu srIry ] nwnk pRB qy shj suhylI
pRB dyKq hI mnu DIry ]4]2] swrg mhlw 1 ] dUir nwhI myro pRBu ipAwrw ] siqgur bcin

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

1198

myro mnu mwinAw hir pwE pRwn ADwrw ]1] rhwa ] ien ibiD hir imlIAY vr kwmin Dn
sohwgu ipAwrI ] jwiq brn kul shsw cUkw gurmiq sbid bIcwrI ]1] ijsu mnu mwnY
AiBmwnu n qw ka ihsw loBu ivswry ] shij rvY v{ kwmix ipr kI gurmuiK rMig svwry ]2]
jwra AYsI pRIiq kutMb snbMDI mwieAw moh pswrI ] ijsu AMqir pRIiq rwm rsu nwhI duibDw
krm ibkwrI ]3] AMqir rqn pdwrQ ihq kO durY n lwl ipAwrI ] nwnk gurmuiK nwmu
Amolku juig juig AMqir DwrI ]4]3]

swrMg mhlw 4 G{ 1
< siqgur pRswid ]
hir ky sMq jnw kI hm DUir ] imil sqsMgiq prm pdu pwieAw Awqm rwmu rihAw BrpUir ]1]

rhwa ] siqgu{ sMqu imlY sWiq pweAY iklivK duK kwty siB dUir ] Awqm joiq Be prPUilq

purKu inrMjnu dyiKAw hjUir ]1] vfY Bwig sqsMgiq pwe hir hir nwmu rihAw BrpUir ]

ATsiT qIrQ mjnu kIAw sqsMgiq pg nwE DUir ]2] durmiq ibkwr mlIn miq hoCI

ihrdw kusuDu lwgw moh kU{ ] ibnu krmw ika sMgiq pweAY hamY ibAwip rihAw mnu JUir ]3]

hohu
dieAwl
pw
kir
hir
jI
mwga
sqsM
g
iq
pg
DU
i
r
]
nwnk
sM
q
u
imlY
hir
pwe
A
Y
jnu

hir ByitAw rwmu hjUir ]4]1] swrMg mhlw 4 ] goibMd crnn ka bilhwrI ] Bvjlu
jgqu n jwe qrxw jip hir hir pwir aqwrI ]1] rhwa ] ihrdY pRqIiq bnI pRB kyrI syvw
suriq bIcwrI ] Anidnu rwm nwmu jip ihrdY srb klw guxkwrI ]1] pRBu Agm Agoc{
rivAw sRb Twe min qin AlK ApwrI ] gur ikrpwl BE qb pwieAw ihrdY AlKu lKwrI
]2] AMqir hir nwmu srb DrxIDr swkq ka dUir BieAw AhkwrI ] qsnw jlq n kbhU
bUJih jUAY bwjI hwrI ]3] Tq bYTq hir gun gwvih guir ikMcq ikrpw DwrI ] nwnk ijn

1199

ka ndir Be hY iqn kI pYj svwrI ]4]2] swrg mhlw 4 ] hir hir AMmq nwmu dyhu
ipAwry ] ijn pir gurmuiK mnu mwinAw iqn ky kwj svwry ]1] rhwa ] jo jn dIn BE gur
AwgY iqn ky dUK invwry ] Anidnu Bgiq krih gur AwgY gur kY sbid svwry ]1] ihrdY nwmu
AMmq rsu rsnw rsu gwvih rsu bIcwry ] gur prswid AMmq rsu cIin@Aw Aoie pwvih
moK duAwry ]2] siqgu{ purKu Aclu Aclw miq ijsu Vqw nwmu ADwry ] iqsu AwgY jIa dyva
Apunw ha siqgur kY bilhwry ]3] mnmuK BRim dUjY Bwie lwgy AMqir AigAwn gubwry ]
siqgu{ dwqw ndir n AwvY nw arvwir n pwry ]4] srby Git Git rivAw suAwmI srb klw
kl Dwry ] nwnku dwsin dwsu khq hY kir ikrpw lyhu abwry ]5]3] swrg mhlw 4 ] goibd

kI AYsI kwr kmwie ] jo ikCu kry su siq kir mwnhu gurmuiK nwim rhhu ilv lwie ]1]

rhwa ] goibd pRIiq lgI Aiq mITI Avr ivsir sB jwie ] Anidnu rhsu BieAw mnu mwinAw

joqI joiq imlwie ]1] jb gux gwie qb hI mnu qpqY sWiq vsY min Awie ] gur ikrpwl

BE qb pwieAw hir crxI icqu lwie ]2] miq pRgws Be hir iDAwieAw igAwin qiq ilv

lwie
]
AM
q
ir
joiq
pR
g
tI
mnu
mwinAw
hir
shij
smwiD
lgwie
]3]
ihrdY
kptu
inq
kptu

kmwvih muKhu hir hir suxwie ] AMqir loBu mhw gubwrw quh kUtY duK Kwie ]4] jb supRsn BE
pRB myry gurmuiK prcw lwie ] nwnk nwm inrMjnu pwieAw nwmu jpq suKu pwie ]5]4] swrg
mhlw 4 ] myrw mnu rwm nwim mnu mwnI ] myrY hIArY siqguir pRIiq lgwe min hir hir kQw
suKwnI ]1] rhwa ] dIn dieAwl hovhu jn pir jn dyvhu AkQ khwnI ] sMq jnw imil
hir rsu pwieAw hir min qin mIT lgwnI ]1] hir kY rMig rqy bYrwgI ijn@ gurmiq nwmu
pCwnI ] purKY purKu imilAw suKu pwieAw sB cUkI Awvx jwnI ]2] nYxI ibrhu dyKw pRB

1200

suAwmI rsnw nwmu vKwnI ] sRvxI kIrqnu suna idnu rwqI ihrdY hir hir BwnI ]3]
pMc jnw guir vsgiq Awxy qa anmin nwim lgwnI ] jn nwnk hir ikrpw DwrI hir
rwmY nwim smwnI ]4]5] swrg mhlw 4 ] jip mn rwm nwmu pV sw{ ] rwm nwm ibnu iQ{
nhI koe ho{ inhPl sBu ibsQw{ ]1] rhwa ] ikAw lIjY ikAw qjIAY bary jo dIsY so
Cw{ ] ijsu ibiKAw ka qum@ ApunI kir jwnhu sw Cwif jwhu isir Bw{ ]1] iqlu iqlu plu
plu AaD Puin GwtY bUiJ n skY gvw{ ] so ikCu krY ij swiQ n cwlY iehu swkq kw Awcw{
]2] sMq jnw kY sMig imlu bary qa pwvih moK duAw{ ] ibnu sqsMg suKu iknY n pwieAw
jwie pUChu byd bIcw{ ]3] rwxw rwa sBY ko cwlY JUTu Coif jwie pwsw{ ] nwnk sMq

sdw iQ{ inhclu ijn rwm nwmu AwDw{ ]4]6]

swrg mhlw 4 G{ 3 dupdw


< siqgur pRswid ]

kwhy pUq Jgrq ha sMig bwp ] ijn ky jxy bfIry qum ha iqn isa Jgrq pwp ]1] rhwa ]

ijsu Dn kw qum grbu krq ha so Dnu iksih n Awp ] iKn mih Coif jwie ibiKAw rsu qa

lwgY
pCu
q
wp
]1]
jo
qu
m
ry
pR
B
hoqy
su
A
wmI
hir
iqn
ky
jwphu
jwp
]
apdy
s
u
krq
nwnk
jn

qum ka ja sunhu qa jwie sMqwp ]2]1]7]

swrg
mhlw
4
G{
5
du
p
dy
pVqwl
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

jip mn jgnwQ jgdIsro jgjIvno mnmohn isa pRIiq lwgI mY hir hir hir tyk sB idnsu
sB rwiq ]1] rhwa ] hir kI apmw Aink Aink Aink gun gwvq suk nwrd bRhmwidk qv
gun suAwmI ginn n jwiq ] qU hir byAMqu qU hir byAMqu qU hir suAwmI qU Awpy hI jwnih AwpnI
BWiq ]1] hir kY inkit inkit hir inkt hI bsqy qy hir ky jn swDU hir Bgwq ] qy hir ky

1201

jn hir isa ril imly jYsy jn nwnk sllY sll imlwiq ]2]1]8] swrMg mhlw 4 ] jip
mn nrhry nrhr suAwmI hir sgl dyv dyvw sRI rwm rwm nwmw hir pRIqmu morw ]1] rhwa ]
ijqu gih gun gwvqy hir ky gun gwvqy rwm gun gwvqy iqqu gih vwjy pMc sbd vf Bwg
mQorw ] iqn@ jn ky siB pwp gE siB doK gE siB rog gE kwmu koDu loBu mohu AiBmwnu gE iqn@
jn ky hir mwir kFy pMc corw ]1] hir rwm bolhu hir swDU hir ky jn swDU jgdIsu jphu
min bcin krim hir hir AwrwDU hir ky jn swDU ] hir rwm boil hir rwm boil siB pwp
gvwDU ] inq inq jwgrxu krhu sdw sdw Awndu jip jgdIsuorw ] mn ieCy Pl pwvhu sBY
Pl pwvhu Drmu ArQu kwm moKu jn nwnk hir isa imly hir Bgq qorw ]2]2]9]

swrg mhlw 4 ] jip mn mwDo mDusUdno hir sRIrMgo prmysro siq prmysro pRBu AMqrjwmI ] sB

dUKn ko hqw sB sUKn ko dwqw hir pRIqm gun gwAou ]1] rhwa ] hir Git Gty Git bsqw hir

jil Qly hir bsqw hir Qwn Qwnqir bsqw mY hir dyKn ko cwAou ] koe AwvY sMqo hir kw jnu

sMqo myrw pRIqm jnu sMqo moih mwrgu idKlwvY ] iqsu jn ky ha mil mil Dovw pwAou ]1] hir jn

ka
hir
imilAw
hir
srDw
qy
imilAw
gu
r
mu
i
K
hir
imilAw
]
my
r
Y
min
qin
Awnd
BE
mY

dyiKAw hir rwAou ] jn nwnk ka ikrpw Be hir kI ikrpw Be jgdIsur ikrpw Be ] mY


Anidno sd sd sdw hir jipAw hir nwAou ]2]3]10] swrg mhlw 4 ] jip mn inrBa ]
siq siq sdw siq ] inrvY{ Akwl mUriq ] AwjUnI sMBa ] myry mn Anidnuo iDAwie inrMkw{
inrwhwrI ]1] rhwa ] hir drsn ka hir drsn ka koit koit qyqIs isD jqI jogI qt
qIrQ prBvn krq rhq inrwhwrI ] iqn jn kI syvw Qwie pe ijn@ ka ikrpwl hovqu
bnvwrI ]1] hir ky ho sMq Bly qy qm Bgq Bly jo Bwvq hir rwm murwrI ] ijn@ kw AMgu krY

1202

myrw suAwmI iqn@ kI nwnk hir pYj svwrI ]2]4]11] swrg mhlw 4 pVqwl ] jip mn
goivMdu hir goivMdu guxI inDwnu sB ssit kw pRBo myry mn hir boil hir purKu AibnwsI ]1]
rhwa ] hir kw nwmu AMmqu hir hir hry so pIAY ijsu rwmu ipAwsI ] hir Awip dieAwlu dieAw
kir mylY ijsu siqgu} so jnu hir hir AMmq nwmu cKwsI ]1] jo jn syvih sd sdw myrw hir
hry iqn kw sBu dUKu Brmu Ba jwsI ] jnu nwnku nwmu lE qW jIvY ija cwqku jil pIAY qpqwsI
]2]5]12] swrg mhlw 4 ] jip mn isrI rwmu ] rwm rmq rwmu ] siq siq rwmu ] bolhu BeAw
sd rwm rwmu rwmu riv rihAw srbgy ]1] rhwa ] rwmu Awpy Awip Awpy sBu krqw rwmu Awpy Awip
Awip sBqu jgy ] ijsu Awip pw kry myrw rwm rwm rwm rwie so jnu rwm nwm ilv lwgy ]1]

rwm nwm kI apmw dyKhu hir sMqhu jo Bgq jnW kI piq rwKY ivic kiljug Agy ] jn nwnk kw

AMgu kIAw myrY rwm rwie dusmn dUK gE siB Bgy ]2]6]13]

swrMg mhlw 5 capdy G{ 1


< siqgur pRswid ]

siqgur mUriq ka bil jwa ] AMqir ipAws cwqk ija jl kI sPl drsnu kid pWa ]1]

rhwa
]
AnwQw
ko
nwQu
srb
pR
i
qpwlku
Bgiq
vClu
hir
nwa
]
jw
ka
koie
n
rwKY
pR
w
xI
iqsu

qU dyih Asrwa ]1] inDirAw Dr ingiqAw giq inQwivAw qU Qwa ] dh ids jWa qhW qU
sMgy qyrI kIriq krm kmwa ]2] Eksu qy lwK lwK qy Ekw qyrI giq imiq kih n skwa ]
qU byAMqu qyrI imiq nhI pweAY sBu qyro Kylu idKwa ]3] swDn kw sMgu swD isa gosit hir
swDn isa ilv lwa ] jn nwnk pwieAw hY gurmiq hir dyhu drsu min cwa ]4]1]
swrg mhlw 5 ] hir jIa AMqrjwmI jwn ] krq burwe mwnuK qy Cpwe swKI BUq pvwn
]1] rhwa ] bYsnO nwmu krq Kt krmw AMqir loB jUTwn ] sMq sBw kI inMdw krqy fUby sB

1203

AigAwn ]1] krih som pwku ihrih pr drbw AMqir JUT gumwn ] sws byd kI ibiD nhI
jwxih ibAwpy mn kY mwn ]2] sMiDAw kwl krih siB vrqw ija sPrI dMPwn ] pRBU BulwE
JiV pwE inhPl siB krmwn ]3] so igAwnI so bYsnO piV@Aw ijsu krI pw Bgvwn ] Aouin
siqgu{ syiv prm pdu pwieAw aDirAw sgl ibswn ]4] ikAw hm kQh ikCu kiQ nhI
jwxh pRB BwvY iqvY buolwn ] swDsMgiq kI DUir iek mWga jn nwnk pieAo srwn ]5]2]
swrg mhlw 5 ] Ab moro nwcno rho ] lwlu rgIlw shjy pwieAo siqgur bcin lho ]1]
rhwa ] kuAwr kMinAw jYsy sMig shyrI pA bcn aphws kho ] ja suirjnu gh BIqir AwieAo
qb muKu kwij ljo ]1] ija kinko koTwrI ciVAo kbro hoq iPro ] jb qy suD BE hY bwrih qb qy

Qwn iQro ]2] ja idnu rYin q la bijAo mUrq GrI plo ] bjwvnhwro iT isDwirAo qb

iPir bwju n BieAo ]3] jYsy kuMB adk pUir AwinAo qb Aouhu iBn sto ] khu nwnk kuMBu jlY

mih fwirAo AMBY AMB imlo ]4]3] swrg mhlw 5 ] Ab pUCy ikAw khw ] lYno nwmu AMmq rsu

nIko bwvr ibKu isa gih rhw ]1] rhwa ] dulB jnmu icrMkwl pwieAo jwqa kafI bdlhw

]
kwQU
r
I
ko
gwhku
AwieAo
lwidAo
kwlr
ibrK
ijvhw
]1]
AwieAo
lwBu
lwBn
kY
qwe
mohin

TwgarI isa aliJ phw ] kwc bwdrY lwlu Koe hY iPir iehu Aas{ kid lhw ]2] sgl
prwD Eku guxu nwhI Twku{ Cofh dwis Bjhw ] Awe msit jVvq kI inAwe ija qsk{ dir
sWin@hw ]3] Awn apwa n ko sUJY hir dwsw srxI pir rhw ] khu nwnk qb hI mn CutIAY
ja sgly Aagn myit Drhw ]4]4] swrg mhlw 5 ] mwe DIir rhI pA bhuqu ibrwigAo ]
Aink BWiq AwnUp rMg ry iqn@ isa {cY n lwigAo ]1] rhwa ] inis bwsur pA pA muiK
tyra nId plk nhI jwigAo ] hwr kjr bs Aink sIgwr ry ibnu ipr sBY ibKu lwigAo

1204

]1] pUCa pUCa dIn BWiq kir ko khY pA dysWigAo ] hINAou dyNa sBu mnu qnu Arpa sIsu
crx pir rwiKAo ]2] crx bMdnw Amol dwsro dyNa swDsMgiq ArdwigAo ] krhu pw
moih pRBU imlwvhu inmK drsu pyKwigAo ]3] sit Be qb BIqir AwieAo myrw mnu Anidnu
sIqlwigAo ] khu nwnk ris mMgl gwE sbdu Anwhdu bwijAo ]4]5] swrg mhlw 5 ]
mwe siq siq siq hir siq siq siq swDw ] bcnu gu} jo pUrY kihAo mY CIik gWTrI bwDw
]1] rhwa ] inis bwsur niKA ibnwsI riv ssIAr bynwDw ] igir bsuDw jl pvn
jwiego ieik swD bcn AtlwDw ]1] AMf ibnwsI jyr ibnwsI aqBuj syq ibnwDw ] cwir
ibnwsI Ktih ibnwsI ieik swD bcn inhclwDw ]2] rwj ibnwsI qwm ibnwsI swqku BI

bynwDw ] sitmwn hY sgl ibnwsI ieik swD bcn AwgwDw ]3] Awpy Awip Awp hI

Awpy sBu Awpn Kylu idKwDw ] pwieAo n jwe khI BWiq ry pRBu nwnk gur imil lwDw ]4]6]

swrg mhlw 5 ] myrY min bwisbo gur goibMd ] jhW ismrnu BieAo hY Twkur qhW ngr suK

Awnd ]1] rhwa ] jhW bIsrY Twku{ ipAwro qhW dUK sB Awpd ] jh gun gwie Awnd

mM
g
l
}p
qhW
sdw
su
K
sM
p
d
]1]
jhw
sR
v
n
hir
kQw
n
su
n
IAY
qh
mhw
BieAwn

aidAwnd ] jhW kIrqnu swDsMgiq rsu qh sGn bws PlWnd ]2] ibnu ismrn koit brK
jIvY sglI AaD bQwnd ] Ek inmK goibMd Bjnu kir qa sdw sdw jIvwnd ]3] srin
srin srin pRB pwva dIjY swDsMgiq ikrpwnd ] nwnk pUir rihAo hY srb mY sgl guxw
ibiD jWnd ]4]7] swrg mhlw 5 ] Ab moih rwm Brosa pwE ] jo jo srix pirAo
k{xwiniD qy qy Bvih qrwE ]1] rhwa ] suiK soieAo A{ shij smwieAo shsw gurih gvwE
] jo cwhq soe hir kIAo mn bWCq Pl pwE ]1] ihrdY jpa ny iDAwnu lwva sRvnI

1205

kQw sunwE ] crxI cla mwrig Twkur kY rsnw hir gux gwE ]2] dyiKAo sit srb mMgl
}p altI sMq krwE ] pwieAo lwlu Amolu nwmu hir Coif n kqhU jwE ]3] kvn apmw kan
bfwe ikAw gun kha rIJwE ] hoq pwl dIn dieAw pRB jn nwnk dws dswE ]4]8]
swrg mhlw 5 ] Aouie suK kw isa brin sunwvq ] And ibnod pyiK pRB drsn min mMgl
gun gwvq ]1] rhwa ] ibsm Be pyiK ibsmwdI pUir rhy ikrpwvq ] pIAo AMmq nwmu
Amolk ija cwiK gUMgw muskwvq ]1] jYsy pvnu bMD kir rwiKAo bUJ n Awvq jwvq ] jw ka
irdY pRgwsu BieAo hir aAw kI khI n jwie khwvq ]2] Awn apwv jyqy ikCu khIAih qyqy
sIKy pwvq ] AicMq lwlu gh BIqir pRgitAo Agm jYsy prKwvq ]3] inrgux inrMkwr

AibnwsI Aqulo quilAo n jwvq ] khu nwnk Aj{ ijin jirAw iqs hI ka bin Awvq

]4]9] swrg mhlw 5 ] ibKe idnu rYin iev hI gudwrY ] goibMdu n BjY AhbuiD mwqw jnmu

jUAY ija hwrY ]1] rhwa ] nwmu Amolw pRIiq n iqs isa pr inMdw ihqkwrY ] Cwp{ bWiD

svwrY qx ko duAwrY pwvku jwrY ]1] kwlr pot aTwvY mUMfih AMmqu mn qy fwrY ] AoFY bs

kwjr
mih
pirAw
bhu
i
r
bhu
i
r
iPir
JwrY
]2]
kwtY
py
f
u
fwl
pir
TwFO
Kwie
Kwie
mu
s
kwrY
]

igirAo jwie rswqil pirAo iCtI iCtI isr BwrY ]3] inrvYrY sMig vY{ rcwE phuic n skY
gvwrY ] khu nwnk sMqn kw rwKw pwrbRhmu inrMkwrY ]4]10] swrg mhlw 5 ] Avir siB
BUly BRmq n jwinAw ] Eku suDwK{ jw kY ihrdY visAw iqin bydih qqu pCwinAw ]1] rhwa ]
privriq mwrgu jyqw ikCu hoeAY qyqw log pcwrw ] ja la irdY nhI prgwsw qa la AMD
AMDwrw ]1] jYsy DrqI swDY bhu ibiD ibnu bIjY nhI jWmY ] rwm nwm ibnu mukiq n hoe hY qutY
nwhI AiBmwnY ]2] nI{ iblovY Aiq sRmu pwvY nYnU kYsy rIsY ] ibnu gur Byty mukiq n kwhU imlq

1206

nhI jgdIsY ]3] Kojq Kojq iehY bIcwirAo srb suKw hir nwmw ] khu nwnk iqsu BieAo prwpiq
jw kY lyKu mQwmw ]4]11] swrg mhlw 5 ] Anidnu rwm ky gux khIAY ] sgl pdwrQ srb
sUK isiD mn bWCq Pl lhIAY ]1] rhwa ] Awvhu sMq pRwn suKdwqy ismrh pRBu AibnwsI ]
AnwQh nwQu dIn duK BMjn pUir rihAo Gt vwsI ]1] gwvq sunq sunwvq srDw hir rsu pI
vfBwgy ] kil klys imty siB qn qy rwm nwm ilv jwgy ]2] kwmu koDu JUTu qij inMdw hir
ismrin bMDn qUty ] moh mgn Ah AMD mmqw gur ikrpw qy CUty ]3] qU smrQu pwrbRhm suAwmI
kir ikrpw jnu qyrw ] pUir rihAo srb mih Twku{ nwnk so pRBu nyrw ]4]12] swrg mhlw 5 ]
bilhwrI gurdyv crn ] jw kY sMig pwrbRhmu iDAweAY apdysu hmwrI giq krn ]1] rhwa ]

dUK rog BY sgl ibnwsy jo AwvY hir sMq srn ] Awip jpY Avrh nwmu jpwvY vf smrQ qwrn

qrn ]1] jw ko mM aqwrY shsw xy ka suBr Brn ] hir dwsn kI AwigAw mwnq qy nwhI

Puin grB prn ]2] Bgqn kI thl kmwvq gwvq duK kwty qw ky jnm mrn ] jw ka BieAo

pwlu bITulw iqin hir hir Ajr jrn ]3] hir rsih AGwny shij smwny muK qy nwhI jwq

brn
]
gu
r
pR
s
wid
nwnk
sM
q
oKy
nwmu
pR
B
U
jip
jip
aDrn
]4]13]
swrg
mhlw
5
]
gwieAo

rI mY gux iniD mMgl gwieAo ] Bly sMjog Bly idn Aasr ja gopwlu rIJwieAo ]1] rhwa ]
sMqh crn morlo mwQw ] hmry msqik sMq Dry hwQw ]1] swDh mM morlo mnUAw ] qw qy gqu
hoE Y gunIAw ]2] Bgqh drsu dyiK nYn rMgw ] loB moh qUty BRm sMgw ]3] khu nwnk
suK shj Andw ] Koil@ BIiq imly prmwndw ]4]14]

swrg mhlw 5 G{ 2
< siqgur pRswid ]

kYsy kha moih jIA bydnwe ] drsn ipAws pA pRIiq mnohr mnu n rhY bhu ibiD amkwe

1207

]1] rhwa ] icqvin icqva pA pRIiq bYrwgI kid pwva hir drswe ] jqn kra iehu
mnu nhI DIrY ko hY ry sMqu imlwe ]1] jp qp sMjm pun siB homa iqsu Arpa siB suK
jWe ] Ek inmK pA drsu idKwvY iqsu sMqn kY bil jWe ]2] kra inhorw bhuqu bynqI
syva idnu rYnwe ] mwnu AiBmwnu ha sgl iqAwga jo pA bwq sunwe ]3] dyiK cir
Be ha ibsmin guir siqguir puriK imlwe ] pRB rMg dieAwl moih gh mih pwieAw jn
nwnk qpiq buJwe ]4]1]15] swrg mhlw 5 ] ry mUV@y qU ika ismrq Ab nwhI ] nrk
Gor mih arD qpu krqw inmK inmK gux gWhI ]1] rhwa ] Aink jnm BRmqO hI AwieAo
mwns jnmu dulBwhI ] grB join Coif ja inkisAo qa lwgo An TWhI ]1] krih burwe

Tgwe idnu rYin inhPl krm kmwhI ] kxu nwhI quh gwhx lwgy Dwie Dwie duK pWhI ]2]

imiQAw sMig kUiV lptwieAo ariJ pirAo kusmWhI ] Drm rwie jb pkris bvry qa kwl muKw

aiT jwhI ]3] so imilAw jo pRBU imlwieAw ijsu msqik lyKu ilKWhI ] khu nwnk iqn@ jn

bilhwrI jo Ailp rhy mn mWhI ]4]2]16] swrg mhlw 5 ] ika jIvnu pRIqm ibnu mwe ]

jw
ky
ibCu
r
q
hoq
imrqkw
g
h
mih
rhnu
n
pwe
]1]
rhwa
]
jIA
h

IA
pR
w
n
ko
dwqw
jw
kY

sMig suhwe ] krhu pw sMqhu moih ApunI pRB mMgl gux gwe ]1] crn sMqn ky mwQy
myry pir nYnhu DUir bWCweI ] ijh pRswid imlIAY pRB nwnk bil bil qw kY ha jwe
]2]3]17] swrg mhlw 5 ] aAw Aasr kY ha bil jwe ] AwT phr Apnw pRBu ismrnu
vfBwgI hir pWe ]1] rhwa ] Blo kbI{ dwsu dwsn ko qmu sYnu jnu nwe ] c qy c
nwmdya smdrsI rivdws Twkur bix Awe ]1] jIa ipMfu qnu Dnu swDn kw iehu mnu sMq
rynwe ] sMq pRqwip Brm siB nwsy nwnk imly guswe ]2]4]18] swrg mhlw 5 ] mnorQ

1208

pUry siqgur Awip ] sgl pdwrQ ismrin jw kY AwT phr myry mn jwip ]1] rhwa ] AMmq
nwmu suAwmI qyrw jo pIvY iqs hI qpqws ] jnm jnm ky iklibK nwsih AwgY drgh hoie
Klws ]1] srin qumwrI AwieAo krqy pwrbRhm pUrn Aibnws ] kir ikrpw qyry crn
iDAwva nwnk min qin drs ipAws ]2]5]19]

swrg mhlw 5 G{ 3
< siqgur pRswid ]
mn khw luBweAY Awn ka ] eq q pRBu sdw shwe jIA sMig qyry kwm ka ]1] rhwa ]
AMmq nwmu pA pRIiq mnohr iehY AGwvn pWn ka ] Akwl mUriq hY swD sMqn kI Twhr
nIkI iDAwn ka ]1] bwxI mM mhw purKn kI mnih aqwrn mWn ka ] Koij lihAo nwnk suK

QwnW hir nwmw ibsRwm ka ]2]1]20] swrg mhlw 5 ] mn sdw mMgl goibMd gwie ] rog

sog qyry imtih sgl AG inmK hIAY hir nwmu iDAwie ]1] rhwa ] Coif isAwnp bhu

cqurwe swDU srxI jwie pwie ] ja hoie pwlu dIn duK BMjn jm qy hovY Drm rwie ]1] Eks

ibnu nwhI ko dUjw Awn n bIAo lvY lwie ] mwq ipqw Bwe nwnk ko suKdwqw hir pRwn swie

]2]2]21]
swrg
mhlw
5
]
hir
jn
sgl
aDwry
sM
g
ky
]
BE
pu
n
Iq
piv
mn
jnm
jnm

ky duK hry ]1] rhwa ] mwrig cly iqn@I suKu pwieAw ijn@ isa gosit sy qry ] bUfq Gor
AMD kUp mih qy swDU sMig pwir pry ]1] ijn@ ky Bwg bfy hY Bwe iqn@ swDU sMig muK jury ] iqn@ kI
DUir bWCY inq nwnku pRBu myrw ikrpw kry ]2]3]22] swrg mhlw 5 ] hir jn rwm rwm rwm
iDAWE ] Ek plk suK swD smwgm koit bYkuMTh pWE ]1] rhwa ] dulB dyh jip hoq punIqw
jm kI ws invwrY ] mhw piqq ky pwiqk aqrih hir nwmw air DwrY ]1] jo jo sunY rwm jsu
inrml qw kw jnm mrx duKu nwsw ] khu nwnk pweAY vfBwgI mn qn hoie ibgwsw

1209

]2]4]23]

swrg mhlw 5 dupdy G{ 4


< siqgur pRswid ]
mohn Gir Awvhu kra jodrIAw ] mwnu kra AiBmwnY bola BUl cUk qyrI pA icrIAw
]1] rhwa ] inkit suna A{ pyKa nwhI Brim Brim duK BrIAw ] hoie pwl gur lwih
pwrdo imla lwl mnu hrIAw ]1] Ek inmK jy ibsrY suAwmI jwna koit idns lK brIAw ]
swDsMgiq kI BIr ja pwe qa nwnk hir sMig imrIAw ]2]1]24] swrg mhlw 5 ] Ab
ikAw soca soc ibswrI ] krxw sw soe kir rihAw dyih nwa bilhwrI ]1] rhwa ] chu ids
PUil rhI ibiKAw ibKu gur mM mUiK g{VwrI ] hwQ dyie rwiKAo kir Apunw ija jl kmlw

AilpwrI ]1] ha nwhI ikCu mY ikAw hosw sB qum hI kl DwrI ] nwnk Bwig pirAo hir pwCY

rwKu sMq sdkwrI ]2]2]25] swrg mhlw 5 ] Ab moih srb apwv ibrkwqy ] krx kwrx

smrQ suAwmI hir Eksu qy myrI gwqy ]1] rhwa ] dyKy nwnw }p bhu rMgw An nwhI qum BWqy

] dyNih ADw{ srb ka Twkur jIA pRwn suKdwqy ]1] BRmqO BRmqO hwir ja pirAo qa gur

imil
crn
prwqy
]
khu
nwnk
mY
srb
su
K
u
pwieAw
ieh
sU
i
K
ibhwnI
rwqy
]2]3]26]

swrg mhlw 5 ] Ab moih lbiDAo hY hir tykw ] gur dieAwl BE suKdwe AMDulY mwixku dyKw
]1] rhwa ] kwty AigAwn iqmr inrmlIAw buiD ibgws ibbykw ] ija jl qrMg Pynu jl
hoe hY syvk Twkur BE Ekw ]1] jh qy aiTAo qh hI AwieAo sB hI EkY Ekw ] nwnk sit
AwieAo sRb Twe pRwxpqI hir smkw ]2]4]27] swrg mhlw 5 ] myrw mnu EkY hI pA mWgY ]
pyiK AwieAo srb Qwn dys pA rom n smsir lwgY ]1] rhwa ] mY nIry Aink Bojn bhu
ibMjn iqn isa sit n krY {cWgY ] hir rsu cwhY pA pA muiK tyrY ija Ail kmlw loBWgY

1210

]1] gux inDwn mnmohn lwln suKdwe srbWgY ] guir nwnk pRB pwih pTwieAo imlhu
sKw gil lwgY ]2]5]28] swrg mhlw 5 ] Ab moro Twkur isa mnu mwnW ] swD pwl
dieAwl BE hY iehu CyidAo dustu ibgwnw ]1] rhwa ] qum hI suMdr qumih isAwny qum hI
suGr sujwnw ] sgl jog A{ igAwn iDAwn iek inmK n kImiq jwnW ]1] qum hI nwiek
qum@ih Cpiq qum pUir rhy Bgvwnw ] pwva dwnu sMq syvw hir nwnk sd kurbwnW ]
2]6]29] swrg mhlw 5 ] myrY min cIiq AwE pA rMgw ] ibsirAo DMDu bMDu mwieAw ko
rjin sbwe jMgw ]1] rhwa ] hir syva hir irdY bswva hir pwieAw sqsMgw ] AYso
imilAo mnoh{ pRIqmu suK pwE muK mMgw ]1] pa Apnw guir bis kir dInw Boga Bog

insMgw ] inrBa BE nwnk Ba imitAw hir pwieAo pwTMgw ]2]7]30] swrg mhlw 5 ]

hir jIa ky drsn ka kurbwnI ] bcn nwd myry sRvnhu pUry dyhw pA AMik smwnI ]1]

rhwa ] CUtir qy guir kIe suohwgin hir pwieAo suGV sujwnI ] ijh Gr mih bYsnu nhI pwvq

so Qwnu imilAo bwswnI ]1] an@ kY bis AwieAo Bgiq bClu ijin rwKI Awn sMqwnI ] khu

nwnk
hir
sM
i
g
mnu
mwinAw
sB
cU
k
I
kwix
lu
o
kwnI
]2]8]31]
swrg
mhlw
5
]
Ab
my
r
o

pMcw qy sMgu qUtw ] drsnu dyiK BE min Awnd gur ikrpw qy CUtw ]1] rhwa ] ibKm Qwn
bhuq bhu DrIAw Aink rwK sU}tw ] ibKm gwr k{ phucY nwhI sMq swnQ BE lUtw ]1] bhuqu
Kjwny myrY pwlY pirAw Amol lwl AwKUtw ] jn nwnk pRiB ikrpw DwrI qa mn mih hir
rsu GUtw ]2]9]32] swrg mhlw 5 ] Ab myro Twkur isa mnu lInw ] pRwn dwnu guir pUrY
dIAw arJwieAo ija jl mInw ]1] rhwa ] kwm koD loB md mqsr ieh Arip sgl
dwnu kInw ] mM Vwie hir AaKDu guir dIAo qa imilAo sgl pRbInw ]1] ghu qyrw qU

1211

Twku{ myrw guir ha Koe pRBu dInw ] khu nwnk mY shj G{ pwieAw hir Bgiq BMfwr KjInw
]2]10]33] swrg mhlw 5 ] mohn siB jIA qyry qU qwrih ] Cutih sMGwr inmK ikrpw qy
koit bRhmMf aDwrih ]1] rhwa ] krih Ardwis bhuqu bynqI inmK inmK swm@wrih ] hohu
pwl dIn duK BMjn hwQ dyie insqwrih ]1] ikAw E BUpiq bpury khIAih khu E iks no
mwrih ] rwKu rwKu rwKu suKdwqy sBu nwnk jgqu qum@wrih ]2]11]34] swrg mhlw 5 ]
Ab moih Dnu pwieAo hir nwmw ] BE AicMq qsn sB buJI hY iehu iliKAo lyKu mQwmw ]1]
rhwa ] Kojq Kojq BieAo bYrwgI iPir AwieAo dyh igrwmw ] guir pwil sadw iehu joirAo
hiQ cirAo lwlu Agwmw ]1] Awn bwpwr bnj jo krIAih qyqy dUK shwmw ] goibd Bjn ky

inrBY vwpwrI hir rwis nwnk rwm nwmw ]2]12]35] swrg mhlw 5 ] myrY min imst

lgy pA bolw ] guir bwh pkir pRB syvw lwE sd dieAwlu hir Folw ]1] rhwa ] pRB qU

Twku{ srb pRiqpwlku moih kl sihq siB golw ] mwxu qwxu sBu qUhY qUhY ieku nwmu qyrw mY

Aol@w ]1] jy qKiq bYswlih qa dws qum@wry Gwsu bFwvih kyqk bolw ] jn nwnk ky pRB

pu
r
K
ibDwqy
my
r
y
Twku
r
Agh
Aqolw
]2]13]36]
swrg
mhlw
5
]
rsnw
rwm
khq
gu
x

soh ] Ek inmK Aopwie smwvY dyiK cirq mn moh ]1] rhwa ] ijsu suixAY min hoie rhsu
Aiq irdY mwn duK joh ] suKu pwieAo duKu dUir prwieAo bix Awe pRB qoh ]1] iklivK gE
mn inrml hoe hY guir kwFy mwieAw doh ] khu nwnk mY so pRBu pwieAw krx kwrx smrQoh
]2]14]37] swrg mhlw 5 ] nYnhu dyiKAo clqu qmwsw ] sB hU dUir sB hU qy nyrY Agm
Agm Gt vwsw ]1] rhwa ] ABUlu n BUlY iliKAo n clwvY mqw n krY pcwsw ] iKn mih
swij svwir ibnwhY Bgiq vCl guxqwsw ]1] AMD kUp mih dIpku bilAo guir irdY kIAo

1212

prgwsw ] khu nwnk drsu pyiK suKu pwieAw sB pUrn hoe Awsw ]2]15]38] swrg
mhlw 5 ] crnh goibMd mwrgu suhwvw ] Awn mwrg jyqw ikCu DweAY qyqo hI duKu hwvw ]1]
rhwa ] ny punIq BE drsu pyKy hsq punIq thlwvw ] irdw punIq irdY hir bisAo msq
punIq sMq DUrwvw ]1] srb inDwn nwim hir hir kY ijsu krim iliKAw iqin pwvw ] jn
nwnk ka gu{ pUrw ByitAo suiK shjy And ibhwvw ]2]16]39] swrg mhlw 5 ] iDAwieAo
AMiq bwr nwmu sKw ] jh mwq ipqw suq Bwe n phucY qhw qhw qU rKw ]1] rhwa ] AMD kUp
gh mih iqin ismirAo ijsu msqik lyKu ilKw ] KUl@y bMDn mukiq guir kInI sB qUhY quhI
idKw ]1] AMmq nwmu pIAw mnu qpiqAw AwGwE rsn cKw ] khu nwnk suK shju mY pwieAw

guir lwhI sgl iqKw ]2]17]40] swrg mhlw 5 ] gur imil AYsy pRBU iDAwieAw ]

BieAo pwlu dieAwlu duK BMjnu lgY n qwqI bwieAw ]1] rhwa ] jyqy sws sws hm

lyqy qyqy hI gux gwieAw ] inmK n ibCurY GrI n ibsrY sd sMgy jq jwieAw ]1] ha

bil bil bil bil crn kml ka bil bil gur drswieAw ] khu nwnk kwhU prvwhw

ja
su
K
swg{
mY
pwieAw
]2]18]41]
swrg
mhlw
5
]
my
r
Y
min
sbdu
lgo
gu
r
mITw

] Kuil@Ao krmu BieAo prgwsw Git Git hir hir fITw ]1] rhwa ] pwrbRhm AwjonI
sMBa srb Qwn Gt bITw ] BieAo prwpiq AMmq nwmw bil bil pRB crxITw ]1]
sqsMgiq kI ryxu muiK lwgI kIE sgl qIrQ mjnITw ] khu nwnk rMig clUl BE hY hir
rMgu n lhY mjITw ]2]19]42] swrg mhlw 5 ] hir hir nwmu dIAo guir swQy ] inmK
bcnu pRB hIArY bisAo sgl BUK myrI lwQy ]1] rhwa ] pw inDwn gux nwiek Twkur
suK smUh sB nwQy ] Ek Aws moih qyrI suAwmI Aar duqIAw Aws ibrwQy ]1] nYx

1213

qpqwsy dyiK drswvw guir kr Dwry myrY mwQy ] khu nwnk mY Aqul suKu pwieAw jnm mrx BY
lwQy ]2]20]43] swrg mhlw 5 ] ry mUV@y Awn kwhy kq jwe ] sMig mnoh{ AMmqu hY ry
BUil BUil ibKu Kwe ]1] rhwa ] pRB suMdr cqur AnUp ibDwqy iqs isa {c nhI rwe ] mohin
isa bwvr mnu moihAo JUiT TgarI pwe ]1] BieAo dieAwlu pwlu duK hrqw sMqn isa
bin Awe ] sgl inDwn GrY mih pwE khu nwnk joiq smwe ]2]21]44] swrg mhlw 5 ]
AoAM pA pRIiq cIiq pihlrIAw ] jo qa bcnu dIAo myry siqgur qa mY swj sIgrIAw ]1]
rhwa ] hm BUlh qum sdw ABUlw hm piqq qum piqq aDrIAw ] hm nIc ibrK qum mYlwgr
lwj sMig sMig bsrIAw ]1] qum gMBIr DIr apkwrI hm ikAw bpury jMqrIAw ] gur pwl

nwnk hir myilAo qa myrI sUiK syjrIAw ]2]22]45] swrg mhlw 5 ] mn Aoie idns

DMin prvwnW ] sPl qy GrI sMjog suhwvy siqgur sMig igAwnW ]1] rhwa ] DMin suBwg DMin

sohwgw DMin dyq ijin mwnW ] iehu qnu qum@rw sBu ghu Dnu qumrw hINa kIAo kurbwnW ]1]

koit lwK rwj suK pwE iek inmK pyiK stwnW ] ja khhu muKhu syvk ieh bYsIAY suK nwnk

AM
q
u
n
jwnW
]2]23]46]
swrg
mhlw
5
]
Ab
moro
shsw
dU
K
u
gieAw
]
Aar
apwv

sgl iqAwig Cofy siqgur srix pieAw ]1] rhwa ] srb isiD kwrj siB svry Ah rog
sgl hI KieAw ] koit prwD iKn mih Ka Be hY gur imil hir hir kihAw ]1] pMc dws
guir vsgiq kIny mn inhcl inrBieAw ] Awie n jwvY n kq hI folY iQ{ nwnk rwjieAw
]2]24]47] swrg mhlw 5 ] pRBu myro ieq aq sdw shwe ] mnmohnu myry jIA ko ipAwro
kvn khw gun gwe ]1] rhwa ] Kyil iKlwie lwf lwfwvY sdw sdw Andwe ] pRiqpwlY
bwirk kI inAwe jYsy mwq ipqwe ]1] iqsu ibnu inmK nhI rih skIAY ibsir n kbhU

1214

jwe ] khu nwnk imil sMqsMgiq qy mgn BE ilv lwe ]2]25]48] swrg mhlw 5 ]
Apnw mIqu suAwmI gweAY ] Aws n Avr kwhU kI kIjY suKdwqw pRBu iDAweAY ]1] rhwa ]
sUK mMgl kilAwx ijsih Gir iqs hI srxI pweAY ] iqsih iqAwig mwnuKu jy syvhu qa
lwj lonu hoie jweAY ]1] Ek Aot pkrI Twkur kI gur imil miq buiD pweAY ] gux inDwn
nwnk pRBu imilAw sgl cukI muhqweAY ]2]26]49] swrg mhlw 5 ] Aot sqwxI
pRB jIa myrY ] sit n ilAwva Avr kwhU ka mwix mhiq pRB qyrY ]1] rhwa ] AMgIkw{
kIAo pRiB ApunY kwiF lIAw ibKu GyrY ] AMmq nwmu AaKDu muiK dIno jwie pieAw gur pYrY
]1] kvn apmw kha Ek muK inrgux ky dwqyrY ] kwit islk ja Apunw kIno nwnk sUK

GnyrY ]2]27]50] swrg mhlw 5 ] pRB ismrq dUK ibnwsI ] BieAo pwlu jIA

suKdwqw hoe sgl KlwsI ]1] rhwa ] Av{ n ko sUJY pRB ibnu khu ko iksu pih jwsI ]

ija jwxhu iqa rwKhu Twkur sBu ikCu qum hI pwsI ]1] hwQ dyie rwKy pRiB Apuny sd

jIvn AibnwsI ] khu nwnk min Andu BieAw hY kwtI jm kI PwsI ]2]28]51]

swrg
mhlw
5
]
my
r
o
mnu
jq
kq
qu
J
ih
sm@
w
rY
]
hm
bwirk
dIn
ipqw
pR
B
my
r
y
ija
jwnih

iqa pwrY ]1] rhwa ] jb BuKO qb Bojnu mWgY AGwE sUK sGwrY ] qb Arog jb qum sMig
bsqO Cutkq hoie rvwrY ]1] kvn bsyro dws dwsn ko Qwipa QwpnhwrY ] nwmu n ibsrY
qb jIvnu pweAY ibnqI nwnk ieh swrY ]2]29]52] swrg mhlw 5 ] mn qy BY Ba
dUir prwieAo ] lwl dieAwl gulwl lwifly shij shij gun gwieAo ]1] rhwa ] gur
bcnwiq kmwq pw qy bhuir n kqhU DwieAo ] rhq apwiD smwiD suK Awsn Bgiq vClu
gih pwieAo ]1] nwd ibnod kof Awndw shjy shij smwieAo ] krnw Awip krwvn Awpy

1215

khu nwnk Awip AwpwieAo ]2]30]53] swrg mhlw 5 ] AMmq nwmu mnih AwDwro ] ijn
dIAw iqs kY kurbwnY gur pUry nmskwro ]1] rhwa ] bUJI qsnw shij suhylw kwmu koDu ibKu
jwro ] Awie n jwie bsY ieh Twhr jh Awsnu inrMkwro ]1] EkY prgtu EkY gupqw EkY
DuMDUkwro ] Awid miD AMiq pRBu soe khu nwnk swcu bIcwro ]2]31]54] swrg mhlw 5 ]
ibnu pRB rhnu n jwie GrI ] srb sUK qwhU kY pUrn jw kY suKu hY hrI ]1] rhwa ] mMgl }p
pRwn jIvn Dn ismrq And Gnw ] vf smrQu sdw sd sMgy gun rsnw kvn Bnw ]1]
Qwn pivw mwn pivw piv sunn khnhwry ] khu nwnk qy Bvn pivw jw mih sMq qum@wry
]2]32]55] swrg mhlw 5 ] rsnw jpqI qUhI qUhI ] mwq grB qum hI pRiqpwlk mq

mMfl iek quhI ]1] rhwa ] qumih ipqw qum hI Puin mwqw qumih mIq ihq BRwqw ] qum prvwr

qumih AwDwrw qumih jIA pRwndwqw ]1] qumih KjInw qumih jrInw qum hI mwixk lwlw ]

qumih pwrjwq gur qy pwE qa nwnk BE inhwlw ]2]33]56] swrg mhlw 5 ] jwhU kwhU

Apuno hI iciq AwvY ] jo kwhU ko cyro hovq Twkur hI pih jwvY ]1] rhwa ] Apny pih dUK

Apu
n
y
pih
sU
K
w
Apny
hI
pih
ibrQw
]
Apu
n
y
pih
mwnu
Apu
n
y
pih
qwnw
Apny
hI
pih
ArQw

]1] ikn hI rwj jobnu Dn imlKw ikn hI bwp mhqwrI ] srb Qok nwnk gur pwE pUrn Aws
hmwrI ]2]34]57] swrg mhlw 5 ] JUTo mwieAw ko md mwnu ] DRoh moh dUir kir bpury sMig
gopwlih jwnu ]1] rhwa ] imiQAw rwj jobn A{ amry mIr mlk A{ Kwn ] imiQAw kwpr
sugMD cqurwe imiQAw Bojn pwn ]1] dIn bMDro dws dwsro sMqh kI swrwn ] mWgin mWga
hoie AicMqw imlu nwnk ky hir pRwn ]2]35]58] swrg mhlw 5 ] ApunI ieqnI kCU n
swrI ] Aink kwj Aink Dwvrqw ariJAo Awn jMjwrI ]1] rhwa ] idas cwir ky dIsih

1216

sMgI hW nwhI jh BwrI ] iqn isa rwic mwic ihqu lwieAo jo kwim nhI gwvwrI ]1]
ha nwhI nwhI ikCu myrw nw hmro bsu cwrI ] krn krwvn nwnk ky pRB sMqn sMig
aDwrI ]2]36]59] swrg mhlw 5 ] mohnI mohq rhY n horI ] swiDk isD sgl kI
ipAwrI qutY n kwhU qorI ]1] rhwa ] Ktu sws acrq rsnwgr qIrQ gvn n QorI ] pUjw
ck brq nym qpIAw hw gYil n CorI ]1] AMD kUp mih piqq hoq jgu sMqhu krhu prm giq
morI ] swDsMgiq nwnku BieAo mukqw drsnu pyKq BorI ]2]37]60] swrg mhlw 5 ] khw
krih ry Kwit KwtulI ] pvin APwr qor cwmro Aiq jjrI qyrI ry mwtulI ]1] rhwa ] hI
qy hirAo hw ly DirAo jYsy bwsw mws dyq JwtulI ] dyvnhw{ ibswirAo AMDuly ija sPrI

ad{ BrY bih hwtulI ]1] swd ibkwr ibkwr JUT rs jh jwno qh BIr bwtulI ] khu nwnk

smJu ry ieAwny Awju kwil Kul@Y qyrI gWTulI ]2]38]61] swrg mhlw 5 ] gur jIa

sMig quhwrY jwinAo ] koit joD aAw kI bwq n puCIAY qW drgh BI mwinAo ]1] rhwa ]

kvn mUlu pRwnI kw khIAY kvn }pu stwinAo ] joiq pRgws Be mwtI sMig dulB dyh

bKwinAo
]1]
qu
m
qy
sy
v
qu
m
qy
jp
qwpw
qu
m
qy
qqu
pCwinAo
]
k{
msqik
Dir
ktI
jy
v
rI

nwnk dws dswinAo ]2]39]62] swrg mhlw 5 ] hir hir dIAo syvk ka nwm ] mwnsu
kw ko bpuro Bwe jw ko rwKw rwm ]1] rhwa ] Awip mhw jnu Awpy pMcw Awip syvk kY kwm ]
Awpy sgly dUq ibdwry Twkur AMqrjwm ]1] Awpy piq rwKI syvk kI Awip kIAo bMDwn ]
Awid jugwid syvk kI rwKY nwnk ko pRBu jwn ]2]40]63] swrg mhlw 5 ] qU myry
mIq sKw hir pRwn ] mnu Dnu jIa ipMfu sBu qumrw iehu qnu sIqo qumrY Dwn ]1] rhwa ]
qum hI dIE Aink pRkwrw qum hI dIE mwn ] sdw sdw qum hI piq rwKhu AMqrjwmI jwn ]1]

1217

ijn sMqn jwinAw qU Twkur qy AwE prvwn ] jn kw sMgu pweAY vfBwgI nwnk sMqn kY
kurbwn ]2]41]64] swrg mhlw 5 ] krhu giq dieAwl sMqhu morI ] qum smrQ kwrn
krnw qUtI qum hI jorI ]1] rhwa ] jnm jnm ky ibKe qum qwry sumiq sMig qumwrY pwe ]
Aink join BRmqy pRB ibsrq swis swis hir gwe ]1] jo jo sMig imly swDU kY qy qy piqq
punIqw ] khu nwnk jw ky vfBwgw iqin jnmu pdwrQu jIqw ]2]42]65] swrg mhlw 5 ]
Twkur ibnqI krn jnu AwieAo ] srb sUK Awnd shj rs sunq quhwro nwieAo ]1] rhwa ]
pw inDwn sUK ky swgr jsu sB mih jw ko CwieAo ] sMqsMig rMg qum kIE Apnw Awpu
stwieAo ]1] nYnhu sMig sMqn kI syvw crn JwrI kyswieAo ] AwT phr drsnu sMqn kw

suKu nwnk iehu pwieAo ]2]43]66] swrg mhlw 5 ] jw kI rwm nwm ilv lwgI ] sjnu

suirdw suhylw shjy so khIAY bfBwgI ]1] rhwa ] rihq ibkwr Alp mwieAw qy AhbuiD

ibKu iqAwgI ] drs ipAws Aws Ekih kI tyk hIAYN pA pwgI ]1] AicMq soie jwgnu

aiT bYsnu AicMq hsq bYrwgI ] khu nwnk ijin jgqu Tgwnw su mwieAw hir jn TwgI

]2]44]67]
swrg
mhlw
5
]
Ab
jn
pir
ko
n
pu
k
wrY
]
pU
k
wrn
ka
jo
admu
krqw

gu{ prmys{ qw ka mwrY ]1] rhwa ] inrvYrY sMig vY{ rcwvY hir drgh Aohu hwrY ] Awid
jugwid pRB kI vifAwe jn kI pYj svwrY ]1] inrBa BE sgl Ba imitAw crn kml
AwDwrY ] gur kY bcin jipAo nwa nwnk pRgt BieAo sMswrY ]2]45]68] swrg mhlw 5 ]
hir jn CoifAw sglw Awpu ] ija jwnhu iqa rKhu guswe pyiK jIvW prqwpu ]1] rhwa ]
gur apdyis swD kI sMgiq ibnisAo sgl sMqwpu ] im s pyiK smqu bIcwirAo sgl sMBwKn
jwpu ]1] qpiq buJI sIql AwGwny suin Anhd ibsm BE ibsmwd ] Andu BieAw nwnk

1218

min swcw pUrn pUry nwd ]2]46]69] swrg mhlw 5 ] myrY guir moro shsw aqwirAw ]
iqsu gur kY jweAY bilhwrI sdw sdw ha vwirAw ]1] rhwa ] gur kw nwmu jipAo idnu
rwqI gur ky crn min DwirAw ] gur kI DUir kra inq mjnu iklivK mYlu aqwirAw ]1]
gur pUry kI kra inq syvw gu{ Apnw nmskwirAw ] srb Plw dIn@y guir pUrY nwnk guir
insqwirAw ]2]47]70] swrg mhlw 5 ] ismrq nwmu pRwn giq pwvY ] imtih klys
ws sB nwsY swDsMig ihqu lwvY ]1] rhwa ] hir hir hir hir min AwrwDy rsnw hir
jsu gwvY ] qij AiBmwnu kwm koDu inMdw bwsudyv rMgu lwvY ]1] dwmodr dieAwl AwrwDhu
goibMd krq suohwvY ] khu nwnk sB kI hoie rynw hir hir dris smwvY ]2]48]71]

swrg mhlw 5 ] Apuny gur pUry bilhwrY ] pRgt pRqwpu kIAo nwm ko rwKy rwKnhwrY ]1]

rhwa ] inrBa kIE syvk dws Apny sgly dUK ibdwrY ] Awn apwv iqAwig jn sgly

crn kml ird DwrY ]1] pRwn ADwr mIq swjn pRB EkY EkMkwrY ] sB qy c Twku{

nwnk kw bwr bwr nmskwrY ]2]49]72] swrg mhlw 5 ] ibnu hir hY ko khw bqwvhu

]
su
K
smU
h
k{xw
mY
krqw
iqsu
pR
B
sdw
iDAwvhu
]1]
rhwa
]
jw
kY
sU
i
q
proE
jM
q
w
iqsu

pRB kw jsu gwvhu ] ismir Twku{ ijin sBu ikCu dInw Awn khw pih jwvhu ]1] sPl
syvw suAwmI myry kI mn bWCq Pl pwvhu ] khu nwnk lwBu lwhw lY cwlhu suK syqI Gir
jwvhu ]2]50]73] swrg mhlw 5 ] Twkur qum@ srxwe AwieAw ] aqir gieAo myry mn
kw sMsw jb qy drsnu pwieAw ]1] rhwa ] Anbolq myrI ibrQw jwnI Apnw nwmu jpwieAw
] duK nwTy suK shij smwE And And gux gwieAw ]1] bwh pkir kiF lIny Apuny gh
AMD kUp qy mwieAw ] khu nwnk guir bMDn kwty ibCurq Awin imlwieAw ]2]51]74]

1219

swrg mhlw 5 ] hir ky nwm kI giq TWFI ] byd purwn ismiq swDU jn Kojq Kojq kwFI
]1] rhwa ] isv ibrMc A{ ieMd lok qw mih jlqO iPirAw ] ismir ismir suAwmI BE
sIql dUKu drdu BRmu ihirAw ]1] jo jo qirAo purwqnu nvqnu Bgiq Bwie hir dyvw ] nwnk
kI bynqI pRB jIa imlY sMq jn syvw ]2]52]75] swrg mhlw 5 ] ijhvy AMmq gux hir
gwa ] hir hir boil kQw suin hir kI acrhu pRB ko nwa ]1] rhwa ] rwm nwmu rqn Dnu
sMchu min qin lwvhu Bwa ] Awn ibBUq imiQAw kir mwnhu swcw iehY suAwa ]1] jIA
pRwn mukiq ko dwqw Eks isa ilv lwa ] khu nwnk qw kI srxwe dyq sgl AipAwa
]2]53]76] swrg mhlw 5 ] hoqI nhI kvn kCu krxI ] iehY Aot pwe imil sMqh gopwl

Ek kI srxI ]1] rhwa ] pMc doK iCd ieAw qn mih ibKY ibAwiD kI krxI ] Aws Apwr

idns gix rwKy gRsq jwq blu jrxI ]1] AnwQh nwQ dieAwl suK swgr srb doK BY

hrxI ] min bWCq icqvq nwnk dws pyiK jIvw pRB crxI ]2]54]77] swrg mhlw 5 ]

PIky hir ky nwm ibnu swd ] AMmq rsu kIrqnu hir gweAY Aihinis pUrn nwd ]1]

rhwa
]
ismrq
sWiq
mhw
su
K
u
pwe
A
Y
imit
jwih
sgl
ibKwd
]
hir
hir
lwBu
swDsM
i
g

pweAY Gir lY Awvhu lwid ]1] sB qy c c qy co AMqu nhI mrjwd ] brin n swka
nwnk mihmw pyiK rhy ibsmwd ]2]55]78] swrg mhlw 5 ] AwieAo sunn pVn ka
bwxI ] nwmu ivswir lgih An lwlic ibrQw jnmu prwxI ]1] rhwa ] smJu Acyq cyiq
mn myry kQI sMqn AkQ khwxI ] lwBu lYhu hir irdY ArwDhu CutkY Awvx jwxI ]1] admu
skiq isAwxp qum@rI dyih q nwmu vKwxI ] sye Bgq Bgiq sy lwgy nwnk jo pRB BwxI
]2]56]79] swrg mhlw 5 ] DnvMq nwm ky vxjwry ] sWJI krhu nwm Dnu Kwthu gur kw

1220

sbdu vIcwry ]1] rhwa ] Cofhu kptu hoie inrvYrw so pRBu sMig inhwry ] scu Dnu vxjhu scu
Dnu sMchu kbhU n Awvhu hwry ]1] Kwq Krcq ikCu inKutq nwhI Agnq Bry BMfwry ] khu
nwnk soBw sMig jwvhu pwrbRhm kY duAwry ]2]57]80] swrg mhlw 5 ] pRB jI moih kvnu
AnwQu ibcwrw ] kvn mUl qy mwnuKu kirAw iehu prqwpu quhwrw ]1] rhwa ] jIA pRwx srb
ky dwqy gux khy n jwih Apwrw ] sB ky pRIqm sRb pRiqpwlk srb GtW AwDwrw ]1] koie n
jwxY qumrI giq imiq Awpih Ek pswrw ] swD nwv bYTwvhu nwnk Bv swg{ pwir aqwrw
]2]58]81] swrg mhlw 5 ] AwvY rwm srix vfBwgI ] Eks ibnu ikCu ho{ n jwxY
Avir apwv iqAwgI ]1] rhwa ] mn bc km AwrwDY hir hir swDsMig suKu pwieAw ]

And ibnod AkQ kQw rsu swcY shij smwieAw ]1] kir ikrpw jo Apunw kIno qw kI qm

bwxI ] swDsMig nwnk insqrIAY jo rwqy pRB inrbwxI ]2]59]82] swrg mhlw 5 ] jw qy

swDU srix ghI ] sWiq shju min BieAo pRgwsw ibrQw kCu n rhI ]1] rhwa ] hohu pwl

nwmu dyhu Apunw ibnqI Eh khI ] Awn ibahwr ibsry pRB ismrq pwieAo lwBu shI ]1]

jh
qy
apijAo
qhI
smwno
swe
bsqu
AhI
]
khu
nwnk
Brmu
gu
i
r
KoieAo
joqI
joiq
smhI

]2]60]83] swrg mhlw 5 ] rsnw rwm ko jsu gwa ] Awn suAwd ibswir sgly Blo
nwm suAwa ]1] rhwa ] crn kml bswie ihrdY Ek isa ilv lwa ] swDsMgiq
hoih inrmlu bhuiV join n Awa ]1] jIa pRwn ADw{ qyrw qU inQwvy Qwa ] swis swis
sm@wil hir hir nwnk sd bil jwa ]2]61]84] swrg mhlw 5 ] bYkuMT goibMd
crn inq iDAwa ] mukiq pdwrQu swDU sMgiq AMmqu hir kw nwa ]1] rhwa ] qm
kQw suxIjY sRvxI mieAw krhu Bgvwn ] Awvq jwq do pK pUrn pweAY suK ibsRwm ]1]

1221

soDq soDq qqu bIcwirAo Bgiq sryst pUrI ] khu nwnk iek rwm nwm ibnu Avr sgl ibiD
rI ]2]62]85] swrg mhlw 5 ] swcy siqgu} dwqwrw ] drsnu dyiK sgl duK nwsih
crn kml bilhwrw ]1] rhwa ] siq prmys{ siq swD jn inhclu hir kw nwa ] Bgiq
BwvnI pwrbRhm kI AibnwsI gux gwa ]1] Agmu Agoc{ imiq nhI pweAY sgl Gtw
AwDw{ ] nwnk vwhu vwhu khu qw ka jw kw AMqu n pw{ ]2]63]86] swrg mhlw 5 ] gur ky
crn bsy mn myrY ] pUir rihAo Twku{ sB Qwe inkit bsY sB nyrY ]1] rhwa ] bMDn qoir
rwm ilv lwe sMqsMig bin Awe ] jnmu pdwrQu BieAo punIqw ieCw sgl pujwe ]1]
jw ka pw krhu pRB myry so hir kw jsu gwvY ] AwT phr goibMd gun gwvY jnu nwnku sd bil

jwvY ]2]64]87] swrg mhlw 5 ] jIvnu qa gnIAY hir pyKw ] krhu pw pRIqm mnmohn

Poir Brm kI ryKw ]1] rhwa ] khq sunq ikCu sWiq n apjq ibnu ibsws ikAw syKW ] pRBU

iqAwig Awn jo cwhq qw kY muiK lwgY kwlyKw ]1] jw kY rwis srb suK suAwmI Awn n mwnq

ByKw ] nwnk drs mgn mnu moihAo pUrn ArQ ibsyKw ]2]65]88] swrg mhlw 5 ]

ismrn
rwm
ko
ieku
nwm
]
klml
dgD
hoih
iKn
AM
q
ir
koit
dwn
iesnwn
]1]
rhwa
]

Awn jMjwr bQw sRmu Gwlq ibnu hir Pokt igAwn ] jnm mrn sMkt qy CUtY jgdIs Bjn
suK iDAwn ]1] qyrI srin pUrn suK swgr kir ikrpw dyvhu dwn ] ismir ismir nwnk pRB
jIvY ibnis jwie AiBmwn ]2]66]89] swrg mhlw 5 ] DUrqu soe ij Dur ka lwgY ] soe
DurMD{ soe bsuMD{ hir Ek pRym rs pwgY ]1] rhwa ] blbMc krY n jwnY lwBY so DUrqu
nhI mUV@w ] suAwrQu iqAwig AswriQ ricAo nh ismrY pRBu }Vw ]1] soe cqu{ isAwxw
pMifqu so sUrw so dwnW ] swDsMig ijin hir hir jipAo nwnk so prvwnw ]2]67]90]

1222

swrg mhlw 5 ] hir hir sMq jnw kI jIvin ] ibKY rs Bog AMmq suK swgr rwm nwm rsu
pIvin ]1] rhwa ] sMcin rwm nwm Dnu rqnw mn qn BIqir sIvin ] hir rMg rWg BE
mn lwlw rwm nwm rs KIvin ]1] ija mInw jl isa arJwno rwm nwm sMig lIvin ]
nwnk sMq cwqk kI inAwe hir bUMd pwn suK QIvin ]2]68]91] swrg mhlw 5 ]
hir ky nwmhIn byqwl ] jyqw krn krwvn qyqw siB bMDn jMjwl ]1] rhwa ] ibnu pRB syv
krq An syvw ibrQw kwtY kwl ] jb jmu Awie sMGwrY pRwnI qb qumro kanu hvwl ]1] rwiK
lyhu dws Apuny ka sdw sdw ikrpwl ] suK inDwn nwnk pRBu myrw swDsMig Dn mwl
]2]69]92] swrg mhlw 5 ] min qin rwm ko ibahw{ ] pRym Bgiq gun gwvn gIDy

pohq nh sMsw{ ]1] rhwa ] sRvxI kIrqnu ismrnu suAwmI iehu swD ko Awcw{ ] crn kml

AsiQiq ird AMqir pUjw pRwn ko AwDw{ ]1] pRB dIn dieAwl sunhu bynqI ikrpw ApnI

Dw{ ] nwmu inDwnu acra inq rsnw nwnk sd bilhw{ ]2]70]93] swrg mhlw 5 ]

hir ky nwmhIn miq QorI ] ismrq nwih isrIDr Twkur imlq AMD duK GorI ]1] rhwa ]

hir
ky
nwm
isa
pR
I
iq
n
lwgI
Aink
By
K
bhu
jorI
]
qU
t
q
bwr
n
lwgY
qw
ka
ija
gwgir

jl PorI ]1] kir ikrpw Bgiq rsu dIjY mnu Kicq pRym rs KorI ] nwnk dws qyrI srxwe
pRB ibnu Awn n horI ]2]71]94] swrg mhlw 5 ] icqva vw Aasr mn mwih ]
hoie iek imlhu sMq swjn gux goibMd inq gwih ]1] rhwa ] ibnu hir Bjn jyqy kwm
krIAih qyqy ibrQy jWih ] pUrn prmwnd min mITo iqsu ibnu dUsr nwih ]1] jp qp
sMjm krm suK swDn quil n kCUAY lwih ] crn kml nwnk mnu byiDAo crnh sMig
smwih ]2]72]95] swrg mhlw 5 ] myrw pRBu sMgy AMqrjwmI ] AwgY kusl pwCY Kym

1223

sUKw ismrq nwmu suAwmI ]1] rhwa ] swjn mIq sKw hir myrY gun guopwl hir rwieAw ]
ibsir n jwe inmK ihrdY qy pUrY gu} imlwieAw ]1] kir ikrpw rwKy dws Apny jIA jMq
vis jw kY ] Ekw ilv pUrn prmysur Ba nhI nwnk qw kY ]2]73]96] swrg mhlw 5 ]
jw kY rwm ko blu hoie ] sgl mnorQ pUrn qwhU ky dUKu n ibAwpY koie ]1] rhwa ] jo jnu Bgqu
dwsu inju pRB kw suix jIvW iqsu soie ] admu kra drsnu pyKn kO krim prwpiq hoie ]1]
gur prswdI sit inhwra dUsr nwhI koie ] dwnu dyih nwnk Apny ka crn jIvW sMq Doie
]2]74]97] swrg mhlw 5 ] jIvqu rwm ky gux gwie ] krhu pw gopwl bITuly ibsir n
kb hI jwie ]1] rhwa ] mnu qnu Dnu sBu qumrw suAwmI Awn n dUjI jwie ] ija qU rwKih

iqv hI rhxw qum@rw pYnY@ Kwie ]1] swDsMgiq kY bil bil jwe bhuiV n jnmw Dwie ] nwnk

dws qyrI srxwe ija BwvY iqvY clwie ]2]75]98] swrg mhlw 5 ] mn ry nwm ko suK

swr ] Awn kwm ibkwr mwieAw sgl dIsih Cwr ]1] rhwa ] gih AMD kUp piqq pRwxI

nrk Gor gubwr ] Aink jonI BRmq hwirAo BRmq bwrM bwr ]1] piqq pwvn Bgiq bCl dIn

ikrpw
Dwr
]
kr
joiV
nwnku
dwnu
mWgY
swDsM
i
g
aDwr
]2]76]99]
swrg
mhlw
5
]

ibrwijq rwm ko prqwp ] AwiD ibAwiD apwiD sB nwsI ibnsy qInY qwp ]1] rhwa ]
qsnw buJI pUrn sB Awsw cUky sog sMqwp ] gux gwvq Acuq AibnwsI mn qn Awqm DRwp
]1] kwm koD loB md mqsr swDU kY sMig Kwp ] Bgiq vCl BY kwtnhwry nwnk ky mwe bwp
]2]77]100] swrg mhlw 5 ] Awqu{ nwm ibnu sMswr ] qpiq n hovq kUkrI Awsw iequ
lwgo ibiKAw Cwr ]1] rhwa ] pwie TgarI Awip BulwieAo jnmq bwro bwr ] hir kw ismrnu
inmK n ismirAo jmkMkr krq KuAwr ]1] hohu pwl dIn duK BMjn qyirAw sMqh kI rwvwr

1224

] nwnk dwsu drsu pRB jwcY mn qn ko AwDwr ]2]78]101] swrg mhlw 5 ] mYlw hir ky
nwm ibnu jIa ] iqin pRiB swcY Awip BulwieAw ibKY TgarI pIa ]1] rhwa ] koit jnm
BRmqO bhu BWqI iQiq nhI kqhU pwe ] pUrw siqgu{ shij n ByitAw swkqu AwvY jwe ]1] rwiK
lyhu pRB sMmQ dwqy qum pRB Agm Apwr ] nwnk dws qyrI srxwe Bvjlu aqirAo pwr
]2]79]102] swrg mhlw 5 ] rmx ka rwm ky gux bwd ] swDsMig iDAweAY prmys{
AMmq jw ky suAwd ]1] rhwa ] ismrq Eku Acuq AibnwsI ibnsy mwieAw mwd ] shj
And Anhd Duin bwxI bhuir n BE ibKwd ]1] snkwidk bRhmwidk gwvq gwvq
suk pRihlwd ] pIvq Aima mnohr hir rsu jip nwnk hir ibsmwd ]2]80]103]

swrg mhlw 5 ] kIn@y pwp ky bhu kot ] idnsu rYnI Qkq nwhI kqih nwhI Cot ]1] rhwa ]

mhw bjr ibK ibAwDI isir aTwe pot ] aGir geAW iKnih BIqir jmih gRwsy Jot

]1] psu pryq ast grDB Aink jonI lyt ] Bju swDsMig goibMd nwnk kCu n lwgY Pyt

]2]81]104] swrg mhlw 5 ] AMDy Kwvih ibsU ky gtwk ] nYn sRvn srI{ sBu huitAo swsu

gieAo
qq
Gwt
]1]
rhwa
]
AnwQ
r\wix
ad{
ly
poKih
mwieAw
ge
A
w
hwit
]
iklibK

krq krq pCuqwvih kbhu n swkih CWit ]1] inMdku jmdUqI Awie sMGwirAo dyvih mUMf
apir mtwk ] nwnk Awpn ktwrI Awps ka lwe mnu Apnw kIno Pwt ]2]82]105]
swrg mhlw 5 ] tUtI inMdk kI AD bIc ] jn kw rwKw Awip suAwmI bymuK ka Awie phUcI
mIc ]1] rhwa ] as kw kihAw koie n suxe khI n bYsxu pwvY ] ehW duKu AwgY nrku
BuMcY bhu jonI BrmwvY ]1] pRgtu BieAw KMfI bRhmMfI kIqw Apxw pwieAw ] nwnk srix
inrBa krqy kI And mMgl gux gwieAw ]2]83]106] swrg mhlw 5 ] qsnw clq

1225

bhu prkwir ] pUrn hoq n kqhu bwqih AMiq prqI hwir ]1] rhwa ] sWiq sUK n shju apjY
iehY iesu ibahwir ] Awp pr kw kCu n jwnY kwm koDih jwir ]1] sMswr swg{ duiK ibAwipAo
dws lyvhu qwir ] crn kml srxwie nwnk sd sdw bilhwir ]2]84]107]
swrg mhlw 5 ] ry pwpI qY kvn kI miq lIn ] inmK GrI n ismir suAwmI jIa ipMfu ijin
dIn ]1] rhwa ] Kwq pIvq svMq suKIAw nwmu ismrq KIn ] grB adr ibllwt krqw
qhW hovq dIn ]1] mhw mwd ibkwr bwDw Aink join BRmIn ] goibMd ibsry kvn duK
gnIAih suKu nwnk hir pd cIn@ ]2]85]108] swrg mhlw 5 ] mwe rI crnh Aot ghI
] drsnu pyiK myrw mnu moihAo durmiq jwq bhI ]1] rhwa ] Agh AgwiD c AibnwsI

kImiq jwq n khI ] jil Qil pyiK pyiK mnu ibgisAo pUir rihAo sRb mhI ]1] dIn dieAwl

pRIqm mnmohn imil swDh kIno shI ] ismir ismir jIvq hir nwnk jm kI BIr n PhI

]2]86]109] swrg mhlw 5 ] mwe rI mnu myro mqvwro ] pyiK dieAwl And suK pUrn

hir ris ripAo Kumwro ]1] rhwa ] inrml BE jl jsu gwvq bhuir n hovq kwro ] crn kml

isa
forI
rwcI
By
i
tAo
pu
r
Ku
Apwro
]1]
k{
gih
lIny
srbsu
dIny
dIpk
BieAo
ajwro
]
nwnk

nwim risk bYrwgI kulh smUhW qwro ]2]87]110] swrg mhlw 5 ] mwe rI Awn ismir
mir jWih ] iqAwig goibdu jIAn ko dwqw mwieAw sMig lptwih ]1] rhwa ] nwmu ibswir
clih An mwrig nrk Gor mih pwih ] Aink sjWe gxq n AwvY grBY griB BRmwih ]1]
sy DnvMqy sy piqvMqy hir kI srix smwih ] gur pRswid nwnk jgu jIiqAo bhuir n Awvih
jWih ]2]88]111] swrg mhlw 5 ] hir kwtI kuitlqw kuTwir ] BRm bn dhn BE iKn
BIqir rwm nwm prhwir ]1] rhwa ] kwm koD inMdw prhrIAw kwFy swDU kY sMig mwir ]

1226

jnmu pdwrQu gurmuiK jIiqAw bhuir n jUAY hwir ]1] AwT phr pRB ky gux gwvh pUrn
sbid bIcwir ] nwnk dwsin dwsu jnu qyrw punh punh nmskwir ]2]89]112]
swrg mhlw 5 ] poQI prmysr kw Qwnu ] swDsMig gwvih gux goibMd pUrn bRhm igAwnu ]1]
rhwa ] swiDk isD sgl muin locih ibrly lwgY iDAwnu ] ijsih pwlu hoie myrw suAwmI
pUrn qw ko kwmu ]1] jw kY irdY vsY BY BMjnu iqsu jwnY sgl jhwnu ] iKnu plu ibs{ nhI myry
krqy iehu nwnku mWgY dwnu ]2]90]113] swrg mhlw 5 ] vUTw srb Qwe myhu ] And
mMgl gwa hir jsu pUrn pRgitAo nyhu ]1] rhwa ] cwir kuMt dh idis jl iniD n Qwa n
kyhu ] pw iniD goibMd pUrn jIA dwnu sB dyhu ]1] siq siq hir siq suAwmI siq swDsMgyhu

] siq qy jn ijn prqIiq apjI nwnk nh Brmyhu ]2]91]114] swrg mhlw 5 ]

goibd jIa qU myry pRwn ADwr ] swjn mIq shwe qum hI qU myro prvwr ]1] rhwa ] k{

msqik DwirAo myrY mwQY swDsMig gux gwE ] qumrI pw qy sB Pl pwE rsik rwm nwm

iDAwE ]1] Aibcl nIv Drwe siqguir kbhU folq nwhI ] gur nwnk jb BE dieAwrw

srb
su
K
w
iniD
pWhI
]2]92]115]
swrg
mhlw
5
]
inbhI
nwm
kI
scu
Ky
p
]
lwBu
hir

gux gwie iniD Dnu ibKY mwih Alyp ]1] rhwa ] jIA jMq sgl sMqoKy Awpnw pRBu iDAwie
] rqn jnmu Apwr jIiqAo bhuiV join n pwie ]1] BE pwl dieAwl goibd BieAw
swDU sMgu ] hir crn rwis nwnk pwe lgw pRB isa rMgu ]2]93]116] swrg mhlw 5 ]
mwe rI pyiK rhI ibsmwd ] Anhd DunI myrw mnu moihAo Acrj qw ky swd ]1] rhwa ] mwq
ipqw bMDp hY soe min hir ko Aihlwd ] swDsMig gwE gun goibMd ibnisAo sBu prmwd
]1] forI lpit rhI crnh sMig BRm BY sgly Kwd ] Eku ADw{ nwnk jn kIAw bhuir n

1227

join BRmwd ]2]94]117] swrg mhlw 5 ] mwe rI mwqI crx smUh ] Eksu ibnu ha Awn
n jwna duqIAw Bwa sB lUh ]1] rhwa ] iqAwig guopwl Avr jo krxw qy ibiKAw ky KUh ]
drs ipAws myrw mnu moihAo kwFI nrk qy DUh ]1] sMq pRswid imilAo suKdwqw ibnsI
hamY hUh ] rwm rMig rwqy dws nwnk mailAo mnu qnu jUh ]2]95]118] swrg mhlw 5 ]
ibnsy kwc ky ibahwr ] rwm Bju imil swDsMgiq iehY jg mih swr ]1] rhwa ] eq q n
foil kqhU nwmu ihrdY Dwir ] gur crn boihQ imilAo BwgI aqirAo sMswr ]1] jil Qil
mhIAil pUir rihAo srb nwQ Apwr ] hir nwmu AMmqu pIa nwnk Awn rs siB Kwr
]2]96]119] swrg mhlw 5 ] qw qy krx plwh kry ] mhw ibkwr moh md mwqO ismrq

nwih hry ]1] rhwa ] swDsMig jpqy nwrwiex iqn ky doK jry ] sPl dyh DMin Aoie jnmy

pRB kY sMig rly ]1] cwir pdwrQ Ast dsw isiD sB pir swD Bly ] nwnk dws DUir

jn bWCY aDrih lwig ply ]2]97]120] swrg mhlw 5 ] hir ky nwm ky jn kWKI ]

min qin bcin EhI suKu cwhq pRB drsu dyKih kb AwKI ]1] rhwa ] qU byAMqu pwrbRhm

su
A
wmI
giq
qy
r
I
jwie
n
lwKI
]
crn
kml
pR
I
iq
mnu
by
i
DAw
kir
srbsu
AM
q
ir
rwKI
]1]

byd purwn ismiq swDU jn ieh bwxI rsnw BwKI ] jip rwm nwmu nwnk insqrIAY ho{ duqIAw
ibrQI swKI ]2]98]121] swrg mhlw 5 ] mwKI rwm kI qU mwKI ] jh durgMD qhw qU
bYsih mhw ibiKAw md cwKI ]1] rhwa ] ikqih AsQwin qU itknu n pwvih ieh ibiD dyKI
AwKI ] sMqw ibnu qY koie n CwifAw sMq pry goibd kI pwKI ]1] jIA jMq sgly qY mohy ibnu
sMqw iknY n lwKI ] nwnk dwsu hir kIrqin rwqw sbdu suriq scu swKI ]2]99]122]
swrg mhlw 5 ] mwe rI kwtI jm kI Pws ] hir hir jpq srb suK pwE bIcy gRsq adws

1228

]1] rhwa ] kir ikrpw lIny kir Apuny apjI drs ipAws ] sMqsMig imil hir gux gwE
ibnsI duqIAw Aws ]1] mhw aidAwn AtvI qy kwFy mwrgu sMq kihAo ] dyKq drsu pwp siB
nwsy hir nwnk rqnu lihAo ]2]100]123] swrg mhlw 5 ] mwe rI AirAo pRym kI Koir ]
drsn {icq ipAws min suMdr skq n koe qoir ]1] rhwa ] pRwn mwn piq ipq suq bMDp
hir srbsu Dn mor ] iDRgu srI{ Asq ibstw m ibnu hir jwnq hor ]1] BieAo pwl dIn
duK BMjnu prw pUrblw jor ] nwnk srix pw iniD swgr ibnisAo Awn inhor ]2]101]
124] swrg mhlw 5 ] nIkI rwm kI Duin soie ] crn kml AnUp suAwmI jpq swDU hoie
]1] rhwa ] icqvqw gopwl drsn klmlw kFu Doie ] jnm mrn ibkwr AMkur hir kwit

Cwfy Koie ]1] prw pUrib ijsih iliKAw ibrlw pwE koie ] rvx gux gopwl krqy nwnkw scu

joie ]2]102]125] swrg mhlw 5 ] hir ky nwm kI miq swr ] hir ibswir ju Awn rwcih

imQn sB ibsQwr ]1] rhwa ] swDsMgim Bju suAwmI pwp hovq Kwr ] crnwribMd bswie

ihrdY bhuir jnm n mwr ]1] kir AnugRh rwiK lIny Ek nwm ADwr ] idn rYin ismrq sdw

nwnk
mu
K
jl
drbwir
]2]103]126]
swrg
mhlw
5
]
mwnI
qU
M
rwm
kY
dir
mwnI
]

swDsMig imil hir gun gwE ibnsI sB AiBmwnI ]1] rhwa ] Dwir AnugRhu ApnI kir lInI
gurmuiK pUr igAwnI ] srb sUK Awnd Gnyry Twkur drs iDAwnI ]1] inkit vrqin sw sdw
suhwgin dh ids swe jwnI ] pA rMg rMig rqI nwrwien nwnk iqsu kurbwnI ]2]104]
127] swrg mhlw 5 ] quA crn Awsro es ] qumih pCwnU swku qumih sMig rwKnhwr qumY
jgdIs ] rhwa ] qU hmro hm qumry khIAY ieq aq qum hI rwKy ] qU byAMqu AprMp{ suAwmI
gur ikrpw koe lwKY ]1] ibnu bkny ibnu khn khwvn AMqrjwmI jwnY ] jw ka myil lE

1229

pRBu nwnku sy jn drgh mwny ]2]105]128]

swrMg mhlw 5 capdy G{ 5


< siqgur pRswid ]
hir Bij Awn krm ibkwr ] mwn mohu n buJq qsnw kwl gRs sMswr ]1] rhwa ] Kwq
pIvq hsq sovq AaD ibqI Aswr ] nrk adir BRmMq jlqo jmih kInI swr ]1] pr doh
krq ibkwr inMdw pwp rq kr Jwr ] ibnw siqgur bUJ nwhI qm moh mhW AMDwr ]2] ibKu
TgarI Kwie mUTo iciq n isrjnhwr ] goibMd gupq hoie rihAo inAwro mwqMg miq Ahkwr
]3] kir pw pRB sMq rwKy crn kml ADwr ] kr joir nwnku srin AwieAo guopwl purK
Apwr ]4]1]129]

swrg mhlw 5 G{ 6 pVqwl


< siqgur pRswid ]

suB bcn boil gun Amol ] ikMkrI ibkwr ] dyKu rI bIcwr ] gur sbdu iDAwie mhlu pwie ]

hir sMig rMg krqI mhw kyl ]1] rhwa ] supn rI sMsw{ ] imQnI ibsQw{ ] sKI kwie

moih moihlI pA pRIiq irdY myl ]1] srb rI pRIiq ipAw{ ] pRBu sdw rI dieAw{ ] kWEN

Awn
Awn
{cIAY
]
hir
sM
i
g
sM
i
g
KcIAY
]
ja
swDsM
g
pwE
]
khu
nwnk
hir
iDAwE
]
Ab
rhy

jmih myl ]2]1]130] swrg mhlw 5 ] kMcnw bhu dq krw ] BUim dwnu Arip Drw ]
mn Aink soc piv krq ] nwhI ry nwm quil mn crn kml lwgy ]1] rhwa ] cwir byd
ijhv Bny ] ds Ast Kst sRvn suny ] nhI quil goibd nwm Duny ] mn crn kml lwgy
]1] brq sMiD soc cwr ] Aw kuMit inrwhwr ] Aprs krq pwkswr ] invlI krm bhu
ibsQwr ] DUp dIp krqy hir nwm quil n lwgy ] rwm dieAwr suin dIn bynqI ] dyhu drsu
nYn pyKa jn nwnk nwm imst lwgy ]2]2]131] swrg mhlw 5 ] rwm rwm rwm

1230

jwip rmq rwm shwe ]1] rhwa ] sMqn kY crn lwgy kwm koD loB iqAwgy gur gopwl
BE pwl lbiD ApnI pwe ]1] ibnsy BRm moh AMD tUty mwieAw ky bMD pUrn srb Twkur
nh ko bYrwe ] suAwmI supRsn BE jnm mrn doK gE sMqn kY crn lwig nwnk gun gwe
]2]3]132] swrg mhlw 5 ] hir hry hir muKhu boil hir hry min Dwry ]1] rhwa ] sRvn
sunn Bgiq krn Aink pwiqk punhcrn ] srn prn swDU Awn bwin ibswry ]1] hir
crn pRIiq nIq nIiq pwvnw mih mhw punIq ] syvk BY dUir krn kilml doK jwry ] khq
mukq sunq mukq rhq jnm rhqy ] rwm rwm swr BUq nwnk qqu bIcwry ]2]4]133]
swrg mhlw 5 ] nwm Bgiq mwgu sMq iqAwig sgl kwmI ]1] rhwa ] pRIiq lwie hir

iDAwie gun guoibMd sdw gwie ] hir jn kI ryn bWCu dYnhwr suAwmI ]1] srb kusl suK

ibsRwm Awndw Awnd nwm jm kI kCu nwih ws ismir AMqrjwmI ] Ek srn goibMd crn

sMswr sgl qwp hrn ] nwv }p swDsMg nwnk pwrgrwmI ]2]5]134] swrg mhlw 5 ]

gun lwl gwva gur dyKy ] pMcw qy Eku CUtw ja swDsMig pg ra ]1] rhwa ] sta kCu sMig

n
jwie
mwnu
iqAwig
mohw
]
EkY
hir
pR
I
iq
lwie
imil
swDsM
i
g
sohw
]1]
pwieAo
hY
gu
x
inDwnu

sgl Aws pUrI ] nwnk min And BE guir ibKm gwr qorI ]2]6]135] swrg mhlw 5 ]
min ibrwgYgI ] KojqI drswr ]1] rhwa ] swDU sMqn syiv kY pa hIArY iDAwieAo ] Awnd
}pI pyiK kY ha mhlu pwvagI ]1] kwm krI sB iqAwig kY ha srix pragI ] nwnk suAwmI
gir imly ha gur mnwvagI ]2]7]136] swrg mhlw 5 ] AYsI hoie prI ] jwnqy dieAwr
]1] rhwa ] mwqr ipqr iqAwig kY mnu sMqn pwih bycwieAo ] jwiq jnm kul KoeAY ha gwva
hir hrI ]1] lok kutMb qy tUtIAY pRB ikriq ikriq krI ] guir mo ka apdyisAw nwnk

1231

syiv Ek hrI ]2]8]137] swrg mhlw 5 ] lwl lwl mohn gopwl qU ] kIt hsiq
pwKwx jMq srb mY pRiqpwl qU ]1] rhwa ] nh dUir pUir hjUir sMgy ] suMdr rswl qU ]1]
nh brn brn nh kulh kul ] nwnk pRB ikrpwl qU ]2]9]138] swrg m 5 ] krq
kyl ibKY myl cMd sUr mohy ] apjqw ibkwr duMdr naprI Junqkwr suMdr Aing Bwa krq
iPrq ibnu gopwl Dohy ] rhwa ] qIin Bany lptwie rhI kwc krim n jwq shI anmq AMD
DMD ricq jYsy mhw swgr hohy ]1] aDry hir sMq dws kwit dInI jm kI Pws piqq pwvn
nwmu jw ko ismir nwnk Aohy ]2]10]139]3]13]155]

< siqgur pRswid ] rwgu swrMg mhlw 9 ] hir ibnu qyro ko n shwe ] kW kI mwq ipqw suq

binqw ko kwhU ko Bwe ]1] rhwa ] Dnu DrnI A{ sMpiq sgrI jo mwinAo Apnwe ] qn CUtY

kCu sMig n cwlY khw qwih lptwe ]1] dIn dieAwl sdw duK BMjn qw isa {ic n bFwe

] nwnk khq jgq sB imiQAw ija supnw rYnwe ]2]1] swrMg mhlw 9 ] khw mn

ibiKAw
isa
lptwhI
]
Xw
jg
mih
ko
rhnu
n
pwvY
ieik
Awvih
ieik
jwhI
]1]
rhwa
]
kW
ko

qnu Dnu sMpiq kW kI kw isa nyhu lgwhI ] jo dIsY so sgl ibnwsY ija bwdr kI CwhI ]1]
qij AiBmwnu srix sMqn ghu mukiq hoih iCn mwhI ] jn nwnk BgvMq Bjn ibnu suKu supnY
BI nwhI ]2]2] swrMg mhlw 9 ] khw nr Apno jnmu gvwvY ] mwieAw mid ibiKAw ris
ricAo rwm srin nhI AwvY ]1] rhwa ] iehu sMsw{ sgl hY supno dyiK khw loBwvY ] jo apjY
so sgl ibnwsY rhnu n ko pwvY ]1] imiQAw qnu swco kir mwinAo ieh ibiD Awpu bMDwvY ]
jn nwnk so jnu mukqw rwm Bjn icqu lwvY ]2]3] swrMg mhlw 9 ] mn kir kbhU n hir

1232

gun gwieAo ] ibiKAwskq rihAo inis bwsur kIno Apno BwieAo ]1] rhwa ] gur apdysu
suinAo nih kwnin pr dwrw lptwieAo ] pr inMdw kwrin bhu Dwvq smiJAo nh smJwieAo
]1] khw kha mY ApunI krnI ijh ibiD jnmu gvwieAo ] kih nwnk sB Aagn mo mih
rwiK lyhu srnwieAo ]2]4]3]13]139]4]159]

rwgu swrg AstpdIAw mhlw 1 G{ 1


< siqgur pRswid ]
hir ibnu ika jIvw myrI mwe ] jY jgdIs qyrw jsu jwca mY hir ibnu rhnu n jwe ]1]
rhwa ] hir kI ipAws ipAwsI kwmin dyKa rYin sbwe ] sRIDr nwQ myrw mnu lInw pRBu jwnY
pIr prwe ]1] gxq srIir pIr hY hir ibnu gur sbdI hir pWe ] hohu dieAwl pw kir

hir jIa hir isa rhW smwe ]2] AYsI rvq rvhu mn myry hir crxI icqu lwe ] ibsm

BE gux gwie mnohr inrBa shij smwe ]3] ihrdY nwmu sdw Duin inhcl GtY n kImiq

pwe ] ibnu nwvY sBu koe inrDnu siqguir bUJ buJwe ]4] pRIqm pRwn BE suin sjnI dUq muE

ibKu Kwe ] jb kI apjI qb kI qYsI rMgul Be min Bwe ]5] shj smwiD sdw ilv hir

isa
jIvW
hir
gu
n
gwe
]
gu
r
kY
sbid
rqw
bY
r
wgI
inj
Gir
qwVI
lwe
]6]
su
D
rs
nwmu

mhw rsu mITw inj Gir qqu gusWeN ] qh hI mnu jh hI qY rwiKAw AYsI gurmiq pwe ]7] snk
snwid bRhmwid ieMdwidk Bgiq rqy bin Awe ] nwnk hir ibnu GrI n jIvW hir kw nwmu
vfwe ]8]1] swrg mhlw 1 ] hir ibnu ika DIrY mnu myrw ] koit klp ky dUK ibnwsn
swcu Vwie inbyrw ]1] rhwa ] koDu invwir jly ha mmqw pRymu sdw na rMgI ] AnBa
ibsir gE pRBu jwicAw hir inrmwielu sMgI ]1] cMcl miq iqAwig Ba BMjnu pwieAw
Ek sbid ilv lwgI ] hir rsu cwiK qKw invwrI hir myil lE bfBwgI ]2] ABrq

1233

isMic BE suBr sr gurmiq swcu inhwlw ] mn riq nwim rqy inhkyvl Awid jugwid dieAwlw
]3] mohin moih lIAw mnu morw bfY Bwg ilv lwgI ] swcu bIcwir iklivK duK kwty mnu
inrmlu AnrwgI ]4] gihr gMBIr swgr rqnwgr Avr nhI An pUjw ] sbdu bIcwir Brm
Ba BMjnu Av{ n jwinAw dUjw ]5] mnUAw mwir inrml pdu cIinAw hir rs rqy AiDkwe ]
Eks ibnu mY Av{ n jwnW siqguir bUJ buJwe ]6] Agm Agoc{ AnwQu AjonI gurmiq Eko
jwinAw ] suBr Bry nwhI icqu folY mn hI qy mnu mwinAw ]7] gur prswdI AkQa kQIAY kha
khwvY soe ] nwnk dIn dieAwl hmwry Av{ n jwinAw koe ]8]2]

swrg mhlw 3 AstpdIAw G{ 1


< siqgur pRswid ]

mn myry hir kY nwim vfwe ] hir ibnu Av{ n jwxw koe hir kY nwim mukiq giq pwe ]1]

rhwa ] sbid Ba BMjnu jmkwl inKMjnu hir syqI ilv lwe ] hir suKdwqw gurmuiK jwqw

shjy rihAw smwe ]1] BgqW kw Bojnu hir nwm inrMjnu pYn@xu Bgiq bfwe ] inj Gir

vwsw sdw hir syvin hir dir soBw pwe ]2] mnmuK buiD kwcI mnUAw folY AkQu n kQY

khwnI
]
gu
r
miq
inhclu
hir
min
visAw
AM
m

q
swcI
bwnI
]3]
mn
ky
qrM
g
sbid
invwry

rsnw shij suBwe ] siqgur imil rhIAY sd Apuny ijin hir syqI ilv lwe ]4] mnu
sbid mrY qw mukqo hovY hir crxI icqu lwe ] hir s{ swg{ sdw jlu inrmlu nwvY shij
suBwe ]5] sbdu vIcwir sdw rMig rwqy hamY qsnw mwrI ] AMqir inhkyvlu hir rivAw
sBu Awqm rwmu murwrI ]6] syvk syiv rhy sic rwqy jo qyrY min Bwxy ] duibDw mhlu n pwvY
jig JUTI gux Avgx n pCwxy ]7] Awpy myil lE AkQu kQIAY scu sbdu scu bwxI ] nwnk
swcy sic smwxy hir kw nwmu vKwxI ]8]1] swrg mhlw 3 ] mn myry hir kw nwmu Aiq

1234

mITw ] jnm jnm ky iklivK Ba BMjn gurmuiK Eko fITw ]1] rhwa ] koit kotMqr ky pwp
ibnwsn hir swcw min BwieAw ] hir ibnu Av{ n sUJY dUjw siqguir Eku buJwieAw ]1]
pRym pdwrQu ijn Git visAw shjy rhy smwe ] sbid rqy sy rMig clUly rwqy shij suBwe
]2] rsnw sbdu vIcwir ris rwqI lwl Be rMgu lwe ] rwm nwmu inhkyvlu jwixAw mnu
qpiqAw sWiq Awe ]3] pMifq piV@ piV@ monI siB Qwky BRim ByK Qky ByKDwrI ] gur prswid
inrMjnu pwieAw swcY sbid vIcwrI ]4] Awvw gaxu invwir sic rwqy swc sbdu min
BwieAw ] siqgu{ syiv sdw suKu pweAY ijin ivchu Awpu gvwieAw ]5] swcY sbid shj
Duin apjY min swcY ilv lwe ] Agm Agoc{ nwmu inrMjnu gurmuiK mMin vswe ]6] Eks

mih sBu jgqo vrqY ivrlw Eku pCwxY ] sbid mrY qw sBu ikCu sUJY Anidnu Eko jwxY ]7]

ijs no ndir kry soe jnu bUJY ho{ khxw kQnu n jwe ] nwnk nwim rqy sdw bYrwgI Ek

sbid ilv lwe ]8]2] swrg mhlw 3 ] mn myry hir kI AkQ khwxI ] hir ndir kry

soe jnu pwE gurmuiK ivrlY jwxI ]1] rhwa ] hir gihr gMBI{ guxI ghI{ gur kY sbid

pCwinAw
]
bhu
ibiD
krm
krih
Bwie
dU
j
Y
ibnu
sbdY
barwinAw
]1]
hir
nwim
nwvY
soe

jnu inrmlu iPir mYlw mUil n hoe ] nwm ibnw sBu jgu hY mYlw dUjY Brim piq Koe ]2]
ikAw VW ikAw sMgRih iqAwgI mY qw bUJ n pwe ] hoih dieAwlu pw kir hir jIa nwmo
hoie sKwe ]3] scw scu dwqw krm ibDwqw ijsu BwvY iqsu nwie lwE ] gu} duAwrY soe bUJY
ijs no Awip buJwE ]4] dyiK ibsmwdu iehu mnu nhI cyqy Awvw gaxu sMswrw ] siqgu{ syvy
soe bUJY pwE moK duAwrw ]5] ijn@ d{ sUJY sy kdy n ivgwVih siqguir bUJ buJwe ] scu sMjmu
krxI ikriq kmwvih Awvx jwxu rhwe ]6] sy dir swcY swcu kmwvih ijn gurmuiK swcu

1235

ADwrw ] mnmuK dUjY Brim BulwE nw bUJih vIcwrw ]7] Awpy gurmuiK Awpy dyvY Awpy kir kir
vyKY ] nwnk sy jn Qwie pE hY ijn kI piq pwvY lyKY ]8]3]

swrg mhlw 5 AstpdIAw G{ 1


< siqgur pRswid ]
gusweI prqwpu quhwro fITw ] krn krwvn apwie smwvn sgl Cpiq bITw ]1] rhwa ]
rwxw rwa rwj BE rMkw ain JUTy khxu khwieAo ] hmrw rwjnu sdw slwmiq qw ko sgl Gtw
jsu gwieAo ]1] apmw sunhu rwjn kI sMqhu khq jyq pwhUcw ] bysumwr vf swh dwqwrw cy
hI qy cw ]2] pvin proieAo sgl Akwrw pwvk kwst sMgy ] nI{ Drix kir rwKy Ekq
koie n iks hI sMgy ]3] Git Git kQw rwjn kI cwlY Gir Gir quJih amwhw ] jIA jMq

siB pwCY kirAw pRQmy irjku smwhw ]4] jo ikCu krxw su Awpy krxw msliq kwhU dIn@I ]

Aink jqn kir krh idKwE swcI swKI cIn@I ]5] hir Bgqw kir rwKy Apny dInI nwmu

vfwe ] ijin ijin krI AvigAw jn kI qy qYN dIE {V@we ]6] mukiq BE swDsMgiq kir

iqn ky Avgn siB prhirAw ] iqn ka dyiK BE ikrpwlw iqn Bv swg{ qirAw ]7] hm

nwn@
y
nIc
qu
m
y
@
bf
swihb
ku
d
riq
kax
bIcwrw
]
mnu
qnu
sIqlu
gu
r
drs
dy
K
y
nwnk
nwmu

ADwrw ]8]1]

swrg
mhlw
5
AstpdI
G{
6
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

Agm AgwiD sunhu jn kQw ] pwrbRhm kI Acrj sBw ]1] rhwa ] sdw sdw siqgur
nmskwr ] gur ikrpw qy gun gwie Apwr ] mn BIqir hovY prgwsu ] igAwn AMjnu AigAwn
ibnwsu ]1] imiq nwhI jw kw ibsQw{ ] soBw qw kI Apr Apwr ] Aink rMg jw ky gny n
jwih ] sog hrK duhhU mih nwih ]2] Aink bRhmy jw ky byd Duin krih ] Aink mhys bYis

1236

iDAwnu Drih ] Aink purK AMsw Avqwr ] Aink ieMd By drbwr ]3] Aink pvn pwvk
A{ nIr ] Aink rqn swgr diD KIr ] Aink sUr ssIAr niKAwiq ] Aink dyvI dyvw bhu
BWiq ]4] Aink bsuDw Aink kwmDyn ] Aink pwrjwq Aink muiK byn ] Aink Akws
Aink pwqwl ] Aink muKI jpIAY gopwl ]5] Aink sws ismiq purwn ] Aink jugiq
hovq biKAwn ] Aink sroqy sunih inDwn ] srb jIA pUrn Bgvwn ]6] Aink Drm
Aink kumyr ] Aink brn Aink kink sumyr ] Aink syK nvqn nwmu lyih ] pwrbRhm kw
AMqu n qyih ]7] Aink purIAw Aink qh KMf ] Aink }p rMg bRhmMf ] Aink bnw Aink
Pl mUl ] Awpih sUKm Awpih AsQUl ]8] Aink jugwid idns A{ rwiq ] Aink prla

Aink aqpwiq ] Aink jIA jw ky gh mwih ] rmq rwm pUrn sRb TWie ]9] Aink mwieAw

jw kI lKI n jwie ] Aink klw KylY hir rwie ] Aink Duinq lilq sMgIq ] Aink gupq

pRgty qh cIq ]10] sB qy c Bgq jw kY sMig ] AwT phr gun gwvih rMig ] Aink

Anwhd Awnd Junkwr ] aAw rs kw kCu AMqu n pwr ]11] siq purKu siq AsQwnu ] c qy

c
inrml
inrbwnu
]
Apu
n
w
kIAw
jwnih
Awip
]
Awpy
Git
Git
rihAo
ibAwip
]
pw
inDwn

nwnk dieAwl ] ijin jipAw nwnk qy BE inhwl ]12]1]2]2]3]7]

swrg
CM
q
mhlw
5
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

sB dyKIAY AnBY kw dwqw ] Git Git pUrn hY Ailpwqw ] Git Git pUrnu kir ibsQIrnu jl
qrMg ija rcnu kIAw ] hiB rs mwxy Bog Gtwxy Awn n bIAw ko QIAw ] hir rMgI iek rMgI
Twku{ sMqsMig pRBu jwqw ] nwnk dris lInw ija jl mInw sB dyKIAY AnBY kw dwqw ]1]
kan apmw dya kvn bfwe ] pUrn pUir rihAo sRb Twe ] pUrn mnmohn Gt Gt sohn

1237

jb iKMcY qb Cwe ] ika n ArwDhu imil kir swDhu GrI muhqk bylw Awe ] ArQu drbu
sBu jo ikCu dIsY sMig n kChU jwe ] khu nwnk hir hir AwrwDhu kvn apmw dya kvn
bfwe ]2] pUCa sMq myro Twku{ kYsw ] hIa ArwpaN dyhu sdysw ] dyhu sdysw pRB jIa kYsw
kh mohn prvysw ] AMg AMg suKdwe pUrn bRhmwe Qwn Qwnqr dysw ] bMDn qy mukqw Git
Git jugqw kih n ska hir jYsw ] dyiK cirq nwnk mnu moihAo pUCY dInu myro Twku{ kYsw
]3] kir ikrpw Apuny pih AwieAw ] DMin su irdw ijh crn bswieAw ] crn bswieAw sMq
sMgwieAw AigAwn AMDy{ gvwieAw ] BieAw pRgwsu irdY alwsu pRBu loVIdw pwieAw ] duKu
nwTw suKu Gr mih vUTw mhw And shjwieAw ] khu nwnk mY pUrw pwieAw kir ikrpw Apuny

pih AwieAw ]4]1]

swrMg kI vwr mhlw 4 rwie mhmy hsny kI Duin


< siqgur pRswid ]

slok mhlw 2 ] gu{ kuMjI pwhU invlu mnu koTw qnu Ciq ] nwnk gur ibnu mn kw qwku n

aGVY Avr n kuMjI hiQ ]1] mhlw 1 ] n BIjY rwgI nwdI byid ] n BIjY surqI igAwnI joig

]
n
BIjY
sogI
kIqY
roij
]
n
BIjY
}p

I
mwl

I
rM
i
g
]
n
BIjY
qIriQ
BivAY
nig
]
n
BIjY
dwq

kIqY puMin ] n BIjY bwhir bYiTAw suMin ] n BIjY ByiV mrih iBiV sUr ] n BIjY kyqy hovih DUV ]
lyKw ilKIAY mn kY Bwie ] nwnk BIjY swcY nwie ]2] mhlw 1 ] nv iCA Kt kw kry bIcw{
] inis idn acrY Bwr ATwr ] iqin BI AMqu n pwieAw qoih ] nwm ibhUx mukiq ika hoie ]
nwiB vsq bRhmY AMqu n jwixAw ] gurmuiK nwnk nwmu pCwixAw ]3] paVI ] Awpy Awip
inrMjnw ijin Awpu apwieAw ] Awpy Kylu rcwieAonu sBu jgqu sbwieAw ] Y gux Awip
isrijAnu mwieAw mohu vDwieAw ] gur prswdI abry ijn Bwxw BwieAw ] nwnk scu vrqdw

1238

sB sic smwieAw ]1] slok mhlw 2 ] Awip apwE nwnkw Awpy rKY vyk ] mMdw iks no
AwKIAY jW sBnw swihbu Eku ] sBnw swihbu Eku hY vyKY DMDY lwie ] iksY QoVw iksY Aglw
KwlI koe nwih ] Awvih ngy jwih ngy ivcy krih ivQwr ] nwnk hukmu n jwxIAY AgY kwe
kwr ]1] mhlw 1 ] ijnis Qwip jIAW ka ByjY ijnis Qwip lY jwvY ] Awpy Qwip aQwpY Awpy
Eqy vys krwvY ] jyqy jIA iPrih AaDUqI Awpy iBiKAw pwvY ] lyKY bolxu lyKY clxu kwiequ kIcih
dwvy ] mUlu miq prvwxw Eho nwnku AwiK suxwE ] krxI apir hoie qpwvsu jy ko khY khwE
]2] paVI ] gurmuiK clqu rcwieAonu gux prgtI AwieAw ] gurbwxI sd acrY hir mMin
vswieAw ] skiq ge BRmu kitAw isv joiq jgwieAw ] ijn kY poqY punu hY gu{ purKu

imlwieAw ] nwnk shjy imil rhy hir nwim smwieAw ]2] slok mhlw 2 ] swh cly

vxjwirAw iliKAw dyvY nwil ] ilKy apir hukmu hoie leAY vsqu sm@wil ] vsqu le

vxjwre vK{ bDw pwie ] kye lwhw lY cly ieik cly mUlu gvwie ] QoVw iknY n mMigAo iksu

khIAY swbwis ] ndir iqnw ka nwnkw ij swbqu lwE rwis ]1] mhlw 1 ] juiV juiV

ivCu
V
y
ivCu
i
V
ju
V
y
]
jIiv
jIiv
mu
E
mu
E
jIvy
]
ky
i
qAw
ky
bwp
ky
i
qAw
ky
by
t
y
ky
q
y
gu
r
cy
l
y
hU
E
]

AwgY pwCY gxq n AwvY ikAw jwqI ikAw huix hUE ] sBu krxw ikrqu kir ilKIAY kir kir
krqw kry kry ] mnmuiK mrIAY gurmuiK qrIAY nwnk ndrI ndir kry ]2] paVI ] mnmuiK
dUjw Brmu hY dUjY loBwieAw ] kUV kptu kmwvdy kUVo AwlwieAw ] pu kl mohu hyqu hY sBu duKu
sbwieAw ] jm dir bDy mwrIAih Brmih BrmwieAw ] mnmuiK jnmu gvwieAw nwnk hir
BwieAw ]3] slok mhlw 2 ] ijn vifAwe qyry nwm kI qy rqy mn mwih ] nwnk AMmqu
Eku hY dUjw AMmqu nwih ] nwnk AMmqu mnY mwih pweAY gur prswid ] iqn@I pIqw rMg isa

1239

ijn@ ka iliKAw Awid ]1] mhlw 2 ] kIqw ikAw swlwhIAY kry soie swlwih ] nwnk EkI
bwhrw dUjw dwqw nwih ] krqw so swlwhIAY ijin kIqw Awkw{ ] dwqw so swlwhIAY ij sBsY
dy AwDw{ ] nwnk Awip sdIv hY pUrw ijsu BMfw{ ] vfw kir swlwhIAY AMqu n pwrwvw{ ]2]
paVI ] hir kw nwmu inDwnu hY syivAY suKu pwe ] nwmu inrMjnu acrW piq isa Gir jWe ]
gurmuiK bwxI nwmu hY nwmu irdY vswe ] miq pMKy} vis hoie siqgu} iDAweI ] nwnk Awip
dieAwlu hoie nwmy ilv lwe ]4] slok mhlw 2 ] iqsu isa kYsw bolxw ij Awpy jwxY jwxu
] cIrI jw kI nw iPrY swihbu so prvwxu ] cIrI ijs kI clxw mIr mlk slwr ] jo iqsu BwvY
nwnkw swe BlI kwr ] ijn@w cIrI clxw hiQ iqn@w ikCu nwih ] swihb kw Purmwxu hoie aTI

krlY pwih ] jyhw cIrI iliKAw qyhw hukmu kmwih ] Gly Awvih nwnkw sdy aTI jwih ]1]

mhlw 2 ] isPiq ijnw ka bKsIAY sye poqydwr ] kuMjI ijn ka idqIAw iqn@w imly BMfwr ]

jh BMfwrI hU gux inklih qy kIAih prvwxu ] ndir iqn@w ka nwnkw nwmu ijn@w nIswxu ]2]

paVI ] nwmu inrMjnu inrmlw suixAY suKu hoe ] suix suix mMin vsweAY bUJY jnu koe ]

bhidAw
aTidAw
n
ivsrY
swcw
scu
soe
]
Bgqw
ka
nwm
ADw{
hY
nwmy
su
K
u
hoe
]
nwnk

min qin riv rihAw gurmuiK hir soe ]5] slok mhlw 1 ] nwnk qulIAih qol jy jIa
ipCY pweAY ] ieksu n pujih bol jy pUry pUrw kir imlY ] vfw AwKxu Bwrw qolu ] hor halI mqI
haly bol ] DrqI pwxI prbq Bw{ ] ika kMfY qolY suinAw{ ] qolw mwsw rqk pwie ] nwnk
puiCAw dyie pujwie ] mUrK AMiDAw AMDI Dwqu ] kih kih khxu khwiein Awpu ]1] mhlw 1 ]
AwKix AaKw sunix AaKw AwiK n jwpI AwiK ] ieik AwiK AwKih sbdu BwKih ArD arD
idnu rwiq ] jy ikhu hoie q ikhu idsY jwpY }pu n jwiq ] siB kwrx krqw kry Gt AaGt Gt

1240

Qwip ] AwKix AaKw nwnkw AwiK n jwpY AwiK ]2] paVI ] nwie suixAY mnu rhsIAY nwmy
sWiq Awe ] nwie suixAY mnu qpqIAY sB duK gvwe ] nwie suixAY nwa pjY nwmy
vifAwe ] nwmy hI sB jwiq piq nwmy giq pwe ] gurmuiK nwmu iDAweAY nwnk ilv lwe
]6] slok mhlw 1 ] jUiT n rwgI jUiT n vydI ] jUiT n cMd sUrj kI BydI ] jUiT n AnI
jUiT n nwe ] jUiT n mIhu virAY sB Qwe ] jUiT n DrqI jUiT n pwxI ] jUiT n paxY mwih
smwxI ] nwnk inguirAw guxu nwhI koie ] muih PyirAY muhu jUTw hoie ]1] mhlw 1 ] nwnk
culIAw sucIAw jy Bir jwxY koie ] surqy culI igAwn kI jogI kw jqu hoie ] bRhmx culI sMqoK
kI igrhI kw squ dwnu ] rwjy culI inAwv kI piVAw scu iDAwnu ] pwxI icqu n Dope muiK

pIqY iqK jwie ] pwxI ipqw jgq kw iPir pwxI sBu Kwie ]2] paVI ] nwie suixAY sB isiD

hY iriD ipCY AwvY ] nwie suixAY na iniD imlY mn icMidAw pwvY ] nwie suixAY sMqoKu hoie kvlw

crn iDAwvY ] nwie suixAY shju pjY shjy suKu pwvY ] gurmqI nwa pweAY nwnk gux gwvY

]7] slok mhlw 1 ] duK ivic jMmxu duiK mrxu duiK vrqxu sMswir ] duKu duKu AgY AwKIAY

piV@
piV@
krih
pu
k
wr
]
du
K
kIAw
pM
f
w
Ku
l
@
I
Aw
su
K
u
n
inkilAo
koie
]
du
K
ivic
jIa
jlwieAw

duKIAw cilAw roie ] nwnk isPqI riqAw mnu qnu hirAw hoie ] duK kIAw AgI mwrIAih BI
duKu dw} hoie ]1] mhlw 1 ] nwnk dunIAw Bsu rMgu BsU hU Bsu Kyh ] Bso Bsu kmwvxI BI Bsu
BrIAY dyh ] jw jIa ivchu kFIAY BsU BirAw jwie ] AgY lyKY mMigAY hor dsUxI pwie ]2]
paVI ] nwie suixAY suic sMjmo jmu nyiV n AwvY ] nwie suixAY Git cwnxw Awn@y{ gvwvY ]
nwie suixAY Awpu buJIAY lwhw nwa pwvY ] nwie suixAY pwp ktIAih inrml scu pwvY ] nwnk
nwie suixAY muK ajly nwa gurmuiK iDAwvY ]8] slok mhlw 1 ] Gir nwrwiexu sBw nwil ]

1241

pUj kry rKY nwvwil ] kuMgU cnxu Pul cVwE ] pYrI pY pY bhuqu mnwE ] mwxUAw mMig mMig pYn@Y
Kwie ] AMDI kMmI AMD sjwie ] BuiKAw dyie n mridAw rKY ] AMDw JgVw AMDI sQY ]1]
mhlw 1 ] sBy surqI jog siB sBy byd purwx ] sBy krxy qp siB sBy gIq igAwn ] sBy buDI
suiD siB siB qIrQ siB Qwn ] siB pwiqswhIAw Amr siB siB KusIAw siB Kwn ] sBy mwxs
dyv siB sBy jog iDAwn ] sBy purIAw KMf siB sBy jIA jhwn ] hukim clwE AwpxY krmI vhY
klwm ] nwnk scw sic nwie scu sBw dIbwnu ]2] paVI ] nwie mMinAY suKu pjY nwmy giq
hoe ] nwie mMinAY piq pweAY ihrdY hir soe ] nwie mMinAY Bvjlu lGIAY iPir ibGnu n
hoe ] nwie mMinAY pMQu prgtw nwmy sB loe ] nwnk siqguir imilAY nwa mnIAY ijn dyvY

soe ]9] slok m 1 ] purIAw KMfw isir kry iek pYir iDAwE ] paxu mwir min jpu kry is{

muMfI qlY dyie ] iksu apir Aohu itk itkY iks no jo{ kryie ] iks no khIAY nwnkw iks no krqw

dyie ] hukim rhwE AwpxY mUrKu Awpu gxyie ]1] m 1 ] hY hY AwKW koit koit kotI hU koit koit

] AwKUM AwKW sdw sdw khix n AwvY qoit ] nw ha QkW n TwkIAw Evf rKih joiq ] nwnk

cisAhu
cu
K
ibM
d
apir
AwKxu
dosu
]2]
paVI
]
nwie
mM
i
nAY
ku
l
u
aDrY
sBu
ku
t
M
b
u
sbwieAw
]

nwie mMinAY sMgiq aDrY ijn irdY vswieAw ] nwie mMinAY suix aDry ijn rsn rswieAw ]
nwie mMinAY duK BuK ge ijn nwim icqu lwieAw ] nwnk nwmu iqnI swlwihAw ijn gu}
imlwieAw ]10] slok m 1 ] sBy rwqI siB idh siB iQqI siB vwr ] sBy {qI mwh siB siB
DrqI siB Bwr ] sBy pwxI pax siB siB AgnI pwqwl ] sBy purIAw KMf siB siB loA loA
Awkwr ] hukmu n jwpI kyqVw kih n skIjY kwr ] AwKih Qkih AwiK AwiK kir isPqI vIcwr
] qxu n pwieAo bpuVI nwnku khY gvwr ]1] m 1 ] AKI prxY jy iPrW dyKW sBu Awkw{ ] puCw

1242

igAwnI pMifqW puCw byd bIcwr ] puCw dyvW mwxsW joD krih Avqwr ] isD smwDI siB suxI
jwie dyKW drbw{ ] AgY scw sic nwie inrBa BY ivxu sw{ ] hor kcI mqI kcu ipcu AMiDAw
AMDu bIcw{ ] nwnk krmI bMdgI ndir lGwE pwir ]2] paVI ] nwie mMinAY durmiq ge
miq prgtI AwieAw ] nwa mMinAY hamY ge siB rog gvwieAw ] nwie mMinAY nwmu pjY
shjy suKu pwieAw ] nwie mMinAY sWiq pjY hir mMin vswieAw ] nwnk nwmu rqnu hY gurmuiK
hir iDAwieAw ]11] slok m 1 ] ho{ srIku hovY koe qyrw iqsu AgY quDu AwKW ] quDu AgY quDY
swlwhI mY AMDy nwa sujwKw ] jyqw AwKxu swhI sbdI BwiKAw Bwie suBwe ] nwnk bhuqw Eho
AwKxu sB qyrI vifAwe ]1] m 1 ] jW n isAw ikAw cwkrI jW jMmy ikAw kwr ] siB kwrx

krqw kry dyKY vwro vwr ] jy cupY jy mMigAY dwiq kry dwqw{ ] ieku dwqw siB mMgqy iPir dyKih

Awkw{ ] nwnk EvY jwxIAY jIvY dyvxhw{ ]2] paVI ] nwie mMinAY suriq pjY nwmy miq hoe

] nwie mMinAY gux acrY nwmy suiK soe ] nwie mMinAY BRmu ktIAY iPir duKu n hoe ] nwie

mMinAY swlwhIAY pwpW miq Doe ] nwnk pUry gur qy nwa mnIAY ijn dyvY soe ]12] slok

m
1
]
sws
by
d
pu
r
wx
pV@
M
q
w
]
pU
k
wrM
q
w
AjwxM
q
w
]
jW
bU
J
Y
qW
sU
J
Y
soe
]
nwnku
AwKY
kU
k
n

hoe ]1] m 1 ] jW ha qyrw qW sBu ikCu myrw ha nwhI qU hovih ] Awpy skqw Awpy surqw
skqI jgqu provih ] Awpy Byjy Awpy sdy rcnw ric ric vyKY ] nwnk scw scI nWe scu pvY
Duir lyKY ]2] paVI ] nwmu inrMjn AlKu hY ika liKAw jwe ] nwmu inrMjn nwil hY ika
pweAY Bwe ] nwmu inrMjn vrqdw rivAw sB TWe ] gur pUry qy pweAY ihrdY dyie idKwe ]
nwnk ndrI krmu hoie gur imlIAY Bwe ]13] slok m 1 ] kil hoe kuqy muhI Kwju hoAw
murdw{ ] kUV boil boil Bakxw cUkw Drmu bIcw{ ] ijn jIvMidAw piq nhI muieAw mMdI soie

1243

] iliKAw hovY nwnkw krqw kry su hoie ]1] m 1 ] rnw hoeAw boDIAw purs hoE seAwd
] sIlu sMjmu suc BnI Kwxw Kwju Ahwju ] srmu gieAw Gir AwpxY piq aiT clI nwil ] nwnk
scw Eku hY Aa{ n scw Bwil ]2] paVI ] bwhir Bsm lypn kry AMqir gubwrI ] iKMQw JolI
bhu ByK kry durmiq AhkwrI ] swihb sbdu n crY mwieAw moh pswrI ] AMqir lwlcu Brmu hY
BrmY gwvwrI ] nwnk nwmu n cyqe jUAY bwjI hwrI ]14] slok m 1 ] lK isa pRIiq hovY
lK jIvxu ikAw KusIAw ikAw cwa ] ivCuiVAw ivsu hoie ivCoVw Ek GVI mih jwie ] jy sa
virAw imTw KwjY BI iPir kaVw Kwie ] imTw KwDw iciq n AwvY kaVqxu Dwie jwie ] imTw
kaVw dovY rog ] nwnk AMiq ivguqy Bog ] JiK JiK JKxw JgVw JwK ] JiK JiK jwih JKih

iqn@ pwis ]1] m 1 ] kwpV kwTu rMgwieAw rWig ] Gr gc kIqy bwgy bwg ] swd shj kir

mnu KylwieAw ] qY sh pwshu khxu khwieAw ] imTw kir kY kaVw KwieAw ] iqin kaVY qin

rogu jmwieAw ] jy iPir imTw pyVY pwie ] qa kaVqxu cUkis mwie ] nwnk gurmuiK pwvY soie

] ijs no pRwpiq iliKAw hoie ]2] paVI ] ijn kY ihrdY mYlu kptu hY bwh{ DovwieAw ] kUV

kptu
kmwvdy
kU
V

prgtI
AwieAw
]
AM
d
ir
hoie
su
inklY
nh
CpY
CpwieAw
]
kU
V
Y
lwlic

ligAw iPir jUnI pwieAw ] nwnk jo bIjY so Kwvxw krqY iliK pwieAw ]15] slok m 2 ]
kQw khwxI bydI AwxI pwpu punu bIcw{ ] dy dy lYxw lY lY dyxw nrik surig Avqwr ] aqm
miDm jwqIN ijnsI Brim BvY sMsw{ ] AMmq bwxI qqu vKwxI igAwn iDAwn ivic Awe ]
gurmuiK AwKI gurmuiK jwqI surqI krim iDAwe ] hukmu swij hukmY ivic rKY hukmY AMdir vyKY
] nwnk Aghu hamY qutY qW ko ilKIAY lyKY ]1] m 1 ] bydu pukwry punu pwpu surg nrk kw bIa
] jo bIjY so agvY KWdw jwxY jIa ] igAwnu slwhy vfw kir sco scw nwa ] scu bIjY scu agvY

1244

drgh pweAY Qwa ] bydu vpwrI igAwnu rwis krmI plY hoie ] nwnk rwsI bwhrw lid n
cilAw koie ]2] paVI ] inMmu ibrKu bhu sMcIAY AMmq rsu pwieAw ] ibsIA{ mMq ivswhIAY
bhu dUDu pIAwieAw ] mnmuKu AiBnu n iBje pQ{ nwvwieAw ] ibKu mih AMmqu isMcIAY ibKu
kw Plu pwieAw ] nwnk sMgiq myil hir sB ibKu lih jwieAw ]16] slok m 1 ] mrix n
mUrqu puiCAw puCI iQiq n vw{ ] iekn@I lidAw ieik lid cly iekn@I bDy Bwr ] iekn@w hoe
swKqI iekn@w hoe swr ] lskr sxY dmwimAw Cuty bMk duAwr ] nwnk FyrI Cw{ kI BI iPir
hoe Cwr ]1] m 1 ] nwnk FyrI Fih pe imtI sMdw kotu ] BIqir co{ bhwilAw Kotu vy jIAw
Kotu ]2] paVI ] ijn AMdir inMdw dustu hY nk vFy nk vFwieAw ] mhw k}p duKIE sdw kwly

muh mwieAw ] Blky aiT inq pr drbu ihrih hir nwmu curwieAw ] hir jIa iqn kI sMgiq mq

krhu riK lyhu hir rwieAw ] nwnk pieAY ikriq kmwvdy mnmuiK duKu pwieAw ]17] slok

m 4 ] sBu koe hY Ksm kw Ksmhu sBu ko hoie ] hukmu pCwxY Ksm kw qw scu pwvY koie ] gurmuiK

Awpu pCwxIAY burw n dIsY koie ] nwnk gurmuiK nwmu iDAweAY sihlw AwieAw soie ]1]

m
4
]
sBnw
dwqw
Awip
hY
Awpy
my
l
xhw{
]
nwnk
sbid
imly
n
ivCu
V
ih
ijnw
sy
i
vAw
hir

dwqw{ ]2] paVI ] gurmuiK ihrdY sWiq hY nwa agiv AwieAw ] jp qp qIrQ sMjm kry myry
pRB BwieAw ] ihrdw suDu hir syvdy sohih gux gwieAw ] myry hir jIa EvY Bwvdw gurmuiK
qrwieAw ] nwnk gurmuiK myilAnu hir dir sohwieAw ]18] slok m 1 ] DnvMqw iev hI
khY AvrI Dn ka jwa ] nwnku inrDnu iqqu idin ijqu idin ivsrY nwa ]1] m 1 ] sUrju cVY
ivjoig sBsY GtY Awrjw ] qnu mnu rqw Boig koe hwrY ko ijxY ] sBu ko BirAw PUik AwKix khix
n QMm@IAY ] nwnk vyKY Awip PUk kFwE Fih pvY ]2] paVI ] sqsMgiq nwmu inDwnu hY ijQhu hir

1245

pwieAw ] gur prswdI Git cwnxw Awn@y{ gvwieAw ] lohw pwris BytIAY kMcnu hoie AwieAw ]
nwnk siqguir imilAY nwa pweAY imil nwmu iDAwieAw ] ijn@ kY poqY punu hY iqn@I drsnu
pwieAw ]19] slok m 1 ] iDRgu iqnw kw jIivAw ij iliK iliK vycih nwa ] KyqI ijn kI
ajVY KlvwVy ikAw Qwa ] scY srmY bwhry AgY lhih n dwid ] Akil Eh n AwKIAY Akil
gvweAY bwid ] AklI swihbu syvIAY AklI pweAY mwnu ] AklI piV@ kY buJIAY AklI kIcY
dwnu ] nwnku AwKY rwhu Ehu hoir glW sYqwnu ]1] m 2 ] jYsw krY khwvY qYsw AYsI bnI j}riq
] hovih il| iJM| nh hovih AYsI khIAY sUriq ] jo Aosu ieCy so Plu pwE qW nwnk khIAY mUriq
]2] paVI ] siqgu{ AMmq ibrKu hY AMmq ris PilAw ] ijsu prwpiq so lhY gur sbdI

imilAw ] siqgur kY BwxY jo clY hir syqI rilAw ] jmkwlu joih n ske Git cwnxu bilAw

] nwnk bKis imlwieAnu iPir griB n gilAw ]20] slok m 1 ] scu vrqu sMqoKu qIrQu

igAwnu iDAwnu iesnwnu ] dieAw dyvqw iKmw jpmwlI qy mwxs prDwn ] jugiq DoqI suriq

cakw iqlku krxI hoie ] Bwa Bojnu nwnkw ivrlw q koe koie ]1] mhlw 3 ] namI nymu scu

jy
krY
]
kwm
k
o
Du
q
s
nw
acrY
]
dsmI
dsy
du
A
wr
jy
TwkY
EkwdsI
Eku
kir
jwxY
]
du
A
wdsI
pM
c

vsgiq kir rwKY qa nwnk mnu mwnY ] AYsw vrqu rhIjY pwfy hor bhuqu isK ikAw dIjY ]2]
paVI ] BUpiq rwjy rMg rwie sMcih ibKu mwieAw ] kir kir hyqu vDwiedy pr drbu curwieAw ]
pu kl n ivshih bhu pRIiq lgwieAw ] vyKidAw hI mwieAw Duih ge pCuqih pCuqwieAw ]
jm dir bDy mwrIAih nwnk hir BwieAw ]21] slok m 1 ] igAwn ivhUxw gwvY gIq ] BuKy
mulW Gry msIiq ] mKtU hoie kY kn pVwE ] Pk{ kry ho{ jwiq gvwE ] gu{ pI{ sdwE mMgx
jwie ] qw kY mUil n lgIAY pwie ] Gwil Kwie ikCu hQhu dyie ] nwnk rwhu pCwxih syie ]1]

1246

m 1 ] mnhu ij AMDy kUp kihAw ibrdu n jwxn@I ] min AMDY NDY kvil idsin@ Kry k}p ]
ieik kih jwxih kihAw buJih qy nr suGV s}p ] ieknw nwd n byd n gIA rsu rs ks n
jwxMiq ] ieknw suiD n buiD n Akil sr AKr kw Bya n lhiq ] nwnk sy nr Asil Kr ij
ibnu gux grbu krMiq ]2] paVI ] gurmuiK sB pivqu hY Dnu sMpY mwieAw ] hir AriQ jo Krcdy
dyNdy suKu pwieAw ] jo hir nwmu iDAwiedy iqn qoit n AwieAw ] gurmuKW ndrI Awvdw mwieAw
suit pwieAw ] nwnk BgqW ho{ iciq n Awve hir nwim smwieAw ]22] slok m 4 ]
siqgu{ syvin sy vfBwgI ] scY sbid ijn@w Ek ilv lwgI ] igrh kutMb mih shij smwDI ]
nwnk nwim rqy sy scy bYrwgI ]1] m 4 ] gxqY syv n hove kIqw Qwie n pwie ] sbdY swdu

n AwieAo sic n lgo Bwa ] siqgu{ ipAwrw n lge mnhiT AwvY jwie ] jy iek ivK Agwhw

Bry qW ds ivKW ipCwhw jwie ] siqgur kI syvw cwkrI jy clih siqgur Bwie ] Awpu gvwie

siqgu} no imlY shjy rhY smwie ] nwnk iqn@w nwmu n vIsrY scy myil imlwie ]2] paVI ]

Kwn mlUk khwiedy ko rhxu n pwe ] gV@ mMdr gc gIrIAw ikCu swiQ n jwe ] soien swKiq

pax
vy
g
iDR
g
u
iDR
g
u
cqu
r
we
]
CqIh
AM
m

q
prkwr
krih
bhu
mY
l
u
vDwe
]
nwnk
jo
dy
v
Y

iqsih n jwxn@I mnmuiK duKu pwe ]23] slok m 3 ] piV@ piV@ pMifq muonI Qky dysMqr Biv
Qky ByKDwrI ] dUjY Bwie nwa kdy n pwiein duKu lwgw Aiq BwrI ] mUrK AMDy Y gux syvih
mwieAw kY ibahwrI ] AMdir kptu ad{ Brx kY qwe pwT pVih gwvwrI ] siqgu{ syvy so suKu
pwE ijn hamY ivchu mwrI ] nwnk pVxw gunxw ieku nwa hY bUJY ko bIcwrI ]1] m 3 ] nWgy
Awvxw nWgy jwxw hir hukmu pwieAw ikAw kIjY ] ijs kI vsqu soe lY jwiegw rosu iksY isa
kIjY ] gurmuiK hovY su Bwxw mny shjy hir rsu pIjY ] nwnk suKdwqw sdw slwihhu rsnw rwmu

1247

rvIjY ]2] paVI ] giV@ kwieAw sIgwr bhu BWiq bxwe ] rMg prMg kqIiPAw pihrih Dr
mwe ] lwl supyd dulIicAw bhu sBw bxwe ] duKu Kwxw duKu Bogxw grbY grbwe ] nwnk
nwmu n cyiqAo AMiq lE Cfwe ]24] slok m 3 ] shjy suiK suqI sbid smwie ] Awpy pRiB
myil le gil lwie ] duibDw cUkI shij suBwie ] AMqir nwmu visAw min Awie ] sy kMiT lwE
ij BMin GVwie ] nwnk jo Duir imly sy huix Awix imlwie ]1] m 3 ] ijn@I nwmu ivswirAw
ikAw jpu jwpih hoir ] ibstw AMdir kIt sy muTy DMDY coir ] nwnk nwmu n vIsrY JUTy lwlc hoir
]2] paVI ] nwmu slwhin nwmu mMin AsiQ{ jig soe ] ihrdY hir hir icqvY dUjw nhI koe
] roim roim hir acrY iKnu iKnu hir soe ] gurmuiK jnmu skwrQw inrmlu mlu Koe ] nwnk

jIvdw purKu iDAwieAw Amrw pdu hoe ]25] sloku m 3 ] ijnI nwmu ivswirAw bhu krm

kmwvih hoir ] nwnk jm puir bDy mwrIAih ija sn@I apir cor ]1] m 5 ] Driq suhwvVI

Awkwsu suhdw jpMidAw hir nwa ] nwnk nwm ivhUixAw iqn@ qn Kwvih kwa ]2] paVI ]

nwmu slwhin Bwa kir inj mhlI vwsw ] Aoie bwhuiV join n AwvnI iPir hoih n ibnwsw ]

hir
sy
q
I
rM
i
g
riv
rhy
sB
sws
igrwsw
]
hir
kw
rM
g
u
kdy
n
aqrY
gu
r
mu
i
K
prgwsw
]
Aoie

ikrpw kir kY myilAnu nwnk hir pwsw ]26] slok m 3 ] ijc{ iehu mnu lhrI ivic hY hamY
bhuqu Ahkw{ ] sbdY swdu n Awve nwim n lgY ipAw{ ] syvw Qwie n pve iqs kI Kip Kip
hoie KuAw{ ] nwnk syvku soe AwKIAY jo is{ Dry aqwir ] siqgur kw Bwxw mMin lE sbdu
rKY ar Dwir ]1] m 3 ] so jpu qpu syvw cwkrI jo KsmY BwvY ] Awpy bKsy myil lE Awpqu
gvwvY ] imilAw kdy n vICuVY joqI joiq imlwvY ] nwnk gur prswdI so buJsI ijsu Awip
buJwvY ]2] paVI ] sBu ko lyKy ivic hY mnmuKu AhkwrI ] hir nwmu kdy n cyqe jmkwlu

1248

isir mwrI ] pwp ibkwr mnUr siB ldy bhu BwrI ] mwrgu ibKmu frwvxw ika qrIAY qwrI ]
nwnk guir rwKy sy abry hir nwim aDwrI ]27] slok m 3 ] ivxu siqgur syvy suKu nhI mir
jMmih vwro vwr ] moh TgalI pweAnu bhu dUjY Bwie ivkwr ] ieik gur prswdI abry iqsu
jn ka krih siB nmskwr ] nwnk Anidnu nwmu iDAwie qU AMqir ijqu pwvih moK duAwr
]1] m 3 ] mwieAw moih ivswirAw scu mrxw hir nwmu ] DMDw kriqAw jnmu gieAw AMdir
duKu shwmu ] nwnk siqgu{ syiv suKu pwieAw ijn@ pUrib iliKAw krwmu ]2] paVI ] lyKw
pVIAY hir nwmu iPir lyKu n hoe ] puiC n skY koie hir dir sd Foe ] jmkwlu imlY dy Byt
syvku inq hoe ] pUry gur qy mhlu pwieAw piq prgtu loe ] nwnk Anhd DunI dir vjdy

imilAw hir soe ]28] slok m 3 ] gur kw kihAw jy kry suKI hU suKu sw{ ] gur kI krxI Ba

ktIAY nwnk pwvih pw{ ]1] m 3 ] scu purwxw nw QIAY nwmu n mYlw hoie ] gur kY BwxY jy clY

bhuiV n Awvxu hoie ] nwnk nwim ivswirAY Awvx jwxw doie ]2] paVI ] mMgq jnu jwcY

dwnu hir dyhu suBwie ] hir drsn kI ipAws hY drsin qpqwie ] iKnu plu GVI n jIv

ibnu
dy
K
y
mrW
mwie
]
siqgu
i
r
nwil
idKwilAw
riv
rihAw
sB
Qwie
]
su
i
qAw
Awip
aTwil

dyie nwnk ilv lwie ]29] slok m 3 ] mnmuK boil n jwxn@I Aonw AMdir kwmu koDu
Ahkw{ ] Qwa kuQwa n jwxnI sdw icqvih ibkwr ] drgh lyKw mMgIAY AoQY hoih kUiVAwr ]
Awpy ssit apweAnu Awip kry bIcw{ ] nwnk iks no AwKIAY sBu vrqY Awip sicAw{ ]1]
m 3 ] hir gurmuiK iqn@I ArwiDAw ijn@ krim prwpiq hoie ] nwnk ha bilhwrI iqn@ ka
ijn@ hir min visAw soie ]2] paVI ] Aws kry sBu loku bhu jIvxu jwixAw ] inq jIvx ka
icqu gV@ mMfp svwirAw ] vlvMc kir apwv mwieAw ihir AwixAw ] jmkwlu inhwly sws

1249

Awv GtY byqwilAw ] nwnk gur srxwe abry hir gur rKvwilAw ]30] slok m 3 ]
piV piV pMifq vwdu vKwxdy mwieAw moh suAwie ] dUjY Bwie nwmu ivswirAw mn mUrK imlY
sjwie ] ijin@ kIqy iqsY n syvn@I dydw irjku smwie ] jm kw Pwhw glhu n ktIAY iPir iPir
Awvih jwie ] ijn ka pUrib iliKAw siqgu{ imilAw iqn Awie ] Anidnu nwmu iDAwiedy
nwnk sic smwie ]1] m 3 ] scu vxjih scu syvdy ij gurmuiK pYrI pwih ] nwnk gur kY
BwxY jy clih shjy sic smwih ]2] paVI ] Awsw ivic Aiq duKu Gxw mnmuiK icqu lwieAw
] gurmuiK BE inrws prm suKu pwieAw ] ivcy igrh adws Ailpq ilv lwieAw ] Aonw sogu
ivjogu n ivAwpe hir Bwxw BwieAw ] nwnk hir syqI sdw riv rhy Duir lE imlwieAw ]31]

slok m 3 ] prwe Amwx ika rKIAY idqI hI suKu hoie ] gur kw sbdu gur QY itkY hor QY prgtu

n hoie ] An@y vis mwxku pieAw Gir Gir vycx jwie ] Aonw prK n Awve AFu n plY pwie ]

jy Awip prK n Awve qW pwrKIAw Qwvhu lieAou prKwie ] jy Aosu nwil icqu lwE qW vQu lhY

na iniD plY pwie ] Gir hodY Din jgu BuKw muAw ibnu siqgur soJI n hoie ] sbdu sIqlu min

qin
vsY
iqQY
sogu
ivjogu
n
koie
]
vsqu
prwe
Awip
grbu
kry
mU
r
Ku
Awpu
gxwE
]
nwnk
ibnu

bUJy iknY n pwieAo iPir iPir AwvY jwE ]1] m 3 ] min Andu BieAw imilAw hir pRIqmu
srsy sjx sMq ipAwry ] jo Duir imly n ivCuVih kbhU ij Awip myly krqwry ] AMqir sbdu
rivAw gu{ pwieAw sgly dUK invwry ] hir suKdwqw sdw slwhI AMqir rKW ar Dwry ] mnmuKu
iqn kI bKIlI ik kry ij scY sbid svwry ] Aonw dI Awip piq rKsI myrw ipAwrw srxwgiq
pE gur duAwry ] nwnk gurmuiK sy suhyly BE muK jl drbwry ]2] paVI ] iesqrI purKY bhu
pRIiq imil mohu vDwieAw ] pu kl inq vyKY ivgsY moih mwieAw ] dyis prdyis Dnu corwie

1250

Awix muih pwieAw ] AMiq hovY vYr ivroDu ko skY n CfwieAw ] nwnk ivxu nwvY iDRgu mohu ijqu
lig duKu pwieAw ]32] slok m 3 ] gurmuiK AMmqu nwmu hY ijqu KwDY sB BuK jwie ] qsnw
mUil n hove nwmu vsY min Awie ] ibnu nwvY ij ho{ Kwxw iqqu rogu lgY qin Dwie ] nwnk rs
ks sbdu slwhxw Awpy lE imlwie ]1] m 3 ] jIAw AMdir jIa sbdu hY ijqu sh mylwvw
hoie ] ibnu sbdY jig Awn@y{ hY sbdy prgtu hoie ] pMifq monI piV piV Qky ByK Qky qnu Doie
] ibnu sbdY iknY n pwieAo duKIE cly roie ] nwnk ndrI pweAY krim prwpiq hoie ]2]
paVI ] iesI purKY Aiq nyhu bih mMdu pkwieAw ] idsdw sBu ikCu clsI myry pRB BwieAw ]
ika rhIAY iQ{ jig ko kFhu apwieAw ] gur pUry kI cwkrI iQ{ kMDu sbwieAw ] nwnk bKis

imlwieAnu hir nwim smwieAw ]33] slok m 3 ] mwieAw moih ivswirAw gur kw Ba hyqu

Apw{ ] loiB lhir suiD miq ge sic n lgY ipAw{ ] gurmuiK ijnw sbdu min vsY drgh

moK duAw{ ] nwnk Awpy myil lE Awpy bKsxhw{ ]1] m 4 ] nwnk ijsu ibnu GVI n

jIvxw ivsry srY n ibMd ] iqsu isa ika mn }sIAY ijsih hmwrI icMd ]2] m 4 ] swvxu

AwieAw
iJmiJmw
hir
gu
r
mu
i
K
nwmu
iDAwie
]
du
K
Bu
K
kwVw
sBu
cu
k
wiesI
mIhu
vu
T
w
Chbr

lwie ] sB Driq Be hrIAwvlI Anu jMimAw bohl lwie ] hir AicMqu bulwvY pw kir hir
Awpy pwvY Qwie ] hir iqsih iDAwvhu sMq jnhu ju AMqy lE Cfwie ] hir kIriq Bgiq Andu
hY sdw suKu vsY min Awie ] ijn@w gurmuiK nwmu ArwiDAw iqnw duK BuK lih jwie ] jn nwnku
qpqY gwie gux hir drsnu dyhu suBwie ]3] paVI ] gur pUry kI dwiq inq dyvY cVY svweAw
] quis dyvY Awip dieAwlu n CpY CpweAw ] ihrdY kvlu pRgwsu anmin ilv lweAw ] jy ko
kry as dI rIs isir Cwe pweAw ] nwnk ApiV koie n ske pUry siqgur kI vifAweAw

1251

]34] slok m 3 ] Am{ vyprvwhu hY iqsu nwil isAwxp n cle n hujiq krxI jwie ]
Awpu Coif srxwie pvY mMin lE rjwie ] gurmuiK jm fMfu n lge hamY ivchu jwie ] nwnk
syvku soe AwKIAY ij sic rhY ilv lwie ]1] m 3 ] dwiq joiq sB sUriq qyrI ] bhuqu
isAwxp hamY myrI ] bhu krm kmwvih loiB moih ivAwpy hamY kdy n cUkY PyrI ] nwnk Awip
krwE krqw jo iqsu BwvY swe gl cMgyrI ]2] paVI m 5 ] scu Kwxw scu pYnxw scu nwmu
ADw{ ] guir pUrY mylwieAw pRBu dyvxhw{ ] Bwgu pUrw iqn jwigAw jipAw inrMkw{ ] swDU
sMgiq ligAw qirAw sMsw{ ] nwnk isPiq slwh kir pRB kw jYkw{ ]35] slok m 5 ]
sBy jIA smwil ApxI imhr k{ ] Anu pwxI mucu apwie duK dwldu BMin q{ ] Ardwis

suxI dwqwir hoe issit T{ ] lyvhu kMiT lgwie Apdw sB h{ ] nwnk nwmu iDAwie pRB kw

sPlu G{ ]1] m 5 ] vuTy myG suhwvxy hukmu kIqw krqwir ] irjku apwieAonu Aglw TWiF

pe sMswir ] qnu mnu hirAw hoieAw ismrq Agm Apwr ] kir ikrpw pRB AwpxI scy

isrjxhwr ] kIqw loVih so krih nwnk sd bilhwr ]2] paVI ] vfw Awip AgMmu hY

vfI
vifAwe
]
gu
r
sbdI
vy
i
K
ivgisAw
AM
q
ir
sWiq
Awe
]
sBu
Awpy
Awip
vrqdw
Awpy

hY Bwe ] Awip nwQu sB nQIAnu sB hukim clwe ] nwnk hir BwvY so kry sB clY rjwe
]36]1] suDu ]

rwgu swrMg bwxI BgqW kI ] kbIr jI ]


< siqgur pRswid ]

khw nr grbis QorI bwq ] mn ds nwju tkw cwir gWTI AYNfO tyFO jwqu ]1] rhwa ] bhuqu
pRqwpu gWa sa pwE duie lK tkw brwq ] idvs cwir kI krhu swihbI jYsy bn hr pwq ]1]
nw ko lY AwieAo iehu Dnu nw ko lY jwqu ] rwvn hUM qy AiDk Cpiq iKn mih gE iblwq

1252

]2] hir ky sMq sdw iQ{ pUjhu jo hir nwmu jpwq ] ijn ka pw krq hY goibdu qy sqsMig
imlwq ]3] mwq ipqw binqw suq sMpiq AMiq n clq sMgwq ] khq kbI{ rwm Bju bary
jnmu AkwrQ jwq ]4]1] rwjwsRm imiq nhI jwnI qyrI ] qyry sMqn kI ha cyrI ]1]
rhwa ] hsqo jwie su rovqu AwvY rovqu jwie su hsY ] bsqo hoie hoie suo j{ j{ hoie su bsY
]1] jl qy Ql kir Ql qy kUAw kUp qy my{ krwvY ] DrqI qy Awkwis cFwvY cFy Akwis igrwvY
]2] ByKwrI qy rwju krwvY rwjw qy ByKwrI ] Kl mUrK qy pMifqu kirbo pMifq qy mugDwrI ]3]
nwrI qy jo purKu krwvY purKn qy jo nwrI ] khu kbIr swDU ko pRIqmu iqsu mUriq bilhwrI ]4]2]

swrMg bwxI nwmdya jI kI ]


< siqgur pRswid ]

kwEN ry mn ibiKAw bn jwie ] BUlO ry TgmUrI Kwie ]1] rhwa ] jYsy mInu pwnI mih rhY ]

kwl jwl kI suiD nhI lhY ] ijhbw suAwdI lIilq loh ] AYsy kink kwmnI bwiDAo moh ]1]

ija mDu mwKI sMcY Apwr ] mDu lIno muiK dInI Cw{ ] g bwC ka sMcY KI{ ] glw bWiD duih

ly
i
e
AhI{
]2]
mwieAw
kwrin
sR
m
u
Aiq
krY
]
so
mwieAw
lY
gwfY
DrY
]
Aiq
sM
c
Y
smJY
nhI

mUV@ ] Dnu DrqI qnu hoie gieAo DUiV ]3] kwm koD qsnw Aiq jrY ] swDsMgiq kbhU nhI
krY ] khq nwmdya qw cI Awix ] inrBY hoie BjIAY Bgvwn ]4]1] bdhu kI n hof mwDa mo
isa ] Twkur qy jnu jn qy Twku{ Kylu pirAo hY qo isa ]1] rhwa ] Awpn dya dyhurw Awpn
Awp lgwvY pUjw ] jl qy qrMg qrMg qy hY jlu khn sunn ka dUjw ]1] Awpih gwvY Awpih
nwcY Awip bjwvY qUrw ] khq nwmdya qUM myro Twku{ jnu rw qU pUrw ]2]2] dws Ainn myro
inj }p ] drsn inmK qwp e mocn prsq mukiq krq gh kUp ]1] rhwa ] myrI bWDI

1253

Bgqu CfwvY bWDY Bgqu n CUtY moih ] Ek smY mo ka gih bWDY qa Puin mo pY jbwbu n hoie
]1] mY gun bMD sgl kI jIvin myrI jIvin myry dws ] nwmdyv jw ky jIA AYsI qYso qw kY
pRym pRgws ]2]3]

swrMg ]
< siqgur pRswid ]
qY nr ikAw purwnu suin kInw ] AnpwvnI Bgiq nhI apjI BUKY dwnu n dInw ]1] rhwa ]
kwmu n ibsirAo koDu n ibsirAo loBu n CUitAo dyvw ] pr inMdw muK qy nhI CUtI inPl Be sB
syvw ]1] bwt pwir G{ mUis ibrwno pytu BrY ApRwDI ] ijih prlok jwie ApkIriq soe
AibidAw swDI ]2] ihsw qa mn qy nhI CUtI jIA dieAw nhI pwlI ] prmwnd swDsMgiq

imil kQw punIq n cwlI ]3]1]6]

Cwif mn hir ibmuKn ko sMgu ]

swrMg mhlw 5 sUrdws ]


< siqgur pRswid ]

hir ky sMg bsy hir lok ] qnu mnu Arip srbsu sBu AripAo And shj Duin Jok ]1]

rhwa
]
drsnu
py
i
K
BE
inribKe
pwE
hY
sgly
Qok
]
Awn
bsqu
isa
kwju
n
kCU
A
Y
su
M
d
r

bdn Alok ]1] isAwm suMdr qij Awn ju cwhq ija kustI qin jok ] sUrdws mnu pRiB
hiQ lIno dIno iehu prlok ]2]1]8]

swrMg kbIr jIa ]


< siqgur pRswid ]
hir ibnu kanu shwe mn kw ]

mwq ipqw Bwe suq binqw ihqu lwgo sB Pn kw ]1] rhwa ] Awgy ka ikCu qulhw bWDhu
ikAw Brvwsw Dn kw ] khw ibswsw ies BWfy kw ieqnku lwgY Tnkw ]1] sgl Drm pun Pl
pwvhu DUir bWChu sB jn kw ] khY kbI{ sunhu ry sMqhu iehu mnu afn pMKy} bn kw ]2]1]9]

1254

rwgu mlwr capdy mhlw 1 G{ 1

Kwxw pIxw hsxw saxw ivsir gieAw hY mrxw ] Ksmu ivswir KuAwrI kInI iDRgu jIvxu nhI

rhxw ]1] pRwxI Eko nwmu iDAwvhu ] ApnI piq syqI Gir jwvhu ]1] rhwa ] quDno syvih
quJu ikAw dyvih mWgih lyvih rhih nhI ] qU dwqw jIAw sBnw kw jIAw AMdir jIa quhI ]2]
gurmuiK iDAwvih is AMmqu pwvih sye sUcy hohI ] Aihinis nwmu jphu ry pRwxI mYly hCy hohI
]3] jyhI {iq kwieAw suKu qyhw qyho jyhI dyhI ] nwnk {iq suhwvI swe ibnu nwvY {iq kyhI
]4]1] mlwr mhlw 1 ] kra ibna gur Apny pRIqm hir v{ Awix imlwvY ] suix Gn Gor
sIqlu mnu morw lwl rqI gux gwvY ]1] brsu Gnw myrw mnu BInw ] AMmq bUMd suhwnI hIArY
guir mohI mnu hir ris lInw ]1] rhwa ] shij suKI vr kwmix ipAwrI ijsu gur bcnI mnu
mwinAw ] hir vir nwir Be sohwgix min qin pRymu suKwinAw ]2] Avgx iqAwig Be
bYrwgin AsiQ{ v{ sohwgu hrI ] sogu ivjogu iqsu kdy n ivAwpY hir pRiB ApxI ikrpw krI
]3] Awvx jwxu nhI mnu inhclu pUry gur kI Aot ghI ] nwnk rwm nwmu jip gurmuiK Dnu
sohwgix scu shI ]4]2] mlwr mhlw 1 ] swcI suriq nwim nhI qpqy hamY krq

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

1255

gvwieAw ] pr Dn pr nwrI rqu inMdw ibKu Kwe duKu pwieAw ] sbdu cIin BY kpt n CUty min
muiK mwieAw mwieAw ] Ajgir Bwir ldy Aiq BwrI mir jnmy jnmu gvwieAw ]1] min BwvY
sbdu suhwieAw ] BRim BRim join ByK bhu kIn@y guir rwKy scu pwieAw ]1] rhwa ] qIriQ qyju
invwir n n@wqy hir kw nwmu n BwieAw ] rqn pdwrQu prhir iqAwigAw jq ko qq hI AwieAw ]
ibstw kIt BE aq hI qy aq hI mwih smwieAw ] AiDk suAwd rog AiDkwe ibnu gur shju n
pwieAw ]2] syvw suriq rhis gux gwvw gurmuiK igAwnu bIcwrw ] KojI apjY bwdI ibnsY ha
bil bil gur krqwrw ] hm nIc huoqy hIxmiq JUTy qU sbid svwrxhwrw ] Awqm cIin qhw qU
qwrx scu qwry qwrxhwrw ]3] bYis suQwin khW gux qyry ikAw ikAw kQa Apwrw ] AlKu n

lKIAY Agmu AjonI qUM nwQW nwQxhwrw ] iksu pih dyiK kha qU kYsw siB jwck qU dwqwrw ]

BgiqhIxu nwnku dir dyKhu ieku nwmu imlY air Dwrw ]4]3] mlwr mhlw 1 ] ijin Dn

ipr kw swdu n jwinAw sw iblK bdn kumlwnI ] Be inrwsI krm kI PwsI ibnu gur Brim

BulwnI ]1] brsu Gnw myrw ip{ Gir AwieAw ] bil jwvW gur Apny pRIqm ijin hir pRBu

Awix
imlwieAw
]1]
rhwa
]
naqn
pR
I
iq
sdw
Twku
r
isa
Anidnu
Bgiq
su
h
wvI
]
mu
k
iq

BE guir drsu idKwieAw juig juig Bgiq suBwvI ]2] hm Qwry qBvx jgu qumrw qU myrw ha
qyrw ] siqguir imilAY inrMjnu pwieAw bhuir n Bvjil Pyrw ]3] Apuny ipr hir dyiK
ivgwsI qa Dn swcu sIgwro ] Akul inrMjn isa sic swcI gurmiq nwmu ADwro ]4] mukiq
Be bMDn guir Kol@y sbid suriq piq pwe ] nwnk rwm nwmu ird AMqir gurmuiK myil imlwe
]5]4] mhlw 1 mlwr ] pr dwrw pr Dnu pr loBw hamY ibKY ibkwr ] dust Bwa qij inMd
prwe kwmu koDu cMfwr ]1] mhl mih bYTy Agm Apwr ] BIqir AMmqu soe jnu pwvY ijsu

1256

gur kw sbdu rqnu Awcwr ]1] rhwa ] duK suK do sm kir jwnY burw Blw sMswr ] suiD
buiD suriq nwim hir pweAY sqsMgiq gur ipAwr ]2] Aihinis lwhw hir nwmu prwpiq
gu{ dwqw dyvxhw{ ] gurmuiK isK soe jnu pwE ijs no ndir kry krqw{ ]3] kwieAw
mhlu mMd{ G{ hir kw iqsu mih rwKI joiq Apwr ] nwnk gurmuiK mhil bulweAY hir
myly mylxhwr ]4]5]

mlwr mhlw 1 G{ 2
< siqgur pRswid ]
pvxY pwxI jwxY jwiq ] kwieAW Agin kry inBrWiq ] jMmih jIA jwxY jy Qwa ] surqw pMifqu
qw kw nwa ]1] gux goibMd n jwxIAih mwie ] AxfITw ikCu khxu n jwie ] ikAw kir

AwiK vKwxIAY mwie ]1] rhwa ] pir dir Asmwin pieAwil ] ika kir khIAY dyhu

vIcwir ] ibnu ijhvw jo jpY ihAwie ] koe jwxY kYsw nwa ]2] kQnI bdnI rhY inBrWiq ]

so bUJY hovY ijsu dwiq ] Aihinis AMqir rhY ilv lwie ] soe purKu ij sic smwie ]3] jwiq

kulInu syvku jy hoie ] qw kw khxw khhu n koie ] ivic snwqI syvku hoie ] nwnk pxIAw

pihrY
soie
]4]1]6]
mlwr
mhlw
1
]
du
K
u
vy
C
oVw
ieku
du
K
u
BU
K
]
ieku
du
K
u
skqvwr
jmdU
q

] ieku duKu rogu lgY qin Dwie ] vYd n Boly dw} lwie ]1] vYd n Boly dw} lwie ] drdu hovY
duKu rhY srIr ] AYsw dw} lgY n bIr ]1] rhwa ] Ksmu ivswir kIE rs Bog ] qW qin aiT
KloE rog ] mn AMDy ka imlY sjwie ] vYd n Boly dw} lwie ]2] cMdn kw Plu cMdn vwsu ]
mwxs kw Plu Gt mih swsu ] swis gieAY kwieAw Fil pwie ] qw kY pwCY koie n Kwie ]3]
kMcn kwieAw inrml hsu ] ijsu mih nwmu inrMjn AMsu ] dUK rog siB gieAw gvwie ]
nwnk CUtis swcY nwie ]4]2]7] mlwr mhlw 1 ] duK mhurw mwrx hir nwmu ] islw

1257

sMqoK pIsxu hiQ dwnu ] inq inq lyhu n CIjY dyh ] AMq kwil jmu mwrY Tyh ]1] AYsw dw}
Kwih gvwr ] ijqu KwDY qyry jwih ivkwr ]1] rhwa ] rwju mwlu jobnu sBu CWv ] riQ iPrMdY
dIsih Qwv ] dyh n nwa n hovY jwiq ] AoQY idhu AYQY sB rwiq ]2] swd kir smDW qsnw
iGa qylu ] kwmu koDu AgnI isa mylu ] hom jg A{ pwT purwx ] jo iqsu BwvY so prvwx ]3]
qpu kwgdu qyrw nwmu nIswnu ] ijn ka iliKAw Ehu inDwnu ] sy DnvMq idsih Gir jwie ]
nwnk jnnI DnI mwie ]4]3]8] mlwr mhlw 1 ] bwgy kwpV bolY bYx ] lmw nku kwly
qyry nYx ] kbhUM swihbu dyiKAw BYx ]1] fW if cVW Asmwin ] swihb sMmQ qyrY qwix ]
jil Qil fUMgir dyKW qIr ] Qwn Qnqir swihbu bIr ]2] ijin qnu swij dIE nwil KMB ]

Aiq qsnw afxY kI fMJ ] ndir kry qW bMDW DIr ] ija vyKwly iqa vyKW bIr ]3] n iehu

qnu jwiegw n jwihgy KMB ] paxY pwxI AgnI kw snbMD ] nwnk krmu hovY jpIAY kir gu{

pI{ ] sic smwvY Ehu srI{ ]4]4]9]

mlwr mhlw 3 capdy G{ 1


< siqgur pRswid ]

inrM
k
w{
Awkw{
hY
Awpy
Awpy
Brim
Bu
l
wE
]
kir
kir
krqw
Awpy
vy
K
Y
ijqu
BwvY
iqqu
lwE
]

syvk ka Ehw vifAwe jw ka hukmu mnwE ]1] Awpxw Bwxw Awpy jwxY gur ikrpw qy
lhIAY ] Ehw skiq isvY Gir AwvY jIvidAw mir rhIAY ]1] rhwa ] vyd pVY piV vwdu
vKwxY bRhmw ibsnu mhysw ] Eh qgux mwieAw ijin jgqu BulwieAw jnm mrx kw shsw ]
gur prswdI Eko jwxY cUkY mnhu AMdysw ]2] hm dIn mUrK AvIcwrI qum icMqw krhu hmwrI ]
hohu dieAwl kir dwsu dwsw kw syvw krI qumwrI ] Eku inDwnu dyih qU Apxw Aihinis nwmu
vKwxI ]3] khq nwnku gur prswdI bUJhu koe AYsw kry vIcwrw ] ija jl pir Pynu

1258

budbudw qYsw iehu sMswrw ] ijs qy hoAw iqsih smwxw cUik gieAw pwswrw ]4]1] mlwr
mhlw 3 ] ijnI hukmu pCwixAw sy myly hamY sbid jlwie ] scI Bgiq krih idnu rwqI sic
rhy ilv lwie ] sdw scu hir vyKdy gur kY sbid suBwie ]1] mn ry hukmu mMin suKu hoie ] pRB
Bwxw Apxw Bwvdw ijsu bKsy iqsu ibGnu n koie ]1] rhwa ] Y gux sBw Dwqu hY nw hir
Bgiq n Bwie ] giq mukiq kdy n hove hamY krm kmwih ] swihb BwvY so QIAY pieAY ikriq
iPrwih ]2] siqgur ByitAY mnu mir rhY hir nwmu vsY min Awie ] iqs kI kImiq nw pvY khxw
ikCU n jwie ] caQY pid vwsw hoieAw scY rhY smwie ]3] myrw hir pRBu Agmu Agoc{ hY
kImiq khxu n jwie ] gur prswdI buJIAY sbdy kwr kmwie ] nwnk nwmu slwih qU hir hir

dir soBw pwie ]4]2] mlwr mhlw 3 ] gurmuiK koe ivrlw bUJY ijs no ndir kryie ] gur

ibnu dwqw koe nwhI bKsy ndir kryie ] gur imilAY sWiq pjY Anidnu nwmu lEie ]1]

myry mn hir AMmq nwmu iDAwie ] siqgu{ purKu imlY nwa pweAY hir nwmy sdw smwie ]1]

rhwa ] mnmuK sdw ivCuVy iPrih koie n iks hI nwil ] hamY vfw rogu hY isir mwry jmkwil

]
gu
r
miq
sqsM
g
iq
n
ivCu
V
ih
Anidnu
nwmu
sm@
w
il
]2]
sBnw
krqw
Eku
qU
inq
kir
dy
K
ih

vIcw{ ] ieik gurmuiK Awip imlwieAw bKsy Bgiq BMfwr ] qU Awpy sBu ikCu jwxdw iksu AwgY
krI pUkwr ]3] hir hir nwmu AMmqu hY ndrI pwieAw jwie ] Anidnu hir hir acrY gur kY
shij suBwie ] nwnk nwmu inDwnu hY nwmy hI icqu lwie ]4]3] mlwr mhlw 3 ] gu{ swlwhI
sdw suKdwqw pRBu nwrwiexu soe ] gur prswid prm pdu pwieAw vfI vifAwe hoe ]
Anidnu gux gwvY inq swcy sic smwvY soe ]1] mn ry gurmuiK irdY vIcwir ] qij kUV
kutMbu hamY ibKu qsnw clxu irdY sm@wil ]1] rhwa ] siqgu{ dwqw rwm nwm kw ho{ dwqw

1259

koe nwhI ] jIA dwnu dyie qpqwsy scY nwim smwhI ] Anidnu hir rivAw ird AMqir shij
smwiD lgwhI ]2] siqgur sbdI iehu mnu ByidAw ihrdY swcI bwxI ] myrw pRBu AlKu n
jwe liKAw gurmuiK AkQ khwxI ] Awpy dieAw kry suKdwqw jpIAY swirMgpwxI ]3]
Awvx jwxw bhuiV n hovY gurmuiK shij iDAwieAw ] mn hI qy mnu imilAw suAwmI mn hI
mnu smwieAw ] swcy hI scu swic pqIjY ivchu Awpu gvwieAw ]4] Eko Eku vsY min suAwmI
dUjw Av{ n koe ] Ekuo nwmu AMmqu hY mITw jig inrml scu soe ] nwnk nwmu pRBU qy pweAY
ijn ka Duir iliKAw hoe ]5]4] mlwr mhlw 3 ] gx gMDrb nwmy siB aDry gur kw sbdu
vIcwir ] hamY mwir sd mMin vswieAw hir rwiKAw air Dwir ] ijsih buJwE soe bUJY

ijs no Awpy lE imlwie ] Anidnu bwxI sbdy gWvY swic rhY ilv lwie ]1] mn myry iKnu

iKnu nwmu sm@wil ] gur kI dwiq sbd suKu AMqir sdw inbhY qyrY nwil ]1] rhwa ] mnmuK

pwKMfu kdy n cUkY dUjY Bwie duKu pwE ] nwmu ivswir ibiKAw min rwqy ibrQw jnmu gvwE ] ieh

vylw iPir hiQ n AwvY Anidnu sdw pCuqwE ] mir mir jnmY kdy n bUJY ivstw mwih smwE

]2]
gu
r
mu
i
K
nwim
rqy
sy
aDry
gu
r
kw
sbdu
vIcwir
]
jIvn
mu
k
iq
hir
nwmu
iDAwieAw
hir

rwiKAw air Dwir ] mnu qnu inrmlu inrml miq qm qm bwxI hoe ] Eko purKu Eku pRBu
jwqw dUjw Av{ n koe ]3] Awpy kry krwE pRBu Awpy Awpy ndir kryie ] mnu qnu rwqw gur kI
bwxI syvw suriq smyie ] AMqir visAw AlK AByvw gurmuiK hoie lKwie ] nwnk ijsu BwvY
iqsu Awpy dyvY BwvY iqvY clwie ]4]5] mlwr mhlw 3 duquky ] siqgur qy pwvY G{ d{ mhlu
su Qwnu ] gur sbdI cUkY AiBmwnu ]1] ijn ka illwit iliKAw Duir nwmu ] Anidnu nwmu
sdw sdw iDAwvih swcI drgh pwvih mwnu ]1] rhwa ] mn kI ibiD siqgur qy jwxY

1260

Anidnu lwgY sd hir isa iDAwnu ] gur sbid rqy sdw bYrwgI hir drgh swcI pwvih mwnu
]2] iehu mnu KylY hukm kw bwDw iek iKn mih dh ids iPir AwvY ] jW Awpy ndir kry hir
pRBu swcw qW iehu mnu gurmuiK qqkwl vis AwvY ]3] iesu mn kI ibiD mn hU jwxY bUJY sbid
vIcwir ] nwnk nwmu iDAwie sdw qU Bv swg{ ijqu pwvih pwir ]4]6] mlwr mhlw 3 ]
jIa ipMfu pRwx siB iqs ky Git Git rihAw smwe ] Eksu ibnu mY Av{ n jwxw siqguir dIAw
buJwe ]1] mn myry nwim rha ilv lwe ] Aidstu Agoc{ AprMp{ krqw gur kY sbid hir
iDAwe ]1] rhwa ] mnu qnu BIjY Ek ilv lwgY shjy rhy smwe ] gur prswdI BRmu Ba BwgY
Ek nwim ilv lwe ]2] gur bcnI scu kwr kmwvY giq miq qb hI pwe ] koit mDy iksih

buJwE iqin rwm nwim ilv lwe ]3] jh jh dyKw qh Eko soe ieh gurmiq buiD pwe ] mnu

qnu pRwn DrI iqsu AwgY nwnk Awpu gvwe ]4]7] mlwr mhlw 3 ] myrw pRBu swcw dUK

invwrxu sbdy pwieAw jwe ] BgqI rwqy sd bYrwgI dir swcY piq pwe ]1] mn ry mn isa

rha smwe ] gurmuiK rwm nwim mnu BIjY hir syqI ilv lwe ]1] rhwa ] myrw pRBu Aiq

Agm
Agoc{
gu
r
miq
dy
i
e
bu
J
we
]
scu
sM
j
mu
krxI
hir
kIriq
hir
sy
q
I
ilv
lwe
]2]

Awpy sbdu scu swKI Awpy ijn@ joqI joiq imlwe ] dyhI kwcI paxu vjwE gurmuiK AMmqu pwe
]3] Awpy swjy sB kwrY lwE so scu rihAw smwe ] nwnk nwm ibnw koe ikCu nwhI nwmy
dyie vfwe ]4]8] mlwr mhlw 3 ] hamY ibKu mnu moihAw lidAw Ajgr BwrI ] g{V
sbdu muiK pwieAw hamY ibKu hir mwrI ]1] mn ry hamY mohu duKu BwrI ] iehu Bvjlu jgqu
n jwe qrxw gurmuiK q{ hir qwrI ]1] rhwa ] Y gux mwieAw mohu pswrw sB vrqY
AwkwrI ] qurIAw guxu sqsMgiq pweAY ndrI pwir aqwrI ]2] cMdn gMD sugMD hY bhu

1261

bwsnw bhkwir ] hir jn krxI qm hY hir kIriq jig ibsQwir ]3] pw pw kir Twkur
myry hir hir hir ar Dwir ] nwnk siqgu{ pUrw pwieAw min jipAw nwmu murwir ]4]9]

mlwr mhlw 3 G{ 2
< siqgur pRswid ]
iehu mnu igrhI ik iehu mnu adwsI ] ik iehu mnu Avrnu sdw AivnwsI ] ik iehu mnu cMclu
ik iehu mnu bYrwgI ] iesu mn ka mmqw ikQhu lwgI ]1] pMifq iesu mn kw krhu bIcw{ ]
Av{ ik bhuqw pVih aTwvih Bw{ ]1] rhwa ] mwieAw mmqw krqY lwe ] Ehu hukmu kir
ssit apwe ] gur prswdI bUJhu Bwe ] sdw rhhu hir kI srxwe ]2] so pMifqu jo iqhW

guxw kI pMf aqwrY ] Anidnu Eko nwmu vKwxY ] siqgur kI Aohu dIiKAw lyie ] siqgur AwgY

sIsu Dryie ] sdw Algu rhY inrbwxu ] so pMifqu drgh prvwxu ]3] sBnW mih Eko Eku

vKwxY ] jW Eko vyKY qW Eko jwxY ] jw ka bKsy myly soie ] AYQY AoQY sdw suKu hoie ]4] khq

nwnku kvn ibiD kry ikAw koie ] soe mukiq jw ka ikrpw hoie ] Anidnu hir gux gwvY soie ]

sws
by
d
kI
iPir
kU
k
n
hoie
]5]1]10]
mlwr
mhlw
3
]
BR
i
m
BR
i
m
join
mnmu
K
Brmwe

] jmkwlu mwry inq piq gvwe ] siqgur syvw jm kI kwix cukwe ] hir pRBu imilAw mhlu
G{ pwe ]1] pRwxI gurmuiK nwmu iDAwie ] jnmu pdwrQu duibDw KoieAw kafI bdlY jwie
]1] rhwa ] kir ikrpw gurmuiK lgY ipAw{ ] AMqir Bgiq hir hir air Dw{ ] Bvjlu
sbid lGwvxhw{ ] dir swcY idsY sicAw{ ]2] bhu krm kry siqgu{ nhI pwieAw ] ibnu
gur Brim BUly bhu mwieAw ] hamY mmqw bhu mohu vDwieAw ] dUjY Bwie mnmuiK duKu pwieAw
]3] Awpy krqw Agm AQwhw ] gur sbdI jpIAY scu lwhw ] hwj{ hjUir hir vyprvwhw ]

1262

nwnk gurmuiK nwim smwhw ]4]2]11] mlwr mhlw 3 ] jIvq mukq gurmqI lwgy ]
hir kI Bgiq Anidnu sd jwgy ] siqgu{ syvih Awpu gvwie ] ha iqn jn ky sd lwga
pwie ]1] ha jIvW sdw hir ky gux gwe ] gur kw sbdu mhw rsu mITw hir kY nwim mukiq
giq pwe ]1] rhwa ] mwieAw mohu AigAwnu gubw{ ] mnmuK mohy mugD gvwr ] Anidnu
DMDw krq ivhwie ] mir mir jMmih imlY sjwie ]2] gurmuiK rwm nwim ilv lwe ] kUVY
lwlic nw lptwe ] jo ikCu hovY shij suBwie ] hir rsu pIvY rsn rswie ]3] koit mDy
iksih buJwe ] Awpy bKsy dy vifAwe ] jo Duir imilAw su ivCuiV n jwe ] nwnk hir hir
nwim smwe ]4]3]12] mlwr mhlw 3 ] rsnw nwmu sBu koe khY ] siqgu{ syvy qw nwmu lhY

] bMDn qoVy mukiq Gir rhY ] gur sbdI AsiQ{ Gir bhY ]1] myry mn kwhy rosu krIjY ] lwhw

kljuig rwm nwmu hY gurmiq Anidnu ihrdY rvIjY ]1] rhwa ] bwbIhw iKnu iKnu ibllwie ]

ibnu ipr dyKy nId n pwie ] iehu vyCoVw sihAw n jwie ] siqgu{ imlY qW imlY suBwie ]2]

nwmhIxu ibnsY duKu pwie ] qsnw jilAw BUK n jwie ] ivxu Bwgw nwmu n pwieAw jwie ]

bhu
ibiD
Qwkw
krm
kmwie
]3]
Y
gu
x
bwxI
by
d
bIcw{
]
ibiKAw
mY
l
u
ibiKAw
vwpw{
]

mir jnmih iPir hoih KuAw{ ] gurmuiK qurIAw guxu air Dw{ ]4] gu{ mwnY mwnY sBu koie ]
gur bcnI mnu sIqlu hoie ] chu juig soBw inrml jnu soie ] nwnk gurmuiK ivrlw koie
]5]4]13]9]13]22]

rwgu mlwr mhlw 4 G{ 1 capdy


< siqgur pRswid ]

Anidnu hir hir iDAwieAo ihrdY miq gurmiq dUK ivswrI ] sB Awsw mnsw bMDn qUty hir
hir pRiB ikrpw DwrI ]1] nYnI hir hir lwgI qwrI ] siqgu{ dyiK myrw mnu ibgisAo jnu

1263

hir ByitAo bnvwrI ]1] rhwa ] ijin AYsw nwmu ivswirAw myrw hir hir iqs kY kuil lwgI
gwrI ] hir iqs kY kuil prsUiq n krIAhu iqsu ibDvw kir mhqwrI ]2] hir hir Awin
imlwvhu gu{ swDU ijsu Aihinis hir air DwrI ] guir fITY gur kw isKu ibgsY ija bwirku
dyiK mhqwrI ]3] Dn ipr kw iek hI sMig vwsw ivic hamY BIiq krwrI ] guir pUrY hamY BIiq
qorI jn nwnk imly bnvwrI ]4]1] mlwr mhlw 4 ] gMgw jmunw godwvrI srsuqI qy krih
admu DUir swDU kI qwe ] iklivK mYlu Bry pry hmrY ivic hmrI mYlu swDU kI DUir gvwe
]1] qIriQ ATsiT mjnu nwe ] sqsMgiq kI DUir prI aif nyI sB durmiq mYlu gvwe
]1] rhwa ] jwhrnvI qpY BwgIriQ AwxI kydw{ QwipAo mhswe ] kWsI snu crwvq

gw imil hir jn soBw pwe ]2] ijqny qIrQ dyvI Qwpy siB iqqny locih DUir swDU kI qwe

] hir kw sMqu imlY gur swDU lY iqs kI DUir muiK lwe ]3] ijqnI ssit qumrI myry suAwmI

sB iqqnI locY DUir swDU kI qwe ] nwnk illwit hovY ijsu iliKAw iqsu swDU DUir dy hir pwir

lGwe ]4]2] mlwr mhlw 4 ] iqsu jn ka hir mIT lgwnw ijsu hir hir pw krY ]

iqs
kI
BU
K
dU
K
siB
aqrY
jo
hir
gu
x
hir
acrY
]1]
jip
mn
hir
hir
hir
insqrY
]
gu
r
ky

bcn krn suin iDAwvY Bv swg{ pwir prY ]1] rhwa ] iqsu jn ky hm hwit ibhwJy ijsu
hir hir pw krY ] hir jn ka imilAW suKu pweAY sB durmiq mYlu hrY ]2] hir jn ka
hir BUK lgwnI jnu qpqY jw hir gun ibcrY ] hir kw jnu hir jl kw mInw hir ibsrq PUit
mrY ]3] ijin Eh pRIiq lwe so jwnY kY jwnY ijsu min DrY ] jnu nwnku hir dyiK suKu pwvY sB
qn kI BUK trY ]4]3] mlwr mhlw 4 ] ijqny jIA jMq pRiB kIny iqqny isir kwr ilKwvY ]
hir jn ka hir dIn@ vfwe hir jnu hir kwrY lwvY ]1] siqgu{ hir hir nwmu VwvY ]

1264

hir bolhu gur ky isK myry Bwe hir Bajlu jgqu qrwvY ]1] rhwa ] jo gur ka jnu pUjy syvy
so jnu myry hir pRB BwvY ] hir kI syvw siqgu{ pUjhu kir ikrpw Awip qrwvY ]2] Brim BUly
AigAwnI AMDuly BRim BRim PUl qorwvY ] inrjIa pUjih mVw sryvih sB ibrQI Gwl gvwvY
]3] bRhmu ibMdy so siqgu{ khIAY hir hir kQw suxwvY ] iqsu gur ka Cwdn Bojn pwt
ptMbr bhu ibiD siq kir muiK sMchu iqsu pun kI iPir qoit n AwvY ]4] siqgu{ dya prqiK
hir mUriq jo AMmq bcn suxwvY ] nwnk Bwg Bly iqsu jn ky jo hir crxI icqu lwvY ]5]4]
mlwr mhlw 4 ] ijn@ kY hIArY bisAo myrw siqgu{ qy sMq Bly Bl BWiq ] iqn@ dyKy myrw mnu
ibgsY ha iqn kY sd bil jWq ]1] igAwnI hir bolhu idnu rwiq ] iqn@ kI qsnw BUK sB

aqrI jo gurmiq rwm rsu KWiq ]1] rhwa ] hir ky dws swD sKw jn ijn imilAw lih

jwie BrWiq ] ija jl duD iBn iBn kwFY cuix hsulw iqa dyhI qy cuix kwFY swDU hamY qwiq

]2] ijn kY pRIiq nwhI hir ihrdY qy kptI nr inq kptu kmWiq ] iqn ka ikAw koe dyie

KvwlY Aoie Awip bIij Awpy hI KWiq ]3] hir kw ichnu soe hir jn kw hir Awpy jn mih

Awpu
rKWiq
]
Dnu
Dnu
gu
}
nwnku
smdrsI
ijin
inM
d
w
asqiq
qrI
qrWiq
]4]5]

mlwr mhlw 4 ] Agmu Agoc{ nwmu hir qmu hir ikrpw qy jip lieAw ] sqsMgiq swD
pwe vfBwgI sMig swDU pwir pieAw ]1] myrY min Anidnu Andu BieAw ] gur prswid
nwmu hir jipAw myry mn kw BRmu Ba gieAw ]1] rhwa ] ijn hir gwieAw ijn hir
jipAw iqn sMgiq hir mylhu kir mieAw ] iqn kw drsu dyiK suKu pwieAw duKu hamY rogu
gieAw ]2] jo Anidnu ihrdY nwmu iDAwvih sBu jnmu iqnw kw sPlu BieAw ] Aoie Awip
qry ssit sB qwrI sBu kulu BI pwir pieAw ]3] quDu Awpy Awip apwieAw sBu jgu quDu

1265

Awpy vis kir lieAw ] jn nwnk ka pRiB ikrpw DwrI ibKu fubdw kwiF lieAw ]4]6]
mlwr mhlw 4 ] gur prswdI AMmqu nhI pIAw qsnw BUK n jwe ] mnmuK mUV@ jlq
AhkwrI hamY ivic duKu pwe ] Awvq jwq ibrQw jnmu gvwieAw duiK lwgY pCuqwe ]
ijs qy apjy iqsih n cyqih iDRgu jIvxu iDRgu Kwe ]1] pRwxI gurmuiK nwmu iDAwe ]
hir hir pw kry gu{ myly hir hir nwim smwe ]1] rhwa ] mnmuK jnmu BieAw hY
ibrQw Awvq jwq ljwe ] kwim koiD fUby AiBmwnI hamY ivic jil jwe ] iqn isiD n
buiD Be miq miDm loB lhir duKu pwe ] gur ibhUn mhw duKu pwieAw jm pkry ibllwe
]2] hir kw nwmu Agoc{ pwieAw gurmuiK shij suBwe ] nwmu inDwnu visAw Gt AMqir

rsnw hir gux gwe ] sdw Anid rhY idnu rwqI Ek sbid ilv lwe ] nwmu pdwrQu

shjy pwieAw ieh siqgur kI vifAwe ]3] siqgur qy hir hir min visAw siqgur

ka sd bil jwe ] mnu qnu Arip rKa sBu AwgY gur crxI icqu lwe ] ApxI pw

krhu gur pUry Awpy lYhu imlwe ] hm loh gur nwv boihQw nwnk pwir lGwe ]4]7]

mlwr mhlw 4 pVqwl G{ 3


< siqgur pRswid ]

hir
jn
bolq
sR
I
rwm
nwmw
imil
swDsM
g
iq
hir
qor
]1]
rhwa
]
hir
Dnu
bnjhu
hir
Dnu

sMchu ijsu lwgq hY nhI cor ]1] cwqk mor bolq idnu rwqI suin Ginhr kI Gor ]2]
jo bolq hY mg mIn pMKy} su ibnu hir jwpq hY nhI hor ]3] nwnk jn hir kIriq gwe
CUit gieAo jm kw sB sor ]4]1]8] mlwr mhlw 4 ] rwm rwm boil boil Kojqy bfBwgI
] hir kw pMQu ko bqwvY ha qw kY pwie lwgI ]1] rhwa ] hir hmwro mIqu sKwe hm hir isa

1266

pRIiq lwgI ] hir hm gwvih hir hm bolih Aa{ duqIAw pRIiq hm iqAwgI ]1] mnmohn
moro pRIqm rwmu hir prmwndu bYrwgI ] hir dyKy jIvq hY nwnku iek inmK plo muiK lwgI
]2]2]9]9]13]9]31]

rwgu mlwr mhlw 5 capdy G{ 1


< siqgur pRswid ]
ikAw qU socih ikAw qU icqvih ikAw qUM krih apwE ] qw ka khhu prvwh kwhU kI ijh gopwl
shwE ]1] brsY myGu sKI Gir pwhun AwE ] moih dIn pw iniD Twkur nv iniD nwim smwE
]1] rhwa ] Aink pRkwr Bojn bhu kIE bhu ibMjn imstwE ] krI pwkswl soc pivw
huix lwvhu Bogu hir rwE ]2] dust ibdwry swjn rhsy ieih mMidr Gr ApnwE ] ja gih

lwlu rMgIAo AwieAw qa mY siB suK pwE ]3] sMq sBw Aot gur pUry Duir msqik lyKu ilKwE ]

jn nwnk kMqu rMgIlw pwieAw iPir dUKu n lwgY AwE ]4]1] mlwr mhlw 5 ] KIr ADwir

bwirku jb hoqw ibnu KIrY rhnu n jwe ] swir sm@wil mwqw muiK nIrY qb Aohu qpiq AGwe

]1] hm bwirk ipqw pRBu dwqw ] BUlih bwirk Aink lK brIAw An Tar nwhI jh jwqw

]1]
rhwa
]
cM
c
l
miq
bwirk
bpu
r
y
kI
srp
Agin
kr
my
l
Y
]
mwqw
ipqw
kM
i
T
lwie
rwKY

And shij qb KylY ]2] ijs kw ipqw qU hY myry suAwmI iqsu bwirk BUK kYsI ] nv iniD
nwmu inDwnu gih qyrY min bWCY so lYsI ]3] ipqw pwil AwigAw ieh dInI bwirku
muiK mWgY so dynw ] nwnk bwirku drsu pRB cwhY moih HdY bsih inq crnw ]4]2]
mlwr mhlw 5 ] sgl ibDI juir Awh{ kirAw qijAo sgl AMdysw ] kwrju sgl ArMiBAo
Gr kw Twkur kw Bwrosw ]1] sunIAY bwjY bwj suhwvI ] Bo{ BieAw mY pA muK pyKy gih mMgl
suhlwvI ]1] rhwa ] mnUAw lwie svwry QwnW pUCa sMqw jwE ] Kojq Kojq mY pwhun

1267

imilAo Bgiq kra iniv pwE ]2] jb pA Awie bsy gih Awsin qb hm mMglu
gwieAw ] mIq swjn myry BE suhyly pRBu pUrw gu} imlwieAw ]3] sKI shylI BE Andw
guir kwrj hmry pUry ] khu nwnk v{ imilAw suKdwqw Coif n jwe dUry ]4]3]
mlwr mhlw 5 ] rwj qy kIt kIt qy surpiq kir doK jTr ka Brqy ] pw iniD Coif Awn
ka pUjih Awqm GwqI hrqy ]1] hir ibsrq qy duiK duiK mrqy ] Aink bwr BRmih
bhu jonI tyk n kwhU Drqy ]1] rhwa ] iqAwig suAwmI Awn ka icqvq mUV mugD Kl
Kr qy ] kwgr nwv lGih kq swg{ bQw kQq hm qrqy ]2] isv ibrMic Asur sur jyqy
kwl Agin mih jrqy ] nwnk srin crn kmln kI qum@ n fwrhu pRB krqy ]3]4]

rwgu mlwr mhlw 5 dupdy G{ 1


< siqgur pRswid ]

pRB myry Aoie bYrwgI iqAwgI ] ha ieku iKnu iqsu ibnu rih n ska pRIiq hmwrI lwgI ]1]

rhwa ] an kY sMig moih pRBu iciq AwvY sMq pRswid moih jwgI ] suin apdysu BE mn inrml

gu
n
gwE
rM
i
g
rWgI
]1]
iehu
mnu
dy
i
e
kIE
sM
q
mIqw
pwl
BE
bfBwg

I
]
mhw
su
K
u
pwieAw

brin n swka rynu nwnk jn pwgI ]2]1]5] mlwr mhlw 5 ] mwe moih pRIqmu dyhu
imlwe ] sgl shylI suK Bir sUqI ijh Gir lwlu bswe ]1] rhwa ] moih Avgn pRBu
sdw dieAwlw moih inrguin ikAw cqurwe ] kra brwbir jo pA sMig rwqI ieh hamY kI
FITwe ]1] Be inmwxI srin iek qwkI gur siqgur purK suKdwe ] Ek inmK mih myrw
sBu duKu kwitAw nwnk suiK rYin ibhwe ]2]2]6] mlwr mhlw 5 ] brsu myG jI iqlu
iblmu n lwa ] brsu ipAwry mnih sDwry hoie Andu sdw min cwa ]1] rhwa ] hm qyrI

1268

Dr suAwmIAw myry qU ika mnhu ibswry ] iesI }p cyrI kI inAwe soB nhI ibnu Brqwry
]1] ibna suinAo jb Twkur myrY byig AwieAo ikrpw Dwry ] khu nwnk myro binAo suhwgo piq
soBw Bly Acwry ]2]3]7] mlwr mhlw 5 ] pRIqm swcw nwmu iDAwie ] dUK drd ibnsY
Bv swg{ gur kI mUriq irdY bswie ]1] rhwa ] dusmn hqy doKI siB ivAwpy hir srxwe
AwieAw ] rwKnhwrY hwQ dy rwiKAo nwmu pdwrQu pwieAw ]1] kir ikrpw iklivK siB kwty
nwmu inrmlu min dIAw ] gux inDwnu nwnk min visAw bwhuiV dUK n QIAw ]2]4]8]
mlwr mhlw 5 ] pRB myry pRIqm pRwn ipAwry ] pRym Bgiq Apno nwmu dIjY dieAwl AnugRhu
Dwry ]1] rhwa ] ismra crn quhwry pRIqm irdY quhwrI Awsw ] sMq jnw pih kra bynqI

min drsn kI ipAwsw ]1] ibCurq mrnu jIvnu hir imlqy jn ka drsnu dIjY ] nwm

ADw{ jIvn Dnu nwnk pRB myry ikrpw kIjY ]2]5]9] mlwr mhlw 5 ] Ab Apny pRIqm

isa bin Awe ] rwjw rwmu rmq suKu pwieAo brsu myG suKdwe ]1] rhwa ] ieku plu ibsrq

nhI suK swg{ nwmu nvY iniD pwe ] adOqu BieAo pUrn BwvI ko Byty sMq shwe ]1] suK apjy

du
K
sgl
ibnwsy
pwrbR
h
m
ilv
lwe
]
qirAo
sM
s
w{
kiTn
BY
swg{
hir
nwnk
crn
iDAwe

]2]6]10] mlwr mhlw 5 ] Ginhr bris sgl jgu CwieAw ] BE pwl pRIqm pRB myry
And mMgl suK pwieAw ]1] rhwa ] imty klys qsn sB bUJI pwrbRhmu min iDAwieAw ]
swDsMig jnm mrn invwry bhuir n kqhU DwieAw ]1] mnu qnu nwim inrMjin rwqa
crn kml ilv lwieAw ] AMgIkw{ kIAo pRiB ApnY nwnk dws srxwieAw ]2]7]11]
mlwr mhlw 5 ] ibCurq ika jIvy Aoie jIvn ] icqih alws Aws imlby kI crn kml rs
pIvn ]1] rhwa ] ijn ka ipAws qumwrI pRIqm iqn ka AMq{ nwhI ] ijn ka ibsrY myro

1269

rwmu ipAwrw sy mUE mir jWhIN ]1] min qin riv rihAw jgdIsur pyKq sdw hjUry ] nwnk
riv rihAo sB AMqir srb rihAw BrpUry ]2]8]12] mlwr mhlw 5 ] hir kY Bjin kan
kan n qwry ] Kg qn mIn qn mg qn brwh qn swDU sMig aDwry ]1] rhwa ] dyv kul
dYq kul j$X iknr nr swgr aqry pwry ] jo jo Bjnu krY swDU sMig qw ky dUK ibdwry ]1] kwm
kroD mhw ibiKAw rs ien qy BE inrwry ] dIn dieAwl jpih k{xw mY nwnk sd bilhwry
]2]9]13] mlwr mhlw 5 ] Awju mY bYisAo hir hwt ] nwmu rwis swJI kir jn isa jWa n
jm kY Gwt ]1] rhwa ] Dwir AnugRhu pwrbRhim rwKy BRm ky Kuly@ kpwt ] bysumwr swhu pRBu
pwieAw lwhw crn iniD Kwt ]1] srin ghI Acuq AibnwsI iklibK kwFy hY CWit ] kil

klys imty dws nwnk bhuir n jonI mwt ]2]10]14] mlwr mhlw 5 ] bhu ibiD mwieAw

moh ihrwno ] koit mDy ko ibrlw syvku pUrn Bgqu icrwno ]1] rhwa ] ieq aq foil foil

sRmu pwieAo qnu Dnu hoq ibrwno ] log durwie krq TigAwe hoqO sMig n jwno ]1] mg

pMKI mIn dIn nIc ieh sMkt iPir Awno ] khu nwnk pwhn pRB qwrhu swDsMgiq suK mwno

]2]11]15]
mlwr
mhlw
5
]
du
s
t
mu
E
ibKu
Kwe
rI
mwe
]
ijs
ky
jIA
iqn
hI
riK
lIny

myry pRB ka ikrpw Awe ]1] rhwa ] AMqrjwmI sB mih vrqY qW Ba kYsw Bwe ] sMig
shwe Coif n jwe pRBu dIsY sBnI TweI ]1] AnwQw nwQu dIn duK BMjn Awip lIE liV
lwe ] hir kI Aot jIvih dws qyry nwnk pRB srxwe ]2]12]16] mlwr mhlw 5 ]
mn myry hir ky crn rvIjY ] drs ipAws myro mnu moihAo hir pMK lgwie imlIjY ]1] rhwa ]
Kojq Kojq mwrgu pwieAo swDU syv krIjY ] Dwir AnugRhu suAwmI myry nwmu mhw rsu pIjY ]1]
wih wih kir srnI AwE jlqa ikrpw kIjY ] k{ gih lyhu dws Apuny ka nwnk Apuno

1270

kIjY ]2]13]17] mlwr m 5 ] pRB ko Bgiq bClu ibrdwieAo ] inMdk mwir crn ql dIny
Apuno jsu vrqwieAo ]1] rhwa ] jY jY kw{ kIno sB jg mih dieAw jIAn mih pwieAo ]
kMiT lwie Apuno dwsu rwiKAo qwqI vwa n lwieAo ]1] AMgIkw{ kIAo myry suAwmI BRmu
Ba myit suKwieAo ] mhw And krhu dws hir ky nwnk ibswsu min AwieAo ]2]14]18]

rwgu mlwr mhlw 5 capdy G{ 2


< siqgur pRswid ]
gurmuiK dIsY bRhm psw{ ] gurmuiK Y guxIAW ibsQw{ ] gurmuiK nwd byd bIcw{ ] ibnu gur
pUry Gor AMDw{ ]1] myry mn gu{ gu{ krq sdw suKu pweAY ] gur apdyis hir ihrdY visAo

swis igrwis Apxw Ksmu iDAweAY ]1] rhwa ] gur ky crx ivthu bil jwa ] gur ky gux

Anidnu inq gwa ] gur kI DUiV kra iesnwnu ] swcI drgh pweAY mwnu ]2] gu{ boihQu

Bvjl qwrxhw{ ] guir ByitAY n hoie join Aaqw{ ] gur kI syvw so jnu pwE ] jw ka krim

iliKAw Duir AwE ]3] gu{ myrI jIvin gu{ AwDw{ ] gu{ myrI vrqix gu{ prvw{ ]

gu
{
my
r
w
Ksmu
siqgu
r
srxwe
]
nwnk
gu
{
pwrbR
h
mu
jw
kI
kIm
n
pwe
]4]1]19]

mlwr mhlw 5 ] gur ky crn ihrdY vswE ] kir ikrpw pRiB Awip imlwE ] Apny syvk ka
lE pRBu lwie ] qw kI kImiq khI n jwie ]1] kir ikrpw pUrn suKdwqy ] qum@rI pw qy
qUM iciq Awvih AwT phr qyrY rMig rwqy ]1] rhwa ] gwvxu sunxu sBu qyrw Bwxw ] hukmu bUJY
so swic smwxw ] jip jip jIvih qyrw nWa ] quJ ibnu dUjw nwhI Qwa ]2] duK suK krqy
hukmu rjwie ] BwxY bKs BwxY dyie sjwie ] duhW isirAW kw krqw Awip ] kurbwxu jWe qyry
prqwp ]3] qyrI kImiq qUhY jwxih ] qU Awpy bUJih suix Awip vKwxih ] sye Bgq jo quDu

1271

Bwxy ] nwnk iqn kY sd kurbwxy ]4]2]20] mlwr mhlw 5 ] prmys{ hoAw dieAwlu ]
myGu vrsY AMmq Dwr ] sgly jIA jMq qpqwsy ] kwrj AwE pUry rwsy ]1] sdw sdw mn
nwmu sm@wil ] gur pUry kI syvw pwieAw AYQY AoQY inbhY nwil ]1] rhwa ] duKu Bnw BY BMjnhwr
] AwpixAw jIAw kI kIqI swr ] rwKnhwr sdw imhrvwn ] sdw sdw jweAY kurbwn ]2]
kwlu gvwieAw krqY Awip ] sdw sdw mn iqs no jwip ] sit Dwir rwKy siB jMq ] gux
gwvhu inq inq BgvMq ]3] Eko krqw Awpy Awp ] hir ky Bgq jwxih prqwp ] nwvY kI
pYj rKdw AwieAw ] nwnku bolY iqs kw bolwieAw ]4]3]21] mlwr mhlw 5 ] gur
srxwe sgl inDwn ] swcI drgih pweAY mwnu ] BRmu Ba dUKu drdu sBu jwie ] swDsMig

sd hir gux gwie ]1] mn myry gu{ pUrw swlwih ] nwmu inDwnu jphu idnu rwqI mn icMdy

Pl pwie ]1] rhwa ] siqgur jyvfu Av{ n koie ] gu{ pwrbRhmu prmys{ soie ] jnm mrx

dUK qy rwKY ] mwieAw ibKu iPir bhuiV n cwKY ]2] gur kI mihmw kQnu n jwie ] gu{ prmys{

swcY nwie ] scu sMjmu krxI sBu swcI ] so mnu inrmlu jo gur sMig rwcI ]3] gu{ pUrw

pwe
A
Y
vf
Bwig
]
kwmu
k
o
Du
loBu
mn
qy
iqAwig
]
kir
ikrpw
gu
r
crx
invwis
]
nwnk
kI

pRB scu Ardwis ]4]4]22]

rwgu
mlwr
mhlw
5
pVqwl
G{
3
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

gur mnwir pA dieAwr isa rMgu kIAw ] kIno rI sgl sIgwr ] qijAo rI sgl ibkwr ]
Dwvqo AsiQ{ QIAw ]1] rhwa ] AYsy ry mn pwie kY Awpu gvwie kY kir swDn isa sMgu ]
bwjy bjih mdMg Anwhd koikl rI rwm nwmu bolY mDur bYn Aiq suhIAw ]1] AYsI qyry
drsn kI soB Aiq Apwr pA AmoG qYsy hI sMig sMq bny ] Bv aqwr nwm Bny ] rm rwm

1272

rwm mwl ] min Pyrqy hir sMig sMgIAw ] jn nwnk pa pRIqmu QIAw ]2]1]23]
mlwr mhlw 5 ] mnu GnY BRmY bnY ] amik qris cwlY ] pRB imlby kI cwh ]1] rhwa ]
Y gun mwe moih Awe kha bydn kwih ]1] Awn apwv sgr kIE nih dUK swkih lwih ]
Bju srin swDU nwnkw imlu gun goibMdih gwih ]2]2]24] mlwr mhlw 5 ] pA kI soB
suhwvnI nIkI ] hwhw hUhU gMDRb Apsrw And mMgl rs gwvnI nIkI ]1] rhwa ] Duinq
lilq gunX Aink BWiq bhu ibiD }p idKwvnI nIkI ]1] igir qr Ql jl Bvn
Brpuir Git Git lwln CwvnI nIkI ] swDsMig rwmeAw rsu pwieAo nwnk jw kY BwvnI
nIkI ]2]3]25] mlwr mhlw 5 ] gur pRIiq ipAwry crn kml ird AMqir Dwry ]1]

rhwa ] drsu sPilAo drsu pyiKAo gE iklibK gE ] mn inrml ajIAwry ]1] ibsm

ibsmY ibsm Be ] AG koit hrqy nwm le ] gur crn msqku fwir phI ] pRB Ek qUMhI Ek

quhI ] Bgq tyk quhwry ] jn nwnk srin duAwry ]2]4]26] mlwr mhlw 5 ] brsu srsu

AwigAw ] hoih Awnd sgl Bwg ]1] rhwa ] sMq sMgy mnu prPVY imil myG Dr suhwg ]1]

GnGor
pR
I
iq
mor
]
icqu
cwq
k
bU
M
d
Aor
]
AY
s
o
hir
sM
g
y
mn
moh
]
iqAwig
mwieAw
Doh
]
imil

sMq nwnk jwigAw ]2]5]27] mlwr mhlw 5 ] gun guopwl gwa nIq ] rwm nwm Dwir
cIq ]1] rhwa ] Coif mwnu qij gumwnu imil swDUAw kY sMig ] hir ismir Ek rMig imit jWih
doK mIq ]1] pwrbRhm BE dieAwl ] ibnis gE ibKY jMjwl ] swD jnW kY crn lwig ]
nwnk gwvY goibMd nIq ]2]6]28] mlwr mhlw 5 ] Gnu grjq goibMd }p ] gun gwvq
suK cYn ]1] rhwa ] hir crn srn qrn swgr Duin Anhqw rs bYn ]1] piQk ipAws
icq srovr Awqm jlu lYn ] hir drs pRym jn nwnk kir ikrpw pRB dYn ]2]7]29]

1273

mlwr mhlw 5 ] hy goibMd hy gopwl hy dieAwl lwl ]1] rhwa ] pRwn nwQ AnwQ sKy
dIn drd invwr ]1] hy smRQ Agm pUrn moih mieAw Dwir ]2] AMD kUp mhw BieAwn
nwnk pwir aqwr ]3]8]30]

mlwr mhlw 1 AstpdIAw G{ 1


< siqgur pRswid ]
ckvI nYn nId nih cwhY ibnu ipr nId n pwe ] sU{ crY pa dyKY nYnI iniv iniv lwgY
pWe ]1] ipr BwvY pRymu sKwe ] iqsu ibnu GVI nhI jig jIvw AYsI ipAws iqswe ]1]
rhwa ] srvir kmlu ikrix AwkwsI ibgsY shij suBwe ] pRIqm pRIiq bnI AB AYsI joqI
joiq imlwe ]2] cwqku jl ibnu pa pa tyrY iblp krY ibllwe ] Gnhr Gor dsO

idis brsY ibnu jl ipAws n jwe ]3] mIn invws apjY jl hI qy suK duK purib kmwe ]

iKnu iqlu rih n skY plu jl ibnu mrnu jIvnu iqsu qWe ]4] Dn vWFI ip{ dys invwsI

scy gur pih sbdu pTweI ] gux sMgRih pRBu irdY invwsI Bgiq rqI hrKwe ]5] pa

pa krY sBY hY jyqI gur BwvY pa pweI ] pa nwly sd hI sic sMgy ndrI myil imlwe

]6]
sB
mih
jIa
jIa
hY
soe
Git
Git
rihAw
smwe
]
gu
r
prswid
Gr
hI
prgwisAw

shjy shij smwe ]7] Apnw kwju svwrhu Awpy suKdwqy gosWeI ] gur prswid Gr hI
ip{ pwieAw qa nwnk qpiq buJwe ]8]1] mlwr mhlw 1 ] jwgqu jwig rhY gur syvw
ibnu hir mY ko nwhI ] Aink jqn kir rhxu n pwvY Awcu kwcu Fir pWhI ]1] iesu qn Dn
kw khhu grbu kYsw ] ibnsq bwr n lwgY bvry hamY grib KpY jgu AYsw ]1] rhwa ]
jY jgdIs pRBU rKvwry rwKY prKY soe ] jyqI hY qyqI quJ hI qy qum@ sir Av{ n koe ]2]
jIA apwie jugiq vis kInI Awpy gurmuiK AMjnu ] Am{ AnwQ srb isir morw kwl ibkwl

1274

Brm BY KMjnu ]3] kwgd kotu iehu jgu hY bpuro rMgin ichn cqurwe ] nwn@I sI bUMd
pvnu piq KovY jnim mrY iKnu qweI ]4] ndI apkMiT jYsy G{ qrv{ srpin G{ Gr
mwhI ] altI ndI khW G{ qrv{ srpin fsY dUjw mn mWhI ]5] gw{V gur igAwnu
iDAwnu gur bcnI ibiKAw gurmiq jwrI ] mn qn hyNv BE scu pwieAw hir kI Bgiq
inrwrI ]6] jyqI hY qyqI quDu jwcY qU srb jIAW dieAwlw ] qum@rI srix pry piq rwKhu
swcu imlY gopwlw ]7] bwDI DMiD AMD nhI sUJY biDk krm kmwvY ] siqgur imlY q sUJis
bUJis sc min igAwnu smwvY ]8] inrgux dyh swc ibnu kwcI mY pUCa gu{ Apnw ]
nwnk so pRBu pRBU idKwvY ibnu swcy jgu supnw ]9]2] mlwr mhlw 1 ] cwqk mIn

jl hI qy suKu pwvih swirMg sbid suhwe ]1] rYin bbIhw boilAo myrI mwe ]1] rhwa ]

pA isa pRIiq n altY kbhU jo qY BwvY swe ]2] nId ge hamY qin QwkI sc miq

irdY smwe ]3] }KI ibrKI fa BUKw pIvw nwmu suBwe ]4] locn qwr llqw

ibllwqI drsn ipAws rjwe ]5] pA ibnu sIgw{ krI qyqw qnu qwpY kwp{ AMig

n
su
h
we
]6]
Apny
ipAwry
ibnu
ieku
iKnu
rih
n
skN
a
ibn
imly
n

Id
n
pwe
]7]

ip{ njIik n bUJY bpuVI siqguir dIAw idKwe ]8] shij imilAw qb hI suKu pwieAw
qsnw sbid buJwe ]9] khu nwnk quJ qy mnu mwinAw kImiq khnu n jwe ]10]3]

mlwr mhlw 1 AstpdIAw G{ 2


< siqgur pRswid ]

AKlI NfI jlu Br nwil ] fUg{ ca gV pwqwil ] swg{ sIqlu gur sbd vIcwir ]
mwrgu mukqw hamY mwir ]1] mY AMDuly nwvY kI joiq ] nwm ADwir clw gur kY BY Byiq ]1]

1275

rhwa ] siqgur sbdI pwD{ jwix ] gur kY qkIAY swcY qwix ] nwmu sm@wlis }V@I bwix ]
QYN BwvY d{ lhis iprwix ]2] fW bYsw Ek ilv qwr ] gur kY sbid nwm AwDwr ] nw jlu
fUMg{ n cI Dwr ] inj Gir vwsw qh mgu n cwlxhwr ]3] ijqu Gir vsih qUhY ibiD
jwxih bIja mhlu n jwpY ] siqgur bwJhu smJ n hovI sBu jgu dibAw CwpY ] krx plwv
krY ibllwqa ibnu gur nwmu n jwpY ] pl pMkj mih nwmu CfwE jy gur sbdu is\wpY ]4]
ieik mUrK AMDy mugD gvwr ] ieik siqgur kY BY nwm ADwr ] swcI bwxI mITI AMmq Dwr ]
ijin pIqI iqsu moK duAwr ]5] nwmu BY Bwie irdY vswhI gur krxI scu bwxI ] ieMdu vrsY
Driq suhwvI Git Git joiq smwxI ] kwlir bIjis durmiq AYsI ingury kI nIswxI ] siqgur

bwJhu Gor AMDwrw fUib muE ibnu pwxI ]6] jo ikCu kIno su pRBU rjwie ] jo Duir iliKAw su mytxw

n jwie ] hukmy bwDw kwr kmwie ] Ek sbid rwcY sic smwie ]7] chu idis hukmu vrqY

pRB qyrw chu idis nwm pqwlM ] sB mih sbdu vrqY pRB swcw krim imlY bYAwlM ] jWmxu

mrxw dIsY isir BO KuiDAw indw kwlM ] nwnk nwmu imlY min BwvY swcI ndir rswlM

]8]1]4]
mlwr
mhlw
1
]
mrx
mu
k
iq
giq
swr
n
jwnY
]
kM
T
y
bY
T
I
gu
r
sbid
pCwnY
]1]

qU kYsy AwiV PwQI jwil ] AlKu n jwcih irdY sm@wil ]1] rhwa ] Ek jIA kY jIAw KwhI ]
jil qrqI bUfI jl mwhI ]2] srb jIA kIE pRqpwnI ] jb pkVI qb hI pCuqwnI ]3]
jb gil Pws pVI Aiq BwrI ] if n swkY pMK pswrI ]4] ris cUgih mnmuiK gwvwir ]
PwQI CUtih gux igAwn bIcwir ]5] siqgu{ syiv qUtY jmkwlu ] ihrdY swcw sbdu sm@wlu
]6] gurmiq swcI sbdu hY sw{ ] hir kw nwmu rKY air Dwir ]7] sy duK AwgY ij Bog
iblwsy ] nwnk mukiq nhI ibnu nwvY swcy ]8]2]5]

1276

mlwr mhlw 3 AstpdIAw G{ 1 ]


< siqgur pRswid ]
krmu hovY qw siqgu{ pweAY ivxu krmY pwieAw n jwie ] siqgu{ imilAY kMcnu hoeAY jW
hir kI hoie rjwie ]1] mn myry hir hir nwim icqu lwie ] siqgur qy hir pweAY swcw hir
isa rhY smwie ]1] rhwa ] siqgur qy igAwnu pjY qW ieh sMsw jwie ] siqgur qy hir
buJIAY grB jonI nh pwie ]2] gur prswdI jIvq mrY mir jIvY sbdu kmwie ] mukiq duAwrw
soe pwE ij ivchu Awpu gvwie ]3] gur prswdI isv Gir jMmY ivchu skiq gvwie ] Ac{
crY ibbyk buiD pwE purKY purKu imlwie ]4] Dwqur bwjI sMsw{ Acyqu hY clY mUlu gvwie ]

lwhw hir sqsMgiq pweAY krmI plY pwie ]5] siqgur ivxu iknY n pwieAw min vyKhu irdY

bIcwir ] vfBwgI gu{ pwieAw Bvjlu aqry pwir ]6] hir nwmW hir tyk hY hir hir nwmu

ADw{ ] pw krhu gu{ mylhu hir jIa pwva moK duAw{ ]7] msqik illwit iliKAw Duir

Twkuir mytxw n jwie ] nwnk sy jn pUrn hoE ijn hir Bwxw Bwie ]8]1] mlwr mhlw 3 ]

by
d
bwxI
jgu
vrqdw
Y
gu
x
kry
bIcw{
]
ibnu
nwvY
jm
fM
f
u
shY
mir
jnmY
vwro
vwr
]
siqgu
r

Byty mukiq hoie pwE moK duAw{ ]1] mn ry siqgu{ syiv smwie ] vfY Bwig gur pUrw pwieAw
hir hir nwmu iDAwie ]1] rhwa ] hir AwpxY BwxY ssit apwe hir Awpy dyie ADw{ ]
hir AwpxY BwxY mnu inrmlu kIAw hir isa lwgw ipAw{ ] hir kY BwxY siqgu{ ByitAw sBu
jnmu svwrxhw{ ]2] vwhu vwhu bwxI siq hY gurmuiK bUJY koie ] vwhu vwhu kir pRBu swlwhIAY
iqsu jyvfu Av{ n koie ] Awpy bKsy myil lE krim prwpiq hoie ]3] swcw swihbu mwhro
siqguir dIAw idKwie ] AMmqu vrsY mnu sMqoKIAY sic rhY ilv lwie ] hir kY nwie sdw

1277

hrIAwvlI iPir sukY nw kumlwie ]4] ibnu siqgur iknY n pwieAo min vyKhu ko pqIAwie ]
hir ikrpw qy siqgu{ pweAY BytY shij suBwie ] mnmuK Brim BulwieAw ibnu Bwgw hir Dnu
n pwie ]5] Y gux sBw Dwqu hY piV piV krih vIcw{ ] mukiq kdy n hove nhu pwiein@
moK duAw{ ] ibnu siqgur bMDn n quthI nwim n lgY ipAw{ ]6] piV piV pMifq monI Qky
bydW kw AiBAwsu ] hir nwmu iciq n Awve nh inj Gir hovY vwsu ] jmkwlu isrhu n aqrY
AMqir kpt ivxwsu ]7] hir nwvY no sBu ko prqwpdw ivxu BwgW pwieAw n jwie ] ndir kry
gu{ BytIAY hir nwmu vsY min Awie ] nwnk nwmy hI piq pjY hir isa rhW smwie ]8]2]

mlwr mhlw 3 AstpdI G{ 2 ]


< siqgur pRswid ]

hir hir pw kry gur kI kwrY lwE ] duKu pl@ir hir nwmu vswE ] swcI giq swcY icqu lwE ]

gur kI bwxI sbid suxwE ]1] mn myry hir hir syiv inDwnu ] gur ikrpw qy hir Dnu pweAY

Anidnu lwgY shij iDAwnu ]1] rhwa ] ibnu ipr kwmix kry sIgw{ ] duhcwrxI khIAY

inq
hoie
Ku
A
w{
]
mnmu
K
kw
iehu
bwid
Awcw{
]
bhu
krm

V
wvih
nwmu
ivswir
]2]

gurmuiK kwmix bixAw sIgw{ ] sbdy ip{ rwiKAw ar Dwir ] Eku pCwxY hamY mwir ]
soBwvMqI khIAY nwir ]3] ibnu gur dwqy iknY n pwieAw ] mnmuK loiB dUjY loBwieAw ] AYsy
igAwnI bUJhu koie ] ibnu gur Byty mukiq n hoie ]4] kih kih khxu khY sBu koie ] ibnu
mn mUE Bgiq n hoie ] igAwn mqI kml prgwsu ] iqqu Git nwmY nwim invwsu ]5] hamY
Bgiq kry sBu koie ] nw mnu BIjY nw suKu hoie ] kih kih khxu Awpu jwxwE ] ibrQI Bgiq
sBu jnmu gvwE ]6] sy Bgq siqgur min BwE ] Anidnu nwim rhy ilv lwE ] sd hI

1278

nwmu vyKih hjUir ] gur kY sbid rihAw BrpUir ]7] Awpy bKsy dyie ipAw{ ] hamY rogu
vfw sMswir ] gur ikrpw qy Ehu rogu jwie ] nwnk swcy swic smwie ]8]1]3]5]8]

rwgu mlwr CMq mhlw 5 ]


< siqgur pRswid ]
pRIqm pRym Bgiq ky dwqy ] Apny jn sMig rwqy ] jn sMig rwqy idnsu rwqy iek inmK mnhu n
vIsrY ] gopwl gux iniD sdw sMgy srb gux jgdIsrY ] mnu moih lInw crn sMgy nwm ris
jn mwqy ] nwnk pRIqm pwl sdhUM iknY koit mDy jwqy ]1] pRIqm qyrI giq Agm Apwry ]
mhw piqq qum@ qwry ] piqq pwvn Bgiq vCl pw isMDu suAwmIAw ] sMqsMgy Bju insMgy rNa

sdw AMqrjwmIAw ] koit jnm BRmMq jonI qy nwm ismrq qwry ] nwnk drs ipAws hir jIa

Awip lyhu sm@wry ]2] hir crn kml mnu lInw ] pRB jl jn qyry mInw ] jl mIn pRB jIa

Ek qUhY iBn Awn n jwnIAY ] gih Bujw lyvhu nwmu dyvhu qa pRswdI mwnIAY ] Bju swDsMgy

Ek rMgy pwl goibd dInw ] AnwQ nIc srxwie nwnk kir mieAw Apunw kInw ]3]

Awps
ka
Awpu
imlwieAw
]
BR
m
BM
j
n
hir
rwieAw
]
Awcrj
su
A
wmI
AM
q
rjwmI
imly
gu
x

iniD ipAwirAw ] mhw mMgl sUK apjy goibMd gux inq swirAw ] imil sMig sohy dyiK mohy
purib iliKAw pwieAw ] ibnvMiq nwnk srin iqn kI ijn@I hir hir iDAwieAw ]4]1]

vwr mlwr kI mhlw 1 rwxy kYlws qQw mwldy kI Duin ]


< siqgur pRswid ]

slok mhlw 3 ] guir imilAY mnu rhsIAY ija vuTY Drix sIgw{ ] sB idsY hrIAwvlI sr
Bry suBr qwl ] AMd{ rcY sc rMig ija mMjITY lwlu ] kmlu ivgsY scu min gur kY sbid

1279

inhwlu ] mnmuK dUjI qrP hY vyKhu ndir inhwil ] PwhI PwQy imrg ija isir dIsY jmkwlu ]
KuiDAw qsnw inMdw burI kwmu koDu ivkrwlu ] EnI AKI ndir n Awve ijc{ sbid n kry
bIcw{ ] quDu BwvY sMqoKIAW cUkY Awl jMjwlu ] mUlu rhY gu{ syivAY gur paVI boihQu ] nwnk
lgI qqu lY qUM scw min scu ]1] mhlw 1 ] hyko pwD{ hyku d{ gur paVI inj Qwnu ] }Va
Twku{ nwnkw siB suK swca nwmu ]2] paVI ] AwpIn@Y Awpu swij Awpu pCwixAw ] AMb{
Driq ivCoiV cMdoAw qwixAw ] ivxu QMm@w ggnu rhwie sbdu nIswixAw ] sUrju cMdu apwie
joiq smwixAw ] kIE rwiq idnqu coj ivfwixAw ] qIrQ Drm vIcwr nwvx purbwixAw ]
quDu sir Av{ n koie ik AwiK vKwixAw ] scY qKiq invwsu hor Awvx jwixAw ]1]

slok m 1 ] nwnk swvix jy vsY chu Aomwhw hoie ] nwgW imrgW mCIAW rsIAW Gir Dnu hoie

]1] m 1 ] nwnk swvix jy vsY chu vyCoVw hoie ] gwe puqw inrDnw pMQI cwk{ hoie ]2]

paVI ] qU scw sicAw{ ijin scu vrqwieAw ] bYTw qwVI lwie kvlu CpwieAw ] bRhmY vfw

khwie AMqu n pwieAw ] nw iqsu bwpu n mwie ikin qU jwieAw ] nw iqsu }pu n ryK vrn

sbwieAw
]
nw
iqsu
Bu
K
ipAws
rjw
DwieAw
]
gu
r
mih
Awpu
smoie
sbdu
vrqwieAw
]
scy
hI

pqIAwie sic smwieAw ]2] slok m 1 ] vYdu bulwieAw vYdgI pkiV FMFoly bWh ] Bolw
vYdu n jwxe krk klyjy mwih ]1] m 2 ] vYdw vYdu suvYdu qU pihlW rogu pCwxu ] AYsw dw}
loiV lhu ijqu vM\Y rogw Gwix ] ijqu dw} rog aiTAih qin suKu vsY Awie ] rogu gvwieih
Awpxw q nwnk vYdu sdwie ]2] paVI ] bRhmw ibsnu mhysu dyv apwieAw ] bRhmy idqy byd
pUjw lwieAw ] ds AvqwrI rwmu rwjw AwieAw ] dYqw mwry Dwie hukim sbwieAw ] es mhysu{
syv iqn@I AMqu n pwieAw ] scI kImiq pwie qKqu rcwieAw ] dunIAw DMDY lwie Awpu CpwieAw

1280

] Drmu krwE krm Durhu PurmwieAw ]3] slok m 2 ] swvxu AwieAw hy sKI kMqY iciq kryhu
] nwnk JUir mrih dohwgxI ijn@ AvrI lwgw nyhu ]1] m 2 ] swvxu AwieAw hy sKI jlh{
brsnhw{ ] nwnk suiK svnu sohwgxI ijn@ sh nwil ipAw{ ]2] paVI ] Awpy iCMJ pvwie
mlwKwVw ricAw ] lQy BVQU pwie gurmuiK micAw ] mnmuK mwry pCwiV mUrK kicAw ] Awip
iBVY mwry Awip Awip kwrju ricAw ] sBnw Ksmu Eku hY gurmuiK jwxIAY ] hukmI ilKY isir lyKu
ivxu klm msvwxIAY ] sqsMgiq mylwpu ijQY hir gux sdw vKwxIAY ] nwnk scw sbdu
slwih scu pCwxIAY ]4] slok m 3 ] Nniv Nniv AwieAw Avir kryNdw vn ] ikAw
jwxw iqsu swh isa kyv rhsI rMgu ] rMgu rihAw iqn@ kwmxI ijn@ min Ba Bwa hoie ] nwnk

BY Bwie bwhrI iqn qin suKu n hoie ]1] m 3 ] Nniv Nniv AwieAw vrsY nI{ inpMgu ]

nwnk duKu lwgw iqn@ kwmxI ijn@ kMqY isa min BMgu ]2] paVI ] dovY qrPw apwie ieku

vriqAw ] byd bwxI vrqwie AMdir vwdu GiqAw ] privriq inrivriq hwTw dovY ivic

Drmu iPrY rYbwirAw ] mnmuK kcy kUiVAwr iqn@I inhca drgh hwirAw ] gurmqI sbid

sU
r
hY
kwmu
k
o
Du
ijn@
I
mwirAw
]
scY
AM
d
ir
mhil
sbid
svwirAw
]
sy
Bgq
qu
D
u
Bwvdy
scY

nwie ipAwirAw ] siqgu{ syvin Awpxw iqn@w ivthu ha vwirAw ]5] slok m 3 ] Nniv
Nniv AwieAw vrsY lwie JVI ] nwnk BwxY clY kMq kY su mwxy sdw rlI ]1] m 3 ] ikAw
aiT aiT dyKhu bpuVyN iesu myGY hiQ ikCu nwih ] ijin Ehu myGu pTwieAw iqsu rwKhu mn mWih
] iqs no mMin vswiesI jw ka ndir kryie ] nwnk ndrI bwhrI sB krx plwh kryie
]2] paVI ] so hir sdw sryvIAY ijsu krq n lwgY vwr ] Awfwxy Awkws kir iKn mih Fwih
aswrxhwr ] Awpy jgqu apwie kY kudriq kry vIcwr ] mnmuK AgY lyKw mMgIAY bhuqI hovY

1281

mwr ] gurmuiK piq isa lyKw inbVY bKsy isPiq BMfwr ] AoQY hQu n ApVY kUk n suxIAY pukwr ]
AoQY siqgu{ bylI hovY kiF lE AMqI vwr ] Enw jMqw no hor syvw nhI siqgu{ isir krqwr ]6]
slok m 3 ] bwbIhw ijs no qU pUkwrdw iqs no locY sBu koie ] ApxI ikrpw kir kY vssI vxu
qxu hirAw hoie ] gur prswdI pweAY ivrlw bUJY koie ] bhidAw aTidAw inq iDAweAY
sdw sdw suKu hoie ] nwnk AMmqu sd hI vrsdw gurmuiK dyvY hir soie ]1] m 3 ]
klmil hoe mydnI Ardwis kry ilv lwie ] scY suixAw knu dy DIrk dyvY shij suBwie ]
ieMdY no PurmwieAw vuTw Chbr lwie ] Anu Dnu apjY bhu Gxw kImiq khxu n jwie ] nwnk
nwmu slwih qU sBnw jIAw dydw irjku sMbwih ] ijqu KwDY suKu pjY iPir dUKu n lwgY Awie

]2] paVI ] hir jIa scw scu qU scy lYih imlwie ] dUjY dUjI qrP hY kUiV imlY n imilAw

jwie ] Awpy joiV ivCoiVAY Awpy kudriq dyie idKwie ] mohu sogu ivjogu hY pUrib iliKAw

kmwie ] ha bilhwrI iqn ka jo hir crxI rhY ilv lwie ] ija jl mih kmlu Ailpqu

hY AYsI bxq bxwie ] sy suKIE sdw sohxy ijn@ ivchu Awpu gvwie ] iqn@ sogu ivjogu kdy nhI

jo
hir
kY
AM
i
k
smwie
]7]
slok
m
3
]
nwnk
so
swlwhIAY
ijsu
vis
sBu
ikCu
hoie
]
iqsY

sryivhu pRwxIho iqsu ibnu Av{ n koie ] gurmuiK hir pRBu min vsY qW sdw sdw suKu hoie ]
shsw mUil n hove sB icMqw ivchu jwie ] jo ikCu hoie su shjy hoie khxw ikCU n jwie ]
scw swihbu min vsY qW min icMidAw Plu pwie ] nwnk iqn kw AwiKAw Awip suxy ij lieAnu
pnY pwie ]1] m 3 ] AMmqu sdw vrsdw bUJin bUJxhwr ] gurmuiK ijn@I buiJAw hir
AMmqu riKAw air Dwir ] hir AMmqu pIvih sdw rMig rwqy hamY qsnw mwir ] AMmqu
hir kw nwmu hY vrsY ikrpw Dwir ] nwnk gurmuiK ndrI AwieAw hir Awqm rwmu murwir ]2]

1282

paVI ] Aqulu ika qolIAY ivxu qoly pwieAw n jwie ] gur kY sbid vIcwrIAY gux mih rhY
smwie ] Apxw Awpu Awip qolsI Awpy imlY imlwie ] iqs kI kImiq nw pvY khxw ikCU n jwie
] ha bilhwrI gur Awpxy ijin scI bUJ idqI buJwie ] jgqu musY AMmqu lutIAY mnmuK bUJ
n pwie ] ivxu nwvY nwil n clsI jwsI jnmu gvwie ] gurmqI jwgy iqn@I G{ riKAw dUqw kw
ikCu n vswie ]8] slok m 3 ] bwbIhw nw ibllwie nw qrswie Ehu mnu Ksm kw hukmu
mMin ] nwnk hukim mMinAY iqK aqrY cVY cvgil vnu ]1] m 3 ] bwbIhw jl mih qyrw
vwsu hY jl hI mwih iPrwih ] jl kI swr n jwxhI qW qUM kUkx pwih ] jl Ql chu idis
vrsdw KwlI ko Qwa nwih ] EqY jil vrsdY iqK mrih Bwg iqnw ky nwih ] nwnk gurmuiK

iqn soJI pe ijn visAw mn mwih ]2] paVI ] nwQ jqI isD pIr iknY AMqu n pwieAw ]

gurmuiK nwmu iDAwie quJY smwieAw ] jug CqIh gubw{ iqs hI BwieAw ] jlw ibMbu Asrwlu

iqnY vrqwieAw ] nIlu AnIlu AgMmu srjIqu sbwieAw ] Agin apwe vwdu BuK iqhwieAw ]

dunIAw kY isir kwlu dUjw BwieAw ] rKY rKxhw{ ijin sbdu buJwieAw ]9] slok m 3 ]

iehu
jlu
sB
qY
vrsdw
vrsY
Bwie
su
B
wie
]
sy
ibrKw
hrIAwvly
jo
gu
r
mu
i
K
rhy
smwie
]
nwnk

ndrI suKu hoie Enw jMqw kw duKu jwie ]1] m 3 ] iBnI rYix cmikAw vuTw Chbr lwie ]
ijqu vuTY Anu Dnu bhuqu pjY jW shu kry rjwie ] ijqu KwDY mnu qpqIAY jIAW jugiq smwie ]
iehu Dnu krqy kw Kylu hY kdy AwvY kdy jwie ] igAwnIAw kw Dnu nwmu hY sd hI rhY smwie ]
nwnk ijn ka ndir kry qW iehu Dnu plY pwie ]2] paVI ] Awip krwE kry Awip ha
kY isa krI pukwr ] Awpy lyKw mMgsI Awip krwE kwr ] jo iqsu BwvY so QIAY hukmu kry gwvw{ ]
Awip CfwE CutIAY Awpy bKsxhw{ ] Awpy vyKY suxy Awip sBsY dy AwDw{ ] sB mih Eku vrqdw

1283

isir isir kry bIcw{ ] gurmuiK Awpu vIcwrIAY lgY sic ipAw{ ] nwnk iks no AwKIAY Awpy
dyvxhw{ ]10] slok m 3 ] bwbIhw Ehu jgqu hY mq ko Brim Bulwie ] iehu bwbINhw psU hY
ies no bUJxu nwih ] AMmqu hir kw nwmu hY ijqu pIqY iqK jwie ] nwnk gurmuiK ijn@ pIAw iqn@
bhuiV n lwgI Awie ]1] m 3 ] mlw{ sIql rwgu hY hir iDAwieAY sWiq hoie ] hir jIa
ApxI pw kry qW vrqY sB loie ] vuTY jIAw jugiq hoie DrxI no sIgw{ hoie ] nwnk iehu
jgqu sBu jlu hY jl hI qy sB koie ] gur prswdI ko ivrlw bUJY so jnu mukqu sdw hoie ]2]
paVI ] scw vyprvwhu ieko qU DxI ] qU sBu ikCu Awpy Awip dUjy iksu gxI ] mwxs kUVw grbu
scI quDu mxI ] Awvw gaxu rcwie apwe mydnI ] siqgu{ syvy Awpxw AwieAw iqsu gxI ]

jy hamY ivchu jwie q kyhI gxq gxI ] mnmuK moih gubwir ija Bulw mMiJ vxI ] kty pwp

AsMK nwvY iek kxI ]11] slok m 3 ] bwbIhw KsmY kw mhlu n jwxhI mhlu dyiK Ardwis

pwie ] AwpxY BwxY bhuqw bolih boilAw Qwie n pwie ] Ksmu vfw dwqw{ hY jo ieCy so Pl pwie

] bwbIhw ikAw bpuVw jgqY kI iqK jwie ]1] m 3 ] bwbIhw iBnI rYix boilAw shjy sic

su
B
wie
]
iehu
jlu
my
r
w
jIa
hY
jl
ibnu
rhxu
n
jwie
]
gu
r
sbdI
jlu
pwe
A
Y
ivchu
Awpu

gvwie ] nwnk ijsu ibnu csw n jIvdI so siqguir dIAw imlwie ]2] paVI ] KMf pqwl AsMK
mY gxq n hoe ] qU krqw goivMdu quDu isrjI quDY goe ] lK carwsIh mydnI quJ hI qy hoe ]
ieik rwjy Kwn mlUk khih khwvih koe ] ieik swh sdwvih sMic Dnu dUjY piq Koe ] ieik
dwqy iek mMgqy sBnw isir soe ] ivxu nwvY bwjwrIAw BIhwvil hoe ] kUV inKuty nwnkw scu
kry su hoe ]12] slok m 3 ] bwbIhw guxvMqI mhlu pwieAw AagxvMqI dUir ] AMqir qyrY
hir vsY gurmuiK sdw hjUir ] kUk pukwr n hove ndrI ndir inhwl ] nwnk nwim rqy shjy

1284

imly sbid gu} kY Gwl ]1] m 3 ] bwbIhw bynqI kry kir ikrpw dyhu jIA dwn ] jl ibnu
ipAws n qrY Cutik jWih myry pRwn ] qU suKdwqw byAMqu hY guxdwqw nyDwnu ] nwnk gurmuiK
bKis lE AMiq bylI hoie Bgvwnu ]2] paVI ] Awpy jgqu apwie kY gux Aagx kry bIcw{ ]
Y gux srb jMjwlu hY nwim n Dry ipAw{ ] gux Coif Aagx kmwvdy drgh hoih KuAw{ ]
jUAY jnmu iqnI hwirAw ikqu AwE sMswir ] scY sbid mnu mwirAw Aihinis nwim ipAwir ]
ijnI purKI air DwirAw scw AlK Apw{ ] qU guxdwqw inDwnu hih AsI AvgixAwr ]
ijsu bKsy so pwiesI gur sbdI vIcw{ ]13] slok m 5 ] rwiq n ivhwvI swkqW ijn@w
ivsrY nwa ] rwqI idns suhylIAw nwnk hir gux gWa ]1] m 5 ] rqn jvyhr mwxkw

hBy mxI mQMin ] nwnk jo pRiB BwixAw scY dir sohin ]2] paVI ] scw siqgu{ syiv scu

sm@wilAw ] AMiq KloAw Awie ij siqgur AgY GwilAw ] poih n skY jmkwlu scw rKvwilAw

] gur swKI joiq jgwie dIvw bwilAw ] mnmuK ivxu nwvY kUiVAwr iPrih byqwilAw ] psU

mwxs cMim plyty AMdrhu kwilAw ] sBo vrqY scu scY sbid inhwilAw ] nwnk nwmu inDwnu

hY
pU
r
Y
gu
i
r
dy
K
wilAw
]14]
slok
m
3
]
bwbIhY
hu
k
mu
pCwixAw
gu
r
kY
shij
su
B
wie
]

myGu vrsY dieAw kir gUVI Chbr lwie ] bwbIhy kUk pukwr rih ge suKu visAw min
Awie ] nwnk so swlwhIAY ij dyNdw sBnW jIAw irjku smwie ]1] m 3 ] cwqk qU n
jwxhI ikAw quDu ivic iqKw hY ikqu pIqY iqK jwie ] dUjY Bwie BrMimAw AMmq jlu plY n
pwie ] ndir kry jy AwpxI qW siqgu{ imlY suBwie ] nwnk siqgur qy AMmq jlu pwieAw
shjy rihAw smwie ]2] paVI ] ieik vx KMif bYsih jwie sdu n dyvhI ] ieik pwlw
kk{ BMin sIqlu jlu hyNvhI ] ieik Bsm cV@wvih AMig mYlu n DovhI ] ieik jtw ibkt

1285

ibkrwl kulu G{ KovhI ] ieik ngn iPrih idnu rwiq nId n sovhI ] ieik Agin jlwvih
AMgu Awpu ivgovhI ] ivxu nwvY qnu Cw{ ikAw kih rovhI ] sohin Ksm duAwir ij siqgu{
syvhI ]15] slok m 3 ] bwbIhw AMmq vylY boilAw qW dir suxI pukwr ] myGY no Purmwnu
hoAw vrshu ikrpw Dwir ] ha iqn kY bilhwrxY ijnI scu riKAw air Dwir ] nwnk nwmy sB
hrIAwvlI gur kY sbid vIcwir ]1] m 3 ] bwbIhw iev qyrI iqKw n aqrY jy sa krih
pukwr ] ndrI siqgu{ pweAY ndrI apjY ipAw{ ] nwnk swihbu min vsY ivchu jwih ivkwr
]2] paVI ] ieik jYnI aJV pwie Durhu KuAwieAw ] iqn muiK nwhI nwmu n qIriQ n@wieAw ]
hQI isr Kohwie n Bdu krwieAw ] kuicl rhih idn rwiq sbdu n BwieAw ] iqn jwiq n piq

n krmu jnmu gvwieAw ] min jUTY vyjwiq jUTw KwieAw ] ibnu sbdY Awcw{ n ikn hI pwieAw ]

gurmuiK AoAMkwir sic smwieAw ]16] slok m 3 ] swvix srsI kwmxI gur sbdI vIcwir

] nwnk sdw suhwgxI gur kY hyiq Apwir ]1] m 3 ] swvix dJY gux bwhrI ijsu dUjY Bwie

ipAw{ ] nwnk ipr kI swr n jwxe sBu sIgw{ KuAw{ ]2] paVI ] scw AlK ABya hiT n

pqIje
]
ieik
gwvih
rwg
prIAw
rwig
n
BIje
]
ieik
nic
nic
pU
r
ih
qwl
Bgiq
n
kIje

] ieik Anu n Kwih mUrK iqnw ikAw kIje ] qsnw hoe bhuqu ikvY n DIje ] krm vDih kY
loA Kip mrIje ] lwhw nwmu sMswir AMmqu pIje ] hir BgqI Asnyih gurmuiK GIje
]17] slok m 3 ] gurmuiK mlwr rwgu jo krih iqn mnu qnu sIqlu hoie ] gur sbdI Eku
pCwixAw Eko scw soie ] mnu qnu scw scu min scy scI soie ] AMdir scI Bgiq hY shjy hI
piq hoie ] kiljug mih Gor AMDw{ hY mnmuK rwhu n koie ] sy vfBwgI nwnkw ijn gurmuiK
prgtu hoie ]1] m 3 ] ieMdu vrsY kir dieAw lokW min apjY cwa ] ijs kY hukim ieMdu

1286

vrsdw iqs kY sd bilhwrY jWa ] gurmuiK sbdu sm@wlIAY scy ky gux gwa ] nwnk nwim rqy
jn inrmly shjy sic smwa ]2] paVI ] pUrw siqgu{ syiv pUrw pwieAw ] pUrY krim iDAwie
pUrw sbdu mMin vswieAw ] pUrY igAwin iDAwin mYlu cukwieAw ] hir sir qIriQ jwix mnUAw
nwieAw ] sbid mrY mnu mwir Dnu jxydI mwieAw ] dir scY sicAw{ scw AwieAw ] puiC n
skY koie jW KsmY BwieAw ] nwnk scu slwih iliKAw pwieAw ]18] slok m 1 ] kulhW
dyNdy bwvly lYNdy vfy inlj ] cUhw Kf n mwve iqkil bn@Y Cj ] dyin@ duAwe sy mrih ijn
ka dyin is jwih ] nwnk hukmu n jwpe ikQY jwie smwih ] Psil AhwVI Eku nwmu swvxI scu
nwa ] mY mhdUdu ilKwieAw KsmY kY dir jwie ] dunIAw ky dr kyqVy kyqy Awvih jWih ] kyqy

mMgih mMgqy kyqy mMig mMig jwih ]1] m 1 ] sa mxu hsqI iGa guV KwvY pMij sY dwxw Kwie

] fkY PUkY Kyh afwvY swih gieAY pCuqwie ] AMDI PUik mue dyvwnI ] Ksim imtI iPir BwnI ]

ADu gulw icVI kw cugxu gYix cVI ibllwie ] KsmY BwvY Aohw cMgI ij kry Kudwie Kudwie ]

skqw sIhu mwry sY imirAw sB ipCY pY Kwie ] hoie sqwxw GurY n mwvY swih gieAY pCuqwie ]

AM
D
w
iks
no
bu
i
k
su
x
wvY
]
KsmY
mU
i
l
n
BwvY
]
Ak
isa
pR
I
iq
kry
Ak
iqfw
Ak
fwlI
bih
Kwie

] KsmY BwvY Aoho cMgw ij kry Kudwie Kudwie ] nwnk dunIAw cwir idhwVy suiK kIqY duKu hoe ]
glw vwly hYin Gxyry Cif n skY koe ] mKI imTY mrxw ] ijn qU rKih iqn nyiV n AwvY iqn
Ba swg{ qrxw ]2] paVI ] Agm Agoc{ qU DxI scw AlK Apw{ ] qU dwqw siB mMgqy
ieko dyvxhw{ ] ijnI syivAw iqnI suKu pwieAw gurmqI vIcw{ ] ieknw no quDu EvY Bwvdw
mwieAw nwil ipAw{ ] gur kY sbid slwhIAY AMqir pRym ipAw{ ] ivxu pRIqI Bgiq n hove
ivxu siqgur n lgY ipAw{ ] qU pRBu siB quDu syvdy iek FwFI kry pukwr ] dyih dwnu sMqoKIAw

1287

scw nwmu imlY AwDw{ ]19] slok m 1 ] rwqI kwlu GtY idin kwlu ] iCjY kwieAw hoie
prwlu ] vrqix vriqAw srb jMjwlu ] BuilAw cuik gieAw qp qwlu ] AMDw JiK JiK pieAw
Jyir ] ipCY rovih ilAwvih Pyir ] ibnu bUJy ikCu sUJY nwhI ] moieAw roNih roNdy mir jWhI ]
nwnk KsmY EvY BwvY ] sye muE ijin iciq n AwvY ]1] m 1 ] muAw ipAw{ pRIiq mue muAw vY{
vwdI ] vnu gieAw }pu ivxisAw duKI dyh {lI ] ikQhu AwieAw kh gieAw ikhu n sIAo ikhu
sI ] min muiK glw goeAw kIqw cwa rlI ] nwnk scy nwm ibnu isr Kur piq pwtI ]2]
paVI ] AMmq nwmu sdw suKdwqw AMqy hoie sKwe ] bwJu gu} jgqu barwnw nwvY swr n pwe
] siqgu{ syvih sy prvwxu ijn@ joqI joiq imlwe ] so swihbu so syvku qyhw ijsu Bwxw mMin vswe

] AwpxY BwxY khu ikin suKu pwieAw AMDw AMDu kmwe ] ibiKAw kdy hI rjY nwhI mUrK BuK n

jwe ] dUjY sBu ko lig ivguqw ibnu siqgur bUJ n pwe ] siqgu{ syvy so suKu pwE ijs no ikrpw

kry rjwe ]20] slok m 1 ] srmu Drmu duie nwnkw jy Dnu plY pwie ] so Dnu im n kWFIAY

ijqu isir cotW Kwie ] ijn kY plY Dnu vsY iqn kw nwa PkIr ] ijn@ kY ihrdY qU vsih qy nr

gu
x
I
ghIr
]1]
m
1
]
du
K
I
du
n
I
shy
V
IAY
jwie
q
lgih
du
K
]
nwnk
scy
nwm
ibnu
iksY
n

lQI BuK ] }pI BuK n aqrY jW dyKW qW BuK ] jyqy rs srIr ky qyqy lgih duK ]2] m 1 ] AMDI
kMmI AMDu mnu min AMDY qnu AMDu ] ickiV lwieAY ikAw QIAY jW qutY pQr bMDu ] bMDu qutw byVI
nhI nw qulhw nw hwQ ] nwnk scy nwm ivxu kyqy fuby swQ ]3] m 1 ] lK mx suienw lK
mx {pw lK swhw isir swh ] lK lskr lK vwjy nyjy lKI GoVI pwiqswh ] ijQY swie{
lGxw Agin pwxI Asgwh ] kMDI idis n Awve DwhI pvY khwh ] nwnk AoQY jwxIAih swh
kye pwiqswh ]4] paVI ] ieknw glIN jMjIr bMid rbwxIAY ] bDy Cutih sic scu pCwxIAY ]

1288

iliKAw plY pwie so scu jwxIAY ] hukmI hoie inbyV gieAw jwxIAY ] Bajl qwrxhw{ sbid
pCwxIAY ] cor jwr jUAwr pIVy GwxIAY ] inMdk lwieqbwr imly hV@vwxIAY ] gurmuiK sic
smwie su drgh jwxIAY ]21] slok m 2 ] nwa PkIrY pwiqswhu mUrK pMifqu nwa ] AMDy kw
nwa pwrKU EvY kry guAwa ] ieliq kw nwa caDrI kUVI pUry Qwa ] nwnk gurmuiK jwxIAY
kil kw Ehu inAwa ]1] m 1 ] hrxW bwjW qY iskdwrW En@w piV@Aw nwa ] PWDI lgI jwiq
Phwiein AgY nwhI Qwa ] so piVAw so pMifqu bInw ijn@I kmwxw nwa ] pihlo dy jV AMdir
jMmY qw apir hovY CWa ] rwjy sIh mukdm kuqy ] jwie jgwiein@ bYTy suqy ] cwkr nhdw pwiein@
Gwa ] rqu ipqu kuiqho cit jwhu ] ijQY jIAW hosI swr ] nkI vFI lwieqbwr ]2] paVI ]

Awip apwE mydnI Awpy krdw swr ] BY ibnu Brmu n ktIAY nwim n lgY ipAw{ ] siqgur qy

Ba pjY pweAY moK duAwr ] BY qy shju pweAY imil joqI joiq Apwr ] BY qy BYjlu lGIAY

gurmqI vIcw{ ] BY qy inrBa pweAY ijs dw AMqu n pwrwvw{ ] mnmuK BY kI swr n jwxnI

qsnw jlqy krih pukwr ] nwnk nwvY hI qy suKu pwieAw gurmqI air Dwr ]22] slok m 1 ]

}pY
kwmY
dosqI
Bu
K
Y
swdY
gM
F
u
]
lbY
mwlY
Gu
i
l
imil
imcil
N
G
Y
saiV
plGu
]
BM
a
kY
kopu

KuAw{ hoie PkV ipty AMDu ] cupY cMgw nwnkw ivxu nwvY muih gMDu ]1] m 1 ] rwju mwlu }pu
jwiq jobnu pMjy Tg ] EnI TgIN jgu TigAw iknY n rKI lj ] Enw Tgin@ Tg sy ij gur kI
pYrI pwih ] nwnk krmw bwhry hoir kyqy muTy jwih ]2] paVI ] piVAw lyKydw{ lyKw mMgIAY
] ivxu nwvY kUiVAw{ AaKw qMgIAY ] AaGt {Dy rwh glIAW rokIAW ] scw vyprvwhu
sbid sMqoKIAW ] gihr gBIr AQwhu hwQ n lBe ] muhy muih cotw Kwhu ivxu gur koie n
CutsI ] piq syqI Gir jwhu nwmu vKwxIAY ] hukmI swh igrwh dyNdw jwxIAY ]23]

1289

slok m 1 ] paxY pwxI AgnI jIa iqn ikAw KusIAw ikAw pIV ] DrqI pwqwlI AwkwsI
ieik dir rhin vjIr ] ieknw vfI Awrjw ieik mir hoih jhIr ] ieik dy Kwih inKutY nwhI
ieik sdw iPrih PkIr ] hukmI swjy hukmI Fwhy Ek csy mih lK ] sBu ko nQY niQAw bKsy qoVy
nQ ] vrnw ichnw bwhrw lyKy bwJu AlKu ] ika kQIAY ika AwKIAY jwpY sco scu ] krxw
kQnw kwr sB nwnk Awip AkQu ] AkQ kI kQw suxyie ] iriD buiD isiD igAwnu sdw suKu hoie
]1] m 1 ] Aj{ jrY q na kul bMDu ] pUjY pRwx hovY iQ{ kMDu ] khW qy AwieAw khW Ehu jwxu ]
jIvq mrq rhY prvwxu ] hukmY bUJY qqu pCwxY ] iehu prswdu gu} qy jwxY ] hoNdw PVIAgu
nwnk jwxu ] nw ha nw mY jUnI pwxu ]2] paVI ] pV@IAY nwmu swlwh hoir buDI imiQAw ]

ibnu scy vwpwr jnmu ibriQAw ] AMqu n pwrwvw{ n ikn hI pwieAw ] sBu jgu grib gubw{

iqn scu n BwieAw ] cly nwmu ivswir qwvix qiqAw ] bldI AMdir qylu duibDw GiqAw ]

AwieAw aTI Kylu iPrY aviqAw ] nwnk scY mylu scY riqAw ]24] slok m 1 ] pihlW

mwshu inMimAw mwsY AMdir vwsu ] jIa pwie mwsu muih imilAw hfu cMmu qnu mwsu ] mwshu

bwhir
kiFAw
mM
m
w
mwsu
igrwsu
]
mu
h
u
mwsY
kw
jIB
mwsY
kI
mwsY
AM
d
ir
swsu
]
vfw
hoAw

vIAwihAw Gir lY AwieAw mwsu ] mwshu hI mwsu pjY mwshu sBo swku ] siqguir imilAY hukmu
buJIAY qW ko AwvY rwis ] Awip Cuty nh CUtIAY nwnk bcin ibxwsu ]1] m 1 ] mwsu mwsu kir
mUrKu JgVy igAwnu iDAwnu nhI jwxY ] kaxu mwsu kaxu swgu khwvY iksu mih pwp smwxy ]
gYNfw mwir hom jg kIE dyviqAw kI bwxy ] mwsu Coif bYis nku pkVih rwqI mwxs Kwxy ] PV
kir lokW no idKlwvih igAwnu iDAwnu nhI sUJY ] nwnk AMDy isa ikAw khIAY khY n kihAw
bUJY ] AMDw soie ij AMDu kmwvY iqsu irdY is locn nwhI ] mwq ipqw kI rkqu inpny mCI mwsu n

1290

KWhI ] iesI purKY jW inis mylw AoQY mMDu kmwhI ] mwshu inMmy mwshu jMmy hm mwsY ky BWfy ]
igAwnu iDAwnu kCu sUJY nwhI cqu{ khwvY pWfy ] bwhr kw mwsu mMdw suAwmI Gr kw mwsu cMgyrw
] jIA jMq siB mwshu hoE jIie lieAw vwsyrw ] ABKu BKih BKu qij Cofih AMDu gu} ijn kyrw
] mwshu inMmy mwshu jMmy hm mwsY ky BWfy ] igAwnu iDAwnu kCu sUJY nwhI cqu{ khwvY pWfy ] mwsu
purwxI mwsu kqybI chu juig mwsu kmwxw ] jij kwij vIAwih suhwvY AoQY mwsu smwxw ] iesI
purK inpjih mwshu pwiqswh sulqwnW ] jy Aoie idsih nrik jWdy qW an@ kw dwnu n lYxw ]
dyNdw nrik surig lYdy dyKhu Ehu iD|wxw ] Awip n bUJY lok buJwE pWfy Krw isAwxw ] pWfy qU
jwxY hI nwhI ikQhu mwsu apnw ] qoieAhu Anu kmwdu kpwhW qoieAhu qBvxu gnw ] qoAw AwKY

ha bhu ibiD hCw qoAY bhuqu ibkwrw ] Eqy rs Coif hovY sMinAwsI nwnku khY ivcwrw ]2]

paVI ] ha ikAw AwKw iek jIB qyrw AMqu n ikn hI pwieAw ] scw sbdu vIcwir sy quJ hI

mwih smwieAw ] ieik Bgvw vysu kir Brmdy ivxu siqgur iknY n pwieAw ] dys idsMqr Biv

Qky quDu AMdir Awpu lukwieAw ] gur kw sbdu rqnu hY kir cwnxu Awip idKwieAw ] Awpxw

Awpu
pCwixAw
gu
r
mqI
sic
smwieAw
]
Awvw
gaxu
bjwrIAw
bwjw{
ijnI
rcwieAw
]
ieku

iQ{ scw swlwhxw ijn min scw BwieAw ]25] slok m 1 ] nwnk mwieAw krm ibrKu Pl
AMmq Pl ivsu ] sB kwrx krqw kry ijsu Kvwly iqsu ]1] m 2 ] nwnk dunIAw kIAW
vifAweAW AgI syqI jwil ] EnI jlIeN nwmu ivswirAw iek n clIAw nwil ]2] paVI ]
isir isir hoie inbyV hukim clwieAw ] qyrY hiQ inbyV qUhY min BwieAw ] kwlu clwE bMin
koie n rKsI ] j{ jrvwxw kMin@ ciVAw ncsI ] siqgu{ boihQu byV scw rKsI ] Agin BKY
BVhwV Anidnu BKsI ] PwQw cugY cog hukmI CutsI ] krqw kry su hogu kUV inKutsI ]26]

1291

slok m 1 ] Gr mih G{ dyKwie dyie so siqgu{ purKu sujwxu ] pMc sbd Duinkwr Duin qh
bwjY sbdu nIswxu ] dIp loA pwqwl qh KMf mMfl hYrwnu ] qwr Gor bwijM qh swic qKiq
sulqwnu ] suKmn kY Gir rwgu suin suMin mMfil ilv lwie ] AkQ kQw bIcwrIAY mnsw mnih
smwie ] alit kmlu AMmiq BirAw iehu mnu kqhu n jwie ] Ajpw jwpu n vIsrY Awid
jugwid smwie ] siB sKIAw pMcy imly gurmuiK inj Gir vwsu ] sbdu Koij iehu G{ lhY nwnku
qw kw dwsu ]1] m 1 ] icilimil ibsIAwr dunIAw PwnI ] kwlUib Akl mn gor n mwnI ]
mn kmIn kmqrIn qU drIAwa KudwieAw ] Eku cIju muJY dyih Avr jhr cIj n BwieAw ]
purwb Kwm kUjY ihkmiq KudwieAw ] mn quAwnw qU kudrqI AwieAw ] sg nwnk dIbwn

msqwnw inq cVY svwieAw ] Awqs dunIAw Kunk nwmu KudwieAw ]2] paVI nvI m 5 ]

sBo vrqY clqu clqu vKwixAw ] pwrbRhmu prmys{ gurmuiK jwixAw ] lQy siB ivkwr sbid

nIswixAw ] swDU sMig aDw{ BE inkwixAw ] ismir ismir dwqw{ siB rMg mwixAw ]

prgtu BieAw sMswir imhr CwvwixAw ] Awpy bKis imlwE sd kurbwixAw ] nwnk lE

imlwie
KsmY
BwixAw
]27]
slok
m
1
]
Dnu
su
kwgdu
klm
Dnu
Dnu
BWfw
Dnu
msu
]
Dnu

lyKwrI nwnkw ijin nwmu ilKwieAw scu ]1] m 1 ] Awpy ptI klm Awip apir lyKu iB qUM
] Eko khIAY nwnkw dUjw kwhy kU ]2] paVI ] qUM Awpy Awip vrqdw Awip bxq bxwe ]
quDu ibnu dUjw ko nhI qU rihAw smwe ] qyrI giq imiq qUhY jwxdw quDu kImiq pwe ] qU AlK
Agoc{ Agmu hY gurmiq idKwe ] AMqir AigAwnu duKu Brmu hY gur igAwin gvwe ]
ijsu pw krih iqsu myil lYih so nwmu iDAwe ] qU krqw purKu AgMmu hY rivAw sB Twe ]
ijqu qU lwieih sicAw iqqu ko lgY nwnk gux gwe ]28]1] suDu ]

1292

rwgu mlwr bwxI Bgq nwmdyv jIa kI


< siqgur pRswid ]
syvIly gopwl rwie Akul inrMjn ] Bgiq dwnu dIjY jwcih sMq jn ]1] rhwa ] jW cY Gir
idg idsY srwiecw bYkuMT Bvn icswlw spq lok swmwin pUrIAly ] jW cY Gir liCmI kuAwrI
cMdu sUrju dIvVy kaqku kwlu bpuVw kotvwlu su krw isrI ] su AYsw rwjw sRI nrhrI ]1] jW cY
Gir kulwlu bRhmw cqur muKu fWvVw ijin ibs sMsw{ rwcIly ] jW kY Gir es{ bwvlw jgq gu}
qq swrKw igAwnu BwKIly ] pwpu punu jW cY fWgIAw duAwrY ic gupqu lyKIAw ] Drm rwie
p{lI pRiqhw{ ] suo AYsw rwjw sRI gopwlu ]2] jW cY Gir gx gMDrb irKI bpuVy FwFIAw gwvMq

AwCY ] srb sws bhu }pIAw Ang}Aw AwKwVw mMflIk bol bolih kwCy ] car FUl jW cY hY

pvxu ] cyrI skiq jIiq ly Bvxu ] AMf tUk jw cY BsmqI ] suo AYsw rwjw qBvx pqI ]3] jW cY

Gir kUrmw pwlu shsR PnI bwsku syj vwlUAw ] ATwrh Bwr bnwspqI mwlxI iCnvY kroVI

myG mwlw pwxIhwrIAw ] nK pRsyv jw cY sursrI ] spq smuMd jW cY GVQlI ] Eqy jIA jW cY

vrqxI
]
su
o
AY
s
w
rwjw
q
B
vx
DxI
]4]
jW
cY
Gir
inkt
vrqI
Arjnu
DR

pR
h
lwdu
AM
b
rIku

nwrdu nyjY isD buD gx gMDrb bwnvY hylw ] Eqy jIA jW cY hih GrI ] srb ibAwipk AMqr
hrI ] pRxvY nwmdya qW cI Awix ] sgl Bgq jw cY nIswix ]5]1] mlwr ] mo ka qUM
n ibswir qU n ibswir ] qU n ibswry rwmeAw ]1] rhwa ] AwlwvMqI iehu BRmu jo hY muJ
pir sB koiplw ] sUdu sUdu kir mwir aTwieAo khw kra bwp bITulw ]1] mUE hUE ja
mukiq dyhugy mukiq n jwnY koielw ] E pMfIAw mo ka FyF khq qyrI pYj ipCMafI hoielw
]2] qU ju dieAwlu pwlu khIAqu hYN AiqBuj BieAo Apwrlw ] Pyir dIAw dyhurw nwmy

1293

ka pMfIAn ka ipCvwrlw ]3]2]

mlwr bwxI Bgq rivdws jI kI


< siqgur pRswid ]
nwgr jnW myrI jwiq ibiKAwq cMmwrM ] irdY rwm goibMd gun swrM ]1] rhwa ] sursrI sll
q bw{nI ry sMq jn krq nhI pwnM ] surw Apiv nq Avr jl ry sursrI imlq nih hoie
AwnM ]1] qr qwir Apiv kir mwnIAY ry jYsy kwgrw krq bIcwrM ] Bgiq Bwgaqu ilKIAY
iqh pry pUjIAY kir nmskwrM ]2] myrI jwiq kut bWFlw For FovMqw inqih bwnwrsI Aws
pwsw ] Ab ibpR prDwn iqih krih fMfaiq qyry nwm srxwie rivdwsu dwsw ]3]1]
mlwr ] hir jpq qy jnw pdm kvlws piq qws sm quil nhI Awn ko ] Ek hI Ek Anyk

hoie ibsQirAo Awn ry Awn BrpUir so ] rhwa ] jw kY Bwgvqu lyKIAY Av{ nhI pyKIAY

qws kI jwiq AwCop CIpw ] ibAws mih lyKIAY snk mih pyKIAY nwm kI nwmnw spq dIpw

]1] jw kY eid bkrIid kul g ry bDu krih mwnIAih syK shId pIrw ] jw kY bwp vYsI

krI pUq AYsI srI iqhU ry lok prisD kbIrw ]2] jw ky kutMb ky FyF sB For FovMq iPrih

Ajhu
bnwrsI
Aws
pwsw
]
Awcwr
sihq
ibpR
krih
fM
f
aiq
iqn
qnY
rivdws
dwswn
dwsw

]3]2]

mlwr
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

imlq ipAwro pRwn nwQu kvn Bgiq qy ] swDsMgiq pwe prm gqy ] rhwa ] mYly kpry
khw la Dova ] AwvYgI nId khw lgu sova ]1] joe joe joirAo soe soe PwitAo ]
JUTY bnij aiT hI ge hwitAo ]2] khu rivdws BieAo jb lyKo ] joe joe kIno
soe soe dyiKAo ]3]1]3]

1294

rwgu kwnVw capdy mhlw 4 G{ 1

myrw mnu swD jnW imil hirAw ] ha bil bil bil bil swD jnW ka imil sMgiq pwir
aqirAw ]1] rhwa ] hir hir pw krhu pRB ApnI hm swD jnW pg pirAw ] Dnu Dnu swD
ijn hir pRBu jwinAw imil swDU piqq aDirAw ]1] mnUAw clY clY bhu bhu ibiD imil swDU
vsgiq kirAw ] ijaN jl qMqu pswirAo bDik gRis mInw vsgiq KirAw ]2] hir ky sMq
sMq Bl nIky imil sMq jnw mlu lhIAw ] hamY durqu gieAw sBu nIkir ija swbuin kwp{
kirAw ]3] msqik illwit iliKAw Duir Twkuir gur siqgur crn ar DirAw ] sBu dwldu
dUK BMj pRBu pwieAw jn nwnk nwim aDirAw ]4]1] kwnVw mhlw 4 ] myrw mnu sMq jnw
pg ryn ] hir hir kQw sunI imil sMgiq mnu korw hir rMig Byn ]1] rhwa ] hm Aicq
Acyq n jwnih giq imiq guir kIE suicq icqyn ] pRiB dIn dieAwil kIAo AMgIqu min
hir hir nwmu jpyn ]1] hir ky sMq imlih mn pRIqm kit dyva hIArw qyn ] hir ky sMq
imly hir imilAw hm kIE piqq pvyn ]2] hir ky jn qm jig khIAih ijn imilAw

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

1295

pwQr syn ] jn kI mihmw brin n swka Aoie qm hir hir kyn ]3] qum@ hir swh vfy pRB
suAwmI hm vxjwry rwis dyn ] jn nwnk ka dieAw pRB Dwrhu lid vwK{ hir hir lyn
]4]2] kwnVw mhlw 4 ] jip mn rwm nwm prgws ] hir ky sMq imil pRIiq lgwnI ivcy
igrh adws ]1] rhwa ] hm hir ihrdY jipAo nwmu nrhir pRiB pw krI ikrpws ]
Anidnu Andu BieAw mnu ibgisAw adm BE imln kI Aws ]1] hm hir suAwmI pRIiq
lgwe ijqny sws lIE hm gRws ] iklibK dhn BE iKn AMqir qUit gE mwieAw ky Pws
]2] ikAw hm ikrm ikAw krm kmwvih mUrK mugD rKy pRB qws ] AvgnIAwry pwQr Bwry
sqsMgiq imil qry qrws ]3] jyqI ssit krI jgdIsir qy siB c hm nIc ibiKAws ]

hmry Avgun sMig gur myty jn nwnk myil lIE pRB pws ]4]3] kwnVw mhlw 4 ] myrY min

rwm nwmu jipAo gur vwk ] hir hir pw krI jgdIsir durmiq dUjw Bwa gieAo sB Jwk

]1] rhwa ] nwnw }p rMg hir kyry Git Git rwmu rivAo guplwk ] hir ky sMq imly hir

pRgty aGir gE ibiKAw ky qwk ]1] sMq jnw kI bhuqu bhu soBw ijn air DwirAo hir risk

rswk
]
hir
ky
sM
q
imly
hir
imilAw
jY
s
y
g
dy
i
K
bCrwk
]2]
hir
ky
sM
q
jnw
mih
hir
hir

qy jn qm jnk jnwk ] iqn hir ihrdY bwsu bswnI CUit ge muskI muskwk ]3] qumry
jn qum@ hI pRB kIE hir rwiK lyhu Awpn Apnwk ] jn nwnk ky sKw hir Bwe mwq ipqw bMDp
hir swk ]4]4] kwnVw mhlw 4 ] myry mn hir hir rwm nwmu jip cIiq ] hir hir vsqu
mwieAw giV@ vyV@I gur kY sbid lIAo gV jIiq ]1] rhwa ] imiQAw Brim Brim bhu BRimAw
lubDo pu kl moh pRIiq ] jYsy qrvr kI quC CwieAw iKn mih ibnis jwie dyh BIiq ]1]
hmry pRwn pRIqm jn qm ijn imilAw min hoie pRqIiq ] prcY rwmu rivAw Gt AMqir

1296

AsiQ{ rwmu rivAw rMig pRIiq ]2] hir ky sMq sMq jn nIky ijn imilAW mnu rMig rMgIiq ]
hir rMgu lhY n aqrY kbhU hir hir jwie imlY hir pRIiq ]3] hm bhu pwp kIE AprwDI
guir kwty kitq ktIiq ] hir hir nwmu dIAo muiK AaKDu jn nwnk piqq punIiq ]4]5]
kwnVw mhlw 4 ] jip mn rwm nwm jgnwQ ] GUmn Gyr pry ibKu ibiKAw siqgur kwiF lIE
dy hwQ ]1] rhwa ] suAwmI ABY inrMjn nrhir qum@ rwiK lyhu hm pwpI pwQ ] kwm koD ibiKAw
loiB luBqy kwst loh qry sMig swQ ]1] qum@ vf purK bf Agm Agocr hm FUiF rhy pwe
nhI hwQ ] qU prY prY AprMp{ suAwmI qU Awpn jwnih Awip jgnwQ ]2] Astu Agocr
nwmu iDAwE sqsMgiq imil swDU pwQ ] hir hir kQw sunI imil sMgiq hir hir jipAo

AkQ kQ kwQ ]3] hmry pRB jgdIs guswe hm rwiK lyhu jgnwQ ] jn nwnku dwsu dws

dwsn ko pRB krhu pw rwKhu jn swQ ]4]6]

kwnVw mhlw 4 pVqwl G{ 5 ]


< siqgur pRswid ]

mn jwphu rwm gupwl ] hir rqn jvyhr lwl ] hir gurmuiK GiV tkswl ] hir ho ho ikrpwl

]1]
rhwa
]
qu
m
ry
gu
n
Agm
Agocr
Ek
jIh
ikAw
kQY
ibcwrI
rwm
rwm
rwm
rwm
lwl
]

qumrI jI AkQ kQw qU qU qU hI jwnih ha hir jip Be inhwl inhwl inhwl ]1] hmry hir
pRwn sKw suAwmI hir mIqw myry min qin jIh hir hry hry rwm nwm Dnu mwl ] jw ko Bwgu iqin
lIAo rI suhwgu hir hir hry hry gun gwvY gurmiq ha bil bly ha bil bly jn nwnk hir
jip Be inhwl inhwl inhwl ]2]1]7] kwnVw mhlw 4 ] hir gun gwvhu jgdIs ]
Ekw jIh kIcY lK bIs ] jip hir hir sbid jpIs ] hir ho ho ikrpIs ]1] rhwa ] hir
ikrpw kir suAwmI hm lwie hir syvw hir jip jpy hir jip jpy jpu jwpa jgdIs ] qumry

1297

jn rwmu jpih qy qm iqn ka ha Guim Gumy Guim Guim jIs ]1] hir qum vf vfy vfy vf
cy so krih ij quDu BwvIs ] jn nwnk AMmqu pIAw gurmqI Dnu Dnu Dnu Dnu Dnu gu} swbIs
]2]2]8] kwnVw mhlw 4 ] Bju rwmo min rwm ] ijsu }p n ryK vfwm ] sqsMgiq imlu Bju
rwm ] bf ho ho Bwg mQwm ]1] rhwa ] ijqu gih mMdir hir hoqu jwsu iqqu Gir Awndo Awndu
Bju rwm rwm rwm ] rwm nwm gun gwvhu hir pRIqm apdyis gu} gur siqgurw suKu hoqu hir hry
hir hry hry Bju rwm rwm rwm ]1] sB issit Dwr hir qum ikrpwl krqw sBu qU qU qU rwm rwm
rwm ] jn nwnko srxwgqI dyhu gurmqI Bju rwm rwm rwm ]2]3]9] kwnVw mhlw 4 ]
siqgur cwta pg cwt ] ijqu imil hir pwDr bwt ] Bju hir rsu rs hir gwt ] hir ho ho ilKy

illwt ]1] rhwa ] Kt krm ikirAw kir bhu bhu ibsQwr isD swiDk jogIAw kir jt jtw

jt jwt ] kir ByK n pweAY hir bRhm jogu hir pweAY sqsMgqI apdyis gu} gur sMq jnw

Koil Koil kpwt ]1] qU AprMp{ suAwmI Aiq Agwhu qU Brpuir rihAw jl Qly hir ieku ieko

iek EkY hir Qwt ] qU jwxih sB ibiD bUJih Awpy jn nwnk ky pRB Git Gty Git Gty Git

hir
Gwt
]2]4]10]
kwnVw
mhlw
4
]
jip
mn
goibd
mwDo
]
hir
hir
Agm
AgwDo
]
miq

gurmiq hir pRBu lwDo ] Duir ho ho ilKy illwDo ]1] rhwa ] ibKu mwieAw sMic bhu icqY ibkwr
suKu pweAY hir Bju sMq sMq sMgqI imil siqgu} gu{ swDo ] ija Cuih pwrs mnUr BE kMcn
iqa piqq jn imil sMgqI suD hovq gurmqI suD hwDo ]1] ija kwst sMig lohw bhu qrqw
iqa pwpI sMig qry swD swD sMgqI gur siqgu} gur swDo ] cwir brn cwir AwsRm hY koe imlY
gu} gur nwnk so Awip qrY kul sgl qrwDo ]2]5]11] kwnVw mhlw 4 ] hir jsu gwvhu
Bgvwn ] jsu gwvq pwp lhwn ] miq gurmiq suin jsu kwn ] hir ho ho ikrpwn ]1] rhwa ]

1298

qyry jn iDAwvih iek min iek iciq qy swDU suK pwvih jip hir hir nwmu inDwn ] asqiq
krih pRB qyrIAw imil swDU swD jnw gur siqgu} Bgvwn ]1] ijn kY ihrdY qU suAwmI qy suK
Pl pwvih qy qry Bv isMDu qy Bgq hir jwn ] iqn syvw hm lwie hry hm lwie hry jn nwnk
ky hir qU qU qU qU qU Bgvwn ]2]6]12]

kwnVw mhlw 5 G{ 2
< siqgur pRswid ]
gweAY gux gopwl pw iniD ] duK ibdwrn suKdwqy siqgur jw ka Bytq hoie sgl isiD
]1] rhwa ] ismrq nwmu mnih swDwrY ] koit prwDI iKn mih qwrY ]1] jw ka cIiq AwvY
gu{ Apnw ] qw ka dUKu nhI iqlu supnw ]2] jw ka siqgu{ Apnw rwKY ] so jnu hir rsu

rsnw cwKY ]3] khu nwnk guir kInI mieAw ] hliq pliq muK jl BieAw ]4]1]

kwnVw mhlw 5 ] AwrwDa quJih suAwmI Apny ] Tq bYTq sovq jwgq swis swis swis

hir jpny ]1] rhwa ] qw kY ihrdY bisAo nwmu ] jw ka suAwmI kIno dwnu ]1] qw kY ihrdY

Awe sWiq ] Twkur Byty gur bcnWiq ]2] srb klw soe prbIn ] nwm mM jw ka guir dIn

]3]
khu
nwnk
qw
kY
bil
jwa
]
kilju
g
mih
pwieAw
ijin
nwa
]4]2]
kwnVw
mhlw
5
]

kIriq pRB kI gwa myrI rsnW ] Aink bwr kir bMdn sMqn hW crn goibMd jI ky bsnw
]1] rhwa ] Aink BWiq kir duAw{ n pwva ] hoie pwlu q hir hir iDAwva ]1] koit
krm kir dyh n soDw ] swDsMgiq mih mnu prboDw ]2] qsn n bUJI bhu rMg mwieAw ] nwmu
lYq srb suK pwieAw ]3] pwrbRhm jb BE dieAwl ] khu nwnk qa CUty jMjwl ]4]3]
kwnVw mhlw 5 ] AYsI mWgu goibd qy ] thl sMqn kI sMgu swDU kw hir nwmW jip prm gqy
]1] rhwa ] pUjw crnw Twkur srnw ] soe kuslu ju pRB jIa krnw ]1] sPl hoq ieh

1299

durlB dyhI ] jw ka siqgu{ mieAw kryhI ]2] AigAwn Brmu ibnsY duK fyrw ] jw kY HdY
bsih gur pYrw ]3] swDsMig rMig pRBu iDAwieAw ] khu nwnk iqin pUrw pwieAw ]4]4]
kwnVw mhlw 5 ] Bgiq Bgqn hUM bin Awe ] qn mn glq BE Twkur isa Awpn lIE
imlwe ]1] rhwa ] gwvnhwrI gwvY gIq ] qy aDry bsy ijh cIq ]1] pyKy ibMjn
prosnhwrY ] ijh Bojnu kIno qy qpqwrY ]2] Aink sWg kwCy ByKDwrI ] jYso sw qYso stwrI
]3] khn khwvn sgl jMjwr ] nwnk dws scu krxI swr ]4]5] kwnVw mhlw 5 ]
qyro jnu hir jsu sunq amwihAo ]1] rhwa ] mnih pRgwsu pyiK pRB kI soBw jq kq pyKa
AwihAo ]1] sB qy prY prY qy cw gihr gMBIr AQwihAo ]2] Aoiq poiq imilAo Bgqn ka

jn isa prdw lwihAo ]3] gur pRswid gwvY gux nwnk shj smwiD smwihAo ]4]6]

kwnVw mhlw 5 ] sMqn pih Awip aDwrn AwieAo ]1] rhwa ] drsn Bytq hoq punIqw hir

hir mM VwieAo ]1] kwty rog BE mn inrml hir hir AaKDu KwieAo ]2] AsiQq BE

bsy suK Qwnw bhuir n kqhU DwieAo ]3] sMq pRswid qry kul logw nwnk ilpq n mwieAo

]4]7]
kwnVw
mhlw
5
]
ibsir
ge
sB
qwiq
prwe
]
jb
qy
swDsM
g
iq
moih
pwe

]1] rhwa ] nw ko bYrI nhI ibgwnw sgl sMig hm ka bin Awe ]1] jo pRB kIno so Bl
mwinAo Eh sumiq swDU qy pwe ]2] sB mih riv rihAw pRBu EkY pyiK pyiK nwnk ibgswe
]3]8] kwnVw mhlw 5 ] Twkur jIa quhwro prnw ] mwnu mhqu qum@wrY pir qum@rI Aot
qum@wrI srnw ]1] rhwa ] qum@rI Aws Brosw qum@rw qumrw nwmu irdY lY Drnw ] qumro blu
qum sMig suhyly jo jo khhu soe soe krnw ]1] qumrI dieAw mieAw suKu pwva hohu pwl
q Bajlu qrnw ] ABY dwnu nwmu hir pwieAo is{ fwirAo nwnk sMq crnw ]2]9]

1300

kwnVw mhlw 5 ] swD srin crn icqu lwieAw ] supn kI bwq sunI pyKI supnw nwm mM
siqgu} VwieAw ]1] rhwa ] nh qpqwno rwj jobin Din bhuir bhuir iPir DwieAw ]
suKu pwieAw qsnw sB buJI hY sWiq pwe gun gwieAw ]1] ibnu bUJy psU kI inAwe BRim
moih ibAwipAo mwieAw ] swDsMig jm jyvrI kwtI nwnk shij smwieAw ]2]10]
kwnVw mhlw 5 ] hir ky crn ihrdY gwie ] sIqlw suK sWiq mUriq ismir ismir inq
iDAwie ]1] rhwa ] sgl Aws hoq pUrn koit jnm duKu jwie ]1] pun dwn Anyk
ikirAw swDU sMig smwie ] qwp sMqwp imty nwnk bwhuiV kwlu n Kwie ]2]11]

kwnVw mhlw 5 G{ 3
< siqgur pRswid ]

kQIAY sMqsMig pRB igAwnu ] pUrn prm joiq prmysur ismrq pweAY mwnu ]1] rhwa ]

Awvq jwq rhy sRm nwsy ismrq swDU sMig ] piqq punIq hoih iKn BIqir pwrbRhm kY rMig

]1] jo jo kQY sunY hir kIrqnu qw kI durmiq nws ] sgl mnorQ pwvY nwnk pUrn hovY Aws

]2]1]12]
kwnVw
mhlw
5
]
swDsM
g
iq
iniD
hir
ko
nwm
]
sM
i
g
shwe
jIA
kY
kwm
]1]

rhwa ] sMq rynu iniq mjnu krY ] jnm jnm ky iklibK hrY ]1] sMq jnw kI cI bwnI ]
ismir ismir qry nwnk pRwnI ]2]2]13] kwnVw mhlw 5 ] swDU hir hry gun gwie ] mwn
qnu Dnu pRwn pRB ky ismrq duKu jwie ]1] rhwa ] eq q khw luoBwvih Ek isa mnu lwie
]1] mhw piv sMq Awsnu imil sMig goibdu iDAwie ]2] sgl iqAwig srin AwieAo
nwnk lyhu imlwie ]3]3]14] kwnVw mhlw 5 ] pyiK pyiK ibgswa swjn pRBu Awpnw
iekWq ]1] rhwa ] Awndw suK shj mUriq iqsu Awn nwhI BWiq ]1] ismrq iek bwr

1301

hir hir imit koit ksml jWiq ]2] gux rmMq dUK nwsih ird BieAMq sWiq ]3] AMmqw
rsu pIa rsnw nwnk hir rMig rwq ]4]4]15] kwnVw mhlw 5 ] swjnw sMq Awa myrY
]1] rhwa ] Awndw gun gwie mMgl ksmlw imit jwih pryrY ]1] sMq crn Dra mwQY
cWdnw gih hoie AMDyrY ]2] sMq pRswid kmlu ibgsY goibMd Bja pyiK nyrY ]3] pRB pw qy
sMq pwE vwir vwir nwnk ah byrY ]4]5]16] kwnVw mhlw 5 ] crn srn gopwl qyrI ]
moh mwn Doh Brm rwiK lIjY kwit byrI ]1] rhwa ] bUfq sMswr swgr ] aDry hir ismir
rqnwgr ]1] sIqlw hir nwmu qyrw ] pUrno Twkur pRBu myrw ]2] dIn drd invwir qwrn
] hir pw iniD piqq aDwrn ]3] koit jnm dUK kir pwieAo ] suKI nwnk guir nwmu

VwieAo ]4]6]17] kwnVw mhlw 5 ] Din ah pRIiq crn sMig lwgI ] koit jwp qwp suK

pwE Awie imly pUrn bfBwgI ]1] rhwa ] moih AnwQu dwsu jnu qyrw Avr Aot sglI moih

iqAwgI ] Bor Brm kwty pRB ismrq igAwn AMjn imil sovq jwgI ]1] qU AQwhu Aiq bfo

suAwmI pw isMDu pUrn rqnwgI ] nwnku jwcku hir hir nwmu mWgY msqku Awin DirAo pRB

pwgI
]2]7]18]
kwnVw
mhlw
5
]
ku
i
cl
kTor
kpt
kwmI
]
ija
jwnih
iqa
qwir
su
A
wmI

]1] rhwa ] qU smrQu srin jogu qU rwKih ApnI kl Dwir ]1] jwp qwp nym suic sMjm
nwhI ien ibDy Cutkwr ] grq Gor AMD qy kwFhu pRB nwnk ndir inhwir ]2]8]19]

kwnVw mhlw 5 G{ 4
< siqgur pRswid ]

nwrwien nrpiq nmskwrY ] AYsy gur ka bil bil jweAY Awip mukqu moih qwrY ]1]
rhwa ] kvn kvn kvn gun khIAY AMqu nhI kCu pwrY ] lwK lwK lwK ke korY ko hY AYso

1302

bIcwrY ]1] ibsm ibsm ibsm hI Be hY lwl gulwl rMgwrY ] khu nwnk sMqn rsu Awe hY
ija cwiK gUMgw muskwrY ]2]1]20] kwnVw mhlw 5 ] n jwnI sMqn pRB ibnu Awn ] c
nIc sB pyiK smwno muiK bkno min mwn ]1] rhwa ] Git Git pUir rhy suK swgr BY BMjn
myry pRwn ] mnih pRgwsu BieAo BRmu nwisAo mM dIAo gur kwn ]1] krq rhy kqX k{xw mY
AMqrjwmI iXwn ] AwT phr nwnk jsu gwvY mWgn ka hir dwn ]2]2]21]
kwnVw mhlw 5 ] khn khwvn ka ke kyqY ] AYso jnu ibrlo hY syvku jo qq jog ka byqY ]1]
rhwa ] duKu nwhI sBu suKu hI hY ry EkY EkI nyqY ] burw nhI sBu Blw hI hY ry hwr nhI sB jyqY
]1] sogu nwhI sdw hrKI hY ry Coif nwhI ikCu lyqY ] khu nwnk jnu hir hir hir hY kq AwvY

kq rmqY ]2]3]22] kwnVw mhlw 5 ] hIE ko pRIqmu ibsir n jwie ] qn mn glq BE

iqh sMgy mohnI moih rhI morI mwie ]1] rhwa ] jY jY pih kha bQw ha ApunI qy qy

ghy rhy Atkwie ] Aink BWiq kI EkY jwlI qw kI gMiT nhI Corwie ]1] iPrq iPrq nwnk

dwsu AwieAo sMqn hI srnwie ] kwty AigAwn Brm moh mwieAw lIAo kMiT lgwie ]2]4]23]

kwnVw
mhlw
5
]
Awnd
rM
g
ibnod
hmwrY
]
nwmo
gwvnu
nwmu
iDAwvnu
nwmu
hmwry
pR
w
n

ADwrY ]1] rhwa ] nwmo igAwnu nwmu iesnwnw hir nwmu hmwry kwrj svwrY ] hir nwmo soBw
nwmu bfwe Bajlu ibKmu nwmu hir qwrY ]1] Agm pdwrQ lwl Amolw BieAo prwpiq
gur crnwrY ] khu nwnk pRB BE pwlw mgn BE hIArY drswrY ]2]5]24]
kwnVw mhlw 5 ] swjn mIq suAwmI nyro ] pyKq sunq sBn kY sMgy QorY kwj buro kh Pyro
]1] rhwa ] nwm ibnw jyqo lptwieAo kCU nhI nwhI kCu qyro ] AwgY sit Awvq sB
prgt ehw moihAo Brm AMDyro ]1] AtikAo suq binqw sMg mwieAw dyvnhw{ dwqw{

1303

ibsyro ] khu nwnk EkY Bwrosa bMDn kwtnhw{ gu{ myro ]2]6]25] kwnVw mhlw 5 ]
ibKY dlu sMqin qum@rY gwihAo ] qumrI tyk Brosw Twkur srin qum@wrI AwihAo ]1] rhwa ]
jnm jnm ky mhw prwCq drsnu Byit imtwihAo ] BieAo pRgwsu And ajIAwrw shij smwiD
smwihAo ]1] kanu khY qum qy kCu nwhI qum smrQ AQwihAo ] pw inDwn rMg }p rs
nwmu nwnk lY lwihAo ]2]7]26] kwnVw mhlw 5 ] bUfq pRwnI hir jip DIrY ] ibnsY
mohu Brmu duKu pIrY ]1] rhwa ] ismra idnu rYin gur ky crnw ] jq kq pyKa qumrI
srnw ]1] sMq pRswid hir ky gun gwieAw ] gur Bytq nwnk suKu pwieAw ]2]8]27]
kwnVw mhlw 5 ] ismrq nwmu mnih suKu pweAY ] swD jnw imil hir jsu gweAY ]1]

rhwa ] kir ikrpw pRB irdY bsyro ] crn sMqn kY mwQw myro ]1] pwrbRhm ka ismrhu

mnW ] gurmuiK nwnk hir jsu sunW ]2]9]28] kwnVw mhlw 5 ] myry mn pRIiq crn pRB

prsn ] rsnw hir hir Bojin qpqwnI AKIAn ka sMqoKu pRB drsn ]1] rhwa ] krnin

pUir rihAo jsu pRIqm klml doK sgl ml hrsn ] pwvn Dwvn suAwmI suK pMQw AMg

sM
g
kwieAw
sM
q
srsn
]1]
srin
ghI
pU
r
n
AibnwsI
Awn
apwv
Qikq
nhI
krsn
]

k{ gih lIE nwnk jn Apny AMD Gor swgr nhI mrsn ]2]10]29] kwnVw mhlw 5 ]
kuhkq kpt Kpt Kl grjq mrjq mIcu Aink brIAw ]1] rhwa ] Ah mq An rq
kuimq ihq pRIqm pyKq BRmq lwK grIAw ]1] Ainq ibahwr Acwr ibiD hInq mm md
mwq kop jrIAw ] k{x pwl guopwl dIn bMDu nwnk aD{ srin prIAw ]2]11]30]
kwnVw mhlw 5 ] jIA pRwn mwn dwqw ] hir ibsrqy hI hwin ]1] rhwa ] goibMd
iqAwig Awn lwgih AMmqo fwir BUim pwgih ] ibKY rs isa Awskq mUVy kwhy suK mwin

1304

]1] kwim koiD loiB ibAwipAo jnm hI kI Kwin ] piqq pwvn srin AwieAo aD{ nwnk
jwin ]2]12]31] kwnVw mhlw 5 ] Aivloka rwm ko muKwribMd ] Kojq Kojq rqnu
pwieAo ibsrI sB icMd ]1] rhwa ] crn kml irdY Dwir ] aqirAw duKu mMd ]1] rwj Dnu
prvw{ myrY srbso goibMd ] swDsMgim lwBu pwieAo nwnk iPir n mrMd ]2]13]32]

kwnVw mhlw 5 G{ 5
< siqgur pRswid ]
pRB pUjho nwmu ArwiD ] gur siqgur crnI lwig ] hir pwvhu mnu AgwiD ] jgu jIqo ho ho gur
ikrpwiD ]1] rhwa ] Aink pUjw mY bhu ibiD KojI sw pUjw ij hir Bwvwis ] mwtI kI ieh

puqrI jorI ikAw Eh krm kmwis ] pRB bwh pkir ijsu mwrig pwvhu so quDu jMq imlwis ]1]

Avr Aot mY koie n sUJY iek hir kI Aot mY Aws ] ikAw dInu kry Ardwis ] ja sB Git pRBU

invws ] pRB crnn kI min ipAws ] jn nwnk dwsu khIAqu hY qum@rw ha bil bil sd

bil jws ]2]1]33]

kwnVw
mhlw
5
G{
6
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

jgq aDwrn nwm pA qyrY ] nv iniD nwmu inDwnu hir kyrY ] hir rMg rMg rMg AnUpyrY ] kwhy
ry mn moih mgnyrY ] nYnhu dyKu swD drsyrY ] so pwvY ijsu ilKqu illyrY ]1] rhwa ] syva
swD sMq crnyrY ] bWCa DUir piv kryrY ] ATsiT mjnu mYlu ktyrY ] swis swis iDAwvhu
muKu nhI morY ] ikCu sMig n cwlY lwK krorY ] pRB jI ko nwmu AMiq pukrorY ]1] mnsw mwin
Ek inrMkyrY ] sgl iqAwghu Bwa dUjyrY ] kvn khW ha gun pA qyrY ] brin n swka
Ek tulyrY ] drsn ipAws bhuqu min myrY ] imlu nwnk dyv jgq gur kyrY ]2]1]34]

1305

kwnVw mhlw 5 ] AYsI kan ibDy drsn prsnw ]1] rhwa ] Aws ipAws sPl mUriq
amig hIa qrsnw ]1] dIn lIn ipAws mIn sMqnw hir sMqnw ] hir sMqnw kI ryn ]
hIa Arip dyn ] pRB BE hY ikrpyn ] mwnu mohu iqAwig CoifAo qa nwnk hir jIa Bytnw
]2]2]35] kwnVw mhlw 5 ] rMgw rMg rMgn ky rMgw ] kIt hsq pUrn sB sMgw ]1]
rhwa ] brq nym qIrQ sihq gMgw ] jlu hyvq BUK A{ ngw ] pUjwcwr krq mylNgw ]
ck krm iqlk KwtMgw ] drsnu Byty ibnu sqsMgw ]1] hiT ingRih Aiq rhq ibtMgw ]
ha rogu ibAwpY cukY n BMgw ] kwm koD Aiq qsn jrMgw ] so mukqu nwnk ijsu siqgu{
cMgw ]2]3]36]

kwnVw mhlw 5 G{ 7
< siqgur pRswid ]

iqK bUiJ ge ge imil swD jnw ] pMc Bwgy cor shjy suKYno hry gun gwvqI gwvqI gwvqI

drs ipAwir ]1] rhwa ] jYsI krI pRB mo isa mo isa AYsI ha kYsy kra ] hIa qum@wry bil

bly bil bly bil ge ]1] pihly pY sMq pwie iDAwie iDAwie pRIiq lwie ] pRB Qwnu qyro

ky
h
ro
ijqu
jM
q
n
kir
bIcw{
]
Aink
dws
kIriq
krih
qu
h
wrI
]
soe
imilAo
jo
Bwvqo

jn nwnk Twkur rihAo smwie ] Ek qUhI qUhI qUhI ]2]1]37]

kwnVw
mhlw
5
G{
8
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

iqAwgIAY gumwnu mwnu pyKqw dieAwl lwl hW hW mn crn ryn ]1] rhwa ] hir sMq mMq
gupwl igAwn iDAwn ]1] ihrdY goibMd gwie crn kml pRIiq lwie dIn dieAwl mohnw
] pwl dieAw mieAw Dwir ] nwnku mwgY nwmu dwnu ] qij mohu Brmu sgl AiBmwnu
]2]1]38] kwnVw mhlw 5 ] pRB khn mln dhn lhn gur imly Awn nhI apwa

1306

]1] rhwa ] qtn Ktn jtn homn nwhI fMfDwr suAwa ]1] jqn BWqn qpn BRmn Aink
kQn kQqy nhI Qwh pwe Twa ] soiD sgr soDnw suKu nwnkw Bju nwa ]2]2]39]

kwnVw mhlw 5 G{ 9
< siqgur pRswid ]
piqq pwvnu Bgiq bClu BY hrn qwrn qrn ]1] rhwa ] nYn iqpqy drsu pyiK jsu qoiK
sunq krn ]1] pRwn nwQ AnwQ dwqy dIn goibd srn ] Aws pUrn duK ibnwsn ghI Aot
nwnk hir crn ]2]1]40] kwnVw mhlw 5 ] crn srn dieAwl Twkur Awn nwhI
jwie ] piqq pwvn ibrdu suAwmI aDrqy hir iDAwie ]1] rhwa ] sYswr gwr ibkwr swgr

piqq moh mwn AMD ] ibkl mwieAw sMig DMD ] k{ ghy pRB Awip kwFhu rwiK lyhu goibMd rwie

]1] AnwQ nwQ snwQ sMqn koit pwp ibnws ] min drsnY kI ipAws ] pRB pUrn gunqws

] pwl dieAwl gupwl nwnk hir rsnw gun gwie ]2]2]41] kwnVw mhlw 5 ] vwir

vwra Aink fwra ] suKu pA suhwg plk rwq ]1] rhwa ] kink mMdr pwt syj sKI moih

nwih
ien
isa
qwq
]1]
mu
k
q
lwl
Aink
Bog
ibnu
nwm
nwnk
hwq
]
}Ko
Bojnu
BU
i
m
sY
n

sKI pA sMig sUiK ibhwq ]2]3]42] kwnVw mhlw 5 ] Ah qoro muKu joro ] gu{ gu{ krq
mnu loro ] pA pRIiq ipAwro moro ]1] rhwa ] gih syj suhwvI Awgin cYnw qoro rI qoro pMc
dUqn isa sMgu qoro ]1] Awie n jwie bsy inj Awsin ND kml ibgsoro ] CutkI hamY
soro ] gwieAo rI gwieAo pRB nwnk gunI ghyro ]2]4]43] kwnVw m 5 G{ 9 ] qW qy
jwip mnw hir jwip ] jo sMq byd khq pMQu gwKro moh mgn Ah qwp ] rhwa ] jo rwqy mwqy sMig
bpurI mwieAw moh sMqwp ]1] nwmu jpq so jnu aDrY ijsih aDwrhu Awp ] ibnis jwie

1307

moh BY Brmw nwnk sMq pRqwp ]2]5]44]

kwnVw mhlw 5 G{ 10
< siqgur pRswid ]
AYso dwnu dyhu jI sMqhu jwq jIa bilhwir ] mwn mohI pMc dohI ariJ inkit bisAo qwkI srin
swDUAw dUq sMgu invwir ]1] rhwa ] koit jnm join BRimAo hwir pirAo duAwir ]1] ikrpw
goibMd Be imilAo nwmu ADw{ ] dulB jnmu sPlu nwnk Bv aqwir pwir ]2]1]45]

kwnVw mhlw 5 G{ 11
< siqgur pRswid ]
shj suBwE Awpn AwE ] kCU n jwnO kCU idKwE ] pRBu imilAo suK bwly Boly ]1] rhwa ]

sMjoig imlwE swD sMgwE ] kqhU n jwE Grih bswE ] gun inDwnu pRgitAo ieh colY

]1] crn luBwE Awn qjwE ] Qwn QnwE srb smwE ] rsik rsik nwnku gun bolY

]2]1]46] kwnVw mhlw 5 ] goibMd Twkur imln durweI ] primiq }pu AgMm Agocr

rihAo srb smwe ]1] rhwa ] khin Bvin nwhI pwieAo pwieAo Aink akiq cqurwe

]1]
jqn
jqn
Aink
apwv
ry
qa
imilAo
ja
ikrpwe
]
pR
B
U
dieAwr
pwr

pw iniD jn nwnk sMq rynwe ]2]2]47] kwnVw mhlw 5 ] mwe ismrq rwm rwm
rwm ] pRB ibnw nwhI ho{ ] icqva crnwribMd swsn inis Bor ]1] rhwa ] lwie pRIiq kIn
Awpn qUtq nhI jo{ ] pRwn mnu Dnu srbsuo hir gun inDy suK mor ]1] eq q rwm pUrnu
inrKq ird Koir ] sMq srn qrn nwnk ibnisAo duKu Gor ]2]3]48] kwnVw mhlw 5 ]
jn ko pRBu sMgy Asnyhu ] swjno qU mIqu myrw gih qyrY sBu kyhu ]1] rhwa ] mwnu mWga
qwnu mWga Dnu lKmI suq dyh ]1] mukiq jugiq Bugiq pUrn prmwnd prm inDwn ]

1308

BY Bwie Bgiq inhwl nwnk sdw sdw kurbwn ]2]4]49] kwnVw mhlw 5 ] krq
krq crc crc crcrI ] jog iDAwn ByK igAwn iPrq iPrq Drq Drq DrcrI ]1]
rhwa ] Ah Ah AhY Avr mUV mUV mUV bvre ] jiq jwq jwq jwq sdw sdw sdw sdw
kwl he ]1] mwnu mwnu mwnu iqAwig imrqu imrqu inkit inkit sdw he ] hir hry hry
Bwju khqu nwnku sunhu ry mUV ibnu Bjn Bjn Bjn Aihlw jnmu ge ]2]5]50]12]62]

kwnVw AstpdIAw mhlw 4 G{ 1


< siqgur pRswid ]
jip mn rwm nwmu suKu pwvYgo ] ija ija jpY iqvY suKu pwvY siqgu{ syiv smwvYgo ]1] rhwa ]

Bgq jnW kI iKnu iKnu locw nwmu jpq suKu pwvYgo ] An rs swd gE sB nIkir ibnu nwvY

ikCu n suKwvYgo ]1] gurmiq hir hir mITw lwgw gu{ mITy bcn kFwvYgo ] siqgur bwxI

purKu purKoqm bwxI isa icqu lwvYgo ]2] gurbwxI sunq myrw mnu divAw mnu BInw inj Gir

AwvYgo ] qh Anhq DunI bwjih inq bwjy nIJr Dwr cuAwvYgo ]3] rwm nwmu ieku iql iql

gwvY
mnu
gu
r
miq
nwim
smwvY
g
o
]
nwmu
su
x
Y
nwmo
min
BwvY
nwmy
hI
q
p
qwvY
g
o
]4]
kink

kink pihry bhu kMgnw kwp{ BWiq bnwvYgo ] nwm ibnw siB PIk iPkwny jnim mrY iPir
AwvYgo ]5] mwieAw ptl ptl hY BwrI G{ GUmin Gyir GulwvYgo ] pwp ibkwr mnUr siB
Bwry ibKu duq{ qirAo n jwvYgo ]6] Ba bYrwgu BieAw hY boihQu gu{ Kyvtu sbid qrwvYgo ]
rwm nwmu hir BytIAY hir rwmY nwim smwvYgo ]7] AigAwin lwie svwilAw gur igAwnY
lwie jgwvYgo ] nwnk BwxY AwpxY ija BwvY iqvY clwvYgo ]8]1] kwnVw mhlw 4 ] jip
mn hir hir nwmu qrwvYgo ] jo jo jpY soe giq pwvY ija DR pRihlwdu smwvYgo ]1] rhwa ]

1309

pw pw pw kir hir jIa kir ikrpw nwim lgwvYgo ] kir ikrpw siqgu} imlwvhu imil
siqgur nwmu iDAwvYgo ]1] jnm jnm kI hamY mlu lwgI imil sMgiq mlu lih jwvYgo ]
ija lohw qirAo sMig kwst lig sbid gu} hir pwvYgo ]2] sMgiq sMq imlhu sqsMgiq
imil sMgiq hir rsu AwvYgo ] ibnu sMgiq krm krY AiBmwnI kiF pwxI cIkV pwvYgo ]3]
Bgq jnw ky hir rKvwry jn hir rsu mIT lgwvYgo ] iKnu iKnu nwmu dyie vifAwe siqgur
apdyis smwvYgo ]4] Bgq jnw ka sdw iniv rhIAY jn invih qw Pl gun pwvYgo ] jo
inMdw dust krih Bgqw kI hrnwKs ija pic jwvYgo ]5] bRhm kml puqu mIn ibAwsw
qpu qwpn pUj krwvYgo ] jo jo Bgqu hoie so pUjhu Brmn Brmu cukwvYgo ]6] jwq njwiq

dyiK mq Brmhu suk jnk pgIN lig iDAwvYgo ] jUTn jUiT pe isr pir iKnu mnUAw iqlu

n fulwvYgo ]7] jnk jnk bYTy isMGwsin na munI DUir lY lwvYgo ] nwnk pw pw

kir Twkur mY dwsin dws krwvYgo ]8]2] kwnVw mhlw 4 ] mnu gurmiq ris gun gwvYgo

] ijhvw Ek hoie lK kotI lK kotI koit iDAwvYgo ]1] rhwa ] shs PnI jipAo syKnwgY

hir
jpiqAw
AM
q
u
n
pwvY
g
o
]
qU
AQwhu
Aiq
Agmu
Agmu
hY
miq
gu
r
miq
mnu
ThrwvY
g
o
]1]

ijn qU jipAo qye jn nIky hir jpiqAhu ka suKu pwvYgo ] ibdr dwsI suqu Cok Cohrw
snu AMik gil lwvYgo ]2] jl qy Aopiq Be hY kwst kwst AMig qrwvYgo ] rwm jnw
hir Awip svwry Apnw ibrdu rKwvYgo ]3] hm pwQr loh loh bf pwQr gur sMgiq nwv
qrwvYgo ] ija sqsMgiq qirAo julwho sMq jnw min BwvYgo ]4] Kry KroE bYTq Tq
mwrig pMiQ iDAwvYgo ] siqgur bcn bcn hY siqgur pwD{ mukiq jnwvYgo ]5] swsin
swis swis blu pwe hY inhswsin nwmu iDAwvYgo ] gur prswdI hamY bUJY qO gurmiq nwim

1310

smwvYgo ]6] siqgu{ dwqw jIA jIAn ko BwghIn nhI BwvYgo ] iPir Eh vylw hwiQ n
AwvY prqwpY pCuqwvYgo ]7] jy ko Blw loVY Bl Apnw gur AwgY Fih Fih pwvYgo ] nwnk
dieAw dieAw kir Twkur mY siqgur Bsm lgwvYgo ]8]3] kwnVw mhlw 4 ] mnu hir
rMig rwqw gwvYgo ] BY BY ws BE hY inrml gurmiq lwig lgwvYgo ]1] rhwa ] hir rMig
rwqw sd bYrwgI hir inkit iqnw Gir AwvYgo ] iqn kI pMk imlY qW jIvw kir ikrpw Awip
idvwvYgo ]1] duibDw loiB lgy hY pRwxI min korY rMgu n AwvYgo ] iPir alitAo jnmu hovY
gur bcnI gu{ purKu imlY rMgu lwvYgo ]2] ieMdI dsy dsy Puin Dwvq Y guxIAw iKnu n
itkwvYgo ] siqgur prcY vsgiq AwvY moK mukiq so pwvYgo ]3] AoAMkwir Eko riv rihAw

sBu Eks mwih smwvYgo ] Eko }pu Eko bhu rMgI sBu Ekqu bcin clwvYgo ]4] gurmuiK Eko

Eku pCwqw gurmuiK hoie lKwvYgo ] gurmuiK jwie imlY inj mhlI Anhd sbdu bjwvYgo

]5] jIA jMq sB issit apwe gurmuiK soBw pwvYgo ] ibnu gur Byty ko mhlu n pwvY Awie

jwie duKu pwvYgo ]6] Anyk jnm ivCuVy myry pRIqm kir ikrpw gu} imlwvYgo ] siqgur

imlq
mhw
su
K
u
pwieAw
miq
mlIn
ibgswvY
g
o
]7]
hir
hir
pw
krhu
jgjIvn
mY

srDw nwim lgwvYgo ] nwnk gu} gu} hY siqgu{ mY siqgu{ srin imlwvYgo ]8]4]
kwnVw mhlw 4 ] mn gurmiq cwl clwvYgo ] ija mYglu msqu dIjY qil kuMfy gur AMksu sbdu
VwvYgo ]1] rhwa ] clqO clY clY dh dh idis gu{ rwKY hir ilv lwvYgo ] siqgu{
sbdu dyie ird AMqir muiK AMmqu nwmu cuAwvYgo ]1] ibsIAr ibsU Bry hY pUrn gu{
g{V sbdu muiK pwvYgo ] mwieAw BuieAMg iqsu nyiV n AwvY ibKu Jwir Jwir ilv lwvYgo
]2] suAwnu loBu ngr mih sblw gu{ iKn mih mwir kFwvYgo ] squ sMqoKu Drmu Awin rwKy

1311

hir ngrI hir gun gwvYgo ]3] pMkj moh inGrqu hY pRwnI gu{ inGrq kwiF kFwvYgo ]
wih wih srin jn AwE gu{ hwQI dy inklwvYgo ]4] supnq{ sMsw{ sBu bwjI sBu bwjI
Kylu iKlwvYgo ] lwhw nwmu gurmiq lY cwlhu hir drgh pYDw jwvYgo ]5] hamY krY krwvY
hamY pwp koiely Awin jmwvYgo ] AwieAw kwlu duKdwe hoE jo bIjy so KvlwvYgo ]6] sMqhu
rwm nwmu Dnu sMchu lY Krcu cly piq pwvYgo ] Kwie Kric dyvih bhuqyrw hir dydy qoit n
AwvYgo ]7] rwm nwm Dnu hY ird AMqir Dnu gur srxwe pwvYgo ] nwnk dieAw dieAw
kir dInI duKu dwldu BMij smwvYgo ]8]5] kwnVw mhlw 4 ] mnu siqgur srin iDAwvYgo
] lohw ihrnu hovY sMig pwrs gunu pwrs ko hoie AwvYgo ]1] rhwa ] siqgu{ mhw purKu hY

pwrsu jo lwgY so Plu pwvYgo ] ija gur apdyis qry pRihlwdw gu{ syvk pYj rKwvYgo ]1]

siqgur bcnu bcnu hY nIko gur bcnI AMmqu pwvYgo ] ija AMbrIik Amrw pd pwE siqgur

muK bcn iDAwvYgo ]2] siqgur srin srin min Bwe suDw suDw kir iDAwvYgo ] dieAwl

dIn BE hY siqgur hir mwrgu pMQu idKwvYgo ]3] siqgur srin pE sy Qwpy iqn rwKn ka

pR
B
u
AwvY
g
o
]
jy
ko
s{
sM
D
Y
jn
pir
iPir
alto
iqsY
lgwvY
g
o
]4]
hir
hir
hir
hir
hir

s{ syvih iqn drgh mwnu idvwvYgo ] gurmiq gurmiq gurmiq iDAwvih hir gil imil
myil imlwvYgo ]5] gurmuiK nwdu bydu hY gurmuiK gur prcY nwmu iDAwvYgo ] hir hir }pu
hir }po hovY hir jn ka pUj krwvYgo ]6] swkq nr siqgu{ nhI kIAw qy bymuK hir
BrmwvYgo ] loB lhir suAwn kI sMgiq ibKu mwieAw krMig lgwvYgo ]7] rwm nwmu
sB jg kw qwrku lig sMgiq nwmu iDAwvYgo ] nwnk rwKu rwKu pRB myry sqsMgiq
rwiK smwvYgo ]8]6] Ckw 1 ]

1312

kwnVw CMq mhlw 5


< siqgur pRswid ]
sy aDry ijn rwm iDAwE ] jqn mwieAw ky kwim n AwE ] rwm iDAwE siB Pl pwE Din
DMin qy bfBwgIAw ] sqsMig jwgy nwim lwgy Ek isa ilv lwgIAw ] qij mwn moh ibkwr
swDU lig qra iqn kY pwE ] ibnvMiq nwnk srix suAwmI bfBwig drsnu pwE ]1]
imil swDU inq Bjh nwrwiex ] rsik rsik suAwmI gux gwiex ] gux gwie jIvh hir
Aima pIvh jnm mrxw BwgE ] sqsMig pweAY hir iDAweAY bhuiV dUKu n lwgE ] kir
dieAw dwqy purK ibDwqy sMq syv kmwiex ] ibnvMiq nwnk jn DUir bWCih hir dris

shij smwiex ]2] sgly jMq Bjhu gopwlY ] jp qp sMjm pUrn GwlY ] inq Bjhu suAwmI

AMqrjwmI sPl jnmu sbwieAw ] goibdu gweAY inq iDAweAY prvwxu soe AwieAw ]

jp qwp sMjm hir hir inrMjn goibMd Dnu sMig cwlY ] ibnvMiq nwnk kir dieAw dIjY

hir rqnu bwDa pwlY ]3] mMglcwr coj Awndw ] kir ikrpw imly prmwndw ] pRB imly

su
A
wmI
su
K
hgwmI
ieC
mn
kI
pu

nIAw
]
bjI
bDwe
shjy
smwe
bhu
i
V
dU
i
K
n
{nIAw
]

ly kMiT lwE suK idKwE ibkwr ibnsy mMdw ] ibnvMiq nwnk imly suAwmI purK prmwndw
]4]1]

kwnVy kI vwr mhlw 4 mUsy kI vwr kI DunI


< siqgur pRswid ]

slok m 4 ] rwm nwmu inDwnu hir gurmiq rKu ar Dwir ] dwsn dwsw hoie rhu hamY
ibiKAw mwir ] jnmu pdwrQu jIiqAw kdy n AwvY hwir ] Dnu Dnu vfBwgI nwnkw ijn
gurmiq hir rsu swir ]1] m 4 ] goivMdu goivdu goivdu hir goivdu guxI inDwnu ] goivdu

1313

goivdu gurmiq iDAweAY qW drgh pweAY mwnu ] goivdu goivdu goivdu jip muKu jlw
prDwnu ] nwnk gu{ goivMdu hir ijqu imil hir pwieAw nwmu ]2] paVI ] qUM Awpy hI isD
swiDko qU Awpy hI jug jogIAw ] qU Awpy hI rs rsIAVw qU Awpy hI Bog BogIAw ] qU Awpy Awip
vrqdw qU Awpy krih su hogIAw ] sqsMgiq siqgur Dnu Dnuo Dn Dn Dno ijqu imil hir
bulg bulogIAw ] siB khhu muKhu hir hir hry hir hir hry hir bolq siB pwp lhogIAw
]1] slok m 4 ] hir hir hir hir nwmu hY gurmuiK pwvY koie ] hamY mmqw nwsu hoie
durmiq kFY Doie ] nwnk Anidnu gux acrY ijn ka Duir iliKAw hoie ]1] m 4 ] hir
Awpy Awip dieAwlu hir Awpy kry su hoie ] hir Awpy Awip vrqdw hir jyvfu Av{ n koie ]

jo hir pRBu BwvY so QIAY jo hir pRB kry su hoie ] kImiq iknY n pweAw byAMqu pRBU hir soie ]

nwnk gurmuiK hir swlwihAw qnu mnu sIqlu hoie ]2] paVI ] sB joiq qyrI jgjIvnw

qU Git Git hir rMg rMgnw ] siB iDAwvih quDu myry pRIqmw qU siq siq purK inrMjnw ] ieku

dwqw sBu jgqu iBKwrIAw hir jwcih sB mMg mMgnw ] syvku Twku{ sBu qUhY qUhY gurmqI hir

cM
g
cM
g
nw
]
siB
khhu
mu
K
hu
irKIky
s
u
hry
irKIky
s
u
hry
ijqu
pwvih
sB
Pl
Plnw
]2]

slok m 4 ] hir hir nwmu iDAwie mn hir drgh pwvih mwnu ] jo ieCih so Plu pwiesI
gur sbdI lgY iDAwnu ] iklivK pwp siB ktIAih hamY cukY gumwnu ] gurmuiK kmlu
ivgisAw sBu Awqm bRhmu pCwnu ] hir hir ikrpw Dwir pRB jn nwnk jip hir nwmu ]1]
m 4 ] hir hir nwmu pivqu hY nwmu jpq duKu jwie ] ijn ka pUrib iliKAw iqn min
visAw Awie ] siqgur kY BwxY jo clY iqn dwldu duKu lih jwie ] AwpxY BwxY iknY n pwieAo
jn vyKhu min pqIAwie ] jnu nwnku dwsn dwsu hY jo siqgur lwgy pwie ]2] paVI ]

1314

qUM Qwn Qnqir BrpU{ hih krqy sB qyrI bxq bxwvxI ] rMg prMg issit sB swjI bhu
bhu ibiD BWiq apwvxI ] sB qyrI joiq joqI ivic vrqih gurmqI quDY lwvxI ] ijn hoih
dieAwlu iqn siqgu{ mylih muiK gurmuiK hir smJwvxI ] siB bolhu rwm rmo sRI rwm rmo
ijqu dwldu duK BuK sB lih jwvxI ]3] slok m 4 ] hir hir AMmqu nwm rsu hir
AMmqu hir ar Dwir ] ivic sMgiq hir pRBu vrqdw buJhu sbd vIcwir ] min hir hir nwmu
iDAwieAw ibKu hamY kFI mwir ] ijn hir hir nwmu n cyiqAo iqn jUAY jnmu sBu hwir ] guir
quTY hir cyqwieAw hir nwmw hir ar Dwir ] jn nwnk qy muK ajly iqqu scY drbwir ]1]
m 4 ] hir kIriq aqmu nwmu hY ivic kiljug krxI sw{ ] miq gurmiq kIriq pweAY hir

nwmw hir air hw{ ] vfBwgI ijn hir iDAwieAw iqn saipAw hir BMfw{ ] ibnu nwvY ij

krm kmwvxy inq hamY hoie KuAw{ ] jil hsqI mil nwvwlIAY isir BI iPir pwvY Cw{ ]

hir mylhu siqgu{ dieAw kir min vsY EkMkw{ ] ijn gurmuiK suix hir mMinAw jn nwnk

iqn jYkw{ ]2] paVI ] rwm nwmu vK{ hY qmu hir nwieku purKu hmwrw ] hir Kylu kIAw

hir
Awpy
vrqY
sBu
jgqu
kIAw
vxjwrw
]
sB
joiq
qy
r
I
joqI
ivic
krqy
sBu
scu
qy
r
w
pwswrw

] siB iDAwvih quDu sPl sy gwvih gurmqI hir inrMkwrw ] siB cvhu muKhu jgnwQu
jgnwQu jgjIvno ijqu Bvjl pwir aqwrw ]4] slok m 4 ] hmrI ijhbw Ek pRB hir ky
gux Agm AQwh ] hm ika kir jph ieAwixAw hir qum vf Agm Agwh ] hir dyhu pRBU
miq qmw gur siqgur kY pig pwh ] sqsMgiq hir myil pRB hm pwpI sMig qrwh ] jn
nwnk ka hir bKis lYhu hir quTY myil imlwh ] hir ikrpw kir suix bynqI hm pwpI ikrm
qrwh ]1] m 4 ] hir krhu pw jgjIvnw gu{ siqgu{ myil dieAwlu ] gur syvw hir

1315

hm BweAw hir hoAw hir ikrpwlu ] sB Awsw mnsw ivsrI min cUkw Awl jMjwlu ] guir quTY
nwmu VwieAw hm kIE sbid inhwlu ] jn nwnik Aqutu Dnu pwieAw hir nwmw hir Dnu mwlu
]2] paVI ] hir qum@ vf vfy vfy vf cy sB pir vfy vfOnw ] jo iDAwvih hir AprMp{
hir hir hir iDAwie hry qy honw ] jo gwvih suxih qyrw jsu suAwmI iqn kwty pwp ktonw ] qum
jYsy hir purK jwny miq gurmiq muiK vf vf Bwg vfonw ] siB iDAwvhu Awid sqy jugwid sqy
prqiK sqy sdw sdw sqy jnu nwnku dwsu dsonw ]5] slok m 4 ] hmry hir jgjIvnw hir
jipAo hir gur mMq ] hir Agmu Agoc{ Agmu hir hir imilAw Awie AicMq ] hir Awpy Git
Git vrqdw hir Awpy Awip ibAMq ] hir Awpy sB rs Bogdw hir Awpy kvlw kMq ] hir Awpy

iBiKAw pwiedw sB issit apwe jIA jMq ] hir dyvhu dwnu dieAwl pRB hir mWgih hir jn

sMq ] jn nwnk ky pRB Awie imlu hm gwvh hir gux CMq ]1] m 4 ] hir pRBu sjxu nwmu

hir mY min qin nwmu srIir ] siB Awsw gurmuiK pUrIAw jn nwnk suix hir DIr ]2]

paVI ] hir qmu hirAw nwmu hY hir purKu inrMjnu malw ] jo jpdy hir hir idnsu rwiq

iqn
sy
v
y
crn
inq
kalw
]
inq
swir
sm@
w
ly
sB
jIA
jM
q
hir
vsY
inkit
sB
jalw
]
so
bU
J
Y

ijsu Awip buJwiesI ijsu siqgu{ purKu pRBu salw ] siB gwvhu gux goivMd hry goivMd hry
goivMd hry gux gwvq guxI smalw ]6] slok m 4 ] suiqAw hir pRBu cyiq min hir shij
smwiD smwie ] jn nwnk hir hir cwa min gu{ quTw myly mwie ]1] m 4 ] hir ieksu
syqI iprhVI hir ieko myrY iciq ] jn nwnk ieku ADw{ hir pRB ieks qy giq piq ]2]
paVI ] pMcy sbd vjy miq gurmiq vfBwgI Anhdu vijAw ] Awnd mUlu rwmu sBu dyiKAw
gur sbdI goivdu gijAw ] Awid jugwid vysu hir Eko miq gurmiq hir pRBu BijAw ] hir

1316

dyvhu dwnu dieAwl pRB jn rwKhu hir pRB lijAw ] siB Dnu khhu gu{ siqgu} gu{ siqgu}
ijqu imil hir pVdw kijAw ]7] sloku m 4 ] Bgiq srov{ aClY suBr Bry vhin ] ijnw
siqgu{ mMinAw jn nwnk vf Bwg lhin ]1] m 4 ] hir hir nwm AsMK hir hir ky gun
kQnu n jwih ] hir hir Agmu AgwiD hir jn ikqu ibiD imlih imlwih ] hir hir jsu jpq
jpMq jn ieku iqlu nhI kImiq pwie ] jn nwnk hir Agm pRB hir myil lYhu liV lwie
]2] paVI ] hir Agmu Agoc{ Agmu hir ika kir hir drsnu ipKw ] ikCu vK{ hoie su
vrnIAY iqsu }pu n irKw ] ijsu buJwE Awip buJwie dyie soe jnu idKw ] sqsMgiq siqgur
ctswl hY ijqu hir gux isKw ] Dnu Dnu su rsnw Dnu kr Dnu su pwDw siqgu} ijqu imil hir

lyKw ilKw ]8] slok m 4 ] hir hir nwmu AMmqu hY hir jpIAY siqgur Bwie ] hir hir nwmu

pivqu hY hir jpq sunq duKu jwie ] hir nwmu iqnI AwrwiDAw ijn msqik iliKAw Duir pwie

] hir drgh jn pYnweAin ijn hir min visAw Awie ] jn nwnk qy muK ajly ijn hir

suixAw min Bwie ]1] m 4 ] hir hir nwmu inDwnu hY gurmuiK pwieAw jwie ] ijn Duir

msqik
iliKAw
iqn
siqgu
{
imilAw
Awie
]
qnu
mnu
sIqlu
hoieAw
sWiq
vsI
min
Awie
]

nwnk hir hir caidAw sBu dwldu duKu lih jwie ]2] paVI ] ha vwirAw iqn ka sdw
sdw ijnw siqgu{ myrw ipAwrw dyiKAw ] iqn ka imilAw myrw siqgu} ijn ka Duir msqik
lyiKAw ] hir Agmu iDAwieAw gurmqI iqsu }pu nhI pRB ryiKAw ] gur bcin iDAwieAw ijnw
Agmu hir qy Twkur syvk ril EikAw ] siB khhu muKhu nr nrhry nr nrhry nr nrhry
hir lwhw hir Bgiq ivsyiKAw ]9] slok m 4 ] rwm nwmu rmu riv rhy rmu rwmo rwmu rmIiq
] Git Git Awqm rwmu hY pRiB Kylu kIAo rMig rIiq ] hir inkit vsY jgjIvnw prgwsu kIAo

1317

gur mIiq ] hir suAwmI hir pRBu iqn imly ijn iliKAw Duir hir pRIiq ] jn nwnk nwmu
iDAwieAw gur bcin jipAo min cIiq ]1] m 4 ] hir pRBu sjxu loiV lhu Bwig vsY vfBwig
] guir pUrY dyKwilAw nwnk hir ilv lwig ]2] paVI ] Dnu Dnu suhwvI sPl GVI ijqu hir
syvw min BwxI ] hir kQw suxwvhu myry gurisKhu myry hir pRB AkQ khwxI ] ika pweAY ika
dyKIAY myrw hir pRBu suGV sujwxI ] hir myil idKwE Awip hir gur bcnI nwim smwxI ] iqn
ivthu nwnku vwirAw jo jpdy hir inrbwxI ]10] slok m 4 ] hir pRB rqy loiexw igAwn
AMjnu gu{ dyie ] mY pRBu sjxu pwieAw jn nwnk shij imlyie ]1] m 4 ] gurmuiK AMqir
sWiq hY min qin nwim smwie ] nwmu icqvY nwmo pVY nwim rhY ilv lwie ] nwmu pdwrQu pweAY

icMqw ge iblwie ] siqguir imilAY nwmu pjY qsnw BuK sB jwie ] nwnk nwmy riqAw nwmo

plY pwie ]2] paVI ] quDu Awpy jgqu apwie kY quDu Awpy vsgiq kIqw ] ieik mnmuK kir

hwrwieAnu ieknw myil gu} iqnw jIqw ] hir qmu hir pRB nwmu hY gur bcin sBwgY lIqw ]

duKu dwldu sBo lih gieAw jW nwa gu} hir dIqw ] siB syvhu mohno mnmohno jgmohno ijin

jgqu
apwie
sBo
vis
kIqw
]11]
slok
m
4
]
mn
AM
q
ir
hamY
rogu
hY
BR
i
m
BU
l
y
mnmu
K

durjnw ] nwnk rogu v\wie imil siqgur swDU sjnw ]1] m 4 ] mnu qnu qwim sgwrvw jW
dyKw hir nYxy ] nwnk so pRBu mY imlY ha jIvw sdu suxy ]2] paVI ] jgnwQ jgdIsr krqy
AprMpr purKu Aqolu ] hir nwmu iDAwvhu myry gurisKhu hir qmu hir nwmu Amolu ] ijn
iDAwieAw ihrdY idnsu rwiq qy imly nhI hir rolu ] vfBwgI sMgiq imlY gur siqgur pUrw
bolu ] siB iDAwvhu nr nwrwiexo nwrwiexo ijqu cUkw jm JgV Jgolu ]12] slok m 4 ]
hir jn hir hir caidAw s{ sMiDAw gwvwr ] nwnk hir jn hir ilv abry ijn sMiDAw

1318

iqsu iPir mwr ]1] m 4 ] AKI pRyim ksweAw hir hir nwmu ipKMin@ ] jy kir dUjw dyKdy jn
nwnk kiF idcMin@ ]2] paVI ] jil Qil mhIAil pUrno AprMp{ soe ] jIA jMq pRiqpwldw
jo kry su hoe ] mwq ipqw suq BRwq mIq iqsu ibnu nhI koe ] Git Git AMqir riv rihAw
jipAhu jn koe ] sgl jphu gopwl gun prgtu sB loe ]13] slok m 4 ] gurmuiK imly
is sjxw hir pRB pwieAw rMgu ] jn nwnk nwmu slwih qU luif luif drgih vM\u ]1] m 4 ]
hir qUhY dwqw sBs dw siB jIA qum@wry ] siB quDY no AwrwDdy dwnu dyih ipAwry ] hir dwqY
dwqwir hQu kiFAw mIhu vuTw sYswry ] Anu jMimAw KyqI Bwa kir hir nwmu sm@wry ] jnu nwnku
mMgY dwnu pRB hir nwmu ADwry ]2] paVI ] ieCw mn kI pUrIAY jpIAY suK swg{ ] hir ky crn

ArwDIAih gur sbid rqnwg{ ] imil swDU sMig aDw{ hoie PwtY jm kwg{ ] jnm pdwrQu

jIqIAY jip hir bYrwg{ ] siB pvhu srin siqgu} kI ibnsY duK dwg{ ]14] slok m 4 ]

ha FUMFyNdI sjxw sjxu mYfY nwil ] jn nwnk AlKu n lKIAY gurmuiK dyih idKwil ]1]

m 4 ] nwnk pRIiq lwe iqin scY iqsu ibnu rhxu n jwe ] siqgu{ imlY q pUrw pweAY hir

ris
rsn
rswe
]2]
paVI
]
koe
gwvY
ko
su
x
Y
ko
acir
su
n
wvY
]
jnm
jnm
kI
mlu
aqrY
mn

icMidAw pwvY ] Awvxu jwxw mytIAY hir ky gux gwvY ] Awip qrih sMgI qrwih sB kutMbu qrwvY
] jnu nwnku iqsu bilhwrxY jo myry hir pRB BwvY ]15]1] suDu ]

rwgu kwnVw bwxI nwmdyv jIa kI


< siqgur pRswid ]

AYso rwm rwie AMqrjwmI ] jYsy drpn mwih bdn prvwnI ]1] rhwa ] bsY Gtw Gt
lIp n CIpY ] bMDn mukqw jwqu n dIsY ]1] pwnI mwih dyKu muKu jYsw ] nwmy ko suAwmI
bITlu AYsw ]2]1]

1319

rwgu kilAwn mhlw 4

rwmw rm rwmY AMqu n pwieAw ] hm bwirk pRiqpwry qumry qU bf purKu ipqw myrw mwieAw ]1]

rhwa ] hir ky nwm AsMK Agm hih Agm Agm hir rwieAw ] guxI igAwnI suriq bhu kInI

ieku iqlu nhI kImiq pwieAw ]1] goibd gux goibd sd gwvih gux goibd AMqu n pwieAw ]
qU Aimiq Aqolu AprMpr suAwmI bhu jpIAY Qwh n pwieAw ]2] asqiq krih qumrI jn
mwDO gun gwvih hir rwieAw ] qum@ jl iniD hm mIny qumry qyrw AMqu n kqhU pwieAw ]3]
jn ka pw krhu mDsUdn hir dyvhu nwmu jpwieAw ] mY mUrK AMDuly nwmu tyk hY jn nwnk
gurmuiK pwieAw ]4]1] kilAwnu mhlw 4 ] hir jnu gun gwvq hisAw ] hir hir Bgiq
bnI miq gurmiq Duir msqik pRiB iliKAw ]1] rhwa ] gur ky pg ismra idnu rwqI min
hir hir hir bisAw ] hir hir hir kIriq jig swrI Gis cMdnu jsu GisAw ]1] hir jn
hir hir hir ilv lwe siB swkq Koij pieAw ] ija ikrq sMjoig cilAo nr inMdku pgu
nwgin Cuih jilAw ]2] jn ky qum@ hir rwKy suAwmI qum@ juig juig jn riKAw ] khw BieAw
dYiq krI bKIlI sB kir kir Jir pirAw ]3] jyqy jIA jMq pRiB kIE siB kwlY muiK gRisAw
] hir jn hir hir hir pRiB rwKy jn nwnk srin pieAw ]4]2] kilAwn mhlw 4 ]

< siqnwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

1320

myry mn jpu jip jgnwQy ] gur apdyis hir nwmu iDAwieAo siB iklibK duK lwQy ]1]
rhwa ] rsnw Ek jsu gwie n swkY bhu kIjY bhu rsunQy ] bwr bwr iKnu pl siB gwvih gun
kih n skih pRB qumnQy ]1] hm bhu pRIiq lgI pRB suAwmI hm loch pRBu idKnQy ] qum
bf dwqy jIA jIAn ky qum jwnhu hm ibrQy ]2] koe mwrgu pMQu bqwvY pRB kw khu iqn ka
ikAw idnQy ] sBu qnu mnu Arpa Arip Arwpa koe mylY pRB imlQy ]3] hir ky gun bhuq
bhuq bhu soBw hm quC kir kir brnQy ] hmrI miq vsgiq pRB qumrY jn nwnk ky pRB
smrQy ]4]3] kilAwn mhlw 4 ] myry mn jip hir gun AkQ sunQe ] Drmu ArQu sBu
kwmu moKu hY jn pICY lig iPrQe ]1] rhwa ] so hir hir nwmu iDAwvY hir jnu ijsu bfBwg

mQe ] jh drgih pRBu lyKw mwgY qh CutY nwmu iDAwieQe ]1] hmry doK bhu jnm jnm ky

duKu hamY mYlu lgQe ] guir Dwir pw hir jil nwvwE sB iklibK pwp gQe ]2] jn kY

ird AMqir pRBu suAwmI jn hir hir nwmu BjQe ] jh AMqI Aas{ Awie bnqu hY qh rwKY

nwmu swQe ]3] jn qyrw jsu gwvih hir hir pRB hir jipAo jgnQe ] jn nwnk ky pRB

rwKy
su
A
wmI
hm
pwQr
rKu
bu
f
Qe
]4]4]
kilAwn
mhlw
4
]
hmrI
icqvnI
hir
pR
B
u
jwnY

] Aa{ koe inMd krY hir jn kI pRBu qw kw kihAw ieku iqlu nhI mwnY ]1] rhwa ] Aar
sB iqAwig syvw kir Acuq jo sB qy c Twku{ BgvwnY ] hir syvw qy kwlu joih n swkY crnI
Awie pvY hir jwnY ]1] jw ka rwiK lyie myrw suAwmI qw ka sumiq dyie pY kwnY ] qw ka
koe Apir n swkY jw kI Bgiq myrw pRBu mwnY ]2] hir ky coj ivfwn dyKu jn jo Kotw Krw iek
inmK pCwnY ] qw qy jn ka Andu BieAw hY ird suD imly Koty pCuqwnY ]3] qum hir dwqy
smrQ suAwmI ieku mwga quJ pwshu hir dwnY ] jn nwnk ka hir pw kir dIjY sd bsih

1321

irdY moih hir crwnY ]4]5] kilAwn mhlw 4 ] pRB kIjY pw inDwn hm hir gun gwvhgy
] ha qumrI kra inq Aws pRB moih kb gil lwvihgy ]1] rhwa ] hm bwirk mugD ieAwn
ipqw smJwvihgy ] suqu iKnu iKnu BUil ibgwir jgq ipq Bwvihgy ]1] jo hir suAwmI qum
dyhu soe hm pwvhgy ] moih dUjI nwhI Tar ijsu pih hm jwvhgy ]2] jo hir Bwvih
Bgq iqnw hir Bwvihgy ] joqI joiq imlwie joiq ril jwvhgy ]3] hir Awpy hoie
pwlu Awip ilv lwvihgy ] jnu nwnku srin duAwir hir lwj rKwvihgy ]4]6] Ckw 1 ]

kilAwnu BopwlI mhlw 4


< siqgur pRswid ]

pwrbRhmu prmysu{ suAwmI dUK invwrxu nwrwiexy ] sgl Bgq jwcih suK swgr Bv iniD

qrx hir icMqwmxy ]1] rhwa ] dIn dieAwl jgdIs dmodr hir AMqrjwmI goibMdy ]

qy inrBa ijn sRIrwmu iDAwieAw gurmiq murwir hir mukMdy ]1] jgdIsur crn srn

jo AwE qy jn Bv iniD pwir pry ] Bgq jnw kI pYj hir rwKY jn nwnk Awip hir

pw
kry
]2]1]7]

rwgu kilAwnu mhlw 5 G{ 1


< siqgur pRswid ]

hmwrY
Eh
ikrpw
kIjY
]
Ail
mkrM
d
crn
kml
isa
mnu
Py
i
r
Py
i
r
rIJY
]1]
rhwa
]
Awn

jlw isa kwju n kCUAY hir bUMd cwqk ka dIjY ]1] ibnu imlby nwhI sMqoKw pyiK drsnu
nwnku jIjY ]2]1] kilAwn mhlw 5 ] jwicku nwmu jwcY jwcY ] srb Dwr srb ky nwiek suK
smUh ky dwqy ]1] rhwa ] kyqI kyqI mWgin mwgY BwvnIAw so pweAY ]1] sPl sPl sPl
drsu ry pris pris gun gweAY ] nwnk qq qq isa imlIAY hIrY hI{ ibDweAY ]2]2]

1322

kilAwn mhlw 5 ] myry lwln kI soBw ] sd nvqn mn rMgI soBw ]1] rhwa ] bRhm mhys
isD muin ieMdw Bgiq dwnu jsu mMgI ]1] jog igAwn iDAwn syKnwgY sgl jpih qrMgI ]
khu nwnk sMqn bilhwrY jo pRB ky sd sMgI ]2]3]

kilAwn mhlw 5 G{ 2
< siqgur pRswid ]
qyrY mwin hir hir mwin ] nYn bYn sRvn sunIAY AMg AMgy suK pRwin ]1] rhwa ] ieq aq
dh idis rivAo myr iqnih smwin ]1] jq kqw qq pyKIAY hir purK piq prDwn ] swDsMig
BRm BY imty kQy nwnk bRhm igAwn ]2]1]4] kilAwn mhlw 5 ] gun nwd Duin And byd
] kQq sunq muin jnw imil sMq mMflI ]1] rhwa ] igAwn iDAwn mwn dwn mn risk

rsn nwmu jpq qh pwp KMflI ]1] jog jugiq igAwn Bugiq suriq sbd qq byqy jpu qpu

AKMflI ] Aoiq poiq imil joiq nwnk kCU duKu n fMflI ]2]2]5] kilAwnu mhlw 5 ]

kanu ibiD qw kI khw kra ] Drq iDAwnu igAwnu ssigAw Ajr pdu kYsy jra ]1]

rhwa ] ibsn mhys isD muin ieMdw kY dir srin pra ]1] kwhU pih rwju kwhU pih surgw koit

mDy
mu
k
iq
kha
]
khu
nwnk
nwm
rsu
pwe
A
Y
swDU
crn
gha
]2]3]6]
kilAwn
mhlw
5
]

pRwnpiq dieAwl purK pRB sKy ] grB join kil kwl jwl duK ibnwsnu hir rKy ]1]
rhwa ] nwm DwrI srin qyrI ] pRB dieAwl tyk myrI ]1] AnwQ dIn AwsvMq ] nwmu suAwmI
mnih mMq ]2] quJ ibnw pRB ikCU n jwnU ] srb jug mih qum pCwnU ]3] hir min bsy
inis bwsro ] goibMd nwnk Awsro ]4]4]7] kilAwn mhlw 5 ] min qin jwpIAY Bgvwn
] gur pUry supRsn BE sdw sUK kilAwn ]1] rhwa ] srb kwrj isiD BE gwie gun gupwl ]
imil swDsMgiq pRBU ismry nwiTAw duK kwl ]1] kir ikrpw pRB myirAw kra idnu rYin

1323

syv ] nwnk dws srxwgqI hir purK pUrn dyv ]2]5]8] kilAwnu mhlw 5 ] pRBu myrw
AMqrjwmI jwxu ] kir ikrpw pUrn prmysr inhclu scu sbdu nIswxu ]1] rhwa ] hir ibnu
Awn n koe smrQu qyrI Aws qyrw min qwxu ] srb Gtw ky dwqy suAwmI dyih su pihrxu Kwxu
]1] suriq miq cqurwe soBw }pu rMgu Dnu mwxu ] srb sUK Awnd nwnk jip rwm nwmu
kilAwxu ]2]6]9] kilAwnu mhlw 5 ] hir crn srn kilAwn krn ] pRB nwmu piqq
pwvno ]1] rhwa ] swDsMig jip insMg jmkwlu iqsu n Kwvno ]1] mukiq jugiq Aink
sUK hir Bgiq lvY n lwvno ] pRB drs lubD dws nwnk bhuiV join n Dwvno ]2]7]10]

kilAwn mhlw 4 AstpdIAw ]


< siqgur pRswid ]

rwmw rm rwmo suin mnu BIjY ] hir hir nwmu AMmqu rsu mITw gurmiq shjy pIjY ]1] rhwa ]

kwst mih ija hY bYsMq{ miQ sMjim kwiF kFIjY ] rwm nwmu hY joiq sbwe qqu gurmiq kwiF

lejY ]1] na drvwj nvy dr PIky rsu AMmqu dsvy cuejY ] pw pw ikrpw kir ipAwry

gu
r
sbdI
hir
rsu
pIjY
]2]
kwieAw
ng{
ng{
hY
nIko
ivic
sadw
hir
rsu
kIjY
]
rqn

lwl Amol Amolk siqgur syvw lIjY ]3] siqgu{ Agmu Agmu hY Twku{ Bir swgr Bgiq
krIjY ] pw pw kir dIn hm swirMg iek bUMd nwmu muiK dIjY ]4] lwlnu lwlu lwlu hY
rMgnu mnu rMgn ka gur dIjY ] rwm rwm rwm rMig rwqy rs risk gtk inq pIjY ]5] bsuDw
spq dIp hY swgr kiF kMcnu kwiF DrIjY ] myry Twkur ky jn ienhu n bwCih hir mwgih
hir rsu dIjY ]6] swkq nr pRwnI sd BUKy inq BUKn BUK krIjY ] Dwvqu Dwie Dwvih pRIiq
mwieAw lK kosn ka ibiQ dIjY ]7] hir hir hir hir hir jn qm ikAw apmw iqn@ dIjY ]

1324

rwm nwm quil Aa{ n apmw jn nwnk pw krIjY ]8]1] kilAwn mhlw 4 ] rwm gu{
pwrsu prsu krIjY ] hm inrguxI mnUr Aiq PIky imil siqgur pwrsu kIjY ]1] rhwa ] surg
mukiq bYkuMT siB bWCih iniq Awsw Aws krIjY ] hir drsn ky jn mukiq n mWgih imil
drsn qpiq mnu DIjY ]1] mwieAw mohu sblu hY BwrI mohu kwlK dwg lgIjY ] myry Twkur ky
jn Ailpq hY mukqy ija murgwe pMku n BIjY ]2] cMdn vwsu BuieAMgm vyVI ikv imlIAY
cMdnu lIjY ] kwiF KVgu gur igAwnu krwrw ibKu Cyid Cyid rsu pIjY ]3] Awin Awin smDw
bhu kInI plu bYsMqr Bsm krIjY ] mhw agR pwp swkq nr kIny imil swDU lUkI dIjY ]4]
swDU swD swD jn nIky ijn AMqir nwmu DrIjY ] prs inprsu BE swDU jn jnu hir Bgvwnu

idKIjY ]5] swkq sUqu bhu gurJI BirAw ika kir qwnu qnIjY ] qMqu sUqu ikCu inksY nwhI

swkq sMgu n kIjY ]6] siqgur swDsMgiq hY nIkI imil sMgiq rwmu rvIjY ] AMqir rqn

jvyhr mwxk gur ikrpw qy lIjY ]7] myrw Twku{ vfw vfw hY suAwmI hm ika kir imlh

imlIjY ] nwnk myil imlwE gu{ pUrw jn ka pUrnu dIjY ]8]2] kilAwnu mhlw 4 ]

rwmw
rm
rwmo
rwmu
rvIjY
]
swDU
swD
swD
jn
nIky
imil
swDU
hir
rM
g
u
kIjY
]1]
rhwa
]

jIA jMq sBu jgu hY jyqw mnu folq fol krIjY ] pw pw kir swDu imlwvhu jgu QMmn
ka QMmu dIjY ]1] bsuDw qlY qlY sB pir imil swDU crn {lIjY ] Aiq qm Aiq qm
hovhu sB issit crn ql dIjY ]2] gurmuiK joiq BlI isv nIkI Awin pwnI skiq BrIjY ]
mYndMq inksy gur bcnI sw{ cib cib hir rsu pIjY ]3] rwm nwm AnugRhu bhu kIAw gur
swDU purK imlIjY ] gun rwm nwm ibsQIrn kIE hir sgl Bvn jsu dIjY ]4] swDU swD
swD min pRIqm ibnu dyKy rih n skIjY ] ija jl mIn jlM jl pRIiq hY iKnu jl ibnu PUit

1325

mrIjY ]5] mhw ABwg ABwg hY ijn ky iqn swDU DUir n pIjY ] iqnw iqsnw jlq jlq
nhI bUJih fMfu Drm rwie kw dIjY ]6] siB qIrQ brq jX pun kIE ihvY gwil gwil qnu
CIjY ] Aqulw qolu rwm nwmu hY gurmiq ko pujY n qol qulIjY ]7] qv gun bRhm bRhm qU
jwnih jn nwnk srin prIjY ] qU jl iniD mIn hm qyry kir ikrpw sMig rKIjY ]8]3]
kilAwn mhlw 4 ] rwmw rm rwmo pUj krIjY ] mnu qnu Arip Dra sBu AwgY rsu gurmiq
igAwnu VIjY ]1] rhwa ] bRhm nwm gux swK qrovr inq cuin cuin pUj krIjY ] Awqm dya
dya hY Awqmu ris lwgY pUj krIjY ]1] ibbyk buiD sB jg mih inrml ibcir ibcir rsu
pIjY ] gur prswid pdwrQu pwieAw siqgur ka iehu mnu dIjY ]2] inrmolku Aiq hIro nIko

hIrY hI{ ibDIjY ] mnu moqI swlu hY gur sbdI ijqu hIrw priK lejY ]3] sMgiq sMq sMig

lig cy ija pIp plws Kwie lIjY ] sB nr mih pRwnI qmu hovY rwm nwmY bwsu bsIjY ]4]

inrml inrml krm bhu kIny inq swKw hrI jVIjY ] Drmu Pulu Plu guir igAwnu VwieAw

bhkwr bwsu jig dIjY ]5] Ek joiq Eko min visAw sB bRhm sit ieku kIjY ] Awqm rwmu

sB
EkY
hY
psry
sB
crn
qly
is{
dIjY
]6]
nwm
ibnw
nkty
nr
dy
K
hu
iqn
Gis
Gis

nwk vFIjY ] swkq nr AhkwrI khIAih ibnu nwvY iDRgu jIvIjY ]7] jb lgu swsu swsu
mn AMqir qqu bygl srin prIjY ] nwnk pw pw kir Dwrhu mY swDU crn pKIjY ]8]4]
kilAwn mhlw 4 ] rwmw mY swDU crn DuvIjY ] iklibK dhn hoih iKn AMqir myry Twkur
ikrpw kIjY ]1] rhwa ] mMgq jn dIn Kry dir TwFy Aiq qrsn ka dwnu dIjY ] wih
wih srin pRB AwE mo ka gurmiq nwmu VIjY ]1] kwm kroDu ngr mih sblw inq aiT
aiT jUJu krIjY ] AMgIkw{ krhu riK lyvhu gur pUrw kwiF kFIjY ]2] AMqir Agin sbl

1326

Aiq ibiKAw ihv sIqlu sbdu gur dIjY ] qin min sWiq hoie AiDkwe rogu kwtY sUiK
svIjY ]3] ija sUrju ikrix rivAw srb Twe sB Git Git rwmu rvIjY ] swDU swD imly
rsu pwvY qqu inj Gir bYiTAw pIjY ]4] jn ka pRIiq lgI gur syqI ija ckvI dyiK sUrIjY ]
inrKq inrKq rYin sB inrKI muKu kwFY AMmqu pIjY ]5] swkq suAwn khIAih bhu loBI
bhu durmiq mYlu BrIjY ] Awpn suAwie krih bhu bwqw iqnw kw ivswhu ikAw kIjY ]6]
swDU swD srin imil sMgiq ijqu hir rsu kwiF kFIjY ] prapkwr bolih bhu guxIAw muiK
sMq Bgq hir dIjY ]7] qU Agm dieAwl dieAw piq dwqw sB dieAw Dwir riK lIjY ]
srb jIA jgjIvnu Eko nwnk pRiqpwl krIjY ]8]5] kilAwnu mhlw 4 ] rwmw hm

dwsn dws krIjY ] jb lig swsu hoie mn AMqir swDU DUir ipvIjY ]1] rhwa ] sMk{

nwrdu syKnwg muin DUir swDU kI locIjY ] Bvn Bvn pivqu hoih siB jh swDU crn DrIjY

]1] qij lwj Ahkw{ sBu qjIAY imil swDU sMig rhIjY ] Drm rwie kI kwin cukwvY ibKu

fubdw kwiF kFIjY ]2] Brim sUky bhu aiB suk khIAih imil swDU sMig hrIjY ] qw qy iblmu

plu
iFl
n
kIjY
jwie
swDU
crin
lgIjY
]3]
rwm
nwm
kIrqn
rqn
vQu
hir
swDU
pwis

rKIjY ] jo bcnu gur siq siq kir mwnY iqsu AwgY kwiF DrIjY ]4] sMqhu sunhu sunhu jn
Bwe guir kwFI bwh kukIjY ] jy Awqm ka suKu suKu inq loVhu qW siqgur srin pvIjY ]5]
jy vf Bwgu hoie Aiq nIkw qW gurmiq nwmu VIjY ] sBu mwieAw mohu ibKmu jgu qrIAY
shjy hir rsu pIjY ]6] mwieAw mwieAw ky jo AiDkwe ivic mwieAw pcY pcIjY ]
AigAwnu AMDy{ mhw pMQu ibKVw Ahkwir Bwir lid lIjY ]7] nwnk rwm rm rmu rm rm
rwmY qy giq kIjY ] siqgu{ imlY qw nwmu VwE rwm nwmY rlY imlIjY ]8]6] Ckw 1 ]

1327

rwgu prBwqI ibBws mhlw 1 capdy G{ 1 ]

nwie qyrY qrxw nwie piq pUj ] nwa qyrw ghxw miq mksUdu ] nwie qyrY nwa mny sB koie ]
ivxu nwvY piq kbhu n hoie ]1] Avr isAwxp sglI pwju ] jY bKsy qY pUrw kwju ]1]
rhwa ] nwa qyrw qwxu nwa dIbwxu ] nwa qyrw lsk{ nwa sulqwnu ] nwie qyrY mwxu mhq
prvwxu ] qyrI ndrI krim pvY nIswxu ]2] nwie qyrY shju nwie swlwh ] nwa qyrw AMmqu
ibKu aiT jwie ] nwie qyrY siB suK vsih min Awie ] ibnu nwvY bwDI jm puir jwie ]3] nwrI
byrI Gr dr dys ] mn kIAw KusIAw kIcih vys ] jW sdy qW iFl n pwie ] nwnk kUV kUVo
hoie jwie ]4]1] pRBwqI mhlw 1 ] qyrw nwmu rqnu krmu cwnxu suriq iqQY loie ] AMDy{
AMDI vwprY sgl lIjY Koie ]1] iehu sMsw{ sgl ibkw{ ] qyrw nwmu dw} Av{ nwsiq
krxhw{ Apw{ ]1] rhwa ] pwqwl purIAw Ek Bwr hovih lwK kroiV ] qyry lwl kImiq

< siqnwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

1328

qw pvY jW isrY hovih hoir ]2] dUKw qy suK pjih sUKI hovih dUK ] ijqu muiK qU swlwhIAih
iqqu muiK kYsI BUK ]3] nwnk mUrKu Eku qU Av{ Blw sYsw{ ] ijqu qin nwmu n pjY sy qn
hoih KuAwr ]4]2] pRBwqI mhlw 1 ] jY kwrix byd bRhmY acry sMkir CofI mwieAw ] jY kwrix
isD BE adwsI dyvI mrmu n pwieAw ]1] bwbw min swcw muiK swcw khIAY qrIAY swcw hoe
] dusmnu dUKu n AwvY nyVY hir miq pwvY koe ]1] rhwa ] Agin ibMb pvxY kI bwxI qIin
nwm ky dwsw ] qy qskr jo nwmu n lyvih vwsih kot pMcwsw ]2] jy ko Ek krY cMigAwe min
iciq bhuqu bPwvY ] Eqy gux EqIAw cMigAweAw dyie n pCoqwvY ]3] quDu swlwhin iqn Dnu
plY nwnk kw Dnu soe ] jy ko jIa khY Aonw ka jm kI qlb n hoe ]4]3] pRBwqI mhlw 1 ]

jw kY }pu nwhI jwiq nwhI nwhI muKu mwsw ] siqguir imly inrMjnu pwieAw qyrY nwim hY

invwsw ]1] AaDU shjy qqu bIcwir ] jw qy iPir n Awvhu sYswir ]1] rhwa ] jw kY krmu

nwhI Drmu nwhI nwhI suic mwlw ] isv joiq knhu buiD pwe siqgu} rKvwlw ]2] jw kY

brqu nwhI nymu nwhI nwhI bkbwe ] giq Avgiq kI icMq nwhI siqgu} Purmwe ]3] jw kY

Aws
nwhI
inrws
nwhI
iciq
su
r
iq
smJwe
]
qM
q
ka
prm
qM
q
u
imilAw
nwnkw
bu
i
D
pwe

]4]4] pRBwqI mhlw 1 ] qw kw kihAw dir prvwxu ] ibKu AMmqu duie sm kir jwxu
]1] ikAw khIAY srby rihAw smwie ] jo ikCu vrqY sB qyrI rjwie ]1] rhwa ] pRgtI
joiq cUkw AiBmwnu ] siqguir dIAw AMmq nwmu ]2] kil mih AwieAw so jnu jwxu ] swcI
drgh pwvY mwxu ]3] khxw sunxw AkQ Gir jwie ] kQnI bdnI nwnk jil jwie ]4]5]
pRBwqI mhlw 1 ] AMmqu nI{ igAwin mn mjnu ATsiT qIrQ sMig ghy ] gur apdyis
jvwhr mwxk syvy isKu suo Koij lhY ]1] gur smwin qIrQu nhI koie ] s{ sMqoKu qwsu gu{ hoie

1329

]1] rhwa ] gu{ drIAwa sdw jlu inrmlu imilAw durmiq mYlu hrY ] siqguir pwieAY pUrw
nwvxu psU pryqhu dyv krY ]2] rqw sic nwim ql hIAlu so gu{ prmlu khIAY ] jw kI vwsu
bnwspiq sarY qwsu crx ilv rhIAY ]3] gurmuiK jIA pRwn apjih gurmuiK isv Gir
jweAY ] gurmuiK nwnk sic smweAY gurmuiK inj pdu pweAY ]4]6] pRBwqI mhlw 1 ]
gur prswdI ividAw vIcwrY piV piV pwvY mwnu ] Awpw mDy Awpu prgwisAw pwieAw AMmqu
nwmu ]1] krqw qU myrw jjmwnu ] iek diKxw ha qY pih mwga dyih Awpxw nwmu ]1] rhwa ]
pMc qskr Dwvq rwKy cUkw min AiBmwnu ] idsit ibkwrI durmiq BwgI AYsw bRhm igAwnu
]2] jqu squ cwvl dieAw kxk kir pRwpiq pwqI Dwnu ] dUDu krmu sMqoKu GIa kir AYsw

mWga dwnu ]3] iKmw DIrju kir g lvyrI shjy bCrw KI{ pIAY ] isPiq srm kw kpVw

mWga hir gux nwnk rvqu rhY ]4]7] pRBwqI mhlw 1 ] Awvqu iknY n rwiKAw jwvqu ika

rwiKAw jwie ] ijs qy hoAw soe p{ jwxY jW as hI mwih smwie ]1] qUhY hY vwhu qyrI rjwie ]

jo ikCu krih soe p{ hoiebw Av{ n krxw jwie ]1] rhwa ] jYsy hrht kI mwlw itMf

lgq
hY
iek
sKnI
hor
Py
r
BrIAq
hY
]
qY
s
o
hI
iehu
Ky
l
u
Ksm
kw
ija
as
kI
vifAwe
]2]

surqI kY mwrig cil kY altI ndir pRgwsI ] min vIcwir dyKu bRhm igAwnI kanu igrhI
kanu adwsI ]3] ijs kI Awsw iqs hI saip kY Ehu rihAw inrbwxu ] ijs qy hoAw soe kir
mwinAw nwnk igrhI adwsI so prvwxu ]4]8] pRBwqI mhlw 1 ] idsit ibkwrI bMDin
bWDY ha iqs kY bil jwe ] pwp pun kI swr n jwxY BUlw iPrY Ajwe ]1] bolhu scu nwmu
krqwr ] Puin bhuiV n Awvx vwr ]1] rhwa ] cw qy Puin nIcu krqu hY nIc krY sulqwnu ]
ijnI jwxu sujwixAw jig qy pUry prvwxu ]2] qw ka smJwvx jweAY jy ko BUlw hoe ]

1330

Awpy Kyl kry sB krqw AYsw bUJY koe ]3] nwa pRBwqY sbid iDAweAY Cofhu dunI prIqw ]
pRxviq nwnk dwsin dwsw jig hwirAw iqin jIqw ]4]9] pRBwqI mhlw 1 ] mnu mwieAw
mnu DwieAw mnu pMKI Awkwis ] qskr sbid invwirAw ng{ vuTw swbwis ] jw qU rwKih
rwiK lYih swbqu hovY rwis ]1] AYsw nwmu rqnu iniD myrY ] gurmiq dyih lga pig qyrY
]1] rhwa ] mnu jogI mnu BogIAw mnu mUrKu gwvw{ ] mnu dwqw mnu mMgqw mn isir gu{
krqw{ ] pMc mwir suKu pwieAw AYsw bRhmu vIcw{ ]2] Git Git Eku vKwxIAY kha n
dyiKAw jwie ] Koto pUTo rwlIAY ibnu nwvY piq jwie ] jw qU mylih qw imil rhW jW qyrI hoie
rjwie ]3] jwiq jnmu nh pUCIAY sc G{ lyhu bqwie ] sw jwiq sw piq hY jyhy krm kmwie ]

jnm mrn duKu kwtIAY nwnk CUtis nwie ]4]10] pRBwqI mhlw 1 ] jwgqu ibgsY mUTo

AMDw ] gil PwhI isir mwry DMDw ] Awsw AwvY mnsw jwie ] arJI qwxI ikCu n bswie ]1]

jwgis jIvx jwgxhwrw ] suK swgr AMmq BMfwrw ]1] rhwa ] kihAo n bUJY AMDu n sUJY

BoNfI kwr kmwe ] Awpy pRIiq pRym prmysu{ krmI imlY vfwe ]2] idnu idnu AwvY iqlu

iqlu
CIjY
mwieAw
mohu
Gtwe
]
ibnu
gu
r
bU
f
o
Tar
n
pwvY
jb
lg
dU
j
I
rwe
]3]
Aihinis

jIAw dyiK sm@wlY suKu duKu purib kmwe ] krmhIxu scu BIiKAw mWgY nwnk imlY vfwe
]4]11] pRBwqI mhlw 1 ] msit kra mUrKu jig khIAw ] AiDk bka qyrI ilv rhIAw ]
BUl cUk qyrY drbwir ] nwm ibnw kYsy Awcwr ]1] AYsy JUiT muTy sMswrw ] inMdku inMdY muJY
ipAwrw ]1] rhwa ] ijsu inMdih soe ibiD jwxY ] gur kY sbdy dir nIswxY ] kwrx nwmu
AMqrgiq jwxY ] ijs no ndir kry soe ibiD jwxY ]2] mY mYlO jlu scu soie ] qmu
AwiK n cw hoie ] mnmuKu KUil@ mhw ibKu Kwie ] gurmuiK hoie su rwcY nwie ]3] AMDO bolO

1331

mugDu gvw{ ] hIxO nIcu burO buirAw{ ] nIDn kO Dnu nwmu ipAw{ ] iehu Dnu sw{ ho{ ibiKAw
Cw{ ]4] asqiq inMdw sbdu vIcw{ ] jo dyvY iqs ka jYkw{ ] qU bKsih jwiq piq hoie ]
nwnku khY khwvY soie ]5]12] pRBwqI mhlw 1 ] KwieAw mYlu vDwieAw pYDY Gr kI hwix ]
bik bik vwdu clwieAw ibnu nwvY ibKu jwix ]1] bwbw AYsw ibKm jwil mnu vwisAw ]
ibblu Jwig shij prgwisAw ]1] rhwa ] ibKu Kwxw ibKu bolxw ibKu kI kwr kmwie ]
jm dir bwDy mwrIAih CUtis swcY nwie ]2] ijv AwieAw iqv jwiesI kIAw iliK lY jwie ]
mnmuiK mUlu gvwieAw drgh imlY sjwie ]3] jgu KotO scu inrmlO gur sbdIN vIcwir ]
qy nr ivrly jwxIAih ijn AMqir igAwnu murwir ]4] Aj{ jrY nIJ{ JrY Amr And s}p

] nwnku jl kO mInu sY Qy BwvY rwKhu pRIiq ]5]13] pRBwqI mhlw 1 ] gIq nwd hrK

cqurwe ] rhs rMg Purmwieis kwe ] pYn@xu Kwxw cIiq n pwe ] swcu shju suKu nwim vswe

]1] ikAw jwnW ikAw krY krwvY ] nwm ibnw qin ikCu n suKwvY ]1] rhwa ] jog ibnod

swd Awndw ] miq sq Bwie Bgiq goibMdw ] kIriq krm kwr inj sMdw ] AMqir rvqO rwj

rivM
d
w
]2]
p
a
p
a
pR
I
iq
pR
y
i
m
ar
DwrI
]
dInw
nwQu
pIa
bnvwrI
]
Anidnu
nwmu
dwnu

bRqkwrI ] qpiq qrMg qqu bIcwrI ]3] AkQO kQa ikAw mY jo{ ] Bgiq krI krwieih mor ]
AMqir vsY cUkY mY mor ] iksu syvI dUjw nhI ho{ ]4] gur kw sbdu mhw rsu mITw ] AYsw
AMmqu AMqir fITw ] ijin cwiKAw pUrw pdu hoie ] nwnk DRwipAo qin suKu hoie ]5]14]
pRBwqI mhlw 1 ] AMqir dyiK sbid mnu mwinAw Av{ n rWgnhwrw ] Aihinis jIAw dyiK
smwly iqs hI kI srkwrw ]1] myrw pRBu rWig GxO Aiq }VO ] dIn dieAwlu pRIqm mnmohnu
Aiq rs lwl sgUVO ]1] rhwa ] pir kUpu ggn pinhwrI AMmqu pIvxhwrw ] ijs kI

1332

rcnw so ibiD jwxY gurmuiK igAwnu vIcwrw ]2] psrI ikrix ris kml ibgwsy sis Gir
sU{ smwieAw ] kwlu ibDuMis mnsw min mwrI gur pRswid pRBu pwieAw ]3] Aiq ris rMig
clUlY rwqI dUjw rMgu n koe ] nwnk rsin rswE rwqy riv rihAw pRBu soe ]4]15]
pRBwqI mhlw 1 ] bwrh mih rwvl Kip jwvih chu iCA mih sMinAwsI ] jogI kwpVIAw
isrKUQy ibnu sbdY gil PwsI ]1] sbid rqy pUry bYrwgI ] AahiT hsq mih BIiKAw jwcI Ek
Bwie ilv lwgI ]1] rhwa ] bRhmx vwdu pVih kir ikirAw krxI krm krwE ] ibnu bUJy
ikCu sUJY nwhI mnmuKu ivCuiV duKu pwE ]2] sbid imly sy sUcwcwrI swcI drgh mwny ]
Anidnu nwim rqin ilv lwgy juig juig swic smwny ]3] sgly krm Drm suic sMjm

jp qp qIrQ sbid vsy ] nwnk siqgur imlY imlwieAw dUK prwCq kwl nsy ]4]16]

pRBwqI mhlw 1 ] sMqw kI ryxu swD jn sMgiq hir kIriq q{ qwrI ] khw krY bpurw jmu frpY

gurmuiK irdY murwrI ]1] jil jwa jIvnu nwm ibnw ] hir jip jwpu jpa jpmwlI gurmuiK

AwvY swdu mnw ]1] rhwa ] gur apdys swcu suKu jw ka ikAw iqsu apmw khIAY ] lwl jvyhr

rqn
pdwrQ
Kojq
gu
r
mu
i
K
lhIAY
]2]
cInY
igAwnu
iDAwnu
Dnu
swcO
Ek
sbid
ilv
lwvY
]

inrwlbu inrhw{ inhkyvlu inrBa qwVI lwvY ]3] swier spq Bry jl inrmil altI
nwv qrwvY ] bwhir jwqO Twik rhwvY gurmuiK shij smwvY ]4] so igrhI so dwsu adwsI
ijin gurmuiK Awpu pCwinAw ] nwnku khY Av{ nhI dUjw swc sbid mnu mwinAw ]5]17]

rwgu pRBwqI mhlw 3 capdy


< siqgur pRswid ]

gurmuiK ivrlw koe bUJY sbdy rihAw smwe ] nwim rqy sdw suKu pwvY swic rhY ilv lwe

1333

]1] hir hir nwmu jphu jn Bwe ] gur pRswid mnu AsiQ{ hovY Anidnu hir ris rihAw
AGwe ]1] rhwa ] Anidnu Bgiq krhu idnu rwqI iesu jug kw lwhw Bwe ] sdw jn
inrml mYlu n lwgY sic nwim icqu lwe ]2] suKu sIgw{ siqgu} idKwieAw nwim vfI
vifAwe ] AKut BMfwr Bry kdy qoit n AwvY sdw hir syvhu Bwe ]3] Awpy krqw ijs no
dyvY iqsu vsY min Awe ] nwnk nwmu iDAwie sdw qU siqguir dIAw idKwe ]4]1]
pRBwqI mhlw 3 ] inrguxIAwry ka bKis lY suAwmI Awpy lYhu imlwe ] qU ibAMqu qyrw AMqu n
pwieAw sbdy dyhu buJwe ]1] hir jIa quDu ivthu bil jwe ] qnu mnu ArpI quDu AwgY rwKa
sdw rhW srxwe ]1] rhwa ] Awpxy Bwxy ivic sdw rKu suAwmI hir nwmo dyih vifAwe ]

pUry gur qy Bwxw jwpY Anidnu shij smwe ]2] qyrY BwxY Bgiq jy quDu BwvY Awpy bKis imlwe

] qyrY BwxY sdw suKu pwieAw guir qsnw Agin buJwe ]3] jo qU krih su hovY krqy Av{ n

krxw jwe ] nwnk nwvY jyvfu Av{ n dwqw pUry gur qy pwe ]4]2] pRBwqI mhlw 3 ]

gurmuiK hir swlwihAw ijnw iqn slwih hir jwqw ] ivchu Brmu gieAw hY dUjw gur kY sbid

pCwqw
]1]
hir
jIa
qU
my
r
w
ieku
soe
]
qu
D
u
jpI
qu
D
Y
swlwhI
giq
miq
qu
J
qy
hoe
]1]

rhwa ] gurmuiK swlwhin sy swdu pwiein mITw AMmqu sw{ ] sdw mITw kdy n PIkw gur sbdI
vIcw{ ]2] ijin mITw lwieAw soe jwxY iqsu ivthu bil jwe ] sbid slwhI sdw suKdwqw
ivchu Awpu gvwe ]3] siqgu{ myrw sdw hY dwqw jo ieCY so Plu pwE ] nwnk nwmu imlY
vifAwe gur sbdI scu pwE ]4]3] pRBwqI mhlw 3 ] jo qyrI srxwe hir jIa iqn qU
rwKn jogu ] quDu jyvfu mY Av{ n sUJY nw ko hoAw n hogu ]1] hir jIa sdw qyrI srxwe ] ija
BwvY iqa rwKhu myry suAwmI Eh qyrI vifAwe ]1] rhwa ] jo qyrI srxwe hir jIa iqn kI

1334

krih pRiqpwl ] Awip pw kir rwKhu hir jIa poih n skY jmkwlu ]2] qyrI srxwe scI
hir jIa nw Aoh GtY n jwie ] jo hir Coif dUjY Bwie lwgY Aohu jMmY qY mir jwie ]3] jo qyrI
srxwe hir jIa iqnw dUK BUK ikCu nwih ] nwnk nwmu slwih sdw qU scY sbid smwih
]4]4] pRBwqI mhlw 3 ] gurmuiK hir jIa sdw iDAwvhu jb lgu jIA prwn ] gur sbdI
mnu inrmlu hoAw cUkw min AiBmwnu ] sPlu jnmu iqsu pRwnI kyrw hir kY nwim smwn ]1]
myry mn gur kI isK suxIjY ] hir kw nwmu sdw suKdwqw shjy hir rsu pIjY ]1] rhwa ] mUlu
pCwxin iqn inj Gir vwsw shjy hI suKu hoe ] gur kY sbid kmlu prgwisAw hamY durmiq
Koe ] sBnw mih Eko scu vrqY ivrlw bUJY koe ]2] gurmqI mnu inrmlu hoAw AMmqu qqu

vKwnY ] hir kw nwmu sdw min visAw ivic mn hI mnu mwnY ] sd bilhwrI gur Apuny ivthu

ijqu Awqm rwmu pCwnY ]3] mwns jnim siqgu} n syivAw ibrQw jnmu gvwieAw ] ndir

kry qW siqgu{ myly shjy shij smwieAw ] nwnk nwmu imlY vifAwe pUrY Bwig iDAwieAw

]4]5] pRBwqI mhlw 3 ] Awpy BWiq bxwE bhu rMgI issit apwie pRiB Kylu kIAw ] kir kir

vy
K
Y
kry
krwE
srb
jIAw
no
irjku
dIAw
]1]
klI
kwl
mih
rivAw
rwmu
]
Git
Git
pU
i
r

rihAw pRBu Eko gurmuiK prgtu hir hir nwmu ]1] rhwa ] gupqw nwmu vrqY ivic kljuig Git
Git hir BrpUir rihAw ] nwmu rqnu iqnw ihrdY pRgitAw jo gur srxwe Bij pieAw ]2]
ieMdI pMc pMcy vis AwxY iKmw sMqoKu gurmiq pwvY ] so Dnu Dnu hir jnu vf pUrw jo BY bYrwig
hir gux gwvY ]3] gur qy muhu Pyry jy koe gur kw kihAw n iciq DrY ] kir Awcwr bhu sMpa
sMcY jo ikCu krY su nrik prY ]4] Eko sbdu Eko pRBu vrqY sB Eksu qy aqpiq clY ] nwnk
gurmuiK myil imlwE gurmuiK hir hir jwie rlY ]5]6] pRBwqI mhlw 3 ] myry mn gu{ Apxw

1335

swlwih ] pUrw Bwgu hovY muiK msqik sdw hir ky gux gwih ]1] rhwa ] AMmq nwmu Bojnu
hir dyie ] koit mDy koe ivrlw lyie ] ijs no ApxI ndir kryie ]1] gur ky crx mn mwih
vswie ] duKu An@yrw AMdrhu jwie ] Awpy swcw lE imlwie ]2] gur kI bwxI isa lwie
ipAw{ ] AYQY AoQY Ehu ADw{ ] Awpy dyvY isrjnhw{ ]3] scw mnwE Apxw Bwxw ] soe
Bgqu suGV suojwxw ] nwnku iqs kY sd kurbwxw ]4]7]17]7]24]

pRBwqI mhlw 4 ibBws


< siqgur pRswid ]
rsik rsik gun gwvh gurmiq ilv anmin nwim lgwn ] AMmqu rsu pIAw gur sbdI hm
nwm ivthu kurbwn ]1] hmry jgjIvn hir pRwn ] hir qmu ird AMqir BwieAo guir mMqu

dIAo hir kwn ]1] rhwa ] Awvhu sMq imlhu myry Bwe imil hir hir nwmu vKwn ] ikqu

ibiD ika pweAY pRBu Apunw mo ka krhu apdysu hir dwn ]2] sqsMgiq mih hir hir

visAw imil sMgiq hir gun jwn ] vfY Bwig sqsMgiq pwe gu{ siqgu{ pris Bgvwn

]3] gun gwvh pRB Agm Twkur ky gun gwie rhy hYrwn ] jn nwnk ka guir ikrpw DwrI

hir
nwmu
dIAo
iKn
dwn
]4]1]
pR
B
wqI
mhlw
4
]
agvY
sU
{
gu
r
mu
i
K
hir
bolih
sB
rY
i
n

sm@wlih hir gwl ] hmrY pRiB hm loc lgwe hm krh pRBU hir Bwl ]1] myrw mnu swDU
DUir rvwl ] hir hir nwmu VwieAo guir mITw gur pg Jwrh hm bwl ]1] rhwa ] swkq
ka idnu rYin AMDwrI moih PwQy mwieAw jwl ] iKnu plu hir pRBu irdY n visAo irin bwDy bhu
ibiD bwl ]2] sqsMgiq imil miq buiD pwe ha CUty mmqw jwl ] hir nwmw hir mIT
lgwnw guir kIE sbid inhwl ]3] hm bwirk gur Agm guswe gur kir ikrpw pRiqpwl
] ibKu Bajl fubdy kwiF lyhu pRB gur nwnk bwl gupwl ]4]2] pRBwqI mhlw 4 ] ieku

1336

iKnu hir pRiB ikrpw DwrI gun gwE rsk rsIk ] gwvq sunq do BE mukqy ijnw gurmuiK
iKnu hir pIk ]1] myrY min hir hir rwm nwmu rsu tIk ] gurmuiK nwmu sIql jlu pwieAw hir
hir nwmu pIAw rsu JIk ]1] rhwa ] ijn hir ihrdY pRIiq lgwnI iqnw msqik jl tIk ]
hir jn soBw sB jg pir ija ivic afvw sis kIk ]2] ijn hir ihrdY nwmu n visAo iqn
siB kwrj PIk ] jYsy sIgw{ krY dyh mwnuK nwm ibnw nkty nk kIk ]3] Git Git
rmeAw rmq rwm rwie sB vrqY sB mih ek ] jn nwnk ka hir ikrpw DwrI gur bcn
iDAwieAo GrI mIk ]4]3] pRBwqI mhlw 4 ] Agm dieAwl pw pRiB DwrI muiK hir hir
nwmu hm khy ] piqq pwvn hir nwmu iDAwieAo siB iklibK pwp lhy ]1] jip mn rwm nwmu

riv rhy ] dIn dieAwlu duK BMjnu gwieAo gurmiq nwmu pdwrQu lhy ]1] rhwa ] kwieAw

ngir ngir hir bisAo miq gurmiq hir hir shy ] srIir srovir nwmu hir pRgitAo Gir

mMdir hir pRBu lhy ]2] jo nr Brim Brim aidAwny qy swkq mUV muhy ] ija mg nwiB bsY

bwsu bsnw BRim BRimAo Jwr ghy ]3] qum vf Agm AgwiD boiD pRB miq dyvhu hir pRB lhy

]
jn
nwnk
ka
gu
i
r
hwQu
isir
DirAo
hir
rwm
nwim
riv
rhy
]4]4]
pR
B
wqI
mhlw
4
]

min lwgI pRIiq rwm nwm hir hir jipAo hir pRBu vfPw ] siqgur bcn suKwny hIArY hir
DwrI hir pRB pPw ]1] myry mn Bju rwm nwm hir inmKPw ] hir hir dwnu dIAo guir pUrY
hir nwmw min qin bsPw ]1] rhwa ] kwieAw ngir visAo Gir mMdir jip soBw gurmuiK
krpPw ] hliq pliq jn BE suhyly muK jl gurmuiK qrPw ]2] AnBa hir hir hir
ilv lwgI hir ar DwirAo guir inmKPw ] koit koit ky doK sB jn ky hir dUir kIE iek
plPw ]3] qumry jn qum hI qy jwny pRB jwinAo jn qy muKPw ] hir hir Awpu DirAo hir jn

1337

mih jn nwnku hir pRBu iekPw ]4]5] pRBwqI mhlw 4 ] gur siqguir nwmu VwieAo hir
hir hm muE jIvy hir jipBw ] Dnu Dnu gu} gu{ siqgu{ pUrw ibKu fubdy bwh dyie kiFBw
]1] jip mn rwm nwmu ArDWBw ] apjMip apwie n pweAY kqhU guir pUrY hir pRBu lwBw
]1] rhwa ] rwm nwmu rsu rwm rswiexu rsu pIAw gurmiq rsBw ] loh mnUr kMcnu imil
sMgiq hir ar DwirAo guir hirBw ]2] hamY ibiKAw inq loiB luBwny puq klq moih luiBBw
] iqn pg sMq n syvy kbhU qy mnmuK BUMBr BrBw ]3] qumry gun qum hI pRB jwnhu hm pry
hwir qum srnBw ] ija jwnhu iqa rwKhu suAwmI jn nwnku dwsu qumnBw ]4]6] Ckw 1 ]

pRBwqI ibBws pVqwl mhlw 4


< siqgur pRswid ]

jip mn hir hir nwmu inDwn ] hir drgh pwvih mwn ] ijin jipAw qy pwir prwn ]1]

rhwa ] suin mn hir hir nwmu kir iDAwnu ] suin mn hir kIriq ATsiT mjwnu ] suin mn

gurmuiK pwvih mwnu ]1] jip mn prmysu{ prDwnu ] iKn KovY pwp kotwn ] imlu nwnk hir

Bgvwn
]2]1]7]

pRBwqI mhlw 5 ibBws


< siqgur pRswid ]

mnu
hir
kIAw
qnu
sBu
swijAw
]
pM
c
qq
ric
joiq
invwijAw
]
ishjw
Driq
brqn
ka
pwnI

] inmK n ivswrhu syvhu swirgpwnI ]1] mn siqgu{ syiv hoie prm gqy ] hrK sog qy
rhih inrwrw qW qU pwvih pRwnpqy ]1] rhwa ] kwpV Bog rs Aink BuMcwE ] mwq ipqw
kutMb sgl bnwE ] irjku smwhy jil Qil mIq ] so hir syvhu nIqw nIq ]2] qhw sKwe
jh koie n hovY ] koit ApRwD iek iKn mih DovY ] dwiq krY nhI pCuoqwvY ] Ekw bKs iPir

1338

bhuir n bulwvY ]3] ikrq sMjogI pwieAw Bwil ] swDsMgiq mih bsy gupwl ] gur imil
AwE qumrY duAwr ] jn nwnk drsnu dyhu murwir ]4]1] pRBwqI mhlw 5 ] pRB kI syvw
jn kI soBw ] kwm koD imty iqsu loBw ] nwmu qyrw jn kY BMfwir ] gun gwvih pRB drs ipAwir
]1] qumrI Bgiq pRB qumih jnwe ] kwit jyvrI jn lIE Cfwe ]1] rhwa ] jo jnu rwqw
pRB kY rMig ] iqin suKu pwieAw pRB kY sMig ] ijsu rsu AwieAw soe jwnY ] pyiK pyiK mn mih
hYrwnY ]2] so suKIAw sB qy qmu soie ] jw kY HdY visAw pRBu soie ] soe inhclu AwvY n
jwie ] Anidnu pRB ky hir gux gwie ]3] qw ka krhu sgl nmskw{ ] jw kY min pUrnu
inrMkw{ ] kir ikrpw moih Twkur dyvw ] nwnku aDrY jn kI syvw ]4]2] pRBwqI mhlw 5 ]

gun gwvq min hoie And ] AwT phr ismra BgvMq ] jw kY ismrin klml jwih ] iqsu

gur kI hm crnI pwih ]1] sumiq dyvhu sMq ipAwry ] ismra nwmu moih insqwry ]1]

rhwa ] ijin guir kihAw mwrgu sIDw ] sgl iqAwig nwim hir gIDw ] iqsu gur kY sdw

bil jweAY ] hir ismrnu ijsu gur qy pweAY ]2] bUfq pRwnI ijin gurih qrwieAw ]

ijsu
pR
s
wid
mohY
nhI
mwieAw
]
hlqu
plqu
ijin
gu
r
ih
svwirAw
]
iqsu
gu
r
pir
sdw

ha vwirAw ]3] mhw mugD qy kIAw igAwnI ] gur pUry kI AkQ khwnI ] pwrbRhm nwnk
gurdyv ] vfY Bwig pweAY hir syv ]4]3] pRBwqI mhlw 5 ] sgly dUK imty suK dIE Apnw
nwmu jpwieAw ] kir ikrpw ApnI syvw lwE sglw durqu imtwieAw ]1] hm bwirk srin
pRB dieAwl ] Avgx kwit kIE pRiB Apuny rwiK lIE myrY gur gopwil ]1] rhwa ] qwp
pwp ibnsy iKn BIqir BE pwl guswe ] swis swis pwrbRhmu ArwDI Apuny siqgur
kY bil jwe ]2] Agm Agoc{ ibAMqu suAwmI qw kw AMqu n pweAY ] lwhw Kwit hoeAY

1339

DnvMqw Apunw pRBU iDAweAY ]3] AwT phr pwrbRhmu iDAwe sdw sdw gun gwieAw
] khu nwnk myry pUry mnorQ pwrbRhmu gu{ pwieAw ]4]4] pRBwqI mhlw 5 ] ismrq nwmu
iklibK siB nwsy ] scu nwmu guir dInI rwsy ] pRB kI drgh soBwvMqy ] syvk syiv sdw sohqy
]1] hir hir nwmu jphu myry Bwe ] sgly rog doK siB ibnsih AigAwnu AMDyrw mn qy jwe
]1] rhwa ] jnm mrn guir rwKy mIq ] hir ky nwm isa lwgI pRIiq ] koit jnm ky gE
klys ] jo iqsu BwvY so Bl hos ]2] iqsu gur ka ha sd bil jwe ] ijsu pRswid hir nwmu
iDAwe ] AYsw gu{ pweAY vfBwgI ] ijsu imlqy rwm ilv lwgI ]3] kir ikrpw pwrbRhm
suAwmI ] sgl Gtw ky AMqrjwmI ] AwT phr ApunI ilv lwie ] jnu nwnku pRB kI srnwie

]4]5] pRBwqI mhlw 5 ] kir ikrpw Apuny pRiB kIE ] hir kw nwmu jpn ka dIE ] AwT

phr gun gwie guibMd ] BY ibnsy aqrI sB icMd ]1] abry siqgur crnI lwig ] jo gu{

khY soe Bl mITw mn kI miq iqAwig ]1] rhwa ] min qin visAw hir pRBu soe ] kil

klys ikCu ibGnu n hoe ] sdw sdw pRBu jIA kY sMig ] aqrI mYlu nwm kY rMig ]2] crn kml

isa
lwgo
ipAw{
]
ibnsy
kwm
k
o
D
Ahkwr
]
pR
B
imln
kw
mwrgu
jwnW
]
Bwie
Bgiq
hir

isa mnu mwnW ]3] suix sjx sMq mIq suhyly ] nwmu rqnu hir Agh Aqoly ] sdw sdw pRBu
gux iniD gweAY ] khu nwnk vfBwgI pweAY ]4]6] pRBwqI mhlw 5 ] sy DnvMq sye
scu swhw ] hir kI drgh nwmu ivswhw ]1] hir hir nwmu jphu mn mIq ] gu{ pUrw pweAY
vfBwgI inrml pUrn rIiq ]1] rhwa ] pwieAw lwBu vjI vwDwe ] sMq pRswid hir ky
gun gwe ]2] sPl jnmu jIvn prvwxu ] gur prswdI hir rMgu mwxu ]3] ibnsy kwm koD
Ahkwr ] nwnk gurmuiK aqrih pwir ]4]7] pRBwqI mhlw 5 ] gu{ pUrw pUrI qw kI klw ]

1340

gur kw sbdu sdw sd Atlw ] gur kI bwxI ijsu min vsY ] dUKu drdu sBu qw kw nsY ]1]
hir rMig rwqw mnu rwm gun gwvY ] mukquo swDU DUrI nwvY ]1] rhwa ] gur prswdI aqry
pwir ] Ba Brmu ibnsy ibkwr ] mn qn AMqir bsy gur crnw ] inrBY swD pry hir srnw
]2] And shj rs sUK Gnyry ] dusmnu dUKu n AwvY nyry ] guir pUrY Apuny kir rwKy ] hir nwmu
jpq iklibK siB lwQy ]3] sMq swjn isK BE suhyly ] guir pUrY pRB isa lY myly ] jnm
mrn duK Pwhw kwitAw ] khu nwnk guir pVdw FwikAw ]4]8] pRBwqI mhlw 5 ] siqguir
pUrY nwmu dIAw ] And mMgl kilAwx sdw suKu kwrju sglw rwis QIAw ]1] rhwa ]
crn kml gur ky min vUTy ] dUK drd BRm ibnsy JUTy ]1] inq aiT gwvhu pRB kI bwxI ]

AwT phr hir ismrhu pRwxI ]2] Gir bwhir pRBu sBnI Qwe ] sMig shwe jh ha jwe

]3] duie kr joiV krI Ardwis ] sdw jpy nwnku guxqwsu ]4]9] pRBwqI mhlw 5 ]

pwrbRhmu pRBu suGV sujwxu ] gu{ pUrw pweAY vfBwgI drsn ka jweAY kurbwxu ]1]

rhwa ] iklibK myty sbid sMqoKu ] nwmu ArwDn hoAw jogu ] swDsMig hoAw prgwsu ]

crn
kml
mn
mwih
invwsu
]1]
ijin
kIAw
iqin
lIAw
rwiK
]
pR
B
u
pU
r
w
AnwQ
kw
nwQu
]

ijsih invwjy ikrpw Dwir ] pUrn krm qw ky Awcwr ]2] gux gwvY inq inq inq nvy ] lK
carwsIh join n Bvy ] ehW hW crx pUjwry ] muKu jlu swcy drbwry ]3] ijsu msqik
guir DirAw hwQu ] koit mDy ko ivrlw dwsu ] jil Qil mhIAil pyKY BrpUir ] nwnk aDris
iqsu jn kI DUir ]4]10] pRBwqI mhlw 5 ] kurbwxu jwe gur pUry Apny ] ijsu pRswid
hir hir jpu jpny ]1] rhwa ] AMmq bwxI suxq inhwl ] ibnis gE ibiKAw jMjwl
]1] swc sbd isa lwgI pRIiq ] hir pRBu Apunw AwieAw cIiq ]2] nwmu jpq hoAw

1341

prgwsu ] gur sbdy kInw irdY invwsu ]3] gur smrQ sdw dieAwl ] hir jip jip
nwnk BE inhwl ]4]11] pRBwqI mhlw 5 ] gu{ gu{ krq sdw suKu pwieAw ]
dIn dieAwl BE ikrpwlw Apxw nwmu Awip jpwieAw ]1] rhwa ] sMqsMgiq imil
BieAw pRgws ] hir hir jpq pUrn Be Aws ]1] srb kilAwx sUK min vUTy ]
hir gux gwE gur nwnk qUTy ]2]12]

pRBwqI mhlw 5 G{ 2 ibBws


< siqgur pRswid ]
Av{ n dUjw Twa ] nwhI ibnu hir nwa ] srb isiD kilAwn ] pUrn hoih sgl kwm ]1]
hir ko nwmu jpIAY nIq ] kwm koD Ahkw{ ibnsY lgY EkY pRIiq ]1] rhwa ] nwim lwgY

dUKu BwgY srin pwln jogu ] siqgu{ BytY jmu n qytY ijsu Duir hovY sMjogu ]2] rYin idnsu

iDAwie hir hir qjhu mn ky Brm ] swDsMgiq hir imlY ijsih pUrn krm ]3] jnm jnm

ibKwd ibnsy rwiK lIny Awip ] mwq ipqw mIq Bwe jn nwnk hir hir jwip ]4]1]13]

pR
B
wqI
mhlw
5
ibBws
pVqwl
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

rm rwm rwm rwm jwp ] kil klys loB moh ibnis jwie Ah qwp ]1] rhwa ] Awpu
iqAwig sMq crn lwig mnu pivqu jwih pwp ]1] nwnku bwirku kCU n jwnY rwKn ka
pRBu mwe bwp ]2]1]14] pRBwqI mhlw 5 ] crn kml srin tyk ] c mUc byAMqu
Twku{ srb pir quhI Ek ]1] rhwa ] pRwn ADwr duK ibdwr dYnhwr buiD ibbyk ]1]
nmskwr rKnhwr min ArwiD pRBU myk ] sMq rynu kra mjnu nwnk pwvY suK Anyk
]2]2]15]

1342

pRBwqI AstpdIAw mhlw 1 ibBws


< siqgur pRswid ]
duibDw barI mnu barwieAw ] JUTY lwlic jnmu gvwieAw ] lpit rhI Puin bMDu n pwieAw
] siqguir rwKy nwmu VwieAw ]1] nw mnu mrY n mwieAw mrY ] ijin ikCu kIAw soe jwxY
sbdu vIcwir Ba swg{ qrY ]1] rhwa ] mwieAw sMic rwjy AhkwrI ] mwieAw swiQ n clY
ipAwrI ] mwieAw mmqw hY bhu rMgI ] ibnu nwvY ko swiQ n sMgI ]2] ija mnu dyKih pr mnu
qYsw ] jYsI mnsw qYsI dsw ] jYsw krmu qYsI ilv lwvY ] siqgu{ pUiC shj G{ pwvY ]3]
rwig nwid mnu dUjY Bwie ] AMqir kptu mhw duKu pwie ] siqgu{ BytY soJI pwie ] scY nwim rhY

ilv lwie ]4] scY sbid scu kmwvY ] scI bwxI hir gux gwvY ] inj Gir vwsu Amr pdu

pwvY ] qw dir swcY soBw pwvY ]5] gur syvw ibnu Bgiq n hoe ] Anyk jqn krY jy koe ] hamY

myrw sbdy Koe ] inrml nwmu vsY min soe ]6] iesu jg mih sbdu krxI hY sw{ ] ibnu

sbdY ho{ mohu gubw{ ] sbdy nwmu rKY air Dwir ] sbdy giq miq moK duAw{ ]7] Av{ nwhI

kir
dy
K
xhwro
]
swcw
Awip
AnU
p
u
Apwro
]
rwm
nwm
qm
giq
hoe
]
nwnk
Koij
lhY
jnu
koe

]8]1] pRBwqI mhlw 1 ] mwieAw moih sgl jgu CwieAw ] kwmix dyiK kwim loBwieAw ]
suq kMcn isa hyqu vDwieAw ] sBu ikCu Apnw ieku rwmu prwieAw ]1] AYsw jwpu jpa
jpmwlI ] duK suK prhir Bgiq inrwlI ]1] rhwa ] gux inDwn qyrw AMqu n pwieAw ] swc
sbid quJ mwih smwieAw ] Awvw gaxu quDu Awip rcwieAw ] sye Bgq ijn sic icqu lwieAw
]2] igAwnu iDAwnu nrhir inrbwxI ] ibnu siqgur Byty koie n jwxI ] sgl srovr joiq
smwxI ] Awnd }p ivthu kurbwxI ]3] Bwa Bgiq gurmqI pwE ] hamY ivchu sbid jlwE ]

1343

Dwvqu rwKY Twik rhwE ] scw nwmu mMin vswE ]4] ibsm ibnod rhy prmwdI ] gurmiq
mwinAw Ek ilv lwgI ] dyiK invwirAw jl mih AwgI ] so bUJY hovY vfBwgI ]5] siqgu{
syvy Brmu cukwE ] Anidnu jwgY sic ilv lwE ] Eko jwxY Av{ n koie ] suKdwqw syvy inrmlu
hoie ]6] syvw suriq sbid vIcwir ] jpu qpu sMjmu hamY mwir ] jIvn mukqu jw sbdu suxwE
] scI rhq scw suKu pwE ]7] suKdwqw duKu mytxhwrw ] Av{ n sUJis bIjI kwrw ] qnu mnu
Dnu hir AwgY rwiKAw ] nwnku khY mhw rsu cwiKAw ]8]2] pRBwqI mhlw 1 ] invlI krm
BuAMgm BwTI ryck pUrk kuMB krY ] ibnu siqgur ikCu soJI nwhI Brmy BUlw bUif mrY ] AMDw
BirAw Bir Bir DovY AMqr kI mlu kdy n lhY ] nwm ibnw Pokt siB krmw ija bwjIg{ Brim

BulY ]1] Ktu krm nwmu inrMjnu soe ] qU gux swg{ Avgux mohI ]1] rhwa ] mwieAw DMDw

DwvxI durmiq kwr ibkwr ] mUrKu Awpu gxwiedw bUiJ n skY kwr ] mnsw mwieAw mohxI

mnmuK bol KuAwr ] mjnu JUTw cMfwl kw Pokt cwr sINgwr ]2] JUTI mn kI miq hY krxI

bwid ibbwdu ] JUTy ivic Ahkrxu hY Ksm n pwvY swdu ] ibnu nwvY ho{ kmwvxw iPkw AwvY swdu

]
du
s
tI
sBw
ivgu
c
IAY
ibKu
vwqI
jIvx
bwid
]3]
E
BR
i
m
BU
l
y
mrhu
n
koe
]
siqgu
{
sy
i
v

sdw suKu hoe ] ibnu siqgur mukiq iknY n pwe ] Awvih jWih mrih mir jwe ]4] Ehu
srI{ hY Y gux Dwqu ] ies no ivAwpY sog sMqwpu ] so syvhu ijsu mwe n bwpu ] ivchu cUkY iqsnw
A{ Awpu ]5] jh jh dyKw qh qh soe ] ibnu siqgur Byty mukiq n hoe ] ihrdY scu Eh
krxI sw{ ] ho{ sBu pwKMfu pUj KuAw{ ]6] duibDw cUkY qW sbdu pCwxu ] Gir bwhir Eko kir
jwxu ] Ehw miq sbdu hY sw{ ] ivic duibDw mwQY pvY Cw{ ]7] krxI kIriq gurmiq sw{ ]
sMq sBw gux igAwnu bIcw{ ] mnu mwry jIvq mir jwxu ] nwnk ndrI ndir pCwxu ]8]3]

1344

pRBwqI mhlw 1 dKxI ] goqmu qpw AihilAw iesI iqsu dyiK ieMd luBwieAw ] shs srIr
ichn Bg hUE qw min pCoqwieAw ]1] koe jwix n BUlY Bwe ] so BUlY ijsu Awip BulwE bUJY
ijsY buJwe ]1] rhwa ] iqin hrI cMid pQmI piq rwjY kwgid kIm n pwe ] Aagxu jwxY q
pun kry ika ika nyKwis ibkwe ]2] kra AFwe DrqI mWgI bwvn }ip bhwnY ] ika
pieAwil jwie ika ClIAY jy bil }pu pCwnY ]3] rwjw jnmyjw dy mqI brij ibAwis
pV@wieAw ] iqin@ kir jg ATwrh GwE ikrqu n clY clwieAw ]4] gxq n gxI hukmu pCwxw
bolI Bwie suBwe ] jo ikCu vrqY quDY slwhI sB qyrI vifAwe ]5] gurmuiK Ailpqu lypu kdy
n lwgY sdw rhY srxwe ] mnmuKu mugDu AwgY cyqY nwhI duiK lwgY pCuqwe ]6] Awpy kry

krwE krqw ijin Eh rcnw rcIAY ] hir AiBmwnu n jwe jIAhu AiBmwny pY pcIAY ]7] Bulx

ivic kIAw sBu koe krqw Awip n BulY ] nwnk sic nwim insqwrw ko gur prswid AGulY

]8]4] pRBwqI mhlw 1 ] AwKxw sunxw nwmu ADw{ ] DMDw Cutik gieAw vykw{ ] ija mnmuiK

dUjY piq Koe ] ibnu nwvY mY Av{ n koe ]1] suix mn AMDy mUrK gvwr ] Awvq jwq lwj

nhI
lwgY
ibnu
gu
r
bU
f
Y
bwro
bwr
]1]
rhwa
]
iesu
mn
mwieAw
moih
ibnwsu
]
Du
i
r
hu
k
mu

iliKAw qW khIAY kwsu ] gurmuiK ivrlw cIn@Y koe ] nwm ibhUnw mukiq n hoe ]2] BRim BRim
folY lK carwsI ] ibnu gur bUJy jm kI PwsI ] iehu mnUAw iKnu iKnu iB pieAwil ] gurmuiK
CUtY nwmu sm@wil ]3] Awpy sdy iFl n hoie ] sbid mrY sihlw jIvY soie ] ibnu gur
soJI iksY n hoie ] Awpy krY krwvY soie ]4] JgV cukwvY hir gux gwvY ] pUrw siqgu{
shij smwvY ] iehu mnu folq qa ThrwvY ] scu krxI kir kwr kmwvY ]5] AMqir jUTw ika
suic hoie ] sbdI DovY ivrlw koie ] gurmuiK koe scu kmwvY ] Awvxu jwxw Twik rhwvY

1345

]6] Ba Kwxw pIxw suKu sw{ ] hir jn sMgiq pwvY pw{ ] scu bolY bolwvY ipAw{ ] gur kw sbdu
krxI hY sw{ ]7] hir jsu krmu Drmu piq pUjw ] kwm koD AgnI mih BUMjw ] hir rsu cwiKAw
qa mnu BIjw ] pRxviq nwnku Av{ n dUjw ]8]5] pRBwqI mhlw 1 ] rwm nwmu jip AMqir
pUjw ] gur sbdu vIcwir Av{ nhI dUjw ]1] Eko riv rihAw sB Twe ] Av{ n dIsY iksu
pUj cVwe ]1] rhwa ] mnu qnu AwgY jIAVw quJ pwis ] ija BwvY iqa rKhu Ardwis ]2]
scu ijhvw hir rsn rswe ] gurmiq CUtis pRB srxwe ]3] krm Drm pRiB myrY kIE ]
nwmu vfwe isir krmW kIE ]4] siqgur kY vis cwir pdwrQ ] qIin smwE Ek qwrQ
]5] siqguir dIE mukiq iDAwnW ] hir pdu cIin@ BE prDwnw ]6] mnu qnu sIqlu guir bUJ

buJwe ] pRBu invwjy ikin kImiq pwe ]7] khu nwnk guir bUJ buJwe ] nwm ibnw giq iknY

n pwe ]8]6] pRBwqI mhlw 1 ] ieik Duir bKis lE guir pUrY scI bxq bxwe ] hir rMg

rwqy sdw rMgu swcw duK ibsry piq pwe ]1] JUTI durmiq kI cqurwe ] ibnsq bwr n lwgY

kwe ]1] rhwa ] mnmuK ka duKu drdu ivAwpis mnmuiK duKu n jwe ] suK duK dwqw gurmuiK

jwqw
my
i
l
lE
srxwe
]2]
mnmu
K
qy
AB
Bgiq
n
hovis
hamY
pcih
idvwny
]
iehu
mnU
A
w

iKnu iB pieAwlI jb lig sbd n jwny ]3] BUK ipAwsw jgu BieAw iqpiq nhI ibnu
siqgur pwE ] shjY shju imlY suKu pweAY drgh pYDw jwE ]4] drgh dwnw bInw ieku Awpy
inrml gur kI bwxI ] Awpy surqw scu vIcwris Awpy bUJY pdu inrbwxI ]5] jlu qrMg AgnI
pvnY Puin Y imil jgqu apwieAw ] AYsw blu Clu iqn ka dIAw hukmI Twik rhwieAw ]6]
AYsy jn ivrly jg AMdir priK KjwnY pwieAw ] jwiq vrn qy BE AqIqw mmqw loBu cukwieAw
]7] nwim rqy qIrQ sy inrml duKu hamY mYlu cukwieAw ] nwnku iqn ky crn pKwlY

1346

ijnw gurmuiK swcw BwieAw ]8]7]

pRBwqI mhlw 3 ibBws


< siqgur pRswid ]
gur prswdI vyKu qU hir mMd{ qyrY nwil ] hir mMd{ sbdy KojIAY hir nwmo lyhu sm@wil ]1]
mn myry sbid rpY rMgu hoie ] scI Bgiq scw hir mMd{ pRgtI swcI soie ]1] rhwa ] hir mMd{
Ehu srI{ hY igAwin rqin prgtu hoie ] mnmuK mUlu n jwxnI mwxis hir mMd{ n hoie
]2] hir mMd{ hir jIa swijAw riKAw hukim svwir ] Duir lyKu iliKAw su kmwvxw koie n
mytxhw{ ]3] sbdu cIin@ suKu pwieAw scY nwie ipAwr ] hir mMd{ sbdy sohxw kMcnu kotu
Apwr ]4] hir mMd{ Ehu jgqu hY gur ibnu GorMDwr ] dUjw Bwa kir pUjdy mnmuK AMD gvwr

]5] ijQY lyKw mMgIAY iqQY dyh jwiq n jwie ] swic rqy sy abry duKIE dUjY Bwie ]6] hir mMdr

mih nwmu inDwnu hY nw bUJih mugD gvwr ] gur prswdI cIin@Aw hir rwiKAw air Dwir

]7] gur kI bwxI gur qy jwqI ij sbid rqy rMgu lwie ] pivqu pwvn sy jn inrml hir kY

nwim smwie ]8] hir mMd{ hir kw hwtu hY riKAw sbid svwir ] iqsu ivic sadw Eku

nwmu
gu
r
mu
i
K
lY
i
n
svwir
]9]
hir
mM
d
r
mih
mnu
lohtu
hY
moihAw
dU
j
Y
Bwie
]
pwris
By
i
tAY

kMcnu BieAw kImiq khI n jwie ]10] hir mMdr mih hir vsY srb inrMqir soie ] nwnk
gurmuiK vxjIAY scw sadw hoie ]11]1] pRBwqI mhlw 3 ] BY Bwie jwgy sy jn jwgRx krih
hamY mYlu aqwir ] sdw jwgih G{ Apxw rwKih pMc qskr kwFih mwir ]1] mn myry
gurmuiK nwmu iDAwie ] ijqu mwrig hir pweAY mn sye krm kmwie ]1] rhwa ] gurmuiK
shj Duin pjY duKu hamY ivchu jwie ] hir nwmw hir min vsY shjy hir gux gwie ]2]
gurmqI muK sohxy hir rwiKAw air Dwir ] AYQY AoQY suKu Gxw jip hir hir aqry pwir

1347

]3] hamY ivic jwgRxu n hove hir Bgiq n pve Qwie ] mnmuK dir Foe nw lhih Bwie
dUjY krm kmwie ]4] iDRgu Kwxw iDRgu pYn@xw ijn@w dUjY Bwie ipAw{ ] ibstw ky kIVy ibstw
rwqy mir jMmih hoih KuAw{ ]5] ijn ka siqgu{ ByitAw iqnw ivthu bil jwa ] iqn kI sMgiq
imil rhW scy sic smwa ]6] pUrY Bwig gu{ pweAY apwie ikqY n pwieAw jwie ] siqgur qy
shju pjY hamY sbid jlwie ]7] hir srxwe Bju mn myry sB ikCu krxY jogu ] nwnk
nwmu n vIsrY jo ikCu krY su hogu ]8]2]7]2]9]

ibBws pRBwqI mhlw 5 AstpdIAw


< siqgur pRswid ]
mwq ipqw Bwe suqu binqw ] cUgih cog And isa jugqw ] ariJ pirAo mn mIT muohwrw ]

gun gwhk myry pRwn ADwrw ]1] Eku hmwrw AMqrjwmI ] Dr Ekw mY itk Eksu kI isir swhw

vf purKu suAwmI ]1] rhwa ] Cl nwgin isa myrI tUtin hoe ] guir kihAw ieh JUTI DohI

] muiK mITI Kwe karwie ] AMmq nwim mnu rihAw AGwie ]2] loB moh isa ge ivKoit

] guir pwil moih kInI Coit ] ieh TgvwrI bhuqu Gr gwly ] hm guir rwiK lIE ikrpwly

]3]
kwm
k
o
D
isa
Twtu
n
binAw
]
gu
r
apdy
s
u
moih
kwnI
su
i
nAw
]
jh
dy
K
a
qh
mhw
cM
f
wl

] rwiK lIE ApunY guir gopwl ]4] ds nwrI mY krI duhwgin ] guir kihAw Eh rsih
ibKwgin ] ien snbMDI rswqil jwie ] hm guir rwKy hir ilv lwie ]5] Ahmyv isa
msliq CofI ] guir kihAw iehu mUrKu hofI ] iehu nIG{ G{ khI n pwE ] hm guir rwiK lIE
ilv lwE ]6] ien logn isa hm BE bYrwe ] Ek gh mih duie n KtWe ] AwE pRB pih
AMcir lwig ] krhu qpwvsu pRB srbwig ]7] pRB his boly kIE inAWEN ] sgl dUq myrI syvw
lwE ] qUM Twku{ iehu ghu sBu qyrw ] khu nwnk guir kIAw inbyrw ]8]1] pRBwqI mhlw 5 ]

1348

mn mih koDu mhw Ahkwrw ] pUjw krih bhuqu ibsQwrw ] kir iesnwnu qin ck bxwE ] AMqr
kI mlu kb hI n jwE ]1] iequ sMjim pRBu ikn hI n pwieAw ] BgaqI mudw mnu moihAw
mwieAw ]1] rhwa ] pwp krih pMcW ky bis ry ] qIriQ nwie khih siB aqry ] bhuir
kmwvih hoie insMk ] jm puir bWiD Kry kwlk ]2] GUGr bwiD bjwvih qwlw ] AMqir kptu
iPrih byqwlw ] vrmI mwrI swpu n mUAw ] pRBu sB ikCu jwnY ijin qU kIAw ]3] pUMAr qwp gyrI
ky bsw ] Apdw kw mwirAw gh qy nsqw ] dysu Coif prdysih DwieAw ] pMc cMfwl nwly lY
AwieAw ]4] kwn Prwie ihrwE tUkw ] Gir Gir mWgY qpqwvn qy cUkw ] binqw Coif bd
ndir pr nwrI ] vyis n pweAY mhw duiKAwrI ]5] bolY nwhI hoie bYTw monI ] AMqir klp

BvweAY jonI ] An qy rhqw duKu dyhI shqw ] hukmu n bUJY ivAwipAw mmqw ]6] ibnu siqgur

iknY n pwe prm gqy ] pUChu sgl byd isMmqy ] mnmuK krm krY Ajwe ] ija bwlU Gr Tar

n Twe ]7] ijs no BE guoibMd dieAwlw ] gur kw bcnu iqin bwiDAo pwlw ] koit mDy koe

sMqu idKwieAw ] nwnku iqn kY sMig qrwieAw ]8] jy hovY Bwgu qw drsnu pweAY ] Awip qrY

sBu
ku
t
M
b
u
qrwe
A
Y
]1]
rhwa
dU
j
w
]2]
pR
B
wqI
mhlw
5
]
ismrq
nwmu
iklibK
siB
kwty
]

Drm rwie ky kwgr Pwty ] swDsMgiq imil hir rsu pwieAw ] pwrbRhmu ird mwih smwieAw
]1] rwm rmq hir hir suKu pwieAw ] qyry dws crn srnwieAw ]1] rhwa ] cUkw gaxu
imitAw AMiDAw{ ] guir idKlwieAw mukiq duAw{ ] hir pRym Bgiq mnu qnu sd rwqw ] pRBU
jnwieAw qb hI jwqw ]2] Git Git AMqir rivAw soie ] iqsu ibnu bIjo nwhI koie ] bYr ibroD
Cydy BY BrmW ] pRiB puMin AwqmY kIny Drmw ]3] mhw qrMg qy kWFY lwgw ] jnm jnm kw tUtw
gWFw ] jpu qpu sMjmu nwmu sm@wilAw ] ApunY Twkuir ndir inhwilAw ]4] mMgl sUK

1349

kilAwx iqQweN ] jh syvk gopwl guswe ] pRB supRsn BE gopwl ] jnm jnm ky imty
ibqwl ]5] hom jg arD qp pUjw ] koit qIrQ iesnwnu krIjw ] crn kml inmK irdY
Dwry ] goibMd jpq siB kwrj swry ]6] cy qy cw pRB Qwnu ] hir jn lwvih shij
iDAwnu ] dws dwsn kI bWCa DUir ] srb klw pRIqm BrpUir ]7] mwq ipqw hir pRIqmu
nyrw ] mIq swjn Brvwsw qyrw ] k{ gih lIny Apuny dws ] jip jIvY nwnku guxqws
]8]3]2]7]12]

ibBws pRBwqI bwxI Bgq kbIr jI kI


< siqgur pRswid ]
mrn jIvn kI sMkw nwsI ] Awpn rMig shj prgwsI ]1] pRgtI joiq imitAw AMiDAwrw ]

rwm rqnu pwieAw krq bIcwrw ]1] rhwa ] jh Andu duKu dUir pieAwnw ] mnu mwnku ilv

qqu lukwnw ]2] jo ikCu hoAw su qyrw Bwxw ] jo iev bUJY su shij smwxw ]3] khqu kbI{

iklibK gE KIxw ] mnu BieAw jgjIvn lIxw ]4]1] pRBwqI ] Alhu Eku msIiq bsqu hY

Av{ mulKu iksu kyrw ] ihdU mUriq nwm invwsI duh mih qqu n hyrw ]1] Alh rwm jIva

qy
r
y
nwe
]
qU
kir
imhrwmiq
swe
]1]
rhwa
]
dKn
dy
i
s
hrI
kw
bwsw
piCim
Alh
mu
k
wmw

] idl mih Koij idlY idil Kojhu EhI Tar mukwmw ]2] bRhmn igAws krih cabIsw kwjI
mh rmjwnw ] igAwrh mws pws kY rwKy EkY mwih inDwnw ]3] khw afIsy mjnu kIAw ikAw
msIiq is{ nWEN ] idl mih kptu invwj gujwrY ikAw hj kwbY jWEN ]4] Eqy Aarq mrdw
swjy E sB }p qum@wry ] kbI{ pUMgrw rwm Alh kw sB gur pIr hmwry ]5] khqu kbI{ sunhu
nr nrvY prhu Ek kI srnw ] kyvl nwmu jphu ry pRwnI qb hI inhcY qrnw ]6]2] pRBwqI ]
Avil Alh nU{ apwieAw kudriq ky sB bMdy ] Ek nUr qy sBu jgu apijAw kan Bly ko mMdy

1350

]1] logw Brim n BUlhu Bwe ] Kwilku Klk Klk mih Kwilku pUir rihAo sRb TWe ]1]
rhwa ] mwtI Ek Anyk BWiq kir swjI swjnhwrY ] nw kCu poc mwtI ky BWfy nw kCu poc kuMBwrY
]2] sB mih scw Eko soe iqs kw kIAw sBu kCu hoe ] hukmu pCwnY su Eko jwnY bMdw khIAY
soe ]3] Alhu AlKu n jwe liKAw guir guV dInw mITw ] kih kbIr myrI sMkw nwsI srb
inrMjnu fITw ]4]3] pRBwqI ] byd kqyb khhu mq JUTy JUTw jo n ibcwrY ] ja sB mih Eku
Kudwie khq ha qa ika murgI mwrY ]1] mulW khhu inAwa Kudwe ] qyry mn kw Brmu n
jwe ]1] rhwa ] pkir jIa AwinAw dyh ibnwsI mwtI ka ibsimil kIAw ] joiq s}p
Anwhq lwgI khu hlwlu ikAw kIAw ]2] ikAw ajU pwku kIAw muhu DoieAw ikAw msIiq is{

lwieAw ] ja idl mih kptu invwj gujwrhu ikAw hj kwbY jwieAw ]3] qUM nwpwku pwku nhI

sUiJAw iqs kw mrmu n jwinAw ] kih kbIr iBsiq qy cUkw dojk isa mnu mwinAw ]4]4]

pRBwqI ] sun sMiDAw qyrI dyv dyvwkr ADpiq Awid smwe ] isD smwiD AMqu nhI pwieAw

lwig rhy srnwe ]1] lyhu AwrqI ho purK inrMjn siqgur pUjhu Bwe ] TwFw bRhmw ingm

bIcwrY
AlKu
n
liKAw
jwe
]1]
rhwa
]
qqu
qy
l
u
nwmu
kIAw
bwqI
dIpku
dy
h
a^Xwrw
]
joiq

lwie jgdIs jgwieAw bUJY bUJnhwrw ]2] pMcy sbd Anwhd bwjy sMgy swirMgpwnI ] kbIr
dws qyrI AwrqI kInI inrMkwr inrbwnI ]3]5]

pRBwqI bwxI Bgq nwmdyv jI kI


< siqgur pRswid ]

mn kI ibrQw mnu hI jwnY kY bUJl AwgY khIAY ] AMqrjwmI rwmu rvWe mY f{ kYsy chIAY ]1]
byDIAly gopwl guoswe ] myrw pRBu rivAw srby Twe ]1] rhwa ] mwnY hwtu mwnY pwtu
mwnY hY pwswrI ] mwnY bwsY nwnw BydI Brmqu hY sMswrI ]2] gur kY sbid Ehu mnu rwqw

1351

duibDw shij smwxI ] sBo hukmu hukmu hY Awpy inrBa smqu bIcwrI ]3] jo jn jwin Bjih
purKoqmu qw cI Aibgqu bwxI ] nwmw khY jgjIvnu pwieAw ihrdY AlK ibfwxI ]4]1]
pRBwqI ] Awid jugwid jugwid jugo jugu qw kw AMqu n jwinAw ] srb inrMqir rwmu rihAw
riv AYsw }pu bKwinAw ]1] goibdu gwjY sbdu bwjY ] Awnd }pI myro rwmeAw ]1]
rhwa ] bwvn bIKU bwnY bIKy bwsu qy suK lwiglw ] srby Awid prmlwid kwst cMdnu BYielw
]2] qum@ cy pwrsu hm cy lohw sMgy kMcnu BYielw ] qU dieAwlu rqnu lwlu nwmw swic smwielw
]3]2] pRBwqI ] Akul purK ieku cilqu apwieAw ] Git Git AMqir bRhmu lukwieAw ]1]
jIA kI joiq n jwnY koe ] qY mY kIAw su mwlUmu hoe ]1] rhwa ] ija pRgwisAw mwtI

kuMBya ] Awp hI krqw bITulu dya ]2] jIA kw bMDnu krmu ibAwpY ] jo ikCu kIAw su AwpY

AwpY ]3] pRxviq nwmdya iehu jIa icqvY su lhY ] Am{ hoie sd Awkul rhY ]4]3]

pRBwqI Bgq byxI jI kI


< siqgur pRswid ]

qin
cM
d
nu
msqik
pwqI
]
ird
AM
q
ir
kr
ql
kwqI
]
Tg
idsit
bgw
ilv
lwgw
]
dy
i
K

bYsno pRwn muK Bwgw ]1] kil Bgvq bMd icrWmM ] kr idsit rqw inis bwdM ]1] rhwa ]
inqpRiq iesnwnu srIrM ] duie DoqI krm muiK KIrM ] irdY CurI sMiDAwnI ] pr drbu ihrn kI
bwnI ]2] isl pUjis ck gxysM ] inis jwgis Bgiq pRvysM ] pg nwcis icqu AkrmM ]
E lpt nwc ADrmM ]3] mg Awsxu qulsI mwlw ] kr jl iqlku kpwlw ] irdY kUV
kMiT {dwKM ] ry lpt snu ABwKM ]4] ijin Awqm qqu n cIin@Aw ] sB Pokt Drm
AbIinAw ] khu byxI gurmuiK iDAwvY ] ibnu siqgur bwt n pwvY ]5]1]

1352

rwgu jYjwvMqI mhlw 9 ]

rwmu ismir rwmu ismir iehY qyrY kwij hY ] mwieAw ko sMgu iqAwgu pRB jU kI srin lwgu ] jgq

suK mwnu imiQAw JUTo sB swju hY ]1] rhwa ] supny ija Dnu pCwnu kwhy pir krq mwnu ] bw}
kI BIiq jYsy bsuDw ko rwju hY ]1] nwnku jnu khqu bwq ibnis jYhY qyro gwqu ] iCnu iCnu kir
gieAo kwlu qYsy jwqu Awju hY ]2]1] jYjwvMqI mhlw 9 ] rwmu Bju rwmu Bju jnmu isrwqu hY ]
kha khw bwr bwr smJq nh ika gvwr ] ibnsq nh lgY bwr Aory sm gwqu hY ]1]
rhwa ] sgl Brm fwir dyih goibMd ko nwmu lyih ] AMiq bwr sMig qyrY iehY Eku jwqu hY ]1]
ibiKAw ibKu ija ibswir pRB kO jsu hIE Dwir ] nwnk jn kih pukwir Aas{ ibhwqu hY ]2]2]
jYjwvMqI mhlw 9 ] ry mn kan giq hoie hY qyrI ] ieh jg mih rwm nwmu so qa nhI suinAo
kwin ] ibiKAn isa Aiq luBwin miq nwihn PyrI ]1] rhwa ] mwns ko jnmu lInu ismrnu
nh inmK kInu ] dwrw suK BieAo dInu pghu prI byrI ]1] nwnk jn kih pukwir supnY ija
jg psw{ ] ismrq nh ika murwir mwieAw jw kI cyrI ]2]3] jYjwvMqI mhlw 9 ] bIq jYhY
bIq jYhY jnmu Akwju ry ] inis idnu suin kY purwn smJq nh ry Ajwn ] kwlu qa phUicAo

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

1353

Awin khw jYhY Bwij ry ]1] rhwa ] AsiQ{ jo mwinAo dyh so qa qyra hoie hY Kyh ] ika n
hir ko nwmu lyih mUrK inlwj ry ]1] rwm Bgiq hIE Awin Cwif dy qY mn ko mwnu ] nwnk jn
ieh bKwin jg mih ibrwju ry ]2]4]

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{

Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

slok shsqI mhlw 1 ]


piV@ pusk sMiDAw bwdM ] isl pUjis bgul smwDM ] muiK JUTu ibBUKn swrM ] Ypwl iqhwl
ibcwrM ] gil mwlw iqlk illwtM ] duie DoqI bs kpwtM ] jo jwnis bRhmM krmM ] sB

Pokt inscY krmM ] khu nwnk inscO iXwvY ] ibnu siqgur bwt n pwvY ]1] inhPlM qX

jnmX jwvd bRhm n ibMdqy ] swgrM sMswrX gur prswdI qrih ky ] krx kwrx smrQu

hY khu nwnk bIcwir ] kwrxu krqy vis hY ijin kl rKI Dwir ]2] jog sbdM igAwn

sbdM byd sbdM q bRwhmxh ] $XI sbdM sUr sbdM sUd sbdM prw qh ] srb sbdM q Ek

sbdM
jy
ko
jwnis
By
a
]
nwnk
qw
ko
dwsu
hY
soe
inrM
j
n
dy
a
]3]
Ek
s
M
q
srb
dy
v
w
dy
v
dy
v
w

q Awqmh ] AwqmM sRI bwsdyvX jy koe jwnis Byv ] nwnk qw ko dwsu hY soe inrMjn dyv ]4]

slok shsqI mhlw 5


< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{

Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

kqMc mwqw kqMc ipqw kqMc binqw ibnod suqh ] kqMc BRwq mIq ihq bMDv kqMc moh
kutMXqy ] kqMc cpl mohnI }pM pyKMqy iqAwgM kroiq ] rhq sMg Bgvwn ismrx nwnk lbXM

1354

Acuq qnh ]1] iDRgMq mwq ipqw snyh iDRg snyh BRwq bWDvh ] iDRg syh binqw iblws suqh
] iDRg syh ghwrQ kh ] swDsMg syh siXM suKXM bsMiq nwnkh ]2] imXMq dyh KIxMq blnM ]
brDMiq j}Aw ihXMq mwieAw ] AXMq Awsw AwiQX BvnM ] gnq swsw BYXwn DrmM ] pqMiq moh
kUp durlX dyh qq AwsRXM nwnk ] goibMd goibMd goibMd gopwl pw ]3] kwc kotM rcMiq qoXM
lypnM rkq crmxh ] nvMq duAwrM BIq rihqM bwie }pM AsQMBnh ] goibMd nwmM nh ismrMiq
AigAwnI jwniq AsiQrM ] durlB dyh aDrMq swD srx nwnk ] hir hir hir hir hir hry
jpMiq ]4] suBMq quXM Acuq guxXM pUrnM bhulo pwlw ] gMBIrM cY srbig Apwrw ] iBRiqAw
pAM ibsRwm crxM ] AnwQ nwQy nwnk srxM ]5] mgI pyKMq biDk pRhwryx l$X AwvDh ]

Aho jX rKyx gopwlh nwnk rom n Cyqy ]6] bhu jqn krqw blvMq kwrI syvMq sUrw

cqur idsh ] ibKm Qwn bsMq ch nh ismrMq mrxM kdWch ] hovMiq AwigAw Bgvwn

purKh nwnk kItI sws AkrKqy ]7] sbdM rqM ihqM mieAw kIrqM klI krm quAw ]

imtMiq qwgq Brm moh ] Bgvwn rmxM srb QwiXM ] st quXM AmoG drsnM bsMq swD

rsnw
]
hir
hir
hir
hry
nwnk
p
A
M
jwpu
jpnw
]8]
GtM
q
}pM
GtM
q
dIpM
GtM
q
riv

ssIAr n$X ggnM ] GtMq bsuDw igir qr isKMfM ] GtMq llnw suq BRwq hIqM ] GtMq
kink mwink mwieAw s}pM ] nh GtMq kyvl gopwl Acuq ] AsiQrM nwnk swD jn ]9]
nh iblb DrmM iblb pwpM ] VMq nwmM qjMq loBM ] srix sMqM iklibK nwsM pRwpqM Drm
li$Xx ] nwnk ijh supRsn mwDvh ]10] imrq moh Alp buXM rcMiq binqw ibnod swh ]
jObn bihkm kink kuMflh ] bic mMidr soBMiq bsw ieXMq mwieAw XwipqM ] hy Acuq
srix sMq nwnk Bo BgvwnE nmh ]11] jnmM q mrxM hrKM q sogM BogM q rogM ] cM q nIcM

1355

nwn@w su mUcM ] rwjM q mwnM AiBmwnM q hInM ] pRivriq mwrgM vrqMiq ibnwsnM ] goibMd Bjn
swD sMgyx AsiQrM nwnk BgvMq BjnwsnM ]12] ikrpMq hrIAM miq qqu igAwnM ]
ibgsIiX buDw kusl QwnM ] biXMq iriKAM iqAwig mwnM ] sIqlq irdXM V sMq igAwnM ]
rhq jnmM hir drs lIxw ] bwjMq nwnk sbd bIxW ]13] khq bydw guxMq gunIAw suxMq
bwlw bhu ibiD pRkwrw ] VMq suibidAw hir hir pwlw ] nwm dwnu jwcMq nwnk dYnhwr
gur gopwlw ]14] nh icMqw mwq ipq BRwqh nh icMqw kCu lok kh ] nh icMqw binqw suq
mIqh pRivriq mwieAw snbMDnh ] dieAwl Ek Bgvwn purKh nwnk srb jIA pRiqpwlkh
]15] AinX ivqM AinX icqM AinX Awsw bhu ibiD pRkwrM ] AinX hyqM Ah bMDM Brm mwieAw

mlnM ibkwrM ] iPrMq join Anyk jTrwgin nh ismrMq mlIx buXM ] hy goibMd krq mieAw

nwnk piqq aDwrx swD sMgmh ]16] igrMq igir piqq pwqwlM jlq dydIX bYsWqrh ]

bhiq Agwh qoXM qrMgM duKMq gRh icMqw jnmM q mrxh ] Aink swDnM n isXqy nwnk AsQMBM

AsQMBM AsQMBM sbd swD sjnh ]17] Gor du$XM Aink hXM jnm dwirdM mhw ib$XwdM ]

imtM
q
sgl
ismrM
q
hir
nwm
nwnk
jY
s
y
pwvk
kwst
BsmM
kroiq
]18]
AM
D
kwr
ismrq

pRkwsM gux rmMq AG KMfnh ] ird bsMiq BY BIq dUqh krm krq mhw inrmlh ] jnm mrx
rhq sRoqw suK smUh AmoG drsnh ] srix jogM sMq pA nwnk so Bgvwn KymM kroiq ]19]
pwCM kroiq AgRxIvh inrwsM Aws pUrnh ] inrDn BXM DnvMqh rogIAM rog KMfnh ] BgXM
Bgiq dwnM rwm nwm gux kIrqnh ] pwrbRhm purK dwqwrh nwnk gur syvw ikM n lXqy
]20] ADrM DrM Dwrxh inrDnM Dn nwm nrhrh ] AnwQ nwQ goibMdh blhIx bl kysvh
] srb BUq dXwl Acuq dIn bWDv dwmodrh ] srbX pUrn purK Bgvwnh Bgiq vCl

1356

k{xw mXh ] Git Git bsMq bwsudyvh pwrbRhm prmysurh ] jwcMiq nwnk pwl pRswdM nh
ibsrMiq nh ibsrMiq nwrwiexh ]21] nh smrQM nh syvkM nh pRIiq prm purKoqmM ]
qv pRswid ismrqy nwmM nwnk pwl hir hir gurM ]22] Brx poKx krMq jIAw ibsRwm
Cwdn dyvMq dwnM ] sjMq rqn jnm cqur cyqnh ] vrqMiq suK Awnd pRswdh ] ismrMq
nwnk hir hir hry ] AinX rcnw inrmoh qy ]23] dwnM prw pUrbyx BuMcMqy mhIpqy ] ibprIq
buXM mwrq lokh nwnk icrMkwl duK Bogqy ]24] bQw AnugRh goibMdh jX ismrx irdMqrh
] AwroXM mhw roXM ibismqy k{xw mXh ]25] rmxM kyvlM kIrqnM suDrmM dyh Dwrxh ]
AMmq nwmu nwrwiex nwnk pIvqM sMq n qXqy ]26] shx sIl sMqM sm imX durjnh ]

nwnk Bojn Aink pRkwryx inMdk AwvD hoie apiqstqy ]27] iqrskwr nh BvMiq nh

BvMiq mwn BMgnh ] soBw hIn nh BvMiq nh pohiq sMswr duKnh ] goibMd nwm jpMiq imil

swD sMgh nwnk sy pRwxI suK bwsnh ]28] sYnw swD smUh sUr AijqM snwh qin inMmRqwh ]

AwvDh gux goibMd rmxM Aot gur sbd kr crmxh ] Aw}Vqy As rQ nwgh buJMqy pRB

mwrgh
]
ibcrqy
inrBXM
s
sY
n
w
DwXM
q
y
gu
o
pwl
kIrqnh
]
ijqqy
ibs
sM
s
wrh
nwnk
vXM

kroiq pMc qskrh ]29] mg qsnw gMDrb ngrM dm CwXw ric durmiqh ] qqh kutMb
moh imXw ismrMiq nwnk rwm rwm nwmh ]30] nc ibidAw inDwn ingmM nc guxX nwm
kIrqnh ] nc rwg rqn kMTM nh cMcl cqur cwqurh ] Bwg aidm lbXM mwieAw nwnk
swDsMig Kl pMifqh ]31] kMT rmxIX rwm rwm mwlw hsq c pRym DwrxI ] jIh Bix jo
aqm slok aDrxM nYn ndnI ]32] gur mM hIxX jo pRwxI iDRgMq jnm BRstxh ] kUkrh
sUkrh grDBh kwkh srpnh quil Klh ]33] crxwribMd BjnM irdXM nwm Dwrxh ]

1357

kIrqnM swDsMgyx nwnk nh stMiq jmdUqnh ]34] nc durlBM DnM }pM nc durlBM srg
rwjnh ] nc durlBM BojnM ibMjnM nc durlBM sC AMbrh ] nc durlBM suq im BRwq bWDv
nc durlBM binqw iblwsh ] nc durlBM ibidAw pRbIxM nc durlBM cqur cMclh ] durlBM
Ek Bgvwn nwmh nwnk lbiXM swDsMig pw pRBM ]35] jq kqh qqh stM srg mrq
pXwl lokh ] srb rmxM goibMdh nwnk lyp Cyp n ilXqy ]36] ibKXw BXMiq AMmqM
dstW sKw sjnh ] duKM BXMiq su$XM BY BIqM q inrBXh ] Qwn ibhUn ibsRwm nwmM nwnk pwl
hir hir gurh ]37] srb sIl mmM sIlM srb pwvn mm pwvnh ] srb krqb mmM krqw
nwnk lyp Cyp n ilXqy ]38] nh sIqlM cMd dyvh nh sIqlM bwvn cMdnh ] nh sIqlM

sIq {qyx nwnk sIqlM swD sjnh ]39] mMM rwm rwm nwmM XwnM srb pUrnh ] XwnM sm

duK suKM jugiq inrml inrvYrxh ] dXwlM srb jIAw pMc doK ibvrijqh ] BojnM gopwl

kIrqnM Alp mwXw jl kml rhqh ] apdysM sm im sh BgvMq Bgiq BwvnI ] pr inMdw

nh sRoiq sRvxM Awpu iXwig sgl ryxukh ] Kt l$Xx pUrnM purKh nwnk nwm swD sjnh

]40]
Ajw
BogM
q
kM
d
mU
l
M
bsM
q
y
smIip
ky
h
rh
]
q
gqy
sM
s
wrh
nwnk
sog
hrKM
ibAwpqy

]41] ClM iCdM koit ibGnM AprwDM iklibK mlM ] Brm moh mwn ApmwnM mdM mwXw ibAwipqM
] mX jnm BRmMiq nrkh Aink apwvM n isXqy ] inrmlM swD sMgh jpMiq nwnk gopwl
nwmM ] rmMiq gux goibMd inq pRqh ]42] qrx srx suAwmI rmx sIl prmysurh ]
krx kwrx smrQh dwnu dyq pRBu pUrnh ] inrws Aws krxM sgl ArQ AwlXh ] gux
inDwn ismrMiq nwnk sgl jwcMq jwickh ]43] durgm sQwn sugmM mhw dUK srb sUKxh
] durbcn Byd BrmM swkq ipsnM q surjnh ] AsiQqM sog hrKM BY KIxM q inrBvh ]

1358

BY AtvIAM mhw ngr bwsM Drm l$Xx pRB mieAw ] swD sMgm rwm rwm rmxM srix nwnk
hir hir dXwl crxM ]44] hy Aijq sUr sMgRwmM Aiq blnw bhu mrdnh ] gx gMDrb dyv
mwnu$XM psu pMKI ibmohnh ] hir krxhwrM nmskwrM srix nwnk jgdIsrh ]45] hy kwmM
nrk ibsRwmM bhu jonI BRmwvxh ] icq hrxM Y lok gMXM jp qp sIl ibdwrxh ] Alp suK
Aivq cMcl c nIc smwvxh ] qv BY ibmuMicq swD sMgm Aot nwnk nwrwiexh ]46]
hy kil mUl koDM kdMc k{xw n aprjqy ] ibKXMq jIvM vXM kroiq inrXM kroiq jQw mrkth ]
Aink swsn qwVMiq jmdUqh qv sMgy ADmM nrh ] dIn duK BMjn dXwl pRBu nwnk srb
jIA r$Xw kroiq ]47] hy loBw lpt sMg isrmorh Aink lhrI klolqy ] DwvMq jIAw bhu

pRkwrM Aink BWiq bhu folqy ] nc imM nc iestM nc bwDv nc mwq ipqw qv ljXw ]

AkrxM kroiq AKwi KwM Asw^XM swij smjXw ] wih wih srix suAwmI ibXwip nwnk hir

nrhrh ]48] hy jnm mrx mUlM AhkwrM pwpwqmw ] imM qjMiq sM VMiq Aink mwXw

ibsIrnh ] AwvMq jwvMq QkMq jIAw duK suK bhu Bogxh ] BRm BXwn aidAwn rmxM mhw

ibkt
AswD
rogxh
]
bY

M
pwrbR
h
m
prmy
s

r
AwrwiD
nwnk
hir
hir
hry
]49]
hy
pR
w
x
nwQ

goibMdh pw inDwn jgd guro ] hy sMswr qwp hrxh k{xw mY sB duK hro ] hy srix jog
dXwlh dInw nwQ mXw kro ] srIr ssQ KIx smE ismrMiq nwnk rwm dwmodr mwDvh
]50] crx kml srxM rmxM gopwl kIrqnh ] swD sMgyx qrxM nwnk mhw swgr BY duqrh
]51] isr msk r$Xw pwrbRhmM hs kwXw r$Xw prmysrh ] Awqm r$Xw gopwl suAwmI Dn
crx r$Xw jgdIsrh ] srb r$Xw gur dXwlh BY dUK ibnwsnh ] Bgiq vCl AnwQ nwQy
srix nwnk purK Acuqh ]52] jyn klw DwirAo AwkwsM bYsMqrM kwst bystM ] jyn klw

1359

sis sUr n$X joiXM swsM srIr DwrxM ] jyn klw mwq grB pRiqpwlM nh CydMq jTr rogxh ]
qyn klw AsQMBM srovrM nwnk nh iCjMiq qrMg qoXxh ]53] gusWe gir }pyx ismrxM
srb jIvxh ] lbXM sMq sMgyx nwnk sC mwrg hir Bgqxh ]54] mskM Bgnq sYlM
krdmM qrMq ppIlkh ] swgrM lGMiq ipMgM qm prgws AMDkh ] swD sMgyix ismrMiq goibMd
srix nwnk hir hir hry ]55] iqlk hIxM jQw ibpRw Amr hIxM jQw rwjnh ] AwvD hIxM
jQw sUrw nwnk Drm hIxM qQw bYsvh ]56] n sMKM n ckM n gdw n isAwmM ] A>rj }pM
rhq jnmM ] nyq nyq kQMiq bydw ] c mUc Apwr goibMdh ] bsMiq swD irdXM Acuq buJMiq
nwnk bfBwgIAh ]57] aidAwn bsnM sMswrM snbMDI swn isAwl Krh ] ibKm sQwn

mn moh midrM mhW AswD pMc qskrh ] hIq moh BY Brm BRmxM Ah PWs qI$Xx kiTnh ]

pwvk qoA AswD GorM Agm qIr nh lGnh ] Bju swDsMig guopwl nwnk hir crx srx

aDrx pw ]58] pw krMq goibMd gopwlh sgXM rog KMfxh ] swD sMgyix gux rmq

nwnk srix pUrn prmysurh ]59] isAwmlM mDur mwnu$XM irdXM BUim vYrxh ] invMiq hovMiq

imiQAw
cy
q
nM
sM
q
s
j
nh
]60]
Acy
q
mU
V
w
n
jwxM
q
GtM
q
swsw
inq
pR
q
y
]
iCjM
q
mhw
su
M
d
rI

kWieAw kwl kMinAw gRwsqy ] rcMiq purKh kutMb lIlw Ainq Awsw ibiKAw ibnod ] BRmMiq
BRmMiq bhu jnm hwirAo srix nwnk k{xw mXh ]61] hy ijhby hy rsgy mDur pA quXM ]
sq hqM prm bwdM Avrq EQh suD ACrxh ] goibMd dwmodr mwDvy ]62] grbMiq nwrI mdon
mqM ] blvMq blwq kwrxh ] crn kml nh BjMq qx smwin iDRgu jnmnh ] hy ppIlkw
gRsty goibMd ismrx quXM Dny ] nwnk Aink bwr nmo nmh ]63] qxM q myrM shkM q hrIAM
] bUfM q qrIAM xM q BrIAM ] AMDkwr koit sUr ajwrM ] ibnvMiq nwnk hir gur dXwrM ]64]

1360

bRhmxh sMig aDrxM bRhm krm ij pUrxh ] Awqm rqM sMswr gh qy nr nwnk inhPlh
]65] pr drb ihrxM bhu ivGn krxM acrxM srb jIA kh ] la le qsnw Aiqpiq
mn mwE krm krq is sUkrh ]66] mqy smyv crxM aDrxM BY duqrh ] Anyk pwiqk hrxM
nwnk swD sMgm n sMsXh ]67]4]

mhlw 5 gwQw
< siqgur pRswid ]
krpUr puhp sugMDw prs mwnu$X dyh mlIxM ] mjw {iDr dgMDw nwnk AiQ grbyx AXwnxo
]1] prmwxo prjMq Awkwsh dIp loA isKMfxh ] gCyx nYx Bwryx nwnk ibnw swDU n
isXqy ]2] jwxo siq hovMqo mrxo styx imiQAw ] kIriq swiQ clQo BxMiq nwnk swD sMgyx

]3] mwXw icq Brmyx iest imyKu bWDvh ] lbXM swD sMgyx nwnk suK AsQwnM gopwl

BjxM ]4] mYlwgr sMgyx inMmu ibrK is cMdnh ] inkit bsMqo bWso nwnk Ah buiD n bohqy

]5] gwQw guMP gopwl kQM mQM mwn mrdnh ] hqM pMc syx nwnk hir bwxy pRhwrxh ]6]

bcn swD suK pMQw lhQw bf krmxh ] rhqw jnm mrxyn rmxM nwnk hir kIrqnh ]7]

p
Bu
i
rjy
x
JVIXM
nh
jVIAM
py
f
sM
p
qw
]
nwm
ibhU
x
ibKmqw
nwnk
bhiq
join
bwsro
rY
x
I

]8] BwvnI swD sMgyx lBMqM bf Bwgxh ] hir nwm gux rmxM nwnk sMswr swgr nh
ibAwpxh ]9] gwQw gUV ApwrM smJxM ibrlw jnh ] sMswr kwm qjxM nwnk goibMd rmxM
swD sMgmh ]10] sumM swD bcnw koit doK ibnwsnh ] hir crx kml XwnM nwnk kul
smUh aDwrxh ]11] suMdr mMdr sYxh jyx mX hir kIrqnh ] mukqy rmx goibMdh nwnk
lbXM bf Bwgxh ]12] hir lbDo im suimqo ] ibdwrx kdy n icqo ] jw kw AsQlu
qolu Aimqo ] suoe nwnk sKw jIA sMig ikqo ]13] ApjsM imtMq sq puh ] ismrqX irdY

1361

gur mMxh ] pRIqm Bgvwn Acuq ] nwnk sMswr swgr qwrxh ]14] mrxM ibsrxM goibMdh ]
jIvxM hir nwm Xwvxh ] lBxM swD sMgyx ] nwnk hir pUrib ilKxh ]15] dsn ibhUn BuXMgM
mMM gw{VI invwrM ] XwiD apwVx sMqM ] nwnk lbD krmxh ]16] jQ kQ rmxM srxM
srb jIAxh ] qQ lgxM pRym nwnk ] prswdM gur drsnh ]17] crxwribMd mn ibXM ] isXM
srb kuslxh ] gwQw gwvMiq nwnk BXM prw pUrbxh ]18] suB bcn rmxM gvxM swD sMgyx
aDrxh ] sMswr swgrM nwnk punrip jnm n lXqy ]19] byd purwx sws bIcwrM ] EkMkwr
nwm ar DwrM ] kulh smUh sgl aDwrM ] bfBwgI nwnk ko qwrM ]20] ismrxM goibMd nwmM
aDrxM kul smUhxh ] lbiDAM swD sMgyx nwnk vfBwgI BytMiq drsnh ]21] srb doK

prMiqAwgI srb Drm VMqx ] lbDyix swD sMgyix nwnk msqik il$Xx ]22] hoXo hY

hovMqo hrx Brx sMpUrx ] swDU sqm jwxo nwnk pRIiq kwrxM ]23] suKyx bYx rqnM rcnM

ksuMB rMgx ] rog sog ibAogM nwnk suKu n supnh ]24]

Punhy mhlw 5
< siqgur pRswid ]

hwiQ
klm
AgM
m
msqik
ly
K
wvqI
]
ariJ
rihAo
sB
sM
i
g
AnU
p
}pwvqI
]
asqiq
khnu
n

jwie muKhu quhwrIAw ] mohI dyiK drsu nwnk bilhwrIAw ]1] sMq sBw mih bYis ik kIriq
mY khW ] ArpI sBu sIgw{ Ehu jIa sBu idvw ] Aws ipAwsI syj su kMiq ivCweAY ] hirhW
msqik hovY Bwgu q swjnu pweAY ]2] sKI kwjl hwr qMbol sBY ikCu swijAw ] solh kIE
sIgwr ik AMjnu pwijAw ] jy Gir AwvY kMqu q sBu ikCu pweAY ] hirhW kMqY bwJu sIgw{ sBu
ibrQw jweAY ]3] ijsu Gir visAw kMqu sw vfBwgxy ] iqsu bixAw hBu sIgw{ swe
sohwgxy ] ha suqI hoie AicMq min Aws purweAw ] hirhW jw Gir AwieAw kMqu q sBu ikCu

1362

pweAw ]4] Awsw ieqI Aws ik Aws purweAY ] siqgur BE dieAwl q pUrw pweAY ] mY
qin Avgx bhuqu ik Avgx CwieAw ] hirhW siqgur BE dieAwl q mnu ThrwieAw ]5]
khu nwnk byAMqu byAMqu iDAwieAw ] duq{ iehu sMsw{ siqgu} qrwieAw ] imitAw Awvw gaxu
jW pUrw pwieAw ] hirhW AMmqu hir kw nwmu siqgur qy pwieAw ]6] myrY hwiQ pdmu Awgin
suK bwsnw ] sKI morY kMiT rqnu pyiK duKu nwsnw ] bwsa sMig gupwl sgl suK rwis hir ]
hirhW iriD isiD nv iniD bsih ijsu sdw kir ]7] pr qA rwvix jwih sye qw lwjIAih
] inqpRiq ihrih pr drbu iCd kq FwkIAih ] hir gux rmq piv sgl kul qwre ]
hirhW sunqy BE punIq pwrbRhmu bIcwre ]8] pir bnY Akwsu qlY Dr sohqI ] dh ids

cmkY bIjuil muK ka johqI ] Kojq iPra ibdyis pIa kq pweAY ] hirhW jy msqik hovY

Bwgu q dris smweAY ]9] ifTy sBy Qwv nhI quDu jyihAw ] bDohu puriK ibDwqY qW qU soihAw

] vsdI sGn Apwr AnUp rwmdws pur ] hirhW nwnk ksml jwih nwieAY rwmdws sr

]10] cwqk icq suicq su swjnu cwhIAY ] ijsu sMig lwgy pRwx iqsY ka AwhIAY ] bnu bnu

iPrq
adws
bU
M
d
jl
kwrxy
]
hirhW
iqa
hir
jnu
mWgY
nwmu
nwnk
bilhwrxy
]11]
imq

kw icqu AnUpu mrMmu n jwnIAY ] gwhk gunI Apwr su qqu pCwnIAY ] icqih icqu smwie q
hovY rMgu Gnw ] hirhW cMcl corih mwir q pwvih scu Dnw ]12] supnY BI Be gihAo kI
n AMclw ] suMdr purK ibrwijq pyiK mnu bMclw ] Koja qw ky crx khhu kq pweAY ] hirhW
soe jqnu bqwie sKI pa pweAY ]13] nYx n dyKih swD is nYx ibhwilAw ] krn n
sunhI nwdu krn muMid GwilAw ] rsnw jpY n nwmu iqlu iqlu kir ktIAY ] hirhW jb ibsrY
goibd rwie idno idnu GtIAY ]14] pMkj PwQy pMk mhw md guMiPAw ] AMg sMg arJwie

1363

ibsrqy suMiPAw ] hY ko AYsw mIqu ij qorY ibKm gWiT ] nwnk ieku sRIDr nwQu ij tUty lyie
sWiT ]15] Dwva dsw Anyk pRym pRB kwrxy ] pMc sqwvih dUq kvn ibiD mwrxy ] qIKx
bwx clwie nwmu pRB XweAY ] hirhW mhW ibKwdI Gwq pUrn gu{ pweAY ]16] siqgur
kInI dwiq mUil n inKute ] Kwvhu BuMchu siB gurmuiK Cute ] AMmqu nwmu inDwnu idqw
quis hir ] nwnk sdw ArwiD kdy n jWih mir ]17] ijQY jwE Bgqu su Qwnu suhwvxw ] sgly
hoE suK hir nwmu iDAwvxw ] jIA krin jYkw{ inMdk muE pic ] swjn min Awndu nwnk nwmu
jip ]18] pwvn piqq punIq kqh nhI syvIAY ] JUTY rMig KuAw{ khW lgu KyvIAY ]
hircMdarI pyiK kwhy suKu mwinAw ] hirhW ha bilhwrI iqn ij drgih jwinAw ]19]

kIny krm Anyk gvwr ibkwr Gn ] mhw dgMDq vwsu sT kw Cw{ qn ] iPrqa grb gubwir

mrxu nh jwne ] hirhW hircMdarI pyiK kwhy scu mwne ]20] ijs kI pUjY AaD

iqsY kaxu rwKe ] bYdk Aink apwv khW la BwKe ] Eko cyiq gvwr kwij qyrY Awve ]

hirhW ibnu nwvY qnu Cw{ bQw sBu jwve ]21] AaKDu nwmu Apw{ Amolku pIje ]

imil
imil
Kwvih
sM
q
sgl
ka
dIje
]
ijsY
prwpiq
hoie
iqsY
hI
pwvxy
]
hirhW
ha

bilhwrI iqn@ ij hir rMgu rwvxy ]22] vYdw sMdw sMgu iekTw hoieAw ] AaKd AwE
rwis ivic Awip KloieAw ] jo jo Aonw krm sukrm hoie psirAw ] hirhW dUK rog siB pwp
qn qy iKsirAw ]23]

caboly mhlw 5
< siqgur pRswid ]

sMmn ja ies pRym kI dm i#Xhu hoqI swt ] rwvn huqy su rMk nih ijin isr dIny kwit ]1]
pRIiq pRym qnu Kic rihAw bIcu n rwe hoq ] crn kml mnu byiDAo bUJnu suriq sMjog ]2]

1364

swgr myr aidAwn bn nv KMf bsuDw Brm ] mUsn pRym iprMm kY gna Ek kir krm ]3]
mUsn mskr pRym kI rhI ju AMb{ Cwie ] bIDy bWDy kml mih Bvr rhy lptwie ]4] jp qp
sMjm hrK suK mwn mhq A{ grb ] mUsn inmKk pRym pir vwir vwir dyNa srb ]5] mUsn
mrmu n jwne mrq ihrq sMswr ] pRym iprMm n byiDAo ariJAo imQ ibahwr ]6] Gbu dbu
jb jwrIAY ibCurq pRym ibhwl ] mUsn qb hI mUsIAY ibsrq purK dieAwl ]7] jw ko pRym
suAwa hY crn icqv mn mwih ] nwnk ibrhI bRhm ky Awn n kqhU jwih ]8] lK GwtIN NcO
Gno cMcl cIq ibhwl ] nIc kIc inmq GnI krnI kml jmwl ]9] kml nYn AMjn isAwm
cMd bdn icq cwr ] mUsn mgn mrMm isa KMf KMf kir hwr ]10] mgnu BieAo pA pRym isa

sUD n ismrq AMg ] pRgit BieAo sB loA mih nwnk ADm pqMg ]11]

slok Bgq kbIr jIa ky


< siqgur pRswid ]

kbIr myrI ismrnI rsnw pir rwmu ] Awid jugwdI sgl Bgq qw ko suKu ibsRwmu ]1]

kbIr myrI jwiq ka sBu ko hsnyhw{ ] bilhwrI ies jwiq ka ijh jipAo isrjnhw{ ]2]

kbIr
fgmg
ikAw
krih
khw
fu
l
wvih
jIa
]
srb
sU
K
ko
nwieko
rwm
nwm
rsu
pIa
]3]

kbIr kMcn ky kuMfl bny pir lwl jVwa ] dIsih dwDy kwn ija ijn@ min nwhI nwa ]4]
kbIr AYsw Eku AwDu jo jIvq imrqku hoie ] inrBY hoie kY gun rvY jq pyKa qq soie ]5] kbIr
jw idn ha mUAw pwCY BieAw Andu ] moih imilAo pRBu Awpnw sMgI Bjih guoibMdu ]6] kbIr sB
qy hm bury hm qij Blo sBu koie ] ijin AYsw kir bUiJAw mIqu hmwrw soie ]7] kbIr Awe muJih
pih Aink kry kir Bys ] hm rwKy gur Awpny ain kIno Awdysu ]8] kbIr soe mwrIAY ijh
mUAY suKu hoie ] Blo Blo sBu ko khY buro n mwnY koie ]9] kbIr rwqI hovih kwrIAw kwry By jMq ]

1365

lY Pwhy aiT Dwvqy is jwin mwry BgvMq ]10] kbIr cMdn kw ibrvw Blw byiV@Ao Fwk plws ]
Aoie BI cMdnu hoie rhy bsy ju cMdn pwis ]11] kbIr bWsu bfwe bUifAw iea mq fUbhu
koie ] cMdn kY inkty bsY bWsu sugMDu n hoie ]12] kbIr dInu gvwieAw dunI isa dunI n cwlI
swiQ ] pwie kuhwVw mwirAw gwPil ApunY hwiQ ]13] kbIr jh jh ha iPirAo kaqk TwAo
Twie ] iek rwm snyhI bwhrw j{ myrY BWie ]14] kbIr sMqn kI JuMgIAw BlI BiT kusqI
gwa ] Awig lga iqh Dalhr ijh nwhI hir ko nwa ]15] kbIr sMq mUE ikAw roeAY
jo Apuny gih jwie ] rovhu swkq bwpury ju hwtY hwt ibkwie ]16] kbIr swkqu AYsw hY jYsI
lsn kI Kwin ] kony bYTy KweAY prgt hoie indwin ]17] kbIr mwieAw folnI pvnu

Jkolnhw{ ] sMqhu mwKnu KwieAw CwiC pIAY sMsw{ ]18] kbIr mwieAw folnI pvnu vhY

ihv Dwr ] ijin ibloieAw iqin KwieAw Avr iblovnhwr ]19] kbIr mwieAw cortI muis

muis lwvY hwit ] Eku kbIrw nw musY ijin kInI bwrh bwt ]20] kbIr sUKu n ENh juig krih

ju bhuqY mIq ] jo icqu rwKih Ek isa qy suKu pwvih nIq ]21] kbIr ijsu mrny qy jgu frY

my
r
y
min
Awndu
]
mrny
hI
qy
pwe
A
Y
pU
r
nu
prmwndu
]22]
rwm
pdwrQu
pwie
kY
kbIrw
gWiT

n Kol@ ] nhI ptxu nhI pwrKU nhI gwhku nhI molu ]23] kbIr qw isa pRIiq kir jw ko Twku{
rwmu ] pMifq rwjy BUpqI Awvih kany kwm ]24] kbIr pRIiq iek isa kIE Awn duibDw jwie
] BwvY lWby kys k{ BwvY Grir mufwie ]25] kbIr jgu kwjl kI koTrI AMD pry iqs mwih ]
ha bilhwrI iqn ka pYis ju nIkis jwih ]26] kbIr iehu qnu jwiegw skhu q lyhu bhoir ]
nWgy pwvhu qy gE ijn ky lwK kroir ]27] kbIr iehu qnu jwiegw kvnY mwrig lwie ] kY sMgiq
kir swD kI kY hir ky gun gwie ]28] kbIr mrqw mrqw jgu mUAw mir BI n jwinAw koie ]

1366

AYsy mrny jo mrY bhuir n mrnw hoie ]29] kbIr mwns jnmu dulBu hY hoie n bwrY bwr ] ija
bn Pl pwky Buie igrih bhuir n lwgih fwr ]30] kbIrw quhI kbI{ qU qyro nwa kbI{ ]
rwm rqnu qb pweAY ja pihly qjih srI{ ]31] kbIr JMKu n JMKIAY qumro kihAo n hoie
] krm krIm ju kir rhy myit n swkY koie ]32] kbIr ksatI rwm kI JUTw itkY n koie ]
rwm ksatI so shY jo mir jIvw hoie ]33] kbIr jl pihrih kwpry pwn supwrI Kwih ]
Eks hir ky nwm ibnu bwDy jm puir jWih ]34] kbIr byVw jrjrw PUty CyNk hjwr ] h}E
h}E iqir gE fUby ijn isr Bwr ]35] kbIr hwf jry ija lwkrI kys jry ija Gwsu ] iehu
jgu jrqw dyiK kY BieAo kbI{ adwsu ]36] kbIr grbu n kIjIAY cwm lpyty hwf ] hYvr

pir C qr qy Puin DrnI gwf ]37] kbIr grbu n kIjIAY cw dyiK Avwsu ] Awju kwil@

Buie lytxw pir jwmY Gwsu ]38] kbIr grbu n kIjIAY rMku n hsIAY koie ] Ajhu su nwa

smuMd mih ikAw jwna ikAw hoie ]39] kbIr grbu n kIjIAY dyhI dyiK surMg ] Awju kwil@

qij jwhugy ija kWcurI BuXMg ]40] kbIr lUtnw hY q lUit lY rwm nwm hY lUit ] iPir pwCY

pCu
q
whu
g
y
pR
w
n
jwihgy
CU
i
t
]41]
kbIr
AY
s
w
koe
n
jnimAo
ApnY
Gir
lwvY
Awig
]
pWca

lirkw jwir kY rhY rwm ilv lwig ]42] ko hY lirkw byce lirkI bycY koie ] swJw krY
kbIr isa hir sMig bnju kryie ]43] kbIr ieh cyqwvnI mq shsw rih jwie ] pwCY Bog
ju Bogvy iqn ko guV lY Kwih ]44] kbIr mY jwinAo piVbo Blo piVby isa Bl jogu ] Bgiq n
Cwfa rwm kI BwvY inMda logu ]45] kbIr logu ik inMdY bpuVw ijh min nwhI igAwnu ] rwm
kbIrw riv rhy Avr qjy sB kwm ]46] kbIr prdysI kY GwGrY chu idis lwgI Awig ] iKMQw
jil koielw Be qwgy AWc n lwg ]47] kbIr iKMQw jil koielw Be Kwp{ PUt mPUt ] jogI

1367

bpuVw KyilAo Awsin rhI ibBUiq ]48] kbIr QorY jil mwCulI JIvir myilAo jwlu ] ieh
toGnY n CUtsih iPir kir smuMdu sm@wil ]49] kbIr smuMdu n CofIAY ja Aiq Kwro hoie ]
poKir poKir FUFqy Blo n kihhY koie ]50] kbIr ingusWEN bih gE QWGI nwhI koie ] dIn
grIbI AwpunI krqy hoie su hoie ]51] kbIr bYsna kI kUkir BlI swkq kI burI mwie ]
Aoh inq sunY hir nwm jsu ah pwp ibswhn jwie ]52] kbIr hrnw dUblw iehu hrIAwrw
qwlu ] lwK AhyrI Eku jIa kyqw bMca kwlu ]53] kbIr gMgw qIr ju G{ krih pIvih inrml
nI{ ] ibnu hir Bgiq n mukiq hoie iea kih rmy kbIr ]54] kbIr mnu inrmlu BieAw jYsw
gMgw nI{ ] pwCY lwgo hir iPrY khq kbIr kbIr ]55] kbIr hrdI pIArI cUnW jl Bwie

] rwm snyhI qa imlY dona brn gvwie ]56] kbIr hrdI pIrqnu hrY cUn ichnu n rhwie

] bilhwrI ieh pRIiq ka ijh jwiq brnu kulu jwie ]57] kbIr mukiq duAwrw sMkurw rwe

dsEN Bwie ] mnu qa mYglu hoie rihAo inkso ika kY jwie ]58] kbIr AYsw siqgu{ jy imlY

quTw kry pswa ] mukiq duAwrw moklw shjy Awva jwa ]59] kbIr nw muoih Cwin n CwprI

nw
mu
o
ih
G{
nhI
gwa
]
mq
hir
pU
C
Y
kanu
hY
my
r
y
jwiq
n
nwa
]60]
kbIr
mu
i
h
mrny
kw
cwa

hY mra q hir kY duAwr ] mq hir pUCY kanu hY prw hmwrY bwr ]61] kbIr nw hm kIAw n
krihgy nw kir skY srI{ ] ikAw jwna ikCu hir kIAw BieAo kbI{ kbI{ ]62] kbIr
supnY hU brVwie kY ijh muiK inksY rwmu ] qw ky pg kI pwnhI myry qn ko cwmu ]63] kbIr mwtI
ky hm pUqry mwnsu rwiKAou nwa ] cwir idvs ky pwhuny bf bf }MDih Twa ]64] kbIr mihdI
kir GwilAw Awpu pIswie pIswie ] qY sh bwq n pUCIAY kbhu n lwe pwie ]65] kbIr ijh
dir Awvq jwiqAhu htkY nwhI koie ] so d{ kYsy CofIAY jo d{ AYsw hoie ]66] kbIr fUbw Qw

1368

pY abirAo gun kI lhir Jbik ] jb dyiKAo byVw jrjrw qb aqir pirAo ha Prik ]67]
kbIr pwpI Bgiq n Bwve hir pUjw n suhwie ] mwKI cMdnu prhrY jh ibgMD qh jwie ]68]
kbIr bYdu mUAw rogI mUAw mUAw sBu sMsw{ ] Eku kbIrw nw mUAw ijh nwhI rovnhw{ ]69]
kbIr rwmu n iDAwieAo motI lwgI Koir ] kwieAw hWfI kwT kI nw Aoh crY bhoir ]70] kbIr
AYsI hoie prI mn ko Bwvqu kInu ] mrny qy ikAw frpnw jb hwiQ isDarw lIn ]71] kbIr
rs ko gWfo cUsIAY gun ka mrIAY roie ] AvgunIAwry mwnsY Blo n kihhY koie ]72] kbIr
gwgir jl BrI Awju kwil@ jYhY PUit ] gu{ ju n cyqih Awpno AD mwiJ lIjihgy lUit ]73]
kbIr kUk{ rwm ko muqIAw myro nwa ] gly hmwry jyvrI jh iKMcY qh jwa ]74] kbIr jpnI

kwT kI ikAw idKlwvih loie ] ihrdY rwmu n cyqhI ieh jpnI ikAw hoie ]75] kbIr ibrhu

BuXMgmu min bsY mMqu n mwnY koie ] rwm ibAogI nw jIAY jIAY q barw hoie ]76] kbIr pwrs

cMdnY iqn@ hY Ek sugMD ] iqh imil qy qm BE loh kwT inrgMD ]77] kbIr jm kw TyNgw

burw hY Aohu nhI sihAw jwie ] Eku ju swDU muoih imilAo iqin@ lIAw AMcil lwie ]78] kbIr

bY
d
u
khY
ha
hI
Blw
dw}
my
r
Y
vis
]
ieh
qa
bsqu
gu
p
wl
kI
jb
BwvY
ly
i
e
Kis
]79]

kbIr nabiq AwpnI idn ds lyhu bjwie ] ndI nwv sMjog ija bhuir n imlhY Awie ]80]
kbIr swq smuMdih msu kra klm kra bnrwie ] bsuDw kwgdu ja kra hir jsu ilKnu n
jwie ]81] kbIr jwiq julwhw ikAw krY ihrdY bsy gupwl ] kbIr rmeAw kMiT imlu cUkih
srb jMjwl ]82] kbIr AYsw ko nhI mMd{ dyie jrwie ] pWca lirky mwir kY rhY rwm ila
lwie ]83] kbIr AYsw ko nhI iehu qnu dyvY PUik ] AMDw logu n jwne rihAo kbIrw kUik
]84] kbIr sqI pukwrY ich cVI sunu ho bIr mswn ] logu sbwieAw cil gieAo hm qum kwmu

1369

indwn ]85] kbIr mnu pMKI BieAo aif aif dh ids jwie ] jo jYsI sMgiq imlY so qYso Plu
Kwie ]86] kbIr jw ka Kojqy pwieAo soe Ta{ ] soe iPir kY qU BieAw jw ka khqw Aa{
]87] kbIr mwrI mra kusMg kI kyly inkit ju byir ] ah JUlY ah cIrIAY swkq sMgu n hyir
]88] kbIr Bwr prwe isir crY cilAo cwhY bwt ] Apny Bwrih nw frY AwgY AaGt Gwt
]89] kbIr bn kI dwDI lwkrI TwFI krY pukwr ] miq bis pra luhwr ky jwrY dUjI bwr
]90] kbIr Ek mrMqy duie mUE doie mrMqh cwir ] cwir mrMqh Ch mUE cwir purK duie nwir
]91] kbIr dyiK dyiK jgu FUMiFAw khUM n pwieAw Ta{ ] ijin hir kw nwmu n cyiqAo khw
Bulwny Aar ]92] kbIr sMgiq krIAY swD kI AMiq krY inrbwhu ] swkq sMgu n kIjIAY jw

qy hoie ibnwhu ]93] kbIr jg mih cyiqAo jwin kY jg mih rihAo smwie ] ijn hir kw nwmu

n cyiqAo bwdih jnmyN Awie ]94] kbIr Awsw krIAY rwm kI AvrY Aws inrws ] nrik

prih qy mwne jo hir nwm adws ]95] kbIr isK swKw bhuqy kIE kyso kIAo n mIqu ] cwly

Qy hir imln ka bIcY AtikAo cIqu ]96] kbIr kwrnu bpurw ikAw krY ja rwmu n krY shwie

]
ijh
ijh
fwlI
pgu
Dra
soe
mu
i
r
mu
i
r
jwie
]97]
kbIr
Avrh
ka
apdy
s
qy
mu
K
mY
pir
hY

ryqu ] rwis ibrwnI rwKqy KwXw Gr kw Kyqu ]98] kbIr swDU kI sMgiq rha ja kI BUsI Kwa
] honhw{ so hoiehY swkq sMig n jwa ]99] kbIr sMgiq swD kI idn idn dUnw hyqu ] swkq
kwrI kWbrI DoE hoie n syqu ]100] kbIr mnu mUMifAw nhI kys muMfwE kWie ] jo ikCu kIAw
so mn kIAw mUMfw mUMfu AjWie ]101] kbIr rwmu n CofIAY qnu Dnu jwie q jwa ] crn kml
icqu byiDAw rwmih nwim smwa ]102] kbIr jo hm jMqu bjwvqy tUit geN sB qwr ] jMqu
ibcwrw ikAw krY cly bjwvnhwr ]103] kbIr mwie mUMfa iqh gu} kI jw qy Brmu n jwie ]

1370

Awp fuby chu byd mih cyly dIE bhwie ]104] kbIr jyqy pwp kIE rwKy qlY durwie ] prgt
BE indwn sB jb pUCy Drm rwie ]105] kbIr hir kw ismrnu Cwif kY pwilAo bhuqu kutMbu ]
DMDw krqw rih gieAw Bwe rihAw n bMDu ]106] kbIr hir kw ismrnu Cwif kY rwiq jgwvn
jwie ] srpin hoie kY AaqrY jwE Apuny Kwie ]107] kbIr hir kw ismrnu Cwif kY Ahoe
rwKY nwir ] gdhI hoie kY AaqrY Bw{ shY mn cwir ]108] kbIr cqurwe Aiq GnI hir
jip ihrdY mwih ] sUrI pir Kylnw igrY q Twhr nwih ]109] kbIr suoe muKu DMin hY jw
muiK khIAY rwmu ] dyhI iks kI bwpurI piv hoiego gRwmu ]110] kbIr soe kul BlI jw kul
hir ko dwsu ] ijh kul dwsu n pjY so kul Fwku plwsu ]111] kbIr hY gie bwhn sGn

Gn lwK Djw Phrwih ] ieAw suK qy iB$Xw BlI ja hir ismrq idn jwih ]112] kbIr sBu

jgu ha iPirAo mWdlu kMD cFwie ] koe kwhU ko nhI sB dyKI Toik bjwie ]113] mwrig moqI

bIQry AMDw inkisAo Awie ] joiq ibnw jgdIs kI jgqu alGy jwie ]114] bUfw bMsu kbIr

kw apijAo pUqu kmwlu ] hir kw ismrnu Cwif kY Gir ly AwXw mwlu ]115] kbIr swDU ka

imlny
jwe
A
Y
swiQ
n
lIjY
koie
]
pwCY
pwa
n
dIjIAY
AwgY
hoie
su
hoie
]116]
kbIr
jgu

bwiDAo ijh jyvrI iqh mq bMDhu kbIr ] jYhih Awtw lon ija son smwin srI{ ]117]
kbIr hsu aifAo qnu gwifAo soJwe sYnwh ] AjhU jIa n Cofe rMkwe nYnwh ]118] kbIr
nYn inhwra quJ ka sRvn suna quA nwa ] bYn acra quA nwm jI crn kml ird Twa
]119] kbIr surg nrk qy mY rihAo siqgur ky prswid ] crn kml kI maj mih rha
AMiq A{ Awid ]120] kbIr crn kml kI maj ko kih kYsy anmwn ] kihby ka soBw
nhI dyKw hI prvwnu ]121] kbIr dyiK kY ikh kha khy n ko pqIAwie ] hir jYsw qYsw ahI

1371

rha hriK gun gwie ]122] kbIr cugY icqwrY BI cugY cuig cuig icqwry ] jYsy bcrih kUMj
mn mwieAw mmqw ry ]123] kbIr AMbr Gnh{ CwieAw briK Bry sr qwl ] cwqk ija
qrsq rhY iqn ko kanu hvwlu ]124] kbIr cke ja inis bICurY Awie imlY prBwiq ] jo
nr ibCury rwm isa nw idn imly n rwiq ]125] kbIr rYnwier ibCoirAw rhu ry sMK mJUir
] dyvl dyvl DwhVI dysih agvq sUr ]126] kbIr sUqw ikAw krih jwgu roie BY duK ]
jw kw bwsw gor mih so ika sovY suK ]127] kbIr sUqw ikAw krih aiT ik n jpih murwir ]
iek idn sovnu hoiego lWby gof pswir ]128] kbIr sUqw ikAw krih bYTw rhu A{ jwgu
] jw ky sMg qy bICurw qw hI ky sMig lwgu ]129] kbIr sMq kI gYl n CofIAY mwrig lwgw

jwa ] pyKq hI punIq hoie Bytq jpIAY nwa ]130] kbIr swkq sMgu n kIjIAY dUrih jweAY

Bwig ] bwsnu kwro prsIAY qa kCu lwgY dwgu ]131] kbIrw rwmu n cyiqAo jrw phUMicAo Awie

] lwgI mMidr duAwr qy Ab ikAw kwiFAw jwie ]132] kbIr kwrnu so BieAo jo kIno krqwir

] iqsu ibnu dUs{ ko nhI EkY isrjnhw{ ]133] kbIr Pl lwgy Plin pwkin lwgy AWb ]

jwie
phU
c
ih
Ksm
ka
ja
bIic
n
KwhI
kWb
]134]
kbIr
Twku
{
pU
j
ih
moil
ly
mnhiT

qIrQ jwih ] dyKw dyKI sWgu Dir BUly Btkw Kwih ]135] kbIr pwhnu prmysu{ kIAw pUjY sBu
sMsw{ ] ies Brvwsy jo rhy bUfy kwlI Dwr ]136] kbIr kwgd kI AobrI msu ky krm kpwt ]
pwhn borI iprQmI pMifq pwVI bwt ]137] kbIr kwil krMqw Abih k{ Ab krqw suie
qwl ] pwCY kCU n hoiegw ja isr pir AwvY kwlu ]138] kbIr AYsw jMqu ieku dyiKAw jYsI
Doe lwK ] dIsY cMclu bhu gunw miq hInw nwpwk ]139] kbIr myrI buiD ka jmu n krY
iqskwr ] ijin iehu jmUAw isrijAw su jipAw privdgwr ]140] kbI{ ksqUrI BieAw

1372

Bvr BE sB dws ] ija ija Bgiq kbIr kI iqa iqa rwm invws ]141] kbIr ghgic
pirAo kutMb kY kWTY rih gieAo rwmu ] Awie pry Drm rwie ky bIcih DUmw Dwm ]142] kbIr
swkq qy sUkr Blw rwKY AwCw gwa ] ahu swkqu bpurw mir gieAw koie n lYhY nwa ]143]
kbIr kafI kafI joir kY jory lwK kroir ] clqI bwr n kCu imilAo le lNgotI qoir ]144]
kbIr bYsno hUAw q ikAw BieAw mwlw mylIN cwir ] bwhir kMcnu bwrhw BIqir BrI BMgwr
]145] kbIr roVw hoie rhu bwt kw qij mn kw AiBmwnu ] AYsw koe dwsu hoie qwih imlY
Bgvwnu ]146] kbIr roVw hUAw q ikAw BieAw pMQI ka duKu dyie ] AYsw qyrw dwsu hY ija
DrnI mih Kyh ]147] kbIr Kyh hUe qa ikAw BieAw ja aif lwgY AMg ] hir jnu AYsw

cwhIAY ija pwnI srbMg ]148] kbIr pwnI hUAw q ikAw BieAw sIrw qwqw hoie ] hir jnu

AYsw cwhIAY jYsw hir hI hoie ]149] c Bvn knkwmnI isKir Djw Phrwie ] qw qy BlI

mDUkrI sMqsMig gun gwie ]150] kbIr pwtn qy j{ Blw rwm Bgq ijh Twie ] rwm snyhI

bwhrw jm pu{ myry BWie ]151] kbIr gMg jmun ky AMqry shj sun ky Gwt ] qhw kbIrY mtu

kIAw
Kojq
mu
i
n
jn
bwt
]152]
kbIr
jY
s
I
apjI
py
f
qy
ja
qY
s
I
inbhY
AoiV
]
hIrw
iks
kw

bwpurw pujih n rqn kroiV ]153] kbIrw Eku AcMBa dyiKAo hIrw hwt ibkwie ] bnjnhwry
bwhrw kafI bdlY jwie ]154] kbIrw jhw igAwnu qh Drmu hY jhw JUTu qh pwpu ] jhw loBu
qh kwlu hY jhw iKmw qh Awip ]155] kbIr mwieAw qjI q ikAw BieAw ja mwnu qijAw
nhI jwie ] mwn munI muinvr gly mwnu sBY ka Kwie ]156] kbIr swcw siqgu{ mY imilAw
sbdu ju bwihAw Eku ] lwgq hI Buie imil gieAw pirAw klyjy Cyku ]157] kbIr swcw
siqgu{ ikAw krY ja isKw mih cUk ] AMDy Ek n lwge ija bWsu bjweAY PUk ]158] kbIr

1373

hY gY bwhn sGn Gn CpqI kI nwir ] qwsu ptMqr n pujY hir jn kI pinhwir ]159]
kbIr np nwrI ika inMdIAY ika hir cyrI ka mwnu ] Aoh mWg svwrY ibKY ka Aoh ismrY hir
nwmu ]160] kbIr QUnI pwe iQiq Be siqgur bMDI DIr ] kbIr hIrw bnijAw mwn srovr
qIr ]161] kbIr hir hIrw jn jahrI ly kY mWfY hwt ] jb hI pweAih pwrKU qb hIrn kI
swt ]162] kbIr kwm pry hir ismrIAY AYsw ismrhu inq ] Amrw pur bwsw krhu hir
gieAw bhorY ibq ]163] kbIr syvw ka duie Bly Eku sMqu ieku rwmu ] rwmu ju dwqw mukiq ko
sMqu jpwvY nwmu ]164] kbIr ijh mwrig pMifq gE pwCY prI bhIr ] iek AvGt GwtI rwm
kI iqh ciV rihAo kbIr ]165] kbIr dunIAw ky doKy mUAw cwlq kul kI kwin ] qb kulu

iks kw lwjsI jb ly Drih mswin ]166] kbIr fUbihgo ry bwpury bhu logn kI kwin ]

pwrosI ky jo hUAw qU Apny BI jwnu ]167] kbIr BlI mDUkrI nwnw ibiD ko nwju ] dwvw kwhU ko

nhI bfw dysu bf rwju ]168] kbIr dwvY dwJnu hoqu hY inrdwvY rhY insMk ] jo jnu inrdwvY

rhY so gnY ieMd so rMk ]169] kbIr pwil smuhw srv{ Brw pI n skY koe nI{ ] Bwg bfy qY

pwieAo
qU
M
Bir
Bir
pIa
kbIr
]170]
kbIr
prBwqy
qwry
iKsih
iqa
iehu
iKsY
srI{
]
E
du
i
e

AKr nw iKsih so gih rihAo kbI{ ]171] kbIr koTI kwT kI dh idis lwgI Awig ] pMifq
pMifq jil mUE mUrK abry Bwig ]172] kbIr sMsw dUir k{ kwgd dyh ibhwie ] bwvn AKr
soiD kY hir crnI icqu lwie ]173] kbIr sMqu n CwfY sMqe ja koitk imlih AsMq ]
milAwg{ BuXMgm byiFAo q sIqlqw n qjMq ]174] kbIr mnu sIqlu BieAw pwieAw
bRhm igAwnu ] ijin juAwlw jgu jwirAw su jn ky adk smwin ]175] kbIr swrI isrjnhwr
kI jwnY nwhI koie ] kY jwnY Awpn DnI kY dwsu dIvwnI hoie ]176] kbIr BlI Be jo Ba

1374

pirAw idsw geI sB BUil ] Aorw gir pwnI BieAw jwie imilAo Fil kUil ]177] kbIrw DUir
skyil kY purIAw bWDI dyh ] idvs cwir ko pyKnw AMiq Kyh kI Kyh ]178] kbIr sUrj cWd kY
adY Be sB dyh ] gur goibMd ky ibnu imly plit Be sB Kyh ]179] jh AnBa qh BY nhI
jh Ba qh hir nwih ] kihAo kbIr ibcwir kY sMq sunhu mn mwih ]180] kbIr ijnhu ikCU
jwinAw nhI iqn suK nId ibhwie ] hmhu ju bUJw bUJnw pUrI prI blwie ]181] kbIr mwry
bhuqu pukwirAw pIr pukwrY Aar ] lwgI cot mrMm kI rihAo kbIrw Tar ]182] kbIr
cot suhylI syl kI lwgq lyie asws ] cot shwrY sbd kI qwsu gu} mY dws ]183] kbIr
mulW munwry ikAw cFih sWe n bhrw hoie ] jw kwrin qUM bWg dyih idl hI BIqir joie

]184] syK sbUrI bwhrw ikAw hj kwby jwie ] kbIr jw kI idl swbiq nhI qw ka khW

Kudwie ]185] kbIr Alh kI kir bMdgI ijh ismrq duKu jwie ] idl mih sWe prgtY

buJY blqI nWie ]186] kbIr jorI kIE julmu hY khqw nwa hlwlu ] dPqir lyKw mWgIAY

qb hoiego kanu hvwlu ]187] kbIr KUbu Kwnw KIcrI jw mih AMmqu lonu ] hyrw rotI kwrny

glw
ktwvY
kanu
]188]
kbIr
gu
{
lwgw
qb
jwnIAY
imtY
mohu
qn
qwp
]
hrK
sog
dwJY

nhI qb hir Awpih Awip ]189] kbIr rwm khn mih Bydu hY qw mih Eku ibcw{ ] soe rwmu
sBY khih soe kaqkhwr ]190] kbIr rwmY rwm khu kihby mwih ibbyk ] Eku Anykih imil
gieAw Ek smwnw Ek ]191] kbIr jw Gr swD n syvIAih hir kI syvw nwih ] qy Gr
mrht swrKy BUq bsih iqn mwih ]192] kbIr gUMgw hUAw bwvrw bhrw hUAw kwn ] pwvhu
qy ipMgul BieAw mwirAw siqgur bwn ]193] kbIr siqgur sUrmy bwihAw bwnu ju Eku ]
lwgq hI Buie igir pirAw prw kryjy Cyku ]194] kbIr inrml bUMd Akws kI pir ge BUim

1375

ibkwr ] ibnu sMgiq iea mWne hoie ge BT Cwr ]195] kbIr inrml bUMd Akws kI
lInI BUim imlwie ] Aink isAwny pic gE nw inrvwrI jwie ]196] kbIr hj kwby ha
jwie Qw AwgY imilAw Kudwie ] sWe muJ isa lir pirAw quJY ikin@ Purmwe gwie ]197]
kbIr hj kwbY hoie hoie gieAw kyqI bwr kbIr ] sWe muJ mih ikAw Kqw muKhu n bolY pIr
]198] kbIr jIA ju mwrih jo{ kir khqy hih ju hlwlu ] dPq{ de jb kwiF hY hoiegw
kanu hvwlu ]199] kbIr jo{ kIAw so julmu hY lyie jbwbu Kudwie ] dPqir lyKw nIksY mwr
muhY muih Kwie ]200] kbIr lyKw dynw suhylw ja idl sUcI hoie ] asu swcy dIbwn mih
plw n pkrY koie ]201] kbIr DrqI A{ Awkws mih duie qUM brI AbD ] Kt drsn sMsy

pry A{ carwsIh isD ]202] kbIr myrw muJ mih ikCu nhI jo ikCu hY so qyrw ] qyrw quJ ka

sapqy ikAw lwgY myrw ]203] kbIr qUM qUM krqw qU hUAw muJ mih rhw n hUM ] jb Awpw pr kw

imit gieAw jq dyKa qq qU ]204] kbIr ibkwrh icqvqy JUTy krqy Aws ] mnorQu koie n

pUirAo cwly iT inrws ]205] kbIr hir kw ismrnu jo krY so suKIAw sMswir ] ieq aq kqih

n
fole
ijs
rwKY
isrjnhwr
]206]
kbIr
GwxI
pIVqy
siqgu
r
lIE
Cfwie
]
prw
pU
r
blI

BwvnI prgtu hoe Awie ]207] kbIr twlY tolY idnu gieAw ibAwju bFMqa jwie ] nw hir
BijAo n Kqu PitAo kwlu phUMco Awie ]208] mhlw 5 ] kbIr kUk{ Baknw krMg ipCY aiT
Dwie ] krmI siqgu{ pwieAw ijin ha lIAw Cfwie ]209] mhlw 5 ] kbIr DrqI swD
kI qskr bYsih gwih ] DrqI Bwir n ibAwpe an ka lwhU lwih ]210] mhlw 5 ]
kbIr cwvl kwrny quK ka muhlI lwie ] sMig kusMgI bYsqy qb pUCY Drm rwie ]211] nwmw
mwieAw moihAw khY iqlocnu mIq ] kwhy CIphu CwielY rwm n lwvhu cIqu ]212] nwmw khY

1376

iqlocnw muK qy rwmu sMm@wil ] hwQ pwa kir kwmu sBu cIqu inrMjn nwil ]213] mhlw 5 ]
kbIrw hmrw ko nhI hm iks hU ky nwih ] ijin iehu rcnu rcwieAw iqs hI mwih smwih
]214] kbIr kIciV Awtw igir pirAw ikCU n AwieAo hwQ ] pIsq pIsq cwibAw soe
inbihAw swQ ]215] kbIr mnu jwnY sB bwq jwnq hI Aagnu krY ] kwhy kI kuslwq hwiQ
dIpu kUE prY ]216] kbIr lwgI pRIiq sujwn isa brjY logu Ajwnu ] qw isa tUtI ika bnY
jw ky jIA prwn ]217] kbIr koTy mMfp hyqu kir kwhy mrhu svwir ] kwrju swFy qIin hQ
GnI q pany cwir ]218] kbIr jo mY icqva nw krY ikAw myry icqvy hoie ] Apnw icqivAw
hir krY jo myry iciq n hoie ]219] m 3 ] icMqw iB Awip krwiesI AicMqu iB Awpy dyie ]

nwnk so swlwhIAY ij sBnw swr kryie ]220] m 5 ] kbIr rwmu n cyiqAo iPirAw lwlc

mwih ] pwp krMqw mir gieAw AaD punI iKn mwih ]221] kbIr kwieAw kwcI kwrvI kyvl

kwcI Dwqu ] swbqu rKih q rwm Bju nwih q ibnTI bwq ]222] kbIr kyso kyso kUkIAY n soeAY

Aswr ] rwiq idvs ky kUkny kbhU ky sunY pukwr ]223] kbIr kwieAw kjlI bnu BieAw mnu

ku
M
c
{
mX
mM
q
u
]
AM
k
su
Xwnu
rqnu
hY
Ky
v
tu
ibrlw
sM
q
u
]224]
kbIr
rwm
rqnu
mu
K
u
koQrI
pwrK

AwgY Koil ] koe Awie imlYgo gwhkI lygo mhgy moil ]225] kbIr rwm nwmu jwinAo nhI
pwilAo ktku kutMbu ] DMDy hI mih mir gieAo bwhir Be n bMb ]226] kbIr AwKI kyry mwtuky
plu plu ge ibhwie ] mnu jMjwlu n Cofe jm dIAw dmwmw Awie ]227] kbIr qrvr }pI
rwmu hY Pl }pI bYrwgu ] CwieAw }pI swDu hY ijin qijAw bwdu ibbwdu ]228] kbIr AYsw
bIju boie bwrh mws Plq ] sIql CwieAw gihr Pl pMKI kyl krMq ]229] kbIr dwqw
qrv{ dXw Plu apkwrI jIvMq ] pMKI cly idswvrI ibrKw suPl Plq ]230] kbIr swDU

1377

sMgu prwpqI iliKAw hoie illwt ] mukiq pdwrQu pweAY Twk n AvGt Gwt ]231]
kbIr Ek GVI AwDI GrI AwDI hUM qy AwD ] Bgqn syqI gosty jo kIny so lwB ]232] kbIr
BWg mwCulI surw pwin jo jo pRwnI KWih ] qIrQ brq nym kIE qy sBY rswqil jWih ]233]
nIcy loien kir rha ly swjn Gt mwih ] sB rs Kyla pIA sa iksI lKwva nwih ]234]
AwT jwm casiT GrI quA inrKq rhY jIa ] nIcy loien ika kra sB Gt dyKa pIa
]235] sunu sKI pIA mih jIa bsY jIA mih bsY ik pIa ] jIa pIa bUJa nhI Gt mih
jIa ik pIa ]236] kbIr bwmnu gu} hY jgq kw Bgqn kw gu{ nwih ] AriJ ariJ kY pic
mUAw cwra bydhu mwih ]237] hir hY KWfu ryqu mih ibKrI hwQI cunI n jwie ] kih kbIr

guir BlI buJwe kItI hoie kY Kwie ]238] kbIr ja quih swD iprMm kI sIsu kwit kir goie

] Kylq Kylq hwl kir jo ikCu hoie q hoie ]239] kbIr ja quih swD iprMm kI pwky syqI

Kylu ] kwcI srsaN pyil kY nw Kil Be n qylu ]240] FUMFq folih AMD giq A{ cInq nwhI

sMq ] kih nwmw ika pweAY ibnu Bgqhu BgvMqu ]241] hir so hIrw Cwif kY krih Awn kI

Aws
]
qy
nr
dojk
jwihgy
siq
BwKY
rivdws
]242]
kbIr
ja
g
h
u
krih
q
Drmu
k{

nwhI q k{ bYrwgu ] bYrwgI bMDnu krY qw ko bfo ABwgu ]243]

slok
sy
K
PrId
ky
<
siqgu
r
pR
s
wid
]

ijqu idhwVY Dn vrI swhy lE ilKwie ] mlku ij knI suxIdw muhu dyKwly Awie ] ijMdu inmwxI
kFIAY hfw kU kVkwie ] swhy ilKy n clnI ijMdU kUM smJwie ] ijMdu vhutI mrxu v{ lY jwsI
prxwie ] Awpx hQI joil kY kY gil lgY Dwie ] vwlhu inkI purslwq knI n suxI Awie ]
PrIdw ikVI pvMdIe KVw n Awpu muhwie ]1] PrIdw dr drvysI gwKVI clW dunIAW Biq ]

1378

bMin@ aTwe potlI ikQY vM\w Giq ]2] ikJu n buJY ikJu n suJY dunIAw guJI Bwih ] sWeN myrY
cMgw kIqw nwhI q h BI dJW Awih ]3] PrIdw jy jwxw iql QoVVy sMmil buku BrI ] jy jwxw
shu nFVw qW QoVw mwxu krI ]4] jy jwxw lV iCjxw pIfI pweN gMiF ] qY jyvfu mY nwih ko
sBu jgu ifTw hiF ]5] PrIdw jy qU Akil lqIPu kwly ilKu n lyK ] AwpnVy igrIvwn
mih is{ nIvW kir dyKu ]6] PrIdw jo qY mwrin mukIAW iqn@w n mwry GuMim ] AwpnVY Gir
jweAY pYr iqn@w dy cuMim ]7] PrIdw jW qa Ktx vyl qW qU rqw dunI isa ] mrg svwe nIih
jW BirAw qW lidAw ]8] dyKu PrIdw ju QIAw dwVI hoe BUr ] Aghu nyVw AwieAw ipCw rihAw
dUir ]9] dyKu PrIdw ij QIAw skr hoe ivsu ] sWe bwJhu Awpxy vydx khIAY iksu ]10]

PrIdw AKI dyiK pqIxIAW suix suix rIxy kn ] swK pkMdI AweAw hor kryNdI vn ]11]

PrIdw kwlI ijnI n rwivAw DalI rwvY koie ] kir sWe isa iprhVI rMgu nvylw hoie ]12]

m 3 ] PrIdw kwlI DalI swihbu sdw hY jy ko iciq kry ] Awpxw lwieAw iprmu n lge jy

locY sBu koie ] Ehu iprmu ipAwlw Ksm kw jY BwvY qY dyie ]13] PrIdw ijn@ loiex jgu moihAw

sy
loiex
mY
ifTu
]
kjl
ry
K
n
shidAw
sy
pM
K
I
sU
i
e
bihTu
]14]
PrIdw
kU
k
y
i
dAw
cWgy
i
dAw

mqI dyidAw inq ] jo sYqwin vM\wieAw sy ikq Pyrih icq ]15] PrIdw QIa pvwhI dBu ] jy
sWe loVih sBu ] ieku iCjih ibAw lqwVIAih ] qW swe dY dir vwVIAih ]16] PrIdw
Kwku n inMdIAY KwkU jyfu n koie ] jIvidAw pYrw qlY muieAw apir hoie ]17] PrIdw jw lbu
qw nyhu ikAw lbu q kUVw nyhu ] ikc{ Jiq lGweAY Cpir qutY myhu ]18] PrIdw jMglu jMglu
ikAw Bvih vix kMfw moVyih ] vsI rbu ihAwlIAY jMglu ikAw FUFyih ]19] PrIdw ienI inkI
jMGIAY Ql fUMgr BivAoim@ ] Aju PrIdY kUjVw sY kohW QIAoim ]20] PrIdw rwqI vfIAW

1379

DuiK DuiK aTin pws ] iDgu iqn@w dw jIivAw ijnw ivfwxI Aws ]21] PrIdw jy mY hodw vwirAw
imqw AwieiVAW ] hyVw jlY mjIT ija apir AMgwrw ]22] PrIdw loVY dwK ibjarIAW ikkir
bIjY jtu ] hFY aNn kqwiedw pYDw loVY ptu ]23] PrIdw glIE ickV dUir G{ nwil ipAwry
nyhu ] clw q iBjY kMblI rhW q qutY nyhu ]24] iBja isja kMblI Alh vrsa myhu ] jwie
imlw iqnw sjxw quta nwhI nyhu ]25] PrIdw mY Bolwvw pg dw mqu mYlI hoie jwie ] gihlw
}hu n jwxe is{ BI imtI Kwie ]26] PrIdw skr KMfu invwq guV mwiKAou mWJw duDu ] sBy vsqU
imTIAW rb n pujin quDu ]27] PrIdw rotI myrI kwT kI lwvxu myrI BuK ] ijnw KwDI copVI
Gxy shingy duK ]28] {KI suKI Kwie kY TMFw pwxI pIa ] PrIdw dyiK prwe copVI nw qrswE

jIa ]29] Aju n suqI kMq isa AMgu muVy muiV jwie ] jwie puChu fohwgxI qum ika rYix

ivhwie ]30] swhurY Foe nw lhY pyeAY nwhI Qwa ] ip{ vwqVI n puCe Dn sohwgix nwa

]31] swhurY pyeAY kMq kI kMqu AgMmu AQwhu ] nwnk so sohwgxI ju BwvY byprvwh ]32] nwqI

DoqI sMbhI suqI Awie nicMdu ] PrIdw rhI su byVI ih|u dI ge kQUrI gMDu ]33] jobn jWdy nw

frW
jy
sh
pR
I
iq
n
jwie
]
PrIdw
ikq

I
jobn
pR
I
iq
ibnu
su
i
k
gE
ku
m
lwie
]34]
PrIdw
icM
q

Ktolw vwxu duKu ibrih ivCwvx lyPu ] Ehu hmwrw jIvxw qU swihb scy vyKu ]35] ibrhw ibrhw
AwKIAY ibrhw qU sulqwnu ] PrIdw ijqu qin ibrhu n pjY so qnu jwxu mswnu ]36] PrIdw E
ivsu gMdlw DrIAW KMfu ilvwiV ] ieik rwhydy rih gE ieik rwDI gE ajwiV ]37] PrIdw
cwir gvwieAw hiF kY cwir gvwieAw sMim ] lyKw rbu mMgysIAw qU AWho kyry kMim ]38] PrIdw
dir drvwjY jwie kY ika ifTo GVIAwlu ] Ehu indosW mwrIAY hm dosW dw ikAw hwlu ]39]
GVIE GVIE mwrIAY phrI lhY sjwie ] so hyVw GVIAwl ija fuKI rYix ivhwie ]40]

1380

buFw hoAw syK PrIdu kMbix lgI dyh ] jy sa vir@Aw jIvxw BI qnu hosI Kyh ]41] PrIdw bwir
prwieAY bYsxw sWe muJY n dyih ] jy qU EvY rKsI jIa srIrhu lyih ]42] kMiD kuhwVw isir
GVw vix kY s{ lohw{ ] PrIdw ha loVI shu Awpxw qU loVih AMigAwr ]43] PrIdw ieknw
Awtw Aglw ieknw nwhI loxu ] AgY gE isM\wpsin cotW KwsI kaxu ]44] pwis dmwmy Cqu
isir ByrI sfo rf ] jwie suqy jIrwx mih QIE AqImw gf ]45] PrIdw koTy mMfp mwVIAw
aswrydy BI gE ] kUVw sadw kir gE gorI Awie pE ]46] PrIdw iKMQiV myKw AglIAw
ijMdu n kwe myK ] vwrI Awpo AwpxI cly mswiek syK ]47] PrIdw duhu dIvI blidAw
mlku bihTw Awie ] gV lIqw Gtu luitAw dIvVy gieAw buJwie ]48] PrIdw vyKu kpwhY ij

QIAw ij isir QIAw iqlwh ] kmwdY A{ kwgdY kuny koieilAwh ] mMdy Aml kryidAw Eh

sjwie iqnwh ]49] PrIdw kMin muslw sUPu gil idil kwqI guV vwiq ] bwhir idsY cwnxw

idil AMiDAwrI rwiq ]50] PrIdw rqI rqu n inklY jy qnu cIrY koie ] jo qn rqy rb isa iqn

qin rqu n hoie ]51] m 3 ] iehu qnu sBo rqu hY rqu ibnu qnu n hoie ] jo sh rqy Awpxy iqqu

qin
loBu
rqu
n
hoie
]
BY
pieAY
qnu
KIxu
hoie
loBu
rqu
ivchu
jwie
]
ija
bY
s
M
q
ir
Dwqu
su
D
u
hoie

iqa hir kw Ba durmiq mYlu gvwie ] nwnk qy jn sohxy ij rqy hir rMgu lwie ]52] PrIdw
soe srv{ FUiF lhu ijQhu lBI vQu ] CpiV FUFY ikAw hovY ickiV fubY hQu ]53] PrIdw nFI
kMqu n rwivAo vfI QI mueAwsu ] Dn kUkyNdI gor myN qY sh nw imlIAwsu ]54] PrIdw is{
pilAw dwVI plI muCW BI plIAW ] ry mn gihly bwvly mwxih ikAw rlIAW ]55] PrIdw
koTy Dukxu kyqVw ipr nIdVI invwir ] jo idh lDy gwxvy gE ivlwiV ivlwiV ]56] PrIdw
koTy mMfp mwVIAw Equ n lwE icqu ] imtI pe AqolvI koie n hosI imqu ]57] PrIdw mMfp

1381

mwlu n lwie mrg sqwxI iciq Dir ] swe jwie sm@wil ijQY hI qa vM\xw ]58] PrIdw
ijn@I kMmI nwih gux qy kMmVy ivswir ] mqu srimMdw QIvhI sWe dY drbwir ]59] PrIdw
swihb dI kir cwkrI idl dI lwih BrWid ] drvysW no loVIAY {KW dI jIrWid ]60] PrIdw
kwly mYfy kpVy kwlw mYfw vysu ] gunhI BirAw mY iPrw loku khY drvysu ]61] qqI qoie n plvY
jy jil tubI dyie ] PrIdw jo fohwgix rb dI JUrydI JUryie ]62] jW kuAwrI qw cwa vIvwhI qW
mwmly ] PrIdw Eho pCoqwa viq kuAwrI n QIAY ]63] klr kyrI CpVI Awie alQy hJ ] icMjU
boVin@ nw pIvih afx sMdI fMJ ]64] hsu afir koDRY pieAw loku ivfwrix jwie ] gihlw loku
n jwxdw hsu n koDRw Kwie ]65] cil cil geAW pMKIAW ijn@I vswE ql ] PrIdw s{ BirAw

BI clsI Qky kvl iekl ]66] PrIdw iet isrwxy Buie svxu kIVw liVAo mwis ] kyqiVAw

jug vwpry iekqu pieAw pwis ]67] PrIdw BnI GVI svnvI tutI nwgr lju ] Ajrwelu

Prysqw kY Gir nwTI Aju ]68] PrIdw BnI GVI svnvI tUtI nwgr lju ] jo sjx Buie Bw{

Qy sy ika Awvih Aju ]69] PrIdw by invwjw kuiqAw Eh n BlI rIiq ] kbhI cil n AwieAw

pM
j
y
vKq
msIiq
]70]
aTu
PrIdw
ajU
swij
su
b
h
invwj
gu
j
wir
]
jo
is{
sWe
nw
invY
so
is{

kip aqwir ]71] jo is{ swe nw invY so is{ kIjY kWie ] kuny hyiT jlweAY bwlx sMdY Qwie
]72] PrIdw ikQY qYfy mwipAw ijn@I qU jixAoih ] qY pwshu Aoie lid gE qUM AjY n pqIxoih
]73] PrIdw mnu mYdwnu kir toE itby lwih ] AgY mUil n AwvsI dojk sMdI Bwih ]74]
mhlw 5 ] PrIdw Kwlku Klk mih Klk vsY rb mwih ] mMdw iks no AwKIAY jW iqsu ibnu koe
nwih ]75] PrIdw ij idih nwlw kipAw jy glu kpih cuK ] pvin n ieqI mwmly shW n ieqI
duK ]76] cbx clx rqn sy suxIAr bih gE ] hyVy muqI Dwh sy jwnI cil gE ]77] PrIdw

1382

bury dw Blw kir gusw min n hFwie ] dyhI rogu n lge plY sBu ikCu pwie ]78] PrIdw pMK
prwhuxI dunI suhwvw bwgu ] nabiq vjI subh isa clx kw kir swju ]79] PrIdw rwiq kQUrI
vMfIAY suiqAw imlY n Bwa ] ijn@w nYx nIdwvly iqn@w imlxu kuAwa ]80] PrIdw mY jwinAw
duKu muJ kU duKu sbwieAY jig ] cy ciV kY dyiKAw qW Gir Gir Ehw Aig ]81] mhlw 5 ]
PrIdw BUim rMgwvlI mMiJ ivsUlw bwg ] jo jn pIir invwijAw iqn@w AMc n lwg ]82]
mhlw 5 ] PrIdw amr suhwvVI sMig suvnVI dyh ] ivrly kye pweAin ijn@w ipAwry nyh ]83]
kMDI vhx n Fwih qa BI lyKw dyvxw ] ijDir rb rjwie vhxu iqdw gMa kry ]84] PrIdw
fuKw syqI idhu gieAw sUlW syqI rwiq ] KVw pukwry pwqxI byVw kpr vwiq ]85] lmI lmI

ndI vhY kMDI kyrY hyiq ] byVy no kp{ ikAw kry jy pwqx rhY sucyiq ]86] PrIdw glI su sjx

vIh ieku FUMFydI n lhW ] DuKW ija mWlIh kwrix iqn@w mw iprI ]87] PrIdw iehu qnu Bakxw

inq inq duKIAY kaxu ] knI bujy dy rhW ikqI vgY paxu ]88] PrIdw rb KjUrI pkIAW

mwiKA ne vhin@ ] jo jo vM\YN fIhVw so amr hQ pvMin ]89] PrIdw qnu sukw ipMj{ QIAw

qlIAW
KU
M
f
ih
kwg
]
AjY
su
rbu
n
bwhu
i
VAo
dy
K
u
bM
d
y
ky
Bwg
]90]
kwgw
krM
g
FM
F
oilAw
sglw

KwieAw mwsu ] E duie nYnw miq Cuha ipr dyKn kI Aws ]91] kwgw cUMif n ipMjrw bsY q afir
jwih ] ijqu ipMjrY myrw shu vsY mwsu n iqdU Kwih ]92] PrIdw gor inmwxI sfu kry inGirAw
Gir Awa ] srpr mYQY Awvxw mrxhu n firAwhu ]93] EnI loiexI dyKidAw kyqI cil ge
] PrIdw lokW Awpo AwpxI mY AwpxI pe ]94] Awpu svwrih mY imlih mY imilAw suKu hoie
] PrIdw jy qU myrw hoie rhih sBu jgu qyrw hoie ]95] kMDI aqY {KVw ikcrku bnY DI{ ]
PrIdw kcY BWfY rKIAY ikc{ qwe nI{ ]96] PrIdw mhl insKx rih gE vwsw AwieAw

1383

qil ] gorW sy inmwxIAw bhsin }hW mil ] AwKIN syKw bMdgI clxu Aju ik kil ]97]
PrIdw maqY dw bnw EvY idsY ija drIAwvY Fwhw ] AgY dojku qipAw suxIAY hUl pvY kwhwhw ]
ieknw no sB soJI Awe ieik iPrdy vyprvwhw ] Aml ij kIiqAw dunI ivic sy drgh Aogwhw
]98] PrIdw drIAwvY kn@Y bgulw bYTw kyl kry ] kyl krydy hJ no AicMqy bwj pE ] bwj pE
iqsu rb dy kylW ivsrIAW ] jo min iciq n cyqy sin so gwlI rb kIAW ]99] swFy Y mx
dyhurI clY pwxI AMin ] AwieAo bMdw dunI ivic viq AwsUxI bMin@ ] mlkl maq jW AwvsI
sB drvwjy BMin ] iqn@w ipAwirAw BweAW AgY idqw bMin@ ] vyKhu bMdw cilAw chu jixAw dY
kMin@ ] PrIdw Aml ij kIqy dunI ivic drgh AwE kMim ]100] PrIdw ha bilhwrI iqn@

pMKIAw jMgil ijn@w vwsu ] kk{ cugin Qil vsin rb n Cofin pwsu ]101] PrIdw {iq

iPrI vxu kMibAw pq JVy JiV pwih ] cwry kuMfw FUMFIAW rhxu ikQw nwih ]102] PrIdw pwiV

ptolw Dj krI kMblVI pihrya ] ijn@I vysI shu imlY sye vys krya ]103] m 3 ] kwie

ptolw pwVqI kMblVI pihryie ] nwnk Gr hI bYiTAw shu imlY jy nIAiq rwis kryie ]104]

m
5
]
PrIdw
grbu
ijn@
w
vifAwe
A
w
Din
jobin
Awgwh
]
KwlI
cly
DxI
isa
itby
ija

mIhwhu ]105] PrIdw iqnw muK frwvxy ijnw ivswirAonu nwa ] AYQY duK GxyirAw AgY Tar
n Twa ]106] PrIdw ipCl rwiq n jwigAoih jIvdVo muieAoih ] jy qY rbu ivswirAw q rib
n ivsirAoih ]107] m 5 ] PrIdw kMqu rMgwvlw vfw vymuhqwju ] Alh syqI riqAw Ehu
scwvW swju ]108] m 5 ] PrIdw duKu suKu ieku kir idl qy lwih ivkw{ ] Alh BwvY so Blw
qW lBI drbw{ ]109] m 5 ] PrIdw dunI vjwe vjdI qUM BI vjih nwil ] soe jIa n
vjdw ijsu Alhu krdw swr ]110] m 5 ] PrIdw idlu rqw iesu dunI isa dunI n ikqY kMim

1384

] imsl PkIrW gwKVI su pweAY pUr krMim ]111] pihlY phrY PulVw Plu BI pCw rwiq ]
jo jwgMin@ lhin sy swe kno dwiq ]112] dwqI swihb sMdIAw ikAw clY iqsu nwil ] ieik
jwgMdy nw lhin@ iekn@w suiqAw dyie aTwil ]113] FUFydIE suhwg kU qa qin kwe kor ]
ijn@w nwa suhwgxI iqn@w Jwk n hor ]114] sbr mMJ kmwx E sb{ kw nIhxo ] sbr sMdw
bwxu Kwlku Kqw n krI ]115] sbr AMdir swbrI qnu EvY jwlyin@ ] hoin njIik Kudwie dY Byqu
n iksY dyin ]116] sb{ Ehu suAwa jy qUM bMdw idV krih ] viD QIvih drIAwa tuit n
QIvih vwhVw ]117] PrIdw drvysI gwKVI copVI prIiq ] iekin iknY cwlIAY drvyswvI
rIiq ]118] qnu qpY qnUr ija bwlxu hf blin@ ] pYrI QkW isir julW jy mUM iprI imlin@

]119] qnu n qpwie qnUr ija bwlxu hf n bwil ] isir pYrI ikAw PyiVAw AMdir iprI

inhwil ]120] ha FUFydI sjxw sjxu mYfy nwil ] nwnk AlKu n lKIAY gurmuiK dyie

idKwil ]121] hsw dyiK qrMidAw bgw AwieAw cwa ] fuib muE bg bpuVy is{ qil apir

pwa ]122] mY jwixAw vf hsu hY qW mY kIqw sMgu ] jy jwxw bgu bpuVw jnim n ByVI AMgu

]123]
ikAw
hsu
ikAw
bgu
l
w
jw
ka
ndir
Dry
]
jy
iqsu
BwvY
nwnkw
kwghu
hsu
kry
]124]

srvr pMKI hykVo PwhIvwl pcws ] iehu qnu lhrI gfu iQAw scy qyrI Aws ]125] kvxu su
AK{ kvxu guxu kvxu su mxIAw mMqu ] kvxu su vyso ha krI ijqu vis AwvY kMqu ]126] invxu
su AK{ Kvxu guxu ijhbw mxIAw mMqu ] E Y BYxy vys kir qW vis AwvI kMqu ]127] miq hodI
hoie ieAwxw ] qwx hody hoie inqwxw ] Axhody Awpu vMfwE ] ko AYsw Bgqu sdwE ]128] ieku
iPkw n gwlwie sBnw mY scw DxI ] ihAwa n kYhI Twih mwxk sB Amolvy ]129] sBnw
mn mwixk Twhxu mUil mcWgvw ] jy qa iprIAw dI isk ihAwa n Twhy khI dw ]130]

1385

svXy sRI muKbw#X mhlw 5 ]

Awid
pu
r
K
krqwr
krx
kwrx
sB
Awpy
]
srb
rihAo
BrpU
i
r
sgl
Gt
rihAo
ibAwpy
]

Xwpqu dyKIAY jgiq jwnY kanu qyrI giq srb kI r$Xw krY Awpy hir piq ] AibnwsI Aibgq
Awpy Awip aqpiq ] EkY qUhI EkY An nwhI qum Biq ] hir AMqu nwhI pwrwvw{ kanu hY
krY bIcw{ jgq ipqw hY sRb pRwn ko ADw{ ] jnu nwnku Bgqu dir quil bRhm smsir Ek
jIh ikAw bKwnY ] hW ik bil bil bil bil sd bilhwir ]1] AMmq pRvwh sir Aqul
BMfwr Bir prY hI qy prY Apr Apwr pir ] Awpuno Bwvnu kir mMq n dUsro Dir Aopiq prlO
EkY inmK qu Gir ] Awn nwhI smsir ajIAwro inrmir koit prwCq jwih nwm lIE hir
hir ] jnu nwnku Bgqu dir quil bRhm smsir Ek jIh ikAw bKwnY ] hW ik bil bil bil
bil sd bilhwir ]2] sgl Bvn Dwry Ek QyN kIE ibsQwry pUir rihAo sRb mih Awip
hY inrwry ] hir gun nwhI AMq pwry jIA jMq siB Qwry sgl ko dwqw EkY AlK murwry ]

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

1386

Awp hI Dwrn Dwry kudriq hY dyKwry brnu ichnu nwhI muK n mswry ] jnu nwnku Bgqu dir
quil bRhm smsir Ek jIh ikAw bKwnY ] hW ik bil bil bil bil sd bilhwir ]3]
srb gux inDwnM kImiq n XwnM XwnM cy qy cO jwnIjY pRB qyro QwnM ] mnu Dnu qyro pRwnM EkY
sUiq hY jhwnM kvn apmw dya bfy qy bfwnM ] jwnY kanu qyro Bya AlK Apwr dya Akl klw
hY pRB srb ko DwnM ] jnu nwnku Bgqu dir quil bRhm smsir Ek jIh ikAw bKwnY ] hW ik
bil bil bil bil sd bilhwir ]4] inrMkw{ Awkwr ACl pUrn AibnwsI ] hrKvMq
Awnq }p inrml ibgwsI ] gux gwvih byAMq AMqu ieku iqlu nhI pwsI ] jw ka hoNih pwl
su jnu pRB qumih imlwsI ] DMin DMin qy DMin jn ijh pwlu hir hir BXa ] hir gu{ nwnku

ijn prisAa is jnm mrx duh Qy rihAo ]5] siq siq hir siq siq sqy siq BxIAY ] dUsr

Awn n Av{ purKu prwqnu suxIAY ] AMmqu hir ko nwmu lYq min sB suK pwE ] jyh rsn

cwiKAo qyh jn qpiq AGwE ] ijh Twku{ supRsnu BXuo sqsMgiq iqh ipAw{ ] hir gu{

nwnku ijn@ prisAo iqn@ sB kul kIAo aDw{ ]6] scu sBw dIbwxu scu scy pih DirAo ] scY

qKiq
invwsu
scu
qpwvsu
kirAo
]
sic
isri^Xa
sM
s
w{
Awip
AwBu
l
u
n
Bu
l
a
]
rqn
nwmu

Apw{ kIm nhu pvY Amula ] ijh pwlu hoXa guoibMdu srb suK iqnhU pwE ] hir gu{ nwnku
ijn@ prisAo qy bhuiV iPir join n AwE ]7] kvnu jogu kanu Xwnu Xwnu kvn ibiD asiq
krIAY ] isD swiDk qyqIs koir iq{ kIm n prIAY ] bRhmwidk snkwid syK gux AMqu n
pwE ] Aghu gihAo nhI jwie pUir sRb rihAo smwE ] ijh kwtI islk dXwl pRiB syie jn
lgy Bgqy ] hir gu{ nwnku ijn@ prisAo qy ieq aq sdw mukqy ]8] pRB dwqa dwqwr
pira jwcku ieku srnw ] imlY dwnu sMq ryn jyh lig Bajlu qrnw ] ibniq kra Ardwis

1387

sunhu jy Twkur BwvY ] dyhu drsu min cwa Bgiq iehu mnu ThrwvY ] bilAo crwgu AMXwr mih sB
kil aDrI iek nwm Drm ] pRgtu sgl hir Bvn mih jnu nwnku gu{ pwrbRhm ]9]

svXy sRI muKbw#X mhlw 5 < siqgur pRswid ]


kwcI dyh moh Puin bWDI sT kTor kucIl kuigAwnI ] Dwvq BRmq rhnu nhI pwvq pwrbRhm
kI giq nhI jwnI ] jobn }p mwieAw md mwqw ibcrq ibkl bfO AiBmwnI ] pr Dn
pr Apvwd nwir inMdw Xh mITI jIA mwih ihqwnI ] blbMc Cip krq apwvw pyKq sunq pRB
AMqrjwmI ] sIl Drm dXw suc nwis AwieAo srin jIA ky dwnI ] kwrx krx smrQ

isrIDr rwiK lyhu nwnk ky suAwmI ]1] kIriq krn srn mnmohn john pwp ibdwrn ka

] hir qwrn qrn smrQ sBY ibiD kulh smUh aDwrn sa ] icq cyiq Acyq jwin sqsMgiq

Brm AMDyr moihAo kq DNa ] mUrq GrI csw plu ismrn rwm nwmu rsnw sMig la ] hoCa kwju

Alp suK bMDn koit jnm khw duK BNa ] is$Xw sMq nwmu Bju nwnk rwm rMig Awqm isa rNa

]2]
rM
c
k
ry
q
Ky
q
qin
inrimq
du
r
lB
dy
h
svwir
DrI
]
Kwn
pwn
soDy
su
K
Bu
M
c
q
sM
k
t
kwit

ibpiq hrI ] mwq ipqw Bwe A{ bMDp bUJn kI sB sUJ prI ] brDmwn hovq idn pRiq inq
Awvq inkit ibKMm jrI ] ry gun hIn dIn mwieAw m ismir suAwmI Ek GrI ] k{ gih
lyhu pwl pw iniD nwnk kwit BrMm BrI ]3] ry mn mUs iblw mih grbq krqb krq
mhW muGnW ] sMpq dol Jol sMig JUlq mwieAw mgn BRmq GuGnw ] suq binqw swjn suK
bMDp qw isa mohu biFAo su Gnw ] boieAo bIju Ah mm AMku{ bIqq AaD krq AGnW ] imrqu
mMjwr pswir muKu inrKq BuMcq Bugiq BUK BuKnw ] ismir gupwl dieAwl sqsMgiq nwnk

1388

jgu jwnq supnw ]4] dyh n gyh n nyh n nIqw mwieAw mq khw la gwrhu ] C n p n
car n cwvr bhqI jwq irdY n ibcwrhu ] rQ n As n gj isMGwsn iCn mih iqAwgq nWg
isDwrhu ] sUr n bIr n mIr n Kwnm sMig n ko sit inhwrhu ] kot n Aot n kos n Cotw
krq ibkwr do kr Jwrhu ] im n pu kl swjn sK altq jwq ibrK kI CWrhu ]
dIn dXwl purK pRB pUrn iCn iCn ismrhu Agm Apwrhu ] sRIpiq nwQ srix nwnk jn
hy BgvMq pw kir qwrhu ]5] pRwn mwn dwn mg john hIqu cIqu dy ly ly pwrI ] swjn sYn
mIq suq Bwe qwhU qy ly rKI inrwrI ] Dwvn pwvn kUr kmwvn ieh ibiD krq AaD qn jwrI
] krm Drm sMjm suc nymw cMcl sMig sgl ibiD hwrI ] psu pMKI ibrK AsQwvr bhu ibiD

join BRimAo Aiq BwrI ] iKnu plu csw nwmu nhI ismirAo dInw nwQ pRwnpiq swrI ] Kwn pwn

mIT rs Bojn AMq kI bwr hoq kq KwrI ] nwnk sMq crn sMig aDry hoir mwieAw mgn cly

siB fwrI ]6] bRhmwidk isv CMd munIsur rsik rsik Twkur gun gwvq ] ieMd muinMd

Kojqy gorK Drix ggn Awvq Puin Dwvq ] isD mnu$X dyv A{ dwnv ieku iqlu qw ko mrmu n

pwvq
]
p
A
pR
B
pR
I
iq
pR
y
m
rs
BgqI
hir
jn
qw
kY
dris
smwvq
]
iqsih
iqAwig
Awn
ka

jwcih muK dMq rsn sgl Gis jwvq ] ry mn mUV ismir suKdwqw nwnk dws quJih
smJwvq ]7] mwieAw rMg ibrMg krq BRm moh kY kUip gubwir pirAo hY ] Eqw gbu Akwis n
mwvq ibstw As im ad{ BirAo hY ] dh ids Dwie mhw ibiKAw ka pr Dn CIin AigAwn
hirAo hY ] jobn bIiq jrw roig gRisAo jmdUqn fnu imrqu mirAo hY ] Aink join sMkt nrk
BuMcq swsn dUK griq girAo hY ] pRym Bgiq aDrih sy nwnk kir ikrpw sMqu Awip kirAo
hY ]8] gux smUh Pl sgl mnorQ pUrn hoe Aws hmwrI ] AaKD mM qM pr duK hr

1389

srb rog KMfx guxkwrI ] kwm koD md mqsr qsnw ibnis jwih hir nwmu acwrI ]
iesnwn dwn qwpn suic ikirAw crx kml ihrdY pRB DwrI ] swjn mIq sKw hir bMDp
jIA Dwn pRB pRwn ADwrI ] Aot ghI suAwmI smrQh nwnk dws sdw bilhwrI ]9] AwvD
kitAo n jwq pRym rs crn kml sMig ] dwvin bMiDAo n jwq ibDy mn drs mig ] pwvk
jirAo n jwq rihAo jn DUir lig ] nI{ n swkis boir clih hir pMiQ pig ] nwnk rog
doK AG moh iCdy hir nwm Kig ]1]10] admu kir lwgy bhu BwqI ibcrih Aink sws
bhu KtUAw ] Bsm lgwie qIrQ bhu BRmqy sUKm dyh bMDih bhu jtUAw ] ibnu hir Bjn sgl
duK pwvq ija pRym bFwie sUq ky htUAw ] pUjw ck krq sompwkw Aink BWiq Qwtih kir

QtUAw ]2]11]20]

sveE mhly pihly ky 1


< siqgur pRswid ]

iek min purKu iDAwie brdwqw ] sMq shw{ sdw ibiKAwqw ] qwsu crn ly irdY bswva ]

qa prm gu} nwnk gun gwva ]1] gwva gun prm gu} suK swgr durq invwrx

sbd
sry
]
gwvih
gM
B
Ir
DIr
miq
swgr
jogI
jM
g
m
iDAwnu
Dry
]
gwvih
ieM
d

w
id
Bgq

pRihlwidk Awqm rsu ijin jwixAo ] kib kl sujsu gwva gur nwnk rwju jogu ijin mwixAo
]2] gwvih jnkwid jugiq jogysur hir rs pUrn srb klw ] gwvih snkwid swD
isDwidk muin jn gwvih ACl Clw ] gwvY gux Domu Atl mMflvY Bgiq Bwie rsu
jwixAo ] kib kl sujsu gwva gur nwnk rwju jogu ijin mwixAo ]3] gwvih kiplwid
Awid jogysur AprMpr Avqwr vro ] gwvY jmdgin prsrwmysur kr kuTw{ rGu qyju
hirAo ] aDO Ak{ ibd{ gux gwvY srbwqmu ijin jwixAo ] kib kl sujsu gwva

1390

gur nwnk rwju jogu ijin mwixAo ]4] gwvih gux brn cwir Kt drsn bRhmwidk
ismrMiQ gunw ] gwvY gux sysu shs ijhbw rs Awid AMiq ilv lwig Dunw ] gwvY gux
mhwdya bYrwgI ijin iDAwn inrMqir jwixAo ] kib kl sujsu gwva gur nwnk rwju
jogu ijin mwixAo ]5] rwju jogu mwixAo bisAo inrvY{ irdMqir ] ssit sgl aDrI
nwim ly qirAo inrMqir ] gux gwvih snkwid Awid jnkwid jugh lig ] DMin DMin
gu{ DMin jnmu skXQu BlO jig ] pwqwl purI jYkwr Duin kib jn kl vKwixAo ] hir
nwm risk nwnk gur rwju jogu qY mwixAo ]6] sqjuig qY mwixAo CilAo bil bwvn
BwieAo ] yqY qY mwixAo rwmu rGuvMsu khwieAo ] duAwpuir sn murwir kMsu ikrqwrQu kIAo ]

agRsYx ka rwju ABY Bgqh jn dIAo ] kiljuig pRmwxu nwnk gu{ AMgdu Am{ khwieAo

] sRI gu} rwju Aibclu Atlu Awid puriK PurmwieAo ]7] gux gwvY rivdwsu Bgqu jYdyv

qlocn ] nwmw Bgqu kbI{ sdw gwvih sm locn ] Bgqu byix gux rvY shij Awqm rMgu

mwxY ] jog iDAwin gur igAwin ibnw pRB Av{ n jwxY ] suKdya prI$Xqu gux rvY goqm iriK

jsu
gwieAo
]
kib
kl
su
j
su
nwnk
gu
r
inq
nvqnu
jig
CwieAo
]8]
gu
x
gwvih

pwXwil Bgq nwgwid BuXMgm ] mhwdya gux rvY sdw jogI jiq jMgm ] gux gwvY muin Xwsu
ijin byd Xwkrx bIcwirA ] bRhmw gux acrY ijin hukim sB ssit svwrIA ] bRhmMf KMf
pUrn bRhmu gux inrgux sm jwixAo ] jpu kl sujsu nwnk gur shju jogu ijin mwixAo ]9]
gux gwvih nv nwQ DMin gu{ swic smwieAo ] mWDwqw gux rvY jyn ckvY khwieAo ] gux gwvY
bil rwa spq pwqwil bsMqO ] BrQir gux acrY sdw gur sMig rhqO ] dUrbw p}ra
AMgrY gur nwnk jsu gwieAo ] kib kl sujsu nwnk gur Git Git shij smwieAo ]10]

1391

sveE mhly dUjy ky 2


< siqgur pRswid ]
soe purKu Dnu krqw kwrx krqw{ krx smrQo ] siqgu} Dnu nwnku msqik qum DirAo ijin
hQo ] q DirAo msqik hQu shij Aima vuTa Cij suir nr gx muin boihX Agwij ] mwirAo
kMtku kwlu grij Dwvqu lIAo brij pMc BUq Ek Gir rwiK ly smij ] jgu jIqa gur duAwir
Kylih smq swir rQu anmin ilv rwiK inrMkwir ] khu kIriq kl shwr spq dIp mJwr
lhxw jg gu{ pris murwir ]1] jw kI sit AMmq Dwr kwluK Kin aqwr iqmr AXwn
jwih drs duAwr ] Aoie ju syvih sbdu sw{ gwKVI ibKm kwr qy nr Bv aqwir kIE inrBwr

] sqsMgiq shj swir jwgIly gur bIcwir inMmrI BUq sdIv prm ipAwir ] khu kIriq

kl shwr spq dIp mJwr lhxw jg gu{ pris murwir ]2] qY qa iVAo nwmu Apw{

ibml jwsu ibQw{ swiDk isD sujn jIAw ko ADw{ ] qU qw jink rwjw Aaqw{ sbdu sMswir

sw{ rhih jg jl pdm bIcwr ] kilp q{ rog ibdw{ sMswr qwp invw{ Awqmw qibiD

qy
r
Y
Ek
ilv
qwr
]
khu
kIriq
kl
shwr
spq
dIp
mJwr
lhxw
jg
gu
{
pris
mu
r
wir
]3]

qY qw hdriQ pwieAo mwnu syivAw gu{ prvwnu swiD Ajg{ ijin kIAw anmwnu ] hir hir
drs smwn Awqmw vMqigAwn jwxIA Akl giq gur prvwn ] jw kI sit Acl Twx
ibml buiD suQwn pihir sIl snwhu skiq ibdwir ] khu kIriq kl shwr spq dIp mJwr
lhxw jg gu{ pris murwir ]4] sit Drq qm hrn dhn AG pwp pRnwsn ] sbd sUr
blvMq kwm A{ koD ibnwsn ] loB moh vis krx srx jwick pRiqpwlx ] Awqm rq
sMgRhx khx AMmq kl Fwlx ] siqgu} kl siqgur iqlku siq lwgY so pY qrY ] gu{ jgq

1392

iPrxsIh AMgra rwju jogu lhxw krY ]5] sdw Akl ilv rhY krn isa ieCw cwrh ]
dm spUr ija invY KvY ksu ibml bIcwrh ] iehY qqu jwixAo srb giq AlKu ibfwxI ]
shj Bwie sMicAo ikrix AMmq kl bwxI ] gur gim pRmwxu qY pwieAo squ sMqoKu gRwhij lXO ]
hir prisAo klu smulvY jn drsnu lhxy BXO ]6] min ibswsu pwieAo ghir ghu hdriQ
dIAo ] grl nwsu qin nTXo Aima AMqrgiq pIAo ] irid ibgwsu jwigAo AliK kl DrI
jugMqir ] siqgu{ shj smwiD rivAo swmwin inrMqir ] adwra icq dwird hrn ipKMiqh
klml sn ] sd rMig shij klu acrY jsu jMpa lhxy rsn ]7] nwmu AvKDu nwmu
AwDw{ A{ nwmu smwiD suKu sdw nwm nIswxu sohY ] rMig rqO nwm isa kl nwmu suir nrh bohY

] nwm prsu ijin pwieAo squ pRgitAo riv loie ] drsin prisAY gu} kY ATsiT mjnu hoie

]8] scu qIrQu scu iesnwnu A{ Bojnu Bwa scu sdw scu BwKMqu sohY ] scu pwieAo gur sbid

scu nwmu sMgqI bohY ] ijsu scu sMjmu vrqu scu kib jn kl vKwxu ] drsin prisAY gu} kY

scu jnmu prvwxu ]9] AimA sit suB krY hrY AG pwp skl ml ] kwm koD A{ loB moh

vis
krY
sBY
bl
]
sdw
su
K
u
min
vsY
du
K
u
sM
s
wrh
KovY
]
gu
{
nv
iniD
drIAwa
jnm
hm

kwlK DovY ] su khu tl gu{ syvIAY Aihinis shij suBwie ] drsin prisAY gu} kY jnm
mrx duKu jwie ]10]

sveE mhly qIjy ky 3


< siqgur pRswid ]

soe purKu isvir swcw jw kw ieku nwmu AClu sMswry ] ijin Bgq Bvjl qwry ismrhu soe nwmu
prDwnu ] iqqu nwim risku nwnku lhxw QipAo jyn sRb isDI ] kiv jn kX sbuDI kIriq
jn Amrdws ibsrIXw ] kIriq riv ikrix pRgit sMswrh swK qrovr mvlsrw ] aqir

1393

diKxih puib A{ p>im jY jY kw{ jpMiQ nrw ] hir nwmu rsin gurmuiK brdwXa alit gMg
p>im DrIAw ] soe nwmu AClu Bgqh Bv qwrxu Amrdws gur ka PuirAw ]1] ismrih soe
nwmu j$X A{ iknr swiDk isD smwiD hrw ] ismrih n$X Avr DR mMfl nwrdwid pRhlwid
vrw ] ssIA{ A{ sU{ nwmu alwsih sYl loA ijin aDirAw ] soe nwmu AClu Bgqh Bv qwrxu
Amrdws gur ka PuirAw ]2] soe nwmu isvir nv nwQ inrMjnu isv snkwid smuDirAw ]
cvrwsIh isD buD ijqu rwqy AMbrIk Bvjlu qirAw ] aDa Ak{ iqlocnu nwmw kil kbIr
iklivK hirAw ] soe nwmu AClu Bgqh Bv qwrxu Amrdws gur ka PuirAw ]3] iqqu
nwim lwig qyqIs iDAwvih jqI qpIsur min visAw ] soe nwmu ismir gMgyv ipqwmh crx

icq AMmq risAw ] iqqu nwim gu} gMBIr g}A miq sq kir sMgiq aDrIAw ] soe nwmu

AClu Bgqh Bv qwrxu Amrdws gur ka PuirAw ]4] nwm ikiq sMswir ikrix riv surqr

swKh ] aqir diKix puib dyis p>im jsu BwKh ] jnmu q iehu skXQu ijqu nwmu hir irdY

invwsY ] suir nr gx gMDrb iCA drsn AwswsY ] Bla pRisDu qyjo qnO kX joiV kr XwieAAo

]
soe
nwmu
Bgq
Bvjl
hrxu
gu
r
Amrdws
qY
pwieAo
]5]
nwmu
iDAwvih
dy
v
qy
q
Is
A{

swiDk isD nr nwim KMf bRhmMf Dwry ] jh nwmu smwiDAo hrKu sogu sm kir shwry ] nwmu
isromix srb mY Bgq rhy ilv Dwir ] soe nwmu pdwrQu Amr gur quis dIAo krqwir ]6]
siq sUra sIil blvMqu sq Bwie sMgiq sGn g}A miq inrvYir lIxw ] ijsu DIrju Duir
Dvlu Dujw syiq bYkuMT bIxw ] prsih sMq ipAw{ ijh krqwrh sMjogu ] siqgu} syiv suKu
pwieAo Amir guir kIqa jogu ]7] nwmu nwvxu nwmu rs Kwxu A{ Bojnu nwm rsu sdw cwX muiK
im bwxI ] Din siqgu{ syivAo ijsu pswie giq Agm jwxI ] kul sMbUh smuDry pwXa nwm

1394

invwsu ] skXQu jnmu kXcrY gu{ priXa Amr pRgwsu ]8] bwirju kir dwihxY isiD snmuK
muKu jovY ] iriD bsY bWvWig ju qIin lokWqr mohY ] irdY bsY AkhIa soie rsu iqn hI jwqa ]
muKhu Bgiq acrY Am{ gu{ iequ rMig rwqa ] msqik nIswxu sca krmu kX joiV kr
XwieAa ] prisAa gu} siqgur iqlku srb ieC iqin pwieAa ]9] crx q pr skXQ
crx gur Amr pvil rX ] hQ q pr skXQ hQ lgih gur Amr pX ] jIh q pr skXQ
jIh gur Am{ BixjY ] nYx q pr skXQ nXix gu{ Am{ ipiKjY ] sRvx q pr skXQ sRvix
gu{ Am{ suixjY ] skXQu su hIa ijqu hIA bsY gur Amrdwsu inj jgq ipq ] skXQu su is{
jwlpu BxY ju is{ invY gur Amr inq ]1]10] iq nr duK nh BuK iq nr inDn nhu khIAih

] iq nr soku nhu huAY iq nr sy AMqu n lhIAih ] iq nr syv nhu krih iq nr sX shs

smpih ] iq nr dulIcY bhih iq nr aQip ibQpih ] suK lhih iq nr sMswr mih ABY ptu

irp miD iqh ] skXQ iq nr jwlpu BxY gur Amrdwsu supRsnu ijh ]2]11] qY piFAa ieku

min DirAa ieku kir ieku pCwixAo ] nXix bXix muih ieku ieku duhu TWie n jwixAo ]

su
p
in
ieku
prqiK
ieku
ieks
mih
lIxa
]
qIs
ieku
A{
pM
i
j
isDu
pY
q
Is
n
KIxa
]
iekhu

ij lwKu lKhu AlKu hY ieku ieku kir vrinAa ] gur Amrdws jwlpu BxY qU ieku loVih ieku
mMinAa ]3]12] ij miq ghI jYdyiv ij miq nwmY sMmwxI ] ij miq qlocn iciq Bgq
kMbIrih jwxI ] {kmWgd krqUiq rwmu jMphu inq Bwe ] AMmrIik pRhlwid srix goibMd
giq pwe ] qY loBu koDu qsnw qjI su miq jX jwxI jugiq ] gu{ Amrdwsu inj Bgqu hY dyiK
drsu pwva mukiq ]4]13] gu{ Amrdwsu prsIAY puhim pwiqk ibnwsih ] gu{ Amrdwsu
prsIAY isD swiDk Awswsih ] gu{ Amrdwsu prsIAY iDAwnu lhIAY pa muikih ] gu{

1395

Amrdwsu prsIAY ABa lBY ga cuikih ] ieku ibMin dugx ju qa rhY jw sumMq mwnvih
lih ] jwlpw pdwrQ ieqVy gur Amrdwis ifTY imlih ]5]14] scu nwmu krqw{ su V
nwnik sMgRihAa ] qw qy AMgdu lhxw pRgit qwsu crxh ilv rihAa ] iqqu kuil gur
Amrdwsu Awsw invwsu qwsu gux kvx vKwxa ] jo gux AlK AgMm iqnh gux AMqu n jwxa
] boihQa ibDwqY inrmXO sB sMgiq kul aDrx ] gur Amrdws kIrqu khY wih wih quA pw
srx ]1]15] Awip nrwiexu klw Dwir jg mih prvirXa ] inrMkwir Awkw{ joiq jg
mMfil kirXa ] jh kh qh BrpU{ sbdu dIpik dIpwXa ] ijh isKh sMgRihAo qqu hir
crx imlwXa ] nwnk kuil inMmlu Avqira AMgd lhxy sMig huA ] gur Amrdws qwrx

qrx jnm jnm pw srix quA ]2]16] jpu qpu squ sMqoKu ipiK drsnu gur isKh ] srix

prih qy abrih Coif jm pur kI ilKh ] Bgiq Bwie BrpU{ irdY acrY krqwrY ] gu{ gah{

drIAwa plk fubMXh qwrY ] nwnk kuil inMmlu Avqira gux krqwrY acrY ] gu{ Amrdwsu

ijn@ syivAa iqn@ duKu dird prhir prY ]3]17] iciq icqva Ardwis kha p{ kih iB

n
ska
]
srb
icM
q
qu
J
u
pwis
swDsM
g
iq
ha
qka
]
qy
r
Y
hu
k
im
pvY
nIswxu
qa
kra
swihb

kI syvw ] jb gu{ dyKY suB idsit nwmu krqw muiK myvw ] Agm AlK kwrx purK jo Purmwvih
so kha ] gur Amrdws kwrx krx ijv qU rKih iqv rha ]4]18] iBKy ky ] gu{
igAwnu A{ iDAwnu qq isa qqu imlwvY ] sic scu jwxIAY iek icqih ilv lwvY ] kwm koD
vis krY pvxu afMq n DwvY ] inrMkwr kY vsY dyis hukmu buiJ bIcw{ pwvY ] kil mwih }pu krqw
purKu so jwxY ijin ikCu kIAa ] gu{ imiXa soie iBKw khY shj rMig drsnu dIAa ]1]19]
rihAo sMq ha toil swD bhuqyry ifTy ] sMinAwsI qpsIAh muKhu E pMifq imTy ] brsu Eku ha

1396

iPirAo iknY nhu prca lwXa ] khiqAh khqI suxI rhq ko KusI n AwXa ] hir nwmu Coif
dUjY lgy iqn@ ky gux ha ikAw kha ] gu{ diX imlwXa iBiKAw ijv qU rKih iqv rha
]2]20] pihir smwiD snwhu igAwin hY Awsix ciVAa ] DRMm DnKu kr gihAo Bgq sIlh
sir liVAa ] BY inrBa hir Atlu min sbid gur nyjw gifAo ] kwm koD loB moh Apqu
pMc dUq ibKMifAo ] Bla BUhwlu qyjo qnw npiq nwQu nwnk bir ] gur Amrdws scu sX
Bix qY dlu ijqa iev juDu kir ]1]21] Gnhr bUMd bsuA romwvil kusm bsMq gnq
n AwvY ] riv sis ikrix ad{ swgr ko gMg qrMg AMqu ko pwvY ] {d iDAwn igAwn
siqgur ky kib jn BX anh juo gwvY ] Bly Amrdws gux qyry qyrI apmw qoih bin AwvY

]1]22]

sveE mhly caQy ky 4


< siqgur pRswid ]

iek min purKu inrMjnu iDAwva ] gur pRswid hir gux sd gwva ] gun gwvq min hoie

ibgwsw ] siqgur pUir jnh kI Awsw ] siqgu{ syiv prm pdu pwXa ] AibnwsI Aibgqu

iDAwXa
]
iqsu
By
t
y
dwird

n
cM
p
Y
]
kX
shw{
qwsu
gu
x
jM
p
Y
]
jM
p
a
gu
x
ibml
su
j
n
jn

kyry AimA nwmu jw ka PuirAw ] iein sqgu{ syiv sbd rsu pwXw nwmu inrMjn air DirAw ]
hir nwm risku goibMd gux gwhku cwhku qq smq sry ] kiv kX Tkur hrdws qny gur
rwmdws sr ABr Bry ]1] Cutq prvwh AimA Amrw pd AMmq srovr sd BirAw ] qy
pIvih sMq krih min mjnu pub ijnhu syvw krIAw ] iqn Ba invwir AnBY pdu dInw sbd
mw qy aDr Dry ] kiv kX Tkur hrdws qny gur rwmdws sr ABr Bry ]2] sqgur miq
gUV@ ibml sqsMgiq Awqmu rMig clUlu BXw ] jwXw mnu kvlu shij prkwXw ABY inrMjnu

1397

Grih lhw ] sqguir dXwil hir nwmu V@wXw iqsu pRswid vis pMc kry ] kiv kX Tkur
hrdws qny gur rwmdws sr ABr Bry ]3] AnBa anmwin Akl ilv lwgI pwrsu ByitAw
shj Gry ] sqgur prswid prm pdu pwXw Bgiq Bwie BMfwr Bry ] myitAw jnmWqu mrx Ba
Bwgw icqu lwgw sMqoK sry ] kiv kX Tkur hrdws qny gur rwmdws sr ABr Bry ]4] ABr
Bry pwXa Apw{ ird AMqir DwirAo ] duK BMjnu Awqm pRboDu min qqu bIcwirAo ] sdw cwie
hir Bwie pRym rsu Awpy jwxie ] sqgur kY prswid shj syqI rMgu mwxie ] nwnk pRswid
AMgd sumiq guir Amir Am{ vrqwieAo ] gur rwmdws kXcrY qYN Atl Amr pdu pwieAo ]5]
sMqoK srovir bsY AimA rsu rsn pRkwsY ] imlq sWiq apjY durqu dUrMqir nwsY ] suK swg{

pwieAa idMqu hir mig n hutY ] sMjmu squ sMqoKu sIl snwhu mPutY ] siqgu{ pRmwxu ibD nY

isira jig js qU{ bjwieAa ] gur rwmdws kXcrY qY ABY Amr pdu pwieAa ]6] jgu

ijqa siqgur pRmwix min Eku iDAwXa ] Din Din siqgur Amrdwsu ijin nwmu VwXa ]

nv iniD nwmu inDwnu iriD isiD qw kI dwsI ] shj srov{ imilAo purKu ByitAo AibnwsI ]

Awid
ly
Bgq
ijqu
lig
qry
so
gu
i
r
nwmu

V
wieAa
]
gu
r
rwmdws
kX
c
rY
qY
hir
pR
y
m
pdwrQu

pwieAa ]7] pRym Bgiq prvwh pRIiq publI n hutie ] siqgur sbdu AQwhu AimA Dwrw
rsu gutie ] miq mwqw sMqoKu ipqw sir shj smwXa ] AwjonI sMBivAa jgqu gur bcin
qrwXa ] Aibgq Agoc{ Aprp{ min gur sbdu vswieAa ] gur rwmdws kXcrY qY jgq
aDwrxu pwieAa ]8] jgq aDwrxu nv inDwnu Bgqh Bv qwrxu ] AMmq bUMd hir nwmu
ibsu kI ibKY invwrxu ] shj qrovr PilAo igAwn AMmq Pl lwgy ] gur pRswid pweAih
DMin qy jn bfBwgy ] qy mukqy BE siqgur sbid min gur prcw pwieAa ] gur rwmdws

1398

kXcrY qY sbd nIswnu bjwieAa ]9] syj sDw shju Cwvwxu sMqoKu srwieca sdw sIl
snwhu sohY ] gur sbid smwcirAo nwmu tyk sMgwid bohY ] AjonIa BX Amlu siqgur sMig
invwsu ] gur rwmdws kXcrY quA shj srovir bwsu ]10] gu{ ijn@ ka supRsnu nwmu hir
irdY invwsY ] ijn@ ka gu{ supRsnu durqu dUrMqir nwsY ] gu{ ijn@ ka supRsnu mwnu AiBmwnu
invwrY ] ijn@ ka gu{ supRsnu sbid lig Bvjlu qwrY ] prca pRmwxu gur pwieAa iqn
skXQa jnmu jig ] sRI gu} srix Bju kX kib Bugiq mukiq sB gu} lig ]11] siqguir
Kymw qwixAw jug jUQ smwxy ] AnBa nyjw nwmu tyk ijqu Bgq AGwxy ] gu{ nwnku AMgdu
Am{ Bgq hir sMig smwxy ] iehu rwj jog gur rwmdws qum@ hU rsu jwxy ]12] jnku soie

ijin jwixAw anmin rQu DirAw ] squ sMqoKu smwcry ABrw s{ BirAw ] AkQ kQw Amrw purI

ijsu dyie su pwvY ] iehu jnk rwju gur rwmdws quJ hI bix AwvY ]13] siqgur nwmu Ek ilv

min jpY V@ iqn@ jn duK pwpu khu kq hovY jIa ] qwrx qrx iKn mw jw ka i DwrY

sbdu ird bIcwrY kwmu koDu KovY jIa ] jIAn sBn dwqw Agm Xwn ib$Xwqw Aihinis Xwn

DwvY
plk
n
sovY
jIa
]
jw
ka
dy
K
q
dird

jwvY
nwmu
so
inDwnu
pwvY
gu
r
mu
i
K
Xwin
du
r
miq

mYlu DovY jIa ] siqgur nwmu Ek ilv min jpY V iqn jn duK pwp khu kq hovY jIa ]1]
Drm krm pUrY siqgu{ pwe hY ] jw kI syvw isD swD muin jn suir nr jwcih sbd sw{
Ek ilv lwe hY ] Puin jwnY ko qyrw Apw{ inrBa inrMkw{ AkQ kQnhw{ quJih buJwe
hY ] Brm BUly sMswr Cuthu jUnI sMGwr jm ko n fMf kwl gurmiq Xwe hY ] mn pRwxI mugD
bIcw{ Aihinis jpu Drm krm pUrY siqgu{ pwe hY ]2] ha bil bil jwa siqgur swcy
nwm pr ] kvn apmw dya kvn syvw srya Ek muK rsnw rshu jug joir kr ] Puin mn bc

1399

km jwnu Anq dUjw n mwnu nwmu so Apw{ sw{ dIno guir ird Dr ] nX kiv pwrs prs kc
kMcnw huie cMdnw subwsu jwsu ismrq An qr ] jw ky dyKq duAwry kwm koD hI invwry jI ha
bil bil jwa siqgur swcy nwm pr ]3] rwju jogu qKqu dIAnu gur rwmdws ] pRQmy nwnk
cMdu jgq BXo Awndu qwrin mnu$X jn kIAa pRgws ] gur AMgd dIAa inDwnu AkQ kQw
igAwnu pMc BUq bis kIny jmq n ws ] gur Am{ gu} sRI siq kiljuig rwKI piq AGn dyKq
gqu crn kvl jws ] sB ibiD mwiXa mnu qb hI BXa pRsnu rwju jogu qKqu dIAnu gur
rwmdws ]4] rf ] ijsih Dwira Driq A{ ivamu A{ pvxu qy nIr sr Avr Anl Anwid
kIAa ] sis iriK inis sUr idin sYl q}A Pl Pul dIAa ] suir nr spq smud ikA

DwirAo qBvx jwsu ] soe Eku nwmu hir nwmu siq pwieAo gur Amr pRgwsu ]1]5] kchu

kMcnu BieAa sbdu gur sRvxih suixAo ] ibKu qy AMmqu huXa nwmu siqgur muiK BixAa ]

loha hoXa lwlu ndir siqgu{ jid DwrY ] pwhx mwxk krY igAwnu gur kihAa bIcwrY ]

kwThu sRIKMf siqguir kIAa duK dird iqn ky gieA ] siqgu} crn ijn@ prisAw sy psu

pry
q
su
i
r
nr
BieA
]2]6]
jwim
gu
}
hoie
vil
Dnih
ikAw
gwrvu
idjie
]
jwim
gu
}

hoie vil lK bwhy ikAw ikjie ] jwim gu} hoie vil igAwn A{ iDAwn Ann pir ] jwim
gu} hoie vil sbdu swKI su sch Gir ] jo gu} gu} Aihinis jpY dwsu Btu byniq khY ] jo gu}
nwmu ird mih DrY so jnm mrx duh Qy rhY ]3]7] gur ibnu Go{ AMDw{ gu} ibnu smJ n AwvY
] gur ibnu suriq n isiD gu} ibnu mukiq n pwvY ] gu{ k{ scu bIcw{ gu} k{ ry mn myry ]
gu{ k{ sbd spun AGn ktih sB qyry ] gu{ nXix bXix gu{ gu{ krhu gu} siq kiv nX
kih ] ijin gu} n dyiKAa nhu kIAa qy AkXQ sMswr mih ]4]8] gu} gu} gu{ k{ mn

1400

myry ] qwrx qrx smRQu kiljuig sunq smwiD sbd ijsu kyry ] Puin duKin nwsu suKdwXku
sUra jo Drq iDAwnu bsq iqh nyry ] pUra purKu irdY hir ismrq muKu dyKq AG jwih pryry ]
ja hir buiD iriD isiD cwhq gu} gu} gu{ k{ mn myry ]5]9] gu} muKu dyiK g} suKu pwXa
] huqI ju ipAws ips ipvn kI bMCq isiD ka ibiD imlwXa ] pUrn Bo mn Tar bso rs
bwsn isa ju dh idis DwXa ] goibMd vwlu goibMd purI sm jXn qIir ibpws bnwXa ] gXa
duKu dUir brKn ko su gu} muKu dyiK g} suKu pwXa ]6]10] smrQ gu} isir hQu Dra ] guir
kInI pw hir nwmu dIAa ijsu dyiK crn AGn hra ] inis bwsur Ek smwn iDAwn su
nwm suny suqu Bwn fra ] Bin dws su Aws jg gu} kI pwrsu Byit prsu kra ] rwmdwsu gu}

hir siq kIXa smrQ gu} isir hQu Dra ]7]11] Ab rwKhu dws Bwt kI lwj ] jYsI

rwKI lwj Bgq pRihlwd kI hrnwKs Pwry kr Awj ] Puin dopqI lwj rKI hir pRB jI CInq

bs dIn bhu swj ] sodwmw Apdw qy rwiKAw ginkw pVq pUry iqh kwj ] sRI siqgur supRsn

kljug hoie rwKhu dws Bwt kI lwj ]8]12] Jolnw ] gu} gu{ gu} gu{ gu} jpu pRwnIAhu ]

sbdu
hir
hir
jpY
nwmu
nv
iniD
ApY
rsin
Aihinis
rsY
siq
kir
jwnIAhu
]
Pu
i
n
pR
y
m
rM
g

pweAY gurmuKih iDAweAY An mwrg qjhu Bjhu hir XwnIAhu ] bcn gur irid Drhu pMc BU
bis krhu jnmu kul aDrhu wir hir mwnIAhu ] ja q sB suK ieq aq qum bMCvhu gu} gu{
gu} gu{ gu} jpu pRwnIAhu ]1]13] gu} gu{ gu} gu{ gu} jip siq kir ] Agm gun
jwnu inDwnu hir min Drhu Xwnu Aihinis krhu bcn gur irdY Dir ] Puin gu} jl ibml
AQwh mjnu krhu sMq gurisK qrhu nwm sc rMg sir ] sdw inrvY{ inrMkw{ inrBa jpY
pRym gur sbd ris krq V Bgiq hir ] mugD mn BRmu qjhu nwmu gurmuiK Bjhu gu} gu{ gu}

1401

gu{ gu} jpu siq kir ]2]14] gu} gu{ gu{ krhu gu} hir pweAY ] adiD gu{ gihr gMBIr
byAMqu hir nwm ng hIr mix imlq ilv lweAY ] Puin gu} prml srs krq kMcnu prs
mYlu durmiq ihrq sbid gu{ XweAY ] AMmq prvwh CutkMq sd wir ijsu Xwn gur ibml sr
sMq isK nweAY ] nwmu inrbwxu inDwnu hir air Drhu gu} gu{ gu{ krhu gu} hir pweAY
]3]15] gu} gu{ gu} gu{ gu} jpu mn ry ] jw kI syv isv isD swiDk sur Asur gx qrih
qyqIs gur bcn suix kn ry ] Puin qrih qy sMq ihq Bgq gu{ gu{ krih qirAo pRhlwdu gur
imlq muin jn ry ] qrih nwrdwid snkwid hir gurmuKih qrih iek nwm lig qjhu rs
An ry ] dwsu byniq khY nwmu gurmuiK lhY gu} gu{ gu} gu{ gu} jpu mn ry ]4]16]29]

isrI gu} swihbu sB pir ] krI pw sqjuig ijin DR pir ] sRI pRhlwd Bgq aDrIAM ]

hs kml mwQy pr DrIAM ] AlK }p jIA l$Xw n jwe ] swiDk isD sgl srxwe ] gur ky

bcn siq jIA Dwrhu ] mwxs jnmu dyh inswrhu ] gu{ jhwju Kyvtu gu} gur ibnu qirAw n

koie ] gur pRswid pRBu pweAY gur ibnu mukiq n hoie ] gu{ nwnku inkit bsY bnvwrI ] iqin

lhxw
Qwip
joiq
jig
DwrI
]
lhxY
pM
Q
u
Drm
kw
kIAw
]
Amrdws
Bly
ka
dIAw
]
iqin

sRI rwmdwsu soFI iQ{ QXa ] hir kw nwmu AKY iniD AXa ] AXa hir nwmu AKY iniD chu juig
gur syvw kir Plu lhIAM ] bMdih jo crx srix suKu pwvih prmwnd gurmuiK khIAM ] prqiK
dyh pwrbRhmu suAwmI Awid }ip poKx BrxM ] siqgu{ gu{ syiv AlK giq jw kI sRI rwmdwsu
qwrx qrxM ]1] ijh AMmq bcn bwxI swDU jn jpih kir ibiciq cwAo ] Awndu inq
mMglu gur drsnu sPlu sMswir ] sMswir sPlu gMgw gur drsnu prsn prm piv gqy ]
jIqih jm loku piqq jy pRwxI hir jn isv gur Xwin rqy ] rGubMis iqlku suMd{ dsrQ Gir

1402

muin bMCih jw kI srxM ] siqgu{ gu{ syiv AlK giq jw kI sRI rwmdwsu qwrx qrxM ]2] sMsw{
Agm swg{ qulhw hir nwmu gu} muiK pwXw ] jig jnm mrxu Bgw ieh Awe hIAY prqIiq ]
prqIiq hIAY Awe ijn jn kY iqn@ ka pdvI ac Be ] qij mwieAw mohu loBu A{ lwlcu kwm
koD kI bQw ge ] Avlo#Xw bRhmu Brmu sBu Cut#Xw idX i kwrx krxM ] siqgu{ gu{ syiv
AlK giq jw kI sRI rwmdwsu qwrx qrxM ]3] prqwpu sdw gur kw Git Git prgwsu BXw
jsu jn kY ] ieik pVih suxih gwvih prBwiqih krih ieswnu ] ieswnu krih prBwiq
suD min gur pUjw ibiD sihq krM ] kMcnu qnu hoie pris pwrs ka joiq s}pI Xwnu DrM ]
jgjIvnu jgnwQu jl Ql mih rihAw pUir bhu ibiD brnM ] siqgu{ gu{ syiv AlK giq

jw kI sRI rwmdwsu qwrx qrxM ]4] ijnhu bwq in>l DRA jwnI qye jIv kwl qy bcw ] iqn@

qirAo smud {d iKn iek mih jlhr ibMb jugiq jgu rcw ] kuMflnI surJI sqsMgiq

prmwnd gu} muiK mcw ] isrI gu} swihbu sB pir mn bc kMm syvIAY scw ]5] vwihgu}

vwihgu} vwihgu} vwih jIa ] kvl nYn mDur bYn koit sYn sMg soB khq mw jsod ijsih dhI

Bwqu
Kwih
jIa
]
dy
i
K
}pu
Aiq
AnU
p
u
moh
mhw
mg
Be
ikM
k
nI
sbd
Jnqkwr
Ky
l
u
pwih
jIa
]

kwl klm hukmu hwiQ khhu kanu myit skY esu bMX Xwnu Xwnu Drq hIAY cwih jIa ] siq swcu
sRI invwsu Awid purKu sdw quhI vwihgu} vwihgu} vwihgu} vwih jIa ]1]6] rwm nwm
prm Dwm suD buD inrIkwr bysumwr srbr ka kwih jIa ] suQr icq Bgq ihq ByKu DirAo
hrnwKsu hirAo nK ibdwir jIa ] sMK ck gdw pdm Awip Awpu kIAo Cdm AprMpr pwrbRhm
lKY kanu qwih jIa ] siq swcu sRI invwsu Awid purKu sdw quhI vwihgu} vwihgu} vwihgu}
vwih jIa ]2]7] pIq bsn kuMd dsn pA sihq kMT mwl muktu sIis mor pMK cwih jIa ]

1403

byvjIr bfy DIr Drm AMg AlK Agm Kylu kIAw AwpxY aCwih jIa ] AkQ kQw kQI n jwie
qIin lok rihAw smwie suqh isD }pu DirAo swhn kY swih jIa ] siq swcu sRI invwsu Awid
purKu sdw quhI vwihgu} vwihgu} vwihgu} vwih jIa ]3]8] siqgu} siqgu} siqgu{
guibMd jIa ] bilih Cln sbl mln Big Pln kwn@ kuAr inhklk bjI fMk cV dl
rivMd jIa ] rwm rvx durq dvx skl Bvx kusl krx srb BUq Awip hI dyvwiD dyv
shs muK PinMd jIa ] jrm krm mC kC huA brwh jmunw kY kUil Kylu KyilAo ijin igMd
jIa ] nwmu sw{ hIE Dw{ qju ibkw{ mn gXMd siqgu} siqgu} siqgur guibMd jIa
]4]9] isrI gu} isrI gu} isrI gu} siq jIa ] gur kihAw mwnu inj inDwnu scu jwnu

mM iehY inis bwsur hoie kXwnu lhih prm giq jIa ] kwmu koDu loBu mohu jx jx isa

Cwfu Dohu hamY kw PMDu kwtu swDsMig riq jIa ] dyh gyhu qA snyhu icq iblwsu

jgq Ehu crn kml sdw sya Vqw k{ miq jIa ] nwmu sw{ hIE Dw{ qju ibkw{ mn

gXMd isrI gu} isrI gu} isrI gu} siq jIa ]5]10] syvk kY BrpUr jugu jugu vwhgu}

qy
r
w
sBu
sdkw
]
inrM
k
w{
pR
B
u
sdw
slwmiq
kih
n
skY
ko
qU
kd
kw
]
bR
h
mw
ibsnu
isry

qY Agnq iqn ka mohu BXw mn md kw ] cvrwsIh lK join apwe irjku dIAw sB hU ka


qd kw ] syvk kY BrpUr jugu jugu vwhgu} qyrw sBu sdkw ]1]11] vwhu vwhu kw bfw
qmwsw ] Awpy hsY Awip hI icqvY Awpy cMdu sU{ prgwsw ] Awpy jlu Awpy Qlu QMm@nu Awpy
kIAw Git Git bwsw ] Awpy n{ Awpy Puin nwrI Awpy swir Awp hI pwsw ] gurmuiK sMgiq
sBY ibcwrhu vwhu vwhu kw bfw qmwsw ]2]12] kIAw Kylu bf mylu qmwsw vwihgu} qyrI
sB rcnw ] qU jil Qil ggin pXwil pUir rhw AMmq qy mITy jw ky bcnw ] mwnih

1404

bRhmwidk {dwidk kwl kw kwlu inrMjn jcnw ] gur pRswid pweAY prmwrQu sqsMgiq syqI
mnu Kcnw ] kIAw Kylu bf mylu qmwsw vwhgu} qyrI sB rcnw ]3]13]42] Agmu Anqu
Anwid Awid ijsu koie n jwxY ] isv ibrMic Dir Xwnu inqih ijsu bydu bKwxY ] inrMkw{
inrvY{ Av{ nhI dUsr koe ] BMjn gVx smQu qrx qwrx pRBu soe ] nwnw pRkwr ijin
jgu kIAo jnu mQurw rsnw rsY ] sRI siq nwmu krqw purKu gur rwmdws icqh bsY ]1] gu}
smrQu gih krIAw DRv buiD sumiq smwrn ka ] Puin DRMm Dujw PhrMiq sdw AG puMj qrMg
invwrn ka ] mQurw jn jwin khI jIA swcu su Aar kCU n ibcwrn ka ] hir nwmu
boihQu bfO kil mY Bv swgr pwir aqwrn ka ]2] sMqq hI sqsMgiq sMg surMg rqy

jsu gwvq hY ] DRm pMQu DirAo DrnIDr Awip rhy ilv Dwir n Dwvq hY ] mQurw Bin Bwg

Bly an@ ky mn ieCq hI Pl pwvq hY ] riv ky suq ko iqn@ wsu khw ju crn gu} icqu

lwvq hY ]3] inrml nwmu suDw prpUrn sbd qrMg pRgitq idn Awg{ ] gihr gMBI{

AQwh Aiq bf suB{ sdw sB ibiD rqnwg{ ] sMq mrwl krih kMqUhl iqn jm ws imitAo

du
K
kwg{
]
klju
g
du
r
q
dU
i
r
krby
ka
drsnu
gu
}
sgl
su
K
swg{
]4]
jw
ka
mu
i
n

Xwnu DrY iPrq sgl jug kbhu k ko pwvY Awqm pRgws ka ] byd bwxI sihq ibrMic jsu
gwvY jw ko isv muin gih n qjwq kiblws kMa ] jw kO jogI jqI isD swiDk Anyk qp
jtw jUt ByK kIE iPrq adws ka ] su iqin siqguir suK Bwie pw DwrI jIA nwm kI
bfwe de gur rwmdws ka ]5] nwmu inDwnu iDAwn AMqrgiq qyj puMj iqhu log pRgwsy
] dyKq drsu Btik BRmu Bjq duK prhir suK shj ibgwsy ] syvk isK sdw Aiq luiBq
Ail smUh ija kusm subwsy ] ibmwn guir Awip QXa iQ{ swca qKqu gu} rwmdwsY

1405

]6] qwra sMsw{ mwXw md moihq AMmq nwmu dIAa smrQu ] Puin kIriqvMq sdw suK
sMpiq iriD A{ isiD n Cofie sQu ] dwin bfO AiqvMqu mhwbil syvik dwis kihAo iehu qQu
] qwih khw prvwh kwhU kI jw kY bsIis DirAo guir hQu ]7]49] qIin Bvn BrpUir rihAo
soe ] Apn srsu kIAa n jgq koe ] Awpun Awpu Awp hI apwXa ] suir nr Asur AMqu
nhI pwXa ] pwXa nhI AMqu sury Asurh nr gx gMDRb KojMq iPry ] AibnwsI Aclu AjonI
sMBa purKoqmu Apwr pry ] krx kwrx smrQu sdw soe srb jIA min XwieXa ] sRI gur
rwmdws jXo jX jg mih qY hir prm pdu pwieXa ]1] siqguir nwnik Bgiq krI iek
min qnu mnu Dnu goibMd dIAa ] AMgid Anq mUriq inj DwrI Agm Xwin ris rXa hIAa

] guir Amrdwis krqw{ kIAa vis vwhu vwhu kir XwieXa ] sRI gur rwmdws jXo jX jg

mih qY hir prm pdu pwieXa ]2] nwrdu DR pRhlwdu sudwmw pub Bgq hir ky ju gxM ]

AMbrIku jXdyv qlocnu nwmw Av{ kbI{ BxM ] iqn kO Avqw{ BXa kil iBMqir jsu

jg pir CwieXa ] sRI gur rwmdws jXo jX jg mih qY hir prm pdu pwieXa ]3] mnsw

kir
ismrM
q
qu
J
Y
nr
kwmu
k
o
Du
imitAa
ju
iqxM
]
bwcw
kir
ismrM
q
qu
J
Y
iqn@
du
K
u
dird

imtXa ju iKxM ] krm kir quA drs prs pwrs sr bX Bt jsu gwieXa ] sRI gur
rwmdws jXo jX jg mih qY hir prm pdu pwieXa ]4] ijh siqgur ismrMq nXn ky
iqmr imtih iKnu ] ijh siqgur ismrMiQ irdY hir nwmu idno idnu ] ijh siqgur ismrMiQ
jIA kI qpiq imtwvY ] ijh siqgur ismrMiQ iriD isiD nv iniD pwvY ] soe rwmdwsu gu{
bX Bix imil sMgiq DMin DMin krhu ] ijh siqgur lig pRBu pweAY so siqgu{ ismrhu
nrhu ]5]54] ijin sbdu kmwie prm pdu pwieAo syvw krq n CoifAo pwsu ] qw qy gah{

1406

Xwn pRgtu ajIAwra duK dird AMXwr ko nwsu ] kiv kIrq jo sMq crn muiV lwgih iqn@
kwm koD jm ko nhI wsu ] ijv AMgdu AMig sMig nwnk gur iqv gur Amrdws kY gu{
rwmdwsu ]1] ijin siqgu{ syiv pdwrQu pwXa inis bwsur hir crn invwsu ] qw qy sMgiq
sGn Bwie Ba mwnih qum mlIAwgr pRgt subwsu ] DR pRhlwd kbIr iqlocn nwmu lYq
ap^Xo ju pRgwsu ] ijh ipKq Aiq hoie rhsu min soe sMq shw{ gu} rwmdwsu ]2] nwnik
nwmu inrMjn jwXa kInI Bgiq pRym ilv lwe ] qw qy AMgdu AMg sMig BXo swie{ iqin
sbd suriq kI nIv rKwe ] gur Amrdws kI AkQ kQw hY iek jIh kCu khI n jwe ] soFI
si skl qwrx ka Ab gur rwmdws ka imlI bfwe ]3] hm Avguix Bry Eku guxu

nwhI AMmqu Cwif ibKY ibKu Kwe ] mwXw moh Brm pY BUly suq dwrw isa pRIiq lgwe ] ieku

aqm pMQu suinAo gur sMgiq iqh imlq jm ws imtwe ] iek Ardwis Bwt kIriq kI gur

rwmdws rwKhu srxwe ]4]58] mohu mil ibvis kIAa kwmu gih kys pCwVa ] koDu

KMif prcMif loBu Apmwn isa JwVa ] jnmu kwlu kr joiV hukmu jo hoie su mnY ] Bv swg{

bM
i
DAa
isK
qwry
su
p
R
s
nY
]
isir
Awqpqu
scO
qKqu
jog
Bog
sM
j
u
q
u
bil
]
gu
r
rwmdws
scu

sX Bix qU Atlu rwij ABgu dil ]1] qU siqgu{ chu jugI Awip Awpy prmys{ ] suir nr
swiDk isD isK syvMq Durh Du{ ] Awid jugwid Anwid klw DwrI qhu loAh ] Agm ingm
aDrx jrw jMimih AwroAh ] gur Amrdwis iQ{ QipAa prgwmI qwrx qrx ] AG AMqk
bdY n sX kiv gur rwmdws qyrI srx ]2]60]

sveE mhly pMjvy ky 5


< siqgur pRswid ]

ismrM soe purKu Aclu AibnwsI ] ijsu ismrq durmiq mlu nwsI ] siqgur crx kvl

1407

irid DwrM ] gur Arjun gux shij ibcwrM ] gur rwmdws Gir kIAa pRgwsw ] sgl mnorQ
pUrI Awsw ] qY jnmq gurmiq bRhmu pCwixAo ] kX joiV kr sujsu vKwixAo ] Bgiq jog kO
jYqvw{ hir jnku apwXa ] sbdu gu} prkwisAo hir rsn bswXa ] gur nwnk AMgd Amr
lwig aqm pdu pwXa ] gu{ Arjunu Gir gur rwmdws Bgq aqir AwXa ]1] bfBwgI
anmwinAa irid sbdu bswXa ] mnu mwxku sMqoiKAa guir nwmu V@wXa ] Agmu Agoc{
pwrbRhmu siqguir drswXa ] gu{ Arjunu Gir gur rwmdws AnBa ThrwXa ]2] jnk
rwju brqwieAw sqjugu AwlIxw ] gur sbdy mnu mwinAw ApqIju pqIxw ] gu{ nwnku scu
nIv swij siqgur sMig lIxw ] gu{ Arjunu Gir gur rwmdws AprMp{ bIxw ]3] Kylu gUV@a

kIAa hir rwie sMqoiK smwcirAo ibml buiD siqguir smwxa ] AwjonI sMBivAa sujsu kX

kvIAix bKwixAa ] guir nwnik AMgdu vra guir AMgid Amr inDwnu ] guir rwmdws

Arjunu vra pwrsu prsu pRmwxu ]4] sd jIvxu Arjunu Amolu AwjonI sMBa ] BX BMjnu

pr duK invw{ Apw{ AnBa ] Agh ghxu BRmu BRWiq dhxu sIqlu suK dwqa ] AwsMBa

adivAa
pu
r
Ku
pU
r
n
ibDwqa
]
nwnk
Awid
AM
g
d
Amr
siqgu
r
sbid
smwieAa
]
Dnu
Dnu

gu} rwmdws gu{ ijin pwrsu pris imlwieAa ]5] jY jY kw{ jwsu jg AMdir mMdir Bwgu
jugiq isv rhqw ] gu{ pUrw pwXa bf BwgI ilv lwgI mydin B{ shqw ] BX BMjnu pr pIr
invwrnu kX shw{ qoih jsu bkqw ] kuil soFI gur rwmdws qnu Drm Dujw Arjunu hir Bgqw
]6] DRMm DI{ gurmiq gBI{ pr duK ibswrxu ] sbd sw{ hir sm adw{ Ahmyv invwrxu ]
mhw dwin siqgur igAwin min cwa n hutY ] siqvMqu hir nwmu mM nv iniD n inKutY ]
gur rwmdws qnu srb mY shij cMdoAw qwixAa ] gur Arjun kXcrY qY rwj jog rsu

1408

jwixAa ]7] BY inrBa mwixAa lwK mih AlKu lKwXa ] Agmu Agocr giq gBI{
siqguir prcwXa ] gur prcY prvwxu rwj mih jogu kmwXa ] DMin DMin gu{ DMin ABr sr
suBr BrwXa ] gur gm pRmwix Aj{ jirAo sir sMqoK smwieXa ] gur Arjun kXcrY qY
shij jogu inju pwieXa ]8] Aima rsnw bdin br dwiq AlK Apwr gur sUr sbid
hamY invwra ] pMcwh{ indilAa sun shij inj Gir shwra ] hir nwim lwig jg
aDra siqgu{ irdY bswieAa ] gur Arjun kXcrY qY jnkh klsu dIpwieAa ]9]
sorTy ] gu{ Arjunu purKu pRmwxu pwrQa cwlY nhI ] nyjw nwm nIswxu siqgur sbid
svwirAa ]1] Bvjlu swie{ syqu nwmu hrI kw boihQw ] quA siqgur sM hyqu nwim lwig

jgu aDra ]2] jgq aDwrxu nwmu siqgur quTY pwieAa ] Ab nwih Avr sir kwmu

bwrMqir pUrI pVI ]3]12] joiq }ip hir Awip gu} nwnku khwXa ] qw qy AMgdu BXa

qq isa qqu imlwXa ] AMgid ikrpw Dwir Am{ siqgu{ iQ{ kIAa ] Amrdwis Amrqu

C gur rwmih dIAa ] gur rwmdws drsnu pris kih mQurw AMmq bXx ] mUriq pMc

pR
m
wx
pu
r
Ku
gu
{
Arju
n
u
ipKhu
nXx
]1]
siq
}pu
siq
nwmu
squ
sM
q
oKu
DirAo
air
]
Awid

puriK prqiK il$Xa AC{ msqik Duir ] pRgt joiq jgmgY qyju BUA mMfil CwXa ]
pwrsu pris prsu pris guir gu} khwXa ] Bin mQurw mUriq sdw iQ{ lwie icqu snmuK
rhhu ] kljuig jhwju Arjunu gu} sgl si lig ibqrhu ]2] iqh jn jwchu jg pr
jwnIAqu bwsur rXin bwsu jw ko ihqu nwm isa ] prm AqIqu prmysur kY rMig rMXO
bwsnw qy bwhir pY dyKIAqu Dwm isa ] Apr prMpr purK isa pRymu lwXO ibnu BgvMq rsu
nwhI AarY kwm isa ] mQurw ko pRBu sRb mX Arjun gu{ Bgiq kY hyiq pwie rihAo imil

1409

rwm isa ]3] AMqu n pwvq dyv sbY muin ieMd mhw isv jog krI ] Puin byd ibrMic
ibcwir rihAo hir jwpu n Cwifa Ek GrI ] mQurw jn ko pRBu dIn dXwlu hY sMgiq si
inhwlu krI ] rwmdwis gu} jg qwrn ka gur joiq Arjun mwih DrI ]4] jg Aa{
n Xwih mhw qm mY Avqw{ ajwg{ Awin kIAa ] iqn ky duK koitk dUir gE mQurw
ijn@ AMmq nwmu pIAa ] ieh pDiq qy mq cUkih ry mn Bydu ibBydu n jwn bIAa ]
prqiC irdY gur Arjun kY hir pUrn bRhim invwsu lIAa ]5] jb la nhI Bwg illwr
adY qb la BRmqy iPrqy bhu DwXa ] kil Gor smud mY bUfq Qy kbhU imit hY nhI ry
pCuqwXa ] qqu ibcw{ XhY mQurw jg qwrn ka Avqw{ bnwXa ] jXa ijn@ Arjun dyv

gu} iPir sMkt join grB n AwXa ]6] kil smud BE }p pRgit hir nwm aDwrnu ]

bsih sMq ijsu irdY duK dwird invwrnu ] inrml ByK Apwr qwsu ibnu Av{ n koe ] mn

bc ijin jwixAa BXa iqh smsir soe ] Drin ggn nv KMf mih joiq s}pI rihAo Bir

] Bin mQurw kCu Bydu nhI gu{ Arjunu prq$X hir ]7]19] AjY gMg jlu Atlu isK

sM
g
iq
sB
nwvY
]
inq
pu
r
wx
bwcIAih
by
d
bR
h
mw
mu
i
K
gwvY
]
AjY
cv{
isir
Fu
l
Y
nwmu

AMmqu muiK lIAa ] gur Arjun isir C Awip prmysir dIAa ] imil nwnk AMgd
Amr gur gu{ rwmdwsu hir pih gXa ] hirbMs jgiq jsu sMcra su kvxu khY sRI gu{ muXa
]1] dyv purI mih gXa Awip prmysr BwXa ] hir isMGwsxu dIAa isrI gu{ qh
bYTwXa ] rhsu kIAa sur dyv qoih jsu jX jX jMpih ] Asur gE qy Bwig pwp iqn@ BIqir
kMpih ] kwty su pwp iqn@ nrhu ky gu{ rwmdwsu ijn@ pwieXa ] C isMGwsnu iprQmI gur
Arjun ka dy AwieAa ]2]21]9]11]10]10]22]60]143]

1410

slok vwrW qy vDIk ] mhlw 1 ]

aqMgI pYAohrI gihrI gMBIrI ] ssuiV suhIAw ikv krI invxu n jwie QxI ] gcu ij lgw

igVvVI sKIE DalhrI ] sy BI Fhdy ifTu mY muMD n grbu QxI ]1] suix muMDy hrxwKIE
gUVw vYxu Apw{ ] pihlw vsqu is\wix kY qW kIcY vwpw{ ] dohI idcY durjnw imW kUM jYkw{ ]
ijqu dohI sjx imlin lhu muMDy vIcw{ ] qnu mnu dIjY sjxw AYsw hsxu sw{ ] iqs sa
nyhu n kIce ij idsY clxhw{ ] nwnk ijn@I iev kir buiJAw iqn@w ivthu kurbwxu ]2]
jy qUM qw} pwix qwhU puCu iqVn@ kl ] qwhU Kry sujwx vM\w En@I kprI ]3] JV JKV AohwV
lhrI vhin lKysrI ] siqgur isa Awlwie byVy fubix nwih Ba ]4] nwnk dunIAw kYsI
hoe ] swlku imqu n rihAo koe ] Bwe bMDI hyqu cukwieAw ] dunIAw kwrix dInu gvwieAw
]5] hY hY kir kY Aoih kryin ] gl@w iptin is{ Kohyin ] nwa lYin A{ krin smwie ] nwnk
iqn bilhwrY jwie ]6] ry mn fIig n folIAY sIDY mwrig Dwa ] pwCY bwGu frwvxo AwgY
Agin qlwa ] shsY jIArw pir rihAo mw ka Av{ n FMgu ] nwnk gurmuiK CutIAY hir
pRIqm isa sMgu ]7] bwGu mrY mnu mwrIAY ijsu siqgur dIiKAw hoie ] Awpu pCwxY hir

< siq nwmu krqw purKu inrBa inrvY{


Akwl mUriq AjUnI sYBM gur pRswid ]

1411

imlY bhuiV n mrxw hoie ] kIciV hwQu n bUfe Ekw ndir inhwil ] nwnk gurmuiK abry
gu{ srv{ scI pwil ]8] Agin mrY jlu loiV lhu ivxu gur iniD jlu nwih ] jnim mrY
BrmweAY jy lK krm kmwih ] jmu jwgwiq n lge jy clY siqgur Bwie ] nwnk inrmlu
Amr pdu gu{ hir mylY mylwie ]9] klr kyrI CpVI kAw mil mil nwie ] mnu qnu mYlw
AvguxI icMju BrI gMDI Awie ] srv{ his n jwixAw kwg kupMKI sMig ] swkq isa AYsI
pRIiq hY bUJhu igAwnI rMig ] sMq sBw jYkw{ kir gurmuiK krm kmwa ] inrmlu n@wvxu nwnkw
gu{ qIrQu drIAwa ]10] jnmy kw Plu ikAw gxI jW hir Bgiq n Bwa ] pYDw KwDw bwid hY
jW min dUjw Bwa ] vyKxu sunxw JUTu hY muiK JUTw Awlwa ] nwnk nwmu slwih qU ho{ hamY

Awva jwa ]11] hYin ivrly nwhI Gxy PYl PkV sMsw{ ]12] nwnk lgI quir mrY jIvx

nwhI qwxu ] cotY syqI jo mrY lgI sw prvwxu ] ijs no lwE iqsu lgY lgI qw prvwxu ] iprm

pYkwmu n inklY lwieAw iqin sujwix ]13] BWfw DovY kaxu ij kcw swijAw ] DwqU pMij

rlwie kUVw pwijAw ] BWfw Awxgu rwis jW iqsu BwvsI ] prm joiq jwgwie vwjw vwvsI

]14]
mnhu
ij
AM
D
y
GU
p
kihAw
ibrdu
n
jwxnI
]
min
AM
D
Y
N
D
Y
kvl
idsin
Kry
k}p
]

ieik kih jwxin kihAw buJin qy nr suGV s}p ] ieknw nwdu n bydu n gIA rsu rsu ksu n
jwxMiq ] ieknw isiD n buiD n Akil sr AKr kw Bya n lhiq ] nwnk qy nr Asil Kr
ij ibnu gux grbu krMq ]15] so bRhmxu jo ibMdY bRhmu ] jpu qpu sMjmu kmwvY krmu ] sIl
sMqoK kw rKY Drmu ] bMDn qoVY hovY mukqu ] soe bRhmxu pUjx jugqu ]16] KI so ju krmw kw
sU{ ] pun dwn kw krY srI{ ] Kyqu pCwxY bIjY dwnu ] so KI drgh prvwxu ] lbu loBu jy kUV
kmwvY ] Apxw kIqw Awpy pwvY ]17] qnu n qpwie qnUr ija bwlxu hf n bwil ] isir pYrI

1412

ikAw PyiVAw AMdir iprI sm@wil ]18] sBnI GtI shu vsY sh ibnu Gtu n koie ] nwnk
qy sohwgxI ijn@w gurmuiK prgtu hoie ]19] ja qa pRym Kylx kw cwa ] is{ Dir qlI
glI myrI Awa ] iequ mwrig pY{ DrIjY ] is{ dIjY kwix n kIjY ]20] nwil ikrwVw
dosqI kUVY kUVI pwie ] mrxu n jwpY mUilAw AwvY ikqY Qwie ]21] igAwn hIxM AigAwn
pUjw ] AMD vrqwvw Bwa dUjw ]22] gur ibnu igAwnu Drm ibnu iDAwnu ] sc ibnu swKI
mUlo n bwkI ]23] mwxU GlY aTI clY ] swdu nwhI ievyhI glY ]24] rwmu JurY dl
mylvY AMqir blu AiDkwr ] bMqr kI sYnw syvIAY min qin juJu Apw{ ] sIqw lY gieAw
dhisro lCmxu mUAo srwip ] nwnk krqw krxhw{ kir vyKY Qwip aQwip ]25] mn mih

JUrY rwmcMdu sIqw lCmx jogu ] hxvMq{ AwrwiDAw AwieAw kir sMjogu ] BUlw dYqu n

smJe iqin pRB kIE kwm ] nwnk vyprvwhu so ikrqu n imte rwm ]26] lwhOr sh{

jh{ kh{ svw ph{ ]27] mhlw 3 ] lwhOr sh{ AMmq s{ isPqI dw G{ ]28]

mhlw 1 ] adoswhY ikAw nIswnI qoit n AwvY AnI ] adosIA Gry hI vuTI kuiVeI rnI

DM
m
I
]
sqI
rnI
Gry
isAwpw
rovin
kU
V
I
kM
m
I
]
jo
ly
v
Y
so
dy
v
Y
nwhI
Kty
dM
m
shmI
]29]

pbr qUM hrIAwvlw kvlw kMcn vMin ] kY doKVY siVAoih kwlI hoeAw dyhurI nwnk mY qin
BMgu ] jwxw pwxI nw lhW jY syqI myrw sMgu ] ijqu ifTY qnu prPuVY cVY cvgix vnu ]30]
rij n koe jIivAw phuic n cilAw koie ] igAwnI jIvY sdw sdw surqI hI piq hoie ] srPY
srPY sdw sdw EvY ge ivhwie ] nwnk iks no AwKIAY ivxu puiCAw hI lY jwie ]31] dosu
n dyAhu rwie no miq clY jW buFw hovY ] glW kry GxyrIAw qW An@y pvxw KwqI tovY ]32] pUry
kw kIAw sB ikCu pUrw Git viD ikCu nwhI ] nwnk gurmuiK AYsw jwxY pUry mWih smWhI ]33]

1413

slok mhlw 3
< siqgur pRswid ]
AiBAwgq Eh n AwKIAih ijn kY mn mih Brmu ] iqn ky idqy nwnkw qyho jyhw Drmu ]1]
ABY inrMjn prm pdu qw kw BIKku hoie ] iqs kw Bojnu nwnkw ivrlw pwE koie ]2] hovw
pMifqu joqkI vyd pVw muiK cwir ] nvw KMfw ivic jwxIAw Apny cj vIcwr ]3] bRhmx kYlI
Gwqu kM\kw AxcwrI kw Dwnu ] iPtk iPtkw koV bdIAw sdw sdw AiBmwnu ] pwih Eqy jwih
vIsir nwnkw ieku nwmu ] sB buDI jwlIAih ieku rhY qqu igAwnu ]4] mwQY jo Duir iliKAw
su myit n skY koie ] nwnk jo iliKAw so vrqdw so bUJY ijs no ndir hoie ]5] ijnI nwmu

ivswirAw kUVY lwlic lig ] DMDw mwieAw mohxI AMqir iqsnw Aig ] ijn@w vyil n qUMbVI

mwieAw Tgy Tig ] mnmuiK bMin@ clweAih nw imlhI vig sig ] Awip BulwE BulIAY Awpy

myil imlwie ] nwnk gurmuiK CutIAY jy clY siqgur Bwie ]6] swlwhI swlwhxw BI scw

swlwih ] nwnk scw Eku d{ bIBw prhir Awih ]7] nwnk jh jh mY iPra qh qh swcw

soie
]
jh
dy
K
w
qh
Eku
hY
gu
r
mu
i
K
prgtu
hoie
]8]
dU
K
ivswrxu
sbdu
hY
jy
mM
i
n
vswE
koie
]

gur ikrpw qy min vsY krm prwpiq hoie ]9] nwnk ha ha krqy Kip muE KUhix lK AsMK
] siqgur imly su abry swcY sbid AlK ]10] ijnw siqgu{ iek min syivAw iqn jn
lwga pwie ] gur sbdI hir min vsY mwieAw kI BuK jwie ] sy jn inrml jly ij gurmuiK
nwim smwie ] nwnk hoir piqswhIAw kUVIAw nwim rqy pwiqswh ]11] ija purKY Gir BgqI
nwir hY Aiq locY BgqI Bwie ] bhu rs swlxy svwrdI Kt rs mITy pwie ] iqa bwxI Bgq
slwhdy hir nwmY icqu lwie ] mnu qnu Dnu AwgY rwiKAw is{ vyicAw gur AwgY jwie ] BY BgqI

1414

Bgq bhu locdy pRB locw pUir imlwie ] hir pRBu vyprvwhu hY ikqu KwDY iqpqwie ] siqgur kY
BwxY jo clY iqpqwsY hir gux gwie ] Dnu Dnu kljuig nwnkw ij cly siqgur Bwie ]12]
siqgu} n syivAo sbdu n riKAo ar Dwir ] iDgu iqnw kw jIivAw ikqu AwE sMswir ] gurmqI
Ba min pvY qW hir ris lgY ipAwir ] nwa imlY Duir iliKAw jn nwnk pwir aqwir ]13]
mwieAw moih jgu BrimAw G{ musY Kbir n hoie ] kwm koiD mnu ihir lieAw mnmuK AMDw
loie ] igAwn KVg pMc dUq sMGwry gurmiq jwgY soie ] nwm rqnu prgwisAw mnu qnu inrmlu
hoie ] nwmhIn nkty iPrih ibnu nwvY bih roie ] nwnk jo Duir krqY iliKAw su myit n skY
koie ]14] gurmuKw hir Dnu KitAw gur kY sbid vIcwir ] nwmu pdwrQu pwieAw Aqut Bry

BMfwr ] hir gux bwxI acrih AMqu n pwrwvw{ ] nwnk sB kwrx krqw krY vyKY isrjnhw{

]15] gurmuiK AMqir shju hY mnu ciVAw dsvY Awkwis ] iqQY NG n BuK hY hir AMmq nwmu

suK vwsu ] nwnk duKu suKu ivAwpq nhI ijQY Awqm rwm pRgwsu ]16] kwm koD kw colVw sB

gil AwE pwie ] ieik apjih ieik ibnis jWih hukmy AwvY jwie ] jMmxu mrxu n cuke rMgu

lgw
dU
j
Y
Bwie
]
bM
D
in
bM
i
D
Bvwe
A
nu
krxw
kCU
n
jwie
]17]
ijn
ka
ikrpw
DwrIAnu

iqnw siqgu{ imilAw Awie ] siqguir imly altI Be mir jIivAw shij suBwie ] nwnk
BgqI riqAw hir hir nwim smwie ]18] mnmuK cMcl miq hY AMqir bhuqu cqurwe ] kIqw
kriqAw ibrQw gieAw ieku iqlu Qwie n pwe ] pun dwnu jo bIjdy sB Drm rwie kY jwe ]
ibnu siqgu} jmkwlu n Cofe dUjY Bwie KuAwe ] jobnu jWdw ndir n Awve j{ phucY mir
jwe ] puqu klqu mohu hyqu hY AMiq bylI ko n sKwe ] siqgu{ syvy so suKu pwE nwa vsY min
Awe ] nwnk sy vfy vfBwgI ij gurmuiK nwim smwe ]19] mnmuK nwmu n cyqnI ibnu nwvY

1415

duK roie ] Awqmw rwmu n pUjnI dUjY ika suKu hoie ] hamY AMqir mYlu hY sbid n kwFih Doie ]
nwnk ibnu nwvY mYilAw muE jnmu pdwrQu Koie ]20] mnmuK boly AMDuly iqsu mih AgnI kw
vwsu ] bwxI suriq n buJnI sbid n krih pRgwsu ] Aonw AwpxI AMdir suiD nhI gur bcin n
krih ivswsu ] igAwnIAw AMdir gur sbdu hY inq hir ilv sdw ivgwsu ] hir igAwnIAw kI
rKdw ha sd bilhwrI qwsu ] gurmuiK jo hir syvdy jn nwnku qw kw dwsu ]21] mwieAw
BuieAMgmu srpu hY jgu GyirAw ibKu mwie ] ibKu kw mwrxu hir nwmu hY gur g{V sbdu muiK pwie ]
ijn ka pUrib iliKAw iqn siqgu{ imilAw Awie ] imil siqgur inrmlu hoieAw ibKu hamY
gieAw iblwie ] gurmuKw ky muK ajly hir drgh soBw pwie ] jn nwnku sdw kurbwxu iqn

jo cwlih siqgur Bwie ]22] siqgur purKu inrvY{ hY inq ihrdY hir ilv lwie ] inrvYrY

nwil vY{ rcwiedw ApxY Gir lUkI lwie ] AMqir koDu Ahkw{ hY Anidnu jlY sdw duKu pwie

] kUV boil boil inq Bakdy ibKu KwDy dUjY Bwie ] ibKu mwieAw kwrix Brmdy iPir Gir Gir

piq gvwie ] bysuAw kyry pUq ija ipqw nwmu iqsu jwie ] hir hir nwmu n cyqnI krqY Awip

Ku
A
wie
]
hir
gu
r
mu
i
K
ikrpw
DwrIAnu
jn
ivCu
V
y
Awip
imlwie
]
jn
nwnku
iqsu
bilhwrxY

jo siqgur lwgy pwie ]23] nwim lgy sy bry ibnu nwvY jm puir jWih ] nwnk ibnu nwvY suKu
nhI Awie gE pCuqwih ]24] icMqw Dwvq rih gE qW min BieAw Andu ] gur pRswdI buJIAY
sw Dn suqI inicMd ] ijn ka pUrib iliKAw iqn@w ByitAw gur goivMdu ] nwnk shjy imil rhy
hir pwieAw prmwndu ]25] siqgu{ syvin Awpxw gur sbdI vIcwir ] siqgur kw Bwxw
mMin lYin hir nwmu rKih ar Dwir ] AYQY AoQY mnIAin hir nwim lgy vwpwir ] gurmuiK sbid
is\wpdy iqqu swcY drbwir ] scw sadw Krcu scu AMqir iprmu ipAw{ ] jmkwlu nyiV n

1416

Awve Awip bKsy krqwir ] nwnk nwm rqy sy DnvMq hYin inrDnu ho{ sMsw{ ]26] jn kI
tyk hir nwmu hir ibnu nwvY Tvr n Twa ] gurmqI nwa min vsY shjy shij smwa ] vfBwgI
nwmu iDAwieAw Aihinis lwgw Bwa ] jn nwnku mMgY DUiV iqn ha sd kurbwxY jwa ]27]
lK carwsIh mydnI iqsnw jlqI kry pukwr ] iehu mohu mwieAw sBu psirAw nwil clY n
AMqI vwr ] ibnu hir sWiq n Awve iksu AwgY krI pukwr ] vfBwgI siqgu{ pwieAw bUiJAw
bRhmu ibcw{ ] iqsnw Agin sB buiJ ge jn nwnk hir air Dwir ]28] AsI Kqy bhuqu
kmwvdy AMqu n pwrwvw{ ] hir ikrpw kir kY bKis lYhu ha pwpI vf gunhgw{ ] hir jIa
lyKY vwr n Awve qUM bKis imlwvxhw{ ] gur quTY hir pRBu myilAw sB iklivK kit ivkwr

] ijnw hir hir nwmu iDAwieAw jn nwnk iqn@ jYkw{ ]29] ivCuiV ivCuiV jo imly siqgur ky

BY Bwie ] jnm mrx inhclu BE gurmuiK nwmu iDAwie ] gur swDU sMgiq imlY hIry rqn

lBMin@ ] nwnk lwlu Amolkw gurmuiK Koij lhin@ ]30] mnmuK nwmu n cyiqAo iDgu jIvxu

iDgu vwsu ] ijs dw idqw Kwxw pYnxw so min n visAo guxqwsu ] iehu mnu sbid n ByidAo

ika
hovY
Gr
vwsu
]
mnmu
K
IAw
dohwgxI
Awvx
jwix
mu
e

A
wsu
]
gu
r
mu
i
K
nwmu
su
h
wgu
hY

msqik mxI iliKAwsu ] hir hir nwmu air DwirAw hir ihrdY kml pRgwsu ] siqgu{
syvin Awpxw ha sd bilhwrI qwsu ] nwnk iqn muK ajly ijn AMqir nwmu pRgwsu ]31]
sbid mrY soe jnu isJY ibnu sbdY mukiq n hoe ] ByK krih bhu krm ivguqy Bwie dUjY
prj ivgoe ] nwnk ibnu siqgur nwa n pweAY jy sa locY koe ]32] hir kw nwa
Aiq vf cw cI hU cw hoe ] ApiV koie n ske jy sa locY koe ] muiK sMjm hCw n hove
kir ByK BvY sB koe ] gur kI paVI jwie cVY krim prwpiq hoe ] AMqir Awie vsY gur sbdu

1417

vIcwrY koie ] nwnk sbid mrY mnu mwnIAY swcy swcI soie ]33] mwieAw mohu duKu swg{
hY ibKu duq{ qirAw n jwie ] myrw myrw krdy pic muE hamY krq ivhwie ] mnmuKw arvw{ n
pw{ hY AD ivic rhy lptwie ] jo Duir iliKAw su kmwvxw krxw kCU n jwie ] gurmqI igAwnu
rqnu min vsY sBu dyiKAw bRhmu suBwie ] nwnk siqguir boihQY vfBwgI cVY qy Bajil pwir
lGwie ]34] ibnu siqgur dwqw ko nhI jo hir nwmu dyie AwDw{ ] gur ikrpw qy nwa min vsY
sdw rhY air Dwir ] iqsnw buJY iqpiq hoie hir kY nwie ipAwir ] nwnk gurmuiK pweAY hir
ApnI ikrpw Dwir ]35] ibnu sbdY jgqu brilAw khxw kCU n jwie ] hir rKy sy abry
sbid rhy ilv lwie ] nwnk krqw sB ikCu jwxdw ijin rKI bxq bxwie ]36] hom jg

siB qIrQw piV@ pMifq Qky purwx ] ibKu mwieAw mohu n imte ivic hamY Awvxu jwxu ]

siqgur imilAY mlu aqrI hir jipAw purKu sujwxu ] ijnw hir hir pRBu syivAw jn nwnku sd

kurbwxu ]37] mwieAw mohu bhu icqvdy bhu Awsw loBu ivkwr ] mnmuiK AsiQ{ nw QIAY mir

ibnis jwie iKn vwr ] vf Bwgu hovY siqgu{ imlY hamY qjY ivkwr ] hir nwmw jip suKu

pwieAw
jn
nwnk
sbdu
vIcwr
]38]
ibnu
siqgu
r
Bgiq
n
hove
nwim
n
lgY
ipAw{
]

jn nwnk nwmu ArwiDAw gur kY hyiq ipAwir ]39] loBI kw vyswhu n kIjY jy kw pwir vswie ]
AMiq kwil iqQY DuhY ijQY hQu n pwie ] mnmuK syqI sMgu kry muih kwlK dwgu lgwie ] muh
kwly iqn@ loBIAW jwsin jnmu gvwie ] sqsMgiq hir myil pRB hir nwmu vsY min Awie ]
jnm mrn kI mlu aqrY jn nwnk hir gun gwie ]40] Duir hir pRiB krqY iliKAw su mytxw
n jwie ] jIa ipMfu sBu iqs dw pRiqpwil kry hir rwie ] cugl inMdk BuKy {il muE Enw hQu n
ikQw pwie ] bwhir pwKMf sB krm krih min ihrdY kptu kmwie ] Kyiq srIir jo bIjIAY

1418

so AMiq KloAw Awie ] nwnk kI pRB bynqI hir BwvY bKis imlwie ]41] mn Awvx jwxu n
suJe nw suJY drbw{ ] mwieAw moih plyitAw AMqir AigAwnu gubw{ ] qb n{ suqw jwigAw
isir fMfu lgw bhu Bw{ ] gurmuKW krW apir hir cyiqAw sy pwiein moK duAw{ ] nwnk Awip
Aoih aDry sB kutMb qry prvwr ]42] sbid mrY so muAw jwpY ] gur prswdI hir ris DRwpY ]
hir drgih gur sbid is\wpY ] ibnu sbdY muAw hY sBu koie ] mnmuKu muAw Apunw jnmu Koie ]
hir nwmu n cyqih AMiq duKu roie ] nwnk krqw kry su hoie ]43] gurmuiK buFy kdy nwhI
ijn@w AMqir suriq igAwnu ] sdw sdw hir gux rvih AMqir shj iDAwnu ] Aoie sdw Anid
ibbyk rhih duiK suiK Ek smwin ] iqnw ndrI ieko AwieAw sBu Awqm rwmu pCwnu ]44]

mnmuKu bwlku ibriD smwin hY ijn@w AMqir hir suriq nwhI ] ivic hamY krm kmwvdy sB

Drm rwie kY jWhI ] gurmuiK hCy inrmly gur kY sbid suBwie ] Aonw mYlu pqMgu n lge ij

clin siqgur Bwie ] mnmuK jUiT n aqrY jy sa Dovx pwie ] nwnk gurmuiK myilAnu gur kY

AMik smwie ]45] burw kry su kyhw isJY ] AwpxY roih Awpy hI dJY ] mnmuiK kmlw rgVY luJY

]
gu
r
mu
i
K
hoie
iqsu
sB
ikCu
su
J
Y
]
nwnk
gu
r
mu
i
K
mn
isa
lu
J
Y
]46]
ijnw
siqgu
{
pu
r
Ku
n

syivAo sbid n kIqo vIcw{ ] Aoie mwxs jUin n AwKIAin psU For gwvwr ] Aonw AMqir
igAwnu n iDAwnu hY hir sa pRIiq n ipAw{ ] mnmuK muE ivkwr mih mir jMmih vwro vwr ]
jIvidAw no imlY su jIvdy hir jgjIvn ar Dwir ] nwnk gurmuiK sohxy iqqu scY drbwir
]47] hir mMd{ hir swijAw hir vsY ijsu nwil ] gurmqI hir pwieAw mwieAw moh prjwil ]
hir mMdir vsqu Anyk hY nv iniD nwmu smwil ] Dnu BgvMqI nwnkw ijnw gurmuiK lDw hir
Bwil ] vfBwgI gV mMd{ KoijAw hir ihrdY pwieAw nwil ]48] mnmuK dh idis iPir rhy

1419

Aiq iqsnw loB ivkwr ] mwieAw mohu n cuke mir jMmih vwro vwr ] siqgu{ syiv suKu pwieAw
Aiq iqsnw qij ivkwr ] jnm mrn kw duKu gieAw jn nwnk sbdu bIcwir ]49] hir hir
nwmu iDAwie mn hir drgh pwvih mwnu ] iklivK pwp siB ktIAih hamY cukY gumwnu ]
gurmuiK kmlu ivgisAw sBu Awqm bRhmu pCwnu ] hir hir ikrpw Dwir pRB jn nwnk jip
hir nwmu ]50] DnwsrI DnvMqI jwxIAY Bwe jW siqgur kI kwr kmwie ] qnu mnu sapy jIA
sa Bwe lE hukim iPrwa ] jh bYswvih bYsh Bwe jh Byjih qh jwa ] Evfu Dnu ho{ ko
nhI Bwe jyvfu scw nwa ] sdw scy ky gux gwvW Bwe sdw scy kY sMig rhwa ] pYnxu gux
cMigAweAw Bwe AwpxI piq ky swd Awpy Kwie ] iqs kw ikAw swlwhIAY Bwe drsn ka

bil jwie ] siqgur ivic vfIAw vifAweAw Bwe krim imlY qW pwie ] ieik hukmu mMin n

jwxnI Bwe dUjY Bwie iPrwie ] sMgiq Foe nw imlY Bwe bYsix imlY n Qwa ] nwnk hukmu

iqnw mnwiesI Bwe ijnw Dury kmwieAw nwa ] iqn@ ivthu ha vwirAw Bwe iqn ka sd

bilhwrY jwa ]51] sy dwVIAW scIAw ij gur crnI lgMin@ ] Anidnu syvin gu{ Awpxw

Anidnu
Anid
rhin@
]
nwnk
sy
mu
h
sohxy
scY
dir
idsM
i
n@
]52]
mu
K
scy
scu
dwVIAw
scu

bolih scu kmwih ] scw sbdu min visAw siqgur mWih smWih ] scI rwsI scu Dnu aqm
pdvI pWih ] scu suxih scu mMin lYin scI kwr kmwih ] scI drgh bYsxw scy mwih smwih
] nwnk ivxu siqgur scu n pweAY mnmuK BUly jWih ]53] bwbIhw pa pa kry jliniD
pRym ipAwir ] gur imly sIql jlu pwieAw siB dUK invwrxhw{ ] iqs cukY shju pjY cukY kUk
pukwr ] nwnk gurmuiK sWiq hoie nwmu rKhu air Dwir ]54] bwbIhw qUM scu ca scy sa
ilv lwie ] boilAw qyrw Qwie pvY gurmuiK hoie Alwie ] sbdu cIin iqK aqrY mMin lY

1420

rjwie ] cwry kuMfw Joik vrsdw bUMd pvY shij suBwie ] jl hI qy sB pjY ibnu jl ipAws n
jwie ] nwnk hir jlu ijin pIAw iqsu BUK n lwgY Awie ]55] bwbIhw qUM shij boil scY sbid
suBwie ] sBu ikCu qyrY nwil hY siqguir dIAw idKwie ] Awpu pCwxih pRIqmu imlY vuTw Chbr
lwie ] iJim iJim AMmqu vrsdw iqsnw BuK sB jwie ] kUk pukwr n hove joqI joiq imlwie ]
nwnk suiK svin@ sohwgxI scY nwim smwie ]56] Durhu Ksim ByijAw scY hukim pTwie ] ieMdu
vrsY dieAw kir gUV@I Chbr lwie ] bwbIhy qin min suKu hoie jW qqu bUMd muih pwie ] Anu Dnu
bhuqw apjY DrqI soBw pwie ] Anidnu loku Bgiq kry gur kY sbid smwie ] Awpy scw bKis
lE kir ikrpw krY rjwie ] hir gux gwvhu kwmxI scY sbid smwie ] BY kw shju sIgw{ kirhu

sic rhhu ilv lwie ] nwnk nwmo min vsY hir drgh lE Cfwie ]57] bwbIhw sglI

DrqI jy iPrih if cVih Awkwis ] siqguir imilAY jlu pweAY cUkY BUK ipAws ] jIa ipMfu

sBu iqs kw sBu ikCu iqs kY pwis ] ivxu boilAw sBu ikCu jwxdw iksu AwgY kIcY Ardwis ]

nwnk Git Git Eko vrqdw sbid kry prgws ]58] nwnk iqsY bsMqu hY ij siqgu{ syiv

smwie
]
hir
vu
T
w
mnu
qnu
sBu
prPVY
sBu
jgu
hrIAwvlu
hoie
]59]
sbdy
sdw
bsM
q
u
hY
ijqu

qnu mnu hirAw hoie ] nwnk nwmu n vIsrY ijin isirAw sBu koie ]60] nwnk iqnw bsMqu hY
ijnw gurmuiK visAw min soie ] hir vuTY mnu qnu prPVY sBu jgu hirAw hoie ]61] vfVY Jwil
JluMBlY nwvVw leAY iksu ] nwa leAY prmysrY Bnx GVx smrQu ]62] hrht BI qUM qUM
krih bolih BlI bwix ] swihbu sdw hdUir hY ikAw acI krih pukwr ] ijin jgqu apwie hir
rMgu kIAw iqsY ivthu kurbwxu ] Awpu Cofih qW shu imlY scw Ehu vIcw{ ] hamY iPkw bolxw
buiJ n skw kwr ] vxu qxu qBvxu quJY iDAwiedw Anidnu sdw ivhwx ] ibnu siqgur iknY

1421

n pwieAw kir kir Qky vIcwr ] ndir krih jy AwpxI qW Awpy lYih svwir ] nwnk gurmuiK
ijn@I iDAwieAw AwE sy prvwxu ]63] jogu n BgvI kpVI jogu n mYly vyis ] nwnk Gir
bYiTAw jogu pweAY siqgur kY apdyis ]64] cwry kuMfw jy Bvih byd pVih jug cwir ] nwnk
swcw BytY hir min vsY pwvih moK duAwr ]65] nwnk hukmu vrqY Ksm kw miq BvI iPrih
cl icq ] mnmuK sa kir dosqI suK ik puCih imq ] gurmuK sa kir dosqI siqgur sa
lwie icqu ] jMmx mrx kw mUlu ktIAY qW suKu hovI imq ]66] BuilAW Awip smJwiesI jw ka
ndir kry ] nwnk ndrI bwhrI krx plwh kry ]67]

slok mhlw 4
< siqgur pRswid ]

vfBwgIAw sohwgxI ijn@w gurmuiK imilAw hir rwie ] AMqir joiq prgwsIAw nwnk nwim

smwie ]1] vwhu vwhu siqgu{ purKu hY ijin scu jwqw soie ] ijqu imilAY iqK aqrY qnu mnu

sIqlu hoie ] vwhu vwhu siqgu{ siq purKu hY ijs no smqu sB koie ] vwhu vwhu siqgu{ inrvY{

hY ijsu inMdw asqiq quil hoie ] vwhu vwhu siqgu{ sujwxu hY ijsu AMqir bRhmu vIcw{ ] vwhu

vwhu
siqgu
{
inrM
k
w{
hY
ijsu
AM
q
u
n
pwrwvw{
]
vwhu
vwhu
siqgu
}
hY
ij
scu

V
wE
soie
]
nwnk

siqgur vwhu vwhu ijs qy nwmu prwpiq hoie ]2] hir pRB scw soihlw gurmuiK nwmu goivMdu ]
Anidnu nwmu slwhxw hir jipAw min Awndu ] vfBwgI hir pwieAw pUrn prmwndu ]
jn nwnk nwmu slwihAw bhuiV n min qin BMgu ]3] mUM iprIAw sa nyhu ika sjx imlih
ipAwirAw ] ha FUFydI iqn sjx sic svwirAw ] siqgu{ mYfw imqu hY jy imlY q iehu mnu
vwirAw ] dyNdw mUM ip{ dis hir sjxu isrjxhwirAw ] nwnk ha ip{ BwlI Awpxw siqgur
nwil idKwilAw ]4] ha KVI inhwlI pMDu mqu mUM sjxu AwvE ] ko Awix imlwvY Aju mY ip{

1422

myil imlwvE ] ha jIa krI iqs ivta ca KnIAY jo mY iprI idKwvE ] nwnk hir hoie
dieAwlu qW gu{ pUrw mylwvE ]5] AMqir jo{ hamY qin mwieAw kUVI AwvY jwie ] siqgur kw
PurmwieAw mMin n skI duq{ qirAw n jwie ] ndir kry ijsu AwpxI so clY siqgur Bwie ]
siqgur kw drsnu sPlu hY jo ieCY so Plu pwie ] ijnI siqgu{ mMinAW ha iqn ky lwga
pwie ] nwnku qw kw dwsu hY ij Anidnu rhY ilv lwie ]6] ijnw iprI ipAw{ ibnu drsn ika
qpqIAY ] nwnk imly suBwie gurmuiK iehu mnu rhsIAY ]7] ijnw iprI ipAw{ ika jIvin
ipr bwhry ] jW shu dyKin Awpxw nwnk QIvin BI hry ]8] ijnw gurmuiK AMdir nyhu qY pRIqm
scY lwieAw ] rwqI AqY fyhu nwnk pRyim smwieAw ]9] gurmuiK scI AwskI ijqu pRIqmu scw

pweAY ] Anidnu rhih Anid nwnk shij smweAY ]10] scw pRym ipAw{ gur pUry qy

pweAY ] kbhU n hovY BMgu nwnk hir gux gweAY ]11] ijn@w AMdir scw nyhu ika jIvin@ iprI

ivhUixAw ] gurmuiK myly Awip nwnk icrI ivCuMinAw ]12] ijn ka pRym ipAw{ qa Awpy

lwieAw krmu kir ] nwnk lyhu imlwie mY jwick dIjY nwmu hir ]13] gurmuiK hsY gurmuiK rovY

]
ij
gu
r
mu
i
K
kry
swe
Bgiq
hovY
]
gu
r
mu
i
K
hovY
su
kry
vIcw{
]
gu
r
mu
i
K
nwnk
pwvY
pw{
]14]

ijnw AMdir nwmu inDwnu hY gurbwxI vIcwir ] iqn ky muK sd ajly iqqu scY drbwir ] iqn
bhidAw aTidAw kdy n ivsrY ij Awip bKsy krqwir ] nwnk gurmuiK imly n ivCuVih
ij myly isrjxhwir ]15] gur pIrW kI cwkrI mhW krVI suK sw{ ] ndir kry ijsu AwpxI
iqsu lwE hyq ipAw{ ] siqgur kI syvY ligAw Bajlu qrY sMsw{ ] mn icMidAw Plu pwiesI
AMqir ibbyk bIcw{ ] nwnk siqguir imilAY pRBu pweAY sBu dUK invwrxhw{ ]16] mnmuK
syvw jo kry dUjY Bwie icqu lwie ] puqu klqu kutMbu hY mwieAw mohu vDwie ] drgih lyKw mMgIAY

1423

koe AMiq n skI Cfwie ] ibnu nwvY sBu duKu hY duKdwe moh mwie ] nwnk gurmuiK ndrI
AwieAw moh mwieAw ivCuiV sB jwie ]17] gurmuiK hukmu mny sh kyrw hukmy hI suKu pwE ]
hukmo syvy hukmu ArwDy hukmy smY smwE ] hukmu vrqu nymu suc sMjmu mn icMidAw Plu pwE ] sdw
suhwgix ij hukmY buJY siqgu{ syvY ilv lwE ] nwnk pw kry ijn pir iqnw hukmy lE
imlwE ]18] mnmuiK hukmu n buJy bpuVI inq hamY krm kmwie ] vrq nymu suc sMjmu pUjw
pwKMif Brmu n jwie ] AMqrhu kusuDu mwieAw moih byDy ija hsqI Cw{ afwE ] ijin apwE
iqsY n cyqih ibnu cyqy ika suKu pwE ] nwnk prpMcu kIAw Duir krqY pUrib iliKAw kmwE
]19] gurmuiK prqIiq Be mnu mwinAw Anidnu syvw krq smwie ] AMqir siqgu{ gu} sB

pUjy siqgur kw drsu dyKY sB Awie ] mnIAY siqgur prm bIcwrI ijqu imilAY iqsnw BuK sB

jwie ] ha sdw sdw bilhwrI gur Apuny jo pRBu scw dyie imlwie ] nwnk krmu pwieAw iqn

scw jo gur crxI lgy Awie ]20] ijn iprIAw sa nyhu sy sjx mY nwil ] AMqir bwhir

ha iPrW BI ihrdY rKw smwil ]21] ijnw iek min iek iciq iDAwieAw siqgur sa icqu

lwie
]
iqn
kI
du
K
Bu
K
hamY
vfw
rogu
gieAw
inrdoK
BE
ilv
lwie
]
gu
x
gwvih
gu
x

acrih gux mih svY smwie ] nwnk gur pUry qy pwieAw shij imilAw pRBu Awie ]22]
mnmuiK mwieAw mohu hY nwim n lgY ipAw{ ] kUV kmwvY kUV sMGrY kUiV krY Awhw{ ] ibKu
mwieAw Dnu sMic mrih AMiq hoie sBu Cw{ ] krm Drm suic sMjmu krih AMqir loBu ivkwr ]
nwnk mnmuiK ij kmwvY su Qwie n pvY drgh hoie KuAw{ ]23] sBnw rwgW ivic so Blw
Bwe ijqu visAw min Awie ] rwgu nwdu sBu scu hY kImiq khI n jwie ] rwgY nwdY bwhrw ienI
hukmu n bUiJAw jwie ] nwnk hukmY bUJY iqnw rwis hoie siqgur qy soJI pwie ] sBu ikCu

1424

iqs qy hoieAw ija iqsY dI rjwie ]24] siqgur ivic AMmq nwmu hY AMmqu khY khwie ]
gurmqI nwmu inrmluo inrml nwmu iDAwie ] AMmq bwxI qqu hY gurmuiK vsY min Awie ]
ihrdY kmlu prgwisAw joqI joiq imlwie ] nwnk siqgu{ iqn ka myilAonu ijn Duir
msqik Bwgu ilKwie ]25] AMdir iqsnw Aig hY mnmuK BuK n jwie ] mohu kutMbu sBu kUV hY
kUiV rihAw lptwie ] Anidnu icMqw icMqvY icMqw bDw jwie ] jMmxu mrxu n cuke hamY
krm kmwie ] gur srxwe abrY nwnk lE Cfwie ]26] siqgur purKu hir iDAwiedw
sqsMgiq siqgur Bwie ] sqsMgiq siqgur syvdy hir myly gu{ mylwie ] Ehu Bajlu jgqu
sMsw{ hY gu{ boihQu nwim qrwie ] gurisKI Bwxw mMinAw gu{ pUrw pwir lGwie ] gurisKW kI

hir DUiV dyih hm pwpI BI giq pWih ] Duir msqik hir pRB iliKAw gur nwnk imilAw

Awie ] jmkMkr mwir ibdwirAnu hir drgh lE Cfwie ] gurisKw no swbwis hY hir quTw

myil imlwie ]27] guir pUrY hir nwmu idVwieAw ijin ivchu Brmu cukwieAw ] rwm nwmu

hir kIriq gwie kir cwnxu mgu dyKwieAw ] hamY mwir Ek ilv lwgI AMqir nwmu vswieAw

]
gu
r
mqI
jmu
joih
n
skY
scY
nwie
smwieAw
]
sBu
Awpy
Awip
vrqY
krqw
jo
BwvY
so
nwie

lwieAw ] jn nwnku nwa lE qW jIvY ibnu nwvY iKnu mir jwieAw ]28] mn AMqir hamY
rogu BRim BUly hamY swkq durjnw ] nwnk rogu gvwie imil siqgur swDU sjxw ]29]
gurmqI hir hir boly ] hir pRyim kswe idnsu rwiq hir rqI hir rMig coly ] hir jYsw
purKu n lBe sBu dyiKAw jgqu mY toly ] gur siqguir nwmu idVwieAw mnu Anq n kwhU
foly ] jn nwnku hir kw dwsu hY gur siqgur ky gul goly ]30]

1425

slok mhlw 5
< siqgur pRswid ]
rqy sye ij muKu n moVMin@ ijn@I is\wqw swe ] JiV JiV pvdy kcy ibrhI ijn@w kwir n Awe
]1] DxI ivhUxw pwt ptMbr BwhI syqI jwly ] DUVI ivic lufMdVI sohW nwnk qY sh nwly
]2] gur kY sbid ArwDIAY nwim rMig bYrwgu ] jIqy pMc bYrweAw nwnk sPl mw} iehu rwgu
]3] jW mUM ieku q lK qa ijqI ipnxy dir ikqVy ] bwmxu ibrQw gieAo jnmu ijin kIqo so
ivsry ]4] soriT so rsu pIjIAY kbhU n PIkw hoie ] nwnk rwm nwm gun gweAih drgh
inrml soie ]5] jo pRiB rKy Awip iqn koie n mwre ] AMdir nwmu inDwnu sdw gux swre ]

Ekw tyk AgMm min qin pRBu Dwre ] lgw rMgu Apw{ ko n aqwre ] gurmuiK hir gux gwie

shij suKu swre ] nwnk nwmu inDwnu irdY air hwre ]6] kry su cMgw mwin duXI gxq

lwih ] ApxI ndir inhwil Awpy lYhu lwie ] jn dyhu mqI apdysu ivchu Brmu jwie ] jo Duir

iliKAw lyKu soe sB kmwie ] sBu kCu iqs dY vis dUjI nwih jwie ] nwnk suK And BE

pR
B
kI
mM
i
n
rjwie
]7]
gu
{
pU
r
w
ijn
ismirAw
sy
e

BE
inhwl
]
nwnk
nwmu
ArwDxw

kwrju AwvY rwis ]8] pwpI krm kmwvdy krdy hwE hwie ] nwnk ija mQin mwDwxIAw iqa
mQy DRm rwie ]9] nwmu iDAwiein swjnw jnm pdwrQu jIiq ] nwnk Drm AYsy cvih kIqo
Bvnu punIq ]10] KuBVI kuQwie imTI glix kumMIAw ] nwnk sye abry ijnw Bwgu mQwih
]11] suqVy suKI svMin@ jo rqy sh AwpxY ] pRym ivCohw DxI sa ATy phr lvMin@ ]12]
suqVy AsMK mwieAw JUTI kwrxy ] nwnk sy jwgMin@ ij rsnw nwmu acwrxy ]13] mg iqsnw
pyiK Bulxy vuTy ngr gMDRb ] ijnI scu ArwiDAw nwnk min qin Pb ]14] piqq aDwrx

1426

pwrbRhmu sMmRQ purKu Apw{ ] ijsih aDwry nwnkw so ismry isrjxhw{ ]15] dUjI Coif
kuvwtVI ieks sa icqu lwie ] dUjY BwvI nwnkw vhix luV@MdVI jwie ]16] iqhtVy bwjwr
sadw krin vxjwirAw ] scu vK{ ijnI lidAw sy scVy pwswr ]17] pMQw pRym n jwxe
BUlI iPrY gvwir ] nwnk hir ibsrwie kY pady nrik AMXwr ]18] mwieAw mnhu n vIsrY
mWgY dMmW dMm ] so pRBu iciq n Awve nwnk nhI krMim ]19] iqc{ mUil n QuVIdo
ijc{ Awip pwlu ] sbdu AKutu bwbw nwnkw Kwih Kric Dnu mwlu ]20] KMB ivkWdVy
jy lhW iGnw swvI qoil ] qMin jVWe AwpxY lhW su sjxu toil ]21] sjxu scw pwiqswhu
isir swhW dY swhu ] ijsu pwis bihiTAw sohIAY sBnW dw vyswhu ]22]

< siqgur pRswid ]

slok mhlw 9 ] gun goibMd gwieAo nhI jnmu AkwrQ kInu ] khu nwnk hir Bju mnw ijh

ibiD jl ka mInu ]1] ibiKAn isa kwhy ricAo inmK n hoih adwsu ] khu nwnk Bju hir mnw

prY
n
jm
kI
Pws
]2]
qrnwpo
iea
hI
gieAo
lIAo
jrw
qnu
jIiq
]
khu
nwnk
Bju
hir
mnw

AaD jwqu hY bIiq ]3] ibriD BieAo sUJY nhI kwlu phUicAo Awin ] khu nwnk nr bwvry ika n
BjY Bgvwnu ]4] Dnu dwrw sMpiq sgl ijin ApunI kir mwin ] ien mY kCu sMgI nhI nwnk
swcI jwin ]5] piqq aDwrn BY hrn hir AnwQ ky nwQ ] khu nwnk iqh jwnIAY sdw bsqu
qum swiQ ]6] qnu Dnu ijh qo ka dIAo qW isa nyhu n kIn ] khu nwnk nr bwvry Ab ika
folq dIn ]7] qnu Dnu sMpY suK dIAo A{ ijh nIky Dwm ] khu nwnk sunu ry mnw ismrq kwih
n rwmu ]8] sB suK dwqw rwmu hY dUsr nwihn koie ] khu nwnk suin ry mnw iqh ismrq giq

1427

hoie ]9] ijh ismrq giq pweAY iqh Bju ry qY mIq ] khu nwnk sunu ry mnw AaD Gtq hY
nIq ]10] pWc qq ko qnu ricAo jwnhu cqur sujwn ] ijh qy apijAo nwnkw lIn qwih mY mwnu
]11] Gt Gt mY hir jU bsY sMqn kihAo pukwir ] khu nwnk iqh Bju mnw Ba iniD aqrih
pwir ]12] suKu duKu ijh prsY nhI loBu mohu AiBmwnu ] khu nwnk sunu ry mnw so mUriq Bgvwn
]13] asqiq inMidAw nwih ijih kMcn loh smwin ] khu nwnk suin ry mnw mukiq qwih qY
jwin ]14] hrKu sogu jw kY nhI bYrI mIq smwin ] khu nwnk suin ry mnw mukiq qwih qY jwin
]15] BY kwhU ka dyq nih nih BY mwnq Awn ] khu nwnk suin ry mnw igAwnI qwih bKwin
]16] ijih ibiKAw sglI qjI lIAo ByK bYrwg ] khu nwnk sunu ry mnw iqh nr mwQY Bwgu

]17] ijih mwieAw mmqw qjI sB qy BieAo adwsu ] khu nwnk sunu ry mnw iqh Git bRhm

invwsu ]18] ijih pRwnI hamY qjI krqw rwmu pCwin ] khu nwnk vhu mukiq n{ ieh mn swcI

mwnu ]19] BY nwsn durmiq hrn kil mY hir ko nwmu ] inis idnu jo nwnk BjY sPl hoih iqh

kwm ]20] ijhbw gun goibMd Bjhu krn sunhu hir nwmu ] khu nwnk suin ry mnw prih n jm kY

Dwm
]21]
jo
pR
w
nI
mmqw
qjY
loB
moh
Ahkwr
]
khu
nwnk
Awpn
qrY
Aarn
ly
q
aDwr
]22]

ija supnw A{ pyKnw AYsy jg ka jwin ] ien mY kCu swco nhI nwnk ibnu Bgvwn ]23]
inis idnu mwieAw kwrny pRwnI folq nIq ] kotn mY nwnk ko nwrwienu ijh cIiq ]24]
jYsy jl qy budbudw apjY ibnsY nIq ] jg rcnw qYsy rcI khu nwnk suin mIq ]25] pRwnI kCU
n cyqe mid mwieAw kY AMDu ] khu nwnk ibnu hir Bjn prq qwih jm PMD ]26] ja suK ka
cwhY sdw srin rwm kI lyh ] khu nwnk suin ry mnw durlB mwnuK dyh ]27] mwieAw kwrin
DwvhI mUrK log Ajwn ] khu nwnk ibnu hir Bjn ibrQw jnmu isrwn ]28] jo pRwnI inis

1428

idnu BjY }p rwm iqh jwnu ] hir jn hir AMq{ nhI nwnk swcI mwnu ]29] mnu mwieAw mY
PiD rihAo ibsirAo goibMd nwmu ] khu nwnk ibnu hir Bjn jIvn kany kwm ]30] pRwnI rwmu
n cyqe mid mwieAw kY AMDu ] khu nwnk hir Bjn ibnu prq qwih jm PMD ]31] suK mY bhu
sMgI BE duK mY sMig n koie ] khu nwnk hir Bju mnw AMiq shwe hoie ]32] jnm jnm
Brmq iPirAo imitAo n jm ko wsu ] khu nwnk hir Bju mnw inrBY pwvih bwsu ]33] jqn
bhuqu mY kir rihAo imitAo n mn ko mwnu ] durmiq isa nwnk PiDAo rwiK lyhu Bgvwn ]34]
bwl juAwnI A{ ibriD Puin qIin AvsQw jwin ] khu nwnk hir Bjn ibnu ibrQw sB hI mwnu
]35] krxo huqo su nw kIAo pirAo loB kY PMD ] nwnk simAo rim gieAo Ab ika rovq AMD

]36] mnu mwieAw mY rim rihAo inksq nwihn mIq ] nwnk mUriq ic ija Cwifq nwihn

BIiq ]37] nr cwhq kCu Aar AarY kI AarY Be ] icqvq rihAo Tgar nwnk PwsI gil

prI ]38] jqn bhuq suK ky kIE duK ko kIAo n koie ] khu nwnk suin ry mnw hir BwvY so hoie

]39] jgqu iBKwrI iPrqu hY sB ko dwqw rwmu ] khu nwnk mn ism{ iqh pUrn hovih kwm ]40]

JU
T
Y
mwnu
khw
krY
jgu
su
p
ny
ija
jwnu
]
ien
mY
kCu
qy
r
o
nhI
nwnk
kihAo
bKwin
]41]
grbu

krqu hY dyh ko ibnsY iCn mY mIq ] ijih pRwnI hir jsu kihAo nwnk iqih jgu jIiq ]42] ijh
Git ismrnu rwm ko so n{ mukqw jwnu ] iqih nr hir AMq{ nhI nwnk swcI mwnu ]43] Ek
Bgiq Bgvwn ijh pRwnI kY nwih min ] jYsy sUkr suAwn nwnk mwno qwih qnu ]44] suAwmI ko
ghu ija sdw suAwn qjq nhI inq ] nwnk ieh ibiD hir Bja iek min huie iek iciq
]45] qIrQ brq A{ dwn kir mn mY DrY gumwnu ] nwnk inhPl jwq iqh ija kuMcr iesnwnu
]46] is{ kMipAo pg fgmgy nYn joiq qy hIn ] khu nwnk ieh ibiD Be q n hir ris lIn

1429

]47] inj kir dyiKAo jgqu mY ko kwhU ko nwih ] nwnk iQ{ hir Bgiq hY iqh rwKo mn mwih
]48] jg rcnw sB JUT hY jwin lyhu ry mIq ] kih nwnk iQ{ nw rhY ija bwlU kI BIiq ]49]
rwmu gieAo rwvnu gieAo jw ka bhu prvw{ ] khu nwnk iQ{ kCu nhI supny ija sMsw{ ]50]
icMqw qw kI kIjIAY jo AnhonI hoie ] iehu mwrgu sMswr ko nwnk iQ{ nhI koie ]51] jo apijAo
so ibnis hY pro Awju kY kwil ] nwnk hir gun gwie ly Cwif sgl jMjwl ]52] dohrw ]
blu CutikAo bMDn pry kCU n hoq apwie ] khu nwnk Ab Aot hir gj ija hohu shwie ]53]
blu hoAw bMDn Cuty sBu ikCu hoq apwie ] nwnk sBu ikCu qumrY hwQ mY qum hI hoq shwie ]54]
sMg sKw siB qij gE ko n inbihAo swiQ ] khu nwnk ieh ibpiq mY tyk Ek rGunwQ ]55]

nwmu rihAo swDU rihAo rihAo gu{ goibMdu ] khu nwnk ieh jgq mY ikn jipAo gur mMqu ]56]

rwm nwmu ar mY gihAo jw kY sm nhI koie ] ijh ismrq sMkt imtY drsu quhwro hoie ]57]1]

muMdwvxI mhlw 5 ]

Qwl ivic iqMin vsqU peAo squ sMqoKu vIcwro ] AMmq nwmu Twkur kw pieAo ijs kw sBsu

ADwro
]
jy
ko
KwvY
jy
ko
Bu
M
c
Y
iqs
kw
hoie
aDwro
]
Eh
vsqu
qjI
nh
jwe
inq
inq
rKu

air Dwro ] qm sMsw{ crn lig qrIAY sBu nwnk bRhm pswro ]1] slok mhlw 5 ] qyrw
kIqw jwqo nwhI mYno jogu kIqoe ] mY inrguixAwry ko guxu nwhI Awpy qrsu pieAoe ] qrsu
pieAw imhrwmiq hoe siqgu{ sjxu imilAw ] nwnk nwmu imlY qW jIvW qnu mnu QIvY
hirAw ]1]

< siqgur pRswid

rwg mwlw ] rwg Ek sMig pMc brMgn ] sMig Alwpih AwTa ndn ] pRQm rwg BYra vY

1430

krhI ] pMc rwgnI sMig acrhI ] pRQm BYrvI iblwvlI ] puMinAwkI gwvih bMglI ] puin
AslyKI kI Be bwrI ] E BYra kI pwca nwrI ] pMcm hrK idswK sunwvih ] bMgwlm
mDu mwDv gwvih ]1] llq iblwvl gwvhI ApunI ApunI BWiq ] Ast pu BYrv ky gwvih
gwien pw ]1] duqIAw mwlkask Awlwpih ] sMig rwgnI pwca Qwpih ] goNfkrI A{
dyvgMDwrI ] gMDwrI sIhuqI acwrI ] DnwsrI E pwca gwe ] mwl rwg kask sMig lwe ]
mw} msqAMg myvwrw ] pRblcMf kask aBwrw ] KaKt Aa Barwnd gwE ] Ast
mwlkask sMig lwE ]1] puin AwieAa ihfolu pMc nwir sMig Ast suq ] aTih qwn klol
gwien qwr imlwvhI ]1] qylNgI dyvkrI Awe ] bsMqI sMdUr suhwe ] srs AhIrI lY Bwrjw

] sMig lwe pWca Awrjw ] surmwnd Bwskr AwE ] cMdibMb mMgln suhwE ] srsbwn Aa

Awih ibnodw ] gwvih srs bsMq kmodw ] Ast pu mY khy svwrI ] puin Awe dIpk kI bwrI

]1] kCylI ptmMjrI tofI khI Alwip ] kwmodI Aa gUjrI sMig dIpk ky Qwip ]1] kwlkw

kuMql Aa rwmw ] kmlkusm cMpk ky nwmw ] garw Aa kwnrw kXwnw ] Ast pu dIpk ky

jwnw
]1]
sB
imil
isrIrwg
vY
gwvih
]
pWca
sM
i
g
brM
g
n
lwvih
]
bY
r
wrI
krnwtI
DrI
]

gvrI gwvih AwswvrI ] iqh pwCY isMDvI AlwpI ] isrIrwg isa pWca QwpI ]1] swlU
swrg swgrw Aar goNf gMBIr ] Ast pu sRIrwg ky guMf kuMB hmIr ]1] Kstm myG rwg vY
gwvih ] pWca sMig brMgn lwvih ] soriT goNf mlwrI DunI ] puin gwvih Awsw gun
gunI ] cY suir sUha puin kInI ] myG rwg isa pWca cInI ]1] bYrwDr gjDr kydwrw ]
jblIDr nt Aa jlDwrw ] puin gwvih sMkr Aa isAwmw ] myG rwg pun ky nwmw ]1]
Kst rwg ain gwE sMig rwgnI qIs ] sBY pu rwgn ky ATwrh ds bIs ]1]1]

You might also like