Da lingua

Un men rico rico rico para a lingua

8
Neste novo curso que vimos de comezar, desde o equipo de cocia
da CGENDL queremos ofrecerlles aos comedores escolares un men
lingstico equilibrado e saboroso, que favoreza o rendemento in-
telectual do alumnado e mellore a sa enerxa favorable ao uso da
lingua galega. Agardamos que resulte do seu agrado.
Entrantes
Petiscos de lingua da que non nos come o gato ao sar da casa
Torradas de xouba con aceite de fricativa palatal xorda
1 prato
- Caldo verde con desinencias de infnitivo conxugado
- Empanada de sete vogais con toque picante de seseo das ras
2 prato
- Solombo con gornicin de pronomes tonos ben colocados
despois do verbo
- Caldeirada de plurilingismo inclusivo (sen prexuzos que atran-
can a gorxa)
Sobremesa
- Leite frito ao estilo das avoas de antes
(con orghullo e con gheada)
- Torta de topnimos (frmula
tradicional, sen aditivos detur-
padores)

Fagan favor, proben cada
un destes pratos e gocen
do delicado sabor da lin-
gua galega no padal: un
luxo ao alcance de todas
aquelas familias que loitan
por desterraren da sa die-
ta o colesterol da ignorancia.
deaula
OllOs
ANO III - N 16- Outubro 2014
Revista para as familias do alumnado
Novo curso,
nova lei de
educacin
Que a
aprendizaxe por
proxectos?
Un men para
a lingua
7
CADENCIAS
Gracia Santorum
Para escoitar, aprender e bailar
Para ler (pouco), mirar (moito) e xogar
Para ler (e emporcallarnos)
Pitusa Semifusa [Olga Braas. Ed. Galaxia]. E comez-
molo cantando. Por que non? O mellor xeito de facelo
acudindo, unha vez mis, Editorial Galaxia na sa
coleccin Sonrbore e este delicioso libro-disco coas
sempre estupendas e alegres ilustracins de Leandro La-
mas: Pitusa Semifusa unha nena que goza coa m-
sica e que decide amosarlles os diferentes instrumentos
musicais aos demais nenos e nenas. As que aprender e
cantar convrtense nun xogo inesquecible, xa que a calida-
de musical incuestionable.
Onde est o meu zapato? [Tomi Ungerer. Ed. Kalandraka].
Na procura dun zapato. Este o xogo que nos propn un dos
autores mis importantes do mundo, Tomi Ungerer, nun fer-
moso lbum que publica Kalandraka: Onde est o meu za-
pato? un texto do ano 1964. Un lbum que contn texto
tan s na primeira e ltima pxina para propoernos un xogo
visual onde o zapato perdido setransforma de cada volta. As
que estamos novamente ante a capacidade creativa dun xenio
que nos sorprende coa sa imaxinacin e o convencemento
de que o lector ou a lectora entrar no seu xogo, gozando
das posibilidades tan variopintas que ofrece un obxecto tan
simple coma un zapato.
Luca Cotrias. A escada [Anni M. G. Schmidt e Fiep
Westendorp. Ed. Lata de sal]. A sa autora foi mere-
cente do Premio Hans Christian Andersen en 1988
e presntanos un libro cheo de humor que nos pode
lembrar a Pipi Calzaslargas. Unha nena que non pode
pasar moito tempo sen se luxar porque estar limpa sig-
nifca estar quieta e iso ben aburrido. E porque,
ademais, cada un como , e resulta ben difcil fu-
xir da natureza de seu. As ilustracins amosan as
escenas tal cal, cun punto de humor e divertimento,
ademais de crear uns personaxes moi expresivos.
2
Revista editada pola CGENDL
www.coordinadoraendl.org
ollosdeaula@gmail.com
Deseo-maquetacin:tallerDD.com
Se andas buscando
pola rede dicionarios,
correctores, aplicacins
para o mbil ou
calquera outra
ferramenta lingstica
relacionada co galego,
non tolees, telos todos
xuntos en
http://ir.gl/8f0894
O curso 2014-
2015 comeza con
novos recortes
de profesorado.
Mal asunto
cando falamos da
educacin dos
nosos fillos/as.
Andas pola
Corua e
necesitas
mellorar o
teu nivel
de galego?
Pois
entn pode interesarche
participar nos grupos de
conversa Xuntoiros.
Tes toda a informacin
en
http://ir.gl/5f6229
A CGENDL
pide a dimisin
do Secretario
Xeral de Poltica
Lingstica pola sa
incompetencia
hora de desenvolver
a tarefa para a que
foi nomeado. Podes
ler a peticin en
http://ir.gl/ccc8fe
Xunta, libraras e
editores poen
en marcha o
programa Venres
nas libraras, que
busca promover o
encontro entre
lectores/as e autores/as. Infrmate
dos autores/as e das libraras que
participan en http://ir.gl/a9480d
Este mes,
grandes e
pequenos
da casa,
tedes unha
cita en
Carballo
co Festival
Internacional Outono de
Teatro, que se vai celebrar
entre o 3 de outubro e o 2
de novembro. Consulta a
programacin en
http://www.fiot.org
6
Lines Salgado
Palabras do ensino
{APRENDIZAXE POR PROXECTOS}
Cando comeza un curso todo arrecende a novo: os libros, os ca-
dernos, ata as mochilas e os estoxos locen impecables, dispostos a
todo. Enchmonos de bos propsitos de traballo e, como tal, desde
aqu tamn imos comezar a nova andaina falando dunha meto-
doloxa que leva moitos anos de camio, pero que non acaba de
implantarse realmente na nosa escola, malia todas as vantaxes que
lles ofrece rapazada e ao profesorado. Falamos da aprendizaxe
por proxectos, tamn coecida como a aprendizaxe do facer. O
profesor/a organiza un proxecto de traballo de certa envergadura
que implique a posta en marcha de mecanismos e habilidades varia-
das: lectura crtica, redaccin, clculo, uso de fontes de informacin
diversas, creacin e interpretacin de grfcos, deseo de produto,
etc. Pode implicar unha ou varias materias e ter unha
duracin variable (semanas, un
trimestre, o curso completo). O
tema proposto obriga a aplicar
coecementos adquiridos,
facilitando a aprendi-
zaxe, a travs deles,
doutros novos.
Normalmente o
proxecto debe
realizarse en
grupo, polo que
tamn moi impor-
tante aprender a xestio-
nar as opinins dos outros
membros do grupo, escoitar,
chegar a acordos e asumir responsabilidades. Algns exemplos de
proxectos poderan ser: desear unha gua turstica dun concello;
crear un libro; construr un invernadoiro; facer un estudo sobre o
uso de medios de transporte alternativos nun barrio; crear un vdeo,
etc.
Traballar por proxectos educa na tarefa de resolver problemas dun-
ha maneira efcaz. E hai algo que nos prepare mellor para a vida real
ca semellante cousa?
Como adoita pasar sempre que falamos de nenos/as, non existe
unha receita ou unha frmula mxica para conseguir este tipo de
cousas. Anda as, hai unha etapa na vida escolar que se presta es-
pecialmente para crear nos nenos/as hbitos de traballo, e entre
os 6 e os 8 anos, cando inician a Educacin Primaria e empezan
a traer deberes da escola e a ter que aprender algns contidos de
memoria. Pdese, e dbese, aproveitar ese momento para ir crean-
do rutinas que lles sern tiles no futuro, cando a difcultade e a
cantidade das tarefas se incrementen. E neste terreo os consellos
son os de sempre: que, cando menos entre semana, lles dediquen
todos os das un tempo s tarefas do colexio; que ese tempo sexa
sempre no mesmo momento do da para ir adquirindo costume;
que na casa haxa rutinas e orde para que lles sirva de exemplo; que
tean un espazo adecuado para o traballo; que, como pais e nais,
lles valoremos o seu esforzo e saiban que estamos pendentes deles/
as, sen que iso signifque que lles facemos as tarefas
De todos os xeitos, estas indicacins dependen sempre do estado
de madurez de cada neno/a. Nada poderemos conseguir, por exem-
plo, se o rapaz/a anda non quen de manter a atencin ou de tra-
ballar sobre un mesmo tema un certo tempo. Aqu onde os pais e
nais temos a difcil tarefa de saber que o que necesita
o noso fllo/a en cada
momento.
3
A pregunta
?
Responde: M Montserrat Castro Rodrguez
[Profesora da Facultade de Ciencias da Educacin da Universidade da Corua]
Como se crea hbito de traballo nos nenos/as?
A estrea da nova lei
de educacin
sorado no exercicio das sas funcins,
a garanta do casteln como lingua
vehicular, as competencias dos conse-
llos escolares dos centros, a funcin
directiva...
Os cambios para este curso
En canto s novidades no curso 2014-
2015, est a implantacin de 1, 3 e
5 de Educacin Primaria; deste xeito,
nos centros educativos que imparten
esta etapa educativa convivirn dous
deseos curriculares diferentes. En con-
secuencia, desaparece a organizacin
por ciclos educativos, s hai niveis ou
cursos. A materia de Co-
ecemen-
to do
Medio
divdese
en Cien-
cias da
Natureza
e Ciencias So-
ciais. O ensino da relixin
cobra mis importancia
como materia optativa espec-
fca coa alternativa avaliable de
Anda que foi
aprobada a fnais do
ano pasado, o curso
2014-2015 o da
estrea nas aulas da
nova lei de educacin,
a LOMCE. O inspector
Fernando Carrasco
achganos neste
artigo as claves para
poder entender a
sa posta en marcha
e os cambios mis
inmediatos.
4
O tema
Fernando Carrasco Mera
[Inspector de Educacin]
Da LOE LOMCE
Cmpre comezar sinalando que a Lei Orgnica de
Mellora da Calidade da Educacin non propia-
mente unha lei xeral de educacin, senn que
unha importante e completa reforma da Lei Org-
nica 2/2006 de Educacin. Polo tanto, a actual lei
que ordena o sistema educativo do Estado espaol
segue a ser a LOE, coas radicais reformas propostas
pola LOMCE, quen tamn modifca en moito menor
medida as seguintes leis educativas: a Lei Orgnica
8/1985, Reguladora do Dereito Educacin (LODE),
a Lei Orgnica 5/2002, das Cualifcacins e da For-
macin Profesional, e a Lei Orgnica 6/2001, de
Universidades.
Os cambios curriculares nas diferentes etapas edu-
cativas entrarn en vigor segundo o
calendario de aplicacin da lei; o
resto xa entrou en vigor 20 das
despois da sa publicacin no
BOE, o da 10 de decembro de
2013. Non obstante, moitas das
propostas precisan un desen-
volvemento normativo que
as comunidades autnomas
non levaron a cabo e, polo
tanto, nestes momentos
pode haber, e de feito
haino, un solapamento
de diferentes normati-
vas. Recalcar que todos
os aspectos non curriculares
da lei teen plena vixencia,
como por exemplo a condicin
de autoridade pblica do profe-
valores sociais e cvicos. Introd-
cese como novidade nas progra-
macins docentes os estndares
de aprendizaxe. Transcendental
vai ser a avaliacin individualizada
de todo o alumnado de 3 de EP,
centrada no grao de adquisicin
da competencia en comunicacin
lingstica e da competencia ma-
temtica. De resultar desfavorable
esta avaliacin, o equipo docente
deber adoptar as medidas or-
dinarias ou extraordinarias mis
axeitadas.
O cambio mis importante o
establecemento da nova Forma-
cin Profesional Bsica, que
unha etapa mis da Formacin
Profesional. Est dirixida funda-
mentalmente a alumnado de
15 e 16 anos que non quen de
superar a ESO, e que lle permitir
obter unha cualifcacin de nivel
1 do Catlogo Nacional das Cua-
lifcacins Profesionais, ademais
de darlle acceso aos ciclos medios
de FP.