KADAR TINDAK BALAS

1.1 KADAR TINDAK BALAS

BY OZZA

Apakah kadar tindak balas?

Makanan yang disimpan dalam

peti sejuk tahan lebih lama
berbanding dengan makanan
yang diletakkan pada suhu bilik.
Serpihan arang terbakar dengan
lebih cepat berbanding dengan
ketulan arang.

BY OZZA

APA YANG ANDA AKAN

PELAJARI
1. MENGANALISIS
KADAR TINDAK
BALAS
2. MENSINTESIS
FAKTOR-FAKTOR
YANG
MEMPENGARUHI
KADAR TINDAK
BALAS
3. MENSINTESISKAN
IDEA TENTANG
TEORI
PERLANGGARAN

KADAR TINDAK BALAS

Maksud

UKURAN KELAJUAN BERLAKUNYA

SUATU TINDAK BALAS

Kadar tindak balas adalah tinggi

jika tindak balas berlaku dengan
cepat
Kadar tindak balas adalah rendah
jika tindak balas berlaku dengan
perlahan

BY OZZA

PENENTUAN KADAR TINDAK BALAS

Isi padu gas/ cm3

v3

Kadar tindak balas purata

dalam t1 minit:

v2

v1

Masa/s
t1

t2

t3

Kadar tindak balas purata

keseluruhan:

BY OZZA

Kadar tindak balas purata

pada t2:

PENENTUAN KADAR TINDAK BALAS

Isi padu gas/ cm3

Masa/s

Kadar tindak balas untuk masa tertentu = kecerunan tangen

BY OZZA

CONTOH 1

BY OZZA

CONTOH 2

BY OZZA

CONTOH 3

BY OZZA

CONTOH 4

BY OZZA

SOALAN ULANGKAJI

KLON SPM 2002 DAN 2009

Tindak balas antara ketulan marmar
berlebihan dengan 50cm3 0.15mol
dm-3 asid hidroklorik.

BY OZZA

1.

Tuliskan persamaan bagi

tindak balas tersebut.

1M

2.

Hitung kadar tindak balas

purata dalam 3 minit.

1M

3.

Lukiskan graf jumlah

isipadu gas melawan masa 4M
pada kertas graf.

4.

Hitungkan kadar tindak

balas pada ketika 30 saat
4M
dan ketika 90 saat.
Tunjkkan tangen pada graf.

5.

Bandingkan kadar
pembebasan gas pada
1M
ketika 30 saat dan 90 saat.

SOALAN ULANGKAJI

KLON SPM 2001, 2008 DAN 2009

BY OZZA

SOALAN ULANGKAJI
1.

Tuliskan persamaan bagi

penguraian peroksida.

1M

2.

Berdasarkan Jadual 3,
lukiskan graf jumlah
isipadu melawan masa.

3M

Hitungkan kadar
pembebasan gas pada
ketika 90 saat. Tunjkkan
tangen pada graf.

2M

Hitungkan bilangan mol

gas oksigen yang terhasil.
[Isi padu molar: 24 dm3
mol-1 pada keadaan bilik]

1M

3.

4.

5.

BY OZZA

Hitungkan kepekatan
larutan hidrogen peroksida 1M
yang digunakan dalam
eksperimen itu.

FAKTOR-FAKTOR YANG MEMPNGARUHI KADAR

TINDAK BALAS

SAIZ BAHAN

KEPEKATAN BAHAN
SUHU

MANGKIN
TEKANAN

BY OZZA

Jumlah luas permukaan besar

SAIZ BAHAN
Bahan tindak balas dalam
bentuk pepejal
Semakin kecil saiz bahan
Semakin besar luas
permukaan yang terdedah
Menyediakan lebih banyak
tapak untuk zarah
berlanggar dan bertindak
balas
Kadar tindak balas menjadi
semakin tinggi

BY OZZA

Jumlah luas permukaan kecil

KUANTITI BAHAN TINDAK BALAS YANG

SESUAI DIGUNAKAN
KUANTITI BAHAN TINDAK BALAS

JULAT NILAI YANG SESUAI

Isi padu asid hidroklorik

25 100 cm3

Kepekatan asid hidroklorik

0.1 1.0mol dm-3

Jisim ketulan marmar atau

pepejal lain seperti zink

5 10 g

Semasa melukis graf, titik-titik yang dipindahkan tidak

semestinya kesemuanya terletak tepat sekali pada
garisan graf itu. Satu atau dua titik yang terkeluar
daripada graf dapat diterima.

BY OZZA

LATIHAN 1

Kesan saiz tindak balas ke atas kadar tindak balas

Tindak balas antara 50cm3 0.10mol dm-3 asid hidroklorik cair dengan 6g
ketulan marmar yang besar dan 6g ketulan marmar yang kecil.
1.

Tuliskan persamaan bagi

tindak balas tersebut.

1M

2.

Hitung kadar tindak balas

purata dalam 300s bagi
kedua-dua tindak balas.

1M

3.

Lukiskan graf jumlah

4M
isipadu gas melawan masa
pada kertas graf.

4.

Hitungkan kadar tindak

balas pada saat ke-120
bagi kedua-dua tindak
balas. Tunjukkan tangen
pada graf.

5.

BY OZZA

4M

Buat kesimpulan daripada

10M
kadar tindak balas yang
diperoleh dalam (2) dan
(4).

KEPEKATAN BAHAN
Bahan tindak balas dalam
bentuk larutan
Semakin pekat larutan
Semakin banyak zarah per
unit isi padu

Menyediakan lebih banyak

zarah berlanggar dan
bertindak balas
Kadar tindak balas menjadi
semakin tinggi
Larutan
cair
BY OZZA

Larutan
pekat

SUHU
Semakin tinggi suhu
Zarah memperoleh lebih
tenaga kinetik
Zarah bergerak pantas
Zarah berlanggar dan
bertindak balas
Kadar tindak balas menjadi
semakin tinggi

BY OZZA

Suhu tinggi:
kecerunan curam

MANGKIN
Meninggikan kadar tindak
balas
Membolehkan tindak
balas berlaku pada suhu
rendah
Tidak mengubah kuantiti
hasil
Tidak berubah secara kimia
dan kuantiti
Hanya sedikit diperlukan

BY OZZA

TEKANAN
Bahan tindak balas dalam
keadaan gas
Penambahan tekanan
akan memampatkan gas
Isi padu lebih kecil
Zarah gas berlanggar
dengan lebih kerap
Kadar tindak balas
meningkat

BY OZZA