Reshat Millaku - Kodi Penal, Pjesa e Veçante

Republika e Kosovs
Republika Kosova/Republic of Kosovo
Instituti Gjyqsor i Kosovs/Kosovski Institut za Pravosudje/Kosovo Judicial Institute
KODI PENAL I REPUBLIKS S KOSOVS

pjesa e veant
Reshat Millaku
Prokuror i Prokuroris Speciale t Republiks s Kosovs
Prishtin, mars 2013
Publikuar nga Instituti Gjyqsor i Kosovs
IGJK 2013, T gjitha t drejtat e rezervuara

Prmbajtja e ktij materiali nuk mund t rishtypet, shumzohet ose prcjellt n fardo forme
tjetr elektronike, mekanike, t fotokopjohet ose regjistrohet pa miratimin me shkrim t Institutit
Gjyqsor t Kosovs (IGjK).
Pikpamjet e autorit nuk pasqyrojn medoemos pikpamjet e Institutit Gjyqsor t Kosovs.
Tabela e prmbajtjes
HYRJE
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Hyrje.............................................1
Objektivat trajnuese..................................1
Metodat e t shpjeguarit...............................2
Pritjet nga pjesmarrsit ......................................2
Burimet.....................................3
Prmbledhja......................................3
PREZANTIMI 1: VEPRAT PENALE NGA KAPITULLI XIV, XV DHE HYRJE N

KAPITULLIN XVI
1.
2.
3.
4.
5.
Hyrje.........................................................................................................................................1
Objektivat trajnuese..................................................................................................................1
Veprat penale nga kapitulli XIV..............................................................................................2
Veprat penale nga kapitulli XV................................................................................................3
Veprat penale nga kapitulli XVI..............................................................................................3
5.1 Vepra penale e vrasjes nga neni 178 i KPRK..................................................................4
5.2 Vrasja e rnd neni 179 i KPRK......................................................................................4
5.3 Vrasja e kryer n gjendje t afektit mendor nga neni 180 t KPRK.................................5
5.4 Vrasja nga pakujdesia neni 181 i KPRK...........................................................................6
5.5 Vrasja e foshnjs gjat lindjes neni 182 t KPRK...........................................................6
5.6 Shtytja n vetvrasje dhe dhnia e ndihms n vrasje neni 183 i KPRK.........................6
6. Ushtrime ..................................................................................................................................8
7. Prmbledhje..............................................................................................................................8
PREZANTIMI 2: VEPRAT PENALE KUNDR JETS E TRUPIT DHE LIRIVE E T
DREJTAVE T NJERIUT
1. Hyrje.........................................................................................................................................1
2. Objektivat trajnuese..................................................................................................................1
3. Lndimi i leht trupor...............................................................................................................2
4. Lndim i rnd trupor...............................................................................................................2
5. Pjesmarrja n rrahje................................................................................................................3
6. Mosdhnia e ndihms...............................................................................................................4
7. Rrmbimi i personit..................................................................................................................4
8. Shtrngimi................................................................................................................................5
9. Privimi i kundrligjshm nga liria............................................................................................5
10. Ushtrime.................................................................................................................................. 7
11. Prmbledhje.............................................................................................................................7
Tabela e prmbajtjes
PREZANTIMI 3: VEPRAT PENALE NGA KAPITULLI XVII DHE XX
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Hyrje.........................................................................................................................................1
Marrja e deklaratave me an t shtrngimit ............................................................................2
Keqtrajtimi gjat ushtrimit t detyrs zyrtare...........................................................................2
Tortura......................................................................................................................................2
Kontrollimi i kundrligjshm...................................................................................................3
Dhunimi....................................................................................................................................3
Ushtrime ..................................................................................................................................5
Prmbledhje..............................................................................................................................5
PREZANTIMI 4: VEPRAT PENALE NGA KAPITULLI XX

1.
2.
3.
4.
5.
Hyrje.........................................................................................................................................1
Sulmi seksual............................................................................................................................2
Degradimi i integritetit seksual................................................................................................2
Keqprdorimi seksual i personave me rregullime mendore a emocionale ose me
paaftsi mendore.......................................................................................................................3
6. Ushtrime ..................................................................................................................................5
7. Prmbledhje..............................................................................................................................5
PREZANTIMI 5: VEPRAT PENALE NGA KAPITULLI XX DHE XXIII
1.
2.
3.
4.
Hyrje.........................................................................................................................................1
Keqprdorimi seksual i personave nn moshn gjashtmbdhjet vjeare..............................2
Nxitja e akteve seksuale ose prekja seksuale nga personat nn moshn gjashtmbdhjet
vjeare......................................................................................................................................3
5. Shprdorimi seksual duke keqprdorur pozitn, autoritetin apo profesionin...........................3
6. Blerja, posedimi, shprndarja dhe shitja e paautorizuar e narkotikve dhe e substancave
psikotropike dhe analoge..........................................................................................................4
7. Prodhimi dhe prpunimi i pa autorizuar i narkotikve substancave psikotrope analoge apo
veglave, pajisjeve apo materialeve narkotike...........................................................................5
8. Lehtsimi i sigurimit apo prdorimit t narkotikve, substancave psikotropike apo
analoge......................................................................................................................................5
9. Ushtrime ..................................................................................................................................6
10. Prmbledhje..............................................................................................................................6
Tabela e prmbajtjes
PREZANTIMI 6: VEPRAT PENALE NGA KAPITULLI XXIII DHE XXV
1. Hyrje.........................................................................................................................................1
3. Posedimi i pa autorizuar i narkotikve, substancave psikotropike ose analoge.......................2
4. Intoksikimi i personit tjetr me narkotik apo substanca psikotropike....................................2
5. Kultivimi i bims s hashashit, shkurres s kokains ose bimve t kanabisit........................2
6. Dnimet pr raste t rnda t veprave penale nga ky kapitull..................................................3
7. Cenimi i barazis s ushtrimin e veprimtaris ekonomike.......................................................4
8. Falsifikimi i paras...................................................................................................................4
9. Shmangia nga tatimi.................................................................................................................5
10. Ushtrime ..................................................................................................................................7
11. Prmbledhje..............................................................................................................................7
PREZANTIMI 7: VEPRAT PENALE NGA KAPITULLI XXVII
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Hyrje.........................................................................................................................................1
Vjedhja.....................................................................................................................................2
Vjedhja e rnd........................................................................................................................2
Vjedhja grabitqare....................................................................................................................3
Grabitja.....................................................................................................................................3
Ushtrime ..................................................................................................................................5
Prmbledhje..............................................................................................................................5

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Hyrje.........................................................................................................................................1
Shprdorimit i pasuris s huaj...............................................................................................2
Marrja n posedim e pasuris s luajtshme.............................................................................2
Uzurpimi i paligjshm i prons s paluajtshme........................................................................3
Mashtrimi.................................................................................................................................4
Ushtrime ..................................................................................................................................5
Prmbledhje..............................................................................................................................5
Tabela e prmbajtjes
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Hyrje.........................................................................................................................................1
Detyrimi....................................................................................................................................2
Shantazhi..................................................................................................................................3
Blerja, pranimi ose fshehja e sendeve t prfituara me vepr penale ......................................3
Krimi i organizuar....................................................................................................................4
Ushtrime ..................................................................................................................................6
Prmbledhje..............................................................................................................................6
PREZANTIMI 10: VEPRAT PENALE NGA KAPITULLI XXIX

1. Hyrje.........................................................................................................................................1
3. Shkaktimi i rrezikut t prgjithshm,.......................................................................................2
4. Asgjsimi, dmtimi ose heqja e instalimeve publike...............................................................3
5. Punimet ndrtimore t kundrligjshme....................................................................................4
6. Rrezikimi i trafikut publik.......................................................................................................5
7. Ngasja n gjendje t paaft apo t dehur.................................................................................6
8. Mosdhnia e ndihms personit t lnduar n fatkeqsin e trafikut publik.............................7
9. Ushtrime..................................................................................................................................9
10. Prmbledhje.............................................................................................................................9
HYRJE
Tabela e prmbajtjes
HYRJE
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Hyrje.............................................1
Objektivat trajnuese..................................1
Metodat e t shpjeguarit...............................2
Pritjet nga pjesmarrsit.........................................2
Burimet.........................................3
Prmbledhja......................................3
Hyrje
1. Hyrje
Duke pasur parasysh vllimin veprave penale q prmban pjesa e veant e Kodit Penal t
Republiks s Kosovs, (n tekstin e mtejm KPRK), q nga kapitulli XIV deri n XXXV t
KPRK dhe kohn e kufizuar pr trajnim, gjat trajnimit do t synoj q pjesmarrsit t
njoftohen, me veprat penale q sot n Republikn e Kosovs, jan m aktuale n punn e
prokurorive dhe t gjykatave.
Pjesmarrsit gjat trajnimit do t njoftohen me disa vepra penale t do kapitulli ve e ve,
elementet e veprave penale, kush mund t jet kryes i veprave penale.
Gjithashtu do t njoftohen se cilat vepra penale kryhen me dashje dhe rastet kur kryhen nga
pakujdesia.
Po ashtu pjesmarrsit gjat trajnimit do t njoftohen me ngjashmrit dhe dallimet e veprave
penale, t t njjtit kapitull dhe kapitujve tjer.
2. Objektivat Trajnuese
Pas prfundimit t ktij moduli trajnues, pjesmarrsit do t jen n gjendje q:
-
T njoftohen me veprat penale t parapara nga kapitulli XIV deri XXXV

T dallojn elementet e veprave penale pr do vepr ve e ve,
T identifikojn se kush mund t jet kryes i veprave penale,
T msojn se cilat vepra penale kryhen me dashje e cilat nga pakujdesia,
T identifikojn ngjashmrit dhe dallimet tek veprat penale t t njjtit kapitull,
T msojn se cilat vepra penale ndiqen sipas detyrs zyrtare,
Hyrje
3. Metodat e t shpjeguarit
Gjat ktij programi do t prdoren metoda t kombinuara t shpjegimit duke prfshir
shpjegime teorike dhe praktike t prcjella me shembuj praktik. Pjesmarrsve do tiu jepen
shembuj praktik, ashtu q pasi q ata t ndahen n grupe, ta studiojn rastin, t japin mendimin
e tyre lidhur me at se pr ciln vepr penale bhet fjal, cilat jan elementet e asaj vepre
penale. N kt mnyr secili nga pjesmarrsit do t jet i familjarizuar me temn e shpjeguar
dhe do t jet aktiv gjat gjith kohs, duke marr pjes n diskutime me pjesmarrsit tjer dhe
me vet prezantuesin pas do prezantimi dhe ushtrimi.
4. Pritjet nga pjesmarrsit

Nga pjesmarrsit pritt q t jen aktiv gjat gjith ors, duke dhn kontributin e tyre n
diskutime pa hezitim, n mnyr q me pjesmarrjen e tyre t ndihmojn n arritjen e qllimeve
t ktij programi.
Gjithashtu nga pjesmarrsit pritet q t parashtrojn pyetje, t ofrojn zgjidhje dhe sugjerime
gjat gjith kohs sa zgjat programi.
Ata do t angazhohen n aktivitete t ndryshme si diskutime, debate, pun n grupe, do t
merren me raste pr studim etj.
Hyrje
5. Burimet
Pjesmarrsit e programit mund t shfrytzojn si burime pr t msuar prve materialit t
prezantuar nga Ligjruesi edhe nga:
-
Kushtetuta e Republiks se Kosovs

Kodi Penal Republiks s Kosovs
Rregullorja e UNMIK-ut nr. 2001/22, mbi masat kundr krimit t organizuar,
Dr. Ismet Salihu e drejta penale pjesa e posame, Prishtin, 2006,
Miliq Petroviq e Ilia Simiq komentar i Ligjit Penal t Serbis, Beograd 1991,
Komentari i Ligjit Penal t Serbis, KSA t Kosovs dhe KSA t Vojvodins grup
autorsh, Nikolla Serzentiq etj. Beograd 1981.
Komentari i Kodit Penal t Republiks s Kosovs, Prishtin 2012, autor Dr. Ismet
Salihu, Mr. Hilmi Zhitija, Dr. Fejzullah Hasani
6. Prmbledhje
N ket modul diskutimi qendror bhet rreth qllimit t modulit, objektivat trajnuese, metodat e
t shpjeguarit, pritjet nga pjesmarrsit si dhe pr burimet nga t cilat mund t msohet nga
pjesa e veant e Kodit Penal t Republiks s Kosovs.
Gjithashtu gjat ktij moduli jan marr edhe sugjerime nga pjesmarrsit lidhur me metodat e t
shpjeguarit dhe shtjellimit te moduleve n prgjithsi n vazhdimsi.
PREZANTIMI 1
Veprat penale nga kapitulli XIV, XV dhe hyrje

n kapitullin e XVI
Tabela e prmbajtjes
PREZANTIMI 1: VEPRAT PENALE NGA KAPITULLI XIV, XV DHE HYRJE N
KAPITULLIN XVI
1.
2.
3.
4.
5.
Hyrje...................................................................................................................................1
Objektivat trajnuese............................................................................................................1
Veprat penale nga kapitulli XIV........................................................................................2
Veprat penale nga kapitulli XV..........................................................................................3
Veprat penale nga kapitulli XVI........................................................................................3
5.2 Vepra penale e vrasjes nga neni 178 i KPRK............................................................4
5.3 Vrasja e rnd neni 179 i KPRK................................................................................4
5.7 Vrasja e kryer n gjendje t afektit mendor nga neni 180 t KPRK...........................5
5.8 Vrasja nga pakujdesia neni 181 i KPRK.....................................................................6
5.9 Vrasja e foshnjs gjat lindjes neni 182 t KPRK.....................................................6
5.10 Shtytja n vetvrasje dhe dhnia e ndihms n vrasje neni 183 i KPRK...................6
6. Ushtrime ............................................................................................................................8
7. Prmbledhje........................................................................................................................8
Veprat penale nga kapitulli XIV, XV dhe hyrje n kapitullin e XVI

1. Hyrje
N kt modul pjesmarrsit do t njoftohen pr veprat penale nga kapitulli XIV, XV dhe XVI
dhe pr veprat penale t vrasjes nga neni 178 t KPRK dhe vrasjes s rnd nga neni 179 t
KPRK.
Pr veprat penale nga kapitulli XIV dhe XV pjesmarrsit do t njoftohen pr do vepr ve e
ve, por detalisht do t shpjegohen veprat penale t vrasjes dhe vrasjes s rnd, pr shkak se
kto vepra penale jan shum aktuale n Kosov.
2. Objektivat e trajnimit
-
T shpjegojn veprat penale nga Kapitulli XIV i KPRK

T shpjegojn veprat penale nga Kapitulli XV KPRK
T dallojn veprat penale t vrasjes nga neni 178 t KPRK dhe t vrasjes s rnd nga
neni 179 t KPRK
T njohin veprn penale t vrasjes e kryer n gjendje t afektit mendor,
T njohin veprn penale t vrasjes nga pakujdesia
T njohin veprn penale t vrasjes s foshnjs gjat lindjes dhe
T dallojn shtytjen n vetvrasje dhe dhnien e ndihms n vetvrasje

3. Veprat penale nga kapitulli XIV
do shtet n legjislacionin e tij penal, pr mbrojtjen e rendit juridik t tij, parasheh veprat
penale, pr ata persona t cilt tentojn t ndryshojn kt rend juridik.
Kshtu n KPRK, vepra e par penale n nenin 121, sulmi kundr rendit kushtetues t
Republiks s Kosovs, parasheh se kushdo q me prdorim t dhuns apo me kanosje t
dhuns tenton q ta ndryshoj rendin Kushtetues t Republiks s Kosovs apo t prmbys
institucionet me t larta t Republiks s Kosovs, dnohet jo ma pak se 5 vjet burgim.
Si mnyr e kryerjes s ksaj vepre sht kush tenton t ndryshoj rendin juridik t vendosur n
Kosov, me an t prdorimit t dhuns ose t kanosjes me dhun.
N paragrafin 2 t ktij neni sht parapar se nse duke prdorur elementet inkriminuese nga
paragrafi i par, n ndonj pjes t Republiks s Kosovs implementon rendin e huaj juridik,
n kt rast kryesi dnohet me jo ma pak se 5 vjet burgim.
Ndrsa si rrethan e kualifikuar e ksaj vepre penale , n paragrafin 3, t ksaj vepre penale,
sht kur kryesit e veprs penale duke prdor dhunn ose me kanosje t dhuns tenton t
rrezikoj pavarsin e Kosovs, sovranitetin dhe integritetin e saj territorial, trsin territoriale
dhe karakterin demokratik t shtetit, me rast sht parapar dnimi me burgim jo ma pak se 10
vjet.
Objekt i mbrojtjes penalo-juridike t ksaj vepre penale sht rendi kushtetues dhe organet e
pushtetit t Kosovs. Me shprehjen rend kushtetues - juridik nnkuptohet organizimi i pushtetit
n Kosov, kompetencat dhe funksionimi institucional, si jan Kuvendi, Qeveria, sistemi
gjyqsor, administrata etj.
Nga dispozita e ktij nenin rezulton se veprimi i kryerjes s ksaj vepre penale mund t shprehet
n dy forma themelore.
Forma e par e ksaj vepre penale kryhet n rastet kur ndokush tenton t ndryshoj rendin
kushtetues t Republiks s Kosovs me an t prdorimit t dhuns apo kanosjes. Kjo form e
veprimit t kryerjes konsiston n prdorimin e dhuns apo kanosjes me qllim t ndryshimit t
rendit juridik t vendosur n Republikn e Kosovs.
Pr ekzistimin e ksaj vepre penale sht irelevante se pr far lloji t dhuns sht fjala.
Lidhur me kt n rastin konkret sht e mundur t prdoret si dhuna absolute, ashtu dhe dhuna
kompulsive. Ndrsa, sa i prket kanosjes, sht e nevojshme q ajo t jet serioze dhe e
realizueshme.
Si vepr penale n kt kapitull sht parapar kryerja e veprs terroriste, rekrutimi pr
terrorizm, trajnimi pr terrorizm, shtytja pr kryerjen e veprave terroriste, fshehja ose
moslajmrimi i terroristve dhe grupeve terroriste, organizimi dhe pjesmarrja n grup terrorist
dhe prgatitja e veprave terroriste ose veprave penale kundr rendit kushtetues dhe siguris s
Republiks s Kosovs, jan parapar n nenin 136 deri n nenin 144 t KPRK.
Neni 135 i KPRK, prkufizon terrorizmin si vepr penale, q manifestohet me kryerjen e nj
ose me shum veprave penale, me qllim t friksimit serioz t popullats, detyrimin e pa t
2

drejt t nj organi publik, t nj qeverie ose organizate ndrkombtare pr t kryer ose pr t
mos kryer fardo vepre, apo seriozisht t destabilizoj ose t shkatrroj strukturat themelore
politike, ekonomike a sociale t Kosovs, t nj vendi ose t nj organizate ndrkombtare,
duke kryer vrasje, lndime t rnda trupore, rrmbime, shkaktimin e rrezikut t prgjithshme,
duke furnizuar, poseduar transportuar ame, etj.
Pra si shihet qllimet e kryesve t ksaj vepre penale jan politike.
Kjo vepr penale si u cek me lart kryhet duke kryer vepra t ndryshme penale duke filluar prej
vrasjeve etj, t cekura n nenin 135 par. 1 nnparag. prej 1.1 deri 1.19 t KPRK. Andaj do her
kur ndonjra prej veprave penale kryhet me qllime politike kemi t bjm me terrorizm, n t
kundrtn kemi t bjm me vepra penale t veanta, p.sh. me vrasje etj.
Neni 136 par.1 t KPRK, ka sanksionuar se kushdo kryen nj vepr terroriste dnohet me
burgim jo ma pak se 5 vjet burgim. Par,2 i ktij neni sanksionon se nse vepra nga paragrafi 1
rezulton me vdekjen e nj apo me shum personave kryesi dnohet me burgim s paku
pesmbdhjet vjet ose me burgim t prjetshm.
4. Veprat penale nga kapitulli XV

N kapitullin XV t KPRK, jan parapar veprat penale kundr njerzimit dhe vlerave t
mbrojtura me t drejt ndrkombtare, si jan: gjenocidi, krimet kundr njerzimit, krimet e
lufts n kundrshtim t rnd me Konventn e Gjenevs, krimet e rnda si shkelje e rnd e
ligjeve dhe zakoneve q zbatohen n konfliktin e armatosur ndrkombtare, krimet e lufts pr
shkelje t rnd t nenit 3 t prbashkt me konventat e Gjenevs. Krimet e lufts t cilat
paraqesin shkelje t rnd t ligjeve dhe zakoneve q zbatohen n konflikte t armatosura q
nuk jan t karakterit ndrkombtar, prgjegjsia e komands, rrmbimi i fluturake, rrezikimi i
siguris s aviacionit civil, detar etj., t parapara nga neni 148 deri 163 t KPRK.
Me prjashtim t veprs penale prgjegjsia e komands neni 161 t KPRK, ku si kryes i ksaj
vepre penale sht komandanti ushtarak ose personi i cili vepron si komandant ushtarak, veprat
tjera mund t i kryej do person e n disa vepra edhe urdhrdhnsi.
Kto vepra penale kryhen me dashje, n konfliktet e armatosura dhe t karakterit
ndrkombtar.
Ndjekja kundr kryesve t ktyre veprave penale bhet sipas detyrs zyrtare nga ana e
prokurorit publik.
5. Veprat penale nga kapitulli XVI
N kapitullin e XVI t KPRK, jan t parapara veprat penale kundr jets dhe trupit. Kto vepra
penale sot n punn e prokurorive dhe gjykatave jan n nj prqindje t madhe.
Vepra e par n kt kapitull sht vepra penale e vrasjes e sanksionuar n nenin 178 t KPRK.

5.1 Vepra penale e vrasjes nga neni 178 i KPRK
N kuptimin e prgjithshm vepra penale e vrasjes ligji e prcakton si privim t jets personit
tjetr.
Sipas Kodi t Penal t Republiks s Kosovs, parasheh kto lloje t vrasjeve: veprn penale t
vrasjes, vrasjes s rnd, vrasjes s kryer n gjendje t afektit mendor, vrasje nga pakujdesia,
vrasja e foshnjs gjat lindjes dhe veprn penale shtytja n vrasje dhe dhnia e ndihms n
vetvrasje.
T gjitha kto vepra penale t kryera kan pr pasoj privimin nga jeta t nj person. Mirpo
dallohen nga mnyra, dashja, motivi dhe cilsia e viktimave.
N kt modul do t shpjegohet pr veprn penale t vrasjes, pr t ciln me kod sht parapar
dnimi s paku pes vjet burgim.
Vepra penale e vrasje nga neni 178 t KPRK, kryhet me dashje, n praktik sht vrtetuar se
shkaqet pr t cilat kryhet kjo vepr penale jan t llojllojshme.
Elementet tjerat t ksaj vepre penale jan t njjta veprat penale tjera. Do t thot se pr
ekzistimin e ksaj vepre penale duhet t vrtetohet koha e kryerjes s veprs penale, vendi,
shkaku-motivi, mnyra, mjetit i cili sht prdorur, pasojat.
Kur bhet fjal pr mjetin me t ciln kryhet vepra penale e vrasjes, mund t jet t
llojllojshme, mekanike, arm, helme, elektricitet, automjete etj.
Vepra penale e vrasje mund t kryhet me veprim ose mos veprim,me dashje direkte ose
eventuale. Vepra penale e vrasjes mund t kryhet me veprim n mnyr direkte ose indirekte.
Mnyra direkte e vrasjes kryhet kur n viktime veprohet n mnyr t drejtprdrejt, kurse nj
ndr mnyrat indirekte sht kur, viktims p.sh. i drgohet pako ose letr me eksploziv, ashtu q
me rastin e hapjes s saj, vije deri t eksplodimi dhe vrasja e viktims.
5.2 Vrasja e rnd neni 179 i KPRK
Veprat penale t vrasjes s rnd, prmbajn elemente t njjta sikurse edhe t vepra penale t
vrasjes. Mirpo duke pas parasysh cilsin e viktimave, mnyrn dhe motivet kto vepra
cilsohen si vepra penale t vrasjes s rnd.
Kshtu neni 147 i KPRK, pr kt vepr penale parasheh dnimin me burg s paku 10 vjet ose
dnim me burgim t prjetshm.
Si vrasje t rnd konsiderohet kur kryesi privon nga jeta: fmijn, femrn pr t ciln e di se
sht shtatzn, privon nga jeta antarin e familjes, n mnyr mizore ose dinake, kur privon
nga jeta nj person e me dashje v n rrezik jetn e nj personi ose t me shum personave, me
qllim t prfitimit t dobis pasurore, me qllim t kryerjes apo fshehjes s ndonj vepre tjetr
penale ose pr t ndaluar personin nga dhnia e dshmis ose sigurimit n ndonj mnyr
informatave pr policin apo n procedur penale, pr shkak t hakmarrjes s paskrupullt ose
nga motivet e ulta, prfshir hakmarrjen pr dhnien e dshmis ose sigurimin n ndonj
mnyr tjetr t informatave pr policin apo procedur penale, personin zyrtar gjat kohs s
4

ushtrimit t detyrs ose n lidhje me detyrn zyrtare, privon nga jeta personin tjetr pr motive
racore, kombtare ose fetare, me dashje kryen 2 apo ma shum vrasje, prve veprave penale t
vrasjeve t parapara n nenet 180 dhe 182 t KPRK ose ka privuar nga jeta nj person e ma par
ka qen i gjykuar pr vepr penale t vrasjes, prve veprave penale nga neni 180 dhe 182 t
ktij kodi.
Vepra penale e vrasjes s rnd kryhet me dashje dhe kryes mund t jet do person.
N rastet kur nj vepr penale e vrasjes s rnd prmban 2 elemente kualifikuese, ather kemi
t bjm me nj vepr penale por me 2 elemente kualifikuese. P.sh. kryesi e privon nga jeta nj
person me qllim q vetes ti sjelli prfitim pasuror t kundrligjshm n mnyr mizore. Kjo
nga arsye se kemi t bjm me elemente kualifikuese pr t njjtn vepr penale ku mund t
shqiptohet dnimi me burgim jo me pak se 10 vjet apo me burg t prjetshm.
5.3 Vrasja e kryer n gjendje t afektit mendor nga neni 180 t KPRK
Vepra penale e vrasjes n gjendje t afektit mendor, paraqet form me t leht, t veprs penale
t vrasjes.
Te kjo vepr penale duhet t prmbushen elementet e veprs penale t vrasjes nga neni 178 t
KPRK, por q t prmbaj edhe disa elemente tjera, se kryesi sht ven n afekt mendor, i vn
pa fajin e tij n gjendje t tronditjes s fort mendore t shkaktuar nga sulmi, fyerja e rnd nga
ana e personit t vrar.
Pr t ekzistuar kjo vepr penale, duhet q sulmi apo fyerja e rnd t mos jet e provokuar nga
kryesi, sepse ather nuk kemi t bjm me vepr penale t vrasjes n afekt mendor.
N ann tjetr personi i vrar duhet t jet personi i cili e ka sulmuar apo fyer rnd kryesin, e
jo ndonj person tjetr.
Me sulm kuptohet sulmimi n personalitetin e caktuar-kryesit t veprs penale, ky sulm sipas
veprimit mund t jet fizik, keqtrajtimi fizik e psikik.
Sulmi Duhet t jet i atij intensiteti, q kryesi t vihet n gjendje t tronditjes s fort mendore.
Po ashtu edhe fyerja duhet t jet e atij intensiteti q kryesi t vihet n tronditje t fort
mendore, para kryerjes s veprs penale t vrasje.
Si sulmi ashtu edhe fyerja e rnd mund t jen t drejtuara kryesit, por mund t jet edhe
ndonj personi t afrt t kryesit, p.sh. babait, nns, motrs, bashkshortes apo vllait t kryesit
t veprs penale. Kryesi i veprs penale t vrasjes nga pakujdesia mund t dnohet me burgim
prej 1 viti deri 10 vjet.

5.4 Vrasja nga pakujdesia neni 181 i KPRK
Vepra penale e vrasjes nga pakujdesia ekziston n rastet kur kryesi ka qen i vetdijshm se me
ndrmarrjen e veprimit mund t shkakton vdekjen e ndonj personi. Por leht sht mbajtur se
deri te pasojat nuk do t vije ose do t pengon shkaktimin e saj. Ky lloj i pakujdesis, ndryshe
quhet pakujdesi e vetdijshme. Mirpo n praktik ndodh q t ndodhin vrasje nga pakujdesia
edhe nga pakujdesia e pavetdijshme, ku kryesi nuk ka qen i vetdijshm se veprimi i tij mund
t shkaktoj pasojn e ndaluar - vrasjen. Por duke pas parasysh rrethanat n t cilat sht
shkaktuar, ka qen i detyruar t jet i vetdijshm pr mundsin e ardhjes s pasojs s ndaluar.
Kjo vepr penale duhet t dallohet nga veprat tjera penale, ku si pasoj ka vdekjen e ndonj
personi nga pakujdesia, p.sh. te veprat penale rrezikimi i trafikut publik, shkaktimi i rrezikut t
prgjithshm etj., kryesi i ksaj vepre penale mund t dnohet me burgim prej 6 muaj deri 5
vjet.
5.5 Vrasja e foshnjs gjat lindjes neni 182 t KPRK

Vrasja e foshnjs gjat lindjes, sht form e privilegjuar e vrasjes.
Kt vepr penale mund ta kryej vetm nna, gjat periudhs s lindjes apo pas lindjes.
Kusht pr t ekzistuar kjo vepr penale sht q fmija t jet i gjall dhe nna vrasjen e kryen
derisa t ajo t vazhdon rregullimi i shkaktuar nga lindja.
Kjo vepr kryhet me veprim apo mos veprim. Me veprim kryhet p.sh. kur nna pr shkak t
rregullimeve gjat lindjes e ngulfat me duar fmijn, ose me mos veprim, kur fmijn nuk e
ushqen, e ln n koh ftoht etj.
Sipas nenit 182 t KPRK, kryesi i ksaj vepre penale dnohet prej 3 muaj deri 3 vjet burg.
N rastet kur nna pasi q i kalojn rregullimet e lindjes, e privon foshnjn pr tu liruar nga
obligimi pr ta mbajtur, ather n veprimet e saja kemi t bjm me vepr penale t vrasjes me
dashje.
5.6 Shtytja n vetvrasje dhe dhnia e ndihms n vrasje neni 183 i KPRK
Kjo vepr penale kryhet n dy mnyra; nj duke shtyt tjetrin pr vetvrasje dhe mnyra e dyt
duke i ndihmuar q t bn vetvrasje, pr ka ligji pr paragrafin 1, parasheh dnimin me burg
prej 1 deri 5 vjet.
Por nse shtytja apo ndihma pr vetvrasje bhet ndaj t miturit ose personit aftsia pr t
kuptuar peshn e veprs s vet ose pr ti kontrolluar sjelljet e veta ka qen thelbsisht e
zvogluar, par.2 i t njjtit nen ka parapar dnimin me burg prej 1 deri 10 vite.
Mirpo nse vepra penale e shtytjes apo ndihms pr vetvrasje sht br ndaj personit i cili
nuk ka mbushur moshn 14 vjeare, ather kryesi dnohet si pr vrasje nga neni 178 t KPRK,
d.m.th. s paku 5 vjet deri 25 vjet burgim. Nga kjo q u tha me lart rrjedh se
6

ligjdhnsi pr shtytje apo ndihme pr vetvrasje, ka parapar dnime me t rnda, kur kemi t
bjm me persona t mitur, personave aftsia e t cilve ka qen e kufizuar ti kuptoj veprimet e
veta ka qen esencialisht e kufizuar apo nn mosh 14 vjeare.
N paragrafin 4 t ktij neni sht parapar se kushdo q mizorisht ose n mnyr njerzore
trajton personin tjetr, q ndodhet n pozit varsie dhe me kt e shtyt t bj vetvrasje
kryesi dnohet me burgim prej 6 muaj deri 5 vjet. Kurse n paragrafin 5 sht parapar se kush
do kryen vepra penale nga paragrafi 1 deri 4 t ktij neni dhe vetm sht tentuar vetvrasja
dnimi mund t zbutet.
Veprimi i shtytjes konsiston n bindjen e viktims pr t br vetvrasje dhe se kjo shtytje ka
ndikuar q viktima t bj vetvrasje.
Ndrsa veprimi tjetr inkriminues i ndihms konsiston n dhn e ndihms viktims pr t br
vetvrasje, p.sh. duke i siguruar armn, helmin etj.
Kryes i ksaj vepre penale mund t jet do person q me shtytje apo duke i dhn ndihme
personit t caktuar kryen vetvrasje.
Edhe kjo vepr penale mund t mbetet n tentativ, kur viktima edhe pse ka ndrmarr t gjitha
veprimet pr vetvrasje, ka mbeture n jet, pr shkaqe t ndryshme, p.sh. i sht dhn ndihma
mjeksore etj.
6. Ushtrime
Gjat ktij prezantimi pjesmarrsve do tiu ofrohen shembuj praktik, t cilt pas puns n
grupe do t japin prezantime lidhur me punn e br dhe diskutimet do t fokusohen tek
elementet e ktyre veprave penale, duke dhn komente pr secilin element.
7. Prmbledhje
N ket prezantim jan dhn shpjegime lidhur me veprat penale nga kapitulli XIV, XV dhe pr
veprat penale t vrasjes dhe vrasjes s rnd nga vepra penale e vrasjes e kryer n gjendje t
afektit mendor,vrasja nga pakujdesia,vrasja e foshnjs gjat lindjes dhe shtytja n vetvrasje dhe
dhnia e ndihms n vetvrasje.
Gjat ktij prezantimi pjesmarrsit kan msuar lidhur me veprat penale t kapitujve XIV e
XV dhe pr veprat penale t vrasjes dhe vrasjes s rnd nga kapitulli XVI, elementet e do
vepre penale ve e ve, ngjashmrit dhe dallimet e ktyre veprave penale n kapitujt e
prmendur dhe me kapitujt tjer, ku pjesmarrsit me rastin e studimit t rasteve dhe gjat
prezantimit t modulit kan pasur mundsi t japin komentet e tyre.
PREZANTIMI 2
Veprat penale kundr jets dhe trupit dhe lirive

e t drejtave t njeriut
Tabela e prmbajtjes
PREZANTIMI 2: VEPRAT PENALE KUNDR JETS E TRUPIT DHE LIRIVE E T
DREJTAVE T NJERIUT
1. Hyrje.............................................................................................................................1
2. Objektivat trajnuese......................................................................................................1
3. Lndimi i leht trupor...................................................................................................2
4. Lndim i rnd trupor...................................................................................................2
5. Pjesmarrja n rrahje....................................................................................................3
6. Mosdhnia e ndihms...................................................................................................4
7. Rrmbimi i personit......................................................................................................4
8. Shtrngimi....................................................................................................................5
9. Privimi i kundrligjshm nga liria................................................................................5
10. Ushtrime...................................................................................................................... 7
11. Prmbledhje..................................................................................................................7
Veprat penale kundr jets dhe trupit dhe lirive e t drejtave t njeriut
1. Hyrje
N kt modul pjesmarrsve do tu jepen shpjegime lidhur me veprat penale lndim i leht
trupor, lndim i rnd trupor, pjesmarrja n rrahje, mosdhnia e ndihms, rrmbimi i personit,
shtrngimi dhe privimi i kundrligjshm i liris.
Pjesmarrsit do t ken mundsi q t msojn se si duhet t interpretohen dispozitat e neneve
188 deri n nenin 196 t KPRK.
Po ashtu gjat ktij moduli pjesmarrsit do t njohin ngjashmrit dhe dallimet e ktyre
veprave penale me veprat tjera penale.
2. Objektivat trajnuese
T njohin veprn penale lndim i leht trupor,

T njohin veprn penale lndim i rnd trupor,
T njohin elementet e veprs penale pjesmarrje n rrahje
T njohin veprn penale mosdhnia e ndihms,
T njohin veprn penale rrmbimi i personit
T dallojn veprn penale shtrngimi nga vepra penale kanosja
T njohin veprn penale privimi i kundrligjshm nga liria
3. Lndimi i leht trupor neni 188 t KPRK
Kodi Penal i Republiks s Kosov, sa i prket veprave penale lndimit t leht trupor dhe
lndim i rnd trupor, pr dallim nga Ligji Penal i Kosovs, sht shum me i detajuar dhe me
risi sa i prket lndimeve dhe dnimeve t parapare.
KPRK n nenin 188 par.1 ka parapar si vepr penale, kushdo q personit tjetr i shkakton
lndim trupor, duke precizuar n nn paragraft 1.1, 1.2 , 1.3 dhe 1.4, duke parapar dnimin
me gjob ose me burgim deri 1.
Lndimet trupore nga paragrafi 1 i ktij neni duhet t jen shkaktuar p.sh. me shuplak etj., por
jo me arm, mjete t rrezikshme apo me ndonj mjet tjetr q mund t shkaktoj lndime t
rnda trupore ose dmtim t rnd t shndetit.
N rastin kur pr shkaktimin e lndimit t leht trupor jan prdor arm, mjete t rrezikshme
apo mjete tjera t prshtatshme pr t shkaktuar lndim t rnd trupor ose dmtimin e rnd t
shndetit, ather kemi t bjm me vepr penale lndim i leht trupor nga neni 188 par.2 t
KPRK.
Kur viktime e lndimeve t lehta jan persona-viktima t ndejshm, kryesi i veprs penale nga
paragrafi 1, dnohet me burgim prej 3 muaj deri 3 vjet e pr paragrafin 2, me dnim burgu prej
6 muaj deri 5 vjet.
Nse kryesi i veprave penale nga paragrafi 1 dhe 2 t ktij neni ka qen i provokuar nga sjellja
njerzore apo e vrazhd e t dmtuarit, gjykata kryesit mund ti shqiptoj vrejtje gjyqsore.
Kjo vepr penale kryhet vetm me dashje, q do t thot se nuk kemi vepr penale lndim i
leht nga pakujdesia.
Mjetet me t cilat mund t kryhet kjo vepr penale jan t ndryshme prej grushtit, armve,
mjeteve t rrezikshme si thika, spata, mjetet e puns, shkopinj, gur etj.
4. Lndimi i rnd trupor neni 189 t KPRK
KPRK, ka parapar kategorizimin e lndimeve t rnda trupore dhe varsisht prej lndimeve ka
parapar edhe dnimet. Kshtu n paragrafin e par nn paragraft 1.1, 1.2 dhe 1.3 t nenit t
cekur, ka parapar kur viktima ka psuar lndime t rnda trupor t prkohshme q me kalimin
e kohs do t shrohen, p.sh. dobsim i prkohshm ose esencial t nj pjese vitale t trupit t
personit, paaftsimin e prkohshm ose dmtimin e prkohshm.
Pr lndimet nga paragrafi 1 ktij neni kryesi i veprs penale mund t dnohet me burgim prej 6
muaj deri 5 vjet.
Mirpo n paragrafin 2 t nenit t cekur, sht parapar kur kryesi i veprs penale, viktims i
shkakton lndime t rnda trupore ose dmtim t shndetit ku pr pasoj ka: rrezikimin e jets,
paaftsin ose dobsimin e prhershm t nj pjese vitale t trupit, paaftsin e prhershme t
personit pr fardo pune, shmtimin e prhershm ose dmtimin e prhershm t shndetit t
personi dnimin me burgim prej 1 deri 10 vite.
2
Kur viktim e veprs penale t lndimit t rnd trupor jan personat e ndjeshm, pr veprn
nga paragrafi 1 sht parapar dnimi prej 1 deri 5 vjet burgim, kurse pr paragrafin 2, 2 vjet
deri 10 vjet burgim.
Kur nga lndimet trupore t psuara nga paragrafi 1, 2 apo 3 t ktij neni, rezulton me vdekjen e
personit kryesi dnohet me burgim prej 2 deri 12 vjet.
Te ky paragraf duhet pasur parasysh se vepra penale lndim i rnd trupor nga neni 189 par.4 t
KPRK, qndron vetm n ato raste kur kryesi i veprs penale ka pasur dashje q viktims ti
shkaktoj lndime trupore e jo ta privoj nga jeta, sepse n t kundrtn kemi t bjm me vepr
penale t vrasjes. Se a kemi t bjm me vepr penale lndime t rnda trupore me pasoja t
vdekjes duhet vlersuar shum rrethana. Mjetet me t cilat jan shkaktuar lndimet, pjest e
trupit ku i jan shkaktuar lndimet, motivi, deklarata e dshmitarve etj.
Kur veprat penale nga paragrafi 1,2 ,3 t ktij neni sht kryer me arm, mjete t rrezikshme
apo me ndonj send tjetr q mund t shkaktoj lndim t rnd trupor ose dmtim t shndetit
kryesi dnohet me burgim s paku 3 vjet (par. 5). Si shihet nga ky paragraf ligjdhnsi ka
parapar dnim shum m t ashpr, s paku 3 vjet burgim, ka sht ndryshim shum i madh
me KPK t mparshm.
Kjo vepr penale kryhet me dashje dhe mund ta kryes do person.
5. Vepra penale pjesmarrje n rrahje neni 190 t KPRK

N jet ndodh shpesh her se n rrahje t ndryshme, ku ka t lnduar rnd apo t vdekur, t
marrin pjes edhe persona tjer prve kryesit t veprave t cekura penale. Andaj n nenin 195
sht parapar q kta persona pr vepr penale t pjesmarrjes n rrahje mund t dnohen me
gjob ose me burgim prej 1 deri 3 vjet.
Kt vepr penale e kryen personi i cili merr pjes aktive n rrahje ose n ndonj mnyr i ka
kontribuar rrahjes s shkaktuar.
Kur pjesmarrsi n rrahje ose grindje me qllim t friksimit apo kanosjes s personit tjetr,
rrok apo vringllon armn, mjetin e rrezikshm apo mjetin tjetr t prshtatshm pr shkaktuar
lndim t rnd trupor apo pr t dmtuar rnd shndetin kryesi dnohet prej 1 deri 3 vite
burgim (par.2). Nga ky paragraf rrjedh se si pjesmarrs n rrahje konsiderohet kryesi edhe n
rastet kur n ndonj grindje me qllim friksimit apo kanosjet prdor mjetet e prshkruara me
lart.
Paragrafi 3 i ktij neni se parasheh se nuk do t konsiderohet pjesmarrs n rrahje gjegjsish
penalisht prgjegjs personi i cili pa fajin e tij ka marr pjes n rrahje ose pr t mbrojtur veten
apo pr ti ndar pjesmarrsit tjer n rrahje.
N paragrafin 4 sht parapar se arma, mjeti i rrezikshm apo mjeti tjetr konfiskohet.
Si rrjedh nga prmbajtja e cekur kjo vepr penale kryhet vetm me dashje dhe kryes mund t
jet do person.
6. Vepra penale mosdhnia e ndihms neni 191 t KPRK
N kapitullin e veprave penale kundr jets dhe trupi sht parapar si vepr penale edhe mos
dhnia e ndihms.
Elementet e ksaj vepre penale qndrojn kur kryesi i ksaj vepre nuk i ofron ndihme presonit
jeta e t cilit sht n rrezik t drejtprdrejt, e kt ka mundur ta bj pa rrezikuar veten apo
tjetrin. Pr nn paragrafin 1 t ksaj vepre sht parapar dnimi me burgim deri n 1 vit.
Ndrsa n paragrafin n 2, t ktij neni sht parapar kur kryesi e ln pa ndihme personin n
gjendje apo rrezikut pr jet, t shkaktuar nga vet kryesi dnohet me burgim deri n tre vjet.
Ndrsa n paragrafin 3, sht parapar se nse nga vepra penale nga paragrafi 1 rezulton me
lndim t rnd trupor ose me dmtim t rnd t shndetit t personit t rrezikuar, kryesi
dnohet me burgim prej 3 muajve deri n 3 vjet.
Kurse n rastet kur personi vdes nga vepra penale nga paragrafi 1, kryesi dnohet me burgim
prej 1 deri 8 vite.
Pra si shihet kryesi i ksaj vepre penale, veprn penale e kryen me mos veprim, d.m.th duke
mos i afruar ndihme personit t lnduar ose personit jeta e t cilit sht n rrezik.
Kt vepr penale mund ta kryej do person.
7. Rrmbimi personit neni 194 t KPRK

Kjo vepr penale kryhet n rastet kur kryesi apo kryesit e veprs penale e rrmbejn personin,
me qllim q at apo personin tjetr ta detyrojn, q t kryej ose t mos e kryej nj vepr apo t
pajtohet me nj vepr. Pr paragrafin 1 t ktij neni sht parapar dnimi me burgim prej 1 deri
10 vite.
Kur vepra penale nga paragrafi 1 sht kryer n rrethanat e mposhtme, kur kryesi i sht
kanosur personit t rrmbyer me vrasje, ose dmtim t rnd t shndetit, kryesi ka vepruar si
antar i grupi, ka prdor arm, mjetin e rrezikshm apo sendin tjetr q mund t shkaktoj
lndim t rnd trupor ose dmtimin e rnd t shndetit apo vepra sht kryer ndaj personit t
ndjeshm, kryesi dnohet me burgim prej 3 deri 12 vjet.
Kur veprn penale t rrmbimit, kryesi e ka kryer si antar i grupit t organizuar, kur i ka
shkaktuar personit t rrmbyer lndime t rnda trupore ose vdekjen e tij, kryesi dnohet me
burgim me 15 vjet burgim ose me burgim t prjetshm.
Kur i rrmbyer sht fmija, pa marr parasysh se pr t shkuar n at vend ka dhn apo nuk
ka dhn plqim konsiderohet se kryesi e mban pa plqimin e fmijs (par.4).
Ligjdhnsi n paragrafin 5 t ktij neni ka parapar se nse kryesi vullnetarisht pa i realizuar
qllimet e liron personin e rrmbyer, gjykata mund tia zbut dnimin.
Kjo vepr penale kryhet n momentin e rrmbimit t personit, kur t njjtit i sht kufizuar liria
4
e lvizjes, gjegjsisht n kto rrethana ai ve sht privuar nga liria, pa marr parasysh se a jan
realizuar qllimet e kryesit. Kjo vepr penale kryhet me dashje direkte. N raste kur jan
rrmbyer shum persona ather kemi aq vepra penale sa persona jan rrmbyer.
Duhet br dallimin n mes t veprs penale t rrmbimit t personit nga neni 194 t KPRK, me
rrmbimin si mnyr e kryerje t veprs penale t terrorizmit nga neni 136 t KPRK, sepse ktu
rrmbimi bhet me qllime politike.
8. Vepra penale e shtrngimit 195 t KPRK

Vepra penale e shtrngimit kryhet, kur kryesi e detyron personin tjetr me dhun ose kanosje
serioze t kryej ose t mos kryej nj vepr ose t pajtohet me nj vepr, dnohet me gjob ose
burgim deri n 1 vit (par.1).
Pra elemente t ksaj vepre penale jan kur viktima detyrohet pr shkak t prdorimit t dhuns
apo kanosjes serioze t kryej, t mos kryej nj veprim ose t pajtohet me nj vepr pa dshirn e
tij, e q n rrethana normale nuk kishte me ndrmarr nj veprim t till.
Kur vepra penale nga paragrafi 1 sht kryer n rrethanat e mposhtme: kur kryesi i sht
kanosur personit t shtrnguarit me vrasje ose dmtim t rnd trupor, kur vepra kryhet si
antar i grupit, duke prdorur arm, mjete t rrezikshme apo ndonj send tjetr q mund t
shkaktoj lndime t rnda trupore apo dmtim t rnd t shndeti apo vepra sht kryer ndaj
personit t ndjeshm, kryesi dnohet me burgim prej 3 muaj deri 5 vite (par. 2).
Vepra penale nga paragrafi 2 mund t kryhet n shum rrethana t parapara n nn paragraft e
nenit 195 par. 2 t KPRK, 2.1, 2.2, 2.3 dhe 2.4, por n kto raste kemi t bjm me nj vepr
penale, me shum rrethana kualifikuese.
Kur vepra penale e shtrngimit sht kryer nga kryesi si antar i grupit t organizuar apo kut
kryesi viktims i ka shkaktuar lndim t rnd trupor ose vdekja gjat kryerjes s veprs penale,
kryesi dnohet me burgim prej 2 deri 10 vjet.
9. Privimi i kundrligjshm nga liria neni 196 t KPRK

Kjo vepr penale konsiston n at se kryesi i saj, personin tjetr e burgos n mnyr t
kundrligjshme, e mban t mbyllur ose n ndonj mnyr tjetr e privon nga liria, kryesi
dnohet me gjob ose me burgim deri 3 vjet.
Heqja e kundrligjshme e liris mund t jet kur viktima nuk mund t bj asnj lvizje n
vendin e caktuar ku mbahet p.sh. i lidhn duar e kmb, ose lehet n lokalin e caktuar, pa
mundsi dalje, n raste kur mbahet n objekte t larta n dhome t mbyllur, por edhe personi t
cilit i sht hequr liria ka mundsi t hap dritaren, por pr shkak t lartsis ska mundsi t
lirohet, pr shkak t lndimeve q do t merrte me rastin e krcimit apo rrezikut t vdekjes.
Kodi Penal ka parapar rastet e kualifikuara t ksaj vepre, kur vepra kryhet ndaj viktims s
ndjeshme, kur heqja e kundrligjshme e liris ka zgjat mbi 15 dit, vepra sht kryer n mnyr
mizore, personit t ndaluar i jan shkaktuar dmtime t rnda t shndetit dhe kur vepra kryhet
5
nga kryesi i cili vepron si antar i grupi, (par. 2 nnparag. 2.1, 2.2, 2.3 , 2.4 dhe 2.5), kryesi
dnohet me burg prej 6 muaj deri 5 vjet.
Kur veprn penale nga parag. 1,2 e kryejn personat zyrtar duke keqprdor detyrn apo
autorizimin, kryesi dnohet me burgim prej 1 deri 8 vite, e nse veprn e kryejn duke prdorur
armn,mjete t rrezikshme apo send t tjetr t prshtatshm pr t shkaktuar lndime t rnda
trupore ose dmtimin e shndetit, kryesi dnohet me burgim prej 1 deri 10 vjet.
N paragrafin e 4 t nenit t cekur sht parapar, kur veprn penale nuk e kryejn personat
zyrtar, por kryesit me rastin e kryerjes s veprs penale prdorin armn, mjetin e rrezikshm apo
ndonj send tjetr q mund t shkaktoj lndime t rnda trupore apo dmtim t rnd t
shndetit, kryesi do t dnohet me burgim prej 1 deri 8 vjet.
N raste kur vepra penale nga paragraft 1 deri 4 t ktij neni rezulton me vdekjen e personit,
kryesi dnohet me burgim jo ma pak s 5 vjet.
Kjo vepr penale kryhet me dashje.
10. Ushtrime
Gjat ktij moduli do t prezantohen raste studimi, q do tiu shprndahen pjesmarrsve, t
cilt pas puns n grupe do t bjn prezantimin duke dhn mendimin e tyre. Ktu
pjesmarrsit do t japin komentet e tyre, lidhur me kualifikimin juridik t veprs penale dhe
elementeve t saj.
11. Prmbledhje
N kt modul jan dhn shpjegime lidhur me veprat penale lndim i leht trupor, lndim i
rnd trupor, pjesmarrja n rrahje, mosdhnia e ndihms, rrmbimi i personit, shtrngimi,
privimi i kundrligjshm nga liria dhe infrastrukturs ligjore.
Gjat ktij moduli pjesmarrsit kan mundur t njohin elemente e ktyre veprave penale, kush
mund t jet kryes i veprs penale, kush e ndrmerr ndjekjen penale, elementet kualifikuese t
tyre, elementet e prbashkta t ktyre veprave penale dhe dallimet me veprat tjera.
PREZANTIMI 3
Veprat penale nga kapitulli XVII dhe XX
Tabela e prmbajtjes
PREZANTIMI 3: VEPRAT PENALE NGA KAPITULLI XVII DHE XX
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Hyrje.............................................................................................................................1
Objektivat trajnuese......................................................................................................1
Marrja e deklaratave me an t shtrngimit.................................................................2
Keqtrajtimi gjat ushtrimit t detyrs zyrtare...............................................................2
Tortura..........................................................................................................................2
Kontrollimi i kundrligjshm.......................................................................................3
Dhunimi........................................................................................................................3
Ushtrime ......................................................................................................................5
Prmbledhje..................................................................................................................5

1. Hyrje
N kt kapitull do t jepen shpjegime pr veprat penale, marrja e deklaratave me an t
shtrngimit, keqtrajtimi gjat ushtrimit t detyrave, e torturs, cenimi i paprekshmris s
baness dhe objekteve dhe veprs penale t dhunimit.
Do t shpjegohen elemente e do vepre penale ve e ve, dallimet dhe ngjashmrit e ktyre
veprave penale dhe elementet kualifikuese.
-
T zbatojn procedurn lidhur me veprn penale marrja e deklaratave me an t

shtrngimit,
T njohin veprn penale keqtrajtimi gjat ushtrimit t detyrave,
T identifikojn elementet e veprs penale tortura,
T njohin veprn penale cenimi i paprekshmris s baness dhe objekteve,
T shpjegojn veprn penale kontrolli i kundrligjshm,
T shpjegojn veprn penale t dhunimit,

3. Marrja e deklaratave me an t shtrngimit 197 i KPRK
Kt vepr penale e kryen personi zyrtar, i cili gjat ushtrimit t detyrs zyrtare, e prdor
dhunn, kanosjen, mjete ose mnyra tjera t ndaluara, me qllim t detyrimit t t dyshuarit, t
pandehurit, dshmitarit, ekspertit ose personit tjetr pr t pohuar apo pr t dhn ndonj
deklarat.
Pra si shihet kt vepr penale e kryen personi zyrtar gjat ushtrimit t detyrs zyrtare, i cili
duke shkelur dispozitat e KPP, pr t ardhur deri t pohimi apo deklarata t ciln ai e dshiron,
prdor dhun, kanosje apo mjete tjera t ndaluar.
Element kualifikues i ksaj vepre sht parapar n paragrafin 2, n rastet kur vepra nga
paragrafi 1, kryhet me prdorimin e dhuns s rnd kundr t dyshuarit, t pandehurit,
dshmitarit, ekspertit apo personit tjetr, i jan shkaktuar pasoja t rnda n procedurn penale,
si rezultat i deklarats s marr me shtrngim. N kt rast kryesi dnohet me burgim prej 1 deri
10 vjet.
Pra kt vepr penale e kryen personi zyrtar gjat ushtrimit t detyrs zyrtare. Kjo vepr penale
kryhet me dashje.
Kurse subjekt pasiv mund t jen i dyshimti, pandehuri, eksperti, dshmitari ose ndonj person
tjetr q jep deklarat.
4. Keqtrajtimi gjat ushtrimit t detyrave neni 164 t KPRK

Kt vepr penale e kryen personi zyrtare gjat ushtrimit t detyrs zyrtare. Elemente
inkriminuese t ksaj vepre penale sht keqtrajtimi, friksimi ose fyerjet q personi zyrtar i
bn ndonj personi, pr ka sipas par. 1, t ktij neni kryesi dnohet me burg deri 3 vjet.
Form e keqtrajtimit sht pr shembull, detyrimi i t dyshuarit, t pandehurit apo ndonj
person tjetr q t qndroj n nj kmb pr nj koh t caktuar, shikim lart n tavanin e zyrs,
n poin elektrik, friksimi se do ta vras, fyerje t ndryshme etj.
Si element kualifikues i ksaj vepre penale, n paragrafin 2 sht parapar kur subjekt i
keqtrajtimit sht fmija, ku kryesi dnohet me burgim prej 6 muaj deri 5 vjet.
Keqtrajtimi sht shkaktimi i dhimbjeve fizike apo psikike personit, t cilat dhimbje nuk mund
t kualifikohen si lndime t lehta trupore.
N rastet kur gjat keqtrajtimit personit i shkaktohen lndime trupore, ather kemi t bjm me
2 vepra penale t kryera n bashkim real, p.sh. keqtrajtim gjat ushtrimit t detyrs dhe lndim
t leht apo t rnd trupor, varsisht prej lndimeve.
5. Vepra penale e torturs neni 199 t KPRK
Vepra penale e torturs hyn n kapitullin e veprave penale kundr lirive dhe t drejtave t
njeriut.
Kt vepr penale e kryen personi zyrtar ose personi i cili vepron me qllim t shtytjes ose
2

me plqim apo pranim t personit zyrtar, i cili kryen aktin e torturs, gjat ushtrimit t detyrs
zyrtare, dnohet me burgim prej 1 deri 15 vjet.
N paragrafin 2 t ktij neni parashihet kur viktime e veprs penale nga paragrafi 1, sht
fmija, me rast sht parapar dnimi me burgim prej 3 deri 15 vjet, q do t thot se sht
rritur minimumi i dnimit shqiptuar me paragrafin 1, pr shkak t moshs s tyre.
N paragrafin 3, t ktij neni sht br prkufizimi i torturs, si kryerje ose moskryerje e nj
akti, me ann e t cilit me qllim i shkaktohet dhembje t rnda ose vuajtje qoft fizike ose
mendore e personit me qllim t marrjes s informacionit a deklarats nga personi i till ose nga
personi i tret e cila ka pr qllim dnimin e personit t till pr nj vepr penale, t ciln ai
ose personi i tret e ka kryer, ose dyshohet se e ka kryer.
Pra edhe t kjo vepr penale sikur te keqtrajtimi gjat detyrs personi zyrtar pr t ardhur deri t
informacionet prdor torturn, ndaj personit t caktuar.
Kryes i ksaj vepre penale sht personi zyrtar ose personi i cili vepron nn ndikimin, plqimin
apo pranimin e heshtur t personit zyrtar. Kjo vepr kryhet gjat ushtrimit t detyrs zyrtare.
5. Vepra penale kontrollimi i kundrligjshm neni 201 i KPRK

Veprn penale t kontrollimit t kundrligjshm e kryen personi zyrtar, gjat ushtrimit t
detyrs zyrtare. Objekt i kontrollit mund t jen shtpit, banesat, lokalet e ndryshme apo
personat.
Kjo vepr penale kryhet kur personi zyrtar duke tejkaluar autorizimet e veta zyrtare, pa
urdhres t gjykats apo n kundrshtim me KPP, bn kontrollimin e objekteve t ndryshme.
Pr kt vepr penale sht parapar dnimi me burgim prej 3 muaj deri 3 vjet.
Paragrafi 2 specifikon se ka mund t jet objekt ti kontrollit t kundrligjshm. Objektet
prfshijn por nuk kufizohen n banes, shtpi, kopshtin rrethues, biznesin, zyrn, dhomn e
hotelit apo dhomn e marr me qira.
6. Vepra penale e dhunimit neni 230 t KPRK

Vepra penale e dhunimit nga neni 230 par.1 t KPRK, sht definuar, kushdo q e detyron
personin tjetr pr t kryer akt seksual pa plqimin e personit t till dnohet me burgim prej 2
deri 10 vjet.
Neni 228 ka br prkufizimin e fjals plqim, q do t thot pajtim i vullnetshm i personit i
cili ka arritur moshn 16 vjeare pr t kryer aktin seksual. Por n paragraft 1 deri 4 t ktij
neni jan parapar raste kur nuk ekziston plqimi n rastet kur: personi me fjal ose me sjellje
shpreh munges t pajtimit pr t kryer aktin apo pr t vazhduar at, kur pajtimi sht shprehur
me fjal ose sjelljen e nj personi tjetr dhe jo t viktims, kur pajtimi i viktims sht marr me
mashtrim, friksim ose me krcnim, nse mnyrat e tilla nuk prfshijn prdorimin e forcs,
kanosjes serioze ose t shfrytzimit si sht parapar n nenin 230 par. 3 t ktij kodi.

N paragrafin 3 t nenit t prmendur sht dhn prkufizimi i aktit seksual, q do t thot
penetrim i organit seksual n cilndo pjes t trupit t personit ose penetrim n hapjen anale a
gjenitale t personit me ndonj objekt ose me cilndo pjes tjetr t trupit.
Ndrsa shprehja detyrim i personit tjetr pr t kryer aktin seksual, n paragrafin 4, sht
prkufizuar kryerja e aktit seksual mbi personin tjetr ose cytje e personit n kryerjen e aktit
seksual me personin tjetr.
Vepra penale e dhunimit nga paragrafi 2 i nenit 230,ekziston ather kur kryesi e detyron
personin tjetr pr t krye aktin seksual, duke prdor kanosjen pr zbulimin e nj fakti q do t
dmtonte rnd nderin ose autoritetin e personit t till ose t nj personi n lidhje t ngusht
me at person.
Andaj viktima duke qen nn presionin se kryesi do t zbulon ndonj fakt q dmton rnd
nderin e tij, pranon q t ket marrdhnie seksuale. Pr kryesin e ksaj vepre penale sht
parapar dnimi prej 3 deri 10 vjet.
Kur personi detyrohet pr t kryer aktit seksual me kanosje serioze ose me kanosje pr
prdorimin e dhuns, me kanosje t rrezikimit t atastshm t jets ose trupit, duke
shfrytzuar situatn kur personi sht i pa mbrojtur dhe siguria e tij sht n rrezik, kryesi i
ksaj vepre penale dnohet me burgim prej 5 deri 10 vjet (par.3).
Neni 230 par. 4 i KPRK, parasheh raste kur vepra penale e dhunimit sht kryer n rrethana
kualifikuese, pr ka parashihet dnimi me burg prej 5 deri 15 vjet, pr paragraft prej 4.1 deri
4.10, kur veprs i ka paraprir tortura, trajtimi njerzor, kryesi prdor forcn, i jan shkaktuar
lndime t rnda trupore ose rregullim t rnd t shndetit mendor apo fizik t personit, kur
kryesi prdor ose kanoset se do t prdor arm apo mjeteve t rrezikshme, kryesi me dashje
shkakton dehjen e personit me alkool, drog apo substanca tjera, vepra sht kryer bashkrisht
nga dy apo m shum persona, kryesi e din se personi- viktima sht i ndjeshm pr shkak t
moshs, aftsive t kufizuara mendore apo fizike, rregullimit apo paaftsive fizike, mendore
ose t shtatznis, kur kryesi sht prindi, prindi adoptues, prindi birsues, njerku apo njerka,
gjyshi, gjyshja, daja apo axha, tezja apo halla, vllai ose motra e personit dhe personi i till
sht midis moshs 16 dhe 18 vjeare. Kur kryesi sht n marrdhnie familjare me personin
dhe personi i till sht midis moshs 16-18 vjet dhe kur kryesi sht msimdhns,udhheqs
fetar, profesionist i kujdesit shndetsor, person t cilit i sht besuar rritja apo kujdesi pr
personin e till ose n ndonj mnyr tjetr ka autoritet ndaj personit.
N raste kur pr shkak t kryerjes s veprs penale t dhunimit rezulton me vdekjen e viktims,
kryesi dnohet me burgim s paku 10 vjet ose me dnim me burg t prjetshm.
Vepra penale e dhunimit kryhet me dashje, ashtu q kryesi dhe viktima mund t jen personat e
t dy gjinive.

7. Ushtrime
Gjat ktij prezantimi pjesmarrsve do tu ofrohen shembuj praktik, e q pas puns n grupe do
t japin prezantime lidhur me punn e br dhe diskutimet do t fokusohen tek elementet e
ktyre veprave penale, duke dhn komente pr secilin element.
8. Prmbledhje
N kt modul jan trajtuar veprat penale t, marrjes s deklaratave me an t shtrngimit,
keqtrajtimi gjat ushtrimit t detyrave, torturs, cenimi i paprekshmris s baness dhe veprs
penale t dhunimit.
Jan shpjeguar, elementet e ktyre veprave penale ngjashmrit dhe dallimet mes tyre, si dhe
studimi i rasteve, ashtu q pjesmarrsit kan pasur mundsi t japin komentet e tyre.
PREZANTIMI 4
Veprat penale nga kapitulli XX
Tabela e prmbajtjes
PREZANTIMI 4: VEPRAT PENALE NGA KAPITULLI XX

1.
2.
3.
4.
5.
Hyrje.............................................................................................................................1
Sulmi seksual................................................................................................................2
Degradimi i integritetit seksual....................................................................................2
Keqprdorimi seksual i personave me rregullime mendore a emocionale
ose me paaftsi mendore..............................................................................................3
6. Ushtrime ......................................................................................................................5
7. Prmbledhje..................................................................................................................5

1. Hyrja
N kt kapitull do t jepen shpjegime pr veprat penale; sulmi seksual, degradimi i integritetit
seksual dhe keqprdorimi seksual i personave me rregullime mendore a emocionale ose me
paaftsi mendore.
Pas prfundimit t ktij prezantimi, pjesmarrsit do t jen n gjendje q:
-
T shpjegojn kuptimin e veprs penale sulmi seksual,

T prkufizojn veprn penale t degradimit t integritetit seksual dhe
T identifikojn veprn penale t keqprdorimit seksual t personave me rregullime
mendore a emocionale ose me paaftsi mendore.

3. Sulmi seksual neni 232 i KPRK
Derisa t vepra penale e dhunimit kemi t bjm me kryerje e akti seksual, te vepra penale sulm
seksual kemi vetm prekje t personit tjetr, me qllime seksuale ose cytje e personit tjetr t
prek kryesin ose personin e tret me qllime seksuale pa plqimin e personit t till ose t nj
personi n lidhje t ngush me at person. Sipas paragrafit 1 t ktij neni, kryesi dnohet me
gjob ose me burgim 1 vjet.
N paragrafin nn 2, sht parapar se kush do q e prek personin tjetr pr qllime seksuale,
ose e cyt personin tjetr t prek kryesin apo personin e tret, n rrethanat e mposhtme: me
kanosje serioze ose me kanosje pr prdorimin e dhuns, me kanosje t rrezikimit t
atastshm t jets ose trupit t personit t till apo personit t tret dhe duke shfrytzuar
situatn kur personi sht i pa mbrojtur dhe siguria e tij sht n rrezik, kryesi i ksaj vepre,
dnohet prej 1 deri n 7 vjet burgim.
Ndrsa si elemente t kualifikuara t ksaj vepre penale sht parapar n par.3 t nenit t
prmendur, ku sht parapar dnim me burg prej 3 deri n 10 vjet, kur vepra sht kryer n
rrethanat e mposhtme: kur veprs i ka paraprir torturat, trajtimi njerzor, kryesi prdor
forcn, kryesi shkakton lndime t rnda trupore ose rregullim t rnd t shndetit mendor
apo fizik t personit ose viktima tenton t bj vetvrasje pas veprs penale, kur kryesi prdor
ose kanoset se do t prdor arm apo mjete t rrezikshme kryesi me dashje shkakton dehjen e
personit me alkool, drog apo substanca tjera, vepra sht kryer bashkrisht nga dy apo ma
shum persona, kryesi e din se personi - viktima sht i ndjeshm pr shkak t moshs, aftsive
t kufizuara mendore apo fizike, rregullimit apo paaftsive fizike, mendore ose t shtatznis,
kur kryesi sht prindi, prindi adoptues, prindi birsues, njerku apo njerka, gjyshi, gjyshja, daja
apo axha, tezja apo halla, vllai ose motra e personit dhe personi i till sht midis moshs 16
dhe 18 vjeare. Kur kryesi sht n marrdhnie familjare me personin dhe personi i till sht
midis moshs 16-18 vjet dhe kur kryesi sht msimdhns, udhheqs fetar, profesionist i
kujdesit shndetsor, person t cilit i sht besuar rritja apo kujdesi pr personin e till ose n
ndonj mnyr tjetr ka autoritet nda personit.
N raste kur pr shkak t kryerjes s veprs penale nga paragrafi 1 dhe 2 t ktij neni rezulton
me vdekjen e viktims, kryesi dnohet me burgim s paku 10 vjet ose me dnim me burg t
prjetshm (par.4).
Kjo vepr penale kryhet me dashje, ashtu q kryes dhe viktima mund t jen personat e t dy
gjinive.
4. Degradimi i integritetit seksual neni 196 i KPRK

Derisa t vepra penale sulmi seksual veprim inkriminues ishte prekja e personit, ose e personit
tjetr me qllime seksuale pa plqimin e personit, te vepra penale degradimi integritetit seksual,
kryesi i veprs penale e cyt personin tjetr q ti ekspozoj pjest intime t trupit, t masturboj,
ose t kryej ndonj veprim tjetr q degradon integritetin e tij seksual pa plqimin e tij. N
paragrafin n 1 t nenit t prmendur sht parapar dnimi pr kryesin me gjob ose me burg
prej 6 muajve deri 1 vit.

Kur vepra penale nga paragrafi 1 sht kryer n rrethanat e mposhtme: me kanosje t rrezikimit
t atastshm t jets ose trupit t personit t till apo personit t tret dhe, duke shfrytzuar
situatn kur personi sht i pa mbrojtur dhe siguria e tij sht n rrezik, kryesi dnohet me
burgim prej 6 muajve deri 3 vjet (par.2).
Kjo vepr kryhet n rrethana kualifikuese, kur vepra kryhet n rrethanat e mposhtme: kur
veprs i ka paraprir tortura, trajtimi njerzor, kryesi prdor forcn, shkakton lndime t rnda
trupore ose rregullim t rnd t shndetit mendor apo fizik t personit ose viktima tenton t
bj vetvrasje pas veprs penale, kur kryesi prdor ose kanoset se do t prdor arm apo mjete
t rrezikshme, kryesi me dashje shkakton dehjen e personit me alkool, drog apo substanca
tjera, vepra sht kryer bashkrisht nga dy apo m shum persona, kryesi e din se personi viktima sht i ndjeshm pr shkak t moshs, aftsive t kufizuara mendore apo fizike,
rregullimit apo paaftsive fizike, mendore ose t shtatznis, kur kryesi sht prindi, prindi
adoptues, prindi birsues, njerku apo njerka, gjyshi,gjyshja, daja apo axha, tezja apo halla, vllai
ose motra e personit dhe personi i till sht midis moshs 16 dhe 18 vjeare. Kur kryesi sht
n marrdhnie familjare me personin i cili sht midis moshs 16-18 vjet dhe kur kryesi sht
msimdhns, udhheqs fetar, profesionist i kujdesit shndetsor, person t cilit i sht besuar
rritja apo kujdesi pr personin e till ose n ndonj mnyr tjetr ka autoritet nda personit. Nse
vepra penale sht kryer n rrethanat e cekura me lart, kryesi dnohet me burgim prej 1 deri 10
vjet (par. 3).
Tentativa pr kryerjen e veprs penale pr paragrafin 1 sht e dnueshme.
Kjo vepr penale kryhet me dashje e viktima t saj mund t jen personat e t dy gjinive.
5. Keqprdorimi seksual i personave me rregullime mendore a emocionale ose me

paaftsi mendore neni 234 i KPRK
Kt vepr penale e kryen kryersi i cili e detyron personin me aftsi t zvogluara mendore ose
fizike ose me rregullime apo paaftsi mendore apo emocionale, n akt seksual me kryesin apo
personin e tret duke shfrytzuar aftsin e zvogluar, rregullimin ose paaftsin e personit t
till. Pr ka n paragrafin 1 sht parapar dnimi me burg prej 1 deri n 10 vjet.
N paragrafin 2 t ktij neni sht parapar se kushdo pr qllime seksuale ndrmerr veprimet e
parapara n paragrafin 1 duke prekur kryesi dnohet 6 muaj deri 5 vjet (par.2).
Ndrsa kush cyt personat e parapar me lart q ti ekspozojn pjest intime t trupit, t
masturboj ose t kryej nj akt q degradon integritetin seksual dnohet me burgim deri 1 vjet
(par.3).
Por n rastet kur veprimet inkriminuese t parapara n paragraft 1, 2 e 3 t ktij neni jan kryer
n rrethanat e mposhtme: kur veprs i ka paraprir torturat, trajtimi njerzor, kryesi prdor
forcn, kryesi shkakton lndime t rnda trupore ose rregullim t rnd t shndetit mendor
apo fizik t personit ose viktima tenton t bj vetvrasje pas veprs penale, kur kryesi prdor
ose kanoset se do t prdor arm apo mjete t rrezikshme kryesi me dashje shkakton dehjen e
personit me alkool, drog apo substanca tjera, vepra sht kryer bashkrisht nga dy apo m
shum persona, kryesi e di se personi - viktima sht i ndjeshm pr shkak t moshs, aftsive
t kufizuara mendore apo fizike,rregullimit apo paaftsive fizike, mendore ose t shtatznis,
3

kur kryesi sht prindi,prindi adoptues, prindi birsues, njerku apo njerka, gjyshi,gjyshja, daja
apo axha, tezja apo halla, vllai ose motra e personit dhe personi i till sht midis moshs 16
dhe 18 vjeare. Kur kryesi sht n marrdhnie familjare me personin dhe personi i till sht
midis moshs 16-18 vjet dhe kur kryesi sht msimdhns, udhheqs fetar, profesionist i
kujdesit shndetsor, person t cilit i sht besuar rritja apo kujdesi pr personin e till ose n
ndonj mnyr tjetr ka autoritet ndaj personit, kryesi dnohet me burgim pr veprat nga
paragrafi 1 e 2, me burgim prej 3 deri 15 vjet ose me burgim deri 3 vjet pr paragrafin 3 (par.4).
Kur vepra penale nga paragraft 1, 2, 3 dhe 4 rezulton me vdekjen e viktims, kryesi dnohet jo
m pak se 10 vjet burgim ose me burgim t prjetshm.

6. Ushtrime
Gjat ktij prezantimi do tu ofrohen shembuj praktik t cilt do tu shprndahen pjesmarrsve,
q pas puns n grupe do t japin prezantime lidhur me punn e br dhe diskutimet do t
fokusohen tek elementet e ktyre veprave penale, duke dhn komente pr secilin element.
7. Prmbledhje
N kt modul jan trajtuar veprat penale t, sulmi seksual, degradimi i integritetit seksual dhe
keqprdorimi seksual i personave me rregullime mendore a emocionale ose me paaftsi
mendore.
jan studiuar rasteve, ashtu q pjesmarrsit kan pasur mundsi t japin komentet e tyre, lidhur
me kto vepra penale dhe elementet e tyre.
PREZANTIMI 5
Veprat penale nga kapitulli XX dhe XXIII
Tabela e prmbajtjes
PREZANTIMI 5: VEPRAT PENALE NGA KAPITULLI XX DHE XXIII
1.
2.
3.
4.
Hyrje.............................................................................................................................1
Keqprdorimi seksual i personave nn moshn gjashtmbdhjet vjeare..................2
Nxitja e akteve seksuale ose prekja seksuale nga personat nn moshn
gjashtmbdhjet vjeare.............................................................................................3
5. Shprdorimi seksual duke keqprdorur pozitn, autoritetin apo profesionin...............3
6. Blerja, posedimi, shprndarja dhe shitja e paautorizuar e narkotikve dhe e
substancave psikotropike dhe analoge.........................................................................4
7. Prodhimi dhe prpunimi i pa autorizuar i narkotikve substancave psikotrope
analoge apo veglave, pajisjeve apo materialeve narkotike...........................................5
analoge..........................................................................................................................5
9. Ushtrime ......................................................................................................................6
10. Prmbledhje..................................................................................................................6

1. Hyrje
N kt modul pjesmarrsve do tu jepen shpjegime lidhur me veprat penale;
-
Keqprdorimi seksual i personave nn moshn gjashtmbdhjet vjeare,

Nxitja e akteve seksuale ose prekja seksuale nga personat nn moshn gjashtmbdhjet
vjeare,
Shprdorimi seksual duke keqprdorur pozitn, autoritetin apo profesionin,
Blerja, posedimi, shprndarja dhe shitja e paautorizuar e narkotikve t rrezikshm dhe e
substancave psikotropike,
Prodhimi dhe prpunimi i pa autorizuar i narkotikve t rrezikshm dhe i substancave
psikotropike,
Lehtsimi i sigurimit apo prdorimit t narkotikve, substancave psikotropike apo
analogve t rrezikshme,
Po ashtu gjat ktij moduli pjesmarrsit do t msojn pr ngjashmrit dhe dallimet e ktyre
veprave penale me veprat tjera penale.
-
T shpjegojn kuptimin e veprave penale, keqprdorimi i seksual i personave nn

moshn gjashtmbdhjet vjeare,
T prkufizojn veprn penale nxitja e akteve seksuale ose prekja seksuale nga personat
nn moshn gjashtmbdhjet vjeare,
T identifikojn elementet e veprs penale shprdorimi seksual duke keqprdorur
pozitn, autoritetin apo profesionin,
T dallojn veprat penale blerja, posedimi, shprndarja dhe shitja e paautorizuar e
narkotikve t rrezikshm dhe e substancave psikotropike,
T njohin veprn penale prodhimi dhe prpunimi i pa autorizuar i narkotikve t
rrezikshm dhe i substancave psikotropike,
T shpjegojn veprn penale lehtsimi i sigurimit apo prdorimit t narkotikve, substancave

psikotropike apo analogve t rrezikshme

3. Keqprdorimi seksual i personave nn moshn gjashtmbdhjet vjeare neni 235
KPRK
Me kt dispozit t kodit penal personat nn moshn gjashtmbdhjet vjet, mbrohen nga
marrdhniet seksuale nga kryesit. Kshtu t gjith ata q kryejn veprn penale t dhunimit nga
neni 230 t ktij kodi dnohet me burgim prej 5 deri 20 vjet. Kurse kur kta persona jan
viktima t prdorimit t shrbimeve seksuale t trafikimit, kryesit dnohen me t njjtin dnim
(neni 235 par. 1 nn paragraft 1.1 dhe 1.2).
Kur ndaj ktyre personave kryhet sulmi seksual nga neni 232 i ktij kodi, kryesi dnohet me
burgim prej 5 deri 10 vjet, kurse kur jan viktima t veprs penale degradimi i integritetit
seksual, kryesi dnohet me burgim prej 1 deri 5 vite (par. 1.3 dhe 1.4 t njjtit nen).
Ligjdhnsi ka parapar si rrethan kualifikuese kur viktimat jan nn moshn 14 vjet, kshtu
pr veprn penale t dhunimit dhe t prdorimit t shrbimeve seksuale t trafikimit me njerz
sht parapar dnimi s paku 5 vjet burg, q do t thot maksimumi 25 vjet, (par.2 nn parag.
2.1 dhe 2.2 t nenit t prmendur).
Ndrsa n rastet kur personat nn 14 vjet jan viktima t veprs penale t sulmit seksual nga
neni 232 t ktij kodi, kryesi dnohet me burgim prej 10 deri 20 vjet, kurse pr vepr penale t
degradimit t integritetit seksual nga neni 233 t ktij kodi kryesi dnohet me burgim prej 2 deri
10 vjet.
Kur vepra penale nga paragrafi 1 i ktij neni, sht kryer me marrveshjen e 2 personave t cilt
kan mbushur moshn 14 vjeare dhe dallimi n mosh nuk arrin 2 vjet, akti i till nuk prbn
vepr penale (par. 3).
N rastet kur veprat penale nga paragrafi 1, 2 dhe 3 t ktij neni jan kryer n rrethanat e
mposhtme kryesit dnohen me burgim s paku 15 vjet: kur veprs i ka paraprir tortura,
trajtimi njerzor, kryesi prdor forcn, shkakton lndime t rnda trupore ose rregullim t
rnd t shndetit mendor apo fizik t personit ose viktima tenton t bj vetvrasje pas veprs
penale, kur kryesi prdor ose kanoset se do t prdor arm apo mjete t rrezikshme kryesi me
dashje shkakton dehjen e personit me alkool, drog apo substanca tjera, vepra sht kryer
bashkrisht nga dy apo ma shum persona, kryesi e din se personi - viktima sht i ndjeshm
pr shkak t moshs, aftsive t kufizuara mendore apo fizike, rregullimit apo paaftsive
fizike, mendore ose t shtatznis, kur kryesi sht prindi, prindi adoptues, prindi birsues,
njerku apo njerka, gjyshi, gjyshja, daja apo axha, tezja apo halla, vllai ose motra e personit dhe
personi i till sht midis moshs 16 dhe 18 vjeare. Kur kryesi sht n marrdhnie familjare
me personin dhe personi i till sht midis moshs 16-18 vjet dhe kur kryesi sht
msimdhns, udhheqs fetar, profesionist i kujdesit shndetsor, person t cilit i sht besuar
rritja apo kujdesi pr personin e till ose n ndonj mnyr tjetr ka autoritet ndaj personit (par.
4).
Kur vepra penale nga paragrafi 1 apo 2 t ktij neni rezulton me vdekjen e viktims, kryesi
dnohet jo me pak se 20 vjet ose me dnim me burg t prjetshm (par. 5).
Pra si shihet Kodi i ri Penal i Republiks s Kosovs, parasheh dnime shum m t ashpra se
kodi i mparshm penal.

4. Nxitja e akteve seksuale ose prekja seksuale nga personat nn moshn
gjashtmbdhjet vjet neni 236 i KPRK
Elementet inkriminuese t ksaj vepre penale jan: kush ndrmjetson, ofron, siguron i
mundson personit nn moshn 16 vjet, t kryej akt seksual me personin e tret, q ka mbushur
moshn 18 vjet. Pr kt vepr penale n paragrafin 1 sht parapar dnimi me burg prej 2 deri
10 vjet.
Paragrafi nn 2 parasheh, q pr veprime inkriminuese si n par. 1 pr prekje pr qllime
seksuale, kryesi dnohet me burgim prej 1 deri 5 vjet.
Element kualifikues i ksaj vepre penale ekziston n rastet kur, kushdo q e bind, nxit, cyt apo
shtrngon personin nn moshn 16 vjet, q t kryej ndonj aktivitet seksual, pr t ciln cilido
person mund t dnohet t akuzohet pr vepr penale, dnohet me burgim jo m pak se 5 vjet
(par.3).
N rastet kur kushdo q ndrmjetson, ofron apo mundson personit nn moshn 14 vjet, q t
kryej akt seksual me personin q ka mbushur moshn 18 vjet, dnohet me burgim prej 5 deri 10
vite (par.4).
Kurse kur vepra penale nga paragrafi 4 i nenit t prmendur, kryhet me prekje e pr qllime
seksuale, ather kryesi dnohet me burgim prej 2 deri 10 vjet (par.5).
Ndrsa kur vepra penale nga par. 3 i ktij neni sht kryer nga personi nn moshn 14 vjet, q t
prfshihet n ndonj aktivitet kriminal, pr t cilin cilido person mund t akuzohet pr vepr
penale kryesi mund t dnohet me burgim prej 3 deri 15 vjet.
5. Shprdorimi seksual duke keqprdorur pozitn, autoritetin apo profesionin neni

239 i KPRK
Kjo vepr penale kryhet kur kryesi e shprdoron pozitn e tij, n raport me viktimn dhe e
detyron pr akt seksual. E me veprat penale nga ky kapitull nuk sht parapar. Paragrafi 1 i
ktij neni parasheh dnimin me burg prej 6 muajve deri n 5 vjet kur;
-
Duke shprdorur pozitn e tij mbi gjendjen financiare, familjare, shoqrore, shndetsore,
t punsimit, arsimimit, fetare ose rrethanave t tjera t personit t till apo t tret,
Duke shprdoruar pozitn ose autoritetin mbi viktimn e cila mbahet n paraburgim,
qendrn disiplinore, institucion t edukimit, institucion edukativo-korrektues, pacient n
spital, qendr t shndetit mjeksor, rehabilitim, banor i shtpis s kujdesit apo
strehimore apo q mbahet me urdhr t gjykats apo prokuroris.
Duke shprdoruar pozitn ose autoritetin e tij mbi viktimn e cila sht midis moshs 16
dhe 18 vjet dhe e cila i sht besuar kryesit pr rritje edukim dhe kujdes.
Mirpo n paragrafin 2 t ktij neni sht parapar, se n raste kur kryesi me qllime seksuale e
prek ose e cyt personin tjetr t prek kryesin ose personin e tret me qllime seksuale, n
rrethanat e m poshtme kryesi dnohet me burgim prej 6 muaj deri n 3 vjet dhe at:

- Duke shprdoruar pozitn e tij mbi gjendjen financiare, familjare, shoqrore, shndetsore,
t punsimit, arsimimit, fetare ose rrethanave t tjera t personit t till apo t tret,
- Duke shprdoruar pozitn ose autoritetin mbi viktimn e cila mbahet n paraburgim,
qendrn disiplinore, institucion t edukimit, institucion edukativo-korrektues, pacient n
spital, qendr t shndetit mjeksor, rehabilitim, banor i shtpis s kujdesit apo
strehimore apo q mbahet me urdhr t gjykats apo prokuroris.
Kur kryesi e cyt personin tjetr q t ekspozoj pjest intime t trupit, t masturboj ose t kryej
ndonj akt tjetr q e degradon integritetin seksual t personit t till, me nj apo m shum
veprime t cekura me lart n par. 1 e 2 t ktij neni kryesi dnohet me burgim prej 6 muaj deri
5 vjet.
6. Blerja, posedimi, shprndarja dhe shitja e paautorizuar e narkotikve, substancave

psikotropike dhe analoge neni 273 i KPRK
Kjo vepr penale si rrjedh edhe nga titulli i saj, kryhet n shum mnyra.
Si form e kryerje s ksaj vepre penale sht; kush pa autorizim blen, posedon me qllim
shitje, shprndarje ose ofron pr shitje substanca apo preparate t cilat jan shpallur me ligj si
narkotik, substanca psikotropike apo substanca analoge dnohet me gjob dhe me burgim prej
2 deri 8 vite (par.1).
Pra si shihet nga prmbajtja paragrafit t cekur me lart, elemente inkriminuese t veprs
penale sipas ktij paragrafi sht; kush blen ose posedon me qllim shitje, shprndarje ose ofron
pr shitje substanca a preparate t cilat jan shpallur me ligj si narkotik, substanca psikotropike
apo substanca analoge, por q ende askujt nuk i jan shitur apo dhn n prdorim.
Kurse sipas paragrafit 2 t ktij neni si elemente inkriminuese pr kryesin jan shprndarja,
shitja, transportimi ose oferta pr shitje e narkotikve, substancave psikotropike apo substanca
analoge, kryesi dnohet me gjob dhe me burg me dnim burgu prej 2 deri12 vjet.
Eksportimi apo importimi pa autorizim i narkotikve, substancave psikotropike dhe substancave
analoge, paraqet vepr penale pr ka n par. 3, sht parapar dnimi me gjob dhe burgim prej
3 deri 10 vjet.
Paragrafi 4 i ktij neni jep shpjegime se ka sht substanca analoge, q nnkupton fardo
substance e cila nuk sht e autorizuar dhe strukturat kimike e s cils sht esencialisht e
ngjashme me substancat apo preparatet q jan shpallur narkotik, substanca psikoitrope dhe
efektet q i riprodhon.
N paragrafin 5 sht parapar si dispozit obligative q substancat narkotike, psikotropike,
analoge, mjetet e prodhimit, shprndarjes apo transportimin e tyre konfiskohen.

7. Prodhimi dhe prpunimi i paautorizuar i narkotikve, substancave psikotrope,
analoge apo veglave, pajisjeve apo materialeve narkotike neni 274 i KPRK
Derisa te vepra penale nga neni 274 t KPRK, q u shqyrtua me lart, kishim t bnim me
blerjen, posedimin, transportimin, shitjen etj, t narkotikve, substancave psikotropike dhe
analoge n kt vepr penale kemi t bjm me; si veprime inkriminuese kushdo pa autorizim
kultivon, prodhon, ekstrakton ose prgatit substanca a preparate q jan shpallur me ligj si
narkotik, substanca psikotropike, analoge apo e veglave, pajisjeve apo materieve narkotike,
me qllim t shitjes, shprndarjes ose afrimit pr shitje, kryersi t dnohet me gjob dhe me
burg prej 1 deri 10 vjet.
Kryersi i cili pa autorizim prodhon, kultivon, prpunon ose ofron pr shitje substanca analoge,
dnohet me gjob dhe me burgim prej 6 muaj deri 3 vjet (par.2).
Po ashtu edhe personi i cili pa autorizim prodhon, transporton ose shprndan preparate duke
ditur se ato do t prdorn pr prodhimin ose prpunimin e paautorizuar t narkotikve,
substancave psikotropike apo analoge dnohet me dnim me burg 2 deri 10 vjet (par.3).
Ndrsa n rastet kur kushdo pa autorizim prodhon, transporton, shprndan, shet ose furnizon me
vegla, pajisje apo materiale narkotike, duke ditur se kto jan prdorur ose do t prdorn pr
kultivimin, prodhimin, prpunimin, trafikimin apo prdorim t paautorizuar t fardo
substance ose preparati t cilat jan shpallur si narkotik, substanca psikotrope apo analoge
kryesi dnohet me gjob dhe me burgim prej 1 deri 10 vjet.
Pra si shihet format e kryerjes s ksaj vepre penale jan t shumta. Kjo vepr penale kryhet
me dashje dhe kryes i saj mund t jet do qytetar. Ky nen ka parapar q substancat narkotike,
substancat psikotropike, analoge, veglat, pajisjet e prodhimit dhe transportit konfiskohen.

analoge
Kt vepr penale e kryejn personat q administrojn me narkotik dhe me substanca
psikotropike ose anologe dhe pr shkak t pozits q ka lehtson sigurimin ose prdorimin e
tyre n kundrshtim me ligjin. Kt vepr penale mund ta kryejn p.sh. farmacistt n barnatore
ose puntoret e autorizuar n entet shndetsore ku administrojn me narkotik, substanca
pskotropike ose analoge etj., duke mos respektuar ligjin.
Pra kryes t ksaj vepre penale mund t jen vetm personat q administrojn narkotik,
substanca psikotropike ose analoge, n punn e tyre, kryesi dnohet me burgim 6 muaj deri 5
vite.
Drejtuesi ose pronari i lokalit apo i hapsirs tjetr t mbyllur t ciln e prdor publiku i cili
jeton apo toleron prdorimin e narkotikve, substancave psikotropike ose analoge, dnohet prej
3 muaj deri 5 vjet. N kt paragraf ligjdhnsi ka dashur q ti sanksionoj, q pronart e
lokaleve t mos u lehtsojn personave q prdorin narkotik, duke ua lshuar apo mundsuar
hapsirn e caktuar t lokalit etj.
Veprat penale nga Kapitulli XX dhe XXIII

9. Ushtrime
Gjat ktij moduli do t prezantohen raste studimi, q do tiu shprndahen pjesmarrsve, t
cilt pas puns n grupe do t bjn prezantimin duke dhn mendimin e tyre. Ktu
pjesmarrsit do t japin komentet e tyre, lidhur me kualifikimin juridik t veprs penale dhe
elementeve t saj.
10. Prmbledhje
N kt modul jan dhn shpjegime lidhur me veprat penale;
-
keqprdorimi i seksual i personave nn moshn gjashtmbdhjet vjeare,

nxitja e akteve seksuale ose prekja seksuale nga personat nn moshn
gjashtmbdhjet vjeare,
shprdorimi seksual duke keqprdorur pozitn, autoritetin apo profesionin,
blerja, posedimi, shprndarja dhe shitja e paautorizuar e narkotikve t rrezikshm
dhe e substancave psikotropike,
prodhimi dhe prpunimi i pa autorizuar i narkotikve t rrezikshm dhe i
substancave psikotropike dhe
lehtsimi i sigurimit apo prdorimit t narkotikve, substancave psikotropike apo
analogve t rrezikshme.
Gjat ktij moduli pjesmarrsit kan msuar pr elementet e ktyre veprave penale, kush mund
t jet kryes i veprs penale, elementet kualifikuese t tyre, elementet e prbashkta t ktyre
veprave penale dhe dallimet me veprat tjera.
Ashtu q pjesmarrsit edhe n rastet e studimit praktik, kan pas mundsi q t japin komentet
lidhur me veprat penale dhe elementet e tyre.
PREZANTIMI 6
Veprat penale nga kapitulli XXIII dhe XXV
Tabela e prmbajtjes
PREZANTIMI 6: VEPRAT PENALE NGA KAPITULLI XXIII DHE XXV
1. Hyrje.............................................................................................................................1
3. Posedimi i pa autorizuar i narkotikve, substancave psikotropike ose analoge...........2
4. Intoksikimi i personit tjetr me narkotik apo substanca psikotropike........................2
5. Kultivimi i bims s hashashit, shkurres s kokains ose bimve t kanabisit............2
6. Dnimet pr raste t rnda t veprave penale nga ky kapitull......................................3
7. Cenimi i barazis s ushtrimin e veprimtaris ekonomike...........................................4
8. Falsifikimi i paras.......................................................................................................4
9. Shmangia nga tatimi.....................................................................................................5
10. Ushtrime ......................................................................................................................7
11. Prmbledhje..................................................................................................................7

1. Hyrja
N kt modul do t shpjegohen disa nga veprat penale nga kapitulli i XII, posedimi i
paautorizuar i narkotikve substancave psikotropike ose analoge, intoksimi i personit tjetr me
narkotik ose substanca psikotropike, kultivimi i bims s hashashit, shkurres s kokains ose
bimve t kanabisit, dnimet pr raste t rnda t veprave penale nga ky kapitull, cenimi i
barazis n ushtrimin e veprimtaris ekonomike, falsifikimi i paras dhe shmangia nga tatimi.
Do t shpjegohen elementet e do vepre penale ve e ve, dallimet dhe ngjashmrit e ktyre
-
T shpjegojn kuptimin e veprave penale t posedimit t paautorizuar t narkotikve

substancave psikotropike ose analoge,
T prkufizojn veprn penale intoksikimi i personit tjetr me narkotik ose substanca
psikotrope,
T bjn dallimin n mes kultivimit t bims s hashashit, shkurres s kokains ose
bimve t kanabisit,
T dallojn dnimet pr raste t rnda t veprave penale nga ky kapitull,
T dallojn veprat penale cenimi i barazis s ushtrimit t veprimtaris ekonomike,
falsifikimi i paras dhe shmangia nga tatimi,
T prshkruajn elementet e do vepre penale ve e ve,
T identifikojn dallimet dhe ngjashmrit e ktyre veprave penale,
T prshkruajn elementet kualifikuese t ktyre veprave penale,

3. Posedimi i paautorizuar i narkotikve, substancave psikotropike ose analoge neni
275 i KPRK
Nga vet titulli i veprs penale shihet se kushdo q n mnyr t paautorizuar posedon
narkotik, substanca psikotropike ose analoge, paraqet kryerje t veprs penale, ku pr par. 1
sht parapar dnimi me gjob dhe me burgim prej 1 deri 3 vjet.
Objekt i ksaj vepre penale sht posedimi i pa autorizuar i narkotikve, substancave
psikotropike ose analoge. Duhet br dallimin nga posedimi i narkotikve, substancave
psikotropike ose analoge mes ktij neni dhe veprs penale blerja, posedimi dhe shitja e pa
autorizuar e narkotikve, substancave psikotropike ose analoge nga neni 273 i ktij kodi, sepse
posedimin e narkotikve, substancave psikotropike ose analoge n nenin 273 t KPRK, kryesi e
bn me qllim q ti shet ato. N praktik shum shpesh sht hasur n mbrojtjen e t
pandehurve se narkotikun e posedojn sepse jan konsumues t narkotikut. Mirpo kjo dispozit
ligjore tani sanksionon do posedues t narkotikut pa marr parasysh se ai sht konsumues i
saj.
N paragrafin 2 t ktij neni sht parapar se kur kryesi pr her t par kryen veprn nga
paragrafi 1 dhe i cili posedon ma pak se 3 gram narkotik, apo substanca psikotropike apo
analoge, dnohet me gjob ose burgim deri 1 vit.
Kjo vepr penale kryhet me dashje dhe kryes mund t jet do person.
4. Intoksikimi i personit tjetr me narkotik ose substanca psikotrope neni 276 i

KPRK
Kt vepr penale e kryen do posedues i narkotikut apo i substancave psikotropike i cili pa
dijenin e personit tjetr i jep pr t pir narkotik apo substanca psikotropike.
Pr t ekzistuar kjo vepr penale duhet t ekzistoj dashja e personit q posedon narkotik apo
substanca psikotropike, q personin tjetr pa dijenin e tij ta intoksikoj me narkotik apo
substanca psikotropike.
Kryesi i ksaj vepre penale dnohet me burgim prej 1 deri 5 vite.
5. Kultivimi i bims s hashashit, shkurres s kokains ose bimve t kanabisit neni

278 i KPRK
Kjo vepr penale ka t bj me kultivimin e bimve t hashashit, shkurres s kokains dhe
bimve t kanabisit me qllim t prodhimit t narkotikut ose substancave psikotropike.
N kodin ton penal sht parapar kjo vepr penale, sepse kushtet klimatike mundsojn
kultivimin e s paku hashashit dhe bimve t kanabisit, pa prfshir shkurret e kokains.
Shkurret e kokains kultivohen m s shumti n Amerikn Latine, shtetet e t cils jan
prodhuesit m t madhej t kokains. Pr shkak t rrezikshmris q paraqesin kultivimi i
ktyre bimve, kryesi dnohet me burgim prej 1 deri 10 vite.
2

Kjo vepr penale kryhet me dashje dhe mund ta kryej do person.
Paragrafi 2 i ktij neni ka parapar konfiskimin e bimve t hashashit, kanabisit, shkurreve t
kokains, furnizimet, pajisjet dhe materialet pr kultivim.
6. Dnimi pr raste t rnda t veprave penale nga ky kapitull neni 281 i KPRK
Nse veprat penale blerja, posedimi, shprndarja e pa autorizuar e narkotikut, substancave
psikotropike dhe analoge, prodhimi dhe prpunimi i paautorizuar i narkotikve, substancave
psikotropike, analoge apo veglave, pajisjeve apo materialeve tjera, posedimi i paautorizuar i
narkotikve, substancave psikotropike ose analoge, intoksikimi i personit tjetr me narkotik,
ose substanca psikotropike ose analoge dhe kultivimit t bims s marihuans, kanabisit dhe
rrnjve t shkurres s kokains t parapara me kt kod kryhen n nj apo m shum rrethana
t mposhtme, kryesi dnohet me gjob dhe me burgim prej 3 deri 15 vjet:
-
Kryersi vepron si antar i nj grupi,

Kryesi sht person zyrtar i cili vepron gjat ushtrimit t detyrave t tij,
Kryersi prdor ose krcnon se do ta prdor dhunn ose armn gjat kryerjes s veprs,
Vepra sht kryhet n dm ose duke shfrytzuar viktimn e ndjeshme,
Drgesa, ngarkesa, kontinjeri ose mjeti i planifikuar pr nj operacion humanitar sht
prdorur pr transportimin e paligjshm t narkotikve ose t substancave psikotropike,
Personi ka przier substancat narkotike dhe psikotropike me substanca t tjera, me rast
ka shtuar rrezikun pr shndetin e njeriut
Vepra sht kryer brenda perimetrit prej 350 metra nga shkolla apo mjedisi tjetr q
prdoret nga fmijt ose brenda perimetrit t prmendur nga cili do institucion i edukimit,
Vepra penale sht kryer brenda institucionit korrektues.
Vepra penale prfshin sasi t madhe t narkotikut, substancave psikotropike ose analoge.
N paragrafin 2 sht parapar konfiskimi i narkotikut, substancave psikotropike ose analoge

dhe mjetet pr transportim, prodhim dhe shprndarjen e tyre. Pra si shihet te kjo vepr penale
kryesit i shqiptohet dnim kumulativ me gjob dhe dnim me burg.
Kjo vepr penale mund t kryhet n nj apo m shum rrethana cilsuese dhe ather kemi t
bjm me nj vepr penale, por q n dispozitiv duhet t cekn t gjitha rrethanat e kryera.
Kt vepr penale mund ta kryej do qytetar dhe njjta kryhet me dashje.

7. Cenimi i barazis n ushtrimin e veprimtaris ekonomike neni 284 i KPPRK
Veprn penale t cenimit t barazis n ushtrimin e veprimtaris ekonomike e kryen personi
zyrtar, i cili duke keqprdorur detyrn zyrtare apo autorizimet, e kufizon qarkullimin e lir t
kapitalit n territorin e Republiks s Kosovs, q merret me qarkullimin e mallit ose t
shrbimeve apo e v organizatn e biznesit apo personin tjetr juridik n pozit t pa barabart
ndaj organizats s biznesit apo personin tjetr juridik lidhur me kushtet pr pun, pr kryerjen e
qarkullimit t mallit, shrbimeve ose e kufizon kmbimin e lir t mallit apo shrbimeve dhe
nga kjo rezulton fitim i konsiderueshm pr at organizat t biznesit ose pr personin juridik
ose i shkaktohet dm i madh pr tjetrin, dnohet me burgim prej 6 muaj deri 5 vjet.
Kjo vepr penale sht e drejtuar kundr unitetit t tregut t Republiks s Kosovs dhe
konsiston n kufizimin apo mohimin e t drejts s subjekteve ekonomike q lirshm dhe n
mnyr t barabart t ushtrojn veprimtarin ekonomike.
Elementet inkriminuese t ksaj vepre penale jan:
-
Kufizimi i qarkullimit t lir t kapitalit,

Mohimin apo kufizimin e t drejts s organizats s biznesit ose t personit juridik q
n territorin e Republiks s Kosovs, t merret me qarkullimin e mallrave apo
shrbimeve.
Vnien e organizatave t biznesit apo personin juridik n pozit t pa barabart ndaj
organizats apo personit tjetr juridik,
Kufizimin e lir t mallit ose t shrbimeve,
Kto veprime inkriminuese mund ti kryej vetm personi zyrtar, duke keqprdorur detyrn
zyrtare apo autorizimet.
Kjo vepr penale kryhet me dashje.
8. Falsifikimi i paras neni 302 i KPRK

Paragrafi 1 i ksaj vepre penale ka parapar se, kushdo q prodhon para t falsifikuara me
qllim pr ti vn n qarkullim si t vrteta dnohet me burgim prej 1 deri 10 vjet.
Pra si shihet kjo vepr penale element inkriminues i paragrafit 1 sht falsifikimi paras.
Paragrafi 2 i ksaj vepre penale ka parapar shum elemente inkriminuese t falsifikimit t
paras, e kto jan, kushdo duke ditur se paraja sht e falsifikuar e merr, v n qarkullim,
transporton, pranon, prdor ose e posedon paran e falsifikuar me qllim q ta prdor si t
vrtet, kryesi dnohet me burgim prej 1 deri 10 vjet.
Kur personi i cili ka marr paran e falsifikuar si t vrtet prej 50 euro ose me pak, duke besuar
se sht e vrtet dhe pastaj e prdor si t vrtet edhe pse e din se sht e falsifikuar, dnohet
me gjob ose me burgim deri 1 vjet (par.3).
Me dnim nga paragrafi 3 dnohen edhe personat q kan dijeni pr prodhimin apo prdorimin
4

e parave t falsifikuara e kt nuk e raportojn, n polici apo prokurori.
Me prodhim t paras duhet kuptuar prodhimin e parave t falsifikuara, me aparatura t
caktuara, me qllim q kto para t vihen n qarkullim. Kto para t prodhuara duhet t jen
shum t ngjashme me paran e vrtet, gjegjsisht q me shikimin e par t mos mund t
hetohen. Prndryshe nse nuk ekziston ngjashmria e madhe e paras s falsifikuar me paran e
vrtet, nuk konsiderohet se sht kryer kjo vepr penale.
Kryerja e veprs penale falsifikimi i paras , me vnien n qarkullim t paras s falsifikuar,
bhet p.sh. blerja e ndonj sendi, kryerja e pagesave t ndryshme, pagesa e borxheve etj.
Objekt t prodhimit dhe vnies n qarkullim t paras s falsifikuar, mund t jen si parat e
letrs ashtu edhe ato metalike.
Kjo vepr penale kryhet me dashje dhe t njjtn mund ta kryej do qytetar.
Kur vepra penale nga paragrafi 1 e 2 t ktij neni, ka t bj me nj shum t parave mbi
100.000 euro, kryesi dnohet me burgim jo ma pak se 3 vjet, par.5.
Paragrafi 6 i ktij neni ka parapar se parat e falsifikuara dhe aparatura - pajimet pr prodhimin
e tyre konfiskohen.
9. Shmangia e tatimit neni 313 i KPRK

Veprn penale shmangie e tatimit e kryen personi i cili me qllim q ai apo personi tjetr ti
shmanget pjesrisht apo trsisht pagimit t tatimit, tarifave apo kontributeve tjera t
prcaktuara me ligj, jep t dhna t pa vrteta pr t ardhurat e veta apo nuk prfshin informatat
lidhur me t ardhurat e tij, gjendjen ekonomike apo fakte t tjera relevante pr vlersimin e
detyrimeve t tilla, pr ka kryesi dnohet me gjob dhe me burgim deri 3 vjet.
Kryesi i ksaj vepre penale mund t jet do person i cili sht i obliguar q t paguaj tatim,
tarifa apo kontribute tjera t prcaktuara me ligj. Por kryes mund t jet edhe prfaqsuesi ligjor
apo personi t cilin obliguesi i tatimit e ka autorizuar, p.sh. personi i cili e udhheq veprimtarin
ekonomike dhe sht i obliguar q t paraqet dhe paguaj tatimin, kontributet apo tarifat e
caktuara.
Kjo vepr penale kryhet n dy mnyra, duke dhn t dhna t rrejshme, lidhur me qarkullimin
dhe t ardhurat e realizuara apo faktet q ndikojn n lartsin e tatimit dhe forma tjetr, kur
obliguesi tatimor nuk i paraqet t dhnat lidhur me t ardhurat dhe n prgjegjsi pasuria n
baz t s cils duhet t prcaktohet obligimi i pagimit t tatimit apo kontributet.
Kjo vepr penale kryhet me dashje, q do t thot kryesi me qllim i shmanget pagess s
tatimit duke e kryer veprn penale n njrn prej formave t cekura me lart.
Vepra penale kryhet n momentin kur kryersi ka paraqitur t dhna t rrejshme lidhur me t
ardhurat e realizuara apo pasurin t cilin e posedon apo fakte t tjera relevante pr prcaktimin
e obligimit t pagess s tatimit apo kontributeve tjera t parapara me ligj. Ndrsa forma tjetr
sht mos paraqitja e t ardhurve dhe pasuris n baz t s cils caktohet tatimi apo kontributet
5

tjera.
Kjo vepr kryhet vetm me dashje.
Kur shuma e tatimit apo kontributeve q sht dashur t paguhet kalon 15.000 euro, kryesi
dnohet me gjob dhe me burg prej 6 muaj deri 5 vjet (par.2).
Form e kualifikuar e ksaj vepre penale ekziston kur kryesi i veprs penale nga par. 1 tejkalon
shumn prej 50.000 euro, pr ka sht parapar dnimi me gjob dhe me burgim prej 1 deri 8
vjet.

10. Ushtrime
Gjat ktij prezantimi do tu ofrohen shembuj praktik q do tiu shprndahen pjesmarrsve, t
cilt pas puns n grupe do t japin prezantime lidhur me punn e br dhe diskutimet do t
11. Prmbledhje
N kt modul jan trajtuar veprat penale;
-
posedimi i paautorizuar i narkotikve, substancave psikotropike ose analoge,

intoksikimi i personit tjetr me narkotik ose substanca psikotrope,
kultivimi i bims s hashashit,shkurres s kokains ose bimve t kanabisit,
dnimet pr raste t rnda t veprave penale nga ky kapitull,
cenimi i barazis s ushtrimit t veprimtaris ekonomike, falsifikimi i paras dhe
shmangia nga tatimi,
Po ashtu jan shpjeguar elementet e ktyre veprave penale, ngjashmrit dhe dallimet mes tyre,
si dhe jan studiuar raste ashtu q pjesmarrsit kan pasur mundsi t japin komentet e tyre,
lidhur me kto vepra penale dhe elementet e tyre.
PREZANTIMI 7
Veprat penale nga kapitulli XXVII
Tabela e prmbajtjes
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Hyrje.............................................................................................................................1
Vjedhja.........................................................................................................................2
Vjedhja e rnd.............................................................................................................2
Vjedhja grabitqare........................................................................................................3
Grabitja.........................................................................................................................3
Ushtrime ......................................................................................................................5
Prmbledhje..................................................................................................................5
1. Hyrje
N kt modul pjesmarrsit do t njoftohen pr veprat penale nga kapitulli XXVII, veprat
penale kundr pasuris dhe at: t vjedhjes, vjedhjes s rnd, vjedhjes grabitqare dhe grabitjes.
Pr kto vepra penale nga kapitulli i XXVII, pjesmarrsit do t njoftohen pr do vepr ve e
ve, elementet penale t do vepre penale, dallimet dhe ngjashmrit mes tyre, kush mund t
jet kryesi i tyre etj.
-
T dallojn veprat penale t vjedhjes, vjedhjes s rnd, vjedhjes grabitqare dhe grabitjes
T shpjegojn kuptimin ngjashmrit dhe dallimet n mes t veprave penale t ktij
kapitulli,
T identifikojn se kush mund t jet kryes i ktyre veprave penale.
3. Vjedhja neni 325 i KPRK

Vepra penale e vjedhjes konsiderohet se kryhet, kur kushdo q tjetrit ia merr pasurin e
luajtshme, e cila vlersohet n shum prej 50 euro apo m shum me qllim t prvetsimit t
kundrligjshm pr vete apo personin tjetr, dnohet me gjob ose me burgim deri 3 vjet (par.
1).
Si shihet nga prmbajtja e paragrafit t par, elementet e veprs penale t vjedhjes jan:
- Marrja e sendit t huaj t luajtshm dhe
- Qllimi i kryesit, q me prvetsimin e sendit, vetes apo personit tjetr ti sjell prfitim
pasuror t kundrligjshm.
Vepra penale e vjedhjes n teorin dhe praktikn gjyqsore, konsiderohet se sht kryer n
rastet kur sendi i vjedhur sht ndar nga pronari i saj i ligjshm dhe sht n posedim faktik t
kryersit t veprs penale.
Objekt i vjedhjes mund t jen vetm sendet e luajtshme, q mund t barten prej nj vendi n
tjetrin, pa dmtuar substancn, dokumente t ndryshme me t cilat realizohet ndonj e drejt,
kartelat e banks.
Kjo vepr penale kryhet me dashje dhe mund ta kryen do qytetar.
Paragrafi 2 i ktij neni parasheh se nse vlera e sendit t vjedhur sht me pak se 50 euro, kryesi
dnohet me gjob ose me burgim deri n 6 muaj.
4. Vjedhja e rnd neni 327 i KPRK

Vepra penale e vjedhjes s rnd ekziston, kur vepra penale e vjedhjes t jet kryer n mnyrat e
mposhtme:
-
Kur pr t ardhur deri t sendi kryersi prdor forcn duke thyer dyer, kasaforta, objekte
t ndryshme, arka, sanduqe, duke hequr pengesa etj,
Duke vepruar n mnyr veanrisht t rrezikshme, duke shfrytzuar gjendjen e krijuar
si rezultat i zjarrit, vrshimeve, trmetit apo fatkeqsive tjera, paaftsin e tjetrit, si
parashihet n par. 1 nnpar.1.1 deri 1.4 t nenit 373 t KPRK.
Mandej n paragrafin 2 t t njjtit nen sht parapar se me dnimin me burg prej 3 deri n 7
vjet, mund t jet kryesi i veprs penale t vjedhjes nga neni 327 par. 1, kur vlera e sendeve t
vjedhura kalon 5.000 euro, kur sendet e vjedhura shrbejn pr qllime fetare, ose sht vjedhur
nga objektet fetare ose ndrtesa t tjera ku mbahen ceremonit fetare, nse jan vjedhur vlera
kulturore apo pasuria me rndsi t posame shkencore, artistike, teknike apo sht pjes e
koleksionit publik, koleksionit privat t mbrojtur apo e ekspozits publike, ose sht monument
natyral apo objekt i natyrs nn mbrojtje.
Pastaj pasuria e vjedhur nga varri, arm, kur kryesi me veti ka pasur arm apo mjet t
rrezikshm ose kryesi ka vepruar si antar i grupit (par. 2 nnparagrafi 2.1 deri 2.7). Veprn
penale t vjedhjes s rnd mund ta kryej do person. Kjo vepr kryhet me dashje.
2

5. Vjedhja grabitqare neni 328 i KPRK
Vjedhja grabitqare sht vepr penale e prbr nga vjedhja dhe nga prdorimi i dhuns apo
kanosjes. Vjedhja grabitqare fillon me vjedhje dhe pasi q kryesi sht hasur n vjedhje, me
qllim q t mbaj sendin e vjedhur prdor dhunn ose kanosjen se do t sulmoj jetn ose trupin
e personit tjetr.
Person i sulmuar n kto raste mund t jet pronari i sendit ose cili do qytetar tjetr i cili
vepron n mnyr q kryesin ta pengoj n marrjen e sendeve.
Paragrafi 1 i nenit t cekur, pr kt vepr penale ka parapar se kryersi dnohet prej 3 deri 10
vjet burg.
Si form e kualifikuar e kryerjes s ksaj vepre penale sht parapar n par.2, n rastet e
kryerjes s veprs penale, nga par.1 i ktij neni, kryersi vepron si antar i grupit ose i cili ka
me vete arm apo mjet t rrezikshm, kryesi dnohet me gjob dhe me burgim prej 5 deri 12
vjet burgim.
Por kur vepra penale nga paragrafi 1 i ktij neni kryhet nga kryesi i cili vepron si antar i grupit
t armatosur ose kur vepra rezulton me lndim t rnd trupor, kryesi dnohet me gjob dhe me
burgim prej 7 deri 12 vjet burgim (par.3). Pra si shihet vepra nga paragrafi 3 mund t kryhet n
dy mnyra, si antar i grupit t armatosur ose kur vepra penale e vjedhjes grabitqare rezulton me
lndim t rnd trupor.
Ndrsa kjo vepr sht e kualifikuar kur vepra penale nga paragrafi 1 rezulton me vdekje, kryesi
dnohet me gjob dhe me burgim s paku 10 vjet ose me burgim t prjetshm (par.4)
Vepra penale nga paragrafi 4 duhet dalluar nga vrasja e rnd, kjo nga arsyeja se te vrasja nga
paragrafi 4 vije si rezultat i veprimeve t kryesit t veprs penale pr t mbajtur sendin e
vjedhur, ndrsa t vepra penale e vrasjes s rnd kryesi me par ka pasur dashjen q t kryej
vrasjen pr motive t caktuara, p.sh, pr interes, fshehjen e veprs penale etj.
Kryers i ksaj vepre penale mund t jet do person dhe kjo vepr kryhet me dashje.
6. Grabitja neni 329 i KPRK

Deri sa t vjedhja grabitqare, kryesi prdor dhunn apo kanosjen pr t mbajtur sendin e
vjedhur, kryersi t vepra penale e grabitjes, prdor dhunn ose kanosjen, kundr personit tjetr
se do ta sulmoj jetn ose trupin n at ast pr t prvetsuar sendin e huaj t luajtshm. N par.
1 sht parapar se kryersi dnohet me gjob dhe me burg prej 3 deri 12 vjet.
Kur sendi i vjedhur nga vepra penale nga paragrafi 1, rezulton se sht me vler q tejkalon
5000 euro, kryesi dnohet me gjob dhe me burgim prej 5 deri 12 vjet.
Ndrsa n paragrafin 3 sht parapar, si form e kualifikuar e kryerjes s veprs penale nga
paragrafi 1 kur kryersi vepron si antar i grupit ose i cili ka me vete arm apo mjet t
rrezikshm, kryesi dnohet me gjob dhe me burgim prej 7 deri 12 vjet burgim (par.3).

Por kur vepra penale nga paragrafi 1 i ktij neni kryhet nga kryesi i cili vepron si antar i grupit
t armatosur ose kur vepra rezulton me lndim t rnd trupor, kryesi dnohet me gjob dhe me
burgim prej 7 deri 15 vjet burgim (par.4). Pra si shihet vepra nga paragrafi 3 mund t kryhet n
dy mnyra, si antar i grupit t armatosur ose kur vepra penale e vjedhjes grabitqare rezulton me
lndim t rnd trupor.
Ndrsa kjo vepr sht e kualifikuar kur vepra penale nga paragrafi 1 rezulton me vdekje, kryesi
dnohet me gjob dhe me burgim s paku 10 vjet se me burgim t prjetshm (par.5).
Kryers i ksaj vepre penale mund t jet do person dhe kjo vepr kryhet me dashje

7. Ushtrime
Gjat ktij prezantimi do tu ofrohen raste studimi q do tu shprndahen pjesmarrsve, t cilt
pas puns n grupe do t japin prezantime lidhur me punn e br dhe diskutimet do t
8. Prmbledhje
N kt prezantim jan dhn shpjegime lidhur me veprat penale nga kapitulli XXVII.
Gjat ktij prezantimi kandidatt kan msuar lidhur me veprat penale t vjedhjes, vjedhjes s
rnd, vjedhjes grabitqare dhe grabitjes, elementet e do vepre penale ve e ve, ngjashmrit
dhe dallimet e ktyre veprave penale.
Pjesmarrsit me rastin e studimit t rasteve dhe gjat prezantimit t modulit kan pasur
mundsi t japin komentet e tyre.
PREZANTIMI 8
Tabela e prmbajtjes
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Hyrje.............................................................................................................................1
Shprdorimit i pasuris s huaj...................................................................................2
Marrja n posedim e pasuris s luajtshme.................................................................2
Uzurpimi i paligjshm i prons s paluajtshme............................................................3
Mashtrimi.....................................................................................................................4
Ushtrime ......................................................................................................................5
Prmbledhje..................................................................................................................5

1. Hyrje
N kt kapitull do t jepen shpjegime pr veprat penale, shprdorimi i pasuris s huaj, marrja
n posedim e pasuris s luajtshme, uzurpimi i paligjshm i prons s paluajtshme dhe
mashtrimi.
-
T shpjegojn kuptimin e veprave penale; shprdorimi i pasuris s huaj, marrja n posedim

e pasuris s luajtshme, uzurpimi i paligjshm i prons s paluajtshme dhe mashtrimi,
T prshkruajn elementet kualifikuese t do vepre penale ve e ve,
T vlersojn dallimet dhe ngjashmrit e ktyre veprave penale,

3. Vepra penale e shprdorimi i pasuris s huaj neni 330 i KPRK
Veprn penale t shprdorimit e kryen, kushdo q me qllim q vetes apo tjetrit ti sjell dobi
pasurore t kundrligjshme, e prvetson pasurin e huaj t luajtshme t personit tjetr e cila i
sht besuar atij, dnohet me gjob apo me burgim deri n nj vit.
Veprimi inkriminues i kryesit t ksaj vepre penale, qndron n prvetsimin e sendeve t huaja
t luajtshme, q i jan besuar kryesit, me qllim q vetes apo tjetrit ti sjelli prfitim pasuror t
kundrligjshm.
Sendi mund t jet pron e qytetarve apo personave civilo-juridik.
Rast konkret kishte me qen, nse personi juridik i cili merret me rritjen e lopve, personit A i
jep me kontrat 3 lop pr ti mbajtur pr 6 muaj, e pastaj tia kthej. Nse personi A i shet kto
lop personit tjetr, me qllim q vetes ti sjelli prfitim pasuror t kundrligjshm, ather
personi A kishte me kryer veprn penale t shprdorimit.
Paragrafi 2 i ktij neni parasheh se nse veprn penale e kryen kujdestari, kryersi dnohet me
gjob apo me burgim deri n 3 vjet.
Rast i kualifikuar i ksaj vepre kishte me qen, kur vlera e pasuris s prvetsuar e tejkalon
shumn prej 1.000 euro, pr t ciln sht parapar dnimi me burg prej 1 deri 5 vjet (par.3).
Ndrsa n rastet kur pasuria e prvetsuar ka vlera t posame fetare ose sht vjedhur nga
objektet fetare ose ndrtesa t tjera ku mbahen ceremonit fetare, nse jan vjedhur vlera
kulturore apo pasuria me rndsi t posame shkencore, artistike, teknike apo sht pjes e
koleksionit publik, koleksionit privat t mbrojtur apo e ekspozits publike, ose sht monument
natyral apo objekt i natyrs nn mbrojtje, kryesi dnohet me gjob dhe me burg prej 1 deri 8
vjet (par.4).
Paragrafi i 5 parasheh si vepr penale edhe rastet kur kryersi pasurin e ka gjetur apo i ka rn
n dor rastsisht dhe e prvetson me qllim q vetes apo tjetrit ti sjell prfitim pasuror t
kundrligjshm, dnohet me gjob dhe me burgim deri 1 vit.
Nse personi A, sendin e gjetur e drgon n polici dhe ia dorzon oficerit kujdestar, ather nse
oficeri kt send, e merr me qllim q vetes ti sjell prfitim pasuror t kundrligjshm, ather
oficeri kishte me kryer veprn penale prvetsimi gjat ushtrimit t detyrs nga neni 425 t
KPRK, e jo t shprdorimit. Kjo nga arsyeja se oficerit t policis marrja e nj sendi, i sht
besuar n pun si person zyrtar.
Kur pasuria e prvetsuar nga paragrafi 1, sht e vlers m pak se 50 euro, kryesi dnohet me
gjob ose me burgim deri n 6 muaj (par.6). Ndjekja penale pr veprat penale nga paragrafi 1
deri 5 t ktij neni ndrmerret sipas propozimit.
4. Marrja e pasuris s luajtshme neni 331 i KPRK

Derisa t vepra penale e shprdorimit qllimi i kryersit ishte prvetsimi i sendit t huaj t
luajtshm q i sht besuar, q vetes apo personit tjetr ti sjelli prfitim pasuror t
2

kundrligjshm, te vepra penale marrja e pasuris s paluajtshme sht marrja e pasuris t
personit tjetr me qllim t posedimit por jo t prvetsimit.
N par. 1 t nenit 331 sht parapar dnimi pr kryersin me gjob apo me burg deri n 1 vit.
Nj vepr e till kishte me ekzistuar kur personi A i merr veturn personit B, pa dijenin e tij,
me qllim q ta prdori.
Pr kt arsye n par.2 t ktij neni edhe tentativa sht e dnueshme nse objekt i ksaj vepre pasuria ka t bj me marrjen e automjetit.
Sipas paragrafit 3 t ktij neni sht parapar se ndjekja pr vepr penale nga par. 1 ndrmerret
sipas propozimit.
Kur sendet e vjedhura shrbejn pr qllime fetare, ose sht vjedhur nga objektet fetare ose
ndrtesa t tjera ku mbahen ceremonit fetare, nse jan vjedhur vlera kulturore apo pasuria me
rndsi t posame shkencore, artistike, teknike apo sht pjes e koleksionit publik, koleksionit
privat t mbrojtur apo e ekspozits publike, ose sht monument natyral apo objekt i natyrs nn
mbrojtje.
5. Uzurpimi i paligjshm i prons s paluajtshme neni 332 i KPRK

Veprim inkriminues i ksaj vepre penale sht kur kryersi hyn posedim t kundrligjshm t
pasuris s personit tjetr, apo t nj pjese t saj.
Objekt i ksaj vepre penale mund t jet: toka, pylli, shtpia, banesa, lokalet e ndryshme apo
pjes t tyre. Sipas paragrafit 2 t ktij neni kryesi dnohet me gjob apo me burgim deri 2 vjet.
Kundrligjshmria e uzurpimit t paluajtshmeris sht tipar i ksaj vepre penale, q do t thot
se kryersi sht i vetdijshm, se nuk sht pronar i pasuris s patundshme t uzurpuar.
Form e kualifikuar e ksaj vepre penale, sipas par. 2, t ktij neni qndron n rastet kur objekt
i ksaj vepre penale, sht pasuria e paluajtshme e pushtuar sht pjes e pyllit t mbrojtur,
parkut t mbrojtur, pyllit me destinim t posam, toka ndrtimore, rrug, pron e paluajtshme
duke e ditur se i sht nnshtruar dbimit me urdhr t gjykats apo urdhr a vendim t ndonj
organi apo institucioni tjetr publik t formuar n baz t ligjit t zbatueshm t Republiks s
Kosovs.
Kryesi dnohet me burgim prej 3 muaj deri 3 vjet.
Kur kryesi me par ka kryer veprat penale nga paragrafi 1 apo 2 t ktij neni dhe prsri kryen
vepr penale t njjt dnohet prej 1 deri 3 vjet burgim.
Kryes i ksaj vepre penale mund t jet do person dhe e njjta kryhet me dashje.

6. Mashtrimi neni 335 i KPRK
Veprn penale t mashtrimit e kryen kushdo q me qllim q vetes apo tjetrit ti sjell prfitim
pasuror t kundrligjshm e mashtron personin tjetr, ose kt person e mban n lajthim me
an t paraqitjes s rreme apo duke i fshehur faktet dhe n kt mnyr e shtyt personin e till,
q t veproj apo mos t veproj n dm t pasuris s tij apo personit tjetr.
Sipas par. 1 t ktij neni kryesi dnohet me gjob dhe me burgim deri 3 vjet.
Pra si shihet elemente e ksaj vepre penale jan:
-
Qllimi i kryesit q vetes apo personit tjetr ti sjell prfitim pasuror t kundrligjshm
duke:
o mashtruar personin,
o e mbajtur n lajthim me paraqitje t rreme ose me fshehjen e fakteve dhe
Veprimi apo mos veprimi i personit t mashtruar apo personit tjetr n dm t pasuris
s tij.
Kur dobia pasurore apo dmi nga paragrafi 1 rezulton n vler prej 10.000 euro apo m shum,
kryesi dnohet me gjob dhe me burgim prej 6 muaj deri 5 vjet (par.2).
Me dnim t njjt gjykohet edhe n rastet kur prfitimi i dobis s kundrligjshme rrjedh nga
fondet publike (par.3).
Kur prfitimi pasuror i kundrligjshm me mashtrim rrjedhin nga bankat, unioni kreditor apo
institucion tjetr financiar, kryesi dnohet me gjob dhe me burgim prej 1 deri 5 vjet.
Mashtrimi si vepr penale e kualifikuar, sa i prket minimumit t dnimit, bhet kur vlera e
prfituar n mnyr t kundrligjshme, ose shkakton dm q tejkalon shumn prej 50.000 euro,
kryesi dnohet me gjob dhe me burgim prej 3 deri 10 vjet (par.5).
Kur vlera e prfituar me vepr penale t mashtrimit nuk tejkalon shumn prej 50 euro, kryesi
dnohet me gjob ose me burgim deri n 6 muaj.
Pra si u cek ma lart, me mashtrim kryesi ka pr qellim q vetit apo tjetrit ti sjelli prfitim t
kundrligjshm pasuror ose ti shkaktoj dme material.

7. Ushtrime
Gjat ktij prezantimi do tu ofrohen raste praktike q do tu shprndahen pjesmarrsve, t cilt
pas puns n grupe do t japin prezantime lidhur me punn e br dhe diskutimet do t
fokusohen tek elementet e ktyre veprave penale veprs penale, duke dhn komente pr secilin
element.
8. Prmbledhje
N kt modul jan trajtuar veprat penale t, shprdorimi i pasuris s huaj, marrja n posedim e
pasuris s luajtshme, uzurpimi i paligjshm i prons s paluajtshme dhe mashtrimi.
studimi i rasteve, ashtu q pjesmarrsit kan pasur mundsi t japin komentet e tyre.
PREZANTIMI 9
Veprat penale nga Kapitulli XXVII
Tabela e prmbajtjes
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Hyrje.............................................................................................................................1
Detyrimi........................................................................................................................2
Shantazhi......................................................................................................................3
Blerja, pranimi ose fshehja e sendeve t prfituara me vepr penale ..........................3
Krimi i organizuar........................................................................................................4
Ushtrime ......................................................................................................................6
Prmbledhje..................................................................................................................6

1. Hyrje
N kt prezantim pjesmarrsve do tu shpjegohen veprat penale t detyrimit, shantazhit,
pranimit t sendeve t vjedhura dhe krimi i organizuar.
Pjesmarrsit do t ken mundsin q ti dgjojn elementet e do vepre penale ve e ve,
ngjashmrit mes tyre, dallimet dhe interpretimi i drejt ligjor i ktyre veprave penale.
Pas prfundimit t ktij prezantimi, pjesmarrsit do t jen n gjendje q;
-
T shpjegojn veprat penale t detyrimit, shantazhit, blerja, pranimi ose fshehja e

sendeve t prfituara me kryerjen e veprs penale dhe pjesmarrja ose organizimi i
grupit kriminal t organizuar,
T dallojn elementet e do vepre penale, ngjashmrit dhe dallimet n mes tyre,
T interpretojn n mnyr t drejt kto vepra penale,

3. Detyrimi neni 340 i KPRK
Vepra penale e detyrimit sanksionon, kushdo i cili me qllim q vetit apo personit tjetr ti sjell
dobi pasurore t kundrligjshme, prdor forcn apo krcnimin e rnd pr ta detyruar
personin tjetr, q t veproj ose t mos veproj n dm t pasuris s vet, a t pasuris s
personit tjetr dnohet me gjob dhe me burgim prej tre muaj deri n 5 vjet.
Nga nj prshkrim i till i ksaj vepre penale, rrjedh se elemente inkriminuese t ksaj vepre
penale jan; qllimi q vetes apo tjetrit ti sjell prfitim pasuror t kundrligjshm, prdorimi i
forcs apo krcnimi i rnd pr ta detyruar personin tjetr q t veproj apo mos veproj n dm
t pasuris s vet, a t pasuris s personit tjetr.
Krcnimi ndaj personit duhet t jet serioz dhe kjo nuk mund t kufizohet si krcnim vetm i
jets apo trupit, por mund t manifestohet n sjelljen e dmit t madh material ose ndonj t
keqe tjetr.
Prdorimi i forcs ose krcnimit t rnd ndaj personit tjetr duhet t jet i drejtuar n mnyr
q i dmtuari t detyrohet q t veproj ose t mos veproj dika n dm t pasuris.
Ky dm mund t manifestohet n mnyra t ndryshme, p.sh. t detyrohet q mallin ta shes me
mime ma t ulta apo t blej mall me mim m t lart nga kryesi, nga mimet e tregut apo t
heq dor nga trashgimia etj.
Vepra penale e detyrimit sht kryer n momentin kur kryersi e ka detyruar personin tjetr q
t veproj dika n dme t pasuris s tij apo personit tjetr. N kt rast nuk sht e
domosdoshme q t jet shkaktuar dmi, gjegjsish q kryersi t ket realizuar prfitimin e
kundrligjshm t pasuris.
Kjo vepr penale kryhet me dashje direkte dhe mund ta kryen do person. Edhe kjo vepr
penale mund t mbetet n tentativ, p.sh. personi A i krcnohet personit B, q ose do tia jep
nj sasi t hollash ose do t ia hudh eksplozivin n shtpi, nse personi B n kovert i drgon
letra n vend t t hollave etj.
Form e kualifikuar i ksaj vepre penale nga par.1 i ktij neni ekziston, kur vepra sht kryer
nga kryersi i cili vepron si antar i grupit duke prdor ndonj arm apo mjet t rrezikshm apo
rezulton me dobi pasurore q tejkalon 10.000 euro, pr ka kryesi dnohet me gjob dhe me
burgim prej 1 deri 10 vjet.
N praktik sht m e nevojshme q t bhet dallimi i veprs penale t grabitjes nga detyrimi.
N t dy raste pr t ardhur deri t prfitimi i kundrligjshm pasuror prdoret forca apo
krcnimi i rnd, mirpo te grabitja, krcnimi apo prdorimin e forcs kryersi e prdor para
apo gjat kohs s marrjes s sendit. Vepra penale e detyrimit karakterizohet me at se
krcnimi apo prdorimi i forcs, t dmtuarit nuk i krcnohet jeta apo trupi nga sulmi i
atastshm, por e dmton dshirn e tij, ashtu q pr shkak t krcimit apo prdorimit t forcs
vepron apo nuk e kryen ndonj veprim sipas krkes s kryersit t veprs penale.

4. Shantazhi neni 341 i KPRK
Derisa t vepra penale e detyrimit, kryersi duke prdor forcn apo krcnimin e rnd, i sillte
vetit prfitim pasuror t kundrligjshm, t vepra penale e shantazhit, kryersi nuk prdor forc
apo krcnimin.
Te vepra penale e shantazhit, kryersi qllimit t prfitimit pasurore t kundrligjshm pr veti
apo pr tjetrin, e arrin kur t dmtuarit i kanoset se pr te apo pr personat e afrt t tij , do t
zbuloj dika q do ta dmtonte nderin apo autoritetin e tyre dhe me kt e detyron at person t
veproj ose t mos veproj n dme t pasuris s tij, pasuris s ndonj personi tjetr, pr ka
sht parapar dnimi me gjob dhe me burgim prej 6 muajsh deri 5 vjet (par.1).
Kjo vepr penale do t ekzistonte p.sh. n se person A ,i kanose posa t martuars personit b,
se ose do t ia jep 1000 euro, ose bashkshortit t saj do ti tregon se ajo para martess ka
bashkjetuar me personin C.
Form e kualifikuar e ksaj vepre penale, sht parapar n par. 2 t nenit 341 t KPRK, kur
kryersi vepron si antar i grupi apo duke prdor arm apo mjet t rrezikshm apo vepra
penale rezulton me dobi q tejkalon 10.000 euro, ku kryersi dnohet me gjob dhe me burg
prej 1 deri 10 vjet.
Kjo vepr penale mund t kryhet kur kryersi e krcnon personin e dmtuar me zbulimin e
fakteve t vrteta apo edhe t rrejshme.
Vepra penale sht kryer kur personi sht detyruar t veproj ose t mos veproj dhe nuk sht e
domosdoshme q kryersi pr veti apo pr tjetrin ka realizuar prfitim pasuror t
kundrligjshm.
Kjo vepr penale kryhet me dashje direkte dhe t njjtn mund ta kryej do person.
5. Blerja, pranimi ose fshehja e sendeve t prfituara me kryerjen e veprs penale

neni 345 i KPRK
Vepra penale blerja,pranimi ose fshehja i sendeve t prfituara me kryerjen e veprs penale,
nnkupton se kushdo q blen, pranon, fsheh apo n ndonj mnyr tjetr siguron ose fsheh
sendin apo pasurin pr t ciln e di se sht prfituar me vepr penale, kryesi dnohet prej 3
muaj deri 3 vjet burgim.
Objekt i ksaj vepre penale jan sendet t cilat jan siguruar me kryerjen e veprave penale. N
praktik me veprn penale pranimi i sendeve t vjedhura, kemi t bjm m s shumti me veprat
penale, kundr pasuris.
Vepra penale nga paragrafi i par i ksaj vepre penale, mund t kryhet nga do person dhe e
njjta kryhet me dashje.
Mirpo n praktik haset n rastet kur nj person blen sende q rrjedhin nga vepra penale, por
nga shitsi nuk informohet se sendi sht siguruar me vepr penale, po mimi i bler sht
shum m i vogl se ai i tregut.
3

N kt rast kemi t bjm me veprn penale nga paragrafi 2 i ktij neni, sepse kryesi ka
mundur t di se sendi i bler p.sh. pr shkak t mimit t ult q e blen, rrjedh nga kryerja e
veprs penale. Kryesi i veprs dnohet deri 1 vjet burgim (par.2).
N praktik duhet br dallimin n mes t veprs penale pranimi, blerja, fshehja e sendeve t
prfituara me veprs penale dhe dhnia e ndihms personit pas kryerjes s veprs penale.
Kshtu p.sh. nse personi A, sipas krkess s personit B, q tia fsheh sendet t cilat ky i ka
vjedhur, se po frikohet nga kontrollimi i shtpis s tij, nga ana e policis. N kt rast kemi t
bjm me veprn penale dhnia e ndihms kryersit pas kryerjes s veprs penale e jo t
pranimit t mallrave t vjedhura. Kjo nga arsyeja se personi A, ka pasur pr dashje q personit
B, ti ndihmoj q mos t zbulohet nga ana e policis, si kryers i veprs penale.
N rast se personi A telefonin t cilin e kishte vjedhur, t vlers prej 500 euro, ia shet personit B
pr mimin prej 100 euro, ather personi B n baz t vlers s reale t telefonit dhe mimit t
bler, ka mundur me dit se telefoni i bler sht vn n dor me kryerjen e veprs penale.
Personat q kan marr pjes n kryerjen e veprs penale, nuk mund t akuzohen edhe pr
veprn penale pranimi i sendeve t vjedhura.
Vepra penale nga paragrafi 2 i nenit t cekur kryhet nga pakujdesia.
Sipas paragrafit 3 parashihet se nse sendi apo pasuria ka vler mbi 5.000 euro, kryesi drenohet
prej 1 deri 3 vjet burgim.
6. Krimi i organizuar neni 283 i KPRK

Krimi i organizuar si vepr penale n Kosov, pr her t par sht parapar me rregulloren e
UNMIK-ut, nr. 2001/22 t dats 20 shtator 2001.
Kjo vepr penale me von sht inkorporuar n trsi n KPK, n nenin 274, e tani parashihet si
vepr penale n nenin 283 t KPRK.
N paragrafin e par t ktij neni sht parapar, se kushdo me dashje dhe n dijeni t qllimit t
grupit kriminal t organizuar ose qllimit t grupit pr t kryer nj apo m shum vepra penale,
q jan t dnueshme me burgim s paku 4 vjet, merr aktivisht pjes n veprimtarin kriminale,
duke ditur se pjesmarrja e till do ti kontribuoj realizimit t veprimtaris kriminale t grupit,
dnohet me gjob dhe me burgim prej s paku 7 vjet. Nse kryen krim t rnd si pjes e nj
grupi t organizuar kriminal dnohet me gjob deri 250.000 euro dhe me burgim s pak 7 vjet.
N nenin 120 par. 4 nnpar. 13 e 14 ka dhn sqarime ka sht grupi kriminal i organizuar dhe
bashkim i strukturuar.
-
Shprehja grup kriminal i organizuar do t thot grup i strukturuar, prej 3 e m shum

persona, i cili ekziston pr nj koh t caktuar dhe i cili vepron n bashkveprim me
qllim t kryerjes s nj apo ma shum krimeve t rnda, pr prfitim t drejtprdrejt
apo t trthort t dobis pasurore apo financiare.

-
Shprehja Bashkim i strukturuar- bashkim i cili nuk sht formuar rastsisht, pr

kryerjen e menjhershme t veprs penale, por nuk sht e nevojshme q antart e ktij
bashkimi t ken rol formalisht t prcaktuara, vazhdimsi t antarsis s tyre apo
struktur t ndrtuar, do t thot grup prej 3 apo m shum personave, i cili nuk sht
formuar rastsisht pr kryerjen e aty pr aty t ndonj vepre penale dhe nuk do t thot
q formalisht ti ken prkufizuar rolet pr antart e tij, vazhdimsin e tij apo
strukturn e zhvilluar.
Ndrsa personi i cili organizon, formon, mbikqyr, udhheq apo drejton veprimet e ndonj
grupi kriminal t organizuar, dnohet me gjob deri 500.000 euro dhe me burgim s paku 10
vjet (par.2).
Kur nga veprimtaria e grupit kriminal t organizuar nga paragrafi 1 apo 2, t ktij neni rezulton
me vdekje, kryesi dnohet me gjob deri 500.000 euro dhe me burgim prej s paku 10 vjet ose
me burgim t prjetshm.
Nga kjo q u tha me lart rrjedh se ligjdhnsi ka br dallimin kur i prket lartsis s
dnimit, pr personat q jan antar t grupit kriminal dhe personave q organizon, formon,
mbikqyr apo drejton grupin kriminal. Kurse vepr e kualifikuar sht ather kur ndonj
person vdes si pasoj e veprimit inkriminues t grupit kriminal.
Mirpo ligjdhnsi me qllim t parandalimit t kryerjes s ksaj vepre apo zbulimit t
kryersve ka parapar mundsin, q gjykata mund t zbues dnimin antarit t grupit kriminal
t organizuar t ket kryer veprn penale, e raporton n polici, ekzistimin, formacionin dhe jep
informata pr grupin kriminal t organizuar, n detaje t mjaftueshme pr t mundsuar
arrestimin apo ndjekjen e grupit t till (par.4).

7. Ushtrime
Gjat ktij moduli do t prezantohen raste studimi, q do t shprndahen pjesmarrsve, t cilt
pas puns n grupe do t bjn prezantimin duke dhn mendimin e tyre. Ktu pjesmarrsit do
t japin komentet e tyre lidhur me kualifikimin juridik t veprs penale dhe elementeve t saj.
8. Prmbledhje
N kt modul jan dhn shpjegime lidhur me veprat penale detyrimit, shantazhit, blerja,
pranimi ose fshehja e sendeve t prfituara me kryerjen e veprs penale, krimit t organizuar
dhe infrastrukturs ligjore.
Gjat ktij moduli keni mundur t msoni pr elementet e ktyre veprave penale, kush mund t
jet kryes i veprs penale, kush e ndrmerr ndjekjen penale, elementet kualifikuese t tyre,
elementet e prbashkta t ktyre veprave penale dhe dallimet me veprat tjera, ashtu q
pjesmarrsit edhe n rastet e studimit praktik, kan pas mundsi q t japin komentet lidhur me
veprat penale dhe elementet e tyre.
PREZANTIMI 10
Veprat penale nga Kapitulli i XXIX
Tabela e prmbajtjes
PREZANTIMI 10: VEPRAT PENALE NGA KAPITULLI XXIX
1. Hyrje.............................................................................................................................1
3. Shkaktimi i rrezikut t prgjithshm,...........................................................................2
4. Asgjsimi, dmtimi ose heqja e instalimeve publike...................................................3
5. Punimet ndrtimore t kundrligjshme........................................................................4
6. Rrezikimi i trafikut publik............................................................................................5
7. Ngasja n gjendje t paaft apo t dehur......................................................................6
8. Mosdhnia e ndihms personit t lnduar n fatkeqsin e trafikut publik.................7
9. Ushtrime.......................................................................................................................9
10. Prmbledhje..................................................................................................................9
Veprat penale nga kapitulli i XXIX

1. Hyrje
N kt prezantim pjesmarrsve do tu shpjegohen veprat penale t shkaktimit t rrezikut t
prgjithshm, asgjsimit, dmtimit ose heqja e instalimeve publike, punimet ndrtimore t
kundrligjshme, rrezikimi i trafikut publik, pr shkak t dehjes dhe mosdhnia e ndihms
personit t lnduar n fatkeqsit e trafikut publik.
Pjesmarrsit do t ken mundsin q ti dgjojn elementet e do vepre penale ve e ve,
ngjashmrit mes tyre, dallimet dhe interpretimi i drejt ligjor i ktyre veprave penale.
Pas prfundimit t ktij moduli trajnues, pjesmarrsit do t jen n gjendje q;
-
T shpjegojn veprat penale t shkaktimit t rrezikut t prgjithshm, asgjsimit,

dmtimit ose heqja e instalimeve publike dhe punimet ndrtimore t kundrligjshme,
rrezikimi i trafikut publik, pr shkak t dehjes dhe mosdhnia e ndihms personit t
lnduar n fatkeqsit e trafikut publik,
T dallojn elementet e do vepre penale, ngjashmrit dhe dallimet n mes tyre,
T bjn interpretimin e drejt ligjor t ktyre veprave penale,

3. Shkaktimi i rrezikut t prgjithshm neni 365 i KPRK
Shkaktimi i rrezikut t prgjithshm sht nj ndr veprat penale q shpesh haset n praktik.
Kt vepr penale e kryen kushdo q me an t zjarrit, vrshimeve, armve, eksplozivit, helmit
ose gazit helmues, rrezatimit, forcs mekanike, me energji elektrike ose me ndonj energji tjetr
t fardo lloji shkakton rrezik t madh pr jetn e njerzve apo pr pasurin e nj rndsie
thelbsore, ku pr par. 1 sht parapar dnimi me burgim prej 6 muaj deri 5vjet.
Kryes i ksaj vepre penale mund t jet do person.
Veprimi i kryerjes s ksaj vepre penale konsiston n ndrmarrjen e veprimit prgjithsisht t
rrezikshm apo shfrytzimit t mjeteve t cilat n prgjithsi jan t rrezikshme, me rast
shkaktohet rreziku pr jetn apo pasurin n vllim t madh.
Me shprehjen veprime t rrezikshme n prgjithsi duhet nnkuptuar veprimet me t cilat
lirohet aso energjie, t ciln kryesi nuk mund ta mbaj nn kontroll, si jan p.sh. shkaktimi i
eksplodimit, zjarrit, vrshimit, duke i ln armt afr fmijve, duke e ln pusin apo gropn
septike t pa mbuluar etj.
Ndrsa mjete prgjithsisht t rrezikshme duhen kuptuar ato lloje t mjeteve, t cilat nuk mund
t kontrollohen zgjerimi dhe efekti i tyre, paraqesin rrezik pr jetn apo pasurin n vllim t
madh, si jan: rryma elektrike, materiet helmuese, plini, armt e punuara me dor mekanizmi i
t cilave sht jo i sigurt.
Vepra penale konsiderohet se sht kryer nse pr shkak t ndrmarrjes s veprimit t
rrezikshm, apo mos ndrmarrjes s masave mbrojtse n mnyr joadekuate, sht shkaktuar
rreziku i prgjithshm pr jetn apo pasurin n vllim t madh.
Pasojat e ksaj vepre duhet t konstatohen n do rast konkret.
Rreziku konkret konsiderohet rasti kur pr shkak t ndrmarrjes apo mosndrmarrjes s
veprimeve apo masave ka ekzistuar mundsia q n do moment t shkaktohet vdekja e nj apo
m shum personave, apo t shkaktohen lndime t rnda trupore ose t asgjsohet pasuria n
vllim t madh.
Kjo vepr penale kryhet me dashje dhe nga pakujdesia.
Dashja duhet t prfshij n vete vetdijen pr rrezikshmrin e veprimit, prkatsisht t mjeteve
dhe vetdijen pr shkaktimin e rrezikut pr jetn ose pasurin n vllim t madh.
Paragrafi 2 i ktij neni parasheh kryerjen e ksaj vepre penale nga ana e personit zyrtar apo
prgjegjs t cilt n kundrshtim me dispozitat lidhur me detyrat e tyre nuk i v pajisjet pr
mbrojtje nga zjarri, vrshimet, eksplodimi, helmimit apo pr mbrojtje nga gazrat helmuese,
rrezatimit jonizues, nga forca mekanike, elektrike etj., pajisjet nuk i mban n gjendje t rregullt
ose nuk i vn n prdorim, ose n prgjithsi nuk vepron sipas rregullave apo rregulloreve
teknike mbi masat mbrojtse n pun.
Pasoja e ksaj vepre penale sht rrezikimi i jets s njeriut ose dmet pasurore n prmasa t
mdha.
Kryesi dnohet me burgim prej 1 deri 5 vjet.
2

Kur vepra penale nga paragrafi 1 e 2 kryhet n vendin ku jan t pranishm nj numr i madh i
njerzve, kryesi dnohet me burgim prej 1 deri 8 vjet (par. 3). Por n rast kur vepra penale nga
paragrafi 1 e 2 t ktij neni rezulton me lndime t rnda trupore ose dme substancial pasuror,
kryesi dnohet me burgim prej 1 deri 10 vjet (par. 4). Kur si pasoj e veprave penale nga par. 1
ose 2 t ktij neni rezulton me vdekjen e 1 apo m shum personave, kryesi dnohet me burgim
prej 3 deri 12 vjet (par. 5). N rastet kur vepra penale nga paragrafi 1 ose 2 t ktij neni kryhen
nga pakujdesia, kryesi dnohet me gjob ose me burgim deri n 3 vjet (par. 6).
Kur si pasoj e veprs penale nga paragrafi 6, rezulton lndimi i rnd trupor, dm substancial
pasuror apo vdekja e ndonj personi, pr lndime ose dm material kryesi dnohet me burgim
deri 5 vjet, kurse pr vdekjen e nj apo m shum personave, kryesi dnohet me burgim prej 1
deri 8 vjet.
4. Asgjsimi, dmtimi ose heqja e instalimeve publike neni 366 i KPRK

Instalimet publike kan rndsi t madhe pr veprimtarin ekonomike dhe n prgjithsi pr
jetn e njeriut, si jan pruesit elektrik, pajisjet pr ngrohjen qendrore, t ujsjellsit,
naftsjellsit, lidhjeve telefonike, t internetit, pendat, gypat e kanalizimeve etj.
Ligjdhnsi ka parapar si vepr penale asgjsimin, dmtimin ose heqjen e instalimeve publike.
Andaj dmtimi i instalimeve publike me rast shkakton rregullime n furnizimin e popullsis
me uj, rrym, ngrohje qendrore, gaz, n telekomunikim etj., apo t ekonomis, sipas paragrafit
1, kryesi dnohet me burgim deri n 5 vjet.
Mirpo dmtimi i disa instalimeve publike me vete shkakton edhe rrezikimin e jetve t
njerzve, si lndim trupor ashtu edhe vdekjen e tyre.
Objekt mbrojts i ksaj vepre penale jan instalimet publike t siprprmendura q shrbejn
pr prmbushjen e nevojave t ndryshme pr njerz.
Kjo vepr penale kryhet me veprim, q manifestohet me asgjsim, dmtim apo duke hequr
instalimet publike, duke i br t pa prdorshme.
Pasoja e ksaj vepre penale sht rregullimi i furnizimit t popullats apo ekonomis apo
rrezikimi i jets ose shndetit t qytetarve.
Kryes i ksaj vepre penale mund t jet do qytetar. Kjo vepr penale kryhet me dashje dhe nga
pakujdesia.
Kur vepra penale kryhet me dashje, kryersi duhet t jet i vetdijshm se pajisjet apo instalimet
ndaj t cilave e kryen veprn jan publike.
N raste kur vepra nga par. 1 kryhet nga pakujdesia, kryesi dnohet me gjob ose me burgim
deri 1 vit (par. 2).
N paragrafin 3 t ktij neni sht parapar form e kualifikuar e ksaj vepre, n rastet kur me
veprn nga par. 1, personi ka psuar lndime t rnda trupore apo sht shkaktuar dm thelbsor
material, kryersi dnohet me burgim prej 1 deri 8 vjet, ndrsa n rastet kur vepra rezulton me
3

vdekjen e nj apo m shum personave kryersi dnohet prej 3 deri 12 vjet.
N rastet kur vepra penale e kryer nga paragrafi 2, d.m.th sht kryer nga pakujdesia, n rastet
kur ndonj person pson lndim t rnd trupor ose shkaktohet dm thelbsor material, kryesi
dnohet me burgim 6 muaj deri n 5 vjet, ndrsa n rast t vdekjes s nj apo m shum
personave, kryersi dnohet me burgim prej 1 deri 8 vjet.
5. Punimet ndrtimore t kundrligjshme neni 368 i KPRK

Vepra penale punimet ndrtimore t kundrligjshme e kryen personi prgjegjs i cili me rastin e
projektimit, mbikqyrjes apo kryerjes s ndonj ndrtimi apo t punve t ndrtimit vepron
kundr ligjit apo standardeve t prgjithshme profesionale t pranuara ose kundr kushteve t
lejes pr ndrtim dhe me kt rrezikon jetn apo trupin e njerzve ose t pasuris me vler prej
5.000 euro, kryesi dnohet me burgim prej 6 muaj deri 5 vjet (par.1).
Veprimi i kryerjes s veprs penale konsiston n veprim n kundrshtim me ligjin apo
standardet e prgjithshme profesionale me rastin e projektimit, mbikqyrjes apo ndrtimi bhet
n kundrshtim me lejen e lshuar e me kt rrezikon trupin, jetn e njerzve apo dm n vllim
t madh. Vepra penale nga paragrafi nj kryhet me dashje.
Paragrafi 2 parasheh se nse vepra nga paragrafi 1 sht kryer nga pakujdesia, kryersi dnohet
me burgim deri 3 vjet.
Mirpo n rastet kur vepra penale nga paragrafi 1, rezulton me lndim t rnd trupor apo dm
thelbsor material, kryersi dnohet me burgim prej 1 deri 8vjet, (par. 3) e nse vepra rezulton
me vdekjen e nj apo m shum personave, kryesi dnohet 3 deri 12 vjet (par. 4).
Ndrsa n rastet kur nga vepra penale nga par. 2 rezulton me lndim t rnd trupor ose me
dm thelbsor, kryesi dnohet me burgim prej 6 muaj deri 5 vjet, ndrsa n rastet kur vepra
penale rezulton me vdekjen e nj apo m shum personave, kryesi dnohet me burgim prej 1 e
deri 8 vjet (par. 6).
Kjo vepr penale kryhet me veprim apo mosveprim. Me veprim kryhet kur n rastin e
projektimit, ndrtimit, apo mbikqyrjes s ndrtimit, bhen n kundrshtim me dispozitat apo
standardet teknike. Ndrsa me mosveprim kryhet kur n rastet e kryerjes s punve n kt lmi,
nuk ndrmerren masat e caktuara t cilat jan t parapara me rregullat teknike, lidhur me
projektim, ndrtimet apo mbikqyrjen n ndrtimtari.
Vepra penale konsiderohet se sht kryer n rastin e projektimit, ndrtimit apo mbikqyrjes s
ndonj ndrtimi, me rast sht shkaktuar rreziku konkret pr jetn apo trupin e njerzve apo
pr pasurin n vllim t madh.
Kryersi i ksaj vepre penale mund t jet vetm personi prgjegjs, varsisht n ciln
veprimtari e ka ushtruar dhe varsisht se vepra sht kryer lidhur me projektimin, mbikqyrjen
apo kryerjen e ndonj ndrtimi apo punve t ndrtimit. Ekziston mundsia q t jen 2 apo m
shum persona prgjegjs pr nj vepr penale.
Si u tha edhe me lart kjo vepr penale mund t kryhet me dashje apo nga pakujdesia.
4
6. Vepra penale rrezikimi i trafikut publik neni 378 i KPRK

Veprn penale t rrezikimit t trafikut publik, e kryen kushdo q shkel ligjin mbi trafikun publik
apo transportin rrugor dhe me kt rrezikon jetn e njerzve apo pasurin dhe me kt i
shkakton lndime t lehta trupor ose dm. Pr paragrafin e par sht parapar dnimi me gjob
ose me burgim deri n 3 vjet.
Objekt mbrojts i ksaj vepre penale sht siguria n trafikun publik, gjegjsisht mbrojtja e
jets, trupit t njerzve dhe pasuris.
Vepra nga paragrafi nn 1 kryhet kur nj personi i shkaktohen lndime t lehta trupore ose
dm n pasuri, por mund t ndodh q t dyja bashk d.m.th. lndimi leht trupor edhe dmi
material.
Mnyra e kryerjes s ksaj vepre penale sht mosrespektimi i ligjit mbi trafikun publik nga ana
e kryesit t veprs penale, p.sh. mosrespektimi i shpejtsis, tejkalimi i automjeteve n
kundrshtim me dispozitat e ligjit, drejtimi i automjetit n gjendje t lodhur, mos respektimi i
shenjave t komunikacionit lidhur me prioritetin e pjesmarrsve t caktuar n komunikacion
si jan fmijt, kmbsort, invalidt, personat e moshuar etj.
Kryers t ksaj vepre mund t jet vetm pjesmarrsi n trafik dhe kjo vepr penale mund t
kryhet vetm n rrug. Nocioni i rrugs duhet t interpretohet n mnyr ekstenzive. Andaj me
rrug duhet kuptuar jo vetm rrugt publike, si jan autostrada, rrugt regjionale, rrugt n
fshatra, pyje, por me nocionin rrug duhet nnkuptuar edhe rrugt n oborrin e fabriks,
kazerms, etj.
Vepra penale nga paragrafi 1 kryhet me dashje.
N rastet kur drejtuesi i automjetit pr shkak t mosrespektimit t ligjit mbi trafikun publik vet
pson lndime trupore ose vetura e tij sht dmtuar, ather nuk kemi t bjm me vepr
penale.
N raste kur kushdo rrezikon trafikun hekurudhor, ujor, me tramvaj, me trolejbus, me autobus
ose me teleferik dhe n kt mnyr rrezikon jetn ose sigurin fizike a pasurin me prmasa t
mdha dnohet me burgim deri n 5 vjet (par. 2).
Kryes i ksaj vepre sht pjesmarrsi n kt lloj t trafikut, i cili nuk i prmbahet dispozitave
t cilat rregullojn kt lloj t komunikacionit. Vepra penale nga par. 2 kryhet me dashje.
Derisa pr veprn penale nga paragrafi 2, sht e domosdoshme q ndonj person t psoj
lndime t lehta ose dm material mbi 15.000 euro, kryesi dnohet me burgim prej 6 muaj deri
5 vjet, (par. 3).
N paragrafin 4 t ktij neni sht parapar, kur si pasoj e veprs penale nga paragrafi 1 e 2, t
ktij neni rezulton me lndim t rnd trupor t ndonj personi ose dm material n vler prej
20.000 euro apo m shum kryesi dnohet me burgim prej1 deri 8 vite, ndrsa n rastet kur
rezulton me vdekjen e nj apo m shum persona, kryesi dnohet prej 3 deri 12 vjet (par. 4 e 5).

Pra n kto raste kemi t bjm kur vepra penale nuk kryhet nga pakujdesia. Por n rastet kur
veprat penale nga paragrafi 1 e 2 t ktij neni kryhen nga pakujdesia, kryesi dnohet me gjob
apo me burgim deri 1 vjet (par.6).
Kur veprat penale nga paragrafi 1 e 2 t ktij neni, rezulton me lndim t leht trupor ose kan
pr pasoj dmin pasuror mbi 15.000 euro apo m shum, kryesi dnohet me gjob dhe me
burgim deri 3 vjet.
N paragraft 8 e 9 t ktij neni, jan parapar format ma t rnda t ksaj vepre penale, t
kryera nga paragrafi 1 e 2 nga pakujdesia, kur n fatkeqsin e komunikacionit pr shkak t
lshimeve t drejtuesit t automjetit ndonj person ka psuar lndime t rnda trupore apo dm
mbi 20.000 euro, kryesi dnohet me burgim prej 6 muaj deri 5 vjet, kurse n rast t vdekjes s
nj apo m shum personave, kryersi dnohet me burgim prej 1 deri 8 vjet.
7. Ngasja n gjendje t paaft apo t dehur neni 379 i KPRK

Rrezikimi i trafikut publik pr shkak t dehjes, sht vepr e posame penale kundr siguris s
trafikut publik. Karakteristik e ksaj vepre penale sht se kryesi i ksaj vepre penale, sht
personi i cili drejton automjetin nn ndikimin e alkoolit apo mjeteve t tjera dehse dhe si
rezultat i ksaj sht e qart se sht i paaft pr vozitje t sigurt, sepse n kt mnyr e
rrezikon trafikun publik, jetn e njerzve, sigurin fizike apo pasurin n prmasa t mdha. N
paragrafin e 1 t ktij neni e kryer me dashje, sht parapar dnimi me gjob ose burgim deri 3
vjet.
Si u tha m lart pr ekzistimin e ksaj vepre penale, sht e nevojshme q kryesi ta ket
drejtuar automjetin n gjendje t dehur dhe si pasoj e ksaj dehje sht e qart se sht i paaft
pr vozitje t sigurt dhe n kt gjendje ka rrezikuar jetn e njerzve apo pasurin.
Dehja mund t jet rezultat i konsumimit t alkoolit, narkotikve apo substancave tjera
psikotropike.
N praktikn e shum vendeve konsiderohet se vozitsi sht qart i paaft pr vozitje, n rastet
kur n gjakun e tij sht konstatuar 2,5 promil t alkoolit.
Ndrsa n rastet kur te kryesi i veprs penale, n gjak i gjendet prej 1,5 deri 2,5 promil alkool,
do t duhet vrtetuar se a ka qen i paaft pr t drejtuar automjetin edhe rrethana tjera si p.sh.
mnyra e vozitjes, sjelljet e vozitsit gjat vozitjes, rrethanat n t cilat sht shkaktuar
fatkeqsia, sjelljet e kryersit pas fatkeqsis etj.
N raste kur vozitsi drejton automjetin nn ndikimin e alkoolit nn 1,5 promil n gjak dhe nuk
rrezikon komunikacionin, ather kemi t bjm me kundrvajtje e jo me vepr penale.
Vepra penale konsiderohet e kryer, kur kryersi n gjendje t dehur nga alkooli apo narkotikt,
n gjendje t paaft pr vozitje, duke drejtuar automjetin rrezikon trafikun publik, duke vn n
rrezik jetn e njerzve dhe trupin apo pasurin n vllim t madh, por nuk ka ardhur deri t
lndimet trupore. Kryes i ksaj vepre penale mund t jet do person q ka patent shofer apo
nuk ka.

Par. 2 i ksaj vepre ka parapar se nse vepra nga paragrafi 1 i ktij neni rezulton me lndim t
leht trupor ose dm pasuror n vler prej 5.000 euro apo ma shum kryesi dnohet me gjob
ose me burgim prej 6 muaj deri 5 vjet.
Por n rastet kur nga paragrafi 1 i ktij neni rezulton me lndime t rnda trupore apo dm
pasuror prej 20.000 euro apo me shum, kryesi dnohet me burgim prej 1 deri 8 vjet 5 vjet, e
nse vepra rezulton me vdekjen e 1 apo ma shum personave kryesi dnohet me burgim prej 3
deri 12 vjet.
8. Mosdhnia e ndihms personit t lnduar n fatkeqsit e trafikut publik neni 382 i

KPRK
Dhnia e ndihms personit i cili gjendet n rrezik n prgjithsi sht obligim moral i do
qytetari. KPP n disa dispozita parasheh edhe veprn penale mosdhnia e ndihms personave,
jeta e t cilve sht n rrezik e kt personi mund ta bj pa rrezikuar jetn e vet.
Kshtu pr veprn penale mosdhnia e ndihms nga neni 191 t KPRK, ka parapar se do t
prgjigjet penalisht, kushdo q nuk i ofron ndihme personit, jeta e t cilit sht n rrezik t
drejtprdrejt edhe pse kt ka mundur ta bj pa rrezikuar veten.
Mandej vepra penale n nenin 370, mos evitimi i rrezikut, q parasheh se kushdo q nuk
ndrmerr masa pr evitimin e rrezikut nga zjarri, vrshimet, eksplodimet fatkeqsit e trafikut
apo t ndonj rreziku tjetr pr jetn ose sigurin fizike t njerzve apo pasuris me prmasa t
mdha, pa rrezikuar jetn e vet, kryesi dnohet me gjob ose me burg deri n 1 vit, e n raste t
kualifikuara 3 muaj deri 3 vjet. Kjo q u tha me lart sht sanksionuar si vepr penale edhe n
par.1 t nenit 382.
Kryes i ksaj vepre penale sht drejtuesi i automjetit i cili ka shkaktuar fatkeqsin e trafikut.
Veprim inkriminues i ksaj vepre penale sht mosdhnia e ndihms, personit t lnduar n
fatkeqsin e komunikacionit t ciln e ka shkaktuar vet kryesi, p.sh. duke ikur nga vendi i
ngjarjes, duke mos ndalur automjetin, duke mos e drguar t lnduarin n entin shndetsor apo
duke e mos lajmruar mjekun apo personat tjer pr ti dhn ndihm.
Qllimi i ksaj dispozite sht q ti obligoj kryesit e veprs penale t rrezikimit t trafikut
publik, q personave t lnduar tiu ofrojn ndihm.
Kjo vepr penale ekziston edhe n rastet kur personat tjer i kan dhn ndihm t lnduarit por
jo kryesi i veprs.
Kjo vepr penale kryhet vetm me dashje, kur kryesi sht i vetdijshm se me automjetin me t
cilin e ka drejtuar, i ka shkaktuar lndime personit tjetr dhe kt person e ln pa ndihm. Pr
ka n par.1 parashihet dnimi me burg deri 1 vit.
N paragrafin 2 t ktij neni sht parapar se n rastet kur viktima pson lndime t rnda
trupore e kryesi ik nga vendi i ngjarjes, ather kryesi dnohet me burgim prej 3 muaj deri n 5
vjet.

Por n rastet kur vepra penale rezulton me vdekjen e personit t lnduar, kryesi dnohet prej 6
muaj deri 5 vjet.
Kjo vepr penale kryhet me dashje, q konsiston n faktin se kryersi sht i vetdijshm se me
automjetin q drejton i ka shkaktuar lndime personit tjetr dhe at e l pa ndihm.
Personi i cili sht shpallur fajtor pr veprn penale, mosdhnia e ndihms personit t lnduar
n fatkeqsit e komunikacionit nga neni 382 t KPRK, nuk mund t shpallet fajtor, pr t
njjtin veprim edhe pr vepr penale mosdhnia e ndihms nga neni 191 t KPRK, kjo nga
arsyeja se duke pasur parasysh cilsin e personit - drejtues i automjetit, ku pr mosdhnien e
ndihms parashihet si vepr e posame penale.
9. Ushtrime
Gjat ktij moduli do t prezantohen raste studimi, q do t shprndahen pjesmarrsve, t cilt
pas puns n grupe do t bjn prezantimin duke dhn mendimin e tyre. Ktu pjesmarrsit do
t japin komentet e tyre, lidhur me kualifikimin juridik t veprs penale dhe elementeve t
tyre.
10. Prmbledhje
N kt modul jan dhn shpjegime lidhur me veprat penale t shkaktimit t rrezikut t
prgjithshm, asgjsimit, dmtimit ose heqja e instalimeve publike, punimet ndrtimore t
kundrligjshme, rrezikimi i trafikut publik, rrezikimi i trafikut publik pr shkak t dehjes dhe
mosdhnia e ndihms personit t lnduar n fatkeqsit e trafikut publik.
Gjat ktij moduli kandidatt kan mund t msojn pr elementet e ktyre veprave penale,
kush mund t jet kryes i veprs penale, kush e ndrmerr ndjekjen penale, elementet
kualifikuese t tyre, elementet e prbashkta t ktyre veprave penale dhe dallimet me veprat
tjera, ashtu q pjesmarrsit edhe n rastet e studimit praktik, kan pas mundsi q t japin
komentet lidhur me veprat penale dhe elementet e tyre.

Reshat Millaku - Kodi Penal, Pjesa e Veçante

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Reshat Millaku - Kodi Penal, Pjesa e Veçante

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Republika e Kosovs

Republika Kosova/Republic of Kosovo

Instituti Gjyqsor i Kosovs/Kosovski Institut za Pravosudje/Kosovo Judicial Institute

KODI PENAL I REPUBLIKS S KOSOVS

Prishtin, mars 2013

Publikuar nga Instituti Gjyqsor i Kosovs

IGJK 2013, T gjitha t drejtat e rezervuara

PREZANTIMI 1: VEPRAT PENALE NGA KAPITULLI XIV, XV DHE HYRJE N

PREZANTIMI 4: VEPRAT PENALE NGA KAPITULLI XX

PREZANTIMI 8: VEPRAT PENALE NGA KAPITULLI XXVII

PREZANTIMI 10: VEPRAT PENALE NGA KAPITULLI XXIX

T njoftohen me veprat penale t parapara nga kapitulli XIV deri XXXV

4. Pritjet nga pjesmarrsit

Kushtetuta e Republiks se Kosovs

Veprat penale nga kapitulli XIV, XV dhe hyrje

Veprat penale nga kapitulli XIV, XV dhe hyrje n kapitullin e XVI

T shpjegojn veprat penale nga Kapitulli XIV i KPRK

Veprat penale nga kapitulli XIV, XV dhe hyrje n kapitullin e XVI

Veprat penale nga kapitulli XIV, XV dhe hyrje n kapitullin e XVI

4. Veprat penale nga kapitulli XV

Veprat penale nga kapitulli XIV, XV dhe hyrje n kapitullin e XVI

Veprat penale nga kapitulli XIV, XV dhe hyrje n kapitullin e XVI

Veprat penale nga kapitulli XIV, XV dhe hyrje n kapitullin e XVI

5.5 Vrasja e foshnjs gjat lindjes neni 182 t KPRK

Veprat penale nga kapitulli XIV, XV dhe hyrje n kapitullin e XVI

Veprat penale nga kapitulli XIV, XV dhe hyrje n kapitullin e XVI

Veprat penale kundr jets dhe trupit dhe lirive

T njohin veprn penale lndim i leht trupor,

5. Vepra penale pjesmarrje n rrahje neni 190 t KPRK

7. Rrmbimi personit neni 194 t KPRK

8. Vepra penale e shtrngimit 195 t KPRK

9. Privimi i kundrligjshm nga liria neni 196 t KPRK

Veprat penale nga kapitulli XVII dhe XX

Veprat penale nga kapitulli XVII dhe XX

T zbatojn procedurn lidhur me veprn penale marrja e deklaratave me an t

Veprat penale nga kapitulli XVII dhe XX

4. Keqtrajtimi gjat ushtrimit t detyrave neni 164 t KPRK

Veprat penale nga kapitulli XVII dhe XX

5. Vepra penale kontrollimi i kundrligjshm neni 201 i KPRK

6. Vepra penale e dhunimit neni 230 t KPRK

Veprat penale nga kapitulli XVII dhe XX

Veprat penale nga kapitulli XVII dhe XX

Veprat penale nga kapitulli XX

PREZANTIMI 4: VEPRAT PENALE NGA KAPITULLI XX

Veprat penale nga kapitulli XX

T shpjegojn kuptimin e veprs penale sulmi seksual,

Veprat penale nga kapitulli XX

4. Degradimi i integritetit seksual neni 196 i KPRK

Veprat penale nga kapitulli XX

5. Keqprdorimi seksual i personave me rregullime mendore a emocionale ose me

Veprat penale nga kapitulli XX

Veprat penale nga kapitulli XX

Veprat penale nga kapitulli XX dhe XXIII

Veprat penale nga kapitulli XX dhe XXIII

Keqprdorimi seksual i personave nn moshn gjashtmbdhjet vjeare,

T shpjegojn kuptimin e veprave penale, keqprdorimi i seksual i personave nn

T shpjegojn veprn penale lehtsimi i sigurimit apo prdorimit t narkotikve, substancave

Veprat penale nga kapitulli XX dhe XXIII

Veprat penale nga kapitulli XX dhe XXIII

5. Shprdorimi seksual duke keqprdorur pozitn, autoritetin apo profesionin neni

Veprat penale nga kapitulli XX dhe XXIII

6. Blerja, posedimi, shprndarja dhe shitja e paautorizuar e narkotikve, substancave

Veprat penale nga kapitulli XX dhe XXIII