Sinh l chuyn d

u Nht Lun

u Nht Lun, 2010. B mn Ph Sn i hc Y Dc TP. HCM. Tc gi gi bn quyn

M u

Sinh l chuyn d l mt vn cn bn trong chng

trnh Sn Ph khoa ca sinh vin nm th T cc trng
i hc Y. L mt vn thng thc nn sinh vin cn
phi hiu thu o nhng chi tit c trnh by.
Bi ging in t-t hc ny c bin son vi mc ch
gip sinh vin c th t hc v tm hiu thm v nhng
ni dung c lin quan.
Mong cc bn s hi lng khi s dng ti liu in t ny.
Tc gi chc cc bn thnh cng.

Hng dn s dng

n mc lc chnh
n trang u ca mt ni dung
Tr v trang u ca mt ni dung
A Thng tin thm v mt chi tit
Tr li bi ging cn bn
Mc tiu bi ging
Xem p n cu hi t lng gi

Mc tiu bi ging dnh cho sinh vin Y4

1.
2.
3.
4.
5.

Trnh by c nh ngha ca chuyn d

Trnh by c vai tr ca cn co t cung chuyn d
Trnh by c cc bin i xy ra c t cung
Trnh by c cch thit lp chn on chuyn d
Lit k cc yu t phi theo di trong chuyn d

Ti liu tham kho *.pdf

Ti liu tham kho c online

http://www.nice.org.uk/nicemedia/pdf/IntrapartumCareSe
ptember2007mainguideline.pdf
Hacker & Moores Essential of OB-GYN 5th ed. 2010.
Saunders Elsevier. ISBN 978-1-4160-5940-0
Hard copy v e-copy c bn quyn, c th c online.
Lin h mail box ca b mn Ph Sn HYD TPHCM
elearningsanhungvuong@gmail.com

Index
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

nh ngha ca chuyn d
Thay i c t cung trc chuyn d
Cn co t cung v h qu ca n
Chn on chuyn d
Cc thi k ca chuyn d
Cc thnh t nh hng ln kt cc ca chuyn d
Theo di chuyn d
Vn cn ghi nh
Test t lng gi sau hc

nh ngha

Chuyn d l mt qu trnh, trong xut hin cc cn co

t cung ca chuyn d, gy nn hin tng xa m c t
cung nhm thc hin mc tiu l tng xut thai nhi ra
ngoi qua ng m o
Nh vy, chuyn d

Din tin trong thi gian

Di ng lc l cn co t cung ca chuyn d

Biu hin bng thay i ca c t cung v ngi thai

Thnh qu l thai nhi v nhau c tng xut ra ngoi

Hin tng chn mui c t cung

Chun b cn thit cho chuyn d

T cung mang thai l mt khi gm hng t si c trn,

hon ton tr vi kch thch cho ti khi c chuyn d
C t cung c to t si c trn, cht nn v collagen

Chc v ng kn khi cha chuyn d
Trc khi chuyn d

Tng t s Est:Prg, c mt PGE2, men mm c t cung

Gy ly gii collagen v tng gi nc

C t cung tr nn mm, co gin c
Mc tiu l cc sn phm th thai c th i qua c t cung
thi im thch hp

S kin quan trng nht ca chuyn d:

Xut hin cn co t cung chuyn d

S kin quan trng nht ca chuyn d l xut hin s co

ca c trn t cung

C t chc v nh hng, ca ton khi c

Nh cc lin kt c bit protein lin t bo

Di tc ng ca Prostaglandin hoc Oxytocin

Trn th th ca chng mng t bo

Kch hot xm nhp Ca++ vo t bo, to phc b
actin-myosin

C ch hnh thnh cn co t cung chuyn d

Kt hp gia Ca++ xm nhp qua knh Ca++ type L

Yu t xc nh c chuyn d
Hin din cn co t cung ca chuyn d v hiu qu

C t cung c th co tht ngoi chuyn d

Cc cn co Braxton-Hicks
c im ca cn co t cung ca chuyn d

T ng

u n

Gy au

Tng dn v cng

Tng dn v tn s

C hiu qu gy xa hay m c t cung

c im ca cn co t cung ca chuyn d

Hnh nh cn co u chuyn d v khi tin trin xa

Kt qu ca cn co t cung chuyn d:
S thnh lp on di ca t cung

Ti phn trn ca t cung

Khi c co v ngh ch ng, nhp nhng

Mc tiu l tng xut thai
Phn di ca t cung

Mng dn v th ng

Chuyn thnh on di t cung
ch ni gia 2 phn, hnh thnh vng tht sinh l
Trong chuyn d tc nghn, do cc n lc co tht tng
xut, on di rt mng, vng tht tr nn qu ng to
thnh vng tht Bandl bnh l

Hnh thnh vng tht l hin tng sinh l

Khi chuyn d b tc nghn, n tr thnh vng Bandl

Vng Bandl trong

da v t cung

Thay i t cung do cn co t cung chuyn d

Xa m c t cung, thnh lp on di t cung

Di tc dng ca cn co, cc thnh phn ca knh c t

cung b ko ln pha trn lm c t cung mng i. Hin
tng ny c gi l hin tng xa c t cung
Phn di t cung th ng, mng dn, ha vi cc thnh
phn t knh t cung gy xa m v lp on di

Thay i t cung do cn co t cung chuyn d

M c t cung khng ch chu nh hng ca cn co

ng lc ca m c t cung

Cn co t cung l ng lc chnh

C tham gia nong c t cung ca u i v ngi thai

H qu ca cn co t cung chuyn d
Du hiu nhn bit chuyn d

Cn co t cung gy xa m c t cung, nn du hiu

chnh ca chuyn d l

Cn co t cung ca chuyn d

Thay i c t cung
Khi c t cung m

Nt nim dch bong ra, vi mch mu nh b v

Hnh thnh 1 im yu l knh c t cung b m rng
 Triu chng gin tip quan st thy khi c chuyn d

u i c thnh lp

Tng xut nt nim dch ln huyt hng

Nhn bit chuyn d

Cn co chuyn d1, xa c t cung2 v lp u i3

2 cn co di >20sec mi 10, au
C t cung xa 30%
Lp u i, cng phng khi TC co

3 thi k ca chuyn d
Xa m CTC 1, S thai 2, S nhau v cm mu 3
1.

2.

3.

Thi k xa m c t cung c tnh t khi bt u

chuyn d n khi c t cung xa v m hon ton
Thi k s thai c tnh t khi c t cung hon thnh
xa v m cho n khi thai c tng xut ra ngoi
Thi k s nhau v cm mu c tnh t khi thai c
tng xut hon ton

Thi k xa m c t cung c phn ra 2 pha

Pha tim thi v pha hot ng

Tim thi

Di, bt nh

Mm v xa

M <3cm
Hot ng

Nhanh, ti a

Ti a 12 gi

M 3cm

Ngi i xung

Pha tim thi ca thi k xa m c t cung

Chun b c t cung, ngi thai

Ngi thai

nh hng

Bnh chnh
C t cung

Xa mng

Hng trc
Cn co

Tha

Ngn

Cng yu, bin thp

Pha hot ng ca thi k xa m c t cung

C t cung m nhanh, lp on di, ngi tin trin

Ngi thai

Tin trin

Bin dng
C t cung

Hon tt xa

M nhanh
Cn co

Nhiu

Di

Cng mnh, bin ln

Thnh t nh hng n din tin ca chuyn d

Chuyn d bnh thng do kt hp hi ha 3 yu t

Passenger
A

Passage

Power
B

Thnh t nh hng n din tin ca chuyn d

Bt thng ca Passenger, Passage hay Power

Passenger
A

Passage

Power
B

The power
Cn co t cung l ng lc ca chuyn d

Cn co gy nn s xa v m c t cung

L ng lc ca xa c t cung trong cc giai on
sm ca chuyn d

Knh c t cung ngn dn

Thnh lp on di t cung

Lm CTC m v b nong rng

Cng s xung ca ngi

Cng vi trng lc ca u i
Cn co hi ha to nn vector hp lc thc ngi tin trin
trong ng sanh nhng thi im thch hp

The passenger
Tc ng ln chuyn d bng nhiu phng thc

Tin trin trong ng sanh di nh hng ca h

momen lc phc tp to bi cn co, phn lc v lc cn
Ngi sanh d, sanh kh hay khng c c ch sanh
Kch thc ca cc ng knh trnh trc cc eo ca
khung chu

S o tuyt i

Lin quan tng vi cc ng knh ca ng sanh

S o xy ra sau bin hnh c gng vt qua ng
sanh

The passage
Hnh trnh kh khn vt qua khung xng cng

c im khung xng chu

Li vo bng xng

ng tin l mt ng trn

Gc un cong 90

Thnh khng u

Kch thc tng i c th i
To ra phn lc v lc cn, tham gia phc tp vo h
momen lc to bi cn co v cc lc ny, tc ng ln
passenger

Thnh lp u i
Vai tr ca u i

Di tc ng ca cn co t cung

Tng p sut thy tnh

C t cung m

To im yu
 Hnh thnh u i
Tc dng ca u i

Khi ngi cn cao

Nong rng c t cung
 Thc y s m c t cung

Theo di chuyn d
Mi thnh t u quan trng v tng tc vi nhau

Cn co t cung l ng lc ca chuyn d
Trao i kh mu thai chu nh hng ca cn co t cung
Tnh trng nc i phn nh mt phn sc khe thai
Ngi thai tin trin vi ng lc l cn co
Khi tin trin ca ngi gp kh khn, ngi s bin dng
Cn co t cung v tin trin ca ngi gy xa m CTC
Thuc dng nh hng ln nhiu yu t ca chuyn d
Sinh hiu phn nh tnh trng ca m trong chuyn d

Mi thnh t u quan trng v tng tc vi nhau

Theo di chuyn d l theo di tt c cc thnh t

Cn co t cung vi y cc c trng ca n
Nhp tim thai / bin ng ca nhp tim thai theo cn co
Mu sc v cc tnh cht ca nc i
Tin trin ca ngi thai trong ng sanh
Bin dng ca ngi thai
Tin trin ca xa m CTC
Ghi chp v cc thuc dng trong chuyn d
Sinh hiu ca m trong chuyn d

Partograph, model World Health Organization 1993

Ghi li chuyn d vi kh nng cnh bo bt thng

Nhng vn phi ghi nh

Chuyn d c c trng bi cn co t cung chuyn d

Hiu qu ca cn co l s xa v m c t cung
Kt cc cui cng l ngi thai c tng xut ra ngoi
Chuyn d din tin qua 3 thi k: xa m c t cung, s
thai v s nhau-cm mu
C 3 yu t chnh nh hng n kt cc ca chuyn d:
the power, the passage v the passenger
u i c vai tr quan trng nhng giai on nht nh
Theo di chuyn d bao gm theo di chnh tin trnh ca
chuyn d v nhng h qu trn cc i tng ca n

T lng gi sau hc
MCQ 1

V on di ca t cung, chn cu sai

a. C bin co ln hn phn y t cung
b. Ngn cch vi knh c t cung bng mt vng tht
sinh l
c. Khng c lp c an cho
d. S thnh lp ch c hon tt khi chuyn d tin
trin xa

T lng gi sau hc
MCQ 2

V cn co t cung ca chuyn d, chn cu sai

a. C th c khi pht bng prostaglandins
b. C th c khi pht bng cc bin php c hc
c. C th ngn c bng thuc c ch knh Ca++
d. C th ngn c bng thuc cnh tranh vi Ca++
e. C th ngn c bng thuc i khng oxytocin
f. C th ngn c bng thuc kch thch beta th th
g. C th ngn c bng thuc chng co tht c trn

T lng gi sau hc
MCQ 3

V yu t Passenger trong chuyn d, chn cu sai

a. Kt cc ca chuyn d b nh hng bi s o sinh
trc tuyt i ca thai nhi hn l b nh hng bi s
o ca cc ng knh ca ngi trnh trc eo trn
b. Kch thc cc ng knh ca ngi s thay i ty
theo kiu cch m ngi trnh trc eo trn
c. Ngi c kh nng iu chnh s o ca cc ng
knh m n s dng vt qua khung chu bng
cch bnh chnh, bin hnh v bin dng
d. S o ca cc ng knh m ngi dng qua eo
trn c lp vi cch m ng knh qua eo trn

T lng gi sau hc
MCQ 4

V yu t Power trong chuyn d, chn cc cu ng

a. chuyn d din tin thun li, c tnh ca cn co
t cung phi ph hp vi giai on ca chuyn d
b. Cn co t cung hi ha s to nn mt vector hp lc
tng thai nhi i theo phng ca ng sanh
c. Cn co t cung xy ra t ng, di s iu khin
ca pace-maker, cc oxytocics nh oxytocin v PG
d. Hot ng tng bt thng ca cn co t cung c th
nh hng xu n tnh trng thai
e. Gia tng bt thng ca cn co t cung c th l do
nguyn nhn c nng hay l do nguyn nhn c hc

T lng gi sau hc
MCQ 5

Trong cc triu chng sau, triu chng no l khng

gi chn on c chuyn d ang din tin, chn cc
cu thch hp
a. C t cung m
b. C t cung xa
c. Cc mng i v
d. Nt nhy chn c t cung c tng xut
e. on di c thnh lp
f. T cung c 2 cn co mi 10 pht, mi cn di >30sec
g. Ra huyt m o

T lng gi sau hc
MCQ 1

V on di ca t cung, chn cu sai

a. C bin co ln hn phn y t cung
b. Ngn cch vi knh c t cung bng mt vng tht
sinh l
c. Khng c lp c an cho
d. S thnh lp ch c hon tt khi chuyn d tin
trin xa

T lng gi sau hc
MCQ 2

V cn co t cung ca chuyn d, chn cu sai

a. C th c khi pht bng prostaglandins
b. C th c khi pht bng cc bin php c hc
c. C th ngn c bng thuc c ch knh Ca++
d. C th ngn c bng thuc cnh tranh vi Ca++
e. C th ngn c bng thuc i khng oxytocin
f. C th ngn c bng thuc kch thch beta th th
g. C th ngn c bng thuc chng co tht c trn

T lng gi sau hc
MCQ 3

V yu t Passenger trong chuyn d, chn cu sai

a. Kt cc ca chuyn d b nh hng bi s o sinh
trc tuyt i ca thai nhi hn l b nh hng bi s
o ca cc ng knh ca ngi trnh trc eo trn
b. Kch thc cc ng knh ca ngi s thay i ty
theo kiu cch m ngi trnh trc eo trn
c. Ngi c kh nng iu chnh s o ca cc ng
knh m n s dng vt qua khung chu bng
cch bnh chnh, bin hnh v bin dng
d. S o ca cc ng knh m ngi dng qua eo
trn c lp vi cch m ng knh qua eo trn

T lng gi sau hc
MCQ 4

V yu t Power trong chuyn d, chn cc cu ng

a. chuyn d din tin thun li, c tnh ca cn co
t cung phi ph hp vi giai on ca chuyn d
b. Cn co t cung hi ha s to nn mt vector hp lc
tng thai nhi i theo phng ca ng sanh
c. Cn co t cung xy ra t ng, di s iu khin
ca pace-maker, cc oxytocics nh oxytocin v PG
d. Hot ng tng bt thng ca cn co t cung c th
nh hng xu n tnh trng thai
e. Gia tng bt thng ca cn co t cung c th l do
nguyn nhn c nng hay l do nguyn nhn c hc

T lng gi sau hc
MCQ 5

Trong cc triu chng sau, triu chng no l khng

gi chn on c chuyn d ang din tin, chn cc
cu thch hp
a. C t cung m
b. C t cung xa
c. Cc mng i v
d. Nt nhy chn c t cung c tng xut
e. on di c thnh lp
f. T cung c 2 cn co mi 10 pht, mi cn di >30sec
g. Ra huyt m o