Amerikay slam Kurtaracak!

brahim zdemir
Mississipi Yanyor filmini izleyip de unutan var m?
Mmkn deil. Bunun bir sebebi filmin gerek bir olaya dayanmasayd.
Dieri ise oyuncu kadrosuydu: Gene Hackman, Willem Dafoe ve Francesca Dorman
gibi usta isimlerin rol ald film birok dl ald
Film, ou Amerikalnn yzlemek istemedii rklk sorununa dikkat ekiyordu.
Amerikal yneticiler ise dnyann birok yerinde srekli yeni savalar kararak
olay grmezden geldi.
Ama olay zlmedi.
Time Dergisinin Baltimor Olaylaryla ilgili
Kapa.
Malcolm X 1965te ldrlmt.

Fergusondan sonra Baltimore yanyor. Dier kk yangnlar, Wall Street igalini

bir kenara brakalm.
Amerikada yaklak yl kadar retim yesi olarak bulundum. Siyahi rencilerim
ve dostlarm oldu.
New York'lu Mslman kadnlarn lideri Malcolm X'in manevi kz Aia al- Adawiya
ablam saylr. Kendisi be Pakistanl rahmetli eiyle bu konular uzun uzun konutuk.
Malcolm Xi bir kez de ondan dinledim.
"Malcolm X Kardein Hayat Hikyesini okumayan biz siyahileri anlayamaz" diyordu.

Kitab bir solukta okudum.

Haklym.
Sorun basit bir sorun deil. Baz beyaz Amerikallarn "tekini" alglama sorunu.
Birok siyahi srf buna tepki olarak Mslman oluyor.
Ama Mslman olmak onlar deitiriyor. Kzdklar ve dman olarak grdkleri
insana bu sefere acmaya balyorlar.
iddeti yntem olarak ret ediyorlar.
Bunda Malcolm X'in byk rol olmu.,
Siyahi fke, kin ve nefretin gerisinde Amerikadaki beyaz rk zihniyetin olduu
ak.
Polisin siyahilere kar n yargl olduunu; beyazlara davrand gibi davranmadn
bugn herkes gryor ve biliyor.
nce Kzlderililere ve daha sonra da zencilere uygulanan ok uzun bir zulm ve
ikence tarihi var.
2014 ylnda Oscar alan 12 Yllk Esaret filmi bunun son bir rnei.
Film New York Eyaletinde zgr bir siyahi olarak domu olan ve 1841 ylnda
Washington DC'de karlp kle olarak satlan Solomon Northup'un 12 yl boyunca
kle olarak yaadklarn anlatyor.
Mslman lider Malcolm X, Amerikadaki siyahi ayrmcl btn boyutlar ile
yaayan ve ahsnda somutlatran biridir.
Bu ad almasnn temelinde de, bu rk ayrmclna ve zencilere kar duyulan kin,
fke ve dmanla dikkat ekmek istei yatar.
Mslman olduktan sonra el-Hac Malik ahbaz adn ald.
Bu zihniyetle mcadele ederken 21 ubat 1965 tarihinde hunharca katledildi.
Beyaz rkln kendisini ldreceini nceden sylemiti.
Amerikadaki beyaz rkln ve ayrmcln bir sonucu olarak, Malcolm X ok kat
bir siyahi rk olur.
Yeryzndeki tm beyazlara kar kin ve nefretle doludur. O beyaz eytan der.
Malcolm X, Mslman olduktan sonra zamanla tm bu rk grlerini deitirir.
Dahas renk ayrmclna dayanan Amerikadaki rkl, Amerikann iliklerini
kemiren ve tedavi edilmedii takdirde Amerikay mahvedebilecek bir kansere
benzetir.
Bu kanser illetini tedavi edebilecek tek ila da, Malcolm X'e gre slm'dr.

Bunu hac iin geldii Mekke'den, Amerikadaki sadk bir arkadana yazd u
mektupta grmek mmkndr:
Burada dnyann her tarafndan gelmi on binlerce hac var.
Mavi gzl sarnlardan, siyah derili Afrikallara kadar, her
renkten insanlar bir arada.
Ancak Amerikadaki tecrbelerim, beyazla beyaz olmayanlar
arasnda byle bir iliki ve beraberliin mmkn
olamayacan sylese de, burada birlik ve kardelik ruhuyla
hep beraber ibadet ediyoruz.
Amerika slm' anlamak zorunda. Zira rkln neden
olduu hastalklar yok eden tek din slm'dr.
slm dnyasndaki yolculuum boyunca birok insanla
karlatm. Onlarla konutum. Hatta Amerika'da beyaz
denilebilecek kadar beyaz olan insanlarla ayn sofrada yemek
bile yedim.
Ancak slm'n onlardaki beyaz adama zg [rk ve
ayrmc] davranlar yok ettiini grdm. Btn rklardan ve
renklerden insanlarn oluturduu byle bir samimiyet ve
kardelie imdiye kadarki hayatmda ahit olmamtm.
Hac sresince grdklerim ve yaadklarm, beni daha nceki
dncelerimi deitirmeye ve hatta onlar bir kenara atmaya
zorlad.
Mslman dnyasndaki son onbir gn sresince, Mslman
dnyasndan gzleri mavinin en mavisi, salar sarnn en
sars ve derileri beyazn en beyaz olan kardelerimle ayn
tabaktan yemek yedik, ayn bardaktan su itik, ayn seccade
zerinde uyuduk ve ayn Allah'a hep beraber ibadet ettik.
Hepimiz gerekten kardeiz. Mslmanlarn tek Allah'a olan
imanlar, onlarn kafalarndaki, davran ve tavrlarndaki
beyaz adaml yok etmi.
Bundan hareketle unu aka grebiliyorum: Eer beyaz
Amerikallar Allah'n birliini kabul edebilseler, o zaman
insanolunun da tekliini ve birliini [yani Tek Allah'n kullar
ve mahlku olduklarn] kabul edebilirler.
Bylece, bakalarn derilerindeki farkllktan dolay
deerlendirmeye, horlamaya ve zarar vermeye son
verebilirler.
Zamann Amerikal yneticileri Malcolm Xi anlamd veya anlamak istemediler.
Ancak imdi Malcolm X gibi siyahi bir lider ABDnin bakan.
Dahas Malcolm X, Martin Luther King JR ve Rosa Parkslarn iddet iermeyen
mcadeleleri ile oraya geldiini biliyor.
Amerika rklkla mcadele etmek; yanan ehirlerdeki yangn sndrmek istiyorsa
bu kez Malcolm Xi dinlemeli; slamdan yaralanmaldr.

slam Batnn ve slamn marjinal kktendincilerinden deil, gerek kaynaklarndan

renebilir.
Bunu bilen Amerikallarn says hi de az deil.
Ekonomik g ve doal kaynaklar iin lkeleri igal etmekten tereddt etmeye
Amerika, Malcolm X'in tabiri ile "iliklerini kemiren ve tedavi edilmedii takdirde
Amerikay mahvedebilecek bir kansere " dnebilecek potansiyele sahip sorunla ba
edebilir.
Toplumsal bar ve geleceini bir kanser gibi kemiren rklkla gerekten mcadele
etmek istiyorsa gerek slam anlamak zorundadr.
Malcolm X'in ifadesi ile "rkln neden olduu hastalklar yok eden tek din
slm'dr.
ABD'nin buna yapacak gc ve kaynaklar da vardr.
Eksik olan iradededir.
Bakanlnn son dnemini yaayan Barack Huseyin OBAMA bunu yapabilir mi?
Yaparsa tarihe geer.