Professional Documents
Culture Documents
brahim zdemir
Mississipi Yanyor filmini izleyip de unutan var m?
Mmkn deil. Bunun bir sebebi filmin gerek bir olaya dayanmasayd.
Dieri ise oyuncu kadrosuydu: Gene Hackman, Willem Dafoe ve Francesca Dorman
gibi usta isimlerin rol ald film birok dl ald
Film, ou Amerikalnn yzlemek istemedii rklk sorununa dikkat ekiyordu.
Amerikal yneticiler ise dnyann birok yerinde srekli yeni savalar kararak
olay grmezden geldi.
Ama olay zlmedi.
Time Dergisinin Baltimor Olaylaryla ilgili
Kapa.
Malcolm X 1965te ldrlmt.
Bunu hac iin geldii Mekke'den, Amerikadaki sadk bir arkadana yazd u
mektupta grmek mmkndr:
Burada dnyann her tarafndan gelmi on binlerce hac var.
Mavi gzl sarnlardan, siyah derili Afrikallara kadar, her
renkten insanlar bir arada.
Ancak Amerikadaki tecrbelerim, beyazla beyaz olmayanlar
arasnda byle bir iliki ve beraberliin mmkn
olamayacan sylese de, burada birlik ve kardelik ruhuyla
hep beraber ibadet ediyoruz.
Amerika slm' anlamak zorunda. Zira rkln neden
olduu hastalklar yok eden tek din slm'dr.
slm dnyasndaki yolculuum boyunca birok insanla
karlatm. Onlarla konutum. Hatta Amerika'da beyaz
denilebilecek kadar beyaz olan insanlarla ayn sofrada yemek
bile yedim.
Ancak slm'n onlardaki beyaz adama zg [rk ve
ayrmc] davranlar yok ettiini grdm. Btn rklardan ve
renklerden insanlarn oluturduu byle bir samimiyet ve
kardelie imdiye kadarki hayatmda ahit olmamtm.
Hac sresince grdklerim ve yaadklarm, beni daha nceki
dncelerimi deitirmeye ve hatta onlar bir kenara atmaya
zorlad.
Mslman dnyasndaki son onbir gn sresince, Mslman
dnyasndan gzleri mavinin en mavisi, salar sarnn en
sars ve derileri beyazn en beyaz olan kardelerimle ayn
tabaktan yemek yedik, ayn bardaktan su itik, ayn seccade
zerinde uyuduk ve ayn Allah'a hep beraber ibadet ettik.
Hepimiz gerekten kardeiz. Mslmanlarn tek Allah'a olan
imanlar, onlarn kafalarndaki, davran ve tavrlarndaki
beyaz adaml yok etmi.
Bundan hareketle unu aka grebiliyorum: Eer beyaz
Amerikallar Allah'n birliini kabul edebilseler, o zaman
insanolunun da tekliini ve birliini [yani Tek Allah'n kullar
ve mahlku olduklarn] kabul edebilirler.
Bylece, bakalarn derilerindeki farkllktan dolay
deerlendirmeye, horlamaya ve zarar vermeye son
verebilirler.
Zamann Amerikal yneticileri Malcolm Xi anlamd veya anlamak istemediler.
Ancak imdi Malcolm X gibi siyahi bir lider ABDnin bakan.
Dahas Malcolm X, Martin Luther King JR ve Rosa Parkslarn iddet iermeyen
mcadeleleri ile oraya geldiini biliyor.
Amerika rklkla mcadele etmek; yanan ehirlerdeki yangn sndrmek istiyorsa
bu kez Malcolm Xi dinlemeli; slamdan yaralanmaldr.