DEV 1

Aadaki sorular zerek en ge 23 ubat 2014 Pazar gn saat 23:59'a kadar bana ve dersin asistanna ilgili
dosyalar eposta ile gnderin. Aada hem sorularn aklamas, hem de sizlere yol gstermesi bakmndan
kmas beklenen sonular verilmitir. devleri gnderirken sknt yaanmamas iin ltfen aadaki noktalara
dikkat edin:
devlerdeki dosyalar zaman zaman yksek boyutlara ulaabiliyor ve okulun eposta kotalar ok dk olduu
iin bizim kotalarmzn dolmasna sebep olabiliyor. Onun iin ltfen tm dosyalarnz tek bir zip veya rar
dosyasnda topladktan sonra okul eposta adreslerimize deil gmail adreslerimize (
ve
atmayn, tek epostada ikimize de gnderin.

) tek epostada gnderin; ayr ayr iki eposta

rar veya zip dosyalarnz Ad-Soyad-Numara eklinde isimlendirin. Dosya isimlerinde Trke karakter
kullanmayn. rnein 111211102 numaral vn Elbir isimli renci, Ovunc-Elbir-111211102.rar veya OvuncElbir-111211102.zip isimli tek bir dosyay tek epostada yukardaki iki adrese gndermelidir.
stenen dosyay tek epostada gndermelisiniz, bana ve asistana iki ayr eposta atlmas halinde koordinasyon
sorunlar oluabilir, deviniz kabul edilmeyebilir veya ge gnderilmi gibi deerlendirilebilir.
devle ilgili sorularnz da yine tek epostada hem bana hem dersin asistanna gnderin; sadece bana
gnderilen veya ayr ayr gnderilen epostalar cevapsz kalabilir.

Contents
SORU 1
SORU 2.A
fazKazanc01 fonksiyonun rnek kullanmlar
SORU 2.B
cakmaBode01 fonksiyonun rnek kullanmlar

SORU 1

Bu soruda eik ekilde belli bir hzda ve deiik alarda atlan ve sonrasnda yerden seken bir topun hareketini ifade
eden kod yazlacaktr.
Eik atla ilgili ayrntl bilgi ve denklemler iin http://tr.wikipedia.org/wiki/At%C4%B1%C5%9F_hareketi adresine
baklabilir.
Yazlacakla kodla ilgil aklamalar:
Top 30,60,90 ve 135 derecelik alarla

ilk hzyla atlacaktr.

Srtnmeler ihmal edilecek ve yere her sekiinde hzndan

kaybettii varsaylacaktr.

Her a iin topun en yksek kabildii ykseklik ve topun durana kadar katettii mesafe ekrana yazdrlacaktr.
Her sray iin en yksek srama mesafesi hesaplanacak ve hesaplanan bu mesafe ilk srayn
'inden
daha kk olduunda top durmu saylacaktr.
Her a iin topun hareketi ayr pencerelere izdirilecektir. Eksenler ve figr bal kesinlikle yazdrlmaldr.
izim rnei aadaki gibidir:

Hazrlanan kod soru01.m adyla kaydedilmeli ve bu dosya altrldnda btn bu istenenleri gereklemelidir.

SORU 2.A
Bu soruda ncelikle yapmanz istenen, iki sinsoidal sinyalin genliklerinin orann ve aralarndaki faz farkn
hesaplayan kazancFaz01 isimli bir fonksiyon yazmanzdr. Fonksiyonun girileri srasyla aadaki gibi olmaldr:
Birinci sinyal (u1),
kinci sinyal (u2).
Fonksiyonun ktlar da srasyla aadaki gibi olmaldr:
kinci sinyalin (u2'nin) genliinin birinci sinyalin (u1'in) genliine oran (kazanc),
Radyan cinsinden ikinci sinyal (u2) ile birinci sinyal (u1) arasndaki faz fark (faz).
Bu klar elde etmek iin farkl metotlar mmkndr ancak bu soruda frekans tabanl bir yaklam, yani Fourier
dnm (fft fonksiyonu) kullanarak sonuca ulamanz istenmektedir.
Normalde u1 ve u2 girileri ayn frekansta iki sinsoidal sinyal olmaldr. Ancak kullanc hatalarna kar tedbir
olarak, fonksiyon arld zaman girilerin ayn frekansta olduklarn kontrol etmeli, deillerse bir hata mesaj
vererek durmaldr. Hata mesaj ve program durdurmak iin MATLAB'n kendi hata fonksiyonunu kullann.

fazKazanc01 fonksiyonun rnek kullanmlar

nce rnekleme frekansn seelim.

fs = 5000; % rnekleme frekans 5000 Hz olsun

Ts = 1/fs; % rnekleme periyodu

100 Hz'lik iki sins iin fonksiyonu altralm.

f = 100; % Sins frekans

t = 0:Ts:5/f; % Be periyotluk zaman vektr
u1 = sin(2*pi*f*t); % Birinci sinyal
u2 = 3*sin(2*pi*f*t + pi/3); % kinci sinyal
[kazanc, faz] = kazancFaz01(u1,u2)

kazanc =
3.0090

faz =
1.0489

kinci sinyal genlii birincisinin kat olup ve birinci ile a fark

radyandr. Fonksiyonun verdiin
sonular bu deerler ile tutarldr; hesaplar nmerik olarak fft'den yapldndan gerek deerler ile ufak farklar
grlmesi normaldir.
50 Hz'lik iki sins iin fonksiyonu altralm.

f = 50; % Sins frekans

t = 0:Ts:5/f; % Be periyotluk zaman vektr
u1 = 2*sin(2*pi*f*t + pi/2); % Birinci sinyal
u2 = 0.5*sin(2*pi*f*t - pi/5); % kinci sinyal
[kazanc, faz] = kazancFaz01(u1,u2)

kazanc =
0.2497

faz =
-2.2001

kinci sinyal genlii birincisinin

kat olup ve birinci ile a fark
radyandr.
Fonksiyonun verdiin sonular bu deerler ile tutarldr; hesaplar nmerik olarak fft'den yapldndan gerek
deerler ile ufak farklar grlmesi normaldir.
150 Hz'lik bir sins ve kosins iin fonksiyonu altralm.

f = 50; % Sins frekans

t = 0:Ts:5/f; % Be periyotluk zaman vektr
u1 = 3*sin(2*pi*f*t); % Birinci sinyal
u2 = 15*cos(2*pi*f*t); % kinci sinyal
[kazanc, faz] = kazancFaz01(u1,u2)

kazanc =
5.0100

faz =
1.5708

kinci sinyal genlii birincisinin

katdr. Ayrca

olarak

yazlrsa birinci ile a fark

radyan olarak grlr. Fonksiyonun verdiin sonular bu deerler ile
tutarldr; hesaplar nmerik olarak fft'den yapldndan gerek deerler ile ufak farklar grlmesi normaldir.
Farkl frekanslarda iki sins iin fonksiyonu aralm.

f1 = 50; % Birinci sinsn frekans

f2 = 100; % kinci sinsn frekans
t = 0:Ts:5/f1; % Be periyotluk zaman vektr
u1 = sin(2*pi*f1*t); % Birinci sinyal
u2 = sin(2*pi*f2*t); % kinci sinyal
[kazanc, faz] = kazancFaz01(u1,u2);

Error using kazancFaz01 (line 23)

Sinyal frekanslar farkl!

Giri frekanslar farkl olduundan fonksiyon hata vererek durmaktadr.

SORU 2.B
kinci olarak yapmanz gereken, verilen kararl bir transfer fonksiyonu iin yaklak Bode izgesini nmerik olarak
oluturan cakmaBode01 isimli bir fonksiyon yazmanzdr. Bu fonksiyon kendi ierisinden yukarda yazdnz
kazancFaz01 fonksiyonunu armaldr. Fonksiyonun tek girdisi bir tranfer fonksiyonu (G) eklinde olup, herhangi
bir kts olmayacaktr fakat ekrana iki ayr ekil zerine aadaki grafikleri izdirecektir:
ekil 1: MATLAB'n hazr komutu bodeplot ile izilen G'nin Bode izgesi.
ekil 2: kazancFaz01 fonksiyonundan faydalanlarak elde edilen yaklak Bode izgesi.
Fonksiyon yazlrken aadaki noktalara dikkat edilmelidir:
Fonkisiyon ilk arldnda transfer fonksiyonunun (G'nin) kararl olup olmadn kontrol etmeli, kararl deilse
bir hata vererek durmaldr.
Birinci ekil oluturulurken bu izgenin snrlar bodeplot fonksiyonu tarafndan otomatik olarak belirlenecektir ve
buna hibir ekilde mdahale edilmeyecektir. Fonksiyona snrlar belirten ekstra giri argmanlar vermek veya
sonradan baka komutlar ile eksenlerin snrlarn deitirmek yasaktr.
kinci grafii oluturmak iin izlenecek yntem u ekilde olacaktr: Verilen transfer fonksiyonuna (G'ye) farkl

frekanslarda sins giriler verilerek klar elde edilecek, bu klar ile giriler arasndaki kazan oran ve faz
fark kazancFaz01 kullanlarak tespit edilecektir. Duruma gre ok sayda giri sinyali iin bu ilemleri yapmak
gerekebilir ve bu uzun bir zaman alabilir. Bu nedenle bu ilemler srasnda waitbar fonksiyonu ile bir bekleme
ubuu oluturarak ilerleme durumunu gstermelisiniz. Elde edilen kazan ve faz bilgileri Bode izgesinin
Genlik (dB) ve Faz (derece) izgelerini oluturmak iin kullanlacaktr. Frekanslar rad/s olarak ifade edilecektir.
kinci ekildeki Bode izgesinin snrlar, birinci ekildekilerle ayn olmaldr. Bunun iin ilk ekil izdirildikten
sonra eksen bilgileri elde edilmeli ve bu bilgiler ikinci eklin snrlarn ayarlamak iin kullanlmaldr. Daha
nceden belirtildii gibi ilk eklin eksenlerine mdahale etmek yasaktr, bodeplot fonksiyonu tarafndan otomatik
olarak izdirilen ekil zerinden eksen bilgilerini elde etmenin bir yolunu bulmalsnz.
kinci eklin faz izgesinde herhangi bir sreksizlik (zplama) olmamaldr. Eer zplamalar varsa bunlar gerekli
yerlere
eklenerek dzeltilmelidir.

cakmaBode01 fonksiyonun rnek kullanmlar

Bir transfer fonksiyonu olututarak cakmaBode01 fonksiyonunu aralm.

s = tf('s'); % Laplace deikeni

G = (0.07484*s - 0.0782)/(s^2 + 1.298*s + 0.2725);
cakmaBode01(G);

Baka bir transfer fonksiyonu olututarak cakmaBode01 fonksiyonunu aralm.

G = (-0.8655*s^2 - 5.909*s - 22.49)/(s^2 + 7.726*s + 20.66);

cakmaBode01(G);

Baka bir transfer fonksiyonu olututarak cakmaBode01 fonksiyonunu aralm.

G = (0.3077*s^2 + 1.473*s + 9.278)/(s^3 + 3.212*s^2 + 24.44*s + 15.64);

cakmaBode01(G);

Baka bir transfer fonksiyonu olututarak cakmaBode01 fonksiyonunu aralm.

G = (4.01*s - 0.344)/(s^2 + 2.614*s);

cakmaBode01(G);

Error using cakmaBode01 (line 14)

Sistem kararl deil!

Sistem kararsz olduundan fonksiyon hata vererek durmaktadr.

Published with MATLAB 7.14