Prof.Dr.

BEKIM BALIQI
Ligjerata II

Paslufta ne Evrope
Balanci i ri i forcave-Vakumi Evropian
Pasojat e luftes-fashizmi dhe polarizimi politik
Ndarja e Evropes dhe Lufta e Ftohte.
Themelimi I NATO-se me 1949
Levizjet politike dhe intelektuale ne Evrope (e
majta evropiane, demokristianet etj.
Industrializimi, modernizimi dhe zhvillimi
Revolta ne Hungari 1956, Muri I Berlinit 1961,
Cekosllovaki 1968, RAF dhe Brigadat e kuqe.

Ideja e kamotshme por rrethanat tek pas

Luftrave botrore p.sh W.Penn 1650 kerkoi
nje parlament europian.
Thjeshtsia ne integrim vullnetar te shteteve
te ndryshme. E panjohur ne histori me pare.
Largimi i barrierave doganore, tarifat ne tregti,
taksat e importeve pra Proteksionizmin
Gjetja e interesave te prbashkta ne sigurim
te paqes, demokraci, energjetike etj.
Roli i Robert Shuman, Jean Monnet etj.

ETAPAT E RENDESISHME JANE:

1952Komuniteti Evropian i Qymyrit dheelikutprbr nga :Franca, Italia,
Gjermania,Belgjika, Luksemburgu dhe Holanda.
Zgjerimi i pare me 1973 me Britanin e Madhe, Irlandn dhe Danimarkn.
1981 pranimi i Greqis ne Komunitetin Evropian
1986 antarsimi i Spanjs ne KE
1995- Austria, Suedia dhe Finlanda
2004 edhe 8 shtete nga Evropa qendrore dhe lindore bhen pjese e BE-se
2007 Rumania dhe Bullgaria bhen antaret e 27-te te BE-se

BE formalisht fillon ekzistimin e vet ne kt me

Marrveshjen (Traktatin) e Maastrihtit 1992
Me rendsi te veante jan dhe kto
shkalle/etapa te zhvillimit te BE-se.
Traktati i Amsterdamit (1997) jetsimi e fuqizimi I
tre shtyllave te BE-se
Traktati i Nices (2000) Ne takimin e nivelit te larte
ne Nica, BE-ja u prkushtua pr nj debat publik
pr te ardhmen e saj.
Traktati i Lisbons (2007) po pritet te rishkruhet

Bashkimi Evropian si fushveprim por edhe si

fushe studimi gjithnj e me i ndrlikuar dhe
vshtir pr te kuptuar.
Sukseset e BE si ne konsolidimin e vet politik e
institucional ashtu edhe me zgjerim ka zgjuar
interesim ne shume disiplina akademike.
BE studiohet nga kndvshtrime te ndryshme:

Ekonomik,
Politik,
Kulturo e shoqror
Juridik/legal.

BE ka kriza si te brendshme ashtu edhe te jashtme.

Integrim dhe thellimi
Politikberja ne disa fusha
Rivaliteti mes vendeve anetare p.sh Franca refuzoi me
veto aplikimin e Britanise se Madhe me 1963.
Sot rasti i Turqise, liberalizimi i vizave Kosoves
Nje tipar vecues per BE eshte se keshtu mundesohet
zgjidhja e problemeve ekonomike dhe sociale t
brenda nj korniz t vendosura institucionale,
Si dhe shkrirjen e sovranitetit t shteteve individuale
ne nje shtet me te fuqishem, te perbashket dhe me
nje koncept te ri prej komb-shtetit.
Identiteti?

Vizioni demokratik dhe zhvillimi ekonomik.

Paqja dhe prosperiteti
Aktet e Anetaresimit dhe Fazat e zgjerimit
Kriteret per anetaresim; Kopenhages
Dinamika e Brendshme dhe unfikimi me
standardizim
Qasjet e Zgjerimit dhe Thellimit (federal vs.
Intergovermental)
Marredheni nderkombetare dhe
bashkepunimi tregtar

 Fillimisht

zona e tregtise se lire

Unioni doganor (krahaso Zollverein)
Tregu i perbashket
Unioni ekonomik sidomos ne bujqesi
Unioni i perbashket monetar
Kriteret ekonomike te anetaresimit
Harmonizimi dhe UNIFIKIMI i shtuar
ekonomik
10

Politika e Brendshme dhe e Drejtesisembron dhe rregullon bashkepunimin dhe

kufijte e jashtem te BE-se.
Politika e Jashtme dhe e Sigurise- shtimi i
pranise dhe veprimtarise ne arenen
nderkombetare (global player?)
Integrimi politik varet edhe nga ai social e
kulturor
Unity in diversity?

11