PBS SEJARAH TINGKATAN

3 2015

BAB 6 : PERUBAHAN PENTADBIRAN KE

ARAH
BERKERAJAAN SENDIRI DI
SARAWAK
DAN SABAH
NAMA : THEVISSHANA A/P R.KANNAN
KELAS : 3 KARISMA
NAMA GURU : PN JUNAINAH BT ABDUL
RAHMAN

B3D1E5 ( Menerangkan Gerakan Anti

Penyerahan
Sarawak)

Perlembagaan
1941- Penyerahan
Sarawak dibantah
kerana
bertentangan
dengan
Pelembagaan 1941
yang menjanjikan
kerajaan sendiri
kepada Sarawak

Anthony Brooke
Tidak Dilantik
Sebagai Rajah
Sarawak- BPM
meminta
menabalkan
Anthony Brooke
sebagai Raja
Sarawak supaya
penduduk Sarawak
boleh menuntut
kemerdekaan
dengan mudah

Faktor
Gerakan
Antipenyera
han Sarawak
Tipu MuslihatCharles Vyner
Brooke membuat
keputusan sendiri
tanpa berunding
dengan ketuaketua bumiputera
dan pemimpin
tempatan

7. Munculnya organisasi politik seperti Kesatuan

Bentuk
Perjuangan
Gerakan
Antipenyera
han Sarawak

Melayu Sarawak, Sarawak Dayak Association,

Pergerakan Permuda Melayu.

6.
4.
5.
2.
3.
1. Penghantaran
Penampalan
Persatuan
Barisan
Perhimpunan
Rukun Tiga
Pemuda
Dayak
Belas
poster
besar-besaran
surat
Melayu
Sarawak
bertindak
di
bantahan,
merata
Sibu
mengadakan
dengan
oleh
menubuhkan
tempat
kawat
Barisan
sungguh
dan
dan
tunjuk
di

telegram
pelosok
perasaan
Rukun
Pemuda
radikalTiga
sehingga
kampung.
Melayu
kepada
dan
Belas
memulaukan
Sibu
kerajaan
membawa
yang
Setiap
yang
dianggotai
kampung
British.
dihadiri
upacara
kepada
oleh
oleh
dikerah
peristiwa
ahli
250
membuat
perlantikan
BPM
orang
pembunuhan
yang
perwakilan
poster
radikal.
Gabenor
Gabenor
dan
bumiputera
Sarawak,
sepanduk.
Sarawak
Siryang
Charles
kedua,
Aden

B4D1E8 (Menganalisis langkah berkerajaan

sendiri di
Sarawak)

Langkah ke arah berkerajaan sendiri di

Sarawak
Pada tahun 1956 : Sistem pentadbiran negeri Sarawak
disusun semula. Sarawak dibahagikan kepada lima bahagian
dan setiap bahagian diketuai oleh seorang Residen. Setiap
bahagian pula dibahagikan kepada beberapa daerah dan
PARTI setiap daerah
PERSATU
PARTI
PARTI Daerah.
PARTI
BARISAN
diketuai
oleh Pengawai
NEGARA
SARAWAK
(PANAS)

Tarikh
penubuhan
: 9 April
1960 Pada

AN CINA
SARAWA
K (SCA)

Tarikh
penubuha
n : Julai
tahun
1962 1947

KEBANGS
AAN
SARAWAK
(SNAP)

PESAKA
ANAK
SARAWAK
(PESAKA)

BERSATU
RAKYAT
SARAWAK
(SUPP)

RAKYAT
JATI
SARAWAK
(BARJASA)

Tarikh
Tarikh
Tarikh
Tarikh
penubuhan
penubuhan
penubuhan
Penubuhan
: Majis
Tempatan
1947
telah: 12
dibentuk.
: 10 April
: Ogos
1962
Jun
:4
Majlis ini memberi peluang
kepada
ahli-ahli
yang
dilantik
1961
1959
Disember
Pengasas
:
Pengasas
:
Pengasas : tempatan. Fungsi
mengambil
bahagian
dalam pentadbiran
1961
Datu
William
Pengasas :
Temenggun
Pengasas :
Majlis iniTan
adalah untuk
menguruskan
pelajaran
rendah, Pengasas :
Patinggi
Stephen
g Jugah
Ong Kee
air, jalan raya,
kesihatan dan mengawal
Abang bekalan
Haji
Kalong
Hui dan
Datu
Matlamat
:
Matlamat
:
perbelanjaan. MajlisNingkan
Tempatan juga
mengutip
cukai kepala
Mustapha
Stephen
Tuanku Haji
dan cukai-cukai
Young
Bujang bin
-Berusaha lain
-Membantu
Matlamat :
Matlamat :
Tuanku
ke arah
orang
Matlamat :
Othman
perpaduan
Dayak
Mewujudka
orang Cina
Memperjua
mencapai
Matlamat :
n
ngkan hak
perpaduan
Mewujudka
keharmonia
dan
dan
n
-Menuntut
n di Pada tahun 1956 : Pilihanraya
kepentinga Majlis
menjamin
perpaduan
hak
Pembandaran
1956 telah
kalangan
n orangsatu pindaan
hak mereka
dan
istimewa
menyebabkan berlakunya
yang berhubung
semua
Iban
di
dalam
kesetiaan
bagi
dengan jumlah keahlian Majlis Negeri dan Ahli Majlis Tertinggi
kaum di
Sarawak
perlembaga
di kalangan
penduduk
dalam
Perlembagaan
Negeri
Sarawak.
Dalam
pindaan
ini,
ahli
Sarawak
an.
rakyat
bumiputera
Majlis Negeri dan Ahli- Majlis Tertinggi ditambah
menjadi 10
Sarawak
-Menuntut
Mendapatk
orang ahli.
pendidkan
an
Memperting
percuma
kemerdeka
Menyatupa
katkan taraf
bagi
an bagi
dukan
hidup
sekolah
Sarawak
kaum di
bumiputera
rendah
Sarawak
Sarawak
PENUBUHAN PARTI POLITIK
Mempertin
gkatkan
kedudukan
politik,
ekonomi
dan social
bumiputera

DI SARAWAK

Mewujudka
n
keharmonia
n di
kalangan
rakyat
-Menuntut

Persatua
n Cina
Sarawak
(SCA)
Parti
Kebangsa
an
Sarawak
(SNAP)

Parti
Negara
Sarawak
(PANAS)

PERIKAT
AN
SARAWA
K

Barisan
Rakyat
Jati
Sarawak
(BARJASA
)

Parti
Pesaka
Anak
Sarawak
(PESAKA)

B4D1E8 (Menganalisis langkah berkerajaan

sendiri di
Sabah)

Desakan Pelabur
dan Pemodal
Eropah- Pelabur dan
pemodal Eropah
mendesak kerajaan
British supaya
melindungi pelaburan
mereka di Sabah dan
ini menyebabkan
kerajaan British
menjaga kepentingan
warganegaranya dan
melindungi pelaburan
mereka

Menjamin
Kedudukan dan
KeselamatanDengan menguasai
Sabah, British dapat
menjamin
kedudukan dan
keselamatan
mereka di Asia
Tenggara kerana
Sabah terletak di
tengah-tengah jalan
perdagangan
Singapura dan
Hong Kong.

FAKTOR
SABAH
DISERAHKA
N KEPADA
KERAJAAN
BRITISH

Mengeksploita
si Sumber
Bahan MentahSabah
merupakan
pembekal
sumber bahan
mentah seperti
kayu balak,
kelapa kering,
tembakau dan
hasil tradisional.

LANGKAH KE ARAH BERKERAJAAN SENDIRI DI

SABAH

Pada tahun 1950, Perlembagaan 1950 telah diperkenalkan oleh

British. Perlembagaan ini Majlis Kerja dan Majlis Undangan
ditubuhkan. Wakil-wakil anak negeri diberi peluang melibatkan diri
dalam pemerintahan negeri melalui pelantikan mereka secara tidak
rasmi dalam Majlis Undangan. Peluang ini sangat penting bagi
melatih penduduk tempatan menjadi pemimpin.

Pada tahun 1952, Majlis Tempatan 1952 telah diadakan untuk

memilih perwakilan
secara demokrasi.
PERTUBUHA
PERTUBUHA
PASOK
PERTUBUHA
N
KEBANGSAA
N KADAZAN
BERSATU
(UNKO)

N
KEBANGSAA
N SABAH
BERSATU
(USNO)

N CINA
SABAH
Tarikh
(SCA)
Penubuhan :
(GABUNGAN
Januari 1962
PARTI
BERSATU
Pengasas :
Tarikh
Tarikh
DAN PARTI
Orang KayaPenubuhan :
Penubuhan :
Pada tahun 1960,
Perlembagaan 1960
terbentuk
apabila
DEMOKRATI
pihak
Kaya
Ogos 1961
23 Disember
K)
British telah meminda PerlembagaanSedomon
untuk menambah
bilangan
dan
1961
pemimpin
kaum bumiputera sebagaiG.S
ahli
tidak rasmi dalam
Majlis
Pengasas
:
Sundang
Tarikh
Donald Undangan. Walau
Pengasas
: Tun
bagaimanapun,
semua ahli yang dilantik
bukan :
Penubuhan
Matlamat :
Stephens
Datu
dipilih oleh rakyat melalui piliha raya, sebaliknya merekaOktober
dilantik
1962
Mustapha
bin
oleh
Gabenor
British
-Melindungi
Matlamat :
Datu Harun
Pengasas :
kepentingan
Khoo Siak
-Menjaga
penduduk di
Matlamat :
Chiew dan
kepentingan
kawasan
Peter Chin
dan
pendalaman
memelihara
Memperjuangk
Sabah
Matlamat :
hak orang
an hak kaum
Kadazan
Bumiputra
-Meliindungi
Dusun.
Muslim
hak orang
Pada tahun 1962, Pilihan Raya Majlis Undangan 1952 diperkenalkan
CIna
oleh British. -Menjadikan
Bahasa
Melayu
PENUBUHAN PARTI POLITIK
sebagai
Bahasa
DI SABAH
Kebangsaan
Memperjuangk
an agama
Islam sebagai
agama rasmi
-Menukar

MOMOGUN

Pertubuh
an
Kebangsa
an
Kadazan
Bersatu
(UNKO)

Persatuan
CIna
Sabah
(SCA)

PERIKAT
AN
SABAH

Pasok
Momogun

Pertubuha
n
Kebangsaa
n Sabah
Bersatu
(USNO)