ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΝΟΟΤΡΟΠΙΑ

ανάμεσα στους Έλληνες επενδυτές;

“Αν δεν γνωρίζεις ποιός είσαι, τότε η χρηματοοικονομική αγορά
είναι ένα ακριβό μέρος για να μάθεις” George Goodman,
οικονομολόγος, συγγραφέας και οικονομικός ανταποκριτής.

Προφανώς η παραπάνω φράση αναφέρεται στην συναισθηματική και

ψυχολογική όψη μίας οποιασδήποτε μορφής επένδυσης. Η αβεβαιότητα
και η προσμονή των κερδών που πιθανώς να αποφέρει μία επένδυση είναι
αυτό που διεγείρει τον εμπλεκόμενο προκαλώντας του πληθώρα
συναισθημάτων κάτι το οποίο έγινε ιδιαίτερα έκδηλο κατά την περίοδο
1998-2000. Η τότε αντιμετώπιση του Χρηματιστηρίου ως ενός
μηχανισμού που παράγει μεγάλα και γρήγορα κέρδη, δεν μπορεί να
θεωρηθεί σοβαρή και ώριμη. Καταλογίσθηκαν ευθύνες προς όλες τις
κατευθύνσεις. Όμως επωμίσθηκε κανείς έστω και ένα μικρό μερίδιο
προσωπικής ευθύνης;

Είναι γεγονός ότι ο Έλληνας επενδυτής έμαθε από το λεγόμενο σκάνδαλο

του χρηματιστηρίου. Όμως η αντίδρασή του για μία ακόμη φορά μπορεί
να θεωρηθεί ακραία. Με όσο ζήλο είχε σπεύσει τότε να ενασχοληθεί με
την χρηματιστηριακή αγορά, με άλλη τόση ευκολία την απέρριψε
αφήνοντας πλέον τον χώρο σχεδόν αποκλειστικά στους επαγγελματίες
επενδυτές.

Είναι εμφανές ότι η χρηματοοικονομική αγορά και οι βασικοί κανόνες που

την διέπουν δεν είναι απολύτως κατανοητοί από τον μέσο επενδυτή. Ο
όρος ρίσκο για παράδειγμα που αποτελεί πρωταρχική παράμετρο κάθε
επένδυσης, ενώ προφέρεται και χρησιμοποιείται εύκολα, δεν είναι εύκολα
αντιληπτός πόσο μάλλον ποσοτικοποιήσιμος και επομένως
διαχειρίσιμος. Επιπλέον ο Έλληνας επενδυτής σπάνια ακολουθεί μία
συγκεκριμένη στρατηγική επένδυσης, καθορίζοντας εκ των προτέρων
βραχυπρόθεσμους ή μακροπρόθεσμους στόχους ή σκιαγραφώντας ένα
αυστηρό προφίλ ρίσκου και σε γενικές γραμμές ο τρόπος τοποθέτησης
των χρημάτων του δεν χαρακτηρίζεται από πειθαρχία και μία εις βάθος
μελέτη.

Το ρίσκο και η διαχείρισή του όπως προαναφέρθηκε αποτελεί από μόνο

του αντικείμενο μελέτης της σύγχρονης επιστήμης των
χρηματοοικονομικών και επομένως είναι ευθύνη κυρίως των
επαγγελματιών διαχειριστών και συμβούλων επενδύσεων. Η ανάπτυξη
όμως συγκεκριμένης επενδυτικής στρατηγικής είναι κύριο μέλημα του
ενδιαφερομένου επενδυτή και είναι επιτεύξιμη μόνο μέσω της
προσωπικής ενημέρωσης και διαμόρφωσης επενδυτικής κουλτούρας.
Σαφώς ο επενδυτικός σύμβουλος πρέπει να συνδράμει σε αυτό και μέσω
τακτικής επικοινωνίας με τον εκάστοτε πελάτη του, να διαμορφώνει και
να αναπροσαρμόζει το υπό διαχείριση χαρτοφυλάκιο, λαμβάνοντας υπόψη
τις τρέχουσες συνθήκες τις αγοράς.

Είναι ευρέως γνωστό πως η έλλειψη συναισθηματικής εγκράτειας μπορεί

να αποβεί μοιραία στον χώρο επενδύσεων. Το συναίσθημα όμως αποτελεί
αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης φύσης και ο μόνος τρόπος
χαλιναγώγησής του είναι ένας ικανοποιητικός βαθμός αυτογνωσίας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η αντίδραση του μέσου επενδυτή
όταν αυτός παρατηρεί την έναρξη συστηματικών απωλειών σε κάποια
τοποθέτηση του. Ενώ στην περίπτωση κερδών θα έσπευδε να κλείσει την
θέση του, το ίδιο δεν συμβαίνει σε μία πτώση. Εμμένοντας στην ιδέα και
προσδοκία μίας ανόδου αναλαμβάνει πολύ μεγάλο downside risk
υπομένοντας συχνά τις αρνητικές συνέπειες.

Η χρηματιστηριακή αγορά ίσως να αποθάρρυνε μία μεγάλη μάζα

επενδυτών λόγω των ενδεχομένως μεγάλων απωλειών που υπέστησαν
στο αρχικό τους κεφάλαιο. Αυτές θα μπορούσαν να αποδοθούν ίσως σε
ατυχία ή σε κακή διαχείριση. Σίγουρα όμως η έλλειψη βασικής
κατανόησης, ουσιαστικής ενημέρωσης και αυτοκυριαρχίας ήρθε να
προστεθεί και να συμβάλλει περαιτέρω στην απόκλιση από τον αρχικό
σκοπό κάθε επένδυσης που δεν είναι άλλος από το κέρδος.