Professional Documents
Culture Documents
CHƯƠNG I:
MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN CỦA TIN HỌC
1 Vd nền văn minh nông nghiệp đó là - Sự hình thành và phát triển của mỗi nền văn
1
2 lửa, máy hơi nước đối với nền văn minh gắn liền với sự ra đời của một công cụ
minh công nghiệp lao động mới, đối với nền văn minh thông tin-
? Với nền văn minh thông tin? là máy tính điện tử
? Nền văn minh thông tin bắt đầu từ
khi nào?
- cách đây bao lâu - Cùng với việc sáng tạo ra hệ thống công cụ
mới, con người cũng tập trung trí tuệ từng
bước xây dựng ngành khoa học tương ứng để
? Nội dung nghiên cứu, mục tiêu và đáp ứng những yêu cầu khai thác tài nguyên
phương pháp nghiên cứu của Tin thông tin vì vậy tin học được hình thành
học có gì khác các ngành khoa học
khác? * Khái niệm tin học <sgk>
- Sử dụng công cụ gì, nghiên cứu
về cái gì - Ngành tin học có những đặc điểm tương tự
như những ngành khoa học khác nhưng cũng
? Nó có những ứng dụng gì trong xã có một số đặc thù riêng. Một trong những đặc
hội loài người? thù đó là quá trình nghiên cứu và triển khai
- Trong trường học, y tế, trong các ứng dụng không tách rời việc sử dụng
khoa học, trong chế tạo, trong một công cụ lao động mới, đó là máy tính
thương mại và trong vui chơi giải điện tử.
trí
Lượng thông tin tích lũy được càng 2. ĐẶC TÍNH VÀ VAI TRÒ CỦA MÁY
nhiều và càng đa dạng. Con người TINH ĐIỆN TỬ.
đã không ngừng cải tiến công cụ lao Trong kỷ nguyên thông tin, máy tính là công
động này để đáp ứng nhu cầu lưu cụ thích hợp nhất cho việc khai thác tiện lợi
1 trữ, tìm kiếm và xử lý thông tin một và nhanh chóng những khối lượng thông tin
3 cách có hiệu quả. khổng lồ và cực kỳ đa dạng.
? Theo em máy tính có những đặc Máy tính có những đặc tính riêng biệt sau:
tính ưu việt gì để khiến nó trở thành + Máy tính có thể làm việc không mệt mỏi
công cụ cho ngành văn minh thứ 3 trong suốt 24/24 giờ.
của loài người? + Tốc độ xử lý thông tin của máy tính rất
2
nhanh và ngày càng được nâng cao.
Gọi học sinh đọc sách phần 2. Từ + Có độ chính xác cao.
đầu cho đến cuộc sống hiện đại. + Lưu trữ lượng thông tin lớn trong một
Máy tính đầu tiên ra đời năm 1945 không gian rất hạn chế.
của USA có tên là AINAC + Với những tiến bộ kỹ thuật nhảy vọt, giá
Máy vi tính đầu tiên được chế tạo thành máy tính ngày càng hạ.
1 bởi Trương Trọng Thi. + Các máy tính cá nhân có thể liên kết với
0 nhau thành một hệ thống mới.
Bản thân máy tính chỉ là một thiết bị *Lưu ý:
vật lý. Nó là sản phẩm trí tuệ của Cần tránh đồng nhất tin học với máy tính,
con người. hoặc coi việc học tin học là việc học sử dụng
Để sử dụng được công cụ lao động máy tính
này, con người cần có kiến thức nhất - Thiết kế một máy tính là công việc của các
định về tin học. chuyên gia về điện tử và tin học.
4
về nhà học sinh phải biết bài tập đó là bài
mấy, cần những kiến thức gì trong đó, và xử
lý thông tin bằng cách làm các bài tập giáo
viên đã giao.
? Muốn đưa thông tin vào máy con người phải 2. Dữ liệu.
làm ntn - Là sự biểu diễn của thông tin và
được thể hiện bằng các tín hiệu vật
Thông tin chứa đựng ý nghĩa còn dữ liệu lý.
không có cấu trúc và không có ý nghĩa rõ ràng
nếu nó không được tổ chức và xử lý cùng một
thông tin có th được biểu diễn bằng những dữ
liệu khác nhau.
VD: “1”: I (m; Kg; lít)? II. ĐƠN VỊ ĐO THÔNG TIN
? Đơn vị đo thông tin là gì? - Đơn vị đo thông tin được gọi là bit
đó là lượng thông tin vừa đủ đ xác
định chắc chắn mọt trạng thái của
VD: Tung đồng tiền mặt xấp, ngửa tương ứng một sự kiện có 2 trạng thái và khẳ
với 0&1. năng xuất hiện là như nhau
- 8bit tạo thành 1 byte
1Byte=8 Bit Ký
Đọc là Độ lớn
1KB= 1024 Byte hiệu
KB Ki-lô-byte 1024 byte
,……..
MB Mê-ga-byte 1024KB
GB Gi-ga-byte 1024MB
TB Tê-ra-byte 1024GB
PB Pê-ta-byte 1024TB
5
- Dạng hình ảnh
? Có mấy dạng thông tin - Dạng âm thanh
Dạng vb gồm các file văn bản
Dạng hình ảnh gồm các file JPG, Bitmap, IV. MÃ HOÁ THÔNG TIN
MPG,... TRONG MÁY TÍNH
Chuyển đổi số 65 sang mã nhị phân,
sử dụng bảng mã ASCII.
Trong đó:
65 2
A – Z (dạng ký tự)
1 32 2
0 Các số 0 - 9 , các dấu đặc biệt
16 2
khác
0 8 2
0 4 2 V. BIỂU DIỄN DỮ LIỆU
0 1 2
1 TRONG MÁY TÍNH
5 - Có nhiều kiểu dữ liệu.
a. Kiểu xâu ký tự
b. Kiểu số
Dữ liệu trong máy tính là gì?
* Hệ đếm
HS đọc SGK Hệ đếm được hiểu như tập các ký
hiệu và qui tắc sử dụng tập ký hiệu
đó để biểu diễn và xác định giá trị
các số. Có những hệ đếm fụ thuộc
Hệ đếm La Mã không fụ thuộc và vị trí. vào vị trí, có những hệ đếm không
I = 1; V = 5; X = 10; L = 50; C= 100
fụ thuộc và vị trí.
VD: 65 01000001
Đưa ra công thức tổng quát
Gồm các hệ đếm: 2, 8, 10, 16
6
CHƯƠNG I:
CÁC KHÁI NIỆM CƠ SỞ CỦA TIN HỌC
3. Bộ nhớ (Memory)
Dùng để chứa tạm thời các dữ liệu khi
? Cái tên đó gợi cho em điều gì?
đang được xử lý hoặc có dòng điện chạy
Khi copy một văn bản từ đĩa mềm vào
qua
trong máy sửa văn bản và in ra lúc đó dữ
Bộ nhớ được chia làm 2 loại
liệu được lưu trong bộ nhớ
? Em đã được nghe nhắc tới những hệ - Việc tổ chức thông tin ở bộ nhớ ngoài
điều hành nào? và việc trao đổi thông tin giữa bộ nhớ
ngoài và bộ nhớ trongđược thực hiện bởi
một chương trình hệ thống được gọi là
hệ điều hành
4. Thiết bị ra (output device)
? Em biết những thiết bị ra nào? - Dùng để đưa thông tin ra môi trường
?Theo em nguyên tắc làm việc của các bên ngoài
thiết bị ra này như thế nào? - Có nhiều loại thiết bị ra như màn hình,
5 máy in, ổ đĩa...
C. CỦNG CỐ VÀ LÀM BÀI TẬP 5p
- Em hãy vẽ lại sơ đồ trao đổi thông tin giữa các thiết bị một cách đầy đủ và chính
xác
- Nêu sự khác biệt giữa ROM và RAM
Ngày soạn: 14/9 Ngày giảng:16 /9
9
CHƯƠNG I:
CÁC KHÁI NIỆM CƠ SỞ CỦA TIN HỌC
10
Khi gõ phím ký tự ký hiệu vẽ trên
mặt phím thường xuất hiện trên
màn hình
2. Thiết bị ra
a. Màn hình (Display)
? Theo em trên màn hình có nhiều - Có cấu tạo tương tự như màn hình tivi. Khi
hay ít các điểm ảnh? làm việc màn hình thường loà tập hợp gồm các
8 điểm, mỗi điểm có 1 vị trí, độ sáng màu sắc
? Theo em nguyên tắc làm việc của khác nhau. Chất lượng của màn hình được
chúng như thế nào? quyết định bởi thông số độ phân giải, chế độ
màu
- Có 2 chế độ làm việc : Chế độ văn bản, chế độ
đồ hoạ
b. Máy in (Printer)
- Là thiết bị xuất, nhận các thông tin từ CPU để
5 Có nhiều loại máy in với những in ra giấy
đặc tính khác nhau, kỹ thuật khác
nhau như in kim, in laze, in phun...
11
c. Modem
Khi sử dụng Modem để kết nối Là thiết bị dùng để liên kết với các hệ thống
5 mạng Internet thì khi đó Modem máy khác thông qua kênh truyền
được kết nối với đường dây điện
thoại và việc truyền thông tin cũng -Modem là thiết bị hỗ trợ cho cả việc đưa thông
được truyền qua đường dây điện tin vào và lấy thông tin ra từ máy tính
thoại
3. Bộ nhớ ngoài
a. ổ đĩa mềm
1
Mỗi máy tính có 1 ổ đĩa mềm loại 3 Inch với
2
đĩa mềm sau đó sử dụng amý in để - Phần ghi thông tin là một tấm nhựa mỏng
in ra hoặc có thể copy một File ảnh được tráng từ hình vành khăn
bất kỳ nào vào ổ đĩa(DL nhỏ hơn - Để định vị thông tin trên đĩa đĩa được chia
b. ổ đĩa cứng
? Hãy so sánh giữa ổ đĩa mềm và ổ - Về mặt vật lý, cấu trúc của đĩa cứngphức tạp
3 đĩa cứng? hơn đĩa mềm nhưng cách định vị thông tin cũng
12
CHƯƠNG I:
CÁC KHÁI NIỆM CƠ SỞ CỦA TIN HỌC
13
số?
Ta đã được nghe đến hệ thập phân
? vậy hệ thập phân được biểu diễn
như thế nào?
=> TQ: Có hệ đếm cơ số a bất kỳ phải dùng a
Vd 536,4 được hiểu là: chữ số để biểu diễn các chữ số nhỏ nhất là 0 và
536,4 = 5.102 + 3.101 + 6.100 chữ số lớn nhất là a -1
+4.10-1 - Giá trị của mỗi chữ số trong 1 số bằng chữ số
ấy nhân với giá trị vị trí trừ 1
? Em hãy xác định giá trị của số
3102004?
3. Hệ đếm nhị phân
- Là hệ đếm chỉ dùng 2 số 0 , 1 làm ký hiệu
13 - Các chữ số nhị phân còn được gọi là bit
- Toàn bộ máy tính được xây dựng bằng các
VD bóng đèn có 2 trạng thái sáng linh kiện điện tử chỉ có 2 trạng thái đóng hoặc
hoặc tắt mở ứng với hai mức logic 0 và 1
Một bài toán có 2 khả năng là
đúng hoặc sai
5 4. Hệ 8 và hệ 16
- Là những hệ thường được sử dụng để biểu
diễn số trong tin học
+ Hệ 8 sử dụng 8 chữ số từ 0 đến 7
+ hệ 16 sử dụng 16 chữ số 0-9 và
VD 26A; C897; .... A (Có giá trị = 10)
B (Có giá trị = 11)
? Vậy để đổi 26A ra hệ thập phân C (Có giá trị = 12)
ta làm như thế nào? D (Có giá trị = 13)
14
E (Có giá trị = 14)
F (Có giá trị = 15)
CHƯƠNG I:
15
CÁC KHÁI NIỆM CƠ SỞ CỦA TIN HỌC
16
Thử lại xem 1100 có =12 không? Ta thu được dãy sau :
1100 = 1*23 + 1*22 + 0*21 + 0*20 a0,a1,a2,…an (2)
= 8 + 4 + 0 + 0 B3: Viết dãy (2) dưới dạng ngược bỏ dấu
= 12 (,) ngăn cách ta thu được số nhị phân:
Vậy dãy sau khi đổi là 1102 anan-1...a1a0
17
3882 242 15 0
10 2 15
A 2 F
Bước 2: F2A Chuyển các số sau sang hệ thập phân:
425 8; 1378 ; B3C16
1 ? Vậy qua các cách chuyển đổi trên có 110112; 0011012
5 đặc điểm gì chung? Chuyển sang hệ nhị phân
F2A; 4258; B3C16
Nhị phân sang thập phân
11; 111; 1001; 1101
CHƯƠNG I:
CÁC KHÁI NIỆM CƠ SỞ CỦA TIN HỌC
18
Tiết 7 BÀI TẬP
*
A. CHUẨN BỊ
I. Yêu cầu: Giúp học sinh:
- Củng cố lại kiến thức lý thuyết đã học qua 1 số bài tập
- Qua đó học sinh biết cách đổi từ hệ này sang hệ khác và ngược lại
- Thực hiện thành thạo cách đổi từ hệ này sang hệ khác
II. Chuẩn bị.
- Thầy: SGK, Giáo án, sách tham khảo.
- Trò: Vở ghi, vở bài tập
B. NỘI DUNG
I. Kiểm tra bài cũ
Kiểm tra xen trong giờ dạy
II. Bài mới.
Bài 1:
Đổi các số thập phân sau sang hệ nhị
? Hãy nêu cách chuyên đổi từ hệ phân:
thập phân sang hệ nhị phân? 5; 9; 17; 27
10 5 2
Kiểm tra sự chuẩn bị bài cũ của 1 2 2
học sinh 0 1
Thử lại 101(2) = 1*22 + 0*21 + 1*20
= 4 + 0 +1
? Em hãy nêu cách chuyển đổi từ =5
hệ 8 và hệ nhị phân sang hệ thập Các câu sau tương tự
phân
Bài 2:
Đổi các số nhị phân ra hệ thập phân
Gọi học sinh lên bảng 11011; 101010
19
10 110112 = 1*24 + 1*23 + 0*22 + 1*21 +1*20
= 16 + 8 + 0 + 2 + 1
= 27
? Nêu cách chuyển đổi từ thập
phân sang hệ 16? Tương tự làm các bài tập sau
Bài 3:
4358; 2448 sang hệ thập phân sau đó từ hệ
10 thập phân sang các hệ khác
Gọi học sinh lên bảng chữa bài tập
Bài 4:
Chuyển sang hệ thập phân sau đó chuyển
10 Nhận xét, đánh giá bài làm của học sang các hệ còn lại
sinh 232A; 4258; E35C16
Hệ thống lại các kiến thức
CHƯƠNG I:
CÁC KHÁI NIỆM CƠ SỞ CỦA TIN HỌC
20
Tiết 8,9 &6. KHÁI NIỆM VỀ BÀI TOÁN VÀ GIẢI THUẬT
(T1)
*
A. CHUẨN BỊ
I. Yêu cầu: Giúp học sinh:
- Hiểu được khái niệm về bài toán và giải thuật
- Chương trình ngôn ngữ lập trình
- Qua đó học sinh hình dung rõ hơn nữa về cách thức hoạt động của máy tính
II. Chuẩn bị.
- Thầy: SGK, Giáo án, sách tham khảo.
- Trò: Vở ghi, vở bài tập
B. NỘI DUNG
I. Kiểm tra bài cũ
Ko kiểm tra
II. Bài mới.
Chúng ta đã được nghe các thuật
ngữ “Bài toán” rất nhiều vậy thế nào
là bài toán
I. Khái niệm bài toán
VD: bài toán tìm nghiệm của
phương trình bậc 2
Lúc đó ta xác định được các thông
tin vào và thông tin ra
+ Đầu vào : a, b, c - Trong tin học ta có thể quan niệm “Bài
+ Đầu ra: x1 , x2 toán” là việc nào đó ta muốn máy tính thực
? Vậy bài toán được phát biểu như hiện.
thế nào? - Khi dùng máy tính giải toán cần quan tâm
? Trong toán học những thành phần đến 2 yếu tố:
đã biết được gọi là gì? + Đưa vào máy thông tin gì (Input)
20 + Lấy ra thông tin gì (Output)
21
thì 1 bài toán được biểu diễn như - Để phát biểu 1 bài toán cần trình bày rõ
thế nào? input và Output của bài toán đó
22
Đưa ra kết quả ƯCLN và kết thúc
20
? Vậy thuật toán là gì?
Nói một cách khác thì thuật toán là - Với cách diễn tả trên, máy cũng chưa có
thuật giải một bài toán khả năng trực tiếp thực hiện thuật toán được
cần diễn tả thuật ngữ đó bằng ngôn ngữ sao
cho máy có thể hiểu được
? Em hãy nêu thuật toán giải - Kết quả diễn tả thuật toán như vậy gọi là 1
phương trình bậc 1 chương trình, ngôn ngữ để viết chương trình
AX + B = 0 gọi là ngôn ngữ lập trình
CHƯƠNG I:
CÁC KHÁI NIỆM CƠ SỞ CỦA TIN HỌC
23
Tiết 9 &6. KHÁI NIỆM VỀ BÀI TOÁN VÀ GIẢI THUẬT
(T2)
*
A. CHUẨN BỊ
I. Yêu cầu: Giúp học sinh:
- Hiểu được khái niệm về bài toán và giải thuật
- Chương trình ngôn ngữ lập trình
- Qua đó học sinh hình dung rõ hơn nữa về cách thức hoạt động của máy tính
- Ứng dụng để viết thuật toán của những bài tập đơn giản
II. Chuẩn bị.
- Thầy: SGK, Giáo án, sách tham khảo.
- Trò: Vở ghi, vở bài tập
B. NỘI DUNG
I. Kiểm tra bài cũ
Hỏi: Thuật toán và bài toán khác nhau như thế nào?
TL: - Trong tin học ta có thể quan niệm “Bài toán” là việc nào đó ta muốn máy
tính thực hiện.
- Trong tin học việc giải toán có nghĩa là hướng dẫn cho máy tính thực hiện các
thao tác để máy tìm ra lời giải tường minh. Ta gọi dãy thao tác đó là thuật toán.
II. Bài mới
III. Các cách diễn tả giải thuật
- Có 2 cách để diễn tả các thao tác của 1
thuật toán: Liệt kê và sơ đồ khối
xét ví dụ ở bài trước ta gọi đó là cách a.Liệt kê
liệt kê
? Vậy cách liệt kê có đặc điểm gì?
24
Gán max:= a
Bước3:
Nếu b > a thì gán max:= b rồi
chuyển sang bước 5
Bước4:
Nếu c > b gán max:= c rồi chuyển
sang bước 5 b. Lưu đồ
Bước5: - Là công cụ giúp ta diễn tả giải thuật một
Đưa ra giá trị lớn nhất cách trực quan.
Lưu đồ được tạo bởi 4 loại khối nối với
nhau bằng các cung
a) Khối bắt đầu c) Khối thao tác
? Em hãy so sánh 2 cách trên?
Bắt đầu
? Trong trường hợp nào thì dùng lưu
đồ? b) Khối kết thúc d) Khối điều kiện
Kết thúc +
VD: Giải thuật Ơclid
Input: số nguyên a > 0 _
Số nguyên b > 0 e) Cung
Output: ƯCLN của a và b
25
nhằng, lẫn lộn. Kết quả cần chính xác
? Tại sao lại cần có tính xác định?
CHƯƠNG I:
CÁC KHÁI NIỆM CƠ SỞ CỦA TIN HỌC
26
Tiết10 BÀI TẬP
*
A. CHUẨN BỊ
I. Yêu cầu: Giúp học sinh:
-Nắm được lý thuyết và vận dụng vào giải bài tập
- Rèn cho học sinh có tính logic và sáng tạo, Biết khái quát hoá vấn đề
- Ứng dụng để viết thuật toán của những bài tập đơn giản
II. Chuẩn bị.
- Thầy: SGK, Giáo án, sách tham khảo.
- Trò: Vở ghi, vở bài tập
B. NỘI DUNG
I. Kiểm tra bài cũ
Kiểm tra trong giờ dạy
II. Bài mới
Bài1:
? Thuật toán có mấy cách diễn tả? Xác định cái vào và cái ra cho giải thuật sau
và viết giải thuật cho chúng
Kiểm tra xem ba số cho trước a, b, c có thể là
độ dài của 3 cạnh tam giác hay ko ?
Giải:
? Hãy vẽ sơ đồ khối của bài tập 1 Input: a, b, c
Output: Có là 3 cạnh của tam giác hay ko
15 Bước1:
Nhập vào a, b, c
Bước 2:
So sánh a <= 0 hoặc b <= 0 hoặc c <= 0
Gọi học sinh lên bảng chữa bài tập Quay trở lại bước 1
Bước 3
? Thuật toán có những tính chất đặc a>0, và b>0 và c>0 và a+b<c hoặc b+c<a
trưng gì? hoặc c+a<b Quay trở lại bước 1
Bước 4
a>0, và b>0 và c>0 và a+b>c hoặc a+c>b
27
? Có mấy cách để diễn tả thuật hoặc b+c> a chuyển sang bước 5
toán? Bước 5:
a, b, c là 3 cạnh của tam giác
Bài 2:
Xác định cái vào và cái ra cho giải thuật sau
và viết giải thuật cho chúng
10 Tính trung bình cộng của 4 số
Giải:
Gọi học sinh lên bảng Input: a, b, c, d
Output: TBC
? Viết giải thuật băng phương pháp Nhập 4 số
liệt kê?
(a + b + c + d)/4
Gọi học sinh trung bình lên làm bài Đưa ra TBC
tập Bài3:
Xác định cái vào và cái ra cho giải thuật sau
13 ? Muốn tính chu vi hình tròn ta sử và viết giải thuật cho chúng
dụng công thức gì? Tính chu vi hình tròn với r cho trước
(học sinh tự làm)
C. LÀM BÀI TẬP 7p’
BTVN:
1. Mô tả thuật toán bằng 2 cách tìm nghiệm phương trình bậc 2 ax2+ bx+ c = 0
2. Trình bày giải thuật tính tổng S của 2 số a, b nguyên
Ngày soạn: Ngày giảng: /10
CHƯƠNG I:
CÁC KHÁI NIỆM CƠ SỞ CỦA TIN HỌC
28
Tiết11 &7. KHÁI NIỆM VỀ NGÔN NGỮ LẬP
TRÌNH
*
A. CHUẨN BỊ
I. Yêu cầu: Giúp học sinh:
-Thấy được ngôn ngữ lập trình là phương tiện dùng để diễn đạt cho máy tính
những việc con người muốn máy thực hiện
- Học sinh hiểu được cơ bản Thế nào là ngôn ngữ máy, hợp ngữ, ngôn ngữ bậc
cao, chương trình dịch cùng sự phát triển của nó
- Tạo sự say mê của học sinh đối với môn học này
II. Chuẩn bị.
- Thầy: SGK, Giáo án, sách tham khảo.
- Trò: Vở ghi, vở bài tập
B. NỘI DUNG
I. Kiểm tra bài cũ
Không kiểm tra
II. Bài mới
Cho bài toán tính tổng của 2 số
nguyên. Sau khi xác định được
Input và Output ta phải xây dựng
chương trình để giải bài đó, ta có
thể lựa chọn một trong số ngôn
ngữ sau 1. Hợp ngữ
? Xác định input và Output của - Hợp ngữ bao gồm tên các câu lệnh và các quy
bài toán trên? tắc viết các câu lệnh để máy tính hiểu được
- Tên các câu lệnh thường được viết dưới dạng
tựa tiếng anh gồm 2 phần:
8 + Phần đầu là tên mã lệnh chỉ toàn phép toán
thực hiện
Vd: Input a (nạp giá trị cho a từ + Phần sau là phần địa chỉ cho biết địa chỉ chứa
bf) toán hạng của phép toán đó
Load a (Đọc giá trị a và thanh ghi
29
tổng)
? Có thể viết trực tiếp chương 4. Ngôn ngữ lập trình bậc cao
trình bằng ngôn ngữ máy được
ko? vị sao?
Program bt1; - Vận dụng tư tưởng dịch từ ngôn ngữ này sang
Var a,b,S: Integer; ngôn ngữ khác, các nhà tin học đã tạo ra những
1 begin ngôn ngữ lập trình thuận tiện hơn với những ưu
3 write('nhap vao a, b'); Readln(a,b); điểm sau
S:=0; + Các câu lệnh của ngôn ngữ LT gần với NG2 tự
30
S:= a + b; nhiên
Writeln('Tong 2 so nguyen la',S); + NG2LT mới này cung cấp các phương tiện trợ
Readln; giúp để giải các bài toán khoa học, kỹ thuật
End. hoặc quản lý…
Đây là chương trình giải bài toán
tính tổng 2 số nguyên mà ngôn
ngữ đển viết là ngôn ngữ lập trình
Pascal
* Người ta gọi ngôn ngữ lập trình nói trên là
ngôn ngữ lập trình bậc cao
5. Hệ điều hành
? Cái tên này gợi cho em suy nghĩ
gì? - Là bộ chương trình điều hành toàn bộ các hoạt
động của máy tính, quản lý dữ liệu, chương
Các thiết bị phần cứng là gì, các trình, khai thác các thiết bị phần cứng, thiết bị
thiết bị ngoại vi được khai thác ngoại vi…
như thế nào?
7 VD HĐH windows, Linux, Unit…
Có những laọi máy tính cực lớn,
HĐH của những máy này quản lý
việc thực hiện các chương trình,
phân phối miền nhớ, thời gian…
C. CỦNG CỐ 5p
- Ngôn ngữ máy, chương trình dịch, ngôn ngữ lập trình bậc cao, hệ điều hành và
hợp ngữ
- Sử dụng chúng như thế nào?
Ngày soạn: / Ngày giảng: /10
CHƯƠNG I:
CÁC KHÁI NIỆM CƠ SỞ CỦA TIN HỌC
31
Tiết12 &8. GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
*
A. CHUẨN BỊ
I. Yêu cầu: Giúp học sinh:
-Sử dụng những kiến thức đã học để giải các bài toán trên máy tính
- Hình dung được những bước để giải bài toán trên máy tính
- Rèn cho học sinh có tính logic và sáng tạo, Biết khái quát hoá vấn đề
- Xây dựng lòng ham thích của học sinh với môn học này
II. Chuẩn bị.
- Thầy: SGK, Giáo án, sách tham khảo.
- Trò: Vở ghi, vở bài tập
B. NỘI DUNG
I. Kiểm tra bài cũ
Không kiểm tra
II. Bài mới
Cách giải một bài toán trên máy tính
được thực hiện theo các bước sau
- Xác định bài toán
- Lựa chọn và xây dựng thuật toán
- Viết chương trình
- Hiệu chỉnh 1. Xác định bài toán
- Viết tài liệu
? Một bài toán được xác định khi nào? - Xác định bài toán là làm rõ 2 thành
Ví dụ: Bài toán tính tổng 2 số a và b phần Input và Output
5 Input: a, b
Output: S 2. Xây dựng và lựa chọn thuật toán
a. lựa chọn thuật toán
? Một bài toán có mấy thuật toán? - Mỗi thuật toán chỉ giải được 1 bài toán
? Một thuật toán đặc trưng cho mấy bài nào đó, nhưng có thể có nhiều thuật toán
32
toán để giải 1 bài toán, cần chọn 1 thuật toán
15 tốt
? Vì sao lại phải lựa chọn thuật toán? - Việc xây dựng và lựa chọn thuật toán
? Thế nào được gọi là thuật toán tốt? để giải 1 bài toán cụ thể căn cứ vào lượng
tài nguyên mà thuật toán đòi hỏi, và
lượng tài nguyên thực tế cho phép
33
nguyên viết bằng ngôn ngữ lập trình cần phải thử chương trình bằng cách thực
Pascal hiện nó với một số bộ Input nàu gọi là
các Test. Nếu có sai sót ta phải sửa
chương trình rồi thử lại. Quá trình này
5 được gọi là hiệu chỉnh.
34
Ngày soạn: Ngày giảng: /10
CHƯƠNG I:
CÁC KHÁI NIỆM CƠ SỞ CỦA TIN HỌC
35
? Tại sao nó lại có tên là “Phần mềm”? máy để cung cấp các dịch vụ theo yêu câù
của các chương trình khác trong mọi thời
? Nếu nói là phần mềm hệ thống thì khi điểm của cả quá trình hoạt động của máy,
thiếu nó máy sẽ rơi vào tình trạng nào? các chương trình như vậy trở thành môi
15 trường làm việc cho các phần mềm khác
VD: Hệ điều hành, đó là phần mềm được gọi là phần mềm hệ thống.
quan trọng nhất, Windows, Unit,
Linux...
2. Phần mềm ứng dụng.
?Thế nào được coi là hoạt động nghiệp
vụ? - Là các phần mềm máy tính được viết để
giúp giải quyết các công việc hàng ngày
?Những kỹ sư, những người lập trình , hay những hoạt động nghiệp vụ, các phần
những nhân viên văn phòng, hay các mềm đó được gọi là phần mềm ứng dụng.
nhà khoa học thực hiện công việc gì?
20
- Các phần mềm này được viết rất hoàn
chỉnh. Người sử dụng chỉ cần mua về cài
VD: Phần mềm office là phần mềm lên máy mình, thiết lập các chế độ làm
soạn thảo văn bản, phần mềm BKV là việc phù hợp là có thể sử dụng được,
phần mềm diệt virut; photo shop, Auto những phần mềm như vậy được gọi là
Cad,... phần mềm đóng gói.
? Em biết trên thị trường hiện nay có - Phần mềm phát triển là các phần mềm
những phần mềm nào như thế? công cụ được dùng với mục đích phát
triển phần mềm.
VD: Jet Audio, Mpeg là các phần mềm - Phần mềm luôn giúp cho ta khi làm việc
nghe nhạc... với máy tính nhằm nâng cao hiệu quả
công việc gọi là phần mềm máy tính tiện
ích.
Thực ra sự phân loại nói trên chỉ mang
tính tương đối
C. CỦNG CỐ. 3p'
36
- Phần mềm hệ thống và phần mềm ứng dụng.
37
Ngày soạn: Ngày giảng: /10
CHƯƠNG I:
CÁC KHÁI NIỆM CƠ SỞ CỦA TIN HỌC
38
không những có thể tính được mọi
phương án mà còn thể hiện được các
phương án một cách trực quan trên màn
hình nhờ vậy có thể sửa các phương án
7 thiết kế.
Với việc sử dụng các mô hình sản
phẩm, quá trình thiết kế trở nên rẻ hơn - Các bài toán phát sinh từ các lĩnh vực
và hoàn thiện hơn. khoa học, kỹ thuật, xử lý các số liệu thực
nghiệp, thường dẫn đến những khối lượng
? Có những phần mềm nào được ứng rất lớn các tính toán số.
dụng vào lĩnh vực này?
2. Giải các bài toán quản lý.
39
yếu tố, tình huống liên quan đến một
công việc nào đó mà con người cần
quyết định.
? Máy tính có thể quyết định thay con
người được không?
4. Truyền thông.
- Tuy nhiên máy không thể quyết định - Cùng với sự phát triển của kỹ thuật
thay con người, vì vậy nó chỉ là công truyền thông. Tin học góp phần không
cụ trợ giúp. nhỏ vào việc đổi mới bộ mặt lĩnh vực
KH- CN nhất là những dịch vụ của nó.
5 ? Hiện nay người ta kết hợp sử dụng - Xu hướng tất yếu đạng diễn ra là sự liên
máy tính và điện thoại như thế nào? kiết hữu cơ giữa mạng truyền thông và
mạng máy tính
40
tim nhân tạo….đã được ứng dụng rất - Các thành tựu đạt được dù khiêm tốn
nhiều và đem lại thành quả rất to lớn nhưng đã gây những ấn tượng rất mạnh
? Tin học được ứng dụng như Thế nào - Áp dụng những thành tựu của Tin học ta
trong giáo dục? có thể thiết kế được nhiều thiết bị hỗ trợ
cho việc học tập
Hỗ trợ học tập qua Internet -Về giải trí hỗ trợ chơi Game, nghe
nhạc….
C. CỦNG CỐ 5p'
- Tin học có ứng dụng như Thế nào trong đời sống và trong khoa học
- Em đã ứng dụng tin học vào trong cuộc sống như thế nào?
41
Ngày soạn: Ngày giảng: /1
CHƯƠNG I:
CÁC KHÁI NIỆM CƠ SỞ CỦA TIN HỌC
42
- Chương trình dịch.
? Phân biệt các khái niệm về hợp - Ngôn ngữ lập trình bậc cao.
ngữ, ngôn ngữ máy, chương trình - Hệ điều hành.
dịch, ngôn ngữ lập trình bậc cao, và Bài 4: Phần mềm máy tính.
hệ điều hành? - Phần mềm hệ thống.
VD.
- Phần mềm ứng dụng.
? Thế nào là phần mềm hệ thống và VD.
phần mềm ứng dụng?
II. Bài tập.
1. Đổi các số sau ra hệ thập phân rồi từ hệ
thập phân đổi sang các hệ còn lại.
? Nêu cách chuyển đổi từ hệ này a. 110011 ; 10101 ; 10000
sang hệ khác, và ngược lại ? b. 256 (8) ; 1023(8) ; 127(8)
c. 400(16) ; FFFF(16) ; 1995(16)
Gọi học sinh lên bảng chữa bài tập 2. Viết số và biểu diễn thuật toán cho bài toán
hướng dẫn, nhắc lại cách chuyển sau:
đổi từ hệ này sang hệ khác. a. Giải phương trình bậc 1: ax + b + 0.
b. Tính tổng 2 số thực.
c. Giải phương trình bậc 2: Ax2 + Bx + C =
0.
C. CỦNG CỐ.
Ôn lại lý thuyết và bài tập để chuẩn bị kiểm tra 1 tiết
A. CHUẨN BỊ
I. Yêu cầu: Giúp học sinh :
- Hệ thống lại những kiến thức, kỹ năng cơ bản đối với môn học này.
- Đánh giá kết quả học tập của học sinh trong cả chương.
43
- Kiểm tra thái độ học sinh đối với môn học Đánh giá chất lượng,
II. Chuẩn bị.
- Thầy: Đề kiểm tra
- Trò: Kiến thức đã học.
44
45
Ngày soạn: Ngày giảng: 2 /10
46
với các thiết bị kỹ thuật tạo thành 1
"hệ thống".
Nói 1 cách khác hệ điều hành điều
hành toàn bộ các hoạt động của máy
tính.
47
khuôn dạng đĩa, làm đĩa hệ thống, dọn dẹp
đĩa từ, đăng kí Internet, vào mạng, trao đổi
thư điện tử,…).
- Hệ điều hành có các thành phần chủ yếu
sau:
Trước khi máy khởi động máy sẽ + Các chương trình nạp khi khởi động và thu
tìm đến chương trình hệ điều hành dọn hệ thống trước khi tắt máy hay nạp lại,
tại nơi thường trú sau đó khơi động
tiếp, và sau khi kết thúc thì nó thu trong đó quan trọng hơn cả là chương trình
các chương trình về sau đó mới tắt nạp hệ thống.
máy
? Vậy chương trình nạp khi khởi + Chương trình đảm bảo đối thoại giữa người
động và chương trình thu về khi tắt và hệ thống. Việc đối thoại có thể thực hiện
máy chương trình nào quan trọng? bằng một trong hai cách: thông qua hệ thống
câu lệnh hoặc thông qua hệ thống bảng chọn
49
? Cách định vị thông tin trên dĩa cứng và đĩa
mềm là thế nào? - Đĩa cứng có dung lượng từ vài chục
7 đến vài trăm MB, có tốc độ đọc ghi
? So với đĩa mềm thì đĩa cứng có những ưu cao
việt gì?
- Để truy nhập vào thông tin trên đĩa,
? Nếu tôi đưa cho bạn 1 chiếc đĩa mềm bạn đĩa từ phải được đặt trong các ổ đĩa
sẽ làm gì để khai thác thông tin trên nó?
II. Tệp(File) và đặt tên tệp
- Tệp là đơn vị thông tin mà hệ điều
? Chúng ta gặp những khái niệm “Tệp” nào hành quản lý trên đĩa từ, Tệp còn
trong đời sống? được gọi là hồ sơ hay tệp tin.
- Tên tệp có 2 phần
Các chương trình, các văn bản, dữ liệu… đều + Phần chính bao giờ cũng phải có.
được lưu giữ dưới dạng tệp Nó là một dãy không quá 8 ký tự
Mọi tệp đều phải được đặt tên
50
và BMP, … là đuôi ảnh…. quản trị cơ sở dữ liệu
? Em thấy cấu trúc cây của chúng giống gì? D:\ Pascal\baitap\ bt2.pas
1 Ta gọi đường đi trên là đường dẫn.
8 ? Tôi muốn đến thư mục BT1. pas thì tôi - Đường dẫn tính từ thư mục chủ
phải đi theo hướng nào? được gọi là đường dẫn tương đối
- Đường dẫn tính từ thư mục gốc
được gọi là đường dẫn tuyệt đối
? ở ví dụ trên thì đâu là thư mục hiện hành và Tại thời điểm nhất định ổ đĩa được
ổ đĩa hiện hành. chỉ định để MS DOS làm việc gọi là
?Em hãy lấy một ví dụ về đường dẫn tương ổ đĩa hiện hành, và thư mục được
đối và tuyệt đối đến tệp BT3.pas? xác định là thư mục hiện hành
C. CỦNG CỐ 3'
- Tệp và thư mục, cấu trúc cây của thư mục
- Phân biệt được khái niệm tệp và khái niệm thư mục.
- Khái niệm đường dẫn tương đối, tuyệt đối.
51
Ngày soạn: Ngày giảng: /
CHƯƠNG I:
CÁC KHÁI NIỆM CƠ SỞ CỦA TIN HỌC
Bài 2:
Hãy vẽ cây thư mục gồm các thư mục sau:
52
ổ đĩa chủ là ổ E, trong ổ E có 4 thư mục gồm
? Thế nào là đường dẫn Setup, học tập, giải trí, khoa học
tuyệt đối, đường dẫn - Trong thư mục Setup có các thư mục con như autocad
tương đối? pascal, foxpro, dưliệu
- Trong học tập có các thư mục con như: đo chỉ số IQ,
cờ các nước, đề trắc nghiệm, học html
- Trong thư mục giải trí có các thư mục con là ảnh,
? ổ đĩa hiện hành là gì? Nhạc, game
- Trong thư mục ảnh có thư mục con Thiên nhiên,
32 Học sinh lên bảng vẽ sơ Động vật, Vẽ, Tranh vẽ
đồ - Trong thư mục Nhạc có thư mục con nhạc tiếng,
nhạc hình.
- Trong thư mục game có các thư mục con như MU, Đế
chế, Đua xe
? Hãy cho biết đâu là ổ đĩa Em hãy vẽ sơ đồ cấu trúc làm việc của các thư mục và
hiện hành, đâu là thư mục thể hiện rõ thư mục mẹ và thư mục con.
hiện hành?
- Hãy viết đường dẫn từ thư mục gốc đến thư
mục Đề trắc nghiệm,
- Đến thư mục nhạc hình
- Đến thư mục MU
CỦNG CỐ 3’
- Ôn lại các đặt tên tệp,
- Thư mục, cấu trúc cây của thư mục
- Hướng dẫn học sinh cách làm quen với hệ điều hành
53
Ngày soạn: Ngày giảng: /11
54
làm việc hoạt động và trên máy có nút này).
+ ấn đồng thời ba phím CTRL - ALT - DEL
(nếu máy đang ở trạng thái hoạt động).
55
thích.
? Trong hai cách theo em cách nào Với bảng chọn người sử dụng dễ dàng thao
thuận tiện hơn? tác hơn, nhờ đó dễ hoàn thiện kĩ năng khai
thác hệ thống hơn.
Để chọn Use có thể dùng các phím
mũi tên trên bàn phím đưa ra dấu
hiệu để chọn đến mục được chọn và
gõ ENTER để khẳng định, hoặc
dùng chuột (thường là mũi tên, gọi
là con trỏ chuột) tới mục hoặc biểu
tượng cần thiết và nháy phím trái
khẳng định (một hoặc hai, lần liên
tiếp, tuỳ hệ thống và cách cài đặt
tham số khẳng định). 3. Ra khỏi hệ thống.
Khi người sử dụng kết thúc công việc, trước
khi tắt máy phải báo cho hệ thống điều hành
biết để hệ thống dọn dẹp các tệp trung gian,
lưu các tham số cần thiết ngắt kết nối
mạngv.v… Những công việc đó là hết sức
cần thiết để tránh mất mát tài nguyên và
Các hệ điều hành hiện nay xác lập chuẩn bị cho lần làm việc tiếp đựơc thuận tiện
hai chế độ ra khỏi hệ thống: hơn.
56
- Tắt máy (Shut down hoặc turn off). Khi kết
hệ thống sẽ dọn dẹp hệ thống và sau
thúc phiên làm việc ta chọn chế độ tắt máy,
đó tắt nguồn (ở các máy có thiết bị
tắt nguồn tự động) hoăch đưa ra
thông báo cho người sử dụng có thể
tắt nguồn.
-Tạm ngừng (Stand by). Khi cần tạm ngừng
làm việc với máy trong một thời gian.
* Lưu ý:
Mỗi hệ điều hành cụ thể đều cung cấp nhiều
dịch vụ khác nhau để khởi động lại hệ điều
hành hoặc ra khoi hệ thống
C. CỦNG CỐ 3’
- Cách nạp hệ điều hànhvào máy để khởi động
- Cách làm việc với hệ điều hành
- Cách ra khỏi hệ thống
57
Ngày soạn: Ngày giảng: /11
59
ặn định trật tự của phòng máy trước khi tắt máy
ngắt điện
60
người sử dụng qua hệ thống gì? -Giao tiếp với người sử dụng qua hệ thống các
? Tại sao lại gọi là hệ thống? câu lệnh
* Lệnh nội trú
Sau khi nạp DOS, trong bộ nhớ luôn có tệp
Ví dụ trong thực tế COMMAND.COM, COMMAN.COM sẽ nhận
biết và thực hiện ngay 1 số lệnh mà không cần
đọc thêm tệp có đuôi COM hoặc EXE. Những
1 câu lệnh này được gọi là câu lệnh trong(Lệnh
5 ? Vậy đối với lệnh ngoại trú thì nội trú)
sao ? chúng có gì khác ?
* Lệnh ngoại trú
Là những câu lệnh chỉ thực hiện được khi có
các tệp lệnh(đuôi COM hoặc EXE) với phần
? Bộ nhớ RAM là bộ nhớ gì ? chính có tên tương ứng trên đĩa từ. Câu lệnh
ngoài không nằm trong bộ nhớ RAM.
61
- Loại câu lệnh: Lệnh nội trú
- Dạng câu lệnh: DIR [đường dẫn][\tên tệp][/p]
Ví dụ muốn xem danh sách các tệp - Chức năng: Xem danh sách các tệp của thư
trong thư mục NHẠC trên cây thư mục
mục ta làm như sau:
DIR D:\ nhac
? Em hãy viết câu lệnh để xem thư
mục ẢNH ?
3. Lệnh xoá thư mục (Remove Directory)
- Tên lệnh: RD
-Loại câu lệnh: Lệnh Nội trú
*Lưu ý: các thành phần trong dấu - Dạng câu lệnh: RD[ đường dẫn][\tm cần xoá]
[ ] là những thành phần tuỳ chọn - Chức năng: Xoá các thư mục rỗng
63
E trong thư mục trochơi tạo các thư
mục như Cờtướng, cờvua
? Change trong tiếng anh nghĩa là gì? 5. Lệnh chuyển đổi thư mục hiện hành
? Cụm từ Change Directory có ý nghĩa (Change Directory)
gì? - Tên lệnh: CD
- Loại câu lệnh: Là lệnh nội trú
VD - Dạng câu lệnh: CD [Đường dẫn][\ Tên
Chuyển từ thư mục Anh Sang thư mục TM cần chuyển đổi]
Trochơi - ý nghĩa: Chuyển đổi thư mục hiện hành
CD D:\ anh\ trochơi
Tương tự chuyển đổi 3 thư mục trong 6. Lệnh Xoá màn hình (Clear Screen)
cây thư mục chúng ta đã tạo ở tiết - Tên câu lệnh: CLS
trước - Loại câu lệnh: Câu lệnh trong
Gọi học sinh lên bảng - Dạng câu lệnh: CLS
- Chức năng: Xoá màn hình và đưa con
chạy về dòng đầu tiên của màn hình
64
- Tên lệnh: COPY CON
- Loại câu lệnh: Lệnh nội trú
- Dạng câu lệnh: Copy con [ổ đĩa][đường
dẫn] \tên file
- ý nghĩa: tạo 1 file mới.
Học
Gọi học sinh lên bảng làm bài tập
? Thế nào là thư mục chủ? Thư mục Ưngdu Pascal
ng Foxpr
65 o
Web
hiện hành?
? Các lệnh về thư mục có đặc điểm gì -Tạo thư mục Anh dong trong thư mục Anh
chung? - Tạo thư mục NhacTieng trong TM Nhac
- Xoá thư mục Nhạc tiếng vừa tạo
Copy Tệp Baitap1. Pas ở ổ C Sang thư mục
Học
- Xoá tệp tin vừa copy sang
- Xem lại ổ D.
? Lệnh tạo tệp khác với lệnh Copy như - Tạo một file mang tên Lớp10C.doc
thế nào? - Đổi tên tệp thành tên BTTin.doc
- Xoá tệp BTTin.doc
? Lệnh đổi tên tệp là lệnh gì? Cú pháp? - Xoá màn hình và xem lại ổ D
Chuyển sang ổ C
? Lệnh xoá tệp? cú pháp? - Xem các thư mục ở ổ C
- Xoá thư mục Web ở ổ D
Giúp học sinh hệ thống lại các lệnh đã - Tạo thư mục mang tên mình và copy tệp
học, có thể phân biệt được cú pháp baitap1.txt vào đó
cũng như cách sử dụng các lệnh.
Giáo viên kiểm tra trang thiết bị và đồ Học sinh thực hành vào môi trường của
dùng. MSDOS
67
? Tạo cây thư mục như sau: - Tạo cây thư mục
A:\ DOS - Dùng lệnh COPY CON
Thong ke A:\DOS\TULIEU\B1.TXT để thảo một
Tu lieu văn bản.
TL - Liệt kê thư mục và xem lại nội dung tập
Van thu tin B1.TXT.
Thu tin BG:
- Tạo cây thư mục
A:\> MD DOS ↵
A:\ > MD TL ↵
A:\> MD DOS \ Thong ke ↵
A:\> MD DOS \ Tu lieu ↵
C. HƯỚNG DẪN HỌC SINH HỌC BÀI VÀ LÀM BÀI TẬP (2’)
- Nhận xét tiết thực hành nêu những nhược điểm trong giờ học. Dặn học sinh học
bài chuẩn bị cho tiết thực hành sau.
68
Ngày soạn: Ngày giảng: /
70
Ngày soạn: Ngày giảng: /
CHƯƠNG II: HỆ ĐIỀU HÀNH.
? Muốn sao chép toàn bộ nội dung đĩa 2, Lệnh sao chép đĩa mềm (Disk copy)
mềm nguồn gốc nằm trogn ổ 1 sang Cú pháp:
72
đĩa mềm đích nằm trong ổ 2 Disk COPY [ổ đĩa 1] [ ổ đĩa 2 ]
- [ổ đĩa 1]: Xác định ổ đĩa chứa đĩa nguồn.
- [ổ đĩa 2]: Xác định ổ đĩa chứa đĩa đích.
VD: Sao chếp đĩa mềm A sang đĩa B
A:\> Disk copy A: B: ↵
Insert Source diskette in drive A: B: Khi đó trên màn hình sẽ thông báo lời
Copy another diskette (Y/N) nhắc cho đĩa và ổ A: B:
? Lệnh này cho phép tạo thay đổi hay 3, Lệnh đặt tên cho đĩa (LABEL)
xoá đi tên nhãn của 1 đĩa. Cú pháp
LABEL [d:] [Tên nhãn]
d: Tên đĩa cần thao tác
Tên nhãn: Tên đặt tuỳ ý có chiều dài
không quá 11 ký tự.
VD: Khởi tạo 1 nhãn đĩa C:\
Sau khi Enter máy đưa ra thông báo: C:\> Label C: ↵
Volum in drive A is TINHOC - Để thay đổi nhãn của đĩa A:
Volume label (11 KT, ET C:\> Label C: ↵
for…)?
73
Xoá TM HM và không cần hỏi lại bạn muốn xoá.
C. HƯỚNG DẪN HỌC SINH HỌC BÀI VÀ LÀM BÀI TÂP (2’)
- Học sinh về xem lại các lệnh ngoại trú và tạo 1 cây thư mục thực hiện bằng các l
Lệnh đó
- Tạo cây thư mục và sử dụng lệnh nội và ngoại trú để thao tác trên cây thư mục
đó
Học
? Lệnh tạ thư mục là lệnh gì? Tạo cây thư mục sau: ở ổ D
Ưngdu Pascal
ng Foxpr
74 o
Web
? Lệnh xoá cây thư mục là lệnh gì? cú
pháp?
Sửa lỗi cho học sinh -Tạo thư mục Anh dong trong thư mục
Anh
- Tạo thư mục NhacTieng trong TM Nhac
Quản lý phòng máy, - Xoá thư mục Nhạc tiếng vừa tạo
Copy Tệp Baitap1. Pas ở ổ C Sang thư
mục Học
? Nếu muốn tạo một file mới ta làm - Xoá tệp tin vừa copy sang
như thế nào? - Xem lại ổ D.
- Tạo một file mang tên Lớp10C.doc
- Đổi tên tệp thành tên BTTin.doc
? Đổi tên tệp, cú pháp của lệnh? - Xoá tệp BTTin.doc
- Xoá màn hình và xem lại ổ D
Chuyển sang ổ C
- Xem các thư mục ở ổ C
- Xoá thư mục Web ở ổ D
Sử dụng các lệnh đã học, để chuyển - Tạo thư mục mang tên mình và copy tệp
đổi, baitap1.txt vào đó
Giúp học sinh có khả năng tổng hợp
và hệ thống các lệnh đã học. Có khả
năng thao tác trên bất kỳ hệ MS –
DOS của bất kỳ máy nào
76
I. Cấu tạo và hoạt động của máy tính
1. Các thành phần của máy tính
? Máy tính gồm mấy thành phần? - TBị nhập, xuất
Chức năng của các thành phần? - Bộ nhớ
- Bộ xử lý
2. Bộ nhớ trong
? Bộ nhớ trong gồm những loại nào? - RAM, ROM
sự khác biệt giữa chúng?
II. Các hệ đếm, phân loại và biểu diễn
? Có những hệ đếm nào? cách chuyển dữ liệu
đổi từ hệ này sang hệ khác.? Lấy ví 1. Phân loại hệ đếm
dụ? 2. Cách chuyển đổi
77
mỗi lệnh lấy 1 ví dụ cụ thể. 7. Tạo tệp
8. Đổi tên tệp
áp dụng các lệnh vào bài tập 9. Xoá tệp
78
Ngày soạn: Ngày giảng: /
80
sản xuất, bản thân Windows cũng có nhiều (Desk top).
phiên bản nhưng hệ điều hành thông dụng
và được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới
hiện nay.
81
Shutdown xuất hiện hộp thoại. Ta có thể
Hướng dẫn học sinh thực hành trên máy. lựa chọn 1 trong 4 cách sau:
8
Sử dụng luôn trên màn hình. +> Standby: Thoát về CT nghỉ của MH
+>Shutdown: Tắt máy tính
+>Restart:Khởi động lại máy tính,nạp HĐH
+>Restart in MS-DOS: tắt máy và thoát về
MS - DOS
82
? Khái niệm hệ điều hành Windows và điều kiện để chạy
II. Bài mới.
III. Chức năng của Menu Start, thanh Tasbar
và Explore
Khi nháy chuột vào nút Start thì 1. Thanh Start
xuất hiện một bảng chọn dọc gồm - Click vào nút Start ở Góc trái màn hình xuất hiện
các chương trình được cài đặt trên bảng chon dọc gồm:
máy + Programs: chứa các chương trình có thể chạy
+ Favorites: Mở các tệp và các trang Web yêu
thích
? Tên tiếng anh này phản ánh điều + Documents: Mở các tài liệu đã mở gần đây nhất
gì? + Settings: Sửa đổi màn hình nền
+ Find: Tìm tệp hoặc thư mục
+ Help: Dùng trợ giúp cho người sử dụng
? Documents và My Documents có 2. Thanh Task bar
gì giống và khác nhau Nháy nút phải chuột lên nền của Task bar, xuát
hiện Menu Shotcut gồm các mục sau:
Cascade windows: Các cửa sổ ứng dụng đang mở
xếp chồng lên nhau
+ Title Windows Horizontally: Các cửa sổ ứng
dụng xếp chồng lên nhau theo chiều ngang
+ Title Windows Vertically: Các cửa sổ ứng dụng
xếp chồng lên nhau theo chiều dọc
Propeties: chế độ thiết lập các thuộc + Minimize all Windows: Cực tiểu hoá tất cả các
tính và cài đặt thêm cho Task bar cửa sổ
Task bar Options: Lựa chọn các chế
độ ẩn hiện cảu thanh Task bar * Sắp xếp các cửa sổ ứng dụng
3. Windows Explorer
Có thể cài đặt thêm một số tiện ích - Ngáy chuột phải vào nút Start xuất hiện hộp
thọai Exploring nó được chai thành 2 phần
? Vậy tóm lại thanh Task bar dùng + Phần bên trái: Là cây thư mục liệt kê tất cả các
để làm gì? tài nguyên của máy
83
+ Phần bên phải: Liệt kê chi tiết
? Nhìn trên hộp thoại Exploring ta * WE là chưnơg trình trợ giúp của Windows 98
thấy có đặc điểm gì dễ nhận biết? giúp ta biết được toàn bộ máy tính có những gì,
cho phép ta xem hệ thống máy tính như 1 cấu trúc
? Windows Exploring là chương cây thư mục.
trình gì? * Thực hành,
Thực hành ngay trên máy tính mở 1 File văn bản ở Documents, mở 1 trình ứng
dụng, sau đó sắp xếp các cửa sổ theo chiều dọc.
Sau đó mở chương trình Exploring xem ổ đĩa C
gồm những chương trình gì?
C. HƯỚNG DẪN HỌC SINH HỌC BÀI VÀ LÀM BÀI TẬP (2/)
Học sinh chuẩn bị các kiến thức cho tiết học sau .
85
Ngày soạn: Ngày giảng: /
? Muốn xem nội dung thư mục ta 2. Xem nội dung thư mục
thực hiện các bước như thế nào. - Đưa con trỏ chuột vào biểu tượng My
Computer và nháy đúp chuột, sau đõ ta sẽ có
danh sách các ổ đĩa trên máy.
86
? Muốn xem nội dung thư mục hoặc + Để xem nội dung một ổ đĩa cần đưa con trỏ
tệp cụ thể chỉ cần chọn biểu tượng chuột vào biểu tượng đĩa tương ứng và nháy
hoặc thư mục hay tệp tương ứng. đúp chuột. Trên màn hình sẽ xuất hiện cửa sổ
với nội dung thư mục gốc.
? Cách tạo thư mục trong DOS khác II. Tạo thư mục, đổi tên thư mục
với cách tạo thư mục trên Window. 1. Tạo thư mục
- Nháy chuột phải vào Start\Exxplore, tiếp
? quy tắc đặt tên tệp trên DOS như theo nháy vào ổ C:\ chọn thực đơn File\New\
thế nào cách đặt tên trong folder gõ tên thư mục sau đó nhấn Enter. Thư
Windows. mục mới tạo sẽ hiện lên trong ổ C:
- Mở cửa sổ chứa thư mục nhấn phím phải
chuột, đưa con trỏ chuột xuống mục New
trong bảng chọn chọn New folder
Enter.
87
- Tạo thư mục mới trên ổ C:
- Sau đó sao chép thư mục này sang ổ D:
88
? Quy tắc đặt tên tệp của DOS? đĩa. Mỗi tệp khi lưu phải được đặt tên theo
quy tắc đặt tên tệp của DOS.
2. Xem nội dung tệp
Đối với các chương trình khi chạy một - Để xem nội dung tệp nào chỉ cần nháy đúp
tệp nào đó thì chương trình chứa nó chuột trái vào tên hay biểu tượng của tệp.
phải được cài đặt trên máy Nếu tệp loại đó không được gắn sẵn công cụ
xử lý thì hệ thống sẽ đưa ra danh mục các
? Window cho phép gắn sẵn các chương trình xủ lí để ta lựa chọn.
chương trình xử lý với từng loại tệp 3. Thực hiện chương trình đã được cài đặt.
thường gặp - Nếu chương trình đó đã có biểu tượng trên
Ví dụ: tệp có đuôi .DOC mà hình thì chỉ việc nháy đúp chuột vào biểu
.XLS tượng của nó.
- trong TH không có biểu tượng ta thực hiện
các bước sau:
+ Nháy chuột vào Start\program để có bảng
chọn chương trình.
?Trong trường hợp không có biểu + Nháy chuột vào mục hoặc tên chương trình
tượng trên màn hình thì làm thế nào? ở bảng chọn chương trình để khởi động.
89
- Xem nội dung tệp và thực hiện các chương trình đã được cài đặt
- Đổi tên tệp
A. PHẦN CHUẨN BỊ
I. Yêu cầu bài dạy
-Qua tiết thực hành giúp các em hiểu rõ hơn những câu lệnh đã học về TM trên
Window: tạo thư mục, đổi tên, xóa, sao chép …
- Rèn luyện cho HS phong cách suy nghĩ và làm việc phù hợp với con người của thời
đại CNTT.
- Biết khai thác, sử dụng những chương trình ứng dụng
II. Phần chuẩn bị
Thầy: phòng máy + phòng thực hành
Trò: Vở ghi + kiến thức đã học
B. PHẦN THỂ HIỆN KHI LÊN LỚP
I. Kiểm tra bài cũ: Xen lẫn trong giờ thực hành
II. Bài mới
1. Xem nội dung thư mục
- Đưa con trỏ vào biểu tượng My Computer và
Chia học sinh theo nhóm thực nháy đúp chuột ta sẽ có danh sách các ổ đĩa.
hành BT: Xem nội dung tất cả các ổ đĩa trong máy tính.
2. Tạo thư mục
GV kiểm tra một số những kiến BT: Thực hiện tạo một số thư mục trong ổ C.
thức đã học Từ những tư mục đó tạo những tư mục con
3. Đổi tên thư mục
Quản lý phòng máy Chọn lệnh Rename
Đổi tên thư mục vừa tạo? 4. Sao chép thư mục
- Dùng lệnh copy và paste
90
Sao chép thư mục Hoa vào thư 5. Xóa thư mục
mục Tuấn trong ổ C. - Nháy chuột vào thư mục cần xóa chọn Delete
C. CỦNG CỐ, KIỂM TRA THIẾT BỊ
- Nhận xét tiết thực hành, dặn dò học sinh ôn lại LT để tiết sau thực hành.
Ngày soạn: Ngày giảng:
A. PHẦN CHUẨN BỊ
I. Yêu cầu bài dạy
-Qua tiết thực hành giúp các em hiểu rõ hơn những câu lệnh đã học về tệp trên
Window: tạo tệp, đổi tên, xóa, sao chép …
- Rèn luyện cho HS phong cách suy nghĩ và làm việc phù hợp với con người của thời
đại CNTT.
- Biết khai thác, sử dụng những chương trình ứng dụng
II. Phần chuẩn bị
Thầy: phòng máy + Trang thiết bị
Trò: Vở ghi + kiến thức đã học
B. PHẦN THỂ HIỆN KHI LÊN LỚP
I. Kiểm tra bài cũ
Xen lẫn trong giờ thực hành
II. Bài mới
GV kiểm tra một số những kiến thức 1. Xem nội dung tệp đã có sẵn
đã học BT: Xem nội dung các tệp có đuôi .doc ở ổ đĩa
C trong máy tính.
3. Đổi tên tệp
Chọn lệnh Rename
?Đổi tên tệp? 4. Sao chép tệp
- Dùng lệnh copy và paste
Sao chép tệp có tên “Văn bản” ở thư
mục my documents vào thư mục 5. Xóa tệp
Tuấn trong ổ C. - Nháy chuột vào thư mục cần xóa chọn Delete
91
Nhận xét tiết thực hành, chuẩn bị bài cho tiết sau.
A. PHẦN CHUẨN BỊ .
I. Yêu cầu
- Giúp cho các em hiểu được thế nào là hệ soạn thảo văn bản. Biết cách khởi động
và thoát khỏi word. Biết màn hình giao tiếp và các thanh cơ bản trên đó, biết thêm
các fím dịch chuyển
- Biết được tầm quan trọng của máy tính trong xã hội
- Rèn luyện kĩ năng để trở thành nhân viên văn phòng .
II. Phần chuẩn bị
Phần thầy : Giáo án + SGK Tin 10 +
Phần trò : Vở ghi + SGK Tin 10
B.NỘI DUNG
I. Kiểm tra bài cũ
Không kiểm tra
II. Bài mới
92 W
thục đơn trên thanh công cụ tắt. Biểu tượng
- Mở bất kì một tập tin văn bản nào soạn
thảo bằng Microsoftword
93
số 1
C. CỦNG CỐ 2p
- Khái niệm hệ soạn thảo Word, các thanh Menu, thanh tiêu đề, thanh công cụ
Ngày soạn: Ngày giảng: /
95
Tệ nạn ma tuý là một thảm hoạ cho toàn xã hội và nỗi đau đớn cho mọi nhà, việc
phòng và chống ma tuý là việc làm lâu dài và rất khó khăn. Chúng ta cần quan tâm giáo
dục, dăn đe con cháu hơn nữa.
5. Công tác hội khuyến học
Thực hiện lời dạy của Bác “Vì lợi ích 10 năm trồng cây, vì lợi ích 100 năm trồng người”.
Công tác khuyến học đã được toàn dân trong tổ quan tâm, hội khuyến học đã phối hợp
với các đoàn thể chăm sóc và quan tâm đến các cháu trong tổ về học tập, vui chơi cho
thanh thiếu niên. Như tổ chức vui chơi 1/6, tổ chức sinh hoạt hè và tổ chức Tết Trung thu
vui tươi lành mạnh.
Đánh giá giờ thực hành, kiểm tra thiết bị
96
I. Kiểm tra bài cũ
Xen lẫn trong giờ
II. Bài mới.
Đánh nội dung bài thực hành số 2
Sở giáo dục - Đào tạo Sơn La CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
TRƯỜNG PTDT NỘI TRÚ Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
TỈNH
Hôm nay ngày 08 tháng 10 năm 2005. Tại hội nghị công nhân viên chức năm học
2005 – 2006. Để đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước trong trường học, thực hiện tốt
nhiệm vụ năm học 2005 – 2006. Công đoàn trường cùng với chính quyền xin cam kết thi
đua quyết tâm thực hiện các chỉ tiêu đã được hội nghị thông qua trong phương hướng, chỉ
tiêu phấn đấu của nhà trường.
Đại diện công đoàn
CT công đoàn Sơn la, ngày 08 tháng 10 năm 2005
97