Tehničko crtanje sa kompjuterskom grafikom SNIMANJE MAŠINSKIH DELOVA

TEHNIČKO CRTANJE SA
KOMPJUTERSKOM GRAFIKOM
Predavanja – Lekcija 7

Mašinski fakultet u Kragujevcu 1

Tehničko crtanje sa kompjuterskom grafikom SNIMANJE MAŠINSKIH DELOVA

SKICIRANJE

• U slučajevima kada nema dokumentacije za pojedine

mašinske delove i uređaje, snimanje mašinskih delova
izradom privremene skice, a zatim i odgovarajućeg
radioničkog crteža na osnovu snimljene skice,
predstavlja veoma efikasan način izrade polomljenih ili
dotrajalih delova
• Osim postojećih mašinskih delova, mogu se skicirati i
mašinski delovi koji se konstruišu kao novi
• U fazi traženja najboljeg konstrukcionog rešenja ideje
mogu da se beleže skicama pa se nakon temeljne
analize usvaja najbolje rešenje

Mašinski fakultet u Kragujevcu 2

Tehničko crtanje sa kompjuterskom grafikom SNIMANJE MAŠINSKIH DELOVA

SKICIRANJE

• Skica predstavlja radionički crtež urađen slobodnom

rukom u proizvoljnoj razmeri, ali sa što približnijim
odnosom veličina i oblika
• Skica mora da bude urađena u skladu sa pravilima
tehničkog crtanja i da sadrži sve elemente koje sadrži i
radionički crtež:
-potreban broj projekcija i preseka
-sve potrebne kote (mere gotovog predmeta)
-oznake za obradu površina
-oznake materijala

Mašinski fakultet u Kragujevcu 3

Tehničko crtanje sa kompjuterskom grafikom SNIMANJE MAŠINSKIH DELOVA

SKICIRANJE
Pre nego što se počne sa izradom skice potrebno je da
se izvrši:
• analiza funkcije mašinskog dela u sklopu u koji se
ugrađuje
• analiza oblika i mera, a ako se ukaže potreba mogu da
se izvrše konstrukcijske izmene radi poboljšanja funkcije,
smanjenja koncentracije napona itd.
• analiza mogućnosti izrade mašinskog dela, u okviru
čega se može u potpunosti izmeniti postupak izrade
snimanog mašinskog dela, pa da se umesto livenjem, na
primer, deo izradi zavarivanjem
• određivanje potrebnog broja projekcija i preseka, kao i
njihovog rasporeda na osnovu čega se određuje format
hartije za skiciranje

Mašinski fakultet u Kragujevcu 4

Tehničko crtanje sa kompjuterskom grafikom SNIMANJE MAŠINSKIH DELOVA

¾ Crtanje osa simetrija predmeta ili gabaritnih

pravougaonika u projekcijama

Mašinski fakultet u Kragujevcu 5

Tehničko crtanje sa kompjuterskom grafikom SNIMANJE MAŠINSKIH DELOVA

¾ Crtanje izabranih projekcija bez pojačavanja linija

Mašinski fakultet u Kragujevcu 6

Tehničko crtanje sa kompjuterskom grafikom SNIMANJE MAŠINSKIH DELOVA

¾ Pojačavanje konturnih linija predmeta i šrafiranje preseka

Mašinski fakultet u Kragujevcu 7

Tehničko crtanje sa kompjuterskom grafikom SNIMANJE MAŠINSKIH DELOVA

¾ Crtanje kotnih linija na najpogodnijim mestima

Mašinski fakultet u Kragujevcu 8

Tehničko crtanje sa kompjuterskom grafikom SNIMANJE MAŠINSKIH DELOVA

¾ Određivanje pojedinačnih mera i unošenje njihovih vrednosti,

označavanje kvaliteta obrađenih površina, upisivanje osnovnih
podataka, kao što su: materijal, naziv predmeta, broj komada (količina),
datum i ime osobe koja je izradila skicu, kontrola skice

Mašinski fakultet u Kragujevcu 9

Tehničko crtanje sa kompjuterskom grafikom SNIMANJE MAŠINSKIH DELOVA

Izrada originalnog crteža

na osnovu skice
Postupak izrade originalnog
crteža mašinskog dela
posredstvom skice u osnovi je isti
kao pri skiciranju, s tom razlikom
što se ovde koristi i pribor za
crtanje.

Mašinski fakultet u Kragujevcu 10

Tehničko crtanje sa kompjuterskom grafikom SNIMANJE MAŠINSKIH DELOVA

MERENJE PRILIKOM SKICIRANJA

Da bi se prilikom snimanja modela izmerile pojedine mere koristi se
merni pribor čiji oblik i konstrukcija zavise od oblika predmeta koji se
meri i od tražene preciznosti očitavanja.

Pomično merilo

• Za merenje
spoljašnjih (S),
unutrašnjih (U) i
neodređenih (N)
mera koriste se
pomična merila

Mašinski fakultet u Kragujevcu 11

Tehničko crtanje sa kompjuterskom grafikom SNIMANJE MAŠINSKIH DELOVA

MERENJE PRILIKOM SKICIRANJA

Primeri očitavanja mera na pomičnom merilu

Mašinski fakultet u Kragujevcu 12

Tehničko crtanje sa kompjuterskom grafikom SNIMANJE MAŠINSKIH DELOVA

MERENJE PRILIKOM SKICIRANJA

Pomično merilo sa zaobljenim kljunovima

Mašinski fakultet u Kragujevcu 13

Tehničko crtanje sa kompjuterskom grafikom SNIMANJE MAŠINSKIH DELOVA

MERENJE PRILIKOM SKICIRANJA

Merenje dubine pomičnim merilom Dubinomeri

Mašinski fakultet u Kragujevcu 14

Tehničko crtanje sa kompjuterskom grafikom SNIMANJE MAŠINSKIH DELOVA

MERENJE PRILIKOM SKICIRANJA

9 Mikrometri se koriste za merenje spoljašnjih i unutrašnjih mera
sa preciznošću i do 0,001 mm

9Mikrometar za spoljašnje mere od 0 do 25 mm – očitavanje mere

Mašinski fakultet u Kragujevcu 15

Tehničko crtanje sa kompjuterskom grafikom SNIMANJE MAŠINSKIH DELOVA

MERENJE PRILIKOM SKICIRANJA

Primeri očitavanja mera na mikrometru

za merno područje

od 25 do 50 mm od 50 do 75 mm

Mašinski fakultet u Kragujevcu 16

Tehničko crtanje sa kompjuterskom grafikom SNIMANJE MAŠINSKIH DELOVA

MERENJE PRILIKOM SKICIRANJA

Mikrometar sa pomičnim krakom za merenje unutrašnjih mera

Mašinski fakultet u Kragujevcu 17

Tehničko crtanje sa kompjuterskom grafikom SNIMANJE MAŠINSKIH DELOVA

MERENJE PRILIKOM SKICIRANJA

Za merenje uglova koriste se uglomeri

Mašinski fakultet u Kragujevcu 18

Tehničko crtanje sa kompjuterskom grafikom SNIMANJE MAŠINSKIH DELOVA

MERENJE PRILIKOM SKICIRANJA

• Za određivanje nazivnog prečnika navoja koristi se pomično merilo

• Za određivanje koraka navoja koristi se takozvani navojni češalj koji
se sastoji od više listića od kojih svaki služi za merenje druge
vrednosti koraka

Mašinski fakultet u Kragujevcu 19

Tehničko crtanje sa kompjuterskom grafikom SNIMANJE MAŠINSKIH DELOVA

MERENJE PRILIKOM SKICIRANJA

• Za merenje poluprečnika ispupčenih i udubljenih zaobljenja koristi

se skup šablona
• Da bi se očitala tačna veličina poluprečnika zaobljenja šablon se
postavlja uz zaobljenje tako da nema zazora

Mašinski fakultet u Kragujevcu 20