DAHON NG PAGPAPATIBAY

Bilang pagtupad sa isa sa mga pangangailangan ng asignaturang Filipino,

Pagbasa at Pagsulat Tungo sa Pananaliksik, ang pamanahong papel na ito na

pinamagatang Pananaliksik ukol sa Epekto Ng Paninigarilyo ay inihanda

at hinarap ng mananaliksik mula sa sekyon IV – St. Titus ng Flos Carmeli

Institution of Quezon City.

Tinanggap sa ngalan ng Kagawarang ng Filipino,

Ika-apat na taon sa Paaralang Sekundarya, Flos Carmeli Institution of

Quezon City, bilang isa sa mga pangangailangan sa asignaturang Filipino,

Pagbasa at Pagsulat Tungo sa Pananaliksik.

_____________________
Bb. Jessilyn Ranges
(Guro sa Filipino)

_____________________
Gng. Brenilda Medina
(Punong-Guro)
 PASASALAMAT

Buong-puso kong pinasasalamatan ang mga sumusunod na indibidwal at

tanggapan dahil sa pamamahagi ng kanilang suporta na naghantong sa

matagumpay na pagbuo ng pamanahong-papel na ito:

- kay Bb. Ranges, ang aming minamahal na guro sa Filipino, sa paggabay sa

bawat hakbang sa aming pag-aaral, sa pag-uudyok sa amin na mapaganda

at mailathala ang aming papel,

- sa mga awtor, editor, at mananaliksik na aking pinaghanguan ng

mahahalagang impormasyon sa mga kabanata ng pamanahong papel na ito,

- sa mga responsente, sa makatotohanang pagsagot, at pagpapakita ng

kabutihan na lubos na nakatulong sa amin,

- sa Diyos Amang Makapangyarihan, na kung hindi dahil sa kanya ay hindi

ako maliliwanagan at hindi ko magagawa ang tamang mga hakbang upang

matapos ang aking pinaghirapang trabaho.

Muli, maraming-maraming salamat po sa inyong lahat.

 TALAAN NG NILALAMAN

PASASALAMAT

KABANATA 1 “ANG SULIRANIN O SALIGAN NITO”

A. INTRODUKSYON
B. LAYUNIN NG PAG-AARAL
C. KAHALAGAHAN NG PAG-AARAL
D. SAKLAW AT LIMITASYON
E. PAGLALAHAD NG SULIRANIN
F. PARADIGM

KABANATA 2 “MGA KAUGNAY NA PAG-AARAL O LITERATURA”

KABANATA 3 “DISENYO AT PARAAN NG PANANALIKSIK”

A. DISENYO NG PANANALIKSIK
B. MGA RESPONDENT
C. INSTRUMENTONG PAMPANANALIKSIK
D. TRITMENT NG DATOS

KABANATA 4 “PRESENTASYON AT INTERPRETASYON NG MGA DATOS”

KABANATA 5 “LAGOM, KONKLUSYON AT REKOMENDASYON”

A. LAGOM

B. KONKLUSYON
C. REKOMENDASYON

BIBLIOGRAPIYA
 KABANATA I
ANG SULIRANIN O SALIGAN NITO

A. INTRODUKSYON

Noong unang panahon pa lamang, laganap na sa maraming parte ng

mundo ang paninigarilyo. Ang gawaing ito, ayon sa Wikipedia, ay
isinasagawa ng mga tribo upang kumawala sa ulirat o makihalubilo sa
mundo ng espiritu. Ang ilan sa mga gawaing ito ay ang pagpapaalis ng
masasamang espiritu, pagsamo sa mga ito, atbp. Ngunit, sa paglipas ng
panahon, naging isa na ito sa mga kinagigiliwang uso.

Nagsimula ito sa rehiyon ng Central America noong 6000 BC. Nang

lumipas ang 5000 taon, 1000 BC, nagsimula ang sibilisasyon ng mga Mayan
na magpausok, humithit at ngumuya ng mga dahon ng tabako. Ginamit din
nila ito, kasama ng iba pang mga halamang medicinal, upang ipanggamot sa
mga may sakit at sugat. Nang sila ay naglayag sa iba pang parte ng mundo,
nagdal sila ng mga dahon ng tabako kaya naman nang lumipas ang mga
taon, ang mga manlalakbay, tulad nila Columbus at Francis Drake, ay
naisipang gumawa ng planta ng mga tobako at gawing daan upang
magkapera. Naging popyular ang paninigarilyo ng tabako sa Espanya.

Ang paninigarilyo ay isang Gawain na kung saan sinusunog ang

sangkap, karaniwang tobako, na maaring nirolyo sa papel sabay sa paghihit
ng usok na inilalabas nito. Ayon sa Medlndia Online, ang stick ng sigarilyo ay
binubuo ng halos 4,000 kemikal na maraming epekto sa katawan at pag-iisip
ng tao. Ang ilan sa mga ito ay ang nicotine, tar, acetone, chloroform, atbp.
Dahil nga naman ang mundo ay mabilis magbago, nakaisp ang ibang tao ng
mga modipikasyon ng paggamit o paggawa ng sigarilyo.

B. PAGLALAHAD NG SULIRANIN

Sa Pilipinas, ang mga kabataan ay nagsisimulang magsigarilyo sa edad

na pitong (7) taon. Nagiging regular na ang paninigarilyo sa edad na 13
hanggang 15 taong gulang. Ang paninigarilyo ang pinakaunang sanhi ng
kamatayan sa buong mundo. Ayon sa Department of Health, isang tao kada
13 segundo, o isang milyong katao taun- taon, ang namamatay dahil sa
paninigarilyo. Ang paninigarilyo ay sanhi rin ng mga sakit sa puso, baga,
kanser, diabetes, osteoporosis at marami pang iba. Ito din ay madalas na
sanhi ng pag- atake ng hika.

Ang mga naninigarilyo ay humihina ang katawan, nahihirapang

huminga, laging bumabahin at umuubo, sumasakit ang ulo at nagbabago
ang pang- amoy at panlasa. Ang paninigarilyo ay maaari ring
makapagpapangit dahil sa pagkulubot ng balat, makapagpadilaw ng ngipin
at mga kuko sa daliri, at makapagdulot ng mabahong hininga.

Kung ang taong naninigarilyo ay nakakakuha ng mainstream effects,

ang taong nakakalanghap naman ng usok ng sigarilyo ang nakakakuha ng
sidestream effects. Ito ay tinatawag na Passive Smoking. Kahit hindi ka
naninigarilyo ay parang naninigarilyo ka na rin dahil sa mga kemikal na
nakukuha mo sa usok ng sigarilyo ng taong katabi o malapit sa
naninigarilyo. Mas marami pa ang konsentrasyon ng mga masamang
kemikal ang nakukuha ng mga passive smokers (mga taong hindi naman
naninigarilyo pero nakatira kasama ang taong naninigarilyo) kumpara sa
mga taong talagang naninigarilyo. Ang mga ito ay makakaramdam ng
pagsakit ng ulo, at pagtutubig ng mata. Ang mga passive smokers ay may
mas mataas ng 35% posibilidad na magkaroon ng kanser.
Ang mga bata o anak naman ng mga naninigarilyo ay may mas malaking
posibilidad na magkaroon ng bronchitis, pneumonia at mga sakit sa puso
lalo na sa unang taon.
C. LAYUNIN NG PAG-AARAL

Ang layunin ng pananaliksik na ito ay upang pag- aralan at alamin ang

mga sanhi ng paninigarilyo ng mga kabataan. Makakatulong din ito sa mga
hindi nanninigarilyo upang huwag na nila subukan ang masamang bisyo na
ito.
 1. Tukuyin kung ano ang karaniwang dahilan kung bakit naninigarilyo
ang kabataan.
2. Alamin kung ano ang aspektong naaapektuhan sa buhay ng isang
mag-aaral na naninigarilyo.
3. Tukuyin ang iba’t ibang pamamaraan ng pagkontrol sa mga
naninigarilyo.

D. KAHALAGAHAN NG PAG-AARAL

Ang halaga ng pananaliksik na ito ay upang pamulatin ang pagiisip ng

mga kabataang sa murang edad pa lamang ay nalululong na sa bisyo ng
paninigarilyo. Hindi lamang sa kabataan makakatulong ito kung hindi na rin
sa mga taong hindi na mapigilan ang paninigarilyo. Makakatulong din ito sa
mga hindi nanninigarilyo upang huwag na nila subukan ang masamang bisyo
na ito. Ayon sa mga mananaliksik, ang higit na kahalagahan ng pag-aaral ay
ang makakapaghahatid ng balita sa mga mambabasa tungkol sa
paninigarilyo at mapag bigay alam sa publiko ang kanilang maitutulong
upang mabawasan ang paninigarilyo ng kabataan.
 KABANATA II
MGA KAUGNAY NA PAG-AARAL O LITERATURA
Ayon sa World Health Organization, mahigit kalahati sa kabuuang
bilang ng kabataang Pilipino, partikular na iyong nasa edad 7 hanggang 15,
ang gunom na sa bisyo ng paninigarilyo. Bahagi sila ng tinatayang 40,000
hanggang 50,000 Asian teenagers na maagang natutong manigarilyo bunga
ng kakulangan sa batas laban sa tobacco at walang humpay na promosyon
nito sa bansang Pilipinas. Sa katunayan, isa sa bawat tatlong lalaki na nasa
middle age ang namamatay dahil ditto. Inaasahang tataas pa ang bilang na
ito sa mga darating na buwan dahil sa mabilis na paglaganap ng bisyo sa
mga kabataan, lalo na sa Pilipinas.

Nalagadaan na ni Pangulong Gloria Macapagal- Arroyo ang Tobacco

Regulation Act of 2003 (RA 9211) na naglalayong protektahan ang mga
mamamayan laban sa masamang epekto ng paninigarilyo. Sa ilalim ng batas
na ito, bawal na ang paninigarilyo sa lahat ng pampublikong lugar gaya ng
mga paaralan, ospital, mga terminal, restawran, at iba. Bawal na rin ang
pagbebenta ng yosi sa mga tindahan na malapit sa mga paaralan, at di na
pagbebetahan nito ang mga menor de edad. Required din ang mga
kumpanyang gumagawa ng sigarilyo na ilagay ang health warning sa
harapan ng kaha ng yosi. Iba-ban na rin simula 2007 ang mga ads ng mga
sigarilyo sa iba’t ibang media. Ayon sa Malakanyang, ang Pilipinas ang
kauna-unahang bansa sa mundo na pinakaunang tumupad sa panawagan ng
World Health Organization na i-regulate ng mga bansa ang paggamit ng mga
produktong may nikotina.Ayon kay Dr. Lain, ang paninigarilyo ay
nakapagpapasaya. Ito ang lumabas na resulta ng pag-aaral na isinagawa ng
Peninsula Medical School sa United Kingdom sa pangunguna hinggil sa
kaugnayan ng paninigarilyo sa Psychological well-being ng tao. Sa kanilang
pagsisiyasat, napag-alaman na ang mga naninigarilyo ay nakararanas ng
mababang antas ng kasiyahan at life satisfaction kumpara sa mga hindi
naninigarilyo. Ayon sa mga pag-aaral ang paninigarilyo ay maaaring
magdulot ng pagtaas ng blood pressure, paglapot ng dugo, kanser sa baga,
bibig, lalamunan, matris at pantog, katarata, pagkabulag at low birth weight
at birth defects ng mga sanggol sa sinapupunan. Isa sa apat na taong
naninigarilyo ay namamatay sa mga sakit na dulot nito. Ang iba naman ay
naghihirap ng maraming taon sa kanilang kalusugan. Ang tar at Carbon
Monoxide na nasa usok ng sigarilyo ay nakakirita at sumisira sa mga baga
tuwing humihinga ang taong naninigarilyo. Ang pangangati ng lalamunan ay
kalaunang magiging ubo. Kapag nagtagal ay magdudulot ito ng paparaming
plema. Ang mga ito ay paraan n gating mga katawan ng pagprotekta sa
usok. Kapag itinuloy pa rin ang paninigarilyo, maaaring magkaroon ng sipon
at trangkaso, pati na rin bronchitis, pneumonia at iba pang malalang sakit sa
puso. Sa kalaunan ay maaari pang magkaroon ng emphysema ang isang
taong naninigarilyo, kung saan nasisira ang ibang bahagi o kabuuan ng mga
baga. Habang lumalala ang sakit, ay mahihirapan na ito sa paghinga at
maging sa paglakad. Ang paninigarilyo ay isa sa mga dahilan ng
emphysema.

May apat na milyong kabataang Filipino sa pagitan ng edad na 11

hanggang 19 ang naninigarilyo na, ayon sa magkatuwang na pag-aaral ng
Department of Health (DoH) at World Health Organization (WHO). Batay sa
pag-aaral na pinamagatang “Global Youth Tobacco Survey," mahigit 60
porsyento o 2.7 milyon mula sa bilang ng mga kabataang naninigarilyo ay
pawang mga lalaki samantalang 1.4 milyon ang mga babae. Isinaad din sa
pag-aaral na walo mula sa 10 sa mga na sakop ng pag-aaaral ang nakakita
ng mga patalatastas na tumatangkilik sa sigarilyo noong 2007. Nagbabala si
Dr Maricar Limpin, executive director ng Framework on Tobacco Control of
the Philippines Alliance, na patuloy na darami ang mga kabataang
naninigarilyo hangga’t hindi ipinagbabawal ang patalatastas sa paggamit ng
tabako. Ayon kay Limpin, noong 2005 ay nasa pagitan lamang ng 17
hanggang 18 porsyento ang bilang ng mga kabataang naninigarilyo
samantalang umakyat ang bilang sa 23 porsyento noong 2007.

KABANATA III
DISENYO AT PARAAN NG PANANALIKSIK
A. DISENYO NG PANANALIKSIK

Ang naisagawang pag-aaral ay gumamit ng deskriptibong

metodolohiya ng pananaliksik. Maraming uri ng deskriptibong pananaliksik,
ngunit napili ko na gamitin ang Descriptive Survey Research Design, na
gumagamit ng talatanugan (survey questionnaire) para makalikom ng mga
datos. Naniniwala ako na angkop ang disenyong ito para sa paksang ito
sapagkat mas mapapadali ang pangangalap ng datos mula sa maraming
respondente.

B. MGA RESPONDENTE

Ang mga respondente sa pag-aaral na ito ay ang mga taong

naninigarilyo o mga smokers sa aming subdibisyon. Pinili ko ang mga
respondente sapagkat sila ang pinakamadaling lapitan at sila ang pinaka-
epektibong mapagkukunan ng impormasyon.

C. MGA INSTRUMENTONG PAMPANANALIKSIK

Ang pag-aaral na ito ay isinagawa sa pamamagitan ng Descriptive

Survey Research Design, na gumagamit ng talatanugan (survey
questionnaire) para makalikom ng mga datos upang malaman ang mga
opinyon ng mga respondent. Kumuha rin ako ng impormasyon sa mga
artikulo sa dyaryo at sa internet.

D. TRITMENT NG MGA DATOS

Ang pamanahong-papel na ito ay isang panimulang pag-aaral kaya’t

wala akong ginawang pagtatangka upang masuri ang mga datos sa pag-
aaral na ito sa pamamagitan ng matataas at kompleks na istatikal na
pamamaraan. Opinyon o damdamin lamang ng mga respondenteng
tumugon sa bawat katanungan sa survey questionnaire.
 KABANATA IV
PRESENTASYON AT INTERPRETASYON NG MGA
DATOS

KARANIWANG DAHILAN KUNG BAKIT MARAMING

KABATAAN ANG NANINIGARILYO
 Sa tatlong pangunahing dahilan ng paninigarilyo ng kabataan,
apatnapung bahagdan ang nagsasabing pamilya ang nakakapagdulot ng
masamang impluwensiya sa kanilang mga kaanak, samantalang limampu’t-
tatlong bahagdan naman ang nagsasabing ang mga barakda nila ang
naguudyok ng paninigarilyo at iba pang mga bisyo. Pitong bahagdan naman
ang nagsasabing sa personal na buhay lamang ang dahilan. Batay dito,
masasabi nating ang mga barkada nila ang may pinakamalaking
impluwensiya sa kanila.

IBA’T-IBANG SALIK NA NAKAKAAAPEKTO SA PANINIGARILYO

NG KABATAAN

PAMILYA Kalagayan ng buhay

Paninigarilyo ng magulang, kapatid,
at iba pang mga kamag-anak
Kakulangan sa patnubay ng
magulang

BARKADA Peer pressure - tumutukoy sa

impluwensiya ng isang grupo na
naghihikayat sa isang tao upang
baguhin ang kanyang pag-uugali na
pareho sa mga kaugalian ng grupo.

Nahuhumaling sila sa mga patalastas

ng sigarilyo sa telebisyon

PERSONAL NA BUHAY Kahinaan ng loob sa pagharap sa

mga problema

Pampalipas-oras

Ipinagbawal na ni Dr. Maricar Limpin ang mga patalatastas sa sigarilyo

noong pang Hulyo 1, 2007 alinsunod sa Sec. 22 ng Tobacco Control Act.
Subalit tanging ang Davao City at Legazpi City pa lamang ang tumatalima
dito, ayon sa kanya.

ASPEKTONG NAKAKAAPEKTO SA PANINIGARILYO NG MGA

MAG-AARAL
 Sa mga aspektong naaapektuhan ng paninigarilyo ng mga mag-aaral,
tatlumpu’t-siyam na bahagdan ang nagsasabing naaapektuhan ng
paninigarilyo ang kanilang pag-aaral, habang limampung bahagdan ang
nagsasabing ang kalusugan ang naaapektuhan ng kanilang paninigarilyo.
Labing-isang bahagdan naman ang nagsasabing pamilya at kaibigan ang
naaapektuhan nito.

Mahihinuha dito na kalusugan ang pinakamalaking aspektong

naaapektuhan ng paninigarilyo. Dahil sa pagkabahala sa mataas ng bilang
ng mga Pilipino na namamatay sanhi ng mga sakit na may kaugnayan sa
paninigarilyo, isang resolusyon ang inihain sa Kamara de Representantes
upang ipagbawal ang paninigarilyo sa mga paaralan at unibersidad.

Ayon kay Nueva Ecija Rep. Eduardo Nonato Joson, tinatayang 20,000
Filipino ang namamatay sa mga tinatawag na smoking-related illnesses
bawat taon o dalawa bawat oras.

Ayon umano sa isang global youth tobacco survey, sinabi ni Joson na

umaabot sa 21.6 porsyento ng mga mag-aaral ay naninigarilyo. Sa nasabing
bilang, 32.6 porsyento sa kanila ay lalaki at 12.9 porsyento ang babae. Ang
malubha, one-fifth ng mga kabataang Filipino ang nagsisimulang matutong
manigarilyo sa edad na 10. Sinisi ni Joson ang hindi epektibong kampanya
ng pamahalaan at mga babala sa pagdami ng mga kabataan na
naninigarilyo.

BILANG NG MGA KABATAANG NAHUHUMALING SA

PANINIGARILYO:

 20% ng kabataang Pilipino ay nagsisimulang manigarilyo sa edad na 10

pababa. (Miguel-Baquilod, M., NEC, 2001)

 Isa sa tatlo o 27% ng kabataang Pilipino ay naninigarilyo. (Global Youth

Tobacco Survey ng WHO at CDC, 2007)

 Halos 40% ng mga batang lalaki ay naninigarilyo. (WHO, 2002)

 Apat sa sampung estudyante na may edad na 13-15 ay nakapanigarilyo

na. (CDC-MMWR, 2003)

 Isa sa walong estudyante ng may edad na 13-15 ay nagsimulang

manigarilyo bago ang edad na 10. (CDC_MMWR, 2003)

 Ang mga batang may magulang na naninigarilyo ay may mataas na

posibilidad na manigarilyo rin pagtanda. (FCAP)

 62% ng mga batang Pilipino ay pinagbebentahan ng sigarilyo sa mga

tindahan. (CDC-MMWR, 2005)
 PARAAN KUNG PAPAANO IWASAN ANG PANINIGARILYO NG
MGA KABATAAN

Animnapu’t-pitong bahagdan ng mga respondente ang nagsabing

disiplina sa sarili lamang ang kanilang solusyon upang maiwasan ang
paninigarilyo. Ang pinagkakaabalahan naman ang sumunod na sagot ng
dalawampung bahagdan ng mga respondente na siya nilang ginagawa upang
maiwasan ang pagyoyosi o paninigarilyo. Samantalang labing-tatlong
bahagdan lamang ang nagsabing gawaing pangkalakasan ang kanilang
ginagawa upang makaiwas.

Ang taong may disiplina sa sarili ay pinipigilan ang mga hindi dapat
gawin dahil alam nilang hindi ito maganda.
 IBA’T-IBANG DAHILAN KUNG BAKIT MAKAKAIWAS SA
PANINIGARILYO ANG KANILANG NAPILING GAWAIN:

 Naaalis ang pagkanegatibo

 Pang-agaw pansin

 Nagiging masaya

 Nakakalimutan ang problema

 Gumagaan ang pakiramdam

 Makakabuti sa kalusugan

May mga nagsasabi na baka raw tumaba sila kapag itinigil ang
paninigarilyo. Subukang bawasan ang intake ng mga fatty foods kapag itnigil
na ang paninigarilyo. Huwag hayaang ang inyong paninigarilyo ay mapalitan
ng panibagong bisyo. Kung kayo gustotung-gusto kumain nang matatamis,
mas mabuting kumain ng prutas.

Hindi pa huli para itigil ang bisyong sigarilyo. Kapag ginawa ninyo ito
ngayon, natitiyak ko na malaki ang inyong mapapakinabang bukas. Hindi
lamang kayo ang makikinabang kundi pati ang pamilya. Alalahanin ang
pinsalang dinudulot ng paninigarilyo sa katawan.
 KABANATA V
LAGOM, KONKLUSYON AT REKOMENDASYON

A. LAGOM

Ang karaniwang dahilan kung bakit maraming kabataan ang

naninigarilyo ay pamilya (40%), barkada (53%), at personal na buhay (7%).

Mga aspektong nakakaapekto sa pannigarilyo ng mga mag-aaral ay

kalusugan (50%), pag-aaral (39%), pamilya at kaibigan (11%).
 Ilan sa mga gawaing ginagawa ng mag-aaral upang maiwasan ang
paninigarilyo ay pagdisiplina sa sarili (67%), pinagkakaabalahan (20%),
gawaing pangkalikasan (13%).

B. KONKLUSYON

Ang paninigarilyo ay isang masamang bisyo. Ito ay masama para sa

ating kalusugan. Bukod sa magastos ang paninigarilyo, ay nakakapagdulot
pa ito ng maraming uri ng sakit tulad ng sakit sa puso, bronchitis at kanser.
Nakakapagpahina din ito ng resistensya n gating katawan. Ito rin ay
nakamamatay. Ang usok ng sigarilyo ay nakakasama rin maging sa ating
mga kaibigan at kasambahay. Ang paninigarilyo rin ay masama para sa
ating kapaligiran dahil nakadaragdag lang ito sa polusyon.

C. REKOMENDASYON

Ito ang maaaring gawin sa pagtigil sa paninigarilyo: Una ay lumayo sa

ibang mga naninigarilyo. Alisin ang lahat ng sigarilyo at ang bawat bakas ng
tabako na taglay ninyo. Humingi ng tulong at suporta sa pamilya sa desisyon
nang paghinti. Ito ang mag- iiwas sa inyo sa tukso at magpapalakas sa
inyong kapasiyahan na tumigil na. Kapag nakadarama ng pagkagustong
manigarilyo ay maghanap ng ibang pagkakaabalahan. Mag- ehersisyo araw-
araw. Makalilinis ito sa baga at makapagbubuti sa kalusugan at kaligayahan.
Huwag magpapalipas ng gutom. Kumain ng regular at huwag tatangkain
magpababa ng timbang habang sinisikap alisin ang ugalung paninigarilyo.
Kumain ng masusustansiyang pagkain. Ang mga ito ay siyang magaling na
lunas laban sa lason ng tabako. Kung hindi tuluyang maihinto ang
paninigarilyo, komunsulta sa Smoking Cessation Clinics. Dapat din ay
dagdagan pa ng gobyerno ang mga proyekto laban sa paninigarilyo ng
mamamayang Pilipino.
 BIBLIOGRAPIYA

http://tl.wikipedia.org/wiki/Sigarilyo

http://www.philstar.com/Article.aspx?articleid=434490

http://tl.articlestreet.com/Article/The-Many-Perils-Of-Smoking-
Tobacco/671975

http://bisyonatoh.blogspot.com/

http://fil.wikipilipinas.org/index.php?title=Batas_Republika_9211