Ass.

Mic UKAJ
Makroekonomia I
MAKROEKONOMIA
I. Një vështrim i përgjithshëm mbi makroekonominë
I. 1 Makroekonomia si degë e ekonomiksit
Ekonomiksi përbëhet nga dy degë kryesore:
•

Mikroekonomiadhe
•

Makroekonomia
Mikroekonomia studion ekonominë në nivel të ndërmarrjes, pra mikroekonomia studion
sjelljen e agjentëve individualë ekonomikë.
Makroekonomia merret me studimin e ekonomisë në tërësi, të agregateve ekonomikë
siç janë: produkti i përgjithshëm, punëzenia, inflacioni, bilanci i pagesave, etj.
Kemi dy shkolla me pikëpamje te ndryshme lidhur me makroekonominë:
•

Shkolla klasike (neoklasike) dhe

•

Shkolla kejnsiane(neokejnsiane)
Sipas klasikeve ekonomia çdo herë është në punëzënie të plotë, pra ekziston
shfrytëzim i plotë i kapaciteteve dhe se ekonomia çdo herë është në ekuilibër. Klasiket
ishin kundër ndërhyrjes së shtetit në ekonomi. Sipas tyre gjendjet e disekuilibrit ose
mospërdorimit të plotë të kapaciteteve kalohen shumë shpejt përmes mekanizmave
përshtatës të tregut.
Kejnsianet kishin pikëpamje të kundërta me klasiket, pra ishin për ndërhyrjen e
shtetit në ekonomi pastaj ata argumentonin se ekonomia mundë të jetë në ekuilibër edhe
në kushtet e mospërdorimit masiv të burimeve
1.2 Konceptet kryesore makroekonomike
1.2.1 Produkti i përgjithshëm bruto (GDP) - është një matës agregat i vlerës së të
gjitha produkteve dhe shërbimeve përfundimtare të prodhuara në një ekonomi.
Për të llogaritur GDP, duhet të dimë sasitë e produkteve përfundimtare të prodhuara
gjatë periudhës së shqyrtuar dhe çmimet e tyre. Meqenëse çmimet e produkteve
ndryshojnë me kalimin e kohës, për të krahasuar GDP e dy periudhave duhet të operojmë
me çmimet e periudhës bazë. GDP i llogaritur në këtë mënyrë quhet GDP real. Ndërsa
GDP e llogaritur me çmimet korrente quhet GDP nominal.
1.2.2 Inflacioni - shprehë rritjen e vazhdueshme të nivelit të përgjithshëm tëç mimeve
dhe matet me anë të normës së inflacionit. Norma e inflacionit shprehë ritmin, në
përqindje ,të rritjes së niveli të përgjithshëm të çmimeve gjatë një periudhe të dhënë kohe.
Për matjen e nivelit të përgjithshëm të çmimeve, pra dhe të ndryshimit të këtij niveli,
përdoren disa mënyra që dallojnë nga shkalla e përfshirjes së drejtpërdrejtë të Produktit të
Përgjithshëm. Treguesi më i plotë i ndryshimit të nivelit të përgjithshëm të çmimeve
është deflatori i GDP i cili paraqet raportin në mes GDP nominal me GDP real(GDP

Ass. Mic UKAJ

Makroekonomia I
MAKROEKONOMIA
I. Një vështrim i përgjithshëm mbi makroekonominë
I. 1 Makroekonomia si degë e ekonomiksit
Ekonomiksi përbëhet nga dy degë kryesore:
•

Mikroekonomiadhe
•

Makroekonomia
Mikroekonomia studion ekonominë në nivel të ndërmarrjes, pra mikroekonomia studion
sjelljen e agjentëve individualë ekonomikë.
Makroekonomia merret me studimin e ekonomisë në tërësi, të agregateve ekonomikë
siç janë: produkti i përgjithshëm, punëzenia, inflacioni, bilanci i pagesave, etj.
Kemi dy shkolla me pikëpamje te ndryshme lidhur me makroekonominë:
•

Shkolla klasike (neoklasike) dhe

•

Shkolla kejnsiane(neokejnsiane)
Sipas klasikeve ekonomia çdo herë është në punëzënie të plotë, pra ekziston
shfrytëzim i plotë i kapaciteteve dhe se ekonomia çdo herë është në ekuilibër. Klasiket
ishin kundër ndërhyrjes së shtetit në ekonomi. Sipas tyre gjendjet e disekuilibrit ose
mospërdorimit të plotë të kapaciteteve kalohen shumë shpejt përmes mekanizmave
përshtatës të tregut.
Kejnsianet kishin pikëpamje të kundërta me klasiket, pra ishin për ndërhyrjen e
shtetit në ekonomi pastaj ata argumentonin se ekonomia mundë të jetë në ekuilibër edhe
në kushtet e mospërdorimit masiv të burimeve
1.2 Konceptet kryesore makroekonomike
1.2.1 Produkti i përgjithshëm bruto (GDP) - është një matës agregat i vlerës së të
gjitha produkteve dhe shërbimeve përfundimtare të prodhuara në një ekonomi.
Për të llogaritur GDP, duhet të dimë sasitë e produkteve përfundimtare të prodhuara
gjatë periudhës së shqyrtuar dhe çmimet e tyre. Meqenëse çmimet e produkteve
ndryshojnë me kalimin e kohës, për të krahasuar GDP e dy periudhave duhet të operojmë
me çmimet e periudhës bazë. GDP i llogaritur në këtë mënyrë quhet GDP real. Ndërsa
GDP e llogaritur me çmimet korrente quhet GDP nominal.
1.2.2 Inflacioni - shprehë rritjen e vazhdueshme të nivelit të përgjithshëm tëç mimeve
dhe matet me anë të normës së inflacionit. Norma e inflacionit shprehë ritmin, në
përqindje ,të rritjes së niveli të përgjithshëm të çmimeve gjatë një periudhe të dhënë kohe.
Për matjen e nivelit të përgjithshëm të çmimeve, pra dhe të ndryshimit të këtij niveli,
përdoren disa mënyra që dallojnë nga shkalla e përfshirjes së drejtpërdrejtë të Produktit të
Përgjithshëm. Treguesi më i plotë i ndryshimit të nivelit të përgjithshëm të çmimeve
është deflatori i GDP i cili paraqet raportin në mes GDP nominal me GDP real(GDP

Ass. Mic UKAJ

Makroekonomia I
MAKROEKONOMIA
I. Një vështrim i përgjithshëm mbi makroekonominë
I. 1 Makroekonomia si degë e ekonomiksit
Ekonomiksi përbëhet nga dy degë kryesore:
•

Mikroekonomiadhe
•

Makroekonomia
Mikroekonomia studion ekonominë në nivel të ndërmarrjes, pra mikroekonomia studion
sjelljen e agjentëve individualë ekonomikë.
Makroekonomia merret me studimin e ekonomisë në tërësi, të agregateve ekonomikë
siç janë: produkti i përgjithshëm, punëzenia, inflacioni, bilanci i pagesave, etj.
Kemi dy shkolla me pikëpamje te ndryshme lidhur me makroekonominë:
•

Shkolla klasike (neoklasike) dhe

•

Shkolla kejnsiane(neokejnsiane)
Sipas klasikeve ekonomia çdo herë është në punëzënie të plotë, pra ekziston
shfrytëzim i plotë i kapaciteteve dhe se ekonomia çdo herë është në ekuilibër. Klasiket
ishin kundër ndërhyrjes së shtetit në ekonomi. Sipas tyre gjendjet e disekuilibrit ose
mospërdorimit të plotë të kapaciteteve kalohen shumë shpejt përmes mekanizmave
përshtatës të tregut.
Kejnsianet kishin pikëpamje të kundërta me klasiket, pra ishin për ndërhyrjen e
shtetit në ekonomi pastaj ata argumentonin se ekonomia mundë të jetë në ekuilibër edhe
në kushtet e mospërdorimit masiv të burimeve
1.2 Konceptet kryesore makroekonomike
1.2.1 Produkti i përgjithshëm bruto (GDP) - është një matës agregat i vlerës së të
gjitha produkteve dhe shërbimeve përfundimtare të prodhuara në një ekonomi.
Për të llogaritur GDP, duhet të dimë sasitë e produkteve përfundimtare të prodhuara
gjatë periudhës së shqyrtuar dhe çmimet e tyre. Meqenëse çmimet e produkteve
ndryshojnë me kalimin e kohës, për të krahasuar GDP e dy periudhave duhet të operojmë
me çmimet e periudhës bazë. GDP i llogaritur në këtë mënyrë quhet GDP real. Ndërsa
GDP e llogaritur me çmimet korrente quhet GDP nominal.
1.2.2 Inflacioni - shprehë rritjen e vazhdueshme të nivelit të përgjithshëm tëç mimeve
dhe matet me anë të normës së inflacionit. Norma e inflacionit shprehë ritmin, në
përqindje ,të rritjes së niveli të përgjithshëm të çmimeve gjatë një periudhe të dhënë kohe.
Për matjen e nivelit të përgjithshëm të çmimeve, pra dhe të ndryshimit të këtij niveli,
përdoren disa mënyra që dallojnë nga shkalla e përfshirjes së drejtpërdrejtë të Produktit të
Përgjithshëm. Treguesi më i plotë i ndryshimit të nivelit të përgjithshëm të çmimeve
është deflatori i GDP i cili paraqet raportin në mes GDP nominal me GDP real(GDP

Ass. Mic UKAJ

Makroekonomia I
MAKROEKONOMIA
I. Një vështrim i përgjithshëm mbi makroekonominë
I. 1 Makroekonomia si degë e ekonomiksit
Ekonomiksi përbëhet nga dy degë kryesore:
•

Mikroekonomiadhe
•

Makroekonomia
Mikroekonomia studion ekonominë në nivel të ndërmarrjes, pra mikroekonomia studion
sjelljen e agjentëve individualë ekonomikë.
Makroekonomia merret me studimin e ekonomisë në tërësi, të agregateve ekonomikë
siç janë: produkti i përgjithshëm, punëzenia, inflacioni, bilanci i pagesave, etj.
Kemi dy shkolla me pikëpamje te ndryshme lidhur me makroekonominë:
•

Shkolla klasike (neoklasike) dhe

•

Shkolla kejnsiane(neokejnsiane)
Sipas klasikeve ekonomia çdo herë është në punëzënie të plotë, pra ekziston
shfrytëzim i plotë i kapaciteteve dhe se ekonomia çdo herë është në ekuilibër. Klasiket
ishin kundër ndërhyrjes së shtetit në ekonomi. Sipas tyre gjendjet e disekuilibrit ose
mospërdorimit të plotë të kapaciteteve kalohen shumë shpejt përmes mekanizmave
përshtatës të tregut.
Kejnsianet kishin pikëpamje të kundërta me klasiket, pra ishin për ndërhyrjen e
shtetit në ekonomi pastaj ata argumentonin se ekonomia mundë të jetë në ekuilibër edhe
në kushtet e mospërdorimit masiv të burimeve
1.2 Konceptet kryesore makroekonomike
1.2.1 Produkti i përgjithshëm bruto (GDP) - është një matës agregat i vlerës së të
gjitha produkteve dhe shërbimeve përfundimtare të prodhuara në një ekonomi.
Për të llogaritur GDP, duhet të dimë sasitë e produkteve përfundimtare të prodhuara
gjatë periudhës së shqyrtuar dhe çmimet e tyre. Meqenëse çmimet e produkteve
ndryshojnë me kalimin e kohës, për të krahasuar GDP e dy periudhave duhet të operojmë
me çmimet e periudhës bazë. GDP i llogaritur në këtë mënyrë quhet GDP real. Ndërsa
GDP e llogaritur me çmimet korrente quhet GDP nominal.
1.2.2 Inflacioni - shprehë rritjen e vazhdueshme të nivelit të përgjithshëm tëç mimeve
dhe matet me anë të normës së inflacionit. Norma e inflacionit shprehë ritmin, në
përqindje ,të rritjes së niveli të përgjithshëm të çmimeve gjatë një periudhe të dhënë kohe.
Për matjen e nivelit të përgjithshëm të çmimeve, pra dhe të ndryshimit të këtij niveli,
përdoren disa mënyra që dallojnë nga shkalla e përfshirjes së drejtpërdrejtë të Produktit të
Përgjithshëm. Treguesi më i plotë i ndryshimit të nivelit të përgjithshëm të çmimeve
është deflatori i GDP i cili paraqet raportin në mes GDP nominal me GDP real(GDP