ESENBOĞA HAVA TRAFĠK MÜDÜRLÜĞÜ

Sayı 5, HAZİRAN 2011

Yaz trafiğinin kendisini iyice

hissettirdiği bu günlerde, işleri bir
nebze olsun kolaylaştırmak için
İstanbul anlaşma mektubunda bazı
iyileştirmeler yapıldı. Bu sayıda
anlaşma mektubundaki değişiklikle-
rin bir kısmına değinmeye çalıştık.
Elbette ki hepsine yer vermek için
yerimiz olmadığından anlaşma mek-
tubunu mutlak okumanızı öneririz.
Diğer bir konu olarak, yaz trafiği ile
birlikte uçak beklemelerinin artacağı
düşüncesi ile “uçak yakıt durumları”
konusunu hatırlatmanın olumlu
olacağını düşündük ve kapsamlı
olmasa da yararlı olacağını düşündü-
ğümüz bazı pratik bilgiler vermeye
çalıştık. Ayrıca çok ilgi çeken “ben
bir gün” köşemizde readback ve
hearback‟lerin, trafik sayısı ne olursa
olsun trafik takibinin ve verilen
talimatların doğru uygulanıp uygulan- Pan Pan, Pan Pan, Pan Pan minimum fuel
madığının gözlenmesinin ne kadar PANPAN
önemli olduğunu bir örnekle vurgula-
maya çalıştık.
Özverili çalışmalarınız için
hepinize sonsuz teşekkürlerimizi
sunar yaz trafiğinde kolaylıklar
Mayday, Mayday, Mayday low on fuel
dileriz.
Esenboğa Hava Trafik Müdürlüğü MAYDAY

Kaynaklar : Hava Trafik Kontrol Hizmetinde Acil ve Beklenmedik Durumlar Rehberi—DHMİ

Guidelines for Controller Training In the Handling of Unusual/Emergency Situations—EUROCONTROL
www.trainingzone.eurocontrol.int (Say Again, The phraseology Database)
Annex 10, vol 2 6th edition 2001, 5.3.2.1
 ATC Bülten
Haziran 2011
Yıllar yıllar önce idi. Bir pazartesi sabahı nöbete
gelmiştim. Benim için güzel bir gün olacaktı
çünkü o hafta sonu kuş taşa değmiş, Fenerbahçe‟-
yi 2-1 yenmiştik. Eski saha kontrol merkezine
girdiğimde yaklaşma kontrolde Feyyaz Ağabey
Paz Pzt Sal Çar Per Cu Cm
çalışıyordu. Hem nöbeti devralmak hem de zafe-
rimizi bir Beşiktaşlı Ağabeyimizle kutlamak için doğruca ona yönel- 1 2 3 4
dim. Önce beni tebrik etti ve devir teslim yaptık. Bir adet geliş ve 3
adet kalkış vardı. Kalkışlardan birincisi THY281 Dalaman uçağı,
ikincisi THY385 İzmir, üçüncüsü ise THY35 Trabzon idi (ne hafıza
5 6 7 8 9 10 11
ama). Feyyaz Ağabey THY 281 uçağının BA46 olabileceğini ancak
kulenin ısrarla B737 olduğunu söylemesine rağmen dikkatli olmamı 12 13 14 15 16 17 18
söyledi çünkü arkadan kalkıp aynı yönde uçacak olan THY385 de
B737 idi. O zaman FDP olmadığı için bizler uçak tipini bilemiyorduk,
kule ne derse onlara inanmak durumunda idik. Feyyaz Ağabey ile 19 20 21 22 23 24 25
maç yorumları yaparken gözlerini hiç ekrandan ayırmıyordu. Hem
başarımızı doya doya konuşmak için zaman kazanmak hem de Feyyaz
Ağabey‟i rahatlatmak için;
26 27 28 29 30
“THY281 Esenboğa APP Request Rate of Climb pm.” İstanbul Atatürk ve Sabiha Gökçen Hava Limanlarına iniş ve
“Esenboğa APP THY281 We are maintaining 2000 pm”
kalkışların her geçen gün artması, Ankara ve İstanbul‟daki iki
“Roger report any change” talimatı verdim ve arkasından;
komşu ACC sektörlerinin adeta yaklaşma kontrol gibi çalış-
“THY385 Esenboğa Yaklaşma arrange your rate climb 1500 pm masına yol açmaktadır. Sürekli alçalan tırmanan trafik ve ayır-
or less” tahdidime ma zorunlulukları iş yoğunluğunun artırmasına ve uçuş emni-
“1500 pm or less” yetine de olumsuz yansımaktadır. Bu durum yol yapılanmasın-
da değişikliğe gidilmesi ve anlaşma mektuplarının değiştiril-
Karşılığını almış ve rahatça konuşmaya başlamıştık. Aradan bir süre mesi zorunluluğunu getirmiştir. Bu amaçla 2 Haziran 2011
geçtikten sonra neden olduğunu anlayamadan aniden döndüm ve tarihinden geçerli olmak üzere yeni düzenlemelere gidilmiştir.
ekrana baktığımda THY281 ile THY385 arasında 3 NM ve 400 feet
vardı. Üstelik hava kapalı, muhtemelen uçaklar bulut içiydi. O dö-
Buna göre;
nemlerde TCAS taşıma zorunluluğu olmadığını da hatırlatmak iste-  İstanbul Atatürk (LTBA), Sabiha Gökçen (LTFJ),
rim. Hemen müdahale ettim ayırdım her iki uçağı, ama çok korkmuş- Çorlu (LTBU) havalimanlarına ve Hezarfen Meyda-
tuk. Maçı, galibiyeti unuttuk bu yakınlaşmanın nasıl olduğunu tartış- nına (LTBW) iniş trafikleri ERSEN yolundan uçuş
maya başladık. Aradan 2 veya 3 dakika geçtikten sonra; planlarını dolduracak, A/UA4 ve UL615 ERSEN
yolundan İstanbul FIR‟a uçurulacaktır.
“Esenboğa yaklaşma THY35 efendim biz daha ne kadar daha
1500 feet’i muhafaza edeceğiz”  LTBA, LTFJ, LTBU ve LTBW hariç İstanbul
FIR„da konuşlanan meydanlara inişe giden trafikler
İyice dağılmıştım bir de baktım THY35 İLHAN noktasına yaklaşıyor en yüksek FL220 olacak şekilde G/UG8 ve
ve hala FL115‟i geçiyordu. L/UL614 TOKER yolunu kullanabileceklerdir.
 Transit trafikler için G/UG8-L/UL614 ve A/UA4-
Sözün özü başka uçak readback yapmış, ben de dikkatli dinlememi-
şim, THY281 de kulenin söylediği gibi B737 değil BA46 imiş. Böy-
UL615 yoları çift yönlü olarak da kullanılabile-
lece ayda yılda aldığımız bir galibiyette burnumuzdan geldi. Yıllarca cektir.
önce unutamadığım bu dersi sizlerle paylaştım umarım hiç kimse
böyle bir dersle karşılaşmaz. Sağlık ve mutluluklar sizlerin olsun. İstanbul FIR ile yenilenen anlaşma mektubu ile ilgili ayrın-
tılar için lütfen yeni anlaşma mektubunun Ek C ve Ek D
Mehmet Emin ÇĠÇEK kısımlarını inceleyiniz.
Hava Trafik Kontrolörü

YOL KONTROL SAHA KONTROL

Uçağın bir ATC ünitesi ile ilk temasta kullanmış oluğu

“xxxxxx, ABC123, climbing to FL280”
Freyzine karşılık ATC tararıfından:
“ABC123, xxxxxx, roger, radar contact, climb to FL280”
Arkadaşımız hatta
“ABC123, xxxxxx, roger, radar contact, re-cleared FL280” Arkadaşımız
Sultan
Şeklinde yanıtlandığı gözlenmektedir. Işıl ERGUN’na
GÜLBİTTİ’nin
geçmiş olsun
kızı İpek’e Yukarıda belirtildiği gibi freyzlerin ATC tarafından tekrarı, pilotların doğru seviyeye tırma-
dileklerimizi
uzun ve sağlıklı nıp tırmanmadıkları ve hatta bir başka seviyeye serbest kılınıp kılınmadıkları hakkında şüphe
duymalarına neden olmaktadır. Bu durum kokpitte karmaşa yaratabilmektedir. iletiyor,
bir yaşam
sevgilerimizi
diliyoruz. Bu durumda kullanılması gereken doğru freyzler: gönderiyoruz...
“ABC123, xxxxxx, roger, radar contact, maintain FL280 upon reaching”
veya
“ABC123, xxxxxx, roger, radar contact”
şeklinde olmalıdır.
*Freyzler pilotları çelişkiye düşürmeyecek şekilde ve fazla tekrardan kaçınılarak kullanılmalıdır.
Kaynak : DHMİ GEN. MÜD. 03.01.2006 TARİH B.11.2.DHM.0.11.01.00-342-86