You are on page 1of 52

Introduo Microbiologia

Microbiologia Geral

1. Definio e origem

Definio:
mikros + bios + logos

Primeiros microrganismos
3,5 - 3,8 bilhes de anos

Milhes de anos atrs


cerca 4.600 3.500-3.400

Evidncias geolgicas/fsseis (Enciclopdia Britnica, 1986)


Formao do planeta Terra Vida microbiana presente, evidenciada pelos estromatlitos (estruturas sedimentares formadas por comunidades microbianas) em alguns depsitos da Austrlia Ocidental Cianobactrias capazes de realizar fotossntese (baseado na datao com carbono em matria orgnica desse perodo). Elas teriam sido precedidas por bactrias fotossintetizantes anoxignicas) Oxignio comea a se acumular na atmosfera Agrupamentos microbianos de organismos unicelulares relativamente grandes (25-200 m) encontrados em sedimentos marinhos, indicando a presena de organismos eucariticos (nucleados). Esses fsseis so considerados como cistos de algas planctnicas. [Considera-se que o surgimento dos eucariotos ocorreu cerca de 2 bilhes de anos atrs]. Depsitos de rochas contendo cerca de 20 taxns de eucariotos, incluindo protozorios e algas verdes filamentosas Oxignio alcana 3% do nvel atual na atmosfera Os mais antigos fsseis de animais multicelulares, incluindo artrpodes primitivos A primeira evidncia de uma plenitude de organismos vivos nas rochas Desenvolvimento da flora terrestre Aparecimento do mamferos, plantas com flores, insetos sociais

2.800

2.000-1.800 1.400

800-700

640 650-570 570 em diante 400 em diante 100

1. Definio e origem
Definio:
mikros + bios + logos

Primeiros microrganismos:
3,5 - 3,8 bilhes de anos

Ancestrais das outras formas de vida Microbiologia: 300 anos

2. A "Pr-histria" da Microbiologia

As primeiras idias sobre doenas e fermentaes Povos antigos j tinham idias sobre doenas e putrefao

2. A "Pr-histria" da Microbiologia
India (1300 a.C.): proibio do casamento de pessoas com tuberculose Bhagavata Purana (500 a.C.): descrio dos sintomas da peste bubnica

2. A "Pr-histria" da Microbiologia
Leis judaicas: 1 cdigo de sade pblica Livro dos Nmeros (1000 a.C.):
isolamento de pessoas com lepra ou gonorria isolamento de cadveres

Deuteronmio (600 a.C.)

(14, 3-21)

proibio do consumo de certas carnes: porco, mariscos, animais encontrados mortos

2. A "Pr-histria" da Microbiologia
China (50 a.C.): uso de sandlias mofadas para controle de infeces bacterianas nos ps Fracastoro (1546): contagion (partculas destrutivas) 'Shyphilus sofrendo da doena francesa'

2. A "Pr-histria" da Microbiologia
Jenner (1749-1823): aperfeioou um mtodo de vacinao j utilizado na India (Rig Veda, 1100 a.C.) Uso de bebidas fermentadas data do surgimento das primeiras civilizaes Egito Grcia

3. A descoberta dos microrganismos

Antony van Leeuwenhoek (1632-1723) Delft, Holanda

Lentes com aumentos de 200-300 X

O microscpio de Leeuwenhoek

Leeuwenhoek
1673-1723: observaes relatadas Sociedade Real de Londres

3.1. A gerao espontnea de volta


Redi (1626-1697) j havia demonstrado que:
carne e peixes no se originam de moscas, mas, A descoberta dos microrganismos reaqueceu os debates, resultando em Mais um sculo de controvrsias

3.1. A gerao espontnea de volta


Spallanzani (1729-1799):

frascos com caldo estril, se permanecerem fechados no apresentam microrganismos

3.1. A gerao espontnea de volta

Schulze (1815-1882): esterilizao do ar com cido Schwann (1810-1882): esterilizao do ar com calor

Pasteur (1822-1895)

3.1. A gerao espontnea de volta


Pasteur (1822-1895)

3.1. A gerao espontnea de volta


Pasteur (1822-1895)

3.1. A gerao espontnea de volta


Pasteur (1822-1895)

3.1. A gerao espontnea de volta

Tyndall e as bactrias produtoras de endsporos: TINDALIZAO

3.2. Teoria microbiana das fermentaes


Povos antigos usavam a fermentao para a produo de: vinhos: Grcia kiu (cerveja de arroz): China (2300 a.C.) sak (vinho de arroz fermentado): Japo (500 a.C.) shoyu (molho de soja) leite fermentado: Balcs koumiss: leite de camelo fermentado

3.2. Teoria microbiana das fermentaes

1850: Pasteur resolve problemas da indstria francesa de vinhos e estabelece a primeira teoria microbiana da fermentao PASTEURIZAO

3.3. Teoria microbiana das doenas


Fracastoro (1546):
seres pequenos causadores de doenas

Plenciz (sc. 17):


diferentes doenas eram causadas por diferentes microrganismos (parasitismo)

Pasteur (sc. 19): indstria da seda:


doena causada por um protozorio sugere a seleo de insetos

3.3. Teoria microbiana das doenas


Robert Koch (1843-1910):
rival de Pasteur na descoberta do agente do carbnculo (antraz):
descobriu a bactria Bacillus anthracis em 1876 Primeiro pesquisador a provar que um germe era causador da doena, fazendo o mesmo mais tarde com a tuberculose

3.4. Desenvolvimento de tcnicas

necessidade de separar diferentes espcies de microrganismos para estudos

TCNICAS DE ISOLAMENTO

3.4. Desenvolvimento de tcnicas


Alemes:
conceito de meio de cultura: colnias em batatas isolamento meios: caldos, leite, frutas, etc.

Koch:
gar-gar e a cultura pura

Petri: placa para cultura Erlich: colorao das clulas Lister: fenol primeiro desinfectante, tcnicas asspticas

A placa de Petri

3.4. Desenvolvimento de tcnicas


Alemes:
conceito de meio de cultura: colnias em batatas isolamento meios: caldos, leite, frutas, etc.

Koch:
gar-gar e a cultura pura

Petri: placa para cultura Erlich: colorao das clulas Lister: fenol primeiro desinfectante, tcnicas asspticas

POSTULADOS DE KOCH

Madigan et al., 2004

3.5. A idade de ouro (1875-1915)

Ecologia Microbiana:
Sergei Winogradski e Martinus Beijerinck
bactrias autotrficas fixao do N2 bactrias bactrias fotossintetizantes

3.5. A idade de ouro

Imunologia:
primeiras vacinas

Indstria: drogas, antibiticos, alimentos Fleming, Waksman Virologia: Iwanovski/Stanley

4. A classificao dos microrganismos


Carl Linaeus (1707-1778):
Animal x Vegetal Sistema binomial

1767:
descoberta dos microrganismos, sugere:
Protozorios: Reino Animal Outros microrganismos: Reino Vegetal
Classe Chaos

4. A classificao dos microrganismos

Haeckel e o 3 reino (1866): Animal Vegetal Protista (unicelulares)

4. A classificao dos microrganismos

advento do microscpio eletrnico (1940):


detalhes da ultra-estrutura das clulas

Procariotos x Eucariotos (1960)

4. A classificao dos microrganismos


Whittaker prope os 5 Reinos (1969)
tipo de clula: procaritica x eucaritica organizao celular: unicelular x pluricelular nutrio: aboro x fotossntese x ingesto endossimbiose hereditria (Margulis)

Eucariotos

Pluricelulares

Unicelulares

Procariotos Fotossntese Absoro Ingesto

O sistema de classificao em cinco reinos de Whittaker (1969)

4. A classificao dos microrganismos


1965:
Emile Zuckerkandl e Linus Pauling:
sugerem a observao de diferenas/semelhanas em blocos de genes ou de protenas

1960-1970:
Sequenciamento de protenas
Cianobactrias como um grupo separado

4. A classificao dos microrganismos


1970-1980:
Carl Woese estuda o gene da subunidade 16S ou 18S do rRNA:

CRONMETRO EVOLUCIONRIO

4. A classificao dos microrganismos


1977-1980:
nova rvore da vida

confirmao de idias j aceitas:


procariotos x eucariotos

surpresa!!!:
3 domnios

4. A classificao dos microrganismos


Archaea
lipdeos da membrana estrutura de protenas maquinria de transcrio e traduo

Bacteria Eucarya

Domnio Bactria

Madigan et al., 2004

Domnio Archaea

Madigan et al., 2004

Archaea
Fossil range: Paleoarchean - Recent

Halobacteria sp. strain NRC-1, each cell about 5 m in length.

Scientific classification Domain: Phyla Crenarchaeota Euryarchaeota Korarchaeota Nanoarchaeota Thaumarchaeota Archaea
Woese, Kandler & Wheelis, 1990

Domnio Eukarya

Madigan et al., 2004

Impacto dos microrganismos nas atividades dos seres humanos

A extenso da vida microbiana


Procariotos totais: 5 x 1030 clulas

Considerando-se que 1 bactria pesa 10-12 g, isso representaria: 5 x 1018 g, ou 5 x 1015 kg, ou 5 x 1012 ton

A quantidade de carbono nessa biomassa carbono presente em todas as plantas da Terra Nitrognio e fsforo dos procariotos 10 x maior que o de toda biomassa vegetal Procariotos so a principal frao da biomassa na Terra Reservatrios-chave dos nutrientes essenciais vida A maior parte encontra-se nos oceanos
http://www.dms.ufsc.br/mip7013/

Madigan et al., 2004

Madigan et al., 2004

You might also like