DENEMELER YAZAR HAKKINDA Burak Taracar 1977 ylnda Balkesirde dodu.

Ortarenim ve lise yllarn Balkesir Srr Yrcal Anadolu Lisesinde (SYAL) bitirdikten sonra 1996 ylnda Uluda niversitesi Elektronik Mhendisliini kazand. Geirdii ar bunalm sonucu birinci snfta okuldan ayrldktan sonra bir sre tedavi olup 1999 ylnda Balkesir niversitesi Necatibey Eitim Fakltesini kazand ancak nc snfta hastalnn nksetmesi yznden oradan da ayrld. Yazmak gibi szel yetenek isteyen bir ile megul olmasna ramen grd saysal eitimin onun szel mantk ve analiz yeteneini gelitirdiini syler. u anda bir ksm baslm bir ksm baslmam Alak Suresi Analizi, Kalem Suresi Analizi, Fatiha Suresi Analizi, Yamurlar, Kurdun Duas, Sevgilime (iir), Ahlak ve Felsefe ve Denemeler adl 8 adet kitab vardr. buraktaracar@hotmail.com buraktaracar.blogspot.com

Bu kitab hayatm boyunca bana yaama gc veren ve her zaman yanmda olan annem Aysel Ylmaza ithaf ediyorum. Burak Taracar

indekiler: Kar Perdeler Dnce Engelliler ve Engelsizler Kalem Dile Geldi Kader Deiir Mi? Seim Hakk Var M? Balang Zaman Kendi Benliinde Araylar Stratejik Bir Merkez Olarak Trkiye ve Ekonomide k Noktalar Televizyon ki Seim Arasnda syan ve man Kr Gelin Pencere nnde Ac ay Ryalar ve Dnyalar Kzgnlk An Evren iinde Evren Asl Hata Yaamaya Mecbursun Perdeler ve Ik Balkesir Ak ve Sabr Ik ve Rahmet slamn zlmemi Denklemleri Karanlk ve Ik midini Kesmeden Beyaz Geceler
2

Ar Dindarlk zel bir Kul Fizik Teoremi Fark Noktas Yollar Kor, Kl ve Alev Kaderin Deiiminde nsan Etmeni Yolda zgrlk ve Snrllk Kurana Kar Samimiyet

KAR Kar Neler geirdi aklndan? Bu kimsesiz, ssz ve yalnz da kynde ihtiyar, ocuklar iin getirdii am aacn srklerken yalnzca yalnzln dnyordu. Genken ailesi iinde mutlu idi fakat ya ilerledike evresindeki insanlar azalm yalnzca iki olundan miras iki erkek torun yadigar kalmt. Torunlar sevimliydiler hem de yaa biraz ilerlemilerdi fakat henz kendi kendilerine bakacak bir konuma ulamamlard. Bu kck, ssz, kimsesiz kyde ihtiyar artk kimseyle grmyor, yalnzca kendi gemiiyle ve gnlk hayatla urayordu. Artk onun iin ne evlenecek yeni bir e, ne okunacak bir niversite yada ne de yeniden kurulacak bir hayat vard. htiyar lm gryordu artk, sonunu gryordu. Ve lm ona hep karanlk bir geit gibi geliyordu ardnda ne olduu bilinmeyen. htiyar bir an gkyzne bakt. Gecenin siyahms lacivertiyle birleen kar taneleri karanla meydan okuyarak dyor ve yeryzn beyaza boyuyorlard. Adeta karanla meydan okuyorlard kar taneleri, sava amlard. Sanki hep birden hepimiz bir araya gelip dnyay bembeyaz yapacaz diyorlard. Ne olurdu dnyadaki insanlarda da birazck bu kadar mit ve isyan olsayd. Evrende esas olan ey beyazd, temizlikti, kard. Karanlklar bunlar ortadan kalkt zaman kendini gsterebiliyordu. niversite okuduu yllar dnd. Ah ne kahraman, ne cesur ocuklardk, keke her birimiz birer kar tanesi olabilseydik ya da dnyann bozuk dzenine boyun emeseydik diye dnd. nk kar eer yamazsa erirdi, isyankarlar sava brakrlarsa boyun eerlerdi. Ve
4

geriye bir avu toprak kalrd. Kara toprak Yalnzca lleri kabul eden toprak. Oysaki sava oktan kaybedilmiti onlarn kua iin. Ne milliyetilik marlarnda sylenen ulusal ruh kabul edilmi, ne Beatles ocuklar zgr kalabilmi ne de komunistler eit yaam koullar sunabilmilerdi. imdi mit genlerdeydi. imdinin genleri akllyd, onlar okumalyd. Paralanm kitlesel hareketlerin esiri olmadan, kendi fikirlerince, kendi nefeslerince Gkten yere den her kar tanesi rzgarn raksyla her biri ayr bir yrngeyle yeryzne iniyordu. Demek ki genler de kendi yolunu izmeliydi, kar gibi stn rtmeliydi kara topran. Ve eer uruna lnecek bir ey varsa o da yere dnce eriyen kar tanesi gibi ilahi bir ey uruna lmeliydi. Vatan gibi, bayrak gibi, ak gibi, ehadet gibi htiyar kyn karl damlarna ve erevelerine bakt. Gecenin karanlnda insanlar fark etmedikleri halde evlerinden k szyor ve hem yeryzndeki beyaz rtyle k buluuyor hem de rzgarla birlikte dans eden kar taneleri btn hnerlerini gsteriyorlard. htiyar bir ey fark etti. nsanlar fark etmeseler de evlerinden dar k szyordu. nsan olmann , ben insanm, iyi de olsam kt de olsam bende mit varn . nsann olduu yerde k vard. Yal adam okuduu kitaplar dnd. Hi fark etmemesine ramen okuduu toplam yirmi dokuz harften oluan kelimeler kombinasyonu aynen kar taneleri gibi ona heyecanlar vermiti, ufkunu amt, mitler vermiti. Harfler renkleri siyah olmasna ramen aslnda ayn kar taneleri gibi renkleri beyazd, hem de bembeyazd. Ik, beyaz, kar ve harfler hatta genler ne kadar ok ey deitirmiti ihtiyar adamn hayatnda. htiyar yldzlar dnd acaba onlar da gn gelecek ve kar taneleri gibi decek miydi? Issz, yalnz ve unutulmu kyde ihtiyar bir anda yaam sona ererken ne uruna leceini fark etti. Ne iin yaamt ve ne iin yaayacakt. Kar taneleri iin, kar tanelerinin hep yamas iin
5

ve midin hi kaybolmamas iin, gelecek iin ve her yere den kar tanesinin ardndan bir bakasnn gelmesi iin PERDELER htiyar adam aznda piposu, ak pencereden esen hafif rzgar eliinde bir gelin gibi salna salna arz- endam eden perdelerin yannda, pencerenin yannda oturuyordu. Btn gn kyde hayvanlaryla uram, onlar sulam, doyurmu ardndan kyde snavlara hazrlanan bir renciye matematik dersi vermiti. Belki de bu ekilde gemie ynelik zlemini biraz azaltma duygusuydu onun yaad. nsanlar neden hep gemii zlerler ve neden lmden kaarlard? Herkesin bana lm geldiine gre lm kt bir ey olmamalyd. En azndan herkes iin Bir yandan dncelerin iine dalarken bir yandan da perdeleri inceliyordu. Perdeler pencerenin birka kar altna kadar iniyordu ve pencerenin altnda kalan ksm naklarla ilenmiti. Bir kadn ilemi olmal diye dnd ihtiyar. Kim bilir ne kadar byk bir zenle ve ne byk bir sabrla ilemi olmal dedi. Kendi hayatn da kendisi byle ilememi miydi? Sabrla, alarak, iyilikler zere olmaya alarak ve bilerek ya da bilmeyerek hibir ktlk yapmamaya alarak. Belki ibadetlerini tam yapmam olabilirdi fakat o bunu nemsemiyordu u anda. u anda nemsedii ey perdelerin aklna getirdii dncelerdi. Vakit gece yarsyd ve ihtiyarla dardaki temiz hava arasnda bu tl perdelerden baka bir ey yoktu. erisi aydnlkt nk ieride lo bir mum kendini aydnlatmaya yetiyordu. Nasl o perdeler nak nak, zenli, sabrla ilenmise kendi hayatn da yle ilemiti ihtiyar. Ve imdi lme, bilinen sona, kanlmaz sona ama iinde Ona inancndan doan byk bir gvenle gidiyordu. Perdeler ona
6

lm ann hatrlatyordu. Sonrasn bilmiyordu ama lm an nak gibi ilenmi bir hayatn karl olaca iin bazen farknda olarak bazen de farknda olmayarak Onun iin yaad bir mrn karln alacan umuyordu. Cennet ya da cehennem deildi onun iin nemli olan. Onun dostluuydu. te bu yzden lm ann bir perdenin aralan gibi gryor ve ite bu yzden Onun karsna knca te ben geldim Rabbim! Hatalarmla geldim, gnahlarmla geldim ama ben geldim Allahm. Sana geldim, senin varlna kesin iman etmeye geldim. htiyar adamn gzlerinden birka damla ya szld. inden tm duygularn Ona itiraf etmek, aklamak ve aralarnda kendisi ve Ondan baka hibir eyin kalmamasn istiyordu. htiyar kendi kendine konumaya devam etti: Ve biliyor musun Allahm nasl geleceim? Sadece ben olarak geleceim. Hayatta hi baka bir insan gibi olmamaya gayret gstermi biri olarak. zerimde hibir ikiyzllk yok, ayn u anda sana kendimi aarken gibi htiyar kendi iini tamamen boaltm ve alamaya balamt. Nasl olsa ne dediimi de biliyor ne demediimi de Kalbinde Tanrya kar olan ak birden bire o kadar byk bir patlamayla kendini gstermiti ki imdi kalbini tutuyordu. Koltuktan dmt. Yannda ona yardm edebilecek ya da ambulans arabilecek biri de yoktu veya son nefesini verirken son dileklerini kendisine iletebilecek biri de htiyar yatt yerde alarken birden ak pencereyi rten perdeler bir rzgarla savruluverdi. htiyar perdelere bakt. lm melei ona glmsyordu. Biz de senin Allaha iini dkmeni bekliyorduk. Allahn rahmeti zerinizdedir. Btn hayatn boyunca kendin olarak yaamann ve iinde ibadetinle de ibadetsizliinle de samimi olmann karln alacaksn. Geriye kalanlar iin endielenme. Allah onlar korur! Ve rzgar dindi, perdeler kapand. htiyar adamn dudaklarnda hafif bir glmseme vard. Biraz da kaslmt vcudu. Geriye
7

uluyan kurtlar ve lapa lapa yaan karn altnda damlar bembeyaz evler ve her eyden habersiz bir ky kald DNCE Tark bir yannda bir bardak ay,bir yannda zerinde alt iir defterleri ile masasnda oturmu bir felsefe kitab okuyordu. Neydi felsefe? nsanlarn eitli zamanlarda kurmu olduklar dnce akmlar denebilirdi. Ama byle olmamalyd. Tark hibir zaman insanlarn koyun srs haline ve belirli dnce akmlar peinden srklenmelerine inanmamt. Ka eit felsefe akm vard ki? Yirmi, otuz, belki de daha fazlas Ama Tarka gre yeryznde yaayan be milyar insann da belirli bir dncesi ve buna bal olarak felsefi yaps vard. Tark birden ne dndn dnd. -Beni buldun, dedi bir ses. -Neyi budum, sen kimsin? dedi Tark. -Ben dnce meleiyim. Senin dndklerini yazarm, merak etme seni sevenlerdenim, dedi melek. -Ne! dedi Tark. Hepsini mi yazarsn? Ben kt eyler de dnebilirim. -Ama iyi eyler de dnrsn, dedi melek. Hepsini yazarm. -O halde bunu rendikten sonra benim yaayabilmem imkansz nk srekli olarak senin benim dncelerimi okuduunu dneceim ve bu arada kt eyler de dnp rezil olacam, dedi Tark. -Hayr! dedi melek. Dncelerini kontrol edebilirsin. -Nasl yapacam bunu? -Bunun anahtar ne dndn dnmek. Bir yandan normal dnsel faaliyetlerini sergilerken bir yandan kendi kendine bir zeletiri gibi dncelerini kontrol altnda tutmalsn.
8

-Yani srekli olarak bu iyi dnce olduveya bu ok kt bir dnce, bundan kanmalym m diyeceim? -Hayr, dedi melek. Dncelerinin ne olduunu dnrken onlarn ne kadar olumlu veya ne kadar olumsuz olduunu lebilirsin ve bu lye bavurarak dncelerini istediin gibi ynlendirebilirsin. -Peki l ne olacak, diye sordu Tark. -l vicdann olacak Tark, dedi melek. Vicdan Tanrnn insann iine fledii ruhunun oluturduu bir deerdir. Ve inan bana Tark, vicdan hi yanlmaz. -Peki bu iin sonu nereye varacak, dedi Tark. Bu hep benim giderek daha olumlu dnmemle bir Tanrya varma yolu mu? -Ne dndn dnerek, dncelerini kontrol etmeyi renerek ve bunun ardndan dncelerini vicdan yoluyla ynlendirerek Tanrnn senin hakknda ne dndn anlayabilirsin, dedi melek. -Ne diyorsun, dedi Tark. Adama hidayet midayet falan gelir valla. nsan namaz klmak zorunda kalr. -Yaamn lmden nce olmasnn nedeni hidayet deil mi? Hem zaten byle bir seviyeye ularsan, zorunda olduun iin deil, kendin istediin iin, kendi iinden geldii iin klacaksn, dedi melek. -Dur bi dneyim -nemli olan samimiyet deil mi? -Evet doru Bu bence ok nemli bir ipucu. Bunu bana rettiin iin teekkr ederim. Peki samimi dnmeyi nasl baaracam? -Kalbine bavurarak oradan gelen duyguyu aklnn szgecinden geireceksin. Artk gitmem gerekiyor, dedi melek. Bana seni uyarmakla ilgili verilen sre doldu. Gereksiz dnce de gereksiz konumak da bo eylerdir ve zaman ok deerlidir, dedi melek.
9

-Dur, hemen gitme dedi Tark. Sana soracak bir eylerimin olmas lazm. -Gitmem gerekiyor, dedi melek. Hani sen ilk defa ne dndn dnmtn ve beni bulmutun ya. te oradan bala. -Galiba u anda nasl yapsam da seni kandrsam diye dnyorum, dedi Tark. Ama ne yapsam bo. -Olumlu dn, dedi melek. Sana verilecek son mesajm bu Tark ayna bakt. ay soumutu. Bir de nndeki felsefe kitabna bakt. Aslnda okuduklar ok salak eylerdi. Kendisi bile varolu sorunlar ile ilgili bir kitap ya da en azndan birka sayfa yazabilirdi. nsan bazen grd eyleri dnyordu, bazen de duyduu eyleri. Ama heralde esas olan mutlak olan deerler zerine dnmek ve doru karmlar yaptktan sonra bunu fiziksel dnyaya uygulamakt. Dnmeyenler zaten geriden geliyordu ENGELLLER VE ENGELSZLER Hi normal insan kavramn dndnz m? Sizce normal insan iki eli, iki aya olan, gzleri gren, kulaklar iiten bir insan mdr? Peki hi kendinizin normal bir insan olup olmadnz dndnz m? Ayaklar tutmayan bir insan akl ve dnce gc olduu halde kendisini salkl bir insan olarak grmez. Bu bizzat kendi engelinden daha fazla toplumun onu deiik, farkl, bizden deil olarak grmesinden kaynaklanr. Bacaklarndan engelli bir insan ehir trafiinde kendi tekerlekli sandalyesinde rahata kullanamaz ya da otobse binemez ya da ekmek almak istedii zaman ekmek kabininin yksekliine kadar kalkp alveri yapamaz. Bu, onun fiziksel engelinden daha fazla toplumun

10

onu konumlandrd daha dorusu konumlandrmad yaam biiminden dolaydr. Peki bir baka rnek verelim. Gzlerinden engelli bir insan yolda yrmek ve gidecei yere varmak iin bir klavuza ihtiya duyar. Evinde her ey , onun hafzasnda tutmas iin hep ayn yerdedir. Pek fazla sokaa kamaz, hele hele yalnz olduu zaman hi kamaz. Bu da toplumun onu konumlandrd ve yardm olanaklarn sunmad yaam biiminden dolaydr. Peki bu insanlarn psikolojik durumlarn hi dndnz m? Onlar hayat kar bir eyler uruna mcadele ederken, her eye ramen yaama mcadelesi verirken, toplum onlar kendisinden kk grr, dlar. Bu dlama toplumun fiziksel engellileri grmezden gelmesine ve toplumsal yararlar adna hibir ey yapmamasna sebep olur. Peki siz bay Ahmet! Doutan iitme engelli birisinin bu eksikliinin ve bu arada sizin btn uzuvlarnzn tam olarak verilmesinin sizin dnyaya gelmeden nce yaptnz herhangi bir iyilik veya hayr yznden olmadn bilir misiniz? O halde niin yardm iin aba gstermiyorsunuz ve grmezden geliyorsunuz? Ve siz bayan Aye! Siz kna gecelerinde gbek atp elenirken, gelin olan grme ve iitme engelli Sunann etrafndaki elencenin farknda olmadn bilir misiniz? Bu da sizin ona kar olan herhangi bir stnlnzden dolay deildir. Ve siz meclisteki bir grup milletvekili! Sizler terristleri dolayl ve dolaysz olarak savunurken bir hain mayna basm ve iki elini iki bacan kaybetmi Mehmetin her haber blteni izlediinde fkeden ve zntden gzya dktn bilir misiniz? Eer siz de Mehmet kadar onurlu ve mertseniz siz de verin iki elinizi iki bacanz Aln knal yavrular vatan urunda lme gz krpmadan giderken dolayl olarak faaliyetlerini gsteren terr destekileri ya da terr yandalar
11

meclise giriyor ve btn bunlarn ackl sonucu: erefli Gazi Mehmet uruna kollarn ve bacaklarn verdii vatan uruna mr boyunca tayaca bir bedel derken terr yanda ikiyzl bazlar Gazi Mehmetin ana babasnn dedii vergilerle makam arabalaryla, Mercedeslerle geziyor ve bu onurlu ve erefli milletle dalga geiyor. Terre dur demenin vakti gelmedi mi hala? Hala baz insanlarn i dnyalarnda terrist olup dardan kendilerini seviyeli insanlar gibi tantmalarnn nne gemenin ve onlar yerin dibine geirmenin zaman gelmedi mi? Haklyla haksz kar karya geldii zaman orada demokrasinin veya eit konuma hakknn bir mazereti yoktur. zellikle de hakl vatann savunan gnahsz insanlar ve terre kurban gidenler ve haksz da kan emici, aalk, st bozuk vatan hainleriyken. Kuran yle der: Bozguncular ele geirdiinizde onlarn elebalarn ldrn. Bu ekilde gidiatlarna bir son verebilirler. Trkiyede silahl eyleme karm tm vatan hainleri iin idam cezas geri getirilmelidir. En batan balayarak Akas, mralya bir cellat gndermenin vakti gelmedi mi hala? Onlarn anlad dilden KALEM DLE GELD Kalem bir eyler yazyordu. Yazdklar, niversite rencisi Kerimin edebiyat dersi devi olan ksa bir otobiyografiydi. Kalem, yarm santimlik genilik ve yaklak on be santimlik uzunlua sahip satrlar iinde dolanarak adeta Kerimin elinde dans ediyordu. Kerim, uzun sreden beri kendi psikolojisini ve iinde bulunduu olanaklara da dayanarak ileride yapabilecei eyleri dnyordu. Aslnda bir gnlk tarznda kendi dncelerini aklayarak denemeler tarznda bir yapt oluturmay dnyordu. Ne de olsa edebiyat blmnde okuyordu fakat imdiye kadar kendisine verilen ders devleri dnda pek bir eyler yazmamt.
12

Kalemle yazaca eyin gerek olabileceini dnerek Edebiyat retmeni olmak istiyorum diye yazd. Fakat iin olabilirliine baknca ykselme olana bulunmayan ve birbirini tekrar eden derslerden oluan bu meslei yapmak istemediine karar verdi. Daha sonra Banuya am diye yazd. Fakat yine iin olabilirliine baknca Banunun sarn, ok gzel, bununla birlikte ona gre ok haval bir kz olduunu dnd. Banunun gz ykseklerdeydi. Kendisi ise i dnyasnda olmasa bile grntde ok zayf ve sradan biriydi. Bu da imkanszd. Biraz daha dnp k yollarn aratrd. Dnsel planda yeni bir yol bulup yle bir hayata balamak istiyordu. niversite snavna tekrar girip matematik okumak istiyorum diye yazd. Saysal blmlerde retmenler hatta blmn okuyanlar bile zel derslerden ok iyi para kazanyordu. Fakat saysal yetenei belirgin bir ekilde azd ve stelik bunu denerse edebiyat eitimine harcad yllk emee de yazk olacakt. Daha sonra Arkadalarmla yaamaktan bktm, onlarla beraber ayn evde kalmak beni rahatsz ediyor, tek bama eve kmak istiyorum diye yazd. Fakat bu da imkansz bir eydi. Ailesinin ona gnderdii para ona ancak yetiyordu ve henz para kazanmaya balamamt. Kendime yeni bir sevgili bulmak istiyorum diye yazd. Fakat o kadar cesaretsiz bir insand ki kendisine kur yapan bir kza bile kma teklif etmeyi dnemezdi. Bunun daha sonra bunun kendiliinden olacak bir ey olmas gerektiine karar verdi. Kerim, yazdklarna bir bakt. Yazdklar, daha dorusu istedikleri hep olmayacak eylerdi. Gereki bir anlamda baknca yazdklarnn olmayacak eyler olduuna karar verdi. Fakat dikkat ettii bir ey vard. Kalemiyle yazd eylerin,
13

onlarn zerinde dnmesine ve kendi i derinliine inmesine yardm ettiini grd. Yapmak istedii buydu derinlie inmek Kalem ona i derinliine inmesine yardm etmiti. Yapmak istedii buydu ite! Derin dnmek, derinlie inmek nsann i dnyasn o kadar incelikli ve derin bir denizdi ki o denizin iinde istedii yne diledii kadar kula atabilirdi. Bazen psikolojik dalgalar bazen ilahi frtnalar bazen de fiziksel dnyann getirdii etkiler arasnda bu en samimi ve kendini ifade edebilecei en engin denizde, dalgalar arasnda boulmaktan hi korkmadan geceler boyu kula atabilir, dnebilir ve dnebilirdi. Birden iinde bir sevin olutu. Olaylar sadece isteyerek ve hayallerinde olmadk planlar yaparak deitiremezdi ama kendi derinliinde sadece kendine kar samimi olacakt. Ve Tanrya kar Kalem ona yol gstermiti ite Belki hibir dnyevi sorunu zmemiti ama bu yeni bir psikolojik ve felsefi dnrn domasna yardmc olmutu. Kendini anlamaya alan insanBelki de Kurandaki Odur kalemle reten! ayetinin anlamlarndan biri buydu. Kerim, kalemine bakt ve yi ki varsn kalem dedi. yi ki de okuma yazmay renmiim diye kendi kendine bir de espri yapt. Kerimin bana neler geleceini ileriki gnlerdeki yazlarmzda greceiz KADER DER M? Kerim, kendi derinliine inmek ve kendi dnsel, duygusal frtnalarn dinlemek gereini bulduktan sonra dnmeye balamt. Grd uydu ki imdiye kadar hep bakalar iin yaam, bakalarnn kendi hayat iin kurduu dnyada adeta soluk alp vermeye alan bir insan konumuna gelmiti. Kendi hayatnda kendi kararnn veya isteinin sonucu olan tek bir olay bile olmamt. niversite snavlarnda bile diledii blme girememi, yz binlerce kiinin tercih yapt bir snavda, yazd birka farkl
14

blmden birini tutturmutu. Peki btn bunlar kader miydi? Gemie dnlp de baklnca grlen kader anlayyla gelecee ynelik kader arasnda ne fark vard? nsan gemie baknca Ne yapalm olaca varm, olmu! diyordu. Fakat gelecee bakp Bizim kaderimiz nceden izilmi, uramal mym, mit etmeli miyim? diyenlerin yannda iinde bulunduu zor artlara bakp hayata ynelik tm mitlerini ve abalarn yitirenler de olabilirdi. Tanr ise onun inancna gre kader hakknda mutlak olumlu ve olumluluu isteyen bir varlk olmalyd. Yani bizim iin nceden yazlm bir kader varsa bizim bu hayat yaamamza ne gerek vard? Byle olmamal, bunda kesin bir mantkszlk var diye dnd. Sonuta dnya cennet veya cehennem diye iki kapya alyordu ve buradan bir sonu ya da sonucun nedeni iin bir kant karlabilirdi. Eer insan dnyada yaptklarndan ve yapmadklarndan sorumlu olmasayd, bu sorumluluun karl olan cennet diye bir dl veya cehennem diye bir ceza olmazd. Evet, ite farkllk burada.. diye dnd Kerim. nsan sorumlu olduu iin kendine ait zamann ilerlemesiyle kendine ait bir zaman-mekan boyutu yani kader yazlyordu. Yani kader nceden yazlm bir ey deildi. Cennet veya cehennem ise dnyada yaanan tm zamanmekan boyutlarnn bir karl olarak ortaya kyordu. Peki burada Kuran diyor ki, Allah her eyi bilir, yani Allah kullarnn ne zaman ne yapacaklarn ve nereye varacaklarn da bilir demek bu. Bu olay dndm kader anlayna bir tezat deil mi?, diye dnd Kerim. Bir sre sonra onun da cevabn buldu. Allah, btn olaslklar biliyordu ve kullarn hangi olasla kar hangi cevab ya da seenei seeceini de bilirdi fakat her kulun herhangi bir anda dnd veya yapt herhangi bir ey karlnda onlarn nne yeni bir kader yeni bir olaslklar dizisi koyarak sonucu deitirebilirdi. Mesela bir yetimin yetitirilmesini
15

veya bakmn stlenen bir kiiye herhangi bir dl veya sigaraya balamak karlnda akcier kanseri riski koyabilirdi. Yani kader milyarlarca insann yaad dnyada her insan iin ve yaanan her yeni an iin iin yaanan ana paralel olarak yazlan bir insan-zaman-mekan sreci idi. Ve buna bal olarak insan, kendine ait gerekletirdii her yeni deiimde kendine ait yeni bir olaslklar dizisi iinde buluyordu kendini. Allahn her eyi bilmesi yani btn olaslklar ve kullarn bu olaslklar karsnda yapacan bilmesi ise Onun Batni yani gizli tarafyd. Bu kimseyi ilgilendirmezdi. Yalnzca Yaratc Kudret olarak Onu ilgilendirirdi. Diledii zaman diledii kulu iin diledii eyi de deitirebilirdi ite Kerim birden kaderini Allahla birlikte yazabileceini anlad. imdiye kadar inand nceden yazlm kader kavramna olan inanc onu tembel, miskin ve hayatn kendisini srkledii bir insan yapmt. Kerim gelecekle ilgili bir eyler sezmeye balamt. Eer yaratc ve hkmedici Kudretle birlikte bir eyleri deitirmeyi baarabilirse bu ok gzel sonulara yol aabilirdi. Kerimin iinde birden bir umut dodu. Kerimle ilgili incelemememize kaldmz yerden devam edeceiz. SEM HAKKI VAR MI? Kerim, kaderi ile ilgili olarak dnyordu. Daha dorusu hem kendi kaderi hem de dnyaya gelen dier btn insanlarn kaderi ile ilgili olarak dnyordu. Trkiyede domutu. Bu, onun seimi sonucu olan bir ey deildi. Belirli bir ana babann olu olarak domutu. Bu da onun seimi sonucu deildi. Hatta kendi isteinden bamsz olarak bir de kardei dnyaya gelmiti. Bu da onun seimi deildi. Fakat doduktan sonra iradesiyle birlikte yapt her ey onun
16

iradesi ile iinde bulunduu zaman-mekan artlarnn birleiminden ortaya kan bir olguydu. Annesine doum gnnde iek almas, kardeine kk yalarda bakmas, lisede ak olduu kza onu sevdiini sylemesi, on sekiz yanda araba kullanmay renmesi, houna giden mzikleri dinlemesi, niversitede okumak istedii blmde okumas hep onun seimiydi. Hatta ileride ak olaca veya sevecei kz, istedii ocuk says, seecei meslek hep onun seimi sonucu olacakt. Fakat btn bunlar sadece onun seimi deildi. Onun seimleriyle birlikte iinde bulunduu zaman-mekan artlarnn birlemesinin sonucu olarak oluacak bir kaderdi. Daha derin dnnce unu grd. Afrikada alk ve yoksulluk iinde yaayan insanlarn byle bir lkede domalar oradaki insanlarn seimi miydi? Aslnda Kuran, Biz sizi birbiriniz iin snav arac yaptk demekteydi. Olaylarn hi de grnd gibi olmadnn farkna vard bu Kuran ayeti aklna gelince Dnya zerinde lks ve refah iinde yaad halde bu refah payndan bakalarna pay karmad iin sorgulanacak insanlar olduu gibi yoksulluk ve aresizlik iinde olduu halde kalplerinde Tanrya ynelik iman ve sevgi tadklar iin dllendirilecek insanlar vard. u an dnya gelirinin yzde seksenini elinde bulunduran bir yzde yirmilik aznlk ve ayn gelirin yzde yirmisini tayan bir yzde seksenlik orta halli ve yoksul milletler topluluu vard. Peki imdi Afrikada bir tas orba ve bir yudum ime suyuna muhta durumda insanlar varken o parann kat ve katn evcil kpeklerine harcayan insanlarn olmas ve bu adaletsizliin, aradaki uurumun giderek artmas Afrikalnn suu muydu, yoksa bat dnyasnn baars myd? Aslnda burada Kerim bir an iin dndnde Biz sizi birbiriniz iin bir snav arac yaptk ayeti var olan tm gereklii ya da grnmeyeni aklyordu. Kerim olaya sadece dnya deil, dnya ve ahireti beraber ele alarak baktnda bir
17

ok olayn br dnyada tersine dnebileceini grd. Ve bir an dikkatini toplad. Dikkatli olmalym, diye dnd. Her ey hesaba katlacak Kerimin bir yandan aklndan ahiretle ilgili sorular ve bu sorulara karlk bulduktan sonra iman etme ve yola koyulma dncesi vard. Ama bunu imdilik erteliyordu. inde, kalbindekini yapmamaktan dolay oluan biraz sululuk duygusu ile birlikte biraz da kendine gven vard. nk Tanrya kar samimiydi Kerim, ikiyzl olarak ibadet etmeyi bile dnmyordu. Ve temiz kalpliydi Hi kimse iin kalbinden bilerek kalbinden kt bir ey geirmemiti. Kerim imdilik benlik sorunlaryla uraacakt. Kendi gibi olmann, kendinden baka kimse gibi olmamann ve koyun srsnden ayrlmann, kendini kefetmenin peindeydi Eer kendisini tanyamazsa Tanrya kendisi olarak ve z-sz, ii-d bir olarak gidemezdi, daha dorusu Ona ayn Onun yaratt saf ve tm sanrlardan, gereksizliklerden ve fazlalklardan uzak bir ekilde yaklaamazd. nce kendim olmalym diye dnd Kerim. Kendim olmazsam O da bana kendisi gibi olmaz, beni muhatap almaz olur biter Oysa o, Ona yaklamay dnyordu. Saatine bakt, saat gece yars ikiyi geiyordu. Artk yatmalym diye dnd BALANGI Kerim artk kendi benliini aryordu. Kendi gibi olmann, dnyada kendi kararlaryla yaamann ve kendi gerek dnceleriyle yzlemenin zaman gelmiti. Daha baka bir deyimle kendini gerekletirmek istiyordu. Artk dnyada kendi kararlarnn sonucu olan bir hayat yaamann zaman gelmiti.

18

Hayatnn genel gidiine bir bakt. Sabah on sular kalkyor, bol bol kahve iiyor, on bete okula balyor ve akam sekiz civar okuldan geldikten sonra bo eylerle vaktini geirip ou zaman televizyon karsnda gece iki- gibi szyordu. Klasik bir renci hayat yayordu yani lknce btn bu dzeni tamamen deitirmeliydi. Sabah alt civar kalkmalyd mesela. O saate kalkp gne balarsa hem daha salkl olacak hem de gn iinde uyuyarak saat ona kadar kaybettii vakti telafi etmi olacakt. Hi spor yapmyordu. Alt civar kalkp evine on be dakika mesafede olan yry parkuruna gidip yarm saat-bir saat kadar yryebilir ya da koabilirdi. Bu da sal iin olumlu bir gelime olacakt. Gne domadan nce kalkp Tanrya dua etmek aklna geldi. nk Kuranda geen Seher vakitlerinde af dilemekteydi onlar ibaresi onu ok etkilemiti. imdiye kadar hep Allaha bir ekilde ynelme ya da Onu anma dncesi aklnn bir kenarndayd. Gereki, samimi fakat fazla abartlmam bir yakarla Tanrya ilk ynelilerini gerekletirebilirdi. Ardndan kou parkna gidip bir saat koacak, sonra eve dnp du aldktan sonra gzel bir kahvalt edecekti. Daha baka ne yapabilirim? diye dnd. Karlksz bir iyilik yapmak istiyordu ve bu iyilik mutlaka insanlara yararl olmalyd. niversite snavlarna hazrlanan yetitirme yurdundaki ocuklara cretsiz edebiyat dersi verebilirdi mesela Evet bu ok iyi olurdu. Dahas onlarn dertlerini dinleyebilir, onlara baka ekillerde de yardmc olabilirdi. Karlksz yapaca bu iyiliin kalbinde yeni bir ferahlk yaratacan imdiden seziyordu. Okul saati balayncaya kadar bu ekilde gese akam sekizden sonra da bol bol kitap okumal ve kendini edebiyat retmenliine hazrlamalyd. u anda bile diploma denilen kat parasnn ok ey ifade etmediini, nemli olann
19

bireysel birikim ve aba olduunu anlamt. Diplomasz bilenler diplomal bilmeyenlerden ok daha stnd ona gre Okul bittiinde vasf sradan bir edebiyat retmeni de olsa kendini yetitirdii iin rencilerin gvenini kazanabilirdi. ay, sigaray ve neskafeyi de brakabilirdi. Bu dier zararl zellikleri yan sra uyku saatlerini de dzensiz hale getiriyordu. ay ve kahve yerine sv olarak sadece su, meyve ay, meyve suyu ve st imeyi dnd. Bu en zararllardan en yararllara doru bir gei olacakt. Sigaradan da uzun sreden beri imesine ramen irenmeye balamt. Hayatna bir kez daha baktnda ne kadar olumlu kararlar alsa ve hatta bunlar hayata geirse bile her eyi mkemmel yapacak bir sihirli denek yoktu elinde Ama nemli olan aba sarfetmek, azmetmekti. Sonucun tamamen baarl olmasnn bir gerei ya da buna bir mecburiyet yoktu. Her ey adm adm gidecekti. Bir hedefe hibir ey yapmadan ulaamamak yerine bir eyler yaparak ulaamamak ve gerekten i huzuru duyarak bunu diyebilmek daha nemliydi. Hi olmazsa denedim diyecekti. Fiziksel olarak dnya hayatn dzene soktuktan sonra bu geliimin ve deiimin dncelerine ve psikolojisine nasl yansdn gzlemleyecekti. Herhalde bireysel benliini bulmaya baladktan sonra Tanrya ynelik dnceleri de daha samimi olabilirdi. Aklna tekvando eitimi almak veya bir kitap yazmak gibi dnceler gelse de bunlar erteledi. Her ey birden mkemmel olmuyordu. Onun kalbinde yatan gerek istek bakayd ZAMAN Kerim hafta sonra genel durumunu gzden geirince unu grd. Plann baaryla uygulamt. Artk sabahlar altda kalkyor, spor yapyor, dzenli gda alyor, kitap okuyor
20

ve planlad gibi yetitirme yurdundaki rencilere de cretsiz zel ders veriyordu. ay, sigaray, ve kahveyi de brakmt. Artk nnde hayatn kendisine sunduu deil, mmkn olabildiince kontrol edebildii bir gelecek vard. Ama Kerimin iinde bir vicdan azab, bir sz vard. Yirmi drt yandayd ve daha nce almad hayatn olumlu bir hale getirme, dzene koyma kararn ok ge ald iindi bu vicdan azab. Daha dorusu onu en ok zen bunun ok ge farkna varmasyd. Ya bunu farkna krk ya da altm yandan sonra varsayd? Herhalde altm yana kadar hayatn yararsz ve bo eylerle geirip altm yanda bunun farkna varmas onda psikolojik bir ykm yaratabilirdi. Ve en kts geride kalan koskoca bir mrn bo yere heba olup gitmesi olabilirdi Zaman diye dnd Kerim. Zamann o kadar ok nemi var ki Televizyon karsnda bo programlarla veya btn gn kafelerde hibir ey retmeyerek boa geen zaman ya ilerleyip insan zamann deerini anlaynca ve bunun farkna varnca ok deerli bir olgu oluyordu. Zaman insann nne hayatnn banda konulmu ve hayatn sonunda bitecek olan tertemiz bir kap su gibiydi ve insan yaamda kendisine verilen anlar kt veya bo eylerle geirirse o suyu ya ktlk iin ya da boa aktm oluyordu. Bu da lm sonras dnya iin negatif bir puand tabii ki. Ve o anlar olumlu ve dolu bir ekilde yaarsa, sevgi, dostluk, alma, abalama, retme, yararl olma gibi eyler zerinde geirirse, o su insan hem dnyada hem de lm sonras hayatta yararl hale gelen tertemiz, arndrc bir ifa kayna, adeta bir Kevser havuzu gibi oluyordu ve insann hem akln hem de gnln temizliyordu. Kurana baktnda ise unu gryordu: Zorluun yannda bir kolaylk var! O halde boalr boalmaz yeni bir ie koyulup yorul! deniyordu. Yani Kuran zamann boa harcanmas konusunu da gemi, srekli olarak iyi ve
21

yararl eyler iin aba harcanmasndan bahsediyordu. O halde beni tutan ne var? diye dnd Kerim Eer kader gelecekteki zaman-mekan artlaryla benim kendi irademin birlemesiyle oluan bir kavramsa ben de hem kendi kaderimi hem de etkileimde bulunabildiim insanlarn kaderini olabildiince iyiletirmek iin elimden gelen her eyi yaparm. Belki de Tanrnn btn insanlardan ve benden istedii ncelikli eylerden biri bu Yani gelecei en olumlu yaamak iin dnya snavnda da en olumlu hayat abasn gstermek. Kerime gre Tanrnn kendisi de dahil olmak zere ve Tanr bunlardan farkl bir konumda yani ilah konumunda tutulmak zere Onun katndakiler bile hep daha iyi hep daha olumlu, btn insanlar iin, btn yaratlmlar iin ve ayn zamanda kendi tekamlleri iin srekli ibadet etmekteydiler. nk Kurandaki O hi durmadan tespih eden de elbette biziz! ayeti de bunu aklyordu. Demek ki Alemlerin Rabbi yaratl srecini, srekli olarak, yaratlmlar iin, ne kadar stn konumlarda da olsa bir tekaml sreci olarak programlamt. Demek ki Yaratcnn gerek amac yarattklarnn hangi konumdan balarlarsa balasnlar srekli olarak daha olumlu, iyi, gzel ve yce konuma ykselmesiydi ki Kerim bunu Yaratc Kudretin kullarn kendine doru ekmesi olarak adlandrmt. Ve u da vard Yaratc Kudret sonsuz ycelikte olduu iin bu kendine doru ekme veya kullarn ycelmesi, tekaml etmesi de sonsuza kadar srecekti. Belki de gerein anlalmas kavramnn anlamlarndan biride buydu. ok dndm diye dnd Kerim Biraz dinlenmeliyim

22

KEND BENLNDE ARAYILAR Kerim, geriye bakp yle bir dndnde geride hayatn ona sunduu bir gemi ve u anda kendi kararlaryla kendi geleceini planlamak isteyen bir benlik vard. Gelecei planlayabilmek diye bir kavram da yoktu aslnda Sadece insann iinde bulunduu zaman-mekan artlarnda yapabildiinin en iyisini yapmakt nemli olan. D dnyada u an olabildiince iyi, dzenli ve gzel yaamaya alyordu fakat iinde vicdann szlatan, onu hep iin iin kemiren baz noktalar vard. Bunlarn banda ise Tanrya olan inancn sorgulamak, Tanryla iyilik ve dostluk zere bir bar ilikisi kurmak ve Tanrnn sevgisini kazanmak geliyordu. inden hep Tanrya kar minimum ibadetlerini yapan bir insan deil, Onunla iletiim kuran bir varlk olmak geiyordu. Kuranda okuduu kadaryla Tanr bir insanla ekilde konuabiliyordu... Bunlardan birincisi perde arkasndan, sevdii bir insann sesiyle, ikincisi vahiy yoluyla ve ncs ise Tanrnn bir eli gndererek dilediini vahyetmesi eklinde oluyordu. Kerim Tanrya kar hep bir balanma hissi duymutu. Ona kar hep bir dostluk ve kr iindeydi. Hibir zaman Ona kar herhangi bir dmanlk ya da ikayette bulunmamt. Fakat u ana kadar temel ibadetlerini, namaz gibi, oru gibi vs yerine getirmemiti. Belki evresindeki insanlar bu tr bir yaant iinde olsalar ya da onu ynlendirseydiler, o da dini bir yaant iinde olabilirdi. Fakat tm bunlara ramen iinde byk bir gven duyuyordu Tanrya kar Ona olan ynelimini ileriki yllarda, orta yalarda gerekletirebileceinin sanyordu fakat iinde bulunduu dnya artk o kadar ekilmez, skc ve dar hale gelmiti ki artk dnya yaants ve elinde bulunan imkanlar onu tatmin etmiyordu. u ana kadar temel ibadetlerini yerine getirmeyiine ramen Ona kar duyduu gven herhalde
23

Ona kar olan samimiyetinden kaynaklanyordu. Tanrda ona kar samimi olmalyd ki ona herhangi bir mucize gsterip onu ikna etmemi, Kerimin benliinin kendiliinden Ona ynelmesini beklemiti. Kerim okuduu Kuran evirisinden Tanrnn isimlerini renmiti ve Onun en ok sevdii ismi Vedud yani en sevgili oland slam adna ortaya srlen tarikat, mezhep, fkh, eriat gibi kavramlardan ise nefret ediyordu Kerim. Ona sadece kalbinde duyduu en byk sevgiyi Ona kar duyduu iin ynelecekti. Yani ou insann yapt gibi cennet mjdesini istediinden veya cehennem azabndan korktuu iin olmayacakt bu ynelim Ona gre nemli olan dosdoru yaamak ve Ona kar samimi olmakt. Yani cenneti veya cehennemi aklnn ucuna bile getirmiyordu. yle dnyordu: Eer ben bir dl istediimden veya bir cezadan korktuumdan dolay dnya hayatm dzenleyeceksem hi dzenlemeyeyim daha iyi nemli olan insann iinden geldii gibi davranmas ve hibir zaman ikiyzlle bulamamasdr, Tanrya kar olan duan da namazn da dier ibadetlerin de eer Ona kar samimiysen kabul olunur. Kurana gre de insann iine Tanrnn ruhundan fledii syleniyor. O halde nemli olan iinden geleni yapmas deil mi? Ayn ekilde Kuranda eytann ancak riyaya, ikiyzlle sapanlar saptraca syleniyor. O halde ben kendi yaptklarmda hatta dncelerimde bile Ona kar samimi olmalym nk ana snav konularndan biri bu ve bu tr bir snav benim gerekten istediim bir snav nk ben Tanrya her trl gsteriten ve riyadan uzak ve kendim olarak gitmek isterim Yoksa cennetin veya cehennemin bir nemi yoktu onun iin. Kalpten geenler akla ve davrana yansmyorsa yaplanlarn ne nemi vard? Sevginin ve samimiyetin olmad bir iman da ne Ona varlabilir ne de hesap verilebilirdi
24

STRATEJK BR MERKEZ OLARAK TRKYE VE EKONOMDE BR IKI NOKTASI Trkiye yllardan beri ekonomide k noktalar olarak bor para arama ve bu borlarn vadesini uzatma veya borcu borla kapatma politikas uygulamaktadr. Oysaki devletin bu politikas sar sultann bile anlayabilecei gibi srdrlebilir bir politika deildir. Sonuta olacak olan bir yerde bu politikann mutlaka tkanaca ve kendi kendini tketeceidir. Eer bir devletin ekonomisinin iyi ve gelecee mitle bakan bir ekonomi olmas isteniyorsa o ekonominin mutlaka retici, pazarlayc ve faiz- enflasyon politikas dk bir ekonomi olmas gerekmektedir. Her ne kadar Trkiyenin u andaki gidiat iler acs, halk fakir ve retmeyen bir ekonomi gibi gzkse de Trkiyenin corafi stratejik nemi kullanlarak btn bu olumsuz gelimekleri olumluya evirmek mmkndr. imdi size bunlar yapmak iin uygulanmas gereken devlet politikalarn belirli bir mantk zere ve maddeler halinde aklamaya alacam. 1-) Ticari kurumlar ve bireysel giriimcilerden alnan KDV, TV vb gibi tm zorunlu olarak dolayl veya dolaysz yollarla alnan vergiler ad ne olursa olsun kaldrlmaldr. Bunun yannda devlet sigorta sistemini salk ve emeklilik sigortas olarak ikiye blmeli, vatandalarnn tm salk sigorta ve ihtiyalarn kendi zerine almaldr. Emeklilik sigortas ise iverenler adna altrdklar iiler adna zorunlu olmamal, bireyler bireysel emeklilik sigortalarn kendileri deyebilmelidirler. 2-) Zorunlu tm vergiler zorunsuz yani dilendii kadar vergi haline getirildikten sonra belirli bir ana hesap
25

ismi altnda (rnein Yaasn Trkiyem veya lkemi seviyorum) ticari kurumlar veya bireyler, giriimciler katl veya kaytsz olarak vergilerini oraya yatrabilmelidirler. 3-) Byle yapld takdirde her ay ve yl sonu itibaryla ana hesaba en ok vergi yatran bireysel giriimciler ve ticari irketler ilk 10-100-1000 ve 10000 olarak lke baznda ve gerek de blgeler ve yerel yerleimler baznda aklanmal, bu oluumlarn basn, yayn her trl medyada yatrdklar vergi oranlarn reklamlarla aklamalarna izin verilmelidir. Byle yaplmasnn altnda insanlarn lkelerini sevmeleri psikolojisi vardr ki bu psikolojik mekanizma sayesinde lkenin kar yapan btn nde gelen kurumlar daha fazla reklam verebilmek iin birbirleriyle rekabete gireceklerdir. rnein A cep telefonu diyecektir ki biz 2010 Ocak aynda u kadar reklam verdik, Yaasn Trkiyem! Fakat burada bir noktaya dikkat edilmelidir. O da aklanan vergi oranlarnn holding baznda deil rn-marka baznda olmas gerektiidir. nk A buzdolab markas en ok vergiyi ben verdim diyebildii anda, B amar makinesi markas da ben amar makinesi olarak en ok vergi verdim diyebilir. Bu olmazsa lkenin en byk iki- holdingi rn-vergi deil sadece toplamda en ok vergi veren holdingler olacaklar iin reklam ve sat pazarnda karteller olumas beklenebilir. 4-) Byle yapld takdirde zaten evine ekmek gtrecek paras olmayan kk giriimci de rahatlayacak, dilerse hi vergi demeyecek veya diledii kadar vergi deyecektir. Sonu olarak u kesindir ki lkenin nde gelen 10-100-1.000 ve 10.000 ticari kuruluunun vergi konusunda birbiriyle rekabete
26

girmesinden doacak toplam vergi dk gelirlilerin de diledikleri kadar verdii diledii miktar da girdiinde u anda yzde zerinden dolayl veya dolaysz olarak ve vatanda Ahmet rahatsz edilerek alnan vergiden ok daha fazla olacaktr. 5-) imdi gelelim iin kresel boyutuna. Trkiye, dnya zerinde bulunan ve ekonomik karlarnn kesitii her lke ile sfr gmrk ve serbest ticaret anlamas yapmaldr. Bu anlamalar yaplmada nce Trkiye, finans, iletme, yatrm ve retim merkezi olarak seilerek, snr komusu olduu lkelerle ve hatta kendi zerindeki gerekleecek kresel retimi snr komular zerinden ulatrabilecei btn lkelerle serbest ticaret ve sfr gmrk anlamas yapmaldr.6-) Ve byk plan Trkiye btn bunlar yaptktan sonra anlama yapaca lkelere de Trkiyede kuraca sanayi, fabrika, iletme ve yatrmlar iin ayn Trkiye iinde yapt gibi zorunsuz vergi uygulamasn balatmaldr. Fakat bu anlamann bir bedeli ve bir sresi olmal. Szkonusu lkelerle yaplan anlamalar anlalan para dendikten 5 yl sonra uygulamaya geirilmelidir. rnek olarak vermek istersek Amerika ve Rusyadan 50 milyar dolar, in, Hindistan ve Japonyadan 80 milyar dolar, ngiltere, Fransa ve Almanya iin 30ar milyar dolar gibi bir para nakit olarak ve zellikle sylyorum, Para Trkiye hesabna getikten 5 yl sonra anlama balamak zere ve yatrmlar Trkiye corafi snrlar iinde kalmak zere 30 yllna yaplmaldr. Burada konulan 5 yllk sre Trkiyenin yabanc ekonomilerle rekabet edebilmesi ve altyapsn tamamlayabilmesi iin bir hazrlk devresidir. Bu yaplaca takdirde yabanc lkelerin yatrmclarnn da Trkiye ile serbest ticaret anlamas olan lkelere mal satabilecei veya hizmet verebilecei de aktr. Eer
27

Trkiye zerinden dnyaya doru bir pazarlama ve pazarlk stratejisi izlendii takdirde bunun kar konulmaz bir teklif olaca da aktr. 7-) Szkonusu lkelerle olan anlamalar anlalan para dendikten 5 yl sonra geerli olmaldr. Bu szkonusu olan lkenin, rnein Amerikann 50 milyar dolar Trkiye hesabna geirdikten sonra yatrmclarnn Trkiyede yatrm yapabilmesi demektir. Tabii olarak ncelikli davrananlar daha kazanl kacaklardr. 8-) Eer btn bunlar yaplrsa Trkiyeye bata Amerika, Rusya, Avrupa, in, Japonya, Hindistan, Trki cumhuriyetler, Arap lkeleri ve Ortadou merkezinde bir anda 2-2.5 trilyon dolar, belki de daha fazla bir para girii olacaktr. Yatrmlarn Trkiyede olmas sayesinde istihdam sorunu sfrlanacak, ve tabii ki lkemi seviyorum veya Yaasn Trkiyem vergisini de hesaba katarsanz devlet anormal bir biimde zenginleecektir. Devletin ekonomik gcn artmasyla birlikte lkenin altyapsn modern bir ekilde tamamlamas, vatandalarn tm salk harcamalarn devletin stlendii bir salk sistemi kurmas, bunun yannda hatr saylr bir isizlik sigortas karmas ve teknoloji ile askeriyeye ok nem vermesi gerekmektedir. Bunlar yapld takdirde lkenin ayn zamanda siyasi ve askeri gc de kar konulmaz bir hale gelmesi de doal bir sonutur. 9-) lkelerle anlamalar yaplrken onlardan da baz ekonomik, siyasi destek ve askeri teknolojik ibirlii istenebilir ayrca ihra edilen Trk mallarna gmrk ve vergi indirimi istenebilir vs. Evet, imdilik bu kadar. Sanrm bu zerinde uzun uzun dnlmesi ve tartlmas gereken bir konu. Neyse benim de elim yoruldu. imdilik bu kadar. Sevgiyle kaln TELEVZYON
28

Adam televizyonun karsna oturmu kanallar bir bir eviriyor, zapping yapyordu. Aslnda ne seyretmek istediini de bilmiyor, bir o kanal bir bu kanala deitirip duruyordu. Elinde demli ay, aslnda seyretmek istedii bir ey de yoktu. Kars mutfakta kendi kk televizyonunun banda, olu ise bilgisayar banda internetteydi. Uzun sredir beraberce bir aile sohbeti bile yapamamlar, sofrada yemekteyken bile herkes televizyon seyrediyordu. Adam artk gece vakitlerinin sadece televizyon banda bo bo seyrederek geirilebileceine inanm elinde otomatiklemi bir elle zapping yapmaya devam ediyordu. Bir kanala bast. Karsndaki kanalda bir pop mzik sanatsnn klibi vard. Hani o birden kan ve birka ay sonra unutuluverenlerden. Baka bir kanala bast. Bir boks ma vard. ki kii birbirini dvmeye alyor, spiker de bara ara anlatmaya ve seyirciyi heyecanlandrmaya alyordu. Baka bir kanala bast. Bir banka reklam vard. Bilinen banka reklamlarndan, uh ve gen bir kadn gler yzl bir ekilde bankada nasl muamele greceinizi ve paranzn nasl deerleneceini anlatyordu. Adam aslnda televizyon falan seyretmiyordu. Sadece zapping yapyor, ilgilenecek bir ey aryordu. Baka bir kanala bast. Uzunluu neredeyse be yz blm sren dizilerden birinde bir kadnla bir adam elerini aldatrken grd. Birden televizyondaki karakter: -Ne seyrediyorsun Halil, diye sordu. Halil armt, ses dudak hareketi olarak televizyondaki karakterden gelmiti fakat onun sesi deildi. ok daha olgun, dost ve emredici bir sesti. Halil rperdi. Televizyondaki sese sen kimsin diyemezdi. inden bu ses kimden gele, dedi. -Ben televizyonum imdi 27. kanala bas, hani o mzik kanalna. Halil 27. kanala bast. Ona gre normal bir klipti.
29

-zlediin normal bir klip mi yoksa bir musiki eseri mi yoksa grsel bir ov mu Halil? -Hi biri deil, diye cevap verdi Halil. -Grdn kanalda sadece belirli bir ritm altyapsna zerine bilgisayar efektleriyle gzelletirilmi daha dorusu dzeltilmi bir sanatnn sesi ve o sanatyla birlikte bacaklarn her adan yz seksen derece amaya alan kzlar vard Halil dedi. Halil: -Evet, dedi. -Peki insan vcudunun gerek halini gstermemi ister misin? Halil ona da evet dedi. -46. kanala bas! 46. kanal bir salk kanalyd ve insan anatomisi zerine bir belgesel vard. Ekrana birden altyazlarla birlikte tam yukardan boylu boyunca grlen ve morgda yatan rlplak bir kadn vcudu geldi. -Sence demin grdn klipteki kzlarn bacaklar bundan daha m gzel yoksa ayn m, diye sordu televizyon. Halil ok armt. -Sadece izleyene sunum tarz deiik diye cevaplad. -Umarm bir eyler anlamaya balamsndr, dedi televizyon. imdi 12. kanala bas. Hani o boks mana. Halil boks man evirdi. ki boksr birbirleriyle kyasya dvyor. Maa para yatran seyirciler btn gleriyle baryor. Ve anlatc da olaya heyecan katmak iin elinden geleni yapyordu -imdi olacaa dikkat et Halil, dedi televizyon. Krmzl boksr mavilinin enesine hi beklemedii anda yle bir yumruk patlatt ki mavili o anda yere serildi. Hakem saymaya balad 10-9-8-7nakavt! Para yatran seyircilerin

30

byk blm ayaa kalkt, maviliye para yatranlardan kfrler duyuldu. Televizyon, -Demin on be dakika boyunca bunu seyrettin, sana yarar oldu mu? Kazanan veya kaybeden var m? Halil, -Krmzl kazand, dedi. -Hayr o organizasyonu dzenleyenler, yayn hakkn alp yaynlayp reklam alanlar ve reklam verenler kazand. Senin ve senin gibi yz binlerce insann vakti bo yere heba edildi. Btn bunlar bir boksrn yenilmesi ve erefini yitirmesine de maloldu. -imdi o banka reklamn dn, sen hi btn personeli gler yzl, ilemler birden gerekleiveren, bekleme, sra falan olmayan, kredini annda hazrlayan banka grdn m? -Grmedim, dedi Halil. -Peki inanacak msn? -Hala bir ey anlamadn dedi Halil -imdi 34. kanala bas, dedi televizyon. Dnyann en pahal iki klbnn oynad bir ma var. Halil 34. kanala bast. Gerekten dnyann en byk ve en pahal klplerinden ikisi ma yapyordu. Televizyon: -Ne gryorsun, dedi? -Sadece bir ma yapyorlar, seyirciler baryorlar falan -Hayr o klplere insanlarn balanmas iin alanan sanal baklk yznden bu kadar paray hak etmeyen futbolcular milyonlarca dolar para alyor, ma veren televizyonlar elde ettikleri reklam gelirleriyle paralarna para katyor ve btn bunlar maa giden birka on bin ve gitmeyen birka yzbin taraftarnn kanna kk yalardan itibaren girilmesiyle oluyor. -En son ne zaman kitap okudun, diye sordu televizyon.
31

-Sanrm be yl nce politik bir kitap okudum, dedi Halil. -Grdn m okuduun kitap bile tarafl. Seni bir eye ait ya da bir eyci yapmak iin. stelik be yl nce -En son ne zaman karnla sevitin -Ayda bir falan beraber oluruz, dedi Halil -Sevgi kavramn bile unutmusun, eini bile, diye bard televizyon. -En son ne zaman ocuklarnla ailece bir yemee ktn, dedi televizyon -Sanrm yl nce kk olumun doum gnnde. Olunun devlerini en son ne zaman kontrol ettin Halil, dedi televizyon. -Onun devlerini annesi kontrol eder, dedi Halil. -Hatalarn kendin anlaman bekliyorum, dedi televizyon. Peki bugne kadar i dnda ne yaptn? -Farkna vardm ama ok ge dedi Halil. Btn o geirdiim zamanlar geri gelmeyecek. Artk ok pimann. Televizyondaki dizide oynayan dizideki erkek sesi deiti, daha da olgun bir ses oldu. -Seni bekliyoruz Halil, dedi. Hibir ey iin ge deil. Sadece kendin olman, hayatn bakalarnn ynlendirmesine izin vermemen ve yeniden balaman nemli bizim iin K SEM ARASINDA Kerim masasnda oturmu kalemini eviriyordu. Uzun sredir dnyordu ve bu dnce srecinde belirli bir derinlie de inmiti. Bu derinliin sonunda ald kararlar onun d dnyasndaki yaamna da olumlu etkilerle yansmt. Artk sigara imiyor, sabahlar erken kalkyor, spor yapyor ve elinden geldii kadar da yetitirme yurdundaki rencilere edebiyat dersi veriyordu. Uykusuzluk yapt iin gece dokuz civarlarndan sonra da ay ve kahve imiyordu. Fakat yine de eksik olan bir eyler vard Kerimin
32

benliinde Evet belirli bir derinlik ve bu derinlii d dnyaya yanstma aamasndan sonra pek ok ey dzelebiliyor hatta daha iyi hale gelebiliyordu. Fakat bu Kerimi tatmin etmiyordu. Yani kazand bu olumlu zellikler ve hayat boyunca elde ettii pek ok iyi ey, olumlu ve gzel dnceler sonucunda gelmiti. Fakat diyordu Kerim. Fakat dncenin bir nedeni ve amac olmal. Snrl dnya hayatnda, dnce yoluyla belirli bir noktaya eriemeyeceksek neden dnce zellii var veya bu snr neden koyulmu? Birden her eyin bo olduu ve hayatn snrl olduu dncesi kafasna bir glle gibi arpt. Bir an mitsizlie kaplmt, fakat daha sonra kendini toparlad. Eer bu dnya hayat snrl bir hayatsa ve bize dnce zellii gibi baka hibir varlkta olmayan bir zellik verilmise, bu zelliin bir amac olmal Bir an aklnda bir imek akt. Tanry dnmek Evet Tanry dnmek ve bir an nce Ona bir ekilde dnce yoluyla ulamak, Onunla iletiime gemek, bir sevgi ve sayg ba kurmak Geri Tanry dnmek dncesi onu hep korkutmutu fakat o imdi gerei daha iyi alglayabiliyordu. Eer hayatn sonuna kadar Onu dnmeden Onda korkup kaacaksak, bu korkulu macerann anlam ne? Eer Tanr insanolunun var oluundan beri belirli aralklarla srekli ilahi kitaplar ve eliler gnderiyorsa, Kerimin algsna gre Tanr kendisinin dnlmesini istiyordu. Kerim bir an bir karar aamasnda kald. ki u arasnda kararszd Ya tm bu dnceleri hi yaamam kabul edecek ve kendi nesnel yaantsna devam edecek ya da bu Tanr kavram zerinde dnmek zere kendine sonsuzlua doru uzanan bir kap ap kalbini ve benliini ferahlatacakt. Bu dnceleri dnd anda Kerim zaten ikinci seenei semiti. SYAN VE MAN
33

Kerim verdii karar sonrasnda neler yapabileceini ve bunlarn ne gibi sonulara yol aabileceini dnyordu. Evet Tanrya ynelme gibi ciddi ve sorumluluk gerektiren bir karar almt fakat bu ynelim srasnda ok nemli detaylara dikkat etmesi gerektiini dnyordu. En nemli konu Tanrya ynelimi srasnda iten olmayan, iinden gelmeyen hibir dnce, davran ve ibadette bulunmamas gerektiiydi ona gre. Tanr, onun iin, yaratt her eyde kendisinden bir para bulunan ilahi bir gzellikti. Bir an Tanry grebilir miyim? diye bir dnce dodu iinde. Onu grebilmesi iin sonsuzlua doru uzanan uzay hayal etmesi gerektiini dnd nce. Fakat daha nce Kurann O gn gkler Onun sa elinde, kudretinde drlm haldedir ayeti aklna gelince sonsuz uzay kavramnn bile bir hi olduunu anlad. Daha sonra, yeryznde Tanrya ait ne gibi iaretler bulabilirim, diye dnd. Aklna ilahi kitaplar geldi. Tevrat, ncil ve Kuran Fakat Tevrat ve ncilin deitirilmi olduunu dnnce Kuranda karar kld. lk i olarak bir kitapevine gidip kendine yeni Kuran evirisi alacakt. Kitapya girince yal kitapevi sahibini gazete okurken buldu. Derdini ona anlatt. Kitapevi sahibi ona bir surelerin ini srasna gre Kuran- Kerim meali verdi. En uygunu budur dedi. Kerim kitabnn parasn dedikten sonra hzl admlarla eve koyuldu. Yolda unlar dnyordu: Bu Kuran bizim direkt Tanry tanyabilmemiz, onu anlayabilmemiz ve onun dinini, nerdii yaamsal tercihleri, doru yaamann ilkelerini renmemiz iin ve en ok da ak nedir sorusuna cevap bulmamz iin indirilmi. imdi aslnda ben biliyorum ama sorarm dnyaya Kuran bizim anlamamz, iinden t ve ibret karmamz iin indirilmiken onun arapasn okuyup okuyup tekrar etmenin anlam ne? Kendisini ok cokulu hissediyordu. Ben daha bu Kurann anlamn, evirisini elime alrken ok kutsal ve ilahi duygular duyuyorsam ve camilerde
34

insanlar anlamadklar arapa sureleri, dualar tekrar edip duruyorsa, tek kelime anlam derinliine inmeyen insanlar bir yandan hurafelerle ve kulaktan dolma bilgilerle dolu bir din yaarken bir yandan onlara hafzlk rtbesi veriliyorsa, temiz kalpli insanlar bilmem ka eit dalavereyle Kurann anlamndan uzak tutuluyor, kitleler bu ekilde koyun srs haline getiriliyor ve bireysel bir ynelim olan din yasaklanyorsa bunda Allahn suu ne? Aman Tanrm! Btn bu dncelerim kyametin erken vakitte kopmas mdr yoksa gerein farkndalnn cokusu mu? Onlar bilmem ama Rabbim ben sana yalnz bu Kurann anlamyla yneleceim. Ve iimde bir his var ok cokuluyum ok imden yaknda byk olaylarn olacan seziyorum.. KR GELN Kr gelin geceleri yasta ban kor da Allahm bir kere sabah olsun der Kr gelinin yedii ekmek, itii de su olsa o bir gn grmeyi bekler Kr geline akam karanlk, gece karanlk, sabah karanlk ama kr gelinin ii aydnlk Ykn tutmu yal aa kr geline gzn koymu onu babasndan ister Baba yle der, bu balk paras, iimiz harap, durumumuz yamandr, kr gelin, sen bu durumu kabul et Kr gelin Allaha yalvarr, Allahm bir gn olsun greyim, k nedir bileyim der Allah kr geline der, benim huzuruma gelince ilk grdn ey benim yzm olacak Kodaman aann niyeti kr gelinde, babann gz balk parasnda, kr gelinin umudu Allahta Baba der, gel kr gelin seni aaya verelim, baka kar tutar yolumuz yok
35

Kr gelin der, gitmem de gitmem ben anamdan ayrlmam, ben aaya gitmem Baba der ister iste ister isteme bu i oldu bitti Aa babaya gelir der, benden ne istersen iste, ite sana ynla altn Dn gn gelir, kr geline kna yaklr, kadnlar oynar, erkekler oynar, havaya para salr Kr gelin bir ey anlamaz, kalk denilince kalkar, otur denilince oturur, boynunu bker, alar Gerdek gecesi gelir, aa yapacan yapar, zevkini alr Sabah olur kr gelin Tanrya son bir kez dua eder Sabah vakti kr gelinin vcudu kr kuyuda cansz bulunur PENCERE NNDE Berhan evinin balkonunda, bir elinde ayn yudumlarken bir yandan yamuru dnyordu. Yamur yayordu Ne iin yaard yamurlar? Sadece l topraa hayat vermek iin mi? Berhana gre yaan yamur damlalar Tanrnn dnyaya ait, bazen rahmet iin aktt gzyalar, bazen de kk bir aka olarak insanlar uyarmasyd. nsanlar yamur yamaya balaynca hemen kar, kendilerini yamurdan korumak iin bir snak bulmaya alrlard. Oysa yle miydi yamur? Biraz hafife slatan, rperten bir dokunu, bir nevi kendine gelme, yeniden doma ocuklar ok severdi yamurda slanmasn Bir de Berhan... Yaan yamur altnda saatlerce yrmek, salarnn, elbiselerinin slann izlemek Bir de iki buuk numara gzlklerinin camnda biriken damlalarla dnyaya bakmak Eer yaan yamur olmasa toprak lrd. Tpk Tanrnn rahmeti olmasa insann yaayamayaca gibi Berhan birden bunlar kendi kendine dnemeyeceini grd. Anlamt ki Tanr dndryordu bunlar ona. Bu yzden yamuru seviyordu. Tanry sevdii gibi Doay sevdii gibi Tanr nasl yamurla topra besliyor ve
36

temizliyorsa, rahmetiyle de insann ruhunu ve bilinaltn besliyor ve temizliyor, bilinaltna gnderdii ilhamlarla onun kendi gzelliini, ayetlerini, dnyay ve evreni grmesini salyordu. Berhan kyamet gn yaan bembeyaz bir yamurun btn inananlar temizleyeceini ve ferahlatacan dnd. Tanr, Gel! diyecekti. Gel! Artk dnyann yalan da zulm de geride kald. Gel ki cennetin yamurlar seni kutsasn ve yceltsin. Yaptn hatalara gelince Zaten cennete girince onlar neden, hangi insani zaaflardan dolay yapm olduunu anlayacaksn. Ben seni sadece snav ettim. Artk benimle berabersin. Berhan birdenbire gzyalarnn akmakta olduunu fark etti. Belki yaan yamurlar gibi akan bu gzyalar da onun ruhunu temizleyecekti. Biraz utanmt Tanrya kar. nk hi kimse Onu gereince saf ve yce bir gzellik olarak tanyamayacak, Ona gereince kr duyamayacak, Onu gereince yceltemeyecekti. nk Tanrnn rahmeti insann algsndan kat ve kat daha fazla ve stnd. nsan ne kadar zulmetmeye alrsa alsn Tanr rahmetiyle Onu dizginliyor ve kendine dndryordu. Daha ileri gidemeyeceine karar verdi. Biti ve kendini brakma cmlesi olarak, Seni seviyorumu seti. ACI AY Kerim dnyordu. Bir yandan bastran scak ve bir yandan itii ac ayn tad onun iyice keyfini karmt. Aslnda scak ve bunaltc hava veya itii ayn ac tad deildi keyfini karan Bir eyler yapamamann aresizliiydi onu zen. Hayatnda daha nce pek ok deiiklik yapm fakat daha sonra dndnde fiziksel olarak yapt bu deiimlerin ve ald kararlarn onun i psikolojisindeki aresizlie derman olmadn anlamt. Bir yandan bu satrlar yazarken bir yandan da iinden geenleri kada geirmeyi, ayn bir psikologa derdini anlatmak gibi bir
37

are olarak gryordu. Dnyada zlmesi gereken sorunlar vard ama o bu sorunlarn milyarda birine bire tek bana bir are olamayacan anlamt. Belki de dnyadaki sorunlarn stesinden gelmek deildi nemli olan Amerikann Irak, Afganistan bombalamasna are olabilir miydi? Ya da Srplarn Bosnallar katletmesine? Ya Saddamn Krtleri kuzey Iraka ve Trkiyenin gneydousuna srmesine? Yzbinlerce kii halinde... Hayr bunlar devletlerin veya byk liderlerin altndan kalkabilecei devasa sorunlard. Oysaki kendisinin asla altndan kalkamayaca sorunlar zerinde o kadar kafa yormak ve zlmek olduka vaktini alyordu. Geni adan baktnda normal olarak bu sorunlar da grmesinin ve etkilenmesinin doal olduunu grd fakat o kendini harap etmek konusunda olduka fazla ileri gidiyordu. Tekrar eski dncesine dnd. psikolojisindeki amazlar, kendi kendine sorduu sorular, kat ve hi dnp bakma ltfunda bulunmad cevaplar Aslnda en byk meselesi Tanrnn ta kendisiydi. Bu konuda kendi kendiyle en byk gurur duyduu konu da Tanrya kar Ona her zaman samimi, olduu gibi davranacana sz vermesi ve bu konudaki szn tutmasyd. Ama bu yetmiyordu. Bir eyler yapmas lazmd. Ve bu ey ne doru drst adam olmak ne namaz klmak, ne oru tutak, ne de Kuran okumakt. Teoride bunlar yaplmas gerekenlerin banda geliyordu ama o farkl bir eyler sezinliyordu. Bir gn bir ey olacak ve Tanr bir ekilde benimle balant kuracak veya bana yardm edecek diyordu. Kendine bakt, ellerine, ayaklarna, parmaklarna Aynada yzne bakt. Ve aslnda bir hi olduuna karar verdi. Tanrya, kam gzmden on santim uzaklatrmam veya yerekiminden kurtulup yerin elli santim zerinde yrmem mmkn deil, dedi. Senin artlarn zerinde dnyaya geldik ve senin artlarnda yayoruz, dedi. Bir an dnyada hibir dostu olmadn fark etti. Yanna gelip de konuanlar ise
38

sanki bir silet gibi gznn nnden geiyor ve kendisi iin bir ey ifade etmiyordu. Bir an Tanry tam sa arka tarafnda hissetti. O an nefesi kesildi ve saliseler iinde u an en gzel, doru, mutlak dnce neyse onu dnmeliyim, dedi. Bu an bir daha bulamayabilirim. Tanrya, Senden baka dostum yok, demeden nce Tanr ona Allah! Odur gerek dost ayetini okudu. O an gzleri yaard. Keke Tanr bir insan olsayd da Ona bir iek alsayd sevgisini ifade edebilmek iin Fakat yle deildi. Kerim sadece bir kuldu. Tanr rahmetini gsterdii zaman sevinen ve yalnz brakt zaman da kendi i elikileriyle babaa kalan

RYALAR VE DNYALAR Kerim uzun sreden beri dncelerini toplamaya alyor, ne yapmas gerektiini dnyordu. Mzik setine kendi iin yaptrd Loreena Mckennitt albmn takt, l koltua uzand, bir meyveli soda at. Bir anda kendini brakmt Fakat bu kendini brak kt ynl bir brak deil, kendini doalla, sadelie brakmakt. Uzun sreden beri brakm olduu sigaradan bir paket at, bir tane yakp derin bir nefes ekti. Her Loreena Mckennitt dinleyiinde ryalara dalyordu, daha dorusu gzel hayallere Sigaray ne kadar da zlemiti. Kadnn sesi ve ona elik eden mzik ona byl geliyordu. Bir keresinde peygamberimizin ei Hz. Aye ona, Ryalara dalmak iin Loreena Mckennitt dinliyoruz demiti. Tabii bu ve benim size henz anlatmadm pek ok sr Kerimin eitilmesi, doru davran kurallarn renmesi ve lahi Kudretin onu eitli vesilelerle eitmesi iin yaplyordu. Tabii bu ryalar ve Loreena Mckennitt meselesi de Kerimin kendi benliinde ona bu eit bir yol gsteriminden baka bir ey deildi. Enfes mzik
39

eliinde dnmeye devam etti. Ne yapmas gerektiini dnd. Ne yapmas ve gelecekte neler yapabileceini yi ud alyordu ama ok iyi bir hoca zerine eilmedii takdirde bir ud virtz olamazd. Edebiyat blmndeydi, karalad eyle vard ama bu konunun da nereye varaca pheliydi. Bir an dikkatini mzie verdi. Sanki o ryalara dalmyordu da dinledii mzik bir ryayd. Bu kadar gzel bir ses, bukadar gzel bir uyum ve tamamlayan orkestra Ona gre bu kadnn arkasnda byk ruh, Cebrail vard. nsanlar fark etse de fark etmese de insanlar inandklar kutsal deerlerle ilahi deerler retebiliyorlard. Bunu anladna ok ard. Belki bahse giremezdi ama kesinlikle buna inanyordu. Belki de yaplmas gereken bir eyler yapmak deil, bir eyleri anlamak diye dnd. Eer bu dnyaya srekli bu dnya iin bir eyler yapmak iin gelseydik, srekli bu dnyada kalrdk. lmeye veya hesap vermeye kitap gibi eylere gerek olmazd. Oysaki biz bu dnyaya bir eyleri anlamak ve alglamak iin geldik. Zaten lmden sonra varacamz sonu da neyi ne kadar anladmza gre olacak KIZGINLIK ANI Bir insan ayn anda hem niversite matematii alp hem Kuran tefsiri yazp hem ayr iki kitap yazp (insan psikolojisi ve bir otobiyografi) hem gnde en az iki saatini kitap okumaya ayrp hem de sosyal olaylar, gazeteleri internetten takip etmeye kalkp hem de belirli bir dnsel konsantrasyonu, tefekkr srdrmeye alrsa ne olur? Hibir ey olmaz! O insan sadece ksack dnyevi mrnn kendine ait zamann verimli kullanmaya alm olur. Derler ki btn bunlardan sana ne Herkes gibi git kafelerde arkadalarnla ay i, bol bol muhabbet et, keyfine bak.. Ama hayr. Artk iin asln anladm. in asl elindeki imkanlarla
40

dnyann zevkini sefasn srmek deil. in asl elindeki gcn son noktasna kadar kendine gre bir i, deer, yarar, dnce retme ve bunu faaliyete geirme. Sonra da iyi ki yaptm diyerek Allaha kretme. Artk on be dakikam ekirdek yiyerek geirsem o dakikalar boa harcadm diye kendimi knyorum. Fakat burada iki nemli nokta var. Bunlardan birincisi, herkes belirli alanlarda ura verebilir ama bu ura verilen konular birka alana yaylm ve kiiye zel olmaldr. Ve benim bu yazmdan sonra da bir ey dank edecekse bu uralarn uzun vadede nereye varaca, birka aydan balayarak birka yla hatta btn bir hayat iine alacak bir ekilde planlanmal, gereksizler karlmal, gerekliler, yararllar ve kiinin tercihlerine uygun olanlar, sevilenler n plana karlmaldr. kinci nokta ise artk btn gcnzle birka konuyla birden megul olmaya baladnz m konsantre noktalarn belirleyebilme zelliinizin olmasdr. yle ki, mesela bir iki saat fizik altktan sonra eer bir kitap okuma ya da yazma iine girecekseniz on be dakika ila yarm saat bir boluk pekala size yardmc olabilir. En sonunda sorulacak olan soru udur bence balamadan nce: Bu dnyada bo yere vakit geirmeye mi geldik, yoksa dnyay, dnceyi, Tanry ve tesini ciddiye almaya m? EVREN NDE EVREN Kerim dardan yorgun gelmi, evde kendisini rahatlatacak bir eyler aryordu. Bir kahve yapmak geldi aklna Scak suyun kaynamas iin aydanl ocaa koydu. Bardana bol bol kahve, sttozu ve eker ekledi. Televizyon kanallarn kartrrken scak su kaynad. Suyu bardaa dkt ve kartrmaya balad. Birden bir ey fark etti. Kahvenin sttozuyla birlikte karrken ald grnm ayn NASA fotoraflarndaki dnen evren grntlerine benziyordu. Birden ard. nk dnd zaman btn bir alemin yok
41

olmadan durmas imkanszd. Kuranda Hi kukusuz biz genileticileriz! ve Yerin stne dmemesi iin g kendi izniyle O tutuyor yazyordu. Big-bang olayn dnd. Patlayan neydi veya ilk enerjiyi kim vermiti? Sonra yine Kuranda O kfre sapanlar grmediler mi ki, gkler ve yer bitiik idi, biz onlar ayrdk. Her canl eyi sudan oluturduk. Hala iman etmeyecekler mi? diyordu. Yani Kuran resmen uzayn bir zamanlar bir ayrlmam, para para younlamam bir gaz ve toz bulutu olduunu sylyordu. stelik her trl canlnn balangcnn su olduunu bile sylyordu btn hocalarn aksine ama bu konuyu sonraya brakmt. O imdi baka bir kar konulmaz detay bulmutu. Kendi kendine yle bir soru sordu. Yaadmz an milat olarak kabul edersen, evren bundan ne kadar zaman nce yaratld? 13,7 milyar yl ya da 14 milyar yl yuvarlak olarak. Peki milattan nce 1 trilyon yl gibi bir kavram olabilir miydi? Ya da aklmza sabilmesi iin yle syleyelim, milattan nce 250 milyar yl nce diye bir zaman kavram olabilir miydi? Elbette vard. nk zaman kavram mekann var olup olmamasna bal deildi. te inanmayanlar iin cevaplanmas gereken bir soru diye dnd kendi kendine Bundan 250 milyar yl nce ne vard? Ona gre bizim evrenimiz baka bir evrenin iinde patlamt. Yani bir zaman mekan boyutu iinde baka bir zaman mekan boyutu Belki o da bir bakasnn iinde ve Birden titredi. Cebraili dnd. Belki 500 milyar yl nce yaratlmt Hz. Cebrail bizim anlayabileceimiz cinsten. Kuranda Allah Cebrail iin, Kuvvetleri ok mthi olan retip belletti onu ona! ve Akl, gzellik ve g sahibidir O tabirleri kullanlyordu Necm suresinde. Birden Kuran aklna geldi. Kurann ve dier kitaplarn hatasz vahyedilmesi ve insanlar uyarmak iin eitilen 500 milyar yllk akl, gzellik ve g birikimi Tanrm olamaz diyordu fark ettii gerek karsnda. Baz
42

eyleri anlyordu ama ne kadar ge olmutu. Televizyona bakt nsanlar arkfelek oynuyorlard..? ASIL HATA Kerimin aklnda baz amazlar vard. Neden insan ilk yaratld anda blis Allaha isyan etmiti? blis, meleklerden deildi. Cinlerdendi. Kurann Kehf suresi bunu sylyordu. stelik blis, insan yaratlmadan nce, meleklere Ademe secde edin! emri verilinceye kadar blis, isyan ettikten sonra ise eytan ad ile anlyordu Kuranda... Meleklere, Ademe secde edin! emri verilmesiyle birlikte meleklerle birlikte tm daha alt varlk gruplar da secde etmiti ve cinler de bu alt varlk gruplarna dahildi. Yani blisin secde edin emrine muhatap olmas buradan geliyordu. Kerim Rahmana yle sorular soruyordu: Neden isyan edeceini bile bile blis diye bir varlk yarattn? Neden insan rknn byk ounluunun sapaca belli iken insan bu snava girdi? Rahman cevap verdi: Size gvendiim iin yarattm! Kerimin gzleri birden yaland nsan yle bir snav zereydi ki en fazla 60-70 yllk bir snav srecinden sonra ya sonsuz mutlulua erecekti, ya da atee girecekti. Bu, dnnce aklarn durmas gereken bir olgu idi. Peki, diye sordu Kerim. nsan zalimlerden gnahkarlardan olacan bile bile niin o yasak aatan yedi? Kurana gre blis, Allaha kar yrtt laf kavgasnda yle diyordu: Beni eer beni bilinen gne kadar ertelersen, kudret ve erefine yemin olsun ki, onlarn tmn saptracam. Sadece samimi ve riyaya sapmam kullarn mstesna. Allah ise yle buyuruyordu: te bu doru. Ben de yalnz doruyu sylerim. Onlardan sana uyan olursa yemin olsun ki cezanz cehennem olacak. Ne de mkemmel ceza! Kerim birka dakika duraksad. Ar gelmiti. Demek ki bilinen bir kyamet zaman insan yaratlmadan ok nce belirlenmiti. Peki, dedi Kerim. Neden
43

Adem ve ei zulme bulaacaklarn bile bile o aatan yedi? Cevabn kendisi buldu. Adem, kendisinin bildii bir kyamet gnnn, bir hesap gnnn arlna katlanamamt. Belli bir sre unutmak, belki bilinaltnda hatrlamak, bir sre o ann arln ertelemek ve o an unutmak istemiti. Fakat bu noktada yasak meyveden alnan ilk zulm genleri meyvesini vermi, daha ilk oullarda, ilk kuakta cinayet ilenmiti. Adem zulm tamadan, gnahsz ve bol bol rzklandrlarak Rahmana hesap verecei gn, tehlikeye girmeden bekleyecei yerde bu zulme karmay ve bir sre unutmay semiti. te Ademin hatas buydu: Allaha gvenmemek YAAMAYA MECBURSUN Kerim kahvesini eline alm tekli koltuunda oturuyordu. Mzik setinin yanna gitti. Bulutsuzluk zleminin Yaamaya Mecbursun adl albmn takt. Keyfi yerindeydi. Bulutsuzluk zleminin felsefesi her zaman onunkiyle uyuuyordu. Her eye ramen mit etmek, gece olduu zaman sabahn aydnlatacan bilmek, hayat cokulu, heyecanl bir ekilde yaamak, her gn yeni bir gndr demek Bir ara arkda geen u cmleye dikkat etti. Bunun iin mi geldin dnyaya? Bakalarnn sana not vermesi ya da senin hangi seviyede olduunu belirlemesi iin mi? altnn karln almak yerine bakalarnn verdii maa almak iin mi? nanacan dini ve inanc yaay biimini bakalarnn belirlemesi iin mi? Urunda lebilecein kutsal deerlerin bakalarnn tarafndan yerle bir edilmesi iin mi? Ve bir ark da yle diyordu, Neden olmasn Gzel gnlerimiz nanaca deerleri kendi belirleyebilirdi. Maal bir memur olmak yerine yazarl seebilirdi. Edebiyat blmnde okuyordu ve artk kendini bir ey zanneden hocalarn ona not vermesinden, onun seviyesini
44

belirlemesinden bkmt. Okulu bitirdii anda bir dakika olsun okulda kalmayacak, kendi yoluna gidecekti. Ne bir profesrn, ne de bir baka retim grevlisinin antasn tayacak, izecei yolu kendisi belirleyecekti. Evet, kendi hayatn maddi, manevi imkanlarla sfrdan kurup her eye sfrdan balamak olduka zordu fakat gerekten de buna demez miydi? imdiden aklnda temelini oluturduu kitaplar yazmaya balayp, deneysel makaleler de yazabilirdi bir gn bir gazetede ke yazarl yapma imkan bulmasna karlk. Gerekli olan tek ey parayd ona gre. O, zaten manevi dnyasn Kurann manasyla, Tanrya ve sevdii kadnlara akyla, doaya, evrene kar olan sevgisiyle kurmutu. Tek sorun o anda parasnn olmamasyd. Fakat bir yandan aklndaki ilerle urarken bir yandan kk ilerde alabilir, bylece geimini salayabilirdi ve zaman kazanabilirdi. Okulun bitmesine bir sene kalmt. Ondan sonra hayata Ben olarak, kendisi olarak atlabilecekti ve hem Tanry kutsad hem de Tanr tarafndan kutsanacan umduu samimi, iten bir hayat yaayabilecekti. Kahvesi bitmiti. Her kahveden sonra yenisi vardr dedi. Mzik setine kulak kabartt. Bulutsuzluk zlemi, Yaamaya Mecbursun diyordu PERDELER VE IIK Saat leden sonra iki civaryd. Kerim, bir elinde kalemi, yazd yeni kitap zerinde urayordu. Bir ara mola vermek istedi. Pencerenin yanndaki tekli koltua oturdu. Pencereye, pencerenin nndeki perdeye ve ieri giren a bakt. Perdeler, dardan gelen n nnde glge oluturuyor ve ierisinin karanlk kalmasn salyorlard. Birden aklnda yle bir benzetme yapt. Gne Kuransal ve evrensel gerekler olsa, perdeler, bizim bu gerekleri grmemizi engelleyen fani dnya uralar ve yanl, yobaz,
45

hurafe inanlar olsa acaba bu yanl inan ve inanlar varken Kuransal ve evrensel bilginin yzde ka bize dosdoru ulaabilirdi? Kendince zm yollar bulmak zere dnmeye balad. Eer bir hurafeye bu bir hurafe dersek geriye milyonlarca temizlenmemi hurafe eksi bir kalyordu. Ki bu yanl inanlar, inanlar, hurafeler ve sanlar onlarla mcadele etmekle, onlar yok etmeye almakla temizlenemezdi. O zaman gerek zm anlad. Karanlklar yok etmeye almak yerine aydnl ve giderek daha ok aydnl yaymak gerekiyordu. Aydnlk ise ancak Kurann anlamnn okunmas ve evrendeki ayetlerin zmlenmesi ile yaylabilirdi. Hatta Kerim bu konuda yle u bir kanya varmt ki, o, bir insana Kurann anlatlmas ile veya baka kitaplar yolu ile yardmc olunabileceine inanmyor, bir insana yaplabilecek en byk ve tek iyiliin ona gzel bir Kuran evirisi hediye etmek olduuna inanyordu. Olay buydu. Bireylerin Kurann manasyla kar karya kalmas gerekiyordu. Dnyadaki her bir bireyin Kurann manasyla kar karya kalmas ve gidecei yolu ondan sonra kendi izmesi Hurafeler, yobazlklar, mezhepler, tarikatlar ve dier Kuran d oluumlar dnd. Onlar ise tl perde gibi deil adeta k geirmeyen siyah kuma perde gibiydiler ve kii ile Kuran arasnda gibi grnrken adeta Kurann kiiye yansyacak n tamamen engelliyorlard. Aklna perdeleri amak geldi. Perdeleri at. Perdeleri amakla kalmad, pencereyi de at. Gne yzne vurdu. Temiz sonbahar havasn iine ekti. En gzel olan doal, gerek ve dolaysz olan idi BALIKESR Sabah sekiz civar Kerimin aklna dar kmak ve dolamak geldi. Balkesirdeydi. Baeme mezarlnn
46

oradan geecekti. Kulaklnda Birsen Tezer alyordu. Balkesir Seni sevdiimden gelirim ben bu yere / Ayaklarm basmaz yere grrm nm / Ararm sinmi kelerde ben dnm / Dalar bilmez, balar bilir / Orman bilmez, Baeme bilir ark ne kadar gzeldi. Kendisine anlatldna gre sevdiini kaybeden gen bir adam yllar sonra Baeme mezarlna gelip bu arky yazyordu. eri girdi. Mezar talarnn arasndaki yoldan yrmeye balad. Ne kadar ok mezar vard. Burada yatan insanlarn hepsini bir zamanlar yaam iyi dostlar olarak kabul ediyordu. Hepsi rahat, huzur iinde grnyordu. Aalar rzgarn etkisiyle hrdyor, dallara sereler tyordu. lm dnd. Bir zamanlar olan olanca para hrs, mal edinme gayreti, sevilen kadnlar peinde komalar, urunda lecek kadar sevmeler Mezarlkla birlikte hepsi bitiyordu. Belki de hrsl ve inat insan yapsn Tanrnn bir nevi tedavi ediiydi lm. Sonraki hayatta ne vard bilmiyordu ama ne olursa olsun, ister ceza ister cennet, sonu, susturucu ve hrslardan arnm, yola gelmi bir insan yapsn ortaya kartacakt. O da lmden sonra sakinlik istemiyor muydu? Bir garip huzur, bir sakinlik, dostlarla akalamalar, birbirinin gzelliini, iyiliini grmek, negatif dncenin sfrlanmas Ryasnda birka kere cenneti grmt. Doyasya uzanan yemyeil imenlikler, salma atlar, aalar, glgelikler, akp dklen sular Dostlarla olan samimi muhabbetler Cennette kadnlar da en gzel, en olgun alarnda yaratlm, hepsi yat, cilveli dilberler halindeydiler. Orada dnyadaki gibi kskanmak veya ayp da yoktu. nk kt dnce yoktu. nsan beyninde oluabilecek btn kt dnceler cennette bir daha geri gelmeyecek ekilde silinmiti. Herkes birbirinin dostu, iyilikler, akalar iindeydiler. En nemlisi, Allahn yzn grmek vard cennette. O istedii an, varoluun en byk tekaml noktas oluuyor ve Rahmann kl, glmseyen
47

yz mjdeler vererek insana bakyordu. Bu sefer arky Allah iin syledi, Seni sevdiimden gelirim ben bu yere Bir gn o zaman gelecek ve onun da ruhu alnacakt. Umarm sana kavuurum dedi Ona, gerisi de fazla nemli deil AK VE SABIR Kerim yatanda erken yatm, uyuyaca vakti bekliyordu. Hi erken uyumazd. Fakat o gece sanki gizli bir ses onu uykuya davet etmi, birdenbire zerine inanlmaz bir arlk kmt. Ryasnda uzayn karanlk bir noktasna kyordu. nce gezegenler etrafnda dnmeye balad, sonra galaksiler Evrenin tam ortasndayd imdi. Fark ettii ey, evrenin dnda muhteem bir n evreni kaplad ve bu dardaki n yava yava kendi iine dolmaya balad idi. ine muhteem bir k ve g, kalbine ise inanlmaz bir ak duygusu doluyor ve o buna kar gelemiyordu. Zaten kar gelmesi de olanakszd artk. Btn dnyaya ilikin vesveseler, yarn ne olacam endiesi, pheler, kuruntular hep geride kalmt. ine dolan g yle bir gt ki bu, insan algsnn ok tesindeydi. Yalnzca varln hissedebiliyor ama ne kadar olabileceini bilemiyordu. Bir anda eritii bu g ve ak duygusu bu duygunun kaynann Tanr olduu inancn verdi. imdi bu g ve akn sonsuzlamasn ve kendini de yok etmeyi dlyordu. Ancak anlad ey oydu ki eer bu gc eer kendisi veya baka bir eyi yok etmek iin kullanrsa btn evren yok olacakt. O anda ona yle denildi: u anda seni egon ve sabrn arasnda hangisini seeceini belirlemek zere test ediyoruz. Evet u anda kalbindeki ak ateiyle btn evreni yok edebilirsin ama bu durumda kendin de yok olursun! Sabretmeyi seer isen ise ryan sona erer ve uykudan uyanr, normal hayata devam edersin. Kerim benliine dolan muhteem g ve kalbindeki ak ile o kadar
48

ok her eyi yok etmek istiyordu ki bunu yapabilecek bir konumda olmann kendi egosuna verdii gurur, onu sarho etmiti. Hem dnya ve evren o kadar kusurluydu ki Yok olsa, Tanrnn tecellileri karsnda her ey yok olsa Hem her eyi yok edip etmeme, bu gc kullanp kullanmama karsnda gidip geliyor hem de mantn altryordu. Daha dorusu altrmaya alyordu. nk mantk diye bir ey kalmamt. Varlk ve yokluk arasnda gidip geliyordu. Sonunda sabretmeyi ve var olmay seti. nk eer yok olsayd daha sonra yaanacak gzelliklerin farkna varacak bir kendisi ve evren olmayacakt. Yatanda uyand. Odas karanlkt. Uyandnda yannda byk ruh Cebrail vard. Daha nce onu hi grmemi olmasna ramen onu hemen tand. Tamamen imandan yaplmt. Ona syleyecek sz bulamad. Ya yok oluu seseydim? dedi. Ruh cevap verdi: Benim de ak haklarm var! IIK VE RAHMET Kerim evinin bahesinde aalarn ve imenliklerin arasnda oturuyordu. Rengarenk ieklere bakt. Bu iekler neden byle gzel aar? diye dnd. Onlarn bu gzellikleri, sslenip pslenmeleri kendilerinden kaynaklanan bir gzellik-irkinlik bilincinin sonucu muydu yoksa Tanrnn onlara bahettii bir ltuf muydu? Ya denizlerde srler halinde yzp giden rengarenk balklarn ssleri kendi seimleri miydi? Veya baka byk bir rnek NASA fotoraflarnda grlen rengarenk, hayret verici, olaanst manzaralar acaba bu evrenin kendi seimi miydi? Yoksa Tanrnn evrene sunduu bir kudret ve ihtiam tecellisi miydi? Peki insan neden gnahkar? diye dnd nsan eytan aldatyordu. Peki eytan kim aldatyordu? Kurann verilerine gre blis, cinlerdendi. (bkz. Kehf suresi) Meleklere
49

Ademe secde edin! emri verildii srada btn melekler secde etmiler ve bu emrin doal sonucu olarak daha alt varlk gruplar olan cinler ve dier varlklar da secde etmilerdi. Ancak blis, pheye imkan olmayan, kesinlikli bir ortamda Tanrya isyan etmi, Ona amur olarak yarattn kiiye secde mi ederim demiti. Herhalde Tanrnn insann iine kendi ruhundan flediinin ve insan yeryznde halife olarak tayin ettiinin bilincine varamamt. Kerimin anladna gre yeryznde snav edilen varlk grubu olarak cinler ve insanlar yayordu ve yine anladna gre cinler bu snav kaybetmiler, yerine daha st bir varlk grubu olarak insan halife tayin edilmiti. Ve belki blisin isyan Ademin kendini bilmesinden ok nce balam ve Ademe secde edin! noktasnda patlak vermiti. Kerimin anladna gre Tanr, mutlak k kayna olarak kullarn a aryor, onlarn bir st konuma kmalarn, tekaml etmelerini istiyordu. Tabii kullarda bu kapasite varsa blis, a arld zaman isyan etmi ve lanetlenmiti. nsan ise yasak aatan yememe emrine (k) uymam ve af dileyerek kurtulabilmiti. Ve hem Kerimin hem de biz btn insanlarn anlamas gereken gerek uydu ki, Tanrnn kullarn ard k ylesine kuvvetli ve kudretli bir kt ki, kullarn bu davete tam manasyla yant vermeleri, uyabilmeleri mmkn deildi. Geriye bu mthi k ve kudret karsnda af ve merhamet dilemek kalyordu. Ik bir rahmet ve arlma gsterisi olduu gibi isyan da yok saymakt. Tanrnn demek istedii uydu: Rahmet karsnda ancak af dileyerek kurtulua erebilirsiniz! Kerim iekler bakt, Herhalde onlar da gzellii semiler dedi. SLAMIN ZLMEM DENKLEMLER Kerim, masasnda oturmu, bir yandan elindeki kalemi evirirken, bir yandan aklnda slamm zlmemi
50

denklemleri diye adlandrd sorulara cevap bulmaya alyordu. Fakat bilmekteydi ki eer insan akln ve mantn yeterince kullanabilirse ve bu mant Kuran zerinden yrtrse zlmeyecek denklem yoktu. Yani btn denklemler birbirini tutacakt. blisi batan konu dna almasna ramen insan-melek-eytan genini dnyordu. blisi batan konu dna karmas, onun cinlerden oluu, snav edilen varlklardan oluu ve bu snav batan kaybetmesiydi. Kuranda Ademin yaratld ilk anda Rahmann meleklere verdii emir, Ademe secde edin! emriydi. Fakat bu emirde bir terslik yok muydu? Melekler g ve akl ynnden insandan daha stn varlklar deil miydi? nsann bir snav iinde olaca, bu snav iinde kendi iradesiyle doruyu bularak cennete girebilecei, meleklerin ise kullua ve emre adanm stn varlklar olduunu zaten biliyordu. O yerinde durmayan akl yine bir kimya teoremine gitti ve yle dedi iinden; Atomlar etrafnda dnen elektronlar var bildiim kadaryla ve benim bildiim kadaryla bu elektronlar i ie halkalar olarak adlandrabileceimiz yrngelerde dnyorlar. Bir elektrona belirli bir miktar enerji verildiinde o elektron bir st orbitale (halkaya) kyor fakat yerinde durmuyor ve enerji vererek, yarak, eski bulunduu i orbitale (halkaya) geri dnyordu. nsann meleklerden stn olmasnn sebebi Rahmann sonsuz ycelii ve kudreti karsnda yaratl itibaryla srekli kendi yanllarn, eksiklerini anlamas ve af dilemesiydi. Melekler iin ise byle bir durum yoktu. Onlar kendi yaratllar itibaryla kendilerine zg bir ekilde mkemmel yaratlm varlklard ve insanlar iin af diliyorlard. Biraz nce dnd elektronlar konusuna geri dnd. Bir insan Rahmann izniyle hatasn grme, af dileme ve dzeltme iman verilmesi, o elektrona dardan enerji verilmesine benziyordu. Bu sayede insan tekaml ediyor, kendi yanln, hatasn veya eksiini anlyor
51

ve bir st orbitale yani dereceye kyordu. Olayn sonu ise o insann mas yani adeta k vermesi ve belirli bir tekaml aamasndan gemi halde eski haline, normal konumuna geri dnmesiydi. Peki hatal ve tvbekar olann, hatasz ve mkemmel olana tercih edilmesinin altndaki gerek manalar nelerdi? O, bu olaya sadece Allahn yeryznde bir halife tayin ve yine tvbekar olan semesi olarak bakmyordu. Belki aklndan geen dnceler arasnda bulduu ve vurgulamak istedii en nemli gerek uydu: Alemlerin Rabbi, yle demek istiyordu, Ben sizin kalpleriniz ve akllarnz asndan yle bir yerdeyim ki hibir kul snf ayrmadan u bir gerektir! Benim uluhiyetim, rahmetim, kudretim ve sevgim karsnda ancak af dileyerek kendinizi doru bir yere konumlandrm olursunuz! KARANLIK VE IIK Kerim gece uyurken ryasnda bir kabus grm ve bir lkla uyanmt. Grd eyin ne olduunu bilmiyordu ama ok korkmutu. Gzlerini atnda odann hala karanlk olduunu grd. Birden el yordamyla hemen uyuduu kanepenin ucundaki lambay amak istedi. Lambay atnda masa lambasndan gelen sar ve pastel rengi k iini rahatlatt. Bu olayla daha nce yaadklar arasnda bir balant kurmak istedi. Aklnda birok kavram vard. Tanr, insan, melek, eytan, irade, k, karanlk, iyi, kt, gzel, irkin vs Daha nce hakknda defalarca dnce yrtt konuyla ilgili yeni bir dnce gelitirmek istedi. In var olmas ya da fark edilebilmesi iin karanln ille de olmas gerekli miydi? Ya da iyinin ne kadar iyi olduunun fark edilebilmesi iin ktnn var olmas m ya da gzelin fark edilebilmesi iin irkinin de olmas m gerekliydi? Belki de
52

Tanr kendi nn ve yolunun ne kadar aydnlk ve gzel olduunu bildirmek iin btn ktlklerin, negatifliklerin ve dzensizliklerin odak noktas olan eytan yaratmt. yle dnd. nsana irade diye bir duygu verilmise ve insan iradesi yoluyla gidecei yeri kendisi belirleyecekse, seecei bir iyi ve kendisinden uzak tutaca, dlayaca bir kt olmalyd. Eer kt olmasayd sadece iyi ve daha iyi olurdu ve insan rk hibir riske girmeden derecelerle ykselerek cennete girerdi. Fakat byle olmuyordu. Olayn bir de Kuransal boyutuna bakmak istedi. Fatiha suresinin son iki ayetinde unlar yazyordu: Dosdoru giden yola ilet bizi. Kendilerine nimet verdiklerinin, zerlerine gazap dklmemilerin, karanlk ve aknla saplanmamlarn yoluna. Onun dncesine gre eer bir olgu Kuranda yer alyorsa, bu evrensel bir gereklikti. Surenin bu son iki ayetinde bu iki olgu yer alyordu. Dosdoru giden yol ve karanlk ve aknla saplanmlarn yolu. Demek ki negatiflik, ktlk ve onlarn odak noktas olan varlklar da bir gereklikti. Fakat Kuranda oluan tarihsel geliime baknca ilk isyann meleklere, Ademe secde edin! emrinin verilmesinden itibaren blisin isyanyla balad o ana kadar blis diye nitelendirilen bu varln lanetlenerek ve azdrlarak o andan sonra eytan konumuna geldii belirtiliyordu. Off Bu iin bir k yolu yok muydu? Kerim aklmzda Kuransal adan zlmemi olabileceini fakat bunlarn akl, mantk ve sezgiler yoluyla ve zamann da Kuran tefsir etmesiyle zlebileceine inanyordu. Yani Kuransal btn denklemler teorik olarak bir ahenk ve uyum iindeydiler ve bunlarn hepsinin uyumlu ve ahenkli zmleri vard. Off yine ok fazla dndm, dedi ve yatana uzand. Lambadan gelen pastel sar n sakinletirici etkisi birazdan onu uyutacakt

53

MDN KESMEDEN Gnlerden bir gn bir ocuk varm. ocuun tek grevi NASA teleskoplarndan birinde her gece teleskopun fotoraf makinesi dmesine basmak ve galaksi fotoraflar ekmekmi. ocuun ii hem aksatlmamas gereken hem de dikkat isteyen bir imi. ocuk her gece ektii fotoraflarn bir kopyasn alr, evine asar ve ihtiaml galaksi fotoraflar zerine uzun uzun dnrm. ocuk, o fotoraflara baktka Tanry ve dnyann aslnda ne kadar nemsiz bir yer olduunu dnrm. Yalnz ocua o grev verilirken bir art ne srlm. Her gece en az bir fotoraf ekeceksin! Gnlerden bir gn ocuk, o tehlikeli hastala yakalandn renmi fakat daha sonra hi zlmemi. Gelmi, fotorafn ekmi ve nndeki galaksi manzaralarna bakarak, Beni yaammn, lmmn ne nemi var, naslsa Allaha varacaz deil mi? demi. Sonra ocuk bir kazada annesini kaybetmi. ok alam annesi iin, ok zlm. Ama gece olunca ektii yeni grntye baknca, Hepimiz Allah iin deil miyiz? demi. ocuk bu ekilde bana gelen her zc olaydan sonra NASA fotoraflarna bakarak Allaha kretmeye devam etmi. Sonra ocuk bir gn bir kz sevmi. Upuzun siyah sal, elmack kemikleri kk, bir iim su olan bir Trkmen kz ocuk nasl yapacam, ne edeceim de bu kza iimi aacam derken, kz aniden evlenivermi ve baka diyara gitmi. ocuk fotoraf ekmeyi brakmaya karar vermi. Artk sabahlara kadar iip sarho olacak, hi kendini bilmeyecek, ne kendisinden ne dnyadan haberi olacakm. Bana gelen zorluklar ve ie kapanmalar onu ok zorlam nk. Allaha son bir kez yalvarm. Eer bana son bir mucize gstermezsen bu dnyada da ahirette de her ey boa gidecek demi. Allah da ona cevap vermi. Git, son fotorafn ek! demi. ocuk da belki son bir ans olur diye
54

gitmi ve gece on ikiyi beklemeye balam. On iki olunca fotoraf makinesinin dmesine basm. kan fotorafta yle bir sahne grm ki kendisi de inanamam. Fotorafta galaksiler ve yldzlar peygamberimiz ve kendisi cennette bir rmakta yan yana oturup sohbet ediyorlarm gibi bir grnt alm. ocuk tam Allahm! Bu kadar da olmaz! diyecekmi ki, Allah son szn sylemi. Bir daha midini kesme! BEYAZ GECELER Dostoyevskinin Beyaz Geceler adl romann okuyordu. Edebiyat hocasna nasl kitap okumas gerektiini sorunca, o, yazar okumasn sylemi, yani bir yazar ele alnca onun btn kitaplarn bitirmesini, onu kendi eserleriyle tanmasn istemiti. Kerimde yazar okumaya Cengiz Aytmatov, Dostoyevski ve Cemil Meri okuyarak balamt. Cemil Merie son yzyl Trkiyesinin en byk entelektellerinden biri olarak bakyordu. Ya otuz be yanda gzlerini kaybetmeseydi? Kimbilir nasl biri olacakt? Neyse bu konuyu geelim. Romann ismi Beyaz Geceler idi. Fakat o, romann ieriine deil ismine takmt. Geceleri karanlk olurdu fakat insanlar elektrik, mum, gaz lambas gibi eylerden yararlanarak gnn bazen yardan fazlasn kapsayan bu zaman dilimini kendi abalaryla aydnlatrlard. Gece karanlkt Fakat neden karanlkt? Ya da Tanr, insanlarn btn geceyi uyuyarak geirmeyeceklerini bile bile geceyi neden karanlk yapmt? Gndzleri yaptklar gibi geceleri de insanlar ders alr, ileriyle urar, kitap okur, bir eyler dinler veya seyreder veya ibadetle vakit geirirlerdi. Biraz dnnce Kerim, bu kurulmu dzende aslnda bozuk bir taraf olmadn, Tanrnn, karanlk iinde de insanlarn iinde bulunduklar dnyay aydnlatmalarn ve aktivite
55

iinde bulunmalarn istediini anlad. Kuran bile peygamberimize Mzemmil suresinde yle diyordu: Ey giysisine brnp yatan! Geceleyin kalk! Ksa bir sre hari. Gecenin yarsn ayakta ol yahut bundan biraz eksilt! Yahut buna biraz ekle! Ve Kuran ar ar, dne dne oku! Dorusu biz senin stne ar bir sz brakacaz. u bir gerek ki, yeni bir olua koyulmak zere geceleyin kalkan, yer tutma bakmndan daha gl, sz bakmndan daha etkilidir Grmekteydi ki Rahman ve Rahim olan, insann iinde bulunduu karanlk ortamda bile k yakmasn ve bu k iinde Onun urunda mcadele vermesini istiyordu. Hayatn kutsal amalar uruna kla karanl boarak yeni deerler, almalar retmek, ancak Ona yarar kullarn sergileyebilecei bir olgunluktu. Karanlklar iinde k yakma kavramn bir daha dnd. Yeryznn doal dengesi gnn yirmi drt saatlik vaktinin belirli bir periyodunu mutlaka karanlk klyordu ve o zaman da insanlar, eitli aralar sayesinde kendilerine aydnlk salyor, alyorlard. Belki de Rahmann insan yeryznde halife olarak atamasnn bir gereiydi bu. Geceyle gndz sadece bir imgeydi. Bu imgelerin karlklar, eytann karanlklar ve insann akl yoluyla at k olarak konumlandrlabilirdi. eytann karanlklarna kar Kurann anlam ve ilimle aydnlk uruna, zafer uruna ve tm dnya halklarnn zgrl, refah, sosyal, ekonomik haklar adna bilim ve iman yoluyla alm bir sava Peygamberin ve Onu zleyenlerin yapmas gereken nsandan istenen Tekrar okuduu kitaba dnd. Belki de Tanrnn kendinden istedii de okuyup dnmesiydi Geceler artk gerekten beyazd AIRI DNDARLIK

56

Kerimin grleri yleydi. Dindar insanlar kendilerine Kuran yoluyla bildirilen, ok az erhi hkm, yasak ve farz olan, asl amac t, ibret ve insanlarn dnsel seviyelerini kendi alarndan doruk noktaya karmak olan dini brakp dinde arla gitmekteydiler. Bu arlk u ekillerde ekillenmekteydi mesela Mzik dinleyen bir ar dindarn dier birok mzik trn kendine yasaklayp sadece ilahiler dinlemesi ya da insanlara ne kadar dindar olduunu belirtmek iin elinde tespihle dolamas veya sakal brakmas vs Bu tr insanlarn grlerine gre eer bir masa zerinde yaz yazacaklarsa o masa yeil olmalyd. Daha dorusu ar dindarlar kendilerini mslman ilan etmek uruna o kadar gayretliydiler ki yaadklar her eyin, her ann slami olmasn istiyorlard. Peki normal bir insan bu kadar dindarl kaldrabilir miydi? Din realist adan baklmas gereken ve sayg duyulmas gereken bir konuydu ve yobazlarn tutumlar alglanan dini o hale getirmiti ki artk ilahi deerler onlar iin yalama olmu, lakalamt. Sokaa ktnda futbol takm renklerinde tespihler gryordu mesela. Yani i artk bir kere rndan ktktan ve lakalatktan sonra gerisi geliyordu. Peki bunlar slami mi diye dnd? lahiler, tespih, sakal, yeil masa Bunlar gerekten din ii olgular myd? Kurana bakt zaman ne mziin trlere ayrlp insanlara dini mzikler dinlemelerinin emredildiini ne tespihle, cbbeyle, sakalla baka insanlara ne kadar mslman olduklarn belirtmelerinin istendiini ne de masalarn yeile boyanmasnn emredildiini gryordu. Hatta Kuran gstermelik hac sakaln yerden yere vuruyordu. Kurann ltleri sa elinle verdiin sadakann sol elin tarafndan grlmemesi, kldn namazn on saniye iinde klnmam gibi yok saylmasyd. Yani din yalnzca kul ile Allah arasnda yaanmas gereken bir olgu idi. Oysaki dinde arla gidenler kendilerini daha dindar gstermek iin ellerinden geleni
57

yapyorlard. Sanki din baka insanlarn grmesi iindi. Kuran kendisinin dini kaynak olmasndaki birliini Allahn birlii gibi gryor ve u ayetleri indiriyordu ortak koanlara, Allah yalnz bana anldnda nefretle geriye dnp kaarlar ama Allahn yannda birileri anldnda hemen mjdelenmi gibi sevinirler Ayeti dikkatlice incelediinde ayetteki Allah kelimesi yerine Kuran kelimesi koyulursa farkl bir gerein ortaya ktn anlad. Kuranda eytann Allaha olan isyan anlatlrken yle diyordu blis, Beni azdrmana yemin olsun ki senin kullarnn tmn saptracam. Sadece samimi, riyaya sapmam kullarn hari. Demek ki Kurann doru yolda olma konusunda tek lt Allaha kar samimi olmakt. Bu demek oluyordu ki ar dindarlar bu Kuransal ltlere bal dini iten ve samimi olarak yaayamadklar iin ii samimiyetsizlii ekilcilie ve gsterie dntryorlar fakat dinin insanlar iin deil Allah iin yaanmas gereken bir olgu olduunu dnemiyorlard. Hesap gnlerindeki hallerini dnmek bile faciayd fakat u anda yaptklar kendi kendilerini aldatmaktan baka bir ey deildi. ZEL BR KUL Kerim masasnda dnyordu. Yalnzln dnyordu. Ailesinin olup olmamas ya da arkadalarnn olup olmamas ile ilgili deildi bu yalnzlk. Kendine yapaca aydan kendisi sorumluydu mesela. Ya da sabahlar kendi kendine uyanmaktan Soru uydu. Bakalaryla birlikte olup hayatn sorumluluunu bakalaryla birlikte paylamak m yoksa hayatn sorumluluunu kendi bana tamak m? Ailesiyle ya da arkadalaryla birlikte olsayd yemek yapma grevini iinde bulunduu topluluun bir ferdine
58

ykleyebilirdi mesela. Fakat unuttuu bir ey olacakt. O yemei yerken, o yemek iin ne gibi abalar harcandnn, ne gibi zorluklara katlanldnn farknda bile olmayacakt. Yalnz olmak kendi sorumluluunu stlenmek demekti. Kuran, Her benlik kendi z kazancnn karlnda bir rehindir diyordu. Yani insan yalnzca yaptklarndan ve yapmadklarndan sorulacakt. O halde yaanlan hayatlar baka trl hayatlar da olsa insan bireysel retimlerinden, abalarndan ve ortaya koyduklarndan sorumluydu. O halde koyun srsnn iinde kendi z benliini unutup kendini aldatmak niyeydi? Kendisi dini yaantsnda da belirli ilkeler belirlemi, dini yaantsn Kurann Trkesinden anladna gre yaayacana ve Allah a kar kendisi olarak, ben olarak gideceine sz vermiti. Varsn bakalar din hakknda daha fazla detay veya hakknda gururlandklar hurafeler, samalklar bilsin ve byle dindarlk yapsnd. O tamamen kalbinde Allah sevgisi tamak ve bu sevgiyle lmek istiyordu. Kendi hakknda kurduu bir baka dnce, hayatnn geliim sreci boyunca kendine has, bireysel, deien zaman ve gelimeyle birlikte yeni dorular olan, din hakknda iki ana drts samimiyet ve yalnzca Kurana sarlmak olan bir geliim sreci geirmek istemesiydi. Bir de u sorular sordu. Eer bakalarn tekrar etse, bakalarn taklit etse kendisinin yaamasna gerek var myd? inde bir duygu tayordu ama bunu bir trl aklayamyordu. Biraz daha derinleip dnnce bu duygunun Allah iin zel bir kul olma istei olduunu grd. Bu istek koyun srsnn isteyebilecei bir ey deildi fakat bu bir gerek olmayan gurur veya derece kayna da deildi. Biraz daha derinleince bu duygunun kendisini Allah iin zel biri gibi hissetmek deil, Allah kendisi iin zel hissetme olduunu grd. Bu gerei bulduuna ok sevindi. nk uzun bir dnce srecinden sonra kendisini daha ok tanyordu.
59

FZK TEOREM Kerim masasnda oturmu bir fizik teoremiyle urayordu. Kendisi bir edebiyat rencisi olmasna ramen fizikle yllardr amatrce uram, kendine gre yeni bir tez gelitirmiti sonunda Formle gre Big-Bangin balangcnda t=0 annda var olan ve daha sonra dier enerjilere dnen bir Younluk potansiyel enerjisi vard ve bu younluk potansiyel enerjisi t=0 annda evrenin sahip olduu btn enerjilerin toplamyd. Daha dorusu kendisi t=0 annda evrenin sahip olduu tek enerjiydi. Tezinin henz bandayd ama daha sonra bu enerjiyi zaman sonsuza gtrrken kinetik enerjiye evirince btn denklemler birbirini tamamlyor ve 1=1 sonucu kyordu. Bir yandan da bu konuyu biraz daha almas gerektiini dnyordu. Tezini gelitirdikten sonra bir sre iin akl karm ve sanki kendini odasnda Tanryla ba baa hissetmiti. Bir an iin kafasn kaldrp dnd. Tanr meleklere, Ben yeryznde bir halife atayacam! dedii zaman melekler, Yeryznde bozgunculuk etmekte olan, kan dken birisini mi atayacaksn demiler, Tanrnn teoremine kar kmlard. Tanrnn insan teoremine nsann iine Tanrnn ruhu flenmesinden nceki insan modeli yeryznde kan dken, bozgunculuk yapan, adeta hayvans bir model idi. Ancak Tanr insann iine ruhundan fleyip gerekli hidayeti verdikten ve tm isimleri ona rettikten sonra, risk almayan, kusursuz melek modeli karsnda, cehennem riskini alan, kimi zaman iddet kullanan ve sadece yapp ettiklerinin karln bulacak olan bir insan modeli ortaya koymutu. Daha sonra Ademe secde edin! emriyle birlikte tm melekler Ademe secde etmi, gnah ileme, kan dkme, iddet sergileme gibi negatif ynlerine karn gerektiinde peygambervari bir tutum sergileyen insan modeline sayg
60

duymulard. Peki insan yaratrken Tanr ne amalyordu? Tanr, Ben hata yapma riski olmayan, zaten yaratl itibariyle mkemmel olan melek yapsna kar, hatalaryla, gnahlaryla bana dnecek olan ruhu benim kendi iine flediim ruhumla bulutuu zaman, benim akmla yanacak olan ve hatalarna, gnahlarna kar benden af dileyecek olan, yalnz bana kulluk edecek olan insan modelini tercih ediyorum. Aslnda risk de yoku insann aalk dnya hayatnda. nsan Ona kulluk ettii, Onun birliini tand ve Ona kar ilahi sezgiler ve sevdalar besleyip Onun ismi zere ld srece hibir risk yoktu. Yeter ki kendini risksiz sanmasn, yani egosuna ilediklerine, yaptklarna ve yapmadklarna gvenmesin, egosunu Tanrnn stnl ve merhameti nnde bir eyler yapc varlk olarak grmesin. nsan o zaman cennete varacakt. Egosunu ldrp tam anlamyla Ona teslim olduu zaman Onun isminin anlamn anlad zaman FARK NOKTASI Kerim, insan psikolojisi ve yaps zerinde dnmeye devam ediyordu. nsan bir snav iindeydi ve iyi bir insan olmas iin ve azab hak edenlerden olmadan cennete girmesi iin belirli eyler yapmas gerekiyordu. Bu olgular kendince ikiye ayrd. nsann kendi benlii iinde oluan olgular ve insann fiziksel dnyay kullanarak rettii olgular. D dnyaya baknca belirli eylerin kullanm amacna gre deiik ekilde tasarlanm snav aralar olduunu grd. rnein atei yakmak iin de kullanabilirdi, yemek piirmek iin de, suyu temizlemek iinde kullanabilirdi, bomak iinde. u halde d dnyada var olan elimizdeki imkanlar kullanm amalarna gre deiik eylere vesile olabiliyordu. Bir de insann i dnyasna, kendi benliine ait olgular dnd. nsan psikolojisi, Allaha teslim olmaya almak, sevgi, bar, hogr, ak, yardmlama zere de ileyebilirdi, yalan,
61

karclk, hibir zaman tatmin olmayacak bireysel hrslar zerine dnme hatta inkar ve ikiyzllk. Ate ve su rneini aklna getirdi. Ate, kolaylkla yakmak iinde kullanlabilirdi ama onu yemek piirmek ya da su stmak iin kullanma yolu seildiinde insann akln kullanp ocak, ofben, kap-kacak yapmas gerekiyordu. Su kolaylkla birini bomak iin kullanlabilirdi ama onu temizlenme arac haline getirmek iin su stma sistemleri, sabun, ampuan retmek gerekiyordu. Yani dnyada bulunan temel kaynaklar iyi ynde kullanlmak amalandnda, onlar zerinde mutlaka dnce, emek, alma harcanmas gerekiyordu. Bir de insann iman ve inkar srecini dnd. nsan, kolaylkla, Ben inkar ediyorum, benim iin bu dnya var, gerisi bo diye kestirip atabilirdi. Ama bir iman srecine girecekse uzun bir dnce aamasndan, Kurann anlam zerinde dnmekten, Tanr hakknda oluan sezgileri dinleyi srecinden gemesi gerekiyordu. Kerim olay az nce ele ald maddi ve ynlerden karlatrd. Her ikisinde de kt ynde gidiat, kt ynde kestirip atmaktan geiyordu. Fakat iyi ynde bir ynelim iin uzun dnce ve alma sreleri, ardndan sonuca varma geliyordu. Bir de inkar edenlerin psikolojilerini dnd. Ne gerek bir dostlar vard, ne de gece yatnca en gizli srlarn paylaacaklar, kendisine snacaklar ve af dileyip zleyecekleri bir Tanrlar. Bununla beraber Kuran, en derin yeren vuruyordu inkar edenleri, Kendi benlikleri iinde olan bitenleri de mi dnmediler? diye uyaryordu ve insan kendine yalan syleyemeyecei noktada kendi z benlii ile ba baa brakyordu. Artk isteyen diledii gibi dnsnd YOLLAR Kendisi bir yandan sarslan otobsn penceresinden bakarken, bir yandan da yolcularn psikolojilerini gzlemliyordu. Yanndaki adam da dahil olmak zere hemen
62

herkes uyuyordu. Yalnz arada srada bir bardak su isteyenler oluyor, muavin de isteksiz bir ekilde bu istei yerine getiriyordu. Yollar dnd. Gittike bitmeyen, her sonu yeni bir balang olan, dalarla, nehirlerle, ormanlklarla ssl yollar. Pencereden baknca eteklerinden getii dalarn yalnz, gizemli, insanlardan uzak havasn sezdi. Her yol bir baka yola balanyor, yeni bir kente, kasabaya, kye kyor, her yolda yeni insanlar, yeni kltrler, yeni anlaylar bulunuyordu. Yollar biraz da insan hayatnn srelerine benzetti. almay seerseniz bir kente kyordunuz mesela, ya da okumay seersiniz ktphane kasabasna kyordunuz. Bazen yollar zorlu, amurlu bataklklardan geiyor, hayatn sreleri sizi zorluyor fakat siz inandnz, aba gsterdiiniz srece o yol da yeni bir a kyordu. Yollar ok fazlayd. Ayn hayatn olaslklar gibi rnein siz memurluu, sigara imeyi ve iki ocuk yapmay seerseniz aylk belirli bir maanz oluyor, akcier kanseri olma riskiniz fazlalayor ve iki ocuun sorumluluunu seiyordunuz. Yok siz niversitede bilim adam olmay, iki, sigara imeyip dzenli spor yapmay ve ocukta yapmamay seerseniz belirli bir bilgi seviyeniz oluyor, muhtemelen salkl yayor ve ocuk sorumluluu duymuyordunuz. Hayatn yaam sreci boyunca her insan iin sonsuz olaslkl yollar vard. nsan hayat boyunca bu yollara bakp, pencereden dalar, denizleri, ormanlar da seyredebilirdi. Ama o sonra Bu yollar biter mi? dedi. Biter diye cevap verdi kendi kendine. Vakit gelip, gittiin yollarn sonucunu grme sras gelince biter. lmle birlikte biter. O halde yollarn da bir mant, sebebi ve sonucu olmalyd. nsan, en bata bilinli olmalyd bu yollar seerken. Ne kadar doru veya ne kadar yanl olursa olsun, Tanrya hesap verme vakti gelince Ona, Ben bu yolu setim ama bu sebeple setim diyebilmeliydi. Belki de gidilen yollarn doru veya yanl yerlere kmasndan daha nemli
63

olan insann Tanrya verecek cevaplar olmasyd. O yollar seerken ve o yollarda giderken KOR, KL VE ALEV Evinde oturmu, can skkn bir halde televizyona bakyordu. Haberlerde bir ey yoktu. Ulusal kanallar da seyretmiyordu. Mzik kanallarn gezdi. Yeni bir klip bulamad. En sonunda televizyonu kapatt. Masann stnde okunmu gazete duruyordu. Onu da yerine kaldrd. Yapacak bir eyler aryordu. Zaman gemiyor, gnler bitmiyor, yalnzlk sona ermiyordu. En sonunda bir sigara yakt. Aslnda bir ey yapmadan duramazd ama yapacak bir ey bulamad zaman da sigara iip kendini sakinletirmeye alrd. Azyla duman flerken yuvarlak halkalar karp oyun oynamaya balad. Sonunda bundan da bkt. Sigaray kltablasna koydu. Sigara yava yava yanyor ama o, sigara itii iin kendinden nefret ediyordu. Tekrar odaya bakt. Duvardaki resimlere, vazodaki ieklere, halya falan atlayacakt nerdeyse. Bir ara gz yanmakta olan sigaraya iliti. Sigarann yanm ksm kl, yanan ksm kor, yanacak ksm ise ttn halindeydi. Dikkatlice baktnda yanm olan kln bir daha eski haline dnmeyecek olduunu grd. Aslnda yanm kl gemi zamana benziyordu. Gemi zaman gemite ve anlarda kalmt. Onu bir daha yaamak veya deitirmek mmkn deildi. Yanacak olan ttn ise gelecek zamana benzetti. Sigara bir kere alev aldna gre gelecek zaman ille de yaanacakt. Ama imdilik kendi halinde bir ttn olarak duruyordu gelecek zaman. u ana bakt, yani kora. Aslnda insan ne gemi zaman iin zlmeli ne de gelecek zamann geleceini unutmalyd. nsan her zaman u an halindeydi. Yani kor halinde. Bir an hayatnn tm gemiindeki boa yaanm vakitleri dnd. Grd dehetin, ortadaki fark
64

edilemeyen amazn bykln grnce nefretten gznden ya geldi. Boa harcanan zamanlarn nefreti Sonra kendi kendine sakinleti. Ne gemi zaman deitirebilir ne de gelecek zaman diledii gibi planlayabilirdi. Onun yapmas gereken zaman, an yaarken bir kor gibi aktan yanmak, her eyi akla, sonuna kadar, delidolu yaamakt. Eer yaanan ann hakkn veremiyorsa ne diye yayordu? Tek amacm var. Btn hayatm bu amaca varmak iin yaayacam dedi ve sigaray sndrd. KADERN DEMNDE NSAN ETMEN Kerim uzun sreden beri bir konu hakkna dnyordu. Geri bu konu hakknda kendince cevaplar bulmutu ama bu konuya dair sorular ve elikiler hep kafasn kurcalyordu. Dnd ey kader deiir mi, konusuydu. Bu konuya insanlar asndan baknca basite kaderin deiebileceini Gryor ama insann deiken yapda bir varlk olmas onu daha kesin rnekler aramaya gtryordu. Mesela melekleri dnmek geldi aklna ya da eytan Evet, gerekli rnei bulmutu. eytann kaderi deimiti Allaha isyanla birlikte. nk bu isyan daha nceden programlanmamt. Bunun ispat Allahn, Ademe secde edin! emrindeki tm varlklarn ona secde etmesi planyd. blis, cinlerdendi. Kurann Kehf suresindeki bir ayette yle buyuruyordu Allah: blis, cinlerdendi. Kendi Rabbinin emrine ters dt. imdi siz beni brakp onu ve soyunu mu dostlar ediniyorsunuz. Kerimin aklndaki ngrye gre Adem yaratlrken btn yaratlm aleminin ona secde edecei hesaplanm ama blisin amur olarak yarattn kimseye secde mi ederim isyanyla birlikte cehennem yaratlmt. nk blisle olan diyalounun ardndan yle diyordu Allah: Onlardan sana uyan kim olursa cezanz cehennem olacak. Ne de mkemmel
65

ceza! Burada Ne de mkemmel ceza cmlesi cehennemim blisin isyanyla birlikte yaratldn gstermektedir. Yani Allah, kendisine kulluk etmesi iin yaratt her varln, snav anndaki deiik tepkilerine gre deiik bir kader yaratmaktadr. Bu u demektir, diye dnd Kerim: Dnya sv aamasnda ne kadar yanl seimler yaparsam i, olay ve gelecek o kadar ktye gider ve iyilik yolunda ne kadar abalarsam yaayacam kader ve gelecek o kadar iyiye gider. Sonunda anahtar bulmutu Kerim. Ve una inand. Demek ki hem kendim iin hem de insanlk iin abaladm lde hem bireysel bazda hem de toplumsal bazda kader iyiye gidecek. Bu demektir ki her insan dnyann kaderinde kendi ltlerince pay sahibidir. Kerim bunu ne kadar baarabilecek? Bunu ileride greceiz YOLDA Kerim otobste, bir saatli randevu ald baka bir ehirdeki psikiyatri profesryle konumasndan sonra yaad ehre geri dnyordu. Doktoruyla uzun bir konuma yapmlar, Kerim ona hayatn kendisine bo geldiini, sanki bou bouna yayormu gibi hissettiini anlatm, doktor da ona ar depresyon tehisi koymutu. Ve iki farkl hap vermiti. Kerimde reetesini aldktan sonra profesrne teekkr etmi ve ksa bir sre iin geldii kentten ayrlmt. Otobste nnde oturan sarn bir kz dikkatini ekmiti. Kendisiyle ayn kente dnyordu. ok gzeldi kz. Sarn, dalgal salyd. Mavi gzleri vard ve baklarn herkesten karyordu. Kendine baktryordu farknda olmadan yani. Fakat biraz ya kkt. Herhalde niversite birinci snfta falan olmalyd. Kerim otobste dnmeye balad. En sonunda leceimizi bile bile yaama ve yaamn gereklerini yerine getirme hevesi bir trl peimizi brakmyor. nsan
66

renciyken okulunu bitirme, sonra niversiteyi kazanma, kz arkada bulma, meslek sahibi olma heveslerindeyken zaman abucak akp geiyor. Daha sonra evlenme ve yuva kurma daha sonra da ocuk yapma hevesi geliyor. Bu srada srekli daha fazla para kazanma ve daha iyi yaam koullarnda yaama hevesi hep var oluyor. Daha sonra ocuklar okutma, bytme, i sahibi yapma, torunlar grme hevesi derken bir de bakmz pat diye lveriyoruz. Btn abalar bounaysa yaamann amac ne, diye sordu kendi kendine. Eer bir ahiret inanc varsa slam felsefesi bir k yolu olabilir ama ben kendimi bir trl hazr hissetmiyorum, diye dnd. nnde oturan kza bakt. Kz, ne yanndakiyle ne de baka birisiyle konuuyor, sadece pencereden dar bakyordu. Byleyici bir gzellii vard. Keke benim olsayd o kz diye dnd. ki saatlik bir yolculuktan sonra otobs ehir dndaki terminale vard. Terminalden ehre varmak iin ehir ii hatlarn kullanmak gerekiyordu ve Kerim tek kiilik bir bilet ald. Otobs beklerken Kerim hayatn anlamszln dnyor ve sigara iiyordu. Az sonra otobs geldi. Arkasna baktnda Kerim, o kzn da ayn otobse yaklatn grd. Fakat kzn sa elinde tekerlekli bir bavul vard ve kz bavulu tekerlekleriyle srkleyebilmesine ramen otobsn merdivenlerinden karacak kadar gc yoktu. Birka kere denemesine ramen baarl olamad gzel kz. Kerim yanndan geerken, Afedersiniz, bavullarm otobse karmam iin yardm edebilir misiniz? dedi. Biraz nce gzel olmasna ramen olduka souk bulduu o kz , Kerimin iini bir den stvermiti. Kerim bir hamlede bavullar otobse kard. Kz glen gzlerle, ok teekkr ederim dedi. Kerimin iini ise bir scaklk ve sevgi duygusu kaplamt. Herhalde baz eyleri anlamaya balyorum diye dnd

67

ZGRLK VE SINIRLILIK Kerim masasnda oturmu kahvesini ierken acaba bugn hayatn hangi farkl anlamn bulabilirim diye dnyordu. Hayat insann samimiyetle istedii eyleri yaayabilmesine ne kadar msaade eder diye bir soru sordu kendi kendine. Olaslklar iinde yaplabilme olasl olan eyleri yapabilirim diye cevap verdi. Daha sonra bu yapabildiim eyler ne kadar benim samimiyetle istediim eylerdir diye bir soru sordu. Bir ara odann penceresinin altnda bulunan udu gzne iliti. Ud almaya karar verdi. Udunu akord ettikten sonra teller zerinde gezinmeye balad. ald bilinen bir ark ya da daha nce yapt bir beste deildi. Ud, perdesiz bir alet ve klavyesi ksa olduu iin ksa zamanda nereye basarsa hangi ton bir ses karacan renmiti. Sesler arasnda dolarken aklna baz mzikal ilhamlar geldi ve bunlardan bir beste yapmaya karar verdi. Bu arada hem doru yere basp basmadn kontrol ediyor, hem bir sonraki ses iin nereye basmas gerektiini dnyor hem de kontrol kendisinde olduu iin bundan byk bir haz alyordu. Ama gitar yle miydi ya? Sesler perdelerle birbirinden ayrlmt. Aradaki incelik ortadan kaybolmutu. nsanlar gitarla mzik yapmyor, ou zaman ezberledikleri arklar ayn notalarla, ayn akorlarla tekrar edip duruyorlard. Birden yaplabilme olasl olan eyler arasndaki samimiyet fark bu diye bir sonu kard kendi kendine. Ayn ud ile gitar arasndaki fark gibi Udda alet perdesiz olduu iin milimetrik sapmalar bile deiik seslerin domasna yol ayor ve insan bir beste yaparken aklndaki sesler kolaylkla mzie dklebiliyordu. Oysaki gitarda belirli notalar ve belirli olaslklar vard. Hantal ve kaba bir aletti gitar. Ara ses ihtiyacna cevap vermiyordu. En sonunda son sz olarak unu yazd: Ayn uddaki gibi kendini istediin ses tonunda ifade etmen, kendini zgrce
68

ifade etmendir. Gitar ve dier perdeli enstrmanlar gibi senin iin sadece belirli olanaklar sunuluyorsa ve sen bu belirli olanaklar zerinden kendini ifade etmeye alyorsan, yapabilecein 7 nota ve diyezleri, bemolleri arasnda skp kalmaktr

Kerim gecenin ikisinde balkonunda bir yandan ayn yudumluyor bir yandan yapacak bir eyler dnyordu. Yaz gecesinin derin sessizlii aklnda anlaml armlar uyandryordu. Balkonun demirine bakt. Demir sapasalam bir yapdayd. Eilip bklmesi yoktu. Ama ya balkonun demiri olmasayd? Evi beinci kata olduundan bunu aklna bile getirmek istemedi. Masaya oturdu ve ne okuyaym ya da ne yazaym diye dnrken masann zerinde bir Trke Kuran evirisi grd. eviri klasik sraya yani Fatiha ve Bakara sureleriyle balayan sraya gre yaplmt. O ise bu srann Kurann orijinal indirili sras olmadn biliyordu. Bu yzden son ksmdaki ksa, sert, ve vurucu ayetlerden oluan ve Kurann muhkem sureleri denilen ana ve kesin mesaj oluturan surelerden balamaya karar verdi. Mlk suresinden okumaya balad. Okurken ayetler zerinde dnmyor, bir sonraki ayetin vuruculuu dnmesine frsat vermiyordu. Kalem suresi, Hakka suresi, Mearic suresi derken gznden yalar gelmeye balad. Okuduka dnmeden bilinaltna kurulan altyap belki de hibir zaman vemeyeceim ve anlayamayacam kadar yce olan diye tabi ettii a Allahn azameti karsnda manevi olarak secdelere varan kalbinin Allahuekber tespihini gz yalaryla yapmasna sebep oluyordu. Artk dayanamayacam dedii anda kitab brakt. Sonra yle dnd: Ben bu Kuran okuyorum, aklen ve kalben iman ediyorum ve hatta okurken
69

alayabiliyorum fakat hi dnmyorum ayetler zerinde. Farkna vardm eksiklik hakknda bakalm benliim nasl tepki verecek diye hemen okuduu ayetlerden birini at. Ayetler Mearic suresi 40-44. ayetlerdi: , onlarn sand gibi deil! Doularn ve batlarn Rabbine yemin olsun ki, biz, gerekten gc yetenleriz; Onlar kendilerinden daha stn olanlarla deitirmeye. Ve biz nne geilebilecekler deiliz. Brak onlar! Dalsnlar, oynasnlar kendileri iin belirlenen gnlerine ulancaya kadar. O gn, kabirlerden frlayarak karlar. Dikilmi putlara doru akn akn gider gibidirler. Gzleri yere eik; bir zillet kuatmtr onlar. te bu gndr onlara vaat edilmi olan. Ayetleri okudu. Sonra tekrar okudu. Sonra tekrar okudu. Aklna hemen, Bu budur diye kestirip atmak geldi. Fakat Hayr! dedi. Allaha kar ikiyzllk yapmayacam. Ve btn konsantrasyonunu toplayp, Allahn varln ve hemen yannda olduunu dnrken ve bu dncenin gerek olduuna iman edip kendine Allah ahit tutarken ve Kuran zerine dnrken unu grd. Bu, gerektir. Bu geree inanmayanlarn, inanmamasnn sebebi Kurann anlamndan uzak dm ya da drlm olmalardr.nanmayanlarn inkarc ksm ise ya Allaha kar kin gttkleri ya da nefisleri Kurana gelmek istemedikleri iin inanmamaktadrlar. Alemlerin Rabbinin kitabn okumak, inanmak ve dorulamak ise en byk eref ve insan iinde tutan ilahi bir duygudur. Peki kamak niye, diye sordu kendi kendine. Bunu daha sonra dnecekti

70

ARKA KAPAK YAZISI Geceleri karanlkta zerime vuran k huzmelerinin gndzleri kada dklmesinden baka bir ey deil

71