Professional Documents
Culture Documents
Mc lc.................................................................................................................. 1 M u.................................................................................................................. 3 1 Gii thiu chung............................................................................................. 4 1.1 Ngnh giy v bt giy ca Vit nam ..................................................... 4 1.2 M t quy trnh sn xut ......................................................................... 5 1.2.1 Chun b nguyn liu th................................................................. 8 1.2.2 Sn xut bt .................................................................................... 8 1.2.3 Chun b phi liu bt.................................................................... 11 1.2.4 Xeo giy......................................................................................... 11 1.2.5 Khu vc ph tr............................................................................. 12 1.2.6 Thu hi ha cht............................................................................ 12 1.3 Hin trng cht thi............................................................................... 13 1.3.1 Nc thi....................................................................................... 13 1.3.2 Kh thi .......................................................................................... 15 1.3.3 Cht thi rn .................................................................................. 15 2 Sn xut sch hn Nguyn tc, nhu cu v phng php lun .............. 16 2.1 Gii thiu v Sn xut sch hn (SXSH) ............................................. 16 2.2 Nhu cu v SXSH................................................................................. 17 2.3 Phng php lun nh gi sn xut sch hn .................................. 19 2.4 Cc k thut SXSH ............................................................................... 23 3 Cc c hi SXSH trong nh my giy v bt giy....................................... 25 3.1 Cc c hi SXSH trong khu vc chun b nguyn liu th................... 25 3.2 Cc c hi SXSH trong khu vc sn xut bt giy .............................. 26 3.3 Cc gii php SXSH cho khu vc chun b phi liu bt v xeo.......... 36 3.4 Gii php SXSH cho cng on thu hi ha cht ................................ 43 3.5 Cc gii php SXSH cho khu vc ph tr............................................ 44 4 Phng php lun 6 bc nh gi SXSH................................................. 48 4.1 Bc 1: Khi ng ............................................................................... 49 4.1.1 Nhim v 1: Thnh lp nhm ........................................................ 49 4.1.2 Nhim v 2: Cc bc quy trnh & nhn din cc dng thi......... 53 4.2 Bc 2: Phn tch cc cng on ........................................................ 60 4.2.1 Nhim v 3: Chun b s quy trnh........................................... 60 4.2.2 Nhim v 4: Cn bng nguyn liu, nng lng v cu t........... 62 4.2.3 Nhim v 5: Xc nh tnh cht ca dng thi ............................... 74 4.2.4 Nhim v 6: nh gi cho cc dng thi ....................................... 75 4.2.5 Nhim v 7: Xc nh nguyn nhn............................................... 77 4.3 Bc 3: Phn tch cc bc quy trnh ................................................. 81 4.3.1 Nhim v 8: Xy dng cc gii php SXSH.................................. 81 4.3.2 Nhim v 9: Sng lc cc c hi SXSH ........................................ 85 4.4 Bc 4: La chn cc gii php SXSH................................................ 86 4.4.1 Nhim v 10: Tnh kh thi k thut................................................. 86 4.4.2 Nhim v 11: Tnh kh thi kinh t .................................................. 88 4.4.3 Nhim v 12: Tnh kh thi mi trng........................................... 90 4.4.4 Nhim v 13: La chn gii php thc hin............................. 91 4.5 Bc 5: Thc hin cc gii php SXSH............................................... 93 4.5.1 Nhim v 14: Chun b thc hin .................................................. 93 4.5.2 Nhim v 15: Trin khai cc gii php .......................................... 94 4.5.3 Nhim v 16: Quan trc v nh gi kt qu ................................ 94 4.6 Bc 6: Duy tr hot ng SXSH ......................................................... 95
Tr ngi trong vic thc hin SXSH v cch khc phc ............................. 96 5.1 Cc ro cn thi ............................................................................... 96 5.1.1 Bng quan vi cc vn qun l ni vi v mi trng ............... 97 5.1.2 Khng mun thay i..................................................................... 97 5.1.3 Cc bin php khc phc cc ro cn thi ............................... 97 5.2 Cc ro cn mang tnh h thng .......................................................... 98 5.2.1 Thiu cc k nng qun l chuyn nghip .................................... 99 5.2.2 Cc h s sn xut s si............................................................. 99 5.2.3 Cc h thng qun l khng y v km hiu qu................... 99 5.2.4 Cc bin php khc phc ro cn mang tnh h thng ............... 100 5.3 Cc ro cn t chc ........................................................................... 101 5.3.1 Tp trung ho quyn ra quyt nh.............................................. 101 5.3.2 Qu ch trng vo sn xut ........................................................ 102 5.3.3 Khng c s tham gia ca cng nhn......................................... 102 5.3.4 Cc bin php khc phc cc ro cn mang tnh t chc .......... 102 5.4 Cc ro cn k thut........................................................................... 103 5.4.1 Nng lc k thut hn ch........................................................... 103 5.4.2 Tip cn thng tin k thut cn gp hn ch............................... 104 5.4.3 Cc hn ch v cng ngh.......................................................... 104 5.4.4 Cc bin php khc phc ro cn k thut ................................. 104 5.5 Cc ro cn kinh t............................................................................. 105 5.5.1 Cc u i ti chnh ch yu u tin cho khi lng sn xut hn l chi phi ph sn xut ................................................................................ 106 5.5.2 Nguyn liu th gi r v d kim ............................................... 106 5.5.3 Chnh sch u t hin hnh ...................................................... 106 5.5.4 Cc bin php khc phc cc ro cn kinh t............................. 106 5.5.5 Trin khai cc gii php c tnh hp dn v ti chnh ................. 107 5.5.6 Phn b chi ph hp l v u t c k hoch ............................ 107 5.5.7 Cc chnh sch cng nghip lu di............................................ 107 5.5.8 Cc khuyn khch v ti chnh..................................................... 107 5.6 Cc ro cn t pha chnh ph ........................................................... 107 5.6.1 Cc chnh sch cng nghip ....................................................... 108 5.6.2 Cc chnh sch mi trng ......................................................... 108 5.6.3 Cc bin php khc phc ro cn chnh ph .............................. 108
M u
Sn xut sch hn c bit n nh mt tip cn gim thiu nhim ti ngun thng qua vic s dng nguyn nhin liu c hiu qu hn. Vic p dng sn xut sch hn khng ch gip cc doanh nghip ct gim chi ph sn xut, m cn ng gp vo vic ci thin hin trng mi trng, qua gim bt chi ph x l mi trng. Ti liu hng dn sn xut sch hn trong ngnh sn xut giy c bin son trong khun kh hp tc gia Trung tm Sn xut sch Vit nam, thuc Vin Khoa hc v Cng ngh Mi trng, trng i hc Bch khoa H ni v Hp phn sn xut sch hn trong Cng nghip (CPI), thuc chng trnh Hp tc Vit nam an mch v Mi trng (DCE), B Cng thng. Mc tiu chnh ca ti liu hng dn ny l nhm tng bc hng dn thc hin nh gi SXSH (CPA) cho ngnh cng nghip giy v bt giy ti Vit Nam. i tng ca b ti liu hng dn ny l cc lnh o nh my, cc k thut vin v nhn vin ca cc ban ngnh chnh ph v cc t chc chu trch nhim thc y v iu chnh/quy nh cng tc qun l mi trng ti cc nh my sn xut giy v bt giy ti Vit Nam. Cc cn b bin son dnh n lc cao nht tng hp thng tin lin quan n hin trng sn xut ca Vit nam, cc vn lin quan n sn xut v mi trng cng nh cc thc hnh tt nht c th p dng c trong iu kin Vit nam. Trung tm Sn xut sch Vit nam v Hp phn Sn xut sch hn trong Cng nghip xin chn thnh cm n s ng gp ca ng Rajiv Garg, cn b Hi ng Nng sut quc gia ca n , cc cn b ca Cng ty C phn T vn EPRO v c bit l Chnh ph Thy s, thng qua T chc Pht trin Cng nghip Lin hp quc UNIDO v chnh ph an mch, thng qua t chc DANIDA h tr thc hin ti liu ny. Mi kin ng gp, xy dng ti liu xin gi v: Trung tm Sn xut sch Vit nam, email: vncp@vncpc.org hoc Vn Phng Hp phn Sn xut sch hn trong cng nghip, email: cpi-cde@vnn.vn.
Giy l mt sn phm ca nn vn minh nhn loi vi lch s lu i hng nghn nm. Thnh phn chnh ca giy l xenluyl, mt loi polyme mch thng v di c trong g, bng v cc loi cy khc. Trong g, xenluyl b bao quanh bi mt mng lignin cng l polyme. tch xenluyl ra khi mng polyme ngi ta phi s dng phng php nghin c hc hoc x l ha hc. Quy trnh sn xut bt giy bng phng php nghin c hc l quy trnh c hiu qu thu hi xenluyl cao nhng tiu tn nhiu nng lng v khng loi b ht lignin, khin cht lng giy khng cao. Trong sn xut giy ngy nay, quy trnh Kraft c p dng ph bin nht. Tuy nhin, hiu sut thu hi xenluyl quy trnh ha hc khng cao bng quy trnh nghin c hc, nhng quy trnh ha hc ny cho php loi b lignin kh trit , nn sn phm giy c bn tng i cao. D lng lignin trong bt giy lm cho giy c mu nu, v vy mun sn xut giy trng vng cht lng cao th phi loi b ht lignin. Thng ngi ta oxy ha lignin bng clo nhng phng php ny u gy nhim mi trng. V vy cc nh ha hc tch cc nghin cu cc quy trnh thn mi trng p dng cho vic ty trng giy. u thp nin 1990, cc nh khoa hc M pht trin quy trnh kh mc in trn giy nhm mc ch ti ch giy bo v tp ch c. Quy trnh ny da trn c s xc tc enzym l xenluyl v tiu tn t nng lng, hin n c nhiu cng ty M v cc nc khc p dng. Cc nh khoa hc cng ang nghin cu cc quy trnh sinh hc p dng cho sn xut bt giy, vi mc ch gim tiu hao nng lng v tng bn ca giy.
3,5kg/ngi/nm trong nm 1995 ln 7,7kg/ngi/nm trong nm 2000, 11,4 kg/ngi trong nm 2002 v khong 16 kg/ngi/nm trong nm 2005. p ng c mc tng trng trn, ngnh giy Vit Nam c chin lc pht trin t nay n 2010, n nm 2010, sn lng giy sn xut trong nc s t ti 1,38 triu tn giy/nm (trong khong 56% l nhm giy cng nghip bao b v 25% l nhm giy v sinh) v 600.000 tn bt giy. Hin ti, bn cnh kh khn v ch ng ngun bt giy, ngnh giy Vit Nam ang i mt vi cc thch thc v quy m, trnh cng ngh v cc vn v x l mi trng. c trng ca ngnh giy Vit nam l quy m nh. Vit nam c ti 46% doanh nghip c cng sut di 1.000 tn/nm, 42% c cng sut t 1.000-10.000 tn/nm v ch c 4 doanh nghip c cng sut trn 50.000 tn/nm. S lng cc doanh nghip c quy m ln trn 50.000 tn/nm s ngy cng gia tng do qu trnh u t tng trong giai on 2006-2007. Quy m nh lm nh hng n tnh cnh tranh sn xut do cht lng thp, chi ph sn xut v x l mi trng cao. Cng ngh sn xut t nhng nm 70-80 hin vn cn ang tn ti ph bin, thm ch c nhng doanh nghip sn xut quy m trn 50.000 tn/nm. Nc thi, lignin l nhng vn mi trng chnh i vi ngnh sn xut giy. Vic x l l bt buc trc khi thi ra mi trng. Bn cnh , pht thi kh t ni hi, cht thi rn ca qu trnh nu, bn thi ca h thng x l nc thi cng l nhng vn mi trng cn c quan tm. Hin ti Chin lc Pht trin ngnh giy v bt giy Vit nam khuyn khch vic thnh lp cc doanh nghip sn xut bt c cng sut trn 100.000 tn/nm, v sn xut giy trn 150.000 tn/nm. Hip hi Giy Vit nam ang xc tin xy dng tiu chun pht thi mi trng ngnh, ng thi xut ct gim h tr i vi cc c s sn xut c quy m di 30.000 tn/nm.
Thu hi ha cht
Nu Thu hi ha cht
Nc
Ra
Dch en
Sng
NGHIN BT
Lm sch
Ha cht
Ty trng
Nc
Ra
Nc thi
Ha cht
Nghin a CHUN B BT
Nc
Lm sch ly tm
Nc thi
Sn xut giy l qu trnh s dng nhiu nng lng v nc. Cc ngun nng lng chnh l nhin liu (than, cc sn phm du kh) chy ni hi, in v du diesel cho my pht in.
Sut tiu hao nng lng ti cc nh my Vit Nam c s dao ng rt ln. S khc nhau ch yu l do sn xut nhiu loi sn phm khc nhau v do t l phi hp nguyn liu th khc nhau (tre, giy ph liu, v bt giy nhp khu), v d tiu th nng lng cho sn xut giy tissue s ln hn nhiu so vi giy bao gi hoc giy vit. Sut tiu hao nng lng in v nhit (hi nc) tng ng l 1000- 2400 kWh/tn giy v 3 x 106 Kcal/tn - 6.5 X 106 Kcal/tn. Sut tiu hao nc nm trong khong t 100 n 350 m3/ tn giy.
Khi s dng cc nguyn liu th nh giy thi, th giy thi s c sng lc tch cc loi tp cht nh vi si, nha, giy sp hoc giy c cn ph. Cc tp cht ny s c thi ra nh cht thi rn v phn nguyn liu cn li s c chuyn n cng on sn xut bt giy.
1.2.2 Sn xut bt
Nu: G thng gm 50% x, 20-30% ng khng cha x, v 20-30% lignin. Lignin l mt hp cht ha hc lin kt cc x vi nhau. Cc x c tch ra khi lignin bng cch nu vi ha cht nhit v p sut cao trong ni nu. Qu trnh nu c thc hin theo m vi kim (NaOH) v hi nc.
Lng NaOH c s dng khong 10-14% ca nguyn liu th. Mt m nu c hon tt sau khong 8 gi v trong khong thi gian cc loi kh c x ra khi ni nu. Trong qu trnh nu phi duy tr t l rn/lng (dung t ca tng m) nm trong khong l 1:3 n 1:4.
Sau nu, cc cht nm trong ni nu c x ra nh p sut i vo thp phng. Bt thng c chuyn qua cc sng tch mu trc khi ra. Ra: trong qu trnh ra, bt t thp phng v sng mu c ra bng nc. Dch en long t bt c loi b trong qu trnh ra v c chuyn n qu trnh thu hi ha cht. Bt c tip tc ra trong cc b ra. Qu trnh ra ny ko di khong 5-6 gi. Sng: Bt sau khi ra thng c cha tp cht l ct v mt s mnh cha c nu. Tp cht ny c loi b bng cch sng v lm sch li tm. Phn tp cht tch loi t qu trnh sng bt khi sn xut giy vit v giy in s c ti ch lm giy bao b (khng ty trng). Phn tp cht loi ra t thit b lm sch li tm thng b thi b. Sau sng, bt giy thng c nng 1% s c lm c ti khong 4% chuyn sang bc tip theo l ty trng. Phn nc
8 Ti liu Hng dn Sn xut sch hn trong ngnh giy v bt giy
lc c to ra trong qu trnh lm c s c thu hi v ti s dng cho qu trnh ra bt. Loi bt dng sn xut giy bao b s khng cn ty trng v c chuyn trc tip n cng on chun b xeo. Ty trng: Cng on ty trng c thc hin nhm t c sng v trng cho bt giy. Cng on ny c thc hin bng cch s dng cc ha cht. Loi v lng ha cht s dng ph thuc vo loi sn phm s c sn xut t bt giy . Trng hp sn phm l giy vit hoc giy in th cng on ty trng c thc hin theo 3 bc, trc mi bc bt u c ra k. Trong qu trnh ny, lignin b phn hy v tch ra hon ton, tuy nhin, x cng b phn hy phn no v dai ca giy cng gim i. Cc ha cht dng cho loi ty ny l clo, dioxit clo, hypoclo v hydroxide natri. 3 bc ty trng bt truyn thng l: Bc 1: Clo ha bt giy bng kh clo, kh ny s phn ng vi lignin to ra cc hp cht tan trong nc hoc tan trong mi trng kim. Bc 2: Lignin oxi ha c loi b bng cch ha tan trong dung dch kim. Bc 3: y l giai on ty trng thc s khi bt c ty trng bng dung dch hypochlorite. Sau ty trng, bt s c ra bng nc sch v nc trng (thu hi t my xeo). Nc ra t qu trnh ty trng c cha chlorolignates v clo d v, do vy, khng th ti s dng trc tip c. V th nc ny s c trn vi nc tun hon t cc cng on khc v ti s dng cho qu trnh ra bt giy. Hin nay, vic nghin cu s bc ty trng, kt hp s dng cc ha cht ty trng thn thin vi mi trng nh peroxide c trin khai p dng thnh cng ti mt s doanh nghip trong nc.
QU TRNH TCH MC: i vi giy loi qua in, v d: bo, cn phi c tch mc mi c th sn xut ra loi giy in cht lng cao. Trong qu trnh tch mc, ngi ta thng cho mt tc nhn kim v ha cht ty trng vo t cng on sn xut bt giy. Sau khi tin hnh sng s b, dch nhuyn cha x c a qua cc b tuyn ni. Mc ni trn mt b c y i nh dng kh sc t y b. Hoc mt cch khc, sau khi sng s b, cc x th t my nghin s c x l bng cc bc ra lin tip, qua mc v cc tp cht khc s c loi b qua phn nc lc. Qu trnh tc mc thng gm c mt cng on ty trng ring bit, s dng peoxit hydro hoc mui hydrosulphit. Vic b sung cc bc cng ngh ni trn yu cu cn phi c thm cc bc ra v c c.
Mt trong s cc nguyn liu sn xut giy bao b, giy tissue, giy vit hoc in Vit nam l giy ti ch nh giy bo, tin giy c v bn, hp cc-tng c Vi giy loi, ngi ta s dng thit b nghin c kh, nh my nghin thu lc. Giy c trn vi nc thnh mt hn hp ng nht. Cc cht bn nng nh ct v s c loi b nh qu trnh di chuyn dch cha cc cht l lng qua cc sng i. Ti y kim loi nng s lng xung v c nh k loi khi h thng. Bt t nghin thu lc c lm sch trong thit b lm sch nng cao, tip theo l my phn tch turbo dng phn ring cc cht bn nng nh tng ng. Sau khi qua sng, bt c chuyn n thit b ra ly tm. Ti thit b ra ly tm, ct s c tch ra nh lc ly tm. Sau bt giy s c chuyn n thit b lm c. Ti y nc s c tch bt v bt giy tr nn c hn. Bt giy sau lm c s c chuyn qua thit b lc tinh, lm bt t ti mn yu cu, ri ti mt b cha. Ti b cha trc my xeo, ngi ta s cho thm vo dch bt cc thuc mu v ha cht. S di y m t mt quy trnh in hnh cho cng on lm bt giy t giy thi:
Giy loi Nc lc c Nghin thy lc nng cao B cha iu ha lu lng Nc tun hon t my xeo Ra nng cao Li ngang Hp phn tch Ra ly tm I Nc trng trong Lm c Hp phn tch Tch nc p trc vt B cha nc lc trong v c
Phn tch loi Phn tch loi Li Nc lc trong Nc lc trong Ra ly tm III Chp nhn Phn tch loi H thng x l
Ra ly tm II
10
phn li ca my xeo, qu trnh tch nc khi bt din ra do tc dng ca trng lc v chn khng. Nc t mt li c thu vo h thu bng my bm cnh qut v lin tc c tun hon pha long bt ti my ra ly tm. mt s my xeo, li c ra lin tc bng cch phun nc sch. Nc c thu gom v x c thu hi t nh bin php tuyn ni kh (DAF). Nc trong t qu trnh tuyn ni kh DAF, cn gi l nc trng, c tun hon cho nhiu im tiu th khc nhau. Cc nh my khng c DAF th s hoc thi b nc ra li ra cng thi hoc tun hon mt phn s dng cho qu trnh ra bt. Sau phn li l phn ct bin c c rng nh . Phn bin ct i ca tm bt giy ri xung mt h di di li v c tun hon vo b trc my xeo. cui ca phn li my xeo, ng u ca bt tng n khong 20%. Ngi ta tip tc tch nc bng cun p tng ng u ln khong 50%. Cui cng, giy c lm kh bng my sy hi gin tip t khong 94% cng v c cun thnh tng cun thnh phm.
11
1.2.5 Khu vc ph tr
Khu vc ph tr bao gm cp nc, cp in, ni hi, h thng kh nn, v mng phn phi hi nc. Ngnh cng nghip giy v bt giy l mt ngnh s dng nhiu nc v vic cp nc c m bo bng cch ly nc t mng cp nc a phng hoc bng cc ging khoan ca cng ty. C mt s trng hp cc cng ty ly nc trc tip t sng th khi nc cn phi c x l trc khi s dng vo sn xut. Mc d vy, nc s dng cho ni hi phi c x l k lng m bo p ng cc yu cu.
Nhn chung, sn xut mi tn giy th cn t 100-350 m nc. Ni hi ca Vit nam thng c cng sut 3-10 tn/gi. Cc ni hi s dng than hoc du lm nhin liu. p sut hi nc ti a l 10kg/cm2. Hi nc c dng trong cc my sy v my xeo c p sut khong 3-4 kg/cm2 2 v trong cc ni nu l 6-8 kg/cm .
3
Trong cc nh my giy v bt giy, kh nn c dng cho vn hnh my xeo, cc thit b o, cc khu ra phun, Cc my nn thng l yu t gp phn lm gim hiu qu s dng nng lng. H thng phn phi hi trong cc nh my giy thng kh phc tp. Khi thi t ni hi c thi ra thng qua mt qut gi y vo ng khi. H thng kim sot khi thi nh cyclon a bc, ti lc, v ESP c th c s dng kim sot pht thi ht l lng. Mt s nh my c cc b pht in dng diesel m bo cc yu cu v in nng, phng trng hp mt in t li in quc gia.
12
Mnh g
Thit b ra bt
BT
1.3.1 Nc thi
Cc nh my giy v bt giy sinh ra mt lng ln nc thi v nu khng c x l th c th nh hng ti cht lng ngun tip nhn. Bng 2 cho thy cc ngun nc thi khc nhau trong mt nh my giy v bt giy.
13
Khu vc ph tr
Thu hi ha cht
Phn ln nc thi pht sinh l nc dng trong quy trnh tip xc vi nguyn liu th, vi cc sn phm v sn phm ph, v cht d tha.
Qu trnh sn xut bt giy bng kim tiu tn khong 2 tn g cho mi tn bt giy sn xut ra, ngha l s c khong mt na lng nguyn liu th b ha tan trong dch nu. Cc quy trnh sn xut bt giy cho loi giy vit v giy in c sn lng bt khong 45-50%. Ti lng BOD5 t cc quy trnh ny l khong t 300-360 kg i vi 1 tn bt giy kh gi, tng t nh vy ti lng COD to ra bng khong 1200 1600 kg i vi 1 tn bt giy kh gi. Ti cc nh my m bt giy c ty trng, th cng on ty chnh l cng on gy nhim nhiu nht. Nc thi t cng on ty chim 50-75% tng lng nc thi v chim 80-95% tng lng dng thi nhim.
Sn xut giy v cn bn l mt qu trnh vt l (thu c), nhng cc cht ph gia trong qu trnh xeo giy nh cc hp cht h v ph, cng l mt trong nhng nguyn nhn gy ra nhim. So vi qu trnh lm bt, nc thi t cc cng on sn xut giy c phn cao hn v hm lng cht rn l lng nhng hm lng BOD li t hn. Cc cht nhim xut pht t nc trng d, phn tch loi t qu trnh sng, v do trn x, cc cht n v cht ph gia. Cht nhim l lng ch yu l x v hp cht vi x, cc cht n v cht ph, cht bn v ct trong khi cc cht nhim ha tan l cc cht keo t g, thuc nhum, cc cht h (tinh bt v gm), v cc ph gia khc. Tng lng nc
14
thi v gi tr ti lng nhim cho mt tn giy kh gi trc khi x l ca mt nh my giy v bt giy ti Vit Nam c trnh by bng 3. Bng 3: nhim ca nh my giy v bt giy in hnh ti Vit Nam
Thng s Lu lng (m /t) BOD5 (kg/t) COD (kg/t) SS (kg/t)
3
1.3.2 Kh thi
Mt trong nhng vn v pht thi kh ng ch nh my sn xut giy l mi. Qu trnh nu to ra kh H2S c mi rt kh chu, methyl mercaptant, dimethyl sulphide v dimethyl-disulphide. Cc hp cht ny cn thng c gi l tng lng lu hunh dng kh (TRS). Cc hp cht ny c thot ra t qu trnh nu, khi phng bt. Cc hp cht mi pht sinh khc c t l tng i nh hn so vi TRS v c cha hydrocarbons. Mt ngun nhim khng kh khc l do qu trnh ty trng bt giy. Ti y, clo phn t b r r theo lng nh trong c qu trnh ty. Tuy nng nhim khng cao nhng loi pht thi ny li cc k c hi. Trong qu trnh thu hi ha cht, mt lng SO2 nng cao cng b thot ra ngoi. Cc -xt lu hunh c sinh ra t cc nhin liu c cha sulphur (nh than , du FO, v.v...) c s dng cho ni hi to hi nc. Pht thi bi cng c quan st thy ti mt s l hi t than khi khng c cc thit b kim sot bi (cyclon, ti lc, ESP, v.v...). Mt lng nh bi cng c thot ra khi ct mnh g. Bn cnh nhng loi pht thi ny cn c rt nhiu loi pht thi tc thi khc t qu trnh sn xut.
15
16
Vi cc dch v, SXSH l s tch hp cc mi quan tm v mi trng trong qu trnh thit k v cung ng dch v.
S khc bit cn bn gia EOP hay cn gi l kim sot nhim v SXSH l thi im. Kim sot nhim l phng php tip cn sau khi vn pht sinh, phn ng v x l; trong khi , SXSH li mang tnh ch ng, theo "trit l d on v phng nga". Phng nga, nh c tha nhn rng ri, lun lun tt hn x l, nh cu ni phng bnh hn cha bnh. Khi gim thiu cht thi v nhim thng qua SXSH th ng thi s gim tiu th nguyn liu v nng lng. SXSH lun hng ti hiu sut s dng u vo gn ti 100% trong gii hn v kh thi kinh t. Mt im quan trng cn nhn mnh rng, SXSH khng ch n thun l thay i thit b: SXSH cp ti thay i thi quan im, p dng cc b quyt v ci tin quy trnh sn xut cng nh ci tin sn phm. Cc khi nhim khc tng t nh SXSH l: Gim thiu cht thi; Phng nga nhim; v Nng sut xanh.
Nhng khi nim ny v cn bn l tng t nh SXSH, vi tng nn tng l lm cho cc cng ty tr ln hiu qu hn v t nhim hn.
17
cc cng ty cam kt thc hin ci tin lin tc trong hot ng mi trng ca mnh. Chng nhn ny cng th hin s quan tm ca cng ty n mi trng. Mt s nh nhp khu lun i hi chng ch ISO ca cng ty trc khi h t hng. SXSH s gip vic trin khai h thng qun l mi trng nh ISO 14000 d dng hn nhiu. S d nh vy l do hu ht cc cng vic ban u c thc hin thng qua nh gi SXSH. Nhu cu do mong mun tip cn cc c hi pht trin th trng mi Nhn thc ca khch hng v cc vn mi trng ngy cng nng cao lm ny sinh nhu cu v cc sn phm xanh trn th trng quc t. Kt qu l khi n lc thc hin SXSH th m ra cc c hi pht trin th trng mi cho mnh v sn xut ra cc sn phm cht lng cao hn, c th bn c vi gi cao hn. Nhu cu do mong mun tip cn d dng hn ti cc ngun ti chnh Cc n u t da vo SXSH s cha ng thng tin chi tit v tnh kh thi mi trng, k thut v kinh t ca khon u t d kin. iu ny to ra mt c s vng chc ginh c s h tr ti chnh t cc ngn hng hoc cc qu mi trng. V d: trong cng nghip giy v bt giy, nu mt gii php SXSH l lp t mt chp kim sot vn tc b phn xeo giy, th cn phi tin hnh phn tch chi tit v tim nng tit kim hi nc, tng cng sut sn xut Cng ty c th trnh kt qu phn tch ny ln cc ngn hng xin vay vn cho d n lp t chp kim sot vn tc. Trn th trng quc t, cc t chc ti chnh ang rt quan tm n vn suy thoi mi trng v ang nghin cu n xin vay vn theo quan im mi trng. Nhu cu cn thit cho vic ci thin mi trng lm vic Bn cnh nng cao hiu qu mi trng v kinh t, SXSH cn c th ci thin cc iu kin v an ton v sc khe ngh nghip cho ngi lao ng. V d, vic gim thiu r r clo ti cng on ty trng s gim mi clo kh chu trong khng kh nh c th nng cao nng sut ca ngi cng nhn. Cc iu kin lm vic thun li c th nng cao tinh thn cho ngi lao ng v ng thi tng cng s quan tm ti vn kim sot cht thi. Cc hnh ng nh vy s gip cho cng ty ca bn thu c li th cnh tranh. Nhu cu do vn bo tn ti nguyn Bo tn nguyn liu th: V chi ph nguyn liu u vo tng nn khng c nh sn xut cng nghip no c th trang tri cho nhng tn tht ti nguyn di dng cht thi. Sut tiu hao cc nguyn liu ny c th gim i ng k khi p dng cc gii php SXSH nh ti u ha quy trnh, tun hon v cc bin php qun l tt ni vi.
mt c s sn xut giy v bt giy c th quy m va/nh Vit Nam, c th tit kim nguyn liu th (gm c x v ha cht) vo khong 6-15 %, mang li li ch khong 4.000.000.000 ng mi nm
18
Bo tn ngun nc: Nc l ngun ti nguyn ang b cn kit v mt s c s cng nghip ang phi i mt vi vn thiu nc. Vic khai thc ngun nc ngm lin tc cn phi cng thm c chi ph cho vic bm ht nc. Hn th na, mt yu t rt quan trng thng b b qua trong cc ngnh cng nghip ch bin l cng s dng nhiu nc trong quy trnh sn xut th chi ph cho ha cht v nng lng cng cng nhiu.
Trong ngnh cng nghip sn xut giy v bt giy Vit Nam tim nng tit kim nc l khong t 15-20%, iu ny c th mang li tit kim chi ph khong 275.000.000 VND mi nm.
Bo tn nng lng:
Cng nghip sn xut giy v bt giy l mt ngnh tiu th nhiu nng lng vi chi ph chim t 12-15% tng chi ph sn xut. Tim nng tit kim nng lng thng qua cc bin php n gin v chi ph thp s l khong 10-12% tng lng nng lng u vo. C mt s trng hp tng tim nng bo tn nng lng (gm cc gii php thay i cng ngh, v d lp t h thng ng pht s dng sinh khi nng nghip) l khong t 20-25%.
Ngy nay di sc p v thay i kh hu v hin tng nng ln ton cu, cc chng trnh nh C ch pht trin sch v thng mi Carbon ang l c hi sn sng cc c s cng nghip tn dng bng cch bn lng pht thi kh nh knh (GHG) m h gim c qua cc nm nh p dng cc bin php bo tn nng lng. Bng 4 di y s m t tnh hnh tiu th ti nguyn trong cc c s sn xut giy v bt giy Vit Nam so vi cc quc gia khc, t gi tim nng c th khai thc bng vic p dng cc nguyn l ca phng php lun SXSH. Bng 4: So snh tiu th ti nguyn v tim nng cho cc c hi SXSH
Hng mc Vit Nam n (nh my s dng ph thi nng nghip) 40 44% 71-135
6 6 6
Nh my Bc u (giy bao b ty trng g mm) 55% 75 1 x 10 4,6 x 10 192 -880 98- 450 700 - 850 20- 40
6 6
Tim nng
X (sn lng %) Ha cht ( kg/T) Nhit nng (kCal/tn) (Kg than /tn ) (Kg du/tn ) in (kWh/tn) Nc (m /tn)
3
44 55% 80 - 150 3x10 8x10 575- 1500 294 - 784 900-1900 175 - 350
6
Cao Cao
19
m bo tnh lin tc ca cc hot ng SXSH ti nh my. Tip cn nh gi phn tch ny c tng quannh m t trn Hnh 3. Chng 4 s gii thiu chi tit tng bc thc hin nh gi SXSH theo tip cn ny. Mc d theo nh ngha th nh gi SXSH bao gm c cc vn v nguyn liu v nng lng, nhng trong thc t cc vn nng lng i vi cc quy trnh t khi c xem xt mt cch chi tit tr cc vn v bo n, r r, thu hi nc ngng, v.v ngha l ch i vi cc dng hu hnh. y l iu ng tic v SXSH v nng cao hiu qu nng lng thng c tnh b tr cho nhau rt cao v s tch hp gia hai hot ng ny c th to ra sc mnh m rng phm vi ng dng v em li cc kt qu c hiu qu cao hn c v mi trng v kinh t. Ti liu ny s cp n c nguyn liu v nng lng trong ngnh giy v bt giy.
Hnh 3: Phng php lun v nh gi SXSH Do SXSH thng c p dng i vi nhng lng ph ti nguyn hu hnh (v d nguyn liu), nn hin tng lng ph ngu nhin s l rt t. Nhn chung, c th tnh ton truy tm c vt liu u vo cho mt cng on no thng qua cc sn phm u ra nh tnh v nh lng c. iu ny khng phi lc no cng ng khi xem xt cc dng nng lng. Trong khi cng p dng quy lut
20
cn bn cho cc dng nng lng u vo (v cn bn, nng lng vo phi bng nng lng ra), th vn gp phi y l cc dng nng lng u ra thng kh nhn bit hn so vi dng vt liu. V th, vic xc nh v nh gi cc dng nng lng lng ph dng n v s dng thiu hiu qu thng gp nhiu kh khn. iu ny c bit ng vi cc thit b chy in nh my bm, qut, my nn kh, v.v khi nng lng u vo di dng in nng c th d dng o lng c, nhng mc chuyn i hiu qu sang u ra hu ch (v.d: nc c bm, kh c nn, v.v) th li khng th nh lng trc tip c. Cc mu thun c th ny sinh SXSH v nng cao hiu qu s dng nng lng (HQSDNL) c tnh b tr cho nhau rt cao. Tuy nhin, trong mt s tnh hung, cc kt qu c li thu c ca mt phng php lun (chng hn SXSH) li c th c hiu l i lp vi phng php cn li (HQSDNL). Di y l mt s v d minh chng cho iu ny: Tun hon l mt k thut SXSH rt c li, nhng tun hon du v cht bi trn, ti s dng cc m qua sa cha hoc qun li cc ng c b chy (c bit l trng hp vic sa cha hoc qun li c thc hin khng hon chnh) thng dn n tiu hao nng lng mc cao hn. Lm lnh bng cng ngh hp th hi l mt gii php SXSH chuyn nghip v thn thin sinh thi khi so snh vi cc my nn hi ang thnh hnh. Tuy nhin, khi xt v mt s dng nng lng th cc h thng hp th hi li c hiu qu thp hn. Cc bng n hunh quang tup gy c hiu qu nng lng hn loi bng si t, nhng v mt mi trng (SXSH) th vic ph thy ngn lm cho loi bng ny t thn thin sinh thi hn.
Cc bc thc hin phng php lun SXSH 6 bc c m t trong Hnh 4. Chng 4 s trnh by chi tit hn tng bc thc hin SXSH.
21
BC 1: KHI NG
Nhim v 1: Thnh lp nhm SXSH Nhim v 2: Lit k cc bc quy trnh v nhn din cc dng thi
BC 6: DUY TR SXSH
Nhim v 17: Tr v bc 1
22
23
24
CI TIN SN PHM
Sn xut cc loi giy sn lng cao Sn xut giy khng ty thay v giy ty trng
Bng 7 tm tt mt s c hi SXSH trong khu vc chun b nguyn liu. Bng 7. Cc c hi SXSH trong khu vc chun b nguyn liu
STT 1 C hi SXSH Lu tr nguyn liu trong iu kin kh ro Li ch d kin - Gim lng nc tiu th - Gim lng nhim mi trng - Gim nhim bn ct v Yu cu k thut C khng gian xp g trong mi che Tnh kh thi kinh t I= 30.00060.000 USD S= khng c xc nh Tc ng mi trng - Gim TS v COD bin Ghi ch Bin php ny d thc hin nhng li cn c mt khu vc lu tr c chun b tt. Tim nng tit kim so vi mc u t khng hp dn lm i vi cc nh my c cng sut t hn 300 tn giy/ngy Tiu tng th in
Thit b: Sng rung Quy trnh: C Khng gian: Thng c Nhn lc: khng cn
I= 16.00018.000USD
---
25
STT 3
Yu cu k thut Thit b ra mnh bng vi phun nc Nhn lc: cn thm Thit b = Gu ti Quy trnh: C Khng gian: thng l c Nhn lc: Khng cn Thit b:H thng tch (ti lc) Quy trnh: Thng c sn Khng gian: Thng c sn Thit b:Thay a v ng c Quy trnh:Khng i Khng gian din tch: Khng i
- Khng trn Chuyn v tht mnh ti thot mnh ni nu trong khu bng h vn chuyn thng gu ti
I= 10.00012.000USD S = khng c xc nh
in
26
Bng 6. Tim nng p dng SXSH trong khu vc sn xut bt t nguyn liu t rng
Khu vc tim nng Tit kim/ cht lng c nng cao C th gim c 1% vi mt s ha cht 20-45 kg/t 20 60 m /t 0,2 0,6 t/t 2-10 kg/t 5-7%
3
USD/tn
Gim ha cht SX bt giy Thu hi x Bo tn (tit kim) ngun nc Gim nng lng hi Gim s dng ha cht ty trng Tng hiu sut nu bt Tng Gim chi ph x l cui ng ng Gim kim sot pht thi Tng cng
1,0 3,0 2,0 4,0 0,5 1,0 1,0 2,5 2,0 3,0 -9,0 18,5
20-30% 20-30%
Thit b: - Bng ti - B cp dung dch - Vi phun (ti) - B cp dch en - Thit b trn chn vt Quy trnh: Ph hp vi mi loi ph phm nng nghip Nhn lc: Khng cn c thm nhn lc Khng
Ni nu cu quay (nu b nguyn liu th trong ni cu quay c gia nhit trc tip bng hi nc)
Tit kim t vic gim tiu th hi nc c th nh lng theo tng trng hp c th. Cn cc khon tit kim khc tng i kh nh lng
Thi gian cn thm nng ti trng gp i s di hn thi gian phi b do gim s lng m nu bo m to ra cng mt lng bt giy
27
T T 3
Li ch d kin - Gim 510% lng hi tiu th - Gim thi gian nu - Dung t gim - Gim tiu th nng lng bc thu hi ha cht - Thu hi nc ngng ti s dng l hi -
Yu cu thut Khng
Ghi ch Khng cn ti chnh, gii php ny c th d dng thc hin c Gii php ny c th khng p dng c cho cc nh my nh c cng ngh lc hu
Thit b: C sn ti c s
Thu hi hi t b phng v ti s dng lm nng nc trong b trao i nhit Nu bng ammoniu m sulphite trung tnh
Quy trnh: Cha c trnh din thnh cng; c th b chng minh l khng kh thi
S= cha c nh lng
Gim lng nhim khong 80% v dch en c dng cho cc ng dng nng nghip
Do c nhng bt li nh ni nu b n mn, nhit v thi gian nu cao hn, v pht thi kh ammonia, cho nn gii php ny cn cn phi c thm nh thm. Nu iu kin pH thch hp khng duy tr c th ni nu c th s b n mn. Qu trnh ny gii hn cc cp nht nh khi m dai ca giy khng phi l yu t quan trng.
- Gim lng ha cht ty trng - dai ca giy tt hn - Gim yu cu v ra - Gim tiu th nc - Tng kh nng ty
S = Khng xc nh c
28
T T 8
C SXSH
hi
SX bt giy hiu sut cao, tc qu trnh sn xut bt ha c i vi sn phm giy khng ty Ti u ha qu trnh nu (ngha l vn hnh ti p sut hi, nhit v liu lng ha cht cn thit)
- Nng cao cht lng bt - Gim lng b tch loi do nu cha hoc do sng - Gim lng thit b nghin a - Gim s dng ha cht - Gim yu cu v hi - Tng sn lng bt - Ci thin vic thu hi dch en - Cho php tun hon dch en s dng kim d - Tun hon dch en nng s lm gim lng hi cn dng - Gip cho nguyn liu th thm dch en tt hn - Gim thi gian ra - Tit kim nc trong khu ra - Gim nhu cu s dng nng lng trong x l cht thi - Cho php lm kh dch en bng mt tri
Thit b: - Ch s nhit - Ch s p sut - Bng iu khin Nhn lc: Cn c cng nhn vn hnh c tay ngh
10
vt b en cao bt
Thit b: - B tun hon - B phng - Nng cao - Bm pha long - Nn trc vt - ng ng Quy trnh: H thng vn chuyn bt giy cha ra cn c sa i Cng ngh: C sn trong nc nhng cn iu chnh Nhn lc: Cn c thm cng nhn lnh ngh
Gii php ny ang giai on th nghim v ang c trin khai ti mt s nh my giy. C th nn trc vt s khng c chp nhn cho mt s loi giy nht nh.
29
T T 11
Li ch d kin - D dng vn chuyn v x l dch en - Tun hon dch en nng c th lm gim lng hi - Nguyn liu th thm dch en tt hn - C kh nng gim tiu th in - Tit kim nc trong khu ra - Gim yu cu v s dng nng lng trong x l cht thi - Ci tin khu thu hi v x l dch en - Cho php tun hon dch en s dng kim d - Tun hon dch en nng s gim nhu cu v hi - Nguyn liu th thm dch en tt hn - Gim thi gian ra do ra lin tc - Gim yu cu v nng lng cho khu x l cht thi.
Yu cu thut
Ghi ch L mt thit b a nng v c th dng c vi nguyn liu th l cc loi ph phm nng nghip. ai li kp c dng nhiu nht cho cc quy trnh sn xut bt sn lng cao hoc bt t rm s dng cng ngh bn ha hc. Tt nht l nn p dng vo cng on cui do u ra l lng bt giy nng cao.
Thit b: - My bm tun hon, p ai li kp - B phng - Bm bt nng cao - Thp lm c Quy trnh: H thng ra gn nh c loi b Cng ngh: Hin c nhng chi ph cao Nhn lc: Cn c nhn lc lnh ngh
12
Thit b: - Kt cu xy dng cao - Thp lm c - Bm bt c st cao) - Ct kh p hoc bm chn khng - Thit b ra chn khng Quy trnh: Tch hp cch ra nhiu bc ngc dng Cng ngh: C sn trong nc nhng chi ph cao Nhn lc: Cn c nhn lc lnh ngh
30
T T 13
Li ch kin
Yu cu k thut
Tnh kh thi kinh t I= 1.500 2.500 USD S= 4.500 7.500 USD P=<1 nm
Ghi ch Gii php ny n gin v d trin khai cc nh my nh s dng nguyn liu l ph phm nng nghip.
- Nng cao Thit b : hiu sut thu - Bm thu gom hi v x l - Bm v ng dch en ng - Ti s dng Quy trnh: Cn c kim d nh tun hon h thng cng thot ring cho dch en dch en long v - Tun hon c dch en nng s lm gim c yu cu v hi - Nguyn liu th thm dch en tt hn - Kh biogas sinh ra c th dng lm nhin liu - Gim chi ph x l - Gim dng thi mu Thit b: - B phn ng (ym kh) - Khoang cha kh ga - u t - H thng ng ng Cng ngh:C sn v c chng minh hiu qu, nhng chi ph cao Nhn lc: Cn c nhn lc c tay ngh v c o to Thit b: - L hi thu hi v h thng i km - My bm - Thit b ha hi a cp - Trm kim ha - Thu hi bn vi hoc h thng thi b Cng ngh: Cha c kim chng, mt s nc M Latinh, Th Nh K, Ai Cp s dng CRS Nhn lc: Cn c nhn lc lnh ngh
14
X l ym kh i vi dch en
Gii php ny khng c tnh hp dn v kinh t vi cc nh my c bit nh. X l sinh hc ton b lng dch en nhn chung l khng kh thi.
15
31
T T 16
Li ch d kin - Gim tiu th nng lng in - Gim xung cp ca giy - Cht lng bt giy tt hn - Gim lng b loi khi sng - Nng cao kh nng chy trn li Tit kim nguyn liu th - Tit kim ha cht nu -
17
Nu li cc u mu dng cho SX giy khng ty (ti cc nh my s dng nguyn liu tre g) Sn xut lignosulph onate t lignin trong dch en sau nu
Gim thi rn
cht
18
- Gim lng nhim v mu ca dng thi - To thm sn phm ph, thay th nhp khu
Thit b: Nh xng v thit b SX lignosulphat e Cng ngh: Cha c chng minh cho dch en c ngun gc nng nghip
y l mt gii php v cng tn km v gn nh tng ng vi vic xy dng mt nh xng mi. p dng c cho cc nh my giy nh khng thu hi ha cht. p dng cho cc nh my s dng canxi sunphit. Th trng cht ci to t v phn bn t lignin cha pht trin
19
- Gim ti Thit b: lng - Nh nhim v xng v mu ca thit b dng thi thu hi lignin - To ra thm sn - Axit phm ph Sulphuric v cc ha - Nng cao cht khc sn lng nng Quy trnh: nghip Cn phi c tch lp tinh vi
32
T T 20
Li ch d kin - Gim nhu cu s dng nc - Gim tiu th in - Gim ti lng nhim - Ty trng tt hn
Ghi ch Ch khuyn co cho cc nh my s dng nguyn liu tre g. Nc trong cng on kim ho c ti ch tun hon cho cng on kim ho trc . Nc trong cng on axit ho c tun hon cng on axit ho trc . ng dng cho cc nh my s dng nguyn liu tre g.
21
- Bt c sng hn - Tng sn lng bt - Cho php thc hin clo ho nhit cao - Gim ti lng nhim cho trm x l cui ng ng - Cht lng bt cao hn - Gim pht sinh bn cn trong qu trnh chun b ha cht ty trng - Gim yu cu v chun b ha cht nh dung dch ty c nng clo cao hn
Chi ph cao
Gim bin ti lng nhim hu c cho trm x l cui ng ng Gim pht thi halogen hu c (AOX)
22
Ty bng NaOCI
Gii php ny khng c tnh kh thi v mt kinh t do chi ph cho NaOCI cao
Vn chuyn v thi b cht thi rn gim. C kh nng to ra chloroform trong dng thi
33
T T 23
Li ch kin
Yu cu k thut Thit b: Thit b vn chuyn v o m H2O2 Quy trnh: i hi phi cn thn v an ton trong khi vn chuyn
Tc ng mi trng Khng kh ti xng khng cn clo Khng cn clo trong dng thi Khng AOX Khng sinh ra bn cn trong qu trnh chun b dung dch ty trng
Ghi ch Gii php ny vn cha c th nghim vi cc nh my s dng nguyn liu th l ph phm nng nghip Ha cht ty rt t
t c li ch mi trng r rt do: - Khng c clo trong dng kh ca nh my - Khng c clo trong nc thi - Khng to ra AOX - Khng to ra bn cn trong qu trnh chun b ha cht ty trng - Gim din tch khu vc chun b ha cht - Loi b c nguy c trong khu vn chuyn clo C li ch ln v mi trng do: - Gim nng clo trong khng kh trong xng - t chlorine trong cht thi hn - To ra t AOX hn - Khng to ra bn cn trong qu trnh chun b ha cht ty trng - Gim din tch khu vc chun b ha cht - Gim nguy c trong vn chuyn clo
24
Ty cht Oxy
c tr
Cha lng
nh -
Bin php ny vn cha c trnh din ti cc nh my s dng nguyn liu l ph phm nng nghip. R rng l tnh kh thi kinh t ca n ti cc nh my ny l khng c.
34
T T 25
C hi SXSH Ty ozone
Li ch d kin C li ng k i vi mi trng: - Khng c clo trong khng kh ti xng - Khng c clo trong dng thi - Khng to ra AOX - Khng to ra bn cn trong qu trnh chun b ha cht ty trng - Gim din tch khu vc chun b ha cht - Loi b nhng c nguy c do vn chuyn clo - Gim lng clo cn cho cng on ty - Khng to ra dioxin - c bo co l c tnh kinh t
Yu cu k thut Thit b: Xng to ozone Quy trnh: Cc yu cu v an ton trong khu chun b v vn chuyn ozone Cng ngh: Trong nc cha c sn, vn cha c kim chng i vi cc nh my s dng nguyn liu l ph phm nng nghip.
Tc ng mi trng - Khng c clo trong khng kh ti xng - Khng c clo trong dng thi - Khng to ra AOX - Khng to ra bn cn trong qu trnh chun b ha cht ty trng
Ghi ch
ang c trin khai thng mi ti mt s nh my p dng ty khng clo. Ch kh thi ti cc nh my quy m ln.
26
Ty hc
sinh
Cn phi tm hiu xem liu trong nc c sn loi enzymes cn thit hay cha.
27
Cung cp nc nng duy tr t dung trong ni nu, nhit thi c thu hi t my pht in Diesel (DG) Bo cho nu n ni
- Gim thi Thit b: gian nu - ng 30-45 pht ng v - Gim yu my bm cu v hi - B thu hi t 0,2-0,5 nhit thi tn/tn giy Cng ngh: C sn trong nc
Gii php ny p dng c cho cc thit b b tht thot nng lng c b thu DG v c vn hnh t nht 40% thi gian
28
Gim yu cu v hi
Thit b: Vt liu bo n
Khng
Cn phi quan tm c bit ti lp bo n nhm trnh hin tng chn v hng do b trn dch en.
35
T T 29
C hi SXSH p cc hnh ngh bt tin, gm nu on nu tc rng dng loi cng nu ci bao c gin v lin m
Li ch d kin - Tng hiu sut bt - Gim tiu hao ha cht nu - Gim thiu nhim mi trng
Tc ng mi trng
Ghi ch
3.3 Cc gii php SXSH cho khu vc chun b phi liu bt v xeo
My xeo l thit b tiu th nc sch nhiu nht (khong 60% tng lng nc tiu th ca nh my). Mt lng ln dng thi c cha x c thi ra t cng on ny. Cc c hi v SXSH ch yu l gim thiu lng nc thi thi ra, cng vi vic thu hi v ti s dng x. Vic nng cao hiu qu s dng nng lng ca my xeo thng qua bo ton nng lng v gim cc vt cht b tch loi bng cch p dng bin php kim sot quy trnh tt hn v ci tin cng tc bo dng cng l nhng gii php em li hiu qu kinh t. Bng 9 trnh by mt s c hi SXSH c th trin khai ti cng on chun b phi liu bt v xeo. Bng 9. Cc c hi SXSH cho khu vc chun b phi liu bt v xeo
T T 1 C hi SXSH Dng polyalumin ium silicate sulphate (Pass) lm cht h ha thay cho phn S dng cht n trung tnh to giy t trng cao Li ch kin d Yu cu thut Khng k Tnh kh thi kinh t I= Cha nh lng S= Cha nh lng Tc ng mi trng C th gim c TS trong dng thi Ghi ch Tnh hiu qu ca h c nng cao khi PASS c s dng vi tinh bt cation Ch p dng c cho cc nh my sn xut giy in v giy vit
- Tng tnh dn lu - Gip lc tt hn - Cho php sn xut c loi giy c nh lng cao - Sn xut ra cng 1 tn giy nhng tiu th t bt giy hn - Chi ph sn xut thp hn v li nhun cao hn
Cng ngh: Cha c trnh din ti cc nh my s dng nguyn liu l ph phm nng nghip Quy trnh: Ch p dng c khi nhit bt trong b trn thp hn 38oC
36
T T 3
C hi SXSH Ch nng bt s
Li ch kin
Yu cu thut
Ghi ch Gim ph thuc vo nhn nh ca con ngi Cc bin php ny c th p dng cho cc nh my nh. p dng trn phm vi ton nh my Ph hp hn vi quy trnh sn xut bt giy lin tc. Gii php ny rt tn km v khng c tnh kh thi kinh t i vi cc thit b nh. Gii php ny cn c thm nhng nghin cu c bn v c tnh ca cc loi cht mu hin ti v pht trin loi cht mu t c hi hn. Gii php ny c th d dng p dng nhng ch hp dn i vi cc c s sn xut dng nhiu cht mu.
- iu chnh nng bt tr nn d dng hn - Trnh c s bin ng nh lng giy - Gim hin tng t giy - Cho php sy giy ng u
- T ng iu chnh nng bt - Trnh c s bin ng nh lng giy - Gim c hin tng tgiy - Cho php sy giy ng u - Gim c tnh ca dng thi - Gim hm lng cht ctrong sn phm - Hot ng thn thin vi mi trng
c tnh c trong cc loi cht mu hin ti v vic pht trin cc cht mu khng c c tnh vn cha c nghin cu
nh hng bin v c tnh ca dng thi, kim loi nng c loi tr.
I=khng S= chi ph cho cc hot cht c nh mu v cc khon tit kim tim nng vn cn c nh lng
37
T T 7
C hi SXSH Lp t cc b kim sot mc dung dch v cc tng chn cho cc b trung gian Phng trnh nghin a qu mc
Li ch kin
Yu cu thut
Thit b: - Thit b kim sot mc dung dch - H thng cnh bo - Vch chn - Thit b bo ng Thit b kim tra: - My kim tra nghin - Thit b gn lc phn tch x Khng
- Gim nng lng in - Nng cao cht lng - Gim nhim (BOD/COD/ TSS) - Tng thu hi x - iu kin lm vic tt hn
I= 5.000 USD
D khai
trin
Ngn nga trn bt giy t thng u my xeo bng cch b tr hp l b phn che chn gn cc im u ca li Pha long iu chnh mn bm bt
Khng c tc ng ln
10
- t c nng bt nht qun ca - D dng chuyn i sn xut t nh lng ny sang nh lng khc - Gim t giy - Gim tht thot x ra chy trn h di khi t giy - Gim tiu th nc h di - Gim ti trn khoang di - Gim tht thot x trong phn nc lc khoang di
Thit b: ng ng b sung (ng knh nh c van kim sot tt lng nc cp pha long)
Khng c tc ng ln
11
Cc khon tit kim v tc ng mi trng ph thuc vo mc chy trn ca khoang di p dng c cho cc nh my giy c thit k km
38
T T 12
Li ch kin
Tnh kh thi kinh t I=US$ 6001000 S=US$ 1.000-2000 P=US$,1 nm I=US$ 1,500 3,000 S=US$ 3,000-5,000 P=<1 nm I=US$ 10.00012.000 S=US$ 10.00015.000 P=<1 nm
- T l giy t gim
13
Tun hon phn nc lc t boong trong cng on ra bt Dng chn kp gim hin tng dnh giy do p
- Thu hi x - Gim tiu th nc - Gim ti lng nhim - Gim t giy - Kh nng chp nhn bt mn cao hn - Nng cao cng sut do my chy tc cao hn - Gim tiu th kerosin - Gim tiu th phn my xeo - Gim yu cu v hi nc trong my sy do cng on tch nc c hc c hiu sut cao hn - Gim VOC trong nc thi - Gim tht thot x - Gim yu cu pha long trong h di
D thc hin
14
15
Trnh trn h bm bt bng cch kim sot mc nc trong h bm hoc tun hon nc trn t h di.
Thit b: - ng ng nh - Dng chy trng lc Quy trnh: Thit b kim sot mc nc cn phi thc y v kim sot c vic cp nc sch.
Rt n gin v d lm
39
T T 16
Li ch kin
Ghi ch Trnh hin tng cc vi phun b tc do x, yu cu lc trn trn thit b "save all" a a. Tt c lng nc c a i tch x v sau tun hon phn nc lc c trn cc vi phun ca my. X cng c tun hon li khoang cha ca my xeo. Trnh c vic phi thng xuyn lm sch ng cng thi
- Gim lng nc sch tiu th trong cc vi phun - Gim th tch dng thi
17
- Ngn ct v cht tr i vo trm x l nc thi (ETP) - Gim s mn v thng bm trong ETP t gim bo dng - Gim tiu th nc - Hiu sut lm sch cao hn nn kh nng hot ng ca thit b cng tt hn
Thit Sng i
b:
Khng
18
Thit b: - Dng qut phng hoc cc u phun ph hp khc thay cho cc vi ng c l th s hin ti - Bm p lc cao Cng ngh:Cc u ph v my bm c sn trong nc Khng
D thc hin
19
- Gim tiu hao giy do xn - Gim ti x l giy bavia - Gim tiu th hi bin l sy
I-khng S=ph thuc vo nhu cu ca th trng cho loi giy c rng khc nhau
Khng
Chiu rng ca giy do nhu cu th trng chi phi. Thng th vic ct giy s ch yu theo kch c yu cu.
40
T T 20
Li ch kin
Yu cu k thut Thit b: - My nghin giy t - ng ng vn chuyn bt giy - Bm Quy trnh: Cn c din tch 10 m2 trong khu vc my xeo
Ghi ch Khon tit kim c th cao hn khi sn xut giy vit do lu li cc cht n v ha cht
- Gim yu cu ti s l - Gim tiu th ha cht v cht n - Gim yu cu vn chuyn do my nghin t gn im ct giy - Gim ti lng nhim - Tng kh nng tch nc c hc - Gim tiu th hi nc trong khu sy - Tng tc my xeo v t nng cao cng sut - Gim t giy - Gim tiu th kerosin v cc cht chng dnh - Tng 3-4% cng sut - Gim ti lng nhim - Tng nng sut my xeo - Ci thin bin hiu sut sy
21
Lp t thm b l p
--
Gii php ny thng c p dng trong trng hp c khng gian. Chuyn my sy l mt cng vic tng i phc tp vo tn km. Trang b thm b phn chnh Gii php ny yu cu gim st cht ch cc qu l p thay th ngay khi c hin tng dnh do p tng
22
I-US$ 6.00010.000 S=US$ 10.00015.000 P=< 1 nm, da trn tui th qu l bnh qun 6 thng I-US$ 50.00080.000 S=US$ 60.00080.000 P=< 1 nm
Gim ti lng TS v yu cu
23
Thit b: - Chp tc cao - Gii php ny c khuyn ngh cho bc sy cui cng Cng ngh: C sn trong nc
Gii php ny l tn km i vi cc nh my nh. Tuy nhin thi gian hon vn rt n tng. Cn phi dng my lu lp t h thng. Trang b thm b phn chnh
41
T T 24
Li ch kin
Yu cu k thut Cng ngh: - C ba loi h thng save all. - Tuyn ni kh ho tan (DAF), lng, v lc a. Thit b: My bm h thng save all Quy trnh: - Tiu th thm nng lng - Tiu th thm cht in ly a cc Nhn lc: DAF cn phi c nhn s c tay ngh Phn cng: Tuyn ni yu cu cn c nhn s tay ngh cao Phn cng: Yu cu cn phi nghin cu chi tit hn
Tnh kh thi kinh t Cho h thng DAF: I-US$ 30.00050.000 S=US$ 15.00025.000 P=< 2 nm Cho h thng lng: I-US$ 10.00015.000 S=US$ 10.00015.000 P=< 1 nm
Ghi ch H thng DAF s dng nhiu ha cht v nng lng hn nhng li c th kh nng thu hi x cao hn. H thng ny cng yu cu cn phi quan tm cn thn khi vn hnh. B lc a save all l hot ng thay gp hn c ti cc nh my mi p dng cho hu ht cc loi giy.
- Tng cng thu hi x - Gim ti lng nhim - Gim th tch dng thi - Phn nc lc c th dng thay cho nc sch
25
- Ci tin sn xut - Sn lng cao hn - Ci thin cht lng sn phm - Gim sut tiu hao nng lng v nc - Gim tht thot x
Cha nh lng c
26
Thay i c mt li ca my ra potcher
Gim TS
27
Thay i c mt li ca thit b lm c
Gim TS
28
khng
Gim TS
42
T T 29
C hi SXSH S dng cc cht tr phn tn, tr bo lu, tr thot nc a thnh phn, ng dng cng ngh naano i vi qu trnh ha cht phn t my xeo
Li ch kin
Yu cu k thut
Ghi ch
- Gim tiu hao x si, cc cht n, cht gia keo v cht mu - tng tc my xeo - tng cht lng giy
Cung cp l vi nung bn vi
Khng kh thi rt nhiu nh my s dng nguyn liu l ph phm nng nghip v tre do tch t silic
43
T T 3
Li ch d kin - Ci thin iu kin lm vic - Gim pht thi - Gim lng hi tiu th - Gim s ln dng sn xut - t n mn
Yu cu k thut Khng
Tnh kh thi kinh t I=US$10.000 -15.000 S= USS$ 20.00030.000 P= 0,5 nm I=US$0,5 0,7 triu S= USS$ 0,1 0,15 triu P= nm
Ghi ch
Khng
44
bm S dng - Gim cn ng l nc hi v v th mm lm gim t l nc cp hng ng cho ni hi - Tng hiu qu v cng sut ni hi - Gim tht thot nhit qua nc x y - Gim chi ph bo dng ni hi - Gim yu cu x y Lp t - Tng cng cng sut b nc sinh hi cp v b thu - Gim yu hi nc cu v nhin ngng liu Cch - Gim p sut nhit tt h thng v cho ng hin tng dn hi gim nhit - Gim tn tht nhit t ng dn hi - Nu hiu qu hn do p sut hi cao hn - Gim sut Bo tiu hao dng nhin liu 5nh k 10% cho b DG
I=US$ 1.000-2.000 S=US$ 3.000-6.000 P=< 1 nm I = US$ 2.00010.000 S=US$ 1.00010.000 P=< 1-2 nm
D thc hin
D thc hin
I = US$ 3.000-8.000 S=US$ 6.00010.000 P=< 1 nm I = US$ 1.00012.000 S=US$ 4.000-5.000 P=< 3 nm
Ti u - Gim tiu th nhin liu ha h thng - Gim tiu th ng hi nc pht bng cch nng cp/hin i ha
Khng c nh hng ln
45
T T 6
C hi Li ch SXSH kin
Yu cu k thut ng ng trao i nhit Thit b: Thit b kim sot nhu cu ti a Cng ngh: C sn trong nc
Tc ng mi trng
Ghi ch
Thu hi - Gim tiu th nhit thi nhin liu t b DG Lp t - C th trnh thit b vic pht do kim sot do vt qu nhu cu nhu cu v ti a in cam kt
Gii php ny c th p dng c cho cc thit b c cc gii hn nhu cu cam kt thp. Khon tit kim c c th ph thuc vo s ln nhu cu ti a vt qu mc cam kt. n gin, thc hin d
php Thit lp - Cho cc ni hi c ch hot ng kim sot vi cng sut cp ti a bng nhin liu cch m (v tru) bo t cho ni nhin liu hi u n Cp - Gim hin nc b tng kha sung cho hi my nc bm nc ngng ngng - Gim tiu hao hi x t b nc ngng yu Ti u - Gim cu v nhin ha qu liu do gim trnh tn tht nhit chy qua khi l trong l v than hi khng chy ht trong x - Gim tn tht ng nhit thu hi nc - Nhit ngng nc cp cao hn v v th sinh hi nhanh hn Trnh r - Gim tn tht nhit r nc ngng v - Gim yu hi nc cu v b nc
Thit b: ng ng
nh bin
hng
10
Nhn lc: Cng nhn l hi c o to vn hnh ni hi c th ti u ha qu trnh t chy Thit b: Vt liu cch nhit
11
Khng c nh hng ln
12
Khng
I= khng ng k S= kh nh lng
Khng c tc ng g ln
46
T T 13
C hi Li ch SXSH kin
Yu cu k thut Thit b: ng ng
Tc ng mi trng Khng c tc ng ln
Hp l - Gim nhit v hin ha tng rt p ng hi v ng nc ngng B kim - Gim tiu th nhin liu sot vi x l i - Gim tiu th vi in khng kh d ti ni hi
14
Phn cng: - Thit b cm ng xi - Cng c kim sot - Cn c VSD cho cc qut v loi ny c sn trong nc Thit b: Tua-bin nh cho hi nc bo ha
Khng c nh lng
Khng c nh hng ln
15
S dng - Pht in tua-bin nh dng p sut ngc trong cc van h p gim t 10kg/cm 2 xung 3 kg/cm2 Bt knn - Gim tiu th in cc ch r trong ng ng dn kh nn To ra - Gim tiu th kh nn in p sut thp nh k - Gim tiu th in lm sch b phn lc kh vo trong my nn
Khng c tc ng
Cn phi kim tra xem trong nc c sn tua-bin loi nh khng, tuy nhin ta c th nhp khu loi thit b ny
15
Khng
Khng c tc ng
16
Khng
Khng c tc ng
17
Khng
Khng c tc ng
47
L thuyt c bn sau mi nh gi SXSH (CPA) l bt k vt cht no i vo mt nh my th s i ra di dng ny hoc dng khc; Tuy nhin, gi nh cn bn c a ra l nguyn liu c d tr s khng tri qua bt c s thay i no v dng v v cht. Thc hin CPA gip pht hin ra ngun pht thi trong quy trnh t c th hn ch cc nguyn nhn v ng thi cht lng sn phm c th cng c nng cao. SXSH ti mt nh my giy v bt giy cn c s tham gia ca tt c cc khu vc sn xut nh lit k Chng 1, v bt k khu vc no cng c tim nng gim thiu pht thi. Ngoi ra, cc gii php SXSH ca mi khu vc s c hiu ng lin i v tng h vi cc b phn khc. V d, nu thc hin tt khu lm sch nguyn liu th (ct nh tre trc khi em nu, hoc phn loi giy ph liu k hn trc khi nghin thu lc) th s lm gim lng ha cht, hi nc trong qu trnh sn xut bt v cng s c tc ng n tng lng nc tiu th v cht lng bt giy tt hn, v.v V th, iu quan trng l phi p dng phng php tip cn tng bc phi hp tt c cc b phn vi nhau v m bo thc hin SXSH. Phng php tip cn cn phi c s linh hot cn thit thch ng vi nhng tnh hung bt ng. Phng php tip cn ny cng m bo vic khai thc ti a nhng c hi SXSH. Chng ny s lun bn v mt tip cn c trng c th nghim v kim chng nhiu ngnh cng nghip ti Vit Nam.
Cng ty Giy Vit Tr thc hin cc nghin cu SXSH nm 1999. Cng ty Giy Vit Tr l mt doanh nghip nh nc trc thuc B cng nghip. Nh my ca cng ty giy Vit Tr c xy dng nm 1958 v i vo hot ng nm 1961. Mt bng c din tch 150.000m2. Cng ty c tng s 680 cng nhn. Nh my s dng nguyn liu l tre v khng c trm thu hi ha cht. Cng ty c k hoch m rng sn xut ln cng sut 25.000 tn/nm. K hoch sn xut nm 2010 t 50.000 tn/nm.
48
4.1 Bc 1: Khi ng
4.1.1 Nhim v 1: Thnh lp nhm
CPA s t c hiu qu cao nht khi c thc hin theo nhm. V th vic thnh lp nhm l mt phn quan trng khi ln k hoch trin khai CPA. Nhm s gm cc thnh vin l nhn vin ca doanh nghip, v c s h tr thm t trung tm sn xut sch hoc chuyn gia t vn trong nc khi cn. Cn phi ch to mi quan h cht ch gia cc thnh vin thng qua cc cuc hp nh k. Chn la thnh phn ca nhm l mt cng vic ht sc quan trng v nu lm khng tt th nhm c th gp phi nhng tr ngi t ni b v c t bn ngoi (v d t pha cc nhn vin v cng nhn ca doanh nghip).
Vi cc doanh nghip ln, mt nhm c th bao gm trong mt i nng ct (gm i din ca cc phng ban khc nhau) v mt s thnh phn cho tng nhim v c th. Vi cc doanh nghip va v nh, nhm c th ch gm ch doanh nghip v mt qun c - ngi gim st cc hot ng hng ngy. Nhm ny nn khi xng, iu phi v gim st cc hot ng CPA. cc nh my giy v bt giy quy m ln, mt nhm c th gm 8-10 thnh vin, cn vi cc nh my nh th nhm c th ch cn t 4-6 thnh vin.
thc hin c hiu qu, v c bn, nhm phi c kin thc phn tch v r sot thc hnh sn xut hin ti ca doanh nghip. H cn phi c c sng to pht hin, xy dng v nh gi nhng ci tin trong thc hnh sn xut. Cui cng, h phi c nng lc trin khai nhng can thip kh thi v kinh t. mt nh my giy v bt giy, nhm ny cn phi gm nhn s ca cc b phn chun b nguyn liu th, sn xut bt giy, chun b phi liu bt, my xeo, (b phn thu hi ha cht, b phn ty trng cc nh my c sn xut tch hp), cc trang thit b ph tr, v bo dng. Ty vo nhu cu c th, nh my c th mi cc chuyn gia bn ngoi tham gia vo thnh phn ca nhm. Nhm SXSH trc ht cn phi ln k hoch cng vic v cc vn v t chc cn thit m bo s c cc d liu hoc cc thng tin cn thit trong nhiu giai on nh gi. n cui qu trnh nh gi, nhm cn phi thu thp c cc thng tin chung v nh my. Phiu cng tc 1 s h tr vic thu thp v tng hp thng tin.
49
Thng tin c bn v cng ty v chi tit sn phm Cng sut lp t, tn kh gi (ADT)/ nm Vn hnh thc t, ADT/ nm Cc sn phm chnh Giy vit Giy bao gi Giy tissue Giy c bit Khc Khu vc bt giy Ty trng Khng ty trng Khu vc xeo Ty trng Khng ty trng Cc u vo s dng tn/nm tn/nm Kim Tre Neozapha Clo Eucylyptus Peoxit hidro Hypo Bt giy nhp Giy ph liu Vi Giy bo Nha Khc Phn Cc cht n Khc NG UYN LIU Lng CC TI NGUYN N C V NNG L NG CC THIT B PH TR Nc mua m /nm 3 Nc ging khoan m /nm in mua kwh/nm in pht kwh/nm Than Du t cho l hi Du t pht in t/nm t/nm t/nm
3
H A CHT
Cng sut Ni hi 1 Ni hi 2 My nn 1 My nn 2 My pht in 1 Thu hi ha cht My pht in 2 t/gi t/gi cfm cfm KVA t/gi KVA
50
PHIU CNG TC 1 (V d)
Tn v a ch cng ty
NHM SXSH Ph tng gim c 1 Nguyn Vn Hin K thut vin mi trng 2 Dng Vn Chin Trng phng k thut 3 inh Vn Ngi Ph phng k thut 4 V Ngc Thc Cng nhn 5 Nguyn Ngc Chu K ton 6 Nguyn Trng Qu Ph gim c nh my bt giy 7 Nguyn Cng Thnh Ph gim c nh my giy 8 Nguyn Thnh Chung Ph gim c phn xng ni hi 9 Lu inh Ton Cng nhn 10 Bi Th Hoa Cng nhn 11 Nguyn Th Bng Cng ty giy Bi Bng 12 L Th Hin i Hc Xy Dng H Ni 13 Nguyn Th Qunh Hng Cng ty thit k ha cht cng nghip 14 Nguyn Xun Sinh 15 Tp on ha cht Vit Nam Ng inh Bnh Thng tin c bn v cng ty v sn xut (1999) Sn phm chnh Giy vit Giy bao b Giy Tissu Giy c bit Khc Nh my bt giy Ty Khng ty Nh my giy Ty Khng ty
tn/nm
Cng ty giy Vit Tr, Huyn Thanh Miu, Tp Vit Tr, Tnh Ph Th T - 210 846 702 Tn Chc v Vai tr
Thnh vin Thnh vin Thnh vin Thnh vin Thnh vin Thnh vin Thnh vin Thnh vin Thnh vin Thnh vin Thnh vin Thnh vin Thnh vin Thnh vin Thnh vin
4727
Tng 9072 Tn/nm 2512 740 khng khng 625 67 336 622
NGUYN LIU
27927 HA CHT
2801 1272
S lng
NC V NNG LNG
m3/nm
CC THIT B PH TR
Nc mua Nc gingkhoan
m3/nm
2385000 khng p dng 8735500 khng p dng 8211 1065 khng p dng
51
NHN XT: Nhm c thnh lp cng ln th vic tng hp s liu v s phi hp gia cc thnh vin trong nhm nhng giai on tip theo s ngy cng kh khn. Hn th na vic tp hp y cc thnh vin trong cc cuc hp cng gp nhng kh khn nht nh.
Mt s d liu ca nh my khng sn c, v th cc thnh vin ca nhm cn thu thp v in vo cc thng tin cn thiu. Mt nh gi SXSH s yu cu phi c mt lng ti liu v thng tin nht nh. Nu cha c nhng yu t ny th s phi xy dng v cp nht. Phiu cng tc 2 s gip nh gi mc sn c ca thng tin. PHIU CNG TC 2: Tnh sn c ca thng tin
THNG TIN S nh my Phiu theo di sn xut Phiu theo di s dng nguyn liu Phiu theo di s dng ti nguyn S m t quy trnh Cn bng vt liu Cn bng nng lng Cn bng nc H s ph phm v cht lng Phiu theo di bo dng Phn tch cht thi Cc thng tin khc Sn lng Ch s Kappa ca bt nu Thi gian chu k nu Cc bc v thi gian ty Cc kt qu kim tra hiu sut ni hi Kim tra r r kh nn Kho st cch nhit ng ng hi nc Hiu sut trm x l dng thi TNH SN C NGUN V CCH TIP CN GHI CH
52
Kh tng hp Kh tng hp
Nhn xt: D liu sn c rt khng khp nhau v v th hu ht d liu cn phi c thu thp. D liu cha c cn phi c cc thnh vin ca nhm tng hp.
Nhm SXSH khi nghin cu ln u tin ti khu vc sn xut cn phi xc nh c u vo v u ra ca cc dng thi. Cc khu vc pht thi ch yu v r rng cn phi c ghi chp li nh gi trong phiu cng tc 3. Vic ghi ch cc dng thi theo trng thi vt l ca chng (rn, lng, kh) s gip ch trong bc nh lng pht thi tip sau. Nu c th th nhm nn xc nh v ghi chp li nhng nguyn nhn pht sinh cht thi. Trong mt nh my giy v bt giy, vic qun l ni vi km l mt trong nhng yu t chnh dn n pht thi mc cao. Tuy nhin, rt nhiu nh my, vn ny hu nh b lng qun. Ngoi ra, y cng chnh l bc khi u n gin v hp dn nht i vi SXSH. Trong khi tin hnh nghin cu ln u tin ti khu vc sn xut, nhm SXSH nn ht sc ch cc khu vc thc hin khng hu hiu cng tc qun l ni vi. Phiu cng tc 4 c th dng ghi chp li tnh trng qun l ni vi ca tng b phn. Mt s vn thng gp trong vn qun l ni vi cc nh my giy v bt giy c th hin trong phiu cng tc ny. Tuy nhin ni dung ca phiu vn cha th coi l ton din v nhm SXSH cn phi da vo m xy dng thm m bo yu cu cng vic. Sau khi ghi chp li thc trng qun l ni vi, cc s liu v chi ph c bn cn phi c ghi chp li vo phiu cng tc 5. bc ny, ch cn thu thp thng tin v chi ph nguyn liu u vo l . y l nhng thng tin ny c th d dng thu c t cc kho hoc phng mua vt t.
54
Nc W ater Xt (NaOH) Caus tic (NaO H) S team E lec tric ity Hi/in Clo Chlorine Hy po Hypo Hy drogen perox ide Peroxide
SN XUT BT
R r, ri vi, ra sn (L) Leak ages , s pills , floor was h ( Dch liquor blac ken (L) (l) Ra bt (L) pulp was h (l) BChy trn b nc lc (L) W T overflow (l) BRa ty was h (l) leac h (L) STp loi t sng (R)ts (s ) c reening Rejec Centric leaner ly tm (R) (l) Tp loi t ra rejec ts Thic k ner filtarte (l) (L) Nc trng sau lm c Dec k er filterate (l) nc (L) Nc trng sau tch Flas h s team (g) Hi nc x (K) V ented air (g) Kh x (K)
Ph gia
Cht in phn P oly elec troly te Phn A lum E lec tric ity in S team Hi W ater Nc B io A ids Cht tr sinh hc
P A P E R M A K ING
XEO
E x c es s wire pit water (l) Tp loi t ra rejec t (l) Centric leaner ly tm (L) SNcall ex c es s water (l) ave d tun hon save all (L) Couc ht h di (L) Nc dec k er filterate(l) O thers was te Loi khc
Nc d trong h li (L)
Du Than in
PH TR
UTILITIE S
Flas h s team (g) Hi nc (K) DG smy pht DGt (K) Thi et ex haus (g) BThi ni hi (K) (g) oiler Flue gas BTro nias h (R) ) oiler hi (s BBn ty (R) s ludge (s ) leac hing Khc O ther was te Nc ngng (L) Condens ate(l) Kh nn c r (K) Leak ingr om pres s ed air (g) Foul ngng nhim (L) Hi c ondens ate (l) ATro (R)) s h (s Bn m (R) Lim evi ud (s ) SRi vi(s ) pills (R) Cht was te O therthi khc
In
55
TRE
Nh my bt giy:
Nu, ra, sng v ty trng
Nc Than Du
P h t r
Hi nc Nc Cht ph gia
Dch en Bi Kh thi
Nh my xeo:
Ra, lm sch, nh hnh, sy, ng gi
Nhn xt: Cc bc quy trnh chnh c lit k rt rng v tng quan. Do s trn khng cung cp c mt bc tranh chi tit ca cc dng thi chnh pht sinh t tng b phn t la chn ra cc khu vc trng im la chn v phn tch chi tit. Trong thc t, ti giai on ny, nhm SXSH nhn ra rng b phn xeo, c bit l my xeo s 2 (PM2) c tim nng SXSH ln nht v y l dy chuyn c cng sut sn xut ti a. Theo nhm SXSH cho bit Sau khi xem xt thit b v cng ngh, nhm SXSH quyt nh la chn mt s mc tiu cho giai on u bao gm: - Gim lng nc tiu th - Gim tiu th bt ti nh my giy - Gim lng thi Cn c vo hin trng sn xut ti Cng ty v cc kha cnh cng ngh - kinh t - mi trng, nhm SXSH quyt nh la chn nh my giy lm khu vc trng tm bt u chng trnh SXSH do y l cng on cui cng trong quy trnh sn xut v l khu vc nh gi cng nh hon thin cn bng theo SXSH d dng nht. h my xeo c ba dy chuyn sn xut giy: PM1, PM2 v my xeo giy tissue. PM2 sn xut nhiu sn phm nht v c tim nng SXSH cao hn. V th, t bc ny tr i, nhm SXSH ch tin hnh cc nh gi SXSH i vi my xeo s 2. Tuy nhin, vn qun l ni vi c xc nh cho ton nh my.
56
Sn xut bt
Xeo
Cc thit b ph tr
C rt nhiu gii php khng cn phi tri qua phn tch k lng c th nhn din c. Thng vic duy nht cn lm l kho st ton nh my, v chun b sn cc cu hi ti sao trc mt s thc hnh sn xut no hoc ti sao mt s tnh trng no li tn ti. Vic mi mt chuyn gia bn ngoi ti kho st lun c mt ngha tch cc v ngi ny c th a ra c mt cch nhn mi v hot ng hin ti ca nh my.
nh gi SXSH nh my Hong Vn Th c khi ng bng vic cc thnh vin ca nhm SXSH tin hnh kho st thc a vi s h tr ca cn b Trung tm khoa hc v cng ngh mi trng v i din ca UNEP. Ngay trong khi tin hnh kho st ny, nhm nhn din 23 gii php SXSH hin nhin, trong s c 19 gii php c th p dng trong thi gian ngn. Hn th na, rt nhiu trong s cc gii php ny l nhng gii php chi ph thp hoc khng chi ph, ch cn ci tin ci tin nh i vi thit b hoc iu chnh cng tc bo dng. Vic ng dng cc gii php ny chnh l mt s khi u tt p cho nhng n lc SXSH ti nh my, iu ny khch l ban lnh o cng nh cng nhn vin tip tc n lc hn trong ton b qu trnh nh gi SXSH.
Mt trong nhng bi hc kinh nghim t trng hp ny l ng b qua nhng s vic tng nh hin nhin. Rt nhiu cc gii php SXSH c tm ra mt cch d dng, v vic trin khai cc gii php ny ngay giai on u to ng lc mnh m cho nh gi sau ny.
57
Cng ty giy Vit Tr thc hin cng tc qun l ni vi, tuy nhin vn cn c mt s im cn ci thin. Ti nh my cn quan st c mt s c hi qun l ni vi ni bt sau y: Phiu cng tc 4: Hin trng qun l ni vi (v d)
Khu vc Chun b nguyn liu Sn xut bt Cc quan st lin quan n qun l ni vi Mnh nguyn liu vung vi khp ni do cng on ct mnh thc hin trong khng gian m Mnh ri vi khi np vo ni nu R r, ri vi ha cht R r dch en t np m my bm Cc ng ng hi v v ni nu khng c cch nhit Cc by hi r r v khng hot ng Chun b phi liu bt Trn cht ph gia nh gm, cht mu, do vn chuyn khng ng cch Chy trn bt t b cha do y qu Chy trn nc trng Xeo Vi nc m Chy trn t h bm/h li Chy trn nc khay Chy trn nc lm kn bm chn khng Cc thit b ph tr R r kh nn t bnh cha xng my nn t mt gi trong ng ng dn kh ca ni hi khng ng quy cch Tn tht than do bi than
58
hng nm
59
Chi ph nguyn liu u vo ca nh my giy Vit Tr cho my xeo s 2 c th hin trong bng sau: Phiu cng tc 5: Chi ph nguyn liu u vo (v d)
Mc Giy in v giy vit (tn) Bt ty (90%), kg Bt nhp (88%), kg Giy ph liu (88%), kg Phn, kg Nha, kg t st, kg CaCO3, kg AKD, kg Tinh bt cation, kg Cht tr lu, kg Than, kg Du nhin liu (FO), kg in, KWh Nc, m3 Gi VND/n v 6.428.580 4.704 6.842 2.576 1.762 7.653 740 1.238 18.290 11.101 70.237 348 1.636 720 500 Tiu th/tn giy 7439 (sn phm) 590 346 59 39 8 85 445 117 773 154 Chi ph/tn giy (VND) 2775.36 2367.332 151.984 68.718 61.224 62900
60
thng tin v quy trnh. V d, nu r vn hnh theo m hay lin tc. ng thi c th s dng cc vch lin hoc vch t th hin s pht thi thuc loi lin tc hay khng lin tc. Cn phi ht sc ch quan st cc hot ng lin quan n khi ng, tt my v bo dng; cc thay i lin quan n sn phm hoc sn xut thi v, v.v... iu ny c th c thc hin mt cch hiu qu nht khi chun b ring mt lu th hin mt quy trnh hoc cng on c vn hnh theo mt iu kin c bit.
Mt lu th hin quy trnh cn phi lit k v, nu c th, phi nu c cc c im ca dng vo v dng ra. Cn phi c bit quan tm n cc dng tun hon. Mc d c th xy dng cc lu quy trnh cho ton b nh my, nhng bc ny ta cha cn lm iu m ch cn phn tch nhng cng on hoc b phn lng ph nht - tc l c nhiu tim nng SXSH nht. Hay ni cch khc, t hiu qu cao nht, ta nn xc nh khu vc trng tm cn c vo thng tin thu thp c v kho st thc a c thc hin. S quy trnh cng ngh (v d) Ti nh my giy Vit Tr, cng on xeo v my xeo s 2 c chn lm khu vc trng im. Lu quy trnh ca khu vc ny c m t nh sau:
Giy loi/giy vn Broken/waste paper; bt nhp imported pulp; bt ty trng bleached pulp
Pulping Nghin
nh hnh Formation
Ra Washing
Pressing p
Refining Nghin a
Sy Drying
Ra ly tm Centri-cleaner
Sng Screen
Paper Giy
Headbox Hp u
61
Ra 1
Ra 2 Bt nhp
W2. Nc thi
Nc sch
Nghin 3
Nc trng
B cha 1
Nghin a
Nc trng Giy t
B cha 2
AKD Tinh bt Nc sch CaCO3 Nc sch Cht tr lu Hp u Giy t (tr li b cha 2) Nc trng (v b cha 2) Nc trng (tr v thp nc trng, ra ly tm v my nghin 1) W5. Nc thi Sng Lm sch ly tm W3. Nc thi
Nc sch
nh hnh
Nc sch
p, 38%
Hi nc
Sy, 92%
Ct, 92%
Thnh phm
62
trng nht l tin hnh cn bng nguyn liu cho cng on c chn. Cn bng nguyn liu v nng lng (M&E) l mt cng c kim k cn bn cho php theo di nh lng u vo v u ra v nguyn liu v nng lng. Nn tng ca cn bng nguyn liu l s quy trnh cng ngh. Mt hot ng quan trng trong cn bng M&E l kim tra rng ci g i vo u s phi i ra ni no . V vy tt c cc u vo u c nhng u ra tng ng. Cn bng nguyn liu v nng lng c ngha quan trng i vi cc nh gi SXSH v s gip cho vic xc nh v nh lng nhng tht thot v pht thi m trc khng pht hin c. Cc php cn bng ny cng hu dng cho vic gim st cc tin b t c t chng trnh SXSH v nh gi chi ph cng nh li ch ca chng trnh ny. Mc d ta khng th t ra nhng hng dn y xy dng cn bng nguyn liu v nng lng, nhng mt s ch s vn c th c ch. Di y l cc thnh t c bit ca php cn bng nguyn liu: Thit lp php cn bng nguyn liu i vi tt c cc cng on ln trong nh my; v d nh chun b nguyn liu, sn xut bt, chun b phi liu bt, xeo giy v thu hi ha cht. Tip n, chn la mt s cng on trong nh my lm trng tm tin hnh nh gi SXSH v tinh chnh li bng cn bng nguyn liu. Khi kim tra bt c cng on no ca ton b h thng, nn s dng cc tiu h thng n gin, v d i vi nm cng on chnh k trn th c th chia ra nh gi nh sau: Chun b nguyn liu: - Lm sch - Phn ring giy c nhiu mc, hoc cc gim kim loi v nha trong giy ph liu - Sng loi mnh qu ln hoc qu b t my ct mnh trong trng hp nguyn liu tre Sn xut bt: - Nu bt i vi nguyn liu tre g hoc nghin thu lc vi nguyn liu giy ti ch - Ra - Nghin a v sng - Ra ly tm - Ty trng khi sn xut giy vit Chun b phi liu bt: - Trn - iu chnh tnh cht bt - Thu hi ha cht - Thit b bc hi - L thu hi - Phn hy tan chy - Ti vi
Ti liu hng dn Sn xut sch hn trong ngnh giy v bt giy 63
Kim ha Ra bn L vi
Xeo giy: - Nghin a v lm sch - My xeo - Tch nc - Sy Phiu cng tc 6 c th gip thc hin cn bng nguyn liu. i vi mt nh my giy v bt giy cn ch cc im sau trong khi tin hnh cn bng nguyn liu: Nht thit phi o cht rn l lng (SS) v tng cht rn (TS) ca dng thi Cc dng tun hon thng i t khu vc sn xut ny n khu vc khc, v d nc t my xeo c ti s dng cho cng on ty v ra bt. Cc dng thi khc nhau c th c o lng bng nhiu n v cho thun tin, nhng sau cc n v ny cn phi c quy i v mt n v chung trong khi tin hnh cn bng nguyn liu.
lm cn bng nguyn liu, c bit l i vi x v nc, thng ngi ta khuyn co s dng cn bng nng , mc d php o nng lin tc v chnh xc thng rt kh thc hin nu khng c nhng dng c t tin. Vi cc nh my nh th nn tin hnh cn bng nguyn liu bng cch o trc tip cc dng nc u vo, cc dng sn phm theo tng bc quy trnh v cc dng nc thi. Cn bng nng lng: Tin hnh mt php cn bng nng lng l mt cng vic phc tp hn cn bng nguyn liu. Nguyn nhn l c th truy tm nguyn liu u vo cho mt hot ng thng qua cc u ra nh lng v c th quan st c, cn i vi cc dng nng lng th khng phi lc no ta cng c th lm c iu ny. Mc d i vi cc dng nng lng, ta vn p dng chung mt nguyn l c bn (lng nng lng vo phi bng lng nng lng ra), nhng cc dng nng lng u ra thng kh nhn bit hn so vi cc nguyn liu u ra. V th, vic nhn din v nh gi cc dng tn tht nng lng n v mc khng hiu qu trong s dng nng lng l mt phn vic kh khn hn rt nhiu. iu ny c bit ng i vi cc trng hp cc thit b s dng in nh my bm, my nn kh, v.v... khi nng lng u vo di dng in nng v c th d dng o c, nhng mc hiu qu khi chuyn i sang u ra hu ch (nc c bm, kh c nn, v.v...) li khng th nh lng trc tip c. Sau y l nhng v d v cc trng hp in hnh khi nu ch xem xt cc dng nng lng hu hnh th c th s b st cc tn tht nng lng u ra:
64
Tn tht do vn hnh khng ti i vi thit b s dng in. Tn tht do vn hnh khng ti (hiu qu thp) cc thit b s dng in. Tn tht do in tr i vi dng chy (in tr cao nhng c th trnh c cc dy dn in v cc ng ng dn cht lng) Tn tht nng lng do thit b xung cp (bnh cng tc ca bm, vng m ca bm, v.v... xung cp s lm tng tiu hao).
xc nh c chc chn u ra (c dng nhn bit c v khng nhn bit c) t h thng nng lng, trong nh gi SXSH cn phi nh gi/quan trc mt s thng s khc bn cnh thng s thit yu nh nhit , dng chy, m, c, phn trm thnh phn, v.v... Cc thng s cn phi c nh gi/quan trc b sung c th l: kW (kilowatt in u vo); kV (kilovolts in th vo); I (amperesdng in); PF (h s cng sut ca thit b in cm ng); Hz (tn s dng in xoay chiu); N (s vng/pht hoc tc quay ca thit b); P (p sut cc dng cht lng/kh); DP (st p trong cc dng cht lng v kh u vo/ra); Lux ( ri); GCV, NCV (gi tr calo tng th v rng ca nhin liu); v.v... Trong thc t c th khng thc hin c php cn bng nng lng chnh xc v ng hon ton, nhng cc thit b ph tr nh ni hi, l, thit b ha hi, v.v... bng cn bng nng lng s c ch trong vic xc nh v c lng tn tht nng lng cc thit b v t cc h thng . Phiu cng tc 7 l mt bng cn bng nng lng c thc hin i vi mt xng l hi trong mt nh my giy v bt giy. Cn bng cu t: Vic tin hnh php cn bng cu t i vi x v nc trong mt nh my giy v bt giy c ngha rt quan trng. Cn bng x c th c thc hin bng cch o tng lng cht rn ti mi cng on ca quy trnh v trong cc dng thi. Nhng php cn bng ny cho thy trc tip mc hiu qu trong s dng nguyn liu x, nc v ha cht. Nhng php cn bng ny cn cho bit tm quan trng ca cc dng thi khc nhau v mc tn tht, t gip t th t u tin cho cc dng thi ny nhm xy dng cc gii php SXSH. Phiu cng tc 8 v 9 s l nhng gi khi tin hnh cc php cn bng x v nc.
65
Lng
Lng
Kh
Nghin thy lc
Nc thi
Vng
Thp phng
Ri vi
Hi
Ra Sng
Nc thi Nc thi
Loi
Ra ly tm Lm c Ty
Loi
Ra
Nc thi
66
Tn
Nguyn liu u vo
Nguyn liu u ra
Cc dng thi
C hai cch trnh by d liu cn bng nguyn liu. C th trnh by bng hnh nh s dng s quy trnh cng ngh chi tit vi s lng u vo bn tri v cc u ra l dng thi bn phi nh trong v d di y. Ngoi ra c th trnh by theo dng bng nh hp vph liu & theo. V d ny c ly t phn tch d tip Giy SXSH c thc hin ti nh my giy Vit Tr. giy t 100kg
Nc sch ..................... 5m3 Nc trng ........ 5 m3; 0.17% Nc sch .................... 6 m3 Nc trng ......10 m3; 0.19% Nc sch .................. 18 m3 Nc trng ..... 20 m3; 0.19% Bt giy ty: 40m3; 1.7%
Ra 1
Ra 2
Nghin 3
Khoang cha 1
Thit b nghin a
Nc trng .... 3.1 m3; 0.93% Giy t............................ kg AKD ............................ 12 kg Tinh bt........................ 10 kg Nc sch .................. 14 m3 Nc trng 164.3 m3; 0.17% CaCO3 ....................... 177 kg Nc sch .................... 5 m3 Cht tr..................... 2.21 kg
Khoang cha 2
Lm sch ly tm
W3. Nc thi .............1.7m3 C cha.................0.02% x W4. Nc thi ...............m3 (lng nh khng nh lng c, khng lin tc)
Sng
Hp u Giy t............................ kg (tr li khoang cha 2) Nc trng ...... 3.1m3; 0.93% (ti khoang cha 2) Nc trng ..213.4m3; 0.17% (tr li thp nc trng; thit b lm sch ly tm v nghin 1) W5. Nc thi .............4.9m3
Nc sch .................. 15 m3
nh hnh
Nc sch .................... 3 m3
p, 38%
Hi nc ..............................
Sy, 92%
Ct, 92%
Sn phm
67
Tn
Nc m3 44
X kg 74,8
Khc kg
Tn
Nc m3 10 20 5.5 10
X kg 19 38 10.5 108,5
Khc kg
Nc trng
Ra 1
Giy t v giy ph liu Nc sch Nc trng Bt giy 1 Bt giy ty Nc sch Nc trng Bt 1 ra Nc sch Nc trng Bt giy nhp Nc sch Bt 1 lm sch Bt 3 Nc trng Bt sau khoang cha 1 Bt nghin a Nc trng Giy t Bt t khoang cha 2 AKD Tinh bt Nc sch Nc trng CaCO3 Bt lm sch ly tm Nc sch Bt sau sng Cht tr Bt t hp u Nc sch
100 0 8,5 108, 5 683 0 19 799, 5 0 38 185 0 833, 7 185 10.5 1029 ,2 1029 ,2 28,8 12 10
Ti Ra 1 Ti Ra 2 Ti khoang cha 1 Bt 1
Nc thi m3 8,5
X kg 7,3
Khc kg
Bt 1 ra
10,5
799,5
55,5
11
Ra 2
Bt 1 lm sch
10
833,7
38,5
3,8
4.6 20,1
185 1029,2
Bt nghin a
20,1
1029,2
23,2
1058
Thit b lm sch ly tm
Bt lm sch ly tm
199,8
1333
22
1,7
4,3
??
14 164,3
Sng
Hp u nh hnh
Bt giy sau hp u Bt sau nh hnh Nc trng ti khoang cha 2 Nc trng ti thp Nc trng ti thit b lm sch ly tm Nc trng ti nghin 1 Giy t
201,21 201,21
3,4 3 1,5
Sy
941, 6 0 876
201,21
201,21
4,9
65,6
58,21
201,21
Ct
0,08
776
144
0,08
143
1,4
Hi nc
Ch rt ra t cn bng nguyn liu: Php cn bng cho thy lng cht n tn tht (AKD, tinh bt, CaCO3, cht keo) trong quy trnh: 12+10+177+2,2143 = 58,2kg, trong CaCO3 l thnh phn chnh. Lng x khng nh lng c l 65,6 kg do c s khc bit gia php o v s tnh ton.
68
PhunPhun nc nc
Bi than
ThanThan
in
Nc
in
Khi thi Thng s chun 250mm WC, 200oC, 20kw Tn tht 13.2% Tn tht 13.2% (thc) (thc) 2.25 2.25 MJ/gi Mkj/gi (thc) (thc) Vn hnh Tn tht x y 1.4% 0.24MJ/gi (thc) Tro khng chy ht theo x 4.85% 0.83 MJ/gi (thc)
10kg/cm
6 tn/gi Ni hi
4 tn/gi
Thit b
11.40 MJ/gi (thc) in 9kw (thc) Khng kh 12.61 tn/gi (thc) 14.34 tn/gi (chun)
Hi t Tn tht n
Tch hi
H2 v m: 2.5 MJ/gi (thc ), 14.4% Bc x:0.17 Mj/gi (thc), 1% m trong khng kh: 0.03 MJ/gi (thc), 0.15%
69
Lng
Chun b nguyn liu Cht mnh Phn loi v sng Nu Tre na Khc Giy ti ch Mnh Sn xut bt Mnh Dch en Nc trng Kim Hi Khc Giy ti ch cha ty Giy ti ch ty Bt nhp Nc Ha cht kh mc Kh nn Bt nu Dch den Nc Bt Nc Bt sau ra Nc thu hi Nc tun hon Nc sch Bt sau sng Nc Bt sau ra Nc Bt lm c Clo Soda Nc Hypo Peroxide Khc Bt sau ty Nc Khc Chun b phi liu bt Trn Khuy Bt sau ra Bt giy ti ch Bt sau trn Ph gia Khc Xeo giy Ra ly tm Tch nc Sy Bt sau khuy Nc Bt sau ra ly tm Nc Bt sau tch nc Hi
Nghin thy lc
Vng
Thp phng
Hi
Ra Sng
Loi
Ra ly tm Lm c Ty
Loi
Ra
70
11
Ra 2 Nghin 3 Khoang cha 1 Thit b nghin a Khoang cha 2 Thit b lm sch ly tm Sng Hp u nh hnh
Bt 1 lm sch Bt giy 3 Bt sau khoang cha 1 Bt nghin a Bt giy sau khoang cha 2 Bt lm sch ly tm
3.8
4,3
p Sy Ct
Nhn xt: V d v cn bng tng lng cht rn c lp ra t kt qu ca php cn bng nguyn liu c thc hin ti nh my giy Vit tr. Tuy nhin cng cn phi nhn ra rng vi my xeo th tn tht ch yu l x chnh l cht rn l lng trong nc thi. Cc ha cht v cc ph gia nm trong thnh phn ha tan v thng i ra di dng TDS.
71
Nc ni nu, hi, hm m mnh Nghin thy lc Ra Ra bt Chuyn bt Sng Ra ly tm Lm c Ty Nghin a Chun b bt xeo Ra ly tm my xeo Phun trn li Git chn Nc lc h di Chy trn t h bm cnh qut Lm mt my nn Lm mt khc Nc cp ni hi Nc ngng tun hon thay i hm lng nc trong bt = (100/nng bt vo)-(100/nng bt ra) x sn lng ngy Tng nc cng ngh = nc trong bt + nc tun hon + nc cp mi Tng nc cng ngh thc dng = nc trong bt + nc cp mi
72
Nc sch................ 5m Nc sch............... 6 m
3 3
Nghin 1 Ra 1 Ra 2
10 m3
20 m3
W1. Nc thi......55.5m
Nc sch 4.6 m
Nghin 3
5.5 m3
Khoang cha 1
Nghin a
3.1 m
Khoang cha 2
164.3 m3
Nc 14 m
3
Ra ly tm W3. Nc thi........1.7m
3
Nc 5m
Sng
Hp u
Nc15 m3
W4. Nc thi.......... m
Nc trng.........169.3m
44 m
Sy
Ct W7. 8.5 m
3
Lu kho
Nhn xt: y l mt phng php khc din t cn bng nc. Phng php ny kh hiu qu do nhn din c dng thi cng nh tim nng tun hon ca dng thi ti cc bc quy trnh khc nhau. Ti liu hng dn Sn xut sch hn trong ngnh giy v bt giy 73
BOD kg/ngy
COD kg/ngy
TSS kg/ngy
TS kg/ngy
Nhit
o
74
Cc bc quy trnh
Dng thi
Lu lng, 3 m / tn giy SX
W1 W2 W3 W4 W5 W6 W7 W8
11kg 3,8 kg 4,3kg si v cc cht bn mn Mt lng nh nc thi khng nh lng c do vic thi khng lin tc Ch yu l nc Cn 7,3kg 57,21kg cc cht ph gia sau hp u (ch yu cha CaCO3)
Nhn xt: Nc thi c phn tch t vi gi thit rng x c mt trong nc thi di dng cht rn l lng. Php phn tch BOD, COD v cc thng s lin quan khc khng c tin hnh v bo co. V thiu cc thng s nn rt kh tnh ton chi ph x l khi nh gi cho dng thi phiu cng tc tip theo.
75
Cc yu t chi ph k trn cn phi c xc nh cho tng dng thi v sau ta c th tnh ton tng chi ph cho tng n v cht thi. Trong hu ht cc trng hp, rt kh tnh ton tt c cc thnh phn chi ph. tnh ton tht thot nguyn liu ta cn tin hnh phn tch xc nh cc thnh phn khc nhau ca cht thi v khi lng ca chng. V d: tnh ton tn tht x trong dng thi, cn o TVSS (tng lng cht rn l lng d bay hi) trong dng thi; hoc tiu hao soda kim c th c xc nh tng i bng cch tnh ton hm lng hydroxide kim trong dng thi. Tng t tnh ton chi ph x l dng thi, s liu v chi ph x l trung bnh vi mi kg COD hoc BOD c gim i c th tham kho Qun c tram x l nc thi. Chi ph ny sau c th p c cho cc dng thi tng ng. i khi dng thi khng phi lc no cng c tnh bng ti lng nhim, m c th l tn tht nhit nh nc ngng khng c thu hi. Trong nhng trng hp nh vy, chi ph dng thi c th tng ng vi tn hao nhit nng c tnh tng ng vi lng than , du, ga hoc in ty thuc vo bn cht ca loi nhin liu s dng trong quy trnh. Phiu cng tc 11 s gip nh gi cho cc dng thi. PHIU CNG TC 11: Chi ph ca cc dng thi
Ngun nc thi
Thp phng Ra bt Ra sau ty trng Ph phm t ra ly tm Trn do r r Nc lc t bong cha Chy trn t lm c Ra ly tm my xeo Nc d h li Chy trn t h my bm cnh qut Chy trn b thu hi save all Ra sn Dng khc My xeo
Chi ph x
Lng Chi ph
Chi ph nc
Lng Chi ph
Chi ph x l
Lng Chi ph
Chi ph khc
Lng Chi ph
Tng
Lng Chi ph
76
W5 W6 W7 W8
nh
65,6
393.600 678.252
2.755.200.000 4.747.575.000
Nhn xt: Cn xem xt ch ph x l v thi b vi dng thi. Khi c tn hao nc ngng cn xem xt k hn nhng tn hao nng lng.
77
78
Cc nguyn nhn k thut Qun l ni vi o Cc vi nc, van, bch b r r o Kh nn, hi nc b r o Vi nc chy lin tc o Cc b lun b chy trn o Chy trn nguyn liu x t cc ai b mn o Trn ha cht trong qu trnh vn chuyn o o o o o o o o o Vn hnh v bo dng iu kin nu khng t mc ti u kim sot nhit khng tt Ni nu qu hoc non ti Ni nu v ng ng hi nc b mn hoc khng c cch nhit Bo dng by hi khng ng cch Mt li b mn r trng ra v b lm c, dn n r r/ tht thot x Vn hnh my nghin a khi khng cn thit dn n nghin a qu Bo dng li ct khng ng cch p sut nc thp v kim sot km ti vi ct mp v vi phun ra li. Tip tc s dng cc l p mn vi b mt g g dn ti tn lc v do tng tn tht trong sn xut. Khng bo dng ng cch h thng tch nc ngng khi my sy. Cht lng nguyn liu th Mnh qu c hoc di c Lu kho mnh khng m bo Phn loi giy ph liu khng tt Dy nha ln trong giy ph liu Tch v g khng ng cch Thn g bn c em thng n my cht mnh B tr mt bng M rng tm thi v thiu quy hoch Thu thp v x l cc ph loi t cng on sng khng tt B tr ng hi nc v kh nn khng m bo dn n gim p khng cn thit. Cng ngh S dng cch nu truyn thng thay v cch nu lin tc ci tin. S dng sng quay thay v sng rung khi lm sch mnh g. Np trc tip nguyn liu kh v ha cht nu vo ni nu thay v np nguyn liu ngm tm trc S dng b ra ra thay cho my ra chn khng dn n tiu th nhiu nc v dch en b long Vn hnh khi ng u thp thay v ng u cao v trung bnh.
o o o o
o o o o o o o o o o o o
L thuc vo bm ly tm S dng cht ty clo thay v ty ozone/peroxide ng dng nghin a lnh thay v nghin a bng kim nng S dng cch loi hi nc t nhin khi my sy hi nc thay v s dng cc chp ht tc cao S dng cc vi khng m bo hoc thp ch l cc ng ng b thng thay v dng cc loi u phun dng cnh qut phng S dng cc h thng pht in v hi ring bit thay v s dng mt h thng ng pht Khng thu hi ha cht trong dch en Thit k quy trnh/thit b S dng dao 3 li trong my ct mnh thay v dng dao 6 li Kch thc thp phng khng dn n trn dch en Khng thu hi hi nc x t thp phng S dng cc ng c qu c Khng c cc t b iu chnh h s cng sut Vn hnh l hi mc di 60% gi tr theo nh gi Khng c nghin giy t S dng b tit kim x p thp trong my lm sch ly tm Khng c thit b iu chnh/hin th ng u H di v bm h di khng cng sut S dng chn n thay v chn kp trong my xeo i vi bt x ngn
o o o o o o o o o o
o o o
Cc nguyn nhn qun l o to nhn s o Khng c h thng o to chnh thng o T l vo ra ca nhn s c trnh k thut tt l ln. o Thiu nhn s k thut, gy gia tng p lc cho cng nhn o Thiu cc chnh sch nhn s v k hoch nhn s o o o ng lc ca cng nhn Thiu s khuyn khch t pha lnh o i vi nhn vin Khng c h thng khen thng Sn xut qu cng tn dng chi ph con ngi lnh o cao nht
79
Biu Ishikawa hay cn gi l biu xng c ch yu c s dng xc nh cc nguyn nhn ca vn nhn nh vn hoc xut gii php nhm trnh hoc loi b cc nguyn nhn . Biu Ishikawa c s dng khi mt nhm c gng tm kim cc gii php tim n cho mt vn v tm kim nguyn nhn gc r. Biu ny rt hu ch i vi vn tng i ln, v khai thc t nhiu kha cnh hot ng. Ta c th s dng biu xng c cu trc ha cc mi quan h nhn-qu cho mt vn . Phn tch nhn qu cho php phn tch vn mt cch h thng hn l ch a ra c cc gii php khc phc tc thi xung quanh vn .
Mi trng
Nguyn li
Bn v c phn nhm di qu nhiu ch s
Con ngi
Ch vit trn bn v khng r rng Ngi s dng th vin khng c thng bo Ngi dng qu ph thuc vo ngi qun l h s Kh khn khi xc nh v tr bn v
Bn v khng cp nht
Lp ch dn khng tt
Cc ngn ti liu nm ri rc
Phng php
My mc
V d trong hnh trn v th hin cch s dng biu Ishikawa c th p dng c xc nh nguyn nhn ca vn . xy dng mt biu xng c th mt phng php n gin nht l s dng phng php phn nhm 4M1E. Theo phng php ny tt c cc nguyn nhn chnh v ph phi c chia thnh cc nhm nh hng l Con ngi, My mc, Nguyn liu, Phng php v Mi trng. Vic chia nhm i tng theo m hnh 4M1WE c th l im xut pht v c th lm k hn na. Cc bc chnh trong cng c ny l: - Xc nh vn v t pha bn phi ca biu , ti im cui ca ng k ngang - Xc nh cc nguyn nhn chnh v ni vo ng k ngang bng cc mi tn - ng no tm nhng nguyn nhn ph v nh vo cc ng nguyn nhn chnh. - Tm ra nguyn nhn gc r bng cch xc nh cc nguyn nhn lin quan - xut cc gii php cho nguyn nhn gc r.
80
Nc bt giy
Nc My lm sch ly tm (W3) 188,5 triu VND /nm Sng W4 Lng nh khng nh lng c p v sy W5, W6 17,1 triu VND/nm cho W5 Thp nc trng (W7) 336 triu VND/nm Bt giy
Mt sng rng hn hp u Nc trng khng c tn dng ti a. Vn cn mt s bc c th dng c nc trng nhng hin cha c p dng T l giy t cao (6%) do dai km Giy t do vn hnh hoc do k nng ca cng nhn vn hnh km
Bt giy Nc bt giy
H thng c v b h hi, v th qu trnh tch nc khi bt khng c trit Mt phn nc trng cha s dng b trn ra cng thi
Nhn xt: Cc nguyn nhn k trn vn cha chi tit a ra c cc gii php SXSH. Trn thc t c v y ang a ra cc gii php SXSH cho tt c cc dng thi.
81
ng no l mt cng c c dng rt ph bin khi pht tng. Tuy nhin cc tng cha cn c gii thch mt cch chi tit ti bc ny. Cng vic kim tra tnh kh thi ca tng c thc hin bng cc cu hi hoc ng no mang tnh phn bin. Mc ch chnh ca qu trnh ng no l a ra cng nhiu tng cng tt khi gii quyt mt vn c th no c xc nh t trc. Cng c ny c ng dng theo nhm khi c gng nhn din nhng nguyn nhn gc r c th c hoc khi tm kim cc gii php cho mt vn . ng no cng c th c s dng trong xy dng v trin khai k hoch khi cn lp u tin v th t cho nhiu gii php khc nhau. Ta c th s dng nguyn tc sau y khi tin hnh ng no. Mc d vy, cc nguyn tc ny l tng i linh hot v c th phi iu chnh cho ph hp vi cc tnh hung c th. Duy tr bui hp trong khng kh thoi mi Trng nhm ch nn h tr cho cuc hp Mi cc thnh vin c lin quan ca nhm tham gia hp Xc nh cc vn mt cch r rng. Mi ngi trong cuc hp cn phi c chung cch hiu v vn , nu khng cc tng s b chch mc ch chnh. S dng phng php bnh xe ln t do (t do cho ra tng) hoc phng php theo vng (tng ngi ng gp tng) a ra cng nhiu tng cng tt. Ghi li tt c cc tng. Cc tng khng nn b loi b ti khi chng minh c l tng khng kh thi.
Bn cnh vic ng no, xy dng c cc gii php SXSH th cn xem xt ht thm cc gii php SXSH nh gi trong Chng 3. Cc gii php SXSH trong chng mi cn phi c phn tch k hn trong bi cnh ca nh my p dng. Mt s ngun h tr xy dng cc gii php SXSH khc c th l: Cc chuyn gia t cc nh my giy ln khc Cc chuyn gia t vn ngoi cng ty Cc chuyn gia ca cc trng i Hc v TTSXSVN Hip hi giy Cc t chc quc t khc nh UNIDO, UNEP v.v
Rt nhiu cc c hi SXSH thuc cc khu vc khc nhau ca nh my c tm tt li v lp bng nh trong phiu cng tc 13. k thut SXSH cho tng gii php s tip tc c xc nh.
82
Sn xut bt
Xeo giy
Cc thit bi ph tr
Thu hi ha cht
Ghi ch: QLNV (Qun l ni vi), TDNL (thay i nguyn liu), KSQT (kim sot quy trnh), CTTB (ci tin thit b), TDCN (thay i cng ngh), TH&TSD (tun hon v ti s dng), SPP (to ra sn phm ph)
83
Nc Thit b lm sch ly tm W3 188,5 triu VND/nm Sng W4 Lng nh, khng nh lng c p v sy W5, W6 17,1 triu VND/nm cho W5 Thp nc trng W7 336 triu VND/nm Bt giy
Bt giy Nc trng
Mt sng to hn hp u Nc trng khng c tn dng ti a. Vn cn mt s bc khc c th s dng nc trng m hin cha thc hin T l giy t cao (6%) do dai thp Giy t do vn hnh hoc do tay ngh cng nhn vn hnh km H thng c v b h hi v th vic tch nc khi bt khng hiu qu Mt phn nc trng khng c s dng b chy trn ra cng
C nh hp u vo thnh sng Hp l ha vic s dng nc trng, v d dng pha long bt giy trong cng on nh hnh. Tng dai ca bt giy bng cch nghin cu cng ngh ty T chc o to nng cao k nng cng nhn Duy tr h thng lng - hoc c th hn l sa cha mt cn pha trong ca thp Tng cng s dng nc trng gim hin tng chy trn; thu gom nc trn s dng trong mt dy chuyn sn xut khc
Bt giy
Bt giy Nc bt giy
Cc c hi SXSH c chia theo nhm v c kt hp mt cch ph hp sau khi tho lun nhm v xy dng c 12 gii php SXSH sau y. Cc gii php ny c phn tch c th phn chia thnh cc nhm k thut khc nhau ng dng.
84
Ghi ch: QLNV: Qun l ni vi, KSQT: Kim sot quy trnh, KSTB: Kim sot thit b, CTTB: Ci tin thit b, TDCN: Thay i cng ngh, TH: Tun hon, SP: Ci tin sn phm
Loi b
85
86
Gii php 1 Nng cao cht lng bt giy Nghin cu v cI tin qu trnh sn xut bt nng cao cht lng bt, tit kim nc v gim thiu cht thi ra mi trng. Nhng nhim v u tin l: Lp t h thng thu hi dch en ti bc ra sau nu bo qun nguyn liu Nghin cu phng php ty bng peroxit
An ton Khng
87
Gii php 2 S dng hp l nc trng t thp nc trng u t mt h thng bm lp nc trng pha trn ca thp. V th, nc trng s c s dng hiu qu hn: lp y c th dung pha long bt, v lp mt dng ra bt. (Hin ti, ch c bm bm nc t y thp) Gii php 3 - Tun hon nc thi ca ra 2 ti s dng cho ra 1 u t mt h thng tun hon nc thi t phn ra ca ra 2 ti s dng ra 1 nhm tun hon bt v nc Gii php 4 Ci tin thp nc trng u t cI tin phn lng b hng ca thp lng hiu qu hn v v th c th thu hI c nhiu bt hn Gii php 5, v 6
Tnh kh thi k thut / Yu cu v Thit b Thi gian Bo o lp t dng to Thp Thp Thp Khng (Hu (nhanh) ht cc thit b cn thit u sn c) Khng
An ton Khng
Thp
Thp Thp Thp (Hu (nhanh) ht cc thit b u sn c) Khng Thp Thp Thp (Hu (nhanh) ht cc thit b u sn c) Khng thc hin phn tch v thiu s liu
Khng
Khng
Khng
Nhn xt: Trong s 12 gii php SXSH c xc nh th c 5 gii php c th thc hin ngay. Nhng gii php ny thng cn rt t hoc khng tn chi ph. Ch c nhng gii php cn phn tch thm th cn phi xem xt v tnh kh thi k thut v kinh t. Phiu cng tc ny c nhm SXSH iu chnh cho ph hp vi iu kin ca mnh. Phn tch chi tit nh trong phiu cng tc 15 s c thc hin cho mi gii php SXSH nh mt bn tho. Bo co tng hp s nh bng trnh by trn.
88
89
Gii php v m t GP 2 S dng hiu qu nc trng trong thp u t h thng bm nc trng lp mt trong thp. Nh vy nc trng s c s dng hiu qu hn: lp nc di cng c th dng ha long bt giy v lp nc trn dng ra. (Hin nay, ch c bm t y thp) GP 3 Tun hon nc thi t ra 2 ti s dng trong ra 1 u t mt h thng tun hon nc thi t ra 2 ti s dng trong ra 1 tun hon bt giy v nc Chi ph u t VND 21 triu VND cho: Bm triu bt: 10
Tnh kh thi kinh t Chi ph vn hnh Li ch/ tit kim tng thm, VND ng 44.820.000 ng 75.600.000 t: in chy my bm 10Kw x 18 gi/ngy x 300 ngy x 830/Kwh = 44.820.000 ng Thu hi 2% bt giy t thp nc trng 7000 tn/nm x 7,2kg/tn x 25% x 6000 /kg = 75.600.000 ng 112.000.000 ng t: Gim tiu th nc 3 15m /tn sn phm 7000 tn/nm x 20m3/tn x 500 /m3 = 70.000.000 ng Thu hi 1kg bt giy/1 tn sn phm 7000 tn/nm x 1 kg/tn x 6000 /kg = 42.000.000 ng 42.000.000 ng t: Thu hi bt giy trong nc trng 7000 tn/nm x 1 x 6000/kg = 42.000.000 ng
Hon vn 5 thng
ng (150, 50m): 10 triu Lp t: 1 triu 37 triu ng cho My bm bt: 15 triu ng (150, 50m): 10 triu B cha nc thi (10m3): 10 triu Lp t: 2 triu.
33.615.000 cho:
ng
6 thng
GP4 Ci tin thp nc trng u t ci tin b phn lng h hi ca thp qu trnh lng t hiu qu cao hn, t thu hi c nhiu bt giy hn
Khng
12 thng
Nhn xt: Phn tch tin hnh kh chi tit; im cn ci tin duy nht y l vi mi hot ng ta c th dng mt phiu nh th ny tnh ton cc khon tit kim. Nhng y khng phi l mt quy tc cng nhc v bt di bt dch.
90
Nc
Cht thi rn
Phiu cng tc 17: Phn tch tnh kh thi mi trng (V d nh my giy Vit Tr)
Gii php v m t Gii php 1 Nng cao cht lng bt giy Nghin cu v ci tin quy trnh sn xut bt nng cao cht lng bt, tit kim nc v gim thiu pht thi ra mi trng. Cc nhim v u tin l: Lp p h thng thu hi dch en ti bc ra/ sau cng on nu bo v nguyn liu th Nghin cu phng php ty bng peoxit Gii php 2 S dng hiu qu nc trng trong thp u t mt h thng bm nc trng lp mt trong thp. Nh vy nc trng s c s dng hiu qu hn: lp nc di cng c th dng ha long bt giy v lp nc trn dng ra. (Hin nay, ch c bm t y thp) Gii php 3 Tun hon nc thi t ra 2 ti s dng trong ra 1 u t mt h thng thu hi nc thi t ra 2 ti s dng trong ra 1 tun hon bt giy v nc Gii php 4 Ci tin thp nc trng u t ci tin b phn lng b h hi cho thp qu trnh lng t hiu qu cao hn t thu hi c nhiu bt giy hn nh gi mi trng Gim th tch v ti lng nhim trong 500 m3 nc thi x vo mi trng Tiu th in nhiu hn Gim ti lng nhim trong nc thi; 36 Kg SS/ ngy Tiu th in nhiu hn Gim th tch nc thi: 20m3 / tn sn phm Gim ti lng nhim trong nc thi Tiu th in nhiu hn Gim ti lng nhim trong nc thi
Nhn xt: Bn phn tch trn cha chi tit v lng nhim COD v BOD. Tuy nhin cc dng thi t cng on xeo khng cha ti lng nhim hu c mc cao, v th m d iu chnh. Nhng chi ph x l cng cn xem xt khi tnh ton kh thi kinh t.
trng li l tiu ch la chn u tin. C nhiu trng hp khi c rt nhiu gii php SXSH c xy dng th s dn n kh khn trong vic chn la cng nh t u tin thc hin cho cc gii php. Phiu cng tc 18 s gip nh gi v lp th t u tin thc hin cc gii php. Ta cng cn xc nh cc ngun lc cn thit (ti chnh, nhn lc, thi gian, v.v) v xy dng mt k hoch thc hin. Phiu c cho im theo phng php chuyn gia, da trn nhn xt ch quan ca cc thnh vin. PHIU CNG TC 18: La chn cc gii php SXSH thc hin
Gii php SXSH Kh thi k thut (25) T TB C Kh thi kinh t (50) T TB C Kh thi mi trng (25) T TB C Tng im Hng
Ghi ch: H s 25, 50, 25 ch mang tnh v d. im c cho vi loi kh thi thp (T): 0-5, trung bnh (TB): 6-14, cao (C): 15-20
Phiu cng tc 18: La chn cc gii php SXSH thc hin (v d ti nh my giy Vit Tr)
TT 1 2 3 4 5 6 7 Gii php SXSH Nng cao cht lng bt giy S dng hiu qu nc trng trong thp Tun hon nc thi t ra 2 ti s dng ra 1 Ci tin thp nc trng u t thit b lm c bt giy t giy ph liu u t thit b lm sch ly tm mi u t thit b ra mi K thut 30% 5 1,5 5 3 3 2 1,5 0,9 0,9 0,6 Tnh kh thi Kinh t Mi trng 50% 20% 5 2,5 3 0,6 4 3 3 -3 2 1,5 1,5 -1,5 3 5 5 4 0,6 1 1 0,8 Tng im 4,6 4,1 3,4 3,4 -0,1 Xp loi chung 1 2 4 4 5
0,6
-5
-2,5
-0,9
Trong v d ny, im c cho nh sau: K thut Cao: rt d thc hin Trung bnh: D thc hin Thp: C th thc hin c Kh thc hin Rt kh thc hin Kinh t Cao: thi gian hon vn di 1 nm Trung bnh: Thi gian hon vn di 3 nm Thp: Khng thay i Chi ph vn hnh cao hn u t cao + cc chi ph vn hnh cao hn Mi trng Cao: mc gim nhim cao Trung bnh: Gim phn no nhim Thp: nhim khng thay i nhim hn nhim hn nhiu im +5 +3 0 -3 -5
Nhn xt: Cng ty theo cc yu cu ca mnh u tin hn cho kh thi k thut hn l kh thi mi trng. Tiu ch cho im c cng ty xc nh nhu trong bng trn.
92
Phiu cng tc 19: K hoch trin khai (V d: Nh my giy Vit Tr) K hoch trin khai cho gii php thc hin ngay
Cc gii php SXSH Thay sng ra hoc sa nhng l thng iu chnh li dao bt thit b ra iu chnh hp u c nh sng Ti a ha s dng nc trng T chc o to nng cao cho cng nhn vn hnh Chu trch nhim B phn giy B phn giy B phn c kh B phn giy Phng nhn s v o to Hn thc hin Kim tra thng xuyn v thay th nu cn thit Thng 5/2000 Thng 4/2000 Thng 6/2000 nh k t chc tp hun v kim tra cht lng mi nm mt ln
93
K hoch trin khai cho gii php thc hin nghin cu kh thi
Cc gii php SXSH Nng cao cht lng bt giy u tin 1 Chu trch nhim Phng k thut Hn thc hin Thng 6/2000 Cc thng s quan trc Tiu th ha cht trong khu nu, ty, khong thi gian t giy Bt giy b lng ph Bt giy b lng ph Nc thi my ra
S dng hiu qu nc trng trong thp Ci tin thp nc trng Tun hon nc thi t ra 2 s dng ra 1
2 3 4
Phng k thut v b phn giy Phng c kh v phng k thut Phng k thut v b phn giy
94
Thi gian hon vn = u t/tit kim=525.000.000 / 2.286.000.000 = 0,23 nm = 2,7 thng. Nh vy l ch khong sau gn 3 thng u t, SXSH s hon vn. Cc li ch mi trng: 3 Gim 550.000 m nc thi/nm Gim 330 tn kh nh knh - GHG/pht thi nm
95
Gn y SXSH c chng minh l mt trong nhng cch thc tip cn ch ng nhm nng cao kh nng sinh li, ci thin mi trng lm vic v gim nhim trong ngnh sn xut giy v bt giy. Tuy nhin, cn tn ti mt s loi ro cn c th lm ngng tr hoc cn tr tin ca mt chng trnh SXSH. Chng ny s bn n mt s ro cn i vi vic trin khai chng trnh SXSH, gm: Ro cn thi Ro cn h thng Ro cn t chc Ro cn k thut Ro cn kinh t Ro cn chnh ph
Vic xc nh cc tr ngi thng s h tr pht sinh ra nhng gi vt qua. V th chng ny s a ra nhiu bin php i ph v g b cc ro cn. y l nhng bc ch ng, tch cc m nhng ngi ng h SXSH c th p dng khc phc tr ngi khi xy dng tng v thc hnh mi thng km hm chng trnh SXSH. Th t trnh by cc ro cn cng nh gii php trong phn ny phn nh trnh t m cc ro cn thng pht sinh. Tuy nhin, cch phn loi ny khng phi l bt buc p cho tt c cc nh my, bi l cc ro cn gp phi trong bt k nh my no cng u c th l kt qu ca nhiu cn tr ng thi. Xin c li khuyn cho cc cn b lnh o nh my l nhng ro cn cng nh bin php cn phi c xc nh c th cho tng doanh nghip v khng bao gi c bin php chung no ph hp cho mi doanh nghip.
5.1 Cc ro cn thi
Thi phn nh trong cc cu ni nh S lun phi chu tn km nu quan tm n mi trng v SXSH trong thi gian ti l iu khng tng vn cn ph bin trong cng nghip. Tuy nhin nhng cch nhn ny s t i nu xem xt n kinh nghim thc tin hoc c tnh chi ph thc t, v v th, chnh l cc v d hon ho v nhng ro cn thi cn tr doanh nghip quan tm cc gii php SXSH. Cc nh gi SXSH hoc cc nghin cu khc thng ch ra rng nhiu loi ro cn khc nhau c a ra di cc thut ng ti chnh
96
hoc k thut nhng k thc li l vn thi . Ta c th phn loi ro cn thi nh sau: Bng quan vi cc vn qun l ni vi v mi trng Khng mun thay i
Thnh cng u tin v SXSH Nhng thnh cng u tin c th khch l ban lnh o cng nh cng nhn vn hnh v qun c tip tc cc th nghim SXSH. Cc nh gi trc ht cn phi nhn din cc gii php hin nhin vi chi ph thp hoc khng tn chi ph. Cc gii php ny dn n vic loi b cc thiu st trong qun l ni vi, bo dng v kim sot quy trnh, c con s tit kim ti chnh r rng, v thng c xc nh trong cuc kho st thc a ln u tin ti cng ty.
97
C s tham gia ca cng nhn loi b c cc ro cn thc trong ton b i ng cng nhn vin ca doanh nghip, th ngay t u mi nhn vin u phi c tham gia xy dng cc gii php SXSH. Khch l cc hot ng th nghim (c bit l vi cc gii php chi ph thp hoc khng tn ph). Ni lo s v tht bi v nhng iu v hnh c th c loi b bng nhng hng dn c th ng trng tm th nghim nh sa i quy trnh lm vic hoc chn loi nguyn liu th hoc cc ph gia thay th. hn ch ti a ri ro, cc hot ng th nghim nn bt u bng nhng thc hnh khng tn chi ph hoc chi ph thp, chng hn nh ci thin cng tc qun l ni vi v ti u ha quy trnh, v dn dn s m rng da trn cc bi hc kinh nghim thu c. Cng b nhng thnh cng ban u trong thc hin SXSH: Cc nh my nn nhn mnh nhng li ch c v ti chnh ln mi trng ca nhng thnh cng ban u trong thc hin SXSH nng cao nhn thc trong ton th lc lng lao ng v duy tr s cam kt cng nh s tham gia ca nhng ngi c thm quyn quyt nh chnh.
98
5.2.2 Cc h s sn xut s si
Cc nh my thng khng thc hin c y cng tc ghi chp h s tiu th nc, nng lng, nguyn liu; kim k ha cht, nhin liu v nguyn liu th; cc phiu ghi chp hng ngy ti xng v thng tin u vo, u ra, thi gian dng my, v.v...; hoc cc ghi chp v mi trng nh cht lng v khi lng cht thi lng, rn v kh. Do duy tr hot ng ghi chp h s nn cc k nng phn tch nh gi d liu khng c rn ra, y l mt thiu st lm nh hng n vic xc nh cc gii php mt cch c h thng.
Lp h s v bn v s nh my chi tit y Cc nh my c th hon thin cc bn v s v ti liu v c s mnh bao gm tt c nhng d n sa cha v m rng cng sut gn y nht. Cc ti liu ny s l ngun thng tin quan trng cho cng tc phn tch v nh gi d liu trong cc nh gi SXSH. Xy dng b phn bo dng SXSH trong ni b cng ty Thng thng, cc cng ty c b phn bo dng ni b v cc thit b ch to c bn s lun i trc mt bc so vi cc cng ty phi ph thuc vo cc nh thu bo dng v sa cha bn ngoi. o to mt nhm SXSH ca nh my Vic t chc mt cuc tp hun cho nhm SXSH ca nh my khi bt u tin hnh nh gi SXSH l mt trong nhng khuyn co hng u. Cuc tp hun ny cn phi lm r cc mc tiu SXSH gim cc tc ng mi trng bng cch nng cao hiu qu sn xut v chng minh c nhng li ch ca vic sn xut c k hoch v s cn thit phi thu thp v nh gi cc h s sn xut mang tnh thc cht. Cng ty cng cn phi ch minh ha nhng phng php gii quyt vn , nu c km cc v d ca chnh cng ty th cng tt, chng hn nh nhng thiu st trong qun l ni vi hoc bo dng. c c nhng kt qu tt nht, nhng ngi ra quyt nh ch cht, bao gm c ch s hu doanh nghip ln cc qun c phn xng cn phi tham gia hot ng ny. Xy dng cc ch s qun l n gin Khi khng c nhng k nng qun l chuyn nghip, th cng ty cn xy dng cc ch s n gin gip ban lnh o v cc qun c c th kim sot c cc quy trnh sn xut v hn ch ti a vic lng ph nguyn liu, nc v
100 Ti liu Hng dn Sn xut sch hn trong ngnh giy v bt giy
nng lng. Cc ch s n gin nh lng nguyn liu u vo v nng lng tiu th trn mt n v sn phm u ra c th l th hin c cc li ch khi ci thin cng tc qun l ni vi, v l c s khi xng cc n lc lin tc trong vn ny. Pht ng qun l ni vi tt c cc cp Nh c th thy rt nhiu cng ty thc hin kim sot cng tc qun l ni vi, cng tc ny s c ci thin khi c cp lnh o lm gng. Ban lnh o cao nht ca doanh nghip c th u n xc nh nhng thiu st trong vic qun l ni vi, v d nh thit b v ng ng b r r v nguyn liu ri trn, v theo di st vic loi tr nhng thiu st ny. Qung b cc v d thnh cng Cc v d thc hin SXSH thnh cng c th gip to ra v nng cao nhn thc v SXSH. Nhng trng hp ny cn phi c ghi chp li chi tit gm cc d liu trc v sau lin quan n c kinh t v mi trng, qua chng minh vai tr quan trng ca h thng thng tin chnh xc i vi s thnh cng ca chng trnh SXSH. Ti liu v cc cuc hi tho chung cng nh chuyn ngnh c th l nhng bin php qung b hu hiu cho nhng thnh cng t c.
5.3 Cc ro cn t chc
C cu t chc ca mt cng ty c th cn tr vic a vo p dng cc thc hnh qun l mi trng. V th, vic nh gi mi lin h ca cc nhim v v trch nhim n qun l sn xut v cc vn mi trng c phn chia nh th no trong cng ty v khuyn ngh thay i thun li cho chng trnh SXSH l rt quan trng. Qun c phn xng v cc nhn vin k thut cn tham gia vo nhm d n, cng nh s hp tc vi cc t vn vin bn ngoi. Cc ro cn mang tnh t chc c th c phn thnh 3 nhm tch bit nhng lin quan vi nhau (c bit l trong cc SMEs): Tp trung ho quyn ra quyt nh Qu ch trng vo sn xut Khng c s tham gia ca cng nhn.
Chia s thng tin Chia s cc d liu v chi ph gia cn b qun l v cc cng nhn vn hnh s khuyn khch nhng cng nhn vn hnh lm vic cn thn hn vi cc nguyn liu t tin. Chia s thng tin v cc nguyn nhn hng thit b nhn din c hoc cc sn phm khng t tiu chun, gia cc cng nhn vn hnh, gia ngi cng nhn k thut v qun c, s to iu kin thun li cho tip cn gii quyt vn loi b cc nguyn nhn pht sinh lng ph. T chc mt i d n c nng lc Mt i SXSH c t chc tt v c nng lc l mt iu kin then cht thc hin nh gi SXSH v loi b cc ro cn ca SXSH. Tuy nhin, vic thit lp mt nhm SXSH hiu qu c th khng phi l mt vic d dng khi tnh n kh nng t c cng nhn v mc u tin dnh cho hot ng SXSH hin cn ang thp, t l tham gia cng nhn t, v cung cch qun l chuyn quyn. V th cn phi to ra c th cn bng gia tnh hung mong mun l mt i d n thc hin tt chc nng ca mnh - c th t mnh xy dng v thc thi gii php SXSH - v tnh hung ph bin l cu trc t chc hn ch quyn quyt nh v cn tr s sng to trong gii quyt vn . Cc cng ty nn chn
102
i trng l ngi c thm quyn quyt nh vic thc thi ch t l cc gii php chi ph thp v khng tn chi ph. Nhm ny cng cn phi c mt hoc vi v qun c v cng nhn c lin quan trc tip nht (cc cng nhn trong phn xng). Cng nhn v khen thng cc n lc thc hin SXSH Khi nhm nhn nh v nh gi c cc c hi SXSH, th cng ty cn phi thit lp ra cc c ch khch l ng vin cho nhm chng hn nh cng nhn rng ri v chng trnh, cc phn thng, v cng b nhng thnh cng ban u. Xc nh chi ph sn xut v pht thi m rng phm vi qun l vt ra ngoi qun l thnh phm nhm tin ln mt bin php qun l ton din hn v tnh hiu qu ca sn xut th vic xc nh cc chi ph cho tng yu t sn xut khc nhau v dng thi l v cng cn thit. Thng thng, cc nh qun l c th c khuyn khch thc hin nh nhng php tnh n gin v gi tr bng tin ca nguyn liu, ha cht v nhng sn phm b tht thot cho mt dng thi c bit no .
5.4 Cc ro cn k thut
SXSH thng yu cu phi c nhng thay i k thut trong cc h thng thit b, cng c, cc nguyn liu u vo, ph gia, quy trnh v thit b. Do vic trin khai SXSH ph thuc vo cng ngh, cc yu t k thut thng tr thnh nhng ro cn trong qu trnh ny. Cc ro cn k thut trong cc nh my hay doanh nghip va v nh (SMEs) c th nhm li nh sau: Nng lc k thut hn ch Tip cn thng tin k thut cn gp hn ch Cc hn ch cng ngh
103
Thiu cc phng tin quan trc: khng c cc phng tin quan trc trin khai nh gi SXSH nn nhiu cng ty phi ph thuc vo mt s lng c hn cc c quan bn ngoi, chi ph tn km v thng c tr s xa. Khi khng c y trang thit b quan trc th vic thu thp d liu nn s b nh hng. Cc iu kin bo dng cn hn ch: B phn bo dng ti cc doanh nghip va v nh thng ch c trang b v cung cp nhn s va cho cc hot ng bo dng thng thng v ng tic l nh vy th khng c kh nng ng ph vi cc trng hp s c thit b h hng xy ra. cc cng ty ny, cc cng vic bo dng ln nh i tu, qun li ng c v lm v sinh ni hi thng phi nh n cc cng ty bn ngoi vi chi ph m cc SMEs u e ngi v v th lm nh hng n cng tc trin khai SXSH.
104
Nhn vin c trnh k thut cao Nhng cng ty s hu nhng cng nhn c trnh k thut s gp t kh khn hn khi bt u tin hnh SXSH. Cc nhn vin ny c th d dng tip thu nhng khi nhim mi v SXSH v c th vn dng phng php lm vic chung trong nhng tnh hung c th ti cng ty mnh. Trang b c s vt cht cho cng tc gia cng ti nh my Cc doanh nghip va v nh c truyn thng tn dng cc thit b c, b thi ra ni khc mang v sa cha s dng theo mt cch mi v ci tin, v qua tch ly thm trnh chuyn mn trong vic tm ra k thut sa cha n gin nhng thng minh. c bit cc cng ty thc hin ch to ti ch (nh c cc xng c kh, in hay dn dng) th thng c nhng kh nng chuyn mn gip h c th nhn din ra cc gii php SXSH hoc bin nhng xut ci tin m cc chuyn gia bn ngoi gi thnh cc gii php. Qung b cc trng hp thnh cng khi p dng cc k thut v cng ngh SXSH Qung b cc k thut v cng ngh SXSH thnh cng c th to ra mt ng lc mnh m xa b nhng tr ngi k thut c hu. Vic pht hnh cc ti liu k thut SXSH v t chc cc hi tho v hi ngh chuyn l nhng hot ng hu hiu trong cng tc qung b nhng thnh cng ny. chun ha vic thc hin cc k thut v cng ngh SXSH trong phm vi ngnh th cc k thut cng nh cng ngh ny cn phi c qung b ti cc doanh nghip thng qua cc t chc trung gian nh cc c quan dch v cng nghip, cc t chc chuyn nghip, cc hip hi cng nghip v thm ch l c nhng nh cung cp thit b. H tr theo nhu cu cho cc nghin cu v pht trin v mi trng Cng tc nghin cu v pht trin s gip xa b nhng khu vc m ti ngay c cng ngh tin b nht cng khng th ngn chn c cc vn mi trng theo cc quy m sn xut c th ca cc doanh nghip va v nh.
5.5 Cc ro cn kinh t
Cc ro cn kinh t chnh ca SXSH l: Cc u i ti chnh ch yu u tin khi lng sn xut hn l cc chi ph sn xut Nguyn liu th gi thp v d kim Chnh sch u t hin hnh Vn c chi ph cao v v kh tip cn
105
5.5.1 Cc u i ti chnh ch yu u tin cho khi lng sn xut hn l chi phi ph sn xut
Cc u i ti chnh ph bin hin nay, nh min gim v thu thu mn bi, thu thu nhp doanh nghip, v.v... ch yu lin quan n khi lng sn xut v rt t hoc khng c lin quan g ti cc chi ph sn xut. V th cc doanh nghip thng c xu hng tp trung ti a ha sn xut to ra li nhun ti chnh ti a v xp vic thc hnh gim chi ph sn xut nh SXSH sang hng th yu.
106
V thc t cho thy cc cng ty c kh nng ti chnh vng mnh thng t chu nh hng ca cc ro cn kinh t hn cho nn cn s dng thc trng ti chnh ca cng ty nh mt tiu ch la chn cng ty d trnh din u t cho SXSH.
bao gm c cc chnh sch cng nghip trong khuyn khch trin khai SXSH, cc chnh sch mi trng trong khuyn khch hot ng x l cui ng ng thay v cc gii php phng nga.
u i ti chnh Chnh ph c th xy dng cc k hoch ti chnh, trong t u tin cho cc n SXSH so vi cc n x l cui ng ng. Cc k hoch ny (d tip cn v th tc n gin), c th c tc ng rt ln ti chi ph vn v tnh sn sng ca cc khon u t SXSH i vi cc SME. Chnh ph c th a ra cc chnh sch u i ti chnh cho SXSH, v d nh chit khu khu hao 100% cc khon u t SXSH t nhn, chnh sch mua vo ca chnh ph h tr cc cng ty cam kt thc hin SXSH, v gim thu cho cc cng ty thc hin nng cao nng lc t ng. Thi hnh bt buc lut mi trng Nu lut mi trng khng c cng ch thi hnh th cc doanh nghip s khng nht thit phi nhn ra mt iu l cn gp cc quan ngi v mi trng vo trong hot ng kinh doanh ca mnh.
108