You are on page 1of 34

RCHARD WAGNER

RCHARD WAGNER
Wagner (1813-1883) oyun yazarnn bir mit yaratcs olmas gerektiine inanyordu. Bu yzden zamannn gerekilik anlayna kar kyordu. Ona gre gerek dram sze dklr dklmez arka plannda kalan ideal dnya ile ilgilenmeliydi. Dram mziin sihirli pnarnda slanmalyd. Oyuncunun kiisel kaprislerine gre yorumun yn deitirecei szl dramla kyaslandnda ezgi ve tartm ile mziin gsterim zerinde daha byk bir denetim salayacan da dnyordu.

RCHARD WAGNER
Yaptn tm paralar bir sentez iinde birlemeliydi GESAMTKUNSTWERK. Ya da usta-ii sanat yaptna dnmeliydi. Bunun iin de yazar-bestecinin, yapmn tm unsurlarn denetlemesi gerekiyordu. Bu gl ynetmek anlayn ortaya karan bir dnce olarak benimsenecektir.

RCHARD WAGNER
Wagner tiyatro mimarisi konusunda da etkili olmutur. 1876da al yaplan Festspielhaus Tiyatrosu dnya apnda ne kavuacaktr.

RCHARD WAGNER

Orkestra ukuru Wagnerin buluudur. llzyonu glendiren bir etki yaratr. Gsterimler srasnda salon karartlmas da bu tiyatroda uygulanr ilk defa. Gereki sis ve duman efektleri yaratabilmek ve sahne deiimlerini gizlemek iin buhar perdesi oluturmak zere deliklerinden buhar karacak bir sistem de yaratlmt.

RCHARD WAGNER
Wagnerin yapmlar yanlsamac olmayan sahnelemelere esin kayna olutursa da onun yapmlar tmyle yanlsama yaratmay hedefliyordu. Mzisyenlerin alglarn orkestra ukurunda akord etmeleri yasaklanm ve gsterimler srasnda alka izin vermemitir. Dekor ve kostmde tarihi uygunluk ve doruluk aram ve hareketli manzaralar gibi dzenekler kullanmtr. En kk ayrntya verdii nem onun gerekilii ne kadar benimsediinin bir gstergesidir. Wagner gerekilii ideal olarak gryor daha dorusu ideale ulamak iin yanlsamann gerekliliine inanyordu.

MENNGEN OYUNCULARI
1866 ylnda tahta kan II.Georg (1826-1914) sanat eitimi alm bir dkt. Tahta kar kmaz saray tiyatrosunun repertuarn deitirdi

MENNGEN OYUNCULARI
Meiningen topluluunun baarsnn sadece II.Georgea balamak doru olmaz nitekim Oyuncu Cronegk ve Ellen Franzn oyunculuk ve turne almalarndaki azimleri de bu topluluk iin nemli itici glerden olmutur. 1866-1874 arasnda topluluk yalnzca Meiningende sahne alr. 1874te Berlindeki turneleri artc bir etki yaratnca bir ok lkeye turneye karlar. Topluluk temelde Shakespeare, Schiller, Grillparzer ve 19. Yy. romantik oyun yazarlarndan oyunlar sahneliyorlard.

MENNGEN OYUNCULARI

Geree ve tarihsel ayrntlara nem veriyorlard. Sahnede kullanlan pek ok tarihsel malzemeler gerekti. Image Title: SaxeMeiningen Company Source : Billy Rose Theatre Collection photograph file / Personalities / S / Saxe-Meiningen Company Location : The New York Public Library for the Performing Arts / Billy Rose Theatre Division

MENNGEN OYUNCULARI
1881 Julius Caesar Drury Lane Theatre Saxe-Meiningen Full Page From The Illustrated London News Dated 1881, An Illustrated Weekly Newspaper

Meiningen topluluunun baars tiyatro iin gere reten atlyelerin almasna sebep olmutur. Meiningen topluluunun daha dorusu II.Georgun nemli bir katks da sahne zeminini kullanmasyd. Zemine dm aalar, kayalar, tmsekler, basamaklar ve ykseltilerle kabarklatryordu.
Dier bir katk da takm oyunculuuydu. George oyuncularnda btn rollere kmalarn istiyordu Kalabalk sahneler konusunda da yeni deneyimler ve teknikler gelitiren II. Georg olmutur. Georgun karizmas ve gc sayesinde oyunlar zaman basks olmakszn aylarca allabiliyordu.

MENNGEN OYUNCULARI

ANDRE ANTOINE (1858-1943) ve THEATRE LIBRE


1887de kendi tiyatrosu Theatre Librei kurar. Tiyatro yalnzca abonelerine akt ve doalc oyunlar sergiliyordu. Meiningen Topluluunu grdkten sonra gereki oyunlar aray daha da younlamtr.

ANDRE ANTOINE (1858-1943) ve THEATRE LIBRE


Kasaplar adl oyununda sahneye gerek sr eti karr. Dekor tasarlanrken geree benzerlik konusunda ok ayrntl davranlyordu. Bir oda dekoru gerekiyorsa nce oda gerek anlamda dzenleniyor sonra seyirci tarafndaki duvar kaldrlyordu. Oyuncular seyirci yokmu gibi oynuyorlard. Antoine her oyunun kendi dekorunu gerektirdiini belirterek bir anlay krmtr. Takm oyunculuu konusunda Meiningen topluluundan etkilenmitir. Konvansiyonel haline gelmi hareketlerden ve tumturakl konuma biiminden ayrlarak oyuncularna doal oyunculuu salk vermitir. .

ANDRE ANTOINE (1858-1943) ve THEATRE LIBRE


.

ANDRE ANTOINE (1858-1943) ve THEATRE LIBRE


.

ANDRE ANTOINE (1858-1943) ve THEATRE LIBRE


.

ANDRE ANTOINE (1858-1943) ve THEATRE LIBRE


.

ANDRE ANTOINE (1858-1943) ve THEATRE LIBRE


.

ANDRE ANTOINE (1858-1943) ve THEATRE LIBRE


.

Rehersal-Sacha Guitrys-Ceux de chez nous(1915)

ADOLPHE APPIA (1862-1928)


.

Yaklak 1900lerde

Appia sahne btnlne nem veriyordu. Sahnedeki iki boyutlu dekor panolar onu rahatsz ediyordu. boyutlu oyuncu ile iki boyutlu panolar birbirleriyle uyumsuzdu.

ADOLPHE APPIA (1862-1928)

ADOLPHE APPIA (1862-1928)

ADOLPHE APPIA (1862-1928)

ADOLPHE APPIA (1862-1928)

ADOLPHE APPIA (1862-1928)


Appia boyutlu dekor tasarmlar kullanmaya balad. Bu dneme gre bir devrimdi. Ik kullanmn da buna gre boyutluluu destekleyecek ekilde kulland. Ik boyutluluk hissi uyandracak ekilde farkl alardan gelecek ekilde kullanld. Hareket deitike k da deimeliydi. Ik Appia iin mziin grsellemesiydi.

ADOLPHE APPIA (1862-1928)


1909 Ylnda ritmik uzamlar adn verdii bir dizi tasarm tasla hazrlad. Bu taslaklar uzun sre elden ele dolamtr. Appia bu taslaklarda eitli dzeylerde yinelemelerden oluan sutunlar, kpler, basamaklar, eimli yzeyler ve perdeler kullanmtr. ncelik basamaklardadr. Cnk Appiaya gre basamaklar insan bedenine kart bir e olarak sahne hareketine oul olanaklar tanyacaktr. Basamaklar daha sonra davurumcu tiyatro hareketinin ve kalabalk sahne dzenlemelerine nem veren Reinhartn yapmlarnda kullanlacaktr.

ADOLPHE APPIA (1862-1928)


Appia iin ncelik oyuncudadr. Btn sahne uzam oyuncu iin tasarlanacaktr. Appia sahne yanlsamas konusunda Wagnerden ayrlr. Appia ise Wagnerin yzeysel duygular aarak sezgilerle insan yreine ilemesi gereken imgeleri kusursuz bir ekilde anlatacak sahne ortamnn soyutlukla kurulacan grmtr. Bu adan Wagnerin dncesinin zne ulamtr denilebilir. Gerein yanlsamasn vermek sanat olumsuzlamaktr VDEO

GORDON CRAIG (1872 1966)

Craig sahne tasarmlarnda daha ok seyircinin imgelemini harekete geiren gereki anlamda tanmlayc olmaktan ok uyarc nitelikte tablolar art arda dizilmitir.

GORDON CRAIG (1872 1966)


Craig 1900lerin banda The Mask adl dergide The Actor and The Ubermarionette baslkl denemesinde oyuncunun insanca zayflklarndan sz edecektir. Tiyatroda oyuncudan vazgeilmesini ve yerine ruhsal sorunlar, kiilik elikileri olmayan kusursuz stnkuklann alnmasn neriyordu. nk ona gre sahne tasarm konusunda yaplmas gereken is bir yer yaratmak deil bir atmosfer yaratmaktr. Oyuncu da bir grsel anlatm arac bir simge olarak grmesinin sebebi de bunun uzantsdr. Craige gre oyuncu ruhsal durumlarla zdeleerek karakter yaratmaktansa bunu hareketleriyle simgeler araclgyla yapmaldr

GORDON CRAIG (1872 1966)


stn kukla ayn zamanda en disiplinli oyuncudur. te yandan tiyatroda tek yaratcl ynetmene tanmas, oyuncuyu da bir kukla kalbna indirgemesini beraberinde geitiri.Oyuncu ynetmenin yaratclya elien, ona karan bir etmen olmamaldr. stn kukla fikri aslnda Bat tiyatrosu paradigmasnda yer alan psikolojik oyunculuk yntemini reddetmektedir denilebilir. Dier taraftan bu tpk dou tiyatrosunda olduu gibi simgecilii olumlar. Gerekte oyuncunun tiyatroda atlmas ve yerine kuklalarn gelmesi deildir kastedilen.

GORDON CRAIG (1872 1966)

GORDON CRAIG (1872 1966)

GORDON CRAIG (1872 1966)

GORDON CRAIG (1872 1966)


Video craig scene Craig& appia

You might also like