You are on page 1of 4

Chin tranh th gii th nht (8 /1914 - 11/1918) Chin tranh th gii th hai (1/9/1939 2 / 9/1945)

Karl Marx (18181883) Friedrich Engels (18201895)


Vladimir Ilyich Lenin (1870 1924) (Tn khai sinh l Vladimir Ilyich Ulyanov), cn
thng c gi vi tn V. I. Lenin hay N. Lenin, c cc b danh: V.Ilin, K.Tulin, Karpov...l mt lnh t ca phong tro cch mng v sn Nga, l ngi pht trin hc thuyt ca Karl Marx (1818 - 1883) v Friedrich Engels. Thnh ph Petrograd c i tn thnh Leningrad ba ngy sau khi Lenin qua i vinh danh ng (tn ny gi nguyn cho ti khi Lin bang X vit sp nm 1991, khi n ly li tn c l Sankt-Peterburg). L do chnh thc dn ti ci cht ca Lenin l x cng ng mch no, hay cn t qu ln th t. Thi hi Vladimir Lenin c bo qun trong Lng Lenin Moskva. Trong cuc bnh chn Nhng nhn vt v i nht trong Lch s Nga vi hn 40 triu ngi Nga tham gia nm 2008, Lenin ng v tr th 6. ng c tp ch Time bnh chn l mt trong 100 nhn vt nh hng nht trong th k 20. Maksim Gorky (Aleksey Maksimovich Peshkov):ng c xem l nh vn kit xut ca nn vn hc nc Nga vo th k 20, ng l bn ca vn ho Nga Lev Nikolayevich Tolstoy v lnh t Lin X Vladimir Ilyich Lenin

Iosif Vissarionovich Stalin (21.12.1879 2.3.1953) : L Tng B th ng Cng sn


Lin X t nm 1922 n nm mt 1953; t 1941 l Ch tch i biu Nhn dn X Vit v Ch tch Hi ng B trng. Stalin cn l Tng t lnh qun i, hm i nguyn soi Lin X. ng l nh lnh o ti cao ca Lin bang X vit t gia thp nin 1920 cho n khi qua i. ng c cng lnh o Lin X ginh thng li trong cuc Chin tranh X-c, cng nh a Lin X tr thnh mt siu cng th gii.[1] Tuy nhin, ng cng b ph phn v nhng chnh sch sai lm v t sng bi c nhn[2], v c xem l mt nh c ti.[3] ng gia nhp ng Bolshevik nm 1903 v ly tn l "Stalin" (), tc l "ng mnh nh thp" trong ting Nga. Thng 4 nm 1922, Stalin c bu lm Tng B th Ban Chp hnh trung ng ng v gi chc v cho n khi mt. Di s lnh o ca Stalin v ng Cng sn Lin X, qun v dn Lin X nh bi pht xt c trong cuc Chin tranh X-c (1941 - 1945), nh bi quc Nht Bn[6] v gii phng nhiu nc Trung u v ng u thot khi ch ngha pht xt. Cuc gii phng ny dn n vic h thng x hi ch ngha c thnh lp.[2] Stalin ra lnh thc hin v thm st Katyn, bn cht hng ngn s quan Ba Lan b bt trong cuc chin th gii ln th Hai khi Lin X cng c Quc X tn cng Ba Lan. Dmitry Medvedev ni rng d tng c nhn c quyn nh gi khc nhau v Stalin, v nhiu ngi ngng m ng ta, th quan im ca nh nc Nga hin nay cho rng ch ngha Stalin "khng th quay li trn nc Nga". Quy m ca khng b, theo nh Medvedev nhc nh, l "khng th tng tng ni." "N nh vo tt c cc dn tc ca t nc, hy dit mi tng lp x hi, hng triu ngi b thit mng.

Georgy Maksimilianovich Malenkov (1902-1988)

quc Nga
L mt nh nc tn ti t nm 1721 cho n khi tuyn b thnh mt nc cng ha thng 8 nm 1917. Chnh th(Ch chnh tr): Qun ch chuyn ch Ch chnh tr c hiu l ni dung phng thc t chc v hot ng ca h thng chnh tr quc gia m trung tm l nh nc. Ch chnh tr c cu thnh bi s kt hp cc yu t: chnh tr, kinh t - x hi, t tng vn ha, php lut.Ch chnh tr c hiu r nt nht trong m hnh t chc nh nc; trong hin php ca mi nh nc quy nh v ngun gc v tnh cht ca quyn lc, s phn b v t chc cc c quan quyn lc v mi quan h gia cc c quan quyn lc, v nhng quan h ca nh nc vi cng dn, cc ng phi chnh tr, cc t chc x hi, gia cc giai cp v tng lp x hi, gia cc dn tc trong nc v th gii. Ch chnh tr l mt b phn ca ch x hi, l mt trong nhng yu t cu thnh ca ch x hi v ch chnh tr thc cht l ch thc hin quyn lc nh nc Chnh ph (Chnh quyn): L mt ch th c quyn lc thi hnh lut php trong mt t chc quc gia hay mt nhm ngi tm quc gia.Theo Hin php 1992 (sa i nm 2001), Chnh ph nc Cng ha x hi ch ngha Vit Nam l c quan chp hnh ca Quc hi, c quan hnh chnh cao nht ca nc Cng ha x hi ch ngha Vit Nam. ng Cng sn Vit Nam l ng cm quyn ti Vit Nam hin nay theo Hin php (bn sa i 1992), ng thi cng l ng duy nht c php hot ng. Theo Cng lnh v iu l chnh thc c cng b, ng cng sn Vit Nam ly ch ngha Marx-Lenin (Marxism-Leninism) v T tng H Ch Minh lm kim ch nam cho mi hot ng ca ng. iu 4 ca Hin php Vit Nam (1992, sa i) khng nh vai tr lnh o tuyt i ca ng ln Nh nc v x hi: ng Cng sn Vit Nam, i tin phong ca giai cp cng nhn Vit Nam, i biu trung thnh quyn li ca giai cp cng nhn, nhn dn lao ng v ca c dn tc, theo ch ngha Mc - Lnin v t tng H Ch Minh, l lc lng lnh o Nh nc v x hi. Cch mng Nga (1905) l cuc cch mng dn ch u tin trong lch s Nga, din ra t 1905 n 1907. Cuc Cch mng nhm mc ch nh ch qun ch chuyn ch Sa hong, thnh lp nc Cng ho Dn ch, tch thu rung t ca a ch chia cho dn cy, ngy lm vic 8 gi, thc hin cc quyn t do dn ch, Cch mng (1905) c xem l cuc tng din tp to cho thng li ca cuc Cch mng Nga (1917). Vladimir Ilyich Lenin ni
Khng c cuc tng din tp 1905 th cng khng c thng li ca Cch mng Thng Mi Nga 1917

Cch mng thng Hai l cuc cch mng dn ch t sn din ra vo thng 2 nm 1917 (theo lch Nga c). Cuc cch mng ny lt ch qun ch chuyn ch ca Sa hong Nikolai II v vng triu Romanov tr v hn 300 nm nc Nga. Sau cch mng, nc Nga ri vo tnh trng hai chnh quyn song song tn ti: chnh ph lm thi ca giai cp t sn v chnh quyn ca cc X vit i biu cng nhn.Cch mng Thng Hai v tnh cht l cuc cch mng dn ch t sn kiu mi v lnh o cuc cch mng l giai cp v sn v hng i ln ca cuc cch mng l xy dng ch x hi ch ngha ch khng phi ch t bn ch ngha. Cch mng Thng Mi Nga nm 1917 l mt s kin lch s nh du s ra i ca nh nc Nga X vit. Cch mng Thng Mi n ra vo ngy 24 thng 10 nm 1917, do Vladimir Ilyich Lenin v ng Bolshevik lnh o. Cch mng Thng Mi thnh cng vo ngy 7 thng 11 nm 1917 (theo lch Gregory) hay ngy 25 thng 10 nm 1917 (theo lch Julius). Nguyn nhn thng li ca Cch mng Thng Mi Nga l do ng li u tranh v sch lc ng n ca ng Bolshevik m lnh o l Lenin, bit li dng sc mnh qun chng ang chu nhiu kh cc do chin tranh quc. Ngoi ra, cuc cch mng cng bit li dng hon cnh quc t thun li khi cc nc quc ang tham gia vo Chin tranh th gii th nht, khng c iu kin can thip vo nc Nga. Cch mng Thng Mi Nga l cuc cch mng x hi ch ngha, do giai cp v sn tin hnh, thng li ca cuc cch mng hnh thnh nh nc chuyn chnh v sn u tin trn th gii, a nc Nga i theo con ng xy dng ch ngha x hi

Nh nghin cu vn ha P.B. Churbanov tuyn b Cch mng Thng Mi l cuc cch mng v i, cuc cch mng y din ra l tt yu v, trong thi im lch s , khng ai ngoi nhng ngi Bolshevik c th gi vng c chnh quyn ng Kch mnh, nh cch mng Vit Nam Nguyn i Quc (1890 - 1969) gii thiu tnh cht v kinh nghim nhng cuc cch mng din ra trong lch s th gii. c bit, i vi cuc Cch mng Thng Mi Nga, ng nu r: Ch c i theo con ng Cch mng Thng Mi - con ng duy nht ng n - Cch mng Vit Nam mi ginh c c lp, t do thc s.[6] Ngy 11 thng 4 nm 2009, Tng thng Nga Dmitry Medvedev k o lut Lin bang khi phc ngy l k nim Cch mng Thng Mi Nga t u nm 2010. ng Cng sn Lin X: L ng cm quyn v ng chnh tr hp php duy nht Lin x (cho ti khi n b cm trong mt thi gian ngn trong sau s sp ca Lin bang X vit) v l mt trong nhng t chc cng sn ln nht th gii. Ni chin Nga ko di t nm 1917 n nm 1922. Ngay sau khi nhng ngi Bolshevik ginh c chnh quyn, nhng ngi ng h chnh quyn Nga Hong vng dy bo ng, dn ti nhiu nm ni chin ton din. c gi vi bit danh "Bch v binh", cc lc lng c phng Ty gip . Cc qun i ng minh c ch o bi Hoa K, Anh v Php tm cch ngn cn s m rng ca ch ngha cng sn hay c gng rt khi cuc chin ca Nga, nhm mc ch xm nhp Lin bang X vit, gip cc lc lng th ch vi ngi Bolshevik nhm lt ch X vit.

Giai cp cng nhn


Giai cp cng nhn hay giai cp v sn, theo Karl Marx l giai cp ca nhng ngi phi bn sc lao ng i ly tin lng v h khng phi l ch s hu ca phng tin sn xut. Cng theo Marx, giai cp cng nhn l giai cp to ra cc gi tr thng d v s giu c cho x hi. Ngy nay, y l giai cp lao ng sn xut ra ca ci vt cht trong lnh vc cng nghip vi trnh k tht v cng ngh ngy cng hin i. Sn phm thng d do h lm ra l ngun gc ch yu cho s giu c v pht trin x hi. Giai cp cng nhn trong x hi t bn ch ngha hay cn c gi l giai cp v sn. Trong tc phm "Nhng nguyn l ca ch ngha cng sn Ph.ngghen nh ngha: Giai cp v sn l mt giai cp x hi hon ton ch kim sng bng vic bn lao ng ca mnh, ch khng phi sng bng li nhun ca bt c t bn no, l mt giai cp m hnh phc v au kh, sng v cht ton b s sng cn ca h u ph thuc vo s cu v lao ng, tc l vo tnh hnh chuyn bin tt hay xu ca cng vic lm n, vo nhng bin ng ca cuc cnh tranh khng g ngn cn ni Engels Tuy vy, khng chnh xc khi gi giai cp v sn l giai cp cng nhn. Giai cp cng nhn l giai cp v sn c trnh lao ng cng nghip cao, l a con ca nn i cng nghip hin i[1]. Thc hin s nghip gii phng th gii y, - l s mnh lch s ca giai cp v sn hin i Engels[2]

You might also like