Professional Documents
Culture Documents
fn!oaO uQ,Ou
kdhl;ajh
fn!oaO uQ,Ou
Oud[S
kdhl;ajh
( nqoam r;akdhl
uqKh
( rejkamyrej
fkd' 14$10" m<fjks mgqu."
ms<sld frday, mdr" uyr.u'
r we'( 0112-840738
m%ldYkh
( ud. MGADH
fn!oaO uQ,Ou
kdhl;ajh
fn!oaO uQ,Ou
uy;j m[a[dr;k ys
uydpdh fykr;a t' ' tka' mS' md;
Oud[S
kdhl;ajh
uy;j m[a[dr;k ys
- 2006
Ourdc
- 2007
jrK
- 2009
oh Ks myk
- 2009
2009
fidar; is;
- 2009
wNsudkj;a ;dreKHh
- 2009
- 2009 ^uqKfha&
- 2009 ^uqKfha&
iuh wOHhkh
- 2009 ^uqKfha&
fn!oaO uQ,Ou
Oud[S
kdhl;ajh
fn!oaO uQ,Ou
msu
,dNdj;fu" iq,oaOx j;fu" hiai fu iF:d" tjx
uysoafld tjx uydkqNdfjd;s''''''
hn udf.a Ydia;Dkajykafia
fun uy;a iDoa we;s fiala o
fun uy;a wdkqNdj we;s fiala o"
taldka;fhka ,dNfhl"
taldka;fhka ug ukd ,efula h'''''''
^wx'ks' ;sl ksmd;h" wdkkao j.a.h" 10 fjks iQ;%h" 404 msgqj&
Oud[S
kdhl;ajh
fn!oaO uQ,Ou
10
Oud[S
kdhl;ajh
11
fn!oaO uQ,Ou
mgqk
msu
01' kdhl;ajh
13
17
26
33
42
06' ioa.=Khka
62
77
91
108
122
130
141
wdka;sl igyka
151
wdY%s; .%ka:
184
12
Oud[S
kdhl;ajh
13
fn!oaO uQ,Ou
01 mfoh
kdhl;ajh
kdhl;ajh hkqfjka woyia jkafka fmd mrud:hla
bgqlr.kq jia h ksYa; mqoa.,hl= iska h ksYa; mqoa.,
lKavdhula fj; n,mE lsf ldhh hs' n,mE bm;a lrkakd
kdhlhd jk w;r n,mEug ,lajk wh wkq.dlhka f' h
mrud:hla fyda mrud: bgqlr .ekSu Wfoid wfkl=;a ksiqkaf.a
is;=,s" jpkh iy phdj flfrys n,mE lsf yelshdj
kdhl;ajh hkqf' lsish msila lsish ksYa; mrud:hla
fj; idNsuqL lsuhs' ksYa; idj fj; kdhlhd kka ykajkq
,nk mqoa.,hd ish n,h Nd; fldg wka wh fhduq lsu is
lrhs'1
kdhl;ajh i|yd my; i|yka wx. ;sh hq;= nj .%y
flf'
1' kdhlhdg wkq . dlhka is h hq ; = h ' wkq . dlhka
fkdue;sj flfkl=g kdhlhl= h fkdyelsh' lsis wkq dlfhla
wfhl=g ke;ak Tyq fyda weh kdhlhl= fkdjkq we;'
14
Oud[S
kdhl;ajh
15
fn!oaO uQ,Ou
kdhl;ajfha jeo.;alu yqjd olajk ;j;a jeo.;a lreKla
jkqfha th O ia;rj, mej;Suhs' kdhl;ajh Tnf.a ksjfiys"
Tnf.a /lshd ia:dkfhys" Tnf.a .f" Tnf.a k.rfha" iy rfgys
16
Oud[S
kdhl;ajh
17
fn!oaO uQ,Ou
,l=Kq lsfuka miqj my; i|yka j.=j wdOdrfhka Tf
,l=Kq m%udKh ksYaph lrkak' miqj fok ,o w: ksrEmKh wkqj
Oud[S
kdhl;ajh
18
1'
2'
3'
4'
5'
6'
7'
8'
9'
10'
fnfykau tl
uOHia:hs tl
fnfykau
tl fj
fj
fkdfj tl fkdf
5
5
5
1
5
1
5
5
5
1
w: ksrEmKh ( ,l=Kq
4
4
4
2
4
2
4
4
4
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
2
2
4
2
4
2
2
2
4
1
1
1
5
1
5
1
1
1
5
18 } b;d wid:lhs
26 } wid:lhs
34 } uOHia:hs
42 } id:lhs
50 } b;d id:lhs
fuu .%ka:fha i|yka uQ,Ou ^fn!oaO& wkq.ukh lsfuka
Tng id:l kdhlfhl= h yels nj wms ;rfha Yajdi lruq'
nq rcdKka jyka f ia f f,da l hg my< jQ fY% a I a G ;u
kdhlfhls' nqyduqrefjda fuf;la f,dj my< jQ fY%aIaG;u
m%;sm;a;sh ^uOHu m%;smodj& fmka jQ kdhlhdfKdahs ^mKa;
.fKa.u irKxlr kdys" 2005" ms' 170&' nqrcdKka jykafiaf.a
wkq.dlfhda f,dj mqrd fjfi;s' wo f,dalfha fn!oaOhkaf.a
ixLHdj mkia ,CIhlg jvd jeh ^j,afmd, rdyq, ys" 1996" ms'
xviii&'3 uydpdh j,afmd, Y%S rdyq, iajdka jykafia iska r;
nqka jod< Ouh - What the Buddha Taught hk .%ka:fhys lafjk
m m%:ufhkau fn!oaOhkaf.a ixLHdj ishfldahlg wdikak h
yelsh' tod fukau wo;a nqka jod< Ouh fkdkeiS mj;shs' th
lsisodl h fkdhkq we;' th wld,slhs ( iodld,slhs'
fn!oaO oYkh wkqj ienE kdhl;ajhla hkq l=ulao@
kdhl;ajh ms<n
s | fn!oaO uQ,Ou ljfo@ fuu .%k:
a fhka wfmaCId
lrkqfha Wla; m%Yak folg ms<s;=re ,ndughs' wmf.a m%h;akh
ie,lsh hq;= f,i m%udKj;a f hhs wms Yajdi lruq'
19
fn!oaO uQ,Ou
02 mfoh
20
Oud[S
kdhl;ajh
fn!oaO uQ,Ou
21
uQ,Ouh - 4 ( my; i|yka .=Kdx. by< m%udKhlska kdhlhd iska jOkh lr.; hq;=hs'
kdhl;ajh hk mofhys bx.%Sis jpkh jkqfha 'Leadership'
hkakhs' fn!oaO oYkhg wkqj fuu mofha wl=re Yaf,aIKh
lsfuka .=Kdx. oyhla i|yka l< yelsh'
L
}
Liberal - ;Hd.jka;
wkq.dlhka yg O ;Hd. ,ndug we;s
leue;a; iy tfia fkduiqrej ;sfnk foa
iemhSu'
E
}
Equal - idOdrK
wkq.dlhka yg idOdrKj ie,lSu"iudk
wjia:djka iy iudk jrm%ido u" ia;%S
mqreI fomdYajhgu iu ;ekla u
hkdh'
A
}
Active - il%Sh
w,i fkd lirj hfhka lghq;l
=
s u"
l=iS;j kslrefKa ld,h .; fkdlsu'5
D
}
Dependable - YajdiodhS
Yajdih ;eh yels u"6 h:djd ;:dld
u ^m%ldY l< foa lsu iy lrk foa
m%ldY lsu&'7
E
}
Educated - W.;a
ish j.lS ms<sn| ukd yelshdjla ;su"
wod< j.lS ms<sn| k W.;au'
Oud[S
kdhl;ajh
22
R
}
S
}
H
}
Humanly - udkqIslj
ks i a l ug .re lrka ukq I H ohdfjka
lghq;= lsu" lreKdfjka iy wkqlmdfjka
wkq.dlhkag ie,lSu'9
I
}
Intelligent - nqoau;a
ls < s yeS j,s k a f;dr u< fkdneKq
kqjKla ;su" h .egjlg tla me;a;la
fkdj wod< me;s ish,a,u l i;=gqodhl
iula lrd meKSu" nqrcdKka jykafia
tal fya;=jd fkd kdkd fya;= kdkd
M,jd jQy'10
P
}
Pleasant - m%shYS,s
m%shjd njla ;su" m%sh jpkh Nd;fhka 11
ish wkq.dlhka idNsuqL ^ksh; idjg
fhduq& lsu'
fn!oaO uQ,Ou
23
24
Oud[S
kdhl;ajh
fn!oaO uQ,Ou
25
Oud[S
kdhl;ajh
26
03 mfoh
Oudkql+, mrud:
mrud:hla hkq wkd.;fha bgqlr .ekSug wfmaCId lrk
b,lalhls' mrud: bgqlr .ekSu i|yd m%h;ak orkq ,ef' iEu
kdhlhl=gu h ksYa; mrud:hla fyda mrud: ;sh hq;=h' fuu
mrud:h h ksYa; NdKavhla cks; lsu h yelsh' ke;fyd;a
h ksYa; fiajdjla ^ksoiqkla jYfhka Wiia wOHdmkh ie,iSu"
f,v frda. ksYaph fldg iqj lsu" wdrCIdj ie,iSu" m%jdyk
myiql ie,iSu hkdh& h yelsh' wod< mrud:h id:lj
bgqlr .ekSu msKsi kdhlhd iska ish wkq.dl msi fj; n,mE
bm;a l< hq;=h" idNsuqL fldg fufyh h hq;=h'
nqoyug wkqj kdhlfhla iska uqka m;alr .ekSug orK
mrud:h Oudkql+, h hq;= f'1 tk nqka jod< Ouhg wkql+,
h hq;=h'2 j;udkfha olakg ,efnk ishu ixOdkj,g h
Okhla bmhSug is we;' Okh bmhSu jHdmdr ixOdkhlg
w;HjYH ;sf' Okh Wmhkq ,nkqfha ixOdkhl whs;slrejka
fukau fiajdodhlhkao .kqfokqlrejkao iy wuqjH jeks fhojq
imhk iemhqlrejkao ;Dma;su;a lsu msKsih' wdh;khl wLKav
meje;au i|yd ixOdkhlg Rcqju wod< jk whs;slrefjda" fiajdodhlfhda" iemhqlrefjda iy .kqfokqlrefjda ;Dma;su;aNdjhg
m;a h hq;=h' ta i|yd iEu ixOdkhlgu h idOdrK bmhqula
fn!oaO uQ,Ou
27
5' i lsKSu is fkdl< hq;=h' wdhh wIagdx.sl ud.fha
iud wdj ^hym;a fmfj;&4 fuys,d wod< f' uia msKsi i;=ka
we;s lsu" uia i|yd i;=ka lsKu
S " urKSh wdhqO fjf<|du" u;ameka
u;ajH fjf<|du" I fjf<|du hkd wkqkaf.a m;g fya;=jk
/lshdj, fkdfhu;a" wkqkg ysxid msKsi fkdjk" ye ls<s
fkdue;s /lshdjl fhh hq;= nj;a iud wdj hkafkys woyihs'
by; olajk ,o tla fCIa;%hl fyda inka; ixOdkhl fyda
lKavdhul Tn iska kdhl;ajh orKq ,eu Oudkql+, fkdf'
bka woyia jkafka tn fCIa;%hl Tn kdhl;ajh fkdh hq;=
njhs'
nqka jod< Ouhg wkqj ljr fyda kdhl;aj /lshdjla
^l<ukdlrK /lshdjla& lsu fhda.H fkdf' Tn iska lrkq
,nk kdhl;aj /lshdj"
Oud[S
kdhl;ajh
28
f wdldrfhkau kdhl;aj mrud: ksid iy wka i;=kaf.a
;j,g ydks fkdmuqKqjk" foam< Nd;h whs;sh meyer fkd.
kakd" ish mjq,a ;h kdYhg m;a fkdlrk" uqidjdofhka f;dr
jQ iy u;ameka u;ajHj,g inkaO fkdjQ tajd h hq;=h' wdhh
wIagdx.sl ud.fha iud luka;h 6 fyj;a hym;a jev hk
m%;sm;a;sh fuys,d wod< f'
wn,l rdyqf,dajdo7 iQ;%hg wkqj Tnf.a l%shdj Tng la
msKsio" wkqkag la msKsio Tng;a wkqkag;a la msKsi o f k
th wl=i,hla jk w;r ta ksid la mdl ,efnk fyhska fkdl<
hq;=h' f wkqj kdhl;aj mrud:h"
kdhlhl=f.a mrud:h uekka ms<s.; yels whqka m%ldY
fldg fyda ,shd ;sh yelsh' mrud: m%ldYkh Oudkql+,j i|yka
lr ;sh yelsh' tfy;a ienekau is lrkafka Oudkql+, fohla
fkdug mqjk' ksoiqkla jYfhka h wdh;k kdhlhl=f.a
mrud:h jkafka lsish m%foaYhl uyck hqKqj i|yd wjYH jk
wmjHQyuh myiql ^uydud." rl:k hkd h;, myiql&
ie,iSuhs' ta i|yd foaYSh rgj,ska wdOdr ,nd .efka' fuu
mrud:h uqjdfjka lsish ;%ia;jd lKavdhulg wdhqO ,ndu
i|yd kdhlhd Wmldr lrhs k tu l%shdj jxpdjls' tfiau ksiqka kik foam, kdY lrk ;%ia;hkag Wouls' fuh n,j;a
wl=Y,hls'
oi mqKHl%shd ms<sn|j kdhl;aj mrud: we;slr .; yelsh'
Wi mqKHl%shd hkq msk ,nd.ekSug fya;=jk hym;a l%shdldrlh'
oY mqKH l%shd my; laf'8
1' odkh
mQcd jYfhka fyda wkq.%y jYfhka ;udg wh;a jia;=jla
fyda jia;= fyda wdydrmdk" we me< hkdh m;Hd. lsu
fn!oaO uQ,Ou
29
30
Oud[S
kdhl;ajh
fn!oaO uQ,Ou
31
by; i|yka oi mqKH l%h
s d inkaOfhka Tng kdhl;ajhla
h yelsh' tn kdhl;ajhlska woyia jkafka by; tla l%shdjlg
fyda l%shd lsysmhlg fyda l%shd ish,a,gu fyda inkaOj lsish
lKa v dhula we;s ls u iy fufyhuhs ' tn kdhl;a j hla
wksjdhfhkau Oudkql,
+ f' kdhlhdf.a mrud: by; l%h
s dj,g
wh;a k tu mrud: mska f.k fok" f,dal i;a;ajhdf.a iqj msKsi
bjy,a jk b,lal f'
wdhh wIagdx.sl ud.fha ^laL ksfrdaO .dKS mmod&
fojk m%;sm;a;sh jkqfha iud ixlmamhs' tk ksjer l,amkdjhs'
ksjer l,amkdj hkq l=ulao@ lduhkaf.ka ug is;a fhduq lsu"
jHdmdo fyj;a kmqre is;ska ug is;a fhduq lsu iy ysxidld
nka je<lSug is;a fhduq lsu ukd ixl,amkd hhs yekaf' ksjer
^ukd" hym;a& l,amkdjl ,CIK ;=kla we;' tk (
1' lduql l,amkdjla fkdu' wiS;j mial iem fuka
wE;a f l,amkdj'
2' fl% d a O iy.; l,a m kdjla fkdu' wkq k a keiS f
ke;fyd;a jekfiajd hk ffjr iy.; woyiska fkd ffu;%S
iy.; l,amkdj'
3' ysxid iy.; l,amkdjla fkdu' lsisjl= ;,d fm,d mSvd
lsf woyiska f;dru ke;fyd;a wysxidf l,amkdj'
fn!oaO kdhlhl=f.a mrud:h by; ksjer l,amkdj u;
mok h hq;=h' kdhl;aj mrud:h ;=< by; i|yka ,CIK 3
;sh hq;=h' ke;fyd;a kdhlhdf.a mrud:h fyda mrud: by;
lreKq ^,CIK& 3g mriamr frda fkdh hq;=hs'
wd;a u d:ld;a j h u; mok jQ foa Y md,kS l rKhla
j;udk iudch ;=< olakg ,ef' fndfyda kdhlfhda wfhda.H
f,i foaYmd,kSlrKhg ,la we;' foaYmd,kSlrKhg ,la jQ
wdh;k kdhlhl= fndfyda g Oudkql+, mrud: u; lghq;=
fkdlrhs' kdhlhd ^fndfyda g rdcH wdh;kj, h ksYa;
32
Oud[S
kdhl;ajh
33
fn!oaO uQ,Ou
04 mfoh
34
Oud[S
kdhl;ajh
35
fn!oaO uQ,Ou
fh .yGd mq[a[lrd
iS,j;a;d Wmdild
Ofk odrx fmdfi;a;s
;x kuiaid ud;,S 6
Oud[S
kdhl;ajh
36
2' ;fud fcda;s mrdhk ^wka t<shg hk&
kg m lr we;;a l%ufhka l=i,hg fhduq fjka
fyd| w;g fjkia jk wh'
3'
4' fcda;s ;u mrdhk ^t<sfhka wrg hk&
kg hym;a l%h
s djkays ksr; kuq;a wl=i,hg ke .gu
wl=i,aj,g fhduqjk wh'
mqoa.,hka iodpdrh wkqj fjkia f' tla tla mqoa.,hdf.a
iodpdrd;aul hqKqj fndfyda g tl iudk fkdf' iodpdrh uq,a
lrf.k mqoa.,hka j. lrk ;j;a l%uhla ksidf.a iudc phdj
ms<sn|j wjOdrKh lrhs ^fnKavdr iy wka wh" 2004' ms' 75&'
1' w;a;ka;m
-
2' mrka;m
-
3' w;a;ka;m - mrka;m -
fn!oaO uQ,Ou
37
mqoa.,hka iodpdr oDIah wkqjo fjkia jkq we;' ishu
mqoa.,hkag ;h ms<sn| tlu u;hla fyda oYk m:hla olakg
ke;' ksidf.a iodpdr oDIah mok lr .kska ksiqka j.
;=klg fnfoa' 8
1' wkaO - weia fkdfmfkk mqoa.,hdhs' fuu mqoa.,hd nqka
jod< Ouh ms<sfkd.kshs' wd.l phdjla iodpdrhla ^hym;a&
ke;' we;af;a Ia.=Khkaf.ka hq;= wdfhda.H ^;ukag;a iudchg;a&
phdjls' fuf,dj hqKqjla .ek fkdis;k mqoa.,fhls'
2' talplaLq - j;a jk ld,h ;=< Wmu hqKqjla ,nd .ekSug
l%shdlrk mqoa.,fhls' mrf,dj fyda mrf,dj hqKqjla .ek fuu
mqoa.,hd fkdis;hs' fuf,dj fN!;sl hqKqj .ek is;d jev lrkq
we;' wdOHd;al hqKqj fkd;lkq we;'
3' oaplaLq - fuu mqoa.,hd fuf,dj hqKqj .eko mrf,dj
hqKqj .eko is;hs' ta i|yd lghq;= lrhs' fN!;sl ixjOkh o
wdOHd;al ixjOkho hk oa;ajhu fuu mqoa.,hd ,nd .kshs'
iodpdr imkak hqKq ksfils'9
ksidg wfkal O jQ wdYdjka we;' ksiqka O is;=
me;= we;s O yeS we;s msils' ksid ;DIaKdfjka n; jQ
i;a;ajfhls'10 kdu yd rEm ^is; iy lh& hk oa;ajfhka ksid
iuka;hs'
ksiqka j,dl=j,g Wmud l< .%yhla wx.=;a;r ksldfha
p;=lal ksmdf;a mGu j,dyl iQ;%fhys i|yka f' tys,d j<dl=
j. 4 la we;s nj;a ksiqkao j. 4 la we;s nj;a laf' j<dl=
j. y;r my; laf'
Oud[S
kdhl;ajh
38
ksiqka j. 4 fufiah (
1' l;d lr;s" jev fkdlr;s ( f j.hg wh;a mqoa.,fhla
O jev .ek l;d lrhs" wka whg m%ldY lrhs" lhsjdre .ihs"
fndre fmdfrdka fohs" tfy;a jev fkdlrhs'
2' l;d fkdlr;s" jev lr;s ( f j.hg wh;a mqoa.,hd l;d
fkdlrhs" lhsjdre fkd.ihs" m%isoafha m%ldY fkdlrhs' tfy;a jev
fydka lrhs' ish j.lS ksis f,i bgq lrka wm%isoafha fujeks
mqoa.,hd jev lrhs'
3' l;d fkdlr;s " jev fkdlr;s ( f j.hg wh;a
mqoa.,hd l;d lrkafka;a jev lrkafka;a ke;' yhg lsue .s,mq
lsUqf,la fuks' ish j.lS bgqlrk nj m%ldY lrkafka;a ke;'
bgq lrkafka;a ke;'
4' l;d lr;s" jev lr;s ( f j.hg wh;a mqoa.,hd l;d lrhs"
m%isoahla ish jevj,g fohs" tf,iu lshmq jev bgq lrhs'
f.dkqka n ksiaiq isk njo nqrcdKka jykafia jod<
fial' wx.=;a;r ksldfha p;=lal ksmd;fha f;jk mKaKdilfha
j,dyl j.fha n,sjoao iQ;%fha .jhka i;r fofkla ms<sn| .%y
flf'
1' i.jpKafvd fkda mr.jpKafvda ^;ukaf.a /f,a f.dkqkag
wksk tfy;a msg f.dkqka iu hy&
fn!oaO uQ,Ou
39
Oud[S
kdhl;ajh
40
41
fn!oaO uQ,Ou
ienE kdhlhdf.a hym;a wdl,amh hkafkka woyia jkafka
by; i|yka l< fohhs' hym;a wdl,amh hym;a phdjg fya;=
fjhs' tg wkq.dlhkaf.a iyfhda.h je kdhl;aj mrud:
bgq u isjkq we;' fuh my; rEmfhka fmkajkq ,ef'
hym;a wdl,amh
^ksid ms<sn|&
hym;a
phdj
wkq.dlhkaf.a
iyfhda.h
kdhl;aj
mrud:
bgqlsu
Oud[S
kdhl;ajh
42
05 mfoh
fn!oaO uQ,Ou
43
Oud[S
kdhl;ajh
44
my; i|yka ioa.=Khka ms<sn| ie,lsh hq;= .%yhla Tng
wms bm;a lrkafkuq'
(Honesty)
1' wjxllu
2' bjiSu
(Patience)
3' lD;{;dj
(Gratitude)
45
fn!oaO uQ,Ou
4' ksy;udkSlu
5' .re lsu
6' is,aj;alu
(Humility)
(Respect)
(Piousness)5
uq , s k a i|yka lrk ,o ioa . = K hka fol ms < s n | fuu
mfofha .%y flf' b;sh ms<sn| .%yhla B< mfofha
bm;a flf'
wjxllu
wjxllu hkq i;Hjd f .=Khhs' i;Hhg .re lr uqidnia fofuka je<lSuhs' RcqNdjh6 kkao wjxlNdjh ykajkq
,ef' hula ms<sn| Tn wjxl k Tn ta ms<sn| imQKfhkau i;H
m%ldY lrkafkys" lsisjla ijkafka ke;af;ys' hula inkaOfhka
^mqoa.,fhla" fohla" isoahla hkd& Tn lshk foa iy lrk foa w;r
mr;rhla we;ak Tn jxl mqoa.,fhls' wjxlluys reoaO ;;a;ajh
jxpksl uhs' wjxllu keue;s ioa.=Kfhys uQ,sldx. folls'
1' i;Hh lSu fyj;a fndre fkdlSu' fuh m[ap iS,fhys
tk
isjk YsCId mohhs'7
2' i;Hfhys msy
s u' ka woyia jkafka fok ,o fmdfrdkaj
lv fkdlsuhs'
wjxllu fkdue;s fuka wka wh Tn flfrys ;enQ Yajdih lvf' kj Yajdihla cks; jkafka ke;' zfndreldrfhl=Z
jYfhka kskaod lrkq we;' tg fndfyda wh Tnf.ka wE;a hkq
we;' Tn ;ksug we;s bvlv fndfyda jeh'
wjxllu fkdue;s g O wys;lr ;;a;ajhkg uqyqK
ug isf' jxllu ksid fndre lSu" fndre idCIs u" fndre nia
lshd wkqka rjgd ,dN m%fhdack .ekSu lsh yelsh' fjd ji,
.;s jYfhka nqrcdKka jykafia ji, iQ;%fhys foaYkd l<y'8
jxl mqoa.,hd fhka j;a fjhs" iudcfhka fpdaokd ,nhs" .eryq
,nhs' fndre lshkakd h we;a;la m%ldY l<o th ms<s.ekSug ,la
fkdf'
46
Oud[S
kdhl;ajh
wjxlNdjh we;s mqoa.,hdf.a jpkh;a" l%shdj;a w;frys
fjkila ke;' hula m%ldY lrkafkao th lsu;a hula lrkafkao
th m%ldY lsu;a wjxl mqoa.,hd ;=< olakg ,ef' fuh h:djd
;:dld yd h:dld ;:djd .=Kh kka yekaf' ienekau
nqrcdKka jykafia h:djd ;:dld jQy"9 h:dld ;:djd jQy'
fuu .=Kh we;s mqoa.,hd iudcfhka fpdaokd fkd,nhs" m%Yxid
,nhs" .re;ajh yd Yajdih ,nhs'
flfkl= fndre lshkafka wehs@ ;udg jdishla ,nd .ekSug"
;u ys;jf;l=g jdishla ,ndug" ;udg ish yels wjdishla
uyrjd .ekSug" ;u ys;j;l=g ish yels wjdishla uyrjd
.ekSug" lsif
s jl=g fndre fpdaokd fldg wjdishla wk:hla lsug"
yq fkdaoh i|yd hkd O fya;= lrk fldg f.k ksii
a q fndre
lsh;s' fndre lSu mj;S' f Njfhau fndfyda g fndrej fy<s
o~qj ,ef' tfia ke;ak u;= Njhl ksYa; jYfhkau wys;lr
mdl f.k foa'10
Tn wjxl h hq;af;a wka whg muKla fkdf' Tn Tngo
wjxl ^Rcq& h hq;=h' Tf isf;ys we;s woyi ijd f.k jpkfhka fyda l%shdfjka fyda fjk hula lSu fyda lsu Tn Tngu
lr.kakd jQ jxpdjls' Tng wkqkaj /jug mqjka h yelsh'
tfy;a lsisfgl Tf yDo idCIsh /jug Tng yelshdjla ke;'
jxl mqoa.,hdg l< fkdyels mdmhla ke;ehs laf' tla fndrejla
jeiSug ;j fndre rdYshla lSug ish yelsh' fndrej ksid ieuod
ieflka" fhka j;aug isf'
wo wm rfgys jxpdj iy IKh ms<sn| mqj;a ks;r wikakg
,ef' jfrl wm rg Is; rgla f,i cd;Hka;r mfhaIK
wdh;khla iska m%ldYhg m;afldg ;snqKs' Is; iy jxpksl
kdhlhka nyq,j fjfik rgla jYfhka Y%S ,xldj ykajd we;'
th w;sYhskau lK.dgqjg lreKls' fndrej $ jxpdj O whqfrka
isf' wdldr lsysmhla my; laf'
fn!oaO uQ,Ou
47
Oud[S
kdhl;ajh
48
49
fn!oaO uQ,Ou
oYlh 2 ( wjxllu
whs;uh
fnfykau tl uOHia:hs tl
tl fj fj
fkdfj
fnfykau
tl
fkdf
,l=Kq lsfuka miqj my; i|yka j.=j wdOdrfhka Tf
,l=Kq m%udKh ksYaph lrkak' miqj fok ,o w: ksrEmkh wkqj
Tnf.a wjxllf ;ru ksYaph lrkak' Tn Tngu wjxl wvqmdvq
ilia lr .kak'
Oud[S
kdhl;ajh
50
whs;uh
fnfykau
tl fj
1'
2'
3'
4'
5'
6'
7'
8'
9'
10'
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
w: ksrEmKh ( ,l=Kq
tl uOHia:hs
tl
fj
fkdfj
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
10 - 18
18'1 - 26
26'1 - 34
34'1 - 42
42'1 - 50
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
}
}
}
}
}
fnfykau
tl fkdf
2 1
2 1
2 1
2 1
2 1
2 1
2 1
2 1
2 1
2 1
fnfykau jxlhs
jxlhs
uOHia:hs
wjxlhs
fnfykau wjxlhs
fn!oaO uQ,Ou
51
Oud[S
kdhl;ajh
52
fuu cd;l l;dfjka Tng mKsjqv lsysmhla f.k foa' tajd
k (
1' jxpd lsu .ska .gu l< fkdyelsh'
2' kqjK we;s mqoa.,hl=j /jh fkdyelsh'
3' jxl mqoa.,hdg ;ud iska nqla;s ka is iem myiql
o
wys u'
bjiSu
bjiSu hkq ikaiqkaj l,n, fkd l=ms; fkd hula ord
isuhs' bjiSu jkdys wkHhka wdfl%daY lrk l,ays jO nkaOkdfhka la fok l,ays" Tjqka flfrys fjfyilg fkdmefKk"
fkdlsfmk" reoaOj l%shd fkdlrk iajNdjhhs ^f.d.uqf fidar; ia:r" 2008" ms' 257&' bjiSu hkakg l,am jpkhla jkqfha
laIdka;s12 hkakh' YSf;daIaK folska jk mSvd o id.skak msmdih
f,v wdfhka jk lao" ukqIH ;sriakdka ksid jkakd jQ mSvd o"
Tjqka iska lrk mSvdo" bjiSu zlaIdka;sZ kka ksjpkh flf
^freldfka pkaou, uydia:r" 2008" ms' 217&' f wkqj iajNdl
jYfhka mefKk Ialr;d o i;=ka iy ksiqkaf.ka mefKk
Ialr;d yd mSvd o | ord .ekSu bjiSu hkafkka woyia f'13
ienE bjiSu jQ l,S b;d jeo.;a ioa.=Khls' my; i|yka foa
ienE bjiSug wh;a f'
^w& ys;du;dj fyda wjfndaOhlska f;drj ksidf.ka isjk
;dvk mSvk | ord .ekSu'
fn!oaO uQ,Ou
53
hfula YS;h yd WIaKh o" id.skak o" msmdidj o" ueis
urejkaf.a mSvd o" w iq<x o" imhkaf.a oIag ls o" fkdukd
l:d o" Yrfha yg.kakd fokd o" bjid k ta ;eke;a;d bjik
;eke;a;d hhs nqkajykafia foaYkd lr we; ^freldfka pkaou,
uydia:r" 2008" ms' 218&'
kdhlhl= jYfhka Tng;a" Tnf.a wkq.dlhkag;a" Tnf.a
fm!oa.,sl Okhg;a" fmd Okhg;a wka wh iska lrkq ,nk
w,dN ydks bjid ord .ekSu b;d Wiia .=Khla jYfhka fn!oaO
Oufha W.ekaf' w,dN ydks wju lr .ekSug Tn l%shd fkdl<
hq;= nj ka woyia fkdf' ka woyia jkafka kg is we;s ydks
inkaOj wka whf.ka m,s .ekSu fkdl< hq;= njhs' tfia lsfuka
Tng lsis hym;la is fkdf' ienekau whym;lau isf' m,s
.ekSu i|yd Tng lsish ld,hla" Y%uhla iy iuyr g uqo,la
jeh lsug isjkq we;' tfiau tu l%shdjka ksid jvd oreKq m%;sl%shd
Tn fj; <d ug bv we;' wka wh Tnf.ka fmr,d m,s .ekSug
lghq;= lsu ksidfjks'
la bjiSu fof,da hqKqj f.k fok ux., lreKla nj wm
nqrcdKka jykafia jod< fial' bjiSf .=Kh W;= nqoaO;ajh mjd
,nd ug bjy,a jk ioa.=Khls' thska Tng kdYh fyda ;jrg;a
.egqj, ysru fyda is fkdf' isjkqfha Tng iekiSu (Consolation) Woduhs' zzbjiSfuka iekiSu ,efZZ hk wdmaf;damfoaYh
Tn fndfydag wid we;' bjiSf hym;a m%;sM, my; rEmfhka
bm;a flf'
Oud[S
kdhl;ajh
54
ndysr
mirfha
iajNdl i;=ka iy
ksiqkaf.ka isjk ydks"
mSvd" lror hkdh'
iekiSu
bjiSu
lsu
Okh /lSu
ksfrda.Slu
Tn lKavdhul fyda wdh;khl fyda kgu;a kdhl;ajhla
orK mqo.
a ,hl= k Tng tla;rd kS;u
s h n,hla we;' wkq.dlhkag
Tng fuka kS;u
s h n,h fkdue;' wkq.dlhl= w;ska isjk jrolg
fkdlsmS bjif;d;a tn bjiSu b;d jkd bjiSuls' ulaksido h;a
n,h ys mqoa.,hl= jYfhka n,h wys n,hl= w;ska isjk jer
ikaiqkaj ord isk fyhsks'
Tnf.a mh Y=kLhl= iemQ l< Tn ta Y=kLhdf.a mh imdlkafkyso@ ms<s;=r meye,sh' zke;Z hkakh' f i|yd Tng bjiSu
;sh hq;=h' fomCIhgu wk: jk m<s.ekSfuka je<lS isug Tng
fuu bjiSu keue;s ioa.=Kh bjy,a f' .egqula we;s jQ g fldamfhka" tlg tl lsfuka" m,s .ekSfuka lghq;= lsu wef<k
.skakg msre ula jeksh' Tn bjiSu m%.=K lrkafka k th
wef<k .skakg c,h oukakdla fukah'
bjiSfuka wdksYxi myla ,efnk nj nqrcdKkajykafia
jod< fial ^f.d.uqf fidar; ia:r" 2008" ms' 262&'
55
fn!oaO uQ,Ou
1'
2'
3'
4'
5'
f.d.uqf fidar; ia:rhdfKda ^2008" ms' 264& fufia
i|yka lr;s( zzh ukqIHhl= ;=< bjiSu ke;ak fyf;u kshu
ukqIHfhla fkdf' h jeo.;l= ;=< bjiSu ke;ak Tyq kshu
jeo.f;la fkdf' h mKa;hl= ;=< bjiSu ke;ak Tyq kshu
mKa;fhla fkdf' h .=Kj;l= ;=< bjiSu ke;ak Tyq kshu
.=Kjf;la fkdf' h Y%uKhl= ;=< bjiSu ke;ak fyf;f o
kshu Y%uKfhla fkdjkafkah'ZZ
f wkqj jHq;amkak jk ks.ukfhls' h kdhlhl= ;=<
bjiSu fkdue;s k Tyq fyda weh kshu kdhlhl= fkdf' Tn
uekka mCId l< fyd;a zbjiSuZ keue;s ioa.=Kh W;= .=KOu
we;slr .ekSu i|yd o n,mdk nj Tng mila jkq we;' bjiSu ksid
fldamh l<ukdlrKh l< yelsh' bjiSu iykYS,s;ajhg rel=,a
fohs' bjiSfuka f;drj YS," iud" m%{d .=KOu we;s fkdf'
Oud[S
kdhl;ajh
56
mqKafKdajdoh
tla ijia ld,hl wdhqIau;a mqKaK f;reka jykafia
nqrcdKkajykafia fj; t<U" ziajdks Nd.Hj;=kajykai"
uu yqfol,dj fjfika uyKo mqrkq leue;af;' ta
i|yd ug fl wjjdohla lrkq uekejeZhs ie< lf<dah'
Nd.Hj;=ka jykafia mqKK
a f;rKqjkag fldka oy foid
zzmqKaKh" udf.ka f fl oy foiqu wid f.k ljr
ckmohl jdih lrkafkysZhs pd< fial'
zzia j dks " iq K dmrka ; k ckmohla we;' uu tys
fjfi'ZZ
zzmqKaKh" iqKdmrka;fha ksiaiq kmqreh" bka tys ;g
nekakyq k tl,ays l=ula is;kafkyso@ZZ
zziajdks" iqKdmrka;fhda fyd| ksiaiqh' nksk kquq;a
fudjqyq ug w;ska fkd .i;sZhs is;'
zzmqKaKh" bka iqKdmrka;fhda w;ska .i;a k l=ula
is;kafkyso@ZZ
fn!oaO uQ,Ou
57
58
Oud[S
kdhl;ajh
59
fn!oaO uQ,Ou
oYlh 3 ( bjiSu
whs;uh
fnfykau tl uOHia:hs tl
tl fj fj fkdfj tl
fnfykau
fkdf
Oud[S
kdhl;ajh
60
whs;uh
1'
2'
3'
4'
5'
6'
7'
8'
9'
10'
5
5
5
1
5
5
1
1
5
5
4
4
4
2
4
4
2
2
4
4
w: ksrEmKh ( ,l=Kq 10 - 18 }
18'1 - 26 }
26'1 - 34
34'1 - 42 }
42'1 - 50 }
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
2
2
4
2
2
4
4
2
2
1
1
1
5
1
1
5
5
1
1
fn!oaO uQ,Ou
61
Oud[S
kdhl;ajh
62
06 mfoh
ioa.=Khka
miq.h
s mfofha wjxllu iy bjiSu hk ioa.K
= hka fol
ms<sn| ie,lsh hq;= .%yhla bm;a lrk ,' fuu mfofha
lD;{;dj" ksy;udkSlu" .re lsu iy is,j
a ;alu keu;s ioa.K
= hka
.%y flf'
lD;{;dj
lD;{;dj hkq l<.=K ie,lSuhs' lD;f;ajh" l<.=Kh
iy flf<ys.=K ie,lSu hk l,am moj,ska o fuu ioa.=Kh
yekaf' h mqoa.,fhl= iska Tng Wmldr l< g tu mqoa.,hdg
wjYH jQ g fyda miqj Tn iska Wmldr lrkq ,eu lD;{;dj
hkafkka woyia f' 1 Tng l< fyd| foag Tn Tyqg$wehg fyd|la
lsu l<.=Khhs'
f.d.uqf fidar; ia:r" ^2008" ms' 236& g wkqj" ;uyg
wkHhl= l< iaj,am jQ o Wmldrh wu;l fkdfldg" Tyq ug lf<a
l=ulahs lshd l< Wmldrh fkduld" th iEu l,ays is;ays ;nd" iqiq
wjia:djla meKs l< ;ud o ta fjkqfjka m%;Hqmldr lsu" flf<ys
.=K ie,lSu k f' nqrcdKkajykafia iska f,djg fmkajd fok
,o m%:u wdoYh ke;fyd;a .=Kh jkqfha lD;{;djhhs ^wksi
f,dapk mQcdfjka - nqoaO;ajh ,eug Wmldr l< fndah foi
fn!oaO uQ,Ou
63
64
Oud[S
kdhl;ajh
65
fn!oaO uQ,Ou
oYlh 4 ( lD;{;djh
whs;uh
Oud[S
kdhl;ajh
66
whs;uh
fnfykau tl
tl fj fj
1'
2'
3'
4'
5'
6'
7'
8'
9'
10'
w: ksrEmKh ( ,l=Kq
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
uOHia:hs
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
10 - 18
18'1 - 26
26'1 - 34
34'1 - 42
42'1 - 50
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
}
}
}
}
}
tl
fkdfj
fnfykau
tl fkdf
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
fnfykau wlD;fhs
wlD;fhs
uOHia:hs
lD;fhs
fnfykau lD;fhs
Tnf.a lD;f;a j h jOkh lr .ekS u ms K s i by;
oYlfha iEu whs;uhlau Tng wod< h hq;=h' iEu whs;uhlskau
^whs;uh 6 yer& olajd we;af;a lD;{;dj jOkh lrk phdjls'
whs;u 6 fhka lafjkafka lD;{;dj ms<sUq lrk ,CIKhls'
iq jrol flkl= lrk ,o ish Wo wu;l fkdl<
hq;=h' flfkl=f.a Wo Wmldr we;sj ;u hqKqj ,nd .;af;a k
ta nj mejiSug ue,s fkdh hq;=h'
ksy;udkSlu
ksy;udkSlu hkq Wv= fkduhs'4 wyxldr fkduhs' fuu
ioa.=Kh hgy;a meje;au fyj;a ksjd; .=Kh kkao yekaf' O
fya;= ksid mqoa.,fhda Wv= fj;s wdvnr fj;s' W.;alu" Okh"
rEmh" l=,h" /lshdj hkd ldrKd mok lrf.k iuyr mqo.
a ,fhda
wka whj fy<d l Wv= fj;s' Wv= fkd ksy;udkSu W;=
ux., lreKla f,i nqrcdKka jykafia ux., iQ;%fhys foaYkd
l< fial'5
67
fn!oaO uQ,Ou
j;udkfha kdhlhl= i,ld ne,Sf ksy;udkSlu
hkqfjka woyia jkafka ;u ;fha ch.%yK i|yd wka wh odhl
jQ nj ms<s.ekSf .=Khhs' ;u ; ch.%yKhka ;ud ,nd .;af;a
yqfola ;udf.au lemfuka muKla fkdjk nj;a h h wh ta
i|yd ie,lsh hq;= f,i odhlu lr we;s nj;a wjfndaO lr .ekSfuka jQ ksryxldru ksy;udkSluhs'
ksy;udkSlfuys jeo.;alu
ksy;udkS fkdu hkq udkh mej;Su fyj;a Wv= uhs'
udkh ke;su ksid ksy;udkSlu cks; fjhs' f ksid we;sjk
ys;lr m%;smdl my; rEmfhka fmkakq flf'
wka wh wf.a fldg
ksy;udkSlu ie,lSu iy wka wh
fy<d lSu fkdlsu
m%shu
- iduhg u
- jia;=j kdY fkdu
- ; kdY fkdu
68
Oud[S
kdhl;ajh
W.;alu ( Wmdhla ,nd.;a flkl= ;u W.;alu ksid Wv=
h yelsh' wka wh ^Wmdhla ke;s wh& my; fy<d lghq;= l<
yelsh' W.;alu ,nd .ekSu i|yd iEfyk fjfyila iy lemula
h hq;= nj ienEh' th w.h l< hq;= fohls' tfy;a ta ksid wka wh
my;afldg .yd lsu W; fkdf' kQ.;a flkd miqj W.;l= ug
bv ;sf' Wmd ^b;d Wiia Wmd& lsysmhla ,nd .;a wh o f iudcfha we;' tfiau ish W.;alfuka wka wh fjkqfjka" rg yd wd.u
fjkqfjka fok ,o odhl;ajh l=ulao@ tjeks ienE odhl;ajhla
fkdue;sk tu by< W.;alu iudc ys;lr fkdf'
rEmh ( rEmh ,iaik u ksid flfkl= iska wj,iaik
rEm ;sfnk mqoa.,hka my;afldg i,lkq ,eh yelsh' rEmh
flkl= iska idod.kakd fohla fkdj th iajNdl jQjls' fmr m
lsu ksid whl=g wj,iaik rEmhla ,enqKd h yelsh' ke;fyd;a
ujf.a l=ifhys orejd isk g uj iska .kq ,nk wdydr ksid
orejdf.a rEmh ,iaik fyda wj,iaik h yelsh' mshdf.a cdkj,
iajNdjh ksid rEmh ;SrKh h yelsh' rEu;a jQ ;reKshla jdy
fuka orejka ,efuka miq fmrjQ rEu;alu ke;s hdug bv
;sf' idudkH rejla we;s ;reKshl= jdyfhka miqj jvd rEnr
ug mqjk' lvji ;reKhl= jhia .;jk g ;rndre Worh
je ysiflia .e, hdu fndfyda g isf' rEu;a fyda lvji
flfkl=f.a Yrfhkao ln" l,dre" fl<" fi" fidgq" u<" uQ;%"
oyh .,hs' iajlSh rEm im;a;sh ksid Wv=j is fud ij
nqrcdKka jykafiaf.ka oy wid" wm;% jQ Yrfhys iajNdjh
jgydf.k wef.a is; wks;H" laL" wkd;au hk ;%s,CIKh flf
keUqre kqjK my< meNdjhg m;ah'7
l=,h ( l=, udkj j;udkfha idfmaCIj wvq ugul
mej;=k o fYaIfhka h h jdyj, h h /lshd ;k;=re
i|yd m;a f l=, udkh mj;sk nj fmfka' Wiia l=,hl bm
we;s ;eke;a;d Bg my;a l=,hl bm we;s ;eke;a;dj my;a fldg
i,lhs' l=,hka wkqj Yrfha rerfha mdg fjkiafo@ ke;' th
rla; jKhs' Wmk ia:dkh jk ujq l=fiys iajNdjh iEu ujlf.
fn!oaO uQ,Ou
69
Oud[S
kdhl;ajh
70
)
uf.a ch.% y K inka O fhka uf.a foudms f hda
Yd, odhl;ajhla ,nd kay'
h'
iehq;a uyry;kajykafia iska foaYkd lrk ,o m .id
hk c,hg ouk" jefgk ish,a," msis foa;a wmsis foa;a ish,a,
lsis fjkila fkdlr c,h iska .idf.k hkq ,ef' .skakg
ouk iqj| jHh o .| jHh o tl f,i .skak iska ojd,kq
71
fn!oaO uQ,Ou
.re lsu
.re lsu hk ioa.=Kfhka woyia jkafka h ksYa;
mqoa.,hka iy h ksYa; foa jeo.;afldg i,ld lghq;= lsf
.=Khhs' msh hq;a;kag msu;a msh hq;= foaj,aj,g msu;ah'9 .re
l< hq;af;da jYfhka my; i|yka wh we;=<;a f'
1' r;ak;%h ^nqoaOr;akh" Our;akh iy ix>r;akh&
2' ;udf.a foudmsfhda
3' ;udf.a .=rejre
4' ;udg jvd rg h wd.u fjkqfjka je odhl;ajhla
ka wh
5' ;udg jvd .=Kfhka is,aj;alfuka je wh
6' ;udg jvd jhfika je wh
ish,a,gu jvd jefhka .re l< hq;af;a r;ak;%hgh'
ulaksido h;a th jkdys wkka; .=Kfhka hqla; u fyhsks' Tnf.a
foudmshkag .=rejrekag .re l< hq;=h hkak wuq;=fjka lsj hq;a;la
fkdf' th wksjdhfhkau l< hq;= fohls' ish fYaI{;dj Nd;
lr lsish jevodhl fCIa;%hl w;s YsIag odhl;ajhla fok ,o
mqoa.,hl=g wmf.a f.!rjh ys h hq;=h' Tn tfia fkdlrkafka
k th Tnf.a BIHdj k jQ wioa.;sh m%oYkh lsuls' ke;fyd;a
Tnf.a wudkh m%oYkh lsuls'
.re l< hq;a;kag .re lsu W;= ux., lreKla nj
nqrcdKka jykafia foaYkd l<y'10 .re fkdlsu mdmhls' thska
wl=i,a /ialsula isfjhs' buy;a mdmhla jkqfha r;ak;%hg .re
fkdlsuhs'
Oud[S
kdhl;ajh
72
73
fn!oaO uQ,Ou
jeu'
Wo lsu'
Tjqkaf.a wjjdo ms<s.ekSu'
ys; fok m l:d fkdlsu yd fkdyeisu'
O lghq;=j, uq,a ;ek ,ndu'12
is,aj;alu
is,aj;alu w;sYhskau jeo.;a jQ ioa.=Khka lsysmhlska hq;a
iuq; jQ .=K iuQyhls' YS,h kka ykajkafka o is,aj;aluhs'
nqoyf i|yka jk iS,h pd;% YS,h ^wkq.ukh l< hq;= Ou;d&
yd jd;% YS,h ^je<elah hq;= jer& hkqfjka fldgia follg
fnfoa' wkq.ukh l< hq;= pd;% zis;a Z kkao wkq.ukh fkdl<
hq;= jd;% z;a Z kkao yekaf'
mqoa.,hdf.a lh iy jpk fol ixjr lr .ekSu iS,fha
m%Odk wruqKhs' nq oyug wkqj .sysfhl= iska /lsh hq;= iS,h jk
.Dyia: YS,h mkais,a ^m[ap iS,h&"13 wdj wIagul iS,h" wg iS,h
iy oi iS,h hkqfjka is jeoEre f'
74
Oud[S
kdhl;ajh
mkais,a hkq .syshd iska km;d /lsh hq;= iS,h fyj;a
ks;H YS,hhs' wdj wIagul iS,h o .syshdf.a ks;H YS,h jYfhka iudoka h yelsh' fuu YS,fhka lh" jpkh iy meje;au
^wdjh& ms<sn| l%shdjka yslauu isf' wgis,a iy oi is,a .syshd
iska fmdfyda kj, iudoka h hq;= YS,hkah' wod< YsCId mo
iy tys w:h my; i|yka f'
m[ap
1'
2'
fj'&
3'
4'
5'
iS,h
mdKd;smd;d fruKS islaLdmox iudhd'
^mrmK keiSfuka je<lSf YsCId moh iudoka fj'&
wkakdodkd fruKS islaLdmox iudhd'
^fkdka foh .ekSfuka je<lSf YsCId moh iudoka
ldfiq Pdpdr fruKS islaLdmox iudhd'
^ldufhys jrojd yeisfuka je<lSf YsCId moh iudoka
fj'&
uqidjdod fruKS islaLdmox iudhd'
^fndre lSfuka je<lSf YsCId moh iudoka fj'&
iqrdfrh ucmud oGdkd fruKS islaLdmox iudhd'
^iqrdmdkh lsfuka je<lSf YsCId moh iudoka fj'&
fn!oaO uQ,Ou
75
76
Oud[S
kdhl;ajh
77
fn!oaO uQ,Ou
07 mfoh
1' BIHdj
2' udhdj
3' w;%sc;d
4' uysc;d
5' fldamh
(Jealousy / Envy)
(Delusion / Jugglery)
(Desire for things belonging to others)
(Over desire)
(Anger)1
fuu mfofhka zfldamhZ yer wfkl=;a wioa.;s .%y
flf' hym;a p;hla i|yd fuu wioa.;s bj;a l< hq;=h' Tn ;=<
fkdue;s h hq;h
= ' hym;a p;h hym;a kdhl;ajh i|yd w;HjYHh'
tfyhska ish wioa.;s uq,ska Wmqgd h hq;=h' iyuq,ska kdY
lsu m%dfhda.slj b;d Ialr ldhhls' tfy;a Tn tfia l< hq;=h'
hg;a msfika ish wioa.;s Tn ;=< wju l< hq;=h' Tnf.a b,lalh
h hq;af;a tajd uq,ska Wmqgd uhs' tys,d Tn wjxlju W;aidy
h hq;=h'
Oud[S
kdhl;ajh
78
BIHdj
BIHdj hkq ;ud yd idfmaCIj n,k g ;udg jvd Wiia"
by< wh ms<n
s |j we;sjk RKd;aul yeSuls' fuu yeSu ke;fyd;a
Ndjh wksjdhfhkau wioa.;shla jYfhka i,lk w;r zl=vqflavq
lsuZ" zbiaidZ iy zwiQhdjZ hk l,am moj,ska o yekaf' O
wxY fyda me;sj,ska ;udg jvd wka wh Wiia fyda by< ug mqjk'
wOHdmkh" /lshdj" iudc ;;a;j
a h" ldhM, ^lrk ,o jev m%udKh
iy tys .=K;ajh&" rEmh" Okh hkdfhka wka wh Wiia jk g
BIHdj we;s mqoa.,hd ;=< wlue;a;la wikaf;daIhla we;s fjhs'
we;eg fuu wlue;a; b;d m%udKhlska hqla; h yelsh'
freldfka pJou, uydkdys ^2008" ms' 53& flf,ia
tlaoyia mkaishh keue;s .%ka:fhys BIHdj .ek my; yekau
lr;s'
zzBIHdj we;shyqf.a leue;a; wkqkaf.a im;a;sh ke;s
lsugh' tfia fkdl< yels l,ays tys fodila n,d iekfihs' Tyq
wkqkaf.a ,iaik wefuys fodila olS' ,iaik isrefrys fodila olS'
wkH jia;+ka ys o tfiau fodia n,d tajdfha fodia .ek l:d fldg
iekfihs' Tyq wkqkaf.a f.h" wkqkaf.a jdykh" wkqkaf.a j;a;"
l=Uqr" wkqkaf.a /lshdj" ;k;=r ljod fyda ke;s f fodahs n,d is'
ke;s jQ fgl buy;a i;=gla ,nhs'ZZ2
BIHdj yg.kafka l=ula ksido@ wka whf.a hqKqj lSu
iy idfmaCIlj ;udf.a fkdhqKqu ksid we;sjk ySk udkhhs'
79
fn!oaO uQ,Ou
ixikaokh ;=<ska
we;sjk ySkudkh
^;ud ms<sn| wvq ;lafiarej&
wka
whf.a
hqKqj
;udf.a
hqKqj
BIHdj
wksldf.a hqKq ugug iudk ugulska ;uka hqKqug
;sfnk wdidj ke;fyd;a wksld wNsnjdhEf wdYdj BIHdjg
fya;= f' ;udg idfmaCIj wka wh inkaO we;sjk hqKqj O
wdldrfhka isf' m%Odk wdldr my; laf'
1' ;udg fkdue;s fYaI wOHdmkhla fjk;a mqoa.,hl= ,nd
.ekSu ^WodyrKh ( Tng Wmdhla ke;sg wfkla mqoa.,hd
iska Wmdhla ,nd .ekSu&'
Oud[S
kdhl;ajh
80
7' ;ud iska W;aidyh orkq ,enQ tfy;a fkd,enQ fohla ^Wiia
ula" Nd. iu;aula& wks;a mqoa.,hdg ,eu ke;fyd;a
;ud wiu;a wksld iu;a u'
8' ;ud fkdokakd ;ud < ke;s mqoa.,hka ms<sn| jKkd
lrhs' tfia lrkqfha ;udf.a BIHdj fhduqjk mqoa.,hd
bfhah' tu mqoa.,hdf.a ys; fok whqka fyda Tyq $
wehf.a ksmK
q ;dj yd odhl;ajh wj;lafiarejlg ,la lsf
woyiskah'
we;fula ^jvd hqKq jQ& ;u /lshdjg" iudc ;;a;ajhg
;fjl= ^jvd hqKq ke;s& mefKkjdg leu;s ke;' ta i|yd o TjQyq
BIHd lr;s' fuh tla;rd wdldrhlg udkisl frda.hls' BIHdj
iys; mqoa.,hd jkd hula fyda hfula foi RKd;aulj olshs' iq
fyda wvqmdvqjla fidhd th biau;= fldg ;ud ;=< jQ mSvdj ^BIHdj
ksid jQ& iukh lsug W;aidy flf' flkl=f.a ish,a, imQK
jqj;a kyh fyda weo hhs mjikq ,ef'
wj isoah ( 7-1
ujre foofkl= w;r we;s jQ fonils my; lafjkafka'
m%:u uj ;=< BIHdj mj;sk nj Tng wjfndaO f'
m%:u uj
fojk uj
m%:u uj
fojk uj
m%:u uj
( zzuf.a kx.sf.a mq;dg YsIag iudk
lau ;sfhkjd wfka'ZZ
BIHdj
ksid isjk8 whym;
81
fn!oaO uQ,Ou
wj isoah ( 7-2
B ;=< BIHdj we;s nj Tng jegfykq we;'
mqoa.,hd A
mqoa.,hd B
82
Oud[S
kdhl;ajh
we;efula BIHdj ;ud ;=< muKla ;nd f.k ordf.k
wks;a mqoa.,hdg ydksjk l%shdud.j, ksr; fkdfj;s' we;efula
tfia fkdfj;s' we;efula ;u {d;shl= hqKq jk g BIHd lr;s'
fndfyda g {d;Ska w;r tk ;udf.a < kEhka ke;ak tlu
mka;sfha fyda jD;a;sfha ksr; wh w;r jvd hqKq mqoa.,hd ms<sn|
BIHdj we;s f' jvd hqKq mqoa.,hd l,ls ^BIHdldr lghq;=
ksid& wdh;kfhka" ;k;=frka b,a,d wia bj;a hdug bv we;'
Yd, m%fhdackj;a odhl;ajhla wdh;khg mqoa.,hkg wys
hdug bv ;sf'
fn!oaO uQ,Ou
83
wiajeis,a,ls'
5' wka whf.a hqKqj Tng fYaI jdishla jkq we;' hqKq jQ
mqoa.,hd Tng ysyer fkdlrkq we;' Tnf.a Okh fydrl fkdlrkq we;' Tng lror lsfuka uqo,a yo,a Khg b,a,d fkdiskq
we;' fujeks ;;a;ajhla Tng jdishla fkdfo@
6' Tng jvd hfula /lshdfjka fyda wOHdmkfhka fyda
^hkd jYfhka& Wiia k ta i|yd fya;= ;sfnk nj Tn wjfndaO
lr .; hq;=h' ienekau tu mqoa.,hd Tng jvd W;aidyjka;"
ffOhu;a" nqoau;a yd is,aj;a mqoa.,fhla h yelsh'
tfia k Tn tu mqoa.,hdg BIHd lsu fl;r widOdrKo@
thska Tn lr.kafka mdmhls' BIHdj i|yd .; lrk
ld,h yd Y%uh ;u hqKqj i|yd Nd; l< yels nj wu;l
fkdlrkak'
7' flfkl=f.a l iem tu mqoa.,hd iskau ksudKh lr
.kakd nj nqoyf b.ekauhs'4 flfkl=g jvd wvqfjka
Tn iem kafkys k ta i|yd j.lsj hq;a;d Tnuh' wksld
fkdf'5
f nj jgydf.k fydka j;aug ^wka whg BIHd
fkdlr& wIaGdk lr .; hq;=h' f wkqj ;ud ;=< uq;d .=Kh
jeu l< hq;=h' th nqrcdKkajykafiaf.a wkqYdikdjls' uq;d
.=Kh hkq wka whf.a hqKqj .ek b; is;skau i;=gq uhs' Tn
fukau wka wh o hqKqug leue;sh'
fYaI BIHdjka
iajd mqreIhd ish |g BIHd l< yelsh' ke;fyd;a
| iajd mqreIhdg BIHd l< yelsh' fuh idudkHfhka is
fkdf hhs is;k ;;a;ajhls' tfy;a j;udkfha fujeks fYaI
BIHdjka olakg ,eu t;r ,N fkdf' ;u l,;%hd iu
mj;sk inkaO;dj wvqf hhs is;Su fuu BIHdjg fya;=jls'
tfiau ;udj wksld wu;l lrhs hhs is;u
S ;j;a fya;j
= ls' fofokd
Oud[S
kdhl;ajh
84
udhdj
udhdj jQ l,S wka whj /juhs" uq,d lsuhs" wka wh
bfha jHdc fjia .ekSuhs" ujd fmkauhs' ml fldg tajd
ijk iajNdjh jQ l,S udhdjhs' ienekau is,aj;a flfkl= uyckhd ke;fyd;a wkq.dlhka bfha is,ajf;l= fuka fmkS isu
udhdj kka yekaf' ienekau mqoa.,hdg we;af;a whym;a
iajNdjhls' tfy;a f,dalhd yuqf hym;a iajNdjhka fmkakq
lrkq ,ef' th udhdjhs'
O mqoa.,fhda O udhdj, ksr; fj;s' fuh j;udkfha
olakg ,efnk ,N ixiso
a hla fkdf' udhd wjia:d lsym
s hla my;
laf'
fn!oaO uQ,Ou
85
Oud[S
kdhl;ajh
86
we;uqka udhd wioa.;sfhka fmf<kafkda jkafka wehs@ f
i|yd m%Odk fya;= lsysmhls'
Tn ;=< udhdj keue;s wioa.;sh fkd;sh hq;=h' Tn l%shd
l< hq;af;a ienE kdhlhl= ug i jHdc kdhlhl= ug fkdf'
udhdj ljod fyda fy<sjk nj o; hq;h
= ' wfkla w;g Tnf.a ujdmE
wLKavj mj;ajdf.k hdug" fndre lSug mjd isf' m rdYshlg
Tng ysl lSug isf'
fn!oaO uQ,Ou
87
Oud[S
kdhl;ajh
88
w;%sc;d
w;%sc;d hkq ,o fohska i;=gq fkdjk ;udg we;s fohg
jvd wkqka fj; we;s foh fyd|h is;d wkqka wh;a fohg we
lrk iajNdjhhs ^freldfka pkaou, uydkdys" 2008" ms' 24&'
w;%sc;d laf,aIh we;s mqoa.,hdg ;udg we;s foh fkdjkafkah'
wka wh i;= foa jkafkah' we;e g ;udg wh;a foa jvd jkd
h yelsh' wkqkag wh;a foa t;r fkdjkd h yelsh' tfy;a
w;%sc;dj we;s mqoa.,hd ;udg wh;a foag jvd fkdjkd wkqkag
wh;a foag wdYd lrhs' fuh mdmhls' fuhska lsis iq.;shla mqoa.,hdg
fkd,ef' ,efnkafka luh' i;=g <d fkduh'
wj isoah ( 7-3
X jD;a;slfhls' Tyqg .=Kj;a m%shlre |la we;' tfy;a
Tyq fjk;a ia;%shlf.a rEu;a njg f,i wdid weh ,nd
.ekSug lghq;= lrkafkah' .=Kj;a | ish iehdg ffjr
fkdlr Tyqf.a i;=g m;d weh ksjfika msg meNdjhg
m;ajkakSh' ,nd .ekSug fjr rE rEu;a ia;%sh o Tyqg ,nd
.ekSug fkdyels h' wjidkfha Tyqg ish hym;a | o
wys h'
89
fn!oaO uQ,Ou
wj isoah ( 7-4
fyd| ;;a;ajfha fudag r:hla Y keue;a;d yslr f.k
isfhah' kla Tyq ish r:h mojdf.k hk w;r;=r r:hg
bfhka hk fudag r:h ms<sn| wdYdjla we;s h' tu
fudag r:h kk fudag r:hls' we;s jQ wdYdj ksid
taa .ek is;ka .uka lsfuka Tyqf.a r:h wk;=rlg ,la
ish r:hg nrm;, f,i ydks ish' ish ;h frd.;af;a
hdka;ks'
by; isoa foflkau Tng wjfndaO h hq;= jeo.;a lreKla
;sf' tk ,o fohska i;=gq fkd ;udg we;s fohg jvd wkqka fj;
we;s foh fyd|hs is;d thg we lsfuka ;udg ;snQ fohla wys
ug fndfyda bvm%ia:dj we;s njhs' ;udg Wreu jQ foh my;afldg
i,ld wkqkag wh;a foaj,g wdYd lsu ksid fuf,dka muKla
fkdj mrf,dka o msfykafkah ^f.d.uqf fidar; ys" 2008"
ms' 224&'
fuu Ia.;s wju lsu fyda ke;s lsu i|yd mqoa.,hd
;=< ,o fohska i;=gqu keue;s Wiia .=KOuh we;s l< hq;=h'
zzika;=;dZZ6 kka o fuu .=Kh yekaf' fuu .=Kh ish
iemhg fya;=jk fyhska W;= jQ ux., lreKla f,i nqrcdKka
jykafia ux., iQ;%fhys jod< fial'7
uysc;d
fldf;la ,o;a fldf;la ;snqK;a iEySug m;a fkd ;j
;j;a fidhk uyd f,daNh uysc;d k f ^freldfka pJou,
uydkdys" 2007" ms' 25&' laf,aIhla jk fuh uyd lEorluls
.scqluls' uysc;dj we;s mqoa.,hdf.a wdYdjkaj, ksula fldkla
ke;' fl;r ,enqK;a iEySulg m;a fkdfjhs' ;Dma;su;a fkdfjhs'8 jd ? fkdn,d ;j ;j;a uqo,a" bvlv" ksjdi" hdk jdyk"
90
Oud[S
kdhl;ajh
91
fn!oaO uQ,Ou
08 mfoh
fldamh l<ukdlrKh
fldamh hkafkka woyia jkafka kdhlhd ;=< we;sjk
wkS; kdYodhl ;a; f.hls' kdYld ;;a;ajhkag odhljk
wioa.;shls' z;ryZ" zWoyiZ iy zlsmSuZ hk mohka fldamh i|yd
Nd; jk l,am mo f'
kSfrda.S idudkH mqo.
a ,hl=g fldamu isfjhs' iEu mqo.
a ,hl=
;=<u fldamh keue;s Ndjh we;' th mqoa.,hdg md,kh lr .;
fkdyels jqjfyd;a th ndysrj cks; jHdma; Tyq $ wehg fukau
wka whg o wys;lr n,mE bm;a lrhs' we;e g b;d wys;lr
n,mE bm;a lrhs' kSfrda.S fYaI mqoa.,hd fldamh uekka
l<ukdlrKh lr .kshs'
Oud[S
kdhl;ajh
92
o< jYfhka fldamh l<ukdlrKh lsu hkafkka woyia
jkafka kdhlfhl=f.a mrud: bgqlr.ekSu msKsi ish fldamh
md,kh lr .ekSuhs' lghq;= lsf fldamh we;s fkdjk m
l< hq;= foa lsu;a fldamh h f,ilska we;s jqjfyd;a th iukh
lr .ekSu msKsi lghq;= lsu;a fldamh l<ukdlrKhg wod< f'
fldamh l<ukdlrKh lsfuka wfmaCId lrkqfha yels;dla rg
fldamh bj;a lsuhs'
fn!oaO uQ,Ou
93
;on, fldamh we;s jq g we;e ksiaiq r jpk l:d
lr;s' o~quq.=re w;g .ks;s' .=neg yqjudre lr .ks;s' foam< kdY
lr;s' wl fldamh ksid fkdksil= lrhs' Tyq fyda weh if;l=
f,i yeisfrhs' ish ksialu iy wka whf.a ukqIH;ajh wu;l
lrhs' ;sifkl= f,i fyda f,aPhl= f,i l%shdlsfuka jkd
foam<j,g jkd ksia ;j,g iy jkd i;a;aj ;j,g ydks
meK h yelsh' tfiau ;u ;h o ke;slr .; yelsh' my;
i|yka isoah lshjd wjfndaO lr.kak'
wj isoah 8-1 ( mq;d iy mshd
msfhla ish kk fudag r:h msis lrka isfhah' Tyqf.a
is ye mq;d ldrh <g we;a .,a leghla wiq,d thska
ldrfha fndfha hula ,sfh' wl f,i lsmqKq mshd
Tyqf.a w;g wiqjk fohska ish orejdf.a w;g lsysmjrlau
myr kafkah' l f,djlska mshdg wjfndaO jQfha ;ud
orejdg myr we;af;a fudag r:fha gh .e,u i|yd
Nd; lrk WmlrKhlska nj' jydu orejd <u frday,g
we;=<;a lrk ,'
Oud[S
kdhl;ajh
94
95
fn!oaO uQ,Ou
Oud[S
kdhl;ajh
96
my; rEmfhka fldamh l<ukdlrKfha jeo.;alu ;jrg;a
fmkakq flf'
fpkhla fyda wmydihla
fyda lsmSfuka nek jeula
fyda jeks ndysr isoahla
^ls i s h mq o a . ,hl= fyda
mq o a . , lKa v dhula Tng
lrkq ,nk&
lfia
noa O ffjrh
^wd;au.;
fldamh&
fl%daOh fyj;a
ffjrh
^.= ld,Sk
fldamh&
fldamh ^Tn
;=< we;sjk
fla k a ; s u h
Woaf.h&
jdih
msySug m;au
ksrfha Wmu
fn!oaO uQ,Ou
97
Oud[S
kdhl;ajh
98
fn!oaO uQ,Ou
99
Oud[S
kdhl;ajh
100
.=ld,Sk l%u
1'
Tn j;ajkqfha lsis wvqmdvqjla ke;s mQKj Oudkql+, jQ
iudchl fkdjk nj wjfndaO lr .ekSu w;HjYH f' O ksmK
q ;d
iy j,;d we;s mqoa.,hka isk nj;a" tla tla mqoa.,hkaf.a p;
101
fn!oaO uQ,Ou
nqrcdKka jykafia ish fokdgu n,mdkq ,nk Oufhda
wg fofkla ms<sn| foaYkd l<y' tk ,dN" w,dN" whi" hi"
kskaod" m%Yxid" iqLx iy laLx'
) ,dN ( f.j,a fodrj,a" j;= ms" hdk jdyk" rka
hkd O jia;+ka ,eu'
) w,dN ( jia;=j ho ke;su" jia;=j fkd,eu
fyda fidri;=re Wjrej,ska fyda iajNdlj
fyda fjk;a ldrKd ksid fyda jia;=j kdY u'
) whi (
) hi (
) kskaod (
) m%Yxid (
,eu'
) iqLx (
) laLx (
O whqka l ,eu'
Oud[S
kdhl;ajh
102
kskaod ,eu" wjknq ,eu wIag f,dal Ouhls' tfyhska
thska lms; fkdh hq;=h' wkqka flfrys fl%daO lsu lsisu
m%fhdackhla f.k fkdfoa' foam< ke;sfuka" msi fkdue;s fuka
fyda fkdie,lSfuka iy kskaod ,efuka fldam u ;uqkg fukau
wkqkg o m%fhdackj;a fkdf'
3'
u yeu
;ry fyda fldamh we;sjk fya;=fjka wE;au fyj;a fya;=j
u yer hdu .=ld,Sk iuls' ishu fya;= uyeug Tng
yelshdjla fkdue;s h yelsh' WodyrKhla jYfhka orejl= wOHhk
lghq;=j, ksr; fkdu ksid Tn ;=< fldamhla yg.kafka k
tu orejd fkdi,ld yeu l< fkdyelalls' ula ksid o h;a tfia
lsfuka orejd uqukskau iudchg wjevodhl mqoa.,hl= njg
m;aug bv ;sf' ta ksid we;sjk wys;lr m%;smdl ^;ukag fukau iudchg& b;d Yd, h yelsh' kuq;a iuyr fya;= u yeug
mqjk' my; lafjkafka WodyrK lsysmhls'
fya;=j ^fldamhg&
u yeu
103
fn!oaO uQ,Ou
ufkdmqn.ud Oud
ufkdfiGd ufkduhd
5'
wkd;aujdoh
fufkys
lsu
ukid
fp mfGk
Ndi;s jd lfrd;s jd
;f;d kx laLufJj;s
plalxZj jyf;dmox8
isf;a we;sjk ffp;islhka is; fmrgqfldg we;' tajd
is;u fY%aIaG fldg we;' is;skau Wmkq ,ef' tfyhska h
mqoa.,hl= f,daN" fudayd" wl=i, .;sj,ska ls<s jQ is;ska
hula lshhs k" hula lrhs k .e, wk f.dkdf.a mdoh
wkqj wefok .ef,ys frdaoh fia" tu mqoa.,hd miq mi l
yq nhs'
Oud[S
kdhl;ajh
104
wkd;aujdoh jgyd .ekSu Ialr jqj o th jgyd.ekSfuka
fldamh uekka l<ukdlrKh lr.; yels nj ksYa;h' nqka
jod< Oufhys uydpdh j,afmd, rdyq, ys ^1997" ms' 78& fufia
i|yka lr;s(
zz zwd;auhZ zuuZ wd ljr kulska jqjo olajkq ,nk fjkia
fkdjk" iodld,sl" wur jia;=jla ksid ;=< fyda neyer fyda we;ehs
is;u
S ;Hd Yajdihla fkdfyd;a ufkdauh m%fCIamKhla nj m%;;
S H
iuq;amdo Oufhkao" m[apialkaO Nd.fhkao olajkq ,ef' f
jkdys nqkajykafia jod< wkd;au Ouhhs'ZZ
i;Hh wm; i;Hh ^mrud: i;Hh& iy ixjD;s i;Hh
hkqfjka j. follg fnfoa' ixjD;s i;Hh k fmdf ms<s.kq
,nk fohhs' fmd jHjydrfha zuuZ zwmsZ zTnZ zmqo.
a ,hdZ hkd jpk
Nd; flf' mru i;H jQ l,S zuuZ hehs fyda zi;ajhdZ hhs fyda
ienkau .; yels lsisjla fyda lsisfjl= fyda ke;s njh ^uydpdh
j,afmd, rdyq, ys" 1997" ms' 79&'
nqrcdKkajykafia foiQ fuu mru i;Hhg wkqj is;j
= fyd;a
zuuZ f,i i,lk mqoa.,fhla ke;' tfiau Tng fldamh cks;
l< mqoa.,hd ie,l=jfyd;a zTyqZ fyda zfudyqZ hkafkka mqoa.,hl= o
ke;' zfldamhZ lshd fohla o ke;' th o fjkia jk iqh' ish,a,
wks;Hh' tfia k ;jll=g Tn ffjr lrkafkyso@ tfia lsu
w: rys;h'
6'
bjiSu
O mqoa.,hka iu O wjia:djkays Tng wka; l%shd
lsug isf' fuys Tnf.a is;g fldamh f.k fok fkdfhl=;a
fkdukd foa ^jpk" phd" rEm& ish yelsh' fjdhska ;udf.a is;g
fldamh yd fl%daOh we;s fkdlr is; ;a;ika;dkh md,kh l<
hq;=h' fuys,d bjiSu w;sYhska jeo.;a f' zlaIdka;sZ kka ykajk
bjiSu nqu i|yd fndai;a jykafia fmrE mdr;djls'
105
fn!oaO uQ,Ou
nek je" .eryS" fldam Tng bjiSu mqyqKq lsu i|yd
,enQ wjia:d fia i,lkak' tkhska Tng laIdka;s mdr;dj mqrkakg
,eu jdishls'
7'
Ndjkd lsu
Ndjkd ls u hka f kka woyia jka f ka hym;a is ; = ,s
fufkys lsfuka is; hqKq lr .ekSuhs' fldamh iukh jk whqka
;u is; yev .iajd .ekSug Ndjkdj ksid mqjk' fldamh ksid
fyda fldamh we;sug n,mdk fya;= ksid fyda fkdikaiqkajk Tf
uki ikaiqka lr .ekSu msKsi Wmldr h yels Ndjkd l%u y;rla
fuys,d i|yka lruq'
i.
wdkdmdki;s Ndjkdj
tla Ndjkdjls' Tnf.a wdYajdifhys;a ^yqiau by<
u& m%Yajdifhys;a ^yqiau my< u& isys t<u
uq , a f ldg we;s Ndjkdj ka woyia f' bf
isjk T nf.a yq i a u by<" my< hdu .ek is y s f hka n,d
isu fuys isf' fuys,d ndysr f,dalh wu;l
lr Tnf.a yq i a u we;= u yd ms g u foi
n,d is u is f' fuu Ndjkdj i|yd fYa I bhjla
kshu lr we;' Tn ms fhl= k trKs h f.d;d f.k
^noaO mhxlfhka& b| .; hq;=h' Tn ia;%shl k md miqmig
kudf.k ^wO mhxlfhka& b| .; hq;=h'
ii.
;a;dkqmiaikd Ndjkdj
Tn fldam isk g o fldam fkd isk g o
ta nj uekka k .ekSuhs' fuu Ndjkdj Tnf.a is;
;=<g t ne,Suls' fldamh is; ;=<g mefKk whqre"
ta ksid Yrfhys we;sjk fjkial" th ke;s hk
whqre mCId lr ne,Su fuu Ndjkdfjka isf'
fuu Ndjkdj i|yd fYaI bhjla kshu lr
fkdue;s fyhska th ys|f.k fyda isgf.k fyda
Oud[S
kdhl;ajh
106
iii.
;=re fyj;a ys;j;a nj ms<sn| is;s,s we;s lr
.ekSfuka is; hqKq lsuhs' fldamh ksid ksYa;
jYfhkau ;udg ydks mefKa' f ksid ;ud
.ek
is;d fu;a jeh hq;=h'9
uu ksla fjjd ! kSfrda. fjjd !
iqjm;a fjjd ! ffjr ke;af;la fjjd !
Tf flda m h ks i d wka whg o ydks meKs h
yelsh' wka ish,a,gu fukau ;udg reoaO jQ msig o fu;a jeug
mqre u fuu Ndjkdfjka kshu f'
iv.
nqoaOdkqiai;s Ndjkdj
fuu Ndjkdfjka isjkafka Tn" wmf.a Ydia;DjrhdKkajykafia jk nqrcdKkajykafiaf.a .=K isys
lsuhs' nq.=K isyf
s ldg is; hqKq lr .ekSuhs' fldam
jQ g nqrcdKkajykafia u;la lr.; fyd;a Tnf.a
fldamh my hkq we;'
nqrcdKka j yka f ia flda m h l<ukdlrKh i|yd l% u
fohla uu ksldfhys" ;lal iKaGdk iQ;%fhys wkqYdikd
l< fial' tys mshjr 5 la laf'10
1' oa f Ih yg.;a g ta fjkq j gh l= i ,a wruq K la $
ks;a;la fufkys l< hq;=h' tg is; ;ekam;a fjhs' oCI jvqfjla
is h q weKhls k a uy weKhlg .ika f ka o " ^.ika
mqjrefjka& neyer lrkafkao" ^w;ska& weo oukafkao tfiau h l=i,a
wruqKlg meK h l=i,hla fufkys lsfuka fldamh
bj;a l< hq;=h' fuu m<uq l%shdud.h ksYaM, f k"
fn!oaO uQ,Ou
107
Oud[S
kdhl;ajh
108
09 mfoh
kdhl;aj .=Kdx.
fuu mfofhka .%y lsug wfmaCId lrkqfha fYaI
kdhl;aj .=Kdx.hkah' hym;a p; .=Kdx. jk wjxllu" bjiSu
hkd ioa.K
= hka ms<n
s | fmr .%y lrk ,' tu .=Khka yer id:l
kdhlhl=u i|yd wjYH jk wfkl=;a .=Kdx. fuys .%y lsug
wfmaCIs;h' wju jYfhka oi .=Kdx. fn!oaO idys;Hhg wkqj
ykd .; yelsh'
1'
wkq.dlhkag fukau inkaOjk ish ksiqkag O
;Hd. ,ndug we;s leue;a; iy tfia fkduiqrej ;sfnk foa
iemhSu fuu .=Kdx.fhka woyia f' ;Hd. u i|yd m%udKj;a
j;alula kdhlhd i;= h hq;=h' fuys,d jHuh" uQ,Huh" udkisl
iy fYaI jYfhka ;Hd. j. l< yelsh' jHuh ;Hd.j,g O
nvq NdKav" wdydr mdk" u" b ysgq hkdh we;=<;a f' uQ,Huh
;Hd.j,g wh;a jkqfha uqo,ah' udkisl ;Hd. jYfhka ykajkqfha
uqo,auh yd jHuh fkdjk we;eg , l< fkdyels ukdh'
iskyj" m%Yxid" je<|.ekSu" w; we,a,Su" ysi we,a,Su" msgg tla
w;lska ;gqjla u hkdh udkisl ;Hd.hkah' Wmfoia" u fmkau" b.ekau hkdh fYaI ;Hd. jYfhka yekaug mqjk'
fn!oaO uQ,Ou
109
h fohla ;Hd.hla jYfhka u idudkHfhka Ialr fohls'
ulaksido h;a thska Tng ,nd .ekSug ;snqK m%fhdackh fyda jdish
ke;s hk fyhsks' tfy;a tu ;Hd.h ksid th ,nk flfkla
i;=gg m;af' ta fyhska ,nk flkd ;=< meyeula Tn ms<sn|j
we;sf' f ksid tu mqoa.,hd iy Tn w;r we;s inkaO;dj hym;a
f' hg;a msfika tu inkaO;dj m fkd fyda whym;a fkd
mej;Sug fya;= f'
kdhlhl= jYfhka Tn ish wkq.dlhka fj; ;Hd.jka;
h hq;=h' tfiau ;udf.a fiajh wfmaCIdfjka tk fyda ;ud iska
j.lshkq ,nk ksIamdok , .ekSug tk mdfNda.slhkag ;Hd.
jka; h yelsh'
;Hd. jia;=j flfrys lsis f,daNhla we;s fkdlrf.k
th m%odkh l< hq;=h' th ,nk mqoa.,hdf.a hym; msKsi is;d
h hq;=h' ;Hd. fuka miq tu ;Hd. ,nkakd tajdhska m%fhdack
.kakjd o keoao hkak fiu wkjYH fohls' th fkdl< hq;=h'
;Hd.h ,nkakdj lrorhg m;a fkdlr Tyqg $ wehg hym;la
jdishla isjk fohlau ;Hd.h jYfhka h hq;=h'
2'
Equal - idOdrK
ienE kdhlhl= ish wkq.dlhkag idOdrK h hq;=h'
idOdrK u hkafkka woyia jkafka widOdrK u" whqla;s
iy.; u fkdl< hq;= njhs' iudk njlska iu;djlska hq;=h l%shd
l< hq;= njhs'
ish wkq.dlhka yg iudk wjia:djla ^Wiia " udre"
jegqma jOl" mqyqKq hkdh& h hq;=h' tfiau Wiia" udre
jegqma jOl" mqyqKq hk wjia:d i|yd iqiq mqoa.,hka f;dard
.ekSf wod< fkdjk idOl $ ksKdhl ^cd;sh" wd.u" l=,h"
fm!oa.,sl kEoEl" ys;j;al yd fjk;a inkaO;d& u; isfkdl<
hq;=h' idOdrK jQ m%;sm;a;s iy l%shdmmdka ilia l< hq;= w;r
tajd ta whqkau l%shd;aul l< hq;=h' ia;%S mqreI jYfhka o fNaohlska
f;drj hqla;s iy.;j lghq;= l< hq;=h' f ia;%shl hhs is;d wehg
Oud[S
kdhl;ajh
110
Active - il%Sh
il%Sh hkq w,i fkd lirj l%shd;aul uhs' fjk;a
mohlska i|yka l<fyd;a h uhs' kdhlhd i;=h hq;= b;d
jeo.;a .=Kdx.hla jkqfha h fyj;a oyshhs' ke;fyd;a ffOhh
hs' fuys,d i,lkq ,nkafka Oudkql+, mrud: bgqlr .kq
jia kdhl;ajhla wod< wkq.d msi fj; ,ndug ffOhh
imkak uhs'
mrud: bgqlr.ekSu i|yd h h ldhhka bgq l< hq;=h'
lsih
s mdie,la ksia im;a ixjOkh i|yd;a wdh;k ixjOkh
i|yd;a fhduq jQ p;j;a isiq mrmqrla ys lsf mrud:fhka msysgqjd we;ehs is;kak' fuu mrud:h bgqlr .kq jia isik
q a mmd,kh"
mqia;ld, myiql ie,iSu hkd O ldhhka /ila uekka
bgql< hq;=h' tys,d kdhlhd il%Sh h hq;=h' m%udKj;a ffOhhla
fkdue;sj Wla; lghq;= uekka bgql< fkdyelsh' h lghq;a;l"
ldhhl id:l;ajh i|yd hh fyj;a ffOhh w;HjYHh'
lsish jeo.;a ldhhla wdrN lsf iy lrf.khdf
O Ialr;d ndOl meKSug bv ;sf' we;e msia ndOl
ueug fyda iyfhda.h fkdlaug mqjk' iuyre BIHdfjka
ndOd l< yelsh' we;e g m%udKj;a fN!;sl yd uQ,H im;a
fkdue;s h yelsh' ld,.=Kh whym;a ug bv we;' ;j kdkd
ndOd we;sug bv ;sf' f ish ndOl w;=ka ish mrud:h
fn!oaO uQ,Ou
111
Oud[S
kdhl;ajh
112
Tn iska Wla; l=iS; jia;= wg is fkdl< hq;=h' tg Tn
;=< ffOhh we;s f' wms ish fokdu mqoa.,fhda fjuq' mqoa.,fhda
mD:.ackfhda h' hh n,h mD:.ack mqoa.,fhl=g fidajdka ug"
ry;a ug iy nqug fya;= jkafkah' tfia k id:l kdhlhl=
u i|yd hh n,fha wjYH;dj lshkqu lsu@
my; i|yka m%Yak fydka lshjkak' Tn fok ms<s;=re wkqj
Tnf.a hfha ;ru Tng jgyd .ekSug yelsjkq we;'
1' fnfykau Ialr jqj o Tng ksjer fohla l< yelso@
2' Tng <d lr .ekSug jqjukd ksjer mrud:hla uqkam;a
lr .ekSu Tn w;aykafkys o@
3' Nhdkl iy wm%sh wjia:djka Tn u ykafkys o@
4' Tnf.a yojf;a Yla;sh jQ l,S ffOhh nj Tn Yajdi
lrkafkys o@
5' f,fyisfhkau Tn h jk mqoa.,fhla o@
fn!oaO uQ,Ou
113
Determined - wIaGdkYS,s
h mrud:hla we;s lrf.k tu mrud:h imQKfhkau
bgqlr .kafkhs j is;d tu is;Su u; msysu wIaGdkh k
f' fuh ffp;isl Yla;shls' Tn hula bgqlsug is;+ whqkau th
bgqlsug Tng wIaGdkh ;sh hq;=h' nqu i|yd uyd fndai;a
jykafia fmre msrE tla mdr;djls wIaGdk mdr;dj'03
kdhlhl= jYfhka id:l u msKi
s kdhl;aj mrud:fhys
j t,anj isu l< hq;=h' hula lsug Tn ;SrKh lr we;s nj
iy lsis fohlg Tnj k;r lsug Tn bv fkdfok nj fmkaf
.=Kdx.h wIaGdkhhs'
Tn ;=< wIaGdkh we;ak lsis ndOlhlg Tnj k;r
lsug fkdyels w;r Tn wod< mrud:h uqkam;a lr .ekSug
j ;SrKh lr we;af;ysh' wIaGdkh WGdk hh ke;fyd;a
fkdmiqng W;aidyh yd fnfykau inkaOf' my; i|yka
m%Yak iqmCIdldj lshjkak' iEu m%Yakhla fjkqfjkau Tng
wjxlju zTZ hk ms<s;=r h yelso@ tfia k Tn wIaGdkYS,s
mqoa.,fhls'
1' ;fha mrud: ^fYaIfhka kdhl;aj ;k;=rg wod<&
bgqlr .ekSug wIaGdkhla iys; mqoa.,fhla o Tn@
2' Tf mrud: Tng meye,s o @
3' mrud: bgqlr .ekSfuka Tnj j<lajk lsis ndOlhlg
Tn bv fkdfokafkys o @
Oud[S
kdhl;ajh
114
lrKShfu;a; iQ;%h2 ffu;%sh ms<sn|j Wmfoia fok iQ;%
foaYkdjla nj ienEh' tfy;a tys uq,a .d:d lSmh u.ska fn!oaOhl=f.a
ilia u .ek lreKq la f ' fuu lrKS h fu;a ; iQ ; % f hys "
m%:ufhkau lafjk .=Kh jQ l,S zilafldaZ hkakhs' tys wre;
jkqfha ish j.lS ms<sn| yelshdjla we;af;l= uhs' kdhlhl=g
mej we;s m%Odk j.lSu jkqfha wkq.dlhka ukd f,i fufyhjd
wod< Odl mrud: bgqlr .ekSuhs'
fuys,d wdoYfhka kdhl;ajh u" mj;sk m%;sm;a;s"
l%shdmmd yd ;s lv fkdlr yels muK wkq.dlhkag ish
jD;a;Sh yd fm!oa.,sl wruqKq bgqlr.ekSug Wmldr lsu" m%isoafha
w.h lsu" wkq.dlhka wdrCId lsu" iqiaidg iqiq ;ek u" ksis
f,i jev mjrd uekka iqmCIKh lsu hkd ldhhka kdhlhd
iska bgql< hq;=h' fuu ldhhka ksis f,i bgq lsu ms<sn| j.lS
kdhlhd fj; mejf' fuu j.lS ksis f,i bgq lsug m%udKj;a
ksjer yelshdjla kdhlhdg ;sh hq;=h' tfia yelshdjla fkdue;s
k kdhl;ajh wid:lu ksYa;ju isf' ish rdcld iy
j.lS ms<sn| yelshdj ,nd .kafka flfia o@ yelshdj ,nd.; yels
m%Odk l%u ;=kls'
fn!oaO uQ,Ou
1' wOHdmkh
2' mqyqKqj
3' m<mqreoao
115
ukd wOHdmkh fuys,d b;d jeo.;a f' th ukd mqyqKqjla
,eugo ukd m<mqreoaola ,eug o whl=g bjy,a f' ka
.uHjkqfha kdhlhd W.;l= h hq;= njhs" W.;a wfhl= u wjYH
njhs' kdhlhd i;=j jvd by< wOHdmkhla ;sh hq;= nj ka woyia
fkdjk nj;a wkq.dl msfia nyq;rhlf.a W.;alug jvd je
W.;alula ;sh hq;= nj;a fuys,d i|yka l< hq;=h'
) tu mrud: wkq.dlhka fj; uekka
ikaksfokh lsug"
m%udKj;a yelshdjla kdhlhl=g ;sh hq;=h' w;HjYH
W.;alu j. ;=klg fnh yelsh'
;dCIKsl W.;alu hkq wod< ldhhka uekka bgqlsu
ms<sn| wod< kqu" l=i,;d iy wdl,am w;am;a lr .ekSuhs' ksoiqkla
jYfhka Tn kdhl;ajh ,nd fokafka mdie,l y,am;sjrhl=
jYfhka k mdie,la iska l< hq;= ishu fufyhq ^ldhhka&
ms < s n | ks j er kq u iy l= i ,;d ;s h hq ; = h ' Tn frda y ,l
kdhlhl= k f,vqka iqj lsug wod< ishu ldhhka ms<sn|
ksis wOHdmkhla Tng ;sh hq;=h' Tn wdh;khl udkj im;a
l<ukdlrejl= k udkj im;a l<ukdlrKh ms<sn| m%udKj;a
Oud[S
kdhl;ajh
116
Ouh ms<sn| W.;alu hkq nqka jod< Ouh k .ekSuhs'
NsCIQka iska Ou kh ms<sn| W.;alu uQ,sl jYfhka ,nd.;
hq;=h' .syshl= iska Ouh ms<sn|j idudkH W.;alula ,nd .;
hq;=h'
6'
ka woyia jkafka wjia:djg W;j ksjer ;SrKhla .ekSu
fyda yeisuhs' wkfmaCIs;j mefKk Ialr;djhkaf.ka ug
wka;rdhkaf.ka ug we;s yelshdj ^m fkdlr& ka woyia f'
fuh Wmdh fl!Y,H kkao yekaf' fuh nqoau;alu keue;s
kdhl;aj .=Khg fnfykau inkaO f' b;d blaukska fyda
fl ld,hla ;=< wod< wjia:djg .e,fmk m ^inka;
ish fokdg ydks fkdjk wmyiq;djla f.k fkdfok& ;SrKhla
.ekSu l:d lsu iy yeisuhs ia:dfkda; m%{dj jkqfha'
fn!oaO uQ,Ou
117
kh hkq ysl
a u fyj;a YsCIdjhs' Tn iska Tnj fu,a, lr
.ekSu iajhx khhs' Tfnka hym;a kdhlfhl= jYfhka wka wh
iska wfmaCId lrkq ,nk .=Kdx. iy phdj Tn iska ienekau
fmkakq lrkq ,euhs iajhx kh hkafkka woyia jkafka'
Oud[S
kdhl;ajh
118
Tn Tf is;" lh iy jpkh ixjr lr.; hq;=h'3 tfiau
wod< m%;sm;a;s ^;SrK .ekSu i|yd jQ Wmfoia" u fmka iy
uQ,Ou&" l%shdmmdka ^h h foa bgql< hq;= wkqms<sfj, lafjk
& iy ;Ska ^kshuhka iy fr.=,dis& lv fkdjk m tajd wkq.
ukh lrka ish kdhl;ajh h hq;=hs' ;udf.a fm!oa.,sl jdish
i|yd fyda ish ys;j;=kaf.a jdish i|yd fyda mj;sk kh kS;s ;s
W,a,x>kh fkdl< hq;=h' iajhx kh iys; kdhlhd(
) tajd woyhs'
idl;ajh i|yd kh w;sYhskau jeo.;a f' Tnf.a iajhx
kh Tf id:l;ajh muKla fkdj wka wh ;=<o kh we;sug
n,md" Tjqkaf.a .re;ajh ,nd" Tjqka ,jd yd Tjqkaf.a iyfhda.h
we;sj wod< ldhhka ksufldg wfmaCIs; mrud: idOkhg bv
m%ia:dj we;s jkq we;'
Tf
iajhx
kh
wka whf.a
f.!re;ajh
wka wh ;=<
kh we;su
kdhl;aj
mrud:
bgqu
fn!oaO uQ,Ou
8'
119
Humanly - udkqIslj
ksil
a ug .re lrka ukqIH ohdfjka lghq;= lsu udkqIl
s
u hkafkka woyia f' lreKdfjka iy wkqlmdfjka wkq.dlhkag ie,lSu kdhlhdf.ka ish hq;=h' fuu .=Kdx.h fkdue;s
k" th fn!oaOdkql+, kdhl;ajhg mgyeksh'
ksid ms<sn| hym;a wdl,amhla kdhlhd ;=< m%:ufhkau
;sh hq;=h' f ms<sn| uq, .%y h' fuu hym;a wdl,amh mej;Su
kdhlhdg udkqIsl ug Wmia:Nl f' wkq.dlhka wdrCId lsu
ke;fyd;a /l .ekSu kdhlfhl= iska bgql< hq;= ldhhls' fuu
ldhh uekka bgql< yelafla kdhlhd ;=< udkqIsl;ajh keue;s
.=Kdx.h we;af;a k muKs' fuu .=Kh iys; kdhlhd (
orhs'
iEu mqoa.,fhlau lg wlue;sh' ysxidjg hhs'4 ;ud o
tfiauh' tfyhska lg m;a jQ mqoa.,hdg wkqlmdj lah hq;=h'
wka whf.a la wju lsu i|yd msysg u lreKdjhs'
9'
Intelligent - nqoau;au
kdhlfhl= nqoau;a mqoa.,fhl= h hq;= hhs i|yka lsu
idudkH fohls' nqoau;alu ta ;rug wjYH nj fmdf ms<s.
efka' lrKShfu;a; iQ;%fhys zksmfldaZ5 hk mofhka woyia jkafka
zkqjKe;sfhlaZ h hq;= njhs' zkqjKZ hk moh fuys,d znqoahZ
hkakg l,am mohla f,i jHjydr f'
;l lsf iy .eg if udkisl yelshdj nqo
a u;aluhs'
fok ,o fyda mj;sk f;dr;=re Nd;fhka ta ms<sn| mCIdldj
120
Oud[S
kdhl;ajh
fn!oaO uQ,Ou
121
Pleasant - m%shYS,s
ms%hjd njla ;su kdhlhl= i;=h hq;= .=Kdx.hls' m%sh
jpkfhka wkq.dlhkag fukau inkaOjk wka ish fokdgu
^.kqfokqlrejkag& l:d l< hq;=h' f ksid wka whf.a is;a kd
.ekSug fya;= f' Tjqka ;=< Tn ms<sn| leue;a;la yg .kshs' ish
fokdu mdfya m%sh lrk .;shls m%shYS,s;ajh'
m%shYS,s .=Kh zuqZ kka lrKShfu;a; iQ;%fhys laf'6 uq
hkq uD h hq;= njhs' uD f reoaO ;;a;ajh jkqfha zf.dfrdaiq
$rZ uhs' m%shYS,s .=Kh iys; kdhlhd (
) wka whg ys; fok jpk l:d fkdlrhs'7
) m,s.ekSf woyiska wka whg f.dfrdaiq fyda r fyda
kmqre fyda fkdfjhs'
) wkqkg ysxid f.k fok l%shd fkdlrhs'
) jyd fkdlsfmhs'
) zmrhd" W!" uQ" f;da" fnd," jr" m," l;d lrmshZ hkd
jpk Nd; fkdlrhs'
) zTn" Thd" uy;d" uy;ah" ;=ud" ;=h" tkak" hkak" l;d
lrkak" wdorKSh" ifydaorhd" ifydaoh" ys;j;d" ys;j;shZ
hkd yels ;r m%sh jpk l:d lrhs'
Oud[S
kdhl;ajh
122
10 mfoh
fn!oaO uQ,Ou
123
Oud[S
kdhl;ajh
124
fuu cd;l l;dfjka Tng my; i|yka foa kdhlhd ;=<
;sh hq;= nj mila jkq we;'
fn!oaO uQ,Ou
125
Oud[S
kdhl;ajh
126
fn!oaO uQ,Ou
127
128
Oud[S
kdhl;ajh
f ish hq;=l bgqlsug kdhlhd ;=< udkqIsl;aj
.=Kdx.h ;su w;HdjYHh' tfiau ;Hd.jka; .=Kh o fYaIfhka
fn!oaO uQ,Ou
129
Oud[S
kdhl;ajh
130
11 mfoh
;SrK .ekSu
kdhlhl=f.a jeo.;au ldhhla jkqfha lKavdhu uqyqK
fok m%Yak i|yd ksjer i ksYaph lsuhs' tfia ksYaph l<
i ksis whqka l%shd;aul lsu o l< hq;=h' ;SrK .ekSu iy
tajd l%shd;aul lsu kdhlhl=f.a jeo.;au ldhh jYfhka i|yka
lsu idjoH fkdf' ula ksid o h;a ;SrK fkdue;sk mrud:
fkdue;' l=ula l< hq;= o" ljqre l< hq;= o" flfia l< hq;= o" ljod
l< hq;= o" fld;ek l< hq;= o hkak meye,s ksYaphka" ;Ska
ke;' tg wid:l;ajh wksjdhfhkau we;sjkq we;'
;SrKhla .ekSug isjkqfha .egjla i|d .ekSu i|ydh'
nqrcdKkajykafia jod< Ouhg wkqj kdhlhl= ;SrK .; hq;af;a
flfia o hkak .%y lsu fuu mfofha wruqKhs' p;=rdh
i;Hh fuys,d w;sYhskau jeo.;a f' p;=rdh i;Hh hkq f
f,dalfha fY%aIaG iy W;= we;a; i;rhs' tk"
1' laL wdh i;Hh
^l hkq l=ula hs .%y f'&
2' laL iuqoh wdh i;Hh
^l we;sug fya;= jQ ;DIaKdj ms<sn|j .%y f'&
fn!oaO uQ,Ou
131
kdhlhd ;SrKhla .ekSug m%:u .egjla weoao th l=ula
o hkak jgyd .; hq;=h' .egjla hkq hula ms<sn| wi;=gqodhl
;;a;ajhls" mr;rhls' ksoiqkla jYfhka wdh;kfha ^kdhl;ajh
fok& NdKavh fyda fiajh ms<sn| mdfNda.sl b,au my; niska
mj;shs' fuh wi;=gqodhl ;;a;ajhla fyhska .egjls' tfiau
.egjla hkq hula ms<sn| wfmaCIs; ;;a;ajhg jvd wvq ugf
mj;sk i;H ;;a;ajhhs' ksoiqkla jYfhka kdhlhd jYfhka Tn
wkq.dlhka ;=< /lshd ms<sn| ;Dma;shla wfmaCId lrkafkls' we;a;
jYfhkau Tjqka ;=< /lshd ;Dma;shla ke;ak wfmaCIs; ;;a;ajh
;sfnk ;;a;ajfhka fjkia jk w;r wjdisodhl mr;rhla olakg
we;' fuu wjdisodhl mr;rfhka lshjkqfha .egjla we;s njhs'
.egjla ;sfnk nj k .ekSfuka th if wjYH;dj
u;=f' iu i|yd .egjg fya;=j fyda fya;= uekka ykd.;
hq;=h' fuys,d nqka jod< fya;=M, oyu Wmfhda.S lr.; yelsh' nq
Oud[S
kdhl;ajh
132
fya;=j
M,h
f wkqj"
B we;s jkafka
A ksidh'
A fkdue;s k
B yg fkd.kshs'
A fkdue;s k
B o fkdue;s fjhs'3
f wkqj"
A ;Kaydj hhs o B l hhs o is;uq' ;Kaydj fya;=j jk
w;r l M,h f' l keue;s M,h yg .kafka ;Kaydj keue;s
fya;=j ksidh' ;Kaydj ke;s g l ke;sf' ;Kaydj we;s g l
we;sf' lg fya;=j ;Kaydjhs'
f wkqj kEu .egjla i|yd fya;=jla ;sh hq;=h' we;e
g tla fya;=jlg jvd ;sh yelsh' tg ta ish fya;= fidhd
fn!oaO uQ,Ou
133
.ekSug isf' ukd wOHhkhla u.ska fuh l< hq;=h' fuh ;ksj
l< fkdyels k msila inkaO fyda l< hq;=h' tfiau wod<
.egj ms<sn| fYaI{hl= ,jd o fya;= fidhd .; yelsh' ksoiqkla
jYfhka h NdKavhla i|yd mdfNda.sl b,au my; nei we;ehs
is;kak' f i|yd fya;= lsysmhla n,mE yelsh' NdKavfha , ^wl
u&" wka wdfoaYl NdKavj, , ^idfmaCIj wvq u&" mdfNda.sl
wdodhu ^wvq u&" mdfNda.sl reh ^wvqu&" mdfNda.sl ixLHdj
^wvqu& hkd fya;= n,mEug bv ;sf'
;j;a ksoiqkla jYfhka wkq.dl msfika jvd oCI lsysm
fokl= wdh;kh w;yer f.dia we;ehs is;kak' f i|yd my;
fya;= n,mE yelsh (
134
Oud[S
kdhl;ajh
NdKav& , my; hdu hhs is;kak' fojk ksoiqk i|yd ^jvd oCI
wkq.dlhka wdh;kh yer hdu& fya;j
= Wiia f wjia:d fkd;su
hhs is;kak' f wkqj fya;=j ksYa; jYfhkau ke;s l< hq;=h'
ke;fyd;a tys n,mEu ;=rka l< hq;=h'
iu ;SrKh lsfuka miqj if u. ;SrKh l< hq;=h'
Wla; m%:u ksoiqkg wkqj iu jkqfha wdfoaYl NdKavj, n,mEu
;=rka lsuhs' f i|yd if u ;SrKh l< hq;=h' wdfoaYl
NdKavj, ,g iudk ,la kshu lsu iy ta nj mdfNda.slhkag
jydu ukdj kq u i ud.h h yelsh' ke;fyd;a wdfoaYl
NdKavj,g jvd ;u NdKavfhys .=K;ajh iy $ fyda m%udKh ^we;a;
jYfhkau je k& je nj m%pdrh l< hq;=h' fojk ksoiqkg
wkqj iu jkqfha Wiia f wjia:d we;s lsuhs' f i|yd i
u h yelafla kj Wiia ;k;=re we;s lsu" tajdg wod< f;k"
rdcld" jrm%ido iy ;k;=re kdu we;s lsu" ta i|yd f;dard .kakd
;SrKh lsu iy fjd ms<sn| m%udKj;a ikaksfokhla wod<
wkq.dl msi fj; is lsuhs'
fya;=M, inkaOh mpiuqmamdo Ouh kka yekaf'
mpiuqmamdo Ouh ir, fohla f,i fmkqK o ienekau
th tfia fkdf' nqrcdKka jykafia iska wdkkao yshkag
mpiuqmamdo Ouh myiq fkdj .eUqre nj;a" th ksishdldrj
wjfndaO lr .ekSug fkdyels u ksid i;ajfhda O .egj,g
uqyqK iif w;rux jk nj;a wmdfha mjd la ka Wm; ,nk
nj;a jod< fial'4 mpiuqmamdo Ouh wkqf,dau jYfhka yd
mf,dau jYfhka jrKh lr we;' wkqf,dau f,iska jQ jrKh
my; rEmfhka fmkajd we;'
135
fn!oaO uQ,Ou
fya;=j
woHdj
^p;=rdh i;Hh fkdkSu&
M,h ^fya;=j&
ixialdr we;su
^;sfodka lrk l=i,dl=i, /ia lsu&
M,h ^fya;=j&
M,h ^fya;=j&
hkd
[a[dKh
^m%;sika is; we;su&
i<dh;kh
^wdh;k ih ( wei" lK"
kdih" j" Yrh iy uki keue;s
bkaSh ih&
;Kaydj fyj;a ;DIaKdj
^wdYdj&
Wmdodkh
^is;ska j w,a,d .ekSu&
Njh
^iir meje;au&
Oud[S
kdhl;ajh
136
cd;sh
^Njfhys Wm; ,eu&
crd - urK
^uy u" f,v u" urKh
wd la we;su&5
Wla; wkqf,dau mpiuqmamdo Oufhka kdhlhl=g .eg
ifuys,d W.; yels foa my; laf'
1' .egjlg fya;= .Kkdjla ;sh yels nj ^kd kd fya;=
we;s nj&'
2' M,hla ^lsih
s fya;j
= la ksid we;sjk& ;j;a M,hla we;sug
fya;=N+; u'
3' fya;= iy M, w;r meye,s inkaO;djla ;su'
4' fya;=j ke;s lsfuka M,h ke;s lr.; yels u'
mpiuqmamdo Ouh wdh;k l<ukdld;ajh fj; fhdod.; yelso@ mqjk' iEu wdh;khlgu .kqfokqlrefjda is;s'
.kqfokqlrefjda hkq wdh;kfha NdKavh ^fyda NdKav& fyda fiajh
^fyda fiajd& , .kq ,nk mqoa.,fhdah' Tjqka ;Dma;su;a lrkafka
flfia o hkak wdh;k kdhlhl= uqyK
q fok b;d jeo.;a .egjls'
fuu .egj my; m .%y l< yels f'
.egj
fya;=j
mdfNda.sl w;Dma;sh
137
fn!oaO uQ,Ou
kdhlhl=g uqyqK ug isjk m%Odk .egjla jkqfha
l,flda,dy, iuhs' l,flda,dy, hkq .egq f' l,flda,dy,
ziudc lZ jYfhka .efka' fuys,d wdoYhla .; yels foaYkdjla
uyd ksodk iQ;%fhys i|ykaj we;'6 iudc l wkqf,dau mpiuqmamdo kHdh wkqj my; .%y flf'
;Kaydj
,eu
we,Su
Oud[S
kdhl;ajh
138
uiqrelu
^wka whg ,nd fkd ;udu
yslr f.k isu&
wdrCId lsu
o~q uq.=re u" w u"
l,flda,dy," jdo" wmydi" fla,d lSu"
fndre lSu hkd wl=i, lu isu'
wye iudchla fyj;a ye fkdjk iudchla we;s jkafka
wehs hkak o m%Odk iudc .egjls' wye iudchla hkq foudmshkg fkdi,lk" .=rejrekg wlSlre" meoaokag .re fkdlrk"
is,aj;a iudchls' fujeks iudchla we;s jkafka ukao hkak
plalj;a;s iSykdo iQ;%fhys 7 .%y lr we;' ta wkqj (
mam;=kag Okh fkd,eu
<slu jeu
fidrlu jeu
foam< /l .ekSf h
w wdhqO nyq,u
m%dK>d;h
fndre lSu yd fla<d lSu
jer ldu fiajkh
r jpk yd ysia jpk Nd;h
139
fn!oaO uQ,Ou
f;kdj
f wkqj f;kdj mok lrf.k ;SrKh fyd| o krl o
hkak ;SrKh flf' ksfl iQ;%h8 wkqj f;kdj luh jkq
we;ehs nqrcdKkajykafia jod< fial' is;
= ,a,la fyj;a f;kdjla
uq,alrf.k is lrk l%shdjka lu jk w;r is;=,a, krl fyda
fyd| fyda h yelsh' krl is;=,s j. ;=kls' tk f,daNh"
oafYh iy fudayh'9 fyd| is;=,s o j. ;=klg fnfoa' tk
wf,daN f;kdj" woafY f;kdj iy wfuday f;kdj hkqfjks'
f;kdj uq,a lh" jpkh iy uki hk ;=kafodka fyd| lu
^l=i,a& iy krl lu ^wl=i,a& isf' ;SrKhla .kq ,nkafka
krl f;kdjlska k tu ;SrKh krl ;SrKhla jkq we;' .kq
,nk ;SrKh fyd| f;kdjlska .kafka k th fyd| ;SrKhla
jkq we;'10
2'
;SrKh fya;=fldg f.k cks; jk m%;sM, wkqj h lsis
;SrKhla fyd|h fyda krlh fyda lshd ksYaph lsu isf' ;SrKh
u.ska ;udg lafoa o" wkqkg lafoa o iy ;udg;a wkqkg;a lafoa o
hkak uid ne,Su ish hq;=h'11 lsish ;SrKhla ksid ;udg la
we;sf k th ksjer ;SrKhla fkdjkq we;' tfiau ;udg la
f.k fkd wka whg la f.k foa k o tu ;SrKh ksjer fkdf'
;udg;a wkqkag;a laf.k foa k ;SrKh jvd jer iy.;h'
Oud[S
kdhl;ajh
140
3'
kqjKe;a;ka iska .kakd ,o ;SrKh wkqu; lrkafka
k tu ;SrKh fyd| f,i o tfia Tjqka iska wkqu; fkdlrkq
,nkafka k ;SrKh krl f,i o ks.ukh flf'
Wla; ksKdhl ;=k Nd;h u.ska h ;SrKhl fyd| krl
ksYaph l< hq;= nj nqoyf b.ekaf' ld,du iQ;%fhys i|yka
m my; i|yka l%u oyfhka tlla j;a fyd| - krl" y- jer
ksYaphg ;kslr m%udKj;a kq o~q fkdf'
141
fn!oaO uQ,Ou
12 mfoh
ye rdcH kdhlhd
rdcH kdhlhl= hkafkka woyia jkafka rf fmd ck;dj"
fmd foam, yd fmd rdcH wdh;k md,khg inkaO jk ck;d
ksfhda;fhls ^ck;d Pkaofhka m;aj&Q ' ckdm;s" w.ue;s" weu;sjre"
uka;j
S% re hkd mdYjhka fuys,d rdcH kdhlhka jYfhka ie,fla'
ye rdcH kdhlhl= hkq ljfrl= o@ fuu m%Yk
a hg id:l ms<;
s r
= la
fn!oaO b.eka w;r mj;shs' wod< fn!oaO b.eka fuu wjidk
mfofha .%y f'
1'
plalj;a;s iSykdo iQ;%fhys 1 mrudoYS Odl fn!oaO
rdcH kdhlhd ^rcl=& ms<sn| ia;r i|yka f' uQ,sl ila;s j;a
y;rls'
) Odlj rg md,kh lsu'
) is,aj;a uyK nuqKka f.ka wod< fCIa;%j, ksmqK;d
we;s fYaI{hkaf.ka Wmfoia ,nd .ekSu'
rdcH kdhlhd yefuka fifuka rg md,kh l< hq;=h'
tys,d zOuhZ k .; hq;=h' thg .re l< hq;=h' th wm;s jYfhka
142
Oud[S
kdhl;ajh
fn!oaO uQ,Ou
1'
143
ks;r /iau
md,kh islrf.k hk g O .eg u;= u iajNdlh'
.eg u;= jQ g tajd i|d .ekSu ;ksj is fkdl< hq;=h' wod<
msi /ia idlPd fldg .eg if l%shdud. ;SrKh l<
hq;=h'
2' iu.sfhka /ia iu.sfhka isr hdu yd ;SrK iu.sfhka
l%shd;aul lsu'
wod< msi ^kdhlhdo we;=j& iu.sfhka /ia h hq;=h'
iu.sfhka idlPd fldg ;SrK .; hq;=h' miqj iu.sfhka isr
hd hq;=h' .;a ;SrK iu.sfhka l%shd;aul l< hq;=h' .kakd ;SrK
;ks mqoa.,fhl=f.a ;SrK fkdj iduQysl ;SrKh' tfyhska /ia jQ
ieufokdgu ;SrKh l%shd;aul lsug leue;a;la we;sjk w;r
tfia id:lj l%shd;aul lsug j.lSula o we;s f'
3' fkdt< ;SrK l%shd;aul fkdlsu yd t< ;SrK
l%shd;aul lsu'
idlPd fldg .kakd ,o ;SrK ^kS;s ;s" m%;sm;a;s& l%shdjg
kexh hq;=h' fkd.kakd ,o foa l%shdjg fkdkexh hq;=h' mek jQ
kshu jQ kS;s ;s ms<sf.k wkq.ukh l< hq;=h' tajd W,a,x>kh
fkdl< hq;=h'
4' jeys mqoa., u;hg" iudcfha fuf;la mej; wd im%odhg
.re lsu'
jeys mqoa.,fhda fndfyda w;alS whfj;s' Tjqkaf.a
w;alS wkqj mok jQ u;hkag tfrys fkdh hq;=h' f olajd
wdrCId fldg mej; wd idudh j;a ms<sfj;aj,g .re l< h q ; = h '
tajdg mgyeksj l%shd fkdl< hq;=h'
5' ia;%Ska l=, l=uhka nf,ka weo mqreI jihg fkd.ekSu
jdy fkdjQ l=, l=uhkag wjYH jQ wdrCIdj ,nd h
hq;=h' ia;%Ska nf,ka ;u lduql wjYH;d bgqlr .ekSu i|yd
Nd; fkdl< hq;=h'
Oud[S
kdhl;ajh
144
3'
oi rdcOu
kdhlhl= ^md,lhl=& i;=h hq;= fY%aIaG .=K Ou 10 la
oi rdcOufhka b.ekaf' md,lhl= fj; mej;sh hq;= hhs
lafjk oi rdcOu fn!oaO md,lhl=f.a muKla fkdj iEu hym;a
md,lhl= fj;u mej;sh hq;= .=KOufhda fj;s' oi rdcOu my;
i|yka f'
) odkh
wd.l w:hg jvd wdl oYk w:h fuys,d wod<
f' rdcH md,khg wod<j odkh hka f kka woyia jka f ka
wdl ixjOkh i|yd;a <slu ;=rka lsu i|yd;a wjYH
jk lghq;= rch iska imdokh l< hq;= njhs' lDIsluh"
fjf<|du" ksIamdokh hkdfhys ksr; mqoa.,hka yd wdh;k
i|yd wjYH m% d .a O k ^uq o ,a yd wfkl= ; a j;a l & myiq l
iyk Kh jYfhka fyda m;Hd. jYfhka fyda ,nd h
hq ; = h ' iq iq l ,;a mq o a . ,hka g rdcH fia j fha /ls h d ,nd
h hq;=h' u i|yd zodkhZ ms<sn| .=Khka kdhlhdg ;sh hq;=h'
fn!oaO uQ,Ou
) YS,h
145
kdhlhd ;=< iqp;h ;sh hq;=h' lh iy jpk fol
ixjr lr .ekSf yelshdj kdhlhd ;=< ;su wjYHh h' tg
wka whg wdoYfhka kdhl;ajh ,nd foka wka whj hym;a
ud.fha heug ufmkau ,nd ug Yla;sh we;s f'
) m;Hd.h
md,lhd is k a is h ;h f.jkq ,nka f ka fmd
uyck;djf.a whn j,sks' fmd Okh ish fm!oa.,sl iqL
yrKhg fkdfhdod whn f.jkakkaf.a jk ;;a;ajh
Wiia lsu i|yd l%shd lsf yelshdj m;Hd.h kka
woyia f' ish ld,h" udkisl Yla;sh" Ydl Yla;sh"
Okh yd iqj myiqj rg jeishdf.a wNsjDoah ;ld lem l< yels
.=Kh m;Hd.h f'
) Rcq nj
O m%Yakj, h h mdYjhkag .e;s fkd ^{d;s"
ys;j;=ka hkd& whqla;sh" widOdrKh msgq l hqla;sh yd
idOdrK;ajh bgqlsf yelshdj kdhlhdg ;sh hq;=h'
weo ke;sj tla mCIhlg .e;s fkd hg;a msfika nyq;rhlf.a
whym;g fya;=jk ;SrK fkdf.k wd;au Yla;sh we;sj wjxlj
;SrK .ekSf yelshdj ;sh hq;=h'
) uD nj
kS;s ;s fkdmkjka ys;=jlaldr iy lDDrlfuka
f;drj ys;jdj lghq;= lsf yelshdjla kdhlhdg ;sh hq;=h'
ksoyig uyck;dj leu;s fj;s' thg ydksjk m mSvdld fkdu
h hq;=h'
) ;fmda .=Kh
;fmda .= K h hkq ;mia .= K hhs ' tk rdcH md,kh
keue;s ldhhg uq,a ;ek foka wl f,i ish brka msku
is fkdlrk zrdc WIaKhZ fkdue;s .=Kh ka woyia f' rc
im;a ka muK blaujd brka msku is fkdlr bkash
oukfhka hq;= uhs' jxl iy wjxl jKkd" n,h yd Okh
Oud[S
kdhl;ajh
146
) wfl%daOh
) wysxidj
.=Kh
) laIdka;sh
) wfrdaO;dj
wfrdaO;dj hkq fkd.efgk iq njhs' reoaO wdl,amj,ska
f;drj fmd ck;d y~g ukdj ijka Tjq k a g ldreKs l
u md,lhd is l< hq;=h' mriamr frda woyia" Woyia"
wruqqKq" phd we;s mqoa.,hka iu fkd.e kdhl;aj
mrud: bgqlr .ekSug we;s .=Kh wfrdaO;djhs'
fuu .=Kdx. ish,a,u ishhg ishhlau cks; lr .ekSu b;d
Ialr lghqla;la nj wuq;=fjka i|yka l< hq;= ke;' Ialr fohla
id:lj l%shdjg kexu w;sYsIagf' yqfola l,ams;hla fia fuu
oi rdcOu i,ld neyer lsu lsisfia;au wkqu; l< fkdyelsh'
hg;a msfika Wla; .=Kdx.j,ska nyq;rhla fyda ;sh hq;=h'
fn!oaO uQ,Ou
4'
147
) Pkaoh
Pkaoh hkq tla tla foa inkaOfhka mqoa.,hd ;=< we;s
leue;a;hs' ;SrK .ekSf ish mqoa.,sl wdYd" {d;s inkaO;d"
,dN m%fhdackh" mCImd;s;ajh hkdh u; lghq;= lsu ka
woyia f' ksjer ye kdhl;ajhla i|yd fuhska je<lsh
hq;=h' ish fm!oa.,sl leue;a; fyda ;ud i,lk ;udg wjYH
wka whf.a leue;a ; wkq j fkdj iq ia i dg iq iq ;ek h
hq ; = h ' ks i s rdcld lghq ; = mejh hq ; = h ' id:lj ls ug
fkdyels foa fkdmeju l< hq;=h'
) oafIh
fl%dO
a fhka fyj;a ffjrfhka fm<Su fojk w.;shhs' fuhska
je<lSu ye kdhl;ajhlg wjYH f' f ms<sn|j fuhg m%:u
.%y we;'
) Nh
ish ue;s weu;sjreka" fiiq ks,Odka" fjk;a md,lhka hkd
mdYjhkaf.ka ;udg ydks isfj;ehs hk NS;sh Nh kka
yekaf' f ksid ielh u;= fkdfhl=;a widOdrK
lj,ska wka whg ie,lSug;a Tjqkag lror lsug;a
kdhlhd fm<h yelsh' f ksid O .eg u;= fjhs' ;ud ;=<
is,aj;alula fkd;su;a" ;ud wd;aud:fhka jev lsu;a
lrk fldgf.k fuu Nh we;s fjhs' Nh keue;s w.;sfhka
ug is,aj;alu" mrd:lduh iy hym;a p;h fya;= f'
) fudayh
Oud[S
kdhl;ajh
148
fuu i;r w.;sfhka je<lS lghq;= lrk kdhlhd mqr mCIfha i| fuka hqKqjk nj;a i;r w.;sfhka lghq;= lrk kdhlhd
wj mCIfha i| fuka msySug m;ajk nj;a nqoyf b.ekaf'6
5'
ye kdhlfhl= m%h;ak h hq;af;a ish ck;djf.a
iqnfi; ie,iSughs' ta i|yd wkq.ukh l< hq;= ;j;a uQ,Ouhla
jkqfha i;r ix.%y jia;= Nd;hhs'
) odkh
) m%sh jpkh
mreI jpkfhka f;drj wka whf.a leue;a; we;sjk m%sh
jpkh Nd; lsu ka woyia f' md,s;fhda m%sh jpkh weiSug
leue;af;ka is;s' Tjqyq wm%sh jpkhg wlue;s fj;s' i;H jqjo
wfhda.H ;ek Nd; fkdl< hq;= nj nqrcdKka jykafia jrla
jod<y'7
) w:phdj
ka woyia jkafka mrd: phdjhs' tk ;ud fjkqfjka
fkdj wka wh fjkqfjka ish phdj fufyh uhs' uydj.a.
md,sfhys i|yka jk zznyqck ys;dh" nyqck iqLdh f,daldkq lmdh
w;a:dhZZ wod< f' ieug fi; msKsi jev lsu rc flfkl=f.a
mru j.lSuhs' fmd ck iqjh msKsi lghq;= lsug YsIag udkisl
;;a;ajhla fyj;a wOHd;auhla kdhlhdg ;sh hq;=h' ta i|yd
fu;a;d" lreKd" uq;d" WfmaCId hk i;r n%yau yrK kdhlhd
iska m%.=K l< hq;= fjhs' fu;a;d hkq ;ukag;a wka whg;a iy
fn!oaO uQ,Ou
149
) iudkd;au;dj
6'
m[apiS, m%;smodfjka cks;jk uQ,sl ksia whs;sjdisl
myls' ye kdhlhl= mxp Iap;h fyj;a mia m lsu ms<sfkd.
kshs' ta wkqj ^mkais,a wkqj& iEu ksil=gu uQ,sl whs;sjdisl myla
;sfnk nj ms<sf.k kdhl;ajh fufyh h hq;=h' tu mia uQ,sl
ksia whs;sjdisl fufiah'
1' j;a u ms<sn| whs;sh ^m%:u YsCId mofhka&'
2' im;a wdrCId lsu ms<sn| whs;sh ^fojk YsCId mofhka&'
3' ksjer jdy ;hla mj;ajdf.k hdf whs;sh ^f;jk
YsCId mofhka&'
4' jxpdj,g wiq fkdf whs;sh ^isjk YsCId mofhka&'
5' iq r dfjka f;dr ks f rda . S " nq o a u;a ^uki fydka
mj;ajdf.k&" iduld ;hla .; lsug we;s whs;sh ^miajk
YsCId mofhka&'
uQ,sl ila;s j;a" ima; wmydksh Ou" oi rdcOu"
i;r w.;sj,ska je<lSu" i;r ix.%y jia;= iy mia uQ,sl ksia
whs;sjdisl hk fn!oaO b.eka j,ska uQ,Ou .Kkdjla .%y
f' fjd wkq.ukh lrk kdhlhd ye kdhlhl= jkq we;'
150
Oud[S
kdhl;ajh
tjeks kdhlhl= ish fokdu iska w.h lrkq ,ef'
tjeks kdhlhl= Ydlj h .sho ^f ;fha& tjeks kdhlhl=
weiqre l<" okakd ksiqkaf.a u;lfhys Tjqka j;ajk f;la Tyq $
weh j;ajkq we;' tjeks kdhlhl= iska cks; lrk ,o id:l
m%;sM, ^ksujq& ksis f,i jd;d .; fuka Tyq $ weh wurKSh
jkq we;' Tng tjeks kdhlhl= ug yelshdj we;s fjdhs wms b;
is;ska m;uq'
151
fn!oaO uQ,Ou
04'
05'
06'
)
07'
Oud[S
kdhl;ajh
152
08'
09'
10'
11'
12'
13'
)
)
fn!oaO uQ,Ou
153
;;%sox flais" iKayMreiiax b;s" b;s ldhiqp;x" b;s ldhiqp;iai
mdfld' b;s ldhp;x" b;s ldhp;iai mdfld" b;s jiqp;x"
b;s jiqp;iai mdflda' b;s p;x b;s p;iai mdflda' b;s ufkdaip
q ;x"
b;s ufkdaiqp;iai mdflda' b;s ufkdap;x" b;s ufkdap;iai mdflda'
b;s foajd b;s ukqiaid" b;s ksrfhda" b;s ;srPdkfhdaks" b;s fm;a;sifhda;s'
if Nkaf;a mqiofuda iKafyak khx k Wfma;s" Mrefiak khx
k Wfma;s" iKayMrefiak khx k Wfma;s" lska;s kx N.jd lfrd;S;s'
if fu flais" mqiofuda iKafyak khx k Wfma;s" Mrefiak
khx k Wfma;s" iKayMrefiak khx k Wfma;s" ykd kx flaiS;s' k fLd
Nkaf;a N.jd mdKd;smdf;da lmam;s' w: p mk N.jd tajudy' ykd ;x flaiS;s'
ipx flais" k ;:d.;iai mdKd;smdf;da lmam;s' wms p fid mqioiaid iKafyak khx k Wfma;s" Mrefiak khx k Wfma;s" iKayMrefiak khx k
Wfma;s" k ;:d.f;da j;a;nx wkqidis;nx u[a[;s' kms [a`C in%yaupd
j;a;nx wkqidis;nx u[a[ka;s jfOda fyai flais" whiai k f h a h x k
;:d.f;d j;a;nx wkqidis;nx u[a[;s" kms [aa`C in%yaupd j;a;nx
wkqidis;nx u[a[ka;s'
Oud[S
kdhl;ajh
154
15'
16'
i.
ii.
iii.
iv.
v.
fn!oaO uQ,Ou
155
i.
ii.
18'
19'
20'
21'
22'
- tu -
Oud[S
kdhl;ajh
156
23'
24'
25'
- tu -
26'
i. ioaOd
ii. iS,
iii. pd.
iv. m[a[d
157
fn!oaO uQ,Ou
03 mfoh
Oudkql+, mrud:
wdka;sl igyka
01'
02'
- tu -
03'
04'
05'
ix'ks' wGl ksmd;h" .ym;s j.a.h" uydkdu iQ;%h'
^ls;a;dj;d mk Nkaf;a" Wmdifld iS,jd fyd;S;s' hf;d fLd uydkdu"
Wmdifld mdKd;smd;d mrf;da fyda;s" wkakdodkdd mrf;da fyda;s" ldfuiq
Pdpdrd mrf;da fyda;s" uqidjdo mrf;da fyda;s" iqrdfrh ucmudoGdkd
mrf;da fyda;s" t;a;dj;d fLd uydkdu" Wmdifld iS,jd fyda;S;s'
ls;a;dj;d mk Nkaf;a" Wmdifld w;a;ys;dh mmkafkda fyda;s" mrys;dh pd;s'
hf;da fLd uydkdu Wmdifld w;a;kd p ioaOdimkafkda fyda;s"
mr[ap ioaOdimodh iudofma;s' w;a;kd p iS,imkafkda fyda;s" mr[ap
iS,imodh iudofma;s' w;a;kd p pd. imkafkda fyda;s" mr[ap pd. imodh
iudofma;s' w;a;kd p NslaLQkx oiaikldfuda fyda;s mr[ap NslaLQkx oiaifka
iudofma;s' w;a;kd p ioaOux fida;=ldfuda fydOdrKcd;sfldafyda;s" mr[ap
OuOrKdh iudofma;s' w;a;kd p O;dkx Oudkx w;a:Qm mla fyda;s" mr[ap
w;a:QmmlaLdh iudofma;s' w;a;kd p w;a:u[a[dh" Ouu[a[dh" OudkqOummkafkda fyda;s" mr[ap OudkqOumm;a;shd iudofma;s' t;a;dj;d
fLd uydkdu Wmdiflda w;a:ys;dh p mmkafkda fyda;s" mrys;dh pd;s'&
Oud[S
kdhl;ajh
158
06'
07'
08'
09'
10'
fk;a;smamlrKGl:d'
11'
159
fn!oaO uQ,Ou
04 mfoh
ksid ms<sn| hym;a wdl,amh
wdka;sl igyka
01'
02'
03'
ukqiauD;sh 1' 88
wOHdmk uOHhkx - hckx hdckx ;:d
odkx m%;s.%yKxffpj - n%dyauKdkdul,amh;a
04'
ukqiauD;sh 1' 90
mY=kdx rlaIKx odkcHdOHhkfj p
jKslam:x l=iSox p ffjYHiH lDIsfj p
05'
ukqiauD;sh 1' 91
talfj;= YiH - m%N+# lu iudY;a
taf;aidfj jKdkx - Y=N%E idOkiQhhd
06'
ix'ks' ilalixhq;a;h'
07'
ukqiauD;sh 1' 89
m%cdkdx rlaIKx odkcHdOHhkfj p
IfhaIaj m%Yla;sYaj laI;%shiH iudi;#
Oud[S
kdhl;ajh
160
l;fud p mq.a.f,d tljlaLq" bfOlpiai mq.a.,iai ;:d rEmx plaLq
fyd;s' h:drEfmk plaLqkd wk.;x jd fNda.x w.fPhH w.;x
jd fNda.x Md;slfrhH" ;:drEmumkiai plaLq k fyd;s" h:drEfmk plaLqkd
l=i,dl=if, Of cdfkhH" idjcdkjf Of cdfkhH' ySkmamKSf;
Of cdfkhH" lKayiqlalimamNdf. Ofu cdfkhH" whx jqp;s mq.a.f,d
tlplaLq'
l;fud p mq.a.f,d oaplaLq" bfOlpiai mq.a.,iai ;:drEmx plaLq
fyd;s" h:drEfmk plaLqkd wk.;x jd fNda.x w.fPhH w.;x
jd fNda.x Md;slfrhH" ;:drEmumkiai plaLq fyd;s" h:d rEfmk plaLqkd
l=i,dl=if, Of cdfkhH" idjcdkjf Of cdfkhH ySkmamKsf;
Of cdfkhH" lKayiqlalmmamNdf. Of cdfkhH' whx jqp;s mq.a.f,d
oaplaLq'
10'
11'
wx'ks'" p;=lal ksmd;h" ;;shmKaKdil" j,dyl j.a." mGuj,dyl
iQ;%h'
^p;a;dfrdf NslaLf j,dyld" l;f p;a;dfrda .;d fkd jiais;d"
jiais;d fkda .;d" .;d p jiais;d p fkj .;d fkd jiais;d'
bf flda NslaLf p;a;dfrda j,dyld' tj fj fLd NslaLf p;a;dfrdaf
j,dyl+mud mq.a.,d ikaf;da ixcudkd f,daliax' l;f p;a;dfrda'
fn!oaO uQ,Ou
161
.;d fkda jiais;d" jiais;d fkda .;d" fkaj .;d fkd jiais;d" .;d
p jiais;d p'
l;[ap NslaLf mq.a.f,da .;d fyda;s fkd jiais;d' bO NslaLf
tlfpda mq.a.f,da Ndis;d fyda;s fkd l;a;d' tjx fLd NslaLf mq.a.f,da
.;dfyda;s fkd jiais;d' fihH:dms fid NslaLf j,dyfld' .;d fkd
jiais;d' ;:Qmudyx NslaLf bux mq.a.,x jod'
jiais;d
.;d'
l:[ap NslaLf mq.a.f,da fkj .;d fyda;s fkd jiais;d' bO NslaLf
talfpda mq.a.f,da fkj Ndis;d fyda;s fkd l;a;d' tjx fLd NslaLf mq.a.f,da
fkj .;d fyda;s fkd jiais;d' fihH:dms fid NslaLf j,dyfld fkj
.;d fyda;s fkd jiais;d' ;:Qmudyx NslaLf bux mq.a.,x jod'
l:[ap NslaLf mq.a.f,da .;d p fyda;s jiais;d p' bO NslaLf
talfpda mq.a.f,da Ndis;d p fyda;s l;a;d p' tjx fLd NslaLf mq.a.f,da
.;d p fyda;s jiais;d p' fihH:dms fid NslaLf j,dyfld .;d p jiais;d
p ;:Qmudyx NslaLf bux mq.a.,x jod'
bf fLd NslaLf p;a;dfrda j,dyl+mud mq.a.,d ikaf;da ixcudkd
f,daliaka;s'
)
12'
wx'ks'" p;=lal ksmd;h" f;jk mKaKdilh" j,dyl j.a.h" n,sjoao
iQ;%h'
^p;a;dfrdf NslaLf n,sjoaod" l;f p;a;dfrda' i.jpKafvda fkd
mr.jpKafvda" mr.jpKafvda fkd i.jpKafvda" i.jpKafvda p mr.jpKafvda
p" fkj i.jpKafvda fkd mr.jpKafvda' bf fLd NslaLf p;a;dfrda n,sjoaod'
tjfj fLd NslaLf p;a;dfrdaf n,sjoamud mq.a.,d ikaf;d ixcudkd
f,daliax'
l;f p;a;dfrda i.jpKafvda fkd mr.jpKafvda" mr.jpKafvda
fkd i.jpKafvda" i.jpKafvda p mr.jpKafvda p" fkj i.jpKafvda fkd
mr.jpKafvda'l:[ap NslaLf mq.a.f,da i.jpKafvda fyda;s fkd mr.jpKafvda
bO NslaLf talfpda mq.a.f,da ilxmix Wff;d fyda;s fkd mrmix'
Oud[S
kdhl;ajh
162
NslaLf
163
fn!oaO uQ,Ou
05 mfoh
hym;a p;h ( ioa.=Khka
wdka;sl igyka
01'
02'
03'
- tu -
04'
05'
06'
07'
Oud[S
kdhl;ajh
164
08'
09'
10'
11'
12'
13'
14'
165
fn!oaO uQ,Ou
06 mfoh
ioa.=Khka
wdka;sl igyka
01'
02'
03'
wx'ks' l ksmd;h'
04'
05'
06'
07'
08'
09'
10'
Lq'ks' LqoaolmdG" ux., iQ;%h'
^.drfjda p ksjdf;da p '''''&
11'
'ks' isd, iQ;%h'
Oud[S
kdhl;ajh
166
12'
- tu -
13'
kdu'&
167
fn!oaO uQ,Ou
07 mfoh
whym;a p;h ( wioa.;s
wdka;sl igyka
01'
02'
flf,ia tlaoyiamkaishh'
03'
04'
Lq'ks' Oumomd<s'
^iqoa wiqoamp;a;x" kd[a[u[af[da fidaOfh'&
05'
Lq'ks' Oumomd<s'
^w;a;kdj l;x lux w;a;kd ixls,siai;s'&
06'
07'
Oud[S
kdhl;ajh
168
)
08'
09'
169
fn!oaO uQ,Ou
08 mfoh
fldamh l<ukdlrKh
wdka;sl igyka
01'
iQ;%h'
bO NslaLf" im;af;da im;a;iai tjx bP;s" wfyd j;dhx nKafKd
wiaid;s' ;x lsiai fya;= k NslaLf" im;af;da im;a;iai jKaKj;dh
kkao;s' fldOfkdhx NslaLf mqimq.a.f,d fldOdysN+f;d
fldOmfrf;d' ls[apdms fid fyd;s iqkydf;d iq,sf;;d
lmams;fliuiaiq Tod;j;a:jifkd" w: fLd fid nKafKdj fyd;s
fldOdNsN+f;d' whx NslaLf" mGfud Ofud im;a;lfka;d
im;a;lrfKd fldOkx wd.P;s b;ax jd mqix jd'
mqkjmrx NslaLf" im;af;d im;a;iai tjx bP;s' wfyd j;dhx laLx
ifhHd;s ;x lsiai fya;= k NslaLf" im;af;da im;a;iai iqLfihHdh
kkao;s' fldOfkdhx NslaLf" mqimq.a.f,d fldOdysN+f;d
fldOmfrf;d' ls[apdms fid m,a,fl fi;s f.dKlF:f; mlF:f;
mg,slF:f; ldo,s.mjrmpF:rfK iW;a;rPfo WNf;d
f,dys;l=mOdfk" w: fLd fid laLxfhj fi;s fldOdNsN+f;d' whx
NslaLf ;sfhd Ofud im;a;lalkaf;da" im;a;lrfKda fldaOkx
wd.P;s b;ax jd mqixjd'
mqkpmrx NslaLf im;af;da im;a;iai tjx bP;s' wfyda j;dhx k
mpqr;af:d wiaid;s ;x lsiai fya;=' k NslaLf im;af;da im;a;iai
mpqr;a:dh kkao;s' fldaOfkdahx NslaLf mqimq.a.f,da fldaOdNsN+f;da
fldaOmff;da wk;a:ms .fy;ajd w;af:daf .ysf;da;s u[a[;s'
w;a:ms .fy;ajd wk;af:da f .fyf;da;s u[a[;s' ;iaisf Oud
w[a[u[a[x mpkSld .ys;d >r;a;x wys;dh laLdh ixj;a;ka;s'
fldaOdNsN+;iai whx fLd NslaLf ;;sfhda Ofuda im;a;lkaf;da
im;a;lrfKa fldaOkx wd.P;s b;axjd mqixjd'
Oud[S
kdhl;ajh
170
03'
fn!oaO uQ,Ou
04'
05'
06'
)
171
07'
wx'ks' oil ksmd;" oiOu iQ;%h'
^luiaifldays" luodhdfoda" lufhdaks" lunkaOq"
lumirfKd" hxlux liaid" l,HdKx jd mdmlx jd" ;iaiodhdfoda"
Niaid'&
08'
09'
iQ;%h'
10'
172
Oud[S
kdhl;ajh
^bO NslaLf NslaLqkd hx ks;a;x wd.u hx ks;a;x ukislfrdf;d
Wmamcka;s mdmld wl=i,d ;lald PJmixys;dms fodiQmixys;dms fudyQmixys;dms"
f;a k Ns l a L f Ns l a L q k d ;yd ks ;a ; d w[a [ x ks ;a ; x ukis l d;nx
l=imixys;x ;iai ;yd ks;a;d w[a[x ks;a;x ukislfrdf;d l=imixys;x
fha mdmld wl=i,d ;lald Pkamixys;dms fodaiQmixys;dms fudyQmixys;dms
f;amyShka;s f;a wN;a;x .Pka;s f;aix mdydkd w;a;fuj ;a;x ika;
s G;s
ikaksiSo;s tfldfyd;s iudfh;s' fihH:dms NslaLf olafLd m,.Kafvdajd
m,.Kavkaf;ajdisjd iqLqudh wdkshd ,dlx wdKsx wNskSyfkhH wNskSyfrhH
wNskSjfchH tjfuj fLd NslaLf NslaLqfkda hx ks;a;x wd.u hx ks;a;x
ukislfrdaf;da Wmamcka;s mdmld wl=i,d ;lald Pkamixys;dms fodaim
Q ixys;dms
fudayQmixys;dms f;ak NslaLf NslaLqkd ;yd ks;a;d w[a[x ks;a;x ukisld
;nx' l=imixys;x fha mdmld wl=i,d ;lald Pkamixys;dms fodaiQmixys;dms
fudayQmixys;dms f;a myShka;s f;a wN;a;x .Pka;s f;aix mydkd w;a;fj
;a;x ika;sG;s ikaksiSo;s tfld fyda;s iudh;s'
fn!oaO uQ,Ou
173
;iai fj NslaLf NslaLqfkd f;ims ;laldkx wi;s wu;isldrx
wdmcf;d Wmamckaf;j mdmld wl=i,d ;lald PJmixys;dms fodiQmixys;dms
fudyQmixys;dms" f;k NslL
a f NslL
a k
q d f;ix ;laldkx ;laliLdriKaGdkx
ukis ld;nx' ;iai f;ix ;laldkx ;laliLdriKaGdkx ukislfrdf;d
fh mdmld wl=i,d ;lald PJmixys;dms fodiQmixys;dms fudyQmixys;dms" f;
myShka;s f; wN;a:x .Pka;s' f;ix mydkdc;a;fj ;a;x ika;sG;s
ikaksiSo;s tfld fyd;s iudh;s'
fihH:dms NslL
a f mqfid iS>x .fPhH" ;iai tjuiai lskk
a q fLd wyx
iS>x .Pd" hkakk
Q dyx ikslx .fPhHka;'s fid ikslx .fPhH' ;iai tjuiai
lskakqfLd wyx ikslx .Pd" hkakq;dyx ;sfGhHka;s' fid ;sfGhH' ;iai
tjuiai' lskakq fLd wyx f;d" hkakq kdyx ksiSfohHka;s' fid ksiSfohH' ;iai
tjuiai' lskakq fLd wyx ksiskaf;d" hkakQkdyx ksmfchHka;s' fid ksmfchH'
tjx ys fid NslaLf mqfid T<dlx T<dlx bhdm:x wNsksjfc;ajd iqLqux
iqLqux bhdm:x lmafmhH' tjfuj fLd NslaLf ;iai fj NslaLqfkd f;ims
;laldkx wi;s wukhsldrx wdmcf;d Wmamckaf;j mdmld wl=i,d ;lald
PJmixys;dms fodiQmixys;dms fudyQmixys;dms" f;k NslaLf NslaLqkd f;ix
;laldkx ;laliLdriKaGdkx ukisld;nx' ;iai f;ix ;laldkx
;laliLdrKaGdkx ukislfrdf;d fh mdmld wl=i,d ;lald PJmixys;dms
fodiQmixys;dms fudyQmixys;dms" f; myShka;s f; wN;a:d .Pka;'s f;id myd;d
w;a;fj ;a;x ika;sG;s ikaksiSo;s tfld fyd;s iudh;s'
;iai fj NslL
a f NslL
a f
q kd f;ims ;laldkx ;laliLdriKaGdkx
ukis l frdf;d Wma m cka f ;j mdmld wl= i ,d ;la l d PJmixys ; dms
fodiQmixys;dms fudyQmixys;dms" f;k NslaLf NslaLqkd okaf; ysoka;udOdh
jydh ;dx wdyp fj;id ;a;x wNsks.a.Kays;nx wNsksmamSf<;nx
wNsika;dfm;nx' ;iai okaf;a Nsoka;udOdh jydh ;dx wdyp fj;id
;a;x wNsks.a.Kayf;d wNsksmamS<hf;d wNsika;dmhf;d fh mdmld wl=i,d
;lald PJmixys;dms fodiQmixys;dms fudyQmixys;dms" f;myShka;s' f;
wN;a:x .Pka;s' f;ix mydkd w;a;fj ;a;x ika;sG;s ikaksi;s
174
Oud[S
kdhl;ajh
175
fn!oaO uQ,Ou
09 mfoh
kdhl;aj .=Kdx.
wdka;sl igyka
01'
wx'ks' wGl ksmd;" l=iS;drNj;a:q iQ;%h" l=iS;j;a:q'
^wudks NslaLf l=iS;j;a:Qks l;udks wG
bO NslaLf ;iai tjx fyd;s' lux fLd fu l;a;nx Niai;s'
lux fLd mk fu lfrdka;iai ldfhd ls,iai;s yJodyx ksmcd;s' fid
ksc;s" k hx wdrN;s wmam;a;iai m;a;shd wk.;iai w.udh
wiPsl;iai iPslshdh' box NslaLf mGux l=iS;j;a:q' mqkpmrx
;iai tjx fyd;s wyx fLd lux wldisx" lux fLd mk fu lfrdka;iai ldfhd ls,fka;d" yJodyx ksmcd;s' fid ksmc;s" k hx wdry;s wmam;a;iai
m;a;shd wk.;iai w.udh wiPsl;iai iPslshdh' box NslaLf ;shx
l=iS;j;a:q'
mqkpmrx ;iai tjx fyd;s u.af.d fu .ka;fnd Niai;s" u.a.x fLd
mk fu .Pka;iai ldfhd ls,iai;s" yJodyx ksmcd;s' fid ksmc;s k hx
wdrN;s wmam;a;iai m;a;shd wk.;iai w.udh wiPsl;iai iPslshdh box
NslaLf" ;;shx l=iS;j;a:q'
mqkpmrx ;iai tjx fyd;s wyx fLd u.af.d w.udisx" u.a.x fLd mk
fu .Pka;iai ldfhd ls,fka;d" yJodyx ksmcd;s" fid ksmc;s" k hx
wdrN;s wmam;a;iai m;a;shd wk.;iai w.udh wiPsl;iai iPslshdh' box
NslaLf p;=F:x l=iS;F:q'
mqkpmrx NslaLf NslaLq .dux jd ks.ux jd msKavdh prkaf;d k ,y;s
Liai jd mKS;iai jd fNdckiai hdjoF:x mdmQx' ;iai tjx fyd;s wyx fLd
.dux jd ks.ux jd msKavdh prkaf;d kd,F:x Liai jd mKS;iai jd fNdckiai
hdjoF:x mdmQx" ;iai fu ldfhd ls,fk;d" wlu[af[dayx" ksmcd;s' fid
ksmc;s' - fm - wiPsl;iai iPslshdh' box NslaLf" m[apux l=iS;j;a:q'
mqkpmrx NslL
a f NslL
a q .dux jd ks.ux jd msKv
a dh prkaf;d,N;s Liai
jd mKS;iai jd fNdckiai hdjoF:x mdmQx' ;iai tjx fyd;s' wyx fLd .dux jd
ks.ux jd msKavdh prkaf;d w,F:x Liai jd mKS;iai jd fNdckiai hdjoF:x
mdmQx' ;iai fu ldfhd .refld wlu[af[d" udid;x u[af[d" yJodyx
ksmcd;s fid ksmc;s - fm - wiPsl;iai iPslshdh' box NslaLf cGx
l=iS;j;a:q'mqkpmrx NslaLf NslaLqfkd Wmamfka;d fyd;s wmamu;a;fld wdndfOd"
Oud[S
kdhl;ajh
176
03'
04'
if ;ika;s oKaviai
ifix ;x mshx
w;a;dkx Wmux l;ajd
k yfkhH k >d;fha'&
05'
fn!oaO uQ,Ou
177
06'
07'
Oud[S
kdhl;ajh
178
10 mfoh
kdhl;aj .=Kdx. iy hq;=l
wdka;sl igyka
01'
02'
03'
04'
'ks' ;D;ShNd." mdlj.a." isd, iQ;%h'
^m[apys fLd .ym;smq;a; Gdfkays whsrflak fyudid odilu rd
mpQmGd;nd' h:dn,x h:dluka;ixOdfkak" N;a;f;kdkqmamodfkak"
.s,dkqmGdfkak wPhdkxridkx ixNdf.ak" iufhafjdiai.af.ak" bfuys fLd
.ym;smq;a; m[apys Gdfkays whsrflak fyudid odilulrd mpQm;d
m[apys Gdfkays whsrlx wkqlmka;s' mqnGdhsflda p fyd;s" mPd ksmd;sf;da
p" kakxodhsfkda p" iql;lulrd p" ls;a;sjkakyrd p" bfuys fLd .ym;smq;a;
m[apys Gdfkays whsrflak fyudid odilulrd mpQm;d bfys m[apys
Gdfkays whsrlx wkqlmka;s' tjuiai tid fyudid mPka;d fyd;s fud
wmamNhd'&
179
fn!oaO uQ,Ou
11 mfoh
;SrK .ekSu
wdka;sl igyka
01'
02'
- tu -
03'
- tu -
04'
05'
- tu -
06'
'ks' ;shNd." uydksodk iQ;%h'
^b;s fLd mfka;x wdkkao fokx mp ;Kayd" ;Kayx mp mfhaikd" mfhaikx mp ,dfNda" ,dNx mp ksPfhda" ksPhx mp
PJordf.d" PJord.x mp wfdidkx" wfdidkx mp m.a.fyd" m.a.yx
mp uPhx" uPhx mp wdrlafLd" wdrlaLdlrKx mp oKavdodk
iF:dodkl,y.a.yjdo;=jx ;=jx fmiq[a[uqidjdod wfkafla mdmld wl=i,d
Oud iNjka;s'
wdrla L dlrKx oKa v dodkiF:dodkl,y-.a . y-jdo-;= j ka ; = j x fmi[a[ - uqidjdod wfkafla mdmld wl=i,d Oud iNjka;S;s b;s fLd mfka;x
jq;a;x' ;odkJo bkdfm;x mhdfik fj;nx h:d wdrlaLdlrKx oKavdodk
- iF:dodk - l,y - .a.y - jdo - ;=jka;=jx - fmis[a[ - uqidjdod wfkafla
mdmld wl=i,d Oud iNjka;s' wdrlafLda p ys wdkkao kdyiai ifk inx
in:d inx liai lsuys" infida wdrlaf wi;s wdrlaLksfrdfOd wms kq
fLd oKavdodk - iF:dodk - l,y - .a.y - jdo - ;=jka;=jx - kq fLd oKavddodk - iF:dodk - l,y - .a.y - jdo - ;=jka;=jx - fmiq[a[ - uqidjdod
wfkafla mdmld wl=i,d Oud iNfjhHqka;s''''''&
07'
Oud[S
kdhl;ajh
180
fjmq,a,u.udis' mdKd;smdf; fjmq,a,x .f; uqidjdfod fjmq,a,u.udis
uqidjdfod fjmq,a,x .f; msiqKd jdpd fjmq,a,u.udis msiqKdh jdpdh fjmq,a,x
.;dh ldfuiq Pdpdfrd fjmq,a,u.udis ldfuiq Pdpdfr fjmq,a,x .f;
foaj Oud fjmq,a,u.uxiq Mreid jdpd iMmam,dfmd p" oiq Ofiq fjmq,a,x
.f;iq wNsdjHdmdod fjmq,a,u.uxiq" wNsdjHdmdfoiq fjmq,a,x .f;iq
Pd fjmq,a,u.udis Pdhd fjmq,a,x .;dh ;fhd Oud fjmq,a,u.
uxiq wOurdf.d iuf,dfNd PdOfuda ;Siq Ofiq fjmq,a,x .f;iq bfu
Oud fjmq,a,u.uxiq wu;af;hH;d wfma;af;hsH;d widu[a[;d wn%y[a[;d
kl=f,fcGdmpdhs;d bfuiq Ofuiq fjmq,a,x .f;iq f;ix i;a;dkx wdhq ms
mydhs" jKafKdms mydhs f;ix wdhqkd ms mydhudkdkx jKafKak ms my
hudkdkx wVf;hHjiiai;dhqldkx ukqiaidkx jiiai;dhqld mq;a;d wfyiqx'
08'
09'
10'
11'
12'
fn!oaO uQ,Ou
ud
ud
ud
ud
ud
ud
ud
ud
b;slsrdh
msglimodfkak
;lalfya;=
khfya;=
wdldrm;laflak
ksdklaLka;shd
Nn rEm;dh
iufKda fkd .rE;s'&
181
Oud[S
kdhl;ajh
182
12 mfoh
ye rdcH kdhlhd
wdka;sl igyka
01'
02'
- tu -
03'
- tu -
04'
i.
ii.
iii.
iv.
fn!oaO uQ,Ou
183
05'
06'
- tu -
07'
u'ks' uumKaKdil" .ym;sj.a." wNhrdcl=udr iQ;%h'
^f;k fLd mk iufhk oyfrd l=udfrd ukafoda W;a;dkfihHfld
wNhiai rdcl=udriai wfla ksiskafkda fyd;s' w: fLd N.jd wNhx
rdcl=udrx t;ofjdp' ;x lsx u[a[is rdcl=udr" iajdhx l=udfrd ;=hayx
jd mudoukajdh Od;shd jd mudoukajdh lGx jd lG,x jd uqf wdyfrhH" lska;s
kx lfrhHdiS;s' wdyfrhHiaidyx Nkaf;a' iaf wyx Nkaf;a k ilal=fKhHx
wdflaf;aj wdy;a;=x jdfk NfF:k iSix m .a . fyFjd ola fka k NfF:k
jl.=,sx l;ajd if,dys;ums wdyfrhHx' ;x lsiaifya;= w;a fu Nka f ;a
l=udfr wkqlmd;s' tjfuj fLd rdcl=udr" hx ;:d.f;d jdpx cdkd;s wN+;x
w;Px wk;a:ixys;x" id p mfrix wmamshd wukdmd" k ;:d.f;d jdpx k
Ndi;s' h[ap fLd ;:d.f;d jdpx cdkd;s N+;x ;Px w;a:ixys;x id p mfrix
wmamshd wukdmd" ;;% ld,[aa`C ;:d.f;d fyd;s ;iaid jdpdh fjhHlrKdh' hx
;:d.f;d jdpx cdkd;s wN+;x w;Px w;a:ixys;x id p mfrix mshd ukdmd" k
;x ;:d.f;d jdpx Ndi;s' hms ;:d.f;d jdpx cdkd;s N+;x ;Px wk;a:ixys;x'
id p mfrix mshd ukdmd" ;ms ;:d.f;d jdpx k Ndi;s' h[ap fLd ;:d.f;d
jdpx cdkd;s N+;x ;Px w;a:ixys;x' id p mfrix mshd ukdmd" ;;% ld,[aa`C
;:d.f;d fyd;s ;iaid jdpdh fjhHdlrKdh' ;x lsiai fy;=' w;a rdcl=udr
;:d.;iai i;af;aiq wkqlmd;s'
Oud[S
kdhl;ajh
184
fn!oaO uQ,Ou
185
14' Y%S rdyq, ys" j,afmd," 1997" nqka jod< Ouh" fn!oaO ixialD;sl
uOHia:dkh" foysj,'
15' fnKavdr" pkau" fudrgqj.u" t' t'" fywdr" Oufiak" 2004"
fn!oaO YsIagdpdrh 1" wOHdmk m%ldYk fomd;fka;=j" fld<U'
16' idrdkkao ys" t<u,afoKsfha" 2003" zzudkj iudcfha tal;ajh ms<n
s | fn!oAO
wdl,amZZ" udkj Ydia;% 1" udkj Ydia;% m%ldYk moku" msgq 39-57'
17' fidaNs; ys" n,xf.dv" 1991" nq oyka ms<sUq jk fm< kHdh" weia'
f.dvf.a iy ifydaorfhda" fld<U'
18' fidar; ys" f.d.uqf" 2008" ux., Ou ia;rh'
19' isiquk ys" j;jk" 2008" wfrka t<shg'
20' isdf,dajdo iQ;%h" fn!oaO ixialD;sl uOHia:dkh'