BNH NG I CO

Nguyn Tri sinh nm 1380 ti Ch Linh, Hi Dng v mt nm 1442. ng va l mt i vn ho va l mt chnh tr gia li lc. Nhng tc phm chnh ca ng c vit di thi Nh L l : Bnh Ng i co v c Trai thi tp.

Bnh Ng i co () l bi co ca Nguyn Tri vit bng Hn Vn vo ma xun nm 1428, thay li Bnh nh Vng L Li tuyn co kt thc cuc khng chin chng Minh, ginh li c lp cho nc i Vit.

Nguyn Tri, v khai quc cng thn ca nh Hu L, mc d khng tham gia cuc khi ngha Lam Sn ngay t nhng ngy u, nhng theo ph Bnh nh Vng L Li t khi ngha qun Lam Sn cn th yu trc s n p ca qun Minh, ngi vch ra nhiu k sch gip cho ngha qun Lam Sn thu phc nhn tm v ginh c u th trn chin trng. Tng truyn, ng l ngi ngh ra k sch vit dng ch L Li vi qun, Nguyn Tri vi thn (L Li lm vua, Nguyn Tri lm ti thn) trn l cy, to ra nh mt im tri, khng nh v yu t "thin mnh" cho L Li, lm lng ngi nhanh chng hng v ngha qun Lam Sn.

BNH NG I CO

Din Nm:

i thin hnh ha hong thng nhc vit. Ci vn: Nhn ngha chi c, yu ti an dn, iu pht chi s mc tin kh bo. Duy, ng i Vit chi quc, Tht vi vn hin chi bang. Sn xuyn chi phong vc k th, Nam bc chi phong tc dic d. T Triu inh L Trn chi triu to ng quc, D Hn ng Tng Nguyn nhi cc nht phng. Tuy cng nhc th hu bt ng, Nhi ho kit th v thng php. C Lu Cung tham cng d th bi, Nhi Triu Tit ho i d xc vong. Toa k cm Hm T quan, M hu Bch ng hi. K ch vng c, Quyt hu minh trng. Khonh nhn H chnh chi phin h. Ch s nhn tm chi on bn. Cung Minh t khch, nhn d c ng dn; c ng hoi gian, cnh d mi ng quc. Hn thng sinh ngc dim, Hm xch t ha khanh. Khi thin vng dn, qu k ci thin vn trng; Lin binh kt hn nm c i nh thp nin.

Bi ngha thng nhn, cn khn k h dc tc; Trng khoa hu lim, sn trch mi hu kit di. Khai kim trng ti mo lam chng nhi ph sn o sa, Thi minh chu tc xc giao long nhi cng yu thn hi. Nhiu dn thit huyn lc chi hm tnh, in vt chc thy cm chi vng la. Cn trng tho mc giai bt c d toi k sinh, Quan qu in lin cu bt hoch d an k s.

Bn Dch ca Ng Tt T:

Thay tri hnh ha, hong thng chiu rng, Tng nghe: Vic nhn ngha ct yn dn, Qun iu pht trc lo tr bo; Nh nc i Vit ta t trc, Vn xng nn vn hin lu, Nc non b ci chia, Phong tc Bc Nam cng khc; T Triu, inh, L, Trn; bao i xy nn c lp; Cng Hn, ng, Tng, Nguyn; mi bn hng c mt phng; Tuy mnh yu c lc khc nhau, Song ho kit thi no cng c. Cho nn: Lu Cung tham cng nn tht bi; Triu Tit ch ln phi vong thn; Ca Hm T bt sng Toa Sng Bch ng git ti M

Vic xa xem xt Chng c cn ghi.

Va ri: Nhn h H chnh s phin h trong nc lng dn on hn Qun cung Minh th c gy lon Bn gian t cn bn nc cu vinh Nng dn en trn ngn la hung tn Vi con xung di hm tai v Di tri la dn mun ngn k Gy th kt on tri my mi nm Bi nhn ngha nt c t tr Nng thu kha sch khng m ni. Ngi b p xung bin dng lng m ngc, Ngn thay c mp thung lung. K b em vo ni i ct tm vng, Khn ni rng su nc c. Vt sn vt, bt d chim s, chn chn li chng. Nhiu nhn dn, bt by hu en, ni ni cm t. Tn hi c ging cn trng cy c, Nheo nhc thay k ga ba khn cng. Thng h ming, a nhe rng, Mu m by no n cha chn, Nay xy nh, mai p t, Chn tay no phc dch cho va ?

Lm Hu Ti (HSPSG, ban Vit Hn, kha 1966-1969)