Lam Sang Noi Khoa

By death_nt88 source: diendanykhoa.
com 2010
S TAY
LM SNG N I KHOA
Page | 1
By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010
* Khm v ch n on:
1. S t 2. Ph 3. ho 4. kh th c p 5. au b ng c p 6. nn m a 7. nn mu 8. b ng bng 9. vng da 10. gan to 11. h ch to ngo i bin 12. thi u mu 13. ho ra mu 14. xu t huy t 15. lch to 16. tiu ch y 17. hn m.
S t
1. C 3 lo i s t chnh: lin t c, dao ng, v c chu k. 2. Khi c s t cao + ko di: ch tim m ch -> phng tr y tim, b sung i n gi i (u ng ho c tim), s l ng n c ti u. VIM NI U O 3. s t + ti u c (m ). 4. LS: s t km ti u bu t, n u c m ch xu t hi n u bi. Th ng km vim h ch 2 bn b n. 5. CLS: b ch c u: tng s l ng v thnh ph n a nhn trung tnh -> ch ng t c vim nhi m khu n. Tim l u c u (th ng g p) trong m . VIM B TH N C P 6. s t: kh i pht rt run sau nng, ti di n trong vi ngy. 7. LS: s t km au m vng th n. Sau s t 1, 2 ngy n c ti u c. 8. Khm: n su h th n -> BN than au. 9. CLS: BC tng s l ng v NTT. C n l ng n c ti u (c n Addis) - di n ti n: vi ngy u n c ti u trong, c n Addis c BC tng nhi u -> ch ng t nhi m khu n ng ni u. Vi ngy sau, i th nhn n c ti u c, vi th BC tng nhi u trong n c ti u. Xt nghi m vi khu n: th ng E.Coli hay Enterococcus. Ti p theo: X quang ni u (khng chu n b , c c n quang) pht hi n s i th n ho c d d ng ng ni u - l nguyn nhn gy Vim b th n c p. TH P KH P C P 10. s t: nh lc u, cao sau , r i ln xu ng th t th ng.
Page | 2
11. ch y u tri u ch ng kh p: kh p sng khng to, da lng, c ng kh p au. c bi t: di chuy n kh p ny t i kh p kia, m i l n v y nhi t ln cao. 12. Ch n on: ch y u d a vo LS - tnh ch t di chuy n c a kh p vim. CLS: fibrin mu tng nhi u, ECG r i lo n nh p (nhanh xoang, ch m xoang, block nh th t. c bi t hay g p: PQ di 0,5 giy, ngo i tm thu). 13. Khm: vi ngy sau s t: nh p tim nhanh, nhi t bnh th ng. Ti ng tim nh , th i tm thu c nng. VIM KH P 14. S t: t ng t, cao; c th km rt run. 15. au kh p: sng nng au, c ng h n ch . Khng di chuy n (khc v i th p kh p c p). Ch 1 kh p au. N u kh p g i th y r d u hi u n i. 16. Ch c d kh p th y ch t n c c, m . 17. H ch chi ph i kh p vim: sng to + au. 18. Ch n on: vim kh p tnh ch t sng nng au + CLS BC s l ng v NTT tng + Ch c d kh p c m . 19. Xt nghi m m tm vi khu n, th ng g p: l u c u khu n, t c u khu n, lin c u khu n. C n lm Khng sinh s d ng khng sinh thch h p. AP - XE GAN 20. S t: dai d ng. Nhi t dao ng: c lc v t cao 39 - 40o trn n n nhi t bnh th ng, sau vi gi tr l i bnh th ng. S th t th ng ny khng theo chu k nh t nh. 21. CLS h tr : X quang ng c ki m tra y ph i (P), v tr - ho t ng c a c honh (P). 22. Nh ng b nh ng th i cng c s t nhi t dao ng: nhi m trng mu, ung m su (ung m th n, apxe sau tim mng, apxe d i c honh - trong th ng g p l apxe gan).
Ph
1. Ph: l hi n t ng n c trong cc t ch c, d i da, t ng. y ch ni n ph d i da. 2. Xc nh ph: s n c d i da lm cho: * nh ng vng b ph: sng to, cng m ng * mu da vng nh t i. 3. tm nguyn nhn, c n: nh n nh k tnh ch t ph + pht hi n tri u ch ng km theo. TNH CH T PH 4. m c : nhi u, t; ti n tri n: nhanh, ch m -> nn theo di b ng cn n ng. 5. v tr: khu tr 1 vng, ton thn; ni xu t hi n u tin? 6. n lm -> ph m m; khng n lm -> ph c ng. 7. c km theo bi u hi n vim: sng nng au? 8. lin quan th i gian: th y ph khi no? ; t th ng i b nh: ng lu ph? 9. ch n nh t: c lm gi m ph?
Page | 3

TRI U CH NG KM THEO 10. c 3 v n chnh: 1. ph n nh m c vim nhi m a phng. n c, 2. ch i m cho 1 c n tr c gi i trn h th ng tu n hon, 3. ch i m cho 1
11. ph n nh m c n c: ph to -> trn d ch mng (ph i, b ng); ti u t -> h u h t tr ng h p ph u c (tr ph do: 1. vim, 2. b nh b ch m ch); ph cng nhi u ti u cng t. Xt n c ti u nhi u hay t d a vo S l ng n c ti u/ 24 gi . 12. ch i m cho 1 c n tr c gi i trn h th ng tu n hon: * tu n hon bng h : ng c -> c n tr c gi i h th ng TM ch trn, mn - ch , b n & h v -> c n tr c gi i h th ng TM ch d i. * xanh tm: mi, m t -> c n tr c gi i h s n (P) & th ng v -> c n tr c gi i h th ng
TM ch trn ho c i tu n hon, cc chi tng ng v i TM c b nh.
* gan to m m, TM c n i & ph n h i gan TM c , kh th . 13. ch i m cho 1 vim nhi m a phng: vim (sng nng au), sng cc h ch tng ng, km theo s t. SINH L B NH 14. C cc y u t : 1. tr tu n hon, 2. h t l protein 5. c ng aldosteron nguyn pht hay th pht. 15. huy t tng, 3. mu i, 4. t n thng thnh b ch m ch tnh m ch v
tr tu n hon: ph do 1. suy tim, 2. chn p ho c t c TM.
16. h t l protein huy t tng: lm thay i p su t th m th u, n c d thot ra ngoi m ch mu. ph do: 1. th n nhi m m (HCTH), thi u dinh d ng, x gan. 17. mu i: ph do vim th n. ng.
18. t n thng cc thnh b ch m ch tnh m ch: ph do 1. vim TM, 2. vim b ch m ch, 3. d 1. PH TON THN
19. c cc b nh: 1. H i ch ng th n h, 2. Vim th n c p/ m n, 3. th ph i h p vim th n + HCTH. 20. LS: ph c m t, thn, chn tay; c th trn d ch thanh m c (trn d ch mng ph i, c tr ng th m th u). 21. th ng g p nh t: ph ki u th n (vim th n c p ho c m n, HCTH; ngoi ra: t g p hn -> suy dinh d ng, c ng aldosteron nguyn pht). 22. phn bi t ph th n v i ph do suy dinh d ng v c ng aldosteron nguyn pht d a vo: protein ni u. 23. sau khi xc nh ph th n b ng s c m t c a m ni u, d a vo LS v cc xt nghi m th d ch khc phn bi t: Vim th n & HCTH. HCTH & VCTC/M 24. Ti n hnh phn bi t: * H i ch ng th n h: ph tr ng, n lm, to & ti n tri n nhanh ( t). Trnh t v tr ph: mi m t -> m t -> cc ni khc. Khng lin quan th i gian, t th ; d v y, n u BN n m lu, ph c nhi u vng lng, m t sau i bn c nh cc vng khc v n ph. Ch n nh t khng lm gi m ph. Th ng km theo trn d ch mng ph i v c tr ng n c trong ho c vng chanh th m th u. CLS: m ni u cao ( 30 - 40 g/l), khng tr v HC ni u, c th l ng chi t quang; ure mu cao, protein mu gi m nhi u, lipid v cholesterol mu tng nhi u. Thm d ch c nng th n th ng bnh th ng. * Viu c u th n c p/ m n: gi ng nh HCTH, ph tr ng - n lm ( t ho c khng) - u tin c mi m t r i m t n cc ni khc - khng lin quan th i gian, t th (n u lin quan t th , th i gian l ph do tim) - cng c trn d ch mng, c tr ng n c trong hay vng chanh n u ph nhi u. Khc v i HCTH, y ch n nh t lm gi m ph r r t - th ng km theo Tng huy t p - n c ti u t & v n c (vim c p) ho c v n trong (vim m n). V nguyn do, VCTC/M th ng xu t hi n sau 1 nhi m khu n ni khc, th ng nh t l: 1. vim h ng, 2. vim h ch h nh nhn, 3. m n nh t ngoi da. CLS: gi ng HCTH - cng c m ni u, ure mu cao; khc v i HCTH vi i m: m ni u tng t hn (HCTH 30 - 40 g/l th y kho ng 10 - 15 g/l, n u HCTH khng c tr & HC ni u ( thay vo c th l ng chi t quang) th y c -> c n lm c n Addis theo di ti n tri n b nh d a vo s
Page | 4

l ng c th c a tr , HC trong n c ti u. i u cu i cng, HCTH pro, lipid & choles mu u thay i (pro gi m, lipid & choles tng nhi u) cn VCTC/M nh ng ch s ny u bnh th ng. Thm d ch c nng th n th y r i lo n. 25. Tm l i, phn bi t HCTH & VCTC/M d a vo cc y u t sau: 1) m c ph: r t nhi u/ nhi u or t 2) tc d ng c a n nh t: khng gi m ph/ gi m ph r 3) HA: bnh th ng/ tng or bt 4) m ni u: > 30 - 40/ <= 10 - 15 5) t bo/ NT: th l ng chi t quang/ HC, tr h t 6) ure mu: bt/ tng or bt 7) m mu: gi m/ bt 8) choles mu: tng/ bt 9) thm d ch c nng th n: bt/ r i lo n. TH PH I H P: HCTH + VIM TH N 26. LS th ny bao g m nh ng c i m c a b nh HCTH v b nh Vim th n. HCTH c th xu t hi n u tin v l y u t ch y u, ng c l i, VT cng c th l y u t ch y u v xu t hi n u tin -> ph c t p LS, lm sao xc nh c b nh nguyn pht? 2. PH 2 CHI D I 27. c cc th : ph tim (suy tim), ph dinh d ng ( K gan, apxe gan), vim t c or chn p TM ch d i (lu : khc v i vim b ch m ch do giun ch -> ph c ng). SUY TIM (ph tim) 28. c km theo gan to, nhng khng c tr ng. Gan to + m m, ph n x gan TM c (+) 29. lc u: ph t, kn o; ch c m t c chn. c bi t: ch xu t hi n vo bu i chi u sau khi ng i b nh ng lu, m t i lc sng s m khi ng i b nh ng d y. V sau: ph th ng xuyn + r rng. 30. gi m ph khi: ngh ngi, n nh t. 31. ph m m, n lm. 32. o p l c TM: r t cao (bt 12 cmH20 khi ng i b nh n m). K GAN - APXE GAN 33. ph dinh d ng: c th ph ton thn or ph 2 chi d i. Ph tr ng, m m. 34. gan to: c th m m (apxe gan kinh i n) or c ng (K gan). VIM T C - CHN P TM CH D I 35. ph m m, cn i 2 chn. 36. c th km theo ph b ph n sinh d c. 37. c tu n hon bng h lo i ch d i xu t pht t 2 bn & trn xng mu i ng c ln trn. C th c c TM gin & b ng chn. i, khoeo
38. Xc nh ch n on b ng CLS: o p l c TM 2 chi d i th y tng nhi u; ch p TM chi d i v i thu c c n quang gip xc nh v tr t c or chn p. 3. PH C BI U HI N VIM NHI M A PHNG
Page | 5

39. c 2 b nh lu : 1. vim t c TM & 2. vim m ch b ch huy t. VIM T C TM 40. ph th ng ch 1 chi, ph n nhi u chn.
41. ph m m, tr ng; nhng r t au: au t pht lm ng i b nh khng dm c ng chn, au tng ln khi s n n g n ni vim t c. 42. th ng km theo m ch nhanh. 43. hon c nh d gy vim t c TM: ph u thu t, b nh nhi m khu n n ng - lu kh i, sinh con. 44. CLS: xt nghi m tm kh nng ng mu: 1. protrombin mu gi m, 2. nghi m php ch ng l i heparin tng cao. Ch p TM sau tim thu c c n quang xc nh v tr t c. VIM M CH B CH HUY T 45. ph c ng th ng ch 1 chi, ph n nhi u chn.
46. ph m m, tr ng, n au: au t pht & tng ln khi s n n chi. 47. nhn: th y n i r ng i c a m ch b ch huy t thnh nh ng ng , nng, au. 48. cc h ch b ch huy t tng ng v i m ch vim: cng sng + au. 49. Ch n on xc nh d a vo: 1. CLS: BC tng cng v i BCDNTT, 2. pht hi n ni nhi m khu n t nh p: v t x c, v t thng, nh t lot; 3. pht hi n giun ch (nguyn nhn th ng g p gy vim m ch b ch huy t) trong mu. 4. PH C NG 50. ph c ng: th ng g p trong Ph chn voi, di ch ng c a vim b ch m ch do giun ch . PH CHN VOI 51. t ch c d i da: dy + c ng -> n khng lm. Da cng dy & c ng. 52. v tr: th ng g p l chn, ngoi ra cn g p : tay (bn tay, cnh tay), b ph n SD (bu tinh hon n gi i). nam gi i, mi l n m h
53. Ch n on xc nh d a vo: 1. tm giun ch trong mu, n c ti u -> th ng t th y v b nh giun ch c th c t lu, nay ch cn l i di ch ng chn voi c a 1 vim b ch m ch c; 2. pht hi n thm nh ng di ch ng khc c a b nh giun ch (VD: ti u d ng tr p). 5. PH NG C 54. i n hnh l ph 'ki u o khoc' trong h i ch ng trung th t. H I CH NG TRUNG TH T 55. ch ph vng ng c trn & c ; n u ph nhi u: c th ph c 2 tay, m t & u.
56. ph m m, xanh nhng ph n nhi u n khng lm 57. th ng km theo: 1. tu n hon bng h TM ch trn (ch c vng ng c trn), ph to th y r; 2. cc tri u ch ng khc c a
Page | 6

h i ch ng trung th t: kh th , n c, ti ng ni 2 gi ng, nu t v ng. 58. CLS: X quang ng c th y kh i u trung th t. 59. Cc kh i u trung th t gy chn p gy ph o khoc th ng l: 1. u h ch trung th t, 2. K ph qu n & ph i, 3. K mng ph i.
Ho
SINH L B NH 1. ho l ph n x - do s kch thch cc vng gy ho: vng d i thanh mn, c a kh qu n & c a cc cu ng ph i thy, mng ph i, cc b ph n ti p xc v i mng ph i (trung th t, vng d i c honh) & th c qu n. 2. ph n x ny i theo dy ph v v trung tm ho hnh t y & c tr l i b ng s co th t nhanh - m nh c a cc c h h p, ng th i thanh mn c m ra: khng kh trong h th ng h h p c t ng ra nhanh - m nh -> gy nn ti ng ho. TC NHN KCH THCH 3. s thay i ti t d ch c a nim m c kh qu n, cu ng ph i: do vim nhi m. 4. t n thng cc vng gy ho & cc b ph n lin quan n vng: mng ph i, trung th t, cc b ph n d i c honh.
5. do c i m c a tc nhn kch thch, ho th ng g p trong cc b nh: 1. b nh h ng, kh qu n, cu ng ph i, nhu m ph i; 2. b nh mng ph i; 3. b nh trung th t, cc b ph n d i c honh ( vim gan, apxe gan, apxe d i c honh). HO C TRI U CH NG CH I M T N THNG 6. c cc h i ch ng: 1) h i ch ng cu ng ph i 2) h i ch ng ng c 3) h i ch ng hang 4) h i ch ng trn d ch mng ph i. H I CH NG CU NG PH I 7. c cc b nh: + vim cu ng ph i c p: ho t ng cn, i khi ho nhi u BN m t ng ; lc u ho khan sau ho ra m; m lc u t sau tng d n mu tr ng xanh or vng, c th l n vi tia mu. Nghe 2 vng ph i th y h i ch ng cu ng ph i: lc u ran rt ngy (th i k ho khan) sau ran n 2 th (th i k ho long m). + vim cu ng ph i m n: ho dai d ng hng nm, ti pht nhi u l n: t ti pht th ng x y ra khi c k thu n l i nh thay i th i ti t, lm vi c qu s c. Ho ph n nhi u u long m: m nhi u, mu tr ng or xanh or vng c th l n vi tia mu. S t trong nh ng t c p di n. H i ch ng cu ng ph i bi u hi n b ng cc ran n 2 th, r i r i 2 vng ph i; c th c thm t ran rt ngy. + gin cu ng ph i: tnh ch t ho nh trong Vim cu ng ph i m n (ho long m tr ng / xanh/ vng c th l n mu), ho th ng lc sng m i ng d y, ng th i kh c r t nhi u m, m r t nhi u l ng trong c c thnh 4 l p; m c th hi - c m v gin cu ng ph i th ng d b i nhi m. C khi BN ch kh c mu. Khng s t tr c b i nhi m. Km theo kh th : BN th h n h n m i khi lm vi c qu s c. H i ch ng cu ng ph i bi u hi n b ng: ran n 2 th r i rc 2 vng ph i or ch 1 vng n u gin khu tr. + K cu ng ph i: ho hng h ng, kh c mu nhi u l n; m i l n l ng t. X y ra m nh kh e g n y m i ho - kh c mu. H I CH NG NG C 8. c cc b nh: vim ph i, apxe ph i. Vim ph i 9. ho nhi u, long m: m c, dnh, mu g s t c th l n mu or BN kh c h n ra mu. 10. lun km theo h i ch ng nhi m trng: s t cao, kh i pht rt run; m t , mi kh, l i d, m n gi p 11. Nghe: hc ng c -> th i ng, ran n 1 th; v sau ran n 2 th. mp. ng i l n tu i, khng s t, t tr c n nay v n H TH NG H H P D I
Page | 7

12. CLS: BC tng cng v i DNTT -> xc nh nhi m khu n. XQ ph i th y: hnh tam gic en u, y quay ra ngoi chi m c 1 thy or 1 phn thy ph i. Tm tr c khu n lao m lo i nguyn nhn lao. Apxe ph i 13. b nh c nh gi ng nh vim ph i: cng ho nhi u, long m; km hc nhi m trng. Tuy nhin, tnh ch t m khc v i vim ph i: m th i, ton m ; c th l n mu. C khi BN kh c h n ra mu xen v i nh ng l n kh c m . 14. tng quan ngh ch nhi t - l ng m : kh c m nhi u nhi t xu ng, kh c m t or khng kh c nhi t ln. 15. XQ ph i: + khi cha kh c m : th y hnh m , trn, ranh gi i khng r v khng chi m h t 1 thy or 1 phn thy ph i. + khi kh c m : th y hnh trn c hi + n c. 16. i v i tr ng h p vim or apxe thy d i ph i (P), c n ch n: + mu s c m, m : mu s c la or xanh vng m t s g i s lin quan v i 1 apxe gan amip, ho c apxe m t qu n. + tm amip m ho c m ngay khi BN m i kh c ra, nh t l khi m - m H I CH NG HANG y c mu s c la.
17. h i ch ng hang bi u hi n b i: 1. ti ng th i hang, 2. ti ng rn hang, v 3. ti ng hang th m. 18. c cc b nh: lao hang, apxe ph i khi kh c m ( hc ng c -> hc hang). Lao hang 19. Ho: ho s s , th ng km ho ra mu c khi kh nhi u. D u hi u nhi m lao n ng: th tr ng suy s p, s t nhi u or t i khi ch hm h p s t v chi u. 20. CLS: XQ ph i th y hnh hi khng c m c n c, ch y u tm th y BK H I CH NG TRN D CH MNG PH I 21. hc TDMP bi u hi n b i hc 3 gi m: g c, rung thanh gi m, r ro ph nang gi m. C th c thm ti ng c mng ph i nghe c gi i h n trn c a vng 3 gi m. 22. c cc b nh: vim mng ph i n c vng chanh, vim mng ph i c m . Vim mng ph i n c vng chanh 23. th ng ho t, hng h ng t ng ti ng m t. Khng m. 24. km au ng c, kh th t hay nhi u ty vo m c trn d ch. Ty nguyn nhn m s t nhi u, t or khng. 25. XQ ph i: th y hnh en u chi m 1 ph n d i c a vng ph i c hnh cong Damoiseau. 26. Xc nh ch n on b ng ch c d mng ph i: th y n c vng chanh, ph n ng Rivalta (+). BC: nhi u Lympho, Neutrophil or HC ty nguyn nhn. 27. Sau khi pht hi n trn d ch mng ph i n c vng chanh, c n ch phn bi t vim mng ph i nguyn pht v i vim mng ph i th pht sau 1 t n thng nhu m ph i (nh Lao ph i, Vim ph i, Apxe ph i, K cu ng ph i & ph i...) or 1 b ph n ln c n nh t l gan i v i TDMP (P). 28. pht hi n cc t n thng nhu m ph i b che l p b i l p d ch mng ph i, c th : + ch c tho d ch trn r i bm vo mng ph i # 5 - 10ml khng kh -> XQ ki m tra. + ch p ph i c t l p (n u c k). 29. D Vim mng ph i nguyn hay th pht, bao gi cng ph i lm thm cc xt nghi m tm nguyn nhn: thng th ng nh t l Lao, r i n VK, apmip, virus, K. m.
Page | 8

Vim mng ph i c m 30. Tnh ch t ho & cc tri u ch ng khc gi ng v i Vim mng ph i n c vng chanh: cng ho t hng h ng t ng ti ng - khng m; c th km theo au ng c, kh th , s t. Tuy nhin trong VMP c m , BN s t nhi u hn & hc nhi m trng th ng r r t. C khi ph n thnh ng c. 31. Ch c d: l y c n c mng ph i c or thnh m h n. Ch mu s c m ch c ra: s c la, or vng xanh m t -> g i lin quan v i 1 apxe gan amip or apxe m t qu n. 32. C n tm thm lo i VK sinh m & nh t l xu t pht i m c a vim nhi m khu n: c th l VMP c m h u pht sau vim ph i, apxe ph i or apxe d i c honh (thng th ng l apxe gan i v i cc VMP c m bn (P) ), c khi xu t pht i m xa hn: vim mng no c m , nh t m , vim xoang hm m t. 33. pht hi n cc t n thng nhu m ph i b che l p b i l p m mng ph i -> ch c tho m r i bm khng kh vo mng ph i t khi a n k t qu v l p m th ng l i trn l t ng & l thnh mng ph i 1 l p t mu kh dy, h n ch s ki m tra b ng XQ l p nhu m ph i d i -> v v y, c n s d ng n pp ch p ph i c t l p. HO KHNG C TRI U CH NG CH I M T N THNG H TH NG H H P D I
34. c cc b nh: ho g, vim thanh qu n, vim h ch h nh nhn. Ho g 35. th ng tr em. Ho r t nhi u, t ng cn, ti ng ho rt ln nh g gy, th ng v m. Sau ho km nn a ra di nh t, trong ho m t BN b ng, mi tm l i. S t or khng. Khm ph i khng nghe ran tr khi c bi n ch ng vim ph i or ph qu n ph vim. Ch n on xc nh nh vo c y tr c khu n ho g (hemophilus pertussis) trong mi - h ng. Vim thanh qu n 36. Ho: ho khan, th ng xuyn or t ng cn, ti ng ho kh rp lm cho BN thm au h ng. 37. Km theo khn ti ng. S t t or khng. 38. Khm h ng: h ng & mu.
39. tr em: ch vim thanh qu n b ch h u - h ng nhng c thm mng gi tr ng. Ngoy h ng xt nghi m vi khu n th y tr c khu n Lofle. Vim h ch h nh nhn 40. B nh c nh gi ng nh Vim thanh qu n: ho khan khn ti ng nhng khm h ng ngoi th y h ng cn th y h ch h nh nhn to 1 bn or 2 bn sng to - .
Kh th c p
1. kh th : ngh t i 2 tr ng h p: 1) c n tr c gi i cho s lu thng khng kh trong h th ng h h p: do ch ng ng i v t or t n thng. 2) r i lo n nh p th : nhanh, ch m, khng u -> do h th n kinh chi ph i. XC NH & NH N NH KH TH C P 2. t th ng i b nh: ng i b nh th ng khng n m c, ph i ng i d y cho d th . Ho c Fowler. t th n a n m n a ng i: t th
3. nh p th : nh n nh d a trn c ng c a l ng ng c or thnh b ng. Nh p th bnh th ng 16 - 20 l n/pht c th : 1) nhanh nhng nng.
Page | 9

2) lc nhanh, lc ch m; lc nng, lc su, nh p th khng u ki u Cheynes Stokes: th tng d n bin nhng nh p u r i gi m d n bin sau ngh r i l i ti p t c nh trn. Ho c ki u th Kussmaul: th ch m, ht vo, ngh , th ra, ngh , r i l i ti p t c nh trn. 4. V m t: th ng ng ngc lo s . Ty m c c xanh tm t nhi u. NGUYN NHN 5. Kh th c p c nhi u nguyn nhn, b i v s h h p ph thu c vo nhi u y u t : 1) s lnh m nh c a ton b ng h h p: su t t mi qua thanh h u, kh qu n, cu ng ph i, nhu m ph i & c mng ph i. 2) s ho t ng bnh th ng c a cc c h h p: c honh, cc c l ng ng c. 3) s lnh m nh c a cc trung tm th n kinh h h p: hnh t y. T NG QUAN 6. c cc nhm: 1) kh th do thng t n h th ng h h p: + thanh h u: ph thanh h u, vim h ng b ch h u -> kh th thanh h u. + cu ng ph i: hen -> h p l i do hi n t ng co th t cu ng ph i k t h p v i ph th ng, ti t nhi u ch t nh y c a nim m c: kh th c hi u c a hen. + nhu m ph i: ph nang b t n thng do vim nhi m -> tr ng h p ph qu n ph vim, lao k. Ho c c th b trn ng p b i d ch xu t ra t m ch mu ti u tu n hon (do r i lo n v n m ch h th ng) -> ph ph i c p. Ho c b mu do suy tim. + mng ph i: c th b th ng & trn ng p t ng t b i khng kh lm nhu m ph i b p l i, c n tr cho s h h p -> trn kh mng ph i (m t trong nh ng nguyn nhn thng th ng gy kh th cp). Mng ph i cng c th b trn d ch -> tuy nhin tr ng h p ny kh th t. 2) kh th do li t c h h p: th ng g p trong b nh Li t tr em (P.A.A) -> c honh & cc c l ng ng c b li t do t n thng cc dy th n kinh chi ph i. 3) kh th do hnh t y: ho t ng c a hnh t y b r i lo n c th do: + vim nhi m: trong b nh P.A.A (li t tr em ) c t n thng hnh t y. + nhi m c: trong Tng ure mu, Toan mu. VIM THANH QU N B CH H U 7. kh th thanh qu n: xu t hi n, ti n tri n t t . Kh th th ht vo. Cc h trn & d i xng n cng nh cc khoang lin s n b lm xu ng khi th vo. Ti ng th vo nghe r thnh ti ng rt. 8. tnh tr ng nhi m khu n: s t # 38 - 38,5oC, sng h ch d i hm. 9. x y ra tr em.
PH QU N PH VIM 10. h i ch ng nhi m trng: s t 39 - 40oC, mi kh, l i d. 11. kh th xu t hi n t t , cng ngy cng tng. Nh p th nhanh - nng, km cnh mi ph p ph ng. 12. Nghe: ran n 2 th kh p 2 vng ph i. 13. CLS: BC tng cng v i NTT. X quang ph i th y nhi u m m khng u r i rc kh p 2 vng. 14. Sau khi xc nh l ph qu n ph vim, bao gi cng ph i tm thm tr c khu n Lao ch n on nguyn nhn. LAO K 15. kh th xu t hi n t t . Nh p th nhanh - nng. 16. h i ch ng nhi m trng: c or khng. m & cc lo i vi khu n khc
Page | 10

17. tri u ch ng ch i m nhu m ph i: r ro ph nang gi m.
18. ch n on xc nh: th ng nh X quang v Lao k i khi khng c tri u ch ng ch i m. X quang: c nh ng n t m nh nh h t k u nhau & r i rc u trn kh p 2 vng ph i. 19. ng th i tm thm Tr c khu n lao no. PH PH I C P 20. kh th nhanh - nng, xu t hi n t ng t th ng x y ra v m. 21. BN kh c m h ng c b t -> tri u ch ng c hi u c gi tr ch n on xc nh, nhng khng ch s c m t c a n m i xc nh ch n on, v khi c m h ng km b t th b nh n ng -> tin l ng d d t. 22. Ch khm b nh pht hi n tri u ch ng th c th : nghe ran n 2 th, 2 bn ph i, tng ln r t nhanh nh 'th y tri u dng'. Km theo cc tri u ch ng ch i m Suy tim (T): nh p nhanh, ti ng ng a phi. 23. Nguyn nhn ph bi n gy OAP: 1) b nh van tim: th ng nh t l H p 2 l, H M ch . 2) Tng huy t p. 3) Vim th n c p/ m n c ure mu cao, or c tng huy t p. HEN 24. Kh th : th th ra, xu t hi n t ng t, th ng ti pht nhi u l n trong ti n s . BN c khi ph i t tay vo thnh gi ng th ra. 25. Nghe: ran rt ngy kh p 2 vng ph i. G: th y trong hn bnh th ng. 26. Xc nh ch n on d a vo: ti n s ti pht & tnh ch t kh th ; X quang -> 2 vng ph i sng hn bnh th ng nh ng v n th y r cc nhnh cu ng ph i; Tm t bo Charcot Leyden m khi h t cn hen. 27. V ph n l n cn hen l do d cc thm d ch ng nng ph i. TRN KH MNG PH I 28. Kh th : th ht vo, th nhanh - nng, xu t hi n t ng t th ng sau 1 cn au ng c d d i nh dao m. 29. th ng km theo chong. 30. H i ch ng Trn k mng ph i 1 bn ng c: n a l ng ng c phnh ra, km or khng di ng, g vang (nh g tr ng), rung thanh gi m, r ro ph nang gi m. C th c ti ng th i v km theo. 31. Xc nh ch n on b ng X quang ph i -> 1 bn vng ph i sng hn bnh th ng & khng cn nh ng nhnh cu ng ph i, nhu m ph i b d n p l i thnh 1 c m g n r n ph i. 32. Tr ng h p kh n c p, khng th ch X quang m nghi l case TKMP: c th ch c mng ph i thm d ng th i o p l c. Cng nh m phn bi t 3 lo i TKMP: 1) TKMP m : p l c t : 0 -> +2, +3. V i nghi m php ng tim: pit-tong khng b di chuy n. 2) TKMP ng: p l c cng g n nh trn nhng pit-tong c a ng tim b ht vo. 3) TKMP c supap: p l c c th ln n +6, +8 & y pit-tong c a ng tim ra. tham kh o thm: ch c d Trn kh-trn d ch mng ph i - link:http://www.diendanykhoa.com/showthre...=4403#post4403 33. sau khi xc nh Trn kh mng ph i, c n ch n on thm nguyn nhn (Lao hay khng) cn c vo: 1) tm tr c khu n Lao m ho c d ch mng ph i n u tr thnh Trn kh trn d ch. 2) X quang: n u do Lao th ng c thm t n thng bn ph i khng b trn kh, ho c c nh ng vng dnh mng ph i bn trn kh lm cho ton b nhu m ph i khng b d n p l i thnh 1 c m g n r n ph i m v n cn 1 vng no dnh v i l thnh mng ph i. S pht hi n t n thng Lao ni khc: h ch, mng b ng. ng -> nn c n tm y u t sinh d ng (d nguyn). Ngoi ra, BN hen lu ngy, nn lm thm m or d ch v . Ch pht hi n thm t n thng lao ni khc nh t l Lao mng
Page | 11

3) S ti n tri n c a trn kh: trong Lao, TKMP d chuy n sang trn kh trn d ch; trong nguyn nhn khng Lao, TKMP d n r i kh i h n nh ng d ti pht. T PH TH TIM 34. Kh th : x y ra cng v i cc tri u ch ng ngo i bin khc c a suy tim: gan hi to, ph chn, TM c n i. Ph i t ran t do mu ti u tu n hon. Ti u t. 35. Tim p nhanh - nh , c khi c ti ng th i tm thu c nng nh nhng khng bao gi c ti ng ng a phi. 36. Km theo cc tri u ch ng c a t ph: chn c m gic ki n b, da t b, b ng chn to, m t ph n x gn 37. CLS: o p l c TM & t c tu n hon: tng nhi u -> xc nh c suy tim. 38. X quang tim: tim to, nh t l tim (P) nhng v n p t t. 39. Tc d ng r r t c a vitamin B1: tim li u cao (cch 3 - 4 gi l i tim 100mg) vo TM -> n u ng l t ph th tim, b nh c nh s r t nhanh: BN gi m kh th , ti u nhi u hn, ph n x gn tr l i, X quang tim nh tr l i. 40. N u c i u ki n, nn nh l ng acid pyruvic nh ch c ch n ch n on. UR MU CAO 41. Kh th : nh p nhanh - nng, v sau chuy n sang ki u Cheynes Stokes: th tng d n bin nhng nh p u r i gi m d n bin sau ngh r i l i ti p t c nh trn. 42. Th ng km theo: nh c u, nn m a, tiu ch y, ti u t (< 300ml/24h) c khi v ni u (< 100ml/24h). 43. X y ra th ng nh t BN c t n thng th n: ch y u vim th n c p/ m n or s i th n. mu (tng) & nh l ng vitamin B1 huy t tng (gi m) -> c gi tr xc 2 chi d i.
44. Xc nh ch n on b ng: nh l ng ure/mu (ure/mu cao). Theo di i u tr nh gi tin l ng nh cc xt nghi m: 1. s l ng n c ti u/ 24h, 2. nh l ng ure/ NT m i ngy, 3. ki m tra l i ure/ mu m i ngy or 2 ngy 1 l n. 45. Nhng tr c tin c n lm ngay cc xt nghi m tm nguyn nhn: 1) tm protein & t bo n c ti u = c n Addis: c h ng ch n onas Vim c u th n c p, Vim th n m n, Vim ng th n, ho c Vim b th n. 2) X quang th n: khng nn ch p v i thu c c n quang tim TM v c ure mu cao, nhng t i thi u ph i ch p khng chu n b yn tm lo i tr s i ni u: pht hi n k p th i -> x tr ngo i khoa -> tin l ng kh quan. 3) c y mu: n u nghi ng b nh do Leptospira th khng vng da. TOAN MU 46. gi ng nh kh th trong ure mu cao: nh p cng nhanh - nng, nhng c th chuy n sang ki u Kussmaul: th ch m, ht vo, ngh , th ra, ngh , r i l i ti p t c nh trn. 47. Th ng km theo cc bi u hi n nhi m c n i t i: nh c u, nn m a, tiu ch y, m t m i, bi ng n trong m y ngy tr c. 48. X y ra th ng nh t trong b nh c nh Ti u ng khng c i u tr . 49. CLS: xc nh ch n on -> 1. tm th ceton trong n c ti u, 2. nh l ng d tr ki m: h nhi u, d i 30 th tch CO2.
au b ng c p
b ng.
1. au b ng c p: l nh ng cn au d d i & xu t hi n t ng t NH N NH CN AU B NG C P 2. D a vo 5 c i m: 1) c ng au 2) tnh ch t au
Page | 12

3) v tr au 4) h ng lan 5) ti pht nhi u l n cha? 3. c ng au: d a vo l i khai cng t th BN trong cn au (ln l n, v t v, m l y b ng, 'au ch ng mng'). Cc tri u ch ng chong: au nhi u km ch y mu -> chn tay l nh, m nh nhanh - y u, HA h . 4. Tnh ch t au: au nh dao m, au qu n, au xo n b ng. 5. V tr au: c n xc nh c v tr u tin c a cn au b ng cch khi g i BN nh l i, v i u ny ch i m b ph n b t n thng. V sau, khi au nhi u, BN c m th y au kh p b ng. 6. H ng lan: c nh ng h ng lan kh c hi u cho m t s cn au b ng: + t h th n lan xu ng b ph n sinh d c & i: cn au th n. + t h s n (P) lan ln vai: cn au gan. 7. ti pht nhi u l n cha? -> Nh ng cn au ti pht nhi u l n trong ti n s c th l cn au d dy, cn au s i th n, s i m t. C n ch tnh ch t cn au: nh ng l n tr c au nh th no? c gi ng l n ny khng? NH C L I GI I PH U - SINH L 8. Trong b ng c nhi u ph t ng: m i ph t ng u c th l xu t pht i m c a cn au. + th ng v : d dy, t trng, t y. + + h s n (P): gan & h th ng d n m t. h ch u (P): ru t th a, bu ng tr ng, ni u qu n.
+ b ng d i: bng quang d con. 9. Mng b ng bao b c ph n l n cc ph t ng: khi cc ph t ng b vim nhi m, s d lan sang mng b ng. N u mng b ng b vim s nh h ng: + lc u nh h ng ngay c thnh b ng -> co c ng mng b ng. + v sau nh h ng nhu ng ru t: ru t b li t, hi lm cho b ng cng tr ng. 10. ng tiu ha l 1 b ph n r ng, c hi & c kh nng c bi t l nhu ng: nh ng c tnh ny lm cho b nh c nh m t s tr ng h p b nh l ng tiu ha c nh ng i m c hi u g i ngay ch n on. + ng tiu ha b th ng (th ng d dy, th ng ru t): hi trong ng tiu ha s thot ra b ng, chi m nh ng i m cao d i c honh -> c tri u ch ng: g trong vng tr c gan & X quang: li m hi d i c honh. Tuy nhin, n u th ng vo ph t ng ln c n (gan, t y) & c b t kn l i: s khng c bi u hi n LS - XQ nh trn. + ng tiu ha b t c (t c ru t c gi i): lc u nhu ng ru t s tng ln c kh c ph c ch ng ng i v t, gy ra 'd u hi u r n b' thnh b ng. D n d n, ru t b li t - khng co bp c n a: hi l i trong ru t lm cho b ng cng tr ng. 11. Bn c nh cc c i m ni trn, c n ch thm n cc tri u ch ng km theo v chng c gi tr g i ch n on nh: 1) ch i m cho 1 t n thng mng b ng: vim mng b ng c p. + b ng khng di ng theo nh p th . + co c ng thnh b ng: c n theo di phn bi t v i ph n ng thnh b ng. - Trong ph n ng thnh b ng n u tay y m t th i gian & ng i b nh khng ch n ch au th thnh b ng m m tr l i, ho c sau m t th i gian (1/2 gi ) ch m & tim Atropin BN b t au th vng cng m m tr l i. - Co c ng thnh b ng l tri u ch ng r t gi tr ch n on Vim mng b ng -> t y ch nh ph u thu t: tr c 1 BN au b ng d d i m cha c ch n on r r t, BS c n trnh dng thu c gi m au ng th i c tc d ng lm b t co c ng nh cc lo i thu c c nha phi n nh t l Morphin. + thm tr c trng ho c m o: ti cng Douglas r t au. 2) ch i m cho 1 c n tr c gi i ng tiu ha: + BN nn nhi u, khng i tiu & khng trung ti n c. + Nhn: th y d u hi u r n b -> thnh b ng c cc khc ru t n i & di ng. C th lm xu t hi n cc d u hi u ny b ng cch bng nh nhi u l n vo thnh b ng. + C n tr c gi i lu: b ng tr ng hi, g vang tr ng. 3) ch i m cho tai bi n th ng 1 b ph n r ng (d dy, ru t) -> g th y m t ti ng c vng tr c gan: vng tr nn g trong. 4) ch i m cho 1 t n thng h th ng gan m t.
Page | 13

+ vng da: r r t ho c kn o. + ti m t to cng, ho c i m ti m t (Murphy) r t au. + gan to v au. 5) ch i m cho 1 b nh l ti t ni u. + v ni u or b ti u: bi u hi n b ng c u bng quang. + ti u mu. + th n to. 6) ch i m cho 1 b nh l sinh d c ph n : + cc bi u hi n c a thai nghn: t t kinh, v cng c qu ng thm, nghn.. + ch y mu c quan sinh d c: r r t ho c kn o, ph i thm m o th y mu ra tay m i bi t. 7) ch i m cho 1 h u qu ton thn. + hi n t ng nhi m khu n c p: s t cao, m ch nhanh. + hi n t ng chong, thi u mu c p: ng t, nhi t h nhanh, m ch nhanh - y u, HA h . LOT D DY - T TRNG 1. c th au kh d d i lm ng i b nh ph i v t v m b ng -> au qu n, xo n l y b ng. 2. au th ng v , ho c xuyn lan ln ng c hay ra sau lng, ho c sang 2 bn.
3. ti n s : c nh ng cn au tng t , th ng x y ra vo 1 ma nh t nh, ph n nhi u l ma l nh (ng) & c lin quan r r t n b a n. -> lot t trng (i - l ch (P) - d d i xin lan - n vo d u), lot d dy (no - l ch (T) - m khu tr - khng xin lan). 4. b ng v n m m ho c ch c ph n ng thnh b ng th ng v & v n cn vng c tr c gan. b cong nh ...) c n ch p hng lo t m i c gi tr ch n on.
5. CLS: XQ (n t ng thu c, hnh t tr ng bi n d ng, hnh lm Nay c n i soi m i vi c tr nn d dng hn.
6. V n ch y u: c n xc nh xem lot chuy n sang bi n ch ng th ng cha -> d a vo LS + CLS c a th ng d dy. TH NG D DY 7. x y ra trn c a c ti n s au lot d dy -> ngh ngy ch n on th ng, d v y cng c khi th ng l bi n ch ng m u cho lot. 8. l n au ny kh d d i -> BN v t v, m b ng. au vng th ng v , c th xuyn lan ln ng c, ra sau lng, ho c sang 2 bn. 9. Cng l c nh t ng BN v t v, m b ng than au vng th ng v nhng Lot khc Th ng ch : 1. tnh ch t au n ng n hn -> au nh dao m, qu t m ch u ng gy shock, 2. vng th ng v c co c ng thnh b ng (lu phn bi t co c ng thnh b ng & ph n ng thnh b ng - nu trong p1), 3. c th g trong vng tr c gan . 10. Xc nh ch n on b ng X quang: li m hi d i c honh, c 2 bn ho c ch bn (P). Nay c n i soi h tr v gp ph n quan tr ng trong ch n on xc nh. VIM T Y C P CH Y MU 11. cn au x y n t ng t trn c a m nh kh e, th ng l ng i bo. 12. au r t d d i, th ng km theo shock. 13. Th c th : au i m s n lng (Mayo - Robson) -> g i ch n on.
Page | 14

14. Xc nh ch n on b ng: nh l ng amuylaz mu & NT: tng r t nhi u, soi thu t thm d. S I NI U QU N 15. Cng au d d i 1 h ch u, c th ti pht nhi u l n, xu t hi n t ng t & lan xu ng b ph n sinh d c - i, th ng x y ra sau lao ng ho c i xa. 16. Th ng km b ti u ho c v ni u. 17. Sau cn au, BN c th ti u ra m t t n c ti u , c nhi u HC & t protein. 18. CLS: c n Addis tm HC, BC v protein trong n c ti u. 19. Ch n on xc nh ch y u b ng XQ bn c nh CLS. Ch p th n - h ni u khng chu n b -> ch n on v cc s i ti t ni u ph n l n u c n quang. 20. N u c n c ch nh x tr ngo i khoa: ch p c thu c c n quang tim TM + nh l ng ure mu nh gi kh nng bi ti t c a th n. S I BNG QUANG 21. au vng b ng d i: kh d d i, c th ti pht nhi u l n, t ng t, th ng x y ra sau khi lao ng ho c i xa. 22. km h i ch ng bng quang: ti u bu t (au), r t (l t nh t), ti u mu ho c m ; c khi b ti u (bu n ti u nhng khng ti u c). 23. Thm tr c trng - m o: c th ch m c s i d ng nh m m c ch ny. bng quang. Ho c thng bng quang b ng ng kim lo i cng c s b ng tm v t n n trn mng b ng, ho c ph u
24. Soi bng quang: c th nhn th y s i. N u s i b -> khng c n x tr ngo i khoa, c th qua ng soi a k p vo nghi n nt s i. 25. Ch p bng quang: l phng php n gi n nh t, ng th i xc nh ngay ch n on (v s i ni u ph n l n u c n quang). 26. D xc nh c s i bng quang, cng c n ki m tra thm th n b ng XQ kh i b st cc s i c t th n xu ng. 27. Sau khi ch n on s i ni u (d th n, ni u qu n hay bng quang) cng nn xt nghi m thm pH n c ti u -> v s thay i v pH NT th ng t o i u ki n thu n l i cho vi c k t s i.
Nn m a
C CH SINH B NH 1. nn m a: l ph n x - gy ra b i s kch thch b t c a i m no trn ng tiu ha: t y l i cho n i trng. Nh ng s kch thch u a v trung tm nn m a ( hnh t y) -> t y ph n x nn theo cc dy ly tm: + dy TK honh gy co th t c honh + cc dy TK chi ph i c thnh b ng + dy ph v (dy X) lm cho tm v m ra. 2. s co th t c honh & cc c thnh b ng song song v i s m tm v a n hi n t ng nn. TR NG H P HAY G P 3. Nn m a x y ra lin t c - ko di -> m t n c - r i lo n i n gi i.
Page | 15

4. t c ch b nh sinh c th hi u c cc tnh hu ng c nn m a: 1) b nh ng tiu ha: lot d dy, K d dy, h p mn v , vim ru t th a, t c ru t, l ng ru t, th t , nhi m c th c n... 2) b nh no - mng no: tng p l c s no do u, vim no, vim mng no.. 3) b nh gy r i lo n hnh t y: do nhi m c n i t i (ure mu cao, toan mu), do s t cao (cm, vim ph i, thng hn, s t rt...) 4) tr ng h p c r i lo n TK giao c m - ph v : nn nghn, say sng.. 5. Nn m a th ng bi u hi n trong 4 tr ng h p: 1) nn c nh c u - to bn: 1. tng p l c s no, 2. vim mng no. 2) nn c au b ng: 1. t c ru t, 2. l ng ru t, 3. h p mn v , 4. ng c th c n. 3) nn c tiu ch y: 1. ng c th c n, 2. th t , 3. nhi m c n i t i: do ure mu cao ho c toan mu. 4) nn n thu n: 1. nn nghn, 2. say sng, say my bay. 6. tathata ch n cc m t b nh: 1. Tng p l c s no, 2. Vim mng no, 3. Ng c th c n, 4. Nhi m c n i t i post ln y. TNG P L C S NO (U NO)
7. nn: r t nhi u -> nn v t: b t c th c n g cng nn, khng n cng nn - c n tr v n nui d ng. 8. nh c u: r t d d i -> BN ku la, khng p ng v i cc thu c an th n thng th ng. 9. to bn: t lc u m t b nh. 4,5 ngy c khi 9,10 ngy m i i tiu 1 l n -> th ng ph i th t tho phn m i i c. 10. ph n nhi u tr ng h p c tri u ch ng th n kinh ch i m (th ng l li t 1 ho c nhi u dy TK s no, n thu n ho c k t h p v i r i lo n v n ng cc chi) ty v tr u no. 11. CLS: + soi y m t: c ph vng m c.
+ ch c d d ch no t y: th ng c phn ly t bo v i albumin - s t bo khng tng ho c ch tng t, khng tng x ng v i s l ng albumin tng nhi u) & glucoz bnh th ng. Lu : c n thi t l m hy lm xt nghi m ny, v d gy t t hnh t y xu ng chn vo l xng ch m lm BN ng t & ch t t ng t. N u lm, BN t th n m, l y r t ch m & ch l y m t l ng n c no t y r t t, v a nh n nh & lm xt nghi m. + Xc nh ch n on b ng CLS: ch p no sau khi tim thu c c n quang vo M no, ho c ch p no th t sau khi bm hi. Ngy nay c CT - Scanner. VIM MNG NO 12. tnh ch t nn m a, nh c u, to bn gi ng nh trong u no, nhng c thm cc tri u ch ng ch i m cho t n thng mng no: + c c ng + Kernig (+) + Babinski (+), 1 or 2 bn + cn ng kinh + li t dy TK v n nhn -> lc m t. 13. Xc nh ch n on b ng ch c d d ch no t y: th y ch y nhanh v i p l c cao. Mu s c - tnh ch t cc thnh ph n (t bo, albumin, glucoz) thay i ty lo i vim mng no. NG C TH C N
14. c th ch nn n thu n, ho c nn + au b ng, ho c nn + au b ng + tiu ch y. NHI M C N I T I 15. do ure mu cao ho c do toan mu. Nh ng tr ng h p n ng: nn km tiu ch y kh n ng -> BN ki t n c. Th ng tiu ch y n i b t ln trong b nh c nh so v i nn m a.
Page | 16

16. tiu ch y th ng km theo cc bi u hi n tinh th n: nh c u, m t m i, l m, c th i d n vo m s ng, bn hn m r i hn m. 17. nn m a, thi u ni u c khi v ni u. 18. x y ra BN: ang c b nh th n, b nh do xo n khu n, tng huy t p.. l nguyn nhn d n n ure mu cao, ho c trn n n i tho ng - nguyn nhn d n n toan mu. 19. CLS: nh l ng ure mu ( i v i ure mu cao). Tm s c m t c a th ceton trong n c ti u, d tr ki m trong mu h ( xc nh toan mu).
Nn ra mu
1. Nn mu l 1 c p c u n i khoa. Nguyn nhn ch y u l cc b nh cn c nguyn nhn khc h TM c a. NH N NH NN MU 2. xc nh d a trn: 1) s xu t hi n sau 1 c m gic kh ch u th ng v r i BN nn ra.
d dy, th ng nh t l lot d dy - t trng. Ngoi ra
2) mu en: c khi long pha l n v i d ch v , c khi nn h n ra nh ng c c mu en. Tr ng h p n ng c th nn ra mu ti v m i ch y mu nn ra ngay. 3) mu th ng l n v i th c n. 3. C n phn bi t v i ho ra mu: + ho ra mu th ng xu t hi n sau 1 cn ho + mu ti, nhi u b t, khng l n th c n + ph i c ran n 2 th. 4. nh gi m c n ng - d a vo: 1) l ng mu nn 2) s l n ti pht & kho ng cch th i gian gi a cc l n ti pht. 5. Tnh tr ng thi u mu c p: nim m c nh t nh t, hoa m t, chng m t, th m ch c khi ng t. Xc nh chnh xc b ng: HA h ; m ch nhanh - nh ; s l ng HC & Hb gi m. C CH SINH B NH 6. nn ra mu l bi u hi n ch y mu NGUYN NHN 7. th ng do 2 nguyn nhn: 1) t n thng nim m c d dy - t trng: lot d dy - t trng, K d dy, vim d dy c p/ m n. 2) tng p h TM c a: lm cho cc TM th c qu n & d dy b gin, lch to (v lch l 1 ph n c a h TM c a). Thng th ng, trong tng p h TM c a do nguyn nhn trong gan (i n hnh l x gan): y u t tng p c a cn ph i h p thm v i: 1. y u t r i lo n ch y mu, 2. tnh tr ng d v c a mao qu n (do tnh tr ng suy gan k t h p). 8. 2 nguyn nhn ni trn th ng d th y LS nh cc tri u ch ng ch i m: 1) au th ng v : i v i cc t n thng d dy - t trng. 2) lch to ho c c tr ng: i v i tng p TM c a. 9. phn lo i nn ra mu theo nguyn nhn: 1) nn mu km au vng th ng v : c cc b nh 1. lot d dy t trng, 2. K d dy, 3. Vim d dy, 4. do s d ng thu c (Aspirin, Corticoid). 2) nn mu km lch to: tng p TM c a. 3) nn mu km c tr ng: 1. x gan, 2. lot d dy t trng/ x gan c tr ng. 4) nn ra mu n c: 1. lot d dy - t trng, 2. h i ch ng Mallory Weiss, 3. ure mu cao. d dy - do: v m ch mu, ho c mu th m th u qua thnh m ch v 1 r i lo n v n m ch.
Page | 17

LOT D DY - T TRNG 10. nn mu c th km au vng th ng v , c tr ng ho c n thu n. Km au vng th ng v 11. s l ng mu nn: trung bnh ho c nhi u -> t vong ngay, ho c l ng t th khng bi u hi n b ng nn mu m ch b ng tiu phn en. 12. nn mu th ng x y ra trong chu k au c a ng i b nh, cng c khi l tri u ch ng kh i pht c a b nh. 13. ch n on d a vo ti n s : tr c y c nh ng cn au th ng v c chu k th ng v ma rt, cn au c lin quan v i b a n. 14. Cng c nh ng tr ng h p lot d dy - t trng kh i pht b ng 1 ch y mu tiu ha. 15. xc nh ch n on b ng X quang: th y hnh lot ho c bi n d ng n i soi h tr . C tr ng 16. Lot ddtt th ng g p BN x gan, tuy LS kn o ch y u ch n on b ng X quang. C n ch n s k t h p th ng c ny thi x tr & thm d thch ng. 17. Tr c 1 BN x gan c nn ra mu, bn c nh ch n on nguyn nhn nn ra mu l do tng p TM c a, c n c p n nguyn nhn lot d dy t trng k t h p. 18. Tr c khi x tr nh 1 tng p TM c a, ph u thu t vin nn ki m tra d dy lo i tr nguyn nhn n thu n nn ra mu 19. lot ddtt kh i pht b ng nn mu, tr ng h p ny khng km au, lch to, c tr ng. (t g p trong th c t LS) K D DY 20. mu nn ra: th ng t, c tiu ha -> en nh b c ph. 21. th ng x y ra ng i l n tu i c nh ng r i lo n th ng v trn n n kh e m nh: n vo th y y hi, m ch, kh tiu, bu n nn, c khi c nh ng cn au gi ng nh lot d dy. 22. n u K x y ra trn 1 lot (lot ung th ha): tnh ch t au c a lot khng gi ng ti n s v chu k cng nh c ng . . d dy hay t trng, c nh trn nhi u phim. Hi n nay c
23. n u K mu n: BN g y i, n i u r n - g gh th ng v , c khi c c di cn sang gan ho c ln h ch th ng n. Tuy nhin, n u n giai o n ny th khng cn kh nng i u tr . 24. XQ: th y 1 o n c ng b cong nh , ho c 1 hnh l i -> xc nh ch n on.
25. N i soi: th y kh i u nham nh r m mu trn n n nim m c d dy km ho c khng cn nhu ng. N u l 1 lot ung th ha th th b lot nham nh & r m mu b . Ch c ch n nh t nn sinh thi t. (c n sinh thi t trong khi soi sinh thi t c ng vo u ho c ng ngay b lot). 26. N u khng c i u ki n n i soi & sinh thi t, m hnh nh XQ l i gi ng nh 1 lot d dy c thm 1 o n c ng b cong vng , c n ph i: i u tr th nh lot d dy, theo di b ng LS k t h p v i X quang. Sau 1 - 2 thng i u tr i u tr tch c c & ng phng php, n u khng th y gi m b nh v LS cng nh XQ -> nn nghi K, sau xc nh ch c ch n b ng sinh thi t.
Page | 18

VIM D DY 27. mu nn ra: th ng t & en. 28. BN c c m gic au vng th ng v , au rt b ng, ngay trong b a n & khng c chu k r r t trong nm. 29. XQ: ch y u lo i tr cc nguyn nhn khc dy th ph i (r t hi m). d dy nh lot, ung th. i khi c th y cc n p nim m c n i to: vim d
30. N i soi: nim m c d dy nh t mu, c th c v t x c (vim d dy th x c), nh ng ch m ch y mu (vim d dy th ch y mu), cc n p nim m c c th sng to & d y (vim th ph i) nhng ph n nhi u teo nh (vim d dy th teo - th ng g p hn), gi a cc n p nim m c c th c nhi u ch t nh y ho c nh y mu ng. 31. sinh thi t nim m c d dy trong khi soi: c gi tr xc nh ch n on ng th i phn lo i vim d dy theo c th b nh h c. Ti p t c v i 5 nguyn nhn cn l i c a Nn ra mu: DO S D NG THU C
32. thu c: aspirin, corticoid. 33. nn ra mu: l tai bi n x y ra vi gi sau u ng thu c -> s l ng mu th ng khng nhi u, t khi lm BN t vong. Ph n nhi u, nh ng lo i thu c ny ch l tc nhn thu n l i gy nn ra mu BN mang s n b nh d dy - t trng. TNG P TNH M CH C A 34. nn mu km lch to. Lch to c th do nguyn nhn khc (nh s t rt m n) d v y cng ph i ngh n Tng p TM c a. 35. nn mu: th ng l ng nhi u, c khi BN t vong do khng k p s c u. 36. lch c th to nhi u hay t, nhng m m; nh t l nh b t l i sau tai bi n nn ra mu. 37. CLS: + XQ d dy: lo i tr nguyn nhn + n i soi: th y c TM gin (n u c). + o p l c lch: r t cao (bt 12cm H2O). X GAN 38. nn mu km c tr ng (b ng bng). 39. c ch c a nn ra mu ch y u do tng p TM c a nn tnh ch t mu nn ra gi ng nh trong tng p TM c a: nn l ng nhi u. 40. B ng bng th ng r t to, c tnh th m th u (ph n ng Rivalta (-) & albumin < 30g/l) ti pht nhanh sau khi ch c tho. Th ng bao gi cng km theo tu n hon bng h c a ch . 41. c th c lch to. 42. CLS: cng c n XQ, o p l c lch nh trong Tng p TM c a; nhng trong X gan c n lm thm: + xt nghi m thm d ch c nng gan -> b r i lo n nhi u: xc nh c m c suy gan. + soi b ng: c n ch c tho h t n c c tr ng tr c khi soi soi c thu n l i -> xc nh ch n on. H I CH NG MALLORY WEISS 43. nn ra mu trn n n nn nhi u tr c , y l ng mu ra th ng t: vi mililit ho c mu thnh tia l n v i ch t nn. -> tham kh o thm: H i ch ng Mallory-weiss - link: http://www.diendanykhoa.com/showthread.php?t=142 HC URE MU CAO d dy (lot, K..).
Page | 19
44. nn ra mu l ng t, l tri u ch ng ph trong b nh c nh th ng r c a 1 ure mu cao v LS cng nh nh l ng CLS.
B ng bng (c tr ng)
1. B ng bng (c tr ng): l hi n t ng c n c trong b ng ti t ra. mng b ng. N c c th do ngoi th m th u vo ho c do mng 2. Trong quy n 'Ch n on lm sng' ny, NXH ch ni n c tr ng t do -> th ng g p nhi u nh t. Khng ni n lo i c tr ng ngn cch - c trng b i g c bn c -> lao mng b ng th b u. XC NH B NG BNG 3. b ng to: s xu ng khi BN ng, b sang 2 bn khi BN n m ng a. 4. R n l i. 5. G c vng th p: ni BN n m nghing sang (P) r i (T) xc nh k tri u ch ng ny. Gi i h n trn c a vng c l 1 ng cong ng a ln trn. 6. d u hi u sng v . 7. xc nh ch c ch n b ng ch c thm d: ph i lm d b ng bng nhi u hay t n c. B ng bng nhi u n c - ch c d gip nh n nh, b ng bng t n c - ch c d gip xc nh ch n on. 8. Theo di b ng bng b ng cch: o vng b ng qua r n bi t m c n c nhi u hay t, m i xu t hi n hay ti pht nhanh ch m. 9. khi c b ng bng, th ng c thm hi n t ng n c + d i da: gy ph ton thn or ch ph 2 chi d i. cc b ph n khc:
+ cc thanh m c khc, nh t l mng ph i -> gy trn d ch mng ph i. CH N ON PHN BI T 10. c n ch n on phn bi t b ng bng v i: 1) b ng bo s 2) bng quang n c 3) t cung c thai v i nhi u n c i 4) u n c 5) th n n c gi t o c tr ng. 11. b ng bo s + cng to, cng s xu ng khi ng & b sang 2 bn khi n m ng a. + tuy nhin, phn bi t b ng bng v i b ng bo khng kh nh d a vo: 1) r n: bng - l i, bo - khng l i. 2) bo - l p m thnh b ng dy, ton thn to bo. 3) g vng th p: bng - c c, bo - khng c. 12. bng quang n c + b ng ch to v pha d i, trn xng v . + r n: khng l i. + g: cng c, nhng vng c khng thay i theo t th BN & gi i h n trn c a vng c l 1 ng cong p xu ng d i. + c m gic ch quan c a BN - i m i n hnh: t c b ng, mt ti u nhng ti u c. + ki m ch ng th c t : thng bng quang - c nhi u n c ti u, sau thng kh i u x p h n. + cu i cng, khi xc nh c l bng quang tra ti n li t tuy n ho c t cung), XQ ni u. 13. t cung c thai - nhi u n c i n c, c n tm thm nguyn nhn: thm tr c trng ho c m o ( ki m
Page | 20

+ g: cng c, nhng vng c khng thay i theo t th , gi i h n trn c a vng c l 1 ng cong p xu ng d i. + bi u hi n c thai - i m i n hnh: t c kinh nghn, v cng c nhi u qu ng thm, thm m o th y t cung to, m m; thai my.. 14. u n c + th ng hay nh m nh t. + u c th c a bu ng tr ng (th ng nh t), c a dy ch ng r ng hay cc b ph n khc: m c treo, di tch bo thai. + b ng: cng to, nhng to nhi u v 1 bn. + r n: khng l i. + g: cng c, nhng vng c khng thay i theo t th BN, gi i h n trn c a vng c l 1 ng cong p xu ng d i. + 2 vng hng: g trong -> do ru t b y ra sau. + nghi ng u n c, t t nh t nn ch c tho b t n c (100 - 150ml) r i bm vo l ng khng kh tng ng, sau em ch p X quang. y l i m xc nh phn bi t: - n u b ng bng: l ng hi bm vo s t d i c honh thnh 1 li m hi sng. - n u l u n c: l ng hi lng ch ng gi a b ng thnh 1 hnh hi c m c n c ngang; c tr ng h p u n c nhi u b c th l ng hi lan t a vo cc b c lm thnh nhi u m hi trong b ng, c th c m hi c m c n c ngang. 15. th n n c gi t o c tr ng + 1 s tr ng h p th n n c r t to bi u hi n thnh 1 u n c gi c tr ng. + b ng: cng to, nhng to nhi u v 1 bn & r n khng l i. + g: cng c, nhng vng c khng thay i theo t th , gi i h n trn c a vng c l 1 ng cong p xu ng d i. + n c ti u: n u c bi n i v i th , ho c v xt nghi m (vi th ) -> c n ngh n th n n c. Nhng n u n c ti u bnh th ng v n khng lo i c v n c ti u ra ngoi thu c bn th n lnh, th n c b nh b t c ngh n khng ti t n c ti u xu ng bng quang c. + nh l ng ure n c ch c ra (ch c v nh m l c tr ng): m ure cao hn hn ho c ch b ng ure mu. SINH L B NH 15. bnh th ng mng b ng khng c n c. mu r t nhi u. Cn b ng bng th ure t
16. trong tr ng h p b ng bng, mng b ng c n c l do: 1) vim nhi m ho c kch thch. 2) y u t th d ch. 3) y u t mu. 17. vim nhi m ho c kch thch: lm cho mng b ng ti t d ch (trong lao mng b ng, K mng b ng nguyn pht or di cn). 18. y u t th d ch: + do gi m protein mu lm thay i p l c keo nn huy t tng d th m th u qua thnh m ch mu (trong th n nhi m m , ph dinh d ng, cng l 1 trong nh ng y u t nguy c gy c tr ng do x gan). + NaCl lm n c b gi l i (trong vim th n).
+ c ng Aldosteron: th ng th pht, x y ra trong suy tim, x gan, h i ch ng th n nhi m m . 19. y u t mu: + trong tu n hon TM ni chung: c tr ng do suy tim. + trong h th ng TM c a: c tr ng do tng p l c TM c a (nh t l tng p c a do x gan). PHN LO I 20. T tnh ch t sinh l b nh: + y u t vim nhi m ho c kch thch bao gi cng gy ra c tr ng xu t ti t bi u hi n b i ph n ng Rivalta (+) & c nhi u protein. + y u t th d ch & y u t mu bao gi cng gy ra c tr ng th m th u bi u hi n b i ph n ng Rivalta (-) & t protein.
Page | 21

21. LS th ng d a vo mu s c n c c tr ng (trong, vng chanh, ho c , h ng; c khi n c c ho c vng nh ngh ) k t h p v i nguyn nhn c tr ng. 22. c th : + n c trong: bao gi cng c tnh th m th u. 1) vim th n ho c th n nhi m m 2) suy dinh d ng. + n c vng chanh: c th th m th u hay xu t ti t. a - c tr ng n c vng chanh th m th u_Rivalta (-): @ khng km theo gan to: 1) vim th n ho c th n nhi m m 2) suy dinh d ng 3) x gan. @ km theo gan to: 1) K gan 2) suy tim. b - c tr ng n c vng chanh xu t ti t_Rivalta (+): @ km theo u trong b ng: 1) K gan 2) K d dy 3) K m c treo. @ khng km theo u trong b ng: 1) lao mng b ng th c tr ng 2) K mng b ng nguyn pht. + n c h ng ho c : ph n l n l xu t ti t -> c tr ng ch y mu: gi ng nh tr ng h p c tr ng n c vng chanh xu t ti t. + n c c: c th l d ng ch p hay n c m . @ d ng ch p: ph n l n do giun ch . @ m : do vim mng b ng m . + n c vng ngh : ch c trong tr ng h p c tr ng k t h p v i vng da. 1) x gan h u pht sau vim gan do virut 2) x gan m t. X GAN 23. l tr ng h p c tr ng n c vng chanh - th m th u - rivalta (-): n c c tr ng ti pht r t nhanh, hi dnh; protein < 30g/l & t t bo. 24. tu n hon bng h c a - ch th ng r. 25. gan th ng teo l i, khng s th y (th nh tho ng m i c tr ng h p x gan to). 26. c th km theo ph m m 2 chi d i (kn o ho c r r t) & cc bi u hi n LS v suy gan (vng da kn o ho c r r t, ch y mu d i da - nim m c, n ch t m khng tiu..). 27. CLS: soi b ng sau khi ch c tho kh nhi u n c c tr ng vi c ti n hnh soi c thu n l i: giai o n c tr ng ny, hnh nh u anh c a gan x th ng r khi soi nhn th y gan, ph n nhi u khng c n sinh thi t xc nh thm tr tr ng h p trn n n x gan r c nghi K ha. 28. Tuy nhin, trong tr ng h p X gan h u pht sau vim gan do virut, ho c X gan m t th c tr ng n c vng nh ngh . + n c c tr ng c th nhi u ho c t, xu t ti t hay th m th u ty nguyn nhn gy vng da, nhng trong n c c tr ng c nhi u s c t m t. + xc nh nguyn nhn lo i c tr ng ny ch y u l xc nh nguyn nhn vng da. K GAN 29. l tr ng h p c tr ng km theo gan to. B nh c nh & tnh ch t c tr ng gi ng nh trong X gan, ch khc r n, g gh (ho c nh n) pht tri n r t nhanh trong m t th i gian ng n (vi tu n, vi thng). 30. cc bi u hi n c nng v suy gan & r i lo n ch c nng gan mi v sau m i c. 31. ch n on xc nh: xem ph n 'Gan to'. ch : gan - to,
Page | 22

SUY TIM 32. Gi ng nh K gan, c tr ng trong suy tim cng km gan to. C tr ng c th nhi u ho c t, ho c ti pht nhi u l n cng v i suy tim. 33. gan to, m m ho c hi ch c n u suy tim lu. 34. i m c trng c a b ng bng trong suy tim l bao gi cng c nh ng bi u hi n khc c a suy tim: + ph 2 chi d i: n giai o n suy tim c c tr ng, ph chn th ng xuyn - r. + TM c n i. + da hi xanh tm, kh th t; ph i t ran t ng.
+ m ch nhanh khng tng ng v i nhi t (m ch nh p phn ly). 35. Sau khi xc nh ch n on nh CLS (o p l c TM - r t cao (bt 12cmH20 khi n m); o t c tu n hon: r t ch m (bt 12 20s) ), c n tm nguyn nhn gy suy tim khng h i ph c - th ng g p l: + cc b nh van tim. + vim mng ngoi tim c n c. + vim mng ngoi tim co th t. + b nh tim ph i m n. SUY DINH D NG 36. b nh c nh gi ng nh trong vim th n: + l tr ng h p c tr ng n c trong - th m th u - rivalta (-). + n c c tr ng trong, t protein, t t bo. 37. trong Suy dinh d ng, c tr ng th ng khng to; ng th i ph ch khu tr 2 chi d i, nhi u ho c kn o; km tnh tr ng suy mn. (Cn Vim th n: ph ton thn - m m, tr ng, xu t hi n u tin mi m t & m t, km trn d ch mng ph i 2 bn). 38. CLS: + xt nghi m n c ti u khng c protein, tr ni u & HC -> i m lo i tr c tr ng + ph do th n. + nh l ng protein mu gi m. 39. tm b nh nguyn pht gy suy dinh d ng: th ng l cc b nh ng tiu ha m n tnh ho c cc nhi m khu n m n tnh (nh t l Lao) hay cc b nh c tnh (K).
Gan to
XC NH GAN TO 1. nhn: gan to n i thnh 1 u d c theo h s n (P). 2. s : gan nh ra kh i b s n (P), nhi u hay t, ty m c gan to & di ng ln xu ng theo nh p th . 3. g: bnh th ng vng c c a gan 10 - 11cm theo ng trung n (P), b trn s n. kho ng lin s n 5, b d i st v i h
4. xc nh gan to ch y u nh s + g. Ty m c , gan c th to ln trn nhng ph n nhi u to xu ng d i. CH N ON PHN BI T 5. phn bi t Gan to v i: 1) gan sa 2) th n (P) to 3) u d dy 4) u i trng, m qunh mng b ng ho c kh i u thnh b ng. GAN SA
Page | 23

6. cng s th y + g c qu b s n. 7. tuy nhin, trong gan sa: + chi u cao v n m c 10 - 11cm. + b trn th p hn lin s n 5.
+ c th y gan ln c. TH N (P) TO 8. v th n sau mng b ng nn khi th n to: + kh i u h ng v pha sau, bao gi cng ch m th n (+). + g pha tr c, trn vng c kh i u: ti ng g v n trong v c i trng & cc quai ru t n m ch n pha tr c. 9. th ng km theo cc r i lo n ti t ni u: ti u mu, ti u m ho c v ni u; cn au qu n th n ho c n c ti u c protein. 10. n u c LS c a th n to (ch m th n (+), r i lo n ti t ni u, au qu n th n) th cng ngh u s th y l th n to. Nhng n u khng c cng khng lo i c th n to v c th th n v n to nhng b lo i tr , khng bi ti t c n c ti u xu ng bng quang n a, n c ti u thot ra c l c a bn th n lnh. 11. c th c ng c lo i tr b ng siu m b ng: gan v n bnh th ng, ch th y 1 kh i sau mng b ng y cc quai ru t & i trng ra tr c. Ho c b ng XQ ni u c c n quang: th y bng th n to. U D DY 12. d nh m v i gan to (ch y u thy (T) ).
13. u th ng km theo r i lo n i ti n: tiu ch y, tiu mu en.. 14. c nn sau khi n. K I TRNG, M QUNH MNG B NG, KH I U THNH B NG 15. phn bi t v i gan to gi ng nh v i lch to (Xem 'Lch to'). GI I PH U 16. gan l c quan c lin quan v i: 1) ph i (P) & mng ngoi tim. 2) ng tiu ha (thng qua ng m t ch & TM c a). 3) ton thn (b ng ng mu). 4) tim (P) (thng qua TM trn gan) -> gan l b ph n ti n n c a tim (P). NGUYN NHN 17. nhi m trng t ph i, ng tiu ha ko theo nhi m trng gan -> gan to: trong Apxe gan. + h u pht t vim mng ph i m , vim ph i or pxe ph i (P), i khi t vim mng ngoi tim c m . + h u pht sau vim m t qu n: cc vi khu n ng ru t nhn i u ki n thu n l i ( m t) theo ng m t ch ln gy vim nhi m m t qu n -> apxe gan. + do amip: amip t i trng theo h TM c a v gan. + do nhi m khu n mu: nhi m khu n n gan b ng ng mu t 1 nhi m khu n xa. 18. lin quan tim (P) v phng di n tu n hon: suy tim (P) -> mu ngo i bin: nh h ng s m n gan (v gan l b ph n ti n n c a tim (P) ) -> gan to/ suy tim = gan tim. 19. s n xu t & bi ti t m t qua h th ng d n m t: khi h d n m t b c n tr c gi i, m t khng lu thng c h t, gan -> gan to/ m t = gan m t. l i trong
Page | 24

20. do t n thng khc: + K: c th l K kh i, lm cho gan to nh ng v n gi c m t nh n, ho c K nhi u lm gan to - l n nh n. + x ha ng nh k t: l x gan do nhi u nguyn nhn -> h u qu : bp ch t cc nhnh h TM c a trong gan -> tng p TM c a; ng th i lm gi m ch c ph n c a gan -> suy gan. + cc b nh c a t ch c lin k t, ch y u b nh v mu: Hodgkin, b nh b ch c u... -> t ch c lin k t gan b nh h ng -> gan to. PHN LO I 21. LS th ng d a trn tnh ch t ch n on nguyn nhn gan go, ch y u d a trn m t gan -> chia gan to lm 2 lo i, h ng cho s ch n on nguyn nhn: @ gan to m m: 1) gan nhi m khu n: apxe gan 2) gan m t 3) gan tim. @ gan to ch c/ r t c ng: 1) x gan (th gan to) 2) K gan 3) Hodgkin, b nh b ch c u (tri u ch ng chnh c a 2 b nh ny l lch h ch to, h i ch ng ch y mu). 22. c th : @ gan to c ng: + m t gan g gh : K gan th nhi u u (nguyn pht, h u pht). + m t gan nh n: 1) K gan th kh i (nguyn pht) 2) X gan to. @ gan to m m: + c s t, khng vng da: vim - apxe gan do amip. + khng s t, c vng da: gan m t.
+ c s t, c vng da: vim m t qu n. + c ph 2 chi d i: 1) gan tim 2) apxe gan - apxe m t qu n m n tnh gy ph dinh d ng. X GAN TO 23. l tr ng h p gan to c ng, m t gan nh n. 24. m t gan ch c, b r - s c. Pht tri n ch m, d n d n: hng thng - hng nm. 25. khng s t. khng tri u ch ng bi u hi n y ph i (P), c honh (P).
26. i m lu : tri u ch ng tng p TM c a (c tr ng, tu n hon bng h ), CLS r i lo n ch c nng gan -> xu t hi n r t s m. 27. xc nh ch n on b ng CLS: + xt nghi m ch c nng gan: r i lo n nhi u - s m. + soi b ng: - nhi u d u u anh r i rc u trn kh p m t gan - n u m t gan c ch n i to, ho c u anh to - tr ng vng -> c nh gic x gan K ha: sinh thi t gan. + ch p h c a, M thn t ng -> n u ch gan x to th cc nhnh c a & M gan trong gan u nh - x. K GAN 28. c 2 th : + th nhi u u (nguyn pht, h u pht) -> gan to c ng m t gan g gh . + th kh i (nguyn pht) -> gan to c ng m t gan nh n. Th nhi u u
Page | 25

29. m t gan c ng nh . Gan g gh , l n nh n nhi u u. B r. Pht tri n nhanh. 30. th ng km theo suy s p c th . C th s t ho c khng. 31. khng c bi u hi n y ph i (P), tr khi c di cn ln ph i. C honh (P) c th b y ln cao nhng v n di ng. m t: th ng v sau m i xu t hi n, khi K ti n tri n nhi u.
32. tri u ch ng tng p TM c a +
33. CLS: + ch c nng gan: lc u bnh th ng, v sau r i lo n. + soi b ng: th y r u n i ln trn m t gan, mu tr ng vng, c nhi u mao m ch (trn - xung quanh u).
Th kh i 34. Gi ng th nhi u u, K gan th kh i gan cng c ng nh , b r, pht tri n nhanh. Phn bi t 2 th ny d a vo: th nhi u u m t gan g gh , l n nh n; th kh i m t gan nh n. 35. Nhn chung, LS pht hi n gan to ti n tri n nhanh - m t c ng -> ngh K gan. xc nh, c n soi khi soi th y c: kh i u nh h n ln m t gan thnh 1 kh i tr ng vng c nhi u mao m ch. b ng. Trong th kh i,
36. Tr ng h p kh i u n m trong lng c a gan -> sinh thi t. D v y, n u sinh thi t cha su n c K, v n khng pht hi n t bo K trong m u gan sinh thi t. Lc ny c n ch p h c a -> th y cc nhnh c a trong gan b t o n, ho c ch p M thn t ng: th y nhnh M gan trong gan b x y & c nhi u mao m ch tn t o vng c kh i u. GAN TIM 37. gan to, c tnh ch t n gi, m t gan m m. 38. ph n h i gan - TM c (+). 39. ph 2 chi d i: lc u nh - kn o, xu t hi n khi BN ng lu ho c v chi u, m t i lc sng s m sau ng d y. V sau, ph th ng xuyn & r. 40. lun km tri u ch ng khc c a suy tim: TM c n i, kh th , xanh tm, ti u t... 41. CLS: + o Huy t p tnh m ch: r t cao. + o t c tu n hon: r t ch m. 42. pht hi n nguyn nhn gy suy tim: cc b nh van tim, b nh c tim, vim mng ngoi tim c n c, vim mng ngoi tim co th t, b nh tim - ph i m n...
Vng da
1. vng da: l bi u hi n c a tnh tr ng tng bilirubin trong mu -> c hi u ch i m cho b nh l gan - m t. 2. ch n on vng da: c n ch n on c nguyn nhn: + do gan -> ph n l n i u tr n i khoa. + do h th ng d n m t -> i u tr ngo i khoa. XC NH VNG DA @ vng da r: 3. mu da: vng nhi u hay t, th ng k t h p v i s m b n. Nhng ch y u vng nim m c - nh t l nim m c m t, m m, l i. 4. n c ti u: s m mu, vng nh ngh . @ vng da nh :
Page | 26

5. nim m c phn ph t vng -> c n pht hi n d i nh sng m t tr i v th ny kh nh n nh d i nh sng n. 6. xc nh b ng CLS: + n c ti u: c s c t m t (bt khng c). + nh l ng bilirubin mu: cao hn bnh th ng -> nh gi m c vng da. CH N ON PHN BI T 7. phn bi t vng da do b nh l gan - m t v i: + do u ng Quinacrin, Santonin + do n nhi u caroten. 8. Trong cc tr ng h p trn ch c vng da, khng vng nim m c. N c ti u khng c s c t m t, blirubin/ mu v n bnh th ng. SINH L: S s n xu t & chuy n bi n s c t m t 9. s c t m t: c c u t o t huy t s c t c a mu. + H ng c u v gi i phng huy t s c t tch tr lch d i d ng bilirubin gin ti p (bilirubin t do). + bilirubin gin ti p theo h c a v gan, c gan ch bi n thnh bilirubin tr c ti p (bilirubin k t h p). + bilirubin tr c ti p c th i ti t theo h th ng d n m t vo ng tiu ha. 10. Trong qu trnh ru t non, s c t m t c chuy n sang d ng urobilinogen. 11. urobilinogen i theo 2 ng: 1) theo ng tiu ha xu ng i trng: th i ti t ra ngoi d i d ng stercobilinogen trong phn.
2) theo h TM c a tr v gan (vng ru t - gan): ph n l n c gan s d ng ti s n xu t bilirubin, ph n nh theo i tu n hon n th n, th i ra ngoi theo n c ti u d i d ng urobilinogen. GI I PH U 12. m t c gan s n xu t s theo cc vi ti u qu n m t trong ti u thy n cc m t qu n c a khoang c a r i ra ngoi theo cc ng gan, ng ti m t v d tr ti m t ng th i c c c l i. 13. Trong cc b a n, ti m t co bp t ng m t tr l i ng ti m t, xu ng ng m t ch vo t trng. 14. C 3 i m c n ch : 1) cc vi ti u qu n m t trong ti u thy i theo song song v i cc mao m ch, ch b ngn cch b i cc c t t bo gan (c t Remak). 2) d c theo cc ng gan & ng m t ch c nh ng chu i h ch chi ph i gan - d dy - t y t ng. 3) o n cu i ng m t ch i st vo m t sau ho c xuyn qua u t y t ng vo o n 2 c a t trng t i bng Vater chung v i ng t y. SINH L B NH 15. khi c r i lo n vi c s n xu t m t, ho c khi c t n thng trn h th ng d n m t u c th lm cho bilirubin tng nhi u trong mu -> gy tri u ch ng vng da. 16. cc r i lo n c th l: 1) s c t m t c s n xu t qu nhi u 2) vim nhi m ho c h y ho i nhu m gan 3) c n tr c gi i trn h d n m t ngoi gan: s i, K. 17. s c t m t c s n xu t qu nhi u: do h ng c u b v nhi u, gi i phng qu nhi u huy t s c t - ti n thn c a s c t m t -> vng da do ho i mu (cn g i l vng da tr c gan). 18. do vim nhi m ho c h y ho i nhu m gan: lm cho cc vi ti u m t qu n trong ti u thy b vim t c gy m t, m t d th m
Page | 27

th u vo cc mao m ch -> m t tng ln trong mu; ho c do s h y ho i t bo gan: m t cc mao m ch -> vng da do t n thng gan (cn g i l vng da trong gan). cc vi ti u m t qu n d th m th u vo
19. do c n tr c gi i trn h d n m t ngoi gan: c n tr c th l s i m t (thng th ng nh t), K cc ng d n m t, sng cc h ch xung quanh ng m t ch , K u t y -> vng da do t c m t (cn g i l vng da sau gan). PHN LO I 20. Nguy n Xun Huyn phn lo i vng da d a trn tri u ch ng lm sng k t h p: @ vng da khng c gan to: 1) vim gan virus th i n hnh 2) b nh do Leptospira 3) vim gan nhi m c. @ vng da c gan to, ti m t to: 1) t c m t do s i 2) vim m t qu n 3) vim gan th m t 4) b nh Hanot 5) t c m t do u. @ vng da c b ng bng: + km theo gan to: 1) x gan m t 2) K gan 3) b nh Hanot giai o n cu i. + khng km gan to: X gan h u pht sau vim gan do virus. @ Vng da nh c thi u mu: Vng da ho i mu. X GAN 22. d a vo gan to km theo c 2 th b nh: + km gan to -> x gan m t + khng km gan to -> x gan h u pht sau vim gan do virus. X gan m t 23. m t c th do s i ho c u r i ko di gy ra x gan.
24. BN ti n s c tri u ch ng c a t c m t do s i ho c vng da lu nay xu t hi n thm h i ch ng tng p TM c a (b ng bng, tu n hon bng h ) v h i ch ng suy t bo gan. 25. n c b ng bng: mu vng xanh nh m t. 26. gan to, khng m m nh khi m i c m t: m t gan tr nn ch c nh m i tr ng h p x gan khc.
27. ti m t c th bnh th ng ho c to ty tr ng h p. X gan h u pht sau vim gan do virus 28. b nh s l c a vim gan do virus nhng trong qu trnh di n ti n b nh xu t hi n thm h i ch ng tng p TM c a. 29. B ng bng c th nhi u hay t, n c mu vng xanh nh m t, ph n ng Rivalta (-). 30. km theo tu n hon bng h r ho c kn o. 31. di n ti n b nh th ng chuy n bi n x u: BN i vo hn m gan -> t vong, ho c ch t sau bi n c XHTH n ng. K GAN 32. c thm tng p TM c a ho c di cn c a K n mng b ng gy b ng bng, K ln ng d n m t gy thm t c m t. 33. vng da: cng ngy cng tng. 34. n c b ng bng: nh trong X gan, cng mu vng xanh nh m t; nhng Rivalta (+) hay (-) ty b ng bng do tng p
Page | 28

TM c a hay do di cn c a K n mng b ng. N c b ng bng c th l n c mu. 35. c th km theo tu n hon bng h n u do tng p TM c a. 36. gan to pht tri n nhanh, m t r n, m t g gh . VNG DA HO I MU 37. BN xanh xao nhi u hn vng da -> nim m c nh t nh t, ch hi vng, khm k d i nh sng m t tr i m i pht hi n c. 38. bao gi cng km theo lch to: nhi u hay t. 39. phn r t vng do c nhi u stercobilinogen. 40. CLS: + bilirubin mu cng tng nhng ph n l n s bil y l bil t do (bil gin ti p). + khng c s c t m t n c ti u.
+ phn c r t nhi u stercobilinogen. + h ng c u gi m, hnh dng HC trn, c nhi u HC l i. S c b n HC gi m. 41. Sau khi xc nh vng da ho i mu, c n tm nguyn nhn gy ho i mu b ng LS (ch y u b ng h i b nh: cc lo i thu c u ng tr c y, cc ch t ha h c ti p xc..) v b ng cc xt nghi m (tm k sinh trng s t rt mu, nghi m php Coombs tr c ti p & gin ti p...)
H ch to ngo i bin
XC NH H CH TO 1. xc nh h ch to ngo i bin: nh vo bi u hi n thnh nh ng kh i u to ho c nh b n, h th ng n... cc v tr thng th ng c h ch - nch, c ,
2. ch n on nguyn nhn gy H ch to c chnh xc, c n nh n nh k cc tnh ch t c a h ch: 1) v tr 2) kch th c 3) m t 4) m c di ng 5) c au hay khng 6) cch xu t hi n & pht tri n. V tr 3. 1 hay nhi u vng c h ch, d a vo h ch - ty vng on b nh: + vng n a thn trn (c , nch, h th ng n) -> h ch lao, h ch b nh b ch c u. + vng n a thn d i (b n) -> h ch b nh da li u: Nicolas Favre, b nh giang mai. Kch th c 4. c th to t t ngn tay n n m tay. + h ch nh : n c ho c t ng chm. Th ng l h ch vim nhi m, h ch lao, h ch di cn c a K. + h ch to hn: h ch Nicolas Favre, h ch b nh b ch c u. + h ch r t to: h ch lao th lympho, h ch lympho sarcom. M t 5. ty m t c cc th b nh: + r n, c ng -> h ch K + ch c -> h ch lao th lympho + m m -> h u h t cc b nh khc c h ch to. N u m m nhn & r ra nh b u -> h ch lao, c m -> cc h ch nhi m trng c m .
Page | 29

M c di ng 6. di ng c, ln d dng d i da v trn t ch c su. Ho c dnh vo t ch c su, d i da ho c dnh vo nhau. 7. s m t di ng c a h ch ch ng t qu trnh b nh l pht tri n ra pha ngoi c a h ch, lan sang cc t ch c c nh bn -> th ng g p nh t: cc h ch K & m t s tr ng h p lao. C au hay khng 8. au t nhin hay ch au khi s n n h ch: cc h ch K th ng au t nhin & kh nhi u (do s pht tri n c a qu trnh b nh l sang cc t ch c ln c n, chn p cc dy th n kinh). Cc h ch nhi m khu n c th au t nhin v m nhng khi s n n th r t au. Cch xu t hi n & pht tri n 9. d n d n - l ng l : h ch lao, h ch K di cn. 10. d n d n - t ng t, sau m i t, h ch l i to thm ho c c thm cc h ch khc xu t hi n. 11. xu t hi n & pht tri n r t nhanh -> h ch K, h ch b nh b ch c u. 12. Tnh ch t h ch gip ch n on c m t s tr ng h p h ch to nhng ch n on ch c ch n, c n ph isinh thi t h ch xt nghi m m h c. SINH L 13. h ch l t ch c lin vng n i m c c vai tr quan tr ng trong: 1) s t o mu: ch y u trong s sinh s n Lympho. 2) s b o v c th ch ng v i vi khu n & cc tc nhn gy b nh khc v: + n m trn ng i c a h th ng Lympho + c kh nng s n xu t ra khng th . PHN LO I 14. cc h ch th ng to ra trong: 1) cc b nh c a h th ng vng n i m c & b nh mu: b nh b ch c u.. 2) cc b nh nhi m khu n: + nhi m cc vi khu n thng th ng: h ch vim + nhi m virus: b nh Rubeol, b nh tng b ch c u n nhn + nhi m lao. 3) m t s b nh khc: h ch K di cn ho c h ch K nguyn pht. 15. cc b nh ni trn th ng bi u hi n d i 2 tr ng h p lm sng: @ h ch to khu tr m t vng: + b t c vng no: 1) h ch vim 2) h ch K di cn. + 1 vng nh t nh: 1) c -> lao h ch th thng th ng, lymphosarcome, lao h ch th u. 2) b n -> b nh Nicolas Favre. @ h ch to pht tri n nhi u ni: + di n ti n c p: 1) b nh Rubeol 2) b nh tng b ch c u n nhn do nhi m khu n 3) b nh b ch c u c p. + di n ti n m n: 1) b nh b u c u kinh th lympho 2) b nh lao h ch th nhi u vng. B CH C U C P 16. tri u ch ng chnh - lch to: lch to qu b s n # 3 - 4 cm, xu t hi n - pht tri n nhanh.
Page | 30

17. s t r t cao - tnh ch t nhi m khu n c p. 18. h ch: to - m m - di ng, pht tri n r t nhanh cng v i lch to. Xu t hi n h th ng n. 19. h i ch ng ch y mu d i da nim ph t ng: tnh ch t ch y mu ko di. 20. h i ch ng thi u mu - xu t hi n & pht tri n nhanh: vi ngy n vi tu n BN tr nn xanh nh t. 21. cc t n thng lot ho i t nim m c mi ng - h ng -> lm cho hi th BN c mi r t hi. kh p cc vng c h ch, th ng nh t: c , nch,
22. m huy t c u - lm huy t : + HC: gi m nhi u ( < 1 tri u) + TC: gi m nhi u ( # 50.000) + BC: tng nhi u ( 50.000 - 200.000, 300.000). 23. trong huy t , xu t hi n nhi u BC nguyn th y (myeloblast), khng c t bo non trung gian, kho ng tr ng b ch huy t r t c hi u c a b ch c u c p. 24. v i th b ch c u khng bi u hi n nhi u. mu ngo i bin -> lm t y : trong t y t l cc b ch c u nguyn th y cng tng r t
25. sau khi xc nh B ch c u c p, c n lo i tr cc tr ng h p 'gi b ch c u' b ng nh l ng men phosphataza: th y men ny tng. 26. tm cc nhi m khu n, th ng nh t ph i -> lao k: c n ch p X quang ph i.
B CH C U KINH TH LYMPHO 27. h ch to l tri u ch ng chnh. Trong th i gian vi thng, h ch to pht tri n r t nhanh ng. 28. lch: ch hi to, qu b s n # 2 - 3 cm. 29. m huy t c u - lm huy t : HC, TC gi m; BC tng. 30. v i th b nh b ch c u khng bi u hi n mu ngo i bin -> ph i lm t y . t t c cc vng c h ch. H ch m m - di
31. huy t : c nhi u t bo non trung gian thu c lo i lympho. 32. t y : t l cc t bo non trung gian lo i lympho tng nhi u.
B NH TNG B CH C U N NHN DO NHI M KHU N 33. nhi u h ch to, kch th c t n a t ngn tay n qu to xu t hi n t ng t 34. h ch ch c, nh n, khng bao gi ha m . 35. au t pht, nh t l khi s n n. 36. di ng d dng d i da v trn t ch c su. 37. sau vi ngy: s t cao -> vim h ng: nu t au. Vim h ng ho c vim h ng lot. 38. th ng km lch to nh ra kh i b s n. nhi u vng.
Page | 31
39. CLS: BC tng, t l BC lympho v mono tng r t nhi u (60 - 90%). Ph n ng Paul - Bunnell (+).
Thi u mu
XC NH THI U MU 1. lm sng: + tai, hoa m t, chng m t, ng t + m t m i, th h n h n khi lm vi c n ng + da - nim nh t nh t. 2. xt nghi m mu: c tc d ng xc nh - nh gi m c thi u mu -> HC, Hct. 3. sau khi xc nh thi u mu, c n pht hi n thm nh h ng c a thi u mu i v i: + ton thn: chng m t, ng t, ph dinh d ng. + tim: t ti ng th i thi u mu n b nh c nh suy tim r r t c c ti ng ng a phi. SINH L B NH 4. m t 1 kh i l ng mu: thi u mu do ch y mu. + m t kh i l ng mu l n cng lc: thi u mu c p sau khi b ch n thng huy t qu n, b bng huy t ho c nn ra nhi u mu. + m t kh i l ng mu t - dai d ng: 1) thi u mu do ch y mu r r c a lot d dy or K d dy 2) b nh tr 3) do giun mc. 5. r i lo n trong s n xu t mu: v cc y u t c n thi t cho vi c t o mu protein, cc y u t n i t i (trong d ch v ) v ngo i lai (B12, acid folic), Fe: + khng c cung c p y : th c ph m khng m b o yu c u. + khng c tiu ha - h p thu t t: d ch v thi u toan, ch c ph n ru t b t th ng. + khng c s d ng y do r i lo n cc c quan t o mu, ch y u c a t y xng: b nh b ch huy t, b nh x t y... 6. tiu h y HC thi qu b i: + cc vi sinh v t: k sinh trng s t rt. + tng ch c ph n c a lch: c ng lch. + h ng c u km b n v ng b m sinh. + ch t ha h c: ch, photpho... PHN LO I 7. Nguy n Xun Huyn phn lo i Thi u mu d a vo tnh ch t km theo: c or khng r i lo n c quan t o mu: @ C r i lo n c quan t o mu: + thi u mu c lch to: 1) do c ng lch 2) b ch c u kinh th t y bo 3) b nh Hodgkin th lch to. + thi u mu c h ch to: 1) b ch c u kinh th lympho 2) b nh Hodgkin th i n hnh. + thi u mu c xu t huy t: 1) b ch c u c p 2) h i ch ng ch y mu ko di. + thi u mu c gi m b ch c u - ti u c u: 1) c ng lch 2) x t y. @ Khng c r i lo n c quan t o mu:
Page | 32

1) do giun mc 2) do XHTH r r ko di 3) do thi u HCl & cc y u t n i t i 4) do nhi m trng - k sinh trng - c ch t 5) do ch n. B CH C U C P 9. thi u mu ng s c: xu t hi n - ti n tri n nhanh. Sau 1 - 2 tu n c khi ch cn < 1 tri u HC -> tri u ch ng n i b t. 10. h i ch ng xu t huy t + h i ch ng nhi m trng. 11. lch + h ch to. B CH C U KINH Th t y bo 12. thi u mu ng s c: m c trung bnh (HC 2,5 - 3 tri u). Xu t hi n d n d n. Th lympho 13. thi u mu c h ch to. C th h ch to n thu n ho c k m lch to. H ch to l tri u ch ng ch y u n i b t trong b nh c nh. 14. thi u mu ng s c: th ng nh , ch n ng khi b nh C NG LCH 15. c ng lch: thi u mu km lch to & gi m b ch c u - ti u c u (gi m 3 dng). 16. c i m thi u mu: nh c s c, xu t hi n d n, km vng da nh do ho i mu. Thi u mu c th t ho c nhi u (c khi HC cn trn d i 1 tri u). 17. lch to nhi u or t, c khi khng to, m t bnh th ng. Lch co l i d i tc d ng c a Adrenalin. 18. Xc nh ch n on b ng CLS: + nghi m php Adrenalin: sau khi tim Adre d i da, lch co l i ng th i s l ng HC + BC + TC tng ln. + m huy t c u: n u th y gi m HC ng th i gi m BC + TC th ngh n C ng lch, lm thm T y ch n on ch c ch n. + T y : phong ph. THI U MU DO GIUN MC 19. thi u mu nh c s c, xu t hi n d n c khi r t n ng h n ch ho t ng c a BN ho c gy suy tim thi u mu. 20. th ng km au th ng v do vim t trng v i c tnh gi ng nh au do lot t trng (khi i - l ch (P) - d d i xin lan n vo d u), nhng X quang b ng khng th y lot. 21. th ng x y ra lin quan n ngh : cng nhn m , nng dn (ti p xc nhi u v i phn b c). THI U MU DO THI U HCl & CC Y U T N IT I giai o n cu i.
22. thi u mu nh c s c. Ch n on g n nh ch c ch n n u x y ra sau khi c t o n d dy. 23. c n xc nh b ng xt nghi m toan c a d ch v , nghi m php histamin. THI U MU DO NHI M TRNG - KST - C CH T
Page | 33

24. thi u mu khng c hi u, ch l tri u ch ng l n vo trong b nh c nh c a b nh nguyn nhn. 25. b nh nguyn nhn thng th ng l: 1) s t rt cn 2) lao 3) b nh do leptospira 4) nhi m c ch, photpho, quang tuy n 5) nhi m c cc thu c: Acsenic, khng Histamin t ng h p, khng gip tr ng t ng h p. 26. c ng c ch n on d a vo h i b nh s : + y u t b nh nguyn (s t rt? lao? b nh do leptospira?) + ngh nghi p: cng nhn (ti p xc v i: Pb, P)? nhn vin y t cng tc + ang s d ng thu c: Acsenic? khng histamin? khng gip tr ng? khoa X quang?
Ho ra mu
XC NH HO RA MU 1. xu t hi n sau cn ho - c mu: ti, nhi u b t; km m, khng l n th c n. 2. bo hi u b i c m gic: nng sau xng c. 3. ph i: ran n 2 th, ph n nhi u CH N ON PHN BI T 4. ch n on ho ra mu v i nn ra mu: + xu t hi n sau c m gic: nng sau xng c -> ho, kh ch u au r i nn. + mu: ti -> ho; en, ng thnh c c -> nn. + l n th c n: khng -> ho, c -> nn. + ph i: ran n -> ho, khng ran -> nn. NH GI M C 5. d a vo: 1. s l ng mu kh c ra, 2. s l n ti pht, 3. kho ng cch th i gian gi a cc l n ti pht. 6. tnh tr ng thi u mu c p: + r i lo n th n kinh (hoa m t, chng m t, ng t) + da nim nh t nh t + huy t ng: HA h , m ch nhanh - y u + CLS: HC, Hb -> gi m. SINH L B NH 7. ho ra mu: l bi u hi n ch y mu ng h h p t kh qu n -> cu ng ph i -> nhu m ph i. Mu cc ph n ny c th thot ra kh i M ph i, TM ph i, M cu ng ph i, mao qu n ( m ch mu thu c h ti u tu n hon) : dov m ch or th m m ch. NGUYN NHN 8. th ng do: + t n thng nhu m ph i, nim m c cu ng ph i (d c p or m n) + tng p l c ti u tu n hon. 9. nguyn nhn: 1) b nh ph i - cu ng ph i: + lao ph i: th ng nh t + vim ph i th ng v -> nn. Trong nn ra mu, th ng BN trong chu k y (trong lc ho c vi ngy sau).
Page | 34

+ apxe ph i + K ph i - cu ng ph i + vim cu ng ph i c p/ m n + gin cu ng ph i. 2) b nh tim m ch gy tng p l c ti u tu n hon: + h p 2 l: th ng nh t + t c M ph i gy nh i mu ph i. 9. NXH phn lo i cc nguyn nhn Ho ra mu d a vo tri u ch ng s t km theo: @ ho ra mu c s t: 1) lao ph i 2) vim ph i 3) apxe ph i. @ ho ra mu khng s t: 1) K ph i - cu ng ph i 2) gin cu ng ph i 3) nh i mu ph i 4) h p 2 l. LAO PH I 11. s t v chi u, dai d ng. 12. ho ra mu b t c lc no: s l ng mu kh c c th t - nhi u - r t nhi u. 13. km tri u ch ng nhi m Lao: s t cn nhanh - ho nhi u - m t m i xanh xao. 14. ph i: + h i ch ng ng c + h i ch ng hang + ran n + l ng ng c x p. 15. hon c nh thu n l i:: ngh nghi p, i u ki n sinh ho t - lm vi c, mi tr ng ti p xc. 16. CLS: 1) test BCG (+), ph n ng v i tuberculin. 2) X quang ph i: c n t thm nhi m, nh ng m en khng ng u ho c nh ng hnh nh hang ph i. 3) BK m (+) 3 m u -> xc nh ch c ch n. VIM PH I 17. h i ch ng nhi m trng: kh i pht s t - l nh run km au ng c. 18. ho ra mu b t c lc no: l ng mu kh c t l n m lm cho m c mu g s t, c, dnh ho c thnh tia mu l n trong m. 19. h i ch ng ng c: th ng r t i n hnh, c c ti ng th i ng. 20. CLS: + CTM: BC tng cng v i BC a nhn trung tnh + X quang ph i: hnh tam gic en u, y pha ngoi chi m c 1 thy or 1 phn thy. 21. C n lm BK m yn tm lo i tr Lao ph i. H P 2 L 22. ho ra mu x y ra sau khi g ng s c, th ng km theo kh th , s l ng mu th ng t. 23. nghe tim: T1 vang, ti ng rung tm trng. 24. ph i: ran n 2 th -> 25. CLS: mu ti u tu n hon.
Page | 35

1) X quang tim - phim th ng (chi u th sau - tr c): b (T) 4 cung, or cung gi a bn (T) phnh to; cung d i bn (P) phnh to. - phim nghing (sau khi cho u ng Baryt): th c qu n b do tm nh (T) to. 2) X quang ph i: r n ph i m ( mu ti u tu n hon). 3) ECG: P r ng, 2 nh.
Xu t huy t (Ch y mu d i da)
XC NH XU T HUY T 1. xu t huy t (ch y mu d i da) bi u hi n b ng nh ng n t thm: khi l y ngn tay ln khng bi n m t. 2. ty l n nh : nh -> v t xu t huy t, l n -> m ng xu t huy t. 3. xu t huy t d l n hay nh u c c i m chung: 1) t pht 2) ch y u da - nim 3) khng bao gi trong c, xng, kh p. CH N ON PHN BI T 4. phn bi t xu t huy t v i ban : + ban : n t h ng or thm -> n ngn tay ln th m t + xu t huy t: n t thm -> n ngn tay khng m t. SINH L B NH 5. 2 y u t chnh gy xu t huy t: 1) ti u c u: gi m v s l ng ho c ch t l ng 2) thnh m ch: gi m s c b n v ng. Ch y mu do ti u c u 6. ti u c u ng vai tr ch y u trong vi c thnh l p 'nt tr ng' do 2 tnh ch t: dnh - k t t . 7. ti u c u cn c nhi m v b o v trng l c c a cc m ch mu: khi ti u c u thoi ha i, n phng thch ra nh ng ch t gy co m ch c tc d ng ln c n i qu n. 8. v v y, XH do gi m ti u c u bao gi cng km r i lo n ch y mu v cc r i lo n khc do ti u c u chi ph i (th i gian co c c mu ko di). C th km d u hi u bu c th t (Lacet (+) ). 10. v t y xng sinh s n ra ti u c u, cn lch l ni tch tr v tiu h y nn s l ng - ch t l ng ti u c u c th gi m do: 1) cc b nh c a t y xng: b nh x t y, b nh b ch huy t. 2) cc b nh c a lch: c ng lch, b nh ch y mu Werlhof. Ch y mu do thnh m ch 11. y y u t thnh m ch l ch y u, khng c r i lo n ti u c u - huy t tng nn XH do thnh m ch bao gi cng: + khng km r i lo n v ch y mu ho c ng mu. + km d u hi u bu c th t (Lacet (+) ). 12. nh ng y u t lm thnh m ch km b n v ng: vim nhi m, nhi m khu n, d ng. PHN LO I 13. Nguy n Xun Huyn d a vo tnh ch t R i lo n ch y mu km theo phn lo i Xu t huy t: @ C km r i lo n ch y mu: 1) b nh Werlhof (xu t huy t do thi u ti u c u) 2) h i ch ng ch y mu ko di trong b nh b ch c u 3) h i ch ng ch y mu ko di trong suy t y
Page | 36

4) h i ch ng ch y mu ko di trong x gan 5) b nh s t ch y mu. @ khng km r i lo n ch y mu: 1) xu t huy t d ng th p 2) xu t huy t do nhi m trng 3) xu t huy t do d ng. 14. cc r i lo n ch y mu bao g m: + th i gian ch y mu: ko di + th i gian co c c mu: ko di + s l ng ti u c u: gi m (c khi bnh th ng nhng gi m v ch t l ng) + Lacet (-) or (+) + cc xt nghi m v ng mu: th i gian ng mu, t l Prothrombin -> bnh th ng. 15. V i Lacet (+) km cc xt nghi m ch y mu - ng mu u bnh th ng -> XH do thnh m ch. 16. tathata ch n ra cc m t b nh: 1. HCCMKD trong b nh b ch c u, 2. HCCMKD trong suy t y, 3. HCCMKD trong x gan, 4. XH do nhi m trng tm hi u c th .
HCCMKD trong b nh b ch c u
17. ch y mu d i da & ch y mu nim m c c khi l tri u ch ng chnh r t r m r m u cho b nh c nh (b ch c u c p), c khi nh - kn o: ch xu t hi n trong nh ng t ti n tri n c a b ch c u kinh. 18. cng v i h i ch ng Ch y mu ko di, cn c thm: 1) h i ch ng nhi m trng 2) h i ch ng thi u mu 3) h i ch ng lch to - h ch to. 19. h i ch ng nhi m trng: r t d d i (b ch c u c p) ho c nh - th t th ng: ch s t nhi u trong nh ng t ti n tri n c a b ch c u kinh. 20. h i ch ng thi u mu: nhi u ho c t, th ng thi u mu nhi u - nhanh trong b ch c u c p. 21. h i ch ng lch to - h ch to: xu t hi n r t nhanh. 22. n u c thm lot ho i t , ch y mu mi ng - h ng: cng ngh n B ch c u c p.
23. Cng th c b ch c u: b ch c u tng r t nhi u - c nh ng b ch c u nguyn th y ho c b ch c u non cha tr ng thnh. Ch vai tr c a kho ng tr ng b ch huy t -> c gi tr quy t nh ch n on B ch c u c p. 24. T y : t l b ch c u non & trung gian: tng r t nhi u (b ch c u kinh) ho c t l b ch c u nguyn th y tng r t nhi u (b ch c u c p).
HCCMKD trong suy t y

25. ch y mu d i da & nim m c c th r m r m u cho b nh c nh, c khi ch xu t hi n vo giai o n cu i c a b nh. 26. cc tri u ch ng khc c a b nh c nh c th gi ng nh trong b nh b ch c u nhng lch - h ch khng to nhi u c khi khng to. 27. tri u ch ng ch y u l: thi u mu n ng, dai d ng khng h i ph c c. 28. CTM: s l ng huy t c u c 3 dng (HC, BC, TC) u gi m nhi u, c khi ch 1 dng b gi m. 29. Bao gi cng ph i lm thm T y : r t ngho t bo. Tnh ch t tha th t c a t y c gi tr xc nh ch n on.
HCCMKD trong x gan

30. l bi u hi n n ng trong X gan -> ch ng t tnh tr ng suy gan n ng cho nn: + ch xu t hi n ph n nhi u trong X gan giai o n cu i + ngoi ra cn g p trong t t c tr ng h p suy gan n ng khc: vim gan virus th n ng, vim gan do Leptospira.
Page | 37

31. xc nh ch n on b ng cc CLS thm d ch c nng gan.
XH do nhi m trng
32. l bi u hi n n ng, c th x y ra trong t t c cc b nh nhi m khu n (nh t l: nhi m trng huy t do No m c u - lin c u - t c u - ph c u) 33. n t ch y mu c khi thnh nh ng m n ph ng: chch l y ch mu ny xt nghi m -> tm vi khu n gy b nh. 34. lun km h i ch ng nhi m trng n ng c khi d n n hn m. 35. V c nhi m trng: BC tng nhi u cng v i BC a nhn trung tnh. 36. CLS xc nh: + c y mu + xt nghi m mu chch cc n t ph ng ch y mu. -> tm th y VK gy b nh.
Lch to
XC NH LCH TO 1. khi to nhi u: + lch n i h n thnh u d c theo h s n (T) + b trong c ch lm vo + di ng ln xu ng theo nh p th + g c. 2. khi to t: + s : theo nh p th - n u lch hi to, nh lch ch m vo tay BS trong th ht vo c a BN. + g: vng c c a lch qu b s n (T), v pha trn c th ln qu lin s n 9. 3. khi s c lch to, nn l i trn gi y bng theo di ti ng tri n. CH N ON PHN BI T 4. ch n on Lch to v i: 1) thy (T) gan to 2) th n (T) to 3) u i trng 4) m qunh mng b ng ho c kh i u thnh b ng. Thy (T) gan to 5. khi thy (T) gan to, c th l n sang h s n (T), nhng khng chi m vo h t vng ny v khng c lm vo nh lch. 6. phn bi t ch c ch n b ng soi Th n (T) to 7. bao gi cng ch m th n (+). (Trong Lch to 4 cng c d u hi u ny). 8. b trong khng s c r, khng c ch lm r nh c a lch. 9. g trong: v c i trng & cc quai ru t n m ngang pha tr c. 10. th ng km r i lo n ti t ni u ch i m: ti u mu, ti u m , ti u m, ho c v ni u. N u c cc y u t ny cng ngh u l th n to, nhng n u khng c cng khng lo i c th n to v c th th n v n to nhng b lo i tr khng bi ti t c n c ti u xu ng bng quang, n c ti u th i ra l c a bn th n lnh. U i trng b ng.
Page | 38

11. hnh di hn. 12. c nh ng r i lo n i ti n km theo: tiu ra mu, h i ch ng ki t l ho c bn t c ru t. m qunh mng b ng - kh i u thnh b ng 13. nng hn. Khng c ranh gi i r.
14. khng di ng ln xu ng theo nh p th . SINH L B NH 15. gi i ph u: 2 thnh ph n + nhu m lch: ch y u l nh ng t ch c lin vng n i m c + mng l i mao m ch: c lin quan tr c ti p v i h TM c a. 16. ch c nng: lch tham gia trong: + cc ho t ng t o mu - ho i mu + s sinh s n khng th b o v c th ch ng l i VK + lin quan lch - t y xng trong v n t o mu. NGUYN NHN 17. nguyn nhn lch to lin quan v m t gi i ph u - ch c nng c a lch: @ t h vng lin n i m c: + b nh Hanot + b nh Hodgkin. @ t h TM c a: tng p TM c a. @ t h th ng t o mu: + b ch c u c p, b ch c u kinh + b nh ch y mu ko di do thi u ti u c u: b nh Werlhof. @ do nhi m trng - k sinh trng: + thng hn + s t rt + vim mng trong tim lot si + nhi m trng mu. PHN LO I 18. Nguy n Xun Huyn d a vo tri u ch ng km theo phn lo i Lch to: @ Lch to c s t: 1) Cn s t rt 2) Thng hn 3) Vim mng trong tim lot si 4) nhi m trng mu 5) b nh b ch c u kinh th t y bo (th lch to n thu n). @ Lch to c s t + h ch to: 1) b ch c u c p 2) b ch c u kinh th t y bo 3) b ch c u kinh th lympho 4) b nh Hodgkin 5) b nh Lymphosarcoma. @ Lch to + XHTH: Tng p TM c a (h i ch ng Banti). @ Lch to + c ng lch: 1) h i ch ng tng p TM c a 2) b nh ch y mu ko di do thi u ti u c u (b nh Werlhof). @ Lch to n thu n:
Page | 39

1) s t rt cn m n tnh 2) K lch. 19. tathata ch n ra cc m t b nh: 1. b ch c u c p, 2. b ch c u kinh th t y bo, 3. b ch c u kinh th lympho, 4. h i ch ng tng p TM c a tm hi u c th . B CH C U KINH TH T Y BO Th i n hnh 21. tri u ch ng chnh: + lch r t to - pht tri n nhanh: c th xu ng n r n sau vi thng. M t ch c. + h ch to nhng khng to nhi u v khng n i b t trong b nh c nh, c khi khng to. + h i ch ng s t nhi m khu n: th ng t c, v ch s t trong nh ng t ti n tri n. + h i ch ng thi u mu: th ng nh - kn o. + h i ch ng ch y mu: ch c trong nh ng t ti n tri n. 22. CTM: + HC gi m v a (cn # 2 - 3 tri u) + ti u c u cng gi m v a ho c khng gi m + BC: tng r t nhi u (200.000 - 300.000). 23. Trong huy t , c vi b ch c u nguyn th y nhng r t nhi u t bo non trung gian lo i t y bo. 24. v i th b nh b ch c u khng bi u hi n nhi u. Th lch to n thu n 25. gi ng nh th i n hnh, ch khc ch th ny khng c h ch to. mu ngo i bin: c n lm t y -> t l cc t bo non trung gian lo i t y bo tng
H I CH NG TNG P TM C A (HC BANTI) 26. khi cha nn ra mu BN c lch to + c ng lch. 27. khi b nh ti n tri n n ng: lch to trn n n XHTH trn. 28. lch c th to nhi u hay t - m m - co l i d i tc d ng Adrenalin - nh l i sau m i l n XHTH. 29. ch y mu ng tiu ha th ng th hi n d i hnh thi nn ra mu, c khi r t nhi u, c th lm BN t vong. 30. c th km theo c ng lch bi u hi n b ng: gi m 1 - 2 ho c c 3 dng huy t c u + tng sinh t y c u. 31. m c n ng, c thm b ng bng n c vng chanh th m th u & tu n hon bng h c a - ch .
32. CLS xc nh: n i soi.
Tiu ch y
1. tiu ch y: tr ng h p n ng c th d n n t vong do r i lo n n c - i n gi i + tr y tim m ch + suy dinh d ng do km h p thu. XC NH TIU CH Y 2. xc nh d dng nh 2 y u t :
Page | 40

+ tiu nhi u l n trong ngy + tnh ch t phn: phn s t v c nhi u n c, ho c l ng ton n c; n c c th c ho c trong, c th km th th t, ch t m cha tiu ho c mu. 3. ngay sau khi xc nh tiu ch y, c n pht hi n: 1) cc bi u hi n ki t n c - i n gi i: + kht n c, ti u t + mi kh - l i kh + da nhn nheo, m t tnh ch t n h i (v n gi n p nhn sau khi vo) + ure mu c th tng (ure mu cao ngoi th n). 2) cc bi u hi n tr y tim m ch: + chn tay l nh, tot m hi + ch y u: m ch nhanh - y u - kh b t + HA h + tim p nhanh - y u, c th c ti ng ng a phi. 4. cc bi u hi n ki t n c - i n gi i v tr y tim m ch th ng x y ra trong cc tr ng h p tiu ch y c p di n n ng; tri l i tiu ch y m n (ko di > 1,5 - 2 thng) c n pht hi n cc bi u hi n suy dinh d ng do km h p thu: @ lm sng: + s t cn, g y t + xanh xao - thi u mu + ph nh 2 chi d i, c th ph ton thn + c th c nh ng cn co gi t ki u tetanie. @ c n lm sng: + CTM: - HC: gi m - Hb: gi m. + SHM: - protein mu: gi m - cholesterol & ng mu: gi m - canxi mu: gi m -> ph h p bi u hi n tetanie SINH L B NH 5. 3 y u t chi ph i hi n t ng tiu ch y: 1) y u t nim m c 2) y u t th i gian 3) y u t men tiu ha. 6. y u t nim m c: - bnh th ng nim m c ru t c nhi m v ti t ch t nh y & ht l i n c c c phn. - khi b t n thng, or b kch thch: nim m c ru t khng lm trn c nhi m v -> ti t qu nhi u ch t nh y & khng ht l i n c l i c n a lm cho phn tr nn l ng. 7. y u t th i gian: - cc th c n qua ng tiu ha, nh t l qua ru t: c t c nh t nh - nh nhu ng ru t. Cc nhu ng ny ch u chi ph i c a h th n kinh, c th c a dy giao c m & dy ph v -> 2 dy ny cn chi ph i c s d ch c a nim m c. + dy ph v : kch thch nhu ng & bi ti t. + dy giao c m: km hm nhu ng & bi ti t. - khi m t cn b ng gi a dy ph v & dy giao c m: th c n c th i qua ng tiu ha nhanh hn, khng th i gian nim m c ru t ht l i n c, trong khi nim m c l i ti t qu nhi u ch t nh y. 8. y u t men tiu ha: - cc men: pepsin, HCl, d ch t y - m t... r t c n thi t tiu ha th c n, m b o cho phn c bnh th ng. - ngoi ra, s c m t c a vi khu n th ng tr th c n. ru t cng r t c n sinh ra m t s men gip cho vi c hon thnh s tiu ha
lm sng.
9. Ngoi 3 y u t sinh l b nh nu, c n lu : ru t cn l m t ng th i ti t ch t c. NGUYN NHN
Page | 41

10. c 4 nhm nguyn nhn: 1) c t n thng nim m c ti u - i trng 2) thi u men tiu ha 3) t c th c n qua ru t qu nhanh 4) c hi n t ng nhi m c. 11. c t n thng nim m c ti u - i trng: + c tnh ch t lot ho i t : th t , thng hn, ki t l amip, l tr c khu n, lao ru t, K ru t... + ho c ch c tnh ch t mu bnh th ng nh trong tiu ch y do d ng. 12. thi u men tiu ha: + sau c t o n d dy + x gan, suy t y t ng + ang s d ng khng sinh (nh t l cc thu c: Chloramphenicol, Oreomycin...). 13. t c th c n qua ru t qu nhanh: do r i lo n dy giao c m & dy ph v nh trong tiu ch y khi b xc ng. 14. c hi n t ng nhi m c: + ngo i lai: nhi m c th c n, th y ngn, Acsenic.. + n i t i: ure mu cao, toan mu, cn c ng gip tr ng k ch pht.. PHN LO I 15. Nguy n Xun Huyn phn lo i Tiu ch y d a vo tnh ch t c p di n hay m n tnh; c hay khng cc tri u ch ng km theo: s t, suy dinh d ng: @ Tiu ch y c p: - c s t: 1) th t 2) l tr c khu n 3) thng hn. - khng s t: 1) ng c th c n 2) do d ng, xc c m ho c thu c khng sinh 3) do c ng tuy n gip tr ng 4) l amip th tiu ch y 5) ure mu cao, toan mu. @ Tiu ch y m n: - c suy dinh d ng: 1) lao ru t 2) vim ru t non khng c hi u 3) vim i trng amip m n tnh 4) K i trng 5) vim t y m n 6) sau c t o n d dy ho c c t dy ph v . - khng suy dinh d ng: R i lo n c nng i trng. TIU CH Y DO D NG - XC C M - KHNG SINH 17. d ng khc x y ra cng lc tiu ch y: cn h t hi, n i m n, cn hen, ph Quynck)..
18. cc ch n thng tinh th n, tnh c m ho c s hi x y ra tr c vi gi . 19. trong khi s d ng khng sinh: Oreomycin, Biomycin, Chloramphenicol.. x y ra tiu ch y, v d t b nh sau khi ngng s d ng. TIU CH Y DO URE MU CAO - TOAN MU 20. th ng km theo cc bi u hi n tinh th n: nh c u, m t m i, l m; c th i d n vo m s ng, bn hn m r i hn m. 21. nn m a, ti u t; c khi v ni u. 22. x y ra BN ang c nh ng b nh c th a n ure mu cao: b nh v th n, b nh do xo n khu n, tng huy t p..; ho c a n toan mu: i tho ng..
Page | 42

23. nh l ng ure mu: th y ure mu cao (n u l tr ng h p do ure mu cao). 24. tm th y th ceton trong n c ti u + d tr ki m TIU CH Y DO C NG TUY N GIP TR NG 25. th ng x y ra trong nh ng cn k ch pht c km s t ho c khng. 26. ngh n khi c tri u ch ng c a C ng gip: g y nhi u - nh p nhanh - m t l i - tay run - b u c . 27. ch n on ch c ch n d a vo: tc d ng nhanh chng i v i ch ng tiu ch y khi i u tr th n thu n b ng cc thu c khng gip tr ng. TIU CH Y DO VIM T Y M N 28. Tiu ch y ko di hng thng, c th nhi u l n trong ngy: n c nhi u hn phn, nh t l n c long m trong phn - c th th y cc th th t cha tiu ha n u b nh ti n tri n n ng. 29. au m vng th ng v khng c chu k r r t, trn n n au ny c th c nh ng l n au tr i: th hi n m t t ti n tri n c p c a b nh. 30. khm b ng: th ng khng th y g c bi t, m t s tr ng h p c th km h i ch ng vng da t c m t. 31. xt nghi m phn: nhi u tinh b t, th th t cha tiu, h t m -> xc nh ch n on ng th i ch ng t b nh ti n tri n n ng. 32. XQ vng t y t ng: c hnh s i ho c v t vi ho. 33. nh l ng Amylaza mu v n c ti u: ch tng trong nh ng t c p c a b nh. mu h (n u l tr ng h p do toan mu).
TIU CH Y SAU C T O N D DY - DY PH V 34. th ng d ngh ngay n ch n on ny khi: + BN c ti n s ph u thu t c t o n d dy or dy ph v + tiu ch y ko di x y ra sau ph u thu t. R I LO N C NNG I TRNG 35. l tr ng h p tiu ch y m n khng c suy dinh d ng. 36. tnh ch t: tiu ch y th t th ng, xen l n nh ng t phn bnh th ng ho c to bn, ki t l . 37. th tr ng BN bnh th ng. 38. t c l ng h ng c u (VS): khng cao. 39. xc nh ch n on: c n lo i tr t t c nguyn nhn khc c th gy tiu ch y m n - khm k lm sng (khm ton thn ni chung & ng tiu ha ni ring, lu nh thm tr c trng) - CLS ( xt nghi m phn nhi u l n lo i tr nguyn nhn vi khu n or KST, nh t l amip). N u c phng ti n, nn soi tr c trng; nh t l ch p i trng c baryt.
Hn m
1. Hn m - ch n on nguyn nhn th ng kh nhng xc nh bao gi cng d . C nh ng lo i thu c khi dng ng lc - ng nguyn nhn cng hi u r t r: + Dng Quinin i v i hn m do S t rt cn c tnh + Dng khng sinh i v i hn m do Vim mng no + Dng Insulin i v i hn m do i tho ng + Dng dung d ch ng t u trng i v i hn m do H ng huy t.
Page | 43

XC NH HN M 2. hn m l tr ng thi b nh l trong BN m t h n lin h v i ngo i gi i nhng s s ng dinh d ng v n t n t i. 3. xc nh hn m d a trn: @ 3 y u t m t or gi m: 1) m t v n ng t ch 2) m t tr tu 3) m t c m gic. @ 3 y u t cn: 1) ph i v n cn th 2) tim m ch v n cn p 3) bi ti t v n cn. CH N ON PHN BI T 4. Phn bi t Hn m v i Ng t. Trong Ng t: + lin h v i ngo i gi i cng m t + m t c i s ng dinh d ng + nhng cc r i lo n ny ch trong th i gian ng n ( 5 - 10 pht). PHN HN M 5. ty theo bi u hi n lin h v i ngo i gi i m t ho c gi m t hay nhi u: @ hn m nh : BN l m. G i c th bi t nhng khng tr l i c chnh xc nh ng cu h i, b u vo cn bi t au, cn c ng c chn tay. @ hn m v a: BN m t h n tr tu , g i khng bi t nhng v n cn ph n x nu t, ph n x gic m c, c th cn c m gic au, cn c ng c tay chn t nhi u. @ hn m su: BN cng m t h n tr tu , g i khng bi t nhng v n cn ph n x nu t, ph n x gic m c; m t h n c m gic & th ng khng c ng chn tay n a. 6. Hi n nay s d ng thang i m Glassgow nh gi phn Hn m. PHN LO I 7. Nguy n Xun Huyn d a vo tri u ch ng th n kinh ch i m & S t phn lo i Hn m: @ Hn m c tri u ch ng th n kinh ch i m: - c li t n a thn: 1) xu t huy t no 2) t c M no. - c h i ch ng mng no: 1) xu t huy t mng no 2) vim mng no. - c co gi t, ng kinh, s t: 1) vim mng no 2) vim no 3) s t rt cn c li t. @ Hn m c tri u ch ng th n kinh ch i m nhng khng c s t: - c co gi t ng kinh, khng s t: 1) ng kinh 2) hn m do h ng huy t 3) s n gi t 4) ph no. @ Hn m c s t nhng khng c tri u ch ng th n kinh ch i m: s t rt cn c li t. @ Hn m khng c s t, khng c tri u ch ng th n kinh ch i m: 1) hn m do i tho ng 2) hn m do ure mu cao 3) hn m gan 4) hn m do thu c ng . 8. ch n ra cc m t b nh: 1. xu t huy t no, 2. t c M no, 3. XH mng no, 4. hn m do h ng huy t, 5. hn m do DTD, 6. hn m do ure mu cao, 7. hn m gan, 8. hn m do thu c ng tm hi u c th .
Page | 44

XU T HUY T NO 9. hn m xu t hi n t ng t, th ng x y ra sau nh ng b a n th nh so n, sau ti c r u ho c do thay i kh h u t ng t. 10. ph n l n tr ng h p, hn m ti n tri n cng ngy cng su; ph n t may m n sau th i gian ng n BN c th h i t nh. 11. bao gi cng km li t n a ng i: li t cng bn v i li t m t - li t hon ton. 12. x y ra ng i l n tu i c HA cao ho c x c ng M.
13. B nh c nh i n hnh ni trn th ng ngh n hn m do Xu t huy t no nh t l khi x y ra m t ng i l n tu i c HA cao ho c x c ng M. N u x y ra ng i tr tu i, nn ngh n d d ng b m sinh c a M no (ph ng M, u mu).
T C M NO 14. b nh c nh gi ng nh XH no nhng: - kh i pht khng t ng t b ng XH no - hn m khng su cng khng lu b ng, ch vi ba gi ho c vi ba ngy sau BN c th h i t nh. 15. x y ra m t ng i c s n b nh d gy tc ng m ch nh: h p van 2 l - nh t l khi c lo n nh p tim hon ton, cc b nh van tim c bi n ch ng Osler. 16. b nh c nh x y ra, n u c y cc y u t ni trn - nh t l pht hi n c nguyn nhn gy t c -> th ng ch n on t c M no. XU T HUY T MNG NO 17. tnh ch t c a hn m (xu t hi n - m c - ti n tri n) gi ng nh trong XH no & cng th ng x y ra ng i l n tu i c HA cao ho c x v a M, nhng km theo c c ng & d u hi u Kernig, khng c li t n a ng i nh trong XH no. 18. ch c d d ch no tu : n c mu h ng ho c nh mu, khi lu ngoi khng kh n c mu khng ng l i. 19. protein: tng, c nhi u HC (do ch y mu), cn Glucose & BC v n bnh th ng. 20. Cng gi ng nh XH no & T c M no, khi x y ra BN tr c n ngh n: - d d ng b m sinh c a M mng no - h p van 2 l c lo n nh p tim hon ton. Ho c t c M mng no do Osler n u BN c s n b nh van tim. HN M DO H NG HUY T 21. hn m x y ra t ng t, bo hi u b i c m gic b n r n tay chn, mt m i, c n co trong b ng. 22. bao gi cng km nh ng cn co gi t gi ng nh co gi t trong ng kinh. 23. Sau cn co gi t ho c khi t nh l i, BN ra m hi r t nhi u. 24. tc d ng r t nhanh chng c a i u tr th : tim TM dung d ch Glucose u trng ho c cho BN u ng n c ng. 25. t t nh t: nh l ng Glucose mu -> h nhi u. 26. c n ch : l y mu th khi BN cn ang hn m & tr c khi i u tr th . 27. Sau khi xc nh, c n tm nguyn nhn gy h ng huy t: @ n u x y ra BN i tho ng: - c th ngh ngay n H ng huy t do Insulin n u hn m x y ra khi BN m i c tim Insulin cch y vi gi (c th qu li u Insulin). - ho c do ch n: n u BN ang theo m t ch n qu h n ch Gluxit. @ n u x y ra BN khng c i tho ng, c n ngh n:
Page | 45

1) K gan: BN c th ra kh i hn m nh truy n dung d ch Glucose nhng tr l i hn m r t nhanh sau khi ngng truy n. Ch n on ch c ch n n u lm sng s th y gan to & c ng km soi b ng th y r n t K trn gan. 2) X gan ho c Vim gan c p di n n ng: di n bi n cng gi ng nh trong K gan, th ng ch n on nguyn nhn ny d v X gan or Vim gan c p di n gy H H ph n nhi u u c b nh c nh lm sng kh r. 3) U t y: ngh n nguyn nhn ny nu hn m x y ra nhi u ln trong b nh s , nh t l x y ra vo lc i (th ng v khuya ho c 4 - 5 gi sng) ho c sau khi lao ng qu s c. Ngoi ra: c th do Suy th ng th n, Suy thy tr c tuy n yn.. HN M DO I THO NG 28. hn m x y n d n d n sau m t th i gian ng n (vi ba ngy, c khi ch m t ngy), chn n, ti u t - u ng t (tri v i b nh c nh hng ngy: n nhi u - u ng nhi u - ti u nhi u). 29. bo hi u b i nh ng bi u hi n nhi m c c th : nh c u - nn m a - tiu ch y. 30. th ng km theo hi th c mi ceton. 31. nh p th ki u Kussmaul. 32. CLS: - ng mu tng nhi u, ng ni u (+) - ch y u b ng: s c m t c a cc th cetonic trong n c ti u, d tr ki m h nhi u (< 30 VCO2). HN M DO URE MU CAO 33. hn m x y ra d n d n - m th m - l ng l . 34. cng bo hi u b i nh ng bi u hi n nhi m c c th c tr c y m t vi ngy: nh c u - nn - tiu ch y. 35. th ng km theo tri u ch ng co ng t 2 bn, l i & l i c th en s m. 36. d n d n s c thm lo n nh p th ki u Cheyne - Stokes. 37. xc nh ch n on b ng: nh l ng ure mu. 38. sau khi xc nh hn m do Ure mu cao, c n ch n on nguyn nhn lm tng ure mu. HN M GAN 39. hn m cng x y n d n d n nhng ph n nhi u tr c khi hn m BN th ng qua m t giai o n vng v y, c th ch y ho c p ph lung tung - l m nh m - la ht om sm. 40. th ng km thm cc bi u hi n khc c a suy gan: vng da nhi u ho c t, ch y mu d i da & nim m c. 41. b nh c nh ni trn n u x y ra cho BN c b nh gan m t ( nh t l vim gan nhi m khu n, x gan, K gan) th ng ngh n Hn m gan. N u c n c th xc nh thm b ng: - NH3 mu: tng nhi u - ch c nng gan r i lo n -> ch ng t suy gan n ng. HN M DO THU C NG 42. hn m x y n r t nhanh m t ng i tr c y v n cn kh e m nh bnh th ng.
43. hn m r t su, nh ng i ng say, hi th ph ph. 44. bao gi cng km theo hi n t ng: m t ph n x gn. 45. tm cc tang v t ng i b nh u ng thu c ng : vin thu c, v h p thu c ho c cc gi y t l i.
Page | 46
46. nhng ch y u ph i b ng xt nghi m c ch t: tm ch t thu c ng n c d dy - n c ti u - mu. N u ng i b nh c a n s m, c n r a d dy ngay i u tr c p c u ng th i l y n c d dy tm c ch t. 47. v k t qu xt nghi m tr l i th ng mu n, m yu c u c a th c t l i ph i x tr c p c u ngay cho nn: v i b nh c nh nh trn, c th nghi ng hn m do thu c ng -> ti n hnh x tr c p c u, nh t l khi bi t c ng i b nh c nh ng v ng m c v t t ng, v gia nh: bu n n n, chn i.
The end.
Page | 47

Lam Sang Noi Khoa

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Lam Sang Noi Khoa

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

By death_nt88 source: diendanykhoa.

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

TM ch trn ho c i tu n hon, cc chi tng ng v i TM c b nh.

tr tu n hon: ph do 1. suy tim, 2. chn p ho c t c TM.

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

3. nh p th : nh n nh d a trn c ng c a l ng ng c or thnh b ng. Nh p th bnh th ng 16 - 20 l n/pht c th : 1) nhanh nhng nng.

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

5. CLS: XQ (n t ng thu c, hnh t tr ng bi n d ng, hnh lm Nay c n i soi m i vi c tr nn d dng hn.

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

d dy, th ng nh t l lot d dy - t trng. Ngoi ra

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

44. nn ra mu l ng t, l tri u ch ng ph trong b nh c nh th ng r c a 1 ure mu cao v LS cng nh nh l ng CLS.

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

32. tri u ch ng tng p TM c a +

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

Xu t huy t (Ch y mu d i da)

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

HCCMKD trong suy t y

HCCMKD trong x gan

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

32. CLS xc nh: n i soi.

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

9. Ngoi 3 y u t sinh l b nh nu, c n lu : ru t cn l m t ng th i ti t ch t c. NGUYN NHN

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

By death_nt88 source: diendanykhoa.com 2010

You might also like