Studimi i levizjes se nxituar

Teoria e Punes Levizja me nxitim e nje trupi karakterizohet nga ndryshimi I shpejtesise ne lidhje me kohen. Vete nxitimi perkufizohet si raport I ndryshimit te shpejtesise v me intervalin e kohes t gjate te cilit ndodh ky ndryshim pra: am
m

= vt

Indeksi m tek a nenkupton nxitimin mesatar. (Simbolet nuk kane asnje lidhje
me gabimin absolute te shtjelluar ne temen e meparshme). Sa me I vogel te jete intervali I kohes t, aq me sakte do te karakterizohet

ndryshimi I shpejtesise me ane te vektorit am . Teorikisht duke kaluar ne limit raportin e mesiperm kur t0, merret I ashtuquajturi nxitim I castit a: a=lim t0 vt = vt Ne pergjithesi nxitimi a mund te ndryshoje ne lidhje me kohen. Ne kete pune laboratori kemi nje levizje te nxituar me nxitim konstant, qe quhet ndryshe edhe levizje njetrajtesisht e nxituar. Ne rastin tone ajo do te jete e pershpejtuar,(meqe nxitimi a eshte pozitiv).

fig.2 Ne kete pune laboratori, levizja me nxitimin e trupit perftohet nga levizja e tij ne nje plan te pjerret. Ne qofte se do te studiojme nga pamja dinamike levizjen e trupit, do te konstatojme se tek ai zhvillohen keto forca: forca e rendeses mg, forca e kunderveprimit te planit N dhe forca e ferkimit Fr e kundert me drejtimin e levizjes (Fig.2). Rezultantja R e ketyre forcave do te shkaktoje nxitimin a te trupit( ne perputhje me ligjin e II te Njutonit te zbatuar per kete rast), pra: a=Rm Ku : R=mg+N + Fr Nga barazimi (1) del se nxitimi a eshte constant dhe pozitiv, pra kemi nje levizje te pershpejtuar. Per te qene me te sakte duhet thene se barazimi (1) (1)

zbatohet per rastin e nje trupi qe rreshqet ne planin e pjerret. Ne rastin tone trupi (qe eshte nje sfere) rrokulliset ne planin e pjerret dhe dinamika e tij ndryshon nga rasti ku ai rreshqet. Nje studim I sakte I dinamikes se rrokullisjes se kesaj sfere ne planin e pjerret (studim I cili del jashte kuadrit te teorise se kesaj pune laboratori) ka si konkluzion faktin se levizja e qendres se mases se spheres (pra levizja e sferes), behet me nxitim konstant a, pozitv. Llogaritjet nga ana dinamike tregojen gjithashtu se nxitimi a (kur nuk merret parasysh forca e ferkimit) varet nga kendi sipas barazimit: a = g sin (g- nxitimi I renjes se lire). Me qene se, levizjen e spheres do ta shqyrtojme nga pikpamja kinematike, duhet te kemi parasysh dy formulat kryesore te cilat shprehin rrugen S dhe shpejtesine v ne levizjen me nxitim konstant a: S= v0 t+at22 v = v0 + a t Meqenese ne eksperimentet tona trupi (sfera) do te leshohet pa shpejtesi fillestare, formulat e mesiperme do te shkruhen: S = at22 v=at (2) (3)

Pikerisht formula (2) dhe (3) jane formulat baze ne kete pune laboratori.