ั กรน ้อย - คณะเภสช

ั กรน ้อย - คณะเภสช
ั ศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
รู ้จักยาในฐานะเภสช
ชื่อยาสามัญ
Allopurinol
trade name (strength) indications/dose
max.dose/ special
population
Zyloric (100, 300 hyperuricemia/ gout:
800 mg/day;
mg); Zylic, Allopin, 200-300 mg OD (mind) ปรับลดขนาดยาใน
Alloric
200-300 mg bid (severe) คนไข้ไต Clcr < 60
ไม่เกิน 200 mg OD,
และลดขนาดลง 50
mg ทุกๆ Clcr ที่
ลดลง 20 ml/min
S/E & ADRs
interactions
contraindication precautions
acute gout attack, N/V,
abnormal liver function
tests, hypersensitivity
reactions, rash, vasculitis,
SJS, blood toxicity
เพิ่มระดับยา phenytoin,
ผูท้ ี่แพ้
azathioprine,
allopurinol
cyclophosphamide,
didanosine, mercaptopurine,
theophyline;
ยากลุ่ม ACEIs, thiazide
diuretics เพิ่มระดับยาและ
โอกาสเกิดพิษจาก allopurinol
Tenomin (50, 100
mg); Prenolol
bradycardia, heart block,
hypotension, dizziness,
Reynaud ‘s phenomenon,
bronchoconstriction, sexual
dysfunction
เสริ มฤทธิ์ ลดอัตราการเต้น
ของหัวใจและเพิ่มโอกาสเกิด
heart block เมื่อใช้ร่วมกับ
non-DHP CCB, digoxin;
ขัดขวางการออกฤทธิ์ ของ
beta-2 agonist
preg (C )
ระวังเป็ นพิเศษใน
ผูป้ ่ วยโรคไต, โรคตับ,
โรคไขกระดูก, ใช้ยา
อื่นที่มีผลต่อตับหรื อ
ไขกระดูก
special information
เพื่อป้ องกันการกาเริ บ ควรเริ่ มด้วย
ขนาด 100 mg OD และค่อยๆ เพิ่ม
ยาทุก 1-2 สัปดาห์จนได้ผลที่
ต้องการ
1
Atenolol
HTN: 25-50 mg OD
Angina pectoris: 50 mg
OD
Post MI: 100 mg OD or
50 mg bid 6-9 days
100 mg/day; Clcr
15-35 ml/min ไม่
เกิน 50 mg OD,
Clcr <15 ml/min ไม่
เกิน 50 mg วันเว้น
วัน
ผูท้ ี่แพ้ atenolol, preg (D )
sinus
หลีกเลี่ยงใน
bradycardia, asthma/COPD
heart block
ห้ามหยุดยากระทันหัน; ใช้อย่าง
ระวังใน DM เพราะบดบังอาการ
hypoglycemia
2
รวบรวมโดย RxCU 71 /ภก.กิตย
ิ ศ ยศสมบัต ิ
ั กรน ้อย - คณะเภสช
Amitriptyline
Tryptanol (25 mg); Depression: 50-150 mg 400 mg/day
Tripta, Triptyline OD hs
(10, 25, 50 mg)
Migraine prophylaxis:
10-400 mg/day ขนาด
สูงกว่า 50 mg/day ควร
แบ่งให้วนั 2-3 ครั้ง
orthostatic hypotension,
heart block; anticholinergic:
dry mount, constipation,
urinary retention, papitation,
blurred vision; CNS:
drowsiness, sedation,
fatigue, headache,
nightmare, confusion
amitriptyline เป็ น CYP2D6 ผูท้ ี่แพ้
substrate
Amitirptyline,
หลีกเลี่ยงการใช้ร่วมกับ MAO มีหรื อเคยมี MI
inhibitor,
preg (C ); ยาทาให้มี
อาการง่วงซึม ควร
หลีกเลี่ยงการขับรถ
การทางานในที่สูง
หรื อกับเครื่ องจักรกล
ยานี้เพิ่มแนวโน้มการฆ่าตัวตายใน
ผูท้ ี่อายุนอ้ ยกว่า 24 ปี ควรประเมิน
ความเสี่ยงในการฆ่าตัวตาย
โดยเฉพาะใน 3 เดือนแรกของการ
ใช้ยา
Amlodipine
Norvasc (5, 10 mg); Angina: 5-10 mg OD
Amlopine
HTN: 2.5-10 mg OD
10 mg/day
peripheral edema,
amlodipine เป็ น CYP3A4
hypotension, reflex
substrate และเป็ น CYP1A2/ amlodipine
tachycardia, flushing,
3A4 inhibitor สามารถเพิ่ม
dizziness, sexual dysfunction ระดับยา phenytoin, tacrolimus
preg (C ); การใช้ยา ภาวะแขนขาบวม ส่วนใหญ่พบ
ขนานแรกๆ อาจพบ ในช่วง 2-3 สัปดาห์แรกของการใช้
reflex tachycardia ที่ ยา
นาไปสู่ angina และ MI
Amoxycillin
Amoxil (500 mg,
125 mg/5ml, 250
mg/5ml); Siamox,
Ibiamox (250, 500
mg, 125 mg/5ml,
250 mg/5m)
10-30 ml/min 250500 mg q 12 hr,
Clcr <10 ml/min
250-500 mg q 24 hr
confusion, anxiety,
dizziness, headache,
insomnia, seizure, blood
toxicity, hepatitis, jaundice,
cystaluria;
hypersensitivity reaction:
rash, anaphylaxis
preg (B ); การใช้
รับประทานยาให้ครบตามแพทย์สงั่
ต่อเนื่องระยะยาวอาจ ห้ามหยุดยาก่อนกาหนด แม้อาการ
เกิด
จะดีข้ ึนแล้วก็ตาม
pseudomembranous
colitis
3
4
pediatric infections: 2050 mg/kg/day q8-12 hr
pediatric otitis media:
80-90 mg/kg/day q12 hr
Adult infections: 250500 mg q 8 hr or 1000
mg q 12 hr
เพิ่มฤทธิ์ ของ methotrexate
แต่ลดฤทธิ์ BCG vaccine,
typhoid vaccine,
mycophenolate
allopurinol และ probenecid
เพิ่มระดับยาในเลือดของ
amoxicillin
amoxicillin
หรื อ
beta-lactams
5
Aspirin
Aspent (81, 300
mg); Aspilets
(chewable 80 mg),
cardiprin (100 mg)
analgesic/antipyretic: 5.4 g/day
325-650 mg q4-6 hr
anti-inflammation: 3.65.4 g/day pc divided tidqid
antiplatelet: 50-325
mg/day pc OD
N/V, GI disturbance, peptic
ulcers/bleeding, bleeding
tendencies, blood loss,
bronchoconstriction,
angioedema, anaphylaxis,
metabolic acidosis
เสริ มฤทธิ์ ยาที่มีผลต่อการ
หยุดไหลของเลือดและยาที่
ระคายเคืองทางเดิ นอาหาร;
ยาที่เป็ น enteric coated tablet
ต้องใช้ห่างจาก antacid,
calcium และนมนานอย่าง
น้อย 2 ชัว่ โมง
ผูท้ ้ แี พ้ aspirin
หรื อ NSAIDs;
ผูป้ ่ วย active
bleeding
disorders หรื อมี
major bleeding
preg (C/D); non-active
bleeding disorders,
โรคหอบ, โพรงจมูก
อักเสบหรื อมีติ่ง
(polyp) ในโพรงจมูก
ซึ่งถูกกระตุน้ โดย
aspirin หรื อ NSAIDs
Azithromycin
Zithromax (250 mg,
200 mg/5 ml);
Azith, Azithro
Zmax (ER susp 2
g/60 ml)
pediatric infections: 500 mg/day หรื อ
5-12 mg/kg/day OD ac 1500 mg/single dose
adult infections:
250-500 mg OD ac หรื อ
Zmax 2 g single dose ac
diarrhea, N/V, abdominal
pain/discomfort, hepatitis,
abnormal liver function
tests, skin rash, pruritus
ลดฤทธิ์ BCG vaccine,
typhoid vaccine
macrolides
Zmax เป็ นยาน้ า "สาหรับผูใ้ หญ่"
ต่อเนื่องระยะยาวอาจ ระวังการสับสนกับยาน้ า "สาหรับ
เกิด
เด็ก"
pseudomembranous
colitis
Bisacodyl
Dulcolax (5 mg
Laxative: 5-10 mg po po 30 mg/day;
Ectab; 5mg, 10 mg OD hs หรื อ 5-10 mg
suppo 10 mg/day
suppositories)
suppo OD am
bowel evacuation: 1530 mg po OD
diarrhea, N/V, abdominal
pain/discomfort, cramping,
fluid/electrolyte imbalance,
hypokalemia
ยาเป็ น enteric coated tablet
ต้องใช้ห่างจาก antacid,
calcium และนมนานอย่าง
น้อย 2 ชัว่ โมง; ลดปริ มาณยา
อื่นที่ตอ้ งดูดซึ มในลาไส้เพราะ
เร่ งการขับถ่ายยาออกทาง
อุจจาระ
preg (C ); ระวังการใช้ rectal suppositories ต้องเก็บในตูเ้ ย็น
bisacodyl,
ในเด็กเล็กและคนชรา;
ลาไส้อุดตัน
ไม่แนะนาให้ใช้
หรื อปวดท้อง ติดต่อกันนานเกินกว่า
รุ นแรงโดยไม่ 1 สัปดาห์ เพื่อป้ องกัน
ทราบสาเหตุ
cathatic colon
6
7
8
Calcium
carbonate
chalkcap (850, 1000 antacid: 600-1250 mg antacid: 7000
mg); calcap, caltab chew before swollow q mg/day
2-4 hr prn
hypocalcemia: 850 mg
po bid pc หรื อ 1000 mg
po bid pc
osteoporosis: 1000-1500
mg/day po OD pc
phosphate binder: 6501000 mg tid with meal
headache,
hypophosphatemia,
hypercalcemia, constipation,
acid rebound, N/V,
flatulence
ขัดขวางการดูดซึมของยาอื่น
เช่นlevothyroxine,
tetracyclines, beta-blockers,
quinolones, bisphosphonates,
ferrous salts; ยาเพิ่ม pH
ในทางเดินอาหาร มีผล
รบกวนการดูดซึมของยา
enteric-coated หรื อยาที่
ต้องการกรดในการดูดซึม
hypercalcemia,
renal calculi,
hypophosphate
mia
preg (A ); ระวังการใช้
ในคนไข้ไตที่ได้รับ
แคลเซียมเสริ มอื่น
ร่ วมด้วย อาจเกิด
milk-alkali syndrome
การรับประทานพร้อมหรื อหลัง
อาหารช่วยเพิ่มการดูดซึมของยา;
เมื่อใช้เป็ น phosphate binder นิยม
ให้พร้อมอาหารคาแรกโดยให้ผปู้ ่ วย
เคี้ยวยาให้ละเอียดก่อนกลืน
Cephalexin
Keflex (250 mg cap,
500 mg cap, 125
mg/5 ml); ibilex,
cephin
pediatric infections: 25100 mg/kg/day q 6-8 hr
adult infections: 2501000 mg q6 hr
adult uncomplicated
cystitis: 500 mg q 12 hr
pediatric & adult: 4
g/day; Clcr 10-50
ml/min: 500 mg q 812 hr, Clcr<10
ml/min: 250-500
mg q 12-24 hr
agitation, confusion,
dizziness, fatigue, headache,
angioedema, urticaria, rash,
SJS/TEN, anaphylaxis,
abdominal pain, N/V,
abnormal liver tests, blood
toxicity, interstitial nephritis
ลดฤทธิ์ BCG vaccine,
typhoid vaccine; probenecid
เพิ่มระดับยาในเลือดของ
cephalexin
ผูท้ ี่แพ้ยากลุ่ม
penicillins และ
cephalosporins
แบบ
anaphylaxis/urti
caria
preg (B ); ผูป้ ่ วยที่มี รับประทานยาให้ครบตามแพทย์สงั่
ประวัติแพ้ penicillins ห้ามหยุดยาก่อนกาหนด แม้อาการ
และ cephalosporins จะดีข้ ึนแล้วก็ตาม
ที่ไม่ใช่ IgE-mediated;
pseudomembranous
colitis ในการใช้
ต่อเนื่องระยะยาว
Cetirizine
Zyrtec (10 mg,
1mg/ml); Cettec
allergic rhinitis,
urticaria, other allergic
symptoms: 6-12 mo: 2.5
mg OD; 1-5yo: 2.5 mg
OD-bid; >5 yo 5-10 mg
OD
10 mg/day; Clcr 11- headache, somnolence,
30 ml/min,
insomnia, fatigue, N/V,
hemodialysis,
diarrhea
hepatic impairment
5 mg OD
9
10
อาจเสริ มฤทธิ์ กดสมองเมื่อใช้ ผูท้ ี่แพ้ยา
ร่ วมกับ CNS suppressants, cetirizine,
alcohol
hydroxyzine
preg (B ); อาจทาให้
ง่วงซึม ระวังการใช้
ยานพาหนะ
เครื่ องจักรกลหรื อเมื่อ
ทางานในที่สูง
11
Chlorpheniramin Pititon (4 mg);
e
various (2,4 mg, 2
mg/5 ml)
po 24 mg/day,
allergic rhinitis,
rhinorrhea, urticaria, IM/IV 40 mg/day
other allergic
symptoms: 2-6 yo: 0.35
mg/kg/day q 4-6 hr, 6-12
yo: 2 mg q 4-6 hr, >12
yo: 4 mg q 4-6 hr
drowsiness, secretion
thickened, headache,
fatigue, dizziness,
somnolence, excitement,
anticholinergics,
constipation, weakness
เสริ มฤทธิ์ กดสมองเมื่อใช้
ร่ วมกับ CNS suppressants,
alcohol; เลี่ยงการใช้ร่วมกับ
MAOIs, anticholinergics
Chlorpromazine Chlopazine,
Chlorpromed (100,
200 mg); matcine,
pogetol (25, 50, 100
mg)
2 g/day; หลีกเลี่ยง
psychoses:30-600
ในผูป้ ่ วยโรคตับ
mg/day divided 1-4
doses;
intractable hiccups: 2550 mg tid-qid;
N/V: 10-25 mg q4-6 hr
postural hypotension,
เสริ มฤทธิ์ กดสมองเมื่อใช้
tachycardia, QT change,
dizziness, drowsiness, EPS alcohol;
symptoms, seizure, skin
pigmentation, lactation,
anticholinergics
ผูท้ ี่แพ้ยา CPM, preg (B ); narrow
ทารกแรกเกิด angle glaucoma,
urinary retention
12
ผูท้ ี่แพ้ยา
preg (C ); ทาให้ง่วง
chlorpromazine, ซึ มมาก ระวังการใช้
ยานพาหนะ
phenothiazines, เครื่ องจักรกลหรื อเมื่อ
severe CNS
ทางานในที่สูง
depression,
coma
13
Ciprofloxacin
Ciprobay (250, 500 pediatric infections: 20mg); cifloxin
30 mg/kg/day po q12 hr
adult infections: 250750 mg po q12 hr
urethral gonococcal
infection: 500 mg as a
single dose
30-50 ml/min: 250500 mg q 12 hr,
Clcr <30 ml/min:
250-500 mg q24 hr
dizziness, insomnia,
somnolence, fever, rash,
phototoxicity, N/V, GI
discomfort, abnormal liver
tests, blood toxicity,
tendonitis/rupture
ciprofloxacin เป็ น CYP1A2 ผูท้ ี่แพ้ยา
inhibitor เพิ่มฤทธิ์ ของ
quinolones; ใช้
sulfonylureas, theophyllines, ยา tizanidine อยู่
warfarin, tizanidine
preg (C ); อาจทาให้
เส้นเอ็นอักเสบหรื อ
ฉี กขาดเมื่อใช้เป็ น
เวลานาน
รับประทานยาติดต่อกันจนหมด;
ไม่ควรดื่มนม ยาหรื ออาหารที่มี
ธาตุเหล็กหรื อยาลดกรดพร้อมกับ
ยานี้
14
Clarithromycin Klacid (250, 500
mg, 500 MR tab);
Claron, Clacina
pediatric infections: 7.5 pediatric: 500
mg/day; adult: 1000
mg/kg q12 hr
mg/day; Clcr <30
adult infections:
250-500 mg q12 hr หรื อ ml/min: 50% of
500-1000 mg MRtab OD usual dose
headache, rash, abnormal
taste, N/V, GI discomfort,
abnormal liver tests, BUN
increased
strong inhibitor ของ CYP3A4
เพิ่มฤทธิ์ของ vinca alkaloids,
cilostazol, colchicine, ergot
derivatives, fentanyl
macrolides; ใช้
ยา ergot
derivatives,
pimozide,
cisapride,
colchicine
Clindamycin
Dalacin (150, 300
mg, acne sol 10
mg/ml); clindavid,
rosil, klindamycin
pediatric infections: 8- pediatric: po 40
20 mg/kg/day po divided mg/kg/day; adult:
po 1.8 g/day
3-4 doses
adult infections: 150450 mg po q 6-8 hr
Gi discomfort, N/V,
diarrhea,
pseudomembranous colitis,
vaginitis, rash, urticaria,
abnormal liver tests, blood
toxicity
clindamycin เพิ่มฤทธิ์ ของ
neuromuscular blocking
agents แต่ลดฤทธิ์ BCG,
thyphoid vaccine
preg (B ); พบ
clindamycin C.difficile-associated
หรื อ lincomycin diarrhea และ
pseudomembranous
colitis บ่อยกว่ายาก
ลุ่มอื่น
รับประทานยาติดต่อกันจนหมด;
รับประทานยาพร้อมน้ าตามมากๆ
เพื่อลดโอกาสเกิดแผลในทางเดิน
อาหาร
Colchicine
colcrys (0.6 mg); flare treatment of gout: flare treatment: 6
colcine, goutichine 0.6 mg q 4-6 hr*
mg/day
prophylaxis: 0.6 mg 1-2
doses
GI discomfort, N/V,
cramping, diarrhea,
abnormal liver tests,
hepatitis, myopathy, CPK
increase, bone marrow
suppression, rash
เป็ น CYP3A4 substrate ควร
ระวังการให้ร่วมกับ
CYPinhibitor เช่น protease
inhibitors, macrolides, azole
antifungals หากจาเป็ นต้องใช้
ร่ วมกัน ควรลดขนาดหรื อ
เพิ่มช่วงห่ างการใช้ยา
colchicine
colchicine;
renal/hepatic
impairment
และได้รับ
CYP3A4 ร่ วม
ด้วย
preg (C ); พบ bone
marrow suppression
และ neuromuscular
toxicity ได้แม้ใช้ใน
ขนาดปกติ
ลดการดูดซึม B12 ควรให้วิตามินนี้
เสริ มเพื่อป้ องกัน macrocytic
anemia และ neuropathy
GI discomfort, N/V,
dizziness, drowsiness,
mydriasis, hallucination,
respiratory depression,
urinary retention,
constipation
หลีกเลี่ยงการใช้ร่วมกับ
preg (- ); ระวังการใช้
MAOIs; ระวังการใช้ร่วมกับ dextromethorph ในผูป้ ่ วยโรคทางเดิน
CPY2D6 inhibitor เช่น SSRIs an
หายใจหรื อมีเสมหะ
ปริ มาณมาก
อาจทาให้เกิดการติดยาทางจิตใจ
ควรระวังการจ่ายยาน้ าปริ มาณมากๆ
แก่วยั รุ่ นหรื อผูม้ ีพฤติกรรมไม่น่า
ไว้วางใจ
15
16
preg (C ); ผูป้ ่ วย
myasthenia gravis,
coronary artery
diseases
รับประทานยาติดต่อกันจนหมด
17
Dextromethorpha romilar (15 mg, 7.5 cough suppression: 15- 120 mg/day
n
mg/5ml, 15
30 mg q 4-6 hr
mg/5ml); icolid
18
Diazepam
valium (2, 5, 10 mg) acute ethanol
60 mg/day
withdrawal: 5-10 mg q
6-8 hr
anxiety/ skeletal muscle
relaxant: 2-10 mg q 612 hr
amnesia, ataxia, confusion, เสริ มฤทธิ์ กดสมองเมื่อใช้
drowsiness, fatigue,
paradoxical reactions, libido alcohol
changes, weakness
diazepam; เป็ น
myasthenia
gravis, severe
respiratory
insufficiency
preg (D ); การหยุดยา
อย่างฉับพลันทาให้
เกิดอาการอยากยา
และชักได้, ระวังการ
ใช้ใน sleep apnea
syndrome, narrow
angle glaucoma
Diclofenac
voltaren (25, 50, 75, analgesic: 50 mg q8hr
100 mg); cataflam rheumatoid arthritis/
(25, 50 mg)
inflammation: 150-200
mg/day in 2-4 divided
dose
GI discomfort, N/V, PU,
bleeding, fluid retention,
edema, dizziness, headache,
hepatitis, abnormal liver
tests, Cr/BUN increased,
rash
เสริ มฤทธิ์ ระคายเคืองทางเดิน
อาหารกับแอลกอฮอล์; ต้าน
ฤทธิ์ลดความดันโลหิ ตกับยา
อื่น
NSAIDs; ผูป้ ่ วย
active bleeding
disorders หรื อ
มี major
bleeding
preg (C/D); non-active
bleeding disorders,
โรคหอบ, nasal poly,
high risk
cardiovascular events
plain tablet รับประทานหลัง
อาหารทันที; SR tab ให้ขณะท้อง
ว่าง, enteric coated tablet ควรให้
ขณะท้องว่าง ห่ างจาก antacid,
calcium และนมนานอย่างน้อย 2
ชัว่ โมง
Dicloxacillin
Dicloxilin (250, 500 pediatric infections <40 4000 mg/day
mg); dicloxcin,
kg: 12.5-100 mg/kg/day
diclox
divided q6hr
pediatric infections >40
kg: 125-250 mg q 6 hr
adult infections: 125500 mg q 6 hr
GI discomfort, N/V,
diarrhea, blood toxicity, PT
prolongation, bleeding,
hypersensitivity, rash,
interstitial nephritis
disulfiram และ probenecid ผูท้ ี่แพ้
อาจเพิ่มระดับยา dicloxacillin; penicillins
dicloxacillin อาจเสริ มฤทธิ์
warfarin และยาอื่นที่มีผลต่อ
การแข็งตัวของเลือด
ขนาดสูงในผูป้ ่ วยโรค
ไตเพิ่มโอกาสเกิด
serious ADR เช่น
neuromuscular
hypersensitiviy,
electrolyte imbalance
รับประทานยาให้ครบตามแพทย์สงั่
ห้ามหยุดยาก่อนกาหนด แม้อาการ
จะดีข้ ึนแล้วก็ตาม; รับประทาน
ก่อนอาหาร 1 ชัว่ โมง หรื อหลัง
อาหาร 2 ชัว่ โมง
19
analgesic: 150
mg/day,
inflammation: 200
mg/day
20
21
Digoxin
Lanoxin (250 mcg), Heart failure: 62.5-250
Lanoxin PG (62.5 mcg/day OD pc
mcg); grexin, toloxin atrial fibrillation: 125375 mcg/day OD pc
500 mcg/day; Clcr
10-50 ml/min ลด
ขนาดยาลง 25-75%;
Clcr < 10 ml/min
ให้ยา 10-25% ของ
ขนาดปกติ
conduction abnormalities,
heart block, failure, shock,
dizziness, ataxia, N/V, GI
disconfort, yellow/blurred
vision, blood toxicity
potent CYP3A4 inhibitor ทา
ให้ระดับ digoxin ในเลือดสูง
เกินระดับการรักษาได้;loop
diuretic และ thiazide
diuretics จะทาให้เกิด digoxin
toxicity ได้ง่ายขึ้น
ผูป้ ่ วยที่มี
ประวัติแพ้
digoxin; ผูป้ ่ วย
ventricular
fibrillaltion
preg (C );Digoxin
การหยุดยาอย่างฉับพลันอาจทาให้
กระตุน้ ภาวะหัว
อาการโรคหัวใจล้มเหลวรุ นแรงขึ้น;
ใจเต้นผิดปกติแบบ
อื่นได้และทาให้การ
แก้ไขยุง่ ยากมากขึ้น,
ระวังการใช้ในผูป้ ่ วย
ที่มี heart block,
hypocalcemia/
hypokalemia
drowsiness, secretion
thickened, headache,
fatigue, dizziness,
somnolence, excitement,
anticholinergics,
constipation, weakness, N/V
เสริ มฤทธิ์ กดสมองเมื่อใช้
alcohol; เลี่ยงการใช้ร่วมกับ
MAOIs, anticholinergics
preg (B ); narrow
dimenhydrinate, angle glaucoma,
urinary retention
diphenhydramin
e , theophylline
S/E: bradycardia, heart
block, hypotension,
dizziness, drowsiness,
headache, insomnia, N/V,
constipation, nystagmus,
ataxia, folic depletion
ADRs: hypertrichosis,
gingival hyperplasia, blood
toxicity, hypersensitivity
phenytoin เป็ น substrate ของ ผูท้ ี่แพ้
CYP2C9, 2C19 แต่เป็ น
phynytoin
inducer ของ 2B6, 2C8, 2C19,
3A4
22
Dimenhydrinate Dramamine (50
mg); denim
N/V, motion sickness, 400 mg/day
vertigo: 50-100 mg q 46 hr
Diphenylhydanto Dilantin (plain tab
in
50, ER cap 100
mg); ditoin
anticonvulsant loading
dose: 15-20 mg/kg
anticonvulsant
maintenance dose: 300
mg
23
loading dose: 2000
mg, maintenance
dose: 600 mg; ปรับ
ขนาดยาตามระดับ
ยาในเลือด
โดยเฉพาะในคน
อ้วน, ผูป้ ่ วยโรคตับ
preg (D ); การใช้ตอน การให้ร่วมกับอาหารผ่าน tube
ตั้งครรภ์พบ fetal
feeding ลดการดูดซึ มของ
hydantoin syndrome phenytoin จึงควรให้ยาและอาหาร
ห่างกันอย่างน้อย 1-2 ชัว่ โมง
24
Domperidone
maleate
Motilium-M (10
mg); milax-m,
molax-m
Doxycycline
Vibracycline (100
mg); policycline
80 mg/day; ลด
headache, migraine,
motility disorders,
N/V: 10-20 mg tid ac 15- ความถี่การให้ยาใน xerostomia, abnormal liver
ผูป้ ่ วยโรคไต Scr > tests, EPS, galactorrhea
30 min
0.6 โดยให้วนั ละ 2
ครั้ง
ยากลุ่ม anticholinergics ออก
ฤทธิ์ตา้ นกับ domperidone
หากต้องให้ร่วมกันควรให้
domperidone ก่อนอาหารและ
anticholinergics หลังอาหาร
domperidone;
GI hemorrhage,
obstruction,
perforation,
pituitary tumor
preg (B/C );
domperidone ใน
ขนาดสูงเพิ่มการหลัง่
prolactin ทาให้เกิด
galactorrhea,
gynecomastia,
amenorrhea,
impotence ได้
motility disorders ให่ ยาก่อน
อาหารอย่างน้อย 15 นาที; N/V ให้
ยาเมื่อมีอาการ โดยไม่ข้ ึนกับมื้อ
อาหาร
photosensitivity, rash,
hyperpigmentation, GI
discomfort, N/V, tooth
discoloration (children),
hepatotoxicity, intracranial
hypertension
doxycycline เพิ่มฤทธิ์ ของ ผูท้ ี่แพ้
neuromuscular blocking
tetracycline;
agents แต่ลดฤทธิ์ BCG,
เด็กที่อายุ < 8 ปี
thyphoid vaccine; การดูดซึ ม
อาจลดลงเมื่อใช้ร่วมกับนม
ยาลดกรด ธาตุเหล็กและ
แคลเซียม
preg (D ); ยามีผลต่อ
สี และความแข็งแรง
ของฟั นและระบบ
โครงสร้างกระดูก
ของทารกในครรภ์;
ทานหลังอาหารทันที พร้อมดื่ม
น้ าตามมากๆ และนัง่ หรื อยืนในท่า
ตัวตั้งตรงอย่างน้อย 30 นาทีเพื่อลด
อาการไม่พึงประสงค์ต่อทางเดิน
อาหาร; หลีกเลี่ยงการสัมผัส
แสงแดดเป็ นเวลานาน
hypotension, flushing,
tachycardia, hyperkalemia,
Scr increased, dry cough,
taste disturbance, urticaria,
angioedema
CYP3A4 inhibitor; ยาเพิ่ม
ระดับ potassium ซึ่งอาจเสริ ม
ฤทธิ์ของ potassium sparing
diuretic และ aldosterone
antagonist
preg (C-1st trimester)/
(D-2nd,3rd trimester);
renal artery stenosis,
renal insufficiency
ผูป้ ่ วยควรสังเกตอาการผิดปกติ
และแจ้งให้เภสัชกรทราบ หากมี
อาการไอแห้ง หรื อเยื่อบุปาก ลิ้น
เปลือกตาบวม เพื่อแก้ไขหรื อ
ปรับเปลี่ยนยา
25
26
Enalapril
200 mg/day
pediatric (<45 kg)
infections: 2-5
mg/kg/day divided q 12
hr
adult infections: 100200 mg/day in 1-2
divided doses
Renitec (5,10,20
Heart failure: 2.5-20 80 mg/day
mg); enaril, anapril mg bid
HTN: 2.5-20 mg OD-bid
enalapril;
ประวัติ
angioedema
จาก ACEIs
27
Ethambutol
various (400, 500
mg)
TB: 15-25 mg/kg/day OD 2.5 g/day; Clcr <50
ml/min: เว้นมื้อยา
เป็ นทุก 36-48
ชัว่ โมง
headache, dizziness, GI
disconfort, optic neuritis,
color blindness,
hepatotoxicity
Aluminium hydroxide ลด
ปริ มาณการดูดซึ มยา
ethambutol
ethambutol;
optic nerve
disorders
preg (C ); optic
ควรเข้ารับการตรวจตาอย่าง
neuritis มีผลต่อความ สม่าเสมอทุกๆ 3 เดือนในขณะที่ใช้
คมชัดและสี สนั ของ ยา
ภาพ หากเกิดความ
ผิดปกติ ผูป้ ่ วยควร
ได้รับการตรวจ
ประเมินและหยุดยา
Fluoxetine
Prozac (20 mg);
flulox, fluoxine
depression,
fibromyalgia, OCD,
PTSD: 20-80 mg/day
OD-bid
bulimia nervosa: 60
mg/day bid
insomnia, headache,
nervousness, abnormal
dream, libido decrease,
ejaculation abnormal, N/V,
anorexia, diarrhea
fluoxetine เป็ น CYP2C9, 2D6
substrate และเป็ น CYP2D6
inhibitor ทาให้ระดับยาอื่น
เพิ่มขึ้นเช่น CNS drugs,
antipsychotics, NSAIDs,
warfarin
fluoxetine; ใช้
MAOIs,
pimozide,
thioridazine*
preg (C ); เพิ่มความ รับประทานยามื้อเช้า เพื่อลดอาการ
เสี่ยงการฆ่าตัวตายใน นอนไม่หลับ หรื อฝันร้าย
ผูป้ ่ วยอายุ 18-24 ปี ;
serotonin syndrome
และ neuroleptic
malignant syndrome
เมื่อใช้ร่วมกับ triptan,
ergots, antipsychotics
Furosemide
lasix (40, 500 mg); edema, HF: 20-80 mg
various
q6-8 hr titrate to 600
mg/day
HT: 20-80 mg/day
edema, HF: 8 g/day; acute/ orthostatic
เลี่ยงการใช้ใน
hypotension, dizziness,
oliguric state
vertigo, electrolyte
imbalance, ototoxicity,
photosensitivity, rash, blood
toxicity
เสริ มความเป็ นพิษต่อหู เมื่อใช้
ร่ วมกับ aminoglycoside;
เพิ่มระดับของ lithium ใน
เลือด
ผูป้ ่ วยที่แพ้ยานี้;
ผูป้ ่ วย anuria
ที่ยงั ไม่ได้
แก้ไขสาเหตุ
preg (C ); ผูท้ ี่มีความ
ผิดปกติของแร่ ธาตุ
โดยเฉพาะ
hypokalemia, ผูป้ ่ วย
ตับแข็ง, ผูป้ ่ วยที่ได้รับ
ยาอื่นที่มี ototoxicity
28
80 mg/day; ลด
ขนาดยาครึ่ งหนึ่ง
ในคนไข้
compensated
cirrhosis without
ascites
29
หากต้องรับประทานมากกว่า 1 มื้อ
มื้อสุดท้ายไม่ควรรับประทานหลัง
14.00 น.; เหากไม่ได้รับยากลุ่ม
K+sparing diuretic หรื อ
K+supplement ควรเพิ่มการ
รับประทานกล้วย ส้ม พรุ น ลูกเกด
มะพร้าวแห้ง; หลีกเลี่ยงการสัมผัส
แสงแดดโดยตรงเป็ นเวลานาน
30
Glibenclamide
Daonil (5 mg);
various
type 2 DM: 2.5-20
mg/day OD-bid ac 30
min
20 mg/day; ไม่ควร hypoglycemia, dizziness,
ใช้ในผูท้ ี่ Clcr<50 headache, hypersensitivity
ml/min
rash, photosensitivity,
abnormal liver test, blood
toxicity
CYP2C9 inhibitor (fibric
derivatives, fluconazole,
quinolones, ranitidine) เพิ่ม
ระดับ glibenclamide ในเลือด
glibenclamide;
type1 DM,
DKA
preg (B/c ); ระวังการ
ใช้ในผูแ้ พ้
sulfonamides;
ผูส้ ูงอายุหรื อ
รับประทานอาหารไม่
ตรงเวลาอาจเกิด
hypoglycemia ได้ง่าย
รับประทานก่อนอาหาร 30 นาที;
หยุดยาชัว่ คราวหากไม่ได้
รับประทานอาหารเพื่อป้ องกันการ
เกิด hypoglycemia
Glipizide
Minidiab (5 mg);
dipazide, glizide
type 2 DM: 2.5-15
mg/day OD
40 mg/day; ไม่ควร edema, hypoglycemia,
ใช้ในผูท้ ี่ Clcr<10 dizziness, headache,
ml/min
hypersensitivity rash,
photosensitivity, abnormal
liver test, blood toxicity
CYP2C9 inhibitor (fibric
derivatives, fluconazole,
quinolones, ranitidine) เพิ่ม
ระดับ glibenclamide ในเลือด
glibenclamide;
type1 DM,
DKA
preg (C ); ระวังการใช้
ในผูแ้ พ้ sulfonamides;
ผูส้ ู งอายุหรื อ
รับประทานก่อนอาหาร 30 นาที;
หยุดยาชัว่ คราวหากไม่ได้
รับประทานอาหารเพื่อป้ องกันการ
เกิด hypoglycemia
haloperidol
Haldol (5 mg);
halomed, haridol
psychosis: 0.5-5 mg po 30 mg/day
q 8-12 hr titrate up to 30
mg/day
rapid transquilization:
5-10 mg po q30-60 min
haloperidol เป็ นทั้ง substrate
และ inhibitor ของ CYP2D6,
3A4 ระวังการใช้ร่วมกับ
CNS drugs, colchicine,
ciprofloxacin, SSRIs
haloperidol;
Parkinson's
disease, coma
preg (C ); ทาให้เกิด
conduction
abnormality, QT
prolongation หรื อ
neuroleptic malignant
syndrome ในขนาดสูง
31
32
drowsiness, headache, EPS,
anticholinergic effects,
galactorrhea, gynecomastia,
sexual dysfunction,
hyperlipidemia,
hyperglycemia
33
Hydrochlorothiaz various (12.5, 25,
ide
50 mg)
thiazide เพิ่มการขับออกของ
edema: 25-100 mg/day 200 mg/day;
หลีกเลี่ยงการใช้ใน photosensitivity, rash,
sodium ทาให้ระดับ lithium
divided 1-2 doses
Clcr <40 ml/min hypokalemia, hyponatremia, ในเลือดเพิม่ ขึ้น
HT: 12.5-50 mg/day
hypercalcemia,
hyperuricemia, gout attack
ผูท้ ี่แพ้ thiazide
diuretics;
anuria, severe
renal
impairment
preg (B ); ผูท้ ี่มีความ
ผิดปกติของแร่ ธาตุ
โดยเฉพาะ
hypokalemia, ผูป้ ่ วย
ตับแข็ง, ผูป้ ่ วยที่ได้รับ
ยาอื่นที่มี ototoxicity;
hyperuricemia อาจเกิด
gout attack
ระยะแรกที่เริ่ มยา
หากต้องรับประทานมากกว่า 1 มื้อ
มื้อสุดท้ายไม่ควรรับประทานหลัง
14.00 น.; เหากไม่ได้รับยากลุ่ม
K+sparing diuretic หรื อ
K+supplement ควรเพิ่มการ
รับประทานกล้วย ส้ม พรุ น ลูกเกด
มะพร้าวแห้ง; หลีกเลี่ยงการสัมผัส
แสงแดดโดยตรงเป็ นเวลานาน
34
Hyoscine - N butylbromide
Buscopan (10 mg); GI crampimg, spasm, 80 mg/day
myspa, scopas
IBS, dyspepsia: 10-20
mg q6 hr
anticholinergic effects: dry
mouth, constipation,
tachycardia, urinary
retention, pupil dilatation,
blurred vision, photophobia,
dizziness
ยากลุ่ม anticholinergics ออก ผูท้ ี่แพ้;
ฤทธิ์ตา้ นกับ domperidone
หากต้องให้ร่วมกันควรให้
domperidone ก่อนอาหารและ
anticholinergics หลังอาหาร
preg (B/C ); narrow
angle glaucoma,
urinary retention,
paralyitc ileus,
myasthenia gravis
Isoniazid
various (100 mg)
hepatitis, peripheral
neuropathy, rash, pellagra,
N/V, blood toxicity
เป็ น CYP2C19, 2D6, 3A4
inhibitor เพิ่มระดับยาอื่นที่ใช้
ร่ วมด้วยได้; alcohol เพิ่ม
โอกาสเกิด hepatotoxicity
preg (C ); ระวังการใช้
ในผูป้ ่ วยตับ-ไต
บกพร่ อง; เสริ ม
pyridoxine 10-50
mg/day เพื่อป้ องกัน
neuropathy
35
36
TB: 5 mg/kg/day OD
300 mg/day
isoniazid,
active liver
disease
หากมีอาการตัวเหลือง ตาเหลือง
ปวดแน่นท้อง เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย
มีไข้ ต้องปรึ กษาแพทย์/เภสัชกร
โดยด่วน; รับประทานก่อนนอนวัน
ละครั้ง เพื่อลดอันตรกิริยากับอาหาร
Ibuprofen
Nurofen (400 mg); inflammatory
inflammatory: 3.2
Brufen, gofen
disorders: 400-800 mg g/day, pain/fever:
2.4 g/day
q4-6 hr
pain/fever/dysmenorrhe pediatric: 40
a: 200-400 mg q4-6 hr mg/kg/day
pediatric: 5-10
mg/kg/dose q6-8 hr
37
Insulin
Humulin R, N, 70/30 type 1 DM: 0.5-1.2 U/kg
type 2 DM: >1 U/kg
ใช้ฉีดเข้าใต้ผิวหนัง อาจ
ให้เฉพาะมื้ออาหารหรื อ
ให้เป็ น basal insulin
ขึ้นกับความรุ นแรงของ
โรคและยาอื่นที่ใช้ร่วม
ด้วย
ปรับขนาดยาตาม
ระดับน้ าตาลใน
เลือด; Clcr 10-50
mL/min ลดปริ มาณ
ลงจากเดิ ม 25%,
Clcr<10 ลดขนาดลง
เหลือ 20-25%
rash
ibuprofen เป็ น CYP2C9
inhibitor เพิ่มระดับยา
warfarin และเพิ่มความเสี่ ยง
ต่อการเกิดเลือดออก; เสริ ม
ฤทธิ์ระคายเคืองทางเดิ น
อาหารกับแอลกอฮอล์; ต้าน
ฤทธิ์ลดความดันโลหิ ตกับยา
อื่น
active bleeding
มี major
bleeding
hypoglycemia: pallor,
เสริ มฤทธิ์ ลดน้ าตาลในเลือด คนที่แพ้
papitation, dizziness,
เมื่อใช้กบั ยาเม็ดลดน้ าตาลใน insulin;
fatigue, loss of conscious; เลือด, แอลกอฮอล์
hypoglycemia
hypokalemia, weight gain,
edema; lipodystrophy (local)
preg (C/D >30 wk
gestation ); non-active
bleeding disorders,
โรคหอบ, nasal poly,
high risk
cardiovascular events,
acute renal failure
รับประทานหลังอาหารทันทีเพื่อ
ลดการระคายเคืองทางเดิ นอาหาร;
ไม่ใช้ลดไข้ในเด็กที่ไม่ทราบสาเหตุ
เพราะอาจเพิ่มความเสี่ยงเลือดออก
รุ นแรงหากติดเชื้อไข้เลือดออก
preg (B/C glulisine,
glargine, detemir );
ผูส้ ูงอายุ นักกีฬาหรื อ
ตาแหน่งที่ฉีดยาได้แก่ใต้ผิวหนัง
บริ เวณต้นแขน ต้นขา เอว หน้าท้อง
สะโพก โดยให้หมุนเวียนไป
เรื่ อยๆ; เก็บยาในตูเ้ ย็นช่องธรรมดา
ห้ามแช่แข็งและไม่โดนแสง
โดยตรงเป็ นเวลานาน; หากมีภาวะ
น้ าตาลในเลือดต่าให้แก้ไขโดย
รับประทานน้ าหวาน
38
Isosorbide
dinitrate
isordil (SL5, tab 10, SL for angina attack: 5 120-160 mg/day
20 mg); hartsorb, mg q5-10 min for max 3
isotrate
doses
SL for prevention of
attack: 5 mg 15 min
prior provoke activitites
stable angina/ HF: 5-40
mg 4 times
flushing, tachycardia,
angina, chest pain,
dizziness, syncope,
peripheral edema, shock,
CV collapse
ISDN เป็ น CYP3A4
substrate ; ยาอาจเสริ มฤทธิ์
กับยาขยายหลอดเลือดกลุ่มอื่น
เช่น calcium antagonists,
alpha-adrenergic blockers
และ PDE-5 inhibitors อาจทา
ให้เกิด severe hypotension
หรื อกระตุน้ MI ได้
ผูท้ ี่แพ้; ใช้ยา
PDE-5
inhibitor,
อุบตั ิเหตุทาง
สมองหรื อ
เลือดออกใน
สมอง
preg (C ); ผูป้ ่ วยที่มี
ประวัติอุบตั ิเหตุทาง
สมองหรื อเลือดออก
ในสมอง; ผูป้ ่ วย
hypovolumia และ
ผูป้ ่ วยต้อหิ น
รับประทานตอนท้องว่าง; เพื่อ
ป้ องกัน nitrate tolerance ควรเว้น
ช่วงใช้ยามื้อสุดท้ายของวันกับมื้อ
แรกของวันถัดไป (nitrate-free
period) อย่างน้อย 8-12 ชัว่ โมง
Itraconazole
sporal (100 mg);
itra, spazol
diarrhea, constipation,
abnormal liver tests, rash,
angioedema, anaphylaxis
เป็ น CYP3A4 substrate และ
inhibitor เพิ่มระดับยาและ
ความเป็ นพิษของยาอื่น;
antacid, PPTs, H2RA ลดการ
ดูดซึ ม itraconazole ซึ่ง
ต้องการความเป็ นกรดใน
กระเพาะอาหารเพื่อการดูดซึ ม
itraconazole;
ใช้ยา ergot
derivatives,
pimozide,
cisapride,
colchicine
preg (C ); ผูท้ ี่ใช้ยา
simvastatin,
non-DHP-CCB; เพิ่ม
โอกาสเกิด hepatitis,
conduction
abnormallity, cardiac
arrest, HF หากใช้
ขนาดสูงหรื อต่อเนื่อง
capsule ให้รับประทานหลังอาหาร
เพื่อเพิ่มการดูดซึม; หากต้องใช้
ร่ วมกับยาลดกรด ให้รับประทาน
ห่างกันอย่างน้อย 2 ชัว่ โมง
39
onychomycosis: "pulse 800 mg/day; Clcr
therapy" 200 mg bid 1 <10 ml/min: 50%
usual dose
week, repeat every
month for 2-3 month
after 3-week off-time
aspergillosis,
histoplasmosis: 200 mg
bid 6-12 weeks
40
Ketoconazole
nizoral (100, 200
mg); ketazon
fungal infections: 200- fungal infections: headache, pruritus, N/V,
400 mg/day
400 mg, prostate abdominal pain, hepatitis,
prostate cancer: 400 cancer: 1200 mg gynecomastia, impotence
mg tid
Losartan
Potassium
Cozaar (25, 50, 100 HT: 25-100 mg/day OD- 100 mg/day; Clcr
mg); loranta, tanzaril bid
<30ml/min ไม่
stroke reduction: 50- แนะนาให้ใช้ยานี้
100 mg/day OD-bid
Mebendazole
Fugacar (100, 500
mg); benda
CYP1A2, 2C9, 3A4 inhibitor
อาจเพิ่มระดับยาและความ
เป็ นพิษของยาอื่นที่ใช้ร่วม
ด้วย; antacid, PPTs, H2RA
ลดการดูดซึ ม itraconazole
ซึ่งต้องการความเป็ นกรดใน
กระเพาะอาหารเพื่อการดูดซึ ม
ketoconazole;
ใช้ยา ergot
derivatives,
pimozide,
cisapride,
colchicine
preg (C ); ผูท้ ี่ใช้ยา
non-DHP-CCB; เพิ่ม
โอกาสเกิด hepatitis,
conduction
abnormallity, cardiac
arrest, HF หากใช้
ขนาดสูงหรื อต่อเนื่อง
รับประทานหลังอาหารทันทีเพื่อ
เพิ่มการดูดซึม; หากต้องใช้ร่วมกับ
ยาลดกรด ให้รับประทานห่ างกัน
อย่างน้อย 2 ชัว่ โมง
hypotension, flushing,
เป็ น CYP2C8, 2C9 inhibitor; ผูท้ ี่แพ้ losartan;
tachycardia, hyperkalemia, ยาเพิ่มระดับ potassium ซึ่ง
Scr increased, t+F47aste
อาจเสริ มฤทธิ์ ของ potassium
disturbance, dry cough,
sparing diuretic และ
urticaria, angioedema
aldosterone antagonist
preg (C-1st trimester)/
(D-2nd,3rd
trimester); renal
artery stenosis, renal
insufficiency; ผูป้ ่ วย
ที่มีประวัติ
angioedema จาก
ACEIs
ผูป้ ่ วยควรสังเกตอาการผิดปกติ
และแจ้งให้เภสัชกรทราบ หากมี
อาการไอแห้ง หรื อเยื่อบุปาก ลิ้น
เปลือกตาบวม เพื่อแก้ไขหรื อ
ปรับเปลี่ยนยา
diarrhea, fever, dizziness,
headache, weakness, rash
preg (C ); เด็กที่อายุ
น้อยกว่า 2 ปี
เคี้ยวให้ละเอียดก่อนกลืน
41
42
pinworm (เข็มหมุด): 500 mg/day
100 mg single dose
whipworm (แส้ ม้า),
roundworm (ตัวกลม),
hookworm (ปากขอ):
100 mg bid 3 days or
500 mg OD once
Capillariasis: 200 mg
bid 20 days
anticonvulsant เพิ่ม
metabolism ของ mebendazole mebendazole
43
Metformin
glucophage (500,
850, XR750 mg);
miformin
type 2 DM: 500-2550 2,550 mg/day;
mg/day individed dose 1- เลี่ยงการใช้ใน Scr>
1.5 mg/dl ในชาย
2 times
หรื อ 1.4 mg/dl ใน
หญิงหรื อ Clcr<60
ml/min
Metronidazole
Flagyl (200, 400 mg) anaerobic infections: 4 g/day; Clcr <10
ml/min ลดยาลง
400 mg q6-8 hr
amebiasis: 400-800 mg 50%
q8hr 5-10 days
giardiasis, bacterial
vaginosis: 400 mg bid 57 days
H. pylori: 400 mg qid
trichomoniasis: 200 mg
q8 hr 7 days, 2 g single
dose
diarrhea, N/V, flatulence, เพิ่มโอกาสเกิด hypoglycemia
abdominal disconfort, taste เมื่อใช้ร่วมกับยาลดน้ าตาลใน
disorders, hypoglycemia, เลือดกลุม่ อื่น
B12 deficiency, lactic
acidosis
metformin;
renal
insufficiency,
shock, MI,
septicemia,
acidosis
preg (B ); ระวังการใช้
ใน HF, unstable
CVD, respiratory
failure, impaired liver
function, hypoxemia
เพราะมีโอกาสเกิด
lactic acidosis
รับประทานยาหลังอาหารทันทีเพื่อ
ลดอาการไม่พึงประสงค์ต่อ
ทางเดิ นอาหาร; XR tablet กลืนยา
ทั้งเม็ด ไม่บดแบ่งเคี้ยวเม็ดยา
เป็ น CYP3A4 inhibitor และ ผูท้ ี่แพ้ยานี้ ;
alcohol dehydrogenase
หญิงตั้งครรภ์
inhibitor การใช้ร่วมกับ
ไตรมาสแรก
alcohol ทาให้เกิด
disulfiram-like RXN
preg (B ); เลี่ยงยา
อาหาร เครื่ องดื่มที่มี
แอลกอฮอล์อย่างน้อย
12 ชัว่ โมงก่อนใช้ยา
ขณะใช้ยาและหลังใช้
ยาแล้ว 3 วัน
รับประทานยาหลังอาหารทันทีเพื่อ
ลดอาการไม่พึงประสงค์ต่อ
ทางเดิ นอาหาร; เก็บยาในภาชนะ
ป้ องกันแสง
44
N/V, Gi disturbance,
constipation, diarrhea,
metallic taste, disulfiramlike RXN, confusion,
dizziness, blood toxicities,
rash
45
Norfloxacin
lexinor (200, 400
mg); norxacin,
janacin
Omeprazole
Losec (20 mg);
miracid, o-sid
Piroxicam
feldene (10, 20 mg); anti-inflammatory,
20 mg/day
piroxil
analgesic: 10-20 mg OD
46
gram negative
infections: infectious
diarrhea,
uncomplicated UTI 400
mg bid 3-5 days
Prostatitis: 400 mg bid
4-6 weeks
Uncomplicated
gonorrhea: 800 mg
single dose
duodenal ulcer, GERD,
erosive esophagitis: 20
mg/day 4-8 wks
gastric ulcer: 40
mg/day 4-8 wks
stress ulcer
prophylaxis: 40 mg/day
800 mg/day; Clcr headache, dizziness, N/V,
10-30 ml/min: 400 weakness, hypersensivity
mg OD for UTI
rash, hemolysis (G-6-PD
def), seizure, tendonitis,
anaphylaxis
120 mg/day
เป็ น CYP1A2, 3A4 inhibitor ผูท้ ี่แพ้
เพิ่มระดับยา theophylline, quinolones
SSRIs, ergot derivatives,
warfarin; อาหารหรื อยาที่มี
polyvalent cation ขัดขวาง
การดูดซึ มของ norfloxacin
preg (C ); ควร
รับประทานขณะท้องว่าง ห่ างจาก
หลีกเลี่ยงในหญิงมี ยาลดกรดหรื อนม 3 ชัว่ โมง
ครรภ์, ให้นม, เด็ก
อายุต่ากว่า 18 ปี หรื อ
ผูส้ ูงอายุที่ได้รับ
corticosteroids เพราะ
เพิ่มโอกาส tendon
rupture
headache, dizziness, rash, เป็ น CYP2C19, 2C9 inhibitor ผูท้ ี่แพ้
pseudomembranous colitis เพิม่ ฤทธิ์ และพิษของ warfarin omeprazole
แต่ลดฤทธิ์ ของ clopidogrel;
ยาลดความเป็ นกรดใน
ทางเดินอาหารทาให้ยากลุ่ม
azole antifungals ดูดซึ มลดลง
, เร่ งการปลดปล่อยยา
enteric-coated ตั้งแต่ใน
กระเพาะอาหาร
preg (C ); เพิ่มโอกาส รับประทานก่อนอาหารมื้อแรกของ
เกิดการติดเชื้อใน
วัน; ไม่บดหรื อเคี้ยวเม็ดยาเล็กๆ
ทางเดิ นอาหาร
ด้านในแคปซูล
โดยเฉพาะ C. difficille
ที่ทาให้เกิด
pseudomembranous
colitis
rash
preg (B/D near term); รับประทานหลังอาหารทันทีเพื่อ
non-active bleeding ลดการระคายเคืองทางเดิ นอาหาร
disorders, โรคหอบ,
nasal poly, high risk
cardiovascular events,
acute renal failure
47
ป็ น CYP2C9 inhibitor เพิ่ม
ระดับยา warfarin และเพิ่ม
ความเสี่ ยงต่อการเกิด
เลือดออก; เสริ มฤทธิ์ ระคาย
เคืองทางเดิ นอาหารกับ
แอลกอฮอล์; ต้านฤทธิ์ ลด
ความดันโลหิ ตกับยาอื่น
active bleeding
มี major
bleeding
48
note & notices
ใช้ป้องกัน secondary hyperuricemia ในคนไข้ที่ได้รับ chemotherapy ใช้ขนาด 200-400 mg bid ต่อเนื่อง 3 วัน โดยให้ก่อนวันให้เคมี
บาบัด 2 วัน
ยามี active metabolite คือ oxypurinol ที่มี half-life ยาว หากมีอาการผิดปกติ เช่นผื่นแพ้ควรให้หยุดยาทันที เพราะฤทธิ์ ของยาอาจมี
ต่อเนื่องอีกหลายวัน
แผงยา Tenomin มีจานวน 14 เม็ดต่อแผง ลักษณะเป็ น calenda pack คือมีวนั (Sun, Mon, Tue, etc.) กากับอยูท่ ี่แผง เพื่อช่วยให้ผปู ้ ่ วย
จดจาได้ง่ายและมีความร่ วมมือในการใช้ยา
amitriptyline มีขอ้ บ่งใช้อื่นอีกหลายข้อบ่งใช้ เช่น chronic pain, post-herpetic neuralgia, IBS, post-traumatic stress disorder
ยาเป็ น time-above MIC bactericidal ต้องเน้นวินยั ในการใช้ยาและเว้นช่วงมื้อยาให้เหมาะสมเช่นหากต้องให้วนั ละ 3 มื้อ ควรให้ผปู้ ่ วย
รับประทาน ทุก 8 ชัว่ โมง แทนการให้ทานหลังอาหาร เพื่อรักษาความสม่าเสมอของระดับยา
infective endocarditis prophylaxis สาหรับผูท้ ีความผิดปกติของหัวใจและต้องรับหัตถการที่ invasive ตามคาแนะนาของ American Heart
Association (AHA) ให้ 2 g 30-60 min ก่อนหัตถการ
Corticosteroids และยาที่มีผลเพิ่มความเป็ นด่างในเลือด (เช่น acetazolamide) เพิ่มการขับออกของ aspirin ทาให้ระดับยาในเลือดลดลง; •
Aspirin ในขนาดต่า ลดการขับออกของ uric acid จึงอาจทาให้เกิดการกาเริ บของเกาต์ได้; non-selective NSAIDs อาจขัดขวาง
ประสิ ทธิ ภาพของ aspirin เมื่อใช้ร่วมกัน หากจาเป็ นควรให้ใช้ aspirin ก่อน NSAIDs อื่น อย่างน้อย 30 นาทีสาหรับ film-coated tablet
หรื อ 2 ชัว่ โมงสาหรับ enteric-coated tablet; ขนาดและวิธีการใช้แตกต่างกันไปตามข้อบ่งใช้ ควรศึกษารายละเอียดใน drug information
handbook ส่วน adult dosage เพิ่มเติม
azithromycin สามารถสะสมใน PMN cells และ macropharge แล้วค่อยๆ ปลดปล่อยออกมาในตาแหน่งที่ติดเชื้อ จึงสามารถให้ยาระยะ
สั้นกว่ายาต้านจุลชีพอื่นๆ ควรอธิบายให้ผปู้ ่ วยเข้าใจว่าหากใช้ครบตามแพทย์สงั่ แล้ว ไม่จาเป็ นต้องหาซื้อยามารับประทานต่อซึ่งเป็ นการ
สิ้นเปลืองและอาจอันตราย; azithromycin เป็ น CYP3A4 inhibitor ที่แรงน้อยที่สุดในกลุ่ม macrolides จึงพบอันตรกิริยาน้อยกว่ายาอื่นใน
กลุ่มเดี ยวกัน; ขนาดและวิธีการใช้แตกต่างกันไปตามข้อบ่งใช้ ควรศึกษารายละเอียดใน drug information handbook ส่วน
indication-specific dosing ด้วย; ยารับประทาน immediate release capsule ให้ก่อนหรื อหลังอาหารก็ได้ แต่ extended release suspension
(Zmax) ต้องให้ก่อนอาหาร
เพื่อลดโอกาสเกิดอันตรกิริยากับยาอื่น ควรรับประทานห่างจากยาอื่น 2-4 ชัว่ โมง; การรับประทานพร้อมอาหารที่มีเส้นใยมาก อาจทาให้
การดูดซึ ม calcium carbonate ลดลง;
ยาเป็ น time-above MIC bactericidal ต้องเน้นวินยั ในการใช้ยาและเว้นช่วงมื้อยาให้เหมาะสมเช่นหากต้องให้วนั ละ 4 มื้อ ควรให้ผปู้ ่ วย
รับประทาน ทุก 6 ชัว่ โมง แทนการให้ทานก่อน-หลังอาหาร เพื่อรักษาความสม่าเสมอของระดับยา
Association (AHA) ให้ 2 g 30-60 min ก่อนหัตถการ
cetirizine เป็ น active metabolite ของ hydroxyzine แต่ผ่าน BBB และมีฤทธิ์กดสมองน้อยกว่ามาก;
อาหารที่มีแคลเซียมเป็ นองค์ประกอบปริ มาณมากเช่นผลิตภัณฑ์นม ลดการดูดซึม quinolones ได้ จึงควรให้ห่างจากอาหารเหล่านี 2
ชัว่ โมงก่อนอาหารหรื อ 4-6 ชัว่ โมงหลังอาหาร; มีรายงานการขัดขวางการเจริ ญของกระดูกอ่อนและเอ็นในสัตว์ทดลอง จึงไม่แนะนาให้
ใช้ในเด็กและผูส้ ู งอายุ
Association (AHA) ให้ 500 mg 30-60 min ก่อนหัตถการ; 14-0H metabolite มีฤทธิ์แรงกว่า parent 2 เท่าสาหรับเชื้อบางชนิด และมีค่าค
รี่ งบชี วิตยาว จึงสามารถให้ยาวันละครั้งได้
ควรให้ยาแบบ around-the-clock เพื่อลด peak and trough variation
ขนาดการใช้ยาสาหรับ gout flare treatment เดิมนิ ยมให้ครั้งละ 1 เม็ด ทุกๆ 1-2 ชัว่ โมง จนอาการดีข้ ึนหรื อมีอาการไม่พึงประสงค์ทาง
ทางเดินอาหาร ซึ่งวิธีการนี้มีอนั ตรายค่อนข้างมาก อีกทั้งมีงานวิจยั (AGREE trial) พบว่าการให้ 1 เม็ด วันละ 3 ครั้ง (รวม 1.8 mg) ได้
ประโยชน์ในการลดปวดอักเสบที่ขอ้ ไม่ต่างจาก 8 เม็ด แต่อย่างใด
ยาเป็ น time-above MIC bactericidal ต้องเน้นวินยั ในการใช้ยาและเว้นช่วงมื้อยาให้เหมาะสมเช่นหากต้องให้วนั ละ 4 มื้อ หากเป็ นไปได้
ควรให้ผปู้ ่ วยรับประทาน ทุก 6 ชัว่ โมง แทนการให้ทานก่อน-หลังอาหาร เพื่อรักษาความสม่าเสมอของระดับยา
ยาขับปั สสาวะที่มีผลต่อระดับ potassium จะมีผลต่อการกระจายตัวไปยังกล้ามเนื้อหัวใจของ digoxin ทาให้การตอบสนองต่อยา
เปลี่ยนแปลง ในกรณี ที่ยาขับปัสสาวะทาให้เกิด hypokalemia โดยเฉพาะในรายที่ใช้ยาขับปัสสาวะ; ระดับยาในเลือด (trough
concentration) ที่ตอ้ งการอยูใ่ นช่วง 0.5-0.8 ng/ml, ระดับที่เป็ นพิษ >2 ng/ml
ยาเป็ นเกลือระหว่าง 8-chlorotheophylline และ diphenhydramine เมื่อเทียบโดยน้ าหนัก dimenhydrinate จะมี potency ต่ากว่า
diphenhydramine เพราะ dimenhydrinate 50 mg จะมี diphenhydramine เพียง 27.2 mg นอกจากจะมี potency ต่ากว่าแล้ว ยายังออกฤทธิ์
ช้ากว่าเนื่องจากต้องมีการแตกตัวกลับเป็ น diphenhydramine ก่อน อย่างไรก็ตามการเพิ่ม 8-chlorotheophylline ก็เชื่อว่าช่วยลดความง่วง
จากยาลงและเสริ มฤทธิ์ antivertigo ของยา
phenytoin มีการขจัดยาแบบ zero-order จึงมีโอกาสเกิดความเป็ นพิษได้ง่ายแม้ปรับระดับยาเพียงเล็กน้อย นอกจากนี้ยงั มีปัจจัยอื่นที่มีผล
ต่อเภสัชจลนศาสตร์อีกหลายประการเช่นการทางานของตับ/ไต, serum albumin และยาอื่นที่ผปู ้ ่ วยได้รับร่ วมด้วย; การประเมิน
ผลการรักษาและความปลอดภัย โดยการติดตามระดับยาในเลือด โดย target total phenytoin trough level คือ 10-20 mcg/ml; toxic >30
mcg/ml; lethal >100 mcg/ml
ยาลด gastric emptying time เร่ งให้ยาอื่นผ่านไปสู่ลาไส้เร็วขึ้น อาจทาให้ยาบางชนิดออกฤทธิ์ เร็ วขึ้น เช่นกรณี การให้ร่วมกับยาบรรเทา
ปวดใน acute migraine; ยาผ่าน BBB และทาให้เกิด EPS น้อยกว่า metoclopramide; การที่ยากระตุน้ การหลัง่ prolactin จึงมีการใช้เพิ่ม
น้ านมในหญิงที่ให้นมบุตรได้
รักษาสิ ว : 1x2 pc; หนองในเทียม : 1x2 pc 7 วัน; ป้ องกันมาลาเรี ย : ( เด็ก) 2 mg/kg/day (ผูใ้ หญ่) 100 mg/day เริ่ มใช้ยา 1-2 วันก่อนเข้า
พื้นที่ แล้วใช้ติดต่อทุกวันหลังจากออกพื้นที่แล้วเป็ นเวลา 4 สัปดาห์
Serious intereactions เมื่อใช้ร่วมกับยากลุ่ม MAOIs, Pimozide หรื อ Thioridazine ดังนั้นจะต้องเลิกใช้ยากลุ่ม MAOIs เป็ นเวลาอย่างน้อย
14 วัน ก่อนที่จะเริ่ มการรักษาโดยใช้ยา Fluoxetine หรื อ จะต้องทาการหยุดยา Fluoxetine เป็ นเวลาอย่างน้อย 5 สัปดาห์แล้วจึงจะเริ่ มการ
รักษาโดยใช้ยากลุ่ม MAOIs ได้;
glibenclamide มีชื่อเรี ยกอีกชื่อว่า glyburide; glibenclamide ชนิ ด micronized tablet มีการดูดซึ มดีกว่า conventional tablet ขนาดใช้ยาจึง
ลดลงอยูใ่ นช่วง 0.75-12 mg/day
ขนาดสู งสุดต่อวัน เดิ มคือ 100 mg/day แต่ลดขนาดลงเป็ น 30 mg/day เนื่องจากขนาดสู งเพิ่มโอกาสเกิด ADR และประสิ ทธิ ภาพไม่
ต่างกันมาก แม้จะใช้ในขนาดสูง
hepatitis จาก isoniazid พบบ่อยในช่วง 3 เดือนแรกของการรักษา จึงควรติดตามผูป้ ่ วยอย่างใกล้ชิด หากพบ ALT/AST เพิ่มสู งกว่า upper
limit 3 เท่า หรื อมีอาการ/อาการแสดงของ hepatitis ควรหยุดยาทันที พร้อมด้วยประเมินสาเหตุของโรค จากนั้นอาจ rechallenge อีกครั้ง
ได้เมื่ออาการผูป้ ่ วยดี ข้ ึน
NSAIDs เพิ่มโอกาสเกิด cardiovascular thrombotic events และอาจออกฤทธิ์ตา้ นกับ pediatric aspirin จากการแย่งจับกับ COX ดังนั้นควรให้ใช้ ibuprofen หลังการรับประทาน aspirin อย่างน้อย 2 ชัว่ โมงหรื อใช้ aspirin หลัง ibuprofen อย่างน้อย 8 ชัว่ โมง
ในท้องตลาดมีรูปแบบยาที่แตกต่างกันไปในเรื่ องระยะเวลาและความเร็วในการออกฤทธิ์ insulin ที่มีการออกฤทธิ์ เร็ว (rapid action)
ส่ วนใหญ่มีลกั ษณะเป็ นสารละลายใสและสามารถให้ได้ท้งั ทางหลอดเลือดดาและฉี ดเข้าใต้ช้ นั ผิวหนัง (subcutaneous route: SubQ) ส่วน
insulin ที่มีการออกฤทธิ์ ช้าและฤทธิ์คงอยูน่ าน (intermediate-long/basal action) จะมีลกั ษณะเป็ นสารแขวนตะกอนขุ่น ยกเว้นบาง
ผลิตภัณฑ์ที่มีรูปแบบใส ซึ่งทั้งแบบตะกอนขุ่นและแบบใส สามารถให้ได้เฉพาะรู ปแบบ SubQ เท่านั้น ควรศึกษาเอกสารกากับอย่าง
ละเอียดก่อนการให้ทางหลอดเลือดทุกครั้ง; การให้ insulin เข้าสู่ร่างกายอย่างรวดเร็ ว ทาให้เกิดการไหลเข้าเซลล์ของ potassium จึงควร
ระวังการใช้ IV insulin ในผูท้ ี่มี hypokalemia อยูก่ ่อน ; Insulin ที่ยงั ไม่ได้เปิ ดควรเก็บในตูเ้ ย็นอุณหภูมิ 2-8 องศาเซลเซี ยส ไม่ไว้ในช่อง
แช่แข็ง หลีกเลี่ยงจากแสงและความร้อน; insulin ที่เปิ ดใช้แล้ว สามารถเก็บในตูเ้ ย็นหรื อไว้ในอุณหภูมิห้องที่ไม่สมั ผัสกับแสงโดยตรงได้
28 วันโดยประมาณ; สาหรับการเจือจาง insulin เพื่อให้ทางหลอดเลือด สามารถใช้ normal saline หรื อ 5% dextrose in water โดยเจือจาง
ให้ได้ความเข้มข้น 0.1-1 IU/ml และเก็บไว้ในอุณหภูมิห้องหรื อในตูเ้ ย็นได้ 48 และ 96 ชัว่ โมง ตามลาดับ
หากมีการใช้ยากลุ่ม phosphodiesterase-5 inhibitor และจาเป็ นต้องใช้ isosorbide-dinitrate ต้องเว้นช่วงหลังจากใช้ยา sildenafi หรื อ
valdenafil 24 ชัว่ โมง หรื อ 48 ชัว่ โมง หลังการใช้ tadalafil; สาหรับยาอมใต้ลิ้น: เมื่อมีอาการปวดเค้นอก ให้นงั่ หลังพิงพนัก แล้วนายา 1
เม็ดวางไว้ใต้ลิ้น ปล่อยให้ยาละลายช้าโดยไม่กลืนน้ าลาย หากอาการไม่ดีข้ ึนภายใน 5 นาทีให้อมยาเม็ดที่ 2 จากนั้นอีก 5 นาทีหากอาการ
ไม่ดีข้ ึนให้อมยาเม็ดที่สามและรี บไปโรงพยาบาลที่ใกล้ที่สุด; เพื่อป้ องกันอาการ angina ใช้ยาอมใต้ลิ้น 1 เม็ดก่อนทากิจกรรมที่จะกระตุน้
ให้เกิดอาการ 15 นาที; เก็บยาอมใต้ลิ้นกระจายไว้หลายๆ ที่ โดยควรเป็ นที่ที่หยิบได้สะดวก และหมัน่ ตรวจสอบลักษณะแผงยา เปลี่ยนยา
ชุดใหม่ ทุกๆ 6 เดือนแม้จะยังไม่ถึงวันหมดอายุ
การดูดซึ ม capsule และ oral solution แตกต่างกัน ไม่สามารถเทียบขนาดยาแล้วใช้แทนกันได้; oral solution ควรให้ก่อนอาหารแต่
capsule ควรให้หลังอาหาร
ยามีผลลดแรงดันใน glomerular เนื่องจากขยาย efferent arteriole จึงช่วยลดการเกิด proteinuria และมีคุณสมบัติเป็ น renoprotective ใน
ผูป้ ่ วยเบาหวาน อย่างไรก็ตามควรระวังการใช้ในผูป้ ่ วยโรคไตเพราะทาให้การทางานของไตแย่ลงในระยะแรกของการเริ่ มยา นอกจากนี้
การใช้ร่วมกับ NSAIDs อาจเพิ่มโอกาสเกิดไตวายเฉี ยบพลัน เนื่องจาก NSAIDs หด afferent arteriole ที่นาเลือดเข้าสู่ glomerular
ยามีรูปแบบ MUPS (multiple unit pellets system) โดยเป็ นแคปซูลบรรจุ enteric-coated pellet หลายขนาด จึงสามารถแกะยาออกจาก
แคปซูลได้หากจาเป็ น แต่ตอ้ งไม่บดหรื อเคี้ยว pellet ด้านใน
ย 8 ชัว่ โมง

ั กรน ้อย - คณะเภสช

Documents Similar To 1-36

More From Kitiyot Yotsombut