Remaja Dan Tingkah Laku Agresif

Edisi Pertama 2008 YUSOF BOON & JAMALUDDIN RAMLI 2008 Hak cipta terpelihara.
. Tiada dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian artikel, ilustrasi, dan isi kandungan buku ini dalam apa juga bentuk dan cara apa jua sama ada dengan cara elektronik, fotokopi, mekanik, atau cara lain sebelum mendapat izin bertulis daripada Timbalan Naib Canselor (Penyelidikan & Inovasi), Universiti Teknologi Malaysia, 81310 Skudai, Johor Darul Ta'zim, Malaysia. Perundingan tertakluk kepada perkiraan royalti atau honorarium. Perpustakaan Negara Malaysia Data Pengkatalogan-dalam-Penerbitan
Remaja dan tingkah laku agresif / editor Yusof Boon, Jamaluddin Ramli. Mengandungi indeks ISBN 978-983-52-0540-8 1. Teenagers--Social conditions. 2. Juvenile delinquency. I. Yusof Boon. II. Jamaluddin Ramli. III. Judul. 364.36 Pereka Kulit: MOHD ASMAWIDIN BIDIN Diatur huruf oleh / Typeset by & RAKAN-RAKAN Fakulti Pendidikan Universiti Teknologi Malaysia 81310 Skudai Johor Darul Ta'zim, MALAYSIA
YUSOF BOON
Diterbitkan di Malaysia oleh / Published in Malaysia by

PENERBIT UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA
34 38, Jalan Kebudayaan 1, Taman Universiti, 81300 Skudai, Johor Darul Ta'zim, MALAYSIA. (PENERBIT UTM anggota PERSATUAN PENERBIT BUKU MALAYSIA/ MALAYSIAN BOOK PUBLISHERS ASSOCIATION dengan no. keahlian 9101) Dicetak di Malaysia oleh / Printed in Malaysia by
UNIVISION PRESS
Lot 47 & 48, Jalan SR 1/9, Seksyen 9 Jln. Serdang Raya, Tmn Serdang Raya 43300 Seri Kembangan, Selangor Darul Ehsan MALAYSIA
vi
Kandungan
KANDUNGAN
Prakata Bab 1 Perlakuan Buli Di Kalangan Pelajar Sekolah Menengah Azizi Hj. Yahaya & Abdul Latif Ahmad Lepak Dan Peranan Ibu Bapa Terhadap Remaja Azizi Hj. Yahaya & Nalini a/p Madavan Faktor-Faktor Yang Mempengaruhi Gejala Ponteng Azizi Hj. Yahaya, Shahrin Hashim & How Lee Chan Pembinaan Indeks Perlakuan Melepak Azizi Bin Hj. Yahaya & Shahrin Hashim Pelakuan Agresif Di Kalangan Remaja Azizi Yahaya Hashim & Faizah Binti Idris Program-Program Pemulihan Tingkah Laku Sharin Hashim & Jesmin Abd Wahab
vii 1
Bab 2
35
Bab 3
62
Bab 4 Bab 5 Bab 6
90 108 136
vi
Kandungan
Bab 7
Masalah Salah Laku Agresif Di Kalangan Remaja Hubungannya Dengan Gaya Keibubapaan Nurulhuda Azizi & Mascilla Binti Hamzah Masalah Disiplin Di Di Kalangan Remaja Noordin Yahaya & Mohd Nasil Bin Hamid Persekitaran Keluarga Dan Kesannya Terhadap Tingkah Laku Devian Remaja Yusof Boon & Badrulzaman Baharom Mempengaruhi Faktor-Faktor Yang Kemerosotan Disiplin Di Kalangan Remaja Azizi Yahaya, K. Shoba A/P C. Karuppaya Aida Mazan Permasalah Sosial Di Kalangan Remaja: Satu Cabaran Azizi Yahaya & Aida Mazan
161
Bab 8
187
Bab 9
222
Bab 10
251
Bab 11
281
Indeks
296
PRAKATA
Buku Remaja dan Tingkah Laku Agresif ini mengandungi beberapa teori yang sesuai untuk diapplikasikan di dalam bilik darjah,. Oleh itu dari segi pengajaran dan pembelajaran, guru dapat memahami tingkah laku pembaca dalam proses pengajaran dan pembelajaran. Di sini letaknya kekuatan ilmu dan kemahiran yang perlu diaplikasikan oleh pembaca. Bukan setakat itu sahaja, kaedah pengajaran dan pembelajaran juga adalah lebih menekankan kepada pemusatan pembaca. Di dalam pengajaran dan pembelajaran, buku ini juga membincangkan dapatan mengenai buli, lepak dan gansterisme. Dengan cara ini pembaca yang menghadapi masalah tingkah laku pelajar dari segi mendapat rawatan semangat serta memberi perhatian khas supaya mereka dapat menerima tingkah laku yang diingini Buku ini juga membincangkan masalah buli memberi implikasi yang sangat besar terhadap emosi pelajar dan keselamatan. Pihak sekolah terutama sekali pihak guru perlu peka terhadap masalah ini di sekolah. Persepsi serta kepirihatinan mereka dalam mengenal pasti punca dan tanda-tanda awal perlakuan buli adalah amat penting untuk merangka strategi pencegahan dan intevensi bagi menangani masalah perlakuan buli di sekolah. Buku ini juga membincang masalah sosial yang memberikan gambaran umum mengenai pelbagai gejala yang tidak baik berlaku di seluruh dunia dengan memberikan penumpuan kepada beberapa gejala sosial yang berlaku di Malaysia. Masalah sosial dan psikologikal di kalangan remaja telah banyak menarik perhatian ramai orang. Masalah sosial bersifat subjektif dan boleh
viii
Prakata
berubah mengikut keadaan, tempat dan masa. Laporan yang disiarkan di dada akhbar, majalah dan media massa telah membuktikan kepada umum bahawa gejala tidak sihat telah melanda kaum remaja di Malaysia Buku ini bukan sahaja ditulis bagi mengisi keperluan akademik pendidikan di semua institusi pendidikan dan universiti di negara ini Secara keseluruhannya buku ini mengandungi 11 bab dan sesuai dibaca oleh para pendidik, pembaca-pembaca maktab perguruan, universiti dan orang perseorangan yang berminat dalam bidang penyelidikan.
Azizi Yahaya Yusof Boon Shahrin Hashim Fakulti Pendidikan/Jabatan Asas Pendidikan Universiti Teknologi Malaysia 2008
Perlakuan Buli Di Kalangan Pelajar Sekolah Menengah
1
PERLAKUAN BULI DI KALANGAN PELAJAR SEKOLAH MENENGAH
Azizi Hj Yahaya Abdul Latif Ahmad
PENGENALAN Masalah buli memberi implikasi yang sangat besar terhadap emosi pelajar dan keselamatan di sekolah. Buli dikenal pasti sebagai situasi serangan suatu pihak di mana penyerang lebih berkuasa dan mangsa pula jarang membalasnya atau merasa untuk membalas semula. Jenis perlakuan buli sama ada secara langsung atau tidak langsung memberi impak negatif kepada pertumbuhan dan perkembangan pelajar yang menjadi mangsa buli dan juga kepada mereka yang terlibat dalam melakukan tingkah laku ini. Adalah jelas sejak beberapa dekad kebelakangan ini, perlakuan buli merupakan masalah yang memerlukan pencegahan dan intervensi (Greenbaum, Turner, Stephens, 1989; Wilson, 1992). Pihak sekolah terutama sekali pihak guru perlu peka terhadap masalah ini di sekolah. Persepsi serta kepirihatinan mereka dalam mengenal pasti punca dan tanda-tanda awal perlakuan buli adalah amat penting untuk merangka strategi pencegahan dan intevensi bagi menangani masalah perlakuan buli di sekolah. Sekolah seharusnya menjadi kawasan yang selamat untuk pertumbuhan dan perkembangan anak-anak. Persekitaran sekolah yang selamat dan selesa dapat menjana proses pengajaran dan pembelajaran yang berkesan. Sebarang ancaman serta rasa tidak
Remaja Dan Tingkah Laku Agresif
selamat di kalangan pelajar akibat daripada masalah perlakuan buli ini sedikit sebanyak akan mengganggu proses pengajaran dan pembelajaran di sekolah. PERNYATAAN MASALAH Peningkatan jumlah kejadian jenayah yang dilakukan oleh pelajar sekolah, seperti kes rogol, seks bebas, kumpulan samseng, buli dan bunuh telah menimbulkan kebimbangan segenap lapisan masyarakat di seluruh negara. Sayangnya kita sering melihat sebilangan pihak hanya bertindak dengan menuding jari mencari siapa yang bersalah tanpa mengembeling tenaga dan usaha bagi mencari formula dan tindakan untuk menyelesaikan masalah ini. Ada yang menyalahkan ibu bapa kerana dianggap cuai mendidik anak-anak mereka di rumah. Sering kali pula guru-guru dipersalahkan kerana tidak dapat mendisiplinkan pelajar mereka di sekolah. Bagi menangani masalah ini, kita perlu memahami apakah punca yang menyebabkan perlakuan buli ini wujud di kalangan pelajar? Apakah sebenarnya yang dikatakan `buli? Adakah pihak sekolah menyedari kewujudan masalah-masalah ini dan apakah langkah dan program intervensi yang telah dijalankan oleh pihak sekolah bagi memastikan sekolah sebagai tempat yang selamat untuk memastikan program pendidikan dapat berjalan dengan lancar dan sempurna.Usaha yang bersepadu antara semua pihak amat penting bagi mencari punca dan menyelesaikan kemelut ini daripada merebak dan seterusnya menggagalkan hasrat dan aspirasi negara ini. Kajian ini cuba untuk mencari apakah wujud tingkah laku buli, punca kewujudan perlakuan buli, kategori perlakuan buli, persepsi guru dan pelajar terhadap perlakuan buli di kalangan pelajar di sekolah menengah.
OBJEKTIF KAJIAN Objektif umum kajian ini dijalankan adalah untuk melihat dan menentukan sejauh mana kewujudan perlakuan buli di kalangan pelajar sekolah menengah daripada perspektif guru dan pelajar. Objektif khusus kajian ini adalah; (i) (ii) Untuk mengenal pasti kekerapan perlakuan buli di kalangan pelajar sekolah menengah. Untuk mengenal pasti persepsi pelajar dan guru tentang perlakuan buli di kalangan pelajar sekolah menengah. Untuk mengenal pasti jenis perlakuan buli yang terdapat di sekolah menengah. Untuk mengenal pasti sama ada terdapat programprogram intervensi yang dijalankan di sekolah menengah. Untuk mengenal pasti persepsi pelajar terhadap isuisu keselamatan di sekolah menengah.
(iii) (iv)
(v)
KEPENTINGAN KAJIAN Adalah diharapkan bahawa dapatan kajian akan membolehkan para pelajar memahami, mengenal pasti jenis-jenis perlakuan perlakuan buli serta dapat mewujudkan kesedaran kepada pelajar tentang keburukan perlakuan buli dan betapa perlunya perlakuan ini dijauhi. Di samping itu juga dapatan kajian ini diharapkan membolehkan pelajar yang menjadi pembuli dan pelajar yang menjadi mangsa buli mendapatkan bantuan daripada pihak sekolah bagi menyelesaikan konflik dan trauma yang dialami. Dapatan kajian ini juga diharap dapat digunakan oleh pihak sekolah untuk merangka, meningkatkan dan melaksanakan peraturan anti perlakuan buli, program-program intervensi serta langkah-langkah keselamatan bagi mewujudkan persekitaran sekolah yang selamat.
Selain itu, dapatan kajian ini diharapkan dapat digunakan dan dijadikan panduan oleh pihak Kementerian Pelajaran Malaysia untuk merangka program serta langkah-langkah bagi menangani masalah perlakuan buli ini di sekolah-sekolah, membentuk program latihan berkenaan pencegahan perlakuan buli kepada guru-guru dan menyediakan garis panduan umum kepada semua sekolah bagi menangani masalah perlakuan buli ini. Dapatan kajian ini diharapkan dapat dijadikan panduan serta rujukan kepada pihak ibu bapa untuk menerapkan kesedaran tentang perlakuan buli dan mengawasi tingkah laku anak-anak mereka di rumah dan di luar sekolah. Melalui dapatan kajian ini juga diharapkan pihak pertubuhan sukarela dapat menggunakannya untuk menjalankan kempen serta program bagi menyedarkan masyarakat tentang perlakuan buli ini.
BATASAN KAJIAN Kajian ini dilaksanakan di lapan buah sekolah menengah di daerah Batu Pahat, Johor. Oleh kerana pelajar dan guru merupakan kelompok yang paling utama di sekolah, maka kajian ini hanya menumpukan kepada persepsi pelajar dan guru. Kajian ini membuat andaian segala perlakuan buli yang dikaji berlaku di sekolah menengah sahaja. Oleh yang demikian dapatan kajian ini hanya merujuk kepada populasi yang dikaji.
SOROTAN PENULISAN Berdasarkan kajian yang telah dijalankan oleh Nansel et al. (2001), antara 8.4 peratus hingga 20 peratus kanak-kanak di Amerika Syarikat melaporkan bahawa mereka telah menjadi mangsa buli beberapa kali dalam seminggu. Manakala kajian Haynie, et al. (2001), pula mendapati bahawa seramai 24.4 peratus hingga 44.6 peratus kanak-kanak melaporkan bahawa mereka telah menjadi mangsa buli sekurang-kurangnya sekali. Kajian mereka juga
mendapati bahawa masalah perlakuan buli merupakan masalah yang memberi kesan yang negatif kepada 25 peratus hingga 50 peratus kanak-kanak di sekolah. Jenis perlakuan buli yang lazimnya dilaporkan oleh pelajarpelajar sekolah di United Kingdom berdasarkan kepada kajian Smith dan Sharp (1994), adalah panggilan nama, diikuti dengan dipukul, diugut dan penyebaran gossip atau fitnah. Menurut kajian Lagerspetz, Bjorqvist dan Peltonen (1988), remaja perempuan lazimnya menggunakan kaedah buli secara tidak langsung seperti penyebaran fitnah, penyisihan dan pemencilan untuk membuli rakan-rakan mereka. Kajian yang telah dijalankan oleh Charach, Pepler, dan Ziegler (1995), mendapati bahawa guru jarang atau tidak pernah membincangkan tentang permasalahan perlakuan buli kepada pelajar mereka di dalam bilik darjah. Kajian mereka juga mendapati bahawa kakitangan sekolah mungkin melihat permasalahan perlakuan buli ini sebagai cerita atau perkhabaran yang tidak memudaratkan dan ianya tidak perlu diberi perhatian melainkan gangguan verbal dan psikologikal tersebut melampaui batas sehingga ianya membawa kepada ancaman fizikal atau pergaduhan. Stevens, Bourdeaudhuij dan Oost (2000), telah menjalankan kajian untuk menilai keberkesanan pendekatan anti buli berasaskan sekolah di kalangan sekolah-sekolah di Finland. Sejumlah 18 sekolah dengan seramai 1104 orang pelajar sekolah rendah dan menengah telah diambil sebagai responden kajian ini. Dapatan kajian mendapati bahawa program intervensi anti buli berasaskan sekolah menunjukkan perubahan yang positif di sekolah rendah manakala di sekolah menengah pula hasilnya adalah sifar.
METODOLOGI KAJIAN 1 Rekabentuk Kajian Tinjauan sampel dilakukan untuk mengumpulkan maklumatmaklumat berkenaan perlakuan buli di sekolah menengah. Maklumat-maklumat juga diperolehi berdasarkan kepada jawapan soal selidik yang dijalankan dengan pemboleh ubah-pemboleh ubah yang telah ditentukan, rujukan dokumen, aktikel-artikel, jurnal dan projek disertasi terdahulu. 2 Populasi dan Sampel Kajian
Populasi kajian terdiri daripada 33534 orang pelajar sekolah menengah daerah Batu Pahat (Pejabat Pendidikan Daerah Batu Pahat, 2004). Populasi kajian ini juga melibatkan guru-guru yang mengajar di sekolah-sekolah menengah yang dipilih. Justeru itu, seramai 80 orang guru, 240 orang pelajar lelaki dan 240 orang pelajar perempuan telah dipilih untuk kajian ini. Sekolah-sekolah sampel pula dipilih secara rawak kelompok yang dibahagikan kepada 8 zon sekolah menengah daerah Batu Pahat iaitu Zon Air Hitam, Zon Senggarang, Zon Yong Peng, Zon Seri Gading, Zon Bandar, Zon Penggaram, Zon Bagan dan Zon Parit Sulong. 3 Instrumentasi
Dalam kajian ini dua set soal selidik (satu set soal selidik pelajar dan satu set soal selidik guru) digunakan untuk mengumpul data. Set soal selidik pelajar mengandungi dua bahagian manakala set soal selidik guru mengandungi satu bahagian sahaja. (i) Set soal selidik pelajar Set soal selidik pelajar terdiri daripada dua bahagian iaitu a) Bahagian A: Maklumat Diri Ia dibentuk sendiri oleh penyelidik dan bertujuan untuk mendapatkan latar belakang subjek kajian seperti data
peribadi, sekolah tempat subjek belajar, tingkatan, sama ada tinggal di asrama atau tidak, umur,jantina dan taraf pendidikan ibu bapa. b) Bahagian B: Soal Selidik Sifat dan Kekerapan Perlakuan Buli di sekolah. Penyelidik mengadaptasi beberapa soal selidik (Rigby & Slee, 1995; Orpinas & Kelder,1995; Division of Adolescent and School Health (DASH), 1993) bagi membentuk Soal Selidik Sifat dan Kekerapan Perlakuan Buli di Sekolah yang mengandungi 58 item untuk mengumpul data berkenaan jenis, kekerapan dan persepsi pelajar mengenai perlakuan buli di sekolah. (ii) Set soal selidik guru Penyelidik menggunakan Soal Selidik Sifat dan Kekerapan Perlakuan Buli Di Sekolah yang diadaptasikan daripada Ziegler dan Rosenstein-Manner (1991), Massey, Armstrong, dan Santoro (2000), untuk mengumpul data berkenaan persepsi, kekerapan, jenis, program-program intervensi dan lokasi perlakuan buli yang telah dikenalpati oleh guru berlaku di sekolah. Sola selidik guru ini mengandungi 61 item. Penyelidik membuat beberapa pengubahsuaian terhadap beberapa item dalam soal selidik ini bagi tujuan pencapaian objektif kajian dan persoalan kajian. Kaedah Alih Bahasa Soal Selidik
Penyelidik telah membuat alih bahasa (terjemahan dari bahasa Inggeris kepada bahasa Melayu) kepada soal selidik kajian dan seterusnya menyerahkan soal selidik tersebut kepada dua orang pakar ` bilingual yang tidak mempunyai pengalaman dengan soal selidik tersebut untuk menyemak dan membandingkannya dengan versi Bahasa Inggeris instrument tersebut. Setelah penyemakan dan pembetulan, penyelidik mendapatkan pengesahan mereka
terhadap soal selidik tersebut.
KAJIAN RINTIS Penyelidik melaksanakan kajian rintis ini di salah sebuah sekolah menengah di daerah Batu Pahat. Seramai 15 orang guru serta 30 orang pelajar telah dipilih secara rawak untuk kajian ini. Pelajarpelajar yang dipilih terdiri daripada 7 orang pelajar lelaki tingkatan tiga, 8 orang pelajar perempuan tingkatan tiga, 8 orang pelajar lelaki tingkatan lima dan 7 orang pelajar perempuan tingkatan lima. Hasil Hasil kebolehpercayaan dengan menggunakan kaedah uji ulang uji terhadap keseluruhan item soal selidik didapati nilai Cronbach alpha soal selidik guru adalah 0.8097 manakala nilai Cronbach alpha soal selidik pelajar pula adalah 0.7010.
ANALISA DATA Data-data yang diperolehi dianalisis berdasarkan tujuan dan hipotesis kajian. Analisis kekerapan dan peratus digunakan untuk melihat taburan latar belakang responden seperti jantina, umur, keturunan, sama ada tinggal di asrama, tahap pendidikan ibu dan bapa, pengalaman mengajar dan pengalaman mengajar di sekolah menengah berkenaan. Min skor digunakan bagi menentukan tahap kekerapan dan persepsi pelajar serta guru tentang perlakuan buli di sekolah. Nilai min skor adalah berdasarkan sumber Roslan (2004).
DAPATAN KAJIAN DAN PERBINCANGAN (i) Maklumat diri responden
Di dalam kajian ini responden yang terlibat terdiri daripada para pelajar sekolah menengah dan kalangan guru yang berkhidmat di sekolah-sekolah menengah yang terpilih untuk
kajian ini di daerah Batu Pahat. Bilangan responden ( pelajar ) adalah seramai 240 orang pelajar lelaki (50.0 %) dan 240 orang pelajar perempuan (50.0 %). Dari jumlah ini 160 orang (33.3 %) responden adalah para pelajar tingkatan 1, 160 orang (33.3 %) responden adalah pelajar tingkatan 2 dan 160 orang (33.3 %) responden adalah pelajar tingkatan 4. Responden (pelajar) dari keturunan Melayu adalah yang paling ramai iaitu seramai 390 orang (81.3 %), keturunan Cina seramai 85 orang (17.7 %) dan keturunan India seramai 5 orang (1.0 %). Responden yang tinggal di asrama adalah seramai 63 orang (31.1 %). Tahap pendidikan sekolah menengah merupakan kumpulan yang paling ramai, bagi kedua-kedua kategori tahap pendidikan ibu (316 orang: 65.8%), dan bapa (313 orang: 65.2%). Jadual 1(a) Taburan responden mengikut jantina, keturunan dan tingkatan.
Lelaki Bil % 240 50.0 Perempuan 240 50.0 Ting .1 160 33.3 Ting .2 160 33.3 Ting .4 160 33.3 Melayu 390 81.3 Cina 85 17.7 India 5 1.0 Tinggal di asrama 63 31.1
Jadual 1(b) Taburan tahap pendidikan ibu dan bapa responden

Taraf Pendidikan Sekolah Menengah Ibu Bil. 316 % 65.8 Bil. 313 Bapa % 65.2
Responden di kalangan guru pula terdiri daripada 80 orang guru yang berkhidmat di sekolah-sekolah menengah yang terpilih di daerah Batu Pahat. Taburan pengalaman mengajar responden menunjukkan responden yang dikaji mempunyai pengalaman mengajar antara 1 tahun hingga 34 tahun. Taburan pengalaman mengajar juga menunjukkan responden yang dikaji mempunyai pengalaman mengajar antara 1 tahun hingga 28
10
tahun di sekolah tempat bertugas. Dari jumlah ini responden yang mempunyai pengalaman mengajar selama 1 tahun di sekolah (12 orang: 15%) dan pengalaman mengajar selama 1 tahun di sekolah tempat mereka bertugas (16 orang: 20 %), merupakan kumpulan responden yang paling ramai sekali. Jadual 1(c) Taburan pengalaman mengajar responden
Pengalaman Mengajar 1 5 tahun 6 10 tahun 11 15 tahun 16 20 tahun 21 25 tahun 26 30 tahun > 30 tahun Jumlah Pengalaman Mengajar Di Tempat Berugas 1 5 tahun 6 10 tahun 11 15 tahun 16 20 tahun 21 25 tahun 26 28 tahun > 28 tahun Jumlah
Bil. 23 26 12 10 4 3 2 80
Peratus 28.75 32.5 15.0 12.5 5.0 3.75 2.5 100.0
Bil. 45 22 9 3 0 1 0 80
Peratus 56.25 27.5 11.25 3.75 0.00 1.25 0.00 100.0
(ii)
Kekerapan dan kategori perlakuan buli yang didilaporkan oleh pelajar-pelajar
Berdasarkan kajian yang telah dilakukan kekerapan perlakuan buli yang dilaporkan oleh pelajar sekolah menengah di daerah Batu Pahat secara keseluruhannya berada pada tahap sederhana dengan min skor 2.72 dan sisihan piawai 0.75. Sementara itu perlakuan buli secara verbal (min skor = 3.17, sisihan piawai = 0.88) merupakan perlakuan buli yang paling kerap berlaku berbanding perlakuan buli secara fizikal (min skor = 2.55, sisihan piawai = 0.91). Dapatan ini selari dengan dapatan kajian yang telah dijalankan oleh Boulton, Trueman dan Flemington (2002), yang mendapati bahawa serangan verbal merupakan jenis perlakuan buli yang paling kerap dilaporkan oleh pelajar. Selari dengan dapatan kajian Dawkins (1995), dapatan kajian ini juga
11
menunjukkan bahawa mengejek pelajar lain dengan panggilan nama yang buruk merupakan kategori perlakuan buli secara verbal yang paling kerap dilihat berlaku di sekolah (min skor = 3.98, sisihan piawai = 1.27) diikuti dengan perlakuan menyinggung perasaan, mempersendakan, mencemuh, mengajak untuk bergaduh dan mengancam untuk memukul dan mencederakan pelajar lain. Menolak pelajar lain merupakan jenis perlakuan buli secara fizikal yang paling kerap dilihat berlaku di sekolah-sekolah menengah daerah Batu Pahat dengan min skor 3.27 dan sisihan piawai 1.39. Ini bertentangan dengan dapatan kajian Borg (1999) yang mendapati memukul merupakan perlakuan buli fizikal yang paling popular dan kerap dilakukan oleh pelajar.
12
Jadual 1(d) Taburan kekerapan perlakuan buli secara verbal dan fizikal (Laporan pelajar)
Pernyataan Seorang pelajar telah mencemuh pelajar lain untuk membuatkannya merasa marah Seorang pelajar telah mempersendakan pelajar lain Seorang pelajar telah mengajak pelajar lain untuk bergaduh Seorang pelajar telah mengejek pelajar lain dengan panggilan nama yang buruk Seorang pelajar telah mengancam untuk memukul dan mencederakan pelajar lain Seorang pelajar cuba untuk menyinggung perasaan pelajar lain. Seorang pelajar telah memukul pelajar lain. Seorang pelajar menolak pelajar lain telah 1 65 (13.5) 51 (10.6) 157 (32.7) 31 (6.5) 196 (40.8) 30 (6.3) 138 (28.8) 67 (14.0) 74 (15.4) 215 (44.8) 174 (36.3) 2 78 (16.3) 77 (16.0) 151 (31.5) 51 (10.6) 130 (27.1) 53 (11.0) 158 (32.9) 92 (19.2) 108 (22.5) 143 (29.8) 136 (28.3) 3 89 (18.5 86 (17.9) 94 (19.6) 50 (10.4) 90 (18.8) 70 (14.6) 105 (21.9) 88 (18.3) 117 (24.4) 70 (14.6) 89 (18.5) 4 125 (26.0) 134 (27.9) 55 (11.5) 112 (23.3) 47 (9.8) 113 (23.5) 61 (12.7) 111 (23.1) 106 (22.1) 35 (7.3) 55 (11.5) 5 123 (25.6) 132 (27.5) 23 (4.8) 236 3.98 (49.2) 17 2.08 (3.5) 214 (44.6) 18 (3.8) 122 (25.4) 75 (15.6) 17 (3.5) 26 (5.4) 2.21 1.20 2.30 3.27 3.00 1.95 1.13 1.39 1.30 1.10 3.89 1.26 1.14 1.27 2.24 1.16 3.46 1.33 Min 3.34 SP 1.37
Seorang pelajar telah mengasari pelajar lain. Seorang pelajar telah menampar pelajar lain. Seorang pelajar telah menendang pelajar lain..
* Min Skor keseluruhan kekerapan perlakuan buli verbal = 3.17 Sisihan Piawai = 0.88 n = 480 * Min Skor keseluruhan kekerapan perlakuan buli fizikal = 2.55 Sisihan Piawai = 0.91 n = 480 1= Tidak pernah ( Tiada), 2 = Jarang (1 atau 2 kali Setahun), 3 = Kadang-kadang (1 atau 2 kali sebulan) 4 = Kerap (1 atau 2 kali seminggu), 5 = Selalu (Setiap hari), SP = Sisihan Piawai
13
Dapatan kajian ini mendapati bahawa dalam kelas (min skor = 2.83, sisihan piawai = 1.49) merupakan lokasi di mana perlakuan buli dilihat paling kerap berlaku diikuti semasa rehat, dalam perjalanan dari sekolah dan dalam perjalanan ke sekolah. Ini selari dengan dapatan kajian Olweus dan Limber (1999), bilik darjah merupakan lokasi di mana perlakuan buli paling kerap dilaporkan. Begitu juga dengan dapatan kajian Borg (1999), yang mendapati padang permainan dan bilik darjah merupakan lokasi paling kerap berlakunya perlakuan buli diikuti dengan dalam perjalanan dari sekolah dan di koridor sekolah. Jadual 1(e) Taburan kekerapan perlakuan buli di 4 lokasi di sekolah (Laporan pelajar)
Pernyataan Di dalam kelas Semasa Rehat Dalam Perjalanan ke sekolah Dalam Perjalanan Dari Sekolah
1 131 (27.3) 113 (23.5) 309 (64.4) 255 (53.1) 2 90 (18.8) 121 (25.2) 75 (15.6) 111 (23.1) 3 87 (18.1) 112 (23.3) 41 (8.5) 41 (8.5) 4 73 (15.2) 86 (17.9) 34 (7.1) 44 (9.2) 5 99 (20.6) 48 (10.0) 21 (4.4) 29 1.91 (6.0) 1.23 Min 2.83 2.66 SP 1.49 1.29
1.71
1.15
* Min Skor keseluruhan = 2.28 Sisihan Piawai = 0.93 n = 480 1= Tidak pernah ( Tiada), 2 = Jarang (1 atau 2 kali Setahun), 3 = Kadang-kadang (1 atau 2 kali sebulan) 4 = Kerap (1 atau 2 kali seminggu), 5 = Selalu (Setiap hari), SP = Sisihan Piawai
(iii)
Persepsi pelajar tentang perlakuan buli di sekolah
Dapatan kajian menunjukkan, pernyataan `kerana mereka meyakitkan hati saya merupakan alasan buli yang paling utama (min skor = 3.42 , sisihan piawai = 1.17) dilaporkan oleh para pelajar sekolah menengah daerah Batu Pahat. Ini diikuti dengan alasan untuk membalas semula, kerana orang lain melakukannya,
14
untuk suka-suka, untuk mendapatkan sesuatu atau wang, untuk menunjukkan kekuatan dan akhir sekali kerana mereka (mangsa buli) adalah pengecut. Dapatan kajian juga menunjukkan bahawa persepsi pelajar terhadap alasan untuk membuli pelajar lain berada pada tahap sederhana (min skor = 2.66, sisihan piawai = 0.80). Jadual 1(f) Persepsi pelajar tentang alasan dan pencegahan perlakuan buli di sekolah
Pernyataan Untuk suka-suka Kerana mereka menyakitkan hati saya Kerana mereka adalah pengecut Untuk mendapatkan sesuatu atau wang daripada mereka Untuk menunjukkan betapa kuatnya saya Kerana orang lain melakukannya Untuk membalas semula atau membalas dendam Guru dan pelajar perlu disedarkan tentang menghentikan perlakuan buli di sekolah ini. Guru seharusnya cuba untuk menghentikan perlakuan ini Pelajar masing-masing perlu membantu menghentikan perlakuan ini Anda secara sendirinya perlu cuba untuk menghentikan perlakuan ini apabila anda melihat perlakuan ini dilakukan STS 162 (33.8) 40 (8.3) 145 (30.2) 187 (39.0) 174 (36.3) 134 (27.9) 55 (11.5) 23 (4.8) 21 (4.4) 15 (3.1) 32 TS 114 (23.8) 69 (14.4) 138 (28.8) 91 (19.0) 107 (22.3) 113 (23.5) 69 (14.4) 11 (2.3) 13 (2.7) 13 (2.7) 46 TP 86 (17.9) 103 (21.5) 134 (27.9) 81 (16.9) 107 (22.3) 129 (26.9) 120 (25.0) 15 (3.1) 27 (5.6) 69 (14.4) 175 S 90 (18.8) 187 (39.0) 44 (9.2) 83 (17.3) 51 (10.6) 79 (16.5) 132 (27.5) 121 (25.2) 163 (34.0) 161 (33.5) 160 SB 28 (5.8) 81 (16.9) 19 (4.0) 38 (7.9) 41 (8.5) 25 (5.2) 104 (21.7) 310 (64.6) 256 (53.3) 222 4.17 (46.3) 67 3.38 (6.7) (9.6) (36.5) (33.3) (14.0) 1.05 0.98 4.29 1.00 3.34 1.28 2.48 1.21 2.33 1.29 2.36 1.35 2.28 1.11 Min 2.39 3.42 SP 1.28 1.17
4.43
1.01
15
Guru dan pelajar seharusnya saling bekerja untuk menghentikan perlakuan buli ini Anda boleh mendapatkan bantuan daripada seseorang untuk mengelakkan anda daripada dibuli Anda berminat untuk memperkatakan masalah perlakuan buli di sekolah dengan pelajar lain bagi melihat apa yang boleh dilakukan untuk menghentikan perlakuan buli ini.
14 (2.9) 21 (4.4)
16 (3.3) 32 (6.7)
33 (6.9) 129 (26.9)
159 (33.1) 187 (39.0)
258 4.31 (53.8) 111 3.70 (23.1) 1.04 0.95
41
54
152
151
82 3.37 1.15
(8.5)
(11.3)
(31.7)
(31.5)
(17.1)
* Min Skor keseluruhan alasan membuli = 2.66 Sisihan Piawai = 0.80 n = 480 * Min Skor keseluruhan pencegahan buli = 3.95 Sisihan Piawai = 0.66 n = 480 STS = Sangat tidak setuju, TS = Tak setuju, TP = Tak pasti, S = Setuju, SB = Sangat bersetuju SP = Sisihan piawai
Pelajar-pelajar sekolah menengah daerah Batu Pahat mempunyai persepsi yang tinggi terhadap keupayaan mereka untuk menentang dan menghentikan pelajar sebaya mereka daripada membuli mereka (min skor = 2.97, sisihan piawai 1.22). Kajian ini juga mendapati bahawa keinginan pelajar untuk mencederakan atau mengganggu pelajar lain mencatatkan skor yang paling rendah. Dapatan kajian ini disokong oleh kajian terdahulu oleh Boulton, Trueman dan Flemington (2002), yang mendapati pelajar di United Kingdom mempunyai sikap yang anti terhadap perlakuan buli dan menunjukkan simpati terhadap mangsa buli. Menyokong kajian ini juga, dapatan kajian Salmivalli (2001), mendapati bahawa majoriti pelajar di selatan Finland mempunyai sikap yang positif terhadap perlakuan buli dan keupayaan mereka untuk menangani masalah tersebut. Secara keseluruhannya persepsi pelajar terhadap pencegahan buli berada pada tahap yang tinggi (min skor = 3.95, sisihan piawai = 0.69). Majoriti pelajar percaya bahawa guru dan pelajar perlu disedarkan tentang menghentikan perlakuan buli di sekolah.(89.8 peratus). Mereka juga bersetuju bahawa guru dan pelajar perlu saling bekerjasama bagi menghentikan perlakuan buli ini.
16
Jadual 1(g) Persepsi pelajar tentang keupayaan membuli di Sekolah

Pernyataan Bagaimanakah keupayaan anda untuk menentang dan menghentikan pelajar sebaya anda daripada membuli anda? Bagaimanakah keupayaan anda untuk membuli pelajar lain, sekiranya anda ingin berbuat demikian? Pernahkah anda merasa ingin mencederakan atau mengganggu pelajar lain? Adakah anda fakir anda boleh menyertai perlakuan membuli seseorang yang anda tidak suka? TF 74 (15.4) 169 (35.2) 292 (60.8) 252 (52.5) KB 97 (20.2) 67 (14.0) 38 (7.9) 39 (8.1) TP 123 (25.6) 148 (30.8) 98 (20.4) 127 (26.5) B 143 (29.8) 75 (15.6) 45 (9.4) 37 (7.7) SB 43 2.97 (9.0) 21 2.40 (4.4) 7 (1.5) 25 2.10 (5.2) 1.25 1.83 1.14 1.23 1.22 Min SP
* Min Skor keseluruhan = 2.31 Sisihan Piawai = 0.76 n = 480 TF = Tidak pernah terfikir, KB = Kurang berupaya, TP = Tak pasti, B = Berupaya, SB = Sangat berupaya, SP = Sisihan piawai
Vandalisma atau merosakkan harta benda sekolah merupakan isu keselamatan yang paling serius di sekolah menengah daerah Batu Pahat menurut persepsi pelajar. Ini diikuti dengan isu-isu aktiviti kumpulan samseng, perlakuan buli, keganasan fizikal, ancaman verbal, ancaman untuk dicederakan semasa dalam perjalanan ke sekolah dan ancaman untuk dicederakan dalam perjalanan pulang dari sekolah. Kajian terdahulu oleh Henson, Massey dan Armstrong (2002), juga mendapati membawa senjata ke sekolah dan aktiviti kumpulan samseng di sekolah mencatat peratus yang rendah. Secara keseluruhannya, persepsi pelajar terhadap isu-isu keselamatan di sekolah berada pada tahap sederhana. Ini menunjukkan wujudnya kesedaran dan sikap pelajar terhadap isu keselamatan persekitaran dan tingkah laku di sekolah.
17
Jadual 1(h) Persepsi pelajar tentang isu-isu keselamatan di Sekolah

Pernyataan Ancaman verbal di kalangan pelajar Ancaman untuk mencederakan pelajar semasa dalam perjalanan ke sekolah Ancaman untuk mencederakan pelajar semasa dalam perjalanan pulang dari sekolah Keganasan Fizikal Perlakuan Buli TM 79 (16.5) 121 (25.2) 98 (20.4) 58 (12.1) 33 (6.9) M 82 (17.1) 104 (21.7) 122 (25.4) 115 (24.0) 86 (17.9) SD 178 (37.1) 120 (25.0) 103 (21.5) 140 (29.2) 146 (30.4) SR 87 (18.1) 92 (19.2) 113 (23.5) 96 (20.0) 155 (32.3) 100 (20.8) 132 (27.5) PS 54 (11.3) 43 2.65 (9.0) 44 2.76 (9.2) 71 (14.8) 60 (12.5) 122 (25.4) 92 (19.2) 3.36 1.16 3.01 3.26 3.28 1.23 1.10 1.35 1.27 1.29 Min 2.91 SP 1.21
Aktiviti kumpulan 60 88 110 samseng di (12.5) (18.3) (22.9) kalangan pelajar Vandalisma atau 34 74 148 merosakkan harta (7.1) (15.4) (30.8) benda sekolah * Min Skor keseluruhan = 3.03 Sisihan Piawai = 0.91 TM = Tiada masalah, M = Minima, SD = Sederhana, SP = Sisihan piawai
n = 480 SR = Serius, PS = Paling serius
(iv)
Kekerapan dibuli dan pengalaman mangsa buli.
Daripada 480 orang responden yang dikaji, hanya 109 orang (22.7 peratus) responden menyatakan bahawa mereka pernah dibuli. Dari jumlah ini hanya 2.5 peratus responden menyatakan mereka telah dibuli setiap hari, 2.7 peratus menyatakan mereka dibuli 1 atau 2 kali seminggu, 5.6 peratus menyatakan mereka kadangkadang (1 atau 2 kali sebulan) dibuli dan 11.9 peratus lagi menyatakan mereka jarang (1 atau 2 kali setahun) dibuli. Dapatan jelas menunjukkan tahap kekerapan perlakuan buli di sekolah menengah daerah Batu Pahat berada pada tahap yang rendah (min
18
skor = 1.41, sisihan piawai = 0.91). Tahap kekerapan perlakuan buli yang dilaporkan ini jauh lebih rendah daripada dapatan kajian yang dijalankan oleh Smith dan Sharp (1994), di United Kingdom yang mendapati 4 peratus daripada pelajar yang disoal selidik melaporkan bahawa mereka telah dibuli sekurang-kurangnya 1 kali seminggu. Berdasarkan laporan mangsa buli, dapatan kajian ini juga mendapati bahawa perlakuan buli secara verbal merupakan perlakuan buli yang paling kerap dialami oleh mangsa buli berbanding perlakuan buli secara fizikal. Berbeza dengan laporan pelajar yang melihat perlakuan buli, mangsa buli melaporkan bahawa perlakuan buli secara verbal yang paling kerap dialami oleh mereka adalah mereka sering disinggung perasaan, diikuti dengan cemuhan, diejek dengan panggilan nama yang buruk, dipersendakan, diajak untuk bergaduh dan akhir sekali diancam untuk dicederakan. Mangsa buli juga melaporkan bahawa ditolak oleh pelajar lain merupakan perlakuan buli yang paling kerap dialami oleh mereka. Ini diikuti dengan dikasari, dipukul, ditendang dan akhir sekali ditampar.
19
Jadual 1(i) Taburan kekerapan dibuli

Pernyataan Pernahkah anda dibuli oleh mana-mana pelajar di sekolah pada tahun ini Seorang pelajar telah mencemuh saya untuk membuatkan saya merasa marah Seorang pelajar telah mempersendakan saya Seorang pelajar telah mengajak saya untuk bergaduh Seorang pelajar telah mengejek saya dengan panggilan nama yang buruk Seorang pelajar telah mengancam untuk memukul dan mencederakan saya Seorang pelajar cuba untuk menyinggung perasaan saya. Seorang pelajar telah memukul saya Seorang pelajar telah menolak saya Seorang pelajar telah mengasari saya Seorang pelajar telah menampar saya Seorang pelajar telah menendang saya. (77.3) 13 (2.7) 14 (2.9) 55 (11.5) 19 (4.0) 65 (13.5) 10 (2.1) 48 (10.0) 31 (6.5) 42 (8.8) 74 (15.4) 66 (13.8) (11.9) 20 (4.2) 28 (5.8) 27 (5.6) 19 (4.0) 23 (4.8) 27 (5.6) 31 (6.5) 27 (5.6) 31 (6.5) 22 (4.6) 21 (4.4) (5.6) 32 (6.7) 30 (6.3) 12 (3.5) 25 (5.2) 13 (2.7) 18 (3.8) 19 (4.0) 25 (5.2) 17 (3.5) 9 (1.9) 8 (1.7) (2.7) 21 (4.4) 17 (3.5) 9 (1.9) 17 (3.5) 7 (1.5) 22 (4.6) 10 (2.1) 16 (3.3) 15 (3.1) 2 (0.4) 10 (2.1) (2.5) 23 3.19 (4.8) 20 (4.2) 6 (1.3) 29 3.17 (6.0) 1 1.68 (0.2) 32 (6.7) 1 (0.2) 10 (2.1) 4 (0.8) 2 (0.4) 4 (0.8) n = 109 n = 109 1.76 1.15 1.50 0.87 2.16 1.19 2.51 1.30 1.95 1.03 3.36 1.37 0.98 1.44 1.94 1.20 3.01 1.29 1.29 1 371 2 57 3 27 3 13 4 12 1.41 0.91 Min SP
* Min Skor keseluruhan dibuli secara verbal = 2.72 Sisihan Piawai = 0.85 * Min Skor keseluruhan dibuli secara fizikal= 1.97 Sisihan Piawai = 0.80 1= Tidak pernah ( Tiada), 2 = Jarang (1 atau 2 kali Setahun), 3 = Kadang-kadang (1 atau 2 kali sebulan) 4 = Kerap (1 atau 2 kali seminggu), 5 = Selalu (Setiap hari), SP = Sisihan Piawai
20
Rakan sebaya merupakan orang yang paling kerap dirujuk oleh mangsa buli berkenaan perlakuan buli yang telah dialami. Ini diikuti dengan ibu, bapa, guru, kaunselor dan akhir sekali pengetua sekolah. Dapatan kajian tidak selari dengan dapatan kajian oleh Perry, Williard dan Perry (1990), yang mendapati bahawa rakan sebaya hanya menunjukkan sedikit empati kepada rakan-rakan mereka yang menjadi mangsa buli. Dapatan kajian juga menunjukkan bahawa mangsa buli kurang yakin terhadap keupayaan pihak sekolah untuk menyelesaikan masalah perlakuan buli yang dialami oleh mereka. Ini mungkin disebabkan guru kurang atau tidak pernah membincangkan tentang permasalahan perlakuan buli kepada pelajar mereka di dalam bilik darjah. Ini disokong dengan dapatan kajian Charach, Pepler dan Ziegler (1995) yang mendapati bahawa pihak sekolah mungkin melihat permasalahan buli ini sebagai perkhabaran yang tidak memudaratkan dan tidak perlu diberi perhatian melainkan ianya melampaui batas sehingga membawa kepada ancaman fizikal atau pergaduhan. Kajian Crozier dan Skliopidou (2002), mendapati bahawa pihak guru tidak banyak membantu apabila responden (mangsa buli) merujuk masalah perlakuan buli mereka kepada pihak sekolah. Borg (1998) juga mendapati ketidaupayaan dan ketidaksanggupan guru untuk melindungi mangsa buli menyebabkan para pelajar merasa marah dan hilang harga diri selepas dibuli.
21
Jadual 1(j) Pihak yang dirujuk oleh mangsa berkenaan perlakuan buli
Y T Min 54 55 Ibu anda 1.50 (11.3) (11.5) 29 80 Bapa anda 1.27 (6.0) (16.7) 18 91 Guru anda 1.17 (3.8) (19.0) 1 108 Pengetua sekolah anda 1.01 (0.20) (22.5) 6 103 Kaunselor sekolah anda 1.06 (1.3) (21.5) 92 17 Rakan anda 1.84 (19.2) (3.5) * Min skor keseluruhan = 1.69 Sisihan Piawai = 0.22 Y = Ya, T = Tidak, SP = Sisihan piawai Pernyataan SP 0.50 0.44 0.37 0.10 0.23 0.36 n = 109
(v)
Kekerapan perlakuan buli di kalangan pelajar yang dilaporkan oleh guru-guru
Berbeza dengan laporan pelajar, kekerapan perlakuan buli di kalangan pelajar sekolah menengah daerah Batu Pahat yang dilaporkan oleh guru berada pada tahap yang rendah (min skor = 2.31, sisihan piawai = 0.68). Namun demikian guru dan pelajar sependapat bahawa perlakuan buli secara verbal merupakan perlakuan buli yang paling kerap berlaku di sekolah berbanding perlakuan buli secara fizikal. Dapatan ini bertentangan dengan dapatan kajian Hazler et, al. (2001), yang mendapati bahawa para guru melihat penyalahgunaan fizikal adalah lebih jelas berlaku berbanding penyalahgunaan verbal.
22
Jadual 1(k) Taburan kekerapan perlakuan buli secara verbal dan fizikal (Laporan guru)
Pernyataan Seorang pelajar telah mencemuh pelajar lain untuk membuatkannya merasa marah Seorang pelajar telah mempersendakan pelajar lain Seorang pelajar telah mengajak pelajar lain untuk bergaduh Seorang pelajar telah mengejek pelajar lain dengan panggilan nama yang buruk Seorang pelajar telah mengancam untuk memukul dan mencederakan pelajar lain Seorang pelajar cuba untuk menyinggung perasaan pelajar lain Seorang pelajar telah memukul pelajar lain Seorang pelajar telah 1 11 (13.8) 3 (3.8) 30 (37.5) 3 (3.8) 38 (47.5) 1 (1.3) 23 (28.8) 22 (27.5) telah 12 (15.0) 47 (58.8) 41 (51.3) 2 16 (20.0) 22 (27.5) 37 (46.3) 26 (32.5) 35 (43.8) 25 (31.3) 38 (47.5) 26 (32.5) 35 (43.8) 26 (32.5) 28 (35.0) 3 16 (20.0) 16 (20.0) 7 (8.8) 22 (27.5) 3 (3.8) 22 (27.5) 11 (13.8) 19 (23.8) 20 (25.0) 3 (3.8) 5 (6.3) 4 17 (21.3) 18 (22.5) 6 (7.5) 14 (17.5) 4 (5.0) 19 (23.8) 7 (8.8) 11 (13.8) 12 (15.0) 4 (5.0) 6 (7.5) 5 20 3.24 (25.0) 21 (26.3) 0 (0.00) 15 3.15 (18.8) 0 1.66 (0.00) 13 (16.3) 1 (1.3) 2 (2.5) 1 (1.3) 0 (0.00) 0 (0.00) n = 80 n = 80 1.70 0.89 1.56 0.79 2.44 0.97 2.31 1.10 2.06 0.95 0.78 1.18 1.86 0.87 3.40 1.25 1.39 Min SP
3.23
1.10
menolak pelajar lain Seorang pelajar
mengasari pelajar lain Seorang pelajar telah
menampar pelajar lain Seorang pelajar telah
menendang pelajar lain.
* Min Skor keseluruhan kekerapan buli verbal = 2.76 Sisihan Piawai = 0.84 * Min Skor keseluruhan kekerapan buli fizikal = 2.01 Sisihan Piawai = 0.78 1= Tidak pernah ( Tiada), 2 = Jarang (1 atau 2 kali Setahun), 3 = Kadang-kadang (1 atau 2 kali sebulan) 4 = Kerap (1 atau 2 kali seminggu), 5 = Selalu (Setiap hari), SP = Sisihan Piawai
23
Bagi perlakuan buli secara verbal, perlakuan buli mempersendakan merupakan perlakuan buli yang paling kerap dilihat dilakukan oleh pelajar. Ini diikuti dengan mencemuh, menyinggung perasaan, mengejek dengan panggilan nama yang buruk, mengajak untuk bergaduh dan akhir sekali mengancam untuk memukul dan mencederakan. Berkenaan perlakuan buli secara fizikal, guru-guru melihat perlakuan mengasari pelajar lain sebagai perlakuan buli yang paling kerap berlaku di sekolah, diikuti dengan perlakuan menolak, memukul,menendang dan akhir sekali menampar. Sependapat dengan pelajar, para guru melihat bahawa dalam kelas merupakan lokasi di mana perlakuan buli paling kerap berlaku. Ini diikuti semasa rehat, dalam perjalanan dari sekolah dan akhir sekali dalam perjalanan ke sekolah. Jadual 1(l) Taburan kekerapan perlakuan buli di 4 lokasi di sekolah (Laporan pelajar)
Pernyataan Di dalam kelas Semasa Rehat Dalam Perjalanan ke sekolah Dalam Perjalanan Dari Sekolah 1 15 (18.8) 13 (16.3) 50 (62.5) 51 2 22 (27.5) 39 (48.8) 24 (30.0) 20 3 23 (28.8) 18 (22.5) 4 (5.0) 7 4 8 (10.0) 9 (11.3) 2 (2.5) 2 5 12 (15.0) 1 (1.3) 0 (0.00) 0 1.50 0.76 1.48 0.71 2.33 0.92 Min 2.75 SP 1.30
(63.8) (25.0) (8.8) (2.5) (0.00) * Min Skor keseluruhan = 2.01 Sisihan Piawai = 0.67 n = 80 1= Tidak pernah ( Tiada), 2 = Jarang (1 atau 2 kali Setahun), 3 = Kadang-kadang (1 atau 2 kali sebulan) 4 = Kerap (1 atau 2 kali seminggu), 5 = Selalu (Setiap hari), SP = Sisihan Piawai
(vi)
Persepsi guru tentang perlakuan buli
Seiring dengan pelajar, secara keseluruhannya persepsi guru sekolah menengah daerah Batu Pahat terhadap pencegahan buli berada pada tahap yang tinggi(min skor = 4.31, sisihan piawai
24
= 0.53). Majoriti guru ( 95.3 peratus) berpendapat guru dan pelajar perlu saling berkerjasama untuk menghentikan perlakuan buli di sekolah. Mereka juga bersetuju supaya guru dan pelajar perlu disedarkan tentang menghentikan perlakuan buli di sekolah. Dapatan kajian menunjukkan bahawa para guru mempunyai perspsi dan kesedaran yang positif terhadap pencegahan perlakuan buli di sekolah Jadual 1(m) Persepsi guru tentang pencegahan buli
Pernyataan Guru dan pelajar perlu disedarkan tentang menghentikan perlakuan buli di sekolah ini. Guru seharusnya cuba untuk menghentikan perlakuan ini STS 1 (1.3) 1 (1.3) 1 TS 0 (0.00) 0 (0.00) 1 TP 2 (2.5) 3 (3.8) 4 S 32 (40.0) 37 (46.3) 31 SB 45 (56.3) 39 (48.8) 43 4.41 4.43 0.69 0.76 Min 4.50 SP 0.68
Pelajar masing-masing perlu membantu menghentikan (1.3) (1.3) (5.0) (38.8) (53.8) perlakuan ini Anda secara sendirinya perlu 2 3 7 39 29 cuba untuk menghentikan perlakuan ini apabila anda (2.5) (3.8) (8.8) (48.8) (36.3) melihat perlakuan ini dilakukan Guru dan pelajar seharusnya 1 0 2 27 50 saling bekerja untuk menghentikan perlakuan buli (1.3) (0.00) (2.5) (33.8) (62.5) ini Pelajar boleh mendapatkan 4 3 7 40 26 bantuan daripada seseorang untuk mengelakkan diri (5.0) (3.8) (8.8) (50.0) (32.5) mereka daripada dibuli Anda berminat untuk memperkatakan masalah 0 4 7 45 24 perlakuan buli di sekolah dengan pelajar lain bagi melihat apa yang boleh dilakukan untuk (0.00) (5.0) (8.8) (56.3) (30.0) menghentikan perlakuan buli ini. * Min Skor keseluruhan = 4.31 Sisihan Piawai = 0.53 n = 80 STS = Sangat tidak setuju, TS = Tak setuju, TP = Tak pasti, S = Setuju, SB = Sangat bersetuju SP = Sisihan piawai
4.13
0.91
4.56
0.67
4.01
1.01
4.11
0.76
25
`Untuk membalas semula atau untuk membalas dendam merupakan alasan membuli yang paling utama menurut persepsi guru. Ini diikuti dengan alasan kerana mereka meyakitkan hati rakan, untuk menunjukkan kekuatan, untuk suka-suka, kerana mereka adalah pengecut, kerana orang lain melakukannya dan akhir sekali untuk mendapatkan sesuatu atau wang. Ini amat berbeza dengan persepsi pelajar yang menyatakan `kerana seseorang telah menyakitkan hati saya merupakan alasan membuli paling utama. Perbezaan pesepsi ini menunjukkan bahawa guruguru memerlukan latihan dan pengalaman bagi memantapkan lagi pemahaman mereka terhadap perlakuan buli di kalangan pelajar. Kajian Douglas et, al. (1999), mendapati bahawa para guru mempunyai kesedaran terhadap perlakuan buli secara umum. Hazler et, al. (2001), mencadangkan supaya para professional terutama sekali guru perlu diberi latihan untuk memantapkan lagi pemahaman mereka terhadap perlakuan buli ini. Jadual 1(n) Persepsi guru tentang alasan membuli
Pernyataan Untuk suka-suka Kerana mereka menyakitkan hati saya Kerana pengecut Untuk mendapatkan sesuatu atau wang daripada mereka Untuk menunjukkan betapa kuatnya saya Kerana orang lain mereka adalah STS 5 (6.3) 3 (3.8) 16 (20.0) 8 (10.0) 2 (2.5) 3 (3.8) 0 (0.00) TS 4 (5.0) 3 (3.8) 16 (20.0) 9 (11.3) 7 (8.8) 7 (8.8) 3 (3.8) TP 16 (20.0) 19 (23.8) 37 (46.3) 26 (32.5) 16 (20.0) 27 (33.8) 16 (20.0) S 42 (52.5) 45 (56.3) 7 (8.8) 33 (41.3) 44 (55.0) 41 (51.3) 54 (67.5) SB 13 (16.3) 10 (12.5) 4 (5.0) 4 (5.0) 11 (13.8) 2 (2.5) 7 (8.8) 3.81 0.64 3.40 0.84 3.20 3.69 1.05 0.91 2.59 1.06 Min 3.68 3.70 SP 1.02 0.88
melakukannya Untuk membalas semula atau membalas dendam
* Min Skor keseluruhan = 3.44 Sisihan Piawai = 0.49 n = 80 STS = Sangat tidak setuju, TS = Tak setuju, TP = Tak pasti, S = Setuju, SB = Sangat bersetuju SP = Sisihan piawai
26
(vii)
Program-program intervensi yang dijalankan oleh pihak sekolah bagi menangani masalah perlakuan buli Secara keseluruhannya kajian ini mendapati bahawa keberkesanan program intervensi menangani masalah perlakuan buli di sekolah menengah daerah Batu Pahat berada pada tahap sederhana. Kajian Smith dan Ananiadou (2003), yang mendapati program intervensi berasaskan sekolah mempunyai pelbagai kesan untuk mengurangkan tahap perlakuan buli di sekolah. Dalam kajian ini majoriti guru-guru berpendapat peraturan sekolah dan lembaga disiplin sekolah merupakan program intervensi yang paling berkesan bagi menangani masalah perlakuan buli di sekolah. Namum demikian beberapa program intervensi berasaskan sekolah seperti melatih pelajar tentang teknik pengurusan menangani perasaan marah, dan teknik pengurusan resolusi konflik dirasakan kurang berkesan untuk mencegah dan menagani masalah perlakuan buli di sekolah. Hanya 48.8 peratus guru yang disoal menyatakan bahawa program melatih pelajar tentang teknik pengurusan menangani perasaan marah berkesan untuk menangani masalah perlakuan buli manakala 52.5 peratus lagi menyatakan teknik pengurusan resolusi konflik berkesan untuk mencegah dan menagani masalah perlakuan buli di sekolah. Dapatan ini disokong dengan kajian Trump dan Kenneth (1999) yang mendapati pendekatan pencegahan dan intervensi yang dijalankan di sekolah-sekolah seperti kurikulum pencegahan keganasan dan resolusi konflik adalah tidak mencukupi bagi menjamin keselamatan di sekolah.
27
Jadual 1(o) Persepsi guru tentang keberkesanan program intervensi menangani masalah buli di sekolah
Pernyataan Implimentasi peraturan menggantung atau menyingkirkan pelajar dari persekolahan apabila mereka didapati bersalah melakukan tindakan ganas atau membuli Melatih pelajar teknik pengurusan menangani perasaan marah Melatih pelajar dalam pengurusan resolusi konflik dan perantaraan rakan sebaya Melatih pelajar untuk menerima kepelbagaian bangsa dan budaya Kewujudan polisi yang tidak bertoleransi dengan penyalahgunaan dadah, arak dan senjata di sekolah Menyediakan kaunselor untuk membantu dan membimbing pelajar Menyediakan mentor untuk guru-guru baru di sekolah Penglibatan menyeluruh ibu bapa terhadap program-program di sekolah Kepelbagaian aktiviti kokurikulum di sekolah Rancangan Kesihatan Sekolah Menyediakan latihan kemahiran bersosial kepada pelajar Melatih pelajar dalam kemahiran kepimpinan Lembaga Disiplin Sekolah Peraturan sekolah Penyeliaan guru di tempat menunggu bas atau di luar pagar sekolah semasa pelajar hendak pulang dari sekolah STB 2 TB 5 TP 21 B 46 SB 6 3.61 (2.5) 1 (1.3) 1 (1.3) 1 (1.3) 2 (2.5) 3 (3.8) 5 (6.3) 2 (2.5) 1 (1.3) 1 (1.3) 1 (1.3) 0 (0.00) 0 (0.00) 1 (1.3) 4 (6.3) 6 (7.5) 10 (12.5) 5 (6.3) 6 (7.5) 9 (11.3) 6 (7.5) 10 (12.5) 10 (12.5) 9 (11.3) 8 (10.0) 8 (10.0) 4 (5.0) 4 (5.0) 7 (26.3) 34 (42.5) 27 (33.8) 20 (25.0) 25 (31.3) 14 (17.5) 31 (38.8) 15 (18.8) 8 (10.0) 18 (22.5) 24 (30.0) 12 (15.0) 6 (7.5) 8 (10.0) 19 (57.5) 33 (41.3) 40 (50.0) 44 (55.0) 39 (48.8) 49 (61.3) 35 (43.8) 43 (53.8) 51 (63.8) 43 (53.8) 38 (47.5) 48 (60.0) 55 (68.8) 51 (63.8) 42 (7.5) 6 (7.5) 2 (2.5) 10 3.71 (12.5) 8 3.56 (10.0) 5 (6.3) 3 (3.8) 10 (12.5) 10 (12.5) 9 (11.3) 9 (11.3) 12 (15.0) 15 (18.8) 16 (20.0) 8 3.54 (5.0) (8.8) (23.8) (52.5) (10.0) 3.61 3.74 3.63 3.58 3.80 4.01 3.96 0.95 0.88 0.88 0.87 0.81 0.68 0.79 0.97 3.55 0.51 0.87 0.81 3.40 0.79 3.46 0.79 0.82 Min SP
3.31
0.91
28
Program `Sekolah Angkat melalui kerjasama pihak Polis dan pihak sekolah
2 (2.5)
1 (1.3)
13 (16.3)
51 (63.8)
13 (16.3) 3.90 0.77
* Min Skor keseluruhan = 3.65 Sisihan Piawai = 0.55 STB = Sangat tidak berkesan, TB = Tak berkesan, TP = Tak pasti, B = Berkesan, SB = Sangat berkesan, SP = Sisihan piawai
Di samping itu penglibatan dan kerjasama pihak sekolah dengan pihak luar seperti Polis dapat membantu pihak sekolah mencegah dan menangani masalah perlakuan buli di sekolah. Dapatan kajian ini menunjukkan para guru (80.1 peratus) percaya bahawa program `Sekolah Angkat yang dilaksanakan dengan kerjasama pihak Polis dan pihak sekolah berkesan untuk mencegah dan menangani masalah perlakuan buli di sekolah. Sebagai pihak yang paling rapat dengan pihak sekolah penglibatan ibu bapa dalam program intervensi menangani masalah perlakuan buli juga amat penting. Seramai 53 orang guru (66.3 peratus) menyatakan bahawa penglibatan yang menyeluruh daripada pihak ibu bapa terhadap program-program sekolah juga dapat membantu pihak sekolah mencegah dan menagani masalah perlakuan buli di sekolah. Kenyataan ini disokong oleh kajian Banks dan Stephanie (2000), yang mendapati bahawa pihak sekolah berjaya membentuk persekitaran yang selamat dengan menyediakan program-program serta polisi-polisi yang positif melalui kerjasama yang erat antara komuniti sekolah, ibu bapa dan masyarakat.
CADANGAN Berdasarkan dapatan, perbincangan dan rumusan daripada kajian yang dijalankan, penyelidik ingin memberi beberapa cadangan yang boleh dipertimbangkan oleh pihak Kemeterian Pelajaran, Jabatan Pelajaran Negeri, Pejabat Pelajaran Daerah, pengetua, guru-guru dan ibu bapa khususnya di daerah Batu Pahat. (i) Pihak Kementerian Pelajaran dapat merangka dan
29
(ii)
(iii)
(iv)
(v) (vi)
mewujudkan model program anti buli yang khusus bagi mencegah dan menangani masalah perlakuan buli di sekolah-sekolah. Model ini dapat dijadikan rujukan dan panduan kepada setiap sekolah di seluruh negara. Ianya dapat dijadikan sebagai asas kepada pembentukan program anti perlakuan buli yang disalurkan melalui kurikulum sekolah. Ianya juga dapat dijadikan sebagai garis panduan umum kepada semua sekolah tentang perlakuan buli serta bagaimana pihak sekolah dapat menangani masalah tersebut di sekolah. Pihak Kementerian Pelajaran merangka serta membentuk program latihan kepada guru-guru tentang bagaimana untuk mengenal pasti dan menangani masalah perlakuan buli di kalangan pelajar sekolah. Ini dapat membantu pihak guru mengenal pasti tanda-tanda awal masalah perlakuan buli seterusnya dapat bertindak untuk mencegah dan membantu pelajar yang mengalami masalah perlakuan buli ini. Para guru perlu lebih sensitif terhadap tanda-tanda awal perlakuan buli dan laporan pelajar berkenaan perlakuan buli di sekolah. Mereka perlu cepat bertindak secara bijaksana terhadap setiap laporan dan tanda-tanda awal perlakuan buli tersebut. Mewujudkan peraturan sekolah yang jelas berkenaan perlakuan buli bagi mencegah pelajar membuli dan dan dibuli. Prosedur keselamatan yang jelas juga perlu diwujudkan bagi menjamin persekitaran sekolah yang selamat. Pihak sekolah menanamkan kesedaran tentang keburukan dan kesan perlakuan buli serta betapa perlunya perlakuan ini dijauhi kepada pelajar. Mereka juga perlu dilatih dengan kemahiran-kemahiran khusus untuk mengenal pasti dan menangani masalah perlakuan buli. Penglibatan ibu bapa dalam setiap program intervensi yang dijalankan oleh pihak sekolah. Kerjasama pihak luar seperti komuniti, pihak Polis dan Pihak Berkuasa Tempatan adalah perlu untuk memantau
30
kegiatan para pelajar terutama sekali semasa dalam perjalanan ke sekolah dan pulang dari sekolah.
CADANGAN UNTUK KAJIAN AKAN DATANG Dapatan kajian ini mengesahkan dapatan kajian terdahulu dan beberapa andaian awal terhadap persepsi pelajar dan persepsi guru tentang perlakuan buli di sekolah menengah. Walaubagaimanapun terdapat dapatan yang memerlukan kajian lanjutan untuk mengesahkan dan mencari faktor-faktor lain yang mempengaruhinya. Antara kajian lanjutan yang dirasakan wajar dilakukan adalah seperti berikut; (i) Kajian yang dijalankan ini meneroka persepsi guru dan pelajar tentang perlakuan buli di lapan buah sekolah menengah daerah Batu Pahat. Kajian lanjutan hendaklah dilakukan terhadap semua sekolah di daerah batu Pahat (25 buah sekolah) untuk mendapatkan maklumat seterusnya mengesahkan dapatan kajian. Responden kajian di setiap sekolah pula sebaik-baiknya mewakili 50 peratus daripada populasi responden kajian. (ii) Kajian terhadap persepsi pelajar dan guru terhadap perlakuan buli di kalangan pelajar sekolah menengah di daerah Batu Pahat ini menggunakan kaedah kuantitatif. Adalah lebih bermakna sekiranya kajian lanjutan dapat menggabungkan kaedah kualitatif bagi mendapatkan maklumat yang lebih mendalam tentang persepsi guru dan pelajar terhadap perlakuan buli di kalangan pelajar sekolah menengah yang mana tidak dapat dicakupi dalam kajian terdahulu. (iii) Kajian yang dijalankan ini hanya membandingkan persepsi guru dengan pelajar. Adalah menjadi lebih bermakna lagi sekiranya kajian akan datang dapat dilakukan terhadap para ibu bapa. Dapatan kajian tersebut dapat digunakan untuk membanding dan meneroka persepsi ibu bapa tentang perlakuan buli di kalangan pelajar. Ini dapat menyediakan
31
(iv)
(v)
kepada kita pemahaman yang lebih tentang bagaimana pandangan ibu bapa terhadap pengalaman anak-anak mereka menghadapi perlakuan buli di sekolah. Kajian yang dijalankan ini tidak meneroka persepsi mangsa buli di sekolah menengah secara mendalam. Adalah sangat bermakna sekiranya kajian lanjutan dapat dilakukan bagi meneroka persepsi mangsa buli serta kesan perlakuan tersebut terhadap jasmani dan emosi mereka. Dapatan kajian ini menunjukkan pihak sekolah terutama sekali kaunselor merupakan antara pihak yang paling kurang dirujuk oleh para pelajar berkenaan masalah perlakuan buli di sekolah. Oleh yang demikian kajian lanjutan boleh dilakukan bagi mengenal pasti punca tersebut.
32
RUJUKAN Borg, M. G. 1998. The Emotional Reactions Of School Bullies And Their Victims. Educational Psychology. 18: 433-444. Borg, M. G. 1999. The Extent and Nature of Bullying Among Primary and Secondary School Children. Educational Research. 41:137-153. Boulton M.J., M. Trueman and I. Flemington 2002. Associations between Secondary School Pupils' Definitions of Bullying, Attitudes towards Bullying, and Tendencies to Engage in Bullying: Age And Sex Differences. Educational Studies. 28(4):353-370 Charach, A., D.J. Pepler and S. Ziegler 1995. Bullying at School: A Canadian Perspective. Education Canada. 3: 1218. Crozier W.R.and E. Skliopidou 2002. Adult Recollections of Name-calling at School. Educational Psychology. 22(1): 13-124 Dawkins J. 1995. Bullying In Schools: Doctors' Responsibilities. British Medical Journal. 310:274-5. Division of Adolescent and School Health (DASH). 1993. Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion. New York City Youth Violence Survey. Atlanta, GA: Centers for Disease Control and Prevention. Douglas N., I. Warwick, G. Whitty, P. Aggleton and S. Kemp 1999. Homophobic Bullying In Secondary Schools In England And Wales Teachers' Experiences. Health Education. 99(2):53-60 Greenbaum, S., B. Turner, and R.M. Stephens 1989. Set straight on bullies. Malibu, CA.: National School Safety Center. Gumpel, T.P., and H. Meadan 2000. Childrens Perception of School-Based Violence. British Journal of Educational Psychology. 70: 391-404. Haynie, D. L., T.R. Nansel, P. Eitel, A.D. Crump, K. Saylor, K. Yu and B. Simons-Morton 2001. Bullies, Victims, and Bully/Victims: Distinct Groups of At-Risk Youth. Journal of Early Adolescence. 21(1): 29-49.
33
Hazler R. J., D.L Miller, J.V. Carney and S. Green 2001. Adult Recognition Of School Bullying Situations. Educational Research. 43( 2):133-146 Henson, K., O. Massey, and K. Armstrong 2002. Student Perceptions of School Safety: Results of the 2001 Omnibus Survey. Tampa, FL: The Louis de la ParteFlorida Mental Health Institute, University of South Florida. FMHI Publication Lagerspetz, K.M., K. Bjorqvist and T. Peltonen 1988. Is Indirect Aggression More Typical of Females? Gender Differences In Aggressiveness In 11 And 12-Year Old Children. Aggressive Behavior. 14: 403-414. Massey, O.T., K. Armstrong, G. Santoro 2000. School Safety Survey. Tampa, FL: The Louis de la Parte Florida Mental Health Institute, University of South Florida. FMHI Publication. Nansel, T. R., M. Overpeck, R.S. Pilla, W.J. Ruan, B. SimonsMorton, and P. Scheidt, 2001. Bullying Behaviors Among US Youth: Prevalence and Association with Psychosocial Adjustment. Journal of the American Medical Association. 285: 2094-2100. Olweus, D., and S. Limber 1999. Bullying prevention program. In D. S. Elliot (Ed.), Blueprints For Violence Prevention. Denver, CO: C&M Press. Orpinas P and S. Kelder 1995. Students for Peace Project. Second student evaluation. Houston, TX: University of Texas Health Science Center at Houston, School of Public Health. Pejabat Pendidikan Daerah Batu Pahat 2004. Senarai Sekolah dan Pelajar Sekolah Menengah Daerah Batu Pahat. Batu Pahat. Perry, D. G., J. Williard, and L.C. Perry 1990. Peers' Perceptions of the Consequences that Victimized Children Provide Aggressors. Child Development. 61: 13101325. Rigby, K. and P.T. Slee 1995. Manual For The Peer Relations Questionnaire Underdale: University of South Australia. Smith, P. and S. Sharp 1994. The Problem Of School Bullying. In
34
P.K. Smith & S. Sharp (Eds.) School Bullying Insights and Perspectives. London:Routledge. Trump and S. Kenneth 1999. Scared or Prepared: Reducing Risks with School Security Assessments. High School Magazine. 6(7):18-23 Wilson, A. 1992. Preventing And Responding To Bullying In School. The Canadian School Executive. 5:9-12. Ziegler, S. and M. Rosenstein-Manner 1991. Bullying at School: Toronto in an International Context. Toronto: Toronto Board of Education, Research Services.
35
Lepak Dan Peranan Ibu Bapa Terhadap Remaja
2
LEPAK DAN PERANAN IBU BAPA TERHADAP REMAJA
Azizi Hj. Yahaya Nalini A/P Madavan
PENGENALAN Masalah sosial memberikan gambaran umum mengenai pelbagai gejala yang tidak baik berlaku di seluruh dunia dengan memberikan penumpuan kepada beberapa gejala sosial yang berlaku di Malaysia. Masalah sosial dan psikologikal di kalangan remaja telah banyak menarik perhatian ramai orang. Masalah sosial bersifat subjektif dan boleh berubah mengikut keadaan, tempat dan masa. Laporan yang disiarkan di dada akhbar, majalah dan media massa telah membuktikan kepada umum bahawa gejala tidak sihat telah melanda kaum remaja di Malaysia. Kegiatan melepak merupakan suatu masalah sosial yang dipandang serius oleh masyarakat Malaysia. Ia telah menjadi tema perbincangan forum, seminar, bengkel dan ceramah mengenai remaja. Gejala membuang masa dengan melepak pastinya merupakan suatu penyakit di dalam masyarakat. Kegiatan ini bukan sahaja dilakukan oleh remaja lelaki tetapi juga remaja perempuan. Tingkah laku ini dilakukan oleh golongan remaja yang menjadi golongan terbesar penduduk negara. Golongan remaja yang dianggap oleh Hall (1904) sebagai kumpulan individu yang sedang berada di dalam zaman yang penuh dengan keributan dan tekanan perasaan. Kedudukannya di dalam tahap yang sedang memikirkan tujuan kehidupan. Menurut
36
Harre dan Lamb (1983) remaja mula melakukan penyesuaian diri yang lebih kompleks dengan keluarga, teman sebaya dan guru, melalui aktiviti seharian dan kehidupan sosial sesuai dengan perasaannya. Datuk Dr.Abdul Hamid Othman dalam akhbar tempatan (Berita Harian: 15hb Febuari 1994) menegaskan bahawa remaja yang melepak berasal daripada masyarakat yang mendiami perkampungan baru di sekitar bandar. Suasana dalam keluarga dan masyarakat tersebut tidak wujud sifat tegur menegur atau nasihat menasihati antara satu dengan yang lain kerana mereka mempunyai sikap hidup yang tidak mahu mencampuri hal-hal urusan orang lain. Papalia dan Olds (1978) berpendapat hubungan sosial dengan teman sebaya akan membina budaya tertentu dalam kehidupan remaja. Hubungan sosial yang sihat dan baik boleh menghasilkan pelbagai kemahiran seperti kemahiran sosial, kemahiran penyesuaian diri, sikap bekerjasama dan hormat menghormati. Sebaliknya, kumpulan teman sebaya yang tidak sihat akan meruntuhkan sifat dan perwatakan yang positif. Tingkah laku mengunjungi pusat membeli belah dan tempat hiburan di kalangan remaja bandar yang pernah diselidiki oleh Anthony (dalam Iran Herman, 1995) adalah hasil jalinan remaja dengan teman sebaya mereka. Di kompleks membeli belah di New England menggelarkan diri remaja perempuan sebagai remaja arnab dan remaja lelaki sebagai remaja tikus serta tujuan mereka adalah untuk berinteraksi dengan teman sebaya mereka. Fenomena ini hanya berlaku di bandar sahaja kerana di kawasan bandar terdapat berbagai tempat yang menarik untuk remaja melakukan tingkah laku lepak. Namun satu penelitian sistematik wajar dilakukan untuk melihat tingkah laku lepak. Kita dapat memperhatikan ramai remaja suka berlepak di kawasan-kawasan seperti pusat membeli-belah, pusat permainan atau lebih popular dengan nama Kafe Siber merupakan tempat berkumpulnya kebanyakan remaja. Isu lepak ini sangat hangat dan popular pada tahun 1994 hingga 1995 dan pelbagai pendapat, cadangan dan perbincangan telah dipaparkan dalam media cetak
37
sehingga perlakuan remaja menjadi sebagai budaya lepak. Menurut Bowlby (dalam Shahizan, Tsai Chen Chien dan Saw Hooi Chin, 2004), hubungan yang rapat di antara ibu bapa dan anak memudahkan perkembangan dalaman atau internal working model iaitu struktur pemikiran tentang diri dan orang lain. Apabila hubungan yang erat terjalin, individu akan menganggap dirinya sebagai baik, bernilai, dikasihi serta menganggap orang lain boleh dipercayai dan bertanggungjawab seterusnya memperkukuhkan keyakinan personal dan interpersonal dalam menghadapi cabaran hidup berbanding dengan individu yang rasa kurang selamat dalam hubungan keibubapaan. Tugas ibu bapa dalam memantau perkembangan sahsiah dan tingkah laku anak-anak remaja akan memberi impak positif terhadap tingkah laku dan penampilan remaja dalam masyarakat serta hubungan yang erat di antara anak dan ibu bapa mereka. Rice dan Kobak (dalam Shahizan Hassan, Tsai Chen Chien dan Saw Hooi Chin, 2004), berpendapat walaupun remaja dikatakan menghabiskan lebih banyak masa bersama rakan-rakan berbanding ibu bapa, namun hubungan yang mesra di antara ibu bapa dengan anak dianggap penting dalam proses perkembangan remaja. Mereka memerlukan sokongan daripada ibu bapa supaya menjadi lebih berdikari dan cekal. Corak didikan ibu bapa adalah aspek utama yang memberi kesan mendalam terhadap perkembangan fizikal, mental dan sosial seseorang individu. Secara tidak langsung ia membentuk personaliti seseorang individu. Ini bermakna ibu bapa mempunyai tanggungjawab yang besar dalam mendidik anak-anak. Ibu bapa perlu melengkapkan diri dalam bidang keibubapaan untuk membentuk diri dan jiwa anak-anak ke arah kebaikan. Tingkah laku ibu bapa akan dapat mempengaruhi jiwa anak-anak. Robiah et.al (2001) berpendapat kepercayaan agama adalah tenaga paling unggul bagi menentang semua unsur negatif yang menyerang emosi dan mental. Pegangan prinsip dan pendirian yang kukuh berlandaskan ajaran agama dapat mencegah remaja daripada dipengaruhi oleh unsur-unsur pergaulan bebas yang melampaui batasan. Sarina Othman (1995) mengatakan
38
pendidikan agama yang disemai sejak zaman kanak-kanak dapat membentuk remaja yang mempunyai nilai-nilai murni dalam jiwa serta dapat menolak unsur-unsur yang bertentangan dengan ajaran agama. Anak-anak remaja khasnya pelajar yang terlibat dengan di sekolah akan mengakibatkan penurunan prestasi dalam pelajaran. Sememangnya secara logik dapat dilihat perkaitan yang ketara antara disiplin dengan pencapaian akademik. Sebagaimana kajian Othman (dalam Oskasmazila, 2000) yang dijalankan kepada 723 sampel dari sepuluh buah sekolah di daerah Johor Bahru. Dapatan beliau menunjukkan bahawa suasana keluarga murid-murid tidak mempunyai kesan langsung yang signifikan terhadap tingkah laku akademik mereka. Walaupun remaja sedang menuju ke arah berdikari, mereka memerlukan ibu bapa yang dapat memberi sokongan kepada mereka. Menurut Small (1990) menyatakan remaja inginkan ibu bapa yang menghormati mereka, memberi kasih sayang, mempunyai minat yang sama, mengakui dan menerima perkembangan kognitif dan sosioekonomi mereka. LEPAK DI KALANGAN REMAJA Menurut Idris (2000) telah membuat kajian tentang fenomena budaya lepak di kalangan pelajar remaja di bandaraya Johor Bahru. Fenomena budaya lepak disebabkan oleh faktor kerenggangan hubungan kekeluargaan, faktor persekitaran sebagai pemangkin dan kurang pendidikan agama. Daripada kajian ini didapati institusi kekeluargaan adalah permulaan untuk membendung segala masalah sosial dalam masyarakat dapat dibendung. Sememangnya terbukti hanya ibu bapa sajalah individu paling hampir yang dapat menangani masalah anak-anak mereka. Remaja lebih terpengaruh kepada media massa berbanding didikan ibu bapa atau pendidikan di sekolah. Dengan itu remaja lebih terpengaruh pada faktor luar.
39
HUBUNGAN KEIBUBAPAAN DI KALANGAN REMAJA Keibubapaan yang merupakan corak asuhan dan peranan ibu bapa pasti berfungsi dalam menunjukkan arah, membimbing, mendidik dan menggerakkan individu yang berada dalam institusi tersebut. Ibu bapa mempunyai tanggungjawab memberi didikan agama kepada anak-anak. Kewajipan ini mesti dilaksanakan dengan contoh dan amalan seharian. Solat berjemaah adalah cara yang terbaik mengumpulkan semua ahli keluarga. Perbincangan, teguran dan ajaran boleh dilakukan selepas solat. Hukum-hakam dan peraturan agama mengenai hidup perlu diajar kepada anak sebelum mereka mencapai baligh, khususnya perkara-perkara yang seksualiti. Menurut Kaplan (1975) budaya lepak adalah berkaitan dengan psikopatologi iaitu mengalami masalah personaliti, gangguan mental, gangguan emosi, selalu anxieti atau depresi. Didapati juga kebanyakan golongan remaja yang terlibat dalam budaya lepak mempunyai masalah keluarga, sukar membina hubungan rapat dengan ahli keluarga dan sebagainya. PELAJAR REMAJA Masa remaja merupakan satu penggal dalam kehidupan manusia yang batasan usia mahupun peranannya sering kali tidak terlalu jelas. Segala gerak laku yang dahulu dianggap sebagai tanda awal keremajaan ternyata tidak lagi bernilai sebagai batasan untuk dikategorikan remaja sebab usia yang dahulu terjadi pada akhir usia belasan 15 hingga 18, kini terjadi pada awal belasan bahkan sebelum usia sebelas tahun. Teori remaja secara tradisional telah menekankan kepentingan keluarga dalam proses perundingan dimana remaja melalui pelbagai transisi pada fasa tersebut, termasuk pembentukan identiti seksual sepertimana yang diperkatakan oleh Freud (1958) dan juga naluri kendiri mengikut Erickson (1968) serta dalam pembentukan peluang-peluang kehidupan masa depan dan juga dalam pembentukan nilai hidup.
40
METODOLOGI Kajian ini merupakan kajian deskriptif bagi mendapatkan data kuantitatif dengan melihat sama ada terdapat hubungan antara faktor-faktor lepak dan keibubapaan di kalangan pelajar remaja. Sampel kajian terdiri daripada 500 orang pelajar dari lapan belas buah sekolah menengah di negeri Johor, Melaka, Negeri Sembilan dan Selangor. Instrumen kajian ialah set soal selidik yang diubahsuaikan daripada soal selidik Teenagers Personality Questionnaire, Parental Behaviour Inventory dan Parental Aspect Questionnaire. Kajian rintis telah dijalankan sebelum kajian sebenar bagi menentukan kebolehpercayaan soal selidik. Setelah analisis, kebolehpercayaan soal selidik untuk bahagian B, C dan D ialah 0.8596, 0.8878 dan 0.8975. DAPATAN KAJIAN Analisis Faktor-Faktor Lepak Dan Hubungan Keibubapaan Di Kalangan Responden Pelajar Remaja Analisis hasil dapatan tentang analisis faktor-faktor lepak dan hubungan keibubapaan di kalangan responden pelajar remaja dilakukan dengan meletakkan tahap rendah, sederhana dan tinggi pada setiap faktor dan hubungan yang dibincangkan. Berikut adalah pengkelasan tahap taburan responden berdasarkan analisis markat min. Markat Min 1.00 - 2.33 2.34 - 3.66 3.67 - 5.00 Petanda Tahap Kesediaan Rendah Sederhana Tinggi
41
a.
Analisis Faktor Lepak Iaitu Hubungan Kekeluargaan Jadual 2(a) Tahap Responden Dari Aspek Hubungan Kekeluargaan Tahap Rendah Sederhana Tinggi Jumlah Bilangan 13 222 265 500 Peratus 2.6 44.4 53.0 100.0
Jadual 2(a) jelas menunjukkan taburan responden mengikut tahap hubungan kekeluargaan. Seramai 265 responden (53.0 peratus) adalah berada pada tahap yang tinggi. Manakala, taburan responden yang berada pada tahap yang sederhana iaitu seramai 222 responden (44.4 peratus) dan bagi tahap yang rendah iaitu seramai 13 responden (1.6 peratus) sahaja. b. Analisis Faktor Lepak Iaitu Rakan Sebaya Jadual 2(b) Tahap Responden Dari Aspek Rakan Sebaya Tahap Rendah Sederhana Tinggi Jumlah Bilangan 3 334 163 500 Peratus 0.6 66.8 32.6 100.0
Jadual 2(b) jelas menunjukkan taburan responden mengikut tahap rakan sebaya. Terdapat seramai 334 responden (66.8 peratus) berada pada tahap yang sederhana. Manakala taburan responden
42
yang berada pada tahap tinggi iaitu seramai 163 responden (32.6 peratus) dan bagi tahap rendah iaitu seramai 3 responden (0.6 peratus). c. Analisis Faktor Lepak Iaitu Aspek Persekitaran Jadual 2(c) Tahap Responden Dari Aspek Persekitaran Tahap Rendah Sederhana Tinggi Jumlah Bilangan 1 431 68 500 Peratus 0.2 86.2 13.6 100.0
Jadual 2(c) menunjukkan taburan responden mengikut tahap lepak terhadap persekitaran. Taburan responden yang berada pada tahap sederhana terdapat seramai 431 responden (86.2 peratus). Kemudian diikuti dengan 68 responden (13.6 peratus) pada tahap yang tinggi dan hanya seorang responden (0.2 peratus) pada tahap yang rendah. Analisis menunjukkan majoriti responden berada pada tahap yang sederhana iaitu remaja ini terpengaruh dengan keadaan persekitarannya. d. Analisis Faktor Lepak Iaitu Aspek Kendiri Remaja Jadual 2(d) Tahap Responden Dari Aspek Kendiri Remaja Tahap Rendah Sederhana Tinggi Jumlah Bilangan 10 393 97 500 Peratus 2.0 78.6 19.4 100.0
43
Jadual 2(d) menunjukkan taburan responden mengikut aspek kendiri remaja. Terdapat seramai 97 responden (19.4 peratus) berada pada tahap yang tinggi, diikuti dengan taburan responden pada tahap sederhana iaitu 393 responden (78.6 peratus) dan taburan responden pada tahap rendah iaitu 10 responden (2.0 peratus) sahaja. Analisis menunjukkan majoriti responden berada pada tahap yang sederhana iaitu mereka ini mempunyai kekuatan dan kelemahan pada dirinya. e. Analisis Faktor Lepak Iaitu Aspek Pendidikan Agama Jadual 2(e) Tahap Responden Dari Aspek Pendidikan Agama Tahap Rendah Sederhana Tinggi Jumlah Bilangan 6 272 222 500 Peratus 1.2 54.4 44.4 100.0
Jadual 2(e) menunjukkan taburan responden dari aspek pendidikan agama. Terdapat seramai 272 responden (54.4 peratus) berada pada tahap yang sederhana, diikuti dengan taburan responden pada tahap tinggi iaitu 222 responden (44.4 peratus) dan taburan responden pada tahap rendah iaitu 6 responden (1.2 peratus) sahaja. Analisis menunjukkan majoriti responden berada pada tahap yang sederhana.
44
f.
Analisis Faktor-Faktor Yang Paling Dominan Yang Mempengaruhi Lepak
Jadual 2(f) Taburan Responden Mengikut Faktor Yang Paling Dominan Mempengaruhi Lepak BIL. 1 2 3 4 5 ASPEK Hubungan kekeluargaan Rakan sebaya Persekitaran Kendiri remaja Pendidikan agama MIN 4.06 3.48 3.30 3.26 3.55 TAHAP Tinggi Sederhana Sederhana Sederhana Sederhana
Jadual 2(f) menunjukkan taburan responden mengikut min dan sisihan piawai secara keseluruhan bagi setiap faktor-faktor lepak. Aspek yang paling dominan adalah hubungan kekeluargaan iaitu mencatat nilai min 4.66. Seterusnya diikuti dengan nilai min bagi aspek pendidikan agama (3.55), rakan sebaya (3.48), persekitaran (3.30) dan kendiri remaja (3.26). g. Analisis Aspek Corak Asuhan Autokratik Jadual 2(g) Tahap Responden Dari Aspek Corak Asuhan Autokratik Tahap Rendah Sederhana Tinggi Jumlah Bilangan 3 370 127 500 Peratus 0.6 74.0 25.4 100.0
45
Jadual 2(g) jelas menunjukkan taburan responden mengikut tahap corak asuhan autokratik. Seramai 370 responden (74.0 peratus) adalah berada pada tahap sederhana. Manakala taburan responden yang berada pada tahap yang tinggi iaitu seramai 127 responden (25.4 responden) dan bagi tahap yang rendah iaitu seramai 3 responden (0.6 peratus) sahaja. h. Analisis Aspek Corak Asuhan Demokrasi Jadual 2(h) Tahap Responden Dari Aspek Corak Asuhan Demokrasi Tahap Rendah Sederhana Tinggi Jumlah Bilangan 17 168 315 500 Peratus 3.4 33.6 63.0 100.0
Jadual 2(h) jelas menunjukkan taburan responden mengikut tahap aspek corak asuhan demokrasi. Terdapat seramai 315 responden (63.0 peratus) berada pada tahap yang tinggi. Manakala, taburan responden yang berada pada tahap yang sederhana seramai 168 responden (33.6 peratus) dan bagi tahap yang rendah iaitu seramai 17 responden (3.4 peratus).
46
i. Analisis Aspek Corak Asuhan Permisif Jadual 2(i) Tahap Responden Dari Aspek Corak Asuhan Permisif Tahap Rendah Sederhana Tinggi Jumlah Bilangan 3 310 187 500 Peratus 0.6 62.0 37.4 100.0
Jadual 2(i) menunjukkan taburan responden mengikut tahap corak asuhan permisif. Taburan responden yang berada pada tahap sederhana seramai 310 responden (62.0 peratus). Kemudian diikuti dengan 187 responden (37.4 peratus) pada tahap yang sederhana dan 3 orang responden (0.6 peratus) pada tahap yang rendah. Analisis Faktor Yang Paling Dominan Mempengaruhi Corak Asuhan Ibu Bapa Jadual 2(j) Taburan Responden Mengikut Corak Asuhan Ibu Bapa BIL. 1 2 3 JENIS-JENIS CORAK ASUHAN Autokratik Demokrasi Permisif MIN 3.41 3.77 3.49 TAHAP Sederhana Tinggi Sederhana
Jadual 2(j) menunjukkan taburan responden mengikut min dan sisihan piawai secara keseluruhan bagi setiap item. Aspek yang paling dominan adalah corak asuhan demokrasi iaitu mencatat nilai
47
min sebanyak 3.77. Seterusnya diikuti dengan nilai min bagi aspek permisif (3.49) dan autokratik (3.41). k. Analisis Peranan Ibu Bapa Memberikan Pendidikan Awal Remaja Di Rumah Jadual 2 (k) Tahap Responden Dari Aspek Peranan Ibu Bapa Memberikan Pendidikan Awal Tahap Rendah Sederhana Tinggi Jumlah Bilangan 30 273 197 500 Peratus 6.0 54.6 39.4 100.0
Jadual 2 (k) menunjukkan taburan responden mengikut tahap peranan ibu bapa memberikan pendidikan awal. Seramai 273 responden (54.6 peratus) adalah berada pada tahap yang sederhana. Manakala taburan responden yang berada pada tahap tinggi iaitu seramai 197 responden (39.4 peratus) dan bagi tahap yang rendah iaitu seramai 30 responden (6.0 peratus) sahaja.
48
l.
Analisis Peranan Ibu Bapa Memberikan Pendidikan Agama Jadual 2(l) Tahap Responden Dari Aspek Peranan Ibu Bapa Memberikan Pendidikan Agama Tahap Rendah Sederhana Tinggi Jumlah Bilangan 64 266 170 500 Peratus 12.8 53.2 34.0 100.0
Jadual 2(l) jelas menunjukkan taburan responden dari aspek peranan ibu bapa memberikan pendidikan agama. Terdapat seramai 266 responden (53.2 peratus) berada pada tahap yang sederhana. Manakala taburan responden yang berada pada tahap yang tinggi iaitu seramai 170 responden (34.0 peratus) dan bagi tahap yang rendah iaitu seramai 64 responden (12.8 peratus). m. Analisis Peranan Ibu Bapa Sebagai Contoh Tauladan Jadual 2(m) Tahap Responden Dari Aspek Peranan Ibu Bapa Sebagai Contoh Tauladan Tahap Rendah Sederhana Tinggi Jumlah Bilangan 11 149 340 500 Peratus 2.2 29.8 68.0 100.0
Jadual 2(m) menunjukkan taburan responden mengikut tahap responden dari aspek peranan ibu bapa sebagai contoh tauladan.
49
Terdapat seramai 340 responden (68.0 peratus) berada pada tahap yang tinggi. Manakala, taburan responden yang berada pada tahap yang sederhana iaitu seramai 149 responden (29.8 peratus) dan bagi tahap yang rendah iaitu seramai 11 responden (2.2 peratus). n. Analisis Faktor Yang Paling Dominan Mempengaruhi Tahap Peranan Ibu Bapa Jadual 2(n) Taburan Responden Mengikut Tahap Peranan Ibu Bapa BIL. 1 2 3 PERANAN Memberikan pendidikan awal Memberikan pendidikan agama Sebagai contoh tauladan MIN 3.41 3.30 3.84 TAHAP Sederhana Sederhana Tinggi
Jadual 2(n) menunjukkan taburan responden mengikut peranan ibu bapa dalam memberikan pendidikan awal, memberikan pendidikan agama dan sebagai contoh tauladan. Peranan yang paling dominan adalah sebagai contoh tauladan iaitu mencatat nilai min sebanyak 3.84. Seterusnya diikuti dengan memberikan pendidikan awal (3.41) dan memberikan pendidikan agama (3.30).
50
Analisis Hubungan Faktor-Faktor Yang Mempengaruhi Lepak Dengan Pencapaian Akademik Jadual 2(o) Analisis Hubungan Antara Faktor Yang Menyebabkan Lepak (Rakan Sebaya) Dengan Pencapaian Akademik Korelasi Korelasi Pencapaian akademik Spearman rho Sig. (2 tailed) N Aras keertian = 0.05 Berdasarkan Jadual 2(o), menunjukkan nilai pekali korelasi, r bagi faktor yang menyebabkan lepak (rakan sebaya) dengan aspek pencapaian akademik adalah bersamaan dengan -0.06. Ini menunjukkan korelasi sangat lemah dan songsang. Memandangkan nilai p=0.19 adalah lebih besar dari 0.05 maka hipotesis ini diterima. Ini bermakna tidak terdapat hubungan yang signifikan antara faktor yang menyebabkan lepak (rakan sebaya) dengan pencapaian akademik. Pencapaian akademik 1.00 500 Rakan sebaya -0.06 0.19 500
51
Jadual 2(p)
Analisis Hubungan Antara Faktor Yang Menyebabkan Lepak (Hubungan Kekeluargaan) Dengan Pencapaian Akademik Korelasi Korelasi Pencapaian akademik 1.00 500 Hubungan kekeluargaan -0.13** 0.003 500
Pencapaian akademik
Spearman rho Sig. (2 tailed) N
Aras keertian = 0.01 Jadual 2 (p) menunjukkan nilai pekali korelasi, r bagi faktor yang menyebabkan lepak (hubungan kekeluargaan) dengan aspek pencapaian akademik adalah bersamaan dengan -0.13. Ini menunjukkan korelasi lemah dan songsang. Memandangkan nilai p=0.003 adalah lebih kecil dari 0.01 maka hipotesis ini ditolak. Ini bermakna terdapat hubungan yang signifikan antara faktor yang menyebabkan lepak (hubungan kekeluargaan) dengan pencapaian akademik.
52
Jadual 2(q)
Analisis Hubungan Antara Faktor Yang Menyebabkan Lepak (Persekitaran) Dengan Pencapaian Akademik Korelasi Korelasi Pencapaian akademik 1.00 500 Persekitaran -0.05 0.27 500
Pencapaian akademik
Aras keertian = 0.05 Jadual 2(q) menunjukkan nilai pekali korelasi, r bagi faktor yang menyebabkan lepak (persekitaran) dengan aspek pencapaian akademik adalah bersamaan dengan -0.05. Ini menunjukkan korelasi yang lemah dan songsang. Memandangkan nilai p=0.27 adalah lebih besar dari 0.05 maka hipotesis ini diterima. Ini bermakna tidak terdapat hubungan yang signifikan antara faktor yang menyebabkan lepak (persekitaran) dengan pencapaian akademik.
53
Jadual 2(r)
Analisis Hubungan Antara Faktor Yang Menyebabkan Lepak (Kendiri Remaja) Dengan Pencapaian Akademik Korelasi Korelasi Pencapaian akademik 1.00 500 Kendiri remaja -0.11* 0.01 500
Pencapaian akademik
Aras keertian = 0.05 Jadual 2(r) menunjukkan nilai pekali korelasi, r bagi faktor yang menyebabkan lepak (kendiri remaja) dengan aspek pencapaian akademik adalah bersamaan dengan -0.11. Ini menunjukkan korelasi yang lemah dan songsang. Memandangkan nilai p=0.01 adalah lebih kecil dari 0.05 maka hipotesis ini ditolak. Ini bermakna terdapat hubungan yang signifikan antara faktor yang menyebabkan lepak (kendiri remaja) dengan pencapaian akademik.
54
Jadual 2(s) Analisis Hubungan Antara Faktor Yang Menyebabkan Lepak (Pendidikan Agama) Dengan Pencapaian Akademik Korelasi Korelasi Pencapaian akademik Spearman rho Sig. (2 tailed) N Aras keertian = 0.01 Jadual 2(s) menunjukkan nilai pekali korelasi, r bagi faktor yang menyebabkan lepak (pendidikan agama) dengan aspek pencapaian akademik adalah bersamaan dengan -0.13. Ini menunjukkan korelasi yang lemah dan songsang. Memandangkan nilai p=0.003 adalah lebih kecil dari 0.01 maka hipotesis ini ditolak. Ini bermakna terdapat hubungan yang signifikan antara faktor yang menyebabkan lepak (pendidikan agama) dengan pencapaian akademik. Pencapaian akademik 1.00 500 Pendidikan agama -0.13** 0.003 500
55
Jadual 2(t) Analisis Hubungan Antara Corak Asuhan Ibu Bapa (Asuhan Autokratik) Dengan Pencapaian Akademik Korelasi Korelasi Pencapaian akademik Spearman rho Sig. (2 tailed) N Aras keertian = 0.05 Jadual 2(t) menunjukkan nilai pekali korelasi, r bagi corak asuhan ibu bapa (asuhan autokratik) dengan aspek pencapaian akademik adalah bersamaan dengan -0.09. Ini menunjukkan korelasi yang lemah dan songsang. Memandangkan nilai p=0.046 adalah lebih kecil dari 0.05 maka hipotesis ini ditolak. Ini bermakna terdapat hubungan yang signifikan antara corak asuhan ibu bapa (asuhan autokratik) dengan pencapaian akademik. Jadual 2(u) Analisis Hubungan Antara Corak Asuhan Ibu Bapa (Asuhan Permisif) Dengan Pencapaian Akademik Korelasi Korelasi Pencapaian akademik Spearman rho Sig. (2 tailed) N Aras keertian = 0.01 Pencapaian akademik 1.00 500 Asuhan permisif -0.14** 0.002 500 Pencapaian akademik 1.00 500 Asuhan autokratik -0.09* 0.046 500
56
Jadual 2(u) menunjukkan nilai pekali korelasi, r bagi corak asuhan ibu bapa (asuhan permisif) dengan aspek pencapaian akademik adalah bersamaan dengan -0.14. Ini menunjukkan korelasi yang lemah dan songsang. Memandangkan nilai p=0.002 adalah lebih kecil dari 0.01 maka hipotesis ini ditolak. Ini bermakna terdapat hubungan yang signifikan antara corak asuhan ibu bapa (asuhan permisif) dengan pencapaian akademik. Jadual 2(v) Analisis Hubungan Antara Corak Asuhan Ibu Bapa (Asuhan Demokrasi) Dengan Pencapaian Akademik Korelasi Korelasi Pencapaian akademik Spearman rho Sig. (2 tailed) N Aras keertian = 0.01 Pencapaian akademik 1.00 500 Asuhan demokrasi -0.13** 0.005 500
Jadual 2(v) menunjukkan nilai pekali korelasi, r bagi corak asuhan ibu bapa (asuhan demokrasi) dengan aspek pencapaian akademik adalah bersamaan dengan -0.13. Ini menunjukkan korelasi yang lemah dan songsang. Memandangkan nilai p=0.005 adalah lebih kecil dari 0.01 maka hipotesis ini ditolak. Ini bermakna terdapat hubungan yang signifikan antara corak asuhan ibu bapa (asuhan demokrasi) dengan pencapaian akademik.
57
Jadual 2(w) Analisis Hubungan Antara Peranan Ibu Bapa Sebagai Contoh Tauladan Dengan Pencapaian Akademik Korelasi Korelasi Pencapaian akademik Spearman rho Sig. (2 tailed) N Aras keertian = 0.01 Jadual 2(w) menunjukkan nilai pekali korelasi, r bagi peranan ibu bapa sebagai contoh tauladan dengan pencapaian akademik adalah bersamaan dengan -0.16. Ini menunjukkan korelasi yang lemah dan songsang. Memandangkan nilai p=0.0001 adalah lebih kecil dari 0.01 maka hipotesis ini ditolak. Ini bermakna terdapat hubungan yang signifikan antara peranan ibu bapa sebagai contoh tauladan dengan pencapaian akademik. Jadual 2(x) Analisis Hubungan Antara Peranan Ibu Bapa Memberikan Pendidikan Agama Dengan Pencapaian Akademik Korelasi Korelasi Pencapaian akademik Spearman rho Sig. (2 tailed) N Aras keertian = 0.05 Pencapaian akademik 1.00 500 Memberikan pendidikan agama -0.07 0.15 500 Pencapaian akademik 1.00 500 Contoh tauladan -0.16** 0.0001 500
58
Jadual 2(x) menunjukkan nilai pekali korelasi, r bagi peranan ibu bapa memberikan pendidikan agama dengan aspek pencapaian akademik adalah bersamaan dengan -0.07. Ini menunjukkan korelasi yang sangat lemah. Memandangkan nilai p=0.15 adalah lebih besar dari 0.05 maka hipotesis ini diterima. Ini bermakna tidak terdapat hubungan yang signifikan antara peranan ibu bapa memberikan pendidikan agama dengan pencapaian akademik Jadual 2(y) Analisis Hubungan Antara Peranan Ibu Bapa Memberikan Pendidikan Awal Dengan Pencapaian Akademik
Korelasi Korelasi Pencapaian akademik Spearman rho Sig. (2 tailed) N Pencapaian akademik 1.00 500 Memberikan pendidikan awal -0.08 0.08 500
Aras keertian = 0.05 Jadual 2(y) menunjukkan nilai pekali korelasi, r bagi peranan ibu bapa memberikan pendidikan awal dengan aspek pencapaian akademik adalah bersamaan dengan -0.08. Ini menunjukkan korelasi yang lemah dan songsang. Memandangkan nilai p=0.08 adalah lebih besar dari 0.05 maka hipotesis ini diterima. Ini bermakna tidak terdapat hubungan yang signifikan antara peranan ibu bapa memberikan pendidikan awal dengan pencapaian akademik.
59
KESIMPULAN Aktiviti melepak bukanlah perkara baru, ianya sudah lama wujud di Malaysia. Oleh itu, hasil kajian ini menunjukkan terdapat hubungan yang signifikan antara faktor lepak dan corak asuhan ibu bapa di kalangan pelajar-pelajar sekolah menengah. Ibu bapa sewajarnya turut memberi perhatian kepada corak asuhan dan peranan ibu bapa yang dilakukan di rumah kerana ianya memberi kesan yang tersendiri kepada keterlibatan aktiviti lepak di kalangan anak-anak mereka. Ibu bapa perlu melengkapkan diri anak-anak mereka dengan ilmu agama yang cukup.
60
RUJUKAN Amato, P.R. dan Keith B., (1991). Parental Divorce and Adult Well Being: A Metaanalysis. Journal of Marriage and the Family. 53: 43-48. Ann Wan Seng, (1994). Karenah Remaja Hari Ini. Kuala Lumpur: Fajar Bakti. Hall, G.S., (1904). Adolescence: Its Psychology, and Its Relations to Physiology, Anthropology, Sociology, Sex, Crime, Religion and Education (2 Vols). New York: AppletonCentury-Crofts. Iran Herman, (1995). Tingkahlaku Lepak Di Kalangan Remaja Luar Bandar. Bangi: Universiti Kebangsaan Malaysia: True Times. Mohamad Jantan, (1994). Menangani Isu Budaya Lepak dalam Minda Pelajar. Muhd. Mansur Abdullah dan Siti Nordinar Mohd Tamin. (1998). Psikologi Remaja. Fajar Bakti Sdn. Bhd. Oskasmazila Bt Osman, (2000). Hubungan Antara Amalan Keibubapaan Dengan Masalah Sosial Di Kalangan Pelajar Diploma Sains. Universiti Teknologi Malaysia: Tesis Ijazah Sarjana Muda. Papalia, D.E. dan Olds, S.W., (1978). Human Development. New York: Mc Graw Hill. Sarina Othman, (1995). Menangani Masalah Bohsia. Moral dan Pendidikan, 7. ms. 48-50. Shahizan, Tsai Chen Chien dan Saw Hooi Chin, (2004). Intrapersonal & Interpersonal Untuk Remaja. Kuala Lumpur : PTS Publication & Distributors. Small, S.A., (1990). Preventives Programs That Support Families With Adolecents. Washington, DC : Carnegie Council on Adolescents Development. Whitetaker, S. dan Bny, B.H., (1991). Overt and Covert Parental Confliat and Adolescent Problems. Observed Marital Interaction in Clinic of Non-Clinic Families, Adolescence. 26: 865-871.
61
Youniss, J.U. dan Smollar, J., (1985). Adolescent Relations With Mothers, Fathers and Friends. Chicago University of Chicago Press.
62
Remaja dan Tingkah Laku Agresif
3
FAKTOR FAKTOR YANG MEMPENGARUHI GEJALA PONTENG
Azizi Yahaya Shahrin Hashim How Lee Chan
PENGENALAN Ponteng didefinisikan sebagai lari daripada tanggungjawab atau tugas tanpa kebenaran (Kamus Dewan: 979). Secara umum ponteng sekolah ialah tidak hadir ke sekolah tanpa sebab yang munasabah dan di luar pengetahuan ibu bapa atau penjaga. Walaupun begitu ada yang tidak hadir tetapi dalam pengetahuan ibu bapa. Ponteng juga sering dikaitkan dengan isu yang menampilkan pelajar yang tidak berdisiplin dan bermoral rendah. Ponteng sekolah adalah sejenis penyakit lama yang telah berakar umbi semenjak masyarakat kita mengenal alam persekolahan. Menurut Rasidah bt Omar (2005) pula, ponteng sekolah boleh ditakrifkan sebagai ketidakhadiran pelajar ke sekolah dengan sengaja tanpa sebarang alasan yang munasabah. Masa yang sepatutnya diisikan dengan menimba ilmu pengetahuan di bangku sekolah sebaliknya dihabiskan dengan melakukan aktiviti yang tidak bermanfaat seperti melepak di komplek membeli belah atau pusat rekreasi dan pusat hiburan. Ponteng sekolah boleh dibahagikan kepada beberapa tingkat, dari tingkat bawah hingga tingkat tertinggi. Antara tingkattingkatnya ialah ponteng hati, ponteng kerana bangun lewat, ponteng kelas dan ponteng sekolah. Walaupun adanya peraturan atau disiplin sekolah yang ketat tetapi seketat mana pun undang-
Faktor-Faktor yang Mempengaruhi Gejala Ponteng
63
undang dibuat gejala ponteng tetap berlaku. Kajian Kementerian Malaysia (1978) mengenai disiplin meletakkan gejala ponteng sebagai isu utama. FAKTOR-FAKTOR PENYEBAB PONTENG Terjadinya kes ponteng adalah disebabkan oleh beberapa fakor. Antaranya adalah suasana persekitaran sekolah yang berubah secara mendadak akibat dari proses pembandaran. Pembinaan pusat membeli belah dan pusat-pusat hiburan yang terlalu hampir dengan sekolah akan menjadi faktor penarik kepada gejala ponteng sekolah. Manakala suasana persekitaran dalam sekolah seperti stail kepimpinan pengetua, pendekatan warga guru dan persekitaran sekolah yang tidak kondusif menjadi faktor penolak kejadian ponteng di kalangan pelajar (Tan , 2006). Pengaruh media elektronik yang saban hari memaparkan tentang gejala ganas dan kebebasan remaja yang keterlaluan banyak mempengaruhi pemikiran golongan muda terutama yang baru meningkat remaja juga menjadi penyumbang kepada berlakunya gejala ponteng. Manakala kurangnya didikan agama dan kasih sayang dari ibu bapa, perasaan ingin tahu serta desakan atau pengaruh dari rakan sebaya boleh menjadi penyebab terjadinya masalah ponteng yang kian sukar dibendung lagi. Selain itu, faktor sekolah juga menjadi salah satu penyebab kepada permasalahan ponteng dan mengganggu suasana pembelajaran. Mengikut Hussein (1993) pembelajaran yang berkesan datangnya dari suasana sekolah yang tenteram, kerana ketenteraman itu amat kritikal bagi melahirkan pencapaian yang baik di kalangan pelajar. Kewujudan suasana sekolah yang positif dari segi kemudahan sekolah, pengajaran guru, kedudukan sekolah dari aspek pengangkutan pelajar dan perlaksanaan disiplin yang efektif menjamin pembelajaran yang berkesan dan mengurangkan kes-kes salah laku pelajar. Sikap pelajar yang sukakan hiburan dan mudah terikut-ikut dengan gaya penampilan artis yang mereka minati, seperti
64
memakai pakaian yang berjenama dan stail rambut yang baru, jika tiada wang yang mencukupi, mereka rela ponteng sekolah untuk bekerja demi mendapat wang. Begitu juga, apabila pelajar tidak berminat dalam sesuatu mata pelajaran dan guru pula tidak berusaha menarik minat mereka, pelajar-pelajar itu akan hilang semangat belajar dan ponteng sekolah. Kajian perlu dijalankan bagi mengenal pasti faktor-faktor utama yang mendorong para pelajar melakukan kegiatan ponteng. Dalam kajian ini, penyelidik akan menyelidik menggunakan soal selidik bagi mengetahui sama ada terdapat hubungan yang signifikan antara faktor-faktor yang mempengaruhi gejala ponteng iaitu faktor sikap pelajar, suasana sekolah, guru, rakan sebaya, keluarga dan media elektronik dengan pendapatan keluarga. Dalam kajian ini, ponteng terdiri daripada empat jenis : Ponteng sekolah- keluar rumah dengan pakaian seragam tetapi tidak ke sekolah. Ponteng kelas - ke sekolah tetapi pada masa pengajaran subjek-subjek tertentu dia menghilangkan diri. Ponteng hati - berada dalam bilik darjah tetapi hati dan fikirannya tidak di sana, sebaliknya hanya menunggu loceng waktu akhir untuk keluar sekolah. Ponteng kerana bangun lewat.
OBJEKTIF KAJIAN Objektif umum kajian ini adalah untuk mengenal pasti fenomena ponteng di kalangan pelajar sekolah menengah. Objektif khusus kajian yang dijalankan ini adalah bertujuan untuk : 1. Mengenal pasti sama ada faktor sikap pelajar merupakan faktor utama yang menyebabkan pelajar ponteng sekolah 2. Mengenal pasti sama ada faktor suasana sekolah merupakan faktor utama yang menyebabkan pelajar ponteng sekolah 3. Mengenal pasti sama ada faktor guru merupakan faktor utama yang menyebabkan pelajar ponteng sekolah 4. Mengenal pasti sama ada faktor rakan sebaya merupakan faktor utama yang menyebabkan pelajar ponteng sekolah
65
5. Mengenal pasti sama ada faktor keluarga merupakan faktor utama yang menyebabkan pelajar ponteng sekolah 6. Mengenal pasti sama ada media elektronik merupakan faktor utama yang menyebabkan pelajar ponteng sekolah 7. Untuk mengetahui jenis ponteng yang paling dominan seperti ponteng hati, ponteng kerana bangun lewat, ponteng kelas dan ponteng sekolah di kalangan pelajar yang terlibat dalam kes ponteng
METODOLOGI Kaedah yang digunakan dalam kajian ini adalah kaedah kuantitatif. Dalam kaedah ini, data dianalisis secara deskriptif dan inferensi. Analisis deskritif merupakan kajian yang berbentuk kajian tinjauan. Analisis inferensi dilakukan dengan menggunakan Pearson-r untuk mengetahui sama ada terdapat hubungan antara sikap pelajar, suasana sekolah, guru, rakan sebaya, keluarga dan media elektronik dengan masalah ponteng pelajar. Dalam kajian ini, tujuan utama kajian ini adalah untuk mengetahui apakah faktor utama yang mempengaruhi pelajar terlibat dengan kes ponteng sekolah. Sampel kajian terdiri daripada 202 responden yang dipilih secara rawak berkelompok dari 10 buah sekolah menengah di Johor Bahru. Instrumen kajian yang digunakan dalam kajian ini adalah berbentuk soal selidik sebagai alat ukur bagi mengumpul data. Satu kajian rintis telah dilakukan ke atas 10 orang pelajar-pelajar tingkatan dua dan empat yang pernah ponteng sekolah di Sekolah Menengah. Hasil kajian rintis yang dijalankan mendapati nilai alpha yang diperolehi ialah 0.8766.
66
DAPATAN KAJIAN Faktor-faktor Yang Paling Mempengaruhi Gejala Ponteng Faktor sikap pelajar terhadap ponteng sekolah Jadual 3(a) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisihan Piawai Bagi Faktor Ponteng Dari Aspek Faktor Sikap Pelajar
Min keseluruhan = 2.88
Pernyataan Saya ke sekolah kerana dipaksa oleh ibu bapa Saya berasa kecewa dengan pencapaian ujian bulanan . Saya ke sekolah tanpa paksaan sesiapa Saya lebih suka bekerja dari belajar Saya tidak berminat dalam pembelajaran kerana ia tidak penting bagi saya. Saya berasa bosan dengan mata pelajaran tertentu Saya tidak suka menghabiskan masa lapang dengan membaca buku-buku pelajaran Saya sengaja lewat ke sekolah untuk menggelakkan masuk kelas guru yang sangat garang Saya selalu letih dan tidak sempat bangun untuk datang ke sekolah Saya lebih suka menonton TV daripada belajar 1 STS (%) 2.0 4.50 31.7 21.3 35.6 13.4 13.3
sisihan piawai = 0.76

2 TS (%) 6.9 12.4 32.7 36.1 37.1 37.1 23.8 3 TP (%) 11.4 12.4 9.9 19.3 10.9 17.3 25.7 4 S (%) 34.2 44.1 10.9 17.8 11.9 22.3 22.8 5 SS (%) 45.5 26.7 14.9 5.5 4.5 9.9 14.4 Min 4.14 3.76 2.45 2.50 2.12 2.78 3.01
n=202
SP 1.00 1.11 1.41 1.17 1.15 1.22 1.26
29.7 22.8 11.9
26.3 33.2 24.3
17.8 19.3 25.7
19.8 16.8 25.2
6.4 7.9 12.9
2.47 2.54 3.03
1.28 1.23 1.22
Jadual 3(a) menunjukan taburan faktor sikap pelajar yang menjadi faktor-faktor ponteng yang utama terdapat di sekolah mengikut peratus, min, sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Saya ke sekolah kerana dipaksa oleh ibu
67
bapa mencatatkan min tertinggi iaitu 4.14 dan sisihan piawai 1.01. Bagi pernyataan Saya berasa kecewa dengan pencapaian ujian bulanan ., mencatatkan nilai min kedua tertinggi iaitu 3.76 dan sisihan piawai 1.26. Secara keseluruhannya min yang diperolehi ialah 2.88 dan sisihan piawai ialah 0.76. Ini menunjukkan tahap faktor sikap pelajar adalah sederhana.
68
Faktor suasana sekolah terhadap gejala ponteng Jadual 3(b) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisihan Piawai Bagi Faktor Ponteng Dari Aspek Faktor Suasana Sekolah
Pernyataan Susunan kerusi dan meja dalam bilik darjah memberi keselesaan kepada saya semasa proses pengajaranpembelajaran. Bilangan pelajar yang ramai dalam bilik darjah merimaskan saya. Hubungan saya dengan guru yang mengajar di kelas saya adalah baik Pihak sekolah memberi tekanan kepada saya untuk lulus dengan cemerlang Pihak sekolah saya selalu mengadakan perjumpaan dengan ibu bapa. Saya tidak suka suasana di dalam kelas saya Sekolah saya menyediakan tempat untuk berehat secukupnya Saya berasa selesa dengan keadaan persekitaran sekolah Kelas tambahan yang diadakan oleh pihak sekolah membebankan saya. Peraturan di sekolah saya terlalu ketat Pihak sekolah menyediakan kemudahan-kemudahan (sukan, alat/mesin dan bahan) yang secukupnya untuk kegunaan pelajar. Makanan di kantin sekolah tidak sedap dan mahal. 1 STS (%) 2.5 2 TS (%) 18.3 3 TP (%) 12.4 4 S (%) 37.1 5 SS (%) 29.7 Min SP
3.73
1.15
2.0 5.9 5.9 13.4 6.9 7.4 1.4 10.4 7.9
4.0 25.2 14.9 20.8 14.9 22.3 24.3 29.2 16.8
21.2 25.2 26.2 24.3 14.9 26.2 13.4 18.8 11.4
40.6 29.7 26.7 31.7 43.1 27.2 38.1 27.7 29.7
32.2 13.9 26.2 9.9 20.3 16.8 12.9 13.9 34.2
3.97 3.20 3.52 3.04 3.55 3.24 3.17 3.05 3.65
935 1.14 1.20 1.21 1.17 1.19 1.25 1.24 1.32
8.4
11.9
25.7
27.7
26.3
3.51
1.23
5.0
13.4
12.4
36.1
33.2
3.79
1.18
Min keseluruhan =3.47 sisihan piawai = 0.52
n = 202
Jadual 3(b) menunjukan taburan faktor suasana sekolah yang
69
menjadi faktor-faktor ponteng yang utama terdapat di sekolah mengikut peratus, min, sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Bilangan pelajar yang ramai dalam bilik darjah merimaskan saya mencatatkan min tertinggi iaitu 3.97 dan sisihan piawai 0.94. Bagi pernyataan Makanan di kantin sekolah tidak sedap dan mahal, mencatatkan nilai min kedua tertinggi 3.79 dan sisihan piawai 1.18. Bagi pernyataan Susunan kerusi dan meja dalam bilik darjah memberi keselesaan kepada saya semasa proses pengajaran-pembelajaran, mencatatkan nilai min ketiga tertinggi iaitu 3.73 dan sisihan piawai 1.15. Secara keseluruhannya min yang diperolehi ialah 3.47 dan sisihan piawai ialah 0.52. Ini menunjukkan tahap faktor suasana sekolah adalah sederhana.
70
Faktor guru sebagai penyebab ponteng Jadual 3(c) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisihan Piawai Bagi Faktor Ponteng Dari Aspek Faktor Guru
Pernyataan Saya suka dengan sikap guru mengajar dalam aktiviti pembelajaran dan pengajarannya. Guru disiplin akan menggunakan budi bicaranya jika saya melakukan kesalahan. Semua guru yang mengajar saya memberikan kerja sekolah yang banyak Guru kelas saya adalah seorang yang baik dan mengambil berat tentang pelajaran saya. Guru kelas akan mengenakan hukuman, jika saya melakukan kesalahan. Guru saya selalu menasihati pelajarnya semasa beliau mengajar Sesetengah guru yang mengajar saya sering lewat masuk ke dalam kelas Guru saya sentiasa bersedia semasa mengajar. Pembelajaran dan pengajaran guru kurang berkesan seperti yang saya harapkan . 1 STS (%) 3.0 2 TS (%) 4.0 3 TP (%) 27.2 4 S (%) 35.1 5 SS (%) 30.7 Min SP
3.87
1.00
12.4
11.4
11.9
37.6
26.7
3.55
1.33
1.6 5.0
8.9 23.3
15.8 22.3
28.7 37.1
45.0 12.4
4.07 3.29
1.05 1.10
2.5 1.5 1.0 5.4 2.0
8.9 20.3 6.4 17.8 5.4
23.3 33.7 16.8 27.2 15.8
43.6 33.2 46.5 31.7 47.0
21.8 11.4 29.2 17.8 29.7
3.73 3.33 3.97 3.39 3.97
0.98 0.97 0.90 1.13 0.92
n =202
Jadual 3(c) menunjukkan taburan faktor guru yang menjadi faktor-faktor ponteng yang utama terdapat di sekolah mengikut peratus, min dan sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Semua guru yang mengajar saya memberikan kerja sekolah yang banyak mencatatkan min tertinggi iaitu 4.07 dan sisihan piawai 1.09. Bagi pernyataan Sesetengah guru yang mengajar saya sering lewat masuk ke dalam kelas mencatatkan
71
nilai min kedua tertinggi iaitu 3.97 dan sisihan piawai 0.90. Bagi kenyataan Pembelajaran dan pengajaran guru kurang berkesan seperti yang saya harapkan, mencatatkan nilai min ketiga tertinggi iaitu 3.97 dan sisihan piawai 1.92. Secara keseluruhannya min yang diperoleh ialah 3.6 dan sisihan piawai ialah 0.53. Ini menunjukkan tahap pengaruh guru adalah tinggi. Faktor rakan sebaya sebagai penyebab pelajar ponteng sekolah Jadual 3(d) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisihan Piawai Bagi Faktor Ponteng Dari Aspek Faktor Rakan Sebaya
Pernyataan Kawan-kawan selalu mentertawakan saya apabila saya tidak dapat menjawab soalan yang ditanya oleh guru Saya tidak suka ke sekolah kerana dapat bersama kawan di pusat hiburan Saya selalu diajak oleh rakan saya pergi ke pusat beli belah sewaktu persekolahan Jika saya tidak ponteng bersama rakan, saya tidak akan diterima oleh rakan yang ponteng Rakan sebaya menjadi tempat bagi saya mencurahkan masalah dan pengganti bagi ibu bapa Saya rasa bangga mempunyai kawan yang berkebolehan dalam kepimpinan dan berpengaruh terhadap rakan lain. Saya lebih suka mengikut pemakaian kawan saya yang berjenama supaya saya diterima oleh kumpulan mereka 1 STS (%) 12.4 24.8 30.2 28.2 7.9 5.9 26.7 2 TS (%) 28.7 26.2 29.2 21.8 20.8 11.4 27.7 3 TP (%) 18.8 19.8 15.3 17.8 13.9 27.7 20.8 4 S (%) 21.8 13.9 14.4 21.3 38.1 34.2 13.9 5 SS (%) 18.3 15.3 10.9 10.9 19.3 20.8 10.9 Min 3.05 2.69 2.47 2.65 3.40 3.52 2.54 SP 1.32 1.38 1.34 1.37 1.23 1.12 1.31
Min keseluruhan = 2.90 n = 202
72
Jadual 3(d) menunjukkan taburan faktor rakan sebaya yang menjadi faktor-faktor ponteng yang utama terdapat di sekolah mengikut peratus, min dan sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Saya rasa bangga mempunyai kawan yang berkebolehan dalam kepimpinan dan berpengaruh terhadap rakan lain. mencatatkan min tertinggi iaitu 3.52 dan sisihan piawai 1.12. Bagi pernyataan Rakan sebaya menjadi tempat bagi saya mencurahkan masalah dan pengganti bagi ibu bapa mencatatkan min kedua tertinngi iaitu 3.40 dan sisihan piawai 1.23. Bagi pernyataan Kawan-kawan selalu mentertawakan saya apabila saya tidak dapat menjawab soalan yang ditanya oleh guru mencatatkan min ketiga tertinngi sebanyak, 3.05 dan sisihan piawai 1.32. Secara keseluruhannya min yang diperolehi ialah 2.90 dan sisihan piawai ialah 0.83. Ini menunjukkan tahap faktor rakan sebaya adalah sederhana. Faktor keluarga sebagai penyebab pelajar ponteng sekolah Jadual 3(e) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisihan Piawai Bagi Faktor Ponteng Dari Aspek Faktor Keluarga
Pernyataan Ibu bapa saya jarang di rumah kerana sibuk bekerja Ibu bapa menyerahkan tanggungjawab terhadap keluarga kepada orang gaji Ibu bapa selalu bergaduh di rumah Ibu bapa selalu menggalakkan saya belajar Ibu bapa tidak ambil tahu saya jika saya tidak pergi ke sekolah Ibu bapa menyediakan segala keperluan dan kemudahan supaya hidup saya lebih mewah Ibu bapa saya lebih sayang pada adik daripada saya 1 STS (%) 25.2 31.2 3.0 42.1 32.2 25.2 10.4 2 TS (%) 28.7 39.6 12.4 20.8 19.8 27.7 15.8 3 TP (%) 14.4 7.9 10.4 10.9 12.3 13.9 27.7 4 S (%) 24.3 9.9 27.7 15.3 21.8 19.8 26.7 5 SS (%) 7.4 11.4 46.5 10.9 13.9 13.4 19.3 Min 2.60 2.31 4.02 2.32 2.65 2.68 3.29 SP 1.30 1.31 1.16 1.42 1.47 1.39 1.24
Min keseluruhan = 2.84 n = 202
73
Jadual 3(e) menunjukkan taburan faktor keluarga yang menjadi faktor-faktor ponteng yang utama terdapat di sekolah mengikut peratus, min dan sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Ibu bapa selalu bergaduh di rumah mencatatkan min tertinggi iaitu 4.02 dan sisihan piawai 1.16. Bagi pernyataan Ibu bapa saya lebih sayang pada adik daripada saya mencatatkan nilai min kedua tertinggi iaitu 3.29 dan sisihan piawai 1.24. Bagi pernyataan Ibu bapa menyediakan segala keperluan dan kemudahan supaya hidup saya lebih mewah, mencatatkan nilai min ketiga tertinggi iaitu 2.68 dan sisihan piawai 1.39. Secara keseluruhannya min yang diperoleh ialah 2.84 dan sisihan piawai ialah 0.82. Ini menunjukkan tahap pengaruh keluarga adalah sederhana
74
Faktor media elektronik sebagai penyebab pelajar ponteng sekolah Jadual 3(f) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisihan Piawai Bagi Faktor Ponteng Dari Aspek Faktor Media Elektronik
Pernyataan 1 STS (%) 38.6 13.9 6.4 15.8 2 TS (%) 26.2 13.9 10.9 21.3 3 TP (%) 11.4 24.3 19.3 29.2 4 S (%) 17.3 27.7 35.6 21.3 5 SS (%) 6.4 20.3 27.7 12.4 Min 2.27 3.27 3.67 2.93 SP 1.31 1.31 1.18 1.25
Permainan video ( video Games) di pusat hiburan memang merugikan masa Permainan video ( video Games) di pusat hiburan sangat menyeronokan Saya lebih suka lepak di pusat hiburan daripada belajar di sekolah Permainan berkomputer di pusat hiburan boleh mengelakkan saya mendengar leteran guru yang membosankan Jika saya ponteng, pusat hiburan adalah tempat bagi saya bertemu dengan kawan Permainan video (videogame) di pusat hiburan memang boleh menghilangkan rasa tekanan saya di rumah dan sekolah Program siaran Tv 24 jam memang boleh menghilangkan rasa bosan di rumah
29.2 18.3 11.4
27.2 13.9 17.3
16.8 17.3 24.8
18.8 30.7 26.2
7.9 19.8 20.3
2.49 3.20 3.28
1.30 1.39 1.28
n = 202
Jadual 3(f) menunjukkan taburan faktor media elektronik yang menjadi faktor-faktor ponteng yang utama terdapat di sekolah mengikut peratus, min dan sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan saya lebih suka lepak di pusat hiburan daripada belajar di sekolah mencatatkan min tertinggi iaitu 3.67 dan sisihan piawai 1.18. Bagi pernyataan Program siaran Tv 24 jam memang boleh menghilangkan rasa bosan di rumah mencatatkan nilai min kedua tertinggi iaitu 3.28 dan sisihan piawai 1.28. Bagi pernyataan .Permainan video ( video Games) di pusat hiburan sangat menyeronokan mencatatkan nilai min ketiga tertinggi iaitu 3.27 dan sisihan piawai 1.31. Secara
75
keseluruhannya min yang diperoleh ialah 3.01 dan sisihan piawai ialah 0.84. Ini menunjukkan tahap pengaruh media elektronik adalah sederhana. Faktor Ponteng Yang Dominan Jadual 3(g) Min Bagi Setiap Faktor Ponteng Faktor Ponteng Sikap Pelajar Suasana Sekolah Guru Rakan Sebaya Keluarga Media Elektronik
Min 2.88 3.47 3.68 2.90 2.84 3.01
Berdasarkan jadual 3(g) menunjukkan faktor yang paling mempengaruhi perlakuan ponteng adalah faktor guru yang mencatatkan nilai min 3.68, diikuti faktor suasana sekolah dengan nilai min 3.47, faktor media elektronik dengan nilai min 3.01, faktor rakan sebaya yang mencatatkan nilai min 2.90, faktor sikap pelajar yang mencatatkan nilai min 2.88 dan faktor keluarga yang mencatatkan nilai min 2.84.
76
Jenis-jenis ponteng yang paling dominan Ponteng Hati Jadual 3(h) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisihan Piawai Bagi Ponteng Hati
Pernyataan Saya selalu termenung semasa guru mengajar Saya selalu tidak menumpukan perhatian semasa guru mengajar Fikiran saya selalu runsing semasa guru mengajar Saya selalu berkhayal semasa guru mengajar Saya selalu terlibat dalam perbincangan kelas Saya selalu mengganggu kawan waktu guru mengajar Saya melihat pemandangan di luar kelas semasa guru mengajar STS (%) 6.4 5.9 3.0 5.0 6.9 8.4 6.4 TS (%) 18.3 19.8 10.4 13.4 17.3 31.7 21.8 TP (%) 33.2 26.3 28.2 28.7 29.8 16.3 20.3 S (%) 24.3 28.2 36.6 37.1 28.2 31.2 34.2 SS (%) 17.8 19.8 21.8 15.8 17.8 12.4 17.3 Min 3.29 3.36 3.64 3.46 3.33 3.07 3.34 SP 1.15 1.18 1.03 1.07 1.16 1.21 1.18
n = 202
Jadual 3(h) menunjukkan taburan ponteng hati yang menjadi jenis ponteng yang utama terdapat di sekolah mengikut peratus, min dan sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Fikiran saya selalu runsing semasa guru mengajar mencatatkan min tertinggi iaitu 3.64 dan sisihan piawai 1.03. Bagi pernyataan Fikiran saya selalu runsing semasa guru mengajar mencatatkan nilai min kedua tertinggi iaitu 3.64 dan sisihan piawai 1.03. Bagi pernyataan Saya selalu tidak menumpukan perhatian semasa guru mengajar. mencatatkan nilai min ketiga tertinggi iaitu 3.36 dan sisihan piawai 1.18. Secara keseluruhannya min yang diperoleh ialah 3.35 dan sisihan piawai 0.75. Ini menunjukkan tahap pengaruh jenis ponteng hati adalah sederhana.
77
Jadual 3(i) Tahap Ponteng Hati Tahap Rendah Sederhana Tinggi Jumlah Kekerapan 17 112 73 202 Peratus 8.4 55.4 36.2 100
Jadual 3(i) menunjukkan tahap ponteng hati yang diperoleh oleh setiap responden. Hasil daripada kajian didapati majoriti responden mempunyai tahap ponteng hati pada tahap yang sederhana iaitu seramai 112 orang (55.4 peratus). Manakala 17 orang (8.4 peratus) pada tahap yang rendah. Selebihnya responden mempunyai tahap ponteng hati pada tahap yang tinggi iaitu 73 orang (36.2 peratus). Ponteng Kerana Bangun Lewat Jadual 3(j) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisihan Piawai Bagi Ponteng Kerana Bangun Lewat
Pernyataan Saya tidak suka bangun awal Apabila bangun lewat, saya malas hendak pergi ke sekolah Apabila bangun lewat, saya takut pergi ke sekolah kerana akan didenda oleh guru disiplin Saya kerja malam di kilang untuk mendapat wang Saya bangun lewat kerana belajar hingga larut malam Saya sering bangun lewat kerana overnight bersama dengan rakan sebaya Saya selalu tidur lewat STS (%) 9.9 17.3 15.8 40.6 20.8 36.1 TS (%) 33.2 33.2 28.2 23.3 30.2 22.3 TP (%) 13.5 8.9 16.9 10.3 16.8 9.9 S (%) 24.3 23.3 25.7 13.9 18.3 18.8 SS (%) 19.3 17.3 13.4 11.9 13.9 12.9 Min 3.10 2.90 2.93 2.33 2.74 2.50 SP 1.32 1.40 1.31 1.43 1.35 1.46
8.9
18.3
11.4
36.6
24.8
3.50
1.29
n = 202
Jadual 3(j) menunjukkan taburan ponteng kerana bangun lewat
78
yang menjadi jenis ponteng yang utama terdapat di sekolah mengikut peratus, min dan sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Saya selalu tidur lewat mencatatkan min tertinggi iaitu 3.50 dan sisihan piawai 1.29. Bagi pernyataan Saya tidak suka bangun awal mencatatkan nilai min kedua tertinggi iaitu 3.10 dan sisihan piawai 1.32. Bagi pernyataan Apabila bangun lewat, saya takut pergi ke sekolah kerana akan didenda oleh guru disiplin. mencatatkan nilai min ketiga tertinggi iaitu 2.93 dan sisihan piawai 1.31. Secara keseluruhannya min yang diperoleh ialah 2.86 dan sisihan piawai ialah 0.91. Ini menunjukkan tahap jenis ponteng kerana bangun lewat adalah sederhana. Jadual 3(k) Tahap Ponteng Kerana Bangun Lewat Tahap Rendah Sederhana Tinggi Jumlah Kekerapan 66 93 43 202 Peratus 32.7 46.0 21.3 100
Taburan Tahap Ponteng Kerana Bangun Lewat
Jadual 3(k) menunjukkan tahap ponteng kerana bangun lewat yang diperoleh oleh setiap responden. Hasil daripada kajian didapati majoriti responden mempunyai tahap ponteng kerana bangun lewat pada tahap yang sederhana iaitu seramai 93orang (46.0 peratus). Manakala 66 orang (32.7 peratus) pada tahap yang rendah. Selebihnya responden mempunyai tahap ponteng kerana bangun lewat pada tahap yang tinggi iaitu 43 orang (21.3 peratus).
79
Ponteng Kelas Jadual 3(l) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisihan Piawai Bagi Ponteng Kelas
Pernyataan Saya lebih suka merayau-rayau di luar kelas berbanding berada di dalam kelas Saya suka pergi ke tandas tanpa kebenaran guru Saya suka keluar masuk kelas sesuka hati Saya tidak tahu masa mula dan tamat setiap waktu pengajaran dan pembelajaran Saya tidak suka guru yang mengajar mata pelajaran Saya tidak membuat kerja rumah yang diberikan oleh guru Saya suka berjalan-jalan di luar kelas semasa pengajaran dan pembelajaran 1 STS (%) 16.3 14.4 12.9 10.4 16.3 12.9 17.3 2 TS( %) 19.8 35.6 32.2 32.7 25.2 36.1 36.6 3 TP (%) 23.3 14.4 17.3 16.8 27.2 14.4 14.4 4 S (%) 27.2 24.3 23.8 25.7 20.3 29.2 24.3 5 SS (%) 13.4 11.4 13.9 14.4 10.9 7.4 7.4 Min 3.01 2.83 2.94 3.00 2.84 2.82 2.68 SP 1.29 1.27 1.28 1.26 1.24 1.20 1.23
n =202
Jadual 3(l) menunjukkan taburan ponteng kelas yang menjadi jenis ponteng yang utama terdapat di sekolah mengikut peratus, min, sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Saya lebih suka merayau-rayau di luar kelas berbanding berada di dalam kelas mencatatkan min tertinggi iaitu 3.01 dan sisihan piawai 1.29. Bagi pernyataan Saya tidak tahu masa mula dan tamat setiap waktu pengajaran dan pembelajaran mencatatkan nilai min kedua tertinggi iaitu 3.28 dan sisihan piawai 1.28. Bagi pernyataan Saya suka keluar masuk kelas sesuka hati mencatatkan min ketiga tertinngi sebanyak, 2.94 dan sisihan piawai 1.28 Secara keseluruhannya min yang diperolehi ialah 2.88 dan sisihan piawai ialah 0.99. Ini menunjukkan tahap jenis ponteng kelas adalah sederhana.
80
Jadual 3(m) Tahap Ponteng Kelas Tahap Rendah Sederhana Tinggi Jumlah Kekerapan 62 96 44 202 Peratus 30.7 47.5 21.8 100
Taburan Tahap Ponteng Kelas
Jadual 3(m) menunjukkan tahap ponteng kelas yang diperoleh oleh setiap responden. Hasil daripada kajian didapati majoriti responden mempunyai tahap ponteng kelas pada tahap yang sederhana iaitu seramai 96orang (47.5 peratus). Manakala 62 orang (30.7 peratus) pada tahap yang rendah. Selebihnya responden mempunyai tahap ponteng kelas pada tahap yang tinggi iaitu 44 orang (21.8 peratus). Jenis-jenis Ponteng Yang Paling Dominan Jadual 3(n) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisihan Piawai Bagi Ponteng Sekolah
Pernyataan Saya malas hendak pergi ke sekolah Saya suka ke siber cafe semasa waktu persekolahan Saya suka ke pasar raya waktu persekolahan Saya tidak pergi ke sekolah kerana saya bekerja untuk mendapatkan wang Saya tidak mahu ke sekolah kerana takut dibuli Saya malas ke sekolah kerana jarak rumah jauh dari sekolah Saya tidak ke sekolah kerana perlu menjaga adik di rumah STS (%) 23.3 35.6 33.2 37.6 35.6 37.7 30.7 TS (%) 36.1 27.7 36.1 29.7 31.7 32.5 31.7 TP (%) 9.4 11.0 7.0 8.5 7.4 2.6 8.9 S (%) 21.8 17.8 15.3 16.8 13.9 19.3 18.3 SS (%) 9.4 7.9 8.4 7.4 11.4 7.9 10.4 Min 2.58 2.35 2.30 2.27 2.34 2.28 2.46 SP 1.31 1.33 1.30 1.32 1.38 1.35 1.36
Min =2.37
n =202
Jadual 3(n) menunjukkan taburan ponteng sekolah yang menjadi jenis ponteng yang utama terdapat di sekolah mengikut peratus,
81
min dan sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Saya malas hendak pergi ke sekolah mencatatkan nilai min tertinggi iaitu 2.58 dan sisihan piawai 1.31Bagi pernyataan Saya tidak ke sekolah kerana perlu menjaga adik di rumah mencatatkan nilai min kedua tertinggi iaitu 2.46 dan sisihan piawai 1.36. Jadual 3(o) Tahap Ponteng Sekolah Tahap Rendah Sederhana Tinggi Jumlah Kekerapan 62 96 44 202 Peratus 30.7 47.5 21.8 100
Taburan Tahap Ponteng Sekolah
Jadual 3(o) menunjukkan tahap ponteng sekolah yang diperoleh oleh setiap responden. Hasil daripada kajian didapati majoriti responden mempunyai tahap ponteng kelas pada tahap yang sederhana iaitu seramai 96 orang (47.5 peratus). Manakala 62 orang (30.7 peratus) pada tahap yang rendah. Selebihnya responden mempunyai tahap ponteng kelas pada tahap yang tinggi iaitu 44 orang (21.8 peratus). Jadual 3(p) Min Bagi Setiap Jenis Ponteng Jenis Ponteng Ponteng Hati Ponteng Kerana Bangun Lewat Ponteng Kelas Ponteng Sekolah
Min 3.36 2.86 2.88 2.37
Berdasarkan jadual 3(p) menunjukkan jenis ponteng yang paling dominan di kalangan pelajar yang terlibat dalam kes ponteng ialah ponteng hati yang mencatatkan nilai min 3.36, diikuti jenis
82
ponteng kelas dengan nilai min 2.88, jenis ponteng kerana bangun lewat mencatatkan nilai min 2.86 dan jenis ponteng yang paling rendah ialah ponteng sekolah yang mencatatkan nilai min 2.37 Hubungan keluarga faktor ponteng sekolah dengan pendapatan
Dalam bahagian ini, keputusan statistik kajian dikemukakan. Kaedah yang digunakan adalah Korelasi Peorson. Keputusan kajian dilaporkan berdasarkan objektif kajian. Faktor Sosioekonomi Keluarga Hasil kajian mendapati tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara jenis-jenis ponteng dengan sosio ekonomi keluarga di sekolah menengah. Oleh itu dapatan ini tidak dapat menolak Hipotesis Nol iaitu tdak terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor-faktor yang mempengaruhi gejala ponteng iaitu faktor sikap pelajar, suasana sekolah, guru, rakan sebaya, keluarga dan media elektronik dengan pendapatan keluarga. Faktor Jantina Dalam bahagian ini, keputusan kajian dikemukakan. Kaedah statistik yang digunakan adalah Ujian-t. Keptusan kajian dilaporkan berdasarkan objektif kajian. Hasil kajian menunjukkan tidak terdapat perbezaan min yang signifikan maka dengan ini dapatlah dirumuskan bahawa tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara jenis-jenis ponteng dengan jantina di sekolah Hubungan kegiatan ponteng dengan pencapaian akademik pelajar Dalam bahagian ini, keputusan statistik kajian dikemukakan. Kaedah yang digunakan adalah Korelasi Pearson. Keputusan kajian dilaporkan berdasarkan objektif kajian.
83
Jadual 3(q) Korelasi Jenis Ponteng Hati Dengan Pencapaian Akademik Pencapaian Ponteng Hati Akademik Pencapaian Korelasi 1 .217 Akademik Pearson Sig. (2-tailed) .002 N 202 202 Aras keertian = 0.01 Berdasarkan jadual 3(q), didapati nilai pekali korelasi, r bagi jenis ponteng hati dengan pencapaian akademik adalah bersamaan dengan 0.217. Ini menunjukkan hubungan yang lemah. Memandangkan nilai p = 0.002 adalah lebih kecil dari 0.01, maka hipotesis ini ditolak. Ini bermakna terdapat hubungan yang signifikan antara jenis ponteng hati di kalangan pelajar dengan pencapaian akademik Oleh kerana keputusan ujian korelasi menunjukkan terdapat hubungan yang signifikan, maka dengan ini dapat dirumuskan bahawa terdapat hubungan yang signifikan antara jenis ponteng hati dengan pencapaian akademik di kalangan pelajar di sekolah menengah. Jadual 3(r) Korelasi Jenis Ponteng Kerana Bangun Lewat Dengan Pencapaian Akademik Pencapaian Ponteng kerana Akademik bangun lewat Pencapaian Korelasi 1 .243 Akademik Pearson Sig. (2-tailed) .000 N 202 202 Aras keertian = 0.01
84
Berdasarkan jadual 3(r), didapati nilai pekali korelasi, r bagi jenis ponteng kerana bangun lewat dengan pencapaian akademik adalah bersamaan dengan 0.243. Ini menunjukkan hubungan yang lemah. Memandangkan nilai p = 0.000 adalah lebih kecil dari 0.01, maka hipotesis ini ditolak. Ini bermakna terdapat hubungan yang signifikan antara jenis ponteng kerana bangun lewat di kalangan pelajar dengan pencapaian akademik Oleh kerana keputusan ujian korelasi menunjukkan terdapat hubungan yang signifikan, maka dengan ini dapat dirumuskan bahawa terdapat hubungan yang signifikan antara jenis ponteng kerana bangun lewat dengan pencapaian akademik di kalangan pelajar di sekolah menengah. Jadual 3(s) Korelasi Jenis Ponteng Kelas Dengan Pencapaian Akademik Pencapaian Ponteng kelas Akademik Pencapaian Korelasi 1 .210 Akademik Pearson Sig. (2-tailed) .003 N 202 202 Aras keertian = 0.01 Berdasarkan jadual 3(s), didapati nilai pekali korelasi, r bagi jenis ponteng kelas dengan pencapaian akademik adalah bersamaan dengan 0.210. Ini menunjukkan hubungan yang lemah. Memandangkan nilai p = 0.003 adalah lebih kecil dari 0.01, maka hipotesis ini ditolak. Ini bermakna terdapat hubungan yang signifikan antara jenis ponteng kelas di kalangan pelajar dengan pencapaian akademik Oleh kerana keputusan ujian korelasi menunjukkan terdapat hubungan yang signifikan, maka dengan ini dapat dirumuskan bahawa terdapat hubungan yang signifikan antara jenis ponteng kelas dengan pencapaian akademik di kalangan
85
pelajar di sekolah menengah. Jadual 3(t) Korelasi Jenis Ponteng Sekolah Dengan Pencapaian Akademik Pencapaian Ponteng Sekolah Akademik Pencapaian Korelasi 1 .242 Akademik Pearson Sig. (2-tailed) .001 N 202 202 Aras keertian = 0.01 Berdasarkan jadual 3(t), didapati nilai pekali korelasi, r bagi jenis ponteng sekolah dengan pencapaian akademik adalah bersamaan dengan 0.242. Ini menunjukkan hubungan yang lemah. Memandangkan nilai p = 0.001 adalah lebih kecil dari 0.01, maka hipotesis ini ditolak. Ini bermakna terdapat hubungan yang signifikan antara jenis ponteng sekolah di kalangan pelajar dengan pencapaian akademik Oleh kerana keputusan ujian korelasi menunjukkan terdapat hubungan yang signifikan, maka dengan ini dapat dirumuskan bahawa terdapat hubungan yang signifikan antara jenis ponteng sekolah dengan pencapaian akademik di kalangan pelajar di sekolah menengah. Berdasarkan kajian yang telah dijalankan, faktor-faktor ponteng yang utama terdapat di sekolah ialah sikap pelajar. Hasil kajian mendapati keseluruhan min yang diperolehi bagi faktor sikap pelajar ialah 2.88 dan sisihan piawai ialah 0.76. Ini menunjukkan tahap faktor sikap pelajar adalah sederhana. Sementara itu dari aspek suasana sekolah secara keseluruhannya min yang diperolehi ialah 3.47 dan sisihan piawai ialah 0.52. Ini menunjukkan tahap faktor suasana sekolah adalah sederhana. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Bilangan pelajar yang ramai dalam bilik darjah merimaskan saya mencatatkan min tertinggi iaitu 3.97 dan sisihan piawai 0.94.
86
Bagi faktor guru didapati secara keseluruhannya min yang diperoleh ialah 3.68 dan sisihan piawai ialah 0.53. Ini menunjukkan tahap pengaruh guru adalah tinggi. Pengajaran guru yang tidak menarik akan menyebabkan pelajar tidak berminat dalam sesuatu mata pelajaran. Sekiranya guru tidak berusaha menarik minat mereka, pelajar-pelajar itu akan hilang semangat belajar dan ponteng sekolah. Sikap guru yang suka berleter juga boleh mempengaruhi pelajar untuk ponteng. Ada golongan pelajar ponteng semata-mata kerana hendak mengelakkan dari leteran guru dengan melepak di tempat hiburan.untuk melepaskan masanya. Hasil kajian juga mendapati keseluruhan min yang diperolehi bagi faktor rakan sebaya ialah 2.90 dan sisihan piawai ialah 0.83. Ini menunjukkan tahap faktor rakan sebaya adalah. Hasil daripada kajian yang dijalankan ternyata faktor rakan sebaya merupakan faktor yang paling utama menyebabkan pelajar ponteng. Hasil kajian juga mendapati keseluruhan min yang diperoleh bagi faktor keluarga ialah 2.84 dan sisihan piawai ialah 0.82. Ini menunjukkan tahap pengaruh keluarga adalah sederhana. Begitu juga dengan faktor media elektronik secara keseluruhannya min yang diperoleh ialah 3.01 dan sisihan piawai ialah 0.84. Ini menunjukkan tahap pengaruh media elektronik adalah sederhana. Berdasarkan kajian yang telah dilakukan jenis ponteng yang paling dominan ialah ponteng hati. Hasil kajian keseluruhan min bagi jenis ponteng hati yang diperoleh ialah 3.35 dan sisihan piawai 0.75. Ini menunjukkan tahap pengaruh jenis ponteng hati adalah sederhana. Sementara itu bagi jenis ponteng kerana bangun lewat secara keseluruhannya min yang diperoleh ialah 2.86 dan sisihan piawai ialah 0.91. Ini menunjukkan tahap jenis ponteng kerana bangun lewat adalah sederhana. Begitu juga dengan jenis ponteng kelas secara keseluruhannya min yang diperolehi ialah 2.88 dan sisihan piawai ialah 0.99. Ini menunjukkan tahap jenis ponteng kelas adalah
87
sederhana. Guru-guru juga berperanan sebagai pemimpin dalam konteks masing-masing. Peringkat paling asas ialah kepimpinan guru dalam bilik darjah. Guru harus menyediakan alat bantu mengajar, sentiasa bersedia untuk mengajar supaya pelajar minat belajar dalam kelas. Hasil kajian juga mendapati keseluruhan min bagi jenis ponteng sekolah ialah 2.37 dan sisihan piawai 1.87. Ini menunjukkan tahap pengaruh jenis ponteng sekolah adalah sederhana. KESIMPULAN Kegiatan ponteng merupakan masalah serius yang wujud di kebanyakan sekolah menengah di negara ini. Kegiatan ponteng ini mempengaruhi pencapaian akademik para pelajar yang terlibat dengan masalah ponteng. Sekiranya ia tidak ditangani secara tuntas, ia boleh menjejaskan sumber manusia yang akhirnya membantutkan usaha pembangunan negara. Oleh itu semua pihak seharusnya memandang serius akan gejala ini dan berkerjasama untuk membasminya.
88
RUJUKAN Abdullah Sani Yahaya (2004). Mengurus Disiplin Pelajar. Pahang Darul Makmur: PTS Publications & Distributors Sdn. Bhd Foziah Binti Ab.Rahman (1999). Masalah Ponteng Sekolah Mempengaruhi Keruntuhan Akhlak Pelajar: Satu Kajian Di Sekolah Men. Keb. Kuala Tembeling, Jerantut Pahang. Tesis Sarjana Muda Universiti Teknologi Malaysia: Tidak Diterbitkan. Hussein Hj Ahmad (1993). Pendidikan dan Masyarakat. Kuala Lumpur: dewan Bahasa dan Pustaka. Ismail Haji Din (1990). Cita Cita Mengejar Dan Merealisasikannya. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa Dan Pustaka. Jawatankuasa Khas Kementerian Pelajaran Malaysia(1982). Panduan Bagi Ibubapa Mengenai Disiplin Pelajar-pelajar Sekolah. ( 1982 ). Kuala Lumpur Kamus Dewan (1996). Edisi ke-3. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. Kamus Dewan (2005). Edisi ke-4. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka Kementerian Pendidikan Malaysia (1981). Panduan Am Disiplin Sekolah. Kuala Lumpur. Kementerian Pendidikan Malaysia(1998). Panduan Tatacara Disiplin Sekolah Untuk Guru Besar Dan Guru. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa Dan Pustaka. Kementerian Pelajaran Malaysia (1979). Surat-Surat Pekeliling Ikhtisas Kementerian Pelajaran Malaysia: Kuala Lumpur. Kemenerian Pendidikan Malaysia (1988). Panduan Tatacara Disiplin Sekolah Untuk Guru Besar Dan Guru. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka. Kementerian Pendidikan Malaysia (1994). Panduan Bagi Mengatasi Ponteng Di Sekolah: Unit Disiplin Bahagian Sekolah. Omardin Ashaari (1996). Pengurusan Sekolah. Kuala Lumpur:
89
Utusan Publications & Distributor Sdn. Bhd. Tan Kui Ngor (2006). Pengaruh Persekitaran Sekolah Terhadap Masalah Disiplin Pelajar dan Kaedah Pengurusan Disiplin. Universiti Teknologi Malaysia: Tesis Sarjana . Wan Ahmad Nasir ( 1985 ). Pentadbiran dan pengurusan sekolah ke arah peningkatan disiplin sekolah. Jurnal Kementerian Pendidikan Malaysia. Jld. 29 (66 ). Yaakub Isa (1996). Almanak Pendidikan. Kuala Lumpur: Berita Publishing Sdn. Bhd.
90
4
PEMBINAAN INDEKS PERLAKUAN MELEPAK
Azizi Bin Hj. Yahaya Shahrin Hashim
PENGENALAN Gejala melepak adalah satu masalah lumrah yang berlaku di kebanyakan negara, tidak kira di bandar ataupun di kawasan luar bandar. Usaha menangani masalah ponteng memang wajar menjadi salah satu agenda penting dalam perancangan pengurusan sekolah. Hal ini sangat penting diperjuangkan bukan sahaja oleh individu dan keluarga malahan bagi suatu bangsa dan sebuah negara merdeka supaya lebih bermaruah, berdaulat dan bermartabat. Oleh sebab itu, keutuhan budaya dan moral yang menjadi prinsip penting dalam merealisasikan wawasan 2020. Secara keseluruhannya, fenomena budaya melepak yang menjadi tunjang kepada gejala sosial wajar diberi perhatian oleh semua pihak. Gejala ini seharusnya dibendung dari awal lagi. Pembendungan ini harus dilakukan dari setiap sudut dan kerjasama padu dari pihak ibu bapa dan kerajaan amatlah diperlukan demi memastikan misi ini berjaya. Jika kita tidak serius dalam menangani gejala ini, akan timbul pula gejala-gejala lain yang akan menular di kalangan remaja kita dan akhirnya generasi yang bakal menjadi pelapis ini akan tenggelam begitu sahaja. Ia penting untuk mendapatkan kesejahteraan hidup yang harmoni dan aman damai seiring dengan kemajuan negara. Setiap peringkat umur perlu menghindari amalan melepak tanpa arah tujuan agar masa yang ada dapat dimanfaat dengan sebaik-baiknya. Apatah kata
Pembinaan Indeks Perlakuan Melepak
91
pelajar sekolah yang bakal menerusi perjuangan negara, bangsa dan agama. Pelbagai bentuk gejala sosial yang melanda masyarakat dewasa ini menuntut cabaran untuk mengatasinya. Lepak umpamanya merupakan salah satu masalah sosial yang menjadi pemangkin kepada pelbagai masalah sosial yang lain. Ini bermakna masalah melepak tidak boleh dipandang remeh. Budaya melepak amat ditakuti kerana boleh memusnahkan masa depan negara. Menurut Rustam A. Sani (1994), masalah melepak tidak hanya berlaku di Malaysia tetapi menjadi masalah seluruh dunia. Azalina (dalam Samsudin,et.al., 2006), golongan belia adalah kelompok penting dalam usaha kerajaan membangunkan modal insan. Dengan itu, usaha pembangunan belia yang dilaksanakan mestilah dipatau agar ia memberikan kadar pulangan pelaburan yang setimpal dengan pelaburan perbelanjaan kerajaan. Akan tetapi, yang amat menduka-citakan ialah kebanyakan yang terlibat dalam gejala ini terdiri daripada generasi belia atau golongan muda remaja yang sepatutnya menjadi teras kepada kepimpinan negara. Tanpa tujuan, masa generasi muda belia dibazirkan dengan aktiviti melepak. Keadaan tersebut sedikit sebanyak harus mencetus kebimbangan di kalangan masyarakat kerana ia membabitkan golongan muda yang masih terlalu jauh lagi perjalanan hidup mereka. Jika keadaan ini dibiar berterusan, yang rugi bukan saja remaja itu sendiri bahkan negara kerana bakal diwarisi oleh generasi muda. Wong Khek Seng (1996), budaya melepak boleh membantut perkembangan ekonomi negara. Budaya melepak menjadikan generasi muda malas dan seterusnya meningkatkan kadar pengangguran. Sedangkan pembangunan negara memerlukan banyak tenaga kerja.
92
FAKTOR-FAKTOR YANG MEMPENGARUHI PERLAKUAN MELEPAK DI KALANGAN PELAJAR SEKOLAH MENENGAH Kaplan (1975), Keluarga yang kurang harmonis dan lemah interaksi sesama ibu bapa dan anak turut menyumbang kepada masalah melepak. Ibu bapa merupakan tempat anak-anak bergantung dan mengadu sekiranya timbul masalah di kalangan mereka. Jika ibu bapa memberikan ransangan yang baik, anakanak akan merasa dihargai dan disayangi, sekurang-kurangnya akan mengeratkan lagi tali silaturahim sesama keluarga. Menurut Azizi, et. al. (2005), sekiranya ibu bapa gagal memberi pengalaman sosialisasi yang berkesan, maka akan menimbulkan pelbagai perlakuan dan aktiviti sosial yang tidak sihat. Selain itu ada juga baiknya jika ibu bapa bersama anak-anak melakukan aktiviti bersama-sama seperti kegiatan riadah sekeluarga yang mana aktiviti seumpama itu amat sesuai diterapkan dalam mengeratkan lagi perhubungan dan seisi keluarga dan mengisi masa lapang dengan berfaedah. Menurut Mansor Abudullah dan Siti Nordinar (1975), menyatakan faktor persekitaran menyediakan peluang untuk remaja melepak. Menurut Rice dan Kobak (dalam Shahizan Hassan, Tsai Chen Chien dan Saw Hooi Chin, 2004), berpendapat walaupun remaja menghabiskan lebih banyak masa bersama kawan berbanding ibu bapa, tetapi hubungan keibubapaan adalah amat penting dalam proses perkembangan remaja. Ini dibuktikan oleh kajian Amato dan Keith (1991), mendapati remaja yang datang dari keluarga tidak bahagia kebanyakkan lemah dalam pencapaian akademik dan menyumbang kepada masalah sosial dan tindak laku delikuen. Kajian Corno dan Mandinach dalam Razali (2004), mendapati bahawa pengawalan emosi semasa proses pengajaran dan pembelajaran adalah penting agar memudahkan pelajar memahami dan tidak berasa bosan ke sekolah. Seronok ke sekolah bermakna pelajar akan menjauhi perlakuan melepak.
93
Azizi dan Jaafar (2005), penerimaan guru terhadap pelajar adalah penting. Setiap pelajar memerlukan penilaian yang tinggi dan stabil berkenaan diri mereka. Penerimaan ini bermaksud pelajar itu berasa dihargai, dikasihi dan bernilai. Apabila penerimaan menjadi tinggi, maka akan mendorong pelajar untuk hadir ke sekolah, membaca untuk mencari ilmu dan mencuba perkara yang baik sebelum dialaminya. Freud (1985), menyatakan bahawa masa bagi remaja bergaul hasil orientasi terhadap penghidupan mereka. Peringkat ini dipanggil peringkat perhubungan rakan-rakan sebaya. Normanorma perangai rakan diperhatikan oleh remaja lain. Remaja yang mengakumi norma hidup yang ditujukan adalah mudah mengikuti perlakuan melepak. Peringkat remaja yang bersifat ingin tahu dan ingin mencuba sering melepak di bandar untuk mencontohi aksi dan perlakuan remaja yang disegani. Kajian Manja (1990), apabila remaja sudah yakin dengan pemilihan rakan yang sama minat, maka hubungan mereka akan menjadi lebih erat. Remaja juga akan mengikuti apa jua perlakuan rakannya. Menurut Lester (1964), remaja akan memilih jalan mudah untuk melepaskan tekanan dengan cara bersiar-siar atau melapangkan masa bersama rakan-rakan, jika mereka gagal membuat penyesuaian terhadap perubahan fizikal dan mental. Kajian perlu dijalankan bagi mengenalpasti faktor-faktor dominan yang mempengaruhi perlakuan melepak. Dalam kajian ini, penyelidik akan menyelidik menggunakan soal selidik bagi mengetahui sama ada terdapat hubungan signifikan antara perlakuan melepak dengan peranan ibu bapa, sekolah dan rakan. Di samping, mengenalpasti perbezaan yang signifikan antara perlakuan melepak dengan jantina, lokasi tempat kediaman, lokasi sekolah.
94
OBJEKTIF KAJIAN Kajian ini dijalankan berdasarkan beberapa objektif yang telah dikenalpasti. Objektif tersebut adalah seperti berikut: 1. Untuk mengenalpasti faktor-faktor dominan (peranan ibu bapa, sekolah dan rakan) yang mempengaruhi aktiviti melepak di kalangan pelajar sekolah menengah. 2. Untuk mengenalpasti indeks perlakuan melepak di kalangan pelajar sekolah menengah. 3. Untuk mengetahui sama ada terdapat hubungan signifikan antara perlakuan melepak dengan peranan ibu bapa, sekolah dan rakan di kalangan pelajar sekolah menengah. 4. Untuk mengetahui sama ada terdapat perbezaan signifikan antara perlakuan melepak dengan jantina, lokasi tempat kediaman dan lokasi sekolah di kalangan pelajar sekolah menengah. METODOLOGI Penyelidik menggunakan kaedah penyelidikan deskriptif dan tinjauan inferensi. Kajian ini melibatkan pemboleh ubah bebas seperti jenis perlakuan melepak, faktor-faktor mempengaruhi perlakuan melepak (peranan ibu bapa, sekolah dan rakan sebaya) dan lokasi sekolah dan lokasi tempat kediaman.Kajian ini juga melibatkan pemboleh ubah bersandar seperti indeks perlakuan melepak dan tahap perlakuan melepak. Satu set soalan soal selidik telah disediakan bagi mengumpulkan maklumat dan data. Kajian ini menggunakan 384 pelajar dari enam buah sekolah menengah yang berlainan daerah dipilih rawak untuk dijadikan sebagai sampel. Sebanyak 64 pelajar dipilih secara rawak dari setiap tingkatan 1 hingga 4 yang berlainan daerah di negeri Johor. Data diperoleh dengan menggunakan soal selidik yang telah diedarkan kepada responden yang telah terpilih mewakili pelajar sekolah menengah di Johor. Set soalan soal selidik mengandungi soalan-soalan tentang latar belakang pelajar, faktor-
95
faktor yang mempengaruhi perlakuan melepak iaitu, peranan ibu bapa, peranan sekolah dan peranan rakan, dan tahap perlakuan melepak. Setiap maklumat telah ditakrifkan secara kuantitatif. Satu kajian rintis juga telah dijalankan untuk menentukan kesahan dan kebolehpercayaan instrument kajian. Seramai 10 orang pelajar dari sekolah menengah telah di pilih sebagai sampel kajian rintis. Data analisis dengan menggunakan perisian SPSS 11.5, didapati nilai alpha Cronbach yang diperolehi mencapai 0.7524.
96
DAPATAN KAJIAN Faktor Peranan Ibu Bapa Yang Mempengaruhi Aktiviti Melepak Di Kalangan Pelajar Sekolah Menengah Jadual 4(a) Taburan Responden Mengikut Kekerapan, Peratus, Sisihan Piawai dan Min Bagi Faktor Peranan Ibu Bapa (n = 384)
Kenyataan Ibu bapa membenarkan saya memilih kawan saya sendiri. Ibu bapa selalu mengambil perhatian terhadap pelajaran saya. Ibu bapa memberi panduan untuk belajar berkesan kepada saya. Ibu bapa sentiasa sembahyang bersama saya. Ibu bapa selalu membacakan buku-buku agama kepada saya. Ibu bapa sentiasa memastikan saya menunaikan ibadat keagamaan. Ibu bapa sentiasa memberi nasihat kepada saya apabila saya salah. Ibu bapa mengawal perlakuan saya sama ada di rumah atau di luar. Ibu bapa saya tidak keluar rumah pada waktu malam kecuali ada hal penting. Ibu bapa saya jarang membawa saya keluar. STS 5 1.3% 3 0.8% 3 0.8% 17 4.4% 31 8.1% 8 2.1% 6 1.6% 4 1.0% 13 3.4% 80 20.8 % TS 5 1.3% 4 1.0% 19 4.9% 44 11.5 % 63 16.4 % 24 6.3% 3 0.8% 11 2.9% 24 6.3% 209 54.4 % TP 24 6.3% 28 7.3% 41 10.7 % 60 15.6 % 197 51.3 % 34 8.9% 6 1.6% 38 9.9% 23 6.0% 46 12.0 % S 271 70.6% 221 57.6% 240 62.5% 229 59.6% 69 18.0% 79 20.6% 82 21.4% 233 60.7% 200 52.1% 34 8.9% SS 79 20.6% 128 33.3% 81 21.1% 34 8.9% 24 6.3% 239 62.2% 287 74.7% 98 25.5% 124 32.3% 15 3.9% Min 4.08 SP 0.66 Tahap T
4.22 3.98
0.69 0.77
3.57
0.96
2.98
0.96
4.35
1.02
4.67
0.70
4.07
0.75
4.04
0.97
3.79
1.00
Jadual 4(a) menunjukkan taburan faktor peranan ibu bapa yang menjadi faktor-faktor yang mempengaruhi aktiviti melepak di kalangan pelajar sekolah menengah mengikut peratus, min, sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan ibu bapa sentiasa memberi nasihat kepada saya apabila saya salah mencatat min tertinggi, iaitu 4.67 dan sisihan piawai 0.70. Bagi pernyataan ibu bapa sentiasa memastikan saya menunaikan ibadat
97
keagamaan, mencatatkan nilai min kedua tertinggi iaitu 4.35 dan sisihan piawai 1.02. Secara keseluruhannya min yang diperolehi ialah 3.97 dan sisihan piawai ialah 0.85. Ini menunjukkan tahap faktor peranan ibu bapa adalah amat penting dalam membentuk perlakuan individu. Faktor Peranan Sekolah Yang Mempengaruhi Aktiviti Melepak Di Kalangan Pelajar Sekolah Menengah Jadual 4(b) Taburan Responden Mengikut Kekerapan, Peratus, Sisihan Piawai Dan Min Bagi Faktor Peranan Sekolah (N = 384)
Kenyataan Saya tidak suka hadir ke sekolah. Guru saya sentiasa marah saya dan kawan tanpa sebab dan penjelasan. Pengetua selalu memberitahu saya sebabsebab sesuatu arahan itu. Pengetua dan guru pernah memberitahu pencapaian saya samada memuaskan atau tidak. Kaunselor ada memberitahu tentang masa depan pekerjaan saya. Pengetua dan guru tidak bertegur sapa dengan saya apabila kami berjumpa. Pengetua dan guru dapat mengawal emosinya walaupun beliau berada dalam keadaan marah. Saya mendapati pengetua/ guru mempunyai tabiat bersia-sia. Guru selalu meminta saya menerima dan mendengar pendapat dan cadangannya. Ada guru yang pernah merendahkan saya di hadapan kawan saya. STS 264 68.8% 226 58.9% 164 42.5% 13 3.4% 42 10.9% 198 51.6% 19 4.9% 51 13.3% 2 0.5% 32 8.3% TS 64 16.7% 57 14.8% 51 13.3% 7 1.8% 45 11.7% 63 16.4% 53 13.8% 39 10.2% 34 8.9% 72 18.8% TP 32 8.3% 58 15.1% 72 18.8% 95 24.7% 216 56.3% 74 19.3% 197 51.3% 89 22.9% 81 21.1% 59 15.4% S 10 2.6% 10 2.6% 69 18.0 % 109 28.4 % 58 15.1 % 24 6.3% 69 18.0 % 178 46.4 % 99 25.8 % 187 48.7 % SS 14 3.6% 33 8.6% 28 7.3% 160 41.% 23 6.0% 25 6.5% 46 12.0 % 28 7.3% 168 43.8 % 34 8.9% Min 4.44 SP 1.00 Tahap T
4.13
1.27
2.34
1.37
4.03
1.02
2.93
0.97
4.00
1.24
3.18
0.98
2.76
1.15
4.03
1.02
2.69
1.13
Jadual 4(b) menunjukkan taburan faktor peranan sekolah menjadi faktor -faktor yang mempengaruhi aktiviti melepak di kalangan
98
pelajar sekolah menengah mengikut peratus, min, sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan saya tidak suka hadir ke sekolah mencatatkan min tertinggi iaitu 4.44 dan sisihan piawai 1.00. Bagi pernyataan guru saya sentiasa marah saya dan kawan tanpa sebab dan penjelasan, mencatatkan nilai min kedua tertinggi iaitu 4.13 dan sisihan piawai 1.27. Secara keseluruhannya min yang diperolehi ialah 3.45 dan sisihan piawai ialah 1.12. Ini menunjukkan tahap faktor peranan sekolah adalah sederhana tinggi. Faktor Peranan Rakan Yang Mempengaruhi Aktiviti Melepak Di Kalangan Pelajar Sekolah Menengah Jadual 4(c) Taburan Responden Mengikut Kekerapan, Peratus, Sisihan Piawai dan Min Bagi Faktor Peranan Rakan (n = 384)
Kenyataan Saya selalu menghabiskan masa bersama rakan. Saya suka bersama dengan rakan. Saya tidak pernah menolak ajakan kawan. Saya ada banyak rakan yang suka melepak. Saya melepak kerana ingin bersama kawan. Saya tidak terpengaruh apabila diajak untuk melakukan sesuatu oleh rakan. Saya tidak suka keluar bersama rakan. Rakan banyak membantu saya apabila saya mengalami masalah. Saya suka bersama rakan yang mempunyai minat yang sama dengan saya. Rakan saya sentiasa merayau selepas waktu sekolah. STS 17 4.4% 2 0.5% 25 6.5% 85 22.1% 234 60.9% 20 5.2% 60 15.6% 4 1.0% 11 2.9% 71 18.5% TS 58 15.1% 12 3.1% 200 52.1% 66 17.2% 70 18.2% 24 6.3% 77 20.1% 13 3.4% 17 4.4% 192 50.0% TP 97 25.3% 40 10.4% 110 28.6% 186 48.4% 37 9.6% 83 21.6% 211 54.9% 41 10.7% 51 13.3% 91 23.7% S 181 47.1% 98 25.5% 26 6.8% 28 7.3% 23 6.0% 55 14.3% 28 7.3% 117 30.5% 219 57.0% 15 3.9% SS 31 8.1% 232 60.4% 23 6.0% 19 4.9% 20 5.2% 202 52.6% 8 2.1% 209 54.4% 86 22.4% 15 3.9% Min 2.61 1.58 3.46 3.44 4.24 SP 0.99 0.84 0.94 1.07 1.17
Tahap
S R S S T
4.03
1.21
2.60
0.91
4.34
0.88
3.92
0.89
3.75
0.93
99
Jadual 4(c) menunjukan taburan faktor keluarga pelajar menjadi faktor -faktor yang mempengaruhi aktiviti melepak di kalangan pelajar sekolah menengah mengikut peratus, min, sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan rakan banyak membantu saya apabila saya mengalami masalah mencatat min tertinggi, iaitu 4.34 dan sisihan piawai 0.88. Bagi pernyataan saya melepak kerana ingin bersama kawan., mencatat min kedua tinggi, iaitu 4.24dan sisihan piawai 1.17. Secara keseluruhannya min yang diperolehi ialah 3.40 dan sisihan piawai ialah 0.98. Ini menunjukkan tahap faktor peranan rakan adalah sederhana. Taburan Faktor Faktor Dominan Yang Mempengaruhi Aktiviti Melepak Di Kalangan Pelajar Sekolah Menengah Jadual 4(d) Taburan Min Keseluruhan Setiap Faktor Faktor Mempengaruhi Aktiviti Melepak Bil Di Kalangan Pelajar Sekolah Menengah 1 Peranan Ibu Bapa 2 Peranan Sekolah 3 Peranan Rakan
Min 3.97 3.45 3.40
Jadual 4(d) menunjukkan min keseluruhan setiap faktor. Didapati faktor bagi peranan ibu bapa mempunyai nilai min yang paling tinggi iaitu sebanyak 3.97, diikuti dengan peranan sekolah di mana nilai min adalah 3.45. Hasil kajian menunjukkan peranan rakan mempunyai nilai min yang paling rendah iaitu 3.40.
100
Perlakuan Melepak Di Kalangan Pelajar Sekolah Menengah Jadual 4(e) Taburan Responden Mengikut Kekerapan, Peratus, Sisihan Piawai dan Min Bagi Perlakuan Melepak (n = 384)
Kenyataan Saya merasa bosan di rumah. Saya merasa bosan di sekolah. Saya tidak suka melepak kerana tiada sesiapa di rumah. Saya suka melepak kerana saya takut ke sekolah. Saya selalu pergi ke tempat permainan video, kafe siber atau snooker. Apabila saya berada di bandar, saya akan lupakan masalah saya. Saya tidak suka berjalan di pusat membeli belah. Saya selalu memaksa diri duduk di rumah. Saya tahu saya selalu melepak. Saya tidak tahu kesan perlakuan melepak. STS 115 29.9% 124 32.3% 27 7.0% 218 56.8% 245 63.8% 69 18.0% 70 18.2% 148 38.5% 204 53.1% 180 46.9% TS 88 22.9% 94 24.5% 43 11.2% 125 32.6% 84 21.9% 93 24.2% 176 45.8% 113 29.4% 93 24.2% 101 26.3% TP 96 25.0% 89 23.2% 126 32.8% 37 9.6% 26 6.8% 119 31.0% 65 16.9% 79 20.6% 34 8.9% 63 16.4% S 61 15.9% 39 10.2% 85 22.1% 3 0.8% 14 3.6% 67 17.4% 42 10.9% 27 7.0% 34 8.9% 27 7.0% SS 24 6.3% 38 9.9% 103 26.8% 1 0.3% 15 3.9% 36 9.4% 31 8.1% 17 4.4% 19 4.9% 13 3.4% Min 2.46 2.41 SP 1.24 1.30
Tahap
S S
3.51
1.20
1.55
0.72
1.62
1.03
2.76
1.21
3.55 2.09 1.88 1.94
1.15 1.13 1.19 1.10
S R R R
Jadual 4(e) menunjukan taburan perlakauan melepak di kalangan pelajar sekolah menengah mengikut peratus, min, sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan saya tidak suka berjalan di pusat membeli belah mencatat min tertinggi, iaitu 3.55 dan sisihan piawai 1.55. Bagi pernyataan pernyataan saya tidak suka melepak kerana tiada sesiapa di rumah, mencatat min kedua tinggi, iaitu 3.51 dan sisihan piawai 1.20. Secara keseluruhannya min yang diperolehi ialah 2.38 dan sisihan piawai ialah 1.13. Ini menunjukkan tahap perlakuan melepak adalah rendah.
101
Indeks Perlakuan Melepak Di Kalangan Pelajar Sekolah Menengah Jadual 4(f) Indeks Perlakuan Melepak
Kenyataan Saya merasa bosan di rumah. Saya merasa bosan di sekolah. Saya tidak suka melepak kerana tiada sesiapa di rumah. Saya suka melepak kerana saya takut ke sekolah. Saya selalu pergi ke tempat permainan video, kafe siber atau snooker. Apabila saya berada di bandar, saya akan lupakan masalah saya. Saya tidak suka berjalan di pusat membeli belah. Saya selalu memaksa diri duduk di rumah. Saya tahu saya selalu melepak. Saya tidak tahu kesan perlakuan melepak. Min 2.46 2.41 3.51 1.55 1.62 2.76 3.55 2.09 1.88 1.94 Skor Item (2.46 1) / (5 1) x 100 = 36.50 (2.41 1) / (5 1) x 100 = 35.25 (3.51 1) / (5 1) x 100 = 62.75 (1.55 1) / (5 1) x 100 = 13.75 (1.62 1) / (5 1) x 100 = 15.50 (2.76 1) / (5 1) x 100 = 44.00 (3.55 1) / (5 1) x 100 = 63.75 (2.09 1) / (5 1) x 100 = 27.25 (1.88 1) / (5 1) x 100 = 22.00 (1.94 1) / (5 1) x 100 = 23.50
Skor indeks perlakuan melepak = Jumlah skor item / Jumlah item = 344.25 / 10 = 34.43 Jadual 4(f) yang menunjukkan pengiraan skor item untuk pengiraan skor indeks perlakuan. Hasil pengiraan mendapati bahawa skor indeks perlakuan melepak bagi kajian ini adalah 34.43, iaitu masih di dalam lingkungan tahap yang sederhana rendah. Hubungan Antara Perlakuan Melepak Dengan Peranan Ibu Bapa Dalam bahagian ini, keputusan kajian dikemukakan. Kaedah statistik yang digunakan adalah analisis korelasi. Keputusan kajian dilaporkan berdasarkan objektif kajian. Hasil kajian menunjukkan terdapat hubungan yang signifikan antara perlakuan melepak dengan peranan ibu bapa
102
Jadual 4(g) Analisis Hubungan Antara Perlakuan Melepak Dengan Peranan Ibu Bapa (Hipotesis 1.1) Peranan Peranan ibu bapa **Signifikan pada aras 0.01 Berdasarkan jadual 4(g), didapati nilai r = -0.18 menunjukkan terdapat hubungan yang signifikan antara perlakuan melepak dengan peranan ibu bapa melebihi aras signifikan yang ditetapkan iaitu 0.01. Oleh yang demikian Hipotesis 1.1 ditolak : Tidak terdapat hubungan yang signifikan antara perlakuan melepak dengan peranan ibu bapa. Oleh kerana, keputusan analisis korelasi menunjukkan terdapat perbezaan min yang signifikan maka dengan ini dirumuskan bahawa terdapat perbezaan yang signifikan antara perlakuan melepak dengan peranan ibu bapa. Jadual 4(h) Analisis Hubungan Antara Perlakuan Melepak Dengan Peranan Sekolah (Hipotesis 1.2) Peranan Pelakuan melepak (nilai korelasi) -0.24** p=0.0001 Peranan pihak sekolah **Signifikan pada aras 0.01 Pelakuan melepak (nilai korelasi) -0.18** p=0.0001
Berdasarkan jadual 4(h), didapati nilai r = -0.24 menunjukkan terdapat hubungan yang signifikan antara perlakuan melepak dengan peranan sekolah melebihi aras signifikan yang ditetapkan iaitu 0.01. Oleh yang demikian Hipotesis 1.2 ditolak : Tidak terdapat hubungan yang signifikan antara perlakuan melepak dengan peranan sekolah. Oleh kerana, keputusan analisis korelasi menunjukkan terdapat perbezaan min yang signifikan maka dengan ini dirumuskan bahawa terdapat perbezaan yang signifikan antara perlakuan melepak dengan peranan sekolah.
103
Jadual 4(i) Analisis Hubungan Antara Perlakuan Melepak Dengan Peranan Rakan (Hipotesis 1.3) Pelakuan melepak (nilai Peranan korelasi) -0.50** Peranan rakan-rakan p=0.0001 **Signifikan pada aras 0.01 Berdasarkan jadual 4(i), didapati nilai r = -0.50 menunjukkan terdapat hubungan yang signifikan antara perlakuan melepak dengan peranan sekolah melebihi aras signifikan yang ditetapkan iaitu 0.01. Oleh yang demikian Hipotesis 1.3 ditolak : Tidak terdapat hubungan yang signifikan antara perlakuan melepak dengan peranan rakan. Oleh kerana, keputusan analisis korelasi menunjukkan terdapat perbezaan min yang signifikan maka dengan ini dirumuskan bahawa terdapat perbezaan yang signifikan antara perlakuan melepak dengan peranan rakan. Jadual 4(j) Analisis Ujian-t Perbandingan Perlakuan Melepak Mengikut Jantina (Hipotesis 2.1) Jantina (n=384) Lelaki (n=136) Perempuan (n=248) Min 2.42 2.35 SP 0.51 0.47 Ujian-t 1.38 p 0.17
Signifikan pada aras p<0.05 Berdasarkan jadual 4(j), didapati nilai p = 0.17. Hipotesis 2.1 diterima : Tiada Perbezaan signifikan antara perlakuan melepak mengikut jantina iaitu aras signifikan 0.17 melebihi aras signifikan yang ditetapkan iaitu 0.05. Oleh kerana, keputusan ujian-t menunjukkan tidak terdapat perbezaan min yang signifikan maka dengan ini dirumuskan bahawa tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara perlakuan melepak mengikut jantina.
104
Jadual 4(k) Analisis Ujian-t Perbandingan Perlakuan Melepak Mengikut Lokasi Kediaman (Hipotesis 2.2) Lokasi kediaman (n=384) Bandar (n=192) Luar bandar (n=192) Signifikan pada aras p<0.05 Berdasarkan jadual 4(k), didapati nilai p = 0.71. Hipotesis 2.2 diterima : Tiada Perbezaan signifikan antara perlakuan melepak mengikut lokasi kediaman iaitu aras signifikan 0.71 melebihi aras signifikan yang ditetapkan iaitu 0.05. Oleh kerana, keputusan ujian-t menunjukkan tidak terdapat perbezaan min yang signifikan maka dengan ini dirumuskan bahawa tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara perlakuan melepak mengikut lokasi kediaman. Jadual 4(l) Analisis Ujian-t Perbandingan Perlakuan Melepak Mengikut Lokasi Sekolah (Hipotesis 2.3) Lokasi sekolah (n=384) Bandar (n=192) Luar bandar (n=192) Signifikan pada aras p<0.05 Berdasarkan jadual 4(l), didapati nilai p = 0.71. Hipotesis 2.3 diterima : Tiada Perbezaan signifikan antara perlakuan melepak mengikut lokasi sekolah iaitu aras signifikan 0.71 melebihi aras signifikan yang ditetapkan iaitu 0.05. Oleh kerana, keputusan ujian-t menunjukkan tidak terdapat perbezaan min yang signifikan maka dengan ini dirumuskan bahawa tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara perlakuan melepak mengikut lokasi sekolah. Min 2.37 2.39 SP 0.54 0.42 Ujian-t -0.37 p 0.71 Min 2.37 2.39 SP 0.54 0.42 Ujian-t -0.37 p 0.71
105
KESIMPULAN Dengan adanya hasil kajian, adalah diharapkan dapat menyedarkan bahawa masih wujub gejala melepak di kalangan pelajar sekolah menengah. Tetapi tahap pelakuan lepak adalah masih dalam tahap yang sederhana. Adalah harus semua lapis masyarakat bermula daripada organisasi keluarga hingga pihak kerajaan supaya berganding bahu bersama-sama membanteras masalah melepak. Samsiah (2004), juga menyatakan bahawa pelbagai pihak adalah dialu-alukan supaya bersama mencegah perlakuan melepak sebelum ia mencapai tahap yang lebih serius. Hasil kajian mendapati bahawa tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara perlakuan melepak dengan jantina, lokasi tempat kediaman dan lokasi sekolah di kalangan pelajar sekolah menengah dan terdapat hubungan yang signifikan antara perlakuan melepak dengan peranan ibu bapa, sekolah dan rakan di kalangan pelajar sekolah menengah. Ini bermakna ketiga-tiga memainkan pengaruh yang boleh mencetuskan perlakuan melepak. Di samping, semua responden mempunyai kecenderungan melakukan aktiviti melepak, tidak kira sama ada lelaki atau perempuan, tinggal di bandar atau luar bandar dan bersekolah di bandar dan luar bandar.
106
RUJUKAN Amato, P.R. dan Keith B. (1991). Parental Divorce and Adult Well Being: A Metaanalysis. Journal of Marriage and the Family. 53, 43-48. Azalina Othman Said (2006). Indeks Belia Malaysia. Institut Penyelidikan Pembangunan Belia Malaysia. Azizi Yahya dan Jaafar Sidek Latif (2005 ). Membentuk Identiti Remaja. Cetakan pertama. Pahang : PTS Publications and Distributors Sdn. Bhd. Azizi Yahya, Jaafar Sidek Latif, Shahrin Hashim dan Yusof Boon ( 2005 ). Psikologi Sosial Alam Remaja. Cetakan Pertama. Pahang : PTS Publications and Distributors Sdn. Bhd. Freud, A. (1985). Adolescece in Psychoanalytic Study of The Child. New Haven: Yale University Press. Vol. 13,255278. Kaplan, M. (1975). Leisure Theory and Policy. New York: John Wiley & Sons Inc. Lester, D. C. (1964). Psychology of Human Adjustment. New York: Alfred A. Knoff Inc. Manja Mohd Ludin (1990). Psikologi Sosiologi dan Falsafah dalam Pendidikan. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. Muhd. Mansur Abdullah dan Siti Nordinar Mohd Tamin (1988), Psikologi Remaja. Petaling Jaya : Fajar Bakti Malaysia Sdn. Bhd. Nor Samsiah Md Said (2004). Faktor Yang Mendorong Remaja Melayu Melepak Dari Perspektif Pelajar Sekolah di Pusat Bandaraya Johor Bahru. Universiti Teknologi Malaysia: Tesis Sarjana Muda. Razali Mohammad (2004). Kecerdasan Emosi dan Hubungannya dengan Pencapaian Akademik dan Tingkah Laku Kenakalan Pelajar. Universiti Teknologi Malaysia: Tesis Ijazah Sarjana. Rustam A. Sani (1994).Ketegasan dalam Masalah Belia. dlm.
107
Utusan Malaysia, 9 Mei. Shahizan, Tsai Chen Chein dan Saw Hooi Chin (2004). Intrapersonal and Interpersonal Untuk Remaja. Kuala Lumpur: PTS Publication & Distributors. Wong Khek Seng (1996). Fenomena Budaya Lepak. dlm. Akademik, Keluaran Khas, hlm. 75-78.
108
5
PELAKUAN AGRESIF DI KALANGAN REMAJA
Azizi Yahaya Shahrin Hashim Faizah Binti Idris
PENGENALAN Fungsi sekolah sebagai sebuah institusi yang membentuk dan mendidik anak bangsa mengikut kehendak dan acuan wawasan negara merupakan satu tugas yang amat mencabar. Semua pihak yang terlibat dalam institusi sekolah seperti pihak kerajaan, pentadbir, guru, ibubapa dan murid memikul tanggungjawab yang besar dalam menentukan kejayaan generasi anak bangsa di masa hadapan. Laporan- laporan akhabar (Harian Metro, 25 Mac 2004; Berita Harian 25 Mac 2004) menunjukkan peningkatan jumlah jenayah juvana yang dilakukan oleh pelajar sekolah seperti gangterisme, pergaduhan, rogol, seks bebas dan buli telah sedikit sebanyak menjejaskan peranan sekolah sebagai pembentuk jati diri dan pendidikan generasi masa hadapan negara. Ini ditambah lagi dengan kejadian jenayah serta perlanggaran displin yang serius terjadi di dalam kawasan sekolah (Utusan Malaysia, 25 Mac 2004). Masalah ini perlu ditanggani dengan segera dan sebaik mungkin kerana ia bukan sahaja menjatuhkan imej sekolah sebagai institusi pembentuk jati diri dan pendidikan anak bangsa. Tetapi juga akan memberi impak kepada survival dan kemajuan negara di masa hadapan. Permasalah pelakuan agresif yang menyalahi dan melanggari norma-norma yang terpelihara dalam masyarakat
Perlakuan Agresif di Kalangan Remaja
109
adalah merupakan salah satu persoalan yang semakin meruncing serta memerlukan satu set kaedah penyelesaian yang berkesan (Jawatan kuasa Progran Gejala Sosial Kebangsaan, 1995). Lee Lam Thye (1997) dalam wawancara di Mingguan Malaysia 8 Julai 1997 menyatakan kebanyakkan remaja yang berusia 15 hingga 21 tahun terlibat dalam gejala vandalisme. Laporan yang dikeluarkan oleh Unit Displin Sekolah, Kementerian Pendidikan Malaysia, terdapat 53 jenis salah laku yang dilakukan oleh golongan pelajar. Daripada jumlah itu, sebanyak 4,035,876 kes berlaku di sekolah rendah dan selebihnya di sekolah menengah. Insiden-insiden perlakuan agresif pelajar yang berlaku sejak kebelakangan ini dan sering mendapat perhatian dari pelbagai pihak dan media-media tempatan. Kajian ini bertujuan untuk menentukan apakah faktor-faktor yang mendorong pelajar bersikap agresif dan apakah bentuk tingkah laku agresif yang dilakukan oleh pelajar mengikut persepsi pelajar di sekolah menengah di kawasan bandar Johor Bahru. PERNYATAAN MASALAH Agresif adalah tindakan melampau pelajar yang boleh menimbulkan masalah disiplin di kalangan pelajar yang menjejaskan perlakuan dan tingkah laku pelajar. Masalah disiplin yang diwujudkan memberi tekanan kepada pelajar itu sendiri, keluarga, pihak sekolah, masyarakat dan negara. Disiplin adalah satu daya kawalan sosial yang amat diperlukan bagi mewujudkan suasana yang tenteram dan keadaan yang licin dan lancar. Perlakuan pelajar yang agresif menimbulkan banyak masalah kepada terutamanya kepada pihak sekolah dalam mewujudkan proses pengajaran dan pembelajaran yang lancar dan berkesan. Pelajar yang bertindak agresif di sekolah perlu ditangani dan dikawal dari peringkat awal lagi supaya masalah ini tidak berlarutan dan menjadi semakin parah seterusnya boleh mengakibatkan pelbagai masalah disiplin dan mencabar kewibawaan sistem pendidikkan sekarang ini.
110
Pelajar merupakan pemimpin hari esok dan kita semestinya tidak merelakan negara kita dipimpin oleh pemimpin di kalangan orang yang bermasalah. Maruah dan harga diri dan negara kita terletak pada rakyatnya dan tanggungjawab ibu bapa, guru dan masyarakat penting dalam membangunkan pelajar bermasalah seperti ini. Oleh itu, kajian ini dijalankan untuk meninjau faktorfaktor berlakunya perlakuan agresif di kalangan pelajar dan jenis tindakan agresif pelajar di sekolah menengah yang menyumbangkan kepada masalah kepada sekolah sekitar bandar Johor Bahru dari persepsi pelajar bermasalah. Kajian ini juga bertujuan melihat perbezaan perlakuan agresif mengikut faktor dengan jantina dan perhubungan tingkah laku dengan pendapatan ibu bapa. OBJEKTIF KAJIAN Objektif umum kajian ini ialah untuk mengetahui tahap tingkah laku buli di kalangan pelajar sekolah menengah. Objektif khusus kajian ini adalah: 1. Untuk mengenalpasti faktor-faktor yang paling dominan seperti faktor suasana sekolah, latar belakang keluarga, sikap pelajar, faktor psikologi dan rakan sebaya terhadap pelajar agresif. 2. Untuk mengenal pasti jenis tingkah laku agresif (fizikal, verbal dan antisosial) yang paling kerap berlaku di kalangan pelajar sekolah menengah di kawasan bandar Johor Bahru. 3. Untuk mengetahui sama ada terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor suasana sekolah, latar belakang keluarga, sikap pelajar, faktor psikologi dan pengaruh rakan sebaya terhadap pelajar agresif mengikut jantina. 4. Untuk mengetahui sama ada terdapat hubungan yang signifikan antara jenis tingkah laku agresif (fizikal, verbal dan antisosial) yang paling kerap berlaku di kalangan pelajar sekolah menengah di kawasan bandar Johor Bahru
111
dengan pendapatan ibu bapa. PERSOALAN KAJIAN Kajian ini akan menjawab persoalan-persoalan berikut; 1. Apakah faktor yang paling dominan seperti faktor suasana sekolah, latar belakang keluarga, sikap pelajar, faktor psikologi dan pengaruh rakan sebaya terhadap pelajar agresif. 2. Apakah jenis tingkah laku agresif (fizikal, verbal dan antisosial) yang kerap terjadi di kalangan pelajar sekolah menengah. 3. Adakah terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor suasana sekolah, latar belakang keluarga, sikap pelajar, faktor psikologi dan rakan sebaya terhadap pelajar agresif mengikut jantina. 4. Apakah terdapat hubungan yang signifikan antara jenis tingkah laku agresif (fizikal, verbal dan antisosial) yang paling kerap berlaku di kalangan pelajar dengan pendapatan ibu bapa. HIPOTESIS KAJIAN 1 Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor suasana sekolah, latar belakang keluarga, sikap pelajar, faktor psikologi dan pengaruh rakan sebaya terhadap pelajar agresif mengikut jantina. i Hipotesis nol 1 Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor suasana sekolah terhadap pelajar agresif mengikut jantina. ii Hipotesis nol 2: Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor latar belakang keluarga terhadap pelajar agresif mengikut jantina. iii Hipotesis nol 3:
112
Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor sikap pelajar terhdap pelajar agresif mengikut jantina. iv Hipotesis nol 4: Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor psikologi terhadap pelajar agresif mengikut jantina v Hipotesis nol 5: Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor pengaruh rakan sebaya terhadap pelajar agresif mengikut jantina. Tidak terdapat hubungan yang signifikan di antara jenis tingkah laku agresif (fizikal, verbal dan antisosial) dengan pendapatan ibu bapa. i Hipotesis nol 1: Tidak terdapat hubungan yang signifikan di antara jenis tingkah laku agresif (fizikal) dengan pendapatan ibu bapa. ii Hipotesis nol 2: Tidak terdapat hubungan yang signifikan di antara jenis tingkah laku agresif (verbal) iii Hipotesis nol 3: Tidak terdapat hubungan yang signifikan di antara jenis tingkah laku agresif (anti sosial) dengan pendapatan ibu bapa
KEPENTINGAN KAJIAN Kajian ini dibuat untuk melihat sejauh mana masalah pelajar yang bertindak secara agresif di sekolah yang masih berlaku di sekolah dan faktor yang mendorong pelajar melakukan tindakan sedemikian di sekolah menengah. Pentingnya bagi pihak sekolah mengetahui kewujudan perlakuan agresif di kalangan pelajar dari peringkat awal di sekolah mereka bagi merancang pelbagai program untuk menangani masalah ini daripada berterusan dan memberi pelbagai motivasi kepada pelajar yang melakukan tindakan agresif itu dan sebagai pengetahuan kepada ibu bapa tentang salah laku anak mereka. Dari hasil dapatan kajian ini diharap pihak yang
113
bertanggungjawab terhadap isu ini seperti Kementerian Pelajaran mengambil langkah yang sewajarnya menangani masalah ini tidak menjadi semakin rumit. Setelah punca yang mendorong pelajar melakukan tindakan agresif telah dikenalpasti, maka pihak tertentu seperti Kementerian Pelajaran, Jabatan Pendidikan Negeri, pihak sekolah serta guru dan ibu bapa dapat memperbaiki segala kelemahan yang berlaku di sekolah supaya tidak akan wujud masalah pelajar bertindak agresif seperti yang sentiasa dipaparkan di dada akhbar sekarang ini. SKOP KAJIAN Dapatan kajian ini juga adalah terbatas kepada penggunaan sampel pelajar sekolah menengah di lima buah sekolah di sekitar kawasan Bandar Johor Bahru iaitu SMK St Joseph, SMK(P) Sultanah Aminah, SMK Tasik Utara 2, SMK Dato Jaafar dan SMK Aminuddin Baki. Kajian dijalankan di sekolah yang dinyatakan kerana sekolah di pilih memenuhi kriteria yang diperlukan dan sesuai untuk kajian kes yang terdiri dari pelajar yang bermasalah. Pembolehubah - pembolehubah seperti faktor-faktor perlakuan agresif, jenis perlakuan agresif, jantina dan pendapatan ibu bapa digunakan dalam analisis bagi menjawab persoalan kajian adalah terhad kepada apa yang dinyatakan dalam kajian ini sahaja. METODOLOGI Reka bentuk kajian ini adalah berbentuk deskriptif. Menurut Majid (1998), penyelidikan deskriptif merupakan penyelidikan yang bermatlamat untuk menerangkan sesuatu fenomena yang sedang berlaku. Jenis penyelidikan ini adalah jenis kajian soal selidik. Kajian dilakukan di lima buah sekolah menengah terpilih di kawasan bandar Johor Bahru, Johor terdiri daripada pelajarpelajar tingkatan satu, dua dan empat. Soal selidik menggunakan Senarai Semak Masalah Mooney sebagai panduan. Instrumen berbentuk soal selidik merupakan cara yang paling berkesan bagi mendapatkan maklumat daripada responden (Tuckman, 1978).
114
Cates (1980) pula berpendapat, pengunaan instrumen berbentuk soal selidik adalah amat berkesan jika ia disediakan dengan baik dan mempunyai item-item yang konsisten dan boleh dipercayai. Soalan dibahagikan kepada tiga bahagian, A demografi, B faktor pelajar bertindak agresif dan C jenis tingkah laku agresif pelajar Dapatan kajian ini juga adalah terbatas kepada penggunaan sampel pelajar sekolah menengah di lima buah sekolah di sekitar kawasan Bandar Johor Bahru iaitu SMK St Joseph, SMK(P) Sultanah Aminah, SMK Tasik Utara 2, SMK Dato Jaafar dan SMK Aminuddin Baki. Penentuan saiz sampel dalam kajian ini adalah berasaskan kaedah yang digunakan oleh Krejcie dan Morgan (1970). Sampel kajian terdiri daripada 160 orang pelajar. Seramai 20 hingga 40 orang pelajar dari setiap sekolah telah dipilih secara rawak berperingkat.
115
DAPATAN KAJIAN 1 Persoalan Kajian 1 Apakah faktor yang paling dominan seperti faktor suasana sekolah, latar belakang keluarga, sikap pelajar, faktor psikologi dan pengaruh rakan sebaya terhadap pelajar agresif Jadual 5(a) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisihan Piawai Bagi Faktor Suasana Sekolah (n=260)
S Faktor Suasana Sekolah Saya suka dengan peraturan sekolah Saya selesa dengan suasana sekolah Saya suka berasa di sekolah Suasana pembelajaran di dalam kelas menyeronokkan Sekolah saya sentiasa sibuk dengan pelbagai program Suasana sekolah dapat membantu saya belajar dengan baik Saya selesa dengan disiplin sekolah saya Guru sentiasa mengambil tahu prestasi pelajarnya Purata Keseluruhan F 50 42 60 56 22 3 41 56 75 % 19.2 16.2 25.4 21.6 85.8 15.7 21.6 28.9 f 33 15 1 13 0 43 71 0 7 5.8 0.4 5.0 0 16.5 27.3 0 TP % f 177 203 199 190 37 176 133 185 TS % 68.1 88 76.5 63.0 14.2 67.7 51.2 71.1 Min 3.75 3.87 4.1 3.86 4.02 3.64 3.28 3.65 4.10 SP 1.1 1.0 0.95 1.26 0.99 1.02 0.83 1.22 .56
Berdasarkan jadual 5(a), pelajar melihat faktor suasana sekolah yang paling dominan menjurus kepada perlakuan agresif pelajar di sekolah menengah kerana pelajar tidak suka atau tidak selesa dengan suasana sekolah. Min tertinggi bagi suasana sekolah ialah 4.10 dengan sisihan piawai 0.95 bagi Saya suka berada di sekolah Seramai 199 orang (76.5 peratus) tidak bersetuju manakala seramai 1 orang ( 0.4 peratus) tidak pasti dan 60 orang bersetuju (25.4 peratus). Dapatan ini menunjukkan majoriti pelajar tidak suka berada di sekolah. Soalan sekolah saya sentiasa sibuk dengan pelbagai program menunjukkan skor min 4.02 dengan sisihan piawai 0.99. Seramai 223 orang (85.8 peratus) bersetuju dan 37 orang (14.7
116
peratus) sangat bersetuju. Seramai 33 orang (12.7 peratus) tidak bersetuju dan 4 orang (1,5 peratus) sangat tidak bersetuju. Ini menunjukkan kebanyakkan pelajar bersetuju sekolah mereka sentiasa aktif dengan pelbagai program menjana untuk memberikan pelajar pelbagai pengetahuan dan pengalaman dari aspek kurikulum dan kokurikulum. Pelajar berpendapat suasana sekolah dapat membantu mereka belajar dengan baik dengan skor min 3.64 dan sisihan piawai 1.0. Dapatan ini menunjukkan pelajar tidak bersetuju dengan pernyataan ini di mana seramai 41 orang (15.7 peratus) bersetuju, 43 orang tidak pasti ( 16.5 peratus) dan 176 orang tidak bersetuju ( 67.7 peratus) Skor min terendah dalam faktor suasana sekolah menentukan perlakuan agresif pelajar di sekolah ialah saya selesa dengan disiplin sekolah dengan skor min 3.28 dan sisihan piawai 0.82. Seramai 133 orang (51.2 peratus) bersetuju, 71 orang (27.3 peratus) tidak pasti manakala seramai 56 orang (21.6 peratus) tidak bersetuju dalam menentukan perlakuan pelajar yang agresif. Jadual 5(b) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisihan Piawai Bagi Faktor Latar Belakang Keluarga (n=260)
S Faktor Latar Belakang Keluarga Hubungan saya dengan ibu bapa/penjaga baik Ibu bapa saya sentiasa sibuk Ibu bapa saya tidak pernah memarahi saya Ibu bapa perihatin terhadap saya Ibu bapa sentiasa mendisiplinkan saya Ibu bapa mengetahui aktiviti saya diluar rumah Ibu bapa meraikan harijadi saya Ibu bapa sentiasa mengharapkan keputusan peperiksaan terbaik Purata Keseluruhan F 53 221 35 38 23 31 45 161 % 18.4 85.0 12.8 14.6 8.9 11.9 17.3 61.9 f 0 12 12 13 26 29 0 61 TP % 0 4.6 4.6 5.0 10.0 11.2 0 23.5 f 212 27 213 209 211 200 215 38 TS % 81.5 10.4 81.9 61.4 81.2 76.3 42.7 14.7 Min 3.68 4.27 3.68 3.94 3.79 3.87 4.1 3.53 3.86 SP .90 .99 .72 1.0 .74 .90 1.1 .93 .53
117
Berdasarkan jadual 5(b), didapati kebanyakan pelajar sangat bersetuju mengatakan ibu bapa mereka terlalu sibuk sehingga menjurus kepada kepincangan dalam sikap pelajar seterusnya mempengaruhi sikap mereka sewaktu di sekolah. Hasil dapatan daripada kajian di dapati skor min tertinggi 4.42 dengan sisihan piawai 0.99 bagi ibu bapa saya sentiasa sibuk. Seramai 140 orang (53.9 peratus) bersetuju ibu bapa mereka sentiasa sibuk 2 orang (0.8 peratus) sangat tidak bersetuju ibu bapa mereka sentisa sibuk manakala 12 orang (4.6 peratus) tidak pasti. Ibu bapa perihatin terhadap saya menunjukkan skor min yang sederhana 3.94 dengan sisihan piawai 0.87. Seramai 132 orang pelajar (50.8 peratus) tidak bersetuju ibu bapa mereka perihatin dan 77 orang pelajar (29.6 peratus) sangat tidak bersetuju manakala 13 orang pelajar (5.0 peratus) tidak pasti dan 34 orang pelajar (13.1 peratus) setuju faktor ini menyumbang kepada pelajar bertindak secara agresif di sekolah menengah di kawasan Bandar Johor Bahru. Faktor latar belakang pelajar yang menyumbang kepada perlakuan agresif pelajar di sekolah menengah di kawasan Bandar Johor Bahru yang menunjukkan skor min yang paling rendah ialah ibu bapa saya sentiasa mengharapkan keputusan peperiksaan yang terbaik iaitu 3.53 dengan sisihan piawai 0.93. Seramai 138 orang pelajar (53.1 peratus) setuju, 61 orang pelajar (23.5 peratus) tidak pasti dan 29 orang pelajar (11.5 peratus) tidak bersetuju ibu bapa. Skor min purata keseluruhan bagi taburan faktor latar keluarga ialah 3.86 dengan sisihan piawai sebanyak 0.53. Ini menunjukkan faktor latar belakang keluarga berada pada tahap yang tinggi
118
Jadual 5(c) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisihan Piawai Bagi Faktor Sikap Pelajar (n=260)
S Faktor Sikap Pelajar Apabila ternampak rakan menconteng meja, saya akan menegurnya Saya selalu menyiapkan kerja sekolah Saya dapat menumpukan perhatian di dalam kelas ketika guru mengajar Saya suka berada di rumah Saya dapat mengawal perasaan marah Saya suka melibatkan diri dalam program sekolah Saya suka mencuba sesuatu yang baru Saya suka berkawan dengan rakan sebaya Purata Keseluruhan F 41 52 29 46 25 105 229 54 % 15.8 20.0 1.1 17. 2 9.6 40.4 88.1 20.8 F 12 45 4 5 23 0 6 15 TP % 4.6 17. 3 1.5 1.9 8.8 0 2.3 5.8 f 204 163 227 209 165 155 25 191 TS % 65.5 62.7 83.3 82.9 63.2 59.7 9.6 73.5 Min 3.80 3.81 4.03 3.75 3.99 3.48 4.39 3.78 3.88 SP 1.04 1.17 .92 .98 .94 1.33 .98 1.19 .62
Jadual 5(c) di atas menunjukkan taburan responden bagi faktor sikap pelajar yang menjurus kepada berlakunya perlakuan agresif di kalangan pelajar di kawasan bandar Johor Bahru. Hasil dapatan daripada kajian yang dijalankan menunjukkan skor min tertinggi 4..39 dengan sisihan piawai 0.98 bagi saya suka mencuba sesuatu yang baru dengan 229 orang pelajar (93.1 peratus) sangat, 6 orang pelajar (2.3 peratus) tidak pasti dan 21 orang pelajar tidak bersetuju (9.6 peratus). Skor min terendah untuk faktor sikap pelajar bagi menentukan faktor yang paling dominan terhadap perlakuan agresif pelajar ialah 3.58 dengan sisihan piawai 1.28 saya suka melibatkan diri dalam program sekolah. Hasil dapatan kajian yang telah dijalankan ke atas pelajar menunjukkan 125 orang pelajar (59.7 peratus) tidak bersetuju Secara keseluruhannya purata keseluruhan skor min bagi taburan bagi faktor sikap pelajar terhadap perlakuan agresif pelajar ialah 3.99 dengan sisihan piawai keseluruhan 0.55. Ini menunjukkan faktor sikap pelajr berada pada tahap yang tinggi.
119
Jadual 5(d) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisihan Piawai Bagi Faktor Psikologi (n=260)
S Faktor Psikologi Saya suka melepaskan perasaan marah Saya tahu mengatasi masalah diri Saya suka mengikut kehendak sendiri Saya seronok apabila menconteng Saya merasa iri hati melihat pelajar lain menggunakan kemudahan sekolah Merosakkan harta benda sekolah dapat menarik perhatian orang Saya berdendam dengan guru yang mendenda saya Jika seseorang pelajar melakukan kesalahan, mesti menerima hukuman atas kesalahannya Purata Keseluruhan F 82 84 180 140 178 199 214 171 % 31.5 32.3 69.3 53.9 68.5 76.5 82.3 65.8 F 0 0 27 67 37 24 5 18 TP % 0 0 10.4 25.8 14.2 9.2 1.9 6.9 f 11 176 53 53 45 37 41 71 TS % 4.3 67.7 20.4 20.4 17.4 14.3 15.8 27.2 Min 4.22 2.65 3.51 3.53 3.65 3.87 4.25 3.55 3.65 SP .71 .94 .88 1.13 .96 1.04 1.24 1.22 .55
Berdasarkan jadual 5(d) menunjukkan taburan responden berdasarkan peratusan, min dan sisihan piawai terhadap faktor psikologi terhadap perlakuan agresif pelajar. Skor min tertinggi untuk saya dapat menerima apabila didenda sebanyak 4.2 dengan sisihan piawai 1.24. Seramai 214 orang bersetuju (82.3 peratus) manakala 41 orang (15.8 peratus) bersetuju. Purata semua pelajar di sekolah menengah di kawasan Bandar Johor Bahru tidak bersetuju faktor psikologi menjurus kepada perlakuan agresif pelajar Pelajar tidak suka melepaskan perasaan marah bagi faktor psikologi dalam menentukan faktor yang paling dominan terhadap perlakuan agresif pelajar di sekolah menengah di kawasan Bandar Johor Bahru ialah 4.22 dengan sisihan piawai 0.71. Hasil dapatan menunjukkan seramai 249 orang pelajar (95.7 peratus) tidak bersetuju, seramai 11 orang pelajar (4.3 peratus) bersetuju mereka suka melepaskan perasaan marah.
120
Skor min terendah dalam menentukan faktor yang paling dominan terhadap perlakuan agresif pelajar di lima buah sekolah menengah di kawasan bandar Johor Bahru 2.6 dengan sisihan piawai 0.94. Daripada hasil dapatan kajian saya tahu mengatasi masalah diri menunjukkan seramai 84 orang pelajar (32.3 peratus) bersetuju, 176 orang pelajar (67.7 peratus) tidak bersetuju. Purata keseluruhan skor min bagi faktor psikologi ialah 3.65 dengan purata keseluruhan bagi sisihan piawai ialah 0.55. Ini menunjukkan faktor psikologi terhadap perlakuan pelajar pada tahap yang sederhana. Jadual 5(e) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisihan Piawai Bagi Faktor Rakan Sebaya (n=260)
S Faktor Rakan Sebaya Saya selesa bersama rakan yang selalu ponteng kelas Rakan saya selalu mendorong saya melakukan perbuatan baik Saya menurut pandangan rakan Saya mengulangkaji bersama rakan Rakan saya sentiasa menolong saya Rakan saya tidak pernah melakukan kesalahan di sekolah Rakan saya seorang yang berdisiplin Saya setia apabila berkawan Purata f 177 155 175 174 44 36 30 156 % 68.1 59.7 67.3 66.9 36.9 13.8 11.6 60.0 F 2 45 26 0 75 0 42 59 TP % 0.8 17.3 10.0 0 28.8 0 16.2 22.7 f 81 60 59 86 175 188 188 45 TS % 31.1 23.1 22.7 33.1 67.3 72.3 72.3 17.2 Min 3.33 3.42 3.43 3.31 4.17 4.18 3.76 3.82 3.68 SP 1.01 .93 .87 1.0 1.18 1.22 .87 1.16 0.58
Jadual 5(e) menunjukkan taburan mengikut peratusan , min dan sisihan piawai bagi faktor rakan sebaya dalam menentukan faktor yang paling dominan terhadap perlakuan agresif pelajar di sekolah menengah di kawasan Bandar Johor Bahru. Hasil dapatan daripada kajian yang dijalankan menunjukkan faktor rakan sebaya rakan saya tidak pernah melakukan kesalahan di sekolah mempunyai jumlah skor min yang paling tinggi iaitu 4.18 dengan sisihan piawai 1.17. Dapatan menunjukkan seramai 188 orang pelajar (64.5 peratus) tidak bersetuju atau manakala 47 orang
121
pelajar bersetuju (18 peratus). Dapatan skor min 4.17 dengan sisihan piawai 1.18, Rakan saya sentiasa menolong saya menunjukkan 175 orang pelajar (88.3 peratus) sangat tidak bersetuju, seramai 45 orang pelajar (18 peratus) tidak bersetuju manakala seramai 75 orang pelajar (28.8 peratus) tidak pasti samada rakan mereka sentiasa menolong atau tidak. Faktor rakan sebaya saya mengulangkaji bersama rakan menunjukkan skor min yang paling rendah bagi menentukan faktor yang paling dominan iaitu 3.31 dengan sisihan piawai 1.0. Hasil dapatan daripada kajian yang telah dijalankan terhadap pelajar agresif menunjukkan seramai 174 orang pelajar (66.9 peratus) bersetuju mereka mengulangkaji bersama rakan mereka dan seramai 86 orang pelajar tidak bersetuju (37.4 peratus) Purata keseluruhan menunjukkan skor min keseluruhan bagi faktor rakan sebaya ialah 3.68 dengan sisihan piawai keseluruhan ialah 0.58. Dapatan ini menunjukkan faktor rakan sebaya pada tahap yang tinggi. 2 Persoalan Kajian 2 Apakah jenis tingkah laku agresif (fizikal, verbal dan antisosial) yang kerap terjadi di kalangan pelajar sekolah menengah
122
Jadual 5(f) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisihan Piawai Bagi Jenis Tingkah Laku Fizikal (n=260)
Tingkah Laku Fizikal Untuk mendapatkan sesuatu Untuk mendapatkan wang Untuk menunjukkan saya kuat Kerana orang lain melakukan Saya suka mencuba sesuatu yang berbeza dengan pelajar lain Saya mengasari dengan sengaja Saya bergaduh walaupun perkara yang kecil Saya suka mengambil barangan milik orang Purata Keseluruhan S f 217 216 130 182 62 80 110 149 % 83.4 83.1 50.0 70.0 23.8 30.8 42.4 56.5 f 0 0 95 0 90 76 51 13 TP % 0 0 36.5 0 34.6 29.2 19.6 5.0 f 43 44 35 78 108 104 99 99 TS % 16.6 16.9 13.5 30.0 41.5 40.0 38.1 35.8 Min 4.0 3.96 3.67 3.41 2.87 2.91 3.11 3.17 3.57 SP 1.01 1.06 1.08 1.10 .89 .84 1.03 1.00 .62
Jadual 5(f) di atas menunjukkan taburan responden mengikut peratus, min dan sisihan piawai bagi faktor jenis tingkah laku fizikal yang kerap berlaku di sekolah menengah di kawasan Johor Bahru. Skor min paling tinggi ialah 4.0 dengan sisihan piawai 1.01. Kebanyakkan pelajar melakukan tindakan agresif untuk mendapatkan sesuatu seramai 217 orang (82.4 peratus) bersetuju, dan 43 orang (16.6 peratus) tidak bersetuju. Hasil dapatan daripada kajian menunjukkan skor min yang paling rendah terhadap tingkah laku fizikal 2.87 dengan sisihan piawai 0.89 iaitu saya suka mencuba sesuatu yang berbeza dengan pelajar lain. Majoriti pelajar tidak bersetuju seramai 108 orang pelajar bersetuju (41.5 peratus) dan 62 orang (23.5 peratus) bersetuju manakala 90 orang (34.6 peratus) tidak pasti. Purata keseluruhan bagi jenis tingkah laku yang berlaku di kalangan pelajar sekolah menengah kawasan bandar Johor Bahru bagi skor min ialah 3.57 dengan sisihan piawainya ialah 0.62 dan ini menunjukkan tahap yang sederhana.
123
Jadual 5(g) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisihan Piawai Bagi Jenis Tingkah Laku Verbal (n=260)
S Jenis Tingkah Laku Verbal Untuk membalas dendam atau membalas semula Saya dapat menerima pendapat orang lain Saya suka bergaul dengan semua pelajar Saya berasa puas apabila dapat mengejek atau membuli rakan yang lemah Saya suka mengeluarkan perkataan yang kesat Saya membuatkan pelajar lain marah Saya suka mengejek pelajar lain Saya suka mengugut pelajar Purata Keseluruhan f 209 116 176 191 210 193 212 162 % 80.9 44.6 67.7 73.5 81.2 74.2 81.5 62.3 f 0 1 26 0 0 26 12 6 TP % 0 0.4 10.0 0 0 10.0 4.6 2.3 f 51 143 58 69 49 41 36 76 TS % 19.6 55.0 21.3 29.5 13.5 15.8 13.9 35.4 F 7 12 4 4 9 3 8 16 STS % 2.7 4.6 1.5 1.5 3.5 1.2 3.1 6.2 3.92 3.57 3.94 3.21 3.53 1.51 .78 1.02 1.06 .66 3.78 2.95 3.43 3.59 1.03 1.20 .87 1.05 Min SP
Jadual 5(g) menunjukkan taburan responden bagi jenis tingkah laku fizikal. Pelajar suka mengejek pelajar lain menunjukkan skor min tertinggi 3.94 dan sisihan piawai 1.02. Seramai 212 pelajar (81.5 peratus) bersetuju mereka suka mengejek manakala 36 pelajar (13.1 peratus) tidak bersetuju dan hanya 12 orang (4.6 peratus) tidak pasti dengan tindakan mereka. Pelajar suka mengeluarkan perkataan kesat semasa di sekolah apabila sebilangan besar bersetuju dengan pernyataan ini 211 orang (81.2 peratus) dan 49 orang (18.9 peratus) tidak bersetuju dengan pernyataan ini. Skor min paling rendah 2.95 dengan sisihan piawai 1.20. Daripada hasil kajian yang telah dianalisa menunjukkan seramai 106 orang (44.6 peratus) bersetuju mereka dapat menerima pandapat orang lain, seramai 1 orang (0.4 peratus) tidak pasti dan seramai 152 orang (55 peratus) tidak bersetuju mereka dapat menerima pendapat orang lain
124
Purata keseluruhan bagi jenis tingkah laku verbal yang berlaku di kalangan pelajar sekolah menengah kawasan bandar Johor Bahru bagi skor min ialah 3.53 dengan sisihan piawainya ialah 0.66 dan menunjukkan tahap yang sederhana. Jadual 5(h) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisihan Piawai Bagi Jenis Tingkah Laku Anti Sosial (n=260)
Jenis Tingkah laku anti sosial Saya melakukan untuk suka-suka Kerana mereka menyakiti hati saya Kerana mereka pengecut Saya suka menjadi ketua Saya suka mengasingkan diri Saya cemburu melihat kawan saya berbual dengan orang lain Saya suka merosakkan sesuatu yang bukan milik saya Saya hanya bergaul dengan rakan sebangsa Purata Keseluruhan S f 190 190 207 184 168 168 212 199 % 73.1 73.1 78.1 70.8 64.6 64.6 81.5 76.5 f 0 18 0 11 15 12 25 0 TP % 0 6.9 0 4.2 5.8 4.6 9.6 0 f 70 52 56 65 77 80 23 61 TS % 26.9 20.0 21.5 24.0 29.6 30.8 8.8 24.5 Min 3.77 3.51 3.63 3.44 3.32 3.32 3.71 3.51 3.43 SP 1.21 .85 1.01 .90 .97 .96 .68 .90 .55
Jadual 5(h) menunjukkan majoriti pelajar daripada responden bersetuju mereka melakukan tingkah laku anti sosial hanya untuk suka-suka dan dengan masing-masing min skor 3.77 dan sisihan piawai 1.21. Hasil dapatan menunjukkan seramai 190 orang pelajar (73.4 peratus) bersetuju, 70 orang (27.6 peratus) tidak bersetuju dan 6 orang (2.3 peratus) sangat tidak bersetuju. Skor min yang paling rendah terhadap faktor tingkah laku anti sosial di kalangan pelajar di sekolah menengah di kawasan bandar Johor Bahru bagi menentukan faktor yang paling kerap dilakukan oleh pelajar ialah 3.32 dengan sisihan piawai 0.97. Dapatan menunjukkan pelajar agresif kebanyakkan bersetuju mereka suka mengasingkan diri seramai 168 orang (64.6 peratus), 15 orang (5.8 peratus) tidak pasti dan 77 orang (29.6 peratus) tidak bersetuju
125
Purata keseluruhan skor min bagi jenis tingkah laku anti sosial ialah 3.43 dengan sisihan piawai 0.55 dan ini menunjukkan tingkah laku anti sosial pada tahap sederhana. 3 Persoalan Kajian 3 Adakah terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor suasana sekolah, latar belakang keluarga, sikap pelajar, faktor psikologi dan rakan sebaya terhadap pelajar agresif mengikut jantina Jadual 5(i) Taburan Bilangan Responden Mengikut Ujian T Untuk Perbezaan Antara Faktor Terhadap Pelajar Agresif Mengikut Jantina
Faktor Suasana Sekolah Latar belakang keluarga Sikap pelajar Psikologi Rakan Sebaya Ujian- t untuk perubahan min Perbezaan Sig (2-ekor) min -.17 0.87 -.02 1.61 0.11 0.11 0.70 0.48 0.06 1.29 0.20 0.09 -1.46 0.15 0.11 T Terima dan hipotesis nol Terima Terima Terima Terima Terima tolak
Signifikan pada aras keertian .05 Hipotesis 1 : Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor suasana sekolah terhadap pelajar agresif mengikut jantina Berdasarkan jadual 9, dapatan kajian mendapati nilai p=0.87 > 0.05. Memandangkan faktor suasana sekolah mempunyai nilai signifikan adalah lebih dari 0.05, maka hipotesis (1) di terima iaitu tidak terdapat perbezaan yang signifikan. Hipotesis 2 : Terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor latar keluarga terhadap pelajar agresif mengikut jantina Berdasarkan jadual 9, dapatan kajian mendapati nilai p=0.11 > 0.05. Memandangkan faktor latar belakang keluarga
126
mempunyai nilai signifikan adalah lebih dari 0.05, maka hipotesis (2) di terima iaitu tidak terdapat perbezaan yang signifikan. Hipotesis 3 : Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor sikap pelajar terhadap pelajar agresif mengikut jantina Berdasarkan jadual 9, dapatan kajian mendapati nilai p=0.48 > 0.05. Memandangkan faktor sikap pelajar mempunyai nilai signifikan adalah lebih dari 0.05, maka hipotesis (3) di terima iaitu tidak terdapat perbezaan yang signifikan. Hipotesis 4 : Terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor psikologi terhadap pelajar agresif mengikut jantina Berdasarkan jadual 9, dapatan kajian mendapati nilai p=0.20 > 0.05. Memandangkan faktor psikologi mempunyai nilai signifikan adalah lebih dari 0.05, maka hipotesis (4) di terima iaitu tidak terdapat perbezaan yang signifikan Hipotesis 5 : Terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor rakan sebaya terhadap pelajar agresif mengikut jantina Berdasarkan jadual 9, dapatan kajian mendapati nilai p=0.15 > 0.05. Memandangkan faktor rakan sebaya mempunyai nilai signifikan adalah lebih dari 0.05, maka hipotesis (5) di terima iaitu tidak terdapat perbezaan yang signifikan. 4 Persoalan Kajian 4 Adakah terdapat hubungan yang signifikan antara jenis tingkah laku agresif (fizikal, verbal dan antisosial) dengan pendapatan ibu bapa
Jadual 5(j) Jadual Analisis Perhubungan Antara Tingkah Laku Fizikal Dengan Pendapatan Ibu Bapa
Perhubungan Tingkah Laku Fizikal Dengan Pendapatan Ibu Bapa Tingkah Laku Verbal Dengan Pendapatan Ibu Bapa Tingkah Laku Anti Soaial Dengan Pendapatan Ibu Bapa R -.112 -.177 -.127 Sig .072 0.004 0.040 Terima Tolak hipotesois nol Terima Tolak Tolak
Perlakuan Agresif di Kalangan Remaja Signifikan pada aras keertian 0.05
127
Hipotesis nol 1 : Tidak terdapat hubungan yang signifikan di antara tingkah laku agresif (fizikal) dengan pendapatan ibu bapa Jadual 5(j) mendapati nilai r ialah -.112, Ini menunjukkan hubungan antara tingkah laku fizikal dengan pendapatan ibu bapa adalah lemah dan (-) adalah berkadaran songsang antara pemboleh ubah. Sementara P= 0.075 > 0.05. Hipotesis nol di terima. Hipotesis nol 2 : Tidak terdapat hubungan yang signifikan di antara tingkah laku agresif (verbal) dengan pendapatan ibu Jadual 10 mendapati nilai r ialah -.177, Ini menunjukkan hubungan antara tingkah laku fizikal dengan pendapatan ibu bapa adalah lemah dan (-) adalah berkadaran songsang antara pemboleh ubah. Sementara P= 0.004 > 0.05. Hipotesis nol di tolak. Hipotesis nol 3 : Tidak terdapat hubungan yang signifikan di antara tingkah laku agresif (anti sosial) dengan pendapatan Jadual 10 mendapati nilai r ialah -.127, Ini menunjukkan hubungan antara tingkah laku fizikal dengan pendapatan ibu bapa adalah lemah dan (-) adalah berkadaran songsang antara pemboleh ubah. Sementara P= 0.040 > 0.05. Hipotesis nol di tolak. PERBINCANGAN Kajian yang dijalankan menunjukkan faktor yang paling dominan terhadap pelajar agresif mengikut sudut persepsi pelajar di sekolah menengah di kawasan Bandar Johor Bahru. Dapatan kajian menunjukkan faktor suasana sekolah merupakan faktor yang paling dominan terhadap pelajar agresif di lima buah sekolah di kawasan Bandar Johor Bahru dengan skor min 4.10 dan sisihan piawai 0.56. Ini diikuti oleh faktor sikap pelajar itu sendiri 3.88 skor minnya dengan sisihan piawai 0.65. Faktor latar belakang keluarga berada dalam kumpulan ketiga dengan skor min 3.86 dan sisihan piawai 0.53 diikuti faktor rakan sebaya dengan skor min
128
3.68 dan sisihan piawai 0.58. Faktor yang paling kurang dominan ialah psikologi dengan skor min 3.65 dan sisihan piawai 0.55. Min tertinggi bagi suasana sekolah ialah 4.10 dengan sisihan piawai 0.95 menunjukkan pelajar tidak suka berada di sekolah. Dapatan ini menunjukkan majoriti pelajar tidak suka berada di sekolah. Suasana sekolah lebih menjurus kepada perlakuan agresif apabila pelajar tidak suka berada di sekolah kerana melihat suasana pembelajaran di kelas tidak menyeronokkan serta disiplin sekolah sangat ketat. Dapatan ini di sokong oleh kajian Morris (1962) yang mengatakan masalah utama di kalangan pelajar ialah berkaitan dengan pelajaran dan disiplin menyebabkan pelajar kurang tertarik pada pembelajaran di dalam kelas. Dapatan spesifik Morris ini telah dibuat 40 tahun lalu di Amerika Syarikat. Ini bermakna masalah pelajar di bandar Johor Bahru sekarang ini sama keadaannya dengan pelajar Amerika Syarikat pada tahun 1960 dan mungkin hingga kini. Pelajar sepatutnya menggunakan kepentingan yang ada di sekolah kerana sekolah pada hari ini menyediakan banyak kelebihan untuk pelajar. Situasi ini terjadi mungkin kerana pelajar malas, tidak minat untuk belajar atau faktor guru. Pelajar tidak suka dengan peraturan sekolah menyebabkan mereka mencari peluang untuk melepaskan diri dari sekolah. Pihak sekolah perlu membentuk persekitaran yang selamat dan dapat membentuk pelajar bersikap positif terhadap sekolah. Kajian Banks dan Stephanie (2000) menyokong dengan menyediakan program-program serta polisi-polisi yang positif melalui kerjasama yang erat antara komuniti sekolah, ibu bapa dan masyarakat. Pelajar perlu mematuhi peraturan yang disediakan untuk memastikan perjalanan pembelajaran berjalan dengan baik dan keengkaran pelajar ini kerana mereka tidak memandang peraturan sebagai sesuatu yang positif. Kebanyakkan sekolah di sekitar bandar Johor Bahru sentiasa sibuk dengan pelbagai program samada kurikulum ataupun ko kurikulum. Kesibukkan sekolah tidak disenangi pelajar agresif di sekolah menengah di kawasan Bandar Johor Bahru. Dapatan ini bertentangan dengan Bucher (1983) telah
129
membuat satu kajian terhadap 200 pelajar perempuan mengenai pandangan mereka tentang manfaat yang diperoleh daripada penglibatan dalam ko-kurikulum di manai responden bersetuju aktiviti ini menyumbang perkembangan jasmani dan sahsiah yang positif. Pihak sekolah perlu merangka pelbagai program untuk memberi sebanyak mungkin ilmu kepada pelajar agar dapat melahirkan pelajar yang berkualiti. Keaktifan sekolah tidak sejajar dengan murid menyebabkan suasana pembelajaran kurang memuaskan dan ramai pelajar mengambil peluang untuk ponteng kelas yang seterusnya menyumbang kepada perlakuan agresif pelajar walaupun ada sekolah yang menyediakan modul yang mencukupi untuk pelajarnya. Berdasarkan kajian yang telah di jalankan bagi mengetahui apakah jenis tingkah laku yang kerap berlaku di kalangan pelajar di lima buah sekolah harian biasa di kawasan Bandar Johor Bahru dari sudut persepsi pelajar sendiri. Hasil dapatan menunjukkan skor min yang tiada berbezaan yang ketara di mana menunjukkan semua jenis tingkah laku ini paling kerap berlaku di sekolah menengah. Akan tetapi skor min yang paling tinggi antara tiga ialah tingkah laku fizikal dengan skor min 5.57 dan sisihan piawai 0.62. Jenis tingkah laku yang paling kerap dari persepsi pelajar di nilai mengikut berapa kerap pelajar melakukan perbuatan ini terhadap pelajar lain. Dapatan kajian menunjukkan pelajar melakukan kesalahan tingkah laku fizikal untuk mendapatkan sesuatu dengan skor min 4.0 dengan sisihan piawai 1.01. Seramai 155 orang (59.6 peratus) bersetuju menyatakan jenis tingkah laku fizikal di tahap tinggi. Dapatan ini di sokong oleh Maccoby dan Jacklin (1974,1980) yang berpendapat remaja berumur 16 tahun suka membuli secara fizikal. Azizi (2004) juga berpendapat sedemikian dalam sebarang tingkah laku yang dirancang untuk mencederakan orang lain, iaitu tingkah laku yang harus dielakkan. Kekecawaan, kejengkelan, dan serangan semuanya mudah menyebabkan seseorang itu berasa marah. Perasaan marah ini adalah satu daripada unsur yang penting untuk menghasilkan tingkah laku agresif. Biasanya seseorang yang marah lebih cenderung untuk bersikap agresif. Ada juga seseorang itu
130
bertindak agresif tanpa merasa agresif. Oleh itu, faktor untuk mengawal tingakah laku agresif sama penting dengan menimbulkan perasaan agresif. Pengetahuan lampau merupakan mekanisme penting untuk menentukan manusia yang bertingkah laku agresif. Golongan ini juga percaya keagresifan dapat mendatangkan keuntungan dan harga diri dapat dipertingkatkan dengan mendominasi orang lain sebelum perkara yang serius berlaku (Crick dan Dodge 1996) Pelajar melakukan tindakan agresif ini untuk mendapatkan wang, menunjukkan mereka kuat serta suka mencuba seuatu yang baru. Fenomena ini menjurus kepada kesalahan juvana Stumphauzer (1986) mentakrifkan pesalah juvana sebagai remaja yang lakukan tingkah laku agresif. Untuk menjadi pesalah yang rasmi, remaja atau kanak-kanak tersebut telah mencabul undangundang negara atau kehakiman kerajaan. Salah laku ini boleh merangkumi ponteng, buli, gangsterisme, merokok, mencuri, peras ugut, menghisap dadah, perlanggaran disiplin hingga ke jenayah berat. Dapatan kajian menunjukkan tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor suasana sekolah,latar belakang, psikologi, sikap pelajar dan rakan sebaya terhadap pelajar agresif dengan pelajar lelaki dan pelajar perempuan. Oleh itu hipotesis boleh di terima berdasarkan analisis ujian-t. Ini menunjukkan semua faktor tidak mempunyai perbezaan terhadap pelajar lelaki dan pelajar perempuan. Hipotesis mengandaikan tidak terdapat hubungan yang signifikan di antara tingkah laku fizikal dengan pendapatan ibu bapa. Hasil analisis menunjukkan hubungan yang lemah (-.112) dan nilai negatif menunjukkan pemboleh ubah berkadaran songsang dimana satu pemboleh ubah meningkat dan yang lain akan menurun dan begitu sebaliknya. Nilai yang tidak signifikan (0.075) berbanding aras signifikan 0.05 menunjukkan tidak terdapat hubungan. Hasil kajian ini menunjukkan tingkah laku fizikal pelajar tidak signifikan dengan pendapatan ibu bapa bagi pelajar di lima buah sekolah di kawasan bandar Johor Bahru. Hipotesis mengandaikan tidak terdapat hubungan yang
131
signifikan di antara tingkah laku verbal dan antisoaial dengan pendapatan ibu bapa. Hasil analisis menunjukkan hubungan yang lemah (-.177) dan (-.127) nilai negatif menunjukkan pemboleh ubah berkadaran songsang dimana satu pemboleh ubah meningkat dan yang lain akan menurun dan begitu sebaliknya. Nilai yang signifikan (0.004) dan (0.040) berbanding aras signifikan 0.05 menunjukkan terdapat hubungan. Hasil kajian menunjukkan terdapat hubungan yang signifikan di antara tingkah laku verbal dan tingkah laku anti sosial dengan pendapatan ibu bapa. CADANGAN Berdasarkan dapatan, perbincangan dan rumusan daripada kajian yang dijalankan, penyelidik ingin menberikan beberapa cadangan yang boleh dipertimbangkan oleh pihak Kementerian Pelajaran, JPN, PPD, pengetua, guru-guru dan ibu bapa khususnya di dearah Johor Bahru. i Dapatan kajian menunjukkan faktor suasana sekolah menyumbang kepada perlakuan agresif pelajar yang paling dominan, maka dicadangkan pihak Kementerian Pelajaran dapat merangka dan mewujudkan model program bagi pelajar agresif dengan lebih efektif khusus bagi mencegah dan menangani masalah perlakuan agresif di sekolah ii Dapatan kajian ini juga mendapati pelajar merasakan guru kurang menyokong dan memberi perhatian terhadap masalah yang di alami oleh mereka maka dicadangkan pihak Kementerian Pelajaran merangka serta membentuk program latihan kepada guru-guru tentang bagaimana untuk mengenal pasti dan menangani masalah perlakuan agresif di kalangan pelajar sekolah. iii Dapatan kajian juga mendapati tindakan yang kerap berlaku ialah tingkah laku secara fizikal. Dicadangkan pihak sekolah mewujudkan dasar yang tidak bertoleransi dengan perlakuan agresif secara fizikal di sekolah. Ini boleh dilakukan dengan mewujudkan peraturan yang jelas berkenaan perlakuan agresif
132
bagi mencegah pelajar melakukan kesalahan yang lebih serius. Antara langkah yang baik seperti memperkasakan lagi program pembimbing rakan sebaya . iv Dapatan kajian juga mendapati pelajar mempunyai persepsi yang negatif terhadap perlakuan agresif di sekolah. Oleh yang demikian, disarankan pihak sekolah menanamkan kesedaran tentang keburukkan dan kesan perlakuan agresif dan betapa pentingnya tindakan agresif dijauhi daripada diri pelajar. Pelajar perlu diberi latihan dan kemahiran-kemahiran khusus untuk mengenal pasti dan menangani masalah perlakuan agresif ini. v Kajian juga menunjukkan ibu bapa kurang memberi perhatian kepada pelajar. Penglibatan ibu bapa amat penting dalam setiap program yang dijalankan oleh pihak sekolah sangat diperlukan. vi Kajian juga mendapati pelajar sentiasa berdendam dengan pelajar dan guru. Adalah tidak mustahil mereka akan melakukan tindakan agresif di luar waktu sekolah. Kerjasama pihak luar seperti komuniti, pihak Polis dan Pihak Berkuasa Tempatan adalah perlu untuk memantau kegiatan para pelajar terutama sekali semasa dalam perjalanan ke sekolah dan pulang dari sekolah.
KESIMPULAN Daripada hasil kajian yang telah dijalankan dapatlah dibuat kesimpulan bahawa faktor yang paling dominan ialah faktor suasana sekolah yang mempengaruhi pelajar berkelakuan agresif di sekolah menengah harian biasan di lima buah sekolah di kawasan Bandar Johor Bahru. Suasana pembelajaran di sekolah amat penting dalam menyemai minat mencari ilmu kepada pelajar. Suasana pembelajaran yang selesa dengan semua pihak bekerjasama untuk mewujudkan suasana yang baik akan dapat mengurangkan perlakuan agresif pelajar kerana mereka akan dapat menyalurkan tingkah laku yang berlebihan dalam diri mereka
133
dengan betul. Bagi mencapai matlamat ini, semua pihak mesti memberikan komitmen yang tinggi seperti pihak sekolah, guru, rakan sebaya dan pelajar itu sendiri. Pelajar juga lebih kerap melakukan kesalahan fizikal seperti memukul, mencederakan, menyakitkan, membuli , mencuri dan vandalisme di sekolah mengikut persepsi pelajar kerana melakukan kesalahan fizikal dapat memberi kepuasan yang lebih berbanding tingkah laku yang lain seperti tingkah laku verbal dan anti sosial. Dapatan kajian juga mendapati tidak terdapat perbezaan di antara faktor suasana sekolah, latar belakang keluarga, sikap pelajar, psikologi dan rakan sebaya bagi pelajar agresif dengan jantina. Walaubagaimanapun, golongan pelajar menyalah tafsirkan kebebasan yang diberikan oleh ibu bapa dengan berlumba-lumba mencapai keinginan yang sama dengan lelaki. Hubungan di antara tingkah laku dengan pendapatan ibu bapa menunjukkan tahap yang lemah dan hubungan dua pemboleh ubah berkadaran songsang.
134
RUJUKAN Atan Long (1988). Psikologi Pendidikan. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa Dan Pustaka. Azizi Yahaya, Shahrin Hashim, Jamaludin Ramli, Yusof Boon dan Abdul Rahman Hamdan (2007). Menguasai Penyelidikan Dalam Pendidikan. Universiti Teknologi Malaysia: PTS Professional. Azizi Yahaya, Yusof Boon, Jamaludin Ramli, Jaafar Sidek Latif, Fawziah Yahya, Amir Hamzah Abdul (2004). Psikologi Sosial. Johor Bahru: Universiti Teknologi Malaysia. Baker, T.L. (1994). Doing Social Reaserch (2nd Edn.), New York: McGraw-Hill Inc. Bodinger-deUriate (1993) Theories of Adolescence. New York: Random House Inc. Chiam Heng Keng (1982). Indiscipline In School, Some Case Study. Kuala Lumpur: Utusan Publication Dawkins J. (1995). Bullying in School: doctors responsibilities. British Medical Journal; 310: 274-5 Hassan Hj Mohd Ali (1996). Kesilapan Mendidik Anak, Kuala Lumpur: Publication & Distribuutors Sdn. Bhd Hussein Mah. & Kamaruddin A.R. (1984) Beberapa Pandangan Dan Dapatan Yang Berkaitan dengan Disiplin Di Sekolah Jurnal Kementerian Pendidikan Malaysia, Keluaran 65. Jilid XXVIII: Jemaah Nazir Sekolah Mohd Salleh Abu Bakar dan Zaidatun Tasir (2001). Pengenalan Kepada Analisis Data Berkomputer SPSS 10.0 For Windows. Kuala Lumpur: Intan Spektra Sdn. Bhd. Morris, D.B. (1962). Sex Difference in the Life Problems of Adolecent, 1935 and 1954, Reading in Educational Psychology. New York: The Macmilan Co. Muhd Mansur Abdullah (1998). Teori-Teori Kaunseling. Kuantan: Hug Publisher. Nik Aziz Nik Pa (1991). Keluarga Sejahteran Sebagai Landasan Bagi Realisasi Wawasan 2020. Jurnal Kebajikan
135
Masyarakat, 2. 22-31 Olweus, D. (1978). Aggression in the School: Bulying and Whipping Boys. Washington, DC: Hemisphere, Wiley. Salmivalli, C. (1998). Intelegent, attractive, well-behaving, unhappy: Th estructure or adolescents self-concept and its relations to thier social behavior. Journal of Research an Adolescence, 8, 333-354. Samsuddin A Rahim et. Al, (1994). Tingkah Laku Lepak di Kalangan Remaja. Selangor: Universiti Kebangsaan Malaysia. Shamsuddin Mahmud. (1990). Kemurungan di Kalangan PelajarPelajar Yang Rendah Motivasi dan rendah Pencapaian Akademik. Bangi: Selangor Smith dan Sharp (1994) The problem of school bullying. In P.K. Smith & S.Sharp (Eds.), School Bullying Insights and perspectives. London: Routledge. Syarifah Alwiyah Al-Sagoff (1987). Psikologi Pendidikan 1 : Psikologi Pembelajaran Dan Kognitif Bimbingan Dan Kaunseling. Selangor: Longman Malaysia Sdn. Bhd.
136
6
PROGRAM-PROGRAM PEMULIHAN TINGKAH LAKU
Sharin Hashim Jesmin Abd Wahab
PENGENALAN Jadual 6(a) menunjukkan 32.2 peratus daripada keseluruhan penduduk Malaysia adalah mereka yang berusia kurang daripada 15 tahun. Penduduk yang berusia 15 hingga 24 tahun sebanyak 18.6 peratus. Manakala penduduk yang berumur 25 hingga 39 tahun sebanyak 22.3 peratus. Ini memberi gambaran bahawa bilangan golongan remaja menghampiri satu pertiga daripada populasi penduduk Malaysia. Jumlah ini cukup tinggi untuk menentukan hala tuju negara di masa hadapan. Keputusan yang dibuat oleh remaja ini boleh menghancurkan atau menjulang nama Malaysia di persada dunia. Jadual 6(a) Anggaran Penduduk Mengikut Kumpulan Umur di Malaysia
Umur Kurang daripada 15 15 hingga 24 25 hingga 39 Lebih daripada 39 Jumlah Keseluruhan Penduduk 2005 (000) 8578.8 4930.6 5915.2 6960.3 26,384.9 % 32.5 18.7 22.4 26.4 100.0 2006 (000) 8690.5 5004.7 6008.6 7204.1 26,907.9 % 32.3 18.6 22.3 26.8 100.0 2007 (000) 8719.6 5021.4 6033.4 7266.4 27,040.8 % 32.2 18.6 22.3 26.9 100.0
Sumber : Statistik Jabatan Perangkaan Malaysia
Golongan remaja merupakan komoditi negara yang perlu
Program-Program Pemulihan Tingkah Laku
137
dibimbing dan dibantu agar dapat melakukan keputusan yang sihat dalam hidupnya. Gejala sosial di kalangan remaja dan belia yang semakin bertambah hari demi hari perlu ditangani segera. Kebimbangan ini diluahkan oleh Ketua Pengarah Institut Kefahaman Islam Malaysia (IKIM), Syed Ali Tawfik Al-Attas berikutan bertambahnya jumlah penagih dadah, kes juvenil dan penghidap HIV di seluruh negara. ( Utusan Malaysia, 2006) Ini dapat dilihat melalui statistik kes yang menunjukkan peningkatan pembabitan remaja dalam kesalahan Juvana sehingga tahun 2005. Berdasarkan Jadual 6(b), remaja-remaja negeri Johor mendahului remaja-remaja dari negeri lain dalam kes kesalahan Juvana yang dilaporkan sehingga tahun 2005. Ini diikuti negeri Kedah dan Kuala Lumpur. Labuan dan Perlis adalah negeri yang paling kurang bilangan kes kesalahan Juvana. Jadual 6(b) Kesalahan Juvana Mengikut Negeri
NEGERI Johor Kedah Kelantan Melaka Negeri Sembilan Pahang Perak Perlis Pulau Pinang Selangor Terengganu WP Kuala Lumpur WP Labuan Sabah Sarawak Jumlah 2002 381 342 347 70 263 342 519 124 351 903 406 777 0 191 303 5,319 2003 558 443 432 77 153 290 326 106 317 835 525 581 10 155 190 4,998 2004 751 334 325 117 246 182 713 100 317 816 525 874 0 394 362 6,056 2005 1,019 930 280 153 225 232 644 134 291 807 736 904 0 500 346 7,201
Sumber : Jabatan Kebajikan Masyarakat, Malaysia
Semua pihak pasti bersetuju yang kita perlu memandang fenomena ini dengan serius dan seterusnya berusaha mencari penawarnya untuk menyelamatkan generasi muda yang akan mewarisi tampuk kepimpinan negara. Keterlanjuran mereka yang
138
mengakibatkan mereka gelumang dalam kemelut sosial tidaklah boleh diletakkan kesalahan sepenuhnya di bahu remaja yang sering di kambing hitamkan ini. Tenaga yang diperlukan untuk memajukan negara ini tidak boleh dibiarkan terus hanyut dan merugikan negara.Jadual 6(c) menunjukkan perbelanjaan yang diperuntukan untuk program-program untuk menyelamatkan remaja daripada bergelumang dalam kemelut sosial yang tiada penghujungnya. Pada Rancangan Malaysia ke-8 sebanyak 96.7 million ringgit dibelanjakan untuk tujuan pencegahan dan pemulihan remaja. Pada Rancangan Malaysia ke-9, peruntukan itu meningkat sebanyak 102.7 million ringgit iaitu 199.4 million ringgit. Jadual 6(c) Perbelanjaan Untuk Program Pembangunan Remaja (2000 2010)
Program Rancangan Malaysia ke-8 (RM million) 63.5 3,930.6 158.6 361.7 40.1 304.5 96.7 4,955.7 Rancangan Malaysia ke-9 (RM million) 115.5 4,103.6 179.5 509.5 20.0 334.0 199.4 5,461.5
Latihan Kepimpinan Latihan Kemahiran Latihan Perdagangan Latihan Pengurusan Pembangunan Keusahawanan Rakan Muda Pencegahan dan Pemulihan Jumlah Sumber : Unit Perancang Ekonomi
Usaha untuk memberi peluang untuk memperbaiki kehidupan dan pulang ke pangkuan masyarakat melalui program pemulihan tingkah laku yang dirancang amatlah diperlukan. Program-program tersebut seharusnya dapat menghindarkan remaja bermasalah ini daripada terjebak buat kali kedua dan menambahkan lagi angka kes Juvana.
139
PERNYATAAN MASALAH Kajian ini dijalankan untuk melihat keupayaan programprogram pemulihan akhlak dalam mengubah tingkah laku pelatihpelatih yang terdapat Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur. Pelbagai program seperti vokasional, ko-kurikulum, keagamaan dan bimbingan dan kaunseling telah dianjurkan untuk remaja bermasalah. Persoalannya, sama ada program-program pemulihan yang dijalankan dapat mengubah tingkah laku pelatih-pelatih. OBJEKTIF KAJIAN Objektif kajian ini secara umumnya adalah untuk mengetahui keberkesanan program latihan dan pemulihan di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur. Objektif khusus bagi kajian ini adalah: 1. Mengenal pasti kemudahan dan kelengkapan yang sedia ada mencukupi di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur. Mengenal pasti tahap keberkesanan program latihan vokasional dalam proses pemulihan pelatih di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur. Mengenal pasti tahap keberkesanan program ko-kurikulum dalam proses pemulihan pelatih di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur. Mengenal pasti tahap keberkesanan program keagamaan dalam proses pemulihan pelatih di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur. Mengenal pasti tahap keberkesanan program bimbingan dan kaunseling dalam proses pemulihan pelatih di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur.
2.
3.
4.
5.
140
PERSOALAN KAJIAN Beberapa persoalan kajian yang telah dikenal pasti dalam kajian adalah seperti berikut : 1. Apakah kemudahan dan kelengkapan yang ada di pusat ini mencukupi bagi melaksanakan program pemulihan untuk para pelatih di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur? 2. Apakah tahap keberkesanan program latihan vokasional dalam proses pemulihan pelatih di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur? 3. Apakah tahap keberkesanan program ko-kurikulum dalam proses pemulihan pelatih di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur? 4. Apakah tahap keberkesanan program keagamaan dalam proses pemulihan pelatih di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur? 5. Apakah tahap keberkesanan program bimbingan dan kaunseling dalam proses pemulihan pelatih di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur? 6. Adakah terdapat perbezaan yang signifikan antara kemudahan dan kelengkapan yang disediakan, keberkesanan program vokasional, keberkesanan program ko-kurikulum, keberkesanan program keagamaan dan keberkesanan program bimbingan dan kaunseling mengikut lokasi iaitu Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks DarAssadah, Kuala Lumpur? HIPOTESIS KAJIAN Hipotesis kajian ini ialah Ho1 Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara kemudahan dan kelengkapan yang disediakan di Taman
141
Ho2
Ho3
Ho4
Ho5
Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur. Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara program latihan vokasional di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur. Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara program ko-kurikulum di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur. Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara program keagamaan di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak Rembau dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur. Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara program bimbingan dan kaunseling di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur
KEPENTINGAN KAJIAN Kajian ini sedikit sebanyak dapat menilai perbezaan dan keberkesanan program daripada beberapa sudut seperti khidmat pemulihan, keupayaan tenaga kerja dan kemantapan sistem yang digunakan. Input ini dapat digunakan oleh jentera pentadbiran negara secara amnya dan pihak yang terlibat dalam melaksanakan program di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah secara khususnya untuk merencanakan pendekatan yang lebih berkesan. Maklumat ini boleh digunakan untuk menyediakan program yang lebih sesuai dan mampu menyelesaikan permasalahan Juvana. Kajian ini dapat memberi pendedahan kepada masyarakat tentang perkembangan di pusat-pusat pemulihan seumpama ini. Kajian ini dapat meningkatkan kesedaran masyarakat setempat khususnya agar tampil memberi sumbangan kepada pelatih-pelatih di institusi ini. Kajian ini memberi kesedaran secara tidak langsung kepada individu yang terlibat secara langsung atau tidak langsung dengan pemulihan pelatih agar dapat memberi sokongan kepada pelatih
142
agar pelatih tidak mengulangi kesalahan yang sama dan dapat meningkatkan perubahan tingkah laku positif hasil daripada program pemulihan yang telah mereka jalani. Pihak sekolah boleh merujuk pada dapatan kajian ini untuk merangka program atau kaedah atau pendekatan yang terbaik yang dapat memenuhi keperluan dan mengatasi kenakalan remaja di peringkat awal. Pelatih perlu dipulihkan mengikut edaran masa dan perubahan teknologi dan sosial yang berlaku setiap saat. Program yang bakal dirancang juga dapat menghindarkan mereka daripada mengalah dengan cabaran selepas menjalani program pemulihan agar mereka tidak perlu dibimbing buat kali kedua. Hasil dapatan aspek latihan dan pembinaan kemahiran boleh digunakan untuk membina modul bengkel kemahiran yang selari dengan permintaan pekerjaan semasa oleh penyelidikpenyelidik di masa akan datang. BATASAN KAJIAN Kajian ini dilaksanakan di kalangan Juvana di dua buah institusi pemulihan akhlak wanita iaitu di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah. Kajian ini hanya dijalankan di kedua-dua institusi ini sahaja. Pemilihan institusi ini bertepatan dan bersesuaian dengan tajuk kajian. Hasil kajian ini tidak boleh digeneralisasikan kepada populasi Juvana di seluruh Malaysia. Hasil kajian terbatas kepada populasi dua institusi berkaitan sahaja. Dapatan kajian juga sangat bergantung pada kejujuran pelatih-pelatih yang telah dipilih sebagai responden dalam memberikan jawapan tepat dan benar kepada soal selidik yang dikemukakan.
143
METODOLOGI
Reka bentuk kajian ini adalah berbentuk deskriptif. Sampel kajian dalam penyelidikan ini akan menggunakan Kaedah Persampelan Rawak Mudah. Persampelan jenis ini dipilih bersesuaian dengan keadaan sampel yang terdiri daripada pelatih-pelatih di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assaadah di mana terdapat beberapa undang-undang dan etika perlu dipatuhi dalam usaha mendapatkan sampel dan maklumat. Instrument kajian ialah set soal selidik ini diubahsuai daripada kajian Azizi et al. (2004) tentang Keberkesanan Program-Program pemulihan Tingkah Laku di Sekolah Henry Gurney dan Sekolah Tunas Bakti dan kajian Azizi et al. (1999) tentang Satu Penilaian Terhadap Keberkesanan Pelaksanaan Program Di Pusat Pemulihan Akhlak Di Semenanjung Malaysia. Kajian rintis dijalankan untuk menganalisis kebolehpercayaan soal selidik di mana nilai keseluruhan ialah 0.961. DAPATAN KAJIAN Analisis hasil dapatan tentang keberkesanan program-program pemulihan akhlak yang dilaksanakan dilakukan dengan meletakkan tahap rendah, sederhana dan tinggi pada setiap aspek yang dibincangkan. Berikut adalah pengelasan tahap faktor berdasarkan analisis min. Nilai 1.0 2.33 2.34 3.67 3.68 5.00 Tahap Rendah Sederhana Tinggi
144
a. Analisa Tahap Kemudahan dan Kelengkapan Sedia Ada Jadual 6(d) Taburan Bilangan Responden Mengikut Tahap Kemudahan dan Kelengkapan Sedia Ada Tahap Rendah Sederhana Tinggi Jumlah Bilangan 7 50 19 76 Peratus 9.2 65.8 25.0 100
Jadual 6(d) menunjukkan taburan bilangan responden mengikut tahap untuk kemudahan dan kelengkapan yang disediakan di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks DarAssaadah. Hasil kajian mendapati kemudahan dan kelengkapan yang disediakan di tahap sederhana. Sebanyak 19 orang (25.0 peratus) memberi tahap tinggi terhadap kemudahan dan kelengkapan yang disediakan, 50 orang (65.8 peratus) melabelkan sederhana dan 7 orang (9.2 peratus) berpendapat bahawa kemudahan dan kelengkapan yang disediakan di tahap yang rendah. b. Analisa Tahap Keberkesanan Program Vokasional Jadual 6(e) Taburan Bilangan Responden Mengikut Tahap Kemahiran Vokasional Tahap Rendah Sederhana Tinggi Jumlah Bilangan 10 36 30 76 Peratus 13.2 47.4 39.5 100
145
Jadual 6(e) menunjukkan taburan bilangan responden mengikut tahap program Kemahiran vokasional untuk melihat tahap keberkesanan program vokasional. Hasil kajian mendapati bahawa keberkesanan program vokasional adalah pada tahap sederhana di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assaadah. Seramai 30 orang (39.5 peratus) responden melabelkan program kemahiran vokasional berada di tahap tinggi. 36 orang (47.4 peratus) menyatakan keberkesanan program vokasional pada tahap sederhana dan 10 orang (13.2 peratus) menyatakan program vokasional yang dijalankan berada di tahap rendah. c. Analisis Tahap Keberkesanan Program Kokurikulum Jadual 6(f) Taburan Bilangan Responden Mengikut Tahap Program Ko-Kurikulum Tahap Bilangan Peratus Rendah 3 3.9 Sederhana 39 51.3 Tinggi 34 44.7 Jumlah 76 100
Jadual 6(f) menunjukkan taburan bilangan responden mengikut tahap program ko-kurikulum untuk melihat tahap keberkesanan program ko-kurikulum. Hasil kajian mendapati bahawa keberkesanan program ko-kurikulum berada di tahap yang sederhana dalam proses pemulihan pelatih di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assaadah. Sebanyak 34 orang (44.7 peratus) responden mengatakan program ko-kurikulum ini berada di tahap yang tinggi. 39 orang (51.3 peratus) menyatakan keberkesanan program ko-kurikulum pada tahap yang sederhana dan 3 orang (3.9 peratus) melabelkan program kokurikulum ini berada di tahap rendah.
146
d.
Analisis Tahap Keberkesanan Program Keagamaan Jadual 6(g) Taburan Bilangan Responden Mengikut Tahap Program Keagamaan Tahap Bilangan Peratus Rendah 1 1.3 Sederhana 30 36.8 Tinggi 45 61.8 Jumlah 76 100 Jadual 6(g) menunjukkan taburan bilangan responden mengikut tahap program keagamaan. Keberkesanan program keagamaan dalam proses pemulihan tingkah laku pelatih di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assaadah adalah tinggi iaitu sebanyak 47 orang (61.8 peratus) responden menilainya pada tahap tinggi. Sebanyak 28 orang (36.8 peratus) menilai keberkesanan program keagamaan pada tahap sederhana. Hanya seorang responden (1.3 peratus) yang melabelkan pada tahap rendah. e. Analisis Tahap Keberkesanan Program Bimbingan dan Kaunseling
Jadual 6(h) Taburan Bilangan Responden Mengikut Skor Program Bimbingan dan Kaunseling Tahap Bilangan Peratus Rendah 5 6.6 Sederhana 41 53.9 Tinggi 30 39.5 Jumlah 76 100 Jadual 6(h) menunjukkan taburan bilangan responden mengikut skor program bimbingan dan kaunseling. Secara keseluruhan didapati keberkesanan program bimbingan dan kaunseling dalam proses pemulihan pelatih di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar Asaadah pada tahap yang
147
sederhana. Hasil kajian mendapati 41 orang (53.9 peratus) responden menganggap program ini sederhana berkesan. 30 orang (39.5 peratus) berpendapat program ini amat berkesan dan 5 orang (6.6 peratus) menilai keberkesanannya berada pada tahap rendah. f. Analisis Keseluruhan Tahap Keberkesanan Programprogram Pemulihan Tingkah Laku
Jadual 6(i) Tahap Setiap Program dan Perbezaan Tahap Mengikut Lokasi Perkara Tahap Tempat Tahap Keseluruha (min) n Kemudahan dan Sederhana TSPBG Sederhana kelengkapan sedia ada KD Sederhana Program vokasional Sederhana TSPBG KD Program Kokurikulum Sederhana TSPBG KD Program Keagamaan Tinggi TSPBG KD Program Bimbingan dan Kaunseling

Sederhana Sederhana Sederhana Sederhana Sederhana Tinggi Sederhana Sederhana
Sederhana
TSPBG KD
TSPBG : Taman Seri Puteri Batu Gajah KD : Kompleks Dar-Assadah
148
Jadual 6(i) menunjukkan tahap keseluruhan bagi setiap program iaitu Kemudahan dan Kelengkapan yang sedia ada, Program Bimbingan dan Kaunseling, Program vokasional dan Program Kokurikulumberada di tahap sederhana. Program Keagamaan berada di tahap yang tinggi. Tahap Kemudahan dan Kelengkapan yang sedia ada serta Program Bimbingan Dan Kaunseling adalah sama iaitu berada di tahap sederhana. Hanya tahap Program Keagamaan adalah tinggi di Kompleks Dar-Assadah manakala di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak semuanya berada di tahap yang sederhana. Berdasarkan jadual 6(i) didapati program-program pemulihan lebih tinggi nilai minnya di Kompleks Dar-Assadah berbanding dengan Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak. Ini bererti program di Kompleks Dar-Assadah lebih baik berbanding dengan program Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak. ANALISIS HIPOTESIS Jadual 6(j) Ujian t untuk perbezaan min
Ujian t untuk perbezaan min Perkara t Kemudahan dan Kelengkapan Program Vokasional Program Ko-Kurikulum Program Keagamaan Program Bimbingan dan Kaunseling Aras signifikan : 0.05 -0.12 -0.23 -1.06 -2.30 -3.12 Sig. (2-ekor) 0.904 0.639 0.295 0.024 0.003 Perbezaan min -0.16 -0.03 -0.22 -0.30 -0.43 Terima atau Tolak Hipotesis Null Terima Terima Terima Tolak Tolak
a.
Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara kemudahan dan kelengkapan yang disediakan, program vokasional dan program Ko-kurikulum di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur
149
Jadual 6(j) menunjukkan ujian t untuk perbezaan min bagi kemudahan dan kelengkapan yang disediakan, program vokasional, ko-kurikulum, keagamaan serta bimbingan dan kaunseling di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur. Nilai signifikan kemudahan dan kelengkapan yang disediakan adalah dianggarkan sebanyak 0.904 lebih besar daripada 0.05, maka Ho1 gagal ditolak. Dengan perkataan lain, tidak terdapat perbezaan yang signifikan di antara kemudahan dan kelengkapan yang disediakan di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur. Berdasarkan Jadual 6(j), nilai signifikan bagi program vokasional dianggarkan 0.823. Ini bererti nilai signifikan program vokasional adalah melebihi 0.773 daripada 0.05, maka Ho2 diterima. Dengan perkataan lain, tidak terdapat perbezaan yang signifikan di antara kemahiran vokasional yang disediakan di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks DarAssadah, Kuala Lumpur. b. Terdapat perbezaan yang signifikan antara program keagamaan dan program bimbingan dan kaunseling di Taman Seri Puteri Batu Gajah,Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur
Berdasarkan Jadual 6(j), nilai signifikan bagi program keagamaan dianggarkan 0.022 . Ini bererti nilai signifikan program keagamaan adalah melebihi daripada 0.05, maka Ho4 diterima. Dengan perkataan lain, tidak terdapat perbezaan yang signifikan di antara program keagamaan di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur. Berdasarkan Jadual 6(j), nilai signifikan bagi program bimbingan dan kaunseling dianggarkan 0.003. Ini bererti nilai signifikan program bimbingan dan kaunseling adalah kurang daripada 0.010, maka Ho4 ditolak Dengan perkataan lain, terdapat perbezaan yang signifikan di antara Program Bimbingan dan Kaunseling di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur.
150
PERBANDINGAN DAPATAN KAJIAN LEPAS Jadual 6(k) menunjukkan perbezaan dan persamaan dapatan dengan kajian Azizi (2004) dan Azizi (1999).dengan kajian ini. Jadual 6(k)
Perkara Kemudahan dan kelengkapan sedia ada Program Vokasional Program Kokurikulum Program Keagamaan Program Bimbingan dan Kaunseling 2004 & 1999 Sederhana (3.10) Sederhana (3.47) Tinggi (3.76) Tinggi (3.65) Sederhana (3.58) 2008 Sederhana (3.37) Sederhana (3.41) Sederhana (3.58) Tinggi (3.70) Sederhana (336)
Bagi tahap kemudahan dan kelengkapan sedia ada didapati sederhana pada kajian Azizi (1999) dan dapatan ini sama dengan kajian yang dijalanakan. Begitu juga tahap program Vokasional dan Program Bimbingan dan Kaunseling. Jika dilihat dari aspek Program Kokurikulum dapatannya berbeza iaitu berada di tahap yang tinggi pada kajian yang lepas berbanding hanya berada di tahap yang sederhana dalam kajian ini. Temuan dapatan bagi Program Keagamaan adalah sama iaitu berada di tahap yang tinggi. PERBINCANGAN Berdasarkan dapatan kajian yang telah dijalankan di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak dan Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur didapati kemudahan dan kelengkapan yang sedia ada serta perkhidmatan kaunseling berada di tahap yang sederhana. Manakala program vokasional, program kokurikulum dan program keagamaan berada di tahap yang tinggi.
151
Peralatan dan kemudahan fizikal adalah faktor penting yang perlu dititikberatkan dan diselenggarakan dengan sebaik mungkin. Jika sesebuah pusat kemahiran tidak mempunyai kemudahan fizikal yang lengkap, ini akan mempengaruhi keberkesanan program-program yang dijalankan. Keberkesanan sesuatu program pemulihan akan tergendala atau terganggu kerana persekitaran dan suasana yang tidak selesa dan tidak teratur. Oleh itu kepentingan aspek kemudahan dalam proses pembelajaran memainkan peranan yang utama bagi menjamin keberkesanan. Begitu juga dengan program bimbingan dan kaunseling, untuk menjadi pendidik jiwa yang berjaya, kaunselor seharusnya memiliki ilmu pengetahuan bagi memastikan mereka sentiasa berjaya dan maju ke hadapan terutama dalam tanggungjawab mereka mendidik anak buah dibawah jagaan mereka.. Mendidik jiwa ini bererti menanam akhlak atau pokok kesucian batin ke dalam hati pelatih. Untuk tujuan ini setiap kaunselor perlu kepada ilmu pendidikan dan dapat mengubah suai ilmu yang didapati dengan keadaan tempat yang ditugaskan. Program ko-kurikulum yang dijalankan pula hanya tertumpu kepada aktiviti sukan. Aktiviti-aktiviti yang diatur pula hanya sekadar mengisi masa pelatih. Seharusnya setiap program mempunyai perspektif yang lebih luas. Tiada pengiktirafan terhadap penyertaan mereka dalam aktiviti sukan yang dijalankan pencapaian mereka dalam aktiviti yang dijalankan. Sebilangan besar pelatih melakukan kesalahan kerana pendidikan agama yang kurang sempurna. Agama adalah merupakan kawalan sosial yang paling efektif. Salah satu kepentingan agama ialah sebagai santapan rohani. Ketiadaan kekuatan pegangan agama dan akhlak menyebabkan gadis-gadis ini tidak teragak-agak untuk menceburi diri dalam kegiatan negatif termasuk pelacuran. Konsep seperti mentarbiyah pelajar, program padat usrah, kiamullail dan tazkirah memerlukan guru yang serba boleh dan mempunyai pengetahuan mendalam tentang topik yang hendak diperkatakan. Keperluan pelatih terhadap pendidikan Islam yang lebih mantap dan menyeluruh semakin meningkat. Program yang ada sekarang perlulah dapat membekalkan remaja kekuatan
152
pegangan agama yang teguh agar dapat mengharungi arus perubahan yang besar kelak. Untuk menjadi pendidik jiwa yang berjaya, kaunselor seharusnya memiliki ilmu pengetahuan bagi memastikan mereka sentiasa berjaya dan maju ke hadapan terutama dalam tanggungjawab mereka mendidik anak buah dibawah jagaan mereka.. Mendidik jiwa ini bererti menanam akhlak atau pokok kesucian batin ke dalam hati pelatih. Untuk tujuan ini setiap kaunselor perlu kepada ilmu pendidikan dan dapat mengubah suai ilmu yang didapatidengan keadaan tempat yang ditugaskan. Proses pendidikan jiwa ini juga memerlukan masa yang agak panjang dan tidak secara tergesa-gesa atau secara terpaksa. Hasil yang diinginkan juga tidak dapat dilihat dalam tempoh masa yang singkat. Kaunselor perlu membina hubungan yang mesra dengan pelatih agar dapat menangani masalah pelatih yang pelbagai. Kaunselor yang ditugaskan perlulah berpotensi dan berupaya untuk menangani profil pelatih yang berbeza. Jiwa yang kosong akan menyebabkan tingkah laku pelatih tiada hala tuju sebenar. Keperluan kepada program-program pemulihan tingkah laku yang berkualiti sangat diperlukan dalam dunia tanpa sempadan hari ini terutama dalam mengisi kelompongan remaja dalam bidang sosiobudaya dan pendidikan. Hal ini amat penting terutama dalam menyediakan bekalan diri untuk mereka berdepan dengan arus globalisasi dan berbagai-bagai senario yang pesat berubah dalam abad ke-21. Kegagalan institusi yang dipertanggungjawabkan untuk memulihkan remaja yang bermasalah akan mengundang berbagai-bagai gejala sosial kerana remaja ini akan mengulangi kesilapannya dan tidak dapat menjadi masyarakat yang berguna. Setiap program yang diatur perlulah dapat memulihkan akhlak pelatih dan membekalkan pelatih kemahiran dan pengetahuan untuk membaiki taraf hidup seterusnya menjadi seseorang yang dapat menyumbangkan bakti kepada agama, bangsa dan negara. Program Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur lebih tersusun. Program kemahirannya dilaksanakan
153
secara berterusan berbanding dengan di Taman Seri Puteri Batu Gajah, Perak menjalankan secara bergilir-gilir iaitu dalam tempoh 3 bulan. Begitu juga dengan program keagamaan di Kompleks Dar-Assadah, Kuala Lumpur lebih banyak dan sistematik.
CADANGAN Berdasarkan keputusan dan hasil kajian yang diperolehi, berikut adalah beberapa cadangan kepada pihak-pihak yang terlibat di dalam perlaksanaan program pemulihan tingkah laku. a. Kemudahan dan Kelengkapan Yang Sedia Ada Diharap tambahan masa kunjungan kepada pelatih yang berkelakuan baik boleh dipanjangkan kerana kajian mendapati masa kunjungan keluarga singkat dan terhad. Bagi pelatih-pelatih yang berkelakuan baik masa tambahan diberi berdasarkan perkembangan mereka dalam semua program yang dijalankan. Ini dapat memotivasikan mereka agar memberi kerjasama di sepanjang program pemulihan dijalankan. Pemeriksaan dan laporan lengkap kelengkapan dan kemudahan perlu dilakukan setiap 6 bulan kerana dapatan kajian menunjukkan banyak kerosakan yang terdapat pada tempat tidur, tandas dan bilik mandi. Pihak institusi boleh berusaha untuk mendapatkan usahasama sektor swasta untuk membiayai perbelanjaan penyediaan infrastuktur yang baik sekiranya kos menjadi kekangan. Tempat-tempat yang digunakan untuk aktiviti program program bimbingan dan kaunseling dan program kemahiran vokasional perlu dipertingkatkan untuk kesesuaian jumlah pelatih kerana dapatan kajian mendapati tempat-tempat tersebut berada di tahap sederhana. b. Program Vokasional Diharap kemahiran asas dalam bidang pertanian seperti penanaman sayur-sayuran, hiasan taman dan landskap boleh diperkenalkan kepada pelatih. Mereka masih
154
mencari-cari bidang pekerjaan yang bersesuaian dengan mereka. Dapatan kajian keahiran yang didedahkan kepada pelatih hanya jahitan dan masakan. Ini tidak mencukupi untuk melengkapkan pelatih untuk bersedia memasuki alam pekerjaan serta pelatih tidak diberi alternatif yang lebih luas. Kemahiran perkembangan dan pengendalian kanakkanak juga dilihat releven dan amat sesuai dengan pelatih wanita ini. Pengetahuan ini dapat digunakan untuk menjaga anak mereka sendiri dan membolehkan mereka membuka pusat penjagaan kanak-kanak apabila mereka dibebaskan kelak. Diharap kemahiran memasak yang diajar tidak hanya penyediaan makanan malahan perlu merangkumi penghasilan makanan seperti air soya, mee, kicap atau sos yang boleh digunakan untuk mereka mencari rezeki apabila dibebaskan daripada tempat tersebut. Kajian mendapati kemahiran memasak yang diajar tidak dapat meningkatkan kemahiran pelatih yang kebanyakannya sudah mempunyai pengalaman memasak dan bekerja di kedai makan. Kemahiran menggunakan komputer perlu didedahkan agar selepas dibebaskan mereka tidak ketinggalan dalam dunia tanpa sempadan ini.. Kemahiran celik komputer merangkumi kemahiran menaip, MS Word, Excel dan Powerpoint. Sijil yang diiktiraf mengenai kemahiran mereka menggunakan komputer boleh digunakan untuk mencari pekerjaan atau melanjutkan pelajaran ke institusi yang bersesuaian. Dapatan kajian mendapati kemahiran teknologi maklumat tidak didedahkan. Kemahiran pertukangan untuk membaik pulih asas perabot, kipas dan tandas perlu didedahkan agar kerosakankerosakan kecil dapat dilakukan sendiri oleh pelatih tanpa menunggu pihak tertentu untuk membaikinya. Selain dapat kemahiran, pihak institusi dapat mengurangkan kos penyelenggaraan kerana kajian mendapati tiada kemahiran
155
pertukangan didedahkan kepada pelatih. Pihak institusi hendaklah mengadakan usaha sama dengan sektor industri atau kolej-kolej komuniti agar dapat menempatkan pelatih-pelatih yang berkebolehan mengembangkan kemahiran mereka atau bekerja yang bersesuaian dengan mereka. Kajian mendapati pelatih masih ragu-ragu hala tuju mereka selepas dibebaskan. Kemahiran yang dibekalkan kepada pelatih hendaklah berasaskan kecekapan dan mereka diberi sijil pengiktirafan atas kecekapan mereka melakukan sesuatu pekerjaan. c. Program Ko-kurikulum Aktiviti ko-kurikulum tidak dilihat sekadar untuk meningkatkan kecerdasan mental pelatih tetapi dapat memberi ilmu dan pengalaman kepada pelatih. Kemahiran yang diperoleh daripada aktiviti ko-kurikulum sepatutnya dapat membantu pelatih untuk meneruskan kehidupan mereka selepas dibebaskan. Dapatan kajian mendapati aktiviti kokurikulum sekadar riadah dan hanya berada di tahap sederhana dalam meningkatkan displin diri pelatih. Aktiviti ko-kurikulum perlu dipelbagaikan dan tidak hanya tertumpu pada aktiviti bersukan. Unit beruniform, persatuan, kelab dan seni mempertahankan diri perlu ditubuhkan. Kegiatan-kegiatan ini banyak faedah yang tidak dapat disangkal. Contohnya, Persatuan Bulan Sabit Merah dapat mengajar pelatih merawat, menyelamatkan mangsa ketika kecemasan dan berkhidmat untuk masyarakat. Persatuan penulisan kreatif sesuai kerana mereka boleh berkongsi pengalaman melalui penulisan cerita pendek, novel atau skrip yang boleh dimanfaatkan kepada remaja yang lain. Seni mempertahankan diri seperti tekwando atau silat, selain menyihatkan aktiviti ini dapat dijadikan bekalan setelah dibebaskan kelak. Dapatan kajian mendapati hanya permainan sahaja aktiviti kokurikulum yang dilaksanakan.
156
Tempoh rawatan selama 2 tahun dan 3 tahun membolehkan pelatih untuk mendapat sijil kejurulatihan atau pengadilan yang diiktiraf dalam sukan yang diceburi seperti bola jaring dan badminton. Sijil ini boleh digunakan untuk menjadi jurulatih atau pengadil bebas yang amat diperlukan oleh banyak sekolah. Begitu juga jika pertubuhan seni pertahankan diri dan unit beruniform. Sijil yang diiktiraf daripada persatuan dan pertubuhan yang disahkan dapat digunakan oleh pelatih untuk menjana pendapatan mereka melalui aktiviti sihat ini. d. Program Keagamaan Pendekatan yang relevan dengan usia remaja amat perlu bagi mengisi kekosongan jiwa pelatih. Pelajaran Al-Quran dan hadis bukan setakat dari segi bacaan sahaja. Penghuraian dan terjemahan ayat-ayat Al-Quran perlulah dilakukan agar pelatih benar-benar memahami dan menghayatinya. Justeru program keagamaan perlulah menarik dan masanya dipendekkan agar program tersebut ditunggu-tunggu oleh pelatih kerana dapatan kajian menunjukkan program keagamaan yang dijalankan terlalu lama. Program pengendalian diri berlandaskan agama Islam daripada segi amalan harian dan keperibadian seperti berpakaian, cara tidur, makan, bertutur dan lain-lain agar dapat mempersiapkan diri pelatih selepas rawatan dan tidak terjerumus semula ke lembah masalah sosial. Dalam program ini hendaklah didedahkan ayat-ayat Al-Quran yang dapat membantu menetapkan hati mereka agar tidak mengulangi kesilapan mereka. Dapatan kajian menunjukkan program keagamaan yang dijalankan masih sukar mengubah sikap pelatih berada di tahap sederhana. f. Program Bimbingan dan Kaunseling Setiap kaunselor berbeza kerana latar belakang, pengalaman dan pendedahan mereka berbeza. Pastinya
157
setiap kaunselor mempunyai kelemahan dan kekuatan yang tersendiri. Maka, perkhidmatan bimbingan dan kaunseling yang sedia ada perlu dikemaskini dengan membentuk khidmat nasihat bersepadu daripada pakar ahli psikologi, pakar motivasi, ulama, psikiatri dan sosiologi. Kaunselor yang ditugaskan hendaklah mengatur pertemuan atau program untuk mendapatkan khidmat nasihat bersepadu ini untuk mengatasi kekurangan mereka. Khidmat nasihat bersepadu ini boleh lengkap melengkapi kerana dapatan kajian mendapati pelatih ragu-ragu dengan perkhidmatan kaunselor. Pelatih-pelatih ini perlu didekati, hati mereka mesti dimenangi. Diharap kaunselor musahabah diri dan sentiasa menjadikan diri mereka orang yang memahami masalah pelatih. Dapatan kajian menunjukkan pelatih berasa bimbang setiap kali sesi bertemu dengan kaunselor. Kursus-kursu tabahan untuk enangani masalah delikuen wanita haruslah dihadiri daripada masa ke masa. KESIMPULAN Dapatan kajian menunjukkan kemudahan dan kelengkapan yang sedia ada, program vokasional, program kokurikulum, program keagamaan dan program bimbingan dan kaunseling perlu ditingkatkan. Penyelidik berpendapat keperluan kepada programprogram pemulihan tingkah laku yang berkualiti sangat diperlukan dalam dunia tanpa sempadan hari ini terutama dalam mengisi kelompongan remaja dalam bidang sosiobudaya dan pendidikan. Hal ini amat penting terutama dalam menyediakan bekalan diri untuk mereka berdepan dengan arus globalisasi dan berbagai-bagai senario yang pesat berubah dalam abad ke-21. Kegagalan institusi yang dipertanggungjawabkan untuk memulihkan remaja yang bermasalah akan mengundang berbagai-bagai gejala sosial kerana remaja ini akan mengulangi kesilapannya dan tidak dapat menjadi masyarakat yang berguna.
158
RUJUKAN Abd Rahim Abd Rahsid (2001). Nilai-nilai Murni Dalam Pendidikan. Kuala Lumpur : Utusan dan Publications & Distributors Sdn Bhd. Abd Rahim Selamat ( 1989 ). Belajar Cara Belajar. Nurin Enterprise. 6-15. Abdul Ghani Sulaiman (2004). Hala Tuju Kaunseling. Perak : Universiti Pendidikan Sultan Idris Tanjong Malim. Abdul Wahid b Mukhari (1998). Important Criteria For A Quality Trade Vocational Training Program As Perceived by Vocational Training Institutions and Industries.Universiti Teknologi Malaysia : Kajian Ilmiah Abu Bakar Nordin (1994). Reformasi Pendidikan Dalam Menghadapi cabaran 2020. Kuala Lumpur : Nurin Enterprise Ahmad Fitri Alias dan Mohd Sofian Omar Fauzee (2002). Pembentukan Mental Dan Fizikal Kanak-kanak Melalui Sukan.Dlm. Mohd Sofian Omar Fauzee et. al. Kokurikulum Peranan Dan Implikasi. Kuala Lumpur : Utusan dan Publications & Distributors Sdn Bhd. 73-79 Ahmad Kamaruddin Abdul Kohor (1986). Keberkesanan Program Pemulihan Dadah diPondok Remaja Inabah Kuala Terengganu Dalam Pemulihan Para Penagih. Universiti Teknologi Malaysia : Projek Sarjana Muda. Ahmad Naim Jaafar (2005). Membina Remaja Berkarisma. Pahang : PTS Publications & Distributor Sdn Bhd. Asmah Mohd Noor dan Iran Herman (1995). Membina Kesejahteraan Remaja. Bangi : Tekno Edar Sdn Bhd. Azizi Yahaya et.al (1999). Satu Penilaian Terhadap Keberkesanan Pelaksanaan Program di Pusat Pemulihan Akhlak di Semenanjung Malaysia. Universiti Teknologi Malaysia : Tesis. Azizi Yahaya et.al(2001). Pengujian Program Latihan Bermodul Di Pusat Pemulihan Akhlak Wanita Di Malaysia. Universiti Teknologi Malaysia : Tesis. Azizi Yahaya et. al (2004). Keberkesanan Program-program
159
Pemulihan Tingkahlaku di Sekolah Henry Gurney dan Sekolah Tunas Bakti. Universiti Teknologi Malaysia : Tesis. Azizi Yahaya et.al (2005). Psikologi Kognitif. Skudai : Universiti Teknologi Malaysia. Azizi Yahaya et.al (2005). Psikologi Sosial. Skudai : Universiti Teknologi Malaysia. Azizi Yahaya et. al (2006). Menguasai Penyelidikan Dalam Pendidikan. Kuala Lumpur : PTS Profesional Publishing Sdn Bhd. Azizi Yahaya et.al (2006). Psikologi Sosial Alam Remaja. Pahang : PTS Publishing & Distribution Sdn Bhd. Azizi Yahaya et.al (2006). Kecelaruan Tingkah Laku. Pahang : PTS Publishing & Distribution Sdn Bhd. Azizi Yahaya dan Jamaluddin Ramli (2007). Psikologi abnormal. Skudai :Universiti Teknologi Malaysia. Badrulzaman Baharom (2006). Persekitaran Keluarga Dan Kesannya Terhadap Tingkah Laku Devian Remaja Daerah Pontian, Johor . Universiti Teknologi Malaysia : Tesis Sarjana Hany Hafiza Wan Hanafi (2006). Penerapan Elemen Kemahiran Employbility Dalam Program School Based Enterprise Melalui Mata Pelajaran Vokasional (MPV).Universiti Teknologi Malaysia : Tesis Sarjana Hassan Langgulung (1983). Psikologi Kesihatan Mental di Sekolah-Sekolah. Universiti Kebangsaan Malaysia: Tesis Sarjana Keller, Franklin J (1948). Principles Of Vocational Education: The Primary of ThePerson. Boston : DC Heath. Khalid Mohamed Nor (1993). Kaedah Pembelajaran Berkesan. Kuala Lumpur: Cahaya Pantai. Lee, Hwang Zann (2001) . Persepsi Penagih Dadah Terhadap Perkhidmatan Bimbingan& Kaunseling Di Pusat Serenti. Universiti Teknologi Malaysia : Tesis Sarjana Muda. Lind, M.C. dan Sheldon, R>G (1992). Girls, Delinquency & Juvenile Justice. London : Brooks Cole Publishing Company. Maslina Mohamad Arip dan Borhan Yusof (2002). Kokurikulum
160
Dapat Mengurangkan Masalah Sosial Remaja.Dlm. Mohd Sofian Omar Fauzee et. al. Kokurikulum Peranan Dan Implikasi. Kuala Lumpur : Utusan dan Publications & Distributors Sdn Bhd. 62-66 Matsura Idris (2005). Penilaian Terhadap Kenerkesanan Perkhidmatan Kaunseling Berstruktur Sebagai Rawatan & Pemulihan ke atas Banduan-Banduan Wanita di Penjara Kajang, Selangor. UKM : Latihan Ilmiah. May,G.L. and Winfree, L.T.Juvenile Justice. New Mexico State University : McGraw-Hill Higher Education. Siti Hasmah Mohd Ali (1987). Wanita, Adat dan Kesihatan. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka. Siti Maspiah Hassan dan Nor Azizah Salleh (1995). Pendidikan Vokasional : Formal Dan Non-Formal Ke Arah Wawasan 2020. Kertas Kerja dibentangkan dalam seminar Kebangsaan Pendidikan Negara Abad ke-21 pada 9 November 1995. Bangi: UKM. Syeikh Mustafa Al-Ghalayini (1996). Membina Minda & Jiwa Remaja Cemerlang. Selangor : Pustaka Ilmi. Tajul Ariffin Nordin dan NorAini Dan (2002). Pendidikan dan PembangunanManusia. Pendekatan Bersepadu. Selangor, D.E. : As-Syabab Media. Universiti Teknologi Malaysia (2007). Panduan Menulis Tesis. Skudai : Universiti Teknologi Malaysia. Wormer,K.V. (2001). Counseling Female Offenders and Victims.United State Of America : Maple-Vail Yahya Emat (2005). Pendidikan Teknik dan Vokasional Di Malaysia. Selangor : IBS Buku Sdn. Bhd. Zulkiffly Ahmad (2006). Jenayah Seksual. Kuala Lumpur : Mostgain Resources Publications. Zurinah Ahmad dan Mohamad Iman Arif (2004).Bimbingan dan Kaunseling Pembentukan Akhlak Remaja. Kuala Lumpur ; Jade Green Publications Sdn Bhd.
Masalah Salah Laku Agresif di Kalangan Remaja Hubungannya dangan Gaya Keibubapaan
161
7
MASALAH SALAH LAKU AGRESIF DI KALANGAN REMAJA HUBUNGANNYA DENGAN GAYA KEIBUBAPAAN
Nurulhuda Azizi Mascilla Binti Hamzah
PENGENALAN Rencana mengenai masalah disiplin pelajar sering kali dipaparkan sejak akhir-akhir ini. Pelbagai langkah dan strategi diambil pihak bertanggungjawab, tetapi masalah ini belum dapat diatasi sepenuhnya hingga turut membimbangkan kerajaan, pihak sekolah, ibu bapa dan masyarakat secara amnya. Seringkali dipaparkan di media-media cetak mahupun elektronik tempatan akan laporan-laporan yang membabitkan jenayah pelajar sekolah dalam kegiatan kongsi gelap, lumba motorsikal haram, peras ugut, rogol dan mencuri. Ada juga pelajar yang sudah mula berani melanggar bukan saja peraturan sekolah, malah undang-undang negara. Kimberly (2007) mengatakan bahawa menempuhi peringkat usia remaja selalunya digambarkan sebagai saat-saat yang paling kritikal dan mencabar bagi seorang remaja mahupun ibu bapa. Kajian menunjukkan bahawa remaja melalui proses penyesuaian dalam pembentukan diri sebagai seorang individu dari segi aspek biologikal, kognitif, emosi dan sosial disepanjang proses untuk menjadi dewasa. Didikan ibu bapa yang berkesan semasa usia remaja ini perlu mengambil kira segala keperluan-keperluan aspek-aspek perkembangan yang dinyatakan sebelum ini bagi mengimbangi proses penyesuaian diri yang dilalui oleh remaja ini.
162
Ghafani (2007) menyatakan bahawa akhlak anak bermula di rumah. Anak sejak kecil dan sebahagian besar masanya berada dalam lingkungan keluarga. Ini menunjukkan perkembangan mental, fizikal dan sosial adalah di bawah kawalan ibu bapa atau tertakluk kepada skrip hidup yang berlaku dalam sesebuah rumahtangga. Oleh yang demikian jika anak remaja menjadi nakal atau liar maka kemungkinan besar puncanya adalah berasal dari pembawaan keluarga itu sendiri. Sarjit (2007) pula menegaskan bahawa golongan yang bertanggungjawab dalam membawa kewujudan budaya jenayah sama ada di sekolah mahupun di luar sekolah adalah keluarga, iaitu ibu bapa. Keluarga adalah sebuah institusi sosial yang memainkan peranan cukup penting dalam membentuk sahsiah dan tingkah laku moral pelajar. Namun, institusi itu semakin goyah dilanda pelbagai cabaran sama ada dari aspek ekonomi mahupun sosial. Seharusnya asas utama perlu ditekankan sejak kecil lagi ialah pembinaan tahap sosialisasi anak menerusi aspek keagamaan, bak kata pepatah Melayu, 'kalau hendak melentur buluh, biar daripada rebungnya'. Semua ajaran agama mementingkan kebaikan dan menolak kejahatan. Tanpa ajaran agama bersifat fokus akan menyebabkan individu gagal memahami tuntutan agama dalam kehidupan dan mulai melanggar peraturan agama, sekolah mahu undang-undang negara. Ahli psikologi Diana Baumrind (1971, 1991) telah mengenal pasti empat jenis gaya keibubapaan yang berdasarkan kepada dua aspek utama iaitu daripada segi kawalan dan kasih sayang. Gaya keibubapaan yang berdasarkan kepada kawalan adalah merujuk kepada ibu bapa yang mendidik anak mereka dengan memastikan tingkah laku anak mereka terkawal mengikut peraturan dan batasan norma yang telah ditetapkan. Manakala gaya keibubapaan yang berdasarkan kepada kasih sayang pula merujuk kepada ibu bapa yang menerima dan bertanggungjawab ke atas segala peri laku anak. Apabila keduadua aspek keibubapaan ini digabungkan dengan beberapa penekanan yang berbeza ke atas kedua aspek ini, empat jenis
163
gaya keibubapaan yang utama telah dikenal pasti. Gaya-gaya keibupaan tersebut adalah autoritatif, autoritarian, permisif dan pengabaian. Disiplin pelajar adalah tanggungjawab masyarakat dan ibu bapa. Pada tahap umur remaja, seseorang pelajar belum mampu menguasai strategi perhubungan sosial, penjelasan nilai dan prinsip serta pegangan hidup. Pada peringkat ini juga mereka mudah dipengaruhi oleh kumpulan rakan sebaya dan belum mempunyai jati diri, harga diri, hormat diri individu. Maka jalan mudah bagi seseorang remaja untuk diterima oleh rakan sebaya ialah menjadi anggota kumpulan atau mempunyai kumpulan kesepakatan sendiri. Pada tahap ini mereka paling sensitif, mereka mahu diterima oleh rakan tetapi belum ada strategi perhubungan sosial yang matang dan menyerahkan kepada kumpulan tersebut. Pada tahap ini maka sewajarnya orang dewasa menasihat dan memberi bimbingan kepada pelajar terbabit. Jika kita lihat pada masa dahulu kebanyakan remaja bergaul dengan orang-orang tua di masjid dan di sini kita lihat kematangan remaja walaupun dalam usia yang masih dikatakan remaja itu. Namun pada masa ini pergaulan remaja dengan orang dewasa semakin renggang apatah lagi nilai kemasyarakatan juga semakin terhakis. Justeru dunia pelajar hanya dalam kumpulan masing-masing dan mereka tidak dapat melihat dunia luar yang sebenar (Marzita, 2003) PERNYATAAN MASALAH Disiplin pelajar adalah tanggungjawab masyarakat dan ibu bapa. Pada tahap umur remaja, seseorang pelajar belum mampu menguasai strategi perhubungan sosial, penjelasan nilai dan prinsip serta pegangan hidup. Pada peringkat ini juga mereka mudah dipengaruhi oleh kumpulan rakan sebaya dan belum mempunyai jati diri, harga diri, hormat diri individu. Maka jalan mudah bagi seseorang remaja untuk diterima oleh rakan sebaya ialah menjadi anggota kumpulan atau mempunyai kumpulan kesepakatan sendiri. Pada tahap ini mereka paling
164
sensitif, mereka mahu diterima oleh rakan tetapi belum ada strategi perhubungan sosial yang matang dan menyerahkan kepada kumpulan tersebut. Pada tahap ini maka sewajarnya orang dewasa menasihat dan memberi bimbingan kepada pelajar terbabit. Jika kita lihat pada masa dahulu kebanyakan remaja bergaul dengan orang-orang tua di masjid dan di sini kita lihat kematangan remaja walaupun dalam usia yang masih dikatakan remaja itu. Namun pada masa ini pergaulan remaja dengan orang dewasa semakin renggang apatah lagi nilai kemasyarakatan juga semakin terhakis. Justeru dunia pelajar hanya dalam kumpulan masing-masing dan mereka tidak dapat melihat dunia luar yang sebenar (Marzita, 2003) Zalina (2003) mengatakan bahawa Persatuan Ibu Bapa dan Guru (PIBG) di negara ini dilihat sebagai tidak bersamasama memainkan peranan untuk membantu menyelesaikan masalah disiplin dikalangan pelajar. Sebagai sebuah persatuan yang mempunyai hubungan secara langsung dengan sekolah, PIBG perlu merasa terpanggil untuk bersama sekolah membendung dan menangani masalah disiplin pelajar yang semakin meruncing. PIBG juga seharusnya memainkan peranan untuk membantu sekolah mengenal pasti pelajar-pelajar yang berkemungkinan menimbulkan masalah dan mengambil tindakan yang sewajarnya Gaya keibubapaan dalam mendidik anak-anak dilihat sebagai faktor penting yang memainkan peranan di dalam pembentukan sahsiah anak yang diingini. Beberapa jenis gaya keibubapaan telah dikenalpasti. Berdasarkan kepada jenis-jenis gaya keibubapaan ini, penyelidik cuba menentukan hubungan antara gaya keibubapaan dan salah laku pelajar yang dilakukan ketika di sekolah.
165
OBJEKTIF KAJIAN Kajian ini bertujuan untuk meninjau hubungan antara gaya keibubapaan yang diamalkan oleh keluarga atau ibu bapa terhadap masalah salah laku pelajar di sekolah. Fokus utama kajian ini adalah: 1. Mengenal pasti tahap salah laku kenakalan (ponteng, vandalisme) pelajar yang dilakukan di sekolah. 2. Mengenal pasti tahap salah laku fizikal (buli, gaduh, perilaku kelucahan) pelajar yang dilakukan di sekolah. 3. Mengenal pasti tahap salah laku verbal (melawan guru, melawan pengawas, ugut) pelajar yang dilakukan di sekolah. 4. Mengenal pasti jenis-jenis gaya keibubapaan (autoritatif, autoritarian, permisif dan pengabaian) yang diamalkan oleh ibu bapa pelajar di sekolah. 5. Mengenal pasti tahap penglibatan ibubapa dalam aktiviti harian yang dilakukan oleh pelajar di sekolah. PERSOALAN KAJIAN Untuk mencapai objektif-objektif kajian yang dijelaskan, berikut disenaraikan persoalan-persoalan kajian yang cuba dijawab dalam kajian ini: 1. 2. 3. 4. Apakah salah laku pelajar yang paling dominan bagi salah laku kenakalan (ponteng dan vandalisme) yang berlaku di sekolah? Apakah salah laku pelajar yang paling dominan bagi salah laku fizikal (buli, gaduh, perilaku kelucahan) yang berlaku di sekolah? Apakah salah laku pelajar yang paling dominan bagi salah laku verbal (melawan guru, melawan pengawas, ugut) yang berlaku di sekolah? Apakah jenis gaya keibubapaan (autoritatif, autoritarian, permisif dan pengabaian) yang diamalkan oleh ibu bapa
166
5. 6.
7.
8.
pelajar yang paling dominan? Apakah tahap penglibatan ibubapa dalam aktiviti harian yang dilakukan oleh pelajar di sekolah? Adakah terdapat hubungan yang signifikasi antara salah laku pelajar yang dilakukan di sekolah seperti salah laku kenakalan, fizikal dan verbal dengan penglibatan ibubapa dalam aktiviti harian yang dilakukan oleh pelajar di sekolah? Adakah terdapat hubungan yang signifikasi antara jenisjenis gaya keibubapaan (autoritatif, autoritarian, permisif dan pengabaian) pelajar dengan penglibatan ibubapa dalam aktiviti harian yang dilakukan oleh pelajar di sekolah? Adakah terdapat hubungan yang signifikasi antara salah laku pelajar yang dilakukan di sekolah seperti salah laku kenakalan, fizikal dan verbal dengan jenis-jenis gaya keibubapaan yang diamalkan oleh ibu bapa pelajar?
HIPOTESIS KAJIAN Berikut disenaraikan hipotesis-hipotesis nol kajian yang diuji dalam kajian ini: 1. Tidak terdapat hubungan yang signifikan antara salah laku pelajar yang dilakukan di sekolah seperti salah laku kenakalan, fizikal dan verbal dengan penglibatan ibubapa dalam aktiviti harian yang dilakukan oleh pelajar di sekolah. Tidak terdapat hubungan yang signifikan antara jenisjenis gaya keibubapaan (autoritatif, autoritarian, permisif dan pengabaian) yang diamalkan oleh ibu bapa pelajar dengan penglibatan ibubapa dalam aktiviti harian yang dilakukan oleh pelajar di sekolah. Tidak terdapat hubungan yang signifikan antara salah laku pelajar yang dilakukan di sekolah seperti salah laku
2.
3.
167
kenakalan, fizikal dan verbal dengan jenis-jenis gaya keibubapaan yang diamalkan oleh ibu bapa pelajar. METODOLOGI KAJIAN Kajian yang dijalankan adalah bagi mencari perhubungan di antara gaya keibubapaan dengan salah laku pelajar yang dilakukan di sebuah sekolah rendah pinggir bandar Johor Bahru. Oleh yang demikian, reka bentuk yang dipilih adalah kajian tinjauan, iaitu salah satu cara penyelidikan deskriptif. Kajian tinjauan digunakan untuk mendapatkan data dari muridmurid dari sebuah sekolah rendah pinggir bandar. Matlamat penyelidikan deskriptif adalah untuk menerangkan sesuatu fenomena yang sedang berlaku. Kajian ini menggunakan soal selidik untuk mendapatkan maklumat dan data yang diperlukan. Populasi kajian terdiri daripada 180 murid tahap dua yang melibatkan mereka yang berada dalam kelas terakhir bagi setiap aliran di Tahun Empat, Tahun Lima dan Tahun Enam.daripada sebuah sekolah rendah di pinggir bandar Johor Bahru. Penyelidik mensasarkan kajian ini terhadap murid tahap dua sekolah rendah yang berada di dalam kelas terakhir kerana golongan ini yang paling ramai terlibat di dalam melakukan salah laku disiplin di sekolah rendah. Bagi kajian mengenai latar belakang responden serta salah laku yang dilakukan di sekolah, penyelidik telah membina soal selidik berdasarkan kepada salah laku- salah laku yang bersesuaian dengan persekitaran di sekolah rendah mengikut keperluan dan objektif kajian. Manakala bagi kajian mengenai gaya keibubapaan, instrumen yang digunakan adalah yang telah diterjemah dan diadaptasikan dari model yang dibina oleh Larry Steinberg (1995) mengikut keperluan dan objektif kajian. Satu kajian rintis telah dilakukan bagi memastikan item soal selidik jelas, ringkas, mudah difahami dan mempunyai nilai kebolehpercayaan yang tinggi. Nilai Alfa Cronbach keseluruhan bagi kesemua bahagian ialah 0.897.
168
DAPATAN KAJIAN Salah Laku Kenakalan Paling Dominan Jadual 7(a) menunjukkan analisis tahap salah laku ponteng. Seramai 125 orang atau 96.2 peratus mempunyai tahap salah laku ponteng yang rendah sementara 5 orang atau 3.8 peratus mempunyai tahap salah laku ponteng yang sederhana. Jadual 7(a) Taburan Bilangan dan Peratusan Responden Mengikut Tahap Salah Laku Ponteng (n=130) Tahap salah laku ponteng Bilangan Peratus Rendah 125 96.2 Sederhana 5 3.8 Tinggi 0 0.0 Jumlah 130 100.0 Jadual 7(b) menunjukkan analisis tahap salah laku vandalisme. Seramai 118 orang atau 90.8 peratus mempunyai tahap salah laku vandalisme yang rendah sementara 12 orang atau 9.2 peratus mempunyai tahap salah laku vandalisme yang sederhana. Jadual 7(b) Taburan Bilangan dan Peratusan Responden Mengikut Tahap Salah Laku Vandalisme (n=130) Tahap salah laku vandalisme Bilangan Peratus Rendah 118 90.8 Sederhana 12 9.2 Tinggi 0 0.0 Jumlah 130 100.0 Berdasarkan kepada Jadual 7(c) tahap salah laku vandalisme adalah merupakan salah laku kenakalan yang paling dominan berlaku di sekolah rendah di mana min keseluruhannya adalah 1.56 berbanding dengan min
169
keseluruhan bagi salah laku ponteng iaitu 1.34. Dapatan kajian juga menunjukkan bahawa salah laku vandalisme dan ponteng yang berlaku di sekolah rendah adalah berada pada tahap rendah. Jadual 7(c) Min Keseluruhan salah laku kenakalan (ponteng dan vandalisme) yang berlaku di sekolah Salah laku kenakalan Ponteng Vandalisme Salah Laku Fizikal Paling Dominan Jadual 7(d) menunjukkan analisis tahap salah laku buli. Seramai 51 orang atau 39.2 peratus mempunyai tahap salah laku buli yang rendah sementara 49 orang atau 37.7 peratus mempunyai tahap salah laku buli yang sederhana. Manakala seramai 30 orang atau 23.1 peratus mempunyai tahap salah laku buli yang tinggi. Jadual 7(d) Taburan Bilangan dan Peratusan Responden Mengikut Tahap Salah Laku Buli (n=130) Tahap salah laku buli Bilangan Peratus Rendah 51 39.2 Sederhana 49 37.7 Tinggi 30 23.1 Jumlah 130 100.0 Jadual 7(e) menunjukkan analisis tahap salah laku bergaduh. Seramai 104 orang atau 80.0 peratus mempunyai tahap salah laku bergaduh yang rendah sementara 22 orang atau 16.9 peratus mempunyai tahap salah laku bergaduh yang sederhana. Manakala seramai 4 orang atau 3.1 peratus Min keseluruhan 1.34 1.56
170
mempunyai tahap salah laku bergaduh yang tinggi. Jadual 7(e) Taburan Bilangan dan Peratusan Responden Mengikut Tahap Salah Laku Bergaduh (n=130) Tahap salah laku Bilangan Peratus bergaduh Rendah 104 80.0 Sederhana 22 16.9 Tinggi 4 3.1 Jumlah 130 100.0 Jadual 7(f) menunjukkan analisis tahap salah laku perlakuan kelucahan. Seramai 112 orang atau 86.2 peratus mempunyai tahap salah laku perlakuan kelucahan yang rendah sementara 12 orang atau 9.2 peratus mempunyai tahap salah laku perlakuan kelucahan yang sederhana. Manakala seramai 6 orang atau 4.6 peratus mempunyai tahap salah laku perlakuan kelucahan yang tinggi. Jadual 7(f) Taburan Bilangan dan Peratusan Responden Mengikut Tahap Salah Laku Perlakuan Kelucahan (n=130) Tahap salah laku perlakuan kelucahan Bilangan Peratus Rendah 112 86.2 Sederhana 12 9.2 Tinggi 6 4.6 Jumlah 130 100.0 Berdasarkan kepada Jadual 7(g) salah laku buli adalah merupakan salah laku fizikal yang paling dominan berlaku di sekolah rendah di mana min keseluruhannya adalah 2.42 berbanding dengan min keseluruhan bagi salah laku bergaduh iaitu 1.71 dan min keseluruhan bagi salah laku perlakuan kelucahan iaitu 1.46. Dapatan kajian juga menunjukkan bahawa
171
salah laku buli adalah berada pada tahap sederhana, sementara salah laku bergaduh dan perlakuan kelucahan yang berlaku di sekolah rendah juga adalah berada pada tahap rendah. Jadual 7(g) Min Keseluruhan salah laku fizikal (buli, bergaduh dan perilaku kelucahan) yang berlaku di sekolah Salah laku fizikal Buli Bergaduh Perilaku Kelucahan Salah Laku Verbal Paling Dominan Jadual 7(h) menunjukkan analisis tahap salah laku melawan guru. Seramai 67 orang atau 51.5 peratus mempunyai tahap salah laku melawan guru yang rendah sementara 59 orang atau 45.4 peratus mempunyai tahap salah laku melawan guru yang sederhana. Manakala seramai 4 orang atau 3.1 peratus mempunyai tahap salah laku melawan guru yang tinggi. Jadual 7(h) Taburan Bilangan dan Peratusan Responden Mengikut Tahap Salah Laku Melawan Guru (n=130) Bilanga Tahap salah laku melawan guru Peratus n Rendah 67 51.5 Sederhana 59 45.4 Tinggi 4 3.1 Jumlah 130 100.0 Jadual 7(i) menunjukkan analisis tahap salah laku melawan pengawas. Seramai 105 orang atau 80.8 peratus mempunyai tahap salah laku melawan pengawas yang rendah sementara 23 orang atau 17.7 peratus mempunyai tahap salah Min Keseluruhan 2.42 1.71 1.46
172
laku melawan pengawas yang sederhana. Manakala seramai 2 orang atau 1.5 peratus mempunyai tahap salah laku melawan pengawas yang tinggi. Jadual 7(i) Taburan Bilangan dan Peratusan Responden Mengikut Tahap Salah Laku Melawan Pengawas (n=130) Tahap salah laku melawan Bilangan Peratus pengawas Rendah 105 80.8 Sederhana 23 17.7 Tinggi 2 1.5 Jumlah 130 100.0 Jadual 7(j) menunjukkan analisis tahap salah laku ugut. Seramai 126 orang atau 96.9 peratus mempunyai tahap salah laku ugut yang rendah sementara 4 orang atau 3.1 peratus mempunyai tahap salah laku ugut yang sederhana. Jadual 7(j) Taburan Bilangan dan Peratusan Responden Mengikut Tahap Salah Laku Ugut (n=130) Tahap salah laku ugut Bilangan Peratus Rendah 126 96.9 Sederhana 4 3.1 Tinggi 0 0.0 Jumlah 130 100.0 Berdasarkan kepada Jadual 7(k) tahap salah laku melawan guru adalah merupakan salah laku verbal yang paling dominan berlaku di sekolah rendah di mana min keseluruhannya adalah 2.07 berbanding dengan min keseluruhan bagi salah laku melawan pengawas iaitu 1.60 dan min keseluruhan bagi salah laku ugut iaitu 1.38. Dapatan kajian
173
juga menunjukkan bahawa salah laku melawan guru adalah berada pada tahap sederhana, sementara salah laku bagi melawan pengawas dan ugut di sekolah rendah pula adalah berada pada tahap rendah. Jadual 7(k) Min Keseluruhan salah laku verbal (melawan guru, melawan pengawas dan ugut) yang berlaku di sekolah
Salah laku verbal Melawan guru Melawan pengawas Ugut Min keseluruhan 2.07 1.60 1.38
Gaya Keibubapaan Paling Dominan Jadual 7(l) menunjukkan tahap tingkah laku ibu bapa dalam mengamalkan gaya keibubapaan berdasarkan ciri-ciri responsif dan mengarah. Seramai 95 atau 73.1 peratus orang responden mempunyai ibu bapa yang mengamalkan ciri responsif dalam gaya keibubapaan pada tahap tinggi manakala seramai 35 atau 26.9 peratus orang pula mempunyai ibu bapa yang mengamalkan ciri responsif pada tahap rendah. Sementara itu bagi ciri mengarah pula, seramai 74 atau 56.9 orang responden yang mempunyai ibu bapa yang mengamalkan tingkah laku mengarah pada tahap tinggi dan seramai 56 atau 43.1 peratus orang responden yang mempunyai ibu bapa yang mengamalkan ciri mengarah pada tahap rendah.
174
Jadual 7(l) Tahap Tingkah Laku Ibu Bapa dalam Mengamalkan Gaya Keibubapaan
Responsif Jumlah Mengarah Jumlah Tinggi Rendah Tahap Tinggi Rendah Kekerapan 95 35 130 74 56 130 Peratusan 73.1 26.9 100 56.9 43.1 100
Berdasarkan kepada dapatan kajian mengenai ciri responsif dan ciri mengarah yang diamalkan oleh ibu bapa responden, mereka telah dibahagikan mengikut tahap-tahap ciri tersebut kepada empat gaya keibubapaan. Jadual (m) Taburan Kekerapan Gaya Keibubapaan yang Diamalkan Oleh Ibu Bapa Responden
Gaya Keibubapaan Gaya Autoritatif Gaya Autoritarian Gaya Permisif Gaya Pengabaian Jumlah Kekerapan 59 15 36 20 130 Peratusan 45.4 11.5 27.7 15.4 100
Jadual 7(m) menunjukkan hasil pengklasifikasian yang telah diperolehi. Seramai 59 atau 45.4 orang responden mempunyai ibu bapa yang mengamalkan gaya autoritatif, seramai 15 atau 11.5 peratus orang responden mempunyai ibu bapa yang mengamalkan gaya autoritarian, seramai 36 atau 27.7 peratus orang responden mempunyai ibu bapa yang mengamalkan gaya permisif dan seramai 20 atau 15.4 peratus orang responden mempunyai ibu bapa yang mengamalkan gaya pengabaian. Berdasarkan dapatan kajian ini, gaya keibubapaan yang paling dominan diamalkan oleh para ibu bapa responden adalah dari jenis gaya autoritatif.
175
Penglibatan Ibu Bapa Dalam Aktiviti Harian Yang Dilakukan Oleh Pelajar Di Sekolah Jadual 7(n) menunjukkan taburan responden terhadap penglibatan ibu bapa mereka di dalam aktiviti yang mereka lakukan di sekolah. Jadual 7(n) Taburan Responden Mengikut Kekerapan, Peratusan, Min dan Sisihan Piawai Bagi Penglibatan Ibu Bapa Dalam Aktiviti Harian Pelajar Di Sekolah (n=130)
Pernyataan Ibu bapa saya menghadiri mesyuarat PIBG di sekolah setiap tahun Ibu bapa saya hadir ke Hari Sukan sekolah saya setiap tahun Ibu bapa saya hadir di Hari Terbuka bagi mengambil keputusan peperiksaan saya Ibu bapa saya mengetahui tarikhtarikh peperiksaan di sekolah saya Ibu bapa saya mengenali semua guru yang mengajar saya di sekolah Ibu bapa saya hadir ke sekolah bagi menjayakan program sekolah seperti Majlis Solat Hajat, Majlis Khatam Al-Quran, Majlis Maulidur Rasul, Majlis Anugerah Cemerlang dan lainlain. Nilai Keseluruhan Sangat Setuju 9 (6.9) 28 (21.5) Setuju 41 (31.5) 40 (30.8) Tidak Pasti 32 (24.6) 21 (16.2) Tidak Setuju 6 (4.6) 17 (13.1) Sangat Tidak Setuju 42 (32.3) 24 (18.5) Min SP
3.24
1.374
2.76
1.413
92 (70.8)
29 (22.3)
3 (2.3)
2 (1.5)
4 (3.1)
1.44
0.872
86 (66.2) 26 (20.0)
28 (21.5) 42 (32.3)
12 (9.2) 25 (19.2)
2 (1.5) 29 (22.3)
2 (1.5) 8 (6.2)
1.51
0.847
2.62
1.209
15 (11.5)
60 (46.2)
13 (10.0)
15 (11.5)
27 (20.8)
2.84
1.363
2.40
0.755
176
Dapatan kajian ini menunjukkan bahawa min skor keseluruhan bagi penglibatan ibu bapa responden dalam aktiviti anak mereka di sekolah ialah 2.40 dan sisihan piawai keseluruhan adalah 0.755. Dapatan kajian ini menunjukkan bahawa penglibatan ibu bapa responden dalam aktiviti sekolah anak mereka pada tahap sederhana. Korelasi salah laku pelajar yang dilakukan di sekolah seperti salah laku kenakalan, fizikal dan verbal dengan penglibatan ibubapa dalam aktiviti harian yang dilakukan oleh pelajar di sekolah Hasil analisis hubungan korelasi antara salah laku pelajar yang dilakukan di sekolah dengan penglibatan ibu bapa dalam aktiviti harian pelajar di sekolah, didapati nilai Kolerasi Pearson, r = -0.030. Ini menunjukkan perhubungan antara salah laku pelajar yang dilakukan di sekolah dengan penglibatan ibu bapa dalam aktiviti harian pelajar di sekolah adalah sangat lemah. Korelasi koefisien yang bernilai negatif bermaksud hubungan antara salah laku pelajar yang dilakukan di sekolah dengan penglibatan ibu bapa dalam aktiviti harian pelajar di sekolah adalah berkadar secara songsang. Sementara nilai p = 0.732 > 0.05 (2-tailed). Hipotesis nol diterima iaitu tidak terdapat hubungan yang signifikan antara salah laku pelajar yang dilakukan di sekolah seperti salah laku kenakalan, fizikal dan verbal dengan penglibatan ibubapa dalam aktiviti harian yang dilakukan oleh pelajar di sekolah.
177
Jadual 7(o) Analisis hubungan kolerasi antara salah laku pelajar yang dilakukan di sekolah dengan penglibatan ibu bapa dalam aktiviti harian pelajar di sekolah Penglibatan ibu bapa Salah dalam aktiviti harian laku pelajar di sekolah pelajar Kolerasi - 0.030 1 Pearson, r Salah Signifikan laku 0.732 (2-tailed) pelajar N 130 130 Signifikan pada aras keertian 0.05(2-tailed) Korelasi jenis-jenis gaya keibubapaan (autoritatif, autoritarian, permisif dan pengabaian) yang diamalkan oleh ibu bapa pelajar dengan penglibatan ibubapa dalam aktiviti harian yang dilakukan oleh pelajar di sekolah Hasil analisis hubungan korelasi antara gaya keibubapaan yang diamalkan dengan penglibatan ibu bapa dalam aktiviti harian pelajar di sekolah, didapati nilai Kolerasi Pearson, r = - 0.490. Ini menunjukkan perhubungan antara gaya keibubapaan yang diamalkan oleh ibu bapa pelajar dengan salah laku pelajar adalah pada tahap sederhana dan mempunyai hubungan yang kuat.. Korelasi koefisien yang bernilai negatif bermaksud hubungan antara gaya keibubapaan yang diamalkan dengan penglibatan ibu bapa dalam aktiviti harian pelajar di sekolah adalah berkadar secara songsang. Sementara nilai p = 0.000 < 0.01 (2-tailed). Hipotesis nol ditolak dimana dapatan kajian mendapati bahawa terdapat hubungan yang signifikan antara jenis-jenis gaya keibubapaan (autoritatif, autoritarian, permisif dan pengabaian) yang diamalkan oleh ibu bapa pelajar dengan penglibatan ibubapa dalam aktiviti harian yang dilakukan oleh pelajar di sekolah.
178
Jadual 7(p) Analisis hubungan kolerasi antara gaya keibubapaan yang diamalkan dengan penglibatan ibu bapa dalam aktiviti harian pelajar di sekolah
Penglibatan ibu bapa dalam aktiviti harian pelajar di sekolah
Gaya Keibubapaan Gaya Keibubapaan
Kolerasi Pearson, r Signifikan (2-tailed) N
- 0.490** 0.000 130
130
** Signifikan pada aras keertian = 0.01 (2-tailed) Korelasi salah laku pelajar yang dilakukan di sekolah seperti salah laku kenakalan, fizikal dan verbal dengan jenis-jenis gaya keibubapaan (autoritatif, autoritarian, permisif dan pengabaian) yang diamalkan oleh ibu bapa pelajar Hasil analisis hubungan korelasi antara gaya keibubapaan yang diamalkan dengan salah laku pelajar di sekolah, didapati nilai Kolerasi Pearson, r = 0.115. Ini menunjukkan perhubungan antara gaya keibubapaan yang diamalkan oleh ibu bapa pelajar dengan salah laku pelajar adalah sangat lemah. Korelasi koefisien yang bernilai positif bermaksud hubungan antara gaya keibubapaan yang diamalkan dengan salah laku pelajar di sekolah adalah berkadar terus. Sementara nilai p = 0.194 > 0.05. Hipotesis nol diterima iaitu tidak terdapat hubungan yang signifikan antara salah laku pelajar yang dilakukan di sekolah seperti salah laku kenakalan, fizikal dan verbal dengan jenis-jenis gaya keibubapaan (autoritatif, autoritarian, permisif dan pengabaian) yang diamalkan oleh ibu bapa pelajar.
179
Jadual 7(q) Analisis hubungan kolerasi antara gaya keibubapaan yang diamalkan dengan salah laku pelajar di sekolah
Gaya Keibubapaan Salah laku pelajar Kolerasi Pearson, r Signifikan (2-tailed) N 0.115 0.194 130 130 Salah laku pelajar 1
Signifikan pada aras keertian 0.05
PERBINCANGAN Kajian bagi salah laku kenakalan ini memberikan tumpuan kepada dua jenis salah laku iaitu salah laku ponteng dan salah laku vandalisme yang dilakukan di sekolah. Dapatan kajian menunjukkan bahawa salah laku ponteng yang berlaku di sekolah adalah berada pada tahap rendah iaitu 96.2 peratus responden yang terlibat berbanding dengan tahap sederhana 3.8 peratus responden yang terlibat dan tiada salah laku ponteng tahap tinggi yang berlaku di sekolah. Manakala salah laku vandalisme yang dilakukan oleh pelajar di sekolah pula didapati berada pada tahap rendah iaitu sebanyak 90.8 peratus responden yang terlibat berbanding dengan tahap sederhana yang hanya melibatkan 9.2 peratus daripada responden sahaja dan tiada salah laku vandalisme tahap tinggi yang berlaku. Daripada hasil perbandingan min keseluruhan bagi salah laku kenakalan di antara ponteng dan vandalisme yang dilakukan pelajar ketika berada di sekolah, didapati bahawa salah laku kenakalan yang paling dominan adalah salah laku vandalisme yang mempunyai min keseluruhan 1.56 berbanding dengan min keseluruhan bagi salah laku ponteng iaitu 1.34. Kajian bagi salah laku fizikal ini memberikan tumpuan kepada tiga jenis salah laku iaitu salah laku buli, salah laku
180
bergaduh dan salah laku kelucahan yang dilakukan oleh pelajar ketika berada di sekolah. Dapatan kajian menunjukkan bahawa salah laku buli yang berlaku di sekolah adalah berada pada tahap sederhana iaitu 37.7 peratus responden yang terlibat berbanding dengan tahap rendah 39.2 peratus responden yang terlibat dan 23.1 peratus responden yang terlibat dengan salah laku buli pada tahap tinggi.Manakala bagi salah laku bergaduh yang dilakukan oleh pelajar di sekolah pula didapati berada pada tahap rendah iaitu melibatkan 80.0 peratus responden berbanding dengan tahap sederhana yang melibatkan 16.9 peratus daripada responden dan 3.1 peratus responden lagi terlibat dengan salah laku bergaduh pada tahap tinggi. Seterusnya bagi salah laku perlakuan kelucahan pula di dapati berada pada tahap rendah iaitu melibatkan 86.2 peratus responden. 9.2 peratus responden pula terlibat pada tahap sederhana dan 4.6 peratus responden pula terlibat dengan salah laku perlakuan kelucahan pada tahap tinggi. Daripada hasil perbandingan min bagi tahap salah laku fizikal di antara buli, bergaduh dan perlakuan kelucahan yang dilakukan pelajar ketika berada di sekolah, didapati bahawa salah laku fizikal yang paling dominan adalah salah laku buli yang mana mempunyai min keseluruhan 2.42 berbanding dengan min keseluruhan bagi salah laku bergaduh iaitu 1.71 dan salah laku perlakuan kelucahan yang mempunyai min keseluruhan 1.46. Sementara bagi kajian bagi salah laku verbal ini memberikan tumpuan kepada tiga jenis salah laku iaitu salah laku melawan guru, salah laku melawan pengawas dan salah laku ugut yang dilakukan oleh pelajar ketika berada di sekolah. Dapatan kajian menunjukkan bahawa salah laku melawan guru yang berlaku di sekolah adalah berada pada tahap sederhana iaitu 45.4 peratus responden yang terlibat berbanding dengan tahap rendah 51.5 peratus responden yang terlibat dan 3.1 peratus responden yang terlibat dengan salah laku melawan guru pada tahap tinggi. Manakala bagi salah laku melawan pengawas yang dilakukan oleh pelajar di sekolah pula didapati berada pada tahap rendah iaitu sebanyak 80.8 peratus responden
181
yang terlibat berbanding dengan tahap sederhana yang melibatkan 17.7 peratus daripada responden dan 1.5 peratus responden lagi terlibat dengan salah laku melawan pengawas pada tahap tinggi. Seterusnya bagi salah laku ugut pula di dapati berada pada tahap rendah iaitu melibatkan 96.9 peratus responden. 3.1 peratus responden pula terlibat pada tahap sederhana dan tiada yang terlibat dengan salah laku ugut pada tahap tinggi. Daripada hasil perbandingan min bagi tahap salah laku verbal di antara melawan guru, melawan pengawas dan ugut yang dilakukan pelajar ketika berada di sekolah, didapati bahawa salah laku verbal yang paling dominan adalah salah laku melawan guru yang mana mempunyai min keseluruhan 2.07 berbanding dengan min keseluruhan bagi salah laku melawan pengawas iaitu 1.60 dan salah laku ugut yang mempunyai min keseluruhan 1.38. Kajian bagi mengenal pasti jenis-jenis gaya keibubapaan yang diamalkan oleh para ibu bapa pelajar di sekolah ini memberikan tumpuan kepada dua jenis ciri-ciri dalam mengamalkan gaya keibubapaan di rumah iaitu ciri mengarah dan ciri responsif. Hasil dari kombinasi tahap kedua-dua ciri ini penyelidik mengklasifikasikan gaya keibubapaan para ibu bapa pelajar kepada empat gaya utama dalam amalan keibubapaan. Hasil daripada kajian, didapati 45.4 peratus daripada responden mempunyai ibu bapa yang mengamalkan gaya keibubapaan autoritatif terhadap anak mereka. Manakala didapati hanya 11.5 peratus daripada responden mempunyai ibu bapa yang mengamalkan jenis gaya keibubapaan autotarian ini terhadap anak mereka. Seterusnya didapati 27.7 peratus daripada responden mempunyai ibu bapa yang mengamalkan gaya keibubapaan permisif ini terhadap anak mereka dan 15.4 peratus daripada responden mempunyai ibu bapa yang mengamalkan gaya keibubapaan pengabaian ini terhadap anak mereka. Daripada hasil perbandingan kekerapan jenis-jenis gaya keibubapaan yang diamalkan oleh para ibu bapa pelajar, didapati bahawa amalan gaya keibubapaan jenis autoritatif adalah merupakan amalan keibubapaan yang paling dominan
182
kerana mempunyai kekerapan yang paling tinggi iaitu seramai 59 orang responden berbanding dengan jenis gaya keibupaan yang lain iaitu autotarian seramai 15 orang responden, gaya permisif seramai 36 orang responden dan gaya pengabaian seramai 20 orang responden. Kajian bagi penglibatan ibu bapa ini memberikan tumpuan kepada penglibatan mereka dengan aktiviti-aktiviti harian anak-anak mereka ketika di sekolah. Dapatan kajian menunjukkan bahawa penglibatan para ibu bapa dengan aktiviti harian sekolah anak mereka adalah berada pada tahap tinggi iaitu seramai 59.2 peratus responden mempunyai ibu bapa yang sangat mengambil tahu akan kegiatan harian anak mereka ketika di sekolah. berbanding dengan tahap sederhana 34.6 peratus responden yang terlibat dan 6.2 peratus responden mempunyai ibu bapa yang kurang mengambil tahu akan kegiatan harian anak mereka ketika di sekolah. Analisis ke atas salah laku pelajar yang dilakukan di sekolah dan hubungannya dengan penglibatan ibu bapa dalam aktiviti harian yang dilakukan oleh pelajar di sekolah, menunjukkan indeks kolerasi yang negatif, di mana hubungan di antara salah laku pelajar di sekolah dengan penglibatan ibu bapa dalam aktiviti harian yang dilakukan oleh pelajar di sekolah adalah berkadar secara songsang. Di bawah aras keertian 0.05 yang dipilih dan nilai kolerasi r = -0.030 yang diperolehi adalah di antara 0.0 hingga 0.2. Mengikut garis panduan, nilai pekali kolerasi 0.0 hingga 0.20 menunjukkan perkaitan di antara dua pemboleh ubah tersebut adalah sangat lemah. Manakala nilai signifikan p adalah lebih besar daripada 0.05 iaitu 0.732. Situasi ini menunjukkan tidak terdapat hubungan yang signifikan di antara salah laku pelajar di sekolah dengan penglibatan ibu bapa dalam aktiviti harian yang dilakukan oleh pelajar di sekolah. Secara keseluruhannya, berdasarkan kepada keputusan analisis ini, dapat disimpulkan bahawa penglibatan ibu bapa dalam aktiviti harian yang dilakukan oleh pelajar di sekolah tidak mempengaruhi pelakuan salah laku pelajar di sekolah.
183
Manakala analisis ke atas jenis-jenis gaya keibubapaan yang diamalkan oleh ibu bapa pelajar dan hubungannya dengan penglibatan ibu bapa dalam aktiviti harian yang dilakukan oleh pelajar di sekolah, menunjukkan indeks kolerasi yang negatif, di mana hubungan di antara gaya keibubapaan yang diamalkan oleh ibu bapa pelajar dengan penglibatan ibu bapa dalam aktiviti harian yang dilakukan oleh pelajar di sekolah adalah berkadar secara songsang. Di bawah aras keertian 0.05 yang dipilih dan nilai kolerasi r = -0.490 yang diperolehi adalah di antara 0.40 hingga 0.70. Ini menunjukkan perkaitan di antara dua pemboleh ubah tersebut adalah sederhana dan mempunyai hubungan yang kuat. Manakala nilai signifikan p adalah lebih kecil daripada 0.05 iaitu 0.000. Situasi ini menunjukkan bahawa terdapat hubungan yang signifikan di antara gaya keibubapaan yang diamalkan oleh ibu bapa pelajar dengan penglibatan ibu bapa dalam aktiviti harian yang dilakukan oleh pelajar di sekolah. Secara keseluruhannya, berdasarkan kepada keputusan analisis ini, dapat disimpulkan bahawa gaya keibubapaan yang diamalkan oleh ibu bapa pelajar mempengaruhi penglibatan ibu bapa pelajar dalam aktiviti harian yang dilakukan oleh pelajar di sekolah. Daripada analisis ke atas salah laku pelajar di sekolah dan hubungannya dengan jenis-jenis gaya keibubapaan yang diamalkan oleh ibu bapa pelajar, menunjukkan indeks kolerasi yang positif, di mana hubungan di antara salah laku pelajar di sekolah dengan gaya keibubapaan yang diamalkan oleh ibu bapa pelajar adalah berkadar secara langsung. Di bawah aras keertian 0.05 yang dipilih dan nilai kolerasi r = 0.115 yang diperolehi adalah di antara 0.00 hingga 0.20. Ini menunjukkan perkaitan di antara dua pemboleh ubah tersebut adalah sangat lemah. Manakala nilai signifikan p adalah lebih besar daripada 0.05 iaitu 0.194. Situasi ini menunjukkan bahawa tidak terdapat hubungan yang signifikan di antara salah laku pelajar di sekolah dengan gaya keibubapaan yang diamalkan oleh ibu bapa pelajar. Secara keseluruhannya, berdasarkan kepada keputusan analisis ini, dapat disimpulkan bahawa gaya keibubapaan yang
184
diamalkan oleh ibu bapa pelajar tidak mempengaruhi pelakuan salah laku pelajar di sekolah. KESIMPULAN Hasil kajian menunjukkan bahawa salah laku kenakalan yang paling dominan dilakukan oleh pelajar di sekolah adalah salah laku jenis vandalisme. Walau bagaimanapun pada keseluruhannya, ianya berada pada tahap rendah. Manakala, bagi salah laku fizikal pula, dapatan kajian menunjukkan salah laku buli adalah yang salah laku fizikal paling dominan yang dilakukan oleh pelajar di sekolah. Walau bagaimanapun pada keseluruhannya, ianya berada pada tahap sederhana. Seterusnya bagi salah laku verbal, dapatan kajian menunjukkan salah laku melawan guru adalah yang salah laku verbal paling dominan yang dilakukan oleh pelajar di sekolah. Walau bagaimanapun pada keseluruhannya, ianya berada pada tahap sederhana. Hasil kajian juga menunjukkan bahawa gaya keibubapaan yang paling dominan yang diamalkan oleh ibu bapa responden adalah gaya autoritatif, diikuti dengan gaya permisif dan gaya pengabaian. Gaya autotarian adalah yang paling sedikit diamalkan oleh ibu bapa responden. Beberapa faktor yang telah dikaji bagi melihat perkaitannya dengan salah laku yang dilakukan oleh pelajar ketika di sekolah, menunjukkan bahawa faktor gaya keibubapaan yang diamalkan oleh para ibu bapa pelajar dan penglibatan ibu bapa dalam aktiviti harian anak mereka di sekolah tidak mempengaruhi tahap perlakuan salah laku pelajar di sekolah. Akan tetapi dapatan kajian juga mendapati bahawa terdapat hubungan di antara gaya keibubapaan yang diamalkan dengan penglibatan ibu bapa dalam aktiviti anak mereka ketika di sekolah. Dimana perhubungan yang didapati adalah berkadar secara langsung.
185
RUJUKAN Baumrind, D. (1991). Effective parenting during the early adolescent transition. In P.A.Cowan & E. M. Hetherington (Eds.), Advances in family research (Vol. 2). Hillsdale, NJ: Erlbaum. Ghafani bin Awang. (2007). Kenakalan Remaja dari Perspektif Islam Retrieved on 8 Aug 2008, from http://halaqah.net/v10/index.php Marzita Abdullah. (2003), Bebas samseng - Kelulusan, pengalaman pengetua bukan penentu. Portal Pendidikan Utusan, 9.9.2003. Retrieved on 8 Aug 2008, from http://www.tutor.com.my Marzita Abdullah. (2003), Disiplin pelajar - Kadangkala berpunca daripada guru. Portal Pendidikan Utusan, 30.9.2003. Retrieved on 8 Aug 2008, from http://www.tutor.com.my Nurul Izzah Sidek. (2007), Menghukum remaja dengan rotan. Portal Pendidikan Utusan, 26.07.2007. Retrieved on 5 Sept 2008, from http://www.tutor.com.my Rohana Man. (2004), Bunuh diri - Pelajar terpinggir dan terasing. Portal Pendidikan Utusan, 13.07.2004. Retrieved on 5 Sept 2008, from http://www.tutor.com.my Rosmah Dain. (2004), Personaliti anak - Keluarga kumpulan penting bentuk peribadi. Portal Pendidikan Utusan, 12.08.2004. Retrieved on 5 Sept 2008, from http://www.tutor.com.my Saifuddin Abdullah. (2007), Kasih saying berkesan didik anak. Berita Harian, 10.02.2007. Retrieved on 12 Aug 2008, from http://saifuddinabdullah.com.my/k_bharian/2007/feb/bh100 207_kasihsayang.html Sarjit Singh Gill. (2007). Menangani Masalah Salah Laku Pelajar. Berita Harian Jumaat, 27.7.2007 Tiwi Kamidin. (2004), Pendekatan Sistem Mentor Dalam
186
Pengurusan Tingkah Laku Bermasalah. Jurnal Penyelidikan MPBL, Jilid 5, 2004 Zalina Yahaya. (2003), PIBG - Jangan sekadar bermesyuarat pilih jawatankuasa. Portal Pendidikan Utusan, 13.10.2003. Retrieved on 8 Aug 2008, from http://www.tutor.com.my
Masalah Disiplin di Kalangan Remaja
187
8
MASALAH DISIPLIN DI DI KALANGAN REMAJA
Noordin Yahaya Mohd Nasil Bin Hamid
PENGENALAN Setiap masyarakat di dunia menyedari kepentingan pendidikan. Sejarah membuktikan sejak zaman dahulu lagi ibu bapa, pendidik dan ahli psikologi sentiasa melibatkan diri dalam proses pembelajaran. Agama islam mengingatkan umatnya berkenaan kepentingan pendidikan kerana pendidikan perlu dimulakan seawal usia kanak-kanak atau bayi yang masih dalam kandungan. Dalam islam menuntut ilmu merupakan satu perkara yang sangat dituntut sebagaimana sabda Rasullullah S.A.W bermaksud: Menuntut ilmu itu wajib ke atas muslimin dan muslimat (Diriwayatkan oleh Ibnu Majah) Sistem pendidikan di Malaysia berhasrat melahirkan pelajar yang dimatlamatkan oleh Falsafah Pendidikan Kebangsaan, iaitu memperkembangkan lagi potensi individu secara menyeluruh dan bersepadu untuk mewujudkan insan yang seimbang dan harmonis dari segi intelek, rohani, emosi dan jasmani berdasarkan kepercayaan dan kepatuhan kepada Tuhan. Seterusnya melahirkan rakyat Malaysia berilmu pengetahuan, berketrampilan, berakhlak mulia, bertanggungjawab dan berkeupayaan mencapai keyakinan diri serta memberi sokongan terhadap keharmonian dan kemakmuran masyarakat dan negara.
188
Sekolah merupakan institusi yang kedua pentingnya selepas institusi keluarga bagi pelajar mendapat ilmu pengetahuan dan mewarisi norma, nilai dan orentasi masyarakat (Bliss & Konet 1990) oleh itu pelajar perlu dipupuk untuk membina sikap positif terhadap pelajaran supaya mereka boleh menerima ilmu dan nilai murni dengan lebih mudah dan berkesan. Terdapat berbagai-bagai bentuk cabaran dalam pendidikan dalam abad ke-21. Banyak faktor dalam dan luar yang menjadi pemangkin yang memungkinkan cabaran getir yang perlu dihadapi menjelang abad ini. Dalam abad ini bukan sahaja memerlukan kita melahirkan insan yang berpengetahuan dan berkemahiran tinggi dalam bidang industri dan teknologi, pengurusan dan perdagangan tetapi juga harus menghasilkan insan yang mempunyai system nilai dan etika serta akhlak yang baik, berperibadi mulia, bertanggungjawab, patuh kepada Tuhan serta berkemampuan untuk membangunkan masyarakat dan Negara (Shahril@charil,1999). Kecemerlangan dalam bidang akademik merupakan matlamat utama pelajar, ibu bapa dan sekolah. Pencapaian akademik pula berkait rapat dengan proses pengajaran dan pembelajaran yang dipengaruhi oleh berbagai faktor dalaman dan juga luaran. Faktor-faktor ini lebih dikenali sebagai pengaruh psikologi di dalam proses pengajaran dan pembelajaran. Menurut Rajaguru (1978), pencapaian akademik yang baik tidak akan diperolehi sekiranya terdapat faktor-faktor negatif yang mempengaruhi pembelajaran. Pencapaian akademik pelajar juga dipengaruhi oleh beberapa faktor yang kompleks. Di antara faktorfaktor tersebut ialah kebolehan atau kecerdasan pelajar, persekitaran sosial, kualiti sekolah yang dihadiri dan pengaruh dari kelompok rakan sebayanya. Mengikut Boyson (1973) seorang pengkaji psikologi perkembangan, zaman remaja adalah waktu yang penuh dengan ketegangan dan konflik serta pergolakan, keadaan ini kerap kali juga dikaitkan dengan pencapaian akedemik mereka di sekolah. Keadaan ini akan lebih ketara apabila seseorang remaja itu mulai menceburi bidang baru . Bidang baru ini bermaksud sesuatu yang
189
belum pernah mereka lalui meskipun pernah mendengar melalui berbagai media. Suasana ini sebenarnya wujud di sekolah-sekolah. Daripada kajian yang dijalankan sebelum ini, masalah disiplin wujud kerana pelanggaran peraturan sekolah. Pelanggaran disiplin adalah tingkah laku yang menggangu proses pengajaran, pembelajaran dan pentakbiran disekolah. Menurut Omardin (1996) dalam Marimuthu 1980), antara faktor-faktor pelanggaran disiplin sekolah adalah berpunca daripada masalah-masalah seperti menurut Omardin ( dalam Waller, 1939) asas segala masalah disiplin di sekolah adalah pertentangan pendapat antara guru dengan pelajar mengenai sesuatu keadaan di sekolah kerana mereka mempunyai pendirian dan pandangan hidup yang berlainan. Menurut Robiah (1988), punca utama masalah ini ialah penekanan konsep pelajaran yang keterlaluan kepada isi pelajaran, lulus periksa, pengkhususan yang terhad dan menumpukan kepada perkembangan intelek dan kemahiran semata-mata. Persoalan pembinaan sikap, akhlak dan disiplin diabaikan . Bertitik tolak dari sini terbuktilah bahawa kebolehan dan kecemerlangan pelajar bukan semata-mata diukur dari segi pencapaian akademik sahaja tetapi juga melibatkan perkembangan sahsiah, pegangan dan nilai, kebolehan dan kemahiran serta ketaqwaan yang ada pada diri pelajar. Oleh itu, aspek disiplin pelajar menjadi nadi kepada kejayaan unsur-unsur ini. Laporan Jawatankuasa Mengkaji Taraf Pelajaran di sekolah-sekolah (1982) melaporkan bahawa peranan pengetua perlulah menghabiskan banyak masa mengelolakan aktiviti-aktiviti pembelajaran di sekolah-sekolah dan mengekalkan penyeliaan di sekolahnya, dengan cara yang berkesan bertindak sebagai pakar runding, penasihat koordinator bagi program-program pengajaran dan pembelajaran di sekolah, bahkan perlu juga menghabiskan masa yang lebih dalam aktiviti-aktiviti berkaitan profesional guru dan pelajar. Pengetua sebagai pemimpin utama sekolah bertanggungjawab secara langsung dalam setiap program kecemerlangan pelajar yang dirancangkan. Oleh itu, berlandaskan hal ini aspek disiplin memainkan peranan yang penting bagi menjamin setiap yang dirancangkan mencapai kejayaan.
190
PERNYATAAN MASALAH Masalah disiplin berpunca dari tiga aspek iaitu, pertama, masalah disiplin yang berpunca dari faktor psiologi, faktor ini berlaku kerana pelajar-pekajar tersebut merasakan diri mereka dibenci. Kedua, faktor sosial iaitu berpunca dari hidup berpurapura atau hypocracy dan double standard di dalam kehidupan masyarakat yang boleh menimbulkan perasaan tidak puas hati pada diri pelajar tersebut, ketiga, berpunca dari faktor nilai di mana suasana di rumah dan persekitaran di sekolah yang berbeza telah menimbulkan konflik jiwa pada diri pelajar tersebut. Ketiga-tiga faktor tersebut di atas boleh menyebabkan berlakunya masalah disiplin dikalangan pelajar (Mohd. Nor, 1977). Kesemua faktor ini merupakan pengaruh yang wujud di luar kawasan sekolah. Jarang sekali kita dengar, masyarakat mengaitkan masalah disiplin pelajar juga berpunca dari keadaan persekitaran yang wujud di dalam sekolah. Kajian ini akan mengkaji masalah disiplin pelajar yang mungkin wujud disebabkan oleh persekitaran sesebuah sekolah itu. Persoalan yang timbul di sini, adakah pentadbiran sekolah menjadi punca masalah disiplin pelajar? Adakah suasana sekolah penyebab masalah disiplin pelajar? Adakah proses pengajaran dan pembelajaran boleh menyebabkan masalah disiplin pelajar itu wujud? Adakah sikap dan penampilan guru boleh menyebabkan masalah disiplin pelajar atau pengaruh rakan sebaya yang menyebab masalah disiplin pelajar. OBJEKTIF KAJIAN Kajian ini bertujuan untuk mengetahuai hubungan antara rakan sebaya, suasaana sekolah, aspek pengajaran dan pembelajaran, aspek guru, pentadbiran, sasiah diri dan prestasi mempengaruhi disiplin pelajar. Fokus utama kajian ini adalah: 1) Mengetahui tahap masalah disiplin pelajar di tiga buah
191
sekolah di kawasan Bagan Serai. 2) Mengetahui tahap aspek rakan sebaya terhadap masalah disiplin di tiga buah sekolah kawasan Bagan Serai 3) Mengetahui tahap aspek suasana sekolah terhadap masalah disiplin di tiga buah sekolah kawasan Bagan Serai 4) Mengetahui tahap aspek pengajaran dan pembelajaran terhadap masalah disiplin pelajar di tiga buah sekolah kawasan Bagan Serai 5) Mengetahui tahap aspek guru terhadap masalah disiplin pelajar di tiga buah sekolah kawasan Bagan Serai. 6) Mengethui tahap aspek pentadbiran terhadap masalah disiplin pelajar di tiga buah sekolah kawasan Bagan Serai. 7) Mengetahui tahap aspek sahsiah diri pelajar di tiga buah sekolah kawasan Bagan Serai. 8) Mengetahui tahap aspek prestasi pelajar di tiga buah sekolah kawasan Bagan Serai. 9) Mengetahui sama ada terdapat hubungan yang signifikan antara rakan sebaya, pengajaran dan pembelajaran, suasana sekolah, guru dan pentakbiran sekolah terhadap masalah disiplin pelajar di tiga buah sekolah kawasan Bagan Serai. 10) Mengetahui sama ada terdapat perbezaan yang signifikan antara rakan sebaya, pengajaran dan pembelajaran, suasana sekolah, guru dan pentakbiran sekolah terhadap masalah disiplin pelajar mengikut bangsa di tiga buah sekolah kawasan Bagan Serai.
PERSOALAN KAJIAN Untuk mencapai objektif-objektif kajian yang jelas, berikut disenaraikan persoalan-persoalan kajian yang cuba di jawab dalam kajian ini: 1) 2) Apakah tahap masalah disiplin di kalangan pelajar sekolah menengah di kawasan Bagan Serai. Apakah tahap aspek rakan sebaya terhadap masalah disiplin
192
pelajar di sekolah menengah di kawasan Bagan Serai. 3) Apakah tahap aspek pengajaran dan pembelajaran terhadap disiplin pelajar di sekolah menengah di kawasan Bagan Serai. 4) Apakah tahap aspek suasana sekolah terhadap disiplin pelajar di sekolah menengah di kawasan Bagan Serai. 5) Apakah tahap aspek guru terhadap disiplin pelajar di sekolah menengah di kawasan Bagan Serai. 6) Apakah terdapat aspek pihak pentadbiran terhadap disiplin pelajar di sekolah menengah di kawasan Bagan Serai. 7) Adakah terdapat aspek sahsiah diri pelajar di sekolah menengah di kawasan Bagan Serai. 8) Adakah terdapat aspek prestasi pelajar di sekolah menengah di kawasan Bagan Serai. 9) Adakah terdapat hubungan yang signifikan antara rakan sebaya, pengajaran dan pembelajaran, suasana sekolah, guru dan pihak pentakbiran dengan masalah disiplin sekolah menengah di kawasan Bagan Serai. 10) Adakah terdapat perbezaan yang signifikan antara rakan sebaya, pengajaran dan pembelajaran, suasana sekolah, guru dan pihak pentakbiran dengan masalah disiplin sekolah menengah mengikut bangsa di kawasan Bagan Serai. HIPOTESIS KAJIAN Hipotesis kajian ini ialah: Ho 1 Tidak terdapat hubungan yang signifikan antara rakan sebaya dengan masalah disiplin pelajar. Ho 2 Tidak terdapat hubungan yang signifikan antara pengajaran dan pembelajaran dengan masalah disiplin pelajar. Ho 3 Tidak terdapat hubungan yang signifikan antara suasana sekolah dengan masalah disiplin pelajar. Ho 4 Tidak terdapat hubungan yang signifikan antara guru
193
dengan masa disiplin pelajar. Ho 5 Tidak terdapat hubungan yang signifikan antara pihak pentakbiran dengan masalah disiplin pelajar. Ho 6 Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara rakan sebaya dengan masalah disiplin pelajar mengikut bangsa. Ho 7 Tidak terdapat hubungan yang signifikan antara pengajaran dan pembelajaran dengan masalah disiplin pelajar mengikut bangsa. Ho 8 Tidak terdapat hubungan yang signifikan antara suasana sekolah dengan masalah disiplin pelajar mengikut bangsa. Ho 9 Tidak terdapat hubungan yang signifikan antara guru dengan masalah disiplin pelajar mengikut bangsa. Ho 10 Tidak terdapat hubungan yang signifikan antara pihak pentakbiran dengan masalah disiplin pelajar mengikut bangsa. KEPENTINGAN KAJIAN Hasil kajian ini diharap akan dapat memberi maklumat kepada guru-guru tentang punca berlakunya masalah disiplin di sekolah dan seterusnya merangka, merancang dan melaksanakan tindakan untuk mengatasi masalah disiplin pelajar. Kajian ini juga diharap dapat membantu pengetua sekolah dalam meningkatkan disiplin pelajar di sekolah-sekolah mereka. Memandangkan masalah disiplin banyak berlaku di sekolahsekolah seluruh negara maka kajian ini diharap akan dapat membantu pengetua-pengetua di sekolah terbabit serta boleh dijadikan pedoman atau panduan dalam meningkatkan disiplin para pelajar di sekolahnya. Diharap juga kajian ini akan memberi pendedahan awal kepada bakal-bakal pengetua yang akan bertugas sebagai ketua di sekolah. Seterusnya memberi gambaran umum tentang situasi sebenar dan perancangan strategi yang teliti sebelum turun ke padang. Bagi Jabatan Pelajaran Negeri (JPN) pula, kajian ini diharap dapat membantu mereka memikirkan perancanganperancangan yang dapat membantu meningkatkan disiplin pelajar
194
di sekolah-sekolah. Melalui kajian ini, diharap pihak JPN mendapat gambaran tentang cabaran-cabaran dan unsur-unsur yang mengukuhkan serta meningkatkan disiplin pelajar di sekolah. Kajian ini juga diharap dapat membantu pihak JPN memikirkan kursus-kursus berkaitan disiplin pelajar yang boleh membantu pengetua dan guru-guru yang berkhidmat di sekolah-sekolah . Melalui kajian ini diharap pihak Kementerian Pelajaran Malaysia (KPM) mendapat gambaran maklumat dan bukti kajian tentang masalah-masalah disiplin yang wujud akibat persekitaran sekolah dan pendedahan tentang cabaran disiplin pelajar-pelajar di Sekolah Menengah. Semoga dengan pendedahan ini dapat membantu KPM merancang program-program yang mampu meningkatkan disiplin pelajar-pelajar di sekolah-sekolah seluruh negara. Menyediakan sumber rujukan dan maklumat kepada pengkaji secara lebih teperinci dan mendalam perkaitan dengan pengaruh pesekitaran sekolah terhadap masalah disiplin pelajar. BATASAN KAJIAN Kajian yang dijalankan ini bakal tertumpu kepada pelajarpelajar tingkatan empat di tiga buah sekolah menengah di negeri Perak dalam kawasan Bagan Serai, iaitu Sekolah Menengah Kebangsaan Alang Iskandar, Sekolah Menengah Kebangsaan Abu Bakar Al-Baqir dan Sekolah Menengah Kebangsaan Bagan Serai. Maklumat yang bakal diperolehi adalah terbatas kepada maklumbalas yang bertulis dalam soal selidik oleh pelajar. Kajian ini juga hanya menfokuskan kepada beberapa pemboleh ubah sahaja iaitu tertumpu kepada lima aspek yang dikenalpasti selaras dengan objektif kajian. Segala dapatan adalah bergantung kepada maklumat yang diberi melalui soal selidik bertulis. Segala keputusan dan dapatan hasil daripada kajian yang dijalankan mungkin tidak dapat memberi generalisasi bagi tempat-tempat lain kerana maklumat ini hanya terbatas kepada responden-responden di Sekolah Menengah dalam kawasan Bagan Serai sahaja. Tajuk kajian adalah terbatas
195
kepada persekitaran sekolah yang mempengaruhi masalah disiplin pelajar. METODOLOGI Reka bentuk kajian ini adalah berbentuk tinjauan deskriptif bagi melihat pengaruh persekitaran sekolah dalam mempengaruhi disiplin pelajar di tiga buah sekolah yang dikaji. Kajian berbentuk deskriptif, iaitu satu tinjauan secara soal selidik di mana ianya bertujuan untuk mendapatkan sesuatu yang sedang berlaku. Maklumat-maklumat daripada kajian ini diperolehi daripada soalselidik yang telah dibentuk. Responden dalam soal selidik ini merupakan pelajar-pelajar Tingkatan 4 di sekolah yang dikaji dan mereka dipilih menggunakan sampel rawak mudah. Data yang diperoleh dengan menggunakan soal selidik yang telah diedarkan kepada responden yang terpilih mewakili populasi iaitu pelajar-pelajar tiga buah sekolah menengah di kawasan Bagan Serai , Perak. Pelajar ini dipilih kerana mereka merupakan golongan sasaran dalam aspek disiplin di sekolah dan terlibat secara langsung dalam setiap program-program yang melibatkan usaha-usaha mempertingkatkan disiplin mereka. DAPATAN KAJIAN Hasil kajian dibahagikan kepada 2 bahagian utama iaitu bahagian A mengandungi latar belakang responden manakala pada bahagian B pula terdiri daripada lima puluh enam soalan yang berkaitan dengan masalah disiplin, pengaruh rakan sebaya, suasana sekolah, pengajaran dan pembelajaran, pengaruh pentadbiran, pengaruh guru, sahsiah diri dan prestasi pelajar mempengaruhi disiplin di sekolah.
196
a)
Analisis Taburan Responden Megikut Jantina. Jadual 8(a) Taburan Responden Mengikut Jantina Jantina Bilangan Peratusan Lelaki 90 58.1 Perempuan 65 41.9 Jumlah 155 100
Jadual 8(a), menunjukkan taburan responden mengikut jantina. Hasil daripada kajian didapati bahawa bilangan responden lelaki 90 orang (58.1 peratus) dan perempuan seramai 65 orang (41.9 peratus). Responden lelaki merupakan golongan majoriti dalam kajian ini. b) Analisis Taburan Terponden Megikut Bangsa Jadual 8(b) Taburan Responden Mengikut Bangsa Bangsa Bilangan Peratus Melayu 85 54.8 Cina 45 29.0 India 25 16.2 Jumlah 155 100 Jadual 8(b) menunjukkan taburan responden mengikut bangsa. Analisis data menunjukkan responden bangsa Melayu merupakan responden yang paling ramai, iaitu seramai 85 orang (54.8 peratus) manakala responden bangsa Cina seramai 45 orang (29 peratus) dan India seramai 25 orang (16.2 peratus) yang merupakan responden yang paling kecil bilangannya.
197
c)
Analisis Terhadap Tahap Masalah Disiplin Di Kalangan Pelajar Jadual 8(c) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisih Piawai Bagi Menunjukkan Faktor Masalah Disiplin Yang Berlaku Di Kalangan Pelajar ( n= 155 )
Item/soalan Saya selalu berbual-bual dengan rakan di dalam kelas semasa guru mengajar Saya tidak kisah dating lewat ke sekolah walaupun diambil tindakan disiplin Saya selalu tidak menyiapkan kerja rumah yang diberikan oleh guru. Saya seronok melanggar disiplin sekolah 1 STS (%) 4.5 16.1 2 TS (%) 17.4 17.4 3 TP (%) 24.5 12.9 4 S (%) 22.7 32.9 5 SS (%) 25.8 20.6 Min 3.53 3.24 SP 1.18 1.39
12.9 14.8
13.5 15.5
25.8 24.5
31.6 25.8
16.1 19.4
3.25 3.19
1.25 1.32
Min keseluruhan= 3.15
Sisih Piawai = 0.89
Jadual 8(c) menunjukan taburan responden mengikut tahap masalah disiplin dikalangan pelajar sekolah menengah di kawasan Bagaan Serai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Saya selalu berbual-bual dengan rakan di dalam kelas semasa guru mengajar mencatat min tertinggi iaitu 3.53. Terdapat sebanyak 22.7 peratus setuju dan 25.8 peratus sangat setuju. Pernyataan Saya tidak kisah datang lewat ke sekolah walaupun diambil tindakan disiplin pula mencatatkan min kedua tertinggi, iaitu 3.24. Terdapat sebanyak 22.7 peratus responden bersetuju dan 25.8 peratus sangat setuju. Bacaan ketiga tertinggi adalah pada item dengan pernyataan Saya selalu tidak menyiapkan kerja rumah yang diberikan oleh guru. Sebanyak 31.6 peratus responden menjawab setuju manakala 16.1 peratus responden menjawab sangat setuju. Skor min bagi item ini ialah 3.25. Bagi pernyataan Saya seronok melanggar disiplin sekolah mencatat min yang ke empat tertinggi dengan nilai sebanyak 19.4 peratus sangat setuju dan 25.8 peratus setuju
198
dengan skor min ialah 3.19 . Secara keseluruhannya menunjukkan bahawa faktor masalah disiplin mempengaruhi disiplin pelajar secara keseluruhannya adalah pada tahap yang sederhana dengan skor min 3.15. d) Analisis Tahap Aspek Rakan Sebaya Terhadap Masalah Disiplin Pelajar Jadual 8(d) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisih Piawai Bagi Menunjukkan Faktor Rakan sebaya Mempengaruhi Disiplin Pelajar( n = 155 )
Item/soalan Saya tetap mengambil peluang membantu rakan sekiranya diperlukan. Saya suka berlajar secara berkumpulan dan berbincang sesama rakan. Saya sentiasa mengikut rakan-rakan mengulangkaji pelajaran. Saya tetap menjalin hubungan mesra dengan rakan di dalam kelas sepanjang masa. Min keseluruhan= 3.32 1 STS (%) 1.3 2 TS (%) 5.8 3 TP (%) 21.3 4 S (%) 40.6 5 SS (%) 31.0 Min 3.94 SP 0.93
1.9
9.0
31.0
38.7
19.4
3.65
0.96
4.5
14.2
35.5
28.4
17.4
3.40
1.07
3.9
10.3
28.4
40.6
16.8
3.56
1.03
Sisih Piawai = 0.47
Jadual 8(d) menunjukkan taburan responden mengikut tahap aspek rakan sebaya terhadap masalah disiplin pelajar di sekolah menengah di kawasan Bagan Serai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Saya tetap mengambil peluang membantu rakan sekiranya diperlukan mencatat skor min tertinggi iaitu 3.94. Terdapat sebanyak 40.6 peratus responden bersetuju dan 31.0 peratus sangat setuju.
199
Pernyataan Saya suka berlajar secara berkumpulan dan berbincang sesama rakan pula mencatatkan min kedua tertinggi, dengan skor iaitu 3.65. Terdapat sebanyak 38.7 peratus responden bersetuju dan 19.4 peratus sangat setuju. Bacaan ketiga tertinggi adalah item Saya tetap menjalin hubungan mesra dengan rakan di dalam kelas sepanjang masa. pula mencatatkan nilai min yang ketiga tertinggi, iaitu 3.56. Terdapat sebanyak 40.6 peratus responden bersetuju dan 16.8 peratus sangat setuju. Manakala pernyataan Saya sentiasa mengikut rakan-rakan mengulangkaji pelajaran pula mencatakan min keempat tertinggi, iaitu 3.40. Terdapat sebanyak 28.4 peratus setuju dan 17.4 peratus sangat setuju. Secara keseluruhannya min yang diperoleh ialah 3.32 . Ini menunjukkan bahawa faktor aspek rakan sebaya mempengaruhi disiplin pelajar secara keseluruhannya adalah pada tahap yang sederhana.
200
e)
Analisis Tahap Aspek Disiplin Pelajar
Suasana Sekolah Terhadap
Jadual 8(e) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisih Piawai Bagi Menunjukkan Faktor Suasana Sekolah Mempengaruhi Disiplin Pelajar (n=155 )
Item / Soalan Keadaan kerusi meja yang tidak sempurna menyebabkan saya selalu keluar kelas. Sekolah saya tidak menyediakan tempat untuk berehat secukupnya. Saya berasa tidak selesa dengan keadaan persekitaran sekolah. Kemudahan bekalan air, elektrik dan telefon di sekolah saya berada dalam keadaan tidak memuaskan. 1 STS (%) 2.6 2 TS (%) 6.5 3 TP (%) 20.0 4 S (%) 40.0 5 SS (%) 31.0 Min 3.90 SP 1.00
7.7 4.5
18.7 20.0
21.3 27.1
34.8 31.6
17.4 16.8
3.35 3.36
1.19 1.11
3.2
18.1
31.6
32.3
14.8
3.38
1.05
Sisih Piawai = 0.58
Jadual 8(e) menunjukkan taburan responden mengikut tahap aspek suasana sekolah terhadap disiplin pelajar di sekolah menengah di kawasan Bagan Serai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Keadaan kerusi meja yang tidak sempurna menyebabkan saya selalu keluar kelas mencatat min tertinggi iaitu 3.90. Terdapat sebanyak 40.0 peratus responden bersetuju dan 31.0 peratus sangat setuju. Pernyataan Kemudahan bekalan air, elektrik dan telefon di sekolah saya berada dalam keadaan tidak memuaskan pula mencatatkan min kedua tertinggi, iaitu 3.38. Terdapat sebanyak 32.3 peratus responden bersetuju dan 14.8 peratus sangat setuju. Pernyataan Saya berasa tidak selesa dengan keadaan persekitaran sekolah pula mencatatkan nilai min yang ketiga tertinggi, iaitu 3.36. Terdapat sebanyak 31.6 peratus responden bersetuju dan 16.8 peratus sangat setuju.
201
Manakala pernyataan Sekolah saya tidak menyediakan tempat untuk berehat secukupnya pula mencatakan min keempat tertinggi, iaitu 3.35. Terdapat sebanyak 34.8 peratus setuju dan 17.4 peratus sangat setuju. Secara keseluruhannya min yang diperoleh ialah 3.24. Ini menunjukkan bahawa faktor suasana sekolah mempengaruhi disiplin pelajar secara keseluruhannya adalah pada tahap yang sederhana. f) Analisis Tahap Aspek Pengajaran Dan Pembelajaran Terhadap Disiplin Pelajar
Jadual 8(f) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisih Piawai Bagi Menunjukkan Faktor Pengajaran dan Pembelajaran Mempengaruhi Disiplin Pelajar (n= 155)
Item / soalan Pihak sekolah memberi tekanan kepada saya untuk lulus dengan cemerlang. Saya akan gunakan masa yang ada untuk bertanya guru sesuatu yang saya kurang faham Semua guru yang mengajar saya memberikan kerja sekolah yang banyak. Selaian latihan yang diberikan oleh guru, saya membuat latihan lain sebagai tambahan. 1 STS (%) 0.6 4.5 2.6 6.5 2 TS (%) 8.4 11.6 14.2 7.7 3 TP (%) 20.6 34.3 36.1 40.0 4 S (%) 45.8 31.6 30.3 29.0 5 SS (%) 24.5 18.1 16.8 16.8 Min 3.85 3.47 3.45 3.42 SP 0.91 1.06 1.01 1.06
Sisih Piawai = 0.51
Jadual 8(f) menunjukkan taburan responden mengikut tahap aspek pengajaran dan pembelajaran terhadap disiplin pelajar di sekolah menengah di kawasan Bagan Serai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Pihak sekolah memberi tekanan kepada saya untuk lulus dengan cemerlang mencatat min tertinggi iaitu 3.85. Terdapat sebanyak 45.8 peratus responden
202
bersetuju dan 24.5 peratus sangat setuju. Pernyataan Saya akan gunakan masa yang ada untuk bertanya guru sesuatu yang saya kurang faham pula mencatatkan min kedua tertinggi, iaitu 3.47. Terdapat sebanyak 31.6 peratus responden bersetujudan 18.1 peratus sangat setuju. Pernyataan Semua guru yang mengajar saya memberikan kerja sekolah yang banyak pula mencatatkan nilai min yang ketiga tertinggi, iaitu 3.45. Terdapat sebanyak 30.3 peratus responden bersetuju dan 16.8 peratus sangat setuju. Manakala pernyataan Selain latihan yang diberikan oleh guru, saya membuat latihan lain sebagai tambahan pula mencatakan min keempat tertinggi, iaitu 3.42. Terdapat sebanyak 29.0 peratus setuju dan 16.8 peratus sangat setuju. Secara keseluruhannya min yang diperoleh ialah 3.45 . Ini menunjukkan bahawa faktor pengajaran dan pembelajaran mempengaruhi disiplin pelajar secara keseluruhannya adalah pada tahap yang sederhana. g) Analisis Tahap Faktor Guru Mempengaruhi Disiplin Pelajar Jadual 8(g) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisih Piawai Bagi Menunjukkan Faktor Guru Mempengaruhi Disiplin Pelajar (n=155)
Item / soalan Guru saya cekap semasa membuat demonstrasi bagi mata pelajaran amali. Guru kelas akan mengenakan hukuman, jika saya melakukan kesalahan. Guru kelas saya adalah seorang yang baik dan mengambil berat tentang pelajarnya. Guru saya selalu menasihati pelajarnya semasa beliau mengajar. 1 STS (%) 6.5 4.5 2.6 0.6 2 TS (%) 5.8 5.8 4.5 6.5 3 TP (%) 31.6 18.7 34.8 25.8 4 S (%) 38.7 42.6 38.1 41.9 5 SS (%) 17.4 28.4 20.0 25.2 Min 3.55 4.10 3.68 4.04 SP 1.05 3.39 0.93 2.51
Sisih Piawai = 0.55
203
Jadual 8(g) menunjukkan taburan responden mengikut tahap aspek guru terhadap disiplin pelajar di sekolah menengah di kawasan Bagan Serai . Hasil daripada kajian didapati pernyataan Guru kelas akan mengenakan hukuman, jika saya melakukan kesalahan mencatat min tertinggi iaitu 4.10. Terdapat sebanyak 42.6 peratus responden bersetuju dan 28.4 peratus sangat setuju. Pernyataan Guru saya selalu menasihati pelajarnya semasa beliau mengajar pula mencatatkan min kedua tertinggi, iaitu 4.04. Terdapat sebanyak 41.9 peratus responden bersetuju dan 25.2 peratus sangat setuju. Pernyataan Guru kelas saya adalah seorang yang baik dan mengambil berat tentang pelajarnya pula mencatatkan nilai min yang ketiga tertinggi, iaitu 3.68. Terdapat sebanyak 38.1 peratus responden bersetuju dan 20.0 peratus sangat setuju. Manakala pernyataan Guru saya cekap semasa membuat demonstrasi bagi mata pelajaran amali. pula mencatakan min keempat tertinggi, iaitu 3.55. Terdapat sebanyak 38.7 peratus setuju dan 17.4 peratus sangat setuju. Secara keseluruhannya min yang diperoleh ialah 3.44. Ini menunjukkan bahawa faktor guru mempengaruhi disiplin pelajar secara keseluruhannya adalah pada tahap yang sederhana.
204
h)
Analisis Terdapat Aspek Pihak Pentadbiran Terhadap Disiplin Pelajar
Jadual 8(h) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisih Piawai Bagi Menunjukkan Faktor Pentadbiran Sekolah Mempengaruhi Disiplin Pelajar (n=155 )
Item / soalan Hubungan saya dengan pihak pentadbiran sekolah (misalnya Pengetua, Penolang Kanan dan Penolong Kanan HEM) adalah baik. Peraturan di sekolah saya terlalu ketat dan membebankan. Pentadbir ambil berat kemudahan asas seperti kerusi, meja, papan tulis, almari dan kipas. Pentadbir bertindak tegas ke atas pelajar bermasalah disiplin yang dihantar kepadanya. 1 STS (%) 11.6 2 TS (%) 7.1 3 TP (%) 27.7 4 S (%) 33.5 5 SS (%) 20.0 Min 3.43 SP 1.22
14.8 7.1 3.2
19.4 12.3 7.7
24.5 21.3 22.6
24.5 34.8 37.4
16.8 24.5 29.0
3.09 3.57 3.81
1.31 1.19 1.04
Sisih Piawai = 0.57
Jadual 8(h) menunjukkan taburan responden mengikut aspek pihak pentadbiran terhadap disiplin pelajar di sekolah menengah di kawasan Bagan Serai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Pentadbir bertindak tegas ke atas pelajar bermasalah disiplin yang dihantar kepadanya mencatat min tertinggi iaitu 3.81. Terdapat sebanyak 37.4 peratus responden bersetuju dan 29.0 peratus sangat setuju. Pernyataan Pentadbir ambil berat kemudahan asas seperti kerusi, meja, papan tulis, almari dan kipas juga mencatatkan min kedua tertinggi iaitu 3.57. Terdapat sebanyak 34.8 peratus responden bersetuju dan 24.5 peratus sangat setuju. Pernyataan Hubungan saya dengan pihak pentadbiran sekolah (misalnya Pengetua, Penolang Kanan dan Penolong Kanan HEM) adalah baik pula mencatatkan min ketiga tertinggi, iaitu 3.43. Terdapat sebanyak 33.5 peratus responden bersetuju dan
205
20.0 peratus sangat setuju. Pernyataan Guru disiplin akan menggunakan budi bicaranya jika saya melakukan kesalahan. juga mencatatkan min keempat tertinggi, iaitu 3.19. Terdapat sebanyak 27.7 peratus responden bersetuju dan 15.5 peratus sangat setuju. Secara keseluruhannya min yang diperoleh ialah 3.29. Ini menunjukkan bahawa faktor pihak pentadbiran sekolah mempengaruhi disiplin pelajar secara keseluruhannya adalah pada tahap yang sederhana. i) Analisis Adakah Terdapat Aspek Sahsiah Diri Pelajar Di Sekolah
Jadual 8(i) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisih Piawai Bagi Menunjukkan Faktor Sahsiah Diri Mempengaruhi Disiplin Pelajar ( n=155 )
1 STS (%) 1.9 3.2 2 TS (%) 7.7 9.0 3 TP (%) 20.6 26.5 4 S (%) 41.9 33.5 5 SS (%) 27.7 27.7 Min 3.85 3.74 SP 0.98 1.06
Item / soalan Saya sentiasa mematuhi arahan dan nasihat guru Saya amat menitik beratkan ketepatan waktu ke sekolah, makmal dan bengkel. Saya menitik beratkan kekemasan diri seperti lencana, tanda nama, uniform sekolah dan rambut. Pengetua menitik beratkan adab pelajar dengan guru dan kakitangan sekolah.
2.6
8.4
13.5
37.4
38.1
4.00
1.04
3.2
6.5
34.2
34.8
21.3
3.65
1.00
Sisih Piawai = 0.67
Jadual 8(i) menunjukkan taburan responden mengikut aspek sahsiah diri pelajar di sekolah menengah di kawasan Bagan Serai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Saya menitik beratkan kekemasan diri seperti lencana, tanda nama, uniform sekolah dan rambut. mencatat min tertinggi iaitu 4.00. Seramai 37.4 peratus bersetuju dan 38.1 peratus sangat setuju.
206
Saya sentiasa mematuhi arahan dan nasihat guru merupakan pernyataan yang kedua tertinggi dengan min 3.85. Seramai 41.9 peratus responden setuju dan 27.7 peratus sangat bersetuju dengan pernyataan tersebut. Item yang mencatat bacaan min ketiga tertinggi dengan skor 3.74 adalah pada pernyataan Saya amat menitik beratkan ketepatan waktu ke sekolah, makmal dan bengkel. Sebanyak 33.5 peratus responden setuju dan 27.7 peratus sangat setuju. Bagi pernyataan Pengetua menitik beratkan adab pelajar dengan guru dan kakitangan sekolah , merupakan min keempat tertinggi dengan skor 3.65. Seramai 34.8 peratus responden menjawab setuju dan 21.3 peratus responden menjawab sangat setuju dengan kenyataan ini. Secara keseluruhannya min yang diperoleh ialah 3.64. Ini menunjukkan bahawa faktor sahsiah diri mempengaruhi disiplin pelajar secara keseluruhannya adalah pada tahap yang sederhana.
207
j)
Analisis Tahap Aspek Prestasi Pelajar Di Sekolah Menengah Di Kawasan Bagan Serai
Jadual 8(j) Taburan Responden Mengikut Peratus, Min dan Sisih Piawai Bagi Menunjukkan Faktor Prestasi Pelajar Mempengaruhi Disiplin Pelajar (n=155)
Item / soalan Saya lemah dalam subjek-subjek penting, terutama Bahasa Inggeris dan Matematik Keputusan peperiksaan saya semakin menurun kerana saya tidak mengulangkaji pelajaran. Saya selalu mencuba untuk menjawab setiap soalan yang dikemukakan oleh guru di dalam kelas. Saya akan menyiapkan kerja yang diberikan oleh guru pada masanya 1 STS (%) 4.5 1.9 2 TS (%) 19.4 5.2 3 TP (%) 23.9 24.5 4 S (%) 36.1 42.6 5 SS (%) 16.1 25.8 Min 3.40 3.85 SP 1.11 0.93
2.6 4.5
13.5 13.5
38.7 27.7
31.6 39.4
13.5 14.8
3.40 3.59
0.97 2.01
Sisih Piawai = 0.51
Jadual 8(j) menunjukkan taburan responden mengikut aspek prestasi pelajar di sekolah menengah di kawasan Bagan Serai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Keputusan peperiksaan saya semakin menurun kerana saya tidak mengulangkaji pelajaran. mencatat min tertinggi iaitu 3.85. Terdapat sebanyak 42.6 peratus responden bersetuju dan 25.8 peratus sangat setuju. Pernyataan Saya akan menyiapkan kerja yang diberikan oleh guru pada masanya juga mencatatkan min ke dua tertinggi iaitu 3.59. Terdapat sebanyak 39.4 peratus responden bersetuju dan 14.8 peratus sangat setuju. Pernyataan Saya lemah dalam subjek-subjek penting, terutama Bahasa Inggeris dan Matematik pula mencatatkan min ketiga tertinggi, iaitu 3.40. Terdapat sebanyak 36.1 peratus responden bersetuju dan 16.1 peratus sangat setuju. Pernyataan Saya selalu mencuba untuk menjawab setiap
208
soalan yang dikemukakan oleh guru di dalam kelas juga mencatatkan min keempat tertinggi, iaitu 3.40. Terdapat sebanyak 31.6 peratus responden bersetuju dan 13.5 peratus sangat setuju. Secara keseluruhannya min yang diperoleh ialah 3.30. Ini menunjukkan bahawa faktor aspek prestasi pelajar mempengaruhi disiplin pelajar secara keseluruhannya adalah pada tahap yang sederhana. k) Keputusan Keseluruhan Bagi Setiap Aspek Kajian
Jadual 8(k) Keputusan Keseluruhan Bagi Setiap Aspek Kajian Berdasarkan Min Dan Sisihan Piawai
Aspek Masalah disiplin Faktor rakan sebaya Fakor pengajaran dan pembelajaran Faktor suasana sekolah Faktor guru Faktor pentadbiran sekolah Faktor Sahsiah Faktor prestasi Min keseluruhan = 3.22 Min 3.15 3.33 3.45 3.24 3.44 3.29 3.64 3.30 Tahap Sederhana Sederhana Sederhana Sederhana Sederhana Sederhana Sederhana Sederhana Sisih Piawai = 0.41
Jadual 8(k) menunjukkan taburan keseluruhan tahap item soal selidik responden mengikut min. Hasil daripada kajian didapati min bagi faktor sahsiah adalah yang tertinggi, iaitu 3.64. Bagi item soal selidik faktor pengajaran dan pembelajaran mempunyai min kedua terbanyak, iaitu sebanyak 3.45. Seterusnya item faktor guru pula mendapat min ketiga terbanyak iaitu 3.44. Seterusnya item faktor rakan sebaya pula mendapat min sebanyak 3.33. Item faktor prestasi pula mendapat min sebanyak 3.30. Item faktor suasana sekolah pula mendapat min sebanyak 3.24. Item terakhir ialah item masalah disiplin. Item ini merupakan item yang mendapat min paling rendah iaitu 3.15. Secara keseluruhannya min yang diperolehi ialah 3.22. Ini menunjukkan bahawa persepsi pelajar tingkatan empat terhadap masalah disiplin di tiga buah sekolah di Bagan Serai, Perak secara
209
keseluruhannya adalah pada tahap yang sederhana. ANALISIS HIPOTESIS a) Tidak Terdapat Hubungan Yang Signifikan Antara Faktor Rakan Sebaya Dengan Masalah Disiplin Pelajar
Jadual 8(l) Analisis hubungan Korelasi antara faktor rakan sebaya, dengan masalah disiplin pelajar Pengaruh terhadap Pearson, r Signifikan disiplin 0.141 Faktor rakan sebaya 0.080
Signifikan pada aras keertian = 0.05
Berdasarkan jadual 8(l), didapati nilai pekali korelasi, r bagi faktor rakan sebaya dengan masalah disiplin pelajar adalah bersamaan dengan 0.141. Ini menunjukkan korelasi yang lemah. Memandangkan nilai p = 0.080 adalah lebih besar dari 0.05 maka hipotesis ini diterima. Ini bermakna tidak terdapat hubungan yang signifikan antara faktor rakan sebaya dengan masalah disiplin pelajar. Oleh kerana keputusan ujian korelasi menunjukkan tidak terdapat hubungan yang signifikan, maka dengan ini dapat dirumuskan bahawa tidak terdapat hubungan yang signifikan antara faktor rakan sebaya dengan masalah disiplin pelajar.
210
b) Tidak terdapat hubungan yang signifikan faktor pengajaran dan pembelajaran dengan disiplin pelajar
antara masalah
Jadual 8(m) Korelasi antara faktor pengajaran dan pembelajaran dengan masalah disiplin pelajar Pengaruh terhadap disiplin Faktor pengajaran dan pembelajaran Signifikan pada aras keertian = 0.05 Signifikan 0.205 Pearson, r 0.102
Berdasarkan jadual 8(m), didapati nilai pekali korelasi, r bagi faktor pengajaran dan pembelajaran dengan masalah disiplin pelajar adalah bersamaan dengan 0.102. Ini menunjukkan korelasi yang lemah. Memandangkan nilai p = 0.205 adalah lebih besar dari 0.05 maka hipotesis ini diterima. Ini bermakna tidak terdapat hubungan yang signifikan antara faktor pengajaran dan pembelajaran dengan masalah disiplin pelajar. Oleh kerana keputusan ujian korelasi menunjukkan tidak terdapat hubungan yang signifikan, maka dengan ini dapat dirumuskan bahawa tidak terdapat hubungan yang signifikan antara faktor pengajaran dan pembelajaran dengan masalah disiplin pelajar.
211
c)
Tidak Terdapat Hubungan Yang Signifikan Antara Faktor Suasana Sekolah Dengan Masalah Disiplin Pelajar
Jadual 8(n) Korelasi antara faktor suasana sekolah dengan masalah disiplin pelajar Pengaruh terhadap disiplin Faktor suasana sekolah Signifikan 0.000 Pearson, r 0.284
Signifikan pada aras keertian = 0.05 Berdasarkan jadual 8(n), didapati nilai pekali korelasi, r bagi faktor suasana sekolah dengan masalah disiplin pelajar adalah bersamaan dengan 0.284. Ini menunjukkan korelasi yang sangat lemah. Memandangkan nilai p = 0.000 adalah lebih kecil dari 0.05 maka hipotesis ini ditolak. Ini bermakna terdapat hubungan yang signifikan antara faktor suasana sekolah dengan masalah disiplin pelajar. Oleh kerana keputusan ujian korelasi menunjukkan tidak terdapat hubungan yang signifikan, maka dengan ini dapat dirumuskan bahawa tidak terdapat hubungan yang signifikan antara faktor suasana sekolah dengan masalah disiplin pelajar. d) Tidak terdapat hubungan yang signifikan faktor guru dengan masalah disiplin pelajar antara
Jadual 8(o) Korelasi antara faktor guru dengan masalah disiplin pelajar Pengaruh terhadap disiplin Signifikan Pearson, r 0.251 Faktor guru 0.002 Signifikan pada aras keertian = 0.05
212
Berdasarkan jadual 8(o), didapati nilai pekali korelasi, r bagi faktor guru dengan masalah disiplin pelajar adalah bersamaan dengan 0.251. Ini menunjukkan korelasi yang sangat lemah. Memandangkan nilai p = 0.002 adalah lebih kecil dari 0.05 maka hipotesis ini ditolak. Ini bermakna terdapat hubungan yang signifikan antara faktor guru dengan masalah disiplin pelajar. Oleh kerana keputusan ujian korelasi menunjukkan terdapat hubungan yang signifikan, maka dengan ini dapat dirumuskan bahawa terdapat hubungan yang signifikan antara faktor guru dengan masalah disiplin pelajar. e) Tidak Terdapat Hubungan Yang Signifikan Antara Pihak Pentadbiran Dengan Masalah Disiplin Pelajar
Jadual 8(p) Korelasi antara pihak pentadbiran dengan masalah disiplin pelajar Pengaruh terhadap Pearson, r Signifikan disiplin 0.317 Faktor Pentadbiran 0.000 Signifikan pada aras keertian = 0.05 Berdasarkan jadual 8(p), didapati nilai pekali korelasi, r bagi faktor pihak pentadbiran dengan masalah disiplin pelajar adalah bersamaan dengan 0.317. Ini menunjukkan korelasi yang sangat lemah. Memandangkan nilai p = 0.000 adalah lebih kecil dari 0.05 maka hipotesis ini ditolak. Ini bermakna terdapat hubungan yang signifikan antara faktor pihak pentadbiran dengan masalah disiplin pelajar. Oleh kerana keputusan ujian korelasi menunjukkan terdapat hubungan yang signifikan, maka dengan ini dapat dirumuskan bahawa terdapat hubungan yang signifikan antara faktor pihak pentadbiran dengan masalah disiplin pelajar.
213
f)
Tidak Terdapat Perbezaan Yang Signifikan Antara Faktor Rakan Sebaya Mempengaruhi Disiplin Pelajar Mengikut Aspek Bangsa
Jadual 8(q) Analisis Anova Mengikut Perbezaan Antara Aspek Rakan Sebaya Mempengaruhi Disiplin Pelajar Mengikut Bangsa Faktor Bangsa F Signifikan Melayu Rakan Sebaya Cina 3.735 0.026 India Lain-lain Signifikan pada aras keertian = 0.05 Jadual 8(q) menunjukkan analisis anova mengikut perbezaan antara aspek rakan sebaya mempengaruhi disiplin pelajar mengikut bangsa. Jadual di atas jelas menunjukkan terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor tersebut kerana mempunyai nilai yang kurang daripada aras signifikan iaitu 0.05 dengan nilai 0.026. Oleh itu hipotisis nol ditolak. g) Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara pengajaran dan pembelajaran mempengaruhi disiplin pelajar mengikut aspek bangsa
Jadual 8(r) Analisis Anova Mengikut Perbezaan Antara Pengajaran Dan Pembelajaran Mempengaruhi Disiplin Pelajar Mengikut Bangsa Faktor Bangsa F Signifikan Melayu Pengajaran Cina 0.896 0.410 Dan India Pembelajaran Lain-lain Signifikan pada aras keertian = 0.05 Jadual 8(r) menunjukkan analisis anova mengikut
214
perbezaan antara aspek pengajaran dan pembelajaran mempengaruhi disiplin pelajar mengikut bangsa. Jadual di atas jelas menunjukkan tidak terdapat perbezaan yang signifikan di antara faktor tersebut kerana mempunyai nilai yang kurang daripada aras signifikan iaitu 0.05 dengan nilai 0.410. Oleh itu hipotisis nol diterima. h) Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara suasana sekolah mempengaruhi disiplin pelajar mengikut aspek bangsa
Jadual 8(s) Analisis Anova Mengikut Perbezaan Antara Suasana Sekolah Mempengaruhi Disiplin Pelajar Mengikut Bangsa Faktor Bangsa F Signifikan Melayu Suasana Cina 5.017 0.008 Sekolah India Lain-lain Signifikan pada aras keertian = 0.05 Jadual 8(s) menunjukkan analisis anova mengikut perbezaan antara aspek suasana sekolah mempengaruhi disiplin pelajar mengikut bangsa. Jadual di atas jelas menunjukkan terdapat perbezaan yang signifikan di antara faktor tersebut kerana mempunyai nilai yang kurang daripada aras signifikan iaitu 0.05 dengan nilai 0.008. Oleh itu hipotisis nol ditolak.
215
i)
Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara guru mempengaruhi disiplin pelajar mengikut aspek bangsa
Jadual 8(t) Analisis Anova Mengikut Perbezaan Antara Guru Mempengaruhi Disiplin Pelajar Mengikut Bangsa Faktor Bangsa F Signifikan Melayu Guru Cina 7.682 0.007 India Lain-lain Signifikan pada aras keertian = 0.05 Jadual 8(t) menunjukkan analisis anova mengikut perbezaan antara aspek guru mempengaruhi disiplin pelajar mengikut kaum. Jadual di atas jelas menunjukkan terdapat perbezaan yang signifikan di antara faktor tersebut kerana mempunyai nilai yang kurang daripada aras signifikan iaitu 0.05 dengan nilai 0.007. Oleh itu hipotisis nol ditolak. j) Tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara pihak pentadbiran mempengaruhi disiplin pelajar mengikut aspek bangsa
Jadual 8(u) Analisis Anova Mengikut Perbezaan Antara Pihak Pentadbiran Mempengaruhi Disiplin Pelajar Mengikut Bangsa Faktor Kaum F Signifikan Melayu Pihak Cina 1.058 0.350 Pentadbiran India Lain-lain Signifikan pada aras keertian = 0.05 Jadual 8(u) menunjukkan analisis anova mengikut perbezaan antara aspek pihak pentadbiran mempengaruhi disiplin
216
pelajar mengikut bangsa. Jadual di atas jelas menunjukkan tidak terdapat perbezaan yang signifikan di antara faktor tersebut kerana mempunyai nilai yang kurang daripada aras signifikan iaitu 0.05 dengan nilai 0.350. Oleh itu hipotisis nol diterima. PERBINCANGAN Dapatan kajian menunjukkan bahawa dimensi faktor sahsiah diri mempunyai min tertinggi, min kedua tertinggi ialah dimensi faktor pengajaran dan pembelajaran dan min terendah ialah dimensi tahap masalah disiplin. Ini menunjukkan dimensi faktor sasiah diri merupakan dimensi yang paling dominan di kalangan pelajar. Hasil analisis kajian juga menunjukkan bahawa keseluruhan pelajar di sekolah menengah sekitar pekan Bagan Serai berada pada tahap disiplin yang sederhana. Dapatan ini menunjukkan walaupun kebanyakan daripada responden terdiri daripada pelajar sekolah luar bandar tetapi didapati pelajar mempunyai tahap disiplin yang sederhana. Selain itu, dapatan kajian ini menunjukkan terdapat hubungan yang signifikan antara faktor rakan sebaya dengan masalah disiplin. Dapatan kajian juga menunjukkan tidak terdapat hubungan yang signifikan antara faktor pengajaran dan pembelajaran dengan masalah disiplin pelajar. Bagi demensi suasana sekolah pula dapataan kajian penyelidik menunjukkan bahawa terdapat hubungan yang signifikan antara demensi suasana sekolah dengan masalah disiplin. Dimensi faktor guru juga didapati terdapat hubungan yang signifikan dengan masalah disiplin. Begitu juga dimensi faktor pentadbiran yang menunjukkan bahawa terdapat hubungan yang signifikan dengan masalah disiplin. Analisis data menunjukkan tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor rakan sebaya mempengaruhi disiplin pelajar mengikut bangsa. Dapatan kajian ini juga menunjukkan tidak terdapat perbezaan antara pengajaran dan pembelajaran megikut bangsa. Manakala dapatan kajian menunjukkan terdapat perbezaan antara suasana sekolah mengikit bangsa. Selain itu,
217
kajian ini juga menunjukkan terdapat perbezaan antara guru mempengaruhi disiplin pelajar mengikut bangsa dan didapati bahawa tidak terdapat perbezaan antara pihak pentadbiran mempengaruhi disiplin mengikut bangsa. Secara keseluruhannya, tidak terdapat hubungan antara rakan sebaya dan suasana sekolah dengan masalah disiplin pelajar. Manakal terdapat hubungan antara faktor pengajaran dan pembelajaran, guru dan pentadbiran dengan masalah disiplin pelajar. Dapat disimpulkan juga bahawa tidak terdapat perbezaan antara pengajaran dan pembelajaran dan pihak pentadbiran mempengaruhi disiplin mengikut bangsa dan terdapat perbezaan yang sinifikan antara rakan sebaya, suasana sekolah dan guru mempengaruhi disiplin mengikut bangsa. CADANGAN Berdasarkan kepada dapatan kajian dan juga perbincangan, penyelidik ingin mengemukakan beberapa cadangan sebagai panduan untuk diaplikasikan. Walaupun kajian ini tidak dapat melihat secara menyeluruh masalah disiplin yang berlaku dikalangan pelajar di sekolah-sekolah lain, penyelidik beranggapan masalah melanggar disipilin sekolah tetap berlaku walaupun di mana-mana sekolah dan masalah pelanggaran disiplin di sekolah akan tetap ujud dari masa ke semasa. Berdasarkan kepada hasil-hasil yang telah diperolehi dalam kajian ini, penyelidik ingin mengemukakan beberapa cadangan yang mungkin dapat membantu mengurangkan masalah pelanggaran disiplin di sekolah. Dapatan kajian menunjukkan bahawa tahap masalah disiplin pelajar berada pada min yang paling rendah sekali walaupun pada tahap sederhana. Oleh itu ibu bapa dan sekolah perlu mengambil perhatian yang serius terhadap faktor-faktor dalaman dan luaran yang boleh mempengaruhi disiplin anak-anak. Ini kerana faktor-faktor tersebut memberikan kesan yang sangat besar terhadap pencapaian pelajar. Penekanan terhadap moral dan agama adalah penting kerana melalui pegangan agama yang kukuh
218
boleh mempengaruhi sahsiah dan membentuk keperibadian akhlak yang mulia dari dalam diri. Kesedaran dalaman diri ini sangat penting kepada pelajar untuk membina personaliti dan sahsiah yang baik. Disiplin diri yang kuat dan teguh adalah satu jalan untuk menuju kejayaan. Para pelajar perlu melatih diri untuk mematuhi disiplin bermula dari rumah lagi. Oleh itu dicadangkan supaya ibu bapa dan guru-guru berkerjasama untuk membendung masalah disiplin pelajar seperti mengawal pergaulan anak-anak semasa di luar rumah. Ini adalah kerana penguatkuasaan peraturan di sekolah ke atas pelajar tidak berkesan sekiranya ibubapa tidak bertegas untuk mendisiplinkan anak-anak mereka semasa di rumah. Daripada dapatan kajian faktor yang kedua terendah ialah faktor suasana sekolah, walaupun faktor ini masih lagi pada nilai min yang sederhana. Sekolah merupakan tempat kedua bagi pelajar selepas rumah mereka. Oleh yang demikian, pihak pentadbir sekolah dicadangkan supaya lebih perihatin kepada isu-isu kemudahan dan keselesaan para pelajar dan tidak hanya tertumpu kepada pencapaian akademik semata-mata. Tindakan disiplin yang diambil terhadap pelajar juga perlu mengambilkira latar belakang dan sebab pelajar melakukan salah laku tersebut. Suasana dan persekitaran yang harmoni boleh membangkitkan semangat dan akan melahirkan pelajar yang mempunyai sikap cintakan sekolah, dengan itu dapat mengurangkan masalah salah laku disiplin. Membentuk disiplin tidak sesuai menggunakan kekerasan, emosi tidak boleh disekat, dengan itu masalah disiplin pelajar dapat dikurangkan. Selain itu, kajian mendapati faktor pentadbiran sekolah berada pada tahap ke tiga terendah walaupun mempunyai min yang sederhana. Oleh itu pentadbir perlu menggunakan pendekatan gaya kepinpinan yang sesuai bila menangani masalah pelajar supaya mendapat kerjasama dan penglibatan yang maksimum dalam menjalankan aktiviti sekolah. Pihak pentadbir seharusnya menyedari, masyarakat setempat adalah satu aset yang boleh dijadikan rakan kongsi yang berkesan untuk membantu pihak sekolah dalam menangani semua masalah yang berlaku, khususnya
219
bagi membenteras masalah disiplin di kalangan pelajar sekolah. Apabila timbulnya masalah disiplin membabitkan pelajar di sekolah, ibu bapa diminta tidak menuding jari kepada pihak sekolah semata-mata, sebaliknya perlu memahami perkara sebenar dan turut sama berganding bahu untuk menyelesaaikannya. Kajian mendapati faktor prestasi berada pada tahap ke empat terendah dengan nilai min berada pada tahap sederhana. Walau bagaimanapun, guru-guru di sekolah perlu mendorong semua pelajar untuk berjaya tanpa mengira sama ada pelajar tersebut cemerlang atau tidak kerana pelajar yang mempunyai pencapaian akademik yang rendah memerlukan perhatian dari guru. Para guru juga perlu bersikap adil dan mempunyai sifat-sifat mulia seperti keikhlasan, kepatuhan, takwa, berpengetahuan luas, mudah memberi maaf serta kasih sayang. Dengan sifat ini akan memudahkan tugas mereka mendisiplinkan pelajar. Jadi guru-guru perlulah memainkan peranan yang penting dalam pembinaan serta peningkatan disiplin di kalangan pelajar. Guru juga hendaklah berlaku adil dan tegas dalam segala tindakan tanpa ada perasaan pilih kasih dan kepentingan diri. KESIMPULAN Hasil dapatan kajian secara keseluruhannya, tahap disiplin pelajar sekolah menengah kawasan Bagan Serai berada pada tahap sederhana. Dapatan kajian mendapati bahawa faktor sahsiah diri mendapat min tertinggi manakala faktor pengajaran dan pembelajaran mendapat min kedua tertinggi. Min yang terendah ialah faktor tahap masalah disiplin. Ini menunjukkan faktor sahsiah diri merupakan dimensi yang paling dominan di kalangan pelajar. Dapatan ini menunjukkan walaupun kebanyakan dari responden terdiri daripada pelajar sekolah luar bandar tetapi didapati disiplin pelajar berada pada tahap sederhana.
220
RUJUKAN Awang Had Salleh (1991). Disiplin: Satu Tinjauan Konsep Dari Segi Pendidikan. Disiplin Dalam Pendidikan. Kuala Lumpur: Nurin Enterprise. Azizi, Shahrin, Jamaludin, Yusof, Abdul Rahim (2007). Menguasai Penyelidikan Dalam Pendidikan: Teori, Analisa, Interpretasi Data. Skudai : PTS Publishing Sdn. Bhd. Azizih Nordin (1990) . Mengenalpasti masalah dan pelaksanaan aktiviti kokuirkulum di tiga buah Sekolah Menengah Daerah Gombak . Tesis Sarjana pendidikan . Universiti Kebangsaan Malaysia . Bachman J.G.(1970). Droping Out: Problems Of Symptoms. Michigan: University Press. Baharuddin Ali (1996). Pengaruh Ibu bapa: Kertas kerja Seminar Disiplin Kebangsaan. (Tidak diterbitkan) Ellet , C.D. & Walberg , H.J. (1979) . Principals Competancy , Enviroment and outcomes . Dlm Walberg H.J ( ed ) . Educational environment and effect , hlm. 77 85 . Berkely California : Mc Cuchan Publishing Corperation . Gagne, R.M. (1970). The Condition of Learning (Edisi Kedua). New York : Holt, Rinehart & Winston. Gerhart , R.P. (1981) . A study of the degree of effectiveness of teacher exerted disciplinary control technique in variety of classroom setting . Tesis EDD. Northeastern University . Getzel , J . W . & Guba , E .G . (1957) . Social behaviour and the administration process . School Review L XV No.4 423 441 . Ghazalli Othman (1983) . Beberapa strategik kawalan disiplin dalam 2 sekolah menengah di Negeri Sembilan . Tesis M.Ed. Universiti Malaya. Hargreaves , D.H . (1967) . Social relations in a secondary school . New York : Rontledge and kegan Ltd. Maslow, A., Combs, A.W., Kelly, E. dan Rodger, C. (1962). Perceiving Behaving Becoming. United state Of America: A New Focus on Education Prepared By ASCD.
221
Milman , H . (1980) . Theraphies for school behavior problems : A handbook of practical interventions . San Francisco : Jossey Bass . Mohamad Najib Abdul Ghafar ( 1999 ). Penyelidikan Pendidikan. Skudai, Johor : Penerbitan Universiti Teknologi Malaysia. Mohd . Amir Shariffudin (1982) . Isu Pendidikan Malaysia: Masalah disiplin di sekolah . Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka . Musa Daia . (1987) . Satu Kajian Mengenai Pertalian Saiz Sekolah Dengan Moral Guru Dan Perkembangan Personality Murid Murid . Tesis Ph.D . Universiti Kebangsaan Malaysia . Omardin Arshaad (1999). Siri Pengajian dan Pendidikan Perguruan Sekolah. Kuala Lumpur: Utusan, hlm 430-431 Strother , D .B . (1983) . Practical Applications of Research . The many roles of the effective principals . Phi Delta Kappan . 65 ( 4 ) : 15 35 . Sulaiman Masri (1998 ). Pelajar Cemerlang. Kuala Lumpur: Dewan Tidak Diterbitkan. Wayson . W . W . (1982) . The politic of violence in school . Phi. Delta kappan. 85 (5 ) 42 -59 . Wideen , M.F & Andrew , I. (1984) . Implication for practice. Dlm D. Hopkin & M . Wideen ( ed ) . Alternative perceptives On School Improvement . Hlm 98 109. New York : The Falmer Press . Wong Choon Phua (1993) . School Echology And Its Contribution Towards Student Indiscipline . Tesis M.Ed . Universiti Malaya . Yaacob bin Ismail (1996). Peranan & Masalah Kerjaya Guruguru Universiti Teknologi Malaysia. Tesis Ijazah Sarjana Muda Sains Serta Pendidikan Yang Zulkarnain Hj. Abdul Rahman (1992) . Persepsi Guru Tentang Disiplin Pelajar Dan Peranan Pengetua Sekolah . Satu Tinjauan Di Sekolah Menengah Daerah Kinta , Perak . Tesis Sarjana Pendidikan . Universiti Kebangsaan Malaysia
222
9
PERSEKITARAN KELUARGA DAN KESANNYA TERHADAP TINGKAH LAKU DEVIAN REMAJA
Azizi Yahaya Badrulzaman Baharom
PENGENALAN Golongan remaja merupakan generasi yang bakal mewarisi negara kita pada masa akan datang. Pelbagai harapan diletakkan agar mereka berupaya menjadi individu yang berguna serta mampu menyumbang ke arah kesejahteraan negara secara keseluruhannya. Namun pada realitinya, sejak akhir-akhir ini pelbagai pihak mula menaruh kebimbangan tentang berbagai gejala sosial yang melanda remaja dan seterusnya meruntuhkan akhlak anak-anak remaja masa kini. Sama ada disedari atau tidak, perkembangan gejala-gejala sosial ini semakin meningkat dari hari ke hari. Setiap hari dipaparkan berbagai cerita tentang pelbagai salah laku yang dilakukan oleh remaja baik salah laku yang kecil mahu pun besar. Ini turut menggambarkan betapa seriusnya fenomena ini dan langkah-langkah sewajarnya perlu diambil bagi membendungnya dari terus menjadi barah dalam masyarakat Malaysia. Masyarakat hari ini sedang dilanda kebingungan dengan fenomena keruntuhan akhlak di kalangan remaja. Pelbagai persoalan ditimbulkan. Apakah pihak sekolah selaku institusi pendidikan gagal menangani masalah itu? Bagaimana pula peranan ibu bapa dan keluarga? Bagaimanakah remaja boleh bertingkah laku sedemikian? Apakah punca yang membawa kepada berlakunya fenomena tersebut?
Persekitaran Keluarga dan Kesannya Terhadap Tingkah Laku
223
Kadar jenayah dan masalah sosial yang semakin meningkat, khususnya di kalangan remaja dan pelajar sekolah bukan sahaja membimbangkan ibu bapa yang mempunyai anakanak yang bersekolah, tetapi ia turut memberi impak terhadap kredibiliti sekolah sebagai agen kawalan sosial yang seharusnya berperanan dalam pembentukan moral dan tingkah laku generasi muda. Pelbagai tafsiran atau label yang boleh diberikan kepada remaja-remaja yang bertingkah laku sedemikian. Bagi remaja yang melanggar norma masyarakat setempat ini dikenali sebagai kumpulan yang bertingkah laku devian dan apabila golongan ini merujuk kepada mereka yang masih bersekolah atau remaja bawah umur, mereka dikenali sebagai delinkuen. Secara umumnya, devian atau delinkuen adalah tingkah laku yang melanggar peraturan atau bertingkah laku yang tidak dapat diterima oleh masyarakat. Walaupun pelbagai peraturan dan disiplin telah ditetapkan oleh pihak sekolah, namun perbuatan salah laku pelajar tetap berlaku. Antara masalah yang begitu ketara ialah berkaitan dengan tingkah laku devian dan delinkuen di kalangan pelajar remaja. Menurut laporan akhbar, jumlah kes yang dilaporkan meningkat dari semasa ke semasa tidak mengira kawasan, sama ada di kawasan bandar atau luar bandar, pinggir bandar dan sebagainya. Menurut Hall (1904), remaja adalah masa yang penuh dengan kekeliruan, kesedihan dan konflik. Oleh itu, adalah penting bagi orang dewasa khususnya ibu bapa, pendidik dan ahli masyarakat untuk mengikuti perkembangan remaja. Mereka wajar membantu remaja agar mengelakkan diri dari terjebak dengan kegiatan yang negatif. Pelajar-pelajar remaja akan mudah terpengaruh dan suka mengabaikan pelajaran jika tidak dikawal atau kurang perhatian. Akhirnya ini akan menghasilkan remaja yang tidak produktif seperti melepak, mencuri, ponteng sekolah dan terlibat dengan pelbagai gejala sosial. Perkembangan remaja amat dipengaruhi oleh persekitarannya. Persekitaran yang terdekat dan terpenting buat remaja ialah keluarga mereka. Mengikut Hoffman (1996), keluarga telah membentuk personaliti seseorang sejak kecil dan terus
224
memberikan pengaruh yang amat besar kepada tingkah laku, sikap dan pemikiran seseorang dalam alam dewasa. Kajian-kajian terdahulu di Malaysia dan di barat telah menunjukkan bahawa hubungan kekeluargaan yang baik telah dikaitkan dengan kesejahteraan hidup remaja dari aspek-aspek kepuasan hidup, konsep kendiri, tingkah laku seks, dan pencapaian akademik (Fatanah, 1997). Kegagalan ibu bapa dalam mendisiplinkan anak-anak juga dilihat sebagai salah satu faktor berlakunya tingkah laku devian. Latar belakang tingkah laku anti sosial adalah kesan daripada kekurangan, ketidaksesuaian atau kawalan disiplin yang tidak konsisten semasa kanak-kanak (Jacobvitz et al., 1996). Kebanyakan tingkah laku anti sosial remaja juga berpunca daripada kegagalan cara gaya keibubapaan dan pengurusan keluarga (Jacobvitz et al., 1996, Vuchinich, 1992). Menurut Hoffman (1994), keluarga telah membentuk personaliti seseorang sejak kecil dan terus memberikan pengaruh yang amat besar kepada tingkah laku, sikap dan pemikiran seseorang dalam alam dewasa. Masalah-masalah yang dihadapi oleh remaja pada kebiasaannya adalah kesan kesinambungan daripada masalah yang timbul semasa kanak-kanak (Block, et al., 1988; Caspi et al., 1995; Fergusson, et al, 1996; Fergusson, et al., 1996a; Moffitt, 1993). Menurut Mahmood Nazar Muhammad (1993), tingkah laku devian di kalangan remaja juga disebabkan oleh konflik dan tekanan psikologikal. Remaja-remaja yang terlibat dengan melakukan tingkah laku devian dan delinkuen ini juga mengalami konflik dalam keluarga mereka sendiri. Mereka gagal melihat keluarga adalah satu persekitaran yang sihat dan boleh memberikan kebahagiaan serta rasa seronok kepada mereka. Kekurangan komunikasi yang berkesan dan kasih sayang dalam keluarga turut memainkan peranan dalam pembentukan personaliti devian remaja. Sigurdsson dan rakan-rakan (1996) dan Sokol-Katz dan rakan-rakan (1997) menekankan bahawa perkembangan personaliti negatif dan tingkah laku devian adalah hasil daripada kegagalan dalam ikatan kekeluargaan. Ibu bapa juga didapati banyak
225
menyumbang kepada masalah tingkah laku anak-anak, iaitu gagal menunjukkan tingkah laku yang baik di hadapan anak-anak mereka, di samping mengabaikan ajaran agama. Dapatan kajian oleh Bahagian Sekolah, Kementerian Pendidikan Malaysia (1993), merujuk punca salah laku di kalangan pelajar disebabkan oleh pelbagai faktor. Faktor keluarga merupakan penyumbang tertinggi dalam peningkatan tingkah laku devian dan anti sosial. Kajian yang telah dijalankan pada tahun 1993, menunjukkan bahawa 81.03 peratus pelajar melakukan kesalahan kerana faktor kekeluargaan, 4.10 peratus disebabkan oleh rakan sebaya dan 1.24 peratus disebabkan oleh faktor persekolahan (Dewan Masyarakat, April, 1995). Kajian-kajian yang telah dilakukan menunjukkan bahawa persekitaran keluarga memainkan peranan yang penting dalam proses pengsosialisasian remaja iaitu sikap, nilai dan sistem kepercayaan akan diterapkan ke dalam minda remaja. Selain itu, persekitaran keluarga juga menjadi medan kepada proses perkembangan emosi, kognitif dan sosial setiap ahli di dalamnya. Oleh itu, usaha ke arah pemantapan institusi kekeluargaan dipercayai merupakan salah satu jalan penyelesaian kepada pelbagai masalah di kalangan remaja masa kini. Kebanyakan masalah yang dialami oleh remaja kini sebahagian besarnya bertitik tolak dari institusi keluarga remaja itu sendiri di mana kepincangan yang wujud dari institusi keluarga akan membawa kepada pelbagai kesan negatif terhadap remaja tersebut. Kajiankajian yang telah dibuat menunjukkan bahawa remaja bermasalah kebanyakannya adalah berlatar belakangkan keluarga yang bermasalah (Dishion et al., 1991; Rutter, 1985; Vuchinich, 1992). Kajian ini cuba memfokuskan kepada sejauh manakah elemenelemen dalam institusi kekeluargaan mempengaruhi tingkah laku remaja, dan seterusnya membawa kepada tingkah laku devian di kalangan mereka, khususnya pelajar. Di samping itu, setiap keluarga juga mengamalkan corak gaya asuhan dan pemantauan tersendiri yang berbeza terhadap ahlinya dan dengan ini akan memberi impak terhadap sahsiah dan moral para remaja dan pelajar berkenaan. Kajian ini juga turut meninjau sejauh manakah
226
corak gaya asuhan tertentu mempengaruhi pelajar remaja bertingkah laku devian. TINGKAH LAKU DEVIAN REMAJA Tingkah laku devian boleh ditunjukkan dalam pelbagai bentuk dan cara tanpa mengira usia atau jantina. Di dalam kajian ini, tingkah laku devian dinyatakan sebagai tingkah laku yang dianggap berlawanan dengan norma-norma dan tidak bermoral serta tidak dapat diterima yang dilakukan oleh pelajar-pelajar remaja. Pelbagai tingkah laku negatif yang dianggap menyimpang dan tidak dapat diterima oleh masyarakat adalah dianggap sebagai tingkah laku devian, iaitu seperti dalam bentuk yang sekecilkecilnya seperti ponteng sekolah, melawan guru dan sebagainya hinggalah kepada salah laku yang lebih serius seperti pergaulan bebas antara lelaki dan perempuan yang akhirnya akan mewujudkan pelbagai gejala sosial seperti bersekedudukan, lari dari rumah, pelacuran bawah umur dan akhirnya membawa kepada perlakuan pengguguran dan pembuangan bayi. Banyak lagi contoh-contoh lain yang boleh dianggap sebagai tingkah laku devian, antaranya seperti kes pecah rumah, penyalahgunaan dadah, mencuri, meminum minuman keras, menyerang fizikal, vandalisme dan sebagainya (Regoli & Hewitt, 1991). Fenomena ini mungkin berlaku disebabkan pelajar yang terlibat ingin meluahkan perasaan tidak puas hati, ingin membalas dendam dan sebagainya. Menurut statistik Laporan Disiplin 2001, Unit Hal Ehwal Pelajar, Kementerian Pelajaran Malaysia, antara tingkah laku jenayah di kalangan pelajar ialah seperti berjudi, mencuri, melawan guru, melawan pengawas, memeras ugut, membuli, kongsi gelap, penyalah gunaan dadah, membawa senjata berbahaya, mencabul kehormatan, mengancam, menceroboh, mengedar dadah, menunjuk perasaan dan bertaruh secara besarbesaran. Berdasarkan kepada Statistik oleh Jabatan Kebajikan Masyarakat Malaysia, pada tahun 2003, bilangan kes juvana yang dilaporkan adalah sebanyak 4998 kes. Manakala pada tahun 2004
227
pula bilangannya meningkat kepada 6056 kes. Peningkatan ini menggambarkan tentang fenomena tingkah laku devian di kalangan pelajar remaja semakin serius dan sudah tentunya ianya amat membimbangkan semua pihak. Kajian oleh Huizinga dan Elliot (1985) ke atas sebilangan besar pelajar remaja (950 orang) pula mendapati bahawa kira-kira 73 peratus pernah terlibat dengan tingkah laku devian, dan hampir satu pertiga daripadanya berkaitan dengan salah laku yang serius. Kajian yang telah dijalankan juga menunjukkan bahawa tingkah laku anti sosial di kalangan remaja akan turut membawa kepada tingkah laku sedemikian apabila dewasa (Farrington, 1989; Fergusson, et al., 1996). Dryfoos (1990) dalam kajiannya tentang remaja devian dan delinkuen, menyatakan bahawa terdapat empat kategori berkaitan dengan remaja berisiko dari lingkungan usia 10 hingga 17 tahun. 10 peratus dari jumlah keseluruhan adalah remaja yang sangat berisiko tinggi, iaitu terlibat dengan salah laku jenayah yang berat seperti merompak, merogol, pecah rumah, penyalahgunaan dadah, membunuh dan sebagainya. 15 peratus mewakili remaja berisiko tinggi, iaitu terlibat dengan salah laku kurang serius seperti pergaulan bebas, terlibat dengan video lucah, bergaduh, menyerang fizikal, meminum minuman keras, lumba haram, berjudi dan seumpamanya. 25 peratus remaja berisiko sederhana, iaitu terlibat dengan tingkah laku devian yang agak ringan seperti ponteng sekolah, vandalisme, mencuri, merokok, melepak, engkar arahan guru, melawan ibu bapa dan seumpamanya. Manakala selebihnya iaitu 50 peratus merupakan remaja berisiko rendah, iaitu sama ada tidak melakukan tingkah laku devian dan anti sosial atau pun tidak mudah terpengaruh dengan gejala-gejala negatif. Senario ponteng sekolah yang juga salah satu daripada tingkah laku devian bukanlah merupakan masalah sosial yang baru di kalangan pelajar sekolah di Malaysia. Perangkaan yang dikeluarkan oleh Kementerian Pendidikan menunjukkan pelajar terbabit dengan gejala itu agak membimbangkan iaitu 32092 orang pada tahun 1993, 154305 orang pada tahun 1995 dan 80937 orang pada tahun 1997. Pelajar sekolah menengah, terutama di
228
peringkat usia antara 14 hingga 15 tahun dikenal pasti sebagai kumpulan majoriti yang terbabit dengan gejala ponteng. Daripada keseluruhan pelajar yang dikenal pasti terbabit dengan masalah ponteng, kira-kira 97 peratus adalah dari kalangan pelajar lelaki dan baki 3 peratus adalah pelajar perempuan. Dapatan kajian juga mendapati jumlah sebenar kes delinkuen adalah jauh lebih banyak daripada apa yang dilaporkan. Hanya satu pertiga sahaja kes-kes jenayah remaja dilaporkan kepada polis (Krisberg et.al.,1986). Menurut Wilkerson (1994), di Amerika, seorang dari setiap enam orang yang ditangkap kerana kesalahan membunuh, rogol, rompak, curi dan menyerang melibatkan remaja di bawah umur 18 tahun. Di antara faktor psikologi yang menyumbang kepada tingkah laku delinkuen ialah apabila wujudnya emosi yang tidak gembira hasil dari faktor persekitaran seperti hubungan kekeluargaan yang longgar, keluarga berpecah dan kurang perhatian daripada keluarga atau ibubapa. Sebahagian remaja juga sangat suka menafikan bahawa mereka ada masalah, suka mengelak diri dari mengambil tanggungjawab di atas tindakan mereka dan seterusnya suka menyalahkan orang lain apabila mereka mendapat kesusahan (Mitchell, 1989). Selain daripada itu, konflik dalam keluarga juga boleh menjadi faktor penyebab ketidakstabilan emosi yang boleh membawa kepada tingkah laku devian dan delinkuen. Emosi yang tidak stabil seperti marah, geram, tertekan dan dendam akan mendorong pelajar untuk melepaskan geram dengan melakukan pelbagai tingkah laku devian, dengan tujuan untuk melepaskan rasa tertekan mereka. OBJEKTIF KAJIAN Objektif umum kajian ini adalah untuk mengkaji perkaitan antara pengaruh persekitaran keluarga terhadap tingkah laku devian di kalangan pelajar remaja di beberapa buah sekolah menengah di beberapa buah sekolah menengah di Daerah Pontian, Johor. Secara khususnya objektif kajian adalah untuk :-
229
1. mengenal pasti ciri-ciri tingkah laku ibu bapa (fizikal, verbal dan anti sosial) yang menyebabkan remaja bertingkah laku devian 2. mengenal pasti jenis-jenis gaya asuhan (autoritarian, autoritatif dan permisif) ibu bapa remaja devian yang dominan 3. mengenal pasti tahap kepatuhan agama ibu bapa remaja devian 4. mengenal pasti tahap kasih sayang ibu bapa terhadap remaja devian 5. mengenal pasti kekerapan tingkah laku devian di kalangan remaja METODOLOGI Kajian ini berbentuk tinjauan dan melibatkan kajian mengkaji pengaruh antara satu faktor dengan faktor yang lain. Dalam kajian ini penyelidik mengkaji hubungan antara faktor persekitaran keluarga dan kesannya terhadap tingkah laku devian remaja. Sampel kajian terdiri daripada 210 orang pelajar tingkatan empat dari beberapa buah sekolah di Daerah Pontian. Instrumen kajian ialah satu set soal selidik yang mengandungi 129 item yang diubahsuai dari kajian-kajian lepas dan juga dibina sendiri oleh penyelidik berdasarkan bahan rujukan yang berkaitan. Kajian rintis telah dijalankan sebelum kajian sebenar bagi menentukan kebolehpercayaan soal selidik. Kebolehpercayaan bagi soal selidik adalah 0.7066 bagi faktor persekitaran keluarga dan 0.9275 bagi faktor tingkah laku devian. Pemarkatan Skor Faktor-Faktor Paling Dominan Tahap pemarkatan skor bagi faktor-faktor paling dominan dibahagikan kepada tiga kategori, iaitu tahap rendah, tahap sederhana dan tahap tinggi sebagaimana berikut:-
230
Jadual 9(a) Pemarkatan Skor Dan Tahap Tahap Markat Rendah 1.00 hingga 2.33 Sederhana 2.34 hingga 3.67 Tinggi 3.68 hingga 5.00 DAPATAN KAJIAN
1.
Analisis Ciri-Ciri Tingkah Laku Ibu Bapa (Fizikal, Verbal Dan Anti Sosial) Yang Menyebabkan Remaja Bertingkah Laku Devian Analisis Deskriptif Ciri-Ciri Tingkah Laku Ibu Bapa Yang Menyebabkan Remaja Bertingkah Laku Devian Dari Aspek Tingkah Laku Fizikal
a.
Jadual 9(b) menunjukkan taburan tahap tingkah laku ibu bapa dari aspek tingkah laku fizikal yang menyebabkan remaja bertingkah laku devian. Dapatan kajian menunjukkan seramai 162 orang (77.1 peratus) berada pada tahap yang rendah, 47 orang (22.4 peratus) tahap sederhana dan selebihnya 1 orang (0.5 peratus) berada pada tahap tinggi. Jadual 9(b) Taburan Tahap Tingkah Laku Ibu Bapa Dari Aspek Tingkah Laku Fizikal Yang Menyebabkan Remaja Bertingkah Laku Devian Tahap Bilangan Peratus Rendah 162 77.1 Sederhana 47 22.4 Tinggi 1 0.5 Jumlah 210 100
231
b.
Analisis Deskriptif Ciri-Ciri Tingkah Laku Ibu Bapa Yang Menyebabkan Remaja Bertingkah Laku Devian Dari Aspek Tingkah Laku Verbal
Jadual 9(c) menunjukkan taburan tahap tingkah laku ibu bapa dari aspek tingkah laku verbal yang menyebabkan remaja bertingkah laku devian. Dapatan kajian menunjukkan seramai 152 orang (72.4
peratus) berada pada tahap yang tinggi, 55 orang (26.2 peratus) tahap sederhana dan selebihnya 3 orang (1.4 peratus) berada pada tahap tinggi.
Jadual 9(c) Taburan Tahap Tingkah Laku Ibu Bapa Dari Aspek Tingkah Laku Verbal Yang Menyebabkan Remaja Bertingkah Laku Devian Bilangan Peratus Tahap Rendah 152 72.4 Sederhana 55 26.2 Tinggi 3 1.4 Jumlah 210 100
c.
Analisis Deskriptif Ciri-Ciri Tingkah Laku Ibu Bapa Yang Menyebabkan Remaja Bertingkah Laku Devian Dari Aspek Tingkah Laku Anti Sosial
Jadual 9(d) menunjukkan taburan tahap tingkah laku ibu bapa dari aspek tingkah laku anti sosial yang menyebabkan remaja bertingkah laku devian. Dapatan kajian menunjukkan seramai 196 orang (93.3 peratus) berada pada tahap yang rendah dan 14 orang (6.7 peratus) tahap sederhana.
232
Jadual 9(d) Taburan Tahap Tingkah Laku Ibu Bapa Dari Aspek Tingkah Laku Anti Sosial Yang Menyebabkan Remaja Bertingkah Laku Devian Tahap Bilangan Peratus Rendah 196 93.3 Sederhana 14 6.7 Tinggi 0 0 Jumlah 210 100
2.
Analisis Jenis-Jenis Gaya Asuhan (Autoritarian, Autoritatif Dan Permisif) Ibu Bapa Remaja Devian Yang Dominan Analisis Deskriptif Jenis-Jenis Gaya Asuhan Ibu Bapa Remaja Devian Yang Dominan Dari Aspek Gaya Asuhan Autoritarian
a.
Jadual 9(e) menunjukkan taburan tahap gaya asuhan ibu bapa yang dominan iaitu dari aspek gaya asuhan autoritarian. Dapatan kajian menunjukkan 117 orang (55.7 peratus) berada pada tahap yang rendah, 91 orang (43.3 peratus) pada tahap sederhana manakala selebihnya iaitu 2 orang (1.0 peratus) berada pada tahap tinggi. Jadual 9(e) Taburan Tahap Gaya Asuhan Ibu Bapa Yang Dominan Dari Aspek Gaya Asuhan Autoritarian Tahap Bilangan Peratus Rendah 117 55.7 Sederhana 91 43.3 Tinggi 2 1.0 Jumlah 210 100
b.
Analisis Deskriptif Jenis-Jenis Gaya Asuhan Ibu Bapa Remaja Devian Yang Dominan Dari Aspek Gaya Asuhan Autoritatif
233
Jadual 9(f) menunjukkan taburan tahap gaya asuhan ibu bapa yang dominan iaitu dari aspek gaya asuhan autoritatif. Dapatan kajian menunjukkan 113 orang (53.8 peratus) berada pada tahap yang tinggi, 81 orang (38.6 peratus) pada tahap sederhana manakala selebihnya iaitu 16 orang (7.6 peratus) berada pada tahap rendah. Jadual 9(f) Taburan Tahap Gaya Asuhan Ibu Bapa Yang Dominan Dari Aspek Gaya Asuhan Autoritatif Bilangan Peratus Tahap Rendah 16 7.6 Sederhana 81 38.6 Tinggi 113 53.8 Jumlah 210 100 c. Analisis Deskriptif Jenis-Jenis Gaya Asuhan Ibu Bapa Remaja Devian Yang Dominan Dari Aspek Gaya Asuhan Permisif Jadual 9(g) menunjukkan taburan tahap gaya asuhan ibu bapa yang dominan iaitu dari aspek gaya asuhan permisif. Dapatan kajian menunjukkan 146 orang (69.5 peratus) berada pada tahap yang rendah, 62 orang (29.5 peratus) pada tahap sederhana manakala selebihnya iaitu 2 orang (1.0 peratus) berada pada tahap tinggi. Jadual (g) Taburan Tahap Gaya Asuhan Ibu Bapa Yang Dominan Dari Aspek Gaya Asuhan Permisif Tahap Rendah Sederhana Tinggi Jumlah Bilangan 146 62 2 210 Peratus 69.5 29.5 1.0 100
234
3.
Analisis Deskriptif Tahap Kepatuhan Agama Ibu Bapa Remaja Devian Kepada Suruhan Agama Analisis Deskriptif Tahap Kepatuhan Agama Ibu Bapa Remaja Devian Dari Aspek Kepatuhan Kepada Suruhan Agama
a.
Jadual 9(h) menunjukkan taburan tahap kepatuhan ibu bapa dari aspek kepatuhan kepada suruhan agama. Dapatan kajian menunjukkan 140 orang (66.7 peratus) mempunyai tahap kepatuhan kepada suruhan agama yang tinggi, 59 orang (28.1 peratus) pada tahap sederhana manakala selebihnya iaitu 11 orang (5.2 peratus) pada tahap yang rendah. Jadual 9(h) Taburan Tahap Kepatuhan Ibu Bapa Dari Aspek Kepatuhan Kepada Suruhan Agama Tahap Bilangan Peratus Rendah 11 5.2 Sederhana 59 28.1 Tinggi 140 66.7 Jumlah 210 100
b.
Analisis Deskriptif Tahap Kepatuhan Agama Ibu Bapa Remaja Devian Dari Aspek Tingkah Laku Yang Berlawanan Dengan Suruhan Agama
Jadual 9(i) menunjukkan taburan tahap kepatuhan ibu bapa dari aspek tingkah laku yang berlawanan dengan suruhan agama. Dapatan kajian menunjukkan 184 orang (87.6 peratus) mempunyai tahap tingkah laku yang berlawanan dengan suruhan agama yang rendah manakala selebihnya iaitu 26 orang (12.4 peratus) pada tahap yang sederhana. Jadual 9(i) Taburan Tahap Kepatuhan Ibu Bapa Dari Aspek
235
Tingkah Laku Yang Berlawanan Dengan Suruhan Agama Tahap Bilangan Peratus Rendah 184 87.6 Sederhana 26 12.4 Tinggi 0 0 Jumlah 210 100 4. Analisis Deskriptif Tahap Hubungan Kasih Sayang Ibu Bapa Terhadap Remaja Devian Taburan Tahap Hubungan Kasih Sayang Ibu Bapa Terhadap Remaja Devian Dari Aspek Menunjukkan Kasih Sayang
a.
Jadual 9(j) menunjukkan taburan tahap hubungan kasih sayang ibu bapa terhadap remaja devian dari aspek menunjukkan kasih sayang. Dapatan kajian menunjukkan 124 orang (59.1 peratus) berada pada tahap yang tinggi, 75 orang (35.7 peratus) pada tahap sederhana dan selebihnya 11 orang (5.2 peratus) berada pada tahap rendah. Jadual 9(j) Taburan Tahap Hubungan Kasih Sayang Ibu Bapa Terhadap Remaja Devian Dari Aspek Menunjukkan Kasih Sayang Tahap Bilangan Peratus Rendah 11 5.2 Sederhana 75 35.7 Tinggi 124 59.1 Jumlah 210 100
236
b. Analisis Deskriptif Tahap Hubungan Kasih Sayang Ibu Bapa Terhadap Remaja Devian Dari Aspek Penolakan Jadual 9(k) menunjukkan taburan tahap hubungan kasih sayang ibu bapa terhadap remaja devian dari aspek penolakan. Dapatan kajian menunjukkan 135 orang (64.3 peratus) berada pada tahap yang rendah, 63 orang (30.0 peratus) pada tahap sederhana dan selebihnya 12 orang (5.7 peratus) berada pada tahap tinggi. Jadual 9(k) Taburan Tahap Hubungan Kasih Sayang Ibu Bapa Terhadap Remaja Devian Dari Aspek Penolakan Bilangan Peratus Tahap Rendah 135 64.3 Sederhana 63 30.0 Tinggi 12 5.7 Jumlah 210 100 5. Analisis Deskriptif Kekerapan Tingkah Laku Devian Di Kalangan Remaja Analisis Deskriptif Kekerapan Tingkah Laku Devian Di Kalangan Remaja Dari Aspek Tingkah Laku Fizikal
a.
Jadual 9(l) menunjukkan taburan tahap kekerapan tingkah laku devian remaja dari aspek tingkah laku fizikal. Dapatan kajian menunjukkan bahawa 197 orang (93.8 peratus) berada pada tahap yang rendah manakala selebihnya iaitu 13 orang (6.2 peratus) pula pada tahap yang sederhana.
237
Jadual 9(l)
Taburan Tahap Kekerapan Tingkah Laku Devian Remaja Dari Aspek Tingkah Laku Fizikal Tahap Bilangan Peratus Rendah 197 93.8 Sederhana 13 6.2 Tinggi 0 0 Jumlah 210 100
b.
Analisis Deskriptif Kekerapan Tingkah Laku Devian Di Kalangan Remaja Dari Aspek Tingkah Laku Verbal
Jadual 9(m) menunjukkan taburan tahap kekerapan tingkah laku devian remaja dari aspek tingkah laku verbal. Dapatan kajian menunjukkan bahawa 167 orang (79.5 peratus) berada pada tahap yang rendah manakala selebihnya iaitu 43 orang (20.5 peratus) pula pada tahap yang sederhana. Jadual 9(m) Taburan Tahap Kekerapan Tingkah Laku Devian Remaja Dari Aspek Tingkah Laku Verbal Tahap Bilangan Peratus Rendah 167 79.5 Sederhana 43 20.5 Tinggi 0 0 Jumlah 210 100 c. Analisis Deskriptif Kekerapan Tingkah Laku Devian Di Kalangan Remaja Dari Aspek Tingkah Laku Seksual
Jadual 9(n) menunjukkan taburan tahap kekerapan tingkah laku devian remaja dari aspek tingkah laku seksual. Dapatan kajian menunjukkan bahawa 197 orang (93.8 peratus) berada pada tahap yang rendah manakala selebihnya iaitu 13 orang (6.2 peratus) pula pada tahap yang sederhana.
238
Jadual 9(n) Taburan Tahap Kekerapan Tingkah Laku Devian Remaja Dari Aspek Tingkah Laku Seksual Tahap Bilangan Peratus Rendah 197 93.8 Sederhana 13 6.2 Tinggi 0 0 Jumlah 210 100 d. Analisis Deskriptif Kekerapan Tingkah Laku Devian Di Kalangan Remaja Dari Aspek Tingkah Laku Anti Sosial
Jadual 9(o) menunjukkan taburan tahap kekerapan tingkah laku devian remaja dari aspek tingkah laku anti sosial. Dapatan kajian menunjukkan bahawa 185 orang (88.1 peratus) berada pada tahap yang rendah manakala selebihnya iaitu 25 orang (11.9 peratus) pula pada tahap yang sederhana. Jadual 9(o) Taburan Tahap Kekerapan Tingkah Laku Devian Remaja Dari Aspek Tingkah Laku Anti Sosial Tahap Bilangan Peratus Rendah 185 88.1 Sederhana 25 11.9 Tinggi 0 0 Jumlah 210 100 ANALISIS HUBUNGAN ANTARA PERSEKITARAN KELUARGA DENGAN TINGKAH LAKU DEVIAN REMAJA
a.
Analisis Korelasi Pearson Untuk Hubungan Antara Tingkah Laku Ibu Bapa Dengan Tingkah Laku Devian Remaja
239
Jadual 9(p) Analisis Korelasi Pearson Untuk Hubungan Antara Tingkah Laku Ibu Bapa Dengan Tingkah Laku Devian Remaja
TINGKAH LAKU KELUAR 1 . 210 .421 .000 210 TINGKAH LAKU DEVIAN REMAJA .421 .000 210 1 . 210
TINGKAH LAKU KELUARGA
Korelasi Pearson Sig. (2-hala) N
TINGKAH LAKU DEVIAN
Korelasi Pearson Sig. (2-hala) N
Signifikan pada aras keyakinan p0.05
Daripada Jadual 9(p) didapati bahawa kekuatan hubungan antara tingkah laku keluarga dengan tingkah laku devian remaja adalah bersamaan dengan 0.421. Ini menunjukkan hubungan yang sederhana. Memandangkan nilai p=0.000 adalah lebih kecil daripada 0.05 maka hipotesis ini ditolak. Ini bermakna terdapat hubungan yang signifikan antara tingkah laku ibu bapa dengan tingkah laku devian remaja. Oleh kerana keputusan ujian korelasi menunjukkan terdapat hubungan yang signifikan, maka dengan ini dirumuskan bahawa terdapat hubungan yang signifikan antara tingkah laku ibu bapa dengan tingkah laku devian remaja di kalangan pelajar remaja.
240
b.
Analisis Korelasi Pearson Untuk Hubungan Antara Corak Gaya Asuhan Ibu Bapa Dengan Tingkah Laku Devian Remaja
Jadual 9(q) Analisis Korelasi Pearson Untuk Hubungan Antara Corak Gaya Asuhan Ibu Bapa Dengan Tingkah Laku Devian Remaja
GAYA ASUHAN GAYA ASUHAN Korelasi Pearson Sig. (2-hala) N TINGKAH LAKU Korelasi DEVIAN REMAJA Pearson Sig. (2-hala) N 1 . 210 .039 .571 210 TINGKAH LAKU DEVIAN REMAJA .039 .571 210 1 . 210
Daripada Jadual 9(q) didapati bahawa kekuatan hubungan antara tingkah laku keluarga dengan tingkah laku devian remaja adalah bersamaan dengan 0.039. Ini menunjukkan hubungan yang sangat lemah. Memandangkan nilai p=0.571 adalah lebih besar daripada 0.05 maka hipotesis ini diterima. Ini bermakna tidak terdapat hubungan yang signifikan antara amalan corak gaya asuhan ibu bapa dengan tingkah laku devian remaja. Oleh kerana keputusan ujian korelasi menunjukkan tidak terdapat hubungan yang signifikan, maka dengan ini dirumuskan bahawa tidak terdapat hubungan yang signifikan antara corak gaya asuhan ibu bapa dengan tingkah laku devian remaja di kalangan pelajar remaja.
241
c.
Analisis Korelasi Pearson Untuk Hubungan Antara Tahap Kepatuhan Ibu Bapa Kepada Agama Dengan Tingkah Laku Devian Remaja
Jadual 9(r) Analisis Korelasi Pearson Untuk Hubungan Antara Faktor Kepatuhan Ibu Bapa Kepada Agama Dengan Tingkah Laku Devian Remaja
KEPATUHAN AGAMA KELUARGA 1 . 210 .120 .082 210 TINGKAH LAKU DEVIAN REMAJA .120 .082 210 1 . 210
KEPATUHAN AGAMA KELUARGA
Korelasi Pearson
Sig. (2-hala) N TINGKAH LAKU Korelasi DEVIAN REMAJA Pearson Sig. (2-hala) N
Daripada Jadual 9(r) didapati bahawa kekuatan hubungan antara tingkah laku keluarga dengan tingkah laku devian remaja adalah bersamaan dengan 0.120. Ini menunjukkan hubungan yang sangat lemah. Memandangkan nilai p=0.082 adalah lebih besar daripada 0.05 maka hipotesis ini diterima. Ini bermakna tidak terdapat hubungan yang signifikan antara faktor kepatuhan ibu bapa kepada agama dengan tingkah laku devian remaja. Oleh kerana keputusan ujian korelasi menunjukkan tidak terdapat hubungan yang signifikan, maka dengan ini dirumuskan bahawa tidak terdapat hubungan yang signifikan antara faktor kepatuhan ibu bapa kepada agama dengan tingkah laku devian remaja di kalangan pelajar remaja.
242
d.
Analisis Korelasi Pearson Untuk Hubungan Antara Tahap Kasih Sayang Ibu Bapa Dengan Tingkah Laku Devian Remaja
Jadual 9(s) Analisis Korelasi Pearson Untuk Hubungan Antara Kasih Sayang Ibu Bapa Dengan Tingkah Laku Devian Remaja
KASIH SAYANG KELUARGA 1 . 210 -.120 .082 210 TINGKAH LAKU DEVIAN REMAJA -.120 .082 210 1 . 210
KASIH SAYANG Korelasi KELUARGA Pearson Sig. (2-hala) N TINGKAH LAKU Korelasi DEVIAN Pearson REMAJA Sig. (2-hala) N
Daripada Jadual 9(s) didapati bahawa kekuatan hubungan antara tingkah laku keluarga dengan tingkah laku devian remaja adalah bersamaan dengan -0.120. Ini menunjukkan hubungan yang sangat lemah dan songsang. Memandangkan nilai p=0.082 adalah lebih besar daripada 0.05 maka hipotesis ini diterima. Ini bermakna tidak terdapat hubungan yang signifikan antara faktor kasih sayang ibu bapa dengan tingkah laku devian remaja. Oleh kerana keputusan ujian korelasi menunjukkan tidak terdapat hubungan yang signifikan, maka dengan ini dirumuskan bahawa tidak terdapat hubungan yang signifikan antara faktor kasih sayang ibu bapa dengan tingkah laku devian remaja di kalangan pelajar remaja.
243
PERBINCANGAN Berdasarkan kajian yang telah dilakukan, didapati bahawa ciri-ciri tingkah laku keluarga secara keseluruhannya berada pada tahap yang rendah. Ini menunjukkan bahawa kesan pengaruh ciri-ciri tingkah laku keluarga terhadap tingkah laku devian remaja adalah rendah. Walaubagaimana pun tingkah laku fizikal ibu bapa paling mendatangkan kesan kepada tingkah laku devian remaja dengan min tertinggi antara ketiga-tiga aspek, iaitu tingkah laku fizikal, verbal dan anti sosial. Jelasnya, tingkah laku keluarga turut menyumbang kepada tingkah laku devian remaja. Analisis kajian mendapati bahawa sebahagian besar ibu bapa mengamalkan gaya asuhan autoritatif, iaitu berada pada tahap yang tinggi. Manakala gaya asuhan autoritarian dan permisif berada di tahap yang rendah. Hasil kajian mendapati bahawa faktor tahap kepatuhan ibu bapa kepada agama secara keseluruhannya berada pada tahap yang sederhana. Ini menunjukkan bahawa kebanyakan ibu bapa remaja devian secara keseluruhannya mempunyai kepatuhan terhadap agama. Analisis kajian menunjukkan bahawa tahap kasih sayang ibu bapa kepada remaja devian adalah pada tahap sederhana. Ini menunjukkan pada keseluruhannya remaja mendapat kasih sayang dari ibu bapa. Berdasarkan kajian ini, didapati bahawa tahap tingkah laku devian di kalangan remaja adalah rendah. Kesemua aspek tingkah laku negatif iaitu tingkah laku fizikal, verbal, seksual dan anti sosial mencatat min dan peratusan yang rendah. Walaubagaimana pun tingkah laku suka melanggar peraturan sekolah, suka bercakap bohong, ponteng sekolah, menghisap rokok dan menonton video lucah mencatat antara min yang tertinggi. Analisis kajian terhadap hubungan di antara faktor persekitaran keluarga dengan tingkah laku devian remaja mendapati bahawa terdapat hubungan yang signifikan antara tingkah laku ibu bapa dengan tingkah laku devian remaja. Manakala bagi faktor-faktor lain, iaitu dari segi corak gaya asuhan
244
ibu bapa, tahap kepatuhan ibu bapa kepada agama dan tahap kasih sayang ibu bapa tidak terdapat hubungan yang signifikan. Ini menunjukkan bahawa dalam kajian ini hanya tingkah laku ibu bapa yang mempengaruhi tingkah laku devian remaja. KESIMPULAN Secara keseluruhannya, melalui kajian ini, dapatlah dibuat kesimpulan bahawa sebahagian besar pelajar remaja di Daerah Pontian mempunyai kecenderungan untuk bertingkah laku devian. Namun yang demikian, hanya sebilangan kecil sahaja daripada mereka pernah terlibat dengan tingkah laku devian yang serius manakala majoritinya hanya terlibat dengan tingkah laku devian yang kurang serius seperti melanggar peraturan sekolah, bercakap bohong, sering tidak menyiapkan kerja sekolah, sering datang lewat ke sekolah dan sebagainya. Hal ini adalah berdasarkan keputusan kajian yang mendapati bahawa tahap tingkah laku devian pelajar remaja di daerah ini adalah pada tahap yang rendah. Hasil ujian hipotesis berkaitan faktor persekitaran keluarga dengan tingkah laku devian remaja pula, kajian mendapati bahawa hanya faktor tingkah laku keluarga sahaja yang mempunyai hubungan yang signifikan dengan tingkah laku devian di kalangan pelajar remaja di Daerah Pontian. Manakala faktor-faktor lain seperti tahap kepatuhan ibu bapa kepada ajaran agama, corak gaya asuhan keluarga dan tahap kasih sayang keluarga didapati tidak mempunyai hubungan yang signifikan dengan tingkah laku devian pelajar remaja. Secara keseluruhannya, kajian ini diharapkan akan dapat membantu pihak-pihak yang berkaitan dalam usaha menangani masalah gejala tingkah laku devian di kalangan pelajar remaja, supaya generasi akan datang bebas dari masalah keruntuhan akhlak.
245
RUJUKAN Abd Rahim Abd Rashid. (1993). Pendidikan Merentasi Kurikulum. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.. Abdul Hadi Zakaria. (2000). Laporan Kajian Tingkah Laku Remaja Johor. Yayasan Pembangunan Keluarga Darul Tazim, Johor Bahru. Abdullah Al-Hadi Mohamed. (1993). Faktor-faktor Keluarga dan Tingkah Laku Penyalahgunaan Dadah: Satu Kajian Perbandingan Antara Penyelahgunaan Dadah dan Bukan Penyalahgunaan Dadah. Journal of Science and Humanities, Vol 1, 41-45. Alice Rani, A.S. (1988). Gaya Asuhan Keluarga dan Pembentukan Personaliti Remaja. UKM: Tesis Ijazah Sarjana Muda (Tidak diterbitkan). Azizi Yahaya, Jaafar Sidek Latif (2005). Membentuk Identiti Remaja. Bentong, Pahang: PTS Publication & Distributors Sdn. Bhd. Azizi Yahaya, Jaafar Sidek Latif, Shahrin Hashim dan Yusof Boon, (2005). Psikologi Sosial: Alam Remaja. Bentong, Pahang: PTS Publication & Distributors Sdn. Bhd. Bandura, A. (1977). Social Learning Theory. Englewood Cliffs. New Jersey: Prentice Hall. Bandura, A. & Mischel, W.(1986). Social Foundation Of Thought And Action: A Social And Cognitive Theory. Englewood Cliffs. New Jersey: Prentice Hall. Bandura, A. (1965). Influence Of Models Reinforcement Contingencies On The Acquisition Of Imitative Responses. Journal of Personality and Social Psychology, 6, 589 595. Bandura, A. (1973) Aggression: A Social Learning Analysis. Englewood Cliffs: Prentice Hall. Bandura, A.; Walter, R. (1959). Adolescent Aggresion. Ronald Press. Baumrind, D. (1968). Autoritarian vs Autoritative Parental Central Adolescence. New Jersey: Prentice Hall Inc.
246
Baumrind, D. (1971). Current Patterns Of Parental Authority. Developmental Psychology Monographs, 4, part 2. Baumrind, D. (1989). Rearing Competent Children. In Child Development Today and Tomorrow, Damon, W. (Ed.). San Francisco: Jossey-Bass, pp. 349-378. Baumrind, D. (1991). Parenting Styles And Adolescent Development. In Encyclopedia of Adolescence, Lerner, R. M., Petersen, A. C. and Brooks-Gunn, J. (Eds). New York: Garland, pp. 746-758. Bee, H & Boyd, D. (2000). Life Span Developmental. Boston: Allyn & Bacon. Becker, J. (2003). The Social Creation of A Social Problem. (unpublished doctoral dissertation). Washington State University. Benda, B.B. (1995). The Effect of Religion on Adolescent Delinquency Revisited. Journal of Research in Crime and Delinquency. Block, J., Block, J.H., dan Keyes, S. (1988). Longitudinally Foretelling Drug Usage in Adolescence: Early Childhood Personality and Environmental Precursors. Child Development, 59, 336-355. Borg, M.G. & Gall. (1983). The Emotion Reaction Of School Bullies And Their Victims. Educational Psychology, 18, 433 444. Bushman, B.J. & Anderson, C.A. (2002). Violent Video Games and Hostile Expections: A Test of General Aggression Model. Iowa State University. Byrne, D. (1981). An Introduction to Personality. 3rd Edition. New Jersey: Prentice Hall. Caspi, A., Henry, B., McGee, R., Moffit, T., dan Silva, P.(1995). Temperamental Origins of Child and Adolescent Behaviour Problems: From Age Three to Age Fifteen. Child Development, 66, 55-68. Clark, R.D., dan Shields, G. (1997). Family Communication and
247
Delinquency. Adolescence, 32(125), 81-92. Cockburn, A.D. (1996). Primary Teachers Knowledge and Acquisition of Stress Relieving Strategies. British Journal of Educational Psychology, 66, 339-410. Cohen, R., & Nisbett, R.E., Schwarz, N. (1996). Insult, Aggression And The Southern Culture Of Honor: An Experimental Ethnography. Journal of Personality and Social Psychology Bulletin, 23, 1188 1199. Coie, J., Lochman, J., Terry, R., dan Hyman, C. (1992). Predicting Early Adolescent Disorder from Childhood Aggression and Peer Rejection. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 60, 783-792. Connel, W.F. (1981). Asas Pendidikan. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. Csikszentmihalyi, M., Larson, R., dan Prescott, S. (1977). The Ecology of Adolescent Activity and Experient. Journal of Youth and Adolescence, 6, 281-294. DAngelo, L., Getson, P., dan Luban, N. (1991). Human Immunodeficiency Virus Infection in Urban Adolescents : Can We Predict Who is at Risk? Pediatrics, 88, 982-986. Darling, N., & Steinberg, L. (1993). Parenting Style As Context: An Integrative Model. Psychological Bulletin, 113(3), 487496. Dewan Masyarakat (1995). Tingkah Laku Delinkuen. 9 12. Dishion, T., Andrews, D., dan Crosby, L. (1995). Anti Social Boys and Their Friends in Early Adolescence: Relationship Characteristics, Quality and Interactional Process. Child Development, 66, 139-151. Dishion, T.J., Patterson, G.R., Stoolmiller, M., dan Skinner, M.L. (1991). Family, School and Behavioural Antecedents to Early Adolescent Involvement with Antisocial Peers. Developmental Psychology, 27(1), 172-180. Dornbusch, S., Carlsmith, J., Ritter, P., dan Leiderman, P. (1985). Single Parents, Extended Households and The Control of Adolescents. Child Development, 52, 179-185. Dryfoos, J. (1990). Adolescents at Risk : Prevalence and
248
Prevention. New York: Oxford University Press. Durkheim, G.D. (1987). Multimethod Research : A Synthesis of Styles. Beverly Hills: Sage. Elliott, D.S. and Ageton, S.S. (1980): Reconciling Race And Class Differences In Self-Reported And Official Estimates Of Delinquency. Anti Social Rev; 45:95110 Erikson, E. (1963). Childhood and Society. New York: Norton. Eron, L.D. (1982). Parent-Child Interaction, Television Violence and Aggression of Children. American Psychologist, 37, 197211. Farrington, D. (1989). Early Predictors of Adolescent Aggression and Adult Violence. Violence and Victims, 4, 79-100. Fatanah Mohamed. (1997). Kajian Terhadap Masalah Peribadi Pelajar-pelajar Sekolah Berasrama Penuh dan Tidak Berasrama Penuh di Pengkalan Chepa. Disertasi Sarjana, Universiti Kebangsaan Malaysia. Fergusson, D., dan Horwood, L. (1995). Early Disruptive Behaviour, IQ and Later School Achievement and Delinquent Behaviour. Journal of Abnormal Child Psychology, 23, 183199. Fergusson, D., dan Horwood, L. (1996). The Role of Adolescent Peer Affliations in the Continuity Between Childhood Behavioural Adjustment and Juvenile Offending. Journal of Abnormal Child Psychology, 24, 205-221. Fergusson, D., Lynskey, M., dan Horwood, L. (1996a). Factors Associated with Continuity and Changes in Disruptive Behaviour Patterns Between Childhood and Adolescence. Journal of Abnormal Child Psychology, 24, 533-553. Fontana, A. (1981). Social Problems. New York : Holt Rinehart Winston. Forgatch, M., dan Stoolmiller, M. (1994). Emotions as Contexts for Adolescent Delinquency. Journal of Research on Adolescence, 4, 601-614. Foster, E., dan Clark, F.S. (1989). Parental Influences on Adolescent Problem Behaviour: Mediational and Moderational Models Involving Deviant Peers. Journal of
249
Family Psychology, 3, 39-60. Freud, S.F. (1953). Circle of Friends: The Role of Gender and Networks in Delinquent Group Dynamic. Paper Presented at Annual Meeting of The American Society of Criminology, Chicago, IL. Garbarino, J., dan Wilson, J. (1986). The Adolescent Runaway. Troubled Youth, Troubled Families. New York: Aldine de Gruyter. Gill, P (1992). Research Note: Girls, Guys and Gangs. The Changing Social Context of Female Delinquency. Journal of Criminal Law, 69, 26-57. Gold, M. Dan Reimer, D.J. (1975). Changing Pattern of Delinquent Behaviour Among American 13 through 16 Year Olds: 1967-1972. Crime and Delinquency Literature. 7, 483517. Gpeda, B.J. (1988). A General Theory of Crime. Stanford CA: Stanford University Press. Guilford, J.P. (1967). The Nature of Human Intelligence. New York: McGraw Hill. Habibah Elias dan Noran fauziah Yaacob. (2002). Psikologi Personaliti. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa Dan Pustaka. Hall, G.S. (1904). Adolescence. (2 vols). New York: Appleton. Henggeler, S. (1996). Treatment of Juvenile Offenders- We Have The Knowledge: Comment on Gormant Smith et al. (1996). Journal of Family Psychology, 10, 137-141. Henggeler, S., Melton, G., dan Smith, L. (1992). Family Prevention Using Multisystemaic Therapy: An Effective Alternative to Incarcerating Serious Juvenile Offenders. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 60, 953-961. Hoffman, L. (1996). Progress and Problems in The Study of Adolescence. Developmental Psychology, 32, 777-780. Patterson, G. (1989). A Developmental Perspective on Antisocial Behaviour. American Psychologist, 44, 329-335. Sigurdsson, J.F. dan Gudjonsson, G.H. (1996). Psychological Characteristics of Juvenile Alcohol and Drug Users. Journal
250
of Adolescence, 19, 41-46. Smith, P.K. dan Thompson, D. (1991). Practical Approaches to Bullying. London: David Fulton. Smith, R.W. dan Fontana, A. (1981). Social Problems. New York: Holt Rinehart Winston. Snyder, H. Dan Sickmund, M. (1995). Juvenile Offenders and Victims : A National Report. Washington, DC: Office of Juvenile Justice and Delinquency Prevention. Sokol-Katz, J., Dunham, R., dan Zimmerman, R. (1997). Family Structure Versus Parental Attachment in Controlling Adolescent Deviant Behaviour: A Social Control Model. Adolescence, 32(125), 199-215. Wilkerson, I. (1994). Two Boys, A Debt, A Gun, A Victim: The Face of Violence. New York Times, pp. A1 and ff. Wolf, R.M. (1988). Questionnaires. In Keeves, J.P. (Eds.) Educational Research, Methodology and Measurement: An International Handbook. Oxford: Pergamon Press, 478482. Yoshikawa, H. (1994). Prevention As Cumulative Protection: Effects of Early Family Support and Education on Chronic Delinquency and Its Risks. Psychological Bulletin, 115, 2854.
10
FAKTOR-FAKTOR YANG MEMPENGARUHI KEMEROSOTAN DISIPLIN DI KALANGAN REMAJA
Azizi Yahaya K. Shoba A/P C. Karuppaya Aida Mazan
PENGENALAN Disiplin memainkan peranan yang penting ke arah pembentukan sahsiah para pelajar. Ia adalah salah satu komponen penting dalam sistem persekolahan yang berkait rapat berkenaan tatatertib, tatasusila, keadaan, akhlak dan kesopanan. Perkataan disiplin merupakan satu perkara yang begitu sinonim dalam kehidupan kita seharian. Perkataan disiplin ini membawa pengertian yang begitu luas sama ada pengertian yang negatif ataupun pengertian yang positif. Walau bagaimanapun, pengertian negatifnya yang sering menjadi tumpuan dan menjadi satu isu yang amat popular jika ia melibatkan individu atau kumpulan yang rapat dengan masyarakat. Di sekolah, disiplin menjadi satu kawalan sosial bagi mewujudkan suasana tenteram supaya proses pengajaran dan pepbelajaran dapat dijalankan dengan teratur dan lancar. Bagi masyarakat di luar sekolah, disiplin adalah asas penting bagi membentuk kerukunan hidup selaras dengan norma, nilai dan aspirasi negara. Guru adalah golongan yang perlu memberi pemupukan disiplin pelajar-pelajar berada di sekolah. Manakala ibu bapa dan masyarakat perlu memupuk disiplin semasa pelajarpelajar berada di luar sekolah. Datuk Dr.Abdul Hamid Othman dalam akhbar tempatan (Berita Harian: 15hb.Februari 1994) menegaskan bahawa remaja
252
yang melepak berasal daripada masyarakat yang mendiami perkampungan bari di sekitar bandar. Suasana dalam keluarga dan masyrakat tersebut tidak wujud sifat tegur menegur atau nasihat menasihati antara satu dengan yang lain kerana mereka mempunyai sikap hidup yang tidak mahu mencampuri hal-hal orang lain. Disiplin dan kawalan pelajar di sekolah harian adalah bersesuaian dengan kemerosotan disiplin di kalangan pelajar sekolah pada sebilangan masa. Tumpuan utama para guru melihat disiplin adalah melambangkan kesungguhan dan kesediaan pihak sekolah dengan memberi penegasan yang lebih berkesan. Paling tidak, memberi suatu garis panduan mengenai masalah disiplin yang kerap berlaku di sekolah. Selain itu, bagaimana disiplin dapat dikawal oleh pihak sekolah pada setiap hari diberi bagi memelihara serta menerapkan nilai-nilai disiplin, supaya ia membantu meningkatkan prestasi pengajaran dan pebelajaran. Faktor-Faktor Yang Mempengaruhi Kemerosotan Disiplin Pelajar Mengikut Ee Ah Meng (1990), disiplin merupakan yang dipersetujui oleh sesuatu kelompok masyarakat bagi mewujudkan tingkah laku yang baik demi kesempurnaan masyarakat itu sendiri. Disiplin juga merujuk kepada cara berfikir yang tersusun dan seterusnya membawa kepada sifat rasional serta keyakinan diri seseorang itu. Masalah kemerosotan disiplin di sekolah bergantung pada individu itu sendiri. Masalah kurangnya keimanan dan daya ketahanan diri di kalangan pelajar mempercepatkan lagi pengaruh yang tidak baik masuk ke dalam diri pelajar. Rakan sebaya di alam persekolahan adalah kumpulan rujukan pelajar yang memberikan sokongan moral dalam mencari identiti diri dan dan pembentukan imej (Pomberi,1990; Mahmood,1991). Rakan sebaya memberi peluang kepada mereka untuk mengikut piawai kumpulan itu dalam aspek-aspek gaya pakaian, pertuturan, oreintasi kepada muzik, tarian, tayangan filem dan lain-lain. Masalahnya timbul apabila pendedahan seperti
Fakor-Faktor Yang Mempengaruhi Kemerosotam Disiplin
253
ini biasanya melibatkan nilai-nilai buruk yang membawa kepada keruntuhan disiplin dan moral mereka. Selain itu, keluarga yang lengkap yang terdiri daripada ibu bapa dan anak-anak mampu untuk membentuk minda yang sihat. Ini kerana kasih sayang merupakan unsur penting membantu pembentukan minda kanak-kanak. Hurlock (1992), menyatakan bahawa bayi yang kurang kesempatan untuk mendapat ungkapan kasih sayang daripada keluarga menyebabkan kanak-kanak menjadi lesu dan pasif. Suasana sekolah juga merupakan satu faktor yang menyumbang ke arah pelajar yang tidak berdisiplin. Ahli-ahli sosiologi berpendapat tingkah laku buruk remaja dipupuk oleh keadaan sekitar yang tidak menyenangkan. Bagi pelajar, suasana yang tidak menarik menjadikan keadaan lebih buruk. Wong Khek Seng (1996), menyatakan persekitaran yang canggih dan menarik seperti kompleks membeli belah, arked video, pusat snuker, taman-taman rekreasi, pusat-pusat hiburan dan sebagainya, menjadi faktor tarikan utama yang menyebabkan kejadian melepak berlaku pada zaman moden ini. Guru perlu berkebolehan menilai kebolehan dan perkembangan pelajar. Dalam hal ini, guru perlu berupaya menentukan kaedah-kaedah serta strategi-strategi yang berkesan bagi memandu pelajar-pelajar yang berbeza daripada segi kebolehan dan minat. Guru perlu mempunyai banyak pengetahuan terutama daripada segi latar belakang pelajar serta berkenaan pelajaran yang akan diajar (Logan & Logan, 1974). Guru memainkan peranan penting dalam membentuk disiplin di sekolah. Kajian perlu dijalankan bagi mengenal pasti faktor-faktor yang mempengaruhi kemerosotan disiplin pelajar dari persepsi guru disiplin. Dalam kajian ini, penyelidik akan menyelidik menggunakan soal selidik bagi mengetahui sama ada terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor-faktor yang mempengaruhi kemerosotan disiplin pelajar dari persepsi guru disiplin iaitu faktor sikap pelajar, rakan sebaya, keluarga, suasana sekolah, guru, persekitaran, kemahiran dalam mengurus disiplin, keperluan latihan untuk guru disiplin dan masalah-masalah
254
disiplin. OBJEKTIF KAJIAN Ada beberapa faktor yang dikenalpasti menyebabkan masalah kemerosotan disiplin di kalangan pelajar sekolah menengah. Oleh yang demikian, tujuan kajian ini dijalankan adalah untuk mencapai beberapa objektif. Antara objektif yang hendak dicapai adalah: 1. Mengenal pasti faktor yang paling dominan yang menyebabkan kemerosotan disiplin pelajar iaitu sikap pelajar, rakan sebaya, keluarga, suasana sekolah, guru dan persekitaran di kalangan pelajar sekolah menengah dari persepsi guru disiplin 2. Mengenal pasti persepsi guru disiplin terhadap kemahiran dalam mengurus disiplin 3. Mengenal pasti keperluan latihan untuk guru disiplin dalam menangani masalah disiplin pelajar 4. Mengenal pasti masalah-masalah disiplin di kalangan pelajar sekolah menengah dari persepsi guru disiplin 5. Untuk mengetahui sama ada terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor-faktor yang menyebabkan kemerosotan disiplin pelajar iaitu sikap pelajar, rakan sebaya, keluarga, suasana sekolah, guru dan persekitaran mengikut jantina 6. Untuk mengetahui sama ada terdapat perbezaan signifikan antara persepsi guru disiplin terhadap kemahiran dalam mengurus disiplin pelajar mengikut jantina 7. Untuk mengetahui sama ada terdapat perbezaan yang signifikan antara keperluan latihan untuk guru displin pelajar mengikut jantina 8. Untuk mengetahui sama ada terdapat perbezaan yang signifikan antara persepsi guru disiplin terhadap masalahmasalah disiplin mengikut jantina
255
METODOLOGI Kajian ini adalah berbentuk deskriptif. Kajian ini adalah untuk mengetahui faktor-faktor yang mempengaruhi kemerosotan disiplin pelajar sekolah menengah dari perspektif guru disiplin. Satu set soalan soal selidik telah disediakan bagi mengumpulkan maklumat dan data. Sampel kajian terdiri daripada 200 responden yang dipilih secara kelompok atas kelompok dari 20 buah sekolah menengah di Johor. Data diperoleh dengan menggunakan soal selidik yang telah diedarkan kepada responden yang telah terpilih mewakili populasi guru-guru disiplin sekolah menengah di Johor. Set soalan soal selidik mengandungi soalan-soalan tentang latar belakang guru, faktor-faktor kemerosotan iaitu, sikap pelajar, rakan sebaya, keluarga, guru suasana sekolah, persekitaran, kemahiran mengurus disiplin, keperluan latihan dalam mengurus disiplin dan masalahmasalah disiplin. Setiap maklumat telah ditakrifkan secara kuantitatif. Satu kajian rintis juga telah dijalankan untuk menentukan kesahan dan kebolehpercayaan instrument kajian. Seramai 10 orang guru disiplin dari sekolah menengah telah di pilih sebagai sampel kajian rintis. Data analisis dengan menggunakan perisian SPSS 15.0, didapati nilai alpha Cronbach yang diperolehi mencapai 0.949.
256
DAPATAN KAJIAN Faktor Sikap Pelajar Dari Persepsi Guru Disiplin Jadual 10(a) Taburan Responden Mengikut Kekerapan, Peratus, Sisihan Piawai dan Min Bagi Faktor Dominan Sikap Pelajar (n = 200)
Pernyataan Kadang-kadang pelajar tidak dapat mengawal perasaan Pelajar selalu mengganggu rakan sebaya ketika di dalam kelas Pelajar rajin datang ke sekolah Pelajar mudah tersinggung apabila pendapat pelajar ditolak Pelajar tidak mencapai sebarang matlamat dalam hidup pelajar Pelajar amat menghormati guru yang mengajar di sekolah Pelajar bergiat aktif di dalam aktiviti-aktiviti yang dianjurkan di sekolah Pelajar merasa rendah diri kerana kurang pandai di dalam pelajaran Pelajar selalu mematuhi peraturan sekolah Pada waktu lapang pelajar akan menghabiskan masa pelajar dengan mengulangkaji pelajaran di perpustakaan sekolah STS 1 4 2.0% 8 4.0% 7 3.5% 16 8.0% 11 5.5% 15 7.5% 13 6.5% 18 9.0% 19 9.5% 36 18.0% TS 2 25 12.5% 41 20.5% 36 18.0% 50 25.0% 54 27.0% 60 30.0% 74 37.0% 60 30.0% 88 44.0% 94 47.0% Purata TP 3 28 14.0% 23 11.5% 18 9.0% 43 21.5% 61 30.5% 42 21.0% 31 15.5% 42 21.0% 32 16.0% 39 19.5% S 4 108 54.0% 95 47.5% 132 66.0% 70 35.0% 55 27.5% 70 35.0% 64 32.0% 66 33.0% 59 29.5% 27 13.5% SS 5 35 17.5% 33 16.5% 7 3.5% 21 10.5% 19 9.5% 13 6.5% 18 9.0% 14 7.0% 2 1.0% 4 2.0% Min 3.73 3.52 3.48 3.15 3.09 3.03 3.00 2.99 2.69 SP 0.96 1.11 0.95 1.15 1.07 1.10
1.15 1.13 1.03
2.35 3.10
0.99 1.06
Jadual 10(a) menunjukan taburan faktor sikap pelajar yang menjadi faktor-faktor kemerosotan disiplin pelajar sekolah menengah mengikut peratus, min, sisihan piawai. Hasil daripada
257
kajian didapati pernyataan Kadang-kadang pelajar tidak dapat mengawal perasaan mencatatkan min tertinggi iaitu 3.73 dan sisihan piawai 0.96. Bagi pernyataan Pelajar selalu mengganggu rakan sebaya ketika di dalam kelas, mencatatkan nilai min kedua ertinggi iaitu 3.52 dan sisihan piawai 1.11.Secara keseluruhannya min yang diperolehi ialah 3.10 dan sisihan piawai ialah 1.06. Ini menunjukkan tahap faktor sikap pelajar adalah sederhana.. Taburan Tahap Kemerosotan Disiplin Bagi Sikap Pelajar Jadual 10(b) Tahap Kemerosotan Disiplin Mengikut Sikap Pelajar Tahap Persetujuan Kekerapan Peratus Rendah 12 6.0 Sederhana 168 84.0 Tinggi 20 10.0 Jumlah 200 100.0 Jadual 10(b) menunjukkan taburan responden mengikut tahap sikap pelajar. Didapati jumlah responden berada pada tahap persetujuan sederhana mempunyai responden yang paling tinggi iaitu 168 orang atau 84 peratus dan tahap persetujuan yang tinggi pula, iaitu seramai 20 orang atau 10 peratus. Manakala tahap persetujuan yang rendah mempunyai bilangan responden iaitu seramai 12 orang atau 6 peratus.
258
Jadual 10(c) Taburan Responden Mengikut Kekerapan, Peratus, Sisihan Piawai dannMin Bagi Faktor Dominan Rakan Sebaya (n = 200)
Pernyataan Pelajar suka berjalan-jalan dengan kawan-kawan Apabila bersama kawankawan, pelajar merasakan bebas dan boleh melakukan apa sahaja yang pelajar minati Pelajar selalu menghabiskan masa bersama kawan Kawan-kawan pelajar suka membuat bising di dalam kelas Kawan-kawan pelajar suka mengusik pelajar lain semasa guru mengajar Pelajar merasa tenang bila duduk bersama-sama dengan kawan Pelajar tidak pernah menolak ajakan kawan Kawan-kawan banyak membantu pelajar menyelesaikan masalah Pelajar mempunyai ramai kawan yang tidak bersekolah Pelajar tidak terpengaruh apabila diajak melakukan sesuatu oleh kawan-kawan STS 1 3 1.5% 4 2.0% 2 1.0% 2 1.0% 8 4.0% 2 1.0% 4 2.0% 6 3.0% 4 2.0% 23 11.5% TS 2 22 11.0% 20 10.0% 32 16.0% 35 17.5% 25 12.5% 34 17.0% 45 22.5% 45 22.5% 51 25.5% 84 42.0% TP 3 8 4.0% 12 6.0% 10 5.0% 12 6.0% 12 6.0% 27 13.5% 41 20.5% 66 33.0% 68 34.0% 30 15.0% S 4 112 56.0% 115 57.5% 99 49.5% 102 51.0% 113 56.5% 93 46.5% 87 43.5% 65 32.5% 55 27.5% 49 24.5% SS 5 55 27.5% 49 24.5% 57 28.5% 49 24.5% 42 21.0% 44 22.0% 23 11.5% 18 9.0% 22 11.0% 14 7.0% Min 3.97 SP 0.95
3.93
0.94
3.89 3.81 3.78 3.72 3.40 3.22 3.20 2.74 3.57
1.03 1.03 1.04 1.02 1.02 0.99 1.01 1.16 1.02
Purata
Jadual 10(c) menunjukan taburan faktor rakan sebaya menjadi faktor kemerosotan disiplin pelajar sekolah menengah mengikut peratus, min, sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Pelajar suka berjalan-jalan dengan kawankawan mencatatkan min tertinggi iaitu 3.97 dan sisihan piawai 0.95. Bagi pernyataan Apabila bersama kawan-kawan, pelajar merasakan bebas dan boleh melakukan apa sahaja yang pelajar minati, mencatatkan nilai min kedua tertinggi iaitu 3.93 dan sisihan piawai 0.93.Secara keseluruhannya min yang diperolehi
259
ialah 3.57 dan sisihan piawai ialah 1.02. Ini menunjukkan tahap faktor rakan sebaya adalah sederhana. Jadual 10(d) Tahap Kemerosotan Disiplin Mengikut Rakan Sebaya Tahap Persetujuan Kekerapan Peratus Rendah 2 1.0 Sederhana 111 55.5 Tinggi 87 43.5 Jumlah 200 100.0
Taburan Tahap Kemerosotan Disiplin Bagi Rakan Sebaya
Jadual 10(d) menunjukkan taburan responden mengikut tahap rakan sebaya. Bagi tahap persetujuan yang sederhana mempunyai jumlah responden yang paling tinggi iaitu 111 orang atau 55.5 peratus dan diikuti seramai 87 orang atau 43.5 peratus berada pada tahap persetujuan yang tinggi. Manakala tahap persetujuan yang rendah, hanya seramai 2 orang atau 1 peratus.
260
Jadual 10(e) Taburan Responden Mengikut Kekerapan, Peratus, Sisihan Piawai dan Min Bagi Faktor Dominan Keluarga (n = 200)
Pernyataan Ibu bapa pelajar sentiasa sibuk dengan tugas I mereka dan jarang berada di rumah Keluarga pelajar sering menghadapi masalah kewangan menyebabkan pelajar mengabaikan pelajaran Ibu bapa jarang bertanya dan mengambil berat tentang masalah yang pelajar hadapi Pelajar merasa bosan duduk di rumah Keluarga pelajar mengamalkan nilai-nilai murni di dalam kehidupan seharian pelajar Pelajar amat menyayangi keluarga pelajar Ibu bapa pelajar sangat mengambil berat tentang pelajaran pelajar di sekolah Pelajar sering dimarahi oleh ibu bapa Ibu bapa pelajar bersikap pilih kasih di antara adik beradik yang lain Ibu bapa pelajar sentiasa mengambil berat jika pelajar ponteng sekolah STS 1 2 1.0% TS 2 40 20.0% TP 3 28 14.0% S 4 79 39.5% SS 5 51 25.5% Min SP
3.69
1.09
1 0.5%
26 13.0%
42 21.0%
101 50.5%
30 15.0%
3.67
0.90
4 2.0% 6 3.0% 5 2.5% 5 2.5% 6 3.0% 10 5.0% 7 3.5% 7 3.5%
38 19.0% 28 14.0% 46 23.0% 40 20.0% 58 29.0% 38 19.0% 39 19.5% 73 36.5% Purata
22 11.0% 35 17.5% 58 29.0% 55 27.5% 39 19.5% 74 37.0% 81 40.5% 40 20.0%
102 51.0% 101 50.5% 58 29.0% 87 43.5% 74 37.0% 62 31.0% 63 31.5% 61 30.5%
34 17.0% 30 15.0% 33 16.5% 13 6.5% 23 11.5% 16 8.0% 10 5.0% 19 9.5%
3.62 3.61 3.34 3.32 3.25 3.18 3.15 3.06 3.39
1.04 1.00 1.08 0.95 1.09 1.00 0.91 1.09 1.02
Jadual 10(e) menunjukan taburan faktor keluarga pelajar menjadi faktor kemerosotan disiplin pelajar sekolah menengah mengikut peratus, min, sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Ibu bapa pelajar sentiasa sibuk dengan tugas I mereka dan jarang berada di rumah mencatatkan min tertinggi iaitu 3.69 dan sisihan piawai 1.09. Bagi pernyataan Keluarga pelajar sering menghadapi masalah kewangan menyebabkan
261
pelajar mengabaikan pelajaran, mencatatkan nilai min kedua tertinggi iaitu 3.67 dan sisihan piawai 0.90. Secara keseluruhannya min yang diperolehi ialah 3.39 dan sisihan piawai ialah 1.02. Ini menunjukkan tahap faktor keluarga adalah sederhana. Jadual 10(f) Tahap Kemerosotan Disiplin Mengikut Keluarga Tahap Persetujuan Kekerapan Peratus Rendah 45 22.5 Sederhana 108 54.0 Tinggi 47 23.5 Jumlah 200 100.0 Taburan Tahap Kemerosotan Disiplin Bagi Keluarga Jadual 10(f) menunjukkan taburan responden mengikut tahap keluarga. Tahap persetujuan yang sederhana menunjukkan jumlah responden yang paling tinggi iaitu 108 orang atau 54 peratus. Bagi tahap persetujuan yang tinggi, bilangan responden adalah seramai 47 orang atau 23.5 peratus. Jumlah responden yang berada pada tahap persetujuan yang rendah adalah 45 orang atau 22.5 peratus.
262
Jadual 10(g) Taburan Responden Mengikut Kekerapan, Peratus, Sisihan Piawai dan Min Bagi Faktor Dominan Suasana Sekolah (n = 200)
Pernyataan Bilangan pelajar yang terlalu ramai dalam kelas menyebabkan pelajar suka membuat bising untuk menarik perhatian guru Pelajar berasa susah untuk menumpukan perhatian pelajar di dalam kelas ketika guru mengajar Pelajar amat gembira bersekolah di sini Suasana sekolah merupakan faktor yang mempengaruhi masalah disiplin pelajar Pelajar bergiat aktif di dalam aktiviti kokurikulum sekolah Kelas yang panas menyebabkan pelajar ponteng sekolah Kelas yang tidak cukup terang menyebabkan pelajar tidur dalam kelas Pelajar berasa tertekan dengan peraturan sekolah yang terlalu ketat Bangunan sekolah yang tidak cantik dan buruk menyebabkan pelajar tidak menjaga kemudahan sekolah STS 1 8 4.0% TS 2 47 23.5% TP 3 8 4.0% S 4 102 51.0% SS 5 35 17.5% Min SP
3.55
1.15
1 0.5% 3 1.5% 9 4.5% 11 5.5% 19 9.5% 20 10.0% 11 5.5% 32 16.0%
45 22.5% 26 13.0% 49 24.5% 61 30.5% 60 30.0% 64 32.0% 87 43.5% 69 34.5%
24 12.0% 48 24.0% 11 5.5% 15 7.5% 21 10.5% 16 8.0% 33 16.5% 13 6.5%
108 54.0% 108 54.0% 111 55.5% 100 50.0% 73 36.5% 81 40.5% 49 24.5% 70 35.0%
22 11.0% 15 7.5% 20 10.0% 13 6.5% 27 13.5% 19 9.5% 20 10.0% 16 8.0%
3.53 3.53 3.42 3.22 3.15 3.08 2.90
0.98 0.87 1.10 1.12 1.25 1.23 1.14
2.85 3.25
1.28 1.12
Purata
Jadual 10(g) menunjukan taburan faktor suasana sekolah menjadi faktor kemerosotan disiplin pelajar sekolah menengah mengikut peratus, min, sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Bilangan pelajar yang terlalu ramai dalam kelas menyebabkan pelajar suka membuat bising untuk menarik perhatian guru mencatatkan min tertinggi iaitu 3.55 dan sisihan piawai 1.15. Bagi pernyataan Pelajar berasa susah untuk menumpukan perhatian pelajar di dalam kelas ketika guru mengajar, mencatatkan nilai min kedua tertinggi iaitu 3.53 dan
263
sisihan piawai 0.98. Secara keseluruhannya min yang diperolehi ialah 3.25 dan sisihan piawai ialah 1.12. Ini menunjukkan tahap faktor suasana sekolah adalah sederhana. Jadual 10(h) Tahap Kemerosotan Disiplin Mengikut Suasana Sekolah Tahap Persetujuan Kekerapan Peratus Rendah 11 5.5 Sederhana 139 69.5 Tinggi 50 25.0 Jumlah 200 100.0 Taburan Tahap Kemerosotan Disiplin Bagi Suasana Sekolah Jadual 10(h) menunjukkan taburan responden mengikut tahap suasana sekolah. Tahap persetujuan yang sederhana mempunyai bilangan responden yang paling tinggi iaitu 139 orang atau 69.5 peratus dan seramai 50 orang atau 25 peratus berada pada tahap persetujuan yang tinggi. Bagi tahap persetujuan yang rendah, jumlah responden adalah 11 orang atau 5.5 peratus.
264
Jadual 10(i) Taburan Responden Mengikut Kekerapan, Peratus, Sisihan Piawai dan Min Bagi Faktor Dominan Guru (N = 200)
Pernyataan Sikap mesra guru dapat memberi peluang kepada pelajar mengemukakan masalah mereka Guru-guru akan merekodkan nama pelajar jika melanggar peraturan sekolah Cara guru mengajar membuat pelajar seronok datang ke sekolah Guru sering bertanya tentang masalah yang dihadapi oleh pelajar Guru-guru sering memberi hukuman jika tidak dapat menyiapkan kerja rumah Guru-guru suka memberi kerja rumah yang banyak Guru yang garang menyebabkan pelajar tidak suka datang ke sekolah Guru selalu mengambil tindakan yang keras terhadap pelajar berbanding dengan kesalahan mereka Guru akan menampalkan nama-nama pelajar yang melanggar peraturan Guru jarang memberi peluang untuk bertanya soalan STS 1 0 0.0% 1 0.5% 1 0.5% 2 1.0% 5 2.5% 8 4.0% 19 9.5% 12 6.0% 26 13.0% 34 17.0% TS 2 8 4.0% 12 6.0% 17 8.5% 25 12.5% 40 20.0% 73 36.5% 75 37.5% 111 55.5% 99 49.5% 112 56.0% TP 3 11 5.5% 5 2.5% 36 18.0% 23 11.5% 23 11.5% 30 15.0% 21 10.5% 32 16.0% 24 12.0% 14 17.0% S 4 125 62.5% 126 63.0% 119 59.5% 133 66.5% 119 59.5% 74 37.0% 64 32.0% 35 17.5% 47 23.5% 36 18.0% SS 5 56 28.0% 56 28.0% 27 13.5% 17 8.5% 13 6.5% 15 7.5% 21 10.5% 10 5.0% 4 2.0% 4 2.0% Min SP
4.15
0.69
4.12 3.77 3.69 3.48 3.08 2.97
0.76 0.81 0.84 0.97 1.09 1.23
2.60
1.01
2.52 2.32 3.27
1.05 1.02 0.95
Purata
Jadual 10(i) menunjukan taburan faktor guru menjadi faktor kemerosotan disiplin pelajar sekolah menengah mengikut peratus, min, sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Bilangan pelajar yang terlalu ramai dalam kelas menyebabkan pelajar suka membuat bising untuk menarik perhatian guru mencatatkan min tertinggi iaitu 3.55 dan sisihan piawai 1.15. Bagi pernyataan Pelajar berasa susah untuk menumpukan perhatian pelajar di dalam kelas ketika guru
265
mengajar, mencatatkan nilai min kedua tertinggi iaitu 3.53 dan sisihan piawai 0.98. Secara keseluruhannya min yang diperolehi ialah 3.25 dan sisihan piawai ialah 1.12. Ini menunjukkan tahap faktor suasana sekolah adalah sederhana. Jadual 10(i) Tahap Kemerosotan Disiplin Mengikut Guru Tahap Persetujuan Kekerapan Peratus Rendah 1 0.5 Sederhana 160 80.0 Tinggi 39 19.5 Jumlah 200 100.0 Taburan Tahap Kemerosotan Disiplin Bagi Guru Jadual 10(i) menunjukkan taburan responden mengikut tahap guru. Didapati jumlah responden yang paling tinggi adalah berada pada tahap persetujuan yang sederhana iaitu 160 orang atau 80 peratus dan seramai 39 orang atau 19.5 peratus berada pada tahap persetujuan yang tinggi. Manakala bagi tahap persetujuan yang rendah hanya seorang atau 0.5 peratus.
266
Jadual 10(j) Taburan Responden Mengikut Kekerapan, Peratus, Sisihan Piawai dan Min Bagi Faktor Dominan Persekitaran (n = 200)
Pernyataan Pelajar selalu terpengaruh dengan budaya negatif dari luar melalui media massa Pelajar sering melepak di pusat membeli-belah untuk bersama rakan-rakan yang lain Pelajar selalu memperoleh maklumat terkini tentang dunia melalui media cetak dan elektronik Masyarakat selalu memandang serong terhadap pelajar jika pelajar telah melakukan kesalahan Saudara-mara di sekeliling rumah pelajar tidak pernah menasihati pelajar Pelajar sentiasa mendapat sokongan dan tunjuk ajar daripada jiran-jiran dan saudara-mara yang berpengalaman di dalam meneruskan kehidupan harian Jiran-jiran pelajar sentiasa mengamalkan sifat bantumembantu sesama pelajar Jiran pelajar sering mengambil berat tentang masalah disiplin anak-anak tetangga mereka STS 1 2 1.0% 6 3.0% 3 1.5% TS 2 9 4.5% 17 8.5% 40 20.0% TP 3 7 3.5% 22 11.0% 22 11.0% S 4 110 55.0% 115 57.5% 83 41.5% SS 5 72 36.0% 40 20.0% 52 26.0% Min 4.21 SP 0.79
3.83
0.95
3.71
1.11
4 2.0% 5 2.5%
40 20.0% 27 13.5%
31 15.5% 72 36.0%
95 47.5% 57 28.5%
30 15.0% 39 19.5%
3.54
1.04
3.49
1.03
7 3.5%
47 23.5%
61 30.5%
70 35.0%
15 7.5%
3.20
1.00
7 3.5% 9 4.5%
46 23.0% 53 26.5% Purata
68 34.0% 65 32.5%
66 33.0% 63 31.5%
13 6.5% 10 5.0%
3.16
0.97
3.06 3.53
0.98 0.99
Jadual 10(j) menunjukan taburan faktor persekitaran menjadi faktor kemerosotan disiplin pelajar sekolah menengah mengikut peratus, min, sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Bilangan pelajar yang terlalu ramai dalam kelas menyebabkan pelajar suka membuat bising untuk menarik perhatian guru mencatatkan min tertinggi iaitu 3.55 dan sisihan
267
piawai 1.15. Bagi pernyataan Pelajar berasa susah untuk menumpukan perhatian pelajar di dalam kelas ketika guru mengajar, mencatatkan nilai min kedua tertinggi iaitu 3.53 dan sisihan piawai 0.98. Secara keseluruhannya min yang diperolehi ialah 3.25 dan sisihan piawai ialah 1.12. Ini menunjukkan tahap faktor persekitaran adalah sederhana. Jadual 10(k) Tahap Kemerosotan Disiplin Mengikut Persekitaran
Tahap Persetujuan Rendah Sederhana Tinggi Jumlah Kekerapan 1 137 62 200 Peratus 0.5 68.5 31.0 100.0
Taburan Tahap Kemerosotan Disiplin Bagi Persekitaran Jadual 10(k) menunjukkan taburan responden mengikut tahap persekitaran. Dalam tahap persetujuan yang sederhana, bilangan responden adalah paling tinggi iaitu 137 orang atau 68.5 peratus dan diikuti dengan tahap persetujuan tinggi terdiri daripada 62 orang atau 31 peratus. Hanya seorang atau 0.5 peratus berada pada tahap persetujuan yang rendah.
268
Jadual 10(l) Analisis Taburan Responden Mengikut kekerapan, peratus, Sisihan Piawai dan Min Terhadap Persepsi Guru Disiplin Terhadap Kemahiran Dalam Mengurus Disiplin (n = 200)
Pernyataan Saya mudah bergaul dengan pelajar Saya mempunyai kemahiran berkomunikasi yang baik. Saya mengamalkan suasana pengajaran dan pembelajaran yang menarik dan mencabar Saya menjalin hubungan yang baik dengan guru bimbingan kaunseling dalam mengurus disiplin pelajar Saya ada kemahiran merancang dan mengurus kemajuan pembelajaran. Saya seorang guru disiplin yang mewujudkan pemuafakatan di kalangan pelajar bermasalah disiplin Saya mempunyai kemahiran menyelesaikan masalah disiplin pelajar. Saya seorang guru disiplin yang bertauliah dan mempunyai kepakaran dalam pengurusan disiplin pelajar STS 1 1 0.5% 1 0.5% 0 0.0% 3 1.5% 5 2.5% 5 2.5% 2 1.0% 14 7.0% TS 2 1 0.5% 2 1.0% 4 2.0% 17 8.5% 13 6.5% 23 11.5% 42 21.0% 64 32.0% TP 3 9 4.5% 14 7.0% 17 8.5% 14 7.0% 15 7.5% 34 17.0% 27 13.5% 43 21.5% S 4 142 71.0% 129 64.5% 154 77.0% 130 65.0% 142 71.0% 113 56.5% 110 55.0% 57 28.5% SS 5 47 23.5% 54 27.0% 25 12.5% 36 18.0% 25 12.5% 25 12.5% 19 9.5% 22 11.0% Min 4.17 4.17 4.00 SP 0.57 0.63 0.54
3.90
0.85
3.85
0.82
3.65
0.93
3.51
0.96
3.05 3.78
1.15 0.80
Purata
Jadual 10(l) menunjukan taburan faktor Persepsi Guru Disiplin Terhadap Kemahiran Dalam Mengurus Disiplin menjadi faktor kemerosotan disiplin pelajar sekolah menengah mengikut peratus, min, sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Bilangan pelajar yang terlalu ramai dalam kelas menyebabkan pelajar suka membuat bising untuk menarik perhatian guru mencatatkan min tertinggi iaitu 3.55 dan sisihan piawai 1.15. Bagi pernyataan Pelajar berasa susah untuk menumpukan perhatian pelajar di dalam kelas ketika guru
269
mengajar, mencatatkan nilai min kedua tertinggi iaitu 3.53 dan sisihan piawai 0.98. Secara keseluruhannya min yang diperolehi ialah 3.25 dan sisihan piawai ialah 1.12. Ini menunjukkan tahap faktor Persepsi Guru Disiplin Terhadap Kemahiran Dalam Mengurus Disiplin adalah tinggi. Jadual 10(m) Taburan Responden Mengikut Tahap Persepsi Guru Disiplin Terhadap Kemahiran Dalam Mengurus Disiplin Tahap Persetujuan Kekerapan Peratus Rendah 1 0.5 Sederhana 70 35.0 Tinggi 129 64.5 Jumlah 200 100.0 Taburan Tahap Persepsi Guru Disiplin Terhadap Kemahiran Dalam Mengurus Disiplin Jadual 10(m) menunjukkan taburan responden mengikut tahap persepsi guru disiplin terhadap kemahiran dalam mengurus disiplin. Tahap persetujuan yang tinggi iaitu seramai 129 orang atau 64.5 peratus dan tahap persetujuan yang sederhana pula mempunyai jumlah responden seramai 70 orang atau 35 peratus. Hanya seorang sahaja atau 0.5 peratus mempunyai tahap persetujuan yang rendah.
270
Jadual 10(n) Analisis Responden Mengikut kekerapan, peratus, Sisihan Piawai dan Min Bagi Persepsi Guru Disiplin terhadap Keperluan Latihan Untuk Guru Disiplin Dalam Menangani Disiplin Pelajar (n = 200)
Pernyataan Saya ada panduan bagi mengatasi masalah disiplin pelajar Saya mempunyai latihan yang mencukup dalam mengurus disiplin pelajar Kursus-kursus bercorak disiplin sentiasa dianjurkan oleh Kementerian Pelajaran Saya mengkaji dan memperkemas peraturanperaturan disiplin yang sedia ada Saya memiliki kemahiran yang mantap dalam mengurus pembangunan sahsiah pelajar Saya mempunyai pengetahuan yang luas dalam mengatasi masalah disiplin pelajar Saya selalu ke kursus pengurusan disiplin yang dianjurkan oleh Jabatan Pelajaran Negeri Saya seorang guru disiplin yang pernah hadir taklimat dan mesyuarat disiplin peringkat daerah dan negeri STS 1 6 3.0% 5 2.5% 16 8.0% 13 6.5% 7 3.5% 6 3.0% 24 12.0% TS 2 39 19.5% 66 33.0% 51 25.5% 70 35.0% 74 37% 84 42.0% 96 48.0% TP 3 31 15.5% 20 10.0% 41 20.5% 16 8.0% 34 17.0% 40 20.0% 15 7.5% S 4 101 50.5% 102 51.0% 79 39.5% 86 43.0% 67 33.5% 63 31.5% 56 28.0% SS 5 23 11.5% 7 3.5% 13 6.5% 15 7.5% 18 9.0% 7 3.5% 9 4.5% Min 3.48 3.20 SP 1.03 1.02
3.11
1.11
3.10
1.16
3.08
1.10
2.91
1.00
2.65
1.14
30 15.0%
93 46.5% Purata
8 4.0%
58 29.0%
11 5.5%
2.64 3.02
1.20 1.10
Jadual 10(n) menunjukan taburan faktor Persepsi Guru Disiplin terhadap Keperluan Latihan Untuk Guru Disiplin Dalam Menangani Disiplin Pelajar menjadi faktor kemerosotan disiplin pelajar sekolah menengah mengikut peratus, min, sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Bilangan pelajar yang terlalu ramai dalam kelas menyebabkan pelajar suka membuat
271
bising untuk menarik perhatian guru mencatatkan min tertinggi iaitu 3.55 dan sisihan piawai 1.15. Bagi pernyataan Pelajar berasa susah untuk menumpukan perhatian pelajar di dalam kelas ketika guru mengajar, mencatatkan nilai min kedua tertinggi iaitu 3.53 dan sisihan piawai 0.98. Secara keseluruhannya min yang diperolehi ialah 3.02 dan sisihan piawai ialah 1.10. Ini menunjukkan tahap faktor Persepsi Guru Disiplin terhadap Keperluan Latihan Untuk Guru Disiplin Dalam Menangani Disiplin Pelajar adalah sederhana. Jadual 10(o) Taburan Responden Mengikut Tahap Persepsi Guru Disiplin Terhadap Keperluan Latihan Untuk Guru Disiplin Dalam Menangani Disiplin Pelajar Tahap Persetujuan Kekerapan Peratus Rendah 45 22.5 Sederhana 108 54.0 Tinggi 47 23.5 Jumlah 200 100.0 Taburan Tahap Persepsi Guru Disiplin Terhadap Keperluan Latihan Untuk Guru Disiplin Dalam Menangani Disiplin Pelajar Jadual 10(o) menunjukkan taburan responden mengikut tahap bagi keperluan latihan untuk guru disiplin dalam menangani disiplin pelajar. Majoriti responden berada pada tahap persetujuan yang sederhana iaitu seramai 108 orang atau 54 peratus dan seramai 47 orang atau 23.5 peratus berada pada tahap persetujuan yang tinggi. Hasil kajian menunjukkan tahap persetujuan yang rendah mempunyai jumlah responden yang paling rendah iaitu seramai 45 orang atau 22.5 peratus.
272
Jadual 10(p) Analisis Taburan Responden Mengikut kekerapan, peratus, Sisihan Piawai dan Min Bagi Jenis masalah-masalah disiplin (n = 200)
Pernyataan Rosakkan Harta Benda Buli Pelajar Lain Ponteng Kurang Sopan Ancam Pengawas Peras Ugut Lepak di Pusat Beli-Belah Merokok Lukis Gambar di Dinding Melawan dan Pukul Guru STS 1 1 0.5% 0 0.0% 1 0.5% 1 0.5% 5 2.5% 1 0.5% 5 2.5% 16 8.0% 10 5.0% 28 14.0% TS 2 18 9.0% 27 13.5% 24 12.0% 29 14.5% 19 9.5% 29 14.5% 29 14.5% 25 12.5% 19 9.5% 61 30.5% Purata TP 3 12 6.0% 17 8.5% 8 4.0% 16 8.0% 32 16.0% 38 19.0% 40 20.0% 27 13.5% 32 16.0% 43 21.5% S 4 129 64.5% 100 50.0% 124 62.0% 107 53.5% 104 52.0% 101 50.5% 92 46.0% 99 49.5% 104 52.0% 53 26.5% SS 5 40 20.0% 56 28.0% 43 21.5% 47 23.5% 40 20.0% 31 15.5% 34 17.0% 33 16.5% 40 20.0% 15 7.5% Min 3.95 3.93 3.92 3.85 3.78 3.66 3.61 3.54 3.31 2.83 3.64 SP 0.82 0.95 0.88 0.96 0.96 0.93 1.01 1.15 1.11 1.19 1.00
Jadual 10(p) menunjukan taburan masalah-masalah disiplin menjadi faktor kemerosotan disiplin pelajar sekolah menengah mengikut peratus, min, sisihan piawai. Hasil daripada kajian didapati pernyataan Bilangan pelajar yang terlalu ramai dalam kelas menyebabkan pelajar suka membuat bising untuk menarik perhatian guru mencatatkan min tertinggi iaitu 3.55 dan sisihan piawai 1.15. Bagi pernyataan Pelajar berasa susah untuk menumpukan perhatian pelajar di dalam kelas ketika guru mengajar, mencatatkan nilai min kedua tertinggi iaitu 3.53 dan sisihan piawai 0.98. Secara keseluruhannya min yang diperolehi ialah 3.25 dan sisihan piawai ialah 1.12. Ini menunjukkan tahap masalah-masalah disiplin adalah tinggi.
273
Jadual 10(q) Taburan Responden Mengikut Tahap MasalahMasalah Disiplin Tahap Persetujuan Kekerapan Peratus Rendah 19 9.5 Sederhana 59 29.5 Tinggi 122 61.0 Jumlah 200 100.0
Taburan Tahap Masalah-masalah Disiplin Dari Persepsi Guru Disiplin
Jadual 10(q) menunjukkan taburan responden mengikut tahap masalah-masalah disiplin. Bagi tahap persetujuan min yang rendah adalah seramai 19 orang atau 9.5 peratus, manakala bagi tahap persetujuan yang sederhana ialah seramai 59 orang atau 29.5 peratus. Majoriti responden berada pada tahap persetujuan yang tinggi iaitu seramai 122 orang atau 61 peratus. Jadual 10(r) Taburan Min Keseluruhan Setiap Konstruk Bil Faktor Kemerosotan Disiplin Pelajar Min 1 Sikap Pelajar 3.10 2 Rakan Sebaya 3.57 3 Keluarga 3.39 4 Suasana Sekolah 3.25 5 Guru 3.27 6 Persekitaran 3.53 Jadual 10(r) menunjukkan min keseluruhan setiap konstruk. Didapati konstuk bagi rakan sebaya mempunyai nilai min yang paling tinggi iaitu sebanyak 3.57, diikuti dengan konstruk persekitaran di mana nilai min adalah 3.53 dan konstruk keluarga dengan nilai min sebanyak 3.39. Selain itu, nilai min bagi konstruk guru adalah sebanyak 3.29 dan konstruk suasana sekolah mempunyai nilai min sebanyak 3.25. Hasil kajian menunjukkan konstruk sikap pelajar mempunyai nilai min yang paling rendah iaitu 3.10.
274
Perbezaan faktor kemersosotan disiplin mengikut jantina Faktor Jantina Dalam bahagian ini, keputusan kajian dikemukakan. Kaedah statistik yang digunakan adalah Ujian-t. Kepuusan kajian dilaporkan berdasarkan objektif kajian. Hasil kajian menunjukkan tidak terdapat perbezaan min yang signifikan maka dengan ini dapatlah dirumuskan bahawa tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor-faktor kemerosotan disiplin sekolah Jadual 10(s) Ujian-t Antara Faktor Sikap Pelajar Mengikut Jantina (Hipotesis Nol 1.1) Bil Min Sisihan Df Sig t Jantina Piawai . Min Lelaki 88 3.04 0.49 Sikap Perempuan 112 3.15 0.53 Pelajar Aras keertian = 0.05 ,P = 0.142 > 0.05 19 0.1 1.47
Berdasarkan jadual 10(s), didapati nilai p = 0.142 menunjukkan tiada perbezaan signifikan antara faktor sikap pelajar mengikut jantina iaitu aras signifikan 0.142 melebihi aras signifikan yang ditetapkan iaitu 0.05. Oleh yang demikian Hipotesis Nol diterima : Tiada perbezaan signifikan antara faktor sikap pelajar dengan jantina iaitu aras signifikan 0.142 melebihi aras signifikan yang ditetapkan 0.05. Oleh kerana, keputusan ujian-t menunjukkan tidak terdapat perbezaan min yang signifikan maka dengan ini dirumuskan bahawa tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor sikap pelajar mengikut jantina.
275
Jadual 10(t) Ujian-t antara faktor Rakan Sebaya dengan Jantina

Bil Jantina Min Rakan Sebaya Lelaki Perempuan 88 112 Min 3.56 3.56 Sisihan Piawai 0.599 0.518 Df 198 Sig. 0.9 62 t 0.048
Aras keertian = 0.05, P = 0.962 > 0.05 Berdasarkan jadual 10(t), didapati nilai p = 0.962. Hipotesis Nol diterima : Tiada perbezaan signifikan antara faktor rakan sebaya mengikut jantina iaitu aras signifikan 0.962 melebihi aras signifikan yang ditetapkan iaitu 0.05. Oleh kerana, keputusan ujian-t menunjukkan tidak terdapat perbezaan min yang signifikan maka dengan ini dirumuskan bahawa tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara rakan sebaya mengikut jantina. Jadual 10(u) Ujian-t antara faktor Keluarga dengan Jantina
Jantina Min Keluarga Lelaki Perempuan Bil 88 112 Min 3.48 3.31 Sisihan Piawai 0.52 0.31 Df 198 Sig. 0.0 0 t 2.838
Aras keertian = 0.05, P = 0.00 < 0.05 Berdasarkan jadual 10(u), didapati nilai p = 0.00. Hipotesis Nol ditolak kerana signifikan. Terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor keluarga mengikut jantina. Oleh kerana, keputusan ujian-t menunjukkan terdapat perbezaan min maka dengan ini dirumuskan bahawa terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor keluarga mengikut jantina.
276
Jadual 10(v)Ujian-t antara faktor Suasana Sekolah dengan Jantina

Jantina Min Suasana Sekolah Lelaki Perempuan Bil 88 112 Min 3.31 3.19 Sisihan Piawai 0.55 0.63 Df 198 Sig. 0.1 68 t 1.385
Aras keertian = 0.05, P = 0.168 > 0.05 Berdasarkan jadual 10(v), didapati nilai p = 0.168. Hipotesis Nol diterima : Tiada Perbezaan signifikan antara faktor suasana sekolah mengikut jantina iaitu aras signifikan 0.168 melebihi aras signifikan yang ditetapkan iaitu 0.05. Oleh kerana, keputusan ujian-t menunjukkan tidak terdapat perbezaan min yang signifikan maka dengan ini dirumuskan bahawa tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara suasana sekolah mengikut jantina. Jadual 10(w) Ujian-t antara faktor Guru dengan Jantina
Jantina Min Guru Lelaki Perempuan Bil 88 112 Min 3.3716 3.1866 Sisihan Piawai 0.50513 0.37017 Df 198 Sig. 0.00 t 2.988
Aras keertian = 0.05, P = 0.00 < 0.05 Berdasarkan jadual 10(w), didapati nilai p = 0.00. Hipotesis Nol ditolak kerana signifikan. Terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor guru mengikut jantina. Oleh kerana, keputusan ujian-t menunjukkan terdapat perbezaan min maka dengan ini dirumuskan bahawa terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor guru mengikut jantina.
277
Jadual 10(x) Ujian-t antara faktor Persekitaran dengan Jantina

Jantina Min Persekitaran Lelaki Perempuan Bil 88 112 Min 3.56 3.49
Sisihan Piawai
Df 198
Sig. 0.28 5
t 1.07 1
0.59 0.38
Aras keertian = 0.05, P = 0.285 > 0.05 Berdasarkan jadual 10(x), didapati nilai p = 0.285. Hipotesis Nol diterima : Tiada perbezaan signifikan antara faktor persekitaran mengikut jantina iaitu aras signifikan 0.285 melebihi aras signifikan yang ditetapkan iaitu 0.05. Oleh kerana, keputusan ujian-t menunjukkan tidak terdapat perbezaan min yang signifikan maka dengan ini dirumuskan bahawa tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor persekitaran mengikut jantina. Jadual 10(y) Ujian-t antara faktor Kemahiran Mengurus Disiplin Mengikut Jantina
Jantina Min Kemahiran Mengurus Lelaki Perempuan Bil 88 112 Min 3.82 3.75 Sisihan Piawai 0.59 0.38 Df 198 Sig. 0.36 9 t 0.901
Aras keertian = 0.05, P = 0.369 > 0.05 Berdasarkan jadual 10(y), didapati nilai p = 0.369. Hipotesis Nol diterima : Tiada perbezaan signifikan antara persepsi guru disiplin terhadap kemahiran dalam mengurus disiplin pelajar mengikut jantina iaitu aras signifikan 0.369 melebihi aras signifikan yang ditetapkan iaitu 0.05. Oleh kerana, keputusan ujian-t menunjukkan tidak terdapat perbezaan min yang signifikan maka dengan ini dirumuskan bahawa tidak terdapat perbezaan yang signifikan antara kemahiran mengurus mengikut jantina.
278
Jadual 10(z) Ujian-t antara faktor Keperluan Latihan dengan Jantina

Jantina
Min Keperluan Latihan
Bil 88 112
Min 3.1946 2.8817
Lelaki Perempuan
Sisihan Piawai 0.75355 0.79798
Df 198
Sig. 0.00
t 2.82 1
Aras keertian = 0.05, P = 0.00 < 0.05 Berdasarkan jadual 10(z), didapati nilai p = 0.00. Hipotesis Nol ditolak kerana signifikan. Terdapat perbezaan yang signifikan antara keperluan latihan untuk guru disiplin dalam menangani disiplin pelajar mengikut jantina. Oleh kerana, keputusan ujian-t menunjukkan terdapat perbezaan min maka dengan ini dirumuskan bahawa terdapat perbezaan yang signifikan antara faktor keperluan latihan mengikut jantina. Jadual 10 Ujian-t antara Masalah-masalah disiplin mengikut Jantina
Jantina Min Keperluan Latihan Lelaki Perempuan Bil 88 112 Min 3.43 3.80 Sisihan Piawai 0.85 0.66 Df 198 Sig. 0.02 T -3.44
Aras keertian = 0.05 , P = 0.02 < 0.05 Berdasarkan jadual 10, didapati nilai p = 0.02. Hipotesis Nol ditolak kerana signifikan. Terdapat perbezaan yang signifikan antara persepsi guru disiplin terhadap masalah-masalah disiplin mengikut jantina. Oleh kerana, keputusan ujian-t menunjukkan terdapat perbezaan min maka dengan ini dirumuskan bahawa terdapat perbezaan yang signifikan antara persepsi guru disiplin terhadap masalah-masalah disiplin mengikut jantina.
279
KESIMPULAN Orang Malaysia memang kaya dengan tatasusilanya. Bertiangkan agama dan bersendikan adat, kita dididik supaya menjadi insan yang berguna. Hormat orang tua, hormat guru dan hormat keluarga. Lebih mudah lagi kita juga biasa mendengar ungkapan iaitu yang tua dihormati yang muda disayangi.Malangnya, budaya kini semakin lama semakin pudar. Paling ketara, Guru atau cikgu yang dulu disanjungi malah ditakuti, kini semakin tidak dihormati manakala peraturan sekolah dulu diikuti, sekarang peraturan sekolah sewenang-wenangnya diingkari. Kita dapat melihat setiap sekolah yang ada di rantau Asia ini mahupun di pelusuk dunia ini 80 peratus daripada masalah-masalah yang dihadapi oleh setiap sekolah ialah masalah disiplin iaitu gejala salah laku pelajar yang serius. Kemerosotan disiplin pelajar terutamanya pelajar sekolah menengah perlu dipandang serius oleh semua pihak supaya ia tidak berlanjutan. Malah sikap terbuka sesetengah sekolah yang mendedahkan kes salah laku pelajar mereka perlu dipuji dan dicontohi.Jika disorok sampai bila pun masalah ini tidak dapat diselesaikan dan para guru terpaksa berdepan dengan pelajar yang bermasalah. Peranan pihak kerajaan termasuk polis dalam usaha membendung samseng tidak akan berjaya tanpa sokongan daripada ibu bapa atau pelajar itu sendiri. Walaupun guru bertanggungjawab dalam memberikan pendidikan formal, tidak semestinya mereka juga bertanggungjawab memastikan semua pelajarnya tidak melakukan perbuatan-perbuatan yang menyalahi undang-undang sekolah.
280
RUJUKAN Azizi Yahaya dan Jaafar Sidek Latif (2005). Membentuk Identiti Remaja. Pahang:PTS Publication & Distributors Sdn. Bhd. Azizi Yahaya. et.al. (2005). Psikologi Kognitif. Skudai: Universiti Teknologi Malaysia. Azizi Yahaya. et.al. (2005). Psikologi Sosial Alam Remaja. Pahang:PTS Publication & Distributors Sdn. Bhd. Azizi Yahaya. et.al. (2007). Menguasai Penyelidikan Dalam Pendidikan. Pahang: PTS Publication & Distributors Sdn. Bhd. How Lee Chan (2007). Faktor-faktor yang mempengaruhi gejala ponteng di kalangan pelajar sekolah menengah Johor. Universiti Teknology Malaysia: Tesis Sarjana. Hurlock, E.B., (1973). Adolescence Development. New York: Mc Graw-Hill Book Co. Pomberi, et.al (1991). The Mexican American gang member. Evaluation and Treatment. In.R.M. Becerra, M.Karno, & J.Escabor (eds). Mental health And Hispanic Americans: Clinal perspectives, (p). New York: Grune & TStrattin. Rosnah binti Hj. Buang (2006). Faktor-faktor yang mempengaruhi gejala Gengsterisme di kalangan pelajar sekolah menengah di empat buah Negeri. Universiti Teknology Malaysia: Tesis Sarjana. Sigamoney, S. (1984). Disiplin Sekolah, Definisi dan konsepkonsep Disiplin. Melalui Sistem Perlakuan Positif dan Perlakuan Negatif (Merit/ Demerit System). Pengasuh, Jurnal akademik dan Profesyenal Maktab Sultan abu Bakar JohorBahru. hlm. 11-28. Tom V. Savage (1991). Discipline For Self-Control. New Jersey: Prentice-Hall, Inc. Wong Khek Seng (1996). Fenomena Budaya Lepak dalam Akademik keluaran khas Hlm. 75-78.
Permasalahan Sosial di Kalangan Remaja :Satu Cabaran
281
11
PERMASALAH SOSIAL DI KALANGAN REMAJA: SATU CABARAN
Azizi Hj. Yahaya Aida Mazan
PENGENALAN Permasalahan sosial dan gejala yang menyalahi dan melanggari norma-norma kesucian yang dipelihara dalam masyarakat adalah merupakan salah satu persoalan yang semakin meruncing serta memerlukan satu set kaedah penyelesaian yang berkesan (Jawatankuasa Program Penyelesaian Gejala Sosial Kebangsaan, 1995). Oleh itu, berbagai program telah dirangka dan dilaksanakan sama ada di peringkat nasional maupun di institusiinstitusi pemulihan akhlak yang terdapat di negara ini sebagai fokas secara langsungLazimnya pelajar remaja begitu mengambil berat tentang proses pembelajaran, iaitu mempertingkatkan prestasi akademik supaya mencapai kejayaan cemerlang. Kejayaan akademik merupakan harapan guru untuk mengharumkan nama sekolah juga ibu bapa yang mengharap supaya anak mereka menjadi insan yang berjaya. Bukan aspek akademik sahaja yang perlu dititik beratkan, malah ada satu lagi aspek yang perlu diberi perhatian iaitu proses perkembangan yang dilalui oleh setiap individu. Aspek yang dimaksudkan ialah peringkat peralihan iaitu zaman remaja. Dalam peringkat ini beberapa perubahan mendadak berlaku dan setiap individu perlu peka terhadap proses keremajaan yang ditempohi. Menurut Robert dan Yong 1994, keruntuhan akhlak di kalangan remaja melibatkan beberapa faktor yang telah dikenalpasti di antaranya faktor masyarakat persekitaran, pelaku,
282
sosio ekonomi keluarga dan latar belakang pendidikan. Oleh yang demikian pesalah kes juvana yang telah di hantar ke pusat-pusat pemulihan akhlak-akhlak di negara ini seharusnya menjalani program-program pemulihan yang lebih berkesan bagi mengelakkan mereka kembali kepada salahlaku sebelumnya. Terdapat juga di kalangan pelatih yang telah dibebaskan dari pusat-pusat pemulihan yang menghadapi kesukaran kerana gagal diterima dan diperakui oleh masyarakat dan keluarga. Di negara ini, terdapat berbagai bentuk permasalahan sosial dan keruntuhan akhlak remaja seperti penagihan dadah, perkosaan, pelacuran, homoseksualiti, bersekedudukan, kelahiran anak luar nikah, jenayah dan lain lain-lain lagi. SIAPA REMAJA? Pakar jiwa bersetuju bahawa masa permulaan remaja bermula apabila seseorang mencapai akil baligh iaitu ketika berumur dalam lingkungan 13 tahun dan akhir remaja bergantung kepada keadaan tempat dan masyarakat di mana remaja itu dibesarkan. Anggaran masa remaja ialah diantara umur 13 tahun hingga 24 tahun. Pembinaan remaja dapat dilihat daripada dua aspek iaitu; Keadaan tempat seseorang remaja itu hidup atau dibesarkan Keadaan remaja itu hidup sebenarnya menentukan masa / tempoh remaja seseorang. Semakin maju sesuatu masyarakat maka semakin panjanglah masa remaja itu kerana masa dihabiskan dengan belajar dan mengejar kerjaya. Mereka ini dapat meneruskan pelajaran kerana mereka tidak dibebani dengan tanggungjawab kekeluargaan. Manakala remaja yang membesar dalam masyarakat yang mundur tempoh remajanya singkat kerana mereka terpaksa bekerja memikul tanggungjawab menyara keluarga, pelajaran menjadi tidak penting kerana keadaan ekonomi mendesak. Remaja perempuan pula digalakkan berumahtangga untuk mengurangkan bebean keluarga. Sudut mana seseorang itu ditinjau. Selain tempat remaja itu dibesarkan, golongan itu perlu ditinjau melalui lima sudut yang berlainan iaitu; fizikal, emosi, mental, sosial dan moral.
283
PERTUMBUHAN FIZIKAL Remaja mengalami pertumbuhan fizikal dan juga pertumbuhan dalaman dimana sistem kelenjar mula merembeskan hormon seperti hormon yang dihasilkan oleh kelenjar ovari pada remaja perempuan dan hormon yang dihasilkan oleh kelenjar testis pada remaja lelaki. Hormon-hormon tersebut akan membawa perubahan rupabentuk badan remaja perempuan yang menarik manakala remaja lelaki mengalami perubahan fizikal kelelakiannya seperti pecah suara atau garau, dan ciri-ciri seks sekunder yang lain seperti tumbuh misai atau bulu-bulu. Pada peringkat awal remaja (13 18 tahun) hormon yang dihasilkan masih belum stabil maka remaja mengalami pertuinbuhan fizikal yang pesat. Pada peringkat akhir remaja (1924 tahun) tahap hormon menjadi lebih stabil dan pertumbuhan mencapai tahap muktamat. PERTUMBUHAN EMOSI Emosi atau perasaan memainkan peranan yang sangat besar dan lebih berpengaruh daripada fikiran kerana perubahan fizikal memerlukan kekuatan dan peyesuaian diri. Dalam masa yang sama pemikiran remaja belum cukup matang untuk berfikir secara rasional, logik dan objektif. Kebanyakan tingkah laku remaja lebih dikuasai dan dipengaruhi oleh emosinya. Kebanyakan remaja menghadapi krisis identiti seperti: (i) mencari siapa diri mereka, (ii) apa yang mereka kehendaki dalam hidup dan (iii) nilai yang menjadi pegangan. Keadaan ini akan memberi tekanan kepada remaja. Suasana persekitaran mempengaruhi dan membentuk arus pergerakan remaja, di mana tingkah laku tidak berlandaskan kepada pemikaran rasional. Dalain usaha mencapai kehendak dan keperluan hidup remaja melalui 3 jenis perasaan iaitu; marah takut dan gembira. Marah Marah timbul apabila dicabar atau kehendak atau keperluan yang diidamkan tidak tercapai. Ibu bapa yang terlalu mengharap
284
kejayaan dalam pelajaran, remaja akan mengalami krisis maka timbulah rasa mgin bebas yang melampau. Remaja yang marah mula bertindak kasar, menganggu orang lain dan kadang kala membinasakan diri sendiri, contohnya lam dari rumah bersikap liar dan pulang lewat dengan bertindak mengikut perasaan. Rasa takut Perasaan takut tidak ditentukan pada masa remaja sahaja tetapi bermula dari pengalaman-pengalaman yang dilaluinya sejak kecil. Pengalamanpengalaman pahit memberi kesan kepada seseorang remaja menjadi penakut dan suka menyendiri. Rasa gembira Rasa gembira memuncak apabila remaja dapat perhatian, kasih sayang, pujian, dihormati dan dihargai. Ia juga berkembang bersama umur dan dipengaruhi oleh perubahan fizikal. Pertumbuhan fizikal membawa perubahan emosi dimana hormonhormon berfungsi. Petembungan mlai dan emosi perlu selaras supaya remaja dapat menangani perkembangan emosi serta menonjolkan potensinya. PERTUMBUHAN SOSIAL REMAJA Proses sosialisasi remaja berkembang melalui; interaksi kekeluargaan, rakan sebaya dan hubungan dengan masyarakat. Hubungan kekeluargaan Remaja yang dibesarkan di dalam keluarga yang mempunyai jalinan kemesraan tinggi bertendensi dapat menjalin hubungan sosial yang baik dan positif. Maka remaja perlu perhatian daripada kedua ibubapa. Remaja akan rasa senang bila idea-idea dan perasaannya dilayani dan dipertimbangkan. Kebebasan bukanlah total tetapi remaja perlu bimbingan daripada orang dewasa. Remaja yang dikawal ketat, tidak dapat perhatian, diperkecilkan, tidak dapat penghargaan akan mudah memberontak dan mudah
285
terpengaruh oleh anasir-anasir luar. Rumah tangga yang goyah menyebabkan anak-anak tidak dapat ketenangan jiwa. Hubungan rakan sebaya Pengaruh rakan sebaya begitu kuat dalam pembentukan budaya remaja. Masa yang panjang adalah bersama rakan-rakan sama ada di sekolah atau di luar sekolah. Perkembangan kognitif dan afektif remaja dipengaruhi oleh rakan sebaya. Peringkat awalnya mahu diterima menjadi anggota kumpulan dengan mengikut trend pakaian, lagak dan gaya bertutur. Kemudian mereka mula minat untuk berpasangan dengan jantina yang berlainan seperti pergi ke disko, parti dan lebih serius lagi mengambil dadahjika kecewa. Manakala remaja yang mengikut perkembangan Islam pula akan memakai pakaian yang menutup aurat, pergi usrah dan kelas fardu ain Hubungan kekeluargaan dan rakan sebaya yang selari mewujudkan suasana membina (remaja positif). Hubungan dengan masyarakat Remaja mengharapkan kedamaian dan ketenteraman dalam masyarakat. Rasa tidak puashati dalam masyarakat akan ditonjolkan melalui perlakuan negatif seperti demonstrasi untuk melepaskan perasaan dan emosi. Proses sosialisasi perlu selari dengan semua kumpulan sosial untuk mendapat kesan yang positif dan remaja dapat membina keyakinan diri dan rasa dihargai. Noses pembinaan dapat bergerak dengan sistematik dan membantu perubahan mental, fizikal, emosi dan rohani. Ini dapat memantapkan proses kematangan remaja agar mampu menghadapi kehidupan penuh cabaran, PERTUMBUHAN MENTAL Percanggahan wujud antara golongan dewasa dan remaja. Orang dewasa mahu dihormati kerana faktor umur (lebih tua), manakala remaja pula mahukan kebebasan dalam membuat keputusan. Pada peringkat umur 13 hingga 15 tahun remaja tidak mempunyai
286
kekuatan mental dalam penyelesaian masalah. Keputusannya mudah berubah terutama apabila disergah dan dicabar. Keupayaan menelitinya lemah dan penerimaan hal-hal yang abstrsak belum berlaku. Pada peringkat umur 16 tahun ke atas remaja lebih sistematik dalam menghadapi masalah. Mereka cuba mencari sebab musabab melalui pemerhatian dan mampu berfikir secara rasional berdasarkan fakta-fakta logik dan realistik. Mereka juga masih memerlukan beberapa kemahiran berfikir dan peluangpeluang menggunakannya. Ciri-ciri mental yang sihat ialah: Pemikiran rasional iaitu fikiran yang wajar dan sesuai dengan akal Bersikap positif Berdikari Kasih sayang Tabah dan sabar Manakala ciri-ciri mental yang kurang sihat seperti berikut: Tidak dapat mengawal perasaan diri iaitu tidak dapat mengawal perasaan yang dikuasai oleh emosi seperti marah, dendam, cemburu, takut dan lain-lain. Tidak dapat menerima kelemahan sendiri dengan menganggap dirinya sahaja yang betul. Berikut adalah langkah-langkah penjagaan kesihatan mental: 1. Rehat serta tidur yang mencukupi 2. Melakukan senaman 3. Gizi yang seimbang 4. Interaksi social secara sihat 5. Memperkembangkan kesedaran kerohanian 6. Bersikap positif PERTUMBUHAN MORAL REMAJA Keruntuhan akhlak remaja disebabkan terjebak dalam dadah, pelacuran, merokok, minum arak, merompak, merogol dan sebagainya. Pertuinbuhan moral remaja dipengaruhi oleh; (i) keadaan persekitaran tempat individu itu hidup dan (ii)
287
kepercayaan atau anutan agama. Kanak-kanak yang diasuh dengan penuh adab sopan dan baik menghasilkan tingkah laku yang baik kerana nilai-nilai ini disemadikan dalam diri sejak kecil dan tersemat dijiwa, maka perlakuan ini kekal bila masuk ke alam remaja. Secara tidak langsung orang dewasa menjadi model kepada kanak-kanak. Anak-anak remaja perlu dibimbing seperti bermain layang-layang, kalau layang-layang terbang jauh tali perlu ditarik perlahan, kalau terbang rendah tali dilepaskan. Jika tali disentap kuat layang-layang akan putus tali dan layang-layang akan jatuh ke bumi. Moral dan agama penting, contohnya Islam menyarankan anak-anak bersembahyang ketika berumur 7 tahun dan ibubapa boleh menghukum jika anak mgkar apabila umur meningkat 10 tahun. Pada peringkat remaja (umur baligh) hanya proses pengukuhan sahaja. Manakala pertengahan remaja dan lewat remaja adalah masa untuk memberi peluang dan ruang memperbaiki melalui kerjasama dan perbincangan. CABARAN REMAJA Realiti warga Malaysia masa kini menghadapi keruntuhan akhlak dan menimbulkan pelbagai gejala sosial antaranya; Pembuangan bayi dan penderaan kanak-kanak Mengikut statistik yang dikumpulkan oleh Jabatan Kebajikan Masyarakat dari tahun 1988 hingga 1992, jadual 11(a) menunjukkan fenomena pembuangan bayi kian meningkat dalam masyarakat kita.
288
Jadual 11(a) Kes Pembuangan Bayi Tahun Jumlah 1988 19 1989 36 1990 44 1991 48 55 1992
Sumber: Al Islam, Disember 1993:67
Kes penderaan tidak kurang juga hebatnya mengikut statistik yang terkumpul dalam tempoh lima tahun dari tahun 1985 hingga 1990 kes penderaan tercatat sebanyak 555 kes tetapi sepanjang tahun 1992 sahaja sejumlah 862 kes penderaan telah direkodkan. Lari dari rumah Gejala negatif lain yang mempamerkan kegersangan unsur akhlak mulia dan terpuji ialah kes gadis remaja yang melarikan diri dari ruinah. Mengikut rekod Kementerian Dalam Negeri dan Jabatan Polis, dalam tempoh hampir tujuh tahun bennula dari tahun 1986 hingga Jun 1992 terdapat sejumlah 17,806 kes gadis yang melarikan diri dari rumah. Di antara sebab yang dikenalpasti menjadi punca tindakan negatif ini adalah perselisihan faham dengan ibu bapa atau penjaga, mempunyai latar belakang keluarga yang sering bergaduh dan tidak bahagia, ibu bapa yang menentang hubungan dengan teman lelaki, gangguan seksual atau didera oleh anggota keluarga serta salah pergaulan. Jadual 11(b) menunjukkan statistik wanita atau gadis hilang / jumpa pada 1 Januari 2000 hingga 10 September 2000.
289
BANGSA
Melayu Cina India Lain-lain JUMLAH
Jadual 11(b) UMUR 9 tahun ke 10-13 bawah 17 57 5 15 8 16 6 6 36 94
JUMLAH 14-17 678 159 151 32 1020 752 179 175 44 1150
Jenayah berat Golongan remaja lelaki pula dilaporkan banyak terlibat dalam kes perlakuan jenayah berat seumpama kes bunuh, samun, rogol, pecah rumah dan sebagainya. Jadual 11(c) menunjukkan perangkaan kes jenayah Tahun Bunuh Samun Rogol Pecah Rumah 1990 1992 6 17 51 60 27 36 317 477
Sumber: Dewan Masyarakat, Oktober, 1994:9
Jadual 11(d) pula menunjukkan kes mangsa rogol mengikut pecahan umur dari tahun 1995 hingga 2000 (Jan Sept) Kes Mangsa Rogol Jadual 11(d)
UMUR 1995 1996 1997 Bawah 16 604 719 744 tahun 16 tahun 401 352 579 keatas JUMLAH 1005 1071 1323 Sumber: Berita Harian 8 Januari 2001 TAHUN 1998 831 658 1489 1999 801 668 1469 2000 471 455 926
290
Sikap Ganas Warga masyarakat kita bersikap semakin kasar, ganas, tidak bertimbang rasa serta lebih mementingkan diri sendiri terutama sikap mereka di jalan raya. Kebiadapan di jalanraya menunjukkan unsur akhlak mulia dinafikan, akibatnya kehilangan nyawa sentiasa meningkat saban tahun. Jadual 5 menunjukkan perangkaan jalan raya. Jadual 11(e) Kemalangan Jalanraya
Tahun 1989 1990 1991 Bilangan penduduk 17,376,800 17,812,000 18,178,100 Bilangan kenderaan 5,071,786 5,462,792 5,887,176 berdaftar Bilangan Kenderaan terlibat dalam 127,279 146,747 161,823 kemalangan Jumlah kemalangan 75,626 87,999 96,513 Jumlah kematian 3773 4048 4331 Sumber: Dewan Budaya, Oktober, 1993:7 1992 18,630,000 6,295,508 185,805 110,491 4536
LANGKAH PENYELESAIANNYA Pembentukan Keluarga Madani Keluarga madani adalah satu istilah yang mengajak supaya ahli keluarga mengbayati kehidupan cara Islam dengan mencontohi perjuangan Rasulullah s.a.w dan para sahabat dalam menegakkan Islam. Konsep ini sangat tepat untuk menyusun keluarga dan membina insaniah dan tamadun mengikut Islam. Membangunkan keluarga madani bermaksud membangunkan aqidah, dakwah, akhlak, pendidikan, ekonomi, perubatan, ukhwah, kasih sayang dan sebagainya seperti yang dituntut dalam Islam. Antara perkaraperkara asas dalam pembentukan institusi keluarga madani adalah seperti berikut: Iman yang mendalam Keimanan seseorang itu tidak akan diterima di sisi Allah selagi tidak ditegakkan di atas mentauhidkan Nya dari sudut ilmu, Itiqad
291
dan tingkah laku (suluki). Bersumber daripada kepercayaan tersebut, wujud cabang-cabang yang berupa peraturan-peraturan yang mengatur hubungan sesama manusia dan manusia dengan Tuhan Nya. Aqidah Tauhid akan membimbing dan memimpin akal fikiran manusia, tingkah laku dan gerak gerinya serta segala aktiviti yang dilakukan. Iman dan amal tidak dapat dipisahkan kerana keduanya adalah umpama buah dan pohonnya. Keimanan yang mendalam akan melahirkan mdividu yang taat. Akhlak yang terpuji Akhlak seseorang individu adalah hasil dari keimanan. Keimanan yang dimiliki oleh pasangan dalam institusi keluarga akan memutikkan peribadi dan akhlak anak-anak yang terpuji. Kehidupan dalam rumah tangga yang rukun damai adalah hasil daripada pencemaan akhlak yang mulia dan terpuji. Taqwa Pembinaan institusi keluarga Islam hendaklah diasaskan di atas rasa taqwa kepada Allah untuk mencari keredhaan Nya. Tanpa taqwa dan rasa memelihara, institusi kekeluargaan tidak dapat berjalan di atas landasan yang benar. Kewujudan institusi keluarga adalah ibadah di sisi Allah. Berkasih sayang Ikatan institusi kekeluargaan adalah melalui perkahwinan yang sah serta berdasarkan berkasih sayang dan kasih mengasihani. Kasih sayang harus wujud dalam kehidupan seluruh manusia untuk melahirkan masyarakat manusia yang bahagia, hormat menghormati, percaya mempercayai dan tolong menolong. Pergaulan yang baik dan suasana berkasih sayang yang wujud dalam kehidupan rumah tangga akan memimpin kehannonian berkeluarga. Sifat-sifat mulia seperti bertolak ansur, lemah lembut dan kata-kata yang baik adalah bayang dari iradah Allah yang mengkehendaki kebaikan kepada seseorang.
292
Pergaulan dan hidup bersama secara baik dan diredhai Allah Pembinaan institusi kekeluargaan hendaklah berdasarkan kepada pergaulan dan hidup bersaina secara baik dan diredhai Allah. Dengan ini kemungkaran, maksiat, penganiayaan dan kezaliman dapat dihindari. Pergaulan dalam rumah tangga antara suaini, iateri dan anak-anak perlulab berdasarkan lunas-lunas keredhaan Allah, sentiasa bertolak ansur, bersabar dan tabah menghadapi dugaan hidup. Didikan dan bimbingan kepada isteri dan anak-anak ke arah keredhaan Allah menjadi dasar dalam segala tindakan. Amanah dan Tanggungjawab Pembinaan institusi kekeluargaan merupakan amanah dan tanggungjawab yang perlu dilaksanakan dengan sebaik mungkin, ikhlas dan jujur. Keluarga adalah amanat dari Allah ke atas mereka dan hendaklah dipelihara amanah itu dengan sebaik-baiknya. Penyegaran semula institusi Agama Fungsi intitusi agama hendaklah diorientasikan semula bagi memenuhi tuntutan zaman baru dengan melaksaakan program dan projek yang berkaitan dengan hal keagamaan dan permasalahan ummah secara komperhensif. Golongan agamawan harus menjadi aktivis sosial, pendamping generasi muda, dan pencegah mungkar. Mempertangkaskan reformasi pendidikan Reformasi pendidikan hendaldah berteraskan sistem pendidikan Islam yang bersepadu yang mengintegrasikan sistem yang sedia ada dalam satu acuan lengkap dan holistik. Kementerian Pendidikan Malaysia telah menunjukkan respon yang positif untuk mengadunkan sistem pendidikan Islam dalam aliran pendidikan kebangsaan yang sedia ada dengan lebih mendalam.
Mengorientasikan semula fungsi media massa Media massa, baik media cetak atau media elektronik, perlu lebih bertanggungjawab ke arah pembinaan masyarakat berakhlak. Penerapan nilai murni dalam setiap laporan, rancangan atau siaran
293
mereka. Menyegarkan semula fungsi kepimpinan Kredibiliti kepimpinan dan peranan pemimpin dalam membenteras gejala sosial dan keruntuhan akhlak adalah penting. Kepimpinan tidak boleh dipisahkan daripada aspek moral. Tanpa moral kepimpinan akan hilang wibawanya. Mengukuhkan institusi keluarga Ibu bapa perlu menjadi model yang baik kepada anak-anak supaya mereka tidak dipengaruhi rakan sebaya yang akan mendominasikan proses pembentukan sikap, perilaku dan pemikirannya. Penglibatan sektor swasta dan kerajaan penting dalam usaha menggerakkan program-program pembinaan keluarga bahagia. Menggerakkan golongan intelektual Keperihatinan sebahagian golongan akademik dan ilmuan tentang masalah moral dan akhlak khususnya dalam kawasan kampus adalah antara faktor yang menyumbang kepada pemulihan moral golongan terpelajar. KESIMPULAN Secara keseluruhannya tugas menjadi ketua keluarga khususnya ibu dan bapa sangat berat jika mereka tahu ianya merupakan amanah untuk melahirkan insane kamil dan seterusnya melangsungkan tugas sebagai khalifah Allah di muka bumi im. Secara tidak langsung segala ancaman yang boleh merosakkan aqidah, keruntuhan akhlak, kepmcangan rumah tangga, pergaulan luar batasan di kalangan remaja, penyalahgunaan dadah, perzinaan dan sebagainya dapat ditangkis.
294
RUJUKAN Abdullah Al Hadi Muhamed. (1995). Permasalahan Bohsia/Bohjan : Satu Tinjauan Dari Sudut Kedudukan Faktor dan Cara Menanganinya. Prosiding Seminar Kebajikan Gejala Sosial. Universiti Utara Malaysia. Abdullah Ishak. (1995). Pendidikan Islam dan Pengaruhnya di Malaysia. Dewan Bahasa dan Pustaka. Abrahamsen, D. (1952). Who are Guilty ? A Study of Prostitution and Crime. New York : Holt, Rinehart and Winston. Aiken L.R. (1991). Psychological Testing and Assesment. 7th.Edition.Allyn & Bacon: Mssachusetts. Ajzen, I. (1993). Attitude Theory and The Attitude Behaviour Relation. Krebs, D. & Schmidt, P. (Eds). New Directions in Attitude Measurement. Walter de Gruyter : New York. Aminudin Mansur. (1997). Remaja Perlukan Anjakan Paradigma. Fokus.Bil.103. Bistari Comunication. K.Lumpur. Akademik. (1997). Keluaran Khas. Penerbitan Al Azim Sdn.Bhd. Kuala Lumpur.Bil. 123, ms: 18-19. Azizi Hj. Yahaya (1998) Satu Penilaian Terhadap Keberkesanan Program Pemulihan Akhlak Di Rembau N.Sembilan Berita Harian. (3 Febuari 1993). Bilangan Remaja Yang Terlibat Dalam Aktiviti Tidak Bermoral. Bettleheim, B. (1950). Love Is Not Enough. New York : Free Press. Brinkerhoff, R. O.et.al. (1983). Program Evaluation: A Practitioners Guide For Trainers and Educators. Boston, Massachusetts : Kluwer. Nijhoff Publishing. Buletin Perangkaan Kebajikan. (1997). Perkhidmatan Luar. Jabatan Kebajikan Masyarakat, Malaysia. Che Su Mustaffa. (1995). Pendekatan Projek Amanah Ikhtiar Malaysia Dalam Menangani Masalah Kemiskinan. Journal Kebajikan Masyarakat. Vol.18, ms: 13. Cohen, A. K. (1975). Deliquent Boys. Glencoe : Free Press. Dass, M.B. (1989). Growth of Voluntary Organisations. Journal Kebajikan Masyarakat. Vol.10, ms: 43-46.
295
Dusels, J.B. (1987). Adolescent Development and Behaviour. Prentice-Hall Int. Inc. London.
INDEKS
A Agresif 140, 141 Antisosial 111, 113, 122, 127 Aspek kendiri 51 Asuhan autoritatif 236, 246 B Buli 1, 2, 5, 29 D Delikuen 118 Devian 229, 235, 247 E Faktor penolak 63 Faktor persekitaran 93 G Gaya keibubapaan 163, 165, 175 Gejala sosial 116 I Indeks perlakuan 95, 102 Institusi sekolah 109 K Kalangan remaja 225, 227 Kasih sayang 63, 227, 290 Kebebasan 63, 228 Kelompongan 153, 158 Keruntuhan akhlak 285, 286, 290 Kredibiliti 297
L Lari dari rumah 292 Lepak 116, 117 M Masalah disiplin 38 Masalah sosial 38, 60 Melepak 35, 36,62 Membanteras 106 Mempengaruhi 30, 44, 93 Mendominasi 297 P Pelajar sekolah 2, 3, 5, 6 Pemboleh ubah bersandar 121 Pencegahan 1, 2, 5 Pengaruh rakan sebaya 111, 112, 116, 117, 118 Peralihan 285 Peranan ibu bapa 44, 47, 48, 97 Perlakuan agresif 113, 114 Permasalahan sosial 285, 286 Persekitaran keluarga 225, 228 Personaliti 37, 226 Pertubuhan sukarela 4 Produktif 226 Program pemulihan 139, 140, 141 Pusat rekreasi 62
Indeks
297
R Realistik 290 Remaja 5, 48 S Serius 88, 106, 135 Signifikan 39, 37 Stail kepimpinan 81 T Tanggungjawab 120, 121, 131, 271 V Verbal 5, 10, 173

Remaja Dan Tingkah Laku Agresif

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Remaja Dan Tingkah Laku Agresif

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Edisi Pertama 2008 YUSOF BOON & JAMALUDDIN RAMLI 2008 Hak cipta terpelihara.

Diterbitkan di Malaysia oleh / Published in Malaysia by

Bab 4 Bab 5 Bab 6

Perlakuan Buli Di Kalangan Pelajar Sekolah Menengah