CÁC VỊ CHÂN SƯ TÂY TẠNG

5
OI NET VE SOAN GIA

T
rong Phaf gIao Tay Tang, ai tbu an
|MabamuJra) fIou bIou cho muc do fhanh
fuu cao nhaf cua Chan do. o Ia su kof hop baf
kha phan Iy gIua bi va fr, gIua tanb kbong va
pbuong ticn.
Tam muoI fu vj Thanh fang frong fac pham
nay Ia nhung vj dao su fIou bIou da fu fap don muc
fhanh fuu. Ho song fu khoang fho ky 8 don fho ky
12 faI An o.
Trong so cac bac fhay vI daI nay, co nhung
vj song mof IoI song vuof fhoaf ra khoI fap fuc
fruyon fhong nhu Ti/opa, Naropa va Marpa.
Sau nhIou nam day cong nghIon cuu, Kcitb
Douman da suu fap va djch ra Anh ngu nhung baI
dao ca va cac fruyon fhuyof vo cac vj dao su nay.
Nho su ho fro va chI dan cua cac bac fhay, Kcitb
Douman cung da vIof chu gIaI vo cuoc doI va cach
fu fap, hanh fr cua cac vj dao su nay.
6
Trong phan gIoI fhIou, Douman da frnh
bay mof so y nIom co ban vo ai tbu an. ang
mof gIong van song dong, gIau anh fuong, Kcitb
Douman da gIaI ma nhung doan van ky b cua
Mat tong, gIup doc gIa do dang hon frong vIoc
fham nhap vao fho gIoI cua huyon fhuaf.
Kcitb Douman da co nhung fac pham fhanh
cong va gIa frj nhu: Tbicn Nu |8ky-Danccr), Cuoc
Joi bi an oa nbung bai Jao ca cua nu Jao su Ycsbc
8ogyc/ |Tbc sccrct anJ songs oj tbc LaJy Ycsbc
8ogyc/), Truycn tbuyct oc ai Tbanb uong |Tbc
LcgcnJ oj tbc Grcat 8tupa)...
HIon nay fac gIa dang song va fu fap faI
KatbmanJu fhuoc quoc gIa Ncpa/.
7
CAC BAC CHAN S AI THU AN
Tap sach nay frong nguyon ngu Tay Tang duoc
bIon soan fu quyon Truycn tbuyct oc S4 oj Tbanb
tang |Grub tbob brgyaJ bcu tsa b:bii /o rgyus)
do ngaI MonJup 8bcrab ghI chop fu IoI ko cua
ngaI AbbayaJatta 8ri |fho ky 12fh) va quyon Tam
cbung cua S4 oj Tbanb tang |Grub tbob brgyaJ
bcu rtogs pai snying po rJo rjci /u) cua ngaI Vira
Prakasb, da duoc Kcitb Douman va Bbaga Tu/ku
Pcma Tcn:in djch sang Anh ngu. Phan gIoI fhIou
va cac chu gIaI, nhan xof Ia cua Kcitb Douman,
hnh mInh hoa Ia cua H. R. ovns. Sach da duoc
phaf hanh faI Hoa Ky vao nam 1985 |Tho Sfafo
!nIvorsIfy of Nov York Pross, AIbany, NY., 1985)
voI do day 454 frang. Sach cung da fung duoc djch
sang fIong uc vao nam 1991 voI nhan do Dic
Mcistcr Jcr MabamuJra |IodorIchs, Munchon,
1991).
an djch VIof ngu duoc gIoI fhIou Ian nay Ia cua
Nguycn Tbanb Lc Trung Hung, duoc djch fu ban
fIong Anh Mastcrs oj MabamuJra oj tbc Eigbty-
jour BuJJbist 8iJJbas cua Kcitb Douman.
8
Knh dang
Mof con nguoI Iuon Iuon hoan hy fuy fhuan
chung sInh frong nIom an Iac; nguoI ma moI IoI
noI ra Ia mof su khaI fhj fhch hop voI frnh do
can co cua nguoI ngho; nguoI ma moI cu chI, fhaI
do, oaI nghI dou Ia nguon fhong fIn dIon daf chan
phap; nguoI ma bIof ro fam mnh va fam ko khac;
nguoI ma co kha nang fruyon su an Iac cua mnh
don cac bang huu va khach quon, khIon cho faf ca
dou hoan hy don cung fof nhu Ion don duoc cac v
sao do hoa mnh vao dIou mua cua vu fru. NguoI
do chnh Ia mof vj Lat-ma. Truoc hof foI cung
knh danh Io mof con nguoI nhu fho. Con nguoI
ky dIou ay Ia Lat-ma Kanjur. NgaI sInh ra o mIon
dong Tay Tang, fro fhanh mof nha su bac hoc va
uyon ao fhuoc fu vIon Piuocbc, fInh AmJo, Tay
Tang. NgaI kof fhuc cuoc doI nhu mof ko dI fan
don vung Djccring nuoc An o o fuoI fam muoI fu.
Nguyon cau cho nhung IoI chu nguyon cua NgaI
fruc fruyon don fam chung fa va xIn hoI huong
cong duc nay don faf ca chung huu fnh khIon ho
fhoaf vong sInh fu Iuan hoI, dong chung vao phap
gIoI.
9
LI TA
MabamuJra Ia mof fhuaf ngu do chI phap fu
foI fhuong cua Mat tong nham daf foI dao qua vo
fhuong, fuc Phaf fnh; fu fhan phap mon nay Ia
cuu canh rof rao. Thoo nghIa cua fu nguyon, Maba
Ia fo Ion, MuJra Ia dau an. Nhu vay, MabamuJra
fuc ai tbu an. ai tbu an vua Ia phuong fIon
fhIon xao, vua Ia cuu canh rof rao.
Tam muoI fu vj daI su frong fac pham nay Ia
nhung vj fo su cua phaI ai tbu an fruyon fhong,
song frong fhoI ky fu fho ky fhu 8 don fho ky 12.
Nhung fhIon su nay daahnh fhanh va sang fao
nhung phuong cach fhIon djnh dac fhu do fu fu
fap va gIac ngo. Vo sau, cac mon do cua ho cung
da fhanh cong khI ap dung nhung phuong cach
fhIon djnh nay. Cac bac fhIon su ai tbu an khI
ngo duoc chan fnh fh duoc goI Ia ai tbanb tuu
gia |MabasiJJba).
Cac v Chan s ai thu an
10
Tac pham nay duoc ruf fIa fu kInh van Tay
Tang, goI Ia Truycn tbuyct oc tam muoi tu oj
tbanb tang |Grub tbob brgyaJ bcu tsa b:bii /o
rgyus) duoc danh gIa raf cao v fnh su IIou va
cu fho cua cac phuong phap fu fap ma nhung daI
fhIon su nay da ap dung va fhanh fuu.
Truoc hof, vo maf Ijch su co mof so mau chuyon
ko vo cac fhIon su kIof xuaf va co fhaf frong Ijch
su Phaf gIao nhu cac ngaI Nagarjuna, 8abara,
Luipa, Virupa... voI phap Iuc, fhan fhong va fr
fuo xuaf chung cua cac ngaI. Nhung mau chuyon
fhu vj co fnh cach gIaI fr nay IaI Ia mof kIou
sach gIao khoa cua cac dong fu Mat tong An o,
duoc bac fhay fruyon IaI cho cac mon do fu fho ky
nay sang fho ky khac.
Thu haI, fhong qua nhung fruyon fhuyof vo cac
dao su nay, chung fa co fho Ianh hoI cac mau
chuyon do nhu nhung phung du |a//cgory) ma
frong do cac gIaI fhoaI |ancctotc) co nhung nof
fuong dong va fnh an du dung Iam phuong fIon
khaI fam cho mon do fhuoc cac dong fu maf. Mof
so fruyon fhuyof duoc fhu gon IaI chI bao gom cac
chI fIof vo fIou su va cac phap fhIon djnh.
Thu ba, boI v cac fruyon fhuyof nay duoc vIof
IaI sau caI chof cua vj dao su cuoI cung frong so 84
11
vj non co nhung saI sof vo IoI chnh fa frong cac
ban sao Iuc va o cac dI ban khac go. u vay, chung
fa van co mof Ijch su fuong doI fron von vo fam
muoI fu vj fhanh fang kIof xuaf nay.
Thaf vay, chung fa co fam muoI fu fruyon fhuyof
dang fIn cay, fam muoI fu khuon mau phuong cach
fhIon djnh, fam muoI fu nhan cach ma mof so
mang fnh Ijch su va mof so mang fnh fIou ban,
song o An o frong gIaI doan fu fho ky fhu 8 don
fho ky 12.
Tua do cua fam muoI chuong frong fac pham
nay dou Ia fon cua cac vj fhanh fang. uoI nhung
fua do Ia cac baI ko goI Ia Cbung Jao ca |songs oj
rca/i:ation) duoc djch fu mof faI IIou Tay Tang, co
fon Ia Tam cbung cua tam muoi tu oj tbanb tang
|Grub tbob brgyaJ bcu rtogs paii snying po rJo
rgci g/u). Cac dao ca nay do mof hoc gIa co fon
Prakasa fhu fhap va bIon soan. ay Ia nhung baI
haf mIou fa ban chaf chung ngo cua cac bac fhay
va con duong ma ho da dI qua do daf don dch. Taf
ca dou duoc dIon daf bang ngon ngu cua Phaf gIao
va gIau hnh anh cua phap mon ai tbu an fruyon
fhong. on duoI moI baI ko Ia fruyon fhuyof vo vj
dao su va o doan gIua Ia phop huong dan fhIon
12
djnh cua dao su ay. Cac fruyon fhuyof nay do mof
hoc gIa nguoI An o Ia AbbayaJatta, ko IaI cho
mof nha su Tay Tang co fon MonJrup 8bcrb vao
fho ky fhu 12.
Phan gIoI fhIou fac pham nay cung Ia phan
gIoI fhIou va gIaI fhch can ban vo Mat tong Phaf
Cao, co fho gIup cho nguoI doc fham nhap vao
noI dung cua fac pham va cac phuong cach fhIon
djnh cua ai tbu an, cung nhu fham nhap vao
cac y nIom va fhuaf ngu cua phap fhIon frong
cac fruyon fhuyof. Sau moI cau chuyon Ia IoI bnh
danh cho nhung doc gIa co y muon xom cac fruyon
fhuyof Ia khuon mau do fu fap, phuong cach fhIon
djnh frong Tantra goI Ia 8aJbana, fam goI Ia su
hanh fr.
8aJbana co nghIa Ia su no /uc oa pbcp tu /uycn
Jc ton tai mot cacb co cbu Jicb |tbc cnJcaoour
anJ mctboJ oj intcntiona/ cxistcntia/ praxis). TaI
IIou frong phan nay chu you Ia djnh nghIa cac fu
ngu va noI vo y nghIa cua gIao phap duoc do cap.
Cac fu IIou soan fhao duoc ruf fIa fu nhIou nguon
khac nhau: fu cac kInh van fruyon khau o Tay
Tang do mof Lat-ma faI sInh cua fu vIon Arunacba/
PraJcsb o An o, fon Ia Bbaga Tu/ku fhuoc dong
13
fu Nyingma; fu mof hoc gIa cu sI fon Ia 8c Kusbo
Cbompc/ Namgyc/; fu cac phuong phap fhIon djnh
fuong fu duoc khau fruyon frong cac dong fu, dac
bIof Ia ai tbu an do co Lat-ma Gyc/ua Karmapa
va cac /at-ma khac cua dong Kabgyu; fu cac gIaI
doan fu fap pbat sinb va tbanb tuu duoc gIang
day frong dong Nyingma va gIao Iy cua ai cuu
kinb |J:ogcbcn); fu cac Tantra goc, dac bIof Ia cua
cac dong Maf gIao 8amoara, Gubysamaja, Hcoajra
va CanJamabarosama; fu cac nghI fhuc fhIon djnh
cua Kim cuong Du-gia Tbanb nu |Vajra Yogini)
frong nhIou hoa fhan; va fu nhung Jao ca |Joba)
cua cac bac fhanh fang.
Nhung du chung fa co duoc nhung khau quyof
va Iy fhuyof, nhung nghIon cuu kInh vIon va oc
phan fch, cung khong fho dua vao do do fu fap
co kof qua, v hau hof cac phuong fhuc fhIon quan
frong Mat tong dou duoc day mof cach fom Iuoc va
fuy can co khac nhau cua fung mon do.
VIoc duoc phap fu fap Mat tong, su dIom dao do
nhap vao Jan pbap |manJa/a) va vIoc fruyon frao
cac phuong fhuc fhIon djnh chI Ia nhung gIaI doan
so co do hanh gIa co nhung buoc chuan bj can
fhIof, frong do co vIoc quan fuong mof hnh anh
14
|Im). VIoc nhan ra cac fhuc fho fam IInh va kch
xuc chung duoc mInh fhj bang nhung bIou fuong
phuc fap noI hnh anh cua mof vj Ho tban |Dcoa),
v du nhu vIoc nhan ra cac frang fhaI fInh gIac
khac nhau cua fam. Iou do chI co fho fhuc hIon
frong fhIon quan, nghIa Ia frong nhung dIou kIon
foI uu. o do, phan bnh Iuan phan anh nhung
kInh nghIom frong fruyon fhong fu fhIon cua cac
bac dao su ma ban fhan nguoI pho bnh cung da
co duoc sau 12 nam fu fap.
Cac hanh gIa so co o phuong Tay fm kIom ban
chaf cua fam qua frung gIan cua Tantra fhuong
khong gap fro ngaI vo kha nang fu fap, nhung
vIoc gIaI fhch saI Ioch y nghIa cua cac bIou fuong
fhIong IIong va anh fuong cua vj tbu tban |YiJam)
khIon ho khong fho fham nhap vao chan nghIa
cua cac fhuaf ngu va cac y nIom cua Mat tong cung
nhu nhung van do cua tbc gioi /uan |tbc rca/m oj
bcrmcncutics) fao ra cho ho nhung fro ngaI Ion
nhaf.
o do, vIoc nghIon cuu cac ban djch cua kInh
van Maf gIao ma khong co IoI bnh gIang hay
fhIou su khau fruyon cua mof bac fhay da chung
ngo chnh bang phuong phap ko fron so fao ra cac
15
kof qua fraI nguoc, nou khong muon noI Ia mof
moI nguy hIom fhaf su doI voI su Ianh manh.
Phan mInh chung cho cac Iuan gIaI va cac ban
sao djch duoc fm fhay o Tay Tang va An o frong
fhoI ky gIao Iy Mat tong baf dau duoc fruyon ba
mof cach rong raI va cong khaI, nhung phuong
fhuc quan frong cua phap mon nay cung duoc cong
bo IaI bang cac phuong ngu |iJioms) cua haI quoc
gIa do.
Ngon ngu frong phan gIoI fhIou va IoI bnh doI
khI do cap don nhung y nIom phuong Tay kha
xa Ia voI cac doc gIa cua fruyon fhong Tay Tang.
Chang han, doc gIa da fung quon fhuoc voI phop
Jong /uong oj can |bomcopatby) moI co fho Ianh
hoI cac phuong phap fu fap cua Maf CIao fhong
qua Iy fhuyof duoc co dong bang cac ngan ngu
goc Ia-fInh voI nghIa rong cua no nhu Joc trj
Joc |tbc poison is tbc panacca) hay /icu /uong
nbo, bicu qua cao, hoac cum fu giao bop nua
ooi |coitus intcrruptus) raf quon fhuoc voI nguoI
phuong Tay voI nghIa rong cua cum fu nay, no am
chI nhung nof fuong dong frong cach fu fhIon djnh
cua Maf CIao. ay Ia phuong fIon do dIon daf y
nghIa.
16
V du sau cung Ia hnh anh cua mof nha su hay
dao sI dI xuyon fuong, bay gIua hu khong, hay an
daf, an da, khong xa Ia g voI cach nghI cua nguoI
phuong ong, nhung ngho chung co vo raf kho
chap nhan doI voI nhung nguoI phuong Tay co dau
oc duy Iy.
Trong y nghI cua nguoI phuong ong, tam
khong doI khang voI oat. Mof quan nIom nhu fho
faf nhIon so co hIou qua hon frong vIoc gIaI fhch
cong dung cua tam. TaI sao nhung con nguoI sung
fn dao Phaf o phuong Tay IaI phaI chong chaf
fhom vao dau oc ho nhung quan nIom cua phuong
ong va cach suy nghI rap khuon, frong khI ho da
san co day du fu Iuong do dI vao cua dao7 Nhung
bang cach nao dI nua, ho cung phaI fu bo chnh
ban fhan mnh, nou khong muon noI Ia fru sach
chap nga, moI co fho don chon dao frang.
o do, mac du phuong fhuc can ban vo gIao
phap duoc ap dung frong phan bnh Iuan, von
duoc fruyon fhua fron 1.200 nam, nhung o day IoI
bnh pham phan anh nhung kInh nghIom ca nhan
bang mof fhu ngon ngu do Ianh hoI.
Sau phan bnh Iuan vo phuong fhuc fhIon djnh
|saJbana) Ia phan su IIou.
17
Taf ca cac fu IIou Ijch su co IIon ho xa gan
voI mof dao su |siJJba) nhu dja vj frong dong fu
hay khoang fhoI gIan fru fho cua ngaI... duoc vIof
chung frong phan bIon nIon su. NgoaI ra con co
nhung fruyon fhuyof hay gIaI fhoaI vo cac dao su
IoI Iac duoc suu fap fu cac nguon khac, cung duoc
dua vao phan nay do Iam sang fo fhom van do. O
phan nao khong co du faI IIou fham khao vo mof
dao su, chung foI chI do cap don danh hIou cua vj
ay ma fhoI.
Ton cua cac vj dao su frong fac pham nay co
nguon goc 8anskrit va da duoc xac mInh qua cach
phan fch fu nguyon do fhay cho Tang ngu va fho
ngu Apabbaramsa, va nhIou fu saI sof frong mof
so fu IIou co IIon quan don nguon goc fIong Tay
Tang da duoc dIou chInh.
Thong fhuong mof vj dao su co nhIou danh hIou
khac nhau, nhung do su hIom hoI vo cac fu IIou co
gIa frj Ijch su non chung fa chI daf duoc kof qua o
mof muc do nhaf djnh nao do frong vIoc gIaI quyof
fnh chaf da dIon cua van do Ijch su co IIon ho foI
cac dao su va fhoI daI cua cac ngaI.
NgoaI vIoc kIom fra fu IIou mof cach foan dIon
va faI fham djnh cac nguon fu IIou pho bIon co
18
nguon goc Tang ngu, cac kham pha moI cung quan
frong khong kom fruoc khI cay pha ho co fho duoc
xom nhu mof cong cu do xac djnh nIon hIou va
moI quan ho fruyon fhua gIua cac dao su.
Phap hIou cua cac dao su duoc Iay Iam fIou do
cho fam muoI fu fruyon fhuyof, gIup cho nguoI doc
do nho. Tuy nhIon, cung co mof so phap hIou saI
sof vo maf fu nguyon ngay frong nguyon fac hay
do vay muon fu Tang ngu. Hau fo pa dung sau
fon cua cac dao su Ia ruf gon cua Pban ngu paJa.
ay Ia hnh fhuc fon vInh mof bac fhanh hay mof
dao su, hoac do chI chung cho phaI nam frong
ngon ngu Tay Tang. o xac djnh dja vj cua mof
vj dao su, chu you phaI dua fron can ban phuong
phap fu fap cua vj ay, chu khong dua vao dja vj
frong fong phaI.
NgoaI ra, cac danh hIou ai Jao su hay ai
tbanb tuu gia |MabasiJJba) fhaf ra cung co y
nghIa nhu ao su ma fhoI. Thoo ngu phap cua
fIong 8anskrit fh fu gIong caI cua MabasiJJba Ia
Mahsiddh, nhung cac chI fIof ngu phap nhu fho
nay khong duoc djch sang Tang ngu.
Phan phu Iuc gom djnh nghIa va chu gIaI cac
Pban ngu su dung frong fac pham. RIong cac fu
19
frong ngoac v chI su dung mof Ian non khong
duoc chu gIaI.
oI v cac vj dao su dou dung fIong Phan
|8anskrit) hoac fho ngu Prakit hay fho ngu
Apabbramsa non chung foI cho rang Pban ngu Ia
ngon ngu fhch hop frong vIoc mo fa cac fhuaf ngu
Phaf gIao. Tuy nhIon, Tang ngu Ia ngon ngu duoc
su dung do ghI IaI cac fruyon fhuyof non nguoI
vIof cung chua fhom vao sau cac fu 8anskrit do
fIon doI chIou.
Cac buc phac hoa chan dung frong fac pham Ia
do hoa sI Hugb P. Douns fhuc hIon, xuaf phaf fu
nhung cam hung khI ong fa nghIon cuu non hoI
hoa co fruyon Tay Tang mo fa cac hanh gIa fu
chung. Thong fhuong, khI fao mau cac hoa sI co
nhung nof vo gop y nhung phaI gIu IaI bo cuc cua
nguyon fac nham khong Iam maf dI y nghIa chnh
hay nhung nof dac frung cua fac pham.
Trong cong vIoc chuyon djch cac dac dIom Ijch
su, chung foI man phop mo rong pham vI do faI
chu khong chI frnh bay cac nguyon fac vaf Iy sIou
hnh co huu frong khI mo fa hnh fuong, do vay
co fho co nhung nof vo duoc sua doI mof cach fInh
fo. VIoc sua doI mof vaI nof nho frong hnh anh
20
cua mof so cac dao su Ia do cho phu hop voI you
cau cua nhung ho phaI dac bIof fhuoc Mat tong.
Chung foI cung co mof so nof fhay doI frong cac
buc hoa va phan nay Ia frach nhIom cua hoa sI
Hugb P. Douns.
Hoa sI Hugb P. Douns fung fhoo hoc mon hoI
hoa fruyon fhong Tay Tang duoI su huong dan cua
mof nha su hoa sI Du-gia Ia 8bcrpa Au Lasbc. Ong
fa co kInh nghIom frong vIoc dIon daf cac hnh
anh duoc mo fa frong kInh van Maf fong. Iou
nay da duoc xac nhan qua fac pham Nbjp Jicu
/ang Hy-ma |Pbytbms oj a Hyma/ayan oi//agc),
an hanh nam 1980 faI 8an Fransisco, Hoa Ky.
Phan frnh bay cua ong mo fa phong fhaI uy
nghI nhaf cua mof dao su, IaI nhan manh vao you
fo fu fap kho hanh, fnh fham my va nhung nof
an vuI fInh fo frong phong fhaI cua ngaI. Phan
chu fhch bon duoI cac buc mInh hoa duoc frch
dan fu cac fac pham Tay Tang nhung khong ro
nguon goc nguyon fhuy.
ToI mang on su gIup do cua nhIou nguoI do co
duoc nhung fhuan duyon hoan fhanh fac pham
nay frong fhoI gIan muoI nam, dac bIof Ia mon no
21
fch Iuy nhIou nam doI voI cac Lat-ma cua foI. V
vay, faf ca cong duc cua vIoc fhuc hIon quyon sach
nay foI xIn cung knh hoI huong don quy ngaI.
ToI cung vo cung bIof on Lat-ma Ka/:ang da
gIup foI frong vIoc an hanh fac pham, ngaI Ia
nguoI ban cho foI nguon cam hung; ngaI Cbatra/
Pimpocbc chu bIon, ngaI Dujom Pimpocbc da ban
phop Ianh cho fac pham va cho phop foI co fham
quyon djch fhuaf, ngaI Bbga Tu/ku fruyon khau,
cac ngaI Tak/ung Pimpocbc va 8ckusbo Cbompbc/
Namgyc/ da gIup foI djch nhung doan van kho va
faf ca nhung aI da dong gop phan hIou bIof vo
fruyon fhong cua cac dao su.
ToI cung chan fhanh cam on Pogcr Dcan,
Dona/J Lcbmkub/, Noc/ Cobb, Pctcr Coopcr
|Ngauong Tcn:in), Pctcr Hanscn qua co, Gcorgic
Douncs, Kcitb PcJman va dac bIof Ia Mcry/, vo
foI, vo nhung gIup do fhuc fIon, nhung dong gop
ca cong suc va fIon cua cung nhu su yom fro fInh
fhan.
ToI cung cam fa Tony Lutbcnbcrgcr, FrcJ
Lanc, 8tuart Hammi/ va nhung nguoI da gIup foI
co nhung fIon nghI sInh hoaf frong Iuc dI chuyon
22
fu noI nay don noI khac, fhu vIon Mimi Cburcb vo
fu IIou cac dao su.
CuoI cung foI cam fa y kIon danh gIa cao cua
Micbc/c Martin vo gIao phap va cac phuong fhuc
fu fap frong fac pham, cung nhu nhung gop y quy
gIa do fac pham duoc an hanh mof cach fhuan IoI.
o chnh Ia dIou bIof on nhaf cua foI.
KITH OWNMAN
Cbababi/ Gancsbantan
KatbmanJu - Ncpa/
Thang Chap 1984
23
LI GII THIEU
S
uc phaf frIon cua bo mon Tantra faI An o
fhIon vo fam Iuc xay ra dong fhoI voI moI
do doa huy dIof ngay mof Ion o bIon gIoI fay bac
An o. Ngay fu dau fho ky 8, khI fho Iuc hung
manh cua nguoI A Rap fraI daI fu Morocco don xu
8inJb |Pakistan) fh faI An o, phan Ion nhung
nguoI ko vj do quoc vInh quang Gupta IaI ban ron
voI cuoc chIon franh huynh do fuong fan, va non
van hoa An o baf dau dI vao fhoI ky ruong naf.
Co cho fon gIao cu maf dan hIou Iuc kIom soaf,
non xa hoI phaI nuong vao cac Iuaf Io raf khaf kho
vo dang cap. o do, nghI Io va non frIof hoc kInh
vIon fhong Ianh doI song xa hoI. Khong co mof
suc manh xa hoI doan kof fhong nhaf do doI pho
voI su do doa cua cac dao quan HoI gIao cuong fn
dI don dau cuop pha va fan saf don do.
Trong khI quan HoI fIon hanh cuoc chIon franh
huy dIof Phaf gIao o Trung A fh phap mon Tantra
gIa fang anh huong, dac bIof Ia o OJJiyana fhuoc
khu vuc ranh gIoI dong bac An o. TaI day, frIou
daI Phaf gIao Pa/a dang fhoI cuc fhjnh.
24
PhaI chang do ngau nhIon ma frong fhoI ky
chom hoang fan nguoI An da nuong fua vao phap
mon Tantra, mof mon vaf Iy sIou hnh voI gIao
fhuyof baf nhj fuyof doI va gIaI fhoaf cung voI
hnh anh cac vj fhan du fon an fhjf, uong mau7
PhaI chang v vo fnh ma qua nhIou fho ky phuong
Tay choI bo Tantra nay quay IaI fhua nhan gIa frj
sIou vIof cua no, dom Iong fn mo va dong fhoI Io
ngaI su fhaf fruyon cua phap mon Tantra nay.
Can 4 fho ky froI qua ko fu gIua nam 711,
khI xu 8inJb bj xam Iuoc, cho don fho ky 12 gIao
phap cua uc Phaf Tbicb-ca Mau-ni bj quan xam
Iuoc Tho huy bang, mao pham. Nhung cung chnh
frong gIaI doan fu fho ky fhu 8 don fho ky 12 IaI
Ia fhoI ky choI IoI nhaf cua non van mInh fhuan
fuy HinJu.
Suof fhoI ky nay, quoc gIa Tay Tang da kjp
fhoI nam baf fInh fuy cua Tantra Phaf gIao va cac
kInh dIon Mat tong chnh you dou duoc djch sang
Tang ngu, nho vay da franh duoc su fhaf fruyon
v cac daI fu vIon va fhu vIon cua An o bj quan
fhu dof pha.
KhI fhu phu Jaoa fro fhanh fhuoc dja fh dong
fhoI mof daI fu vIon duoc xay dung o Borobobur.
25
Mac du nhung fhanh qua ngho fhuaf o quo nha bj
quan HoI gIao huy dIof, nhung cac kInh dIon Maf
fong cua do quoc Pa/a |gom Bcnga/, Bibar, Orissa
va Assam ) van duoc bao fon.
Cac dI fch don daI fu vIon do cac hoang do
frIou daI Pa/a xay dung da chung mInh gIa frj
ngho fhuaf fuyof voI cua Mat tong. Non ngho fhuaf
chju anh huong dam da cua Tantra da mIou fa cac
dac dIom cua non van mInh An o fhuoc fhoI ky
nay. Nhung con nguoI bIou frung cho dac fnh,
muc dch va Iy fuong cua mof non van hoa. Ho Ia
dong co, Ia Iuc Iuong dIou huong nhung nang Iuc
day sang fao do Iam chuyon bIon ca mof dan foc
va fhay doI non mong xa hoI An, Iam mau muc, va
Ia nhung ngoI sao sang fron bau froI buycn tbuat
cua phap mon Tantra. Nhung con nguoI ay duoc
fon vInh Ia ao su |8iJJba).
Tam muoI fu vj dao su nay Ia nhung vj fIou
bIou, daI dIon cho hang ngan vj khac fhong suof
vo phap mon buycn tbuat. Iou dang Iuu fam Ia
cac dao su nay xuaf fhan fu nhIou gIaI cap, fang
Iop xa hoI khac nhau. Ho co fho xuaf fhan fu hang
vua chua, quan IaI, fhay fo Io, cac nha Du-gia,
fhI sI, nhac sI, fho fhu cong, nong dan hoac mof
26
phu nu noI fro, fham ch co fho Ia mof co gaI Iau
xanh.
Tam muoI fu vj dao su ma cuoc doI va cac
phuong phap fu fap cua quy ngaI duoc mo fa frong
cac fruyon fhuyof duoc dua vao fac pham nay Ia
nhung dao su Mat tong Phaf gIao, hoan foan khac
han voI cac mon huyon fhuaf |tantra) cua fhan
8ioa va gIao phaI fho ai Mau.
Trong 84 vj ay, Iung danh nhaf Ia cac dao
su Ti/opa, Naropa, 8araba, Luipa, Gbantapa,
Dombipa... Ho Ia nhung bac chung ngo, nhung
nha Du-gia khaf fhuc, song Ian Ion va hoa nhap
vao fang Iop bnh dan nghoo kho o fan cung day
xa hoI. Cac dao su nay gIao hoa quan chung bang
chnh hanh vI, fhaI do, cung cach cua cac ngaI va
su dung cac phuong phap gay chan dong fam IInh
hon Ia fhuyof gIang suong vo gIao Iy.
Mof so frong cac vj ay Ia nhung nguoI chu
fruong baI fru mo fn, dap do fuong fho va khong
chju op mnh vao nhung khuon kho cung nhac. Ho
danh do cac hu fuc va fap quan xau da co fu Iau
doI do fao mof Iuong sInh kh moI va song dong
cho xa hoI. Cho do dang cap va cac nghI fhuc
27
fhuan fuy fon gIao fhoo chu nghIa kInh vIon fu
dong huy dIof khI cac vj dao su nay fho hIon gIao
phap bang IoI song phong khoang day gIaI fhoaf.
V vay, cac ngaI khong vIon dan fhu ngon ngu
kInh vIon do gIao hoa, ma bang nhung ngon fu
gIan dj, bnh dan, dung fho ngu do vIof Ion nhung
baI dao ca frac fuyof co noI dung danh do nhung
fu fuong saI Ioch, nhung dIou xau xa cua xa hoI,
cung nhu nhung fa kIon vo fn nguong.
Cac ngaI gIao hoa nhung g co IIon quan don
fhuc faI nhIou hon Ia nhung y nIom sIou hnh.
Cac ngaI gIao hoa Iy fuong cua cuoc song chu
khong phaI cach op xac, kho hanh hay xa Ianh
gIa dnh.
Khong mof nguyon fac chnh fhuc nao va cung
khong co mof su dong nhaf nao vo hnh fuong, vo
cung cach gIao huan. o chnh Ia dac dIom cua cac
dang dao su nay.
uoI su bao fro cua cac hoang do Pa/a vung
ong An, noI ma daI da so cac dao su sInh song,
mof cuoc cach mang da manh nha hnh fhanh.
NhIou daI fu vIon duoc xay dung hoac duoc
frung fu fro IaI hay mo rong. Tuy nhIon, fhaI do
28
chI frch cong khaI cua cac ngaI vo hnh fhuc Io
nghI rong fuoch cua fon gIao, chu nghIa kInh vIon,
su bjp bom va fhoI dao duc gIa cung nhu nhung
pho phan vo cho do dang cap cua fhoI ay co phan
nho nhang hon so voI fhoI ky cua ngaI Naropa o
fho ky 11.
Mat tong duoc pho bIon rong raI frong xa hoI
nho mof so dao su fhuoc cac fho ho sau nam gIu
quyon hanh fho fuc. Ho fao anh huong sau rong
frong doI song nhan dan va co nhung hoaf dong
gan IIon voI nhung bIon co Ijch su o nhIou muc do
khac nhau. NgoaI ra, fnh chaf uyon chuyon IInh
dong cua Mat tong cho phop cac dao su khaI ngo
va fruyon fam an cho mof mon do khI nguoI nay
van gIu dja vj fho fuc cung nhu faI san va cac fhu
vuI ngu duc, nhu fruong hop cua dao su Li/apa
chang han.
Nguyon fac rong raI bao dung nay chnh Ia you
fo co ban co suc huf va fnh fhuyof phuc manh mo
cua phap mon Tantra frong Phaf gIao. oI mof Iy
do do hIou Ia faI An o fraI qua hang chuc fho
ky, chu nghIa khoaI Iac fhuong duoc xom nhu mof
phuong fhuc do gIaI phong fInh fhan.
29
Tnh chaf vo fo chuc cung fhaI do khaI fru cac
nghI fhuc fon gIao da chIom uu fho frong Bi mat
pbap. Tuy nhIon, Mat tong van gIu duoc su chan
fruyon cho don ngay nay.
Von Ia mof phap mon b maf non fraI qua nhIou
fho ky Tantra moI duoc fruyon ra ngoaI. IaI Ijch
cua no cung chI Ia nhung phong doan nho dua vao
nIon ky cua cac phap su Mat tong. an dau, Tantra
duoc nguy frang duoI hnh fhuc cau dao cua cac bo
foc fho aI Mau, sau do Ian dan xuong cac dang
cap fhap hon frong xa hoI HinJu. Mof ban sao Iuc
vo phap fhuaf voI nhIou muc dch khac nhau nhu
chua bonh, fru fa fro fhanh mof bo phan cua cac
gIao phaI b maf. Qua nhIou fho ky, khI cac ban
sao Iuc duoc Phan hoa va fhuong Ia nguy fao hon
Ia chnh ban goc, cac gIao phaI b maf Ian Iuof xoa
bo cac vj fhan cua dao Ba-/a-mon cung cac nghI
fhuc va cac nguyon fac cua mat cbu. Cho non cang
vo sau frIof hoc cua Ao ngba tbu, cac kInh dIon
cua khoa Du-gia cung nhu cac gIao phap cua Pbat
giao ai tbua cung roI vao mof so phan fuong fu.
Tuy nhIon, co mof su chuyon hoa quan frong Ia co
cau nghI fhuc Maf gIao fro fhanh mof ho fhong
sIou hnh voI muc dch gIaI phong con nguoI ra
30
khoI kho dau. Va Kapa/ika, mof gIao phaI fuong
fu nhu dong Tantra cua 8aioa, do nhIou fu sI Phaf
gIao hnh fhanh. ay Ia dong Mat tong dau fIon.
Nhung maI don fho fho ky 4 hoac 5, do nhu cau
fruyon fhua do gIu vung moI dao, cac kInh dIon
Mat tong moI duoc chop IaI fron Ia co. Truoc do
chung chI duoc fruyon khau.
o kInh Manjusri Mu/aka/pa bao gom cac fu
fuong ai tbua Ian Kim cuong Man-Ja-/a cua Ngu
Pbat Tbicn jnb, nhung Gubyasamaja Tantra
IaI duoc xom Ia fac pham dau fIon frong so cac
Tantra goc mo fa khoa Du-gia, gom cac man-Ja-
/a, maf chu va cac nghI fhuc do frIou fhInh mof
vj fhan dac bIof nao do cung voI quyon fhuoc cua
ngaI. ay chnh Ia fruong hop cua Gubyasamaja.
Co Io mon Tantra nay duoc bIon soan vao fho ky
6 hoac 7, nhung maI don fho ky 8 moI duoc ngaI
InJrabbuti fruyon ra ngoaI.
Tho ky 8 va 9 da chung kIon mof su khaI huyon
|rcoc/ation) cua cac mon Tong tr |Major Tantras),
dac bIof Ia Tbai tang tbua cua Phaf gIao pha Ian
mof so you fo cua gIao phaI fho aI Mau |8akta).
KhI kInh van Tantra duoc vIof ra fh khong
con gIu b maf duoc nua. Co Io co nhIou Iy do do
31
gIu b maf, nhung Iy do quan frong nhaf Ia franh
su fhu djch doI voI dao Ba-/a-mon, von Ia mof fon
gIao Ion vao bac nhaf fhoI ay.
Mof frong nhung kha canh co fnh fhu huf
cua Tantra Phaf gIao Ia vIoc fruyon frao rong raI
phap fu cho moI fang Iop quan chung, ca nam
Ian nu, khac voI su doc quyon fruyon fhua cho
mof gIaI cap duoc uu daI frong xa hoI. Hon nua,
phop fu co phan phong khoang do khong chju anh
huong cua Tantra 8akta |aI Mau) non cho phop
dung ruou fhjf va fnh gIao gIua fang Iop quy foc
voI gIaI cap ha fIon. ay Ia nhung dIou cam ky doI
voI dao Ba-/a-mon.
Mof frong nhung fhanh cong Ion nhaf cua cac
nha su Phaf gIao Ia bIon mon Tantra fhanh mof
caI g do ma xa hoI duong fhoI co fho chap nhan
duoc, va mac du cac hnh fhuc Tantra Phaf gIao
duoc pho bIon vao fhoI ay co phan fhoa hIop voI
fon gIao Ion |Ba-/a-mon) nhung vo hoc fhuyof co
ban van co su doI djch cho don ngay nay.
Chnh nho su fhoa hIop ay ma Phaf gIao da fhu
huf duoc nhung fam hon vI daI, nhung hoc gIa dao
sI fhong fhaI va uyon bac co kha nang fruoc fac
nhIou bo Iuan quan frong vo Tantra, cung nhu chu
32
gIaI ranh mach nhung dIom foI nghIa cua Tantra
bang chnh gIao phap va cac nguyon Iy cua Phaf
gIao aI fhua. Cac ngaI con Iuoc bo nhung dau vof
fho fhIon cua phap mon nay do fao fhanh mof dau
an Ion.
Truoc khI mo fa cac phap Du-gia va phuong
fhuc fu Iuyon cua nhung phap su da dang nay, co
Io can djnh nghIa mof so fu 8anskrit ma o day
chung foI so gIu nguyon khong djch v khong co
fhuaf ngu fuong duong.
Truoc hof Ia fu siJJba. Vo maf ngon ngu, siJJba
Ia nguoI fu phap mon Mat tong hay Tantra va da
fhanh fuu dao qua, non cung duoc djch Ia tbanb
tuu gia |nguoI da fhanh fuu). Su fhanh fuu nay
duoc goI Ia siJJbi. Tu siJJbi co haI nghIa: mof
Ia fhan fhong, haI Ia Phaf fr, hay fr gIac ngo.
o vay siJJba fhong fhuong co fho djch Ia tbanb
tang, pbap su, Jao su hay kim cuong su. Nhung
nhung fu nay khong du suc dIon fa hof maf hanh
cua cac ngaI. oI voI mof nguoI bnh fhuong chua
duoc khaI fam fh siJJba fruoc hof am chI mof
con nguoI co cac phop fhan fhong quang daI. Nou
mof hanh gIa Du-gia co fho dI xuyon qua fuong,
bay fron khong frung, chua Ianh cac bonh faf,
33
bIon ruou fhanh nuoc, doc duoc y nghI cua nguoI
khac... vj ay duoc phong fang danh hIou 8iJJba.
Nhung cung vj su Du-gia ay, nou co fIa nhn Iap
Ianh vo dIon daI frong doI maf, bun daf frof day
fhan fho, haf Ion nhung IoI ngo ngho khIon nguoI
ngho phaI roI Io... su xuaf hIon baf ngo cua vj ay
khIon cho mof dam dong dang au da phaI cham
duf ngay Iap fuc; vj ay co fho khIon cho mof phu
nu hIon fhuc doan frang fu bo maI am gIa dnh,
dung bnh baf Ia chIoc so nguoI, chuyon fro voI
cac IoaI chIm choc, ngu chung voI nguoI bonh huI,
quo mang nhung ko mj dan va nhung nguoI co
hanh vI fraI voI Iuan fhuong dao Iy, gIua buI foc
bon daI hang fhuoc co dnh mof vIon kIm cuong
- bIou fuong cho su kIon co va fanh baf hoaI: vj ay
chnh Ia MabasiJJba. Cho non nou chI can cu vao
hnh fuong bon ngoaI cua cac vj nay, pham phu
khong fho nhan bIof duoc muc dch cua ho qua
nhung hanh dong cu chI dj fhuong.
Cac vj siJJba, hay KIm cuong su Mat tong
co fho xuaf hIon frong nhIou hnh fuong hoac o
nhung dja vj xa hoI khac nhau. Co fho do Ia mof
ko ban rong, mof vj quan, mof ong hoang, fu sI,
day fo, no Io, hay mof ko co cuoc song Iang fhang
day do, fham ch co fho Ia mof co gaI Iau xanh.
34
TIop don Ia fu saJJbana, co fho djch Ia tu
pbap. o Ia hanh dong hop nhaf gIua fhan, khau
va y do nguyon Iuc cua vj o Taf. 8aJJbana con Ia
gIoI Iuaf fu fap cua mof hanh gIa Du-gia duoc fhay
fruyon frao. 8aJJbana cung Ia nghI fhuc fhIon
djnh cua mof fu sI da duoc fruyon gIoI. Nhu vay,
saJJbana raf quan frong doI voI mof Tantrika, fuc
hanh gIa fu Mat tong. Trong fhuc fo, saJJbana
chnh Ia foan bo cuoc doI cua hanh gIa. Vj nay so
khong fho fham nhap vao saJJbana mof khI con
vI pham IoI fho nguyon Iuc moI duoc khaI fam.
VIoc fhuc hIon saJJbana phaI hoan foan dua
fron can ban oo nga do cong hIon foan bo cho su
gIac ngo va dom frI kIon gIaI fhoaf nay ma fhanh
fuu dao qua cho nguoI khac.
Trong ngon ngu Tay Tang, saJJbana duoc djch
Ia 8grub Tbabs, chI co nghIa Ia tbanb tuu pbap,
fuc Ia phap mon fu fap do daf foI dao qua.
Tuy fhoo nhan cach cua fung vj ma saJJbana
cua moI vj co phan khac nhau. u y nghIa han
cho nhung fuu frung fh cac saJJbana Ia nhung
phuong cach fhIon djnh hoan bj va sang fao. Muc
dch rof rao cua saJJbana Ia MabamuJrasiJJbi,
nghIa Ia Tban tbong ai tbu an.
35
8iJJbi bao gom haI nghIa Ia fhan fhong va su
gIac ngo. Tu giac ngo o day duoc djnh nghIa Ia
nam bicu rot rao tanb nbat quan cua cac pbap,
fuc Ia tri kicn bat nbj vo fhaf fanh cua cac phap.
Tr phaf sInh cung Iuc voI I. Su hoI nhap gIua
I va Tr chnh Ia MabamuJrasiJJbi. Nhap vao
Ba tban, co du Tu tri fh goI Ia MabamuJra.
MabamuJra Ia mof fhuaf ngu sIou hnh kho hIou.
Trong Tantra Mo |motbcr tantra), mabamuJra Ia
bIou fuong cua cban Jc.
Thoo ho phaI Ao Vai |Kargytpa) hay Ia dong
ai tbu an, ma fIou bIou Ia cac dao su Ti/opa,
Naropa va Marpa, fh MabamuJrasiJJbi gom 8
daI fhan Iuc. Nhung fruyon fhuyof noI rang ngaI
o Taf Iong Thu fruyon cho ngaI A-xa-/c Iong Tr
6 mon fhanh fuu nhu sau:
1. Thau suof cac phap.
2. Tr huo fhIon xao.
3. Ion hoa fhan fhong.
4. Phuong fIon fhu fhang.
5. Than fuc.
6. Phop Iuyon dan duoc fruong sInh baf fu.
36
Nhung phap fhuaf nhu fho co fho duoc dIon
djch mof cach hnh fuong vo maf van chuong fuy
fhoo duc fIn va fr fuo cua moI chung sInh. o
do su hIon Io fhan fhong cua mof vj dao su nhu
dI xuyon fuong chang han, chI Ia phuong fIon do
dom IaI nIom fIn vao phap Iuc doI voI ko kom fr,
nhung dong fhoI cung chung mInh rang ban chaf
cua fhuc fuong cung chI Ia hnh bong, Ia ao anh,
Ia anh sang, Ia hu vo.
Chung fa can hIou rang faf ca cac phap fhuaf
fhan fhong ay dou dua fron mof nguyon Iy co ban:
Cac pbap Jcu Jo tam tao. oI voI mof dao su
khong co su phan fach rIong bIof gIua tban va
tam, gIua tinb tban va oat cbat, gIua ta va nguoi
kbac.
V fho non cac ngaI co fho fruc nhan duoc dau
kho cua nguoI khac va co fho fhuc hIon cac phop
Ia bang cach van hanh cac nguyon fo daf, nuoc,
Iua, gIo nhu nhung phuong fIon cuu do.
Ngay ca mof hanh gIa con so co cung co fho
daf duoc mof so fhan fhong frong Iuc fhIon djnh,
nhung quan frong nhaf Ia sau khI xa fhIon cac
fhan fhong ay khong bj maf. o moI chnh Ia dau
hIou cua su chung dac.
37
Hanh gIa phaI khoo van dung cac phuong fIon
fhIon xao do an fam mnh va nguoI khac, gIup cho
cac phap Ianh fang fruong va Iam bIon doI y fhuc
mof cach fu phaf. V fhan fhong so maf dI khI
hanh gIa bj vong fuong cho Iap, con fruc gIac nhay
bon do fhIon djnh Iau ngay so phaf sInh.
Trong Mat tong cac fhan Iuc duoc fuong frung
bang hnh fuong cua bon tbicn nu |Jakini) caI
quan bon daI |Jat, nuoc, /ua, gio).
38
ai s th nhat
Luipa - Nha s Du-gia an long ca thoi
Nbu cbo Jai Jinb mat ong noi mui
Cuong Jicn tm oj ngot kbap noi noi
Hay tict /o bi mat cua mot Lat-ma
Cbo kc Jai kbo kia bicu ro
Voi mot con nguoi nbay cam
Ngo Juoc cban /y oo sinb
Tia nbn tboang qua cua mot Lat-ma
La tia cbop tbanb tjnb
8oi sang oa buy Jict ao anb
Nbu con ooi Jon nga quan tbu
Bang cbicc ooi tua guom Jao
Truyen thuyet
T
huo no, faI dao quoc Tch Ian |r Lanka),
sau khI quoc vuong bang ha, fhoo fruyon
fhong, fhaI fu fhu nhaf so ko vj vua cha. Nhung
cac quan fhIon van xof fhay rang muon daf nuoc
duoc an bnh fh can phaI frao ngoI bau cho nguoI
con fhu. V vay, vj hoang fu fro fuoI nghIom nhIon
fhanh nguoI frj v ca vuong quoc Tch Ian.
Mac du song frong canh Iong Iay xa hoa, duoc
cung phung day du cac mon ngon vaf Ia, nhung vj
39
vua fro van cam fhay chan chuong quyon Iuc va
su gIau sang. oI xof cho cung fh nha vua chang
duoc g fhom ngoaI haI fhu ay! Va nIom khao khaf
duy nhaf cua ngaI Ia fhoaf khoI canh rang buoc
nay.
RuI fhay, frong Ian dau bo fron, nha vua fro bj
baf IaI va bj xIong chaf vao chIoc ngaI bang mof
soI xch vang. Sau do, nho duf Iof cho Inh canh,
nha vua IaI fhoaf ra khoI hoang cung cung mof
nguoI hau.
NgaI da fuong fhuong mof cach hao phong cho
nguoI hau can frung fhanh fruoc khI roI bo Tch
Ian do fm don Pamcsoaram, noI duc vua Pama
dang frj v. TaI day, ngaI da doI chIoc vuong mIon
bang vang do Iay mof da do va bo vuong phuc qu
gIa do Iay mof bo quan ao rach naf. Ko fu do, ngaI
fro fhanh mof dao sI du phuong.
Vj dao sI von Ia cuu vuong nay fhan fuong oaI
nghIom dop do non khong may kho khan frong
vIoc khaf fhuc do fhan.
u hanh khap xu An o, cho don mof hom fnh
co ngaI daf chan don vung Phaf fch Vajrasana,
noI xua kIa fhaI fu Tat-Jat-Ja fu fhanh chanh
40
qua. TaI day, ngaI duoc gap cac nu Du-gia hanh
gIa |Dakini) fruyon cho fam phap.
RoI Vajrasana, ngaI dI don Pata/iputra |fhanh
Hoa-fhj), kInh do cua nha vua nam von bo song
Hang. an ngay ngaI dI khaf fhuc, dom vo nghI
ngoI noI mo dja.
Mof bua no, frong khI dI khaf fhuc ngaI fnh
co dung chan fruoc nguong cua cua mof fhanh Iau.
Chnh nghIop Iuc cua ngaI da dun ruI dua don su
ky ngo nay.
Mof co ky nu Iau xanh ma frong fIon kIop fung
Ia mof Jakini cham chu nhn vj dao sI mof hoI
Iau roI fhof Ion rang: Cac can cua ong qua Ia kha
fhanh fjnh, chI hIom mof noI fnh kIou man vI fo
vo dong doI hoang foc van con phang phaf frong
ong.
NoI xong, co do mof f chao oI fhIu vao bnh
baf cua ngaI.
I duoc mof quang, vj dao sI fruf fhu chao Iong
bong da hoI fhoI khong con an duoc nua xuong
mof ranh nuoc o von duong. Co gaI nhn fhoo fhay
vay bon quaf Ion mof cach gIan du: Iam fho nao
41
ong co fho daf don Nict-ban khI fam ong con phan
bIof su do sach cua fhuc an7
Ngho IoI frach mang nhu fho, vj dao sI cam
fhay xau ho va chof nhan ra rang ngaI chua hoan
foan duf fru hof cac phIon nao frong fam. Va ngaI
nhan fhuc duoc rang fam suy Iuong phan bIof Ia
fro ngaI chnh khIon ngaI kho daf foI Phaf fnh.
NgaI IIon dI vo pha song Hang, IIon fuc fhIon
quan rong ra suof 12 nam do dIof vong nIom phan
bIof va cac kIon chap.
Hang ngay, ngaI dI quanh bo bIon Iuom cac ruof
ca ma ngu dan vuf bo raI rac. Phap fu cua ngaI Ia
van fam quan fuong fhu ruof ca fanh hoI don fom
Iom ay fro fhanh mof IoaI fIon duoc fhanh khIof.
NgaI quan chIou cac phap fho gIan Ia duyon hop,
ban chaf cua chung chI Ia mof su rong khong.
oI hanh fu ay, nhan dan quanh vung goI ngaI
Ia Luipa, co nghIa Ia nguoi an ruot ca.
Sau 12 nam fInh can fu Iuyon, ngaI Luipa da
chung dac fhan fhong va gIac ngo. NgaI fro fhanh
mof vj Curu noI fIong, va frong cac fruyon fhuyof
vo Darikapa va Dcngipa cung co nhac don ngaI.
42
Hanh tr
Truyon fhuyof vo ngaI Luipa da khoI phuc IaI
mof so su kIon frung Iap gan gIong nhu fruong
hop cua duc Phaf Tbicb-ca Mau-ni. Luipa Ia mof
vj vua fu bo ngaI vang va cac fhu vuI ngu duc do dI
fm su gIac ngo, va ngaI cung da ra dI frong mof
dom foI cung voI mof nguoI hau, do roI sau do fro
fhanh mof fu sI. Ca haI dou danh doI vuong mIon
va hoang bao do Iay mof bo y phuc foI fan cua dan
nghoo. Iou ay noI Ion quyof fam fu bo dja vj cao
sang do dI fm chan Iy gIaI fhoaf.
Co dIou Ia Luipa da sInh ra vao fhoI ky Phaf
khong con faI fho. o do ngaI khong gap Phaf do
duoc nguoI fruc fIop frao fruyon gIoI Iuaf va duoc
huong dan cac phap fu don gIan nhung co hIou
qua Ion.
o co fho doan fru fap nhIom vI fo, vj Kim
cuong Tbanb nu da dua ra phuong phap gIaI fru
cac kIon chap phan bIof frong fam cua Luipa, v
do Ia nguyon nhan dua hanh gIa fro IaI sau noo
Iuan hoI. Tuy nhIon, muon fhoaf khoI sInh fu Iuan
hoI frong hIon kIop can phaI co phap mon fhu
fhang kho hop voI can co cua hanh gIa.
43
Luipa duoc xom Ia bac fhay cua Tantra Mc,
nhung khaI ngo cho ngaI IaI Ia mof ky nu ma
frong fIon kIop von Ia mof nu Du-gia hanh gIa
|Dakini).
Vj Dakini da fhau suof duoc fam kIou man vI
fo vo dong doI, chung foc, dang cap con dong IaI
frong fam cua Luipa, non qua cach cung duong
chao fhIu ba da gIan fIop chI cho ngaI phap mon
doI frj: Pbap mon Jung tbuc an bat tjnb.
o daf foI fam sIou xuaf, can nuoI duong va
kof fhan voI caI ma fa cam ghof nhaf. Cach fu fap
nay hnh fhanh fam baf nhj, khong phan bIof, boI
v phaI bIon moI kIou hanh, phan bIof, djnh kIon
fhanh nhung hanh Ianh, gIong nhu ngaI Luipa
bIon ruof ca fanh hoI fhanh fIon duoc.
Nou hanh gIa khong Ianh hoI duoc chan fnh
rong khong fhuong hang frong fung xuc nIom IIon
Iap fuc roI vao doI daI phan bIof, ma canh gIoI nhj
phan Ia canh gIoI cua sau noo Iuan hoI.
o daf foI canh gIoI Nict-ban baf nhj, can phaI
daf duoc fam baf nhj. oI nho noI fam baf nhj ma
hanh gIa co fho nhan ro duoc muI vj chung cua faf
ca cac phap. MuI vj ay Ia muI vj gIaI fhoaf fhanh
fjnh.
44
Xom xof phap fu cua ngaI Luipa, fa so fhay
duoc ro hon nou hIou duoc ca bIou frung cho dIou
g frong xa hoI cua fhoI ay.
Truoc hof, ca cung Ia mof chung sInh huu fnh.
oI voI dao Ba-/a-mon, an ca dong nghIa voI su
choI dao v ruof ca Ia fhuc an chI danh cho cho ma
fhoI. Va frong Vat to giao |Totcm), cho Ia gIong
fhap hon nhaf.
Thuc hanh mof phap fu nhu vay vao fhoI ay,
Luipa fro fhanh mof hang nguoI do ban, ha fIon,
khong aI co fho don gan hay fIop xuc. An ruof ca
Ia mof cach fu sI nhuc mnh nham xoa bo faf ca
nhung vof fch vo dong doI, su gIau sang va cac
dac quyon fruoc kIa frong sau fham cua hIon huu
kIou man vI fo nup mnh frong do, caI ma hanh
gIa Luipa can phaf hIon.
Mac du phap mon fu fap cua ngaI Luipa khong
duoc mo fa day du o day nhung fa fhay rang djnh
Iuc cua ngaI da bIon chuyon duoc fho gIoI rIong
cua ngaI. Luipa Ia chu fo cua caI fho gIoI ma ngaI
kIon Iap.
S lieu
Truyon fhuyof vua ko Ia can cu duy nhaf xac
djnh ngaI Luipa da sInh ra o Tch Ian, va nhu
45
vay Io ra cac van ban cua 8ingba/aJoipa nhaf
djnh phaI co do cap don. Nhung vao fhoI ay co
nhIou vuong quoc nam fron vung fIou Iuc dja goI Ia
8ingba/aJiopa, frong do co mof vuong quoc gIap
ranh voI OJJiyana ma nhIou nguon fu IIou khac
cho Ia noI ngaI Luipa da sInh ra.
Trong mof faI IIou khac do hoc gIa Buston chop
IaI, Luipa Ia con cua duc vua La/itacanJra cua xu
OJJiyana. KhI con Ia mof fhaI fu, ngaI Luipa co co
duyon gap duoc dao su 8aoaripa, von Ia do fu cua
ngaI 8araba. ao su 8aoaripa fruyon fam an cho
ngaI Luipa frong mof buoI Io tra ty |Io fhIou xac).
Sau khI duoc fruyon fam an, Luipa roI OJJiyana
va fhuc hanh hanh dau da. CuoI cung ngaI don bo
song Hang, suof ngay fhIon djnh bon canh mof
dong ruof ca fhoI. NgaI fru fam vao mof dIom duy
nhaf |sustaincJ onc pointcJ mcJitation) cho don
Iuc dac phap.
HaI nhan vaf noI fIong khac Ia Darikapa va
Dcngipa da mo fa ngaI Luipa nhu mof daI su vo
uy, vo ngaI, va Ia so fo cua phap mon Tantra An
o. Thoo haI vj su hoc gIa nay, ngaI Luipa von
Ia quan van o kInh do Mabaraja, xu BbarcnJra,
duoI frIou vua Dbarmapa/a. Thuyof nay noI rang
46
khI dao su 8aoaripa du hoa faI kInh do Mabaraja,
ngaI nhan ra Luipa Ia nguoI hoI du dIou kIon Ianh
hoI huyon mon cua ngaI non ngaI da fruyon phap
Kim cuong Man-Ja-/a cho Luipa.
Thoo chung cu Ijch su, ngaI Luipa sInh cung
fhoI voI hoang do Dbarmapa/a |770-810) Nou ngaI
Luipa fho phap vao cuoI fho ky 8 hoac vao dau fho
ky 9, fa co fho uoc fnh nIon hIou cua cac dao su
khac nhu Darikapa, Dcngica, Dombi Hcruka v ho
dou Ia mon do cua Luipa.
Nhung nou ngaI Luipa sInh vao fho ky 8 fh khong
fho dong fhoI voI Minapa va MaccbcnJrannatb,
mac du co nhung su kIon frung Iap, chang han
nhu fon cua cac vj ay fhoo Phan ngu dou co nghIa
Ia ca. Ca haI vj dou fhuoc ho phaI Yogini Tantra
|Luipa fhuoc chI phaI 8amoara, ngaI Minapa fhuoc
chI phaI Yogini KanJa).
Thaf ra Minapa xuaf fhan fu phaI Naitb 8aioa
|fho fhan 8ioa) va daf danh hIou aJi-guru, con
ngaI Luipa khong IIon quan g don gIao phaI
HinJu mac du mon fhIon quan cua ngaI co dac
fnh cua phaI 8akta |aI Mau).
So dI fon fuoI cua ngaI Luipa duoc dua vao dau
47
danh sach cua 84 vj daI su ai tbu an v fac gIa
cho rang ngaI Luipa chnh Ia vj phap su dau fIon
cua phaI ai tbu an.
Vj fhu haI dung vao vj fr nay Ia 8araba. Thoo
fuoI fac fh Luipa sInh ra sau 8araba. Maf khac,
xof fhoo dja vj va phap Iuc, uy danh cua 8araba
raf Iung Iay frong Ianh vuc van chuong, nhung fon
ngaI Luipa IaI goI Ion y nghIa daI fr Iuc. Chnh
daI fr Iuc ay fao cho ngaI suc fhan fhong quan
chung.
Ca 8araba va Luipa dou xuaf fhan fu phaI
8amoara Tantra, nhung chnh Luipa duoc nhan
danh hIou Gubyapati, fuc Ia Bi mat Pbap su, dua
ngaI vao dja vj cua mof aJi-guru frong ho phaI
8amoara Tantra. Mon do cua dong fu nay dou fu
fap fhoo phuong phap cua Luipa. Hon nua, Luipa
duoc Kim cuong Tbanb nu |Dakini Vajra Varabi)
fruc fIop khaI ngo.
Nou ngaI Luipa nhan duoc su fhIon khaI co
nguon goc fu 8amoara Tantra faI OJJiyana, von
Ia vung daf san sInh ra nhIou chI phaI Tantra
fhuoc Tantra Mc, fh chnh ngaI co nhIom vu
hoang duong phap mon nay o vung ong An.
48
Cho du nguon goc cua chI phaI Tantra nay nhu
fho nao fh Luipa cung van Ia bIou fuong cua dIou
ma ngaI 8abara fon fho. Iou nay da duoc khang
djnh frong cac baI dao ca do 8abara fruoc fac.
Chnh phuong phap fu fap cua ngaI Luipa da
fro fhanh nguon cam hung va khuon mau fu fap
cho nhung dao su Iay Iung khac nhu Kamba/a,
Gbantapa, InJrabbuti, Ja/anJbara, Krsnacarya,
Ti/opa va Naropa. Taf ca cac vj dao su nay dou
fho fr phap mon cua Luipa, va Marpa Dopa da
fruyon dong Tantra nay vao Tay Tang ma phaI
Kabygu van con gn gIu fu fap cho don ngay nay.
Mac du Luipa fhoo Tang ngu nghIa Ia nguoi
an ruot ca |Nya Ito :babs), nhung co Io fu nay
co nguon goc fu chu /obita frong fIong Bcnga/
co, Ia fon cua mof IoaI ca. Va v fho Luipa cung
dong nghIa voI cac fu nhu Minapa va MaccbcnJra,
MatsycnJra. NgoaI ra, fon goI nay con co nhIou
dang khac nua nhu Ia Lubipa, Lobipa, Luyipa,
Loyipa.
49
ai s th 2
Lilapa - c vua an s
Trong cai out nbanb
cua bon trang tbai tam cao tbuong,
uc oua - Nba u-gIa - Con su tu cbon rung gia
Vuong micn /a nam cbom /ong mau /am ngoc
Con nba u-gIa kia
Vuong micn /a nam tbuc tbanb tjnb
Voi muoi ouot sac
Con manb su xc nat tbjt con moi
Muoi banb tot cua nba u-gIa
Bcn nbu guom Jao
cbat Jut nbung quycn nang ticu cuc
V ngo Juoc cban /y nay ncn IIIapa giai tboat
Truyen thuyet
M
of ngay no, frong khI vj quoc vuong vung
Tay An dang fua Iung o bo rong, chof co
Inh canh fau rang co mof vj dao sI muon vao baI
kIon.
Nhn vo co han va nof phong fran cua dao sI,
nha vua fo vo aI ngaI va fhuong xof, vua phan:
Song ray day maI do, han Ia fhay kho Iam7
50
Tau bo ha, foI khong ho Iay do Iam kho nao.
Co chang chnh bo ha moI Ia ko dau kho, dang
fhuong. ao sI ung dung dap.
Co sao fhay noI vay7 Nha vua sung sof hoI.
Truoc hof, bo ha Iuon song frong noI Io maf
ngoI, maf nuoc. Iong cua bo ha Iuc nao cung canh
canh Io so con fhjnh no cua fhan dan do dua foI
vIoc fao phan. V fho non bo ha dau kho. Con nhu
foI day, vao nuoc khong chm, vao Iua khong chay,
doc khong haI duoc, IaI bIof fhuaf fruong sInh baf
fu, ra khoI Iuan hoI.
Ngho qua IoI dao sI noI, nha vua boI hoI fhan
rang: ach fhay, Iam fho nao qua nhan co fho baf
chuoc nop song ray day maI do co cuc nhu fhay.
CuI xIn fhay fu bI ban cho dIou phap. Co cach fu
nao phu hop voI hoan canh cua qua nhan, khong
Ia ngoI bau, vo dop con xInh, cung dIon nguy nga
ma van fu fhanh chanh qua duoc chang7
ach xong, vua phu phuc nam voc saf daf khan
cau dao sI fruyon phap.
ao sI hoan hy nhan IoI, bon frao fam phap
cho nha vua. Ngho xong phap fu, vua IIon vao
djnh.
51
Ko fu do, nha vua fhuong fu fap fhIon djnh
ngay fron ngaI vang va fham ch frong khI cung
cac phI fu fhuong fhuc vu nhac. Nha vua duoc
monh danh Ia Li/apa v fnh ua Iac fhu va you
fhanh sac cua ngaI.
Cach fu cua Li/apa Ia chu muc baf dong vao
chIoc nhan ngaI doo o ban fay phaI.
Sau khI dac djnh, vua bon quan fhan fuong cua
fhu fhan |YiJam) Hcoajra cung quyon fhuoc cua
ngaI. Li/apa ngo duoc chan Iy rof rao va dac fhan
fhong ai tbu an sau khI fhanh fuu phap quan
nay.
Hanh tr
Qua fruyon fhuyof cua ngaI Li/apa, fa fhay mof
khI gIao phap cua mof bac fhay kho hop voI can
co cua nguoI do fu fh nguoI ay khong nhaf fhIof
phaI Ia bo doI song gIa dnh, fu bo cac fhu vuI
ngu duc, ma van co fho fu fap fap daf foI cuu canh
Nict-ban.
Kim cuong tbua fro non ngay cang cuc fhjnh,
fruoc hof Ia do khuynh huong chung cua xa hoI
An o fhoI ay, khI ma quyon Iuc cua gIaI cap Ba-
52
/a-mon baf dau suy sup, a tban giao phaf frIon
rong raI frong cac gIaI fang fhap hon, IoI fu kho
hanh khong con suc fhu huf quan chung va chu
nghIa huong Iac xuaf hIon.
Kim cuong tbua vua Ia nhan vua Ia qua cua
mof su kof hop gIua Juc /ac va giai tboat.
Trong gIao phap Kim cuong tbua, frIof hoc nhaf
nguyon |Van pbap Juy tam tao) cua An o da daf
don cho cung fof cua no. o Ia xom ban chaf cua
hanh vI con nguoI cung dong voI cac bac fhanh.
Tuy nhIon ko cau dao phaI co du suc dung
manh fInh fan, dam fhua nhan mnh von Ia Phaf
va canh gIoI quanh mnh von Ia coI Phaf.
Iou quan frong nhaf Ia hanh gIa phaI gap
duoc chan su. Vj chan su nay so xom xof can co
ma fruyon phap kho hop voI ko cau dao, huong
vj nay don chan Iy gIaI fhoaf rof rao do cuu do
chung sInh voI fam oo nga chu khong huong don
duc Iac.
NgoaI ra, can co cua hanh gIa can phaI o vao
gIaI doan chn muI, nghIa Ia vj ay phaI doc mof
Iong cau chan Iy gIaI fhoaf.
53
NgaI Li/apa co nhung du co duyon ay, non sau
khI duoc dIom dao ngaI da say mo fu fap phap
fhIon djnh fru fam vao mof dIom duy nhaf |onc-
pointcJ samaJbi).
ay Ia vIoc kho Iam doI voI nhung aI co doI
song ban ron hay dang chm dam frong duc Iac.
oI ngay cac hanh gIa Mat tong |tantrika) muon
nhaf fam quan dIom nhu fho cung phaI fm noI an
fjnh nhu maf fhaf hay hang dong hoo Ianh do fu
Iuyon.
Nhung frong Kim cuong tbua, mof khI hanh
gIa hoI du cac duyon va duoc chan su khaI ngo fh
vIoc xuaf gIa khong fhoo nghIa fhong fhuong Ia
/y gia cat ai, ma duoc hIou nhu Ia mof frang fhaI
cua fam - frang fhaI duf bo moI vong fuong va
phan bIof doI daI. Tam an fjnh ay Ia maf fhaf. An
fru frong fam an fjnh ay, hanh gIa fu do quan saf
canh gIoI dI chuyon bon ngoaI ma fam van khong
bj fhoI fhuc xo day. Hanh gIa IIon nhan bIof rang
kbong khong Ia khoI sac.
ay noI fru fam vao mof dIom fuc Ia fham
nhap vao doI fuong. Tru fam vao mof dIom chI Ia
gIaI doan so khoI, v nhu fho hanh gIa cung chI
54
moI nhap vao dan phap |manJa/a). Iuc ay, fuong
cua fhu fhan Hcruka va quyon fhuoc cua ngaI chua
hIon ro. Hanh gIa phaI fIop fuc quan fuong cho
don Iuc fhan fuong cua vj fhan nay xuaf hIon day
du, ro rang don fung chI fIof, mau sac phaI phan
mInh.
Sau do, quan fuong haI vj fhu fhan nhap vao
nhau gIua frung fam dan, dong fhoI quan muoI
sau vj Kim cuong tbu vay quanh, moI moI hIon ra
day du voI cac mau sac khac bIof.
Thanh fuu gIaI doan nay fuc fhoI hanh gIa dac
phap.
Phop quan nay goI Ia phop quan vo fnh hu
vong cua sac, v sac ay fuc Ia fuong cua tbu tban
cung quyon fhuoc von fu hu khong ma hIon ra.
Tron maf nhan cua ngaI Li/apa von khong co
fuong cua cac fhu fhan, v van fam quan fuong ma
co non goI sac ay Ia fu noI kbong. V nghjch Iy ay,
non noI sac tuc /a kbong.
ay Ia Hcoajra man-Ja-/a. Hcoajra con co fon
Ia Hcruka. Hcoajra tantra fuc Yoginitantra, chnh
Ia Tantra Mc.
55
Trong baI ko xung fan Jc nbat ngba Jc, Li/apa
fan duong con tuyct su |su fu fuyof) Ia chu fo b
maf cua muon IoaI. Con su fu caI cho mof fhu sua
ma aI uong vao fh duoc fruong sInh baf fu. Nhung
IoaI sua dac bIof nay chI duoc dung frong bnh ngoc
ma fhoI. Nam chom Iong xanh fron bom con su fu
duc fuong frung cho nam tbuc tbanb tjnb. MuoI
vuof chan fuong frung cho Muoi Ba-/a-mat. Thanh
fr baf kha xam pham Ia Bon tam oo /uong.
Thoo mof so cac fuong fhuong fhay fh fuong
fhu fhan Hcoajra mau xanh co fam maf, bon fay
va bon chan frong fu fho om choang mInh phI
cua ngaI Ia Nairatma co khuon maf frang, haI fay
va haI chan. Ca haI dou frong fu fho nhay mua,
mof chan co, mof chan duoI. Co fuong vo ngaI
muoI sau fay, moI fay cam mof caI dau Iau, con
Nairatma fh mof fay cam dau Iau, mof fay cam
cau IIom, frong dang dung uy vu chong IaI phap
fhuaf cua bon quy fhan gom Pbam Tbicn, Visnu,
8ioa va 8akra |c tbicb).
Hnh Pbam Tbicn mau vang, fuong frung cho
ngu ma.
Hnh Visnu mau xanh, fuong frung cho nhuc
cam.
56
Hnh 8ioa mau frang, fuong frung cho su huy
dIof.
Hnh 8akra mau frang, fuong frung cho kIou
man va fham dam.
ai s th 3
Virupa - Chan s cua cac thien n
Cban /y bicn nbicn tbuoc oc ta
Cbl can an tru trong tbuc tuong
Cbang ngb, cbang suy, cbang nam bat
Cbang pbai cua ta, cbang /a ta
Kbong co cbap
Kbong cau tlnb giac
Cbangpbai tbuong bang
Cbang pbai bang
Giai tboat rot rao oa oicn man
Truyen thuyet
N
gaI Virupa von sInh fruong o mIon dong xu
Triputa fhuoc vuong quoc Bcnga/ duoI fhoI
vua Dcoapa/a.
Ngay fu fhuo fhIou fhoI ngaI da quI y fu hoc
faI fu vIon 8omapuri. Khong Iau sau do, ngaI nam
57
mong fhay Kim cuong nu Bo Tat frao cho fam
phap. VoI Iong mong muon mau fhanh fuu, ngaI
gIa cong fr fung Kim cuong cbon ngon haI muoI
frIou bIon frong suof fhoI gIan 12 nam, nhung ngaI
van khong fhay co dau hIou chung dac.
Mof hom, qua u fhaf vong, ngaI nom xau chuoI
vao ho x va rua fham: May caI haf vo fch su
nay, chang IIon quan g don nIom an Iac cua fa.
Tuy nhIon, vao mof dom frong khI dang hanh
fr cong phu, su bung ngo xay ra frong fam fhuc,
ngaI chof nho don xau chuoI da maf. Tuc fh Kim
cuong nu Bo Tat hIon ra frao IaI cho ngaI xau
chuoI va day rang: NguoI cho phIon nao. Ta so
Iuon o bon nguoI do ho fr. Hay IoaI bo cac kIon
chap phIon nao ma gang cong fu fap.
Sau do, ngaI Virupa fu fap Kim cuong tam
pbap fhom muoI haI nam nua fh ngaI fhau frIof
58
Jc nbat ngba Jc, va ko fu ay ngaI vuof fhoaf ra
ngoaI vong sInh fu.
Mac du vay, Virupa Ia nguoI von quon ruou
fhjf. Hang ngay, nguoI hau fhuong dI ra ngoaI
kIom ruou fhjf do dang cho ngaI. Cho don mof
hom nguoI hau Ion baf from nhung con chIm cau
cua fu vIon Iam fhjf.
Thay bong dung maf nhung con chIm cau, vj
gIam vIon rung chuong hop fang chung IaI fra hoI:
AI frong cac nguoI da an fhjf nhung con chIm cau
cua fu vIon7
Chung fang dong fhanh dap: ach fhay, vIoc
nay von chua fung xay ra. Co dIou chac chan Ia
khong aI frong chung foI IaI co fho saf haI nhung
con chIm cau ay.
Chof mof vj fang nhn vao cua so phong cua
Virupa, fhay ngaI dang dung fhjf chIm cau voI
ruou.
Iap fuc Virupa bj fruc xuaf ra khoI fu vIon.
CuI IaI chIoc bnh baf noI ban fho, Virupa danh
Io Ian cuoI cung fruoc fuong duc Tho Ton, bac ao
Su ma ngaI da fho phung hon 24 nam qua, roI ra
dI.
59
Iuc roI cong fu vIon, mof ong fang chan IaI
hoI: Thay so dI vo dau7
NgaI dap: Ta dI fhoo con duong cua rIong fa.
Can fu vIon 8omapuri co mof ho son Ion,
quanh nam phu day Ia. KhI don gan ho, Virupa
IIon uom fhu chan fron mof Ia son do xom no co
chm khong. oan ngaI nIom danh hIou Phaf, roI
buoc fhoan fhoaf fron nhung canh son do dI qua
bon kIa bo ho.
Chung kIon canh Virupa hIon Io fhan fhong
nhu fho, chung fang dou kInh hoang, Iong fran
day hoI han.
Ho fIon IaI gan, nam voc saf daf, danh Io va so
vao chan ngaI voI nIom cung knh vo bIon: NgaI
fhaf co phap Iuc vo bIon. Co sao IaI nhan fam gIof
haI nhung con chIm cau cua chung foI7
Virupa mIm cuoI dap: Nhung g cac ong fhay
bIof cung chI Ia ao anh, gIong nhu cac hIon fuong
fhong fhuong khac frong fho gIan ma fhoI.
NoI xong, su saI nguoI hau mang IaI nhung mau
xuong, fhjf vun cua chIm, bo vao Iong ban fay fraI
dua Ion cao, fay phaI kho khay mong may caI.
60
Nhung con chIm cau IIon song IaI va bay dI,
frong chung fo dop va khoo hon fruoc.
Tu bo IoI song cua mof nha su frong fu vIon
8omapuri, Virupa fro fhanh mof nha Du-gia khaf
fhuc. Iang fhang don bo song Hang, ngaI xIn vj
nu fhan song nay mof f vaf fhuc, nhung vj nu
fhan nay fo ra kIou ky fu choI khIon su noI gIan,
rong Ion mof fIong roI fach nuoc song Iam doI do
dI qua.
NgaI dI maI don fhj fran Kanasata. TaI day
ngaI gho IaI mof fuu quan do dung com va uong
ruou. Com frang va ruou nong Ia haI fhu ma ngaI
ua fhch nhaf.
Thay Virupa uong ruou IIon mIon, chu quan co
y djnh doI fIon fruoc. Virupa cuoI bao: Ta so ra dI
khI froI foI. Iuc ay fra fIon cung khong muon.
NoI xong, fay fraI ngaI cam dao quam chI fhang
vao maf froI, dung phop Jjnb tban chan dung
maf froI, chIa bau froI Iam fhanh haI phan: mof
bon foI va mof bon sang. Cu nhu fho fraI qua suof
may ngay, ngaI fIop fuc uong va dung Iua fam
muoI fhIou dof nam fram ngan quy fhan frong
vung, khIon cho han han xay ra frong vung.
61
uc vua xu Kanasata Iay Iam kInh hoang vo
vIoc Ia chua fung co o daf nuoc cua ngaI nhung
khong ro duyon do g. Ca frIou dnh cung bo fay
khong bIof faI hoa fu dau ma don.
CuoI cung, nu fhan Maf TroI hIon ra bao cho
nha vua bIof, so dI co vIoc Ia nhu fho Ia do mof
hanh gIa Du-gia no fIon com, ruou, va Iam cho
chnh vj nu fhan nay cung dang phaI khon don.
Nha vua bon saI nguoI don fra fIon cho chu
quan. Virupa bIon maf.
If Iau sau, Virupa du hanh don InJra. ay Ia
vung daf co nhIou fn do Ba-/a-mon raf cuong fn.
Virupa fnh co dI ngang qua mof fuong fhan 8ioa
bang da cao don hon 20 mof. Nhung fn do Ba-
/a-mon dang canh gIu fuong fhan buoc ngaI phaI
vaI chao fhanh fuong ioa. NgaI choI fu, hoI rang:
ac fruong fhuong ma phaI vaI chao ko duoI hay
sao7
Vua xu InJra cung co maf o do, bon Ion fIong
bonh vuc cho cac dao sI Ba-/a-mon. Nha vua phan:
Nou nguoI khong vaI chao fhanh fuong, nguoI so
phaI foI chof.
62
NgaI noI: Nhung nou fa danh Io vj fhan nay,
fa so mac foI Ion hon foI chof.
Vua dap: NguoI cu Iam. Hay do foI ay fram
ganh chju.
Virupa IIon chap fay cung knh. Tuc fh, fuong
fhan 8ioa nuf doI, mof gIong noI ron vang nhu
sam sof fu coI froI vong xuong: o fu co maf!
ach fhay co dIou g day bao7
NgaI Virupa noI: Nay fa quI y cho nguoI. Hay
phaf nguyon ho fr chanh phap.
Than 8ioa hIon ra, phaf nguyon dung fhoo IoI
day. RoI fuong da khop IaI nguyon von nhu cu.
Tu InJra, Virupa IaI van du don Dcoikota fhuoc
mIon ong An. Hau hof cu dan vung nay dou Ia
phu fhuy an fhjf nguoI, uong mau nong. Ho fhuong
rnh rap bo bua mo cac khach bo hanh fnh co qua
IaI vung nay do baf dom vo fo Io.
Mof ngay no Virupa cung mof fhIou nIon dI vao
vung nay. Ca haI dung chan o mof ngoI don fho
cuoI Iang do nghI qua dom. Trong cuoc fuong ngo
nay, Virupa co ban cho chu bo mof cau fhan chu
do ho fhan. Ca haI Ian ra ngu vuI v qua mof moI
63
sau chang duong daI.
Iuc ay, bon phu fhuy dang fu fap do fo Io. Ho
da co fhjf fhu vaf nhung con fhIou mau nguoI do
cu hanh dung nghI fhuc cua cuoc fo. Ca phu fhuy
cam dau da bo bua Virupa va cau bo vao buoI
sang, bon saI fhuoc ha don ngoI don do baf haI
nan nhan cua chung.
Nho maf chu ho fhan, co fho cua cau bo nhu
dnh chaf xuong maf daf khIon bon phu fhuy dung
hof suc cung khong faI nao nhac Ion noI. Chung
danh khIong mof mnh Virupa dang con say ngu
vo noI o cua chung.
on phu fhuy fuoI ruou Ion khap fhan hnh cua
Virupa, fay cam dao, mIong cuoI ru Ion mof cach
ma quaI. TIong cuoI moI Iuc mof Ion, nhung khI
chung chua duf fIong cuoI, Virupa IIon ngoI choang
day caf fIong cuoI. Ian nay, fIong cuoI cua Virupa
fo hon gap ngan Ian fIong cuoI cua bon phu fhuy,
am fhanh chan dong don fam fhIon daI fhIon fho
gIoI, khIon bon chung maf hof y fhuc.
So voI fIong cuoI cua Virupa, fIong cuoI cua bon
phu fhuy chI nhu fIong khoc cua fro so sInh.
64
Qua kInh so, bon phu fhuy khan naI xIn ngaI
fha foI. Sau khI dung fhan Iuc nhIop phuc bon phu
fhuy, Virupa Iam Io quI y cho chung. NgaI day:
Nou cac nguoI mof Iong ch fn, quy nguong Tam
bao fh fa Iuon ko can cac nguoI do ho fr, franh
khoI moI su fon haI. Ngay ngay cac nguoI phaI
chuyon can fu fap hanh o Taf. Nou cac nguoI gIaI
daI, fu fhan so bj maf dI mof coc mau. Va nou cac
nguoI quay Iung IaI voI chanh phap ma fro vo voI
IoaI quy fhan fh chIoc dIa nay so chom Ia dau cac
nguoI. Iuc bay gIo, Bac Pbuong Quy Vuong so don
huf can mau cua cac nguoI.
on phu fhuy nhaf muc vang IoI day cua ngaI
Virupa.
Tuong fruyon, ngay nay nguoI fa van con fhay
hnh dang chIoc dIa nay va Bac Pbuong Quy Vuong
frong daI Ngan ha.
Sau khI nhIop phuc bon phu fhuy, Virupa IaI
van du sang xu khac.
If Iau sau, ngaI IaI fro vo vIong fham vung
Dckikotta. Iuc bay gIo, vj aI Pham ThIon va fhj
gIa cua ngaI Ia UmaJcoi dung fhan fhong fao ra
mof fhanh pho gom bon frIou cu dan do fon vInh
va fho phung ngaI.
65
Taf ca vaf fhuc danh cho buoI Io cung nghInh
ngaI Virupa fro IaI Dckikotta duoc chu fhIon mang
don fu 33 coI froI frong uc gIoI.
Co fruyon fhuyof noI rang ngaI fho don 700
fuoI moI vIon fjch.
Hanh tr
Chuong ngaI cua Virupa cung chnh Ia phIon
nao cua cac hanh gIa Mat tong Iuc con so co. Tro
Iuc ay co Io do ngaI qua dom fam duc cau khIon
sac y bof phaf frong gIaI doan fu djnh va cung
boI kIon chap ay cua ngaI |proconcopfIon) doI voI
cban tinb |nafuro of roaIIfy).
KIm Cuong Thanh Nu hIon ra nhu mof fhuc
fho noI faI vo bIon da pha vo caI vong Iuan quan
ma Virupa bj kof frong do suof 12 nam va gIaI
fhoaf ngaI ra khoI su bo fac cua fam fhuc.
Khong dua vao su vaf bon ngoaI, vaf bo xau
chuoI do dI vao ban fam, do Ia nhan fhuc day fnh
duf khoaf cua Virupa.
Trong kInh day rang: an fam fhanh fjnh fh
goI do Ia haf chau nhu y. an fam von Ia khong,
66
cac phap Iuu xuaf fhanh nIom Ia do co cac can.
Trong khI fhIon djnh, fhuong fh cac kIon chap so
fao non vong fuong roI bIon fhanh phIon nao.
S lieu
NoI ngaI Virupa fraI qua 12 nam fu hoc chnh
Ia daI fu vIon 8omapuri, mof frong nhung fu vIon
Ion nhaf o vung ong An, duoc xay dung duoI
frIou daI Pa/a |gom xu Bcnga/ va Bibar). Cac vua
fhuoc frIou daI nay von Ia nhung daI fh chu cua
Mat tong.
Nha su hoc gIa Taranatba cho rang vua Dcoapa/a
|810-840) da xay dung fu vIon nay, nhung co Io no
da duoc fao dung fruoc do nhIou nam do cong cua
vua Dbam/apaka |770-810), mof nhan vaf song
cung fhoI voI Virupa.
on nay, nguoI fa van chua xac djnh duoc vj fr
chnh xac cua fu vIon nay, nhung co fho do Ia khu
vuc Ompur o Bcnga/.
Co mof dIou dang noI Ia fhanh quI chI phoI
fang chung o day da duoc su 8antaraksita fruyon
sang Tay Tang va van con duoc ap dung cho don
bay gIo.
67
Tripura, sInh quan cua ngaI, gom nhung khu
vuc khac nhau nhu PaJbakisorapura, Assam
Dcoikotta. Cac dja danh nay cung Ia fon cua cac
don fho Mau tban |8akta) foa Iac frong nhung
khu rung sau kho vao duoc. NoI do, cac bo foc fhoo
gIao phap aI Mau co fap fuc fo nguoI nhu fhoo
chuyon ko o Kamarupa ma Virupa da caI dao cho
cac bo Iac nay.
Tu uitcb fhoo Tang ngu Ia Pbra Mcn |octa/a),
do Ia mof IoaI ma fu fhI chuyon an fhjf nguoI
do hoan sInh |a rcsurrcctcJ j/csb-cating corpsc),
nhung fhoo kInh van Tay Tang fh day Ia nhung
nu phu fhuy bac fhap chuyon vo ma fhuaf va su
dung IInh phu.
Co mof mau chuyon khac ko rang Virupa duoc
cac fhIon nu |Jakini) dang cung hoa son va oc fIon
|haI bIou fuong cua am Juong).
VoI su gIup do cua mof Phaf fu, Virupa don
duoc nuI 8ri Paroata. TaI day, ngaI A-xa-/c Iong
Tr o Taf da fruyon fhu cho ngaI cac phap fhuaf
cua TroI a Ma |Yama). VoI cac phap fhuaf nay,
Virupa quay IaI Dcoikotta hang phuc cac phu fhuy
va khIon ho quI y Tam bao.
IaI co fhuyof noI rang Virupa Ia nguoI Iap ra
phap mon Pakta Yamari Tantra va mof so cac
phuong phap fhIon djnh do IIon quan don bo mon
68
Tantra nay.
Xof fhoo cung cach ma Virupa caI dao cho
dan chung vung Dcoikotta cung nhu cach hang
phuc TroI aI Pham ThIon o InJra, chung fa IIon
fuong don vj dao su Mat tong IIon Hoa Sanh, mof
nhan vaf cung fhoI voI ngaI, cung da dung nhung
phuong cach fuong fu do nhIop phuc va caI dao cho
nhung nguoI fhoo dao Bon o Tay Tang. Thoo kInh
van cua dong fu Yogini CanJika |tbc Mystic Hcat)
fh ngaI Virupa chnh Ia nha su 8riJramapa/a, va
Na/anJa Ia fu vIon ma Virupa co Ian don fu hoc
va sau do bj fruc xuaf. Orissa chnh Ia noI ngaI fhI
frIon fuu Iuong.
NgoaI ra, co mof dIom phu hop voI cau chuyon
fhan 8ioa nuf ra khI Virupa chap fay faI 8omanatb,
v faI 8amrastra co mof fuong da cua aI Pham
ThIon |MabaJcoa). uc fuong da khong Io raf
noI fIong nay bj quan HoI gIao pha huy vao nam
1015.
ai s th 4
Dombipa - Ngi ci cop
Vicn Ja cua nba trict boc
Bicn sat tro tbanb oang
Nang /uc tu nbicn cua oicn Ja qui
Bicn Jam mc tro tbanb tbuc tbanb tjnb
69
Truyen thuyet
D
ombipa von Ia quoc vuong xu Ma-kict-Ja
|MagaJba). NgaI duoc ao su Viupa khaI
ngo va fruyon fam an.
Vj quoc vuong ngo dao nay fhuong you fhan
dan cua ngaI nhu con do. Tuy nhIon dan chung
van khong bIof ngaI Ia mon do cua Maf fong, ma
chI bIof ngaI Ia vj vua hof Iong fhuong you va
cham Io doI song nhan dan.
o daf nuoc co mof cuoc song an Iac, ngaI cho
voI vIon daI fhan don va day rang: V nghIop qua
doI fruoc non daf nuoc fa fhuong xay ra djch bonh
va nan dao fac. Nay do franh faI hoa cho muon
70
dan, nguoI mau duc mof caI chuong dong Ion froo
Ion mof cay daI fhu. MoI khI fhay co hIon fuong
nguy bIon fh danh chuong ay Ion, fuc nhIon faI
hoa fIou fru.
VIon daI fhan y Ionh. Ko fu do frong nuoc bof
nan from, cuop va djch bonh. Cho don mof ngay
no, co mof doan haf rong fu phuong xa don do
frnh dIon cho nha vua xom. Trong dam nguoI
fhap hon ay co mof fhIou nu 12 fuoI, xInh dop
dIom Io, aI fhoaf nhn cung khong khoI dom Iong
you fhuong. Nha vua bon fo y nhan nang vo Iam
bau ban. NgaI b maf ra Ionh cho bon ho dang
nang cho ngaI.
Mof nguoI frong bon fau rang: aI vuong!
NgaI Ia bac cao qu, chung foI chI Ia ko foI fo ha
fIon ma moI nguoI khInh khI xa Ianh. Co sao daI
vuong IaI nghI don mof vIoc kof hop khong fuong
xung nhu fho7
Nhung nha vua cu khang khang Iam fhoo y
mnh va ban fhuong vang bac cho doan haf rong.
Sau do, vua b maf gIau nang frong hau cung
suof 12 nam. Sau do moI nguoI moI phaf hIon ra
su co maf cua nang.
71
TIong don Ioan dI khap noI. NguoI fa noI voI
nhau rang: Nha vua da chung song voI mof phu
nu fhuoc fang Iop ha fIon. Iou nay fhaf kho dung
fhu.
Truoc ap Iuc cua fhan dan va frIou dnh, nha
vua buoc phaI fhoaI vj va gIao quyon bnh IaI cho
fhaI fu.
Sau do, nha vua roI hoang cung va cung nang
phI ay dI vao rung do song. TaI noI hoang da,
ca haI cung nhau fu Iuyon mon Du-gia maf phap
|Tantric Yoga) frong 12 nam.
Mof dao sau day, ko fu khI vua fhoaI vj, daf
nuoc Iam vao canh roI ron. TrIou fhan hop IaI
va quyof djnh fhInh cau cuu vuong quay vo chap
chnh.
Cac su gIa cua frIou dnh dI vao rung sau do
fm ngaI va khI gan don noI, ho nhn fhay cuu
vuong dang ngoI fhIon djnh duoI mof goc cay daI
fho, con vj phI nu cua ngaI dang buoc fron nhung
canh son do Iay nuoc suong maI vo cung duong
chu nhan cua ba.
Ho ngac nhIon quay vo fau voI frIou dnh.
Sau khI ngho cac su gIa fhuaf IaI su vIoc ma ho
da chung kIon, quan fhan cung nhan dan frong xu
IIon koo nhau dI don cuu vuong.
72
Nhan IoI fhInh cau cua dan chung, nha vua
cung nguoI fhIop cuoI fron mnh mof con bach ho,
fay roI Ia mof con bach xa, roI khoI khu rung ram.
Taf ca moI nguoI nhn fhay canh ay dou khong
khoI khIop so.
Chao hoI moI nguoI xong, nha vua phan: Ta
da phaI maf dI dja vj cao qu chI v su kof hop voI
nguoI phu nu o fang Iop ha fIon. Nay cac nguoI
you cau fa fro IaI ngaI vang Ia mof dIou khong
fhch hop. ChI co caI chof moI mong xoa bo duoc
nhung fhanh kIon vo gIaI cap. Vay cac nguoI hay
hoa fhIou chung fa.
Thoo fap fuc An o, do xoa bo nhung dau vof
foI IoI hoac do chung mInh su vo foI cua mnh,
nguoI fa dua nan nhan Ion gIan hoa va dof frong
bay ngay, nou nguoI ay con song fh so duoc fhua
nhan Ia vo foI.
Io hoa fhIou nha vua cung nguoI fhIop dIon ra
frong suof bay ngay dom.
on khI Iua fan, moI nguoI don gan quan saf.
Ho fhay quanh fhan fho cua haI nguoI duong nhu
co mof man suong mong manh, y phuc fron nguoI
cua ho van y nguyon khong mof vof chay xom.
73
MoI nghI ngo vo nha vua dou fan bIon frong Iong
moI nguoI.
KhI ay, nha vua froI day, buoc ra khoI dong
fro fan va goI moI nguoI IaI bao: HoI dan chung
mon you cua fa. Nou cac nguoI noI duoc guong fu
fap cua fa, fh fa so o IaI frj v cac nguoI. Nou nhu
cac nguoI khong fho fu fu fap do fu cuu Iay ban
fhan mnh, fh su co maf cua fa phong co ch g7
Quyon Iuc chI Ia mof chuf f IoI Ioc nho nhoI. Cong
duc fu hanh moI Ia fo Ion. Va IaI, vuong quoc cua
fa khong phaI Ia vuong quoc cua quyon Iuc, ma Ia
vuong quoc cua chan Iy.
NoI xong, vua IIon fu bIof.
Hanh tr
O An o, nguoI fa fIn rang fIong chuong co kha
nang xua duoI fa ma va Iam fhanh fjnh fam fr.
ChIoc chuong ma Dombipa cho dung Ion co nhIou
cong nang nhu do canh gIac nan dao fac, bao dong
moI nguy vo fhIon faI, djch hoa, hoac xua duoI cac
quy fhan, fa ma, uo fruoc khI co djch bonh, Iam
fhanh fjnh fam fr va fang fruong fhIon nghIop.
TIong chuong ngan Ia bIou fuong cua su fInh
gIac, va khI ngho fIong chuong ngan, fam fhuc co
74
fho duf hof cac nIom fran do fham nhap vao canh
gIoI fjch fjnh fuc kbong tinb |mpfInos).
NgoaI ra, cuoc hon nhan khong cung dang cap
Ia mof dIou cam ky cua xa hoI fhoI bay gIo, ko vI
pham so bj moI nguoI khaI fru khoI gIaI cap va co
khI bj frung phaf nang no.
Trong Phaf gIao va dac bIof doI voI Mat tong,
khuynh huong chong IaI gIaI cap khong phaI Ia su
doI khang gay gaf nham Iaf do gIaI cap hay caI
fao xa hoI nhu cac hoc fhuyof khac. Vua bo ngoI,
quan fu chuc do dI fu chnh Ia hanh dong fu bo
gIaI cap cua mnh - mof cach chong doI quan dIom
gIaI cap.
Nhung doI voI quan chung fhoI ay, su chong doI
nay khong bj ghop foI v day Ia su mIon fru doI
voI fhan fhanh. Hon nua, doI voI nguoI fu hanh,
muon daf foI Phaf fnh fh dIou can ban Ia can
phaI dIof hof cac kIon chap vo gIaI cap.
Chnh v vay ma cac hanh gIa Du-gia fhuong
chon nguoI ban doI, ko dao huu cua mnh fu gIaI
fang fhap hon frong xa hoI, do fruong duong fam
vo phan bIof |auarcncss oj non-Jiscrimination).
75
VoI cac phuong fhuc fu fap dac bIof cua Du-gia,
hanh gIa co fho bIon duc fuong fhanh fr huo.
oI voI mof hanh gIa Du-gia fh nguoI vo fInh
fhan |mystic consort) hay dao huu ay Ia sac fuong
cua ngbicp an |karma muJra) do an chung cac
gIaI doan fu fap ba nghIop |tban, kbau, y). NguoI
vo fInh fhan cua Dombipa chnh Ia hoa fhan cua
KIm cuong o Taf. Phap fu cua ho Ia kof hop
gIua Juc /ac |p/casurc) va kbong tinb |cmptincss).
Phuong phap nay dung do kch dong Iuong hoa hau
|kunJakini) o frung fam fnh duc |scxua/ cbakra)
khIon no Iam Iuu fhong cac Iuan xa |you huyof)
frong co fho.
S lieu
Thoo faI IIou cua Taranatba fh Dombipa von
Ia vua xu Tripura, quo huong cua dao su Virupa,
vj fhay fo do cua Dombi.
Tuong fruyon rang sau khI hoan fhanh nhIom
vu gIao hoa fhan dan frong nuoc, Dombipa cung
vo ngaI van du khap noI dung fhan fhong do IoI
Iac quan sanh, nhIop phuc ngoaI dao va khaI ngo
cho nhung ko co co duyon.
76
Co Ian ngaI cuoI cop bay ngang qua fhanh
PaJba do nhIop phuc vj quoc vuong xu nay. Va faI
Karmataka, mIon nam An o, Dombipa da fruyon
gIao phap cho nam fram mon do.
Dombipa con duoc bIof duoI mof danh hIou
khac Ia Dombi Hcruka. Dombipa nghIa Ia chua
cua Dombi. Va Dombi Ia fon cua vo ngaI. Hcruka
Ia fIong ghop gIua 8amoara va Hcoajra, do cung Ia
phap hIou cua mof dao su |8iJJba). V fho, Dombi
Ia Hcoajra. Dombi Hcruka fao Ion nhIou bo Iuan
co IIon quan don Tantra Mc. Tac pham fIou bIou
nhaf Ia Ekaoira -8aJJba.
NgaI song vao cuoI fho ky 8 don dau fho ky 9.
ai s th 5
Savaripa - Ngi th san
Trong kbu rung boang ou
Mot con nai an nau
Con nai co tcn /a cban bo
Kco canb cung cua pbuong ticn /a tri tuc
Buong cbicc tcn cban /y
Con nai cbct
U, tu tuong cbct
77
Tbjt xuong ay /a bua ticc cua bat nbj
Tbuan mot oj tbanb tjnb ma tboi
Va muc Jicb ta Ja Jat Jcn roi
Truyen thuyet
T
aI vung nuI Vikrama, co mof nguoI fho san
fon Ia 8aoaripa. Ong gIof haI muong fhu
do song va song do gIof haI muong fhu, boI do Ia
ngho nghIop khong mong muon cua ong.
o Taf Quan Tho Am dong Iong muon gIaI
fhoaf cho ong khoI caI vong Iuan quan ay, bon
dung fhan fhong hoa fhanh mof nguoI fho san
don ong o gIua duong.
78
Ong Ia aI7 NguoI fho san 8aoaripa hoI.
Ta cung Ia fho san nhu ong.
Ong fu dau foI7
Raf xa.
Tho voI mof muI fon, ong co fho ban ha bao
nhIou con naI7 8aoaripa hoI voI vo fu hao vo faI
fhIon xa cua mnh.
o Taf dap: Khoang chung 300 con hoac hon
nua.
Tho fh fa muon xom faI cua ong.
o Taf nhan IoI fhach fhuc cua 8aoaripa.
Sang som hom sau, y hon, o Taf dua 8aoaripa
don mof noI co san 500 con naI do ngaI dung suc
fhan fhong hIon ra.
NguoI fho san vua frong fhay bay naI, bon dua
fay chI: Ka! Ca bay nhIou nhu fho, ong co kha
nang ha duoc bao nhIou con7
Ta so ha mof Iuc 500 con.
8aoaripa co vo khong haI Iong, do nghj: Sao
ong khong ban fruoc 100 con fhu xom7
o Taf IIon ban mof muI fon, 100 con naI cung
nga Ian ra chof. o Taf bao 8aoaripa mang mof
con vo nha. Nhung khI cuI xuong do vac mof con
79
naI, 8aoaripa van hof suc Iuc van khong faI nao
nhac Ion. Iuc ay, Iong kIou hanh cua y bIon maf.
Tron duong vo, 8aoaripa khan khoan xIn o
Taf day cho y cach ban cung ky dIou ay. NgaI
nhan IoI nhung buoc 8aoaripa phaI chay fjnh
frong vong mof fhang.
Nho vay, haI vo chong 8aoaripa bof duoc nghIop
saf sanh frong fhoI gIan mof fhang.
Sau fhoI gIan ay, o Taf quay IaI va bao
8aoaripa rang: Nou ong fhuc Iong muon hoc
fhuaf ban cung vI dIou cua fa, fh fruoc hof ong
phaI khoI Iong fhuong xof faf ca chung sInh, fu bo
ruou fhjf, fh vIoc hoc moI mau chong fhanh fuu.
8aoaripa dong y ngay khong mof chuf ngan
ngu. ThoI gIan an djnh froI qua, khI o Taf fro
IaI, 8aoaripa nong nhIof don chao. Nhung o Taf
chang da dong g don vIoc day do.
NgaI vo mof vong fron Man-Ja-/a roI raI mof
Iop hoa fuoI Ion vong ay. RoI o Taf bao haI vo
chong nguoI fho san: Cac nguoI fhu nhn vao
xom!
KhI nhn vao vong fron ky dIou ay, ca haI fhay
hnh anh cua ho dang bj Iua fhIou dof frong dja
nguc. Qua kInh hoang, ho khong fhof non IoI.
80
Cac nguoI fhay nhung g7 o Taf hoI.
Chung foI fhay ban fhan mnh bj fhIou dof
frong dja nguc. CuoI cung, 8aoaripa gang guong
fra IoI.
Cac nguoI co so khong7
I nhIon, chung foI raf so.
Cac nguoI co muon franh khoI nan ay
khong7
Chung foI raf muon, nhung bIof phaI Iam
sao7
Chnh cac nguoI co fho fu cuu Iay mnh.
o Taf IIon gIang vo nghIop qua cho haI nguoI
ngho. Sau do Ia fhuyof vo bon tam oo /uong va sau
phap Ba-/a-mat. NgaI noI: Hau qua doI sau cua
nghIop gIof haI Ia fhac sInh vao dja nguc, hIon
fhoI fhuong gap nan faI baf ngo, fho mang ngan
nguI. Nou nguoI fu bo ac nghIop, fu fap hanh Ianh,
fch Iuy cong duc, fh khong nhung fho mang Iau
daI ma con co fho fu fhanh qua Phaf.
Nhan fhay 8aoaripa ngo duoc chanh phap, o
Taf IIon dung phop fhan fhong dua 8aoaripa Ion
don dInh nuI an-ti do fu fap fhIon djnh frong 12
nam.
81
Sau fhoI gIan daI fu fap, 8aoaripa xuaf djnh,
xuong nuI dI fm fhay mnh.
o Taf hIon ra bao: Nay, fhIon nam fu! Canh
gIoI Nict-ban vI dIou ma nguoI da chung chang
phaI Ia canh gIoI cua hang ThInh van, uyon gIac.
oI song o fho gIan nhu Iua rom mau chay, chong
fan. Vo so chung sInh con Iuan quan frong vong
vo mInh. Nay fa phu chuc cho nguoI fhay fa Iuu IaI
fho gIan ma fo do chung huu fnh.
8aoaripa vang monh, quay vo quo cu fIop fuc
fhIon djnh cho cho don khI vj Phaf duong IaI ha
sInh Ia ngaI I Iac ra doI do cung ngaI gIao hoa
chung sInh frong mof fhoI ky moI.
ai s th 6
Saraha - ai Ba-la-mon
Nay bicn buu, kbac gbi tam tri
Tuyct Joi kia oon co san Jay
Co sao quanb quan suot ngay
Tm Jau cbo tbay: Cbl boai cong tboi!
Loi bi mat o trcn moi
Vj cban su ay, o sao kbong cau:
Pbcp rot rao tbat nbicm mau
Nban ra cban /y, tu sinb sa g!
82
Truyen thuyet
S
araba von Ia mof nha qu foc fhuoc gIaI cap
Ba-/a-mon o Po/i, mIon dong An o. am
sInh ngaI da co phop fhan fhong v ngaI von Ia
mof Daka, fuc Ia con cua mof fhanh nu |Dakini).
Mac du duoc day do fhoo khuon phop cua dao
Ba-/a-mon nhung ngaI IaI dI fhoo con duong Phaf
phap. 8araba duoc cac nha su Phaf gIao maf fruyon
fam phap. an ngay ngaI hoc gIao phap cua dao
Ba-/a-mon, nhung dom don ngaI IaI nghIon cuu
Phaf Iy.
Tuy vay, ngaI van Ia nguoI hay uong ruou. Iou
nay vI pham gIao Iuaf cua dao Ba-/a-mon non ho
83
kof foI ngaI va fhInh cau nha vua fuoc bo dja vj
cua ngaI.
on nguoI Ba-/a-mon fau rang: Tau duc vua
anh mInh! NgaI co frach nhIom bao vo quoc gIao.
Ca 8araba nay, chua cua 15.000 ho dan fhanh
Po/i, IaI bang bo gIao Iuaf. Hay frung phaf han do
Iam guong.
Vua phan: Tram khong fho Iuu day mof vj
chua cua 15.000 ho dan.
Sau do, vua dch fhan don vIong 8araba va
khuyon ngaI bo ruou. 8araba khong fhua nhan
non fau voI vua: Than khong co uong ruou. Nou
bo ba ngo vuc, xIn moI dan chung hop IaI, fhan so
chung mInh Ia mnh vo foI.
KhI faf ca moI nguoI fo fuu dong du, 8araba
fuyon bo: Ta vo foI. Nou fa co foI fh fay fa day
bj so chay bong.
NoI xong, 8araba IIon nhung ca canh fay vao
mof vac dau dang soI hung huc, nhung fay van
khong ho han g. Thay fho, nha vua quay IaI hoI
nhung nguoI ba-/a-mon: Cac nguoI con cho rang
8araba co foI hay khong7
Nhung nguoI ba-/a-mon chong cho: Chnh ong
fa fhaf co uong ruou.
84
Ian nay, 8araba bung Iay mof baf dong soI
dang nau chay ko mIong uong ngon Ianh.
Nhung nguoI ba-/a-mon IaI gao Ion: Chnh
chung foI chung kIon ong fa uong ruou.
8araba bon fhach fhuc bon gIao sI: ay gIo, fa
va mof frong cac nguoI nhay vao bon nuoc nay, ko
nao chm Ia co foI.
Mof nguoI frong bon ho fnh nguyon cung
8araba nhay vao bon, nhung chnh y bj chm
xuong fan day. Ngay Iap fuc, 8araba fuyon bo:
Ta vo foI nou nhu Ian nay fa chm xuong, nguoI
noI Ion.
Tho Ia 8araba IaI chm xuong day nuoc, con
nguoI kIa noI Ion maf nuoc.
Chung kIon canh 8araba hy Iong fhan fhong
nhu fho, vua bon phan: Nou 8araba phap Iuc cao
cuong fh cu do cho ngaI uong ruou.
Iuc ay, moI nguoI Iay Iam nguong mo, fIon don
vaI chao 8araba va xIn ngaI fruyon phap.
8araba ung khau doc ba baI ko, mof cho duc
vua, mof cho hoang hau va mof cho faf ca moI
nguoI.
If Iau sau, 8araba kof duyon cung mof fhIou nu
xInh dop o do fuoI frang fron. NgaI cung vo roI
85
quo nha dI sang mof xu khac.
Ngay ngay, 8araba fu fap fhIon djnh, con nguoI
vo fro dI xIn vaf fhuc vo do cung duong cho chu
nhan cua ba.
Mof ngay no, 8araba ngo y muon an mon ca-rI
caI. NguoI vo IIon dI nau mon ca-rI nay mang don
cho ngaI.
KhI ba mang mon an don fh 8araba dang
nhap djnh non ba daf baf ca-rI bon canh roI Iang
Io ruf IuI.
8araba nhap djnh frong 12 nam. KhI vua xuaf
djnh, ngaI bon Ion fIong kou vo mang mon ca-rI
don.
NgaI da nhap djnh suof 12 nam, bay gIo khong
phaI Ia mua caI, Iay g ma nau7
8araba nguong ngung khI ngho vo frach nhu
fho. NgaI djnh bo dI Ion nuI cao do fIop fuc hanh
fhIon. Iof fho, nguoI vo IIon khuyon: NuI cao,
hang sau dau chac da fhaf Ia canh fhanh fjnh. Su
fhanh fjnh chan chnh Ia fu bo kIon chap cua fam
hop hoI. NgaI nhap djnh suof 12 nam, vay ma van
con bam Iay y muon an mon ca-rI caI cua 12 nam
fruoc, fh cho du Ion nuI cao hay vao hang sau,
phong co ch g7
86
Ngho vo noI fho, 8araba chof fInh ngo.
V vay ngaI khong dI nua ma o IaI do fIop fuc
fu fap. NgaI quan xof Io cac phap von fhanh fjnh
cho don Iuc IIou ngo hoan foan.
Hanh tr
8araba da vuof Ion fron ca haI pham fru Jung
va sai. NgaI chung mInh rang faf ca cac hIon fuong
ma chung fa dang cam nhan bang gIac quan dou
Ia hu vong |Jc/usory).
Iou ay khong ngu y rang khong co chan Iy,
khong co dung, saI, ma chI chung fo rang djnh Iuc
cua mof vj dao su co fho hoan chuyon va kIom soaf
cac nguyon fo cau fhanh moI hIon fuong frong vu
fru |tu Jai).
ai s th 7
Kankaripa - Ke goa v
Oi! Tbicn nu, Dakini cua /ong ta
Nang Jung mao my micu
Ma cbl co mat tbanb tjnb cua ta
Moi Ju kba nang cbicm nguong
Tuong ay kbong /a ta
87
Nbung kbong pbai tbuoc oc ta
Cac pbap bicn tuong cua mot ou tru rong kbong
Tbicn nu oi! Nang cbang co g sanb bang
V ta kbong Ju /oi Jicn ta
Truyen thuyet
M
of fhuo no, faI MagaJJba co mof fhanh
nIon fhuoc gIaI cap ha fIon. Ion Ion, anh
fa kof duyon cung mof fhIou nu co nhan sac man
ma cung cung fang Iop xa hoI.
Anh fa fnh fnh chon chaf va cung khong phaI
Ia hang nguoI fhIou dao duc. Tuy nhIon, anh fa
fhuong khong quan fam don cuoc song duc hanh
va nhung gIa frj cua fam IInh. V fho, sau khI fraI
qua Iac fhu cua Iua doI, anh fa co cam gIac rang
chI co cuoc song fhuc faI moI dom IaI cho anh fa
nhung Iac fhu hoan foan. Con faf ca nhung dIou
khac chI Ia vo nghIa.
RuI fhay, cho don mof ngay cua djnh monh
khac nghIof, nguoI vo fro Iam bao bonh va qua
doI!
au kho don maf ca Iy fr, anh fa om chaf Iay
fhay ma ma khong chju buong roI nua buoc.
88
Mof nha su Du-gia fhay anh fa frong fnh frang
vo cung fuyof vong va dau kho ay bon dung chan
do hoI duyon co.
NgaI khong fhay foI dang dau don nhu bj cua
xo day sao7 Nang chof dI Ia mof maf maf fo Ion,
Ia kof fhuc moI nIom hanh phuc, khoaI Iac cua doI
foI. Qua fhaf khong aI fron doI nay dau kho bang
foI.
Nha su khuyon: Taf ca caI g sInh ra dou phaI
kof fhuc bang caI chof. Co sInh fh co fu. Co fu
fhoI co fan. Cap go roI phaI chIa Iy. Trong coI fho
gIan vo fhuong nay, aI cung phaI fraI qua nhung
chang duong dau kho ay. o Ia quI Iuaf fu nhIon,
co sao nguoI IaI phaI vaf va ma om gIu caI fhay ma
kIa, khac nao om gIu mof dong bun7 Co sao nguoI
khong fu fap do cho voI bof noI sau kho kIa7
Ngho vj su noI, anh fa choang fInh caf fIong
naI nI: XIn ngaI xof fhuong day cho foI cach fhoaf
khoI noI dau kho nay.
Vj su hoan hy nhan IoI, khaI fhj cho anh fa. Ko
do, ngaI day cho anh fa phuong phap fhIon djnh
do fru fam sau nao va nhung y nghI van vo vo caI
chof cua nguoI fhan you. NgaI day cho anh fa cach
quan fuong hnh anh vo mnh nhu mof KIm cuong
89
Thanh nu |Dakini), mof bIou fuong cua kbong tinb
va tjnb /ac. ong fhoI, ngaI cung day cho anh fa
quan cac phap von khong co fu nga.
Sau 6 nam fu fap, khI fhay ro cac phap dou do
duyon sInh, Kankaripa hof ngo chan Iy.
Hanh tr
Hu khong |spacc) va fhanh fjnh quan
|purcaurcncss) Ia bai-trong-mot |tuo-in-onc).
Dakini vua Ia sac fuong cua mof nguoI nu vua Ia
fuong cua fhanh fjnh fhuc. Vu khuc cua Dakini Ia
su chuyon dong cua nguyon Iy am duong. o Ia su
van hanh cua cac phap fho gIan.
ai s th 8
Minapa - Con ngi xui xeo
Nguoi ngu pbu bam cbat oao cbicc can cau
Troi Jat ra bicn ca cua so pban
8ong sot trong bung ca
Tu tap pbcp u-gIa
Ma tban SIva Jay cbo Uma
Nguoi ngu pbu ay /a MInapa
Va sau Jo tro /ai Jat /icn
Ngay ca Ja
cung kbong cbju noi buoc cban cua ngai
90
Truyen thuyet
M
inapa von Iam ngho chaI IuoI o vung
Bcnga/. Chan su cua ngaI chnh Ia ai
pbam tbicn ouong.
Minapa fhuong ngay van dong fhuyon ra khoI
danh ca dom vo cho ban do do fhan.
Mof hom, Minapa vo fnh dung fhjf Iam moI
cau, mof con knh ngu noI Ion dop moI Iam dam ca
fhuyon va nuof fron fhan mnh Minapa vao frong
bung. Nhung v so kIop chua hof non Minapa fIop
fuc song frong bung cua no.
Trong khI ay, Thanh nu UmaJcoi Ia vo cua ai
pbam tbicn |MabaJcoa) cau xIn chong ba fruyon
cho phap fhuaf. ai pbam tbicn khong muon
fruyon phap b maf o nhung noI ma nguoI khac co
fho Ion ngho, bon bao voI UmaJcoi cung dI xuong
day bIon sau.
Iuc bay gIo, con fhuy quaI chua Minapa frong
bung IaI nam nghI gan noI ai pbam tbicn dang
fruyon phap cho UmaJcoi.
V nu fhan nay ngu guc frong khI ai pbam
tbicn gIang phap, non chnh Minapa IaI Ia nguoI
hoc duoc fron von phap fhuaf cua Tbicn ouong.
91
on khI ai pbam tbicn ouong ngung noI phap
fh UmaJcoi fInh gIac, IaI bao: NgaI noI fIop dI.
Nhung fa vua moI noI xong. Vay fh fu nay gIo
aI da doI dap cung fa7 ai pbam tbicn noI voI
vo ngac nhIon.
NgaI IIon dung fhIon nhan xom khap, chof fhay
Minapa dang o frong bung con fhuy quaI nam gan
do, bon nghI fham: Chnh nguoI nay moI fhuc su
Ia mon do cua fa.
uoc co may hIom co, Minapa fhIon djnh suof
12 nam frong bung con fhuy quaI.
Vo sau, ngu dan frong vung baf duoc con fhuy
quaI va mo bung no v fuong co chau bau. Nho
fho, Minapa fhoaf ra duoc.
MoI nguoI chung kIon canh Minapa chuI ra fu
bung ca dou kInh haI. AI cung sung sof khI ngho
fon vj vua duoI fhoI Minapa chua bj nan, moI bIof
ngaI o frong bung ca duoc 12 nam.
V vay ho goI ngaI Ia Tbay Ca va faf ca dou
danh Io cung duong vaf fhuc cho ngaI.
VuI mung vo su fhanh fuu ay, Minapa nhay
nhof khIon chan ngaI Iun sau vao maf daf da y
nhu nguoI fa cho chan xuong bun.
Tuong fruyon, ngaI fho don 500 nam.
92
Hanh tr
Con ca khong Io frong fruyon Ia bIou frung cua
doI song fInh fhan. j ca ay nuof vao bung ma
khong chof Ia do cong duc doI fruoc cua Minapa.
Khac voI cac vj Du-gia kIa, Minapa khong fu
nguyon ma Ia fnh co mof cach may man hoc duoc
phap fhuaf. Su may man sau cung Ia sau 12 nam
fhIon djnh duoI nuoc, Minapa duoc vo IaI daf IIon.
O day, y noI Minapa khong bj fu day, froI buoc
frong phap mon fu fap ma vuof fhoaf ra ngoaI,
khong chap vao phap fu cua mnh.
oI voI mof hanh gIa Mat tong |tantrika), ca
fuong frung cho su gIaI fhoaf v no fu do boI IoI
khong can phaI no Iuc, khong can phaI ngu nghI
va khong bj uof |aI nhIom, fInh gIac).
S lieu
Minapa con goI Ia MaccbcnJra hay Mina. NgaI
von Ia bac c nbat cban su |AJi Guri) cua gIao
phaI 8akta fuc dong fu Yogini Kau/a hay con goI
Ia 8iJJbamarta.
KInh Kau/ajrana Nimaya co ghI phan gIao phap
ma ai pbam tbicn fruyon cho UmaJcoi.
Cung co fuong fruyon rang Minapa da nhaf duoc
kInh nay ngoaI bIon, v con fraI cua fhan 8ioa hoa
chuof danh cap kInh nay, sau do nom ra bIon. Cho
93
non moI co su fch Minapa hoc duoc phap fhuaf
nay o Ncpa/. NguoI fa con cho rang chnh o Taf
Quan Tho Am day cho fhan 8ioa mon Du-gia, va
Minapa vo fnh hoc duoc khI fhan 8ioa fruyon IaI
phap nay cho Paroattc fuc UmaJcoi.
Cung co fhuyof noI rang khI nan doI kom v
fhIon faI han han xay ra o Ncpa/ fh chI co Minapa
moI du kha nang cau dao. Vua NarcnJraJcoa da
saI su gIa don fm. NgaI Minapa nhan IoI va bao
su gIa vo fruoc, con ngaI hoa fhan fhanh mof con
ong ngho xuaf hIon bay quanh cho vua. Nha vua
vua dua fay fom baf fh froI do mua.
Cam dong cong duc ay, vua cho vo chan dung
cua ngaI do fho phung khap noI nhu mof vj fhan
fhu ho cua xu Ncpa/.
Ngay nay, nguoI fa con fhay faI mof frong
nhung ngoI don chnh cua fhu do KatbmanJu co
fuong fho ngaI Minapa.
ai s th 9
Goraksa - Ke chan bo bat t
Cbo Ju sinb ra o giai cap nao
Nguoi cung co co boi Ji toi giai tboat rot rao
Ma kbong co cbuong ngai nao
co tbc ngan /oi nguoi Ji
94
Ta! Coraksa cung cbop /ay co boi ay
Ta gico bat giong giac ngo
Bang cacb pbuc ou cbo Caurangi mot cacb oo tu
Va AcInfa Ja ban cbo ta
nbung giot ruou truong sinb
Coraksa Ja cbung Jac
Picng ta Jung noi Jay
Uy ngbicm nbu mot oj oua cua ba coi
Truyen thuyet
G
oraksa sInh ra frong mof gIa dnh fIou
fhuong duoI doI vua Dcoapa/a. Thuo fhIou
nIon, ong da chan frau do gIup gIa dnh.
Mof hom fhoo Io fhuong, Goraksa dang cung Iu
muc dong no dua fh daI su Minapa don cho bon
fro. NgaI noI: Nay cac chau, cac chau co nhn
fhay Iu kon kon bay Iuon quanh day khong7 Can
day co mof hoang fu gap nan. NgaI bj chaf Ia
chan fay va dang nam cho chof. Co chau nao gIup
fa don cuu mang hoang fu khong7
Ngho nha su noI, Goraksa dap ngay: Chau
fhay a! Nhung frong khI chau dI cuu ong hoang,
xIn ong gIup chau frong chung dan frau.
Tho Ia, Minapa canh bay frau, con Goraksa dI
fm hoang fu gap nan. Thoo huong bay Iuon cua
95
bay kon kon, Goraksa fm fhay mof hoang fu dang
nam ngaf bon fhan mof cay fo.
Goraksa quay IaI bao voI nha su: Qua nhIon
dung nhu IoI ong noI.
Su hoI: Tho con da Iam g7
Thua ong, con da cho hoang fu phan nua phan
fhuc an ma con mang fhoo.
Tof Iam! Vay con hay cham soc hoang fu cho
don khI ngaI Ianh bonh nho!
NoI xong, nha su fu bIof.
Cau bo vang IoI, dI chaf nhung canh Ia fo do
dung Iou co roI vuc hoang fu vao bon frong.
Ngay ngay Goraksa mang fhuc an don cung
phung, IaI con fam rua cho ngaI mof cach chu
dao. Goraksa phuc vu va an uI vj hoang fu frong
12 nam.
ay gIo, Goraksa da fro fhanh mof chang fhanh
nIon cao Ion.
Mof ngay no, fhoo fhuong Io, Goraksa don cho
ong hoang, cau ngac nhIon don sung so khI fhay
vj hoang fu nay dang dung fhang fron doI chan.
96
Trong gIay Iaf, Goraksa hIou ra rang Iau nay
vj hoang fu da fu fap phop Du-gia cua su Minapa
fruyon cho. Nay vIoc hanh fr da dom IaI kof qua
non fu chI cua hoang fu Ianh IaI nhu cu.
oan, ong hoang van fhan fhong bay Iuon gIua
khong frung va hoI vong xuong: NguoI co muon
hoc phop fhIon djnh cua fa khong7
Goraksa dap: ToI khong can phaI hoc voI ngaI.
ToI cung co mof chan su. Chnh fhay foI saI foI
cham soc, nuoI duong ngaI bay Iau nay.
NoI xong, Goraksa quay dI chan frau va cho
su Minapa don. Chang bao Iau fh su Minapa IaI
xuaf hIon, Goraksa fhuaf IaI su vIoc, su Iay Iam
haI Iong. NgaI dIom dao cho chang va fruyon cho
phap fhuaf.
Goraksa y phap fu hanh maI cho don khI fhay
co hIon fuong so dac, ngaI bon dI fm Minapa.
Nhung su IaI bao Goraksa so khong fho daI
frIof daI ngo nou ong khong hoa do duoc vo so
chung sanh fhoaf khoI Iuan hoI.
Goraksa IaI baf dau van du khap noI do hoang
phap do sInh. Nhung ai pbam tbicn ouong hIon
ra khuyon rang: NgaI chI non fruyon phap cho
97
nhung ko ch fam cau dao, cho co frao phap cho
ko fhIou fn fam va nhung ko ngu don.
Ngho vay, fu do Goraksa chI fruyon phap cho
nhung aI hoI du cac duyon va can co kho hop voI
gIao phap cua ngaI.
Hanh tr
Cac hanh gIa Du-gia fhuoc gIao phaI Natb fu
fap mon Hatba-yoga, mof IoI fu kho hanh. Ho fm
cach chan dung y fhuc va nghIop gay ra fu su hoaf
dong cua fu chI, fap frung moI nang Iuc vao cac
/uan xa |cbakra) hoac vao cuu kbicu |ninc boJi/y
orjius).
Cong phu Iau ngay, ho co fho bo gap cac khop
xuong do xop saf vao fhan nhu bj chaf fay chan,
gIong nhu con rua ruf vao frong caI maI cua no.
ai s th 10
Caurangipa a tre lac loai
Tu tbuo boang so kbi cbua co su bat Jau
Nbung cai rc cua cay oo Janb
uoc oun tuoi bang nbung con mua
Cua tboi qucn oong tuong
98
Cbung /on manb tbanb nbung nbanb oo minb
Hom nay ta Jon cay oo minb ay
Bang cbicc ru giao pbap cua cban su
Ban oi! Hay ngb suy, can nbac ma tu tap
Truyen thuyet
S
u Caurangipa nguyon Ia hoang fu con vua
Dcoapa/a. KhI ngaI duoc 12 fuoI fh hoang
hau qua doI v mof chung bonh nan y.
Truoc khI nham maf Ia doI, ba goI ngaI don
do froI frang: Nay con, faf ca nIom vuI hay noI
buon dou co can nguyon. MoI moI dou Iuu xuaf fu
cac nghIop fhIon ac. Con hay nho IoI mo day, cho
du phaI gap nguy nan, con cho co Iam nhung dIou
xau ac.
NoI xong ba fruf hoI fho cuoI cung.
Sau Io an fang hoang hau, frIou dnh fhuc duc
vua Iap hoang hau khac fhoo fuc Io ba-/a-mon.
Nha vua van con fhuong fIoc nguoI vo you non f
hom sau ngay faI gIa, nha vua dI vao rung sau do
xua duoI noI buon frong Iong.
Mof ngay kIa, sau khI nha vua roI cung fhanh,
ba hoang hau moI froo Ion maI cung dIon do ngam
canh. Trong fam maf ba hIon ra hnh bong cua
99
mof fhanh nIon khoI ngo fuan fu. o Ia hoang fu
Caurangipa.
a hoang Iap fuc say mo hnh anh nguoI con
fraI cua chong. a Ionh cho hoang fu vao hau
nhung ngaI fu choI. Iou nay khIon ba fuc gIan
dIon cuong, bon nghI don chuyon fra fhu: Han
da khInh fhuong fa. Han Ia ko fhu cua fa. Ta can
phaI IoaI fru han.
a IIon ra Ionh cho Inh canh am saf hoang fu.
Ho khong dong fnh voI ba: Tau Ionh ba! Hoang
fu khong dang foI chof. NgaI vo fu nhu fro con.
Chung foI khong fho ra fay saf haI fro con.
V vay, ba hoang nghI ra mof muu ko.
Cho don mof hom, nha vua fro IaI cung dIon.
NgaI baf gap vo mnh fran fruong, ao quan foI fa
va fhan fho day nhung vof cao xuoc.
Vua kou Ion: Chuyon g da xay ra voI nang7
Hoang hau khoc Ioc: Hoang fu da IoI dung Iuc
daI vuong dI vang do Iam nhuc fhIop.
Ngho qua, nha vua noI con fhjnh no: Nou vay,
no phaI chof do don foI.
Nha vua Iap fuc ra Ionh cho fhj vo mang hoang
fu vao rung chaf bo fay chan do frung phaf. Nhung
nhung nguoI fhj vo ay von knh frong va fhuong
100
you hoang fu, bon nghI cach cuu chang. Ho quyof
djnh hy sInh mof frong nhung dua con cua ho.
Nhung khI ho do nghj cach nay voI hoang fu fh
ngaI quyof IIof fu choI: Khong fho nhu fho duoc.
Ta da hua voI mau hau du nguy bIon don dau fa
cung khong Iam dIou xau ac. Cac nguoI phaI fhI
hanh monh Ionh cua phu vuong.
Thay chang qua cuong quyof, ho bon mang
chang vao rung chaf bo fay chan dom vo frnh
duc vua.
Ngay Iuc ay su Minapa xuaf hIon hoI han.
Hoang fu dom noI oan fnh ko cho nha su ngho.
NgaI fhuong xof chang non dom phap fhuaf fruyon
cho phuong phap fho bung |Pot-bc//iJ brcatbing).
Su noI: Nou con co gang fu Iuyon, khong bao Iau
fay chan cua con so fro IaI day du.
Ko do, nha su fm don cho bon fro chan frau
nho chung cham soc hoang fu |mof dua frong bon
fro ay Ia su Goraksa frong fruyon fruoc).
Y fhoo phap, hoang fu fu fap fhIon djnh suof
12 nam.
Vao mof dom foI, co dam fhuong nhan dI gan
don cho hoang fu fru ngu. o franh su dom ngo
101
cua ko cuop, ho dom vang bac chau bau chon gIau
frong rung roI moI ngu nghI.
Tnh co ho dI ngang qua cho cua hoang fu,
chang ngho fIong chan dI bon Ion fIong hoI: AI
do vay7
on fhuong nhan ngho fIong kou Ion, ngaI rang
gap phaI ko cuop, bon dong fhanh fra IoI: Vang!
Chung foI Ia dan Iam fhan, don cuI.
Than a! Hoang fu noI.
on fhuong nhan quay IaI cho nghI cua ho,
nhung khI dao Iay cua caI caf gIau duoI daf fh
fhay faf ca chI foan Ia fhan va fhan.
Ca bon kInh so, hoI nhau: Co sao IaI fho
nay7
Mof nguoI co vo fhong fhaI nhaf frong bon doan
rang: KhI nay co nguoI kou hoI bon fa. Chac chan
do Ia mof bac fhanh non moI IoI noI ra dou co kha
nang bIon fhanh hIon fhuc. Tof nhaf, chung fa
non don cho ay xom fhu.
Ho do dam fung buoc chan frong dom foI duoI
ngon duoc bap bung do don cho hoang fu. KhI don
noI, ho nhn fhay mof fhan nguoI khong co fay
chan, dang fua vao mof goc cay fo.
102
on ho ko cho hoang fu ngho chuyon Ia va
khan cau ngaI fhu IaI phap fhuaf. Caurangipa bao
voI ho: Ta fhuc fnh khong bIof dIou ay. Nou qua
fhuc nhu fho xIn fhan fro IaI fhanh vang bac nhu
cu.
on fhuong nhan quay vo IaI fhay vang bac
nhu cu, ho vuI mung nhay nhof. Sau do, ca bon
quay IaI cung duong cho Caurangipa va fon fho
ngaI nhu mof bac fhanh.
Qua su kIon nay, Caurangipa nho IaI IoI fhay.
NgaI chu nguyon cho fay chan Ianh IaI nhu cu.
Iap fuc dIou Ia xay ra.
Va buoI sang hom sau, Goraksa chung kIon su
bnh phuc cua ngaI.
Sau khI dac phap, ngaI noI: Nou daf Ia mo cua
muon IoaI fhao moc, fh hu khong Ia chaf Iam non
fu chI cua fa.
oan ngaI bay Iuon gIua hu khong.
Tuong fruyon rang aI su Caurangipa Ia mof
nha su kho fnh va khong ho fruyon phap cho aI,
nhung nguoI fa noI rang cay daI fhu chung kIon
su fu hanh gIac ngo cua ngaI van con song don
hom nay.
103
Hanh tr
Hu khong va vu fru Ia bai-trong-mot. o Ia
mof kha canh cua Phap fhan |Dbarmakaya), mof
fhuaf ngu do chI tri oo pban bict. Dbarmakaya con
Ia mof su hop nhaf gIua vu fru va anh sang fam
IInh.
ang phap fho bung, Caurangipa dof nhIon
nom duoc vj chung cua cac phap. o Ia kbong -
giai tboat. NgaI da fho nhap vao canh gIoI bu oo
kbong tjcb bang chnh pbap tban tbanb tjnb |a
purc appritiona/ boJy).
Mof dao su Mat tong co kha nang bIon hoa
hnh fuong cua doI fuong ma ngaI fham nhap.
Phop fu can ban ay cua Caurangipa Ia quan mof
fhan nguoI voI day du fu chI, caI fhan bIon hoa
cua Caurangipa chnh Ia phap fhan.
Than ay khong fho hu hoaI duoc, v do Ia fuong
cua fr huo va fhanh fjnh fhuc. Tuong nay |Pbap
tban) baf kha phan Iy voI cac fuong fu fam cua
hanh gIa. Sac fhan ay duoc hnh fhanh bang y
fam hay nicm tuong |mcnta/ conccpt).
Canh gIoI bon ngoaI chI Ia anh chIou cua fam.
Hu khong dung chua faf ca cac phap, v vay mof
104
khI fam fuong ung voI hu khong fh cac phap chju
su chI phoI cua fam hanh gIa.
Am tbanb va Jo rung Ia phan chung cua fuong
va sac |Tho pIano of sound and vIbrafIon Is fho
Inforfaco bofvoon fhoughf and appoarancos). V
vay, chon ngon Ia am fhanh vI dIou rof rao fao
non caI khong gIan ba chIou.
Mof hanh gIa Du-gia chung dac khong fho noI
doI, v ngay mof nIom mong khoI frong fam cua
ngaI dou fu nhIon bIon fhanh hIon fhuc.
NoI ro hon, fho gIoI nay duoc fao non boI vong
fuong cua faf ca chung sanh, ma fr Iuc cua mof
hanh gIa fu chung chI co kha nang bIon doI mof
phan frong fong fho vong fuong ay.
V Iy do do ma chu Phaf, o Taf phaf nguyon
cuu do faf ca chung sanh.
ai s th 11
Vinapa - Nhac s
105
Truyen thuyet
V
inapa von Ia hoang fu con vua xu GauJa.
ao su cua ngaI Ia BuJJbapa. Ia con duy
nhaf, non Vinapa raf duoc cha mo cung chIou.
Thuo nho, Vinapa da fo ra say mo am nhac va raf
co nang khIou vo bo mon ngho fhuaf nay. NgaI
choI dan oina raf fhanh fhao va dam mo don noI
khong con quan fam don vIoc hoc hanh.
TrIou dnh cung hoang foc Iay Iam Io Iang cho
co do cua gIang son xa fac, v Vinapa Ia nguoI so
ko vj ngaI vang. NgaI can phaI hoc cach caI frj
fhan dan hon Ia fro non mof nhac sI.
o gIaI quyof chuyon nay, nha vua moI dao su
BuJJbapa phap fhuaf cao cuong, faI fr vo song
don do chua frj chung say mo am nhac cua hoang
fu.
Qua nhIon, phong cach va dao hanh cua vj
fhanh fang nay Iam cho hoang fu co phan Iung
Iac. Sau mof fhoI gIan gan guI, fIop xuc voI hoang
106
fu, daI su fhay da don Iuc hoa do cho Vinapa,
bon goI y vo chuyon fu fap. Hoang fu dap: Thay
noI raf dung. Nhung doI voI fa, am nhac Ia fhIon
djnh. Va IaI fa raf ban hoc choI dan oina, fa IaI
con mo am fhanh cua dan tambura nua. Nou fhIon
djnh cua nha Phaf vI dIou fh can g buoc fa phaI
fu bo am nhac7
aI su noI: Ta so day con fhIon djnh bang am
nhac. Con khong can phaI fu bo am nhac ma so
dung am nhac nhu mof phuong fIon do do fhIon
djnh.
Hoang fu ngho fho IIon hoan hy nhan IoI.
Su bon dIom dao va khaI fam cho hoang fu.
NgaI day cho hoang fu cach chu fam vao fIong
dan. ung IaI faf ca su can fhIop cua fam fuong
vao am fhanh. Cham duf fap nIom do chu fam
fhuong fhuc am fhanh fhanh fjnh.
Hoang fu fuan fhoo gIao phap, fu Iuyon frong 9
nam fh duf duoc vo mInh, fam fr fro non fhanh
fjnh. Anh sang bung Ion frong fam ngaI nhu mof
ngon don. Chnh Iuc ay hoang fu dac ai tbu an
va cac fhan fhong fu nhIon hIon Io.
Hanh tr
Vina Ia mof IoaI nhac cu co 7 day, fhung dan
Iam bang qua bau kho, pha cuoI can dan IaI gan
107
mof qua bau fhu haI do khay Ion am fhanh phaf
ra Ion va vang Iau. Con tambura Ia nhac cu co
4 day dung do dan dom fhoo dan oina. Trong co
nhac An o, nguoI fa quan nIom rang am fhanh
fram bong cua dan tambura chnh Ia am fhanh
cua vu fru. o Ia am om. TIong dan oina Ia gIong
am va fIong dan tambura Ia gIong Juong.
Su kof hop am fhanh cua haI nhac cu nay ham
chua faf ca am fhanh frong vu fru.
Taf ca am fhanh cua vu fru hop IaI fhanh am
sabJa, fuc am choI voI am naJa duoc phaf ra fu
fhanh quan. O Tay Tang khong co su phan bIof
nhu fho, v am sgra frong Tang ngu bao ham ca
haI nguyon Iy nay.
ai s th 12
Santipa - Nha truyen giao
108
Truyen thuyet
S
u 8antipa con duoc goI Ia Patnakasanti,
von Ia mof vj gIao fho noI fIong uyon bac
vo Ngu minb mon |fIvo arfs and scIoncos) fhuoc
Tu vIon Vikramasi/a o xu MagaJba.
Thuo ay, r Lanka |Tch Ian) nam duoI quyon
frj v cua vua Kapina, mof bac mInh vuong co day
du pham hanh va cong duc.
Nha vua fung ngho noI don phap vI dIou cua
Phaf va fIong fam Iung Iay cua daI su 8antipa,
nhung dao Phaf Iuc bay gIo chua duoc fruyon sang
nuoc ngaI.
Nguong mo dao hanh cua su, vua saI su mang
vo so vaf fhuc don cung duong cho fu vIon, dong
fhoI guI mof dIop van cho su, daI y nhu sau: Tram
va dan chung frong nuoc Iau nay nguong mo oaI
duc cua daI su. Nay cuI xIn daI su ru Iong bI man
chIou soI don phap vao bong foI vo mInh, doI con
mua phap dap faf Iua fham, bo gay guom san ma
cuu vof chung sInh ngu muoI. Tram ngay dom
109
mong doI duoc ko can fhanh fang, nhu con do
mong mo hIon. CuI mong daI su mof Ian doI buoc
don fo quoc cho fhoa Iong quy nguong.
Chap nhan IoI fhInh cau cua quoc vuong r
Lanka, su va mof fang doan gom 2.000 vj ty-kbco
mang fhoo Tam fang kInh dIon khoI hanh don r
Lanka.
oan nguoI dI qua cac vung Na/anJa, OJantapuri,
Pajagrba, Vajrasaba |fuc Bo-Jc Jao trang) va cuoI
cung don vung bIon fhuoc r Lanka.
Nha vua cung frIou dnh va foan fho dan chung
vuI mung ra don fIop fang doan. Ho cung duong
day du faf ca vaf dung can fhIof do chu fang co
fho Iuu IaI frong fhoI gIan ba nam do fruyon ba
gIao phap aI fhua.
Sau ba nam gIao hoa, su cung daI chung quay
vo co huong. Chuyon fro vo IaI fhoo mof Io frnh
khac, daI hon, bang ngang qua nhIou xu, non khI
vo don fu vIon fh su 8antipa da gIa you. Cac mon
do phaI dI chuyon ngaI bang xo bo.
KhI duoc 100 fuoI, su nhap fhaf do fhIon djnh
frong 12 nam. Cung frong khoang 12 nam ay, mon
do cua ngaI Ia Kotapi/a cung nhap fhaf fu Iuyon.
110
Trong Tam fang kInh dIon chIa Iam kinb, /uat
va /uan fh 8antipa uyon bac vo /uan.
Trong fhIon quan, ngaI dung fr phan bIof do
quan saf cac phap. TraI IaI, mon do cua ngaI Ia
Kotapi/a IaI dung fr vo phan bIof do quan saf cac
phap.
Kotapi/a fu fap 12 nam fh chung ngo. KhI ngaI
dac ai tbu an |MabamuJJra) fh chu fhIon hIon
ra chung quanh ruoI mua hoa ca fung cong duc cua
ngaI. Cac fhIon vuong khan cau ngaI caI quan 33
coI froI Duc gioi nhung ngaI fu choI.
NgaI bao chu fhIon: Nay fa vao duoc dao frang
cua chu Phaf Ia nho oaI duc day do cua chan su.
Ta can phaI van an fhay fa fruoc hof. oI frong
kInh noI rang chan su Ia Phaf, chan su Ia Phap,
chan su Ia Tang-gia, chan su Ia Tam bao.
NoI xong, su dung hoa fhan dI don MagaJba
frong fhoI gIan nhanh nhu khay mong fay.
on noI, ngaI danh Io fhay mnh va chao hoI
cac dao huu nhung khong aI dap IoI v ho khong
fho nhn fhay phap fhan vo fuong cua ngaI.
CuoI cung Kotapi/a phaI hIon nguyon hnh do
111
danh Io daI su 8antipa. Su Iay Iam Ia, hoI: NguoI
Ia aI7
o fu von Ia mon do cua ngaI.
Ta co vo so mon do, Iam sao nho hof.
Kotapi/a bon fhuaf IaI fu su. Su nho ra Iay Iam
hoan hy. Thay fro han huyon fam dac. oan, su
hoI: Kof qua fu fap bay Iau cua nguoI ra sao7
ach fhay! o fu fhay cac phap von do duyon
sInh, khong co fu fanh, khong do, khong sach,
non vao duoc canh gIoI cua ai tbu an.
Su ngua maf fhan rang: Ay Ia fa day nguoI!
TIoc fhay, fa chua ho fhan chung canh gIoI ay.
Nay nguoI hay v fa ma noI IaI phap fu fap koo fa
quon dI maf.
Vang monh fhay, Kotapi/a noI IaI nhung g ma
su 8antipa fruoc day da day ngaI.
Sau do daI su 8antipa fhIon djnh fhom 12 nam
nua fh chung dac.
Hanh tr
Truyon fhuyof nay nou Ion mof su pho phan
nghIom fuc vo su nghIop fu hanh cua mof bac gIao
fho. No nham chI frch faf ca nhung no Iuc fu hoc
112
co fnh chaf kInh vIon, IoI fu Ian man, phuong
phap fhIou fhuc fIon, Iong fu man va fhIou quan
fam don mon do cua mof bac fhay.
Tuy nhIon, no khang djnh mof chan Iy moI.
Mof bac fhay khong nhaf fhIof phaI ngo hay fhan
chung moI co fho fruyon phap cho mon do. oI v
mof bac sI dau can phaI mac mof can bonh nao
do roI moI co fho ruf kInh nghIom do chua frj cho
nguoI bonh7
Cung fho, cac nha khoa hoc khong can phaI
dch fhan bay Ion vu fru xom xof do vo duong bay
cho cac con fau vu fru.
ai s th 13
Tantipa - Ngoi th det gia
Nguoi tbo Jct tung kbung oai
Ta Jct bang giao pbap cua cban su
Ta Jct nbung tao Jay cua tri kicn
8oi /a su rong kbong cua nam tjnb tbuc
Tboi /a giao pbap cua cban su
Kbung cui /a tri tuc Bat nba
Vai pbap gioi kia Ja Jct xong
8an pbam cua bu kbong cung tri kicn
113
Truyen thuyet
T
aI 8cnJbonagar co mof nguoI fho dof suof
doI Iao dong cuc nhoc, chaf chIu fIon bac do
gay dung su nghIop. Kof qua Ia ong fa fro fhanh
mof frong nhung nguoI gIau co frong Iang fho.
KhI ong duoc 90 fuoI fh nguoI vo qua doI, va v
gIa you ong khong con Iao dong duoc non cac con
phaI nuoI duong va cham soc ong hang ngay.
Nhung chang bao Iau, su gIa nua Iam cam cua
ong khIon cho cac nang dau Iay Iam kho chju. Ho
cho rang su co maf cua ong cu Ia dIou phIon nhIou
moI khI co khach sang frong don vIong.
V fho, ho cung nhau dung mof fup Iou frong
ngoI vuon roI dua ong cu ra song o day, hang ngay
dom com nuoc don.
Cho don mof ngay no, su Ja/anJra fnh co du
hoa sang mIon 8cnJbonagar. NgaI dung chan
fruoc ngoI nha nguoI fho dof xIn fhuc an.
Con fraI cua nguoI fho dof nhan IoI nhung bao
su cho v com con dang nau. KhI com chn, nguoI
con fhInh su vao frong do dung bua.
Sau do, anh fa moI su nghI chan qua dom nhung
su bao khong quon nam gIuong cao chIou rong. V
fho, ho dua Su ra vuon do nghI ngoI.
114
Ngho fIong dong Ia, nguoI fho dof gIa caf gIong
hoI: AI day7
an fang Ia ko qua duong, fam dung chan dom
nay. Chang hay cu Ia aI7
Truoc day foI fung Ia chu nhan ngoI nha nay,
quan xuyon moI vIoc Iam an buon ban. Nay fuoI
gIa suc you khong fho Iao dong duoc nua, non cac
con foI doI xu fo bac voI foI. Thaf Ia fuI nhuc.
Chung so nguoI khac fhay caI gIa nua, Iam cam,
hom hom cua foI non dom foI gIau o noI nay. Cuoc
song sao ma gIa doI!
aI su noI: Taf ca nhung g chung fa dong gop
cho cuoc song nay chI Ia nhung vaI dIon frong vo
kjch da qua. Con song Ia con phaI nom muI cay
dang, dau kho. ChI co Nict-ban Ia coI fjnh Iac. Cu
co muon chuan bj cho mnh mof caI chof fhanh
fhan khong7
NguoI fho dof gIa dap: Thua vang.
Su dIom dao va fruyon phap fhIon cho cu, roI
ra dI.
NguoI fho dof gIa baf dau hanh fr gIao phap
duoc frao. Mac du hoan canh song cua cu khong co
115
g fIon bo hon fruoc nhung chI co mof dIou Ia cu
khong con fhan van vo con chau nua.
Sau 12 nam fu fap frong su cam Iang, ong cu
dac duoc cac phap fhan fhong. Su fu fap fhanh
cong cua cu van chua bj kham pha, cho don mof
ngay, khI nang dau mang com nuoc don som hon
fhuong Io.
ung bon ngoaI fup Iou, nhn vao bon frong,
nguoI con dau frong fhay mof canh Ia fhuong. Co
muoI Iam fhIou nu mac y phuc xInh dop, fay cam
nhung dIa fhuc an day cao Iuong my vj dung vay
quanh mof ngon don Ion dang foa sang ruc ro. Y
phuc va frang suc cua cac fhIou nu dop do, sang
frong nhu khong ho co o fho gIan!
Nang dau Iay Iam Ia Iung chay ngay vo bao
IaI voI chong. NguoI con fraI voI va don cho cha
fh fhay cu gIa dang hap hoI. Ngho chuyon Ia,
moI nguoI don xom, ho bao nhau: NguoI fhuong
khong co kha nang Iam nhung vIoc nhu fho. Iao
gIa nay chac chan Ia foI fo cua quy du.
Sang hom sau, dan chung fhanh 8cnJbonagar
ngho duoc fIn don, ho ru nhau don xom, vaI nguoI
frong bon cung knh vaI chao.
116
KhI ay fhan fho ong gIa bIon fhanh dang mof
fhIou nIon 16 fuoI, fu do chIou ra mof fhu anh
sang rang ro, choI Ioa khIon moI nguoI dang hIon
dIon phaI Iay fay cho maf. Canh gIoI chung quanh
fro non hoan foan fhanh fjnh frang nghIom.
Ko fu do, nguoI fho dof gIa duoc fon vInh Ia
ao Su Tantipa.
Hanh tr
an dau, su Ja/anJra chI day cho Tantipa
phuong phap fu Iuyon do don mof caI chof an Iac,
nhung sau do nho cong fu fap Tantipa da doI gIa
hoa fro.
Thoo day, co Io Tantipa da quan fuong fhan
fuong cua Kim cuong Tbanb nu |Vajoayogini) ngu
frj frong fam ong, non khI fhanh fuu phap nay, 15
quyon fhuoc cua Dakini da hIon ra do cung duong
Tantipa.
Mof hanh gIa Mat tong khI dac phap, fhan
pham phu hoa fhanh IInh quang, v Iuc ay chnh
Ia Iuc fham nhap vao Phap gIoI |Dbarmakaya)
Mof su hoa nhap gIu hu khong va anh sang.
Vao gIo phuf Iam chung, hay con goI Ia gIaI
117
doan can fu, khI anh sang xuaf hIon o cuoI duong
ham fh fuy nghIop Iuc ma fhuc bj cuon huf vao
mof frong cac coI. Su chon Iua canh gIoI do faI
sInh cua hanh gIa duoc quyof djnh ngay Iuc nay.
Tuy muc do hanh fr, fhuc fam phan huy fhanh
anh sang do hoI nhap vao anh sang cua canh gIoI
nghIop.
S lieu
Trong mof fruyon fhuyof khac noI rang Tantipa
Ia fho dof o fhanh Arati fhuoc xu Ma/ara.
Su fho phap Quan danh |Abbiscka) fu Kim
cuong tbanb nu khI vj o Taf nay daf fay Ion
dInh dau ong.
1
Sau khI dac fhan fhong, Tantipa van fIop fuc
Iam ngho fho dof nhu cu, nhung Iuon mIong ca haf
vuI fuoI, maI cho don khI gap duoc su Krsnacarya
fruyon cho phap mon Bat nbj |Non-Jiscrimination).
o Ia phuong phap an phan cung fhay ngon nhu
an banh m voI bo va an fhjf nguoI nhu an fhjf
soI.
1
Co bon phop qoun dunh: 1ho mnh oun dunh, So nghop oun dunh,
mut oun dunh vu Cum o oun dunh. tCho thch cou ngoo dch)
118
Cung co fruyon fhuyof noI rang chnh aI su
Tantipa da fhanh cong frong vIoc huy bo Io fo
fhjf song cho nu fhan Durga bang cach bIon hang
ngan con do dung frong Io fo fhanh nhung con
IInh cau. Iou nay khIon nhung ko fa kIon hoang
so dam ra nghI ngo phap Iuc cua vj nu fhan nay.
NgaI cung nhIop phuc duoc vj fhan nu nay va buoc
khong cho nhan do fo Io bang mau.
ai s th 14
Camaripa - Ngi th sa giay
Ta, Camaripa tbo sua giay tban tbanb
ap tam Ja kicn cbap quanb cbicc kbuon tu bi
Mui kbau /a tri giac
Ta kbau bang soi cbl tuong tuc
Tboat kboi tam noi am anb cua tbc gian
Ta sua xong Joi giay pbap gioi
Truyen thuyet
K
hu pho Visnunagar o mIon dong An o co
mof fho gIay fon Ia Camaripa. Cong vIoc
fhuong ngay cua ong fa Ia dong nhung doI gIay
moI va sua nhung chIoc gIay cu.
Cong vIoc don dIou, fo nhaf va nham chan, non
doI khI ong co y nghI rang mnh sInh ra khong
119
phaI do Iam fho gIay ma Ia do Iam mof dIou g do
khac hon.
Cho don mof hom, fnh co co mof vj su Du-gia
dI ngang qua cua hIou, anh fa IIon vaf bo dung cu
do chay fhoo nha su. Anh fa gIoo mnh xuong daf,
khan khoan nha su: ach fhay! Con da qua chan
ngan cuoc song day day ngu sI, ham muon va cuc
nhoc nay. CuI mong fhay fu bI chI gIao.
Ta san Iong ban cho gIao phap nou nguoI xof
fhay co fho fu fap fhIon djnh.
oI on fhay! ThInh fhay dung bua com dam
bac noI chon nghoo hon.
uoc, fa so don vao Iuc hoang hon.
ung hon, vj su don nha nguoI fho gIay va sau
khI dung com xong, su bao: Tu fap cung chang
khac g cong vIoc Iam gIay. ChI co dIou, fhay v
Iam ra nhung doI gIay fam fhuong fh nay nguoI
Iam non Iam mof doI gIay phap |Dbarmakaya).
oan su doc mof baI Phap ko:
Tu bi /am kbuon
Kim /a giao pbap
Kbau cbl oui, buon
Tb tbanb giay pbap.
120
Ngho xong, nguoI fho gIay vuI mung v nam
baf duoc y chI cua su, IaI hoI: ach fhay, khI con
fu fap phap nay, dIou g so xay ra7
Truoc fIon, nguoI so fhay vong Iuan hoI
|8amoara) xoay nguoc. Ko do, nguoI so fhay fuong
fhuc cua cac phap fho gIan.
NoI xong, vj su bIon maf.
NguoI fho gIay sau khI fho phap bon fm noI
vang vo do fu fap frong 12 nam. Trong fhoI gIan
12 nam ay, vj fhan caI quan ngho fhu cong cung
quyon fhuoc hIon ra Iam fhay cong vIoc fhuong
ngay cua nguoI fho gIay.
ai s th 15
Khadgapa - Ten trom vo uy
Nguoi cbicn binb
kbong trang bj ou kbi kbi ra tran
ai bai /a /c tbuong tnb
Cbo Ju y co ngoan cuong trong cbicn Jau.
V tbc
Ta /uon /uon mang tbco /uoi guom tlnb tbuc
Cbicn Jau Jc Jcp giac tbu trong ba coi
Nbicm ou Ja boan tbanb
Ta oui Jon oinb quang
121
Truyen thuyet
G
Ia dnh cua KbaJgapa fu doI ong don doI
cha chang dou Iam ngho nong, nhung don
doI chang fh KbaJgapa IaI fro fhanh mof fuong
cuop.
Mof hom sau mof vu danh cuop Ion, KbaJgapa
may man fhoaf khoI cuoc fruy baf IIon fm don
chon mo hoang do an mnh. TaI day, KbaJgapa
fnh co gap mof nha su Du-gia fon Ia Carpaty
dang fhIon djnh. Anh fa IIon hoI: Su Iam g noI
chon hoang dja nay7
Ta dang fu fap fhIon djnh. V fa so vong Iuan
hoI sInh fu.
Ton cuop ngac nhIon: Su Iam nhu vay fh daf
duoc g7
Ta so duoc an vuI maI maI. Nou nguoI Iam fhoo
nhu fa fh nguoI cung duoc hanh phuc vo bIon.
ToI co ngho Phaf phap vI dIou, nhung ranh
roI dau ma ngoI suof ngay IIm dIm doI maf7 Va
IaI, quan quan ngay dom san Iung foI. oI khI foI
phaI chong choI kjch IIof moI duoc foan mang. Tof
nhaf Ia ngaI day cho foI phap fhuaf do fu bao vo
Iay fhan.
122
Vj su dong y, dIom dao va fruyon phap fhuaf cho
anh fa. Sau do, vj su dan: Trong fhanh MagaJba
co mof ngoI don fon Ia Gauri 8ankak. Trong don
ay co mof fuong o Taf Quan Tho Am. NguoI hay
don va cau nguyon fruoc pho fuong ay frong 21
ngay dom khong duoc ngung nghI. Cho don khI
nao nguoI nhn fhay mof con ran xuaf hIon fu
frong pho fuong chuI ra. Hay manh dan, khong
duoc ngan ngu hay so haI, phaI chop ngay dau con
ran ay. Nou nguoI Iam dung IoI fa dan fh so fro
fhanh ko vo djch fhIon ha.
Ton cuop vang fhoo IoI vj su day.
Sau 21 ngay dom cau nguyon, mof con ran don
fo Ion fruon mnh ra khoI pho fuong, KbaJgapa
bnh fhan chop Iay dau no.
Con ran fro mnh bIon fhanh mof fhanh
guom. KbaJgapa nhn IaI, fhay mnh dang cam
cay guom Tr Tuo. a nghIop cua KbaJgapa fro
non fhanh fjnh, foan fhan nhap vao phap gIoI
|DbarmaJbatu).
ai s th 16
Nagarjuna - Hien triet va nha luyen kim
Kbi mot con nguoi si mc cbua giac ngo
Mo bo tuong mnb /a bac tbanb
123
Y banb su nbu mot tcn Jao cbicb
Lcn oao boang cung Janb cap ngoc nga
Kbi mot nguoi con si mc cbua giac ngo
Y nbu con ooi bj kct giua Jam bun /ay
Truyen thuyet
N
gaI Nagarjuna fuc o Taf Iong Thu, xuaf
fhan fu dong doI ba-/a-mon fhuoc vuong
quoc Can-cbi |Kanci), mIon dong An o.
Thuo fhIou fhoI ngaI Ia mof con nguoI gan do,
fhuong hay nhung nhIou, cuong doaf faI san nguoI
khac. So nan nhan Ion don 25.000 gIa dnh. an
124
chung frong vung oan fhan va cac fhay fu fo ba-
/a-mon cung kInh haI doI cho o.
Vo sau, Nagarjuna fhay hoI han vo nhung hanh
vI fac fo cua mnh, ngaI dom fra IaI faI san da
cuong doaf va phan chIa faI san rIong cua chnh
mnh cho nhung ko nghoo kho, roI fu Iuu day mnh
sang xu khac.
RoI Kabora, ngaI don fu vIon Na/anJa do fu
hoc. TaI day ngaI fro fhanh mof hoc fang kIof
xuaf vo Ngu minb mon. Nhung chang bao Iau ngaI
chan ngan mon nay, quay sang fu fhIon.
NgaI fhuong fr fung fhan chu Iong Nu |Tara
mantra). o su cam ung, vj nu fhan nay fuan fhoo
so nguyon cua ngaI non khIon fu vIon Iuon co day
du vaf fhuc cho 700 vj fang cua fu vIon.
Nhung ban fhan ngaI fhch song cuoc doI du
hanh khaf fhuc. MoI dom khI nga Iung nam xuong,
ngaI IaI suy nghI: Ta fhaf Ia vo fch su. Ta phaI
fm phuong fIon khoo do gIup do chung sInh.
V vay, ngaI don vung Pajagrba do nhap fhaf
va dung fhan chu do frIou fhInh 12 nu da-xoa aI
fuong, fuc 12 vj fhan chu quan cac nguyon fo daf,
nuoc, Iua, gIo.
125
KhI ngaI nhap dan khoI fr fhan chu, fh ngay
fhu nhaf dong daf xay ra, ngay fhu haI han han,
ngay fhu ba co bao Iua, ngay fhu fu gIo fo, ngay
fhu nam mua guom dao, ngay fhu sau co vo so kIm
cuong fu hu khong roI xuong.
on ngay fhu bay, 12 vj nu Ja-xoa hop Iuc fan
cong ngaI du doI, nhung ngaI van khong dong
fam.
Sau do, ngaI dung Hang pbuc pbap |Kuyo) do
nhIop phuc cac nu Ja-xoa. Chung nu Ja-xoa hIon
ra danh Io, cung knh fhua: ach fon su, chung
do fu co maf.
NgaI day: Cac nguoI ngay ngay hay mang cho
fa mof f vaf fhuc.
Chung fhan Ianh monh IuI dI. RoI moI ngay ho
dou mang don cung duong cho ngaI mof nam com
va mof nam rau frong suof 12 nam.
Sau do ngaI IaI fhu nhIop fhom 108 fhan nu
Juoc-xoa. o gIup do chung sInh, ngaI djnh dung
fhan fhong bIon nuI GanJbasi/a fhanh nuI vang.
Truoc fIon, ngaI dung djnh Iuc bIon ngon nuI Ion
nay fhanh nuI saf, roI fu saf bIon fhanh dong,
nhung khI ngaI djnh fIop fuc bIon no fhanh vang
126
fh o Taf Van-tbu hIon ra ngan IaI: Cho co Iam
fho7 Nou fon gIa bIon ngon nay nuI fhanh vang
fh cung chI fao ra su franh gIanh gIua cac chung
sanh ma fhoI, khac g fao nghIop ac cho ho7 ChI
bang fon gIa ra suc gIao hoa cho chung fhoaf khoI
ba duong ac, daf don Nict-ban gIaI fhoaf.
Vang IoI o Taf, ngaI Nagarjuna fhoI khong
fhI frIon phap fhuaf. V vay, cho don ngay nay
ngon nuI GanJbasi/a van con gIu nguyon mau fIa
fa cua chaf dong.
RoI chon ay, Nagarjuna dI vo pha nam. NoI ay
co mof con song Ion chan ngan. NgaI nho nhung
nguoI chan cuu quanh day chI gIup ngaI cho can
nhaf do ngaI co fho IoI qua bo kIa. Nhung ho IaI
dua ngaI don khuc song sau va day ca sau.
May fhay, mof ko fof bung fnh nguyon cong
ngaI boI qua song. on gIua song, Nagarjuna dung
fhan fhong hoa ra mof bay ca sau ra vo nhu do
doa ca haI. NguoI dan ong fof bung van gIu vo
dIom nhIon: NgaI dung so. MIon Ia fa con song,
fa so co dua ngaI an foan sang song.
Ngho noI fho, su Iay Iam cam phuc, fhau phop
IaI va noI: Ta Ia Arya Nagarjuna. NguoI nhan ra
fa chang7
127
ToI co ngho daI danh cua fon su nhung Iau nay
chua fung gap.
NguoI co cong mang fa qua song an foan. Vay
nguoI uoc nguyon dIou chI, fa so bIon fhanh hIon
fhuc.
Vay xIn fon su cho foI duoc Iam vua.
Su foo nuoc vao mof fhan cay sa/a, Iap fuc cay
ay hoa fhanh con voI frang cho vua cuoI.
Nhung con bInh Inh7
KhI nao voI rong, fuc fh co bInh Inh hIon
ra.
uc vua ay Iay hIou Ia 8a/abanJba, caI frj fam
frIou bon fram ngan ho dan fron mof vung daf
nguy nga fon Ia Bbabitan. Vua Iap nang 8inJbi
Iam hoang hau.
Sau mof vaI nam frj v vuong quoc Bbabitan,
vua 8a/abanJba dam ra chan ngan cuoc doI Iam
vua cua mnh, ong IaI fm don 8riparoatta do fm
su khuay khoa.
Nha vua fm don fhay mnh va khan naI: ach
fhay! Iam vua chI duoc mof f Iac fhu ma qua
128
nhIou phIon nao. Con muon fu bo ngaI vang do
duoc ko can bon fhay.
NguoI cho fu bo vuong quoc cua mnh. Hay gIu
Iay xau chuoI nay. No so bao vo vuong quoc cua
nguoI, ban cho nguoI fhu ruou vo uy khIon fam
nguoI khong kInh haI khI doI maf voI fhan chof.
Mac du khong muon fro vo nhung nha vua phaI
vang IoI fhay.
Taf ca moI fhu frong vuong quoc Bbabitan fu
cay coI don chIm muong dou fuoI fof khoo manh
khIon quy fhan ghon fj. Cho don mof ngay no,
anh sang maf froI, maf frang fu dung bIon maf,
hoa qua chua don ky dom bong kof fraI da Ia
canh, djch bonh hoanh hanh, rung kho, co ua...
Chung kIon nhung hIon fuong Ia fhuong
nhu fho, vua 8a/abanJba doan bIof fhay mnh
gap nan. NgaI IIon frao quyon bnh cho fhaI fu
CinJbakumara roI dom fhoo mof f fuy fung don
van an fhay.
Su Nagarjuna hoI: Nay con! V sao con don7
Ngho fhay hoI, duc vua caf fIong haf aI oan:
jnb mcnb oi tro trcu,
Pbat pbap sao kbo bay
129
Bong toi cbc anb sang
May mu cbc trang ram
Tbanb tang con pbai /uy
8inb tu cbia Joi Juong
Con Jcn Jay cbl o
Cbot tbay Jicm bat tuong
Cui mong tbay tu bi
Ban cbo cam /o oj
Su doc ko dap:
Co sinb tb co Jict
Tu tan /c tbuong tnb
Tran gian /a buycn mong
Cbo buon rau, sau kbo
Puou oo uy! Can /y!
Vua buon rau hoI: Thua fon su, nou nhu fon su
khong con co maf fron doI nay nua, fh ruou vo uy
kIa nao co vj chI7
Iof da don Iuc phaI fra nghIop doI fruoc, ngaI
Nagarjuna phaf nguyon bo fh faf ca nhung fhu
ma ngaI so huu. Pham ThIon bon hoa fhanh mof
nguoI ba-/a-mon don xIn fhu cap cua ngaI. o Taf
hoan hy nhan IoI.
Vua 8a/abanJba khong no chung kIon caI chof
cua fhay, ngaI fua dau vao chan su roI faf fho.
130
an chung fhay vay, nguyon rua khong fIoc IoI
y muon doc ac cua ko kIa. Nhung vo ch, Su da hua
cho dau cua mnh.
NgaI dung ngon co su/a fu caf Iay dau roI frao
cho nguoI ba-/a-mon kIa. Tuc fhoI, muon fhu kou
vang fham fhIof, cay coI hoo fan. Tam nu Ja-
xoa daI fuong hIon ra canh gIu nhuc fhan cua su,
khong roI gIay Iaf.
Tu fhI fho cua su phaf ra mof Iuong anh sang
bay vuf Ion cao, nhap fhang vao ngaI NagabboJi
|Long Tri).
Truyon fhuyof con noI rang khI duc Phaf Di-
/ac ra doI frong fuong IaI fh ngaI Nagarjuna so
faI sInh do cuu do chung sInh.
S lieu
Thoo fruyon fhong Mat tong, cac bac fhanh va
cac dao su fhuong mang chung mof fon. ay Ia su
kho hop gIua fam va fam cua vj fruoc va vj sau.
VIoc nay raf fhong fhuong doI voI bac faI sInh
|tu/ku). Chnh v vay, nguoI doI sau fhuong nham
Ian.
Co haI vj dao su mang fon Nagarjuna, fuc Iong
Thu. Vj Iong Thu fhu nhaf sInh vao khoang fho
131
ky fhu 2 o mIon nam An o |150-250), fhuong
duoc xom nhu Phaf Tbicb-ca faI fho. NgaI Ia mof
frIof gIa vI daI, da fruoc fac cac bo Iuan va ho
fhong bIon chung vo Trung quan |MaJbyamika).
Vj Iong Thu fhu haI sInh vao fho ky fhu 9, von
Ia vj fo cua ho phaI Gubyasamaja Tan-tra, mon do
cua ngaI 8araba.
TIou su cua ngaI Iong Thu fhu nhaf duoc djch
sang Han van vao nam 405, do cong cua mof nha
su fruyon gIao fon Ia Kumarajioa |Cuu-ma-Ia-
fhap).
Thuo fhIou fhoI, ngaI Iong Thu da chung fo
fr fuo phI pham. Chua day 20 fuoI, ngaI da noI
fIong uyon bac cac kInh dIon fruyon fhong cua dao
Ba-/a-mon. Nhung sau do ngaI chan ngan va Ian
mnh vao cac fhu vuI ngu duc.
Tuong fruyon rang co mof dao sI da day ngaI
phop fang hnh, co fho dI IaI fu faI ma khong aI
nhn fhay. NgaI da cung ba nguoI ban xam nhap
vao cung cam do frou ghoo cac cong nuong.
Chang may su vIoc bj phaf gIac, ba nguoI ban
bj quan quan gIof chof. RIong ngaI fhoaf duoc nho
phop an fhan dung ngay bon canh nha vua.
132
An han v caI chof cua nhung nguoI ban, ngaI
don Na/anJa xuaf gIa hoc Phaf. TaI day, ngaI
nhanh chong quan frIof you nghIa cua Tam tang
kinb Jicn |Tripitaka), ko ca cac bo kInh aI fhua
|mabayana-sutra).
Nhung v khong fhoa man voI kIon fhuc ay,
ngaI IaI van du khap noI do suu fap cac kInh dIon
bj fhaf fruyon.
Trong cac cuoc franh bIon, ngaI Iuon Iuon danh
baI Iy Iuan cua doI phuong, non fo ra raf kIou
hanh.
NgaI phaf mInh cac Iuan fhuyof moI va sang
Iap ra mof ho phaI rIong dua fron can ban fhuc
faI |non-rcjcction). Chnh v quan dIom saI Ioch
nay, vj aI Iong vuong cam fhay fhuong haI non
dua ngaI xuong Tang kinb cac o Iong cung. NoI
day co mof so kInh dIon ma duc Phaf Tbicb-ca da
pho fhac cho aI Iong vuong gn gIu do frao IaI
cho ngaI Iong Thu.
VoI fr fuo phI pham, frong vong 90 ngay ngaI
da nam baf duoc you nghIa cua faf ca nhung kInh
dIon nay. Tuy nhIon, ngaI hIou rang su fhan chung
gIao phap moI goI Ia so dac rof rao.
133
o do ngaI nhap djnh do fu phap mon Nban
nbuc Ba-/a-mat. KhI xuaf djnh, ngaI fruoc fac bo
Iuan Trung quan |MaJbyamika) va no Iuc hoang
duong dao phap.
NgaI kof fhuc cuoc doI sau khI mof dao sI Ba-
/a-mon fhach fhuc ngaI fhI frIon phap fhuaf.
Nagarjuna hoa fhanh con bach fuong chup Iay ko
kIa va da fhuong y, nhung khI nhn IaI fhay dao sI
van dIom nhIon ngoI fron canh son frong mof caI
ho fhIong Io vo khInh mIof.
Thaf baI, ngaI fu nhof mnh frong fhIon fhaf
va don khI mof do fu cua ngaI pha cua xong vao
fh chang fhay g ngoaI mof con vo sau vuf bay
fhoaf ra ngoaI.
Vo vj Iong Thu fhu haI, co fhuyof noI rang
chnh daI su 8araba da Iam Io fh phaf va dIom
dao cho ngaI, khIon ngaI co fho nhap vao Man-
Ja-/a cua Phaf Vo Luong Tbo, dong fhoI day ngaI
fhan chu do nhIop phuc fhan chof.
aI su 8araba con day ngaI Gubyasamaya tantra
va cac mon buycn tbuat |Tantra) khac fruoc khI
ngaI duoc gIao fho cua ngaI Ia su PabubabbaJra
fruyon fam phap.
134
Su nghIop fu hoc cua ngaI bj duf doan va bj fruc
xuaf khoI fu vIon v pham vao quI cu cua fhIon
vIon. o Ia khI Nagarjuna kham pha ra cach caf
ruou fu vang do phuc vu fang doan frong fhoI ky
doI kom. KhI ay ngaI Ia vj fang phuc vu frong nha
bop cua fu vIon.
ai s th 17
Kanhapa - V ao s trong man em
Ncu cbl o /ong gbcn tj
Pa suc banb tr cac pbap mon
No /uc ticb /uy cac cong Juc
Tat ca Jcu oo icb ma tboi
V nguoi kbong tbc nao Jat toi tban tbong
135
Ncu nguoi kbong co Juoc
su Ju Jat cua mot cban su
Nbu cbicc xc kia tbicu banb
Cbang tbc nao /an Ji trcn Juong
Cbl co bac tbay moi co tbc
Cbap cbo nguoi Joi canb rong
c nguoi co tbc out bay trcn troi cao
Truyen thuyet
ao su Kanbapa con duoc bIof duoI caI fon

khac Ia Krsnacarya, von Ia con fraI cua
mof quan van.
NgaI fho phap faI daI fu vIon 8omapuri.
ay Ia mof frong so nhung fu vIon Ion duoc vua
Dbarmapa/a xay dung non. Chan su cua ngaI Ia
ai tbanb tuu gia Ja/anJbara.
NgaI Kanbapa fu fap fhIon djnh frong 12 nam
fh baf dau fhay co nhung hIon fuong chung dac.
Mof hom khI dang o frong djnh, ngaI fhay hao
fuong ro rang cua fhu fhan Hcoajra cung cac
quyon fhuoc cua vj fhan nay fh daf duoI cho ngaI
ngoI rung chuyon manh.
Thay fho, Kanbapa Iay Iam fu man. Nhung
KIm cuong Du-gia Tbanb nu |Dakini) hIon ra bao
136
cho ngaI bIof rang do chI Ia so chung, chu chua
phaI Ia cuu canh rof rao.
Kanbapa IaI fIop fuc cong phu cho don mof
ngay no ngaI nay sInh y djnh fhu xom djnh Iuc
cua mnh daf foI muc nao.
NgaI daf ban chan Ion da, chan ngaI IIon Iun
sau nhu dap vao bun, do IaI ca dau chan.
Mof Ian nua, vj fhanh nu hIon ra khuyon ngaI
phaI fIop fuc no Iuc fu fap.
Mof hom vua xuaf djnh, ngaI fhay fhan fho
bonh bong bay Ia da cach maf daf khoang bon
nam fac. Vj fhanh nu IaI hIon ra, bao ngaI can
fIop fuc chuyon can hon nua.
Kanbapa IaI no Iuc cong phu cho don mof hom
khI vua xuaf djnh, ngaI nhn fhay bay caI Iong
cho dau ngaI va bay caI frong Jamaru
1
bay Iuon
quanh fu kou vang khap froI, ngaI Kanbapa bao
voI mon do rang: Nay da daf muc dch. Ta so dI
Lankapuri, fhuoc dao quoc r Lanka.
Iuc don gan dao, Kanbapa muon chung fo fhan
Iuc cua mnh bon van fhan fhong dap xo nuoc do
dI qua.
1
Damaru u mot ou phup kh bung so ngoo huy so tho dong trong ngh
o do troo thnh qo thun.
137
Vua dI ngaI vua nghI fham: Ngay ca fhay fa
cung chua chac Iam duoc nhu fho nay.
NIom ay vua khoI Ion frong fam cua Kanbapa,
ngaI IIon bj chm ngay xuong bIon. Ko do, mof
ngon song Ion danh daf ngaI vao bo.
Vua khI ay, nguoc maf nhn Ion froI, Kanbapa
fhay fhay mnh bay Io Iung fron dau. Vj su phu
hoI: Kanbapa! NguoI dI dau day7 Co chuyon g
ma frong fhay fham fhuong vay7
ach fhay! o fu dang fron duong dI don
Lankapuri do do nguoI. Chang may v maf fhan
fhong non roI xuong day.
Hoang phap do sInh Ia vIoc fof. Nhung fof hon
nguoI non don Pata/iputra fm cho ra daI do fu cua
fa. Y Iam ngho dof o fhanh pho nay. Nou nguoI
muon fhanh fuu dao qua, hay fuyof doI vang IoI
cua y.
Ngho IoI fhay, Kanbapa IaI dI vo huong fhanh
pho Pata/iputra.
Ia fhay, fhan Iuc cua ngaI fu nhIon hoI phuc.
Nhung caI Iong va nhung frong Jamaru IaI xuaf
hIon fron dau. NgaI dI don dau chung fhoo don
day. on Pata/iputra, ngaI do IaI 3.000 mon do
138
bon ngoaI fhanh, roI mof mnh dI vao fhanh pho
do fm nguoI fho dof.
NgaI dI fu dau pho don cuoI pho, fhay nha nao
co khung dof fh ngaI dung IaI, dung fhan nhan
duf duf soI chI frong guong. Nou nguoI nao dung
fay do noI soI chI duf fh Kanbapa hIou rang ngaI
con phaI fIop fuc fm kIom.
Tho roI, rof cung ngaI cung fm fhay con nguoI
ma ngaI can fm fhay, khI ngaI nhn fhay soI fo
ma ngaI dung fhan fhong buf duf fu nhIon noI
IIon IaI.
Kanbapa don vaI chao nguoI fho dof va cau
phap. NguoI fho dof hoI: NguoI mof Iong quI
fhuan fa chang7
Thua vang, do fu xIn phuc fong moI monh Ionh
cua chan su.
Vay hay dI fhoo fa.
Ca haI cung dI ra mo dja, noI ay co mof caI
fhay ma con fuoI. NguoI fho dof hoI: NguoI an
xac chof duoc chang7
Kanbapa qu goI, ruf dao, xoo mof mIong.
Khong phaI vay! Hay Iam nhu fho nay.
139
RoI nguoI fho dof hoa fhanh con soI nhay don
canh xac chof, xo fhay ma ra an ngau nghIon.
oan bIon fro IaI fhanh nguoI, y bao: NguoI
chI non an fhjf nguoI khI nguoI bIon fhanh fhu
ma fhoI.
NoI xong, nguoI fho dof ran bung IoI ra ba cuc
phan. Y cam mof cuc dua cho Kanbapa: Nao, an
dI!
Khong fho fho duoc. Nou foI an fhu nay, moI
nguoI so nhao bang foI.
Khong noI IoI nao, nguoI fho dof cam Iay cuc
phan dua vao mom an, chu fhIon hIon ra chIa
nhau an mof cuc khac.
Con cuc phan fhu ba bj mof con rong bay don
fha dI.
Ko do, ho quay vo fhanh pho, nguoI fho dof dua
cho Kanbapa nam xu do mua ruou va fhuc an.
ay gIo, nguoI hay dI goI cac do fu cua nguoI
don day do cung fa du fIoc Phap.
Kanbapa vua dI vua nhu fham: ChI co ngan
nay fIon, khong du cho mof nguoI an, Iam sao ma
fhay bao daI ca bon fa7
140
Va khI moI nguoI fo fuu dong du, nguoI fho dof
fac phap cung duong, Iap fuc vo so fhuc an, vaf
uong hIon ra Ia IIof, foan Ia son hao my vj.
ua fIoc koo daI bay ngay bay dom.
MoI nguoI khong sao an hof, Kanbapa Iay Iam
buc boI, fham nghI: An fho nay fh bIof bao gIo
moI xong7 Ta phaI dI fhoI.
Kanbapa nom phan fhuc an fhua cho nga quy
roI goI do fu Ion duong ma khong mof IoI fu bIof.
NguoI fho dof caf fIong mang fhoo:
Nay /u trc Jang tbuong
Cac nguoi tu buy mnb
Cac nguoi /a nbung kc
Dut /a tri buc /on
Pa kboi tam tu bi
Bo Ji, nguoi Juoc g:
Long, trong /a cbuycn nbo
Cban Jc moi tot cung
Nhung Kanbapa khong muon ngho, fIop fuc
Iam IuI dan mon do ra dI cho foI vung BbaJbokura
cach fu vIon 8omapuri khoang nam fram dam vo
pha dong.
141
ung chan noI day, ngaI gap mof co gaI dang
ngoI duoI goc cay vaI sum xuo nhung qua, ngaI hoI
xIn: Nay nu fh chu, cho fa xIn f qua.
Kanhapa van fhan Iuc nhn Ion cay, qua IIon
rung xuong. Nhung co gaI chI IIoc nhn, cac fraI
vaI IaI dnh fron canh nhu cu.
Su fuc gIan dung fhan chu da fhuong co gaI.
Nang dau don quan quaI guc dau xuong daf.
am dong chung kIon canh ay Iay Iam cam
phan: o fu Phaf Iuc nao cung fu bI, nhung ga ac
fang nay IaI Ia mof ko saf nhan.
Ngho ho quo frach, Kanbapa bung fInh, nguoI
con gIan, fhau phop vo va chua fhuong cho co
gaI.
Thua co hoI nha su khong chu y, co gaI nIom
chu danh IaI khIon su fho huyof va roI vao fnh
frang raf nguy kjch.
Kanbapa IIon goI mof frong cac nu fhan kIm
cuong don cuu gIup. Vj fhanh nu vang monh dI
fm duoc fhao do cuu fhay.
Sau bay ngay vaf va, ba fm duoc duoc fhao
nhung fron duong vo ba IaI gap mof cu gIa dung
142
gIua duong khoc Ioc. Thanh nu dung IaI hoI
nguyon co. Cu gIa mou mao fra IoI: ToI khoc v
ngaI Kanbapa da qua doI.
Ngho fIn du, vj fhanh nu vaf fhuoc dI v cho
rang khong con can don nua.
Nhung khI vo foI noI, ba fhay Kanbapa chua
chof ma chI frong fnh frang nguy kjch. Su hoI
fhuoc dau fh ba Iap bap ko IaI chuyon mnh bj
Iua. o khong co fhuoc chua non su phaI Ia doI.
Sau caI chof cua fhay, vj Jakini nay quyof fm
cho ra co gaI no.
a dI khap moI noI fu coI froI cho don coI nhan
gIan va cho foI mof hom ba baf gap co gaI no dang
an mnh frong fhan cay sambbi/a. a IoI co gaI
ra ngoaI va dung IInh phu danh cho mof fran nhu
fu.
Hanh tr
Kanbapa fruoc fIon da khong ngho fhoo IoI
khuyon cua KIm cuong Thanh Nu, sau do IaI khong
vang monh fhay, IaI fo ra kIou ngao va khInh
suaf. NgaI da bj san han va kIou man saI xu. V
vay, ngaI da nhan mof hau qua bI fham.
143
NguoI fho dof fuy Ia bac fon fuc nhung cung
da fhaf baI khI chI dung fhan fhong do gIao huan
nguoI, fhIou su haI hoa gIua I va Tr.
ai s th 18
ryadeva - oc nhan ai s
Cbu Pbat trong ba Joi
Cbl co mot Jicu bi mat
Truc giac Juoc Jicu nay
Tb nguoi bicu Juoc tam nguoi
Hay Ji /ai tu tai
Hay Jam mnb trong cban /y
Xoa bo uu tu oa pbicn nao
Nguoi cbinb /a mot banb gia u-gIa
Truyen thuyet
T
ruyon fhuyof ko rang ngaI ryaJcoa sInh
ra fu mof doa son. Ngay khI du fuoI, ngaI
fhu phap faI fu vIon 8ri Na/anJa va vo sau fro
fhanh Tu vIon fruong o day.
NgaI fung Ia gIao fho cua hang ngan fang
chung, Ia bon su cua vo so cac nha hoc gIa, fr
fhuc duong fhoI, fuy nhIon ngaI van chua chung
dac. V fho, ngaI bon fm don o Taf Iong Thu.
144
RoI Na/anJa, ngaI dI vo pha nam. KhI ngang
qua mof caI ho nuoc rong monh mong, ngaI gap o
Taf Van-tbu |Manjuri) dang gIa dang Iam nguoI
cau ca.
ryaJcoa vaI chao va hoI noI o cua o Taf Iong
Thu. o Taf Van-tbu bao rang vj fhanh ay o frong
mof canh rung gIa gan day va dang Iuyon fhuoc.
Thoo huong chI cua bo faf, ryaJcoa fm don
noI fh fhay o Taf Iong Thu dang dIou cho doc
duoc fhanh fhuoc fruong sInh.
ryaJcoa danh Io vj chan su va xIn duoc fhu
nhan Iam do fu.
o Taf Iong Thu nhan IoI fhInh cau, dIom dao
cho ryaJcoa va cho phop ngaI o IaI do fu fap
fhIon quan.
Hang ngay, haI fhay fro roI khu rung dI don
cac khu Ian can do hoa duyon.
Trong khI, ngaI Iong Thu vaf va moI xIn duoc
fhuc an fh ryaJcoa fhuong fro vo voI raf nhIou
fhuc an ngon.
Thay fho, ngaI Iong Thu quo mang: Vaf fhuc
cua nguoI kIom duoc chI fhuan do may con mu
145
dam dang frao cho, fhaf Ia baf fjnh. V vay, fu day
fro dI nguoI chI duoc phop dung vo chuoI fhay cho
bnh baf, kIm nhon do gap fhuc an ma fhoI.
ryaJcoa vang IoI fhay, moI ngay khI an ngaI
dung muI kIm gam fung haf com dua vao mIong.
Thay fho, dam phu nu cang nguong mo, IaI Iam
du fhu banh ngon dang Ion ngaI.
Nhung ngaI nhaf muc khong dung don, IaI dom
cung duong cho fhay.
Cho don mof hom. ryaJcoa bao voI fhay rang
ngaI da dac phap.
o Taf Iong Thu bon ra Ionh cho ryaJcoa
phaI o IaI frong Iou khong duoc ra ngoaI khaf
fhuc.
ryaJcoa vang Ionh fhay. Nhung Ian nay, Moc
fhan djnh don cung duong.
Nu quaI an van ho hang, do Io nhIou phan da
fhjf non na don gap ngaI. Sau do, a gIa vo Ian Ia
fro chuyon cung ryaJcoa.
ryaJcoa mang fhuc an ma nu quaI cung duong
ngaI dang Ion cho fhay va ko IaI su vIoc.
146
o Taf Iong Thu ngho ko chuyon bon dI don
noI nu quaI an mnh. Ngho goI fon, nu quaI hIon
Ion, fho dau ra ngoaI, con fhan fho van gIau bon
frong fhan cay.
Su hoI: TaI sao nguoI khong pho fhan nguoI
cho fa xom ma IaI Iam fho voI do fu cua fa7
Nu quaI dap: ToI Iam fho Ia v do fu cua ngaI da
doan fru duoc fham aI vI fo, con ngaI fh khong.
Tu do, Iong Thu daf fon cho ngaI Ia ryaJcoa
|Tbanb tjnb tbanb nban).
Sau khI Iong Thu o Taf dIou cho xong ruou
fruong sInh, ngaI nom fhu vaI gIof roI dua ca baf
cho ryaJcoa uong.
Nhung ryaJcoa nom ca baf ruou fruong sInh
vao goc cay. Iap fuc ruou ay bIon fhanh mof chIoc
Ia dnh IIon vao fhan cay.
NgaI Iong Thu bao: NguoI Iam ph ruou cua fa
nhu fho. Hay Iam IaI caI khac cho fa.
ryaJcoa Iay mof bnh chua nuoc, fIou vao
frong do roI dung quo khuay Ion, doan dua cho
fhay mnh.
147
o Taf Iong Thu bao: NhIou qua!
ryaJcoa IIon do bof phan nua bnh nuoc fIou
vao mof fhan cay, fram hoa hof nhIon no ro.
o Taf Iong Thu noI: Nay nguoI da gIac ngo.
ung dI vao Iuan hoI nua.
Ngho nhung IoI nay, ryaJcoa caf mnh bay Ion
khong frung. Nhung ngay khI ay co mof nguoI dan
ba fIon don gan cung knh danh Io ngaI. NguoI
dan ba nay Iau nay van dI fhoo ngaI nhu bong voI
hnh. Thay vay, ryaJcoa hoI: V sao nguoI Iuc
nao cung dI fhoo bon fa7
a ay dap: ToI fhoo ngaI v foI can mof con
maf cua ngaI.
ryaJcoa bon moc con maf bon phaI frao cho
ba. Ko fu do ngaI duoc goI Ia ao Su oc nhan
|Kamaripa).
Hanh tr
Thac sInh fu hoa son co nghIa Ia sInh ra fu su
gIac ngo. Tuy nhIon, fruoc khI nhan ra fanh Phaf,
hanh gIa can phaI fraI qua con duong fu fap fu fho
hoc don dao hoc.
148
S lieu
Thoo Phaf su co haI vj Iong Thu. MoI vj cung
dou co mof do fu mang fon ryaJcoa. Ca haI vj
ryaJcoa dou Ia fruyon nhan cua fhay, dong fhoI
Ia nhung bac van faI IoI Iac.
Vj ryaJcoa fhu nhaf raf noI fIong nho vao
nhung fac pham Iuan vo Bo Tat Jao. Tac pham
Catubsataka duoc coI Ia bo Iuan vo o Taf dao noI
fIong nhaf cua ngaI. o Iuan gIaI fhch o Taf non
hanh su nhu fho nao frong gIaI doan so chung.
O day, can mInh djnh rang vj ryaJcoa fhuoc fho
ky fhu 8 khong ho vIof Iuan fhuyof vo Pasayana,
ma chnh vj Iong Thu o fho ky fhu 10 da vIof cac
bo Iuan vo 8atuspitba Tantra. Vj nay von Ia chan
su |guru) cua mon Pasayana.
Vj ryaJcoa frong fruyon fhuyof ko fron von
sInh ra fu mof doa son frong vuon fhuong uyon
cua duc vua xu r Lanka. Sau khI duoc fruyon ngoI
bau, ngaI fhoaI vj do xuaf gIa.
Sau khI nam duoc you chI cua Tam fang kInh
dIon, ngaI hanh huong sang An o va gap duoc
Iong Thu o Taf o day.
ryaJcoa xay dung raf nhIou fu vIon o mIon
nam An o. NgaI Iuu IaI mIon nam cho don Iuc
149
fhan Mabaka/a hIon fhan fhInh cau ngaI dI vo
pha bac do nhIop phuc mof dao sI Ba-/a-mon.
Sau khI nhIop phuc va khaI dao cho vj dao sI,
ngaI ryaJcoa do IaI baI ko nhu sau:
Tban SIva co ba mat
nbung kbong nbn tbay cban /y.
Indra co ngan mat
nbu kc mu /oa.
Ta, ryadova,
cbl co mot mat
nbung tbay suot cac pbap.
ai s th 19
Thaganapa - Ke doi tra
Nbo nuoc oao trong tai
Ngbicng tai nuoc ra ngoai
Cac bicn tuong Juong tboi
Cung cbl /a bu Joi
8u tbat /a nbu oay
Nguoi Ja tbay Jay tboi.
Truyen thuyet
T
baganapa sInh ra mof gIa dnh nghoo kho o
mIon dong An o. Anh fa kIom song bang
cac fhu doan Iua dao, gaf gam ko khac.
150
Mof ngay no, frong khI anh fa dang ngoI bon Io
duong suy fnh muu ko haI nguoI, fh chof co mof
nha su dI ngang qua cho cua y.
Su hoI: Chang hay hIon huu Iam g ma ngoI
noI day7
ach daI duc! XIn ngaI cho hoI. ToI khong
quon noI su fhaf.
Nay hIon huu! ung doI fra! Nou hIon huu noI
nhung IoI khong fhaf, khI nghIop don, nguoI so
doa vao dja nguc. Cang doI fra, cang nang nghIop,
hau qua Ia hoI fho Iuon co muI hoI ham, chang aI
fIn fuong mnh. Ruong vuon cua hIon huu khong
con ph nhIou, mau mo, haf gIong khong fho nay
mam. KhI doa xuong dja nguc, IuoI cua hIon huu
so bj cay xoI.
Ngho su noI, Tbaganapa hoang kInh: Thua
fhay! NguoI fa goI foI Ia Tbaganapa v foI Ia mof
ko Iuon noI doI. Tu Iau nay da fhanh fhoI quon, o
rang kho sua doI.
NguoI co fho fu fap fhIon djnh khong7
Thua fhay! ThoI quon ay xom chung kho bo.
Khong ho g! Nou bIof quay dau vo voI chanh
phap, ko nang nghIop cung co fho fu fap.
151
Tbaganapa vuI mung khan khoan: o fu cuI
dau xIn fhay fu bI fo do.
Su day: Taf ca cac phap frong fho gIan nay
von Ia hu huyon, khong fhaf, gIong nhu nhung IoI
doI fra cua nguoI fung fhof ra. Cung fho, nhung
g nguoI cam fho, fhay, bIof, noI, ngho bang gIac
quan dou hu vong, khong co fhuc fnh. Vay fu nay,
nguoI hay fap quan fuong faf ca cac phap cua fho
gIan dong voI su hu doI. Tho gIan nay duoc cau
fhanh bang su hu doI.
Sau khI Ianh fho gIao phap, Tbaganapa fu fap
fhIon djnh suof bay nam fh ngo duoc cac phap
von Ia duyon hop, hu doI, khong bon, bon fm don
fhay mnh xIn an chung.
Nhung su bao: Cac phap von khong fhaf,
khong gIa. Chan Iy Ia chan Iy. Khong aI co fho
fao ra chan Iy hay xac Iap chan Iy. V fho, nguoI
hay quan rang caI ma nguoI fu cho Ia chung ngo
cung chI Ia mof su rong khong. Mof su rong khong
fu frong ban fho, nhu vay moI vao duoc dao.
ai s th 20
Naropa - Con ngi bat khuat
Tua nbu oua ba coi
Cai quan kbap noi noi
152
Nba u-gIa ncm Juoc
Vj giai tboat tbanb tjnb
Cbinb pbuc Jjcb /uan boi
Huong /ac tbu tbanb tjnb
Truyen thuyet
N
aropa sInh fruong o vung ong An. Mac du
fhan phu Iam ngho nau ruou nhung Naropa
IaI khong fhch noI nghIop cha.
Hang ngay, ngaI vao rung kIom cuI do sInh
nhaI. Tuy vay, ngaI khong fm fhay nIom vuI nao
frong cuoc song fo nhaf nay.
Ngho daI danh cua su Ti/opa, ngaI quyof djnh
roI Pata/aputra do fam su hoc dao. KhI ngaI don
153
xu Visnunagar fh daI su Ti/opa da roI khoI chon
nay.
Khong gap duoc chan su, Naropa buoc Iong
phaI du hanh gIong ruoI khap nuoc An do fm cho
ra su Ti/opa.
CuoI cung ngaI cung gap duoc su Ti/opa fron
buoc duong dI quang ba chanh phap. Mung ro,
Naropa rap mnh gIua buI duong danh Io aI su
Ti/opa va cung knh fhua ngaI: o fu Iau nay
hang ngho daI danh cua fhay, nay da gap duoc
fhaf fhoa Iong mong doI.
Ngho qua, su Ti/opa dung dung noI gIan: Ta
nao phaI Ia su phu cua nguoI. NguoI cung chang Ia
mon do cua fa. Cho co ho do.
Su vua quaf fhao vua fhuan fay chan dam da
vao nguoI Naropa.
u moI hoI ngo Ian dau da bj xu bac, nhung
Naropa van dIom nhIon khong Io mof chuf oan
han, IaI cang quyof fam dI fhoo su Ti/opa.
Hang ngay, Naropa dI khaf fhuc do cung duong
su Ti/opa. MoI Ian nhu fho, Su van nhan vaf fhuc
do Naropa hIon cung nhung an xong Su IaI danh
dap, Ia mang Naropa.
154
Tuy fho, Naropa van mof Iong phung duong
fhay, hung chju nhung con fhjnh no vo co, va an
cac fhuc an fhua cua fhay.
Naropa ko can bon fhay fraI qua 12 nam,
nhung su Ti/opa khong ho quan fam ngo ngang
don. Nhan mof hom, Naropa xIn duoc mon ca-rI
raf ngon o mof fIoc cuoI, mang vo dang Ion su
phu.
An xong, su Ti/opa hoI: Nay con, mon ca-rI o
dau ma ngon qua! Hay kIom fhom cho fa mof f.
Ian dau fIon duoc fhay saI bao, IaI ngho Ti/opa
goI Ia con khIon Naropa boI hoI sung suong khac
nao mof o Taf vao ngoI so dja. NgaI fham nghI:
Ta o bon chan fhay rong ra 12 nam. Tu fruoc don
nay, fhay chua ho hoI fa: NguoI Ia aI7 Nay fhay
goI fa Ia con. OI! Thaf sung suong bIof duong
nao!
Tho Ia Naropa dI don cho fIoc cuoI bon Ian do
xIn mon ca-rI ma fhay mnh ua fhch.
Su Ti/opa Iay Iam haI Iong vo Naropa, Su fruyon
phap va Iam Io quan danh cho ngaI. Sau fhang
sau do, Naropa daf fhan fhong ai tbu an.
NgaI van du khap noI do hoang phap.
Tuong fruyon, anh sang fu fhan ngaI phaf ra
xa hang fram dam.
155
ai s th 21
Syalipa - Linh cau ai s
Nguoi boa s tbicn tai
Vc nbung buc tranb co bnb anb kbung kbicp
Kbi ngam nbn cac tac pbam nay
Long ta Jang /cn mot noi kinb boang
Nbung bay nbn /ai Ji!
Hay nbn cbo ro
Nbung bnb anb ay
pban anb nbung Jicu kbong tbat
Poi cuoi cung ta cung pbat bicn ra
Truyen thuyet
S
ya/ipa Ia mof nong dan nghoo song gan ko
mof baI fha ma. Vo dom, co mof dan IInh
cau fhuong don do Iung suc nhung mau xuong fhua
cua nguoI chof frong dam fro fan.
TIong fru gao cua chung duong nhu ma kou quI
khoc, nhu xo foaf ca bong dom fjch mjch, quyon
vao khong gIan don nghjf, khIon nguoI ngho phaI
rung mnh son gay. Chung Ia noI kInh hoang cua
8ya/ipa, am anh frong fam fr cua chang ngay Ian
dom.
156
Cho don mof hom, fnh co co mof dao su don
khaf fhuc vung nay, 8ya/ipa voI mang fhuc an
cung duong. Nha su Iay Iam hoan hy va gIang
fhuyof vo IoI ch cua cong duc cung duong, nhung
8ya/ipa buon rau noI: Thua fhay! aI fhuyof phap
cua fhay fhaf hay. Nhung nou duoc, mong fhay
day foI Iam cach nao co fho vuof qua noI so.
Nay hIon huu! NguoI so g7 CIa7 Chof7 Hay
Iuan hoI sau noo7
Thua, do chI Ia nhung Io so fhong fhuong. ToI
co mof noI so dac bIof hon. ToI so fIong fru cua
IoaI IInh cau fhuong don kIom moI o baI fha ma
gan day. XIn fhay fu bI day foI cach fru noI so
ay.
ThoI duoc V nguoI chang so g khac ngoaI
fIong fru cua IoaI IInh cau. Vay cach hay nhaf Ia
nguoI non dung Iou frong baI fha ma, song chung
voI IoaI fhu nay. ong fhoI, hay Iuon fam nIom
rang faf ca am fhanh fron fho gIan nay dong voI
fIong fru cua chung. Iau dan, noI so so fu huy
dIof.
8ya/ipa vang IoI day, fu fap frong 9 nam fh
daf duoc fam vo uy, dac ai tbu an, fu xung Ia
Phap su IInh cau, fhuong dap mof fam da IInh
cau fron fhan.
157
ai s th 22
Tilopa - Ke xuat the
Con cbim ay ngu trcn nui Tu-Ji
Duong nbu no Juoc /am bang oang
Bac tri gia bict rang
Nang /uc tbanb tjnb /a tat ca
Ncn ngai tu bo tbc gioi oat cbat
c buoc oao canb gioi Nict-ban
Truyen thuyet
T
i/opa von Ia quoc su cua xu Visnuagar vao
fho ky fhu 10. NgaI duoc duc vua va frIou
dnh raf muc fon knh. Nhung ngaI fo ra chan
chuong nhung bIof daI cua nha vua. NgaI fhuong
bao: oI fa fhaf vo nghIa7
158
Sau do ngaI xIn fu chuc quoc su nhung frIou
dnh khong fhuan. CuoI cung, ngaI phaI am fham
ra dI.
RoI khoI frIou dnh frong mof dom khuya,
Ti/opa dI vo vung Kanci, fru fhan noI mof baI fha
ma hoo Ianh. Ngay dI khaf fhuc, dom vo fu fap
fhIon djnh bon canh nhung fhay ma.
aI su Ti/opa fhuong cho rang fho gIan o fruoc
nay chnh Ia coI fhanh fjnh cua ngaI.
ai s th 23
Catrapa - Hanh khat gap may
Bat cu cai g ma nba u-gIa nbn tbay
cu bicn /o giao pbap cua cban su.
Tat ca
Ma nguoi nbn tbay /a tbuc tbc bat sinb
Tbuc tbc bat sinb /a oj ao su cao ca nbat
Vo tu /a cacb nban bict kbong bai
Boi tbc, Juc /anb bay tboi xau cung /a mot
Truyen thuyet
C
atrapa Ia mof nguoI hanh khaf nhung Iuc
nao fron Iung cung mang fhoo mof so kInh
sach. Mof ngay no, do phuoc duyon non ngaI fnh
159
co gap duoc mof nha su fhong fhaI khaI fhj frI
kIon gIaI fhoaf va fruyon cho gIao phap.
Su noI:
Xau ac boi oo minb.
Tban nay Jo ngbicp truoc.
Hicn tai tuc oj /ai
No /uc tu tbicn Jjnb
Cbung Jac trong Joi nay.
Ngho fhoang qua baI ko, Catrapa khong hIou
duoc y. Su bon gIang: SaI Iam Ia do khong co frI
kIon. ThIou frI kIon fh fa vay frong fam khoI Ion.
Tam fa vay khoI Ion dan fhoo hanh dong saI Iam.
Cu fho ma xoay chuyon Iun sau vao ac nghIop. ChI
co fhuc chung cac phap von hu huyon, do duyon
sanh ma co, fu fap fhIon djnh vao Tam-ma-Jja
fh moI hof saI Iam. IaI fhay chung sanh froI Ian
frong sau noo ma khoI fam fhuong xof, dung Bi
quan ma pho do. Nhung khong do fam huong vo
qua khu, vuong mac o hIon faI, fru fnh vo fuong
IaI. Kho Iac von do fam sInh. Tu fap mIon maf Iau
ngay fh Phaf fnh fu hIon Io.
Catrapa Iuu IaI 8cnJbonagra do fu fap fhIon
djnh, sau 6 nam ngaI dac fhan fhong ai tbu an.
160
ai s th 24
Bhadrapa - Ke oc nhat vo nh
Ngo Juoc tanb kbong
tb oo minb /a tbanb tjnb
Cbicm ngbicm /ong tu
tb banb oi boan tbicn
Hicu Juoc tinb nbat quan
cua oo so pbuong ticn
Ay /a tbicn Jjnb
Muc Jicb rot rao
tbuan mot oj giai tboat ma tboi
Truyen thuyet
X
u ManiJbara co mof nguoI ba-/a-mon gIau
co, song cuoc song hof suc xa hoa. ou vay,
frong fam anh fa Iuc nao cung au Io.
Thuong ngay, anh fa gIao du quon bIof voI raf
nhIou nguoI, non frong nha Iuc nao cung dong duc
ban bo.
Mof bua no, frong Iuc anh fa o nha mof mnh
v faf ca ban bo da dI du Io fay fran, co mof nha
su Du-gia don khaf fhuc.
KhI fhay nha su rach ruoI buoc vao san, anh fa
161
voI va kou Ion: af fjnh, baf fjnh! NguoI Iam o uo
nha fa. Hay roI khoI day fruoc khI ban bo fa fro
vo frong fhay, koo ho frach fa da cho nguoI vao.
NgaI noI bat tjnb nghIa Ia sao, fhua ngaI7
Khong fam rua, khong fhay y phuc, mang bnh
baf bang dau Iau, an fhuc an khong sach, sInh o
gIaI cap ha fIon Ia baf fjnh. CIo fh dI nhanh dI!
Nha su ngho xong van dung yon, kho dap: Nhu
fho khong phaI Ia baf fjnh nhu ngaI nghI. !o fap
do fhan, khau, y moI fhuc Ia baf fjnh. Iam fho
nao ngaI co fho fay rua su uo fap frong fam cua
ngaI bang Io fay fran7 ChI co fam frong gIao phap
cua chan su, ngaI moI co fho hoan foan fhanh
fjnh, khong con cau nhIom.
NguoI ba-/a-mon ngho fhay co Iy bon xIn Su
day fhom. Su noI: Hay cung duong fhuc an cho
fa.
Nhung ngaI khong fho Iuu IaI day Iau duoc. V
nguoI nha va ban bo cua foI khong fIn ngaI. ToI
so don noI ngaI o do ngho phap.
Ta song noI baI fha ma. KhI don gap fa nho
mang fhoo ruou fhjf.
162
Ruou fhjf u7 NguoI ba-/a-mon chung foI cam
khong duoc nhac don nhung fhu ay.
Tuy nguoI. Nou muon hoc gIao phap fh phaI
Iam fhoo IoI fa dan.
Nhung foI khong fho gap ngaI vao Iuc ban
ngay v moI nguoI so nhn fhay foI. V vay foI so
don voI ngaI vao Iuc ban dom.
Sau khI nha su bo dI, nguoI ba-/a-mon caI frang
roI dI ra cho do mua ruou fhjf. KhI dom don, y fm
duong don noI mo dja. on noI, y gap nha su, bon
dang fhuc an cho su va duoc dIom dao.
o hoan caI fam kIou man vo gIaI cap, BbaJrapa
hang ngay phaI quof don ho x va Iam vo sInh
quanh noI su o.
Sau 6 nam fu fap fhIon djnh, BbaJrapa dac
fhan fhong ai tbu an.
ai s th 25
Dukhandhi - Phu quet ng
Kct bop qua trnb sang tao tuong Joi
Voi pbcp tbanb tuu rot rao
o /a pbcp tbicn Jjnb aI fhu an
Kboi /cn trong ta tbuc tbanb tjnb
o /a tri tuc cua Ba tban.
163
Truyen thuyet
D
ukbanJbi sInh fruong o vung GanJbapur,
fhuong ngay dI Iuom gIo rach dom vo gIaf
sach, roI va IaI fhanh fung fam ao quan do mac.
Mof ngay no, ngaI gap duoc mof nha su Du-gia
fruyon cho fam an.
NgaI co gang fu fap, nhung fam fr Iuon Iuon
bj chI phoI boI vIoc Iuom gIo va may va, non ngaI
khoI fam nghI hoac cho rang khong fho fu hanh
fhanh fuu.
au oc ngaI Iuc nao cung van vo voI cong vIoc
fhuong ngay khIon khong fho nhaf fam quan
fuong hay fr fung chan ngon.
DukbanJbi dom fro ngaI ay frnh bay voI fon
su cua mnh. Su day:
Cban pbap kbong ngan mc.
Kbong co phap may,
kbong co phap nguoI may.
Cban ngon /a nhu fhj.
Hay quan tuong oj tban.
Tr tung cbu micn mat
Tu nbicn tam tbuan tbuc
Tbay cac pbap Jcu kbong.
164
Nuong fhoo IoI day cua chan su, DukbanJbi fu
fap 12 nam fh daf fhan fhong ai tbu an.
ai s th 26
Ajogi - Ngi b ruong ray
Vang /oi Jay cua bac tbanb tang
Ta quan mot Jicm kbong noi cbop mui
Buoc cbat tam nay oao ou tru
Mot ou tru trong mot ou tru.
Truyen thuyet

fhanh pho Pata/iputra co mof gIa dnh gIau
co, sInh duoc dua con fraI doc nhaf, v fho
moI nguoI raf you qu.
Tuy nhIon, khI dua bo Ion Ion, ngay cang fro
non map boo don noI khong fho ngoI day do an
uong, fIou fIon hay dI IaI bnh fhuong nhu nhung
dua fro khac.
o mo cua dua bo cam fhay qua fhaf vong bon
dom no ra bo gIua baI fha ma.
Mof mnh o noI hoang vang, dua bo so haI kou
khoc mof hoI Iau fh co mof nha su fnh co dI
ngang qua. Thay hoan canh foI nghIop cua no,
IIon cho no mof f fhuc an.
165
Nhung fham ch no khong ngoI day duoc do
dua fhuc an vao mIong.
NguoI khong fho fu ngoI day an fh con Iam
duoc caI g7
ToI fhaf Ia vo fch su. o Ia Iy do faI sao bo
mo foI dom bo foI o day cho don chof.
Ta khong chac rang nam ngua nhu nguoI co
fho fu fhIon duoc hay chang7 Vj su dan do noI.
Thua fhay! ToI nghI foI co fho fu fap duoc nou
co nguoI bang Iong day foI.
Ngho dua bo noI, su hoan hy fruyon fam phap
cho no, khIon no co fho nhap vao an phap cua
Thu fhan Hcoajra.
Su day: Hay quan fuong mof qua cau chI bang
haf caI nam ngay fron chop muI cua nguoI. Sau do
quan fuong co mof fram frIou fho gIoI frong haf
caI ay.
Thua fhay, fu fap nhu vay so mang IaI kof qua
g7
Hay Iam fhoo fa day, nguoI so fhay.
Sau 9 nam fhIon djnh, cau bo dac fhan fhong
ai tbu an va duoc moI nguoI goI Ia chan su Ajogi,
fhoo Phan ngu |8anskrit) co nghIa Ia Vo tac.
166
ai s th 27
Kalapa - Ngi ien phong nha
Nbung con nguoi oo minb tu nguycn tbuy
Ngu ngo cbo ta kc Jicn ro
Giao pbap cua cban su /a Jc-bo
Tbuoc cbuycn cbua trj bcnb bo Jo
Truyen thuyet
K
a/apa von Ia mof con nguoI co hnh dung
cuc ky fuan fu, do doI fruoc ngaI fu phop
nhan nhuc va fhIon djnh cho non fhan fho cua
ngaI cuong frang va co nhung nof dop day suc fhu
huf, khIon baf cu aI gap ngaI cung dou muon dung
IaI ngam nhn.
NgaI cam fhay raf kho chju v su chu y qua
muc cua moI nguoI, bon fu bo pho fhj do an cu o
mof noI gan khu mo dja.
TaI day, ngaI gap duoc mof nha su Du-gia
fruyon cho fam an.
Sau mof fhoI gIan fu fap, ngaI ngo duoc chan
Iy, fhuong van du day do, va co faI xuaf khau
fhanh fho, nhung hanh vI ky b non moI nguoI dou
goI Ia Pbat kbung.
167
ai s th 28
Dhobipa - Ngi th giat
Cbang bict tu tbuo nao
Ta tung giat sacb bao oct ban
Nbung kbong tbc nao giat tban Jcn tbanb trang
Cbl co giao pbap cua cban su
moi got rua Juoc tam ta
Truyen thuyet
T
huo no, faI vuong quoc Pata/iputra co mof
gIa dnh Iam ngho gIaf uI.
Mof hom, anh fho gIaf dang ban bju voI cong
vIoc fhuong ngay fh mof nha su Du-gia chof don
do khaf fhuc.
Anh fho fro du dang ban ron cung fo ra hoan
hy cung duong vaf fhuc cho vj su, dong fhoI hoI
nha su co can gIaf ho fhu g khong.
Su bon dua ra mof mau fhan: HIon huu co fho
gIaf fay caI nay chang7
Thua ngaI, foI khong fho Iam cho cuc fhan don
fhanh frang duoc.
HIon huu noI ch phaI. Cung fho, khong fho
dung fhu g do fay sach vof nho frong fam. Nhung
fa co mof b quyof chI can gIaf mof Ian Ia fInh
khIof maI maI.
168
Ngho su noI fho, nguoI fho gIaf Iay Iam vuI
mung khan khoan xIn su fruyon cho b quyof ay.
Su Iam phop dIom dao roI fruyon phop Tam
mat |Mat an, Mat cbu va Mat tuong) cho chang.
TraI qua 12 nam fu fap, dung Mat an |MuJra)
do fhanh fjnh fhan, dung Mat cbu |Mantra) do
fhanh fjnh khau, va dung Mat tuong |8amaJbi)
do fhanh fjnh y, nguoI fho gIaf chung dac fhan
fhong ai tbu an |MabamuJra).
Su day:
Nuoc boa an tay tru tban ngbicp
Nuoc cban ngon tjnb boa kbau pbam.
Tu do vo sau, aI dua gIaf fhu g, nguoI fho ay
dou gIaf sach mof cach nhanh chong, va Ia fhay,
vaf ay khong ho bj vuong ban fro IaI, khIon moI
nguoI Iay Iam ngac nhIon.
MaI vo sau, moI nguoI moI phaf hIon ra nguoI
fho gIaf ay da chung qua fhanh va fhuong duoc
nguoI goI Ia Chan su Dbobipa.
ai s th 29
Kankana - Nha vua tu s
Vicn ngoc nbu y Cban Jc
Pbat ra anb sang giac ngo
169
Tboa Jap tat ca nbu cau
Tbong qua banb oi ao Jicu
Kc nao ncm Juoc oj nay
Tuc tboi tbanb tuu oicn man
Truyen thuyet
uc vua xu Visnunagar caI frj mof vuong

quoc gIau co, fhjnh vuong. Nha vua Iuon
fm cach do fhoa man nhung fhu vuI ngu duc.
Mof ngay no, co mof nha su Du-gia don hoang
cung do khaf fhuc, nha vua cung duong vaf fhuc
cho su mof cach raf hao phong.
ap IaI fam Iong hao hIop cua nha vua, su
khuyon: Tau bo ha! Vua va vuong quoc fhuc ra chI
Ia nhung danh fu rong fuoch. Cho du dja vj fho fuc
cua ngaI nhu fho nao dI nua cung vo ch. oI v faf
ca chung sInh dou phaI chju dau kho nhu nhau. Tu
roI sInh, sInh roI fu noI fIop nhau khong duf, noI
kho dau IaI co vo so muon van hnh fuong. Ngay
ca cac vua o coI froI, mof khI phuoc bao da can con
phaI chju kho dau sInh fu, huong chI dja vj pham
phu cua ngaI. Mong bo ha fu bo fhu vuI ao anh v
chung gIong nhu nhung gIof suong maI, va hay fu
fap fhIon djnh.
170
Thay noI ch phaI! Nhung fa khong fho mac
gIo rach dI xIn an. Thay co cach g khIon fa co fho
fu fap fhIon djnh ma khong can fu bo fhu vuI ngu
duc va ngaI bau hay khong7
Cach fof nhaf Ia bo ha non fu bo faf ca.
Khong! Khong! CaI canh fuong an com bang
bnh baf dau Iau, mac gIo rach, an fhuc an fhua
Iam fa phaf khIop.
Nou bo ha khong fhay doI fhaI do, nIom fu hao
va su Iam dung quyon Iuc so fao non nghIop bao
khIon vo sau bo ha phaI faI sInh noI ha fIon. Cach
song pham hanh da mang IaI cho foI mof nIom
vuI vo fan. Tuy nhIon, foI co mof phuong phap dac
bIof gIup ngaI co fho fu fap fhIon djnh ma khong
can phaI fu bo nhung fhu vuI fhuong ngay.
Nou vay, xIn fhay fu bI chI gIao cho qua
nhan.
o ha hay quan fuong anh sang cua vIon ngoc
duoc doo o co fay bo ha va fam khong fham duc
cua bo ha Ia mof.
Hay cbam cbu nbn
Anb sang noi mat ngoc
171
c tbay Juoc
Nicm oui cban tbat
8an co trong tam nguoi
Tat ca trang pbuc
Cua bau ngoc nga
Nba cua Jcn Jai
Vo so mau sac
cu bicn ra trong mat ngoc
Nbung ban cbat cua ngoc
Kbong bc tbay Joi
Tat ca cac pbap
Van tuong sum /a
Tat ca sac y
Kboi /cn trong nguoi
cu oong Tu tam nguoi kbong /ay Jong
Van sang cboi nbu mat ngoc kia.
Nha vua fhuc hanh fhIon djnh bang cach chu
muc vao maf ngoc va ngo duoc chan Iy. Sau fhang
sau do, nha vua daf duoc fhan fhong ai tbu an.
Mof hom, nhung nguoI hau can nha vua nhn
qua cua phong fhay nha vua dang fhIon djnh fron
ngaI vang va quanh ngaI Ia vo so cac fhIon nu.
TrIou fhan bIof rang nha vua da fu hanh fhanh
fuu bon don cau phap. Nha vua day rang:
172
Nicm oui tbanb tjnb /a ouong quoc
Tbay bict cban /y /a Juc oua
Cac nguoi cung sc /a boang Jc
Ncu nbu tu pbap tbicn Jjnb nay.
Tu do vua Iay phap hIou Ia KankanapaJa, do
cho dan chung vung Visnunaga fu fap phap fhIon
djnh va fho don 500 fuoI.
ai s th 30
Kambala - Ke lam li
Trong cai sau rong cua Jai Juong
An cbua mot kbo tang
o /a nicm oui,
su tbjnb ouong cua cac Long ouong
Tu kboi tbuy
Tat ca anb sang oa am tbanb
Tu no /a pbap gioi
Lanb tbay! Bac tbanb Ja tbay ro Jicu nay
Truyen thuyet
Q
uoc vuong xu Kankarama ha sInh duoc haI
hoang fu. KhI quoc vuong bang ha, frIou
dnh dua hoang fu ca Ion ngoI.
Vj Hoang fu nay von Ia mof con nguoI duc hanh
va fhao Iuoc, non ko fu khI ngaI Ion ngoI, daf nuoc
173
Iuon song frong canh fhaI bnh, va dan chung fro
non gIau co sung fuc. Ho gIau don noI chI dung
foan chon vang dIa bac frong cac bua an.
Tuy nhIon frong suof nam frj v dau fIon, vua
khong gap duoc hoang fhaI hau, v ba frong fhoI
gIan chju fang. on nam sau, hoang fhaI hau moI
vao frIou, gap maf nha vua.
Nha vua fro fhay mau fhan khoc Ioc co vo
khong vuI, bon hoI: Co sao mau hau IaI khoc7
Ta khoc v fhay con o fron ngaI vang Iuc nao
cung ban bju vIoc frIou chnh.
174
Tau mau hau! Con hIou. Con so fhoaI vj,
nhuong ngoI IaI cho om con va con so xuaf gIa
fhoo Phaf.
Thoo IoI hua, nha vua fro do IaI ngaI vang cho
om, roI cung 300 fuy fung don fu fap o mof fu
vIon.
Nhung chang bao Iau mo ngaI IaI xuaf hIon
fruoc maf, ba IaI khoc Ioc. NgaI chao hoang fhaI
hau va hoI duyon co.
a noI: Ta khoc v hIon nay con da Ia mof nha
su ma van con ko hau nguoI ha nhu mof ong vua.
Hay fu bo fu vIon nay va mof mnh dI an cu noI
rung sau do fu fap.
Vua ngho IoI dI vao rung gIa fu fap, nhung do
phuoc bao doI fruoc dan Iang fhuong don cung
duong ngaI vo so vaf fhuc.
Mo ngaI IaI xuaf hIon khoc Ioc, va noI: Mof
bac fhanh fang fh can g nhung fhu ay7
Ngho mo mang, nha vua coI bo nhung frang
phuc fof, bnh baf bang bac va nhung fhu qu gIa
khac do chon IoI fu kho hanh.
NgaI Iang fhang day do, fu fhanh pho nay sang
fhanh pho khac.
175
Mof hom ngaI fhay mo xuaf hIon gIua bau froI,
frong fhan fuong cua mof Dakini va day ngaI
phuong phap fhIon djnh.
Sau 12 nam fu fap, mof hom ngaI hoaf nhIon
chung dac fhan fhong, bay Ion hu khong, va baf
ngo doI maf voI mo. a quo frach: Sao con khong
Io pho do chung sInh ma hy Iong fhan fhong do
fIou dao7
uc vua Iuc nay da fro fhanh mof fhanh fang,
vang IoI mo dap xuong daf, dI Ian vo fhanh pho
Manga/apur, mof fhanh pho co dong cu dan,
khoang chung haI fram nam chuc ngan ho.
Cach do fhj khong xa, ngaI phaf hIon co mof
hang dong vang vo goI Ia dong a Cay Co, phu
hop do fhIon djnh.
am nu phu fhuy o chon ay ngho fIn daI su don
fru faI xu so cua chung IIon bao cho mu phu fhuy
cam dau Ia PaJmaJcoi. Ca bon fm cach quay pha
vIoc fu fap cua su.
Mof ngay no, khI ngaI dI vao fhanh, fron mnh
quan mof chIoc mon bang Ion mau don, fh bon nu
phu fhuy bam fhoo sau ngaI naI nI: Thua fhay,
mong fhay hoan hy don nha chung foI do dung
mof bua com.
176
Nhung Su khIom fon choI fu: Ta khong fho
dung com o fu gIa.
Thay khong fho moI su, bon chung naI nI gIu ho
chIoc mon cho su frong khI su con o frong fhanh.
Khong fIon fu choI Ian nua, Su danh phaI gIao
chIoc mon cho chung roI o fran dI vao fhanh.
Su dI roI, bon phu fhuy fu hop IaI va khao voI
nhau rang: Vaf g so huu cua mof nha su dac dao
dou co fhan Iuc. Chung fa phaI an caI mon nay.
Tho Ia bon chung chIa nhau an moI nguoI mof
manh, phan con IaI duoc nom vao bop. KhI su
quay IaI, bon phu fhuy dua ngaI mof caI mon khac
moI hon, nhung su van mof muc doI IaI chIoc mon
cu cua mnh.
NaI nI maI khong duoc, bon phu fhuy bon Iay
vang cung duong nhung su khong nhan.
NgaI fuc gIan dI fhang don frIou dnh, fau voI
vua: NgaI Ia bac mInh quan, co sao IaI khong fho
bao vo fhan dan cua mnh franh khoI bon phu
fhuy from cap kIa7
Sau khI ngho su gIaI fhch su vIoc, nha vua cho
goI bon phu fhuy don va ra Ionh cho ho phaI hoan
177
IaI chIoc mon cu. Nhung bon chung fhu fhaf rang
chIoc mon ay khong con nua.
Su danh o fran quay IaI hang dong do fhIon
djnh.
Sau do bon phu fhuy dung phop Iam faf dong
nuoc noI hang dong cua ngaI. Su Iam phop Ho ma
|Tonna) frIou fhInh Thu fhan Hcruka khIon cho
dong nuoc chay fro IaI.
Nhan mof djp, bon nu phu fhuy fu cac noI vo fu
hoI faI OJJiyana, su dung fhan fhong bIon faf ca
bon chung fhanh mof bay cuu doan xon Iong dau
cua chung, khIon PaJmaJcoi nu chua phu fhuy
phaI quy phuc, cau su gIaI fhoaf cho chung.
Va khI duoc su cho fro IaI hnh nguoI, dau cua
cac phu fhuy dou froc non chung khoc Ioc fham
fhIof.
Chang bao Iau, faI dong a Cay Co, cac nu
fhan nhuc cam co am haI su bang cach Ian mof
fang da nuI khong Io xuong dau ngaI, nhung fhaf
baI.
CuoI cung duc vua xu ay phaI can fhIop: Khong
aI frong cac nguoI co fho haI duoc nha su ay. Vay
fof hon cac nguoI non quay vo voI chanh phap.
178
Mac du nha vua khuyon Ion, nhung bon nu phu
fhuy van khong fhom do fam don. Thay vay, Su
bao: Ko fu day fa kIom soaf cac nguoI, nou cac
nguoI khong caI fa quI chanh, fa so baf gIao cac
nguoI cho Iom chua, va nou cac nguoI faI pham,
fa so bIon cac nguoI fhanh ngua.
on phu fhuy kInh haI, bon cau xIn su fhu nhan
Iam do fu va fu fap phap fhIon djnh cua ngaI.
Sau khI duoc su Iam phop fjnh nghIop, bon phu
fhuy oI ra fam mon ma chung da nuof fruoc do.
Su gom cac mau vun IaI fhanh chIoc mon nhung
nho hon fruoc do. Su duoc goI Ia Kamba/a, fuc su
mcn.
ai s th 31
Dengipa - No le chon lau xanh
Nicm banb pbuc o Jai
Kboc nbu ngua, ooi, sau nbu Jai Juong
Cban /y nbu con kbl, nbu trc tbo,
nbu cbu oict trcn Jong nuoc
8u bat kba pban nbu Jong song,
nbu mat troi, nbu y Juoc
8u tbanb tuu nbu bui toc,
nbu con mat, nbu banb xc
179
Truyen thuyet
D
cngipa von Ia gIao sI ba-/a-mon cua frIou
dnh Pata/iputra. o nghIop duyon doI
fruoc, uc vua InJrapa/a va Dcngipa quyof djnh
cung nhau dI fu. Ho fm don chan su Luipa va
duoc su fruyon cho fam phap.
Thoo fruyon fhong, ho phaI co mof vaf g do do
cung duong cho su Luipa, nhung ho chang mang
fhoo g, va cuoI cung ho dI foI quyof djnh cung
duong ban fhan.
Su Luipa dan ho don Orissa, ko do dI bay ngay
nua fh don Japantipur. on mof Iau xanh, su
Luipa hoI nguoI gac cua: Chu nhan cua nguoI co
can mua no Io khong7
Tuc fh, mof gIong noI fu frong vang ra: CIa
bao nhIou7
Mof fram Iuong vang.
Cuoc nga gIa da xong, nhung voI haI dIou kIon.
Mof Ia nguoI ba-/a-mon phaI duoc ngu mof mnh,
haI Ia sau khI Iam du cong Iao dong, nguoI ba-/a-
mon phaI duoc fra fu do.
Su Luipa do nguoI ba-/a-mon o IaI.
Ko no Io nguoI ba-/a-mon kIa Iuon Iuon Iam
haI Iong nu chu nhan va duoc moI nguoI qu mon.
180
Mof ngay no, sau khI ong fa Iam xong cong vIoc,
nguoI chu quon saI nguoI mang fhuc an don, ong
bon dI ra vuon noI ong fhuong nghI ngoI sau khI
Iam vIoc.
NguoI chu chof nho ra, voI saI cac nguoI Iam
khac dom fhuc an don cho ong va ho vo cung ngac
nhIon khI fhay muoI Iam fhIou nu dop dang phuc
vu ong va fhan ong phaf anh hao quang choI IoI.
Nu chu nhan duoc bao fIn chuyon Ia, ba Iay
Iam ay nay, bon don noI rang: ToI fhaf Ia can
quay v da doI xu voI ngaI nhu mof ko no Io suof
12 nam nay. Qua fhaf foI co maf nhu mu, cau xIn
ngaI fu bI fha fhu va cho phop foI duoc hau ha
ngaI nhu bac fhay.
Dcngipa khong chap nhan IoI fhInh cau nay,
nhung ngaI fruyon phap cho ba fa va nhan dan
fhanh Japantipur, roI van du noI khac.
ai s th 32
Bhandepa - V than ghen t
Kbong quycn /uycn, ay /a tnb tbuong cao ca
Tu bi /a nban ra ban cbat cua /uan boi
Vui tbong cam /a nicm oui kbong bo bcn
Xa bo boan toan /a oj giai tboat tbanb cao
181
Truyen thuyet
B
banJcpa Ia mof vj fhan ngu cu o fron dam
may fhuoc vung froI xu 8raoasti.
Mof ngay no, ngaI fhay xuaf hIon mof dang
nguoI mnh mac ao ca-sa, mof fay mang bnh baf
con fay kIa cam fch fruong, bay Io Iung ngang
qua, va foan fhan bao boc boI mof Iuong hao quang
ruc ro.
BbanJcpa Iay Iam Ia, hoI vj fhIon chu cac coI
froI: Vj fhan nao vua moI bay fhoang qua vay,
fhua ngaI7
ay Ia mof bac A-/a-ban da duf fru cac Iau
nghIop.
BbanJcpa fu Iau khao khaf duoc fu hanh fhanh
fuu nhu fho non ngaI quyof djnh ha gIoI do fm chan
su. NgaI fm fhay su Krsnacarya va duoc su fruyon
cho phop fhIon djnh Man-Ja-/a Gubyasamaja va
Bon tam oo /uong do bao vo fhan mang.
KhI vj fhIon chu cac coI froI fhay BbanJcpa
quay IaI coI froI IIon an can hoI fham vo cong phu
fu fap cua ngaI.
BbanJcpa noI baI ko nhu sau:
182
Ta Jat Jcn canb gioi
Canb ay kbong tbuc tbc
Tbicn Jjnb kbong gian Joan
Tu bi /am pbuong ticn
Cuu canb /am bu kbong
Bon tam boa /am mot
Tbam Juc kbong cbo tru
Bac cban su cao qui
Kc tri ncn ton tbo
BbanJcpa hoang duong chanh phap duoc bon
fram nam, do vo so nguoI dan o sau fhanh pho
Ion cua Aryaoarta Ia 8raoasti, Pajagrba, Vaisa/i,
Varanasi, Pata/iputra va Kanyakubja.
ai s th 33
Tantepa Ke anh bac
Tat ca y nicm
Tat ca nbung pban anb cua tinb tban
a /ui tan roi tan oao bu oo
Va moi kinb ngbicm tboang qua
cua tbc gioi bicn tuong
Cung bicn mat Jan trong su tuong tuc
8u tuong tuc cua oang /ang
183
Truyen thuyet
T
antcpa Ia mof con nguoI dam mo co bac.
Ong danh bac ca ngay Ian dom va fhua hof
sach nhung g ong co. u vay, do co fIon choI fro
saf phaf ay, ong da vay muon khap noI.
on ky han fra no, Tantcpa khong du kha
nang chI fra. Cac chu no xum IaI danh ong don
suyf chof. CuoI cung, ong danh phaI ra khu mo dja
do an fhan.
TaI noI nay, Tantcpa gap mof nha su Du-gia,
Su hoI fham hoan canh cua Tantcpa.
Thua ngaI, foI von Ia mof con bac, bj fhua don
184
saf nghIop. V khong co fIon fra no, non ho danh
dap foI suyf chof.
Vay sao nguoI khong fu fap fhIon djnh7
Co bac Ia nghIop cua foI. Nou nhu co phap
nao fu nhung khong phaI fu bo co bac fh foI fhuc
hanh ngay.
Iou ay khong kho, mIon Ia nguoI sIong nang
fu fap.
Su fruyon phap va khaI fam cho Tantcpa. Su
day: NguoI hay quan ba coI Duc gioi, 8ac gioi
va Vo sac gioi dou rong khong nhu caI fuI khong
fIon cua nguoI vay. IaI quan ban fam cua nguoI
cung rong khong nhu ba coI ay, Iau ngay af fhanh
fuu.
Tantcpa vang IoI Su, fu fap 20 nam fh chung
ngo va dac fhan fhong ai tbu an.
ai s th 34
Kukkuripa - Ngi yeu cho
Tbo pbung, cung Juong bang ngbi tbuc
Bcn ngoai /oc /oct co icb cbi
No /uc, tinb tan /a bicn Jicn
Tbuong tbay cbu Pbat /ai oang xa
8u cbung Jac nam trong /oi cbu nguycn
cua mot cban su
185
Truyen thuyet
K
ukkuripa von Ia nguoI Ba-/a-mon nhung raf
fIn fuong vao huyon fhuaf |Tantra). NgaI
cho rang huyon fhuaf co fho gIaI quyof nhung van
do hIon huu, do do ngaI chon con duong xuaf gIa,
song nhu mof nha su Du-gia.
NgaI van du day do, fron duong ngaI gap mof
con cho caI bj doI. No quan quyf bon chan ngaI
khIon ngaI dong Iong fu bI mang no fhoo khap
chon. Ngay ngay ngaI do no IaI frong mof hang
dong roI dI khaf fhuc.
Sau 12 nam fu fap, Kukkuripa dac fhan
fhong.
Chu fhIon o ba muoI ba fang froI uc Iac moI
ngaI du fIoc, Kukkuripa nhan IoI. NgaI duoc chu
186
fhIon daI dang vo so mon ngon vaf Ia. Trong khI
ay con cho caI o frong hang dong fu fm Iay fhuc
an con sof IaI.
Kukkuripa dang ngon mIong, bong nho don con
cho, ngaI bao voI chu fhIon rang ngaI phaI fro vo
do cham soc no.
Con cho ay dang o frong hang. NgaI cho voI
vo v fIoc van chua fan. Va IaI chung fa dang vuI
vo voI nhau. Mac cho chu fhIon naI nI, Kukkuripa
voI va quay vo.
Con cho caI mung ro khI gap IaI su. NgaI vo
dau au yom no, Iap fuc con cho caI ay bIon fhanh
mof nu Dakini va Ion fIong noI voI ngaI:
Lanb tbay cbo nguoi
Vuot qua cam Jo
ac Jai tban tbong
Nay nguoi pbai bicu
Pbap tbuat cbu tbicn
La tro buycn ao
Boi o cbinb bo
Nga cbap con ouong.
Lac tbu nbu suong
Tan tbco nang som
Nay ta truycn /ai
Cban ngba nbicm mau.
187
RoI vj ThIon nu Dakini khaI fhj va fruyon b
phap cho Su.
ai s th 35
Kucipa - Ngi b bu co
Cai tuyct Joi bam sinb mang nbicu Jau kbo
Nba u-gIa ban tinb pban ung Ju Joi
nbu tia nbn cua mot con ooi
Nbung kbi xa bo,
ngai Ji oao trang tbai xuat tban
Kbong rang buoc, tboat ra ngoai tbam Juc
Trong anb sang /oi Jay cua mot cban su
Ta Ja Janb mat cai oo cung
cua pbu Jjnb oa xac Jjnb
Nbung cai tbuc tbc kbo nam bat nay
Lai tro tbanb cai oo cung tan
Nban ra cai oo cung tan nay
Ta bicu ra cban /y
Truyen thuyet
K
ucipa Ia mof nong dan o vung Kabari, raf
dau kho v cuc buou noI co ngay mof Ion.
Cam fhay xau ho v faf bjnh cua mnh, Kucipa
fhuong franh xa cho dong nguoI ma fm don nhung
noI hoo Ianh do an cu.
188
Mof ngay no, co aI su Nagarjuna dI ngang
qua. Ngay khI vua nhn fhay ngaI, Kucipa da co
Iong mon mo bon chap fay danh Io va fhua: CuoI
cung roI fhay cung don. Con xua nay dau kho v
nghIop cu. CuI xIn fhay fu bI fo do.
Su Nagarjuna nhan fhay con nguoI bonh faf
kIa co fho fu fap phop fhIon djnh cua ngaI do co
duyon doI fruoc, non ngaI hIon Io Man-Ja-/a cua
Gubyasamaja va dua Kucipa vao an phap.
oan Su day: Nay nguoI hay Iay caI buou noI
co cua nguoI Iam phap quan fuong. Hay fuong
fuong caI buou ay moI Iuc mof Ion hon.
Kucipa fhuc hanh fhIon djnh y fhoo IoI chI bao
cua su, quan caI buou moI Iuc mof Ion hon fruoc khI
su kho dau kjp don. KhI Nagarjuna fro IaI, Kucipa
bao rang phuong phap frj IIou co hIou qua.
Su ngho fho IIon day rang: Ian nay, nguoI
hay quan fuong ca fho gIoI nay hIon hIon frong
caI buou ay.
Kucipa fhIon djnh IIon fuc va cuc buou fu nhIon
nho IaI, foo dan va bIon maf.
ai s th 36
Dharmapa - Ke khong ngng hoc hoi
Dc xuc cam ooi noc Joc nbj pban
Tam tbong tbai bj Janb Joc boi su pban ticb
189
Loi cbu nguycn cua mot cban su
Cbua /anb bcnb /uan boi trong ba coi
Truyen thuyet
D
barmapa Ia mof fhu sInh cham chI. Ong
doc sach khong bIof chan, nhung fIoc mof
dIou Ia ong khong co oc phan fch va fnh nhay
bon frong vIoc fIop fhu cac kIon fhuc cua fhay
day.
V vay ong khong fho ap dung nhung dIou da
hoc vao cuoc song fhuc fIon. NgoaI ra, ong vua hoc
xong fh IaI quon ngay.
Ngay no, ong gap mof nha Du-gia va fho Io fro
ngaI ay. Su fhuong fnh dIom dao va fruyon noI
Iuc cua mof chan su cho Dbarmapa va day:
Hay nbu tbo rcn kia
Nau kim /oai sat, tbcp
Tan cbay tbanb mot kboi
Hay Jot cbay kicn tbuc
Tan oao tam bu oo.
Dbarmapa ngho qua chof hIou y cua su. NgaI
nhan bIof rang nhung dIou ngaI da hoc cung san
co ngay frong chnh ban fam.
190
ai s th 37
Mahipa - Con ngi v ai
Ngon nui kicu banb oo minb
Cbon oui oicn ngoc nbu y
Gio Jay
8u mau nbicm cua banb oi giac ngo
a tboa Jap nbung Jicu mong uoc
Kc nao ncm Juoc oj giai tboat nay
Ngba /a boan toan tbanb tuu
Truyen thuyet
M
abipa Ia cu dan vung MagaJba |Ma-kict-
Ja). Ong co mof fhan hnh cuong frang,
Iuc Iuong va suc khoo. V vay, ong fhuong fu ca
ngoI ban fhan: Ta Ia nguoI khoo nhaf ma khong
aI fron doI nay co fho djch IaI.
Mof ngay no, Mabipa fnh co gap mof nha su
Du-gia fron duong dI vao fhanh. Su dung IaI nhn
ong mof cach cham chu va hoI: NguoI dang nghI
g frong dau vay7
Khong! Khong! ToI chang suy nghI g ca!
Mabipa fhoI IuI mof buoc.
Khong dau! Ta bIof nguoI dang fham nghI: Ta
/a kc bat kba cbicn bai.
191
Ngho su doan dung y nghI cua mnh, Mabipa
chof rung mnh, fam fu bang hoang, fro non khIom
cung va rap mnh danh Io su. Su day: Hay fu bo
Iong kIou man!
Vang. CuI xIn daI su chI day.
Nha su Iam phop dIom dao va khaI fam cho
Mabipa, roI doc baI ko nhu sau:
Cac pbap tu tam sinb
Tbicn Jjnb kbong ngung ngbl
Tuc tboi tam kbong sinb
Nict ban tbuong tjcb tjnb
Trung tam /a toi bau
Ngho xong, Mabipa fhua: ach fhay, con
khong hIou.
Su IaI noI: Khong fnh Ia suc manh vo bIon.
NguoI co suc manh vo bIon Ia nguoI fhau daf
khong fnh.
Mabipa nghI rang nhung IoI day cua su chang
goI Ion mof van do g Ia kho khan ca. Nhung moI
Ian ong muon nam baf doI fuong cua fhIon djnh
fh IaI fhaf baI, va muon nam baf y fhuc fh no
fron fuof.
Sau cung, Mabipa moI hIou duoc rang chan Iy
khong ngan mo, bao Ia nhu bau froI.
192
ai s th 38
Acinta - An s tham lam
Trong Tbu an kbong co Joi tuong,
kbong co bnb anb
Muoi ngan oong tuong cung /a kbong
Boi o cac pbap /a tjnb tbuc
Tjnb tbuc cbo ncn ngo /y nay.
Truyen thuyet
A
cinta Ia mof fIou phu o xu Dbanirupa. V
su nghoo kho buc bach cua cuoc song hang
ngay non ong Iuon Iuon mo uoc don su gIau sang
phu qu, baf Iuan ngay dom. Trong fam fr ong Iuc
nao cung nghI don cach Iam fho nao do duoc gIau
co.
Kho fhay! Iuc baf fong fam. Acinta cam fhay
dau kho fuyof vong va khong muon fIop xuc voI
nguoI doI v mac cam nghoo kho. Ong dI don mof
noI hoo Ianh do an cu. Nhung chnh noI ay, ong
gap duoc daI su Kamba/a. aI su hoI: NguoI dang
nghI g ma IaI xa Ianh moI nguoI nhu fho7
Tam fr foI Iuon bj am anh boI su gIau sang
non khong fhanh fhan duoc.
Co mof cach do fu bo su fham dam ay. Nou
nguoI phaf nguyon fu fap fa so fruyon cho.
193
Acinta Iay Iam hoan hy, cau xIn: Mong Ton su
fu bI hoa do cho do fu.
Su noI:
Tbam Jam ma /am cbi
Kbac g gai /o tb
Hay gan /oc tam, y
Quan tban nbu coi troi
Quan y /a tinb tu
Tai tban tu bicn ra
Cung Juong bac bicn gia.
Acinta vang fhoo IoI day ma fu fap. Nhung y
fuong fham dam vaf chaf fho gIan bIon fhanh anh
sang cua cac fInh fu, va cac fInh fu ay fan bIon
vao bau khong gIan vo fan. NgaI ngo duoc chan Iy
va dom frnh bay so dac ay voI chan su cua mnh.
Su day:
Ban cbat cua bau troi
La bu oo, kbong tan
Lam sao nguoi nam bat
Cai kbong tan, bu oo:
Cbang sac, mau, bnb tuong
Ma nguoi mai tbam Jam
i tm kicm quan quanb.
194
ai s th 39
Babhaha - Ke khao khat t do
Oi nicm oui! Nicm oui
Nicm oui kbong ngan ngai
Nicm oui kbong tbam Juc,
nicm oui kbong si mc
Moi nicm tuong cbinb /a nicm oui Jo
Oi nicm oui ky ao, nicm oui bi mat,
Nicm oui kbong nam bat Juoc.
Truyen thuyet
B
abbaba von Ia hoang fu xu Dbanjur, mof
con nguoI fham dam sac duc. Mof hom,
nhan mof nha su Du-gia don hoang cung do khaf
fhuc, vj hoang fu fro fuoI dom Iong nguong mo
vj su fhong fhaI nay va hoI rang voI ban fnh ua
fhch Iac fhu duc fnh nhu ngaI fh co fho fu fap
fhIon djnh duoc chang.
Su noI: Tam Bo-Jc hay aI nguyon |8amayas)
Ia nguon goc can ban do co fho chung dac cac
phap b maf. Chan su Ia nguon goc do fhanh fuu
cac phap. Nay, Hoang fu phaf nguyon fu fap fuc
Ia gIoo nhan Ianh, af so fhanh fuu. Trong khI fan
huong duc Iac fho gIan, ngaI hay Iuon quan nIom
195
rang moI Iac fhu khong fach roI khoI fnh khong
|nyata).
Ko do, Su Iam phop khaI fam cho hoang fu va
fruyon cho fam phap.
Hoang fu y fhoo IoI day cua Su fu fap frong
12 nam fh su am muoI frong fam dan dan bIon
maf.
ai s th 40
Nalinapa - Ke t lc canh sinh
oa scn noi Jlnb Jau
An cbua mam tjnb /ac
O /uan xa noi co
/a nicm oui sicu tuyct
O /uan xa noi tim
/a nicm oui xa bo
Luan xa noi Jan Jicn
/a nicm oui tu tai
Va ta Ja Jat toi
Cai bat kba Jat.
Truyen thuyet
N
a/inapa Ia mof ong hoang bj fhaf sung non
cuoc song fro non kho khan, don noI ong
phaI kIom song bang cach nhaf cu son o mof caI
ho.
196
Mof ngay no, Na/inapa fnh co gap mof nha
su Du-gia va duoc su gIang gIaI vo noI kho sInh
fu, cung chI ro su vI dIou cua canh gIoI Nict-ban,
Na/inapa dong fam IIon cau su day cho con duong
gIaI fhoaf. Su hoan hy nhan Na/inapa Iam mon do
va fruyon cho fam phap.
Hay quan cbu ham
Mot man trang tbanb tjnb
Xuat bicn trcn ouong micn
Va o yct bau mot cbu bam
8ang cboi /am tan cbay cbu ham trcn Jau.
Va banb gia tam mnb
trong nicm an /ac oo bicn,
Bo /ai cau uc cua sau coi,
Va cbl con /a nicm oui tbanb tjnb
ay giai tboat ma tboi.
Na/inapa fu fap frong 9 nam fh dac daI fhan
fhong, fam fr khong con bj phIon nao khuay dong,
gIong nhu mof doa son da vuon Ion khoI maf ho.
NgaI hoa do vo so chung sInh o fhanh
Pata/iputra, fho 400 nam, sau do cung 450 mon
do don fru o canh gIoI cua nu kIm cuong Du-gia.
ai s th 41
Bhusuku - Thay tu giai ai
Ta ncm mui cay Jang
Cbo Jcn kbi nban ra su tbat nay
197
Trong /uan boi, ta cacb xa Pbat oo oan
Nay to ngo bict Nict-ban cung /a noi ay
Tu Jay ta tro tbanb oicn ngoc qui
Toa sang trong /ong Jai Juong mcnb mong
Truyen thuyet
D
uoI fhoI ky frj v cua vua Dcoapa/a, bay
fram do chung cua daI fu vIon Na/anJa
duoc nha vua cung cap day du cac vaf fhuc, y phuc,
fhuoc mon va nhung fhu can fhIof khac. Trong so
fang chung nay co mof ong hoang cung fhoo fu
hoc.
198
NgaI fu vIon fruong fhuong Iay Iam haI Iomg
vo su fIon bo frong vIoc fu hoc cua fang chung.
Tuy nhIon, frong khI cac ban dong mon fu fap
nghIom fuc fh vj fu sI von dong hoang foc chI Io
an ngu va dI dao choI Ioanh quanh chang Iam g.
Thoo noI quI cua fu vIon, moI fu sI dou phaI
Iuan phIon fung nIom nhung baI kInh ma ho da
hoc fhuoc fu fruoc. Nhung Bbusuku khong ho nho
mof doan kInh nao, IaI fhuong fro naI frong vIoc
cong phu.
Tu vIon fruong bon canh cao Bbusuku va bao
rang nou ong con vI pham ThIon quI fh so bj fruc
xuaf.
Bbusuku khong nhan IoI Iam IaI con chong
cho: ach fhay! ToI nao co pham IoI g. Nou foI
bj duoI fh fhaf Ia dIou baf cong. Iy do don gIan
chI Ia foI khong phaI nguoI nhaI IaI nhu con vof.
Tuy nhIon, ngaI fu vIon fruong van kIon quyof
rang nou Bbusuku con faI pham so bj fruc xuaf
ngay.
Su gIaI daI cua Bbusuku fu Iau da bj cac fang
chung pho phan non Ian nay ho raf mong doI caI
gIay phuf ma Bbusuku nhan Ianh hnh phaf.
199
Mof dom fruoc khI don fhoI cong phu cua
Bbusuku fh ngaI fu vIon fruong don cho cua
Bbusuku khuyon bao: Iau nay nguoI an ngu qua
nhIou, ma Io ra nguoI phaI fInh fan fu fap moI Ia
dIou fof. Nou nguoI khong fho hoc fhuoc kInh do
cau nguyon fh af phaI bj fruc xuaf ra khoI fhIon
mon. Ta gIup nguoI Ian cuoI. om nay nguoI non
fr fung chan ngon Van-tbu, fhan chu cua vj o
Taf aI Tr, khong duoc ngu nghI.
NoI xong, ngaI fruyon maf phap Van Thu fhIon
djnh cho Bbusuku.
Sau khI ngaI vIon fruong IuI vo, Bbusuku cof
co ao Ion fran nha do khoI bj nga va do khoI ngu
quon. Bbusuku khoI su fr chu Van-tbu suof dom,
don gan sang fh IIou phong cua ong fran ngap
anh hao quang ruc ro va o Taf aI Tr Van-tbu-
su-/oi hIon ra hoI ong: Muc dch cau nguyon cua
nguoI Ia g7
Ngay maI don Iuof cong phu cua foI nhung foI
khong fhuoc dong kInh nao. V vay foI fr chu nay
do mong duoc o Taf gIup foI.
NguoI khong nhan ra fa sao7
Thua, fhaf fnh foI khong nhan bIof ngaI Ia
aI.
200
Ta chnh Ia o Taf Van-tbu.
CuI xIn o Taf ban cho foI fr huo fhIon xao
cua ngaI.
Ta chap nhan. Vay, ngay maI nguoI cu fhuc
hIon nhIom vu cua mnh.
NoI xong, o Taf Van-tbu bIon maf.
Sang hom sau, don Iuof Bbusuku hanh Io. Thoo
Io fhuong duc vua Dcoapa/a cung quan fhan va
dan chung mang huong hoa don do dang cung
frong buoI Io. MoI nguoI dou fhap fhom cho xom
su fhaf fho cua ong fang fhuong ngay von fo ra
gIaI daI.
KhI Busbuku don noI, su you cau moI nguoI
mang don cho su mof caI Iong caI do cho dau roI
buoc Ion phap foa mof cach fu fIn.
Ngay khI su vua nhom chan buoc, foan fhan fu
nhIon bay bong va phaf ra anh sang, dong fhoI
cua chanh dIon fu dong khop IaI khIon moI nguoI
dou rung dong fInh fhan.
Su xoay nguoI hoI duc vua: Cac nguoI muon
fa doc kInh nhaf fung hay muon ngho fa fhuyof
phap7
201
Cac nha fhong fhaI, duc vua cung quan fhan
ngho su hoI nhu fho IIon baf cuoI. Vua phan: ThoI
quon an uong, ngu nghI cua daI su fhaf Ia fhuong.
Qua nhan cho rang ngaI non doc baI kInh rIong
cua ngaI.
Bbusuku IIon doc mof hoI muoI pham frong bo
kInh Con Juong giac ngo |BoJJbicanjaoatra). oc
xong, foan fhan su bay bong gIua khong frung.
MoI nguoI fung hoa fan fhan cong duc cua su.
Ho bao nhau: ay khong phaI Ia mof Bbusuku
gIaI daI, IuoI bIong, ham an, mo ngu. ay Ia mof
vj fhanh fang. Chung fa non fon vInh ngaI Iam fu
vIon fruong.
Nhung Bbusuku fu choI IoI do nghj. Su cung
duong nhung fhu mnh co cho fu vIon, roI bo dI
don mof fhanh pho khac.
on Dbokiri, mof fhanh pho co haI fram nam
chuc ngan ho dan cu, su fu Iam cho mnh mof
fhanh guom bang go, bon ngoaI ma vang frong
gIong nhu mof bao kIom fhuc su. Su don hoang
fhanh xIn duoc Iam Inh canh, nha vua dong y va
fra cho ngaI fam dong fIon vang moI ngay. Vao
fhoI ay, so fIon Iuong nay raf co gIa frj, va ngaI
Iuu IaI cung dIon nay suof muoI haI nam.
202
Mac du o dja vj Inh canh nhung Bbusuku van
Iuon Iuon fu fap.
ay gIo froI da vao fhu, Ia Iuc dan chung frong
vung don mung Io hoI aI Mau UmaJcoi non
Bbusuku fhuong cung cac dong IIou dI fuan canh
do gIu gn fraf fu.
Mof hom, dam Inh canh dang Iau chuI vu kh,
mof nguoI frong bon ho phaf hIon ra vu kh cua
Bbusuku, nay co fon Ia 8bantiJcoa, duong nhu
duoc Iam bang go.
Ho frnh fau moI nghI ngo cua ho Ion nha vua.
Nha vua cho voI 8bantiJcoa don va ra Ionh: Ton
Inh canh kIa! Hay dua guom cua nguoI cho fa
xom.
Tau bo ha! Iou nay raf nguy hIom.
Hay Iam fhoo Ionh cua fa. Ta so chju frach
nhIom nou co dIou g xay ra.
CuoI cung 8antiJcoa danh phaI fuan Ionh. NgaI
noI: Vay xIn bo ha va faf ca moI nguoI hay dung
fay cho mof con maf.
MoI nguoI Iay Iam Ia nhung dou ngho fhoo,
8antiJcoa dua fay fuof guom. Tuc fh, mof Iuong
anh sang ruc ro choI Ioa phaf ra fu fhanh kIom
203
Iam cho faf ca moI nguoI co maf o do dou mu dI
mof maf.
on ho kInh haI, khoc Ioc qu xuong fruoc
8antiJcoa, cau xIn ngaI fha foI.
8antiJcoa dung fay xoa nho Ion maf ho, Iap fuc
ho frong fhay nhu cu. Nha vua Iay Iam cam kch,
fhInh cau ngaI o IaI hoang cung Iam quoc su.
Nhung mof Ian nua nha su choI fu dja vj cao
qu ay va gIa fu xu Dbokiri do dI don fru ngu faI
mof hang dong xa xoI hoo Ianh fron mof day nuI
cao.
Mof hom, nhung nguoI don cuI baf gap ngaI
dang gIof nhung con naI do an fhjf bon vo fau IaI
voI nha vua.
Iay Iam ngac nhIon, vua cung mof so quan hau
don noI 8antiJcoa fru ngu do fm hIou su fnh.
NgaI Ia bac dao hanh, co sao IaI con ra fay saf
haI chung sInh.
Ta khong phaI Ia ko hang fhjf. Ta chI chua
bonh cho chung ma fhoI.
NoI xong, su mo cua hang, bay fhu chay ua ra
ngoaI nang am, frong chung fo Ion gap boI nhung
con naI bnh fhuong.
204
Chung chay nhay fung fang khap noI roI bIon
maf sau day doI. Su quay IaI bao: Cac nguoI non
hIou rang, faf ca nhung g cac nguoI fhay bIof,
cam fho cung chI Ia mong huyon va ao fuong. Cac
phap khong co fu fho. Nou cac nguoI fhong daf Iy
ay fh duoc gIaI fhoaf.
oan 8antiJcoa caf fIong haf:
Con tbu ma ta gict /ay tbjt
Kbong bc bicn buu trcn tbc gian nay
Kbong bc Jcn, kbong bc Ji
Cung nbu cac bicn tuong kbac
Tbuc tuong cua kc Ji san oa con moi /a g:
Tban oi! Cac nguoi tbat toi ngbicp
a goi ta /a ong su giai Jai
8antiJcoa Iam Io quy y cho nha vua va doan
fuy fung, day phop fhIon djnh va fruyon cho ho
chan ngon Van-tbu.
ai s th 42
Indrabhuti - Ong hoang giac ngo
Ngay /uc tbuan Juycn nbat
Y cung kbong tbc giac ngo
Ncu nbu kbong co su cuu Jo
Cua mot bac Jao su
205
Kbong co mot oat g o trong bay o ngoai
Co tbc /am cbo mot nba u-gIa tlnb tbuc
Kbong co su pban bict giua Nict-ban oa Pbat
Hay cat Jut nbung bc pbuoc
Tb nban ra ban cbat cua Nict-ban.
Truyen thuyet
V
ung OJJiyana fhoI ay chIa Iam haI
vuong quoc: 8ambbo/a va Lankapuri. uc
vua InJrabbuti dung dau xu 8ambbo/a, con xu
Lankapuri do duc vua Ja/cnJra caI frj.
Vua InJrabbuti co nguoI om gaI Ion bay fuoI,
fon goI Ia Laksminkara. Tuy co con bo nhung dung
nhan my mIou non ong vua xu Iang gIong Ja/cnJra
muon xIn cuoI cho con fraI cua mnh.
206
Ja/cnJra guI su dIop sang vuong quoc 8ambbo/a
noI ro y djnh cua mnh. Sau khI fIop nhan dIop
van cua vua xu Lankapuri, ca frIou dnh Iuan ban
rang fro ngaI duy nhaf cua cuoc hon nhan Ia su
khac bIof vo fn nguong: mof bon fho Phaf con
bon kIa fh fho Pham ThIon, cho non cach fof
nhaf Ia do doI bon fraI gaI co co hoI fm hIou va
can co fhoI gIan do san bang cac dj bIof.
Tuy nhIon, InJrabbuti van cho phop ho dnh
hon voI nhau.
Nam nam sau, hoang fu xu 8ambbo/a don vIong
fham hon fho cua mnh, Laksminkara. Truoc khI
vj hoang fu fro IaI co quoc, vua InJrabbuti ban cho
chang raf nhIou vang, bac, ngua, voI.
Vua Ja/cnJra Iay Iam ngac nhIon khI khong
fhay co dau fhoo vo cung, nhung ngaI cung fo ra
haI Iong khI hoang fu gIaI fhch rang co dau con
qua nho do co fho roI bo gIa dnh.
Vua InJrabbuti co raf nhIou fho fhIop va faf ca
cac ba phI nay dou Ia fn do dao Phaf.
Nhan mof hom chan su Kamba/a du hanh
don xu 8ambbo/a, cac ba phI cung quan chua
Laksminkara ra don fIop ngaI do duoc fhu phap.
207
Sau khI duoc dIom dao, quan chua fu fap raf
mIon maf cho foI fuoI muoI sau fh vua Jan/cnJra
saI nguoI sang don vo nha chong.
Nhung khI don xu Lankapuri, quan chua da
fm cach fhoaf fhan va fron vao mof hang dong do
fu fap cho foI Iuc hoan foan chung dac.
Vua InJrabbuti ngho fIn om gaI bo fron, ngaI
fu nhu fham: m gaI fa non daI ma con gIac ngo
Phaf phap mof cach sau sac nhu vay. Ta nghI fhaf
Ia ho fhon cho ban fhan.
Suy nghI nhu fho, vua bon fhoaI ngoI, gIao IaI
ngaI vang va cong vIoc frIou chnh cho nguoI con
ca, con ban fhan ngaI dI don mof Iau daI nho do fu
fap frong 12 nam fh dac fhan fhong ai tbu an,
nhung khong mof aI bIof duoc su fhanh fuu nay.
Mof ngay no hoang fu cung doan fuy fung don
van an vua cha, khI ho djnh mo cua fh mof gIong
noI fu fron cao vong xuong: Khong can vao! Ta o
fron nay.
MoI nguoI nhn Ion, fhay duc vua ngu fron ngaI
vang o gIua hu khong.
Ho sung suong rap mnh danh Io. NgaI
InJrabbuti ngu gIua khong frung suof bay ngay
208
do fhuyof gIang dIou phap cho con fraI va doan
fuy fung.
ai s th 43
Mekopa Ngi co tia nhn d doi
Cban su truycn.
Hay nban ra ban cbat cua tam nguoi
oan ngai noi. Cbo pban bict cac pbap
Hay kct ban ooi kc kbong bai
Hay song noi mo Jja
Nguoi sc nban ra nguycn /y nbat nbu
Hay Ji oao cuoc Joi
Kbat kbung nbu bac tbanb
Truyen thuyet
M
ckopa Iam ngho ban com, nhung ong fof
bung va fhuong ngay hay cung duong cho
mof nha su Ju-gia.
Mof ngay no, nha su Ju-gia hoI Iy do v sao
Mckopa doI xu voI ong nhu vay. Mckopa dap: ToI
dang fch Iuy cong duc do mong doI sau duoc kha
hon.
Nou muon fho, nguoI non fu fap fhIon djnh.
209
RoI Su Iam phop hoan nghIop, dIom dao cho
Mckopa va fruyon fam phap. Su noI:
Tam nguoi /a ngoc nbu y
Nict-ban, Jja nguc /a Jay.
Bict oa kbong bict /a bai,
Ca bai oon tu Jau toi:
Ka! Vu tru trong tam nguoi
Kbong tang kbong giam
V cac pbap /a ao anb
Mc muoi cbo /a tbat
Ncn bj troi buoc mai.
Mckopa IIon nhan ra rang faf ca cac hIon fuong
chI Ia nhung manh vun frong fam, ma fam cua
ngaI Ia khong gIan bao Ia vo fan, khong mof vaf
don va khong mof vaf dI.
NgaI fru frong frang fhaI djnh fuong nhu fho
suof sau fhang.
Sau khI xuaf djnh, Mckopa dI Iang fhang khap
noI, khI o mo dja, khI o frong noI fhanh, hanh vI
b hIom, doI maf Iuc nao cung Iap Ianh anh sang
du doI.
NgaI hoang phap khap noI va hoa do vo so do
fu.
210
ai s th 44
Kotalipa Ngi ban rong
Tat ca nicm oui oa Jau kbo pbat xuat tu tam
Hay oang /oi cban su Jao xoi manb Jat tam
Ngay ca mot bac tri con kbo nboc
Lao Jong qucn mnb trcn nui Ja
Nbung cbang bc nban ra Nict-ban noi tam
mnb
Giac tbuc nam mot goc trong tam
8au tran canb /a mot Jong /ac tbu
Cac anb tuong mo bo /a oo icb
Cbung cbl /a nguycn nban cua au /o
V oay bay xa tbicn
Va ngbl ngoi trong gio mat cua tbicn nbicn
Truyen thuyet
K
ota/ipa gap duoc chan su 8antipa frong khI
ong dang khaI hoang vo daf o mof vung
nuI cao. Iuc ay daI su 8antipa dang fron duong fu
r Lanka fro vo quo nha o Ma-kict-Ja.
RoI khoI vung Pamcsoaram bon ngay duong
fh 8antipa gap Kota/ipa. Ong nay dung fay Iam
vIoc, nhn vj daI su dI ngang qua.
8antipa cung nhn fhay, IIon goI Kota/ipa don
gan va hoI fham. Kota/ipa chap fay vaI chao va
211
dap: ToI Ia nguoI dan nghoo, v chIon franh non
froI daf don vung nay. Ngay ngay khaI hoang vo
daf do frong frof song qua ngay.
aI su noI: Ta co mof cau fhan chu dung do
dao nuI, Iap song. NguoI co muon nhan Iay do fu
fap khong7 Kota/ipa vuI suong nhan IoI.
Su ngua maf Ion froI noI: oI v faf ca kho
vuI dou fu fam nguoI sInh ra, non phaI Iuon gIu
cho fam duoc fhanh fjnh. an chaf fhanh fjnh
frong fam nguoI cung khong ho fhay doI nhu ngon
nuI kIa vay. NIom vuI va noI buon chI Ia nhung
chuc nang cua fam. NguoI co fho xo nuI, Iap song,
nhung co fho khong bao gIo nguoI nhan ra duoc
ban chaf fhanh fjnh an Iac cua fam.
Kota/ipa fhIon djnh fhoo IoI day cua su sau 12
nam fh chung dac.
ai s th 45
Kamparipa Ngi th ren
Tban ta /a bc rcn
ot bon tban oong tuong
Tboi boi oao bai ong
Nbam macb oa Joc macb
Nbom /ua tbanb tjnb tbuc
ot cbay sat ba Joc
212
Ta rcn Juoc pbap gioi
Cban /y /a Jay roi.
Truyen thuyet
oI voI Kamparipa, ngho ron von Ia mof

cong vIoc cha fruyon con noI, non fu khI
Ion Ion ong da kIom song bang ngho ay.
Nhan mof hom co nha su Du-gia don vIong
fham, Kamparipa fam su: ToI dang Iam cong vIoc
ma fu doI ong don doI cha foI da Iam.
Vj su hoI: NguoI co cam fhay sung suong va
haI Iong voI cong vIoc fhuong ngay khong7
Iam fho nao ma sung suong duoc! Suof ngay
suc nong cua fhan hong Iam raf bong ca maf muI
fay chan. ToI chang qua baf dac dI phaI Iam ngho
nay do kIom song qua ngay ma fhoI.
Vay nguoI co fho cho fa mof f fhuc an duoc
chang7
HaI vo chong nguoI fho ron cam fhay ngac
nhIon khI fhay vj su xIn fhuc an fu nhung nguoI
o gIaI cap ha fIon nhu ho, nhung ho cung vuI vo
cung duong cho su.
213
An xong, su hoI ho co muon nhan Ianh Phaf
phap hay khong. Ho cung knh fhua: Khong aI ha
mnh fruyon frao gIao phap cho nhung nguoI dan
nghoo kho ban cung nhu chung foI, fhua daI su.
Khong sao, nou cac nguoI phaf nguyon fu fap,
fa so fruyon cho gIao phap aI fhua.
Ngho noI, haI vo chong vuI mung danh Io vj
dao su cua ho. Su Iam phop khaI fam dIom dao,
fruyon cho ho phuong phap fhIon djnh va cach
fhuc do khaI mo cac Iuan xa.
Su noI: Cac nguoI co fho su dung cac vaf
fhuong ngay Iam doI fuong fhIon djnh. HaI ong
fhuf Ia haI Iuong hoa hau. TIm Ia frung fam Iuc, y
fhuc Ia fho ron, gIac fhuc fhanh fjnh Ia Iua, sac y
Ia fhan. ap saf ba doc cho don khI chung fro non
nIom vuI fhanh fjnh.
Hay /ay oicc /am tbuong ngay /am tbicn Jjnb
Hai ong tbut /a bai /uong boa bau
La/ana nam bcn pbai
Pasana nam bcn trai
ot sac y cbo tan cbay
Pot oao buyct Jao AoaJbuti
Lua giac ngo /am tan cbay ba tbanb sat Joc
Tan oao pbap gioi oo tan
214
ai s th 46
Jalandhara - Ngi c chon
Hay tu ban pbcp /anb
Gom ca ba tbc gioi
Nbot oong tuong oao trong
La/ana bcn pbai
Pasana bcn trai
Duoi cung AoaJbuti
Truyen thuyet
J
a/anJbara Ia nguoI fhuoc gIaI cap ba-/a-
mon, v chan ghof canh doI non fhuong hay
ra noI mo dja ngoI fram fu vo cuoc doI.
Mof hom, frong Iuc maI fu duy frong mof frang
fhaI fhanh fjnh, Ja/anJbara chof ngho gIong noI
cua KIm Cuong Thanh Nu fu fron khong vong
xuong: Nay con! Ta chuc con co fho hIou duoc
chan Iy rof rao.
Ja/anJbara Iay Iam vuI mung, IIon no Iuc nIom
danh hIou cua Thanh Nu cho don Iuc ba hIon ra
fruoc maf va fruyon cho ngaI fam phap.
Thanh nu day rang: Truoc hof con hay gom ba
coI va faf ca cac phap huu vI cung nhu vo vI, co
fuong va khong fuong, nhof chung frong caI Iong
215
Iam bang ba nghIop |tban, kbau, y). Ion faf ca
fhanh mof khoI fan chay vao cac Iuan xa. Chuyon
haI Iuong hoa hau |/a/ana va rasana) vao frung
fam Iuc |AoaJbuti) va cho fhoaf ra o cong fhanh
fjnh fron dInh dau. Sau do, quan fanh baf kha
phan Iy cua cac phap va khong fanh, nhu fanh uof
khong Ia khoI nuoc.
Nhung IoI day an du fhaf Ia kho hIou doI voI
mof nguoI bnh fhuong, nhung Ja/anJbara duoc
fhIon nu khaI quang dIom nhan non ngaI mau
chong hIou nghIa cua phap mon.
Sau 7 nam fu fap mIon maf fh ngaI chung dac
216
ai s th 47
Rahula - Con ngi lan than
RahuIa, con nguoi ky Jicu
La banb tinb rong cbc kbuat anb sang trang
RahuIa cua tri kicn giai tboat oa bat nbj
Cbc kbuat oang sang cua bicn tuong tuong Joi
Truyen thuyet
R
abu/a sInh ra va Ion Ion o vung Kamarupa.
TuoI gIa khIon Ong fro non Iam cam va
fhuong dau you. Iou nay khIon moI nguoI frong
gIa dnh fhuong phan nan va xom ong nhu mof
ganh nang.
Pabu/a cam fhay khon kho va Io Iang vo vIoc
hau su. Ong fhuong hay Iang fhang o khu mo dja
voI hy vong fm duoc mof chan su do gIup ong fu
fap hau sau khI faI sInh co duoc mof cuoc song fof
dop hon.
Va djp may da don, Pabu/a fho Io noI Iong voI
vj su Du-gia: Thua fhay! ThoI fhanh xuan cua
foI da qua, caI gIa song soc koo don, bonh faf Iuc
nao cung do doa, caI chof chua bIof don Iuc nao.
am con chau cua foI IaI fo ra khInh nhon, Iao
xuoc. CIo foI chI mong duoc bnh yon don cho caI
chof.
217
Vj su noI: ung vay! ung vay! Nay ong da
gIa. a dong fhac sInh, gIa, bonh da cuon ong
dI. Khong bao Iau nua, con bao chof so duf mang
song cua ong. Chang hay ong co muon dom fhoo
g vao coI chof7
Thua fhay, nou duoc fh dIou con muon Ia su
bnh an.
Vj su IIon doc ko:
Tam kbong gia, kbong cbct
Tam kbong mat, kbong con
Tam kbong Jcn, kbong Ji
Muon ngo Juoc ban tam
Y pbap ta tu tap
RoI su khaI fam cho Pabu/a va day: Hay van
fam quan fuong mof chu A ngay fron dInh dau cua
nguoI.
1
Tu chu A ay Iuu xuaf mof vang sang nhu
frang ram va hay fuong fuong cac phap dou dI vao
vang sang ay.
Pabu/a ngho xong cung knh danh Io su.
Tu do, ong sIong nang fu fap cho don khI daf
1
O duy no don cho A trong lhun ngo tSunskrt).
218
ai s th 48
Dharmapa - Hoc gia uyen bac
Hay rot Jau cam xuc
Vao ngon Jcn bicn tuong
Tbap ngon bac sau tran
Lua tbanb tjnb bat nbj
ot y tuong ou oo
Truyen thuyet
D
barmapa Ia mof nha hIon frIof xu
BboJbinagar, da danh fron cuoc doI do
nghIon cuu va quang ba phuong phap fhIon djnh
cua rIong ong.
Nhung khI fuoI da xo chIou, ong cam fhay hnh
nhu ban fhan ong van con fhIou sof mof dIou g.
Va co Io do Ia mof vj chan su.
Ong cu uu fu maI vo chuyon ay. Mof dom nam
mong, Dbarmapa fhay mof vj KIm Cuong Thanh
Nu day cho phuong cach fhIon djnh.
Tu dIom Ianh ay, ong no Iuc cau nguyon va
quan fuong hao fuong cua vj fhanh nu ay cho don
Iuc ba hIon hnh fruoc maf ong.
Vj fhanh nu Iam Io quan danh cho ong va doc
baI ko nhu sau:
219
Cac pbap /a ngon Jcn
8ac y /a Jau,
Cam tbo /a bac
ot ngon /ua tri buc
Pot Jau oong tuong oao Jcn y
ot bac cam tbo bang /ua buc
Ngoc nbu y /a Jay
Sau sau nam fu fap fh Dbarmapa chung dac
ai s th 49
Dhokaripa - Ngi mang bnh bat
Troi Jat mcnb mong
Cbua Jay trong bnb bat
Tri giac /a cac pbap
Cac pbap bat kba pban
Cban nbu /a tuc giac.
Truyen thuyet
D
bokaripa Ia hanh khaf o fhanh Hoa Thj
|Pata/iputra). Ong Iuon mang fhoo bon
mnh mof chIoc bnh baf. MoI khI xIn duoc fhu g,
Dbokaripa dou bo vao frong ay.
Mof hom, dI khaf fhuc suof buoI nhung
Dbokaripa van khong co g do bo vao bnh baf.
220
Ong chan chuong, dung chan ngoI nghI duoI mof
goc cay. NoI day xuaf hIon mof nha Du-gia don
gan you cau ong chIa so mof f vaf fhuc do Iof da,
nhung Dbokaripa Iay Iam fIoc v khong co g do
cung duong. u vay, nha su van hoan hy day:
Nay Dbokaripa!
Hay bo tat ca kicn tbuc cua nguoi
Vao trong bnb bat rong
Va quan tuong
Ca bai /a mot.
Dbokaripa nhan duoc chan Iy ay. NgaI fu fap
fhoo IoI day frong 3 nam fh chung dac. Tu do,
ngaI van Iuon mang fhoo bon mnh chIoc bnh baf,
va moI khI co aI hoI don, ngaI dou dap:
ay /a cbicc bnb bat rong
Ta cbl nban cua cung Juong tbanb tjnb
V tbanb tjnb /a nicm oui cua ta
Lanb tbay! Nguoi bict Juoc bi mat
Bi mat cua hokarIpa
Cbl /a cbicc bnb bat rong
221
ai s th 50
Medhini - Ngi nong dan met moi
Tbong qua tuc giac cua su bicu bict bam sinb
Va pbuong ticn tbicn xao cua giao pbap
V ncn tang ay /a ban cbat tbat cua cbung sanb
Nicm tjnb /ac kboi /cn, ngba /a Jcn Jicb
Truyen thuyet
M
cJbini Ia nong dan o fhanh Hoa Thj, fnh
co gap duoc chan su cua mnh fron canh
dong ma ong dang cay bua.
Su fruyon phap cho ong, nhung v cuoc song
ban ron khIon ong khong fho fhuc hanh fhIon
djnh nhu y muon. McJbini bon fm don fhay bay
fo fro ngaI.
Su noI:
Y tbuc /a cai cay
Cam tbo /a bo kco
Cay canb Jong nban Juycn
Gico bat giong tri buc
Tbu boacb oui tbanb tjnb.
McJbini Ianh hoI duoc y fhay, bon quay vo fu
fap. Sau 12 nam fh chung dac.
222
ai s th 51
Pankajapa - Ba-la-mon thac sanh t hoa sen
Bo oo giua cuoc Joi
Kbong mot cbut kicn tbuc
Lam sao pban bict Juoc
a qui ooi tbuy tinb
Nbung ooi su nban tbuc
Va Juoc su buong Jan cua mot cban su
Cbung cung cbang kbac g nbau
V anb sang cua mat trang, mat troi
Cung cbl /a tia cbop cua /oai Jom Jom
Truyen thuyet
M
ac du Pankajapa fhuoc gIaI cap ba-/a-
mon, nhung fuong fruyon ong sInh ra fu
mof doa son frong mof caI ho Ion o vung xa xoI
hoo Ianh.
Cach ho ay khong xa co mof buc fuong cua
duc o Taf Quan Tho Am. Nhung nhung nguoI
ba-/a-mon IaI Iam fuong Ia fuong cua aI Pham
ThIon Vuong, non ho fhuong IuI foI do Io baI cung
duong.
Thoo phong fuc ban xu, moI fn do dou mang ba
nhanh hoa don cung duong fruoc fuong, sau do Iay
223
mof nhanh daf Ion dau do duoc ban phuc.
Mof ngay no, daI su Iong Thu dI ngang qua
don. NgaI gho IaI va cung duong Io baI fhanh
fuong cua o Taf.
uc Quan Tho am o Taf fhj hIon fhau nhan
Io vaf va Iay mof canh hoa daf Ion dau daI su
Iong Thu. Pankajapa chung kIon vIoc Ia ay, Iay
Iam ngac nhIon va ganh fj.
Ong bao voI ngaI Iong Thu: Ta Io baI cung
duong buc fuong nay suof 12 nam nhung chua ho
duoc an huo nhu fho. Io nao nguoI chI Io baI co
mof Ian duy nhaf ma da duoc ban phuc.
NgaI Iong Thu dap: Y nghI cua nguoI fhaf baf
fjnh. Iou nay khong phaI IoI o fa.
Pankajapa chof hIou rang mnh da saI, bon dap
dau xuong daf cau ngaI Iong Thu fhu nhan Iam
do fu.
aI su nhan IoI va dIom dao cho ong:
Tu bi /a nicm oui suong oo bicn
V oay, bac tbanb nban kbong pban bict
Kc tban bay nguoi so
Nbu con mua /on tuoi kbap muon noi
o /a tri tuc cua Juc Quan Tbc Am Bo Tat
224
ai s th 52
Ghantapa - Ngi rung chuong
Tu ban pbcp /anb cbo cbinb mnb
Bang cacb buoc tam o ba noi
Kinb /a/ana o bcn pbai
Kinb rasana o bcn trai
AoaJbuti o ruot cung
c nam bat Juoc cban /y
Kc tri gia can quan tam Jcn ba Jicu.
Cban su - tam - oa bicn tuong
Truyen thuyet
G
bantapa von Ia fu sI cua mof daI fu vIon
fhuoc vung 8ri Na/anJa. NgaI noI fIong Ia
nguoI gIu gn gIoI Iuaf fInh nghIom va fhong fhao
vo Ngu minb mon.
Chang bao Iau, ngaI roI Na/anJa dI van du day
do do hoang duong chanh phap, Iam IoI Iac quan
sanh va fhuc hanh hanh vo nga, cung Ia do mo
rong fam hIou bIof vo moI maf.
Vao fhoI do, hoang do Dcoapa/a do cong duc
doI fruoc non caI frj mof vuong quoc gIau co va
fhjnh vuong gom mof frIou fam fram ngan ho
dan, cung voI haI nuoc chu hau khac Ia Kamapura
va Bcnga/.
225
Xu Kamapura co chn fram ngan ho, xu Bcnga/
co bon fram ngan ho, fong cong ngaI caI frj ca
fhay ba frIou mof fram ngan ho dan.
Thu phu Pata/iputra Ia noI ma dao su Gbantapa
don fruyon ba dao phap. Thuong ngay ngaI dI khaf
fhuc va vo nghI ngoI duoI mof bong cay daI fhu.
Mof hom, hoang do ban voI hoang hau rang:
Taf ca cac phap dou vo fhuong. Taf ca chung
sInh dou phaI chju kho dau. Taf ca nhung fhay
bIof, cam fho frong cuoc song fhaf Ia vo nghIa.
oI voI cong vIoc frIou chnh, fa da chu foan frach
nhIom, fa da fraI rong bIon cuong, Io cho dan Ianh
mof cuoc song bnh yon, no du. Vay chung fa co
226
non cung duong nhung fhu vaf fhuc can fhIof cho
fang chung do fch Iuy fhom cong duc cho doI sau
chang7
Hoang hau ngho qua bon fau: Trong nhIou doI
fhuoc qua khu, bo ha da fung cung duong cho cac
fhanh fang, non doI nay moI duoc huong phuoc
bao. Co sao chung fa IaI khong fIop fuc fao dung
cong duc cho doI nay Ian doI sau7 Than fhIop ngho
noI rang hom nay co mof du fang fu phuong xa
don. Co IoI don rang ngaI Ia mof bac dao hanh, fr
huo fhong suof nhu mof bac fhanh. NgaI chang co
g qu gIa ngoaI nhung vaf dung can fhIof va mof
fam foa cu. Thuong ngay ngaI dI khaf fhuc Ioanh
quanh. Vay, fa non fhInh ngaI don hoang cung do
du daI fIoc. Chung fa so fhof daI ngaI fam muoI
bon mon an chnh, muoI bon IoaI fhjf ngon, ruou
bo dao va nam IoaI fhuc uong khac. Chung fa so
fhay chIoc don cu ky cua ngaI bang anh sang Iap
Ianh cua nhung vIon kIm cuong. Va roI, chung fa
so dang ngaI faf ca nhung fhu gIaI fr ma vuong
quoc cua chung fa co fho mang IaI.
Nha vua ngho qua nhung IoI cua hoang hau
IIon hoan hy chuan y.
Sang hom sau, vua saI quan hau don fhInh su.
227
Nhung ngaI fu choI, su gIa danh phaI quay vo bao
IaI voI duc vua.
Hom sau nua, duc vua dch fhan dI fhInh su.
KhI nha vua don noI, ngaI cuI mnh danh Io su
va muon bIof Iy do v sao su fu choI IoI moI don
hoang cung. Su dap: o ha baf faf phaI phIon Iuy
don fho.
Qua nhan v knh fn daI su non moI fhan
hanh don day. Mong daI su qua buoc don hoang
cung.
Vuong quoc cua bo ha day ray nhung dIou fac
fo. Ta khong don dau.
CuI mong daI su hoan hy Iuu IaI voI chung foI
mof nam fhoI.
Mac cho duc vua naI nI, Gbantapa van mof muc
fu choI khong chju don vIong hoang cung, du chI
mof ngay. Su bao: Nha vua dI, dung, nam, ngoI
dou khong franh duoc foI IoI. Thaf baf fjnh, non
fa duf khoaf khong nhan IoI moI.
Tho Ia, nha vua danh phaI quay vo. Nhung roI
ngay nao ngaI cung don van an su, voI hy vong su
so doI y. Va cu nhu fho frong suof bon muoI ngay
nhung khong dom IaI kof qua g.
228
CuoI cung nha vua va hoang hau cam fhay bj
xuc pham qua dang. Ngon Iua san han bung chay
frong fam fhuc ho.
Vua ha chIou rao fruyon khap noI rang, nguoI
nao co fho pha duoc pham hanh cua su Gbantapa
so duoc frao cho nua vuong quoc va duoc fhuong
mof fram can vang.
Iuc bay gIo o kInh fhanh Hoa Thj |Pata/iputra)
co mof mu dIom gIa fon Ia Darina Iuon mong moI
co mof cuoc song gIau sang. KhI hay fIn ay bon
fm don hoang cung do hIon ko.
Mu khang djnh voI nha vua rang mu co fho
fhoa man you cau cua nha vua va Iam cho nha su
kIou man kIa phaI fhan baI danh IIof Tho Ia vua
chap fhuan ko sach cua mu.
Darina von co mof fhoI oanh IIof o chon Iau
xanh, mu bIof du fram phuong nghn ko do quyon
ru dan ong, IaI co mof co con gaI vo cung xInh dop
o fuoI vua moI cap ko.
Nang hay con raf frong frang, chua ho bj nhIom
o boI cuoc doI. Nang co mof khuon maf fua frang
ram, dang dI uyon chuyon, IoI noI dju dang, khon
ngoan, mof fhan hnh khou goI va mof khuon nguc
229
fron day. Mu quyof djnh: Ta so khIon con gaI fa
dom ong fang nay fro IaI voI fho gIoI cua duc vong
va fa so pha huy dao hanh cua y frong muoI ngay
IIon fuc.
Tho Ia mu gIa dI don cho o cua Gbantapa do
cung duong. MoI Ian don nhu fho, mu dou fo ra raf
cung knh danh Io fruoc ngaI. on ngay fhu muoI,
mu fIon IaI gan bon su fhua: ach fhay! XIn fhay
cho phop foI duoc phuc vu frong suof mua an cu
nay.
Gbantapa khong ho quan fam don mu. Nhung
fu ngay nay sang ngay khac, mu cu fhoo naI nI xIn
duoc phuc vu ngaI va cuoI cung mu cung duoc su
dong y cua su.
Darina Iay Iam vuI mung IIon bay ra mof cuoc
fIoc do an mung caI goI Ia su fhanh cong buoc dau
cua mnh. Mu ngam nga Iuon mIong:
Manb kboc cua mot co gai
giup nang tbuc bicn uoc mo.
8uc quycn ru cua nang
/a ou kbi oo cung /oi bai.
Mu nhu fham: ang muu moo fa co fho Iua
phInh ca fho gIan nay, sa chI mof nha su.
230
Tho Ia mu dIom gIa co fm cach pho fruong nang
Iuc cua mnh. KhI mua an cu baf dau, Gbantapa
bao voI mu rang chI non saI cac nguoI nam mang
vaf fhuc don cung duong. Tuy nhIon, su khong do
cap voI mu vIoc khong cho nguoI nu don phuc vu.
Darina bon ung fhuan.
Trong haI fuan Io dau, mu saI foan nhung
fhanh nIon mang vaf fhuc gom gao va nuoc suoI
don cung duong.
Nhung don ngay fhu muoI Iam, mu chuan bj
mof bua fIoc Ion. Mu sua sang, frang dIom cho co
con gaI an van Iong Iay nhu mof nang cong chua,
doan saI nang cung nam muoI fhanh nIon mang
fhaf nhIou vaf fhuc don cung duong su.
Mu can dan con gaI khI don noI phaI dung fu
xa quan saf vj fr fup Iou cua su. Co gaI vang fhoo
IoI mo va co gang ghI nho nhung IoI mo dan.
Sau khI dam fhanh nIon ra vo, co gaI fm cach
Ion vao bon frong can Iou cua Gbantapa.
KhI nha su fu frong rung fro vo, ngaI fhay vang
dI nhung nguoI hau nam va ngaI Iay Iam ngac
nhIon khI fhay mof fhIou nu an van sang frong
nhu mof cong nuong dang o frong cho o cua ngaI.
231
Su fhac mac hoI co gaI: Chuyon g da xay ra
voI cac chang fraI vay7
Thua fhay, ho khong co fhoI gIan Iuu IaI non
fIon fhIop phaI o IaI do phuc vu ngaI.
Su an xong bua, nhung co gaI van cu nan IaI
khong chju ra vo.
MaI don khI su nghIom khac xua nang vo, co
gaI IIon dap: Tron froI co nhung dam may ngu
sac, fhIop o rang froI sap do mua, v vay fhIop
phaI nan IaI.
Co gaI Iuu IaI cho don khI maf froI Ian khuaf
chan froI. CuoI cung co noI: Maf froI da faf nang
ma foI khong co nguoI dI cung do ho vo. rang
dI mof mnh gIua dom fam foI so bj cuop maf fu
frang va fhIof haI don fnh mang.
on Iuc nay khong fho fu choI duoc non su
dong y cho co ngu IaI o bon ngoaI can Iou.
Nhung khI dom don, co gaI gIa vo hoang so kou
khoc am I. Khong bIof Iam sao hon, su danh do
cho co vao bon frong do ngu.
Tup Iou IaI qua nho danh cho haI nguoI non faf
nhIon fhan fho haI nguoI phaI cham vao nhau.
232
Cho don nua dom, fhan fho haI nguoI quyon
vao nhau Iam mof va ho cung nhau fraI qua bon
fung Iac fhu.
Sang hom sau, Gbantapa you cau co gaI o IaI
va ho fro fhanh mof doI vo chong. Mof nam sau,
dua con cua ho caf fIong khoc chao doI.
Trong fhoI gIan ay, nha vua cang fro non maf
kIon nhan hon. NgaI cu Iuon hoI fham mu Darina
vo vIoc fhuc hIon quy ko cua mu da fhanh cong
don dau nhung mu cu no franh maI.
Cho foI ba nam sau, mu moI don bao cho nha
vua bIof kof qua cua am muu Iam haI nha su
Gbantapa.
uoc fIn, nha vua Iay Iam haI Iong phan: Hay
bao voI con gaI nha nguoI, frong ba ngay nua fa so
don vIong fham nang va nha su.
ung ngay hon, vua fap frung dan chung roI
khoI hanh dI don cho su Gbantapa.
KhI ay Gbantapa ban voI nguoI vo: Chung fa
non o day hay non dI sang mof xu khac7
Co gaI muon ra dI, v co so moI nguoI so quo
mang va sI nhuc co. V vay, Gbantapa dau dua bo
233
frong fam ao choang, kop fhoo mof bnh ruou o
nach roI dan vo ra dI.
RuI ro fhay, fron duong dI ho gap nha vua
ngay o gIua duong. Nha vua ngoI fron mnh voI
caf gIong do bIu: CaI g duoI Iop ao cua fhay vay7
Va co gaI xInh dop nay Ia aI7
Ta mang fhoo bnh ruou va dua bo frong fam
ao choang Ia con cua fa. Gbantapa dap, maf van
nhn fhang vao duc vua.
KhI fa moI fhay don hoang cung, fhay fu choI,
IaI con cho fa Ia ko foI IoI. ay gIo fhay hay nhn
IaI xom! Mof fhay fu IaI co vo, co con. Ro rang nhu
nam voI nam Ia muoI. Thay Ia mof con nguoI day
foI IoI.
Su fhan nhIon dap: Ta vo foI. NguoI cho sI
nhuc fa.
KhI nha vua Iap IaI IoI cao buoc mof Ian nua,
Gbantapa haf fung dua bo va bnh ruou xuong
duoI daf. Nu fhan daf Iuc bay gIo ca kInh voI dung
fhan fhong phuf mof dong nuoc cuc manh Ion cao
hung Iay dua bo va bnh ruou, daf Io Iung gIua
khoI nuoc.
234
ua bo fro fhanh sam sof va bnh ruou bIon
fhanh mof caI chuong |gbanta). Nha su Du-gia va
nguoI vo cung bIon fhanh haI vj fhan 8amoara va
Varabi frong fu fho am duong gIao hoa.
Ca haI bay Ion fron khong frung, con nha vua
va doan fuy fung bj ngap frong Ian nuoc.
am nguoI sap bj chof duoI so haI nhn dau
dau Ion froI, gao khoc, van xIn mong cuu gIup:
Chung foI xIn quy y fhay.
Nhung Iuc ay, Gbantapa dang o frong Pban no
bat Jong Jai Jjnb |8amaJbi oj immutab/c uratb)
non ngaI van gIu Im Iang.
KhI moI nguoI sap nguy khon fh o Taf Quan
Tho Am hIon ra, dung mof ban chan chon noI cho
daf nuf va Iam cho nuoc fro vo cho cu. Tho Ia moI
nguoI duoc cuu song.
Ho mung ro cuI Iay cau xIn su fha foI.
ay gIo, co mof fuong Quan Tho Am bang da
bong hIon ra ngay cho ay, va cho don ngay nay o
vj fr noI chan cua buc fuong nay van con phun ra
mof fIa nuoc nho cao don sau fhuoc.
Su xuaf djnh, day rang:
235
Mac Ju Juoc tbao oa tbuoc Joc
tao ra kct qua trai nguoc nbau,
Nbung trong ban cbat rot rao cua cbung,
ca bai Jcu nbu nbau.
Giong nbu nbung tbuan Juycn oa ngbjcb Juycn
trcn con Juong tu tap,
Cbung buu icb nbu nbau.
V oay cbo ncn pban bict
Bac tri gia cbang cboi bo Jicu cbi
Co sao Jua con tinb tban /ai kbong tbua nban:
Ncu nguoi bj Janb Joc Jcn nam /an,
Tb cung bj /ac /oi trong /uan boi oay.
Qua IoI gIaI fhch cua su, nha vua cung moI
nguoI fu bo cac kIon chap va y fuong saI Iam. Ho
fhay duoc nIom fIn va dong Iong quy y phap.
Tu do, Gbantapa duoc monh danh Ia Nguoi
giu cbuong. anh fIong cua ngaI vang doI khap
noI.
Trong sau kIop fhuoc doI qua khu, co gaI Iuon Ia
nguoI khIon cho su phaI fu bo Pham hanh fhanh
fjnh. Nhung frong doI nay, v fam phan bIof cua
su khong con nua; cau fruc nhj phan frong fam
cua ngaI da fan bIon frong canh gIoI vo fan cua
fanh khong, non dong fam fhuc cua ngaI da phaf
frIon don muc cung fof.
236
Gbantapa daf fon cho con fraI cua ngaI Ia
Vajrapani fuc Kim Cuong Tbu. Con co gaI, vo cua
ngaI, do cong duc phuc vu ngaI frong nhIou doI
non nay co cung fhoaf khoI vo mInh.
Gbantapa co quyon nang va pham fnh cua mof
vj Phaf.
Hanh tr
Mof ban djch khac IIon quan don dao su
Gbantapa cang Iam sang fo nhung cho con mo ho
frong fruyon fhuyof vua ko fron.
Thoo ban djch nay, Gbantapa von Ia con fraI
cua duc vua Na/anJa. NgaI khong chju noI ngoI
cha IaI dI xuaf gIa fho gIoI cu fuc voI hoa fhuong
JayaJcoa 8ubbaJra. Sau do ngaI fro fhanh quoc
su cua vua Na/anJa.
NgaI gap Darikapa va duoc vj nay dIom dao va
fruyon cho man-Ja-/a 8amoara, roI bao ngaI vao
rung fu fap.
Cho don mof hom ngaI ngho mof gIong noI
vong xuong fu fron khong frung bao ngaI phaI dI
don OJJiyana.
Vj nu chan su cua ngaI von Iam ngho chan Ion.
237
an dau ngaI fo y fu choI v ba nay dung mao cuc
ky xau x, nhung sau do ngaI nhan ra ba chnh Ia
mof Dakini.
Va mof Ian nua, vj nu chan su nay fruyon cho
ngaI man-Ja-/a 8amoara .
TaI canh rung gIa o OJJiyana, ngaI da xuc
pham don duc vua khI ngaI fu choI dI cung voI
nha vua vao kInh fhanh.
Co gaI duoc saI don do quyon ru ngaI chnh Ia
you fo con fhIou frong fhIon djnh cua ngaI.
Gbantapa da dIom dao cho co va nhan co nhu
Ia mof Dakini cua ngaI.
Mac du nha vua fm cach nhao bang nhung
chnh fhuc Ia Gbantapa von vao fhanh do hoa do
dan chung.
Tuong fruyon ngaI dung fhan fhong hoa hIon
ra haI dua bo, mof fraI va mof gaI. oan dung mof
caI muong Ion chIof ruou ra, roI saI chung dI do
day cac bnh ruou cua moI nha frong kInh fhanh.
Sau do ngaI vaf caI muong xuong daf, khIon
nuoc phuf Ion fu mof kho nuf. HaI dua bo bIon
fhanh sam chop va mof caI chuong.
238
NgaI cung vo bIon fhanh haI vj fhan 8amoara.
Iou nay gIaI fhch Iy do v sao Omsa Ia noI ma
Kim cuong tbua duoc fruyon ba rong raI.
Truyon fhuyof dua ra mof chu do Ion do cap
don su mong muoI cua mof hang nguoI fu cho rang
cach fu duy cua mnh Ia dung.
Ho chap chaf vao nhung nguyon fac Iuan Iy
huu han do kof foI nguoI khac dam co mof IoI
song vuof fhoaf khoI caI fhuong fnh cua nhung
quy uoc xa hoI.
Co gaI Dakini frong fIon kIop da fung quyon
ru, cam do Gbantapa. Va frong nhung kIop ay,
ngaI dou bj froI buoc boI nhung monh Ionh cua
Iuan Iy.
Trong doI nay, fam ngaI da fhuan fhuc non
ngaI chap nhan gIao phap cua mof Dakini, dong
fhoI daf foI gIaI fhoaf sau khI fraI qua bon frang
fhaI an Iac.
Tam fhanh fjnh cua ngaI da duoc an chung boI
ai tbu an non nha vua dau fho hIou rang Tam
hoan hy khong bao gIo o nhIom.
Nha vua fu cho mnh co Iy khI kof foI mof
nguoI dan ong va mof nguoI dan ba song frong foI
239
IoI v nha vua khong chap nhan cac fhanh fjnh
kha huu noI nguoI khac.
Nou fruyon fhuyof nou ro rang fhIon djnh ai
tbu an ngan khong cho Gbantapa chap nhan IoI
moI cua nha vua fh o day fhIou van do fra nghIop
khI nha vua fm moI cach do Iam nhuc ngaI.
Trong gIao phap su day cho nha vua va moI
nguoI, ngaI da fruyon IaI caI ma ngaI da chung
nghIom: Cho ua fhch dIou fof, cho ghof bo dIou
xau. Hay chap nhan moI fhu nhu fu fhan cua
chung. Hay fham nhap vao fhuc fho do nom duoc
vj chung cua cac phap.
Nhung chnh dIou nay Gbantapa da khong
nhan ra frong sau kIop qua khu. O day co haI cap
pham fru dao duc. Cuoc song ban dau cua ngaI Ia
mof bac fu hanh day du gIoI duc va song pham
hanh, va vo sau Ia cuoc song cua mof nha Du-gia
phong khoang. HaI phuong fIon khac nhau nhung
cung mof dch don.
Iou nay hoI nguy hIom khI cac bac fhay rao
gIang fruyon fhuyof nay cho mof nguoI dang bam
vu vao cac fIou chuan dao duc nhj phan do fu
fap fm su fhanh fjnh va fInh gIac, v y so nhanh
240
chong cam fhay bj huf hang, roI vao ho fham cua
nghI ngo va Iam Ian.
Tuy nhIon, khong co mof su frung Iap nao cho
fhay nhung con nguoI bj xa hoI ruong ray v phI
dao duc IaI co fho duoc khaI fam frong mon Tantra
nay.
Nhung y nIom Iuan Iy doI khI cung Ia nhung fro
ngaI kho vuof qua do fhanh fuu o Taf nguyon, v
doI khI nhung nguyon fac nay co fnh quyof doan
va khong fhoa hIop voI hanh dong fu bI.
S lieu
Vo maf Ijch su, Gbantapa Ia nguoI dong fhoI
voI do nhj hoang do Dcoapa/a |810-830) Nhung
hnh nhu day khong phaI Ia vj vua ma Gbantapa
da xuc pham.
Dcoapa/a Ia mof daI fh chu raf hao phong cua
fu vIon Na/anJa. Vao fhoI ay, xu Bcnga/ duoc goI
Ia Bcnga/a. No gom ca dong va fay xu Bcnga/ hIon
nay, khong ko nhung phan daf cua Bibar.
Kamapara chnh Ia fhanh pho fIop gIap voI
fhung Iung Brabmaputra ma fhu phu Ia Pata/iputra,
gom ca dong va nam Bibar.
Gbantapa raf noI fIong o Tay Tang v su
nghIop khaI sang dong fu 8amoara Pancakrama.
241
Pancakrama bao gom cac phuong phap Iuyon fap
fhan fho duoc Gbantapa do cap frong muoI fam
fac pham noI fIong cua ngaI va hau hof nhung fac
pham nay dIou IIon quan don 8amoara Tantra.
NgaI nhan duoc su khaI huyon vo 8amoara
man-Ja-/a fu KIm Cuong Thanh Nu, ma co Io ba
nay chnh Ia nguoI phu nu chan Ion o OJJiyana,
nhung cung co fho Ia nu Du-gia Vi/asyaoajra, do
fu cua su Dombipa Hcruka.
Trong dong Maf fong Tay Tang, doI khI nguoI
fa gac bo fon cua Dcngipa qua mof bon, nhung
IaI do cap don Darikapa nhu Ia mof chan su cua
8amoara. ong Ka/acakra cung gom Gbantapa.
Iou nay khIon ngaI fro non Ia mof frong nhung
nguoI An o dau fIon duoc fruyon mon Tantra
nay.
o do, co fho kof Iuan rang mon Tantra nay da
xuaf hIon faI ong An vao khoang fho ky 9.
ai s th 53
Jogipa - Ke hanh hng
Hay kicn tr cbu muc oao anb sang trong tam
Toa sang ruc ro nbu Jau mot ngon /ua
Tat ca cac bicn tuong tnb oa Jong
Tan cbay oa cbm oao bu oo
242
Truyen thuyet
J
ogipa Ia mof nguoI co nang Iuc va co co
duyon voI mon Tantra nhung IaI Ia mof
nguoI kom fr huo. Mac du duoc chan su 8aoanpa
fruyon cho phap fhuaf va phuong cach fhIon djnh,
ong van khong ho co mof chuf fIon bo nao frong
vIoc fu fap. Jogipa dom fhac mac cua mnh frnh
voI fon su.
Su bao ong phaI dI hanh huong don 24 fhanh
dja va frong Iuc dI hanh huong phaI fr fung fhan
chu Kim Cuong Tat oa.
243
Jogipa y phap fu fap frong 12 nam fh dac fhan
fhong ai tbu an.
Sau khI dac phap, ngaI van du khap noI do
hanh dao, hoa do vo so do fu va fho duoc nam
fram nam.
ai s th 54
Celukapa - Ke bieng nhac
8au nbicu nam tbuc banb /oi Jay cua cban su
Ta bong tbay...
at nuoc, /ua, gio kbong ton tai
Tat ca bicn tuong Jcu /a ai an
Truyen thuyet
C
c/ukapa sInh ra frong mof gIa dnh ha fIon
o vung Manga/apur. Von Ia mof ko IuoI
nhac, Iuc nao cung fo ra uo oaI v chung ngu gaf,
nhung Cc/ukapa raf so sInh fu Iuan hoI va nghIop
bao.
Mof hom ong dang ngoI duoI goc cay fh co mof
nha su Du-gia Ia Maitripa dI ngang qua, caf fIong
hoI: Chang hay hIon huu Io au chuyon g7
244
Thua fhay, foI dang suy nghI Iam cach nao do
fhoaf khoI nghIop bao. ToI mong gap duoc chan
su fruyon fhu gIao phap nhung v qua IuoI non
khong dI fm. Nay co duyon da don, mong fhay fu
bI nhIop fho.
aI su Maitripa bao: Nou nguoI duoc khaI fam,
dIom dao fh duf duoc bonh hay ngu, IaI con co
kha nang fhoaf khoI Iuan hoI. Nhung nguoI nhaf
fhIof phaI no Iuc fu fap.
o fu xIn vang IoI fhay.
aI su Maitripa fruyon cho ngaI gIao phap
cua 8amara, day cach fhIon djnh do khaI fhong
cac frung fam Iuc. NgaI dan: Hay fap frung cac
phap hIon fuong vao ba nghIop: fhan, khau va y;
dan haI Iuong hoa hau |La/ana va Pasana) dI vao
frung fam Iuc |AoaJbuti), quan fuong fhanh mof
caI ho Ion ma cam fho Ia mof con fhIon nga frong
caI ho ay. KhI don faf ca nang Iuc vao AoaJbuti
fhoI nguoI co fho vuof qua su mof moI, hon fram
va nhu fho so fru frong mof frang fhaI vo nIom
va fjch fInh.
Cc/ukapa fu fap nhu vay frong 9 nam fh duf
cac vo mInh va daf fhan fhong ai tbu an.
245
ai s th 55
Godhuripa - Ngi bay chim
Cac bicn tuong bcn trong bay bcn ngoai
Jcu tu tam ma ra
Kbi nban ra ban cbat cua tam /a anb sang
Tb ngu ngbl, Ji /ai, mo mong oa tbicn Jjnb
Jcu bicn bicn trong pbap gioi
Hicu Juoc tron ocn nbu oay
ncn ta nban ra Pbat tinb
Truyen thuyet
G
oJburipa Ia dan xu Disunagar, song bang
ngho bay chIm.
Mof hom ong dang dung fam IuoI Ion do bay
chIm fh gap mof nha su Du-gia. Su hoI fham vo
ngho nghIop. GoJburipa bao rang: o nghIop baf
fhIon doI fruoc non kIop nay foI phaI Iam ngho
bay chIm do song. au bIof rang day khong phaI
Ia mof ngho fof, nhung khong co cach nao khac
hon, fhua daI su.
aI su noI: Nou vay, doI sau cua nguoI IaI cang
fo haI hon nua. Sao nguoI khong fu fap phap Phaf
do fm fhay su an Iac7
246
XIn fhay xof fhuong ma day cho phap gIaI
fhoaf.
aI su IIon Iam phop khaI fam, dIom dao cho
GoJburipa roI day rang: NguoI hay quan saf faf
ca am fhanh frong fho gIan nay dou Ia fIong chIm
hof. HaI fhu ay dou Ia mof fh chung vao phap
gIoI.
GoJburipa fu fap duoc 9 nam fh duf vo mInh,
chung dac ai tbu an. NgaI fho duoc mof fram
nam va hoa do fron ba fram do fu.
ai s th 56
Lucikapa - Ke ao tau
Tu oo tbuy Jcn oo cbung
Ta Jam mnb trong bc tram /uan
Loi cua cban su /a con tau oung cbai
Giup ta ouot qua bao Jai Juong
cn bcn kia bo giai tboat
Truyen thuyet
L
ucikapa Ia mof nguoI fhuoc gIaI cap ba-/a-
mon. V fhay canh chof choc cua nhung
nguoI chung quanh, ong sInh ra chan nan khong
247
muon song noI chon phon hoa do hoI ma fm don
an cu o mof vung xa xoI hoo Ianh.
Lucikapa raf muon fu fap phap Phaf, nhung
chua fm duoc cho mnh mof chan su.
Mof hom, nhn fhay mof vj fang dI ngang qua
cho o, ong voI ra vaI chao va danh Io raf cung
knh.
Vj su hoI: V sao nguoI vaI chao fa7
Thua, bay Iau foI mong duoc fu fap phap Phaf
nhung chua gap duoc chan su. Nay duyon may dua
don, xIn fhay xof fhuong fruyon cho dIou phap.
Su hoan hy Iam phop quan danh va khaI fam
cho Lucikapa. NgaI y phap fu fap, sau 12 nam fh
dac phap.
Sau khI dac phap, ngaI doc mof baI ko ngan
noI Ion su gIac ngo cua mnh:
Luan boi oa nict ban /a bai
Picng ta tbay ay bai ma mot
Giai tboat cbinb /a nicm an /ac
Cbang Jua oao mot oat g,
Tb kbo kban may cung qua Juoc bo kia
248
ai s th 57
Nirgunapa - Tre th giac ngo
Giao pbap cua cban su
Dan Juong ta Ji Jcn cbon bnb an
Noi ay,
Kbong co cbo cbo cam xuc Ju Joi
bay tu tuong mau tbuan tru ngu
Loi Jay cua mot cban su
Lam tan nbung con song Ju
Nbung con song quay ray ta trong tbicn Jjnb
Truyen thuyet
N
irgunapa sInh fruong o vung PuroaJcsa.
Su ra doI cua ong fhaf su Ia mof nIom vuI
suong Ion doI voI ca gIa dnh.
Iou khong may Ia khI Ion Ion, Nirgunapa
khong fho ngoI day hay cu dong bnh fhuong nhu
bao dua fro khac. Iou nay khIon cha mo cua
Nirgunapa fhaf vong.
Hon nua, fuy Ion fuoI nhung fr oc cua cau chang
khac nao dua fro Ion nam. Cha mo cau fhuong noI
voI nhau: Thang Nirgunapa nha fa fhaf Ia vo fch
su. Io ra chung fa chang non sInh no.
249
Tuy kho khao nhung ngho nhung fhan phIon
cua IoI bo mo Nirgunapa cung buon fuI Iam.
Cho don mof hom Nirgunapa fu Ian mnh ra
khoI nha don mof noI vang vo. O day, cau gap mof
nha su Du-gia. Su bao: NguoI hay dung day, vao
fhanh ma kIom com. Co sao cu nam ra day7
Nirgunapa dap: ToI khong fho ngoI day
duoc.
Thuong haI cho hoan canh cua Nirgunapa, su
nhuong cho cau mof f fhuc an va hoI: NguoI co
bIof Iam ngho g khong7
Thua fhay, foI khong bIof Iam g ca.
Nhung nguoI con phaI an, nguoI khong so chof
doI a7
Thua co, nhung foI bIof phaI Iam g day7
Nou nguoI co fho gang cong fu fap fhIon djnh,
fa so day cho.
Thua fhay, nou nam ma fhIon djnh duoc fh
foI xIn vang IoI fhay.
Su Iam phop khaI fam cho Nirgunapa va day:
NguoI gIac ngo va phap duoc ngo dou Ia vo mInh
ca. Ko nao khong nhan hIou duoc chan Iy ay fh
so bj phIon nao saI khIon. KhI fam fhuc vang Iang
250
fh phIon nao khong co cho fru. Khong co su fach
bIof gIua cac phap va fanh khong. Nou nam baf
duoc chan Iy nay, nguoI co fho dI IaI fu faI.
Nirgunapa fuan fhoo IoI day cua su, vua khaf
fhuc do fhan vua fu fap fhIon djnh cho don khI
gIac ngo duoc cac phap va fanh khong Ia su hop
nhaf cua anh sang fu fam.
KhI co aI gap ngaI hoI vo IaI Ijch xuaf fhan
cua ngaI, Nirgunapa fhuong nhn vao maf ho voI
anh maf fu bI khIon ko do phaI dong Iong roI Io
khoc.
ai s th 58
Jayanada V ieu s
Vao Jai Jjnb, ta nau mnb trong tbanb tjnb
Tboat kboi bua oay cua su pban bict suy /uong
Nban bict rang ta Ja tboat tai uong
V oong tuong Ja kbong con tbco Juoi kjp
Truyen thuyet
J
ayanaJa Ia mof quan nhan o xu Bcnga/
fhoo dao Ba-/a-mon. uc vua xu nay cung Ia
nguoI cua dao Ba-/a-mon. Tuy vay, JayanaJa raf
251
ham mo dao Phaf va ngaI da b maf caI dao, fu
fap phap mon Maf fong.
NgaI co nhung so dac fam IInh, nhung khong
mof aI bIof duoc dIou b an nay.
Trong khI ngaI fu fap phap bi Jicn, mof phap
fu cung duong fhuc an bang cach gIa fr maf chu
roI fung Ion khong frung do hIon cung cho chu
fhan, co nguoI bIof duoc bon fau Ion nha vua.
uc vua ra Ionh gIam ngaI vao nguc foI. NgaI
noI: Tau bo ha, cung duong fhan fhanh dau phaI
Ia foI IoI. XIn bo ha xof IaI.
Nhung nha vua van khong fhay doI quyof
djnh.
KhI vao frong nguc, JayanaJa van fIop fuc fu
fap va bof phan fhuc an nom ra bon ngoaI cua so
do cung duong.
MoI Ian nhu fho co mof bay qua don do an
nhung fhuc an do. Thay hIon fuong Ia ay, vua ra
Ionh cho doI JayanaJa don mof fraI gIam khac.
Thay khong co fhuc an nhu fhuong Io, dan
qua fu fap fhanh mof dan Ion, dong vo so ko bay
don hoang cung, can mo faf ca moI nguoI. Chung
252
cho rang duc vua da cam fu JayanaJa, nguoI nuoI
duong chung.
KhI ay nha vua moI nhan ra rang JayanaJa vo
foI, bon fha ngaI ra va you cau ngaI xua dan chIm
ay dI, dong fhoI ban cho haI muoI dau gao do ngaI
cho chIm an hang ngay.
ai s th 59
Pacaripa Ngi ban banh
ung nbn quanb quan
Cbu muc oao tam
Tbicn Jjnb tbuc banb
uoc oui tbanb tjnb
Truyen thuyet
P
acaripa Iam ngho ban banh m dao o fhanh
Campa. V nghoo kho, ong chI co mof bo
quan ao duy nhaf mang fron nguoI. Ong fhuong
nhan banh m cua mof chu hIou roI dom dI ban
dao khap noI do kIom song.
Mof ngay no, ong khong ban duoc o banh nao
ma bung fh doI moo non danh phaI an mof o
banh. Chua an duoc phan nua fh mof nha su don
253
khaf fhuc. Pacaripa khong fho nao bIof duoc rang
nha su nay chnh Ia hoa fhan cua duc o Taf
Quan Tho Am. Tuy nhIon, ong vuI vo nhjn phan
an cua mnh do cung duong cho vj su ay.
Nhung fruoc khI frao banh, Pacaripa cung knh
danh Io vj su va noI fhaf rang banh ay khong phaI
cua mnh.
Vj su cuoI noI: Nou qua vay fh nguoI dung Ia
daI fh chu cua fa. Co Io fa non fruyon phap cho
nguoI.
Pacaripa IIon chuan bj mof man-Ja-/a va dang
hoa Ion cho su. Nha su Iam Io quI y, fruyon gIoI
o Taf cho ong cung voI chan ngon Luc tu Jai
minb.
Mof ngay no, Pacaripa gap IaI ong chu hIou
banh m. Ong nay doI khoan fIon banh ma
Pacaripa con fhIou IaI. Pacaripa noI rang mnh
qua fhaf khong co vaf so huu nao dang gIa do fru
vao mon no ay. NguoI chu hIou banh fuc gIan,
xong vao danh dap Pacaripa.
KhI ay, Pacaripa IIon kou Ion: au chI mof
mnh fa an banh, con co fhay fa an nua.
TIong kou cua Pacaripa vang doI nhu fIong sam
khIon ong chu banh hoang so dung fay, noI: Ta
254
danh nguoI nhu fho cung da du fru no. ay gIo
nguoI hay dI cho khuaf maf fa.
Pacaripa dI vao mof ngoI don fho duc Quan Tho
Am, ong dung fruoc fuong doI fIon nua o banh m.
Iap fuc co ba muoI Iuong vang hIon ra fruoc maf
ong. Pacaripa IIon fra hof no cho ong chu banh.
KhI ay, Pacaripa fham nghI: Han duc Quan
Tho Am chnh Ia fhay cua fa.
V vay, ong khoI hanh dI vo pha nuI Pota/a,
Ia noI o Taf fru ngu. Tron duong, Pacaripa phaI
bang qua mof rung gaI, co Iuc bj gaI nhon dam vao
da fhjf, chan fay don ruom mau. au don, Pacaripa
kou Ion danh hIou cua o Taf. uc Quan Tho Am
bon hIon ra va noI: ung, fa chnh Ia chan su
cua nguoI. NguoI khong can phaI don Pota/a nua
ma hay quay vo Campa do hoang duong chanh
phap.
Pacaripa qua doI vuI mung, bay bong Ion khong
roI quay vo xu cu.
255
ai s th 60
Campaka - c vua yeu hoa
Tbanb quang bicn bicn
o /a su kct bop
Cua bi oa tri
Tuyct Joi bam sinb (8abaja
/a cay nbu y
Hoa trai cua no
/a Ba tban Pbat
Truyen thuyet
S
o dI duc vua xu Campa Iay vuong hIou Ia
Campaka Ia v xu nay co mof IoaI hoa gom
haI mau vang frang, raf fhom va dop.
NgoaI noI vuI fhu quyon Iuc, nha vua raf you
fhch IoaI hoa dac bIof nay. Trong vuon fhuong
uyon cua cung dIon mua ho Iuon co mof chIoc ngaI
kof bang hoa Campaka vang.
Mof hom, nha vua dang ngu fron chIoc ngaI
dac bIof ay fh mof nha su don do khaf fhuc. Vua
fu fay rua chan cho su va saI nguoI mang don
mof chIoc dom do su an foa, doan cung duong vaf
fhuc.
Sau do, vua cung frIou fhan ngho su fhuyof
phap. Sau do, vua hoI nha su: Thua fhay! NgaI da
256
van du khap noI, ngaI co bao gIo fhay IoaI hoa nao
dop nhu hoa o day khong7 Va co vj vua nao nhu
qua nhan khong, fhua ngaI7
Nha su dap: Tau bo ha! Huong cua IoaI hoa
Campaka fhaf Ia ky dIou, kho co IoaI hoa nao sanh
bang. Nhung muI phaf ra fu fhan cua bo ha fhaf
kho nguI. Thaf vay, fuy vuong quoc cua bo ha gIau
co, hung manh, nhung roI day ngaI cung phaI bo
IaI faf ca do ra dI voI doI ban fay frang.
Nhung IoI Io cua nha su khIon nha vua chof xof
IaI ban fhan mnh. NgaI cau xIn nha su day fhom
Phaf phap. Nha su bon day cho vua vo Iuaf nhan
qua, Ia djnh Iuaf chI phoI moI hoaf dong cua con
nguoI.
Ko do, su fruyon cho vua phop fhIon djnh.
Nhung nha vua Iau nay co fhoI quon fhuong
ngoan hoa va fam fr Iuc nao cung nho don hoa
non fhaf kho fu hanh fInh fan.
Su bIof vay, bon day:
Cac pbap oon kbong
ay /a boa cua giao pbap
Tam tri /a ong
257
Hut nbuy kbong bc can
Ong, boa, pban, /a mot
Nicm an /ac /a mat
Ay /a /oi Pbat Jay
Hay tu cbo ngbi ngo
Campaka ngho IoI day nam duoc you Iy cua
phap fu. NgaI fhuc hanh 12 nam fh chung dac.
ai s th 61
Bhiksanapa - Lng x ao nhan
Con Juong tron trot
ma ngai Ja Ji qua
kbo mot ai tbco Juoc
8u giac ngo ay kbong co g sanb bang
V pbam pbu kbong tbc nao bicu Juoc
Nba u-gIa toi tbuong
co quycn nang can bang boan bao
at toi cban ngba
nbo /oi Jay cua Bon su
Truyen thuyet
B
biksanapa Ia mof nguoI hanh khaf o vung
Pata/iputra. Ngay no, sau mof buoI sang dI
Iang fhang khap noI frong fhanh nhung chang co
aI ban cho mof chuf fhuc an nao, Bbiksanapa cam
258
fhay doI va mof IIon ngoI nghI o bon vo duong.
Chof mof vj Thanh nu |Dakini) xuaf hIon fruoc
maf ong fa.
Vj Thanh nu an can fham hoI v co sao
Bbiksanapa buon rau nhu fho. Bbiksanapa IIon ko
voI Thanh nu vo noI kho cua mnh.
a noI: Ta co mof cach gIup nguoI fhanh fuu
uoc nguyon.
Vang, xIn ba chI bay cho foI.
Nhung nguoI co g do dang fang fa chang7
Bbiksanapa ngho hoI vay IIon dung fay, Iay hof
suc bnh sInh nho mof caI rang fron va mof caI
rang duoI dang cho vj Thanh nu.
Iof rang da gap duoc bac phap kh, vj Thanh
nu IIon Iam phop khaI fam va fruyon phap cho
Bbiksanapa.
Sau do, ngay ngay dI khaf fhuc do do fhan,
Bbiksanapa fInh can fu fap fhIon djnh frong 7
nam fh chung dac fhan fhong ai tbu an.
259
ai s th 62
Dhilipa - Con ngi hng lac
Kbi ta nban ra
ban cbat nguycn tbuy /a Pbat,
Pbat tro tbanb ban cbat cua tat ca tbuc tbc
Nbo nang /uc cua Tuyct Joi bam sinb
Ta nbap oao Kim cuong Jjnb
Truyen thuyet
T
aI 8atapuri co mof nguoI ban dau fon goI
Ia Dbi/ipa. Cong vIoc kInh doanh nay dom
IaI cho ong fa mof so IoI nhuan raf Ion, v vay ong
fa fro non mof frong nhung nguoI gIau co nhaf
frong vung.
Chnh v vay ma cuoc song cua Dbi/ipa raf xa
hoa. MoI bua an, ong dung don 84 caI dIa, 12 IoaI
fhjf va 5 IoaI fhuc uong. ay Ia cach dung bua cua
mof bac vuong gIa fhoI ay.
Mof ngay no, ao su Bbabana don vIong
Dbi/ipa. Sau khI ngho Su fhuyof phap, Dbi/ipa Iay
Iam cam dong, ngo y muon moI Su Iuu IaI mof fhoI
gIan faI nha cua mnh va Su dong y.
Mof hom nhn Dbi/ipa dang Iam cong vIoc frch
Iy dau ra khoI nhung haf mo |vung), Su nhan xof
260
rang cong vIoc nay co fho ngay mof phaf daf hon
nhung kho co fho daf foI su gIaI fhoaf.
Dbi/ipa IIon xIn Su fruyon phap. Su noI:
Tban nguoi /a bat oung
Dau cbinb /a oong tuong
Ban tam /a ngon Jcn
Bac /a pbap tbc gian
ot Jcn bang /ua tuc
Xua Ji bong oo minb
An tru trong tbanb tjnb
Nicm oui cbang ngb ban
Dbi/ipa ngho xong bung fInh ngo. Tu do fInh
fan fu fap frong 9 nam fh chung dac fhan fhong
ai tbu an.
ai s th 63
Kumbharipa Ngi th gom
Banb xc tap quan quay nbanb
Tao ncn bai ca oa ou Jicu cua su bicn buu
Nbung gio Jay ngon /ua tri kicn bung cbay
ay /ui bong toi cua oo minb
Truyen thuyet
K
umbbaripa Iam ngho fho gom o Jomanasri.
Cong vIoc don dIou hang ngay khIon ong
261
dam ra mof moI va muon co mof su fhay doI do
cuoc song bof fo nhaf hon.
Ngay kIa, co mof nha su Du-gia don Io gom do
khaf fhuc, Kumbbaripa noI: ach aI duc! Iam
caI ngho nang nhoc nay foI cung chI kIom duoc
mof f fhu nhap do song qua ngay. Va foI cam
fhay chang co mof chuf hung fhu g. Thaf Ia kho
nao!
O! HIon huu, ong non bIof rang faf ca chung
sInh dou chju phIon nao vo fan, nao phaI chI rIong
mnh ong7 Nay fa day ong mof phap nay:
at sct /a Jam mc
Y tuong Juoc cbuan bj
at cat /a oo minb
Lan trcn xc tbam ai
8au can /a san pbam
Tri tjnb /am /ua nung
Cbo cbin gom /uc nbap
NguoI fho gom nhan hIou duoc IoI day cua Su,
fu fap fhIon djnh frong 6 fhang fh fam fr fhanh
fjnh, duf duoc fham aI.
Kumbbaripa vua Iam vIoc vua fhIon djnh non
nhung san pham do ong Iam ra dou fInh xao va co
nhung nof dop ky dIou.
262
ai s th 64
Carbaripa Ngi chet sng
ai nguycn cua cbu Pbat
Cbinb /a nban ra tu tbc
Nbung ai nban ra su tbanb tjnb cua ban tam
Tb nguoi Jo co con mat Pbat
Truyen thuyet
T
aI mof Iang quo fhuoc xu MagaJba |Ma-
kict-Ja), co mof gIa dnh Iam ngho chan
nuoI gIa suc. Ho so huu hang ngan con bo, vo so
cuu va ngua.
263
KhI nguoI cha qua doI v gIa bonh, nguoI con
mo fIoc Ion fhof daI foan bo dan chung frong vung.
ua fIoc nay koo daI frong nhIou ngay voI day du
nhung mon ngon, vaf Ia.
Vao hom sang som fruoc khI buoI fIoc kof fhuc,
ca gIa dnh cung fhuc khach koo nhau ra bo song
Hang do fam rua fay fran, chI con IaI nguoI vo va
dua bo con Iam nhIom vu frong nha.
Iuc nay aI su Carbaripa dof nhIon xuaf hIon
do khaf fhuc. Nhung nguoI vo fro so chong quo
frach non khong dam cung duong. aI su IIon noI:
Nou chI v nguoI cung duong fhuc an cho fa ma
chong nguoI hoac mo chong quo mang, fh hay
don voI fa. Tu noI day, nguoI co fho nhn fhay anh
Iua bon kIa ngon doI, do chnh Ia noI fa fru ngu.
Nou ho khong fuc gIan fh co Io fof hon nhIou. CIo
fh hay cho fa mof f fhuc an.
NguoI fhIou phu IIon mang cho Su mof f vaf
fhuc va Iang ngho Su noI chuyon mof cach vuI
vo.
Sau khI vj Su roI khoI nha, ba mo chong quay
vo, nhn fhay mof f fhuc an con sof IaI fron nhung
chIoc dIa. a hIou chuyon va baf dau sI nhuc nang
dau.
264
Ian nay, nguoI fhIou phu fro non gIan du
fhaf su, nang bo dua con nho fm don cho aI su
Carbaripa.
Ianh fhay! Ianh fhay! Su noI xong IIon dung
fjnh fhuy ray vao nguoI haI mo con. Ho IIon hoa
fhanh haI fuong Phaf bang da.
NguoI chong khI quay vo khong fhay vo con
bon fm don cho Su. Su IaI dung nuoc saI fjnh bIon
ong chong fhanh fuong Phaf da.
Sau do, gIa dnh, ho hang cua ho don fm dou
bj roI vao so phan fuong fu. Taf ca dou bj bIon
fhanh nhung fuong Phaf da dung sung sung gIua
noI hoang vang.
ua bo fraI con cua nguoI fhIou phu fof bung
daf duoc fam fhan fhong. Tu doI fInh hoan cua
dua bo Iuu xuaf mof fhu do-ho co kha nang bIon
cac kIm IoaI fhanh vang, fu hau mon xuaf ra mof
fhu ruou fruong sInh, va fu doI maf phaf ra haI
Iuong hao quang.
an chung frong vung don daI vIoc Ia Iung chua
fung co nay don faI duc vua xu Campa. Nha vua
hIou duoc su vIoc, cho xay mof ngoI don Ion do fho
faf ca nhung fuong Phaf da nay.
265
Tuong fruyon rang nhung nha fu Du-gia fhuong
don day do fu fhIon djnh. Va frong Iuc ho fhIon
djnh, nou fam khoI Ion vong fuong fh cac fuong
da so hoa fhanh nguoI fhaf, dung gay dap vao
Iung hanh gIa.
ai s th 65
Manibhad - Ba noi tr hanh phuc
Kbi tam ta bj kboi cbc boi oo minb
Y Juycn tbco tran canb
Kbi tbuc tbc sang to nbu ban cbat cua ta
Ban cbat ay bicn ra nbu tbuc tbc
Truyen thuyet
T
hj fran Agaru co mof gIa dnh gIau co. CIa
dnh nay co mof co con gaI o fuoI 13 fon
Ia ManibbaJra, duoc hua ga cho mof chang fraI
cung cung dang cap xa hoI. Thoo fuc Io fh chang
fraI phaI don o ro, cho cho don khI co gaI du fuoI
kof hon.
Trong fhoI gIan nay, mof hom co aI su
Kukkuripa don nha co gaI ManibbaJra do khaf
fhuc. Nhn fhay nha su, co gaI fhof Ion: NgaI
frong fhaf dop do! Co sao IaI phaI dap fam vaI
266
rach ma dI xIn an, frong khI ngaI co fho fu mnh
kIom song va cuoI mof nguoI vo7
Thua fh chu, foI so vong sInh fu Iuan hoI va
foI dang fm fhay nIom an Iac day gIaI fhoaf frong
cuoc song nhu fho nay. Than nguoI kho duoc, Phaf
phap kho gap. Nay foI phaI nam baf Iay co hoI co
mof khong haI nay ma fu fap. Nou foI Iay vo, co
con, fhaf Ia ban bju, Iam fho nao ma fu fap7 Va
nhu fho, doI sau so cang fo haI hon. o do ma foI
fu bo vIoc fhoo duoI phu nu.
Co gaI fo ra raf cam phuc nha Su, sau khI cung
duong vaf fhuc, co naI nI: XIn fhay chI cho foI con
duong gIaI fhoaf.
Ta song noI mo dja, nou can, fh chu co fho
don gap fa.
Sau khI ngho nhung IoI fhuyof phap cua daI su,
ManibbaJra fro non uu fu vo fhan phan con nguoI
frong cuoc doI day baf frac nay, va cuoI cung co
quyof djnh fm don voI daI su.
aI su Kukkuripa quan xof fhay frnh do fam
IInh cua co gaI phaf frIon cao, bon fruyon cho co
phap fhIon djnh va fhan fhong.
Sau do, co fm cho vang vo fu fu fap mof mnh
267
frong bay ngay dom. Sau fhoI gIan ay, co fro vo
nha fh bj cha mo Ia ray, danh dap.
Co noI: Khong aI frong fho gIan nay Ia cha
hay mo cua foI ca. Mof gIa dnh gIau co chI co fho
nuoI duong nhung khong fho gIaI fhoaf cho mof
co gaI ra khoI sInh fu Iuan hoI. V vay, foI phaI
nuong fua vao Chan su do fu fap fhIon djnh hau
mong gIaI fhoaf khoI Iuan hoI.
IoI Io xac dang cua co khIon cha mo co Iay Iam
Ia nhung khong fho doI dap IaI.
ManibbaJra fu fap djnh fam vao mof dIom duy
nhaf. Va sau do mof nam, vj hon phu don don co
vo nha rIong. Co vuI vo fhoo chong khong mof
chuf phan khang.
Trong cuoc song moI, co Iuon fo ra dam dang
vIoc nha, noI nang khIom fon, cu chI hoa nha.
Chang bao Iau, co sInh ha duoc mof bo fraI va mof
bo gaI. Co nuoI nang va day do chung fhoo cach
rIong cua co.
MuoI haI nam froI qua ko fu ngay ManibbaJra
gap duoc Chan su. Mof buoI sang, co ra suoI do Iay
nuoc, v mang mof bnh day IaI vap phaI mof goc
cay, co nga xuong Iam chIoc bnh vo fan.
268
ChIou don nguoI chong khong fhay vo, voI dI
fm. KhI don noI ong fhay vo mnh nam duoI daf,
doI maf mo fo dam dam nhn vao chIoc bnh vo.
Ong don gan hoI han, nhung co van cu nhn
fran froI vao chIoc bnh nhu khong ngho fhay g.
MoI nguoI don fm cach vuc co ngoI day nhung vo
ch. Co van nam baf dong maI.
on Iuc dom xuong, co dung day haf:
Cbung sinb buu tnb
Jap oo cbicc bnb cua bo,
Cuoc song kct tbuc.
Nbung tai sao:
Tai sao bo tro oc nba
Ngoi nba /uc tbu:
Hom nay ta Jap oo
cbicc bnb cua ta
Nbung ta kbong quay oc
ngoi nba ay nua
Ta Ji toi mcm oui tbanb tjnb
Tbay ta tbat tuyct ooi.
Ncu nguoi muon:
Hay nuong oao bac Tbanb.
Haf xong, ManibbaJra bay vao hu khong.
269
ai s th 66
Mekhala - Ngi ch dang thu cap
Tat ca cac bicn tuong
Bcn trong /an bcn ngoai
Ca tbay /a Jo tam
Tat ca cbung mot oj
Trong tbicn Jjnb tbu tbang
Kbong can pbai no /uc
Ta tm tbay nicm oui
Tbanb tjnb oa bat nbj
Truyen thuyet
T
aI vung Dcoikota, mof gIa dnh no co haI co
con gaI fon Ia Mckba/a va Kanakba/a. HaI
co gaI duoc gIa dnh ga cho cac chang fraI con cua
mof nguoI dan chaI.
HaI nguoI chong nay raf fho Io, fhuong hanh
ha, danh dap va chuI mang ho khIon nhung nguoI
Iang gIong hay dom cau chuyon baf hoa frong gIa
dnh ho ra Iam do faI ban fan, mac du ho chang
Iam dIou g saI fraI.
Mof hom, nguoI om gaI goI y: Chj oI! Co Io
chung fa non fhoaf khoI su baf cong nay va fron
sang mof noI khac.
270
Nhung nguoI chj khong dong y. Co noI: Chung
fa bj sI nhuc Ia v chung fa fhIou duc hanh. Va nhu
fho, song o noI nao cung co khac g nhau. Chung
fa phaI o IaI day.
Mof ngay no, aI su Krsnacarya du hanh qua
vung Dcoikota. I fhoo ngaI Ia 700 mon do, fron
dau Ia mof chIoc Iong bay Io Iung, nhung chIoc
frong bang so nguoI dung do frIou fhInh quy fhan
kou vang khap khong frung va nhung dau hIou ky
Ia khIon baf cu aI nhn fhay canh fuong nay dou
phaI fhua nhan day Ia mof vj da fu chung.
HaI chj om ru nhau ra nghonh don aI su va
cau xIn ngaI fruyon phap. Su dIom dao cho ho va
fruyon cho Kim cuong tam pbap, roI bao ho IuI vo
fu fap.
Sau 12 nam fu fap, haI chj om dou dac phap.
Ho quay IaI chon cu fm gap Chan su cua ho. aI
su fIop haI chj om mof cach nong nhIof, nhung
ngaI khong nhan ra do fu cua mnh. Su hoI ho Ia
aI. Ca haI nhac IaI su vIoc cu. Su nho ra va noI:
Nou Ia do fu cua fa, Io ra cac nguoI phaI mang Io
vaf don cung duong fa.
Chung con co fho cung duong nhung g7
271
Hay cho fa fhu cap cua cac nguoI.
Vang, chung con xIn vuI Iong.
HaI co gaI IIon ha mIong Ion, mof fhanh kIom
fuo gIac fhoaf ra khoI mIong ho. Ho dung kIom ay
fu chaf dau dang Ion daI su.
Truoc khI fu chaf dau, ho haf:
Nbo giao pbap cua Cban su
Cbung con kbong con pban bict
Luan boi oa Nict-ban
Cbap nban oa tu cboi.
Ta oa nguoi.
c /am cbung co cbo su giac ngo
Cbung con xin Jang nguoi mon qua nay.
Su dap IaI:
Lanb tbay! Hai nu tbanb
a Jcn bo bcn kia
Hay qucn nicm oui ricng
Hay song o kc kbac.
RoI Su daf dau cua ho Ion vaI, fuc fh dau gan
vao co nguyon von nhu cu khong do IaI mof vof
soo nao.
272
ai s th 67
Kanakhala Ngi em dang thu cap
Mac ao giap nban nbuc
oi cbicc mu Juc banb
Ta /ai con tbuycn tam
Voi nicm tin kicn co
Vuot qua con bao bung.
Truyen thuyet
|uoc ko chung frong fruyon fhuyof vo aI su
Mckba/a.)
ai s th 68
Kilakilapa - Ke rong mom
Trcn bau troi trong trco
Cua pbap gioi
Ticng sam cua nang /uc tbanb tjnb
no rung cbuycn
Kbicn tat ca cac cbung ngbicm
oc tbc gioi bao buycn
Ja bicn Joi
oa Juoc to Jicm
boi giac tbuc tbanb tjnb cua Ba Tban
273
Truyen thuyet
T
aI Bbira/ipa co mof anh chang ha fIon fon
Ia Ki/aki/apa, duoc raf nhIou nguoI bIof don
v fnh cach on ao va ua caI va.
V anh fa ua franh chap, gay han, non dan dan
moI nguoI dou sInh ra ac cam va cung nhau xua
duoI anh fa ra ngoaI fhanh.
Ki/aki/apa dI don khu mo dja voI mof frang
fhaI buon ba. Mof nha su Du-gia fhay fnh canh
fham fhuong cua anh fa, bon don hoI nguyon co.
Ki/aki/apa fhanh fhuc ko Io noI fnh. Su fhuong
fnh khaI fam cho y va fruyon phap fu fhIon
djnh:
Loi cua nguoi oa /oi cua moi nguoi kbac
Cung cbl /a am oang
Ma am oang tb cung cbl /a am oang
Hay quan tuong tat ca am tbanb
cu bicn mat trong bau troi kia
Giong nbu su bicn mat cua mot con sam sct
Cbung roi oao mot Jam mua.
Ki/aki/apa Ianh hoI duoc gIao phap va chuyon
can fu fap cho don khI chung dac.
274
ai s th 69
Kantalipa - Th khau gie vun
Cban su /a kim kbau
Tu bi /a soi cbl
Ta oa ba coi /ai
Tbanb tam oai tuyct ooi
Truyen thuyet
K
anta/ipa Iam ngho khau gIo vun, song o
vung ManiJbara.
Mof ngay no, khI dang Iam cong vIoc may va,
Kanta/ipa so y do cho kIm dam vao fay chay mau,
ong cam fhay dau nhoI fan frong fIm. Ong chof
buon cho so phan cua mnh, nam Ian ra daf khoc
fhan.
Mof Thanh nu |Dakini) hoa fhan fhanh nguoI
fhuong hIon ra noI: NguoI dung fhan khoc nua!
ay Ia qua bao doI fruoc, do nghIop baf fhIon cua
nguoI. NghIop qua nhu bong voI hnh. Nou nhu
nguoI khong fu fap, doI sau nguoI cung so con phaI
chju dung noI dau ay.
Vay xIn nguoI hay chI cho foI cach fhoaf
kho.
275
NguoI co fho fu fap fhIon djnh duoc chang7
Thua duoc, khong g co fho ngan duoc quyof
fam cua foI.
Thanh nu IIon dIom dao cho Kanta/ipa va gIang
vo Bon tam oo /uong |tu, bi, by, xa). a noI:
Gic oun /a bu oo
Kim may /a tri tuc
Hay Jung cbl tu bi
Kbau y pbuc ma mac
Cbc cbo cbo ba coi
Kanta/ipa Ianh hoI duoc gIao phap, fInh fan fu
fap cho don khI chung ngo.
276
ai s th 70
Dhahulipa Ngi ben day thng
Trong bau troi Bat Nbj
An cbua mot kbo tang tri tuc
Kbo co mot ai tm ra
Hay an tru trong Vo tac tuong
Tb nicm oui cban tbat sc Jcn gan
Truyen thuyet
D
babu/ipa sInh fruong o vung Dbokara, Iam
ngho bon day fhung bang co kusa roI mang
ra cho ban do sInh song qua ngay.
Mof ngay no, sau khI Iao dong qua nhIou, doI
fay cua ong bj fray xuoc rI mau nhIou cho v IoaI
co nay raf sac bon.
Qua dau nhuc, ong fm don mof noI vang vo
ngoI khoc fhan mof mnh. Mof nha su Du-gia nhn
fhay vo buon fuI cua ong, bon hoI fham co su va
Dbabu/ipa IIon ko Io noI nIom.
ChI mof vaI vof fray xuoc noI fay ma nguoI
con fhong kho nhu vay fh Iam fho nao nguoI
chju dung duoc noI dau kho Ion hon o canh gIoI
fhap7
CuI xIn fhay fu bI mo IoI cho con.
277
Vj su IIon khaI fam va Iam phop dIom dao cho
Dbabu/ipa, roI day phop fhIon djnh.
Thoo IoI day cua fhay, Dbabu/ipa fu fap 12
nam fh chung dac.
ai s th 71
Udhilipa - Ngi muon hoa chim
Tbco Juoi oong nicm /a ro Jai
Kbam nban cbju ngbicp /a giai ngbicp
Cbang tru oao Jau.
Tam /a cbinb
Tm kicm oan oo cbl pbi cong
278
Truyen thuyet
N
ho cong duc bo fh cua doI fruoc non
UJbi/ipa duoc fhua huong mof gIa faI do
so. Ong song xa hoa frong mof Iau daI frang Io.
Mof hom, ong dang ngam nhn canh vaf qua
khung cua so, chof fhay co nhung ang may ngu
sac fua hnh dang nhung con fhu va mof con sou
hIon ra roI bay maf huf vao bau froI. Ong nhu
fham CIa ma fa bay duoc nhu con chIm kIa fh
fhaf vuI fhu bIof bao.
Va y fuong ay Iuon am anh fam fr UJbi/ipa.
KhI aI su Karnaripa don Iau daI cua ong do khaf
fhuc, ong cung duong Su nhung fhu fof va ngon
nhaf ma ong co. o dap IaI, ong khan cau Su day
cho ong phap fhuaf do co fho bay bong nhu IoaI
chIm.
Su Karnaripa fruyon cho ong mon Catuspitba
Hagogim va bao ong phaI hanh huong don 24
Thanh dja do xIn cua 24 vj Dakini 24 IoaI duoc
fhao, va phaI fr fung chan ngon Kim cuong Tbanb
nu 10.000 Ian faI moI noI Thanh dja.
Sau khI cuoc hanh huong daI dang dang ay kof
fhuc, UJbi/ipa daf don frang fhaI khong con vong
279
fuong, nhan bIof ban chaf fhuc su cua cac phap va
chung dac fhan fhong. Qua nhIon ong da co fho
bay duoc nhu chIm.
ai s th 72
Kapalapa - Ngi mang bnh bat au lau
Tat ca bicn tuong oon kbong bai
Ao quan, trang suc o bcn ngoai
Lung Jco bnb bat bang xuong so
Co kboac Jay cbuycn /ay tu xuong
Ban nga tu no /a kbong tbat
Tm kicm /am cbi cbl pbi cong
Truyen thuyet
K
apa/apa Ia mof fhuong dan o xu Pajapuri,
co mof vo va nam con fraI. Chang may
nguoI vo maf som, Kapa/apa mang xac vo ra noI
mo dja.
Trong khI dang fhan khoc vo caI chof cua nguoI
vo you dau, ong nhan duoc fIn nam nguoI con fraI
cua ong cung dof nhIon qua doI.
Kapa/apa IaI mang xac nam dua con daf canh
fhI fho cua vo.
280
Trong hoan canh dau fhuong ay cua Kapa/apa,
chan su Krsnacarya xuaf hIon, hoI ong vo nguyon
do cua su dau buon ay.
ach aI duc! Vo con foI nay da chof ca. ToI
khong con cho nuong fua. ToI chI mong duoc chof
fhoo ho do khoI phaI chju dung noI dau kho nay.
Nay hIon huu! Taf ca chung sInh frong ba coI
dou bj dam may fu fhan bao phu, khong chI rIong
mnh nguoI chju noI kho sInh Iy fu bIof. Nou nguoI
chI ngoI fhan khoc ma khong Iam duoc g do voI
dI noI sau fh fhaf Ia vo ch. V fhan chof cung
dang rnh rap nguoI fung gIay, fung phuf, fof hon
hof nguoI non fu fap fhIon djnh do duf fru phIon
nao.
CuI xIn ngaI fu bI fhuong xof chI day cho
foI.
Krsnacarya Iam phop dua ong fa nhap vao
Man-Ja-/a cua Thu fhan Hcoajra va fruyon cho
gIao phap. o ho fro cho phap fu cua Kapa/apa, Su
Iay xuong cua nam nguoI con xau IaI fhanh vong
doo noI co cua Kapa/apa va dung xuong so cua
nguoI vo Iam bnh baf.
281
Hay quan fuong chIoc bnh baf nay va hu
khong Ia mof. Su fho nhap cua ca haI chnh Ia
cach fhIon djnh cua nguoI.
Thoo IoI day cua Chan su, Kapa/apa fu fap
frong 9 nam fh gIac ngo duoc chan Iy. o noI Ion
su gIac ngo cua mnh, ngaI doc ko:
Ta /a mot nba su u-gIa
Bnb bat bang xuong so
Va ta Ja nban ra
Ban cbat cua cbicc Jau /au nay
Va tbuc tinb cua cac pbap /a mot.
Voi tri giac nbu tbc, ta Ji /ai tu tai
Kbong mot Jicu g co tbc ngan ngai.
ai s th 73
Kirapalapa - Ke chinh phuc
Tu tbuo oo minb pbu /ay ta
8inb tam pban bict nguoi ooi ta.
Ngay /uc nban ra /c tbat ay
Bao nbicu oong tuong kbuat Jan xa
Ca tcn goi Pbat cung cbl /a nban bicu
cm Jan /am cbi kbap ba sa:
Kbi bict ban tam /a trong rong
Hnb tbu kbong co, tm Jau ra:
282
Truyen thuyet
K
irapa/apa caI frj mof vuong quoc rong Ion
va hung manh. Nhung nha vua khong bao
gIo fhoa man voI su gIau co cua mnh non fhuong
dom quan danh pha cac nuoc Iang gIong do vo vof
cua caI.
Tuy vay, nha vua khong ho co y nIom g vo
canh fan khoc cua chIon franh. Co mof Ian, nha
vua cung quan Inh dI fIop quan mof fhanh pho da
bj danh chIom hoan foan, va nha vua Ian dau fIon
fan maf nhn fhay nhung canh fuong haI hung sau
cuoc chIon. Phu nu, fro con, nguoI gIa, nguoI bonh
bj bo IaI frong fhanh v faf ca dan ong, fhanh
nIon dou da chay fron. Taf ca cac nan nhan dou
fIou fuy, hoc hac va doI khaf. Ho Iang fhang, vaf
vuong khap fron duong pho.
Chung kIon su fan pha cua chIon franh, nha
vua dong Iong fu bI, xuong chIou fha foI cho cac
fraI frang do ho co fho fro vo doan fu cung gIa
dnh.
Tu do, hang ngay nha vua dou fo chuc chan
ban, bo fh cho nguoI nghoo doI.
Mof hom, co nha su Du-gia don kInh fhanh do
283
khaf fhuc. Vua hoan hy cung duong cho Su nhung
fhu fof nhaf va khan cau Su gIao hoa.
Su Iam Io quI y cho nha vua, fruyon gIoI o Taf
va day cho vua vo on fam vo Iuong cung voI phop
fhIon djnh.
Nhung nha vua van khong fhoa man, ngaI
muon duoc fho Ianh phap mon foI fhang do co fho
chung ngo frong doI hIon faI.
So nguyon nhu vay, nhung cong vIoc frIou chnh
khIon vua fhaf kho Iong fu fap fInh fan. NgaI IIon
frnh bay fro Iuc voI fon su.
Vj chan su noI: NguoI hay quan faf ca chung
sInh frong ba coI Ia ko fhong soaI cac chIon bInh
kIou hanh. Trong vo fan cua ban fam Iuu xuaf
hang ha sa so cac anh hung hop Iuc danh baI ko
fhu kIa, do roI nguoI, duc vua vI daI, fam mnh
frong su vInh quang ay.
Nha vua Ianh hoI duoc y nghIa IoI day cua
chan su, co fho fInh fan fu fap ngay frong khI gIaI
quyof nhung cong vIoc frIou chnh. Nho do daf
don su gIaI fhoaf.
284
ai s th 74
Sakara Ngi sinh t hoa sen
Long ouong Basuka
cbc ngu nbung con nguoi Jau kbo
bang nbung tran mua Jam Jc.
Noi co quycn nang cao nbat cua Nbu Lai.
Long ouong cua tri tuc
Ban nbung con mua xuan mat mc cua Bi mat
pbap
Cbo nbung ai may man bicu Juoc /y am Juong.
Truyen thuyet
I
nJrabbuti caI frj vuong quoc Kanci gom mof
frIou bon fram ngan ho, nhung chua co con
noI nghIop.
NgaI cung hoang hau ngay dom cau khan TroI,
Phaf ban cho ngaI mof hoang fu.
Sau fhang sau, hoang hau nam mong fhay ba
nuof fron ngon nuI Mcru, uong can nuoc cua mof
daI duong, gof haI cua ba dam naf ca ba coI fho
gIoI.
uc vua khong du kha nang do gIaI fhch gIac
mong. NgaI ban Ionh so fhuong cho nhung aI co
fho gIaI doan duoc. Mof dao sI don noI voI ngaI:
285
ay Ia dIom bao fruoc su ra doI cua mof bac aI
fr, mof vj o Taf, hay mof bac MInh quan, mof v
vua cua Vuong quoc chan Iy. Ngay Iuc ngaI sInh ra
so co mof fran mua vang bac fuoI dou khap noI.
Qua nhIon sau do hoang hau fhu fhaI. Va dung
nhu IoI fIon doan, don ky khaI hoa no nhuy IIon co
mof con mua vang bac do xuong noI noI.
Sau khI con mua duf, nguoI fa phaf hIon ra mof
haI nhI nam fron doa son Ion frong vuon fhuong
uyon.
Vj hoang fu so sInh duoc daf fon Ia 8aroruba.
o cong duc doI fruoc cua hoang fu non fu khI
ngaI sInh ra, dan chung Iuon duoc song frong su
sung fuc.
If Iau sau, hoang hau IaI sInh fhom mof hoang
nam.
KhI duc vua bang ha, 8aroruba fu choI vIoc ko
vj ngaI vang, frao vuong quyon cho om. an fhan
ngaI fro fhanh mof fu sI.
RoI khoI hoang cung, 8aroruba dI vo pha 8ri
Dbanyakataka do fm Chan su. Tron duong dI fam
su hoc dao, 8aroruba da gap duoc Chan su. ay
chnh Ia hoa fhan cua o Taf Quan Tho Am.
286
o fhu fhach 8aroruba, o Taf noI voI 8aroruba
rang ngaI cung co fho hIon Io phap fhan. Nhung
8aroruba fhanh fhuc fhua voI fhay rang ngaI
khong fho fu mnh dI don gIaI fhoaf.
8aroruba cung knh danh Io vj Chan su do cau
phap. o Taf IIon hIon fhan fruyon phap fhIon
djnh Hcoajra cho 8aroruba roI bIon maf.
8aroruba fIop fuc dI don 8ri Dbanyakataka do
fu fap fhIon djnh.
Mof hom, co mof vj du fang fu xa don noI ngaI
8aroruba dang fu fap do fm hIou gIao phap. Vj
nay xIn Iam fhj gIa cho ngaI voI dIou kIon Ia khI
nao ngaI dac qua fh fruyon phap cho ong fa.
Su dong y. Vj du fang IIon Iuu IaI frong hang
dong do phuc vu ngaI frong suof 12 nam.
Ngay vao Iuc ngaI 8aroruba baf dau nhap fhaf,
nan doI hoanh hanh khap noI v nang han, nguoI
chof nhIou vo ko.
So bIon co nay Iam kInh dong don Chan su, fro
ngaI vIoc fhIon djnh cua fhay, non nguoI fhj gIa
Im Iang khong fIof Io.
287
Vao ngay cuoI cung cua fhIon fhaf fraI qua 12
nam, nguoI fhj gIa don khaf fhuc faI hoang cung,
nhung ngay ca faI day nguoI fa cung chI co fho
cung duong cho ong mof chon gao nho.
Ong can fhan mang vo dang Ion vj Chan su.
RuI fhay, khI vo don noI, Iuc buoc qua nguong cua
fh vj nay vap fo, Iam roI baf gao vung vaI khap
noI.
Su fhay fho, bon hoI: NguoI say a7
Thua khong! o fu chI v qua doI bung non dI
khong vung.
NguoI khong fm duoc fhuc an a7
NguoI fhj gIa fhu fhaf rang ong da gIau fhay
vo nan doI. Su quo frach: Co sao nguoI khong cho
fa bIof7 Ta co fho Iam mua do cuu dan Ianh.
8aroruba nhaf nhung haf gao bj do duoI daf
roI dI ra mof dong song. TaI day, ngaI fac phap
cung duong cho cac Ho phap Iong vuong, doan
dung an chu frIou fhInh fam vj Iong vuong don
quo frach cho don khI dau cua bon ho sap vo fung.
NgaI mang rang: Nan doI nay Ia do cac nguoI gay
ra. Cac nguoI phaI chju frach nhIom. Hom nay
cac nguoI phaI Iam mof con mua fhuc pham, ngay
maI Ia mua ngu coc, ngay ko fIop IaI Ia mua fhuc
288
pham, sau do phaI mua vang, bac frong ba ngay.
on ngay fhu bay, hay mua nhu bnh fhuong.
Cac vj Iong vuong vang Ionh Iam fhoo IoI Su.
Sau do Su fruyon fam phap cho Pama, fon cua
vj fhj gIa, va dan do do fu: NguoI khong duoc
hanh dong v IoI ch cua ban fhan ma hay v IoI
ch cua chung sInh. Nou khong, nguoI so khong
bao gIo daf foI cuu canh gIaI fhoaf. Sau khI fa dI
roI, nguoI non don 8ri Paroata ma fu fap.
NoI roI, nhu co doI canh, Su bay vuf vao khong
frung.
Sau khI Pama don 8ri Paroata fh Iay mof nang
cong chua Iam vo, nhung ca haI vo chong dou fu
bo cung dIon vao song frong mof khu rung gIa cho
don khI fu chung.
ai s th 75
Sarvabhaksa - Ke hau an
Trong oo minb tat ca mui oj Jcu kbac nbau
Trong giac ngo moi tbu Jcu mot oj
Kbi con oo minb, Nict-ban oa Luan boi /a bai
Kbi giac ngo, ca bai /a mot
289
Truyen thuyet
S
aroabbaksa Ia fhan dan cua uc vua
8ingbacanJra fhuoc Vuong quoc Abbira.
Ong fa co mof caI bung raf fo va an khong bIof
no, co fho an baf cu mon g ma ong vo duoc.
Mof hom khong fm duoc du fhuc an, bung con
cao du doI, 8aroabbaksa don ngoI o mof caI hang
da, dau oc suy nghI mIon man don caI an.
Chan su 8araba gap ong fa o chon nay bon hoI
han. Ko hau an noI: ung foI Iuc nao cung con
cao nhu Iua, an raf nhIou nhung chang ho bIof no.
ToI dang doI Iam.
Nou nguoI khong chju dung duoc caI doI, khI
faI sInh frong IoaI nga quy fh nguoI bIof Iam
sao7
Nga quy Ia g7
aI su 8araba IIon gIaI fhch vo ban chaf cua
IoaI quy doI nay va nguyon nhan phaI fhac sInh
vao do.
Ngho xong, 8aroabbaksa rung mnh kInh so,
voI fhua: Iam sao foI co fho franh khoI bj doa
vao ac dao7 XIn fhay mo Iong fu bI cuu gIup.
290
Su dIom dao va fruyon phop fhIon djnh ma
Chan su Bbusuku da fu fap: Hay quan fuong
bung nguoI Ia bau froI, suc nong frong bao fu Ia
mof dam chay Ion, fhuc an uong Ia faf ca cac phap
fho gIan. KhI an, hay nuof ca vu fru vao.
8aroabbaksa fu fap mof cach mIon maf. Trong
fhIon djnh, ong nuof ca maf frang, maf froI va nuI
Mcru, khIon fho gIan chm frong bong foI.
an chung kInh hoang fruoc vIoc Ia ay. Cac
ThIon nu fm don cau xIn ngaI 8abara. Su bao
voI do fu: Hay quan fuong nhung g nguoI an dou
khong rof rao.
8aroabbaksa vang IoI fhay fIop fuc fu fap don
khI daf fhan fhong ai tbu an. KhI ay, maf frang,
maf froI IaI hIon ra foa sang nhu fruoc.
ai s th 76
Nagabodhi - Ke trom
o /a mot gia tai /on Janb cbo cbung ta
Va cbo nbung ai song trcn trai Jat
c cbung ta tu giai tboat kboi Joi ngbco
Kbi ta nam /uoi guom tri tuc
Voi nicm tin sc cbicn tbang ma quan
8au cuoc cbicn ta oui oay cung ban
291
Truyen thuyet
T
rong fhoI gIan aI su Arya Nagarjuna
|Iong Thu) con Iuu fru faI vung 8uoama
Vibara, co mof ko from dung rnh rap bon ngoaI
can nha.
ung noI nguong cua, fon from fhay aI su
dang dung bua bang nhung baf vang. Y mong fam
djnh vao danh cap. aI su doc duoc y nghI frong
dau ko from, bon ra cho han mof caI coc bang
vang.
Thay hanh vI Ia ky cua Su, fon from phan van
fu hoI: Iao froc nay Iam g fho nhI7 Chang Io ong
fa bIof duoc y nghI cua fa7
292
Ca from IIon kou Ion: TaI sao ngaI Iam nhu
vay! ToI khong can danh cap no dau.
Ta Ia Arya Nagarjuna. TaI san cua fa cung Ia
cua nguoI. Cu an uong fhoaI maI va o IaI day bao
Iau cung duoc. KhI nao chan, muon ra dI, nguoI co
fho mang fhoo nhung g ma nguoI fhch.
Cung cach Ia fhuong cua nha Su chang khac
nao mof nhaf guom chom manh vao fam fhuc cua
ko from kIa. Anh fa rap mnh cung knh danh Io
va cau xIn aI su fhu nhan Iam do fu.
aI su Nagarjuna fruyon cho y phop fhIon djnh
Gubyasamaja:
Giu tam kbong kboi nicm
Quan tuong mot canb gai
An tru noi Jlnb Jau
Anb sang mau bong nbat
8oi roi kbap cbau tban.
oc baI ko xong, aI su van fhan fhong hoa ra
vo so cua caI ngoc nga chau bau khIon ko from kIa
vuI fhch khong con muon ra dI.
Anh fa quyof fam fu fap fhIon djnh fhoo IoI
Su day. Sau 12 nam kho Iuyon, mof cay gaI Ion
dof nhIon nho ra fu xuong so cua NagaboJbi Iam
293
cho ong dau don don fof cung. Ong mang vIoc nay
fhua voI Chan su Nagarjuna.
Su cuoI Ion, doc ko:
Gai kia /a sac y
Gay tbuong ticb cbung sinb
icn Jao cbo /a tbat
Pbicn nao kbong bc ooi.
Cac pbap oon kbong tbat,
Tan bop nbu may troi
May kbong Jcm /oi /ac
May cbang nao bai ai.
Qua IoI day cua aI su, NagaboJbi fhau hIou
duoc fnh duyon hop cua cac phap. NgaI fIop fuc
fu fap frong 6 fhang fh dac phap, gaI nhon kIa fu
bIon maf.
Sau do, Su fruyon cho NagaboJbi fam daI fhan
fhong va chI djnh ngaI Ia nguoI ko fhua gIao
phap.
ai s th 77
Darikapa - Ong vua no le
Canb gioi tbanb tjnb
san co trong moi cbung ta
Nbung oo minb cbc pbu
294
kbicn ta kbong nbn tbay
Hay ticb /uy cong Juc oa quan cbicu.
Cbo Ju cbung ta no /uc trong nbicu kicp
Nbung kbong co Cban su
cbung ta cung kbo nbn ra
Truyen thuyet
S
au mof cuoc san ban, uc vua InJrapa/a
fron duong quay vo hoang cung. NgaI dI
ngang qua mof khu cho Iuc gIua frua.
uc vua nhan ra ao su Luipa frong dam dong
dang vaI chao ngaI. Vua bao voI su Luipa: NgaI
Ia mof frang nam fu fuong mao khoI ngo fuan
fu. ung an nhung fhu uon fhoI nua. Ta so cung
phung day du cho ngaI faf ca nhung fhu can fhIof,
fham ch ca vuong quoc cua fa, nou ngaI muon.
Nou bo ha co fho cung duong su fruong sInh
baf Iao, ban fang so vuI Iong don nhan.
Ta khong co dIou ay, nhung fa co fho fang
ngaI vuong quoc Ian cong chua, con cua fa.
Tau o ha! Iou do chang mang IaI ch IoI g
cho ban fang.
uc vua cam fhay phan van, ngaI xoay nguoI
IaI bao voI vj daI fhan ba-/a-mon cua ngaI: Qua
295
fhaf dung nhu IoI nha su kIa noI. NgaI vang, dIon
ngoc chI mang IaI cho fa nhung phIon foaI. Tron
doI nay, fa chua ho fhIou fhon mof fhu g, ko ca
nhung mon ngon, vaf Ia, y phuc sang frong, phu nu
my mIou. Nhung moI fhu dou Iam fa chan ngaf!
Sau cuoc ky ngo ay, vua InJrapa/a fhoaI vj,
nhuong ngoI IaI cho fhaI fu. NgaI cung mof vj
quan daI fhan fm don noI su Luipa an cu do hoc
dao.
Su an can fIop don va fhoo uoc nguyon cua haI
nguoI, Luipa fruyon cho 8amara an pbap.
Ca haI khong co vaf g cung duong cho Su non
ho dI don quyof djnh cung duong chnh ban fhan
ho nhu nhung nguoI no Io.
Ko do, Su dan haI mon do nay don vung daf
Orissa, bang qua xu Bbiraputi do foI Jantipur.
ay Ia mof fhanh pho Ion co ba fram ngan ho
gIa dnh. Trong fhanh pho nay co mof ngoI don
Ion. Song frong ngoI don Ia bay fram nu vu cong
chuyon frach vo nghI fhuc cung fo.
Su Luipa fm don gap ba chu ngoI don fon
Ia Darima, hoI xom ba fa co can mua no Io hay
khong.
296
Darima nhn fhay fuong mao nha vua, bon
bang Iong ngay va frao cho su Luipa mof fram
dong fIon vang, sau khI fhoa fhuan haI dIou kIon:
Mof Ia nha vua duoc phop ngu rIong, haI Ia nha
vua so duoc fra fu do sau khI phuc vu du fhoI gIan
fuong xung voI so fIon da ban.
Nhan fIon xong, su Luipa cung vj daI fhan ra
dI.
Nha vua phuc vu ba chu ngoI don frong 12 nam.
Hang ngay, ong rua chan, don dop va Iam du moI
fhu cong vIoc vaf vanh khac.
Tuy vay, nha vua khong ho xao Iang IoI day cua
Chan su. Nha vua Iuon Iuon fo ra fu fo Iam fhay
cong vIoc cho nhung no Io khac, non raf duoc moI
nguoI fhuong mon.
Mof hom no, co mof nha vua fon Ia Kunci mang
fhoo 500 dong fIon vang don ngoI don do gIaI fr.
MoI Ian duoc phuc vu, vua Kunci fhuong cho
nha vua frong Iof no Io bay dong fIon vang.
Vao mof dom froI nong, vua Kunci cam fhay
kho chju frong nguoI, ong dI ra bon ngoaI do dao
choI. Chof ngho co muI huong fhom ky dIou va
297
nhn fhay anh sang phaf ra fu mof Ium cay, nha
vua fo mo fm don. Va fhaf ngac nhIon, nha vua
fhay ko no Io kIa dang ngoI fron mof ngaI vang,
chung quanh Ia 15 fhIou nu vo dop nhu fIon nga
dung hau. Vua Iap fuc bao cho ba chu Darima.
a nay chay voI don noI, quy goI fhua: Chung
con nguoI pham maf fhjf non khong nhan bIof
ngaI Ia bac Thanh fang. XIn ngaI fha fhu cho
chung con foI baf knh da khIon ngaI phuc vu nhu
ko foI fo.
Su chI mIm cuoI, Iang Io bay vao khong frung.
ai s th 78
Putalipa - Ke mang anh tng
Pbat tinb nam trong moi cbung sinb
ung tbco con Juong cbap tbu
ma tri giac Ja tu bo
Co gang quay oc nco Pbat tam
Hicn nbicn nguoi sc cbung Juoc Jao
Ai Juoc Cban su ban pbap /uc
Nguoi ay tbam nbap oao pbap gioi
Ncm Juoc oj cbung cua Tuyct Joi
Dau an Kim cuong an /cn nguoi
298
Truyen thuyet
P
uta/ipa sInh fruong o vung Banga/a, do co
duyon doI fruoc non duoc mof nha su Du-
gia fruyon cho phop fhIon djnh Hcoajra.
Vj Chan su frao cho Puta/ipa mof buc hoa Man-
Ja-/a, frong do co fuong cua Thu fhan Hcoajra va
can dan: NguoI hay doo buc hoa nay o fruoc nguc
fron duong hanh dao.
Puta/ipa vang IoI fhay, fu fap frong 12 nam fh
chung dac, nhung khong mof aI co fho nhan bIof
dIou ky dIou nay.
Mof hom, Puta/ipa don khaf fhuc faI hoang
cung, uc vua bong do y fhay vj Thu fhan Hcoajra
frong buc hoa dung fron vj fhan ma nha vua Iau
nay fho phung.
Hnh anh nay khIon nha vua cam fhay bj xuc
pham, ngaI quaf Ion: Co dung Ia vj fhan cua
nguoI ngoI Ion fron vj fhan cua fa nhu ngoI fron
mof chIoc ngaI khong7
Su fu fon dap: uc hoa nay khong do foI vo.
No Ia kIof fac cua mof ngho sI dch fhuc. Co Io
hnh vo nay pham fhuong, nhung su fhaf dung Ia
nhu vay.
299
Nha vua co vo nguoI gIan, noI: uc hoa raf
dop va duong nof fInh xao, nhung co sao vj fhan
cua nguoI IaI su dung vj fhan cua fa nhu mof caI
ngaI7
Tau o ha! Vj fhan cua foI cung Ia vj fhan cua
o ha.
NguoI co fho chung mInh cu fho phap Iuc vo
bIon noI vj fhan cua nguoI chang7
Tau o ha! Iou nay khong kho. ChI can o
ha saI nguoI vo mof buc hoa ma frong do vj fhan
cua o ha ngoI bon fron vj Thu fhan cua ban fang.
TraI qua mof dom, vj fr cua haI Thu fhan so dao
nguoc.
Nou su vIoc dung nhu IoI, fram fho so quI y
Phaf phap.
oan vua cho voI hoa sI don vo mof buc hoa
fhoo IoI do nghj cua Su. Qua nhIon, sang hom sau
vj fr cua cac Thu fhan da dao nguoc IaI.
Qua cam phuc phap Iuc cua nha su, Vua cung
frIou fhan dou xIn quy y Tam bao.
300
ai s th 79
Upanaha - Th ong giay
Nbung mau kbuon cua mot trai tim tbanb tjnb
Kbong pbai Juoc tao boi oong tuong,
ma no tu bicn bicn
Ncn tbuc tbc /uon /uon sinb Jong
c Jap ung nbung nbu cau oa kbat oong cua ta.
Truyen thuyet
T
aI 8cnJbonagar co mof nguoI fho gIay fon
goI Ia Upanaba. Mof ngay no, ong fnh co
gap mof nha su Du-gia dI khaf fhuc frong fhanh.
Upanaba sInh fam nguong mo non dI fhoo nha su
ra fan noI mo dja.
Su nhan fhay nguoI fho gIay co day du fn can
non gIang vo Tu Jicu Jc va nhung IoI ch cua su
gIaI fhoaf.
Ko do, Su khaI fam cho y bang baI ko:
Nbung cai cbuong Jo nguoi tao ra
c gan /cn Joi giay Jcm ban
Am tbanb rco oui trcn Joi cban cua kc kbac
Ticng cbuong rung trcn buoc cban
Kbac nao ticng am oang cuoc Joi.
301
Hay quan nicm rang.
Kbong co su pban /y giua am tbanb ay.
Upanaba fu fap frong 9 nam fh fru duf vo
mInh va daf fhan fhong ai tbu an.
ai s th 80
Kokilipa - Ke sanh ieu
Vo tac tuong /a giao pbap bi mat
Kbong rang buoc /a nban ra ngba /on
Nicm oui kbong cbu Jicb /a tbicn Jjnb
Kbong Jat cai g /a muc Jicb toi tbuong
Truyen thuyet
V
ao nhung fhang mua ho nong nuc, uc vua
Koki/ipa fhuong roI hoang cung do don
mof khu rung nho gan do fhuong ngoan vo dop
cua fhIon nhIon.
NgaI fhuong ngoI fron nhung fam dom duoc
boc bang vaI Iua, frong khI cac cung nu vay quanh
ca haf, nhay mua cho nha vua gIaI fr.
Mof Ian, frong khI nha vua dang vuI dua voI
cac cung nu, mof nha su Du-gia don gan do khaf
fhuc nhung Inh canh xua duoI ngaI dI.
uc vua ngho fhay bon quo mang dam Inh roI
cho moI nha su don bon canh.
302
Vua an can fIop daI va cung duong vaf fhuc cho
Su, doan hoI mof cach fu man: Cach song cua Su
va IoI song cua fa, caI nao mang IaI nhIou vuI fhu
hon7
Vj su dap: Tau bo ha, mof dua fro so fra IoI
rang IoI song cua ngaI Ia vuI fhu nhaf, nhung mof
bac fr gIa so cho rang cach song cua ngaI Ia mof
IoaI doc duoc doI voI fam hon.
Y aI su muon noI g7
Nou o ha pha fron quyon Iuc fho fuc voI ba
doc |fham, san, sI) fh cuoc doI cua o ha so kof
fhuc mof cach fham haI, chang khac nao uong
ruou doc voI fhuc an ngon.
uc vua KokIIIpa von fhong mInh non nhanh
chong Ianh hoI IoI day cua Su.
NgaI quy y voI Su va duoc fruyon cho phop
fhIon djnh 8amoara.
Khong bao Iau, ngaI nhuong ngoI IaI cho con do
co dIou kIon fu fap.
uc vua fhuong don mof khu rung do fhIon
djnh, nhung fam ngaI hay xao dong boI fIong hof
cua IoaI chIm Kobi/a.
Iof duoc fro ngaI cua do fu, vj fon su day:
303
Nbu nbung Jam may Jcn,
oan ou trcn bau troi im oang.
Tao con mua tbam nbuan cay co
8am no trong tai nguoi
oa mua oong tuong ruoi /cn nicm cam xuc
Cay ba Joc no boa
Nbung Joa boa pbicn nao
Kc nbu bang ycu tbicb.
Trong oo tan ban tam
Bau troi tbuong tjcb tnb
Kbong sam sct
Kbong am tbanb cuong no
Cbl co may an /ac
Mang /ai nbung giot nuoc ngot ngao
Nuoi Juong cay nam tbuc
ay cbinb /a pbcp /a
Cua mot bac tri gia.
uc vua ngho fhoo IoI day cua Chan su, fhuc
hanh fhIon djnh sau fhoI gIan 6 fhang fh dac
phap.
304
ai s th 81
Anangapa - Ke ng ngan
Luan boi /a giac mong
8ac tban tua cau oong
Tbam Juc /a tcn Joc
Cam sau Ja tbjt nguoi
Mc /oan cbo /a tbat
Nbu Jom giua bu kbong
Tlnb giac tan mong ao
Truyen thuyet
T
rong nhIou kIop qua khu, Anangapa da fu
hanh fu bI va nhan nhuc, do vay khI faI
sInh vao kIop nay, ong co duoc fhan fuong dop
do va frang nghIom. MoI khI so sanh mnh voI
ko khac, Anangapa fhuong fo ra raf fu man, cao
ngao.
Mof hom, co mof nha su Du-gia don cho
Anangapa do khaf fhuc. Ong hoan hy ngo y moI
nha su Iuu IaI fu gIa cua ong f hom.
Su chap nhan. Anangapa rua chan cho Su va
chuan bj cho nghI ngoI, doan cung duong vaf
fhuc.
305
Sau do, Anangapa hoI: Co sao ngaI fu doa day
ban fhan mnh nhu fho7
o fu mnh gIaI fhoaf khoI vong sInh fu.
Vo co ban, co su khac bIof nao vo fnh cach
gIua ngaI va foI7
Nha su noI: Co khac bIof raf Ion. KIou man
Ia fnh cach hIon huu. Iong kIou hanh khong co
nang Iuc sang fao. Tn fr Ia fnh cach cua foI, va
chI nIom xac fn moI co fho fao ra nang Iuc vo
fan.
Nang Iuc g, fhua aI su7
Truoc hof Ia nang Iuc fu fap Phaf phap do hoa
gIaI nhung phIon nao frong coI Iuan hoI, nhung
rof rao hon ca Ia nang Iuc fhanh Phaf dua fron
can ban fn fr.
Ko pham phu nhu foI co fho daf foI nang Iuc
ay khong7
Ngho nghIop chuyon mon cua hIon huu Ia
g7
ToI khong co ngho nghIop chuyon mon nao
ca.
Vay hIon huu co fho ngoI yon do fu fap fhIon
djnh chang7
306
Thua aI su, foI nghI vIoc ay foI co fhua kha
nang.
Ianh fhay!
Su IIon fruyon phap fhIon djnh 8amoara cho
Anangapa. Nho can fnh fhuan fhuc non chI sau
6 fhang fu fap, Anangapa gIac ngo fhau dao duoc
chan Iy.
ai s th 82
Laksminkara - Nang cong chua ien loan
Tbu nbat, bac tri gia tao bnb anb giac ngo
Tbu bai, bac tri gia
tbicn Jjnb mot cacb kicn tr
oc tinb rong kbong cua cac pbap
Tbu ba, bac tri gia tu bict
mnb pbai /am nbung g can /am
Truyen thuyet
L
aksminkara Ia om gaI cua vua InJrabbuti
fhuoc vuong quoc 8ambbo/a. Tu fhuo bo,
vj cong nuong nay van fhuong don du cac buoI
fhuyof phap, va co co fam hIou bIof sau rong vo
Mat tong |Tantra).
Nhung hoang huynh cua co Ia duc vua InJrabbuti
da hua ga ba cho hoang fu xu Ja/cnJra, con vua
Lankapuri.
307
on ky han ruoc dau, co phaI roI quo huong
do vo nha chong. Nhung khI don noI, co fu choI
khong chju vao hoang cung. Co noI: Hom nay Ia
ngay xau, fa khong fho nhap cung.
KhI dI dao quanh bon ngoaI hoang cung,
Laksminkara cam fhay fhaf vong gho gom v dan
chung xu nay khong phaI Ia fn do dao Phaf.
IIon sau do, mof vj hoang fu fro cung dam fuy
fung dI ngang qua. Ho vua fro vo fu mof cuoc san
ban voI nhIou xac fhu froo Iung Iang fron yon
ngua. Mof nguoI fuy fung cua Laksminkara do hoI
va bIof rang vj hoang fu vua moI dI qua chnh Ia
chong sap cuoI cua co.
Ia mof Phaf fu fhuan fhanh, Laksminkara cam
fhay mnh nhu mof ko bj phan boI. a fhan khoc
vaf va don ngaf xIu: Anh fa cung Ia con nha Phaf,
v sao IaI guI fhan fa don chon ac fruoc nay!
KhI Laksminkara hoI fInh, co dom faf ca cua
hoI mon phan phaf cho dan nghoo frong fhanh
pho fruoc khI vao hoang cung. on noI, co fu gIam
mnh frong can phong ma hoang fu danh rIong
cho co dau moI va fu choI khong cho aI vao frong
muoI ngay.
308
Laksminkara xo rach ao quan roI Iay Io noI,
bun daf frof Ion khap nguoI, foc do bu xu va gIa
vo dIon daI.
VoI fuong mao bo ngoaI gom ghIoc nhu mof ko
dIon nhung frong fam Laksminkara van Iuon chu
muc fhIon djnh.
Thaf vong, vj hon phu cua co cho voI cac ngu
y don do chua frj, nhung khong mof aI co fho don
gan duoc Laksminkara.
Co gIa vo gIan du fan cong ho, nom vao ho baf
cu fhu g ma co vo duoc.
RoI fhoI gIan qua dI, nguoI frong hoang cung
khong con quan fam don ba hoang dIon daI nay
nua. Co hoI fhuan fIon do cho Laksminkara co
fho fron fhoaf da don. a nhanh chong fron khoI
hoang cung.
an ngay, Laksminkara dI nhaf nhung fhuc an
du fhua ma nguoI fa vaf cho nhung con cho hoang.
an dom, ba ra chon mo dja do nghI ngoI.
ay nam sau, Laksminkara chung dac fhan
fhong ai tbu an. Co fruyon fam phap cho mof
vj do fu. NguoI nay chI Ia ko quof don cac ho x
309
frong hoang cung, nhung ong fa nhanh chong daf
foI muc dch fu fap.
Cho don mof ngay no, duc vua Ja/cnJra frong
mof cuoc dI san bj Iac IoI. NgaI dung chan do nghI
ngoI nhung ngu quon frong con mof moI.
KhI vua fInh gIac fh bong dom da buong xuong
khIon ngaI khong fm fhay IoI vo. KhI dI ngang
qua hang dong noI vj nu Du-gia Laksminkara fru
ngu, vua fo mo nhn vao bon frong. NgaI fhay mof
vj nu Du-gia foan fhan phaf sang va chung quanh
co vo so fhIon nu dung hau.
Mof nIom nguong mo khoI Ion frong fam nha
vua, ong khong nghI don chuyon fm duong quay
vo hoang cung nua. Nha vua buoc vao cung knh
danh Io fruoc vj Thanh nu va xIn nuong fhoo gIao
phap cua ba.
Laksminkara bao: NguoI khong nhaf fhIof
phaI fro fhanh mon do cua fa. Chan su dch fhuc
cua nguoI Ia mof frong nhung nguoI phu frach
quof don ho x frong hoang cung. Vj ay Ia mof bac
chung dac.
Trong hoang cung co raf nhIou nguoI Iam cong
vIoc nay. Iam sao co fho nhan bIof vj Chan su
ay7
310
Vj ay chnh Ia nguoI sau khI hoan faf bon
phan cua mnh fhuong hay bo fh vaf fhuc cho ko
nghoo kho.
Thoo IoI chI dan do, duc vua fm fhay vj Chan
su cua mnh. Nha vua moI vj ay don bo rong, daf
ngaI Ion ngaI vang va cung knh danh Io, cau xIn
duoc fruyon phap.
Vua duoc Iam phop quan danh do khaI fam va
Ianh fho phap fhIon djnh Kim cuong Varabi.
ai s th 83
Samudra - Th mo ngoc trai
Nban ra cai kbong sinb
ma kbong trai qua tu tap
Nba Du-gia kia /a mot kc an tbjt Jong /oai
ooi Jua bc am trcn tay
Ncu pbap tbicn Jjnb cua y
/a ban cbat cua cbinb mnb
Kbac nao con ooi kia kct Juoi oung /ay
Truyen thuyet
S
amuJra Iam ngho fho Ian o 8aroatira.
Thuong ngay, ong dong fhuyon ra fan khoI
xa, Ian sau xuong day daI duong do mo fraI Iay
ngoc roI dom ra cho ban.
311
Mof bua no, sau mof ngay ngam mnh duoI Ian
nuoc sau Ianh Ioo, 8amuJra khong fm duoc mof
vIon ngoc fraI nao, ong fa dI fho fhan don noI mo
dja, Iong buon buc va fhan fham cho so phan.
aI su Acintapa fhay nguoI fho Ian dang buon
rau non an uI ong fa: Taf ca chung sInh dou bj
chI phoI boI Iuaf nhan qua. KIop fruoc nguoI gIoo
haf gIong g, kIop nay nguoI huong IoaI fraI cay
ay. Hay cam chju!
Nhung 8amuJra naI nI: Thua fhay! Cau mong
fhay ru Iong fu bI chI cho foI IoI fhoaf ra khoI fnh
canh nay.
Su gIang gIaI cho 8amuJra vo on fam vo
Iuong va on su an Iac:
Long tu bi cbc cban tam gio,
Vui boa bop kbicn tam tbanb tban
au /uu xuat mot /uong an /ac
Bon nicm oui tu o bon /uan xa
Quan kbong tinb cbang roi an /ac
Tb kbo Jau kbong tbc Jcn gan.
8amuJra hIou duoc you Iy cua IoI day. NgaI
fhIon djnh frong 3 nam fh dac fhan fhong ai
tbu an.
312
ai s th 84
Vyalipa - Nha luyen kim thuat
Hnb anb cua tbuc tbc rot rao
La bnb anb cua oj Cban su
co quycn nang oo song
Noi tjcb tnb nbat /a Jc ngam nbn kbong tinb.
Hoa bop tron ocn /a nban ra
ban cbat cua su cbung Jac
Va kbi ban noc mot boi can bct sua troi
Ngba /a ban Jang ton tai Jay
Truyen thuyet
N
guoI ba-/a-mon gIau co kIa fon goI Ia
Vya/ipa, nuoI uoc vong muon duoc fruong
sInh baf fu. Ong fa mua mof Iuong fhuy ngan raf
Ion, doan fhom cac duoc fhao vao fhuy ngan do
nau fhanh mof fhu cao dac sof.
Nhung v con fhIou mof IoaI duoc IIou non fhu
cao dang do ay khong co cong hIou. Trong con gIan
du, ong fa nom quyon cam nang bao cho fhuoc
fruong sInh xuong dong song Hang.
Iuc bay gIo, Vya/ipa Iuyon fap phap fhIon djnh
cua dao Ba-/a-mon duoc 13 nam non duong vaf foo
IaI nhu chua fung co. Ong song nhu mof ko hanh
khaf Iang fhang khap noI.
313
Mof ngay no, ong fhay mnh dang o frong mof
ngoI Iang bon bo song Hang. Can day Ia ngoI don
PamacanJra.
TaI day ong gap mof co gaI Iau xanh. Co ky nu
nay khoo voI ong mof quyon sach ma co da nhaf
duoc khI dI fam fron song. Vya/ipa cuoI ngaf khI
xom no, v do chnh Ia quyon sach fruoc day ong
da nom xuong dong song Hang.
oan ong ko IaI moI chuyon cho co gaI ngho.
Co cam fhay bj cuon huf boI y fuong duoc song
Iau, bon co nha y fang cho Vya/ipa ba muoI Iuong
vang do fIop fuc cong vIoc dIou cho fhuoc.
an fhan Vya/ipa van con ho nghI va khong
dam fIn rang cong vIoc nghIon cuu so mang IaI
kof qua. Nhung co gaI fo ra hof suc khch Io, va
mof Ian nua Vya/ipa mua fhuy ngan vo do fIop fuc
dIou cho fhuoc.
Sau mof nam mIof maI Iam vIoc, van khong co
mof dau hIou nao noI Ion su fhanh cong, v con
fhIou mof IoaI dao hong |Myroba/an).
Tuy nhIon, mof hom khI co gaI dI fam vo, mof
canh hoa bo f ngau nhIon dnh fron dau ngon fay,
va khI co fa vay nho, no roI vao bnh fhuoc cua
Vya/ipa. Iap fuc co nhung dau hIou cua su fhanh
cong. Co voI vang bao cho Vya/ipa.
314
Ong Io ngaI Ia b maf nay Io ra ngoaI, nhung co
gaI doan chac chua ho do fIof Io dIou quan frong
nay cho mof aI.
om hom ay, co gaI ruoI mof f co chaf |Cbiraita)
Ion fhuc an cua Vya/ipa. Truoc day, Vya/ipa khong
fho an duoc IoaI rau chaf ngaf nay, nhung gIo day
ong co fho fhuong fhuc mof cach ngon Ianh. Co
cho rang day Ia hIou qua cua fIon duoc.
Vya/ipa gIaI fhch: au hIou fhanh cong can
ban cua cong phu dIou cho fIon duoc gom co fam
dIom Ianh, kof fu fhanh hnh fron xoay chuyon fu
fraI sang phaI, bay IIong fron khong frung. Nhung
dIom Ianh ay Ia: mof caI Iong quy, haI con ca
vang, mof bnh dung ngoc, mof doa hoa Kama/a,
mof fam dom frang, mof vIon kIm cuong, mof Ia
phuon va mof Iuan xa co fam nan hoa.
Vya/ipa cung co gaI va mof con fho dong uong
fIon duoc, va ca ba fro non baf fu.
VoI fnh ch ky, Vya/ipa fu choI khong cho aI
khac bIof don cong fhuc cho bIon IoaI fIon duoc
nay.
Sau do, ho Ion cac coI TroI do fru ngu, nhung
chu fhIon xua duoI khong cho ho vao ThIon gIoI.
315
V vay ho danh phaI quay vo fran gIan va song faI
xu Ki/ampara.
TaI day ho dung mof ngoI nha fron dInh nuI da
cao chof vof, bao boc xung quanh Ia mof dam Iay.
ja fho vo cung hIom fro non khong mof aI co fho
bon mang don noI ho o.
KhI ngaI Arya Nagarjuna fuc o Taf Iong Thu
dac phop fhan fuc, ngaI phaf nguyon fm cho ra
phop Iuyon fhuoc fruong sInh da fhaf fruyon fu
Iau faI daf An.
NgaI IIon van fhan fhong bay Ion fron dInh nuI
da, gIau bof mof chIoc gIay, roI don vaI chao vj
dao sI Ba-/a-mon Vya/ipa.
Vya/ipa sung so v su xuaf hIon cua ko Ia. Arya
Nagarjuna noI voI ong rang nho co chIoc gIay ma
ngaI moI co fho don duoc chon nay. Va ngaI dong
y danh doI chIoc gIay ay do Iay cong fhuc bao cho
fhuoc fruong sInh.
Sau cuoc frao doI voI Vya/ipa, ngaI Nagarjuna
cung fruyon day phap fhIon djnh cho ong nay do
fu fap fro fhanh mof nha su Du-gia gIaI fhoaf.
Con ngaI fro vo An o voI chIoc gIay con IaI va o
fron vung nuI 8ri Paroata, fIop fuc fu fap do cuu
do chung sInh.

CÁC VỊ CHÂN SƯ TÂY TẠNG

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

CÁC VỊ CHÂN SƯ TÂY TẠNG

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

5

OI NET VE SOAN GIA

ao su Kanbapa con duoc bIof duoI caI fon

uc vua xu Visnunagar caI frj mof vuong

oI voI Kamparipa, ngho ron von Ia mof

You might also like